Uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking • Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel • Afgiftekantoor Gent X • Post P608094
De Vlaamse
Schilder
FEBRUARI 2021 DRIEMAANDELIJKS LEDENBLAD
#62
Behangen: de voorbereiding van de ondergrond
Decorateur, Behanger, Plaatser soepele vloerbekleding
De creatiefste jonge schilders van Vlaanderen
Verven en primers met de laagst mogelijke VOS-uitstoot
Vlaamse schilders
WWW.ANZAPRO.BE LIKE US ON FACEBOOK @ANZAPROBE
VOOR AL DIE VROEGE OCHTENDEN EN LATE AVONDEN. VOOR DIE VERSLETEN RUG EN SCHRALE HANDEN. VOOR JOUW INZET. BEDANKT, SCHILDERS.
MEER INFO? SALES@ORKLA.EU
INHOUD
6
10
21
Paint Panter
Binnenluchtkwaliteit
Behangen
Samen met radiozender MNM en Bouwunie willen we jongeren warm maken voor het schildersonderwijs.
Hoe kies je materialen met een zo laag mogelijke uitstoot aan vluchtige organische stoffen?
In onze reeks over de basics voor de behanger, hebben we het deze keer over de voorbereiding van de ondergrond.
5
16
26
Trendkleuren 2021:
Door Pedro Pattyn
een stijlbreuk met de voorbije jaren
BOSS paints introduceert Matineau spray, de eerste matte, verspuitbare buitenlak
6
18
28
Voorwoord
Prikbord
10 Binnenluchtkwaliteit
WTCB
Hoe corrosiewerende verven ter plaatse aanbrengen?
Hoe kies je bouwproducten met de laagst mogelijke VOS-uitstoot?
21
15
Behangen: het voorbereiden van de ondergrond
Binnenluchtkwaliteit
Nieuw laagje VOS-arme verf voor Brouwerij Omer Vander Ghinste
Basics voor de behanger
De nieuwe langnekschuurmachine PLANEX LHS 2225 EQI van Festool
30
Eenvoud in uw verzekeringen? Build-Safe is er voor u! Batibouw 2021 wordt virtuele beurs
24 Productnieuws
Signz introduceert gloednieuwe personaliseerbare wandbekleding
De Vlaamse Schilder • februari 2021
3
Woensdag 3 maart 2 sessies : om 17.00u en 19.30u VIRTUELE EDITIE
De bouwsector staat voor enorme uitdagingen. Het is daarom primordiaal extra competente medewerkers aan te trekken om tegen 2030 de ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen te halen. De toenemende digitalisering en industrialisering, aangevuld met de opkomst van nieuwe woonvormen en Smart toepassingen in woningen en gebouwen, zorgen eveneens voor extra tewerkstelling. Premier Alexander De Croo zal samen met andere sprekers een aantal oplossingen aanreiken. Om te weten wat precies, moet u zeker op woensdag 3 maart afstemmen en u registreren op www.BouwForumConstruction.be.
Met dank aan onze partners en sponsors
In samenwerking met
EDITO
Tempus fugit! Beste collega’s,
Tempus fugit! De Romeinen wisten 2000 jaar geleden al dat de tijd vliegt. De nieuwjaarsmaand hebben we intussen achter de rug - aan allen een gelukkig en voorspoedig 2021 trouwens - en we zijn februari ingerold met het feest van Maria-Lichtmis dat naar christelijke traditie op 2 februari wordt gevierd. Vroeger werd Lichtmis aanzien als het einde van de strenge, donkere winter en de overgang naar een bloeiend voorjaar, al dan niet gecombineerd met de traditie van pannenkoeken smullen. Dit jaar kunnen we dit in een breder perspectief plaatsen. Niet alleen de letterlijk korte en sombere dagen laten we achter ons, we rekenen vanaf deze maand ook op een spoedige vaccinatie en hopen zo het coronavirus eindelijk te kunnen verslaan. Wat snakken we ernaar om opnieuw het glas te kunnen heffen, samen te kunnen zijn en terug de wereld te verkennen! De orderboekjes van de schilders blijken gevuld te zijn, zij het met iets minder perspectief op lange termijn, zo verneem ik. Wat echter een nijpend probleem blijft, is het gebrek aan geschoolde en gemotiveerde, jonge arbeidskrachten. Samen met Bouwunie, IVP (vereniging van verffabrikanten) en Constructiv heeft de Confederatie Bouw – Vlaamse Schilders de koe bij de horens gevat. Vanaf half februari wordt een imagocampagne gelanceerd met als doel het beroep van schilder-decorateur in een positief daglicht te plaatsen. In een eerste luik focussen we op de schoolgaande jeugd. Samen met jongerenzender MNM wordt een wedstrijd voor scholen en jeugdverenigingen georganiseerd die zal uitmonden in de creatie van een “wonderwall” door de winnende groep. Doorheen de actie worden deelnemers en volgers gewezen op alle boeiende aspecten van ons beroep. Uiteraard wordt er sterk ingezet op sociale media om de doelgroep te bereiken. Een tweede luik van de actie richt zich later in het voorjaar op de wat oudere potentiële zij-instromers die een carrièreswitch kunnen overwegen. Herinnert u zich trouwens de opmerkelijke getuigenis uit een vorig magazine van ex-veldrijder Rob Peeters die nu als zelfstandig schilder aan de slag is en daar nog geen moment spijt van heeft? Verder tal van interessante artikels in dit nummer. Alvast veel leesplezier en hou er de komende maanden nog even de moed in. Weet dat u voor professionele bekommernissen steeds de Confederatie Bouw aan uw zijde hebt, des te meer in deze bijzondere tijden. Collegiale groet,
COLOFON Confederatie Bouw Vlaamse Schilders
Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel Tel: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.vlaamseschilders.be
Pedro Pattyn VOORZITTER CONFEDERATIE BOUW - VLAAMSE SCHILDERS Verantwoordelijke Uitgever: Filip Coveliers Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be
BTW: BE 406 479 092 De Vlaamse Schilder verschijnt in maart, juni, augustus en november.
Advertentieverantwoordelijke: Steve Caufriez Tel: +32 (0)2 545 57 25 GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@confederatiebouw.be
Adreswijzigingen: ann.cassauwers@confederatiebouw.be
Administratie en redactie Eindredactie: Filip Coveliers
Redactie: Bram Schittecatte Tel: 02/545 59 47 • Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@confederatiebouw.be Vormgeving: Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be Drukwerk: Graphius
Paint Panter
Samen met radiozender MNM op zoek naar de creatiefste schilderschool van Vlaanderen De Confederatie Bouw - Vlaamse Schilders, Bouwunie, IVP en Constructiv lanceren in samenwerking met radiozender MNM een wedstrijd voor schildersscholen, waarin we op zoek gaan naar de creatiefste leerlingen in het schildersonderwijs in Vlaanderen.
Hoe werkt het? Midden februari lanceert MNM een oproep naar scholen, sportverenigingen, jeugdverenigingen en andere jongerenorganisaties. Zij mogen locaties voorstellen die een likje verf kunnen gebruiken en die de leerlingen in de maand maart onder handen mogen nemen. Bijvoorbeeld een jeugdhuis, een scouts- of Chirolokaal, de gebouwen van een sportclub,… Eerder schreven de Confederatie Bouw - Vlaamse Schilders en Bouwunie - schilders & decorateurs al de Vlaamse scholen met een schildersafdeling aan met de vraag of zij willen deelnemen en aan de buitenwereld tonen wat voor vaardigheden, creativiteit en originele ideeën ze in huis hebben. De jury zal namelijk uit alle inzendingen één school kiezen, die de winnende locatie onder handen mag nemen. En dan gaat het niet alleen om een nieuwe laagje gevelverf. Nee de jongeren mogen hun creativiteit botvieren en tonen wat ze in huis hebben.
Dagelijks te volgen
Onze scholen zien al jarenlang het aantal leerlingen in de richtingen schilderen en decoratie teruglopen. Tegelijk blijven onze schildersbedrijven op zoek naar vaardige mensen omdat ze hun openstaande vacaturen niet ingevuld krijgen. Een vicieuze cirkel dus. Om die spiraal te doorbreken, organiseren Confederatie Bouw - Vlaamse Schilders en Bouwunie – schilders & decorateurs met de steun van IVP, Constructiv en radiozender MNM een initiatief om het schildersonderwijs op een positieve manier in de aandacht te brengen en jongeren weer zin te doen krijgen in een toekomst als schilder. “De Paint Panter” heet het initiatief, dat in de tweede helft van februari en maart te volgen zal zijn op MNM.
6
De Vlaamse Schilder • februari 2021
Jongerenzender MNM zal dagelijks verslag uitbrengen van de vorderingen in de avondshow van Sander en Laura (Gillis & Govaerts). Ook via video’s op social media en de websites van MNM, de Confederatie Bouw en Bouwunie zullen geïnteresseerden de wedstrijd kunnen volgen. Voor de scholen en de jongeren is het dus een mooie manier om te tonen wat ze in huis hebben en tegelijk het schildersonderwijs op een positieve manier in de aandacht te brengen. Hopelijk wakkert het bij de jonge luisteraars het enthousiasme aan om in de komende jaren ook voor de studierichting schilderen en decoratie te kiezen. Vergeet dus zeker niet om van 22 tot 26 maart tussen 16 en 18 uur af te stemmen op MNM om de realisatie van het project te volgen!
