Mag1010
Mag1010
auteur Harrie Heemskerk
‘Zo kan het ook in andere Nederlandse gemeenten’
Openbare verlichting Texel energieneutraal De openbare verlichting (OVL) van de gemeente Texel wordt volledig energieneutraal. Dat past binnen het streven van het Waddeneiland om uiteindelijk ook als geheel totaal energieneutraal en zelfvoorzienend te worden. Dit prestigieuze OVL-verduurzamingsproject is ontwikkeld door de gemeente zelf en wordt uitgevoerd door Imtech Traffic & Infra. ‘Accountmanager Urban’ Bert Hendriksen van dit bedrijf vertelt graag hoe zo’n project tot stand komt. Want op deze wijze kunnen ook andere gemeenten - en zelfs heel Nederland - een aanzienlijke bijdrage leveren aan de internationale milieudoelstellingen. “Dat vraagt echter niet alleen om innovatieve techniek, maar ook om een innovatieve manier van aanbesteden”, zo voegt hij daaraan toe.
De Nederlandse gemeenten hebben jaren geleden de OVL-installaties van de energiebedrijven overgenomen of onder hun beheer gekregen. De meeste daarvan zijn inmiddels sterk verouderd en moeten worden gerenoveerd. Ze gebruiken onnodig veel energie. elektriciteitsverbruik van de openbare verlichting op het
maatschappij, gericht op gezonde Nederlandse bedrijven
heeft vestigingen in onder meer Nederland, het Verenigd
eiland met tweederde gereduceerd. Dit wordt bereikt door
met een ondernemingswaarde tussen de 50 en 250 miljoen
Koninkrijk, België, Finland, Zweden en Polen. Het bedrijf
de toepassing van energiezuinige led-lichtbronnen, aan-
euro. Zij heeft een vermogen onder beheer van ruim 1,7
houdt zich bezig met infrastructurele installaties in de
gestuurd door intelligente meet-, regel- en signalerings-
miljard euro en is continu op zoek naar nieuwe investerings-
openbare ruimte en de gebouwde omgeving, waaronder
systemen. Hierdoor reageert de OVL dynamisch op de
mogelijkheden.
elektriciteitsnetten, verlichting, verkeersregelinstallaties en
voortdurend wisselende weers- en verkeersomstandigheden. Na deze transitie is nog slechts een derde deel van het huidige elektriciteitsverbruik van de OVL nodig. Dit
-managementsystemen.
‘Dit vraagt niet alleen om innovatieve techniek, maar ook om innovatief aanbesteden’
resterende deel laat Texel opwekken uit hernieuwbare
Traffic & Infra verwierf het afgelopen jaar de opdracht om op het Waddeneiland Texel alle openbare verlichting te innoveren tot volledig duurzame verlichting. Hierbij gaat het
bronnen. Hiermee wordt de gehele openbare verlichting
Egeria beschikt momenteel over een portefeuille van zo’n
in totaal om 3000 led-armaturen en –bronnen, inclusief alle
op het eiland, als eerste gemeente in Nederland, energie-
twaalf Nederlandse ondernemingen, waaronder het binnen
slimme meet- en regelsystemen, de voorschakelapparatuur,
neutraal.
de elektrotechniek bekende Hitec Power Protection. Hitec
de schakel- en verdeelinrichtingen, en de elektriciteitsvoor-
ontwikkelt, vervaardigt, levert en onderhoudt noodstroom-
ziening.
De openbare verlichting maakt nu nog gemiddeld 50 procent uit van de totale elektriciteitsnota van een gemeente. Dat kan fors omlaag. Per jaar gaat zo’n vijf tot acht procent van de
Egeria
systemen, die de continuïteit van de elektriciteitsvoorziening
openbare verlichting in ons land in storing. Ook dat kan beter.
