Thriller Express

€1

,Verschijnt eens per kwartaal en ligt dan in de boekhandel, vergeten in de trein of op een bankje in het park.

Spannende boeken tips en toppers

Saskia Noort Nieuwe Buren Het leven in een nieuwbouwwijk

Nicci French Verloren Je zou er bijna blasé van worden

Jean-Christophe Grangé Duivelseed Horrorboek over goed en slecht

Pagina 3

Pagina 4

Pagina 7

Zaterdag 14 februari 2009

Wraak of gerechtigheid, dat is de kwestie Anders Roslund & Börge Hellström, De uitlevering. Vertaling: Corry van Bree. Uitgeverij De Geus. € 19,90.

Pagina 4

Nicci French: ‘Schrijven is nog steeds zó moeilijk’ Hun negende psychologische thriller ‘Verloren’ dampt nog na van de drukpers, maar staat nu al hoog in de toptien. Het succes voor Nicci French duurt onverminderd voort.

Pagina 4

Een buitengewoon schrijfster Anne Holt en Berit Reiss-Andersen, Zonder echo, uitgeverij De Geus, prijs € 22,50

Pagina 6

Van In, een frisse serie die maar voort blijft duren Pieter Aspe, Bankroet, uitgeverij Manteau, prijs € 21,95.

Pagina 6

Horrorboek over goed en slecht Jean-Christophe Grangé, Duivelseed, uitgeverij De Geus

Pagina 7

Een Noorse seriemoordenaar Jo Nesbø, De sneeuwman, uitgeverij Cargo

Pagina 7

THRILLER TOP 10

Week 7, samengesteld door het CPNB 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

John Grisham Simone van der Vlugt Esther Verhoef Stieg larsson Patricia Cornwell Simone van der Vlugt Bas Haan Nicci French Dennis Lehane Eric van Lustbader

De getuige A.W. Bruna Herfstlied Anthos Alles te verliezen Anthos Mannen die vrouwen haten Signatuur Scarpetta Sijthoff Blauw water Anthos De Deventer moordzaak Nw Amsterdam Wat te doen als iemand sterft Anthos Verloren dochter The House of Books De Bourne sanctie Luitingh

€ 19,95 € 19,95 € 19,95 € 10,€ 18,95 € 10,€ 14,95 € 19,95 € 4,95 € 19,95

Gijs Korevaar Toen Gijs Korevaar (Delft, 1952) als tiener in boekennood zat begon hij aan de Engelse boeken uit de boekenkast van zijn moeder. Een goudmijn zo bleek. Hij verslond auteurs als Mickey Spillane, Raymond Chandler, Ross MacDonald, Jonathan Latimer, P.D. James en raakte letterlijk voor de rest van zijn leven verslaafd aan het genre.

Op het atheneum las hij trouw de opgegeven literatuur van de lijsten, maar het lezen van thrillers ging onverminderd door. Hij ‘smokkelde’ een Raymond Chandler op de lijst voor Engels en ook tijdens zijn studie geschiedenisboeken bleef zijn liefde voor het spannende boek bestaan.

Na zijn studie geschiedenis werd Gijs journalist en kwam al snel als politiek verslaggever in de Tweede Kamer. Hier werden, tijdens de vele uren wachten voor gesloten deuren, enkele meters aan thrillers gelezen en, als journalist, nu ook gerecenseerd.

Toen Gijs in 2002 thrillerrecensent werd voor de Haagsche Courant, kwam een langgekoesterde droom uit: naast de journalistiek kon hij zijn liefde voor thrillers ook professioneel bedrijven. Toen de Haagsche Courant door de fusie met het Algemeen Dagblad ophield te bestaan, werd Gijs de huisrecensent van spannende boeken voor Plantage Books & More.

Gijs Korevaar is momenteel journalist voor het Algemeen Dagblad, is getrouwd en heeft twee kinderen. Iedere maand houdt Gijs u op de hoogte van de laatste thrillers, schrijft ettelijke interviews met de belangrijkste auteurs en recensies van de nieuwste boeken of boeken die nog moeten verschijnen. Zo dicht kwam u nog nooit bij uw helden.

Peter Kuijt Werkt bij de Geassocieerde Pers Diensten als eindredacteur/recensent. Was vier maal lid van de jury van de Gouden Strop. De verhalen op deze site (uitgezonderd columns en enkele berichten) zijn ook gepubliceerd door de GPD. Dat geldt eveneens voor de geplaatste recensies en verhalen van anderen, onder wie collega’s Monique Brandt (mediaredacteur), Aly Knol (kunstredacteur)en auteur en misdaadverslaggever Arno Ruitenbeek (twee maal lid van de Gouden Stropjury).

Jammer Niemand zou het van haar gedacht hebben de frêle freule zwart gekleed en perkamenten huid Hoe zou zij ooit de baron hebben kunnen kloven met dat dunne, dunne stemgeluid

THRILLEREXPRESS is een actueel

en onafhankelijk blad voor (Nederlandstalige) fans van spannende boeken, met als doel een handige verzamelplaats te creëren voor informatie over dit specifieke genre.

Niettemin, zo meende de professor had haar hoge, ultrahoge C de schedel van haar minnaar tot aan het plafond uiteen doen spatten

THRILLEREXPRESS zal zich

Jammer dat de bewijsvoering de gehele rechtszaal fataal werd

Redactieadres: Sluis 13 2376AS Nieuwe Wetering redactie@thrillerexpress.nl www. thrillerexpress.nl

René Brandhoff

voornamelijk (blijven) richten op het meest recente en nieuwe werk van misdaadauteurs.

De Nederlandse thriller, van alle markten thuis

A

lles wat leeft, groeit. Niet alleen letterlijk, Hun aanpak en onderwerpkeuze bleek aan te slaan. maar ook wat betreft andere zaken als De alledaagse werkelijkheid, de soepele schrijfstijl, het taal, literatuur en traditie. Dat geldt al ontbreken van pretenties, zorgt voor simpel vermaak. helemaal voor de wereld van het spanDe boeken bieden de lezers en lezeressen een paar nende boek. Saskia Noort en Simone van uurtjes er helemaal uit met een boek op schoot. Succes der Vlugt gaven het idee van ‘vrouwenboeken’ een vraagt natuurlijk om navolging. Een toenemend aantal nieuwe dimensie, de oude rot Tomas Ross blijft met – jonge – vrouwen zet zich aan het schrijven van een zijn ‘faction’ op eenzame hoogte staan, Felix Thijssen spannend boek, waarbij net als bij Noort en Van der lijkt met ieder boek beter te worden, Charles den Tex Vlugt gewone mensen in extreme omstandigheden blijft zichzelf vernieuwen, maar schrijft eigenlijk geworden geplaatst. woon heel goede boeken. Goed voor twee keer de prijs Een tweede, schijnbaar tegengestelde, ontwikkeling voor het beste Nederlandstalige spannende boek, de is de hang van auteurs naar erkenning van de literaire Gouden Strop. wereld. Deze schrijvers willen af van het onderscheid Een thriller is al jaren meer dan een boek over een tussen literatuur en lectuur. Een boek is goed of morsige rechercheur - gescheiden of op het punt van slecht, of het nu om literatuur, thrillers of kasteelscheiden, te veel drank, te weinig vrouwen – die een romannetjes gaat. Deze gedachte leidt tot diepgang moord op een schijnbaar onmogelijke manier weet op in de ontwikkeling van de karakters in de boeken, te lossen. De eenzame bestrijder van Het Kwaad is in doordachte dialogen en een bewuste aandacht voor de Nederlandse schrijverswereld een uitzondering gede verschillende schrijfstijlen. Binnen de vaste kaders worden. Slechts heel weinig Nederlandse van de thriller zoeken schrijvers de grenthrillerauteurs volgen dit traditionele zen op. Dit levert interessante boeken pad, dat door Baantjer – ook bekend van op van schrijvers als Charles den Tex, de langlopende tv-serie - is gebaand.

Chris Rippen, Elvin Post, om er maar een “Dat is poppetjes op een bord zetten, er paar te noemen. De uitgevers leggen op een omgooien en kijken wie dat heeft gedeze ontwikkeling duidelijk de nadruk: daan. Dat hoeft voor mij niet meer,” zegt de ‘literaire thriller’ is niet meer weg te Felix Thijssen. En met hem veel andere denken.

Nederlandse auteurs.

Ten slotte is het ontstaan van subgenres In vergelijking daarmee houden de kenmerkend voor de volwassenheid van Vlaamse auteurs meer aan de oude trade Nederlandse thriller. Auteurs speciaditie vast. Pieter Aspe, Stan Laurrijssens liseren zich binnen de algemene krijtlijen Luc Deflo om er maar een paar te nen van de thriller. Het moet natuurlijk noemen. Een ander verschil met de Newel over misdaad gaan en het moet wel derlandse ontwikkelingen is dat de Vlaspannend zijn. De ene richt zich vooral Door Gijs Korevaar mingen erg streekgebonden zijn. Aspe op het bedrijfsleven, zoals schrijvers als schrijft over Brugge, Deflo over Mechelen.

