Sucuzade Cultural and Commercial District Urban Design Competition - 2nd Prize by CDS

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

2016

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

I N D EX

0 1

Pr oje Alanı v e Konumu

Tar ihsel Sür eç

Kent sel Tasar ım Rapor u

M ast er plan

M ev cut Yapılaşma Lekeler i

K en stel Ta sa rım

Ö ner i Yapılaşma Lekeler i

Kent sel Konsept Gelişimi

Genel Yer leşim

Kent sel Dönüşüm Senar y osu v e Et aplama

Genel Gör ünüş

Diy agr amlar

- Alan Kullanım Kar ar lar ı

- Ar aç Sir külasy onu

- Ar aç Ulaşımı

- Yay a Sir külasy onu

- Ulaşım İ mkanlar ı

- Yeşil Alan Kullanımı

- Kent Pey z ajı

- Güneş Simülasy onu

- Rüz gar Simülasy onu

Critical Design Studio

M i m a r i Ta s a rım

Mima ri R apor

So k a k K esit ler i

Ka t P la n lar ı (A, B, C v e D Blok)

Kesitler

G ö rü n ü şler

Ka t Bö lü mler i

Ek o Mimar i Yaklaşımlar

- Ek o lo jik Kesit (A, B, C v e D Blok)

- C ep h e S ist em Kesit ler i

- Ya ğ mu r Suy u Kullanımı

Ön eri Mimar i Pr ogr am Det ay lar ı

Ma li A n a liz

Sta tik Rapor

Mek a n ik Sist emler Rapor u

Elek trik S ist emler Rapor u

P ersp ek tif ler

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Proje Alanı / Konumu

Adana’nın tarihi kent merkezine komşu olan Sucuzade Mahallesi Seyhan Nehri’nin batı yakasında bulunmaktadır. Mahallenin 17.yy’da oluştuğu bilinmektedir. Ya r ı ş m a A l a n ı , 5 O c a k M e y d a n ı ’ n dan başlayıp güneybatı yönünde genişleyen Sucuzade Mahallesi’nin kuzey doğu parçasını oluştur maktadır. 19.yy’da kentin gözde konut alanı olan bu alan, Adana’nın kuzey yönde ve baraj gölü çevresinde gelişmesi; 1980 sonrası ise eski kent merkezinin önemini yitirmesi ve bölgenin plansız yapılaşması (gecekondulaşma) ile bugünkü halini almıştır. 1

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

TARİHSEL SÜ REÇ

1900 Yağ Cami Meydanı Barajın İlk Yılları

20. yy başı Kalekapısı Civarının Görünüşü

LUVİ KRALLIĞI MÖ 1900

ROMA DÖNEMİ MÖ 112-395

K L İ K YA P R E N S L İ Ğ İ MÖ 178-121

İSLAM DEVRİ 638-953

BİZANS DÖNEMİ 395-638

Klikya Çağı Motifleri

Adana Tren Garı İnşaatı / 1909 3

Critical Design Studio

1952-53 Taşköprü’den Adana’nın Görünüşü

1960 Küçüksaat Meydanı

Adana Taşköprü

SELÇUKLU 1071

BİZANS DÖNEMİ 964-1071

OSMANLI 1339-1608

RAMAZANOĞULLARI 1339-1608

CUMHURİYET 1922

1 . D Ü N YA S AVA Ş I

Adana Minyatürü Matrakçı Nasuh / 16.yy

Ramazonoğulları Motifi

Küçük Saat Meydanı 1975 (5 Ocak Meydanı) 4

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Critical Design Studio

K e n s t e l Ta s a r ı m

Pr oje, Sucuz ade M ahallesi’nin sor unl arı ve po t ensiy eller ini değer lendir er ek YE Şİ L OM U R G A boy unca kent içinde ekolojik, kült ür el , s o s yal , f iz iki şar t lar ının r est or asy onu, ken ts el ki m liğin kor unmasını sür dür mey i v e it h al i kam e t uz aklar ına t akılmadan bu değer ler i kal ı c ı bi r şekilde y ar ına akt ar may ı önems er.

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

K en t se l Ta s a r ı m R a p o r u

To r o s l a r ’ ı n e t e kl e r i n d en A k d en iz’ e u za n a n A d a n a Kent i, g e ç m i şt e n b u gü ne s ürek li d evin g en b ir so syo -ekonomik v e s o sy o- kü l t ü r e l y ap ıya sa h ip o lmu ştu r. Sa n a y i v e t a r ı m s al ü r e t i m od a kl ı b ir g elişme sü reci izleyen Adana, k e n t s e l ka r a r l a r ı n ü r etimin d e a ğ ırlık lı o la ra k b u dinamik l e r de n e t k i l e nm i ş t i r. Özellik le C u mh u riyet D ö n emi’nden s o n r a hı z l ı b i r k e nt sel b ü yü me serg ileyen A d a n a Kent i, yapı l aşm a s ü r e c i ni , b ö lg ed e ya p ıla n sa n a yi ve t ar ımsal yatı r ı m l a r p a r a l e l i nde, b u sek tö rlerd e istih d a m edilecek o l an ç a l ı ş a nl a r a y önelik ma h a llelerin in şa a ed ilmesi şek l i n de b a ş l a t m ı ş ol u p; g ü n ü mü zd e Ken tsel D ö n ü şüm adı al tı n da b u s ü r e c i d e va m ettir mek ted ir. P r o j e A l a nı ol a r a k b elirlen en , Su cu za d e Ma h a llesi’nin ku ze y do ğu d i l i m i ol a r a k n itelen d ireb ileceğ imiz Yeni Kent M e yda nı v e M e y d a n ile ilişk ili Mima ri K u lla n ımlar ı kap s ay an ç a l ı ş m a a l a nı ; d o ğ u su n d a esk i k en t merk ez i (Ka r as o k u M a ha l l e s i ) , k u zeyin d e k en tsel d ö n ü şü m sür ecine g i r m e si p l a nl a na n K oca vezir Ma h a llesi, k u zeyd o ğusunda 5 Oc ak M e y d a nı , gü neyin d e Su cu za d e Ma h a llesi’nin ko n ut bö l ge s i ol a r a k g elişmesi ö n g ö rü len b ö lg eler ile üç c e ph e s i nd e d e e t k i l eşim h a lin d ed ir. Ya rışma a la nının bu de n l i d i na m i k k u l l a n ım ve a la n la r ile etk ileşim halinde o l m as ı , p l a nl a m a ölçeğ in d ek i k a ra rla rın tü m b u et kile ş i m ala nl a r ı d a hi l i nde ü retilmesin i k a çın ılma z kılmışt ır. T üm bu ç e v r e s e l ( f i zik sel) ve to p lu msa l ( k en tsel) gir di l e r s üp e r p oz e e d i l d i ğin d e, ya rışma ya k o n u o la n bölgenin as l ı n da b i r f i z i ks e l pla n la ma d a n ço k h a b ita t k a lit esinin ar tı r ı l m a s ı v e b u ha b ita tın k en tten k o p u k o la n f iz iksel

v e t oplumsal bağlar ının Planlama, Pey z aj M i m arl ı ğı ve Mimar lık disiplinler i çer çev esini de aşan, bir “to pl um s al planlama” öncülüğünde güçlendir ilmesi t asarı m ı n ç ı kı ş nokt ası olmuş; alan sınır lar ı içer isinde kalmayan ve ken t ölçeğine sıçr ay an y aklaşımlar or t ay a koy ulmaya ç al ı ş ı l mışt ır. Yar ışmay a konu olan 1. Et ap v e 2. Et ap çalışm a al an l arı ile kuz ey de v e güney de planlama sür ecine da h i l edi l en alanlar büt ününde süper blok y apılaşma mor f ol o j i s i ö n e r ilmiş olup, t üm bu y apı mor f olojisini bir aks üzeri n de bir bir ine (y ay a ölçeğinde) bağlay an YE Şİ L OM U R G A i l e mev cut t a kent sel bir sor una dönüşmüş olan yeş i l al an / kişi or anı opt imiz e edilmişt ir. Ay r ıca y eşil al an kul l a nımının sür ekliliği, kent – iklim v e kent – eko s i s tem ilişkiler ini güçlendir er ek, bölgenin en öneml i i kl i m s el sor unu olan hav a sıcaklığı, r üz gar analiz ler i do ğr ul tu sunda gelişt ir ilen planlama kar ar lar ı ber aber in de rüzgar har eket inin r üz gar kor idor lar ı ar acılığıy la t üm al an da sir külasy onu sağlanmay a çalışılmışt ır. Pr oje, Sucuz ade Mahallesi’nin sor unlar ı v e poten s i yel l e r ini değer lendir er ek YEŞİ L O M URGA boy unca ken t i ç i n de ekolojik, kült ür el, sosy al, f iz iki şar t lar ının r esto ras yo n u, kent sel kimliğin kor unmasını sür dür mey i v e ith al i kam e t uz aklar ına t akılmadan bu değer ler i kalıcı bi r ş eki l de y ar ına akt ar may ı önemser.

Critical Design Studio

M ast er plan

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Mev cut Yapılaşma Lekeler i

Critical Design Studio

Ön er i Yapılaşma Lekeler i

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

K ent sel Konsept Gelişimi

Critical Design Studio

M ast er plan

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Genel Yer leşim

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

K en tsel D ö nüşüm Senar y osu v e Et aplama MEVCUT DURUM * Mevcut durum dahilinde belirlenen stratejide, 1. Etap Yarışma Alanı’nın Adana ölçeğinde yeni bir merkez olması öngörülerek, bu alanın etkileşim halinde olduğu; kuzeyde Kuruköprü ve Kocavezir Mahalleleri, güneyde Sucuzade Mahallesi ve doğuda Karasoku Mahallesi kentsel dönüşüm sürecinde bir bütün olarak düşünülerek, senaryonun fiziki-mekansal gelişimi bu çerçevede kurgulanmıştır.

1. AŞAMA * Altyapı ve yol aksındaki yapıların etaplı olarak kaldırılması ile eş zamanlı olarak altyapı çalışmaları ve Saydam Caddesi Uzantısı’nın yapımı başlar. **Obalar Caddesi ve Saydam Caddesi arasında by-pass bağlantı sağlayacak olan ve 1. Etap Alanı’nın güneyinden geçen araç bağlantı yolunun yapımı başlar.

2. AŞAMA **Kamusal donatıların ve karma kullanımların ağırlıklı olduğu 1. Etap (Kent Meydanı)’ın yapımı başlar. Ayrıca bu bölgenin Metro istasyonu ile ilişkisini güçlendirecek olan Kocavezir Esnaf Sarayı ön meydanı - Öneri Kent Meydanı yaya aksı ve bu güzergahta önerilen Ticari Binaların yapımı başlar.

