Lichtjaar
Revolutie in inzameling en andere highlights over recycling van spaarlampen
Jaarboek 2011
Stichting LightRec Nederland
Voorwoord 4 Interview Jeroen Bartels 6 Interview Cor Luijten 7 Bestuur LightRec 8 Leegstand in kantoorpanden biedt kansen 11 Succesvolle cam足pagnes dankzij onderzoek 13 Interview Marcel van Haren 20 Interview Marcel Engels 21
Interview Hans van der Weide 27 WEEE-recast: Europese
Inhoud
Revolutie in inzameling 23 Interview Aad Beerens 26
richtlijn 29 Interview Maurice Kokhuis 32 Interview Jan Vlak 33 Inzamelcijfers 35 Baten & Lasten 39 Deelnemerslijst 42 Summary 44
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
3
Al 6 lichtjaren goed bezig Sinds 2005 bestaat er een wettelijke verplichting die producenten
LightRec concentreert een groot deel van haar inspanningen op de
financieel verantwoordelijk maakt voor lampen en armaturen
vraag hoe de inzameling bij de professionele sector verhoogd kan
die aan het einde van hun levensduur zijn. Dat heeft geleid tot aanzienlijk verhoogde inspanningen op het gebied van inzameling en recycling van deze producten.
worden, met als gegeven dat de herbestemming van leegstaande kantoren door renovatie of zelfs sloop per definitie grote hoeveelheden lampen en armaturen oplevert die ingezameld en gerecycled kunnen worden.
Tegelijkertijd is bij diezelfde producenten in toenemende mate het besef gegroeid dat er - los van die wettelijke
Voor woord
verplichting - een noodzaak is om de belasting van het milieu zo laag mogelijk te houden. Het minimaliseren van het gebruik van grondstoffen draagt daar in belangrijke mate aan bij. Dit kan door producten slimmer te ontwerpen en te produceren, maar ook door producten die aan het einde van hun levensduur zijn weer in te nemen en de grondstoffen te hergebruiken.
Naast de inzameling van professionele producten, blijft een belangrijk deel van de inspanningen zich richten op
De noodzaak tot hergebruik wordt overigens mede gestimuleerd door het feit dat sommige voor de productie essentiële grondstoffen steeds schaarser worden. Grondstoffen die bovendien grotendeels geïmporteerd moeten worden
een grotere bewustwording bij de gebruiker van spaar- en ledlampen. Daarom zal de inzamelbox Jekko, ontworpen voor onder meer het aantal spaarlampen dat per jaar in een gemiddeld huishouden vervangen moet worden, verder worden verspreid.
- met alle economische afhankelijkheid die daar het gevolg van is.
Overigens biedt de Jekko ook de mogelijkheid om oude batterijen en
Onlangs is duidelijk geworden wat de inhoud is van de herziene
andere kleine elektrische apparaten in te zamelen. Daarmee is het
Europese richtlijn. Daaruit blijkt dat de wettelijke eis om ener-
tevens een uniek initiatief om krachten op het gebied van inzameling
giezuinige lampen en armaturen in te zamelen behoorlijk wordt
te bundelen. 2012 belooft weer een interessant jaar te worden!
opgeschroefd. Grote uitdaging hierbij is om dat op een efficiënte wijze te blijven doen. 4
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Martin de Jager, voorzitter Stichting LightRec
verplichting voor producenten
Introductie inter vie ws
seconden bestaat er een wettelijke
Diverse spelers over inzameling LightRec vroeg diverse spelers in de professionele vastgoedmarkt - van projectontwikkelaar tot branchevereniging - naar hun ideeĂŤn om de inzameling van lampen en armaturen te verbeteren. Waar zien zij mogelijkheden, ook in de samenwerking tussen partijen? En wat is hun visie op duurzaam slopen, renoveren en bouwen?
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
5
Inte r view Jeroen Bar tels
“Ons doel is om actief in gesprek te gaan met alle partijen die betrokken zijn bij de verwijdering van oude lampen in leegstaande gebouwen. LightRec wil samen met deze instanties achterhalen welke inspanningen we gezamenlijk moeten plegen om zoveel mogelijk lampen op een verantwoorde manier te verwijderen. Verantwoorde inzameling van lampen en armaturen kunnen we niet alleen realiseren.”
“In gesprek met alle partijen om verantwoorde inzameling te realiseren” Jeroen Bartels, directeur LightRec
6
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
“De kantorenmarkt biedt de komende jaren inderdaad een uitdaging voor duurzame sloop. Duurzaamheid wordt alleen maar belangrijker. De betrokken partijen rondom de sloop van kantoorgebouwen opereren allemaal in een spanningsveld van verschillende belangen. Juist daarom is het zo belangrijk dat ze zelf hun verantwoordelijkheid nemen. Niet afwachten
“Zelf initiatief nemen voor duurzame sloop”
wie de regie neemt, maar zelf initiatief tonen om duurzame sloop te bevorderen. Zelf hebben we bij de Gemeente Rotterdam het project ‘Slim Slopen’ uitgevoerd. We hebben daarvoor een gratis tool ontwik-
Inter view Cor Luijten
keld voor overheden, bedrijven en woningcorporaties. Daarop is te zien hoe materialen het best gesloopt en daarna verbrand of hergebruikt kunnen worden, en hoe en waar dat moet gebeuren. Als het gaat om duurzaamheid hebben we met elkaar een missie te vervullen. En er liggen nog meer kansen. Denk aan het gescheiden inzamelen van hout en tapijten. Dat gebeurt nu nog niet automatisch, terwijl daar veel winst valt te behalen. Wanneer het automatisch gaat, dan ontstaat er een besparing op kosten in het totale terugverdienmodel.” Cor Luijten, projectmanager van het ingenieursbureau van de Gemeente Rotterdam
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
7
Bestuur
Bestuur LightRec Twee nieuwe bestuursleden
8
In 2011 wijzigde het bestuur deels van samenstelling. Anja Stolte
Op de foto de bestuursleden, van links naar rechts: Paul Rotteveel
trad terug, net als eerder Andreas Hess. Ter vervanging werd het
(IKEA, secretaris), Tony Everett (HavellsSylvania), Judith Keirsmaekers
bestuur versterkt met Tony Everett en Julian Schaub. Met hun aan-
(ETAP), Jeroen Bartels (directeur LightRec, secretaris bestuur),
vullende expertise en ervaring is LightRec volledig toegerust voor
Martin de Jager (Philips, voorzitter), Frank Wensink (GE Lighting)
de grootste uitdaging van de komende tijd: het verhogen van de
en Julian Schaub (Osram). Penningmeester Gied van Hoorn (Erco
inzamelresultaten, met name uit de professionele markt.
Lighting) staat links in een kader. Rechts in het kader staat Angela Ramdham (secretaresse LightRec).
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
9
10
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Rationale kantoorpanden
m2 leegstaande kantoorpanden
Leegstand in kantoorpanden biedt kansen Meer dan de helft van de nu ingezamelde afgedankte lampen en armaturen is afkomstig uit het professionele circuit, waaronder installateurs, schoonmakers en werknemers uit de bouw. Uit onderzoek blijkt echter dat er nog veel te winnen is. Uitgaande van de meest actuele verkoopcijfers, moet dit percentage de komende vijf jaar oplopen tot minimaal 80% van de in te zamelen lampen en armaturen.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
11
Maar ondanks dat de groep professionele (eind)gebruikers wel
valcontainer verdwijnt, door de boodschap beter over het voetlicht te
ge誰nformeerd is over de noodzaak van aparte inzameling, verdwijnt
brengen bij alle partijen die bij de sloop en renovatie betrokken zijn.
een te groot deel nog steeds in de container voor gemengd afval.
Ook zal LightRec met hen hierover van gedachten wisselen. Vorig jaar
Dit maakt de realisatie van deze percentages jaarlijks tot een van
zijn de installatiebedrijven al met succes benaderd. Komend jaar wil
de grootste uitdagingen van Stichting LightRec.