BouwForum 2021: Let’s Build 2030 Op woensdag 3 maart 2021 vindt ons jaarlijkse BouwForum plaats. Virtueel deze keer, maar daarom niet minder exclusief.
Onze sector staat voor heel wat uitdagingen en heeft daarvoor extra competente medewerkers nodig. Jongeren vooral, maar ook minder jongeren. Toch is het voor de bouw niet altijd even evident om nieuwe medewerkers te vinden. Terwijl die echt nodig zijn. De verschillende overheden hebben zich
tegen 2030 ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen gesteld en om die te halen, is de bouw dé cruciale partner. Ook de toenemende digitalisering en industrialisering, aangevuld met de opkomst van nieuwe woonvormen en Smart toepassingen in woningen en gebouwen, zorgen voor extra tewerkstelling.
Wil je weten wat onder meer premier Alexander De Croo hiervan denkt en wat hij hieraan wil doen? Hou dan alvast woensdag 3 maart vrij in je agenda.
Fabrikant sinds 1985
Paint
Kalei, verfsystemen voor binnen en buiten, en voor speciale toepassingen.
Waterdichting
Injectieproducten en membranen tegen opstijgend vocht.
Restauratie
Producten voor de restauratie van monumenten.
Rewah nv Nijverheidsweg 24 2240 Zandhoven België 03 475 14 14 info@rewah.com www.rewah.com
De Vlaamse Schilder • februari 2021
7
Europese schildersfederatie UNIEP
UNIEP zet schouders onder PaintingSkillsAcademy De Europese schildersfederatie UNIEP, waar ook de Confederatie Bouw – Vlaamse Schilders in zetelt, heeft bij het begin van het nieuwe jaar de website van het de PaintingSkillsAcademy gelanceerd. PaintingSkillsAcademy is een nieuw project van UNIEP om de vakopleidingen in de deelnemende landen beter af te stemmen op de uitdagingen en eisen van de Europese arbeidsmarkt. In eerste instantie moeten de beroepsopleiding aantrekkelijker worden voor jongeren, zodat de instroom van leerlingen in de schildersrichtingen weer aantrekt. Ook wil UNIEP via dit programma sectoroverschrijdende kwalificaties vastleggen die overdraagbaar zijn naar andere bedrijfstakken. Dat moet verzekeren dat afgestudeerde schilders niet alleen in andere lidstaten kunnen aantonen dat ze over de nodige vaardigheden beschikken, maar ook in andere sectoren. De website van de PaintingSkillsAcademy is beschikbaar via: www.paintingskillsacademy.eu • André Mertens opnieuw verkozen tot vice-president Onze landgenoot André Mertens, die ook bestuurslid is van De Confederatie Bouw – Vlaamse Schilders, is met eenparigheid van stemmen herkozen tot vice-president van de UNIEP. Hij blijft dus ook de komende drie jaar een belangrijke rol spelen in de werking van de UNIEP. De federatie telt momenteel 19 aangesloten leden, dat zijn nationale agentschappen en federaties, maar ook vertegenwoordigingen van het onderwijs uit de betrokken landen. • In Memoriam Jean-Luc Louis °20/10/1956 + 16/11/2020 Met grote droefenis melden wij het overlijden van Jean-Luc Louis. Jean-Luc was jarenlang een van de drijvende krachten achter de werking van UNIEP in ons land. Met zijn grondige kennis van onderwijs als docent en door zijn vakkennis als schilder, was hij een onmisbare schakel in vele projecten die UNIEP op poten zette op jongeren naar het schildersvak te lokken. Wij zullen hem missen als collega en docent, maar vooral ook als mens.
8
De Vlaamse Schilder • februari 2021
• PaintUp platform gelanceerd EPP, de European Painting Partners, een dochterfederatie van UNIEP, zette de voorbije maanden een belangrijke stap in het kader van het PaintUp-project. Via PaintUp wil men eveneens het schildersonderwijs versterken en de leerlingen beter wapenen voor de uitdagingen die hen te wachten staan wanneer ze op de arbeidsmarkt terechtkomen. De focus ligt hier echter op de rol van de tutor, de stagebegeleider die de jongere bijstaat tijdens de praktijkstages. De Belgische delegatie had als opdracht om een digitaal platform te ontwikkelen waarop lesmateriaal kan gedeeld en verspreid worden onder de tutors. Dat platform staat nu online en de mogelijkheden ervan lijken bijzonder veelbelovend. www.uniep.org
Opnieuw een Open Wervendag in 2021
Met Caparol scoor je altijd Als verfprofessional wilt u scoren. Bij élke klant. Hoe moeilijk de opdracht ook is. Caparol staat u bij. Met jarenlange ervaring, een team van 11 topproducten en gericht advies. Zo zet u elke verfklus volledig naar uw hand!
In 2020 kon Open Wervendag niet doorgaan om de intussen welbekende reden, maar intussen zijn we een jaar verder. In de afgelopen twaalf maanden hebben we heel wat geleerd over de manier waarop we moeten omgaan met het coronavirus en hoe we op een veilige en verantwoorde manier toch nog events kunnen organiseren. Het plan is dus om Open Wervendag dit jaar opnieuw te organiseren, maar uiteraard wel volledig coronaproof. De editie van dit jaar staat gepland op zondag 30 mei 2021. Om alles veilig te laten verlopen, zal dit jaar een maximaal aantal bezoekers per werf toegelaten worden. Bezoekers zullen zich vooraf moeten registreren en krijgen dan een timeslot toegewezen. Uiteraard zullen ook alle gangbare voorzorgmaatregelen gelden, zoals de mondmaskerplicht, social distancing en het ontsmetten van de handen. Bedrijven die een interessante werf in de kijker willen plaatsen, kunnen zich nog tot 31 maart inschrijven.
www.caparol.be www.de11vancaparol.be
Openwervendag.be De Vlaamse Schilder • februari 2021
9
Binnenluchtkwaliteit
Hoe kies je bouwproducten met de laagst mogelijke VOS-uitstoot? Klanten en opdrachtgevers hechten tegenwoordig veel meer belang aan een gezonde binnenlucht dan enkele decennia geleden. De keuze van de juiste bouwmaterialen en -producten kan een grote impact hebben op de uitstoot van vluchtige organische stoffen (VOS) in een gebouw. Hoe ga je tewerk om materialen te kiezen met een zo laag mogelijke uitstoot? De voorbije decennia is er heel wat onderzoek gevoerd naar binnenluchtkwaliteit. Daaruit is gebleken dat bouwmaterialen een belangrijke bron kunnen zijn van VOS. Voeg daaraan toe dat onze gebouwen steeds beter geïsoleerd zijn en luchtdicht gebouwd worden, waardoor de natuurlijke ventilatie van vroeger is verdwenen. De polluenten die vrijkomen uit de bouwmaterialen worden dus niet langer, of in veel mindere mate, afgevoerd naar de buitenlucht. Door in te zetten op mechanische ventilatie kan dit deels opgevangen worden. Het is echter sterk aanbevolen de problematiek zoveel mogelijk bij de bron aan te pakken en bewust te kiezen voor bouwmaterialen met een lage VOS-uitstoot.
Belangrijke potentiële bronnen van VOS in gebouwen zijn : • vloer- en wandbekledingsmaterialen • afwerkingsproducten (coatings, verven, oliën, vernissen,…) • het binnenschrijnwerk • scheidingselementen (valse plafonds, scheidingswanden) • isolatiematerialen die langs de binnenzijde aangebracht zijn
De oppervlakte van het gebruikte materiaal is hier cruciaal. Hoe groter de oppervlakte, hoe belangrijker de VOS-uitstoot. Bij materialen die toegepast worden over zeer grote oppervlakken (bv. muur- of vloerbekledingsmaterialen) vallen dus de grootste winsten te rapen op het vlak van binnenluchtkwaliteit.
WAT ZIJN VOS? VOS staat voor ‘vluchtige organische stoffen’. Soms kom je ook de Engelse afkorting VOC, of het France COV tegen. Met die benamingen worden een groep stoffen aangeduid die één of meerdere koolstofa-
Dit geldt in bijzonder voor gebouwen die gebruikt zullen worden door gevoelige groepen zoals jonge kinderen, ouderen, of mensen met ademhalingsaandoeningen. In bestekken voor bijvoorbeeld kinderdagverblijven en zorginstellingen komt deze vraag steeds vaker voor en het valt te verwachten dat dit de komende jaren alleen maar zal toenemen.
Materialen met lage uitstoot Welke bouwmaterialen zijn dan verantwoordelijk voor deze VOS-emissie? Eigenlijk zo goed als alle materialen die rechtstreeks in contact staan met de binnenlucht. Enkel producten die voor 100% uit glas, natuursteen, metaal of keramisch materiaal bestaan, stoten geen VOS uit.
