De Vlaamse Schrijnwerker september 2023

VRIJDAG

VRIJDAG 14 OKTOBER 2022

DINSDAG 18 OKTOBER 2022

DINSDAG 23 NOVEMBER 2021

De Rijkevorselse bouwfirma Ooms Woonrealisaties zet de laatste jaren fors in op de uitbouw van de schrijnwerkactiviteiten.

5 ● Edito Door Willy Simoens

Prikbord

6 ● Flitsactiedag TWW: bijna helft van de inbreuken voor niet naleven van de regels tegen het vallen van hoogte

8 ● Zeg niet langer ‘Embuild Afwerking’, maar wel: ‘Embuild Connect’

14 ● Onderwijs

Welke maatregelen neemt het onderwijsminister Ben Weyts om het TSO- en BSO-onderwijs te versterken?

16

Sven Arys, leraar hout aan het Óscar Romerocollege in Dendermonde, is door het tijdschrift Klasse uitgeroepen tot Leraar van het Jaar 2023.

Dag van de Afwerking

22 ● Exposanten

24 ● Beursplan

32 ● Project

Rubio Monocoat valt in de prijzen met project ‘Brick Residence’

34 ● Zeven vragen aan…

Robbe Meyvis: “Altijd geweten dat ik schrijnwerker zou worden”

36 ● Buildwise

Borstweringen uit ingeklemd glas: welke toleranties?

38 ● Ondernemen

Hoe omgaan met klachten?

Wees een LEO, geen OLE!

Heel wat nieuwigheden dit jaar, zo wordt de demonstratiezone dit jaar nog een stuk uitgebreider en gevarieerder.

40 ● Veiligheid en gezondheid

Vier praktische adviezen om veilig om te gaan met houtstof

42 ● Sectornieuws

Houtbouw blijft sector met twee gezichten

44 ● Sectornieuws

Van Hoorebeke Timber overgenomen door Hout – Bois van Steenberge

46 ● Productnieuws

De nieuwe accu-schroefboormachine CXS 12 en TXS 12 van Festool.

Embuild Vlaamse Schrijnwerkers

Kunstlaan 20, 1000 Brussel

Tel: +32 (0)2 545 57 10

Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.vlaamseschrijnwerkers.be

Verantwoordelijke Uitgever

Filip Coveliers

Kunstlaan 20, 1000 Brussel filip.coveliers@embuild.be

Administratie en redactie

Bram Schittecatte

Tel: 02/545 59 47; Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@embuild.be

Advertentieverantwoordelijke

Steve Caufriez

Tel.: +32 (0)2 545 57 25

GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@embuild.be

Vormgeving Nikka Cuypers nikka.cuypers@embuild.be

Drukwerk Graphius

10 ● Ooms Woonrealisaties

20 ● Dag van de Afwerking

● Leerkracht van het jaar

DAG VAN DE AFWERKING

17 OKT 2023

U wil kijken, ontmoeten en bijleren?

Geen betere gelegenheid dan een vakbeurs en netwerkevent om alle nieuwe trends en technieken op het vlak van interieur en afwerking te ontdekken.

Voor wie is het?

Alle professionals die bezig zijn met afwerking. Van plaatser tot ontwerper.

Waar is het te doen?

In de ruime hallen van de Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden, van 9u30 tot 19u00.

Wat valt er precies te beleven?

Er zijn ruim 140 standen en een demotent. En je geniet er van een gemoedelijke sfeer met gratis buffetten en drank.

Meer informatie en inschrijvingen als standhouder voor dit unieke evenement via steve.caufriez@embuild.be.

Bijleren en banden smeden

Beste collega’s, Hopelijk heeft u genoten van de welverdiende vakantie en zijn de batterijen voldoende opgeladen om er weer tegenaan te gaan in de tweede helft van dit jaar! En de vooruitzichten voor de komende maanden zijn redelijk goed. U heeft misschien wel gehoord of gelezen dat het aantal bouwvergunningen voor nieuwbouw terugloopt, maar gelukkig blijver de renovaties (waar vaak geen bouwvergunning voor nodig is) het heel goed doen. Daar is gelukkig ook veel werk voor ons, schrijnwerkers!

Ook voor onze beroepsvereniging wordt het een druk najaar, zo gaan binnenkort de inschrijvingen voor de volgende editie van de Vlaamse Houtproef weer van start. We hopen uiteraard dat de scholen weer massaal zullen deelnemen!

Ook gaan we aanwezig zijn op de Dag van de Afwerking, de vakbeurs die Embuild organiseert voor de afwerkingsberoepen. Die beurs heeft enkele moeilijke jaren achter de rug in de coronaperiode, maar nu hebben de organisatoren kosten nog moeite gespaard om de beurs een nieuw elan te geven.

Het kloppende hart van de Dag van de Afwerking wordt de demonstratiezone, waar niet alleen fabrikanten demonstraties zullen geven, maar ook de mensen van Buildwise (het vroegere WTCB) aanwezig zullen zijn. Alle Technische Comités van Buildwise sturen een of meer deskundigen, die verschillende regels van goed vakmanschap zullen komen demonstreren. Het is de bedoeling dat ze technieken tonen die wel beschreven staan in de technische voorlichtingen, maar die minder bekend zijn bij de praktijkmensen. Uiteraard zijn veel van deze demonstraties ook nuttig voor ons, schrijnwerkers.

Het is dus de bedoeling dat we iets opsteken tijdens de Dag van de Afwerking, maar het blijft ook een ideale gelegenheid om contacten te leggen. Je vindt er niet alleen de vertegenwoordigers van alle courante fabrikanten, je kan er ook heel wat collega’s tegen het lijf lopen, waaronder mijzelf.

Hopelijk tot dan!

Willy Simoens

Voorzitter Embuild Vlaamse Schrijnwerkers

Zeg niet langer ‘Embuild Afwerking’, maar wel: ‘Embuild Connect’

Goed een jaar nadat

Embuild boven de doopvont gehouden werd, verandert ook de cluster van dak- en afwerkingsbedrijven van naam. Embuild Afwerking heet voortaan

Embuild Connect.

Eén naam dus voor Vlaanderen, Franstalig en Duitstalig België. Maar de nieuwe naam moet de cluster van dak- en afwerkingsberoepen ook een sterkere identiteit en uitstraling geven.

“De nieuwe naam, Connect, legt duidelijk uit waarvoor wij staan en wat wij doen”, legt Embuild Connect-voorzitter en YVES BIESMANS (afgevaardigd bestuurder van Tectum Group) uit.

“Met deze cluster verbinden wij de verschillende bouwberoepen met elkaar. Alle bouwberoepen zijn immers onlosmakelijk met elkaar verbonden. De glazenier plaatst het glas in de ramen die door een schrijnwerker geplaatst zijn. Een schilder werkt op een ondergrond die door een stukadoor is aangebracht,… Het bouwproces is één grote keten, waarvan de afzonderlijke bouwberoepen allemaal essentiële schakels zijn.

Tegelijk connecteren wij ook de verschillende bedrijven met elkaar. We brengen leden in contact met elkaar. Zo houden wij een vinger aan de pols en merken we wat de noden en be-

Dirk Van Kerckhove, directeur van Embuild Connect (links) en Yves Biesmans, voorzitter Embuild Connect en gedelegeerd bestuurder van Tectum Group (rechts)

Embuild Connect telt

hoeften van onze leden zijn. Daarmee kan Embuild Connect dan aan de slag.”

Eén naam in alle talen

“Tot voor kort waren die leden hoofdzakelijk afwerkingsberoepen, als schrijnwerkers, schilders, stukadoors en vloerders”, vervolgt DIRK VAN KERCKHOVE, directeur van Embuild Connect. “Maar de voorbije jaren zijn ook onder andere de Waalse Schrijnwerkers en de beroepsvereniging van hellende daken toegetreden tot onze cluster. Dakdekkers zijn uiteraard geen afwerkers, dus dekte de naam ‘Afwerking’ niet langer de lading. Toen duidelijk werd dat we op zoek moesten naar een nieuwe naam besloten we meteen ook om één naam te kiezen voor de drie taalgemeenschappen in dit land. Zo kwamen we uit bij Embuild Connect.”

EMBUILD CONNECT

VERTEGENWOORDIGT:

● De beroepsverenigingen van Vlaamse, Waalse en Brusselse Schrijnwerkers

● Embuild Roofers, de beroepsvereniging van dakdekkers

● Embuild BEVAD, de vereniging van aannemers van dichtingswerken

● De beroepsverenigingen van Vlaamse, Waalse, Brusselse en Belgische Schilders

● Embuild BEWAP, de Belgische beroepsvereniging voor afwerkingsbedrijven

● Embuild Glass, de Belgische beroepsvereniging van aannemers van glaswerken

● Embuild NaVAP/UNEP, de Belgische beroepsvereniging van stukadoors, voegers en plaatsers van dekvloeren

● Dé Parketplaatsers/ GT Les ParqueteursDie Parkettverleger, de beroepsverenigingen van parketplaatsers

Verzeker als vakman je bestelwagen bij de vakman in verzekeringen.

Embuild Connect vertegenwoordigt momenteel 4510 bedrijven, of meer dan een kwart van het aantal leden van Embuild.

Reorganisatie

“De nieuwe naam brengt ook een interne reorganisatie met zich mee,” vervolgt Dirk Van Kerckhove. “Dat moet ons toelaten efficiënter te werken en om onze leden een nog betere dienstverlening te bieden. Door de uitbreiding van onze cluster kunnen we bovendien ook meer gewicht in de schaal leggen wanneer we de belangen van onze leden aankaarten bij de politiek, beleidsmakers of andere stakeholders uit de bouw.”

Meer weten? www.embuildconnect.be

Als vakman betekent je bestelwagen veel voor jou. Je wil dan ook dat hij goed verzekerd is, zodat je steeds met een gerust gemoed de baan op kan. Daarvoor kan je rekenen op de persoonlijke service van Federale Verzekering, al meer dan 100 jaar de specialist – zeg maar vakman – in het verzekeren van vakmannen. Bovendien geniet je nu van een korting van 10% op je polis B.A.* lichte vrachtwagen en zelfs 20% op je polissen B.A en Omnium* als je de combinatie maakt!

Maak

* Actiereglement, IPID en Algemene Voorwaarden op federale.be. Federale Verzekering – V.U: Tom De Troch – Stoofstraat 12 – 1000 Brusselwww.federale.be. Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Maak Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel BTW BE 0403.257.506.

Flitsactiedag TWW: bijna helft van de inbreuken voor niet naleven van de regels tegen het vallen van hoogte

De Inspectie Toezicht Welzijn op het Werk (TWW) hield op 6 juni een onaangekondigde nationale actiedag met flitscontroles op diverse bouwwerven. Daarbij werden in totaal 176 aannemers gecontroleerd. TWW maakte nadien de top-5 bekend van de meest vastgestelde inbreuken. Op kop prijken de gebreken aan steigers (zoals onvolledige leuningen en vloeren, stabiliteitsproblemen, slechte verankeringen …), goed voor 24 % van de opgemaakte processen-verbaal. Op nummer 2, met 23 %, vinden we “een ontbrekende of gebrekkige collectieve valbeveiliging”. Gevolgd door “onvoldoende preventiemaatregelen tegen de blootstelling aan kwartsstof” (9 %). Op een gedeelde vierde plaats, met 6 %, staan “onveilige uitgravingen van sleuven en bouwputten” en “het niet weren van (onder)aannemers van wie men kon weten dat ze de regels inzake veiligheid en welzijn niet respecteren”. Dit in toepassing van het fameuze Art. 29 uit de Welzijnswet. De klassieker “gebrekkige sociale voorzieningen” (sanitair, stromend water, refter en kleedkamers …) was ditmaal goed voor 5% van de inbreuken.

Conclusie is dat als we de top-2 (steigers en collectieve valbeveiliging) bekijken, bijna de helft van de overtredingen te maken heeft met de preventie van vallen van hoogte. En laat dat in België nu al een paar decennia lang de voornaamste oorzaak van arbeidsongevallen zijn… We roepen onze aannemers dan ook op om alle nodige maatregelen te nemen

Veilig werken op hoogteArbeidsmiddelen per bouwberoep - Constructiv dossier 153

om dit vaak levensbedreigende risico maximaal te beperken. Waarbij we graag verwijzen naar de verschillende interessante publicaties rond veilig werken op hoogte op de website www.buildingyourlearning.be van preventie-instituut Constructiv.

Gids werken op hoogte

Constructiv heeft een thematische gids gepubliceerd over werken op hoog te. In Constructiv dossier 153:

Veilig werken op hoogte - Arbeidsmiddelen per bouwberoep vind je de hoofdprincipes uit de wetgeving omtrent werken op hoogte terug, samen met een reeks specifieke voorschriften per bouwberoep.

