Uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking • Kunstlaan 20, 1000 Brussel • Afgiftekantoor Gent X • Post P409635
De Vlaamse
Schrijnwerker
JUNI 2022 DRIEMAANDELIJKS VAKBLAD
#130
Timmeren tegen de tijd:
opnieuw een geslaagde editie van
de Vlaamse Houtproef
EI1-deuren
vervangen binnenkort de oude Rf-branddeuren
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 1
Ambachtelijke trappen met een moderne toets
24/05/2022 14:14
DAG VAN DE AFWERKING 18 OKT 2022
U wil kijken, ontmoeten en bijleren? Geen betere gelegenheid dan een vakbeurs en netwerkevent om alle nieuwe trends en technieken op het vlak van interieur en afwerking te ontdekken.
Wat valt er precies te beleven? Er zijn ruim 140 standen en een demotent. En je geniet er van een gemoedelijke sfeer met gratis buffetten en drank.
Voor wie is het? Alle professionals die bezig zijn met afwerking. Van plaatser tot ontwerper.
Meer informatie en inschrijvingen als standhouder voor dit unieke evenement via steve.caufriez@confederatiebouw.be.
Waar is het te doen? In de ruime hallen van de Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden, van 9u30 tot 19u00.
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 2
24/05/2022 14:14
t
INHOUD
12
14
22
Vlaamse Houtproef
Trappenbouwer
875 jongeren timmerden dongen mee naar de titel van beste jonge houtbewerker.
Essenaar Wim Van Loon moderniseert het eeuwenoude ambacht van trappenbouwen.
Brandwerende binnendeuren De nieuwe EI1-klassering voor branddeuren vervangt binnenkort de oude RF-klassering.
5
28
36
Voorwoord
Stijlvolle branddeuren, het kan!
Houtverduurzaming
Door Willy Simoens
6 Prikbord
20 WTCB Plaatsing van houten ramen in spouwmuurconstructies
26 Brandwerende binnendeuren Het complete assortiment brandwerende deuren van Solid International
30 Veiligheid en gezondheid Opleiding rond veilig gebruik van diisocyanaten wordt binnenkort verplicht
Gebrand hout: esthetiek, sterkte en brandbestendigheid in één zwarte korst
38 Productnieuws
32 Aantal arbeidsongevallen in de bouw op jaar tijd met 14% afgenomen
34 Onderzoeksproject gehoorbescherming: schrijnwerkers gezocht
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 3
3
24/05/2022 14:14
Omnex panels, de lichte bouwplaten voor buiten en binnen die u tot 50% tijdwinst opleveren op werf.
TOEPASSINGEN Onderdak
Buitengevel
Waarom kiezen voor Omnex panels? • • • • • Badkamer
•
Zeer licht en sterk Water-en vorstbestendig Gemakkelijk te bewerken Dampopen Thermisch isolerend en akoestisch absorberend Gerecycleerd glas
NIEUW !!! OMNEX SANI -FIT Nieuw ! Omnex Sani-Fit • • •
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 4
Kant-en-klare plaat voor hangtoiletsystemen Voorzien van de nodige uitsparingen De breedte kan gemakkelijk aangepast worden
24/05/2022 14:14
EDITO
Rozengeur en maneschijn? Beste collega, Het bouwverlof nadert alweer met rasse schreden en de eerste helft van 2022 is tot nu toe een stuk beter verlopen dan de voorbije twee jaar. Het lijkt erop alsof we het zwaartepunt van de coronacrisis eindelijk achter ons ligt. Betekent dat dan dat alles rozengeur en maneschijn is? Natuurlijk niet. De prijzen van elektriciteit, brandstof en bouwmaterialen swingen de pan uit en veel bouwmaterialen blijven nog steeds erg moeilijk te verkrijgen. En blijkbaar zitten heel veel collega’s ook nog met andere zorgen. De voorbije weken organiseerde de Confederatie Bouw – Afwerking vier roadshows over ondernemen in de bouw (een initiatief vanuit De Vlaamse Schrijnwerkers trouwens, maar dit terzijde). Deze roadshows lokten heel wat belangstelling en de aanwezigen stelden ook heel wat vragen aan het einde van de uiteenzetting. Een duidelijk signaal dat veel aannemers worstelen met het evenwicht tussen een correcte prijs en het risico om daarmee duurder te zijn dan een concurrent, met het veiligstellen van hun toekomst na hun actieve carrière of met eenvoudigweg het hoofd boven water houden.
Willy Simoens
We bekijken daarom of we met onze federatie in de nabije toekomst nog meer kunnen doen voor aannemers die met vragen of twijfels zitten over dit onderwerp. Wanneer dat concreet wordt, leest u er meer over in dit vakblad. Intussen hebben we ook alweer een geslaagde editie van de Vlaamse Houtproef achter de rug. Met onze federatie blijven we hameren op het belang van handvaardigheid. Alle paneelzagen, CNC’s en computergestuurde machines ten spijt moet een goede schrijnwerker zich op de werf nog steeds kunnen behelpen met zijn handvaardigheid en wat klein materieel. Ook in 2023 komt er dus een nieuwe editie van onze Houtproef. Geniet intussen van de welverdiende rust, ik wens u allen een deugddoend bouwverlof toe! Collegiale groet, Willy Simoens VOORZITTER CONFEDERATIE BOUW – VLAAMSE SCHRIJNWERKERS
COLOFON Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers
Kunstlaan 20, 1000 Brussel Tel: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.vlaamseschrijnwerkers.be
Verantwoordelijke Uitgever
Filip Coveliers Kunstlaan 20, 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be
Administratie en redactie
Redactie: Bram Schittecatte Tel: 02/545 59 47 Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@confederatiebouw.be
Advertentieverantwoordelijke Steve Caufriez Tel.: +32 (0)2 545 57 25 GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@confederatiebouw.be
Vormgeving
Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be
Drukwerk: Graphius
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 5
5
24/05/2022 14:14
Prikbord
Lijst knelpuntberoepen wordt nog langer Op de knelpuntberoepenlijst van 2022 staan maar liefst 207 beroepen, dat zijn er 17 meer dan vorig jaar. De knelpuntberoepenlijst is de lijst met beroepen waarvoor werkgevers het moeilijkst geschikte werknemers vinden. In de top tien verandert er weinig: beroepen in de zorg en technische beroepen overheersen, maar ook de bouwberoepen zijn prominent aanwezig.
KNELPUNTBEROEPEN IN DE AFWERKING � Stukadoor � Dekvloerlegger � Vloerder tegelzetter � Dakdekker schuine daken � Dakdekker platte daken � Dakdekker industriële daken � Monteur van metalen gevelen dakelementen
Elk jaar maakt de VDAB een lijst met beroepen waarvoor werkgevers moeilijk geschikt personeel vinden: de knelpuntberoepenlijst. De analyse van die lijst is gebaseerd op twee pijlers: een kwantitatieve analyse op basis van gegevens van VDAB over vacatures en werkzoekenden, en een uitgebreide kwalitatieve bevraging van experten en relevante sectororganisaties. Het aantal beroepen op de lijst van moeilijk in te vullen vacatures blijft jaar na jaar toenemen. Dat heeft alles te maken met de huidige krapte op de arbeidsmarkt die onder
andere het gevolg is van de toenemende vergrijzing. De top 10 op de knelpuntberoepenlijst wordt al een hele tijd overheerst door beroepen in de zorg, de bouwsector en de schoonmaak. Voor elke van deze beroepen bieden VDAB en partners verschillende opleidingen aan. Werkzoekenden die zo’n erkende opleidingen volgen, hoeven daar niets voor te betalen en ze krijgen daarnaast een verplaatsingsvergoeding en een terugbetaling van de kinderopvang. Ze behouden boven-
� Binnenschrijnwerker � Buitenschrijnwerker � Monteur van interieurinrichtingen � Werkplaatsschrijnwerker � Glaswerker � Schilder - decorateur � Plaatser van vloerbekledingen
dien ook hun uitkering. Op die manier wil VDAB zoveel mogelijk de drempels voor werkzoekenden weghalen.
Bouwberoepen
De lijst telt dit jaar maar liefst 38 bouwberoepen, waarvan 14 uit de afwerking (zie kader). Ook meetkundigen en bouwtechnici zijn bijzonder moeilijk te vinden, net als installateurs en elektrotechnici. MEER WETEN? https://www.vdab.be/trends/knelpuntberoepen
6
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 6
24/05/2022 14:14
Zomereditie van Polyclose komt eraan Polyclose, de vakbeurs voor raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek zal per uitzondering dit jaar plaatsvinden van 31 augustus tot en met 2 september. De locatie blijft dezelfde: Flanders Expo Gent. Verder mag u rekenen op alle vertrouwde ingrediënten: 3 dagen volop netwerken en innovaties ontdekken (met een nocturne tot 20 uur op donderdag), 28.000 vierkante meter beursoppervlakte, en meer dan 220 Belgische, Nederlandse en internationale exposanten. Polyclose blijft nog steeds the place to be voor alles wat open en dicht gaat in een gebouw. MEER WETEN? www.polyclose.be
Antwerpse schrijnwerkers vieren Sint-Jozefsfeest 19 maart is een datum die bij veel schrijnwerkers met vet aangeduid staat in de agenda. Die dag vieren we namelijk het feest van Sint-Jozef, de patroonheilige van de schrijnwerkers. De Vereniging AannemersSchrijnwerkers van de Provincie Antwerpen (VASPA) vierde dit traditionele schrijnwerkersfeest met een bezoek aan een escape room. De schrijnwerkers die erin slaagden om uit de escape room te ontsnappen, babbelden nadien nog gezellig na tijdens een etentje in een bekend ribbetjesrestaurant in Antwerpen.
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 7
7
24/05/2022 14:14
Prikbord
Veel belangstelling voor
roadshows over ondernemerschap Midden mei vonden vier roadshows plaats over ondernemen in de bouw. De roadshows, een initiatief van de Confederatie Bouw – Afwerking, konden op heel wat belangstelling rekenen. Het toont aan dat dit onderwerp leeft bij de aannemers. “Ondernemen in de bouw zonder zwoegen en zweten”, het is de titel van een boek van aannemer Emiel Denies, die aan het hoofd staat van twee bouwbedrijven in de regio Antwerpen. Emiel begon zijn carrière als loodgieter in loondienst en groeide nadien door tot zelfstandig aannemer en later zelfs zaakvoerder met personeel. Gedurende dat traject kwam hij in aanraking met alle valkuilen en dilemma’s waar iedere aannemer mee geconfronteerd wordt. Sommige keuzes draaiden goed uit, andere bleken achteraf de verkeerde te zijn.
Herkenbaar verhaal
De Antwerpse aannemer realiseerde zich dat heel veel jonge aannemers in dezelfde positie zitten als hij destijds, en dat er eigenlijk geen handboek bestaat dat hen helpt bij de transitie van bouwvakker naar ondernemer. Daarom pende hij zijn kennis en ervaring neer in een boek dat bomvol zit met praktische tips en adviezen voor aannemers. Dat alles in heldere bewoordingen en rijkelijk geïllustreerd met herkenbare voorbeelden uit de praktijk.
