De Vlaamse schrijnwerker februari 2017 by Embuild

Uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel • Afgiftekantoor Gent X • Post P708240

De Vlaamse

Schrijnwerker

FEBRUARI 2017 DRIEMAANDELIJKS LEDENBLAD

#109

Dossier houtbouw

Eeuwenoud, maar nog steeds hypermodern Onderwijshervormingen:

Wat met houtopleidingen?

BATIBOUW

2017 Brussels Expo Exclusief voor vaklui

16 & 17/02

www.batibouw.be

BUILD-IT 16-17/ 02 Hall Astrid

Groot publiek

18 > 26/02

INHOUD

Betonnen buitengevel

Binnenspouwblad

uip

gro

> 6 mm

Waterdichting

8 à 10 mm

Omkasting Kitvoeg*

Hellende dorpel

Dossier houtbouw Houtbouw bestaat in verschillende varianten, maar wat zijn de kenmerken van ieder systeem? Ontdek 14 ook de getuigenissen van verschillende leden!

5 Voorwoord

Door Willy Simoens

6 Prikbord

Dossier houtbouw 10 Bouwen met hout:

eeuwenoud maar nog steeds hypermodern

16 Dany Geldof:

Paal- en balkbouw

18 Hahbo:

Modulaire houtbouw

Lopers op schrijnwerk en gevelbeglazing

*In deze kitvoeg moeten om de 60 cm openingen voorzien worden.

Onderwijshervorming

Het WTCB deed onderzoek naar lopers op schrijnwerk en gevelbeglazing, een probleem waar u als schrijnwerker liever niet mee geconfronteerd wordt.

Vanaf 2018 zijn de eerste onderwijshervormingen voor het secundair onderwijs van kracht. Wat betekent dit voor het houtonderwijs?

Systimber:

Onderwijs

houtschakelbouw

Wat verandert er voor de houtopleidingen?

26 Platform Houtbouw

28 Zo word je houtbouwexpert

30 WTCB

Lopers op schrijnwerk en gevelbeglazing

38 Verengingsnieuws

Infosessies U-waarden

40 Ledenvoordeel

42 Splinterinfo

Beursnieuws 32

Dag van de Afwerking breekt records

Martal

Batibouw – Confederatie Bouw

Diversen

Productnews:

Korlam:

CLT-houtbouw

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

SPREEK DIGI-TAAL

AUDITORIUM 2000 Heizel | Brussel

16.02. 2017

Online inschrijven is verplicht via www.bouwforumcontruction.be. Gratis bezoek Batibouw voor de deelnemers.

EDITO

Hout doet ademen We zijn weliswaar al februari, maar via deze pagina wil ik u namens onze federatie toch nog een gelukkig nieuwjaar wensen. Heeft u al kunnen werken aan de goede voor nemens? De Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers neemt zich alvast voor om ook in 2017 uw belangen te verdedigen en het schrijnwerkberoep te promoten. Die belofte kwamen we alvast na wat betreft de onderwijshervormingen. Zo wer den de opleidingen Bouwtechnieken en Houttechnieken in de derde graad TSO, mede door ons lobbywerk, niet samengevoegd, waardoor de eigenheid van deze houtopleiding gewaarborgd blijft. Begin dit jaar sloten we ook de inschrijvin gen af voor de Vlaamse Houtproef. Onze schrijnwerkwedstrijd ter promotie van het schrijnwerkberoep telt opnieuw bijna 900 enthousiaste, jonge deel nemers. Over voornemens gesproken, misschien kan onze bouwsector zich dit jaar voornemen om wat meer te werken met ons geliefde materiaal: hout. In dit nummer kijken we namelijk naar de verschillende vormen van houtbouw. Deze bouwmethode is absoluut evenwaardig aan andere bouwmethodes en bovendien ook goed voor het milieu.

Willy Simoens

Misschien moet de overheid daarom ook eens naar de houtbouwmethode kij ken? Ons lid Korlam was bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het gelamelleerde hout en de CLT-houtbouw van het hoogste houtbouwgebouw in Nederland, Patch 22. Goed voor acht bouwlagen met in het totaal een hoogte van 30 meter. Vervuilend? Integendeel! Hout slaat CO2 op, waardoor de 406 m³ hout van Patch 22 de uitstoot compenseert van ongeveer 2 miljoen kilometer aan uitlaatgassen van een midden klasse auto. Laten we dus hopen dat onze overheden in 2017 op dezelfde manier aan het rekenen slaan, zodat niet alleen het klimaat, maar ook onze sector er wel bij kan varen. Hout doet met andere woorden ademen!

Willy Simoens VOORZITTER CONFEDERATIE BOUW – VLAAMSE SCHRIJNWERKERS

COLOFON Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers

Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel Tel: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.vlaamseschrijnwerkers.be Verantwoordelijke Uitgever Filip Coveliers Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be

Administratie en redactie Redactie: Bram Schittecatte, Jeroen Verbeeck Tel: 02/545 59 47 Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@confederatiebouw.be jeroen.verbeeck@confederatiebouw.be

Vormgeving Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be

Advertentieverantwoordelijke Inge De Ridder Tel: 053 80 87 47 Fax: 053 80 87 48 inge.deridder@confederatiebouw.be

Drukwerk: Graphius

Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be

Coverbeeld: xx

Prikbord

900

leerlingen nemen deel aan Vlaamse Houtproef De beroepsfederatie Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers promoot ieder jaar het schrijnwerk beroep bij de jongeren met ‘De Vlaamse Houtproef ’. Dat is een schrijnwerkwedstrijd voor leerlingen houtbewerking die op een dag tijd een opgelegd werkstuk moeten ma ken. Dit jaar nemen er 900 leerlingen uit 62 scholen deel aan het gebeuren, dat plaatsvindt op donderdag 20 april. Daarna oordeelt een jury wie het beste werkstuk maakte. “Met deze wedstrijd willen we het schrijnwerk beroep in een positief daglicht stellen. Leerlingen worden op een andere manier uitgedaagd en moeten net als in het professionele werkveld zelfstan

dig werken. Bovendien willen we zo een brug slaan tussen het onderwijs en onze ondernemingen”, zegt Willy Simoens, voorzitter van Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers.

De prijsuitreiking vindt tot slot plaats op 9 juni in concertzaal De Casino in Sint-Niklaas. www.vlaamsehoutproef.be

Lid in de kijker:

“Vrouw in een mannenwereld”

Niemand zal ontkennen dat de schrijnwerkwereld voor het grootste deel bevolkt wordt door mannelijke vakmannen. Gelukkig bestaan er nog uitzonderingen! Zo staat er met Ilse Dieltjens een vrouw aan het hoofd van schrijnwerkerij Timber Works, een nieuw lid van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers

In 2012 startte Ilse haar bedrijf Timber Works, na een carrière in marketing en boekhouding. Vandaag staat ze aan het hoofd van een team van 6 mannen.“Een carrièreswitch is niet evident, vooral niet wanneer je als vrouw overstapt naar een mannenwereld. Vaak geloven vrouwen dat ze niet goed genoeg zijn, dat ze bepaal de vaardigheden missen. Die twijfels heb ik niet. Ik behaalde mijn diploma tot

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

schrijnwerker met fierheid”, vertelt Dieltjens. Bouwen zit de familie Dieltjens in het bloed. De vader van Ilse startte 43 jaar geleden een succesvol dak werkbedrijf dat haar broer vandaag runt, tesamen met een bouwbedrijf dat hij zelf opstartte. “Ik ben geboren tussen de dakpannen, het hout en de leien. Samen met mijn vader en broer kunnen we projecten aan van fun dering tot dak. Mijn bedrijf was de ontbrekende schakel. Mijn vader hoopte allang dat ik deze stap zou zetten”, besluit ze enthousiast. www.timberworks.be

Jonge Belg scoort ereplaats op Euroskills Robbe Meyvis (19) scoorde op de Euroskills-competitie in het Zweed se Gotenburg een zesde plaats in de categorie ‘meubelschrijnwerk’. Dat is goed voor een ereplaats, omdat de student Houttechnologie een resultaat behaalde dat boven het internationaal gemiddelde van de wedstrijd zit. “De opdracht was het maken van een klein tafeltje met een schuif en fineerwerk. De ver schillende houtverbindingen in het meubel waren een extra moeilijk heid”, vertelt hij. Euroskills is het Europees Kampi oenschap voor verschillende tech nische beroepen. De internationale uitstraling is een grote verrijking. “Je

ziet hier dat de houttechnieken in verschillende landen anders zijn. Dat maakt van deze wedstrijd een ple zante ervaring”, besluit Meyvis. Hij zal dit jaar opnieuw meedoen aan de Belgische Kampioenschappen om zich op die manier te kwalificeren voor de Wereldkampioenschappen in 2018 in het Russische Kazan. www.euroskills2016.com

Kent u de nieuwe Raad van Beheer? Afgelopen jaar veranderde de samenstelling van de Raad van Beheer van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers. Daarom geven we u hieronder een overzicht van de nieuwe samenstelling: VOORZITTER: Willy Simoens PAST-VOORZITTERS: Louis Stuyts (†), Guy Wanzeele, Yves De Keyser EREVOORZITTER: Rudi Carmeliet

Antwerpse Schrijnwerkers ontdekken Albanese hoofdstad

ONDERVOORZITTERS: Guido Baens, Freddy Rosseeuw SECRETARIS-GENERAAL Filip Vanholst PENNINGMEESTER: Geert Haest BESTUURSLEDEN: Marcel De Bie, Silveer De

De Koninklijke Vereniging van Aannemers-Schrijnwerkers van de provincie Antwerpen (VASPA) organiseerde van 30 september tot en met 3 oktober een citytrip naar de Albanese hoofdstad Tirana. Geen traditionele vakantiebestemming, maar daarom niet minderwaar dig! Dat bewees het goed gevulde programma: musea, paleizen en een uitgebreide stadswandeling. De schrijnwerkers leerden Tirana op een

eigenwijze manier kennen. Boven dien brachten ze ook een bezoek aan de TID-toren, een realisatie van het Brusselse architectenbureau 51N4E. Ook de ontmoeting met leraars van een lokale schrijnwerkschool bleek erg leerrijk. “Deze reis bundelde cul tuur, plezier en vakmanschap. Dat maakt van het geheel een onverge telijke trip”, besluit Ronny Peeters, voorzitter van VASPA.

Dobbelaere, Eric De Jong, Yves De Keyser, Chris De Laere, Jan De Wijngaert, Rudi Meul, Luc Nollet, Ronny Peeters, Leo Pype, Eric Volckaert. DIRECTEUR: Dirk Van Kerckhove

www.vaspa.be

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Prikbord

Ontdek de voordelen op confederatiebouw.be

Leden van de Confederatie Bouw weten het beter! De laatste weken passeerde er weer heel wat bouwnieuws de revue. Leden van de Confederatie Bouw zitten op de eerste rij, want zij kregen alle veranderingen of nieuwigheden in hun brievenbus of mailbox. Wist u bijvoorbeeld dat:

… u vanaf 1 januari 2018 moet beschikken over een verplichte verzekering van de tienjarige aansprakelijkheid van aannemers.

De Confederatie is geen voorstander van de verplichte verzekering van de tienjarige aansprakelijkheid van aannemers. De be taalbaarheid en beheersbaarheid van een dergelijk systeem doet immers vele vragen rijzen, en dus zijn we blijven ijveren tegen de invoering. Maar het is onafwendbaar: de verplichting komt er, wellicht vanaf 1 januari 2018. De ministerraad keurde een voorontwerp van wet goed. In het febru ari-nummer van Bouwbedrijf bespreekt de Confederatie de krachtlijnen, met als eerste vraag: wat is verzekerd?

… er heel wat nieuwe wetten en regels in werking treden in 2017?

In het december-januari-nummer van het ledenblad Bouwbedrijf krijgt u een uiteenzetting van alle belangrijke veran deringen voor uw bouwonderneming in 2017. Onder meer tijdskrediet, de elektronische aangifte van sociale risico’s (ASR), het dwangbevel van de RSZ, de wijziging van de loonnorm, de re-integra tie van arbeidsongeschikte werknemers, de nieuwe regelgeving voor overheids opdrachten, de omgevingsvergunning en nog veel meer komen er aan bod.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

… overuren en sectorale bijkomende uren (KB 213) waarvoor een toeslag betaald wordt, een gunstig fiscaal regime genieten?

