RD 702 by RDNews

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SINCE 1991

TRONG SỐ NÀY

RANG DONG NEWS

www.rangdongatlanta.com

678-360-2840 404-704-6599

TIN ATLANTA

QH NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY

CHUYỆN BÊN NHÀ

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

CHUYỆN MỖI TUẦN

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

THƯ CỦA TIẾN

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

VƯỜN TÂM

PHIẾM

GÓC CỦA PHAN

106

VIẾT TỪ DALLAS

110

TRÒ CHUYỆN VỚI @

Rang Dong News is published on Friday of each week

118

VIẾT TỪ SÀI GÒN

ENGLISH SPEAKING ADVERTISER, please contact

122

NGƯỜI VIẾT RONG

128

TẠP GHI VĂN NGHỆ

147

BƯỚC LÃNG DU

166

THỂ THAO

4643 Buford Hwy. Chamblee, GA 30341 Publisher RANG DONG NEWS

Quản trị/Quảng cáo thương mại EVALINE NGUYỄN evaline.rangdong@gmail.com

404-704-6599 Thư ký văn phòng, Rao vặt ANNA rangdong.rv@gmail.com

678-360-2840 • Toà soạn hoàn toàn không chịu trách nhiệm về nội dung hình ảnh quảng cáo do chính thân chủ cung cấp. • Cần sửa hay thay đổi quảng cáo cần báo trước 15 ngày số báo phát hành kế tiếp. • Toà soạn không chịu trách nhiệm và vẫn thu tiền những quảng cáo sửa đổi trễ hạn theo quy định trên. • Cộng tác viên thường xuyên: Đoàn Dự, Phan, Nguyễn Thơ Sinh, Huy Lâm, Huy Phương, Đoàn Xuân Thu, Lý Anh, Andy Nguyễn, Huy Vũ, Chu Nguyễn, Đỗ Quân, Mai Loan, Tuấn Minh, Tưởng Năng Tiến, BS Nguyễn Ý Đức, Soạn giả Nguyễn Phương, Bùi Bích Hà, Sài gòn cô nương, Hoàng Chính, Nguyễn Mạnh Trinh… Copyrighted by Rang Dong News. All rights reserved Reproduction in whole or in parts without written permission is prohibited.

Ms Evaline Nguyen: 404-704-6599 evaline.rangdong@gmail.com Thư từ, bài vở, chi phiếu xin gởi về:

RANG DONG NEWS 4643 BUFORD HWY. CHAMBLEE, GA 30341

No 702 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX

ACCOUNTING - KẾ TOÁN

1St Choice Tax Services - Quý Nguyễn 99 2K Agency Khai Thuế 23 ABC Travel & Income Tax 31 Ben Khai Thuế, EA 113 Franklin Cuong Khai Thue 35 Hiền Trương, CPA, Khai thuế 141 Hiếu Lê Tax & Accounting 47 Infinity Tax & Accounting Services - Đại Nguyễn 57 Kim Tín Khai Thuế - Chi Nguyễn 37 Lộc Thái CPA, PC &Tax Services 95 Phương Uyên Services 69 TAL TAX 169

ASTROLOGER - BÓI TOÁN

Diệu Huyền Hội Tâm Linh Học Tang Yuan Phong Thủy Thầy Tú - Địa Lý Gia

187 93 187

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ

Attorneys Ethan Phạm & Jenny Nguyễn John Law Firm, P.C. - Hiền Ploeg LS Aleksandra H. Bronsted LS Hoàng Nguyễn LS Marc Ellis LS Trương Minh Cường Luật Sư Về Di Trú - Lành Phan The Salazar Law Firm - Hiệp Nguyễn

203 11 47 33 31 89 162 9

AUTO BODY - GLASS - REPAIR

Auto Service Body Shop - Anh Hùng Bui’s Auto Repair Khiêm Body Shop Lam’s Auto Body Shop Tirestar Good Year

167 161 103 93 127

AUTO SALES - BÁN XE

Auto Gallery (Đặng Vũ) Butler Lexus S-Atlanta - Việt Trịnh Gwinnett Place Honda - Kha Tran World Toyota - Tân Nguyễn

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC

Hoa 3 Cô Norcross Hair Salon Hoàng Nhung Cosmetics Kim Facial Plastic Surgery Kim Phụng Salon & Spa Koean Skin Care Shop - LUXSKIN. Mekong Hair Salon Sleek Look’s

112 85 14 15 215 101 Back Cover 221 6 167 161

CONSTRUCTION/DÉCOR/AC HEATING - XÂY DỰNG/ TRANG TRÍ/LẠNH NÓNG Angee Construction AQ - Construction - Anh Andy Architectural Kiến Trúc-Xây Dựng (Phụng Lê) Atlantic Blinds Shop LLC B & H Construction B&T Appliances Srevice Đinh Bá Máy Lạnh - Air conditioning H&A Máy Lọc Nước - Quang Thanh Hoang Construction HVAC - Di Nguyen KLD - Màn Sáo Magical Construction Design - Nick Trinh Nghĩa Trần Heating & Air

125 179 153 67 45 187 81 179 169 117 143 119 79

Nhân Heat & Air Tám Giặt Thảm Thảm Bán Sỉ - Wholesale Carpet Star Tiến Tuấn Construction Titan Plumping Contractor TNT Construction

DENTIST - NHA SĨ

Nha Si Lê Minh Thiện NS Hà Nguyễn - Norcross Dental NS Nguyễn Hồng Hạnh - Norcross Dental NS Tiffany Thanh Đặng NS Vinh Duong - Atlanta Dental Fitness

73 143 4 167 41 145 217 113 113 83 7

DOCTORS - BÁC SĨ

1ST Chiropractic - BS. Brian Vu 37 Bác Sĩ Châm Cứu- Dong Shin Acupuncture 97 BS Christopher J. Lee 2 BS Nguyễn Khoa Bình 165 BS Nội Soi Ruột Già & Bao Tử 209 BS Paul Nguyễn Huy Đạo 83 Chen Eye Center 53 Dr. J Chiropractic - Jimmy Tran Front Cover Duluth Family Practice - Bác Sĩ Liêm Ngô 27 Georgia Clinic 109 GHS - Dr. Long 4 Gwinnett Urgent Family Care 125 Kim Facial Plastic Surgery Back Cover Morning Chiropractic 61

ELECTRONICS-COMPUTER Hộp Tivi 9999 Phương Uyên Điện Thoại

186 69

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

American Commercial Funding 17 Công Ty Tài Trợ Địa Ốc - Nguyễn Bích Thuỷ 42 Công Ty Tài Trợ Địa Ốc - Nguyễn Đình Anh Phúc 39 First IC Bank - Mortgage 29 Peacock Funding - Cty Cho vay Tiền Back Cover Quontic Bank 16 Sun Funding Solution - David 179

FUNERAL - NHÀ QUÀN

Lee’s Funeral Home & Crematory

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Furniture Mall Online

GIFTS / MUSIC SHOP - QUÀ / NHẠC Kim Thu Gift Shop King Karaoke - Vàng Son Music Koean Skin Care Shop Mai Phương Music & Gifts

HERBALIST - ĐÔNG Y

Acai Berry - Slim Body Acai Berry - Slim Body Alternative Medicine Dầu Nóng Golden Moose Fucoidan - Quà tặng từ đại dương Fucoidan - Quà tặng từ đại dương Fucoidant AHCC Glucosamine - Super Hoa Đà Natural Health

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

199 219 73 220 6 7 117 214 151 222 3 133 5 55 91

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX Phước Nhơn Đường Fortune Super Flex Joint - Trị Đau Khớp Thầy Ba Cầu Bông Tin Vui Cho Đàn Ông

49 211 155 8

INSURANCE - BẢO HIỂM

2K Agency Bảo hiểm Obama 23 Alicia Thúy - Chau’s Insurance 205 All Top Insurance (Andrew Tiến Võ) 105 Allan Insurance Agency - Sương Hồ 129 America Insurance - Belinda Shu Agency 53 Bảo hiểm Nationwide - Thai Chang Agency 209 Bình Nguyễn - Allstate Insurance 113 Châu Phan-Long Bùi Farmers Insurance 38 Farmers Insurance - Lâm T Ngô Front Cover Franklin Cuong Obama Care 35 GEICO - Kim Đào 6 Kim Huỳnh - Farmers Insurance 17 Kim Tĩn Bảo Hiểm - Chi Nguyễn 37 Le Na - TT Dịch Vụ Gia Đình 109 New York Life Insurance - Thu Mellick Back Cover Nhận hỗ trợ việc học kèm lấy License bảo hiểm 51 StateFarm - Jason (Sơn) Huỳnh Front Cover Statefarm Insurance Agency - Kim 41

JEWELLERY - TIỆM VÀNG Đức Hải - Tiệm Vàng

139

LEGAL - PHÁP LÝ

Kim Tín Di Trú - Chi Nguyễn Saigon Immigration Services Xie Law Office Luat Di Tru

37 103 163

MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG Tú Uyên Chuyển Tiền

Front Cover

NAILS / BEAUTY SUPPLY - MÓNG/TÓC/MỸ PHẨM Mỹ Phẩm Nhật - Richita Bihaku

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Anna Pharmacy

PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ Buổi Pháp Thoại Thấy Thích Thiện Xuân Chương Trình Gây Quỹ Từ Thiện LeSean LovMi Eyebrows & LovMi Lash RDN - Thông Báo Ngày Lễ Thời Báo Media Vietnamese Global Missionary

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC

201 13 218 210 27 216 157

American Commercial Funding 17 Atlanta Maxim - Doanh Lê & Cúc Trần 129 Châu Phan Royal Realty Services 38 First IC Bank 29 Ga Certified Home Inspection - Vu Nguyen BackCover HomeMax Realty - Peter Quang Nguyen 12 Kim Trần Lê Realty 213 Lan Phan - Virtual Properties Realty 39 Metro Broker - Lisa Nguyen 71 Mua Bán Nhà Đất - Anh Cao 81 PalmerHouse Properties - Hiếu Nguyễn Front Cover

Peacock Funding Group Spear Realty - Yến Phan Sunrise Realty - David Truong Virtual Properties Realty - Jennifer Ho VNR - Vu Nguyen VSN Realty - Tâm Nguyễn

Back Cover 71 169 131 43 135

RESTAURANT-CAFE

Atl Phở Vietnamese Noodle Soup & Grill Canton House - Restaurant Chè Vạn Lợi Happy Valley Dim Sum & Asian Cuisine Nam Phương Nhà Hàng Thanh Thanh Pho Saigon Authentic Vietnamese Cuisine Viễn Hương Restaurant

SCHOOLS - DẠY HỌC/DẠY NGHỀ Trường Thẩm Mỹ Thúy Ái Trường Việt Ngữ Ánh Ban Mai Võ Đường Quang Trung

SERVICES - DỊCH VỤ

A Family Home Care Group LLC - Van To Ban Nhạc TIến Dũng Châu Phan Royal Service Chữa Bệnh Từ Thiện - ĐĐ . Thích Minh Đạt Công Ty Cội Nguồn - Home Care Dịch Vụ Cà Thẻ CC Đài Radio Việt Sống Farmer Insurance - Chi Nguyen Le Na - TT Dịch Vụ Gia Đình ONFIRE Mertchant Services-Cà Thẻ CC Phương Uyên Điện Thoại Tám Giặt Thảm Thảm Bán Sỉ - Wholesale Carpet Star U.S.V.N - Benny Le Viễn Đông Cargo

SIGNS - BẢNG HIỆU

Hello Sign (Dũng Hoàng) StarSign - Wholesale & Retail

SUPERMARKET - SIÊU THỊ

HONG KONG SUPERMARKET Metrochef - Siêu Thị Trinh Grocery & Video

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP

KOI Plastic - Công ty sản xuất, thiết kế đồ nhựa Nurture Growth Bio - Phân Bón Vi Sinh Thảm Bán Sỉ - Wholesale Carpet Star

TRAVEL - DU LỊCH

Phương Uyên Travel Saigon Travel

WEDDING SERVICES - D.V. CƯỚI HỎI Ann’s Flowers & Gifts, Bánh Cưới Chính Trần Bánh Cưới

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

97 107 59 115 25 63 71 123 16 111 59 131 41 38 143 31 9 212 37 109 Back Cover 69 143 4 97 187 67 45 208 75 63 159 223 4 69 103 121 131

TIN CỘNG ĐỒNG

Thông Báo

RD News sẽ giúp đưa những thông tin sinh hoạt phi lợi nhuận (Non Proﬁts) đến cộng đồng người Việt như: Tổ chức cộng đồng, hội đoàn đồng hương, tổ chức tôn giáo, sinh hoạt giới trẻ.....Hoàn Toàn Miễn Phí. Giới hạn thời gian để Rạng Đông có điều kiện giúp những hội đoàn khác. Rạng Đông giữ quyền quyết định tiếp tục đăng hoặc ngưng đăng

Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng - Nội dung tin Cộng đồng xin viết ngắn, gọn, rõ ràng: Tên Hội đoàn, Tổ chức, địa điểm, thời gian và người liên lạc. (không nhận đăng danh sách). Bản tin xin viết bằng các font chữ tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: tincongdong.rd@gmail.com, ghi đề mục “Tin Cộng Đồng” *Công Ty Tal Tax - Tư Vấn Thuế - Miễn Phí Địa điểm: 300 Merchants Drive Ste 303, Norcross GA 30093 Thời gian: Chúng tôi MIỄN PHÍ khai thuế cho Hội từ thiện, Tổ chức tín ngưỡng, Cô bác cao niên & sẵn sàng giải đáp thắc mắc khi quý vị nhận được thư từ IRS. Liên lạc: Ann Le, E.A – Phone : 470-499-4747 *Hội Tâm Linh Học Atlanta Địa điểm: 593 Parliament S. Marietta Ga 30066 Thời gian:Mở cửa mỗi chủ nhật từ 10:00am -05:00pm. Chuyên giải tỏa các vấn nạn, trị bệnh nan y và phát triển khả năng huyền bí. Mọi giúp đở đều miễn phí. Liên lạc: (770) 428-3752; (678) 472-3877 *Hội Thánh Truyền giáo Baptist Tân Ước Việt Nam Địa điểm: 5370 Ahs Street, Forestpark, GA, 30297 Thời gian: Học đàn Piano miễn phí từ 9:00 am đến 10:00 am- Học TCN và Thờ phượng Chúa: 10:00 am đến 11:30 am. Liên lạc: Mục sư Abraham Kiểm Huỳnh (404) 396-4159, (678) 497-7648 * Trung Tâm Sinh Hoạt Cộng đồng Á châu vùng Nam Atlanta Có phục vụ trà và cà phê buổi sáng, các dịch vụ sức khoẻ, An sinh Xã hội. Ưu tiên cho quý vị Cao niên và thành viên của Trung tâm. Địa điểm: 4917 Jonesboro Rd, Forest Park, GA 30297 Thời gian: Mở cửa 6 ngày trong tuần từ thứ hai

đến thứ bảy từ 9: 00 am đến 5:00 pm- Chủ nhật nghỉ Liên lạc: Phong Dương (404) 379 9818, Nhung Đặng (678) 823-5272 * Hội Thánh Tin Lành Báp-tít Rex Địa điểm: 6188 Hwy 42 Rex GA 30237 Thời gian: Thờ Phượng mỗi Chúa Nhật 3:00 - 4:30 pm. Học Kinh thánh: 2:30 – 3:00 pm Liên lạc: Mục sư Phạm Hiếu Đức (404) 452-5130, Mục sư Thái Hữu Hiền (678) 490-3695 * Hội thánh Báp-tít Cộng đồng Địa điểm: 151 Arcado Road, SW Liburn, GA 30047 Thời gian: Giờ thờ Phượng: Từ 9:30 am - 10:45 am ngày Chúa Nhật Liên lạc: (678) 756-3705 * Hội Thánh Tin Lành Việt Nam Địa điểm: 1525 Indian Trail Rd. Norcross, GA 30093-2614 Thời gian: Thờ phượng từ 9: 00 am đến 11:00 am Liên lạc: Mục sư Hoàng Linh (404) 409 2568 * Chữa Bệnh Từ Thiện Địa điểm: 4767 Puckett St, Forest Park, GA 30297. Liên lạc: Đại đức Thích Minh Đạt (832) 213-8619 * Hội Tình Thương Cựu Chiến Binh Quân Lực & Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Hoà trân trọng Kính mời Quý Chiến hữu đến HỘI TÌNH THƯƠNG Để Họp mặt mỗi ngày Địa điểm : 5412 Jonesboro Rd Lake City, GA 30260. Thời gian : 10:30am - 1:30pm mỗi ngày. Uống Cà Phê - Đọc Báo - Đánh cờ tướng, Hàn huyên tâm sự vui buồn , Giúp Đỡ nhau trong những Năm Tháng cuối đời - Ngày Thứ năm mỗi Tuần có Ca nhạc tại câu lạc bộ sống vui. Đại diện: Nguyễn Hoàng Thăng SQBĐQ Khóa 9 Thủ Đức (404) 642 -5758 * Trung tâm Cao niên Atlanta Địa điểm: 5675 Jimmy Carter Room 665 (Bên trong Global Mall, gần chợ Hong Kong) Thời gian: Sinh hoạt vào ngày thứ ba và thứ sáu từ 9:00 am-2:00 pm. Liên lạc: (470) 338-2409 * Câu Lạc Bộ Sống Vui Ca Nhạc Hát Cho Nhau Nghe Địa điểm: 5412 Jonesboro Rd. Lake City GA 30260 Thời gian: 10:30am - 1:30pm Liên lạc: (404) 642 -5758 - NGUYỄN HOÀNG THĂNG,Trân trọng thân ái kính mời.

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

TSA áp dụng kỹ thuật dò xét hành lý nhanh hơn tại phi cảng quốc tế ở Atlanta

Cơ quan đặc trách kiểm tra an toàn hàng không của Hoa Kỳ (TSA) đã vừa cho áp dụng những kỹ thuật tân tiến nhất trong việc dò xét hành lý của khách hàng khi đi qua cửa khẩu kiểm tra tại phi cảng quốc tế. Với những máy điện toán chụp hình cắt lớp (CT) dùng kỹ thuật chụp 3 chiều (3D) để chụp hình khám xét hành lý xách tay khi lên phi cơ, giờ đây hành khách có thể đẩy toàn bộ kiện hành lý vào trong máy kiểm tra

mà không cần phải lấy ra ngoài những máy điện toán laptop, iPads hay những bao nhựa đựng các chất lỏng để đặt riêng trong thùng nhựa như trước đây. Ngoài ra, tại những làn kiểm soát được gọi là thông minh mới được thiết lập, hành khách cũng sẽ thấy một chiếc nút bật sáng để cho biết sẵn sàng nhận hành lý được chất lên quầy vận chuyển, để từ đó nó sẽ được chuyển đi bằng một hệ thống tự động theo thứ tự. Điều này sẽ giúp cho hành khách bớt bận tâm chuyện tranh giành tìm chỗ trống để đẩy hành lý của mình vào đường chuyền dẫn vào máy chụp hình kiểm tra. Những kỹ thuật và máy móc tân tiến này được tài trợ bởi Delta Air Lines là hãng hàng không lớn nhất tại phi trường Hartsﬁeld-Jackson ở Atlanta, nhằm giảm bớt thời gian và sự bực dọc của khách hàng khi phải bước qua trạm kiểm soát an ninh và hành lý.

Thoạt đầu, phi trường này không nằm trong danh sách các nơi được áp dụng kỹ thuật mới trong đợt đầu. Tuy nhiên sau khi Atlanta tổ chức trận đấu vô địch Super Bowl vào đầu năm nay với con số kỷ lục hành khách đổ xô về và di chuyển qua phi trường này, cơ quan TSA đã quyết định thiết lập các máy chụp hình CT scan kiểm tra đời mới này tại Atlanta. Hiện nay, Atlanta nằm trong số hơn 15 nơi trên toàn quốc có phi trường được trang bị các hệ thống kỹ thuật mới này như Baltimore, Boston, Chicago, Cincinnati, Detroit, Houston Hobby, Indianapolis, Los Angeles, New York JFK, Oakland, Phoenix, St. Louis, Tampa và Washington DC (Reagan & Dulles). Tuy nhiên tại Atlanta, hệ thống máy kiểm tra tân tiến này chỉ mới được áp dụng tại phi cảng dành cho các đường bay quốc tế mà thôi. 

Giáo sư gốc Hoa bị chỉ trích vì chê trách di dân lậu Ông Fang Zhou là di dân gốc Hoa hiện làm giáo sư thỉnh giảng về lịch sử tại trường Đại học Gwinnett. Ông là người theo đảng Cộng Hoà và ủng hộ tích cực cho bà dân biểu liên bang Karen Handel và ứng cử viên thống đốc Brian Kemp trong kỳ bầu cử vào cuối năm ngoái. Bà Handel thảm bại nhưng ông Kemp đắc cử để trở thành tân thống đốc. Trong những cuộc trao đổi trên các mạng thông tin xã hội, ông Zhou thường dùng những từ ngữ có tính miệt thị những người di dân lậu. Ông khoe khoang rằng ông không cần phải giữ thái độ lịch sự để nói thẳng sự thật trong các lớp học của ông rằng thành phần di dân lậu là một tốn kém lớn cho nền kinh tế quốc gia, cũng

như khối di dân lậu có tỉ lệ tội phạm rất cao. Ông nói rằng đa số các sinh viên đều trở nên chống di dân lậu sau khi tham dự các lớp học của ông. Nhưng nữ dân biểu tiểu bang Bee Nguyễn lại không đồng ý với những nhận định này. Trả lời với phóng viên tờ nhật báo AJC, vị nữ dân biểu gốc Việt này nói rằng ông Zhou đã phát tán những từ ngữ gây khích động, và ủng hộ những lối “tường thuật sai trái” về di dân lậu, chẳng hạn như khi cáo buộc rằng họ gây ra tội phạm nhiều hơn. Bà nói rằng những huyền thoại sai trái này đã bị đánh đổ nhiều lần, và bà lo ngại trước việc ông Zhou tiếp tục giảng dạy những điều sai trái đó trong lớp học. Vào năm 2017, bà Bee Nguyễn thuộc đảng Dân Chủ đã trở thành phụ

Ông Fang Zhou

nữ gốc Việt đầu tiên đắc cử vào Hạ Viện Georgia. Vị nữ dân biểu này cho rằng những lời nhận xét của ông giáo sư Zhou quả thật gây rối loạn khó chịu vì trường đại học này có nhiều thành phần sinh viên thuộc đủ sắc tộc đa dạng. Gần 70% sinh viên của Đại học Gwinnett là những người gốc Mỹ đen, hay gốc Á châu hoặc Mễ (Hispanic). 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

Cư dân tại các khu chúng cư phải trả thêm $120 lệ phí hốt rác loại ‘lớn’ Hội đồng thành phố Atlanta trong ngày thứ Hai vừa qua đã thông qua kế hoạch mới quy định những ai cư ngụ tại các khu chúng cư tư nhân từ nay sẽ phải đóng số tiền $120 hàng năm để trả cho lệ phí thu hốt rác loại lớn (tủ giường, máy móc cồng kềnh) và một số những dịch vụ linh tinh khác như bảo trì và quét dọn đường phố. Hồi tháng 11 năm ngoái, hội đồng thị chính đã thông qua bảng lệ phí mới về dịch vụ hốt rác cho tư gia và cơ sở thương mại. Theo đó, mỗi tư gia sẽ phải trả lệ phí hàng năm là $454 cho dịch vụ thu rác mỗi tuần, kể cả rác tái chế (recycling) và 12 lần thu rác lớn trong năm. Riêng đối với cư dân tại các khu condo và townhouse, lệ phí mới sẽ là $400 mỗi năm cho những dịch vụ này khiến nhiều cư dân than phiền và chỉ trích rằng họ phải đóng hai lần lệ phí

vì các khu condo này đều phải thuê mướn các hãng tư nhân chuyên lo thu rác hàng tuần. Trước đây, họ chỉ phải trả thêm $9 mỗi năm cho lệ phí quét dọn đường phố. Sau những lời than phiền đó, bảng lệ phí mới đã được điều chỉnh để giảm xuống còn có $200. Tuy lệ phí mới này khiến cho nhiều cư dân bực mình và chỉ trích nhưng theo lời của nghị viên J.P. Matzigkeith, chủ tịch uỷ ban đặc trách dịch vụ công cộng, chương trình thu hốt rác trong thành phố Atlanta đã bị thâm thủng ngân sách do bởi lệ phí thu hốt rác đã không hề tăng giá trong suốt 15 năm qua. Cũng trong phiên họp ngày thứ Hai vừa qua, hội đồng thành phố đã thông qua một quyết nghị mới để cho Sở đặc trách dịch vụ công cộng nghiên cứu về mức thu phí để từ đó có thể

thay đổi cho thích hợp. Nhưng theo lời của nghị viên Matzigkeith, ngay cả lệ phí mới được áp dụng lần này cũng không đủ trang trải cho chi phí thu hốt rác cho toàn thành phố. 

Thành phố đề nghị đóng cửa nhà tù Atlanta Các nghị viên trong Hội đồng thành phố Atlanta đã biểu quyết với đa số 11/1 để thông qua một quyết nghị thành lập một lực lượng đặc nhiệm nhằm đề ra những phương cách sử dụng cho hữu hiệu hơn nhà tù của Atlanta và chấm dứt vai trò của nó như là một trại tạm giam. Cơ quan này được đặt tại địa chỉ 254 đường Peachtree và được dùng để giam giữ những người vi phạm các quy luật của thành phố hoặc là những lỗi nhẹ về vi phạm giao thông. Thành phố Atlanta đã điều hành một trại tạm giam từ thập niên 1950. Đến năm 1995, toà thị chính Atlanta đã cho khánh thành trại tạm giam ở địa chỉ hiện nay với kinh phí vào khoảng 56 triệu Mỹ-kim, bao gồm khoảng 1,300 giường cho tù nhân. Tuy nhiên trong

thời gian gần đây, nhà tù Atlanta chỉ giam giữ trung bình mỗi ngày khoảng 70 tù nhân. Trong khi đó, nhà tù của tỉnh hạt Fulton County bao gồm luôn thành phố Atlanta có diện tích và cơ sở rộng lớn hơn, bao gồm khoảng 3,048 giường ngủ và giam giữ khoảng 2,960 tù nhân. Lực lượng đặc nhiệm này sẽ bao gồm ít nhất là 25 người, đại diện cho nhiều thành phần từ các nghị viên đến các giám đốc của các sở cũng như cư dân trong thành phố. Nhiệm vụ của nó là thu thập ý kiến trong cộng đồng và sau đó đề nghị một số những thay đổi trong cách sử dụng cơ sở này lên văn phòng của bà thị trưởng Keisha Lance Bottoms. Thời hạn hoạt động của lực lượng

đặc nhiệm này được ấn định trong một năm. Trong thời gian qua, Thị trưởng Bottoms cũng đã áp dụng nhiều chính sách cải tổ hệ thống công lý hình sự, trong đó có việc loại bỏ chính sách đóng tiền mặt thế chân để được tại ngoại hậu tra đối với những người phạm các tội hình sự nhẹ khi những người này không có đủ tiền để đóng nên phải nằm lại trong nhà tù. Vào tháng 6 năm ngoái, Thị trưởng Bottoms cũng đã ký một sắc lệnh ngăn cấm nhà tù Atlanta không được nhận thêm các tù nhân mới được đưa đến từ Tổng Nha Di Trú. Bà Bottoms nói rằng sắc lệnh này là nhằm đáp ứng trước chính sách của TT Trump về di dân có thể tách rời các em nhỏ khỏi vòng tay của bố mẹ. 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HOA KỲ

Hoa Kỳ tăng nhập cảng từ VN Theo số liệu về ngoại thương do Cục Khảo sát Dân số Hoa Kỳ công bố hôm thứ Năm tuần qua, Việt Nam là một trong những nước đang được hưởng lợi lớn từ chiến tranh mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Hàng nhập sang Mỹ từ Việt Nam tăng 38 phần trăm trong bốn tháng đầu năm 2019 so với cùng thời gian năm ngoái. Hàng nhập cảng cũng tăng 22 phần trăm từ Đài Loan, 17 phần trăm từ Đại Hàn và 13 phần trăm từ Bangladesh. Mỹ đang nhập cảng của Trung Quốc ít đi khoảng 12 phần trăm, một sự thay đổi diễn ra sau một năm đàm phán thương mại không đi đến hồi kết. Chính phủ Hoa Kỳ áp đặt thuế quan lên hàng hóa nhập cảng từ Trung Quốc nhằm tạo ra một mối quan hệ thương mại công bằng hơn sau nhiều năm việc làm và công nghệ đổ sang quốc gia Châu Á này. Tổng thống Trump đã nhiều lần tuyên bố rằng thuế quan sẽ thúc đẩy

đưa hoạt động sản xuất trở lại Mỹ, một lời hứa cốt lõi trong chiến dịch tranh cử của ông. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận rằng các cuộc chiến tranh thương mại của ông đang khiến nhiều công ty dời đi nơi khác - gây tổn thất cho Trung Quốc nhưng cũng chẳng làm lợi gì nhiều cho người tiêu dùng Mỹ.

Matt Priest, chủ tịch và CEO của tổ chức Các Nhà Phân phối và Bán lẻ Giày dép Hoa Kỳ (FDRA) được CNN dẫn lời nói rằng các công ty sản xuất giày trước tiên sẽ tìm cách chuyển hoạt động sản xuất sang Việt Nam, nơi mà ngành sản xuất giày đã tồn tại và cũng dễ chuyển vật liệu từ Trung Quốc qua biên giới. 

Tránh được cuộc chiến thuế quan với Mexico Hoa Kỳ và Mexico đạt một thỏa thuận vào ngày thứ Sáu tuần qua để tránh một cuộc chiến thuế quan, với việc Mexico đồng ý mở rộng nhanh chóng một chương trình bảo hộ tỵ nạn gây tranh cãi và triển khai lực lượng an ninh để ngăn chặn dòng di dân Trung Mỹ bất hợp pháp. Tổng thống Trump trước đó đã dọa sẽ áp thuế nhập cảng 5 phần trăm đối với tất cả hàng hóa Mexico bắt đầu vào ngày thứ Hai nếu Mexico không cam kết làm nhiều hơn nữa để thắt chặt biên giới. Trong một tuyên bố chung sau ba ngày hội đàm tại Washington, cả hai

nước cho biết Mexico đã đồng ý mở rộng ngay lập tức dọc theo toàn bộ biên giới một chương trình gửi di dân đang xin bảo hộ tị nạn tại Mỹ về Mexico trong khi họ chờ thẩm xét hồ sơ. Ông Trump nói Mexico đã đồng ý thực hiện các biện pháp mạnh để “giảm bớt, hoặc loại bỏ” tình trạng nhập cư bất hợp pháp từ Mexico. Tuy nhiên, thỏa thuận này không đáp ứng một yêu cầu chính yếu của Mỹ rằng Mexico chấp nhận định danh là “nước thứ ba an toàn” mà có thể buộc họ phải nhận vĩnh viễn hầu hết những người Trung Mỹ xin bảo hộ tị nạn. “Các Thuế quan dự kiến ban hành

bởi Mỹ vào ngày thứ Hai, nhắm vào Mexico, giờ được đình chỉ vô thời hạn,” ông Trump nói trong một dòng tweet đăng vào tối thứ Sáu. Bực tức vì số lượng di dân tăng vọt hồi gần đây gây quá tải các nguồn lực của Mỹ ở biên giới phía nam, ông Trump đã đưa ra đe dọa về thuế quan để gây áp lực buộc Mexico phải nhượng bộ. Ông đã ban hành những biện pháp cứng rắn để giảm nhập cư bất hợp pháp, vốn là một nền tảng của nhiệm quyền tổng thống của ông, và có phần chắc đây sẽ là vấn đề chính khi ông tái tranh cử vào năm sau. 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HOA KỲ

Nữ tư lệnh đầu tiên của lục quân

Laura Yeager

Theo ABC News, nữ Chuẩn tướng Laura Yeager sẽ nhận quyền chỉ huy Sư Đoàn Bộ Binh số 40 của Vệ Binh Quốc Gia California, trong một buổi lễ tổ chức tại Los Amitos, California, hôm 29 Tháng Sáu tới đây, theo một thông cáo của Vệ Binh Quốc Gia California. Chuẩn tướng Yeager, nữ tư lệnh đầu tiên của một sư đoàn bộ bình Hoa Kỳ, sẽ thay thế thiếu tướng Mark Malanka, trong việc chỉ huy trên 10 ngàn binh sĩ của sư đoàn này. Chuẩn Tướng Yeager gia nhập Lục Quân Mỹ năm 1986 với chức vụ thiếu úy, sau khi tốt nghiệp chương trình huấn luyện sĩ quan trừ bị ở đại học California State University, Long Beach. Ba năm sau đó, bà Yeager hoàn tất chương trình học lái trực

thăng và trở thành phi công trực thăng tản thương UH-60 Black Hawk. Năm 2011, bà được đưa ra chiến trường Iraq, với chức vụ chỉ huy phó Lữ Đoàn Không Lực Chiến Đấu của Sư Đoàn số 40 California và sau đó trở thành chỉ huy trưởng lữ đoàn nay, trước khi nhận chức vụ hiện nay là tư lệnh Lực Lượng Hỗn Hợp Bắc (Joint Task Force North) ở căn cứ Fort Bliss, Texas. Bà được thăng chức chuẩn tướng năm 2016. Sư Đoàn số 40 được thành lập năm 1917 và từng tham chiến trong Đệ Nhất Thế Chiến, Đệ Nhị Thế Chiến, cuộc chiến Triều Tiên, Kosovo, Afghanistan, Iraq và các nơi khác trên thế giới. 

Cần trục rơi, xé toạc một cao ốc Trong lúc gió lớn, mưa dữ dội trên khắp phía bắc bang Texas, Mỹ, một khu phức hợp ở thành phố Dallas đã bị đổ nát nghiêm trọng sau khi bị cần trục rơi xuống. Theo AP, sự việc xảy ra vào chiều ngày 9/6 tại thành phố Dallas, khi trời giông bão. Vụ tai nạn làm một phụ nữ thiệt và 6 người khác bị thương, trong đó 2 người đang trong tình trạng nguy kịch và 3 người thương nặng. Một đoạn video do người dân ghi lại cho thấy cần trục bị gió thổi rơi xuống khu nhà phức hợp Elan City Lights, theo KTVT-TV. Isaiah Allen, người sinh sống trong khu nhà, mô tả khoảnh khắc vụ việc diễn ra như sấm sét đánh trúng tòa nhà. Allen cho biết anh đã chứng kiến một người phụ nữ đầy máu me bị mắc kẹt trong căn hộ của bà ở tầng 2. Các đoạn video ghi lại tình hình cho thấy các chiếc xe hơi nằm đè

ngổn ngang lên nhau trong gara. Nhiều tầng của khu vực đỗ xe đã bị đổ vỡ tan tành. Cơ quan khí tượng rước đó đã cảnh báo mưa bão lớn, gió giật

mạnh, cũng như nguy cơ lũ lụt tại khu vực này. Cơn giông bão cũng làm ảnh hưởng tới sân bay Dallas Love Field, buộc một số chuyến bay phải tạm hoãn. 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Án mạng tại tiệm nail

Hình ảnh nghi phạm cướp của giết người tại Phoenix

Cảnh sát TP.Phoenix, bang Arizona hôm 8/6 công bố đoạn phim có hình ảnh nghi phạm bắn chết một người gốc Việt hồi giữa tuần. Vụ nổ súng xảy ra tại tiệm Idols Nail and Spa, theo Đài Fox 10. Khi chủ tiệm Dung Tang (45 tuổi) và vợ đang chuẩn bị mở cửa tiệm thì hung thủ xông vào, bắn ông Tang và lấy một cái ví rồi bỏ chạy. Nhân chứng Aldo Martinez kể người vợ đã chạy đến nhờ ông ngăn

chặn kẻ cướp nhưng ông không thể tiếp cận vì hắn chĩa súng đe dọa. “Hắn ta cười suốt khi bỏ chạy”, ông Martinez nói. Sau một hồi rượt đuổi không thành, ông Martinez quay lại và giúp cứu chữa nạn nhân. “Nhìn thấy người khác cố gắng cứu sống người thân yêu của họ là điều tồi tệ nhất tôi từng trải qua.

Bà ấy thử mọi cách còn tôi thì giúp ấn chặt vết thương”, ông Martinez nói. Ông Tang qua đời tại bệnh viện do vết thương quá nặng. Theo mô tả của cảnh sát, nghi phạm là người da màu, khoảng 20 - 30 tuổi, cao khoảng 1 m 8, mặc áo thun trắng, quần dài sậm màu. 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI

Hơn 1 triệu người Hong Kong biểu tình chống dự luật dẫn độ

Cuộc biểu tình ôn hòa khổng lồ ở Hong Kong, để phản đối dự luật gây tranh cãi về việc dẫn độ tội phạm sang Trung Quốc xét xử, hôm 9/6 đã biến thành bạo lực vào rạng sáng 10/6 khi cảnh sát tới giải tán những nhóm biểu tình nhỏ vì thời gian cho phép biểu tình đã hết hiệu lực. Tuy nhiên, những nhóm này thề sẽ ở qua đêm bên ngoài trụ sở cơ quan lập pháp. Hàng trăm người biểu tình, trong đó nhiều người mang khẩu

trang, lao về phía cảnh sát nhằm phá vỡ rào chắn kim loại để xông vào trụ sở Hội đồng Lập pháp Hong Kong. Người biểu tình ném chai về phía các rào chắn, sau đó chiếm rào và dùng chúng để tấn công cảnh sát. Trong sự hỗn loạn, cảnh sát phản ứng bằng dùi cui và bình xịt hơi cay. Một số người biểu tình bị quật ngã xuống đường và bị đưa đi. Một đoạn video tại hiện trường cho thấy ít nhất một cảnh sát bị chảy máu trên mặt

trong lúc được các đồng nghiệp đưa đến nơi an toàn. Một người biểu tình cũng bị chảy máu trên mặt. Hỗn loạn kéo dài khoảng 30 phút. Cảnh sát chống bạo động sau đó đã kiểm soát phần lớn hoặc giải tán người biểu tình ở Hội đồng Lập pháp lúc quá nửa đêm. Cảnh sát đẩy lùi đám đông và phân tán họ theo những hướng khác nhau. Các lãnh đạo ở Hong Kong đang thúc đẩy dự luật thông qua cơ quan lập pháp cho phép dẫn độ tội phạm bị truy nã đến bất kỳ khu vực tài phán nào mà đặc khu chưa có hiệp ước dẫn độ, bao gồm Trung Quốc đại lục. Tuy nhiên, nguy cơ bị dẫn độ về Trung Quốc khiến nhiều người Hong Kong lo ngại bởi họ nghi ngờ về tính công bằng và minh bạch của hệ thống tòa án Trung Quốc. Đặc khu trưởng Hồng Kông Lâm Trịnh Nguyệt Nga ngày 10/6 tuyên bố sẽ không bãi bỏ hay sửa đổi dự luật dẫn độ bất chấp cuộc đại biểu tình. 

Venezuela đóng cửa ba lãnh sự quán tại Canada Lên án chính quyền Canada có thái độ “thù nghịch, Venezuela thông báo sẽ đóng cửa các toà lãnh sự ở Vancover, Toronto và Montreal để trả đũa, và chỉ duy trì tòa đại sứ ở thủ đô Ottawa. Thông cáo bộ Ngoại Giao Venezuela hôm 09/06 cho là quyết định của Canada tạm đóng cửa sứ quán tại Caracas là một hành động chính trị chứ không phải vì lý do hành chính. Cách nay một tuần, Ottawa thông báo tạm đóng cửa sứ quán ở Venezuela vì chính quyền Maduro từ chối nhận ủy nhiệm thư của các nhà ngoại giao Canada có lập trường chỉ trích chính phủ Venezuela.

Canada, Mỹ và một số nước khác công nhận thủ lĩnh đối lập Juan Guaido sau khi ông này tự phong là “tổng thống lâm thời” hồi tháng 1. Cùng ngày, theo Reuters, hàng ngàn người Venezuela đã đổ xô đến biên giới để tìm đường sang Colombia sau khi Tổng thống Maduro ra lệnh mở cửa trở lại một phần biên giới với nước láng giềng. Trước đó, chính phủ quyết định đóng cửa biên giới với nhiều nước và từ chối nhận hàng viện trợ quốc tế với cáo buộc Mỹ lợi dụng vấn đề nhân đạo để can thiệp quân sự. Số liệu từ các cơ quan cứu trợ của Liên Hiệp Quốc cho biết đã có

khoảng 4 triệu người Venezuela đã rời bỏ đất nước vì tình hình khủng hoảng kéo dài. Cơ quan cứu trợ người tỵ nạn của LHQ (UNHCR) và Tổ chức Di dân quốc tế (IMO) nhậ n định: “Tốc độ di dân khỏi Venezuela đã rất đáng lo ngại”. 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI

Iran muốn châu Âu bình thường hóa quan hệ

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif

Theo Reuters, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif yêu cầu các nước châu Âu bình thường hóa quan hệ thương mại với nước này, vốn đang gánh chịu hàng loạt cấm vận của Mỹ. “Các quốc gia châu Âu và những

bên ký kết thỏa thuận hạt nhân năm 2015 (JCPOA) nên bình thường hóa quan hệ thương mại với Iran. Nếu không chúng tôi sẽ chấm dứt thực hiện cam kết và có biện pháp đáp trả phù hợp”, AFP dẫn lời ông Zarif. JCPOA là thỏa thuận hạt nhân ký

giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh và Đức) hồi năm 2015. Đến năm 2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi JCPOA, với lý do thỏa thuận không bao gồm chương trình hỏa tiễn đạn đạo và vai trò của Iran trong các xung đột ở Trung Đông, đồng thời tái áp đặt hàng loạt biện pháp cấm vận. Tuy nhiên, các quốc gia châu Âu vẫn cố bảo vệ thỏa thuận, khẳng định đây là cách tốt nhất để hạn chế Iran làm giàu uranium đến cấp độ vũ khí. Hồi tháng 5.2019, Iran dọa sẽ tái khởi động làm giàu uranium vượt mức cho phép theo thỏa thuận nếu châu Âu không giúp ứng phó cấm vận của Mỹ. Theo dự kiến, trong tuần này Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Ngoại trưởng Đức Heiko Maas đều sẽ thăm Iran để thảo luận những giải pháp giảm căng thẳng. 

TIN VẮN Kazakhstan: Hàng trăm nhà đối lập bị bắt. Trong ngày bầu tổng thống hôm 10/6, sau 30 năm Noursultan Nazerbaiev cầm quyền liên tục, hàng trăm nhà đối lập xuống đường phản đối bầu cử dàn dựng đã bị cảnh sát bắt giam. Kassym-Jomart Tokaïev, một người trung thành với nhà độc tài Kazakhstan chắc chắn đắc cử. Quyền tổng thống Moldavia giải tán Quốc Hội. Ngày 09/06, quyền tổng thống Pavel Filip thông báo cho tổ chức bầu cử trước thời hạn. Ông Filip hiện đang là thủ tướng, nhưng đã được chỉ định giữ luôn chức vụ tổng thống sau khi tổng thống Moldavia là Igor Dodon, người có lập trường thân Nga, bị đình chỉ chức

vụ. Cử tri Moldavia được kêu gọi bầu lại Quốc Hội vào ngày 06/09/2019. Sudan mở chiến dịch bất phục tùng dân sự. Lãnh đạo các phong trào đối lập Sudan (SPA) kêu gọi người dân xuống đường khởi động chiến dịch bất phục tùng dân sự kể từ ngày 09/06/2019 cho đến khi tổ chức bầu cử sau khi tổng thống Omar el Béchir đã bị truất phế từ hôm 11/04. Đảng cánh hữu truyền thống tại Pháp mất thêm nhiều nghị viên. 72 thị trưởng và nghị viên Pháp ngày 09/06/20419 thông báo từ bỏ đảng Những Người Cộng Hòa để đứng về phía tổng thống Emmanuel Macron. Đây là dấu hiệu mới cho thấy đảng cánh hữu truyền thống này của Pháp

đang lâm vào một cuộc khủng hoảng vô tiền khoáng hậu. Bạo lực đảng phái ở Ấn Độ, ít nhất 4 người chết. Hôm 9/6 có ít nhất 4 người chết và nhiều người bị thương trong vụ đọ súng giữa những người ủng hộ đảng cầm quyền BJP và đảng đối lập Trinamool ở TP.Sandeshkhali, bang Tây Bengal. 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIỆT NAM

Tôm VN có thể bị Hoa Kỳ điều tra về cáo buộc trốn thuế Công ty Minh Phú của Việt Nam có thể sẽ bị Mỹ điều tra về cáo buộc trốn thuế chống bán phá giá. Báo chí trong nước trích lời của dân biểu tiểu bang Illinois Darin LaHood cho biết ông đã nhận được đơn tố cáo Minh Phú trốn thuế chống bán phá giá lên tôm Ấn Độ vào Mỹ. Theo VnExpress, ông LaHood đã gửi đề nghị Cơ quan Bảo vệ Biên giới và Thuế quan Hoa Kỳ để điều tra xem liệu một công ty nhập khẩu của Mỹ và các công ty liên quan ở việt Nam có trốn thuế bán phá giá hay không. Trả lời báo chí trong nước, đại diện công ty Minh Phú cho biết công ty có nhập 10% số tôm sản xuất từ Ấn Độ để bù đắp thiếu hụt tôm Việt Nam và bảo đảm công việc và thu nhập cho công nhân khi không phải mùa tôm. Đại diện Minh Phú cho biết cách làm này rất phổ biến và hoàn toàn không vi phạm luật pháp nước nào. Tôm xuất cảng của Minh Phú chiếm khoảng 20% tổng số tôm xuất

cảng của Việt Nam trong năm ngoái. Tuy nhiên Minh Phú cho biết lượng tôm xuất sang Mỹ đã giảm bớt vì công ty đang đa dạng hoá thị trường. Theo dân biểu Darin Lahood, Bộ Thương Mại Mỹ hồi năm 2005 đã áp thuế chống bán phá giá với tôm từ Ấn Độ và Việt Nam cùng một

số nước khác. Tuy nhiên đến tháng 7/2016, Mỹ đã bỏ thuế này với tôm từ Minh Phú. Công ty cũng không còn phải cung cấp các thông tin và chịu những thanh tra hàng năm của giới chức Bộ Thương mại Mỹ. 