De vier roadshows konden op heel wat belangstelling rekenen, met als uitschieter het event in Kuurne.
De basis van het boek is de berekening van een realistisch en correct uurtarief. Iets waar in de praktijk nog vaak tegen gezondigd wordt, met tal van faillissementen tot gevolg. Denies legt de basisprincipes helder uit en illustreert dit aan de hand van berekeningen die de lezer zelf ook eenvoudig kan toepassen op zijn eigen financiële realiteit. Het uurtarief vormt het vertrekpunt,
8
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 8
24/05/2022 14:14
Auteur Emiel Denies met zijn echtgenote.
De vier avonden konden telkens op heel wat belangstelling rekenen, met als uitschieter het event in Kuurne, waar bijna 200 aanwezigen de lezing van Denies volgden. Het feit dat veel aannemers de auteur nadien ook aanspraken om hun ervaringen te delen, en dat Denies’ boek vlot over de toonbank ging, toont duidelijk aan dat dit onderwerp leeft bij onze vakmensen. Er wordt momenteel dan ook gekeken of we nog een vervolg kunnen geven aan deze roadshows. Meer daarover later. maar Denies gaat nog veel verder. Hij geeft tips over samenwerken en concurreren met andere (onder-)aannemers, over hoe je een succesvolle bouwonderneming kan combineren met een gezond privéleven, over hoe je je zaak financieel gezond houdt en hoe je je toekomst na je actieve carrière op een realistische manier veiligstelt. Allemaal vraagstukken waar aannemers op een bepaald moment in hun leven mee geconfronteerd worden. De lessen zijn bovendien zowel van toepassing op eenmansbedrijven als op bouwondernemingen met personeel. Ze zijn nuttig
voor beginnende aannemers, maar evengoed voor mensen die in de laatste fase van hun actieve carrière zitten.
Herwerkt tot lezing
Omdat de inhoud van Denies’ boek relevant is voor alle aannemers, besloot de Confederatie Bouw – Afwerking om Emiel Denies te vragen als gastspreker op vier roadshows die gedurende de maand mei gehouden werden in op vier locaties in Vlaanderen: Heusden-Zolder (3 mei), Antwerpen (5 mei), Kuurne (10 mei) en Dendermonde (12 mei).
Networking scoort
Na afloop van de lezingen bleven de aanwezigen telkens nog lang nakaarten met collega’s en vrienden. Het viel op dat na twee jaren van corona, de aannemers duidelijk weer zin hebben om de banden aan te halen en verhalen en ervaringen met elkaar uit te wisselen. WIE MEER WIL WETEN over Emiel Denies, of het boek “Ondernemen in de bouw zonder zwoegen en zweten” wil kopen: www.uurtarief.be
Schrijnwerkers maken kennis met The HUBB De algemene vergadering van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers vond dit jaar voor het eerst plaats in The HUBB, de nieuwe hoofdzetel van de Confederatie Bouw in Brussel. De bestuurders maakten van de gelegenheid gebruik om het nieuwe gebouw te verkennen en te ontdekken waar de medewerkers van de Confederatie hun nieuwe werkplek hebben. De nieuwe hoofdzetel, The House of Belgian Builders, of kortweg The HUBB, beschikt over een twintigtal vergaderzalen, die uitgerust zijn met touchscreens en camera's. Wie een receptie of vergadering wil organiseren in het hart van Brussel, kan deze zalen huren. MEER INFO via de website van de Confederatie Bouw.
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 9
9
24/05/2022 14:14
Prikbord
Vernieuwde BouwForum in het teken van relance en duurzaamheid Op woensdag 30 maart 2022 vond het BouwForum 2022 plaats, de vaste afspraak van de Confederatie Bouw waar toonaangevende stemmen uit de sector hun licht laten schijnen over de toekomst van de bouw en de uitdagingen die ons te wachten staan. De vernieuwde formule viel duidelijk in de smaak bij de aanwezigen. In 2021 moest het BouwForum noodgedwongen virtueel plaatsvinden. Dit jaar kon er -tot opluchting van de aannemers- opnieuw een fysiek BouwForum georganiseerd worden. Niet langer in het Auditorium 2000, maar wel in Tour & Taxis in Brussel. De 500 aanwezigen kregen er een gevarieerd en boeiend programma geserveerd dat draaide rond drie centrale thema’s: relance en herinvestering; infrastructuurinvesteringen en klimaat; en de duurzaamheid en woningen.
bij infrastructuurwerken de gevolgen van de klimaatverandering te beperken. In het derde luik, over duurzame gebouwen, werden de resultaten voorgesteld van de iVox-studie over de Belg en zijn of haar woning. Woont de Belg liever in de stad dan op het platteland? In een villa of een appartement? Hoe zit het met plannen
om te bouwen of eerder een bestaand huis te renoveren? En kiest de Belg liever voor een gewone, dan wel een energetische renovatie? Allemaal onderwerpen waar de aanwezigen met veel belangstelling naar luisterden. Aansluitend volgde nog een panelgesprek met specialisten inzake duurzaam bou-
wen van de Gewestelijke Confederaties. Zij hadden het over de uitdagingen die gepaard gaan met de transitie naar duurzame woningen. Na afloop van het BouwForum volgde nog een netwerkmoment waar de aanwezige aannemers konden nakaarten en bijpraten.
Na de verwelkoming door Niko Demeester, CEO van Confederatie Bouw, mocht minister van Financiën en vicepremier Vincent Van Peteghem (CD&V) de spits afbijten. Hij gaf zijn politieke visie op herinvestering en relance. Na de minister gaf Philippe Ledent, senior economist van ING, een uiteenzetting over de uitdagingen op het vlak van overheidsinvesteringen. In het tweede blok gaven professionals uit de bouwsector aan hoe zij vandaag al inspanningen leveren om
10
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 10
24/05/2022 14:14
Open Wervendag 2022 goed voor bijna 200.000 bezoekers Met 54.000 fysieke bezoekers en 141.000 virtuele bezoekers was Open Wervendag 2022 een meer dan geslaagde editie. Dit jaar stond Open Wervendag helemaal in het teken van energetische renovatie, betaalbaar wonen en herbestemming van panden. Bijna 200.000 bezoekers genoten op zondag 15 mei van de vijftiende editie van Open Wervendag, een initiatief van de Confederatie Bouw. 54.000 deden dat ter plaatse op een werf zelf, 141.000 deden dat virtueel van achter hun computer. Ook digitaal werd Open Wervendag dus een groot succes. Op www.openwervendag.be blijven die werven ook nog tot lang na 15 mei te bezichtigen. Wie ook eens een kijkje wil nemen, kan er zien hoe verschillende sociale media influencers naar de werven trokken en daar kennis maakten met de bouw anno 2022. Het feit dat deze video’s al meer dan 2 miljoen views lokten, toont aan dat deze manier om jongeren te benaderen duidelijk werkt. Dit jaar konden er 92 werven bezocht worden, van grote infrastructuurwerken als de Oosterweel en de sluis van Terneuzen, tot werven van energiezuinige woningen en wijken, brandweerkazernes, bedrijfsgebouwen, herbestemmingsprojecten en nog veel meer.
Veel politieke belangstelling
Opvallend: ook heel wat politici vonden de weg naar Open Wervendag. In Vlaan-
Heel wat bekende politici, maar vooral ook duizenden gezinnen met kinderen bezochten de werven.
deren ging het om premier Alexander De Croo, die de brandweerkazerne in Dendermonde bezocht. Vincent Van Peteghem trok naar de gemeenschapsvoorziening in Zwijnaarde en Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters bezocht samen met burgemeester Hans Bonte Living Tomorrow in Vilvoorde. Langs Waalse zijde bracht vicepremier Pierre-Yves Dermagne een bezoek aan de nieuwe wijk Novia in Namen. Waals minister Willy Borsus trok dan weer naar een nieuw bedrijfsgebouw in Marche-en-Famenne. MEER WETEN? www.openwervendag.be
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 11
11
24/05/2022 14:14
Vlaamse Houtproef
875 jongeren timmeren tegen de tijd Op donderdag 21 vond de Vlaamse Houtproef 2022 plaats. De voorbije twee jaar werd het schrijnwerkersconcours geteisterd door de coronapandemie, maar de editie van 2022 was eindelijk weer een normale editie. 875 leerlingen uit 58 Vlaamse scholen namen aan de wedstrijd deel. Hun opdracht? Op één dag tijd een onregelmatig driepotig tafeltje in elkaar timmeren, waarin verschillende houtverbindingen verwerkt zaten. Zoals steeds bleek ook nu weer de gevreesde zwaluwstaartverbinding voor de meeste deelnemers het grootste struikelblok. In het stuk zaten verder ook nog een drevelverbinding en mussenstaart verwerkt. Aan het einde van de dag werden de werkstukken ingezameld en in de dagen na de wedstrijd verzamelden in iedere provincie juryleden om per provincie een laureaat aan te duiden voor iedere studierichting (BuSO/BSO/TSO). De beste stukken van iedere regio stoten vervolgens door naar de Vlaamse jury, die de beste stukken verkiest voor heel Vlaanderen. De regionale huldiging vonden eind mei plaats, voor de Vlaamse hulde is het nog wachten tot 3 juni. DETAILS EN INFO OP www.houtproef.be
12
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 12
24/05/2022 14:14
“TEVREDEN MET WAAR IK STA”
“LEUKER DAN ELEKTRICITEIT”
“LATER WERKEN ALS INTERIEURSCHRIJNWERKER”
“WERK EIGENLIJK LIEVER MET MACHINES”
Voor Jude (18) van het GO! KTA gito Groenkouter in Gent was de Vlaamse Houtproef wel een heel aparte uitdaging. Hij stapte immers slechts twee maanden voordien over naar de richting houtbewerking. “Ik vind het een leuke opdracht, maar ik moet toegeven dat dit wel bijzonder uitdagend is voor iemand die nieuw is in deze richting. Ik heb net de zwaluwstaartverbinding afgewerkt. Er zitten wat meer schoonheidsfoutjes in dan ik gehoopt had, maar ik moet tevreden zijn met waar ik sta. Twee maanden geleden had ik dit nog niet gekund. Tegelijkertijd is het ook een belangrijke les: ik moet nog veel bijleren als ik een goede houtbewerker wil worden!”
Milan (15) van het GO! KTA gito Groenkouter in Gent koos enkele jaren geleden eerst voor de richting elektriciteit, maar kon de lokroep van het hout niet weerstaan en stapte over naar de richting houtbewerking. “Werken met hout geeft me meer voldoening. Wanneer je zelfs iets maakt, is dat veel leuker dan enkel wat kabels aansluiten. Ik heb me de overstap nog geen seconde beklaagd. Het manuele werk met de beitel bevalt me wel, onze leerkracht laat ons regelmatig oefenen op handvaardigheid. Een werkstuk waarbij je zoveel verschillende houtverbindingen in één werkstuk moet combineren, dat hebben we echter nog niet gedaan.”
