België India
Van Afghanistan tot Zwitserland
Bijlagereeks over de 160 verschillende nationaliteiten die in Antwerpen vertegenwoordigd zijn
donderdag 12 maart 2009 www.gva.be
India
Divers
Antwerpen “Mijn man was mijn negende huwelijkskandidaat.
Je kan maar beter weigeren als het niet gaat lukken, want een Indiase vrouw scheidt niet” blz. 8
“Het lawaai in India is oorverdovend.
Je hebt er geen wekker nodig” blz. 5
Teksten: Karin Vanheusden Coördinatie: Kris Vanmarsenille Eindredactie: Carine Tollenaere Foto’s: Wim Hendrix, Bert Hulselmans, Arlette Stubbe, Jan Van der Perre, Belga, AP, GPD, EPA, GVA
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 1 maart 009
Geschiedenis AFGHANISTAN
KA S
PAKISTAN
MM 9000 voor Christus: de Indus-
India Na China land met meeste inwoners
beschaving of Sindhu-Sarasvati traditie is de oudste permanente nederzetting van Zuid-Azië. Hoogtepunt 2600-1900 voor Christus. MM De naam India is afgeleid van Sindhu, de lokale naam van de Indus-rivier. De Perzen noemen het Hindoestan, de Grieken India. MM 1500 voor Christus: Ariërs strijken neer in de Indus-beschaving. De typisch Indiase cultuur, met elementen van de Ariërs en de
Srinagar
Indu s
Ontelbare reeks aanslagen
HM
Aksai Chin
IR
Kanpur
Mumbai
Ga
A
L A Y A
NE PAL
BHUTAN
nges
Brahma
Patna
Bhopal
Indore Surat (Bombay)
I M
Agra
Jaipur Ahmadabad
CHINA
H
Amritsar
New Delhi
Imphal
Kolkata
(Calcutta)
Nagpur
MYANMAR (BIRMA)
I N D I A
Pune Hyderabad
Arabische Zee
BANGLADESH
Vishakhapatnam Bengaluru
Baai van Bengalen
(Bangalore)
Chennai (Madras)
Cochin
Andaman Eil. (INDIA)
Madurai
SRI LANKA Nicobar Eil. (INDIA)
500km
INDISCHE OCEAAN
© GRAPHIC NEWS
“Het is moeilijk om vat te krijgen op de Indiase ziel”
a putr
INDONESIË
“De meeste jaïns in Antwerpen zijn afkomstig uit Palanpur in de deelstaat Gujarat, in het westen van India. Al sinds mensenheugenis zijn het diamant- en juwelenhandelaars. Handel in stenen past perfect binnen het jaïnisme, waarin beroepen in de visvangst, houtkap, landbouw, leerlooierij, vleeswaren, afvalverwerking, enzovoort absoluut verboden zijn. Het hoogste jaïnprincipe is de geweldloosheid, de vredelievendheid tegen elk levend wezen. Later werd dit overgenomen door Gandhi.” “Deze geweldloosheid is geïnspireerd vanuit het animisme. Dat stelt dat alles een ziel heeft. Jaïns mogen dus geen dieren doden, zelfs niet het kleinste dier. Vandaar ook hun strikt vegetarisch dieet. Ook knolgewassen of aardappelen eten ze niet omdat de wortels veel levens-elementen bevatten. Ze geM
van Noord-India. MM 1526: Islamitische Moghulrijk in India. Portugezen stichten de kolonie Goa. MM 17de eeuw: Britten en Fransen vestigen zich in India. MM 1858-1947: India wordt geregeerd als een deel van het Britse rijk. MM 1947: de geweldloze opstand van Gandhi en Nehru leidt India naar de onafhankelijkheid. De Britten verdelen het Indiase subcontinent in het seculiere India en de moslimstaat Pakistan. Nehru wordt premier. Problemen
Chris De Lauwer: “Jaïns leven erg strikt om hun ziel te zuiveren en aan de cirkel van de wedergeboorte te ontsnappen.”
550 jaïngezinnen wonen in Antwerpen. Ze vormen de meerderheid van de Antwerpse Indiërs. Een gesloten gemeenschap, van wie de meesten in de diamanthandel werken. “Dankzij het jaïnisme of de filosofie van deze leer doen de Antwerpse Indiërs zo’n goede zaken”, zegt indologe Chris De Lauwer. Ze groeide op in Bombay, werkt in het Etnografisch Museum in Antwerpen en geeft al jaren les in Hindi en jaïnisme.
Dravidische oerbevolking, ontstaat. MM 327 voor Christus: Alexander de Grote trekt naar India, maar slaagt niet in zijn veroveringsplannen. MM 300-500: het Gupta-rijk en de -cultuur, toen de verst gevorderde beschaving, oefent door het hindoeïsme en het boeddhisme veel invloed uit op Zuid-OostAzië. India is ook bakermat van het sikhisme. MM 500-750: de Chalukya-heersers regeren in Midden-India. M 1200: islamitische verovering
bruiken ook geen lederwaren”, zegt Chris De Lauwer. “De jaïnpriesters of nonnen gaan nog een stapje verder: met een doekje voor de mond tegen het inslikken van kleine insecten en een borsteltje om de grond zachtjes schoon te vegen zodat ze er geen vertrappelen.” “Het jaïnisme is ontstaan in de achtste eeuw voor Christus, als een reactie op de bloederige rituelen van het hindoeïsme. Jaïnisme is een filosofie en een levenswijze, verkondigd door 24 jina’s of goddelijke leermeesters om te ontsnappen aan de kring van de wedergeboorte.”
De vijf geboden zijn:
1. niet doden, 2. niet stelen, 3. niet liegen, 4. kuis leven, 5. niet gehecht geraken aan bezit.
“Dat laatste klinkt een beetje vreemd als je weet dat de jaïns al sinds lang voor onze jaartelling diamanthandelaars zijn. Voor hen ligt juist daarin de uitdaging. Een comfortabel leven kan in hun ogen. Ze zien in dat bezit heel relatief is en slechts kortstondig geluk brengt.
Het diepere geluk bereik je door het spirituele.” “Jaïns hebben al eeuwen een traditie van liefdadigheid. Ze schenken geregeld geld, bijvoorbeeld aan slachtoffers van een natuurramp of voor het oprichten van weeshuizen of dierenasielen. De jaïntempel in Wilrijk wordt volledig gefinancierd door schenkingen vanuit de Indiase gemeenschap.” De rijkdom, de chique villa’s, zien ze als een beloning voor het goede MM
“Indiërs staan open voor anderen en hebben respect voor andere overtuigingen, maar ze zullen zich niet snel integreren of mixen.” Chris De Lauwer Indologe
karma in een vorig leven. Jaïns geloven zoals hindoes in reïncarnatie. Maar voor jaïns is karma iets heel materieels, namelijks stofpartikels. Als je handelt, spreekt of denkt dringen die de ziel binnen en bepalen ze je levensloop. Het doel is om door een zo strikt mogelijk leven je ziel te zuiveren en aan de cirkel van wedergeboorte te ontsnappen.” De jaïns van Palanpur zijn in de jaren vijftig, zestig in Antwerpen neergestreken. “Ze hadden enkel ervaring in handel in ruwe diamant. In Antwerpen hebben ze het slijpen en bewerken geleerd. Intussen hebben ze in Gujarat verscheidene slijpfabrieken opgericht. In de jaren negentig is het aantal families in Antwerpen aanzienlijk toegenomen. Hun huidige leiderspositie in de diamant - de top drie zijn jaïn-Indiërs - hebben ze te danken aan hun specialisatie in de allerkleinste steentjes.” Chris De Lauwer heeft tot haar twaalfde in India gewoond. Na haar diploma indologie is ze opnieuw in Bombay gaan studeren. Ze kent de mentaliteit van de Indiërs goed, staat in bewondering voor hun tolerantie en heeft van de Indiase professor Shah van het World Council of Jain Academies een officieel document gekregen dat haar als ‘vertegenwoodiger van de jaïngemeenschap’ bestempelt. “Je krijgt niet zo maar vat op de Indiase ziel. Indiërs staan open voor anderen en hebben respect voor andere overtuigingen, maar ze zullen zich niet snel integreren of mixen.”
