DaF-architecten PROJECTENSELECTIE 2008
Delftsestraat 29b 3013AE Rotterdam
D.J.J. Bakker C.M.N. Visser P.J.J. van der Voort
t: 0031-10-2621706 f: 0031-10-4624264 e-mail: daf@luna.nl www.daf.luna.nl
BUREAUACHTERGROND DaF-architecten is in 1996 gestart met de samenwerking tussen de architecten Daan Bakker, Catherine Visser en Paul van der Voort. In 2001 werden zij officieel partners binnen het bureau DaF-architecten, gevestigd in het centrum van Rotterdam. Het bureau ambieert te werken binnen het gehele spectrum van architectonische vormgeving en planning. De opdrachten variëren van renovatie- en uitbreidingsprojecten tot nieuwbouwprojecten en stedenbouwkundige planning. Steeds wordt er daarbij gewerkt vanuit de context: het is in de wisselwerking tussen de omgeving en de interventie dat de ontwerpen betekenis krijgen.Vroeg werk is de winnende Europan V inzending in Essen, de transformatie van de katholieke kerk tot Museum Nagele en de 27 “Eigenwijs”woningen in Leidsche Rijn, Utrecht. Met het project voor een wachtruimte ten behoeve van de FastFerry in Rotterdam en het restaurant voor het Noorder Dierenpark in Emmen werd internationale aandacht verkregen. In 2003 ontving DaFarchitecten de Charlotte Köhlerprijs van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Recentelijk is een 10.000 m2 sportcomplex in Amsterdam-Osdorp opgeleverd en zijn in aanbouw een gezondheidscentrum in Nieuw Vennep, een dienstengebouw voor het Plaswijckpark in Rotterdam, een gemeenschapshuis en clubgebouw in de Bijlmer, Amsterdam en een winkelpaviljoen in Amersfoort. Op stedenbouwkundig gebied wordt er gewerkt aan een haalbaarheidsstudie voor open gaten in Schiedam en aan een verkavelingsplan voor 220 woningen in de wijk Schuytgraaf te Arnhem. Met onderzoeksprojecten en publicaties, zoals de Limes Atlas en de Atlas Nieuwe Hollandse Waterlinie wordt de ontwerppraktijk verbreed en wordt er gezocht naar inspirerende thema’s.
ONDERZOEK
Limes Atlas
Bijdrage aan een boek over de Limes, de grens van het Romeinse rijk
Opdrachtgever: Stuurgroep Belvedere en het Stimuleringsfonds voor Architectuur Ontwerp: 2004-2005 Uitvoering: mei 2005, 010-uitgevers, Rotterdam De Limes Atlas toont de ruimtelijke impact van de grens van het Romeinse rijk in Nederland. Dit boek wil als inspiratiebron dienen voor ontwerpers die bezig zijn in het voormalige grensgebied van het Romeinse rijk dat dwars door Nederland loopt van Nijmegen tot Katwijk. Het stedenbouwkundig bureau Must heeft de landschappelijke context in kaart gebracht terwijl wij de typologie en het uiterlijk van de bouwwerken tonen die door de Romeinen zijn neergezet gedurende de driehonderd jaar van hun aanwezigheid. Archeologische vondsten, literatuuronderzoek en overleg met archeologen zijn waar nodig aangevuld met interpretatie en speculatie om zo een helder overzicht te krijgen van de gebouwen van het imperium. De archeologische vondsten en onze aanvullingen zijn in verschillende kleuren getekend. Dit alles is samen met enkele essays en voorbeeldprojecten samengebracht in een prachtig boek.
DaF-architecten, Rotterdam
Atlas Nieuwe Hollandse Waterlinie Bijdrage aan een boek over de Nieuwe Hollandse Waterlinie
Opdrachtgever: Stuurgroep Belvedere en het Stimuleringsfonds voor Architectuur Ontwerp: 2006 Publicatie: mei 2007, 010-uitgevers, Rotterdam De Nieuwe Hollandse Waterlinie is een gelaagd project, zowel in tijd als in ruimtelijke opbouw. De linie heeft effectief bestaan van 1840 tot 1940. In die periode is, aan de hand van veranderende inzichten in militaire strategie, steeds doorgebouwd, afgebroken en vernieuwd. De vorm en schaal van de liniebouwwerken en hun positie in het landschap is een directe weerslag van deze veranderingen. De ruimtelijke gelaagdheid is ontstaan door het samenkomen van de verschillende visies en dus bouwperiodes in één plaats. Elk fort en zijn omgeving is daarmee een hybride compositie van ongelijke en ongelijktijdige delen. Om dit uit te beelden in een reeks van architectonische tekeningen is er gekozen voor twee representatieve forten die sterk verschillen in functie, lokatie en bouwperioden. Fort Rijnauwen en Fort Honswijk, worden ontleed in losse elementen die als reeks worden gepresenteerd. Als sluitstuk laat een ‘stedenbouwkundige’ tekening van beide forten de lokatie van de elementen zien. Ter verduidelijking van de werking van de twee ensembles wordt hieraan een functionele en ruimtelijke analyse toegevoegd.