De 17-jarige Senne van het TechnOV in Vilvoorde is duidelijk een man van het fijne werk. “De zwaluwstaart- en mussenstaartverbindingen gingen goed. Ik ga de stukken zo dadelijk wel nog een beetje bijschaven, zodat ze er piekfijn uitzien. Een meubel maken, zoals we vandaag mogen doen, da’s echt een opdracht naar mijn hart! Ik heb reeds een vakantiejob gedaan bij een schijnwerker. Daar mocht ik onder andere deuren en plinten plaatsen. Later wil ik ook mijn brood verdienen in die richting. Op maat gemakte meubelen maken voor mensen, interieurschrijnwerk, dat soort zaken. Volgens mij haal je daar enorm veel voldoening uit!”
“De opdracht van deze Houtproef is wel leuk, maar ik werk eigenlijk liever met machines,” verrast Jarne (16) van het TechnOV in Vilvoorde. “Ik vind het gewoon leuk om die krachtige machines te bedienen. Later zou ik graag aan de slag gaan als dakwerker. Dat is misschien geen verrassende keuze, als weet dat mijn vader ook dakwerker is. We zien wel wat de toekomst brengt, ik ben nog maar 16 en heb nog tijd genoeg om te beslissen wat ik later wil worden.”
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 13
13
24/05/2022 14:14
Trappenbouwen
Trappenmakerij Wim Van loon combineert modern machinepark met eeuwenoude technieken Het bouwen van artisanale houten trappen is een vak apart. Wim Van Loon uit Essen specialiseerde zich in het ambacht en maakt sinds 2008 prachtige ambachtelijke designtrappen in hout. “Voor standaardtrappen komen ze bij ons niet aankloppen, wij maken vooral de ʻspeciallekes’.”
De 34-jarige Kempenaar kreeg de liefde voor het trappenbouwen met de paplepel ingegoten. Zijn vader, Marc Van Loon, runde namelijk een eigen trappenmakerij en beheerste alle kneepjes van het vak. Marc Van Loon bezat niet alleen de technische kennis over het bouwen van een stevige trap, hij beheerste ook de decoratieve technieken om die trap af te werken tot een waar kunststuk, zoals bijvoorbeeld het houtsnijden.
het ambachtelijke handwerk, maar wanneer een CNC de klus sneller en efficienter kan klaren, dan maken we daar graag gebruik van.
Al doende geleerd
Sommige zaken, zoals bijvoorbeeld bepaalde balusters of oplegmoluren, kan je niet machinaal maken. Idem voor bijvoorbeeld leuningen met een fijne krul aan het einde. Zoiets gaat nu eenmaal niet met een CNC. Dan zit er niets anders op dan de handen uit de mouwen te steken en zelf het hout te plooien en te bewerken tot we het gewenste resultaat krijgen.
Een opleiding om trappenbouwer te worden, bestaat niet in ons land en dus moest Essenaar Wim Van Loon zich alles zelf aanleren.
De liefde voor het hout liet zijn zoon echter niet los. Wim koos voor de richting houtbewerking aan het Gitok in Kalmthout. Na het beëindigen van zijn opleiding ging hij aan de slag in een algemene schrijnwerkerij, maar al snel kroop het bloed waar het niet gaan kan. In 2008, na twee jaar werken in diensterband, diende Wim Van Loon zijn ontslag in om zijn eigen zaak op te richten.
Wim Van Loon: “Gelukkig heeft mijn vader me in de eerste jaren nog wat bijgestaan en heeft hij nog een belangrijk deel van zijn kennis kunnen doorgeven. Uiteraard heb ik als kind ook gezien hoe mijn vader werkte, dat heeft zeker ook geholpen. Maar de tijden zijn inmiddels veranderd en we werken tegenwoordig niet meer op dezelfde manier als vroeger. Ik heb bijvoorbeeld niet de ambitie om net zoals mijn vader een goede houtsnijder te worden. Wanneer we een renovatie of restauratie doen waarbij decoratief houtsnijwerk nodig is, dan schakel ik daarvoor een beeldhouwer in die dat veel beter kan dan ik.
“Van dat moment raakte alles in een stroomversnelling,” vertelt Wim Van Loon. “Enkele vrienden vroegen me om bij hen en trap te komen plaatsen en zo
Ik heb ook flink geïnvesteerd in een eigen machinepark. Zo hebben we bijvoorbeeld een 5-assige CNC-machine staan. We zijn hier zeker niet vies van
Helaas sloeg het noodlot toe toen Wim ongeveer 10 jaar oud was. Vader Marc kreeg leukemie en besloot zijn zaak stop te zetten en te verkopen aan een overnemer.
14
vielen alle puzzelstukjes in elkaar. Ik besloot dan maar om me, net als mijn vader, te specialiseren in het maken van ambachtelijke houten trappen.”
Ook heb ik geïnvesteerd in enkele toestellen waarmee we metaal kunnen bewerken. We maken regelmatig zwevende trappen, die steeds met metalen ankers vastzitten in de muur. We kunnen zelf ook verschillende soorten metalen stijlen of leuningen maken. Daardoor zijn we minder afhankelijk van derden en kunnen we efficiënter werken. Voor complexere vormen moeten we dit werk echter nog steeds uit handen geven.”
Geschikt personeel is schaars
Gedurende de eerste vijf jaar werkte Wim Van Loon alleen, daarna begon hij geleidelijk personeel in dienst te nemen.
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 14
24/05/2022 14:14
tekenaars die hier werken. De ene heeft al 12 jaar voor het vroegere bedrijf van mijn vader gewerkt. Nadien is die man overgestapt naar het onderwijs, waar hij de jongeren onderwees in het computertekenen. Wanneer mijn zaak begon te groeien, heb ik hem dan gepolst of hij niet terug wilde komen naar zijn eerste liefde: het trappenbouwen. En gelukkig heeft hij toegehapt. De ervaring die hij opgedaan heeft in het onderwijs, is trouwens een enorme verrijking gebleken. Momenteel werken wij namelijk met vier verschillende tekenpakketten om alle ingewikkelde vormen te kunnen produceren. Je zal niet snel iemand vinden die over zo’n kennis beschikt! Voor een gespecialiseerd bedrijf als het onze is het niet makkelijk om geschikt personeel te vinden. We kunnen wel schoolverlaters aannemen, maar dan moeten we ze echt nog àlles aanleren. Daarom heb ik recent iemand aangeworven die al 18 jaar als loodgieter werkt. Die man kent zijn stiel door en door. Van de ruwbouw tot de afwerking, hij weet hoe de bouw in elkaar steekt. Hij kent helemaal niets van trappen, maar hij heeft al voldoende bewezen dat hij zowel zelfstandig kan werken als in teamverband. Bovendien is het ook een erg joviale kerel. We weten dat deze man over de juiste attitude beschikt. De vakkennis zelf zullen we hem hier wel aanleren.
Wim Van Loon bij een van zijn creaties.
In een gespecialiseerd ambachtelijk bedrijf als een trappenmakerij is het evenwel niet makkelijk om geschikt personeel te vinden. Wim Van Loon: “Momenteel heb ik drie échte ambachtsmannen in dienst. Die mensen zijn absolute top in hun vak, maar zo’n vaklui zijn zeldzaam, hoor! De eerste heeft vroeger nog in het bedrijf van mijn vader gewerkt, waar hij
de knepen van het vak leerde. De tweede heeft maar liefst 17 jaar ervaring opgedaan bij een andere trappenbouwer en de derde, ten slotte, is nauwelijks 25 jaar oud, maar hij draait al sinds zijn 16e mee in mijn bedrijf. Hij is dus nog erg jong, maar hij beschikt over de juiste feeling en is enorm leergierig. Minstens even belangrijk voor onze trappenbouwerij zijn de twee technisch
Ik denk dat ik in de toekomst steeds vaker op zoek ga gaan naar dergelijke profielen. Mentaliteit en attitude kan je iemand moeilijk aanleren, maar de stiel wel, als de wil er is!”
90 % eik en beuk
Personeel vinden mag dan een moeilijke opgave zijn, de juiste grondstoffen vinden, vormt voor Wim Van Loon geen probleem. Ook niet in de afgelopen twee jaar, toen veel andere sectoren kampten met toeleveringsproblemen en beperkte voorraden. Wim Van Loon: “90 % van onze trappen maken wij uit eik en beuk. Die soorten waren de voorbije twee jaar nog De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 15
15
24/05/2022 14:15
P
Trappenbouwen
M
Dak- of zoldervloerisolatie Spouw, buitenisolatie, of binnenisolatie Beglazing Vloerisolatie Warmtepomp Zonneboiler Ventilatiesysteem
Wim Van Loon: “Ik ben al 12 jaar lang een trouwe gebruiker van Rubio Monocoat. Ik heb het product destijds leren kennen op een beurs in Duitsland, toen ik experimenteerde met verschillende afwerkingsproducten. Oliën, vernissen, hardwaxen,… ik heb ze allemaal uitgeprobeerd en er verschillende tests mee gedaan. Rubio Monocoat kwam steeds als beste uit die vergelijking.
makkelijk te vinden. Ik koop bovendien ook steeds volledige stammen, zodat we een volledige trap uit één stam kunnen maken. Zo zijn de kleurverschillen niet te groot en vertoont de houttekening geen al te grote verschillen. Uiteraard maken we het meeste trappen in eik, dat is een vaste waarde. Maar beuk, dat ietsje goedkoper is, heeft ook enkele stevige troeven. Het mag dan wel wat nerveuzer zijn dan eik, het scoort op het vlak van slijtvastheid zeker minstens even goed. Je moet er wel voorzichtig mee zijn, beukenhout is een stuk moeilijker om te kleuren, de kleuregaalheid is een stuk minder dan bij eiken. Maar voor trappen die nadien gaan geschilderd worden, gebruiken wij bijna altijd beuken. Ook moet je rekening houden met het feit dat beukenhout behoorlijk werkt. Al valt dat best mee wanneer het gaat om 4 cm dikke planken, die met schroeven vastgezet zijn.
16
Verder gebruiken we nog wel wat bamboe en essen, maar dat blijft toch een minderheid. Tropisch hardhoud gebruik ik principieel niet.” Wim Van loon heeft ook één vaste ploeg, die zich hoofdzakelijk bezighoudt met het bekisten van betonnen trappen. Daarvoor gebruiken ze plaatmateriaal zoals MDF en zogenaamde Kerto-platen, een soort van hoogwaardige gelamineerd fineerhout dat bijzonder vormvast en stijf is. Ook voor het maken van wanden en borstweringen, gebruikt men hoofdzakelijk plaatmaterialen.
Vaste afwerking met Rubio Monocoat
Wie de toonzaal van Wim Van Loon binnenstapt kan niet naast de displays van Rubio Monocoat kijken. Het unieke Belgische houtbeschermings- en afwerkingsproduct is dat ook het geprefereerde afwerkingsmiddel van Van Loon.
