dag
05
dinsdag 17 juni 2014 meer nieuws en filmpjes OP oerol.nl
Voorbij de oorlog
Foto: Geert Snoeijer
Een reis naar de andere kant van het leven met Afslag Eindhoven
p.7
p.3
Tessa Douwstra heeft er zin in: “Ik heb zowaar een keer mijn hele koffer uitgepakt!� p.5
Het complete programma p.8-9 p.7 Spektakelstukken
Ed zit in de put en moet 6 dobbelen voor hij eruit mag. Hij vraagt zich af waarom er niemand wint in RuleTM p.5
p.12-13
THEATER EN MUZIEKPROGRAMMA
STAYOKAY
Avondprogramma - Entree € 3,50 ZA 14 Piepschuim 19:30 uur ZA 14 Clean Pete ft. Anne Soldaat 21:30 ZO 15 Speelman en Speelman 20:30 MA 16 Typhoon 21:30 DI 17 Tessa Douwstra (Orlando) 21:30 WO 18 Speelman en Speelman 20:30 DO 19 Michael Prins 21:30 VR 20 Douwe Bob 21:30 ZA 21 Brückenbauer 21:30
Meerdere dagen - Gratis entree VR 13 t/m ZO 22 De wonderlijke WK voetbalshow met Talma & Sandman 16:15-17:15 VR 13 t/m ZO 22 Soulclap 22:30-sluit MA 16 t/m VR 20 Opium op Oerol met Cornald Maas 19:30-19:55 DO 19 t/m ZO 22 De Groeten, dagelijks
12:00, 13:15, 14:30, 15:45 en zaterdag ook 20:00
THEATER EN MUZIEKPROGRAMMA
DE RICHEL
Avondprogramma - Entree € 3,50
Meerdere dagen - Gratis entree
ZA 14 ZA 14 ZA 14 ZO 15 MA 16 DI 17 WO 18 DO 19 VR 20 ZA 21
VR 13 t/m ZO 22 De wonderlijke WK voetbalshow met Talma & Sandman 13:30-14:30 ZO 15 t/m ZA 21 Soulclap 23:30-sluit
Brak 16:00 Speelman en Speelman 21:00 Anthony Putsch 00:00 Ming’s pretty Heroes 22:30 Tessa Douwstra (Orlando) 22:30 Lieve Bertha 22:30 Diff 22:30 Tangarine 22:30 Michael Prins 22:30 Klavan Gadje, 22:30
ELKE DAG DANSEN MET SOULCLAP OP SOUL FUNK DISCO BOOGIE HOUSE AFROBEAT & LATIN k ONTWERP IJGENWEIS
Dag 05 dinsdag 17 juni 2014 pagina 3
sense of place Brandalarm
Ben jij klimaatneutraal naar Terschelling gevaren? Sinds een jaar is het mogelijk om je overtocht naar Terschelling klimaatneutraal te maken door het bijboeken van een vrijwillige CO2-toeslag van €0,50 per enkele reis. Het volledige bedrag aan betaalde CO2-toeslagen wordt door Rederij Doeksen overgemaakt aan het FairClimateFund, dat hiermee wereldwijd CO2-reducerende projecten realiseert. Alleen vorig jaar al hebben meer dan 51.000 Doeksen-passagiers hun overtocht klimaatneutraal gemaakt! Natuurlijk doen we zelf ook mee. Jaarlijks compenseert Rederij Doeksen alle dienstreizen van haar personeel (ca. 5.000). Meer informatie lees je op www.rederij-doeksen.nl/klimaatneutraal.
Foto: Rederij Doeksen
Ribbelig letterlandschap
Een gewetensvraagje
Oost has the most
Tekst Marije Sietsma Foto Nichon Glerum
“Oerol is de perfecte plek voor het debuut van onze nieuwe fles”, vindt Lizzy van de Venn, brandmanager van Brand-bier. De nieuwe flessen liggen pas begin juli overal in de supermarkt, maar zijn nu al op Oerol te
vinden, bijvoorbeeld bij de flessenbar op De Betonning. “Oerol heeft een fijne, sympathieke achterban die altijd openstaat voor nieuwe dingen. En het is leuk dat we voor een festival als dit meteen kunnen nadenken over manieren om het nieuwe ontwerp terug te laten komen. Op zitzakken en kussentjes op de festivalterreinen bijvoorbeeld.” Volgens Van de Venn was het hoog tijd om het gladde standaardflesje te vervangen door een eigen ontwerp, zonder etiket op de buik. “Zo’n mooi product moet natuurlijk ook worden gepresenteerd in een mooie, creatieve verpakking. Dat past ook veel beter bij onze doelgroep. Het nieuwe logo leent zich ook heel goed voor een gepersonaliseerd
halsetiket.” Daar waar normaal gesproken het type bier staat, is ruimte om het etiket aan te passen. Voor het Oerol-kantoor maakte Brand twee kratjes met speciale flesjes, met meeuwen in plaats van hopbellen en het Oerollogo prominent op de hals. Reden genoeg voor de ijverige redactieleden om een grootscheepse zoekactie op touw te zetten. We werden van het kastje naar de muur gestuurd en via de bovenverdieping weer terug naar het kastje. Bij elk flesje dat we de afgelopen dagen leegdronken, keken we vol verwachting op het etiket. Maar nee, hoeveel tactiel gebuikte flesjes we ook hebben leeggedronken, een Oerolfles zat er niet tussen. Maar opgeven doen we niet. Nooit! Gelukkig hebben we nog een volle week te gaan.
Foto: Diewke van den Heuvel
Wie zijn Brand-biertje verkiest in de gebottelde variant, zal vanaf vandaag een subtiel verschil voelen. Want waar de vuistvullende flessenbuik eerder werd gesierd door een bodylabel, voelt de oplettende bierdrinker nu ineens een ribbelig letterlandschap, met bovendien een gloednieuw Brand-logo.
Expeditieprojecten met een duidelijke relatie tot het landschap wekken de meeste emoties op, en op Oost wordt meer gevoeld dan op West. Dat zijn twee voorlopige bevindingen die Afdeling Buitengewone Zaken opmaakte na het eerste festivalweekend. In het kader van het project Feels Like 53.4,5.316667 plaatsten ze brievenbuskokers bij alle Expeditieprojecten en delen ze bonnenvellen met Sense of Placegevoelens uit. Tot nu toe werden 535 gevoelens achtergelaten. De gevoelens-top 3 wordt nu aangevoerd door Scheppend (43 keer genoemd), gevolgd door Speels (38) en Zoekend (32). Vier Expeditie-makers springen eruit, die allen naast elkaar op dezelfde fietsroute liggen: 5D (vooral Speels), Thor McIntyre (hoofdzakelijk Melancholisch), Het Kunstapparaat (met name Scheppend) en Zonnestand van Marco Broeders, Jeroen Molenaar en Joris Strijbos (overwegend Ritmisch). Met het Kunstapparaat blijk je gevoelsmatig werkelijk alle kanten op te kunnen: dit project scoorde in twee dagen tijd reeds 22 van de 24 beschikbare emoties.
Parkeerbeheer
Lekker mensen de les lezen “Fietsen graag binnen de vakken, beste mensen!” De meest introverte vrijwilliger ontpopt zich op de fietsparkeerplaats van de Westerkeyn tot een strenge doch rechtvaardige fietsmanager. Hoe voelt het om koning van de fietsenweide te zijn? Een participerend onderzoek. Tekst Leonie Hosselet Foto Diewke van den Heuvel
“Het is één van de leukste plekken om te staan,” zegt vrijwilliger Nienke aan het begin van onze Westerkeyn fietsendienst. “Hier heb je veel contact met de bezoekers.” Die bezoekers gaan we de komende drie uur verwelkomen, naar een parkeerplek dirigeren en, als het nodig is, een liedje laten zingen. Assistent-locatiemanager Karlijn geeft ons nog snel een pittige peptalk. Ze wijst naar het podium naast het ‘foute fietsen’-hok, waar een bord met ‘So you think you can park?’ bij staat. “Daar wil ik iemand hebben staan met een theatrale persoonlijkheidsstoornis.” We krijgen een aanvoerdersband om nog beter op te vallen. “Jullie zijn de sleepdienst vandaag, maak er wat moois van jongens!”