Tàu Trung Quốc tiếp tục cướp tàu cá Việt Nam Hôm 7/6, truyền thông trong nước trích lời giới chức biên phòng Quảng Nam cho biết rằng hôm 7/6. Một tàu cá của ngư dân Quảng Nam bị tàu Trung Quốc tấn công và cướp 2 tấn mực khi đang hoạt động ở gần khu vực quần đảo Hoàng Sa hôm 2/6 vừa qua. Tàu cá bị tấn công của ngư dân Trần Văn Nhân với 10 thuyền viên đã cập cảng Kỳ Hà, Quảng Nam vào ngày 7/6. Ngư dân Trần Văn Nhân cho giới chức địa phương biết tàu cá của ông bị tấn công vào khoảng trưa ngày 2/6 khi đang ở cách đảo Tri Tôn thuộc

quần đảo Hoàng Sa khoảng 22 hải lý. Các thuyền viên đang nghỉ trưa thì bất ngờ có một tàu sắt sơn màu trắng có treo cờ Trung Quốc mang số hiệu 46305 đã ập đến, áp sát tàu. Sau dó tàu Trung Quốc thả ca nô mang theo 6 người cầm vũ khí lên tàu cá Việt Nam tra hỏi và khẳng định vùng biển mà các ngư dân Việt Nam đang hoạt động thuộc Trung Quốc. Báo Tuổi Trẻ trích lời ông Nhân cho biết, phía Trung Quốc sau đó đã lấy đi toàn bộ số mực được ước tính khoảng 2 tấn. Ước tính thiệt hại khoảng hơn 250 triệu đồng. Trước

khi đi, những người Trung Quốc còn cảnh báo ngư dân Việt Nam không được tái phạm, nếu không sẽ bị phá ngư cụ và xử phạt. Khu vực quần đảo Hoàng Sa là vùng đang tranh chấp chủ quyền giữa Việt Nam và Trung Quốc. Đây cũng là vùng ngư trường truyền thống của ngư dân Việt Nam. Những năm gần đây, tàu Trung Quốc đã nhiều lần tấn công, bắt giữ, thậm chí đòi tiền chuộc đối với ngư dân Việt Nam. 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIỆT NAM

Ông Michael Phương Minh Nguyễn sẽ bị đem ra xử tội “hoạt động lật đổ” Ông Michael Phương Minh Nguyễn, người Mỹ gốc Việt và hai thanh niên Việt Nam là Huỳnh Đức Thanh Bình cùng với Trần Long Phi sẽ bị chính quyền Việt Nam đem ra xét xử tại tòa ở TPHCM trong 2 ngày 24 và 25/6 tới đây, với cáo buộc “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Một người khác là ông Huỳnh Đức Thịnh, cha của anh Thanh Bình bị xét xử về hành vi “Không tố giác tội phạm”. Luật sư Nguyễn Văn Miếng, luật sư đại diện cho Huỳnh Đức Thanh Bình, cho biết: “… Trong cáo trạng thì ông Phương Minh có về Việt Nam, có liên kết với một số người đi chụp hình quay phim một số buổi biểu tình. Điển hình là cuộc biểu tình ngày 10/6/2018 về nhà làm thành những cái clip rồi đưa lên mạng”. Cũng theo luật sư Nguyễn Văn Miếng thì vụ án này có điều bất thường là hồ sơ chỉ gồm 2 tập hồ sơ, ít hơn rất nhiều so với các vụ án về an ninh quốc gia khác do hành vi của các

bị cáo đơn giản, chỉ đơn thuần là lập nhóm và bàn bạc hành động. Theo Quyết định đem vụ án ra xét xử của Tòa án nhân dân TPHCM, ông Michae Phương Minh Nguyễn, Huỳnh Đức Thanh Bình và Trần Long Phi bị bắt giữ vào ngày 14/7/2018, tức là khoảng hơn 1 tháng sau các cuộc biểu tình rầm rộ chống Luật Đặc khu và An ninh mạng mà 3 người này có tham gia. Hồi tháng 10/2018, có hai mươi

mốt dân biểu Hoa Kỳ thuộc cả hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa gửi thư đến Bộ trưởng Ngoại giao Mike Pompeo yêu cầu gây áp lực phía Việt Nam nhằm trả tự do cho ông Michael Phương Minh Nguyễn, người đang bị phía Việt Nam tạm giam để điều tra về cáo buộc “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền”. Cả ba bị truy tố theo khoản 1 điều 109 Bộ luật hình sự năm 2015 với mức án từ 12 đến 20 năm nếu bị tuyên là có tội. 

Luật riêng cho quan! Theo trang Nhà Báo và Công Luận, Chủ tịch UBND TP.HCM đã đề nghị Tòa án bác đơn khởi kiện của người dân. Đó là vụ tranh chấp mảnh đất tại đường Lò Lu, phường Trường Thạnh, quận 9, Sài Gòn, giữa gia đình bà Trương Thị Xong với ông Nguyễn Văn Bé. Do giải quyết không thỏa đáng vụ này, “trước sau bất nhất, UBND TP.HCM bị người dân khởi kiện ra Tòa”. Nhằm “giúp” người dân hiểu rõ bản chất của chính quyền “vì dân”, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP HCM “đã ký ban hành

văn bản số 906/UBND-NCPC đề nghị Tòa án nhân dân TP.HCM xét xử theo hướng giữ nguyên Quyết định 3112/QĐ-UBND của Chủ tịch thành phố và bác đơn khởi kiện của người dân”. Thông tin chi tiết về sự “bất nhất” của UBND thành Hồ đã được trang Nhà Báo và Công Luận phân tích trước đó trong bài viết cuối năm 2018: Gia đình bà Trương Thị Xong, vì không phục quyết định lấy đất của UBND TP HCM, đã nộp đơn lên TAND TP HCM để khởi kiện, yêu cầu Tòa hủy Quyết định số 3112/QĐ-

UBND của UBND TPHCM. Ông Nguyễn Văn Lưu, con bà Xong trình bày, mảnh đất bị cướp do cha ông Lưu mua và canh tác từ năm 1947. Sau năm 1975, gia đình ông Lưu tiếp tục sử dụng và đóng thuế hằng năm. Đến năm 1996, ông Nguyễn Văn Bé tranh chấp, UBND thành Hồ quyết định giao mảnh đất cho gia đình ông Lưu sử dụng. Nhưng bây giờ UBND thành Hồ lại ban hành một quyết định trái ngược, giao lại mảnh đất này cho ông Bé.

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY

Mùa của những nỗi đau

ùa hè lẽ ra là mùa trẻ em thích nhất vậy mà năm nào tới mùa hè ở Việt Nam cũng có rất nhiều tai nạn chết đuối. Mặc dù là xứ nhiệt đới nhiều mưa, nhiều sông suối ao hồ nhưng hầu hết trẻ em VN lại không biết bơi. Một số thành phố lớn có hồ bơi nên phụ huynh có thể đưa con em đi học bơi mặc dù việc này mất tiền bạc, mất công đưa đón mà kết quả chỉ là bơi bì bõm qua lại vài mét trong hồ. Vả lại không phải ai cũng có thời giờ đưa đón con em và có tiền đóng học phí. Giờ học bơi chính thức của nhà trường lại còn sơ sài hơn. Vì thế vào hè, có thời gian rảnh rỗi, lũ trẻ rủ nhau ra sông hồ quanh nhà chơi. Và thế là xảy ra những vụ chết đuối thương tâm.

MÙA TRẺ EM CHẾT ĐUỐI Một ngày sau khi trường cấp II Trung Thành (huyện Yên Thành, Nghệ An) tổng kết năm học, lớp 8A tổ chức buổi buổi họp mặt tại nhà riêng lớp trưởng để chia tay một bạn chuyển trường. Tàn tiệc lúc gần trưa,

SAN HÀ

một số bạn trở về nhà; 15 em cả nam lẫn nữ bàn nhau đi chơi tiếp. Nhóm học sinh đèo nhau trên xe đạp điện, mang theo nước ngọt và thực phẩm tới khu vực đập Trại Xanh ở xã Bắc Thành. Trời nắng nóng, một số bạn nhóm lửa chuẩn bị nướng thịt, số khác chụp ảnh lưu niệm bên mép nước, nô đùa... Một nữ sinh bị sảy chân rồi chìm dần xuống hố. Nghe tiếng bạn kêu cứu, tốp nữ sinh đứng gần đó nhào xuống cứu song bị chìm theo. “Em biết bơi nhưng không giỏi, em nhảy xuống cứu nhưng bị một cánh tay nắm lấy khiến không thể vùng lên và không biết gì nữa. Lúc tỉnh lại, em mới hay được một bạn nam kéo lên kịp thời”, Phan Thị Bảo Châu (13 tuổi) nhớ lại. Ông Nguyễn Hữu Hải (49 tuổi) kể hơn 12h chạy xe máy qua đập Trại Xanh để về nhà cách đó chừng một cây số thì thấy nhóm trẻ đang vui đùa, nhóm lửa. Đang nằm ở giường, ông Hải nghe tiếng hai nữ sinh thất thanh nói trên đường làng, thông báo «có người chết đuối». Ông Hải cùng hai con trai vội chạy tới con đập. Người con trai lớn nhảy xuống hố kéo được xác một nam sinh.

Một số người dân khác cùng chạy tới giúp kéo thêm 4 thi thể nữ sinh lên. Vị trí nhóm học sinh gặp nạn nằm cách bờ chừng 3 m, hố sâu khoảng 3 m. Thi thể các em đều nằm chung một hố, tay nắm vào người nhau... Lòng đập rộng gần một hecta, song không có biển cảnh báo nguy hiểm. Vào dịp cuối tuần hay ngày lễ, nhiều nhóm bạn trẻ tới đây dã ngoại. Từ đầu năm 2019 đến nay, tại Nghệ An đã xảy ra hàng chục vụ đuối nước làm ít nhất 30 học sinh tử vong. Các tai nạn chết đuối không phải bây giờ mới xảy ra mà đã xảy ra ngay từ đầu hè. Trong một ngày, 5 học sinh ở Quảng Bình chết đuối. Hai học sinh lớp 1 gặp trú bản La Trọng, và cùng học Trường tiểu học xã Trọng Hóa. Vào buổi sáng hai em nhỏ đi theo mẹ lên rẫy. Đến trưa, trời nóng, hai em xuống khu vực thượng nguồn sông Gianh tắm thì bị đuối nước và tử vong. Trước đó, ba học sinh đang là học sinh lớp 6 Trường trung học cơ sở Thanh Thạch (huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình) đi tổng kết cuối năm về kéo nhau ra sông Gianh chơi. Không may 3 em này trượt chân xuống sông

Năm học sinh gặp nạn ở hố nước sâu cách bờ chừng 3m (vòng đỏ)

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Rất đông người dân theo dõi vụ việc

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY

Hiện trường 2 em học sinh tử vong bên sông Gianh

chết đuối. Những học sinh còn lại chạy đi tìm người cứu nhưng không kịp. Sau đó tìm thấy thi thể của ba học sinh cách cầu Thanh Thạch 500m về phía hạ lưu. Ở Bình Dương, sau khi một nhóm khoảng 5 em học sinh rủ nhau đi tắm khúc sông Đồng Nai đoạn qua xã Thường Tân (huyện Bắc Tân Uyên, Bình Dương). Tuy nhiên vì dòng nước chảy xiết, có hai em học sinh cấp 2 bơi ra xa và bị nước chảy xiết cuốn đi, mất tích, những em còn lại lên bờ và kêu cứu. Sau khoảng 1 giờ tìm kiếm, thi thể hai em đã được tìm thấy. Khu vực các em bị nạn có lòng sông sâu, nhiều sà lan chở đá qua lại tạo sóng lớn rất nguy hiểm. Chiều ngày 01/6, cháu Ksor Đẳng (4 tuổi) được mẹ là chị Ksor Phun (19 tuổi, trú làng Dọch Quế, xã Ia Krai) cùng bạn đưa ra hồ Ia Kot (làng Dọch Quế, xã Ia Krái) để chơi. Trong lúc chị Phun không để ý, cháu Đẳng đã trượt chân rớt xuống hồ nước tử vong. Gần nửa tháng trước, bé Rơ Lan Siu Triệu (SN 2016, trú làng Nú, xã Ia Khai, huyện Ia Grai, Gia Lai) đi chơi quanh làng, tối đến không thấy về nên gia đình đi tìm. Sau một thời gian tìm kiếm, gia đình đã phát hiện thi thể cháu Triệu dưới hồ nước cách nhà 800m. XÂY HỒ TẬP BƠI CHO TRẺ

RỒI BỎ PHẾ VÌ... CẠN TIỀN! Trước tình trạng chết đuối ở trẻ em tăng cao, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông từng xây hồ tập bơi cho trẻ em và học sinh tại thôn 2, xã Đắk Buk So với tổng kinh phí 730 triệu đồng từ nguồn ngân sách huyện. Tuy nhiên, tháng 9-2014, công trình hoàn thành rồi “trùm mền” đến giữa năm 2017 mới tổ chức dạy bơi được 1 tháng rồi tiếp tục bỏ không cho đến nay. Hồ bơi rộng khoảng 70 m2, sâu khoảng 1,5 m, có mái tôn. Sau nhiều năm bỏ phế, bể bơi xuống cấp, cũ kỹ, đầy rác thải. Cách hồ bơi khoảng 2m là 2 phòng thay quần áo rộng khoảng 10 m2, tường phủ rêu và bong tróc, hệ thống cửa và vòi tắm bên trong hư hỏng. Công trình xây dựng rất bất cập vì không có nguồn nước bơm vào bể, không tiền thuê người dạy bơi để duy trì hoạt động. Năm 2017, thấy bể bơi bỏ phí, phòng chi ít tiền để dạy bơi một tháng hè cho khoảng 60 học sinh. Tuy nhiên, để có nước bơm vào bể thì phải dùng nước giếng, bơm liên tục 3 ngày mới đầy hồ. Học bơi được 1 tuần thì nước bẩn, lại phải xả và chờ làm vệ sinh sạch sẽ. Ngoài ra, hồ bơi thiết kế hệ thống xả nổi, mỗi lần xả phải vác cuốc đào mương cho nước chảy nên không thể dạy tiếp!

Hết ý kiến! THÔNG BỊ “ĐẦU ĐỘC” Ở VN, sau 75, làn sóng di dân từ Bắc vào Nam ồ ạt. Thoạt tiên, người miền Bắc tràn vào các thành phố lớn, đi xuống miền Tây. Dân cao nguyên miền Bắc khi vào miền Nam, lại tìm đến các cao nguyên, miền núi quen thuộc với thói quen sống miền cao của họ. Ở những nơi này còn nhiều rừng rú nên theo tập quán của dân du canh là cứ đốt rừng, ngày xưa làm rẫy, còn bây giờ là trồng cây công nghiệp: cao su, tiêu... Rừng là của Yang (Trời) chứ có phải của cá nhân ai. Vì thế mạnh ai nấy đốt bất kể rừng tự nhiên hay rừng trồng. Vì thế mới xảy ra cớ sự. 3.456 cây thông ba lá 17 năm tuổi, đường kính gốc từ 25 đến 40 cm, đã bị kẻ gian đầu độc bằng cách dùng máy khoan tay sử dụng bằng pin với nhiều kích cỡ mũi khoan khác nhau. Lỗ khoan trên cây cách mặt đất từ 10 đến 90 cm, mũi khoan vừa rút ra thì đổ thuốc trừ cỏ vào. Bên cạnh đó, một số cây bị chém vào thân sau đó đổ chất độc trực tiếp lên. Chỉ trong một thời gian ngắn, từ gốc đến ngọn, lá thông đều ngả sang màu đỏ thẫm và bắt đầu rơi rụng khiến cây héo úa chết dần không thể phục hồi tạo một màu đỏ úa bao trùm cả khoảnh rừng rộng hơn 10 ha. Một cảnh tượng

Hồ bơi để dạy bơi cho trẻ em “trùm mền” nhiều năm

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY

vô cùng hiu hắt và kinh hoàng khiến ai ai cũng lắc đầu ngao ngán. Rừng thông bị đầu độc không bỏ sót một cây. Từ rìa rừng tiếp giáp ngay với đường đi và gần nhà dân cho tới những cây nằm trong vùng lõi. \Đây là một trong hai khoảnh rừng thông còn lại nằm tại xã Tân Thanh, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng có địa hình bằng phẳng. Bao quanh hai khoảnh rừng này là những vườn cà phê bao la, xanh mướt. Đây là vụ phá rừng lớn nhất từ trước tới nay trên địa bàn huyện. gây thiệt hại hơn 10 ha rừng thông gần 20 năm tuổi. Ngô Văn Diệm sở hữu 7 sào đất tại khu vực này và đã thuê người đầu độc thông để lấn thêm 5 sào đất lâm nghiệp. Nguyễn Văn Lợi và Dương Văn Hồng được thuê hủy hoại rừng thông. Bọn chúng được trả số tiền lên tới 500 ngàn đồng/ngày hoặc 30 triệu đồng/ha. Chủ mưu là Bạch Đình Kế đang bỏ trốn. Kế đã thuê người phá rừng, có giao tiền, thỏa thuận ăn chia. Mục đích đầu độc thông là làm cho cây rừng chết hàng loạt để lấn chiếm đất

lập vườn cà phê, mua bán, sang nhượng… Dân mình rất háu ăn. Có món gì là lạ là hiếu kỳ, kiếm ăn cho bằng được mới thôi, đắt mấy cũng không ngại. Gần đây không phải cherry Hàn, thịt bò Kobe Nhật… nữa mà thiên hạ truyền miệng đi ăn món tôm hùm đất. TÔM HÙM ĐẤT LÀM KHỔ NÔNG DÂN Tôm hùm đất (crawfish) lạ với dân Việt Nam chứ bên Mỹ là thứ rất phổ biến. Nay chúng được nhập từ Trung Quốc, Mỹ đang được bán nhiều tại Việt Nam, giá bán lẻ 250.000-400.000 đồng một kg tùy cỡ. Loại tôm này không lạ mà từng nhập cảng từ Trung Quốc để nuôi thử nghiệm tại tỉnh Phú Thọ năm 2012. Sau đó xác định đây là loài ngoại lai nguy hại, các nhà khoa học đề nghị không nhân giống phát triển. Kết quả cho thấy tôm hùm đất sống ẩn nấp trong rễ cây ven sông hồ, thậm chí bò lên cạn thở bằng oxy, thường đào hang sâu một đến hai mét nên có thể phá hủy đê mương. Chúng còn làm lây truyền, phát tán nhiều loại bệnh dịch, cạnh tranh thức ăn, khiến những loài tôm, cá đặc trưng bản

Tôm hùm đất là loài cấm nhập cảng vào Việt Nam

địa có thể biến mất. Chúng di chuyển nhanh dưới đáy ao hồ, sông suối, sinh sản nhanh chóng và chống chịu trước biến động môi trường. Với đôi càng màu đỏ to khỏe, chúng có thể cắt ngang thân lúa cứng, ăn tất cả loại búp cây non, thậm chí cả tôm, cá nhỏ. Chúng bò nhanh, phát tán rộng và rất khó tiêu diệt Nếu không ngăn chặn kịp thời, tôm hùm đất sẽ trở thành “đại họa” cho nền nông nghiệp và hệ sinh thái VN. Việc kiểm soát khó khăn vì chúng thường được nhập qua đường tiểu ngạch. Vì lẽ đó, tôm hùm đất không chỉ bị cấm ở Việt Nam mà còn được ghi nhận là loài xâm hại tại Trung Quốc, Nhật Bản, Kenya, Ai Cập, Uganda, Zambia,

Hơn 3.500 cây thông bị hạ độc

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Mexico, Pháp, Ý, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha... Hiện Trung Quốc vất vả đối phó với nạn tôm hùm đất phát triển dọc sông Trường Giang. Việt Nam có nhiều loài động, thực vật ngoại lai xâm lấn như mai dương, bìm bôi hoa vàng, ốc bươu vàng... Tốc độ phát triển của chúng rất nhanh, cạnh tranh với động, thực vật bản địa. Nhà chức trách Việt Nam đã thử nghiệm nhiều phương pháp, nhưng chưa tiêu diệt được Gần đây, loài này được bán nhiều tại Việt Nam. Một số nhà hàng lớn đã đưa món tôm hùm đất vào thực đơn. Thật ra tôm hùm đất không có giá trị kinh tế cao. Thịt của chúng rất ít, còn lại toàn vỏ. Dù sao hơn 30 tấn tôm hùm đất đã nhập về VN, tôm sống nhập thẳng từ TQ. Nhiều người ăn món này vì mới, lạ miệng, lâu dần sẽ chán. Thế nhưng tới hồi thực khách chán ăn thì tôm hùm đất đã hoành hành khắp đồng ruộng. Tới lúc đó chỉ nông dân lãnh đủ thôi! SAN HÀ

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ

Chuyện các cháu bé chào đời một cách khó khăn ĐOÀN DỰ

Anh Hùng và hai cô con gái xinh xắn

Cặp song sinh của người cha không tinh trùng

Hai con gái Bảo Ngọc, Bảo Vy cười nói, kể chuyện, múa hát ở tuổi lên 5 khiến ngôi nhà của vợ chồng anh Nguyễn Thế Hùng và chị Lê Thị Hương ở Hóc Môn Sài Gòn luôn tưng bừng rộn rã. Suốt 8 năm chạy chữa vô sinh nhưng không có kết quả, người đàn ông 40 tuổi (sinh năm 1979) không dám nghĩ là vợ chồng mình lại may mắn có được cùng lúc hai cô con gái xinh xắn đáng yêu. Anh Hùng cưới vợ vào cuối năm 2004 khi 25 tuổi. Ngóng chờ không thấy tin vui, vợ chồng anh đi khám ở mấy bệnh viện lớn đều được kết luận là bình thường, không có vấn đề gì. Hiếm muộn đến năm thứ 3, anh sốt ruột quá, đi khám lại thì được biết là không có tinh trùng nên vợ không thể mang thai. Anh Hùng kể: "Đang mong có con mà nhận kết quả như ri mình buồn vô cùng. Ngày xưa ba mạ mình sinh tới 13 người con chớ mô có ít, răng mà tự nhiên mình lại bị như rứa". người đàn ông gốc Huế nhớ lại. Anh bắt đầu hành trình ra Bắc vào Nam, nghe ở đâu chữa giỏi cũng tìm đến, uống đủ các

Hai bé gái con anh Hùng nay đã 5 tuổi

loại thuốc. Có những giai đoạn uống thuốc bị nóng, anh nổi mụn khắp người nhưng vẫn cố gắng kiên trì. Ròng rã 8 năm trời, tốn hơn 400 triệu đồng nhưng vẫn chưa may mắn, nhiều đêm anh nằm thao thức không sao ngủ được. Giữa năm 2012, tình cờ đọc một bài báo nói về phẫu thuật chữa vô sinh ở nam giới không có tinh trùng tại Bệnh viện Bình Dân đường Điện Biên Phủ tức Phan Thanh Giản cũ, anh Hùng bỏ mọi công việc, đến khám và được bác sĩ Mai Bá Tiến Dũng trưởng khoa Nam học khám, làm các xét nghiệm, đồng thời hẹn ngày phẫu thuật để tạo tinh trùng. “Cứ yên tâm đi, bệnh viện làm nhiều lần rồi, nhiều người có lại tinh trùng, có con chứ không đến nỗi vô sinh suốt đời đâu”. Quả đúng như bác sĩ nói, 7 tháng sau khi anh Hùng được làm phẫu thuật, vợ anh mang song thai tự nhiên và hai bé gái chào đời khoẻ mạnh năm

2013. Tổng chi phí phẫu thuật, điều trị, thuốc men chỉ tốn khoảng hơn 400 Mỹ kim. Bác sĩ Mai Bá Tiến Dũng cho biết, một trong những bệnh lý gây vô sinh ở nam giới thường là trường hợp vô tinh. Bệnh nhân nam sau khi thực hiện xét nghiệm tinh dịch 2 lần liên tục, vẫn không thấy có tinh trùng trong tinh dịch thì gọi là vô tinh. "Từ xưa đên nay nhiều người hiểu lầm, cho rằng “cây độc không trái, gái độc không con”, đổ lỗi cho phụ nữ. Sự thực không phải như thế, nguyên nhân vô sinh ở nam và nữ có tỷ lệ gần như tương đương với nhau, nên vấn đề vô sinh ở nam giới cũng rất quan trọng"bác sĩ Dũng nói. Kỹ thuật điều trị vô sinh hiện nay đã có những bước tiến lớn. Mỗi bệnh nhân nam được xác định nguyên nhân vô tinh để có biện pháp can thiệp nội hay ngoại khoa phù hợp. Theo bác sĩ Dũng cho biết, trong năm 2018, khoa Nam học BV Bình Dân đã điều trị cho hơn 450 nam giới vô tinh. Tỷ lệ có tinh trùng trở lại trong vòng 3 đến 6 tháng, sinh con bình thường vào khoảng 50%, số còn lại phải xét nghiệm lại và làm

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

BS Mai Bá Tiến Dũng khám nam khoa cho bệnh nhân tại BV Bình Dân

FORTUNE HERBS Đông Y Dược Phòng

PHƯỚC NHƠN ĐƯỜNG 2820 PEACHTREE IND BOULEVARD, STE # M • DULUTH, GA 30097 Xin gọi để lấy hẹn: 770-986-0058

• 678-207-9867

Website: www.fortuneherbs.com

MỞ CỬA 6 NGÀY: 10AM - 6PM • NGHỈ THỨ SÁU • Ngày Chủ Nhật lấy hẹn only CHUYÊN TRỊ THEO PHƯƠNG PHÁP ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THUỐC BẮC VÀ CHÂM CỨU

BÁC SĨ Lâm Tuấn * License châm cứu * Kinh nghiệm trên 30 năm Truyền nhân chính tông y đạo, bốn đời Đông Y gia truyền. Tốt nghiệp trường Đông Y Học Viện, đã nhiều năm chữa lành các bệnh nan y về nội khoa, sản hậu, thận, v. v.. CHUYÊN TRỊ: Các bệnh về Xương Sống, Gan, Thận, Nhức Đầu, Khó Ngủ, Đau lưng, Phong Thấp, Tê Bại, Đau Thần Kinh, Nội Thương và những chứng bệnh của Đàn Bà.

ĐẶC BIỆT CHUYÊN TRỊ: • Trật gân - Trật xương - Trẹo cổ • Đau khớp • Có bán thuốc rượu danh tiếng trị đau nhức, ăn, ngủ được và tăng cường sinh lực, nam - phụ Lão đều dùng rất công hiệu.

rlo af Pk w

d for

htr

tria

ule

nd eI

o lB

ĐẶC BIỆT CÓ THUỐC GIA TRUYỀN THẦN DIỆU VỀ: Huyết trắng, sa tử cung, kinh nguyệt không đều, hiếm muộn con cái, đau bụng đến kỳ, đau bao tử, đái ra máu, di mộng tinh, hoạt tinh, yếu sinh lý, liệt dương, bệnh viêm và ho suyễn...

nt H ill Rd

Chúng tôi có nhân viên người Việt thông dịch cho Quý vị. Nếu cần xin gọi: 770-986-0058 lấy hẹn trước

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ

lại từ đầu Bác sĩ nói: “Bệnh nhân có tâm lý chung là mong vừa phẫu thuật xong thì vợ có thể mang thai ngay. Sự thật, để tạo mới tinh trùng hoàn chỉnh phải đợi ít nhất 90 ngày sau phẫu thuật, do đó bệnh nhân phải đợi từ 90 đến 180 ngày tức từ 3 đến 6 tháng mới có thể có tinh trùng để thụ thai tự nhiên hoặc làm thụ tinh trong ống nghiệm được”. Chi phí phẫu thuật, điều trị từ 3 đến 6 tháng để có tinh trùng hiện nay vào khoảng 15 triệu đồng. Nếu sau phẫu thuật một năm mà vẫn không có tinh trùng, BV sẽ tính đến phương án vi phẫu thuật tinh hoàn để lấy tinh trùng, chi phí vi phẫu thuật phải thêm khoảng 7- 8 triệu đồng. BV Bình Dân hiện đã vi phẫu thuật cho 18 quý ông, kết quả tỷ lệ có tinh trùng do vi phẫu thuật khoảng 30%. Hơn 450 bệnh nhân điều trị tại BV Bình Dân do trong tinh dịch không có tinh trùng, khoảng 50% trong số họ có tinh trùng trở lại sau 3-6 tháng. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong 100 cặp vợ chồng vô sinh thì 40% có nguyên nhân do vợ, 30% do chồng, 20% do cả hai và 10% không rõ nguyên nhân. Bác sĩ Mai Bá Tiến Dũng cho biết, trong trường hợp vô sinh ở nam giới, nếu xét nghiệm 2 lần liên tiếp mà vẫn không thấy trong tinh dịch có tinh trùng thì đó là trường hợp vô tinh. Bác sĩ giải thích răng nguyên nhân vô tinh có 2 nhóm. Nhóm thứ nhất là do tắc ống dẫn tinh, nhóm thứ hai là do tinh hoàn không sản xuất ra tinh trùng. bán nữ, không có cơ quan sinh dục) cũng là nguyên nhân gây vô tinh. Theo bác sĩ Mai Bá Tiến Dũng, kỹ thuật phẫu thuật và điều trị vô sinh tại Việt Nam hiện nay đã có những bước tiến lớn. Trang thiết bị hiện đại, thuốc men điều trị đa số nhập từ nước ngoài, đội ngũ bác sĩ được đào tạo chuyên môn nên hiệu quả có thể nói là rất tốt đẹp.

Chuyện người mẹ bị ung thư di căn cố giữ cái thai dù phải hy sinh tính mạng 50

Chị Liên sau 9 ngày mổ đẻ và chồng

Bất ngờ phát hiện mình bị ung thư vú di căn khi mang thai, sản phụ 28 tuổi quyết định giữ thai nhi. Cháu bé nặng 1,5 kg ra đời vào chiều ngày 22/5/2019, mang tên Đỗ Bình An do mẹ đặt từ trước với mong muốn suốt đời con được bình an chứ không tội nghiệp như mẹ. Sau 9 ngày mê man bất tỉnh, chiều 31/5 chị Liên đã tỉnh lại và mong muốn được nhìn thấy con lần đầu tiên. Các bác sĩ hứa là sẽ cho chị được gặp con sớm nhất… Mang trong mình căn bệnh ung thư vú giai đoạn cuối đã di căn, sản phụ Nguyễn Thị Liên (28 tuổi, quê tại huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) vẫn cố gắng đến giây phút cuối cùng với hy vọng con ở trong bụng mẹ thêm được ngày nào thì cơ hội sống sót của con càng cao. Trước diễn biến phức tạp của sản phụ, chiều ngày 22/05, gần 20 bác sĩ Bệnh viện Ung thư Hà Nội và Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã quyết định mổ lấy thai cho chị Liên dù thai mới được 31 tuần tức chưa đầy 8 tháng. Mang thai 3 tháng mới hay bị ung thư vú di căn Thấy xuất hiện cục u ở vú khi thai được 8 tuần tuổi, nhưng chị Liên chủ quan không thăm khám vì chỉ nghĩ đó là dấu hiệu bị viêm tuyến sữa thông thường như nhiều phụ nữ khác trong thời kỳ mang thai. Chỉ đến khi thấy mình ho nhiều, cơ thể mệt mỏi,

hay bị tức vùng ngực, hạch xuất hiện ở vai, 2 chân phù, đau nhức, thì chị Liên mới đến Bệnh viện K (BV Ung Bướu Trung ương Hà Nội) để khám. Kết quả cho biết chị bị ung thư vú giai đoạn 4 đã di căn, trong khi cái thai mới ở tháng thứ 4 của thai kỳ. Bác sĩ Bệnh viện K đã phối hợp cùng bác sĩ chuyên môn về Khoa sản, tư vấn cho chi Liên và gia đình cân nhắc là nếu bỏ cái thai đi thì việc điều trị bệnh ung thư sẽ hiệu quả hơn. Nhưng không đắn đo suy nghĩ, chị Liên nhất quyết giữ cái thai với hy vọng mình sẽ cầm cự được đủ lâu để đứa con trong bụng có thể chào đời. Trong khi điều trị ung thư, các bác sĩ phải cân nhắc rất kỹ khi áp dụng hoá trị, xạ trị, thuốc men nói chung bởi vì chị Liên có thai, điều này khác với các bệnh nhân khác. Càng ngày chị Liên càng khó thở, xuất hiện nhiều hạch dày đặc. Hơn 2 tháng trong bệnh viện, hễ nằm là chị không thở được mà phải ngồi suốt 24/24 tiếng. Mỗi ngày chị chỉ ngủ được 2 tiếng, lúc nào cũng mệt mỏi, đau đớn do ung thư vú đã di căn vào xương, phổi… “Đỗ Bình An” là tên mẹ đặt trước cho con Ngày 22/5, thai nhi ở tuần thứ 31 tức mới được 7 tháng và 3 tuần lễ , các bác sĩ Bệnh viện K nhận thấy sức chịu đựng của chị Liên đã quá giới hạn của một bệnh nhân, có thể nguy hiểm

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ

Cháu bé nặng 1,5 kg đã ra đời với tên Đỗ Bình An

đến tính mạng cả mẹ lẫn con nên phối hợp với các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội sang hỗ trợ, cho chị Liên sinh trước theo cách mổ đẻ. Trước ca phẫu thuật, chị Liên thều thào nói với các bác sĩ: “Em chỉ mong ca mổ chiều nay diễn ra tốt đẹp, con trai của em được chào đời khỏe mạnh là em mãn nguyện rồi. Em đặt trước tên cho con là “Đỗ Bình An” để mong con suốt đời được bình an chứ không bệnh hoạn tội nghiệp như mẹ”. Câu nói gần như trối trăng ấy khiến các bác sĩ và các cô y tá cảm động. Hai ê kíp bác sĩ và y tá từ Bệnh viện Phụ sản Trung ương Hà Nội sang Bệnh viện K để thực hiện ca mổ bởi vì trong khi mổ, chị Liên phải ngồi chứ không thể nằm. PGS.TS Trần Danh Cường, giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương Hà Nội, người trực tiếp thực hiện ca mổ đẻ hi hữu này chia sẻ: “Nhìn chị Liên phải ngồi nghiêng, cúi người để thở, tôi cảm thấy dường như sự sống của chị rất mong manh. Chị có thể ra đi bất cứ lúc nào nhưng vẫn cố gượng chút sức lực ít ỏi để đứa con được chào đời. Tình mẫu tử thiêng liêng ấy khiến cả ê kíp phẫu thuật chúng tôi không ai là không thấy xót xa, thương cảm nhưng cũng hết sức nể phục chị” . Tiếng khóc oa oa của bé trai 1,5 kg khiến chị Liên và những người tham gia ca phẫu thuật mừng rỡ. Cháu sinh thiếu tới gần 2 tháng, lại nằm trong

cơ thể của của một người mẹ ốm yếu vì bệnh ung thư, bởi vậy ngay lập tức được các bác sĩ chuyên ngành Sơ sinh tiếp nhận, đưa vào lồng ấp và chuyển sang Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Ê kíp còn lại tiếp tục hoàn thành ca mổ đối với chị Liên, các bác sĩ Bệnh viện K sẽ tiếp tục thuốc men, hoá trị, xạ trị để giành lại sự sống cho chị được ngày nào hay ngày nấy để chị được nhìn thấy đứa con yêu quý ở trong lồng ấp. Bác sĩ Trần Danh Cường, giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương Hà Nội, là người đã trực tiếp thực hiện ca mổ đẻ cho người mẹ 28 tuổi bị ung thư Nguyễn Thị Liên hôm 22-5. Tám ngày sau ca mổ, ông kể: “Hai hôm trước, Bệnh viện K nhắn đến: "Chị Liên đang rất khó khăn, đã phải mở nội khí quản. Chúng tôi mong có clip về cháu bé để nếu có cơ may tỉnh lại, chị Liên sẽ được nhìn thấy con trai". “Vậy là trong 2 ngày 28, 29 và cả hôm nay 30-5 nữa, mỗi ngày chúng tôi đều gửi clip về cháu bé Đỗ Bình An xuống Bệnh viện K. Có phải là có điều thần kỳ không? Tôi chưa dám nói điều đó. Nhưng chiều 28-5, sau 4 ngày rất mệt, mê man, phải mở nội khí quản để hỗ trợ thở, thì chiều 28-5 chị Liên đã tỉnh hơn. Chị ấy đã nhìn thấy con trai qua màn hình điện thoại. “Hai ngày nay, Liên đã tốt hơn một chút, chúng tôi bắt đầu hi vọng cô ấy sẽ có cơ hội gặp con mình, dù rất khó vì cháu cũng cần nằm trong lồng ấp, Liên đang thở máy, hai bệnh viện chúng tôi lại cách nhau quá xa… “Thật ra tôi nghĩ Liên đã khó khăn ngay từ lúc đang mổ. Trong khi mổ, huyết động của cô ấy không ổn định do mất máu trong quá trình bóc bánh nhau và thiếu ôxy. Sau ca mổ, tình trạng của Liên là đã được mổ lấy thai nhưng ung thư thì vẫn tiến triển. “Khó khăn với Liên là giờ không có biện pháp điều trị nào hiệu quả. Đã từng có lúc tôi nghĩ sự sống của cô ấy chỉ tính bằng ngày. “Thai nghén là thời điểm đặc biệt của mỗi phụ nữ. Bác sĩ chúng tôi gọi thời điểm ấy là "tình trạng thai nghén",

lúc đó mỗi người phụ nữ thay đổi hoàn toàn, bị suy giảm miễn dịch, không chỉ ung thư mà phụ nữ mang thai có bất kỳ căn bệnh nào thì tình trạng thai nghén cũng làm bệnh ấy nặng lên, riêng ung thư thì có thể tiến triển từ giai đoạn có thể điều trị sang giai đoạn không thể. “Trong thời kỳ thai nghén, do cơ thể giữ nước, các tế bào đều mềm, tế bào ung thư có thể di chuyển đi xa. Các bệnh nội khoa như thận, gan, phổi, nội tiết, basedow hay bất kỳ bệnh gì khác cũng tiến triển nặng lên như thế. “Tôi làm bác sĩ sản khoa từ năm 1987 đến nay, đã mổ hàng ngàn ca, đã gặp hàng ngàn câu chuyện, mỗi khi gặp những bà mẹ mới thấy là mình còn biết rất ít về mẹ: Có chị mang con gái 13 tuổi bị bại não đến chữa bệnh, tôi thấy con gái chị bị bại não nên hỏi vì sao chị không sinh thêm? Chị ấy nói phải dành thời gian và sức lực để chăm sóc cô con gái đang ốm đau. “Có những chị mang thai bị phù, rụng hết tóc, thay đổi hoàn toàn so với hồi con gái. Như chị Liên, nếu chị ấy đình thai hồi tháng 3 thì cơ hội xử trí, điều trị sẽ tích cực hơn. Nhưng chị ấy đã hi sinh bản thân mình cho con. “Không phải ngẫu nhiên mà người ta đã đặt cho các mẹ cái tên chung là "mẫu". Tôi cứ nghĩ đó còn là thể hiện sự mẫu mực, chính người mẹ đã tạo ra tính cách của con mình. Có một điều tiếc là ở vị trí của tôi, chúng tôi chưa làm được nhiều để tầm soát ung thư cho phụ nữ bởi vì nhiều chị em đến khi có bệnh mới đến bệnh viện. “Chỉ mong rằng từ năm nay trở đi chúng tôi làm được nhiều hơn việc tầm soát sớm cho phụ nữ, để làm sao bớt đi những ca mổ khó như ca mổ cho chị Liên và trước đó là ca mổ cho Đậu Thị Huyền Trâm, cũng là một bệnh nhân ung thư đã qua đời ngay khi con trai sinh non chưa tròn một tháng tuổi. Cầu mong cho chị Liên và con trai có một cái kết có hậu.

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

ĐOÀN DỰ GHI CHÉP

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

Đạo tặc

“thai cung”

trong thời đại bạo hành!

ước Mỹ văn minh tiến bộ nhưng cũng tại xứ Cờ Hoa tội ác xuất hiện thiên hình vạn trạng. Không phải chỉ trên phim ảnh mới có những vụ án giết người hàng chuỗi, với maﬁa mở cuộc thanh toán rùng rợn ngay tại đô thị, và khủng bố hoành hành gây máu lửa nơi nơi. Trong đời thực, bạo lực, cướp bóc có thể xảy ra ở mọi nơi từ thánh đường, học đường, bệnh viện, dưỡng đường và trong gia đình...và hằng ngày gặp trên báo chí nhan nhản nhưng trang tội ác chồng chồng, lớp lớp xảy ra chung quanh chúng ta.

Nếu trên phim ảnh loại mạo hiểm ly kỳ rùng rợn “Tomb Raiders” với nhân vật Lara Croft trong cuộc hành trình đầy hiểm nguy sắt máu, từng làm say mê người đọc, thì trong đời thực nhưng vụ án mổ bụng thai phụ lấy cắp hài nhi cũng chứa chấp ghê rợn và kinh hoàng xảy ra không ít ở Mỹ. Báo chí đã gọi các vụ này là loại kỳ “Womb raiders” hay đạo tặc Thai cung. Không phải chuyện tưởng tượng. Cách đây không lâu ở North Dakota đã xảy ra

CHU NGUYỄN

Nạn nhân Marlen Ochoa-Uriostegui(Ochoa Lopez) và ba bị cáo Clarisa Figueroa, Desiree, Piotr Bobak trong phiên tòa tháng 5, 2019 ở Chicago

vụ án dã man: một phụ nữ mổ bụng một thai phụ để đánh cắp hài nhi. Tội ác kiểu mới khiến nhiều người biết chuyện giật mình và tự hỏi. Sao tội ác lại có thể xảy ra với những bà mẹ tương lai,

hiền lương đang chờ ngày khai hoa nở nhụy? CÂU CHUYỆN KHÓ TIN NHƯNG CÓ THỰC Một thai phụ xinh đẹp ở tháng thứ 8, có tên là

Savanna Greywind, 22 tuổi, cư ngụ tại Fargo, North Dakota, bỗng nhiên mất tích một cách bí ẩn vào ngày 19 tháng tám, 2017. Dấu hỏi bao quanh vụ mất tích một cô gái yêu đời và sắp hưởng hạnh phúc làm mẹ vì khó tìm ra nguyên nhân. Những người lo lắng nhất cho an toàn của thai phụ là cha mẹ nạn nhân. Gia đình nạn nhân chỉ biết con gái họ trước khi biến mất có cho biết cô ta đi thử quần áo tại một thợ may tại nhà có tên là Brooke Lynn Crews, 38 tuổi ở cùng chung cư. Cảnh sát lập tức tới khám xét nhà của Crews nhưng không thấy người mất tích

Nạn nhân Savanna Greywind va nữ hung thủ Brooke Lynn Crews

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

mà chỉ thấy một hài nhi sơ sinh mũm mĩm trong tay Crews. Hỏi con ai đó, thì bà này khai rằng chính là con mình với người tình chung sống có tên là William Hoehn, 32 tuổi. Nhưng hàng xóm cho biết chưa từng thấy Crews chửa đẻ, sao lại có con sơ sinh, nên cảnh sát ngờ rằng đứa con trong tay Crews là con người khác bị bắt cóc. Lập tức bé thơ được thử DNA và kết quả làm người ta giật mình. Nó chính là giọt máu của Greywind. Như thế mẹ nó đâu? Có câu trả lời: Tám ngày sau người ta tìm ra tử thi của nạn nhân có vết thương ở bụng do vật sắc cứa vào, được cuộn trong bao plastic, miệng bị dán băng keo và bị ném xuống dòng Red River hoang lạnh. Qua lời cung của Crews mới biết, Crews và bạn trai đã bất ngờ tấn công Greywind lúc nạn nhân lọt vào phòng của họ. Chúng đã khống chế nạn nhân, dán băng keo vào miệng, rồi trói chặt nạn nhân và đè ra sàn phòng tắm dùng dao nhọn mổ bụng nạn nhân lấy thai nhi ra lúc nạn nhân quằn quại trong đau đớn. May mắn hài nhi sống sót nhưng thai phụ mất máu quá nhiều và quá đau đớn nên chết dần. Sau đó, chúng vất bỏ tử thi Greywind và hí hửng với thành quả là có đứa bé trong tay mà không cần sinh nở. Một phụ nữ sao có thể làm ra tội ác dã man như thế? Bị cáo khai chỉ vì thèm có con mà không thể có được nên đành giở thủ đoạn cướp cạn bé từ tử cung thai phụ. Bản án vào đầu 2018, tù chung thân cho những

Jovanny Lopez, người cha đau khổ khi vợ bị giết và con mình thập tử nhất sinh

kẻ phạm tội ác khó tưởng tượng như thế, vẫn không thể xóa nổi cơn ác mộng của các thai phụ sống cô đơn không kẻ bảo vệ. Vụ án trên không phải hiếm ở Mỹ mà mới đây tháng 5, 2019, một phiên tòa ở Illinois xử một phụ nữ và đứa con gái, can tội mổ bụng một phụ nữ cướp thai nhi. Lại một phen làm rúng động toàn thể người biết chuyện và tăng thêm ác mộng cho những người sắp trở thành mẹ sau chín tháng mười ngày dùng máu huyết bản thân nuôi dưỡng thai nhi. Theo tờ The Sun, ngày 23 tháng 5, 2019, tòa án hình sự hạt Cook, Illinois đang xét xử một vụ án với tội ác khó tin nhưng có thực. Các bị cáo, gồm Clarisa Figueroa (46 tuổi) và con gái Desiree (24 tuổi) vừa bị buộc tội siết cổ thai phụ Marlen Ochoa-Uriostegui (19 tuổi) (gọi tắt là Ochoa Lopez theo họ chồng) và mổ

để cướp đứa con trong bụng. Còn bạn trai của Clarisa là Piotr Bobak (40 tuổi) thì bị buộc tội a tòng và che giấu vụ giết người man rợ này. Trợ lý công tố viên bang Illinois, James Murphy, vừa công bố những chi tiết về vụ sát hại thai phụ Marlen Ochoa-Lopez để cướp con ở thành phố Chicago (Mỹ) và cho hay nghi phạm Clarisa Figueroa đã chuẩn bị cho âm mưu tàn độc này từ nhiều tháng trước. Theo các công tố viên, sau khi con trai ngoài 20 tuổi qua đời vì bị bệnh, tháng 10/2018, Clarisa khiến gia đình bất ngờ khi thông báo mình đang mang thai dù bà này đã thắt ống dẫn trứng. Đến tháng 12/2018, Clarisa đăng một bức ảnh siêu âm lên nhóm “Giúp bé chào đời” trên Facebook, khoe rằng đó là con trai mình trong bụng. Dối trá sợ có ngày bể mánh nên này ý sát nhân. Lần đầu Clarisa yêu cầu con gái mình giúp bà giết một

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

thai phụ để cướp thai nhi, Desiree Figueroa đã từ chối nhưng do mẹ ép buộc nên đã đồng tình. Đồng thời, công tố viên Murphy cũng lần đầu công khai chuyện Desiree đang mang thai tháng thứ 4. Tháng 2/2019, Clarisa tiếp tục đăng ảnh cũ và phòng của bé trai tưởng tượng. Vào tháng 3, Clarisa hỏi trong nhóm thai phụ rằng “có ai dự sinh vào tháng 5 không?” và một trong những người bà ta kết nối được là OchoaLopez khi đó đang mang thai 7 tháng. Thai phụ Ochoa-Lopez chia sẻ cô cần sự giúp đỡ khi viết trên facebook ngày 5/3 “Xin chào quý bà, tôi dự sinh vào ngày 10/5 và tôi vẫn cần rất nhiều thứ cho con trai mình. Do thực tế là tôi còn đi học và không thể làm việc vào lúc này, tôi không đủ khả năng để mua những thứ còn thiếu vì tôi cũng đang khá khó khăn”, Clarisa đề nghị cho Ochoa-Lopez một ít quần áo trẻ sơ sinh và muốn hai người trò chuyện riêng để tâm sự. Ochoa-Lopez bị dụ đến nhà bà Clarisa. Khi Ochoa-Lopez đến nơi, cô được Desiree đưa cho xem một album ảnh chụp người anh quá cố của mình nhằm đánh lạc hướng sự chú ý của bà bầu nhẹ dạ. Thấy thai phụ mắc bẫy, hai mẹ con nhà Figueroa bắt đầu ra sức siết cổ cô bằng một sợi dây thừng. Khi Ochoa-Lopez cố gắng dùng tay nắm chặt sợi dây để nó không siết vào cổ mình, bà Clarisa hét vào mặt con gái: “Mày không làm được cái thể thống gì cả!” Sau đó, Desiree gắng hơn, gỡ từng