De werkgever wordt gedeeltelijk vrij gesteld van doorstorting van bedrijfs voorheffing, terwijl de werknemer een belastingvermindering geniet waarmee al rekening wordt gehouden bij de inhou ding van de bedrijfsvoorheffing. Meer weten? U vindt een volledig dossier in het ledengedeelte van confederatiebouw.be: personeelsbeheer > lonen en voordelen > loontoeslagen > Overwerk

WIL U MEER WETEN? Leden van de Confederatie Bouw hebben een stapje voor. Zij zijn als eerste op de hoogte van de laatste veranderingen en nieuwigheden in de bouwsector. Dat gebeurt via de website, een maandblad en een dagelijkse nieuwsbrief. Alle bovenstaande onderwerpen kwamen hierin ruimschoots aan bod. Wil u dat ook? Neem dan contact op met uw lokale Confederatie Bouw: ∙ confederatiebouw.be/ oostvlaanderen ∙ confederatiebouw.be/ westvlaanderen ∙ confederatiebouw.be/ antwerpen ∙ confederatiebouw.be/ limburg ∙ confederatiebouw.be/ brusselvlaamsbrabant

Sociale dumping: Europa moet kordater optreden In december betoogden de Belgische en Europese vakbon den van de bouwsector tegen de problematiek van sociale dumping. Zowel werknemers als werkgevers zijn hiervan een groot slachtoffer. Bouwbedrijven moeten Belgische werk nemers ontslaan en gaan uiteindelijk failliet omdat ze niet langer concurrentieel zijn. “Europa moet kordater optreden! Sociale dumping is namelijk mee verantwoordelijk voor de groeiende onvrede over het Europese project”, zegt Robert de Mûelenaere, ge delegeerd bestuurder van de Confederatie Bouw.

Is dit ons Europa?

De aanklacht aan het adres van zowel de Europese Commissie als de Belgische rege ring is niet nieuw. In minder dan vier jaar tijd verloor de bouwsector ruim 20.000 banen terwijl het aantal gedetacheerde werknemers voortdurend toenam. “Het aantal faillissementen in de bouw blijft jaar na jaar toenemen. Mensen verliezen hun job en families worden getroffen. Dit kan

toch niet het Europa zijn dat wij wensen? Ze creëert jobs in een sector, maar plaatst die binnen een andere sector op de helling”, zegt Robert de Mûelenaere.

Ondermaatse aanpak

De Confederatie Bouw erkent dan wel de intenties van de Europese Commissie om het dossier rond sociale dumping aan te pakken, toch vindt ze dat Europa niet ver genoeg gaat. Haar aanpak blijft ondermaats en de problemen worden onvoldoende ten gronde aangepakt. De Confederatie wil dat Europa dringend verder werkt maakt van een betere coördi natie van de sociale zekerheidsbijdragen. Sociale lasten moeten momenteel betaald worden in het land van herkomst. Vaak liggen die daar veel lager, laat staan dat ze ook effectief betaald worden. Bijkomend roept de Confederatie Bouw op om de herziening van de Detacheringsrichtlijn verder aan te scherpen. www.confederatiebouw.be

Vlaamse Schrijnwerker februari 2017 rest.pdf 1 18-1-2017 14:10:19

Opdeelzagen van Mayer : top uit Duitsland. C

Automatisch platenmagazijn mogelijk

CMY

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Dossier houtbouw

Bouwen met hout: eeuwenoud, maar nog steeds hypermodern

De Vlaamse Schrijnwerker â&#x20AC;¢ februari 2017

Al eeuwenlang maakt de mens gebruik van hout om gebouwen te vervaardigen. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw zag het ernaar uit dat metselwerk houtbouw naar de achtergrond zou verdrukken, maar de voorbije decennia zit de populariteit van hout opnieuw in de lift. En daar zijn goede redenen voor!

Het gebruik van hout in de bouw heeft enkele voordelen ten opzichte van de andere bouwmaterialen. Er zijn op de eerste plaats de praktische voordelen: bouwen met hout gaat doorgaans snel. De assemblagesnel heid ligt een stuk hoger dan bij veel andere bouwmaterialen. Hout moet bovendien ook niet uitdrogen, waardoor de verschillende werken elkaar razendsnel kunnen opvolgen. Een ander voordeel van hout is het gewicht. Hout is lichter dan veel andere bouwmate rialen, waardoor bouwwerken op onder gronden met een geringe draagkracht moge lijk zijn. De fundering moet bij houtbouw ook minder draagkrachtig zijn. Daardoor dalen de kosten voor de fundering. Omwille van het lage gewicht is houtbouw ook beter geschikt om een extra verdieping te plaatsen bovenop een bestaand gebouw. Bouwen met hout biedt dus heel wat mogelijkheden. Uiteraard mogen we ook het ecologisch aspect niet vergeten. Hout is een erg milieu vriendelijk bouwmateriaal. Het is namelijk volledig hernieuwbaar en niet vervuilend tijdens het gebruik. Voor de productie ervan

“

Ecologisch, licht en snel, houtbouw heeft vele voordelen

”

is zes keer minder energie nodig dan voor de productie van beton. Bovendien blijft er weinig afval over, aangezien hout recycleer baar of herbruikbaar is. Tot slot heeft hout een lage thermische i nertie. Dat betekent dat houtbouwwoningen snel opwarmen in de winter (lage verwarmings kosten!), maar dat betekent anderzijds ook dat houten woningen sneller opwarmen in de zomer. Gelukkig laten de verschillende houtbouwtechnieken (zie verder) allemaal toe om eenvoudig isolatiemateriaal aan te brengen. Moderne houtbouwwoningen zijn doorgaans erg goed geïsoleerd.

Bouwtechnieken

Bouwen met hout kan op verschillende ma nieren. De vier traditionele houtbouwtech nieken, houtskeletbouw, houtstapelbouw, bouwen met massieve platen en paalen balk bouw, komen bijna overal in Europa voor en hebben hun deugdelijkheid al v oldoende be wezen. Iedere methode heeft echter voor- en nadelen, die we hieronder bespreken. Uiteraard bestaan er naast deze vier metho des nog mogelijkheden. Zo is het ook per fect mogelijk om houtbouw te combineren met beton. Dit zijn hybride vormen van houtbouw.

Houtskeletbouw

Houtskeletbouw is momenteel wellicht de populairste vorm van houtbouw. Bij deze bouwtechniek bestaat de structuur van het gebouw uit een skelet van verticale elemen ten die op regelmatige afstand van elkaar geplaatst worden. Deze verticale stijlen wor den onderling verbonden met horizontale dwarsliggers met dezelfde doorsnede. Zo ontstaan kaders. Meestal worden de stijlen van het skelet om de 40 of 60 centimeter ››› De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Dossier houtbouw

››› geplaatst, zodat ze compatibel zijn

met standaardafmetingen van wind verbandplaten. Aangezien men bij de meeste bouwprojecten de stijlen en dwarsliggers op dezelfde standaard af standen plaatst, kunnen grote delen op voorhand geprefabriceerd worden, waardoor het bouwproces snel kan ver lopen. Bij skeletbouw speelt elk element van de wanden een eigen rol. Het skelet vangt de verticale belastingen van het dak en de verdiepingen op. De wind verbandplaten, die aan het houtwerk genageld zijn, vangen op hun beurt de horizon tale belastingen van de wind op.

Voor houtskeletbouw zijn de isolatiemogelijkheden erg uitgebreid.

Meestal brengt men (thermisch) isolatiemateriaal aan tussen de stijlen. Desgewenst kan nog extra thermische isolatie aangebracht worden langs de binnen- of buitenzijde om koude bruggen ter hoogte van de stijlen op te vangen. Skeletbouw is geschikt voor heel uiteenlopende v ormen van isolatie (interne bekleding, isolatiepanelen,...), wat deze bouwtechniek erg geschikt maakt voor passief- of zeer lage ener giehuizen. Voor de buitenbekleding zijn de moge lijkheden schier eindeloos: baksteen, steen, hout, kunststof bekleding enzo voort. Houtskeletbouw heeft enkele grote voordelen: de werken gaan snel, grote delen kunnen op voorhand geprefabri ceerd worden, en deze methode biedt de architecten een grote creatieve vrij heid. Skeletbouw is namelijk erg flexi bel. Houtskeletbouw laat namelijk toe om gebouwen met ongewone vormen op te trekken. Maar ook wanneer er later verbouwingen nodig zijn, is de eenvoud van deze techniek een grote troef. Dankzij de flexibiliteit zijn bovendien ook de mogelijkheden op het vlak van isolatie erg uitgebreid, wat tegenwoor dig alsmaar belangrijker wordt.

Paal- en balkbouw

Paal- en balkbouw is veel minder be kend dan houtskeletbouw. Bij deze techniek wordt een grote open struc

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Bij een paalbalkbouw rust de volledige belasting van het gebouw op een klein aantal palen en balken.

tuur gebouwd die bestaat uit een veel beperkter aantal dragende elementen. Niet alleen het aantal verticale elemen ten (palen) is veel lager dan bij hout skeletbouw, ook worden er veel minder horizontale dragers (balken) gebruikt. Hierdoor ontstaan er veel grotere ope ningen. Vaak kiest men voor palen die zich over de volledige hoogte van het gebouw uitstrekken, maar palen die zich beper

ken tot de verdiepingshoogte zijn even eens mogelijk. Omdat de volledige belasting van het gebouw rust op een klein aantal palen en balken, is het erg belangrijk dat deze optimaal samengesteld en gedimen sioneerd zijn. Meestal kiest men voor massief hout, maar tegenwoordig is het ook mogelijk om paalen balkwonin gen te vervaardigen met gelamelleerd of gelijmd hout.

©Jonckheere Wood

Hoewel paalen balkbouw een eeu wenoude bouwmethode is, is ze uit stekend geschikt voor de moderne architectuurstijlen. De grote openin gen in de structuur bieden immers de mogelijkheid om met erg grote ramen te werken, of eenvoudigweg voor gla zen wanden te opteren. De lichte, open ruimtes sluiten naadloos aan bij de mo derne architecturale trends. Uiteraard is het ook mogelijk om de paalen balkstructuur te vervolledigen met vulwanden die ofwel deels tussen de palen geplaatst worden, ofwel aan gebracht worden langs de binnen- en buitenzijde. Hoewel deze wanden geen draagwanden zijn, kunnen ze toch hel pen om het geheel te verstevigen en de windbelasting op te vangen. Aangezien het bij paalen balkbouw vooral draait om de buitenstructuur van het gebouw, is de keuze van de binneninrichting volledig vrij. Door de eenvoud van de structuur is het bovendien erg eenvoudig om later ver

“

Hoewel paalen balkbouw een eeuwenoude bouwmethode is, is ze uitstekend geschikt voor de moderne architectuurstijlen

”

bouwingen uit te voeren, zowel aan de binnen- als aan de buitenstructuur.

Houtstapelbouw

Bij houtstapelbouw worden m assieve bal ken op- of naast elkaar geplaatst. Wan neer de houtelementen horizon taal gestapeld worden, moet er bij de bouw extra aandacht besteed worden aan het onvermijdelijke krimpen en

uitzetten van het hout (speling, aan pasbare voegen). Dit doet zich vooral voor in de eerste jaren na de bouw. Na verloop van tijd neemt dit fenomeen af als gevolg van de druk die balken on dervinden en het drogingsproces. Kiest men ervoor om de balken verti caal te stapelen, dan is dit uitzetten en inkrimpen minder problematisch. Houtstapelbouw is minder geschikt voor grote of hoge gebouwen. Het is bovendien erg moeilijk om in een l atere fase nog aanpassingen uit te voeren aan de constructie. Ook de integratie van elektriciteitsleidingen, waterleidingen, afvoersystemen of domotica is bijzon der complex. Omwille van deze rede nen is stapelbouw minder populair is ons land. Op pagina 16 vindt u alvast voorbeeld van een paalen balkbouwproject, uit gevoerd door Dany Geldof, lid van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijn werkers. ›››

Sinds meerdere decennia is Korlam gespecialiseerd en toonaangevend in ontwerp, productie en montage van gelamelleerde houten structuren, toegepast in verschillende sectoren en voor diverse toepassingen. Tevens zijn wij vandaag een van de leidinggevende bedrijven in kruisgelaagd hout (CLT) met realisaties van meerlaagse gebouwen in Belgie en Nederland tot 6 verdiepingen. Op basis van haar kennis en ervaring in houtconstructies werd Korlam geselecteerd als officiele partner voor Kielsteg, een innovatief houten daken vloerelement.

KORLAM NV Breulstraat 111 B-8890 Moorslede T +32 51 78 88 88 F +32 51 78 88 89 verkoop@korlam.be www.groepterryn.be De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Dossier houtbouw

CLT-platen bestaan uit gekruiste lagen verlijmde massieve planken uit naaldhout.