Critical Design Studio

3.AŞAMA * Altyapı ve yol yapımı devam eder. **1. Etap ve Metro İstasyonu - Kent Meydanı Yaya Aksı’nın tamamlanmasıyla bölgeye katma değer sağlanır. Bunun beraberinde Sosyal Merkez, Semt Çarşısı, Ofis Binaları ve Kapalı Otopark kullanımlarının aktif hale gelmesiyle Proje Alanı yeni kent merkezi kimliğini kazanmaya başlar.

4. AŞAMA * Altyapı çalışmaları ve yol yapımı tamamlanır. **2. Etap Konut Bölgesi kısmen tamamlanır ve metro hattı üzerindeki kullanımlar ile açık alan kullanımlarının yapımı başlar *** Yarışma Alanı 1. Etap Kent Meydanı ile ilişkisinin önemli olduğu

5. AŞAMA *2.Etap Konut bölgesi ve bu bölgeye hizmet edecek olan açık alan kullanımlarının yapımı tamamlanır. **5 Ocak Meydanı, Mestan Hamamı ve Nuri Has Pasajı yekpare bir zemin kurgusuyla birleştirilerek yayalaştırma çalışmaları tamamlanır. Bu alandaki ticari kullanımlar kısmen tamamlanır.

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

6.AŞAMA *5 Ocak Meydanı ve Çevresi Dönüşüm çalışmalarının tamamlanmasıyla, Kocavezir Pasajı - Yeni Kent Meydanı - Nuri Has Pasajı - 5 Ocak Meydanı Kemeraltı Çarşısı YAYA AKSI aktif hale gelerek bölgenin bütüncül bir merkez haline dönüşmesi sağlanır. **Kocavezir ve Sucuzade Mahalleleri’nin dönüşümü kısmen tamamlanırken, Kuruköprü Mahallesi Konut Bölgesi’nin Yapımı başlar.

7. AŞAMA *Kocavezir Mahallesi Konut Bölgesi’nin yapımı tamamlanır. **Sucuzade Mahallesi Konut Bölgesi’nin yapımı ve bu bölgeye hizmet verecek olan açık alan kullanımlarının yapımı tamamlanmasıyla, Sucuzade Mahallesi Ticaret Merkezi’nin yapımı başlar. ***Kuruköprü Mahallesi Konut Bölgesi’nin yapımı devam eder.

8. AŞAMA *Sucuzade Mahallesi Ticaret Merkezi ve Kuruköprü Mahallesi Konut Bölgesi yapımı tamamlanır. Ayrıca bu bölgelere hizmet edecek olan açık alan kullanımlarının hizmete girmesiyle, öneri planlama alanı bütününde yeni kentsel gelişmeye örnek teşkil edecek kurgu oluşturulur. Süreç sonunda bölgedeki yerel toplum daha kaliteli bir habitata kavuşturulur.

Critical Design Studio

Ön er i Yapılaşma Lekeler i

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Genel Gör ünüş

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

D İ YA G R A M L A R

Planlama ve tasarım bileşenleri mevcut verilere dayandırılarak analiz edilmiş, elde edilen sonuçlar öneri mor folojiye yön ver miştir.

Critical Design Studio

ALAN KULLANIM KARARLARI

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

ARAÇ SİRKÜLASYONU

Mevcut Araç Sirkülasyonu

Öneri Araç Sirkülasyonu

Critical Design Studio

ARAÇ ULAŞIMI

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

YAYA S İ R K Ü L A S Y O N U

500m / 6dk

Critical Design Studio

ULAŞIM İMKANLARI

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

YEŞIL ALAN KULLANIMI

Critical Design Studio

KENT PEYZAJI

Kent Parkları Özelleşmiş Bahçeler (Avlular, Konut Bahçeleri) Kentsel Tarım Arboretum Yol Ağaçlandırılmış Alanları Sport Alanları Çocuk Parkı Toplanma Alanları (Meydanlar, Sosyal / Kültür ve Sanat Odakları) Su Öğesi

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

GÜNEŞ SİMÜLASYONU

Critical Design Studio

RÜZGAR SİMÜLASYONU

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Critical Design Studio

MİMARİ

Adana’nın tarihi kent merkezinin önemli bir parçası olan yarışma alanı, tarihi kentsel ilişkiler ve iklimsel ihtiyaçlar gözetilerek ele alınmıştır. Kentsel açık alan, rüzgar, güneş, ışık, enerji verimliliği gibi ekolojik unsurlar mimari tasarımın ana ögelerini oluştur muştur.

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

MİMARİ RAPOR

Kentsel kurgu üzerinden ortaya çıkan yapısal doluluk ve kentsel boşluk kararları, yarışma alanı içerisinde 4 farklı bina bloğunu oluşturmuştur. Bu yapıların kent ve çevre ilişkileri gözetildiğinde Saydam caddesi üzerindeki yapıların ticari fonksiyonunun baskınlığı nedeniyle atölye, dükkan, ofis gibi ticari mekanlar önerilmiştir. Tekil binanın ise çevresindeki açıklıklar ve kent meydanı ile ilişkileri gözetilerek sosyal ve kültürel fonksiyonlarla ele alınmıştır. Yarışma alanının birinci etabında verilen sınırlar içerisinde konut önerilmemiş, bu alan yeni kent meydanı ve uzantıları, ticari birimler, yeme içme alanları, transfer merkezleri, aktivite alanları gibi işlevlerle donatılmıştır. Seyhan Sosyal Merkezi (A Blok), yalnızca Seyhan Belediyesi ilçe sınırları değil, bütün bir Adana, ve hatta ulusal ve uluslararası organizasyonların da yapılabileceği esneklikle donatılmıştır. Kentsel ölçekte meydan ve sosyal merkez ile ilişkilendirilen avlu, yaz akşamlarında açık hava sineması, müzik dinletileri gibi türlü etkinlik ve toplantıların yapılabileceği gibi sosyal merkez giriş katında geniş sergi alanları ve büyük gösteri salonlarının da doğrudan bu avluya taşabileceği şekilde tasarlanmıştır. Sosyal Merkez, içerisinde sergi ve atölyelerin tüm yapıya taşabilmesine olanak verebilmesi amacıyla geniş koridor ve sirkülasyon alanlarından oluşmuştur. Bu sayede sirkülasyon alanları yalnız yapı içi ulaşımla sınırlı kalmayıp bir çok etkinliğin gerçekleştirilmesine imkan vermektedir. Bu yapı bir çok sosyal ve kültürel etkinlik amacıyla kullanılabilecektir. İçerisinde çocuklar için gündüz bakım evi ve kreş alanı değerlendirilmiştir. Bu bakımevi, kadın etkinlik alanları ile ilişkilendirilmesi ile kadınların çocuklarıyla birlikte gelerek bir yandan eğitim alabilecekleri, atölyelerde üretimler yapabilecekleri ve bunları yaparken çocuklarını güvenle bırakabilecekleri bir birim olma özelliğini taşımaktadır. Ayrıca etkinlik avlusuyla ilişkili sosyal ve spor alanları, egzersiz, plates, yoga ve dans gibi etkinliklerin yapılabileceği bir bölüm oluşturulmuştur. Yaşlıların gerek özel gerekse genel aktivite alanlarında bulunabilecekleri, çocuklarla bir arada bulunabilecekleri bir işletme kurgusu planlanmıştır. Ayrıca gençlerin kullanabilecekleri çalışma alanları, kitaplıklar ile dans, tiyatro, müzik gibi görsel ve sanatsal aktivite ve eğitim ortamlarının bir arada olabildiği bir yapı olarak ele alınmıştır. Sosyal merkezin yukarıdaki işlevleri barındırmasının yanı sıra ekolojik yapı tasarımına sahip olması planlanmış ayrıca kent meydanı ve avlu alanına güneş/gölge etkisi nedeniyle ayrıcalıklarla ele alınmıştır. Binada geniş bir gölgeleme yüzeyi ele alınmış güneş etkisi en aza indirilmiş, bu güneşlik kent meydanına doğru uzatılarak gölge ve yarı gölge geniş alanların oluşturulması sağlanmıştır. İki kütleden meydana gelen merkezin gerek zemin kat seviyesinde koparılarak esintilere açılması, gerekse zemin kotunun bir miktar yükseltilerek altına hava alınması ve binanın doğal klimatize etkisiyle soğutulması sağlanmıştır. Opak bir yüzeye sahip olan 1. Kütle büyük organizasyonlara ev sahipliği yapabilecek kapasitede planlanmış, giriş katı fuaye ve sergi salonu olarak düşünülürken 1. Katı sahne 2. Katı balkon olarak değerlendirilmiş, Fuayenin bulunduğu giriş katı etkinlik avlusuna doğru uzatılarak açık hava etkinliklerine imkan verecek çekilde tasarlanmıştır. Akademi derslikleri ve atölye sınıfları ile kitaplık ve okuma salonları, konferans salonları, satış birimleri ve performans alanlarına sahip olan 2. Kütle kent meydanı ile doğrudan ilişkili galeri alanına sahiptir. Kottan yararlanılarak do33