Roel Janssen en Charles den Tex, de ander zoekt de Toch heeft de Nederlandse thriller nog steeds te lijden actualiteit op. Tomas Ross heeft hiervoor zelfs een van de reputatie uit de beginfase. De geur van amateu- eigen woord bedacht: faction, waarmee hij een combiristische kleinburgerlijkheid belette geïnteresseerde natie van feiten en fictie bedoelt. Zo schreef hij over lezers om het Nederlandse boek te pakken. De echte de moord op de politicus Pim Fortuyn en over een fan kocht zijn pockets in het Engels. Die wilde ook wel aanslag op Kamerlid Ayaan Hirsi Ali. eens dromen over ver weg waar het zo veel enger en Naast deze ontwikkelingen zijn er natuurlijk ook gevaarlijker leek te zijn. Wie die taal niet machtig was, schrijvers die trouw blijven aan het oorspronkelijke nam een vertaling. Nederlandse schrijvers excelleeruitgangspunt van de detectiveroman. Felix Thijssen, den liever in Literatuur dan in thrillers, die onder het Simon de Waal en Peter de Zwaan zijn daar goede kopje Lectuur werden geplaatst. Nog steeds wordt dit voorbeelden van. En Jan Terlouw heeft samen met onderscheid gemaakt: Er zijn meerdere literatuurprijzijn dochter Sanne een echte, ouderwetse who-dunnit zen, maar er is slechts één, bescheiden, prijs voor de geschreven. beste Nederlandstalige thriller.

Alle ontwikkelingen ten spijt blijft de Nederlandse Tegen de stroom in is echter de Nederlandse thrillerthriller gemiddeld ver weg van extreem geweld of seks. wereld blijven groeien en tot bloei gekomen. Gelokt Als literatuur een spiegel is van de maatschappij waardoor het succes van de buitenlandse schrijvers koos uit zij ontstaat, dan zijn spannende boeken een spiegel een toenemend aantal talentvolle auteurs voor het van de zelfkant van die samenleving. De zwarte kant genre. Met de voorbeelden voor ogen, gaven zij vorm met zijn drugs, moord en doodslag, diefstal, bedrog, aan de thriller van eigen bodem. chantage en ontvoeringen. In deze spiegel ziet NederDe thriller is een Engelse uitvinding van meer dan land er nog steeds uit als een tolerant land, waar veel honderd jaar geleden. Sterker nog, sommigen wijzen kan en mag. De politieke wind mag dan kouder aaner op dat Shakespeare al over misdaad schreef. De voelen, de grondtoon is en blijft een land van gedogen.

Amerikaanse schrijvers pakten de trend snel op en Waar niet gelijk wordt geschoten of met de wapenstok voegde er hun eigen, keiharde maatschappelijke werwordt gezwaaid. Waar excessen in gevangenissen niet kelijkheid aan toe. De tijd van de drooglegging, de of nauwelijks voorkomen, seriemoordenaars een onbetoenemende macht van de georganiseerde misdaad, kend verschijnsel zijn. de gewelddadigheid van de Amerikaanse samenleving Een zekere gene kenmerkt de Nederlandse auteuss als bracht de ‘hard boiled private eye’ voort: de geweldhet gaat om bikkelhard geweld of onomwonden seksdadige samenleving in de VS wordt nog steeds in de scenes. Alhoewel juist jonge vrouwelijke schrijfsters boeken weerspiegeld. als Saskia Noort en Esther Verhoef door die barrières Eigenlijk gaat de vergelijking met de Scandinavische heen breken, is het nog geen schering en inslag. Geontwikkelingen het beste op. Door de bank genomen zien de verkoopsuccessen van deze twee schrijfsters delen de auteurs van deze landen hun aandacht voor kan dat wel snel veranderen. Succes krijgt meestal wel politiek, milieuproblemen, verhoudingen tussen mennavolging. sen in extreme omstandigheden, maatschappelijke Belangrijk kenmerk van de thriller in Nederland en sociale misstanden in de samenleving. De trend is over het algemeen toch de menselijke maat. De werd in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw verhoudingen tussen mensen en de gevolgen van gezet door het Zweedse schrijversechtpaar Sjöwall buitengewone omstandigheden op die relaties. Stijl en Wahlöö met hun tiendelige serie over rechercheur en inhoud winnen het glansrijk van kwantiteit en Martin Beck. Die traditie wordt door de hedendaagse vulgariteit. In Nederland nauwelijks boeken waarbij de Scandinavische auteurs voortgezet. Slechts een enkebloedspetters tot het plafond reiken. Meer dialogen, ling weet zich er aan te onttrekken. De bekendste is op analyses en overpeinzingen dan daadkrachtige acties. dit moment ongetwijfeld Henning Mankell met zijn De internationale doorbraak is nog uitgebleven. “Neserie rond rechercheur Wallander. Het gevolg van het derlanders hebben wel gehoord over New York of Wasucces van deze Zweed is dat er een stroom vertalinshington. Dat zien ze op televisie, daar lezen ze over in gen uit Scandinavië op gang is gekomen. Samen met kranten. Maar Amerikanen hebben nog nooit gehoord de vertalingen uit het Engelse taalgebied overstromen van Holland. En als ze al van Amsterdam weten dan deze boeken de Nederlandse markt. Rijp en groen nog zien ze er nooit iets van op de tv. Dat maakt dat krijgt een kans op de Nederlandse markt. Dat is zeker Nederlanders een achterstand hebben in Amerika en een bedreiging voor het boek van eigen bodem. Een wij een voorsprong in Europa,” concludeerde onlangs euro kan ten slotte maar een keer worden uitgegeven. de Amerikaanse bestsellerschrijver James Patterson Het Nederlandse spannende boek verdient meer op bezoek in Nederland. aandacht. De Nederlandse schrijvers zijn net zo van alle markten thuis als hun buitenlandse collega’s. Het Maar dat geldt per definitie ook voor de Scandinagenre is in Holland volwassen geworden. De simpele, vische auteurs. Stockholm, Oslo, Uppsala, zijn vast rechttoe-rechtaan plots hebben plaats gemaakt voor heel leuke steden, maar of die nu veel op de televisie doordachte en geraffineerde verhaallijnen, er is aanverschijnen? Maar Zweden heeft Henning Mankell. dacht gekomen voor schrijfstijl, subgenres hebben zich Zoals Nicci Gerrard van het Engelse schrijversechtpaar ontwikkeld.

Nicci French onlangs op het feestje van Anthos – die Daarbij is een aantal trends te onderscheiden. De tien jaar literaire thrillers in Amsterdam vierde - zei: belangrijkste ontwikkeling van de laatste jaren is de “Er hoeft maar één ‘schrijver door te breken en dan snelle opkomst van de ‘vrouwenthriller’. Simone van is de Nederlandse thrillerwereld interessant voor Ender Vlugt, Saskia Noort en in mindere mate van Esgelse uitgevers. Het is voor de Nederlandse schrijvers ther Verhoef hebben met hun enorme oplagen laten te hopen dat zo’n moment niet meer lang op zich laat zien dat er een nieuwe markt kan worden aangeboord. wachten.”

Zaterdag 14 februari 2009

Afgunst: Een memorabel geschenkboek Saskia Noort, Afgunst, Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek, het boekengeschenk tijdens Juni De maand van het spannende boek.

I

Door Gijs Korevaar

n haar boeken zoekt successchrijfster Saskia Noort de grenzen van haar mogelijkheden op. In het laatste boek, Nieuwe Buren, beschreef zij zeer expliciete seks, in het geschenkboekje Afgunst waagt zij zich voor het eerst aan een soort horrorscenario waarin een jonge vrouw na haar ontvoering in terecht komt. “In Nieuwe Buren wilde ik laten zien hoe hard seks kan zijn. Nu onderzoek ik een andere grens: die van het geweld.”

Zij is meteen nadat haar boek Nieuwe Buren uit was gekomen, door de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) gevraagd of zij dit keer het geschenkboekje wilde schrijven. Kopers van een Nederlandstalig boek krijgen Afgunst de hele maand Juni, de maand van het spannende boek er bij de boekhandel gratis bij.

Vorig jaar was het de Schotse bestsellerauteur Ian Rankin die het geschenkboekje Schuld & boete had geschreven. Opvolgster Saskia Noort hoefde dan ook geen moment te aarzelen toen zij werd gevraagd. “Het is toch een bevestiging van je positie als auteur van spannende boeken.

Ik was er zeer vereerd mee.”