10
De Vlaamse Schilder • februari 2021
tomen bevatten in combinatie met waterstof en andere elementen zoals zuurstof, stikstoof of chloor. De verzamelnaam VOS omvat onder meer stoffen als benzeen, tolueen, formaldehyde, trichloorethyleen, tetrachloorethyleen en limoneen. Je treft ze onder andere aan in een hoop veelgebruikte producten: afwerkings- en inrichtingsmaterialen (bv. vasttapijt, verven, inkten, lijmen, vernissen, ontvlekkingsmiddelen, cosmetica, oplosmiddelen, brandvertragers, weekmakers in plastic,… De enorme diversiteit aan polluenten betekent ook dat de blootstelling aan VOS uiteenlopende gevolgen voor de gezondheid kan hebben, van vrij onschuldig over hinderlijk en schadelijk, tot giftig of kankerverwekkend, zeker in het geval van een langdurige blootstelling. VOS worden bovendien ook geassocieerd met het ‘sick building syndrome’. Jonge kinderen en ouderen zijn extra gevoelig voor de effecten van VOS. Omdat ze vluchtig zijn, komen de VOS vrij uit vaste of uitgeharde (bouw-)materialen. Dit emissie of uitstootproces kan zeer lang aanhouden waardoor het product tot jaren na applicatie een significante bron van VOS kan blijven.
Materiaalkeuze Sinds 2015 heeft ons land een aparte regelgeving over de uitstoot van VOS door vloerbekledingsmaterialen. Het KB van 8 mei 2014 dat deze materie regelt, is van toepassing op: • alle types vloerbekledingen die organische stoffen bevatten (bv. elastische, textiele, houten of harsgebonden vloerbekledingsmaterialen) • de producten die nodig zijn om die vloerbedekkingen aan hun ondergrond te laten hechten (lijmen en zelfklevende membranen) • de afwerkingsproducten voor deze vloeren (bv. boenwassen, oliën of vernissen). De VOS-uitstoot van deze producten mag een reeks drempelniveaus - zowel voor individuele VOS als voor de totale som van de VOS (TVOS) en semi-vluchtige organische stoffen (TS-
VOS) - niet overschrijden. Materialen die deze drempels wel overschrijden mogen sinds 2014 niet langer verhandeld worden in België, of gebruikt worden in bouwprojecten. Let wel: deze regels gelden enkel voor producten die bestemd zijn voor binnenruimtes. Bovendien zijn ze uitsluitend van toepassing op de toplagen. Tussen- of onderlagen, bijvoorbeeld dekvloermaterialen of vloerisolatiematerialen, vallen met andere woorden niet onder het toepassingsgebied van het KB. Bijgevolg gelden de regels niet voor houtachtige plaatmaterialen zoals MDF en OSB, zolang deze niet gecommercialiseerd worden als toplaag. Ook al is geweten dat dergelijke producten een aanzienlijk VOS-emissiegehalte kunnen vertonen (omwille van de lijmen die erin gebruikt worden).
Het KB over de VOS-uitstoot van vloerbekledingsmaterialen is vooral van belang voor fabrikanten. Het legt namelijk grenswaarden op voor de VOS-emissie, dit is de hoeveelheid VOS die vrijkomen nadat het product geplaatst is. Fabrikanten die hun producten in België op de markt willen brengen, moeten dus zorgen dat ze in regel zijn met die voorschriften en een productemissiedossier opstellen. Wanneer je als aannemer een vloerbekledingsmateriaal, lijm of een afwerkingsproduct aankoopt in ons land, mag je er van uitgaan dat het product voldoet aan de voorschriften inzake VOS-emissies. Opgelet: koop je zelf producten aan in het buitenland en breng je die in de handel onder een andere merknaam, dan is het aan jou om aan te tonen dat je voldoet aan de voorschriften uit het KB en dan wordt de situatie een stuk
De Vlaamse Schilder • februari 2021
11
Binnenluchtkwaliteit
complexer. In dat geval moet je zelf nagaan of de emissiegrenzen gerespecteerd zijn en moet je een emissiedossier bijhouden.
A+ label Ons buurland Frankrijk heeft eveneens een regelgeving inzake de VOS-uitstoot van bouwproducten. Op alle bouwproducten bedoeld voor gebruik binnenhuis (bekledingsmaterialen, verven en vernissen, schrijnwerk, binnenisolatie, …), die verkocht worden in Frankrijk moet het ‘Emissions dans l’air intérieur-label’ aangebracht zijn. Aangezien veel fabrikanten hun producten in meerdere landen op de markt brengen, tref je het label ook bij ons vaak aan op de etiketten van bouwmaterialen. Het label deelt de bouwmaterialen op in vier verschillende klassen: A+, A, B en C. Producten met een A+-label stoten het minst vluchtige organische stoffen uit. Producten met het C-label zijn het schadelijkst voor de gezondheid.
VOS-ARME PRODUCTEN KIEZEN IN VIER STAPPEN Wil je voor een werf VOS-arme producten volgen, dan kan je dus deze vier stappen volgen
1 Bij het gebruik van onbehandeld glas, metaal, natuursteen of keramiek ben je zeker dat er geen VOS emissie optreedt.
2 Vloerbekledingsproducten en toebehoren die in België op de markt zijn gebracht, voldoen aan de eisen uit het KB van 2014, waardoor je er mag van uitgaan dat ze een heel lage VOS-uitstoot hebben.
3 Kies voor andere materialen voor producten waarop je het Franse De classificatie van de producten gebeurt aan de hand van een emissietest op tien verschillende individuele vluchtige organische stoffen, zoals formaldehyde, xyleen, styreen, …, én op de totale uitstoot van vluchtige organische stoffen (TVOS). Hoe minder emissies worden gemeten, hoe beter de behaalde score. Wanneer je bij ons een product aantreft met het A+label, betekent dit dat het product een aanvaardbaar uitstootgehalte vertoont voor de totale som aan VOS en voor 10 van de meest voorkomende en relevante VOS.
Vrijwillige labels Daarnaast bestaan er nog een reeks labels die de fabrikanten vrijwillig aanbrengen op hun producten. Bemerk dat
12
De Vlaamse Schilder • februari 2021
A+ label aantreft.
4 Wil je een stap verder gaan en zeker zijn dat je materialen gebruikt met een zeer lage VOS uitstoot, kies producten met betrouwbare labels die VOS emissiecriteria hanteren, zoals Der Blauer Engel, Emicode, het Finse M1 of GUT.
je je goed moet vergewissen dat het label in kwestie wel degelijk criteria voor de VOS emissie hanteert. Met name voor algemene duurzaamheidslabels, waarbij gekeken wordt naar allerlei duurzaamheidscriteria, is dit niet altijd het geval. Sommige duurzaamheidslabels en specifieke VOS emissielabels leggen echter eisen op die nog een stuk verder gaan dan die van het Belgische KB, in het bijzonder voor de emissie van de totale som aan VOS (TVOS).. Op de websi-
tes www.infolabel.be en www.bouwgezond.be vind je hierover meer informatie. Dit artikel is geschreven naar aanleiding van een webinar, georganiseerd door de Vlaamse Confederatie Bouw, in het kader van het ET’Air project – Grensoverschrijdende economie & binnenluchtkwaliteit. Wil u meer weten over dit project? Stuur een e-mail naar tim.vanhelden@vcb.be. www.etair.eu
Light Cherry Parade PPG1062-5
Geen strepen. Geen stress.
Sigma Perfect. Schilderen zonder baanvorming. Zorgeloos een perfect en egaal eindresultaat, zelfs tijdens de meest uitdagende projecten. Sigma Perfect is dé matte muur- en plafondverf met Smooth Layer Technology. Gerolde banen en aanzetten vloeien in elkaar over. Na droging zijn de gerolde banen onzichtbaar, zelfs bij veel lichtinval. Nadien iets bijwerken? Geen probleem. Voor meer info, ga naar een Sigma verkooppunt of kijk op sigma.be.
Zondag 30 mei 2021
SCHRIJF IN Bedrijven én w erven vóór
31 maart 2021
o p e nw e r ve nd
een initiatief van
a g. b e
Binnenluchtkwaliteit
Nieuw laagje VOS-arme verf voor Brouwerij Omer Vander Ghinste Schildersbedrijf Pattyn uit Wevelgem kreeg een tijdje geleden de vraag om een loods te schilderen voor de Kortrijkse Brouwerij Omer Vander Ghinste. Deze brouwerij, die vooral bekend is van het succesvolle Omer-bier, wilde een oud opslagmagazijn omvormen tot een nieuwe bottelarij. En dus moesten de binnenmuren een ‘food-approved’ verflaag krijgen.