LightRec ook aannemers, facilitaire dienstverleners, sloopbedrijven en vastgoedbeheerders ervan doordringen hoe belangrijk het inzame-
Het afgelopen jaar stonden de media bol van berichten over de
len van lampen is. Niet alleen voor het milieu, maar ook met het oog
structurele leegstand van kantoorgebouwen. In totaal circa 7,6 miljoen
op het terugwinnen van grondstoffen die steeds schaarser worden.
Ratio nale kantoorpanden
vierkante meter. Een groot deel daarvan wordt de komende jaren
12
gesloopt om plaats te maken voor woningen of krijgt een nieuwe
In dit jaarboek sorteert LightRec voor op deze inspanningen, door
bestemming, bijvoorbeeld als hotel. Bij deze transformatie komen
vertegenwoordigers van bovengenoemde partijen te vragen hoe we
heel veel TL-buizen en armaturen voor recycling vrij. LightRec wil
de praktijk van de inzameling in de professionele vastgoedmarkt
voorkomen dat afgedankte kantoorverlichting straks in de bouwaf-
verder kunnen verbeteren.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Succesvolle campagnes dankzij onderzoek Inzameling van de vijftig miljoenste lamp
en professionele gebruikers ervan bewust te maken dat gescheiden
In 2011 stond LightRec stil bij een wel heel bijzonder moment: de
inzameling van lampen en armaturen noodzakelijk is. Daarnaast
inlevering van de vijftig miljoenste lamp. Na zes jaar inzamelen is
laat LightRec ieder jaar uiteenlopende onderzoeken uitvoeren om
dat een mijlpaal. Inmiddels leveren Nederlanders jaarlijks gemid-
uit te vinden wat eventuele belemmeringen zijn voor de inzameling
deld zo’n 12 miljoen spaarlampen en TL-buizen in. Om de inzamel-
en hoe de inzamelresultaten verder kunnen worden verbeterd.
resultaten nog verder te verbeteren, voerde LightRec samen met
De uitkomsten van die onderzoeken vormen de leidraad bij het
uitvoeringsorganisatie Wecycle verschillende mediacampagnes.
opstellen van nieuwe mediacampagnes die zich steeds specifieker
Deze zijn er allemaal op gericht om het publiek, het bedrijfsleven
op bepaalde doelgroepen richten, wat het succes aanzienlijk
en in het bijzonder installateurs en de bouw- en sloopwereld ervan
vergroot. Hieronder een kort overzicht van de belangrijkste
te doordringen hoe belangrijk het is lampen en armaturen niet weg
activiteiten in 2011.
te gooien maar in te zamelen voor recycling.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Communicatie & onder zo ek 2011
LightRec ontplooit jaarlijks diverse activiteiten om consumenten
13
14
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Het succes van Jekko Jekko – de handige inzamelhulp in huis – heeft zeker bijgedragen aan de inzameling van de vijftig miljoenste lamp. De inzamelbox is inmiddels een jaar verkrijgbaar. Uit een onderzoek van TNS Nipo onder 464 gebruikers van de Jekko blijkt dat het handige inzamelhulpje breed wordt gewaardeerd binnen het hele gezin. Hij komt dan ook op verschillende manieren in het huishouden terecht. Vrouwen nemen de Jekko vooral mee van beurzen, mannen uit winkels en kinderen juist via school. Mannen met een Jekko leveren Vrouwen leveren vaker in bij de winkels.
Jekko’s verspreid in Nederland
Communicatie en onder zo ek
hun e-waste het vaakst in bij de milieustraat van hun gemeente.
Om het gebruik verder te stimuleren lanceerden LightRec en Wecycle een publiekscampagne in het Algemeen Dagblad en een groot aantal huis-aan-huisbladen. Door de advertentie voor het raam te hangen en een Jekko in huis te halen via gemeenten of winkels, konden consumenten een elektrische scooter winnen. In totaal hebben zo’n kleine 510.000 Jekko’s hun weg gevonden naar Nederlandse huishoudens.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
15
Uit het TNS Nipo Onderzoek bleek echter wel dat het bereik onder
In opdracht van LightRec startte uitvoeringsorganisatie Wecycle in
vijftigplussers relatief laag was. Daarom was Wecycle namens
september 2011 daarom de campagne ‘Tijd voor een bakkie’. Het
LightRec voor het eerst aanwezig op de Vijftigplusbeurs. In totaal
was de eerste landelijke campagne specifiek gericht op de profes-
werden er tijdens deze beurs ruim 21.000 Jekko’s uitgedeeld. De
sionele gebruiker: (hoofdzakelijk) mannen in de leeftijd van 25
Wecycle-stand was in 2011 ook aanwezig op de Huishoudbeurs,
tot 40 jaar. Doel van de campagne was om installateurs bewust te
de Margriet Winterfair en Kerstcreatie, waar Wecycle het publiek
maken van de mogelijkheden van recycling en verantwoorde
informeerde over het belang en de mogelijkheden van recycling.
verwijdering van oude lampen en armaturen. Drie weken lang was de radiospot te horen op de werkvloer van
Communicatie en onder zoek
menig installateur. Uit de evaluatie achteraf bleek dat de commercial gemiddeld 20 keer door de doelgroep werd beluisterd. Aangezien installateurs veel in de auto zitten, waren er ook megamasten met deze uiting langs de drukste snelwegen. Installateurs werden verder benaderd via een direct mail en de speciale Wecycle-stand tijdens drie vakbeurzen in Hardenberg, Culemborg en Utrecht. De campagne leverde Wecycle in totaal 250 nieuwe aanmeldingen van installateurs op. Een prima resultaat!
Milieubende verovert Zuid-Holland Basisscholen vormen voor Wecycle en LightRec onder het motto ‘jong geleerd, oud gedaan’ een belangrijke doelgroep. De theatervoorstellingen van de Milieubende brengen kinderen milieu-
16
Bakkie doen?
bewustzijn bij. In 2011 speelde de Milieubende haar educatieve
Uit onderzoek blijkt dat 80% van de weggegooide TL-buizen en
voorstelling over het belang van een duurzame wereld op maar
armaturen in de bouwwereld op conto komt van de installatiesector.
liefst zestig basisscholen (1.500 kinderen) in Zuid-Holland. Aan-
Jammer genoeg verdwijnen TL-buizen en armaturen bij renovaties
sluitend op de voorstelling bedachten kinderen zelf oplossingen
en sloop nog te vaak in de container en worden daardoor niet
om zoveel mogelijk elektrische apparaten en spaarlampen in
gerecycled.
te zamelen. De beste ideeën werden tijdens de finale in een
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
wervelende show met rapper Ali B. bekendgemaakt. Winnaar was
onder De Telegraaf, het Algemeen Dagblad, Sp!ts en diverse vak-
groep 8 van De Bongerd uit Zuidland met een milieu-rap en een flash
bladen, en een interview bij BNR Newsradio.
mob. Hun idee wordt professioneel uitgevoerd en ingezet via sociale media. Andere prijswinnaars mochten een poster maken onder
Uit de resultaten blijkt dat de inzameling, maar vooral ook de
professionele begeleiding van LightRec’s vaste reclamebureau
kennis over inzameling bij de detailhandel nog voor verbetering
Han Snel en kregen een workshop en rondleiding aangeboden door
vatbaar is. In de helft van de gevallen werden de oude spaarlamp
een van de recyclers van Wecycle, van Gansewinkel.