Geweldloosheid
Parshva. M M In totaal zijn er 4,5 miljoen
jaïns, in Antwerpen 1.500. M M Parshva is de stichter van het jaïnisme. Opvolger Mahavira wordt gezien als de stichter, maar hij hervormde een al bestaande leer. M M Jaïns zijn vrij in handelen en denken. Ze keuren het kastensysteem af, maar vormen een elite die als een aparte kaste wordt gezien. M M Hét principe is geweldloosheid. Concreet: vegetarisme, milieubewustzijn en niet bekeren (de waarheid is veelzijdig, het opdringen van een gedachte geestelijk geweld).
DIVERS ANTWERPEN.
donderdag 12 maart 2009
Cijfers met het islamitische Kasjmir blijven de relatie met Pakistan tot nu overheersen. MM 10 januari 1948: Mahatma Gandhi wordt vermoord. MM Indira Gandhi, dochter van Nehru, wordt premier. Er breekt een grote hongersnood uit. MM 1971: India grijpt in in burgeroorlog West- en Oost-Pakistan, waarna het laatste Bangladesh wordt.De spanningen tussen India en Pakistan blijven hoog. MM 1984: Indira Gandhi wordt door de sikhs vermoord en opgevolgd door haar zoon
“5.000 jaar samenleven in kasten schaf je niet in 50 jaar af” M M Het Indiase kastensysteem
is duizenden jaren oud en werd in 1949,onder meer onder invloed van Mahatma Gandhi,officieel afgeschaft.
In de praktijk spelen kastenregels nog een rol in de Indiase samenleving, ook in Antwerpen. “Iets wat duizenden jaren ingebakken zit in een cultuur, schaf je niet in 50 jaar af”, zegt indologe Chris De Lauwer. “De indeling in kasten heeft niets te maken met inkomen of rijkdom, maar alles met zuiverheid. Het hindoeïsme bepaalt voor elke kaste eigen reinheidsregels in verband met beroep, voeding en huwelijk. Hoe meer je letterlijk met vuil, afval, met de dood te maken hebt, hoe lager de kaste. Wie de regels van zijn kaste goed opvolgt, wordt na zijn dood in een hogere kaste geboren.” De hoogste kaste zijn de Brahmanen, de priesters en de geleerden, verantwoordelijk voor het uitvoeren van rituelen. De Kshatriya’s zijn de heersers, de prinsen, de politie, de militairen, terwijl de Vaishya’s de handelaars, landeigenaars en koopleiden zijn. De Shudra’s zijn de burgers en de arbeiders. De Dalits of paria’s, de kastenlozen ten slotte zijn degenen die het vuilste werk doen, vaak buiten de stad wonen en zelfs geen water mogen putten uit de bronnen van anderen. Uit de oorspronkelijke indeling zijn honderden nieuwe kasten ontstaan. Elke kaste heeft zijn gewoonten en opvoeding. De hindoes geloven dat een kaste het product is van je vroegere karma. Ze zien het lichaam als een soort oude jas die je aflegt na de dood. Je geest, je daden en ervaringen neem je mee en bepalen je volgend leven. De jaïns, die het kastensysteem niet aanvaarden, zijn duidelijk handelaars, maar gezien hun hoogstaande moraliteit en geweldloze levenshouding en puur vegetarisch dieet, worden ze soms tot de hoogste klassen gerekend.”
Rajiv, die in 1991 wordt vermoord door militante Tamil Tijgers. MM 1998: India voert kernproeven uit. Pakistan reageert met eigen kernproeven. De relatie vertroebelt. MM 2004: na Rao en Vajpayee wordt Singh premier. Hij probeert relaties met Pakistan te verbeteren. MM 2007: Pratibha Patil wordt eerste vrouwelijke president. Nog steeds veel aanslagen, onder meer in Mumbai in november 2008.
Tweede grootste aantal inwoners
yalam 3,2%, Oriya 3,2%, Punjabi 2,8%. MM Godsdiensten: Hindu 80,5%, moslim 13,4%, christelijke 2,3%, sikh 1,9%, boeddhisme 0,8%., jaïnisme 0,4% MM Etnische groepen: Indoarisch 72%, Dravidisch 25%, Mongools en ander 3% MM Munteenheid: roepie MM Telefoon landcode: + 91 MM Internet landcode: .in MM Export: petroleum, textiel, juwelen, edelsteen, juwelen, ... MM Lijst rijkste landen: 128/177
MM Officieel: Republiek India MM Hoofdstad: Delhi MM Oppervlakte: 3, 287 miljoen
km² MM Aantal inwoners: 1, 174 miljard MM Levensverwachting: 66 jaar (man) en 71 jaar (vrouw) MM Talen: Hindi 41%, Bengali 8,1%, Telugu 7,2%, Marathi 7%, Tamil 5,9%, Urdu 5%, Gujarati 4,5%, Kannada 3,7%, Mala-
Grootste jaïntempel buiten India verrijst in Wilrijk “In 1996 is de eerste steen gelegd van de jaïntempel. We hopen in augustus de officiële opening te vieren”, zegt Ramesh Mehta (62), een van de Indiase pioniers in Antwerpen.