Een aantal herkenbare cases en vaak terugkerende situaties worden beschreven, samen met enkele suggestie voor oplossingen en goede manieren om deze situaties aan te pakken.

Inspireer vandaag

je collega’s van morgen

Ben jij iemand die:

→ Vol enthousiasme vertelt over je job

→ Jongeren wil inspireren om te werken in de bouw

→ Wel eens leraar/lerares wil zijn voor een halve dag?

Embuild Vlaanderen organiseert vanaf het najaar gastlezingen in scholen van de eerste graad middelbaar om jongeren kennis te laten maken met de bouwsector. Daarom zoeken we gastlezers die de bouwsector belichten door te vertellen over hoe zij hun droomjob hebben gevonden, welke (positieve) impact de sector heeft op ons leven en het klimaat, de jobs en carrièremogelijkheden van vandaag en morgen, noem maar op. Wanneer mogelijk geef je de gastles op de werf of in je bedrijf dicht bij de school, zodat ze jouw verhaal ook in het echt zien!

Wij helpen door:

→ Je kant-en-klare templates aan te bieden

→ Je te koppelen aan een lokale school

→ Jouw bedrijf extra in de kijker te zetten

Interesse?

Bezoek de website: Ondernemers voor de klasEmbuild Vlaanderen

Ooms Woonrealisaties zet volop in op schrijnwerkerij

In de Kempen is Ooms

Woonrealisaties een waar begrip. Het familiebedrijf is er al meer dan zes decennia actief en hoewel Ooms vooral bekend staat als totaalaannemer, doet het bedrijf veel meer dan woningen bouwen. Zo zet de Rijkevorselse bouwfirma de laatste jaren extra in op de uitbouw van de schrijnwerkactiviteiten.

Ooms Woonrealisaties blaast volgend jaar 70 kaarsjes uit, maar het Kempense familiebedrijf denkt nog lang niet aan uitbollen. De voorbije jaren werd immers fors geïnvesteerd in onder andere een gloednieuwe showroom van meer dan 2.000 m² en in moderne kantoorgebouwen voor de medewerkers. Ook de eigen schrijnwerkerij, die achter de showroom ligt, is uitgerust met een hoogtechnologisch en hypermodern machinepark.

Lokale verankering

“Ooms werd in 1954 opgericht door Jan Ooms Senior, als een eenmanszaak die metselwerken uitvoerde”, legt communicatieverantwoordelijke JENS BOUVIN uit. “Oprichter Jan Ooms begon zijn eigen zaak eigenlijk uit onvrede met de gang van zaken destijds, toen hij nog in loondienst werkte. Hij vond het namelijk vreemd dat de mensen die het harde labeur uitvoerden op de werven ondergewaardeerd

werden. En dus stampte hij zijn eigen zaak uit de grond. Van zodra hij de mogelijkheid had om zelf mensen in dienst te nemen, maakte hij er een punt van om zijn personeel wel goed te betalen en correct te behandelen. Die mentaliteit is tot vandaag blijven hangen. Bij Ooms zijn we er nog steeds fier op dat we bekendstaan als een goede werkgever en dat de mensen graag voor ons werken.

Een ander fundament van onze identiteit is onze Kempense verankering.

We zijn een bedrijf uit de streek, onze medewerkers wonen hier in de buurt en we trachten zo veel mogelijk met lokale partners samen te werken. Andere aannemers en bouwpromotoren, architecten,…. Maar we gebruiken bijvoorbeeld ook de materialen van Nobel Flooring uit Hoogstraten voor de vloeren die we plaatsen, natuursteen werkbladen van Abbin uit Essen of de plaatmaterialen van DWK uit Arendonk,… Ons Kempens vakmanschap is een onlosmakelijk deel van wie we zijn.”

Totaalaannemer

Oprichter Jan Ooms Senior was een metser. Zijn bouwonderneming legde zich oorspronkelijk toe op de ruwbouw en groeide zo uit tot een totaalaannemer, die zich specialiseerde in nieuwbouwwoningen. In de jaren ’60 en ’70 bouwde de firma tientallen laagbouwvilla’s met zadeldak in de regio. De naam Ooms zou daardoor in de Kempen zelfs uitgroeien tot een synoniem voor dit soort woningen. Door de jaren heen begon Ooms ook steeds meer van de afwerking van de gebouwen op zich te nemen. De eigen schrijnwerkerij werd daardoor steeds belangrijker.

De voorbije jaren is Ooms geëvolueerd tot een totaalaannemer die het vroegere sleutel-op-de-deur concept heruitgevonden heeft op het hoogste niveau.

“Wij zijn een totaalaannemer, dat betekent dat wij het volledige bouwproces

voor onze rekening nemen”, vervolgt Jens Bouvin. “Van de eerste spadesteek, tot het plaatsen van de deurklink op de voordeur. In die zin zou je nog kunnen spreken van sleutel-op-de-deur, al is dit op een veel hoger niveau dan vroeger.

Veel mensen denken dat sleutel-opde-deur gelijk staat aan haastwerk en goed kope materialen, maar dat is bij onze manier van werken zeker niet het geval. Integendeel! We hechten heel veel belang aan kwalitatief werk, hoogwaardige materialen en vakmanschap. We focussen ook niet op grootschalige projecten, waar ieder huis identiek is, maar we tekenen samen met de klant een woning uit volgens zijn verlangens en wensen. Wij richten ons dan ook niet op de budget koper. We moeten het hebben van klanten die kwaliteit willen, volledig ontzorgd willen worden én bereid zijn om een cor-

Bestel uw technische binnendeuren rechtstreeks bij de producent voor de beste service én gunstige levertermijnen.

U kan bij ERIBEL terecht voor deurbladen zonder frezingen tot plaatsingsklare deurgehelen in houten- en stalen kozijnen.

ERIBEL is bijzonder sterk in de specialisatie van brandwerende prestaties EI1gecombineerd met andere technische competenties .

Het team van ERIBEL begeleidt u graag naar de juiste technische oplossing voor uw project.

WWW.ERIBEL.COM

SALES@ERIBEL.COM

+32 3 340 20 80

vlaamse schrijnwerker 3.indd

recte prijs te betalen voor het totaalpakket.

Aangezien wij ook de keukens en het interieur van onze bouwprojecten voor onze rekening kunnen nemen, is onze schrijnwerkerij de voorbije jaren flink gegroeid. Keukens, (ingebouwde) kasten, maar ook binnendeuren, trappen,… we ontwerpen en maken alles in eigen huis. Ook de plaatsing gebeurt door onze eigen mensen.”

Flexibiliteit en snelheid

“Ooms Woonrealisaties opende begin dit jaar de gloednieuwe showroom langs de Oostmalsesteenweg in Rijkevorsel, maar de voorbije jaren hebben we ook flink geïnvesteerd in ons machinepark,” vertelt JAN OOMS die aan het hoofd staat van de interieurafdeling van het bedrijf, waar zo’n 25 schrijnwerkers en plaatsers werken.

“Kantenlijmers, opdeelzagen, CNC’s,… We hebben ook een platenmagazijn dat gezien mag worden! Ons atelier is bovendien volledig geautomatiseerd. Elk stuk dat hier gemaakt wordt, krijgt meteen een barcode opgekleefd, zodat we alles gedurende het volledige proces kunnen opvolgen en traceren. Die moderne schrijnwerkerij geeft ons een enorme flexibiliteit. We zijn niet gebonden aan standaardformaten en

we kunnen elk meubel ontwerpen en maken op maat van het project.

Door die manier van werken kunnen we niet alleen kwalitatief hoogstaand werk afleveren, we kunnen ook grote volumes werk aan. Om de mogelijkheden van onze schrijnwerkerij optimaal te benutten, zijn we daarom nog op zoek naar samenwerkingen met onder andere interieurarchitecten en andere partners uit de bouw. Wij kunnen bijvoorbeeld het interieur uittekenen en bouwen dat door een interieurarchitect bedacht is. Onze eigen mensen kunnen het ook gaan plaatsen bij de klant. Ook andere schrijnwerkers die bijvoorbeeld over te weinig capaciteit beschikken, kunnen gerust een beroep op ons doen. Wij kunnen heel snel en flexibel onze werkplanning aanpassen en extra opdrachten aannemen.”

Aandacht voor vakmanschap

Hoewel Ooms Woonrealisaties een indrukwekkend machinepark bezit, blijven ze ook investeren in goed opgeleide en ervaren vakmensen. “Onze machines kunnen heel veel, maar ik vind het belangrijk dat ze bediend worden door mensen die zelf ook nog weten hoe een keuken in elkaar zit”, vervolgt Jan Ooms. “We werken met vakmensen die echt het vak kennen en

veel meer kunnen dan louter een machine bedienen. Dat heeft het voordeel dat zij kleine fouten of mankementen meteen opmerken en ogenblikkelijk ingrijpen. Automatisering is noodzakelijk in een schrijnwerkerij van deze omvang, maar kan echte vakmensen nooit vervangen. Net omdat ik heilig geloof in vakmanschap, maak ik me als bestuurslid van de vereniging van Antwerpse schrijnwerkers (Embuild VASPA) ook ieder jaar vrij om bij de Vlaamse Houtproef bij te springen als toezichter en jurylid.”

Toekomstmuziek

Met de opening van het nieuwe gebouw heeft Ooms Woonrealisaties een heuse make-over gekregen, maar ook in de komende jaren wil het bedrijf verder blijven investeren in de toekomst. “Om onze schrijnwerkerij nog verder uit te bouwen, wil ik ons machinepark nog uitbreiden met een vijfassige CNC. Dat moet ons nog meer mogelijkheden geven om bijvoorbeeld massieve houten trappen te maken. Maar voorlopig is dat nog toekomstmuziek, we moeten eerst maken dat we de mogelijkheden van onze schrijnwerkerij optimaal benutten.”

Meer weten? www.ooms.be

Jan Ooms staat aan het hoofd van de interieur afdeling van het bedrijf

Welke maatregelen neemt onderwijsminister Ben Weyts om het

TSO- en BSO-onderwijs te versterken?

Het onderwijs is een thema dat niemand onberoerd laat. Iedereen heeft wel een mening over wat er beter kan aan ons onderwijssysteem en ook in de bouwsector is het onderwijs een hot topic. Steeds minder jongeren vinden immers de weg naar de bouwopleidingen, terwijl de bouwsector sinds jaar en dag duizenden openstaande vacatures telt die maar niet ingevuld raken.

Vlaams onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) neemt echter heel wat maatregelen en gerichte acties om het TSO- en BSO-onderwijs te versterken en zo veel mogelijk leerlingen warm te maken voor een opleiding in het arbeidsmarktgericht onderwijs. Een overzicht.

Aannemers, ouders en mensen uit het onder wijs zelf, iedereen heeft wel een mening over ons onderwijssysteem en wat er aan zou moeten veranderen. In die lawine van opinies vergeet men soms dat er momenteel al heel wat inspanningen genomen worden om de kwaliteit en de aantrekkingskracht van ons vakonderwijs te verbeteren. Wij vroegen bij het kabinet van Vlaams onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) tekst en uitleg over de maatregelen die deze legislatuur genomen werden om het arbeidsmarktgericht onderwijs te versterken. Onderstaande informatie is dan ook afkomstig van het kabinet Weyts.

Drie speerpunten

Het beleid van onderwijsminister Ben Weyts rond de versterking van BSOen TSO-opleidingen is gebaseerd op drie duidelijke speerpunten:

1

Een betere en vroegere studieoriëntatie, zodat de jongeren sneller in de juiste richting terecht komen, ook wanneer het arbeidsmarktgericht onderwijs (nog) niet op hun radar staat.

2

Gerichte initiatieven die het hoge niveau van het TSO en BSO in de

3

verf zetten en het arbeidsmarktgericht onderwijs op de kaart zetten als excellent en ambitieus.

Investeringen om het arbeidsmarktgericht onderwijs beter te profileren.

Het doel van deze drie speerpunten is duidelijk: meer jongeren met aanleg en technisch talent de weg doen vinden naar kwaliteitsvolle opleidingen in BSO en TSO.

Jongeren naar arbeidsmarktgericht onderwijs leiden

De pijnpunten zijn gekend: onze arbeidsmarkt schreeuwt om vaardige technische profielen, maar toch vinden de jongeren maar zeer moeilijk de weg naar TSO- en BSO-opleidingen. Nog te vaak lijkt ASO voor ouders de enige of toch minstens de eerste optie – ook als de talenten van hun kinderen elders liggen. Die attitude moet uiteraard veranderen, wat een gedragsverandering met zich meebrengt.