Het internationale Imtech-concern maakte de afgelopen
waarborgen op kritische installaties als in datacenters,
Iedere gemeente
zomer zoals bekend een woelige tijd door. Maar Traf-
financiële instellingen, ziekenhuizen en luchthavens plus
“Zo’n reductie van het elektriciteitsverbruik van de
Een groot deel van de energiebehoefte op het eiland Texel
fic & Infra werd overgenomen door het Nederlandse
vliegvelden.
openbare verlichting als op Texel is in principe haalbaar v
wordt al opgewekt uit hernieuwbare bronnen als zon, wind,
Egeria-concern. “En daar zij wij heel blij mee”, zo reageert
biogassen en geo-thermiek. Maar niet alleen de opwekking
Accountmanager Urban Bert Hendriksen. “Wij kunnen
3000 armaturen
Hendriksen: “Zouden alle gemeenten, provincies en Rijks-
van energie werd de afgelopen jaren sterk verduurzaamd,
gewoon doorgaan met alle mooie projecten die wij in op-
Traffic & Infra heeft zijn hoofdkantoor in Amersfoort. Bij dit
waterstaat hiertoe overgaan, dan levert ook de overheid zelf
ook het verbruik ervan wordt zo veel mogelijk teruggebracht.
dracht hebben, en weer nieuwe projecten ontwikkelen.”
bedrijfsonderdeel werken meer dan 2000 mensen, de
een enorme bijdrage aan de internationale energietransitie
Als onderdeel van die aanpak wordt nu onder meer het
Egeria is een onafhankelijke Nederlandse investerings-
omzet bedraagt bijna 400 miljoen euro per jaar. Deze divisie
die in het jaar 2020 zou moeten zijn voltrokken.”
20
Mag1010 | 08 | 2015
oor iedere gemeente in ons land”, betoogt accountmanager
Mag1010 | 08 | 2015
f
21
Mag1010
Wecycle: ‘Armaturen nog te weinig ingezameld’
Awards en een ‘koekie bij een bakkie’ Bij de start van dit lichtseizoen beloonde Wecycle drie installatiebedrijven voor hun inzameling van energiezuinige lampen, armaturen en voorschakelapparatuur. De Ziut-vestiging in Weert, installatiebedrijf A.Hak in Veghel, en de Parallel Groep ETB Vos in Utrecht wonnen dit jaar de ‘Gouden Bakkie Award’. Deze onderscheiding is genoemd naar de speciale herkenbare bakken van Wecycle waarmee lampen en armaturen veilig kunnen worden ingezameld voor recycling.
Santon Circuit Breaker Services verzorgt vanaf 1 oktober 2015
Naast de drie award-winnaars nomineerde
Elektrotechnische installatiebedrijven spelen
armaturen blijft namelijk nog ver achter bij de
Wecycle nog 47 andere inzamelpartners uit
hierbij een belangrijke rol. Zij onderhouden
inlevering van lichtbronnen.
het professionele circuit, die volop lampen en
immers doorgaans de OVL-installaties en de
De deelnemende elektrotechnische installatie-
armaturen inzamelen. Als dank daarvoor ont-
verlichtingsinstallaties in gebouwen. Wecycle
bedrijven deponeren de afgedankte verlich-
vingen zij een luxe koekenpakket. Een ‘koekie
beloont daarom ieder jaar drie ET-bedrijven
tingsonderdelen op het eigen bedrijfsterrein in
bij een bakkie’ dus.
in verschillende categorieën met de Wecycle
verschillende inleverbakken die door Wecycle
Voor al deze bedrijven is een verantwoorde
Gouden Bakkie Award.
gratis beschikbaar worden gesteld. Als ze vol
inzameling en recycling van afgedankte
Traffic & Infra won de Award in 2014 in
zijn, haalt deze stichting ze ook kosteloos weer
lampen, armaturen en voorschakelapparatuur
de categorie drieduizend tot dertigduizend
op.
een belangrijk onderdeel van het MVO-beleid.