Het geschenkboekje Afgunst staat in het teken van een ‘crime passionnel’ – misdaad uit liefde – net als de maand van het spannende boek.

Centraal in het boekje staat de machtsstrijd tussen schrijfster Susan en haar kwaadaardige ex Ernst. Beiden zijn schrijvers, maar Susan heeft het helemaal gemaakt en hij is afgegleden naar een bedenkelijk niveau en stikt van de jaloezie.

Dan komen ze elkaar tegen op een lezing en Ernst neemt opnieuw het heft in handen. Zoals hij ook deed tijdens hun jarenlange verhouding.

“Het was echt een ander boek om te schrijven.

Zeker voor mij,” legt Saskia Noort uit in grand café Gusto in Bergen. Het is dit keer te koud om op het terras te zitten, maar binnen is het wel erg druk en lawaaiig. Een groep ouderen houdt pauze in de dagtrip met koffie met cake.

De serveerster verontschuldigt zich tegenover Saskia Noort en biedt een plakje cake bij de cappuccino aan. Ze gaan zo weg, hoor, zegt zij tegen de auteur, die hier duidelijk vaker over de vloer komt.

De toon, het onderwerp, alles is anders in Afgunst. De spanning is om te snijden, de details zijn gruwelijk, een echte pageturner. “Ik wilde laten zien hoe hard het is gegijzeld te zijn. Ik

ben in mijn boeken altijd op zoek naar een grens. In Afgunst is dat geweld. Het moeilijkste was niet de beschrijving van het geweld, dat is technisch. Maar om me in te leven hoe het is om

overmeesterd te worden en te zijn overgeleverd aan een gek.”

Waar Saskia Noort ook aan moest wennen, was de beperkte omvang van een geschenkboekje.

“Het is alsof je in een hele mooie auto rijdt en voortdurend op de rem moet trappen. Geen details invullen, geen zijpaden in slaan, geen ruimte om uit te wijden. Maar wie weet, is dit wel het ideale formaat van de toekomst. Je hebt zo’n boekje in een avond uit en is dat niet goed in de wereld vol stress waarin we nu leven?”

De hoofdpersoon in Afgunst is al net zo succesvol als Saskia Noort in het echt. Haar boek De Eetclub is in zestien landen te koop – ‘in Australië loopt het nu heel goed’ – en eind van de maand gaat de schrijfster naar Denemarken voor de lancering van Nieuwe Buren in het Deens. Bovendien worden haar eerste twee boeken verfilmd. In De Eetclub is de hoofdrol weggelegd voor Linda de Mol. “Als je zo plotseling beroemd wordt, krijg je te maken met mensen uit je verleden. Dat is bijna altijd positief en ik vind het ook oprecht leuk om mailtjes te krijgen van mensen waar ik vroeger mee op school heb gezeten. Maar je bent natuurlijk ook in zekere zin vogelvrij. Kijk naar de tv-sterren waarvan naaktfoto’s op internet verschijnen. Die zijn er op gezet door ex-vriendjes. Ik heb daar geen last van. In mijn verleden zitten geen engerds.”

In een eerste versie was Susan in Afgunst een directrice van een reclamebureau, maar Saskia Noort bedacht zich. Susan werd een bestsellerauteur. “Ja, dat is wel een plaagstootje.,” zegt zij met grimlach. “Naar al die mensen die schrijven over het zogenaamde autobiografische gehalte van mijn boeken.”

Maar het is alleen het beroep dat zij deelt met hoofdpersoon Susan, onderstreept Saskia Noort. Voor haar geen enge ex-en die haar opnieuw in hun macht willen, die heimwee hebben naar hun macht van vroeger. “Ik kom klasgenoten tegen en jongens waar ik tijdens de studie wat mee had. Maar het is allemaal heel positief.”

Het thema van de onderdrukking van vrouwen, geweld achter de eigen voordeur, is wel heel actueel, weet zij. “Geweld in relaties is een universeel thema. Heel veel vrouwen hebben er mee te maken. Fysiek of psychisch. De angst en de bedreiging is bij iedereen bekend. Daarom heb ik voor Afgunst ook gekozen voor een exvriendje als dader. Dat geeft een extra lading aan het boek.”

Met die extra lading komt Afgunst hard aan bij de lezer. Vanaf bladzijde één grijpt het verhaal de lezer bij de keel om pas na alle 95 pagina’s weer los te laten. Afgunst is een memorabel geschenkboekje geworden.

Horrorboek over goed en slecht Jean-Christophe Grangé, Duivelseed, uitgeverij De Geus.

Door Gijs Korevaar

H

oe je je er ook tegen verzet, een katholieke opvoeding raak je nooit meer kwijt.

“Als kind stel je vragen en de eerste antwoorden die je krijgt, komen van het geloof. Die antwoorden laten je nooit meer los.”

De Franse thrillerschrijver JeanChristophe Grangé weet het zeker: de lessen van catechismus kan hij niet achter zich laten. Het is de reden dat hij zo zwart-wit schrijft. “In de katholieke kerk zijn goed en kwaad ook heel dicht bij elkaar. Het grootste probleem van de kerk is nu juist dat het geloof is gebaseerd op licht en liefde, terwijl het resultaat op aarde juist het zwarte en slechte is dat overal om ons heen te zien is.”

Grangé zit op een comfortabele bank in de salon van het chique Hotel Lutetia. Op Parijse boulevard raast het verkeer voorbij, binnen in het viersterren hotel overheerst stilte en rust. Deze stijlvolle plek op de linkeroever is dé plaats waar auteurs bij een bezoek aan Parijs hun intrek nemen.

Jean-Christophe Grangé valt dan ook

met zijn spijkerbroek en polo zeker niet uit de toon.

Het is wel een vreemde plaats om te praten over moord en doodslag en afgrijselijke seriemoordenaars. Het deert Grangé niet. “Een seriemoordenaar is juist heel zuiver,” zegt hij. “Die moorden niet voor geld of andere redenen. Die moorden alleen om te moorden.”

Zijn nieuwste boek, Duivelseed, gaat over zo’n seriemoordenaar, die een gruwelijk spoor trekt door Europa.

Het boek is bijna geen thriller meer, maar pure horror. Maar gelukkig is Duivelseed meer dan alleen afgrijselijke moorden. Het is ook een verhaal over goed en kwaad. De twee hoofdpersonen zijn de vrienden Mathieu en Luc: allebei afkomstig van het katholieke seminarie en vervolgens beiden hoofdcommissaris van politie geworden. Met de religieuze achtergrond onderstreept Grangé zijn stelling dat goed en kwaad twee kanten van het geloof zijn.

Zijn pikzwarte manier van schrijven stammen volgens eigen zeggen uit zijn jeugd. “Als kind was ik altijd heel erg bang. Ik had voortdurend nachtmerries. Daardoor ben ik als volwassene zo gefascineerd door angst. Ik leerde als kind van sprookjes dat het slechte bestaat. En nu schrijf ik een soort sprookjes voor voor volwasse-

nen. Geweld, de donkere kant van het leven, dat is wat mij bezig houdt.”

Met een voorbeeld maakt hij duidelijk wat hij bedoeld. “Mijn zoon van 15 kwam laatst thuis en vertelde dat hij een vechtpartij had gezien. Het deed hem niets. Ik was maanden van streek als mij zoiets als 15-jarige was overkomen.” Een oorzaak van zijn angsten als kind kan de scheiding van zijn ouders zijn, veronderstelt Grangé. Zijn ouders gingen uit elkaar toen hij klein was. Zij vochten om de voogdij en zijn moeder won. Hij groeide op bij zijn moeder en zijn oma. “Het onderwerp vader was taboe. Er werd gewoon niet over hem gesproken. Pas toen ik 46 jaar was, heb ik een foto van hem gezien omdat ik er van mijn therapeut om moest vragen bij mijn moeder.”

Grangé bestudeerde aan de Parijse Sorbonne de klassieke Franse literatuur. “Ik was zo’n intellectueel die alleen echte Literatuur las. Detectives las ik niet. Dat was troep, slecht geschreven, lectuur. Niets voor mij.

Maar ik hield wel heel erg veel van politiefilms.” Na zijn studie dacht hij dat de wereld zat te wachten op een jongeman die alles van Flaubert wist. Toen dat niet het geval bleek te zijn, ging hij op een reclamebureau werken. Maar op de snelle wereld van de reclame knapte de jonge Grangé snel af. Vervolgens kon hij reportages

schrijven als journalist voor Paris Match. “Daar moest ik heel veel voor reizen en onderweg ben ik eens een thriller gaan lezen. Ik bleek het veel leuker te vinden dan al die moeilijke literatuur.”