Onderwijsminister Weyts wil hierin verandering brengen door in te zetten op een vroegere studieoriëntatie en de troeven van de arbeidsmarktgerichte opleidingen beter bekend te maken bij scholen, leerlingen en ouders.

Er wordt vooral sterk ingezet op de VOKA Talentcentra zodat jongeren meer inzicht krijgen in hun talenten, kennis en vaardigheden. De instrumenten die als basis dienen voor deze Talentcentra zijn wetenschappelijk onderbouwd en opgemaakt in samenwerking met de Universiteit Gent. De VOKA Talentcentra richten zich op leerlingen van het

Ruiselede - Bart Verstaen

basisonderwijs en de eerste graad van het secundair. De Talentcentra, waarvan recent één is geopend in Technopolis in Mechelen, moeten ook meehelpen om ervoor te zorgen dat ouders sneller gaan overwegen om hun kind een BSO- of TSO-richting te laten volgen.

Excellentie van TSO- en BSO-richtingen

Het moge duidelijk zijn dat onze BSOen TSO-richtingen momenteel nog met een imagoprobleem kampen. Weyts wil daarom verschillende maatregelen nemen om het bestaande beeld van deze opleidingen bij te sturen en extra te accentueren. Zo wil hij duidelijk maken dat het om ambitieuze, eigentijdse en excellente opleidingen gaat. Een essentieel element om dit doel te bereiken zijn de zogenaamde beroepskwalificaties. In zo’n beroepskwalificatie is omschreven wat een leerling moet kennen en kunnen om een beroep te kunnen uitoefenen. Deze beroepskwalificaties bepalen zo ook de inhoud van het lessenpakket in het TSO en BSO. De beroepskwalificaties sluiten aan bij de noden en de eisen van de arbeidsmarkt, want het zijn de arbeidsmarktsectoren die de pen vasthouden bij het schrijven van dergelijke beroepskwalificaties. Leerlingen krijgen dus de nodige competenties aangeleerd om kwaliteitsvol te kunnen meedraaien in een bepaalde sector.

Ook duaal leren moet in de komende jaren nog belangrijker worden. Dankzij deze ambitieuze leerweg kunnen de leerlingen tegelijk leren op school en echte werkervaring opdoen op de werkplek. Hierdoor verwerven de leerlingen veel sneller de nodige

competenties om in te stromen in de arbeidsmarkt en daar meteen een meerwaarde te betekenen. Vanuit deze optiek heeft Weyts ook de stageverplichting opnieuw ingevoerd in de derde graad van het BSO en TSO in het reguliere onderwijs.

Onderwijsminister Ben Weyts wil ook de zevende jaren versterken. Leerlingen moeten in deze bijkomende zevende jaren hun beroepsspecifieke competenties versterken om zo uit te groeien tot deskundigen in hun vakgebied. Deze zevende jaren gericht op instroom arbeidsmarkt moeten daarom beloond worden met extra beroepskwalificaties, die het bewijs vormen dat de leerling nog extra competenties heeft verworven.

Bijkomende investeringen

De derde pijler van Weyts’ plannen voor het TSO en BSO bestaat uit een reeks investeringen om het bestaande onderwijsaanbod te laten aansluiten op de nieuwste technologieën in de samenleving en op de arbeidsmarkt en het imago van de beroepsgerichte onderwijsrichtingen te versterken naar de buitenwereld. Zo financiert Weyts een Excellentiefonds dat initiatieven steunt die excellentie en ambitie aanmoedigen in het TSO- en BSO-onderwijs. Weyts laat hier ook ruimte voor een ‘lage-Landencompetitie’, waar technische en beroepsscholen uit Vlaanderen en Nederland zich met elkaar kunnen meten. Op 14 juli 2023 keurde de Vlaamse Regering de eerste 15 ambitieuze projecten in het kader van het Excellentiefonds goed. Die projecten starten op vanaf 1 september 2023.

Daarnaast worden ook de Regionale Technologische Centra (RTC’s) verder versterkt en krijgen ze meer financiële ondersteuning. Deze RTC’s zorgen ervoor dat leerkrachten en leerlingen toegang krijgen tot moderne infrastructuur en apparatuur, zodat de opleidingen afgestemd zijn op de realiteit van de arbeidsmarkt. Er is ook een budget van één miljoen euro per schooljaar voorzien voor de RTC’s om de scholen bij te staan bij het duaal leren.

De onderwijsminister trekt ook een budget van 10 miljoen euro uit om scholen een extra werkingsbudget te bieden wanneer ze een energieof materiaalintensief studieaanbod voorzien.

Via het relanceplan van de Vlaamse Regering wordt bovendien ook 6,5 miljoen euro uitgetrokken voor het XR-actieplan, dat technieken als augmented reality (AR), mixed reality (MR) en virtual reality (VR) ingang wil laten vinden in het technisch en beroepsgericht secundair onderwijs. Op die manier leren de leerlingen werken met de nieuwste technieken en innovaties. Dit wordt ook enkel voorzien voor het TSOen BSO-onderwijs en niet voor het ASO-onderwijs. Dit is dus nog een extra troef voor leerlingen om voor het arbeidsmarktgericht onderwijs te kiezen om op die manier met de nieuwste technieken aan de slag te gaan.

Werk van lange adem

Vlaanderen neemt dus behoorlijk wat maatregelen om het TSO en BSO te versterken. Helaas is een imagoverandering een werk van lange adem, maar het is goed dat de politiek zich bewust is van de gebreken van ons onderwijssysteem en dat men een waaier aan maatregelen neemt om ons arbeidsmarktgericht onderwijs verder te versterken.

Meer weten? www.woodskills.vlaanderen

Vernieuwde kwaliteit, zijdezacht comfort.

Interesse in een demo bij jou op de werf?

Scan de QR-code en schrijf je in.

Houtleerkracht Sven Arys verkozen tot Leraar van het Jaar 2023

Sven Arys, leraar hout aan het Óscar Romerocollege in Dendermonde, is door het tijdschrift Klasse uitgeroepen tot Leraar van het Jaar 2023. “Ik ben er rotsvast van overtuigd dat we van élke leerling een vakman kunnen maken. Is het er eentje die niet gemaakt is voor het fijne werk, dan wordt het er één voor het grovere werk. Maar ook naar die profielen is er heel wat vraag op de arbeidsmarkt! Daarom tracht ik elke leerling te steunen in zijn ontwikkeling.”

Het onderwijstijdschrift Klasse organiseert ieder jaar een verkiezing van de Leraar van het Jaar. Het zijn de leerlingen zelf die de leerkrachten nomineren. Afgelopen schooljaar waren er meer dan 18.000 nominaties. Daaruit werd één winnaar geselecteerd en de keuze viel op de 47-jarige Sven Arys van het Óscar Romerocollege in Dendermonde, een praktijkleerkracht hout voor de

houtrichtingen van de tweede en derde graad.

“Uiteraard doet het deugd om zoveel waardering te krijgen,” vertelt de praktijkleerkracht. “Maar ergens wringt het ook wat. Want ik word nu overladen met lof, terwijl volgens mij alle praktijkleerkrachten zich even hard inzetten voor hun job en eveneens dag in dag uit met hart en ziel

bezig zijn met hun leerlingen. Eigenlijk voelt het ongemakkelijk ten opzichte van hen dat ik nu zoveel waardering krijg en zij niet.”

12 jaar praktijkervaring

Sven Arys staat intussen al 18 jaar in het onderwijs, maar daarvoor had hij al een andere carrière achter de rug, als schrijnwerker. “Ik heb zelf ook een houtopleiding gevolgd in het beroeps-

onderwijs. Na mijn zevende jaar kon ik aan de slag bij een schrijnwerker in de buurt van Aalst,” vervolgt Sven Arys. “Die man had mijn eindwerk gezien, een volledig in hout gemaakte veranda, met heel wat details, zoals een geïntegreerde schuifdeur. Dat had hem overtuigd en zo kon ik meteen aan de slag. Het was een algemene schrijnwerkerij. We deden alle soorten werken: van het interieur in de wijnkelder, tot de dakwerken.

Ik werkte er ook zij aan zij met enkele ervaren rotten en van die mannen heb ik enorm veel opgestoken. Dingen die je op school normaal gezien niet leert. Zo zal ik nooit vergeten hoe ik op een keer door een verkeerde beweging een deuk in het hout van een meubel maakte. Ik zat uiteraard in zak en as, maar een van de anciens leerde me toen hoe je die put met behulp van een stoomstrijkijzer uit het hout kan krijgen. Wel, die techniek leer ik nu ook aan mijn leerlingen aan, met een strijk ijzer dat ik op een tombola gewonnen heb! (lacht)

Na zes jaar ben ik aan de slag gegaan bij de schrijnwerkerij van de spoorwegen, aan het Arsenaal in Mechelen. Ook dat was een heel leerrijke ervaring. We verzorgden er onder andere het interieur van de restauratiewagons en we maakten er prototypes op schaal 1/1 voor het interieur van

wagons. De werken die we daar deden gingen van het plaatsen van een massief parket in wengé, interieurelementen vormgeven met Solid Surface, tot het vacuümpersen van hout. Heel uiteenlopend en divers werk, en ik ben heel blij dat ik over die praktijkervaring beschik. In deze job is het een extra troef wanneer je ook weet hoe het er in de praktijk aan toegaat.”

Doorgegroeid naar onderwijs

Nochtans wilde Sven Arys eigenlijk meteen na zijn secundair onderwijs al voor een loopbaan als leraar kiezen. Sven Arys: “Zelf heb ik ook school gelopen in het Óscar Romerocollege. Ik doorliep hier de zeven jaren en mijn leerkrachten vertelden me destijds al dat ik aanleg had voor het onderwijs. Dat verwonderde me niet, want ik ben ook altijd actief geweest in de jeugdbeweging. Ik deed het toen niet omdat ze thuis liever hadden dat ik ging werken dan verder studeren.

Maar twaalf jaar later kreeg ik te horen dat de leerkracht hout - die destijds ook nog aan mij les had gegeven - met pensioen ging, zo heb ik de sprong gewaagd naar het onderwijs. En ik heb me die beslissing nog geen moment beklaagd! De eerste jaren waren zwaar, omdat ik de lessen ook moest combineren met mijn lerarenopleiding. Drie avonden per week én

op zaterdag ging ik naar de les. Ik moest na de schooluren ook nog al mijn voorbereidingen maken en mijn dochter was toen ook net geboren. Het waren drukke jaren, maar ik heb die met de glimlach erbij genomen.”

Grote verschillen

Intussen zijn we 18 jaar verder en heeft Sven Arys een hoop ervaring opgedaan als leerkracht. “Je kan het onderwijs van tegenwoordig uiteraard niet meer vergelijken met hoe het eraan toeging toen ik zelf nog op de schoolbanken zat,” vervolgt de Leraar van het Jaar. “Tegenwoordig gaat alles er heel anders aan toe, in mijn tijd was het onderwijs nog een stuk strenger en was er minder emphatie. De leerlingen vandaag de dag zijn veel opener en mondiger over hun gevoelens. Dat bestond vroeger niet. Een ander belangrijk verschil is nu dat leerkrachten vaak ook een opvoedkundige rol op zich nemen om meer op attitude te werken. Vroeger was daar geen sprake van en stonden de schooluren helemaal in het teken van leren.

VITAP Universeel CNC bewerkingscenter K2

De meest flexibele machine in zijn range:

• alles in één enkele doorvoer

• optimalisatie en opdelen X en Y

• bar nesting

• boorfunctie 5 zijden en groeven zagen op de X-as

• freesbewerking langs de 4 zijden en oppervlakte

• en zo veel meer.

Wij zijn klaar voor de industriële revolutie 4.0

Ook de inhoud van de lessen is in de loop der jaren ontzettend veranderd. Nu krijgen de leerlingen veel minder praktijkuren en dat is er met de laatste onderwijshervorming niet op verbeterd. Over een tijdspanne van twee jaar tijd gaan de leerlingen nu op weekbasis 8 uur minder prakNOBLESSE

tijklessen krijgen! Dat is enorm! Het gaat dus om een volledige dag minder praktijk per week. Ik begrijp dat de werkgevers en mensen in het vak dit geen goede evolutie vinden, maar tegelijk hoop ik ook dat zij begrip tonen voor de jonge starters. Die hebben nu eenmaal minder praktijkuren gekregen, dus ze gaan een deel van de vaardigheden nog moeten aanleren wanneer ze op de arbeidsmarkt komen.”