Het is best fijn om uit volle borst dingen te roepen, met werk als legitiem excuus. “Ik hoop dat het een prettige parkeerervaring was!,” probeer ik. Achter me klinkt een vermoeid “Jahaaa…” Hij gaat lekker. Ik merk dat ik me behoorlijk autoritair begin te voelen. Daarnet kromp er nog een volwassen man in elkaar toen ik hem naar het podium doorstuurde. “Maar mijn fiets stond netjes...,” piepte hij. Tevergeefs. Ik deel mijn gevoelens met Karlijn. “En terecht,” zegt ze. “Je bent nu de baas over de weide. Als je mensen maar vanuit vriendelijkheid benadert.” Toch kan niet iedereen erom lachen. “Stasi,” fluistert een verhitte meneer. Een vrouw loopt vastbesloten richting uitgang met haar foute fiets. Haar vriendengroep roept haar na: “Kom nou Ans, niet zo onsportief!” en beklimt dan maar in haar plaats het podium, voor een valse versie van Ciske de Rat. Na twee uur beginnen de enthousiaste vrijwilligers een beetje te verleppen onder de zon. Fietsen sjouwen, continu aanwijzingen geven op vrolijke toon, het begint zijn tol te eisen. “Ik hoop dat het bijna over is,” klinkt het. Ikzelf vind het stiekem nog steeds heerlijk om mensen de les te lezen. Misschien is het maar goed dat ik geen vrijwilliger ben.
Denktank “Ik kom hier al 27 jaar. Als de subsidies dan teruglopen, denk ik: hoe kan ik dit podium voor de kunst ondersteunen?” Boude woorden van Bert Jonker, directeur van Clafis Ingenieus. Maar hij ondersteunt ze met daden, als initiator van de Oerol OndernemersClub. Gisteren werden de leden van deze exclusieve business club, die inmiddels iets meer dan een jaar bestaat, op Terschelling onthaald voor een gevarieerde blik op het festival, zowel voor als achter de schermen, en inclusief haring bij de lunch. Voor velen van hen is de verbintenis aan de OndernemersClub het gevolg van een al veel langer gevoelde liefde voor Oerol. “Ik ben sinds het begin van het festival maar één jaar niet geweest,” zegt Fedde Bergsma, directeur van Solidair Consultancy. Naast de financiële steun aan Oerol hoopt hij dat de OndernemersClub in de toekomst ook een rol als aanjager voor het festival kan bieden: “Ik hoop dat dit een denktank voor verandering wordt, zodat al deze mensen op de achtergrond kunnen meedenken bij de bedrijfsvoering.” Interesse: www.oerol.nl/ondernemersclub.
gerardroos.nl
Zeelen
Met een fiets van Zeelen kom je overal
zeelenfiets.nl
Dag 05 dinsdag 17 juni 2014 pagina 5
sense of place Coming-out
Nagespeelde dwangneigingen T.I.C.S. van Klemens Patijn kun je met recht de voorstelling van zijn leven noemen: hij gaat over iets dat het leven van de maker lang heeft bepaald. “Makkelijk is het niet om iets dat je altijd hebt weggestopt zo naar boven te halen. Maar uiteindelijk is het een bevrijding.” Zit even aan je oor en haal je neus op. Tekst Pieter-Bas van Wiechen Beeld Geert Snoeijer
“Op de toneelschool in 2002 lukte het mij voor het eerst om een voorstelling te maken over mijn probleem,” vertelt Klemens met opvallend ontspannen lach. “Het was nog een etude, maar ik wist dat ik het ooit verder zou uitwerken en dat heb ik nu gedaan.” Zit even aan je oor en haal je neus op. Even aan je oor zitten en je neus ophalen, alleen over de witte strepen van het zebrapad lopen, grimassen, je nek laten kraken, heel hard “neuken” roepen midden in een zin. “Iedereen heeft wel een tic,” vertelt Patijn. “Worden dat er veel en is het dwangmatig, dan heb je Gilles de la Tourette. Dat heb ik in lichte vorm.” Zit even aan je oor en haal je neus op. “De meeste mensen denken bij Tourette aan mensen die heel hard beginnen te schelden midden in een zin, maar het is veel breder, het gaat ook om repeterende gedachten en andere dwangneigingen. Als kind moest ik het altijd wegstoppen. Alleen als ik muziek maakte of op het podium stond had ik er geen last van.” Dat dwanggedrag verdwijnt tijdens het musiceren is bekend, dat Patijn ook geen tics heeft als hij acteert is vrij uniek. Patijn: “Juist omdat Tourette
gevoed wordt door teveel prikkels, stress en vermoeidheid. Allemaal zaken die vaak voorkomen als je theater maakt.” “In ieder geval kan ik blij zijn dat ik een vrij theatrale aandoening heb en dat muziek er een logische plaats in krijgt. Met drummer Arend Niks krijgt de voorstelling ritme en daarmee kunnen we mooi laten zien hoe de aandoening
en je persoonlijkheid met elkaar verstrikt raken. Het vreemde is alleen dat ik op de vloer juist geen last heb van die tics en dat ik ze dus allemaal opnieuw moet opwekken.” Zit even aan je oor en haal je neus op. — Klemens Patijn / Tg Goed Gezelschap – T.I.C.S. Tourette’s Impulsive Corps Symphony.
17 t/m 21 juni, 10:45 en 13:30, lokatie 19 Dobe Formerum – Midden, €13
— Vrienden van Oerol die inchecken bij Camping Hekkeland (Formerum) worden ontvangen met een juttersbittertje.
Onderhuids
Ganzenborden met Idema De theaterspelletjes van Emke Idema gaan onder je huid zitten. Ze ontwerpt vernuftige competities met vooroordelen en uitsluitingsgedrag als inzet. Boven een simpel oer-hollands bordspel spreekt ze met twee van haar deelnemers. Tekst Bram van Dijk Foto Nichon Glerum
“Een goed spel om bij te praten, want je hoeft er niet bij na te denken,” zegt Emke Idema. In het knusse redactiehuisje schuift ze aan voor een spelletje ganzenbord, samen met Bob en Ed, twee jongens die op Oerol haar voorstelling hebben bezocht, en ondergetekende. Idema maakt de meest ongezellige gezelschapspellen ter wereld. Vorig jaar stond ze op Oerol met Stranger, een wedstrijdje wie-heeft-de-meestuitgesproken-vooroordelen, en dit jaar laat ze mensen in de huid kruipen van de immigratiedienst. Mag de familie uit Ivoorkust blijven? Ga op het gele eiland staan. Moeten ze terug? Neem plaats op wit. Je móet kiezen en als je niet meer op het eiland van je keuze past, word je gediskwalificeerd. Bob dobbelt 2 keer achter elkaar 6 en pakt de leiding. Hij heeft nog lang nagepraat over de voorstelling. “Tijdens het nagesprek spraken we met twee meisjes die we vervolgens telkens weer tegenkwamen. Elke keer ging het weer over het spel.” Het nagesprek is onderdeel van de voorstelling, inclusief een drankje. Emke: “Mensen hebben het soms wel een uur over politiek en democratie. Ik mis in het publieke domein een ruimte waar mensen zich uit kunnen spreken. In mijn voorstelling pakken ze de microfoon om hun keuzes te argumenteren. Dat zie je niet vaak.” Ed zit in de put. Hij moet eerst 6 dobbelen voordat hij eruit mag. Hij vraagt zich af waarom er niemand wint in RuleTM. Emke: “Het is een onaffe ervaring, waardoor het
uitnodigt om door te praten. Ook voor mij is het elke keer weer anders.” Bij ganzenbord is er wel een winnaar, en Emke is het zeker niet. Ze komt op 58, voor de niet-kenners: het graf. ‘Eigenlijk is jouw leven nu ten einde. Maar omdat alles maar spel is, mag je weer op 1 beginnen,’ vermelden de regels. Bob wint, Emke is laatste. “Ik kan best wel tegen mijn verlies,” zegt ze. “Aan ganzenbord valt sowieso weinig eer te behalen.” — Emke Idema – RuleTM. 17 t/m 21 juni 16:30 en 20:30, 22 juni 14:30 en 16:30, locatie 26 Gymzaal Hoorn – Oost, €13 #zinin
Tessa pakt uit Op Oerol valt van alles te ontdekken: je perfecte plekje in het bos, een geweldige acteur van wie je nog nooit had gehoord, maar ook de veelzijdigheid van één artiest. Tessa Douwstra trekt negen dagen lang over het eiland en laat in steeds wisselende settings en bezettingen te laten zien wat ze allemaal in huis heeft. Tekst Marije Sietsma Foto Diewke van den Heuvel
Het is alweer haar vierde jaar op Oerol als muzikant, maar nooit eerder was Douwstra hier zo lang. “Ik heb zowaar een keer mijn koffer helemaal uitgepakt!” Elke dag duikt ze wel ergens op in het programma. Ze zong mee bij het optreden van Blaudzun, was gisteren te horen in de ochtendtalkshow op Westerkeyn (kijk op instagram.com/oerolterschelling voor een fotoverslag van haar dag) en duikt de komende dagen op allerlei plekken op het eiland op, met kleine en grote optredens. Douwstra beperkt
zich niet graag tot één genre of stijl. Vandaar dat ze soms alleen optreedt, soms met haar band Orlando, maar ook met het folk-collectief Wooden Saints, waarvan ze deel uitmaakt. “Ik vind het allemaal interessant, dus waarom zou ik me beperken tot maar één ding? Het is ook echt bijzonder om met andere mensen muziek te maken. Daar krijg ik zoveel energie van!” Elk optreden is weer net iets groter opgezet dan het vorige. Om uiteindelijk op zaterdag los te barsten met een enorm koperspektakel op De Betonning. “Die dag sta ik op het podium met Orlando, aangevuld met zeven blazers,” vertelt Douwstra met een enorme grijns op haar gezicht. “Ik ben zo benieuwd hoe dat straks gaat klinken… Ik heb er heel veel zin in!” — Orlando. 17 juni 21.30 uur Stayokay, 18 juni 12.30 uur Camping Terpstra, 21 juni 15.30 en 19.30 uur Bostheater (€ 11), Orlando (XL) 22 juni 13.30 uur De Betonning Wooden Saints. De Betonning, 19 juni 16.30 uur
PENDELBUSSEN NAAR
AMSTERDAM CS UTRECHT CS € 19,95 Stap straks in Harlingen Haven uit je boot direct de Festivalbus in, die je snel en comfortabel thuisbrengt. Een directe verbinding zonder overstappen, zonder vertragingen, geen gezeul met bagage, gezellig, snel, groen en voordelig. Woon je verder landinwaarts dan Utrecht of Amsterdam? Ook dan is de Festivalbus de snelste wijze om naar huis te gaan!
