Έρευνα για το Facebook

Μέρος Δεύτερο: Έρευνα για το Facebook

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΕΥΝΑΣ Η παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκε κατά το διάστημα 15 Μαρτίου 2008 έως 1 Ιουνίου του ίδιου χρόνου. Υπεύθυνος της έρευνας ήταν ο Επίκουρος αθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου Ευστράτιος Παπάνης. Έλαβαν μέρος οι φοιτητές Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου: Νικολάου Μαρία, Χαλουλάκος Γιώργος, Δέδε Ευαγγελία – Ελένη, Τσουκάρη Άρτεμις, Παπαδοπούλου Μαριλένα, Μαύρου Ζήνα, Καθαροσπόρη Παναγιώτα και Καραΐσκου Άντρη Ο μέσος όρος του χρόνου στο διαδίκτυο που δαπανήθηκε από κάθε ένα ερευνητή για την πραγματοποίηση της έρευνας ήταν 5 ώρες ημερησίως για το παραπάνω χρονικό διάστημα.

Στόχοι: Στόχοι της έρευνας ήταν οι εξής: •

Ο προσδιορισμός των λόγων που κάποιος επιλέγει το διαδίκτυο ως μέσο επισύναψης σχέσεων.

•

Η μελέτη της εξάρτησης των χρηστών από το Facebook

•

Ο χρόνος που οι χρήστες αφιερώνουν καθημερινά στο Facebook.

•

Οι τρόποι που οι χρήστες επιλέγουν για να αυξήσουν την κοινωνικότητά τους.

1

•

Η θετική ή αρνητική πρόθεση των χρηστών να έρθουν σε άμεση επαφή με άλλα μέλη του Facebook.

•

Κατά πόσο υπάρχει η πεποίθηση ανάμεσα στους χρήστες ότι μπορεί να υπάρξει δυνατότητα ουσιαστικής σχέσης μέσω του internet.

•

Εάν θεωρούν ότι το

Facebook έχει αντικαταστήσει τα

χαρακτηριστικά που εμπεριέχονται στην φυσική κοινωνική επαφή.

•

Κατά πόσο οι ίδιοι θεωρούν ότι η ενασχόλησή τους με το Facebook εμπεριέχει κινδύνους.

•

Ποιες εφαρμογές του Facebook χρησιμοποιούνται συχνότερα και από ποιους.

•

Αν θεωρούν ότι το Facebook είναι μια επιτυχημένη εφαρμογή

•

Κατά πόσο η ενασχόλησή τους με εφαρμογές όπως το Facebook επηρεάζει την σχολική ή επαγγελματική τους επίδοση και

•

Τέλος, αν θεωρούν ότι το “social networking” θα αποτελέσει στο μέλλον έναν τρόπο σύναψης σχέσεων.

ΤΑ ΠΡΟΦΙΛ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Για τις ανάγκες της έρευνας, δημιουργήθηκαν από τους ερευνητές ψεύτικα προφίλ χρηστών του Facebook με διαφορετικά μεταξύ τους κοινωνικά χαρακτηριστικά.. Οι φοιτητές που δημιούργησαν τα ψεύτικα αυτά προφίλ κατέγραφαν ποιοι τους προσέγγιζαν στο Facebook και τους υπέβαλαν στα ερωτήματα της 2

συνέντευξης μέσω chat. Συνολικά οι φοιτητές προσεγγίστηκαν από 825 άτομα­ χρήστες του Facebook, αλλά 200 από αυτά δέχτηκαν να συμμετέχουν στη συνέντευξη μέσω chat. Τα ψεύτικα προφίλ που δημιουργήθηκαν είναι τα εξής: 1. Φοιτητής, ηλικίας 24 ετών, που έψαχνε χρήστες για φιλία μέσα από το Facebook. Σε όλο το διάστημα της έρευνας προσεγγίστηκε από χρήστες ηλικίας 18­35 ετών και από τα δύο φύλα. Οι περισσότεροι έψαχναν για φίλους, αλλά υπήρχαν και χρήστες που έψαχναν για ερωτική σχέση.

2. 35χρονη νοσοκόμα που ζει και εργάζεται μόνιμα στη Μυτιλήνη. Τα ενδιαφέροντά της είναι η κολύμβηση και η υδατοσφαίριση. Στον ελεύθερό της χρόνο διαβάζει βιβλία και παρακολουθεί ταινίες. Σε όλο το διάστημα της έρευνας την προσέγγισαν χρήστες του αντίθετου φύλου ηλικίας 25­45 ετών. Οι περισσότεροι στην αρχή της επικοινωνίας, προσέγγισαν με σκοπό την γνωριμία αλλά αργότερα εκδήλωσαν ενδιαφέρον για ερωτική­σεξουαλική επαφή.