ğal ışık alabilen ancak ayrıca çevresinden soyutlanabilen alanlarda da ferah kullanım alanları oluşturulmuş bu sayede binanın -1 Katı verimli bir şekilde değerlendirilmiştir. Semt çarşısı olarak değerlendirilen bina (B Blok) kent meydanını saran, kendine özel avlu ile özellikli ve insan ölçeğinde yaşam alanları oluşturan, 5 Ocak meydanından gelen aksı gerek içerisine alan, kent bütünü içerisinde ise dinamik bir form ile çevresindeki yapılara kontrast oluşturan bir yaklaşımla tasarlanmıştır. Bina yine güney yönünde çift cidarlı olarak ele alınmış, cephesinde yarı saydam paneller kullanılmış ve cam yüzeylerin güneş etkisi azaltılmıştır.. Binada ağırlıklı olarak dükkanlar ve mağazalar ile üretim ve sergi mekanları, yeme – içme mekanları işlevlendirilmiştir. Ticaret ve Ofis binaları olarak değerlendirilen B ve C Blok, gerek yarışma alanının tarihi kentsel işlevi içerisinde var olmuş sanat ve zanaat atölyelerini zemin kat kotunda barındırabilecek, gerekse de yarışma alanı içerisindeki kentsel dönüşüm öncesindeki hak sahiplerinin kullanabileceği dükkan ve ofislerden oluşmaktadır. C bloğun bir bölümü yüksek katlı olarak değerlendirilerek gerek alan içerisindeki yatay planlamanın düşey dengeleyicisi olmuş, gerekse de gerekli kapalı alan ihtiyacının taban alanını kapsaması yerine zeminde daha geniş kentsel açıklıkların oluşmasına imkan tanımıştır. Bu katlar ofis olarak değerlendirilebileceği gibi konaklama fonksiyonları da değerlendirilebilecektir. Bu iki blok, Adana’nın hakim yaz rüzgarlarına dik konumdadır. Bu yapılar gerek zemin kotunda pasajlar bırakılarak boşaltılmış, gerekse de üst katlarda boşluklar yaratılarak hava geçişlerine imkan sağlanmıştır. Üst katlardaki boşluklar bir yandan kat bahçeleri ve ekolojik teras alanların oluşumuna imkan verirken bir yandan da bina içi ortak alanlarının aydınlatılmasına katkı sağlamıştır. Zemin kattaki geçitler ise avlular arası yaya geçişlerine imkan tanırken aynı zamanda üst katlar için bina çekirdeğinin açıldığı alanlar haline gitirilmiş bu sayede hem avlu cepheleri hem de yol cepheleri ekonomik-ticari değerlere açılmıştır. Saydam caddesi yönünde arkadlar oluşturularak yayaların bina içerisine sızması kolaylaştırılmış ayrıca özellikle öğle saatlerinde dahi kullanılabilen gölgelikli yaya aksları oluşturulmuştur. Bütün cephelerde zemin katlar asma katları bulunan dükkan ve mağazalar şeklinde değerlendirilmiş, bu sayede yol üstü ticari değeri yüksek bölümler oluşturulmuştur. 5 Ocak meydanından gelen ve arkadlarla saydam caddesi boyunca devam ettirilen yaya aksı, yarışma alanı içerisinde saydam caddesine paralel ve +6.00 kotunda bir platformla da desteklenmiştir. Bu platform farklı bir kotta tüm binaları birbirine bağlarken bu kattaki ticari alanları da daha elverişli ve kullanışlı hale getirmiş ayrıca zemin katta gölgelikli bir dolaşım alanı imkanı vermiştir. Platformun zaman zaman bina cephelerinde devam etmesi, zaman zaman ise bina içlerine doğru sızması ve zemin ile bir çok noktadan gerek amfi düzeninde bağlanarak toplanma alanları oluşturması, gerekse de asansör ve merdiven ile erişilebilir olması nedeniyle proje bütününe önemli bir zenginlik katmıştır. Yarışma alanında yol kenarı açık otoparkların yanı sıra C ve D bloklar -1 ve -2 katında birleştirilerek hem bu yapıların kullanımı ve kolay erişimine imkan sağlayan kapalı otoparklar oluşturulmuş, hem de 5 ocak meydanı ve yakın çevresine dahi hizmet edebilecek yüksek kapasiteli kapalı otopark imkanı

Critical Design Studio

sağlanmıştır. Bunların yanı sıra Sosyal Merkez ( A Blok) -1. ve -2. Katında kapalı otoparklar oluşturulmuştur. Yarışma alanı içerisindeki tescilli yapıların restore edilerek kamusal kullanımlara açılması kurgulanmıştır. Birinci yapı, gelişmiş sanayisi ile ön planda olan Adana’nın zaten planlanmakta olan Sanayi Müzesi olarak planlanmıştır. Sanayi sektöründe kullanılan tarihi ekipmanların, yapı maket ve fotoğraflarının sergileneceği, araştırmaların yapılabileceği, panel ve toplantıların yapılabileceği bir yapı olarak ele alınmış, ayrıca serginin açık alanlara da yayılarak kentle bütünleşmesi planlanmıştır. İkinci tarihi yapının ise, Adana’nın bir başka ana fonksiyonu olan tarımı ele alan, Çukurova Ziraat Müzesi olarak ele alınmıştır. Bu müzede yine sergi, araştırma, toplantı ve benzeri etkinliklerin yanı sıra tarım sektöründe hizmet sunanlar için danışmanlıkların ve zirai araştırmaların yapılabileceği yaşayan bir işletme olması amaçlanmıştır. Üçüncü yapı grubu

ise turizm fonksiyonları ile donatılmıştır. İlk olarak Adana’nın hali hazırda var olan kardeş şehirleri için “Adana Kardeş Şehirler Tanıtım ve İrtibat Bürosu” önerilmektedir. Kordoba – İspanya, Beer Şeba-İsrail, Çimkent – Kazakistan, Cidde – Suudi arabistan, Bremerhaven – Almanya, Sidney – Avustralya, Üsküp – Makedonya, Nabuel – Tunus kardeş şehirlerine ait önemli unsurlarının tanıtım ve sergilerinin yapıldığı, karşılıklı eş organizasyonların yapıldığı, toplantı ve gezilerin düzenlendiği kamusal bir hizmet alanı olarak değerlendirilmiştir. İkinci olarak öğrenciler için yabancı ülkedeki eğitim ve gezi organizasyonlarının değerlendirildiği, danışmanlık ve koordinasyonların yapılabildiği, ayrıca Adana’yı ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlerin Adana ve çevresi hakkında bilgi alabilecekleri ve benzeri hizmetlerin sunulduğu kamusal hizmet alanı olarak kurgulanmıştır. Bunun yanı sıra bu yapılarda Seyhan Belediyesinin kentli ile buluştuğu, sorunların ve organizasyonların paylaşıldığı, gerekli başvuru ve değerlendirmelerin yapıldığı bir belediye irtibat basası – halk masası olarak kurgulanmıştır.

M ast er plan

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Critical Design Studio

SOKAK KESITLERI

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

MİMARİ KAT PLANLARI

A BLOK SEYHAN SOSYAL MERKEZİ

Zemin Kat

1. Kat

Critical Design Studio

2. Kat

-2. Kat

-1. Kat

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

B BLOK SEMT ÇARŞISI

C BLOK TİCARİ

D BLOK TİCARİ

Zemin Kat 39

Asma Kat

1. Kat

Critical Design Studio

2. Kat

3. ve 4. Kat

-2. Kat

-1. Kat 40

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

KESİTLER VE GÖRÜNÜŞLER

Görünüş 1

Görünüş 2

Görünüş 3

Kesit 1

Kesit 2 41

Critical Design Studio

KESÄ°TLER

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

GÖRÜNÜŞLER

Görünüş 4

Görünüş 5

Görünüş 6

Critical Design Studio

Görünüş 7

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

KAT BÖLÜMLERİ

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

E K O M İ M A R İ YA K L A Ş I M L A R

Planlama ve tasarım bileşenleri mevcut verilere dayandırılarak analiz edilmiş, elde edilen sonuçlar öneri mor folojiye yön ver miştir.

Critical Design Studio

A B L O K S E Y H A N S O S YA L M E R K E Z İ EKOLOJİK KESİT

D oğa l Etk en ler

Cephe Sistemleri

Ger i Dönüşüm Sist emler i

Güneş Rüzgar Ağaçlandır ma

Yatay Güneş Kırıcı Per fore Çift Cephe Açılı Pencere Sistemi

Çift Cephe Yeşil Çatı Güneş Panelleri

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

B BLOK SEMT ÇARŞISI EKOLOJİK KESİT

D oğa l Etk en ler

Cephe Sistemleri

Ger i Dönüşüm Sist emler i

Güneş Rüzgar Ağaçlandır ma

Yatay Güneş Kırıcı Per fore Çift Cephe Açılı Pencere Sistemi

Çift Cephe Yeşil Çatı Güneş Panelleri

Critical Design Studio

C VE D BLOK OFIS VE TICARI BINALAR EKOLOJİK KESİT

D oğa l Etk en ler

Cephe Sistemleri

Ger i Dönüşüm Sist emler i

Güneş Rüzgar Ağaçlandır ma

Yatay Güneş Kırıcı Per fore Çift Cephe Açılı Pencere Sistemi

Çift Cephe Yeşil Çatı Güneş Panelleri

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Cephe Sist em Det ay ı

Critical Design Studio

Cephe Sist em Det ay Ä±

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Pey z aj Kar ar lar ı Yeşil Çatı ve Yağmursuyu Depolama

toprak geotekstil filtre drenaj levhası filtre su tutucu katman su izolasyonu drenaj levhası drenaj borusu

Yol Ken arı Drenaj Detayı

yağmur suyu deposu

Critical Design Studio

Pey z aj Kar ar lar ı

İstasyon - 1

İstasyon - 2

İstasyon - 3

İstasyon - 4

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

Ön eri M imar i Pr ogr am Det ay lar ı

A BLOK Sosyal Merkezi -2. Kat -1. Kat Zemin Kat 1. Kat 2. Kat

Toplam

4240 5180 3047 2384 2909 17760

m² m² m² m² m² m²

m² m² m²

Toplam

2518 2518 960 850 1882 1577 1903 1903 14111

7481 7481 3377 1586 4414 4575 4992 4992 3770 42668

m² m² m² m² m² m² m² m² m² m²

B BLOK Semt Çarşısı -2. Kat -1. Kat Zemin Kat Asma Kat 1. Kat 2. Kat 3. Kat 4.Kat

m² m² m² m² m²

C ve D BLOK Atölye - Dükkan - Ofis -2. Kat -1. Kat Zemin Kat Asma Kat 1. Kat 2. Kat 3. Kat 4. Kat Kule Katları (10 kat) Toplam

ALAN KULLANIMI Taban Alanı Zemin Üstü Kullanım Bodrum Kat Kullanımı Toplam İnşaat Alanı

7384 50301 24238 74539

Critical Design Studio

M ali Analiz

Binaların maaliyet hesaplarının yapılmasınsa ilgili meslek odaların yayınlamış oldukları 2016 birim fiyatlar ve katsayıları kullanılmıştır. Sosyal Merkez binası ( A Blok) 17.760 m² toplam alana sahiptir. Adana / Seyhan için verilen bölge katsayısı ile Yapı Brim maaliyeti Grubu 5B olarak değerlendirildiğinde ilgili birim maaliyet 1.610,00TL olarak görülmektedir. Ancak yapının özellikli çatı ve saçak örtüsüne sahip olması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılacak olması, avlu ve iç cephelere sahip olması gibi nedenlerle bu katsayının 1,10 ile çarpılması sonucu 1.771,00TL sonucuna ulaşılmıştır. Bina toplamı için maaliyet hesabı 17.760m² x 1.771,00TL = 31.452.960TL maaliyet ön görülmektedir. Semt Çarşısı ( B Blok) 14.111 m² toplam alana sahiptir. Adana / Seyhan için verilen bölge katsayısı ile Yapı Brim maaliyeti Grubu 4B olarak değerlendirildiğinde ilgili birim maaliyet 920,00TL olarak görülmektedir. Yapının çift cidarlı cepheye sahip olması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılacak olması, avlu ve iç cephelere sahip olması gibi nedenlerle bu katsayının 1,10 ile çarpılması sonucu 1.012,00TL sonucuna ulaşılmıştır. Bina toplamı için maaliyet hesabı 14.111m² x 1.012,00TL = 14.280.332TL maaliyet ön görülmektedir. Ticari Dükkan ve Ofis Binaları (C ve D Blok) 42.668 m² toplam alana sahiptir. Bu alanın 14.962 m² kapalı otopark içeren bodrum katlar, kalan 27.706 m²’si zemin ve üzeri katlardır. Ticari Kullanım alanları Yapı Brim Maaliyet grubu 4B, otopark alanı Yapı Brim Maaliyet Grubu 3A olarak değerlendirilmiş ve yapıda yer alan kat bahçeleri, çatı bahçesi, yenilenebilir enerji kullanımı gibi etkenler nedeniyle katsayılar 1,10 ile çarpılmış ve 4B grubu Yapı Brim Maaliyeti 920,00 TL x 1,10 = 1.012,00TL 3A grubu Yapı Brim Maaliyeti 630,00 TL x 1,10 = 693,00TL olarak elde edilmiştir. Ticari Kullanım alanları 27.706 m² x 1.012,00 TL = 28.038.472 TL Kapalı Otopark alanı 14.962 m² x 693,00 TL = 10.368.666 TL Toplam maaliyet = 28.038.472 + 10.368.666 = 38.407.138 TL olarak elde edilmiştir. Yarışma alanı içerisinde bulunan dört blok toplam maaliyeti aşağıdaki şekilde hesaplanmıştır: 31.452.960TL + 14.280.332TL + 38.407.138 TL = 84.140.430 TL 84 milyon, 140 bin, 430 Türk Lirasıdır. 56