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

ngón tay một của OchoaLopez khỏi sợi dây để mẹ cô tiếp tục siết cổ thai phụ này thêm 5 phút. Khi thấy nạn nhân không còn dấu hiệu của sự sống, Clarisa Figueroa mổ bụng cô bằng dao bầu, cắt nhau thai và lấy em bé khỏi bụng nạn nhân. Sau đó, bà ta thản nhiên đặt đứa trẻ còn nguyên dây rốn vào một cái xô. Thảm kịch bị phanh phui dần dần sau khi cái giả không che được sự thực là tội ác và dối trá. Vào đêm OchoaUriostegui biến mất, 23/4, Clarisa được cho là đã gọi 911 và nói rằng bà ta vừa mới sinh con nhưng đứa trẻ không thở nổi. Khi giới chức cấp cứu đến nơi, tìm thấy đứa trẻ trong tình trạng rất nguy kịch. Họ đã cố gắng hồi sức cho đứa bé và chuyển “hai mẹ con” đến bệnh viện gần đó. Tuy nhiên, khi bà Clarisa đến bệnh viện, các bác sĩ không thấy có dấu hiệu nào của một sản phụ vừa sinh con, dù bà đã kịp bôi máu lên khắp tay và mặt. Ngày 24/4, chồng của thai phụ Ochoa-Uriostegui là Yiovanni Lopez đã trình báo vợ mất tích. Tuy nhiên, phải gần 3 tuần sau, cảnh sát mới làm sáng tỏ được những gì đã xảy ra. Trong khi đó, Clarisa đã lập một trang GoFundMe để kêu gọi quyên góp 9.000 USD cho y tế và đám tang của đứa bé, với lý do cầu khẩn sự trợ giúp nhân đạo, sợ rằng bé hấp hối và sẽ không sống được bao lâu nữa. Hành động này của Clarisa đã khiến các thám tử nghi ngờ

hành vi của “giả sản phụ” và quyết định kiểm tra DNA của em bé. Cảnh sát đã tiến hành các xét nghiệm DNA của Ochoa-Lopez và chồng cô, Jovanny Lopez và xác nhận thực sự họ là cha mẹ của đứa bé. Cậu bé được đặt tên là Yadiel và đang ở trong tình trạng nguy kịch vì tổn thương não nghiêm trọng. Ngày 14/5, cảnh sát khám xét nhà Clarisa và tìm thấy xác của thai phụ OchoaLopez trong một thùng rác ở sân sau. Ngoài ra, trong thùng rác là chất tẩy, dung dịch tẩy rửa và dây cáp đồng được cho là công cụ để những kẻ thủ ác dùng để siết cổ Ochoa-Lopez. Các thám tử tìm thấy máu khắp nhà và những mẩu quần áo của Ochoa-Lopez. Cảnh sát sau đó cũng tìm thấy chiếc xe của Ochoa-Lopez trong khu phố, cách đó vài dãy nhà. Cơ quan chức năng cho biết sau khi giết nạn nhân, hai mẹ con Figueroa bị nghi đã quấn cô trong chăn và đặt thi thể vào một túi nhựa lớn. Sau đó, họ kéo nó ra ngoài và đặt vào thùng rác, nơi khuất sau garage ngôi nhà nằm ở phía Tây Nam Chicago, cách nhà riêng của Ochoa-Lopez khoảng 6,5 km. Hai mẹ con nhà Figueroa và bạn trai của bà ta đã bị bắt vào cuối ngày 14/5. Sau hơn 24 giờ thẩm vấn, Desiree thừa nhận tội ác rằng cô ta đã giúp mẹ siết cổ nạn nhân Ochoa-Lopez. Cảnh sát chưa nêu rõ động cơ của vụ giết người nhưng việc con trai 27 tuổi của Clarisa qua đời cách đây hai năm và gia đình này có

thể đã muốn lấp đầy khoảng trống đó nên đã ra tay tàn nhẫn với nạn nhân. Thế nhưng, hai nghi phạm nhà Figueroas bình thản đứng trong phiên xét xử như kẻ vô can. Khi bị giải đi, bà Clarisa ngước nhìn cả khán phòng đông đúc, nơi người thân và bạn bè nạn nhân ngồi chật cứng các băng ghế để nghe xét xử. Cả hai đối mặt với tội danh giết người và Piotr Bobak dính cáo buộc che giấu vụ giết người. Thẩm phán quận Cook là Susana Ortiz cho biết, đây là một vụ giết người “tàn bạo và hung ác” gây ra mối nguy hiểm thực sự cho cộng đồng. Khi biết rằng người vợ mà anh nghĩ là đang mất tích thực tế đã bị sát hại, Jovanny Lopez đã bật khóc trước mặt các phóng viên. Anh khóc và trả lời bằng tiếng Tây Ban Nha rằng: “Họ không thể so sánh nỗi đau mà chúng tôi đang phải chịu đựng với bất cứ điều gì. Họ không biết rằng nỗi thống khổ mà chúng tôi đang phải trải qua kinh

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

khủng nhường nào. Họ không biết gì hết. Thật đau đớn khi nhìn thấy người vợ mà bạn chung sống 4 năm qua giờ đã chết với đôi mắt nhắm nghiền. Tôi chỉ không biết… Tôi không biết tại sao những người kinh khủng kia lại làm vậy. Cô ấy không làm gì hại họ, cô ấy là một người tốt mà. Cô ấy đã có một gia đình, một đứa con trai 3 tuổi, tôi không thể tin được. Điều này thật khó chấp nhận”. Còn mẹ của OchoaLopez, Raquel Uriostegui, nói rằng cô sinh ra ở Mexico và đến Mỹ khi mới 2 tuổi. “Con tôi là một cô gái rất vui vẻ và có nhiều ước mơ”, bà nói. Bố nạn nhân, nghẹn ngào: “Con tôi muốn làm những điều tốt, giống như tất cả chúng ta...Giấc mộng của nó đã tan vỡ vì kẻ ác!” CHU NGUYỄN

Nụ cười của sát nhân Clarisa Figueroa trước hài nhi không phải con mình

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

Đối thoại Shangri - La 2019

ối thoại Shangri-La (The Shangri-La Dialogue - SLD) hay Hội nghị Thượng đỉnh An ninh Châu Á (Asia Security Conference) là diễn đàn an ninh do Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (International Institute for Strategic Studies - IISS) tổ chức hàng năm. Từ hội nghị đầu tiên năm 2002 đến nay, SLD thường họp tại khách sạn Shangri-La, Tân Gia Ba, mới gọi là Đối thoại Shangri – La. SLD có sự tham dự của các Bộ trưởng Quốc phòng, các tướng lĩnh quân đội của 28 quốc gia Châu Á - Thái Bình Dương. Những người tham dự tranh luận những thách thức an ninh cấp bách nhất khu vực, tham gia vào các cuộc đàm phán song phương quan trọng, cùng nhau đưa ra các giải pháp mới. Từ khi ra mắt, SLD từng xây dựng niềm tin và thúc đẩy hợp tác an ninh thực tế, bằng cách tạo điều kiện giao tiếp dễ dàng và liên lạc hiệu quả giữa các nhà hoạch định chính sách quốc phòng và an ninh. Chủ đề Đối thoại Shangri La hàng năm tùy theo diễn biến của tình hình khu vực: Năm 2018, chủ đề hội nghị

Khách sạn Shangri – Tân Gia Ba, nơi họp SLD hằng năm

LÝ ANH

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc và quyền Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ tại SLD 2019

là phi nguyên tử hóa Bán đảo Triều Tiên do Bắc Hàn thu hút sự quan tâm tại SLD khi Bình Nhưỡng và Hoa Thịnh Đốn chuyển từ đấu khẩu sang đối thoại và cuộc Thượng đỉnh giữa Donald Trump và Kim Jong Un diễn ra ngay sau đó. SLD 2019 là cuộc đối đầu Mỹ - Trung chiếm trọn tâm trí những người tham dự. Ngày 28/05, tờ The Diplomat nhận định: “Nhiều vấn đề nóng đang và sắp diễn ra, từ việc Hoa Kỳ “đánh” Huawei cho đến khả năng Trump sẽ gặp Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Nhật Bản vào cuối tháng 06/2019. Về toàn cảnh, căng thẳng Mỹ - Trung đang lên đến đỉnh cao và chuyển dần sang một cuộc đối đầu lâu dài như đã được nhắc đến trong các tài liệu an ninh quốc gia Mỹ gần đây …”. Tham dự Đối thoại Shangri-La có 28 nước: Anh Quốc, Ấn Độ, Brunei, Cambodia, Canada, Chile, Đại Hàn, Đông Timor, Đức, Hoa Kỳ, Indonesia, Lào, Mã Lai Á, Miến Điện, Mông Cổ, New Zeland, Nga, Nhật Bản, Pakistan, Phi Luật Tân,

Pháp, Sri Lanka, Tân Gia Ba, Thái Lan, Thụy Điển, Trung Quốc, Úc Đại Lợi, Việt Nam. CĂNG THẲNG ĐỐI THOẠI SHANGRI-LA Theo tin của Carrie Nooten, nữ ký giả của RFI (Radio France Internationale) thường trú ở Tân Gia Ba, Đối thoại Shangri-La (SLD) lần thứ 18 đã khai mạc ngày 31/05/2019. Tham gia SLD thường niên bàn về an ninh và quốc phòng Châu Á có khoảng 60 Bộ trưởng Quốc Phòng và giới chức cao cấp các nước. Năm nay, căng thẳng Mỹ - Trung là chủ đề chính trong các cuộc thảo luận. Nội dung tường thuật của Carrie Nooten có đoạn: Từ ngày thành lập năm 2002, Đối thoại về an ninh Châu Á ít khi căng thẳng như năm nay. Thông thường, tham gia vào hội thảo quốc tế này là các bài diễn văn nói về một chủ đề: “Luôn luôn tái khẳng định tính ổn định của khu vực, đặc biệt, lĩnh vực hàng hải là điều hệ trọng đối với phát triển thương mại. Ngược lại, năm nay có hai vấn đề đặc biệt nổi lên. Một là tình hình

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

Bán đảo Triều Tiên. Ông Patrick Shanahan quyền Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, gặp Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản và Đại Hàn tìm cách tháo gỡ tình hình sau khi Thượng đỉnh Mỹ - Triều tại Hà Nội tháng 02/2019 bế tắc. Bên cạnh đó, nhiều thành viên tham gia hội nghị cũng cho rằng, quan hệ Mỹ-Trung là chủ đề chi phối các thảo luận, họ lo ngại cuộc chiến thương mại giữa Hoa Thịnh Đốn và Bắc Kinh có thể lan rộng sang lĩnh vực an ninh và quốc phòng… Một giới chức cao cấp Ngũ giác đài còn tố cáo chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nuốt lời, khi tiến hành quân sự hóa khu vực Biển Đông. Về phần mình, năm nay Bắc Kinh cử Bộ trưởng Quốc Phòng tham dự. Trước đây Trung Quốc chỉ cử các quan chức cấp dưới đến dự. Đây là bằng chứng cho thấy mâu thuẫn Mỹ Trung là chủ đề quan trọng trong Đối thoại Shangri – La 2019. MỸ - TRUNG “ĐỐI ĐẦU” Ở SHANGRI-LA Căng thẳng Mỹ - Trung lên đến đỉnh cao và chuyển dần sang một cuộc đối đầu lâu dài như được nhắc đến trong các tài liệu về an ninh quốc gia Mỹ. Mọi hành động của hai bên, dù là phát biểu hay gặp bên lề, cũng trở thành tâm điểm tại SLD 2019. Đoàn Trung Quốc đã gọi các phát ngôn của Mỹ,

Bộ trưởng quốc phòng 3 nước Mỹ, Đại Hàn và Nhật Bản

trong đó có lời kêu gọi “ngừng đe dọa chủ quyền nước khác là thông điệp sai lầm khủng khiếp”. Trong bài phát biểu tại phiên thảo luận toàn thể sáng 01/06, Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan khẳng định tiếp tục hỗ trợ nhu cầu tự vệ của Đài Loan, ám chỉ việc Hoa Thịnh Đốn sẽ không ngừng bán vũ khí cho hòn đảo này. Cuộc họp báo mang tính “đốp chát” được tổ chức trong chiều 01/06, ngay sau bài phát biểu của quyền Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ. Trung tướng Thiệu Nguyên Minh, phó Tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc, nhấn mạnh, các phát ngôn của đoàn Mỹ, và trực tiếp là ông Shanahan, đã đe dọa hòa bình và ổn định khu vực. Ông cảnh báo: “Nguyên tắc một Trung Quốc là nền tảng chính trị của quan hệ Trung - Mỹ và sự đồng thuận chung trong cộng đồng quốc tế. Những lời

nói và hành động gần đây do phía Mỹ đưa ra đã gửi những tín hiệu sai lầm khủng khiếp đến các lực lượng chủ trương Đài Loan độc lập, đe dọa, phá hoại hòa bình và ổn định khu vực. Trung cộng đã nhiều lần khẳng định: Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời. Trung Quốc phải được thống nhất, đó là điều không thể tránh khỏi. Đó là ý chí tập thể của người dân Trung Quốc. Bất cứ ai muốn tách Đài Loan ra khỏi Trung Quốc, quân đội Trung Quốc kiên quyết bảo vệ tổ quốc thống nhất bằng mọi giá”. Cũng trong cuộc họp báo, Trung Quốc ngang nhiên tái khẳng định chủ quyền các hòn đảo nước này chiếm đóng bất hợp pháp ở Biển Đông. Trước đó, người đứng đầu Ngũ giác đài đã nhắc đến những hòn đảo này, cảnh báo chúng sẽ trở thành “trạm thu phí” trên biển. Ông Shanahan nói đầy ẩn ý: “Mỹ không tìm kiếm xung đột, nhưng

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

chúng tôi hiểu rằng chiến thắng các cuộc chiến là cách tốt nhất để ngăn chặn chúng”. Trong cuộc họp báo, Trung tướng Thiệu Nguyên Minh khẳng định: “Chúng tôi đã triển khai các thiết bị quốc phòng cần thiết phù hợp với tình hình an ninh mà các đảo và rạn san hô đang phải đối mặt với những hành động khiêu khích”. Trung Quốc phản ứng mạnh trước các chiến dịch bảo đảm tự do hàng hải của hải quân Mỹ trong khu vực. Các tàu chiến của Mỹ thường áp sát những hòn đảo nhân tạo Trung Quốc chiếm đóng trái phép, Bắc Kinh gọi là khiêu khích. Chưa đầy một tiếng sau cuộc họp báo của đoàn Trung Quốc, 3 nghị sĩ Mỹ Angus King, Tammy Duckworth và Marsha Blackburn thuộc Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ cũng tổ chức họp báo tại Hoa Thịnh Đốn, nhấn mạnh Mỹ cam kết duy trì ổn định khu vực. Hạ nghị sĩ Duckworth nhấn mạnh: Bắc Kinh nên tuân thủ luật pháp quốc tế và rằng Mỹ sẽ chống lại những kẻ láo toét. Trước đó, ngày 29/05,Đại tướng Joseph Dunford, chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, tố cáo Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hứa hẹn không quân sự hóa Biển Đông, nhưng lại không giữ lời. Tướng Dunford cho

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

Bộ trưởng Quốc phòng Úc, Anh, Tân Gia Ba, New Zealand và Mã Lai Á họp bên lề SLD

hay, mùa thu năm 2016, ông Tập Cận Bình đã hứa với cựu Tổng thống Obama sẽ không quân sự hóa các đảo trên Biển Đông. Thế mà giờ đây chúng ta lại thấy các phi đạo dài 3 kilomet, các nhà kho chứa đạn dược, các hỏa tiễn, chiến đấu cơ… Như vậy, rõ ràng là ông Tập đã bội ước! Biển Đông đối với tôi không chỉ là một nhóm những đảo đá. Vấn đề quan trọng tại Biển Đông cũng như tại những nơi có tranh chấp lãnh thổ, là các quy định, luật pháp quốc tế, các chuẩn mực. Khi chúng ta làm ngơ trước những hành động vi phạm luật pháp quốc tế và các quy chuẩn, là chúng ta đã lập ra một tiêu chuẩn mới. Tôi không đề nghị phải đáp trả bằng quân sự, mà là một hành động tập thể phù hợp đối với những ai vi phạm luật lệ quốc tế. Họ phải chịu trách nhiệm theo một cách nào đó, để không thể tái phạm trong tương lai.

Tuy nhìn nhận tốc độ xây dựng trên các đảo nhân tạo và rạn san hô bị Trung Quốc chiếm đóng đã giảm bớt, nhưng tướng Dunford cho rằng, đó là do Bắc Kinh đã đạt được năng lực quân sự cần thiết tại đây. Trong một diễn biến khác, bộ trưởng Quốc Phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa hôm 29/05 khi gặp Bộ trưởng Quốc phòng Tân Gia Ba Ng Eng Hen đã khẳng định, Trung Quốc không hề muốn đối đầu với Hoa Kỳ tại Biển Đông. Tuy nhiên, lời nói đó không phù hợp với những gì xảy ra ở Biển Đông. BẢO ĐẢM KHU VỰC TỰ CƯỜNG VÀ ỔN ĐỊNH Ngày 02/06, Đối thoại Shangri-La 2019 còn lại ba phiên đối thoại toàn thể với nội dung liên quan đến các chủ đề: “Trung Quốc và hợp tác an ninh quốc tế”; “Ngăn ngừa xung đột tại các lĩnh vực có cạnh tranh”; “Bảo đảm khu vực

tự cường và ổn định”. Bộ trưởng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa cho rằng, thế giới đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức, trong đó có cả những vấn đề liên quan đến an ninh truyền thống, phi truyền thống và mới nảy sinh… đe dọa hòa bình, ổn định và phát triển chung của nhân loại. Trong bối cảnh đó, Trung Quốc mong muốn cùng các bên thúc đẩy hợp tác, giải quyết tranh chấp và bất đồng để cùng phối hợp duy trì vững chắc trật tự thế giới hiện có … Tuy nhiên, nhiều người cho rằng, những lời ông ta nói chỉ là ngụy biện, không phù hợp với thực tế. Trong phiên thảo luận cuối cùng, Bộ trưởng Quốc phòng Tân Gia Ba Ng Eng Hen cho rằng, sự gia tăng căng thẳng, cạnh tranh giữa các nước lớn trong khu vực đặ t ra mộ t thá ch thứ c rấ t lớn cho các nước trong khu vực cũng như trên thế giới. Bộ trưởng Ng Eng Hen cho rằng, các quốc gia cần cởi

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

mở, kết nối và cùng xây dựng một nền kinh tế toàn cầu mở cũng như củng cố sự hợp tác trong khuôn khổ đa phương. Đặc biệt các nước ASEAN cần phải cùng nhau củng cố các cam kết song phương và đa phương, tạo nền tảng xây dựng một kiến trúc an ninh mạnh mẽ cho khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương … Phát biểu kết thúc Đối thoại Shangri-La 2019, Tiến sĩ John Chipman, Tổng Giám đốc điều hành Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (Director - General and Chief Executive of the International Institute for Strategic Studies) cho biết, diễn đàn năm nay đánh dấu là năm có số lượng đại biểu tham gia đông nhất từ trước đến nay, với 44 đoàn đại biểu cấp chính phủ từ 56 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, trong đó có 28 giới chức cấp bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao, các chỉ huy quốc phòng. Bên cạnh sự quan tâm đối với các thông điệp của các nước lớn như Mỹ và Trung Quốc, diễn đàn năm nay cũng là cơ hội để các quốc gia khác bày tỏ quan điểm, nêu ra sự quan tâm đối với tình hình khu vực. Từ đó tìm tiếng nói chung để đảm bảo lợi ích của mình đồng thời đảm bảo hòa bình, ổn định của khu vực…

LÝ ANH

CHUYỆN MỖI TUẦN

Hình: NationalDayCalendar.com

Câu chuyện của hạt pistachio

rên sườ n nú i Etna, mộ t hỏ a diệ m sơn đang hoạt động nằm gần thị trấn Bronte, Sicily của nước Ý có một khu vườn rộng chừng 3.000 héc-ta được cảnh sát tuần tra kỹ lưỡ ng. Mỗ i đêm, mười hai cảnh sát tuần tra thườ ng trự c, ban ngà y, 6 người. Khu vườn này được bả o vệ kỹ đế n thế không phải vì là nơi có thể diễn ra nhữ ng cuộ c mộ t cuộ c thư hùng của giới Mafia. Cảnh sát tuần tra để bảo vệ một thứ được gọi là “Vàng xanh của Sicily” sản xuất ở đó. Có thể được giá đến 13,45 bảng Anh một kí lô, “Vàng xanh của Siclily” là những hạt pistachio quý báu. Trong cuộc chiến tranh thuế quan giữa Hoa kỳ và Trung cộng, sau khi Tổng thống Trump nâng mứ c

ĐỖ QUÂN

cả các loại hạt, có giá gấp ba hoặc bốn lần so với các loại hạt khác. Nut.com Inc của Hoa ký bá n pistachio rang muố i và tiêu vớ i giá 14 đô la Mỹ một cân Anh nếu mua bịch 1 pound, và 11 đô một pound nế u mua cả thù ng 25 pound. Ở Canada, muố n đượ c “rẻ”, bạn có thể mua pistachio hiệ u Kirkland Quả pistachio. Hình chụp ở một nông trại tại Iran ở Costco. Đượ c in trên Photo by: Safa Daneshvar. Faraz Saffron Company, Tehran, Iran n h ã n “ S ả n p h ẩ m c ủ a thuế quan lên các sản phẩm cò n có thể là mộ t trong California”, giá một bịch củ a Trung cộ ng bá n và o những nguyên do để khởi 1,36 ký thứ hạ t hấ p dẫ n này “chỉ có” 24,99 CAD. Mỹ , Trung cộ ng đã đá p động chiến tranh. trả bằng hành động tương Ai cũng biết là Mỹ khó Đây là loại có vỏ, có nghĩa xứng. Trong số 5.140 sản chịu với chương trình hạt là cao lắm, bạn chỉ ăn được phẩ m củ a Mỹ xuấ t sang nhân củ a Iran, nhưng í t chừng 900 gram hạt, mặc Tàu bị nhắm vào để nâng ngườ i biế t rằ ng Iran có dù vỏ khô củ a pistachio mức thuế từ 1 tháng 6 năm thể bị Mỹ đá nh vì … hạ t khá nhẹ. Ở Walmart, bịch 2019, có cá c sả n phẩ m pistachio. pistachio hiệu Wonderful nông nghiệp từ California. 400 gram – cũ ng loạ i có Hạt pistaschio nằm trong ĐẮT, ĐẮT QUÁ! Hạt pistachio luôn nằm vỏ, lúc bán hạ giá là 9.47 danh sách đó. Hạ t pistachio thậ m chí ở vị trí đầu của thang giá đô la Canada. Tuy nhiên, | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN MỖI TUẦN

giớ i tiêu thụ sà nh điệ u chỉ ra rằ ng pistachio củ a Kirkland đề u hạ t hơn và hầu hết hạt thuộc cỡ trung (medium), trong khi hạ t củ a Wonderland không đề u, nhiề u hạ t điế c hoặ c teo tóp. Giá cả theo trang mạng healthy price Canada, của 100 gr pistachio từ 2,45 đô la Canada (có vỏ, hiệu rẻ nhấ t, Wonderful) đế n 15 đô – loạ i đắ t nhấ t Eden Organic (không vỏ). Giá “hạt dẻ cười” được quảng cáo là nhập cảng từ Mỹ hoặ c Ú c, không tẩ y trắng, rao bán ở Việt Nam, trong tầ m từ 200 ngà n (khoảng 12 đô la Canada) đến 250 ngàn một bịch 500 gram. Không ké m giá ở Canada bao nhiêu. Loạ i tẩ y trắ ng – hà ng T à u r ẻ h ơn r ấ t n h iề u , nhưng giới tiêu thụ trong nước dặn nhau coi chừng, ăn và o…ung thư gan vì được tẩy trắng bằng những hóa chất độc hại. Thứ hạt dẻ cười vỏ trắng nhách này cũng thấy bày bán trong các chợ Á đông ở Canada. Dĩ nhiên giá cả có nhỉ nh hơn, vì là hà ng Tàu, và cũng chẳng thấy có bao nhiêu người Việt dám mua. HẠT DẺ CƯỜI Thường thì các thứ hạt, đậ u là nhữ ng loạ i đồ ăn chơi, ăn cho vui miệng hấp dẫ n, và khó chừ a. Ngườ i ăn đậu phọng (lạc) đều biết rằ ng mộ t khi đã bắ t đầ u khó mà ngừ ng trướ c khi túi hay lon đậu hết nhẵn. Nhưng khá c vớ i đậ u phọng, pistachio đã được nhân loại ưa chuộng từ thời

Vài chi tiết về pistachio Cây pistachio có thể cao tới khoảng 20 feet, sống cần đến ít hoặc không cần mưa và phải có nhiệt độ cao. Một cây mới phải mất từ 7 đến 10 năm để trưởng thành và sinh trái. Pistachio chín vào cuối mùa hè hoặc đầu mùa thu, phát triển mạnh đến nỗi làm nổ vỏ quả. Cây pistachio không cầ n đế n ong, chúng thụ phấn bằng gió. Một cây đực có thể tạo ra đủ phấn hoa cho 25 cây cái. Cây cái tạo ra hạt lần đầu tiên khi được năm tuổi và có thể ra quả tới 200 năm. Iran tuyên bố rằng ở nước họ có những cây pistachio 700 năm tuổi vẫn còn sống và còn cho quả. Pistachio đã được dùng để làm chất nhuộm và một phương thuốc dân gian chữa các bệnh từ đau răng đến xơ cứng gan. Giá trị dinh dưỡng cao của pistachio và thời gian lưu trữ lâu cũng khiến nó trở thành một vật phẩm mang ăn đườ ng không thể thiếu của những nhà thám hiểm và thương nhân ngày xưa. Cùng với hạnh nhân, pistachio thường được lữ khách mang theo trên con đường tơ lụa cổ đại nối liền Trung hoa với phương Tây. Pistachio không phải là “nut” như được gọi trong tiếng Anh. Pistachio là thực sự là hạt của một thứ quả giống như quả mận mà u đỏ hoặc vàng, khi chế biế n người ta gỡ lấy hạt, bỏ thịt. Vỏ pistachio có mày vàng beige. Nhiều nước nhuộm màu pistachio để làm cho chúng hấp dẫn hơn. Ở Hoa kỳ pistachio thường được nhuộm màu đỏ để che giấu những điểm không hoàn hảo ở vỏ và để làm cho hạt nổi bật trong các máy bán

tiền sử. Con ngưởi đã nhâm nhi hạt pistatschio từ cách đây í t nhấ t 9 ngà n năm. Pistachio này cũng là một trong hai thứ hạt duy nhất được nói đến trong Thánh

hàng. Ruột hạt pistachio thường có màu xanh. M à u xa n h l ụ c ( và t í m ) c ủ a h ạ t pistachio đến từ các chất chống oxy hóa (antioxidants). Giá trị dinh dưỡng: Hạt pistachio là một nguồn cao protein, chất xơ, magiê, thiamin và phốt pho. Chúng là một nguồn vitamin B6, đồng và mangan tuyệt vời. “Pistachio là một nguồn tuyệt vời của vitamin B6, đồng và mangan và là một nguồn protein, chất xơ, thiamine và phốt pho tốt. Bằng chứng khoa học cho rằng nhưng không chứng minh rằng ăn 1,5 ounce (42,5g) mỗi ngày hầu hết các loại hạt, như pistachio, như một phần của chế độ ăn ít chất béo bão hòa và cholesterol, có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.”- Cơ quan FDA Hoa kỳ, tháng 7 năm 2003. Không chỉ là để rang lên ăn chơi như các bịch pistachio thường thấy, pistachio được sử dụng nhiều trong nấu ăn. Theo Larousse G astronomique, trong ẩm thực Địa Trung Hải và châu Á, pistachio được sử dụng trong nước sốt và đồ nhồi (stuffing) gà vịt. Ở Ấn Độ, pistachio xay nhuyễn được sử dụng để rắc lên cơm và rau. Pistachio đi kèm tốt nhất với thịt bê, thịt lợn và thịt gà vị t. Màu xanh của pistachio giúp bột xay loại hạt này được dùng nhiều trong các loại cream, kem và món tráng miệng kem. Trong bánh kẹo, pistachio được dùng cho kẹo nougat. Trung Quốc là nước tiêu thụ pistachio hàng đầu trên toàn thế giới, với mức tiêu thụ hàng năm là 80.000 tấn, trong khi Hoa kỳ tiêu thụ 45.000 tấn. Nga theo sau với mức tiêu thụ 15.000 tấn, tiếp theo là Ấn Độ ở mức 10.000 tấn.

kinh. Hạt kia là hạnh nhân. Sá ch Sá ng thế ký viế t: “Đoạn, Y-sơ-ra-ên, cha các anh em, nói rằng: Nếu việc đã thể kia, thì bay phải làm thể nầy: Hãy lấy trong

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

đồ hành lý những thổ sản quí nhất của xứ ta: một ít nhũ hương và mật ong, các hương hoa và một dược, phi tử và hạnh nhân, đem dâng cho người đó làm

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN MỖI TUẦN

Trồng pistachio ở California. Photo: Getty Images

của lễ.” (Genesis 43:11, bản dịch trên vietchristian. com) “Phi tử” trong bản dịch này là hạt pistaschio. Trong mộ t số bả n dị ch sang tiế ng Việ t khá c củ a Sá ng thế ký , pistachio cò n đượ c gọ i là đà o lạ c. Wikipedia tiế ng Việ t gọ i đó lả quả hồ trăn, hạt cười. Từ phổ biế n nhấ t trong tiế ng Việ t “hiệ n đạ i” là “hạt dẻ cười.” Cái tên này có lẽ dự a theo cá ch loạ i hạt này được gọi ở Trung Đông, khu vự c xuấ t phá t củ a pistachio. Ở Trung quốc, nó được gọi là “hạt hạnh phúc.” Pistachio nổi tiếng đến mứ c cò n có mộ t ngà y lễ mừ ng riêng, ở Hoa kỳ ngày 26 tháng 2 là National Pistachio Day! Trên trang mạng worldpistachioday. com, ngày 26 tháng 2, 2019 được gọi là Ngày Pistachio Thế giới. Mặc dù còn được gọi là “hạnh nhân xanh”, pistachio không liên quan gì với hạnh nhân cả – ngoài việc cả hai đề u là hạ t và cù ng đượ c nhắc đến trong Cựu ước. Nó

có họ với cây điều (đào lộn hột, cashew), và cũng có họ hàng gần với cây xoài, cây sơn (sumac) và cây thường xuân (poison ivy). Có nguồn gốc từ Tây Á và Tiểu Á, loại cây này mọc hoang ở cá c vùng cao trong sa mạc. Truyền thuyết rằng để được may mắ n, vào cá c đêm trăng sáng những đôi tình nhân thường hẹn nhau đến dưới tán cây để chờ nghe tiếng quả pistachio nổ lách tách. Wikipedia cho rằng loại pistaschio hiện đại - P. vera, được trồng đầu tiên ở Trung Á vào Thời đại đồ đồng. Các khám phá khảo cổ học ghi nhận hạt pistachio là mộ t mó n ăn thông thườ ng từ khoả ng năm 6750 trướ c Công nguyên. Sau Cự u ướ c, sử sá ch Ai cậ p cũ ng nó i rằ ng pistaschio là mó n khoái khẩu của Nữ hoàng Sheba (của Ethiopia, đồng thời với vua Solomon (trị vì 970 - 931 BC (trướ c Công nguyên) của Israel). Huyề n sử viế t bà hoà ng mê pistachio đế n nỗ i đã

ra lệnh phải nộp tất cả sản phẩ m trong nướ c cho bà và triều đình của bà. Vua Nebuchadnezzar II (trị vì 605 đế n 562 BC) đã cho trồng pistachio trong vườn treo Babaylon, một trong 7 kỳ quan thế giới. Theo truyền thuyết của Hồi giáo, hạt pistachio là một trong những thực phẩm được Adam mang đến Trái đất. Sau nhữ ng cuộ c chinh phục của Alexandre Đại đế (334-323 BC), loại hạt này được đem đến Hy lạp. Vào thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên, dướ i thờ i Hoàng đế La mã Tiberius, cây pistachio bắt đầu được trồng ở Ý và Tây ban nha. Cùng với sự lan tràn của Hồi giáo và sự bành trướng của người Ả rập, khu vực trồng pistachio cũng được mở rộ ng theo. Bên cạnh các cuộc Thập tự chinh, giao thương giữa các quốc gia dọc bờ biển phía đông Địa trung hải - Cận đông rồ i Trung đông cũ ng lan rộng. Đặc biệt, Cộng hòa Ve n e t i a n g i a o t h ư ơ n g mạnh với Syria, một trong những khu vực canh tác

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

chính củ a cây pistachio. Hàng hóa đến miền bắc và miền trung nước Ý thông qua các tuyến giao thương đường biển. Tuy nhiên ở phía bắc dãy Alps, pistachio vẫ n chưa được biết đến trong một thời gian dài. Khi đượ c đem đến trung tâm châu Âu, nó được gọi là “Latin Penny Nut” vì được đưa vào theo con đường hàng hó a của Ý, qua các đè o trên rặng núi Alps. PISTACHIO VÀO MỸ Vào những thập niên cuối của thế kỷ 19, pistachio nhập cảng là một món hàng phổ biến ở Hoa kỳ trong cộng đồng di dân Trung Đông. Thờ i đó , pistachio đâu cũng, được bán ở các máy bán hàng tự động tại các bến xe điện ngầm, bar rượu, nhà hàng và các địa điểm công cộng khác. Qua câu quảng cáo “A dozen for a nickel” (năm xu một chục) cho thấy pistachio ngày đó tuy không đến mức rẻ rề “dime a dozen”, nhưng cũng chẳng đắt lắm. Pistachio là một loại cây sa mạc và có khả năng chịu mặn cao. Nó cũ ng thích hợp và có thể số ng và phá t triể n trong tầ m nhiệt độ từ −10 ° C (14 ° F) vào mùa đông và 48 ° C (118 ° F) vào mùa hè. Cây cần có nhiều nắng và đất thoát nước tốt. Ngược lại, trong khi ké m phá t triể n nế u độ ẩm cao và dễ bị thối rễ vào mùa đông nếu nhiều nước và đất không đủ thoát nước. Cây cũ ng cần có mùa hè dài, nóng để quả chín.

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN MỖI TUẦN

Các bịch pistachio của Wonderful Company và Kirkland

C e n t r a l Va l l e y c ủ a California đúng là nơi có các điều kiện lý tưởng cho pistachio: đấ t màu mỡ , khí hậu khô, nóng và mùa đông lạnh vừa phải. Thế là năm 1929, nhà thực vật học Hoa kỳ William E. Whitehouse, đã sang Ba Tư (Iran ngày nay) để tìm pistachio. Năm sau đó, ông trở về Mỹ, xách theo khoảng 10 kí lô hạt pistachio chọn lọc từ nhiều loại. Ngay trong năm, các ô thử nghiệm đầu tiên được trồng. Tuy nhiên, cây pistachio phải mất bảy đến mười năm để trưởng thành. Tr o n g s ố t ấ t c ả c á c loại hạt pistachio mà Whitehouse thu thập được, chỉ có một loại được việc. Ông Whitehouse đã nhặt những hạt đó từ một đống hạt sấy khô trong vườn cây của gia đình Agah, những người trồng pistachio nổi tiếng ở Rafsanjan, trên cao nguyên trung tâm của Iran. Whitehouse đặt tên cho cây mà ông trồng là là “Kerman”, theo tên thành phố dệt thảm nổi tiếng gần Rafsanjan.

Sau nhiều năm thử nghiệm, ý tưở ng về kỹ nghệ pistachio của Mỹ đã trở thành hiện thực. Trong thậ p niên 1960, cá c đồ n điền pistachio xuất hiện ở khắp California và sau đó lan sang Arizona và New Mexico. Câu chuyện về kỹ nghệ pistachio của Hoa Kỳ đã là một trong những thành công độc nhất vô nhị. Từ

vụ mùa thương mại đầu tiên 1,5 triệu bảng Anh (680 tấn), năm 1976 đến vụ mùa kỷ lục năm 2016 là hơn 900 triệu pound (408.233 tấn), kỹ nghệ pitaschio đi từ thành công đế n thành công. Sự gia tăng tổng sản lượng này đã được nhân đôi bằng cách tăng sản lượng trên mỗi mẫu Anh, từ 1.468 pound mỗi mẫu năm 1982, lên

Lợi ích cho sức khỏe của pistachio. Myhealthmaven.com

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

hơn 3.806 pound mỗi mẫu vào năm 2010. Do đó, kỹ nghệ này đã phát triển từ điể m hầu như không đủ cung cấp cho thị trường nội địa đến mức xuất cảng phần lớn sản lượng ra thế giới. Ngày nay, các ba tiể u bang California, Arizona và New Mexico sả n xuấ t 100% sản lượng pistachio thương mại của Hoa Kỳ, vớ i California bao 99 phần trăm, với diệ n tí ch pistachio hơn 312.000 mẫu Anh trên khắp 22 quận. Có 950 nhà sản xuất tại Hoa Kỳ, và “giá trị tạ i cổ ng nông trại” hàng năm của pistachio đó ng gó p hơn 1,6 tỷ đô la cho nền kinh tế California và hơn 16 triệu đô la cho các Arizona và New Mexico. Trên thế giớ i, Hoa Kỳ và Iran thống trị việc buôn bá n pistachio, hai nướ c kiểm soát chung từ 70% đến 80% sản lượng hàng năm trong thập niên vừ a qua. Năm 2017, sản lượng pistachio của thế giới là 1,1 triệu tấn, trong đó Iran và Hoa Kỳ là hai nhà sản xuất

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN MỖI TUẦN

hàng đầu, cùng nhau chiếm 75% tổng số. Trung cộng, Thổ Nhĩ Kỳ và Syria chia nhau 25% còn lại. CÓ THỂ TRỞ THÀNH NGUYÊN NHÂN CHIẾN TRANH Kỹ nghệ canh tác pistachio thương mại của Hoa kỳ chỉ thự c sự bù ng nổ sau năm 1979, năm Mỹ cắt đứt quan hệ với Iran vì cuộc khủng hoảng con tin (52 nhà ngoại giao và công dân Hoa Kỳ bị giữ làm con tin trong Tòa đại sứ Mỹ ở Iran từ tháng 11,1979 đến 20 thá ng 1, 1981, tổ ng cộ ng 444 ngà y). Sau đó Mỹ và các đồng minh đã đưa ra lệnh trừng phạt Iran bằng phong tỏa kinh tế. Từ đó, mặc dù pistachio

không nằm trong danh sách các sản phẩm bị cấm vận, các nhà trồng pistachio của Iran đã phải đối mặt với áp lực từ các lệnh trừng phạt, thuế quan và hạn chế về khả năng tiếp cận các nguồn tài chính quốc tế. Đến năm 2016 sau thỏa thuận hạt nhân Iran (JCPOA), Mỹ và các đồng minh đã gỡ bỏ lệnh trừng phạt. Pistachio bắt đầu lại đổ trà n và o cá c thị trường nước ngoài (tuy nhiên, pistachio Iran không thể sống nổi ở Mỹ, vì bị đánh thuế quan đến 300%.) Nhưng như với nhiều thứ đạt được dưới trào Obama, Tổng thống Donald Trump gọi JCPOA là thỏa thuận “tồi tệ nhất” mà Mỹ từng

ký. Ý kiế n xé thỏ a thuậ n J C P O A c ủ a Tr u m p v à các đại diện dân cử Cộng Hò a đượ c cho là có mộ t phầ n do cuộ c vậ n độ ng củ a giớ i trồ ng pistachio ở California, mà đại diện là gia đì nh Resnick, chủ tậ p đoà n The Wonderful Company. Nhà sả n xuấ t pistachio lớn nhất Hoa kỳ vớ i thu nhậ p hà ng năm khoảng 4 tỷ Mỹ kim. Đế chế của Resnick lớn nhanh trong giai đoạn Iran bị phong tỏa. Tháng 5/ 2018, ông Trump hủy thỏa thuận và bắ t đầ u tá i lậ p cá c biệ n pháp cấm vận. Iran nổi cáu và khẳng định sẽ chống tới cùng. Trong cuốn phim tài liệu

Pistachio Wars, hai nhà báo Levine và Wernham đã phát giác Resnicks đã bơm tiền vào một số tổ chứ c nghiên cứ u chí nh sá ch (think tank) hiế u chiế n thân Israel nhất, bao gồm Ủy ban Do Thái Mỹ và Viện Chính sách Cận Đông (WINEP) của Washington. Cả hai tổ chức này đã vận động mạnh mẽ đòi hỏi các biện pháp trừng phạt Iran và chống lại thỏa thuận hạt nhân Iran. Pat Clawson, một giám đốc điều hành của WINEP, thậm chí đã kêu gọi Hoa Kỳ ngụy tạo một cuộc tấn công giả ﬂag attack, để làm cớ tuyên chiến với Iran.

ĐỖ QUÂN

(sưu tầm & tổng hợp)

GÓC ĐỜI SỐNG

Vì sao bia, nước ngọt làm cơ thể thêm thiếu nước?

ước có đường làm máu cô đặc, nên cơ thể lại cần thêm nước để pha loãng máu. Còn bia là một chất ức chế hormon chống bài niệu, nên nó làm thận thải nước nhiều hơn. Chúng ta cần uống trung

bình 2 lít nước mỗi ngày, nhưng nhu cầu thực sự còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như cân nặng, thời tiết nóng hay lạnh, vận động nhiều hay ít.... Nhiều người đi gặp bác sĩ vì thấy nước tiểu vàng sậm, tưởng bệnh gan mà không

biết đó là dấu hiệu của thiếu nước. Để nhận biết cơ thể mình đủ nước hay chưa, cách đơn giản là nhìn vào màu sắc nước tiểu: nước tiểu màu vàng nhạt là uống đủ nước, nước tiểu màu vàng càng sậm là càng thiếu nước,

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

nước tiểu trong là cơ thể đang dư nước. Khi thiếu nước thì nên bù bằng nước lọc chứ không nên uống nước có đường, nước ngọt, bia... để thay thế vì chúng có thể tạo cảm giác hết khát tạm thời nhưng làm tăng nhu cầu nước của cơ thể. Khi uống nước có đường, đường sẽ nhanh chóng được hấp thu vào máu, làm nồng độ đường trong máu tăng cao, máu sẽ cô đặc hơn. Lúc đó, cơ thể lại cần thêm nước để pha loãng máu và não bộ sẽ phát tín hiệu kích hoạt cảm giác khát khiến chúng ta lại khát nước nhiều hơn. Còn bia là một chất ức chế hormone chống bài niệu, nên nó làm thận thải nước nhiều hơn, khiến chúng ta mất nước nhiều hơn. 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC ĐỜI SỐNG

Cà phê giảm nguy cơ mắc bệnh gout! Gout (bệnh gút) xảy ra khi nồng độ a xít uric trong máu cao bất thường. A xít uric hình thành các tinh thể trong khớp, thường ở bàn chân và ngón chân lớn, gây sưng tấy nghiêm trọng và đau đớn. Giảm a xít uric có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh gout và thậm chí có thể ngăn ngừa các đợt bùng phát tiếp theo. Sau đây là 8 cách tự nhiên để giảm mức a xít uric. Uống thêm vitamin C Uống bổ sung vitamin C có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh gout. Một nghiên cứu cho thấy vitamin C làm

Uống cà phê Một số nghiên cứu chỉ ra rằng những người uống cà phê ít có khả năng mắc bệnh gout. Nghiên cứu Sức khỏe Điều dưỡng của Đại học Harvard khảo sát ở nữ giới cho thấy nguy cơ bệnh gout giảm khi uống nhiều cà phê. Phụ nữ uống 1 đến 3 tách cà phê mỗi ngày, giảm 22% nguy cơ mắc bệnh gout so với những người không uống cà phê. Phụ nữ uống hơn 4 tách cà phê mỗi ngày, giảm 57% nguy cơ mắc bệnh này. Một đánh giá có hệ thống năm 2014 còn cho thấy những người uống 3 - 5 tách cà phê mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp nhất. Vì những người bị bệnh gout có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn nên uống cà phê có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể của họ.

giảm đáng kể nồng độ a xit uric trong máu, từ đó làm giảm nguy cơ bị bệnh gout tấn công. Ăn cherry Ăn quả anh đào có thể làm giảm nguy cơ bị bệnh goutt, đặc biệt ở những người có tiền sử bệnh. Một nghiên cứu năm 2012 trên 633 người bị bệnh gout cho thấy ăn quả anh đào trong 2 ngày làm giảm 35% nguy cơ bệnh gout.

Ăn nhiều thực phẩm có hàm lượng purin thấp Tăng cường những loại thực phẩm có hàm lượng purin thấp, có thể giảm dần nồng độ a xít uric. Thực phẩm có hàm lượng purine thấp gồm có: sản phẩm sữa ít béo và không béo, bơ đậu phọng và các loại hạt, các loại trái cây và rau quả, cà phê, gạo còn cám, bánh mì và khoai tây. Cần lưu ý là không phải ai ăn nhiều purine cũng bị bệnh gout. Tránh uống rượu và nước ngọt Uống nhiều rượu và nước ngọt làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout. Rượu và nước ngọt bổ sung lượng calo không cần thiết vào chế độ ăn uống, có khả năng gây tăng cân và các vấn đề trao đổi chất. Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh gout và bệnh tim. Thừa cân dẫn đến nguy cơ tăng nồng độ a xít uric trong máu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout. T.L (Theo Medicine News Line)

Sự kết hợp giữa thuốc trị bệnh gout allopurinol và quả anh đào làm giảm 75% nguy cơ bị tấn công bởi bệnh gout.

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

Cuộc sống không như cổ tích của tân Hoàng hậu Nhật Bản

Ngày đăng quang

Nhà ngoại giao trở thành công nương Trước tuổi đi học, cô Masako Owada đã là một công dân toàn cầu. Cô học mẫu giáo ở Nga và New York khi cha cô làm trong ngành ngoại giao. Sau vài năm trở lại Nhật Bản, gia đình Owada quay lại Mỹ khi Masako học năm thứ 2 trung học. Là một sinh viên xuất sắc, cô tốt nghiệp Đại học Harvard rồi quay về Đại học Tokyo học cao học. Năm 1986, cô trở thành một trong số ít cô gái vượt qua kỳ thi hết sức khó khăn của Bộ Ngoại giao Nhật Bản.

uộc sống trong gia đình hoàng tộc Nhật Bản khác xa những câu chuyện cổ tích. Đó là điều mà Công nương Masako nhận ra từ rất lâu trước khi trở thành tân hoàng hậu của xứ sở Mặt trời mọc. Sinh cách nhau vài năm ở hai nửa của thế giới, hai cô gái trẻ tìm thấy ở nhau nhiều điểm tương đồng khi họ kết hôn với người kế vị ngai vàng của đất nước mình: Diana Spencer (sinh năm 1961), kết hôn với Thái tử Anh Charles vào năm 1981; và Masako Owada (sinh năm 1963), kết hôn với Thái tử Nhật Bản Naruhito năm 1993. Trong mỗi trường hợp, dường như cả nước Anh hay Nhật đều mong muốn người nối ngôi thành gia lập thất khi cả hai hoàng tử đều đã ở độ tuổi 30. Là con gái một bá tước Anh, cô Diana mới 19 tuổi và đang làm việc tại một trung tâm chăm sóc trẻ em khi đính hôn với Hoàng tử Charles, người hơn cô 12 tuổi. Báo chí gọi Diana là “giáo viên vườn trẻ”, nhưng Diana khi đó chưa có bằng cấp giảng dạy chuyên nghiệp nào. Trong khi đó, cô Masako, con gái của một nhà ngoại giao, đang tiến rất nhanh trên con đường trở thành một nhà ngoại giao chuyên nghiệp. Cô Masako kết hôn năm 29 tuổi và Thái tử Naruhito 32 tuổi.

Masako gặp Thái tử Naruhito trong cùng năm đó. Theo The New York Times, họ gặp nhau lần đầu tiên vào một buổi chiều tháng 10-1986 trong buổi lễ thái tử Naruhito chủ trì đón tiếp công chúa Tây Ban Nha Elena. Khi ấy chàng là một hoàng tử lịch thiệp, nho nhã đã từng học chuyên ngành lịch sử tại ĐH Oxford và là người thứ hai sẽ kế vị ngai vàng Hoàng gia Nhật Bản. Nàng 22 tuổi, là một cử nhân thông minh tốt nghiệp ĐH Harvard và đang nuôi chí nối bước cha trong sự nghiệp ngoại giao. Bất kể việc tất bật giữa khoảng 120 vị khách, hoàng tử Naruhito, con trai

lớn nhất của hoàng thái tử Akihito lúc đó, vẫn đã có được cơ hội chuyện trò chốc lát với cô gái trẻ Owada. Khi đó anh đã hỏi "Cô muốn trở thành một nhà ngoại giao như thế nào?". Lịch sử đã không ghi lại lời đáp của cô Owada, nhưng nhiều năm sau này hoàng tử Naruhito vẫn nói ông rất thích cuộc nói chuyện của họ và nó đã gây ấn tượng mạnh với ông. "Mặc dù cô ấy rất khiêm tốn", ông nhớ lại, "nhưng cô ấy đã nói ra những suy nghĩ của mình rất rõ ràng và rất thông minh". Đây không phải cuộc gặp tình cờ của họ. Vấn đề nối tiếp và tồn tại

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Đám cưới cổ tích

của Hoàng gia Nhật Bản là câu chuyện được người dân đặc biệt quan tâm, hoàng gia cần phải tìm một vị hôn thê cho hoàng tử. Một ngày trong tương lai hoàng tử Naruhito sẽ thành Nhật hoàng và ông cần một người nối dõi. Vì lẽ đó, các vị chức sắc trong Cơ quan quản trị Hoàng gia Nhật Bản (Imperial Household Agency) đã thu xếp để mời cô Owada tới buổi đón tiếp công chúa Tây Ban Nha sau khi biết được cô là một trong ba phụ nữ hiếm hoi vượt qua kỳ thi tuyển khắc nghiệt của ngành ngoại giao năm đó. Sau cuộc gặp, cô Owada bỗng chốc được quan tâm đặc biệt, nhưng cô từ chối điều đó. Khi ấy cô đang là một nhà ngoại giao vừa vào nghề và rất tận tụy với công việc. Hoàng tử Naruhito đã gửi tặng hoa cho cô trong ngày sinh nhật. Một năm sau đó, Bộ Ngoại giao Nhật gửi cô đi học ngành quan hệ quốc

tế tại ĐH Oxford. Giới phóng viên báo chí săn lùng nhiều tới mức cô phải tổ chức một cuộc họp báo ngẫu nhiên ngay ở thư viện trường và bác bỏ việc có quan hệ tình cảm với hoàng tử Naruhito. Với những người làm nhiệm vụ mối mai của hoàng gia, thông tin này thoạt tiên dường như không khiến họ lo ngại. Họ đã có cả một danh sách dài các công chúa khác, tên tuổi của mọi cô gái thuộc những gia tộc quý phái, giàu có và thuộc giới tinh hoa ở Nhật. Họ đã tìm kiếm và tập hợp được các hồ sơ về gần 200 cô gái, mỗi bộ hồ sơ kèm theo một bức ảnh về người này và gần như tin chắc một trong những cô ấy sẽ phải lọt mắt xanh của hoàng tử Naruhito. Nhưng hoàng tử đã không rung động trước bất cứ ai trong số ấy. Và khi mỗi năm qua đi, nỗi lo lắng của Hoàng gia Nhật càng tăng trước nguy cơ ám ảnh

về việc hoàng tử sẽ không kết hôn. Bất chấp việc Cơ quan quản trị Hoàng gia Nhật Bản muốn thái tử Naruhito kết hôn trước rồi mới tới em trai ông, hoàng tử Akishino, song do quá sốt ruột vì không thấy ông anh có "động tĩnh" gì, năm 1990 người em trai thái tử đã quyết định làm đám cưới với người bạn gái học cùng ĐH. Ở thời điểm đó, có lẽ không chỉ có hoàng tử Akishino sốt ruột, dường như cả nước cũng nóng lòng trước chuyện hôn nhân muộn màng của thái tử Naruhito. Năm 1991, một tờ báo của Nhật thậm chí còn tuyên bố "vấn đề lo lắng nhất của người dân là chuyện hôn nhân". Các nhà báo săn lùng những công chúa có khả năng trở thành hôn thê của hoàng tử. Tuy nhiên trước công chúng, thái tử Naruhito vẫn chưa bao giờ phát tín hiệu đang hò hẹn với ai.