lampen. Dit bedrijf levert alle afgedankte
technisch en commercieel support van Metroform
Per 1 oktober 2015 zal Santon Circuit Breaker Services B.V. zorg dragen voor ondersteuning, onderhoud, technisch en commercieel support van Metroform laagspanning schakel- en verdeelinrichtingen. Santon Circuit Breaker Services heeft hiervoor alle WHFKQLVFKH GRFXPHQWDWLH HQ FHUWL¿FDWHQ LQ EHKHHU verworven van de vorige eigenaren. Tevens hebben wij op het ogenblik drie technische specialisten in dienst met samen meer dan 100 jaar ervaring met Metroform schakel- en verdeelinrichtingen. Onze vakkundige service engineers staan tot uw beschikking voor onderhoud, schakelmateriaal upgrades of uitbreidingen aan deze Metroform switchgear (Engelse benaming)
energiezuinige lampen zoals tl-buizen, spaar-
Steeds meer ingezameld
Dit geldt ook voor Traffic & Infra (zie bijgaand
lampen, armaturen en voorschakelapparatuur
In totaal zijn nu ongeveer 1.200 installatie-
artikel). Dit bedrijf is al sinds 2005 inzamel-
in bij Wecycle. Via deze organisatie worden de
bedrijven inzamelpartner van Wecycle.
partner van Wecycle, de uitvoeringsorganisatie
lampen en armaturen vervolgens gerecycled,
In 2014 werd op deze manier 1,7 miljoen kilo
van onder andere de Stichting LightRec.
waarna de meeste grondstoffen opnieuw
aan spaarlampen en tl-buizen, plus 2 miljoen
LightRec zorgt ervoor dat voor alle aangesloten
worden gebruikt en schadelijke stoffen worden
kilo aan armaturen en voorschakelapparatuur
Nederlandse fabrikanten en -importeurs de
verwijderd.
ingezameld. Meer dan de helft van de 3,7
afgedankte verlichtingsbronnen, -componenten
miljoen kilo ingezameld materiaal is afkomstig
en –materialen verantwoord worden
Te weinig armaturen
ingezameld en gerecycled. Daarmee blijven
Belangrijke voorwaarde voor het winnen van
grondstoffen behouden en komen schadelijke
de Award is dat de bedrijven naast lampen
Installateurs die nog geen partner zijn, kunnen
stoffen niet in het milieu terecht.
ook armaturen inleveren. Het inleveren van
zich gratis aanmelden via wecycle.nl/bakkie
f Daarnaast levert dit aanzienlijke financiële besparingen op,
Voor meer info kunt u terecht op www.santoncbs.com
uit het professionele circuit.
Deze termijn is voor aannemers vaak te kort om in het
zo rekent hij voor. Maar dan moet er naar zijn ervaring eerst
OVL-areaal te kunnen investeren. De betreffende aanne-
nog iets anders veranderen in ‘openbaar verlichtingsland
mer loopt immers het risico het werk na vier jaar weer te
Nederland’.
verliezen aan een concurrent.”
Innovatie aanbesteding
Aan de hand van het project op Texel rekent hij voor waarom
Hij legt uit wat: “De meeste gemeenten hebben net als Texel
besparingen op het elektriciteitsverbruik van de OVL alleen
– al jaren geleden bij de liberalisering van de energiemarkt -
haalbaar zijn binnen moderne samenwerkingsverbanden,
de OVL-installaties van de energiebedrijven overgenomen of
die gericht zijn op duurzaamheid en energiebesparing. En
onder hun beheer gekregen. De meeste daarvan zijn inmid-
op een gezond bedrijfsrendement voor alle deelnemende
dels sterk verouderd en moeten worden gerenoveerd.”
partijen over een lange termijn, in plaats van een korte
Om dit rendabel en tegelijkertijd duurzaam te kunnen doen,
samenwerking tussen installatiebedrijf en opdrachtgever.
zouden zij om te beginnen hun eigen openbare aanbeste-
Mag1010 | 08 | 2015
dingstrajecten moeten innoveren:
DBFMO en Esco
“Openbare verlichting wordt vaak aanbesteed in een
DBFMO-overeenkomsten en Esco’s zijn veel gehanteerde
onderhoudsovereenkomst over een periode van vier jaar.