›››

CLT-houtbouw

Houtbouw kan ook aan de hand van massieve houten platen. In vakter men spreekt men over CLT-panelen (CLT: cross laminated timber), dat zijn gekruiste lagen verlijmde massieve planken uit naaldhout. De dikte van deze p anelen varieert naargelang de bouwconstructie, omdat de panelen de dragende structuur van het gebouw vormen. Ze kunnen veel belasting dragen waardoor het een geschikte bouwmethode is voor gebouwen met meerdere verdiepingen. Het hoogste appartementsgebouw met CLT-pane len in ons land telt bijvoorbeeld zes verdiepingen. De verlijmde planken worden gevin gerlast, verlijmd en geperst tot één groot geheel, waardoor de CLT-pane len afmetingen kunnen hebben van maximum 16 meter lang en 3,5 me ter hoog. Deur- en vensteropeningen worden vooraf in het atelier uitgefreesd en afhankelijk van de overspanning worden gelamelleerde houten balken voorzien ter ondersteuning. De groot te van de panelen heeft ook positieve gevolgen voor de luchtdichtheid (grote

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

elementen, dus minder verbindingen) en de isolatielaag, die onafgebroken kan doorlopen en geen kans laat aan koudebruggen. De CLT-panelen hebben bovendien een goede stijfheid, weinig maatveran dering (amper werking van het hout) en een goede brandweerstand. Omdat het over een droge bouwmethode gaat, is de plaatsing ook amper onderhevig aan de weersomstandigheden. Net als andere houtbouwsystemen gebeurt de plaatsing erg snel. Een belangrijk voordeel voor de bin nenafwerking is dat de leidingenspouw reeds in de voorbereiding wordt voor zien. In het atelier freest men vooraf de voorzieningen uit voor alle technie ken. Wat betreft de buitenafwerking zijn er weinig beperkingen en kunnen de meest gangbare technieken worden toegepast. Korlam, een lid van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers deelt haar expertise over CLT-houtbouw nog uitgebreider op pagina 20.

Systimber introduceerde met houtschakelbouw een nieuwe vorm van houtbouw.

Hybride vormen

Houtbouw hoeft bovendien geen ver haal te zijn waar enkel hout de hoofdrol speelt. Er bestaan ook bouwmethoden die verschillende materialen combine ren. Een goed voorbeeld is de hout bouwtechniek van Hahbo (zie pagina 18) waar de draagstructuur bestaat uit stalen gegalvaniseerde profielen. Voor appartementsgebouwen in CLT-hout bouw is het dan weer aangewezen om vanaf een bepaalde hoogte te werken met een betonnen kern. In een wereld waar de klimaatverandering stilaan wild om zich heen grijpt, kan hout dus een oplossing bieden. Of een deel van de oplossing vormen. Dat de evoluties in de houtbouwsector elkaar in sneltempo opvolgen, bewijst dan weer Systimber. Dit bedrijf ont wikkelde een compleet nieuwe hout bouwmethode die ze zelf ‘houtscha kelbouw’ noemen. De zetting van het hout wordt door deze techniek volledig geëlimineerd. Een verslag leest u op pa gina 22.

Alle Innovaties. Eén beurs. LIGNA 2017

EEN VENSTER Op DE TOEKOMST.

22 – 26 mei 2017 Hannover ▪ Germany ligna.de

Ga een echte vertrouwensrelatie aan met WIB®, uw producent van ramen en veranda’s in PVC of aluminium. WIB® garandeert u zoveel meer dan alleen kwaliteit: compleet productgamma snelle en gedetailleerde offerte technisch-commerciële ondersteuning termijnen worden gerespecteerd verzorgde levering door onze vrachtwagens Zeg JA tegen een winnend partnership ! Een echte partner voor echte ondersteuning ? Contacteer ons vandaag nog ! www.wib.eu Geproduceerd in België en Luxembourg

WAKO SA / 2, Z.A.C. Haneboesch II / L-4563 Differdange T +352 588 06 51 50 / F +352 58 35 33 / info@wib.eu / www.wib.eu

WIB_AD_90x265 NL.indd 1

GLOBAL FAIRS SA Tel. +32 16 73 45 51 · info@global-fairs.com

24/09/15 14:08

Dossier houtbouw: paal-en balkbouw

Onbekend, maar een volwaardig alternatief voor de klassieke bouwtechnieken Een opvallende variant van de houtbouw is de paalen balkbouw. Bij deze techniek bestaat het geraamte van het gebouw uit grote houten balken, die samen een skelet vormen met een open structuur. Schrijnwerker Dany Geldof heeft al verschillende paal-en-balkwoningen neergezet. Hij geeft ons een rondleiding op een nieuwbouwproject in Watou.

Eigenlijk is de paalen balkbouw een techniek die eeuwen geleden al werd toe gepast. Bij deze bouwmethode gebruikt men zware houten kolommen (de palen) en liggers (de balken) uit één stuk om het skelet van de woning te vormen. Wanneer alle balken aan e lkaar bevestigd zijn, ont staat er een ijzersterke, stabiele structuur. “Het grote verschil met houtskeletbouw”, legt Dany Geldof uit, “is dat we bij paalen balkbouw gebruik maken van veel grotere balken in één stuk. Het skelet van het gebouw bestaat uit een heel be perkt aantal palen, die van de vloer tot de nok van het dak reiken. Typisch bij deze bouwtechniek is dat er erg grote ruimten ontstaan tussen de dragende en liggende balken. Dat laat de architecten toe om ontzettend g rote ramen te gebruiken. Bij de klassieke houtskeletbouw heb je deze grote openingen niet. Daar zal je zelden een open ruimte vinden die breder is dan een h alve meter”.

Dany Geldof licht toe: “De paalen balk bouw is uitstekend geschikt voor bijvoor beeld strobalenwoningen of leembouw. Wanneer mensen kiezen voor paalen balkbouw, dan doen ze dat meestal om dat ze bewust kiezen voor een ecologisch verantwoorde bouwmethode. In de wo ning in Watou opteerden de opdracht gevers voor een andere ecologische tech niek: bouwen met hennepblokken van Chanvribloc. Deze blokken, die bestaan uit samengeperste hennepvezels en kalk, zien eruit als grote bakstenen waarmee de wanden van het gebouw opgetrokken worden. Net als stro heeft ook hennep uitstekende isolerende eigenschappen. Aangezien het hier gaat om een grote vakantiewoning (1000 kubieke meter), sluit de ecologische bouwstijl goed aan bij de moderne reistrends als duurzaam reizen en ecotoerisme”.

Voor de vakantiewoning in Watou, een L-vormig gebouw waarbij de buitenwan den respectievelijk 15 en 14 meter lang zijn, werden amper 18 palen gebruikt. Deze palen zijn de steunpilaren van de volledige constructie en het dak, want de binnenmuren noch de buitenmuren zijn dragende wanden.

De mensen die zich verdiepen in ecolo gische bouwmethoden kennen de paalen balkbouw dus wel, maar bij het grote publiek is deze techniek vaak onbekend. “En dat is jammer”, vindt Dany Geldof. “Want paalen balkbouw is een vol waardig alternatief voor de traditionele bouwtechnieken”.

Ecologisch

Paal- en balkbouw is niet duurder dan de klassieke bouwmethoden, en de paalen balkgebouwen moeten qua stevigheid niet onderdoen voor de klassieke wo ningen. Er zijn dus amper nadelen aan

verbonden. Toch kiezen slechts weinig mensen voor deze methode.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Boven: Een op maat gemaakt verbindingsstuk houdt alle balken op hun plaats. Onder: De wanden bestaan uit hennepblokken van Chanvribloc.

Een complexe puzzel

Een afgewerkte paalen balkwoning mag er dan langs de buitenzijde niet an ders uitzien dan een klassieke woning, het bouwproces verloopt wel helemaal anders.

gens overgebracht naar de werf, waar alles reeds in gereedheid was gebracht. Op de betonplaat waren reeds metalen potten aangebracht, waar we de verti cale steunbalken met behulp van een kraan in geplaatst hebben. Vervolgens werden ook de horizontale liggers en de dakelementen geplaatst. Aangezien alles goed voorbereid was, schoven en klikten alle balken netjes in elkaar. Met vier personen zijn we erin geslaagd om het hele skelet op te bouwen op min der dan een week. Dankzij onze goede voorbereiding pasten alle delen perfect in elkaar en ging er geen tijd verloren. Zo ontstond een zelfdragende structuur, die al behoorlijk stevig is. Wanneer het skelet er volledig stond, hebben we nog twee dagen nodig gehad om alle delen in elkaar vast te schroeven. Daardoor is een paalen balkwoning bestand tegen de zwaarste stormen”.

Moment van de waarheid

Het spannendste moment bij een paalen balkbouwproject is dus het ogenblik wanneer alle palen en balken in elkaar gepuzzeld worden. “Vandaar dat je best een beroep doet op een ervaren timmer man”, geeft Dany nog mee. “De basis constructie is immers essentieel. De stevigheid en stabiliteit van het gebouw berust volledig op deze structuur”.

“Het grote verschil is dat de timmerlui de volledige structuur van het gebouw neerpoten”, vertelt Dany Geldof. “Bij deze vakantiewoning bijvoorbeeld, lag enkel de betonnen bodemplaat er, toen wij op de werf aankwamen. Ter plaatse hebben wij dan het volledige skelet van het gebouw opgetrokken”. Aan zo’n bouwproject gaat wel heel wat voorbereiding vooraf. Schrijnwerker Danny Geldof: “Van zodra ik de plan nen van de architect krijg, begint er heel wat rekenen denkwerk. Welke balken

hebben we nodig? Hoeveel? Welke belasting moeten ze kunnen weerstaan? Ik laat vervolgens het hout leveren in mijn atelier en daarna zagen we alles exact op maat. Voor deze woning heb ben we gewerkt met 13 meter lange balken uit dennenhout. We brengen pennen en L-vormige bevestigingsij zers aan, zodat er op de werf zelf niet meer moet gezaagd en geschaafd wor den. We trachten om alles al op voor hand klaar te hebben. Bij dit project zijn we daar heel goed in geslaagd. We hebben de afgewerkte balken vervol

“Omdat we bij deze vakantiewoning een aparte dakstructuur gebruikt hebben, waarbij we werkten met verschillende driehoeken die allemaal samenkwamen in het hoogste punt van het dak, heb ik zelfs een speciaal metalen element laten ontwerpen waarin alle dakbalken samenkomen. Het op maat gemaakte metalen verbindingsstuk verzekert dat alle balken netjes op hun plaats blijven en voldoende ondersteund zijn”. De stevigheid van het skelet is dus fun damenteel bij paalen balkbouw. Daar voor moet je steeds een beroep doen op een ervaren vakman. “Maar”, zo geeft Dany Geldof aan, “handige doe-hetzelvers, die een cent willen besparen, kunnen gerust zelf de wanden optrek ken. Bouwen met strobalen, of zoals hier met hennepblokken, is immers hele maal niet moeilijk. En je kan nauwelijks iets verkeerd doen. Nog een extra voor deel dus van paalen balkbouw”. www.geldofbvba.be

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Dossier houtbouw

Modulaire houtbouw als oplossing Het houtbouwbedrijf Hahbo NV uit Wijnegem lanceerde in 2013 een modulair staal- en houtbouwsysteem dat zich prima leent voor school- en kantoorgebouwen. Het systeem bestaat uit ecologische materialen, kan snel geplaatst worden en kan erg goede isolatiewaarden voorleggen. Vier jaar geleden ontwikkelde Hahbo, lid van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers, in samenwer king met ontwerper Axel Enthoven een bouwsysteem waarbij hout en ecolo gische materialen centraal staan. Dat kreeg de naam ‘LLEXX®’. Het gemeen tebestuur van Bierbeek koos eind 2016 vanuit hun ecologische langetermijnvisie een Hahbo LLEXX-oplossing voor hun nieuwe kleuterschool. Wij kregen de ge legenheid om de bouw te volgen en het systeem van naderbij te bestuderen.

Houten draagvloer

Een goed gebouw start logischerwijs bij een goede draagvloer. Bij het LLEXX-ge bouw in Bierbeek bestaat die uit een frame van gelamelleerde houten balken waarin de aannemer met cellulose geïso leerde vloercassettes plaatste, met een dik

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

te van 27 cm (U-waarde: 0,18 W/ m²K). De leidingen voor technieken zijn ver werkt in een uitsparing die we maken in de houten vloerelementen. Die loopt van de ene kopse kant van het gebouw naar de andere. Bovenop die vloer komt een lattenwerk waarop men in de afwerkings fase een vloer plaatst. “Vaak is dat lino leum, maar ook een elastische gietvloer is mogelijk. Een keramische vloer op een houten ondergrond is dan weer niet aangewezen omwille van de werking van het hout.”, vertelt Philippe Wauters van Hahbo “In een aantal andere projecten, waar de klant betegeling en vloerverwar ming wenste, voorzagen we om die reden een klassieke vloeropbouw”.

Uitwendige stalen constructie

Hahbo is een dochterbedrijf van Frisomat, een internationale speler op

vlak van staalconstructies. Niet ver rassend dus dat het geraamte van dit bouwsysteem bestaat uit stalen gegal vaniseerde profielen en koppelstukken. In het ontwerp maken zij deel uit van de buitengevel omdat ze niet in, maar buiten de constructies staan. Dit uit wendige geraamte, dat in een kleur naar keuze kan gepoederlakt worden, heeft een breedte van 6,5 of 8 m en komt in veelvouden van 4 m, met een hoogte oplopend van 2,7 m tot 3,5 m. Ook luifels en geschakelde opstellingen zijn mogelijk. De snelle plaatsingstijd van het ‘ruw bouwgedeelte’ is onder meer te danken aan standaardisering, maar ook aan de grote afmetingen van de bouwstenen. Een vloerelement meet bijvoorbeeld 4 bij 2 meter, goed voor 8 m² vloer

Buitenschrijnwerk

voor groeiende vraag naar schoolgebouwen oppervlakte. Zo staat een gemiddelde constructie na amper een week bouw tijd al wind- en waterdicht.