Het succes van het Omer-bier beeft Brouwerij Omer Vander Ghinste geen windeieren gelegd. De brouwerij doet al enkele jaren goede zaken. Om aan de stijgende vraag naar de bieren te voldoen, moest de infrastructuur van de brouwerij ook meegroeien. Daarom werd besloten om het magazijn te verhuizen en in de vrijgekomen loods een nieuwe bottelarij onder te brengen. Schildersbedrijf PATTYN Albert & Cie NV kreeg de opdracht om de schilderwerken uit te voeren. Eerst werden de betonnen wanden grondig gereinigd en vervolgens behandeld met Aquapox van Libert Paints. Dat is een verf met een bacterie- en schimmelwerende werking, wat nodig is, aangezien het om een omgeving gaat waar levensmiddelen verwerkt worden. Deze tweecomponent waterverdunbare epoxyverfheeft bovendien ook een erg laag VOS-gehalte. “Aquapox bevat nauwelijks 24 gram VOS per liter verf, dat is een schijntje in vergelijking met de verven van enkele
decennia geleden, die makkelijk 300 g/l of meer VOS bevatten,” legt zaakvoerder Pedro Pattyn uit. “In het verleden ging het verlagen van het VOS-gehalte van verven vaak ten koste van de verfeigenschappen, maar tegenwoordig zien
we dat ook VOS-arme verven een goede verwerkbaarheid en een lange opentijd hebben. De verffabrikanten hebben op dat vlak echt een hele weg afgelegd.” www.pattynnv.be
Trendkleuren
Trendkleuren 2021: een stijlbreuk met de voorbije jaren 2020 was in alle opzichten een uitzonderlijk jaar. Onze manieren van leven en werken werden door de covid-pandemie helemaal op hun kop gezet. Heeft die omslag ook een gevolg op de emoties en voorkeuren van de consument? Het zou best kunnen, want de trendkleuren van de grote verfmerken verschillen sterk van die van de voorgaande jaren. Het gerenommeerde Amerikaanse kleureninstituut Pantone koos alvast voor een stijlbreuk met het verleden. Na het Classic Blue van 2020, Living Coral (2019), Ultra Violet (2018) en Greenery (2017) riep Pantone dit jaar zowaar een grijstint (Ultimate Grey) uit tot kleur van het jaar. Weliswaar in combinatie met het helgele lluminating Yellow.
Het is niet voor het eerst dat Pantone kiest voor twee trendkleuren, dat was eerder ook al het geval in 2016. Volgens het kleureninstituut vormt de combinatie van de schakeringen van geel en grijs “een huwelijk van kleur die een boodschap van kracht en hoop brengt. Praktisch en rotsvast, maar ook warm en optimistisch."
Caparol: Dune beige Palazzo 110 In eigen land verwijst ook Caparol naar de covid-pandemie als inspiratiebron. Covid heeft onze levens op hun kop gezet en mensen verlangen naar een normaal en geborgen leven. Caparol kiest daarom voor dune beige Palazzo 110, een kleur die jarenlang als ingetogen, bescheiden en betrouwbaar werd beschouwd. Die kwaliteiten krijgen in deze nieuwe leefwereld een nieuwe betekenis. Met dune beige Palazzo 110 komt de veelzijdigheid van beige tot zijn recht. Sereen chic, behaaglijke warmte, koele rust.
BOSS Paints: Circle of life BOSS Paints kiest dan weer voor een palet van 40 zachte en vooral warme tonen die dienst doen als 'the new basics' en een oneindig scala aan combinaties mogelijk maken. Ook hier gaat het voornamelijk om warme, zachte kleuren en behoren de fellere tinten van de voorbije jaren tot het verleden.
16
De Vlaamse Schilder • februari 2021
Caparol kiest voor het ingetogen dune beigePalazzo 110.
Sikkens zweert dit jaar bij de kernwoorden 'natuur' en 'eenvoud'.
Sigma Coatings: drie trendpaletten Een vergelijkbaar verhaal horen we bij Sigma Coatings. In een tijdperk van het ‘nieuwe normaal’ waar geestelijk en lichamelijk welzijn belangrijker dan ooit is geworden, verlangen consumenten naar eenvoudig comfort. Sigma Coatings trekt daarom dit jaar de kaart van de troostende comfortkleuren, zoals Transcend (PPG1079-4). Deze warme tint met een zachte rode ondertoon komt terug in de drie kleurpaletten die Sigma voorstelt: Be Well, Be True en Be Wild. Het Be Well-palet draait rond de kleuren Transcend (PPG1079-4), Light Cherry Parade en Misty Aqua
(PPG1147-3) en biedt een waaier aan natuurlijke tinten aan, die herstellend en optimistisch zijn. Be True is een mengeling van organische en historische invloeden met warme, aardse tinten in combinatie met rijke, juwelenkisttinten. Hier staan Enchanting Eggplant (PPG1307), Boulder Lichen (PPG1127-4) en opnieuw Transcend centraal. Be Wild is het vrolijke en radicale palet. Deze kleurschakeringen zijn een feestelijk, speels en expressief. Transcend zorgt voor een aards element, naar Sky Palace (PPG1246-4), een onverwachte alikruik, en Diving Trip (PPG1236-7), een marine aqua-blauw met een diepwater ondertoon.
Sikkens: Brave Ground Bij Sikkens koos men dan weer voor Brave Ground, een versterkende tint die draait om natuur en eenvoud. Een warme, aardse toon die een gevoel van stabiliteit, groei en potentieel uitstraalt. Brave Ground is ook een kleur die andere tinten goed laat uitkomen en op een natuurlijke manier past bij de Earth-kleuren blauw, grijs en groen. Gecombineerd zorgen de tinten voor een kalmerende, helende uitstraling die rustig oogt en zowel in een modern als in een traditioneel interieur past.
Sigma stelt dit jaar drie verschillende kleurpaletten voor.
Warme, zachte tonen overheersen bij BOSS Paints.
De Vlaamse Schilder • februari 2021
17
WTCB
Hoe corrosiewerende verven ter plaatse aanbrengen? Het op de werf aanbrengen van corrosiewerende verfsystemen op een metalen constructie uit staal of gegalvaniseerd staal vereist speciale vaardigheden. Hoewel het bij een uitvoering ter plaatse eerder om onderhouds- of herstellingswerkzaamheden gaat, moeten deze toch met de nodige zorg uitgevoerd worden, vooral wat betreft de voorbereiding van het oppervlak en de verwijdering van eventuele verontreinigingen.
Een van de meest courante oplossingen om stalen constructies, die al dan niet voorzien zijn van een deklaag uit zink (bv. thermische verzinking of metallisatie), te beschermen tegen corrosie bestaat erin om het oppervlak van de constructie te verven (zie afbeelding 1). Zo bestaan er vandaag de dag tal van verfformuleringen die beantwoorden aan de verschillende beperkingen en belastingen van het buitenklimaat. Om duurzaam te zijn, moet men bij de uitvoering van een corrosiewerend verfsysteem echter wel rekening houden met: • de omgevingsomstandigheden en het ermee gepaard gaande corrosierisico (bv. putcorrosie) • het verfsysteem zelf (bv. aantal lagen en soort bindmiddel) • de reiniging en de voorbereiding van het oppervlak (bv. handmatig of mechanisch) • de weersomstandigheden tijdens de toepassing.
Belangrijkste beschermingsmechanismen IJzer en staal corroderen bij contact met water en zuurstof (o.a. aanwezig in de atmosfeer, regen of condensatiewater). Deze reactie kan bovendien nog versneld worden door de aanwezigheid van bepaalde bestanddelen, zoals chloriden of sulfaten. Aan de hand van de volgende drie hoofdstrategieën, kan de corrosievorming echter vertraagd of zelfs vermeden worden: • het barrière-effect. Hierbij wordt de migratie naar het metaal van bestanddelen die corrosiereacties kunnen teweegbrengen, afgeremd door de verflaag die dienstdoet als een fysische barrière. Dit barrière-effect kan echter verminderd of tenietgedaan worden door bepaalde gebreken, zoals hechtingsproblemen, de vorming van bellen of mechanische gebreken (bv. krassen) • de toevoeging van corrosieremmers aan de verfsamenstelling. Er zijn verschillende werkwijzen mogelijk • het aanbrengen van een zinkrijke primer (kathodische bescherming), ook wel ZRP genoemd. In dit geval zullen de zinkpartikels gaan corroderen in plaats van het staal (1). Om doeltreffend te zijn, moet de primer echter wel rechtstreeks in contact staan met het metaal.
Omgevingsomstandigheden en verfsysteem Het verfsysteem moet gekozen worden in functie van: • de omgevingsklasse (zie tabel A op de volgende pagina) • de verwachte duurzaamheid • de aard van de ondergrond (bv. ongecoat of gegalvaniseerd staal).
(1) Gelijkaardig beschermingsmechanisme aan dat van ingegraven metalen constructies (bv. kuipen of tanks), waarbij het minst edele metaal (in dit geval het zink) zal gaan corroderen in plaats van het te beschermen element (het ijzer).