De vlam sloeg daarmee over. Dat wil ik ook gaan doen, dacht hij. “Ik heb altijd willen schrijven. Maar ik ben jarenlang te bang geweest om het ook

echt te gaan doen.” Die angst verliet hem door zijn werk als journalist en door het lezen van detectiveverhalen.

Langzaam veranderde Jean-Christophe Grangé van journalist in auteur.

“Ik schreef steeds meer romans en steeds minder reportages. Een paar jaar geleden ben ik helemaal gestopt als journalist.”

Zaterdag 14 februari 2009

Wraak of gerechtigheid, dat is de kwestie Anders Roslund & Börge Hellström, De uitlevering.

Vertaling: Corry van Bree. Uitgeverij De Geus, 413 pag. € 19,90.

Door Peter Kuijt “We hebben een lijk gearresteerd.” Dat is de licht ironische vaststelling van de doorgaans norse Zweedse commissaris Ewert Grens als hij ontdekt dat een van zware mishandeling verdachte man eigenlijk zes jaar eerder is gestorven. De man in kwestie, John Meyer Frey, overleed volgens de officiële lezing in zijn cel in Death Row, in een zwaar beveiligde gevangenis in Ohio, terwijl hij op zijn terechtstelling zat te wachten.

Met dit gegeven speelt het Zweedse schrijversduo Anders Roslund en Börge Hellström een uiterst geraffineerde spel in ‘De uitlevering’. Natuurlijk is de vraag interessant hoe het kan dat de dode John Meyer Frey jaren later een man op een veerboot naar Stockholm weet te molesteren. Maar de twee auteurs gaan ook in op grotere kwesties als de doodstraf, het uitleveringsbeleid van beschaafde naties, persoonlijke wraak en genoegdoening. Centraal staat de vraag: mag een overheid zijn burgers van het leven beroven? Of: zoals het zoontje van John Meyer Frey opmerkt: is de overheid die mensen doodt omdat zij iemand anders hebben gedood, eigenlijk ook niet een moordenaar? Is er wel sprake van gerechtigheid of gaat het alleen maar om wraak? Het is een onderwerp dat zowel Roslund als Hellström na aan het hart ligt.

Journalist Roslund (1961) maakte een bekroonde documentaire over de terugkeer van ex-gevangenen in de Zweedse samenleving. Hellström (1957), die zelf een crimineel verleden heeft, werkte als hulpverlener met criminele en misbruikte jongeren en verslaafden. Hij is ook een van de oprichters van een non-profitorganisatie die ex-delinquenten helpt in de maatschappij te reïntegreren.

Zodra men in de Verenigde Staten lucht krijgt van het feit dat een ter dood veroordeelde Amerikaan in Zweden is gearresteerd, treden onvermoede krachten in werking. Achter de schermen wordt zware druk uitgeoefend op Zweden om John Meyer Frey uit te leveren, zodat hij alsnog een dodelijke injectie kan krijgen. Maar is het kleine Zweden, dat op het standpunt staat niet uit te leveren als verdachten de doodstraf wacht, wel tegen de druk van de grootmacht bestand?

Roslund en Hellström, die eerder ‘Vaderwraak’ en het alom geprezen ‘Kluis 21’ schreven, verbloemen niets in ‘De uitlevering’. Ze beschrijven hoe een terechtstelling wordt uitgevoerd. Dat het licht in de gevangenis uitgaat als een lichaam wordt geteisterd met stroomstoten van tussen de zeshonderd en negentienhonderd volt.

Dat bij de tweede stroomstoot de oogbollen barsten en bloed en urine uit het lichaam weglopen. Ze maken de doodsangst van een ter dood veroordeelde die de uren voelt wegtikken, griezelig invoelbaar.

Natuurlijk is ‘De uitlevering’ een aanklacht tegen de doodstraf. Maar Roslund en Hellström gaan gemeenplaatsen zorgvuldig uit de weg. Ze tonen met veel empathie de menselijke wanhoop, maar ronduit cynisch zijn ze als ze beschrijven hoe autoriteiten proberen van ‘een probleem’ af te komen.

Dat de twee aan het eind een fantastische en acceptabele twist aan het verhaal weten te geven, tekent hun vakmanschap. ‘De uitlevering’ is een beklemmende, indrukwekkende en intelligente thriller, die lang blijft nagalmen.

Beoordeling: ★★★★✩

Nicci French:

‘Schrijven is nog ste Hun negende psychologische thriller ‘Verloren’ dampt nog na van de drukpers, maar staat nu al hoog in de toptien. Het succes voor Nicci French duurt onverminderd voort.

Je zou er als schrijver bijna blasé van worden. Zo niet Nicci Gerrard en Sean French. “Als het een maniertje wordt, is het gedaan met ons.”

Door Peter Kuijt

D

e vorige avond stonden ze prangende vragen te beantwoorden in een uitverkocht Goois theater vol lezeressen van een vrouwenblad.

Het was voor hen de eerste keer dat ze lezers troffen die zich te goed hadden gedaan aan hun nieuwste thriller ‘Verloren’. In hun geboorteland Groot-Brittannië komt het boek pas in het najaar uit. “Het was zoals altijd weer enerverend. We hebben het boek al een jaar geleden geschreven, maar pas als het wordt gelezen, gaat het voor ons leven”, zegt Nicci Gerrard (47). “Mensen gaan zich identificeren met de personages en kleuren die ook zelf in”, knikt haar één jaar jongere echtgenoot Sean French.

En ook nu signaleerde het schrijversechtpaar een duidelijk verschil tussen de lezers van hun geboortegrond en die uit het buitenland. Gerrard: “In Nederland bijvoorbeeld willen de lezers meer over de personages weten en vragen ze ons het hemd van het lijf waarom de hoofdpersoon nou eigenlijk doet wat ze doet.” French: “In Engeland kijken ze meer naar de achtergrond van de schrijver. Waar we vandaan komen, met welk accent we spreken, wat we gestudeerd hebben, of we uit Londen komen of van het platteland.

Het gaat daar veel minder om het boek.” Lezers uit de familie- en vriendenkring zijn het ergst, weet Gerrard. “Die vinden het alleen maar leuk om te raden welke hoofdstukken Sean heeft geschreven en welke ik voor mijn rekening heb genomen.”

In ‘Verloren’ staat de net veertig jaar geworden Nina Landry centraal. Zij woont met haar twee kinderen, Jackson van elf en Charlie van vijftien op Sandling, een eilandje waar de Noordzee tegenaan klotst en dat met een dam is verbonden aan het Verenigd Koninkrijk. Nina staat op het punt om met de kinderen en haar vriend Christian op vakantie te gaan naar Florida als Charlie wordt vermist. En Charlie blijft zoek. Moeder Nina begint een speurtocht, waarbij de paniek toeslaat naarmate de uren vorderen en niemand Charlies verdwijning serieus lijkt te nemen.

“We hebben als uitgangspunt genomen: wat kan er nog erger zijn dan dat je kind verdwijnt”, zegt Gerrard, moeder van vier kinderen, van wie twee uit een eerder huwelijk. “Onze oudste zoon is achttien en staat op het punt om op zichzelf te gaan wonen. Je verliest hem dus in feite uit het oog. Wat weet je precies van zo’n kind? Wat houdt hem bezig? Dat speelde ook een grote rol in dit boek.”

Dorpsstraat Een thriller over een vermist kind: vele misdaadauteurs gingen al eerder aan de haal met dit onderwerp. Toch vonden Gerrard en French het een enorme uitdaging. Gerrard: “We hadden een heel strak schema opgesteld. Als je het boek goed leest, zie je dat het hele avontuur zich afspeelt binnen zeven uur op een decemberdag, een week voor Kerst.” French vult aan: “We hadden een plattegrond getekend van het eiland en berekend hoever het zou zijn van de dorpsstraat naar het strand en hoe lang je er over zou doen als je met de auto het hele eiland rond zou rijden. Het moest van minuut tot minuut kloppen.”

Gerrard rolt met haar ogen: “En toen bleek de timing aan het eind toch niet heel lekker te lopen.

Moesten we vanaf het begin het hele schema weer omgooien...”

Van de boeken van Nicci French zijn er in

Nederland en Belgíë al meer dan 3,5 miljoen exemplaren verkocht. Elke nieuwe thriller is een instant succes. In de eerste week na verschijnen stond ‘Verloren’ al op de tweede plek van de bestsellerlijst. Nicci French moest alleen nog Dan Brown met ‘De Delta Deceptie’ boven zich dulden. Gerrard: “Ach, je kunt niet alles hebben.”