Vertrektijden bus Harlingen Haven
Zo
15Jun
Ma Di Wo Do Vr Za Zo
16Jun 17Jun 18Jun 19Jun 20Jun 21Jun 22Jun
Ma
23Jun
15.00+18.00+ 19.45+21.30 uur 18.00 uur 17.35 uur 17.35 uur 17.35 uur 15.30+17.35 uur 15.45 uur 13.00+14.45+ 18.00+21.30 uur 12.45+15.30 uur
*De bus sluit aan op je boot, zo niet wijzig dan gratis je bootticket bij Doeksen!
Wil jij ook met de Festivalbus richting huis? Koop dan je busticket bij het VVV kantoor in West Terschelling, via www.festivalbussen.nl direct aan de deur bij de bus (vol=vol).
FLEVODRUK HARLINGEN
Sponsor
TIG ALS ONRUSE N DE GOLOVGWATER HO TZEE OP ZUCH GETIJ GUNSTEIG OM T GAAN
OEROL DRUKWERK Tim Knol & Friends Tribute to Bob Dylan
Fotografie livingeasy
Bestel kaarten via
www.robecosummernights.nl
Ontwerp Dietwee
10 dagen Terschelling als podium – 13 / 22 juni ’14
lovingfree.com
Met o.a. Freek de Jonge, Ernst Jansz, Roosbeef, Tangarine en Admiral Freebee. 13 augustus in Het Concertgebouw.
10-04-14 17:27
OER032-02 A2
Poster 2014.indd
1
DRUKKERS AAN ZEE
T 0 5 1 7 4 3 0 0 4 3 W W W. F H . N L
Duurzaa m G eteeld Kleinfruit Terschelling
13/08
Dag 05 dinsdag 17 juni 2014 pagina 7
sense of place Vierluik
Spektakelstukken Ja, de landschappen van Terschelling roepen natuurlijk op tot rust en reflectie. Maar zo nu en dan mag die sereniteit ook wel even hardhandig doorbroken worden. Laat dat maar over aan de makers van (links, van boven naar beneden) tgECHO, Studio ORKA, Het Groote Hoofd en (rechts) The Young Ones. Foto’s nichon glerum & Diewke van den Heuvel
Straatverhalen
Mythen en mysteries in Midsland Bij het straattheater in Midsland komen we veel te weten uit vervlogen tijden: we maken kennis met sagen uit de Zuiderzee en leren de ‘powervrouwen’ van het verleden kennen. Maar hoe zit het nou toch met die Follower?
gehoorzaam als de naam doet vermoeden, beweegt dit rad met twee wielen zich door de dorpsstraat. Om de beurt voeren nieuwsgierige Oerolbezoekers een gevecht met het object. Dan weer reageert het op licht van een zaklamp, het volgende moment is een geconcentreerde blik voldoende om het gevaarte in beweging te brengen. Maker Pieter Verhees vindt het leuk om mensen aan het denken te zetten: “Wat is een robot? Ben ik er bang voor? Kinderen doen het vanuit hun fantasie, maar volwassenen vragen zich ook af hoe het werkt.” Maar juist dat zal waarschijnlijk het bestbewaarde geheim van de Midslander dorpsstraat blijven.
Tekst Joelie Stork Foto Geert Snoeier
“Poetsen, poetsen,” beveelt Cornelis de sagevisser een man in het publiek. Driftig wrijft de bezoeker met een doek over de zonnepanelen en hop, daar schiet de kar de dorpsstraat van Midsland in. Zijn wagen hangt vol met glazen potjes gevuld met zeewater. Of is het sterk water waar hij zijn mythen en sagen in bewaart? Af en toe deelt hij één van zijn gekoesterde verhalen uit aan het Oerolpubliek. Cornelis viste de verhalen op uit de Zuiderzee, vlak voordat het landschap voorgoed in polder veranderde. “We zagen een foto van de dijk rondom de polder, waarop te zien is dat nog net op tijd een visser door het laatste sluitgat vaart,” vertelt Liset Moerdijk van Prins te paard. Samen met Rutger Bergboer, die de wagen ook bestuurt, ontwikkelde ze het idee van de mythische zonnewagen. “Daar zijn we op verder gaan fantaseren, en we hebben erbij verzonnen dat deze visser de verhalen is gaan redden.” Een oudere dame kijkt wat bevreemd als de visser zijn bestuurbare stoel laat zakken, zich over haar tafeltje buigt en een slokje van haar koffie neemt. “Nou ja,” lacht Rutger later, “als je aan de straat op een terras gaat zitten, dan kan zoiets je overkomen. Ik nam gister een hele schaal met bitterballen van tafel, toen dacht ik wel: ‘Dit is misschien iets té’. Maar die zet ik dan zes tafeltjes verder weer neer en dan halen ze het wel weer op.” Zo is het ook. Wie zich tijdens Oerol in Midsland begeeft, loopt kans om mooie verhalen
tegen het lijf te lopen, maar riskeert het ook altijd om betrokken te worden bij een straatvoorstelling. Zoals de man in een geruit overhemd en sandalen, die even later wat onthand tussen de wulpse dames van Theater Tol terechtkomt. Door middel van dans geven zij in de voorstelling Life of Tree gestalte aan zeven grote
Ik nam gister een hele schaal met bitterballen van tafel, toen dacht ik wel: ‘Dit is misschien iets té’
vrouwen uit de wereldgeschiedenis. Net als de Zuiderzeesagen zijn het verhalen die het waard zijn om levend gehouden te worden. Want wie kent Alexandrine Tinne nog? Of Cixi, keizerin van China? Toch hebben zij een groot stempel gedrukt op de geschiedenis. “Ik ben momenteel heel erg bezig met dit soort onderwerpen, met levensverhalen. In dit geval van vrouwen met oude zielen,” zegt regisseuse Lot Seuntjens. De met tekst bedrukte jurken die naast de kerk van Midsland staan opgesteld, staan symbool voor de vrouwen die in de voorstelling een in memoriam krijgen. Via de muziek en de gedichten die speciaal op het lijf van de historische figuren gecomponeerd en geschreven zijn, leren we ze op poëtische wijze een beetje kennen in deze ministraatvoorstelling. Het enige dat we vandaag niet te weten komen is het geheim achter Follower. Lang niet zo
— Fietsenverhuur De Groot heeft van alles in de aanbieding voor de buitenmens. Hier kun je op vertoon van je Vriendenbandje kopen: een noppenmatras van €23,50 voor €15, een retro regenjas van €19,95 voor €9,95 en een biologische Clif Energy Bar van €1,95 voor €1. — Bij Passie krijg je 10% korting op een broodje Duinvallei, en dubbele korting als je een foto van dat broodje post op #oerolvrienden. Het hele festival door zijn het Brandarisplein en omringende straten in West, de dorpsstraat van Midsland en festivalhart Westerkeyn dé plekken waar je stuit op de wonderlijke verschijningen van het straattheater-programma. Op West staat daarbij het circus centraal, met acts die overdonderen met acrobatische toeren. De Westerkeyn staat in het teken van het ‘liften’ van het alledaagse, en in Midsland beweegt het theater met je mee. Het exacte programma vind je dagelijks in de dagkrant en op posters in de straten.