18
De Vlaamse Schilder • februari 2021
A | Omgevingsklassen en typevoorbeelden van omgevingen.
men rekening te houden met mogelijke lokale variaties (bv. stedelijk gebied of aanwezigheid van een fabriek). Het verfsysteem bestaat meestal uit een primer, één of meerdere tussenlagen en een afwerkingslaag (zie afbeelding 3). De norm NBN EN ISO 12944-5 beschrijft de minimale eisen waaraan het verfsysteem moet voldoen (bv. bindmiddel, aantal lagen en laagdikten; zie tabel B op de volgende pagina). De verffabrikant moet de geschiktheid van het verfsysteem voor de beoogde toepassing aantonen. Bepaalde organismen zoals de ACQPA (2) bieden prestatiecertificaten aan op basis van verschillende prestatieproeven. 2 | Verdeling van de omgevingsklassen in zones in België (bron: STS 52.2 uit 2017). Hierbij dient men ook rekening te houden met lokale variaties.
De omgevingsklassen voor metalen constructies worden gedefinieerd in de norm NBN EN ISO 9223 en zijn opgenomen in de norm NBN EN ISO 12944-2. Ze zijn afhankelijk van de corrosiesnelheid, de tijdsduur van de bevochtiging en de hardnekkigheid van bepaalde verontreinigingen op een metalen oppervlak (zie tabel A). In België wordende omgevingsklassen opgedeeld in geografische zones volgens de Technische Specificaties STS 52.2 uit 2017 (zie afbeelding 2). Hierbij dient
Wanneer de metalen elementen op de bouwplaats toekomen, zijn ze vaak al afgewerkt of voorzien van een prefabricageprimer. Deze primer wordt doorgaans aangebracht in dikten van 15 tot 30 μm en heeft tot doel om het metaal tijdelijk te beschermen tijdens de fabricage, het transport, de opslag en de montage van de staalconstructie. Hoewel deze primer geen deel uitmaakt van het verfsysteem, kan hij over het algemeen wel behouden worden. In dat geval moet hij wel bedekt worden met een bijkomende primer. Er moet dus bijzondere aandacht besteed worden aan de verenigbaarheid van het nieuwe systeem met de prefabricageprimer (zie de norm NBN EN ISO 12944-5, Bijlage F).
3 | Algemene samenstelling van een corrosiewerend verfsysteem.
(²) De lijst van de door de ACQPA gecertificeerde verfsystemen is beschikbaar op de website http://acqpa.com/. De ACQPA-certificatie heeft enkel betrekking op de omgevingsklassen C3, C4 en C5. De Vlaamse Schilder • februari 2021
19
WTCB
B | Voorbeelden van de doorgaans door de norm NBN EN ISO 12944-5 opgelegde eisen voor de verfsystemen die aangebracht worden in omgevingsklassen C2, C3, C4 of C5 (1).
Reiniging en voorbereiding van het oppervlak De voorbereiding van het oppervlak is een belangrijke stap. Deze omvat onder meer het ontvetten, de eventuele verwijdering van de walshuid (als het element vooraf niet gezandstraald werd) en de eliminatie van de corrosiedeeltjes. De meeste schadegevallen bij verfsystemen, zoals de corrosie van het staal en het loskomen van de verf, zijn te wijten aan een overblijvende vervuiling, bijvoorbeeld door chloriden of oude corrosiedeeltjes die niet volledig verwijderd werden (zie afbeelding 4). De voorbereidende stappen en technieken worden beschreven in de normen NBN EN ISO 12944-4 en NBN EN ISO 8504-1 tot -3. Er wordt meestal een onderscheid gemaakt tussen de voorbereidingsgraden voor de gestraalde toepassingen (‘Sa’) en de handmatige of machinale toepassingen (‘St’). Hoewel deze graad kan verschillen naargelang van de te bereiken voorbereidingskwaliteit, moet er voor het niet-gegalvaniseerde of niet-gemetalliseerde staal doorgaans een minimale voorbereidingsgraad Sa2 1/2 (zeer verzorgde zandstraling) voorzien worden. Handmatige voorbereiding is eerder geschikt voor weinig geoxideerde metalen oppervlakken en voor fragiele onderdelen. Indien er nog een oude verflaag aanwezig is, moet de ondergrond minder grondig voorbereid worden. Zo mogen de
4 | Corrosievorming ten gevolge van een overblijvende chlorideverontreiniging.
20
De Vlaamse Schilder • februari 2021
oude verflagen die nog goed hechten, deels behouden worden. In dat geval is er sprake van een voorbereiding PSa2 1/2. In geval van een zinklaag bestaat de voorbereiding van het oppervlak doorgaans uit het licht schuren met schuurmiddel (polijsten) of zelfs een eenvoudige reiniging met een detergentoplossing voor het behoud van de zinklaag.
Weersomstandigheden tijdens de toepassing De temperatuurs- en vochtigheidsomstandigheden kunnen een aanzienlijke invloed hebben op de droogtijd van de verf en op de filmvorming. Tenzij anders vermeld in de technische fiche, mogen de natuurlijk drogende verven niet aangebracht worden bij temperaturen van minder dan 5 °C. Voor tweecomponentenverven (bv. epoxyverven) bedraagt de minimale toepassingstemperatuur 10 °C. Een te hoge temperatuur kan de verdamping van de oplosmiddelen dan weer versnellen en aanleiding geven tot blaasvorming of een verminderde hechting. Men dient in elk geval steeds de aanbevelingen uit de technische fiches na te leven. Wanneer de temperatuur van het metaal lager is dan die van de omgevingslucht, kan er op het oppervlak van de ondergrond condensatie ontstaan. De aanwezigheid van vocht kan er echter voor zorgen dat het verfsysteem loskomt. Om dit te vermijden, moet de temperatuur van het metaal 3 °C hoger liggen dan het dauwpunt. Deze ideale omstandigheden kunnen in de praktijk evenwel moeilijk te realiseren zijn. Bijgevolg is het aan te raden om de metalen buitenelementen in de mate van het mogelijke te demonteren en in de werkplaats te behandelen. E. Cailleux, dr., adjunct-laboratoriumhoofd, laboratorium Bouwchemie, WTCB. Bron: WTCB-Contact 2020/06
Basics voor de behanger
Behangen: het voorbereiden van de ondergrond Het behangen is een eeuwenoude techniek die anno 2021 ook nog steeds zijn plaats heeft. Voor een schilder-decorateur is het dus essentieel om ook de knepen van het behangen in de vingers te hebben. Daarom bespreken we in deze artikelenreeks verschillende essentiële facetten van het behangen. Eerder kwam reeds de lijmkeuze aan bod, nu buigen we ons over de voorbereiding van de ondergrond. Uiteraard is een goed eindresultaat slechts mogelijk wanneer je werkt op een goede, effen ondergrond. Indien nodig zal je dus de ondergrond moeten egaliseren en eventuele gaten opstoppen. Ook doe je er goed aan om eerst het oude behangpapier af te halen. Het verwijderen van behang is eenvoudig, maar vraagt wel wat tijd. Welke methoden je kunt toepassen is afhankelijk van de behangsoort. Om behangpapier te verwijderen zal je doorgaans water gebruiken. Daarom is het belangrijk de vloer goed af te schermen om waterschade te voorkomen. Probeer ook de zekeringen af te zetten
van de elektriciteit in de ruimte waar je werkt. Het meubilair verplaats je best naar het midden van de kamer waar het zorgvuldig kan afgedekt worden.
Verwijderen oud behang
Voor welke methode je ook kiest om oude bekleding te verwijderen, de ondergrond moet steeds ontdaan te worden van de achtergebleven lijm. Dat gebeurt bij voorkeur met warm water en scotch-brite. Uiteraard moet je nadien ook voldoende naspoelen.
Vooraleer je een nieuw behang kan aanbrengen, zal je het oude behang moeten verwijderen. Hieronder bespreken we enkele methodes voor het verwijderen van oude bekledingen. Dit gebeurt steeds met een steekmes. Een ander onmisbaar hulpmiddel is de behangperforator (prikrol). Door het behang vooraf te bewerken met de prikrol kan je immers de afweektijd flink inkorten wanneer je vocht of stoom gebruikt.
Zeker oude zetmeellijmen kunnen ernstige problemen veroorzaken indien zij niet grondig verwijderd worden. De nieuwe lijm kan zich namelijk niet hechten in de ondergrond met alle gevolgen van dien. Oude zetmeellijm kan na contact met water een zeer onaangename geur nalaten. Daarom is het belangrijk om de oude lijmresten zeer zorgvuldig te verwijderen.
Mogelijke methodes om oud behang weg te halen • AFSTRIPPEN.
Met een steekmes scheid je het behang droog van de ondergrond. Om kwetsbare ondergronden te sparen is het verstandig het behang langs de muur te verwijderen en niet haaks op de muur te trekken. • MANUEEL BEVOCHTIGEN MET SPONS
De makkelijkste en oudste manier om behang te verwijderen is door het papier los te weken. Het voordeel hiervan is dat er geen speciale machines nodig zijn. Het enige dat je nodig hebt is een emmer met water en een spons, grote borstel of vod.