Ramesh Mehta was een prille twintiger toen hij naar Antwerpen emigreerde en door een bevriende joodse diamantair werd geholpen om zijn business op te starten. Intussen heeft hij meer dan 50 Indiase jaïnfamilies op dezelfde manier geholpen. Hij is een expert op het vlak van jaïnisme en kent elke Indiase jaïnfamilie persoonlijk. Hij is ook heel actief binnen de Antwerp Indian Association, de overkoepelende organisatie van Indiase verenigingen. Ramesh is onze gids naar de jaïntempel, waar we nog niet echt binnen kunnen. “Het is nog te gevaarlijk. De tempel is nog niet helemaal klaar”, zegt Ramesh. “Bovendien zou ik me eerst ritueel moeten wassen.” Het is een hallucinant gezicht: achter de weinig inspirerende bunker van de Colruyt in de Laarstraat in Wilrijk zie je de witmarmeren, 14de-eeuwse torenspitsen van de Indiase jaïntempel opdoemen. Naast de tempel wordt een groot jaïn cultureel centrum gebouwd, M
met meditatieruimtes voor 2.000 mensen. De kosten van de twee bouwprojecten worden volledig gedragen door schenkingen van de Indiase jaïngemeenschap in Antwerpen. “Het is een uniek bouwwerk”, zegt Ramesh Mehta. “Elk onderdeel,hoe groot of klein ook, wordt in India bewerkt en naar Antwerpen verscheept. Bij de plaatsing van elk deel hoort een ritueel. Onder andere daarom duurt de bouw al ruim 10 jaar.” “De jaïngemeenschap is de voormalige en de huidige Antwerpse gouverneur heel dankbaar omdat zij de speciale Indiase arbeiders toestemming geven om aan de tempel te werken. We moeten die arbeiders wel 'importeren'. In België zijn er geen vakmannen met die specialisatie.” “In het hele bouwwerk is geen druppel cement en geen spatje metaal gebruikt. Met een speciale techniek worden de marmeren onderde-
len op elkaar geplaatst, 'geplakt', met een marmerpasta. Doorheen de jaren zullen die honderden onderdelen een groot geheel vormen.” “We hebben ook niet zomaar voor witmarmer gekozen. Dat doen jaïns al eeuwen. Van marmer zijn we zeker dat er niet één levend organisme inof tussenzit. Ahimsa, het niet doden van alles wat leeft, is het allerhoogste jaïnprincipe. Hoe dichter bij de tempel, hoe duidelijker het wordt hoe imposant, schitterend en prachtig de tempel is. Honderden in marmer uitgehouwen olifanten, goden, dansende, muziekspelende, schilderende figuren, bloemen en leeuwen sieren de tempel, van de top tot beneden. Op de top prijkt het beeld van Parshva, aan wie de tempel is gewijd. Parshva is de 24ste Tirthankara, jina of goddelijke leermeester binnen het jaïnisme. Hij is de echte stichter, hoewel die titel zijn opvolger Mahavira, die twee eeuwen later heeft geleefd, officieel wordt toegedicht.In de tempel is ook een schrijn van Mahavira
MM
Details over de echte kostprijs van de tempel en het centrum worden niet prijsgegeven. Er wordt geschat dat het bedrag zich tussen de 2,5 miljoen en 25 miljoen euro situeert.
Jain Culturel Center Antwerp Hoveniersstraat 2 2018 Antwerpen Tel. 03-232.19.10
en andere jina’s. Het lijken boeddhabeelden, maar aan de opengesperde, alerte ogen zie je dat het jaïnbeelden zijn. Hoewel de jaïns vooral thuis mediteren, is de tempel een plaats waar ieder voor zich kan bezinnen. De witmarmeren beelden inspireren hen. Details over de echte kostprijs van de tempel en het centrum worden niet prijsgegeven. Er wordt geschat dat het bedrag zich tussen de 2,5 en 25 miljoen euro situeert. “In de jaïngemeenschap wordt geld omgehaald, maar niemand weet wie wat geeft. Daar gaat het ook niet om. Iedereen weet wel welk deel hij of zij heeft geschonken.” Afgelopen zomer werd een aantal godenbeelden, onder wie Parshva, Mahavira en andere beschermgoden, in een prachtige stoet tot in de tempel gebracht. Aan de top van de stoet reed Vijay Shah en zijn vrouw op een sierwagen mee. Hij is de voorzitter van Jain Cultural Center, dat de aanzet voor de bouw van de tempel heeft gegeven. Hij is ook de diamantair die enkele jaren geleden een megagroot trouwfeest heeft gegeven in de Nekkerhal van Mechelen.
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 12 maart 2009
Filmindustrie
Iedereen houdt van Bollywood Bollywood is de bijnaam voor de Hindoe-filmindustrie in Mumbai (Bombay). De term is een samentrekking van Bombay en Hollywood. MM Met twee films per dag
en 800 per jaar is Mumbai de grootste filmindustrie ter wereld. De grootste filmsterren nemen soms 4 films tegelijk op. MM De populariteit van de Indiase filmindustrie blijft toe-
nemen en trekt mensen vanuit de hele wereld aan. MM Zowat alle Bollywoodfilms zijn volgens een vaste formule gemaakt. Het zijn altijd musicals, de acteurs playbacken tussen de bedrijven door liedjes, meestal bijgestaan door een groep dansers en danseressen. De films zijn verder altijd een mix van liefde, humor en avontuur. MM Net zoals de decors of de locaties waar wordt gefilmd, zijn ook
de acteurs prachtige mensen. De populairste Bollywoodsterren hebben vaak een Miss Universe of Miss World-verkiezing gewonnen. MM Zo’n Bollywoodfilm duurt gemiddeld 3 uur, want Indiërs willen waar voor hun geld. MM Hoewel actrices tegenwoordig al wel eens in bikini op het witte doek durven verschijnen, zijn de meeste Bollywoodfilms erg kuis. Lange gewaden, propere kussen, geen bloot. Dat is trouwens de reden waarom Bollywoodfilms ook in moslimlan-
den erg worden gesmaakt. MM Je moet als Bollywoodacteur of -actrice goed zijn in overacting, hoewel de stijl de jongste jaren al wat natuurlijker is geworden. MM In de vroege jaren waren de films echte juweeltjes, met originele verhaallijnen, poëtisch, met prachtige muziek. Maar met de jaren werd de Indiase filmindustrie een miljoenenindustrie: scenario’s werden in elkaar geflanst, dikwijls schaamteloos gekopieerd van Amerikaanse films.
“Toen ik vier jaar was, heb ik Mahatma Gandhi gezien” De artistieke Sona Shah (67) doet al 30 jaar aan liefdadigheid in Antwerpen. “Als jaïn probeer ik veel goeds te doen voor anderen”, zegt Sona Shah, die naast een fantastische kok en een geoefend ruiter ook een begenadigde schilderes is. “Ik zet me graag in voor organisaties zoals Broederlijk Delen en de Broeders van Liefde.”
Sona Shah is geboren in Nagpur, in Gujarat. Toen ze vier jaar was, heeft ze in haar geboortestad Mahatma Gandhi in levende lijve gezien. “Ik was nog zo klein, maar ik herinner me de uitgelaten sfeer onder de mensen nog heel goed. De spirituele kracht van dat moment is me altijd bijgebleven.” In 1977 is Sona met haar toen 11-jarige dochter Shefali haar man Sukitu achterna gereisd, die al sinds 1974 in Antwerpen werkte. “Ik was dolgelukkig om naar België te verhuizen”, herinnert Sona zich. “Weg van de drukte en het harde leven in India. Pas aangekomen in Antwerpen, heb ik een Belgisch gezin leren kennen. Na 30 jaar zijn die mensen nog altijd mijn beste vrienden. Zo’n goede mensen. Antwerpenaars, en zeker de jongere generatie, staan helemaal open voor mensen van andere culturen.” “Omdat er in die tijd in Antwerpen nog geen Engelse school bestond, ben ik een tijdje naar het Lycée d’Anvers geweest”, vertelt dochter Shefali (43). “Later heb ik school Shefali en haar moeder Sona. Op de achtergrond hindoegod Shiva. Rechts een van de kunstwerken van Sona. gelopen op The European University, waar ik mijn MBA-diploma beAls jong meisje volgde Sona klasMM haalde. Nu help ik mijn vader in zijn sieke Indiase dans.Ondanks de tebedrijf.” genstand van haar vader. “In India De meeste Antwerpse jaïns stu- zijn er naast volksdansen ook vier ren hun kinderen naar een dure in- klassieke dansen. Ik heb de Bharaternationale of Britse privéschool. thnatyan geleerd. Met onze handen, Bijna alle jaïns in Antwerpen Voor een eerste leerjaar varieert voeten en mimiek vertellen we verkomen uit eenzelfde stad, het inschrijvingsgeld tussen 7.000 halen, vaak uit de mythologie. NaarPalanpur in Gujarat. “Zij zijn en 15.000 euro. gelang de stand van de handpalm, na 1945 gekomen”, weet Sona “De meesten doen dat omdat ze duim en vingers, stel je een persoon, Shah. “In 1900 zijn de allereervermoeden dat hun kinderen op zo’n plaats of ding voor.” ste jaïns vanuit Patan hier Engelse school meer internationale Sona heeft in Antwerpen ook zelf neergestreken. Onder hen bagage meekrijgen”, zegt Sona. “An- danslessen georganiseerd. “En ook mijn aangetrouwde oom. Hij deren omdat ze geregeld verhuizen dansavonden en charity shows voor is hier gehuwd met een joodse. of omdat ze weten dat hun kinderen de scouts of een kankervereniging. Tijdens de oorlog is hij terugsamen met andere jaïns in de klas zit- Ik zet me nu in voor Broederlijk Degekeerd naar India. Nadien is ten.” mijn schoonvader naar Antwerlen of het Durga-festival.” “Ik raad iedereen aan een Vlaamse “Sinds mijn 50ste probeer ik los pen verhuisd. Hij heeft hier tot school te kiezen, want dat onderwijs te komen van het aardse genot. Via aan de Tweede Wereldoorlog is zeer goed. Ik heb die raad jammer liefdadigheid probeer ik me toe te gewerkt. Na 1947 hebben de jaïns uit Palanpur Antwerpen genoeg niet gehad.Wij waren nog leggen op mijn moksha, mijn vermaar de 40ste jaïnfamilie in Ant- lossing uit de cirkel van de wederovergenomen.” sona shah werpen, nu zijn er 550.” geboorte.” M
“Sinds mijn vijftigste probeer ik los te komen van het aardse genot. Zoals een goede jaïn probeer ik me via liefdadigheid toe te leggen op mijn moksha,mijn verlossing uit de cirkel van de wedergeboorte.”