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

STATİK RAPOR

MALZEME SEÇIMI

Uygulama projelerinde Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik-2007’ye uygun olarak nervürlü stIII çeliği ve asgari C20 betonu yüksek yapılarda asgari C35 betonu kullanılmalıdır. Ancak uygulama projesinin çözümünde gerekli olması durumunda daha yüksek dayanımlı beton kullanılabilir. 2.

ZEMIN İYILEŞTIRME SISTEMI SEÇIMI

İlçenin bulunduğu alanın Seyhan Irmağının taşıdığı alüvyonlardan oluştuğu bilinmektedir. Pleistosenden başlayarak ( 4.zaman başları ) oluşan delta bu gün üç taraca halinde uzanmaktadır.Kıyıda lagünler ve kumul setleri yer aldığı bilinir. Yer altı suyunun seviyesinin yüksek olduğu tahmin edilmektedir. Alüvyonlardan oluşan gevşek zemin koşulları nedeniyle sıvılaşma potansiyeline sahip olmasıda beklenmektedir. Bu nedenle zemin iyileştirmesini zorunlu kılmaktadır. Tabidir ki jeolojik ve jeofizik çalışmalar yapıldıktan sonra, nihai ve doğru kararlar verilebilir. Projede binaların bodrumlu olarak tasarlanması zemin iyileştirme maliyetine olumlu katkı sağlayacaktır. Önerimiz; ekonomik olan yöntemlerden jet grout ile iyileştirme yapmaktır. Bu yöntemle sıvılaşma riski düşürülecek, oturma problemleri azaltılacak ve aynı zamanda zeminin taşıma gücü arttırılacaktır. Jet grout kazıklarının boyları, çapları ve aralıkları zeminin yapısına göre, proje alanında değişken olacaktır. 3.

TEMEL SISTEMI SEÇIMI

Zemin verilerinin belirlenmesinden sonra ; az katlı binalarda jet grout ile zemin iyileştirmesi yaptıktan sonra kirişli veya kirişsiz radye temel yapılmalıdır. Kat adedi on (10) ve daha fazla olan yüksek binaların temelinde zemin iyileştirmesi yapmaksızın kazık+kirişsiz radye plak sistemi tercih edilmelidir. 4.

TAŞIYICI SISTEM SEÇIMI

Adana - Seyhan bölgesi ikinci derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Bölgenin Karataş ve Yumurtalık ilçeleri birinci derece deprem bölgesinde kalmasına rağmen kentinkuzeyine gidildikçe deprem riskinin azaldığı görülmekledir. Proje alanında yapılacak binaların deprem hesaplarında, Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik-2007 hükümlerine göre aşağıdaki değerler kullanılmalıdır: Etkin yer ivmesi katsayısı (Ao) Bina önem katsayısı (I)

: 0.30 :1

Spektrum karakteristik periyotları (Ta,Tb) : Ada veya parsel bazında yapılacak jeolojik zemin etütlerinde tayin edilecek yerel zemin sınıflarına göre tablo 2.4’ten alınacaktır. Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı (Rx,Ry) : Çerçeveli binalarda Rx=8 ve Ry=8, çerçeve+perdeli binalarda Rx,Ry=7 Tüm binalarda kullanılacak, sabit yükler (elemanların kendi ağırlıkları, kaplamalar, bölme duvarları vb.), servis (hareketli) yükleri (mekanın kullanım 57

amacına bağlı yükler), rüzgar ve kar yükleri “TS498-Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri” standardından alınmalıdır. Binaların betonarme hesapları “TS500-Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları” standardına, çelik çatı vb. hesapları “TS648-Çelik Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları” standardına uygun yapılmalıdır. Bina uzunlukları 40 metreyi aşan bloklarda dilatasyon (deprem) derzi düzenlenmeli veya statik hesaplarda sıcaklık değişimi ve zamana bağlı davranış gözönüne alınmalıdır. Deprem derzinin genişliği “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik-2007”’nin “2.10.3. Deprem Derzleri” maddesine göre hesaplanmalıdır.Ayrıca özellikle yüksek binaların cepheleri için rüzgar hesapları deprem hesaplarıyla birlikte göz önüne alınarak yapılmalıdır. Beton dökümleri tüm kalıp birlikte dökümü yapılamıyorsa monolitik dökümler için statik ve betonarme projelerinde tedbirler alınarak uygulamada açıkça belirtilmelidir.

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

MEKANİK SİSTEMLER RAPORU

GİRİŞ

Bu rapor, Adana-Seyhan Sucuzade Mahallesi Kentsel Dönüşüm Alanında Kent Meydanı ve Çevresi Kentsel Tasarım Projesine ait mekanik tesisat servisler için belirlenen sistem seçimleri ve tasarım temellerini tarif etmektedir. Sözü edilen mekanik tesisat servisleri aşağıdaki disiplinleri içermektedir: - Isıtma sistemleri - Havalandırma sistemleri - İklimlendirme sistemleri - Bina içi temiz su ve atık su sistemleri - Yangınla mücadele ve duman kontrol sistemleri 2.

TASARIM TEMELLERİ

3.1 İKLİMSEL VERİLER Parametre Yerleşke Dış Ortam Kuru Termometre Sıcaklığı (Yaz) Dış Ortam Yaş Termometre Sıcaklığı (Yaz) Dış Ortam Kuru Termometre Sıcaklığı (Kış)

Değer Seyhan/Adana 41,0 0C 30,0 0C -1,1 0C

3.2 İÇ TASARIM KRİTERLERİ Mahal tiplerine göre iç tasarım kriterleri aşağıdaki gibidir; Mahal Orta Gerilim Odası Transformatör Odası Alçak Gerilim Odası Jeneratör Elektrik Odası IT Odası Lobi Güvenlik Odası Salon Yatak Odası WC 59

Sıcaklık Yaz - - - - - 20ºC 24ºC 24ºC - - -

Sıcaklık Kış 20ºC 20ºC 22ºC 20ºC 20ºC 22ºC

Gürültü Kriteri 40-50 30-40 30-40 35-45 35-45 30-40

Bağıl Nem 50% 50% 50% 50% 50% 50%

3.3 İNSAN YOĞUNLUKLARI

Mahal Ofis Mağaza Toplantı Odası Mutfak Soyunma Odası Restoran Kafe Masaj Odası Lobi

Bloklar Fonksiyon Sosyal Merkez Semt Çarşısı Ticaret ve Ofis Binaları Ticaret ve Ofis Binaları

Sıcaklık Yaz - 24ºC - 24ºC 24ºC 24ºC

Mahal tiplerine göre kabul edilecek insan yoğunlukları aşağıdaki gibidir;

GENEL BİLGİ VE TANITIM

A Blok B Blok C Blok D Blok

Mahal Mutfak Ofis Soyunma Odası Restoran Kafe Masaj Odası

Sıcaklık Kış 18ºC 18ºC 18ºC 18ºC 18ºC 20ºC 18ºC 20ºC 22ºC 20ºC 18ºC

Gürültü Kriteri - - - - - - 35-45 30-40 30-40 30-40 30-40

Bağıl Nem 50% 50% 50% 50% 50% 50%

Yoğunluk Tefrişten belirlenecektir. 1 kişi / 6 m2 Tefrişten belirlenecektir. 1 kişi / 10 m2 Tefrişten belirlenecektir. Tefrişten belirlenecektir. Tefrişten belirlenecektir. Tefrişten belirlenecektir. 1 kişi / 10 m2

3.3 ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN ARTIRILMASINA YÖNELİK YAKLAŞIMLAR 3.3.1 ISI YALITIMI - Yapı bileşenleri yanında; mekanik tesisat ekipmanları uygun malzeme ile yalıtılacaktır. - Soğuk akışkan taşıyan hava kanalları ve borular ısı kazançları ve yoğuşma riskine karşı yalıtılacaktır. 3.3.2 MEKANİK TESİSAT SİSTEMLERİ (ISITMA, SOĞUTMA, HAVALANDIRMA, EVSEL SICAK SU) - Merkezi ısıtma sistemleri; dış hava sıcaklığı ve dönüş suyu sıcaklığı kontrollü çalıştırılarak enerji ekonomisi sağlanacaktır. - Kazan brülörleri oransal kontrollü seçilmekte ve ihtiyaca göre oransal işletme sağlanacaktır. - Havalandırma sistemleri için çalışan klima santrallerinde; ısı geri kazanım hücreleri kullanılarak egzoz edilen hava ısısından faydalanılacak ve bu sayede yüksek oranda enerji ekonomisi sağlanacaktır. - Klima santrallerinin sızıntı, ısı köprüsü ve ısı transfer katsayısı EN1886 standardına uygun seçilecektir.