Thuở còn là nhà ngoại giao trẻ

Bị báo chí gây áp lực khi ấy, hoàng thái tử Naruhito lặp lại quan điểm về việc lựa chọn ý trung nhân. Anh nói không quan tâm tới dòng dõi của gia đình vợ tương lai, cũng không để ý tới việc cô ấy từng học trường nào hoặc thậm chí cả chiều cao của nàng. Những vị quan chức trong Cơ quan quản trị Hoàng gia Nhật Bản thì muốn một cô công chúa thấp hơn vị thái tử chỉ cao 1,62m. Theo thái tử Naruhito, người phụ nữ anh tìm kiếm là người có thể chia sẻ những quan điểm về các giá trị, hòa hợp dễ dàng với mọi người và sẵn sàng bày tỏ quan điểm của cô ấy "khi cần thiết". Và quan trọng hơn tất cả, thái tử Naruhito muốn tự chọn vợ cho mình. Chính Nhật hoàng Akihito cũng kêu gọi báo chí bình tĩnh. "Tôi nghĩ điều quan trọng là cần quan sát một cách lặng lẽ", ông trả lời các phóng viên như vậy khi được hỏi có lo

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

lắng về chuyện hôn nhân của con trai không. Tuy nhiên một điều lúc đó không ai rõ, nhưng sau này đã trở thành một phần của truyền thuyết hoàng gia, khi nói ra tất cả những tiêu chuẩn của người vợ tương lai, thái tử Naruhito đã hướng tới một người "trong mộng" của anh: Masako Owada. Khi Masako trở về nước vài năm sau đó, Cơ quan phụ trách các vấn đề của hoàng gia Nhật bắt đầu sắp xếp các cuộc gặp gỡ giữa hai người. Thái tử Naruhito theo đuổi một cách lịch sự nhưng quyết liệt để có thể cưới được người mình yêu, dù Masako nhiều lần từ chối lời cầu hôn. Nhưng cuối cùng Masako đã gật đầu và đồng ý kết hôn vào tháng 12/1992. Lễ đính hôn của họ được tổ chức ngay tháng sau đó. Cả dư luận và báo chí Nhật đều háo hức với việc chọn một cô gái trẻ thông minh và xinh đẹp như vậy cho Thái tử Naruhito. Đã có rất nhiều thảo luận vào thời điểm đó về việc cô Masako trở thành biểu tượng cho những phụ nữ Nhật Bản hiện đại và có thể mang đến làn gió mới cho gia đình hoàng tộc.

Vất vả thích nghi

Công nương Diana nhanh chóng thực hiện được một trong những nhiệm vụ chính của mình, đó là sinh ra ra những hoàng tử nối dõi là William

Gia đình thái tử Naruhito

và Harry. Trong khi đó, Công nương Masako vấp phải trở ngại từ cơ quan phụ trách gia đình hoàng tộc. Nói thành thạo 4 thứ tiếng, Công nương Masako hy vọng có thể sử dụng các kỹ năng ngoại giao của mình cho vị trí mới, nhưng cô không thể làm điều đó. Áp lực lớn nhất đối với cô là sinh ra người nối dõi. Công nương Masako bị sẩy thai vào năm 1999 trước khi sinh Công chúa Aiko vào năm 2001. Dù Nhật Bản vui mừng với sự ra đời của công chúa nhỏ, Cơ quan phụ trách hoàng tộc không hài lòng vì phụ nữ không được kế vị. Hơn nữa, các công chúa Nhật Bản đều phải từ bỏ địa vị hoàng tộc sau khi kết hôn, như Công chúa Sayako Kuroda sau khi kết hôn năm 2005. Công nương Masako hiếm khi xuất hiện công

khai sau khi sinh con gái. Năm 2004, một mắc chứng rối loạn thích ứng và phải điều trị .

Người chồng tận tụy

Thái tử Naruhito đã bỏ ngoài tai mọi sự cản trở để kết hôn với người vợ có xuất thân thường dân và chấp nhận cả chuyện không có con trai nối ngôi. Khi ngỏ lời cầu hôn Masako cùng câu nói đã trở nên nổi tiếng: “Ta hứa sẽ bảo vệ em suốt đời bằng tất cả khả năng của mình”. Từ đó đến nay, ông luôn giữ vững lời hứa của mình, bất chấp nhiều sóng gió. Công nương Masako cũng phải đối mặt với nhiều áp lực như Công nương Diana (qua đời vì tai nạn giao thông năm 1997), nhưng cô luôn nhận được sự ủng hộ tận tâm và kiên trì từ chồng

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

mình. Rất hiếm khi gia đình hoàng gia Nhật Bản thể hiện ý kiến mạnh mẽ trước dư luận, nhưng năm 2004, Thái tử Naruhito đã có hành động bất thường khi lên tiếng nói về tình hình của vợ mình. Thái tử nói rằng Công nương Masako đã phải “làm việc vất vả để thích nghi với môi trường trong gia đình hoàng tộc trong 10 năm qua, nhưng theo tôi thấy, cô ấy đã hoàn toàn kiệt sức khi cố gắng làm điều đó. Đúng là đã có những diễn biến khiến Công nương Masako không thể theo đuổi sự nghiệp, cũng như khiến tính cách của cô ấy bị điều khiển”, Thái tử nói. Trong khi đó, chính phủ Nhật Bản đưa ra những suy nghĩ nghiêm túc về cách bảo đảm tương lai cho gia đình hoàng gia. Dù có những kêu gọi phải hiện đại hóa luật kế vị, mở đường cho khả năng Công chúa Aiko nối ngôi cha, nhưng rất nhiều ý kiến phản đối điều này. Giữa những tranh luận đó, vào tháng 1/2006, Thủ tướng Junichiro Koizumi cam kết sẽ đệ trình dự luật cho phép phụ nữ nối ngôi. Tuy nhiên, mọi chuyện đột nhiên chuyển sang hướng khác. Tháng 2/2006, Công nương Kiko, vợ của Hoàng tử Akishino (em trai Thái tử Naruhito) mang thai người con thứ ba. Cặp đôi này khi đó đã có 2 con gái, 14 và 11 tuổi. Chưa có hoàng tử nào ra đời trong

gia đình hoàng gia Nhật kể từ khi Hoàng tử Akishino ra đời 40 năm trước. Sự chào đời của Hoàng tử Hisahito vào tháng 9 năm đó đã đặt dấu chấm hết cho luật về kế vị, và hoàng tử sơ sinh trở thành người thứ ba trong hàng kế vị, sau ông và bố của cậu. Không khó để tưởng tưởng xem Công nương Masako thở phào nhẹ nhõm như thế nào sau khi cháu trai chào đời an toàn. Không chỉ gánh nặng trên vai cô đã nhẹ bớt, mà điều đó còn có nghĩa là Công chúa Aiko từ đó có cơ hội để chọn con đường tương lai cho riêng mình. 15 năm đã trôi qua kể từ thời khắc công khai

bệnh tình của công nương Masako và dường như cuộc sống tràn đầy yêu thương cùng chồng và con gái, quận chúa Aiko đã giúp bà cải thiện sức khỏe. Bên cạnh đó, áp lực về thừa kế cũng qua đi sau khi vợ chồng thân vương Fumihito, em trai thái tử, có con trai là thân vương Hisahito vào năm 2006. Vào tháng 11/2018, công nương Masako lần đầu tiên sau nhiều năm đã tham gia sự kiện chiêu đãi lớn diễn ra 2 năm một lần ở vườn thượng uyển với khoảng 1.800 vị khách. Theo Reuters, công nương bận rộn nói chuyện với khách khứa đến nỗi hai vợ chồng thái tử tụt lại khá xa vị trí

của Nhật hoàng Akihito và hoàng hậu Michiko. Dù thế, thái tử Naruhito vẫn không hề thúc giục vợ mình mà chỉ ôn hòa ngắm nhìn bà. Thái tử Naruhito đã đăng quang hôm 1/5, bắt đầu triều đại Lệnh Hòa, sau khi Nhật hoàng Ahikito tuyên bố thoái vị sau 30 năm chấp chính.

Một trong những thách thức với Nhật hoàng Naruhito là tiếp tục những dấu ấn mà vua cha đã làm là đưa hoàng gia xích lại gần nhân dân. Còn với người vợ yêu thương của mình, ông chắc chắn sẽ biết làm cho cuộc sống không như cổ tích của bà đẹp hơn. T.K (TỔNG HỢP)

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THƯ CỦA TIẾN

Quýt Tập Cận Bình TƯỞNG NĂNG TIẾN

Cây quýt này vốn mọc ở một địa phương nọ thì rất to và ngọt, đem trồng ở một nơi khác, không hợp thủy thổ, thì vừa nhỏ vừa chua. Bá Dương

hà văn Bá Dương phàn nàn rằng đồng bào của ông bị “dị ứng” với hai chữ cám ơn:

“Tôi nghi rằng để có thể móc trong mồm một người TQ ra cái câu cám ơn ông e rằng nếu không dùng đến cái cào cỏ năm răng của ông bạn Trư Bát Giới của chúng ta thì không thể được.” Ngoài cái bệnh dị ứng với chuyện ơn nghĩa, vẫn theo như lời của tác giả Người Trung Quốc Xấu Xí (The Ugly Chinaman) dân Tầ u cò n mắ c cá i tậ t hơi lớn tiếng: “Nói đến ồn ào, cái mồm người Trung Quốc thì to không ai bì kịp.” Những ghi nhận đọc được qua trang FB của Nguyễn Chương về người Đài Loan lạ i hoà n toà n khá c:Tại bến xe mọi người đều tự giác xếp hàng. Khi lên xe, nhân viên nhiệt tình hỏi bạn muốn đi đâu, và khi thu tiền hoặc thối lại tiền, họ đều nói “cảm ơn” vì bạn đã thịnh tình chiếu cố. Khi mua cơm ở cửa hàng, mỗi lần kêu món hoặc đến lúc trả tiền, tôi đều nghe nhân viên nói “cảm ơn” luôn miệng. Kinh nghiệ m củ a tôi ở Singapore

cũng thế, cũng khác. Có lần bước vào một tiệm ăn ở Đảo Quốc này, tôi rất ngạc nhiên khi thấy hình một tô hoành thá nh mì , cù ng dò ng chữ song ngữ (Please Keep The Volume Down While Eating After 10:30 PM) dán ngay trên tường. Thả o nà o mà quá n đông nhưng không ồ n. Hoá ra không phả i ở đâu người Trung Quốc cũng là những kẻ vô ơn, và lúc nào họ cũng lớn họng, như lời than phiền của Bá Dương. Có nơi - và có lúc - họ cũng thường “cảm ơn luôn miệ ng” và cũ ng ăn nó i nhỏ nhẹ, đàng hoàng, rất mực. Thế mớ i rõ là có nhiề u giố ng người Hoa chứ không phải một: Tầu Singapore, Tầu Hồng Kông, Tầu Đài Loan, Tầu Đại Lục … Và họ khác nhau một trời/một vực - theo như ghi nhận của một người cầm bút khác, Tạ Duy Anh: “Không phải vô cớ mà người Đài Loan kiên quyết không nhận mình là Trung Quốc, dù họ phần lớn từ Phúc Kiến sang. Người Đài Loan hiền lành, tinh tế, trung thực thuộc loại nhất thế giới. Trong khi người Trung Quốc đại lục thì luôn tạo ra ác mộng cho bất cứ

đâu họ đặt chân đến.” Ở bình diện thể chế cũng thế: “Điểm khác biệt giữa hai hệ thống pháp luật tại Đài Loan và Trung Quốc sâu và rộng gấp mấy lần vài trăm dặm eo biển chia cắt hai quốc gia này. The gulf between legal systems across the Taiwan Strait is far wider than a hundred miles.” (Margaret K. Lewis. “Taiwan’s Human Rights Revolution a n d C h i n a ’s D e v o l u t i o n . ” T h e Diplomat 10 Mar 2017 translated by Quỳnh Vi). Sao kỳ vậy cà? Tác giả Huy Phương lý giải như sau: “Cũng giống quýt đó, trồng ở Giang Nam thì chua, trồng ở Giang Ðông thì ngọt. Ðó chính là nhờ phân, nước, khí hậu mỗi nơi cho những thứ trái có phẩm chất khác nhau… Bây giờ hầu hết giống quýt đều muốn được trồng ở Giang Ðông, chứ không muốn mọc ở Giang Nam.” Tương tự, “bây giờ hầu hết” người Trung Quố c cũ ng đề u muố n “đượ c trồng” lại ở một nơi nào khác, cho nó bớ t chua, chớ không phả i ở nơi quê hương (bản quán) của mình: -Số liệu cho thấy “cơn lốc” người di cư khỏi Trung Quốc vẫn chưa dừng lại Philippines lo ngại làn sóng lao động nhập cư ồ ạt từ Trung Quốc -Làn sóng dân Trung Quốc ồ ạt đến Canada -Dân Trung Quốc di cư sang Mỹ đông nhất -Người Trung Quốc ồ ạt mua nhà tại Australia

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THƯ CỦA TIẾN

Ảnh (TNT) chụp năm 2019

- Người Trung Quốc ‘ồ ạt mua nhà giá rẻ ở VN’ - Trung Quốc tăng cường di dân sang Lào - Trung Quốc di dân tới Châu Phi Đấ t là nh chim đậ u. America, Canada, Australia thì không nói làm chi, chớ ngay tới Châu Phi mà cũng được người Tầu coi như là đất lành thì ai cũng phải thấy rằng Trung Hoa Lục Địa (quả) là dữ thiệt, và dữ lắm - trừ ông Tập Cận Bình. Chủ quan và kiêu ngạo cộng sản là chứng bệnh chung của rất nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao, chớ chả riêng chi bác Tập. Bởi thế, bác ấy rất bất bình (và bị chạm tự ái) vì người dân Trung Cộng đã bỏ chạy tá lả bùng binh - theo tôi - là điều hoàn toàn thông hiểu và thông cảm được. Tôi chỉ phàn nàn mỗi ở điểm là ông Chủ Tịch Nước đã có cái thái độ quá đá ng, hay nó i chí nh xá c hơn là quá quắt, khi đòi hỏi Nước Trung Hoa Là Một - One China Policy. Ổng muốn thâu tóm tất cả vô cái phần đất dữ dằn (và chua lè) của mình cơ. Ngày 1 tháng 7 năm 2017, Tập Cận Bình đến dự lễ kỷ niệm Hai Mươi Năm Trao Trả Hồ ng Kông - Hong Kong Handover 20th Anniversary. Bữa đó, tôi tình cờ cũng có mặt tại Hương Cảng và đang ngồi ăn mì (nên suýt ói) khi nghe thằng chả nói - y như thiệt - trên TV rằng: “Hong Kong has always been in my heart.” Tui quen cả đống người dân Hồng Kông, đủ mọi thành phần, chả hề nghe ai nói là trong trái tim họ lại có Tập Cận Bình cả. Họ cũng hoàn toàn không có chút xíu xiu thiện cảm, hay gắn bó gì với Trung Hoa Lục Địa. Giới truyền thông

cũng phản ảnh y như thế: - Reuter: Người trẻ Hong Kong muốn tất cả biết họ là người Hong Kong, không phải Trung Quốc. - Le Monde: Thất bại của một đất nước, hai chế độ. - RFI: Hồng Kông trong bàn tay thép của Trung Quốc. - BBC: Đừng ảo tưởng rập đầu trước Trung Quốc. - RFA: Người Hong Kong xin hộ chiếu Anh quốc vì lo sợ tương lai. Người Đài Loan cũng vậy, cũng sợ thấ y bà luôn. Đố i vớ i họ (chắ c) hai chữ “cộng sản” cũng có nghĩa tương tự như “dịch tả” hay “dịch hạch,” chớ không là gì khá c cả - dù Tậ p Cậ n Bình vẫn luôn miệng trấn an: “Sau khi thống nhất hòa bình, Đài Loan sẽ có hòa bình lâu dài và người dân sẽ được hưởng cuộc sống tốt đẹp và thịnh vượng. Với sự hỗ trợ tuyệt vời của ‘mẫu quốc,’ nền an ninh của đồng hương Đài Loan sẽ còn tốt hơn nữa, và không gian phát triển của họ sẽ còn lớn hơn nữa.” Chuyệ n củ a thiên hạ nhưng FB Nguyễn - Chương Mt (VN) vẫn nhất định xía vô, và bàn ra, cho bằng được: “Cái này kêu bằng ‘nằm mơ giữa ban ngày’ từ phía Bắc Kinh… Đài Loan đã và đang là một lãnh thổ độc lập gần 70 năm rồi đa! Bảy thập kỷ (từ 1950 tới nay) sống mình ên, mọi chính sách đối nội lẫn đối ngoại do Đài Bắc tự quyết định (Bắc Kinh chớ hề được phép nhúng tay vào mà ‘chỉ đạo’). Ở đời, có ai đang độc lập mà không chịu sướng, lại đi chui vào một thiết chế để cho người khác chỉ đạo? Mà phải chi Bắc Kinh văn minh hơn, mức sống dân chúng cao hơn, an sinh xã hội tốt hơn thì... cũng dám xin thôi độc lập để

được nâng khăn sửa túi lắm à.” Nguyễ n - Chương Mt cò n là m tà i hay, cầm đèn chạy trước ô tô, mau mắn cho độ c giả biế t rằ ng: “Danh xưng ‘Cộng hòa Đài Loan’ (tức ‘Đài Loan dân quốc’ 台灣民國) đang rục rịch để một ngày đẹp trời thế chỗ, không còn xài danh xưng ‘Trung Hoa dân quốc’ ( 中華民國), khỏi dính tới vòng kim cô ‘One China’ làm chi cho má nó khi…” Theo VOA, nghe được hôm 02/01/2019, Tổng Thống Thái Anh Văn cũng mới vừa tuyên bố: “Đại đa số người dân Đài Loan kiên quyết chống đối khái niệm ‘một quốc gia, hai chế độ,’ đây là sự đồng thuận tại Đài Loan.” Hai tháng sau, ngày 8 tháng 4, Taiwan News đưa tin: “Thousands of Taiwanese protest against ‘one country, two systems’ in Kaohsiung. Hàng ngàn người Đài Loan xuống đường phản đối ‘một nhà nước, hai chế độ’ở Cao Hùng.” Chưa hế t, RFI nghe đượ c hôm 7 tháng 5 năm 2019, lại vừa hớn hở cho hay: “Hạ Viện Mỹ thông qua luật bảo vệ Đài Loan … Với 414 phiếu thuận và 0 phiếu chống.” Tui thì không rành (và cũng không mặn mà) chuyện chính trị/chính em nên không dám xía vô, hay bàn ra gì ráo, chỉ trộm nghĩ rằng: hiện tại dân số Trung Cộng đã lên tới 1/5 tổng số nhân loại rồi, gieo trồng 1,418,804,794 trái quýt chua (lè) như vậy bộ chưa đủ sao mà còn muốn ấn thêm vô làm chi nữa, cha nội? Bộ không thấy cả loài người đang nhăn mặt hay sao? TƯỞNG NĂNG TIẾN

Biểu tình phản đối TCB tại H.K. Ảnh: South China Morning Post - 01 July, 2017

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

Chết vì rượu HUY PHƯƠNG

ôi không biết uống rượu nhưng khi có ai có lòng đem cho mình một chai rượu quý, tôi vẫn để dành để biếu lại cho một người bạn thân uống được rượu, mà uống một cách thông minh. Người xưa phong lưu thì có cầm, kỳ, thi, tửu. Nguyễn Công Trứ cũng không qua cảnh “một cờ, một rượu, một đàn bà.” Rượu luôn luôn đi với thơ, dễ chừng không có rượu, cõi đời không có thơ, (bầu rượu, túi thơ.) Có bạn bè thì phải có rượu “chén chú, chén anh.” (Rượu ngon không có bạn hiền!) Một trong những cái “chẳng cũng sướng sao” của Kim Thánh Thán là gặp lúc bạn đến nhà mà đủ tiền mua rượu đãi bạn: “...Người bạn xa mười năm, thình lình đến vào chiều hôm. Mở cửa chào xong, chẳng kịp hỏi đi thuyền hay đi bộ, cũng chẳng kịp mời ngồi ghế hay ngồi giường... Hàn huyên qua loa, liền chạy mau vào nhà trong, sẽ hỏi vợ: “Mình có được như bà vợ Tô Đông Pha, sẵn có rượu để dành không?” Vợ cười, rút cành trâm vàng đưa cho. Tính ra có thể đãi khách được ba ngày... Chẳng cũng sướng sao!” Trong tình yêu cũng thế: “Em ơi! Lửa tắt, bình khô rượu, Đời vắng em rồi, say với ai?”(VHC.)

Trong lễ cưới hỏi của người Việt thì có khay rượu đi đầu, “giúp em một thúng xôi vò, hai con lợn béo, một vò rượu tăm!” Đôi tân lang và tân giai nhân cùng nhau uống rượu làm lễ giao bôi, họ hàng thì nâng ly rượu mừng cho đôi trẻ. Khi vui uống ly rượu mừng, lúc buồn mượn ly rượu giải sầu. Có ly rượu mừng và cũng có ly rượu phạt. Trong Tam Quốc Chí thì “Quan Vũ lên ngựa ra chém Hoa Hùng, chạy về chén rượu uống dở vẫn còn nóng!” Người Tàu, người Việt thì đám cưới cũng rượu, đám tang cũng rượu. Không có rượu, coi như lễ nghĩa không thành (V ô tửu bất thành lễ.) Trong nhiều nghi lễ khác cũng cần có rượu, đặc biệt là trong các nghi lễ cưới hỏi. Trong phong tục cưới hỏi của người Việt, khay trầu rượu luôn được đi hàng đầu. Như vậy thì chúng ta cũng có thể nói: rượu là một nét văn hóa của người Việt. Tai hại của rượu thì ai cũng đã thấy. Ngay ở Hoa Kỳ, t ệ nạn nghiện rượu từng là thảm kịch trong gia đình của Tổng Thống Donald Trump, người anh của ông là Fred Jr. đã qua đời vào năm 1981, vì nghiện rượu. Gia đình Ông Trump không ai uống rượu, năm ngoái (2018,) ông đã tặng 100,000 đô la trích từ tiền lương của ông trong

quý thứ ba của năm cho cơ quan “National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.” Và ngày nay, thế giới đang báo động vì tai nạn uống rượu lái xe gây chết người. Tổ chức Y tế Thế giới WHO nói rượu là thủ phạm đứng hạng 3 gây ra số người chết và thương tật nhiều nhất trên thế giới, ước chừng có 2,5 triệu người chết mỗi năm. Ở Hoa Kỳ, nghiên cứu cũng cho thấy rằng 5 thành phố tại California, như Vista, Hemet, Delano, Murrieta, và Pittsburg, việc tử vong do DUI ( Driving under the influence- Lái xe dưới sự ảnh hưởng của rượu hay ma túy,) gia tăng từ 140 tới 700% từ năm 2012 tới 2017. Trong thời gian 5 năm, hơn 5,500 người chết từ tai nạn do say rượu lái xe tại California. Nhưng ở Mỹ có luật lệ nghiêm minh, cơ quan cảnh sát cũng làm việc đứng đắn, dân trí cao nên rượu không phải chuyện “quốc nạn” như ở đất nước Việt Nam. Ở Việt Nam, chỉ tính trong một năm 2016, ước tính có 79.000 người chết vì uống rượu bia, và hàng trăm ngàn người khác phải vào bệnh viện vì các bệnh liên quan đến rượu như gan, tim mạch, ung thư, đột quỵ. Việt Nam được xem là một “cường quốc” về rượu. WHO cho biết người Việt tiêu thụ trung bình một người trên 15 tuổi tiêu thụ 8,3 lít cồn nguyên chất trong năm 2016, trong khi các quốc gia trong khu vực sử dụng ít hơn nhiều như ở Mông Cổ là 7,4 lít, Trung Quốc là 7,2 lít, Campuchia là 6,7 lít, Philippine là 6,6 lít và Singapore chỉ có 2 lít. Đàn ông Việt Nam sử dụng rượu bia càng ngày càng tăng, cứ 100 người đàn ông thì có 77% người uống rượu bia, gia tăng từ năm 2015 so với năm

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

2010 là 15% . Rượu “góp mặt” trong 70% số vụ phạm pháp hình sự ở nhóm dưới 30 tuổi (giết người, hiếp dâm...) Mỗi năm có, 4,800 người tử vong do tai nạn giao thông vì say rượu. Dịp Tết Kỷ Hợi vừa qua có 60% trong số 500 ca cấp cứu nhập viện liên quan đến rượu bia. Ước tính thiệt hại kinh tế do rượu bia, mỗi năm Việt Nam thiệt hại khoảng 3 triệu đô la. Bây giờ rượu không còn “nhấp” hay “nhâm nhi” mà phải “nhậu,” “nốc,” “dzô!” Uống rượu ngày nay không còn là cái thú tao nhã, phong lưu nữa mà đã trở thành một tệ nạn, lan tràn khắp đất nước. Đám cưới phải nhậu, đám ma cũng nhậu, mừng nhà mới, con tốt nghiệp cũng nhậu, lên lương, lên chức cũng nhậu, thảo luận làm ăn, ký khế ước cũng nhậu, mừng vô đảng viên cũng nhậu. Ngày thường nhậu, cuối tuần nhậu nhiều hơn. Rượu vào lời ra, nôn mữa, la lối, đánh giết nhau, vật vã trên vĩa hè, chẳng còn một chút gì gọi là nhân cách. Và theo quan niệm từ xưa, đàn ông, nam nhi thì phải biết uống rượu. “Nam vô tửu, như kỳ vô phong.” (Đàn ông không rượu, như lá cờ không có gió.) Nhậu mới là đàn ông, nhậu mới là chịu chơi. Xã hội ngày nay, thằng đàn ông không rượu là đồ hèn. (Cởi quần mặc váy đi anh,Về cho con bú, cơm canh lau nhà..) Buổi chiều tan sở, ra thẳng quán nhậu. Không nhậu với thủ trưởng, đồng nghiệp thì đừng hòng có phe cánh hay sống còn.

Chuyện xưa kể, ngày xưa có một chàng trai bị quỷ đòi mạng. Anh chàng van xin tha tội. Quỉ ra điều kiện, phải làm ba việc, uống rượu, đốt nhà hay giết mẹ! Đốt nhà, giết mẹ thì không nỡ, chàng trai chọn điều kiện uống rượu. Nhưng khi rượu vào mất trí khôn, chàng trai đốt nhà rồi giết luôn mẹ. Ngày nay cứ mở Google ra, đánh mấy chữ “Say rượu, giết Mẹ,” sẽ thấy hiện lên hàng trăm trường hợp đi nhậu say rượu về, con trai cầm dao giết mẹ, hay cha giết cả nhà, bạn bè đâm nhau lòi ruột. Trong chuyện Tam Quốc, có chuyện Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi, ba người tâm đầu ý hợp, cùng nhau uống mấy vò rượu mà kết bái huynh đệ tại vườn đào. Ngày nay ở Việt Nam có chuyện hai anh em kết nghĩa, sau bữa nhậu say túy lúy, ông anh nham nhở sờ vào vùng kín của ông em, khiến người này tức giận vác dao chém chết ông anh kết nghĩa. Trong văn chương thấy người xưa uống rượu có phong cách, chừng mực, uống rượu như là một thứ nghệ thuật, đắp bồi cho giá trị cuộc sống. Ngày nay, nước chúng ta là một nước nghèo, lại mang tiếng là đứng đầu vì rượu chè, tai nạn giao thông, ung thư, án mạng, hiếp dâm, phá thai...con người mất nhân cách, lâm cảnh tù đày... Nói đến chuyện say rượu, phải nói đến nhân vật Chí Phèo. Nhà văn Nam Cao đã kết án đanh thép cái xã hội phong kiến, thực dân tàn bạo, tàn phá

cả thể xác và tâm hồn người nông dân lao động, vùi dập cả đạo đức, nhân tính. Trong “Bản án chế độ thực dân Pháp,” viết bằng tiếng Pháp và được in năm 1925 – 1926 trên một tờ báo của Quốc tế Cộng sản, Nguyễn Ái Quốc cho rằng Pháp đầu độc dân Việt Nam, bằng cách bắt họ uống rượu theo tiêu chuẩn đầu người (?) Nhưng cứ nhìn con số người chết vì rượu, và những tệ nạn xã hội do rượu gây ra dưới thế hệ Hồ Chí Minh, cái thời mà Tổng Bí Thư đã ca tụng “đất nước ta chưa bao giờ có được như ngày hôm nay,” thì cái chế độ này còn độc ác và gây tội lỗi cho dân tộc Viêt Nam gấp trăm lần thời nô lệ! Quốc Hội CSVN hiện nay đang dùng dằng chưa muốn đem việc hạn chế rượu thành luật, vì rượu là “nền văn hóa thế giới,” thậm chí dẫn cả thơ của Hồ Chí Minh, cho rằng “chỉ khi bị tước đoạt tự do mới không được uống rượu!” (Trong tù không rượu cũng không hoa!) Để giữ gìn sức khỏe, Lãn Ông đã khuyên: “bán dạ tam bôi tửu, bình minh nhất trản trà....”(Nửa đêm ba chén rượu,sáng sớm một tuần trà, mỗi ngày cứ như thế, thầy thuốc không đến nhà.) Chuyện này không chắc lắm, nhưng “nốc” rượu như Việt Nam ngày nay, bác sĩ cũng chạy xa, xe cứu thương đến nhà, và cuối cùng, đạo tì khiêng xác ra... HUY PHƯƠNG

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Bí ẩn về tiền kiếp hậu kiếp Chương 2: Luân hồi qua các tôn giáo ĐOÀN VĂN THÔNG NGUỒN: ĐOÀN VĂN THÔNG

giải thoát (được mệnh danh là y báo chánh báo an lạc) cũng là tạng thức. Tạng thức ấy, học giả Duy thức học xưa đã thí dụ, giống như một bể cả tùy chiều gió mà các đợt sóng nổi lên thế này hay thế khác, hay giống như một tấm vải, tùy thuốc nhuộm mà có màu sắc này hay màu sắc khác. Nhưng, thế này hay thế khác cũng đều là tạng thức. Và làm cho thế này mất đi hay mà thay thế vào thế khác là bàn tay của người thợ nhuộm. Cũng y như vậy đó, luân hồi hay giải thoát đều là tạng thức nhưng làm cho luân hồi diệt mất mà hiện thành giải thoát là năng lực của hành động.

 Tiếp theo kỳ trước Ta có thể hình dung sự sống của ta như một bộ máy lớn lao và phức tạp, được chạy bởi điện lực. Mọi bộ phận phức tạp gồm thành bộ máy ấy giống như mọi hiện hành sắc tâm có chủng tử riêng biệt mà tổ hợp lại thành sinh mạng. Nghiệp lực làm cho sinh mạng sống cũng như y điện lực làm cho các bộ phận ấy hoạt động với nhau nhịp nhàng trong một bộ máy lớn. Như vậy điện lực có thì máu chạy, điện lực tắt thì máy đứng; nghiệp lực còn thì sanh mạng liên tục mà nghiệp lực chết hết thì sự sống khổ não sẽ giải thoát. Nhưng làm ra máy cũng như lắp máy, tạo ra điện lực cũng như cho điện lực chạy, tất cả việc ấy là bàn tay của trí thức con người, cho đến thay đổi bộ máy ấy làm ra bộ máy khác, bộ điện lực chiều này ra một chiều khác, cũng là bàn tay trí thức của con người. Tạm thí dụ như vậy để thấy tất cả và hết thảy mọi hiện tượng hiện tại (được mệnh danh là y báo chánh báo đau khổ) là do tạng thức, mà đổi bỏ đi, thay thế vào mọi hiện trạng sau khi

Hành động ác thì do chủng tử ác ấy hiện hành ra đời sống khổ não, đó là luân hồi. Đổi bỏ hành động ác bằng hành động thiện thì do chủng tử thiện đó mà hiện hành ra đời sống giải thoát. Đạo lý luân hồi, như vậy, là đạo lý căn bản dạy cho ta thấy đời ta, ta có thể hóa cải và cần phải hóa cải bằng chính hành động của ta. Và như vậy, đạo lý luân hồi không cốt khăng khăng chứng minh có đời sau mà lại cốt làm cho đời sống giải thoát, điều ấy không cần phải biện luận nữa. Ngoài ra nguyên nhân gây nên vòng luân hồi nghiệp báo xoay chuyển không ngừng thật ra chính là do sự mê mờ u tối, do vô minh che lấp không nhận thức được đâu là thật, đâu là giả, đâu là nguyên nhân của mọi sự, mọi vật. Không biết rằng “cái ta”, cái thân xác của mình cái bản ngã của mình chỉ là hư ảo tạm bợ, mà cứ nhầm tưởng là thật. Ngay cả cái cảnh giới mà con người đang sống, cũng không phải là thật, không phải trường tồn, bất diệt. Vì cứ tưởng tất cả đều là thật, là bất diệt, vĩnh cửu nên cứ giữ mãi, tiếc rẻ. Do đó mà sinh ra tham muốn, chấp ngã (giữ lấy cái ta, nhận lầm là có cái ta). Cũng chính bởi quá vì cái ta đó mà phát sinh sự vị kỷ, ham lợi, danh, vật chất. Ham sống, sợ chết, phân biệt ta và kẻ khác. Không biết rằng mọi vật luôn luôn thay đổi biến hóa. Cái thân của ta luôn luôn thay đổi từng giây từng phút. Nên cái thân vô thường. Cái tâm của con người cũng thay đổi đó là

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

cái tâm vô thường, môi trường mà con người đang sống cũng luôn luôn thay đổi biến hóa, đó là hoàn cảnh vô thường. Sự thật hiển nhiên ấy lại khó được con người hiểu thấu vì lẽ như đã nói trên là vì con người đã bị cái “vô minh” mê mờ che lấp. Tuy nhiên, trên thế gian vẫn không phải không có những con người sớm giác ngộ và có khả năng thoát dần ra khỏi cái vô minh che lấp ấy. Theo các vị Lạt Ma Tây Tạng thì trên thế gian vẫn có nhiều người tuy bị luật sinh tử luân hồi chi phối, nhưng vì họ có trí óc sáng suốt, phát triển về tâm linh và trí tuệ hơn người nên biết rõ mục đích mình phải đến và tránh các cạm bẫy do vọng tưởng và cái bản ngã chi phối. Chính nhờ cái ý tưởng cao cả, cương quyết, trong sáng và hướng tới mục đích vị tha theo tâm nguyện mà họ không bị lôi cuốn vào những con đường bất định trong khi luân hồi chuyển kiếp. Vì thế cuộc đời họ ít chịu cảnh khổ đau. Nhưng nhiều người về sau tuy có thể thoát khỏi vòng ràng buộc của sự tái sinh, họ vẫn có ý hướng muốn quay trở lại cái vòng luân hồi lần nữa với mục đích vị tha bằng cách chọn kiếp đầu thai theo mục đích mình. Đây là trường hợp của những nhà tu hành, những vị chân tu ở Tây Tạng. Người Tây Tạng thường tự hào qua kinh sách rằng nơi rặng Tuyết

Sơn hàng năm có nhiều vị Lạt Ma đã quyết định chọn kiếp luân hồi nào đó để hoàn tất lời nguyện của mình. Họ là những người muốn rằng sau khi chết, họ phát nguyện đầu thai vào một nhân vật nào, ở vùng nào đó với mục đích là cứu giúp nhân loại hoặc vì họ nhận thấy khi sống ho họ chưa hoàn tất ý nguyện mình nên muốn đầu thai lại để tiếp tục công việc còn bỏ dở. Người Tây Tạng gọi họ là các vị Hóa thân mà cao hơn nữa là những vị Phật. Theo kinh Phật giáo thì những vị Bồ Tát đôi khi có nhiều ý chí vô cùng to lớn. Những ý chí ấy được gọi là nguyện (pranidhàna) hay nguyện lực (pùrvapranidhàna) Phật A Di Đà (Amitàbha) có 48 nguyện Đức Địa Tạng (Ksitgarha) có 10 nguyện, cũng giống Đức Phổ Hiền Bồ Tát (Sarmantabhadra có 10 nguyện). Mỗi vị có nhiều điều mong mõi cứu độ chúng sanh khác nhau như Đức Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát (Manjusri) mong bất cứ ai đến với ngài đều có được trí tuệ siêu việt hoặc Đức Phật A Di Đà muốn chúng sanh sau khi chết đến được cõi an lành tịnh độ và thành Phật đạo. Những vị Bồ Tát (Bodhisattwa) là vị Phật đáng lý nhập Niết Bàn nghĩa là đã thoát khỏi sự tái sanh, luân hồi, nghiệp quả, nhưng vì họ còn thấy chúng sanh đau khổ trong bể trầm

luân nên không nỡ nhắm mắt bước vào hẳn trong cõi Niết Bàn an lạc mà tự nguyện đầu thai trở lại mong cứu giúp kẻ phàm trần thấy rõ con đường phải đi, không còn lầm lạc. Thuyết Luân Hồi Và Những Tôn Giáo Khác Như đã nói từ trước, thuyết Luân Hồi thật sự từ ngàn xưa đã lan tràn hầu như khắp thế giới, nhất là các nước ở Á Châu. Nhiều tài liệu sách vở nói về thuyết luân hồi đã ảnh hưởng không nhiều thì ít lên các tôn giáo về sau. Trong cuốn Du Nirvana Indien, Obry ghi nhận rằng: “Luân hồi là một triết thuyết tôn giáo lâu đời nhất, đã lan tràn khắp thế giới. Tín ngưỡng này phát triển mạnh vào thời cổ đại khiến một nhà Thanh giáo uyên thâm phải lo lắng quan tâm” theo Schopenhauer thì thuyết luân hồi bàng bạc trong dân chúng Ai Cập cổ đại, ở Hy Lạp và là giáo điều căn bản của tôn giáo của các tăng ni Gaulois. Thuyết luân hồi cũng có mặt trong một số giáo phái Hồi giáo ở Hindoustan” (giáo phái Bohrahs); Người Do Thái một số lớn cũng tin vào sự tái sinh, luân hồi thấy rõ qua kinh Talmud. Trong kinh này có nhắc đến sự chuyển sinh của linh hồn từ thân xác này qua thân xác khác như trường hợp linh hồn Abel đã chuyển hoán qua thân xác Moise sau khi đã nhập vào thân xác Seth. Đối với Ky tô giáo thì vào thời cổ xưa không hiếm những vị có chức sắc trong giáo hội đã giảng dạy một số điều liên hệ đến thuyết Luân Hồi Thánh Jerome, cũng như những vị khác có uy tín vào thời đó như: Thánh Gregory, Arnobius, giám mục Nyasa, Lactantius.v..v.. Justior Natryr, Origene, Clement d’Alexandrie, giám mục Mercier đều đã chống lại thuyết Luân hồi mà còn coi đó là vấn đề làm tăng cường rõ rệt sự phán xét công minh về tội lỗi của mỗi người.  Xem tiếp kỳ sau

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHIẾM

GIAM

SONG THAO

rong phần trước tôi có kể về nhiều trường hợp các ông hiên ngang thà ngồi tù còn hơn ở nhà với vợ. Muốn ra tù mới khó, muốn vào tù dễ ẹt. Các ông dùng chiêu cướp tiền nhà băng, phá phách nhà cửa để ngoan ngoãn đưa tay cho cảnh sát còng vào tù. Kể như vậy là thiếu sót và bị hiểu lầm là có ác ý làm mang tiếng các bậc vợ hiền. Vậy nên mới có phần hai này kể thêm những chuyện khác không liên quan chi tới các bà. Ngoài lý do muốn tránh sống với vợ, các ông còn có nhiều lý do khác để tình nguyện vô ấp. Dĩ nhiên toàn những chuyện đặc biệt. Trước hết là một chuyện…hiếu đễ! Anh Japeth England, dân Úc, muốn vô tù với cha. Anh thủ một con dao nhỏ và tới phi trường nơi máy bay chở cha anh tới. Khi vừa thấy chiếc xe cảnh sát đón cha anh xuất hiện ở phi trường, anh ném một loạt đá vô xe. Cảnh sát nhảy ra khỏi xe, xông tới bắt giữ England. Anh rút dao ra, đâm vào bụng một người và nhổ nước miếng vào mặt một cảnh sát khác. Cảnh sát bắt giữ, đưa anh vô tù, giam vào

Ông Frank J. Morrocco

(2)

khu biệt giam. Vậy là anh được vô tù như mong ước nhưng không được ở với cha. Ra tòa, anh bị kết án 5 tháng tù và 19 tháng thử thách sau đó. Điều tức cười là cha anh được thả ra chỉ một tháng sau khi anh vô tù. Nếu anh chịu khó đợi thì vừa được gặp cha sớm, vừa khỏi mang án tù. Thiệt là thua đơn thua kép! Thế giới to lớn nhưng không có chỗ dung thân cho anh Jamaine Makepeace. Cái tên anh “tạo ra hòa bình” nhưng suốt đời anh chẳng được bình an. Anh là dân vô gia cư ở Portsmouth, tiểu bang New Hampshire. Chắc anh thuộc loại dân quậy thứ thiệt nên không có nhà trọ dành cho người vô gia cư nào nhận anh. Anh vất vưởng ở ngoài đường và bị cảnh sát đuổi liên tục. Anh gõ cửa nhiều nhà xin cho anh tá túc nhưng chẳng ai dám nhận anh. Bí lối, anh muốn vô tù cho chắc ăn. Anh lượm một cục đá ném vào cửa kính một tiệm Dunkin’Donuts. Anh không phải là người ném giỏi. Cục đá đụng vô tường và dội lại. Anh nhặt lên ném nữa. Lần này trúng làm vỡ tan tành cửa kiếng. Xong, anh ngồi chờ cảnh sát tới. Ra tòa, anh khai: “Chính tôi ném bể cửa kính vì cảnh sát cản không cho tôi một chỗ dung thân. Tôi không có tới cả một đôi giầy để mang nên chân tôi đau nhói không thể đi tìm được chỗ trọ”. Quan tòa thương tình cho anh vô tù. Nhưng bản án ngắn ngủn khiến anh lại phải ra tù. Lại lang thang. Không biết đi đâu, anh vô nhà thương. Trong phòng khám, anh dọa nạt nhân viên. Vài ngày sau, anh tới một tiệm Burger

Ông Toshio Takata đã ngồi tù hơn 4 năm Ảnh: BBC

King dọa tiếp. Cảnh sát tới. Anh xin về nhà thương. Cảnh sát không đồng ý. Anh nằm vạ nơi cửa vào của nhà hàng. Lại vô tù rồi lại ra tù. Ra tù anh tới một công sở và tiếp tục ném đá vào cửa kính vỡ tan tành. Anh ngồi ngay bên cạnh đống kính bể để chờ cảnh sát. Anh nói với họ là anh “chán cảnh lang thang trên đường phố xin ăn”. Nhìn đống kính bể, anh tự ước lượng là bây nhiêu đủ để anh ngồi tù một năm! Chọi đá vào cửa hàng hoặc công sở để được vô ấp là một chiêu phổ biến trong giới cái bang. Anh Lance Brown ở Columbus, tiểu bang Georgia, cũng chơi mửng này. Anh này thành công lớn khi chọi đá vào một công sở. Cảnh sát tới bắt anh vô tù. Anh nằm tới 9 tháng trước khi được ra tòa. Ra tòa anh thật tình khai: “Trong tù ít nhất tôi cũng được cho ăn sandwich và nước uống”. Ông tòa, có lẽ thấy tốn sandwich quá, nên chỉ xử anh 10 tháng tù và làm tính trừ đàng hoàng. Anh đã ở được 9 tháng nên chỉ được ở tù thêm một tháng nữa cho đủ số! Ông tòa Michael Moore trần tình: “Như vậy ông Lance Brown mới thấy ở tù không phải là cách để hợp thức hóa

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHIẾM

việc phá hoại của ông”. Báo The Guardian cho biết là 20% người vô gia cư ở trong tù là dân cố ý phạm pháp để được vô tù! Chiêu thứ hai để được giam là tống tiền nhà băng. Chuyện này ngay cả người ít sức khỏe cũng làm được. Ông Walter Unbehaun đã 73 tuổi hầu như suốt đời sống trong trại giam ở South Carolina. Ông liên tiếp phạm pháp để được ngồi tù. Ông ra tù vào khám xoành xoạch như cơm bữa. Năm 2013 ông bắt đầu bị bệnh quên khi được thả ra. Không biết xoay sở sao để sống, ông quyết vô tù lại. Ông tới nhà băng, mở áo khoác để lộ ra một khẩu súng và nói với nhân viên trong quầy: “Đây là một vụ tống tiền. Tôi không còn chi để mất!”. Cô nhân viên vội mở ngăn kéo đưa hết tiền cho ông. Tất cả là 4.178 đô. Ông vội bỏ đi. Máy ghi hình của nhà băng quay được rõ hành động của ông. Cảnh sát kiếm được ông không khó khăn chi. Ông vứt cây gậy xuống đường, giơ tay lên, mặt cười tươi: “Tôi chỉ muốn được về nhà vì tôi cảm thấy trong nhà tù ấm cúng hơn là bên ngoài.”. Chữ “nhà” thân thương ông dùng là nhà tù! Ông xin lỗi nhà băng về vụ cướp. Tòa xử ông 3 năm rưỡi. Vậy là trúng kế ông. Bà Etta Mae Lopez cũng muốn vô tù nhưng không phải vì lý do… kinh tế như những người vô gia cư. Bà

muốn vô tù để… cai thuốc. Đã bập vào điếu thuốc thì rất khó bỏ, nhiều anh bạn tôi đã than thở như vậy. Một ông bạn hút thuốc kinh niên của tôi mới có cháu nội đầu tiên. Con trai ông ra điều kiện là ông phải bỏ thói phì phà mới cho thăm cháu vì khói thuốc làm hại con nít. Ông cố gắng bỏ để được ôm cháu vào lòng. Chẳng được bao lâu, ông nhớ khói nên chịu thua. Người lại nồng nặc mùi thuốc. Một ông khác, bị vợ con tẩy chay, hứa sẽ bỏ thuốc. Lời hứa khiến ông trở thành kẻ thậm thụt. Hút lén lút. Khuất mắt thì vợ con không biết nhưng mùi khói ám vào người thì rõ là lạy ông tôi ở bụi này, chối đâu được. Lại đành phải hứa. Hứa mà không thực hiện được, ông biến thành “con ma nhà họ Hứa” lúc nào không biết. Chỉ số tin tưởng của vợ con đối với ông xuống thảm hại. Ôi thuốc lá! Bà Etta Mae Lopez cũng lâm vào tình trạng bất lực, muốn mà không thực hiện được như mấy ông bạn tôi. Bà vùng lên lần chót khi nghĩ là mình còn hút vì chung quanh còn thuốc lá. Nếu sống trong một nơi không có thuốc nữa thì lấy chi mà phì phèo. Vậy là bà quyết phải tự giam mình trong tù. Hút thuốc đâu có phạm pháp, ai cho vô tù. Vậy thì phải phạm pháp. Bà tới trước bót cảnh sát ở Sacramento, tiểu bang California,