Empathie

Die empathie is typerend voor de manier waarop Sven Arys zijn job uitoefent. Sven Arys: “Ik probeer onze jongeren altijd te motiveren, ik ga ze nooit afbreken, ik tracht altijd ondersteunende commentaar geven. Ik ben er heilig van overtuigd dat we van elk van onze leerlingen een goed vakman kunnen maken. Niet iedereen heeft aanleg of de finesse voor het fijne werk. Wel, als het er eentje is die niet gemaakt is voor het fijne werk, dan wordt het er een voor het grovere werk. Maar ook naar die profielen is er heel wat vraag op de arbeidsmarkt.

Daarom moedig ik mijn leerlingen ook steeds aan wanneer ze het moei lijk hebben met een bepaalde opdracht. Gaat het niet, dan laat ik ze een tweede keer proberen, of geef ik ze een duwtje in de rug, maar ik zal nooit iemand afbreken. De leerlingen weten ook dat ze met al hun vragen, maar ook met hun persoonlijke problemen bij mij terecht kunnen. Ik tracht er te zijn voor de jongeren en hen te steunen in alles wat ze doen. Misschien heeft dat ook wel meegespeeld in mijn verkiezing als leerkracht van het jaar.

Ik krijg door die prijs trouwens heel veel berichten van oud-leerlingen die laten weten dat ze blij zijn voor mij en me complimenteren. Dat doet uiteraard deugd!”

Complete verrassing

De prijs van leraar van het jaar kwam voor Sven Arys als een com-

plete verrassing. Hij wist wel dat hij genomineerd was, maar terwijl zijn schooldirectie en echtgenote al een week op de hoogte waren van zijn overwinning, werd de leerkracht zelf in het ongewisse gelaten.

“Ze hadden me opgetrommeld voor een overlegmoment, waarna we aansluitend naar een huldiging zouden gaan”, legt de leraar hout uit.

“Een kunstenares had immers net een nieuwe muurschildering aangebracht in onze school, en ik dacht dat dat kunstwerk zou ingehuldigd worden.

Toen ik uit de vergaderzaal kwam, zag ik tot mijn verbazing dat de volledige speelplaats volstond met leerlingen. Er was een rode loper uitgerold en ik werd naar voren begeleid, waar onder andere onderwijsminister Ben Weyts, onze burgemeester en chocolatier Dominique Persoone mij de trofee in de

handen gaven. Ik wist van niets en was compleet overdonderd. Daarna kwamen radio, televisie en de kranten langs. Ik kreeg de ene microfoon na de andere onder de neus geschoven en ik kwam in een mallemolen terecht die ik me nooit had kunnen voorstellen!

Maar desondanks heb ik in al mijn interviews toch een belangrijk punt kunnen maken. Ik heb er namelijk telkens op gehamerd dat mensen de technische- en beroepsrichtingen niet mogen zien als richtingen die minder waard zijn dan ASO-opleidingen. Alle richtingen zijn evenwaardig, het gaat gewoon om mensen die een andere richting uit willen gaan met hun loopbaan. We moeten afstappen van het idee dat je in een beroepsof technische richting terechtkomt omdat je niet goed genoeg zou zijn voor het ASO.”

Jolien Van Rysselberghe van Constructiv en Philip Bogaert van Embuild Oost-Vlaanderen zetten Sven Arys in de bloemetjes.

Embuild Afwerking heet voortaan Embuild Connect

Embuild Afwerking heet voortaan Embuild Connect. Eén naam dus voor Vlaanderen, Franstalig en Duitstalig België. De naamsverandering gaat ook gepaard met een interne reorganisatie die moet toelaten om efficiënter te werken en de belangen van onze 4510 leden nog beter te dienen!

Embuild Connect verenigt de beroepsverenigingen van de dakwerkers (hellende en platte daken), schrijnwerkers, schilders, glazeniers, stukadoors en voegers, parketplaatsers en plaatsers van dekvloeren.

Demonstratiezone wordt kloppend hart van vernieuwde Dag van de Afwerking

Wie aanwezig was op een van de voorgaande edities van de Dag van de Afwerking heeft ongetwijfeld ook een bezoek gebracht aan de demonstratiezone. Veel bezoekers bleven geboeid kijken naar de demonstraties van vakmensen en ervoeren deze demonstratiezone als een absolute meerwaarde voor de beurs. Dat is ook de organisator, Embuild, niet ontgaan. En dus wordt de demonstratiezone dit jaar nog een stuk uitgebreider en gevarieerder. Dit belevingsgedeelte wordt het kloppend hart van de Dag van de Afwerking 2023.

DAG VAN DE AFWERKING PRAKTISCH:

● Dinsdag 17 oktober 2023 van 9u tot 19u

● Brussels Kart Expo Groot-Bijgaarden (vlakbij de afrit van de E40)

● Bezoek is gratis, maar registreren via de website

● www.dagvandeafwerking.be

DDe Dag van de Afwerking is al vijftien edities lang de grootste vakbeurs voor schrijnwerkers, schilders, stukadoors, glazeniers, vloerders en andere afwerkingsberoepen in België. Ook dit jaar kunnen alle professionals uit de sector van de afwerking weer op één dag tijd kennismaken met de belangrijkste fabrikanten van afwerkproducten en -materialen.

Goed 150 standhouders hebben reeds toegezegd, de 13.000 m² beursoppervlakte zal dus opnieuw goed gevuld zijn. Bezoekers zullen er een brede waaier vinden aan benodigdheden voor schrijnwerkers, schilders, stukadoors, parketplaatsers en andere afwerkers.

Demonstraties en beleving

De Dag van de Afwerking wil echter meer zijn dan een klassieke beurs waar de bezoekers enkel passief kunnen toekijken. Daarom is het kloppend hart van de beurs de demonstratiezone. In deze ruime hal zullen fabrikanten demonstraties

geven van hun toestellen, materialen en producten, maar dat is lang niet alles!

Er zullen dit jaar ook experten aanwezig zijn van Buildwise. De technische comités van de verschillende afwerkingsberoepen hebben elk één of meerdere deskundigen afgevaardigd die tijdens de Dag van de Afwerking de regels van goed vakmanschap zullen demonstreren. Nieuwe technieken? Hoe ga ik na of ik binnen de toegestane toleranties blijf? Hoe vermijd ik fouten en pathologieën? Allemaal elementen die beschreven staan in de lijvige Technische Voorlichtingsnota’s van Buildwise, maar die tijdens de Dag van de Afwerking in de praktijk zullen gedemonstreerd worden door de experten. Uiteraard kan je ook met al je vragen of opmerkingen over de Technische Voorlichtingsnota’s bij heb terecht.

Daarnaast sturen verschillende beroepsverenigingen ook een ervaren vakman naar de beurs om minder gekende technieken te demonstreren

en initiaties te geven aan bezoekende scholen. Zo zullen er demonstraties zijn rond hotkitten, imitatietechnieken voor schilders en het plaatsen van massief parket volgens de regels van de kunst.

Uiteraard is het de bedoeling dat de bezoekers ook zelf de handen uit de mouwen steken. Ben je geboeid door een demonstratie en wil je een apparaat, product of techniek ook zelf eens uitproberen, dan kan dat uiteraard.

Meer zelfs! Interactiviteit wordt aangemoedigd. Het is de bedoeling dat de bezoekers alles kunnen uitproberen en aan den lijve ondervinden hoe de producten van de exposanten in de praktijk aanvoelen.

Gratis catering

Wie honger gekregen heeft van al die demonstraties, hoeft zich geen zorgen te maken, want ook nu weer is de catering volledig gratis. Hamburgers, frieten met stoofvlees, loempia’s

of pastagerechten, er is voor elk wat wils. En alles kan na afloop weggespoeld worden met een frisdrank of frisse pint.

Duizenden vakmensen, maar ook architecten, voorschrijvers en andere mensen vinden ieder jaar de weg naar de Dag van de Afwerking. Het is dus ook een perfecte gelegenheid om collega’s tegen het lijf te lopen en in een rustige setting contacten te leggen of bij te praten.

Altrex ● Stand 111

Veiligheid en zekerheid op elk niveau! Je gaat voor zekerheid, daarom kies je voor sterk en robuust. Klimoplossingen van Altrex geven je dat veilige gevoel. Ze zijn gemaakt voor jou en voor het werk dat jij doet. Steigers, ladders en trapladders die op iedere hoogte aanvoelen als vaste grond onder je voeten. Van oersterke standaard tot innovatief maatwerk, Altrex past bij elke vraag en iedere klus. Bekijk het hele assortiment op de website. www.altrex.be

Anza Pro ● Stand 121

Schilderen, een mooi maar zwaar vak waar je voldoening uit haalt. Helaas gaat dit inspirerende schilderwerk ook gepaard met lange dagen, een pijnlijke rug, een stijve nek of zelfs blaren op de handen.

leveren glaslatten die voor u op maat geproduceerd en afgewerkt worden. U kunt bij ons ook terecht voor kitten voor elke toepassing, die wij deels ook onder een eigen mega-label uitbrengen. Daarnaast is Belned uw partner voor het leveren van voorzetramen, ventilatieroosters en alle benodigdheden om glas op de juiste manier te plaatsen. Ook als het gaat om veranda’s bent u bij Belned aan het juiste adres. Heeft u niet de gelegenheid om langs te komen op de beurs? Dan zoeken onze vertegenwoordigers u graag op. Maak een afspraak met hen via sales@belned.be

www.belned.nl

COMPAKTUNA ● Stand 39 en 99

COMPAKTUNA® is jouw partner in hoogwaardige gespecialiseerde bouwoplossingen. Kom het volledige COMPAKTUNA®-assortiment ontdekken op stand 99 en volg onze demo op stand 39:

• Hoogperformante tegellijmen

• Professionele egalisatiemortels

• Technische pleisters op cementbasis

• Additieven voor cement en beton

Maar toch neem je het erbij. De blik van mensen bij het zien van hun opgeknapte huis is onvergetelijk. Het maakt je trots, en daar doe je het voor. Anza Pro weet dat iedere professional nood heeft aan tools die fijn werken. Het is onze ambitie om het schildersvak zo aangenaam mogelijk te maken. Innovaties en samenwerkingen met schilders worden daarom hoog in het vaandel gedragen. Ons innovatieteam in Zweden is dagelijks bezig met het testen en innoveren van producten zodat we de beste kwasten, rollen en andere tools kunnen garanderen. Maak kennis met onze producten op De Dag Van De Afwerking of op onze website.

www.anzapro.be

Belned ● Stand 91

Kom op 17 oktober op de Dag van de Afwerking langs bij Belned Glass & Glazing products. Wij heten u van harte welkom bij stand 91 op de beursvloer. Kent u Belned nog niet? Dan is dat zeker reden om even kennis te maken. Belned is dé leverancier voor de professionele schrijnwerker of schilder die voor een kwalitatieve afwerking kiest. Maatwerk, kwaliteit en daarmee klanttevredenheid staan bij ons voorop. Wij

• Lijm- en afdichtingskitten

Kies voor zekerheid en kwaliteit, kies voor COMPAKTUNA®. We staan klaar met advies en ondersteuning om ook van jouw project een succes te maken. www.compaktuna.be

DL Chemicals ● Stand 38

DL Chemicals, Belgisch fabrikant van hoogwaardige voegkitten en lijmen, zet op de Dag van de Afwerking het ‘Wood & Soft Flooring concept’ in de kijker. Een compleet gamma aan voorstrijkmiddelen, nivelleringsproducten, parket- en flexibele vloerlijmen en afwerkingsproducten, waarmee de meest uiteenlopende projecten gerealiseerd kunnen worden. Ook in moeilijke omstandigheden, waarbij (opstijgend) vocht, slecht hechtende of oneffen dekvloeren of moeilijke parketsoorten een uitdaging vormen, biedt DL Chemicals een gepaste oplossing.