“Meeste jaïns uit Palanpur”
Kunst vindt moeilijk koper Op haar achttiende ging Sona naar de militaire school waar ze tot sergeant promoveerde. Later volgde ze in Mumbai de Art School, waar ze ook artistiek begaafd bleek. “Ik heb in Antwerpen drie keer geëxposeerd, maar jammer genoeg nooit veel verkocht. Ik heb de meeste van mijn werken uitgedeeld, maar die met emotionele waarde heb ik nog.” Indian Antwerp Association vzw promoot culturele en sociale relaties tussen Indiërs en Belgen. Pelikaanstraat 19, Antwerpen, 03-232.19.10.
i
DIVERS ANTWERPEN.
donderdag 12 maart 2009
Specialist in Antwerpen
Metropolis goes Bollywood
Bollywooddans razend populair
MM Asim Mujahid van de Bolly-
MM In november vindt in het
MM Ook Bollywooddans is razend populair. Tegenwoor-
woodvideotheek Biz Wise doet gouden zaken met Bollywooddvd’s en -cd’s. Je vindt er opnames van concerten van Ravi Shankar, de klassieker Khamoshi of videoclips van Kareena Kapoor. Niet alleen Indiërs houden van Bollywood. Bollywood The Show wist in 2007 en 2008 de Elisabethzaal tot de nok te vullen. Biz Wise, Quellinstraat 40, Antwerpen, 03-233.33.69
i
CC Berchem de 3de editie van het Indiase Durga-festival Bollywood aan de Schelde plaats, met een gevarieerd aanbod Indiase films en documentaires. MM Ook in het Antwerpse cinemacomplex Metropolis wordt sinds 3 jaar geregeld een nieuwe Indiase Bollywoodfilm geprogrammeerd. Niet alleen Indiërs in het publiek, ook veel Belgen en Marokkanen.
dig is het zelfs veel populairder dan de klassieke Indiase dansen of de volksdansen. MM De Bollywooddans is een mix van verschillende dansstijlen. Suggestieve blikken en sensuele gebaren, opzwepende bhangra-ritmes (uit deelstaat Punjab) en snelle bewegingen maken van de Bollywooddans een uitdagende, verleidelijke dans.
i Pooja Verma is een Indiase Bollywooddanseres. Ze geeft ook lessen, 0486-92.98.38 i poojaverma_10yahoo.com
(
“Antwerpen is zo veel rustiger dan India” Hiren Shah (32) en zijn vrouw Pooja (26) wonen nog niet zo lang in Antwerpen, maar zijn ook absoluut niet van plan terug te keren naar het drukke Mumbai (Bombay). “Wij voelen ons hier prima. Antwerpen is zo’n vriendelijke en rustige stad.”
Bij de Shahs aan de Belgiëlei - naast Wilrijk en Edegem de plek in Antwerpen waar veel Indiërs wonen - is de kleine Maahi de grote ster.Ze is net één jaar geworden. De slingers en ballonnen hangen er nog. Met haar pittige zwarte ogen draait ze iedereen rond haar vinger. Niet in het minst haar ouders. “Zou je graag een van de 6.000 foto’s zien die ik van Maahi heb gemaakt”, lacht de trotse papa Hiren. “Ze is zo fotogeniek.” “Echt een goed kind”, zegt mama Pooja glunderend. “Ze babbelt de hele dag door en eet al alles mee. Ik kijk wel uit met de kruiden, maar ik moet voor haar niets aparts maken.” Hiren en Pooja zijn allebei jaïns, zoals 90% van de Indiërs in Antwerpen. En zoals 90 procent van de Antwerpse Indiërs werkt Hiren in de diamond business. Zijn vader zit al 30 jaar in de diamanthandel en bezoekt ook geregeld Antwerpen. “Twaalf jaar geleden ben ik bij een van de grootste diamantbedrijven van Mumbai aan de slag gegaan. Ik heb juwelen leren ontwerpen en bewerken, en heb er ook marketing gedaan. Later ben ik bij Sauraj in Antwerpen begonnen. Daar onderhield ik vooral contacten met binnen- en buitenlandse klanten. Nu heb ik een eigen juwelenbedrijf, met de nadruk op productie en handel in Europa.” “Wij voelen ons hier prima en zijn niet van plan snel weer te vertrek-
“Het lawaai in onze steden is oorverdovend. De auto’s, de rinkelende riksja’s, je hebt geen wekker nodig om wakker te worden.” hiren shah Diamant- en juwelenhanDel
Gujarati wordt in de Indiase deelstaat Gujarat en in grote delen van Pakistan gesproken. Het is ook de taal van de jaïns. In totaal spreken 45 miljoen mensen Gujarati. Indiase vrouwen dansen in kleurrijke gewaden op het Navrati-festival.
M
MM
Tien voor taal
“We komen elk weekend samen met onze vrienden”
Goeiemorgen! Suprabhat!