DaF-architecten, Rotterdam
Atlas Nieuwe Hollandse Waterlinie Bijdrage aan een boek over de Nieuwe Hollandse Waterlinie
DaF-architecten, Rotterdam
De Perfecte DE PERFECTE DOOSDoos over de architectuur van bedrijfshallen in Nederland
Over de Architectuur van bedrijfshallen in Nederland
DaF-architecten Paul van der Voort Daan Bakker Catherine Visser Janneke Koppendraaier Tijn Brands Diego Quadrelli
DaF-architecten Delftsestraat 29b 3013 AE Rotterdam tel: 0102621706 fax: 0104624264 Opdrachtgever: Stimuleringsfonds voor Architectuur daf@luna.nl Rotterdam, Productie: 2004-05 www.daf.luna.nl Februari 2005 Publicatie: In eigen beheer In het kader vanis demede nota Belvedere (vangemaakt de Rijksoverheid), waarin speciale van Deze studie mogelijk door een subsidie aandacht is voor de ontwikkeling bedrijventerreinen, maakten wij deze het Stimuleringsfonds voorvan Architectuur studie die zich toespitst tot de architectuur van de bedrijfsgebouwen. Aan de orde komen o.a. de geschiedenis, de speciale ontwerpaspecten, het bouwproces en een typologische beschrijving van de bedrijfshal. Dit alles met als doel de vaak wezenloze bouwwerken beter te leren kennen en beter te kunnen benoemen, en om op die manier een bijdrage te leveren bij de beoordeling ervan. De studie is bedoeld voor beleidsmakers, stedenbouwkundigen en architecten en ontwikkelaars die een nadere en wellicht verrassende kennismaking wensen met het lelijke eendje van de bouwproductie in Nederland.
DaF-architecten, Rotterdam
Hofpleinlijn /Corridor
Historisch-architectonische inventarsatie van een in onbruik geraakte railvebinding
Opdrachtgever: CityCorp Uitvoering: 2005 Ism: Steenhuis stedenbouw/landschap In het gebied tussen Schieweg en singel, Hofplein en Gordelweg komen fragmenten van verschillende periodes in de Rotterdamse stadsontwikkeling samen. Dat maakt dit gebied bijzonder veelzijdig, divers en ervaarbaar als een reis door de tijd. Het maakt het ook geschikt voor uiteenlopend gebruik, voor verschillende en overlappende doelgroepen. Het viaduct van de Hofpleinlijn verbindt al deze stadsfragmenten als een Lijnbaan en catwalk. Het Hofpleinlijnviaduct is de verbindende schakel temidden van veelkleurigheid en maakt de grote schaal ervaarbaar. Aan het begin van de 21e eeuw, met de Randstadrail in het vooruitzicht, staat de Hofpleinlijn op het punt een compleet nieuwe identiteit te krijgen. Nu zou de lijn de katalysator kunnen worden van een omgekeerde ontwikkeling: versterking van Rotterdam-Noord als geliefd woon- en werkmilieu en broedplaats van culturele innovatie. De lijn kan als een drager van een nieuwe stedelijke identiteit gaan fungeren.
DaF-architecten, Rotterdam
Het Kant-en-klaarhuis Standaard en karakter in de woningcatalogus
Standaard
Luiken
Erker
Veranda
Garage
Markiezen
Pergola
Trap
Huis met veranda
Onderzoek en publicatie naar herkomst en toekomst van het instanthuis. Opdrachtgever: Eigen initiatief met subsidie van het Stimuleringsfonds voor Architectuur Uitvoering: Daan Bakker i.s.m. Christian Rapp Onderzoek: 1997 Publicatie: NAi uitgevers, 1998 Huis met 2 garages
Een architect heeft van verschillende kanten met standaarden te maken. 93gevecht tussen productstandaarden in de vorm van Soms lijkt het vak een catalogi enerzijds, en bouwstandaarden in de vorm van eisen, voorschriften en wenken anderzijds. Dit resulteert onder architecten in een verzet tegen het gewone, zowel in vorm als in materiaal. En dat terwijl de markt, als we de projectontwikkelaars mogen geloven nu juist het gewone vraagt. Deze paradox zit bij uitstek in het catalogushuis: door architecten verguist en door aannemers omarmd. Dit boek gaat op zoek naar de architectonische oorsprong van het catalogushuis. Door zowel de geschiedenis als het huidige aanbod te ontleden poogt het inzicht te krijgen in de verhouding tussen standaard en karakter. Één voor één worden zo de ingrediënten gevonden voor een architectonische catalogus, gebaseerd op de poëzie van het gewone.
DaF-architecten, Rotterdam
Waterwonen
Studie naar een drijvende uitbreidingswijk
Opdrachtgever: Stimuleringsfonds voor Architectuur & Gem. Groningen Ontwerp: In het kader van *Groepsportretten 1999 In samenwerking met: Kirsten van den Berg en Andrew Tang In Groningen-oost is er wateroverlast in de winter en juist watertekort in de zomer. De gemeente Groningen wil dit oplossen door een gebied van ±10km2 onderwater te laten lopen. Hoe kan deze waterbuffer, die zal bestaan uit grote waterplassen met een fluctuerend waterpeil, worden gebruikt voor woningbouw en recreatie? Door dubbel grondgebruik, water met daarop wonen en recreëren kunnen menging en stapeling van programma’s ontstaan die het plan flexibel en veranderlijk maken. Het gebied is een woon-waterpark waar de wegen vervangen zijn door een H2Ov lijn en men praktisch op zijn of haar vakantiebestemming woont in 2 bebouwingstypologieën: In torens gestapeld heeft elke woning een prachtig uitzicht over het water en landschap, er zijn veel minder wegen nodig, het landschap blijft maximaal onbebouwd en wordt zo min mogelijk door de woonfuncties geclaimd. In drijvende bebouwing stijgen of dalen huizen met de beweging van het water. Afdrijven en wegdrijven kan ook. De omgeving wordt daarmee veranderlijk. Doorgaans als hinderlijk ervaren functies zoals kerkhof, windmolen en jeugdhangplek worden minder problematisch omdat de bewoner vrij is om van lokatie te veranderen.