Toen ik destijds contact opnam met de verkopers van Rubio Monocoat, kreeg ik te horen dat ze geen verdeelpunt hadden in dit deel van het land. Ik kon enkel op regelmatige basis leveringen krijgen, wanneer ik me zelf engageerde om verdeler van Rubio Monocoat te worden voor de Kempen. Dat ben ik intussen al 12 jaar. De producten van Rubio Monocoat zijn bovendien ook zeer geschikt voor trappen, die toch helemaal anders zijn dan bijvoorbeeld een parketvloer. Typisch aan een trap is dat iedereen steeds op dezelfde zone loopt, in het midden van de trede. Daar is de slijtage dus het grootst, terwijl er aan de zijkanten nauwelijks slijtage optreedt. Wanneer je bijvoorbeeld met vernissen werkt, dan moet je telkens de volledige trap schuren vooraleer je een nieuwe onderhoudslaag kan aanbrengen. En aangezien wij vaak trappen werken met ongebruikelijke vormen en rijkelijke versieringen, is dat opschuren geen evidentie. Een trap is niet zoals een parketvloer, waar je met een roterende schuurmachine snel een grote oppervlakte kan schuren. Met Rubio Monocoat hoeven we niet
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 16
24/05/2022 14:15
D e W g (
V o h r lo
Z
€ m C
M
∙ ∙
∙
V
€
T
m m ∙ ∙
∙
K
∙
∙
∙
M A
w o w
solatie tie,
VIA FLUVIUS
PREMIES 2022 MIJN VERBOUWPREMIE:
DE TOTAALRENOVATIEBONUS DOOFT UIT EN WORDT VERVANGEN DOOR DE LABELPREMIE:
De energiepremies van Fluvius (behalve zonnepanelen) en de renovatiepremie van het agentschap Wonen-Vlaanderen worden in de tweede helft van 2022 geïntegreerd in de nieuwe ‘Mijn VerbouwPremie’. (verdere info: mijnverbouwpremie.be).
voor woningen en wooneenheden verworven in 2022 met een labelverbetering binnen 5 jaar (op basis van een EPC versie 2019) ∙ woning van label E of F naar: label C: 2500 eur label B: 3750 eur label A: 5000 eur
Voor specifieke doelgroepen, zoals beschermde afnemers of voor klanten met uitsluitend nachttarief zijn er hogere premies van toepassing. De inkomensgebonden renovatiepremie van het agentschap Wonen-Vlaanderen loopt verder in 2022.
ZONNEBOILER
€550/m², max. €2750, max. 40% van factuur. Certificaat van bekwaamheid
PV-PANELEN: max 40% van de factuur en max €1500 ∙ 300€ per kWp van 0 tot 4 kWp ∙ 150 € per kWp van 4 tot 6 kWp
∙ wooneenheden met label D, E of F naar: label B: 2500 eur label A: 3750 eur
DAK
Door aannemer: ∙ €4/m², R-waarde: min. 4,5 m²K/W ∙ €12/m² indien ook asbestverwijdering
MUUR
BEGLAZING
∙ Na-isolatie spouwen: €5/m² (STS 71-1) ∙ Na-isolatie muur buitenzijde: €30/m², R-waarde min. 3,0 m²K/W €38/m² indien ook asbestverwijdering ∙ Na-isolatie muur binnenzijde (certificaat van bekwaamheid): €15/m², R-waarde min. 2,0 m²K/W
€16/m² U-waarde: max. 1,0 W/m²K
WARMTEPOMP
max 40% van factuur: certificaat van bekwaamheid ∙ Geothermische warmtepomp: €4000 ∙ Lucht-waterwarmtepomp: €1500 ∙ Hybride lucht-waterwarmtepomp: €800 ∙ Lucht-luchtwarmtepomp: €300
VLOERISOLATIE
€6/m² R-waarde: min. 2,0 m²K/W
THUISBATTERIJ
max 40% van de factuur met max €1725 ∙ €225perkWh tot 4 kWh ∙ €187,5 van 4kWh tot 6kWh ∙ €150 van 6kWh tot 9kWh
WARMTEPOMPBOILER
€300 (niet cumuleerbaar met zonneboiler)
KORTING OP ONROERENDE VOORHEFFING:
∙
NIEUWBOUW MET AANVRAAG OMGEVINSGVERGUNNING 2021: 50% gedurende 5 jaar bij E30 - 100% gedurende 5 jaar bij E20
∙ NIEUWBOUW MET AANVRAAG OMGEVINSGVERGUNNING 2022: 50% gedurende 5 jaar bij E20 - 100% gedurende 5 jaar bij E10
∙
INGRIJPENDE ENERGETISCHE RENOVATIE (IER) MET AANVRAAG OMGEVINSGVERGUNNING VANAF 2020: 100% gedurende 5 jaar bij E60
MEER INFO EN ALLE VOORWAARDEN: www.energiesparen.be of neem een kijkje op www.premiezoeker.be
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 17
VRAGEN?
Johan.vandendriessche@vcb.be
24/05/2022 14:15
Trappenbouwen
< ORGANISCHE TRAP IN EIK EN MDF
SPILTRAP IN FINEER
<
De draaitrap in deze villa bevat heel wat onregelmatige afgeronde vormen. De leuningen in MDF versmallen en verbreden ongelijkmatig. De trap is bovendien niet rond, maar ovaal van vorm. Ook de eiken stootborden zijn niet recht, maar gebogen. Door de vele gebogen en onregelmatige vormen, was het onmogelijk om deze trap helemaal machinaal te maken. De trap zal in een latere fase geschilderd worden, de treden krijgen een olie als afwerkingslaag.
Deze smalle spiltrap werd volledig gemaakt met Kerto-platen. Trappenmakerij Van loon maakte al verschillende van deze trappen in gebouwen met bijvoorbeeld een smal trapgat (bv. zolders), of waar verbouwingen uitgevoerd worden, zonder dat men veel ruimte wil opgeven.
telkens de volledige trap te schuren. Het volstaat het om de trap gewoon grondig te reinigen en er een nieuwe laag op te zetten. Ook kan je heel makkelijk kleine herstellingen ter plaatse doen. Rubio Monocoat werkt namelijk via moleculaire binding in op de buitenste laag van het hout. Wanner er een beschadiging is, kan je lokaal kleine herstellingen doen, het teveel aan olie veeg je dan gewoon weg.” MEER WETEN? www.wimvanloon.be https://www.facebook.com/ trappenmakerijwimvanloon
18
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Advert
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 18
24/05/2022 14:15
Klaar voor de zomer?
Hybrid Wood Protector beschermt en kleurt je buitenhout, in één enkele laag.
Jouw houten buitenoppervlakken verdienen de beste bescherming. Met de Hybrid Wood Protector krijg je niet alleen een uitzonderlijke bescherming, maar kan je het hout ook kleuren in één en dezelfde laag! Als dat geen kwalitatieve allrounder is!
Bescherming en kleuring in één laag Beschikbaar in 20 kleuren Ecologisch: laag verbruik en 0% VOC Gebruiksvriendelijk
RUBIO MONOCOAT www.rubiomonocoat.com • service@rubiomonocoat.com
Advert_VlaamseSchrijnwerker_HWP_A4_juni_2022.indd 1
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 19
VOLG ONS OP
12/05/2022 10:01
24/05/2022 14:15
WTCB
Plaatsing van houten ramen in spouwmuurconstructies Het buitenschrijnwerk wordt steeds vaker vóór de uitvoering van de gevelbekleding geplaatst. Ondanks de vele voordelen van deze techniek, zijn er toch ook enkele aandachtspunten mee gemoeid voor de schrijnwerker. De luchtdichtheid van het plaatsingskader moet gegarandeerd zijn, de bovenkant en de zijkanten van het kader moeten beschermd worden door een waterscherm en de minimale contactlengte tussen het plaatsingskader en het raamkader moet om thermische redenen nageleefd worden. Afbeelding 1 Plaatsing van een houten raam met behulp van een luchtdicht plaatsingskader voordat de spouwisolatie aangebracht werd en het buitenspouwblad opgetrokken werd.
Principe van de techniek
Het WTCB werkt momenteel aan een eerste aanvulling op TV 188 met betrekking tot de plaatsing van buitenschrijnwerk. Hierin zullen technische fiches opgenomen worden met plaatsingsoplossingen voor houten ramen in spouwmuurconstructies. Over het algemeen is het gunstiger om het venster te plaatsen voordat de spouwisolatie aangebracht wordt en het buitenspouwblad opgetrokken wordt. In dat geval is het immers eenvoudiger om het waterscherm van de vensteraansluiting uit te voeren en om de spouwisolatie correct te laten aansluiten op het geplaatste venster. Deze techniek wordt geïllustreerd in afbeelding 1. Bij deze oplossing wordt er rondom het raam een plaatsingskader aangebracht dat op luchtdichte en mechanische wijze verbonden wordt met het raamkader. Vervolgens worden beide kaders in de ruwbouw verankerd. Afbeelding 2 geeft het volledige EPB-aanvaardbare aansluitingsdetail weer waarbij de spouwisolatie, het buitenspouwblad en de binnenafwerking aangebracht werden door de overige betrokken aannemers.
Aandachtspunten
We beschouwen een aantal praktische aandachtspunten die betrekking hebben op de werken van de schrijnwerker.
20
LUCHTDICHTHEID
Het luchtdichte plaatsingskader (zie 3 in afbeelding 1 op de vorige pagina) kan opgebouwd zijn uit platen op basis van hout of houtderivaten (bv. multiplex), maar andere materialen zijn ook mogelijk, zoals gerecycleerd PUR-hardschuim. De luchtdichte aansluiting tussen het raamkader en het plaatsingskader wordt gerealiseerd door middel van een samengedrukte schuimband of een expansieve lijm (zie 2 in afbeelding 1). Deze aansluiting gebeurt vóór de mechanische bevestiging van het plaatsingskader op het raamkader. Om tussen het luchtdichte plaatsingskader en de dragende muurconstructie een luchtdichte aansluiting te realiseren, wordt een luchtdichtheidsfolie aangebracht (zie 5 in afbeelding 1). De opdrachtgever kan de schrijnwerker aanduiden om deze folie aan te brengen. WATERDICHTHEID
Het waterscherm, dat op de bovenkant en de zijkanten van de vensteraansluiting aangebracht moet worden (zie 1 in
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 20
24/05/2022 14:15
afbeelding 1), kan uit een EPDM-membraan bestaan. Dit waterscherm kan op het binnenspouwblad en het raamkader gekleefd worden. Bij de keuze van de lijm of zelfklevende strip moeten de voorschriften van de fabrikant opgevolgd worden.
teriaal van het plaatsingskader moet kleiner zijn dan of gelijk zijn aan 0,2 W/m.K. Dat is het geval bij platen op basis van hout. Tegelijkertijd moet ervoor gezorgd worden dat de thermische weerstand ‘R’ van het plaatsingskader minstens gelijk is aan 1,5 m2.K/W.
Aan de kopse kant van het plaatsingskader kan er een drainerend waterscherm voorzien worden. Dit scherm beschermt de vensteraansluiting tegen eventuele vochtinfiltraties ter hoogte van de vensterdorpel. Het drainerende waterscherm wordt geplaatst door de metser (zie afbeelding 2).