3. 38χρονος άντρας εργαζόμενος ως οικονομολόγος σε ασφαλιστική εταιρία με μόνιμη κατοικία τη Γλυφάδα. Στο διάστημα αυτό της έρευνας, προσεγγίστηκε κυρίως από γυναίκες ηλικίας 15­25 ετών. Η πλειοψηφία των χρηστών, που έρχονταν σε επαφή μαζί του, επιδίωκαν τη δημιουργία ερωτικής σχέσης.

4. Αμφιφυλόφιλος 29άχρονος δικηγόρος εργαζόμενος σε δικηγορικό γραφείο και μόνιμη κατοικία τη Θεσσαλονίκη. Τα άτομα που κυρίως τον προσέγγισαν ήταν νεαρής ηλικίας, στην πλειοψηφία τους αμφιφυλόφιλοι και ομοφυλόφιλοι, ενώ πολύ λίγοι ήταν οι 3

ετεροφυλόφιλοι. Οι περισσότεροι επιδίωκαν τη συζήτηση για θέματα που αφορούσαν τη σεξουαλική τους προτίμηση.

5. 20χρονη φοιτήτρια, συνδικαλίστρια και δραστήριο άτομο. Προσεγγίστηκε από χρήστες ηλικίας 20­26 ετών, μόνο άνδρες. Βασική τους επιδίωξη ήταν η σεξουαλική συνεύρεση και μια πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση.

6. Επιτυχημένος επιχειρηματίας 50 ετών από την Αθήνα. Τα ενδιαφέροντά του είναι οι επιχειρήσεις, η ιστιοπλοΐα, τα ταξίδια, τα αυτοκίνητα, και τα οικονομικά. Το συγκεκριμένο προφίλ προσεγγίστηκε κυρίως από παντρεμένες γυναίκες.

7. 15χρονος μαθητής από τη Λάρισα με ενδιαφέροντα το ποδόσφαιρο, το γυμναστήριο και τις εξόδους. Προσεγγίστηκε κυρίως από κοπέλες ηλικιών 16­20, αλλά και μεγαλύτερων ηλικιών και από τα δύο φύλα. Οι περισσότεροι από τους άντρες που τον προσέγγισαν, ήταν ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι.

8. Ελκυστική γυναίκα 23 χρόνων, απόφοιτη του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου. Οι περισσότεροι χρήστες που προσέγγισαν το συγκεκριμένο προφίλ ήταν άντρες με σκοπό μια γνωριμία, φιλία ή η ερωτική σχέση. Οι ηλικίες τους κυμαίνονταν από 22 μέχρι 30 χρόνων. Τα προφίλ που προσεγγίστηκαν περισσότερο ήταν αυτό της ελκυστικής και έξυπνης (προφίλ νούμερο 8) γυναίκας, του αμφιφυλόφιλου (προφίλ νούμερο 4) και του οικονομολόγου (προφίλ νούμερο 3)

4

Facebook και κατάθλιψη Ένα ανησυχητικό στοιχείο που προέκυψε από τις συνεντεύξεις είναι το αίσθημα κενού, που συνεπάγεται η πολύωρη χρήση του facebook, των ‘chat rooms’ και των άλλων μέσων κοινωνικής δικτύωσης: Σχέσεις επιφανειακές, φρενήρεις, στιγμιαίες δημιουργούνται, μεταλλάσσονται και διαγράφονται με ένα κλικ. Νεαρά άτομα που εφευρίσκουν πολλαπλά προσωπεία, ανάλογα με την πλευρά του εαυτού, που θέλουν να παρουσιάσουν. Χρήστες που καπηλεύονται και οικειοποιούνται προφίλ άλλων ατόμων. Έκφραση κάθε συναισθήματος, παρόρμησης ή ενστίκτου χωρίς κανένα πρόσχημα. Επικοινωνία στην οποία, ακόμα και η χρήση κάμερας, αποκρύπτει τη γλώσσα του σώματος, αποδυναμώνοντας την αποκωδικοποίηση των μηνυμάτων. Πλευρές της προσωπικότητας, που αναδεικνύονται αλόγιστα, χαρακτηριστικά που δραματοποιούνται για να εντυπωσιάσουν. Χρήστες άτολμοι στην προσωπική τους ζωή, με περίπλοκες οικογενειακές βιογραφίες, απαξιωμένοι από το εκπαιδευτικό σύστημα, αναδομούν την αυτοεκτίμησή τους μέσα από συγκρίσεις (π.χ. compare hotness) και διαγωνισμούς του Facebook, εισπράττουν φιλοφρονήσεις για την απόκρυφη φωτογραφία που ‘ανέβασαν’. Γυναικεία σαγηνευτικά και εν πολλοίς ψεύτικα προφίλ, που προκαλούν ρίγη σε χιλιάδες άγνωστους θαυμαστές, εικονικά κεράσματα και δώρα, υπενθύμιση γενεθλίων και σημαντικών στιγμών και έξαφνα ο πολύωρος χρήστης βυθίζεται σε μια ουτοπία κοινωνικότητας, γίνεται το επίκεντρο της προσοχής σε άτομα που υπό άλλες συνθήκες δεν θα θυσίαζαν γι’αυτόν ούτε λεπτό από το χρόνο τους. Μια ιδιότυπη ψυχοθεραπεία χωρίς κανόνες και όρια. Οι δεξιότητες που πρέπει να καλλιεργηθούν για μια επιτυχημένη προσωπική κοινωνική προσαρμογή, τώρα αντικαθίστανται από άλλες

