6 minute read
Lespakket basisonderwijs
In de natuur is alles met elkaar verbonden
Elke plant en elk dier heeft een eigen taak in de natuur. Ze hebben elkaar nodig en werken samen. Zo zijn insecten heel belangrijk voor vogels als voedsel, maar ook voor kikkers en hagedissen. Tegelijkertijd kunnen insecten en wilde planten weer niet zonder elkaar.
Advertisement
Zo zijn er wel 350 verschillende soorten wilde bijen in Nederland. Veel van die bijen halen het liefst nectar en stuifmeel bij wilde planten.
Wat zijn wilde planten eigenlijk?
Dit zijn planten die van nature ‘in het wild’ voorkomen in Nederland. Deze planten voelen zich thuis in ons land. Je ziet ze in het bos, in de berm, bij riviertjes of beekjes. Overal waar de natuur zijn gang kan gaan. Kijk maar eens om je heen als je op de fiets zit of door het bos loopt!
Elke bijensoort heeft haar favoriete wilde planten. Deze bloemen kent zij van binnen en van buiten! Zij weet precies welke fratsen zij moet uithalen om de nectar eruit te halen. Als deze bloemen verdwijnen dan heeft zij niets te eten en dan zal ook zij verdwijnen… Ook vlinders, wantsen, sprinkhanen, muggen, luizen en nog veel meer andere kleine beestjes zijn dol op wilde planten. Ze halen nectar en stuifmeel bij de bloemen, eten van het blad of de stengel. Of ze leggen er hun eitjes op.
Wilde planten zijn dus belangrijk voor insecten, maar wat is belangrijk voor de plant?
Wilde planten lokken insecten expres met nectar. Dit doen ze omdat als insecten nectar komen drinken, ze ook stuifmeel meenemen en verspreiden. Bij bijen blijft stuifmeel bijvoorbeeld aan hun poten kleven. Daardoor bestuift de bij de volgende bloem waar hij nectar drinkt. Bestuiving zorgt er voor dat planten zaden maken. En uit die zaadjes kunnen weer nieuwe planten groeien!
Wat is nectar?
Nectar is een vloeistof met veel suiker die door planten wordt gemaakt. Insecten vinden het lekker. Het is voedsel dat hen de energie geeft om te vliegen.
Wat heeft de plant nodig om te groeien en bloeien? Natuurlijk zon en water. Maar ook gezonde en levende bodem waarin van alles rondkruipt: regenwormen, mijten, schimmels en bacteriën. Deze bodemdiertjes zijn dag en nacht bezig om dode planten en dieren op te eten en op te ruimen. Hun poep is heel gezond voor planten. Zonder bodemdieren geen goede grond! Uilen houden van muizen. Als avondmaal. Maar muizen zijn slim. Ze schuilen in heggen en struiken, maar ook in weilanden vol wilde bloemen…. daar kan de uil ze niet snel pakken. In bloemweides schuilen nog meer dieren: sprinkhanen, lieveheersbeestjes en kleine vogeltjes. Reeën verstoppen er hun net geboren kalfjes en hommels maken er nesten in de grond.
De grauwe klauwier
De grauwe klauwier eet grote insecten zoals hommels, kevers en bijen, maar ook wel eens jonge vogels. Voordat hij ze opeet, prikt hij ze eerst aan een doornenstruik. Best wel luguber!
Pyamaschildwants
De Pyamaschildwants
De Pyamaschildwants vind je vaak op Peen. Wat een toffe wants! Hij is zo fel gekleurd zodat vogels denken dat hij giftig is. Dan eten ze hem niet op.
De Peen
Wist je dat het zaad van Peen haakjes heeft? Zo blijven zaadjes haken aan de vacht van een dier. Ze reizen mee naar een ander plekje waar ze op de grond vallen. Een slimme truc van de plant om zaadjes in de natuur te verspreiden!
Peen
Rups van de Koninginnenpage Torenvalk
Steenuil Wilg
Grauwe klauwier
Meidoorn
Sleedoorn Geelgors Sleedoornpage
Pinksterbloem Oranjetipje Hommel Eik
Eikenprocessierups nest
Veldsalie Hondsroos
Wist je dat een bloemenweide natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups aantrekt? De geniepige sluipwesp legt bijvoorbeeld zijn eitjes in de eikenprocessierups. Als het sluipwespeitje uitkomt, eet de larve de rups van binnenuit op. De rups gaat dan dood. Gemeen, maar ook handig! Want de eikenprocessierups veroorzaakt veel jeuk bij mens en dier.