termen bij deze manier van gelijkwaardige samenwerking
f
23
Mag1010
Overspanningsbeveiliging opnieuw uitgevonden
Het Waddeneiland Texel wil helemaal energieneutraal en zelfvoorzienend worden. Waar het maar kan worden zonnepanelen geïnstalleerd.
f tussen opdrachtgevers en aannemers. DBFMO staat voor Design, Build, Maintain, Finance & Operate. Binnen zo’n overeenkomst neemt een consortium van verschillende partijen het hele traject van ontwerp, bouw en installatie, onderhoud, financiering en bedrijfsvoering van een project voor zijn rekening. En dit tegen een vaste periodieke vergoeding van de opdrachtgever/eindgebruiker, die voor een lange termijn wordt vastgelegd. Gedurende die gehele periode kan de eindgebruiker rekenen op een vast bedrag aan totale gebruikslasten, hij weet dus precies wat zijn of
Zo functioneren uw installaties betrouwbaar
haar ‘total cost of ownership’ (TCO) zal zijn. Een Esco lijkt daar op. Dat is een Energy Service Com-
Safe Energy Control technologie dient als basis voor een bliksem- en overspanningsbeveiliging met een lange levensduur en een hoog prestatieniveau.
pany die door de alle betrokken partijen, waaronder de
De revolutionaire vonkbrug voorkomt elke netvolgstroom. Uw installatie, inclusief zekeringen en afleiders, wordt ermee ontzien. Bij alle gangbare toepassingen kan zo
de risico’s worden gedeeld, is gericht op verduurzamings-
opdrachtgever, de financier, het energiebedrijf en vaak ook het installatiebedrijf, samen wordt opgericht. Zo’n samenwerkingsverband, waarbinnen zowel de resultaten als projecten binnen zowel de woning- en utiliteitsmarkt, en op energiebesparing in de industrie en infrastructuur. Hendriksen: “De aanbesteding op basis van een DBFMOovereenkomst of binnen een Esco is dus een heel andere
een separate afleidervoorzekering worden uitgespaard. Compacte en modulair steekbare afleiders vereenvoudigen de installatie aanzienlijk.
dan de gangbare aanbesteding aan de inschrijver met de laagste eenmalige aanneemsom. Bezuinigen op die eenmalige investeringslasten kan bij de huidige stand der techniek leiden tot veel hogere (energie)lasten gedurende de lange gebruiksperiode daarna. Eén keer samen initieel
Meer informatie? Telefoon (03165) 59 17 20 of phoenixcontact.nl/sec
meer investeren in innovatieve duurzame technieken leidt tijdens het gebruik van het gebouw of de infrastructuur juist tot grote besparingen. Groter zelfs dan de extra eenmalige investeringslasten. De Terug Verdien Tijd (TVT) ligt echter vaak wat verder in de toekomst, dat vereist een overeenkomst voor langere tijd.”
Mag1010 | 08 | 2015
TT 01-14.000.L1
© PHOENIX CONTACT 2015
f
25
Mag1010
Mag1010
niet alleen op het gebied van de openbare verlichting, maar
OVL, VRI’s en de normen
voor álle technische infrastructuur en verkeersinstallaties in
Door het historisch gegroeide nationale karakter van verkeersre-
En dat is waarin Traffic & Infra, ook nu als onderdeel van
gelinstallaties (VRI’s) en openbare verlichting (OVL) voldoen deze
Egeria, is gespecialiseerd.
de openbare ruimte.”
in veel landen nog aan nationale normen. Zo ook in ons land. Maar deze nationale normen worden steeds meer door internati-
Maatwerk
onale normen overkoepeld en verenigd. Hierdoor kunnen nieuwe
Terug naar Texel. Daar kwam de aanbesteding van de
technieken op grotere, internationale schaal worden ontwikkeld en
renovatie van de OVL volgens de EMVI-methode tot stand
toegepast.