Volgens French kwamen hij en zijn vrouw op het juiste moment met hun thrillers. “Wij zijn zelf gepassioneerde lezers. We zijn echte omnivoren, lezen non-fictie en literatuur, we

beperken ons niet alleen tot misdaadromans, zoals sommige andere collega’s doen. Ik denk dat ons succes is te verklaren uit het feit dat wij met onze verhalen die onzinnige muur tussen literatuur en thrillers hebben afgebroken. Veel mensen voelden zich daardoor bevrijd, konden nu onbeschaamd ook misdaadliteratuur gaan lezen.” Gerrard: “Wellicht komt het ook doordat we schreven over onderwerpen die iedereen raken: over onze angsten, emoties, gevoelens, problemen. Natuurlijk, we schrijven thrillers en een goede plot is o zo belangrijk, maar even

Zaterdag 14 februari 2009

eeds zó moeilijk’ Nicci French is het pseudoniem van het schrijversechtpaar Nicci Gerrard en Sean French, die samen psychologische thrillers schrijven. Ze trouwden in 1990 en hebben samen twee kinderen. Gerrard heeft ook nog twee kinderen uit haar eerste huwelijk.

Nicci Gerrard (10 juni 1958) groeide op in Worcestershire en studeerde Engelse literatuur aan de Universiteit van Oxford.

Ze heeft les gegeven in Los Angeles en Londen, begon een tijdschrift voor vrouwen en werd een freelance journalist.

Ze trouwde en kreeg twee kinderen, maar dit huwelijk hield geen stand. Toen ze weer vrijgezel was, ontmoette ze Sean French.

Ze ontmoette hem toen ze werkte voor de New Statesman.

Sean French (28 mei 1959) werd geboren in Bristol en studeerde ook Engelse literatuur aan de Universiteit van Oxford. French en Gerrard hebben elkaar daar echter nooit ontmoet. Na zijn studie werd hij ook journalist en toen hij ging werken voor de New Statesman ontmoette hij Nicci Gerrard.

2008: Wat te doen als iemand sterft

(What To Do When Someone Dies) 2007: Tot het voorbij is

(Until It’s Over) 2006: Verloren

(Losing you) 2005: Vang me als ik val

(Catch Me When I Fall) 2003: De verborgen glimlach

(Secret Smile) 2002: De bewoonde wereld

(Land of the Living) 2001: De rode kamer

(The Red Room) 2000: Onderhuids

(Beneath the Skin) 1999: Bezeten van mij

(Killing Me Softly) 1998: Het veilige huis

(The Safe House) 1997: Het geheugenspel

(The Memory Game) Officiële Nederlandse website: http://www.niccifrench.nl/ Officiële Engelse website: http://www.penguin.co.uk/static/cs/uk/0/ minisites/niccifrench/default.html

belangrijk is dat we beschrijven hoe mensen in het leven staan.”

De twee waken er voor hun succes zo doodgewoon als een half gesneden bruin te beschouwen. Ieder boek is wéér een uitdaging, bezweren de twee. French: “We mogen onszelf niet zien als succesvolle auteurs. Het gevaar zou zijn dat we gaan denken: ach, we schrijven gewoon een boek en het wordt een bestseller. We moeten telkens onszelf zien te verbeteren. Als het een maniertje gaat worden, als Nicci French een merknaam wordt, dan is het gedaan met ons.”

Gerrard: “Elk boek beschouwen we als een kostbaar iets. In ieder geval iets kostbaars voor ons.

Zelf raak ik nog steeds in angst als we het einde van het boek naderen: kunnen we het weer afmaken? Schrijven is nog steeds zó moeilijk. We mogen eigenlijk niet voldoen aan het verwachtingspatroon van onze lezers. Nee, het moet elke keer anders, beter.”

De twee zijn het overigens niet over alles roerend met elkaar eens. Over recensies bijvoorbeeld. Van beroerde kritieken ligt Sean French nauwelijks wakker. “Meestal verschijnen de re-

censies een jaar nadat je het boek hebt voltooid.

En dan ben je al weer met een volgend project bezig. En suggesties om de roman te verbeteren, hoe goedbedoeld ook, helpen toch niet meer, want het boek ligt al lang in de winkel.” Nicci Gerrard schudt haar hoofd: “Fictie schrijven is iets persoonlijks. Als je kritiek krijgt, voelt dat vaak als een aanval op jezelf. Ik probeer me wat dat aangaat wat volwassener te gedragen, maar dat lukt niet altijd.”

Gerrard en French zijn reeds een flink eind op streek met hun tiende thriller. Hoewel ze ooit hebben afgesproken niets over hun komende projecten te zeggen, blijkt French daar moeite mee te hebben. French: “Nou, er is misschien iets wat ik er over kan zeggen...”

Gerrard: “Je doet het niet, hoor!”

French: “Oké.”

Gerrard lacht: “Hij is net als zijn vader. Als die naar een film is geweest, die wij nog willen zien verklapt hij bij ons aan tafel ook altijd hoe het afloopt.”

French: “We hebben onze zoon wel over de grote lijnen van het nieuwe boek verteld. Hij vond het te hard en dacht dat we het niet konden. Dus gaan we het toch doen.”

Gerrard: “Precies!”

Deze middag staat de zoveelste signeersessie in hun leven op het programma. Ze hebben er nog steeds zin in, hoewel French vreest dat hij een muisarm zal oplopen. Hij grimast terwijl hij met zijn arm zwaait: “We hebben al zoveel handtekeningen gezet, dat een ongesigneerde Nicci French dadelijk een echt collector’s item wordt.”

VERSCHIJNINGSPROGRAMMA VAN THRILLERS IN NEDERLAND Titel-auteur Datum Uitgever Zandstorm (Sandstorm, 2009) Rollins, James feb. 2009 Luitingh Lokvrouw (2009) Hoogstraaten, Marianne en Theo feb. 2009 Boekerij Poortwachter (Grindväktaren, 2009) Lundberg, Kristian feb. 2009 Uitgeverij Q Het Jezus mysterie (The Book of Love, 2009) McGowan, Kathleen feb. 2009 Bruna Terreur (2009) Ostlundh, Håkan feb. 2009 De Rode Kamer De eeuwige jacht (Dans les bois éternels, 2009) Vargas, Fred feb. 2009 De Geus Beestachtig (2009) Ross, Tomas feb. 2009 Cargo Het moutmysterie (2009) Laere, Stefaan Van feb. 2009 Davidsfonds De verbouwing (2009) Noort, Saskia feb. 2009 Ambo|Anthos Koud spoor (The Coroner, 2009) Hall, Matthew feb. 2009 Bruna Duister graf (Easy Kill, 2009) Anderson, Lin mrt 2009 Mynx Open einde (2009) Hartman, Corine mrt 2009 Karakter Kolyma (The Secret Speech, 2009) Rob Smith, Tom mrt 2009 Ambo|Anthos Nachtdienst (Circle of the Dead, 2009) Black, Ingrid mrt 2009 Ambo|Anthos Mannen met een groot hart (Mannen med oxhjärtat, 2009) Frimansson, Inger mrt 2009 Ambo|Anthos De patiënte (2009) James, P.D. mrt 2009 Boekerij Moordkunst (2009) Kellerman, Jesse mrt 2009 Mynx Een stil geloof in engelen (2009) Ellory, R.J. mrt 2009 Fontein De tweeminutenregel (2009) Crais, Robert mrt 2009 Fontein De wreker (2009) Fitzek, Sebastian mrt 2009 Fontein Het Mozartcomplot (2009) Mariani, Scott mrt 2009 Fontein Bezwering (Awakening, 2009) Bolton, S.J. mrt 2009 Bbruna Bijbelse wateren (De största vatten, 2009) Dahl, Arne mrt 2009 De Geus Wraakengel (Svart engel, 2009) Dahl, Kjell Ola mrt 2009 Bruna Vertrouw niemand (Trust No One, 2009) Hurwitz, Gregg mrt 2009 Bruna In het duister (The Darker Side, 2009) Mcfadyen, Cody mrt 2009 Bruna Koud vuil (2009) Nadelson, Reggie mrt 2009 De Geus De zon van de stervenden (2009) Izzo, Jean-Claude mrt 2009 De Geus In het duister (Set in Darkness , 2009) Rankin, Ian mrt 2009 Luitingh Zielen (2009) Meyer, Stephenie mrt 2009 Mynx Infectie (Infected, 2009) Sigler, Scott mrt 2009 Luitingh King Goes to the Movies (2009) King, Stephen mrt 2009 Luitingh De woede voorbij (Till dess din vrede upphör, 2009) Larsson, Åsa apr. 2009 Ambo|Anthos De triomf van Caesar (2009) Saylor, Steven apr. 2009 Boekerij In het nauw (2009) Scottoline, Lisa apr. 2009 Fontein Het zevende sacrament (2009) Hewson, David apr. 2009 Fontein Tranen over Kashmir (2009) Mastras, George apr. 2009 Fontein Kruistocht van de tempeliers (Crusade, 2009) Young, Robyn apr. 2009 Van Holkema Slachthuis (Flesh House, 2009) MacBride, Stuart apr. 2009 Van Holkema Verraad (Betrayal, 2009) Lescroart, John apr. 2009 Van Holkema Blind vertrouwen (2009) Berg, Michael apr. 2009 The House of Books Driftleven (2009) Hollander, Loes den apr. 2009 Karakter Een duister domein (A Darker Domain, 2009) McDermid, Val apr. 2009 Sijthoff In die heerlijke zomertijd (I denna ljuva sommartid , 2009) Jungstedt, Mari apr. 2009 Signature Verzegeld (2009) Verbeeck, Lydia apr. 2009 Manteau

Deflo, de Jacques Brel van thrillerland Zaterdag 14 februari 2009

Precies tien jaar geleden debuteerde Luc Deflo met Naakte zielen. Nu, 250.000 verkochte exemplaren later, verrast hij zijn fans met Lust, een thriller vol broeierig, zinnenprikkelend gevaar.