DaF-architecten, Rotterdam
Rurbania
Studie naar regiospecifiek bouwen in Twente
Half huis
Het hoge huis
Ha-ha-huis bestaande schuur
P-blok
landelijke erven
Het hoge huis
Studie naar de (on)mogelijkheden van regiospecifiek bouwen Opdrachtgever: Stichting Experimenten Volkshuisvesting (SEV), Rotterdam Ontwerp: 2002
P-blok
Ha-ha-huis
Door middel van een fictieve bouwopgave van 300 woningen hebben we de mogelijkheden en onmogelijkheden onderzocht van regionaal ontwerpen en regionale architectuur. We hebben de studie aangegrepen om op een andere manier na te denken over de ontwikkeling van de regio Twente. Dit keer niet vanuit planologische haalbaarheid, defensieve strategie en programma maar vanuit het integrerend vermogen van het ruimtelijk ontwerp op basis van de aanwezige programmatische druk. Voor 2 lokaties, een landelijk gebied tussen Hengelo en Oldenzaal en een meer stedelijk gebied in Hengelo, hebben we d.m.v. verdichting van de bestaande stuctuur meer bouwvolume én meer bos en haag gecreëerd. Meer typisch Twentsch landschap dus, juist door verdichting! Uitgangspunt hierbij was het boerenerf en z’n groepering van grote volumes. Deze grote volumes zijn vervolgens schetsmatig uitgewerkt in een aantal types woongebouwen.
Half huis
DaF-architecten, Rotterdam
Happy houses
Studie naar nieuwbouwtypologieĂŤn in het kader van Groepsportretten 1999
Opdrachtgever: Stimuleringsfonds voor Architectuur Ontwerp: 2001 In samenwerking met: Kirsten van den Berg, Andrew Tang Uitbreidingswijken worden ontwikkeld binnen een ijzeren formule tussen inkomen, woningtypologie en grondgebruik. Voor 200.000,- koop je een rijtjeshuis, vanaf 300.000,- een twee onder een kap, boven de 400.000,- kan je soms een vrijstaand huis kopen. De woning hiĂŤrarchie, met het vrijstaande huis boven en de gestapelde woning onder, gaat voorbij aan de specifieke kwaliteiten van elk soort woning. Op het moment dat het type van de woning geen weerspiegeling is van de duurte van de woning, kunnen deze kwaliteiten worden uitgebuit. De modale woning (bouwkosten 100.000,- en verkoopprijs 200.000,-) is als startpunt genomen voor 5 woningtypen. Een analyse van de kosten- verhouding tussen dak, gevel, fundering, vloeren en binnenwerk voor de vijf typen toont de belangrijkste kostenposten en bezuinigingsopties per woningtype. Een vergelijking tussen de kosten van de woning en andere bestedingen zoals vakantie, auto en kinderaantal plaatst de woonkosten binnen het perspectief van het modaal inkomen. Duidelijk wordt dat wijziging van bestedingpatroon de woning kan veranderen. Vijf voorbeelden laten zien wat specifieke kwaliteiten per woningtype kunnen zijn. Een voorbeeldverkaveling, gemaakt voor een gebied in Leidsche Rijn, toont de mogelijke diversificatie.
DaF-architecten, Rotterdam
Casas de Playa
Schetsontwerp voor vacantie-appartementen op Isla de Carmen aan de Golf van Mexico
Opdrachtgever: Bojalil Javer, Mexico Ontwerp: 2006 Een trapeziumvormige loatie op Isla de Carmen aan de Golf Van Mexico. De opdrachtgever heeft het idee vacantie appartementen te ontwikkelen. Voorgesteld zijn 2 ongelijk hoge, ronde torens die verbonden zijn door een laagbouw van logistieke voorzieningen en gemeenschappelijke ruimten. De torens worden casco gebouwd, zijn uit te geven per stramien en zijn vrij ideelbaar. Het geheel is overspannen met een fijnmazig net dat feitelijk de gevel is. Zo kunnen de mosquitos, die ‘s avonds actief worden, buiten de vertrekken gehouden worden. i.s.m. Gabriela Bojalil RĂŠbora
DaF-architecten, Rotterdam
van Nul tot 100
Ontwerp voor een zorgcentrum en communale voorzieningen in het centrum van Lisse
Prijsvraaginzending ‘Zorg voor wonen,wonen met zorg’ Opdrachtgever: College Bouw Ziekenhuisvoorzieningen Ontwerp: 2003 Het plan is een uitdrukking van de veranderde concepten omtrent de zorgverlening in het algemeen waarbij zorg op maat en integratie in de gemeenschap centraal staat en betutteling is uitgebannen. Het programma betreft: 1) Een zorginstelling met een klein aantal eenheden voor intensieve zorg. 2) Een woningbouwproject gericht op huisvesting-concepten voor ouderen en gehandicapten. 3) Voorzieningen voor thuiszorg. 4) Een aantal extra functies, verwant aan zorg, zoals Hoed (huisartsen onder een dak), kinderdagverblijf, uitzendbureau voor ouderen, schoonheidssalon, 5) Extra (culturele) voorzieningen en kantoorruimte Het gebouw heeft vier lagen. De eerste 2 omsluiten een Publiek Interieur waar omheen de zorg en zorggelieerde functies in een U-vorm zijn gegroepeerd. De kantoren van de instelling zelf bevinden zich op de eerste verdieping, met een royale trap (en liften) goed te bereiken. De 2 woonlagen hierboven zijn eveneens in een U-vorm gegroepeerd rond een groene daktuin die daar een rustpunt vormt. Via een begroeide, open overkapping is er een intrigerende relatie tussen de meer privé bovenste lagen en de openbare hal.