niet ingenomen bij aanschaf van een nieuwe. De gespecialiseerde lampenwinkels voldeden overigens goed aan hun wettelijke verplichtingen. De onderzochte supermarkten deden het slecht
Begin 2011 voerde de Consumentenbond een onderzoek uit in
en de warenhuizen en bouwmarkten zaten er tussenin. LightRec
opdracht van LightRec. Het betrof een onderzoek uitgevoerd door
zal het onderzoek daarom in 2012 herhalen om te zien of de
mystery shoppers, om te achterhalen hoe de inzameling van afge-
situatie is verbeterd. LightRec heeft Wecycle opdracht gegeven om
dankte lampen bij de retailers verloopt. De uitslagen van het on-
retailers te helpen bij het coĂśrdineren van de inzameling en om
derzoek werden breed uitgemeten in de media, met publicaties in
voorlichtingsmateriaal te ontwikkelen voor het winkelpersoneel.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Communicatie en onder zo ek
Mystery shopping bij Nederlandse retailers
17
Gemeenten kunnen inzameling onder het MKB stimuleren Gfk Panelservices verrichtte in 2011 onderzoek naar de manier waarop het MKB omgaat met afgedankte spaarlampen en armaturen. Naar blijkt verdwijnt bij 42% van de kleine bedrijven de gebruikte lampen en armaturen nog steeds in de vuilnisbak of glascontainer. Bedrijven zouden met hun lampen en armaturen bij de milieustraten van hun gemeente terecht moeten kunnen. Maar bij sommige gemeenten stuiten ze daarbij op problemen. Ze moeten betalen of de
Communicatie en onder zoek
inname van de lampen wordt simpelweg geweigerd. De heffing van de gemeenten belemmert de effectieve scheiding van grondstoffen. Deze verhoogt immers de drempel voor bedrijven om hun lampen en armaturen in te leveren. Gevolg daarvan is dat veel lampen en armaturen bij het gewone afval belanden. LightRec pleit voor een consistent gemeentebeleid; allereerst door de heffing af te schaffen en waar nodig het acceptatiebeleid aan te passen, zodat bedrijven inderdaad tot een maximum van 50 kilo aan lampen en armaturen gratis kunnen inleveren. Boven die grens van 50 kilo per jaar kunnen ze zelf Wecycle inschakelen. Gemeenten ontvangen sinds 1 januari 2009 een bijdrage van Wecycle onder voorwaarde dat dan alle e-waste via Wecycle wordt afgevoerd. Wecycle treedt daarom in gesprek met gemeenten die deze bijdrage ontvangen om te bespreken hoe de drempels voor het MKB kunnen worden weggenomen.
18
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Jaarlijkse deelnemersdag Op 3 november 2011 werden de deelnemers aan het LightRecprogramma in het Teylers Museum ontvangen en op hoogte gebracht van de meest recente ontwikkelingen bij LightRec en Wecycle. Tijdens de dag kwam naar voren dat vooral de kantorenmarkt in de nabije toekomst perspectief biedt voor gerichte inzameling. Vanwege de huidige leegstand en de te verwachten sloop en renovatie vallen juist daar veel afgedankte TL-buizen en armaturen terug te winnen. Na de succesvolle campagne onder installateurs zullen ook andere professionele partijen, zoals sloop-
Communicatie en onder zo ek
bedrijven, aannemers en vastgoedbeheerders worden benaderd om lampen op grote schaal in te zamelen voor recycling. De deelnemersdag vindt in 2012 plaats op woensdag 5 september in Maarssen. Onder meer professor Rick van Baaren (Radboud Universiteit) en Frank van der Vloed (Philips) zullen een presentatie geven.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
19
Inte r vie w Marcel van Haren
“30 tot 70% besparingen dankzij nieuwe energiezuinige lampen” “In de kantorenmarkt en de overige utiliteitsbranche bestaat 40% van de energiekosten uit verlichting. Daarop kan 30 tot 70% worden bespaard dankzij nieuwe energiezuinige lampen. Dat is ook de belangrijkste boodschap van onze campagne ‘Verdien geld met betere verlichting’. Als je zoveel kunt besparen, dan moeten de inspanningen van het verwijderen van oude lampen, TL-buizen en armaturen bij renovatie of sloop geen al te groot probleem vormen. Duurzame renovatie of sloop is dan ook in de eerste plaats een zaak van goed opdrachtgeverschap. Projectontwikkelaars en aannemers moeten zich daarvan meer rekenschap geven. Tenslotte profiteren ook zij van duurzame renovatie - net als het milieu.” Marcel van Haren, branchemanager Nederlandse Licht Associatie
20
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
“Uiteraard zien we als brancheorganisatie veel mogelijkheden voor installateurs om een bijdrage te leveren aan de duurzame renovatie in de kantorenmarkt. Ons uitgangspunt daarbij is ‘Renoveren als het kan, slopen als het moet.’ Bij renovatie staat volledige verduurzaming voorop. Het gaat daarbij om innovatieve installaties voor zuinig energiebeheer, veiligheid en comfort. Natuurlijk gaat het bij sloop of renovatie ook om het verantwoord afvoeren van materialen, zoals verlichting en armaturen. In dat opzicht was de campagne ‘Tijd voor een bakkie’ van Wecycle een schot in de roos. Via radiocommercials en billboards werden installateurs opgeroepen oude lampen gescheiden in te zamelen. Dat sluit natuurlijk perfect aan bij onze campagneboodschap gericht op duurzame renovatie. Daarbij wil ik wel aantekenen dat een campagne zich niet uitsluitend op installateurs moet richten. Er zijn in de praktijk heel vaak andere partijen die het materiaal
Inter view Marcel Engels
“Renoveren als het kan, slopen als het moet”
afvoeren, zoals sloopbedrijven.” Ir. Marcel Engels, voorzitter UNETO-VNI, brancheorganisatie installateurs
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
21
22
LichtRec Nederland | Lichtjaar 2011
Revolutie in inzameling detailhandel 2011 was het jaar van de doorbraak in de inzameling bij de Neder-
besloten om nieuwe inzamelmiddelen te ontwikkelen voor hun winkels. Die ontwikkeling is succesvol afgerond en consumenten kunnen inmiddels in meer dan honderd Gamma-bouwmarkten hun m2 verplichte inname
inzamelpunten
oude TL-buizen, lampen, batterijen en kleine elektronica geschei-
oud-voor-niets
in de detailhandel
den inleveren. Bij de 625 huishoudspeciaalzaken van Blokker zijn winkelmeubels geplaatst met gescheiden containers voor lampen en batterijen. De consument kan inleveren tijdens het boodschap-
Inzameling detailhandel
landse detailhandel. Twee grote ketens, Intergamma en Blokker,
Vanaf
pen doen, ongeacht of hij nu nieuwe exemplaren koopt of niet.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
23
De nieuwe inleverbakken zijn in nauwe samenwerking tussen de
De grote ketens gaan verder dan de brancheorganisaties van de
ketens en de inzamelsystemen Wecycle (elektronica en lampen) en
detailhandel in hun omarming van inzameling op basis van ‘oud-
Stibat (batterijen) tot stand gekomen. Zij nemen elk deel in ontwik-
voor-niets’. De geldende regelgeving verplicht alleen tot inname
keling, plaatsing en onderhoud van de nieuwe inzamelmiddelen.
van oude apparaten en lampen bij aankoop van nieuwe (‘oudvoor-nieuw’) en veel winkeliers willen het daarbij houden. Ketens
De ideeën voor de pilot-projecten komen voort uit brainstormses-
als Intergamma en Blokker, maar ook bijvoorbeeld Albert Heijn,
sies met betrokken partijen, vertelt Jeroen Bartels van LightRec.
