ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ
اﺻﻮل ﮐﻤﻮﻧﻴﺰم
∗
ﻃﺮح اﻋﺘﻘﺎدات ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ: ﺳﻮال
اول -ﮐﻤﻮﻧﻴﺰم ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺟﻮاب -ﮐﻤﻮﻧﻴﺰم ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﻋﻠﻢ ﺷﺮاﻳﻂ رهﺎﺋﯽ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎﺋﯽ∗∗Proletariat -
ﺳﻮال
دوم -ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺟﻮاب -ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﻃﺒﻘﻪ ای اﺳﺖ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﻪ هﺰﻳﻨﻪ زﻧKﺪﮔﺎﻧﯽ ﺧKﻮد را ﻣﻨﺤﺼKﺮًا از ﻓﺮوش »ﻧﻴKﺮوی ﮐKﺎر
∗∗∗
« ﺧKﻮد ﺑﺪﺳKﺖ ﻣKﯽ ﺁورد ﻧKﻪ از ﻣﻨKﺎﻓﻊ ﻳKﮏ ﺳKﺮﻣﺎﻳﻪ ،ﻳﻌﻨKﯽ ﺁن
ﻃﺒﻘﻪ ای ﮐﻪ ﺧﻮﺷﯽ و درد ،زﻧﺪﮔﯽ و ﻣﺮگ و ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺣﻴﺎت اﻓKﺮاد ﺁن ﻣﺮﺑKﻮط ﻣKﯽ ﺑﺎﺷKﺪ ﺑKKKﻪ وﺟKKKﻮد ﮐKKKﺎر ،ﺗﻐﻴﻴKKKﺮات ﻓﺼKKKﻮل ﺧKKKﻮب و ﺑKKKﺪ ﻣﻌKKKﺎﻣﻼت ،و ﻧﻮﺳKKKﺎﻧﺎت رﻗﺎﺑKKKﺖ اﻓﺴKKKﺎر ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ی∗ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داران. ∗ Principes de communism ∗∗ ﮐﻠﻴﻪ -ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻤﻮﻧﻴﺰم از ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺨﻴﻠﯽ ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻋﻠﻤ?ﯽ در اﻳ?ﻦ ﺗﻌﺮﻳ?ﻒ ﺳ?ﺎدﻩ ﮐﻠﻤ?ﻪ ی ﮐﻤ?ﻮﻧﻴﺰم ﻧﺸ?ﺎن دادﻩ ﻣ?ﯽ ﺷ?ﻮد .اﮐﻨ?ﻮن دﻳﮕ?ﺮ ﮐﻤ?ﻮﻧﻴﺰم ﻋﺒﺎرت از اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻳﮏ ﺳﻴﺴﺘﻤﯽ ﺑﺮای ﺗﺸﮑﻴﻼت -ﺟﺪﻳﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺧﺘﺮاع ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﮐﻪ هﻤﻪ را ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ ﮐﻨﺪ ،ﺑﻠﮑﻪ ﮐﻤﻮﻧﻴﺰم اﻣ?ﺮوزﻩ ﻋﺒﺎرﺗﺴ?ﺖ از ره??ﺎﺋﯽ ﻃﺒﻘ??ﻪ ی ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ??ﺎ و ﺷ??ﺮاﻳﻂ اﻳ??ﻦ ره??ﺎﺋﯽ ،ﻳﻌﻨ??ﯽ »ﺟﻨ??ﮓ ﻃﺒﻘ??ﺎﺗﯽ« .اﻧﮕﻠ??ﺲ ﻃ??ﯽ ﻣﻘﺎﻟ??ﻪ ی ﺧ??ﻮد در ﺗ??ﺎرﻳﺦ ٣ﻧ??ﻮاﻣﺒﺮ ١٨٤٧ﺗﺤ??ﺖ ﻋﻨ??ﻮان »ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺖ ه?ﺎ و ﮐ?ﺎرل ه?ﺎﻳﻨﺘﺲ « Karl Heinzenﻧﻴ?ﺰ ﺑﻬﻤ?ﻴﻦ ﻃﺮﻳ?ﻖ اﻇﻬ?ﺎر ﻧﻈ?ﺮ ﻣ?ﯽ ﻧﻤﺎﻳ?ﺪ» :ﮐﻤ?ﻮﻧﻴﺰم در ﻣﺮﺣﻠ?ﻪ ﺗﺌ?ﻮری ﻋﺒﺎرﺗﺴ?ﺖ از اﻳﻨﮑ?ﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ را در ﺟﻨﮓ ﻃﺒﻘ?ﺎﺗﯽ ،ﮐ?ﻪ ﺑ?ﻴﻦ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ و ﺑ?ﻮرژوازی در ﺟﺮﻳ?ﺎن اﺳ?ﺖ و ه?ﻢ ﭼﻨ?ﻴﻦ ﺷ?ﺮاﻳﻂ ره?ﺎﺋﯽ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ را در ﻋ?ﺎﻟﻢ ﺗﻌﺒﻴ?ﺮ و ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ«. ∗∗∗ اﻧﮕﻠﺲ ﺑﺠﺎی ﻧﻴﺮوی ﮐ?ﺎر» ،ﮐ?ﺎر« ﻧﻮﺷ?ﺘﻪ اﺳ?ﺖ ﻣ?ﺎ در اﻳﻨﺠ?ﺎ و در ﺟﺎه?ﺎی ﻣﺸ?ﺎﺑﻪ دﻳﮕ?ﺮ اﻳ?ﻦ ﮐﺘ?ﺎب ،از ﻧﻈ?ﺮ ﺗﺌ?ﻮری ﺗﮑﻤﻴ?ﻞ ﺷ?ﺪﻩ ﻣﺎرﮐﺴﻴﺴ?ﺘﯽ »ﻧﻴﺮوی ﮐﺎر« اﺻﻄﻼح ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ) .رﺟﻮع ﺷﻮد ﺑﻤﻘﺪﻣﻪ ی اﻧﮕﻠﺲ در ﮐﺘﺎب »ﮐﺎر ﻣﺰدی و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ« ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﺎرﮐﺲ( ∗هﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ اﻧﮕﻠﺲ ﻣﺮﺣﻠﻪ ی اول ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داری را ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ،هﻤﺎن وﺿﻌﻴﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﺑﺎ رﻗﺎﺑﺖ ﺁزاد را در ﻧﻈﺮ دارد .اﻟﺒﺘﻪ در اﺛﺮ ﺗﮑﺎﻣ?ﻞ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داری اﻧﺤﺼﺎری )ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﮐﺎرﺗﻞ هﺎ -ﺳﻨﺪﻳﮑﺎهﺎ -ﺗﺮاﺳﺖ هﺎ -ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﯽ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎی ﻣﺎﻟﯽ و ﻏﻴﺮﻩ( ﺑﮕ?ﺮدن رﻗﺎﺑ?ﺖ ﺁزاد ،اﻓﺴ?ﺎر ﺑﺴ?ﺘﻪ ﺷ?ﺪﻩ اﺳﺖ .ﻣﻌﺬاﻟﮏ رﻗﺎﺑﺖ ﻗﺪرت هﺎی اﻧﺤﺼﺎر »ﻣﻠ?ﯽ« در داﻣ?ﻦ اﻳ?ﻦ اﻗﺘﻀ?ﺎد ﺟﻬ?ﺎﻧﯽ ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ داران ،ﺑ?ﻴﺶ از ﭘ?ﻴﺶ ﺷ?ﺪﻳﺪ ﻣ?ﯽ ﮔ?ﺮدد .از اﻳ?ﻦ ﺟﻬ?ﺖ ﺑ?ﺮای ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﺑﻬﻴﭽﻮﺟﻪ از زﻳﺎﻧﻬﺎی »رﻗﺎﺑﺖ اﻓﺴﺎر ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ« ﮐﺎﺳﺘﻪ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد.
١
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺑﻄﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ )ﻳﺎ ﻃﺒﻘﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ( هﻤﺎن ﻃﺒﻘﻪ رﻧﺠﺒﺮ اﻣﺮوزی
ﺳﻮال
∗∗
اﺳﺖ.
ﺳﻮم -ﭘﺲ ﻣﯽ ﮔﻮﺋﻴﺪ ﮐﻪ هﻤﻴﺸﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟
ﺟﻮاب -ﻧﻪ .ﻃﺒﻘﺎت ﺑﯽ ﭼﻴKﺰ و رﻧﺠﺒKﺮ هﻤﻴﺸKﻪ وﺟKﻮد داﺷKﺘﻪ اﻧKﺪ∗∗∗ و ﺣﺘKﯽ ﻃﺒﻘKﺎت رﻧﺠﺒﺮ ﻏﺎﻟﺒ ًﺎ ﺑﯽ ﭼﻴﺰ ﺑﻮدﻩ اﻧﺪ وﻟﯽ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﯽ ﭼﻴﺰهﺎ و ﭼﻨﻴﻦ ﮐﺎرﮔﺮاﻧﯽ ﮐﻪ زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺁﻧﻬKﺎ ﺗﺤKKﺖ ﺷKKﺮاﻳﻂ ﻣﺸKKﺮوﺣﻪ در ﺑKKﺎﻻ ﺑﺎﺷKKﺪ )ﻳﻌﻨKKﯽ ﭘﺮوﻟﺘﺮهKKﺎ( هﻤﺎﻧﻄﻮرﻳﮑKKﻪ ﺁزادی و اﻓﺴKKﺎر ﮔﺴﻴﺨﺘﮕﯽ رﻗﺎﺑﺖ ﮐﻤﺘﺮ ﺑﻮدﻩ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ.
ﺳﻮال
ﭼﻬﺎرم -ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﺑﻮﺟﻮد ﺁﻣﺪﻩ اﻧﺪ؟
ﺟKKﻮاب -ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳKKﺎ در ﻧﺘﻴﺠKKﻪ اﻧﻘKKﻼب ﺻKKKﻨﻌﺘﯽ ﮐKKﻪ در ﻧﻴﻤKKﻪ دوم ﻗKKﺮن هﺠKKKﺪهﻢ در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﭘﻴﺪا ﺷﺪ و ﺑﻌﺪًا در ﮐﻠﻴﻪ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺘﻤﺪن دﻧﻴﺎ ﺗﮑﺮار ﮔﺮدﻳﺪ ،ﺑﻮﺟﻮد ﺁﻣﺪﻩ اﺳﺖ. اﻳﻦ اﻧﻘﻼب ﺑﺰرگ ﺻﻨﻌﺘﯽ در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﺧﺘﺮاع ﻣﺎﺷﻴﻦ هﺎی ﺑﺨﺎر ،ﻣﺎﺷﻴﻦ هKﺎی ﮔﻮﻧKﺎﮔﻮﻧﯽ رﻳﺴﻨﺪﮔﯽ -ﮐﺎرﮔﺎﻩ ﺑﺎﻓﻨﺪﮔﯽ ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ و ﻳﮏ رﺷﺘﻪ دﺳﺘﮕﺎﻩ هﺎی ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ دﻳﮕKﺮ ،اﻳﺠKﺎد ﮔﺮدﻳﺪ .اﻳﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ هﺎ ﮐﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮاﻧﺒﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ،و ﺗﻬﻴﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺑﺰرگ اﻣﮑﺎن داﺷﺖ ،ﺑﮑﻠﯽ ﻃﺮز ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁن زﻣKﺎن را ﺗﻐﻴﻴKﺮ دادﻧKﺪ و ﮐKﺎرﮔﺮان را ﺑﻄKﺮف اﺳﺘﻴﺼﺎل راﻧﺪﻧﺪ ،زﻳﺮا ﮐﻪ اﻳﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ هﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﺧﻮد را ارزﻧﺘﺮ و ﺑﻬﺘﺮ از ﮐKKﺎرﮔﺮاﻧﯽ ﮐKKﻪ ﺑKKﺎ ﭼKKﺮخ هKKﺎی رﻳﺴKKﻨﺪﮔﯽ و ﮐﺎرﮔKKﺎﻩ هKKﺎی ﺑﺎﻓﻨKKﺪﮔﯽ ﻧKKﺎﻗﺺ ﺧKKﻮد ﮐKKﺎر ﻣKKKﯽ ﮐﺮدﻧKKKﺪ ،ﺗﻬﻴKKKKﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨKKKﺪ .ﺑKKKﺎﻳﻨﻄﺮﻳﻖ ،اﻳKKKKﻦ ﻣﺎﺷKKKﻴﻦ هKKKﺎ ،ﮐﻠﻴKKKKﻪ ﺻKKKﻨﻌﺖ را ﺑﺪﺳKKKKﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺑﺰرگ ﺳﭙﺮدﻩ و ﺳKﺮﻣﺎﻳﻪ ﮐﻮﭼKﮏ ﮐKﺎرﮔﺮان را )اﻓKﺰار ﮐﺎرﮔKﺎﻩ ﻧﺴKﺎﺟﯽ و ﻏﻴKﺮﻩ( ﺑﮑﻠKﯽ از ارزش ﻣKﯽ اﻧﺪاﺧﺘﻨKﺪ ،ﺑﻄﻮرﻳﮑKﻪ ﭘKﺲ از اﻧKﺪک زﻣKﺎﻧﯽ ﺳKKﺮﻣﺎﻳﻪ داران، هﻤﻪ ﭼﻴﺰ را در دﺳﺖ ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺘﻨKﺪ و ﺑKﺮای ﮐKﺎرﮔﺮان هKﻴﭻ ﭼﻴKﺰ ﺑKﺎﻗﯽ ﻧﻤKﯽ ﻣﺎﻧKﺪ .ﺑKﺎ اﻳKﻦ ﺗﺮﺗﻴKﺐ در ﻃKKﺮز ﺗﻬﻴKﻪ ﭘﺎرﭼKKﻪ هKﺎی ﻟﺒKKﺎس ،ﺳﻴﺴKﺘﻢ ﮐﺎرﺧﺎﻧKKﻪ ﺑﻮﺟKﻮد ﺁﻣKKﺪ .ﭘKﺲ از ﺁﻧﮑKKﻪ
∗∗
اﻧﮕﻠﺲ ﺑﺠﺎی »اﻣﺮوز«» ،ﻗﺮن ﻧﻮزدهﻢ« ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
∗∗∗ رﺟﻮع ﺷﻮد ﺑﻴﺎدداﺷﺘﯽ ﮐﻪ اﻧﮕﻠﺲ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ی ﺣﺰب ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ در ﺧﺼﻮص اﺟﺘﻤﺎع ﺑ?ﺪون ﻃﺒﻘ?ﺎت ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﻢ اوﻟﻴ?ﻪ ﮐ?ﻪ ﻗﺒ?ﻞ از اﺟﺘﻤ?ﺎع ﻃﺒﻘ?ﺎﺗﯽ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ،ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
٢
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ اﺳKﺘﻌﻤﺎل ﻣﺎﺷKKﻴﻦ ﺁﻻت و ﺳﻴﺴKﺘﻢ ﮐﺎرﺧﺎﻧKKﻪ ﺑKﺮای اوﻟKKﻴﻦ ﺑKﺎر ﻋﻤﻠKKﯽ ﮔﺮدﻳKﺪ ،ﺑKKﺰودی اﻳKKﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﮐﻠﻴﻪ رﺷﺘﻪ هﺎی دﻳﮕﺮ ﺻﻨﻌﺖ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﺎپ -ﮐﻮزﻩ ﮔKﺮی -ﺻKﻨﺎﻳﻊ ﻓﻠﺰﮐKﺎری و ﻏﻴKKﺮﻩ ﻧﻴKKﺰ رواج ﻳﺎﻓKKﺖ -ﮐKKﺎر ﺑKKﻴﺶ از ﭘKKﻴﺶ ﺑKKﻴﻦ ﻓKKﺮد ﻓKKﺮد ﮐKKﺎرﮔﺮان ﺗﻘﺴKKﻴﻢ ﻣKKﯽ ﮔﺸKKﺖ، ﺑﻘﺴﻤﯽ ﮐﻪ هﻤﺎن ﮐﺎرﮔﺮی ﮐﻪ ﺳﺎﺑﻘ ًﺎ ﻳﮏ ﮐﺎر را ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﺋﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ داد ،دﻳﮕﺮ ﻓﻘﻂ ﻳﮏ ﻗﺴﻤﺖ از ﺁن ﮐﺎر را ﻋﻬﺪﻩ دار ﺑﻮد .در اﺛﺮ اﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺎر ،ﻣﻴﺴﺮ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت را ﺳﺮﻳﻊ ﺗﺮ و ﺑﺎﻟﻨﺘﻴﺠﻪ ارزاﻧﺘﺮ ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺎر ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺑﻴﮏ ﮐﺎر ﺳﺎدﻩ ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ ،ﮐﻪ ﺗﻨ?ﻮﻋﯽ ﻧﺪاﺷﺖ و داﺋﻤ ًﺎ ﺗﮑﺮار ﻣﯽ ﺷﺪ و ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻬﻤﺎن ﺧﻮﺑﯽ ﮐﺎردﺳﺘﯽ ،ﺑﻠﮑﻪ ﺧﻴﻠ?ﯽ ﺑﻬﺘ?ﺮ از ﺁن ﺑﻮد ،ﻣﺤﺪود ﺷﻮد. ﺑ??ﺎﻳﻦ ﻃﺮﻳ??ﻖ؛ ﺗﻤ??ﺎم اﻳ??ﻦ رﺷ??ﺘﻪ ه??ﺎی ﺻ??ﻨﻌﺘﯽ ،ﻳﮑ??ﯽ ﺑﻌ??ﺪ از دﻳﮕ??ﺮی ،ﻣﺎﻧﻨ??ﺪ ﺻ??ﻨﻌﺖ رﻳﺴﻨﺪﮔﯽ و ﺑﺎﻓﻨﺪﮔﯽ ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﯽ ﻗﻮﻩ ﺑﺨﺎر ،ﻣﺎﺷﻴﻦ هﺎ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ در ﺁﻣﺪﻧﺪ. در هﻤﻴﻦ ﺣﺎل ،ﮐﻠﻴﻪ اﻳﻦ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ هﺎ ،ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﺪﺳﺖ ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺑ?ﺰرگ اﻓﺘ?ﺎد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ،ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺑﻘﺎﻳﺎی اﺳﺘﻘﻼل ﮐﺎرﮔﺮان از ﺁﻧﻬﺎ ﺳﻠﺐ ﻣﯽ ﮔﺸﺖ. ﺑﺘ??ﺪرﻳﺞ ﻋ??ﻼوﻩ ﺑ??ﺮ ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ دﺳ??ﺘﯽ∗ واﻗﻌ??ﯽ ،ﭘﻴﺸ??ﻪ ه??ﺎ ﻧﻴ??ﺰ ﺑ??ﻴﺶ از ﭘ??ﻴﺶ در ﺗﺤ??ﺖ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﯽ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮐﺎرﺧﺎﻧ?ﻪ در ﺁﻣ?ﺪ .ﺑ?ﺎﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴ?ﺐ ﮐ?ﻪ در اﻳ?ﻦ ﻣ?ﻮرد ه?ﻢ ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺑﺰرگ ﺑﺎ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﮐﺎرﮔﺎﻩ هﺎی ﺑﺰرگ ،ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺘﻀﻤﻦ ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﺋﯽ ﺑﺴﻴﺎری از ﻣﺨﺎرج ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و در ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺎر ﺑﻬﺘﺮ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﻴﺮد ،اﺳﺘﺎدان ﭘﻴﺸ?ﻪ ور ﮐﻮﭼ?ﮏ را ﺳﺨﺖ در ﻓﺸﺎر ﮔﺬاردﻧﺪ. ﺑﺎ اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ،ﺗﺎ اﻳﻨﺠﺎ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﮐﻪ در ﺗﻤﺎم ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺘﻤﺪن ﺗﻘﺮﻳﺒ ًﺎ ﮐﻠﻴﻪ رﺷﺘﻪ هﺎی ﮐ?ﺎر، ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﯽ و ﭘﻴﺸﻪ ه?ﺎ در ﻓﺸ?ﺎر ﮔﺬاﺷ?ﺘﻪ ﺷ?ﺪﻩ اﻧ?ﺪ و ﺑ?ﺎﻳﻦ وﺳ?ﻴﻠﻪ ﻃﺒﻘ?ﻪ ی ﻣﺘﻮﺳ?ﻂ و ﻣﺨﺼﻮﺻ? ًﺎ ﭘﻴﺸ?ﻪ وران ﮐﻮﭼ?ﮏ ﮐ?ﻪ ﺗ?ﺎ اﻳ?ﻦ ﺗ?ﺎرﻳﺦ وﺟ?ﻮد داﺷ?ﺘﻨﺪ ،ﺑ?ﻴﺶ از ﭘ?ﻴﺶ ﺑﻄ??ﺮف ورﺷﮑﺴ??ﺘﮕﯽ ﻣ ?ﯽ روﻧ??ﺪ .وﺿ??ﻌﻴﺖ ﺳ??ﺎﺑﻖ ﮐ??ﺎرﮔﺮان ﺑ ?ﻪ ﮐﻠ??ﯽ زﻳ??ﺮ و زﺑ??ﺮ ﻣ ?ﯽ ﺷ??ﻮد و دو ﻃﺒﻘﻪ ی ﺟﺪﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﺪرﻳﺞ ﺗﻤﺎم ﻃﺒﻘﺎت دﻳﮕﺮ را ﺧﻮاهﻨﺪ ﺑﻠﻌﻴﺪ ،ﭘﻴﺪا ﺷﺪﻩ اﻧﺪ. ∗ Manufacture
٣
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ اﻳﻦ دو ﻃﺒﻘﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: -١ﻃﺒﻘ??ﻪ ی ﺳ??ﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺑ??ﺰرگ ﮐ??ﻪ ه??ﻢ اﮐﻨ??ﻮن در ﺗﻤ??ﺎم ﻣﻤﺎﻟ??ﮏ ﻣﺘﻤ??ﺪن ﺗﻘﺮﻳﺒ?? ًﺎ ﺑﻼاﺳ??ﺘﺜﻨﺎء ﻣﺎﻟ??ﮏ ﮐﻠﻴ??ﻪ وﺳ??ﺎﺋﻞ ﺣﻴ??ﺎﺗﯽ و ﺗﻤ??ﺎم اﻓﺰاره??ﺎی ﻻزم ﺑ??ﺮای اﻳﺠ??ﺎد اﻳ??ﻦ وﺳ??ﺎﺋﻞ ﺣﻴ??ﺎﺗﯽ )ﮐﺎرﺧﺎﻧ???ﻪ -ﻣﺎﺷ???ﻴﻦ ه???ﺎ( ﻣ??ﯽ ﺑﺎﺷ???ﻨﺪ .اﻳ??ﻦ ﻃﺒﻘ???ﻪ هﻤ???ﺎن ﻃﺒﻘ???ﻪ ی ﺑﻮرژواه???ﺎ ﻳ???ﺎ ﺑﻮرژوازی اﺳﺖ. -٢ﻃﺒﻘﻪ ی ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﮑﻠﯽ ﻓﺎﻗﺪ هﻤﻪ ﭼﻴﺰ هﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺠﺒﻮرﻧﺪ ،ﺑﺮای ﺗﻬﻴﻪ ﻟﻮازﻣﯽ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ اداﻣﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺿﺮورت دارد ،ﻧﻴﺮوهﺎی ﮐﺎر ﺧ?ﻮد را ﺑ?ﻪ ﺑ?ﻮرژوازی ﺑﻔﺮوﺷ?ﻨﺪ .اﻳ?ﻦ هﻤﺎن ﻃﺒﻘﻪ ی ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ ﻳﺎ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎﺳﺖ. ﺳﻮال ﭘ?ﻨﺠﻢ -اﻳ?ﻦ ﻓ?ﺮوش ﻧﻴ?ﺮوی ﮐ?ﺎر ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ ﺑ?ﻪ ﺑ?ﻮرژوازی ،ﺗﺤ?ﺖ ﭼ?ﻪ ﺷ?ﺮاﻳﻄﯽ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﻴﺮد؟ ﺟﻮاب -ﻧﻴﺮوی ﮐﺎر ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﻴﺰهﺎی دﻳﮕﺮ ،ﮐﺎﻻ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد و از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺎی ﺁن از روی هﻤﺎن ﻗﻮاﻧﻴﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺳﺎﻳﺮ ﮐﺎﻻهﺎ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ،ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد .ﺑﻬﺎی هﺮ ﮐﺎﻻ در دورﻩ ی ﻓﺮﻣﺎﺋﺮواﺋﯽ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ ﻳﺎ رﻗﺎﺑﺖ ﺁزاد -ﮐﻪ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺑﻌﺪًا ﺧ?ﻮاهﻴﻢ دﻳ?ﺪ، ﻳﮏ ﻣﻔﻬﻮم دارﻧﺪ ﺑﻄ?ﻮر ﻣﺘﻮﺳ?ﻂ هﻤﻴﺸ?ﻪ ﻣﺴ?ﺎوی ﺑ?ﺎ ﻣﺨ?ﺎرج ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﺁن ﻣ?ﯽ ﺑﺎﺷ?ﺪ .ﺑﻬ?ﺎی ﻧﻴﺮوی ﮐﺎر ﻧﻴﺰ ﺑﻬﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ،ﻣﺴﺎوی ﻣﺨ?ﺎرج ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﺁﻧﺴ?ﺖ .ﻣﺨ?ﺎرج ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﻧﻴ?ﺮوی ﮐ?ﺎر ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﺣﺪاﻗﻞ وﺳﺎﺋﻞ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺣﻔ?ﻆ ﻗﺎﺑﻠﻴ?ﺖ ﮐ?ﺎر ﮐ?ﺎرﮔﺮان ﮐ?ﺎﻓﯽ ﺑﺎﺷ?ﺪ و از ﻣﻌ??ﺪوم ﺷ??ﺪن ﻃﺒﻘ??ﻪ ی ﮐ??ﺎرﮔﺮ ﺟﻠ??ﻮﮔﻴﺮی ﻧﻤﺎﻳ??ﺪ .ﭘ??ﺲ ،ﮐ??ﺎرﮔﺮ در ﻣﻘﺎﺑ??ﻞ ﻧﻴ??ﺮوی ﮐ??ﺎر ﺑ ?ﻪ هﻴﭽﻮﺟﻪ زﻳﺎدﺗﺮ از ﻣﻘﺪاری ﮐ?ﻪ ﺑ?ﺮای ﻣﻨﻈ?ﻮر ﻓ?ﻮق -ﻳﻌﻨ?ﯽ ﺣﻔ?ﻆ ﻗﺎﺑﻠﻴ?ﺖ ﮐ?ﺎر -ﻻزم اﺳ?ﺖ درﻳﺎﻓ??ﺖ ﻧﻤ?ﯽ ﮐﻨ??ﺪ .از اﻳﻨ??ﺮو ،ﺑﻬ??ﺎی ﻧﻴ??ﺮوی ﮐ??ﺎر ) ﻳ??ﺎ ﻣ??ﺰد( ﻋﺒﺎرﺗﺴ??ﺖ از ﺣ??ﺪاﻗﻞ وﺳ??ﺎﺋﻞ ∗
زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای اداﻣﻪ ﺣﻴﺎت ﻻزم اﺳﺖ . از ﺁﻧﺠﺎﺋﻴﮑﻪ ﻓﺼﻮل دادوﺳﺘﺪ ﮔﺎهﯽ ﺑﻬﺘﺮ و ﮔﺎهﯽ ﺑﺪﺗﺮ هﺴﺘﻨﺪ ،ﮐﺎرﮔﺮ ﻧﻴﺰ ﮔﺎهﯽ ﺑﻴﺸ?ﺘﺮ و ﮔ??ﺎهﯽ ﮐﻤﺘ??ﺮ ﻣ??ﺰد درﻳﺎﻓ??ﺖ ﻣ?ﯽ دارد ،وﻟ??ﯽ هﻤ??ﺎﻧﻄﻮر ﮐ??ﻪ ﺁﻧﭽ??ﻪ ﺻ??ﺎﺣﺐ ﮐﺎرﺧﺎﻧ??ﻪ ﺑﻄ??ﻮر ∗ رﺟﻮع ﺷﻮد ﺑﻪ ﻧﺸﺮﻳﺎت ﻣﺎرﮐﺲ در ﮐﺘﺎب )ﻣﺰد -ﺑﻬﺎ -ﺳﻮد( در ﺧﺼﻮص ﻋﺎﻣﻞ »ﺗﺎرﻳﺨﯽ« ﻳﺎ »اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ« ﮐﻪ ﺑﻬﺎی ﻧﻴ?ﺮو ﮐ?ﺎر را ﺗﺤ?ﺖ ﺗ?ﺄﺛﻴﺮ ﻗ?ﺮار ﻣﯽ دهﺪ.