Luc Deflo behoort tot de top van de Vlaamse misdaadauteurs. Zijn eerste thriller Naakte zielen kwam tien jaar geleden uit. Sindsdien schreef hij jaarlijks een nieuw spannend boek, en enkele jaren zelfs twee boeken.

Thrillers met korte, bijtende titels, eigenlijk zoals het taalgebruik van Deflo zelf: Bevroren hart, Lokaas, Kortsluiting, Sluipend gif, Onschuldig, Copycat, Angst, Pittbull, Weerloos, Ademloos, Spoorloos en dan nu zijn veertiende boek Lust dat ter gelegenheid van Deflo’s tienjarige jubileum met de nodige feestelijkheden omringd zal worden.

Het genre waarin Deflo zich begeeft wordt gerekend tot het psychodrama. De vaste hoofdpersonen in de meeste van zijn boeken is het Mechelse speurdersduo Boemans-Deleu.

Maar Deflo heeft ook een trilogie geschreven waarin de hoofdrol is weggelegd voor de speurders van Cel 5.

Deflo is iemand van korte, spitse zinnen en

scherpe dialogen. Deflo houdt niet van langdradige overpeinzingen of lyrische observaties.

Snelheid is voor hem een absolute voorwaarde.

De scènes wisselen elkaar snel af in verrassende plots vol onverwachte wendingen.

Deflo schrijft geen oppervlakkige verhalen, maar hij schreeuwt zijn verhalen uit. Driftig, zonder geduld. Zijn personages leven het leven, in goede en in kwade zin.

Deflo is de Jacques Brel van thrillerland. Gedreven en warmbloedig, gelovend in wat hij zelf schrijft. Zijn handelsmerk is de messcherpe analyse van de menselijke ziel. Hij schuwt daarbij de gruwel en het geweld niet. Hij gaat tot de bodem, en zijn lezers houden van zijn actiescènes en de beklemmende sfeer waaruit geen ontsnapping mogelijk lijkt.

Dat bij een dergelijke auteur de laagste instincten van de mensen tot uitdrukking komen, zal duidelijk zijn.

Zijn nieuwste jubileumboek Lust is daar een schoolvoorbeeld van: de onschuldige Iris Bruweel heeft alles. Ze is getrouwd met Bert, heeft een leuke baan en Kobe, haar dochter, is een schatje. Tot de dag dat ze toevallig Dirk Janssens ontmoet. Hij zet haar in vuur en vlam.

Dierlijk, knap, charmant, en zo helemaal anders dan haar sofaman Bert, met zijn eeuwige pindanootjes en zijn beginnend buikje. Janssens

is een womanizer, dat beseft ze wel Maar toch gaat Iris in op zijn avances en ze spreken af in een hotelletje, waar alle remmen losgaan. Dirk, de perfecte minnaar, doet haar lijf ontvlammen.

Voor hem is het een spel, het zoveelste eenmalige avontuurtje. Dat weet Iris ook, want de spelregels zijn van af het begin duidelijk; hij wil en kan zijn huwelijk niet opgeven.

Maar Dirk heeft bij haar een niet te stillen honger opgewekt. Voor Iris wordt het spel bittere ernst en de broeierige lust die haar lichaam verteert, is niet te blussen. Erger nog, Iris Bruweel wordt hartstochtelijk verliefd. Alsof ze in een afgrond valt, peilloos diep. Het gebeurt gewoon.

Er is niks tegen te beginnen. Hij is een drug. Ze wil meer. Proeven, strelen, likken, alles wil ze.

En nog veel meer.

Ze gooit al haar charmes in de strijd en ze gaat ver, heel ver. Ze bedriegt, manipuleert, probeert hem klem te rijden, jaagt hem op, bestookt hem met sms-jes en gebruikt alle middelen die haar ter beschikking staan. Dirk bindt in en er ontspint zich een stormachtige affaire. Iris werpt al haar waarden en normen overboord. Haar huis, Bert, Kobe, het kan haar allemaal niet meer schelen. Maar wat ze ook doet en hoe ver ze ook gaat, Dirk zal nooit zijn zoon Julien in de steek laten. Die is alles voor hem, hij gaat voor hem door het vuur. Wat begon als een onschuldige

affaire, verandert in een gruwelijk machtsspel, doordrenkt van lust en bedrog. Een spel met regels noch remmen, waarbij slachtoffers onvermijdelijk lijken te worden.

Een buitengewoon schrijfster Anne Holt en Berit ReissAndersen, Zonder echo, uitgeverij De Geus, prijs € 22,50

Door Gijs Korevaar De Scandinavische school heeft al heel wat fraaie thrillerschrijvers voortgebracht. De bekendste van dit moment is zonder enige twijfel Henning Mankell. Daar kan niemand uit Noorwegen, Zweden of Denemarken aan tippen. Toch zal hij zijn eerste plaats moeten delen met het duo Sjowall en Wahloo, waarschijnlijke de allerbekendste Zweedse schrijvers van spannende boeken.

Maar net onder die toppers bevindt zich een groot aantal schrijvers die zeker niet minder mooie boeken schrijven dan bijvoobeeld Mankell. Een nieuw boek van Liza Marklund doet de echte liefhebber watertanden. Haar nieuwste boek, dit voorjaar uitgekomen, Ondergedoken, was een juweeltje.

Ook de nieuwe van Anne Holt mag er zijn. Het boek, Zonder echo, zet opnieuw hoofdinspecteur Hanne Wilhelmsen aan het hoofd van een onderzoek op de moord van een beroemde kok in Oslo. Wie zou hem hebben omgebracht? Kandidaten genoeg. Kandidaten te veel eigenlijk,

omdat vrijwel iedereen de pest aan de man had.

Anne Holt schreef het boek samen met Berit Reiss-Andersen. Al eerder werkten de twee samen. Bijvoorbeeld voor het boek De muil van leeuw over de moord op de Noorse premier.

Maar al eerder werkten ze samen. Toen Anne Holt minister van justitie van Noorwegen was en Berit Reiss haar staatssecretaris. Het is verbazingwekkend dat een dergelijk politiek duo zulke mooie boeken kan schrijven. Dat lijkt voor minister Maria van der Hoeven en haar staatssecretaris Medy van der Laan van Onderwijs om maar eens twee leden van het Nederlandse kabinet te noemen een utopie.

Zoals gebruikelijk bij Anne Holt is het niet alleen de speurtocht naar een moordenaar die het boek zo goed maakt. Het gaat evenzeer over de persoonlijke ontwikkeling van de hoofdpersoon.

Na het verlies van haar levenspartner heeft zij zich teruggetrokken in een Italiaans klooster om rust te vinden. Als zij terugkomt in Oslo moet zij veel weerstanden overwinnen voordat zij weer haar gewone werk kan opnemen.

Zonder echo is opnieuw een buitengewoon boek van een buitengewone schrijfster.

Beoordeling: ★★★★✩

Zweedse hoogvlieger Åke Edwardson, Een vlucht vooruit, uitgeverij A.W. Bruna, prijs € 18,95

Door Gijs Korevaar Het verschil tussen literatuur en lectuur is volgens de kenners dat de lezer van het eerste iets ‘meeneemt’ en van het tweede niet. Het is het verschil tussen een avondje leesplezier of naast leesplezier ook diepere gedachten over algemene thema’s als liefde, leven, verdriet. Van spannende boeken is niet zo makkelijk te zeggen wat literatuur of lectuur is. Er is Baantjer, maar er is ook iemand als Åke Edwardson, Zweed, schrijver en hoogleraar.

In zijn nieuwe boek, Een vlucht vooruit, wordt er in een nachtwinkel een slachting aangericht: de eigenaar en twee werknemers worden doodgeschoten. Hoofdinspecteur Erik Winter staat voor een raadsel. Waarom moesten de drie dood en wat was de rol van de taxichauffeur die de lijken in de winkel vond?