De Vlaamse Schilder • februari 2021
21
Basics voor de behanger
Gebruik liefst warm water, dit zal het losweken van het behangpapier enorm versnellen. Je kan ook gebruik maken van een speciaal afweekmiddel dat toegevoegd wordt aan het water. Respecteer een voldoende inweektijd.
watertoevoer niet onderbroken wordt door knikken. Bij het opstarten vul je de tank ¾ met zuiver water zodat er zich stoom kan vormen in de tank en zorg eveneens voor een goede verluchting in de ruimte.
Aangezien je meestal boven je hoofd werkt zal je ongetwijfeld last hebben van water dat via je arm naar beneden sijpelt. Om dit te voorkomen kan je een handdoek of grote vod rond je arm spannen. Het water zal nu geabsorbeerd worden in plaats van je volledig nat te maken. Probeer ook steeds van boven naar beneden te werken bij het bevochtigen.
Open tijdens het gebruik nooit de tank met kokend water en wees voorzichtig als je merkt dat er ergens verlies is van kokend water. Ook bij het plafondgebruik kan kokend water uit de afstoomplaat vrijkomen. Verwijder tijdens het gebruik regelmatig het condenswater in de afstoomplaat.
Het afschermen van de omgeving voorkomt schade aan vloer, parket, meubilair enz.. • VERNEVELING MET SPROEIAPPARAAT
Bij het gebruik van een sproeiapparaat is het belangrijk om de omgeving goed af te schermen. Ook moet je hier voldoende inweektijd laten. • AFSTOMEN MET AFSTOOMAPPARAAT
Bij grotere oppervlakken is het aangewezen om een afstomer te gebruiken. Gebruik hierbij steeds de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen. Tegenwoordig zijn enkel nog elektrische afstomers met veiligheidsventiel en oververhittingsknop toegelaten, maar toch blijft het opletten geblazen. Je gebruikt namelijk kokend water en elektriciteit. En dat blijft een gevaarlijke combinatie! Bijgevolg moet je dus niet alleen opletten voor brandwonden, maar eveneens voor elektrocutiegevaar, en dit niet alleen van de in het lokaal aanwezige aansluitingen (stopcontacten, schakelaars, enz. ) maar ook van het toestel zelf. Controleer vooraf of het gebruikt stopcontact geaard is en of zowel de koppelingen als verlengkabels in orde zijn. Volg steeds de richtlijnen van de fabrikant. Let erop dat de slang met kokende
22
De Vlaamse Schilder • februari 2021
Houd de afstoomplaat altijd tegen de muur en werk van boven naar onder en als rechtshandige van rechts naar links. Een linkshandige zal van links naar rechts werken. Nadat je met de stomer over de muren geweest bent, kan je het behang vlot verwijderen met een spatel. Wil je het toestel bijvullen? Trek dan eerst de stekker uit het stopcontact en laat het apparaat voldoende afkoelen. Houd er rekening mee dat ook het toestel zeer warm kan zijn. Kalkaanslag kan de levensduur van het toestel flink verkorten. Bij het einde van gebruik giet je de tank leeg. Doordat hij nog warm zal hebben zal hij vlugger droog zijn waardoor erosie en doorroesten beperkt worden
Verwijderen van glasvezelbehang Klassiek behangpapier wordt meestal verwijderd door middel van een afstoomapparaat. De stoom maakt de lijm week en zorgt ervoor dat het papier snel loskomt. Glasvezelbehang verwijderen kan soms moeilijker zijn dat andere soorten behang. Het wordt geplaatst met hoogwaardige lijm en is één van de sterkste behangsoorten op de markt. Heb je glasvezelbehang dat niet behandeld of licht geverfd is, dan kan je ook een afstoomapparaat gebruiken. Bij een te dikke verflaag zal de stoom echter niet aan de lijm kunnen waardoor het glasvezelbehang niet loskomt. Een prikrol kan hierbij uitkomst bieden.
Soms brengt men ook glasvezelbehang aan om beschadigingen en kleine of grote oneffenheden te verbergen. In dat geval is het beter om het glasvezelbehang niet te verwijderen, maar het in plaats daarvan te plakken of te bezetten. Daarvoor breng je een nieuwe laag plamuur op de wand. Zo krijg je effen muur die geen last heeft van putjes of vlekken. Wanneer bovenstaande methodes geen optie zijn, blijft er slechts één mogelijkheid meer over: aftrekken of afkrabben. Dit is een job die heel wat tijd en energie zal vragen en waarbij veel afhangt van de ondergrond en de hoeveelheid gebruikte lijm. Na het verwijderen kunnen ook lijmresten op de wand achterblijven. Deze kan je afkrabben of afschuren. Het voordeel van deze methode is dat je terug kan beginnen vanaf de oorspronkelijke bezetting.
Voorbereiding niet behangen ondergronden Werk je op een niet-behangen ondergrond, of een ondergrond waarvan je het oude behang verwijderd heb, dan is het belangrijk om na te gaan of de ondergrond geschikt is om opnieuw te behangen. Enkele vaak voorkomende gebreken in de ondergrond zijn:
Ondergrond is afgesloten, de hechting is onvoldoende Wanneer bijvoorbeeld de muur geverfd is of met een poriënvullend middel is
houden met een wachttijd. Een eenvoudig middel om na te gaan of het pleisterwerk droog genoeg is, bestaat erin een stuk plastic op de ondergrond vast te kleven en af te tapen. Wanneer er condens ontstaat op het plastic is dit een signaal van restvocht. Om het droogproces te versnellen kan je de kamer verwarmen, regelmatig verluchten of een lucht-ontvochtiger gebruiken.
behandeld, dan kan hij geen lijm opnemen. Bijgevolg is er dus ook geen goede verbinding tussen behang en ondergrond. Je moet er in dat geval voor zorgen dat de ondergrond absorberend is. De lijm moet namelijk in ondergrond kunnen dringen. Eventueel kan je de wand schuren en licht opruwen en mogelijk voorzien van een aangepaste grondering met een niet filmvormende laag.
Ondergrond is te sterk absorberend, muur is te poreus Bij een te absorberende muur verdwijnt de lijm bijna volledig, waardoor er geen voldoende verbinding meer is tussen behang en ondergrond. Het behang zal ook moeilijk te corrigeren zijn. Dergelijke muren kan je best voorlijmen met een verdunde lijm.
Ondergrond is niet vast De ondergrond moet stevig genoeg zijn om de bekleding te kunnen dragen en moet aan de spanning kunnen weerstaan die ontstaat bij droging. Een onzuivere of poederige muur zal de droogspanning niet kunnen opvangen. Het fixeren van de muur of het aanbrengen van een grondpapier is hier een oplossing. Het fixeermiddel moet een dieptewerking hebben en mag niet als een film aanwezig zijn. De muur moet licht absorberend blijven. Zorg ervoor dat de naden van het grondpapier en eindbehang niet bovenop elkaar liggen.
Ondergrond is niet droog Bij aanwezigheid van restvocht in een nieuwe bepleistering moet je rekening
Opstijgend of capillair vocht of vocht dat ontstaat door constructiefouten, moet bij de oorzaak worden aangepakt. Indien dit onmogelijk is, kan de ondergrond per definitie niet als een goede ondergrond worden beschouwd. Indien het pleisterwerk plaatselijk schimmel of donkere vlekken vertoont, mag het niet zonder meer opnieuw behangen worden. Ook al lijken de vlekken droog en voelen ze op dat moment niet vochtig aan, dan nog kan het best zijn dat tijdens een regenperiode wel insijpelend vocht aanwezig is.
Ondergrond is niet glad: Het pleisterwerk mag geen oneffenheden vertonen. Hoe minder reliëf in de muurbekleding, hoe gladder de ondergrond moet zijn. Dit geldt extra bij glanzende of zijdeglanzende uni muurbekleding. Vooral in situaties waar schuin invallend licht (scheerlicht) aanwezig is, zal elke onregelmatigheid zich sterk aftekenen.
Ondergrond is niet schoon of zuiver: Je kan best alle aantekeningen op de ondergrond (potlood, stiften of balpennen) steeds grondig verwijderen en desnoods isoleren. Oud behang moet je zoals hierboven beschreven altijd eerst verwijderen. Over oud behang behangen is om problemen vragen! Vervolgens moet je ook de achtergebleven lijmresten grondig verwijderen.
Ondergrond is niet neutraal
Verse gips- en cementpleisters hebben meestal een hoge alkaliteit of zuurtegraad (pH >10), maar let ook op bij lo-
kale herstellingen van pleisterwerk. Een te hoge alkaliteit kan onder andere de kleur van het behang aantasten. Het is dan ook aan te raden om voor de herstellingen een vulmiddel te gebruiken dat pH neutraal is. Door het uitdrogen vermindert de pH waarde. Je kan dit controleren door op met gedistilleerd water bevochtigde muurgedeelten indicatorstrookjes aan te brengen. Via de verkleuring ervan kan je de alkaliteit bepalen. Een PH waarde vanaf 7 wordt aanzien als een alkalische of zure ondergrond. Alkalische ondergronden kan je neutraliseren met fluateringsmiddelen. Een gefluateerd oppervlak heeft een grotere dichtheid, hardheid en zuigt minder. Let echter op voor nevenwerkingen bij het gebruik van deze middelen. Ze kunnen glas, aluminium en andere materialen onherstelbaar aantasten of beschadigen. Bescherm ook voldoende je ogen. Sommige pleisters zijn erg zuur en dienen voldoende geïsoleerd te worden anders bestaat het gevaar dat de bekleding gaat verkleuren. Dit zal eerder gebeuren bij vinylbehang, vermits deze bekleding langzamer droogt, is het gevaar dat de alkaliteit opgewekt wordt groter.