٤
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﻣﺘﻮﺳﻂ در ﻓﺼﻮل ﺧﻮب و ﺑﺪ ﺑﺮای ﮐﺎﻻهﺎی ﺧﻮد ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ ﺁورد ،ﻧﻪ زﻳﺎدﺗﺮ و ﻧﻪ ﮐﻤﺘ?ﺮ از ﻣﻴﺰان ﻣﺨﺎرج∗∗ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁﻧﺴﺖ ،ﮐﺎرﮔﺮ هﻢ ﺑﻄﻮر ﻣﺘﻮﺳ?ﻂ ﻧ?ﻪ ﺑﻴﺸ?ﺘﺮ و ﻧ?ﻪ ﮐﻤﺘ?ﺮ از اﻳ?ﻦ ﺣﺪاﻗﻞ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .هﺮ اﻧﺪازﻩ ﮐﻪ رﺷﺘﻪ هﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎر ﺗﺤ?ﺖ ﺗﺴ?ﻠﻂ ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ در ﺁﻳﻨﺪ ،اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﺰد ﺳﺨﺖ ﺗﺮ اﺟﺮا ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﺳﻮال ﺷﺸﻢ -ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮐﺪام ﻃﺒﻘﺎت ﮐﺎرﮔﺮی وﺟﻮد داﺷﺘﻨﺪ؟ ﺟ??ﻮاب -ﻃﺒﻘ??ﺎت ﮐ??ﺎرﮔﺮی ﺑ??ﻪ ﻧﺴ??ﺒﺖ درﺟ??ﺎت ﺗﺮﻗ??ﯽ ﺟﺎﻣﻌ??ﻪ در ﺷ??ﺮاﻳﻂ ﻣﺨﺘﻠ??ﻒ زﻧ??ﺪﮔﯽ ﻣﯽ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺘﺼﺮف و ﺣﺎﮐﻢ ،دارای وﺿ?ﻌﻴﺖ ه?ﺎی ﻣﺨﺘﻠ?ﻒ ﺑﻮدﻧ?ﺪ .در زﻣ??ﺎن ه??ﺎی ﻗ??ﺪﻳﻢ ،ﮐ??ﺎرﮔﺮان ﺑ ?ﻪ ﻣﻨﺰﻟ??ﻪ ی ﺑﺮدﮔ??ﺎن∗∗∗ ﺻ??ﺎﺣﺒﺎن اﻣ??ﻼک ﺑﻮدﻧ??ﺪ .ﭼﻨﺎﻧﮑ??ﻪ اﻣﺮوزﻩ ) (١٨٤٧هﻢ اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ در اﻏﻠﺐ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻩ و ﺣﺘﯽ در ﻗﺴﻤﺖ هﺎی ∗∗∗∗
ﺟﻨﻮﺑﯽ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺘﺤﺪﻩ ی ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ اداﻣﻪ دارد
.
در ﻗﺮون وﺳﻄﯽ ﮐﺎرﮔﺮان ﻣﺎﻳﻤﻠﮏ∗∗∗∗∗ اﺷﺮاف ﺻﺎﺣﺐ اﻣﻼک ﺑﻮدﻧﺪ .ﮐﻤﺎاﻳﻨﮑﻪ اﻳﻦ وﺿﻌﻴﺖ اﻣﺮوز هﻢ در هﻨﮕﺮی -ﻟﻬﺴﺘﺎن -روﺳﻴﻪ∗∗∗∗∗∗ وﺟﻮد دارد .ﺑﻌKﻼوﻩ در ﻗKﺮون وﺳﻄﯽ و ﺗﺎ ﺷﺮوع اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﯽ در ﺷﻬﺮهﺎ ﮐﺎرﮔﺮان ﭘﻴﺸﻪ وری ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ در ﺧﺪﻣﺖ اﺳKﺘﺎدان ﺧKﺮدﻩ ﺑKKﻮرژوا ﮐKﺎر ﻣKﯽ ﮐﺮدﻧKﺪ و ﮐKKﻢ ﮐKﻢ ﺑKKﺎ ﭘﻴKﺪاﻳﺶ و ﺗﻮﺳKKﻌﻪ ﺻKﻨﺎﻳﻊ دﺳKKﺘﯽ، ﮐﺎرﮔﺮان ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﯽ ﺑﻮﺟﻮد ﺁﻣﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺑﺰرﮔﺘﺮی ﺑﮑﺎر ﮔﻤﺎﺷKﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ. ﺳﻮال هﻔﺘﻢ -ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ ﺑﺎ ﺑﺮدﻩ هﺎ ﭼﻪ ﻓﺮﻗﯽ دارﻧﺪ؟
∗∗
اﮔﺮ ﻣﻔﻬﻮم ﺗﺌﻮری ﻣﺎرﮐﺲ را در ﻣﻮﺿﻮع ارزش در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ،ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺷﻮد :ارزﺷﯽ ﮐﻪ در ﮐ?ﺎﻻ ﻣﺘ?ﺮاﮐﻢ اﺳ?ﺖ ،ﻳﻌﻨ?ﯽ وﺳ?ﺎﻳﻞ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ
ﺑﻪ اﺿﺎﻓﻪ ارزش ﺟﺪﻳﺪی ﮐﻪ ﮐﺎرﮔﺮ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮐﺎر ﺧﻮد در اﻳﻦ ﮐﺎﻻ ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ. ∗∗∗Esclave ∗∗∗∗ در ﺳﺎل ١٨٦٢ﺑﺮدﮔﯽ ) (Eslavageدر ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺘﺤﺪﻩ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﻣﻠﻐﯽ ﺷﺪ و ﭘﺲ از ﭘﻴﺮوزی ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺷﻤﺎل ﺑﺮ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺟﻨ?ﻮﺑﯽ ،در ﻧﻮاﺣﯽ اﺧﻴﺮ ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻋﻤﻠﯽ ﮔﺸﺖ. ∗∗∗∗∗ Sref ∗∗∗∗∗∗ در روﺳﻴﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺎﻳﻤﻠﮏ ﺑﻮدن رﻋﺎﻳﺎ ) (Servageدر ﺳﺎل ١٨٦١ﻣﻠﻐﯽ ﺷﺪ.
٥
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺟﻮاب -ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﺮدﻩ ﻳﮏ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﺮای هﻤﻴﺸﻪ ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .اﻣﺎ ﻳﮑﻨﻔ?ﺮ ﭘﺮوﻟﺘ?ﺮ ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ ﺧﻮد را هﺮ روز و هﺮ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻔﺮوﺷﺪ. ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﺮدﻩ ﮐﻪ ﻣﺎﻳﻤﻠﮏ ارﺑ?ﺎب اﺳ?ﺖ ،در اﺛ?ﺮ اﻳﻨﮑ?ﻪ ﻣﺼ?ﻠﺤﺖ ارﺑ?ﺎﺑﺶ اﻗﺘﻀ?ﺎ دارد، زﻧﺪﮔﺎﻧﻴﺶ -هﺮ ﻗﺪر هﻢ ﺗﻮأم ﺑﺎ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ ﺑﺎﺷﺪ -ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .اﻣﺎ ﻳ?ﮏ ﻧﻔ?ﺮ ﭘﺮوﻟﺘ?ﺮ ﮐ?ﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان او را ﻣﺎﻳﻤﻠﮏ ﺗﻤﺎم ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻮرژوازی داﻧﺴﺖ و ﻓﻘﻂ وﻗﺘﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺎر ﺧﻮد را ﺑﻔﺮوﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ ﺁن اﺣﺘﻴﺎج داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑ?ﻪ هﻴﭽﻮﺟ?ﻪ زﻧ?ﺪﮔﺎﻧﯽ ﺗ?ﺄﻣﻴﻦ ﺷ?ﺪﻩ ﻧ?ﺪارد و اﻳﻦ ﺗﺄﻣﻴﻦ زﻧﺪﮔﯽ ﻓﻘﻂ ﺑﺮای ﻣﺠﻤﻮع ﻃﺒﻘﻪ ی ﮐﺎرﮔﺮ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ .ﺑﺮدﻩ از ﺟﺮﻳﺎن رﻗﺎﺑﺖ ﺗﺠﺎرﺗﯽ ﺧﺎرج اﺳﺖ و ﺣﺎل ﺁﻧﮑﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺮ در ﻣﻴﺎن اﻳﻦ رﻗﺎﺑﺖ ﻗﺮار دارد و ﺗﻤ?ﺎم ﻧﻮﺳ?ﺎﻧﺎت اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎن را ﺣﺲ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﺑﺮدﻩ ﺑﻤﻨﺰﻟﻪ ی ﻳﮏ ﮐﺎﻻﺳﺖ ،ﻧﻪ ﺑﻤﻨﺰﻟ?ﻪ ی ﻳ?ﮏ ﻋﻀ?ﻮ ﺟﺎﻣﻌ?ﻪ ی ﺑ?ﻮرژوازی ،و ﺣ?ﺎل ﺁﻧﮑﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﮏ ﻓﺮد و ﻳ?ﮏ ﻋﻀ?ﻮ ﺟﺎﻣﻌ?ﻪ ی ﺑ?ﻮرژوازی ﺷ?ﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷ?ﺪﻩ اﺳ?ﺖ .از اﻳﻨﺮو ،ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﺮدﻩ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ وﺿﻌﻴﺘﯽ ﺑﻬﺘﺮ از وﺿﻌﻴﺖ ﭘﺮوﻟﺘ?ﺮ داﺷ?ﺘﻪ ﺑﺎﺷ?ﺪ ،وﻟ?ﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ،ﭘﺮوﻟﺘﺮ ﺑﻪ ﻳﮏ درﺟﻪ ی ﻣﺘﺮﻗﯽ ﺗﺮ اﺟﺘﻤﺎع ﺗﻌﻠﻖ دارد و ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻧﺴ?ﺒﺖ ﺑ?ﻪ ﺑ?ﺮدﻩ در درﺟﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﺮدﻩ اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧ?ﺪ از ﻣﻴ?ﺎن ﮐﻠﻴ?ﻪ رواﺑ?ﻂ ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﻓﻘ?ﻂ راﺑﻄ?ﻪ ﺑﺮدﮔ?ﯽ را از ﺑ?ﻴﻦ ﺑﺒﺮد ،ﺁزاد ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ و ﺣ?ﺎل ﺁﻧﮑ?ﻪ ،ﺁزادی ﭘﺮﻟﺘ?ﺮ ﻓﻘ?ﻂ و ﻓﻘ?ﻂ در ﺻ?ﻮرت اﻟﻐ?ﺎء ﮐﻠﻴ?ﻪ ی اﺻﻮل ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﻣﻴﺴﺮ ﺧﻮاهﺪ ﮔﺮدﻳﺪ. ∗
ﺳﻮال هﺸﺘﻢ -ﻓﺮق ﺑﻴﻦ ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ و ﺳﺮف هﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺟﻮاب -ﺳﺮف در ازای اﻳﻨﮑﻪ ﺳﻬﻤﯽ از ﻣﺤﺼﻮل ﺧﻮد را ﺑﻪ ارﺑﺎب واﮔﺬار ﻣﯽ ﮐ?ﺮد و ﻳﺎ اﻳﻨﮑﻪ ﮐﺎری ﺑﺮای او اﻧﺠﺎم ﻣ?ﯽ داد ،ﺣ?ﻖ ﺗﺼ?ﺮف و اﺳ?ﺘﻔﺎدﻩ از ﻳ?ﮏ »وﺳ?ﻴﻠﻪ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ« ﻳﻌﻨﯽ ﻳﮏ ﻗﻄﻌﻪ زﻣﻴﻦ را ﺑﺪﺳﺖ ﻣ?ﯽ ﺁورد .اﻣ?ﺎ ﭘﺮوﻟﺘ?ﺮ ﺑ?ﺎ وﺳ?ﺎﻳﻞ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪی ﮐ?ﻪ ﻣﺘﻌﻠ?ﻖ ﺑ?ﻪ ﺷ??ﺨﺺ دﻳﮕ??ﺮی اﺳ??ﺖ ،ﺑ??ﺮای اﻳ??ﻦ ﺷ??ﺨﺺ ﮐ ?ﺎر ﻣ ?ﯽ ﮐﻨ??ﺪ و در ﻣﻘﺎﺑ??ﻞ ﮐ??ﺎر ﺧ??ﻮﻳﺶ ﻳ??ﮏ ∗ ﺳﺮف هﺎ ﺑﻪ رﻋﺎﻳﺎﺋﯽ ﻣﯽ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ واﺑﺴﺘﻪ زﻣﻴﻦ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ روی زﻣﻴﻦ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش ﻣ?ﯽ ﺷ?ﺪﻧﺪ و از اﻳﻨ?ﺮو ،در ﺣﻘﻴﻘ?ﺖ ﻣﺎﻳﻤﻠ?ﮏ ارﺑ?ﺎب ﺑﻮدﻧ?ﺪ. )ﻣﺘﺮﺟﻢ(
٦
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ∗∗
ﺳﻬﻤﯽ از ﻣﻨﺎﻓﻊ را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﯽ دارد .ﺳﺮف ﻣﻘ?ﺪاری از ﻣﺤﺼ?ﻮل ﺧ?ﻮد را ﺑ?ﻪ دﻳﮕ?ﺮان ﻣ?ﯽ ده??ﺪ و ﺣ??ﺎل ﺁﻧﮑ??ﻪ ﭘﺮوﻟﺘ??ﺮ ﻓﻘ??ﻂ ﻣﻘ??ﺪاری از ﻣﺤﺼ??ﻮل ﮐ??ﺎر ﺧ??ﻮد را درﻳﺎﻓ??ﺖ ﻣ?ﯽ ﮐﻨ??ﺪ. ﺳ??ﺮف دارای زﻧ??ﺪﮔﯽ ﺗ??ﺄﻣﻴﻦ ﺷ??ﺪﻩ ای اﺳ??ﺖ ،و ﺣ??ﺎل ﺁﻧﮑ??ﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺮه??ﺎ ﻓﺎﻗ??ﺪ ﺁن ﻣ ?ﯽ ﺑﺎﺷ??ﺪ. ﺳﺮف از رﻗﺎﺑﺖ ﺗﺠﺎرﺗﯽ ﺑﺮﮐﻨﺎر اﺳﺖ و ﺣﺎل ﺁﻧﮑﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺮ در ﻣﻴﺎن ﺁن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺳ??ﺮف ﺑ??ﻪ ﭼﻨ??ﺪ ﻃﺮﻳ??ﻖ ﻣ ?ﯽ ﺗﻮاﻧ??ﺪ ﺁزاد ﺷ??ﻮد :ﻳﮑ??ﯽ اﻳﻨﮑ??ﻪ ﺑ ?ﻪ ﺷ??ﻬﺮهﺎ ﺑﮕﺮﻳ??ﺰد و ﺑ??ﻪ ﭘﻴﺸﻪ هﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﭙﺮدازد ،دﻳﮕﺮ اﻳﻨﮑﻪ در ﻋﻮض ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ ﻣﺎﻟﮏ وﺟﻬﯽ ﭘﺮداﺧﺖ ﮐﻨﺪ و در ﺟﺰو رﻋﺎﻳﺎی ﺁزاد در ﺁﻳﺪ. دﻳﮕﺮ اﻳﻨﮑﻪ ارﺑﺎب ﻓﺌﻮدال را از ﻣﻠﮏ ﺧ?ﻮد ﺑﻴ?ﺮون راﻧ?ﺪﻩ ﺧ?ﻮدش ﻣﺎﻟ?ﮏ ﻣﻠ?ﮏ ﺷ?ﻮد؛ ﺑﻄ??ﻮر ﺧﻼﺻ??ﻪ ،ﺳ??ﺮف ه??ﺮ وﻗ??ﺖ ﺑ ?ﻪ ﻳﮑ??ﯽ از ﻃﺮﻳ??ﻖ ﻣﺨﺘﻠﻔ??ﻪ داﺧ??ﻞ ﻃﺒﻘ??ﻪ دارا و داﺧ??ﻞ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت ﺗﺠﺎرﺗﯽ ﺑﺸﻮد ،ﺁزاد ﻣﯽ ﮔﺮدد و ﺣﺎل ﺁﻧﮑﻪ ﺁزادی ﭘﺮوﻟﺘ?ﺮ ﻓﻘ?ﻂ ﺑ?ﺎ از ﺑ?ﻴﻦ ﺑ?ﺮدن ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ و رﻗﺎﺑﺖ و ﮐﻠﻴﻪ اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ﻣﻴﺴﺮ ﺧﻮاهﺪ ﮔﺮدﻳﺪ. ∗∗∗
ﺳﻮال ﻧﻬﻢ -ﻓﺮق ﺑﻴﻦ ﭘﺮوﻟﺘﺮ و ﭘﻴﺸﻪ ور ﭼﻴﺴﺖ
؟
ﺟﻮاب -ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﭘﻴﺸﻪ ور ،ﻳﻌﻨﯽ ﮐ?ﺎرﮔﺮ ﭘﻴﺸ?ﻪ وری و ﭘﺮوﻟﺘ?ﺮ ﺟﺪﻳ?ﺪ ﺗﻨﻬ?ﺎ در ﺷ?ﮑﻞ ﻇﺎهﺮی رواﺑﻂ ﮐ?ﺎر ﺁﻧﻬ?ﺎ ﻧﻴﺴ?ﺖ .ﮐ?ﺎرﮔﺮ ﭘﻴﺸ?ﻪ ور و ﮐ?ﺎرﮔﺮ ﮐﺎرﺧﺎﻧ?ﻪ ه?ﺮ دو ﻧﻴ?ﺮوی ﮐ?ﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺐ وﺳﺎﺋﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﯽ ﻓﺮوﺷﻨﺪ ،ﺑﻬﺮ دو ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺰد ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد ،و اﻳﻦ ﻣﺰد در ﻣﻮرد ﮐﺎرﮔﺮ ﭘﻴﺸﻪ ور ﺑﺸﮑﻞ ﻣﺰد ﺟﻨﺴ?ﯽ )ﻏ?ﺬا و ﻣﻨ?ﺰل در ﻧ?ﺰد اﺳ?ﺘﺎد ﮐ?ﺎر( ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. وﻟﯽ ﺷﺎﮔﺮد ﭘﻴﺸﻪ ور ،در روزﮔﺎر ﺧﻮب ﺳﺎﺑﻖ ،ﻣﺪت ﺷﺎﮔﺮدی ﺧﻮد را ﺑﻤﻨﺰﻟﻪ ی ﻣﺪت ﺁﻣﺎدﮔﯽ ﺑﺮای رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻘﺎم اﺳﺘﺎدی ﻣﯽ داﻧﺴﺖ و اﻣﻴﺪ داﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﺎد ﭘﻴﺸ?ﻪ ور در ﻣﺤ??ﻞ ﺛ??ﺎﺑﺘﯽ ﺳ??ﮑﻮﻧﺖ اﺧﺘﻴ ?ﺎر ﻧﻤﺎﻳ??ﺪ و ﺷ??ﺎﻳﺪ ه??ﻢ ﺑﻌ??ﺪًا ﺧ??ﻮد اوﻧﻴ??ﺰ ﺷ??ﺎﮔﺮدا ﻧ??ﯽ داﺷ??ﺘﻪ
∗∗ ﻳﻌﻨﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﺳﺘﻤﺰد ،ﮐﻪ ﺑﻄﻮر ﻗﻄﻊ ،هﻤﻴﺸﻪ ﻓﻘﻂ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺑﻬﺎی ﮐﺎر اﻧﺠﺎم دادﻩ ﺷﺪﻩ ﺗﻮدﻩ ﮐﺎرﮔﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ∗∗∗ ﺟﻮاب اﻳﻦ ﺳﻮال در ﻳﺎدداﺷﺖ هﺎی اﻧﮕﻠﺲ دادﻩ ﻧﺸﺪﻩ اﺳﺖ -ﺟﺎی ﺟﻮاب ﺧﺎﻟﯽ ﺑﻮد -اﻳﻦ ﺟﻮاب را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻨﻮﺷﺘﻪ هﺎی ﻣﺎرﮐﺲ و اﻧﮕﻠﺲ ﮐ?ﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﺎﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع هﺴﺘﻨﺪ ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻧﻤﻮدﻳﻢ.
٧
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ∗
ﺑﺎﺷﺪ .از اﻳﻨﺮو ﮐﻮﺷﺶ ﻣﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮد را ،ﮐﻪ ﺁن اﻳ?ﺎم هﻨ?ﻮز ﺑ?ﺮ روی ﻣﻬ?ﺎرت ﮐﺎر دﺳﺘﯽ اﺳﺘﻮار ﺑﻮد ،ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻧﻤﺎﻳ?ﺪ و ﻣﺒﻠ?ﻎ ﻧ?ﺎﭼﻴﺰی را ﮐ?ﻪ ﺑ?ﺮای ﺗﺄﺳ?ﻴﺲ ﻳ?ﮏ ﮐﺎرﮔ?ﺎﻩ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻻزم ﺑﻮد ،ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﺋﯽ ﮐﻨﺪ و اﮔﺮ ﻓﺮﺻﺘﯽ دﺳﺖ ﻣﯽ داد ،ﺑﺎ دﺧﺘﺮ و ﻳﺎ ﺑﻴﻮﻩ اﺳﺘﺎد ﭘﻴﺸ??ﻪ وری ازدواج ﻣ ?ﯽ ﮐ ?ﺮد و ﭘ??ﺲ از ﮔﺬراﻧ??ﺪن ﺳ??ﺎل ه??ﺎی ﺷ??ﺎﮔﺮدی و ﺗﻬﻴ??ﻪ ی »ﮐ??ﺎر اﺳ??ﺘﺎدی« اﺳ??ﺘﺎد ﭘﻴﺸ??ﻪ ور ﻣﺤﺘﺮﻣ??ﯽ ﻣ ?ﯽ ﺷ??ﺪ و ه??ﺮ ﺁﻧﭽ??ﻪ ﺧ??ﻮدش در دورﻩ ﭘ??ﺎدوﺋﯽ و ﺷﺎﮔﺮدی ﺗﺤﻤﻞ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد ﺑﺴﺮ ﭘﺎدوهﺎ و ﺷﺎﮔﺮدهﺎی ﺧﻮد ﻣﯽ ﺁورد؟ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻴﮑﻪ ارﺗﻘﺎء از ﻣﻘ?ﺎم ﺷ?ﺎﮔﺮدی ﺑ?ﻪ ﻣﻘ?ﺎم اﺳ?ﺘﺎدی اﻣﮑ?ﺎن ﭘ?ﺬﻳﺮ ﺑ?ﻮد ﺑ?ﻴﻦ اﺳ?ﺘﺎد و ﺷﺎﮔﺮد ،ﮐﻪ هﺮ دوی ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮ روی ﺷﻴﺌﯽ ﻣﻌﻴﻨﯽ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﺮدﻧ?ﺪ و دو ِر ﻳ?ﮏ ﻣﻴ?ﺰ ﻏ?ﺬا ﻣ?ﯽ ﺧﻮردﻧﺪ ،ﺗﻀﺎد ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻮﺟﻮد ﺑﻴﺎﻳﺪ .رواﺑﻂ ﭘﺪر و ﻓﺮزﻧﺪی ،ﮐﻪ ﺑ?ﻴﻦ اﺳ?ﺘﺎد و ﺷﺎﮔﺮد وﺟﻮد داﺷﺖ .ﺑﻪ اﺳﺘﺎدان ﻳﮏ ﻗﺪرت ﺛﺎﻧﻮی ،ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ ﻗ?ﺪرت اﺳ?ﺘﺎدی ﻣ?ﯽ داد. ﮐﻪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ی ﺁن ﮐﻠﻴﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺷﺎﮔﺮدان ﺧﻮد را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺧﻮد ﻗﺮار ﻣﯽ دادﻧﺪ. از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ،اﻳﻦ رواﺑﻂ ﺑﺮای ﺷﺎﮔﺮداﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﻴﺶ ﻳﮏ اﺳﺘﺎد ﮐﺎر ﻣ?ﯽ ﮐﺮدﻧ?ﺪ ،ﻣﺎﻧﻨ?ﺪ ﺑﻨﺪی ﺑﻮد ﮐ?ﻪ ﺁﻧﻬ?ﺎ در ﻣﻘﺎﺑ?ﻞ ﺷ?ﺎﮔﺮدان اﺳ?ﺘﺎدان دﻳﮕ?ﺮ ﺑ?ﻪ ه?ﻢ ﻣﺘﺼ?ﻞ ﻣ?ﯽ ﺳ?ﺎﺧﺖ و اﻳ?ﻦ دﺳﺘﻪ هﺎ را از هﻢ ﺟﺪا ﻣﯽ ﮐﺮد .ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺷ?ﺎﮔﺮدان ﭘﻴﺸ?ﻪ ور در ﻧﺘﻴﺠ?ﻪ هﻤ?ﻴﻦ ﺗﻤ?ﺎﻳﻠﯽ ﮐ?ﻪ ∗∗
ﺑﺮای اﺳﺘﺎد ﺷﺪن داﺷﺘﻨﺪ ،ﺑﻤﻘﺮرات ﻣﻮﺟﻮدﻩ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺑﻮدﻧ?ﺪ .از ﻃ?ﺮف دﻳﮕ?ﺮ ﭼ?ﻮن ﻻزم ﺑﻮد ﮐﻪ ﭘﻴﺸﻪ ورهﺎ ﺟﻨﺲ ﺧﻮب ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺑﺎزار دهﻨﺪ ،ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺷﺎﮔﺮدان ﭼﻨﺪان ﺁﺳﺎن ﻧﺒ?ﻮد و از اﻳﻦ رو ﺷﺎﮔﺮد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺳﺘﺎد ﺧﻮد اﻇﻬﺎر وﺟﻮد ﻧﻤﺎﻳ?ﺪ .ﺑﻬﻤ?ﻴﻦ ﺟﻬ?ﺖ وﺿ??ﻌﻴﺖ اﺟﺘﻤ??ﺎﻋﯽ ﺷ??ﺎﮔﺮدان ﮐ??ﻪ در زﻣ??ﺎن ه??ﺎی ﻧﺨﺴ??ﺘﻴﻦ ﻋ??ﺪﻩ ﺷ??ﺎن ﻧﺴ??ﺒﺖ ﺑ??ﻪ ﻋ??ﺪﻩ ی
∗ از ﮐﺘﺎب )ﻃﺒﻘﻪ ﮐﺎرﮔﺮ در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن در ﺳﺎل (١٨٤٥ﺗﺄﻟﻴﻒ اﻧﮕﻠﺲ. ∗∗ از ﮐﺘﺎب »ﻃﺮز ﺗﻔﮑﺮ ﺁﻟﻤﺎﻧﯽ Ideologie allemandeﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﺎرﮐﺲ و اﻧﮕﻠﺲ -در اﻳﻦ ﮐﺘﺎب ﻗﺴﻤﺖ دﻳﮕﺮی ﻧﻴﺰ در ﻣﻮﺿﻮع ﭘﻴﺸﻪ ورهﺎ ذﮐﺮ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ: ...از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﭘﻴﺸﻪ وران ﻗﺮون وﺳﻄﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﺨﺼﻮص ﺧﻮد و ﺑﻪ ﻣﻬﺎرت ﻳﺎﻓﺘﻦ در ﺁن ﺗﻤﺎﻳﻠﯽ ﭘﻴﺪا ﻣﯽ ﮐﺮدﻧ?ﺪ ﮐ?ﻪ ﺗ?ﺎ هﻨﺮه?ﺎی زﻳﺒ?ﺎ ﺑ?ﺎﻻ ﻣ?ﯽ رﻓ?ﺖ. ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺒﺐ هﺮ ﭘﻴﺸﻪ ور ﻗﺮون وﺳﻄﯽ در اﺧﺘﻴﺎر ﭘﻴﺸﻪ ﺧﻮد ﺑﻮد ،ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺑﻨ?ﺪﮔﯽ ﻧﺴ?ﺒﺖ ﺑ?ﺂن داﺷ?ﺖ و اﻳ?ﻦ ﻣﻨﺎﺳ?ﺒﺎت از ﻣﻨﺎﺳ?ﺒﺎت ﮐ?ﺎرﮔﺮان اﻣﺮوز ﺑﺎ ﮐﺎری ﮐﻪ در زﻳﺮ ﻳﻮغ ﺁن اﻓﺘﺎدﻩ اﻧﺪ و ﻧﻮع ﺁن ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺑﯽ اهﻤﻴﺖ اﺳﺖ ،ﺧﻴﻠﯽ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻮد.
٨
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ اﺳﺘﺎدان ﺑﻪ هﻴﭽﻮﺟﻪ زﻳﺎد ﻧﺒﻮد ،ﺧﻴﻠﯽ ﺑﻬﺘﺮ از وﺿﻌﻴﺖ ﮐﺎرﮔﺮان ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ه?ﺎی اﻣ?ﺮوزی ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ. ﺳﻮال دهﻢ -ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﭘﺮوﻟﺘﺮ و ﮐﺎرﮔﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﯽ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺟﻮاب -ﮐﺎرﮔﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﯽ ﻗﺮن ﺷﺎﻧﺰدهﻢ ﺗﺎ ﻗﺮن هﺠﺪهﻢ ﺑﻄ?ﻮر ﻋﻤ?ﻮم در هﻤ?ﻪ ﺟ?ﺎ، ﺻﺎﺣﺐ ﻳ?ﮏ اﻓ?ﺰار ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﺑ?ﻮد ،ﻣﺎﻧﻨ?ﺪ ﮐﺎرﮔ?ﺎﻩ ﺑﺎﻓﻨ?ﺪﮔﯽ ،ﭼ?ﺮخ ه?ﺎی رﻳﺴ?ﻨﺪﮔﯽ ﺑ?ﺮای ﻳ?ﮏ ﺧﺎﻧﻮادﻩ ،ﻗﻄﻌﻪ زﻣﻴﻨﯽ ﮐﻪ در ﺳﺎﻋﺎت ﺑﻴﮑﺎری ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﮐﺎرﮔﺮ زراﻋﺖ ﻣ?ﯽ ﺷ?ﺪ ،و ﺣ?ﺎل ﺁﻧﮑﻪ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﭘﺮوﻟﺘﺮ ﻓﺎﻗﺪ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .ﮐﺎرﮔﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﯽ ﺗﻘﺮﻳﺒ ًﺎ هﻤﻴﺸ?ﻪ در دهﺎت زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ ﻧﻤ?ﻮد و ﺑ?ﺎ ارﺑ?ﺎب ﻣﺎﻟ?ﮏ و ﮐﺎرﻓﺮﻣ?ﺎی ﺧ?ﻮد رواﺑ?ﻂ ﭘ?ﺪر و ﻓﺮزﻧ?ﺪی داﺷﺖ و ﺣﺎل ﺁﻧﮑﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺮ ﻏﺎﻟﺒ ًﺎ در ﺷﻬﺮهﺎی ﺑﺰرگ زﻧ?ﺪﮔﯽ ﻣ?ﯽ ﮐﻨ?ﺪ و ﺑ?ﺎ ﮐﺎرﻓﺮﻣ?ﺎ ﻓﻘ?ﻂ رواﺑ??ﻂ ﭘ??ﻮﻟﯽ دارد .ﮐ??ﺎرﮔﺮ ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ دﺳ??ﺘﯽ ﺑﻮﺳ??ﻴﻠﻪ ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ ﺑ??ﺰرگ از ﻋﻼﻗ??ﻪ ه??ﺎی ﭘ??ﺪر و ﻓﺮزﻧﺪی ﺧﻮد ﮐﻨﺪﻩ ﻣﯽ ﺷﻮد ،ﺗﻤﺎم ﻣﺎﻳﻤﻠﮏ ﺧ?ﻮد را از دﺳ?ﺖ ﻣ?ﯽ ده?ﺪ و ﺑ?ﻪ ﻳ?ﮏ ﭘﺮوﻟﺘ?ﺮ ﻣﺒﺪل ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﺳ???ﻮال ﻳ???ﺎزدهﻢ -ﻧﺨﺴ???ﺘﻴﻦ ﻧﺘ???ﺎﻳﺞ اﻧﻘ???ﻼب ﺻ???ﻨﻌﺘﯽ و ﺗﻘﺴ???ﻴﻢ ﺟﺎﻣﻌ???ﻪ ﺑ???ﻪ ﺑﻮرژاه???ﺎ و ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ ﭼﻪ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ؟ ﺟﻮاب -او ًﻻ در اﺛﺮ اﻳﻨﮑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﻮاﺳﻄﻪ ی ﮐﺎر ﻣﺎﺷﻴﻦ داﺋﻤ ًﺎ ارزان ﻣ?ﯽ ﺷﺪ .در ﮐﻠﻴﻪ ی ﻣﻤﺎﻟﮏ روی زﻣﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﯽ و ﻳ?ﺎ ﺻ?ﻨﺎﻳﻌﯽ ﮐ?ﻪ اﺳ?ﺎس ﺷ?ﺎن ﺑﺮ روی ﮐﺎردﺳﺖ ﺑﻮد ،ﺑﮑﻠﯽ ﺧﺮاب ﮔﺮدﻳﺪ .ﻋﻤﻮم ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻧﻴﻤﻪ وﺣﺸﯽ ،ﮐﻪ ﮐﻢ و ﺑﻴﺶ از ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺗﺎرﻳﺨﯽ دور اﻓﺘﺎدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ و اﺳﺎس ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺁﻧﻬﺎ هﻨﻮز ﺑﺮ روی ﮐﺎر دﺳ?ﺘﯽ اﺳ?ﺘﻮار ﺑ??ﻮد ،در اﺛ??ﺮ هﻤ??ﻴﻦ ﻣﻮﺿ??ﻮع از ﮐ??ﻨﺞ اﻧ??ﺰوا ﺑﻴ??ﺮون ﮐﺸ??ﻴﺪﻩ ﺷ??ﺪﻧﺪ .اﻳ??ﻦ ﻣﻤﺎﻟ??ﮏ اﺟﻨ??ﺎس ارزان ﺗﺮ اﻧﮕﻠﻴﺴﯽ هﺎ را ﺧﺮﻳﺪاری ﮐﺮدﻧﺪ و ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﯽ ﺧ?ﻮد را ﺑﻄ?ﺮف ﻧﻴﺴ?ﺘﯽ ﺳ?ﻮق دادﻧﺪ؛ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ،ﻣﻤﺎﻟﮑﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ هﻨﺪوﺳﺘﺎن ﮐﻪ در ﻇﺮف ﭼﻨﺪﻳﻦ هﺰار ﺳﺎل هﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﺗﺮﻗﯽ ﻧﻨﻤﻮدﻩ اﻧﺪ ،در ﻋﺮض ﻣﺪت ﮐﻮﺗﺎهﯽ ﺳﺮ ﺗﺎ ﭘﺎ ﻣﻨﻘﻠﺐ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ و ﺣﺘﯽ ﭼ?ﻴﻦ ،اﻣ?ﺮوز ﺑﻄﺮف ﻳﮏ اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﯽ رود.