sense of place
Programma dinsdag 17 juni wijzigingen Check voor de laatste wijzigingen het twitteraccount @ oerolwijziging en houd de schermen op de festivalterreinen in de gaten. — Voor het uitstippelen van je route: alle locaties zijn bewegwijzerd vanaf de Hoofdweg. — Locatie 27 van BERG&BOS is verplaatst van Folkhaegeskoalle naar Kom Hoorn. — Expeditie-project F is helaas geannuleerd — Het optreden van The Future’s Dust in het Bostheater is geannuleerd. Eefje de Visser neemt het over! — Let op: De speelduur van Touki Delphine, Studio Orka, tgECHO, Karina Kroft, Tuning People en RO theater is gewijzigd. Check de app, website en dagschema’s in de krant voor de juiste tijden. — De voorstelling van Claire Croizé is niet rolstoeltoegankelijk — Expeditie R (Zimmerfrei) is iets verplaats en is nu in de buurt van Locatie 22. Volg de borden naar het project vanaf de hoofdweg — Het Experimentele gesprek van Lotte van den Berg / Daan ’t Sas op zaterdag 21 juni vervalt. De andere gesprekken gaan wel door. — De voorstelling En hier is lijf is gewoon te bezoeken met de iPhone 4S. Mensen met de iPhone 4 kunnen problemen ondervinden. Mocht dat gebeuren, dan kunnen bezoekers zich melden bij de balie op de locatie. — De voorstelling Rooftoptiger is voor bezoekers vanaf 10 jaar.
Straat Circus in West – Be4company: 13:00 + 14:45 + 17:00 – De Busquito’s: 13:00 – Hendrick Jan de Stuntman: 13:30 en 15:30 – Mr. Jones: 14:00 + 16:15 – Smartlappenband: 15:00 Midsland – Pet’s Verzamelingenkaravaan: 13:00 tot 18:00 – Theater Tol: 13:00 tot 18:00 performance om 13:30 + 15:00 + 16:30 – Piepschuim: 13:00 + 14:30 + 16:00 – TAMTAM objektentheater: 13:30 + 14:30 + 16:00 + 17:00 – Scubabianchi: 13:30 + 15:15 + 16:45 Westerkeyn – Made by Waste i.s.m. NHL: 11:00 tot 17:00. Om 22:30 een wandeling ‘Troeptocht’ vanaf de Westerkeyn – Wapama Cirkus workshops: 12:00 tot 14:30 – Prins te Paard: 13:30 + 16:00 + 19:30 – Companie MOBIL: 15:30 + 19:00 – Follower: 18:00 + 20:30 + 22.30 – Lucky Star Spot: doorlopend – Vespaqua: doorlopend Tentje Westerkeyn – Daan Draait: diverse tijden – Fort van de Verbeelding: diverse tijden – MONO MONO: diverse tijden – Superhallo: diverse tijden – Vincent de Rooij: diverse tijden De Exchanghibition Bank van DADARA is vandaag te zien op de boot tussen Harlingen en Terschelling en vice versa.
feels like Feels like 53.3,5.316667 onderzoekt hoe plekken betekenis krijgen. Een zoektocht naar de relatie tussen Oerol en Terschelling; het festival en het eiland. Welk gevoel krijg jij bij de expedities op Oerol? Laat jouw meest passende gevoel achter in de kokers bij de expedities of op feelslike5335316667.nl.
Alleen toegang tot de voorstellingen en bostheaterconcerten met de comb
THEATER
Locatie 9 Tiger West 27 Kom Hoorn 24 De Kwekerij 12 Nollekes theater 23 De Kwekerij 26 Gymzaal Hoorn 25 Kerk Hoorn 10 De wulp
West Oost Oost West Oost Oost Oost West
€ 13 € 13 € 13 € 11 € 13 € 13 € 13 € 15
18 Geitenpark
Midden
€ 13
6 West End theater 19 Dobe Formerum Oost
West Midden
€ 13 € 13
28 Hedredersplak
Oost
€ 11
28 Hedredersplak
Oost
€5
3 Doodemanskisten 7 Hotel Schylge 31 Cafe Groene Weide 4 Oude Helihaven 8 Voetbalveld West 1 Noordsvaarder 13 Duinweg Hee 33 Pluktuin 30 Cupido’s plak 16 Westziensweg 35 Zeekraal 34 Zandafgraving Oost 21 Molkenbaksplak 14 Parkeerplaats Paal 8
West West Oost West West West West Oost Oost West Oost Oost Oost West
€ 15 € 11 € 13 € 11 € 13 € 13 € 20 € 15 € 13 € 13 € 13 € 13 € 11 € 13
100%Terschelling – 100%Terschelling Huisje 5D – See me, feel me Alexandra Duvekot & Jillis Kruk – De hartslag van een bos Boomhuttenfest – Atelier Boomhuttenfest Cafe 2018 Expo Collectief Walden – Wald Comp. Marius – Zomerbibliotheek De Passage Erika Blikman – Do Roll Frederik & Broers – De collectie van broeder Rudoplhuss Het Kunstapparaat – Nieuw Duin Isis Hoos, Thijs Masthoff, Boris Duijneveld – Made by Waste Marc van Vliet – GLIMP Marco Broeders, Jeroen Molenaar en Joris Strijbos – Zonnestand Marjolijn Guldemond – Compost-en-scene Opleiding Scenografie – Tijdelijk Bos SLeM – Wadland Hans den Hartog & Jan Karel Lameer – Staatsbosbeheerschuur Lies ’t Behouden Huys – Sprookjes en Sagen van Terschelling TG Space – STATS Thor McIntyre-Burnie / Aswarm – The Speakers TU Delft Zimmerfrei – Hometown I Mutonia Zweintopf – Noneventeventmonument IX (pop-up)
Locatie N - Westerkeyn Q - Bos Formerum Oost H - Tiger West G - Griene Pôllen C - Het Groene Strand J - Duinmeertje Hee V - Pluktuin B - Noordsvaarder W - Hoorner Kooi E - Naast ’t Behouden Huys L - Arjens Dune O - Westerkeyn U - Kaap Hoorn M - Uitkijkpunt Midsland I - Heester Dyk T - Het Fundament A - Noordsvaarder S - Staatsbosbeheerschuur Lies D - ’t Behouden Huys F - Haven West P - Bommengat X - Uitkijkpunt Kaapsuin R - Schuur Spanjer K - Duinmeertje Hee
Midden Midden West West West Midden Oost West Oost West West Midden Oost Midden West Oost West Oost West West Midden Oost Oost Midden
bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje bandje
muziek
Locatie
Bostheater
BT Bostheater
Midden
€ 11
De Betonning
B Muziekpodium
West
bandje
De Betonning
B Plaatjes draaien
West
bandje
Westerkeyn
WK Westerkeyn
Midden
bandje
Afslag Eindhoven – Reis naar het einde van de nacht – de oorlog BERG&BOS – Een geschenk uit de hemel Charlotte Caeckaert – Demarrage David Middendorp / Korzo producties – Flyland DudaPaiva Company – Break a Legend Emke Idema – RuleTM Het Groote Hoofd – Piece of my heart ISH i.s.m. Dadara – Like 4 real Karina Kroft i.s.m. de Amsterdamse Toneelschool & Kleinkunstacademie – Romeo en Julia. Naar Romeo en Julia Kim van Zeben – Syndroom van Zeben Klemens Patijn / TG Goed Gezelschap – T.I.C.S, Tourette’s Impulsive Corps Symphony Literair productiehuis Wintertuin en Strijbos en Van Rijswijk met gehuurde Ipad – Muzikale dwaalverhalen: En hier is lijf Literair productiehuis Wintertuin en Strijbos en Van Rijswijk met je eigen Iphone – Muzikale dwaalverhalen: En hier is lijf
1
1
NNT / Sarah Moeremans – Crashtest Ibsen II – Volksvijand Oerol Fringe – Lisah maakt Roezemoes – Wonen Orgel Vreten – De wederopstanding Orkater / de Nieuwkomers – Schotland Silbersee & Project Wildeman – Woyzeck, een waanopera Spinvis en Saartje van Camp – Kintsukuroi Studio Orka – Duikvlucht TANYA EN VERGAUWEN – Aan Chesil Beach tgECHO – Stel je bent een koe The Young Ones – Cirque de la faim / Theater van de honger Theater RAST – George & Eran lossen wereldvrede op! DEEL I Touki Delphine / Veenfabriek / Paradiso Melkweg Producties – One Hot minute Tuning people – Wijland Veenfabriek / Lizzy Timmers – Arianna
expeditie
1
H H
straat West Midsland Westerkeyn
Verdieping Oerol-Colleges De Ochtendtalkshow Nagesprek
1
Theater RAST TANYA EN VERGAUWEN
Locatie Centrum West Centrum Midsland WK Westerkeyn
West Midden Midden
bandje bandje bandje
Locatie WK Westerkeyn WK Westerkeyn 35 Zeekraal 33 Pluktuin
Midden Midden Oost Oost
bandje bandje € 13 € 15
= Language No Problem
1
1
= Rolstoel toegankelijk
= Buitenvoorstel
De volgende theatergroepen spelen vandaag niet: Atelier Oerol / Over het IJ Festival – OPMAAT; Claire Croizé / Action Scénique – Primitive; Compañia Sharon Fridman – Caída Libre; De Kift – Bidonville; Kameroperahuis – Being Arthur; Lotte van den Berg / Daan ‘t Sas – Building conversation; Rieks Swarte (Stichting Swarte Kunst) – Het Klooster 2014; RO Theater – Samurai; Rooftoptiger – Rooftoptigerrr; Stichting Jan Vos – Mansholt; The Stolz Quartet – A love unsung, the unsung opera; Toneelgroep Oostpool – Buzz Aldrin waar ben je gebleven?