Voor een plaatsingskader uit multiplex komt R ≥ 1,5 overeen met een diepte (df ) ≥ 30 cm. Bij dieptes kleiner dan 30 cm zal men een plaatmateriaal met betere thermische prestaties (lagere warmtegeleidbaarheid) moeten gebruiken.
THERMISCHE PRESTATIES Afbeelding 2 Volledig detail van een houten raam met stenen dorpel dat met behulp van een luchtdicht plaatsingskader geplaatst werd voordat de spouwisolatie aangebracht werd en het buitenspouwblad opgetrokken werd.
Opdat de overige betrokken aannemers een EPB-aanvaardbare aansluiting zouden kunnen realiseren, moet de schrijnwerker rekening houden met de volgende aandachtspunten. De warmtegeleidbaarheid λ van het ma-
De contactlengte tussen het raamkader en het plaatsingskader (dcontact) moet minstens half zo breed zijn als het raamprofiel.
AUTEUR: E. Kinnaert, ir., senior projectleider, afdeling ‘Akoestiek, gevels en schrijnwerk’, WTCB WTCB-Contact maart-april 2022
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 21
21
24/05/2022 14:15
Brandwerende binnendeuren
Vaarwel Rf-deuren, welkom EI1-deuren! Vanaf 1 juli 2022 gebruiken we niet langer de Rf-waarde om de brandwerendheid van een brandwerende deur aan te tonen. De Belgische Rf-klassering verdwijnt en wordt vervangen door de Europese EI1-klassering. Hoe zit de vork precies aan de steel en wat is de impact van deze verandering? Ontdek het hieronder.
Voor we het hebben over de nieuwe brandklassenindeling, moeten we eerst een zijsprongetje maken naar de CE-markering van (brandwerende) deuren. Hoe werkt dit systeem? In de Europese Unie bestaan Europese normen voor tal van producten. Van het ogenblik dat deze normen erkend zijn in alle lidstaten van de Europese Unie, kan de norm geciteerd worden in het Officiële Publicatieblad van de Europese Unie. Zo krijgt de norm de status van ‘geharmoniseerde norm’ en zijn fabrikanten verplicht om de voorschriften uit deze norm te volgen wanneer ze een
22
product op de markt willen brengen in de EU. De fabrikant moet dan op het product de CE-markering aanbrengen en bij het product een document voegen, een ‘EU-prestatieverklaring’, waarin hij verklaart dat zijn product aan de EU-eisen uit de geharmoniseerde norm voldoet. Momenteel zijn volgende normen voor deuren en poorten reeds geciteerd in het Publicatieblad: • EN13241 (Industriële, commerciële, garagedeuren en –poorten – Productnorm, prestatiekenmerken)
• EN14351-1 (Ramen en deuren Productnorm – prestatiekenmerken – Deel 1: Ramen en buitendeuren) De CE-markering is dus reeds verplicht is voor industriële garagedeuren en -poorten, en ook voor ramen en buitendeuren. Bovendien is ook al een norm geciteerd die de brandwerende en/of rookbeperkende prestaties van brandwerende deuren en poorten vastlegt: • EN16034 (Voetgangersdeuren, industrie-, bedrijfs- en garagedeuren, en ramen die open kunnen - Product-
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 22
24/05/2022 14:15
norm, prestatiekenmerken - Brandwerende en/of rookwerende kenmerken) Wanneer een fabrikant een brandwerende deur op de markt wil brengen in de EU, dan moet die dus voldoen aan zowel de eisen die beschreven staan in de norm die van toepassing is voor die deur of poort als aan de eisen van norm EN16034.
Wat met binnendeuren?
Voor binnendeuren (al dan niet brandwerend) liggen de kaarten echter anders. Twee belangrijke normen voor deuren zijn momenteel nog steeds niet geciteerd in het Officieel Publicatieblad van de EU: • EN 14351-2 (Ramen en deuren Productnorm, prestatiekenmerken Deel 2: Binnendeuren) • EN 16361:2013 + A1:2016 (Elektrisch bediende voetgangersdeuren
- Productnorm, prestatiekenmerken - Voetgangersdeuren, anders dan zwenkdeuren, oorspronkelijk ontworpen voor installatie met elektrische bediening) Het gevolg hiervan is dat binnendeuren en automatisch werkende deuren voor voetgangers momenteel niet CE-gemarkeerd kunnen en mogen worden.
Nieuwe klassenindeling voor brandwerendheid
Een andere norm, EN13501-2, de classificatienorm voor de brandwerendheid van bouwelementen, heeft intussen ook een nieuwe klassenindeling voor de brandwerendheid van deuren ingevoerd, die de EI1-waarde (zie kader) invoert in plaats van de oude Belgische Rf-waarde, die ingevoerd werd door de oude Belgische Norm NBN 713.020. Dit nieuwe systeem is reeds van toepas-
sing op de deuren en poorten waarvoor al een nieuwe geharmoniseerde norm gepubliceerd is. Voor de deuren en poorten waarvoor nog geen geharmoniseerde norm verschenen was (EN 14351-2 en EN 16361:2013 + A1:2016) gold een overgangsperiode, maar die verstrijkt op 1 juli 2022. En dat heeft enkele gevolgen voor fabrikanten en schrijnwerkers die brandwerende deuren plaatsen. Deze deuren dragen nog geen CE-markering (dat kan niet, aangezien de normen nog niet verschenen zijn), maar de nieuwe klassenindeling voor brandwerendheid zal vanaf juli dus wel al van toepassing zijn. Een vreemde situatie.
Wanneer mag je Rf-deuren nog gebruiken?
Heel wat schrijnwerkers en bouwhandels hebben nog deuren liggen die ge-
VIER NIEUWE KLASSERINGEN OM BRANDPRESTATIES TE BESCHRIJVEN In het verleden werd de brandwerendheid van binnenschrijnwerk beschreven aan de hand van de Rfwaarde (van Résistance au feu), uitgedrukt in uren. Een deur met een Rf-waarde van 2h betekende dus dat die deur gedurende twee uur een brand kon tegenhouden. Vandaar dat in de volksmond brandwerende deuren ook vaak gewoon Rf-deuren genoemd werden. De nieuwe norm EN13501-2 heeft een nieuw systeem voor de brandclassificatie van bouwproducten en bouwelementen ingevoerd. En dat systeem gebruikt niet langer de Rf-waarde. In plaats daarvan komen vier criteria die de brandprestaties beschrijven: vlamdichtheid (E), thermische isolatie (I1 of I2) en de straling (W). • De vlamdichtheid (E) geeft aan dat vlammen of ontvlambare gassen niet door spleten of voegen in de constructie kunnen gaan.
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 23
• De thermische isolatie is een criterium dat de temperatuurstijging van de deur aan de beschermde zijde meet. Deze waarde wordt voortaan uitgedrukt in minuten, en niet langer in uren. De isolatie (I) wordt bij deuren ook onderverdeeld in twee categorieën: I1 en I2. De I1-testen zijn strenger dan de I2testen. Bij EI1-deuren mag de temperatuur van de hele deurconstructie tijdens de proeven met maximaal 180°C stijgen. In België wordt EI1 die nieuwe standaard voor brandwerende deuren. Een EI1-waarde van 120 minuten betekent dus dat een deurgeheel bij brand gedurende twee uur niet meer zal opwarmen dan 180° C. Bij EI2-deuren mag de temperatuur van het kozijn tijdens diezelfde proeven met 360° C stijgen en wordt de buitenste rand (10 cm) van de deurvleugel niet mee geëvalueerd. • De warmtestraling (EW) is een meting van de straling aan de beveiligde kant op 1 m van het geteste element. Ze mag niet meer bedragen dan 15 kW/m². Dit criterium (W) wordt nooit alleen gedeclareerd maar altijd samen met het vlamdichtheidscriterium (E).
24/05/2022 14:15
Brandwerende binnendeuren
produceerd zijn onder de oude regels, en die dus nog over een Rf-klassering beschikken. Mogen deze deuren dan niet meer gebruikt worden na 1 juli 2022? > Voor alle nieuwe bouwprojecten
vanaf 1 juli 2022 zal je EI1-deuren moeten gebruiken. > Voor nieuwe bouwprojecten, waarvoor een bouwaanvraag werd ingediend vóór 1 juli 2022 mag je nog
WAT ALS IK ZELF BINNENDEUREN MAAK? De regels rond de CE-markering zijn uitsluitend van toepassing op complete deurgehelen. En enkel voor wie deze complete deurgehelen in de handel brengt. • Let op: wie volledige deurgehelen aankoopt en ze onder een andere (bv. de eigen) merknaam op de markt brengt, wordt volgens de regels wel als fabrikant beschouwd. Voor deze bedrijven zal de verplichte CE-markering dus wél gelden. • Aannemers die elementen van deuren aankopen en deze op de werf samenstellen tot een deurgeheel, vallen niet onder de verplichte CE-markering. • Voor aannemers die de deurgehelen zelf produceren en ze plaatsen bij de klant, zijn de Europese regels minder duidelijk. Zij bevinden zich in een grijze zone, die op twee manieren geïnterpreteerd wordt. - Eén stroming meent dat
24
deze deurgehelen niet CEgemarkeerd moeten worden, omdat deze deurgehelen niet in de handel gebracht worden. - De andere gedachtegang is dat de CE-markering wel noodzakelijk is, omdat de deurgehelen bestemd zijn ‘voor gebruik in de uniale markt”. Maak je dus zelf brandwerende binnendeuren, en is het niet mogelijk om de deuren CE-te markeren (omdat de toepasselijke norm nog niet geciteerd is in het Officieel Publicatieblad), dan neem je best je voorzorgen om je desondanks toch zo veel mogelijk in regel te stellen met de geldende voorschriften. Dat betekent dat je zowel de mechanische eigenschappen van de deur als de brandwerende prestaties zal moeten attesteren door een certificaat van een Europese certificatie-instelling.
Rf-deuren blijven gebruiken, ongeacht de tijd die nodig is om het project te voltooien. > Renovaties vallen in principe niet onder het KB basisnormen, en dus mogen daar ook in de toekomst nog Verschil tussen EI1 en EI2-deuren I2: temperatuurmetingen op 100 mm van de rand (blauw). I1: temperatuurmetingen op 25 mm van de rand (geel).
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 24
24/05/2022 14:15
VOORONTWERP NIEUW KB REEDS BESCHIKBAAR Op de website van de Algemene Directie Civiele Veiligheid kunnen geïnteresseerden reeds een voorpublicatie inkijken van het nieuwe “KB Basisnormen”, dat binnen afzienbare tijd in het Staatsblad zou moeten verschijnen en op korte termijn in werking zal treden.
voorschriften voor brandwerende deuren zo opgesteld dat de bijkomende eisen inzake vlakheid, maattoleranties, mechanische weerstand en duurzaamheid enkel gelden zolang er geen CE-markering aangebracht is op de deur.
