ADRIAEN WILLAERT AWARD FESTIVAL Festivalbrochure — sep > nov 2018
Voorwoord —
Deze brochure is een historisch kleinood. Een eersteling, de frisse geboorte van een hoogstaand muziekfestival en de instelling van de Adriaen Willaert Award. Een eerbetoon in lengte van dagen aan deze wereldberoemde kunstenaar en kind van onze stad. Dit initiatief vanuit de Stad met de steun van STAP en De Spil kan rekenen op hun professionele kracht om tot bloei te komen en benadrukt hun rol. De realisatie in 2017 door de Marnixringen van het monument van de renaissance polyfonist Adriaen Willaert, biedt een unieke kans om onze stad Roeselare een wereldwijde uitstraling en prestige te verlenen in deze niche van het internationale muzieklandschap. Met de instelling van de twee jaarlijkse Adriaen Willaert Award gaan we een dubbele weg op. De Award Adriaen Willaert International waardeert een wereldbrede aandacht voor het oeuvre van Willaert en zijn toenmalige tijdgenoten I Fiamminghi. De Award honoreert musici, musicologen , gezelschappen en instanties die door hun daadkracht Willaert en bij extensie de Vlaamse polyfonisten internationaal onder de aandacht brengen en het muzikale erfgoed exploreren, bewaren en verspreiden. Het festival biedt een staalkaart.
De prestigieuze Life Achievement Adriaen Willaert Award wil de artistieke erkenning uit dragen van Vlaamse componisten, dirigenten, vocalisten, instrumentalisten, muziekpedagogen of divers samengestelde koren en orkesten. Kortom, een levenslange inzet voor de bloei van het muziekonderwijs in Vlaanderen, een uitzonderlijke bijdrage tot de Vlaamse of internationale componistenscène, een bijzondere band of engagement met Roeselare of de regio zijn hier de elementen die van cruciaal belang zijn. Het festival brengt vrienden van de muziek samen. Dank aan iedereen die hielp om deze droom te realiseren. Voor melomanen en muziekliefhebbers, alvast een fijn moment, een nieuw geluid in Vlaanderen en in de internationale muziekwereld. De persoonlijkheden die deze Awards in 2018 krijgen worden bij de start van het festival bekend gemaakt. Op 30 september 2018 volgt de huldiging in het cultuurcentrum en aansluitend een Venetiaanse receptie in het enig mooi Vlaamse renaissance kasteel van Rumbeke. Dirk Lievens Schepen van Cultuur  
Het festival —
Naast de uitreiking van de awards organiseren we een reeks van concerten met ‘oude muziek’. Hieronder verstaan we meestal de klassieke muziek, van Gregoriaans tot de late 18°eeuwse barok. Maar ‘oude’ muziek was natuurlijk ooit ‘nieuw’: hedendaags, soms avant-garde, en vanaf de late 17° eeuw was oude instrumentale muziek ook heel erg populaire muziek, ‘popmuziek’ dus om op te dansen of thuis te spelen op viool, traverso of klavecimbel. Natuurlijk zetten we ‘onze’ Adriaen Willaert in de kijker. Voor zijn religieuze oeuvre zorgt het Roeselaars Kamerkoor tijdens 2 avondconcerten. Enkele van zijn ricercare en villanella’s klinken tijdens de academische zitting. Daarnaast een selecte keuze uit 4 eeuwen muziek, gezongen en gespeeld door topensembles uit eigen land. Graindelavoix zingt Engelse gezangen uit de late 15°, vroege 16° eeuw. Utopia Ensemble plaatst de vernieuwer van de 17° eeuw Caudio Monteverdi in de kijker. Vox Luminis en B’Rock loodsen ons naar hoog- en laatbarok met muziek van Bach, Händel, Vivaldi.