Houten binnen- én buitenmuren

De opbouw van de buitenmuren ge beurt aan de hand van dubbelzijdige houten muurelementen uit vocht werende s pano platen die vooraf in het atelier gevuld worden met cellulose vlokken. De t otale breedte van een ele ment bedraagt 22 cm en is goed voor een U-waarde van 0,22 W/m²K. Aan de binnenkant wordt een horizon taal houten lattenwerk aangebracht, waartegen de binnenafwerking beves tigd wordt. Hiertussen lopen ook alle leidingen zodat het aantal doorborin gen beperkt blijft. Voor de binnenaf

Dit modulaire bouwsysteem is gestoeld op standaardmaten en heeft als voordeel dat er geen maatverschillen of onjuiste toleranties mogelijk zijn. Het buiten schrijnwerk daarentegen is voor prak tisch iedere werf verschillend. In het atelier van Hahbo maken de schrijnwer kers een multiplexkader op maat. Dat gaat naar de vakman die er de ramen in plaatst. Dat geheel wordt tot slot vervoerd naar de werf en luchtdicht in de openingen geplaatst. “Voor de raam kaders gebruiken we steeds aluminium profielen. De bandramen die net onder het dak geplaatst worden, zijn dan weer vervaardigd uit gelamelleerde lariks, dat een uitstekende U-waarde heeft”, zegt Philippe Wauters.

werking gebruikt Hahbo de ClicWall®platen van Unilin, gebaseerd op het bekende Quick Step kliksysteem, waar door je een quasi naadloos oppervlak krijgt. Deze platen zijn beschikbaar in verschillende kleuren en fronten.

Het plafond van het LLEXX-bouw systeem bestaat uit met cellulose geïso leerde dakelementen van 27 cm. Daarop komt de dakhuid uit stalen gegalvani seerde en voorgelakte felsplaten.

“Aan de buitenzijde plaatsen we een dampscherm tegen de muurelementen, waarna we een lattenwerk bevestigen voor de gevelafwerking. Die bestaat uit thermisch behandeld hout (ayous of populier) dat in een stalen voegpro fiel geschoven wordt”, legt Philippe Wauters uit.

In de standaarduitvoering haalt een LLEXX-gebouw een isolatieniveau K36, dankzij een goede luchtdichtheid, de lage thermische geleidbaarheid van hout en de dikke isolatielagen. Het kan welis waar nóg beter. “Binnenkort starten we een werf in Hoogstraten waar K27 voor geschreven staat in het lastenboek. Door verschillende bouwknopen op te lossen en door het gebruik van driedubbele be glazing halen we ook die waarden”, stelt Wauters.

Op het vlak van akoestiek en brand weerstand werden de juiste afwerkings materialen gekozen om aan de strenge schoolnorm te voldoen.

Sterke energieprestaties

Meer info op www.hahbo.be

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Dossier houtbouw: CLT-houtbouwtechniek

Voor ieder project maakt Korlam CLTelementen op maat.

Lost CLT-houtbouw mee het CO₂-probleem op? Europa stelt zichzelf tot doel om tegen 2020 de CO²-emissie drastisch te verminderen. Houtbouw kan alvast een deel van de oplossing vormen. Hout vereist 30% minder energie dan andere grondstoffen bij de verwerking voor bouwen interieurtoepassingen. Bovendien blijft CO² levenslang opgeslagen in het hout. “Op bouwtechnisch vlak is er geen enkel excuus meer om niet te bouwen met hout. Met de CLT-houtbouwtechniek realiseerden we in België bijvoorbeeld al gebouwen tot zes verdiepingen”, vertelt Dieter Penninck, directeur van houtbouwbedrijf Korlam.

Korlam, lid van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers, associeert men voornamelijk met de productie en plaatsing van gelamelleerde hout constructies, denk aan kolommen, liggers of spanten voor gebouwen waar grote overspanningen nodig zijn. Maar sinds enkele jaren is de onder neming ook actief in het ontwerpen, produceren en plaatsen van kruis laagshouten panelen, de zogenaamde CLT-panelen (cross-laminated timber, zie pagina XX). “Onze gelamelleer de houtconstructies zijn en blijven uiteraard een belangrijke pijler voor ons bedrijf, maar we zien dat onze houtbouwactiviteiten met CLT steeds belangrijker worden en dat we hier gelden als een referentie voor de pro jectmarkt”, duidt Dieter Penninck de groei van CLT.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Ontwerpfase

Bij een gebouw in CLT-houtbouw is de ontwerpfase van uitermate groot be lang. Een bouwproject moet zich in de eerste plaats lenen voor deze bouwwijze. Penninck: “Daarom beschikken we over een eigen studiedienst die onder meer de haalbaarheid van een project kan bereke nen. Een CLT-houtbouwconstructie kan bijvoorbeeld overspanningen tot 6,5 m overbruggen. Voor grotere overbruggin gen bieden we andere oplossingen, zoals onze Kielsteg-bouwelementen.” Bovendien beschikt Korlam niet over een stock met standaardmaten. “Voor ieder project maken we CLT-elementen op maat. De panelen kunnen een maxima le grootte van 16 m lang en 3,5 m hoog hebben. De dikte van de panelen varieert dan weer naargelang het aantal lagen. We

werken steeds met een oneven aantal la gen waardoor we diktes aanbieden van 60 tot 300 mm. Omdat Korlam veel aandacht besteedt aan een goed en weldoordacht ontwerp, verloopt de plaatsing ook heel erg snel. “Wij hebben onlangs bijvoorbeeld de CLT-ruwbouw van een project van 1.800 m² bewoonbare oppervlakte vol tooid op 41 werkdagen ”, klinkt het.

Opbouw

“Een CLT-houtbouw start bij ons met een grondprofiel waarop de CLT-platen worden geplaatst. Die verankert men met schroeven en hoekijzers. Indien gespecifieerd kunnen we de nodige ont koppelingen voorzien tussen panelen om de akoestiek te verbeteren”, stelt Penninck. “CLT-houtbouwconstructies

Door de kruislaagse opbouw is de werking van de panelen verwaarloosbaar.

OVER KORLAM Korlam maakt deel uit van de Groep Terryn. Die groep huisvest bedrijven met als specialisatie industriebouw (Spanbo) of houtconstructies (Lamcol, Korlam). Groep Terryn is op haar beurt een onderdeel van CFE, een beursgenoteerd bouwbedrijf dat onder meer bekend is van baggerbedrijf DEME. Korlam zelf exploiteert drie activiteiten, telkens onder een andere merknaam: Korlam is de merknaam voor de productie en plaatsing van gelamelleerde houtconstructies, Buildinx staat voor alles wat met CLT-panelen te maken heeft en Kielsteg is tot slot een merk van innovatieve bouwelementen in hout voor grote overspanningen en uitkragingen. De drie merken vullen elkaar perfect aan waardoor Korlam een uitgebreide dienstverlening kan aanbieden. www.groepterryn.be/nl/korlam

menten staan namelijk gelijk aan min der aansluitingen die met tape afgeplakt moeten worden.”

De uitsparingen voor de nutsvoorzieningen worden vooraf uitgefreesd in de platen.

zijn ook een goede oplossing voor wie luchtdicht wil bouwen, omdat onze panelen vanaf drie lagen reeds lucht dichtheid garanderen. Grotere bouwele

De uitsparingen voor de nutsvoorzie ningen worden vooraf uitgefreesd in de platen. Hierdoor is er geen latten werk nodig om een binnenwand te bevestigen. Die kan meteen tegen de CLT-panelen worden gemonteerd. De buitenafwerking verschilt niet met an dere bouwsystemen: een isolatielaag, een geventileerde spouw en tot slot een gevelafwerking. Maar hoe zit het dan met de zetting van het hout? “Door de kruislaagse opbouw is de werking van de panelen verwaarloosbaar. Ook voor de vloeropbouw van verdiepingen is alles mogelijk. Chape, vloerverwarming en bijvoorbeeld keramische tegels zijn geen enkel probleem”, legt Penninck uit.

CO2-neutraal

Korlam is, naast de Benelux, ook actief in Groot-Brittannië en Frankrijk. Dat komt grotendeels door de CO2-taksen die de lokale overheid in het buitenland heft bij de constructie van gebouwen. “Hout slaat CO2 op, maar heeft in de productie en verwerking ook veel min der energie nodig”, haalt de Korlam- directeur een belangrijk voordeel aan. “In het buitenland hebben ze met an dere woorden begrepen dat houtbouw een deel van de oplossing kan zijn voor de reductie van CO2-emissie. Daar om willen we aan onze overheden ook een oproep doen om daar meer reke ning mee te houden. Het gaat om een win-winsituatie. Korlam wil hierin ook een voortrekkersrol opnemen en maak te haar engagement ook duidelijk op de Vlaamse Klimaattop.” De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

OOK ZO VAN DE T

BOUW? SCH O P E N WR I J F I N V I A E RV E N D A G .B E

Zondag 7 mei 2017 een initiatief van

met steun van

OWD_17_adv A5-liggend.indd 1

19/09/16 15:42

NIEUW

FELDER Kwaliteit en precisie samen gebracht

HOUTSCHAKELBOUWSYSTEEM ZOEKT REGIONALE BOUWPARTNER

Schaven, frezen, paneelzagen Een en boren volwaardige CF 741 Combimachine

M/V IK ZOEK

ij meubelmaker le ke en n ee in machine

IK BIED

INTERESSE?

FELDER GROUP BELGIUM Vosseschijnstraat 20 | 2030 Antwerpen Tel. +32 3 5416474 | www.felder.be

FE_CF741_25-01-2017_90x128_BE_DUT.indd 1

Toekomstgerichte, ambitieuze en gedreven houtbouwers en / of schrijnwerkers. Een innovatieve houtbouwtechnologie voor grote en kleine projecten met BIM-ondersteuning. Contacteer bouwpartner@systimber.com

WWW.SYSTIMBER.COM

25.01.2017 10:57:40

Platform Houtbouw

Nieuw Platform Houtbouw wil bouwlustigen warm maken voor houtbouw Binnen de Confederatie Bouw werd eind 2015 een nieuw samenwerkingsverband opgericht: het Platform Houtbouw. De beroepsfederaties van de schrijnwerkers, de dakwerkers en de algemene aannemers bundelen in dit platform de krachten om de houtbouw te promoten. Houtbouw heeft vele troeven, die helaas niet altijd bekend zijn bij het grote pu bliek. Daar wil het Platform Houtbouw verandering in brengen. Veel mensen weten niet dat hout niet alleen een erg milieuvriendelijk materiaal is, maar ook uitstekend geschikt is voor energiezuinige woningen. Verder zijn houtbouwcon structies bijzonder licht, waardoor er geen zware funderingswerken nodig zijn. En aangezien veel elementen op voorhand kunnen geprefabriceerd worden, verloopt houtbouw doorgaans ook erg snel. Een laatste troef, die te weinig gekend is, is het feit dat houtbouw zich ook uitste kend leent voor verbouwingen en uitbrei dingen van bestaande woningen.

Oprichting platform

De verenigingen van de algemene aan nemers (FABA), de schrijnwerkers en de dakwerkers (Confederatie Bouw Dak), beseffen al langer dat het grote publiek niet voldoende op de hoogte is van de troeven van houtbouw. Ze besloten daar om eind 2015 om hun krachten te bun delen in het nieuw opgerichte Platform Houtbouw. “Met dit platform willen de zichtbaarheid van de houtbouw verhogen”, vertelt Patri ce Dresse (directeur FABA). “De meeste aannemers in de sector van de houtbouw zijn bovendien kmo’s, die weinig tijd hebben voor bijscholingen. We willen

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

via het Platform zorgen voor opleidin gen en voorlichtingen voor onze leden in verband met technische materies. Denk maar aan onderwerpen als brandveilig

“

Het Platform

Houtbouw wil kandidaatbouwers informeren en de belangen van de aannemers-houtbouwers verdedigen

”

heid, akoestisch comfort of luchtdicht heid”.

Nieuwe website

Een eerste verwezenlijking van het Platform is de oprichting van de website www.huis-houtskelet-bouw. be. Via deze site wil het Platform bouwlustigen betrouwbare informa tie verschaffen over houtbouw en de verschillende houtbouwsystemen. Be halve technische informatie vinden de kandidaat bouwers er ook inspire rende projecten van leden-aannemers. Ook van belang: kandidaat-bouwers vinden op de site in een handomdraai een overzicht van de aannemers-hout bouwers in hun buurt.

BVBA F. VANDEKEERE – MAHIEU – SCHRIJNWERKERIJ Wegens stopzetting schrijnwerkerijactiviteiten: Grote partijen hout te koop, zoals: -

Gevierschaald iroko – ceder – afrormosia – enz Stammen dibetou – iroko – eik – Europese kerselaar – beuk – enz Balken pitch pine Platen grote hoeveelheid gyproc

Filiep Vandekeere 0475 / 820 737

Slim gereedschap? Vraag Leitz ...