5

που εγγυώνται ότι η εικονική προσωπικότητα και τα διαδικτυακά επιτεύγματα θα γίνονται διαρκώς αποδεκτά. Η πραγματική ζωή φαντάζει ανιαρή, αργή, πληκτική, ανούσια. Οι σχέσεις, με τα τυπικά και τους κανόνες που επιβάλει η κοινωνία, απαράδεκτες. Το αίσθημα κενού καθώς ο χρήστης επαναφέρεται στην πραγματικότητα, ανήκεστο Η νέα γενιά που βίωσε την παγίωση του διαδικτύου μετά το 1995, που ανατράφηκε με online παιχνίδια και internet καφέ, που μέσα από το κινητό μπορεί να συνεχίσει απρόσκοπτα ό,τι άρχισε στον υπολογιστή, παρατείνοντας ακόμα περισσότερο τις ώρες χρήσης, έχει πρόβλημα συνεννόησης με τις υπόλοιπες γενιές, που δεν κατανοούν την ελκυστικότητα του ιντερνέτ. Η επικοινωνία και οι σχέσεις στην πραγματική ζωή απαιτούν διαπραγμάτευση, ρίσκο, υπομονή, επένδυση χρόνου και συναισθήματος. Η έκβασή τους πολλές φορές αμφίβολη. Αυτός που τις επιχειρεί δεν δέχεται άμεση ενίσχυση, όπως συμβαίνει στο διαδίκτυο, ειδικά σε μια κοινωνία που η συλλογικότητα φθίνει και ο ατομισμός ανακηρύσσεται σε πρώτιστη αξία. Οι σημερινοί νέοι, που μεγαλώνουν γνωρίζοντας άριστα την ηδονή του ‘social networking’, που χρησιμοποιούν το facebook περισσότερο από πέντε ώρες την ημέρα ,αποδίδουν στις πραγματικές τους ταυτότητες λιγότερη αξία σε σύγκριση με τις διαδικτυακές και δεν μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά στον αληθινό κόσμο. Νιώθουν κατάθλιψη για την ανικανότητα αυτή, αδυνατούν να αντλήσουν ευχαρίστηση από μη ακραίες καταστάσεις, όπως αυτές των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Για το λόγο αυτό τις επιζητούν και στην πραγματική ζωή, με αποτέλεσμα πολλές φορές να φέρονται αντικοινωνικά. Βιώνουν στερητικά σύνδρομα, όταν δεν έχουν πρόσβαση και εξαρτούν την αυτοεκτίμησή τους από ένα πληκτρολόγιο ή joystick. Ο πολύωρος χρήστης αποδίδει μεγαλύτερη σημασία σε μια κακή βαθμολογία στα ratings του facebook, παρά σε μια αποδοκιμασία του δασκάλου ή των γονιών του. Πραγματικές σχέσεις καταστράφηκαν 6