Het ontwerp van besluit bevat verschillende aanpassingen van de voorschriften voor de brandveiligheid van nieuwe op te richten gebouwen, onder andere is er een uitgebreide aanpassing van de voorschriften voor de brandveiligheid van gevels, parkings, stookafdelingen en liften die in de gebouwen worden geïnstalleerd.
En aangezien het onduidelijk is wanneer de CE-markering voor brandwerende binnendeuren ingang zal vinden en er intussen al heel wat brandwerende binnendeuren zijn getest en geklasseerd volgens de Europese normen, is de overgangsbepaling in artikel 6/1 van het koninklijk besluit van 7 juli 1994 aangepast zodat vanaf 1 juli 2022 enkel nog de Europese klasseringen gelden.
In punt 2.2 van bijlage 1 van het KB Basisnormen zijn de
MEER WETEN? www.civieleveiligheid.be
Rf-deuren gebruikt worden. Let wel! Dit geldt niet voor uitbreidingen van bestaande gebouwen.
Uitbreidingen
Indien een bestaand gebouw uitgebreid wordt met een nieuw op te richten gedeelte, dan is daarvoor een nieuwe
bouwaanvraag noodzakelijk en moet dit nieuw gedeelte wel uitgerust worden met EI1-deuren indien de bouwaanvraag na 30 juni 2022 is ingediend. Deze verplichting geldt dus enkel voor de nieuwe uitbreiding en niet voor het bestaande gedeelte van het gebouw.
Dit artikel kwam tot stand met medewerking van ir. Edwin Van Wesemael van het Instituut voor Brandveiligheid vzw (ISIB). www.isibfire.be
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 25
25
24/05/2022 14:15
Brandwerende binnendeuren
Het complete assortiment brandwerende deuren van Solid International Solid International is gespecialiseerd in de distributie van deuren, met een ruime voorraad (50 000 stuks in stock) aan deuren in onze magazijnen in Brugge. De deuren worden hoofzakelijk kant en klaar afgeleverd, zowel deurvleugel inclusief kozijn. Het assortiment aan binnendeuren in voorraad bevat zowel volle draaideuren, schuifdeuren, glasdeuren als afgewerkte deuren. Dit kan bovendien binnen korte leveringstermijnen dankzij de flexibiliteit en efficiëntie van Solid International. Momenteel zijn volgende deuren in voorraad: - type: enkele draaideur. - alle standaardmaten Rf 30 – (EI1 30) breedte van 630 mm. tot 123 mm. Hoogte 2015 mm. en 2115 mm. - afwerking: voorbewerkt - spionoog - valdorpel - kozijn uit: MPX, MDF en massief
Sinds 2019 is Solid International houder van een Benor aTg-certificaat voor brandwerende draaideuren Rf 30. Deze deuren bestaan uit een vaste kern in volle spaanplaat met een vurenhouten kader met daarop een HDF verlijmd. De deurvleugel mag maximale afmeting hebben van (BxH) 1255 mm x 2325 mm. Dikte van de deurvleugel is 40 mm.
Bijkomende mogelijke afwerkingen op vraag: - Gelakt - HPL met 2 of 4 overplakte kantlatten of zichtbare kantlatten in massief hout. - fineer - brandwerende beglazing - brandwerende verluchtingsrooster
Op korte termijn* zullen volgende deuren in voorraad zijn: - type: dubbele draaideur - alle standaardmaten Rf 30 (EI1 30) breedte van 630 mm. tot 123 mm. Hoogte 2015 mm. en 2115 mm. - afwerking: voorbewerkt - drie punt slot - automatische kantschuiven. Volgende technische componenten zijn in ontwikkeling, deuren uitgerust met: - elektrisch slot - elektrische deuropener - kabeldoorvoer en kabelovergang - dievenklauwen - veiligheidsrozet voor cilinderslot - magneetcontacten - kozijn in massief rubberwood (*) het type deur is getest als een EI1 30 deurgeheel bij Warington Fire Gent in 10/2021. Momenteel is de aanpassing van het Benor aTg rapport in behandeling bij ISIB.
MEER WETEN? www.solidintl.com
Deze brandwerende deuren kunnen kant en klaar worden afgeleverd met een kozijn gemaakt uit MPX, MDF of massief, op vraag eventueel op breedte gezaagd volgens de muurdikte. De montage van de deur mag in muren uit metselwerk of in brandwerende lichte scheidingswanden. Voor bepaalde uitvoeringen kan het deurgeheel op maat worden gemaakt.
26
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 26
24/05/2022 14:15
CLASSIXX Professionele & technische deuren
BINNENDEUREN - PORTES INTÉRIEURES
Compleet assortiment & maatwerk Productie & beschikbare stock Paumelles & slot standaard geplaatst Eigen EI1 branddeur geslaagd Brand-, inbraakwerend, akoestisch, ... Technische oplossingen op maat ...
info@solidintl.com
Scan de catalogus
Solid is klaar voor voor de vernieuwde EI brandwetgeving.
050 31 36 80
www.solidintl.com
Pathoekeweg 130, 8000 Brugge
Alles over bouwen en verbouwen www.buildyourhome.be
Alles over bouwen en verbouwen www.buildyourhome.be
deel uitmaken van de 16.000 betrouwbare Wilt uWilt deeluuitmaken van de 14.500 betrouwbare aannemers aannemers dit ultieme platform voor en bouwers en verbouwers? op ditop ultieme platform voor bouwers verbouwers?
Powered by
Surf Surf snel naar en word lid!en word lid! snelwww.confederatiebouw.be naar www.confederatiebouw.be
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 27
24/05/2022 14:15
Brandwerende binnendeuren
Stijlvolle branddeuren, het kan! Xinnix behaalde een certificaat voor brandwerende binnendeuren die onzichtbaar geïntegreerd kunnen worden. Hierdoor zien ze er hetzelfde uit als hun andere binnendeuren en kan je ze dus probleemloos combineren zonder in te boeten op vlak van brandveiligheid en esthetiek. Al jaren ontwerpt en produceert Xinnix gepatenteerde deursystemen die een naadloze integratie in de wand mogelijk maken. Geen zichtbare omlijstingen, scharnieren of deurpompen die afbreuk doen aan een strakke uitstraling. Hiervoor worden voorgelakte aluminium frames in de muur gemonteerd. Door de toevoeging van toegangscontrole, ingebouwde deurdrangers en verschillende types sloten zijn de systemen – naast particuliere woningen – perfect bruikbaar in openbare gebouwen, ziekenhuizen, scholen of hotels. Door middel van compartimenteren, wordt de verspreiding van vuur en rook beperkt zodat er tijd is voor evacuatie. “Het niveau van brandwerendheid waaraan wanden, vloeren, luiken en deuren moeten voldoen, wordt wettelijk vastgelegd”, vertelt sales manager Laurens Vermeulen van Xinnix. “Dat is exact de reden waarom we systemen ontworpen hebben die voldoen
De brandwerende Xinnixdeuren met ingewerkte deurdrangers zorgen voor een visuele rust in deze lange, smalle gang in een ziekenhuis in Zwitserland.
aan deze eisen. Onze frames slaagden immers voor meerdere testen op vlak van brandwerendheid volgens de Eu-
ropese standaarden. Enkele deuren zijn leverbaar volgens de Europese normering EI130, EI145 en EI260 en dubbele deuren volgens norm EI130 en EI145 in combinatie met een ruim gamma aan getest beslag. Om de levensduur van de bouwelementen te garanderen, onderging dit beslag duurzaamheidstesten met cycli van 200.000 open- en sluitbewegingen volgens de EN 1191 standaard.” Met deze uitbreiding van het gamma geeft de specialist in onzichtbare deursystemen ontwerpers en architecten opnieuw een nieuwe, innovatieve oplossing om esthetiek en functionaliteit te combineren.
De mogelijkheid tot toevoeging van toegangscontrole werd toegepast in deze B&B in Lauwe.
28
www.xinnixdoorsystems.be
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 28
24/05/2022 14:15
DEURSYSTEMEN EN PLINTEN VOOR IEDER INTERIEUR
UNIVERSAL SYSTEMS FOR FRAMELESS DOORS Generaal Deprezstraat 2/010 8530 Harelbeke - info@xinnix.eu
uw springplank naar zorgeloos ondernemen
Boenen Oliën Reinigen Schuren (zelfs beton) Borstelen
Bona FLEXISAND 1.9
Eén schuurmachine, ontelbare toepassingen
U start of heeft een bedrijf? Vertrouw dan op Formalis: • bij de afhandeling van al uw administratieve formaliteiten; • voor de inschrijving en wijzigingen in de Kruispuntbank van Ondernemingen; • voor onze expertise en kennis van het ondernemerschap.
Meer info via formalis.be
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 29
in samenwerking met
Bona n.v. - Leuvensesteenweg 542 - 1930 Zaventem 02/721 27 59 - infobelgium@bona.com bona.com - Facebook: Bona Professional Belgium
24/05/2022 14:15
Veiligheid en gezondheid
Opleiding rond veilig gebruik van diisocyanaten wordt binnenkort verplicht Werknemers die met diisocyanaten werken, zullen vóór 24 augustus 2023 een opleiding moeten volgen rond het veilig gebruik van deze producten. Dat is het gevolg van een Europese verplichting. Diisocyanaten zijn een groep chemische stoffen met vele toepassingen. Traditioneel wordt een onderscheid gemaakt tussen “aromatische diisocyanaten” (zoals MDI en TDI) en “alifatische diisocyanaten” (zoals HDI, HMDI en IPDI). Samen met een polyol of polyeter reageren diisocyanaten tot een polyurethaan, en dat is een naam die bij veel mensen wellicht bekender in de oren klinkt. Poyurethaan kent diverse toepassingen in de bouw, waaronder harde of flexibele isolatieschuimen, afdichtingsmaterialen, coatings, lijmen, kitten,… Een belangrijke nuance is wel dat diisocyanaten niet voorkomen in afgewerkte producten. Ze worden enkel gebruikt als reactieve chemicaliën, dat wil zeggen dat ze reageren met een polyol om een polyurethaan te vormen en ze worden tijdens die reactie volledig opgebruikt. Je treft diisocyanaten dus wel aan in PU-producten als PU-lijmen, dichtingsmiddelen en schuimen; allemaal producten die nog moeten uitharden.
Gezondheidsrisico’s
Diisocyanaten zijn veilig wanneer je er op de juiste manier mee werkt, maar ze zijn niet geheel onschadelijk. Diisocyanaten hebben namelijk allergische eigenschappen en sommige zijn ook toxisch. Wie er gedurende lange tijd mee in contact komt en niet de nodige voorzorgmaatregelen neemt, maakt kans om overgevoeligheid of sensibilisatie te ont-
30
wikkelen. Dat betekent dat een persoon na blootstelling allergisch kan worden voor de stof. Wie gesensibiliseerd is, kan telkens wanneer hij opnieuw in contact komt met de stof (zelfs in zeer lage concentraties) een hevige allergische reactie vertonen met ademhalingsgevolgen (bijvoorbeeld astma). Door de werknemers die met deze producten werken te verplichten een opleiding te volgen, hoopt men het aantal gevallen van beroepsastma terug te dringen. Volgens schatting zou men zo tot 3.000
gevallen van beroepsastma per jaar in de Europese Unie kunnen voorkomen.