Oplossingen die uw kwaliteit en uw rendement verhogen De Leitz Duo-Multi-Profile Scraper voorziet naadloos opgelijmde kanten van een high-gloss finish. De RazorCut zaagbladen hebben een 30% langere standtijd, produceren tot wel 8 dB(A) minder geluid dan conventionele zaagbladen en leveren door de speciale snijgeometrie een uitbreukvrije finish afwerking. De Diamaster EdgeExpert frezen en bovenfrezen zorgen door de speciale snijgeometrie en diamant snijkanten voor uitbreekvrij bewerken van kanten met daarbij een hoge standtijd.

Leitz, al meer dan 140 jaar de eerste keus van meubelfabrikanten

Wij vormen de toekomst

N.V. Leitz Service S.A. Industrieweg 15 1850 Grimbergen Tel 02 251 60 47 Fax 02 252 14 36 info@leitz-service.be www.leitz.org

Deze compacte kantenaanlijmer biedt een complete bewerking, inclusief het voorfrezen. Zorgeloos werken met Made in Germany machines, die staan voor betrouwbaarheid, stabiele instellingen en gebruiksvriendelijkheid.

N.V.

Scherp geprijsd, vraag onze promotievoorwaarden.

Dossier houtbouw

Zo word je een houtbouwexpert! De houtbouwtechniek vraagt om een specifieke expertise, maar waar kan u de nodige informatie vinden en hoe kan u de techniek onder de knie krijgen? Hieronder sommen we twee publicaties en een opleiding op die u verder op weg helpen.

STS Houtskeletconstructies Eengemaakte technische specificaties

STS 23-1 Houtskeletconstructies

Constructiv Handboek Houtskeletbouw

Opleiding Houtconstructies

Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid i.s.m. OpleidingsCentrum Hout

HOUT

6.2

HOUTSKELETBOUW

Versie 17 augustus 2015

STS’en (eengemaakte technische specificaties) zijn referentie documenten met technische voor schriften, die de aannemer of op drachtgever ondersteunen bij het opstellen van een bestek. Een STS beschrijft hoe je een product in functie van een toepassing kunt voorschrijven, in dit geval dus voor houtskeletconstructies. Een STS is vrijwillig van toepassing, tenzij er uitdrukkelijk naar verwezen wordt in regelgeving, openbare aanbe stedingen of contracten. De docu menten zijn een uitgave van de federale overheidsdienst Economie. De STS Houtskeletconstructies werd geactualiseerd in 2015 en vormt dus een actuele bron van informatie. Er komen onder meer de eisen aan bod voor verschillende elementen van houtskeletconstruc ties, maar ook toleranties brand veiligheid en energieprestaties komen onder meer aan bod. Raadpleeg het document op: economie.fgov.be (typ als zoekterm ‘houtskeletconstructies’)

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Wie op zoek is naar een laag drempelige introductie tot hout skeletbouw, kan best eens het ‘Handboek Houtskeletbouw’ van Constructiv raadplegen. Dat gaat op een toegankelijke en verstaan bare manier in op de belangrijkste aspecten van houtskeletbouw. Je ontdekt er de specifieke kenmerken van hout als materiaal en houts keletbouw als constructiewijze, de technische verwachtingen waaraan een gebouw moet voldoen en de bouwknopen bij houtskeletbouw. Ook de luchtdichte uitvoering en aandachtspunten voor technische installaties komen er aan bod. Naast houtskeletbouw biedt het handboek ook een overzicht van de andere gebruikelijke houtbouwme thodes. Ook dit handboek is een recente uitgave (maart 2016). Raadpleeg het document op: www.constructiv.be (typ als zoekterm ‘handboek Houtskeletbouw’)

Wil je een opleiding volgen om jouw houtbouwkennis uit te breiden? Dan kan je je inschrijven voor de opleiding ‘Houtconstruc ties’. Gedurende twee namiddagen leer je hoe je een performante houtconstructie bouwt waarin het risico op schade tot een mini mum beperkt is. Tijdens de eerste namiddag komt het hygrothermi sche gedrag van houten wanden en daken aan bod. Hierbij focust men vooral op de thermische pres taties, de lucht-, water- en damp dichtheid en de duurzaamheid van de elementen. Er worden ook een aantal ontwerpen uitvoerings details besproken. In het tweede deel belicht men drie van de fundamentele voorschriften uit de BPR (Bouwproductenricht lijn), meer bepaald de stabiliteit van de constructie, de brandveilig heid en het akoestische comfort. Dit gebeurt aan de hand van praktische voorbeelden. PLAATS? Confederatie Bouw Kortrijk WANNEER? donderdag 16 en 23 februari 2017 van 13u00 tot 16u00 PRIJS? leden Confederatie Bouw: 122 euro, niet-leden: 165 euro. Meer info: www.opleidingindebouw.be

FUSO - A Daimler Group Brand

EEN GAMMA AAN MOGELIJKHEDEN. CANTER. MADE FOR BUSINESS.

Zoveel mogelijkheden, en dat allemaal met één voertuig. Met de Canter is immers alles mogelijk, of toch bijna alles. Van 3,5t tot 8,55t en van 4x4 tot Eco Hybride: tussen onze vijf gewichtscategorieën, drie cabine varianten, drie motoruitvoeringen, zes wielbasissen en talloze bovenbouwen vindt u gegarandeerd uw ideale transportoplossing. Tezelfdertijd laat de Canter met zijn 3,0 litermotor u een economisch voordelig rijden toe en voldoet aan de emissienorm Euro VI. Daarbij staat de DUONIC ® transmissie met dubbele koppeling in voor snel schakelen zonder onderbreking van de trekkracht. Met zijn standaard efficiëntiepack ECOFFICIENCY wordt elk traject een lucratieve zaak, waarbij uw brandstofbesparing kan oplopen tot 9%. www.fuso.be

beherman

Officiële invoerder voor Mitsubishi Motors en FUSO voor België en Groothertogdom Luxemburg.

WTCB

Lopers op schrijnwerk en gevelbeglazing Beglazingen en buitenschrijnwerk waarboven zich beton, metselwerk of cementgebonden gevelpanelen bevinden, worden soms ontsierd door lopers die – zelfs mits een herhaalde reiniging – na verloop van tijd opnieuw tevoorschijn komen. Bij gebrek aan een periodiek onderhoud kunnen deze lopers bovendien hechtende sporen nalaten die niet meer verwijderd kunnen worden. Dit artikel geeft meer toelichting bij de oorzaak van dit verschijnsel alsook bij het vermijden en remediëren ervan.

Oorzaak

Het optreden van lopers op gevelbeglazingen of buiten schrijnwerk wordt veroorzaakt door regenwater dat afloopt van de cementgebonden materialen waaruit de boven het schrijnwerk en de beglazing gelegen geveldelen opgebouwd zijn. Deze witgrijze lopers zijn in feite materiaalafzettingen en doen zich voor onder de vorm van spatten of strepen. Het gaat hier dus niet om een aantasting van het glasoppervlak door het basische milieu, zoals vaak gedacht wordt. Bij het afvloeien van regenwater wordt er steeds een deel van de oplosbare cementverbindingen uit het beton, de cement gebonden gevelpanelen of de cementmortel meegevoerd. Door de binding van het cement worden er niet alleen cal cium-, kalium- en natriumhydroxide gevormd, maar soms ook alkalische silicaten. Indien het met deze stoffen beladen regenwater terechtkomt op het buitenschrijnwerk of de be glazing, kunnen er lopers ontstaan die na inwerking met de uit de atmosfeer afkomstige CO2 of verontreinigende stoffen zoals siliciumdioxyde, onoplosbare of weinig oplosbare afzet tingen vormen.

BELANGRIJK Gelet op het zure karakter van de chemische reinigingsproducten is het belangrijk om hier voorzichtig mee om te springen. Een minder oordeelkundig gebruik ervan kan immers aanleiding geven tot een beschadiging van de omringende onderdelen. Het is dan ook van primordiaal belang om voor elk product het veiligheidsinformatieblad te raadplegen en nauwgezet op te volgen. Bovendien dient men de nodige persoonlijke beschermingsmaatregelen te treffen, een beschermingsfolie aan te brengen op de natuurstenen dorpels en de aanpalende oppervlakken te verzadigen met zuiver water.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Preventie

Teneinde lopers op de gevelbeglazing te vermijden, kan men de hoeveelheid regenwater die vanaf de gevel over de beglazing heen loopt, trachten te beperken. Hiertoe dient men bijzondere aandacht te schenken aan de positie van het schrijnwerk. Zo kan men voor schrijnwerk dat in het gevelvlak ligt of uit de gevel uitkraagt deflectoren boven het raam voorzien. Vermits er in het geval van een uitkragende plaatsing of een plaatsing in het gevelvlak bovendien een risico op waterinfiltraties bestaat, dient men ook hiervoor de nodige maatregelen te treffen (bv. het aanbrengen van waterkerende membranen uit EPDM). Indien de buitengevel pas naderhand opgetrokken wordt, is het daarenboven essentieel om het schrijnwerk en de begla zing tijdens de bouwfase te beschermen tegen regenwater dat van cementgebonden materialen in het binnenspouw blad afvloeit, en zo snel mogelijk over te gaan tot de reini ging ervan indien alsnog lopers zouden ontstaan. Uitkragende of betonnen gevelelementen moeten aan hun onderzijde van een adequate druiplijst voorzien worden om te vermijden dat er regenwater over het raam en de begla zing zou stromen. Deze druiplijst of -groef dient bij voor keur ongeveer 8 tot 10 mm breed en 6 mm diep te zijn. Om te voorkomen dat het opspatten van het afdruipende regenwater aanleiding zou geven tot afzettingen op de on derregels van het schrijnwerk en de onderzijde van de be glazing, zou een vrij grote dorpelhelling noodzakelijk zijn. In de praktijk vertonen dorpels echter vaak een helling van om en bij de 5°. Indien er ondanks voornoemde maatregelen toch lopers op het schrijnwerk en de beglazing vastgesteld worden, dient men deze zo spoedig mogelijk te verwijderen en over te gaan tot een regelmatige reiniging van het oppervlak. Bovendien kan een waterwerende oppervlaktebehandeling van de bovenliggende gevel dit fenomeen beperken.

AFDRUIPEN EN OPSPATTEN VAN REGENWATER OP EEN DORPEL

Betonnen buitengevel

Binnenspouwblad uip

gro

> 6 mm

Waterdichting

8 à 10 mm

Omkasting Kitvoeg*

verhoopte resultaat leidt. Bovendien is de uitvoering ervan in situ omslachtig. De tweede methode bestaat erin de beglazing chemisch te rei nigen. Dit is vooral nuttig bij significantere afzettingen. Naar gelang van het samenstellende materiaal van de lopers, zal een verdund mineraal zuur (bv. zoutzuur) of fluorwaterstofzuur bij siliciumhoudende afzettingen, doeltreffend zijn. Aangezien deze siliciumoplosser in de regel gebruikt wordt als etsvloei stof om beglazingen mat te maken, spreekt het voor zich dat dit product met kennis van zaken samengesteld moet worden. In onze bouwproductendatabank (www.techcom.be) is een niet-exhaustieve lijst van verkrijgbare oplossingen opgenomen. Bij beglazingen met een coating aan de buitenzijde wensen we aan te stippen dat niet alleen de chemische, maar ook de me chanische reiniging onvermijdelijk gepaard zal gaan met een beschadiging van de coating.

VAN LOPERS | VERWIJDERING OP HET BUITENSCHRIJNWERK Voor de reiniging van het schrijnwerk kan er eveneens een che mische reiniging overwogen worden, voor zover het materiaal niet door het aangewende product aangetast wordt. Zo is uit enkele door het WTCB uitgevoerde indicatieve laboratorium proeven gebleken dat buitenschrijnwerk uit PVC zonder folie (met een contacttijd van circa 30 minuten) of uit gepoederlakt aluminium (met een contacttijd van maximaal 5 minuten) met succes met voornoemde fluorwaterstofzuuroplossing (4 à 5 % HF) gereinigd kan worden. Bij een langere contacttijd werd echter een aantasting van de glansgraad van het gepoederlakte aluminium vastgesteld.

Hellende dorpel

*In deze kitvoeg moeten om de 60 cm openingen voorzien worden.