Hiren en Pooja spreken elk weekend af met hun Indiase vrienden. “Met tien of twintig koppels. We hebben allemaal kinderen van dezelfde leeftijd en we vinden het leuk en belangrijk om ze samen te zien opgroeien. Die vrienden voelen aan als familie.” “In de jaïngemeenschap kent iedereen iedereen. Ja hoor, ook de hele rijke mensen die in die chique villa’s wonen. Al zou ik er om middernacht onaangekondigd aanbellen, dan ben ik er nog welkom.” De Indiërs vieren ook heel wat religieuze feesten samen. Meestal hindoeïstische feesten, die zowel door hindoes, boeddhisten, sikhs als jaïns worden gevierd. “Diwali, het feest van het licht, in oktober, is het belangrijkste feest. In Antwerpen komen we dan meestal samen in de Elisabethzaal en geven we elkaar cadeautjes en eten we samen zoete lekkernijen. We doen ook aan rituele verering om geluk af te dwingen.Met Diwali wensen we elkaar geluk. Zakenmensen beginnen die dag ook met een nieuwe account.” Met Pajjussanan, het grote vastenfeest eind augustus, worden lichaam en ziel gezuiverd. In principe door 8 dagen te vasten, maar niet iedereen vast even lang. De laatste dag doet iedereen mee. Dan wordt ook vergiffenis gevraagd voor alle kwaad dat anderen is aangedaan. Met het Navrati-festival, het feest van eerbied en dans, komen de Indiërs samen in kleurrijke, traditionele kledij om samen te dansen. Met Holi, het feest van de kleuren of de lente, gooit iedereen met gekleurde poeders naar elkaar. “Ook de verjaardag van Gandhi, op 2 oktober, wordt gevierd. We komen dan samen aan standbeeld van Gandhi in het Albertpark.”
Als het regent, droom ik van vakantie. Jayre varshad pade tyare hun raja na sapna jou chu.
M
Hiren, Pooja en de kleine Maahi. Gelukkig in Antwerpen.
ken. Met zijn half miljoen inwoners is Antwerpen een zeer rustige stad in vergelijking met onze geboortestad Surat met zijn 5 miljoen inwoners of Mumbai (Bombay), waar we laatst woonden en waar 13 miljoen mensen leven.” “Het lawaai in onze steden is oorverdovend: de auto’s, de rinkelende riksja’s, daar heb je geen wekker nodig om ’s morgens wakker te worden.” “Antwerpenaars zijn zo’n vriendelijke mensen. Zelfs als ze je Engels niet begrijpen of geen Engels kunnen spreken, doen ze moeite om je voort te helpen.” “Toen koning Albert en koningin Paola vorig jaar in november in India waren, hebben ze ook de jaïntempel in Mumbai bezocht. Dat gebaar van respect voor onze gemeenschap appreciëren wij enorm.” Terwijl Hiren uit werken gaat, blijft Pooja bij Maahi. “Nu ze nog zo klein
is, ga ik niet werken. En eerlijk gezegd heb ik er nog niet over gedacht om dat wel te doen als ze groter is. We zien wel.” Pooja zet heerlijke dhokla’s (rijstkoekjes) op tafel met een houmous van linzen en koriander. “Als jaïns geloven wij in ahimsa, geweldloosheid, ons belangrijkste principe. Daarom eten we puur vegetarisch, en ook geen aardappelen, ajuinen of look. Gelukkig zijn er in Antwerpen enkele winkeltjes met echte Indiase groenten en andere producten.” Hiren en Pooja willen zich graag helemaal in het Antwerpse leven integreren. Daarom overwegen ze de kleine Maahi naar een Vlaamse school te sturen. “Maahi moet de taal van hier leren”, zegt Pooja, die samen met Hiren al een hele tijd Nederlandse les volgt. “Natuurlijk, wij plannen onze toekomst hier.”
Hoe gaat het met je? Tame kem cho?
Antwerpen is een mooie stad. Antwerp sunder saher che.
Ik wandel graag aan de Schelde in Antwerpen. Mane Antwerp ma nadi kinare chalvu game che. Als ik tijd had, zou ik graag alle talen van de wereld leren. Mari paase jo samay hoi to hun duniya ni badhi bhasha shikhu. Smakelijk! Aanand thi khajo! Lees jij ook Gazet van Antwerpen? Tame pan Gazet van Antwerpen vancho cho? Ik hou van je! Hun tamne prem karu chu! Alstublieft! Vinanti!
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 12 maart 2009
Hoogvlieger
Mahatma Gandhi grondlegger van modern India
MM Mahatma Gandhi, de
’vader van het Indiase volk’, werd in 1868 in Gujarat geboren als de zoon van de hoofdminister van Porbandar. MM Hij studeerde rechten in Engeland en trok naar ZuidAfrika, waar hij zich voor de Indiërs inzette. MM Na zijn terugkeer naar India werd hij de leider van de Indiase onafhankelijkheids-
strijd. MM Gandhi was een van de grondleggers van de moderne staat India en was voorstander van het actieve geweldloosheid als middel voor revolutie. MM Hij zette zich ook in voor verzoening tussen hindoes en moslims in India. MM In 1948 werd hij in New Delhi vermoord door een extremistische hindoe.
Ayurveda is levenswijze MM Ayurveda betekent letterlijk ’de ken-
Mahatma Gandhi in het Antwerpse Albertpark.
nis van het leven’. Het is een vorm van traditionele gezondheidsleer die in India al duizenden jaren wordt beoefend. MM De centrale gedachte is dat een ziekte in de geest ontstaat en na lang negeren zich in het lichaam manifesteert. Om gezond te zijn moeten de energieën in lichaam en geest in balans zijn. Energie heeft 3 karakteristieken: vata, pitta en kapha.
MM Ayurveda is een holistisch sys-
teem dat de emotionele, fysieke en psychische gezondheid wil verbeteren. Astrologie, meditatie, yoga, massage, geluids- en muziektherapie, ademhalingsoefeningen en voeding zijn belangrijk. Een totale levenswijze dus. MM De vroegste ayurvedische leer staat gedetailleerd beschreven in de vierde Veda (hindoeïstische geschriften).
i Ayurvedisch Gezondheidscentrum, Eliaertstr. 25, Borgerhout. i www.ayurveda-oase.be
“Wij zijn hier geboren en voelen ons puur Antwerps” Niet alle Antwerpse Indiërs zijn jaïns. En niet alleen jaïns doen in diamant, hindoes ook. Maar er zijn ook andere Indiërs. De Van Goethems bijvoorbeeld. Zij hebben het taxibedrijf Sun Cars. Arvind (19), Geeta (17) en Radhika (13) zien er met hun gitzwarte haar heel Indiaas uit, maar het zijn echte Antwerpenaars. Ze voelen zich op en top Vlaams, ze hebben zelfs een Vlaamse achternaam.