De ondergrond is niet uniform van kleur Kleurverschillen in de muur kunnen door het behang zichtbaar blijven, zeker bij dun en lichtgekleurd (vlies)behang. De ondergrond heeft bij voorkeur een uniform lichte kleur.
Enkele gouden tips Plaats altijd en op iedere ondergrond een primer die open poriën heeft en de ondergrond verstevigt. Dit garandeert je dat de lijm zich perfect kan verankeren. Bovendien gaat het verwerken van de bekleding comfortabeler. Het aanbrengen van een grondpapier zal ook veel problemen voorkomen. Maar let op: niet iedere fabrikant laat een ondergrondpapier toe onder zijn bekleding
De Vlaamse Schilder • februari 2021
23
Productnieuws
Signz introduceert gloednieuwe personaliseerbare wandbekleding De West-Vlaamse visuele communicatiespecialist Signz brengt dit jaar twee nieuwe soorten soepele wandbekleding op de markt. De bedoeling? Een goedkoper alternatief aanbieden voor gepersonaliseerd fotobehang. Geert Van Hollebeke, CEO van Signz, verklaart hoe ze tot het idee kwamen. “Signz is destijds onder de naam Publiprint begonnen als een traditioneel publiciteitsbedrijf. We deden de belettering van etalages en vrachtwagens voor bedrijven, we maakten uithangborden en werfborden,… doorheen de tijd zijn we onze activiteiten steeds meer gaan diversifiëren. En dat gaat tegenwoordig echt heel breed. We wrappen wagens, verzorgen led-schermen voor lichtreclames en etalages, we maken raamfolies, we doen alle vormen van print- en drukwerk, bedrukken kledij en textiel,… kortom, we verzorgen de volledige visuele communicatie van onze klanten in alle denkbare vormen en maten. De laatste jaren is de vraag naar personaliseerbare interieurdecoratie steeds toegenomen. We hebben onderzocht welke mogelijkheden er op dit vlak bestaan en zo zijn we uitgekomen bij twee nieuwe types van personaliseerbare wandbekleding: Dotcore, ons zelfklevend textielbehang en SignzTexPro, onze egaliserende wandbekleding”, aldus Geert Van Hollebeke.
Zelfklevend textielbehang Signz komt dit jaar met een gloednieuw naadloos zelfklevend textielbehang op de markt onder de noemer ‘Dotcore’. Geert Van Hollebeke: “Eigenlijk is dit een alternatief voor het bestaande gepersonaliseerde behang, maar dan zelfklevend en volledig naadloos. Het principe is heel eenvoudig. De klant bezorgt ons een afbeelding naar keuze en wij drukken die op een textieldoek met zelfklevende achterzijde. Daarvoor gebruiken we de techniek van gesublimeerde druk, waarbij de kleuren als het ware samensmelten met de vezels. We leveren dit behang in alle formaten: van heel klein tot stukken van 3,10 m hoog en 50 m breed. Ideaal dus om een volledige wand mee te bekleden. Het voordeel van ons product is dat het maar ongeveer de helft kost van het traditionele gepersonaliseerd fotobehang.
24
De Vlaamse Schilder • februari 2021
Accu-Giraffe met wisselkopsysteem GE MH 18.0-EC/5.0 Set+MH-R Bedrijven kunnen dit muurtextiel gebruiken om hun interieur een professionele uitstraling te geven, maar je kan er evengoed een kleine kinderkamer mee opfleuren.”
NIEUW
De lijm van het textielbehang hecht zich op vrijwel alle vlakke geschilderde ondergronden. Om te voorkomen dat kleurschakeringen van de ondergrond door het textielbehang zichtbaar zouden worden, raadt Signz wel aan om bij voorkeur op een witgeschilderde ondergrond te werken.
Egaliserend, isolerend en akoestisch De grote broer van het zelfklevend textielbehang is de egaliserende wandbekleding SignzTexPro. “Ook hier is de opdruk weer volledig personaliseerbaar,” legt Geert Van Hollebeke uit. “Het verschil is dat we hier niet drukken op en textieldoek, maar wel op de drielaags polyester van 5 mm dik. Door de dikte is dit materiaal beter geschikt om te gebruiken op niet-geëgaliseerde ondergronden. De eerste twee lagen polyester egaliseren alle oneffenheden tot 4 mm diep. Ideaal dus om scheuren, en beschadigingen mee weg te werken. Maar je kan er ook bijvoorbeeld cellenbeton mee bekleden, zonder dat de ondergrond eerst vlak gemaakt moet worden. Eigenlijk spaar je dus een stukadoor uit. Naast deze egaliserende eigenschap heeft SignzTexPro nog enkele andere troeven. Het materiaal werkt geluiddempend en het is tegelijk ook isolerend. In de zomermaanden zal het de warmte buitenhouden, terwijl het gedurende de winter als een dekentje de warmte gevangen houdt in de woning. Ook belangrijk is dat het materiaal brandgecertificeerd is, en dus veilig in geval van brand. SignzTexPro-wandbekleding kan met gewone behangerslijm aangebracht worden. Hier kunnen we formaten van 2,90 m op 12 m leveren.” Meer weten? www.signz.be
De schuurkop met cardanische lagering en geoptimaliseerd scharnierpunt garandeert een hoge flexibiliteit en optimale aanpassing aan wanden en plafonds.
Uitgerust met een innovatief vervangbaar kopsysteem. Schuurkoppen kunnen met één klik worden bevestigd en verwijderd.
• Innovatief wisselkopsysteem. Schuurkoppen kunnen met één klik worden bevestigd en verwijderd • Segmentschuurkop met draaibaar randsegment • Elektronisch beheersysteem (EMS) • Snelheidsinstelling met instelwiel, overbelastingsbeveiliging, herstartblokkering en temperatuurbewaking • Zeer handige, lichte machine met optimaal gebruiksgemak. • Effectieve afzuiging, stofvrij werken • FLEX clipsysteem • Optionele verlenging met 500 mm, gereedschapsloos te monteren • FLEX-accusysteem: werkt met alle 18,0 V-accu‘s www.flex-tools.com
this is proformance
De Vlaamse Schilder • februari 2021
25
Productnieuws
BOSS paints introduceert Matineau spray, de eerste matte, verspuitbare buitenlak BOSS paints stelt dit jaar twee nieuwigheden voor: Matineau Spray en Satineau Spray, twee unieke spuitlakken. De gekende kwaliteit van de rol- en borstelvarianten vind je nu ook terug in de spray-versie.
TECHNISCHE INFO: Toepassing Alle houtwerk buiten, zowel nieuw als reeds behandeld. Na gepaste voorbereiding en grondlaag, toepasbaar op metalen en kunststoffen.
De grootste troeven van Matineau Spray en Satineau Spray: • Extreem hoog standvermogen (tot 500 micron zonder kans op aflopers) • Specifiek afgesteld om te verspuiten, zowel Airmix, Airless als HVLP • Beschikbaar in wit en aankleurbaar in My-Mx • Snelle droging • Matineau spray is de enige matte, verspuitbare buitenlak op de markt
26
De Vlaamse Schilder • februari 2021
Verpakkingen
2,5 l - 10 l
Verbruik
5 - 7 m² / l
Kleuren Wit
MY-MX basis B en C.
Voor beide producten geldt Hybride Multiprimer Spray als perfecte grondlaag, zowel voor binnen- als buitengebruik. De nieuwe spraylakken zijn perfect te combineren met de rol- en borstelvarianten Matineau & Satineau. Zowel de glansgraad, kleurjuistheid en elasticiteit zijn identiek.
Online productvoorstelling: Op donderdag 4 maart organiseert BOSS paints een online productvoorstelling van Satineau Spray en Matineau Spray. Je komt er alles te weten over deze nieuwe producten. Inschrijven kan gratis via pro.bosspaints.be/events.
DAG VAN DE AFWERKING
23 NOV 2021
In het licht van Corona zullen we er alles aan doen om de veiligheid, gezondheid en welzijn van exposanten, medewerkers en bezoekers te garanderen. U wil kijken, ontmoeten en bijleren? Geen betere gelegenheid dan een vakbeurs en netwerkevent om alle nieuwe trends en technieken op het vlak van interieur en afwerking te ontdekken. Voor wie is het? Alle professionals die bezig zijn met afwerking. Van plaatser tot ontwerper.
Waar is het te doen? In de ruime hallen van de Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden, van 9u30 tot 19u00. Wat valt er precies te beleven? Er zijn ruim 140 standen en een demotent. En je geniet er van een gemoedelijke sfeer met gratis buffetten en drank. Meer informatie en inschrijvingen als standhouder voor dit unieke evenement via steve.caufriez@confederatiebouw.be.