DaF-architecten, Rotterdam
Selectie Werk Architectuur 2008 2007 2007-2009 2007 2007-2009 2007 2006-2007 2006 2006 2005-2007 2005-2007 2005-2007 2005-2006 2005 2005 2004-2006 2004-2006 2004-2007 2004-2005 2004 2004 2004 2004 2003-2004 2003-2004 2003-2004 2003 2003 2003 2003 2003 2002-2003 2002-2003 2002 2002 2002 2002 2002 2002 2002 2002 2001-2003 2001
Haalbaarheidsstudie naar de invulling van de open gaten Broersveld/Broersvest in Schiedam. I.o.v. gemeente Schiedam. Meervoudige opdracht voor verbouw/nieuwbouw van Centrum de Wijzer en De Witte Berken, resptv. crisisopvang en gezinsvervanging te Wervik (B). I.o.v. beide instituten. Winkelpaviljoen in het centrum van Vathorst, Amesfoort Meervoudige opdracht voor verbouw/nieuwbouw van de kunstopleiding van de Provinciale Hogeschool Limburg te Hasselt. I.o.v. de PHL Verenigingsgebouw en parkeerdek voor een aantal sportverenigingen, een kinderdagverblijf en een festivalkantoor in het Bijlmerpark. I.o.v. Stadsdeel Amsterdam Zuidoost. Woonhuis B. Colenbrander, Noord Brabant Atlas Nieuwe Hollandse Waterlinie; onderzoek en publicatie over de defensieve architectuur binnen een multidisciplinaire behandeling van de Nieuwe Hollandse Waterlinie als historisch, landschappelijk en architectonisch fenomeen, redactie van B. Colenbrander, 010-publishers Rotterdam (in voorbereiding) Meervoudige opdracht voor seniorenwoningen in Vijfhuizen. I.o.v. De Woonmaatschappij Hoofddorp Ontwerpvisie voor een gemeenschapscentrum in Scherpenzeel. I.s.m. Jasper de Haan Architecten Sportcomplex Caland, Osdorp. 7000m2 sportaccommodaties i.o.v. deelgemeente Osdorp, Amsterdam Woonhuis C. Colenbrander, Amsterdam Woonhuis Berndsen-Burer op IJburg, Amsterdam Holbein-Patriotismo: woongebouw met 70 appartementen in Mexico City: i.o.v. MGI-inmobiliario, Mexico. Limes Atlas; onderzoek en publicatie over de typologie van de Limes-bouwwerken in het kader van de multidisciplinaire publicatie over de Romeinse rijksgrens in Nederland, redactie van B. Colenbrander en MUST, 010-publishers Rotterdam Woonhuis Termorshuizen / Du Tout, Haarlem, verbouwing Essostation in Leischenveen i.o.v. Coteba bv, Roosendaal. Dienstengebouw voor het Plaswijckpark te Rotterdam, i.o.v. Stichting Plaswijck Park. Gezondheidscentrum met HOED-praktijk, apotheek en fysiotherapie, Nieuw Vennep Studie ‘de perfecte doos’; over de architectuur van bedrijfsgebouwen. Ontwerp voor een mobiele kunstruimte, i.o.v. de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht. Ontwerp voor een podium in het Stadspark te Osdorp. I.o.v. gemeente Osdorp Verbouwing van een woonhuis in Rotterdam i.o.v. H v/d Hooven, Rotterdam. Verbouwing van een woonhuis in De Bilt, i.o.v. familie Smits/ v/d Meerendonk. ‘Naar Zolder’, prijsvraaginzending voor de ronald McDonald VU kinderstad, Amsterdam. Uitbreiding van 3 woningen in Overveen. Nieuwbouw van een woonhuis in Wateringse Veld, Den Haag. Plat-Vorm: muziekpodium en ontmoetingsplek in het Park van de Tijden, Vathorst, Amersfoort. Uitbreiding van een woonhuis in Oss. Verbouwing bedrijfspand voor Blanksma Bouwbedrijf in Alphen a/d Rijn. Nieuwbouw van woonhuis in Made (NB). Nul tot 100; Prijsvraaginzending ‘Wonen met Zorg, Zorg voor Wonen’. Uitschrijver College Bouw Ziekenhuisvoorzieningen. Regiospecifieke architectuur; ontwerpstudie over Twente, i.o.v. de Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting & het Stimuleringsfonds voor Architectuur, Rotterdam. Prijsvraag ‘sustainable housing’ in Guanajuato (Mexico). Prijsvraagontwerp voor twee woontorens in Moskou. EDE 2; ontwerp voor een nieuw onderkomen voor het Nedelands Tegelmuseum en 12 atelierwoningen te Ede. EDE 1; architectonische uitwerking van het stedenbouwkundige plan voor de Uitvindersbuurt in Ede in opdracht van de gemeente Ede en woningbouwvereniging Woonstede. Fast Ferry; wachtruimte op het aanlegponton aan de Willemskade te Rotterdam i.o.v. Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam. Bird&Bird; verbouwing van een advocatenkantoor te Den Haag. Kiosk Plaswijckpark; uitkijk- toilet en snoepkiosk i.o.v. stichting Plaswijckpark, Rotterdam. Tijdelijke voorziening opgeleverd in 2002. Permanent paviljoen; Oplevering 2005. Huis in het bos; verbouwing van een woonhuis te Berg en Dal. Kantoor TriMM en woonhuis Zwart; verbouw en uitbreiding van een kantoorpand en woning te Enschede. Wat-je-wil; ontwerp voor een catalogus van vrijstaande huizen voor een uitbreidingswijk, naar aanleiding van een voorbeeldplan i.o.v. Ontwikkelingscombinatie Wateringse Veld, Den Haag. Kentucky Fried Chicken; restaurant + hangplek voor skaters te Hoofddorp i.o.v. KFC Nederland.