“Wij hebben weinig of geen contact met andere Indiërs”, zegt Arvind. “Vroeger gingen we met onze ouders wel eens naar Indiase feestjes, nu niet meer.” “Wij houden niet zo van die chique feestjes met al die chique mensen”, vult Geeta aan. “Die Indiërs die allemaal in de diamant werken, vormen toch hun kliekjes. Wij houden van andere muziek, zijn met andere dingen bezig.” “Het is toch heel normaal dat je meer omgaat met mensen waarmee je meer gemeenschappelijks hebt dan alleen je etnische afkomst. Met de meeste van die jongeren hebben we dat niet. Ze spreken al geen Nederlands, zijn heel erg rijk en dat schept een afstand.” Geeta en Radhika lopen allebei school bij de Jezuïeten van het O.-L.-Vrouwcollege op de Frankrijklei. Arvind is zijn eerste jaar Rechten begonnen aan de UA. “Vroeger waren er wel meer Indiase kinderen op onze school, maar door hun zwak Nederlands taalgebruik hebben velen afgehaakt. Zij kiezen liever voor Engelstalige scholen.” De familiegeschiedenis van Arvind, Geeta en Radikha is bijzonder. Vader Kamleshwar (45) is, net als zijn vader, in Zanzibar in Tanzania geboren. Moeder Sangita (43) in Kenia. “Onze grootouders zijn vanuit Gujarat naar Afrika geëmigreerd om te werken voor de British Railways”, vertelt Sangita. “We zijn allebei opgegroeid in Dar el Salam, waar een grote Indiase gemeenschap leeft. Ik spreek naast Gujarati en Engels ook Kiswahili.” Albert Van Goethem, een kapitein van de lange omvaart bij CMB die geregeld in Dar el Salam verbleef, heeft Kamleshwar op zijn M
18de geadopteerd. Vandaar de familienaam Van Goethem. “Ik zorg nog altijd voor mijn vader, die nu in Berendrecht woont. En ook voor mijn biologische, Indiase moeder. Ze is tachtig en woont bij ons in.” Ten huize Van Goethem rinkelen de telefoons bijna onophoudelijk. “Wij hebben ons taxibedrijf Sun Cars, waarmee we vooral zakenmensen vervoeren naar Zaventem, Leuven, Parijs”, vertelt Kamleshwar. “Ons taxibedrijf werkt de klok rond. Ik heb altijd hard gewerkt. Net aangekomen in Antwerpen, ben ik meteen beginnen studeren. Elke nacht was ik tot 3 uur bezig om mijn cursussen woord voor woord te vertalen. We hebben hele moeilijke tijden gekend, vlak na ons huwelijk. Maar door keihard te werken, hebben onze kinderen het nu zeer goed.” MM
“Hechte vriendschap met Indiërs zie je niet vaak. Het zijn zakenmensen die vooral op ’making money’ gefocust zijn. Geld is niet alles, denk ik dan.” Sangita Van goethem ondernemers
Ook Sangita rijdt met de taxibus. En daarop krijgt ze van haar joodse en Indiase klanten soms vreemde reacties. “Ja, ze kijken wel eens vreemd op. Een vrouw achter het stuur zijn ze niet gewoon.” “Met de Indiërs heb ik een goede relatie. Ze nodigen me uit op alle festiviteiten, maar echt hechte vriendschap is er niet. Het zijn zakenmensen die vooral op hun werk en making money gefocust zijn. Geld is niet alles, denk ik dan.” “Ze kijken raar op als ze mama achter het stuur zien omdat de Indiase vrouw in principe niet buitens-
huis werkt”, zegt oudste dochter Geeta. “Ze is bezig met de opvoeding van de kinderen en het huishouden. De Indiase vrouw heeft geen inspraak, de Indiase man heeft altijd gelijk.” Dus trouwen met een Indiër zit er niet in? “Wel, euh, ik heb nog nooit een mooie Indiase man gezien”, zegt Geeta. “Ik trouw liefst met iemand met wie ik gelukkig ga zijn.” Broer Arvind knikt. “Volgens de generatie van onze ouders trouw je eerst, dan volgt de liefde. En Indiase koppels gaan nooit uit elkaar. Natuurlijk niet, omdat er geen sociaal vangnet is voor de vrouwen.” Moeder Sangita komt er even tussen. “Ik begrijp wel dat ze geen Indiase partner hier in Antwerpen willen trouwen, maar de Indiërs in Londen bijvoorbeeld zijn toch wel ... op jullie niveau.” “Och, mama heeft gewoon schrik dat de gemeenschap gaat roddelen als ik met een Belgische jongen zou thuiskomen. Ze zouden me dan misschien losbandig kunnen noemen.” Afgelopen kerst zijn Kamleshwar, Sangita en Radhika naar India gereisd. “Voor het eerst. Wat een land!”, zegt Radikha. “Heel vriendelijke mensen, maar ze zijn met zo velen. En het verkeer, onwaarschijnlijk druk. Vlak naast de chiqueste hotels zie je mensen op het trottoir met plastieken zakken hun bed spreiden. Pijnlijk grote contrasten. Ik vond onze trip leuk, maar zou nooit in India willen wonen. Je kan daar bijvoorbeeld niet in een kort jurkje rondlopen. Nee, ik verkies Antwerpen boven alles. “ “En dat geldt ook voor ons”, zegt Kamleshwar. “Wij houden aan onze culturele tradities, maar zijn toch helemaal geïntegreerd, spreken vloeiend Nederlands.” “Van afkomst zijn we Patel, dat is een lage kaste, van de boeren. Vandaar dat we niet zo gemakkelijk contact hebben met de jaïns.” “In Antwerpen wonen een 100tal Patel-gezinnen. Zij zijn in de jaren zestig, zeventig in de slijpfabrieken komen werken en hebben zich stilaan opgewerkt. Nu hebben zij ook diamantbedrijven.” De Van Goethem-kinderen willen niet in de diamant werken. “Ik zou heel graag procureur-generaal worden”, zegt Arvind. “Ik voel me alleszins een echte Vlaming. Zelfs eentje met sympathie voor de N-VA, die met hun stabilisatiebeleid het meest geloofwaardig zijn.”
i
Sun Cars, 0476-23.55.22
Sangita, Kamleshwar en Geeta, Arvind en Radika voelen zich op en top Antwerps.
DIVERS ANTWERPEN.
donderdag 12 maart 2009
Recept
Korma met groentjes MM Ingrediënten
1 kg groentemix (broccoli, courgette, wortelen, bloemkool, aardappelen, champignons), 1 eetlepel lookpasta, 2 eetlepels gemberpasta, 1 fijngesneden ui, 6 kruidnagels, 6 groene kardemompeulen, 2 à 3 kaneelstokjes, 4 laurierblaadjes, 1 theelepel kurkuma, 2 theelepels korianderpoeder, 1/2 theelepel komijnpoeder, 1 eetlepel garam masala, zout naar smaak,
2.779 Indiërs wonen in Antwerpen.
2 eetlepels suiker, 100 ml yoghurt, 50 g cashewnoten, 50 g rozijnen, 2 eetlepels amandelpoeder, 3 eetlepels kokospoeder, 1 eetlepel rozenwater, enkele draadjes saffraan, 1 kop lauw water, 4 eetlepels ghee (geklaarde boter) of plantaardige olie. MM Bereiding
Verhit de ghee of olie in een diepe braadpan en voeg er de kardamonpeulen, kruidnagels, laurierblaadjes en kaneelstokjes aan toe. Bak al roerend gedurende 1 à 2 minuten.
Voeg dan de look- en gemberpasta en de fijngesneden ui toe en laat de ui goudbruin kleuren. Roer er de kurkuma, komijn, garam masala, korianderpoeder en zout door en laat alles even sudderen. Voeg de blokjes groenten toe en bak gedurende 5 minuten. Los ondertussen de saffraandraadjes op in een kop lauw water. Giet de yoghurt, het saffraanwater en het rozenwater in de pan en voeg al roerend de cashewnoten, de rozijnen, het amandelpoeder en het kokospoeder toe.
Laat nu alles even goed doorkoken gedurende 5 minuten. Serveer meteen.
“De kruiden houden het lichaam in goede gezonheid” Antwerpen telt niet veel Indiase restaurants. De meeste Indiërs koken zelf of laten dat aan hun keukenpersoneel over. Restaurant Saffraan in de Geuzenstraat is een topper in Antwerpen.