Verplichte opleiding
De Europese verordening 2020/1149/ EU verplicht dat professionele en industriële gebruikers van diisocyanaten als stoffen, of in mengsels waar hun concentratie gelijk aan of groter is dan 0,1 gewichtsprocent, een opleiding met succes moeten beëindigen voor 24 augustus 2023. Deze opleiding, die ook online mag worden georganiseerd, omvat instructies over het onder controle
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 30
24/05/2022 14:15
houden van de blootstelling aan diisocyanaten via de huid en de luchtwegen op de werkplek. De verplichte opleiding staat los van de grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling of andere risicobeheersmaatregelen die gelden in ons land. De opleiding moet worden gegeven door een expert in veilig en gezond werken op de werkplek. Werkgevers moeten registreren welke opleiding hun werknemers hebben gevolgd. Het trainingsniveau hangt af van het blootstellingsrisico. Er zijn 3 trainingsniveaus: het basisniveau, middelhoog niveau en hoogste niveau. Op het einde van iedere training krijgt men een bewijsstuk van de gevolgde opleiding. De opleiding moet ten minste om de vijf jaar vernieuwd worden. De Confederatie Bouw werkt momenteel samen met Constructiv om deze opleidingen uit te werken op maat van de Belgische bouwbedrijven. Van zodra de con-
crete details en data bekend zijn, brengen we onze leden hiervan op de hoogte.
Preventie
Uiteraard is het volgen van een opleiding slechts één van de maatregelen die je kan nemen om medewerkers te beschermen tegen de mogelijke gevolgen van diisocyanaten. Andere mogelijke stappen zijn: • blootstelling voorkomen: bestaan er geen alternatieve producten die geen diisocyanaten bevatten? • technische maatregelen: zoals bijvoorbeeld een afscherming (afgesloten spuitcabines) of ventilatie en afzuiging • organisatorische maatregelen: zorg voor jobrotatie bij de werkzaamheden waarbij medewerkers worden blootgesteld • persoonlijke beschermingsmiddelen: zoals handschoenen, beschermende kleding en ademhalingsbescherming
Vermelding op de verpakking
Om de gebruikers van de betrokken producten te informeren, moet sinds 24 februari 2022 op de verpakking een speciale vermelding worden aangebracht die de gebruiker hierop attendeert. Het verpakkingsetiket moet de volgende tekst bevatten: “per 24 augustus 2023 moet voor industrieel of beroepsmatig gebruik een passende opleiding zijn voltooid”.
Online opleiding
ISOPA, de Europese producentenassociatie van diisocyanaten en polyolen, en ALIPA, de Europese producentenassociatie van alifatische isocyanaten, hebben een website ontwikkeld getiteld ‘Safe use of diisocyanates’. Op deze website kunnen industriële en beroepsmatige gebruikers nu reeds een online- opleiding volgen die voldoet aan de eisen die opgelegd zijn door de Europese verordening.
MEER WETEN? www.beswic.be
STRIEBIG VERTICALE PANEELZAGEN MAKEN HET VERSCHIL. Maak kennis met het nieuwe type Control 18, een verticaal opdeelcenter van de premium klasse.
NIEUW
optimalisatiesoftware, automatische beweging van de zaagbalk en labelprinter. NOBLESSE BENELUX N.V. - INDUSTRIEPARK - NERINGSTRAAT 2 - 1840 LONDERZEEL TEL.: +32 (0)52 30 09 81 - info@noblesse.be - www.noblesse.be
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 31
31
24/05/2022 14:15
Veiligheid en gezondheid
Aantal arbeidsongevallen in de bouw op jaar tijd met 14% afgenomen Het aantal arbeidsongevallen met minstens 1 dag arbeidsongeschiktheid daalde in de bouw van 8899 (in 2019) naar 7678 (in 2020), goed voor een afname met 14%, zo blijkt uit een analyse van de Confederatie Bouw op basis van cijfers van Fedris, het federaal agentschap voor de beroepsrisico’s. Op vijf jaar tijd nam het aantal arbeidsongevallen in de sector met 22% af.
“Onze sector wordt veiliger, maar dag na dag blijven we inspanningen leveren om de bouw nog meer risicoloos te maken”, zegt Niko Demeester, CEO van de Confederatie Bouw. “Zo zullen nieuwe werknemers in de bouw binnenkort verplicht een basisveiligheidsoplossing van 8 uren moeten volgen.”
Onveilig imago
De bouw heeft het predicaat een onveilige sector te zijn. Nochtans neemt het aantal arbeidsongevallen in de sector jaar na jaar af. Volgens de laatst beschikbare cijfers is de laatste daling zelfs ronduit spectaculair te noemen. Tussen 2019 en 2020 nam het aantal arbeidsongevallen immers af met 14%. Bovendien kan deze afname niet op het conto van corona geschreven worden, vermits de bouw als eerste sector, dankzij een protocol tussen vakbonden en werkgevers, na 1 maand terug aan de slag ging.
Verplichte basisopleiding
De bouw doet er alles aan om de sector veiliger te maken. Werkgevers wer-
ken daarvoor nauw samen met de vakbonden. Zo treedt binnenkort meer dan waarschijnlijk een van de maatregelen uit het actieplan veiligheid van de Confederatie Bouw in werking. Het gaat om een maatregel die ook door de vakbonden naar voren wordt geschoven, namelijk een basisveiligheidsopleiding voor iedere nieuwkomer in de bouw. Daarmee wordt bedoeld: iedereen die in de bouw begint te werken, tenzij die de afgelopen 15 jaar minstens 5 jaar in de sector actief was. Die opleiding zou 8 uur in beslag nemen en binnen de maand na de start van de tewerkstelling afgelegd moeten worden. In eerste instantie enkel voor de arbeiders van het paritair comité 124, ruimschoots het grootste paritair comité in de bouw, maar mits wetgevend initiatief is uitbreiding mogelijk naar andere paritaire comités, zelfstandigen en gedetacheerde werknemers. Deze basisveiligheidsoplossing is bedoeld om nieuwkomers in de bouw bewust te maken van alle risico’s waarmee ze op een bouwplaats geconfronteerd
ONGEVALLEN MET MINSTENS 1 DAG ONGESCHIKTHEID
32
kunnen worden. Tegelijkertijd krijgen ze basiskennis van de wettelijke preventieprincipes en wordt hen aangepaste preventiemaatregelen en veilig gedrag op de werf aangeleerd. De maatregel gaat ten laatste in op 31 maart 2023, maar vermoedelijk zelfs vroeger. De ondertekening van de CAO is in principe voor binnenkort voorzien. Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van de Confederatie Bouw: “We doen er alles aan om de bouw veiliger te maken en daar slagen we jaar na jaar in. Toch mogen we niet op onze lauweren blijven rusten en moeten we nog verdere inspanningen leveren om onze sector veiliger te maken.” De Confederatie Bouw heeft daarvoor al een aantal jaren de sensibiliseringscampagne www.safetymypriority.be lopen met voorop tips en ‘best practices’ allerhande.
MEER WETEN? www.safetymypriority.be
EVOLUTIE
2015
9827
2016
9692
-1,4%
2017
9348
-3,6%
2018
9182
-1,8%
2019
8899
-3,1%
2020
7678
-13,7%
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 32
24/05/2022 14:15
Prikbord
De 12 meest voorkomende uitdagingen voor schrijnwerkers (en hoe ze aan te pakken) Het WTCB publiceerde dit voorjaar een gids, speciaal gericht naar schrijnwerkers. De Gids “De 12 meest voorkomende uitdagingen voor schrijnwerkers en hoe ze aan te pakken” bundelt twaalf technische uitdagingen waarmee je als schrijnwerker ongetwijfeld al te maken kreeg. In vier hoofdstukken (binnenschrijnwerk, buitenschrijnwerk, buitenafwerking en terrassen en scheidingswanden en verlaagde plafonds) komen enkele veelvoorkomende vragen uit deze
werkdomeinen aan bod. Je vindt er telkens heldere, beknopte en praktische info, gecheckt door onafhankelijke experts. Met de praktische tips in uit de brochure kan je meteen aan de slag. De thema’s die aan bod komen zijn: • Binnenschrijnwerk • Help! Ik moet te snel parket leggen op een dekvloer met vloerverwarming. • Hoe pak ik krakende geluiden van een houten trap aan? • Enkele aandachtspunten bij de plaatsing van brandwerende deuren • Buitenschrijnwerk • Kan ik vrij de beglazing voor ramen kiezen? • Extra valbeveiliging bij ramen: verplicht of niet? • Zo installeer je een raam in een spouwmuur • Buitenafwerking en terrassen • Zwarte vlekken rond de schroeven in een houten terras: wat nu? • Tips om een houten gevelbekleding te bevestigen • Is er een regenscherm nodig achter een gevelbekleding in houten latwerk? • Scheidingswanden en verlaagde plafonds • Hoe combineer ik akoestische isolatie met een nieuw verlaagd plafond? • Een volle muur van binnenuit isoleren: waarmee moet ik rekening houden? • Hoe beoordeel ik vóór het schilderen de afwerking van gipskartonplaten? De digitale brochure is te vinden op de website van het WTCB. MEER WETEN? www.wtcb.be/de-12-meest-voorkomende-uitdagingen-voor-schrijnwerkers
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 33
33
24/05/2022 14:15
Veiligheid en gezondheid
Onderzoeksproject gehoorbescherming: schrijnwerkers gezocht Onderzoekers van de Arteveldehogeschool willen nagaan hoe het komt dat werknemers vaak hun gehoorbescherming niet dragen en hoe we daarin verandering kunnen brengen. Daarvoor zijn ze op zoek naar schrijnwerkbedrijven die mee willen werken aan een onderzoek. Ondanks alle inspanningen dragen nog te weinig werknemers gehoorbescherming op de werkvloer. Nochtans heeft dit in lawaaierige omgevingen nefaste gevolgen voor zowel het individu (zoals gehoorverlies, oorsuizen, oor- en hoofdpijn, hart- en vaatziekten en verminderd mentaal welzijn) als voor het bedrijf (onder andere een grotere kans op ongevallen, minder productiviteit en meer absenteïsme) en de maatschappij (grote belasting gezondheidszorgsysteem).
In een eerste fase van het onderzoek hebben ze werknemers en ploegleiders bevraagd naar de motieven van mensen om hun gehoorbescherming niet te dragen. Vanaf september willen ze laagdrempelige en effectieve methoden
uittesten in bedrijven waar medewerkers in lawaai werken en gehoorbescherming (moeten) dragen. Heb je zin om hieraan mee te werken en zo mee te werken aan een betere veiligheidscul-
tuur? Neem dan contact op met het onderzoeksteam via www.arteveldehogeschool. be/projecten/earcoveredwork-tetra of onderstaande QR-code.