MediaMarkt, Ikea of Kwantum zijn naast winkelier tevens produ-
Vertegenwoordigers van de detailhandelsbedrijven, productstich-
cent/importeur van elektronica en lampen onder huismerk, con-
tingen en de inzamelsystemen stelden zich de vraag hoe zij meer
stateert Schipper. “Daardoor denken veel van deze ketens genu-
Inzam eling detailhandel
konden doen voor de inzameling
24
van klein elektronisch afval. “Het
anceerder over de e-waste
antwoord was dat er veel meer herkenbare inzamelmiddelen op meer plekken zouden moeten komen”, zegt Jeroen Bartels. “Een fijnmazig netwerk naar het voor beeld van de glas- en papierbak-
“We moeten toe naar een fijnmazig inzamelnetwerk dat het de consument gemakkelijk maakt lampen in te leveren voor verantwoorde recycling”
ken die in alle wijken staan of de
Jeroen Bartels
Stibat-ton voor batterijen in de
problematiek dan pur sang winkeliers.” Grote
elektronicaketens
lopen met deze initiatieven vooruit op een verplichting die straks, onder een aangepaste Europese richtlijn, wordt ingevoerd. Winkels met meer dan 400 m2
winkels.” Intergamma, de eigenaar van de Gamma bouwmarkten,
verkoopoppervlakte voor elektronica moeten vanaf 2018 e-waste
is gevoelig voor de discussie over een verantwoorde verwerking
innemen op basis van ‘oud-voor-niets’. Deelnemers aan de brain-
van elektrische gereedschappen en lampen die de keten ver-
storm van vorig jaar hopen dat het niet aankomt op de wettelijke
koopt, zegt Eric Jan Schipper, manager HR en Communicatie van
verplichting, maar dat het voorbeeld van Intergamma en Blokker
Intergamma. “Klanten verwachten van een groot merk dat zaken
tot navolging leidt. “De consument waardeert dit en ik verwacht
goed geregeld zijn. Ook als het gaat om e-waste inleveren en
dat die waardering meer winkels, winkelcentra, tuincentra en
verantwoord recyclen, minder verpakkingen, verantwoord hout
meubelboulevards over de streep trekt”, zegt Jeroen Bartels. “We
of om goede voorlichting. En als we daaraan tegemoet komen,
moeten toe naar een fijnmazig inzamelnetwerk dat het de con-
geeft dat de klant een goed gevoel en dat wordt duidelijk positief
sument gemakkelijk maakt om zijn oude lampen en afgedankte
gewaardeerd.”
apparaten in te leveren voor verantwoorde recycling.”
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
De alliantie van Stibat en Wecycle in dit project past in een bre-
naar het magazijn kent. De trucks rijden na het beleveren van de
dere samenwerking tussen de twee inzamelsystemen. Nieuw is
vestigingen door om bij leveranciers producten op te halen. De
dat ze gezamenlijk inzamelmiddellen hebben ontwikkeld. Voor
vrachtwagens van Blokker daarentegen rijden wel terug en nemen
batterijen geldt al een algemene innameplicht en de ‘batterij-
daarom de ingeleverde lampen en batterijen mee naar hun distri-
tonnen’ van Stibat staan al in veel winkels. Stibat heeft 23.000
butiecentrum, zodat Wecycle en Stibat hun opgebulkte stromen
inzamelpunten in de detailhandel terwijl Wecycle er 8.500 heeft
daar kunen ophalen. Het is duidelijk dat dit veel transportbewe-
waarvan een groot deel met de beperking van ‘oud-voor-nieuw’.
gingen scheelt en dus goedkoper is.
Het naast elkaar plaatsen van de inzamelcontainers van beide systemen is bedacht vanuit de consument. Die heeft geen bood-
Inzameling detailhandel
schap aan verschillende inzamelsystemen. Die wil gewoon zijn afgedankte spullen kwijt en vindt het volstrekt vanzelfsprekend dat hij op één plek zowel batterijen, lampen als zijn versleten elektrische tandenborstel kan inleveren. Zoals de consument het ook vanzelfsprekend vindt dat hij in één ritje zijn glas en oud papier inlevert. Gemak dient de mens. Herkenbaarheid helpt de consument de weg naar het inzamelpunt te vinden. Dat vereist een zekere uniformiteit van de inzamelmiddelen, al kan de winkelketen er natuurlijk wel een informatiebord met logo aan verbinden. De omvang kan wel variëren, van de
Inzamelstraat Gamma
kleinere inzamelmeubelen voor lampen en batterijen die Blokker neerzet tot de inzamelstraatjes met vier containers van Gamma,
“Wij zijn voorstander van tailormade oplossingen op basis van
die meer ruimte vragen en geschikt zijn voor grotere winkels met
vrijwilligheid”, zegt Erik Jan Schipper van Intergamma. “En je zult
een ruime entree of als collectieve voorziening in winkelcentra.
zien dat dat werkt. Deze inzamelmiddelen gaan navolging krijgen op alle plekken waar veel mensen komen en waar het past in de
Ook de logistiek kan op maat gesneden worden. Zo haalt Stibat
beleving.”
de ingeleverde producten bij alle Gamma-vestigingen op, omdat het beleveringssysteem van Intergamma geen retourlogistiek
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
25
“Als aannemer streven wij al heel lang naar duurzame bouw, sloop en renovatie. Bij een project van Breijer Bouw staan vier, vijf containers om allerlei materialen gescheiden af te voeren, zoals onder meer hout, glas, batterijen, cartridges en telefoons. We hebben daarvoor een raamovereenkomst gesloten met Sita voor bedrijfsafval en sloopmaterialen, met Kikker voor de verwijdering van telefoons en Enko voor cartridges. Voor de afvoer
Inte r view Aad Beerens
van TL-bakken en gasontladingslampen werken we al lange tijd samen met Wecycle. Wij vragen onze partners om een gecertificeerde afvoer van materialen. Tegenwoordig begint het bij de bouw al bij het ontwerp van de architect, met het gebruik van duurzame, recyclebare materialen, maar ook door rekening te houden met het onderhoud en energiezuinige installaties. Dat scheelt tot wel 10% in de kosten. In dat opzicht is duurzaamheid geen kostenpost, zoals vaak wordt gedacht, maar een investering die geld oplevert.”
“Het is een kwestie van maatschappelijk verantwoord ondernemen” Aad Beerens, veiligheids- en facilitair coördinator Breijer Bouw
26
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
“Duurzaamheid is bij ontwikkelaars en aannemers een veel gebruikt woord. Maar hoe geven ze het vorm? Het recyclen van verlichting is een laagdrempelige manier om verantwoord te renoveren en te slopen. Domeco werkt met duurzame bouwpartners. Wij geven concreet aan hoe we willen dat partijen omgaan met hergebruik en recycling en nemen daarbij dus zelf de verantwoordelijkheid. Het moet een agendapunt zijn waar alle betrokken partijen duidelijke afspraken over maken.
Inter view Hans van der Weide
Een opdrachtgever kan daarbij goed sturen: wie betaalt bepaalt. Installateurs en slopers kunnen de milieuvriendelijke verwijdering van verlichting bijvoorbeeld standaard opnemen in hun begroting. Wel is het belangrijk dat zij inzichtelijk maken wat de benefits zijn; positieve, concrete cijfers die kunnen worden meegenomen in de ‘duurzaamheidsweging’ van het gebouw.”
“Wie betaalt bepaalt” Hans van der Weide, oprichter duurzame projectontwikkelaar Domeco
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
27
28
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Inzameldoelstelling:
jaar op de markt wordt gezet inzamelen
WEEE-recast
% van alle e-waste dat per
WEEE-recast: Europese richtlijn drastisch aangescherpt Een herziening van de Europese WEEE-richtlijn stelt fors hogere eisen aan de inzameling en recycling van elektronisch afval. De Europese Commissie, het Parlement en de Raad van Ministers zijn het na ruim drie jaar van voorbereiding eens geworden over nieuwe bepalingen. Die verplichten de lidstaten om het overgrote deel van de elektr(on)ische apparaten en energiezuinige lampen dat wordt afgedankt op een gecontroleerde en verantwoorde manier te verwerken.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
29
WEEE-recast
De meest radicale verandering is een scherpe verhoging van de in-
De Europese Commissie gaat de regels waaraan recyclers moeten
zameldoelstelling die de Unie aan de lidstaten oplegt. In plaats van
voldoen, uniformeren, zodat dezelfde eisen gelden voor het inza-
een absoluut gewicht dat de richtlijn uit 2002 als minimum stelde,
melsysteem van de producenten en importeurs en dat van de com-
4 kilo per inwoner, wordt de norm nu uitgedrukt in een percentage
merciĂŤle partijen. Als het volume dat de marktpartijen verwerken
van de elektronica in de markt. Vanaf 2019 moet elke lidstaat 65%
ook wordt geregistreerd, kan het meetellen onder de doelstelling
inzamelen van wat er in een jaar tijd aan nieuwe apparaten en lam-
waaraan de lidstaat moet voldoen. De Europese wetgever heeft niet
pen in de markt wordt gezet. Lidstaten mogen ook een ander crite-
gekozen voor een registratieplicht, zodat het aan het goede overleg
rium kiezen dat hier min of meer mee overeenkomt: 85% van alle
van partijen is overgelaten om de registratie te regelen. Nederland
e-waste die daadwerkelijk vrijkomt.
kan echter zo’n registratieplicht wel invoeren.