٩
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﮐﺎر ﺑﺠﺎﺋﯽ رﺳﻴﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ هﺎﺋﯽ ،ﮐﻪ اﻣﺮوز در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن اﺧﺘﺮاع ﻣﯽ ﺷﻮد ،در ﻇﺮف ﻣ?ﺪت ﻳ?ﮏ ﺳ?ﺎل ﻣﻴﻠﻴ?ﻮن ه?ﺎ ﮐ?ﺎرﮔﺮ ﭼﻴﻨ?ﯽ را از ﻧ?ﺎن ﺧﻮردﻧ?ﺪ ﻣ?ﯽ اﻧ?ﺪازد .ﺑ?ﻪ اﻳ?ﻦ ﺗﺮﺗﻴ??ﺐ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ ،ﺗﻤﺎم ﻣﻠﺖ هﺎی روی زﻣ?ﻴﻦ را ﺑ?ﻪ ه?ﻢ ﻣﺘﺼ?ﻞ ﻣ?ﯽ ﺳ?ﺎزد ،ﮐﻠﻴ?ﻪ ﺑﺎزاره?ﺎی ﻣﺤﻠﯽ ﮐﻮﭼﮏ را ﺑﻪ ﺑﺎزارهﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﯽ ﮐﻨ?ﺪ و هﻤ?ﻪ ﺟ?ﺎ زﻣﻴﻨ?ﻪ ﺗﺮﻗ?ﯽ و ﺗﻤ?ﺪن را ﺗﻬﻴﻪ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﮐﺎر را ﺑﻪ ﺟﺎﺋﯽ رﺳﺎﻧﻴﺪﻩ اﺳﺖ ﮐﻪ هﺮ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﮐﻪ در ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺘﻤ ّﺪاﻧﻪ رخ دهﺪ ،در ﺗﻤﺎم ﻣﻤﺎﻟﮏ دﻳﮕﺮ ﺗﺄﺛﻴﺮ دارد .ﺑﻄﻮری ﮐﻪ اﮔﺮ اﮐﻨﻮن ) (١٨٤٧در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﻳ?ﺎ در ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﮐﺎرﮔﺮهﺎ ﺧﻮد را ﺁزاد ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ،اﻳﻦ اﻣﺮ در ﮐﻠﻴﻪ ﻣﻤﺎﻟ?ﮏ دﻳﮕ?ﺮ اﻧﻘﻼﺑ?ﺎﺗﯽ ﺑ?ﺮ ﭘ?ﺎ ﺧﻮاهﺪ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ زود ﻳﺎ دﻳﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺁزادی ﮐﺎرﮔﺮان ﺁن ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺧﻮاهﺪ ﮔﺸﺖ. ﺛﺎﻧﻴﺎً ،در هﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ ﺟﺎی ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﯽ را ﮔﺮﻓﺖ ،اﻧﻘﻼب ﺻ?ﻨﻌﺘﯽ ﺑﺎﻋ?ﺚ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺛﺮوت و ﻗﺪرت ﺑﻮرژوازی ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ درﺟﻪ ﺗﺮﻗﯽ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺮﺳﺪ و ﺑﻮرژوازی ﻃﺒﻘ??ﻪ اول ه??ﺮ ﮐﺸ??ﻮر ﺑﺸ??ﻮد .ﻧﺘﻴﺠ ?ﻪ اﻳ??ﻦ ﺷ??ﺪ ﮐ??ﻪ ﺑ??ﺎ ﭘﻴ??ﺪاﻳﺶ اﻳ??ﻦ ﺟﺮﻳ??ﺎن در ه??ﺮ ﺟ??ﺎ، ﺑﻮرژوازی ﻗﺪرت ﺳﻴﺎﺳﯽ را در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ ،ﻃﺒﻘﺎت اﺷﺮاف و اﺻﻨﺎف و هﻢ ﭼﻨﻴﻦ رژﻳﻢ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﻄﻠﻘﻪ را ﮐﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ اﻳﻦ دو ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻮد ،ﺑﻄﺮف ﻧﻴﺴﺘﯽ ﺳﻮق داد. ﺑ??ﻮرژوازی ﻗ??ﺪرت اﺷ??ﺮاﻓﯽ و ﻗ??ﺪرت ﺧﺎﻧ??ﺪان ﺳ??ﻠﻄﻨﺘﯽ ،را ﺑ??ﻪ اﻳ??ﻦ وﺳ??ﻴﻠﻪ ﮐ??ﻪ ﮐﻠﻴ??ﻪ ی اﻣﺘﻴﺎزات ﻃﺒﻘﺎت ﻋﺎﻟﻴﻪ را ﻣﻠﻐﯽ ﺳﺎﺧﺖ و ﻓﺮوش اﻣﻼک زراﻋﺘﯽ را ﻣﻤﻨﻮع ﻧﻤﻮد ،ﻧ?ﺎﺑﻮد ﮐﺮد .ﺑﻮرژوازی ﺑ?ﺎ از ﺑ?ﻴﻦ ﺑ?ﺮدن ﮐﻠﻴ?ﻪ اﻣﺘﻴ?ﺎزات اﺻ?ﻨﺎﻓﯽ ،ﻗ?ﺪرت اﺳ?ﺘﺎدان ﺻ?ﻨﻔﯽ را از ﻣﻴﺎن ﺑﺮد .ﺑﻮرژوازی ﺑﻪ ﺟﺎی هﺮ دو اﻳﻨﻬﺎ ،رﻗﺎﺑﺖ ﺁزاد را اﻳﺠﺎد ﮐﺮد ،ﻳﻌﻨﯽ وﺿﻌﻴﺘﯽ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﻴﺶ ﺁورد ،ﮐﻪ در ﺁن ،هﺮ ﮐﺲ ﺑﻪ دﻟﺨﻮاﻩ ﺧﻮد ﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب هﺮ رﺷﺘﻪ ﺻ?ﻨﻌﺘﯽ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و هﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻏﻴﺮ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻻزم ،ﮐﻪ ﻓﻘﺪان ﺁن ﻣﺎﻧﻊ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر اﺳﺖ ،ﻧﺘﻮاﻧﺪ او را از ﺗﻌﻘﻴﺐ ﺁن رﺷﺘﻪ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ .از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ،ﺁﻏﺎز ﺷ?ﻴﻮع ﺳﻴﺴ?ﺘﻢ رﻗﺎﺑ?ﺖ ﺁزاد، ﺑﻤﻨﺰﻟﻪ اﻋ?ﻼم رﺳ?ﻤﯽ اﻳ?ﻦ ﻣﻮﺿ?ﻮع اﺳ?ﺖ ﮐ?ﻪ از اﻳ?ﻦ ﭘ?ﺲ ﻋ?ﺪم ﺗﺴ?ﺎوی اﻋﻀ?ﺎی ﺟﺎﻣﻌ?ﻪ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻋ?ﺪم ﺗﺴ?ﺎوی ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ ه?ﺎی ﺁﻧﻬﺎﺳ?ﺖ .و ﺑ?ﻪ ﻋ?ﻼوﻩ ،ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ ﻗ?ﺪرت واﻗﻌ?ﯽ و ﻣﺆﺛﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ،و ﺑﺎﻟﻨﺘﻴﺠﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داران ،ﻳﻌﻨﯽ ﺑﻮرژواهﺎ ،ﻃﺒﻘﻪ اول ﺟﺎﻣﻌ?ﻪ ﺷ?ﺪﻩ اﻧ?ﺪ. وﻟﯽ ﺳﻴﺴﺘﻢ رﻗﺎﺑﺖ ﺁزاد ﺑﺮای ﻣﺮاﺣﻞ اول ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ ﻻزم ﻣ?ﯽ ﺑﺎﺷ?ﺪ ،زﻳ?ﺮا اﻳ?ﻦ ﺗﻨﻬ?ﺎ
١٠
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ وﺿﻊ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ ﮐ?ﻪ ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ در ﺳ?ﺎﻳﻪ ﺁن ﻣ?ﯽ ﺗﻮاﻧﻨ?ﺪ ﺑ?ﻪ وﺟ?ﻮد ﺁﻳﻨ?ﺪ و ﺗﺮﻗ?ﯽ ﮐﻨﻨﺪ .ﺑﻮرژوازی ﭘﺲ از ﻣﺤﻮ ﻃﺒﻘﺎت اﺷﺮاف و اﺻﻨﺎف ﻗﺪرت ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺁﻧﻬﺎ را ﻧﻴﺰ ﻧ?ﺎﺑﻮد ﮐﺮد. هﻤﻴﻦ ﮐﻪ ﺑﻮرژوازی ﻃﺒﻘﻪ اول را در اﺟﺘﻤﺎع اﺷﻐﺎل ﮐﺮد ،در ﺳﻴﺎﺳﺖ ه?ﻢ هﻤ?ﺎن ﻣﻘ?ﺎم را ﺑﺮای ﺧﻮد اﻋﻼم ﮐﺮد .ﺑﻮرژوازی اﻳﻦ ﮐﺎر را ﺑﺎ ﺗﺮوﻳﺞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﯽ اﻧﺠﺎم داد ،ﮐﻪ اﺳﺎس ﺁن ﺑﺮ روی ﻣﺴﺎوات در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺷ?ﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷ?ﺪن اﺻ?ﻞ رﻗﺎﺑ?ﺖ ﺁزاد اﺳﺘﻮار اﺳﺖ .اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﻣﻤﺎﻟﮏ اروﭘﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﺸﺮوﻃﻪ∗ ﻣ?ﯽ ﺑﺎﺷ?ﺪ .در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﺸﺮوﻃﻪ ،ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮدن دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺻ?ﺎﺣﺐ ﻣﻘ?ﺪار ﻣﻌﻴﻨ?ﯽ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﻳﻌﻨﯽ ﻓﻘﻂ ﺑﻮرژواهﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﻨﺪ .اﻳﻦ اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻮرژوا ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و اﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﭼﻮن ﺣﻖ دارﻧﺪ ﮐﻪ از وﺿﻊ ﻣﺎﻟﻴﺎت اﻣﺘﻨﺎع ﮐﻨﻨﺪ ﺑﺎﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﮏ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﻮرژوازی ﺳﺮ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺁورﻧﺪ∗∗. ﺛﺎﻟﺜﺎً ،اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﯽ در هﻤﻪ ﺟﺎ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ را ﺑﻪ هﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻮرژوازی ﺗﻮﺳ?ﻌﻪ داد. ﺑﻪ هﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﮐﻪ ﺑﻮرژوازی ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪﺗﺮ ﻣﯽ ﺷﺪ ،ﺷﻤﺎرﻩ ی ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ زﻳﺎدﺗﺮ ﻣﯽ ﮔﺸﺖ زﻳﺮا ﮐﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑﮑﺎر ﮔﻤﺎﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ه?ﻢ وﻗﺘ?ﯽ رو ﺑﻪ ازدﻳﺎد ﻣﯽ رود ﮐﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ را ﺑﮑﺎر ﮔﻤﺎرد ،ﺑﺎ ﻟﻨﺘﻴﺠﻪ ازدﻳﺎد ﻋﺪﻩ ﮐﺎرﮔﺮان ﺑ?ﺎ ازدﻳ?ﺎد ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دﻗﻴﻘ ًﺎ هﻢ ﻗﺪم ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ∗ .اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﻮرژواهﺎ و ﭘﺮوﻟﺘﺮه?ﺎ را در ﻋ?ﻴﻦ ﺣ?ﺎل در ﺷﻬﺮهﺎی ﺑﺰرگ ،ﮐﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ در ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺟﻪ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ،
∗Monarchie Constitutiounelle ∗∗ -ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻣﺸﺮوﻃﻪ ﻣﺮﺣﻠ?ﻪ ﻣﻘ?ﺪﻣﺎﺗﯽ ﺣﮑﻮﻣ?ﺖ ﺟﻤﻬ?ﻮری ﺑ?ﻮرژوازی )دﻣﻮﮐﺮاﺳ?ﯽ ﺑ?ﻮرژوازی( اﺳ?ﺖ و ﭼ?ﻮن در ﺣﮑﻮﻣ?ﺖ ﻣﺰﺑ?ﻮر هﻤ?ﻪ ﮐ?ﺲ ﺣ?ﻖ اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮدن دارﻧﺪ ،ﺗﺼﻮر ﻣﯽ رود ﮐﻪ ﺣﻘﻮق ﮐﻠﻴﻪ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ و ﺣﺎل ﺁﻧﮑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘ ًﺎ در اﻳﻦ ﻣ?ﻮرد ﻧﻴ?ﺰ دﻳﮑﺘ?ﺎﺗﻮری ﮐﻴﺴ?ﻪ ﭘ?ﻮل ﻓﺮﻣﺎن ﻓﺮﻣﺎﺋﯽ دارد) .رﺟﻮع ﺷﻮد ﺑﻪ ﮐﺘﺎب »دوﻟﺖ و اﻧﻘﻼب« :ﺟﻤﻬﻮری دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﭘﻮﺷﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ داری ﻣ?ﯽ ﺗ?ﻮان ﺗﺼ?ﻮر ﮐﺮد( ∗ -اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﻣﺎرﮐﺲ ذﻳﻞ دﺳﺘﻤﺰد ﮐﺎر ) (١٨٤٧در ﮐﺘﺎب »ﻣﺰد و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ« ﻣﺸﺮوح ﺗﺮ وﺻﻒ ﻧﻤﻮدﻩ و در ﺁﻧﺠﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮدﻩ اﺳﺖ ﮐ?ﻪ ﻣﻮﺿ?ﻮع ﻼ هﻤﻘﺪم ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ« ﻳ?ﮏ ﻗ?ﺎﻧﻮن ﻋﻤ?ﻮﻣﯽ ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ داری اﺳ?ﺖ ،ﺑﻄ?ﻮری ﮐ?ﻪ ﻋ?ﺪﻩ ﮐ?ﺎرﮔﺮان روز اﻳﻨﮑﻪ »اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻮﺟﻮد ﮐﺎرﮔﺮان ﺑﺎ ازدﻳﺎد ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮐﺎﻣ ً ﺑﺮوز ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻣﻘﺪار ﻻزم ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ.
١١
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ دور هﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﯽ ﺳﺎزد و ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﻳﻨﮑﻪ ﺗﻮدﻩ هﺎی ﻋﻈﻴﻢ را در روی ﻳﮏ ﻗﻄﻌ?ﻪ ﮐﻮﭼ?ﮏ ﺧﺎک ﮔﺮدهﻢ ﻣﯽ ﺁورد ،ﻗﺪرت ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺁﻧﻬ?ﺎ ﻧﺸ?ﺎن ﻣ?ﯽ ده?ﺪ .ﺑ?ﻪ ﻋ?ﻼوﻩ ،ه?ﺮ ﭼﻪ اﻳﻦ اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﯽ ﮐﺎﻣﻞ ﺷﻮد هﻤﺎﻧﻘﺪر ﻣﺎﺷﻴﻦ هﺎی ﺟﺪﻳﺪی ،ﮐ?ﻪ ﮐ?ﺎر دﺳ?ﺘﯽ را ﺑ?ﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﻧﻴﺴﺘﯽ ﺳﻮق ﻣﯽ دهﺪ ،اﺧﺘﺮاع ﻣﯽ ﺷ?ﻮﻧﺪ و ﺑﻬﻤ?ﺎن ﻧﺴ?ﺒﺖ ه?ﻢ ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ دﺳﺘﻤﺰد ﮐﺎرﮔﺮ را ﺑ?ﻪ ﺣ?ﺪاﻗﻞ ﺗﻨ?ﺰل ﻣ?ﯽ ده?ﺪ و ﺑﺎﻟﻨﺘﻴﺠ?ﻪ وﺿ?ﻊ ﮐ?ﺎرﮔﺮان را ﺗﺤﻤ?ﻞ ﻧﺎﭘ?ﺬﻳﺮ ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ .ﺑ?ﺎﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴ?ﺐ از ﻳ?ﮏ ﻃ?ﺮف در ﻧﺘﻴﺠ?ﻪ ﻧﺎراﺿ?ﯽ ﺑ?ﻮدن روزاﻓ?ﺰون و از ﻃ?ﺮف دﻳﮕ??ﺮ در اﺛ??ﺮ ﻗ??ﺪرت روزاﻓ??ﺰون ﭘﺮوﻟﺘﺎﻳ??ﺎ ،اﻧﻘ??ﻼب اﺟﺘﻤ??ﺎﻋﯽ ﺑﺪﺳ??ﺖ اﻳ??ﻦ ﻃﺒﻘ??ﻪ ﺁﻣ??ﺎدﻩ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺳﻮال دوازدهﻢ -ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻌﺪی اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﯽ ﭼﻪ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ؟ ﺟﻮاب -ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﺨﺎر و ﻣﺎﺷﻴﻦ هﺎی دﻳﮕ?ﺮ ،وﺳ?ﺎﺋﻠﯽ را ﮐﻪ ﺑﺮای ازدﻳﺎد ﺑﻴﺤ?ﺪ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﺻ?ﻨﻌﺘﯽ در زﻣ?ﺎن ﮐﻮﺗ?ﺎﻩ و ﺑ?ﺎ ﻣﺨ?ﺎرج ﮐ?ﻢ ﻻزم اﺳ?ﺖ ،اﻳﺠ?ﺎد ﻧﻤﻮد .رﻗﺎﺑﺖ ﺁزاد ﮐﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺿﺮوری اﻳﻦ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ ﺑﻮد ،ﺑﺰودی در اﺛﺮ اﻳﻦ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ،ﺻ?ﻮرت ﺑﺴ?ﻴﺎر ﺳ?ﺨﺘﯽ ﺑﺨ?ﻮد ﮔﺮﻓ?ﺖ .ﻋ?ﺪﻩ زﻳ?ﺎدی از ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ داره?ﺎ ﺧﻮدﺷ?ﺎن را ﺑﻄﺮف ﺻﻨﺎﻳﻊ ﭘﺮﺗﺎب ﮐﺮدﻧﺪ و در اﻧﺪک زﻣﺎﻧﯽ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ از ﻣﻴﺰان ﻣﺼﺮف اﻓ?ﺰون ﺗ?ﺮ ﺷﺪ .ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﮔﺸﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻓﺮوش ﻧﺮﺳﻴﺪ و ﻳﮏ ﺑﺤﺮان ﺗﺠﺎرﺗﯽ ﭘ??ﻴﺶ ﺁﻣ??ﺪ ،ﮐﺎرﺧﺎﻧ??ﻪ ه??ﺎ ﻣﺤﺒ??ﻮر ﺷ??ﺪﻧﺪ ﮐﺎره??ﺎ را ﺗﻌﻄﻴ??ﻞ ﮐﻨﻨ??ﺪ ،ﺻ??ﺎﺣﺒﺎن ﮐﺎرﺧﺎﻧ??ﻪ ه??ﺎ ورﺷﮑﺴ??ﺖ ﺷ??ﺪﻧﺪ ،و ﮐ??ﺎرﮔﺮان از ﻧ??ﺎن ﺧ??ﻮردن اﻓﺘﺎدﻧ??ﺪ ،ﺑﺰرﮔﺘ??ﺮﻳﻦ ﺑ??ﺪﺑﺨﺘﯽ در هﻤ??ﻪ ﺟ??ﺎ هﻮﻳ??ﺪا ﺷ??ﺪ .ﺑﻌ??ﺪ از ﭼﻨ??ﺪی ﻣﺤﺼ??ﻮﻻت اﺿ??ﺎﻓﯽ ﺑ ?ﻪ ﻓ??ﺮوش رﺳ??ﻴﺪ و ﮐﺎرﺧﺎﻧ??ﻪ ه??ﺎ دوﺑ??ﺎرﻩ ﺷ??ﺮوع ﺑ??ﻪ ﮐ??ﺎر ﮐﺮدﻧ??ﺪ ،دﺳ??ﺘﻤﺰدهﺎ اﺿ??ﺎﻓﻪ ﺷ??ﺪ ،و ﺑ?ﻪ ﺗ??ﺪرﻳﺞ وﺿ??ﻊ ﺗﺠ??ﺎرت و ﻣﻌ??ﺎﻣﻼت ﻧﺴ??ﺒﺖ ﺑ ?ﻪ ﺳ??ﺎﺑﻖ رو ﺑ??ﻪ ﺑﻬﺒ??ﻮد رﻓ??ﺖ ،وﻟ??ﯽ اﻳ??ﻦ وﺿ??ﻊ زﻳ??ﺎد ﻃ??ﻮل ﻧﮑﺸ??ﻴﺪ و ﺑ??ﺎز ه??ﻢ ﻣﺤﺼﻮﻻت زﻳﺎدﺗﺮ از ﻣﻴﺰان ﻣﺼﺮف ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷ?ﺪ و ﻳ?ﮏ ﺑﺤ?ﺮان ﺟﺪﻳ?ﺪی ﮐ?ﻪ دوﺑ?ﺎرﻩ هﻤ?ﺎن ﺟﺮﻳ??ﺎن ﺳ??ﺎﺑﻖ را ﻃ??ﯽ ﻣ ?ﯽ ﻧﻤ??ﻮد ،هﻮﻳ??ﺪا ﮔﺸ??ﺖ .ﺑ??ﺎﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴ??ﺐ از ﺁﻏ??ﺎز اﻳ??ﻦ ﻗ??ﺮن )ﻗ??ﺮن ﻧ?ﻮزدهﻢ -ﻣﺘ?ﺮﺟﻢ( وﺿ?ﻌﻴﺖ ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ داﺋﻤ? ًﺎ ﺑ?ﻴﻦ دورﻩ ه?ﺎی ﻓﺮاواﻧ?ﯽ و دورﻩ ه?ﺎی ﺑﺤ??ﺮان
١٢
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ∗
ﻧﻮﺳﺎن ﻧﻤﻮد و ﺗﻘﺮﻳﺒ? ًﺎ ه?ﺮ ﭘ?ﻨﺞ ﺗ?ﺎ هﻔ?ﺖ ﺳ?ﺎل ﻳ?ﮏ ﺑﺤ?ﺮان ﮐ?ﻪ ه?ﺮ ﺑ?ﺎر ﺑ?ﺎ ﻓﻼﮐ?ﺖ ﻋﻈ?ﻴﻢ ﮐﺎرﮔﺮان؛ ﺑﺎ ﺗﺤﺮﻳﮑﺎت اﻧﻘﻼﺑﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﺧﻄﺮ ﺑﺮای ﮐﻠﻴﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮدﻩ هﻤﺮاﻩ ﺑﻮد ،ﻇﻬﻮر ﻣﯽ ﮐﺮد. ﺳﻮال ﺳﻴﺰدهﻢ -از اﻳﻦ ﺑﺤﺮان هﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﻣﺘﻮاﻟﻴ ًﺎ در ﭘﯽ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣ?ﯽ ﺷ?ﻮﻧﺪ ،ﭼ?ﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ای ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد؟ ﺟﻮاب -اوﻻً ،ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ ﺑ?ﻪ ﺁﻧﮑ?ﻪ در ﻣﺮاﺣ?ﻞ اوﻟﻴ?ﻪ ﺗﮑﺎﻣ?ﻞ ﺧ?ﻮد ،ﻣﻮﺟ?ﺐ ﭘﻴ?ﺪاﻳﺶ رﻗﺎﺑ??ﺖ ﺁزاد ﮔﺮدﻳ??ﺪ ،اﻣ??ﺮوز ﺧ??ﻮد ﺁن در اﺛ??ﺮ رﻗﺎﺑ??ﺖ ﺁزاد رﺷ??ﺪ و ﻧﻤ??ﻮ ﭘﻴ??ﺪا ﮐ??ﺮدﻩ اﺳ??ﺖ و اﮐﻨﻮن اﻳﻦ رﻗﺎﺑﺖ ﺁزاد ،و ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ادارﻩ ی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺻ?ﻨﻌﺘﯽ ﺑﺪﺳ?ﺖ اﻓ?ﺮاد ،ﺑ?ﺮای ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﻣﺬﮐﻮر ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ی ﭘﺎ ﺑﻨﺪی ﺷ?ﺪﻩ ﮐ?ﻪ ﺑﺎﻳ?ﺪ ﮔﻴﺴ?ﺨﺘﻪ ﺷ?ﻮد و ﻣﺤﻘﻘ? ًﺎ ﮔﺴ?ﻴﺨﺘﻪ ﺧﻮاه?ﺪ ﺷ?ﺪ. ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ ،ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاﺳﺎس ﮐﻨﻮﻧﯽ ادارﻩ ﺷﻮﻧﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﺑﯽ ﻧﻈﻤ?ﯽ ه?ﺎی ﻋﻤ?ﻮﻣﯽ ﮐﻪ هﻔﺖ ﺳﺎل ﺑﻪ هﻔﺖ ﺳﺎل ﺗﮑﺮار ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ،ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﻮد را ﻧﮕﻬﺪاری ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. اﻳﻦ ﺑﯽ ﻧﻈﻤﯽ هﺎ هﺮ ﺑﺎر اﺳﺎس ﺗﻤﺪن را ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و در اﺛﺮ ﺁن ،ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﺑﻔﻼﮐ??ﺖ ﻣ??ﯽ اﻓﺘ??ﺪ ،ﺑﻠﮑ??ﻪ ﻋ??ﺪﻩ زﻳ??ﺎدی از ﺑﻮرژواه??ﺎ ﻧﻴ??ﺰ ﺑ??ﻪ ورﺷﮑﺴ??ﺘﮕﯽ ﺳ??ﻮق دادﻩ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ .ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ ﺑﮑﻠ?ﯽ ﻣﻌ?ﺪوم ﮔ?ﺮدد -و اﻳ?ﻦ اﻣ?ﺮ ﻣﻄﻠﻘ ? ًﺎ ﻏﻴ??ﺮﻣﻤﮑﻦ اﺳ??ﺖ -و ﻳ??ﺎ درﻏﻴ??ﺮ اﻳ??ﻦ ﺻ??ﻮرت ،اﻳ??ﻦ ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ ﺑ??ﺰرگ ،ﻣﺴ??ﺘﻠﺰم ﻳ??ﮏ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﺪﻳﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺁﻧﺠﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﺪﺳﺖ اﻓ?ﺮادی ﮐ?ﻪ ﻧﺴ?ﺒﺖ ﺑ?ﻪ ه?ﻢ رﻗﺎﺑﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﺑﻠﮑﻪ ﮐﻠﻴﻪ ی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻋﻤﻮم ﺟﺎﻣﻌﻪ ،از روی ﻧﻘﺸﻪ ﺛﺎﺑﺖ و ﻃﺒﻖ اﺣﺘﻴﺎﺟﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ ادارﻩ ﺷﻮد∗. ﺛﺎﻧﻴﺎً ،ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ و ﺗﻮﺳ?ﻌﻪ ﺑﻴﺤ?ﺪ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ،ﮐ?ﻪ ﺑﻮﺳ?ﻴﻠﻪ ی اﻳ?ﻦ ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ ﻣﻤﮑ?ﻦ ﺷ?ﺪ ،وﺿ?ﻌﯽ از اﺟﺘﻤ?ﺎع را اﻣﮑ?ﺎن ﭘ?ﺬﻳﺮ ﻣ?ﯽ ﺳ?ﺎزد ﮐ?ﻪ در ﺁن از ﮐﻠﻴ?ﻪ ﻣﺤﺼ?ﻮﻻت ﻣ?ﻮرد اﺣﺘﻴﺎج زﻧﺪﮔﯽ ﺑﻘﺪری ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻬﺮ ﻳﮏ از اﻋﻀﺎی ﺟﺎﻣﻌ?ﻪ ،ﻗ?ﺪرت ﺗﮑﻤﻴ?ﻞ و ﺑﮑ?ﺎر ∗ در ﺧﺼﻮص ﺑﺤﺮان هﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ هﺎی اﻧﮕﻠﺲ در ﮐﺘﺐ» :ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ از ﻣﺮﺣﻠﻪ ی ﺗﺨﻴﻠﯽ ﺑﻤﺮﺣﻠﻪ ی ﻋﻠﻤ?ﯽ« :در اروﭘ?ﺎ ﻃ?ﯽ ﻗﺮن ﻧﻮزدهﻢ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺤﺮان ﻇﻬﻮر ﮐﺮد١٩٠٠ -١٨٩٥ -١٨٩١ -١٨٨٢ -١٨٧٧ -١٨٧٣ -١٨٥٧ -١٨٣٦ -١٨٢٥ -١٨١٥ : ∗ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از اﻗﺘﺼﺎد ﻃﺒﻖ ﻧﻘﺸﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس »ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ وﺳﺎﺋﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ« ﻳﮏ اﻗﺘﺼ?ﺎد ﻣﻨﻈﻤ?ﯽ ﻣﺒﻨ?ﯽ ﺑ?ﺮ اﺣﺘﻴﺎﺟ?ﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ.