Met het project ‘EarCovered at work’ willen onderzoekers van de Arteveldehogeschool effectieve methoden en technieken ontwikkelen om hier verandering in te brengen.
34
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 34
24/05/2022 14:15
000622
SOUDAFOAM FR HY GECERTIFICEERD BRANDWEREND SCHUIM
GERENOMMEERDE KWALITEIT HOGER RENDEMENT
ACT TO PREVENT UITSTEKENDE BRANDWEERSTAND
SOUDAL B.V. • HOUTSTRAAT 23 • 6001 SJ WEERT • TEL. +31-(0)76 5424901 • WWW.SOUDAL.COM
000622-ADVERT_Fire_Soudafoam_FR_HY_A4_NL.indd 1 Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 35
000622-ADVERT
TOT EI 240
23/05/2022 09:32:09 24/05/2022 14:15
Houtverduurzaming
Wie voor gebrand hout kiest, doet dat doorgaans omwille van de esthetische kwaliteiten van dit soort hout. Het verkoolde houtoppervlak geeft een extra doorleefde uitstraling aan meubels, wanddecoratie, maar ook buitengevels of schuttingen. Toch was dit oorspronkelijk niet de hoofdreden waarom men hout is gaan branden. Het branden van hout is immers in de eerste plaats een verduurzamingstechniek.
Gebrand hout: esthetiek, sterkte en brandbestendigheid in één zwarte korst In Japan doen ze het al eeuwen, bij ons is het een ontwikkeling die vooral in de afgelopen jaren een steile vlucht nam: het gebruik van zwartgeblakerd, gebrand hout. Wat zijn de voordelen van deze verduurzamingsmethode?
De origine: Japan
Het branden van hout is een 18e-eeuwse houtbewerkingstechniek die zijn oorsprong vindt in Japan. Bij deze behandeling wordt het hout tot enkele millimeters diep gebrand. De reden? Gebrande planken zijn beter bestand tegen brand en tegen schimmels en insecten dan onbehandelde planken. In Japan kregen de geveldelen van de traditionele Japanse houten huizen een brandvertragende koollaag. Zo ontstond een duurzame, natuurlijke beschermlaag. Deze methode staat er bekend als ‘Shou Sugi Ban’, en wordt vandaag de dag nog steeds toegepast. Oorspronkelijk gebruikte men hiervoor Japanse ceder of Cryptomeria Japonica, een inheemse cipres uit Japan. Bij ons wordt deze behandeling echter steeds vaker toegepast op andere naald- en zelfs
36
loofhoutsoorten. Elke houtsoort heeft zijn eigen uitstraling en specifieke textuur die door het branden goed naar voren komt. Daarom is de koollaag in elke plank uniek. Er zijn variaties mogelijk, van licht getoast tot intens zwart. Voor of na het branden kan men het hout bovendien ook borstelen. Een fixerende finish zorgt ervoor dat de koollaag niet meer afgeeft en maakt het gebrand hout onderhoudsarm.
Het procedé
Om het hout te kunnen verkolen, is het belangrijk dat het hout luchtdroog is (met een vochtgehalte van zo’n 20%). Doorgaans verkoolt men maar één kant van het hout, idealiter is dit de kant die naar de binnenkant van de stam is gericht. Ook de randen van de planken worden doorgaans gebrand.
Het verkolingsproces vindt plaats in speciaal daartoe ontworpen branders onder gecontroleerde omstandigheden. Vooral het zuurstofgehalte is hierbij van belang om te verzekeren dat een juiste graad van verkoling bereikt wordt en het hout niet opbrandt. Tot slot wordt het verkoolde hout doorgaans afgewerkt met een hars of een (PU-) olie om te voorkomen dat het hout afgeeft. Zeker bij binnentoepassingen is een afwerkingslaag aangewezen. Voor buitentoepassingen mag het hout onbehandeld blijven.
De troeven
Naast de verkoolde uitstraling, krijgt het hout ook andere eigenschappen door het verkolingsproces. Na de behandeling bevat de verkoolde laag veel minder cellulose en hemicellulose, waardoor het hout
De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 36
24/05/2022 14:15
GEBRAND ≠ VERKOOLD
geen voedingsbron meer vormt voor schimmels en insecten. Een andere belangrijke eigenschap van gebrand hout is de brandwerendheid. Hout dat al gebrand heeft, vat immers minder snel vlam. Verder is gebrand hout zeer resistent tegen uv-straling.
Het branden van hout is dus om meerdere redenen een interessante techniek. Het zwartgeblakerde hout leent zich buitenshuis perfect voor duurzame gevelbekleding en voor de bekleding van houten poorten of afsluitingen. Ook voor interieurtoepassingen, zoals wandbekleding of meubelen, is gebrand hout zeker geschikt.
Hoewel de meeste houthandels dit zwartgeblakerde hout verkopen als ‘gebrand hout’, is deze benaming eigenlijk niet correct. Het hout wordt immers verkoold, en niet verbrand. Het verkolen is een onvolledige verbranding bij blootstelling aan hoge temperaturen. De hoeveelheid zuurstof die beschikbaar is tijdens het verbrandingsproces wordt nauwgezet gereguleerd om de juiste verkolingsreactie te verkrijgen en ervoor te zorgen dat er geen volledige verbranding plaatsvindt. Bij een volledige verbranding zou het hout immers opbranden tot as.
Veilig bouwen: eerst denken, en dan doen!
Doe mee op safetymypriority.be De Vlaamse Schrijnwerker • juni 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 37
37
24/05/2022 14:16
Productnieuws
Breen Belgium: Binnendeuren die kloppen Breen Belgium, gevestigd in Wechelderzande, is sinds 1986 specialist in binnendeuren. Met een zeer ruim magazijn (gemiddelde voorraad van 15.000 binnendeuren), een modern en compleet uitgerust atelier en zeer uitgebreide showroom is nog maar een tipje van de sluier opgelicht. Breen Belgium heeft binnendeuren die kloppen, van eenvoudig tot zeer bijzonder. De 80/20-regel is een wetmatigheid die vaak terugkeert. In het geval van binnendeuren kiest 80% van alle particuliere deurenkopers zijn of haar nieuwe binnendeuren redelijk traditioneel: bijvoorbeeld vlakke deuren (wit, verfdeuren of mecoral) of lakstijldeuren met- of zonder glas. 20% kiest (of overweegt) meer speciale binnendeu-
ren, bijvoorbeeld eikenhouten parketdeuren en/of stalen deuren volgens eigen ontwerp. Ook kiest een particulier uit dit segment bovengemiddeld vaker voor architectonische Italiaanse binnendeuren van DoorArreda. Logisch dus dat Breen Belgium zoveel mogelijk binnendeuren uit de hardlopende seriën op voorraad heeft om de genoemde 80% snel te kunnen bedienen, in standaardmaten of snel te realiseren maatwerk uit eigen atelier. Daarmee bent u ook geholpen, want dit segment van de doelgroep wil vaak niet lang wachten op hun nieuwe binnendeuren. De overige 20% zijn gerichte kopers die iets langer op hun bijzondere binnendeuren kunnen en willen wachten, maar desondanks zijn deze speciale seriën ook snel leverbaar door ons. Uw klanten vinden hoe dan ook hun gading qua smaak en levertijd bij Breen Belgium. En ongeacht of de particulier afkomstig is uit de groep van 80% of 20%, met een binnendeur van Breen Belgium wordt altijd gekozen voor een deur van hoge kwaliteit. Zelfs een standaard vlakke witte verfdeur is bij Breen Belgium een probleemloos kwaliteitsproduct. Een koper van een binnendeur van Breen Belgium is altijd een kwaliteitskoper, los van de serie en prijs van de gekozen binnendeur. De diepte en breedte van het assortiment, de kwaliteit en de snelle service maken dat een binnendeur van Breen Belgium klopt! MEER WETEN? www.breen-belgium.com.
38
De Vlaamse Schrijnwerker • maart 2022
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 38
24/05/2022 14:16
VERKOOPT U AL BINNENDEUREN DIE KLOPPEN? Een tevreden klant is belangrijk! Want ook al koopt een klant maar eenmaal per leven nieuwe binnendeuren bij u, het is en blijft een ambassadeur. Tenminste, als alles aan de deuren klopt! Binnendeuren van Breen kloppen. Van de grote diversiteit aan modellen tot de superieure kwaliteit. Breen Belgium BV Vlimmersebaan 136 / 12 B-2275 Wechelderzande Telefoon: 03 312 90 80 • Fax: 03 385 97 06 E-mail: info@breen-belgium.com www.breen-belgium.com
Van standaardmaten tot secuur maatwerk. Van een plaatsklare inkasting tot een volledige afwerking. Van service tot snelle levering. Enzovoort. Van zulke deuren gaat uw hart, en dat van uw klanten, vast sneller kloppen!
De binnendeur die klopt
UW VOERTUIG BESCHERMT U. MAAR WIE BESCHERMT UW VOERTUIG? De Omnium van Federale Verzekering: de verzekering die uw voertuig beschermt.
NU
3 MAAND GRATIS *
U bent de gelukkige (toekomstige) eigenaar van een nieuwe bestel- of vrachtwagen? U koos voor zo wat alle opties voor uw veiligheid? Heel goed! U bent helemaal beschermd. Maar... wat met uw nieuwe voertuig? Bescherm het tegen materiële schade met onze verzekering Omnium, de onmisbare bescherming voor nieuwe voertuigen. Geniet van een dienstverlening op maat en ontdek het plezier van het rijden zonder zorgen...
Bereken uw premie op federale.be/3maandgratis * Korting geldig vanaf het eerste jaar van de overeenkomst onderschreven tijdens de actie, rechtstreeks verwerkt in de berekening van de premie en pro rata herberekend bij verzekeringsduur van minder dan één jaar. Meer info en voorwaarden van onze actie op federale.be/3maandgratis. Federale Verzekering – V.U.: Tom De Troch - Stoofstraat 12 – 1000 Brussel - www.federale.be Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel BTW BE 0403.257.506.
Auto 2022 camionette 185 x 130 - FR et NL .indd 2
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 39
De verzekeraar die zijn winst met u deelt
08/02/2022 10:39:35
24/05/2022 14:16
OPRICHTER EN FABRIKANT VAN DECORATIEVE EN HOOGWAARDIGE BEGLAZINGEN
STAND 1634
Fabricage van dubbele beglazing / driedubbele beglazing tot 5.000 x 2.700 mm Extra helder glas en versterkte isolatie (1.0)
Beglazing met geïntegreerde opacificatie, verwarmingsrolgordijn en reling
Decoratieve beglazing: digitaal printen, zandstralen en lakken
RIOU Glass VIN – 99 rue Alfred Nobel 62880 VENDIN-LE-VIEIL – FRANCE Tel. +33 (0)6 76 77 38 01 fabrice.creteur@riouglass.com
Vlaamse Schrijnwerker-02-2022.indd 40
© RIOU Glass - crédit photo : RIOU Glass - Adobe Stock
Showroom op video
plus d’informations sur / meer informatie over
24/05/2022 14:16