Chị Etta Mae Lopez Photo credit: Sacramento County Sheriff’s Department

Ông Richard James Verone Photo credit: Ben Goff/The Gaston Gazette

ngồi canh me. Khi thấy một ông bạn dân từ trong bước ra, bà chặn lại. Ông cảnh sát tránh sang một bên, bà cũng bước theo, đứng chặn trước mặt. Và bà giơ tay, xáng một cú tát vào má ông này. Lập tức ông bắt bà vào bót. Vào trong bà chơi liền một cú nữa. Ra tòa, bà bị kết án 63 ngày tù giam và 3 năm quản chế. Không biết thời gian nằm ấp này có đủ để bà đạt được mục tiêu giã từ việc phun khói không. Anh Troy Crane cũng nghiện ngập nhưng anh nghiện thứ ác ôn hơn: ma túy. Anh là người có thiện chí muốn cai nghiện nhưng không có phương tiện để thực hành ý định. Anh không có bảo hiểm sức khỏe lại không có tiền để trả cho các trại cai nghiện. Anh tính chỉ có một cách là vô tù để được cai miễn phí. Năm 2016, anh tới một nhà băng đưa một tấm chi phiếu giả ra đòi lãnh tiền. Cô nhân viên từ chối trả tiền. Anh ra về. Ra tới cửa, anh chờ một lúc rồi quay lại. Lần này anh tới một quầy khác. Anh nói thẳng là cần tiền và “đang tính tống tiền nhà băng”. Nhân viên này đưa cho anh ít tiền. Anh cầm tiền và ra ngồi ghế. Một lúc sau, anh tới, để lại tiền cho người nhân viên và hỏi: “Chừng nào cảnh sát mới tới?”. Cảnh sát tới bắt anh vô tù. Và anh được đưa đi cai nghiện tức khắc. Hoàn toàn miễn phí! Anh Frank Morrocco ở Amherst, tiểu bang New York, đã nằm ấp tới 20 năm về tội buôn bán ma túy. Tưởng như vậy anh sẽ ớn tới già. Nhưng khi được trả tự do, anh lại mon men tính chuyện…hồi hương. Đã 56 tuổi, anh bị ung thư máu mà không có tiền chữa trị. Bí lối, anh âm mưu phạm pháp để được trở lại nhà tù để trị bệnh miễn phí. Anh tới tiệm tạp hóa Wegmans, chôm một số đồ trị giá khoảng 23 đô trước mắt nhân viên cửa hàng. Để cho chắc ăn, anh còn cố tình chờ lúc có nhiều khách hàng chung quanh mới

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHIẾM

hành sự cho có nhiều nhân chứng. Lấy xong, anh nhẩn nha bước ra khỏi tiệm. Anh nghĩ đang trong thời kỳ quản chế nên chuyện trộm cắp nho nhỏ này đủ để anh được toại nguyện. Khi được phóng viên tờ Buﬀalo News hỏi, anh trả lời: “Đây là một hành động tuyệt vọng. Tôi lấy những thứ tôi không cần trước mắt nhiều người. Làm vậy tôi tính là sẽ được chữa trị căn bệnh ung thư máu”. Căn bệnh này anh đã bị từ những ngày trong tù trước đây và đã được nhà tù cho đi hóa trị, theo dõi thường xuyên, thuốc thang đàng hoàng. Bệnh anh đã đỡ nhiều. Ra tù, anh không trả nổi tiền bảo hiểm nên việc chữa trị rất tùy tiện. Anh cho biết: “Tôi yếu đi nhiều. Tôi vội vào cứu cấp tại bệnh viện DeGraff ở Bắc Tonawanda. Sau đó lại vào bệnh viện Roswell. Nhân viên y tế rất tốt nhưng tôi không đủ tiền để chữa trị tiếp”. Hiện anh còn nợ hai nhà thương này trên năm ngàn đô! Ông Anthony M. San Giacomo, nhân viên theo dõi quản chế anh Morrocco, bày tỏ: “Trong 21 năm hành nghề, đây là lần đầu tiên tôi gặp trường hợp một người đang bị quản chế lại cố ý muốn vào tù tiếp để được chữa bệnh. Chúng tôi có thể giúp họ có bảo hiểm y tế nhưng việc chấp thuận cho hay không lại không thuộc quyền của chúng tôi”. Luật sư Joel Daniels, bào chữa cho anh

Morrocco, cho đây là một trường hợp đáng buồn. Ông nói: “Hy vọng là khi có Obamacare, chúng ta không còn có những trường hợp một người muốn vào tù để được chữa trị nữa”. Chuyện của anh Morrocco xảy ra vào năm 2012 khi chưa có Obamacare. Những chuyện tự ý muốn vào tù ở Mỹ coi vậy chưa phải là những chuyện thương tâm. Chuyện ở Nhật mới đáng kể. Đáng kể thứ nhất là những người tự nguyện vào tù là những người già. Càng ngày con số này càng đông đảo. Năm 1997, cứ 20 vụ thì chỉ có một vụ liên quan tới người trên 65 tuổi. Hai chục năm sau, năm 2017, tỷ lệ tăng lên là cứ 5 vụ đã có một vụ do các ông bà via độc diễn. Có hai lý do khiến họ lao vào chốn tù tội: nghèo đói và cô đơn. Chuyện nghèo đói, chúng ta nghe ông Toshio Takata, 69 tuổi, tâm sự. “Tôi đã tới tuổi nghỉ hưu mà trong túi không có một xu. Tôi nảy ra ý nghĩ: nếu vào tù mình sẽ được ăn uống và ngủ nghỉ miễn phí. Nghĩ là làm, tôi ăn cắp một chiếc xe đạp và lái thẳng tới bót cảnh sát, nói với viên cảnh sát trực: ‘Tôi ăn cắp chiếc xe đạp này!’. Bị bắt, ra tòa, tôi vui mừng lãnh án một năm tù”. Dân Nhật là một dân tộc có niềm kiêu hãnh riêng về sự thật thà và thượng tôn luật pháp. Ăn cắp là một tội đáng khinh phải phạt

nặng. Vậy nên chỉ đánh cắp một chiếc xe đạp và ra đầu thú, ông Toshio Takata vẫn được “tặng” một năm tù. Sau một năm, ông được thả nhưng ông không muốn… tự do. Ông lại âm mưu vào tù nữa. Thay vì đánh cắp xe đạp, ông dùng dao dọa nạt phụ nữ. Ông vốn nhỏ bé lại có bộ mặt hiền lành, lúc nào cũng như muốn cười với mọi người, nên việc sắm vai trò dùng dao đe dọa phụ nữ coi bộ khó trình diễn. Ông kể lại: “Tôi đến một công viên và đe dọa phụ nữ. Tôi không có ý định hãm hại họ nên chỉ giơ con dao ra và chờ họ gọi điện thoại báo cảnh sát”. Vậy là ông lại được vô tù! Ông tâm sự thực ra ông đâu có thích tù tội nhưng vì trong khi ở tù, ông vẫn được lãnh tiền hưu nên khi ra tù ông đã có được một số tiền tiêu dùng. Chuyện tái phạm như ông Takata là chuyện thông thường của những ông bà trên 65 tuổi. Trong số 2500 người già mãn hạn tù có tới 33% đã từng có tới 5 tiền án. Nguyên do khiến các bậc trưởng thượng lao đao khi về hưu là sự thay đổi của xã hội Nhật ngày nay. Vật giá gia tăng khủng khiếp khiến chi phí thuê nhà, mua thực phẩm hàng ngày, sắm quần áo, tiền điện tiền sưởi và tiền chăm sóc sức khỏe quá đắt đỏ. Nếu chỉ trông vào tiền hưu thì không đủ. Túng thiếu, họ tìm đường tự giam trong tù. Cách đây không lâu,

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

người già tại Nhật thường sống với con cháu. Ngày nay, con cháu thường bỏ quê lên tỉnh kiếm sống, bỏ lại cha mẹ già nơi quê nhà. Họ không thể theo con lên tỉnh vì không muốn là gánh nặng cho con cái. Nhà nghiên cứu Michael Newman nhận xét: “Người già về hưu thường không muốn trở thành gánh nặng cho các con nên nếu lương hưu của họ không đủ sống, họ chọn cách vào tù. Muốn ở tù lâu, họ phải tái phạm sau khi được thả”. Nhiều nhà hoạt động xã hội không nghĩ người già muốn vô ấp vì nghèo đói. Đó chỉ là giọt nước tràn ly. Lý do chính là vì họ cô đơn. Cụ ông Kanichi Yamada, 85 tuổi, nhận xét: “Mối quan hệ giữa con người với nhau đã thay đổi. Người ta trở nên lạc lõng. Họ không tìm được chỗ đứng trong xã hội này. Và họ không chịu nổi sự cô đơn. Trong số những người già phạm tội có nhiều người không thể đối mặt với sự thật. Mấy ai muốn phạm tội nếu có người thân chăm sóc và giúp đỡ”. Giám Đốc trung tâm Yamada cũng đồng ý sự cô đơn chính là điều mà những người cao tuổi không chịu nổi. Họ liên tục tái phạm để được vào tù lại vì họ cần có bạn. Có lẽ đây mới là lý do chính khiến họ tìm cách vào tù. Ông Takata mà chúng ta đã làm quen ở trên thú nhận như vậy: “Nếu tôi có vợ và các con bên cạnh,

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHIẾM

tôi sẽ không phạm tội như thế này”. Chuyện các cụ hẹn hò nhau trong nhà tù khiến các nhà xã hội học thấy có điều chi không ổn. Vừa tốn tiền ngân quỹ vừa bất nhẫn. Nhà nghiên cứu Michael Newman vạch ra chuyện không hợp lý về ngân sách quốc gia: “Để trừng phạt một người trộm một chiếc bánh sandwich 200 yen, chính phủ sẽ phải chi ra 8 triệu 400 ngàn yen để tống người đó vào ngồi tù hai năm”. Tại nhà tù Fuchu ở ngoại ô Tokyo, số tù nhân trên 65 tuổi đã chiếm tỷ lệ 33%. Chuyện bất hợp lý như vậy khiến ông Newman đề nghị một giải pháp thực tiễn, vừa tránh phí phạm ngân sách vừa

giúp các cụ sống có nhân phẩm hơn: “Chúng tôi thực ra đã thử mô hình xây dựng một khu làng dưỡng lão cho phép người cao tuổi chỉ trả nửa tiền lương để có được chỗ ở, thực phẩm và các dịch vụ chăm sóc

sức khỏe. Mô hình này rẻ hơn rất nhiều so với chi phí chính phủ phải trả hiện nay để đối phó với xu hướng tội phạm cao tuổi đang gia tăng”. Nhất nhật tại tù thiên thu tại ngoại. Sao các cụ lại

đua nhau tìm tới chuyện… thiên thu? Họ không có chỗ đứng trong một xã hội thay đổi đến chóng mặt. Họ lăn kềnh ra là cái chắc!

SONG THAO

06/2019

GÓC ĐỜI SỐNG

Cách giảm mỡ bụng đơn giản

uổi tác dẫn đến thay đổi sự phân bố lượng mỡ trong cơ thể, và cuối cùng là phần lớn mỡ được tích tụ ở bụng. Các nhà khoa học cho rằng quá trình này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Vì vậy, điều quan trọng là kiểm soát cân nặng. Các nhân viên ở Hội Lão khoa Hoa Kỳ đã tiến hành một thử nghiệm nhằm tìm ra cách giảm mỡ bụng hiệu

quả nhất. Những người tham gia thử nghiệm giảm mỡ bụng được đề nghị tham gia một chương trình tập luyện do các nhà nghiên cứu đề xuất 3 lần một tuần trong 10 tuần. Đó là bài tập Plank - là bài tập giúp hỗ trợ loại bỏ mỡ thừa vùng bụng, thử thách toàn bộ cơ thể đốt cháy nhiều calo hơn. Bài tập Plank khá đơn giản, dễ thực hiện, thời gian tập ngắn, nhưng hiệu quả cao. Các nghiên cứu cho thấy một phút tập Plank có hiệu quả bằng 60 lần gập bụng. Bài tập như sau: Bắt đầu bằng cách nằm

thẳng, chống hai tay và hai chân xuống sàn. Hạ tay xuống chống khuỷu tay và cẳng tay xuống sàn - tạo thành một góc 90 độ với cánh tay, hai bàn tay đan vào nhau. Đầu giữ thẳng nhìn về phía trước, siết chặt cơ bụng, lưng thẳng. Hai chân khép lại, duỗi thẳng ra sau, nâng gót chân lên chỉ để hai mũi chân chạm sàn, dồn trọng lượng lên các ngón chân. Điều quan trọng nhất là luôn giữ cho lưng, mông và chân tạo thành một đường thẳng. Giữ nguyên tư thế này, bắt đầu với tối đa 30 giây cho

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

người mới bắt đầu, sau đó tăng lên 40 giây. Tập luyện xen kẽ với nghỉ ngơi. Cụ thể, giữ tư thế trong 40 giây, nghỉ 20 giây. Sau đó, tiếp tục tập trong 40 giây, rồi lại nghỉ, cứ thế tiếp tục. Lần đầu tiên, chỉ cần tập 18 phút một ngày, sau tăng dần lên 36 phút. Theo trang WG của Đức, kết quả là những người cao tuổi, thực hiện nghiêm ngặt theo hướng dẫn, đã giảm gần 1/3 khối lượng mỡ và tăng khối lượng bắp thịt. Tuy nhiên, việc tập luyện xen kẽ đạt kết quả tốt hơn ở nam giới so với phụ nữ. T.L (theo Health Notes)

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC CỦA PHAN

Hương xưa… PHAN

áng thứ bảy nhưng trời nóng sớm vì mùa hè đang nợ mấy hàng cây đang hồi xanh lá. Ông Hoàng lẩm bẩm với cây chanh ngoài sân sau, nhổ cỏ, vun gốc, tưới nước… Tánh ông, thích hay không thích là một chuyện, nhưng cái gì đã bỏ tiền ra mua thì phải ra cái nấy. Bà Hoàng nhìn qua cửa sổ đoán chừng ông đang rủa thầm vì nét mặt ông không vui. Bà nhớ hôm bà muốn mua khi thấy cây chanh ngoài chợ Việt nam thì ông đã cản. Nhưng tính bà lúc này ương ương sao ấy, nhất là từ hôm có cháu ngoại, bà chẳng còn nhu nhược như xưa, hơi cứng đầu cứng cổ. Nhìn ông mồ hôi đã nhễ nhại ngoài nắng, bà cũng áy náy, định làm cho ông ly nước cam giải khát nhưng bà còn lu bu cháu ngoại nên mặc kệ ông. Bà lôi thằng Bo vô nhà tắm nhưng nó cứ nhanh như cắt đã bò ra nhà bếp. Bà chống nạnh đứng nhìn thằng cháu ngoại, muốn chửi cho đã nư nhưng không biết sao bà chỉ nựng yêu thằng bé rồi lại đòng đòng a tòng với nó bò chơi trong nhà mát rượi máy lạnh. Hai bà cháu cười khúc khích mà ai nghe kỹ thì bà cười nhiều hơn vì nó biết gì đâu, có người đuổi theo thì nó bò chạy. Bà cũng khôn cỡ bà ngoại nên lùa thằng nhỏ bò vào nhà tắm để tắm cho nó. Điện thoại reo đã đến tiếng thứ ba mà không ai bắt, ông Hoàng hớt hải từ ngoài sân vào nhà, chộp vội cái phone trên bàn bếp: Alô! Tôi là Hoàng đây!…” - Gớm. Cứ tưởng cậu mợ còn chưa dậy!” - Có chuyện gì mà gọi vợ chồng nhà tôi sớm thế, ông kia?”

- Đã bảo là sáng bét rồi! Có cháu ngoại rồi còn ủ mãi nhỡ nó nở thì lại kêu giời! Đã qua cơn mê chưa, cho tôi thưa chuyện?” - Khéo rào đón nhỉ, cái ông kia. Chuyện gì nói mau cho.” - Còn nhớ thằng Bàng không?” - Bàng nào?” - Thằng Bàng thi sĩ ở xóm dưới, dưới nhà tôi chút đấy. Ngang nhà ông rồi đến nhà tôi nhá, nhà nó cuối xóm.” - À! Cái thằng, linh hồn nó treo ngược ở cành cây đấy à?” - Phải phải... Nó đi du lịch qua Cali thăm họ hàng. Năm ngoái tôi về có cho nó địa chỉ, số điện thoại của tôi. Có ngờ đâu hứa hão mà nó qua thăm mình thật. Nó bay từ Cali qua đây hôm qua, đang ở nhà tôi. Theo kế hoạch của nó là sáng nay đột nhập nhà ông, xem vợ chồng ông diễn tuồng gì vào ngày cuối tuần! Tôi bảo phải gọi trước thì nó không cho. Nhưng tôi sợ ông bà lại đưa cháu ngoại đi chơi nên gọi trước đây, nhân tiện nó đang trong nhà tắm.” - Cứ đưa nó đến tôi. Bạn bè mấy mươi năm không gặp. Lại người một

xóm với nhau cả mà. Tôi không đãi được bữa cơm, ly rượu sao mà anh lo thế?” - Vậy chúng tôi đi đây, chút nữa gặp. Có cần tôi mua gì... bia, rượu thì gọi tôi nhé!” - Đừng khách sáo thế, tôi bảo đến thì đến. Nhà tôi chỉ thiếu bạn bè. Rượu, bia tắm ông không hết.” - Phét quá bố khỉ ạ.…” - Đừng lôi thôi nữa. Lên đường đi, tôi chờ đây.” Giọng ông Hoàng oang oang trong nhà bếp, bà Hoàng trong nhà tắm lắng nghe tiếng được tiếng không vì thằng cháu ngoại đã gặp nước, nó vui nhộn ê a. Sau cú điện thoại, ông vô nhà tắm tìm bà để cho hay: Chuẩn bị đón khách. Bà Hoàng ngồi phệt xuống sàn nhà tắm, lưng dựa vào bồn tắm hình như quên thằng cháu ngoại đang nghịch nước, miệng bi bô không ngớt. Mặt bà tái mét, hồn xuất đi đâu? làm ông hoảng lo ra mặt! Bà sao thế, không khỏe à?” - Không, không sao, tôi hơi chóng mặt thôi. Không gì.” - Tôi đã bảo là già rồi, phải uống thuốc bổ. Con Lan nó mua cho bao

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC CỦA PHAN nhiêu là vitamin thì không chịu uống. Thiếu máu, loãng xương… mà cứ tưởng ta đây còn son trẻ gì lắm.” Bà không trả lời ông, cố gượng dậy để đem thằng Bo ra khỏi bồn tắm. Đặt ngửa thằng nhỏ lên giường, bà lau tới lau lui. Lau đến ông Hoàng nhìn mà phát cáu. Bà lau mãi thì mòn hết thằng bé, còn gì? Cái bà này hôm nay lạ nhỉ!” - Ông bớt mồm cho tôi nhờ tí. Thằng bé nặng thế này, ông không giúp một tay còn nói mãi.” - Tôi đã bảo là không giữ đứa nào cả. Chúng nó biết có con thì phải biết lo cho con chúng nó. Đã con cái mà cứ như vợ chồng son, quẳng con vào nhà ngoại rồi là hết trách nhiệm. Sao không lấy cái thằng nó thương mình thì đã dư tiền mướn người trông con.” - Con nó đi làm, rể còn đi sớm hơn con. Có cần phải đay nghiến chúng nó thế không? Tôi không muốn ông soi mói vào cái khó của người khác. Sông có khúc người có lúc. Nghèo là có tội à?” - Bà sinh sự với tôi đấy phỏng, tôi báo cho bà biết nhá. Bà có quý rể thì quý riêng bà. Tôi chẳng xem ngữ ấy ra gì đâu!” - Nhưng ông cũng phải biết thương con ông với chứ! Tôi cũng bảo cho ông biết đấy, tiền con Lan nó thuốc men cho tôi; thằng Tuấn nó rượu bia cho ông... không... không ... ít hơn tiền gởi trẻ đâu. Làm bà mà không giữ cháu thì giữ của à!” - Bà xỉa xói ai thế?” - Tôi chỉ nói lẽ phải.” - Thì bà cứ bao che đi, để tôi xem được bao năm nữa. Già trở bướng.” Thằng Bo đã diện đồ mới, thơm tho… thế là ông ngoại đón lên tay, đòng đòng thằng nhỏ. Cù léc cho nó cười một thì ông cười mười. Bà Hoàng dọn dẹp nhà tắm, trở ra dựa lối đi trong nhà, nhìn hai ông cháu bò thi ngoài phòng khách. Được một thôi, ông ngoại hổn hển xoa đầu gối, tự đấm lưng cho mình. Chửi đổng. Ông là thế. Bà biết ông đã quên cái hẹn bạn bè ban nãy. Cái hẹn thầm

mong trong lòng bà đã nửa đời người. Người ta đi giáp vòng thiên địa rồi cũng gặp lại nhau cuối chặng phong trần. Bà thả hồn về đâu đâu xa lắm. Có một thời khiêm tốn đã qua, thời trao nhau ánh mắt, nụ cười để lòng người âm ỉ và khắc khoải thầm kín, làm cho xót xa dịu dàng theo năm tháng… Bà Hoàng đang trôi trên dòng nhớ, về thời đại của hoa khôi xóm đạo. Ngày ấy. Phải như... Đã rồi. Tiếng ông Hoàng bực dọc, “Cái thằng khỉ. Để ông yên chút nào.” Âm thanh cục cằn đưa bà về thực tại. Bà đã sẵn sàng đương đầu với chính mình sau bao năm đương đầu cùng nghịch cảnh. Bà nhắc ông: Ông nói chuyện điện thoại ban nãy với anh Thanh, có hẹn nhậu gì không? Sao không nói, rồi lại trách không có gì nhậu.” - Ấy! Tôi đã bảo lũ trẻ này bó- đờ. Chăn giữ một đứa trẻ bằng làm hai ba dốp. Làm khủng hoảng tinh thần đến chẳng nhớ gì nữa……” - Ông làm ơn vào đề cho tôi biết mà mò.” - Bà còn nhớ thằng Bàng không? Thằng Bàng thi sĩ ở cuối xóm mình đấy. Này nhá, tôi học trên bà hai lớp, thằng Thanh trên bà một lớp, thằng Bàng lại sau bà một lớp nhưng cứ tò tò theo bà. Mấy người bảo tôi: Nó làm thơ cho bà nhiều lắm. Nên hôm tôi cưới bà, nó ra bờ sông nhưng không dám tự tử, từ đó nó thành nhà thơ tuyệt vọng.”

- Ông bớt nói, chẳng ai bảo ông câm. Vào đề giúp tôi đi.” - Nhưng bà nhớ chưa? Thằng Bàng thi sĩ, đấy.” - Nhớ rồi, khổ quá. Nói mãi.” - Nó đi du lịch, sang thăm bà con gì nó bên Cali. Hôm qua sang thăm thằng Thanh ở Denton. Hôm nay lên đây thăm tôi với bà. Chẳng hiểu làm thi sĩ lấy đâu ra tiền mà đi du lịch sang tận Mỹ. Một lát nó đến. Bà phải cẩn thận đấy. - Tôi chẳng tin được ngữ giàu nhanh hơn nước nổi…” - Thôi đi ông, đừng suy bụng ta ra bụng người mà phải tội. Bao giờ họ đến?” Chúng nó trên đường đi.” - Lạy chúa tôi. Thế này nhá: Tôi cho thằng Bo đi bú ngủ, ông phải xem chừng nó đấy. Tôi đáo ra chợ chút rồi về làm cơm đãi khách.” - Tội gì phải nhọc thân đến thế. Thế này nhá: Đưa nhau đi nhà hàng ăn bữa cơm cho nó rõ mặt tôi. Còn gì to- go về nhà lai rai, có phải đẹp mặt không nào, mà tốn kém gì đâu, bà đi chợ rồi về làm cơm đến bao giờ? Cũng ngần ấy tiền lại mang tiếng keo kiệt, không dám đãi người làng một bữa nhà hàng cho ra trò.” - Không phải thế. Tôi không thích nhà hàng. Tôi muốn được ở nhà hàn huyên hay hơn, đã bao năm không gặp.” - Quý hóa thế à!”

100 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

101

GÓC CỦA PHAN - Chuyến này tôi xin ông bớt mồm.” - Ấy, cái giống đàn bà. Cứ nặng nề tình cảm cho khổ thân.” Toàn triết lý cuội, mà đâu ra lắm!” - Thôi, bà làm gì làm. Tôi chẳng cần đếch gì nữa.” Xong thằng cháu ngủ yên, bà Hoàng lái xe ra chợ. Tôm cá ê hề bà không ngó ngàng đến. Chỉ săm soi mấy hộp đậu hũ, chọn bằng được cái mới, cái ngon. Ghé mua bó hành lá, mớ rau đay, hũ cà pháo. Làm gì có cua đồng tươi trên xứ Mỹ. Thôi, ngần này đã rõ lòng nhau. Bà vội về nhà lo cơm nước. Về đến ngõ đã thấy xe ông Thanh đậu ngoài. Bà lái thêm một ngõ đường, dừng lại cho nhịp tim ổn định. Chẳng son phấn gì trong xe nhưng cũng chải lại cái đầu cho gọn ghẽ. Cảm giác về nhà chồng hôm lên xe hoa rõ mồn một trong tâm tư bà… “Đời con gái cũng cần dĩ vãng mà em tôi chỉ còn tương lai.” Giá có bản nhạc đó mà nghe bây giờ thì bà khóc ngất. Dù gì cũng phải về, việc đến ắt phải đến. Bà đã quen đón nhận mọi điều muốn hay không muốn. Bà lái về nhà như con ong cần mẫn của đời ong. Lái xe vào garage, ông Hoàng mở cửa phòng giặt bước ra xách đồ cho vợ. Mặt ông hầm hầm chắc tại bà đi lâu. Cái kính lão trễ xuống sống mũi, mới nham nhở làm sao với cái quần xà lỏn, lại ở trần trùng trục. Bà không nhịn được lão già này nữa, - Hôm nay nhà có khách, ông ăn mặc thế để tiếp khách à?” Ông cũng đang giận nên đốp chát: Thì sao? Để cho mọi người thấy bà đã nuôi tôi thế nào?” Bà không kềm chế nổi nữa với ông chồng vừa bủn xỉn, bẩn thỉu và ngang ngược. Thế ông cởi nốt cái xà lỏn, cho mọi người xem ông có đáng nuôi không?” - Ơ hay! Cái bà này giỏi nhỉ? Ông há hốc như trên trời rơi xuống! Đây là đâu, ai vậy ta?...

Bà cũng biết đã quá lời nên lặng lẽ vô nhà. Cố nuốt cơn giận vì bà đang cần đẹp hơn bao giờ hết. Tay bắt mặt mừng với khách, mắt bà cố nuốt những giọt ứa ra tự đáy lòng. Không ngờ anh ấy già đi và gầy đến thế!... Mấy người đàn ông lại trở lên phòng khách, họ rôm rả chuyện trò như hồi còn quả bóng ở sân nhà thờ. Bà Hoàng dưới bếp làm cơm, bà cần một chỗ dựa tinh thần hơn thể lực lúc này. Hết cách, bà gọi con về. Con gái, con rể về đến cũng vừa bữa ăn. Chào hỏi nhau xong. Tuấn lo dọn bàn ăn. Lan còn phải coi con vì các cụ ồn quá làm thằng bé thức mà chưa đã giấc, càu nhàu. Nói cho đúng thì cụ ngoại nó thôi chứ cụ Thanh từ tốn xưa nay, cụ kia có được nói gì đâu. Toàn bố Hoàng của Lan độc diễn. Bà Hoàng mời mọi người đi dùng bữa. Bước vào bàn ăn, ông Hoàng lại gắt như mắm tôm. - Ơ hay, cái bà này. Hôm nay nhà có khách từ quê sang đây. Bà cho chúng tôi ăn những món khố rách áo ôm này à!” Mọi người im lặng vì thật ra ai cũng hơi bất ngờ với thực đơn, chỉ một người hiểu trong những người không hiểu. Cũng là dịp ông Bàng được lên tiếng trong căn nhà bạn bè từ lúc ông đặt chân vô: Anh Hoàng ạ! Tôi đến thăm anh chị chứ không

phải đi ăn thì cần gì cao lương mỹ vị. Xin cho tôi nói thật lòng. Từ ngày mẹ tôi mất đến nay đã mấy mươi năm, hôm nay tôi mới lại được ăn món đậu hũ chiên giòn chấm nước mắm hành. Ăn chung với canh rau đay, cà pháo. Là bữa ăn tôi mơ ước trong đời… Ông nghẹn lời làm không khí trang nghiêm như ăn đám giỗ. Bà Hoàng ho khan, xin lỗi đi rửa mặt. Ông Hoàng thấy đỡ mất mặt nên chụp vội thời cơ. - Tuấn. Con rót rượu cho bố với các chú. Thôi chúng ta bắt đầu đi. Đúng là gặp nhau đầu đã bạc. Này, tôi chúc mọi người hội ngộ, cạn nhá.” Bữa cơm thân mật diễn ra tốt đẹp lúc đầu, dần dần chuyển thành bữa báo cáo thành quả đạt được của ông Hoàng trên xứ Mỹ. Ông còn hai thằng con trai đang học Đại học, chúng là những bác sĩ, kỹ sư đầy triển vọng của tương lai. Chỉ mỗi con Lan không nghe lời ông nên đời nó khổ. Tuấn xin phép đưa con về chung cư trước vì thằng nhỏ quấy rầy, không yên cho ông bà nói chuyện! Cuộc nhậu về chiều trong tình thân hữu đậm đà, Lan đi chiên thêm đậu hũ đãi khách. Ông Hoàng nguôi cơn giận vợ vì khách đặc biệt thích món đậu hũ chiên. Bà Hoàng tận tay gắp đậu cho khách, ông Bàng cảm kích lắm! Chị ạ, bao năm rồi tôi mới được ăn lại món này. Hương vị vẫn như xưa…

102 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

103

GÓC CỦA PHAN Bà Hoàng xúc động. Chỉ con Lan có trái tim phụ nữ, nó mới hiểu những ý nhị trong đối thoại của hai người. Họ đang trao lại nhau hương xưa trong muộn màng. Nó ứa nước mắt mà cứ khăng khăng đổ thừa cho hành lá hăng hăng…… Rồi cuộc vui nào cũng tàn. Khách ra về trong men chếnh choáng. Bà Hoàng tựa cửa chứ không tiễn khách ra tận xe như ông. Mắt bà nhòa lệ cho một lần cuối cùng còn nhìn thấy nhau, làm sao bà quên được những hẹn hò của một thời tuổi trẻ. Thời bà, có cuộc tình nào không vụng trộm. Có ngày vui nào không qua mau trên chiếc xe đạp rong ruổi những trưa hè. Lưng ông Bàng dạo ấy còn những giọt mồ hôi muối mà lúc đến dòng sông ngồi nghỉ một lát thì muối vẽ lên lưng áo ông tấm bản đồ cơ cực làm sao… Những câu thơ xanh trong như dòng nước mà chẳng cô gái nào không muốn giữ riêng cho mình. Bà đã trả lại dòng sông, những câu thơ chết chìm vì môn đăng hộ đối giữa gia đình bà và gia đình ông không xứng. Hôm nay bà trả nốt bữa cơm duy nhất bà đã ăn ở nhà ông Bàng sau một ngày trốn học đi chơi. Canh rau đay nấu với cua đồng, cà pháo, đậu hũ chiên giòn chấm nước mắm có bỏ hành lá xắt sống. Đặc biệt bữa ăn ấy còn có người mẹ của ông, một người

mẹ quê hiền lành như mái tranh xiêu. Không như mẹ chồng bà, miệng bằng tay tay bằng miệng, làm chủ hụi. Còn cho vay nợ góp. Nợ ngày, nợ tuần, nợ tháng, nợ năm… nợ đời. Món nợ bà vay trọn kiếp này. Ôi thôi. Các cụ đã về. Thiên đàng thì chật ních người tốt, mà những người tốt đã về đến nhà Chúa thì ai còn chơi hụi? Những người giật hụi mới cần chơi thì họ ở dưới địa ngục. Mẹ ông Bàng, giờ nơi đâu? Mẹ chồng bà, giờ nơi đâu? Các cụ nơi đâu? Ai cũng có một nơi để về yên nghỉ. Thiên đàng hay địa ngục có gì khác nhau thì bà không biết, nhưng điều bà biết chắc là về đâu cũng không đem theo được những gì… Có đem theo được chăng cũng chỉ là những điều vô hình. Thiện và Ác trong cõi trần đã sống. Nhưng bây giờ thì anh ấy về đâu? Vẫn thân một mình trên dòng đời ngang trái. Anh ấy có về lại dòng sông tuổi nhỏ thì những câu thơ cũng không còn xanh. Nước sông không còn trong dưới bầu trời mây xám. Vai bà run lên tiếng lòng chất ngất khi chiếc xe lăn bánh, chở một cuộc tình xanh về với hư vô. Lan đưa mẹ vô phòng, không một lời thăm hỏi nhưng đã hỏi hết những gì của tình mẹ con, tình người phụ nữ với nhau. Bà chỉ còn nói nổi với Lan: Về trông cháu đi con, thằng Tuấn nó chưa ăn gì đâu. Bố mày, muôn đời ác miệng……”

Nửa đêm quạnh quẽ, bà Hoàng còn thao láo những ưu tư về hôm nay, Chúa thưởng hay phạt bà. Khi những điều thầm mong đến thật, ngoài cái hạnh phúc toại nguyện là những khổ đau đến tàn nhẫn. Cứ như anh ấy nói thì ky cóp bao nhiêu năm dài mới thực hiện được một chuyến viễn du, chỉ để nhìn nhau một lần khi tự thân ai cũng đã quá ngán ngẩm cuộc sống theo cách riêng của mình. Rồi đây hai ba mươi năm, con Lan thương hay trách bà xui nó: Tình cảm đừng để đồng tiền can thiệp.” Dù gì ông ấy cũng đúng trong hiện tại, nó lấy thằng kỹ sư thì dư tiền gởi con. Nhưng tình yêu của nó gởi ai, nếu không phải là thằng Tuấn. Bà gởi thân trong nhung lụa loẹt lòe, ngoài ý muốn, nhưng cũng còn có lý do vì hoàn cảnh gia đình bà lúc ấy. Ở Mỹ chỉ có nghèo chứ không có đói. Mong con Lan hiểu cho bà. Nhớ tới ông Bàng, bà cười thầm. Anh ấy đến đâu thì chữ nghĩa tràn lan đến đấy. Hôm nay bà đối đáp thẳng thừng với ông Hoàng cũng hơi quá đáng. Sóng gió trong những ngày sắp tới sẽ không tránh khỏi. Cùng lắm bà về ở với thằng Tuấn, con Lan. Bà ăn bằng tiền của bà, trông con cho chúng làm ăn mà ngóc đầu lên với thiên hạ cũng không có gì trái thiên nghịch địa. Bà an tâm tìm giấc ngủ muộn sau một ngày cũng quan trọng như ngày cưới hôm nao. Ông Hoàng trở giấc, tỉnh cơn say, đi vô nhà cầu. Ông trở ra sật sừ là dấu hiệu của tuổi tác không còn chịu nổi rượu mạnh. Bà trở lại ngoan hiền và nhẫn nhục như xưa nay, bà đi rót cho ông ly nước. Ông uống một hơi dài rồi kéo bà vào lòng. Ông hiểu câu nói ban sáng, “ông có đáng nuôi không?” theo nghĩa nào mất rồi! Ông chưa bao giờ biết yêu thương một người phụ nữ, là cái giá bà phải trả cho sự chọn lựa mang tính hy sinh của bà, nên không có gì xốc nổi bà nữa. Bà vô cảm. PHAN

104 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

105

VIẾT TỪ DALLAS

Bài toán hạnh phúc HUY LÂM

gười ta vẫn thường so sánh hôn nhân giống như mộ t cuộc phiêu lưu đầy rủi ro, bất trắc vì không ai có thể biết trước được tương lai của 10 hay 20 năm tới của cuộc hôn nhân ấy. Hôm nay hạnh phúc đấy nhưng ai biết được ngày mai sẽ ra sao. Với tỷ lệ ly dị ở Mỹ hiện nay là xấp xỉ một nửa, điều này cũng có nghĩa là chuyện lấy vợ gả chồng cầm chắc thất bại tới 50 phần trăm. Thế nên tìm được đúng ý trung nhân có lẽ là bước đầu tiên cần làm để có thể tránh được phần nào rủi ro sau này. Vậ y, là m thế nà o để có thể tì m được đúng ý trung nhân? Hay nói rõ hơn, người ta có cách nào để tìm cho mình một đối tượng vừa hợp nhãn, hợp ý để có thể đi tới một cuộc hôn nhân lâu dài hay không? Câu trả lời là có thể được, và qua một công thức toán học. Để thực hiện điều này, các nhà nghiên cứu đã sử dụng phép tính xác suất để lấy ra lựa chọn tốt nhất trong một chuỗi lựa chọn đối tượng, từ những cuộc hẹn hò, từ người thân giới thiệu, hay từ những cuộc gặp gỡ tình cờ. Được đăng lần đầu năm 1960 trên tạp chí khoa học Scientiﬁc American, phép tính này được biết đến với cái tên “bài toán hôn nhân.” Trong phiên bản đầu tiên, các đối tượng đến từng người một và theo thứ tự, và vì vậy cách xếp hạng của mỗi đối tượng chỉ có thể được đánh giá bằng cách so sánh với đối tượng tới trước. Không có hai đối tượng đồng hạng và đối tượng nào bị loại thì sẽ bị đưa ra khỏi danh sách. Điều rắc rối ở đây là người ta có nên chọn cái người thích hợp nhất

ngay lúc ấy và chấp nhận sự rủi ro là có thể mất cơ hội để chọn được một đối tượng tốt hơn đến sau, hay là tiếp tục trò chơi kéo dài và chịu sự rủi ro là có thể để cơ hội tốt nhất vuột mất và cuối cùng phải chọn đối tượng kém hơn. Tất cả là vấn đề thời gian. Mục tiêu là biết chọn khi nào thì hành động để có được thành công cao nhất và thất bại thấp nhất. Câu hỏi ở đây là vào thời điểm nào thì người ta nên ngưng tìm kiếm và quyết định chọn đối tượng. Người ta có thể chọn ngay người đầu tiên gặp mặt, nhưng theo ý kiến của các nhà nghiên cứu, đây không phải là cách hay nhất, cả trong toán học lẫn trong đời thường. Và thông thường, khi người ta đưa ra một quyết định thì quyết định đó cũng chỉ có 50% đúng và 50% sai. Thế nên, theo như công thức chỉ dẫn, cách hay nhất là nên loại bỏ 37% đối tượng đầu tiên, sau đó chọn cái người kế tiếp được đánh giá là tốt hơn so với tất cả những người trong nhóm

đầu tiên. Nếu không có đối tượng tốt hơn thì phải chọn ra người cuối cùng còn lại. Theo các nhà nghiên cứu, làm đúng theo công thứ c này sẽ có xác suất 50% là chọn được một trong ba đối tượng tốt nhất. Tuy nhiên, cái khái niệm của “bài toán hôn nhân” này cũng không tránh khỏi khuyết điểm. Một trong những quy tắc đặt ra là người ta không được quay trở lại để chọn đối tượng lúc ban đầu đã bị bỏ qua, mặc dù có thể có lúc nhìn lại người ta mới nhận ra rằng đối tượng lý tưởng là người nằm trong số đã bị bỏ qua. Do đó, có người cho rằng 37% đối tượng đầu tiên bị loại bỏ có thể là hơi nhiều và có nhiều khả năng đối tượng tốt nhất có thể nằm trong nhóm này. Và vì vậy người ta đã cho giảm nhóm đối tượng đầu tiên bị loại bỏ từ 37% xuống 10%, và sau đó là giai đoạn thật sự đi tìm đối tượng lý tưởng. Mục đích của phương pháp này là giúp làm chậm lại tiến trình tìm đối tượng và tránh quyết định hấp tấp dễ bị vướng vào sai lầm. Đó là chuyện đi tìm đối tượng, còn chuyện có ăn đời ở kiếp với nhau hay không lại là chuyện khác. Để có thể giải đáp cho vấn đề ăn đời ở kiếp,người ta cũng lại mượn toán học để tìm câu trả lời. Gần 30 năm trước, một nhà toán học và một nhà tâm lý học đã hợp tác với nhau để nghiên cứu và tìm câu trả lời về một trong những điều bí ẩn lâu đời nhất trong cuộc sống: Điều gì đã khiến một số cuộc hôn nhân tìm được hạnh phúc và một số khác thì khổ đau?

106 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

107

VIẾT TỪ DALLAS Nhà tâm lý học John Gottman có ý định chế tạo một phương pháp có thể giúp ông làm công việc cố vấn hữu hiệu hơn cho các cặp vợ chồng đang gặp rắc rối. Nhà toán học James Murray chuyên về tạo dựng mô hình cho các tiến trình sinh học. Có thể nói đây là một sự hợp tác nghiên cứu khoa học tuyệt vời. Hai nhà nghiên cứu quyết định tạo dựng một mô hình toán học để định lượng cách mà các cặp vợ chồng tương tác và ảnh hưởng lẫn nhau ra sao trong khi một cuộc tranh luận hay cãi vã đang xảy ra. Kết quả thu lượm từ mô hình trên giúp Tiến sĩ Gottman có thể hình dung ra được động lực bên trong của một cuộc hôn nhân và từ đó có thể đo lường được tác động của phương pháp trị liệu của ông. Lối tiếp cận của cuộc nghiên cứu trên cũ ng giú p chứ ng minh về độ chí nh xá c rất đáng kể về việ c tiên đoán các cặp vợ chồng nào có khả năng đi đến đổ vỡ. Các đối tượng trong cuộc nghiên cứ u ban đầ u bao gồ m 130 cặ p, là những người đã nộp đơn xin giấy phép kết hôn. Một số cặp là những đôi vợ chồng mới cưới, một số khác thì đang chuẩn bị, và mỗi cặp được thu hình ba buổi đối thoại, mỗi buổi dài 15 phút. Trong một buổi đối thoại, các cặp được chỉ dẫn nói chuyện về những sinh hoạt trong ngày hôm đó của họ. Trong một buổi khác, họ được dặn là nói về những chuyện mang tính tích cực. Và trong buổi thứ ba, họ được chỉ đị nh nó i về nhữ ng chuyệ n bấ t đồng gây ra tranh cãi. Chủ đề không quan trọng - có thể là về tiền bạc, sắc dục, thực phẩm, người thân trong gia đình, v.v... miễn là chủ đề đó gây cho họ sự bất đồng. Tấ t cả mọ i cử chỉ tương tá c củ a các cặp vợ chồng được chấm điểm bởi hai quan sát viên độc lập, rồi sau đó từng mỗi cảm xúc trong cuộc đối thoại được phân loại. Tổng cộng lại, người ta ghi nhận đượ c 16 loạ i cả m xú c khá c nhau.

Theo tiế n sĩ Gottman, một trong những cảm xúc gây tác hại nhiều nhất là thái độ khinh miệt, bị trừ 4 điểm. Ngược lại, tính hài hước khi được chia sẻ với nhau, là một trong những cách hay nhất để làm giảm bớt căng thẳng, được cộng 4 điểm. Số điểm chấm cho tất cả các cảm xúc khác nhau biểu lộ trong mỗi buổi đối thoại được cộng lại, và các nhà nghiên cứu phác hoạ số điểm lên trên một đồ thị. Một khi các cảm xúc đã được chấm điểm và phác họa lên đồ thị, các nhà nghiên cứu thấy rằng diễn tiến của cá c cả m xú c tí ch cự c và tiêu cự c trong các cuộc đối thoại cuối cùng đi tới điểm ổn định và sau đó không thay đổi bao nhiêu. Và họ kết luận, trạng thái ổn định đó cho thấy cách mà các cặp vợ chồng giải quyết xung khắc ra sao. Đối với các cặp vợ chồng có rủi ro ly dị thấp, tỉ lệ của các phản ứng tích cực/tiêu cực là vào khoảng 5 đối 1. Đối với các cặp có rủi ro ly dị cao, tỉ lệ trên là 1 đối 1, và dựa vào sự quan sát của họ, các nhà nghiên cứu có thể tiên đoán chuyện ly dị với độ chính xác lên đến 94%. Các nhà nghiên cứu theo dõi các cặp vợ chồng trong một thập niên, và trong khoảng thời gian đó, tất cả các cặp mà họ tiên đoán là sẽ ly dị thì hầu hết xảy ra trong vòng bốn năm sau khi lấy nhau. Một vài cặp khác mà họ tiên đoán là vẫn ở với nhau, mặc dù không hạnh phúc, cuối cùng cũng ly dị. Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy các cuộc hôn nhân có thể được chia thành năm loại: biết chấp nhận, thiếu kiên định, tránh xung khắc, hay gây gỗ và hay gây gỗ-thờ ơ(loại tiêu cực hơn hết). Trong đó chỉ có ba loại: biết chấp nhận, thiếu kiên định và tránh xung khắc được cho là ổn định; tuy nhiên loại hôn nhân hay gây gỗ, cho dù cả hai người có thật sự yêu thương nhau, thìcũng thường hay xảy ra những cuộc cãi vã bất tận.

Một điều đáng chú ý khác nữa mà các nhà nghiên cứu nghiệm thấy là nhiều năm sau khi cuộc nghiên cứu được thực hiện, phong cách đối thoại giữa các cặp vợ chồng với nhau nếu có thay đổi thì thay đổi rất ít khi đem so với những cuộn băng video thâu lúc ban đầu về những cuộc đối thoại căng thẳng giữa họ. Điều này cũng có nghĩa là bản tính khó thay đổi và khi người ta giận thì người ta mất khôn, không kiểm soát được lời ăn tiếng nói của mình. Cứ nói cho bằng thích, nói cho hả giận mà không cần biết lời ăn tiếng nói của mình có thể làm đau lòng người kia. Cuối cùng, nếu có thể rút ra được bài học nào từ cuộc nghiên cứu trên dành cho các cặp vợ chồng, thì cách tốt nhất để có được hạnh phúc là: Hãy nhìn thẳng vào mặt nhau khi nói chuyện. Và nhìn nhận vai trò của mình trong những cuộc tranh chấp, cãi vã. Biết nhìn nhận có nghĩa là biết việc sử sự của mình chắc gì đã hơn người kia, lý lẽ của mình đưa ra chắc gì đã đúng hơn của người kia. Biết nhìn nhận sẽ giúp con người ta dễ chấp nhận và nhường nhịn, và hoà bình sẽ được lập lại. Ông bà mình đã rất đúng khi dạy con cháu: Một sự nhịn là chín sự lành.

108 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HUY LÂM

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

109

TRÒ CHUYỆN VỚI @

Khúc An - Trò Chuyện Với @ @ (a còng) là ký hiệu một địa chỉ, một nơi đến; có thể đến nhiều người, cũng có thể chỉ đến được một mình bạn, người đọc những dòng này.