١٣
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﻼ هﻤ?ﺎن ﺧﻮاﺻ?ﯽ از اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺁزاداﻧﻪ ی ﺗﻤﺎم ﻗﻮا و ﻟﻴﺎﻗﺖ اش دادﻩ ﺷﻮد .ﺑﺎﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﮐﺎﻣ ً ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ ﺑ??ﺰرگ ﮐ??ﻪ در اﺟﺘﻤ??ﺎع اﻣ??ﺮوزی ﻓﻘ??ﻂ ﻓﻼﮐ??ﺖ و ﺑﺤ??ﺮان ه??ﺎی ﺗﺠ??ﺎرﺗﯽ را اﻳﺠ??ﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ در ﻳﮏ ﺳﺎزﻣﺎن اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ دﻳﮕﺮ اﻳ?ﻦ ﻓﻘ?ﺮ و ﻧﻮﺳ?ﺎن ه?ﺎی ﻓﻼﮐ?ﺖ ﺁور را از ﺑ?ﻴﻦ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺑﺮد ،ﺑﻘﺴﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﮐﻤﺎل وﺿﻮح دو ﻣﻮﺿﻮع زﻳﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد: -١از هﻢ اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﮐﻠﻴﻪ ی اﻳﻦ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻓﻘﻂ ﻣﺘﻮﺟﻪ ی ﺳﺎزﻣﺎن اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻨﻮﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺎ وﺿﻊ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻧﺪارد. -٢وﺳ??ﺎﺋﻞ ﻻزم ﺑ??ﺮای ﻧ??ﺎﺑﻮد ﮐ??ﺮدن ﮐﻠﻴ??ﻪ ی ﺑ??ﺪﺑﺨﺘﯽ ه??ﺎ ﺑﻮﺳ??ﻴﻠﻪ ﻳ??ﮏ ﺳ??ﺎزﻣﺎن ﻧ??ﻮﻳﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در دﺳﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺳﻮال ﭼﻬﺎردهﻢ -اﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻮﻳﻦ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﭼﻪ ﻧﻮع ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺟﻮاب -اﻳﻦ ﺳ?ﺎزﻣﺎن ﻗﺒ?ﻞ از هﻤ?ﻪ ﭼﻴ?ﺰ ،ادارﻩ ی ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ و ﺗﻤ?ﺎم رﺷ?ﺘﻪ ه?ﺎی ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ را ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ از دﺳﺖ اﻓﺮادی ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ هﻢ رﻗﺎﺑﺖ ﻣﯽ ورزﻧﺪ ،ﺧﺎرج ﮐﺮدﻩ ،ﺁﻧ?ﺮا ﺑﺪﺳ?ﺖ ﻋﻤﻮم ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ ﺳﭙﺎرد ﮐﻪ ﺑﻨﻔﻊ ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﻃﺒﻖ ﻧﻘﺸﻪ ﻋﻤ?ﻮﻣﯽ و ﺑ?ﺎ ﻣﺪاﺧﻠ?ﻪ ی ﮐﻠﻴ?ﻪ ی اﻋﻀﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ ادارﻩ ﺷﻮد .اﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎن رﻗﺎﺑﺖ را ﻣﺮﺗﻔﻊ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﻣﺸﺎرﮐﺖ هﻤﮕ?ﺎن را ﺑﺠ??ﺎی ﺁن ﻣ??ﯽ ﻧﺸ??ﺎﻧﺪ .از ﺁﻧﺠﺎﺋﻴﮑ??ﻪ ادارﻩ ی ﺻ???ﻨﺎﻳﻊ ﺑﻮﺳ??ﻴﻠﻪ اﻓ??ﺮاد ،ﻣﺴ??ﺘﻠﺰم ﻣﺎﻟﮑﻴ???ﺖ ﺷﺨﺼﯽ اﺳﺖ ،و رﻗﺎﺑ?ﺖ ه?ﻢ ﭼﻴ?ﺰ دﻳﮕ?ﺮی ﻏﻴ?ﺮ از ادارﻩ ﮐ?ﺮدن ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺑﻮﺳ?ﻴﻠﻪ ی اﻓ?ﺮاد ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ ،از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ را از ادارﻩ اﻧﻔﺮادی ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ و از رﻗﺎﺑﺖ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺟ?ﺪا و ﻣﺠ?ﺰا ﻧﻤ?ﻮد .ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺷﺨﺼ?ﯽ ﺑﺎﻳ?ﺪ از ﺑ?ﻴﻦ ﺑﺮداﺷ?ﺘﻪ ﺷ?ﻮد و ﺣ??ﻖ اﺳ??ﺘﻔﺎدﻩ ﻋﻤ??ﻮﻣﯽ از وﺳ??ﺎﺋﻞ ﺗﻮﻟﻴ??ﺪ و ﺗﻘﺴ??ﻴﻢ ﮐﻠﻴ??ﻪ ﻣﺤﺼ??ﻮﻻت ﻃﺒ??ﻖ ﺗﻮاﻓ??ﻖ ﻧﻈ??ﺮ ﻋﻤﻮﻣﯽ ،و ﻳﺎ ﺑﻄﻮر ﺧﻼﺻﻪ اﺻﻮل اﺷﺘﺮاک ﺛﺮوت ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺁن ﮔﺮدد .اﮔﺮ ﺑﺨﻮاهﻴﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷ??ﮑﻞ ﮐﻠﻴ??ﻪ ﺳ??ﺎزﻣﺎن اﺟﺘﻤ??ﺎﻋﯽ را ﮐ??ﻪ در ﻧﺘﻴﺠ??ﻪ ﺗﮑﺎﻣ??ﻞ ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ اﻳﺠ??ﺎد ﻣ ?ﯽ ﺷ??ﻮد ﺑﻄ??ﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﺑﻴﺎن ﮐﻨﻴﻢ ،ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺗﺮﻳﻦ و ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﻴﺎن ﺁن ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از -اﻟﻐﺎء ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺷﺨﺼﯽ -از اﻳﻦ رو ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ اﻳﻦ اﻣ?ﺮ را ادﻋ?ﺎی اﺻ?ﻠﯽ و ﺗﻘﺎﺿ?ﺎی ﻣﻬ?ﻢ ﺧ?ﻮد ﻗ?ﺮار دادﻩ اﻧﺪ.
١٤
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ∗
ﺳﻮال ﭘﺎﻧﺰدهﻢ -ﺁﻳﺎ اﻟﻐﺎء ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد؟ ﺟﻮاب -ﻧﻪ ،هﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﺳﺎزﻣﺎن اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ه?ﺮ زﻳ?ﺮ و زﺑ?ﺮ ﺷ?ﺪن رواﺑ?ﻂ ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ، هﻤﻮارﻩ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺿﺮوری ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻗﻮای ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ رواﺑﻂ ﺳ?ﺎﺑﻖ ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ وﻓ?ﻖ ﻧﻤﯽ دادﻩ اﺳﺖ .ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺷﺨﺼ?ﯽ ﻧﻴ?ﺰ ﺧ?ﻮد ﺑﻬﻤ?ﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴ?ﺐ ﺑﻮﺟ?ﻮد ﺁﻣ?ﺪﻩ اﺳ?ﺖ .زﻳ?ﺮا ﮐ?ﻪ ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼ?ﯽ هﻤﻴﺸ?ﻪ وﺟ?ﻮد ﻧﺪاﺷ?ﺖ ﺑﻠﮑ?ﻪ در اواﺧ?ﺮ ﻗ?ﺮون وﺳ?ﻄﯽ در اﺛ?ﺮ ﭘﻴ?ﺪاﻳﺶ ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳ?ﺘﯽ -ﮐ?ﻪ ﻃﺮﻳﻘ?ﻪ ﺟﺪﻳ?ﺪی در ﻃ?ﺮز ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﺑ?ﻮد و ﺗﺤ?ﺖ ﺳ?ﻠﻄﻪ ﺳﻴﺴ?ﺘﻢ ﻓﺌ?ﻮدال و ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺻﻨﻔﯽ ﻗﺮار ﻧﻤﯽ ﮔﺮﻓﺖ و ﺧ?ﻮد از رواﺑ?ﻂ ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺳ?ﺎﺑﻖ اﻳﺠ?ﺎد ﺷ?ﺪﻩ ﺑ?ﻮد -ﻳ?ﮏ ﻃﺮز ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ،ﻳﻌﻨﯽ ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﻮﺟﻮد ﺁﻣﺪ∗∗ -وﻟﯽ ﺑﺮای ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳ?ﺘﯽ و در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﺨﺴ?ﺘﻴﻦ ﺗﮑﺎﻣ?ﻞ ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ ،ه?ﻴﭻ ﻃ?ﺮز ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﻏﻴ?ﺮاز ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺷﺨﺼ?ﯽ و ه?ﻴﭻ ﺳ?ﺎزﻣﺎن اﺟﺘﻤ?ﺎﻋﯽ دﻳﮕ?ﺮ ﻏﻴ?ﺮاز ﺳ??ﺎزﻣﺎﻧﯽ ﮐ?ﻪ ﺑﺮاﺳ?ﺎس ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺷﺨﺼ?ﯽ اﺳ??ﺘﻮار ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻤﮑﻦ ﻧﻤﯽ ﺷﺪ .ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁﻧﻘﺪر زﻳﺎد ﻧﺸﻮد ﮐﻪ ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ ﺗﮑ?ﺎﻓﻮی اﺣﺘﻴﺎﺟ??ﺎت ﻋﻤ??ﻮﻣﯽ ،ﻣﻘ??ﺪاری ه??ﻢ ﻣﺤﺼ??ﻮل اﺿ??ﺎﻓﯽ ﺑ??ﺮای ﺑ??ﺎﻻ ﺑ??ﺮدن ﺛ??ﺮوت اﺟﺘﻤ??ﺎﻋﯽ و ﺗﺮﺑﻴﺖ و ﺗﻬﻴﻪ ﻗﻮای ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ .ﻻزم اﺳ?ﺖ ﮐ?ﻪ ﻳ?ﮏ ﻃﺒﻘ?ﻪ ی ﺣﺎﮐﻤ?ﻪ ﺻ?ﺎﺣﺐ ﮐﻠﻴﻪ وﺳﺎﺋﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺟﺘﻤﺎع ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﮏ ﻃﺒﻘﻪ ﻓﻘﻴ?ﺮ ﺗﺤ?ﺖ ﻓﺸ?ﺎر ﺑﻤﺎﻧ?ﺪ .ﭼﮕ?ﻮﻧﮕﯽ ﭘﻴ?ﺪاﻳﺶ اﻳﻦ ﻃﺒﻘﺎت واﺑﺴﺘﻪ ﺑﺪرﺟﻪ ی ﺗﮑﺎﻣ?ﻞ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ اﺳ?ﺖ .ﻗ?ﺮون وﺳ?ﻄﯽ ﮐ?ﻪ واﺑﺴ?ﺘﻪ ی اﻗﺘﺼ?ﺎد ∗
ﮐﺸ????ﺎورزی ﺑ????ﻮد ،ﺑ????ﺮای ﻣ????ﺎ ارﺑ????ﺎب و ﺳ????ﺮف را ﺁورد ،ﺷ????ﻬﺮهﺎی اواﺧ????ﺮ ﻗ????ﺮون وﺳ??ﻄﯽ اﺳ??ﺘﺎدﮐﺎران ﺻ??ﻨﻔﯽ ﮐ??ﺎرﮔﺮان ﭘﻴﺸ??ﻪ ور و روزﻣ??ﺰد را اﻳﺠ??ﺎد ﮐ??ﺮد ،ﻗ??ﺮن هﻔ??ﺪهﻢ ﺻ????ﻨﺎﻳﻊ دﺳ????ﺘﯽ و ﮐ????ﺎرﮔﺮان ﺻ????ﻨﺎﻳﻊ دﺳ????ﺘﯽ )ﻧﺴ????ﺎج( را و ﺑ????ﺎﻻﺧﺮﻩ ﻗ????ﺮن ﻧ????ﻮزدهﻢ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ داران ﺑ?ﺰرگ و ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ را ﺑﻮﺟ?ﻮد ﺁورد -اﻳ?ﻦ روﺷ?ﻦ اﺳ?ﺖ ﮐ?ﻪ ﺗ?ﺎﮐﻨﻮن ه?ﻴﭻ وﻗﺖ وﺳﺎﺋﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁﻧﻘﺪر ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮای هﻤﻪ ﺑﺎﻧﺪازﻩ ی ﮐﺎﻓﯽ ﻣﺤﺼ?ﻮل ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﮐﻨﺪ و ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺮای ﻗﻮای ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻤﻨﺰﻟﻪ ی ﭘﺎ ﺑﻨﺪ و ﻗﻔﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد .وﻟﯽ اﮐﻨﻮن ﮐﻪ ∗ ﻣﻘﺼﻮد »ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ وﺳﺎﺋﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺳﺖ«) .ﻣﺘﺮﺟﻢ( ∗∗ ﺑﻄﻮر دﻗﻴﻖ ﺗﺮ :ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺑﻮرژوازی ﻳﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داری. ∗Baron
١٥
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ در اﺛﺮ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ ،او ًﻻ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎ و ﻗ?ﻮای ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﺑ?ﻪ ﻣﻴﺰاﻧ?ﯽ ،ﮐ?ﻪ ﺗ?ﺎﮐﻨﻮن در هﻴﭻ زﻣﺎﻧﯽ ﻧﻈﻴﺮ ﺁن دﻳﺪﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺑ?ﻮد اﻳﺠ?ﺎد ﮔﺸ?ﺘﻪ و وﺳ?ﺎﺋﻠﯽ ﮐ?ﻪ ﺑ?ﻪ ﺗ?ﻮان ﺑ?ﺎ ﺁﻧﻬ?ﺎ ﻗ?ﻮای ﺗﻮﻟﻴﺪ را در زﻣﺎن ﮐﻮﺗﺎهﯽ ﺑﯽ ﻧﻬﺎﻳﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮد در دﺳﺖ اﺳﺖ ،ﺛﺎﻧﻴ? ًﺎ اﻳ?ﻦ ﻗ?ﻮای ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ در دﺳﺖ ﻋﺪﻩ ﻣﻌﺪودی ﺑﻮرژوا ﺟﻤ?ﻊ ﺷ?ﺪﻩ و در ﻋ?ﻴﻦ ﺣ?ﺎل دﺳ?ﺘﻪ ه?ﺎی ﺑ?ﺰرگ ﺗ?ﻮدﻩ ه?ﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺮوﻟﺘﺮ در ﻣﯽ ﺁﻳﻨﺪ و وﺿﻌﻴﺖ ﺁﻧﺎن ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ازدﻳ?ﺎد ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ ی ﺑﻮرژواهﺎ ﻓﻼﮐﺖ ﺑﺎرﺗﺮ و ﻃﺎﻗﺖ ﻓﺮﺳ?ﺎﺗﺮ ﻣ?ﯽ ﮔ?ﺮدد .ﺛﺎﻟﺜ? ًﺎ اﻳ?ﻦ ﻗ?ﻮای ﻋﻈ?ﻴﻢ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﮐ?ﻪ ﺑ?ﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻗﺎﺑﻞ ازدﻳﺎد اﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﺪری از ﺣﺪود ﻗﺪرت ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ و ﺑ?ﻮرژواﺋﯽ ﺧ?ﺎرج ﺷ??ﺪﻩ ﮐ??ﻪ ه??ﺮ ﻟﺤﻈ??ﻪ در ﻧﻈ??ﻢ اﺟﺘﻤ??ﺎﻋﯽ اﺧﺘﻼﻻﺗ??ﯽ ﺗ??ﻮأم ﺑ??ﺎ زور و ﻓﺸ??ﺎر ﭘ??ﻴﺶ ﻣ ?ﯽ ﺁورد. اﮐﻨﻮن ﺑﺮای اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر اﻟﻐﺎء ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻤﮑﻦ ،ﺑﻠﮑﻪ ﻻزم ﺷﺪﻩ اﺳﺖ. ﺳﻮال ﺷﺎﻧﺰدهﻢ -ﺁﻳﺎ اﻟﻐﺎء ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ از راﻩ هﺎی ﺻﻠﺢ ﺟﻮﻳﺎﻧ?ﻪ ﻣﻤﮑ?ﻦ ﺧﻮاه?ﺪ ﺑﻮد؟ ﺟﻮاب -اﻳﻦ ﺁرزوی ﻋﻤﻮم اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻄﺮﻳﻖ ﺻﻠﺢ ﺟﻮﻳﺎﻧﻪ ﺻ?ﻮرت ﮔﻴ?ﺮد و ﺑﺪون ﺷ?ﮏ ،ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺖ ه?ﺎ ﺁﺧ?ﺮﻳﻦ ﮐﺴ?ﺎﻧﯽ ﺧﻮاهﻨ?ﺪ ﺑ?ﻮد ﮐ?ﻪ ﻣ?ﺎﻧﻊ اﻳ?ﻦ راﻩ ﺣ?ﻞ ﺷ?ﻮﻧﺪ. ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﺑﺨﻮﺑﯽ ﻣﯽ داﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﻠﻴﻪ ی ﺗﺸﺒﺜﺎت در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﯽ ﻓﺎﻳ?ﺪﻩ ،ﺑﻠﮑ?ﻪ ﺣﺘﯽ زﻳﺎن ﺑﺨﺶ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .ﺁﻧﺎن ﺑﺨﻮﺑﯽ ﻣﺘﻮﺟﻪ هﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﻘﻼﺑﺎت از روی ﻗﺼﺪ و ﺑﻤﻴﻞ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﯽ ﮔﻴﺮد ،ﺑﻠﮑﻪ در هﺮ زﻣﺎن و در هﻤﻪ ﺟﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ی ﺿﺮوری اوﺿ?ﺎﻋﯽ اﺳ?ﺖ ﮐ?ﻪ ﺑﻪ هﻴﭽﻮﺟﻪ ﺑ?ﺎ ارادﻩ و رهﺒ?ﺮی ﻳ?ﮏ ﺣ?ﺰب و ﻳ?ﺎ ﮐﻠﻴ?ﻪ ﻃﺒﻘ?ﺎت اﺟﺘﻤ?ﺎﻋﯽ ارﺗﺒ?ﺎﻃﯽ ﻧ?ﺪارد. ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﻣﯽ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒ ًﺎ در ﺗﻤﺎم ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺘﻤﺪن ﺑ?ﻪ ﮐﻤ?ﮏ زور در زﻳ??ﺮ ﻓﺸ??ﺎر ﮔﺬاﺷ??ﺘﻪ ﺷ??ﺪﻩ اﺳ??ﺖ و ﺑ??ﺎﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴ??ﺐ ﺑ??ﺮای ﭘﻴ??ﺪاﻳﺶ اﻧﻘ??ﻼب از ﻃ??ﺮف ﺧ??ﻮد ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ هﻢ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﻗﻮا اﺑﺮاز ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد .اﮔﺮ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ،ﺑﺴﻮی ﻳﮏ اﻧﻘﻼب ﺳﻮق دادﻩ ﺷﻮد ،ﻣ?ﺎ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺖ ه?ﺎ هﻤ?ﺎﻧﻄﻮر ﮐ?ﻪ اﻣﺮوزﻩ ﺑﺎ زﺑﺎن از ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺁن ﻃﺒﻘﻪ دﻓﺎع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ ،ﺁﻧﺮوز ﺑﺎ ﻋﻤﻞ دﻓﺎع ﺧﻮاهﻴﻢ ﮐﺮد. ﺳﻮال هﻔﺪهﻢ -ﺁﻳﺎ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺿﺮﺑﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؟
١٦
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺟﻮاب -ﻧﻪ ،ﺑﻪ هﻤﺎن دﻟﻴﻞ ﮐﻪ زﻳﺎد ﮐﺮدن ﻗﻮای ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﻴﺰاﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای اﻳﺠﺎد ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺷﺘﺮاﮐﯽ ﻻزم ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻳﮏ ﺿ?ﺮﺑﻪ ﻣﻤﮑ?ﻦ ﻧﺨﻮاه?ﺪ ﺑ?ﻮد .اﻧﻘ?ﻼب ﻇ?ﺎهﺮًا ﺣﺘ?ﯽ اﻟﻮﻗﻮع ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﺟﺘﻤﺎع اﻣﺮوزی را ﺗﺪرﻳﺠ ًﺎ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاهﺪ داد و ﭘ?ﺲ از ﺁن در ﺻﻮرﺗﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺷﺨﺼ?ﯽ را از ﺑ?ﻴﻦ ﺑﺒ?ﺮد ،ﮐ?ﻪ وﺳ?ﺎﻳﻞ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﺑ?ﻪ ﻣﻴ?ﺰان ﻻزم ﺑﺮای اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻋﻤﻞ اﻳﺠﺎد ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ. ﺳﻮال هﻴﺠﺪهﻢ -اﻳﻦ اﻧﻘﻼب ﭼﻪ ﺳﻴﺮ ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ ﭘﻴﺶ ﺧﻮاهﺪ ﮔﺮﻓﺖ؟ ﺟﻮاب -اﻳﻦ اﻧﻘﻼب ﻗﺒﻞ از هﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻳ?ﮏ ﺳﻴﺴ?ﺘﻢ ﺣﮑﻮﻣ?ﺖ دﻣﻮﮐﺮاﺳ?ﯽ و ﺑﻮﺳ?ﻴﻠﻪ ﺁن- ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ -ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﯽ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ را ﺑﻮﺟ?ﻮد ﺧﻮاه?ﺪ ﺁورد .اﻳﺠ?ﺎد اﻳ?ﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﺋﯽ در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﮐ?ﻪ ه?ﻢ اﮐﻨ?ﻮن ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ اﮐﺜﺮﻳ?ﺖ ﺟﺎﻣﻌ?ﻪ را ﺗﺸ?ﮑﻴﻞ ﻣ?ﯽ ده?ﺪ، ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد .و در ﻓﺮاﻧﺴﻪ و ﺁﻟﻤﺎن ،ﮐﻪ اﮐﺜﺮﻳﺖ ﻣﻠﺖ ﻧﻪ ﺗﻨﻬ?ﺎ از ﭘﺮوﻟﺘﺮه?ﺎ، ﺑﻠﮑﻪ هﻢ ﭼﻨﻴﻦ از ﮐﺸ?ﺎورزان ﮐﻮﭼ?ﮏ و ﻃﺒﻘ?ﻪ ﻣﺘﻮﺳ?ﻂ ﺗﺸ?ﮑﻴﻞ ﺷ?ﺪﻩ اﺳ?ﺖ و اﻳﻨﻬ?ﺎ ﺗ?ﺎزﻩ اﻣﺮوز در ﺣﺎل دﺧﻮل ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ی ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ هﺴﺘﻨﺪ و در ﮐﻠﻴﻪ ﺗﻤﺎﻳﻼت ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺧﻮد ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ از ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﻣ?ﯽ ﮐﻨﻨ?ﺪ و از اﻳ?ﻦ رو ﻣﺠﺒﻮرﻧ?ﺪ ﺑ?ﻪ ادﻋﺎه?ﺎی ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ ﺑ?ﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪﻧﺪ ،ﺑﻄﻮر ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺧﻮاهﺪ ﺑ?ﻮد .ﺷ?ﺎﻳﺪ ه?ﻢ اﻳ?ﻦ ﭘﻴ?ﺪاﻳﺶ ﻏﻴﺮﻣﺴ?ﺘﻘﻴﻢ ﻓﺮﻣ?ﺎﻧﺮواﺋﯽ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ ﺑ?ﻪ ﻗﻴﻤ?ﺖ ﻳ??ﮏ ﻣﺒ?ﺎرزﻩ ﺛ?ﺎﻧﻮی ﮐ??ﻪ ﻗﻄﻌ? ًﺎ ﺑ?ﻪ ﭘﻴ??ﺮوزی ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ ﺧﺎﺗﻤ?ﻪ ﺧﻮاه??ﺪ ﻳﺎﻓﺖ ،ﺗﻤﺎم ﺷﻮد .هﺮ ﮔﺎﻩ دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻣﺎﻧﻨﺪ وﺳﻴﻠﻪ ای ﺑ?ﺮای از ﭘ??ﻴﺶ ﺑ??ﺮدن ﻣﻘﺮراﺗ??ﯽ ،ﮐ??ﻪ ﻣﺎﻟﮑﻴ??ﺖ ﺷﺨﺼ??ﯽ را ﻣ??ﻮرد ﺣﻤﻠ??ﻪ ﻣﺴ??ﺘﻘﻴﻢ ﻗ??ﺮار ﻣ ?ﯽ ده??ﺪ و زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ را ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد ،ﺑﮑﻠﯽ ﺑ?ﺮای ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ ﺑﯽ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد .ﺑﻄ?ﻮری ﮐ?ﻪ ه?ﻢ اﮐﻨ?ﻮن از ﻧﺘ?ﺎﻳﺞ ﺿ?ﺮوری رواﺑ?ﻂ ﻣﻮﺟ?ﻮدﻩ ﺑﺪﺳ?ﺖ ﻣﯽ ﺁﻳﺪ ،اﺳﺎﺳﯽ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺮرات ﻣﺬﮐﻮر ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ: -١ﻣﺤ??ﺪود ﮐ??ﺮدن ﻣﺎﻟﮑﻴ??ﺖ ﺷﺨﺼ??ﯽ ﺑﻮﺳ??ﻴﻠﻪ ﻣﺎﻟﻴ??ﺎت ه??ﺎی ﺗﺼ??ﺎﻋﺪی ،ﻣﺎﻟﻴ??ﺎت ه??ﺎی هﻨﮕﻔ???ﺖ ﺑ???ﺮ ارث ،از ﺑ???ﻴﻦ ﺑ???ﺮدن وراﺛ???ﺖ ﻏﻴﺮﻣﺴ???ﺘﻘﻴﻢ )ﺑ???ﺮادر -ﺑ???ﺮادر زادﻩ و ﻏﻴ???ﺮﻩ( ﻗﺮﺿﻪ هﺎی اﺟﺒﺎری و ﻏﻴﺮﻩ.