όταν ο ένας από τους δύο συντρόφους ανακάλυψε ότι ο άλλος έκανε flirt στο facebook ή διατηρούσε ένα πολύ επιτυχημένο προφίλ. Η φιλία και η επικοινωνία επανανοηματοδοτείται: Ο ‘άλλος’, ο συνομιλητής σε ένα chat room δεν είναι ένα αμιγώς πραγματικό πρόσωπο, αλλά ένα προσωπείο, ένα κράμα από αληθινές ιδιότητες και φαντασιακές προβολές. Οι αισθητηριακές αναπαραστάσεις μηδαμινές. Ο χρήστης μιλά σε ένα πρόσωπο που ο ίδιος κατασκευάζει. Προβάλλει επάνω του τις επιθυμίες του, τις ελλείψεις του, τις προσδοκίες του και τις φαντασιώσεις του. Ο ‘άλλος’ ανάγεται σε μορφή ιδεατή. Η απογοήτευση είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό, όσων αποφασίζουν να συναντηθούν στην πραγματική ζωή. Στο Facebook ο κόσμος είναι αταξικός. Ο πλούτος, το φύλο, η ηλικία, η καταγωγή, η εθνικότητα, το παρελθόν, τα επιτεύγματα δεν έχουν καμιά σημασία. Εξάλλου, καθένας μπορεί να προσποιηθεί οτιδήποτε. Η διαπραγμάτευση γίνεται επί ίσοις όροις, αλλά με τον διαρκή κίνδυνο να αποδειχθεί φενάκη. Οι περισσότεροι νέοι εκφράζουν αποτροπιασμό και θλίψη, όταν επιχειρούν να μεταφέρουν αυτή την εμπειρία στην πραγματική ζωή. Βυθίζονται έτσι ακόμα περισσότερο στην επίπλαστη κατάσταση των διαδικτυακών κοινοτήτων. Και είναι αυτή η αναντιστοιχία ανάμεσα στην ζωή και την εικονική πραγματικότητα που τελικά οδηγεί στην κατάθλιψη.

Facebook και κοινωνικά δίκτυα Οι κανόνες του social networking προσδιορίζονται από τους ίδιους τους χρήστες από τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση. Η κοινωνική δικτύωση δεν λειτουργεί ως παράγοντας που αναιρεί τους υπάρχοντες κοινωνικούς δεσμούς αλλά τους ενισχύει με τη δημιουργία νέων

7

επαφών μεταξύ των χρηστών. Στο Facebook ο χρήστης διευρύνει το κοινωνικό του δίκτυο κάνοντας «φίλους» χρησιμοποιώντας εφαρμογές που τους φέρνουν πιο κοντά αλλά και από την συμμετοχή τους στα groups. Tο κοινωνικό δίκτυο, που δημιουργείται, ενισχύει το ήδη υπάρχον κοινωνικό τους κεφάλαιο και έτσι οι χρήστες αντλούν περισσότερους και ποικίλους πόρους. Το κοινωνικό κεφάλαιο μπορεί να θεωρηθεί ως ένας πόρος που πηγάζει από τη συλλογική δράση και έχει αποτελέσματα σε ευρύτατη οικονομική και κοινωνική κλίμακα, είναι δηλαδή μια διαδικασία που αφορά κυρίως πολίτες ίδιας ή διαφορετικής καταγωγής και κουλτούρας, που συνδέονται κοινωνικά και δημιουργούν δίκτυα και ενώσεις. Το κοινωνικό κεφάλαιο αναφέρεται σε διαφανείς αλλά και αδιαφανείς ανταλλαγές και είναι δύσκολο να μετρηθεί. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία που το καθορίζουν. Τα στοιχεία έχουν σχέση με τον πολιτισμό, τον τόπο καταγωγής, την επαγγελματική σχέση των ατόμων αλλά και από το επίπεδο ανάπτυξης συνθηκών κοινωνικής συνεργασίας σε έναν τόπο (πραγματικό ή διαδικτυακό). Ο πιο σημαντικός παράγοντας του κοινωνικού κεφαλαίου είναι η εμπιστοσύνη η οποία μπορεί να απευθύνεται στους θεσμούς, στην κυβέρνηση αλλά και στους ανθρώπους. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το Facebook, όπου οι χρήστες συζητούν, εκμυστηρεύονται και εκφράζουν συναισθήματα εμπιστοσύνης. Το Facebook αποτελεί ένα σύγχρονο κοινωνικό δίκτυο όπου πέρα από την τεχνική υποδομή, υπάρχει και μια κοινή βάση πάνω στην οποία αναπτύσσεται η επικοινωνιακή σχέση. Η βάση αυτή αποτελείται από ένα ελάχιστο πλαίσιο συνοχής, όπως για παράδειγμα η κοινή αποδοχή κάποιων απλών κανόνων χρήσης του δικτύου ή ακόμα από κάτι πιο σύνθετο όπως η κοινή αποδοχή ορισμένων νοημάτων κάποια κοινωνική πρακτική ή ακόμα κοινές κοινωνικές αξίες και πολιτισμικοί