Winter heeft het als geboren en getogen Zweed vooral lastig omdat de misdaden zich in de wereld van vluchtelingen afspeelt. Die wereld opent zich maar moeizaam voor de Zweedse politie. Het zijn mensen die in hun eigen land slechte ervaringen hebben met uniformen en die in Zweden alleen maar bang zijn dat de politie ze oppakt om ze naar huis te sturen. Met veel geduld weet Winter toch door te dringen tot de allochtone gemeenschap en de beerput te openen. Hij ontrafelt het smerige zaakje dat zich achter de moorden in de winkel heeft afgespeeld.

Het Belgische Vtm heeft Aspe’s misdaadromans bewerkt voor televisie. De eerste reeks was gebaseerd op de boeken, daarna gingen scenaristen hun eigen gang, maar werkten ze in de geest van de verhalen van Aspe.

Herbert Flack is de Duvel drinkende Van In, Lucas Van den Eynde zijn assistent, Francesca Vanthielen zijn vrouw, substituut Hannelore Martens.

Een vlucht vooruit is echter niet zo maar een misdaadverhaal. Edwardson legt de moderne Zweedse – maar daarmee tegelijk de hele Westerse – samenleving bloot. De schrijver hekelt de manier waarop de welvarende landen omgaan met de vluchtelingen in hun midden, de onfortuinlijke mensen uit Irak, Iran, Somalië die hun toevlucht hebben gezocht in het Westen. De onbekendheid met elkaars cultuur, het gebrek aan kennis van elkaars taal, de wederzijdse intolerantie, het maakt de samenleving er niet leuker van. Maar Edwardson hekelt niet alleen de gastheren in de rijke landen, ook de gasten springen slecht met hun nieuwe vrijheid om. Want uiteindelijk blijkt het te gaan om het misbruik van jonge allochtone meisjes door hun eigen broers die daarmee geld verdienen voor hun machostijl van leven.

Edwardson, die behalve schrijver ook hoogleraar journalistiek is aan de universiteit van Götenborg, past met zijn boeken goed in de Scandinavische traditie waar thrillers door schrijvers worden gebruikt om hun kritiek op de maatschappij te verwoorden. Een vlucht vooruit is daarmee meer dan een thriller. Het is een boek dat je aan het denken zet over de westerse samenleving, over de vrijheid van mensen om hun eigen leven vorm te geven, maar ook over de gevaren daarvan die door cultuurverschillen kunnen optreden. Een vlucht vooruit is dan ook een indrukwekkend boek: goed geschreven, geloofwaardig plot, mooie karakters en dan ook nog iets om na te denken.

Wat wil een lezer van een spannend boek nog meer?

Beoordeling: ★★★✩✩

Van In, een frisse serie die maar voort blijft duren Pieter Aspe, Bankroet, uitgeverij Manteau, prijs € 21,95.

Door Gijs Korevaar Een heel lang lopende serie gaat misschien een keer vervelen, zoals een te dik boek moeilijk is om door te komen. Het is slechts heel weinigen gegeven om zo’n serie vol te houden. De Vlaamse schrijver Pieter Aspe behoort duidelijk bij dat rijtje beroemdheden.

Onlangs is de 24e uit zijn reeks over commissaris Van In, zijn vrouw Hannelore en zijn politiepartner Versavel verschenen. Het is een verrassend fris boek, vlot geschreven en een mooi plot.

Dit keer begint de zaak in Venetië waar Van In en Hannelore op een korte vakantie zijn.

Net als zij zijn aangekomen, vindt de politie het lijk van een zakenman uit Vlaanderen.

Hij logeerde samen met een jonge Vlaamse in hetzelfde hotel als Van In en dus raakt de commissaris bij de zaak betrokken. Terug in België blijft hij zich er mee bemoeien hoewel het eigenlijk buiten zijn jurisdictie valt. Het brengt hem in het vissersmilieu van Oostende waar Van In en Versavel maar met moeite kunnen binnendringen om de nodige informatie te krijgen om de moord op te lossen.

Pieter Aspe schrijft al jaren achter elkaar gemiddeld twee boeken per jaar. Dat is een productie waar geen andere schrijver tegen op kan. De verhalen spelen allemaal in en rond Brugge, de stad waar Aspe geboren en getogen is. Tergend langzaam slaat Van In zijn vleugels uit naar andere Vlaamse stre-

ken. Nu moet de commissaris zich in Oostende waar zien te maken.

Hoe komt het toch dat Aspe maar blijft boeien met zijn boeken? Voor een belangrijk deel is dat toch de persoonlijke ontwikkeling van zijn hoofdpersonen. Van In is aan de ene kant een enorme chagrijn, die veel te veel drinkt en rookt. Maar hij is ook gek op zijn mooie Hannelore, terwijl die als onderzoeksrechter toch ook wel eens de degens met hem moet kruisen. En natuurlijk is Van In jaloers, stikjaloers op iedere vent die naar ‘zijn’ Hannelore durft te kijken of aardig tegen haar durft te zijn. De brave Versavel tenslotte moet Van In op het rechte spoor houden, maar dat lukt hem maar zelden.

Aspe is misschien nog het beste te vergelijken met de Amerikaan Connelly of de Schot Rankin. Ook deze twee schrijven langlopende series die maar blijven boeien door de levensechte groei van hun hoofdpersonen.

Aspe heeft verder de losse schrijfstijl en de geloofwaardige plots die met de persoonlijke verwikkelingen houden zijn boeken fris houden. Ondanks de respectabele lengte van de serie blijven Van In, zijn vrienden en zijn vijanden, boeien.

Beoordeling: ★★★✩✩

Zaterdag 14 februari 2009

Horrorboek over goed en slecht

Tot op het Bot

Jean-Christophe Grangé, Duivelseed, uitgeverij De Geus.

Door Gijs Korevaar

H

oe je je er ook tegen verzet, een katholieke opvoeding raak je nooit meer kwijt. “Als kind stel je vragen en de eerste antwoorden die je krijgt, komen van het geloof. Die antwoorden laten je nooit meer los.”

De Franse thrillerschrijver Jean-Christophe Grangé weet het zeker: de lessen van catechismus kan hij niet achter zich laten. Het is de reden dat hij zo zwart-wit schrijft. “In de katholieke kerk zijn goed en kwaad ook heel dicht bij elkaar. Het grootste probleem van de kerk is nu juist dat het geloof is gebaseerd op licht en liefde, terwijl het resultaat op aarde juist het zwarte en slechte is dat overal om ons heen te zien is.”

Grangé zit op een comfortabele bank in de salon van het chique Hotel Lutetia. Op Parijse boulevard raast het verkeer voorbij, binnen in het viersterren hotel overheerst stilte en rust.

Deze stijlvolle plek op de linkeroever is dé plaats waar auteurs bij een bezoek aan Parijs hun intrek nemen. Jean-Christophe Grangé valt dan ook met zijn spijkerbroek en polo zeker niet uit de toon.

Het is wel een vreemde plaats om te praten over moord en doodslag en afgrijselijke seriemoordenaars. Het deert Grangé niet. “Een seriemoordenaar is juist heel zuiver,” zegt hij. “Die moorden niet voor geld of andere redenen. Die moorden alleen om te moorden.”

Zijn nieuwste boek, Duivelseed, gaat over zo’n seriemoordenaar, die een gruwelijk spoor trekt door Europa. Het boek is bijna geen thriller meer, maar pure horror. Maar gelukkig is Duivelseed meer dan alleen afgrijselijke moorden.

Het is ook een verhaal over goed en kwaad. De twee hoofdpersonen zijn de vrienden Mathieu en Luc: allebei afkomstig van het katholieke seminarie en vervolgens beiden hoofdcommissaris van politie geworden. Met de religieuze achtergrond onderstreept Grangé zijn stelling dat goed en kwaad twee kanten van het geloof zijn.

Zijn pikzwarte manier van schrijven stammen volgens eigen zeggen uit zijn jeugd. “Als kind was ik altijd heel erg bang. Ik had voortdurend

nachtmerries. Daardoor ben ik als volwassene zo gefascineerd door angst. Ik leerde als kind van sprookjes dat het slechte bestaat. En nu schrijf ik een soort sprookjes voor voor volwassenen. Geweld, de donkere kant van het leven, dat is wat mij bezig houdt.”

Met een voorbeeld maakt hij duidelijk wat hij bedoeld. “Mijn zoon van 15 kwam laatst thuis en vertelde dat hij een vechtpartij had gezien.

Het deed hem niets. Ik was maanden van streek als mij zoiets als 15-jarige was overkomen.” Een oorzaak van zijn angsten als kind kan de scheiding van zijn ouders zijn, veronderstelt Grangé.

Zijn ouders gingen uit elkaar toen hij klein was.