Dag 05 dinsdag 17 juni 2014 pagina 9
binatie ticket + bandje
Tip van de dag
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00
90 min 75 min 55 min 30 min 60 min 75 min 80 min 70 min
Het Bostheater Dagelijks zijn er prachtige concerten in het Bostheater. Vandaag Admiral Freebee, woensdag Winterdagen; donderdag Tim Knol; vrijdag Eefje de Visser; en zaterdag Orlando.
105 min 75 min 75 min 90 min onbeperkt
Doorlopend. Laatste start om 20.00 uur 10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00
inl.: Wout van Tongeren
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00 DOORLOPEND
105 min 55 min 60 min 90 min 75 min 80 min 95 min 70 min 90 min 90 min 60 min 90 min 60 min 75 min
Wadland
Wadland is altijd mooi, maar volgens SLeM op zijn allermooist bij vloed. Vandaag staat het water het hoogst om 12.35 uur!
Lokaal Maal Vandaag in Lokaal Maal op de Westerkeyn: Biologische Schapenboerderij De Zeekraal, Het Olde Ambaecht.
DOORLOPEND DOORLOPEND. Met om 15.00 een lezing van Corlijn de Groot
app
DOORLOPEND DOORLOPEND
Oerol heeft een app! Download ‘m in de app-store of google play-store.
DOORLOPEND DOORLOPEND
de nieuwe oogst
DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND geannuleerd DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00 Admiral Freebee (solo) LAB Sela Sela
Sväva
Gruppo di Pawlowski
Admiral Freebee (solo) LAB Marnix van de Poll
Plaatjes draaien: The Mad Poets Society The Miseries
Tangarine
The Ex + Fendika + Circus Debre Berhan
kalipofoon
Het programma op de Westerkeyn en De Betonning kan je worden aangeboden doordat jij een entreebandje aanschaft en af en toe een biertje drinkt op het terrein. Het nuttigen van eigen drank- en etenswaren is hier daarom niet toegestaan! Glaswerk graag terug naar de bar.
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00
Kaartverkoop
DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND
Denk aan je entreebandje! Het is je startbewijs voor tien dagen festival!
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00
lling
dr. Appy Sluijs bij het project van Marc van Vliet gasten: Claire Croize, De Kift. Muziek: De Kift voorst.
nagesprek voorst.
= Voorstelling met nagesprek
nagesprek
— Kaartje kopen? Haal een nummertje bij de ingang van de Westerkeyn. Op verschillende plekken op het terrein zijn schermen waarop je kunt zien wanneer jouw nummertje aan de beurt is in The Barn. Onze hosts wijzen je daar de weg. — Internetbestelling afhalen? Loop direct door naar de afhaalkassa in The Barn. Je hebt geen nummertje nodig — Wil je snel op pad? Ga naar de snelkassa’s op de Westerkeyn en De Betonning. Kaarten voor voorstellingen die binnen drie uur beginnen, kun je daar direct aanschaffen. Je hebt geen nummertje nodig.
ervaar oerol als vriend zoveel leuker Onze Vrienden kunnen op veel extra’s rekenen op het eiland. Wil jij dat ook, plus volgend jaar profiteren van alle andere Vrienden-voordelen? Meld je dan aan bij onze infobalie, schrijf je in en ontvang direct een Vriendenbandje!
Onze vriendschap schept een extra band(je)
E D N I W U E NI ! P O H S L O R OE
Deze shirts en nog veel meer leuks zijn nu verkrijgbaar in de Oerol-shops (Westerkeyn, de Betonning en begin Torenstraat).
EILANDPAGINA
Dag 05 dinsdag 17 juni 2014 pagina 11
EILANDPORTRET - EILANDERS EN HUN OEROL
Niet dat Ariën Cupido zich verveelt. Hij heeft een klussenbedrijf, is betrokken bij diverse evenementen op het eiland en heeft ook nog een gezin. Maar voor Oerol blokkeert hij een maand lang zijn agenda. “Terschelling heeft Oerol nodig. Als iedereen op het eiland er zo over denkt, dan komt het helemaal goed.” TEKST + FOTO: GERRY VISSER
Er gebeurt meer (buiten het programma) tijdens Oerol op Terschelling. Wil je weten wat & waar volg dan meer… Volg ons op twitter: @m_terschelling en deel de hashtag: #meerterschelling EEN SERVICE VAN DE VVV TERSCHELLING
UITGELICHT
BX Bluesband Veel improvisatie en variatie wisselen bekende en obscure nummers elkaar af, waarbij rock-, funk- en soulinvloeden niet geschuwd worden. Een zware whiskey-stem, een scheurende, melancholische sax en/of mondharmonica plus stevig en snel gitaarwerk op een gesmeerd lopende tandem van bas en drums zorgen voor een paar zinderende uren waarbij je ogen en vooral oren te kort komt. Dinsdag 17-06, de Dammesaan, Midsland c
Want juist als eilander realiseert Ariën zich maar al te goed wat Oerol betekent voor het eiland. “Heel Europa kent Oerol en dus ook Terschelling. Betere reclame kun je niet verzinnen, dus neem ik daar graag een maand vrij voor.” Maar het is ook leuk, toch? “Ja, natuurlijk is het ook leuk. Als dat niet zo was, deed ik het niet.” Als backstage-manager Westerkeyn is Ariën verantwoordelijk voor alles wat er achter de schermen op het festivalterrein gebeurt. Ook is hij betrokken bij de opbouw. “Je bouwt met z’n allen een compleet dorp op, inclusief water, licht, stroom en geluid. En de tenten natuurlijk. We beginnen ’s ochtends om acht uur en komt er ’s avonds met de laatste boot nog een tentenbouwer, dan werken we gewoon door.” Als het festival eenmaal draait, regelt Ariën - samen met twee collega’s, acht assistent-locatiemanagers en 45 vrijwilligers - de dagelijkse gang van zaken op Westerkeyn. En dat gaat door tot diep in de nacht. “Om half twaalf
Heel Europa kent Oerol en dus ook Terschelling. help ik mee om het terrein schoon te vegen. En schoon te maken.” Na de ‘silent disco’ voor alle Oerolvrijwilligers in de eetzaal wordt alles klaargemaakt voor de volgende dag. “We zetten de tafels en stoelen terug, ik geef de bewaking nog een bakje koffie en dan ga ik op bed. En de volgende dag om twee uur ben ik er weer.” Weten we trouwens dat zijn – inmiddels overleden - vader de naam Oerol heeft bedacht? “Joop Mulder vroeg de eilanders een naam te bedenken voor het festival, want die was er nog niet. Vroeger lieten de eilanders hun paarden en koeien in bepaalde periodes loslopen op het eiland. Dat noemden ze ‘oerol’, oftewel ‘overal’. Mijn vader zag het eerste jaar allemaal vreemde vogels naar het eiland komen. ‘Ze lopen overal’, heeft hij vast gedacht. En zo kwam hij op Oerol.” c
Terschelling heeft Oerol nodig BACKSTAGE-MANAGER
Ariën Cupido
EILANDPLEKJES IN DE LUWTE STAATSBOSBEHEER
UITGELICHT
Modderbad voor je voeten
Lieve Bertha
Natuurlijke ‘wellness’ Werelderfgoed de Wadden ontdekken door met je blote voeten in het slik rond te stappen. Bij de Keag ter hoogte van Formerum. (Pas wel op voor scherpe oesters.) c