8

προσανατολισμοί. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να δημιουργηθούν σταθερά κοινωνικά μορφώματα που κατά κάποιο τρόπο μπορούν να συγκριθούν με τις παραδοσιακές ανθρώπινες κοινότητες. Σύμφωνα με τον Elmer Dewitt Philip η κοινότητα του internet μπορεί να κατανοηθεί ως ένα άλλο κράτος στο κυβερνοχώρο. Η νέα αυτή μορφή πλασματικού κράτους έρχεται να «ανταγωνιστεί» τις παραδοσιακές κοινωνικές και πολιτικές δομές καθώς και τις νέες δομές που αναπτύσσονται στο διαδικτυακό χώρο. Από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της επικοινωνίας μέσω της εφαρμογής του Facebook είναι η απουσία της φυσικής παρουσίας των ατόμων που επικοινωνούν όπως και η α­ τοπικότητα της επικοινωνιακής και κοινωνικής σχέσης που δημιουργείται μέσω αυτού. Με τον ίδιο τρόπο που πραγματοποιούνται ορισμένες δραστηριότητες σε πραγματικούς φυσικούς χώρους όπως οι επισκέψεις, το κουτσομπολιό και οι συζητήσεις με άτομα του κοινωνικού περιγύρου, γίνεται κάτι ανάλογο και στον χώρο του Facebook μέσω των επικοινωνιακών εφαρμογών που παρέχει. Μια από τις εφαρμογές των κοινωνικών δικτύων είναι η αναδυόμενη χρήση τους για πολιτικούς σκοπούς. Η αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων που ενυπάρχει και μέσα από τις εφαρμογές του Facebook ενισχύει την εικόνα των πολιτευόμενων και τους δίνει τη δυνατότητα να δημιουργήσουν πιο προσωπικές σχέσεις, αλλά και να αποκτήσουν μια πιο άμεση επαφή με τους ψηφοφόρους τους και όχι μόνο. Αυτή η πολιτική αξιοποίηση που γίνεται μέσω του διαδικτύου και των εφαρμογών του, αποτελεί μια πιο συντονισμένη βάση για τους υποστηρικτές τους που λειτουργεί για σκοπούς επικοινωνίας και οργάνωσης. Μέσα από την έρευνά μας, παρατηρήθηκε ότι ήταν αρκετοί οι χρήστες που είχαν σχέση με την πολιτική. Σκοπός της δημιουργίας των προφίλ τους ήταν η αύξηση της δημοτικότητας τους και η προσάρτηση περισσότερων ψηφοφόρων. Βλέπουμε πως η κοινωνική

9

δικτύωση ανοίγει νέους ορίζοντες και τα νέας γενιάς κοινωνικά δίκτυα δημιουργούν νέα διλήμματα και προκλήσεις. Η παρουσία στο διαδίκτυο μιας τόσο μεγάλης γκάμας πληροφοριών ως προς την προσωπικότητα των πολιτευόμενων δεν περνάει απαρατήρητη στο χρήστη – ψηφοφόρο όπου μπορεί να θεωρηθεί ένας νέος τρόπος προεκλογικής εκστρατείας μέσω του Facebook. Σε αυτό το σημείο τίθεται το ζήτημα κατά πόσο η ευρεία χρήση του Facebook, είναι καθαρά προσωπική επιλογή του χρήστη και όχι μια επιβαλλόμενη και προκαθορισμένη επιλογή, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, με στόχο το κέρδος των διαφημιστικών εταιρειών. Οι διαφημιστικές εταιρείες με σκοπό το όσον τον δυνατόν μεγαλύτερο κέρδος, ακολουθούν την πάγια τακτική τους δηλαδή την εύρεσης νέων τρόπων διαφήμισης και προσπάθειας κερδοφόρου διαφημιστικού υλικού. Ο χώρος του Facebook αποτελεί έναν πρωτότυπο και ριζοσπαστικό τρόπο διαφήμισης και για αυτόν τον λόγο προβάλλεται από τις ίδιες τις διαφημιστικές εταιρείες με σκοπό την προβολή και την προώθηση των προϊόντων και υπηρεσιών τους, μέσω των εφαρμογών του Facebook.

Συνοπτικά Αποτελέσματα Έρευνας •

Τα κορίτσια καταλαμβάνουν ακραίες θέσεις, δηλαδή είτε χρησιμοποιούν το Facebook πολλές ώρες ή είναι περιστασιακοί χρήστες, Τα αγόρια εμφανίζονται πιο ευνοϊκά διακείμενα

1

απέναντι στην κοινωνική δικτύωση από ό,τι τα κορίτσια. και είναι περισσότερο εξαρτημένα από τη χρήση του Facebook.

•

Οι πολύωροι χρήστες του Facebook έχουν συνήθως γονείς που είναι απόφοιτοι της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο γνώσεων των γονέων σχετικά με τον Η/Υ, τόσο περισσότερο ασχολούνται τα παιδιά τους με το διαδίκτυο και την κοινωνική δικτύωση μέσω Η/Υ.