De nieuwe doelstelling eist een stevige inspanning, ook van Neder-
De nieuwe richtlijn verplicht verder de grote elektronicawinkels om
land. Op dit moment zamelt het nationale inzamelsysteem Wecycle
afgedankte kleine apparaten van klanten in te nemen, ook als die
ongeveer 8 kilo e-waste per hoofd van de bevolking in. Dat is twee
geen nieuwe kopen. Tot op heden hoeven winkeliers alleen oud in
maal de nu geldende doelstelling, maar pas 30% van de elektrische
ruil voor nieuw aan te nemen. Aanvankelijk voorzag het wetsvoor-
apparaten en energiezuinige lampen die daadwerkelijk worden
stel in een verruiming van de innameplicht voor alle winkeliers,
afgedankt. Het inzamelvolume moet de komende zeven jaren dus
maar de wetgever heeft die uiteindelijk beperkt tot winkels met een
bijna verdriedubbelen. De vraag is nu of aan de inzameling van
verkoopoppervlak voor elektronica van 400 m2 of meer. Ook deze
lampen en armaturen dezelfde hoge doelstellingen zullen worden
eis kan Nederland verruimen, waardoor ook kleinere winkels of
gesteld.
winkels met dit oppervlak die ook andere producten verkopen aan de eis moeten voldoen.
LightRec werkt in overleg met de Vereniging NVMP en Wecycle aan een aantal initiatieven om de huidige gecontroleerde en geregis-
Een aantal grote retailketens in Nederland werkt in overleg met
treerde inzameling en recycling te verhogen, zodat de ambitieuze
Wecycle al in deze richting, in de hoop dat andere winkeliers zullen
nieuwe doelstellingen gehaald kunnen worden. Een belangrijke
volgen. Dat geeft de consument veel meer inzamelpunten waar hij
bijdrage zal moeten komen van commerciĂŤle inzamelaars en
bij het boodschappen doen altijd afgedankte kleine apparaten en
recyclingbedrijven die nu al e-waste verwerken en daar een nuttige
lampen kan inleveren. Dit draagt eraan bij dat minder klein e-waste
bestemming aan geven, maar die het volume dat zij verwerken niet
in het restafval belandt of thuis in de la blijft liggen.
registreren en niet verantwoorden.
30
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Een derde belangrijk aspect van de herziene richtlijn is dat de illegale
De herziening Europese richtlijn treedt nog dit jaar in werking.
export van e-waste wordt aangepakt. Nu gebeurt dat vaak onder
Al vanaf 2016 gaan de lidstaten naar de nieuwe doelstellin-
het mom van export voor hergebruik, maar exporteurs zullen
gen toewerken. In dat jaar moet elke lidstaat een hoeveelheid
voortaan met certificaten moeten aantonen dat de elektronica is
e-waste inzamelen die overeenkomt met 45% van alle elektrische
getest en daadwerkelijk geschikt is voor hergebruik. Dit voorkomt
apparaten en energiezuinige lampen die verkocht worden. De
het weglekken van e-waste uit Europa en schade aan mens en
doelstelling loopt dan stapsgewijs op tot in 2019 de uiteindelijke
milieu in ontwikkelingslanden waar het illegale e-waste op gebrek-
doelstelling van 65% is bereikt.
kige en gevaarlijke wijze wordt verwerkt.
WEEE-recast Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
31
“Bij sloop en renovatie laten we de duurzame verwijdering van materialen over aan de aannemer. Dat is overigens onderdeel van de aanbesteding. We kijken scherp naar nieuwe mogelijkheden om gebouwen duurzamer te laten presteren. Met verlichting zijn snel en relatief goedkoop behoorlijke besparingen te realiseren. Bijvoorbeeld met het aanpassen vanTL-armaturen voor T5-verlichting, wat tot 40% energiebesparing kan opleveren. Hiervoor werken wij onder meer samen met Green Fox. Voor hun personele inzet maken zij gebruik van de sociale werkplaatsen in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Verder werken
Inte r vie w Maurice Kokhuis
we met Search en Breeam die duurzaamheidscans uitvoert voor zowel verbouwingen als voor het gebruik van bestaande bouw. Onze klanten zitten in het topsegment van de markt. Ze willen investeren in duurzame gebouwen, ook vanwege de lagere kosten voor het onderhoud. Verlichting is daar overigens maar een onderdeel van. Isolatie, beglazing en energiezuinige installaties zijn van evenredig groot belang voor duurzame prestaties en je kunt die zaken niet los van elkaar zien als het gaat om investeren in een duurzame prestatie van je gebouw.”
“Onze klanten investeren in duurzame gebouwen” Maurice Kokhuis, adjunct-directeur van vastgoedbedrijf MVGM
32
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
“350 installatiebureaus tijdens de eerste ‘Tijd voor een bakkie’-campagne” “Met onze campagne ‘Tijd voor een bakkie’ richten we ons vooral op de installateurs. We sporen hen aan om de verlichting die bij sloop en renovatie vrijkomt, gescheiden in te zamelen. We
Inter view Jan V lak
voeren actie met commercials op radiozenders die populair zijn in de bouw, zoals Radio 538 en Veronica. Vanaf de eerste campagne in september 2011 gaven 350 installatiebureaus zich op voor het plaatsen van verschillende inzamelbakken om lampen en armaturen in te doen. Die halen wij daarna gratis bij ze op. Daarnaast zijn we ook achter de schermen actief, bijvoorbeeld in samenwerking met de Technische Unie, door teksten te schrijven voor sloopbestekken. Heldere richtlijnen waarmee installateurs daadwerkelijk aan de slag kunnen voor de duurzame afvoer van met name tl-armaturen en allerlei soorten lampen.” Jan Vlak, directeur uitvoeringsorganisatie Wecycle
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
33
Inzamel足cijfers De aanhoudende malaise in de bouw blijft de, op zich positieve, inzamelresultaten drukken. Door het uitstel van renovaties en
professionele markt. Wel werden beduidend meer armaturen ingezameld door de sterke toename van de inzameling van kleine % van alle Nederlanders weet
apparaten, waar ook armaturen tussen zitten. Dit compenseert
wat ze met afgedankte spaar-
de enigszins achterblijvende resultaten van de bouwwereld en de
lampen moeten doen
supermarkten.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Inzamelcijfers
sloopwerken kwamen minder afgedankte lampen binnen uit de
35
Volgens eerder onderzoek van Möbius moet ongeveer 80%
dat 85% van alle Nederlanders weet wat ze met oude exemplaren
van de ingezamelde lampen en armaturen uit het professionele
moeten doen. Ze weten steeds beter de milieustraten van de
circuit komen. Met name de installatiebranche zou beter moe-
gemeente te vinden. Bovendien heeft inmiddels 10% van alle huis-
ten scoren op grond van de verkoopcijfers. Daarom is Wecycle in
houdens een Jekko in bezit om zelf lampen apart te houden om ze
het derde kwartaal van 2011 de installateurscampagne ‘Tijd voor
later in te leveren.
een bakkie’ gestart. De effecten van deze campagne verwachten we de komende tijd in de resultaten terug te zien. Perspectief
De verspreiding van de Jekko kan verder toenemen aangezien de
daarbij biedt de structurele leegstand van 7,6 miljoen m ruimte
spontane bekendheid bij de consument hoog ligt, rond de 35%.
op de kantorenmarkt. Door sloop, renovatie en herbestemming
Met de doelgroepgerichte voorlichtingscampagnes van de afge-
van kantoorpanden komen in de nabije toekomst veel lampen
lopen jaren heeft LightRec flinke successen geboekt. Zo worden
en armaturen voor recycling beschikbaar.
vrouwen vooral bereikt via consumentenbeurzen, mannen via
2
Inzamelcijfers
winkels en jongeren door voorlichting op scholen.