Critical Design Studio

3.4 KLİMA SANTRALİ SEÇİM KRİTERLERİ Parametre Soğutma bataryalı klima santrali

Bilgi 2,5m/s soğutma bataryası yüzeyindeki hava hızı (maksimum)

Soğutma bataryasız klima santrali

3 m/s soğutma bataryası yüzeyindeki hava hızı (maksimum)

Santral tasarım standardı

TS EN 1886

SİSTEM SEÇİMLERİ

4.1 SİSTEM ALTERNATİFLERİ Sistem seçimleri değerlendirilirken; aşağıdaki hususlar dikkate alınmıştır; - Tesis için öngörülen yatırım maliyeti, - İşletme maliyeti, - Bakım ve işletme kolaylığı, - Sistemlerin enerji verimliliği ve enerji performans düzeyleri - Mimari şartlar, - Yedekleme opsiyonları, - İşletmede teknik personel gereksinimi, - Sistem ömrü

- Klima santraline sağlanacak soğutma enerjisi VRF cihazından, DX batarya ile karşılanacaktır. - VRF sistemi pik yük ve kısmi yükler analiz edilerek en elverişli kapasitede bölünecektir. - Havalandırma; plakalı ısı geri kazanım üniteli, %100 taze havalı klima santralleri ile sağlanacaktır. - Havalandırma debileri; mahal girişlerine konulacak volume damperleri üzerinden ayarlanacak ve dengelenecektir. - Bina içerisinde bulunan genel WC’lerden bağımsız egzoz yapılacak ve şaftlardan toplanarak çatı tipi fan ile dışarıya atılacaktır. 4.3 KAPALI OTOPARK HAVALANDIRMASI Binada bulunan mekanik cebri çekişli egzoz ve taze hava sistemi yapılacaktır. Otoparkta Jet-fanlı havalandırma sistemi tasarlanacak olup sistemde kanal bulunmayacak kuranglezlerden taze hava alış ve egzoz atış aksiyal fanlar ile sağlanacaktır. Kuranglezler vasıtasıyla dışarıdan emilecek taze hava jet-fanlar ile tüm hacmi süpürecek şekilde taşınarak egzoz kuranglezine ulaştırılıp dışarı atılacaktır. Aksiyal fanlar katlarda kuranglez önüne konulacaktır. Taze hava herhangi bir ısıtma ve soğutma işleminden geçirilmeden direk olarak dış ortam sıcaklığında üflenecektir. Tüm aksiyel ve radyal fanlar 300 ºC sıcaklığa 2 saat dayanıklı olarak seçilecektir.

4.2 SİSTEM SEÇİMİ VE HVAC SENARYOSU Adana-Seyhan Sucuzade Mahallesi Kentsel Dönüşüm Alanında Kent Meydanı ve Çevresi Kentsel Tasarım Projesi Hvac Senaryosu: Adana-Seyhan Sucuzade Mahallesi Kentsel Dönüşüm Alanında Kent Meydanı ve Çevresi Kentsel Tasarım Projesine mimari ve bina fonksiyonları kriterleri göz önüne alındığında hidronik %100 taze hava, VRF ısıtma-soğutma sisteminin tatbik edilmesi öngörülmüştür. Bu sistem uyarınca HVAC senaryosu aşağıdaki gibi olacaktır; - Soğutma ısı pompalı VRF sistemi ve mahal içi uygun terminal cihazlar ile sağlanacaktır. - Sistem değişken debide çalışmaya uygun tasarlanacaktır (termostatik vana kullanımı nedeniyle). Bu doğrultuda tüm sirkülasyon pompaları değişken devirli seçilecektir. - Sistem hidrolik olarak balanslanacaktır. - Klima santrali için kullanılacak sulu ısıtma bataryalarının sıcak su ihtiyacı ısı merkezinden temin edilecektir.

4.4 ISITMA VE SOĞUTMA ENERJISININ TEMINI 4.4.1 Isıtma Enerjisinin Temini Binada ısıtma enerjisi doğalgaz vasıtası ile sağlanacaktır. Kazan brülörleri doğalgaza uyumlu olarak oransal tipte seçilecektir. Doğalgaz yakıtlı çelik kazanı, ısıtma sistemi primer ve sekonder sirkülasyon pompaları, kapalı genleşme tankları, emniyet donanımı, aksesuarlar ve kolektörlerin bulunduğu binaların çatısında ısı merkezi oluşturulacaktır. Duman bacaları yerel doğalgaz dağıtım kurumu yönetmeliklerine ve standartlarına uygun olacak ve iç cidarı paslanmaz çelik, dış cidarı alüminyum gofrajlı saçtan yapılmış ve sandviç izolasyonu en az 50mm kalınlıkta taş yününden mamul, prefabrik tipte olacaktır. Her bir sıcak su kazanına bir adet duman bacası bağlanacak şekilde düzenleme yapılacaktır. Isıtma sistemi primer devre sirkülasyon pompaları sabit debili tipte, sekonder zon sirkülasyon pompaları ise VSD(Değişken hız sürücüsü) kontrollü seçilecektir. 60

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

MEKANİK SİSTEMLER RAPORU

4.4.2 SOĞUTMA ENERJISININ TEMINI Soğutma enerjisi dış ortma açık şekilde yerleştirilecek olan VRF dış ünitelerinden temin edilecektir. 4.5 SIHHİ TESİSAT 4.5.1 KULLANIM SOĞUK SUYU a)Kullanım soğuk suyunun temini: Kullanım suyu şehir şebekesinden temin edilecektir. Tesisat girisine sayaç monte edilecektir. Ayrıca şebekeden gelen suyun depolanması icin bodrum katta bir su deposu ve hidrofor dairesi tahsis edilecektir. Su şebekesinde oluşacak olası arızalar veya planlı kesintilere bir önlem olarak tanker ile su takviyesinin sağlanması amacı ile ayrıca doldurma ağzı öngörulecektir. Ayrıca bahçe sulama suyu da kullanma suyu deposundan temin edilecek şekilde tasarlanacaktır. b)Kullanım soğuk suyunun basınçlandırılması: Kullanım suyunun basınçlandırılması su deposunun önune tahsis edilecek hidrofor makine dairesi içerisine konacak olan tam otomatik frekans invertörlu ana hidrofor grubu vasıtası ile sağlanacaktır. c)Kullanım soğuk suyu boru şebekesi: Boru şebekesi ankastre borular PP, ana hatlar ve saftlardaki borular Turk standartlarına uygun olarak TS EN 806 galvaniz malzeme ile monte edilecektir. Borular kullanım mahallerine dikey saftlar ile iletilecek, cihazlara yatay bransmanlar ile bağlantılar yapılacaktır. Yatay ve dikeydeki ana hat boruları kondenzasyona karşı izole edilecektir. Her kullanım grubuna küresel kesme vanaları konulacaktır. 4.5.2 KULLANIM SICAK SUYU a)Kullanım sıcak suyunun temini Klasik boyler sistemi ile kazan dairesinde boylerler ile sıcak su uretimi gerceklestirilip katlara sıcak su dağıtımı yapılacaktır. Daire girişlerinde ise tavan arasına koyulacak kalorimetreden gectikten sonra daireye giriş yapılacaktır. b)Kullanım sıcak suyu şebekesi Boru şebekesi ankastre olanlar PP borular ile monte edilecektir. Borular Kalorimetreden çıktıktan sonra PP borular ile kullanım yerlerindeki cihazlara bağlanacaktır. 4.5.3 ATIK SU SİSTEMİ a)Genel atık su sebekesi Tüm evsel atıksu sebekesi mineral katkılı PP esaslı kendinden ses ve ısı izolasyonlu, çok katmanlı DIN1402 ,DIN4109’a uygun sessiz borular ve ekleme parcaları kullanılarak gerceklestirilecektir. Pissu boruları en kısa yoldan bina dısına cıkartılarak dıs rogar sistemine bağlanacaktır. Gerekli yerlere temizleme kapakları bırakılarak tesisata kullanım sırasında rahat mudahale edilebilmesine olanak sağlanacaktır. Binanın toprak kotu katında bulunan 61

ıslak hacimlerin atık suyu temelde bırakılacak pissu pit cukurlarında toplanarak buradan bir asıl bir yedek pompa vasıtasıyla bina dısı rogar sistemine basılacaktır. b)Mutfak atık su sebekesi Mutfak atıksu sebekesinde yağların korozif etkilerine ve yuksek sıcaklıktaki atıksuların termal etkilerine karsı Supermetalik Savurma Dokum Pik atıksu boruları kullanılmalıdır. Ayrıca tesisat çıkışına evsel atıksu şebekesine bağlantıdan önce bir yağ tutucu konacak ve yağlı sular burada yağlardan arıtılarak boru sebekesine zarar vermeleri onlenecektir. Binanın toprak kotu atında bulunan mutfakların atık suyu temel kotunda bulunan pissu pit cukurlarında toplanarak buradan bir asıl bir yedek pompa vasıtasıyla bina dışı rögar sistemine basılacaktır. c) Yağmur suyu şebekesi Teras çatıdan yağmur suyu süzgeçleri ile toplanan yağmur suları bina tesisat saftlarından/yada duruma göre bina cephesinde mimari grupla belirlenen noktalardan asağı indirilerek bodrum kat doğal akıs kotunda sehir yağmursuyu sebekesine bağlanacaktır. Bina içi yağmur şebekesinde PVC 3.2 mm atık su boruları kullanılacaktır. d) Kapalı otopark drenaj şebekesi Binada bulunan kapalı otoparklar için süzgeçler vasıtasıyla bir drenaj sistemi tasarlanacak. Ayrıca rampa girişleri ve su deposu önünde ızgaralar konumlandırılacak. Kapalı otopark drenaj hattı pit çukurlarına toplanarak buradan bir asıl bir yedek pompa ile bina dışı rögar sistemine basılacaktır. 4.6 YANGIN MÜCADELE SİSTEMİ Yangından Korunma sistemlerinin dizaynında öncelikle yerel standart olan “TS” hükümleri esas alınacak ve bu yönetmelikte açıkca belirtilmemiş olan dizayn esasları ve diğer, bilhassa uluslararası sigorta şirketleri tarafından gerekli görülen, hususlarda NFPA gereksinimleri esas alınacaktır. 4.6.1 SPRİNKLER SİSTEMLERİ Toplam kullanım alanı 2000 m2 nin üzerinde olan katlı mağazalar, alışveriş, ticaret, eğlence ve toplanma yerleri otomatik sprinkler sistemi ile korunacaktır. Elektrik odalarına gazlı söndürme tesisatı yapılacaktır.