•

Οι πολύωροι χρήστες του Facebook έχουν χαμηλή συμμετοχή σε δημιουργικές δραστηριότητες κατά τον ελεύθερο χρόνο τους.

•

Οι περιστασιακοί χρήστες του Facebook στην πλειοψηφία τους ασχολούνται με τους φίλους τους, ενώ όσοι επενδύουν πολύ χρόνο είναι κατά κύριο λόγο μοναχικοί χρήστες.

•

Πολλοί θεώρησαν ότι η ηλεκτρονική κοινωνική δικτύωση είναι ο βολικότερος τρόπος επικοινωνίας, που θα αντικαταστήσει το email και τις πιο συμβατικές μορφές διάδρασης. Κανόνιζαν τα ραντεβού τους μέσω του Facebook αντί να τηλεφωνήσουν, συζητούσαν γι’ αυτό με τους φίλους τους και χρησιμοποιούσαν την ηλεκτρονική ιδιόλεκτο (αργκώ).

•

Πολλοί χρήστες δήλωσαν ότι αυτό που τους συναρπάζει στο Facebook είναι ότι γνωρίζουν άτομα που μοιράζονται τα ίδια ενδιαφέροντα, ότι έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που τους ενδιαφέρουν, ακόμη και ότι συγκροτούν ομάδες μελέτης για τις εξετάσεις.

•

Η ευχαρίστηση που προέρχεται από την ενασχόληση με το Facebook και η φυγή από το διάβασμα είναι η βασικότεροι λόγοι ενασχόλησης με αυτό (στους μαθητές Λυκείου). Το Facebook δεν είναι πια εργαλείο, αλλά εναλλακτικός τρόπος ζωής.

1

•

Οι περισσότεροι δήλωσαν ότι μέσω της εφαρμογής αυτής κατάφεραν να επανασυνδεθούν με άτομα ή φίλους που είχαν χάσει εδώ και καιρό.

•

Οι περισσότεροι χρήστες έχουν κουραστεί πλέον με το πλήθος των εφαρμογών του Facebook, με τις άπειρες προσκλήσεις σε quiz και test χαμηλού επιπέδου.

•

Το κυριότερο χαρακτηριστικό του Facebook, που τους προσέλκυσε εξαρχής, ήταν η απλότητα των λειτουργιών του, η δυνατότητα επιλογής των εφαρμογών με τις οποίες θα πλαισίωναν το προφίλ τους

•

Αρκετοί χρήστες είχαν κουραστεί από το ‘φακέλωμα’ μέσω Facebook, μέσω του οποίου ο καθένας γνώριζε και μετέδιδε ποια η ψυχική διάθεση του χρήστη, τι έκανε όλες τις χρονικές στιγμές κλπ. Οι περισσότεροι από αυτούς πιστεύουν ότι η μόδα του Facebook θα περάσει και θα αντικατασταθεί με κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον, επειδή ξεπέρασε το μέτρο. Το διαδίκτυο έχει κανόνες αυτορρύθμισης.

•

Πολλοί άνοιξαν λογαριασμό στο Facebook, επειδή είναι μόδα.

•

Οι περισσότεροι κατηγορούν το Facebook ότι προάγει τις επιφανειακές αόριστες σχέσεις και ότι δεν μπορούν να βρουν πραγματική στήριξη μέσω αυτού. Παρόλα αυτά, αναγνώρισαν ότι αποτελεί υποκατάστατο για όσους δεν τα καταφέρνουν στις πραγματικές σχέσεις ή έχουν περιορισμένο χρόνο γι’ αυτές.

•

Οι χρήστες με μεγαλύτερη εξάρτηση από το Facebook, παρουσίαζαν την ίδια νοσηρή σχέση και με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και τον υπολογιστή γενικότερα.

•

Οι περισσότεροι χρήστες του Facebook δεν κατάλαβαν την εξάρτηση από αυτό μέχρι που κατέληξαν να αναλώνουν πολλές

1

ώρες ασχολούμενοι με τις εφαρμογές του και σκεφτόταν γι’ αυτό ακόμη κι όταν έκλειναν τον υπολογιστή.

•

Το Facebook παρέχει το προσωπείο της αυτοεκτίμησης. Πολλοί αρθρώνουν συναισθήματα μέσα από αυτό, που δεν θα τολμούσαν να τα πουν στην πραγματική ζωή. Το ένστικτο και το συναίσθημα απελευθερώνεται. Αρκετοί χρήστες διατηρούσαν παραπάνω από δύο λογαριασμούς στο Facebook με διαφορετικά χαρακτηριστικά κάθε φορά. Πολλαπλές και σχιζοειδείς προσωπικότητες.