DaF-architecten, Rotterdam
2001/2006 2001 2001 2000 2000 1999-2004 1999 1998 1998 1997 1996 1996-1998
Selectie Werk
Essostation; Tankstation in de bebouwde kom, in opdracht van ExxonMobil, Benelux. Ideeënprijsvraag stadskantoor Rotterdam; Prijsvraaginzending ‘Ja toch, niet dan’. Dierenrestaurant Meander; themarestaurant i.o.v. het Noorder Dierenpark te Emmen. Lintbebouwing deelplan 18; 8 koopwoningen in Ypenburg, i.o.v. Rabo Vastgoed bv, Utrecht. Villa Tapijtweg; verbouwing van een Villa te Den Haag. Eigenwijswoningen; 25 koop- en huurwoningen in Leidsche Rijn inclusief stedenbouwkundig ontwerp, i.o.v. woningbouw vereniging Portaal, Utrecht. Happy Houses; studie naar nieuwbouwtypologieën in het kader van Groepsportretten 1999, samen met Kirsten van den Berg & Andrew Tang. Museum Nagele; renovatie van de St. Isidorus kerk te Nagele, verbouwing tot Museum en inrichting van de permanente tentoonstelling, i.o.v. Stichting Nagele Expositie. I.s.m. Andrew Tang. Europan V, Travel and proximity; Prijsvraaginzending ‘Around the block’. 1e prijs. Woonhuis Keizerstraat; verbouwing van een woonhuis te Gouda. Prijsvraag ‘Krenten in de Pap’. 3 ontwerpen voor woningen in de binnenstad van Leiden, 1e en 2e prijs ‘Het kant-en-klaarhuis’; onderzoek en publicatie over het catalogushuis, NAi-uitgevers, Rotterdam. In samenwerking met Christian Rapp.
Openbare Ruimte, Stedenbouw 2008-2010 2008 2008 2008 2007-2012 2007-2008 2006 2006 2005 2004 2004 2003-2004 2003 2002-2004 2002-2005 2002 2002 2001 2001 2000 2000 2000 1999-2004 1999
21 bruggen voor Park Meerland, Eindhoven. I.o.v. Gemeente Eindhoven Limes Valkenburg: Praktijkstudie naar de toepassing van de Limes-grammatica. I.o.v. Aorta Visie de inrichting en gebruik van de archeologische vindplaatsen in Almere. I.o.v. Gemeente Almere De Kringen: ontwerpstudie naar de architectuur binnen de voormalige schotsvelden van de forten van de Nieuw Hollandse Waterlinie. I.o.v. Nat. Projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie 44 bruggen voor de nieuwbouwwijk Park 16-hoven, Rotterdam. I.o.v. Gemeente Rotterdam Stedenbouwkundig plan voor 213 woningen in veld 1, Schuitgraaf, Arnhem. i.o.v. de Gemeente Arnhem Ontwerp openbare ruimte rondom het Sportcomplex Caland, Osdorp. i.o.v. deelgemeente Osdorp, Amsterdam Massastudie naar de Notaristuin-locatie Winterswijk. I.o.v. De Woonplaats Welstandsparagraaf voor het gebied Hoboken i.v.m. herontwikkeling Erasmus-MC, met K. van den Berg, DS+V R-dam. Ruimtelijke verkenning van de Romeinse nederzeting aan de Hoogewoerd, Utrecht i.o.v. projectbureau Belvedere. Studie ‘openbaar domein in Amsterdam Zuid-Oost’, i.o.v. deelgemeente Zuid-Oost. Visie inpassing Wipmolen, Havenkom Alblasserdam, i.s.m. H+N+S Landschapsarchitecten. In opdracht van de gemeente Alblasserdam. Ontwerpatelier Limes; onderzoek naar de betekenis van archeologie en cultuurhistorie voor de huidige planologie en landschapsinrichting in het Romeinse grensgebied. I.o.v. Stuurgroep Belvedere. Verkeerstuin Plaswijckpark; Herinrichting van de verkeerstuin in opdracht van stichting Plaswijckpark, Rotterdam. LRU Temp; Stedenbouwkundig plan en supervisie voor een gebied met tijdelijke voorzieningen in Leidsche Rijn, Utrecht, i.o.v. Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Utrecht. Masterplan Hoboken; Masterplan voor het gebied Hoboken i.v.m. herontwikkeling Erasmus-MC, samen met K. van den Berg, DS+V Rotterdam. Provisorium locatie; Stedebouwkundig plan voor een deelgebied van Hoboken, Rotterdam. I.o.v. DS+V Rotterdam. Strandpaviljoens; studie naar permanente horecapaviljoens te Scheveningen i.o.v. de vereniging van strandtenteigenaren. Essostation; Tankstation in Den Haag, in opdracht van ExxonMobil, Benelux. Brug Hoorn; Studie van stationsgebied en ontwerp van een voetgangersbrug over het spoor in Hoorn i.o.v. Architectuurcentrum Hoorn. Tentoongesteld in Architectuurcentrum Hoorn. Stad&Fiets; studie naar bewaakte fietsenstallingen in het historische centrum van Den Haag i.o.v. de gemeente Den Haag & Stroom HCBK. Bouwdoos Madestein; studie ten behoeve van een stedenbouwkundige visie voor 800 luxe woningen i.o.v. de gemeente Den Haag. Eigenwijswoningen; verkavelings- en inrichtingsplan voor 27 woningen in Leidsche Rijn, Utrecht, i.o.v. Portaal Ontwikkeling, Utrecht. Waterwonen; studie naar een drijvende uitbreidingswijk in het kader van Groepsportretten samen met Kirsten van den Berg & Andrew Tang.