Ngòi Nổ Chiến Tranh KHÚC AN

hững ngày gần đây, bỗng dưng phải đối đầu với một mối lo, nhỏ thôi, nhưng cũng làm tôi ăn không ngon ngủ không yên. Mối lo ấy gom gọn trong hai chữ “Chiến tranh”. Canada sắp có chiến tranh! Bạn thân mến, chắc nghe nói đến chiến tranh bạn sẽ nghĩ ngay tới chuyện hỏa tiễn liên lục địa của Bắc Hàn nhắm hướng New

110

York nhưng GPS bị trục trặc (vì sử dụng hàng made in China) nên đã rơi lạc xuống thành phố Toronto, ngay chân tháp CN và (cũng vì dùng hàng made in China nên) may là không nổ; hoặc oanh tạc cơ của Nga lượn vòng trên Bắc Cực, (cố tình) bay lạc sang không phận North West Territories khiến Không Lực Hoàng Gia Canada phải gửi một phi đội CF-18 lên áp tải

những oanh tạc cơ lạc lối kia trở về không phận nước họ; hay cũng có thể bạn nghĩ tới chuyện Trung Cộng – cay cú vụ Canada bắt giữ công chúa Hua-wei để quyết định xem có nên dẫn độ về Mỹ hay không – sau khi bắt giữ thêm vài (chục) công dân Canada để trả đũa mà vẫn không khiến Canada nóng ruột trả tự do cho Mạch Vãn Châu, bèn nhấn nút gửi một hỏa tiễn liên lục địa, cho nhắm

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

hướng Ottawa bay tới. Bạn nghĩ cũng đúng, nhưng đó không phải là điều đã làm tôi lo lắng cả tuần nay. Tôi lo vì ông Rodrigo Duterte, tổng thống nước Phi Luật Tân vừa lớn tiếng la lối là nếu Canada sẽ không vân vân và vân vân... thì sẽ “tuyên chiến với Canada.” Phi Luật Tân không xa lạ gì với người Việt chúng ta, nhất là những người Việt tị nạn năm xưa đã có thời

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

111

112

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

113

TRÒ CHUYỆN VỚI @

gian tạm trú trên đảo quốc gầy gò ấy. Việt Nam chúng ta cũng có nhiều cô dâu, chú rể người Phi Luật Tân. Nhưng đó là cái thời Tổng Thống Ferdinand Marcos, hay Corazon Aquino, cái thời những ông hay bà tổng thống (dù có độc tài hay tham những nhưng) hiền khô. Đến đời Rodrigo Duterte thì có hơi khác. Ông tổng thống này sử dụng bạo lực thẳng tay với những thành phần chống đối. Một câu nói của ông mà tôi nhớ mãi, nó như thế này “If I think you shoud die, you will die. If you fight us you will die. If there’s an open defiance you will die and if it means many people dying, so be it. That’s how it is.” Cái câu ấy tôi hiểu ra thế này: “Nếu mà tôi nghĩ bạn nên chết, thì bạn sẽ chết. Nếu bạn chống lại tôi bạn sẽ chết. Nếu bạn ra mặt thách thức bạn sẽ chết và nếu như nhiều người phải chết, thì cứ vậy đi. Nó sẽ phải như thế.” Câu nói của ông tổng thống khác người này để nguyên tiếng Anh hay dịch sang tiếng Việt nghe đều dữ dằn như nhau. Vì vậy khi đọc cái tựa trên báo chí Canada rằng Duterte sẽ “khai chiến với Canada” thì tôi lo âu không ít. Đã vậy, vài hôm sau lại còn có tin chính phủ Phi Luật Tân triệu hồi đại sứ và lãnh sự khỏi Canada vì Canada đã không làm đúng yêu cầu mà Duterte đã đề ra trước ngày 15 tháng 05, 2019.

114

Sau việc triệu hồi các viên chức ngoại giao, một viên chức cao cấp chính quyền Phi đã nói: “Tôi nghĩ thông điệp mà chúng tôi gửi cho thế giới là chúng tôi không phải là những kẻ người ta đặt đâu thì ngồi yên đó và, hơn thế nữa, tổng thống (Duterte) thực sự là người mà không ai được phép coi thường.” Chuyện căng thẳng ngoại giao giữa Phi Luật Tân và Canada thực ra chỉ là chuyện rác rưởi. “Rác rưởi” ở đây dùng như danh từ chứ không phải tính từ, bạn nhé. Số là năm 2013 và 2014 một công ty ở Canada chuyên chở hơn 100 kiện hàng bằng đường biển đến Manila, bên ngoài dán nhãn là nhựa (plastic) dùng để tái chế. Thanh tra thuế vụ Phi Luật Tân phát hiện những thùng ấy chứa rác thải trong đó có cả tã lót đã dùng của người lớn, và các thứ rác rưởi lặt vặt trong nhà bếp. Viên chức Phi cho biết một công ty tư nhân ở Ontario khai láo là những kiện (hàng) ấy chứa vật liệu tái chế. Có khoảng 2500 tấn rác trong 103 kiện hàng. Thế là Phi Luật Tân nhất quyết đòi Canada phải nhận lại mớ rác (rưởi) ấy và suốt 6 năm trời quan hệ ngoại giao giữa hai nước bị ảnh hưởng ít nhiều, nhất là từ sau khi Duterte nhận chức tổng thống năm 2016. Qua bao nhiêu năm, với những cam đoan sẽ giải quyết vấn đề rác, năm 2017 thủ tướng Trudeau của

Canada cho biết có những vấn đề pháp lý ngăn cản việc cho rác hồi hương. Và Canada vẫn đang ráo riết tìm một giải pháp hợp lý để đem rác về, nhưng cái sự red tape thì bạn biết rồi (nếu có dịp phải đến chầu chực ở một văn phòng chính phủ là bạn hiểu ngay thôi) nó khiến thời gian giãn ra tới mức khó tưởng tượng và cũng vì vậy mà Canada không đưa ra được một chương trình cụ thể nào. Chuyện rác khiến mối giao hảo giữa Canada và Phi Luật Tân nói chung và giữa thủ tướng Canada và tổng thống Phi nói riêng vốn đã gập ghềnh lại càng thêm bấp bênh. Năm ngoái khi Canada cứu xét lại hợp đồng trị giá nhiều triệu đô la - trong việc Phi mua 16 máy bay trực thăng của Canada - vì Canada e ngại chính quyền Duterte dùng làm phương tiện đàn áp hoặc sát hại quân phiến loạn, thay vì dùng trong mục tiêu hòa bình, Phi Luật Tân lập tức hủy bỏ hợp đồng. Và tổng thống Phi cho rằng lời chỉ trích của Trudeau (về việc tàn sát không xét xử theo luật pháp) là một sự tấn công và sỉ nhục cá nhân. Đồng thời Duterte đặt vấn đề là không biết Trudeau có hiểu “lịch sử thế giới và môn địa chính trị (geopolitics) không.” Năm 2017, trong hội nghị thượng đỉnh về nhân quyền với sự tham dự của lãnh tụ các quốc gia Á Châu và phương Tây,

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Trudeau đặt vấn đề về việc cuộc chiến chống cần sa ma túy của Duterte có tính cách cực đoan và vi phạm nhân quyền, khi kết thúc hội nghị, Duterte phát biểu thẳng thừng, “Tôi chỉ chịu trách nhiệm trước dân Phi Luật Tân. Tôi không phải trả lời với bất cứ kẻ mắc dịch nào, nhất là bọn nước ngoài. Dẹp đi!” Duterte thẳng thừng xác nhận ông dự tính dùng trực thăng của Canada thay vì vào các mục đích cấp cứu, tải thương... thì sẽ để “dứt điểm” quân phiến loạn. Điểm son của thủ tướng Canada là đã thẳng thắn đặt vấn đề nhân quyền với Duterte trong hội nghị, trong khi nhà lãnh đạo các nước khác - kể cả tổng thống Trump của Hoa Kỳ - đều tránh né. Chuyện vi phạm nhân quyền nổi bật là sự kiện hàng ngàn người nghiện hoặc dính líu ít nhiều tới cần sa ma túy bị sát hại sau khi Duterte trở thành tổng thống. Việc phê phán của Trudeau đã khiến quan hệ ngoại giao giữa hai nước trở nên bấp bênh, hệt như quan hệ giữa Mỹ và Phi Luật Tân sau khi Tổng Thống Obama (trước đây) bày tỏ mối quan tâm về cuộc chiến chống cần sa ma túy của Duterte. Thêm một chuyện (ly kỳ) nữa là Duterte ra giá $500 cho mỗi mạng phiến quân cộng sản bị giết để tiết kiệm chi phí chống loạn quân, và ông ta nói thêm bọn phiến loạn bắn dễ trúng hơn bắn chim “vì đầu bọn chúng to hơn.” Và

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

115

TRÒ CHUYỆN VỚI @

bắt được nữ phiến quân thì bắn vào cơ quan sinh dục để chúng “hết xài được” luôn. Trước khi đề nghị đóng vai nước chủ nhà tổ chức hội nghị thượng đỉnh về nhân quyền, Duterte khoe thời niên thiếu đã từng đâm chết một người. Trở lại chuyện rác, Tổng Thống Duterte của Phi tuyên bố là nếu Canada không sang mà lấy hàng tấn rác ấy về trong vòng một tuần lễ thì ông ta sẽ “tuyên chiến” với Canada và sẽ đích thân đem đống rác ấy đến tận lãnh thổ Canada để hoàn trả. Ngôn ngữ của Duterte không có chút hơi hướm ngoại giao nào khi ông ta nói “Hãy mừng đón rác của quý vị hồi hương.” Và câu kế tiếp, tôi xin để nguyên văn tiếng Anh; “Eat it if you want to.” Không chỉ riêng Canada, năm ngoái Nam Hàn cũng có 50 kiện rác được chở tới Phi do một sự nhầm lẫn, và sau khi phát hiện, Nam Hàn lập tức đem các kiện rác ấy về. Việc sửa sai nhanh chóng của Nam Hàn khiến sự trì trệ trong việc giải quyết chuyện rác của Canada càng rõ nét, và càng khiến uy tín của Canada bị lấm lem như bức tranh bị bàn tay dính bùn quệt phải. Canada cố gắng thuyết phục Phi Luật Tân giải quyết những kiện rác ấy, nhưng các nhà hoạt động môi trường của cả hai bên nói việc chở rác đến nước khác vi phạm luật quốc tế, và nếu Phi nhận lời thì sẽ

116

tạo ra một tiền lệ không tốt. Khi một ông có chức quyền mà lại ăn to nói lớn và dám làm bất cứ chuyện gì như vậy – tuyên chiến với mình thì mình sợ là lẽ đương nhiên. Tôi nghĩ thế. Tuần rồi Bộ Trưởng Môi Trường của Canada Catherine McKenna cho biết chính phủ đã hợp đồng với một công ty tư nhân (trả bằng tiền thuế của chúng ta) để hoàn tất việc đem rác về vào cuối tháng Sáu, 2019. Và Thứ Năm vừa rồi một tàu chở hàng đã cặp bến một hải cảng phía bắc Phi Luật Tân để nhận 69 kiện rác, đưa “chúng” “hồi hương”, về lại Vancouver, Canada. Trong lúc nhân viên “rỡ hàng” chuyển xuống tàu thì một số nhà vận động bảo vệ môi trường thả buồm chạy quanh với biểu ngữ có hàng chữ “Philippines: not a garbage dumping ground!” phất phới bay. Như vậy là chiến tranh sẽ không xảy ra. Bạn thân mến, với rác Canada hồi hương, tâm trí tôi vừa vơi bớt lo lắng thì lại bị chiếm cứ ngay bởi sự xấu hổ. Và bão tố dạt về từ phía Phi Luật Tân vừa tạm yên thì tới sóng gió từ Mã Lai thổi tới. Thủ Tướng Mahathir Mohamad của Mã lên tiếng phê phán những quốc gia “nhà giàu” như Mỹ, Canada, Nhật Bản tống những chất thừa thãi không tái chế được đến những nước nghèo. Và bây giờ đến lượt Mã Lai cho rác Canada hồi hương.

Chuyện rác (rưởi) đúng ra bị chi phối bởi luật quốc tế qua Công Ước Basel có hiệu lực ngày 5 tháng 5, 1992. Công Ước này có mục đích làm giảm bớt việc tống khứ rác, đặc biệt là những chất độc hại từ những nước phát triển (nói thẳng ra là nước giàu) sang những nước kém phát triển (và cũng nói toạc ra là nước nghèo). Tình trạng này cũng giống như cảnh nhà giàu quăng rác, đổ nước thải sang túp lều ổ chuột ở bên cạnh trong khu xóm nào đó ở Việt Nam ngày nay. Một trong những lý lẽ mà Canada đưa ra để tự biện hộ là công ước không áp dụng được vào thời điểm những kiện “hàng” này được gửi đi vì những thứ gửi đi từ Canada không phải là những chất thải độc hại, và suốt 5 năm qua, Canada cũng đã thuyết phục Phi “thanh toán” những thứ “rác rưởi” ấy. Sự thật (nếu chỉ căn cứ trên giấy tờ) thì khi chuyển rác đi, công ty chuyên chở xác nhận là loại rác tái chế (recyclable) dù trong đó toàn những thứ rác rưởi đúng nghĩa. Bạn thân mến, chuyện Canada buộc phải cho rác hồi hương - tôi nghĩ - phần lớn nhờ những lời tuyên bố nảy lửa của tổng thống Phi Luật Tân nhưng cũng phần nào nhờ ở áp lực của hơn một trăm nhóm cộng đồng bảo vệ môi trường ở Phi đã lên tiếng yêu cầu Thủ Tướng Trudeau nhận rác về. Duterte có ăn nói hung

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

hăng thật nhưng Duterte biết tranh đấu cho quyền lợi đất nước Phi Luật Tân và (dường như) cũng biết lắng nghe tiếng nói của người dân Phi khi họ kêu rêu về chuyện rác. Không như bọn cầm quyền Tư bản Đỏ ở Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Cộng chỉ biết bịt miệng, đe dọa, ngăn cản, và đàn áp những người dám lên tiếng phản đối việc hủy hoại môi trường sống của đất nước mà vụ Formosa là ví dụ cụ thể nhất. Kinh doanh phế liệu tạo ra lợi tức khổng lồ nên nhập rác thải để tái chế là một ngành kinh doanh béo bở. Trung Cộng là khách hàng lớn nhất thế giới. Tuy nhiên đầu tháng Một năm 2018, Trung Cộng ngưng nhập 24 mặt hàng phế liệu. Tàu ngưng mua rác, rác sẽ tìm đường luồn lách vào các nước Đông Nam Á, đứng đầu là nước Việt Nam (Cộng Sản). Việc không có những chính sách rõ ràng về sự nhập rác tái chế, cùng với guồng máy ruỗng mục đầy tham nhũng điều hành bởi những kẻ không nhìn xa hơn được những con số in trên tờ giấy bạc, Việt Nam (Cộng Sản) đã và đang là bãi rác khổng lồ của thế giới và tệ hại hơn nữa là của Trung Cộng. Báo chí trong nước cho biết hiện có 27,944 kiện hàng tồn đọng tại các hải cảng nước Việt Cộng (Hải Phòng: 6,753, Thành Hồ: 14,658, Bà Rịa Vũng Tàu: 6,533). Những thùng hàng

ghi bên ngoài là “phế liệu nhựa nhập khẩu” nhưng bên trong là những khung mạch điện tử đã sử dụng, loại hàng cấm xuất cảng theo công ước Basel. Với sự kiện “núi liền núi, sông liền sông” giữa Việt và Tàu, Trung Cộng thoải mái tuôn những chất phế thải độc hại từ các khu công nghiệp sát biên giới Việt-Hoa xuống các sông, suối xuyên biên giới cho tuôn chảy sang Việt Nam. Thêm vào đó, Trung Cộng liên tục xách nhiễu nền kinh thế èo ọt của các tỉnh miền Bắc bằng chiêu trò xả nước bất ngờ ở những đập thủy điện của họ. Tình hình xấu đến mức trong một buổi họp quốc hội Việt Cộng, một sĩ quan

cao cấp, tư lệnh phó quân khu 2, tướng Sùng Thìn Cò đã phải yêu cầu nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam có biện pháp cụ thể với tên hàng xóm có tên Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa. Ngoài những rác thật còn vô số rác trá hình mà bọn Bắc Bộ Phủ để mặc cho đàn anh Trung Cộng đổ vào Việt Nam dưới chiêu bài thương mại tự do. Những gạo giả, sữa bột giả, trứng giả, trái cây nhuộm hóa chất, thịt đông lạnh hư thối, các gia vị gây ung thư tràn ngập thị trường nước Việt. Và cách đây không lâu, Trung Cộng cho dời toàn bộ hệ thống nhà máy nhiệt điện lạc hậu - đã đóng cửa vì gây ô nhiễm bên Tàu – sang Việt

Nam qua chiêu bài đầu tư, biến Việt Nam thành bãi chứa rác công nghệ độc hại. Những nguồn gây ô nhiễm và ung thư này sẽ được xây dựng tại trung tâm nhiệt điện Long An, nhà máy nhiệt điện Quảng Trạch, nhà máy nhiệt điện Vũng Áng, nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn. Thế giới đã hủy bỏ dần việc cung cấp nhiệt điện bằng cách đốt than vì phương pháp này lạc hậu, gây ô nhiễm, ảnh hưởng xấu trên sức khỏe con người. Tới Trung Cộng mà còn phải bỏ những thứ rác rưởi ấy vậy và bọn lãnh đạo Tư Bản Đỏ Việt Cộng lại hân hoan rước về. Bạn thân mến, khi tôi viết những dòng này thì con tàu chở rác từ Phi

Luật Tân chắc cũng sắp về tới bến cảng Vancouver (Welcome home!) Chiến tranh không xảy ra! Và người dân Phi Luật Tân chắc vừa thở phào trước chiến thắng (oanh liệt) không cần súng đạn của họ, đồng thời thảnh thơi hít thở không khí trong lành của một đất nước có đại dương xanh ngắt vây quanh. Còn những người dân Việt Nam khốn khổ, không biết đến bao giờ mới được hít thở hồn nhiên làn gió nồng hương muối Biển Đông, thứ không khí không vẩn chút bụi, khói độc hại của kẻ thù phương bắc!

KHÚC AN

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

117

VIẾT TỪ SÀI GÒN

Rủ nhau làm YOUTUBE SGCN

ập nên một kênh youtube của mình trên mạng. Dễ thôi. Ai cũng có thể làm được điều đó. Nhưng vấn đề sau khi lập xong, kênh của mình phải có nhiều người vào xem và thu hút nhiều like, nhiều share.

Dạo qua một lượt mới thấy thượng vàng hạ cám các kênh về ẩm thực, ca hát, du lịch, giải trí, dạy học, trò chơi… tràn lan không thiếu thứ gì. Nhà nhà mở kênh, người người mở kênh. Vợ một kênh, chồng một kênh. Một người quản ba kênh. Em no là anh bắt chước. Con được tung hô, mở ngay cho mẹ một kênh. Thấy sếp kiếm khá, nhân viên ăn theo… Một Vlog của cô Việt kiều có con gái lai bé bỏng xinh xắn. Về VN được người anh chở xe hơi đi du lịch rong ruổi từ Nam ra Trung. Đi tới đâu, livestream tới đó. Tới một ngã ba, xe ngừng chờ vì có một fan hẹn đón về nhà chơi. Người anh ngạc nhiên: “Làm youtube mà cũng có fan hâm mộ à?”. Chẳng ngờ lát sau, một đoàn xe máy của fan rồng rắn dẫn cô Việt kiều về nhà đã bày sẵn bàn tiệc kèm nhiều quà cáp cho em bé. Lượng khách của cô Việt

118

kiều tăng xối xả. Vì cô vui vẻ, nói năng bỗ bã dễ gần lại thêm con gái đang tuổi búp bê. Hàng ngày cô đăng lên hình gia đình ăn uống, đi mua sắm, đi loanh quanh sân nhà, hình ảnh con gái lớn lên từng ngày. Thấy cô em kiếm được khá. Ông anh bèn theo gương. Lúc đầu ông anh nói: “Tôi có nhiều việc lắm, làm youtube chơi cho vui thôi”. Nhưng rồi bắt chước kênh của cô em và các đồng nghiệp khác, ngày nào anh cũng phải bày ra trò, nay ăn cua hoàng đế, mai hướng dẫn cách làm mắm ba khía, mốt đi phỏng vấn bà bán vé số nuôi con tàn tật, mốt nữa cảnh làm đám giỗ mời hai mươi bàn… Anh chàng này kết luận khi xòe xấp tiền mới lãnh từ ngân hàng: “Cám ơn em gái. Nhờ bắt chước em mà anh có lượng fan đông đảo. Giờ thì thu nhập chính của tôi là làm youtube. Tiện đây quảng cáo luôn kênh youtube của chú

tôi mở vườn bán cây giống ăn trái, vợ tôi mở kênh ăn quà vặt và kênh của anh họ dạy Anh văn”. Có vô số cách để lôi cuốn sự chú ý của dân mạng. Trước kia chỉ có một kiểu lẹ nhất là… cởi đồ nay thì thiên hình vạn trạng. Kể chuyện hài, nói tục, ăn uống ở nhà hàng sang, Tầm thường nên phải tìm lối đi riêng nổi trội. Vài tay anh chị từng đánh nhau, từng đi trại giáo dưỡng… đưa vào trang cá nhân những clip cởi trần khoe hình xăm, hình ảnh bạo lực, chửi bới thô tục tụ tập đàn em ăn chơi, hành xử kiểu giang hồ… chắc là lạ nên thiên hạ ùn ùn truy cập rất cao, hàng triệu view. Tên thanh niên 26 tuổi để tóc bờm ngựa, đáng điệu ngang tàng, rùng rùng kéo đàn em đi diễn trò ngoài phố, dàn hàng ngang chụp hình trên đường cao tốc… Thế mà fan hâm mộ xúm

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

vào xin chữ ký, chụp hình chung. Để chứng tỏ bị phạt vài triệu đồng chỉ là… hạt bụi, tên này liền phô trưởng cảnh đốt chiếc xe máy có khoe cà-vẹc xe chính chủ trị giá vài chục triệu đồng. Tiền nhiều đến nỗi không biết dùng vào việc gì thì chỉ có cách là nướng vào ma túy. Anh khác tung lên clip trên người đeo mấy chục ký vàng… giả, phải thuê bảo vệ đi theo. Mấy bà nội trợ, anh thanh niên… quay video làm youtube với lượt người xem chỉ đạt nút bạc là mừng húm tổ chức ăn mừng. Nhưng gã thanh niên này trong vòng bốn tháng đã đạt nút play bạc, 11 tháng sau đạt nút play vàng và khẳng định trong vòng một năm sẽ phát hành rộng rãi ra quốc tế để đạt “chỉ tiêu” là… nút kim cương với mười triệu người xem!!! Bao nhiêu lượt người xem, bao nhiêu học sinh ái mộ và bao nhiêu phần trăm thanh thiếu niên đã bắt chước thói xấc xược, coi trời bằng vung của gã. À, trong đám người xin chụp ảnh “hi” không chỉ là trẻ trâu mà còn cả thanh niên khá trọng tuổi. Một tên thanh niên đã bái phục tới mức xin đầu quân vì nghe tiếng đàn anh là người quân tử, bản lĩnh, chơi đẹp…

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

119

VIẾT TỪ SÀI GÒN

Nói tới giang hồ người ta, thường người ta nghĩ tới hai hình ảnh đối lập: giang hồ là trượng nghĩa, cứu nhân độ thế, lấy của nhà giàu cho người nghèo; giang hồ là cướp bóc, giết người, cướp của tàn bạo… Giờ thêm giang hồ mạng, giang hồ miệng… Lên youtube chửi vung đời cho đã miệng. Đừng tưởng chỉ có đám trẻ thông thạo đại công nghệ 4.0 mới mở kênh yotube, mọi thứ dần thay đổi một cách hiện đại và số hóa. Trước đây, một phụ nữ khác, nếu ở ngoại quốc, còn chưa tới tuổi về hưu, nhưng ở VN, chắc dưới quê lập gia đình sớm con cháu đầy đàn, nông áng vất vả, nên tự xưng bà già 61 tuổi từng nổi lên rất nhanh dù những video của bà chỉ toàn chuyện đời sống bình thường. Dù sao bà này vẫn đang 187.000 sub, làm tận 24 video với tổng view 9,2 triệu sau 2 tháng. Mới đây xuất hiện phong trào nông dân làm youtube. Mặc dù có người chê là nhảm nhí, tào lao, vô bổ nhưng “cụ bà” 58 tuổi, cao mét mốt, nặng 38kg giản dị chân chất ở vùng quê đã quay “những gờ-níp về những món ăn siêu to, siêu khổng nồ” lại có duyên, đạt một triệu lượt theo dõi chỉ sau ba tuần làm dân mạng nức lòng. Thế là ăn theo một lô bà Mập, bà Vân, bà Tám… bắt chước theo làm những nia, những mâm, những chảo… siêu khủng!!! Thật ra con trai bà Vlog này là chủ nhân một kênh youtube triệu view cũng chuyên làm các chủ đề về cuộc sống thường ngày nên giàu kinh nghiệm thu hút

lượt xem nhanh mà chẳng cần tốn nhiều công sức lắm. Thật ra nhà nông làm youtube và livestream kiếm bộn tiền không phải là hiếm, TQ rất mạnh về mảng này phát triển mạnh mẽ trước Việt Nam từ lâu. Ấn độ cũng vậy. Clip của một ông già và một bà già Ấn nấu những món ăn ngon lành giữa thiên nhiên, nên nền đất, bãi cỏ, rơm rạ… rất được ưa thích. Các clip của Việt kiều như Cuộc sống Canada, Cuộc sống Mỹ ở Chicago, ViệtHàn Couple, Cuộc sống ở Nhật… miêu tả đời sống của người Việt ở hải ngoại cũng khiến nhiều người thích thú. Sở dĩ ai nấy đổ xô vào lập các kênh youtube vì có nhiều người thích show bản thân lên phương tiện truyền thông. Nay thì đã có youtube đáp ứng khát vọng đó, chưa kể còn thu được tiền từ quảng cáo, tiền từ google… Ở Đại Hàn, giới trẻ nước này đã không còn lao đầu vào các công ty lớn. Làm video trên YouTube trở thành nghề hot. Các khóa học về YouTube cũng được mở rộng tại quốc gia này. Vlogger YouTube là nghề hấp dẫn với các bạn trẻ tiểu học ở Đại Hàn, bên cạnh ngôi sao thể thao, giáo viên, bác sĩ và và đầu bếp. Cục Thuế Quảng Nam đã truy thuế một người dân ở xã Tiên Cảnh (huyện Tiên Phước, Quảng Nam) vì từ năm 2014 đến 2017, người này được Google chuyển cho hơn 727.000 USD (khoảng 17 tỷ đồng) mà không nộp thuế. Một người khác viết chương trình trò chơi

được tải nhiều trên mạng Facebook, Google, Yo u Tu b e . . . v à đ ã c h ạ y quảng cáo trên các chương trình này, được trả hơn 41 tỷ đồng trong hai năm 2016 và 2017 cũng không kê khai và nộp thuế. Tại vì Cục thuế cũng chưa biết đến lãnh vực mới mẻ này để tìm tới đánh thuế. Kênh Youtube của thanh niên chuyên về vlog ẩm thực, du lịch, thú cảnh, review sản phẩm... Mỗi tháng có khoảng 15 triệu view (lượt xem), thu nhập từ chia sẻ doanh thu quảng cáo của Youtube có thể lên tới 1,4 tỷ đồng (hơn 600 ngàn đô). Đối với người dùng Internet, việc tạo một kênh YouTube không quá khó, chỉ cần một tài khoản Google. Sau khi có kênh và tải video lên, người dùng có thể thu được tiền thông qua lượt xem. Lượt xem càng nhiều, số tiền kiếm được càng lớn. Có hai hình thức làm nội

120 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

dung trên YouTube: “xào nấu” lại các clip cũ, hoặc tự sáng tạo cái mới. Trong số này, sự sáng tạo được lựa chọn nhiều hơn bởi doanh thu mà nó mang lại cao hơn, cũng như không sợ vướng phải vấn đề về bản quyền. Nhờ tính năng kiếm tiền qua lượt xem, Youtube thu hút lượng lớn đội ngũ chuyên sản xuất clip với nội dung đa dạng. Vì thế các youtuber lăn xả khắp nơi để làm clip hấp dẫn cho kênh của mình. Để tăng lượt theo dõi (subscribe) các chủ kênh mới thường phải đăng những video gây sốc để tạo tiếng vang. Một trong những cách làm mà nhiều bạn trẻ hướng tới đó là làm video về các thử thách mạo hiểm. Mới đây, nhân việc một youtuber nước ngoài thiệt mạng vì thử thách bịt mắt lái xe, vì thế Youtube đã đưa ra lệnh cấm đăng tải các video thử thách mạo hiểm, có tính chất gây hại cho cộng đồng.

Dù sao việc kiếm tiền bằng làm video ở Việt Nam ngày càng khó khăn bởi sự cạnh tranh ngầm giữa các chủ kênh. Hôm nay có một chủ kênh quay cảnh tòa nhà Landmark 81 thế là một loạt chủ kênh khác ăn theo ý tưởng. Mai có chủ kênh quay tiệm bán hột vịt lộn bên quận Hai đông khách, chỉ 9 năm mua 9 căn biệt thự thế là ào ạt quảng cáo không công cho chủ tiệm mua thêm vài căn biệt thự nữa. Ngoài ra, vì không phải ai cũng dễ dàng làm những clip độc đáo, sốc dễ gây chú ý.nên quay sang các clip phản cảm vậy. Thỉnh thoảng VN lại xuất hiện các clip giết hại động vật, trong đó các các loại động vật quý hiếm, tung lên mạng để câu view.

Còn không thì nhảy bổ vào bất kỳ mọi hoạt động của xã hội. Một dạo các youtuber phát sốt vì “mâm cua dì Ba”. Một phụ nữ được gọi là dì Ba bán một mâm cua vỉa hè ở quận Năm bao lâu nay chẳng ai để ý, bỗng nhiên một ngày có người đưa dì lên mạng và từ đó dì Ba hot đến mức không thể hot hơn. Ngày nào dọn hàng ra cũng có một lực lượng hùng hậu youtuber chĩa điện thoại vào tận mặt để quay cảnh bán hàng từng giây từng phút mang về giật tít đại khái: Hôm nay dì Ba vẫn bán cua, mâm cua dì Ba có gì lạ, dì Ba làm sạch cua ra sao, hôm nay là sinh nhật của dì Ba… Nhờ sự thổi phồng tích cực của các youtuber mà mâm cua hấp vỉa hè này

có thời gian bán đắt hàng một cách khủng khiếp. Youtube giờ đây không còn dừng lại ở chức năng giải trí, học tập hay truyền thông. Khoảng 10 năm trở lại đây, nó đã trở thành công cụ kiếm tiền của một bộ phận giới trẻ nắm bắt kịp xu hướng phát triển của công nghệ số. Người ta rỉ tai nhau về cách kiếm tiền trên mạng như vậy nên vì đói tin cho kênh youtube của mình mà bất cứ hoạt động nào của thành phố cũng thu hút thành phần youtuber bu vào đông đúc. Vừa qua đám tang của một diễn viên hài qua đời khi đang lưu diễn ở Mỹ. Do đám tang nghệ sĩ nên có nhiều diễn viên đến chia buồn và giới youtuber chen chúc xúm đông xúm đỏ lại vui vẻ quay phim rộn rịp

như cái chợ bất kể không khí đau buồn của một buổi tang lễ. Mới đây ở Bình Dương nổi bật lên một vụ án mạng hai khối bê tông chứa thi thể. Dĩ nhiên không thể thiếu mặt các youtuber. Rất lạ là trong đó xuất hiện một ca sĩ “tương đối” nổi tiếng. Như một youtuber thực thụ, ca sĩ này cũng xông xáo quay phim, chụp hình, phỏng vấn khiến cho lại xuất hiện một bài phỏng vấn lại youtuber nổi tiếng này. Cảnh mọi người gì trẻ lớn bé ai nấy lao vào làm youtube như thiêu thân. Khó thấy sân chơi nào hấp dẫn hơn thay thế nổi sân chơi này. SGCN

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

121

NGƯỜI VIẾT RONG

NGƯỜI VỚI NGƯỜI NGUYỄN THƠ SINH

âm nguyện của nhân loại là nhìn thấy những hành xử văn minh nhân tính. Quả thế. Những giá trị đạo lý nhân luân luôn được đề cao. Văn hóa nào cũng có những luật xử thế vàng (golden rules). Nhưng không phải lúc nào cuộc sống cũng êm đềm phẳng lặng với người can đảm dám truyền bá những tư tưởng nhân văn cao quý ấy. Thậm chí một số đã rước họa vào thân vì dám lên tiếng nhắc nhở đồng loại hãy sống tử tế hơn. Trường hợp bác Serge Fournier, 74 tuổi là một ví dụ. Bác đã thiệt mạng chỉ vì dám lên tiếng khuyên nhủ người khác hãy đối xử với người khác một cách tha nhân hơn. Nói đến tình người, hẳn không ít trong chúng ta còn nhớ những hình ảnh thân thương trong quá khứ bên nhà. Làng quê mình, tình người Giao chỉ ngày ấy sao mà thanh cao, đáng quý. Trước nhà thường có một vại nước trong veo mát lạnh, bên cạnh là cái gáo dừa cho người đi đường khát nước ghé vô múc uống. Ở phố, những cậu bé, cô bé học sinh ngồi trên xe buýt thấy người già bước lên vội nhường chỗ. Hoặc chị bán rau thấy bóp của người đi chợ đánh rơi vội cầm lên trả lại. Trẻ đi lạc sẽ có người hỏi thăm dắt về tận nhà trao cho cha mẹ… Bên Mỹ cũng thế. Bao nhiêu hình

122

ảnh cao quý dễ thương người Việt tỵ nạn buổi đầu còn nhớ rõ. Vâng. Ngày đó, lạ nước lạ cái, những đôi mắt bỡ ngỡ của người tỵ nạn được gia đình bảo trợ (sponsors) dìu dắt hết sức tận tình. Sau này, lâu lâu lái xe bạn thấy một thư viện nhỏ trên sân cỏ, bên trong đựng chừng vài chục cuốn sách, ai muốn đọc cầm về đọc, yêu cầu rất đơn giản: Nếu có dịp xin bổ túc cho thư viện nhỏ ấy bằng một cuốn sách khác. Những lần đi mua đồ garage sale, vừa bán vừa cho. Hoặc bạn nhìn thấy những thùng gỗ to sơn hàng chữ “donations” to đùng mấy ngã tư người có đồ dư không xài bỏ vô, sau đó những đồ này được chở đến bày bán tại mấy chợ thrift store (thương hiệu nổi tiếng Goodwill) giúp người có thu nhập thấp mua về xài.

Đó là những hình ảnh đẹp, thân thương gần gũi hiền hòa. Nhưng ngấm ngầm còn đó những tư tưởng trái ngược với tinh thần đạo lý làm người. Vâng. Cuộc sống đâu phải lúc nào cũng ngọt ngào như đường cát trắng. Sẽ có những quả chanh rất chua. Người lạc quan bảo: Vậy thì ta hãy hòa một cốc nước chanh thơm mát. Nhưng có lúc chanh nhiều hơn đường, làm gì bây giờ, ít đường quá cốc nước chanh sẽ chua không uống được. Vâng. Lòng thiện như cây quý khó trồng. Trong khi đó tánh ác như cỏ dại dẫu bị diệt trừ vẫn mọc lan tràn khắp nơi. Giá trị đạo đức khi người ta học thường khó vô, khó nhớ, nhưng lại chóng quên. Còn những trò vặt, những tính toán hơn thiệt, những so sánh được mất, những ngụy biện tinh vi… chẳng

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

123

NGƯỜI VIẾT RONG

thấy ai dạy, nhưng ngó bộ người đời sử dụng khá thành thạo. Câu chuyện bác Serge Fournier bị một phụ nữ 25 tuổi xô từ trên bậc cao xe buýt ngã xuống mặt đường bị thương, một tháng sau bác tử vong; khiến người ta bất bình. Xem lại đoạn video clip quay được người ta cảm thấy buồn (nếu không nói là bất ngờ, sốc). Bởi làm sao một phụ nữ có thể cố ý đẩy một ông già từ trên cao xuống (8 ft = hơn hai thước) trong khi ông tay xách nách mang. Câu chuyện xảy ra tại Las Vegas. Đấy. Nước Mỹ hẳn hoi. Cái nôi của văn minh dân chủ bậc nhất hành tinh. Vậy mà chuyện ấy xảy ra giữa ban ngày. Số là người phụ nữ tên Cadesha Bishop bữa đó lớn tiếng nói lời tục tĩu (profanity) trên xe buýt. Xe khá đông chứ không hề thưa thớt song những công dân trung bình khác trên xe buýt chẳng thấy lên tiếng. Chỉ có bác Serge Fournier là người cảm thấy ngứa mắt, ngứa miệng nên lên tiếng. Mà nào bác có nói gì quá đáng đâu. Bác chỉ bảo chị Cadesha Bishop hãy “nicer” với người khác trên xe buýt. Thế mà chị đã đem lòng bực tức. Khi thấy bác Serge Fournier lẩy bẩy lần dò bước ra khỏi cửa xe buýt chị đã dùng hai tay đẩy thật mạnh từ phía sau. Bác Serge Fournier ngã nhào. Hôm ấy bác rất đau nhưng không muốn phiền ai. Tối đến bác tự động đi bệnh viện khám. Vết thương khá nặng. Một tháng sau bác mất. Khám nghiệm tử thi cho thấy bác chết vì thương tích bị xô ngã. Chị Cadesha Bishop nghiễm nhiên bị truy tố. Khả năng chị lãnh án, ăn cơm tù mọt gông là chuyện không muốn tin cũng khó. Cái tít chạy thật lớn (Anh ngữ):

Serge Fournier và Cadesha Bishop

He told her to be ‘nicer’ and she pushed him off a bus, authorities say. He died a month later; (dịch thoát nghĩa): Cảnh sát cho biết một người đàn ông nói một phụ nữ hãy đối xử đàng hoàng hơn với người khác nhưng chị đã đẩy bác khỏi xe buýt. Người đàn ông tử vong một tháng sau đó. Đọc cái tít bài báo sao mà thấy vô duyên, rồi gẫm kỹ lại thấy nó vô tâm, vô đạo, để rồi nó trở thành vô lý hết sức. Tại sao chị Cadesha Bishop hành xử lạnh máu như thế? Có phải chị đang bực bội nên tâm trạng rơi vào cảnh quá tải, dễ nổi điên, dễ ngứa người vô cớ. Chỉ cần một kích thích nhẹ sẽ khiến chị nổi đóa. Ngoài ra (nếu đặt giả thiết) bác Serge Fournier da trắng, nói lời thật (thường khó nghe) khiến chị là người da màu hiểu lầm hành xử theo cảm tính vốn đã bị nhiễu xạ bởi tư tưởng thành kiến chủng tộc. Giữa lúc đó xe buýt lại đông người. Nhận xét thật bụng của bác Serge Fournier vô tình trở thành dạy đời, quở trách hay sỉ nhục giữa đám đông khiến chị mất bình tĩnh; và quyết định xô bác Serge Fournier ngã (cho ông biết mặt) là một phản

ứng nóng giận tức thời không hề có sự tham gia của nhận thức bình tĩnh. Chứ nếu biết bác Serge Fournier chấn thương tử vong chắc chăn chị sẽ không dại dột làm chuyện đó. Và rồi bác Serge Fournier đã bị chấn thương nhưng chị Cadesha Bishop lúc đó vẫn thản nhiên dắt tay con trai bỏ đi, mặc cho bác Serge Fournier là nạn nhân chị xô ngã khỏi xe buýt nằm xõng xoài trên đường phố. Con trai nhỏ sẽ nghĩ gì? Em có thấy mẹ em đã làm sai? Tệ hơn, đây không phải lần đầu em thấy mẹ hành xử nóng nảy như thế. Mẹ ăn nói ngang tàng, lớn tiếng, rồi người khác xây dựng thì mẹ nổi điên, trả đũa ngay lập tức. Thử hỏi với một người mẹ như thế liệu đứa con tâm hồn trẻ thơ hồn nhiên lớn lên sẽ trở thành người tốt? Ông bà mình có câu: Rau nào sâu nấy. Còn người Mỹ bảo: Quả táo không rụng xa gốc là mấy! Vụ chị Cadesha Bishop đẩy bác Serge Fournier diễn ra hôm 21-032019. Đến ngày 23-04-2019 thì bác Serge Fournier qua đời. Nén hương lòng thắp tiễn bác ra đi. Bài học nào cho người đi xe buýt có mặt hôm đó và những ai đi xe buýt sau này? Bài

124 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

125

NGƯỜI VIẾT RONG

học nào cho chị Cadesha Bishop? Bài học nào cho con trai của chị? Bài học nào với bạn khi đọc câu chuyện đau lòng này tại Las Vegas? Chúng ta không là chị Cadesha Bishop nên không hiểu rõ động cơ hành vi xử sự nóng nảy để rồi cuối cùng hại người, hại mình. Chúng ta không biết chị có ăn năn nhận ra hành vi vô lý của mình? Hơn nữa chúng ta không biết hôm đó chị đã gặp phải chuyện không vui rắc rối nào? Chúng ta càng không biết bình thường chị có nóng nảy hung hăng như hôm đó? Chúng ta càng không biết cuộc sống của chị có chồng chất những khó khăn khiến chị trở thành cáu bẳn, vô lối, dễ mất bình tĩnh. Nhìn lại xứ Mỹ, còn bao chuyện vô lý khác khiến chúng ta suy gẫm. Cảnh người đối xử cạn tình với người không còn hiếm lạ nữa. Xã hội quay cuồng. Hiệu ứng giọt nước cuối cùng tràn ly đâu đâu cũng có? Để rồi người ta rất dễ nổi quạu. Kỹ sư mang súng vào bắn hơn chục đồng nghiệp vì hằn học cay cú. Chỉ cần ai đó lái xe vô ý quẹo gấp khiến người khác hoảng vía bấm còi. Lời qua tiếng lại. Thế là dừng xe lại giữa đường ăn thua đủ. Hay chỉ cần một tia nhìn, người khác không thích tia nhìn “đểu” đó sẽ dẫn đến thái độ gây hấn, to tiếng, đấm đá, còi xe cứu thương hụ lên inh ỏi, cuối cùng là nhập viện cấp cứu... Lối xóm tức nhau vì những chuyện cỏn con, nhân viên cay cú với khách hàng đòi hỏi, khách hàng bực bội hắt nguyên cốc cà phê còn nóng vào mặt nhân viên, da trắng kỳ thị da đen, da nâu… Người với người, ngay tại Mỹ… Mong thay sự ra đi của bác Serge

Fournier sẽ không thừa. Thái độ sống và tinh thần xây dựng của bác sẽ khiến người ta suy nghĩ. Còn chị Cadesha Bishop, mong thay chị sẽ tìm thấy hành trình chữa lành bởi những chuyện đã qua không thể quay ngược kim đồng hồ lấy lại được nữa, chị sẽ đón nhận ý nghĩa để cảm hóa tháng ngày còn lại, ngộ ra những điều kỳ diệu trong cuộc sống. Mong thay trên những chuyến xe buýt sau này không còn người nói lớn tiếng, nói tục, thích gây gỗ, cà khịa. Riêng đứa con trai thân yêu, cầu mong em sẽ không bị câu chuyện đắng lòng tác động ảnh hưởng, mẹ em sẽ bị giam, nhưng sẽ có người khác giúp em vượt qua cú sốc “từ trên trời rơi xuống” này. Mong thay em sẽ không mắc phải chứng PTSD vốn khơi dậy những tháng ngày đau thương một thời bên mẹ. Chợt nghĩ lại, xe buýt chạy khắp phố nhưng đã mấy lần chúng ta đặt chân lên đó. Đi đâu chúng ta cũng lái xe hơi, ban đầu là xe cũ nhưng tốt, sau đó là xe mới, xe đẹp. Vâng. Liệu chúng ta có biết gì về cuộc sống của những người đi xe buýt? Bạn có nghĩ họ từng muốn được lái chiếc xe hơi của riêng mình. Với

không ít, xe buýt là phương tiện lựa chọn, song với nhiều người, nó là phương tiện bất đắc dĩ, là lựa chọn cuối cùng… Những tuyến xe buýt vẫn đều đặn nối kết thành phố... Mong thay những chuyện buồn (người đối xử với người lạnh máu) như câu chuyện giữa bác Serge Fournier và chị Cadesha Bishop sẽ xảy ra bớt hẳn đi. Ít nhất, cuộc sống đã quá đủ những trái chanh rồi, chúng ta không cần thêm chúng, thay vào đó chúng ta cần những muỗng đường để đời còn có những cốc nước chanh thơm ngọt xoa dịu những gay gắt oi bức của “mùa hè cuộc sống”...

