Museumcultuur Strombeek/Gent voor kinderen en gezinnen.
ARTE POVERA A-Z (DEEL 1) van 3 oktober tot 30 oktober 2014
Ben je een ontdekker, ben je een denker, ben je een doener, ben je een … ? In dit boekje voor kinderen en gezinnen (en andere mensen die het willen gebruiken)
vind je vragen, opdrachten en weetjes die je kunt gebruiken tijdens je tentoonstellingsbezoek. Op die manier kom je meer te weten over de kunstwerken, de kunstenaars en de tentoonstelling ‘Arte Povera A-Z’. Je bent niet verplicht om bij al de kunstwerken in dit boekje stil te staan. Je kunt er ook één of twee uitkiezen of zelf bepalen wat je bekijkt; of wat je uit dit boekje gebruikt. Blijf wel zo goed mogelijk bij elkaar om samen naar die kunstwerken te kijken, ze samen te ontdekken, er samen over te praten, fantaseren, nadenken en vertellen. Tijdens de openingsuren van het onthaal kan je schrijf- , teken- en ander materiaal ontlenen om de opdrachten in dit boekje tijdens je bezoek uit te voeren.
In dit boekje vind je aangeduide plaatsen waar je schrijf-, teken- en plak opdrachten kunt maken. Heb je te weinig plaats of wil je bij de vragen antwoorden schrijven? In, rond en tussen de tekst mag je ook schrijven. Of op de voorlaatste bladzijde heb je extra plaats. Veel plezier!
Denk je eraan om al het materiaal weer netjes op te ruimen en terug te brengen als je ermee klaar bent?
Zaalzicht / ‘Arte Povera A-Z‘
Arte Po! Arte ra! Arte Povera-ra-ra!
De tentoonstelling ‘Arte Povera A-Z’ bestaat uit twee delen. Weet jij waarover de tentoonstelling gaat en wat arte povera betekent? Ja? Perfetto! Neen? Nessun problema! Arte en povera zijn Italiaanse woorden. ‘Arte’ betekent in het Nederlands ‘kunst’ en ‘povera’ betekent: ‘arm’. Omdat er heel veel kunstwerken en kunstenaars bestaan, benoemen we de kunstwerken en kunstenaars soms met een speciale aparte naam. Arte povera of arme kunst gaat over een groep kunstenaars uit Italië en andere landen die van dezelfde onderwerpen en van dezelfde soort materialen houden. Kijk maar! Ze maken allemaal kunst met eenvoudige, pure, natuurlijke of arme materialen uit de natuur of het dagelijkse leven. Ook al hebben ze een eigen manier van kunstwerken maken.
Giuseppe Penone / ‘Rovesciare i propri occhi’
Wat zie je in de ogen van de kunstenaar?
Wat deed je toen je de zes foto’s van Giuseppe Penone hier voor het eerst zag hangen? Sprong je van verbazing een metertje opzij? Hield je jouw handen voor je ogen of lachte je stilletjes in je vuist? Want wat een rare snuiter, wat een vreemde man. Op de foto’s heeft de kunstenaar geen groene, blauwe of bruine ogen. Hij heeft spiegelende ogen. Zie je waar de foto’s zijn genomen en weet jij wie de foto’s heeft gemaakt? Aan de kunstenaar kan je het niet vragen want door de kleine spiegels, die eigenlijk een soort contactlenzen zijn, kan hij niets zien. Ze zijn ondoorzichtig. En maken alles zwart voor je ogen. Maakt het kunstwerk je benieuwd en wil je toch weten waar de foto’s zijn genomen? Kijk dan nog één keer heel goed (met bijvoorbeeld een vergrootglas dat je in de materiaaldoos kunt terugvinden) in de ogen van de kunstenaar op de foto. Zie jij iets speciaals?
