Cluny-abdij in Noord-Italië
De Naam van de Roos: “Deze abdij is wat je noemt een microkosmos” Een ontmoetingsplek van de christelijk wereld: Van alle tegenstellingen en discussies En ook alle gebreken!
Cluny-abdij in Noord-ItaliĂŤ De abdij is een microkosmos
en voor jullie een invuloefening!
..
Cluny-abdij in Noord-Italië De abdij als microkosmos
Als Alseersten eerstenkomen komenaan aan inindit klooster: dit klooster: … …en en… … uit de orde … uit de orde …en en… …
Aankomst Aankomst3a 3a
Een … -klooster onder gezag van ….
Aankomst Aankomst2:2: Delegatie Delegatienamens namens… … onder onderleiding leidingvan van…. ….
Aankomst Aankomst3b 3b
Cluny-abdij in Noord-Italië De abdij als microkosmos
Aankomst Aankomst11 Franciscaan Franciscaan William Williamvan van Baskerville Baskerville en en benedictijner benedictijnernovice novice Adson Adsonvan vanMelk Melk
Aankomst Aankomst22 Delegatie Delegatiespirituele spirituele franciscanen franciscanenonder onder leiding leidingvan van ordegeneraal ordegeneraal Michael Michaelvan van Cesena Cesena
Aankomst Aankomst3a 3a
Clunyacenzer-klooster onder gezag van Abbone van Fossanova, met twee interne facties 1. …(invullen voor les 3) 2. … 3. Asielzoekers: • Een mysticus … • Ex-Dolcinieten:….. 4. Overigen: een apocalypticus…
Beschermer Beschermervan van pauselijke pauselijkedelegatie delegatie Bernardo BernardoGui Gui
Aankomst Aankomst3b 3b Pauselijke Pauselijkedelegatie delegatie uit uitAvignon Avignon onder onderleiding leidingvan van kardinaal kardinaal Bertrando Bertrandodel del Pogetto Pogetto
Cluny-abdij in Noord-Italië Aankomst Aankomst11 Franciscaan Franciscaan William Williamvan vanBaskerville Baskerville en benedictijner en benedictijnernovice novice Adson van Melk Adson van Melk Opdracht Opdrachtmet met22 elementen: elementen: • •… … • •… … (Staan haaks (Staan haaksop opopdracht opdracht van Gui – breng van Gui – breng tegenstellingen tegenstellingenaan) aan)
Aankomst Aankomst22 Delegatie Delegatiespirituele spirituele franciscanen franciscanenonder onder leiding van ordegeneraal leiding van ordegeneraal Michael Michaelvan vanCesena Cesena Doel van zijn Doel van zijnkomst: komst: …. …. …. …. Gemangeld Gemangeldtussen: tussen:… … (breng tegenstellingen (breng tegenstellingen aan) aan)
De abdij als microkosmos
Aankomst Aankomst3a 3a Beschermer Beschermervan van pauselijke delegatie pauselijke delegatie Bernardo BernardoGui Gui Twee interne facties 1. Ontevreden Italiaanse monniken: - Oude bazelende Alinardo - Nu vooral : Aymaro 2. “Barbaren uit het noorden” bibliothecaris Malachias, Berenger, Severin, Bengt e.a. 3. Daarnaast: asielzoekers • Ex-mysticus Ubertino •Ex-Dolcinieten Remigio en Salvatore, met als functie in dit verhaal: … 4. Eenling Jorge van Burgos, met als specialiteit: ….
Eigenlijke Eigenlijkeopdracht: opdracht:… … Verborgen agenda: … Verborgen agenda: … (breng (brengtegenstellingen tegenstellingen aan) aan)
Aankomst Aankomst3b 3b Pauselijke delegatie Pauselijke delegatieuit uit Avignon Avignon onder onderleiding leidingvan van kardinaal kardinaal Bertrando Bertrandodel delPogetto Pogetto Doel: Doel: … … … … (breng (brengtegenstellingen tegenstellingen aan) aan)
Cluny-abdij in Noord-Italië William Williamvan van Baskerville Baskerville
Twee Tweedoelen doelen↔ ↔B.B.Gui Gui •Standpunt •Standpuntvan vankeizer keizer vertolken vertolken • •Bescherming aan spirituelen Bescherming aan spirituelen (garanties (garantiesbieden biedenvoor voor vervolgoverleg in Avignon) vervolgoverleg in Avignon) William Williamstaat staatsymbool symboolvoor: voor:…. …. Maak onderscheid tussen aan Maak onderscheid tussen aan lopende lopendeverhaal verhaalen en ontknoping: ontknoping: hoe hoedacht dachtWillem Willemeerst, eerst, hoe hoeop ophet heteind? eind?