Remedies

VAN LOPERS | VERWIJDERING OP DE BEGLAZING Indien er na het normale onderhoud lopers op de beglazing zichtbaar blijven, kan men zijn toevlucht nemen tot twee reini gingswijzen. De eerste methode bestaat erin het glasoppervlak te polijsten met behulp van een zacht schuurmiddel (zoals ce riumoxydepoeder). Hiertoe brengt men een kleine hoeveelheid ceriumoxyde en enkele druppels water aan op een poetsdoekje, waarmee men voorzichtig met een roterende beweging over het glas wrijft. Het gebruik van een schuursponsje is uit den boze, vermits dit krassen in de beglazing kan veroorzaken. Het dient vermeld te worden dat deze methode enkel toepas baar is bij lopers met een beperkte dikte en niet altijd tot het

Bij schrijnwerk uit geanodiseerd aluminium treedt vaak reeds bij het ontstaan van de lopers een beschadiging van de anodi satie op, zodat een loutere reiniging geen soelaas brengt. Der gelijke raamkaders dienen na hun plaatsing dan ook adequaat beschermd te worden. Indien er naderhand toch lopers optre den, is het cruciaal om deze zo spoedig mogelijk te verwijderen met een overmaat aan water. Ook voor houten raamkaders kan men teruggrijpen naar een chemische reiniging, maar dient men rekening te houden met een mogelijke aspectwijziging van de afwerking (bv. een aan tasting van de glansgraad). Dit probleem kan echter verholpen worden door het houtoppervlak op te schuren en de afwerking te vernieuwen. Het strekt niettemin tot aanbeveling om, alvorens chemische producten op het hele oppervlak aan te brengen, steeds een oriënterende proef uit te voeren op een klein oppervlak dat minder in het zicht gelegen is. F. Caluwaerts, ing., senior hoofdadviseur, afdeling Technisch advies, WTCB; V. Detremmerie, ir., laboratoriumhoofd, laboratorium Dak- en gevelelementen, WTCB; P. Steenhoudt, ir., laboratoriumhoofd, laborato rium Bouwchemie, WTCB Deze tekst verscheen eerder in WTCB-Contact 2016/2. Voor meer informatie en publicaties van het WTCB kan u terecht op www.wtcb.be.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Beursnieuws

Dag van de Afwerking: Recordaantal vakmannen De vakbeurs Dag van de Afwerking kreeg afgelopen dinsdag meer dan 4.300 bezoekers over de vloer. “Dit recordaantal toont dat onze praktijk- en ervaringsgerichte aanpak loont. Op een beurs moet de vakman producten en technieken zelf testen en beleven”, zegt organisator Roger Bruyns. Dag van de Afwerking gaat op haar elan verder. Vorig jaar brak de vakbeurs alle records op vlak van het aantal standhouders, het aantal bezoekers en de beursoppervlakte. “Dit jaar gingen we nog een stapje verder. De beursoppervlakte werd uitgebreid tot 9.000 m², er waren 140 standhouders en maar liefst 4.335 professionals vonden dinsdag hun weg naar onze beurs”, pre ciseert Roger Bruyns. Hij is voorzitter van de Beroepsvereni ging voor Afwerkingsbedrijven (BEWAP). Dat organiseert de beurs samen met de Confederatie Bouw Afwerking.

Demonstratietent

Deze editie ging de organisatie nog een stap verder in de evo lutie van vakbeurs naar een échte belevingsbeurs. Dat ontdek ten de bezoekers in de gloednieuwe demonstratietent waar

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

19 standhouders doorlopend hun producten en technieken demonstreerden. Van de nieuwste parketlijm tot de laatste materialen voor binnenafwerking: de vakmannen gaven hun ogen flink de kost. “Net daarom organiseren we Dag van de Afwerking. Onze vakmannen keren op die manier met inno vatieve ideeën terug naar huis”, meent Bruyns.

Alleen voor professionelen

De vak- en belevingsbeurs is alleen toegankelijk voor professio nals uit de afwerkingssector. Dat wil zeggen dat de standhou ders hun informatie veel beter en efficiënter kunnen communi ceren omdat ze enkel in contact komen met vakmannen. Dat zorgt voor een hartelijke sfeer die resulteert in relevante vakken nis voor ieder afwerkingsberoep. De schrijnwerkes konden de

laat zich inspireren nieuwste gereedschappen testen en nieuwe materialen bewon deren. Dag van de Afwerking was eens te meer een beleving!

Smakelijk eten

Honger krijgen op Dag van de Afwerking was ook dit jaar weer een onmogelijke opdracht. In de nabijheid van prak tisch iedere stand konden de bezoekers genieten van gratis catering. “Want met een hapje en een drankje is het veel gezelliger en aangenamer om contacten te leggen. Behalve een belevingsbeurs is dit namelijk ook een uniek netwerk moment voor de afwerkingssector”, getuigt Roger Bruyns.

Save the date

De volgende editie van Dag van de Afwerking zal plaatsvin den op dinsdag 28 november 2017. Brussels Kart Expo zal ook dit keer opnieuw onderdak bieden aan de leidinggeven de vakbeurs voor de afwerkingssector. Die wordt georgani seerd door de Confederatie Bouw Afwerking en BEWAP, de Beroepsvereniging voor Afwerkingsbedrijven. www.dagvandeafwerking.be

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Agenda

Batibouw 2017 opent zijn deuren van 16 tot 26 februari Van donderdag 16 tot en met zondag 26 februari 2017 gaat Batibouw opnieuw van start. Een duizendtal exposanten uit de bouw-, renovatie- en woonsector vullen alle paleizen van Brussels Expo. Schrijf deze tiendaagse beurs alvast in uw agenda! Batibouw kondigt de start van een nieuw bouwjaar aan en stelt naar goede gewoonte heel wat nieuwig heden voor. ‘Meet the Experts & use your 5 senses’ is het hoofdthema en meteen ook de rode draad van Batibouw 2017. Dé grote meerwaarde van Batibouw is dat er specialisten uit alle sectoren aanwezig zijn onder één dak. De bezoekers kunnen de nieuwste producten en diensten niet alleen zien, maar ook voelen, ruiken, horen en proeven. Zo wordt naar de beurs gaan een echte beleving. Naast deze hoeksteen introduceert Batibouw 2017 nieuwe thema’s. Om bouwers en verbouwers heel wat kopzorgen te besparen, kunnen ze vanaf nu hun bezoek vergemakkelijken met behulp van Checklists. Opge steld door professionals en opgedeeld per sector, zijn ze een niet te missen leidraad om veilig en voorbereid van start te gaan met een bouw- of renovatieproject.

Good Deals – Good Investments: zo luidt het tweede

kersverse thema van Batibouw 2017. Investeren in on roerend goed blijft een aantrekkelijke en betrouwbare belegging met een interessant economisch rendement. Batibouw is dé plaats bij uitstek om zich onder te dom pelen in de wereld van vastgoedinvesteringen, of het nu gaat om nieuwbouw- of renovatieprojecten, huizen, appartementen of woonkredieten. Bovendien mogen goede saloncondities tijdens Batibouw niet ontbreken. Het derde nieuwe thema is Good Tools – Good Professionals – Good Projects. In Paleis 9 staan gereedschappen in de kijker. Professionals en parti culieren krijgen de kans om in een beveiligde ruimte de nieuwste tools te ontdekken én te testen. Om de slaagkansen van een bouwproject te verhogen, is naast een goede samenwerking tussen architect, aannemer en bouwheer een andere driehoeksverhouding cruciaal, namelijk goed gereedschap – goede vakmannen – goed project.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

PRAKTISCHE INFORMATIE PLAATS: Brussels Expo – Belgiëplein 1 – 1020 Brussel

OPENINGSUREN EN DAGEN: PROFESSIONELE DAGEN: • Donderdag 16 februari 2017 van 10u00 tot 18u30 • Vrijdag 17 februari 2017 van 10u00 tot 21u00

DAGEN VOOR PARTICULIEREN: • Zaterdag 18 februari tot en met zondag 26 februari 2017 van 10 tot 18u30 • Nocturne op donderdag 23 februari 2017 van 10u00 tot 23u00

MEER INFO: www.batibouw.be

SPREEK DIGI-TAAL

16.

AU Schrijf u in:

BouwForum: Spreek digi-taal! De digitale revolutie grijpt ook in de bouwsector wild om zich heen. De gevolgen voor u en andere aannemers komen ter sprake op BouwForum, het evenement van de Confederatie Bouw dat Batibouw opent op 16 februari 2017. www.bouwforumconstruction.be

de Confederatie Bouw aan hoe zij als werkgeversorganisatie haar leden kan helpen. Aansluitend op BouwForum is er een netwerkmoment met een hapje en een drankje. Het ideale moment om met collega’s te bespreken wat u net gehoord hebt. Leden-aannemers die naar het BouwForum komen kunnen die dag ook gratis Batibouw bezoeken.

De werkgeversorganisatie kijkt in het te verduidelijken. Vervolgens formule ren verschillende experts de uitdagingen Auditorium 2000 op de Heizel naar die hiermee gaan, een drie invalshoeken. In de eerste plaats Online inschri jven is gepaard verplicht viamet www.bouwforumcontruction.be. Gratis bezoek Batibou www.bouwforum.be focus op de bouwkmo’s. Ten slotte geeft probeert men digitalisering in de bouw

Bezoek de stand van Confederatie Bouw De werkgeversorganisatie Confederatie Bouw staat dit jaar op Batibouw met een stand die in het teken staat van Build Your Home. Dat is een digitaal platform waarmee het haar leden promoot bij de consumenten.

Leden van de Confederatie Bouw hebben sinds vorig jaar een streepje voor op het internet. Daar zit het digitale platform buildyour home.be voor iets tussen. De website informeert de consumenten over de laatste nieuwigheden in de bouw, maar laat hen ook op een overzichtelijke manier zoeken naar een aanne mer. Enkel leden van de Confederatie staan in deze database, waardoor ze meer aandacht krijgen.

Opdracht plaatsen

Consumenten kunnen op de website eveneens een op

kan een kwalitatieve aanne mer zich profileren naar de buitenwereld.

Photobooth

dracht plaatsen, waarna die verstuurd wordt naar relevante aannemers uit de buurt. Met één druk op de knop bereikt de consument met andere woorden ver

schillende aannemers, die op hun beurt weer meer leads genereren. Tot slot is het ook mogelijk om aannemers een beoordeling te geven voor het geleverde werk. Zo

Bent u een dromer? Dan kan u op de stand van de Confederatie Bouw poseren voor uw droomhuis! De automatische photobooth drukt de foto ter plaatste af met uw droomhuis naar keuze op de achtergrond. Zo gaat u niet alleen goed gein formeerd, maar ook met een leuk souvenirtje naar huis. U kan de Confederatie Bouwstand terugvinden in de Patiohal, stand 13.

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Onderwijs

De Vlaamse regering bereikte op 13 januari een akkoord over de hervormingen van het secundair onderwijs. In de media vloeide er al veel inkt over impact van die veranderingen, maar hoe zit dat voor het houtonderwijs? De Confederatie Bouw ziet alvast enkele positieve punten waaronder de uitbreiding van het duaal leren en het onderbrengen van de bouwopleidingen onder STEM.

Wat verandert er voor de houtopleidingen? Er werd de afgelopen weken een grondig debat gevoerd Voor veel mensen gingen die niet ver genoeg, voor anderen schep pen ze wel nieuwe mogelijkheden om bijvoorbeeld de dyna miek van het watervalsysteem tegen te gaan. In het oerwoud van verschillende studierichtingen schuilen weliswaar ook de houtopleidingen. Wat gebeurt daar nu juist mee na de hervor mingen? In principe verandert er weinig voor de houtopleidingen. In de derde graad TSO blijven de studierichtingen Bouwtechnie ken en Houttechnieken apart, hoewel er eerder sprake was van

een eengemaakte studierichting. Dat zou geen goede zaak zijn, omdat hout en bouw toch twee verschillende expertises zijn. De Vlaamse Confederatie Bouw en de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers hebben dus met succes gelobbyd voor het behoud van de twee verschillende studierichtingen. In de derde graad BSO wordt de richting ‘houtbewerking’ opgesplitst in ‘Meubel- en interieurwerk’ en ‘Schrijn- en tim merwerk’. Op die manier kunnen de scholen hun leerlingen gerichter opleiden voor een bepaalde activiteit binnen het di verse schrijnwerklandschap.

HERVORMING VAN HET SECUNDAIR ONDERWIJS HUIDIGE TOESTAND

EERSTE HERVORMINGSVOORSTEL

UITEINDELIJKE CONSENSUS

2E GRAAD Bouw; Duurzaam wonen; Schilderwerk en BSO decoratie; Hout; Elektrische installaties.

Bouw; Hout; Elektriciteit

Bouw; Schilderen en decoratie; Hout; Elektriciteit

3E GRAAD Ruwbouw; Bouwplaatsmachinist; BSO Duurzaam wonen; Ruwbouwafwerking; Steen- en marmerbewerking; Schilderwerk en decoratie; Houtbewerking; Houtbewerking snijwerk; Centrale verwarming en sanitaire installaties; Koelinstallaties; Elektrische installaties

Ruwbouw; Afwerking ruwbouw pleisterwerken; Afwerking ruwbouw vloer- en tegelwerken; Afwerking ruwbouw schilderwerken en decoratie; Binnen- en

Ruwbouw; Bouwplaatsmachinist; Afwerking bouw; Decoratie en schilderwerken; Schrijn- en

Koelinstallaties; Elektrische installaties

Verwarmingsinstallaties; Koelinstallaties; Elektrische installaties

2E GRAAD Bouwtechnieken; Houttechnieken; TSO Bouw- en houtkunde; Elektrotechnieken

Ontwerp- en constructietechnieken; Elektrotechnieken

Bouwtechnieken; Houttechnieken; Elektrotechnieken

3E GRAAD Bouwtechnieken; Houttechnieken; TSO Bouw- en houtkunde; Koel- en Warmtetechnieken; Elektrische installatietechnieken

Constructietechnieken (Ontwerp- en planningstechnieken hout en bouw);

Bouwtechnieken; Houttechnieken; Bouw- en houtkunde; Koel- en Warmtetechnieken; Elektrotechnieken

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

buitenschrijnwerkerij; Interieurbouw en meubelmakerij; Sanitaire installaties;

Koeltechnieken; Elektrotechnieken

timmerwerk; Meubel- en interieurwerk; Sanitaire installaties;

www.interzum.com Meubelproductie Interieurafwerking Keulen

In de derde graad BSO wordt de richting ‘houtbewerking’ opgesplitst in ‘Meubel- en interieurwerk’ en ‘Schrijn- en timmerwerk’.