DaF-architecten, Rotterdam
Selectie Werk Tentoonstellingen 2007 2006 2005 2004-2005 2004-2005 2002 2002 2001 2001 1998/2000 1999 1999-2000 1998 1998 1998 1997 1996
‘POWER’ internationale Architectuur Biënnale Rotterdam. Ontwerp van de tentoonstellingen “Visionary Power” en “de Nieuwe Nederlandse stad” en de ‘PowerLounge’ in de Kunshal te Rotterdam. China Contemporary, beeldcultuur. Ontwerp en realisatie van tentoonstelling in het Nederlands fotomuseum Internationale Architectuur Biënale Rotterdam. Ontwerp en realisatie van de tentoonstellingen “Mare Nostrum” en “Hollandse Waterstad” in het gebouw Las Palmas te Rotterdam. AM Nai Prijs 2004; Tentoonstelling in het Nai van de Fast Ferry naar aanleiding van de prijsuitreiking voor het beste gebouw dat in de periode 2002-2004 is gerealiseerd door een architect onder de veertig jaar. ‘De elite van morgen’, ARCAM, Amsterdam. Zuid-Hollandse Nieuwe; Tentoonstelling van de vormgevingsprijs 2002 in de Waag te Leiden, i.o.v. Stichting Kunstgebouw, Rijswijk. De Grote Projecten; Tentoonstelling over het Nederlands architectuurbeleid, i.o.v. het NAi. Coming soon; Tentoonstelling van Prix de Rome, Europan en Archiprix in de Van Nelle Fabriek Rotterdam, i.o.v. Europan Nederland en stichting Prix de Rome. Waterproject 1854-2001; Half jaar durende buitententoonstelling in 5 door ons ontworpen paviljoens aan de singels van Rose, i.o.v. de Stichting Waterproject 1854 - 2001, Rotterdam. Jos Klijnen, meester van de situatie; oeuvretentoonstelling in Rotterdam en Heerlen, i.o.v het NAi en het Vitruvianum. daf+ op locatie; Tentoonstelling over eigen werk in galerie Aorta in Utrecht en het CAS in Groningen, i.o.v. Groepsportretten 1999. In samenwerking met Kirsten van den Berg & Andrew Tang. Groepsportretten 1999&2000; opzet, organisatie en selectie van de eerste twee van een reeks groepspresentaties van jonge architecten, i.o.v. het Stimuleringsfonds voor Architectuur. Fantastisch Den Haag; tentoonstelling voor en over Den Haag in het Haags gemeentehuis, in opdracht van de stichting Globe 750. Parken en Pleinen; Tentoonstelling over openbare ruimte, i.o.v. Cast Tilburg. Museum Nagele; renovatie van de St. Isidorus kerk te Nagele, verbouwing tot Museum en inrichting van de permanente tentoonstelling, i.o.v. Stichting Nagele Expositie.I.s.m.Andrew Tang. It’s new, try it!; Tentoonstelling over de invloed van America, i.o.v. het NAi, Rotterdam. Wohnungsbau in den Niederlanden; Reizende tentoonstelling in Duitsland
Publicaties 2007 2005 2005 2005 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2004 2003 2003 2003 2003
Atlas Nieuwe Hollandse Waterlinie; onderzoek en publicatie over de defensieve architectuur binnen een multidisciplinaire behandeling van de Nieuwe Hollandse Waterlinie als historisch, landschappelijk en architectonisch fenomeen, redactie van B. Colenbrander, 010-publishers Rotterdam (in voorbereiding) Limes Atlas; De Romeinse rijksgrens in Nederland, essays, Romeinse typologiën, ontwikkeling van 2000 jaar landschap in kaarten en voor beeldprojecten, redactie van B. Colenbrander en MUST, 010-publishers Rotterdam Nieuwbouw en Openbare Ruimte Den Haag, boekpublicatie van de eengezinswoning in Wateringse Veld. Bauwelt 1-2, publicatie van het project FastFerry n.a.v. de Bauwelt Prize 2005 (eervolle vermelding). De Limes als nieuw publiek domein, Archis nr. 4, 2004, samen met Rik Herngreen. Cultureel bouwen, de Helling nr.1, lente 2004. Fresher Facts, boekpublicatie van het project FastFerry n.a.v. de AM-NAi prijs voor jonge architecten,NAi Uitgevers Rotterdam Low Rise - High Density, Helmut Schramm, Springer, Wien New York, 2005; Essen Thurmfeld, Europan inzending 1998 Bouwprojectenboekje 2004, Reed Business Information, 2004; ‘Gebouw voor verkeer, nieuwbouw’, FastFerry. A+U 04:04 (Japan), themanummer 403; ‘Young Architects in the Netherlands’. De Architect, februari 2004; De elite van morgen? Presentatie van 15 architectenbureaus waaronder DaF-architecten, galerie ARCAM, Amsterdam Baksteen, september 2004, nummer 42; ‘Materialisatie en monumentaliteit’ Wat-huis 2 Het oversticht, jaarverslag 2003, ‘Sturen op identiteit’. Rurbania! Meer Twente door verdichting. Bijdrage aan SEV-publicatie “Regiospecifieke Architectuur, Sprekend of Vanzelf sprekend” De Architect, december 2003, ‘Drukte op het erf’; Rurbania. BOUW, december 2003; Regiospecifieke Architectuur, Rurbania. BOUW, november 2003, Wachtruimte voor de FastFerry, Rotterdam.