De muziek van Lieve Bertha is nederpop met een vleugje kleinkunst. Aan hun eigenzinnige, Nederlandstalige liedjes kun je horen dat ze zich breed laten inspireren, maar het vooral bij zichzelf zoeken. Ze worden vergeleken met Simon and Garfunkel, Blof, Jurk en Acda en de Munnik, maar op niemand lijken ze echt. Ze zijn jonger, frisser. 22:30 uur, € 3,50 De Richel, West
GPS 53,37854, 5,3222
Eiland Agenda WEST
15:00-16:00
Luckydip, Onder de Pannen, Midsland
16:00-17:00
Poor John, Vijfpoort, Formerum
10:00-13:00
Grote rommelmarkt, locatie Horp, volg de borden
16:00-17:00
Gentry Bronson, Onder de Pannen, Midsland
11:00 - 23:00
Sasje Bork, Expositie Oerol in olie, hotel Schylge, West
16:00-17:30
Klevende Liefde, hoofdpodium, Oosterburen, Midsland
13:00-17:00
‘Het schip in…', muziek, M. Smit & M. Ebben (30 min.), Doopsgezinde Kerk, West
om 18:00
Csérèbogar, Strandhotel, Formerum aan Zee
18:00-21:00
The Busquito's, Oosterburen, Midsland
12:30/ 14:00/ 15:30/ 20:00
De Groeten speelt ‘Alle Gekheid’, Boschrijck, West
18:00-19:00
Zazi, Onder de Pannen, Midsland
vanaf 19:00
Tangerine, hoofdpodium, Oosterburen, Midsland
13:30-14:30
De wonderlijke Voetbalshow, de Richel, West
20:00-21:00
Piepschuim Theatershow, Onder de Pannen, Midsland
16:15-17:15
De wonderlijke Voetbalshow, Talma & Sandman, Stayokay, West
20:00-21:00
Schylger Stout & H. Hekman, onder de Branding, Midsland aan Zee
vanaf 19:00
virtuoze singer/songwriter Mees, Rest. Caracol, West
om 21:30
Gezellig duo: Prettig geregeld, camping Mast, Formerum
19:30-19:55
Opium op Oerol, Monic Hendrickx, Stayokay, West
vanaf 22:00
Bob Color & Sjoerd, Onder de Pannen, Midsland
om 21:30
Tessa Douwstra (Orlando), Stayokay, West
vanaf 22:00
DJ Arien F, danscafé de Stoep, Midsland
22:00-02:00
Raw Soul & DJ Marconi, Braskoer, West
om 22:00
BX Bluesband, de Dammesaan, Midsland
22:15-00:00
Tim Knol, Podium de Kooi, Hee
22:00-23:00
The Silverfaces, Vijfpoort, Formerum
om 22:30
Lieve Bertha, de Richel, West
23:45-02:00
DJ Jan van Teake, Vijfpoort, Formerum
22:30-02:00
Soulclap, Stayokay, West
23:30-02:00
Soulclap, de Richel, West
MIDDEN
OOST 11:00-18:00
Jan v.d. Velde, luistermuziek, Hooivak, Hoorn
13:30-16:30
Ernst Langhout, Johan Keus, Sytse Haima, Koegelwieck, Hoorn
11:00-17:00
Expositie "OPboeren", tegenover Boerolwinkel, Kinnum
14:00-15:15
Terug naar kroeg de Stoep, Jacob Rens, Stoep, Midsland
17:00-22:00
Cool Gipsy Hot Hot, duur 30 min., de Reis, Hoorn
t Geval Apart, André Manuel, Vijfpoort, Formerum
22:30-0:30
Hessel, Tess & Band, Groene Weide, Hoorn
14:30-16:00
Download gratis
WadsApp Terschelling
Alles over Terschelling op uw smartphone
sense of place
“Kunstenaars noemen ons wetenschappers, wetenschappers noemen ons kunstenaars�
Dag 05 dinsdag 17 juni 2014 pagina 13 Kunst over wetenschap
Boom met ochtendhumeur
Kunst en wetenschap zijn al eeuwen met elkaar verbonden. Denk aan de Vitruviusman van Leonardo da Vinci of ‘De anatomische les van professor Nicolaes Tulp’ van Rembrandt. Verschillende Expeditieprojecten combineren het beste van beide werelden. Tekst Bram van Dijk Foto’s Geert Snoeijer, Diewke van den Heuvel, Nichon Glerum
“Luister nu naar de tikjes!” Plop, plop, plop, plop. “Ooooo…,” zegt het publiek bij De hartslag van het bos. Diep in het bos staat Alexandra Duvekot tegen een boom geleund. Iedereen luistert naar het geluid dat de bomen maken. Niet de wind of de wegvliegende vogels, nee, écht de boom. “Je hoort het binnenste van de boom. Het getik zijn de sapstromen: vocht dat de wortels uit de grond halen en naar boven schiet.” Dit teken van leven is opgenomen door sonoloog Jillis Kruk, vele malen versterkt en nu hoorbaar via speakers aan de boom. “Ik vergelijk de boom met een lichaam. De sapstromen zijn de hartslag,” zegt Duvekot, in 2013 afgestudeerd aan de Rietveld Academie. Als voorbereiding sprak ze met wetenschappers over de hele wereld en verzamelde allerlei bijzondere weetjes over de audio van flora (zie kader). “Mensen weten helemaal niet dat bomen geluid maken. Onze verhouding tot het bos verandert als je kunt communiceren,” zegt Duvekot. Kunst is voor haar een manier om meer bewustzijn bij wetenschap te creëren. “Alleen koude cijfers kunnen mij moeilijk raken. Ik heb meer beelden en taal nodig om iets te kunnen ervaren. Met een poëtisch onderzoek wil ik dingen aan elkaar verbinden. Dat krijg je een andere en veel wijdere blik.” Deze week houden verschillende wetenschappers een praatje bij haar project, zoals Eddy Moors van de universiteit van Wageningen. “Hij heeft ons verteld dat als je naar de sapstromen van een boom kijkt, je een dag- en nachtritme ontdekt. Ook heeft een boom moeite met opstaan. Dat is toch ongelofelijk.”
Kunst van het duin Een Expeditieproject op uitkijkpunt Kaapsduin laat zien hoe de duinen zich de afgelopen duizend jaar ontwikkeld hebben. Hier is de TU Delft neergestreken: een opleiding die haaks lijkt te staan op de kunstopleiding van Duvekot. Maar schijnt bedriegt: ook Denise Piccinini van de TU Delft is ervan doordrongen dat kennisoverdracht niet alleen via informatieborden en documenten gebeurt. Vandaar dit landschapskunstwerk, dat een veranderend duinlandschap via zowel de wetenschap als de zintuigen benadert. Langs een duinpad staan speakers die continu data verspreiden. “Maar door de voortdurende herhaling is het bijna muziek, of poëzie. Je gebruikt de gegevens, maar met andere doelen en middelen.” Wie die de duincode kraakt, wordt meegenomen naar een bijzonder oord van rust. Piccinini ziet zeker het belang van de kunst in de wetenschap. “Bewustwording bereik je niet alleen door informatie aan te bieden. Mensen begrijpen het niet en vooral: het raakt je niet. Pas wanneer je het beleeft, maakt het indruk. Wij zijn mensen, dus het emotionele en het rationele kun je niet zomaar uit elkaar halen.” Bij kunst en wetenschap is men altijd bezig met nieuwe manieren van onderzoeken, zegt ze. “Het verschil zit voornamelijk in de resultaten. Wetenschappelijke onderzoeken zijn heel strak, maar een kunstenaar heeft veel meer vrijheid om alles eruit te halen wat hij maar wil. Collectief Walden wordt ondersteund door de Waddenacademie, die zich op vele manieren in het festival inzet voor de combinatie kunst en wetenschap. Bijvoorbeeld door de Oerol colleges, dagelijks om 15.30 uur op de Westerkeyn.
De problemen met de feitelijkheid van de data heb je niet.” Jaloers is ze niet, al had ze het leuk gevonden om zelf kunstenaar te worden. “Nu ben ik architect en dat is wel in de buurt.” Juist in de architectuur bestaat volgens haar een open vizier voor de kunsten. “Je hebt natuurlijk mensen die zich meer op het technische richten, maar de echte kunst ligt tussen de kunst en de kunde.”