(Economisch Meest Verantwoorde Inschrijving). Traffic & Infra vervangt hier in één jaar tijd drieduizend armaturen en 800
Dit vraagt ook in ons land om nationale normcommissies, die het
masten. Daarnaast wordt waar mogelijk actieve wegmar-
Nederlandse standpunt goed vertegenwoordigen bij het internationale
kering met leds geïnstalleerd, die een deel van de masten
overleg over nieuwe internationale normen voor deze systemen en
NEC 214 verantwoordelijk voor de Nederlandse norm NEN 3384
installaties.
Verkeersregelinstallaties. NEN 3384 is samen met de drie Europese
Op Europees en wereldniveau gebeurt dat niet alleen bij respectievelijk
normen NEN-EN 12675, NEN-EN 50556 en NEN-EN 50293 de norm
CENELEC en IEC voor de elektrotechniek, maar ook bij CEN en ISO voor
waarmee in ons land invulling wordt gegeven aan het Ministeriële
En daar zijn meer redenen voor. Hendriksen ziet duurzame
Maar in de exploitatie van het geheel neemt T&I in dit geval
de overige technieken die hierbij worden toegepast. Het gaat bij OVL
Besluit ‘Regeling Verkeerslichten’.
en intelligente OVL- en verkeersregelinstallaties (VRI’s) de
niet deel. Dit project laat dus tevens zien dat een EMVI-aan-
en VRI’s immers niet alleen om elektrotechnische, maar ook om onder
Daarnaast zijn er meer algemene Europese normen. Voorbeeld hiervan
komende jaren integraal onderdeel worden van zogenoemde
besteding niet altijd hoeft te leiden tot een volledige DBFMO-
meer mechanische en visuele aspecten.
is NEN-EN 12368 over de niet ET-aspecten van de signalering, met
smart grids, voor de decentrale opwekking en distributie van
overeenkomst of Esco. Er zijn ook allerlei tussenvormen.
als Nederlandse aanvulling NEN 3322; NEN-EN 12675 over verkeers-
duurzame elektriciteit uit hernieuwbare bronnen. Net zoals
Op zowel de OVL als de VRI’s zijn in ons land op de eerste plaats de
veiligheidsaspecten; en NEN-EN 12352 over andere waarschuwings-
de laadinfrastructuur voor elektrische mobiliteit:
meer algemene elektrotechnische laagspanningsnormen NEN 1010
en veiligheidsverlichting.
Nieuwe openbare verlichting wordt doorgaans al duurzaam uitgevoerd.
en armaturen overbodig maakt. Vervolgens gaat dit bedrijf alle OVL op het eiland vijftien jaar lang onderhouden en op
f Smart grids
hetzelfde prestatieniveau houden.
De accountmanager: “Inderdaad, dit is ook op Texel het geval. Voor de financiering en uitvoering van de duurzame
en NEN 3140 van kracht. Via NEN 1010 is ook onder meer de inter-
‘Het elektriciteitsverbruik van de openbare verlichting op Texel wordt met tweederde gereduceerd’
energieopwekking werkte deze gemeente bij de OVL-
nationale NEN-EN-IEC 61439 voor de schakel- en verdeelinrichtingen in
De elektrotechnische normen voor VRI’s worden op dit moment
deze installaties van toepassing. Bij heel grote OVL-systemen, VRI’s en
vernieuwd. Dit is de eerste vernieuwing van de eerste Europese normen
verkeersmanagementsystemen langs snelwegen, die worden gevoed
voor VRI’s die nu tien jaar van kracht zijn. De grootste aanpassing wordt
vanuit een eigen onderstation in het openbare elektriciteitsnet, zijn ook
de draadloze communicatie tussen en met de VRI’s (lees meer daarover
“Deze ontwikkelingen raken de komende jaren niet alleen
realiseren. Ook andere opdrachtgevers werken vaak al met
nog eens de wereldwijde en Europese hoogspanningsnormen
in bijgaand artikel).
onze private opdrachtgevers, gemeenten en provincies,
bepaalde partijen samen. Bij iedere inschrijving bekijken
NEN-EN-IEC 61936 en NEN-EN 50522 van kracht.