Maar uiteraard wordt het gehele gamma voeg-en lijmkitten voorgesteld aan de bezoekers met extra aandacht voor de Paracryl acrylaat schilderskitten en de Paracol hout- en constructielijmen aan de bezoekers voorgesteld. www.dl-chem.com

Euromat ● Stand 65

Sinds 1973 is Euromat uit gegroeid tot een familiebedrijf dat ondertussen 5 vestigingen telt met meer dan 60 medewerkers. Euromat is gespecialiseerd in verhuur en verkoop van spuit-, metallisatieen straalapparatuur en persluchtapparatuur. Onze afdeling oppervlaktebehandeling beschikt niet enkel over een breed gamma gaande van toebehoren, pneumatische en elektrische verfpompen (1K en 2K) tot het uitbouwen van straalhallen en straalsilo’s, maar ook over de technische kennis en ervaring. Door deze combinatie is Euromat de specialist en partner in de oppervlakte wereld om samen met jou, jouw project tot een succes te brengen. Ben je benieuwd en wil je ons nog beter leren kennen, noteer alvast vrijdagnamiddag 22 september in jullie agenda vanaf 14h tot 20h dan vieren wij ons 50-jarig bestaan in onze vestiging te Tielt. Op deze dag worden er meerdere demonstraties en productpresentaties gehouden. Stuur ons een mailtje naar 50jaar@euromat.be met vermelding van het aantal aanwezigen en wij doen de rest, tot dan! www.euromat.be

Festool ● Stand 95

Festool zet zijn

sterke reputatie op gebied van zaagmachines consequent verder en lanceert een nieuwe standaard in de industrie: met de nieuwe invalcirkelzaag met voorrits-

functie zaagt u meteen van bij de eerste zaagsnede aan beide zijden splintervrij én met een zaagdiepte van 60 millimeter. Dankzij de veelzijdige systeemaccessoires kan er op elk moment mobiel, nauwkeurig en perfect op maat gewerkt worden. De koolborstelloze EC-TEC-motor van de nieuwste generatie maakt de zaag vrijwel onderhoudsvrij en bijzonder krachtig. De maximaal 6.800 toeren per minuut zorgen voor ideale verspaning, moeiteloze voeding en een perfecte zaagsnedekwaliteit. De ingebouwde KickbackStop technologie maakt bovendien komaf met gevaarlijke terugslagen. Het letselrisico vermindert aanzienlijk én u beschermt uw werkstuk tegen beschadiging. www.festool.be

Go!Paint ● Stand 88

Go!Paint maakt uitstekend functionerende producten die de professionele schilder helpen het werk beter, sneller en schoner uit te voeren. Al onze verfemmers en lakbakjes zijn lokaal geproduceerd, van 100% gerecycleerde kunststof, en blijven zeer lang inzetbaar door het gebruik van liners. Wij voeren perfect passende liners van 100% gerecycleerde kunststof voor al onze verfemmers en lakbakjes. De liners zijn 2 à 3 keer goed opnieuw te gebruiken en heel eenvoudig uit de verfemmer te halen om ze vervolgens tot een klein en droog pakketje te vouwen en in de afvalbak te werpen. Hierdoor blijft de verfemmer of het lakbakje perfect schoon en direct gereed voor een volgend gebruik. Wist u dat verf nog steeds vaak uitgespoeld wordt onder de kraan? Het gebruik van de wegwerp liners maakt uitwassen volstrekt overbodig en voorkomt daarmee de vorming van microplastics in rivieren, meren en zeeën. www.go-paint.com

Graco ● Stand 129

Graco introduceert de Ultra QuickShot™, een revolutionair airless spuittoestel dat speciaal is ontworpen voor kleine toepassingen. Dit elektrisch aangedreven pistool levert snellere en hoogwaardige resultaten voor professionele contractors. Met het eerste elektronisch aangedreven airless pistool in de industrie werkt de trekker meer dan 80 keer sneller dan bij traditionele modellen, waardoor vrijwel geen

spatten meer optreden en een gladde, professionele afwerking mogelijk is. Het compacte formaat en lichtgewicht ontwerp maken het eenvoudig te gebruiken in kleine ruimtes en moeilijk bereikbare plaatsen, terwijl de druk- en debietregeling op aanvraag in het pistool zelf zorgt voor precisie en controle. Dit batterij-aangedreven airless spuittoestel wordt geleverd met een 1,8 meter flexibele slang voor volledig bereik en gemakkelijk slangbeheer, en biedt een snelle opstelling, snel bijvullen en kleurwissels, hoge toepassingssnelheden en een eenvoudige opruiming. De Ultra QuickShot stelt contractors in staat om op traditionele wijze te schilderen, met behulp van een pistool en slang. Ga voor meer informatie naar www. graco.com/ultraquickshot. www.graco.com

Gyproc® LOOPD® ● Stand 74

De transitie naar een duurzame wereld is zonder twijfel de belangrijkste uitdaging van onze generatie. Bij Gyproc® werken we al langer met een focus op duurzaamheid. Met Gyproc® LOOPD® Voegproduct en voegmiddel kunnen Gyproc® gipsplaten zonder problemen gedemonteerd worden en ergens anders weer worden

opgebouwd. Dankzij de LOOPD® producten kunnen gipsplaten bijvoorbeeld ingezet worden in kantoorruimtes, klaslokalen, ... die al eens van indeling moeten veranderen. Gyproc® wanden die dankzij LOOPD® hergebruikt kunnen worden - met een mooie afwerking - zijn dus ideaal voor een flexible inrichting. https://discover.gyproc.be/gyproc-loopd

Plinten & Profielen Centrale (PPC)

● Stand 97

PPC (Plinten & Profielen Centrale) is een flexibele totaalleverancier voor vloerenspecialisten in Nederland en België. Je vindt bij ons vloeren in hout,

laminaat en vinyl, maar ook producten voor randafwerking en traprenovatie. Producten voor installatie, afwerking en onderhoud kunnen wij uiteraard ook leveren. In totaal hebben wij een assortiment van meer dan 16.000 artikelen, die allemaal uit voorraad leverbaar zijn. Daarnaast mogen wij ons trotse verdeler noemen van onder andere BOEN, Bauwerk parquet, Bona, Unifloor, Sfeerplinten, Thomsit, Festool, Trenovo, Küberit, Rigo verffabriek, Wakol, Douwes Dekker enz. We inventariseren continu de behoeftes van de markt en vertalen dat naar unieke concepten en producten. Wat te verwachten van PPC:

• Breed en innovatief assortiment

• Graag gebracht!

• Gunstige retourregeling

• Vakkundige en klantvriendelijke medewerkers

• Makkelijk afgehaald

• Met groot gemak besteld

Heb je advies nodig of vragen? Een team van professionele medewerkers staat altijd voor je klaar! Telefoon: 33 18 64 47 - E-mail: info@ppcbelgium.be www.plintenenprofielencentrale.nl

Rectavit ● Stand 77

Als Belgische specialist in lijmen, voegkitten, schuimen en vochtwering, ontbreekt Rectavit ook dit jaar niet op Dag Van de Afwerking. Deze editie ligt de focus onder andere op duurzaamheid en sustainability van de producten. Het voorbije jaar lanceerde Rectavit heel wat producten in gerecycleerde verpakkingen en grootverpakkingen.

In combinatie met herbruikbare navulverpakkingen, reduceert Rectavit zijn ecologische voetafdruk. Ook productinnovaties en -demonstraties staan dit jaar opnieuw centraal. Zowel voor particulier als professioneel, in hout- en bouwsector, zijn er nieuwigheden gelanceerd. Maakte je al kennis met ons supersnel lijmschuim voor het verlijmen van gipskartonnplaat? Weet jij welke producten je kan gebruiken om vochtproblemen kwalitatief en volledig aan te pakken? Combineer je de juiste parketlijm met de juiste ondergrond en parketsoort? En weet je met welk lijmschuim je dragende muren kan bouwen? Kom het allemaal te weten op Dag van de Afwerking 2023! www.rectavit.be

Arlu ● Stand 37

Dankzij het divina systeem hou je alle opties open om een interieur op te delen zonder dat je daarbij aan licht moet inboeten. Dankzij het basisprofiel en de speciaal ontwikkelde regelblokjes kan de positie van de wand zowel horizontaal als verticaal 5 mm aangepast worden. Dankzij het innovatieve ‘turn ‘n click’ systeem kunnen verschillende glasdiktes (8 en 10 mm voor gehard en 44,2 en 55,2 mm voor gelaagd glas) aangewend worden zonder deze in de profielen te moeten lijmen. Dat maakt (de)montage extra gemakkelijk, zonder risico op glasbreuk. De mogelijkheid om een kamerhoge deur tot 2.800 mm te integreren, voorzien van geïntegreerde 3D regelbare tyo scharnieren, zorgt ervoor dat het strakke design van de profielen niet onderbroken wordt. Het divina gamma werd uitgebreid met een hoek- (38 mm) en een eindprofiel (35 mm). Met het hoekprofiel kan je twee divina wanden 90° koppelen en zo hoeken of zelfs volledige kamers maken. Het eindprofiel werkt dan weer mooi een zijkant af als je die vrij laat staan. www.arlu.be

Rubio Monocoat ● Stand 29

Rubio Monocoat is een ecologisch bedrijf in Izegem dat hoogwaardige houtbescherming en -kleuring in één laag maakt voor binnen en buiten. Onze producten zijn erg ecologisch, duurzaam en innovatief. Met onze drie hoofdproducten Oil Plus 2C, Hybrid Wood Protector en WoodCream bieden we voor elke

houtsoort en -type een oplossing. Daarnaast zorgt ons uitgebreid kleurengamma voor eindeloze creatieve opties. Onze houtolie maakt een moleculaire binding met de houtvezels, waardoor je een betere bescherming krijgt en dat in één laag. Ook onze WoodCream kan je in één laag aanbrengen. Dit heeft heel wat voordelen: de producten zijn gemakkelijk aan te brengen, je vermijdt overlappingen en je kan veel sneller werken waardoor klanten tevreden zijn en je meer projecten kan aannemen. Oil Plus 2C kreeg recent bovendien het label GREENGUARD GOLD, hét bewijs van een veilig en VOC-vrij product! Daarnaast bieden we ook de brandvertragende houtolie FR Oil System voor vloeren aan voor de projectmarkt. Dit product kreeg als eerste oliesysteem ter wereld een Bfl-s1 certificering.

www.rubiomonocoat.be

Tocca Legno ● Stand 76

Tocca Legno is een nieuw Belgisch bedrijf dat betaalbare en professionele, maar tegelijk ook ecologische, stijlvolle & akoestische oplossingen biedt voor zowel de privé als zakelijke markt. Dankzij ons uitgebreid netwerk, zijn we zowel nationaal als internationaal actief via onze verschillende partners. Onze panelen hebben een standaardhoogte van 2m70 en -breedte van 60cm en zijn beschikbaar in verschillende diktes en kleuren. De panelen zijn uiterst makkelijk te installeren, volgens de methode die best bij uw project past. Tocca Legno panelen zijn 100 % recyclebaar, hebben brandklasse B1 en bieden een maximale geluidsaborptiewaarde tot 1,00 aw. Bezoek onze website www.toccalegno.be, waar u ons uitgebreid assortiment kunt terugvinden. Uiteraard ook welkom op onze stand 76 op de Dag van de Afwerking. www.toccalegno.be

Trae Lyx ● Stand 98

Trae Lyx staat bekend om haar gebruiksvriendelijkheid en de nieuwe Trae Lyx Project- en Trappenlak

is daarop geen uitzondering. Het verwerkingsgemak staat bij Trae Lyx hoog in het vaandel, en daarom introduceren wij nu de waterverdunbare Projecten Trappenlak met een verwerkingstijd van 72 uur in plaats van de gebruikelijke 3 uur. Trae Lyx Project- en Trappenlak is speciaal ontwikkeld om langdurige bescherming te bieden aan houten oppervlakken die veel te verduren krijgen. Hiervoor breng je minimaal 3 lagen aan met een tussen droogtijd van 3 tot 4 uur bij 20°C. De lak vormt een slijtvaste, duurzame en ondoordringbare barrière tegen krassen, vlekken en chemicaliën, waardoor je zorgeloos kunt genieten van je vloer of trap. Naast de lange verwerkingstijd is deze lak waterverdunbaar, bio-based en isocyanaatvrij. Of je nu een druk huishouden hebt, een bedrijfsruimte of een horecagelegenheid runt, Trae Lyx Project- en Trappenlak is de perfecte keuze voor langdurige bescherming van je houten vloer of trap. Met deze lak ben je verzekerd van een prachtig resultaat dat jarenlang meegaat.

www.traelyx.nl

URSA ● Stand 126

Bij URSA streven we ernaar de toonaangevende partner te zijn voor energiebesparing en akoestisch comfort in de bouwsector voor minerale wol en geëxtrudeerd polystyreen (XPS). Doorheen de jaren is URSA uitgegroeid tot hét go-to-merk voor zowel professionals als doe-het-zelvers die op zoek zijn naar duurzame en kwalitatieve producten voor het isoleren van daken, vloeren, spouwmuren en wanden. Sinds 1968 is URSA aanwezig in België en blijft innoveren als toonaangevende producent van bouwmaterialen in de Benelux. Ons team staat gekend voor zijn passie, uitmuntendheid en efficiënte toelevering. Bijzonder geschikt voor een hellend dak, een zoldervloer of houtskeletbouw is ons assortiment HOMETEC.