١٧
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ -٢ﺳ??ﻠﺐ ﺗ??ﺪرﻳﺠﯽ ﻣﺎﻟﮑﻴ??ﺖ از ﻣ??ﺎﻟﮑﻴﻦ اراﺿ??ﯽ ﻣﺰروﻋ??ﯽ ،ﮐﺎرﺧﺎﻧ??ﻪ داران ،ﺻ??ﺎﺣﺒﺎن راﻩ هﺎی ﺁهﻦ و ﺧﻄﻮط ﮐﺸﺘﯽ راﻧﯽ ﻗﺴﻤﺘﯽ ﺑﻮﺳ?ﻴﻠﻪ رﻗﺎﺑ?ﺖ ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ دوﻟﺘ?ﯽ و ﻗﺴ?ﻤﺘﯽ در ازای ﭘﺮداﺧﺖ ﺧﺴﺎرت ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺁﺳﻴﻨﻴﺎ
∗
-٣ﺗﻮﻗﻴﻒ اﻣﻮال ﮐﻠﻴﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮﻳﻦ از ﻣﻤﻠﮑﺖ ،و ﻳﺎﻏﻴﺎن ﻋﻠﻴﻪ اﮐﺜﺮﻳﺖ ﻣﻠﺖ. -٤ﻣﺮﺗﺐ ﮐﺮدن ﮐﺎر ﻳﺎ ﺷﻐﻞ ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎ در ﻣﺰارع ﻣﻠﯽ ،ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ هﺎ و ﮐﺎرﮔﺎﻩ هﺎ ،ﺗﺎ در اﺛﺮ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ؛ رﻗﺎﺑﺖ ﻣﻴ?ﺎن ﺧ?ﻮد ﮐ?ﺎرﮔﺮان ﻣﺮﺗﻔ?ﻊ ﮔ?ﺮدد و ﮐﺎرﺧﺎﻧ?ﻪ داران ﻣﺠﺒ?ﻮر ﺷ?ﻮﻧﺪ هﻤﺎن دﺳﺘﻤﺰدی را ﮐﻪ دوﻟﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﺮدﻩ اﺳﺖ ﭘﺮداﺧﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. -٥ﺗﺴﺎوی ﻋﻤﻮم اﻓﺮاد اﺟﺘﻤﺎع در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺟﺒﺎر ﺑﻪ ﮐﺎر ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻴﮑﻪ ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﻪ ﮐﻠﯽ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد .ﺗﺸﮑﻴﻞ ارﺗﺶ هﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ ﻣﺨﺼﻮﺻ ًﺎ ﺑﺮای ﮐﺸﺎورزی. -٦ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺮﺿﻪ هﺎ و ﺗﺠﺎرت ﭘﻮل در دﺳﺖ دوﻟﺖ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻳﮏ ﺑﺎﻧ?ﮏ ﻣﻠ?ﯽ ﺑ?ﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دوﻟﺘﯽ و از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﮐﻠﻴﻪ ﺑﺎﻧﮏ هﺎ و ﺑﺎﻧﮑﺪاران. -٧اﻓﺰاﻳﺶ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ هﺎی ﻣﻠﯽ ،ﮐﺎرﮔﺎﻩ هﺎ ،راﻩ ﺁهﻦ هﺎ و ﮐﺸﺘﯽ هﺎ ،ﻗﺎﺑﻞ ﮐﺸﺖ ﻧﻤﻮدن ﮐﻠﻴﻪ اراﺿﯽ و ﺑﻬﺒﻮد ﻗﺴﻤﺘﯽ از اراﺿ?ﯽ ﮐ?ﻪ ﺗ?ﺎﮐﻨﻮن ﻗﺎﺑ?ﻞ ﮐﺸ?ﺖ ﺷ?ﺪﻩ اﻧ?ﺪ ﺑ?ﻪ ﻧﺴ?ﺒﺘﯽ ﮐ?ﻪ ﻣﻠﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎ و ﮐﺎرﮔﺮان ﺗﺤﺖ اﺧﺘﻴﺎر ﺧﻮد را زﻳﺎد ﻣﯽ ﻧﻤﺎﻳﺪ. -٨ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﺖ ﮐﻠﻴﻪ ﮐﻮدﮐ?ﺎن در ﻣﺆﺳﺴ?ﺎت ﻣﻠ?ﯽ و ﺑ?ﻪ ﺧ?ﺮج ﻣﻠ?ﺖ از ﻟﺤﻈ?ﻪ ای ﮐ?ﻪ ∗∗
ﻣﺤﺘﺎج ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺘﺎری ﻣﺎدر ﻧﺒﺎﺷﺪ . -٩اﻳﺠ??ﺎد ﺳ??ﺎﺧﺘﻤﺎن ه??ﺎی ﺑ??ﺰرگ در اﻣ??ﻼک ﻣﻠ??ﯽ ﺑ??ﺮای ﺳ??ﮑﻮﻧﺖ ﻣﺸ??ﺘﺮک ﮐﺎرﻣﻨ??ﺪان دوﻟﺘ?ﯽ اﻋ??ﻢ از ﺁﻧﻬ??ﺎﺋﯽ ﮐ??ﻪ در ﮐﺸ?ﺎورزی ﻳ??ﺎ در ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ ﮐ??ﺎر ﻣ?ﯽ ﮐﻨﻨ??ﺪ ،ﺑﻄ??ﻮری ﮐ??ﻪ ﮐﻠﻴ??ﻪ ﻣﺰاﻳ??ﺎی زﻧ??ﺪﮔﯽ ﺷ??ﻬﺮی و ده??ﺎﺗﯽ را ﺧ??ﻮد داﺷ??ﺘﻪ و ﺑ?ﻪ هﻴﭽﻮﺟ??ﻪ ﻣﻌﺎﻳ??ﺐ و ﻧﻘ??ﺎﻳﺺ ﻳ??ﮏ ﻃﺮﻓﯽ هﺮ ﻳﮏ را دارا ﻧﺒﺎﺷﺪ. -١٠ﺧﺮاب ﮐﺮدن ﮐﻠﻴﻪ ی ﻣﻨﺎزل و ﻣﺤﻠﻪ هﺎﺋﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﺳﺎﻟﻢ و ﺑﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ. ∗ Assignatاﺳﮑﻨﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺷﺘﻮاﻧﻪ ی ﺁن اﻣﻼک ﻣﻠﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ∗∗ در ﻳﺎدداﺷﺖ هﺎی اﻧﮕﻠﺲ ﺑﻄﻮر اﺧﺘﺼﺎر ﮐﻠﻤﺎت زﻳﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ :ﺗﺮﺑﻴﺖ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺎ هﻢ -ﺑﺪون ﺷﮏ اﻳﻦ اﺷﺎرﻩ ای اﺳﺖ ﺑ?ﺎﻳﻦ ﻣﻮﺿ?ﻮع ﮐﻪ -ﺑﻤﻨﻈﻮر روﻧﻖ و رواج ﻣﮑﺘﺐ ﺗﻮﻟﻴﺪ -ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﺎ ﮐﺎر ﻣﻮﻟﺪ ارﺗﺒﺎط دادﻩ ﺷﻮد.
١٨
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ -١١ﺑﺮﻗﺮاری ﺗﺴﺎوی ﺣﻖ وراﺛﺖ ﺑﺮای اﻃﻔﺎل ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ و ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﯽ -١٢ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺗﻤﺎم ﻗﻮای ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ در دﺳﺖ ﻣﻠﺖ. ﺑﺪﻳﻬﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤ?ﺎم اﻳ?ﻦ ﻣ?ﻮاد ﺑ?ﻪ ﻳﮑﺒ?ﺎرﻩ اﻧﺠ?ﺎم ﭘ?ﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴ?ﺘﻨﺪ .وﻟ?ﯽ ه?ﺮ ﻳ?ﮏ از ﺁﻧﻬ?ﺎ دﻳﮕﺮی را ﺑﻪ هﻤ?ﺮاﻩ ﺧ?ﻮد ﻣ?ﯽ ﺁورد .ﭘ?ﺲ از ﺁﻧﮑ?ﻪ اوﻟ?ﻴﻦ ﺣﻤﻠ?ﻪ ﻋﻠﻴ?ﻪ ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺷﺨﺼ?ﯽ اﻧﺠ??ﺎم ﮔﻴ??ﺮد ،ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ??ﺎ ﻣﺠﺒ??ﻮر ﺧﻮاه??ﺪ ﺷ??ﺪ ﮐ??ﻪ ه??ﺮ ﻟﺤﻈ??ﻪ ﻗ??ﺪم ﺟﻠ??ﻮﺗﺮ ﺑﮕ??ﺬارد و ﺗﻤ??ﺎﻣﯽ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ هﺎ -ﮐﺸﺎورزی ،ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺣﻤ?ﻞ و ﻧﻘ?ﻞ -دادوﺳ?ﺘﺪ را در دﺳ?ﺖ دوﻟ?ﺖ ﺗﻤﺮﮐ?ﺰ ده?ﺪ. هﺪف اﻳﻦ ﻣﻘﺮرات هﻤﻴﻦ اﺳﺖ ،و هﺮ ﻗﺪر ﮐ?ﻪ ﻗ?ﻮای ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﮐﺸ?ﻮر در اﺛ?ﺮ ﮐ?ﺎر ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ اﻓﺰوﻧﯽ ﻳﺎﺑﺪ ،ﺑﻬﻤﺎن ﻧﺴﺒﺖ اﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت اﻣﮑﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ و ﻧﺘ?ﺎﻳﺞ ﻣﺘﻤﺮﮐ?ﺰ ﺧ?ﻮد را ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺧﻮاهﺪ داد. ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ هﺮ وﻗﺖ ﮐ?ﻪ ﮐﻠﻴ?ﻪ ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ ه?ﺎ ،ﺗﻤ?ﺎﻣﯽ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ و هﻤ?ﻪ دادوﺳ?ﺘﺪ در دﺳ?ﺖ ﻣﻠ?ﺖ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﻳﺎﺑﺪ، ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺨﻮدی ﺧﻮد از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ رﻓﺖ ،ﭘﻮل ﺑﯽ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﺧﻮاهﺪ ﮔﺸﺖ و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ ﺣﺪی ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ و ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺣﺪی ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮاهﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ ،ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺁداب ﻣﻌﺎﺷﺮت اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت ﻗﺪﻳﻤﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮود. ﺳﻮال ﻧﻮزدهﻢ -ﺁﻳﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻳﻦ اﻧﻘﻼب در ﻳﮏ ﮐﺸﻮر واﺣﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد؟ ﺟﻮاب -ﻧﻪ ،ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ هﻤﻪ ﻣﻠﺖ هﺎی روی زﻣ?ﻴﻦ و ﻣﺨﺼﻮﺻ? ًﺎ ﻣﻠ?ﺖ ه?ﺎی ﻣﺘﻤ?ﺪن را ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﻳﺠﺎد ﺑﺎزاره?ﺎی ﺟﻬ?ﺎﻧﯽ ﺑﻄ?ﻮری ﺑ?ﻪ ه?ﻢ ﻣﺘﺼ?ﻞ ﻧﻤ?ﻮدﻩ اﺳ?ﺖ ﮐ?ﻪ ه?ﺮ ﻣﻠ?ﺖ ﺑ?ﺎ وﻗﺎﻳﻌﯽ ﮐﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﺖ دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺶ ﺁﻳﺪ ،ﺑﺴﺘﮕﯽ ﭘﻴﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. از ﻃ??ﺮف دﻳﮕ??ﺮ -ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰگ ،ﺗﮑﺎﻣ??ﻞ اﺟﺘﻤ??ﺎﻋﯽ را در ﻋﻤ??ﻮم ﮐﺸ??ﻮرهﺎی ﻣﺘﻤ??ﺪن ،ﺗ??ﺎ ﺣﺪی ﻣﺴﺎوی ﻧﻤﻮدﻩ اﺳﺖ ﺑﻄﻮری ﮐﻪ در ﮐﻠﻴﻪ ی اﻳﻦ ﮐﺸ?ﻮرهﺎ ،ﺑ?ﻮرژوازی و ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ دو ﻃﺒﻘﻪ اﺻﻠﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ هﺴﺘﻨﺪ و ﻣﺒﺎرزﻩ ی ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو ﻃﺒﻘ?ﻪ ،ﻣﺒ?ﺎرزﻩ ی ﻗﻄﻌ?ﯽ دورﻩ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .از اﻳﻨﺮو اﻧﻘﻼب ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﮏ اﻧﻘﻼب ﻣﻠﯽ ﻧﻴﺴ?ﺖ ،ﺑﻠﮑ?ﻪ اﻧﻘﻼﺑ?ﯽ ﻼ در اﻧﮕﻠﺴ?ﺘﺎن -ﺁﻣﺮﻳﮑ?ﺎ -ﻓﺮاﻧﺴ?ﻪ -ﺁﻟﻤ?ﺎن در اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﻤﺎم ﻣﻤﺎﻟ?ﮏ ﻣﺘﻤ?ﺪن ،ﻳﻌﻨ?ﯽ اﻗ? ً زﻣﺎن واﺣﺪ ﺻﻮرت ﺧﻮاهﺪ ﮔﺮﻓﺖ .اﻳﻦ اﻧﻘﻼب در هﺮ ﻳﮏ از اﻳﻦ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺁﻧﮑ?ﻪ
١٩
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﻳﮏ ﮐﺸﻮری دارای ﺻﻨﺎﻳﻊ ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺮ -ﺛ?ﺮوت ﺑﻴﺸ?ﺘﺮ -ﻗ?ﻮای ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ زﻳ?ﺎدﺗﺮ ﺑﺎﺷ?ﺪ ﺗﻨ?ﺪﺗﺮ ﻳ?ﺎ ﺁهﺴﺘﻪ ﺗﺮ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺧﻮاهﺪ ﻧﻤﻮد .اﻳﻦ اﻧﻘﻼب ﻳﮏ اﻧﻘﻼب دﻧﻴﺎﺋﯽ اﺳﺖ و ﻟﺬا ﻳﮏ ﺳﺮزﻣﻴﻦ دﻧﻴﺎﺋﯽ ﻧﻴﺰ اﻧﺠﺎم ﺧﻮاهﺪ ﻳﺎﻓﺖ. ﺳﻮال ﺑﻴﺴﺘﻢ -ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻟﻐﺎء ﻗﻄﻌﯽ ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﭼﻪ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؟ ﺟﻮاب -در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﮐﻪ اﺟﺘﻤﺎع ،ﮐﻠﻴﻪ ی ﻗﻮای ﺗﻮﻟﻴﺪ -وﺳﺎﺋﻞ ﺣﻤ?ﻞ و ﻧﻘ?ﻞ -دادوﺳ?ﺘﺪ و ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﺤﺼﻮﻻت را از دﺳﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺧﺎرج ،و ﻃﺒﻖ ﻧﻘﺸ?ﻪ ﻋﻤ?ﻮﻣﯽ ﮐﻪ وﺳﺎﻳﻞ ﻣﻮﺟﻮدﻩ و اﺣﺘﻴﺎﺟﺎت هﻤﮕﺎﻧﯽ اﺟﺘﻤﺎع ﺁن را اﻳﺠﺎب ﻣ?ﯽ ﻧﻤﺎﻳ?ﺪ ادارﻩ ﮐﻨ?ﺪ ،ﻗﺒ?ﻞ از هﺮ ﭼﻴﺰ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑ?ﺪی ﮐ?ﻪ اﮐﻨ?ﻮن هﻨ?ﻮز ﺑ?ﻪ ﺟﺮﻳ?ﺎن ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ ﺑﺴ?ﺘﮕﯽ دارد ،ﻣﺮﺗﻔ?ﻊ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ .ﺑﺤﺮان هﺎ از ﺑﻴﻦ ﻣﯽ رود ،ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺮداﻣﻨ?ﻪ ای ﮐ?ﻪ ﺑ?ﺮای اﺟﺘﻤ?ﺎع ﮐﻨ?ﻮﻧﯽ ﻳ?ﮏ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺿﺎﻓﯽ و ﻳﮑﯽ از ﻗﻮی ﺗﺮﻳﻦ ﻋﻠﻞ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ اﺳﺖ ،از اﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﮐﻔﺎﻳﺖ ﻧﺨﻮاهﺪ ﮐ?ﺮد و ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻴﻠﯽ ﺑﻴﺸﺘﺮﺗﻮﺳﻌﻪ دادﻩ ﺷﻮد. ﺗﻮﻟﻴ??ﺪ اﺿ??ﺎﻓﯽ ،ﺑ ?ﻪ ﺟ??ﺎی اﻳﻨﮑ??ﻪ ﺑ??ﺪﺑﺨﺘﯽ اﻳﺠ??ﺎد ﮐﻨ??ﺪ ،ﻋ??ﻼوﻩ ﺑ??ﺮ رﻓ??ﻊ ﺁن اﺣﺘﻴﺎﺟ??ﺎت را ﺑﻮﺟ??ﻮد ﺧﻮاه??ﺪ ﺁورد .ﺗﻮﻟﻴ??ﺪ اﺿ??ﺎﻓﯽ ﺑ ?ﻪ ﻣﻨﺰﻟ??ﻪ ی ﺷ??ﺮط ﭘﻴﺸ??ﺮﻓﺖ ه??ﺎی ﻧ??ﻮﻳﻦ اﺳ??ﺖ و ﭘﻴﺸ??ﺮﻓﺖ ه??ﺎی ﻣ??ﺬﮐﻮر ﺑ??ﺪون ﺁﻧﮑ??ﻪ ه??ﺮ دﻓﻌ??ﻪ ﻣﺎﻧﻨ??ﺪ ﺳ??ﺎﺑﻖ ﺑﺎﻋ??ﺚ اﺧ??ﺘﻼل ﻧﻈ??ﻢ اﺟﺘﻤ??ﺎﻋﯽ ﺷ?ﻮﻧﺪ ،ﺑﻮﺟ?ﻮد ﺧﻮاه?ﺪ ﺁورد .ﭘ?ﺲ از ﺁﻧﮑ??ﻪ ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ ﺑ?ﺰرگ از ﻗﻴ?ﺪ ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺷﺨﺼ??ﯽ ﺁزاد ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ اﻧ?ﺪازﻩ ای ﺗﻮﺳ?ﻌﻪ ﺧﻮاهﻨ?ﺪ ﻳﺎﻓ?ﺖ ﮐ?ﻪ ﺻ?ﻨﺎﻳﻊ اﻣ?ﺮوزی در ﻗﺒ?ﺎل ﺁﻧﻬ?ﺎ ،ﺑ?ﻪ هﻤ?ﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﮐﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﯽ در ﻗﺒﺎل ﺻﻨﺎﻳﻊ اﻣﺮوزی ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ ﺁﻳﺪ ،ﺑﯽ اهﻤﻴﺖ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد .اﻳﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ،ﺑﺮای رﻓﻊ اﺣﺘﻴﺎﺟﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ ،ﺑ?ﻪ ﻣﻴ?ﺰان ﮐ?ﺎﻓﯽ ،ﻣﺤﺼ?ﻮﻻت در اﺧﺘﻴ?ﺎر ﺧﻮاه?ﺪ ﮔﺬاﺷ?ﺖ .ﺑ?ﻪ هﻤ?ﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴ?ﺐ ﮐﺸ?ﺎورزی ﮐ?ﻪ ﺗ?ﺎﮐﻨﻮن در زﻳ?ﺮ ﻓﺸ?ﺎر ﻣﺎﻟﮑﻴ??ﺖ ﺷﺨﺼﯽ و ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت ﺧﻴﻠ?ﯽ ﮐﻮﭼ?ﮏ ﻧﺘﻮاﻧﺴ?ﺘﻪ اﺳ?ﺖ از اﺻ?ﻼﺣﺎت اﻧﺠ?ﺎم ﻳﺎﻓﺘ?ﻪ و ﺗﺮﻗﻴ?ﺎت ﻼ ﮐ?ﺎﻓﯽ ﻼ ﻧﻮﻳﻨﯽ ﺑ?ﻪ ﺧ?ﻮد ﺧﻮاه?ﺪ ﮔﺮﻓ?ﺖ و ﻣﻘ?ﺪار ﮐ?ﺎﻣ ً ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ ﺷﻮد ،ﺻﻮرت ﮐﺎﻣ ً ﻣﺤﺼﻮﻻت در اﺧﺘﻴ?ﺎر اﺟﺘﻤ?ﺎع ﺧﻮاه?ﺪ ﮔ?ﺬارد .ﺑ?ﺎﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴ?ﺐ ﺟﺎﻣﻌ?ﻪ ﻗ?ﺎدر ﺑ?ﻪ ﺗﻬﻴ?ﻪ ﻣﻴ?ﺰان ﮐﺎﻓﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﺧﻮاهﺪ ﺑ?ﻮد .ﺑ?ﺮای ﺁﻧﮑ?ﻪ ﺗﻨﻈ?ﻴﻢ ﺗﻘﺴ?ﻴﻢ ﺑﻨﺤ?ﻮی اﻧﺠ?ﺎم ﺷ?ﻮد ﮐ?ﻪ اﺣﺘﻴﺎﺟ?ﺎت ﮐﻠﻴﻪ اﻓﺮاد ﺑﺮﺁوردﻩ ﮔﺮدد ،ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ هﻢ ﻣﺘﻀ?ﺎد ﺑﺎﺷ?ﻨﺪ ،زاﺋ?ﺪ