Giuseppe Penone houdt van de natuur. Dat kun je goed zien aan de kunstwerken die hij maakt. De kunstenaar vindt dat de natuur en de mens goed bij en in elkaar passen. Vind jij dat ook en weet je waarom hij dat zegt? In de tentoonstelling vind je nog een kunstwerk van de kunstenaar. Het is niet in de natuur gemaakt maar met materiaal uit de natuur. Kun je het werk vinden? Kun je het ruiken? Weet jij, je mama of papa waaruit het kunstwerk ‘Unghia e foglie’ (Nagel en bladeren) is gemaakt? Heel voorzichtig mogen jullie wat dichter bij het werk komen om eraan te ruiken, zonder dat je het aanraakt of beschadigt. Ruik je de laurier? Uit hoeveel laurierblaadjes zou het kunstwerk bestaan? En wat stelt het kunstwerk voor? Is dat daar een grote vinger- of teennagel uit glas?
Hou je van laurier?
Giuseppe Penone / ‘Unghia e foglie’
Ben je benieuwd naar wat de kunstenaar nog heeft gemaakt? Wat verder is een bibliotheek waar je een boek over de kunstenaar kunt inkijken of ontlenen. Het boek noemt: Giuseppe Penone en werd geschreven door Laurent Busine.
Plak hier een echt laurierblaadje waaraan je later nog eens kunt ruiken of waarmee je zelf een kunstig werkje kunt maken. (Gebruik hiervoor een blaadje uit de materiaaldoos. Want aan de kunstwerken mag je niet komen.)
Piero Gilardi / ‘Tapis - Nature, Cavoli e neve’ / ‘Rovesciare i propri occhi’
Hebben jullie of heeft jullie buur een groentetuin?
Heeft de kunstenaar zich niet vergist? Witte kool, rode kool, groene kool ... en spruiten groeien toch buiten in plaats van binnen! Piero Gilardi heeft in de tentoonstellingsruimte een groentetuin geplaatst. Is die tuin echt? Denk je dat de kunstenaar de kolen binnenkort echt kan oogsten? Eerst goed wassen dan! Of is dat niet nodig? Op het eerste gezicht lijkt het lapje grond van twee meter bij twee meter vol groene kolen echt. Maar zie je die halve kool daar? Aan de zijkant is die helemaal zwart. Weet jij met wat de aarde is bedekt? Is het sneeuw? Is kool een wintergroente?
Piero Gilardi heeft niet één maar vele kunstwerken gemaakt die op tuinen of landschappen lijken. Hij maakt ze uit schuimrubber en noemt ze ‘Tapis-Nature’ of ‘Natuur-tapijten’. Zijn kunstwerken zijn soms zo lang dat ze niet goed op de grond passen. Geen probleem denkt de kunstenaar dan. Zo heeft hij ook kunstwerken gemaakt op een soort grote bobijn, waar hij het werk gemakkelijk op- en af kan rollen. Een beetje zoals in een echte tapijtenwinkel dus.
Als jij zelf de kunstenaar zou zijn, wat zou er dan in jouw tuin of landschap groeien of liggen? Maïs, paprika, meloen, takjes, kiezelsteentjes?
In dit perfect lege vierkant mag je jouw tuin of landschap tekenen.
(Maak je liever een tekening die je kunt oprollen? In de materiaaldoos vind je een rolletje papier).
Pino Pascali / werk uit de fotoreeks ‘Pascali performer’ / ‘Rovesciare i propri occhi’
Niet alleen hier… ook wat verderop vind je werk van de kunstenaar.
De reeks zwart-witfoto’s waarop de kunstenaar Pino Pascali kleine grapjes, taferelen of figuren uitbeeldt, hangen in groepjes bij elkaar. Welke foto vind je mooi? Welke foto vind je stoer? Welke foto’s vind jij, je mama of papa leuk? Eén, twee, drie… ga (allemaal) bij de foto staan die jullie het gekste vinden. Kiezen jullie allemaal dezelfde? Hangt de foto die jij het gekste vindt helemaal links? Hangt de foto die dat je papa kiest ergens onderaan? Vind je die van je mama op een andere muur? Kun je bij het door jou uitgekozen beeld een gepast geluid of verhaal maken? Wat fluister, zeg, roep of doe jij? Hoe gaat je zelfverzonnen verhaal?