36
Toch blijft de professionele markt punt van zorg. Hoewel signalen ontbreken dat afgedankte lampen en armaturen massaal wor-
Dat neemt niet weg dat op de consumentenmarkt nog veel winst
den geëxporteerd, stelt LightRec in 2012 een onderzoek in om na
valt te behalen, zo blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond.
te gaan waar de oude lampen en armaturen uit de bouwsector
Gespecialiseerde lampenwinkels houden zich het best aan de wet-
precies blijven en hoe de inzameling daarvan verder kan worden
telijke verplichting om oude lampen in te nemen bij de aanschaf
verbeterd. Daarnaast wordt de mediacampagne om installateurs
van een nieuwe. Bouwmarkten en speciaalzaken scoren eveneens
te informeren voortgezet. Essentieel in de voorlichtingscampagne
relatief goed, de supermarkten blijven daarbij achter. In het alge-
zijn daarnaast de informatiestands op diverse vakbeurzen. Niet
meen geldt dat met name de voorlichting aan de mensen op de
alleen om installateurs, maar ook om facilitair managers, aanne-
werkvloer flink kan worden verbeterd. Niet meer dan 35% van het
mers en slopers duidelijk te maken hoe eenvoudig het is om via
personeel weet dat ingeleverde lampen voor recycling is bestemd.
Wecycle afgedankte lampen en armaturen in te zamelen voor recy-
Te vaak verdwijnen lampen en armaturen daardoor alsnog in de
cling. En zo een bijdrage te leveren aan het milieu.
glasbak of de container.
Publiekscampagnes
Speerpunt
In vergelijking met de professionele markt zijn de Nederlandse
Om de resultaten op de consumentenmarkt verder te verhogen
consumenten zich meer bewust van het belang om afgedankte
voert LightRec intensief overleg met retailers om als inzamelpunt
lampen in te zamelen. Uit onderzoek van GfK Panelservices blijkt
te fungeren. Daaronder vallen niet alleen supermarkten, maar ook
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
bouwmarkten, drogisterijketens, woonwarenhuizen en tuincentra.
Nota bene
Het onderzoek van de Consumentenbond kreeg brede aandacht in
• In de grafieken is de inzameling van lampen afgezet tegenover
de landelijke pers, zoals De Telegraaf, Algemeen Dagblad en Sp!ts
de hoeveelheid die op de markt is gekomen. Zo is af te lezen
- naast tal van vakbladen. Vooral de belangstelling van de publieke
dat de inzameling van TL-buizen in absolute zin is toegenomen.
media wijst erop dat steeds meer Nederlandse consumenten er be-
Maar aangezien er ook meer van deze lampen op de markt zijn
lang aan hechten dat oude lampen moeten worden ingezameld als
gebracht, is de inzameling in relatieve zin toch gedaald.
bijdrage aan een beter milieu. Het overleg met de retailers vormt
• De gegevens uit het jaarboek van 2010 kunnen enigszins afwijken van de hier vermelde informatie; in de berekening van vorig
dan ook een van de speerpunten van het beleid.
jaar is een correctie aangebracht.
Inzamelcijfers
Inzamelcijfers in tonnen 2007 - 2011 1800 1500 1200 900 600 300 0 2007 TL-buizen
2008 Andere lampen
2009
2010
2011
Professionele armaturen
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
37
Aantallen op de markt gebracht 30.000
10.000
Aantal (x1000)
20.000
5.000
Inzamelcijfers
0 2007
TL-buizen
2008
Spaarlampen
2009
Armaturen
2010
Overige lampen
2011
Ledlampen
Gemiddeld gewicht: TL-buizen 190 gram, armaturen 2,5 kilo, overige lampen 90 gram, alle lampen 150 gram
Inzamelingspercentage in procenten 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2007
TL-buizen
38
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
2008
Armaturen
2009
Overige lampen
2010
Alle lampen
2011
Baten & Lasten Voor het eerst werd in 2011 een verwijderingsbijdrage ontvangen uit de verkoop van ledlampen. De verkopen daarvan vielen het afgelopen jaar volgens de opgave van producenten en importeurs echter terug vergeleken met de resultaten uit 2010. Toch zijn de inkomsten van de stichting licht gestegen doordat de verkoop van lampen over de gehele linie is toegenomen. Opmerkelijk daarbij is de forse stijging van de verkoop van TL-buizen. De verkoop van spaarlampen stabiliseerde, terwijl deze categorie vorig jaar nog een flinke daling in de verkoop vertoonde.
De kosten voor marketing ter promotie van de Jekko zullen volgend
ting in financieel opzicht een positief jaar. De baten stijgen van 6,1
jaar op het huidige niveau worden gehandhaafd. Behalve de consu-
naar ruim 6,7 miljoen euro; dat is twee ton minder dan begroot.
menten zullen daarbij ook steeds nadrukkelijker de professionals
De inzamelkosten vertonen een verdere daling ten opzichte van
uit de bouwwereld worden benaderd, zoals installateurs, slopers,
de voorgaande jaren door scherpere inkoop van deze diensten.
beheerders en facilitair managers. Vanwege de enorme leegstand
Met een stijging van ruim een miljoen euro zijn de kosten voor de
in de kantorenmarkt wordt de komende jaren vooral daaruit een
marketingcampagnes tot een totaalbedrag van 3,7 miljoen euro
toevloed aan lampen en armaturen verwacht die door sloop, reno-
gestegen. Binnen de budgetneutrale begroting is dit echter volko-
vatie en herbestemming voor recycling beschikbaar komen.
Baten & Lasten
Hoewel de markt onvoorziene verschuivingen kent, draait de stich-
men verantwoord. Bovendien is deze stijging niet alleen financieel mogelijk, maar ook inhoudelijk noodzakelijk: om zowel de consu-
Heffing gemeenten
ment als de professionals uit de bouwwereld te doordringen van het
Uit onderzoek blijkt dat 40% van de kleinere bedrijven afgedankte
belang om kapotte lampen en armaturen in te leveren voor recycling.
lampen en armaturen nog steeds in de container of glasbak gooit. Daarbij vormen sommige gemeenten een belemmering, omdat ze
Prognoses voor 2012
voor de inlevering door kleine bedrijven van lampen en armaturen
Volgens verwachting blijven de inkomsten in 2012 op het huidige
een heffing vragen of de inname eenvoudig weigeren. Dat werpt een
peil. Wellicht nemen ze zelfs toe doordat er een verder verschuiving
onnodig hoge drempel op voor milieuvriendelijke inzameling. Light-
optreedt van gloeilampen naar energiezuinige lampen. Aangezien
Rec treedt daarom in gesprek met gemeenten om afschaffing van de
daardoor de verkopen van energiezuinige lampen zullen stijgen,
heffing te bepleiten en de toegang tot de milieustraat voor bedrijven
nemen de inkomsten uit de afvalbeheerbijdrage naar verwachting
uit het MKB zonder kosten toegankelijk te maken voor lampen en
toe.
armaturen tot een totaal van 50 kilo.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
39
Belangrijke punten • Zoals verwacht zijn de inkomsten in 2011 enigszins toegenomen door de invoering van de verwijderingsbijdrage voor ledlampen; 12 cent voor retrofit ledlampen en 42 cent voor armaturen met led. De verkoop van ledlampen is het afgelopen jaar echter on-
Vervanging van gloeilampen door energiezuinige verlichting kan de inkomsten van LightRec verder doen toenemen. • Net als in 2010 kon vanwege de positieve balans een bedrag worden gereserveerd voor toekomstige kosten.
verwacht teruggelopen. Daarentegen stegen de verkopen van
• De campagnekosten blijven ook volgend jaar op het huidige
TL-buizen, zodat alles bij elkaar de stichting toch een positief
niveau, om niet alleen de consumenten maar ook de professionals
resultaat kan noteren.
blijvend te overtuigen van het belang om afgedankte lampen en
• Hoe de markt zich in 2012 ontwikkelt, is moeilijk in te schatten.
armaturen in te zamelen voor recycling.
Baten & Lasten
Waarschijnlijk zullen de inkomsten uit ledlampen toenemen.