AMARYLLIS DIELTIENS / BART NAESSENS / ROESELAARS KAMERKOOR HULDECONCERT ADRIAAN WILLAERT
s e p t e m b e r
—
DO 13 SEP 20U30 Sint-Martinuskerk Oekene Plaats 3 Roeselare — basis €25 abo/reductie €18
Adriaen Willaert werd in 1527 benoemd tot kapelmeester van de San Marco-basiliek in Venetië, wat hij zou blijven tot aan zijn dood in 1562. Geboren in Rumbeke, zal hij in zijn jongensjaren hebben gezongen in de kerk van Oekene, in die ‘uithoek’ (Hoeckene) van Rumbeke. Koor en solisten brengen een eerbetoon aan Willaert met muziek van de meester, en een waaier van composities van Monteverdi, De Rore, Bikkenbergs, Josquin des Prez, Isaac,… Onder leiding van Bart Naessens zingen het Roeselaars Kamerkoor en Amaryllis Dieltiens, Ruth van Killegem en Thomas Deprez zijn de blazers van dienst. Een organisatie van OekeneNV.
FLORID STYLE, SINGING THE VIRGIN A L’ANGLAISE
—
O.-L.-Vrouwekerk St-Hubrechtsstraat Roeselare —
basis €8 €5 voor leden van TOON vzw
Tijdens dit concert maken we kennis met Engelse muziek van rond 1500, gecomponeerd voor het Eton College. Kom je verwonderen over de expressie, kom de intensiteit beleven. Oprichter en artistiek leider van Graindelavoix, Bjorn Schmelzer, interesseert zich in de geschiedenis van oud vocaal repertoire en in hun interpretatie. Hij onderzoekt dit steeds vanuit antropologisch, etnomusicologisch standpunt en bekijkt ook de sociale geografie. Met die verfrissende inzichten gaat zijn vocaal ensemble aan de slag. De muzikanten, een internationaal gezelschap, hebben ook nog eens een verschillende achtergrond en scholing, De acht zangers zingen allemaal recht uit het hart, met een unieke en uitgesproken expressiviteit. Wie dit wenst kan een kussen meebrengen en plaatsnemen op de grond dicht bij de zangers. Een organisatie van Toon v.z.w.
s e p t e m b e r
GRAINDELAVOIX
VR 21 SEP 19U30
UTOPIA ENSEMBLE ITALIAANSE MADRIGALEN
—
ZO 23 SEP 11U Schouwburg De Spil —
basis €16 abo/reductie €14
s e p t e m b e r
Aperitiefconcert
‘Si dolce è’l tormento’, onder deze vlag varen we naar de vroegbarok waar tekstexpressie en gevoel primeren op de muzikale lijn. Prachtige liefdesmadrigalen en tranerige lamenti nemen ons mee op een expressieve reis tussen verlangen en smart. Utopia Ensemble belicht in dit concert de grote Italiaanse componisten Willaert, de Wert en Monteverdi. Adriaen Willaert is Roeselarenaar, maar werkte zijn hele leven in Venetië. Jacques de Wert is afkomstig uit Antwerpen en verhuisde als knaap ook naar Italië. In Mantua was hij de mentor van de grote Claudio Monteverdi. Van deze laatste horen we het ontroerend mooie ‘Lamento della ninfa’. Het jonge vocaal ensemble verenigt vijf zangers: Veerle Van Roosbroeck, Bart Uvyn, Adriaan De Koster, Lieven Termont en Bart Vandewege. Zij genoten jarenlange ervaring bij gerenommeerde ensembles zoals Collegium Vocale Gent, Huelgas Ensemble, Capilla Flamenca… Hun samenzang zorgt voor een doorleefde, rijke klank en wordt ondersteund door klavecimbel en viola da gamba.