Al sinds de eerste dag is Saffraan een succes. “De eerste drie maanden zaten onmiddellijk volgeboekt”, zegt chef-kok Mashuk Rahamon, die in 2003 samen met zijn vriendin Anouk zijn restaurant opende. “En nog altijd draait de zaak zeer goed. Met de helft Belgische, de helft Indiase klanten.” Hoewel Mashuk afkomstig is uit Bangladesh, heeft hij de Indiase keuken perfect onder de knie. Geleerd van zijn moeder, en later van chef-koks in Londen en India. M
“De Indiase keuken is duizenden jaar oud en is zeer verscheiden. Naargelang de deelstaat verschillen de eetgewoonten. In het noorden zijn de gerechten meer aromatisch gekruid, in het zuiden lichter maar pikanter. Rijst is overal populair in India, behalve in de drogere gebieden, waar meer brood wordt gegeten.” Hoewel de Antwerpse Indiërs, voornamelijk jaïns, strikt vegetarisch eten, geldt dat zeker niet voor de hele Indiase keuken. “Het merendeel van de hindoes is vegetarisch. Maar het hangt af van de kaste waartoe je behoort of je vlees eet of niet. De meeste Indiërs eten geen runds omdat de koe als heilig wordt beschouwd, maar de moslims eten dan weer geen varkenvlees.” “Dé basis van de Indiase keuken zijn de kruiden”, vervolgt Mashuk. “Er zijn er zo’n honderd, maar met
Saffraan Indiaas restaurant Geuzenstraat 15 Antwerpen 03-237.66.56 www.resto-saffraan.be
de vijf basiskruiden kom je al ver: kurkuma, koriander,komijn, chili en garam masala, een mengeling van allerlei kruiden.” ”Maandelijks doe ik mijn boodschappen in Londen. De seizoensgebonden groenten koop ik kraakvers in Antwerpen, soms in gespecialiseerde zaken als de Oriëntal bijvoorbeeld.” Indiërs besteden veel tijd om lekker te koken. “Indiërs eten de hele dag door. De kruiden hebben dan ook vaak een spirituele betekenis, want ze zijn een manier om lichamelijk en geestelijk in goede gezondheid te blijven.”
Kookboek Garam Masala, de Indische keuken van restaurant Saffraan, 19,5 euro.
i
Chefkok Mashuk Rahamon.
“Koning Albert koopt hier venkelzaad” Karela (soort witloof), chôli (lange bonen), chapattis en naan (brood), paneer (kaas), gemberpasta, mosterdolie, khaman dokla’s, bindi’s (stip op voorhoofd), dhoop sticks (wierook), een Maa Kali-beeldje... In Verma Supermarket van Parveen en Bala vind je meer dan 1.000 typisch Indiase producten.”
Praveen Verma (49) is afkomstig uit Punjab, zijn vrouw Bala Tomar uit Delhi. Sinds 1984 is het hindoekoppel in België. De twee hebben een dochter, Ramona (24) en een zoon Roman (19). “We zijn als studenten naar hier gekomen, maar zijn al gauw beginnen werken”, vertelt Praveen terwijl hij een joodse klant verder helpt. “Bala werkte in een Indiaas winkeltje van een Griek, ik bij een Afro-Asian groothandel.” “In 1992 hebben we onze winkel geopend op de Belgiëlei.Sindsdien werken we. Lange dagen, lange weken.” Praveen gaat geregeld naar India of Londen om nieuwe producten aan te kopen. “Wij staan bekend voor ons zeer uitgebreid assortiment food en non-food uit India. Wij leveren aan restaurants én kleinhandelaars in Luik, Leuven, Brussel, Antwerpen. Soms krijgen we zelfs klanten uit Parijs, Luxemburg en Nederland over de vloer. En niet te vergeten.... koning Albert. Zijn chauffeur is hier al twee keer ge-
stopt om venkelzaad te kopen. De eerste keer wisten we niet om wie het ging, de tweede keer heeft hij het verteld.” Het gezin Verma heeft zich helemaal aangepast aan de levensstijl van België. Zo heeft Bala enkele jaren geleden Nederlandse taalcursussen gevolgd. “Mijn kinderen hier geboren en opgegroeid in de Antwerpse mul-
ticulturele samenleving en ze zijn naar Vlaamse stedelijke en katholieke scholen gegaan. We leven toch in Antwerpen?! Ze mogen van mij eten wat ze willen en omgaan met wie ze willen, zolang ze hun culturele achtergrond niet vergeten.” In hun huis heeft Bala, zoals de meeste Indiërs, haar huistempeltje.
M
Praveen en Bala, bijna 20 jaar bekend van hun Verma Supermarket.
Verma Supermarkt met Indiase producten Belgiëlei 207 Antwerpen Tel. 03-218.50.99
“Met beeldjes van Shiva, Krishna en Ganesh”, vertelt haar man Praveen. “We gaan geregeld naar religieuze feest in de hindoetempel in de Van Breestraat. Of we organiseren thuis religieuze bijeenkomsten. “Ik heb respect voor elk geloof”, vult Bala aan. “Zo ben ik ook wel eens van de partij bij jaïn- of sikhbijeenkomsten.” Hoe graag ze ook in Antwerpen woont, Bala kan niet onder stoelen of banken steken dat ze haar moederland mist. “Ach, nu gaat dat wel, de kinderen zijn groot, maar we hebben het wel heel zwaar gehad. “ “Wat ik vooral miste, was het mooie Indiase weer en de vele religieuze festivals en feestjes. Ik was voortdurend aan het werk. Wij hebben nooit personeel gehad, en dan zijn het lange dagen. Maar met de tijd zijn we geld beginnen verdienen, en kunnen we wat meer genieten.” Ander adresje: Oriental, Plantin&Moretuslei 85, Antwerpen, tel. 03-233.32.54 De Oriental heeft ook een groot aanbod Indiase food en non food producten. -
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 12 maart 2009
Feest
Handel
Antwerpen viert Indiase festivals
India stevig in top 3 diamant
dat naast zondagdiensten, lezingen, ook wekelijkse prasadam of voedselbedeling doet. MM Met het Ganesh-festival viert de hindoegemeenschap de geboorte van Ganesh. Hij brengt geluk en vrede. Ganesh wordt afgebeeld op huwelijks- of geboorteaankondigingen.
MM In samenwerking met de
stad vindt in september het India Festival plaats. Aan het Ratha Yatra, een feest ter verering van Krishna, neemt de hele Indiase gemeenschap deel. MM Antwerpen kent ook een Hare Krishnabeweging, met vooral Vlaamse leden. In 1996 werd het Vedisch Cultureel Centrum Govinda opgericht,
België is de 2de belangrijkste handelspartner van India. 75% van die handel komt uit Antwerpen. De stad telt 2.000 diamantbedrijven. In 2007 goed voor jaarlijks 42 miljard dollar aan verhandelde diamanten. De Indiërs, die zich sinds 1970 in Antwerpen hebben gevestigd, bevolken de top 3 in de diamant. De meesten hadden een voorlopige beroepskaart
Vedisch Cult. Centrum Godiva, Amerikalei 184, Antwerpen, 03-237.00.37 A. Tarunyamrta Devi Dasi ISKCON, Amerikalei 184, 03-216.29.69
i i
“Een pooja voor de goden”
BAPS is een hindoebeweging met 400 tempels wereldwijd. De hoofdtempel staat in Londen, de enige Belgische in Antwerpen. “Deze tempel is geopend in 2003”, vertelt Amita, die er samen met drie vriendinnen elke zondag een vegetarische maaltijd kookt voor een 70-tal mensen. “Elke ochtend en avond komt een handjevol mensen voor de pooja, het gebed, maar in het weekend is er altijd veel volk. Met ons Nieuwjaar, in oktober, zitten hier al gauw 400 mensen.Vorig jaar hebben we 465 verschillende vegetarische gerechten gemaakt. Wij zijn strikt vegetarisch en eten ook geen look of ajuin. Wij geloven dat die groenten je temperament aanscherpen.” Centraal in de tempel staan de godenbeelden: Shiva en Parvati, de ouders van Ganesh, Radha en Krishna, Bhagwan Swami Maharaj, de stichter van de tempel en enkele volgelingen, zoals de nog levende Pramukh Swami Maharaj. De vele goden typeren het hindoeïsme, dat net als het jaïnisme en het boeddhisme in de wedergeboorte gelooft. De hindoeïstische goden hebben veel namen en verschijningsvormen maar verpersoonlijken in feite maar één absolute grote kracht, Brahman. De belangrijkste goden M
ELKE
2
“Mijn man was mijn negende huwelijkskandidaat. Als je meteen aanvoelt dat het niet zal lukken, kan je maar beter weigeren, want een Indiase vrouw scheidt niet.” AmitA SejAl lerares engels
Amita Sejpal is vrijwilligerster in de hindoeïstische Swaminarayan-tempel aan het Antwerpse Stadspark.