STEM-opleidingen

Door de nieuwe onderwijshervorming zijn alle bouwopleidin gen voortaan STEM. Dat is de afkorting voor science, techno logy, engineering en mathematics. Met deze erkenning vormen de bouwopleidingen binnen het TSO bijvoorbeeld een goede opstap om nadien op te klimmen tot een professionele bachelor bouw. In het licht van de toenemende vraag naar werfleiders en assistent-werfleiders is dat een goede evolutie, want de bouw ontwikkelt zich tot een hoogtechnologische sector waarin STEM een almaar belangrijkere rol speelt. De erkenning van de bouwopleidingen als STEM is bovendien noodzakelijk om de daling van het aantal leerlingen te stoppen. Op vijf jaar tijd krompen de Vlaamse bouwopleidingen met maar liefst 300 leerlingen. Een STEM-erkenning geeft het ima go van deze opleidingen een boost.

Duaal leren voor specialisatiejaar dakwerker

Een andere positieve evolutie is de uitbreiding van het aantal studierichtingen dat onder ‘duaal leren’ valt. Duaal leren houdt in dat jongeren vanaf 15 jaar meer dan nu leren op de werkvloer, op die manier een onderwijskwalificatie halen en dus beter voor bereid zijn voor de arbeidsmarkt. Het gaat om een volwaardige leerweg naast het voltijds secundair onderwijs. Het verschil is dat vaardigheden bij duaal leren voor het grootste deel op de werkvloer verworven worden. De laatste weken pleitte de Vlaamse Confederatie Bouw her haaldelijk voor een forse uitbreiding van het duaal leren voor de bouw. De ministers Crevits en Muyters zijn daar nu op ingegaan. Vooreerst creëren zij uitdrukkelijk ruimte voor een uitbreiding van het aantal scholen die duaal leren aanbieden in de 3de graad Ruwbouw. De VCB hoopt dat een groter aantal secundaire bouw scholen hierop zullen ingaan. Dit schooljaar zitten in de Vlaamse bouwscholen amper vijf leerlingen in een duaal traject. Wat bete kent dit voor leerlingen die een houtopleiding willen volgen? In principe niet veel, omdat de houtopleidingen nog niet zijn op genomen in dit duaal leren. Het specialisatiejaar ‘dakwerker’ valt wel onder de geplande uitbreiding van het duaal leren maar is niet voor 100% een houtgerichte opleiding.

’s Woorrlldd’s W ingg Leaad din Le tt en Ev n Eve

De toekomst begint hier.

interzum

16 t/m 19.05. 2017 Nieuwe ideeën en progressieve oplossingen. Alles op één plaats.

Visionaire technologie, nieuwe materialen, innovatief design. Op de interzum vindt u geconcentreerde innovatiekracht voor de toekomst van uw bedrijf. De beste ideeën en brancheninnovaties voor de meubelindustrie en de interieurafwerking vieren hier hun première. Als internationaal toonaangevende beurs opent de interzum een venster naar de toekomst. Hier ontmoeten de key players, de trendsetters en de impulsgevers elkaar. Geef uzelf innovatievoorsprong en laat u inspireren. Nu tickets online kopen en meer dan 25 % besparen ! www.interzum.com/tickets

Koelnmesse Belgium/Luxemburg Interleuvenlaan 62, 3001 Heverlee Tel. 0032 (0) 16 394855 Fax 0032 (0) 16 394858 bezoekers@koelnmesse.be

90x265_iz17_Vlaamse Schrijnwerker_B_NL.inddDe 1

17.01.17 Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017 14:11

Agenda: Infosessies

U-waarde van buitenschrijnwerk, onderwijshervorming en veiligheid smartphones De Confederatie Bouw organiseert op dinsdag 21 februari en maandag 6 maart infosessies die diverse onderwerpen aansnijden. We zetten al deze boeiende en actuele onderwerpen hier kort op een rijtje. Hervormingen secundair onderwijs

U-waarde van vensters en de rekentool

Veilig omgaan met uw smartphone of tablet

Heet van de naald is de hervorming van het secundair onderwijs. Onze twee beroepen hebben hier, dankzij het lobbywerk van onze federaties, voor gezorgd dat er zeker nog een goede opleiding zal blijven bestaan en we dus nog aan gemotiveerd en geschoold personeel zullen geraken.

Bent u al voldoende vertrouwd met de berekening van de U-waarde voor buitenschrijnwerk? Het WTCB heeft hiervoor een berekeningsmodule uitgewerkt welke u tijdens deze infosessie grondig zal worden toegelicht. Na deze sessie kan u voortaan zelf tot de berekening overgaan!

Vraagt u zich ook dikwijls af of u wel op een veilige manier te werk gaat met uw smartphone en of tablet? Zijn uw gegevens voldoende beveiligd en hoe kan ik daar mee omgaan? Een bijkomende reden om zich in te schrijven indien u met deze vragen worstelt!

MEER INFORMATIE DATA:

• Dinsdag 21 februari 2017 (BEMT gebouw Geel) • Maandag 06 maart 2017 (Confederatie Bouw Oost Vlaanderen, Sint Niklaas) PROGRAMMA:

17u30 ontvangst 18u15

De hervorming van het secundair onderwijs: gevolgen voor beroep van schrijnwerker en schilder door Gerrit Degoignies (Vlaamse Confederatie Bouw)

18u35 2 parallelle sessies: • De U-waarde van vensters en de rekentool door dhr. Erik Kinnaert (WTCB) • Dampopen verfsystemen voor gevels door mevr. Ilse De Pot (WTCB) 19u15 Veilig omgaan met uw smartphone of tablet door mevr. Nele Vandenbroecke (Ilikemedia) 20u00 Besluit met aansluitend hapje en drankje

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Inschrijven via www.bouwevents.be of greta.horlait@confederatiebouw.be Deelname is gratis, inschrijving vooraf is verplicht, het aantal plaatsen is beperkt. Wanneer een sessie volzet is kan de organisatie de inschrijvingen vroegtijdig afsluiten.

Verticaal CNC boor- en freescenter Stema Kepler Neem vrijblijvend contact op met Viva Machines (officiële dealer Benelux) en ontdek welke unieke oplossingen Stema kan aanbieden voor al uw verticaal frees- en boorwerk alsook het automatisch inbrengen van deuvels en verschillende types hardware zoals scharnieren, deurdempers, plaatjes, etc. Deze machine is de ideale oplossing voor het produceren van keukens en kasten!

Enkele voordelen op een rijtje: - Geen set-up meer nodig van de cups; - Automatische controle van lengte, breedte en dikte van het werkstuk; - Kan voorzien worden met invoeregel tot 24 posities en retoursysteem; - Panelen worden automatisch aan beide zijden geboord; - Geen risico meer op krassen.

NATURALLY FEELING GOOD... www.renson-sunprotection.be

PALEIS 4 STAND 219

de_vlaamse_schrijnwerker_90x128_NL_0117.indd 1

23/01/17 15:51

Even met uw gedachten ergens anders?

Denk misschien eens aan een Omnium van Federale Verzekering.

Concentreer u op onze korting : 30% op de Omnium voor uw (lichte) vrachtwagen of 25% op uw wagen ! Onderschrijf een Omniumverzekering voor 1 mei 2017* en u krijgt van ons dit mooie cadeau !

Bereken uw premie: kortingomnium.federale.be

NU 30%* korting * Actievoorwaarden op kortingomnium.federale.be Federale Verzekering, Stoofstraat 12, 1000 Brussel, www.federale.be. Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CVBA. Financieel rekeningnummer BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 – RPR Brussel BTW BE 0403.257.506.

Auto 2017 - 185 x 130.indd 1

www.federale.be De verzekeraar die zijn winst met u deelt 11/01/17 08:45

Ledenvoordeel februari

Nu al lente bij de Confederatie Bouw! Binnenkort is het weer Batibouw! Zoals elk jaar zoeken duizenden bezoekers er inspiratie om hun bouwdromen waar te maken. En de komst van het voorjaar is een ideaal moment om aan de slag te gaan met al die plannen. Wie aan lentekriebels denkt, denkt ook aan kriebels om de tuin op te smukken. Daarom profiteert u dankzij de samenwerking van de Confederatie Bouw met ColliShop Professional, nu al van een exclusieve voorjaarsactie bij ColliShop!

-15 % op alle tuinmeubelen van 6/2 t.e.m. 26/2/2017 Vermeld promocode A271 bij uw reservatie op collishop.be

Zo profiteert u van uw voordeel:

1 2 3

De Vlaamse Schrijnwerker â&#x20AC;˘ februari 2017

Surf naar collishop.be en ontdek het ruime assortiment tuinmeubelen.. Voeg uw favoriete artikelen toe aan uw virtuele winkelwagentje. Vermeld promocode A271 in het voorziene vakje, volg de verdere stappen en bevestig uw reservatie.

De innovatieve paneelzaag

JAAR GARANTIE

op “X-Roll”, het Format-4 paneelzaagtafelgeleidingssysteem

kappa 550 e-motion | x-motion

Voorritsaggregaat met parkeerfunctie

Intuitief en overzichtelijk TFT-touchscreen

Systeem voor gereedschaploze vervanging van het zaagblad

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Splinterinfo

DB&S en Talentenwerf leiden houtbewerkers op

DB&S Machines, de leverancier van houtbewerkings machines uit Hooglede-Gits, werkt samen met het OpleidingsCentrum Hout (OCH) en Talentenwerf aan een betere praktijkgerichte opleiding voor kandidaat-hout bewerkers. Vaak is het voor bouwbedrijven moeilijk om goed opgeleid personeel te vinden. Om dit probleem te verhelpen, werd de Talentenwerf opgericht. Via Talentenwerf kunnen be drijven kandidaat-werknemers via een korte, maar intensie ve opleiding klaarstomen voor een job in de bouwsector.

App bundelt montagehandleidingen van Blum

DB&S Machines werkt mee aan de opleiding tot CNC-operator. Na een eerste test in 2014 werd eind 2016 een tweede opleidingstraject opgestart. Deze keer werd gekozen voor kleinere groepen (4 cursisten in plaats van 8) en een praktijkstage die dubbel zo lang is. De opleiding biedt de kandidaat-CNC-operatoren een goe de basisopleiding, waarna ze zich verder moeten bekwamen bij hun nieuwe werkgever.