URSA HOMETEC 35 en 32 zijn onbeklede minerale wolplaten in rolvorm in lambda 35 en 32. Dit isolatiemateriaal garandeert hoge thermische prestaties. Een dampscherm is noodzakelijk voor de lucht- en dampdichtheid te garanderen.

www.ursa.be

Visma Bouwsoft ● Stand 41

Maak jij nog offertes in Excel en Word of met software die niet specifiek is voor jouw sector? Maak kennis met Visma Bouwsoft. Een gebruiksvriendelijk all-inone softwarepakket om jouw volledige administratie mee uit te voeren, van het eerste contact met jouw klant tot de laatste factuur. Dankzij de connectie met leveranciers als Verhelst, Deschacht, Defrancq, Rexel enz…, zijn jouw prijslijsten steeds up-to date en maak je nog sneller offertes en facturen aan.

De voordelen van Visma Bouwsoft:

• Werk 33% sneller

• All-in-one softwarepakket

• Geconnecteerd met jouw partners en leveranciers

• Altijd bij de hand dankzij de app (desktop, tablet, mobiel)

• Modulair systeem: betaal enkel wat jij nodig hebt (planning, tijdregistratie, werkbonnen, betalingsherinneringen, koppeling boekhoudpakketten en leveranciers, stockbeheer,…)

• Topservice na verkoop (lesgevers op maat, helpdesk begeleiding)

Benieuwd naar alle functies van Visma Bouwsoft of wil je graag een gratis demo? Ontmoet ons op Belgian Roof Day, Dag van de Afwerking, Install Day of Digital construction of surf naar bouwsoft.be/info.

www.bouwsoft.be

PROMATECT®-H

Sterk

Structuurbescherming

Bestand

Langdurige

Meer info? www.promat.com

Meer info? www.promat.com

Rubio Monocoat valt in de prijzen met project ‘Brick Residence’

Dit duplexappartement met de naam ‘Brick Residence’ bevindt zich in een voormalig industrieel gebouw in Boeka rest, Roemenië. De architecten wilden deze industriële stijl doortrekken door grote open ruimtes te creëren, de betonnen plafonds te behouden en charmante schakelaars van vroeger te gebruiken. Tegelijk kozen ze voor een warme toets door heel wat hout te gebruiken in het project. Zo zijn alle vloeren in de leefruimte, keuken en slaapkamers witte eik, zijn de keukenkasten afgewerkt met houten latjes en is ook de indrukwekkende kastenwand gemaakt uit hout.

Al het hout in het interieur kreeg een beschermlaag met de Oil Plus 2C van Rubio Monocoat. Ook de keuken werd afgewerkt met deze voedselveilige olie. Voor de kleur werd telkens de

Meer weten? www.rubiomonocoat.be

Pure gekozen. Deze meest transparante versie van de lijnzaadolie geeft het hout een iets donkerder effect, afhankelijk van de houtsoort, en zorgt op deze manier voor een mooi kleurverschil tussen de verschillende houtoppervlakken: witte eik en eikfineer. Ook dankzij de verschillende texturen (met of zonder latjes) en houtpatronen krijg je een complementair contrast dat perfect past met de industriële look.

Kastenwand als eyecatcher

Vooral de ingemaakte kastenwand is indrukwekkend. De wand beslaat twee volledige verdiepingen en werd rondom de schouw gebouwd. De stalen ladder doet denken aan een historische bibliotheek in een moderne setting. Ook langs de vaste trap loopt de kastenwand door. Hier wordt een speciaal effect gecreëerd door de zwarte stalen roosters die het hout deels aan het zicht onttrekken.

Dat het project een pareltje is, werd

INFORMATIE OVER HET PROJECT

• Afwerkingsproduct: Oil Plus 2C (Pure) van Rubio Monocoat

• Type hout: witte eik/eikfineer

• Uitvoerder: Mr. Tudor Migia (@tudor Migia)/Publimpres SRL

• Copyright: Mr. Tudor Migia, @rubiomonocoatrom, architects (arh. Daniel Nicolae Popescu, arh. Ana-Maria FotăuCojocaru, arh. Theodora Radu, arh. Anisia Mouhamed, arh. Alina Măldarescu, arh. Ștefania Simu, arh. Adela Voinea), Fabrica de arhitectură

• Fotografie © Sabin Prodan

• Weldoener: In -spekt SRL

duidelijk bij de uitreiking van de Roemeense Architecture Annual 2022. Het project werd daar immers bekroond in de categorie “Architectuur van binnenhuisarchitectuur / woninginrichting”.

Robbe Meyvis: “Altijd geweten dat ik schrijnwerker zou worden”

De bouwsector heeft het momenteel heel moeilijk om voldoende jonge mensen te vinden om alle openstaande vacatures in te vullen. Daarom laten we in deze rubriek telkens een jonge aannemer vertellen over zijn dagindeling, zijn werk en zijn carrièreplanning. Hopelijk inspireert het andere jongeren om in zijn voetsporen te treden.

Deze keer leggen we ons oor te luister bij 26-jarige Robbe Meyvis, een jonge schrijnwerker uit Minderhout, die in 2019 nog in de prijzen viel op de WorldSkills in Kazan en nu samen met zijn vader Jack aan het hoofd staat van een schrijnwerkerij.

Waar ben je momenteel mee bezig?

“Eigenlijk is dit een heel atypisch project. Mijn vader en ik, met wie ik samen Schrijnwerkerij Jaro run, vertrekken over enkele dagen namelijk naar Saint-Tropez, waar we gaan werken in de villa van een van onze klanten. We gaan er een buitenbar installeren in een bijgebouw, maar ook de keuken vernieuwen en houten wandkasten plaatsen. We blijven 14 dagen ter plaatse. De werken moeten in die periode klaar zijn! Als we wat vroeger klaar zouden zijn, kunnen we ter plaatse nog enkele dagen vakantie nemen, maar veel vrije tijd zullen we wellicht niet hebben.”

Hoe ben je in deze job beland?

“Mijn vader heeft altijd gewerkt als schrijnwerker, dus het stond voor mij van kleinsaf al vast dat ik in zijn voetsporen zou treden. Het was dan ook logisch dat ik koos voor de opleiding hout aan het VITO in Hoogstraten en daarna opleiding Houttechnologie aan de Hogeschool Gent.

Het plan was om daarna samen met mijn vader een eigen bedrijf op te richten, maar mijn vader, die altijd in dienst gewerkt heeft voor een glasbedrijf, wilde niet over één nacht ijs gaan. Dus ben ik eerst zelfstandig begonnen in m’n eentje. Toen na een jaar bleek dat dat goed liep, heeft mijn vader zijn job als arbeider opgezegd en sindsdien werken we samen in Schrijnwerkerij Jaro. En dat loopt goed. De klanten zijn tevreden

en ons orderboekje zit voor de komende maanden goed vol.”

Hoe ziet een typische dag in jouw leven eruit?

“De wekker loopt altijd om 6u af, maar meestal duurt het nog een kwartiertje eer ik effectief uit mijn bed geraak. Daarna spring ik uit bed en enkele minuten later ben ik al in ons werkhuis. De meeste dagen ben ik tegen zeven uur aan de slag.

De rolverdeling is bij ons als volgt: ik doe meestal de werkvoorbereiding, de contacten met de klanten en het werk in ons atelier, terwijl mijn vader de plaatsing en het werk op de werf voor zijn rekening neemt.”

Wat zijn de grootste voor- en nadelen van dit beroep?

“Wij werken heel veel met hout, en dat blijft voor mij toch bijzonder. Je vertrekt van een ruwe stam en maakt daar een afgewerkt meubel van. Je doorloopt zo een compleet traject en dat geeft voor mij heel veel voldoening. Ook de tevredenheid van de klanten bezorgt me uiteraard veel plezier.

Wat er minder aangenaam is aan dit vak, is dat er ontzettend veel tijd in kruipt. Vroeger voetbalde ik veel, maar sinds ik aan het hoofd sta van deze zaak, komt dat er niet vaak meer van. Ik doe namelijk niet alleen het werk in het werkhuis, ook een deel van de administratie en het papierwerk zijn voor mij, en dat gebeurt meestal in het weekend en ’s avonds.”

Hoe zie je je toekomst?

“Ik hoop dat we Jaro Schrijnwerkerij kunnen laten uitgroeien tot een stabiel bedrijfje, een gevestigde waarde hier in de regio. Ik wil wel met een paar mensen personeel werken, maar niet te veel. Het is niet mijn bedoeling om enkel nog bureauwerk te doen. Ik wil zelf ook blijven meedraaien in het werkhuis en op de werf.

Op zich lijkt me dat wel een haalbaar doel, alleen is het niet makkelijk om goed personeel te vinden. Nu behelpen we ons met onderaannemers, maar het zou goed zijn mochten

we één goede werkkracht kunnen aanwerven.”

Welk advies heb je voor jongeren die een loopbaan in de bouw overwegen?

“Gewoon doen, zou ik zeggen! Probeer het eens uit, dan weet je of het iets voor jou is. Ga eens mee met een zelfstandige, de mensen in de bouw zullen je met open armen ontvangen. Het is bovendien ook fysiek werk, waardoor je in vorm blijft en je energie kwijt kan.”

Hoe had je leven er uitgezien als je niet voor deze job had gekozen?

“Dan had ik ofwel iets met dieren gedaan, of iets in de sport. Maar eigenlijk is dat nooit aan de orde geweest. Ik heb altijd geweten dat ik timmerman of schrijnwerker zou worden, dus eigenlijk heb ik nooit echt over mijn toekomst moeten nadenken. ”

Meer weten? jaroschrijnwerkerij@gmail.com

Borstweringen uit ingeklemd glas: welke toleranties?

In afwachting van de publicatie van de Technische Voorlichting over glazen borstweringen gaan we in dit artikel dieper in op enkele plaatsingstoleranties en gebruiksgeschiktheidscriteria voor ingeklemde borstweringen.

Bij glazen elementen wordt er doorgaans een onderscheid gemaakt tussen:

● de dimensionale toleranties, die voornamelijk betrekking hebben op afwijkingen ten gevolge van de fabricage (zie productnormen) en de plaatsing van de glasproducten. Deze afwijkingen moeten gecombineerd worden

● de uitzichtscriteria, die in dit artikel evenwel niet aan bod komen

Toleranties op de ondergrond

Hoewel de opdrachtgever verantwoordelijk is voor de oplevering van de ondergrond, moet de glaswerker erop toezien dat de borstwering geplaatst kan worden volgens de regels van de kunst. Zo worden vlakheidsafwijkingen van maximaal ± 3 mm onder de lat van 2 m vooropgesteld. In bepaalde gevallen kunnen de toegelaten toleranties uit de Technische Voorlichtingen met betrekking tot een bepaald type ondergrond strenger zijn. Deze moeten dan ook nageleefd worden.

Voor ingeklemde borstweringen die tegen de zijkant van de vloerplaat geplaatst worden, is op deze zijde een tolerantie van ± 2 mm onder de lat van 20 cm toegelaten in verticale richting (dikterichting van de vloerplaat).

Als er omwille van de aard van de ondergrond niet voldaan kan worden aan voormelde algemene tolerantie (bv. bij bedrijfsvloeren), moeten er bijkomende maatregelen getroffen worden om te zorgen voor een correcte installatie van de borstwering (bv. plaatselijke verbetering van de vlakheid of gebruik van dikteblokjes).

Verticaliteit van de borstweringen

Voor een hoogte van 1,2 m bedraagt de maximale scheefstand van een borstwering of van een van de randen ervan ± 6 mm voor de normale tolerantieklasse (klasse bij ontstentenis, zie afbeelding 1) en ± 4 mm voor de speciale tolerantieklasse (in het bestek voor te schrijven klasse). Bij hogere borstweringen moeten deze waarden lineair geëxtrapoleerd worden.

FIGUUR 1 Tolerantie op de verticaliteit.

FIGUUR 2

Toelaatbare afwijking op de rechtheid van de profielen.

Rechtheid van de profielen

Er gelden ook bepalende plaatsingstoleranties voor de profielen waarin de glazen elementen geplaatst worden. De toelaatbare plaatsingsafwijking bedraagt ± 2 mm/m (zie afbeelding 2).

Niveauverschil tussen beglaasde elementen

Bij samengestelde borstweringen die opgebouwd zijn uit meerdere naast elkaar geplaatste glazen panelen, is het aangeraden om tussen twee panelen steeds een speling van 5 tot 12 mm te laten (zie afbeelding 3). Deze mag opgevuld worden met een kitvoeg of voorgevormde synthetische voeg of opengelaten worden. Om de uitvoerings- en fabricagetoleranties grotendeels op te vangen, moet de borstwering bij voorkeur uitgerust worden met een bovenregel. Zonder deze bovenregel is een asverschuiving

van 5 mm doorgaans aanvaardbaar. Tussen twee glaspanelen is een horizontaal niveauverschil van 3 mm toegelaten. Als een strengere tolerantie gewenst is, moet er op de bovenrand van de glasbladen een doorlopend profiel voorzien worden.