De Sleedoornpage
De Sleedoornpage legt haar eitjes het liefst op een tak van de Sleedoorn. Vandaar de naam! Sleedoornpages zijn mooie maar kleine vlindertjes. Om elkaar in het uitgestrekte landschap toch te vinden, spreken ze af in de top van de grootste boom in de omgeving. Slim hè!
Het Oranjetipje
Het Oranjetipje legt haar eitjes graag op de Pinksterbloem.
Veldsalie
Veldsalie krijgt veel bezoek van hommels, bijen en vlinders.
Inheemse haag
Planten en insecten vormen speciale teams!
Help insecten, zet de wereld in bloei!
Vogels
Wilde planten Insecten
Vruchtbare bodem Psssst…. In Nederland zijn er niet zo veel wilde bloemen meer, daarom gaat het niet goed met insecten zoals vlinders en wilde bijen. Maar jij kan daar iets aan doen…! Zet de wereld in bloei en zaai zaadjes van Cruydt-Hoeck. Lees achterop hoe dat moet.
Ken jij nog andere slimmigheden van planten om hun zaad te verspreiden?
De rups van de Koninginnenpage
Als je geluk hebt vind je de rups van de prachtige koninginnenpage op Peen. Deze rups eet graag het blad van Peen. Ze zijn een mooi team!
In een bloemenweide gonst het van het leven. Probeer maar eens! Ga zittend op je hurken een poosje luisteren naar de natuur….
Sprinkhaan Middelste teunisbloem
Pimpelmees
De pimpelmees
Zie je de pimpelmees? Net als koolmezen eet hij zaadjes van de Middelste teunisbloem. En wist je dat de teunisbloem alleen ’s nachts bloeit? Nachtvlinders drinken dan in het donker nectar bij die prachtige gele bloemen.
Duizendpoot
Ridderzuring Rode klaver
Pissebed Paardenbloem
Penwortel Regenworm
De Rode klaver
Rode klaver voedt de bodem met stikstof uit de lucht. Stikstof is voedsel voor andere planten. Met zijn nectar is hij ook vrijgevig: veel hommels bezoeken Rode klaver.
Penwortel
De diepe penwortels van Paardenbloem en Ridderzuring maken de grond los. Zo komt er regenwater in de bodem, maar ook zuurstof. Fijn, dan kan de grond ademen en kunnen planten drinken!
Voor 60 procent van alle vogels zijn insecten hun lievelingsmaal!
Veldmuis
Gewone Margriet
Wormenpoep = gezond! Weet je nog? De poep van bodemdiertjes = gezond! Hoe meer bodemdieren je vindt in je achtertuin, hoe gezonder de grond. Ga maar eens graven!
De paardenbloem
Een paardenbloem saai? Welnee! Heel veel vlinders zijn dol op de nectar van Paardenbloemen, zoals de argusvlinder, citroenvlinder, oranjetipje, kleine vos, koolwitjes en de dagpauwoog. Deze vlinders worden in het vroege voorjaar wakker uit hun winterslaap. Dan bloeien er nog weinig planten waar ze nectar kunnen drinken. Maar wel die vrolijke paardenbloemen!Bestel uw lespakket op
cruydthoeck.nl/ educatie
Cruydt-Hoeck wil graag kinderen inspireren met natuurlijke prikkels in hun directe omgeving. Door inheemse bloemenweides op schoolpleinen, in parken en achtertuinen te creëren, raken kinderen bekend met wilde bloemen en gaan ze ervan houden.
Een wilde bloemenweide bruist van het leven en is de perfecte plek voor kinderen om te ontdekken hoe mooi de natuur is en hoe de relatie tussen planten, insecten en andere dieren in elkaar steekt. Met een loep pissebedden, wantsen of vlinders bekijken, observeren hoe bijen nectar halen bij bloemen, zelf zaad oogsten en vervolgens weer zaaien, het kan allemaal in een wilde bloemenweide!
Bestel ons lespakket Wilde bloemen & Insecten!
s Wortels&Vleug e l
Cruydt-Hoeck heeft een lespakket ontwikkeld in opdracht van ‘Wortels & Vleugels’, een programma voor duurzaamheidseducatie van Kunst & COO in de gemeente Ooststellingwerf. Dit pakket voor basisschoolleerlingen (groep 4, 5 & 6) bevat een rijk geïllustreerde lesfolder over de relatie tussen wilde planten & insecten. Kinderen worden uitgedaagd tot het doen van een bodemtest (onderzoek de grond op het schoolplein), het zaaien van een eigen bloemenweide of het tekenen van een natuurschatkaart. In het lespakket vindt u uiteraard ook een kleurrijk bloemenmengsel om te zaaien in de schooltuin of op het speelplein.