Productnieuws
De nieuwe langnek-schuurmachine PLANEX LHS 2225 EQI van Festool De nieuwe PLANEX langnek-schuurmachine van Festool revolutioneert het schuren van wanden en plafonds. De LED-lichtring rondom legt al tijdens het schuren oneffenheden bloot en voorkomt daarmee dure nabewerking. Het moeizaam opstellen en meeslepen van lichtbronnen behoort hierdoor ook tot het verleden. De excentrische schuurbeweging zorgt voor een uitstekende oppervlakkwaliteit, geheel zonder schuurgroeven. Bij de productontwikkeling stond ergonomisch werken aan wand en plafond centraal: met regelbare aanzuiging, variabele werklengte en slimme T-greep. Het resultaat: ontspannen schuren en een aangename bediening – ook bij lange gebruiksduur.
Schilders, droogbouwers, stukadoors en iedereen die in het renoverende ambacht actief is, kan zich verheugen op de nieuwe PLANEX langnek-schuurmachine. Deze is ideaal voor het schuren van voegen en oppervlakken in de droogbouw, het bewerken en egaliseren van diverse WDV-systemen en het afschuren van behangresten.
Schuren met de ingebouwde LED-lichtring Een baanbrekende vernieuwing in dit productsegment is de nieuwe rondom aangebrachte LED-lichtring. "Bij navraag bij vakmensen zijn wij steeds weer op dezelfde problemen gestuit: schuurgroeven en slecht herkenbare oneffenheden die pas later vastgesteld werden. Met de LED-lichtring van de nieuwe langnek-schuurmachine wordt 50 centimeter rondom de schuurkop perfect verlicht. Daarmee kunnen lastige, tijdrovende en dus kostenintensieve nabehandelingen al tijdens het schuren worden voorkomen. Al tijdens de testfase waren onze testvakmensen zeer enthousiast, omdat de lichtring het te schuren oppervlak als een controlelicht optimaal verlicht", beschrijft productmanager Simon Gröger. Voor Festool staat gezonder werken altijd al centraal. Daarom heeft Festool zijn nieuwe PLANEX met een verbeterde, regelbare aanzuiging uitgerust. Deze zorgt ervoor dat de Planex zijn eigen gewicht tegen wand en plafond houdt en dat daardoor armen en rug, met name bij langdurige schuurwerkzaamheden, ontlast worden. Bovendien kan de PLANEX afhankelijk van werkhoogte individueel aangepast worden, want de werklengte is met twee verlengingen tot maximaal 2,1 meter uit te breiden. Dat betekent dat met de nieuwe PLANEX ook zeer hoge wanden en plafonds geschuurd kunnen worden.
28
De Vlaamse Schilder • februari 2021
Een perfect op elkaar afgestemd systeem Bij het schuren van gipskarton en droogbouwplamuur ontstaan grote hoeveelheden schuurstof wat schadelijk is voor de gezondheid. In combinatie met de stofzuiger CTM 36 E AC PLANEX en met het schuurmateriaal Granat biedt Festool een op elkaar afgestemd systeem dat een perfecte oppervlakkwaliteit en stofarm en gezond werken mogelijk maakt. www.festool.be
O
• GR
D
ON
TI
D
°
85
D
NT
RA
•
Gn • •
U
S HE
L E S TA C
U
NT
P •
AF • • •
De Vlaamse Schilder_Dag van de Afwerking.indd 1
Gn
URARM GE Lorem ipsum
PE
Since 1876
AT
•
IS O
Made in Belgium
LE
Lorem ipsum
< 3%
•
ND
ISOLER EK LoremEipsum
85° M
•
R CO UV
M
V VL
•
R O VE
OI
Lorem ipsum
P P<10 E Rg/L OV C . O . V.
AT
T
PP
AP O U
10 L-pot gemaakt van 100 % gerecycleerd materiaal
I
•
KKRACH DE Lorem ipsum
G • AA
VA B I L I T É
E & FI N
V.O.C. A
LA
•
CLASS 1
AIR
I
EID
SBAAR WA Lorem Hipsum
all in
P P one E ROV M
PR
FORCÉ P
- & TOPL ND Lorem ipsum
A
•
P P P P
2- in 1 potsysteem (primer & eindlaag) Vlotte verwerking Geen aanzetten Retouches mogelijk Muren, plafonds & hout
PU
EN
R
P
VERSTER U Lorem ipsum
KT
Hydromat+
ODORA
www.libertpaints.com I info@libertpaints.com
10/02/2021 10:49
Productnieuws
Eenvoud in uw verzekeringen? Build-Safe is er voor u! De bouw is volop in beweging: nieuwe bouwtechnieken, digitalisering, veranderende wetgeving, heel wat administratie, … Genoeg om u niet nog eens met uw verzekeringen bezig te houden. Daarom ontwikkelde Federale Verzekering Build-Safe, het verzekeringspakket op maat van bouwbedrijven tot 5 werknemers. Met Build-Safe kiest u zelf à la carte uw verzekeringen die u in uw Build-Safe-pakket wil opnemen. Bovenop onze concurrentiële premies geniet u een bijkomende pakketkorting van 10%*! Uit welke verzekeringen kunt u kiezen? Onze verzekering B.A. Bouwwerken en/of de verzekering Arbeidsongevallen vormen de hoeksteen van het pakket, één van deze verzekering moet onderschreven worden. Verder kunt u kiezen uit B.A. Motorrijtuigen, Machinebreuk,
Construct-10 – Abonnementspolis, de verzekering Alle Bouwplaats Risico’s – Abonnementspolis, de brandverzekering Multirisk Handel/KMO of Woning, Ongevallenverzekering 24u/24. In totaal moet u aan minstens 3 verschillende verzekeringen komen om te kunnen genieten van het Build-Safe voordeel. Daar bovenop zorgen wij voor administratieve eenvoud. U krijgt de nodige tools om het overzicht op uw verzekeringen te bewaren, schadegevallen op te volgen, … en dit zowel met de Build-Safe verzekeringsmap als online op My FEDERALE.
En als lid van Confederatie Bouw krijgt u er nog een stevige werfradio van Metabo bovenop!* Alle info op go.federale.be/build-safe-confed *Actievoorwaarden op go.federale.be/build-safe-confed
Batibouw 2021 wordt virtuele beurs Begin januari stelde organisator FISA Batibouw 2021 voor. Omwille van de coronasituatie kan Batibouw dit jaar niet in zijn gebruikelijke vorm plaatsvinden, maar de organisatoren wilden de beurs desondanks toch laten doorgaan. Daarom werd er gekozen voor een virtuele beurs. FISA ontwikkelde hiervoor een virtueel platform waarmee de bezoekers de 200 deelnemende bedrijven zullen kunnen bezoeken. Kandidaat-bouwers en verbouwers zullen op dit platform niet alleen inspiratie kunnen vinden, ze vinden er ook praktische informatie over de deelnemende bedrijven er werd een module voorzien waarmee ze rechtstreeks in contact kunnen komen met vertegenwoordigers van de bedrijven via chat of via een videogesprek. FISA hoopt op deze manier 150.000 virtuele bezoekers te bereiken. Batibouw opent de virtuele deuren van zaterdag 27 februari tot en met zondag 07 maart 2021. www.batibouw.com
30
De Vlaamse Schilder • februari 2021
-10%* OP UW VERZEKERINGSPAKKET
VOOR EEN BESCHERMING OP MAAT Nu exclusief CADEAU voor u, als lid van de Confederatie Bouw: een werfradio!** Met Build-Safe geniet u van een flexibel verzekeringspakket op maat! En -10% op uw polissen! En als lid van de Confederatie Bouw krijgt u daar nu een exclusief cadeau bovenop: een stevige werfradio!** Ontdek Build-Safe en uw voordeel op go.federale.be/build-safe-confed
* Actievoorwaarden op go.federale.be/build-safe-confed. ** Aanbod geldig t.e.m. 31/12/2021 of zolang de voorraad strekt
Federale Verzekering – Stoofstraat 12 – 1000 Brussel. www.federale.be. Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel. BTW BE 0403.257.506 - Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE19 3100 7685 5412 - RPR Brussel. BTW BE 0407.963.786
Matineau Spray De enige matte, watergedragen spuitlak voor buitengebruik
Nieuw:
Luikjes? Moeilijke te bereiken hoekjes? Werk strak af in één spuitbeweging met Satineau- of Matineau spray. Twee watergedragen spuitlakken voor buiten, perfect ingesteld om onverdund te verspuiten met zowel Airmix, Airless als HVLP. Door het extreem hoge standvermogen zijn lopers uitgesloten! Beiden zijn perfect te combineren met de roltoepassing Satineau of Matineau. Zo verspuit je makkelijk alle deurvlakken en kan je vervolgens de deurlijsten rollen. Zonder kleur- of glansverschillen.
Meer weten over Satineauen Matineau Spray? Volg dan op 4 maart onze online productvoorstelling. Schrijf je gratis in via pro.bosspaints.be/events!