Speling tussen beglaasde elementen

Zoals hierboven al vermeld werd, schommelt de nominale speling tussen twee elementen tussen 5 en 12 mm. In de praktijk zijn voor een hoogte van 1,2 m plaatsingsafwijkingen van ± 3 mm toegelaten (zie afbeelding 4).

Gebruiksgeschiktheidscriteria

Tijdens het gebruik van een borstwering is deze onderhevig aan verschillende belastingen (zoals gebruiks- en windbelastingen) die

vervormingen teweeg kunnen brengen. De toelaatbare vervormingen zijn afhankelijk van het type borstwering (ingeklemd, met of zonder stijlen). Zo bedraagt de toelaatbare elastische vervorming op 1 m hoogte van een ingeklemde borstwering 15 mm bij berekeningen en 25 mm bij proeven. Dit verschil kan verklaard worden door het feit dat een berekening rekening houdt met de ideale plaatsingsomstandigheden en een perfecte inklemming.

Voor meer informatie verwijzen we naar de norm NBN B 03-004 over borstweringen van gebouwen.

Uitvoeringstoleranties

Zoals vermeld in de norm NBN B 03004 gelden er voor borstweringen uitvoeringstoleranties. Deze worden vermeld in onderstaande tabel.

FIGUUR 3 Toleranties voor samengestelde borstweringen.

FIGUUR 4 Plaatsingsafwijkingen tussen beglaasde elementen.

TABEL A Uitvoeringstoleranties voor borstweringen volgens de norm NBN B 03-004.

Hoe omgaan met klachten?

Wees een LEO, geen OLE!

Hoe goed je als aannemer ook je best doet, onvermijdelijk zullen er vroeg of laat klachten komen. Een klant die je werk te duur vindt, een hoofdaannemer die klaagt over vertragingen, of een opdrachtgever die niet tevreden is met de kwaliteit van het geleverde werk. Hoe ga je best met zo’n klachten om en kom je samen met de klant tot een oplossing?

GUIDO JUNIUS is consultant en raadgever inzake het omgaan met ontevreden klanten. Hij werkte jarenlang als ombudsman in de auto-industrie en kwam in die hoedanigheid vaak klagende kopers tegen. De laatste jaren geeft hij opleidingen en traint hij verkopers en zaakvoerders in het omgaan met klachten. Zo leidt hij onder andere werfleiders en bouwadviseurs van een bekende woningbouwer uit Hamme op. Tijdens de voorbije editie van Cras Inside Out gaf hij voor de aanwezige schrijnwerkers een korte workshop over omgaan met klachten. Wij luisterden aandachtig mee.

Het betoog van Guido Junius laat zich kort samenvatten in drie letters: LEO. Let wel, de volgorde van die let-

ters is van belang, want zoals iedere lekkerbek weet is een LEO, ‘the real thing’ en is een OLE maar een goedkoop afkooksel!

Luisteren, Empathie en Oplossing

De letter ‘L’ van het letterwoord LEO staat voor luisteren. Weinig ver-

rassend waarschijnlijk, maar toch is het niet altijd eenvoudig om ook toe te passen wanneer er een schuimbekkende persoon tegenover je staat. De meeste mensen hebben dan de reflex om meteen in het verweer te gaan en hun zaak te vuur en te zwaard te verdedigen. Een menselijke reflex, maar in de praktijk is het vaak effi-

De ‘shitlist’: deze benaderingen kan je volgens Guido Junius beter vermijden.

ciënter om eerst uitgebreid de tijd te nemen om oprecht te luisteren naar de verzuchtingen van de klant.

Bij dat luisteren is het ook belangrijk om je empathisch op te stellen, vandaar de letter ‘E’. Wanneer je de moeite doet om je te verplaatsen in de positie van de ontevreden persoon, dan zal je beter begrijpen waarom hij zo ontevreden is én het zal je bovendien helpen om in de laatste fase te komen tot een oplossing: ‘O’.

Vermijd de ‘shitlist’

LEO dus. Luisteren, Empathie en Oplossing. Een eenvoudig model, maar toch loeren er heel wat valstrikken om de hoek. Guido Junius vat enkele van deze valstrikken samen in zijn zogenaamde ‘shitlist’. Een lijst met uitdrukkingen, strategieën en acties die je best vermijdt, want ze helpen niet om tot een constructieve oplossing voor het probleem te komen.

Zo’n eerste valkuil is het gebruik van ‘Ja, maar’. Want wie deze woorden in de mond neemt, bedoelt eigenlijk net het tegenovergestelde: ‘neen’. Bovendien is het ook weinig aantrekkelijk voor de andere om met een ‘ja maar’ het gesprek over te nemen en zo je eigen betoog af te steken.

Dat brengt ons naadloos bij de tweede valkuil: de selectieve doofheid die we vaak onbewust, in de overtuiging van ons eigen gelijk, toepassen. Wanneer je doof blijft voor de argumenten van je gesprekspartner, of halsstarrig je eigen argumentatie aframmelt, zal je weinig goodwill creëren bij je gesprekspartner. Ook hier weer werkt deze aanpak contraproductief voor een oplossing. Zo ook voor het ‘meteen tegen-argumenteren’, het derde punt op de shitlist.

Op plaats vier en vijf vinden we het ‘gelijk geven’ van en het ‘zich excuseren’ bij de tegenpartij. Dat is in een discussie over een klacht zelden een goed idee (en al zeker niet als de

CRAS INSIDE OUT

Cras organiseerde op donderdag 27 en vrijdag 28 april 2023 een eigen vakbeurs in de hallen van Expo Waregem onder de noemer “Cras Inside Out”. De aanleiding voor het event was de 145ste verjaardag van Cras.

Uiteraard stelde Cras er alle eigen producten voor, maar er waren ook 40 partners aanwezig met een eigen stand. Het ging om allerlei bedrijven die producten en/of diensten aanbieden voor schrijnwerkers, interieurbouwers en houtbewerkers. Op de tweedaagse beurs liepen dus heel veel bekende gezichten rond.

conversatie schriftelijk verloopt), want het kan tegen je gebruikt worden en er toe leiden dat jij eenzijdig (financieel) mag opdraaien voor de oplossing. De Fransen hebben er een treffende uitdrukking voor: “Qui s’excuse s’accuse”. Begrip opbrengen is dus goed, maar vermijd om de klant gelijk te geven of er je formeel bij te excuseren.

Kies liever voor de ‘hitlist’

In plaats daarvan stelt de voormalige ombudsman enkele benaderingen voor die de situatie kunnen ontmijnen, waarbij de klant een beetje kan ventileren en die voor een toenadering in de onderhandeling kunnen zorgen. Ook hier komt het in essentie weer neer op open vragen stellen (wie, wat, waarom, hoe, waarmee, welke), het respectvol doorvragen en het samenvatten van de grieven de tegenpartij. Dit draagt ertoe bij dat de andere éérst zijn ongenoegen kan ventileren waardoor hij dan nadien ook (redelijkerwijs) plaats kan maken voor een meer rationele benadering.

Het lijken voor de hand liggende zaken, maar ze kunnen een grote uitdaging vormen wanneer jij denkt dat

je het bij het rechte eind hebt en je je onterecht aangevallen voelt. Want dan neem de onderbuik het vaak over van het hoofd.

Wees voorbereid!

Wanneer we geconfronteerd worden met een klacht, dan is vaak onze eerste reflex om meteen in het verweer te gaan en daarna pas te luisteren naar de tegenpartij. De OLE-benadering dus. Wie echter de tijd en moeite neemt om het omgekeerde traject te volgen: eerst luisteren en empathie tonen, en dan pas een (mogelijke) oplossing aanreiken, zal merken dat deze LEO-manier vaak veel beter werkt en voor veel meer begrip zal zorgen bij de tegenpartij.

Belangrijk is om hierop voorbereid te zijn, zodat je weet hoe je moet reageren en niet meteen in een egelstelling schiet van zodra er een klacht komt. Benieuwd of het werkt in de praktijk? Probeer dan de LEO-benadering eens uit de eerstvolgende keer dat je met en klacht geconfronteerd wordt.

Meer weten? info@juniussolutions.be

Vier praktische adviezen om veilig om te gaan met houtstof

Houtbewerking is een essentieel onderdeel van het schrijnwerkersvak. Maar hoe mooi het werken met hout ook moge zijn, er is een keerzijde aan verbonden. Wie jaren- of decennialang blootgesteld wordt aan houtstof, loopt een verhoogde kans om neuskanker te ontwikkelen. Britse onderzoekers publiceerden recent vier praktische tips om werknemers te beschermen tegen de potentiële risico’s van houtstof.

Telkens wanneer je hout zaagt, freest, afkort, schuurt of schaaft, komt er houtstof vrij dat in de ruimte verspreid wordt. Dat houtstof is echter niet zo onschuldig als het lijkt. Veel (hard-) houtsoorten bevatten immers stoffen die irriterend zijn voor huid, ogen of slijmvliezen. Grenen, meranti, merbau en iroko kunnen aanleiding geven tot huiduitslag en/of eczeem. Bij andere houtsoorten als padoek en wengé, kunnen splinters voor flinke ontstekingen zorgen. In sommige gevallen kan inademing van houtstof zelfs voor braakneigingen of maag-

kramp zorgen. Dat is onder andere het geval bij afrormosia.

Allergieën als gevolg van blootstelling aan bepaalde houtsoorten komen vrij regelmatig voor. Bekende houtsoorten die een allergie kunnen veroorzaken, zijn onder andere: grenen, western red ceder, iroko, robinia, eik en teak.

Naast de gezondheidseffecten kan houtstof ook explosiegevaar veroorzaken.

Neus- of sinuskanker Langdurige blootstelling aan houtstof kan echter ook aanleiding geven tot

neus- of sinuskanker, een ziekte die ieder jaar bij meer dan 100 Belgen vastgesteld wordt, vaak met zeer zware gevolgen. Ongeveer de helft overleeft deze ziekte immers niet.

Als de ziekte vroeg ontdekt wordt, is er echter een grote kans op genezing en een kleinere kans op blijvende ernstige letsels. Daarom is het belangrijk dat risicogroepen zich laten opvolgen en zich op tijd en stond zich laten screenen op neus- en sinuskanker (zie verder). Maar ook wanneer je aan het werk bent, zijn er een aantal maatregelen die je kan nemen om de risico’s te minimaliseren.

Britse adviezen

De Britse Health and Safety Executive (HSE) heeft in het werkjaar 2022-23 meer dan duizend inspecties uitgevoerd in de houtbewerkingssector. De resultaten van die inspecties waren zorgwekkend: 78% van de Britse bedrijven voldeed niet aan de voorschriften om werknemers te beschermen tegen potentieel irriterende stoffen zoals houtstof. En hoewel dit onderzoek in Engeland is uitgevoerd, zijn de conclusies en aanbevelingen ook relevant voor België, gezien de vergelijkbare economische omstandig heden.

HSE formuleerde op basis van de inspecties vier concrete adviezen voor de houtbewerkingsbedrijven.

NIET DROOG VEGEN

HSE adviseert om geen perslucht te gebruiken of droog te vegen wanneer het atelier opgeruimd wordt. Dit veroorzaakt immers stofwolken en verspreidt het stof. In plaats daarvan gebruik je beter stofzuigers of een zuigslang die is aangesloten op het plaatselijke afzuigingssysteem

2

PLAATSELIJKE AFZUIGING

Een van de gouden regels van de preventie is dat gevaren bij de bron bestreden moeten worden. In het geval van houtbewerking betekent dit dat houtstof best aan de bron kan afgezogen wordt, om te vermijden dat het zich verspreidt over de werkplek. Vaste afzuigsystemen zijn dus aangewezen.

3

TEST DE PASVORM

Werknemers hebben verschillende gezichtsvormen -en formaten. Ook baarden en snorren er voor zorgen dat stofmaskers of halfgelaatsmaskers niet goed aansluiten op het gezicht. Om de effectiviteit van deze persoonlijke beschermingsmiddelen te verzekeren, is het dus belang rijk om vooraf te testen of ze goed aansluiten.

4

GEZONDHEIDSTOEZICHT

Net zoals in Engeland is ook in België gezondheidstoezicht wettelijk verplicht voor werkgevers in de houtbewerkingssector.