jaar naar het O.-L.-Vrouwcollege. Ze spreekt perfect Nederlands en Hindi. Ik hoop ooit in het Atlasgebouw te kunnen werken, op de dienst Inburgering. Er komen veel Pakistani naar Antwerpen en ik zou graag sociale oriëntatie geven in het Hindi of Engels.” Elk jaar in juli en augustus trekt Amita naar Mumbai, haar geboortestad waar ook haar man is geboren. “We bezoeken dan onze families en vrienden. Ik mis hen wel, maar ben toch blij dat ik in België woon. Normaal zou ik bij mijn schoonfamilie zijn ingetrokken. Dat is de traditie. Maar na een maand ben ik mijn man
naar Antwerpen gevolgd.” Volgens Amita is 90 procent van de Indiase huwelijken 'gearrangeerd'. “We kennen niets anders. Maar je mag de voorgestelde man wel weigeren. Met mijn man klikte het meteen, ik zag dat. Hij was wel de negende die aan me werd voorgesteld. Mijn moeder werd erg ongeduldig door mijn weigeringen, maar als je meteen aanvoelt dat het niet gaat lukken, moet je er toch niets mee beginnen,want een Indiase vrouw scheidt niet omdat ze als gescheiden vrouw amper kan overleven.” BASP, Van Breestraat 10, Antwerpen
i
NIEUW ACTIE! E
de MINUUT*
INTERNATIONAAL BELLEN
GRATIS!!
BEL DE HELE WERELD ROND TEGEN EXTREEM
50%
G
T TO
MM
zijn Vishnu, Shiva en erg populair is Ganesh, met de olifantenkop, die met offers van zoetigheden wordt vereerd. Amita is sinds 2001 in België. Haar man Nitin Sejpal werkt al langer in de diamant. “Ik woon graag in Antwerpen, maar het is voor Indiërs niet gemakkelijk om hier een leven op te bouwen.” “Het grootste probleem is de taal. Daarom ben ik vrij snel Nederlandse lessen gaan volgen. Mijn man doet dat nu ook. De meeste Indiërs spreken alleen Engels. Dat is moeilijk om werk te vinden, maar ook in je persoonlijke contacten met andere Antwerpenaars. De meeste hindoes werken in de IT of in de diamant, en dan is Engels natuurlijk wel belangrijk.” Amita geeft Engelse les in Lycée International in de Lamorinièrestraat. “Het is een halftijdse job, maar ik zou liever voltijds werken. Mijn dochtertje Simran (5) gaat volgend
IN RT KO
www.ortelmobile.be
Indiërs dol op cricket Antwerpen telt twee cricketclubs die meespelen in de nationale competitie: de Antwerp Cricket Club en de Antwerp Indian Cricket Club. Hoewel cricket een op en top Britse sport is, tellen beide clubs heel wat Indiase spelers. De allereerste cricketwedstrijd op Belgische bodem werd gespeeld tussen Britse officieren juist voor de Slag van Waterloo in 1815. De oudste clubs zijn de Royal Brussels Cricket Club en de Antwerp Cricket Club (ACC). De ACC werd in 1892 gesticht door enkele Britten die in het Antwerpse werkten. Hun speelterrein was het Wilryksche Plein, waar nu het Bouwcentrum ligt. Uit de ACC is later de Royal Antwerp Football Club afgescheurd. Cricket is van oorsprong Brits, maar toch werd India in 1975 - net als de daaropvolgende jaren de allereerste wereldkampioen in cricket. Deze teamsport, geïntroduceerd in India toen het land een Britse kolonie was, is nog altijd razend populair in India. De allereerste cricketcompetitie vond trouwens ook in India plaats. Niet verwonderlijk dus dat de Indiase gemeenschap in Antwerpen ook een eigen cricketclub heeft opgericht. De Antwerp Indian Cricket Club werd in 1981 gesticht en werd in 2006 en 2007 kampioen in eerste klasse. “Indiërs zijn dol op cricket”, vertelt Hiren Parikh (36), kapitein van de Antwerp Indians en overdag druk bezig in zijn kantoor in de Hovenierstraat in de diamantwijk. “In India ben ik als kleine jongen cricket beginnen spelen. Net zoals alle jongens van mijn leeftijd. Nu ben ik sinds vijf jaar captain van het AICC Senior-divisie.” “Onze club telt op dit moment 150 leden. Ja, alleen maar Indiërs. We hebben drie leeftijdsgroepen: jonger dan 13 jaar, jonger dan 15 jaar en ouder dan 15 jaar. We spelen vanaf april tot augustus. Ons speelterrein ligt in Wilrijk, vlak bij de jaïntempel. “ M
De hindoetempel Swaminarayan Sanstha is elke zondag een ontmoetingsplek voor een 70-tal Antwerpse hindoes. Na de pooja en wat gezang eet iedereen gezellig samen. “Ik schat dat er in Antwerpen 1.000 hindoes wonen”, zegt Amita Sejpal (30). Deze jonge Indiase lerares Engels is vrijwilliger in de tempel van Bochasanwasi Shri Akshar Purushottam Swaminarayan Sanstha, kortweg BAPS, in de Van Breestraat aan het Antwerpse Stadspark.
toen ze een bedrijfje opstartten. Nadien vestigden ze zich permanent in Antwerpen. Het grootste diamantbedrijf is Rosy Blue, goed voor een omzet van 1,3 miljard euro in 2007. Op de 2de plaats Eurostar Diamand Traders (895 miljoen euro omzet) met Kaushik Mehta, ook voorzitter van de Antwerp Indian Association (AIA). In de Antwerp World Diamond Center, de opvolger van de Hoge Raad van de Diamant, verwierven Indiërs een stevige positie. Ze kaapten er alle zes zetels weg.
LAGE TARIEVEN! *EENMALIG STARTTARIEF VOOR ONDERLING GRATIS BELLEN IS € 0,15 * MAXIMALE GESPREKSTIJD VOOR ONDERLING GRATIS BELLEN IS 10 MINUTEN *ONDERLING GRATIS BELLEN GELDT ALLEEN BINNEN BELGIE * VOOR EEN OVERZICHT VAN ALLE TARIEVEN EN VOOR MEER INFORMATIE OVER ONZE ACTIES GAAT U NAAR: WWW.ORTELMOBILE.BE
Antwerp Indians Cricket Club, Laarstraat 20, 2610 Antwerpen
i
Volgende week:
GRATIS!!
ONDERLING BELLEN VAN ORTEL NAAR ORTEL*
Irak
Iran connecting the world