Wetenschapper zoekt wandelaar “De verschillen tussen kunst en wetenschap zijn echt veel kleiner dan vaak gezegd wordt,” zegt ook bioloog en theatermaker Thijs van Vuure. Hij zit aan zijn lunch in het bos van Hee bij de Expeditievoorstelling van Collectief Walden, bestaande uit een bioloog, een filosoof, een acteur en een dramaturg. “Er zijn veel meer overeenkomsten dan verschillen. De eigenschappen van een goede kunstenaar en een goede wetenschapper lijken op elkaar. Nieuwsgierig, buiten het systeem kijkend, experimenteel en de toevalligheden omarmend.” In de voorstelling Wald mag de bezoeker kiezen om te wandelen met een filosoof of met een bioloog. Beiden houden een introductie voor hun groep over de wortels van bomen. “Wist je dat onder de grond evenveel hout zit als erboven?,” zegt de bioloog. “Heidegger gebruikte wortels als synoniem voor het onzichtbare onder het zichtbare,” zegt de filosoof. Filosoof Hella Godee hoopt met het delen van haar kennis te bewerkstelligen dat mensen langer stilstaan bij dagelijkse dingen. “Een bos wordt voller als je je realiseert wat eronder zit. En dat geldt denk ik voor alles. Als je het beter beschouwt, is het veel rijker.” Daar raakt filosofie ook aan kunst, vindt ze. “Ze beogen hetzelfde: inzicht geven in de kern van iets en zoeken naar een bepaalde vorm van waarheid.”
Intuïtie in de wetenschap Het scheelt dan misschien niet veel, vindt Van Vuure, maar de wetenschap kan nog wel iets leren van de kunsten: “Intuïtie. Toen ik biologie studeerde was daar heel weinig ruimte voor.” Als voorbeeld noemt hij een verhaal over wetenschappers die de echtheid van een beeld onderzochten. Uit de testen bleek dat het echt was, maar ze vertrouwden het niet. Later bleek dat de oplichter een chemisch trucje had uitgehaald. De intuïtie was goed. “Maar intuïtie wordt uit de weg gegaan, omdat het als zwak en onwetenschappelijk wordt beschouwd. Kunstenaars staan daar veel dichterbij.” Het gat dat nu tussen kunst en wetenschap ligt, heeft volgens Van Vuure met specialisatiedrift te maken. “Ik ben neurobioloog. In deze voorstelling praat ik over bomen, maar daar weet een ecoloog veel meer van dan ik. Omdat iedereen zo gespecialiseerd is, wordt men gedwongen om binnen die wereld te blijven.” Godee wijdt het aan “een extreem onderscheid tussen gevoel en ratio. Wetenschappelijke documenten moeten tegenwoordig aan zoveel eisen voldoen, dat iedere vorm van kunst ontbreekt. Wij voelen dat ongemak en maken kunst over wetenschap om de creativiteit en de analyse dichter bij elkaar te brengen.” Met hun voorstellingen staat het collectief zowel op kunst- als wetenschapsfestivals. “Kunstenaars noemen ons wetenschappers, wetenschappers noemen ons kunstenaars,” zegt Van Vuure. “Dat is een fijne positie om vanuit te vertrekken.”
Blijven vragen en willen weten Terug naar het bos met de hartslag. Kunstenares Alexandra Duvekot heeft een doel met haar onderzoek. “Ik wil met meer vragen eindigen dan dat ik begonnen ben, net zoals een wetenschapper.” Ze vindt het nodig om het onbekende te ontdekken. “Mensen zijn bang voor het onbekende. Het mooie van de wetenschap is dat het zo gedurfd is: je kan overal onderzoek naar doen. Het wordt niet afgestraft of begrensd en dat is in kunst ook zo.” Deze nieuwsgierigheid brengt ons verder dan het zekere. “Ik geloof erin dat de ruimte in je hoofd opgerekt wordt door de nieuwsgierigheid die je zelf toelaat.” — Alexandra Duvekot en Jillis Kruk – De hartslag van een bos. Locatie H Tiger West – West Collectief Walden – Wald. Locatie J Duinmeertje Hee – West TU Delft. Locatie X Uitkijkpunt Kaapsduin – Oost Alle Expeditie-voorstellingen zijn t/m 22 juni doorlopend van 11.00 tot 17.00 uur vrij toegankelijk met entreebandje.
Goede boompraat voor bij de koffie Alexandra Duvekot verzamelt waanzinnige wetenschappelijke weetjes over bomen en planten, waarin een hoop poëzie te ontdekken valt. Niet gepeer-reviewed, wel goede gespreksstof. –D e bomen in het Vondelpark in Amsterdam zijn geplant op houten planken, omdat de ondergrond te moerassig was. Daarom zijn de wortels niet naar beneden gegroeid, maar in de breedte. Alle wortels van de bomen overlappen met andere bomen. Poëtisch gezegd: ze omhelzen elkaar. – I n Afrika gaat het verhaal dat bomen communiceren door middel van voor de mens onhoorbare klikken. Als een boom door dieren wordt kaalgevreten, waarschuwt hij zijn omgevingsgenoten, die vervolgens een giftige stof aanmaken. –S pinazie heeft na vervoer last van een jetlag. Dat komt omdat het een dag- en nachtritme heeft. In een donkere koelkast bewaren is dus ook verstorend. “Het bos is geen lieflijk paradijs maar een slagveld,” aldus wetenschapsjournalist Corlijn de Groot. Vandaag om 15:00 komt zij bij De hartslag van een bos vertellen over de genadeloze strijd tussen de organismen. Ze komt zeker ook voorbij in het dagboek dat Alexandra Duvekot vandaag bijhoudt op Oerols Instagram (instagram.com/oerolterschelling).
Bij ecologische schapenboerderij De Zeekraal (Oosterend) krijgen Vrienden van Oerol een tweede bolletje ijs gratis. De Heeren van der Schelling, ook in Oosterend, delen gratis flesjes water uit aan Oerolvienden.
“Wist je dat onder de grond evenveel hout zit als erboven?”
Kom langs en ontdek HEMA TerschellingWest in de Torenstraat
Bij HEMA Terschelling kunt u terecht voor allerlei leuke, handige en lekkere producten. Stap er snel eens binnen: er valt veel te ontdekken.
HEMA Terschelling, Torenstraat 43-45
Buzz Aldrin, waar ben je gebleven? Johan Harstad het komt goed
zo 22 jun 2014 DeWierschuur Oosterend
toneelgroepoostpool.nl
beeldconcept + grafisch ontwerp Esther Noyons | fotografie Annaleen Louwes
regie Joeri Vos vr 13 t/m
Dag 05 dinsdag 17 juni 2014 pagina 15
sense of place meedoen? Mail naar dagkrant@oerol.nl, sms of whatsapp naar 0615244190 of twitter met #Lokroepje
Lokroepjes FIETSPERIKELEN Ha Jan, goed gedaan met je Stalen Ros en je Liebherrtassen. Je bent voor ons de held van de dag! De meiden van Bull Al was ik maar het zadel van jouw fiets, dan zag ik niets maar voelde toch wel iets. Gerrit uit Sneek.
EERSTE KEER
Lieve Mamma Oerol, de Juttersbitter smaakt wel heel bitter zonder jou! Zó blij dat je toch komt! Xo R, E, R, J & R
Evy, welkom op jouw eerste Oerol. Papa en mama waren vorig jaar vaak in de duinen. Nu weten we wat voor moois daar van komt! X Auke en Monique
Lieve Gootje, Mariette en Bouke, het wordt natuurlijk niks met Oerol zonder ons, maar gelukkig heeft t eiland jullie nog. Veel plezier! Kus van K & R
14 jaar geleden droomden we op Oerol of we hier later getrouwd en met kinderen terug zouden komen, dit jaar is het zover: Seppe en Rosa genieten net zoveel als wij van hun 1e Oerol!
CONTACT Best(e) gefrustreerde tegenligger, slaan is niet fijn. Ik was al opzij. Nu moet ik Oerol vieren met een blauwe arm, dat staat niet zo leuk.. En het voelt niet zo prettig. Willen alle elektro-bikers hun snelheid op de fietspaden verhogen. Ik kan hen dan met mijn gewone fiets gemakkelijker inhalen. Hans DANK aan de mensen die mij uit de sloot gevist hebben langs het zandpad bij Hee. Klaas (73).
Durk Jellema! Zag ik jou nou net voorbij flitsen op je fiets? Long time no see! Dinsdag tijd om bij te kletsen op Westerkeyn? Letty 06-16254467
HANDEL Ter overname: 2 kaartjes Being Arthur door Kameroparahuis, 18 juni 13.30 uur. 0620741755
Hoi Marie-Jose, goed idee! Do, dezelfde paddestoel? Geef je nog even een tijd door? Ik neem de kleintjes weer mee. Martin.