WILLAERT WIND ENSEMBLE / ROESELAARS KAMERKOOR
ZO 30 SEP 11U De Spil Roeselare / Kasteel Rumbeke — gratis
UITREIKING ADRIAEN WILLAERT AWARDS
De uitreiking van de Adriaen Willaert Award is een nieuw initiatief van de stad Roeselare. Hiermee wil de stad musici eren die op een buitengewone wijze zorgen voor een blijvende aandacht voor het werk van Adriaen Willaert, één van Roeselaars beroemdste zonen! De plechtige uitreiking op 30 september (om 11u) plaatsen we in de grote ruimte van onze Spilhal, en zal worden opgeluisterd door het Willaert Wind Ensemble en solisten van het Roeselaars Kamerkoor. Nadien nodigen we je graag uit voor een receptie in de tuin van het kasteel van Rumbeke.
s e p t e m b e r
—
ROESELAARS KAMERKOOR / WILLAERT WIND ENSEMBLE / JAN VUYE
VR 12 OKT 20U O.-L.-Vrouwekerk St-Hubrechtsstraat Roeselare — €15
MUSICA SACRA NEL SILENZIO
~stil·te {de; v; meervoud: stilten, stiltes} 1
Afwezigheid van geluid of beweging: in stilte, ongemerkt; de stilte voor de storm,
2
Aanmaning tot rust
o
b
e
r
—
VR 12.10 | 20u00 Musica sacra nel silenzio O.-L.-Vrouwekerk Roeselare UITVOERDERS: Het Roeselaars Kamerkoor Jan Vuye, orgel Het Willaert Wind Ensemble Bart Naessens, artistieke leiding
k
Stilte… op het eerste zicht niet te rijmen met Muziek. Hoewel… Onder leiding van Bart Naessens gaan zangers en musici op zoek naar de vele facetten van stilte. De Lamentaties van Tallis, de polyfone werken van ‚onze’ Willaert en de muziek van Purcell en Schütz kunnen aanzien worden als mijlpalen binnen het polyfone oeuvre. Ze toonzetten op magistrale wijze de inhoudelijke woorden van al deze aangrijpende teksten. De hedendaagse componisten Morten Lauridsen en Ola Gjeilo zijn dan weer representatief voor een mystieke compositiestijl, typerend voor een huidige trend binnen de Scandinavische en Amerikaanse vocale tradities. Door hun harmonisaties en tekstbehandeling schilderen ze letterlijk een muzikaal kader waarbinnen eigen emotie een plaats krijgt.
o
t
KAARTEN: € 15 | via www.despil.be
Een organisatie van Pastorale Eenheid Sint-Franciscus.
B-ROCK / DOROTHEE OBERLINGER (DE) VIVALDI / HÄNDEL
Schouwburg De Spil inleiding om 19u15 —
basis €16 abo/reductie €14
v
Dorothee Oberlinger is blokfluitiste en trad als soliste op met verschillende beroemde ensembles en barokorkesten, zoals Musica Antiqua Köln en the Academy of Ancient Music.
o
B’Rock veroverde de voorbije jaren de grote Europese podia. Ze staan bekend voor een vernieuwende programmering met zowel oude als eigentijdse muziek. Naast concerten op de podia van prominente concertzalen en festivals reizen ze dit jaar ook naar Hong Kong en Beijing.
n
Onder leiding van de Duitse blokfluitiste Dorothee Oberlinger brengt B’Rock een avondvullend programma met concerti van Vivaldi, Händel en Geminiani. Tussen deze schitterende muziek uit de 18de eeuw spelen ze enkele composities van hedendaagse componisten als John Cage en Terry Riley, wat zorgt voor een boeiende confrontatie over eeuwen heen.
e
m
b
e
r
—
ZA 24 NOV 20U
VOX LUMINIS (EU) DE FAMILIE BACH
—
WO 28 NOV 20U Schouwburg De Spil inleiding om 19u15 —
n
o
v
e
m
b
e
r
basis € 20 abo/reductie € 18
Bach had niet alleen componerende zonen, maar ook muzikale voorouders, die ten onrechte in de schaduw bleven van de grote Johann Sebastian. Gelukkig zijn de zangers van Vox Luminis als chte schatgravers op zoek gegaan naar de mooiste stukken uit Bachs rijke familie. Ze vonden heerlijke muziek die ze combineren met Bachs sublieme ‘Jesu meine Freude’. Een deel van het programma verscheen al op cd, die alom de hemel is ingeprezen. “Vox Luminis, het vocaal ensemble rond de zanger Lionel Meunier, schiet als een vuurpijl de hemel in”, schreef De Standaard in 2014 toen ze de prestigieuze Gramophone Award in de wacht sleepten. Het meest bijzondere kenmerk van het ensemble is de samenhang van stemkleuren, versterkt door de individuele kwaliteit en persoonlijkheid van de zangers. Ze dragen hun passie voor oude muziek vol overtuiging aan ons over.