De besturing van verkeersregelinstallaties loopt vanwege de veiligheid
maar ook de landelijke overheid, de netbeheerders en Rijks-
we dat weer opnieuw. We leveren maatwerk, niet alleen
nog altijd over bekabeling. De techniek om deze besturing draadloos te
waterstaat. Juist voor hen valt veel voordeel uit smart grids
technisch, maar ook organisatorisch, procesmatig en
OVL-normen
maken is nu voorhanden. Maar er moeten wel speciale (veiligheids)eisen
te behalen, zowel financieel als milieutechnisch. En dit geldt
financieel.”
Verder zijn er voor de OVL de meer specifieke normen NEN-EN 13201
aan worden gesteld.
deel 2, 3 en 4 en de Nederlandse Praktijkrichtlijn NPR/TR 13201 deel 1
Net als alle Europese normen gaan de nieuwe normen alleen prestatie-
daarbij.
eisen stellen aan de VRI. Daarnaast wordt in Nederland een Nederlandse
Op wereldniveau is door ISO een nieuwe technische commissie in het
Praktijkrichtlijn (NPR) ontwikkeld als juridisch sterkste uitvoerings-
leven geroepen die deze normalisatie gaat stroomlijnen met de normen
methode om aan de prestatie-eisen in de norm zelf te voldoen.
aanbesteding al langdurig samen met andere partijen. Het Waddenfonds en de Provincie Noord-Holland hebben ook bijdragen geleverd om dit duurzame project te kunnen
f
van de formele Europese en nationale normalisatie-instituten. In ons land is dat de Normcommissie Verlichting (351005) bij NEN, waarvan
Deze commissie bestaat uit:
onder meer de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV),
J.M. de Witt, DIVV, voorzitter
het Intergemeentelijk Overlegorgaan Openbare Verlichting (IGOV),
E. Henning, Ko Hartog Verkeerstechniek
fabrikanten, organisaties en certificerende instellingen lid zijn.
Ruud Kymmell, Ziut R.R. de Snoo, Vialis
Door de toepassing
VRI-normen
H.A. van Nielen, Dekra Certification
van onder meer
Ook voor de VRI’s zijn er meer specifieke normen. De hierbij belang
H.C.W. van der Tol, Rijkswaterstaat
zonnepanelen en
hebbende marktpartijen en organisaties in ons land worden bij het
Peter Smit, Swarco, CVN
duurzame openbare
internationale overleg hierover vertegenwoordigd door normcommissie
M. de Vries, Peek Traffic
verlichting ligt in
NEC 214 ‘Elektrische Verkeersregelinstallaties’. Naast het behartigen
B. Willems, CityTec
Heerhugowaard de
van de Nederlandse belangen binnen de Europese commissies is
Robert van der Kloet, NEN, secretaris
meest energiezuinige wijk van Europa.
26
Mag1010 | 08 | 2015
Mag1010 | 08 | 2015
27
Mag1010 noemde ‘social return on investment’. Een investering van
INTERFACE & ELECTRONIC
Alles onder controle
de gemeente dient niet alleen rendabel, maar ook duurzaam en maatschappelijk verantwoord te zijn. Alle oude masten, armaturen, voorschakelapparatuur en andere elektrotechnische componenten worden daarom - net als alle oude lichtbronnen - ingezameld en helemaal uit elkaar gehaald. De enorme hoeveelheid onderdelen en materialen die daarbij vrijkomt wordt gescheiden en ingezameld voor recycling via
• JUMPFLEX® meetwaardeomvormers
Wecycle (zie kader), van Gansewinkel en Sapa. Dat levert als ‘social return’ niet alleen het hergebruik van grondstoffen
• EPSITRON® voedingen
op, maar ook 1500 uren werk voor de sociale werkvoorziening De Bolder op Texel.