٢٠
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺑ?ﻮد .اﻳ?ﻦ ﺗﻘﺴ?ﻴﻢ ﻧ?ﻪ ﻓﻘ?ﻂ زاﺋ?ﺪ ،ﺑﻠﮑ?ﻪ ﺑ?ﺎ ﻧﻈ?ﻢ ﻧ?ﻮﻳﻦ اﺟﺘﻤ?ﺎﻋﯽ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑ?ﻞ ﺗﻄﺒﻴ?ﻖ و ﺗﺤﻤﻞ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ .وﺟﻮد ﻃﺒﻘﺎت ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐ?ﺎر ﺑ?ﻪ ﻃ?ﺮز ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﮑﻠﯽ از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ رﻓﺖ -زﻳﺮا ﮐﻪ ﺑﺮای رﺳﺎﻧﻴﺪن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﮐﺸﺎورزی ﺑ?ﻪ ﻣﻴﺰان ﻓﻮق ،ﺗﻨﻬﺎ وﺳﺎﺋﻞ ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ ﺗﮑﺎﻓﻮ ﻧﺨﻮاهﺪ ﮐﺮد. ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﻳﻦ وﺳﺎﺋﻞ را ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ اﻧﺪازﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑ?ﻪ هﻤ?ﺎن ﻧﺴ?ﺒﺖ ﺗﮑﺎﻣ?ﻞ ﻳﺎﻓﺘ?ﻪ ﺑﺎﺷ??ﺪ .هﻤ??ﺎﻧﻄﻮر ﮐ??ﻪ ﮐﺸ??ﺎورزان و ﮐ??ﺎرﮔﺮان ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ دﺳ??ﺘﯽ ﻗ??ﺮن هﺠ??ﺪهﻢ ﭘ??ﺲ از ﺁﻧﮑ??ﻪ ﺑﻄﺮف ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ ﮐﺸﻴﺪﻩ ﺷ?ﺪﻧﺪ ،ﺑ?ﻪ ﮐﻠ?ﯽ ﻃ?ﺮز زﻧ?ﺪﮔﯽ ﺧ?ﻮد را ﺗﻐﻴﻴ?ﺮ دادﻧ?ﺪ و اﺻ?ﻮ ًﻻ ﻣﺮدﻣﺎن ﺟﺪﻳﺪی ﺷﺪﻧﺪ ،ﺑﻪ هﻤﺎن ﻃﺮﻳﻖ » ﺗﻮﻟﻴﺪ هﻤﮕﺎﻧﯽ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻋﻤﻮم ﺟﺎﻣﻌﻪ« و ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻪ از ﺁن ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ،ﺑﻪ ﮐﻠﯽ اﺷﺨﺎص دﻳﮕﺮی را اﻳﺠﺎب و اﻳﺠﺎد ﺧﻮاهﺪ ﮐ?ﺮد. ادارﻩ ﮐﺮدن اﺷﺘﺮاﮐﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻣﺮدﻣﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدم اﻣﺮوز ،ﮐﻪ هﺮ ﻳﮑﻴﺸﺎن ﺑﻪ ﻳ?ﮏ رﺷ??ﺘﻪ واﺣ??ﺪ ﺗﻮﻟﻴ??ﺪ واﺑﺴ??ﺘﻪ ﻣ?ﯽ ﺑﺎﺷ??ﻨﺪ ،ﺗﺤ??ﺖ اﺧﺘﻴ??ﺎر ﺁن هﺴ??ﺘﻨﺪ و ﺑﻮﺳ??ﻴﻠﻪ ﺁن اﺳ??ﺘﺜﻤﺎر ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ،ﻳﻌﻨﯽ ﻣﺮدﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ هﺮ ﻳﮑﻴﺸ?ﺎن ﻓﻘ?ﻂ ﻳﮑ?ﯽ از اﺳ?ﺘﻌﺪادهﺎی ﻃﺒﻴﻌ?ﯽ ﺧ?ﻮد را ﺑ?ﻪ ﺿﺮر اﺳﺘﻌﺪادهﺎی دﻳﮕﺮ ﺧﻮد ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻧﻤﻮدﻩ و ﺗﻨﻬﺎ ﻳﮏ رﺷﺘﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻠﯽ را ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ، اﻣﮑ?ﺎن ﭘ??ﺬﻳﺮ ﻧﺨﻮاه??ﺪ ﺑ?ﻮد .ﺣﺘ??ﯽ ه??ﻢ اﮐﻨ?ﻮن ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ اﻣ??ﺮوزﻩ دﻳﮕ?ﺮ ﻧﻤ?ﯽ ﺗﻮاﻧﻨ??ﺪ از ﭼﻨ??ﻴﻦ اﺷﺨﺎﺻ??ﯽ اﺳ??ﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﺎﻳﻨ ?ﺪ .ﺻ??ﻨﺎﻳﻌﯽ ﮐ??ﻪ ﺑﻄ??ﻮر اﺷ??ﺘﺮاﮐﯽ و ﻃﺒ??ﻖ ﻧﻘﺸ??ﻪ ﺑﺪﺳ??ﺖ ﺗﻤ??ﺎﻣﯽ اﺟﺘﻤﺎع ادارﻩ ﺷﻮﻧﺪ ،ﻣﺮدﻣﺎﻧﯽ را اﻳﺠﺎب ﻣ?ﯽ ﮐﻨ?ﺪ ﮐ?ﻪ اﺳ?ﺘﻌﺪادهﺎی ﺷﺨﺼ?ﯽ ﺁﻧﻬ?ﺎ از هﻤ?ﻪ ﺟﻬﺎت ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .و ﻗﺎدر ﺑﻪ درک ﮐﻠﻴﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐ?ﺎر ﮐ?ﻪ ﻳﮑ?ﯽ را زارع و دوﻣﯽ را ﮐﻔﺎش و ﺳﻮﻣﯽ را ﮐﺎرﮔﺮ و ﭼﻬﺎرﻣﯽ را ﺳﻔﺘﻪ ﺑﺎز ﺑﻮرس ﻣ?ﯽ ﮐﻨ?ﺪ، و هﻢ اﮐﻨﻮن ﺗﺎ ﺣﺪی در اﺛﺮ ﻣﺎﺷﻴﻦ هﺎ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدﻩ ﺷﺪﻩ ،ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﻧﺎﺑﻮد ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ .ﺗﻌﻠ?ﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﺖ وﺳﻴﻠﻪ ﺁن ﺧﻮاهﺪ ﮔﺸﺖ ﮐﻪ ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﻴﻠﯽ ﺳﺮﻳﻊ ﮐﻠﻴﻪ دﺳﺘﮕﺎﻩ ﺗﻮﻟﻴﺪ را ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ،و ﺑﻪ ﺁﻧﻬ?ﺎ ﻣﻮﻗﻌﻴ?ﺖ ﺧﻮاه?ﺪ داد ،ﮐ?ﻪ در اﺛ?ﺮ اﻳﺠ?ﺎب اﺣﺘﻴﺎﺟ?ﺎت ﺟﺎﻣﻌ?ﻪ ﻳ?ﺎ ﺗﻤﺎﻳ?ﻞ ﺷﺨﺼﯽ ﺧﻮد ،ﻣﺮﺗﺒ ًﺎ از رﺷﺘﻪ ای ﺑ?ﻪ رﺷ?ﺘﻪ دﻳﮕ?ﺮ ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﺗﻐﻴﻴ?ﺮ ﺷ?ﻐﻞ دهﻨ?ﺪ .اﻳ?ﻦ ﺗﻌﻠ?ﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﺖ ،ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻳﮏ ﺟﺎﻧﺒﯽ را ﮐﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺎر ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﻪ هﺮ ﮐ?ﺲ ﺗﺤﻤﻴ?ﻞ ﻣ?ﯽ ﮐﻨ?ﺪ ،از ﻣﻴﺎن ﺧﻮاهﺪ ﺑﺮد .ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻪ ﺑﻄﺮز ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺘﯽ ادارﻩ ﺷ?ﻮد ،ﺑ?ﻪ ﮐﻠﻴ?ﻪ اﻓ?ﺮاد
٢١
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺧﻮد ﺗﻮاﻧﺎﺋﯽ ﺧﻮاهﺪ داد ﮐﻪ اﺳ?ﺘﻌﺪادهﺎی ذاﺗ?ﯽ ﺧ?ﻮد را ﮐﻠﻴ?ﻪ ﺟﻬ?ﺎت ﺗﮑﺎﻣ?ﻞ ﻣ?ﯽ ﻳﺎﺑ?ﺪ ،در ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎت ﺑﻪ ﮐﺎر اﻧﺪازﻧﺪ .ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻟﺰوم ﻃﺒﻘﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ رﻓﺖ .ﺑﻄ?ﻮری ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ی ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ از ﻳﮏ ﻃﺮف ﺑﻘﺎی ﻃﺒﻘﺎت را ﺗﺤﻤ?ﻞ ﻧﻤ?ﯽ ﮐﻨ?ﺪ و از ﻃ?ﺮف دﻳﮕ?ﺮ اﻳﺠﺎد ﻳﮏ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ،ﺧﻮد وﺳ?ﺎﺋﻞ ﻻزم ﺑ?ﺮای از ﺑ?ﻴﻦ ﺑ?ﺮدن اﻳ?ﻦ اﺧﺘﻼﻓ?ﺎت ﻃﺒﻘ?ﺎﺗﯽ را ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮاهﺪ داد .از اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﻀ?ﺎد ﺑ?ﻴﻦ ﺷ?ﻬﺮ و دﻩ ﻧﻴ?ﺰ ﺑﻬﻤ?ﺎن ﻼ اﻗﺘﺼﺎدی ادارﻩ ﮐﺸﺎورزی و ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺪﺳﺖ ﻳ?ﮏ ﺗﺮﺗﻴﺐ از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ رﻓﺖ .ﺑﺪﻻﺋﻞ ﮐﺎﻣ ً ﻧ??ﻮع ﻣ???ﺮدم ﺑ??ﻪ ﺟ??ﺎی دو ﻃﺒﻘ???ﻪ ﻣﺨﺘﻠ???ﻒ ،ﻳﮑ???ﯽ از ﺷ??ﺮاﻳﻂ ﺣﺘﻤ???ﯽ و ﺿ???ﺮوری اﺟﺘﻤ???ﺎع ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ اﺳﺖ .ﭘﺨﺶ ﮐﺮدن ﮔﺮوﻩ ﮐﺸﺎورزان در زﻣﻴﻦ هﺎی ﻣﺰروﻋﯽ و ﺑﻪ هﻢ ﻓﺸﺮدن دﺳﺘﻪ هﺎی ﮐﺎرﮔﺮان ﺻﻨﻌﺘﯽ در ﺷﻬﺮهﺎی ﺑﺰرگ ،وﺿﻌﻴﺘﯽ اﺳ?ﺖ ﮐ?ﻪ ﺗﻨﻬ?ﺎ ﺑ?ﺮ ﻣﺮﺣﻠ?ﻪ ی ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ی ﮐﺸﺎورزی و ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻗﺎﺑ?ﻞ ﺗﻄﺒﻴ?ﻖ اﺳ?ﺖ ،و ﺑ?ﺮای هﺮﮔﻮﻧ?ﻪ ﺗﮑﺎﻣ?ﻞ ﺑﻌ?ﺪی ﻣﺎﻧﻌﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﮔﺮدد و اﻳﻦ ﻣﺎﻧﻊ هﻢ اﮐﻨﻮن ﺑﺨﻮﺑﯽ اﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﺷﻮد. هﻤﮑﺎری ﻣﺸ?ﺘﺮک ﻋﻤ?ﻮم اﻓ?ﺮاد ﺟﺎﻣﻌ?ﻪ ﺑ?ﺮای اﻳﻨﮑ?ﻪ از ﮐﻠﻴ?ﻪ ﻗ?ﻮای ﺗﻮﻟﻴ?ﺪ ﻃﺒ?ﻖ ﻧﻘﺸ?ﻪ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ،ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺪرﺟﻪ ای ﮐﻪ اﺣﺘﻴﺎﺟﺎت هﻤﻪ ﺑ?ﺮﺁوردﻩ ﺷ?ﻮد ،از ﺑ?ﻴﻦ رﻓ?ﺘﻦ وﺿﻌﻴﺘﯽ ﮐﻪ در ﺁن اﺣﺘﻴﺎﺟﺎت ﻳﮑﯽ ﻋﻠﯽ رﻏﻢ دﻳﮕﺮان و ﺑﻪ ﺿﺮر ﺁﻧﻬﺎ رﻓﻊ ﺷﻮد ،از ﺑ?ﻴﻦ ﺑﺮدن ﻗﻄﻌﯽ ﮐﻠﻴﻪ ﻃﺒﻘﺎت و اﺧﺘﻼﻓﺎت ﺁﻧﻬﺎ ،ﺗﮑﺎﻣ?ﻞ هﻤ?ﻪ ﻃﺮﻓ?ﯽ اﺳ?ﺘﻌﺪادهﺎی ﻋﻤ?ﻮم اﻓ?ﺮاد اﺟﺘﻤ??ﺎع ﺑ??ﺎ از ﺑ??ﻴﻦ ﺑ??ﺮدن ﻃ??ﺮز ﮐﻨ??ﻮﻧﯽ ﺗﻘﺴ??ﻴﻢ ﮐ??ﺎر ،ﺑﻮﺳ??ﻴﻠﻪ ﺗﺮﺑﻴ??ﺖ ﺻ??ﻨﻌﺘﯽ ﺑﻮﺳ??ﻴﻠﻪ ی ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻣﺸﺎﻏﻞ ،ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮﺧﻮرداری ﻋﻤﻮم از ﺧﻮﺷﯽ هﺎﺋﯽ ﮐ?ﻪ ﺑﺪﺳ?ﺖ هﻤ?ﻪ ﺗﻬﻴ?ﻪ ﻣ?ﯽ ﺷﻮد و ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻳﮑﯽ ﮐﺮدن ﺷﻬﺮ و دﻩ ،اﻳﻨﻬﺎ هﻤ?ﻪ ﻧﺘ?ﺎﻳﺞ از ﺑ?ﻴﻦ ﺑ?ﺮدن ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﺷﺨﺼ?ﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺳﻮال ﺑﻴﺴﺖ وﻳﮑﻢ -ﻧﻈﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ در ﺧﺎﻧﻮادﻩ ﭼﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮی ﺧﻮاهﺪ داﺷﺖ؟ ﺟ??ﻮاب -اﻳ??ﻦ ﻧﻈ??ﻢ ارﺗﺒ??ﺎط ﺑ??ﻴﻦ دو ﺟ??ﻨﺲ ،ﻳﻌﻨ??ﯽ ﻣ??ﺮد و زن را ﺑﮑﻠ??ﯽ ﺑ ?ﻪ ﻳ??ﮏ ارﺗﺒ??ﺎط ﺷﺨﺼﯽ و ﺧﺼﻮﺻ?ﯽ ﮐ?ﻪ ﻓﻘ?ﻂ ﻣﺮﺑ?ﻮط ﺑ?ﺪو ﺷ?ﺤﺺ ﻣ?ﯽ ﺑﺎﺷ?ﺪ و اﺟﺘﻤ?ﺎع ﺣ?ﻖ هﻴﭽﮕﻮﻧ?ﻪ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ای در ﺁن ﻧﺨﻮاهﺪ داﺷ?ﺖ ،ﻣﺒ?ﺪل ﻣ?ﯽ ﺳ?ﺎزد .اﻳ?ﻦ اﻣ?ﺮ ﺑ?ﻪ ﺗﻮﺳ?ﻂ ﻧﻈ?ﻢ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺘﯽ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ ،زﻳﺮا اﻳﻦ ﻧﻈﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ را از ﺑﻴﻦ ﻣﯽ ﺑ?ﺮد و اﻃﻔ?ﺎل را
٢٢
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺑﺎ هﻢ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﺎﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ دو اﺻﻞ زﻧﺎﺷﻮﺋﯽ ﮐﻨﻮﻧﯽ ،ﻳﻌﻨﯽ ﺗﺒﻌﻴﺖ »زن از ﻣﺮد« و »اﻃﻔ?ﺎل از ﭘ??ﺪر و ﻣ??ﺎدر« را ﮐ?ﻪ در اﺛ??ﺮ ﻣﺎﻟﮑﻴ??ﺖ ﺷﺨﺼ??ﯽ ﺑﻮﺟ?ﻮد ﺁﻣ??ﺪﻩ اﺳ??ﺖ ،از ﺑ??ﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﺮد .ﺿﻤﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺎﻻ ﺟﻮاب ﮐﻠﻴﻪ ی ﻓﺮﻳﺎدهﺎی اﻳﻦ ﺁﻗﺎﻳﺎن ﭘﻮﻟﺪار ﺧﻴﻠ?ﯽ اﺧﻼﻗ?ﯽ در ﺧﺼﻮص اﺷﺘﺮاﮐﯽ ﺑﻮدن زﻧﺎن در ﺟﺎﻣﻌﻪ ی ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ ،دادﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ. در ﺣﻘﻴﻘﺖ ،اﻳﻦ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ی ﺑﻮرژوازی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم زﻧ?ﺎن ﺑ?ﻪ ﺗﻤ?ﺎم ﻣﻌﻨ?ﯽ اﺷ?ﺘﺮاﮐﯽ هﺴﺘﻨﺪ و اﻳﻦ اﻣﺮ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺤﺸﺎء ﺑﻄﻮر ﮐﺎﻣﻠﯽ وﺟﻮد دارد ،وﻟ?ﯽ ﻓﺤﺸ?ﺎء ﺧ?ﻮد ﻣﺘﮑﯽ ﺑﻪ اﺻﻮل ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺷﺨﺼﯽ ﻣ?ﯽ ﺑﺎﺷ?ﺪ و ﺑ?ﺎ ﺁن از ﺑ?ﻴﻦ ﺧﻮاه?ﺪ رﻓ?ﺖ .ﭘ?ﺲ ﺳ?ﺎزﻣﺎن ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ ،ﻓﺤﺸﺎء را ﺑﻪ هﻴﭽﻮﺟﻪ اداﻣﻪ ﻧﻤﯽ دهﺪ؛ ﺑﻠﮑﻪ ﺁﻧﺮا ﺑﮑﻠﯽ از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﺮد. ﺳﻮال ﺑﻴﺴﺖ و دوم -ﺳﺎزﻣﺎن ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ ﺑﺎ ﻣﻠﻴ?ﺖ ه?ﺎی ﻣﻮﺟ?ﻮد ﭼ?ﻪ رﻓﺘ?ﺎری ﺧﻮاه?ﺪ داﺷﺖ؟ ﺟﻮاب∗ -ﺟﺪاﺋﯽ و اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣﻠﯽ ﻣﻠﺖ هﺎ هﻢ اﮐﻨﻮن در اﺛ?ﺮ ﺗﮑﺎﻣ?ﻞ ﺑ?ﻮرژوازی ،ﺁزادی ﺗﺠﺎرت ،ﺑﺎزارهﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ ،ﺗﺸﺎﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﺷﺮاﻳﻂ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺁن هﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺑﻴﻦ ﻣﯽ روﻧﺪ .ﺣﮑﻮﻣﺖ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮐﻤﮏ ﺧﻮاهﺪ ﮐﺮد. دﺳﺖ ﮐﻢ اﻗﺪام ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺘﻤ?ﺪن اﺳ?ﺘﺜﻤﺎر ﻓ?ﺮدی ﺑ?ﻪ ﺗﻮﺳ?ﻂ ﻓ?ﺮد دﻳﮕ?ﺮ از ﺑ?ﻴﻦ ﺑ?ﺮود، اﺳﺘﺜﻤﺎر ﻣﻠﺖ هﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻠﺖ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ از ﺑﻴﻦ ﺧﻮاهﺪ رﻓﺖ. وﺿﻊ دﺷﻤﻨﺎﻧﻪ ی ﻣﻠﺖ هﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ،در اﺛﺮ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ ﻃﺒﻘﺎت در داﺧﻞ هﺮ ﻣﻠﺖ ،ﻣﺤﻮ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ∗. ﺳ??ﻮال ﺑﻴﺴ??ﺖ و ﺳ??ﻮم -ﺳ??ﺎزﻣﺎن ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ??ﺘﯽ ﺑ??ﺎ ﻣ??ﺬاهﺐ ﻣﻮﺟ??ﻮد ﭼ??ﻪ رﻓﺘ??ﺎری ﺧﻮاه??ﺪ داﺷﺖ∗∗؟ ∗در ﻳﺎدداﺷﺖ هﺎی اﻧﮕﻠﺲ ﺑﻪ ﺟﺎی ﺟ?ﻮاب ﺳ?ﻮال ه?ﺎی ٢٢و » ٢٣ﺑﻤﺎﻧ?ﺪ« ﻧﮕﺎﺷ?ﺘﻪ ﺷ?ﺪﻩ اﺳ?ﺖ -ﺑ?ﺮای ﺗﮑﻤﻴ?ﻞ ﻣﻮﺿ?ﻮع ﻗﻄﻌ?ﺎﺗﯽ از ﺑﻴﺎﻧﻴ?ﻪ ی ﺣ?ﺰب ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﻳﺪﻩ اﺳﺖ. ∗ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﺣﺰب ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ٥١ - ∗∗در ﻧﺎﻣﻪ ای ﮐﻪ در ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻳﻦ ﻳﺎدداﺷﺖ هﺎ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ )ﻧﻮاﻣﺒﺮ (١٨٤٧اﻧﮕﻠﺲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺬاﮐﺮﻩ ﺧ?ﻮد را ﺑ?ﺎ ﻟ?ﻮﺋﯽ ﺑ?ﻼن ﻓﺮاﻧﺴ?ﻮی ﭼﻨ?ﻴﻦ ﺑ?ﻪ ﻣﺎرﮐﺲ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ :ﻣﻮﺿﺎﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺬهﺐ را ﺑ?ﻪ ﮐﻠ?ﯽ در درﺟ?ﻪ دوم ﻣ?ﯽ داﻧﺴ?ﺘﻴﻢ ،زﻳ?ﺮا ﮐ?ﻪ اﻳﻨﻬ?ﺎ ﻣﻮﺿ?ﻮﻋﺎﺗﯽ اﺳ?ﺖ ﮐ?ﻪ هﻴﭽﮕ?ﺎﻩ ﺣ?ﻖ اﻳﺠ?ﺎد اﺧﺘﻼف و ﻣﺸﺎﺟﺮﻩ ﺑﻴﻦ اﻓﺮاد ﺣﺰب ﻧﺨﻮاهﺪ داﺷﺖ.