Balans per 31 december 2011
Activa
Passiva
31-12-2011 31-12-2010 31-12-2011 31-12-2010 Vaste activa Langlopende schulden Financiële vaste activa 8.684.257 7.889.976 Overlopende passiva inzake inname en verwerking 26.091.448 32.320.759 Totaal vaste activa 8.684.257 7.889.976
Totaal langlopende schulden 26.091.448 32.320.759
Vlottende activa
Kortlopende schulden
Overige vorderingen 2.539.629 1.841.726
Crediteuren
Te vorderen omzetbelasting
Te betalen omzetbelasting
Liquide middelen Totaal vlottende activa
0
0
9.043.555 10.105.274 11.583.184 11.947.000
469.181
180.628
-
61.265
Overlopende passiva
212.118
280.756
Totaal kortlopende schulden
681.298
522.649
Negatief eigen vermogen 6.505.305 13.006.432
(i.v.m. vereiste voorzieningen)
Totaal activa
40
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
26.772.746
32.843.408
Totaal passiva
26.772.746 32.843.408
Staat van Baten & Lasten over 2011
Realisatie 2011
Begroting 2011
Realisatie 2010
Baten Verwijderingsbijdragen Beheerbijdragen
1.019.626 865.000 6.113.255 5.707.038 6.055.000 -
Totaal baten 6.726.664 6.920.000 6.113.255
Operationele lasten Kosten inzameling en verwerking Kosten Wecycle inzamelcampagne / marketing Dotatie voorziening inname en verwerking
1.532.317 3.715.822 271.815
1.940.000 3.700.000 -
1.605.645 2.762.372 422.760
Overige operationele lasten Kosten uitvoeringsorganisatie (Wecycle) Kosten Vereniging NVMP Reis, verblijf- en vergaderkosten Bijdragen en lidmaatschappen Accountants- en advieskosten Diensten derden Onderzoekskosten Overige bureaukosten Publiciteit Bestuurskosten*
453.137 600.000 573.396 101.147 75.000 58.506 30.739 30.000 29.792 476 1.000 26 54.439 19.000 3.850 506.138 350.000 388.054 191.292 200.000 171.132 10.811 25.000 134.651 298.056 200.000 387.286 35.166 25.000 16.758
Baten & Lasten
Totaal 5.519.954 5.640.000 4.790.777
Totaal overige operationele lasten 1.681.401 1.525.000 1.763.451 Totaal operationele lasten 7.201.355 7.165.000 6.554.228 Saldo baten en operationele lasten -474.692 -245.000 -440.973 Saldo financiĂŤle baten (en lasten) 474.692 245.000 440.973 RESULTAAT 0 0 0
* Bestuurders van LightRec ontvangen geen vergoeding.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
41
Deelnemers
Deelnemers van Stichting LightRec
42
Serutrade International Light B.V. 360 Concepts 3M NEDERLAND B.V. A.J. Steenkist - Rooymans B.V. ADJ Supply Europe BV Aerolux Nederland BV AGK Elektro v.o.f. Agmi Traffic B.V. AGP Trading BV Agrilight B.V. Agrolux Nederland B.V. Albert Heijn B.V. Alberts & Kluft BV Alcochem Hygiene BV Aldi Inkoop B.V. Alisun BV All Voltage Supply BV Amcor BV Andreas Stihl N.V. Ansorg GmbH Anticopy! AppLED BV Arpalight Projektverlichting BV Astrimex ASWO Service Nederland B.V. Atag Nederland BV Atexlicht Atomis b.v. Aura Light GmbH Axxis Hardware bv B. Aldenkamp & Zn. B.V. Bailey Electric & Electronics BV Bäro Trend Light BV BB-Lightconcepts Bell Licht BV Bell Lux BV Benèl BV Berla BV Berner Produken B.V. BESLI Import / Export B.V. Bestron Nederland BV BI Select BV Bio Enterprise Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Bordurama-Daylightshop Bos Elektro BV Bradford & Hamilton B.V. Brands Nederland BV Bruins Visscher Licht BV Catter BV CDE Technology BV Cecla Benelux BV Chinelux Conelgro B.V. Conite NV Cooper Crouse-Hinds B.V. Cooper Safety B.V. Cuprohaag Lichttechniek v.o.f. DBL Verlichting De Jong Verlichting BV De Nood BV Decathlon Benelux Dekker Zevenhuizen BV Dekkers Visual Communication BV Delta Light Nederland bv Delta Pro Lighting BV DENNERLE GmbH Dental Depot Lomberg B.V. Derksen benelux Lichttechniek Dijkstra Lampenfabriek B.V. Discountlight.com B.V Doeco B.V. Dongemond Elektronica v.o.f Dutch Electro B.V. Dutch International Lightgroup BV E. Group BV E.T. Electric BV Ecolight BV Ecoluxx Europe BV EDCO Eindhoven BV Edialux Nederland B.V. Eglo Verlichting Nederland B.V. Ehrbecker Schiefelbusch BV ELAR BV Elbo Technology B.V. Electro Cirkel BV
Electro Groothandel Snoeck Electrolicht Electromach BV ElectronicPartner Nederland B.V. Elektroshop.nl Elephant Dental B.V. E-light Almelo BV Elofer Elpro B.V. Emilux BV Emmlight B.V. Energizer Group Holland BV Energy Sense Benelux Entech Europe BV ERCO Lighting B.V. ESYLUX Nederland B.V. ESZET Lighting B.V. Etaloid verlichtings Techniek BV ETAP BV ETK BV Euromac Europlight bv Eurosolar Eurotronic B.V. Fa. Heinrich Heine, Abteilung REE Factor Licht Fagerhult BV Famostar Emergency Lighting BV FD-LUX B.V. Ferplast Benelux BV First Light BV Foetsie! by Wiep’s BV Foreverlamp Europe BV Formlite BV Franssen Verlichting Fri-Jado Super Service BV Functional light B.V. Gavita Nederland BV GE Powercontrols Nederland BV GEA Farm Technologies Nederland B.V. Gebro-Sales B.V. Global Warehouse BV Go2Led B.V.