Meubelbouwers moeten vaak tientallen montagehandlei dingen meesleuren naar de werven. Om dat probleem te verhelpen, heeft Blum een app ontwikkeld die alle handlei dingen bundelt. Blum, een fabrikant van scharnieren, hengsels en railsy stemen voor meubels, liet een app ontwikkelen die zowel online als offline raadpleegbaar is op smartphones of tabletcomputers (zowel iOS als Android). De gratis EASY ASSEMBLY-app bevat alle montagehandleidingen van Blum, geordend volgens productgroep. De gebruiker van de app krijgt ook virtuele ondersteuning bij het bepalen van de positie van beslagelementen en instellingen dankzij augmented reality. Handige montagefilms demonstreren het bouwproces stap voor stap en tonen de instelmogelijk heden van de Blum-producten. Geïnteresseerden kunnen de gratis app downloaden op de website van Blum.

www.talentenwerf.be

www.blum.com

Handboek afwerkingstechnieken

Siniat, een specialist in droge afbouwmaterialen, heeft recent een handboek uitgebracht voor professionals die binnenwanden en -plafonds afwerken in verschillende types ondergronden (gips, vezelcement, steenachtig en beton). Het handboek bundelt tips en tricks voor de verwerking van voegmiddelen, bouwpleisters en modeleergipsen. Ook bevat het een handig overzicht van de regelgeving op het gebied van kwaliteits- en tolerantieniveaus, het uitvoeren van herstellingen, mogelijke problemen (en oplossingen), voorbereiden van ondergronden voor eindafwerking (schilderen, behangen, bezetten met tegels). Daarnaast staan in het handboek stap-voor-stap oplossingen beschreven voor het sneller en beter afwerken van dagkanten, leidingen, hoeken, aansluitingen,... Professionals uit de afwerkingssector kunnen een gratis exemplaar aanvragen via de Siniat-website. www.siniat.be/handboek

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Houtinvoerders sluiten aan bij Fedustria

w gedachten ders?

en eens aan een Voortaan ook decoratieve platen in Federale Verzekering. meerbladopbouw bij beveka

nze korting : 30% op de Omnium Plaatmaterialenbedrijf beveka biedt voortaan ook decora chtwagentieve of platen 25% op uw wagen ! van Duropal (Pfleiderer) in meerbladopbouw niumverzekering voorgelooft 1 meimen 2017* aan. Bij beveka dat een meerbladige opbouw it mooie cadeau ! leidt tot een betere stabiliteit, een hogere dekking en een

verhoogde buigsterkte. De gemelamineerde spaanplaten benaderen het niveau van opgelijmde platen met laminaat, maar ze zijn een stuk goedkoper. De meerbladige platen zijn geschikt voor meubels, tafelbladen en andere opper vlakken waar hoge sterkte vereist is. De platen zijn beschik baar in verschillende kleuren. Meer info op de website van beveka.

remie: um.federale.be www.beveka.be

winst

25% of 30% korting op 11/01/17 08:45 omniumverzekering bij Federale Verzekering

Een verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid Auto is verplicht voor een voertuig. Bij een ongeval waarbij u in fout bent, genieten uw inzittenden, de bestuurder en inzittenden van het andere voertuig (of fietsers, voetgan gers, …) bescherming en ook de eigenaar van een goed dat beschadigd werd, zal kunnen genieten van een schadeloos stelling. Zowel de lichamelijke als materiële schade worden verzekerd door de B.A. Auto. Maar hebt u een nieuwe wagen of (lichte) vrachtwagen ge kocht, dan is een Omniumverzekering een absolute must. Deze verzekering waarborgt schade aan uw voertuig bij een ongeval, zelfs als u in fout bent! Maar ook glasbreuk, diefstal, brand, vandalisme, … zijn mee verzekerd. Een complete verzekering dus. En als u nu bij Federale Verzekering een Omniumverze kering neemt op uw wagen, dan krijgt u 25% korting op deze verzekering! Gaat het om een (lichte) vrachtwagen, dan loopt deze korting zelfs op tot 30%! Wilt u meer info? Neem dan zeker eens een kijkje op www.kortingomnium.federale.be

Op 1 januari 2017 is de Belgische Federatie van de Houtin voerhandel toegetreden tot Fedustria, de Belgische organisa tie van de houtverwerkende industrie. Door toe te treden tot Fedustria hopen de houtinvoerders beter het hoofd te kunnen bieden aan de steeds complexer wordende internationale, Europese, Belgische en regionale wetten. Een bijkomend voordeel is dat dit een goede stap is in de richting van een gezamenlijke zakelijke vertegenwoor diging van de volledige houtsector. Vanaf 1 januari 2017 zal de heer Filip De Jaeger, adjunct – directeur generaal van Fedustria, de productgroep van de houtinvoerders binnen Fedustria leiden. www.fedustria.be

Saint-Gobain Glass scoort met in kerk van Bousval

In de Saint-Barthélemy kerk in het Waals-Brabantse Bousval zijn sinds kort tien nieuwe glasramen te bewonderen. Op de glasramen staan pastelschetsen van de lokale kunste nares Nicole Verhaeghe de Naeyer. De tekeningen werden met behulp van de technologie van Saint-Go bain Glass overgebracht op de ramen. Elk glasraam is uitgevoerd in één productiestap met een speciale printer die het email rechtstreeks op het glas aanbracht (vergelijkbaar met een inkjetprinter). Vervolgens wordt het geheel gebakken. Het heeft Saint-Gobain Glass heel wat tijd gekost om het procedé op punt te stellen, maar het resultaat mag er wezen.

Naamsbekendheid FSC zit in de lift

Uit recent onafhankelijk onderzoek blijkt de naamsbekend heid van het FSC-keurmerk in België gestegen is tot 42%. Het FSC-label is hiermee met voorsprong het bekendste duurzaamheidslabel. Recent publiceerde het ‘Trade for Development Centre’ (TDC) - een programma van het Belgisch Ontwikkelings agentschap (BTC) – de resultaten van het tweejaarlijks onderzoek rond eerlijke handel. Volgens het onderzoek kent of herkent 42% van de Belgische bevolking het FSC-keur merk. Dit is een stijging van 4% ten opzichte van 2014. Positief is ook dat 71% van de consumenten die het FSC label kennen, aangeven dat het label ook een invloed heeft op hun aankoopkeuze. Het FSC label is daarmee het meeste gekende duurzaamheidslabel. FSC staat voor ‘Forest Stewardship Council’. Dat is een internationale, onafhankelijke, niet-gouvernementele non-profitorganisatie. FSC streeft naar verantwoord bosbe heer wereldwijd. www.ikzoekfsc.be

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

Productnews

Martal beschikt nu over een jong en dynamisch team dat een uitgebreide opleiding kreeg.

Martal: “Importeren van hardhout vraagt om nodige ervaring” Houtimporteur Martal uit Sint-Katelijne-Waver kan terugvallen op meer dan 50 jaar ervaring en kennis in het drogen van hout. Die expertise zorgt ervoor dat het bedrijf een waaier aan houtsoorten en afmetingen kan aanbieden. “Bovendien zijn we de referentie voor de beste houtkwaliteit”, zegt zaakvoerder Marc De Ruyttere.

De houtimporteur heeft verschillende houtsoorten in haar gamma. In de eer ste plaats importeert het Europese eik in allerhande maten. Daarnaast zijn ook de Amerikaanse houtsoorten goed vertegen woordigd: witte Amerikaanse eik, kerse laar, tulipwood, notelaar, es en esdoorn. Eén voor één houtsoorten die u terugvindt bij Martal.

Kunst van het drogen

40.000 m² opslagruimte

Bij Martal wordt al het hout onder dak luchtgedroogd. Dat is een kunst, want het vereist jaren ervaring om hout correct te drogen in de speciaal daarvoor ontworpen droogkamers. De Ruyttere: “Om ervoor te zorgen dat onze stock permanent wordt bijgevuld, hebben we 10 grote droogka mers, goed voor 4000 m³, die de klok rond operationeel zijn. Bovendien hebben we

de kennis en kunde voor het drogen van zware diktes.”

“Daar waar anderen het moeilijk krijgen, hebben wij nog een enorme voorraad aan Europese eik. Dit komt mede door de jarenlange relaties die het bedrijf heeft op gebouwd. Het vinden van buitengewoon hardhout vereist veel ervaring en een zorg vuldige selectie. Onze voorraad FSC blijft overigens ook groeien”, steekt De R uyttere van wal. “Martal onderhoudt duurza me relaties met exclusieve leveranciers in Europa en Noord-Amerika. Met sommi gen onder hen zelfs meer dan 40 jaar.”

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

De opslagplaats waar het hout gedroogd en gestockeerd wordt heeft een indruk wekkende oppervlakte van 40.000 m². Dat maakt het mogelijk om verschillende breedtes, diktes en lengtes van heel wat houtsoorten op te slaan. “We breidden het assortiment onlangs uit met onder meer bolen van 20 mm tot 80 mm. Daarnaast bieden we behalve de kwaliteiten QFA en

QF1A nu ook QF1B, QF2 aan. Het ko mende jaar wordt hier de kwaliteit rustiek aan toegevoegd”, vertelt De Ruyttere. “We beschikken met andere woorden over een unieke voorraad van kwaliteitshardhout in uiteenlopende diktes en lengtes!”

Vernieuwing

Hoewel Martal terugvalt op meer dan 50 jaar ervaring, kiest het ook resoluut voor vernieuwing. Dat bewijzen de nieuwe daken van de opslagplaatsen, maar ook de vier nieuwe medewerkers die de afgelopen maanden werden aangeworven. De Ruyt tere: “De gemiddelde leeftijd is van 40-50 jaar gezakt naar 30 jaar. We beschikken nu over een jong en dynamisch team dat een uitgebreide opleiding kreeg. Maar de dy namiek werkt langs twee kanten. Dankzij de jonge medewerkers zijn we nu ook ac tief op sociale media als Facebook, Linke dIn en Instagram.” Ondanks al deze veranderingen blijft het bedrijf groeien. Dat bewijst de nominatie die Martal op zak stak voor de onderne merswedstrijd ‘De Nacht van de KMO’, waar het in de categorie ‘meest belovend exportbedrijf van het jaar’ kans maakt op een prijs. www.martal.be

argenta

opening doors

fabrikant houten buitenschrijnwerk ramen & deuren luiken & poorten alle maatwerk levering aan schrijnwerkers en aannemers aflakken van houten buitenschrijnwerk FSC-gelabeld houten buitenschrijnwerk

Biezeweg 7 Industriepark Kwatrecht - 9230 Wetteren tel 09 252 30 21 - fax 09 252 33 16 email: wanzeele.ramen@busmail.net

De argenta invisidoor biedt u dé oplossing voor onopvallende binnendeuren. Dé trend voor een tijdloos interieur met een strak en minimalistisch ontwerp. nv Argent Alu sa | Bankstraat 2, 9770 Kruishoutem - Belgium T +32 (0)9 333 99 99 | info@argentalu.com | www.argentalu.com

de_vlaamse_schrijnwerker_90x128_NL_0117.indd 1

Paleis 3 - stand 113

1/02/17 09:57

Diversen

Wij heten de nieuwe leden van onze federatie welkom NV

Veranda-Construct

BVBA Iso-Omega SPRL

9600 RONSE 2990 WUUSTWEZEL

Schrijn- en Timmerwerk Floris Masscheleyn 8630 VEURNE

Adverteerdersregister 02 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Batibouw

De Hr Smet Danny

9190 STEKENE

BVBA Blondeel Parket

8300 KNOKKE-HEIST

BVBA Ronny Vandenbosch

3300 TIENEN

09 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DB&S

BVBA Renders en Zonen

1742 TERNAT

39 . . . . . . . . . . . . . Federale Verzekering

BVBA Kardeco

2500 LIER

BVBA Perfek

8501 KORTRIJK

BVBA Aluvano

8880 LEDEGEM

BVBA Schrijnwerkerij Geert Vandemaele

8670 KOKSIJDE

BVBA Altim Houtprojecten

9800 DEINZE

De Hr Lievens Michaël

9000 GENT

13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Korlam

BVBA Sem-Terra

8820 TORHOUT

27 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Leitz

BVBA Van Engelandt Schrijnwerk

8970 POPERINGE

BVBA Villa Interno

8501 KORTRIJK

BVBA Jmb Interieurs

8710 WIELSBEKE

44 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Limoco

De Hr Vanderhaeghen Carl

9700 OUDENAARDE

27 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Noblesse

De Hr Cornilly Nico

8301 HEIST-AAN-ZEE

De Hr Cieters Nicolas

9050 GENT

De Hr Geerts Simon

8470 GISTEL

BVBA Hitron

8870 IZEGEM

BVBA Detavernier Patrick

8554 ZWEVEGEM

De Hr Boghe Gary

1502 HALLE

25 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Systimber

BVBA Schrijnwerkerij Haeghebaert

8460 OUDENBURG

47 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Van Hoecke

BVBA D’hont Bjorn Aluminium

8530 HARELBEKE

BVBA Goossens P & W

8820 TORHOUT

GCV

8420 DE HAAN

44 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wanzeele

De Hr Cottreel Nick

8953 HEUVELLAND

14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . WIB

BVBA Goderis-Seys

8660 DE PANNE

BVBA Daenens Construct

8840 STADEN

De Hr Schillemans Harry

2100 ANTWERPEN

BVBA Bema Windows

3140 KEERBERGEN

BVBA Wdb Interieur

9030 GENT

De Hr Cox Geert

3930 HAMONT-ACHEL

BVBA Buffel

8020 OOSTKAMP

BVBA P.D.P.

3600 GENK

De Hr Duerinckx Pieter

3390 TIELT-WINGE

BVBA Van Moer Eddy

2850 BOOM

Hubrechtsen Jean

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

04 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BouwForum

40 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Format 4 29 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fuso 37 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Interzum

14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ligna

25 . . . . . . . . . . . . . . . . Open Wervendag 39 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Renson 48 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Saint-Gobin

39 . . . . . . . . . . . . . . . . . . Viva Machines

Wenst u ook te adverteren? contacteer Inge De Ridder op 053/80 87 47

CLIP top BLUMOTION in Onyx zwart Meer informatie

Europark-Noord 9 B-9100 Sint-Niklaas Tel. + 32 3 760 1900 info@vanhoecke.be www.vanhoecke.be

Donkere meubels staan voor elegantie, niet voor compromissen. CLIP top BLUMOTION in Onyx zwart wordt mooi in het meubel geïntegreerd en creëert nieuwe mogelijkheden door het uitgebreide programma.

www.blum.be

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2017

VIEWCLEAR Optimaal thermisch comfort en ongehinderd doorzicht? VIEWCLEAR biedt een nieuwe en unieke oplossing tegen condensatie op de buitenruit van zeer performant thermisch isolerend glas. Minder condens betekent meer doorzicht en extra zonnewarmte in uw gebouw!

Meer info? www.saint-gobain-glass.com