ADRIAEN WILLAERT, een korte biografie
— Adriaen Willaert wordt rond 1490 geboren in Rumbeke, deelgemeente van Roeselare. 0p jonge leeftijd trekt hij naar Parijs om er rechten te studeren aan de Sorbonne. Na een ontmoeting met de Franse componist Jean Mouton , besluit hij zijn leven aan de muziek te wijden. In 1511 keert hij terug naar Vlaanderen, studeert aan de universiteit van Leuven en behaalt er de Magister titel. Na zijn studietijd verblijft Adriaen Willaert vanaf ca. 1515 in de kringen van de beroemde familie d’Este uit Ferrara. In deze stad, die tot ver in de zestiende eeuw een aantrekkingspool zou blijven voor kunstenaars en intellectuelen, dient hij achtereenvolgens kardinaal Ippolito I - met wie hij ook naar Rome, Milaan en Hongarije reisde - , hertog Alfonso I en diens zoon Ippolito II. Tijdens deze periode verschijnen de eerste motetten en chansons van hem in prestigieuze handschriften en drukken, zoals de Medici-codex (ca. 1518) en de Motetti novi e chanzoni franciose a quatro sopra doi (Venetië, 1520). In het jaar 1527 wordt hij door de Venetiaanse doge uitgenodigd kapelmeester te worden van de San Marcobasiliek, een functie die hij tot aan zijn overlijden in 1562 zal blijven uitoefenen. Hij is verantwoordelijk voor de leiding van alle muziekuitvoeringen en het contrapunt-onderricht van de zangers. Beroemde leerlingen zijn Cipriano de Rore, die hem in 1563 als kapelmeester zal opvolgen, en Gioseffo Zarlino, beroemdste muziektheoricus van de zestiende eeuw. Hij is
ook actief betrokken bij het muziekleven aan het hof, de salons en de accademie, waar muziek en poëzie de motor zijn voor de ontwikkeling van het humanisme. In december 1562 overlijdt Willaert, na 35 jaar trouwe dienst als kapelmeester van een van de meest gerenommeerde muzikale centra die Europa op dat moment kende. Zijn dood wordt niet alleen in gedichten beklaagd, maar ook in treurzangen: onder meer Andrea Gabrieli, Cipriano de Rore en Lorenzo Benvenuti brengen zo een eeuwigdurend eerbetoon. Willaerts oeuvre is divers én uitgebreid. Naast de vele missen, hymnen en dubbelkorige psalmen die hij schrijft voor de diensten in de San Marco, componeert hij veel wereldlijke muziek. De madrigalen zijn eerder ernstig, op tekst van de veertiende eeuwse Petrarca, maar voor de Venetiaanse carnavalstijd componeert hij ook parodieën op deze ernst: villanesca’s met volkse melodieën en ondeugende teksten. Voor de publicatie van zijn oeuvre kan hij rekenen op een bloeiende Venetiaanse muziekdruk, die in de zestiende eeuw een absoluut hoogtepunt kent. Ook in Frankrijk, Duitsland en Vlaanderen verschijnen zijn composities geregeld in druk.
Bron: www.adriaenwillaert.be
TICKETINFO —
Concert 13 september HULDECONCERT TE OEKENE tickets: oekeneNV@live.be, info: oekenenv.wordpress.com
Concert 21 september GRAINDELAVOIX IN O.L.V.-KERK tickets: info@toonvzw.be info: toonvzw.be
Alle andere concerten: despil.be / 051 265 700 — (c) foto’s: Marco-Borggreve, KoenBroos, B’Rock: Davy Depauw, Mirjam Devriendt / Vox Luminus: David Samyn
V.U. Dirk Cornelis - H. Spilleboutdreef 1 - 8800 Roeselare
een organisatie van:
partners: