kameleon
Museum Cultuur Strombeek Gent voor kinderen en families
HET DING 11.01.2013 - 07.02.2013
Ben je een ontdekker? Ben je een denker? Ben je een doener? Wandel met de vragen in dit boekje van kunstwerk naar kunstwerk. Museumcultuur Strombeek/Gent is een unieke samenwerking tussen Cultuurcentrum Strombeek en S.M.A.K. Gedurende vier jaar wordt er in Cultuurcentrum Strombeek per kalenderjaar één triptiek en één diptiek uitgewerkt in samenspraak met S.M.A.K en in dialoog met bevoorrechte getuigen uit de kunstwereld. Naast kunstwerken uit de collectie van S.M.A.K., die meer dan 2000 werken omvat, wordt er ook ander en nieuw werk getoond van kunstenaars van vroeger en nu. *S.M.A.K. is het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst Gent
In de tentoonstellingsgids voor kinderen en gezinnen staan vragen en opdrachten die je kunt gebruiken tijdens je tentoonstellingsbezoek. Op die manier kom je meer te weten over de tentoonstelling, de kunstwerken en de kunstenaars. Je hoeft natuurlijk niet al de kunstwerken in dit boekje te bekijken. Je kunt er ook één of twee uitkiezen. Blijf daarom dicht bij elkaar zodat je samen naar de werken kunt kijken, ze samen kunt ontdekken, er samen over kunt praten, fantaseren, nadenken en vertellen. Tijdens de openingsuren van het onthaal van Cultuurcentrum Strombeek kan je schrijf- en tekenmateriaal lenen om de opdrachten tijdens je bezoek uit te voeren. Ruim alles netjes op en breng alles terug als je klaar bent!
Welke dingen heeft een schilder nodig als hij een kunstwerk maakt? Heeft hij alleen verf en een penseel nodig? De tentoonstelling About Waves bestaat uit drie delen en gaat over schilderkunst van vroeger en nu. Het eerste deel van de tentoonstelling, Het Ding, toont werken van kunstenaars die weten hoe je met verf, kleur en licht kunt spelen. Dat weten ze, omdat ze veel ervaring hebben en al veel kunstwerken gemaakt hebben. Iedereen wordt elk dag een beetje ouder, een beetje wijzer, een beetje beter,… Dat geldt ook voor kunstenaars. Bijna alle kunstwerken in de tentoonstelling werden ongeveer veertig of vijftig jaar geleden gemaakt. Vind je vijftig jaar oud? Vind je dat héél oud? Hoe zie je aan mensen dat ze niet meer zo jong zijn? Hoe zien ze eruit als ze oud zijn? Hoe zit dat eigenlijk met kunstwerken? Schilderijen die veertig of vijftig jaar geleden gemaakt werden, zien die er nu anders uit? Kan je aan een schilderij zien of het oud of nieuw is? Wat denk je?
Wat heeft de kunstenaar met de vier schilderijen gedaan? Heeft hij ze met witte verf overschilderd omdat hij er niet tevreden mee was? Probeert hij iets te verstoppen? Wat denk je?
Philippe Van Snick houdt van kleur en van zwart en wit. Kan je dat zien op de vier schilderijen in de tentoonstellings ruimte? Vind je het een goed idee om schilderijen te overschilderen waardoor je niet goed kan zien van welke kleuren, vormen of beelden een schilder houdt? Ontdek jij wat er onder de vier witgeschilderde schilderijen staat? Is het een kamer? Zijn het landschappen? Zijn het hooibergen? Kan je dat duidelijk zien? Is het belangrijk dat je weet wat er onder de witte verf staat afgebeeld?
De kunstenaar heeft de schilderijen met opzet wit geverfd om te onderzoeken hoe hij een werk een andere vorm, een andere betekenis en een ander gevoel kan geven. Is het de kunstenaar daarin geslaagd? Wat denk of voel jij als je naar de kunstwerken kijkt? Je mag het om de beurt luidop aan elkaar vertellen.
Is het een paal? Is het een doel? Is het een doelpaal? Waarom heeft de schilder het hele doel er niet opgeschilderd? Wil hij je misschien nieuwsgierig maken? Raoul De Keyser was naast schilder ook een grote voetbalfan. Wat een toeval! Als sportjournalist en voetballiefhebber ging hij regelmatig naar voetbalwedstrijden kijken. Om er nadien een artikel over te schrijven in de krant. Als schilder heeft hij goed gekeken hoe men, enkele dagen voor een wedstrijd, de lijnen van het speelveld met witte kalkverf bijwerkt. Hij vond het interessant om voetbal in het echt mee te maken en er regelmatig schilderijen over te maken. Wat zie je allemaal op het schilderij ‘Doelpaal’ dat hij vijfenveertig jaar geleden heeft gemaakt? Wat zie je niet? Zie je heel het doel? Zie je alleen een stuk van de paal? Wat gebeurt er op het speelveld? Wat stelt de gele lijn op het schilderij voor? Raoul De Keyser toont niet alles op zijn schilderijen. Een deel van het onderwerp dat hij schildert, maakt hij onzichtbaar. Want hij laat een deel van het plaatje weg. Vind je dat raar? Maken de schilderijen van de kunstenaar je op die manier nieuwsgierig? Ben je benieuwd naar wat hij niet laat zien?
Teken het schilderij ‘Doelpaal’ van Raoul De Keyser na en fantaseer wat je op het schilderij niet kan zien, maar er volgens jou wel is.
Waarom zitten er zeven flesjes in de doorschijnende plastic zak? Wat denk je als je ze ziet hangen? Walter Swennen vindt dat je mét en óver alles een mooi, grappig of soms vreemd kunstwerk kan maken. Ongeveer zestig jaar geleden waren er wel meer kunstenaars die daar zo over dachten. Verschillende kunstenaars beslisten om met echte voorwerpen en afbeeldingen die iedereen kent of gebruikt, kunst te maken. Walter Swennen vond dat interessant en was benieuwd naar wat ze allemaal maakten. De kunstwerken die hij zag, waren gemaakt met een blik soep, een stoel, een stripfiguur,… of reclamebeelden. Op een dag dacht hij: als zij dat doen, dan doe ik dat ook. Als zij dat kunnen, dan kan ik dat vast en zeker ook. Vind jij het kunstwerk met lege flessen geslaagd? Doet het kunstwerk je glimlachen? Welke bestaande voorwerpen herken je allemaal? Met wat voor flesjes heeft Walter Swennen het kunstwerk gemaakt? Elk leeg flesje heeft een kleur gekregen. Waarom zit er volgens jou geen groen of ander gekleurd flesje bij?
In de materiaaldoos die je aan het onthaal kunt uitlenen, zit een zakje met voorwerpen. Kies er eentje uit en vertel hoe je het in een kunstwerk zou veranderen. (Je mag ook meer dan één voorwerp uit de kleine plastic zak kiezen).
Ziet de bovenkant en de onderkant van het schilderij er hetzelfde uit? Is de linkerkant een spiegelbeeld van de rechterkant? André Beullens had geen haast en werkte met veel geduld aan zijn schilderijen, die licht en beweging weergeven. Als je naar beelden van deze kunstenaar kijkt dan ondervind je dat sommige schilderijen je wel eens durven beetnemen. Omdat ze je ogen of je hersenen een beetje voor de gek houden. Sommige mensen zeggen dat ze het licht in de schilderijen stilletjes zien trillen of dat de schilderijen hun hoofd doet tollen en hen duizelig maakt. Denk je dat dat waar is? Geloof jij in kunstwerken die iemand kunnen beetnemen?
Ga samen met iemand van je familie op een afstand voor één van de werken staan en wacht tot je iets waarneemt. Voel je al iets? Wordt er iemand iets gewaar? Kunstwerken die je een vreemd gevoel geven of je willen beetnemen, noemt men op-art of optische kunst.
Ook Ann Veronica Janssens heeft een kunstwerk gemaakt dat je misleidt. Op de sokkel ligt een klompje aérogel. Ziet het materiaal er sterk uit? Is het doorschijnend? Is het doorzichtig? Hoe zou het aanvoelen? Hoeveel zou het wegen? Aérogel is één van de lichtste materialen ter wereld, het is een zeer sterk materiaal dat tweeduizend maal zijn eigen gewicht kan dragen.
Beeld je in dat jij een stukje aérogel bent. Op welke manier zou jij je eigen gewicht tweeduizend maal dragen? Kan je voordoen op welke manier je zoveel gewicht kunt dragen? Wat zou er gebeuren als jij je eigen gewicht meer dan tweeduizend keer zou opnemen. Kan je dat uitbeelden?
Hoeveel kunstwerken tel je in de tentoonstellingsruimte? Op hoeveel werken staan er strepen afgebeeld? Zijn strepen saai? Zien streepjeswerken er gemakkelijk, gewoon en eenvoudig uit? Daniel Buren wordt ook wel ‘de man van de acht centimeter en zeven millimeter brede strepen’ genoemd, omdat hij met hetzelfde strepenmotief - waarin een witte streep telkens afwisselt met een streep van een andere kleur - steeds andere werken verzint. De strepen van zijn kunstwerken zijn niet altijd allemaal even lang en hangen niet altijd tegen de muur. Soms schildert de kunstenaar de strepen op een witte of gekleurde muur. De ene keer maakt hij strepen in folie en de andere keer op papier. De strepen zijn ook niet altijd wit en groen. Er bestaan ook kunstwerken met wit en zwart, wit en blauw, wit en geel ... of wit en paars. Wat is jouw lievelingskleur? Wat is de lievelingskleur van je mama of je papa? De strepen van Daniel Buren hebben geen enkele betekenis en vertellen geen enkel verhaal. De kunstenaar vindt de witte en groene, verticale strepen goed in de tentoonstellingsruimte passen. Hij vindt ze op deze plaats en op deze muur gewoon mooi.
In welke kleur zou jij een streepjeskunstwerk maken als jij de kunstenaar zou zijn? Zou je dat op dezelfde manier doen als deze kunstenaar? Waarom?
Heb jij al eens een piramide in het echt gezien? Waarom heeft de kunstenaar de piramide onscherp gemaakt? Gerhard Richter is een verzamelaar. Hij maakt foto’s en knipt afbeeldingen, prenten en artikels uit kranten en tijdschriften die hij zorgvuldig op grote, kartonnen panelen bewaard. In het totaal heeft hij al meer dan 5000 afbeeldingen verzameld. Vind je dat veel? Hiernaast zie je een voorbeeld van één paneel waarop de kunstenaar een paar foto’s heeft gerangschikt. Herken je een foto? Hangt er in de tentoonstelling een schilderij die overeenkomt met een afbeelding op het kartonnen paneel? De kunstenaar tekent de foto’s uit zijn verzameling niet klakkeloos na. Hij gebruikt ze alleen als voorbeeld om er een nieuw kunstwerk mee te maken.
Welke foto op de afbeelding van het paneel van Gerhard Richter vind jij interessant? Zou er je net als deze kunstenaar de foto van de piramide uitkiezen? Kan je bij het schilderij een zelfverzonnen verhaal vertellen? Misschien weet je wel te vertellen waarom het kunstwerk er zo onscherp uitziet?
Wat is een observatorium? Wat kan je er zien? Het kleine observatorium met werk van Tom Jooris is een kleine uitkijkpost. De jonge kunstenaar geeft vanuit zijn uitkijkpost een antwoord op de kunstwerken in de tentoonstellingsruimte. Hij doet dat niet met woorden. Hij doet dat met beelden.
Wat vind jij van de kunstwerken in de tentoonstellingsruimte? Kan je je antwoord tekenen in plaats van te vertellen? Probeer het eens. Hieronder heb je plaats.
Is een ‘architectuurornament’ een ander woord voor een versiering aan een gebouw? Marion Möller zal drie jaar lang voor Cultuurcentrum Strombeek en S.M.A.K. (het Museum voor Actuele Kunst in Gent) kunstwerken maken. De Duitse kunstenares fotografeert over de hele wereld versieringen aan de gevels van gebouwen die ze in haar kunstwerken gebruikt. Het eerste kunstwerk in Cultuurcentrum Strombeek is een foto van een groot huis en een tekening van een ornament. Weet je waar deze foto werd genomen? Heb je een idee wie er in dat huis met die grote glazen deur en het mooi gebeeldhouwde architectuurornament woont? Woon jij in Strombeek, in Gent of tussen Strombeek en Gent? Hou dan je huis en je voordeur heel goed in het oog, want misschien wordt jouw huis wel het volgende kunstwerk van Marion Möller! Want de kunstwerken die ze zal maken, zullen versieringen zijn aan huizen of gebouwen die in of tussen de gemeente Strombeek en de stad Gent liggen.
Zoek je graag iets op? Leer je graag iets bij? De volgende dingen kan je opzoeken in de bib. Of op het web. Raoul De Keyser had een hond. Welke vreemde naam had die hond? Het boek ‘De schilder schilderde’ van Paul de Moor kan je uitlenen in de jeugdbibliotheek van Strombeek. Zijn voetbalvelden altijd even groot? www.willemwever.nl/vraag_antwoord/ sport/waar-zijn-de-halve-cirkels-vooreen-voetbaldoel-voor Ben je benieuwd hoe andere kunstenaars je durven beetnemen met op-art ? Het boek ‘Magie in de Kunst’ van Alexander Sturgis kan je uitlenen in de jeugdbibliotheek van Strombeek. (zie pg 30 en pg 31) Heeft één gram aérogel de oppervlakte van één voetbalveld? www.aerowool.nl/aerogel
Kinderactiviteiten om in uw agenda te noteren: Zaterdag 19 januari 2013 van 10u tot 10u45 Voorleesuurtje in de tentoonstellingsruimte i.s.m. de bibliotheek voor kleuters van 2de en 3de kleuterklas Zaterdag 19 januari 2013 van 11u tot 11u45 Voorleesuurtje in de tentoonstellingsruimte i.s.m. de bibliotheek voor eerste lezers van het eerste leerjaar Zaterdag 26 januari 2013 van 9u30u tot 12u Zap-staart-je (3) speelse tento-rondleiding voor kinderen van 6 tot 12 jaar. Ontwerp logo kameleon: Studio Luc Derycke, Gent Opmaak: Eddie Timmermans Foto’s: Cultuurcentrum Strombeek Tekst: Gerda Debuck Eindredactie: Lieze Eneman