4.6.2 SABİT BORU (YANGIN DOLABI, YANGIN HİDRANTI) SİSTEMLERİ Bina taban alanları toplamı 5.000m²’den az olduğundan yapıda hidrant tesisatı uygulaması yapılmayacaktır. Bina grubunun tamamında ıslak sabit boru sistemleri bulunacak ve yangın dolaplarına ıslak sistemden besleme yapılacaktır. Bina dışından itfaiye besleme bağlantısı olacaktır. Islak sisteme bağlı herhangi bir yangın hortumu çalıştırıldığında yangın alarmı verilecektir. Islak sisteme yani sprinkler sistemi ile yangın dolapları aynı ana borudan beslenecektir. Sabit boru sisteminde dusey borular en az DN65 yangın dolaplarına giden bransman boruları ise DN 50 olacaktır. Yangın dolaplarındaki yangın vanaları DN 50 ve itfaiye teskilatında kullanılan TSE’e uygun

Critical Design Studio

olacaktır. Yangın dolapları ıslak sisteminde basınç yangın vanasında en fazla 6 bar en az 3 bar olacaktır. Islak sabit boru sistemlerinde yangın dolabı su beslemesi 100 l/dak su debisini en az 60 dakika besleyecek sekilde, yangın hidrantı 1000 l/dak su debisini en az 60 dakika besleyecek şekilde dizayn edilecektir. Otoparkın tamamında ıslak yangın muslukları ise beher 500 m2 icin 1 adet olacak ve binanın her noktasına en az iki adet yangın hortumu ulaşabilecek şekilde dağıtılacaktır. Her ıslak yangın musluğuna bağlı en az DN 25 capında 30m uzunlukta yangın hortumu ve yangın lansı bulunacaktır. 4.6.3 YANGIN SÖNDÜRÜCÜLER Beher 200 m2 taban alanı icin 6 kg lık cok amaclı kuru kimyevi tozlu tasınabilir yangın tüpü bulunacaktır. 4.6.4 DUMAN EGZOZ SİSTEMLERİ Otoparkta yangın duman egzoz sistemleri tertip edilecektir. Duman egzozu mahallere servis veren klima ve havalandırma kanalları vasıtası ile de yapılabilir. Duman egzoz sistemleri NFPA 92A’ya gore dizayn edilecek ve debileri İstanbul itfaiye yonetmeliğine gore hesaplanacaktır. Duman egzoz kanalları uzerinde yangın damperi bulunmayacaktır. Tum duman egzoz fanları 250°C deki dumanı 2 saat muddetle egzoz edebilecek vasıfta olacaktır. Duman egzoz ve basınçlandırma sistemleri yangın alarmı esnasında otomatik olarak çalısacaklardır. 4.6.5 KORİDOR DUMAN EGZOZU Tüm bina genelinde ortak koridorlarda duman egzoz sistemi tasarlanacaktır. Aynı anda 3 katta birden çalışacak şekilde debi, kanal boyutlandırması yapılacaktır. Duman egzoz debisi BOCA’ya gore hesaplanacaktır. Koridorlardan emilen duman uygun bir saftan dikey olarak çatıya kadar toplanıp burada bir egzozst fanı vasıtasıyla dışarıya atılacaktır. Duman tahliye için koridorda kanal yürütülmeyecek, egzoz şaftı üzerinde bırakılacak menfezler vasıtasıyla tahliye işlemi gerçekleştirilecektir. 4.6.6 YANGIN KUMANDA MERKEZİ ve YANGIN KOMİNİKASYON SİSTEMLERİ Bütün bina için bir yangın kumanda merkezi teşkil edilecektir. Yangın kumanda merkezi mümkün olduğu kadar ana çıkışa yakın bir yerde, itfaiyenin rahatça erişebileceği bir bölgede bulunacaktır. Yangın kumanda merkezi içinde yangın alarm paneli, yangının nerede cıktığını bir bina kesiti üzerinde gosteren mimik panel ve yangın sırasında calışacak olan cihazların el ile çalıştırılıp durdurulmasını sağlayacak bir kumanda paneli bulunacaktır. Ayrıca yangın kumanda merkezinden

binaya iki yönlü bir kominikasyon ve hoparlör sistemi tesis edilecektir. 4.6.7 TESİSATTA ALINACAK SİSMİK KORUMA ÖNLEMLERİ Sprinkler sistemi hatları, yangın dolabı hatları, ısıtma ve soğutma sistemi hatları, sıhhi tesisat sistemi hatları, havalandırma ve duman egzoz sistemi hatları ve bunlara ait teknik hacimlerdeki makine, ekipman ve techizat muhtemel bir deprem karsısında hasar gormemesi ve calısmaya devam etmesinin sağlanması amacı ile yangın tesisatı sistemleri NFPA standartlarına uygun, UL, FM onaylı olmak uzere, diğer mekanik tesisat elemanlarıda ASHRAE, BOCA, ISO standartlarına uyacak sekilde hazır askı, mesnet, titresim izolatoru, yaylı tespit sistemleri vb. prefabrik elemanlarla tekniğine uygun olarak donatılacaktır. 4.6.8 GRİ SU ARITMA VE YAĞMUR SUYU HARMANLAMA SİSTEMİ Binada bulunan tüm lavabo, duş teknesi, banyo teknesine ait atık sular GRİ ATIK SU olarak adlandırılmaktadır. Gri atık sular ayrı bir atık su sistemi ile toplanacaktır. Özel bir tam otomatik arıtma sisteminden geçirilecek olan Gri atık sular WC rezervuarları, bahçe sulama ve soğutma kuleleri tamamlama suyu olarak kullanılacaklardır. Bu sayede yeşil bina konseptine uygun şekilde suyun geri dönüşümü sağlanarak ciddi ölçüde enerji tasarrufu sağlanacaktır. Kule bloklarının altında her binaya ait bağımsız gri su arıtma sistemi bulunacaktır. Burada arıtılan su merkezi bir depoda toplanarak yağmur suyu deposu ile kombine olarak çalıştırılacaktır. Bina çatısına yağan yağmur suları çatı süzgeçleri sistemi ile bina içine alınacak, HDPE malzemeli yağmur suyu boruları ile bina içindeki tesisat şaftları içerisinden indirilerek yağmur suyu deposunda toplanacaktır. Arıtılan su gri su arıtma sisteminden çıkan su ile birlikte bahçe sulama ve soğutma kuleleri tamamlama suyu olarak kullanılacaktır. Bunun için tam otomatik bir dağıtım sistemi kullanılacaktır. Yağmur suyu depolarının taşması olacaktır ve direk dış saha yağmur toplama hattına bağlanacaktır. 4.6.9 MEKANİK TESİSAT SİSTEMİNDE KULLANILMASI DÜŞÜNÜLEN ÇEVRE DOSTU SİSTEMLER: Binada kullanılacak mekanik tesisat sistemlerinde aşağıdaki çevre dostu sistemlerin ve önlemlerin kullanılması öngörülmektedir; - Çok etkin dış cephe ve çatı izolasyonu, - Bina dış kabuğunun sağır kısımlarında etkin ısı izolasyonu uygulayarak bina dış kabuğunun tamamında ısı iletim katsayısının olabildiğince düşürülmesi, - Binanın cephesinde çift cephe yaparak veya yapmadan güneş kırıcılar sayesinde veya camların kendisini gölgeleme faktörlü seçerek bina cephesinin gölgeleme faktörünün olabildiğince düşürülmesi ve buna bağlı olarak ısı kazançlarının ve ısı kayıplarının olabildiğince düşürülmesi,doğal havalandırılmadan faydalanılması - Binanın çatı yağmur sularının bir yağmur suyu sarnıcında biriktirilerek iç bahçe sulama ve wc rezervuarlarında kullanılması, - Binanın gri atık suyunun ayrı bir pissu boru sistemi ile toplanarak arıtmaya tabi tutulması çıkan suyun bir depoda toplanarak iç bahçe sulamalarında ve su 62

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

MEKANİK SİSTEMLER RAPORU

soğutma kulesi besleme suyu olarak kullanılması, - Etkin ısı izolasyonu (Boru ve kanallarda) - Tüm mekanik tesisat ekipmanını seçerken A+ ve üstü enerji sınıfı ekipman kullanılması, - Mahallerde hava kalite sensörleri kullanılarak gerekmediği durumlarda taze hava miktarının düşürülmesi, - Mahalleri fonksiyonlarına göre zonlayarak kullanılmayan zonların HVAC sistemlerinin kapatılarak enerji tasarrufu sağlanması, - Gerekli havalandırma ekipmanlarında VSD kontrollü fanlar kullanılarak kullanılacak elektrik enerjisinin minimize edilmesi, - Gerekli tüm pompaların VSD kontrollü olarak seçilmesi, - Kullanım suyu hidroforunun VSD kontrollü olarak seçilerek maksimum enerji ekonomisi sağlanması, - Soğutucu akışkan olarak R410a veya R134a çevre dostu gazlar kullanılması, - Isıtma kazanlarının düşük sıcaklık ve kondenzasyon tipi seçilerek yüksek verim ve maksimum enerji ekonomisi sağlanması, - Tüm bina sıhhi tesisat armatürlerinin fotoselli ve su ekonomisi yapan tipte seçilmesi, - Tüm bina vitrifiye elemanlarının su ekonomisi yapan tipte seçilmesi, - Tüm mekanik tesisat malzemelerinin olabildiğince yerel malzemelerden ve geri dönüşümlü malzemeden seçilmesi, - Gelişmiş bina otomasyonu sistemi ile etkin enerji yönetimi, 4.6.10 STANDARTLAR VE KODLAR Klima, Isıtma, Havalandırma, Yangın Söndürme, Sıhhi Tesisat sistemlerinin tasarımı, imalat ve montajı yerel standart olan TS standartlarına uygundur. Yerel standartların yetersiz kaldığı yerde uluslar arası kabul görmüş standartlar olan NFPA (National Fire Protection Association), DIN, BS, ASHRAE, EN standart, prensip ve yönetmeliklerin en son versiyonlarına uyulmuştur. - TASCHENBUCH FUR HEIZUNG UND KLIMA TECHNIK 2009-10 RECHNAGEL, SPRENGER, SCHRAMEK - PLUMBING ENGINEERING SERVICES DESIGN GUIDE - PUBLIC HEALTH ENGINEERING CIBSE GUIDE G. - TS EN 12056 CAZİBELİ DRENAJ SİSTEMLERİ – BİNA İÇİ - TS EN 806 BİNA İÇİ TESİSATI - İÇME VE KULLANMA SULARININ TAŞINMASI İÇİN ÖZELLİKLER - SANITAR TECHNISCHE ANLAGEN -HUGO FEURICH - ASHRE HANDBOOK FUNDAMENTALS 2009 - ASHRE HANDBOOK APPLICATIONS 2007 - ASHRE HANDBOOK APPLICATIONS 2003 - ASHRE HANDBOOK SYSTEMS & EQUIPMENT 2008 - ASHRAE 90.1-2007(SI EDITION) ENERGY STANDART FOR BUILDINGS EXCEPT LOW-RISE RESIDENTIAL BUILDINGS - ASHRAE 62.1-2007(SI EDITION) VENTILATION FOR ACCEPTABLE AIR 63