Zij vochten om de voogdij en zijn moeder won.

Hij groeide op bij zijn moeder en zijn oma. “Het onderwerp vader was taboe. Er werd gewoon niet over hem gesproken. Pas toen ik 46 jaar was, heb ik een foto van hem gezien omdat ik er van mijn therapeut om moest vragen bij mijn moeder.”

Grangé bestudeerde aan de Parijse Sorbonne de klassieke Franse literatuur. “Ik was zo’n intellec-

tueel die alleen echte Literatuur las. Detectives las ik niet. Dat was troep, slecht geschreven, lectuur. Niets voor mij. Maar ik hield wel heel erg veel van politiefilms.” Na zijn studie dacht hij dat de wereld zat te wachten op een jongeman die alles van Flaubert wist. Toen dat niet het geval bleek te zijn, ging hij op een reclamebureau werken. Maar op de snelle wereld van de reclame knapte de jonge Grangé snel af. Vervolgens kon hij reportages schrijven als journalist voor Paris Match. “Daar moest ik heel veel voor reizen en onderweg ben ik eens een thriller gaan lezen. Ik bleek het veel leuker te vinden dan al die moeilijke literatuur.”

De vlam sloeg daarmee over. Dat wil ik ook gaan doen, dacht hij. “Ik heb altijd willen schrijven.

Maar ik ben jarenlang te bang geweest om het ook echt te gaan doen.” Die angst verliet hem door zijn werk als journalist en door het lezen van detectiveverhalen. Langzaam veranderde Jean-Christophe Grangé van journalist in auteur. “Ik schreef steeds meer romans en steeds minder reportages. Een paar jaar geleden ben ik helemaal gestopt als journalist.”

Een Noorse seriemoordenaar Jo Nesbø, De sneeuwman, uitgeverij Cargo.

Door Gijs Korevaar De Noorse schrijver Jo Nesbø is en blijft een vreemde eend in de bijt: Hij is niet iemand die al van jongs af aan schrijver wilde worden en hij hekelt in zijn thrillers geen maatschappelijke misstanden.

Nesbø’s loopbaan is van een andere orde: voetbalprof, beurshandelaar, popartiest en vervolgens schrijver. De overeenkomst is dat hij met alles succes had. Zijn baan bij een bank combineerde hij met optredens van zijn popband.

En toen hij met een burn-out in Australie ging backpacken schreef hij prompt zijn eerste thriller.

De boeken van Nesbø passen ook al niet in het rijtje Hennig Mankell, Ake Edwardson of Anne Holt. Nesbø volgt niet de traditie van maatschappijkritiek in een thriller. Voor hem geen asielzoekers, racisten of vrouwenhandel.

In Zweden, Noorwegen en Denemarken is zo’n spiegel van de samenleving bijna verplicht. Het is de erfenis van het beroemde duo Sjöwall en Wahlöö die met hun inspecteur Martin Beck een eenzame, verlopen politieagent de misstanden in de saamenleving lieten bestrijden.

Nesbø maalt daar niet om. Hij wil gewoon lek-

kere thrillers schrijven. In dat streven slaagt de Noorse schrijver volkomen. Zijn boeiende serie over inspecteur Harry Hole gaat van hoogtepunt naar hoogtepunt.

Het nieuwste exemplaar is De Sneeuwman waarin Harry Hole op jacht gaat naar een echte seriemoordenaar. Niemand gelooft dat in Noorwegen zo’n fenomeen bestaat. Dat kan toch alleen in Amerika? Of desnoods in Engeland?

Niet in de beschaafde landen van West-Europa en al zeker niet in Noorwegen, denkt de politie van Oslo. Maar steeds meer jonge moeders verdwijnen op onverklaarbare wijze. En slechts een enkeling wordt gemarteld en verminkt teruggevonden. Iemand telt echter al die vermissingen bij elkaar op en Hole heeft dan ook de grootste moeite om die bazen er van te overtuigen dat het allemaal het werk is van een en dezelfde moordenaar. Het kost hem zelfs bijna zijn baan.

Zoals gebruikelijk bij de boeken van Jo Nesbø, is ook De Sneeuwman weer een ontzettend goede thriller. Geloofwaardig plot, mooi geschreven, scherpe dialogen. Naast de toenemende spanning beleeft Hole ook een dramatische periode als het om romantiek gaat. Zijn vriendin heeft hem verlaten, omdat hij nu eenmaal ‘met zijn werk is getrouwd’ en Hole is de klap nog lang niet te boven.

Desondanks gaat Hole verder met zijn onderzoek ondanks het feit dat de managers van het politiekorps de zaak al lang hebben gesloten.

Over veertien dagen verschijnt in Nederland Tot op het Bot, de derde misdaadroman van de Australische arts annex auteur Kathryn Fox. Een forensische thriller in de geest van Patricia Cornwell.

Spannend, tot op het bot.

In Australië is Kathryn Fox een beroemdheid met meerdere misdaadromans op haar naam. Bestsellers die ook met Awards werden bekroond: Malicious Intent, Without Content en Skin and Bones, dat over veertien dagen in het Nederlands zal verschijnen onder de titel Tot op het Bot. Ondanks haar succes is Kathryn Fox geen fulltime schrijfster.

Zij is arts, met bijzondere belangstelling voor het forensisch onderzoek. Naast haar passie voor boeken en de medische wetenschap is ze actief betrokken bij een alfabetiseringsprogramma voor inheemse bevolkingsgroepen (Read for Life).

Het lichaam van een jonge vrouw wordt gevonden; verminkt, bevroren en verbrand.

Uit de autopsie blijkt dat de vrouw onlangs is bevallen. De baby is echter spoorloos.

Brigadier Kate Farrer wordt samen met haar nieuwe, jonge partner Oliver Parke op de zaak gezet. Tot hun spijt worden ze door personeelstekort al snel weer van de zaak afgehaald en moeten ze zich richten op de verdwijning van Candice, dochter uit een welgestelde familie. De verdenking valt op Mark Dobbie, de ex van Candice’ zus. Wanneer ze bovendien in zijn woning expliciete foto’s vinden van bewusteloze vrouwen, lijken ze de hoofdverdachte gevonden te hebben.

Het succes van Dennis Lehane De infiltrant van Dennis Lehane wordt door velen The Great American Novel genoemd, het ultieme boek over een periode uit de Amerikaanse geschiedenis. Een film is in voorbereiding.

Veel goed nieuws over Dennis Lehane. De schrijver die niet alleen een reeks prachtige crime novels heeft geschreven, maar die met Mystic River, Gone Baby Gone en De infiltrant ook heeft laten zien tot de literaire wereldtop te behoren.

Van zijn laatste boek De infiltrant over een historische politiestaking in Boston, zijn inmiddels de filmrechten verkocht. Filmmaatschappij Columbia gaat voor deze productie samenwerken met Spiderman-regisseur Sam Raimi.

Het is overigens niet de eerste keer dat een boek van Dennis Lehane wordt verfilmd. In 2003 regisseerde Hollywood-legende Clint Eastwood de verfilming van Mystic River.

Ben Affleck maakte in 2007 zijn regiedebuut met Gone Baby Gone terwijl een andere legendarische regisseur, Martin Scorsese, momenteel bezig is met de verfilming van Shutter Island.

De infiltrant als e-book Vanaf maandag 23 februari zal De infiltrant niet alleen als papieren versie verkrijgbaar zijn, maar ook als e-book. Prijs € 13,95.

De digitale versie van De infiltrant is geschikt voor mobiele telefoons, eReaders zoals iLiad of Cybook en pc’s en laptops.

Binnenkort zullen ook andere boeken van The House of Books als e-book verschijnen, waaronder titels van Andy McNab en Sophie Kinsella.

Verloren dochter bestseller

Dat ze zich vergissen blijkt uit de volgende moord die wordt gepleegd. Beetje bij beetje tilt Nesbø de sluier van het mysterie op waardoor de achtergrond en de kromme logica van de dader duidelijk wordt. Tijdens de zenuwslopende finale valt uiteindelijk bij Harry Hole het kwartje. De Sneeuwman is een opnieuw een staaltje van Nesbø’s toptalent als thrillerauteur.

Het boek De verloren dochter (Sacred) van Dennis Lehane was al enkele jaren geleden op de markt gekomen en werd aardig verkocht.

De nieuwe herdruk, tegen de zeer aantrekkelijke prijs van € 4,95, blijkt echter een bestseller te worden. In de CPNB lijst van 60 best verkochte boeken staat de verloren dochter momenteel op de 26e plaats. En verwacht wordt dat het boek nog veel hoger in de bestsellerlijst zal stijgen. Het verhaal gaat over een ten dode opgeschreven miljardair die twee detectives inhuurt om zijn verloren dochter op te sporen.