Pino Pascali heeft veel fantasie. Zelfs toen hij klein was, knutselde hij al veel dingen in elkaar. Zijn speelgoed maakte hij met stokken, dozen, touw en andere voorwerpen die hij vond. De foto’s, beelden, tekeningen, filmpjes die hij later als kunstenaar maakte, lijken soms op een soort kleine grappige (strip-)verhalen. Zie je de drie foto’s onder en boven elkaar uit de fotoreeks ‘Armi’ of ‘Wapen’? Op de twee bovenste plaatjes staat de kunstenaar als een soldaat achter een zelfgebouwd wapentuig. En op de onderste foto? Wat doet hij daar of wat zou de soldaat daar denken? Kun je met het tafereel op de foto’s lachen of vind je dat je dat beter niet doet, omdat vechten en oorlog jou misschien triestig maken?
Zaalzicht
Dit kader kun je gebruiken om in te schrijven. …..
Op het televisiescherm dat voor de muur staat waar de twee andere foto’s van de kunstenaar ophangen en in het kleine kamertje daarachter ontdek je ander werk van Pino Pascali en de andere arte povera kunstenaars.
Emilio Prini / ‘Omaggio a Emilio Prini’ / ‘Rovesciare i propri occhi’
Kijk niet alleen naar beneden, kijk ook naar boven.
Let je op en kijk je goed uit voor het kunstwerk op de grond? Sommige mensen zeggen: ‘Hier wandelen we niet naar binnen.’ of ‘Hier kijken we niet rond.’, omdat ze denken dat je hier niets kan zien. Hebben ze gelijk? Denken jullie dat ook? Blijf jij buiten of ga jij toch even binnen, want je weet nooit wat je ontdekt? Kunstwerken kunnen er soms heel eenvoudig uitzien. Emilio Prini heeft lang nagedacht over welk kunstwerk hij in deze zeshoekige ruimte kon tentoonstellen. Om daarachter te komen heeft hij verschillende ideeën op papier getekend om er dan dat idee uit te kiezen dat hij het beste vond. En dit is het geworden. Op de grond liggen twee latten uit aluminium. Was het geen beter idee geweest als de kunstenaar een kunstwerk had gemaakt dat niet alleen de vloer maar ook de ruimte vult? In je verbeelding kun je goed zien dat het werk wel de hele ruimte vult. Kijk en vergelijk de verlichting en de latten uit aluminium.
Michelangelo Pistoletto / ‘Filo con mollette’ / ‘Rovesciare i propri occhi’
Wat zie jij op of in het kunstwerk aan de wand?
Witte was, gekleurde was, … waar drogen jullie nat wasgoed? In een droogautomaat? Aan een waslijn? Het is niet de eerste keer dat er een kunstwerk van Michelangelo Pistoletto in het Cultuurcentrum van Strombeek hangt. Een tijd geleden hing hier eenzelfde soort werk. Dat is niet verwonderlijk want de kunstenaar is zeer bekend om zijn afbeeldingen op spiegels waarmee hij je in de war brengt. Want wat zie je als je voor het kunstwerk staat terwijl je ernaar kijkt? Zie je alleen de tekening? Zie jij bijvoorbeeld ook jezelf? Zie je ook de dingen die achter jou staan of achter jou gebeuren? Dient dit kunstwerk om naar te kijken of om in te kijken? Wat denk je?
Dario D’Aronco / ‘ Surface for five female voices’ ‘Rovesciare i propri occhi’
Hoeveel kunstwerken tel je in deze tentoonstellingsruimte?