DaF-architecten, Rotterdam
2003 2003 2003 2002 2002 2002 2002 2001 2001 2001 2001 2001 2001 2001 2001 2000 2000 1999 1999 1999 1998 1998
Selectie Werk
SEV publicatie; Regiospecifieke Architectuur, ‘Sprekend of Vanzelfsprekend?’. Detail in Architectuur, Oktober 2003, Wachtruimte voor de FastFerry, Rotterdam. Stedenbouw & Ruimtelijke Ordening, nr. 3/2003; Regiospecifiek ontwerpen. 5 stellingen. Diseño Interior nr. 121, agosto 2002; Restaurant Meander, Emmen. The Low Countries, arts and society in Flanders and the Netherlands, Museum Nagele. Abitare nr. 417, may 2002; Restaurant Meander, Emmen. A.C.C. nr. 1 2002; Restaurant Meander, Emmen. De Architect nr. 6, november 2001: Restaurant Meander; nominatie voor de Lensvelt / de Architect Interieurprijs. De Architect nr. 5, oktober 2001; Restaurant Meander, Emmen. De Blauwe Kamer nr. 8; Waterproject 1854-2001, Buitententoonstelling H2O. Cobouw 04.09.2001; Restaurant Meander, Emmen. Vastgoed nr. 10, november 2001; Restaurant Meander, Emmen. BladNA, april 2001; Eigenwijswoningen, Utrecht. De Architect nr. 2, februari 2001; Prix de Rome prijsvraaginzending. A.C.C (rus), nr2, 2001, Samara Super 8; workshopresultaten over de ringstad Samara. Stedenbouw & Architectuur; Eigenwijswoningen, Utrecht. Topos 30, maart 2000. New housing landscapes; Europan V, Essen. Dromen van een catalogushuis; artikel over het catalogushuis, Archis nr. 10, Architect nr 7-8; Groepsportretten 1999. daf+, publicatie over eigen werk in het kader van Groepsportretten 1999. Het kant-en-klaarhuis; onderzoek en publicatie over het catalogushuis, NAi-uitgevers, Rotterdam. In samenwerking met Christian Rapp. ‘Die deutschen Ergebnisse. Uitgave Europan Deutschland; Europan V, Essen
Prijzen / nominaties 2005 2005 2004 2003 2003 2002 2001 1998 1997
Nominatie voor de AM-NAi prijs voor jonge architecten met de wachtvoorziening ‘FastFerry te Rotterdam Geselecteerd voor de tentoonstelling “De Elite Van Morgen” in de Arcam galerie te Amsterdam Naar Zolder!; Prijsvraag inzending voor de Ronald McDonald/ VU kinderstad op het dak van het VU ziekenhuis, Amsterdam, 3de prijs. Nominatie van Wat-huis 2 te Made voor de welstandsprijs 2003; de beste plannen van 2002 in Noord-Brabant Werkbeurs (P. v.d. Voort) van de Stichting Fonds voor beeldende kunsten, vormgeving en bouwkunst, Amsterdam. Winaar van de Charlotte Köhler prijs 2002 van het Prins Bernhard Cultuurfonds, jaarlijkse prijs ter bekroning van het werk van talentvolle kunstenaars en architecten. Lensvelt de Architect Interieurprijs; nominatie voor Restaurant Meander, Emmen. Essen Thurmfeld; prijsvraagontwerp Europan V, 1e prijs ‘around the block’. Krenten in de pap; Architectuurprijs van de stad Leiden; 1e prijs daf b.
Lezingen 2006 2006 2005 2005 2005 2005 2005 2005 2004 2004 2004
‘Retoriek in het ontwerp’, lezing in de reeks Ontwerpmethodiek aan de Academie voor Bouwkunst te Amsterdam. Presentatie Ontwerpgrammatica Masterplan Limes; Lezing voor de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek. Lezing over het werk van DaF-architecten aan de academie Maastricht ‘Over de FastFerry met enkele (fotografische) onderbrekingen’, lezing aan het NAi in het kader van de AM-NAi nominatie. Jurylid voor de ideeënprijsvraag ‘De Romeinse Lijn’ van de provincie Utrecht. Presentatie Limes Atlas; Lezing voor de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek . De Romeinse Limes als ontwerpvraagstuk; lezing en deelname aan de workshop ‘Ontwerpen aan een vreemd land’, aan de Vrije Universiteit, Amsterdam. De Romeinse Limes als ontwerpvraagstuk; lezing op het Planarch Seminar. ‘Ruimtelijk manuscript Rotterdam, 6 veranderlijke kaarten van de stad’, in het NAi in het kader van Vedute. De verloren plek; lezing op de manifestatie ˜De plek als opdrachtgever”, op de Archipuncturale 04, Belvedere themadag Limes; dagvoorzitter en gespreksleider tijdens deze dag over de Romeinse Limes en mogelijkheden voor herinterpretatie in Leidsche Rijn.
DaF-architecten, Rotterdam
Profiel ir. Daan J.J. Bakker 1968 1987-1994 1991 1992 1993 1994-1995 1995-1997 1997-1998 1999-2005 1999-2004 2000-2004 2005-2006 2006-2008
Geboren in Herpen. Studie bouwkunde aan de Technische Universiteit Delft. Werk voor ir. Kees Christiaanse architects & planners, Rotterdam. Kinderdagverblijf “het Kasteel”, Soest, samen met Matthijs Bouw, Kirsten van den Berg, Mirjam Galjé en Ton Venhoeven. Verbouwing van een dijkvilla aan de Linge, Rumpt. Tentoonstellingsontwerper bij het Nederlands Architectuurinstituut, Rotterdam. Projectarchitect bij Höhne & Rapp architekturbüro, Amsterdam. Onderzoek en publicatie “Het kant-en-klaarhuis”, NAi-uitgevers, Rotterdam. In samenwerking met Christian Rapp. Gastdocent aan de Technische Universiteit Delft. Visiting critic aan o.a. Design academie Eindhoven, HKA Arnhem, University of Liverpool, AVBA Amsterdam. Lid adviescommissie Stimuleringsfonds voor Architectuur. Gastdocent aan de Academie van Bouwkunst, Amsterdam. Lid selectiecommissie Jaarboek Architectuur in Nederland
ir. Catherine M.N. Visser 1966 1986-1987 1987-1994 1991-1992 1993-1994 1994 1995 1995-2001 2000-2005 2006 2007 2007-08
Geboren in Parijs. Studie rechten aan de Rijksuniversiteit Leiden. Studie bouwkunde aan de Technische Universiteit Delft. Werk voor Ton Venhoeven, architect, Amsterdam. Werk voor professor A.Tzonis, Delft. Werk voor Art Zaaijer, architect, Amsterdam. Werk voor Palmboom & v d. Bout stedenbouwkundigen, Rotterdam. Projectarchitect bij Maxwan, architectuur & stedenbouw, Rotterdam. Gastdocent aan de Academie van Bouwkunst, Amsterdam. Gastdocent aan de Technische Universiteit Eindhoven. Onderzoeker bij RMIT aan de Technische Universiteit Delft. Lid beoordelingscommissie Fonds Voor Beeldende Kunsten, Amsterdam
ir. Paul J.J. v.d. Voort 1967 1986-1987 1987-1995 1991 1991-1992 1993-1994 1996 1996-1997 1997-2001 2000-2005 2001-2003 2003-2006
Geboren in Haarlem. Studie antropologie aan de Rijksuniversiteit Leiden. Studie bouwkunde aan de Technische Universiteit Delft. Werk voor Architectenbureau Chlimintzas, Amsterdam. Werk voor O.M.A., Rotterdam. Werk voor Léon/Wohlhage Architekten, Berlijn. Werk voor Meister und Käferstein Architekten, Zürich. Werk voor Marlies Rohmer, architect, Amsterdam. Projectarchitect bij ir. Kees Christiaanse architects & planners, KCAP, Rotterdam. Gastdocent aan de Hogeschool Tilburg. Gastdocent aan de Technische Universiteit Delft. Docent aan de Willem de Kooning kunstacademie, Rotterdam.
DaF-architecten, Rotterdam
Medewerkers sinds 1996: Andreas M端ller Isabell Klunker Ido Lahor Erik Ruttgers Falco Webbink Martijn Oskam Josefine Wikholm Stanislav Kirichenko Stefanie Schwertassek Jaqueline Lehmann Carles Oliver Varsela Ferry den Ridder Diego Quadrelli Tijn Brands Janneke Koppendraaier Jan Geert de Bruin Monika Konrad Bas Lagendijk Miguel de la Torre Galvan Pleunie Franke Martijn Broekhuis Ana Cabellos Garcia Aida Fuster Marcel Klooker Polle Koks Mattijs Bracke Natalia de Andres Marcos Edwin Veth Michiel Moerland Diane Philippe Annemette Hellinga Marieke Veling Simone Bijlard Samenwerkingen sinds 1996: Andrew Tang Kirsten van den Berg Fransje Hoojmeier Otto Weijers en Masha Pidodnya Marinke Steenhuis Urban Fabric / Paul Meurs Marinke Steenhuis Gabriela Bojalil Jasper de Haan Architecten Eric Slotboom Urban Affairs Adviseurs: ABT-west: John Galjaard ABT-Belgie: Bert Nijs Bureau Bouwkunde, Peter Houtman Blanksma Bouwbedrijf, Eric VIs Architechniek, Tim van Eijsden KMH-administraties Budel Bouwtechniek Ingenieursbureau IOB BDB, Hoofddorp, Arnold van Bruggen BSH, Harry Wolbers Bureau Eendracht, Eindhoven Harm Scholtens Laurent en Bakker dr. ir. A.F. Hamerlinck, brandadvies I.O.B. Hellevoetssluis Adviesbureau Huygen, Ed Vonk MR7, Bouwkundig tekenwerk
DaF-architecten, Rotterdam