126 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

NGUYỄN THƠ SINH

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

127

TẠP GHI VĂN NGHỆ

Tô Thùy Yên

chân dung muôn đời thi sĩ NGUYỄN MẠNH TRINH

cuộc đời binh nghiệp. Ta cười bung/ còn mươi tháng nữa lên trung úy/ có thể ngày mai chửa biết chừng...”

háng 2, 1987, ở xứ người, đọc Anh Hùng Tận, đọc Qua Sông, có một liên tưởng nào của một người lính trẻ lái xe xuôi ngược trên freeway Nam Bắc, nhìn mông về rặng núi thẫm xanh trước mặt gờn gợn trong lòng những cơn mưa ngày xưa. Của một thời trận mạc. Của nỗi niềm quẩn quanh một thời hào sảng. Nhớ thi sĩ Tô Thùy Yên đang mịt mù trong tù ngục quân thù ở quê nhà. Đọc thơ, tưởng gặp người hào sĩ ở ngã ba sông, xuồng ba lá đậu kế chân bàn. Ôi cái thuở xưa chiến chinh, trời đất làm nhà, bằng hữu muôn phương là anh em. Ôi cái thời tuổi trẻ. “Mấy kẻ gặp nhau nào có hẹn/nên gặp nhau không dấu nỗi mừng/ta gạn dăm ba lời tặng bạn/dẫu từ lâu bỏ việc văn chương/thiệt tình tên bạn ta không nhớ/nhưng mà trông mặt thấy quen quen/ hề chi ta uống cho say đã/nào có ra gì một cái tên/ tới đây toàn những tay hào sĩ/ sống chết không làm thắt ruột gan/ cũng không ai nhắc gì thân thế/ có vợ con mà như độc thân/bạn hỏi thăm ta cho có lệ/

Và, ở chiều mưa Los Angeles, viết và tưởng tới Tô Thùy Yên, một chân dung muôn đời thi sĩ. Chiều mưa đất khách, đọc Tô Thùy Yên: Một thằng lính trận đang ngồi nhớ Chiều mốc hôi xưa mấy dáng cò Chừng nghe con nước đang lần giở Qua sông, mưa dột những câu thơ Cây súng đôi vai dường quá nặng Dựng vách lá xiêu mấy mảng trời Hào sảng cười ai còn văng vẳng Rượu đế cùng say chắc đã đời Đỉnh dốc thiên thu nào hiển hiện Mưa giọt giọt thầm góc quán xưa Anh hùng tận, tìm đâu chỗ đến Lục bình hoa tím chuyến đò đưa Cởi đôi giầy trận, ngả nón sắt Thiếu úy trẻ quên những ý cuồng Lỡ lên trung úy mai về đất Có sao? Ngày cũng phải tà dương Chắt ly rượu hết, nghe bất chợt Xiết vào cò súng bắn lên trời Loạn tâm lạc giữa mây ngợp ngợp Binh lửa? ừ thôi tiếng cả cười Khơi khơi quán cóc bờ sát nước Chỗ này ta đã đến rồi sao? Xuồng ai đi đến chèo xuôi ngược Cào ta tủy nhớ vết thương sâu Mường tượng phận thân trời sẵn định Dông bão giục ta chiến sĩ hành Dễ chi thân thế vài năm lính Chiến trường quên mất tuổi xuân xanh Tiếng chân vang vọng ngàn năm trước Theo giọt mưa xiên đã trở về Thơ cổ có câu nào chẳng thuộc

Lời ai túy ngọa giữa chiều mê? Tháng 8 năm 1995. Nói chuyện với Tô Thùy Yên. Phỏng vấn sau khi thi sĩ đến Mỹ định cư vài năm. Như một tìm hiểu chân dung một thi sĩ vừa bắt đầu cuộc sống mới. Xin ghi chép lại như một tư liệu cho mai sau (mong mỏi như thế!): “Tôi tên thật là Đinh Thành Tiên, sinh năm 1938 tại Gò Vấp, Gia Định, cha mẹ và mấy đời ông bà nội ngoại đều ở tại đất này. Tôi theo học tiểu học ở Trường Tỉnh Gia Định, trung học ở trường Petrus Ký, đại học ở trường Văn Khoa Sài Gòn. Lúc mới vào đời, trong mấy năm, tôi dạy học và làm báo. Cuối năm 1963, tôi bị động viên vào Trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức và tôi đã phục vụ trong quân đội cho đến những giờ phút cuối cùng của chế độ Miền Nam, phần lớn thời gian trong nghành Chiến Tranh Chính Trị. Cấp bực cuối cùng là Thiếu Tá và chức vụ cuối cùng là Trưởng Phòng Văn Nghệ/ Cục Tâm Lý Chiến. Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, tôi bị đưa đi cải tạo hơn 10 năm, trong đó có hơn 6 năm lưu đầy ở Miền Bắc và chịu quản chế 3 năm sau đó. Khoảng cuối năm 1988, tôi bị cầm tù hết mấy tháng vì một chuyến vượt biên thất bại. Trong tù lần này, khi ở biệt giam tôi đã cắt đứt động mạch nơi cườm tay tự tử nhưng rồi được cứu sống vào những hơi thở tưởng là cuối cùng của tôi. Rồi đến năm 1991, tôi lại bị bắt, lần này tại nhà với những tội danh lần lượt gán ghép: sáng tác thơ văn chống chế độ xã hô chủ nghĩa, họt động gián điệp, âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân. Tổng cộng cả 3 lần, tô đã ở tù gần 13 năm. Cuối năm 1993,

128 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

129

TẠP GHI VĂN NGHỆ

tôi cùng gia đình được đưa ra khỏi nước, theo diện cưu tù nhân chính trị, và tái định cư từ đó đến nay tại Saint Paul, Minnesota, Hoa Kỳ. Tôi say mê chữ nghĩa từ hồi còn nhỏ, rất nhỏ, 13, 14 tuổi gì đó. Và tôi cũng đã rón rén tập tành làm văn, làm thơ từ cái tuổi đó, mặc dù lúc bấy giờ cũng như mãi về sau rất lâu, tôi hoàn toàn không có ý thức và càng không có ý muốn sẽ ăn ở một đời sống chết với văn chương. Đầu hè 1954, sau mùa thi tôi lãnh một căn bệnh thập tử nhất sinh, nằm liệt mấy tháng liền và cứ mỗi lần tỉnh sốt, tôi lại ngấu nghiến sách vở, lúc nhìn ra bãi cỏ trước sân nhà xanh rỡ sau những cơn mưa. Lúc đó, tôi thèm một cách thảm khốc được sống, được đi được trở lại căn nhà lá nhỏ lẫn khuất giữa khu vườn cây ăn trái, có những lối đi cỏ mát chân trần mà tôi đã ở qua cùng mẹ và các em tôi chạy loạn ngoài chiến khu chống Pháp. Và lúc đó tôi thấy cần làm thơ, cần hơn tất cả mọi thứ cần khác. Một trong những bài thơ làm lúc đó, tôi gửi cho Tạp chí Đời Mới do nhà văn lão thành Nguyễn Đức Quỳnh chủ trương biên tập. Bài thơ đó đã được chọn đăng với lời nhắn của ông Nguyễn Đức Quỳnh muốn tôi đến gặp ông. Lúc đó tôi mới vừa 16 tuổi và tôi chợt lờ mờ hiểu rằng dường như giữa tôi và văn chương đã manh nha một ràng buộc định mệnh chờn rờn nào đó, một ràng buộc mà về sau có nhiều lần tôi muốn tháo bỏ mà tôi vẫn không tháo bỏ được. Tuy rằng bài thơ đầu tiên đăng

báo đó chắc chắn không phải là một bài thơ hay và ngày nay tôi chẳng còn nhớ nó như thế nào nữa. Thơ tôi lần lượt xuất hiện trên những số đầu tiên của tạp chí Sáng Tạo bộ cũ do Mai Thảo chủ trương. Lúc đó tôi vừa 17 tuổi. Tuổi của Rimbaud Le bateau Ivre khi chàng bỏ trốn gia đình lang thang dưới bầu trời chì quặn thắt gió xấu. On n’est pas se1rieux quand on a dix sept ans... Một số những tác giả hợp tác với tạp chí Sáng Tạo mấy năm sau quây quần thành ban biên tập chính thức trong đó có tôi của tạp chí Sáng Tạo bộ mới, sau một thời gian ngắn đình bản để chỉnh đốn hàng ngũ và chủ trương, những tác giả đó đều lớn tuổi, kể cả Thanh Tâm Tuyền cũng lớn hơn tôi 2 tuổi. Đương nhiên tôi là đứa em út trong đám, le benjamin de la troupe. Đó là thời kỳ hoang tưởng nhưng cũng là thời kỳ định hình của riêng tôi. Còn về phần cả nhóm thì có lẽ không cần phải nhìn kỹ cho lắm, người ta cũng có thể nhận ra ngay rằng chúng tôi hoàn toàn khác biệt nhau, mỗi người một bộ vị riêng tư và chúng tôi chỉ thuần nhất với nhau ở mỗi một sắc thái: muốn làm mới văn học nghệ thuật, cải đổi

nhận thức thẩm mỹ. Trong những năm tháng đầu tiên, những năm tháng thuyết phục, nhóm Sáng Tạo, đặc biệt là Thanh Tâm Tuyền tứ bề thọ địch mặc dù tạp chí Sáng Tạo được độc giả, chủ yếu là độc giả trẻ đón nhận nồng nhiệt, càng lúc càng nồng nhiệt, người viết khí thế bừng bừng đã đành mà cả người đọc cũng vậy. Tiện đây tôi xin mở ngoặc không thể trông mong có được một nền văn học nghệ thuật đổi mới nếu như không có một lớp quần chúng sôi nổi lúc khởi đầu. Tất nhiên chẳng phải lúc nào lịch sử cũng sẵn sàng một cơ hội hào hứng. Và cái cơ hội hào hứng mà may mắn chúng tôi có được đã chẳng kéo dài bao lâu. Chiến tranh gia tăng cường độ, nới rộng địa bàn, chính tình càng lúc càng rối ren mờ mịt. Thanh Tâm Tuyền vào lính, ít lâu sau đến lượt tôi vào lính. Quần chúng lông lốc đảo điên trong cơn bão lốc mỗi ngày một hung hãn, khốc liệt. Riêng tạp chí Sáng Tạo tồn tại cho đến năm 1962 thì đình bản vĩnh viễn. Nhưng tình bạn thắm thiết giữa chúng tôi, những người đã kết hợp thành nhóm Sáng Tạo, đã chẳng chấm dứt tại đó, giấc mơ chung nối kết chúng tôi chẳng tan biến tại đó. Chắc

130 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

chắn mãi mãi chúng tôi còn muốn mình là những kẻ tiền phong đi cùng những lớp người tiên phong trẻ mới. Liệu rồi trong quãng đời còn lại của chúng tôi, lịch sử có còn kịp một cơ hội hào hứng nào nữa hay không? Viết, theo tôi là một hành vi chung hậu khi không còn một hành vi khả thi nào khác nữa, chung hậu đến độ có thể coi như đó là mưu toan tột cùng của vô vọng cũng đúng. Vậy chủ đích của tôi là gì ư? Chủ đích của tôi hết sức đơn giản, rõ rệt: nỗ lực thể hiện đến mức tối đa mà tôi có thể, bằng phương tiện chữ nghĩa tất cả những gì tôi nghe thấy được về đời sống ở nơi tôi. Và ngoài chủ đích đó ra, tôi hoàn toàn không có một vọng động một lung ảo nào khác về việc cầm bút. Thành thử chủ đích của tôi trong thể loại hành vi này trước sau vẫn không hề thay đổi dù đời sống của tôi có thay đổi, thay đổi đén cỡ nào đi nữa cũng vậy. Cũng theo chỗ tôi thiển nghĩ, tất cả việc làm của người cầm but trong tư cách nghệ sĩ chỉ là đặt, và thường khi là đặt lại những vấn đề nào đó, chớ người cầm bút không có trách vụ cũng như khả năng đưa ra những giải pháp này nọ. Nghệ thuật phát sinh từ những vấn đề trôi nổi và tự sát ở những giải pháp hình thành. Hơn nữa, điều rõ ràng ai cũng nhận thấy là ngôn ngữ như mọi hình thức nghệ thuật nào khác, vốn chỉ là một phương tiện có giới hạn, rất giới hạn. Cái nói lên của nghệ thuật không giống như cái nói lên của một logic bình thường, do đó không thể nào tường

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

131

TẠP GHI VĂN NGHỆ

tận khúc chiết được. Nhìn chung, nghệ thuật vẫn là một thách đố nào đó giữa người làm nghệ thuật và người thưởng ngoạn nghệ thuật trong bối cảnh hằng có của một thách đố lớn lao hơn, do đó cũng hùng vĩ hơn giữa một bên là nghệ thuật và một bên là đời sống. Tôi coi công việc làm thơ là một công việc bình thường trong đời sống của tôi. Chỉ sau khi bài thơ đã thành hình là một bài thơ được đưa đến người đọc rồi lúc đó bài thơ tự nó có một thiên chức nào hay không, là hoàn toàn do chính nó, tác giả thôi không còn dính dáng gì nữa, không có quyền hạn gì nữa. Nói cách khác, thơ có thiên chức nhưng thi sĩ thì không. Đơn giản thi sĩ chỉ là người ráng làm cho được những bài thơ, những bài thơ hay. Giải thích thế nào là một bài thơ hay quả là một điều không thể nào làm được dù rằng người đọc có năng khiếu thưởng lãm thơ, nhận biết dễ dàng bài thơ nào là một bài thơ hay. Phù, thi

132

chi, nan ngôn dã. Ôi thơ là điều khó nói vậy. Chắc chắn Cao Bá Quát không phải là người đầu tiên hay là người cuối cùng kêu lên như vậy. Bởi lẽ tôi nghĩ không thể có một khuôn mẫu nhất định, bất biến nào cho thơ nói chung. Thơ hay, hay theo từng bài, mỗi bài hay một cách, không bài nào giống bài nào. Do đó nếu tìm một quy định thơ hay phải như thế này, hoặc như thế kia thì một quy định như vậy, cứ tạm cho là tìm được đi, đương nhiên sẽ khiếm khuyết què quặt một cách thảm hại, sẽ khoanh vùng hạn chế một cách ngu đần phạm vi hiểu biết và thưởng lãm thơ. Trong khi đó cõi bay lượn của thơ thì vô cùng vô định. Nên cái khó khăn duy nhất, đầu tiên và cũng là cuối cùng của người đọc, đó là chính người đọc phải cố gắng thi triển trọn vẹn đôi khi vượt quá khả năng bình sinh của mình bay đuổi kịp theo cái hay thiên hình vạn trạng biến ảo khôn lường của thơ như một kỳ công phóng lượn vô song, tuyệt vời của hồn người chưa từng khứng chịu giam hãm vùi dập. Bài thơ hay không đứng đợi những người đọc nặng nhọc, bài thơ nào đứng đợi như vậy chắc chắn chẳng phải là một bài thơ hay, chẳng phải là thơ. Phần tôi nếu như có người bạn nào cứ một mực khăng khăng đòi tôi giải thích cho kỳ được thế nào là một bài thơ hay có lẽ tôi phải tạm bằng lòng với ý nghĩ rằng một bài thơ hay là bài thơ mà sau khi đã được đọc thấy rồi, bài thơ đó một cách vô thức mặc nhiên trở thành

một phần hồn của người đọc. Thơ hay, thơ có hồn, và cái hồn đó của thơ không thể chỉ tồn tại ở bài thơ mà nó phải đáo nhập vào hồn của người đọc, biểu lộ trọn vẹn sinh kiếp ở nơi đó và chỉ nơi đó mà thôi. Tôi xin lỗi không thể nói được rõ ràng hơn. Khôn ngoan một chút, nói về thơ, bao giờ cũng nên xin lỗi trước. Tôi cũng tâm niệm lời của Đỗ Phủ: “ngữ bất kinh nhân, tử bất an”. Nói không làm người sợ, chết không yên. Dường như chẳng bao giờ tôi ngừng nghỉ kiếm tìm cho dù có khổ công đến đâu một chữ đắc, cái chữ độc nhất mà không một chữ nào khác cho là tương đương hòng thay thế được. Nói cách khác tôi chỉ chịu đi qua một câu thơ, một đoạn thơ khi nào tôi hoàn toàn kiệt quệ khả năng thể hiện hay hơn, gần hơn, sống hơn điều tôi ao ước thể hiện. Nhân đây tôi cũng muốn góp phần soi sáng một điều thoạt đầu nghe có vẻ rất nghịch lý là làm việc nhọc nhằn với chữ nghĩa tuyệt nhiên không có nghĩa là kiếm tìm điên đảo những cái cầu kỳ quái dị mịt mờ biến chữ nghĩa thành diêm dúa, hợm hĩnh giảo ngụy. Bậc võ công thượng thừa không để cho thấy chỗ tuyệt tử công phu của mình. Tôi nhại lời của Lão Trang: mức cao nhất của chỗ tuyệt tử công phu xem ra chẳng khác gì với cái thoải mái hồn nhiên của kẻ chưa từng biết thế nào là thao luyện. Câu thơ hay nhất mà thi sĩ nào cũng mong mỏi làm được có lẽ là câu thơ gần gũi nhất với lời nói thông thường mà mới thoạt nghe ai cũng nhận ra

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

ngay là thơ, không giải thích được, không diễn dịch được. Không thể nào còn được thi ca, còn được nghệ thuật nếu như không có sự làm mới thi ca, làm mới nghệ thuật. Vấn đề cần đặt ra là làm mới và làm mới như thế nào. Nghệ thuật là bóng dáng của đời sống. Đời sống biến thiên, nghệ thuật cũng biến thiên theo. Tôi thiển nghĩ nghệ thuật đạt là nghệ thuật biểu lộ được đến mức tối đa cái tưởng tính mà người làm nghệ thuật nhìn thấy được của đời sống. Và đạt được đến mức đó đương nhiên cũng là đạt được đến sự làm mới chính đáng của nghệ thuật. Người làm nghệ thuật nhìn ngắm đời sống mà tìm thấy nghệ thuật, chớ không phải nhìn ngắm nghệ thuật mà tìm thấy nghệ thuật. Tôi không tin là trong nghệ thuật lại có một phân lìa có thể nhận thức được của hình thức và nội dung. Nội dung nào có cái hình thức tương ứng đó và ngược lại, hình thức nào có cái nội dung tương ứng đó, không sai chạy đi đâu được. Tôi đẽ học hỏi được rất nhiều thứ nơi những nhà thơ Tây Phương thuộc mọi trường phái, khuynh hướng kể cả những nhà thơ mà vì những duyên do nào đó khác nhau tôi đã chẳng thâm nhập được. Tôi không đặc biệt yêu mến một nhà thơ nào nhất định bởi lẽ ở một giai đoạn của đời tôi, tôi lại phát hiện, yêu mến một hay những nhà thơ nào đó. Có rất nhiều nhà thơ tôi đã trở lại nhiều lần và mỗi lần trở lại, tôi đều khám phá thêm những điều mới lạ ở nơi họ và cả ở nơi tôi. Tôi nghĩ

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

133

TẠP GHI VĂN NGHỆ

một tác giả lớn là một tác giả mà người đọc sau bao nhiêu biến thiên của đời mình vẫn bị réo gọi phải trở lại và sẽ chẳng bao giờ múc cạn được tác giả đó. Một tác giả lớn bao giờ cũng vô hạn. Nói chung tôi đã chịu nhiều ảnh hưởng của thi ca Tây Phương. Nhưng ảnh hưởng như thế nào, đến mức nào thì quả tình tôi chẳng thể nhận biết thấu đáo được. Có một thời gian khá dài, tôi đã mày mò tự học chữ Hán để đọc thơ Trung Hoa. Chẳng những tôi ngưỡng mộ một số đông đảo những thi sĩ đời Đường cùng một số ít hơn những thi sĩ đời Tống, Tô Đông Pha, Vương An Thạch, Lục Du, Tần Khí Tật,... mà còn ngưỡng mộ cà những thi sĩ vô danh của Kinh Thi và xây xẩm kinh hoàng trước Khuất Nguyên. Tôi cũng có lúc yêu thích Ái Thanh, có lẽ là khuôn mặt lớn gần như duy nhất của thi ca Trung Hoa trong thế kỷ này, một nền thi ca dường như càng lúc càng khan hiếm tài năng vì tính chất tiểu xảo đè nén cầm hãm lẩn quẩn muôn đời của nó. Nhìn toàn cảnh, thi ca Trung Hoa là một thế gới rất ư diệu kỳ và cũng rất ư cách biệt. Từ những thời kỳ xa xôi, thi ca Trung Hoa tự nó đã hoàn thiện chung quyết những biên cương nghiêm nặt của nó để rồi không làm sao vượt thoát được chính nó nữa. Phả , sau những thời kỳ hoàn thiện cực kỳ rạng rỡ đó rồi, thi ca Trung Hoa hoàn toàn chẳng có được một thời kỳ hưng phấn kế tiếp nào nữa. Riêng đối với tôi, bất kỳ ở giai đoạn nào của tôi, bao giờ thi ca Trung

Hoa cũng vừa quen thuộc vừa lạ lẫm và tuy tôi đã trở lại gần như thường xuyên với nó nhưng không lần nào ở lại lâu dài được với nó. Chiến tranh đã tiêu thụ gần như cả cuộc đời tôi. Cho đến những nông nỗi tù rạc, lưu vong sau này hẳn nhiên cũng là do chiến tranh mà ra. Trong gần 12 năm của tuổi trẻ, tôi đã làm một người lính, một người lính động viên nhưng không hẳn là bất đắc dĩ. Bổi khi chấp nhận vào lính, tôi chỉ tự nhủ một điều là tôi phải chia sẻ số phận của dân tộc tôi và tôi mong mỏi rằng lịch sử sẽ sang trang khi tôi vừa đi mòn một hay hai đôi giày trận. Tôi nghĩ một cách tự nhiên rằng không có lý do nào chính đáng biện minh được cho một cá nhân tìm cách thoát thân lấy một mình khỏi cái đại họa đang trùm phủ xuống tập thể mà mình trục thuộc. Nhất là khi cá nhân đó lại là người cầm bút. Do đó rất nhiều khi tôi đã tự nguy6e5n lao mình đi giữa chiến tranh chỉ vì tôi muốn nghe thấy trên làn da và tâm khảm của mình niềm rát phỏng của đám cháy quê hương. Thật tình ngay trong cả thời kỳ đó, tôi cũng chẳng tin tưởng gì vào một chiến thắng, tôi chỉ dám hoài vọng vào một trì hoãn một sursis khả hữu nào đó cho miền Nam trong khi chờ đợi một giải pháp chính trị toàn bộ. Nhưng tâm trạng đó cũng đã không hề ngăn trở tôi thường xuyên mong mỏi như Andre1 Malraux từng mong mỏi khi tham gia vào cuộc chiến tranh chống Đức Quốc Xã: Cầu cho chiến thắng sẽ đến với những ai

tham gia chiến tranh mà không hề yêu thích nó. Tôi có làm vài bài thơ về chiến tranh và những bài thơ đó thật sự chẳng nói được bao nhiêu so với những điều tôi đã thấy và muốn nói Tôi nghĩ lại là đại để trong tù và tâm trạng trong thơ của tôi không khác nhau. Sau ngày 30 tháng tư năm 1975 khi đã vào tù rồi, tôi luôn luôn tự nhắc nhở mỗi một điều là hãy coi mình như đã chết và đây chính là phần posthumor life của mình Đời ta sáng mượn ánh tàn dư/ đến từ một hành tinh đã tắt nghỉ...Tất cả mọi nỗ lực nhiều khi vượt sức bình sinh của mình trong thế giới đày đọa đó là phải làm thế nào gìn vàng giữ ngọc, đương đầu với mọi kỹ thuật thâm độc nhằm hủy diệt nhân cách như là cái phần duy nhất còn lại của những người bại trận. Kẻ có liêm sỉ không vỗ ngực mình là người anh hùng trong một hoàn cảnh nghiệt ngã như vậy mà chỉ có thể hài lòng là mình đã chẳng gục mặt trước bạo quyền để phải nhục nhã về sau với bạn hữu. Thường tôi tự dầy vò với câu hỏi là tại sao mãi chúng ta vẫn chưa có được những tác phẩm đậm đà bề thế nói lên được những gì mà dân tộc ta phải gánh chịu cũng như những gì mà nhờ đó, dân tộc ta đã trường tồn và còn trường tồn. Bởi lẽ đứng trên bình diện văn học nghệ thuật mà xét thì một thời kỳ đại họa của một dân tộc bao giờ cũng tiên đoán một thời kỳ được mùa văn học nghệ thuật của dân tộc đó. Nên chẳng lúc nào trong lòng

134 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

tôi tắt đi niềm mong ước ngày đêm đó. Và nếu như tôi chỉ còn được một niềm tin tưởng nào thì đó phải là niềm tin tưởng vào dân tộc Việt Nam. Nhìn toàn cảnh, từ mấy năm nay, văn học trong nước có phần nào đổi khác; ít ra không còn bị khuôn bó trong một số những đề tài nào đó được ấn định sẵn nên người đọc còn muốn đọc qua. Cảm tưởng chung của tôi là phần lớn những tác giả trong nước dường như có vẻ gì đó vội vội vàng vàng của những người không muốn bị trễ muộn hơn nữa cho một chuyến xe, đồng thời cũng có điều gì đó còn ấp úng, không được mạnh dạn, thoải mái cho lắm đối với chính mình. Vài ba khuôn mặt nổi lên trong những ánh đèn chính trị chiếu từ nhiều phía hơn là do chính sức sáng tự có của tài năng văn chương. Còn văn học hải ngoại thì dường như cũng có chung cái sắc mặt mất ngủ dã dượi bần thần của nỗi hồi niệm câm hãm. Tôi có cảm tưởng những tác giả hải ngoại chưa quyết định xong cho mình về một chuyến xe cần phải chọn. Số lượng phong phú sách báo văn học xuất bản tự nhiều tụ điểm văn hóa lưu vong cho thấy một chen chúc nở rộ của rất nhiều tác giả cũ có, mới có nhưng thẳng thắn mà nói, chưa có tài năng nào hay tác phẩm nào có đủ từ lực khiến cho người đọc còn đang trông chờ phải tìm kiếm đến.” NGUYỄN MẠNH TRINH

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

135

KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG

Hai em bé được chỉnh sửa gene có nguy cơ chết sớm

ồi tháng 11/2018, cái tên He Jiankui đã gây ra tranh cãi cực độ cho cộng đồng sinh học di truyền tại Trung Quốc và trên toàn thế giới. Ông He khi đó tiết lộ mình đã cho ra đời hai đứa trẻ được chỉnh sửa gene bằng công nghệ CRISPR - phương pháp chỉnh ADN hiện đại và chính xác nhất hiện nay. Hai em bé được chỉnh sửa gene khi đó là một cặp sinh đôi, và ông He dự tính tiến hành trên em bé thứ 3 ra đời vào mùa hè này. Ông cho biết nhóm nghiên cứu dự tính loại bỏ gene CCR5, nhằm giúp đứa trẻ có được

khả năng miễn nhiễm với virus HIV. Nghiên cứu của ông He vấp phải rất nhiều phản đối liên quan đến vấn đề đạo đức trong khoa học. Trong vòng 6 tháng kể từ khi công bố, các nhà khoa học đã lục tìm hàng trăm ngàn dữ liệu y tế, để hiểu được bộ gene mà He thay đổi sẽ gây ảnh hưởng thế nào tới sức khỏe con người. Và theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature Medicine, thì cái kết không được khả quan lắm. Các chuyên gia cho biết những người mang theo bộ gene mà ông He đã chỉnh sửa sẽ có đến

21% rủi ro tử vong trước tuổi thọ trung bình của thế giới. Cụ thể, các chuyên gia tại ĐH California, Berkeley đã thử nghiên cứu về các biến thể của gene CCR5 mà He đã ghép vào người lũ trẻ. Họ nhận thấy dù hệ miễn dịch kháng lại HIV tăng cao, nhưng cơ thể lại dễ gặp nguy hiểm với một số virus khác - chẳng hạn như virus cúm Tây sông Nile. "Chúng tôi nhận thấy rằng tỉ lệ tử vong sẽ tăng lên đáng kể," - trích lời Rasmus Nielsen, tác giả nghiên cứu. " Chúng tôi khá ngạc nhiên khi thấy

136 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

nó nghiêm trọng đến vậy. Thí nghiệm của Nielsen là một sự khích lệ dành cho các nhà khoa học vốn đã luôn phản đối việc chỉnh sửa gene trên người trong khi vẫn chưa hoàn toàn hiểu về chúng. "Đây là bài học dành cho nhân loại" - George Daley, trưởng khoa Y ĐH Harvard cho biết. "Ngay khi chúng ta tự tin rằng mình đã hiểu, thì di truyền học vẫn có thể khiến ta bất ngờ. Như trong trường hợp này, loại bỏ gene được cho là có hại nhưng thực chất lại gây ra vấn đề khác". 

Pin mặt trời vô hình

ế bào quang điện là các tế bào thu nhận ánh sáng mặt trời rồi chuyển biến thành năng lượng điện, hiện nay đã trở thành phổ biến, tuy có điều là chúng khá đắt. Vì vậy từ nhiều năm nay, các tế bào quang điện chỉ xuất hiện trong các những tấm pin mặt trời nhỏ lắp đặt cho những thiết bị nhỏ như máy tính cầm tay, đèn chiếu sáng, đồ chơi… Pin mặt trời cũng là một dạng của tế bào quang điện, được định nghĩa là một thiết bị có mang đặc tính điện (như dòng điện, điện áp hoặc điện trở), và đặc biệt là có sự thay đổi tùy theo cường độ tiếp xúc với ánh sáng. Các tế bào quang điện riêng lẻ có thể được kết hợp cùng nhau để tạo thành các module, còn được gọi là các tấm pin mặt trời. Về căn bản, một tấm pin mặt trời silicon tiếp nối đơn giản có thể tạo ra một mạch điện áp tối đa khoảng từ 0,5 tới 0,6 volt. Do mức điện áp tạo ra quá nhỏ nên để có được mức điện áp cần thiết, các tấm pin mặt trời cần phải có diện tích rất lớn để thu nhận ánh sáng mặt trời. Chính điều này đã làm cho pin mặt trời có giá đắt, chỉ có nhà nước hoặc các tập đoàn mới có khả năng để đầu tư thành lập nhà máy điện mặt trời. Vì vậy, việc các gia đình muốn lắp pin mặt trời trên mái nhà để tự chủ về điện năng phục vụ cho sinh hoạt

vẫn đang là bài toán khó. Nhưng bù lại, các tế bào quang điện có một ưu điểm: nhờ hiệu ứng quang điện nên có thể chuyển thành điện năng mà không phân biệt là ánh sáng mặt trời hay ánh sáng nhân tạo. Nhưng mới đây, TS. Richard Royal Lunt đã phần nào giải quyết được vấn đề. Richard Royal Lunt là một kỹ sư hóa học, nhà khoa học vật liệu, nhà vật lý, giáo sư Kỹ thuật Hóa học và Vật liệu Johansen Crosby tại Đại học Michigan (MSU, Michigan State University) ở East Lansing, Michigan, Mỹ. Phát minh của ông là sự phát triển pin mặt trời vô hình. Theo nguyên lý, để hoạt động, một tế bào quang điện cần có ba thuộc tính căn bản: hấp thụ ánh sáng và tạo ra các cặp lỗ electron hoặc exciton, tách các hạt mang điện của các loại trái ngược nhau và tách riêng các hạt mang điện đó ra một mạch bên ngoài. Các tế bào quang điện sau đó được tổ hợp thành module hay tấm pin mặt trời, được kết nối thành chuỗi song song để cho điện áp lớn hơn nhưng kèm theo đó cũng có một số điều bất tiện về tình trạng bóng đổ cục bộ làm giảm đi phần nào hoạt động của các tấm bán dẫn. Công trình nghiên cứu của Richard Royal Lunt lại khác. Phòng thí nghiệm của ông tập trung vào việc

phát triển thiết bị điện tử chấm lượng tử và hữu cơ, nắm giữ chìa khóa phương pháp đo chiều dài khuếch tán exciton, thiết bị tập trung năng lượng mặt trời vô hình và diod phát ánh sáng nano huỳnh quang. Ông cũng là người đồng sáng lập của Ubiquitous Energy Inc. nhằm chính thức thương mại hóa sản phẩm pin mặt trời vô hình. Các tế bào quang điện của Lunt được tạo thành từ các phân tử có tính năng hấp thụ các bước sóng tia cực tím, tia hồng ngoại và biến nó thành điện trong khi vẫn cho các tia ánh sáng nhìn thấy được đi xuyên qua. Được áp dụng như một lớp phủ trên màn hình của điện thoại hoặc đồng hồ thông minh, chúng tạo ra năng lượng tiện ích cho thời gian lâu hơn giữa các lần sạc. Một số thiết bị có công suất thấp với lớp phủ, chẳng hạn như đầu đọc điện tử, có thể không cần phải đấu nối vào. Nguyên mẫu của các thiết bị có trang bị tế bào quang điện vô hình hiện đang

được trưng bày tại công ty Ubiquitous Energy Inc. Gọi là vô hình, vì trong khi các tấm pin mặt trời truyền thống phải bao gồm tới hai lớp, bên trên là tấm kính bảo vệ cho tấm bán dẫn sẫm màu bên dưới, thì sản phẩm của Lunt trong veo không khác gì một tấm kính thông thường nhờ ý tưởng đặt các tế bào quang điện vào các cạnh của tấm kính. Chiếc motor nhỏ có gắn cánh quạt này sẽ quay khi được ánh sáng đèn chiếu vào tấm kính với các tế bào quang điện thiết trí tại hai cạnh (có phủ lớp băng keo đen). Thiết kế này đơn giản hơn nên do đó có giá thành sản xuất rẻ hơn, đặc biệt là cho các thiết bị lớn. Ngoài ra, công nghệ này cũng có thể áp dụng cho các tấm pin mặt trời truyền thống nếu như được thiết kế thành một lớp phủ lên trên. Nhưng trên hết, phương thức thiết trí của lớp tế bào quang điện này còn giúp tăng sản lượng điện nhờ công năng chuyển đổi năng lượng mặt trời thành điện năng nhiều hơn.

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

137

GÓC ĐỜI SỐNG

Ăn kiêng không khoa học dễ dẫn tới ung thư

ái gì thái quá cũng không tốt, ăn kiêng cũng vậy. Thậm chí, nếu ăn kiêng một cách không khoa học cũng có thể dẫn tới ung thư. Một nghiên cứu mới đây cho thấy, chế độ ăn uống có tác động không nhỏ đến nguy cơ ung thư. Ước tính, có khoảng 80.110 trường hợp ung thư mới ở người trưởng thành từ 20 tuổi trở lên ở Mỹ vào năm 2015 chỉ đơn thuần do chế độ ăn uống kiêng khem quá mức. Tiến sỹ Fang Zhang, nhà dịch tễ học về dinh dưỡng và ung thư tại Đại học Tufts, Boston, đồng thời là tác giả của nghiên cứu cho biết: "Tỷ lệ này tương đương với tỷ lệ ung thư do rượu". Nghiên cứu tổng hợp dữ liệu về chế độ ăn uống của người trường thành tại Mỹ trong giai đoạn 2013-2016 dựa trên cuộc khảo sát về sức khỏe và dinh dưỡng quốc gia và cả dữ liệu về tỷ lệ mắc ung thư quốc gia từ năm 2015 của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC). Các nhà nghiên cứu đã sử dụng mô hình đánh giá rủi ro so sánh, bao gồm ước tính số ca ung thư liên

quan đến chế độ ăn kiêng nhằm đánh giá chế độ ăn uống đóng vai trò như thế nào trong gánh nặng ung thư của Mỹ. Zhang khẳng định: "Các nghiên cứu trước đây đã cung cấp bằng chứng mạnh mẽ rằng, tiêu thụ nhiều thịt chế biến sẵn làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng và tiêu thụ ít ngũ cốc nguyên hạt làm giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, nghiên cứu của chúng tôi đã định lượng số lượng và tỷ lệ các trường ung thư mới liên quan đến chế độ ăn kiêng ở quy mô quốc gia". Theo nghiên cứu, ung thư đại tràng và trực tràng

có tỷ lệ cao nhất trong số các trường hợp liên quan đến chế độ ăn uống, chiếm ở mức 38,3%. Điều bất ngờ là, chế độ ăn kiêng, tiêu thụ ít ngũ cốc nguyên cám và các sản phẩm từ sữa, thịt chế biến đã góp phần gây ra tỷ lệ ung thư cao nhất. Hiện tại, thực phẩm chế biến sẵn đang chiếm phần lớn trong khẩu phần ăn của nhiều người trên thế giới. Một nghiên cứu vào năm 2016 cho thấy, 60% lượng calorie trong chế độ ăn uống của người Mỹ đến từ loại thực phẩm này. Sau đó vào năm 2017, một nghiên cứu khác cho thấy thực phẩm chế biến sẵn chiếm tới 50% thực đơn

138 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

của người Canada và cả Vương quốc Anh. Một nghiên cứu khác được công bố hồi năm ngoái trên tạp chí y khoa JAMA Internal Medicine cho biết, những người thường xuyên ăn thực phẩm hữu cơ sẽ giảm nguy cơ phát triển ung thư, cụ thể là ung thư hạch và ung thư vú thời kỳ tiền mãn kinh. Nghiên cứu của tiến sĩ Fang Zhang đã được công bố trên tạp chí JNCI Cancer Spectrum mới đây. T.V (Theo CNN)

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

139

GÓC ĐỜI SỐNG

Bệnh thường gặp với người làm ca đêm

ăng ca vào ban đêm và không theo lịch cố định khiến cơ thể bị đảo lộn giờ sinh học, dẫn đến nhiều bệnh nguy hiểm. Dưới đây là một số bệnh mà người làm ca đêm dễ mắc: Mất ngủ

Các ca làm việc không cố định làm rối loạn thói quen ngủ nghỉ, khiến bạn mất ngủ. Bạn sẽ khó tập trung và làm việc kém hiệu quả hơn. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những người làm việc theo ca có mức serotonin thấp hơn so với người không làm việc theo ca, do đó có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ. Serotonin là hormone giúp thư giãn, ngủ ngon hơn. Tiểu đường Khảo sát mối liên quan giữa người làm công việc theo ca và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, các nhà nghiên

cứu kết luận đàn ông nhiều khả năng mắc bệnh nếu giờ làm việc không thường xuyên. Trong số 226.652 người tham gia khảo sát, những người làm ca đêm có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao gấp 1,09 lần so người khác, theo nghiên cứu được công bố trên Y học nghề nghiệp và Môi trường. Một nghiên cứu khác cũng cho thấy những người làm việc theo ca có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn người khác. Làm ca đêm cũng liên quan đến rối loạn trao đổi chất dẫn đến béo phì, đường huyết cao, huyết áp cao và lượng cholesterol cao. Béo phì

Nghiên cứu tại Bệnh viện Brigham và Women's cho thấy ngủ quá ít hoặc không tuân theo đồng hồ sinh học tự nhiên của cơ thể có thể làm tăng khả năng mắc bệnh tiểu đường và béo phì. Làm việc ban đêm khiến bữa ăn thay đổi so với tiêu chuẩn mỗi ngày. Đây là nguyên nhân dẫn đến rối loạn tiêu hóa như táo báo, khó tiêu, tăng cân. Hàm lượng leptin - hormone có tác dụng điều hòa khẩu vị, giảm vào ban đêm khiến bạn cảm thấy đói và dẫn đến ăn nhiều hơn.

Rối loạn tiêu hóa Ăn không đúng giờ hoặc ăn đêm thường xuyên cũng gây rối loạn tiêu hóa và các bệnh dạ dày - ruột, mệt mỏi, đau bụng, tiêu chảy, táo bón, ợ nóng. Nếu không điều trị kịp thời, chúng sẽ phát triển thành các bệnh nghiêm trọng. Trầm cảm Trầm cảm xảy ra với tỷ lệ cao hơn ở những người làm việc theo ca so với người khác, tăng nguy cơ bị trầm cảm vì làm rối loạn quy trình tự nhiên của hệ thống sinh học. Ngoài ra, một nghiên cứu cho thấy phụ nữ làm việc ca đêm sẽ tăng 30% nguy cơ ung thư vú và đau tim. Mệt mỏi, mất tập trung khi làm ca đêm khiến bạn dễ gặp tai nạn lao động hơn người làm việc ban ngày. 

140 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

141

TRUYỆN DÀI

Phỉ Ngã Tư Tồn

 Tiếp theo kỳ trước Khóe mắt cô nóng lên, vừa mới thoát ra từ quỷ môn quan, vừa nhìn thấy anh liền muốn khóc lớn, để cho anh biết cô sợ biết bao, nếu biển quảng cáo đó đập sâu một chút, hoặc là một biển quảng cáo lớn hơn, cô sẽ không thể gặp anh nữa. Sau việc lớn thoát chết này, Phồn Tố của anh dường như trở thành một vấn đề nhỏ đến mức không thể nhỏ hơn được nữa, giây phút này cô mới biết, cô không thể rời xa anh biết bao, có lẽ chính là yêu anh, nước mắt cô kém cỏi muốn chảy xuống, cô không ngờ, không ngờ đã yêu anh. Cô phải làm thế nào? Sau này cô phải làm thế nào? Anh vỗ tay cô nhè nhẹ nói: “Em đừng khóc, bác sĩ nói chỉ là ngoại thương, không được kích động.” Cuối cùng cô nấc nghẹn hỏi: “Có phải là dáng vẻ

của em rất khó coi không?” Anh cười, nói: “Nói ra được câu đó, anh tin em thật sự không sao rồi.” Cô lại hỏi: “Sao anh lại đến?” Anh nói: “Cảnh sát phát giác ra xe em, cứu em ra, tìm thấy danh thiếp của anh trong túi của em, có người nhận ra em là Phó Thánh Hân, họ liền gọi điện cho anh.” Ít nhiều cũng là định mệnh, chủ định cô không thể rời xa anh, từ bỏ anh. Sự lạnh lẽo sâu thẳm hơn trào lên, cô không ngờ lại yêu anh, ông trời cũng không cho cô bỏ chạy như thế, nhưng cô phải làm thế nào mới tốt. Cho dù lấy ông trời ra làm cái cớ, cứ như vậy không quan tâm đến tất cả, trở lại bên anh. Cô vô dụng như thế, ngay cả dũng khí bỏ trốn cũng không có. Hôm cô ra viện Dịch

Chí Duy đúng lúc phải gặp khách hàng lớn, liền cho thư ký đến đón cô. Đợt này Hoàng Mẫn Kiệt luôn cùng đến bệnh viện với Dịch Chí Duy, thân quen với cô hơn một chút, thái độ với cô cũng tốt hơn nhiều. Anh ta và lái xe cùng đến đưa cô về, lại nói: “Ngài Dịch nói có việc gì thì để lại tin nhắn ở phòng thư ký, hôm nay ngài ấy rất bận, có lẽ về hơi muộn.” Cô cảm ơn, tiễn họ về. Trong chung cư vẫn rất gọn gàng. Cô đi vào phòng ngủ, lúc ấy mới thấy trên đầu giường có thêm một khung tranh bạc, bên trong là ảnh chụp chung của cô và anh, chụp ở vườn Diệu Tâm, trong sân nhỏ trắng và đen, anh ôm lấy vai cô từ phía sau, hai khuôn mặt kề sát, hai người mỉm cười thật tươi, giống như hoa mặt trời song song. Cô bất giác mỉm cười. Đặt khung ảnh xuống, trên bàn có

142 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

album ảnh, bên trong đều là ảnh họ chụp ở Nhật Bản. Những bức ảnh này đều là mới lấy về từ tiệm rửa ảnh sau khi cô bỏ đi, cô chưa từng được xem, đứng ở đó lật từng tấm, chỉ cảm thấy thú vị, có rất nhiều ảnh đều là anh ép cô chụp, anh hay thích chụp cô lúc xấu xí, có một bức cô đang ăn kem bông, mặt toàn bông trắng, giống như ông già Noel, vô cùng buồn cười. Những ngày tháng vui vẻ như thế, hồi ức đẹp đẽ như thế, chắc không chỉ một mình cô cảm thấy nhớ nhung, cảm thấy hạnh phúc chứ? Buổi chiều cô không có việc, liền về nhà. Thánh Thi nói với cô: “Mẹ nói hôm nay chắc chắn chị sẽ về nhà, cho nên đặc biệt bảo nhà bếp làm thêm mấy món!” Bà Phó bảo con bé nói như vậy, lại dường như hơi ngượng, ho một tiếng chuyển chủ đề, nói: “Mấy ngày trước công bố kết quả thi liên trường, Thánh Thi may mắn, không biết con bé đục nước béo cò thế nào, vào được khoa Y đại học Đài Bắc.” Thánh Thi nói: “Mẹ! Người ta là thi đỗ, cái gì mà đục nước béo cò.” Thánh Hân lại vui thay cho con bé, thấy khuôn mặt tươi rói của Thánh Thi, ngay cả mắt cũng cười, bản thân mình chưa từng thấy Thánh Thi vui như thế bao giờ, cười nói: “Thánh Thi không đơn giản đâu, đại học Đài Bắc còn khó thi vào hơn rất nhiều trường nước ngoài, Thánh Thi học giỏi hơn nhiều so với

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

143

TRUYỆN DÀI người chị gái này.” Lại hỏi: “Thích cái gì làm quà hả?” Thánh Thi nói: “Chị mua cho em bao nhiêu đồ ở Nhật như vậy, em không cần thứ khác nữa.” Thánh Hân sững lại một lát, quà đầu tiên cô mua ở Nhật đã quên ở cửa hàng nhỏ đó, sau đó lại mua bù một chuỗi trân châu cho Thánh Thi, bất luận thế nào cũng không coi là nhiều, sao con bé lại nói như vậy? Chính lúc đó Thánh Hiền chạy vào, trong tay cầm chiếc V8 nhỏ nhắn tinh xảo đó, hét: “Chị cả chị hai, em quay cho hai người một đoạn.” Chính là chiếc V8 cô mua ở Nhật đó, rõ ràng cô đã quên ở Nhật, sao lại ở Đài Bắc rồi? Chẳng lẽ nói là Giản Tử Tuấn giúp cô đem về, sao lại gửi về nhà chứ? Bà Phó nói: “Được rồi, Thánh Hiền, coi như chị cả mua cho con một bảo bối, quay cả ngày đến tối cũng không rời tay.” Thấy Thánh Hân sững sờ, cười giải thích nói: “Cô bảo công ty chuyển phát nhanh đưa đến, họ gói không kỹ, làm xước một vệt như vậy, thật đáng tiếc. Thánh Hiền lại coi như bảo bối, rất trân trọng.” Bà sợ Thánh Hân nhìn thấy nhanh như thế đã làm xước, cho nên giải thích, Thánh Hân mới hiểu ra, Giản Tử Tuấn cho công ty chuyển phát nhanh gửi đến, anh đương nhiên không tiện ra mặt. Ở nhà ăn xong cơm trưa, cô liền phải đi, Thánh Thi tiễn cô ra ngoài, cô nói: “Không cần tiễn, chị không lái xe về, gọi taxi

được rồi.” Thánh Thi lại cúi đầu, gọi nhỏ một tiếng: “Chị cả….” “Sao vậy? Có việc muốn nói với chị?” Thánh Thi đỏ mặt, lúc lâu lại không lên tiếng, Thánh Hân cười nói: “Có gì mà khó nói chứ? Chị cả đâu phải người ngoài.” Thánh Thi giờ mới nói: “Dịch… anh ta không phải là người tốt, chị cả, hay là chị đừng ở bên cạnh anh ta nữa.” Cô cười: “Dịch Chí Duy là người như thế nào chị biết, em không cần lo cho chị. Bây giờ giữa chị và anh ấy không có vấn đề gì quá lớn nữa, hơn nữa, bây giờ chị vẫn không có cách nào rời xa anh ấy.” “Chị yêu anh ta không?” Thánh Hân quay đầu lại theo bản năng. Lá cây đa trong vườn vươn ra bên ngoài tường, rũ xuống rễ thon dài, lá xanh… Màu xanh đầy mắt, ủ rũ giống như muốn thả mình xuống, màu xanh âm u ngày hạ, kỳ lạ giống như là khiến người ta khó thở. Cô nói: “Đây không phải là vấn đề quan trọng, quan trọng là những thứ anh ấy có thể cho chị, người khác không có cách nào cho chị được.” Thánh Thi tiếp tục hỏi: “Là tiền sao?” Thánh Hân gật gật đầu: “Là tiền, quyền lực, địa vị…còn có rất nhiều thứ, không có anh ấy chị không thể có ngày hôm nay, không có công ty của anh ấy sẽ không có như bây giờ, cho nên trước mắt chị vẫn không thể mất đi

sự ủng hộ của anh ấy.” Thánh Thi nói: “Vậy anh ta đối với chị thì sao? Hai nhà chúng ta…” Trong lòng đau đớn, cô không muốn nói tiếp, bởi vì cuộc nói chuyện này khiến cô cảm thấy vất vả: “Chúng ta không nói chuyện này nữa, có việc đến công ty tìm chị, hoặc là gọi vào điện thoại của chị, chị còn có việc, em cũng vào đi.” “Chị cả….” “Gì hả?” “Vậy anh Giản thì sao?” Trong chốc lát cô ngẩng đầu lên, nhìn em gái, cái tên này là cấm kỵ, từ sau khi cha xảy ra chuyện, chưa từng có ai nhắc đến cái tên này trước mặt cô, Thánh Thi bị ánh mắt của cô làm cho sợ, hơi sợ sệt nói: “Anh ấy…công ty chuyển phát nhanh gửi đồ đến, em nhận ra nét bút viết địa chỉ, là của anh ấy…” Trong lòng cô rối loạn, nói: “Ồ, chị gặp anh ta một lần ở Nhật.” Gượng cười nói, “Anh ta đã là người không có liên quan rồi, anh ta là kẻ thù lớn của nhà chúng ta, chỉ cần chị vẫn còn nhớ đến cha liền không muốn vướng mắc gì với anh ta, không phải sao?” “Nhưng,” Mồm miệng của Thánh Thi trở nên vô cùng lanh lợi, “Anh ấy cũng có tiền, quyền lực, địa vị…những thứ anh ấy có thể cho chị sẽ không ít hơn Dịch Chí Duy.” Thánh Hân kinh ngạc nhìn con bé: “Em nói như vậy là ý gì?”

144 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

“Chị cả, tình cảm mười mấy năm của chị và anh ấy, nhắc đến anh ấy còn như vậy, mối thù giết cha, không phải là việc dễ dàng bỏ qua như thế.” “Đó là đương nhiên.” Cô lờ mờ đoán được con bé muốn nói gì, trong lòng cô cũng từng mơ hồ lóe lên cái ý nghĩ như thế, chỉ là cô không muốn nghĩ. “Con người đều giống nhau, chị cả, lúc đầu Dịch Chí Duy vốn dĩ không quen chị.” Câu nói này rất đơn giản, nhưng ý cô quá hiểu, cô hận Giản Tử Tuấn bao nhiêu, Dịch Chí Duy chắc sẽ hận cô bấy nhiêu. Với tình cảm mười mấy năm của cô và Giản Tử Tuấn, cô còn không đi nối lại tình xưa với anh ta, huống hồ đối với Dịch Chí Duy cô lúc đầu chỉ là người xa lạ. Mối thù giết cha, không đội trời chung. Nếu Dịch Chí Duy mưu mô khó lường, tuyệt đối là muốn từ từ hành hạ người nhà họ Phó, sẽ không dễ dàng để họ tránh được. Cô rùng mình, bởi vì kế hoạch này quá đáng sợ, bản thân mình đã chìm vào quá sâu, nếu anh tiến hành báo thù, cả thế giới của cô sẽ bị hủy diệt! Thánh Thi nói: “Chị cả, chị thông minh nhất…” Cô biết! Cô gần như muốn bịt tai lại, như vậy những lời nói đâm vào tim một câu cô cũng không muốn nghe, cô vội vàng nói: “Thánh Thi, cảm ơn em, chị biết rồi, chị sẽ nghĩ lại. Em vào đi, chị có cách, chị nhất định sẽ có cách.”  Xem tiếp kỳ sau

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Một du khách mở được két sắt bí ẩn của Vermillion

Suốt nhiều năm, Viện Bảo tàng Di sản Vermillion (Alberta, Canada) không thể mở chiếc két sắt dưới hầm. Điều bất ngờ vừa xảy ra khi một du khách thành công ngay từ lần thử đầu tiên. Theo CNN , Stephen Mills đang đi du lịch cùng gia đình gồm vợ, hai người con gái và cha vợ vào tuần trước. Stephen cho biết: “Chúng tôi muốn xem thử ở đây có điều gì thú vị. Thật ra hôm đó viện bảo tàng không hoạt động, nhưng tôi liên lạc

được với một tình nguyện viên ở đó. Tom Kibblewhite đã mở cửa viện bảo tàng và hướng dẫn chúng tôi đi thăm”. Sau khi đưa gia đình nhà Mills đi hết viện bảo tàng, thiện nguyện viên tiếp tục đưa họ xuống xem tầng hầm, nơi chứa chiếc két bí ẩn. Stephen nói: “Chiếc két như một chiếc ‘hộp thời gian’, không ai biết được trong đó có gì”. Giống như những du khách khác, Stephen được mời thử vận may với chiếc két. Anh áp tai vào cửa két, “giống hệt trong phim”, theo lời của anh. “Tôi nhìn vào vòng xoay và thấy các con số chạy từ 0 đến 60. Dãy số 20-40-60 nảy lên trong đầu tôi. Tôi thử tổ hợp này, vặn thử tay nắm... và chiếc két mở ra!”. Tuy nhiên, những gì có trong chiếc két lại không được như mong đợi.