•

Το γλωσσικό επίπεδο των χρηστών του Facebook πολλές φορές κατρακυλάει σε ύβρεις και χυδαιολογίες, ενώ η ελληνική ορθογραφία παραχαράσσεται. Η γλώσσα είναι ένα συνονθύλευμα αγγλικών συντμήσεων και ελληνικών. Συχνή είναι η χρήση emoticons που όμως γίνονται δύσκολα στην αποκρυπτογράφησή τους και δυσχεραίνουν τη φόρτωση της σελίδας.

•

Το Facebook αποτελεί μέσο επικοινωνίας, ειδικά για νέους επαρχιακών πόλεων, που δεν έχουν πολλές ευκαιρίες να γνωρίσουν όσους θα επιθυμούσαν. Παράλληλα προσφέρει τα δυνατότητα είτε για ιδιωτική συνομιλία είτε για μαζική συζήτηση.

•

Σε χρήστες μικρότερης ηλικίας αναπτύσσεται ανταγωνισμός για το ποιος θα προσελκύσει περισσότερους φίλους, κυρίως του αντιθέτου φύλου.

•

Οι γυναίκες χρήστες προβάλλουν τις περισσότερες φορές ένα μυστηριώδη εαυτό, που περιμένει να ανακαλυφθεί από κάποιο χρήστη με έξοχα προσόντα, γρήγορο στη γραφή και με καλές ατάκες. Οι φωτογραφίες που τοποθετούν στο προφίλ τους είναι προκλητικές μερικές φορές ή παρμένες από τον κόσμο των κινουμένων σχεδίων. Οι άντρες χρήστες συνήθως επαίρονται για

1

τα σωματικά τους προσόντα και για τον ‘τσαμπουκά’ που μπορούν να επιδείξουν.

•

Οι περισσότεροι χρήστες δεν ενοχλούνται που το Facebook βρίθει διαφημίσεων και πολλές φορές παίρνει πολιτική διάσταση ερήμην τους.

Για ποιους λόγους χρησιμοποιείτε το Facebook

Για φιλικές

για ερωτική

για εύρεση

Για

γνωριμίες

σχέση

σεξουαλικού

επικοινωνί

συντρόφου

α

Σύνολο

άνδρες

31,0%

13,9%

4,1%

50,0%

100,0%

γυναίκες

40,0%

9,1%

3,6%

47,3%

100,0%

Προτιμάτε να βγαίνετε έξω για να κάνετε γνωριμίες ή προκρίνετε τις γνωριμίες μέσω Διαδικτύου προτιμώ να βγαίνω έξω

προτιμώ να κάνω γνωριμίες στο internet παρά να βγαίνω έξω

άνδρες γυναίκες

Ενδιαφέρο ντα χρηστών Facebook Άνδρες χρήστες

83,3%

άνδρες

16,7%

84,5%

γυναίκες

15,5%

Sex

καλαθοσφαίρι

ποδόσφαιρ

γυμναστήρ

Καφετέριε

μουσικ

διάβασμ

ση

ο

ιο

ς­μπαρ

ή

α

9,4%

21,2%

25,9%

36,5%

5,7,0%

1,2%

1,2%

1,0%

2,1%

11,3%

79,4%

3,1%

3,1%

,0%

Facebook Γυναίκες χρήστες Facebook

Πιστεύετε ότι η

ναι

όχι

1

χρήση του Facebook εμπερικλείει κινδύνους για την ασφάλεια των χρηστών 15­25 ετών

23,2%

76,8%

26­36 ετών

43,4%

56,6%

37­47 ετών

25,0%

75,0%

Σεξουαλική Προτίμηση Χρηστών Facebook Ετεροφυλόφιλοι Ομοφυλόφιλοι Αμφιφυλόφιλοι Σύνολο

Ποσοστό (%)

Οικογενειακή Κατάσταση Χρηστών Facebook Έγγαμοι Άγαμοι Αρραβωνιασμένοι Διαζευγμένοι ή σε διάσταση Σε σχέση Σύνολο

Ποσοστό (%)

Εργασιακή Κατάσταση Χρηστών Facebook Μαθητές Φοιτητές Άνεργοι Ημιαπασχολούμενοι Πλήρης απασχόληση Σύνολο

Ποσοστό (%)

91,5 5 3,5 100,0

34,5 49 2 1,5 13 100,0

8,5 47 4,5 12,5 27,5 100,0

1

Τόπος διαμονής Χρηστών Facebook Αγροτικές Περιοχές Αστικές Περιοχές Αθήνα ­ Θεσσαλονίκη Σύνολο

Ποσοστό (%)