OPTIMIST
Stephanie, elke ochtend spit je de lokroepjes door in de hoop dat er eentje voor jou is. Dit is ‘m! Het is fijn met jou op Oerol. X, Pepijn.
Hee Ans, de tent staat al, laat de regenbroek maar thuis, gr. liefs marijtje
Prins met witte pet! Kom je nog een bolletje tiramisu halen bij de IJswinkel?
Mauw en mauwauw zeggen vrrrr tegen papapoes. Knuffels, mamapoes
Ik had gisteren graag gedanst met jou, spontane en charmante jongedame geboren in Harlingen en woonachtig in Amsterdam. Jammer dat we elkaar niet meer getroffen hebben. Denk jij er net zo over, kom dan donderdagavond 7 uur naar café Belgique ;)
Bij deze is het officieel gerectificeerd: Dave is geen nazi maar gewoon een narcist
HUH?
POËZIE Chauffeurshaiku: Oerol Festival / De natuur als theater / Sprakeloos geluk Rood over stuurboord / Blauw in het hoofd / Geel is m’n pilsje / maar ook Groen over bakboord / en Wit in de lucht. Ik keek je aan. Jij mij. Stilte was tussen ons. Building Conversation. Dank aan Lotte! Eb vloed en volle maan / Oerol SleM Strieperkwelder / Wad een Mondriaan Van het Groene Strand naar de Betonning, Oerol laat er geen gras over groeien. Mans, Bettina, Anneke en Richard Haiku voor mijn Lars: Samen op Oerol / Samen voor het tiende jaar / Houden van elkaar. Peturaa
AFWEZIG Lieve van der Peppeltjes, for the first time in 11 year/ You are there and I am here/ So you better enjoy extra deze keer/ Because next time dan ben ik er weer.
Leave pake Tjerk, Jippie! Dit jier binne wy ek op Oerol en op pake syn jierdei, gefeliciflapstaart! Dikke tút fan Jort en Femke
Lieve Kee, wil je met mij verkering hebben? [ ] ja; [ ] nee; [ ] misschien. xoxo Berend
Frits, je gebakken vliestroomeitjes zorgen ook dit jaar weer voor het ultieme Oerolgevoel!
SLUIKRECLAME
VIEZE PRAATJES
Er zijn nog kaarten! Verhalen en muziek over het eiland in een sfeervol theater op het strand bij Midsland aan zee. Van ma-vr om 20 uur: de ultieme Sense of Place?
Uit een tentje: “Wil je me kussen?” “NEE ik blaas wel een condoom op!”
Twee Singer-Songwriters komen op west Terschelling naar je toe om alleen voor jou een paar mooie liedjes te zingen. Over het leven of een echt huisgemaakt liefdeslied. sms naar 06-18826579 wat je inbreng is.
Pleeboy Jan bril loos op Westerkeijn, hoe nu verder? Pleegirl Janne zoekt een pleeman wie maakt haar los? En is het echt waar je kunt het poep alfabet leren dit jaar! Kijk naar de dvd met een luchtje van Oerol’s Pleeteam. :) “Poepen is het nieuwe klaarkomen.” Varia 4
Hé meneer in The Barn, het thema is al 2 jaar niet meer de WIND voert het woord. Stinkerd! :-S Gegroet, de knijperbrigade! Wie wil met mij samen 20 douche muntjes opmaken. Gr Joost
GROET Veeleisende ouder eruit, blije kind weer alle ruimte. Doei overspannenheid & depressie, ik ben weer blij! En waar kan dat beter dan op Oerol?!? Marij-marij-als-een-kind-weerzo-blij Hendrik welkom op het eiland, uiteindelijk... Volgende keer geen overwerk meer aannemen en Oerol vrijhouden! M&M
uitloop
Wapperende kleren Romeo en Julia in een modern jasje: Jort, Leonie en genoten van deze combinatie van klassieke teksten en moderne bespiegelingen. Jort Arendse (12) “Ik vond het grappig, leuk, en mooi gespeeld. Echt wel een aanrader voor andere kinderen. De actrices speelden het verhaal van Romeo en Julia, maar praatten ook over het toneelstuk, dat vond ik grappig. En toen het busje met een stelletje erin op en neer ging moest ik heel hard lachen.”
Hé Ted, waar was je nou gisteren in je Japanse kimono en op je roze slippers om ons koninklijk te verwelkomen? Je koninginnen van de Oerol. Heerrrrlijk Belgisch snoepske van me. Welkom op Oerol! Pannenkoek of pizza?
Leonie Meine Jansen (35) “Het was indrukwekkend, er gebeurde zoveel tegelijk. De afwisseling tussen de oude tekst van Shakespeare en de moderne teksten van de jonge makers vond ik gaaf. Het waren zes sterke vrouwen met lef, dat is ook fijn om naar te kijken.”
Lieve Anne, nu je de wens extra goed kunt gebruiken: langlangláng-zal-ze-leven..! Laurens Saartje Fenna Marit Altijd een beetje eenzaam, samen! SubMarCo, waarom ren je nou zo hard voorbij? De wave is niet te stoppen.. Weer bijna mijn nek verrekt. Groetjes van de drie geiten van veld V
Tjitske Muller (51) “Als moeder van één van de actrices kan ik natuurlijk heel objectief mijn mening geven. Ik vond dat Shakespeare heel fris werd gemaakt. En het decor stemde tot nadenken; de kleerhangers met in de wind wapperende kleren stelden allemaal mensen voor. Hoeveel mensen zouden er omwille van de liefde zijn gestorven?” — Karina Kroft i.s.m. De Amsterdamse Toneelschool & Kleinkunstacademie – Romeo en Julia. Naar Romeo en Julia 17 t/m 21 juni 16.00 en 19.00 uur, 22 juni 12.00 en 16.00 uur, locatie 19 Geitenpark – Midden, €13
Lieve Jantje, het is slecht nestelen op t beton. Oerol is veel glimlachjes ontvangen van voorbijgangers bij het zien van onze lampenkapjes op onze fietsen. Coach on the road, midslandnoord, wat een leuke mannen en inspirerend gesprek. Dank! M. Haaaai lekker mannetje. Ik OE & ROL hier op het eiland al dagen vd zenuwen & plezier. Want ooit is dus NU
oerol dankt!
colofon
Van de volgende partners is steun ontvangen voor specifieke projecten: VSBfonds (verdiepingsprogramma), Leeuwarden 2018 (Wadland, Cafe 2018 Expo), Stichting Doen (vijf 100%Terschelling-Expedities), Fonds Podiumkunsten Internationalisering (Claire Croizé, Compañia Sharon Fridman), Dioraphte (Rooftoptiger), Waddenacademie (Collectief Walden, Oerol-colleges), Het Expeditie-programma ontvangt een bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds op naam van het Van Lange-fonds. Het SNS REAAL Fonds doet een belangrijke programma-brede bijdrage.
Hoofdsponsoren
Subsponsor
Partners in talentontwikkeling
Partner in natuur
FONDS ATELIER
Subsidiënten / Fondsen
Van Lange Fonds Mediapartners
Vrienden van Oerol worden tijdens het festival flink in de watten gelegd. Tientallen Terschellinger ondernemers bieden hen een extraatje aan tijdens het festival. Zo geven Ilma Trip en haar collegamasseurs de eerste tien minuten cadeau (“Gratis klinkt zo Nederlands”) van de heerlijke massages die ze geven in de voortuin van de Walvisvaarder, dagelijks vanaf een uur of 10 tot een uur of 4. Daarna gaan ze dansen, want het moet geen werk worden. Ook Vriend worden? Meld je aan bij de Infobalie op Westerkeyn, of direct bij één van de deelnemende
Samenwerking
Leveranciers FESTINA LENTE COLLECTIVE
Hoofdredactie Joost Broeren Sasja Koetsier Redactie Veerle Corstens Bram van Dijk Leonie Hosselet Marije Sietsma Joelie Stork Pieter-Bas van Wiechen Fotografie Anke Teunissen Nichon Glerum Ruben Hamelink Diewke van den Heuvel Michiel Landeweerd Geert Snoeijer
Webredactie Marijke Noordegraaf Jannemiek Starkenburg Ontwerp Dietwee, Utrecht Opmaak Jan Pieter Ekker Druk Flevodruk Harlingen Oerol Marketing & Communicatie Ria Laanstra Anne van de Wetering Cato Duyvis
T R O T S E
S P O N S O R
2 014
Met trots voor u gebrouwen - Geen 18, geen alcohol