QUALITY - ASHRAE 55-2004 THERMAL ENVIRONMENTALCONDITIONS FOR HUMAN OCCUPANCY-ASHRAE 189.1 2009 STANDART OF THE DESIGN OF HIGH PERFORMANCE GREEN BUILDING - TSE 825 BİNALARDA ISI YALITIM KURALLARI 2008 - BEP-BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ-2009 - TS EN 15251 INDOOR ENVINRONMENTAL INPUT PARAMETERS FOR DESIGN AND ASSESSMENT OF ENERGY PERFORMANCE OF BUILDINGS ADRESSING INDOOR AIR QUALITY, THERMAL ENVINRONMENT, LIGHTING AND ACOUSTICS - EN 13779-2007 VENTILATION FOR NON RESIDENTIAL BUILDINGS-PERFORMANCE REQUIREMENTS FOR VENTILATION AND ROOM CONDITIONING SYSTEMS - DIN 1986 ENTWAESSERUNGSANLAGEN - DIN 1988 TRINKWASSERANLAGEN - DIN 1988 T2 WARMWASSERBEREITUNG - DIN 1988 T6 FEUERLOESCH UND BRANDSCHUTZANLAGEN - DIN 4701 WAERMEBEDARF VON GEBAEUDEN - DIN TASCHENBUCH 95 GAS-,WASSER-,UND ABWASSER INSTALLATIONARBEITEN INNERHALB VON GEBAEUDEN VOB/STLB - DIN TASCHENBUCH 90 DAEMMARBEITEN AN TECHNISCHEN ANLAGEN VOB/STLB - DIN TASCHENBUCH 85 LUFTTECHNISCHEANLAGEN VOB/STLB - DIN TASCHENBUCH 84 HEIZANLAGEN UND WASSERERWAERMUNGSANLAGEN VOB/STLB - VDI 2081 GERAEUSCHERZEUGUNG UND LAERMMINDERUNG IN RTL ANLAGEN - DWGV 600,TRGI 1986 TECHNISCHE REGELN FUR GAS INSTALLATION - TÜRKİYE YANGINDAN KORUNMA YÖNETMELİĞİ 2009 TÜYAK - TS EN 12845 SABİT YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİ-OTOMATİK SPRİNKLER SİSTEMLERİ-TASARIM, MONTAJ VE BAKIM - TS EN 671-1 YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİ-HORTUM SİSTEMLERİBÖLÜM 1-YARI SERT HORTUMLU HORTUM MAKARALARI - NFPA 13 STANDART FOR THE INSTALLATION OF SPRINKLER SYSTEMS - NFPA 14 STANDART FOR THE INSTALLATION OF FIRE HOSE SYSTEMS - NFPA 20 STANDART FOR THE INSTALLATION OF FIRE PUMPS - NFPA 90A STANDART FOR THE INSTALLATION OF AIR CONDITIONING&VENTILATION SYSTEMS - NFPA 90B STANDART FOR THE INSTALLATION OF WARM AIR HEATING&AIR CONDITIONING SYSTEMS - NFPA 92A SMOKE CONTROL SYSTEMS - NFPA 92B GUIDE FOR SMOKE MANAGEMENT IN MALLS, ATRIA AND LARGE AREAS

Critical Design Studio

- NFPA 96 STANDART FOR THE INSTALLATION OF EQUIPMENT FOR THE REMOVAL OF SMOKE GREASE LADEN VAPORS FROM COMMERCIAL COOKING EQUIPMENT - NFPA 211 STANDART FOR CHIMNEYS, FIREPLAECES AND VENTS - NFPA 24 INSTALLATION OF PRIVATE FIRE SERVICE MAINS AND THEIR APPURTENANCES - SMACNA HVAC DUCT CONSTRUCTION STANDARTS METAL& FLEXIBLE - SMACNA HVAC SYSTEM TESTING, ADJUSTING&BALACING - SMACNA HVAC SYSTEM DUCT DESIGN - VDI 2052 VENTILATION SYSTEMS FOR KITCHEN - VDI 2053 VENTILATION SYSTEMS FOR CARPARKS - BS 476 part 6&7 CLASSES FOR INSULATION MATERIALS - ASTM E 84 SURFACE SPREAD OF FLAME AND IGNITABILITY - DIN 18232 SMOKE AND HEAT VENTING SYSTEM - DIN 4708 T3 CENTRAL DOMESTIC HOT WATER GENERATION SYSTEM - TS ENV 12097 BİNALAR İÇİN HAVALANDIRMA-KANALLAR-KANAL YAPIM KURALLARI - TS CR 12792 HAVALANDIRMA-BİNALAR İÇİN –SEMBOLLER VE TERMİNOLOJİ - TS 3419 HAVALANDIRMA VE İKLİMLENDİRME TESİSLERİ- PROJELENDİRME KURALLARI - MMO KALORİFER TESİSATI PROJE HAZIRLAMA ESASLARI(Y.No:84) - MMO SIHHİ TESİSAT PROJE HAZIRLAMA ESASLARI(Y.No:122) - MMO GAZ TESİSATI PROJE HAZIRLAMA ESASLARI(Y.No:133) - MMO KAZAN VE BACA(Y.No:155) - NFPA 13 Standard for the Installation of Sprinkler Systems - DIN 1988 T6 Feuerloesch und Brandschutzanlagen - NFPA 90A Standard for the Installation of Air - Conditioning and Ventilating Systems - NFPA 90B Standard for the Installation of Warm Air - Heating and Air Conditioning Systems - NFPA 92A Smoke Control Systems - NFPA 92B Guide for Smoke Management in Malls, Atria and Large Areas - NFPA 96 Standard for the Installation of Equipment for the Removal of Smoke and Grease-Laden Vapors from Commercial Cooking Equipment - NFPA 211 Standard for Chimneys, Fireplaces and Vents - NFPA 20 Installation of Centrifugal Fire Pumps - NFPA 24 Installation of Private Fire Service Mains and Their Appurtenances - DVGW 600, TRGI 1986 Deutscher Verein des Gas- und Wasserfachs Technische Regeln fur Gas Installationen - SMACNA HVAC Duct Construction Standards - ASHRAE Handbook Fundamentals Air Conditioning Heating and Cooling Load Calculation Procedures - ASHRAE Standard 62-1989 Ventilation for Acceptable Indoor Air

Quality - DIN 1946 T2 – 1994 RLT Gesundheitstechnische Anforderungen - DIN 1946 T6 RLT Luftung von Wohnungen - VDI 2081 Verein Deutscher Ingenieure Gerauscherzeugung und Larmminderung in RLT-Anlagen - DIN 1986 Entwasserungsanlagen - DIN 1988 Trinkwasseranlagen - DIN 1988 T2 Warmwasserbereitung

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

ELEKTRİK SİSTEMLER RAPORU

GİRİŞ

Bu rapor, Adana-Seyhan Sucuzade Mahallesi Kentsel Dönüşüm Alanında Kent Meydanı ve Çevresi Kentsel Tasarım Projesine ait elektrik tesisatI servislerİ için belirlenen sistem seçimleri ve tasarım temellerini tarif etmektedir. Elektrik projeleri kapsamında yapıya ait tüm gerekli kuvvetli akım ve zayıf akım sistemleri detaylandırılacaktır. Yapıda tesis edilecek sistemler aşağıda listelenmiştir. - Aydınlatma tesisatı - Acil Aydınlatma tesisatı - Acil Yönlendirme tesisatı - Priz tesisatı - Kuvvet (mekanik Ekipman Besleme) tesisatı - Enerji dağıtım tesisatı - Kesintisiz güç kaynağı tesisatı - Kompanzasyon tesisatı - Topraklama ve yıldırımdan koruma tesisatı - Telefon Tesisatı - Merkezi TV tesisatı - Seslendirme ve Anons Tesisatı - Veri iletişim tesisatı - Yangın algılama ve alarm tesisatı - Kapalı Devre kamera (CCTV) tesisatı - İnterkom Tesisatı - Çevre ve Peyzaj Aydınlatma 2.

PLANLAMA KRİTERLERİ

2.1 GENEL PLANLAMA KRİTERLERİ Yapının yaşayan bir bina olması en önemli planlama kriterlerini esneklik ve genişleyebilirlik olarak ortaya çıkarmaktadır. Günümüzde hızla ilerleyen teknoloji şirketlerin günü yakalamak için kısa ve orta vadede pek çok teknolojik sistemlerinde değişiklik yapmasını gerektirir. Bu nedenle tüm ana kablo dağıtımı asma tavan içinde ve/veya döşeme içinde tesis edilecek kablo kanalları vasıtasıyla yapılacaktır. Elektrik panoları içinde ilave gelebilecek ekipmanlar için rezerv hacim bırakılacak, ayrıca zayıf sistem santrallerinde de rezerv kapasite planlanacaktır. 2.2 UYULACAK STANDART VE YÖNETMELİKLER Yapıya ait elektrik tesisatı planlanırken ve malzeme seçimi sırasında aşağıda belirtilen standart ve yönetmeliklere uyulacaktır. - Enerji ve tabii kaynaklar bakanlığı elektrik iç tesisleri yönetmeliği - Bayındırlık Bakanlığı elektrik tesisatı genel teknik şartnamesi 65

- TSE standartları - TEDAŞ şartname ve yönetmelikleri - Yangından korunma yönetmeliği - Türk Telekom şartname ve yönetmelikleri Yukarıda belirtilen standart ve yönetmeliklerin yetersiz kaldığı durumlarda ve/veya yurtdışı kaynaklı malzemeler için aşağıdaki standart ve yönetmeliklerin önemli görülen bölümlerinden faydalanılacaktır; - IEC (Uluslararası) - VDE / DIN (Almanya) - NEC (ABD) - Ekipman menşe ülke standartları (yukarıda belirtilen standartlardan daha üst seviyede olması durumunda) 2.3 HESAPLAR 2.3.1 Talep Gücü Hesabı Yapıda planlanan ekipmanlara ait kurulu gücün tespitinden sonra uygun eşzamanlılık katsayıları kullanılarak yapının talep gücü belirlenecek, Eşzamanlılık katsayılarının belirlenmesi elektrik iç tesisleri yönetmeliği’ne göre yapılacaktır. 2.3.2 Kablo Gerilim Düşümü ve Isınma Hesapları Son kullanıcıya kaliteli elektrik enerjisi sağlamak için gerilimin belirli sınırlar arasında tutulması gerekmektedir. Bu nedenle kablo kesitleri belirlenirken gerilim düşüm hesapları yapılacaktır. Yapıda trafo ana panosu ile son kullanıcı noktası arasındaki en yüksek gerilim düşümü %5’ten az olacak şekilde planlama yapılacaktır. Ayrıca kablolarda aşırı yüklenmeden doğacak bir ısınmaya ve dolayısıyla yangın tehlikesine mahal vermemek amacıyla kablo akım taşıma kapasiteleri dikkatle tetkik edilecek, kullanılacak kablo tipine göre ısınma hesapları yapılacaktır. 3.