Μορφωτικό Επίπεδο χρηστών Facebook Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Τριτοβάθμια Εκπαίδευση Μεταπτυχιακός Τίτλος Σύνολο

Ποσοστό %

10 42,5 47,5 100,0

0,5 16 73 10,5 100,0

Ηλικίες χρηστών Facebook

Ποσοστό %

15­25

71

26­36

26,5

37­47

2,0

48­58

0,5

Σύνολο

100,0

Φύλο

Facebook Άνδρας

χρηστών Ποσοστό % 45 1

Γυναίκα Σύνολο

55 100,0

Έχετε συναντήσει ποτέ κάποιον που γνωρίσατε από το Facebook, παρά τους όποιους κινδύνους αυτό συνεπάγεται

ναι

όχι

Ετεροφυλόφιλος χρήστης

35,5%

64,5%

Ομοφυλόφιλος χρήστης

90,0%

10,0%

Αμφιφυλόφιλος χρήστης

85,7%

14,3%

Πιστεύετε ότι η κοινωνική δικτύωση μέσω internet είναι το μέλλον στον τρόπο σύναψης σχέσεων

όχι

λίγο

πολύ

απόλυτ α

έγγαμος

84,1%

7,2%

2,9%

5,8%

άγαμος

32,2%

33,3%

19,5%

14,9%

αρραβωνιασμένος

25,0%

50,0%

,0%

25,0%

Διαζευγμένος/σε διάσταση

74,0%

2,0%

4,0%

Σε σχέση

52,6%

15,8%

10,5%

Κατά πόσο η ενασχόληση με το Facebook επηρεάζει την αποδοτικότητά σας στην εργασία

20,0% 21,1%

καθόλο

την

την επηρεάζει

υ

επηρεάζει

αρνητικά

θετικά

ετεροφυλόφιλοι

77,4%

14,6%

7,9%

ομοφυλόφιλοι

50,0%

10,0%

40,0%

αμφιφυλόφιλοι

71,4%

14,3%

14,3%

Πόσες ώρες διαθέτετε εβδομαδιαίως για χρήση υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης στο διαδίκτυο

1/2­2

3­5

6­8

> από 8

ώρες

ώρες

ώρες

ώρες

αγροτικές περιοχές

25,0%

45,0%

30,0%

0,0%

αστικές περιοχές

18,8%

67,1%

11,8%

2,4%

Αθήνα­Θεσσαλονίκη

29,5%

40,0%

14,7%

15,8%

1

Έχετε συναντήσει ποτέ κάποιον που γνωρίσατε από το Facebook, παρά τους όποιους κινδύνους αυτό συνεπάγεται

ναι

όχι

αγροτικές περιοχές

20,0%

80,0%

αστικές περιοχές

34,1%

65,9%

Αθήνα­Θεσσαλονίκη

49,5%

50,5%

Πόσο ευχαριστημένοι είστε από το Facebook

καθόλο

αγροτικές περιοχές

0,0%

10,0%

15,0%

45,0%

30,0%

αστικές περιοχές

0,0%

1,2%

10,6%

50,6%

37,6%

6,3%

4,2%

17,9%

32,6%

38,9%

μαθητές

μέτρι

υ

Αθήνα­Θεσσαλονίκη

Για ποιους λόγους χρησιμοποιε ίτε συνήθως το διαδίκτυο

λίγο

πολύ

α

α

επαγγελματι

ψυχαγωγί

ενημέρωσ

γνωριμί

επικοινωνί

κοί λόγοι

α

η

ες

α

0,0%

29,4%

41,2%

23,5%

5,9%

5,3%

53,2%

16,0%

18,1%

7,4%

44,4%

11,1%

22,2%

11,1%

11,1%

4,0%

40,0%

32,0%

16,0%

8,0%

12,7%

40,0%

27,3%

10,9%

9,1%

φοιτητές άνεργοι ημιαπασχολούμε

απόλυτ

νοι Πλήρως απασχολούμενοι

ποιες εφαρμογές του Facebook χρησιμοποιείτε συχνότερα

Ποσοστό

1

φλερτ

3,0

funny toys

1,5

human pets

3,5

αγκαλιά

2,0

funwall

2,0

ταινίες

3,5

βαμπίρ

1,0

λουλούδια

3,0

οι καλύτεροι φίλοι δημοφιλής

1,0

superwall

1,5

kisses quiz

,5

5,5 10,0

καρδιές

5,0

personal photos

3,0

παιχνίδια

4,5

κεράσματα

1,0

δώρα προσκλήσεις σε εκδηλώσεις chat Σύνολο

,5

compare hotness

,5 2,0 45,5 100,0

1