٢٣
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﺟﻮاب -ﺁﻳﺎ ﻓﻬﻤﻴﺪن اﻳﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ رواﺑﻂ زﻧﺪﮔﯽ اﻗﺘﺼﺎدی اﻧﺴﺎن ،ﮐﻠﻴﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪ و اﻓﮑﺎر و ﻳﺎ ﺑﻄﻮر ﺧﻼﺻﻪ وﺟﺪان او ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ،ﻣﺤﺘ?ﺎج ﺑﻐ?ﻮر ﺑﻴﺸ?ﺘﺮی اﺳ?ﺖ؟ ...زﻣ?ﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﻧﻴﺎی ﻗ?ﺪﻳﻢ از ﺑ?ﻴﻦ ﻣ?ﯽ رﻓ?ﺖ ،ﻣ?ﺬاهﺐ ﻗ?ﺪﻳﻢ ﻧﻴ?ﺰ از ﻣ?ﺬاهﺐ ﻣﺴ?ﻴﺢ ﺷﮑﺴ?ﺖ ﺧﻮردﻧ?ﺪ. زﻣ?ﺎﻧﯽ ﮐ??ﻪ ﻣ??ﺬهﺐ ﻣﺴ??ﻴﺢ در ﻗ?ﺮن هﺠ??ﺪهﻢ ﺗﺤ??ﺖ ﺗ??ﺄﺛﻴﺮ اﻓﮑ?ﺎر روﺷ??ﻦ ﺗ??ﺮی ﻗ??ﺮار ﮔﺮﻓ??ﺖ؛ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﺌﻮدال ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻮرژوازی اﻧﻘﻼﺑ?ﯽ ﺁن زﻣ?ﺎن ،ﮔﺮﻓﺘ?ﺎر ﻣﺒ?ﺎرزﻩ زﻧ?ﺪﮔﯽ و ﻣ?ﺮگ ﺑ?ﻮد. ﻣﻘﺼ??ﻮد اﺻ??ﻠﯽ از ﺁزادی وﺟ??ﺪان و ﻣ??ﺬهﺐ ﻓﻘ??ﻂ »ﻓﺮﻣ??ﺎﻧﺮواﻳﯽ رﻗﺎﺑ??ﺖ ﺁزاد« در ﺻ??ﻔﺤﻪ وﺟﺪان ﺑﻮد .اﻧﻘﻼب ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟ?ﻪ اﺳﺎﺳ?ﯽ -ﺗ?ﺮﻳﻦ ﻗﻄ?ﻊ راﺑﻄ?ﻪ ﺑ?ﺎ ﻣﺎﻟﮑﻴ?ﺖ ﻗ?ﺪﻳﻤﯽ اﺳﺖ -ﺟﺎی ﺗﻌﺠﺐ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ اﻳﻦ اﻧﻘﻼب در ﺟﺮﻳ?ﺎن ﺳ?ﻴﺮ ﺗﮑ?ﺎﻣﻠﯽ ﺧ?ﻮد ﺑ?ﺎ ﮐﻠﻴ?ﻪ ی ﻋﻘﺎﻳ?ﺪ ﻗﺪﻳﻤﯽ ﻧﻴﺰ ﺑﻄﻮر اﺳﺎﺳﯽ ﻗﻄﻊ راﺑﻄﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﺳﻮال ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎرم -ﺗﻔﺎوت ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ و ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ هﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺟﻮاب -ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ: ﻃﺒﻘﻪ اول ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ از واﺑﺴﺘﮕﺎن ﺟﺎﻣﻌﻪ هﺎی ﻓﺌ?ﻮدال و ﭘﺪرﺷ?ﺎهﯽ∗∗∗ ﮐ?ﻪ در اﺛﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰرگ و ﺗﺠﺎرت ﺟﻬﺎﻧﯽ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ی اﻳ?ﻦ دو ،ﻳﻌﻨ?ﯽ ﺑ?ﻮرژوازی ،ﺑﮑﻠ?ﯽ رو ﺑ?ﻪ ﻧﻴﺴ?ﺘﯽ ﻣ?ﯽ روﻧ??ﺪ و ه?ﺮ روز ه??ﻢ ﺑﻴﺸ??ﺘﺮ ﻧ?ﺎﺑﻮد ﻣ?ﯽ ﺷ??ﻮﻧﺪ .اﻳ?ﻦ ﻃﺒﻘ??ﻪ از ﻣﻌﺎﻳ??ﺐ اﺟﺘﻤ??ﺎع ﮐﻨﻮﻧﯽ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﯽ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﻋﻘﻴﺪﻩ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﺌﻮدال و ﭘﺪرﺷﺎهﯽ ﺳﺎﺑﻖ ﻋ?ﺎری از اﻳﻦ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ ،ﺑﺎﻳﺪ دو ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺁن دﺳﺘﮕﺎﻩ را ﺑﺮﻗﺮار ﻧﻤﻮد. ﺗﻤ??ﺎم ﭘﻴﺸ??ﻨﻬﺎدهﺎی اﻳ??ﻦ دﺳ??ﺘﻪ ﻣﺴ??ﺘﻘﻴﻤ ًﺎ ﻳ??ﺎ ﺑﻄ??ﻮر ﻏﻴﺮﻣﺴ??ﺘﻘﻴﻢ ،ﺑ ?ﻪ ﺳ??ﻮی اﻳ??ﻦ ه??ﺪف ﻣﻌﻄ??ﻮف ﻣ??ﯽ ﺑﺎﺷ??ﺪ .اﻳ??ﻦ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴ??ﺖ ه??ﺎی ﻣﺮﺗﺠ??ﻊ ﺑ??ﺎ وﺟ??ﻮد ﺗﻈ??ﺎهﺮات هﻤ??ﺪردی و اﺷ??ﮏ ه??ﺎی ﮔﺮﻣ??ﯽ ﮐ??ﻪ ﺑ??ﺮای ﺑ??ﺪﺑﺨﺘﯽ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ??ﺎ ﻣ ?ﯽ رﻳﺰﻧ??ﺪ ،ﺑ??ﺪﻻﺋﻞ زﻳ??ﺮ هﻤﻴﺸ??ﻪ ﻣ??ﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ی ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ واﻗﻊ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺷﺪ: -١ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻳﮏ اﻣﺮ ﻣﺤﺎل ﮐﻮﺷﺶ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.
∗∗∗Patriarcal
٢٤
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ -٢ﮐﻮﺷ??ﺶ ﻣ ?ﯽ ﮐﻨﻨ??ﺪ ﮐ??ﻪ دو ﻣﺮﺗﺒ??ﻪ ﺣﮑﻮﻣ??ﺖ اﺷ??ﺮاف -اﺳ??ﺘﺎدان ﺻ??ﻨﻔﯽ و ﺻ??ﺎﺣﺒﺎن ﺻ??ﻨﺎﻳﻊ دﺳ??ﺘﯽ و ﻧﺘ??ﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻ??ﻠﻪ از اﻳﻨﻬ??ﺎ ،ﻳﻌﻨ??ﯽ ﺣﮑﻮﻣ??ﺖ ﭘﺎدﺷ??ﺎهﺎن ﻣﺴ??ﺘﺒﺪ ﻳ??ﺎ ﻓﺌ??ﻮدال- ﻣﺄﻣﻮرﻳﻦ دوﻟﺘﯽ ،ﻧﻈﺎﻣﯽ هﺎ و ﮐﺸﻴﺶ هﺎ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕ?ﺮ ،اﺟﺘﻤ?ﺎﻋﯽ را ﮐ?ﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘ? ًﺎ ﻋﺎری از ﻣﻌﺎﻳﺐ اﺟﺘﻤﺎع ﮐﻨﻮﻧﯽ اﺳ?ﺖ وﻟ?ﯽ دﺳ?ﺖ ﮐ?ﻢ ﺑ?ﻪ هﻤ?ﺎن ﻣﻴ?ﺰان دارای ﻋﻴ?ﺐ ه?ﺎی دﻳﮕﺮ اﺳﺖ و در ﺁن ﺣﺘﯽ اﻣﻴﺪ اﻳﻨﮑﻪ ﮐﺎرﮔﺮان ﺗﺤ?ﺖ ﻓﺸ?ﺎر ،ﺑﻮﺳ?ﻴﻠﻪ ﺳ?ﺎزﻣﺎن ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺘﯽ ﺁزاد ﮔﺮدﻧﺪ ،ﻧﻴﺴﺖ -ﺑﺮ ﻗﺮار ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. -٣اﻳﻦ ﻃﺒﻘ?ﻪ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴ?ﺖ ه?ﺎ ه?ﺮ ﺑ?ﺎر ﮐ?ﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ?ﺎ اﻧﻘﻼﺑ?ﯽ و ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺘﯽ ﺷ?ﻮد ،ﺑ?ﺎ ﺑ??ﻮرژوازی ﻋﻠﻴ??ﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ??ﺎ ﻣﺘﺤ??ﺪ ﺷ??ﺪﻩ و ﺑ??ﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴ??ﺐ ﻣﻘﺎﺻ??ﺪ اﺻ??ﻠﯽ ﺧ??ﻮد را ﺁﺷ??ﮑﺎر ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ. ﻃﺒﻘﻪ ی دوم از اﻋﻀﺎء اﺟﺘﻤﺎع ﮐﻨﻮﻧﯽ ،ﮐﻪ در اﺛﺮ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺿﺮوری اﻳﻦ اﺟﺘﻤ?ﺎع دﭼ?ﺎر وﺣﺸﺖ ﺷﺪﻩ و درﺑﺎرﻩ ی ﺑﻘﺎی اﻳ?ﻦ اﺟﺘﻤ?ﺎع ﻧﮕ?ﺮان ﮔﺸ?ﺘﻪ اﻧ?ﺪ ،ﺗﺸ?ﮑﻴﻞ ﻣ?ﯽ ﺷ?ﻮد .اﻳﻨﻬ?ﺎ ﮐﻮﺷﺶ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ی اﻣﺮوزی را ﺑﺎﻗﯽ ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪ و ﻣﻌﺎﻳ?ﺐ واﺑﺴ?ﺘﻪ ﺑ?ﻪ ﺁن را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ و ﺑﺮای اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻌﻀﯽ از ﺁﻧﻬﺎ اﻣ?ﻮر ﺧﻴﺮﻳ?ﻪ و ﺑﺮﺧ?ﯽ دﻳﮕ?ﺮ اﺻ?ﻼﺣﺎت ﭘ?ﺮ ﺁب و ﺗﺎب اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ را ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣ?ﯽ ﮐﻨﻨ?ﺪ و ﺑ?ﻪ ﺑﻬﺎﻧ?ﻪ ی اﺻ?ﻼح ﺳ?ﺎزﻣﺎن ﮐﻠ?ﯽ اﺟﺘﻤ?ﺎع، هﻤﺎن اﺳﺎس ﮐﻬﻨﻪ ی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﻨﻮﻧﯽ را ﻧﮕﺎﻩ ﻣﯽ دارﻧﺪ. اﻳﻦ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ هﺎی ﺑﻮرژوا ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ هﻤﻮارﻩ ﻃﺮف ﺣﻤﻠﻪ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ، زﻳ???ﺮا ﮐ???ﻪ ﺁﻧﻬ???ﺎ ﺑ? ?ﻪ دﺷ???ﻤﻨﺎن ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ???ﺖ ه???ﺎ ﺧ???ﺪﻣﺖ ﻣ? ?ﯽ ﮐﻨﻨ???ﺪ و از هﻤ???ﺎن ﺟﺎﻣﻌ???ﻪ ﮐ???ﻪ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﻣﺼﻤﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﻧﮕﻮن ﮐﺮدﻧﺶ هﺴﺘﻨﺪ دﻓﺎع ﻣﯽ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻃﺒﻘﻪ ﺳﻮم از ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ هﺎی ﻣﺸﺮوﻃﻪ ﺧﻮاﻩ∗ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد .اﻳﻦ دﺳﺘﻪ از هﻤﺎن ﻃﺮﻳﻖ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺖ ه?ﺎ ﻗﺴ?ﻤﺘﯽ از ﻣ?ﻮاد ﻣ?ﺬﮐﻮر در ﺳ?ﻮال هﺠ?ﺪهﻢ را ﺧﻮاﺳ?ﺘﺎرﻧﺪ وﻟﯽ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻧﺪارﻧﺪ ﮐﻪ اﺟﺮای ﻣﻮاد ﻣﺬﮐﻮر ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﺳﻄﻪ ﺑﺮای ﮔﺬﺷﺘﻦ از اﺟﺘﻤﺎع اﻣﺮوزی ﺑﻪ اﺟﺘﻤﺎع ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﻠﮑﻪ ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﺟ?ﺮای هﻤ?ﺎن ﻗﺴ?ﻤﺖ ﻣﻮاد ﺑﺮای از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ و ﻧﺎﺑﻮد ﮐﺮدن ﻣﻌﺎﻳﺐ اﺟﺘﻤﺎع ﮐﻨﻮﻧﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد. ∗Social - democrate
٢٥
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ اﻳﻦ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ هﺎی دﻣﮑﺮات ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﻳﺎ ﭘﺮوﻟﺘﺮهﺎﺋﯽ هﺴﺘﻨﺪ ﮐ?ﻪ هﻨ?ﻮز از ﺷ?ﺮاﻳﻂ رهﺎﺋﯽ ﻃﺒﻘ?ﻪ ﺧ?ﻮد ﺑﺎﻧ?ﺪازﻩ ی ﮐ?ﺎﻓﯽ اﻃ?ﻼع ﻧﺪارﻧ?ﺪ و ﻳ?ﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨ?ﺪﮔﺎن ﻃﺒﻘ?ﻪ ﺳ?ﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﮐﻮﭼﮏ هﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ وﻗﺘﯽ ﮐ?ﻪ دﻣﻮﮐﺮاﺳ?ﯽ و ﻣﻘ?ﺮارت ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴ?ﺘﯽ ﻣﻨ?ﺘﺞ از ﺁن ﺑﺪﺳ?ﺖ ﻧﻴﺂﻣﺪﻩ اﺳﺖ ،در اﻏﻠﺐ ﻣﻮﺿ?ﻮﻋﺎت هﻤ?ﺎن ﺗﻤ?ﺎﻳﻼت ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺖ ه?ﺎ را دارا ﻣ?ﯽ ﺑﺎﺷ?ﻨﺪ .از اﻳ???ﻦ رو ،ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ???ﺖ ه???ﺎ ﺑﺎﻳ???ﺪ در ه???ﺮ ﻣﻮﻗ???ﻊ ﮐ???ﻪ دﺳ???ﺖ ﺑ???ﻪ اﻗ???ﺪام ﻣ? ?ﯽ زﻧﻨ???ﺪ ﺑ???ﺎ اﻳ???ﻦ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺖ هﺎی دﻣﮑﺮات هﻤﮑﺎری ﮐﻨﻨﺪ و اﺻﻮ ًﻻ در اﻳﻦ ﻟﺤﻈﺎت ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﻳﻨﻬﺎ در ﺧ??ﺪﻣﺖ ﺑ??ﻮرژوازی داﺧ??ﻞ ﻧﺸ??ﺪﻩ و ﺑ??ﻪ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ??ﺖ ه??ﺎ ﺣﻤﻠ??ﻪ ﻧﮑ??ﺮدﻩ اﻧ ?ﺪ ،ﺣﺘ??ﯽ اﻟﻤﻘ??ﺪور ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ را ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. واﺿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻳﻦ ﻣﺸﺎرﮐﺖ و هﻤﮑﺎری ،ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت در اﻃﺮاف اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣ?ﺎ ﺑ?ﻴﻦ ﺁﻧﻬ?ﺎ را از ﺑﻴﻦ ﻧﺨﻮاهﺪ ﺑﺮد. ﺳ??ﻮال ﺑﻴﺴ??ﺖ و ﭘ??ﻨﺠﻢ -ﻣﻨﺎﺳ??ﺒﺎت ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ??ﺖ ه??ﺎ ﺑ??ﺎ اﺣ?ﺰاب ﺳﻴﺎﺳ??ﯽ دﻳﮕ??ﺮ ﻋﺼ??ﺮ ﻣ??ﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟ ﺟ??ﻮاب -اﻳ??ﻦ ﻣﻨﺎﺳ??ﺒﺎت در ﻣﻤﺎﻟ??ﮏ ﻣﺨﺘﻠ??ﻒ ﻣﺘﻔ??ﺎوت اﺳ??ﺖ .در اﻧﮕﻠﺴ??ﺘﺎن ،ﻓﺮاﻧﺴ??ﻪ، ﺑﻠﮋﻳﮏ ﮐﻪ ﺑﻮرژوازی ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ،ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ه?ﺎ ﻓﻘ?ﻂ ﺑ?ﺎ اﺣ?ﺰاب ﻣﺨﺘﻠ?ﻒ دﻣﮑ?ﺮات ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ دارﻧﺪ و در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ اﺷﺘﺮاک ﻣﻨﺎﻓﻊ هﺮ اﻧﺪازﻩ دﻣﮑﺮات هﺎ در ﻣﻘﺮارت ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻣﻌﺮف ﺁﻧﻬﺎ هﺴﺘﻨﺪ ،ﺑﻪ هﺪف ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﻧﺰدﻳﮑﺘ?ﺮ ﺷ?ﻮﻧﺪ -ﻳﻌﻨ?ﯽ هﺮ اﻧﺪازﻩ روﺷﻨﺘﺮ و ﻗﻄﻌﯽ ﺗﺮ از ﻣﻨﺎﻓﻊ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ دﻓﺎع ﮐﻨﻨﺪ و هﺮ اﻧﺪازﻩ اﺗﮑﺎی ﺁﻧﻬﺎ ﺑ?ﺮ ∗
ﻼ در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﭼﺎرﺗﻴﺴﺖ ه?ﺎ ﮐ?ﻪ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ -ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺷﺪ؛ ﻣﺜ ً از ﮐ???ﺎرﮔﺮان ﺗﺸ???ﮑﻴﻞ ﺷ???ﺪﻩ اﺳ???ﺖ ،ﺧﻴﻠ???ﯽ ﺑﻴﺸ???ﺘﺮ از ﺳ???ﺮﻣﺎﻳﻪ داران ﮐﻮﭼ???ﮏ و ﻳ???ﺎ اﻳ???ﻦ رادﻳﮑﺎل هﺎ ﺑﻪ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﻧﺰدﻳﮏ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. در ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﮐﻪ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ دﻣﮑﺮاﺳﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ،ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﺑﺎ ﺣﺰﺑ?ﯽ ﮐ?ﻪ اﻳ??ﻦ ﻗ??ﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳ??ﯽ را ﻋﻠﻴ??ﻪ ﺑ??ﻮرژوازی ﺑ??ﻪ ﮐ??ﺎر ﺑﺒ??ﺮد و از ﺁن ﺑﻨﻔ??ﻊ ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ??ﺎ اﺳ??ﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ ،ﻳﻌﻨﯽ ﺑﺎ »ﺣﺰب اﺻﻼح ﻃﻠﺒﺎن ﻣﻠﯽ ﮐﺸﺎورزی« هﻤﮑﺎری ﺧﻮاهﻨﺪ ﮐﺮد. ∗Chartistes
٢٦
ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ در ﺳﻮﻳﺲ ﺣﺰب رادﻳﮑﺎل ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﮑﻪ هﻨﻮز ﺧﻴﻠﯽ ﻣﺤﺘﺎط اﺳ?ﺖ ،ﺗﻨﻬ?ﺎ ﺣﺰﺑ?ﯽ اﺳ?ﺖ ﮐ??ﻪ هﻤﮑ??ﺎری ﺑ??ﺎ او ﺑ??ﺮای ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ??ﺖ ه??ﺎ ﻣﻘ??ﺪور اﺳ??ﺖ .ﺑ??ﻴﻦ اﻳ??ﻦ رادﻳﮑ??ﺎل ه??ﺎ دﺳ??ﺘﺠﺎت واﺗﻠﻨﺪی∗∗ و ژﻧﻮی از هﻤﻪ ﻣﺘﺮﻗﯽ ﺗﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. در ﺁﻟﻤﺎن ﺗ?ﺎزﻩ ﻣﺒ?ﺎرزﻩ ی ﻗﻄﻌ?ﯽ ﺑ?ﻴﻦ ﺑ?ﻮرژوازی و ﺳ?ﻠﻄﻨﺖ ﻣﻄﻠﻘ?ﻪ در ﻳ?ﺶ اﺳ?ﺖ .از ﺁﻧﺠﺎﺋﻴﮑﻪ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﻗﺒﻞ از ﺗﺴﻠﻂ ﺑﻮرژوازی ﺑﺮ ﺣﮑﻮﻣﺖ ،ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻋﻠﻴﻪ اﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺒﺎرزﻩ ﮐﻨﻨﺪ ،ﻣﻨﺎﻓﻌﺸﺎن در اﻳﻦ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻮرژوازی زودﺗﺮ روی ﮐﺎر ﺑﻴﺎﻳ??ﺪ ﺗ??ﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨ??ﺪ ﺁن را ه??ﺮ ﭼ??ﻪ زودﺗ??ﺮ دوﺑ??ﺎرﻩ ﺳ??ﺮﻧﮕﻮن ﻧﻤﺎﻳﻨ??ﺪ .ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ??ﺖ ه??ﺎ ﺑﺎﻳ??ﺪ در ﻼ ﻣﺮاﻗ?ﺐ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ هﺎ هﻤﻮارﻩ ﺑﺎ ﺣﺰب ﺑﻮرژوازی ﺁزادﻳﺨﻮاﻩ هﻤﮑﺎری ﮐﻨﻨﺪ و ﮐﺎﻣ ً ﺑﺎﺷ???ﻨﺪ ﮐ???ﻪ ﺑ???ﻪ »ﺧ???ﻮد ﮔ???ﻮل -زدن ه???ﺎی« ﺑﻮرژواه???ﺎ ﮔﺮﻓﺘ???ﺎر ﻧﺸ???ﻮﻧﺪ و ﺑ???ﻪ ﻣﻮاﻋﻴ???ﺪ اﻏﻔ??ﺎل ﮐﻨﻨ??ﺪﻩ ی اﻳ??ﻦ دﺳ??ﺘﻪ در ﺧﺼ??ﻮص اﻳﻨﮑ??ﻪ ﻓ??ﺘﺢ ﺑ??ﻮرژوازی ﻋﻮاﻗ??ﺐ ﺧﻮﺷ??ﯽ ﺑ??ﺮای ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳﺎ دارد ،ﺑﺎور ﻧﮑﻨﻨﺪ .ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﻓﺘﺢ ﺑﻮرژوازی ﺑﺮای ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﺑﻪ ﻗ?ﺮار زﻳ?ﺮ اﺳﺖ: -١اﻣﺘﻴﺎزات ﻣﺨﺘﻠﻔ?ﯽ ﮐ?ﻪ دﻓ?ﺎع ﺑﺤ?ﺚ و اﻧﺘﺸ?ﺎر اﺻ?ﻮل ﻋﻘﺎﻳ?ﺪ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺘﯽ و در ﻧﺘﻴﺠ?ﻪ ﻣﺘﺤ??ﺪ ﮐ??ﺮدن ﭘﺮوﻟﺘﺎرﻳ??ﺎ ﺑ ?ﻪ ﺻ??ﻮرت ﻳ??ﮏ ﻃﺒﻘ??ﻪ ی ﻣﺤﮑ??ﻢ و ﺣﺎﺿ??ﺮ ﺑ??ﻪ ﻣﺒ??ﺎرزﻩ را ﺑ??ﺮای ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ هﺎ ﺁﺳﺎن ﻣﯽ ﺳﺎزد. -٢اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻪ اﻳﻨﮑﻪ روز ﺳﻘﻮط ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﻄﻠﻘﻪ ﻣﺒﺎرزﻩ ﺑ?ﻴﻦ ﺑﻮرژواه?ﺎ و ﭘﺮوﻟﺘﺮه?ﺎ ﺷ?ﺮوع ﺧﻮاه?ﺪ ﺷ?ﺪ .از اﻳ??ﻦ روز ﺑ?ﻪ ﺑﻌ?ﺪ ،ﺳﻴﺎﺳ?ﺖ ﺣﺰﺑ??ﯽ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ?ﺖ ه?ﺎ هﻤ?ﺎن ﺳﻴﺎﺳ??ﺘﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﮐﻨﻮن در ﻣﻤﺎﻟﮏ ﺑﻮرژوازی ﺣﮑﻤﻔﺮﻣﺎﺳﺖ.
∗∗Waatland
٢٧