Gratis onderzoek neuskanker

Ons land gaat hierin zelfs een stapje verder: naast het periodiek onderzoek bij de arbeidsarts voor werknemers is het voor ex-werknemers mogelijk om via Fedris (het vroegere Fonds voor de Beroepsziekten) een gratis onderzoek naar neuskanker te ondergaan. Hiervoor moet men aan de volgende voorwaarden voldoen:

Ex houtbewerkers die:

● minstens 55 jaar oud zijn,

● minstens 20 jaar in de houtsector gewerkt hebben,

● in de privésector, bij een provinciale of gemeentelijke overheid,

● en die niet langer actief zijn in de houtsector

kunnen zich gratis laten onderzoeken op neuskanker via het Federaal agentschap voor beroepsrisico’s (Fe-

dris), het vroegere Fonds voor de Beroepsziekten.

Om hiervoor in aanmerking te komen, stuur je een ingevuld formulier ‘gratis opsporing van neuskanker’ naar Fedris. Je vindt dit formulier www.fedris.be. Vervolgens maak je zo snel mogelijk een afspraak met een neus-, keel- en oorarts (NKO-arts). Fedris bezorgt je zo snel mogelijk een antwoord. Bij een positief antwoord geeft Fedris ook documentatie mee voor de arts. Fedris betaalt dan de kosten voor de raadpleging van de NKO-arts en de endoscopie met of zonder biopsie. Het agentschap betaalt maximaal 2 onderzoeken per persoon en per jaar.

Als de arts neus- of sinuskanker vaststelt, moet je je zo snel mogelijk laten behandelen. De ziekte zal dan ook als beroepsziekte worden erkend. Daarvoor moet de NKO-arts het medische verslag en het resultaat van een biopsie aan Fedris bezorgen.

Welke signalen kunnen wijzen op neuskanker?

Verschillende symptomen kunnen het gevolg zijn van neuskanker. Uiteraard kunnen deze signalen ook op iets anders wijzen, maar je neemt ze beter ernstig als je lang in de houtsector gewerkt hebt. Herken je één of meerdere van deze symptomen, aarzel dan niet en laat je onderzoeken door een arts.

De symptomen:

● een verstopte neus aan één kant zonder duidelijke reden langer dan twee weken,

● neusbloedingen zonder je ergens aan gestoot te hebben,

● het verminderen of verdwijnen van de reukzin,

● bloed in de zakdoek als je je neus snuit.

Meer weten? www.fedris.be

Houtbouw blijft sector met twee gezichten

Hout Info Bois, het Belgisch informatiecentrum voor het materiaal hout, maakte dit voorjaar de resultaten bekend van de tweejaarlijkse enquête over de marktevolutie in de sector van de houtbouw. Daaruit blijkt dat de sector nog steeds gedomineerd wordt door de grote spelers.

Uit de enquête blijkt dat er twee types bouwbedrijven zijn die actief zijn in de markt van houtbouw. 60% van de houtwoningbouwmarkt is in handen van de grotere spelers, die jaarlijks meer dan 50 houtbouwwoningen opleveren. Maar deze grote spelers maken slechts 15% uit van het totale aantal houtbouwbedrijven. Een kleine groep aannemers realiseert met andere woorden het gros van het aantal houtbouwwoningen. Meer dan de helft van het aantal houtbouwbedrijven (60%) realiseert immers minder dan 10 houtbouwwoningen per jaar. De sector heeft dus duidelijk twee gezichten. Enerzijds de grote spelers, die het merendeel van de houtbouwwoningen realiseren, anderzijds de vele kleinere bedrijven, die ieder jaar een handvol houtbouwwoningen optrekken.

Houtskeletbouw blijft met ruime voorsprong de populairste houtbouwmethode. 83% van de nieuwbouwwoningen en niet minder dan 902% van de uitbreidingen en optoppingen zijn gerealiseerd via houtskeletbouw.

Afkoeling van de markt

Hoewel de houtbouwsector de voorbije jaren in volle bloei was, lijkt er sinds 2021 een afkoeling aan de gang te zijn. In 2021 kreeg de houtbouwmarkt (vooral in Wallonië) een flinke knauw. Wellicht is dit te wijten aan de grondstoffencrisis die toen heerste en als gevolg daarvan de flink geste-

HOUTBOUW IN 2022

• 2.200 nieuwe houtbouwwoningen in 2022

• 60% van de houtbouwbedrijven realiseert minder dan 10 huizen per jaar, 15% realiseert meer dan 50 huizen per jaar

gen prijzen van hout. In 2022 lijkt de markt zich vooral in Vlaanderen te herstellen.

Hout Info Bois verwondert zich over het uitblijven van een echte groei van de houtbouwmarkt in ons land. Hout is immers het enige structurele bouwmateriaal dat volkomen natuurlijk en hernieuwbaar is. Houtconstructies zijn kwaliteitsvol en voldoen aan dezelfde eisen als de andere zogenaamde traditionele constructies op het gebied van de thermische prestaties, de luchtdichtheid, het energieverbruik, enz. Hout zou dus van nature moeten worden gepromoot als uitgelezen materiaal, vooral op milieuvlak, in de strijd tegen de klimaatopwarming. In die context is het opvallend dat de bouw van openbare houten gebouwen in ons land erg beperkt blijft. Daarmee vormt ons land internationaal eerder een uitzondering. Hout Info Bois wijst er ook op dat de overheid op dit vlak een voorbeeldrol te vervullen heeft en het houtbouw zou kunnen promoten door zelf het goede voorbeeld te geven.

Meer weten? Houtinfobois.be

ROYL assortiment uitgebreid met kleinere verpakkingen

Original Oak, een van de meest gewilde kleuren van RIGO Verffabriek, is nu ook verkrijgbaar in verpakkingen van 0,5L! De olie is op voorhand al op kleur gemaakt. Super geschikt voor een klein(er) project dus!

Speciaal voor de meubelmaker ontwikkelde RIGO Verffabriek de ROYL Oil 2K in halve liters en op kleur gemaakt. De readymixed olie is een perfecte bescherming voor een meubel of aanrechtblad. Het kan in één keer worden aangebracht en drooggewreven, dus je hoeft niet in delen te werken. Het is zo sterk dat één behandeling volstaat. De olie dringt diep in de poriën van het hout door. Het hout is daardoor langdurig van binnenuit beschermd tegen

water en vuil. Bovendien is het zuinig in gebruik. Een halve liter is voldoende voor 15 á 20 m². En nu dus ook verkrijgbaar in Original Oak.

Met de komst van deze nieuwe kleur heeft RIGO Verffabriek tevens afscheid genomen van een paar andere kleuren. De kleintjes die nu verkrijgbaar zijn, zijn: ROYL Oil 2K 0,5L Alaska White, Mountain Grey, Livid, Double Alaska White, Natural Oak, Pitch en Original Oak. Uit het assortiment zijn: ROYL Oil 2K 0,5L Shell Grey, Smoked Oak, Foggy en Grasping.

Meer weten? www.rigoverffabriek.nl

Van Hoorebeke Timber overgenomen door Hout – Bois van Steenberge

Benoît en Véronique

Clarysse - van Steenberge

kondigden dit voorjaar de overname aan van van Hoorebeke Timber, een van de belangrijkste

Belgische spelers in de sector van de invoer en distributie van hout.

BENOÎT CLARYSSE , gedelegeerd bestuurder van Hout-Bois van Steenberge over de overname: "van Hoorebeke Timber is al acht generaties lang een gerespecteerd bedrijf in onze sector. Hun team heeft een indrukwekkende staat van dienst in het importeren, opslaan, drogen en schaven van houtsoorten uit de hele wereld en de distributie van houtproducten in Europa. De vestiging in North Sea Port is strategisch gelegen met zijn zeer efficiënte houtterminal, voor de invoer van hout-

producten vanuit de hele wereld en de uitvoer ervan in heel Europa. Beide bedrijven, Hout Bois van Steenberge en van Hoorebeke Timber, zullen onder hun eigen merk blijven opereren en hun respectievelijke markten blijven ontwikkelen."

ETIENNE VAN DE KERCKHOVE , ex-voorzitter van van Hoorebeke Timber: "We hebben er alle vertrouwen in dat beide bedrijven nog meer waarde zullen creëren voor de respectieve klanten en zakenpartners, alsook veel groeimogelijkheden voor beide teams. Houtproducten zijn een belangrijk duurzaam bouwmateriaal voor de toekomst en de Europese houtmarkt heeft behoefte aan wereldwijde spelers met sterke expertise en inkoopkanalen."

JEAN-PIERRE NOËL , CEO van Hout-Bois van Steenberge: "Wij zijn een toonaangevende specialist in tijdige levering van naaldhout, plaatmateriaal en tal van afgewerkte houtproducten voor

de aannemerij en de industrie. Met de gecombineerde vaardigheden van beide bedrijven kunnen we nieuwe synergiën creëren op de internationale houtmarkt. Door de knowhow van beide bedrijven te combineren, zullen we hun respectievelijke markten uitbreiden."

De familie van Hoorebeke blijft geëngageerd in de houtindustrie door haar investering in TRX. Dit nieuwe bedrijf ontwikkelt Resuwood, een vernieuwende disruptieve technologie (onder licentie van 3RT Australia) die hout- en plantageresiduen tranformeert in samengesteld hardhout. Dit innovatief product is een geweldige oplossing voor vele binnen- en buitentoepassingen. Filip Van Pottelbergh is enthousiast om de familie te blijven dienen door dit initiatief uit te breiden tot een Europees succes.

Meer weten? Houtinfobois.be

FAFS.

De afstandschroef met traploze stelmogelijkheid.

Talloze bevestigingsklussen vereisen afstandsmontage, zoals houten ondercontructies die worden gebruikt om muren en plafonds te bekleden. De nieuwe fischer FAFS stelschroef met ETA goedkeuring is ideaal voor zulke toepassingen.

De FAFS heeft een slimme clip op de kop van de schroef en vele andere technische innovaties. Het speciale werkingsprincipe maakt het traploos positioneren en uitlijnen van armaturen sneller, eenvoudiger en nauwkeuriger. De ingenieuze vorm van de

clip voorkomt dat deze tijdens het afstellen meedraait, zodat de schroefkop zijn vlakke positie in het aanbouwdeel behoudt zonder uit te steken.

De FAFS kan tevens op elk moment worden gedemonteerd, indien nodig.

De nieuwe accu-schroefboormachine

CXS 12 en TXS 12 van Festool

Licht, compact, veelzijdig en verrassend krachtig. De 12-volt compacte schroefmachines CXS 12 en TXS 12 van Festool zijn twee hoogwaardige hulpen voor de meest uiteenlopende dagelijkse werkzaamheden. Ook op krappe plaatsen of hoeken kennen de beide allrounders geen zwakheden.

Compacte constructie en een voor die compacte klasse indrukwekkend vermogen: dat zijn de ingrediënten van de beide accu-schroefboormachines CXS 12 en TXS 12. CXS/ TXS 12 zijn een perfecte aanvulling van de grotere modellen CXS/ TXS 18. Alle aanzetstukken van de 18-volt-schroefboormachines passen zonder problemen. De compacte accu is compatibel met alle oplaadapparaten van het 18-volt-assortiment.

Een TCL 6-oplaadapparaat wordt al meegeleverd. Dankzij hun krachtige koolborstelloze EC-TEC-motor kunnen de nieuwe topproducten in de compacte klasse in het kleine en gemiddelde toepassingsgebied elke montagetaak met vlag en wimpel aan. Zoals de naam al doet vermoeden,

zijn de twee compacte schroefboormachines verkrijgbaar in C- en T-uitvoering. Met de voor Festool typische en unieke C-vorm kan er bij boor- en schroefwerkzaamheden in de schroefas nauwkeurig gewerkt worden. De klassieke T-vorm zorgt voor een gemakkelijke hantering en een korte afstand tot het werkstuk.

Blijf je liever in het 18V systeem van Festool? Dan kan je rekenen op de CXS 18 en TXS 18. Alle voordelen van een compacte en veelzijdige accu-schroefboormachine, met de compatibiliteit met de 18V systeem van Festool.

Meer weten? www.festool.be

Stealthpivot is een compact en innovatief pivot/taats scharniersysteem, dat in vr�wel elk type deurpaneel (hout, staal, aluminium…) kan ingebouwd worden.

De scharnieren z�n uitgerust met een comfortsluiting en worden volledig geïntegreerd in uw deurpaneel waardoor er niets op voorhand in de vloer of het plafond voorzien dient te worden. Na montage is de scharnier onzichtbaar, vandaar de naam “Stealthpivot”.

“All you need is skills, we supply the rest.”