Aankomst Aankomst22 Delegatie Delegatiespirituele spirituele franciscanen onder franciscanen onderleiding leiding van vanordegeneraal ordegeneraal
Michael Michaelvan vanCesena Cesena
Doel: Doel: * Overleven als orde – maar * Overleven als orde – maar gemangeld gemangeldtussen tussenPaus Pausen en keizer; keizer; * *Door Doorgoedkeuring goedkeuringvoor voorzijn zijn armoedeleer; armoedeleer; * *Door aantonen Door aantonenvan vanarme arme levenswijze levenswijzevan vanJezus. Jezus.
De abdij als een microkosmos
Aankomst Aankomst3a 3a Beschermer Beschermervan vanpauselijke pauselijke delegatie delegatie
Bernardo BernardoGui Gui
(dominicaanse inquisiteur) (dominicaanse inquisiteur) en enzijn zijnboogschutters boogschutters
Cluny-klooster van
Abbone van Fossanova
met twee interne facties 1. Ontevreden Italiaanse monniken oude Alinardo, maar vooral: Aymaro aanhangers van vooruitgang, contra: 2. “Barbaren uit het noorden” o.a. Malachias, Bengt, Berenger hier gedropt als protégés van de Keizer Daarnaast: 3. Asielzoekers • ex-mysticus Ubertino van Casale • ex-Dolcinieten Remigio en Salvatore Functie: vormen een dwaalspoor, aandachtafleiders, stoorzenders in debat 4. Verzamelaar van Spaanse commentaren op Apocalyps Jorge van Burgos
Doel: Doel: *Zogenaamd *Zogenaamdbescherming, bescherming, maar ook verborgen maar ook verborgenagenda: agenda: *Saboteren van dit debat; *Saboteren van dit debat; * Verhinderen van * Verhinderen van vervolgoverleg vervolgoverlegininAvignon. Avignon.
Aankomst Aankomst3b 3b Pauselijke Pauselijkedelegatie delegatieuit uit Avignon Avignon onder onderleiding leidingvan vankardinaal kardinaal
Bertrando Bertrandodel del Pogetto Pogetto
Doel: Doel: • pauselijk gezag opleggen • pauselijk gezag opleggen aan aanfranciscanen franciscanen • •bestrijden van armoedeleer bestrijden van armoedeleer van spirituelen van spirituelen
William van Baskerville William Williamvan van Baskerville Baskerville
Twee doelen ↔ B. Gui Twee doelen ↔ B. Gui •Standpunt •Standpuntvan vankeizer keizer vertolken vertolken • Bescherming van spirituelen • Bescherming van spirituelen (garanties (garantiesbij bijvervolgoverleg vervolgoverleginin Avignon) Avignon) William staat William staatsymbool symboolvoor: voor:…. …. •Breng tegenstellingen aan •Breng tegenstellingen aan •Maak •Maakonderscheid onderscheidtussen tussenaan aan lopende verhaal en lopende verhaal en ontknoping: ontknoping:Willem Willemeerst, eerst, Willem op het eind. Willem op het eind.
Willem als symbool voor Eerst … Tegenkrachten hierbij …. Later, bij ontknoping symbool voor … Want: ….
William van Baskerville William Williamvan van Baskerville Baskerville
Twee Tweedoelen doelen↔ ↔B.B.Gui Gui •Standpunt •Standpuntvan vankeizer keizer vertolken vertolken • •Bescherming Beschermingvan vanspirituelen spirituelen (garanties (garantiesbijbijvervolgoverleg vervolgoverleginin Avignon) Avignon) William Williamstaat staatsymbool symboolvoor: voor:…. …. •Breng tegenstellingen aan •Breng tegenstellingen aan •Maak •Maakonderscheid onderscheidtussen tussenaan aan lopende verhaal en lopende verhaal en ontknoping: Willem eerst, ontknoping: Willem eerst, Willem op het eind. Willem op het eind.
William gelooft eerst – tijdens speurtocht – nog in • Ratio van Aristoteles i.t.t. blind geloof van Jorge. • Orde en logica – zoals bij Sherlock Holmes i t.t. stoorzenders in debat: - Debatverzieker Gui - Geheime moordenaar - Ex-Dolcinieten: cellarius en Salvatore, symbolen voor wanorde. Maar later, bij ontknoping in Finis africae, twijfel over ratio en orde, want misdaad is door louter toeval opgelost.
William en Adson William Williamvan van Baskerville Baskerville
Twee Tweedoelen doelen↔ ↔B.B.Gui Gui •Standpunt •Standpuntvan vankeizer keizer vertolken vertolken • •Bescherming Beschermingvan vanspirituelen spirituelen (garanties (garantiesbijbijvervolgoverleg vervolgoverleginin Avignon) Avignon) William Williamstaat staatsymbool symboolvoor: voor:…. …. •Breng tegenstellingen aan •Breng tegenstellingen aan •Maak •Maakonderscheid onderscheidtussen tussenaan aan lopende verhaal en lopende verhaal en ontknoping: ontknoping:Willem Willemeerst, eerst, Willem Willemop ophet heteind. eind.