• WAGO relais en optocouplers
3.3 miljoen lichtpunten Over de landelijke situatie vertelt de OVL-specialist het De openbare verlichting in ons land veroudert snel. Dat betekent een te hoog elektriciteits-
volgende. In totaal zijn er in Nederland 3,3 miljoen licht-
verbruik en te hoge onderhoudskosten. Deze zijn een stuk zuiniger.
punten en 3 miljoen lichtmasten. Een mast gaat veertig
jaar mee, een armatuur twintig jaar. In theorie moet dus
ieder jaar vijf procent van de lichtpunten en 2,5 procent van
f ImCity
Over de technisch/inhoudelijk uitdagingen hierbij vertelt hij
armaturen per jaar. Die zouden plaats kunnen maken voor
verder, dat techniek en ICT niet meer los van elkaar kunnen
duurzamere exemplaren.
worden gezien. De technische objecten en installaties in de
Traffic & Infra heeft een aandeel van 25 procent in deze
publieke ruimte worden steeds intelligenter. Ze kunnen op
markt. Op basis van die ervaring zegt Hendriksen:
afstand worden beheerd en automatisch worden aange-
“In de praktijk worden er veel minder vervangen. Het areaal
stuurd en bijgeregeld.
veroudert. Dat betekent een te hoog elektriciteitsverbruik en
de masten worden vervangen. Dat betekent 165 duizend
• WAGO overgangsmodules
Power in electrical safety
te hoge onderhoudskosten. Per jaar gaat zo’n vijf tot acht
‘We leveren maatwerk, niet alleen technisch, maar ook organisatorisch, procesmatig en financieel’
ISO 14001
procent van de gehele openbare verlichting in ons land in storing.” Slechts 5 procent van die 165 duizend armaturen is in
Voor de integratie van objecten, systemen en installaties in
handen van Rijkswaterstaat. Nederlandse gemeenten en
de publieke ruimte heeft Traffic & Infra het automatiserings-
provincies beheren de overige 95 procent. Daar maakt
platform ImCity ontwikkeld. Dat is gericht op ‘een volledige
de openbare verlichting 50 procent uit van de totale elek-
integratie van alle technische objecten in de buitenruimte’,
triciteitsnota, weet Hendriksen:
zoals Hendriksen het samenvat. Daartoe worden onder
“Mede daarom hebben ze, verenigd binnen de VNG, allemaal
meer alle OVL-systemen en verkeersregelinstallaties (VRI’s)
hun handtekening gezet onder het SER-akkoord om in het
voorzien van slimme sensoren en componenten. Deze staan
jaar 2020 zo’n twintig procent energie te hebben bespaard.
via RF-signalen en routers in verbinding met het web-
Artikel 3.4 in dat akkoord spreekt zich duidelijk uit over het
gebaseerde ImCity:
aandeel van de openbare verlichting en verkeersregelin-
“Van daaruit kunnen alle OVL- en VRI-systemen volcontinu
stallaties daarin.”
Realiseer duurzame verandering met ISO 9001 en ISO 14001
en integraal worden aan- en bijgestuurd, beheerd en gecontroleerd, op basis van de voortdurend wisselende
“Daarom”, betoogt hij tot slot, “zouden gemeenten de
weers- en verkeersomstandigheden. En dat volgens speciale
innovatie van hun bestaande OVL- en VRI-installaties niet
scenario’s, zoals gladheid, mist, evenementen, wegomleg-
moeten aanbesteden op basis van korte cyclische samen-
gingen en zelfs ongevallen.”
werkingen, maar volgens de EMVI-methode binnen een
De nieuwe normen voor kwaliteits-en milieumanagement
meerjarig duurzaam samenwerkingsverband van minstens
‘Social return’
ISO 9001 | ISO 14001 | Praktijkgidsen | Webtools | E-learning | Trainingen
tien jaar.”
Een ander belangrijk onderdeel van de EMVI-aanbestedingsmethode was voor de gemeente Texel tot slot de zoge-
28
www.wago.com
www.nen.nl/denieuweiso
■
Mag1010 | 08 | 2015
Mag1010 | 08 | 2015
29