Het lijkt alsof de kunstenaars elkaars werk goed kennen. En in het geheim hebben afgesproken om met tapijten, witte kunstwerken en een hele ruimte te werken. Maar dat is niet helemaal waar. Beneden in ‘Studio-S’ vind je kunstwerken van Dario D’Aronco. Wat zie of hoor je als je de ruimte binnen komt? Ssst! Zijn hier andere mensen? Hoor je zachte stemmen? Hoor je iemand zingen do, re, mi, fa, sol, ... Wie op zoek gaat, zal niemand vinden die zich achter een of ander hoekje verstopt staat te zingen. Alleen op de eerste dag van de tentoonstelling kon je vijf vrouwen horen zingen achter het rechtopstaande witte doek. Weet jij waarom ze hier vandaag niet meer staan? Had je ze graag echt gezien?
Dario D’Aronco is een jonge kunstenaar die niet echt bij het groepje arte povera kunstenaars boven in de tentoonstellingsruimte hoort. Toch heeft hij een plaatsje in de tentoonstelling gekregen. Omdat hij veel van hun werk weet en omdat ze hem inspiratie geven. Weet jij eigenlijk hoe het komt dat de stemmen en geluiden hier mooi weerklinken? Wist jij dat het beschilderd tapijt op de grond en op de rol, de zingende stemmen en het witte doek bij elkaar horen?
Hier zie je een foto waarop je slechts één van de zangeressen ziet die optraden tijdens de openingsavond van de tentoonstelling.
Dario D’Aronco / ‘ Surface for five female voices’
Heel voorzichtig mag je achter het witte doek kijken. Om te zien waar de andere vier zangeressen toen stonden. Samen waren ze toen met vijf.
Ben je benieuwd waarom het witte rechtopstaande doek, het opgerolde tapijt en het opengerolde stuk tapijt op de grond in en bij elkaar passen? In de materiaaldoos zit een schaalmodel van het kunstwerk dat je op, naast of in elkaar kunt passen als een soort puzzel.
Horen deze foto’s ook bij de tentoonstelling Arte Povera?
In de gang op weg naar ‘Studio-S’, waarvoor je de trap recht tegenover de bar naar beneden moet nemen, vind je foto’s van kunstwerken die bij een tentoonstelling in het S.M.A.K. horen. Enkele van die werken kun je tot en met 15.03.2015 in Gent bekijken. Zesenveertig jaar geleden kon je in de stad Gent een tentoonstelling bezoeken over ‘Kunst in Europa na ‘68’. Enkele belangrijke kunstwerken die toen te zien waren, vind je terug op de foto’s in de gang. Vind je tussen de foto’s ook een kunstwerk van een kunstenaar die boven in de tentoonstelling werk tentoonstelt? Of ontdek je een ander werk of een andere naam waarvan je denkt: ‘Ik heb dat werk al eens eerder gezien.’ of ‘Die naam komt me bekend voor.’ Wat best kan.
Op deze extra pagina vind je plaats om te schrijven, te tekenen, te plakken, te kriebelen of te krabbelen bij de kunstwerken ...
Museumcultuur Strombeek/Gent 2013-2016 is een samenwerking tussen Cultuurcentrum Strombeek en S.M.A.K. Gedurende vier jaar worden er in Cultuurcentrum Strombeek verschillende tentoonstellingen gemaakt met kunstwerken uit de S.M.A.K.-collectie die ongeveer 2000 werken omvat. Daarnaast wordt ook nieuw en ander werk getoond van nationale en internationale kunstenaars van vroeger en nu.
*S.M.A.K. is de afkorting van Stedelijk Museum voor Actuele Kunst in Gent.
Het kinderlogo Studio Luc Derycke
(Museumcultuur Strombeek/Gent voor kinderen en gezinnen) werd ontworpen door:
Deze tentoonstelling werd samengesteld door: Luc Lambrecht en Lieze Eneman (Voor het werk van Emilio Prini kregen zij hulp van Cornelia Lauf.) Foto’s: Cultuurcentrum Strombeek Eindredactie: Lieze Eneman Tekst en opmaak gebeurde door: Gerda Debuck
Cultuurcentrum Strombeek Grimbergen / Gemeenteplein zn / 1853 Strombeek-Bever / www.ccstrombeek.be