Williams conclusie hieruit Fideïsme: Doe geen pogingen om het Onkenbare te kennen! Geef je over aan oppermachtige, onbegrijpelijke God! Adson gaat na ontknoping nog verder: Op weg naar een (onmiddeleeuws, 19e eeuws) agnosticisme Redenering: Ik kan Hem niet kennen dus Hij bestaat voor mij niet – als een concreet iets in mijn leven. Ik kan er niks mee!
William van Baskerville William Williamvan van Baskerville Baskerville
Twee Tweedoelen doelen↔ ↔B.B.Gui Gui •Standpunt •Standpuntvan vankeizer keizer vertolken vertolken • •Bescherming Beschermingvan vanspirituelen spirituelen (garanties (garantiesbijbijvervolgoverleg vervolgoverleginin Avignon) Avignon) William Williamstaat staatsymbool symboolvoor: voor:…. …. •Breng tegenstellingen aan •Breng tegenstellingen aan •Maak •Maakonderscheid onderscheidtussen tussenaan aan lopende verhaal en lopende verhaal en ontknoping: ontknoping:Willem Willemeerst, eerst, Willem Willemop ophet heteind. eind.
Willems opschuiving - Van trots naar bescheidenheid - Van geloof in logica naar overgave aan God - Van orde naar toeval (chaos). Weerspiegelt verschuiving in 14e eeuw: Afkeren van ratio Aristoteles Naar fideïsme Willem van Ockham En mystiek Meister Eckhard Weerspiegeling is te vinden in deze abdij – als microkosmos
Cluny-abdij in Noord-Italië Aankomst Aankomst11 Keizerlijke bemiddelaar Keizerlijke bemiddelaar franciscaan franciscaanWilliam Williamvan van
De abdij als microkosmos
Beschermer Beschermervan vanpauselijke pauselijke delegatie delegatie
Baskerville Baskerville
Bernardo BernardoGui Gui
en enbenedictijner benedictijnernovice novice
(dominicaanse inquisiteur) (dominicaanse inquisiteur) en enzijn zijnboogschutters boogschutters
Adson Adsonvan vanMelk Melk
Zijn Zijndoel doel↔ ↔B.B.Gui Gui Standpunt Standpuntvan vankeizer keizervertolken vertolken Bescherming aan spirituelen Bescherming aan spirituelen Kentering 14e eeeuw: Kentering 14 eeuw: Eerst Eerstgeloof geloofininratio ratioen enorde, orde, later fideïsme, mystiek later fideïsme, mystieken en agnosticisme agnosticisme(=(=stapje stapjeverder verder gezet gezetdoor doorAdson) Adson)
Aankomst Aankomst22 Delegatie Delegatiespirituele spirituele franciscanen onder franciscanen onderleiding leiding van vanordegeneraal ordegeneraal
Michael Michaelvan vanCesena Cesena
Doel: Doel: * Overleven als orde – maar * Overleven als orde – maar gemangeld gemangeldtussen tussenPaus Pausen en keizer; keizer; * *Door Doorgoedkeuring goedkeuringvoor voorzijn zijn armoedeleer; armoedeleer; * *Door aantonen Door aantonenvan vanarme arme levenswijze levenswijzevan vanJezus. Jezus.
Aankomst Aankomst3a 3a
Cluny-klooster van
Abbone van Fossanova
met twee interne facties 1. Ontevreden Italiaanse monniken oude Alinardo, maar vooral: Aymaro aanhangers van vooruitgang, contra: 2. “Barbaren uit het noorden” o.a. Malachias, Bengt, Berenger hier gedropt als protégés van de Keizer Daarnaast: 3. Asielzoekers • ex-mysticus Ubertino van Casale • ex-Dolcinieten Remigio en Salvatore Functie: stoorzenders in debat 4. Overigen: verzamelaar van Apocalyptici uit Spanje Jorge van Burgos
Doel: Doel: *Zogenaamd *Zogenaamdbescherming, bescherming, maar ook verborgen maar ook verborgenagenda: agenda: *Saboteren van dit debat; *Saboteren van dit debat; * Verhinderen van * Verhinderen van vervolgoverleg vervolgoverlegininAvignon. Avignon.
Aankomst Aankomst3b 3b Pauselijke Pauselijkedelegatie delegatieuit uit Avignon Avignon onder onderleiding leidingvan vankardinaal kardinaal
Bertrando Bertrandodel del Pogetto Pogetto
Doel: Doel: • pauselijk gezag opleggen • pauselijk gezag opleggen aan aanfranciscanen franciscanen • •bestrijden van armoedeleer bestrijden van armoedeleer van spirituelen van spirituelen