KUVVETLİ AKIM SİSTEMLERİ

Yapıda tesis edilen kuvvetli akım sistemleri genel hatlarıyla özetlenmiştir. 3.1 ENERJİ TEMİNİ VE İHTİYACI Öncelikle yapının toplam bağımsız bölümleri, mekanik ve ortak mahallerin özellikleri dikkate alınarak talep güçü belirlenip yerel doğalgaz firması nezninde enerji müracaatı yapılması gerekir. (Bu müracaat için Tapu fotokopisi,çap,roperli kroki ve vekaletname gerekir) Yapının enerji ihtiyacı, bina bünyesinde veya bina dışında modüler olarak oluşturulacak trafo merkezinden temin edilecektir. Trafo ve orta gerilim proje kapsamı dışındadır. Ancak gerekli mekan rezervasyonu yerel elektrik dağıtım firması fir-

Critical Design Studio

masından alınacak enerji müsaadesine uygun olmalıdır. Trafo merkezi yapı bünyesinde olması planlanacaksa yaklaşık 70 m² alan gerekmektedir. Bu alan yol ile irtibatlı olabilecek duruma ve yerel elektrik dağıtım firması yetkililerinin onaylayacağı bir mahal olmalıdır.

3.4 PRİZ TESİSATI

3.2 KOMPANZASYON TESİSATI

- Koridorlarda temizlik amaçlı uygun sayıda priz tesis edilecektir. - WC’lerde ayna yanında 1 adet kapaklı priz - Kapalı otopark ve tesisat hacimlerinde en az 1 adet olmak üzere yeterli sayıda trifaze priz planlanacaktır. - Zayıf akım tesisatı ile koordineli olarak her TV prizinin yanında bir adet normal ve her data prizinin yanında en az 1 adet priz tesis edilecektir. - Duvarda yan yana tesis edilecek kuvvetli akım ve zayıf akım prizleri kombine kasa içinde planlanacaktır.

Yapıda ortak kullanım alanlarına yönelik sayaç tesisatı için kompanzasyon tesisatı tesis edilecektir. 3.3 AYDINLATMA TESİSATI Yapıda aydınlatma tesisatı konforlu ve verimli bir çalışma ortamını sağlamak amacıyla özel olarak tasarlanacaktır. Aşağıda yapıda bulunan mahaller için aydınlatma kriterleri ayrı ayrı incelenmiştir. Ofisler: Personelin kullanacağı bu hacimlerde aydınlatma seviyesi olarak 300 lux sağlanacak şekilde planlama yapılacaktır. Hem ekonomik ışık veren, hem de renk karşılaması yüksek olan 84 serisi flüoresan ampuller kullanılacaktır. Bu hacimlerde yoğun monitör kullanımı olacağı düşünülerek yansımayı en aza indirecek petekli (louvre) armatürler kullanılacaktır. Aydınlatma kumandası mahallinden anahtarla yapılacaktır. Depolar: Depolarda ise 100 lux olacak şekilde planlama yapılacaktır. Bu hacimlerde önü opal pleksiglas kapaklı etanş armatürler kullanılacaktır. Aydınlatma kumandası mahallinden anahtarla yapılacaktır. Otopark: Otoparklarda min 50 lux olacak şekilde aydınlatma tesisatı yapılacaktır.Bu mahallerde kullanılacak armatürler LED ampullü ve sensörlü armatürler olacaktır. Dolaşım alanları: Dolaşım alanlarında aydınlatma tesisatı LED,flüoresan ve/veya compact flüoresan ampullü gömme spot armatürler ile çözülecek ve 100 lux aydınlatma seviyesi sağlanacaktır. Aydınlatma kontrolü anahtar. sensör ile planlanacak ve hem mahallinden ve hem de merkezi kumanda imkanı sağlanacaktır. Teknik hacimler: Teknik hacimler aydınlatma seviyesi 150 lux olacak şekilde planlama yapılacaktır. Bu hacimlerde flüoresan ampullü etanş tip armatürler kullanılacaktır. Aydınlatma kumandası mahallinden anahtarla yapılacaktır.

Priz tesisatı odanın kullanım amacına göre çok değişiklik gösteren bir tesisat olmakla birlikte temel olarak aşağıdaki prensipler uygulanacaktır;

3.5 TOPRAKLAMA VE PARATONER TESİSATI Yapıda her elektriksel hata anında erken açmayı sağlamak ve yangın, can ve mal güvenliğini sağlamak için bir topraklama tesisatı yapılacaktır. Genel prensip olarak yapıda bulunan tüm prizler, metal gövdeli aydınlatma armatürleri, tablo karkasları ve diğer metal aksam (kablo rafları, asma tavan taşıyıcı sistemleri, su boruları vb.) topraklanacaktır. Yapının genel topraklama elektrot sistemi olarak yapı çevresinde bakır çubuklar çakılacak ve çubukları irtibatlarından bakır iletken tesis edilecektir. İlave olarak temel betonu içinde bir temel topraklama sistemi oluşturulacak ve birçok noktadan çevre topraklama setine irtibatlandırılacaktır. Yapıda personeli kaçak akımlara karşı korumak ve kaçak akım nedeniyle çıkabilecek bir yangını engellemek amacıyla kaçak akım koruma şalterleri planlanacaktır. Nedensiz amaçları en aza indirmek ve işletme devamlılığını sağlamak amacıyla kaçak akım şalterleri dağıtılmış olarak planlanacaktır. Yapıyı yıldırmadan korumak amacıyla aktif paratoner ve gerekli topraklama ağından oluşan bir paratoner tesisatı planlanacaktır. 4.

ZAYIF AKIM SİSTEMLERİ

Yapıda tesis edilen zayıf akım sistemleri genel hatlarıyla aşağıda özetlenmiştir. 4.1 TELEFON TESİSATI Telefon projesi Türk Telekom şartnamelerine uygun olarak projelendirilecek. Konutlardan güvenlik merkezi ile yapı içinde konuşmayı sağlayacak interkom sistemı olacak. Tüm telefon prizleri RJ11 jaklı olarak seçilecek Beher telefon prizine a adet CAT6 kablo çekilecek . Tüm kutularda ve ana kolon hatlarında gelecekte kullanım için rezerv planlanacaktır.

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

ELEKTRİK SİSTEMLER RAPORU

4.2 MERKEZİ TELEVİZYON TESİSATI Yapıda kablolu ve/veya uydu yayınlarının izlenebilmesi amacıyla bir TV santralı ve tesisatı planlanacaktır. Sistem santralı, ilgili santral odası bünyesinde tesis edilecek ve özellikleri işverenin istekleri doğrultusunda detaylandırılacaktır. Bu amaçla yayın kaynağı (kablolu/uydu) ve kaç kanal yayın yapılacağı konusunda işverenin görüşü alınacaktır. Ancak sisteme ait tesisat santral özelliklerine göre değişmeyeceği için santral özellikleri imalat aşamasında da belirlenebilir. 4.3 SESLENDİRME TESİSATI Binada dolaşım alanlarında anons ve arka plan müzik yayın amaçlı bir seslendirme santralı, ilgili santral odası içinde tesis edilecek ve 100’ta dağıtıma uygun olacaktır. Santral bünyesinde ses kaynakları, ön ve güç amplifikatörleri, anons mikrofonu ve zon seçici ile genel hacimler ses ve kanal kontrol üniteleri bulunacaktır. Yapıda tüm genel dolaşım hacimlerinde, otoparkta ve yükleme platformlarında seslendirme amaçlı hoparlör tesis edilecektir. Asma tavan veya duvar tipi hoparlörler planlanacaktır. Yapı içinde farklı bölümlere anons yapılabilmesi için sistem zonlara bölünecektir. 5.

GÜVENLİK SİSTEMLERİ

Yapıda tesis edilen güvenlik sistemleri genel hatlarıyla aşağıda özetlenmiştir. 5.1 YANGIN ALGILAMA VE ALARM TESİSATI Yapıyı, içindeki insanları ve ekipmanları yangına karşı korumak ve insan tahliyesini sağlamak için adresli sistemde çalışan yangın algılama ve alarm tesisatı planlanacaktır. Sistem adresli dedektör ve butonlar, alarm kornaları ve algılama ve alarm santralından oluşacaktır. Sistem santralı ilgili santral odasında tesis edilecek ve adresli sistemde çalışabilen, mikroişlemci kontrollü, programlanabilir, alfanümerik displayli, modüler özellikte, kendi akü ve güç kaynağı olan tipte ve aşağıdaki özelliklere haiz olacaktır. - Tüm dedektör, buton ve hoparlörler ile kabloları süpervize edecektir. - Alarm anında ilgili zonlara alarm verecektir. - Alarm anında modem vasıtası ile istenilen telefonları arayarak sesli bilgi aktarabilecektir. - Havalandırma santralleri ve eksoz aspiratörlerini durduracaktır. - Duman tahliye kapaklarına ve yangın damperlerine ikaz verecektir.(varsa) - Yangın pompalarını monitör edecektir. Tüm yapı kontrol altına alınacaktır. Dedektörler her mekanda çıkabilecek yangına uygun özellikte planlanacaktır. Dedektörler adresli tipte, aktive olduklarını belirten led lambalı olacaktır. Kullanılacakları yerlere göre dedektör tipleri aşağıda verilmiştir. 67

1. Kombine ısı dedektörü: Tesisat hacimlerinde, garajda, mutfakta. 2. Duman dedektörü: Diğer hacimlerde. Yangın alarm butonları adresli tipte olacak ve zonlar arası geçişlerde, binadan çıkış noktalarında ve merdiven sahanlıklarında tesis edilecektir. Yapıyı tahliye etmek amacıyla alarmın her yerden duyulabileceği sayıda ve noktalarda duvar tipi alarm klaksonları planlanacaktır. 5.2 KAPALI DEVRE KAMERA (CCTV) TESİSATI Yapı giriş-çıkış noktalarını, ana dolaşım güzergahlarını kontrol altında tutmak amacıyla kamaralar ve santralden oluşan bir CCTV tesisatı planlanacaktır. Tüm kameralar renkli özellikte ve çok düşük aydınlatma sevilerinde dahi kayıt yapabilecek özellikte olacaktır. İzledikleri bölgeye uygun geniş veya dar açılı lensle donatılacaktır.

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

PERSPEKTİFLER

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

PERSPEKTİFLER

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

PERSPEKTİFLER

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

PERSPEKTİFLER

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ

PERSPEKTİFLER

Critical Design Studio

ADANA – SEYHAN SUCUZADE MAHALLESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANINDA KENT MEYDANI VE ÇEVRESİ KENTSEL TASARIM VE MİMARİ PROJESİ 2016 H o c a Ta h s i n S t . N o : 1 5 / 2 34425 Karaköy-Istanbul / TURKEY +90 212 806 60 73 center[at]criticaldesignstudio.com