Gouweloos Electrotechniek B.V. Green Lightning Grimex Licht Groenendijk-Licht BV Groothandel Smulders B.V. Gunneman B.V. H.K. Electric B.V. Hala Nederlandse lampen Fabriek Hameland Handelsonderneming Keraf BV Handelsonderneming van der Aa/hagro Hapro International BV Hateha Elektrotechnische Handelsonderneming Hato B.V. Lighting Hato lighting Solutions BV Havells Sylvania Fixtures Netherlands BV HBI Bisscheroux B.V. Hema BV Hemmink BV - Zwolle Herin Lichttechniek Hertek BV Hesdo B.V. Highlight B.V. Highlite International BV HIT Trading B.V. Hoffmann Bedrijfsuitrusting B.V. Hoogaerts lichttechniek BV Hope Verlichting B.V. Hornbach Bouwmarkt Nederland BV Horst Elektro Grossier Hortilux Schréder BV House of Light HVL Armada Outdoor BV I.A.T. BVBA iGuzzini Illuminzione Benelux Ikea BV Nederland Ilfari Licht Design / Munsters IMCECO v.o.f. IMT B.V. Indulite Indulux Nederland Industria Technische Verlichting BV Industrielicht BV Inter Ikea Systems BV Intergamma BV Internova Professional Lighting BV Intra Lighting Benelux BV Intramco Europe BV IP Led BV / IP Letters BV Isca Nederland BV Isis BV
Lighting Science Group BV Lightronics BV Limatel v.o.f. Lucky Light projectverlichting BV Lumenplan BV Lumi Parts B.V. Lumilab B.V. Lumoluce B.V. Lunoo N.V LUXimprove BV Luxor Licht LVS Licht B.V. M.R. van Groeningen BV MacBright BV Mail Order Finance GmbH Maretti Projectverlichting BV MATO Verlichting Meba Trading BV Meerlicht Doetinchem Megaman - Hapé Electric B.V. Melis Lighting bv Merison Retail BV Messner Benelux B.V. Metalmek Lighting BV Metro Cash & Carry Nederland BV Microsoft Ireland Operations Limited Mid Ocean Group BV Mitsubishi Electric Europe B.V. Benelux Branch M-Light international Modernista Modular Lighting Nederland Monac B.V. Moooi BV Moujen Europe BV N Light BV N.D.F Special Light Products BV Navimo Holland BV Neckermann BV Nikon Instruments Europe B.V. Nugteren verlichting O.V.I. - INL BV OASE BVBA/BV Oktalite GmbH Oligo Nederland BV Olman Handelmaatschappij B.V. Oostendorp Nederland BV Optica Lichtarchitectuur Optim-Import B.V. Ormalight BV OSRAM Benelux B.V. OT Lightsystems Benelux
Otto BV Overhuys Verlichting Pakano Lighting BV Panasonic Energy Europe PECE Pet Supplies Holding BV Philips Consumer Relations B.V. Philips Electronics Nederland BV Plaagdierprobleem.nl PLT Groothandel BV Powerlight International B.V. Prandina BV Praxis Doe Het Zelf Center BV Present International BV Prolicht Nederland BV PromAction BV Q-Cat Trading b.v. QL Company Quasar Holland BV Raymax BV Regoort BV Reptilia V.O.F. RetailProducts BV Rexx Trading B.V. RIWA Nederland BV Robin Hood Produkties BV Rocalux Rofianda Consultancy B.V. Rolight Theatertechniek Romex B.V. Roos Electronics BV Safety-Lux Nederland BV Samson Urban Elements BV SCALO NV Schaer Luderitz Nederland BV Schiefer Signaal- en Speciaallampen Schippers Bladel BV Schréder BV SCS Industrie Componenten BV Selux Benelux N.V. Sibo BV Simcas Electro BV Sligro Food Group Nederland BV Smart Energy Products BV Solar Nederland BV Soloan BV Spaapen Handelmaatschappij BV Special Industrial Lighting Spectrus Licht en Advies Spil Lighting Steenwellewitgoed Steinhauer BV Sunworld Bruincentrum BV
Super de Boer Supermarkten BV Superkeukens Broek op Langedijk Suzo International bv Switchtron BV Tabata Europe Corporation BV Targetti Poulsen Holland BV Tasmania Handel-Maatschappij B.V. TCJ-Techniek Techmar BV Technische Unie Tevea BV Thomas & Betts Netherlands BV Tieman Trading B.V. Toko International BV Total Energy Solutions BV (TES) Totallux BV TRILUX CV Trimhuur Tronios B.V. Ubbink Garden B.V. Unifit Unired Lighting BV United International B.V. Utilicht BV Utrecht Dental UV-Power Licht GmbH UV-Support BV Valkenpower BV Van Cranenbroek ELC BV Van den Hurk verlichting metaal Van der Meer Wonen Van Dijk en Partners b.v. Van Doorn Verlichting BV Van Gastel Import Van Opstal Nederland B.V. Van Spijk B.V. VariTech VASCO keukens NV Veeneman BV Veko Lightsystems International BV Ventec Verkerk Groep Vezalux BV Vijselaar BV Vink Lisse B.V. Waagmeester Elektro BV Waldmann BV Wittur B.V. Wolfs Verlichting B.V. Xindao BV Xstrel B.V. Zumtobel Benelux NV Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Deelnemers
Ixilum Lichttechniek B.V. J.G Trading BV Jac’s Koopman Eelectrotechnische Agenturen B.V. Jansen Poultry Equipment JK-Nederland BV JM Bruneau Belgium NV Jysk BV K.S. Verlichting BV Kaemingk BV KARELS BV Kaspers Lighting International B.V. Kelpa B.V. Kemner Lighting B.V. KenWell Trading B.V. Kerger & Co B.V. Key Light International B.V. Kijkshop BV Killgerm Benelux NV Klemko Techniek BV Koevering Koeling & Airconditioning Konitech Electronics BV Koopman International B.V. Koreman Lichtonderhoud BV Koula & Dikkers BV Kroon light & Maintenance Kwantum Nederland BV Lagotronics Lamp & Licht BV Larix Dental Concepts BV LED Import BV LED it change Ledeshi Europe B.V. LedLight Europe BV LEDSHINE BV Lemax-Europe BV Lemnis Lighting B.V. Less Energy B.V. LG Electronics Benelux Sales BV Licht & Wonen NL Licht NL B.V. Licht Service Zaanstad Lichtfocus Lichtholland BV Lichtoplossingen Lichtplanners B.V. Lichtprojecten Nederland BV LichtStudio Kwadraat Lichtwijzer Lidl Nederland BV Light4U.COM Lightco Nederland B.V.
43
Summar y
LightRec’s annual report 2011 The year 2011 was a tumultuous year for the LightRec Foundation.
Collaboration in the retail sector
The economic crisis is ongoing and a total of 7,6 million square
The ongoing malaise in the construction sector puts pressure on
meters of office buildings remain empty. Many of these buildings
collection results, even though the stakeholders are positive about
will be demolished in the coming years to make room for housing
lamp collection. By postponing renovations and demolitions, fewer
or be given a new destination, for example as a hotel. This
old lamps and luminaires come from the professional market than
transformation means that many lamps and luminaires will be
expected. However, there were considerably more luminaires
ready to be recycled.
accounted for with the allocation of part of the collected small appliances according to sorting tests. This compensates for the
The professional circuit remains a point of interest for LightRec,
lagging results of the construction and retail sectors.
some 80% of the old lamps and luminaires from this source does not end up in the Wecycle collection system. The challenge for
Research from the Consumentenbond shows that supermarkets
LightRec is to ensure that professionals bring in old lighting for
still often refuse old lamps from consumers, while speciality shops
recycling, not only for the environment, but also to recover raw
and DIY stores are doing a good job. To make it easier for consumers
materials that are increasingly becoming scarce.
to bring in lamps, Wecycle has intensely consulted with the retail sector to create more collection points.
In the coming years LightRec plans to invest considerably in
44
informing the professional users and consumers. Research from
Increasing sales of LED lamps
GfK Panel Services shows that 85% of all Dutch citizens know what
As expected, in 2011 revenues increased in part due to the
to do with old energy saving lamps and can easily find municipal
introduction of the disposal fee for LED lamps. The sales of
collection areas. Moreover, 10% of all households now owns a
LED lamps strongly increased, but it is odd that the sales of
Jekko to collect their lamps.
LED-luminaires have decreased according to the statements of
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
producers and importers. The sales of compact fluorescentlamps
Towards the future
decreased in 2011 and those of fluorescent tubes increased, so that
It is difficult to estimate how the market will develop in 2012,
overall the foundation can still show a positive result.
although the revenue from LED lamps will probably increase. Since manufacturers will lower the prices of LED-luminaires due to
In 2012 revenues increased from 6,1 to over 6,7 million euro, which
the increasing competition, their sales will probably pick up. The
is 200,000 euro less than budgetted. Collection costs showed a
sales of low-energy fluorescent lamps are not expected to change
continued decrease as compared to the previous years by an even
significantly.
stronger emphasis on negotiating with suppliers of these services. Due to the positive balance, an amount can be put aside for future
In 2012 LightRec will do everything it can to collect as many
costs. The campaigning costs for next year will remain at the current
lamps and luminaires as possible. The biggest challenge is still
level in order to continue to convince consumers and professionals
to convince professionals and consumers that old lighting needs
of the importance of collecting old lamps and luminaires for
to be recycled. Also, it is very important to create more collection
recycling.
points to make it more easy for consumers to bring back old lamps
Summar y
for recycling.
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
45
Colofon
Stichting LightRec Nederland Boerhaavelaan 40 Postbus 190 2700 AD Zoetermeer info@lightrec.nl Helpdesk LightRec +31 (0)79-7600 615 info@lightrec.nl Lightrec.nl
46
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
Tekst Public-i Writers Concept & Vormgeving Han Snel Fotografie Voermans van Bree Fotografie
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights
47
48
Lichtjaar 2011 | Revolutie in inzameling en andere highlights