Stephen cho biết: “Một ít giấy tờ, hoá đơn ngả màu, một sổ ghi món của bồi bàn và phiếu thu của khách sạn, chỉ nhiêu đó thôi”. Tất cả giấy tờ đều từ hai năm 1977 và 1978. Mặc dù không tìm được kho báu, Stephen Mills cùng gia đình đã rất vui vì bất ngờ thú vị này. Chiếc két vốn thuộc một khách sạn được thành lập đầu những năm 1900 mang tên Brunswick. Khi khách sạn này ngừng hoạt động vào cuối thập niên 70, chiếc két bị khoá lại và ở nguyên trạng như vậy cho đến ngày nay. Viện Bảo tàng đã thuê thợ rèn, gọi nhà sản xuất, liên lạc với những nhân viên cũ và thậm chí mời khách thử mở khoá. Tuy nhiên, trước Stephen Mills thì chưa có ai thành công cả. C.L (Theo CNN)

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

145

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Cô gái trẻ nhất hoàn tất cuộc du lịch vòng quanh thế giới

au khi đặt chân vào lãnh thổ Bắc Hàn, một cô gái trẻ 21 tuổ i ở California, Mỹ, vừa hoàn thành mục tiêu đặt chân qua tất cả 196 quốc gia trên thế giới và đang nộp hồ sơ để được công nhận Kỷ lục Guinness. Lexie Alford đến từ thành phố Nevada, California, trở thành người trẻ nhất trên thế giới đi du lịch đến 196 quốc gia. Cô đang thách thức thành tích này của một công dân Anh, người được Sách Kỷ lục Guinness Thế giới ghi nhận vào năm 2013. Hiện tại, có 206 quốc gia tuyên bố chủ quyền, 193 quốc gia là thành viên Liên Hiệp Quốc, trong đó Bộ Ngoại giao Mỹ công nhận 195 quốc gia là nước có chủ quyền. Ngày 31/5, Alford nhập cảnh thành công vào Bắ c Hà n, cột mốc khó khăn cuối cùng để hoàn thành giấc mơ thuở nhỏ của cô. Khát vọng du lịch nhen nhóm trong Alford bắt nguồn từ việc cô

Lexie Alford

sinh ra trong một gia đình kinh doanh về lĩnh vực này. Gia đì nh Alford làm chủ một công ty du lịch tại California. Đến sinh nhật thứ 18 của mình, Alford đã thăm 72 quốc gia. Đó cũng là lúc Alford nhận ra rằng mình có thể phá vỡ kỷ lục thế giới. Cô gái yêu du lịch cho biết cô tự dùng tiền của mình để hoàn thành mục tiêu, trong đó có từ hợp đồng quảng cáo với nhiều thương hiệu trong suốt hành trình. Hành trình vòng quanh thế giới của Alford đã được ghi lại trong một chương trình truyền hình, dự trù sẽ phát sóng vào tháng 11. Nói về những điểm đến yêu thích của mình, Alford cho biết cô yêu những nơi ít người đến du lịch, những nơi mà cô gọi là “bị nhiều người hiểu nhầm” như Venezuela và Pakistan. Cô nói trong một cuộc phỏng vấn: “Tôi thích miền Bắc Pakistan, nơi mang vẻ đẹp tự nhiên của những ngọn núi và lòng tốt của người dân

địa phương rất đáng kinh ngạc, nhưng hầu như không có khách du lịch nào đến nước này vì những định kiến tiêu cực về nó trên truyền thông”. Hiện tại, Alford đã nộp khoảng 10.000 bằng chứng để Sách Kỷ lục Guinness Thế giới ghi nhận thành tích “người chinh phục thế giới trẻ nhất” của cô. Quá trình xác minh dự trù sẽ kéo dài, nếu được chấp thuận, cô sẽ phá vỡ kỷ lục của James Asquith của Anh, người đạt kỷ lục này vào năm 2013 khi 24 tuổi. V.L (Theo FoxNews)

146 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

BƯỚC LÃNG DU

Thiên Nhiên Lạ Kì ở Rotorua

ừ Auckland – thành phố lớn nhất của New Zealand, chúng tôi thuê xe tự lái để đến với thành phố du lịch Rotorua.

Xe băng qua những đồng cỏ xanh mơn mởn, những ngôi làng đẹp như tranh. Quãng đường 300km dường như thật ngắn vì phong cảnh hai bên đường làm ai nấy mải mê nhìn quên cả thời gian. Vừa đến ngoại vi thành phố, một mùi hăng hắc đã xông vào mũi, càng đi sâu vào trung tâm, mùi càng nồng hơn. Sở dĩ Rotorua có

MINH HƯƠNG/DNCT

Kiến trúc trên đường phố Rotorua

mùi rất lạ đó là vì nó nằm trong khu vực vốn có hoạt động địa chất, tàn dư của núi lửa cũ, các hồ nước nóng, lạnh xen kẽ, bể bùn sôi với nhiệt độ lên tới 95 độ C. Sức nóng này đẩy những mạch nước ngầm trào lên mặt đất, mang theo một thứ khoáng chất gọi là lưu huỳnh. Trên đường đi vào thành phố, hai bên đường thỉnh thoảng lại xuất hiện những hồ bùn nóng hoặc những dòng nước nóng từ lòng đất phun lên. Đến quảng trường trung tâm, chúng tôi khá ngạc nhiên thấy người dân địa phương thoải mái vui

chơi giải trí bên cạnh những hồ bùn nóng sực mùi trứng ung. Hơi nước mang chất lưu huỳnh làm mờ cả không khí nhưng lại rất tốt cho sức khỏe. “Đặc sản” nổi tiếng nhất ở Rotorua chính là những trung tâm trị liệu bằng bùn nóng, nhiều spa, bể tắm với nguồn nước nóng có lưu huỳnh. Thổ dân Maori ở “thành phố của những dải mây trắng” Đến hai điểm du lịch nổi tiếng của Rotorua là Wai-OTapu, Whakarewarewa, ai nấy không khỏi bất ngờ và thích thú khi được tận mắt

chứng kiến những cột hơi nước phun cao tới 10m tựa như một dải mây trắng bay từ dưới lòng đất với những màu sắc kỳ diệu như bảy sắc cầu vồng rực rỡ. Có lẽ cũng chính vì vậy mà du khách đã đặt cho Rotorua cái tên rất lãng mạn là “thành phố của những dải mây trắng”. Thổ dân Maori đã sinh sống ở New Zealand từ hơn ngàn năm trước. Ngày nay họ sống tập trung đông nhất ở Rotorua và vẫn bảo tồn được nền văn hóa cùng sinh hoạt cổ truyền. Bữa tối đầu tiên của chúng tôi ở Rotorua rất đáng

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

147

BƯỚC LÃNG DU nhớ với thực đơn toàn là các món hangi của người Maori, gồm thịt bò, thịt cừu, các loại ốc, khoai, bí đỏ luộc. Theo truyền thống, các món hangi không đun nấu trên bếp bằng than củi, thay vào đó người ta đào hố sâu dưới mặt đất, thịt và nguyên liệu được gói lá và nướng trên những phiến đá nóng đặt dưới hố. Cách làm này khiến thức ăn chín kỹ mà vẫn giữ nguyên hương vị, tỏa mùi thơm lừng. Sau bữa ăn, cả đoàn được thưởng thức một chương trình ca múa đặc sắc của thổ dân, nổi bật nhất là điệu múa haka oai dũng của các chiến binh Maori. Tuy động tác không nhiều, nhưng những cú dằn tay, đập chân rất mạnh đi đôi với những tiếng reo hò ầm ĩ đã thực sự truyền lửa cho du khách. Không ít khách du lịch được mời lên sân khấu để cùng nhảy điệu haka. Ti ế p x ú c v ớ i n g ư ờ i Maori, tôi biết thêm được nghi thức chào hỏi và làm quen độc đáo của họ, được gọi là hongi. Người Maori cụng mũi để chào. Với họ, cử chỉ này tượng trưng cho sự hợp thông hai sức sống, hai tâm hồn lại với nhau để trở thành bạn tốt. Chúng tôi, từng người một, được đón tiếp bằng cách cụng mũi, ai cũng cảm thấy rất vui và phấn khích. Hôm sau chúng tôi đến khu du lịch Te Puia, nơi có nhiều suối nước nóng, suối lớn nhất có tên Pohutu, cứ mỗi một tiếng đồng hồ lại phun nước hai lần, nước

Ngôi nhà cổ tích

Làng Hobbiton khi chiều xuống

phun lên có khi cao đến 30m. Khói và hơi nóng mang mùi lưu huỳnh tỏa ra như một bức màn sương, quang cảnh trông thật hùng vĩ. Đoàn được hướng dẫn đi thăm một làng Maori với những ngôi nhà của thổ dân thấp lè tè và kín mít, còn ngôi nhà công cộng có tên là marae dành để hội họp thì

lớn hơn; thăm trường dạy nghề dệt và điêu khắc gỗ của thổ dân. Người Maori thật tài hoa và khéo léo, từ những nguyên liệu đơn giản của núi rừng họ đã làm nên nhiều tác phẩm tinh xảo, sáng tạo đến không ngờ. Cách Bảo tàng Nghệ thuật và Nghề thủ công của người Maori

148 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

không xa là Agrodome (Ngôi nhà của nông dân) – nơi triển lãm các loại cừu giống, trình diễn cách xén lông cừu, cách dùng chó chăn cừu trên đồng cỏ, cách dệt lông cừu thành len… Anh hướng dẫn viên nói với chúng tôi: “Đến New Zealand mà không tìm hiểu về chim kiwi là một thiếu

sót lớn. Đây là loại chim chỉ có ở New Zealand, do chim kêu những âm thanh kivi, kivi nên người dân chúng tôi gọi chúng là kiwi và lấy chúng làm biểu tượng cho đất nước mình”. Thế rồi đoàn đến thăm Công viên hoang dã kiwi ở phía bắc Rotorua, biết được nhiều điều thú vị về đặc tính của loài chim ngộ nghĩnh này. Kiwi to bằng con gà mái, trông như quả lê, thân mình phủ kín lông vũ nhỏ, không có lông cánh và lông đuôi. Tất nhiên kiwi không biết bay nhưng với đôi chân

ngắn và khỏe chúng có thể chạy rất nhanh. Khi nó đứng nghỉ, chiếc mỏ nhọn và dài trở thành “chân” thứ ba để giữ thăng bằng. Kiwi rất sợ ánh sáng, ban ngày nấp trong các hang đá, hốc cây, kẽ đất, buổi tối mới ra ngoài để tìm mồi… Hôm sau, từ Rotorua chúng tôi – những người từng say mê hai bộ phim Chúa tể của nhẫn và Hobbits – đã lái xe mất một tiếng về phía tây bắc để được ngắm nhìn làng Hobbiton – phim trường của hai bộ phim nổi tiếng, tọa lạc trên một ngọn

Suối nước phun ở khu du lịch Te Puia

đồi xanh tươi. Giá vé vào thăm phim trường là 79 đôla New Zealand. Một tour thăm Hobbiton khoảng hai tiếng, khách ngồi trên xe buýt 50 chỗ, được trang trí như một chiếc xe của người Hobbit. Ngay khi đặt chân đến ngôi làng Shire, du khách được hòa mình vào cuộc sống của người Hobbit, trong khung cảnh sống động và đẹp hơn trong phim. Trong làng, 44 ngôi nhà được đào sâu vào trong lòng

đất, dưới những đồi cỏ xanh ngắt, nổi bật với những ô cửa tròn đầy màu sắc. Trước mỗi nhà đều có mảnh vườn nhỏ hoa trái tươi tốt, lối đi với những phiến đá dẫn đường. Càng đi vòng lên cao của ngọn đồi, cảnh quan càng ngoạn mục với những cây cổ thụ soi bóng mát, khu vườn sinh hoạt chung của dân làng, nhìn xuống phía dưới là hồ nước với ngôi nhà và cây cầu đá uốn cong…

Người Maori là những nghệ nhân vô cùng khéo tay

Ngôi nhà của người Hobbit lúc lên đèn | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

149

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

Thomas Harris ra sách mới không liên quan đến kẻ ăn thịt người Hannibal “Cari Mora” là tiểu thuyết đầu tiên của Thomas Harris không dính dáng đến nhân vật phản diện đáng nhớ và ghê rợn nhất, tên tội phạm ăn thịt người Hannibal Lecter. Thomas Harris là nhà văn người Mỹ, tác giả của những tiểu thuyết kinh dị viết về kẻ tội phạm ăn thịt người Hannibal. Ông nổi tiếng với các tác phẩm như The Silence of the Lambs (Sự im lặng của bầy cừu, 1988), Hannibal (1999), Hannibal Rising (2006). Các tác phẩm của ông đã được chuyển thể thành phim điện ảnh lẫn truyền hình, không chỉ nhận được sự đánh giá cao của giới chuyên môn mà còn được công chúng đặc biệt yêu thích. Tác phẩm mới nhất của Thomas Harris - Cari Mora - vừa ra mắt giữa tháng 5/2019, lập tức khiến độc giả trên thế giới sôi sục. Cari Mora được Thomas Harris đặt tên dựa trên nhân vật chính của cuốn sách. Đó là một cô gái Colombia rời bỏ quê nhà, nay sống với danh nghĩa một người nhập cư tại Miami, Florida, Mỹ. Cô được mô tả là xinh đẹp nhưng bị một vết sẹo làm cho khiếm khuyết, là người có nhiều “kỹ năng đầy bất ngờ”, thứ giúp cô sống sót qua những hoàn cảnh ngặt nghèo trước đó. Những người đã đọc cuốn sách cho rằng Cari Mora giống như một nhân vật nữ chính xuất sắc khác từ cây bút Thomas Harris là Clarice Starling, một thực tập sinh FBI được giao nhiệm vụ phỏng vấn

Hannibal Lecter trong tiểu thuyết nổi tiếng ‘Sự im lặng của bầy cừu’. Cari Mora là tiểu thuyết đầu tiên của Thomas Harris sau 13 năm tạm ngưng viế t, và cũ ng là tá c phẩ m đầ u tiên ông sá ng tá c mà không dính dáng đến nhân vật phản diện ghê rợn nhất - tên ăn thịt người Hannibal Lecter. Với nghệ thuật bậc thầy trong cách mô tả rùng rợn về nhân vật phản diện, Thomas đã tạo ra một “con quỷ” mới có tên, Hans-Peter Schneider. Cari Mora bao gồ m hai cốt truyện. Thứ nhất là trận chiến giữa hai nhóm tội phạm giành lấy lại số vàng trị giá 25 triệu Mỹ kim. Số vàng này được khóa bên trong một chiếc két sắt chôn bên dưới một biệt thự sang trọng bên bờ sông ở

vịnh Miami Biscayne. Thứ hai là câu chuyện theo đúng kiểu Thomas Harris: nhân vật phản diện HansPeter Schneider, một người bán thịt chuyên bắt cóc phụ nữ trẻ và giải phẫu cắt bỏ nội tạng quan trọng của họ để bán cho khách hàng quốc tế giàu có của mình. Là một trong những người đọc đầu tiên cuốn Cari Mora , tiểu thuyết gia kinh dị nổi tiếng Stephen King đã hết lời khen ngợi Harris trên trang Twitter cá nhân hồi tháng 4/2019: “Tôi đang đọc Cari Mora - tiểu thuyết mới của Thomas Harris. Ông ấy vẫn làm rất tốt như trước đây. Đọc sách của ông ấy giống như lùa tay thật chậm xuống tấm lụa mỏng lạnh ngắt”. 

150 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

151

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis ra sách

ựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis sẽ xuất bản một cuốn sách mới vào tháng 7 có tên “Call Sign Chaos: Learning to Lead”. Cuốn sách được ấn hành bởi nhà xuất bản Random House.

Random House cho biết, thỏa thuận về việc xuất bản cuốn sách này đã được ký kết trước khi ông Mattis trở thành một thành viên trong Nội các của Tổng thống Trump và thỏa thuận bị đình chỉ trong khi ông giữ ghế Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ. Nhưng bất cứ ai mong đợi ông tiết lộ những câu chuyện nội bộ về khoảng thời gian của ông trong chính quyền Trump có thể sẽ thất vọng. Nhà xuấ t bả n dẫ n lờ i ông Mattis cho biết: “Tôi là một người rất truyền thống. Tôi không viết về các tổng thống còn tại nhiệm, vì vậy những độc giả tìm kiếm nguồn tin ấy sẽ thất vọng. Tôi muốn truyền lại những bài học và kinh nghiệm đã giúp tôi có sự chuẩn bị cho những thách thức mà tôi không thể lường trước được”. Theo lời giới thiệu của Random House, trong cuốn sách, ông Mattis, một tướng lãnh thủy quân

152

lục chiến đã nghỉ hưu, “kể lại những kinh nghiệm của mình với tư cách là một nhà lãnh đạo, và rút ra những bài học mà ông đã học được về bản chất của chiến tranh và hòa bình”. Ông Mattis chia sẻ trong lời giới thiệu của nhà xuất bản Random House: “Mục đích của tôi khi viết cuốn sách này là truyền đạt một số bài học tôi đã học được trong 43 năm phục vụ cho những người có thể hưởng lợi ích, cho dù trong quân đội hay trong hoạt động dân sự”. Tiêu đề của cuốn sách lấy cảm hứng từ “khoảng thời gian ông Mattis chỉ huy Trung đoàn 7 Thủy quân lục chiến vào giữa những năm 1990, khi danh hiệu liên lạc của ông được các binh sĩ dưới quyền gọi là Chaos”. Cuốn sách là một “lời giải thích bao quát về sự nghiệp của ông Mattis, từ thành viên trong Lực lượng Thủy quân lục chiến đến vị trí tướng bốn sao và vai trò lãnh đạo của ông trong 3 cuộc chiến tranh với cương vị chỉ huy tại Bộ chỉ huy Trung tâm Mỹ CENTCOM - nơi dẫn dắt một phần tư triệu quân trên khắp Trung

Đông”. Trong một quyế t đị nh bất ngờ vào tháng 12 năm ngoái, ông Mattis đã từ chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ với lý do là có sự bất đồng về chính sách với Tổng thống Trump. Ông Mattis đã viết một lá thư từ chức bác bỏ một số quan điểm chính sách đối ngoại của ông Trump và nói lên tầm quan trọng của các liên minh mà Mỹ đang có với nhiều quốc

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

gia. Nhà xuất bản Random House cũng tiết lộ, cuốn sách này được ông Mattis viết cùng với cây viết Bing West, người đã xuất bản 10 cuốn sách về chiến tranh, từ ng là mộ t quân nhân Thủy quân lục chiến tham chiến tại Việt Nam và sau đó trở thà nh phụ tá bộ trưởng quốc phòng dướ i thờ i Tổ ng thố ng Reagan. T.L (Theo CNN)

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

153

TRUYỆN DÀI

GÁI ĐÊM

(The Girl From Midnight) Wade Miller Bản Việt văn của Ngọc Tú Ngọc Thứ Lang

 Tiếp theo kỳ trước - Ô hay, nhà tôi lại tuyển mộ nữ thư ký... lại có em nữ bí thư này nữa kia đấy? Chớ không lẽ người ngợm như thế mà bí mật mở thơ người khác ra đọc lén? - Phải nói là tai nạn! Nếu lúc bấy giờ không phải lau cái ly dơ, sẵn có nó nằm đấy tiện tay xài luôn thì... xin lỗi có mời cũng chẳng ai buồn rớ tới. Lén lút chi cho mệt? Vậy là Lupe sẵn sàng ăn miếng trả miếng. Rand hét lên: “Im ngay!” để coi Carlene có gì để nói nữa... - Bây giờ em nói thẳng mình nghe. Em đã nhờ một tay hỗ giá viên tới đây giám định giá cả cơ sở này. Nhưng chưa có án tòa thì dầu sao cũng phải có sự đồng ý của mình. Miễn mình đồng ý là xong hết. - Nhưng đồng ý cái gì chớ? - Coi, mình lại ngây thơ rồi! Em muốn mình làm gì thì mình biết, nhất là lại có trường hợp này. Không ngờ mình liều lĩnh đến vậy. Sư thực lúc em viết thư cũng chỉ tiên liệu mình có một con nào... không ngờ mình rước về thực! Giường của em hình như còn ấm chỗ đấy nhé? - Ấm hay lạnh... chẳng phải vấn đề. Hỏi ngay đương sự thì biết liền. “Đương sự” lên tiếng liền, dù Carlene đã sẵn sàng trề môi, chối bỏ bằng hết. Tuy nhiên Rand yên chí vì

154

cái mà nó muốn đâu phải người hay giường? Chỉ là tiền! - Nếu bà cần biết sự thực thì cái giường của bà vẫn còn nắm đấy, chẳng có ai tranh đâu! Phải chi nó có miệng thì đỡ quá! Nó sẽ nói rằng tất cả những ý nghĩ của bà đều trật đường rầy hết! - Ủa, nếu tôi nghĩ không lầm thì trên đời này làm gì còn có một sự cao thượng tới cỡ đó? Một mối tình thanh cao, có lẽ phải cung kính ngỏ lời ngưỡng mộ nhất. - Cái đó còn tùy! Nhưng định căn cứ vào đấy để làm áp lực tôi thì sợ không xong. Nhầm quá xa rồi Carlene! Khuôn mặt “đàn ông” của nó chợt đanh lại dễ sợ. Carlene dằn từng chữ một: - Nhầm hay không chỉ có ông thẩm phán mới tuyên phán được, nếu mình cứ nhất định bắt em phải đưa nội vụ ra tòa! Chắc mình hiểu dư là em chỉ muốn giàn xếp một cách êm đẹp, giữa hai đứa với nhau? Em đâu có cần làm xấu mặt ai? Chỉ đòi hỏi đúng quyền lợi của một người đàn bà bị chồng bỏ rơi để rước một đứa khác về... trong khi tình trạng của hai đứa vẫn còn chưa giải quyết hẳn. Nghĩa là tài sản vẫn là tài sản chung. - Nghĩa là nói đi nói lại vẫn là một vụ bắt chẹt để chia của, sao không

nói phứt ra? - Đúng, em đòi hỏi chia của như pháp luật cho phép. Còn bắt chẹt thì mình nóng giận nói vậy thôi! Bắt chẹt làm gì khi trên nguyên tắc mình có quyền hưởng? Một nửa tài sản là cái chắc. Trừ khi em đòi hỏi hết, buộc mình ra tay không kìa! Rand ngao ngán, không còn gì để nói nữa. Không tự nhiên Lupe xớn xác tự giành quvền bảo vệ cho hắn, cản không kịp! Bao nhiêu ngỗ nghịch ngang bướng của những ngày tháng nằm Trại Hướng Dẫn giờ được bật ra bằng hết khi nó bĩu môi: - Không hiểu “đòi hỏi hết” có được không mà dọa kìa? Ăn gì mà đòi ăn lắm? - Yên chí đi cưng! Xin cam kết với cưng rằng dù có đạt được mức 100% thì con này cũng thừa quảng đại để chừa lại cho hắn chút đỉnh chớ? Không nhiều lắm đâu nhưng thừa đủ để sắm cho cưng đôi giầy đàng hoàng. Người đẹp như thế kia mà không có nổi đôi giầy đi... phải đi đất thì tệ quá Rand! Lỡ có người thích thấy đi chân đất thì sao. Còn nhiều thứ thích nữa thì sao? Điệu này dám có vụ đôi co tay đôi, chuyển thành đánh ghen mất. Hắn thấy cần phải có thái độ quyết liệt. Trước hết hãy nạt cho con Lupe để nó đừng tưởng bở mà đi quá xa. “Im miệng. Cô không có một tư cách gì xía vô chuyện này. Biết không”? Sau đó Rand đứng dậy bảo thẳng vào mặt Carlene: - Đây, quyết định lần chót của tôi đây. Thông minh như cô chẳng thể không hiểu... Tưởng gì, hắn từ từ đi tới chỗ để điện thoại nhấc ống nghe lên: - Cho tôi liên lạc với hãng tắc x i Av o c a d o đ i . . . Đ â y l à R a n d Hammond, thú y sĩ, đường Del Rio. Đường Del Rio, quý ông biết chớ? Vâng, tôi có một người muốn trở lên Avocado gấp. Dĩ nhiên đi xe không xuống chớ, chúng tôi chịu trả tiền mà? Chúng tôi đợi. Đúng thế

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

155

TRUYỆN DÀI bà khách của chúng tôi chỉ cần lên Avocado rồi thôi, có cần trở về làm chi? Mặt hầm hầm Rand gác điện thoại. Không để cho Carlene có ý kiến nữa. Lúc bấy giờ mới thấy khuôn mặt thoáng chút giận dữ! - Cô nghe rõ chưa? Tôi không muốn cô trở về đây một lần nữa! Vô ích! Muốn cách gì tôi cũng không nhượng bộ cho cô một xu nhỏ, đừng hão huyền nghĩ đến vụ chia hai. Vì cô không đáng được. Vì tôi không có lỗi gì hết, ngoài lầm lỗi duy nhất là cưới một đứa trắng trợn như cô về làm vợ. Tôi đã trả giá quá đắt. - Chưa đủ đâu! Còn phải trả nữa, trả nhiều nữa kìa. Một đấng phu quân phạm gian, có chứng cớ đàng hoàng thì bán nhà đi trả sợ còn chưa đủ. Bây giờ không phải lúc tử tế nữa. Cho anh hay anh sẽ biết tay tôi, đừng tưởng con này chờ đợi một sự biết điều mà tha hồ làm ngang. - Làm gì cứ việc làm! Biết cô nhiều quá cũng tởm thêm. Phải chi đập được đập cho bể cái mặt tồi tệ của cô thì nãy giờ tôi làm liền rồi! Carlene giận dữ đứng bật dậy. “Dám không? Ra bây giờ còn dám đe dọa dở võ lực hành hung nữa đấy? Khá quá Rand!” Vừa nói nó vừa xấn xổ bước tới. Rand càng chán nản, đưa hai tay lên trời ngồi bật xuống

ghế. Kẻ đứng dậy đối chiến, vô lý hết sức, lại là Lupe. Nó khoanh tay trước ngực ngó đối thủ thật côn đồ và đưa đề nghị: - Thứ đàn bà tham lam, độc hiểm này... nếu anh thấy không đập được thì để tôi làm giùm cho. Cam đoan không thất vọng. Dĩ nhiên hai đứa xoắn vào nhau. Chưa kịp ra tay Rand phải nhảy bật dậy làm trọng tài, gạt phăng cả hai đứa. Người ngán dĩ nhiên là Carlene nên hắn phải buộc ngồi xuống ghế để giải thích: - Nghe đây Carlene. Cô yêu sách tôi không nổi đâu… vì tôi không chấp nhận bán nhà chia của. Không đời nào! Tối nay cô tính bắt chẹt, cô làm săng ta trắng trợn chỉ vì cô tưởng giữa cô bé này và tôi có một liên lạc giấu lén gì đó... trước pháp luật tôi sẽ lòi mặt một thằng chồng tội lỗi, bỏ vợ rước gái về nhà chớ gì? Nó như thế này, yêu cầu cô giữ kín vì liên quan đến sinh mạng một người là cô Guadelupe Gomez đây. Tất cả chỉ là một tình cờ... cô tin vậy đi. Sự tình như thế nào Rand tóm tắt cho nó nghe đủ hết. Một đứa con gái cô thế, lạc loài... không chỗ nương tựa bị săn đuổi ráo riết. Ít nhất cũng ba lần suýt chết, nếu chẳng có chuyện tình cờ ở giây phút chót! Rắc rối với Carlene có nghĩa gì? Bênh vực nó

mà nguy hiềm bản thân còn sẵn sàng chấp nhận mà? Hắn cứ giải thích, Carlene cứ ngồi nghe và Lupe thì ngượng ngùng vướng vức. Nhưng dễ gì Carlene chịu tin? Nó là bà già khó tính bị nghe một vở kịch sơ đẳng vụng về, độc thoại một cách quá tầm thường. Nó muốn cười vào sự hiện diện vô lý, lại 3 lần giết hụt tình cờ. Những cái nhướng mắt làm bộ ngạc nhiên, những cái bĩu môi hạ giá. Đến mấy tiếng cười gằn thì tàn nhẫn, đểu ra mặt! Bắt buộc Lupe phải lên liếng: - Thôi đi chớ, Rand? Bà ấy có thèm nghe đâu mà anh cứ kể lể mãi kìa? - Tôi muốn kể rành rẽ để nó đừng tưởng bậy và làm tới, mất công vô ích. Tin hay không là tùy. - Đúng vậy! Tôi muốn tin chồng tôi lắm... nhưng tin không nổi đó chớ? Nhưng cứ kể đi Rand? Kể nữa đi coi hai người đánh giá tôi ngu ngốc tới cỡ nào vậy mà? Mấy người mang bằng ấy cái tình cờ nghe rụng rời ghê gớm chỉ để giải thích cho một sự phản bội ràng ràng... hiển hiện ở đây, ngay bây giờ và lát nữa chắc chắn còn ở trên cái giường mà hơi hướng của tôi còn vương vất thì bảo tôi tin cái gì mới được chớ? Kìa, sao vở kịch còn dang dở mà đào kép cùng khựng lại ngơ ngẩn thế kia? Cũng phải, diễn viên chọn lựa cừ thật nhưng kịch bản nặn ra cấp thời, lấp liếm cho qua thì cho hạ màn cho rồi... huống hồ con khán giả này tình cờ lại thông minh quá! Lại còn quyền lợi của nó ở trong đó nữa chớ... - Vẫn lại điệp khúc quyền lợi! Trước sau cũng chỉ có bấy nhiêu. Tiền... tiền. Tiếng Otto gầm gừ phía ngoài lồng lộn sủa. Rand thấy đã đến lúc cho rã đám là vừa. Phải chặt đứt mọi hy vọng của con này, để nó thấy không ăn nổi phải buông bỏ ra, đừng chường mặt về, đừng phá phách nữa kìa! Có Lupe hay không có Lupe cũng vậy...

 Xem tiếp kỳ sau

156 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

157

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Gérald Depardieu thoát cáo buộc hiếp dâm

Gérard Depardieu

Văn phòng công tố Paris (Pháp) vừa tuyên bố khép lại cuộc điều tra liên quan đến các cáo buộc cưỡng hiếp của tài tử Gérard Depardieu từng bị phanh phui hồi tháng 8/2018. Quyết định này được đưa ra hồ i tuầ n qua sau khi hàng loạt cuộc điều tra được thực hiện theo quy định nhưng không đem lại kết quả rõ ràng. Phía nhà chứ c trá ch cho biết họ không có đủ các bằng cớ chứng minh Gérard Depardieu là thủ phạm của vụ hiếp dâm nữ diễn viên 22 tuổi tại nhà riêng cách

đây gần một năm. Herve Temime - đại diện pháp lý của tài tử lừng danh này cho biết thân chủ của mình đã phải chịu rất nhiều tổn hại không thể khắc phục được. Nguyên nhân chính là do những cáo buộc chưa được làm rõ về nam tài tử sinh năm 1948 đã bị lan truyền trên các phương tiên truyền thông khiến ông chịu nhiều đả kích, tổn thương về mặt tinh thần. Danh tiếng và uy tín của Gérard Depardieu cũng bị ảnh hưởng không nhỏ. Trước đó, vào tháng 8/2018, một nữ diễn

viên 22 tuổi đệ đơn tố cáo Gérard Depardieu đã cưỡng hiếp cô tại nhà riêng của tài tử tại quận 6, Paris. Nghệ sĩ trẻ từng khai báo rằng nam tài tử 71 tuổi là người bạn khá thân của gia đình cô. Viện cớ trau dồi kỹ năng diễn xuất cho cô gái này, Gérard Depardieu đã cưỡng hiếp nạn nhân trong một buổi luyện tập và trong một lần cô đến nhà riêng của ông. Thời gian bị cưỡng hiếp được cho là xả y ra vào ngày 7 và 13/8/2018. Gérard Depardieu được biết đến là một diễn viên hàng đầu nước Pháp. Trong sự nghiệp kéo dài hơn 40 năm, ông đã đóng hơn 170 cuố n phim lớn nhỏ. Truyền thông quố c

tế tôn vinh ông với danh xưng “siêu sao điện ảnh Pháp”. Nhằm công nhận những cống hiến đặc biệt cho nền điện ảnh nước nhà, Tổng thống Pháp từng trao Huân chương Bắc đẩu bội tinh, Huân chương Bảo quốc cho nam tà i tử 71 tuổi. Năm 2013, Depardieu được Tổng thống Vladimir Putin trao quyền công dân Nga. Suốt bốn thập niên hoạt động nghệ thuật, ông đã hai lần giành được giải César và một giải Quả cầu vàng cho hạng mục ‘Nam diễn viên xuất sắc nhất’ đồng thời được đề cử một giải Oscar. V.T (Theo The Hollywood Reporter)

Céline Dion giã từ Las Vegas trở về Québec Sau 1.141 buổi biểu diễn trong khoảng thời gian 16 năm, Céline Dion nói lời giã từ Caesar’s Palace để trở về Québec bằng buổi biểu diễn sau cùng đêm thứ Bảy 8/6 mà giới truyền thông mô tả như một sử thi, chân thành và cảm động. Danh ca đã trình bày những ca khúc được yêu thích như It’s All Coming Back to Me Now, Flying On My Own, Somewhere Over the Rainbow... Đêm diễn cũng bao gồm một màn vinh danh người chồng quá cố René Angélil và sự xuất hiện của 3 con trai. Céline Dion hát trước 4.298 khán giả đến từ khắp nơi trên thế giới. Người hâm mộ gào thét cổ vũ trong

158

chương trình kéo dài hai tiếng. Danh ca nói với những người ái mộ “Tôi yêu các bạn nhiều hơn” và nhiều lần cảm ơn khán giả vì đã theo cô đến Las Vegas. Dion cho biết cô sẽ hưởng mùa hè ở Québec trước khi thực hiện chuyến lưu diễn qua 50 thành phố Bắc Mỹ bắt đầu ngày 18, 20, 21/9 tại Quebec City, các ngày 26, 27, 30/9 và 1, 4, 5/10 tại Centre Bell Montréal và qua 50 thành phố Bắc Mỹ. T.L (Theo CBC)

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Nhạc của BTS sẽ lên mặt trăng

Nhóm nhạc Đại Hàn BTS

Các ca khúc của nhó m nhạ c Đại Hà n BTS như Moonchild, Mikrokosmos và 134340 sẽ được Cơ quan Hàng không Vũ trụ Hoa Kỳ NASA chọn phát sóng vào chuyến hành trình trở lại mặt trăng vào năm

2024. NASA cho biết: 50 năm trước, con người đặt bước chân đầu tiên của lên mặt trăng và đã sẵn sàng cho hành trình trở lại. Một danh sách nhạc mang tên @ ThirdRockRadio đã được NASA nhờ

cộng đồng yêu nhạc chọn lựa đến hết ngày 28/6 và họ đặc biệt bất ngờ khi có vô vàn những lời yêu cầu từ người hâm mộ BTS với ba bài hát kể trên, trong đó Mikrokosmos là bài hát mới nhất của nhóm nằm trong album Map of soul: Persona. Trong một lần phỏng vấn, trưởng nhóm RM của BTS từng phát biểu rất biết ơn tới cộng đồng Army (tên gọi những người hâm mộ BTS) toàn cầu vì đã bầu chọn và đưa họ tới nhiều lễ trao giải trên thế giới, có mặt tại nhiều bảng xếp hạng lớn và đến nay là vinh dự được NASA lựa chọn phát nhạc của mình. Ngoài ra, những bài hát được NASA chọn sẽ được phát ở Third Rock Radio vào hai ngày 13 và 14/7. V.T (Theo CNN)

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

159

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Diễn viên người Mỹ bản địa đầu tiên được trao Oscar Wes Studi - tài tử gốc người Cherokee - được Viện Hàn lâm Điện ảnh Mỹ trao tượng vàng danh dự sau hơn 30 năm hoạt động. Ngày 4/6, ban tổ chức giải thưởng công bố bốn người nhận Oscar danh dự năm nay: Geena Davis, David Lynch, Wes Studi và Lina Wertmüller. Trong đó, truyền thông chú ý đến Wes Studi bởi là diễn viên Mỹ bản địa đầu tiên nhận giải. Quyết định này phản ánh nỗ lực đa dạng hóa chủng tộc khi trao giải của Viện Hàn lâm gần đây. Trước đó, tổ chức bị chỉ trí ch là í t vinh danh những người không phải da trắng. Studi sinh năm 1947 ở Oklahoma (Mỹ), mang dòng máu dân tộc Cherokee. Trước khi đóng phim, Studi hoạt động xã hội nhiều năm, ủng hộ quyền lợi người Mỹ bản địa. Tài tử ghi dấu trong các phim

Dances with Wolves (1990), The Last of the Mohicans (1992), Geronimo: An American Legend (1993) và The New World (2005). Trong siêu phẩm Avatar (2009), Studi đóng vai Eytukan - tộc trưởng người Na’vi bằng phương pháp motion-capture (dùng thiết bị ghi lại các chuyển động cơ thể, sau đó kết hợp với kỹ xảo để tạo nhân vật). Phim gần nhất của Studi là A Dog’s Way Home (2019). Những người nhận giải còn lại cũng đạt nhiều thành tích phim ảnh. Geena Davis đoạt Oscar nữ diễn viên chính với The Accidental Tourist (1988), sau đó được đề cử Oscar nữ phụ với Thelma & Louise (1991). David Lynch là một trong những đạo diễn kỳ cựu nhất thế giới, bậc thầy của dòng phim siêu thực. Những tác phẩm nổi tiếng của ông là The

Wes Studi

Elephant Man (1980), Blue Velvet (1986) và Mulholland Drive (2001). Còn Lina Wertmüller là phụ nữ đầu tiên nhận đề cử Oscar đạo diễn (với Seven Beauties - 1991). Các giải Oscar danh dự sẽ được trao trong sự kiện Governors Awards vào tháng 10 năm nay ở Los Angeles. Sau đó, những người nhận giải sẽ được nhắc lại lần nữa ở lễ trao giải Oscar năm 2020. M.T (Theo Deadline)

Chris Pratt cưới con gái Arnold Schwarzenegger

Chris Pratt (phải) và Katherine

Tài tử Chris Pratt và Katherine Schwarzenegger kết hôn ở Montecito (California, Mỹ) vào ngày 8/6, trong lễ cưới kín đáo với số ít khách mời gồm bạn bè và gia đình.. Tờ People cho biết: “Không gian tiệc rất đẹp, có nhiều hoa và cây xanh. Cách sắp đặt đám cưới

rất lãng mạn. Cả gia đình chụp ảnh chung, trong đó có Arnold Schwarzenegger và Maria Shriver (cha và mẹ cô dâu)”. Con trai sáu tuổi của Chris Pratt cũng đi cùng cha. Chris và Katherine hẹn hò từ tháng 6/2018, đính hôn tháng 1 năm nay. Họ lần đầu sánh đôi trên thảm đỏ ở buổi ra mắt phim «Avengers: Endgame» tại Mỹ hồi tháng 4. Katherine sinh năm 1989, là con gái của tài tử kiêm chính trị gia Arnold Schwarzenegger. Cô là tác giả, viết một số sách khuyên phụ nữ trẻ tự tin và giữ hình ảnh tích cực. Một tác phẩm gây chú ý của cô là I Just Graduated... Now What? - nêu bài

học từ chính những trải nghiệm của cô sau khi tốt nghiệp đại học. Chris Pratt sinh năm 1979, là diễn viên nổi tiếng khi tham gia Vũ trụ Điện ảnh Marvel và loạt phim Jurassic World. Tài tử từng có hôn nhân 9 năm với diễn viên Anna Faris. Họ ly thân vào năm 2017 và hoàn tất thủ tục ly dị năm 2018. Sau khi chia tay, họ được cho là vẫn giữ quan hệ tốt với nhau, và thỏa thuận sống cách nhau không quá 8km cho đến khi con trai lên lớp sáu. Quyền nuôi con thuộc về cả hai. T.V (Theo People)

160 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

161

TRUYỆN DÀI

Thân phận dư thừa Nhật Tiến dịch theo

THE UNWANTED của Kiên Nguyễn

 Tiếp theo kỳ trước Dì Đặng lắc dầu: - Nó bị đánh chấn thương ở bên trong rồi. Phải mang nó đi bác sĩ. - Tôi làm gì có tiền mà chở đi bác sĩ. Mà cái bọn sinh viên thực tập ấy thì làm được cái gì? Tụi nó lúc nào

cũng ngơ ngơ ngáo ngáo, chẳng bao giờ biết mình làm cái gì hết. Dì Đặng góp ý: - Vậy thì mang nó đi thầy lang của bà cụ, coi ông ta nói sao. Sau khi khám xét, Ông lang tuyên bố rằng tôi đã lãnh một cú chí tử vào một bên thận. Nhưng vì tuổi tôi còn

non và khoẻ mạnh, vết thương sẽ lành lặn hẳn. Sau vài thang thuốc đắng nghét do chính ông ta bốc cho tôi, máu cũng cầm lại. Một tuần sau, ông bà tôi cũng từ bệnh viện trở về. Cái chân của bà ngoại tôi vẫn sưng to và nhoi nhói đầy mủ. Nhìn từ xa, nó đen xì giống như một quả cà tím, to tướng và chín rục. Ngoại ngồi trên ghế dưới bóng cây mít ngoài vườn, lắng nghe chị Ánh Nguyệt đọc kinh Phật lâm râm. Gió chiều nóng nực thổi qua tàn cây có những nhánh uốn lượn như một đàn rắn. Làn da rám nắng của hai người phản chiếu ánh sáng mặt trời. Ngoại tôi vùi chân trong lớp cát nóng. Tâm trí ngoại dường như chìm sâu trong những chương kinh Phật. Còn chị Ánh Nguyệt, trong mấy tháng vừa qua, sức khoẻ của chị suy sụp thấy rõ. Cứ sáng ngủ dậy là chị lại bắt đầu ho khọt khẹt... Bên bờ giếng, chị ngồi gục đầu giữa hai đầu gối hàng giờ để khạc đờm cho bật

162 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

163

TRUYỆN DÀI ra khỏi hai lá phổi. Đôi khi chị khạc ra cả máu. Hai má của chị vốn ngày xưa giòn dã như mầu nước trà tầu nay vàng bủng beo. Chị rất kỹ lưỡng, lúc nào cũng che giấu vẻ bệnh hoạn của mình dưới một lớp trang điểm. Nhiều khi chị đánh lớp phấn quá dày nom như nghệ sĩ cải lương sắp lên sân khấu. Nhìn thấy tôi bước vào khu vườn, chị gật đầu chào: - Khoẻ chưa Kiên? - Cám ơn chị, em bớt rồi. - Cái lưng đau ra sao rồi? - Khá hơn nhiều. Thuốc bắc ông lang đó khá tốt. - Chị muốn lên chùa xin vài món thuốc linh chữa bệnh ho của chị. Em có muốn đi với chị không? Thuận tiện, em xin mấy vị sư cho em thứ gì đó để chữa cái lưng đau. Nếu không thì mình lên chùa cầu Phật độ trì cho sức khoẻ của bà ngoại. - Vậy thì đi. Lý do tôi nhận lời mời của chị khá đơn giản. Tôi rất thích chị Nguyệt. Do bệnh hoạn nên đã mấy tuần nay chị không gặp anh Ty rồi. Tôi cũng nhớ những đêm chị còn khoẻ, tôi đã làm lính gác cho hai người hôn nhau vụng trộm sau bụi cây sứ ở cuối xóm. Ngôi chùa nằm ở một triền núi, cách nhà chúng tôi khoảng hai chục cây số. Dân địa phương gọi là Long Sơn Tự. Cửa chùa rộng mở cho người đau ốm ở khắp mọi nơi. Mỗi chuyến đi, Chúng tôi phải bỏ ra mất hai mươi phút trên xe buýt và thêm hai mươi phút leo núi nữa. Từ dưới đất trèo lên chính điện có tổng cộng một trăm bốn mươi hai bậc đục vào núi đá. Chị Ánh Nguyệt đi chậm rãi, cứ mươi bước lại phải dừng trên những bậc đá nhưng rồi chúng tôi cũng tới được cái sân rộng tràn đầy khách thập phương. Đứng ở hành lang, người ta có thể nhìn thấy toàn cảnh thành phố và các khu lân cận. Nền hành lang lát bằng gạch men mầu xanh đậm luôn luôn được các tín đồ lau chùi sạch bóng, lóng lánh ánh nắng mặt trời như một mặt biển. Ở chính giữa nền

là một đóa sen khổng lồ với những cánh sen chạm bằng đá cẩm thạch. Đài sen là một bệ hình trụ tám mặt, diễn tả tám cánh cửa địa ngục. Ngồi chỉnh tề giữa đóa sen là một tượng Phật cao bằng toà nhà bốn tầng, tạc bằng đá cẩm thạch mầu trắng, hai tay chắp gọn ghẽ vào đùi, Phật ngồi mắt nhắm như trầm trong tĩnh lặng. Người ta đồn rằng, nguyên thuỷ, con mắt thứ ba của tượng Phật làm bằng một viên ngọc lục rất lớn, Nhưng qua thời gian đã thất lạc hoặc bị lấy trộm đi. Bây giờ, một bóng đèn mầu xanh được thay thế để che lỗ hổng trên trán Phật ánh sáng của ngọn đèn soi xuống khuôn mặt an nhiên tự tại, tồn giữ vẻ tôn nghiêm của nơi này dù có vô số khách thập phương tới chiêm bái mỗi ngày. Những mái chóp mầu đỏ và các cây cột mầu vàng kim được dưng. lên ở phía sau tượng nom cũng đẹp đẽ và cổ kính như ngọn núi có ngôi chùa toạ lạc. Trong chính điện lúc nào cũng tràn ngập khói hương. mỗi khách hành hương đều được phép cầu xin một điều ước. Bàn thờ Phật được đặt ở trong cùng của chính điện, được trang hoàng bằng nhiều tượng Phật đủ cỡ, đủ loại. Hầu hết tượng Phật đều được thếp vàng hay làm bằng đồng thau. Một cái lư được làm bằng đồng đỏ được đặt ở chính giữa là nơi để cắm những nén hương. Xếp thành hàng ở hai bên chính điện là những vị sư mặc áo vàng đang

ngôì toạ thiền. Dọc theo triền núi, một dải nước chảy qua vách đá rót xuống mái chùa ở phía sau điện thờ chính, chảy xuống sàn rồi theo ống cống tuôn xuống dòng sông ở phía dưới. Hơi nước từ đó tỏa lên quyện lấy mùi nhang như một làn hương thơm tho và giữ cho trong chùa quanh năm được mát mẻ. Ở mé bên phải của ngôi chùa, một con đường nhỏ được lát gạch đỏ dẫn đến một khu ở đó có các vị sư phân phát thuốc nam. Cuối con đường, sau khu rừng tre rậm rịt, là một ngôi nhà tranh nhỏ được dùng làm chỗ chữa trị cho bệnh nhân. Chờ cho chị Nguyệt lấy số thứ tự từ một ni cô đang đứng ở cửa xong, chúng tôi bước vào bên trong phòng đợi. Sau khi chị được thầy cho ba thang thuốc, chúng tôi đi tản bộ ra hành lang trên chùa. Dưới chân chúng tôi, thành phố nhỏ xíu nom như đồ chơi con nít. Chị Nguyệt hỏi tôi: - Hồi nãy ở trong chùa em cầu điều gì vậy? - Em cầu xin cho bà ngoại sớm được khỏi bệnh. Rồi em khấn Phật xin Ngài cho em biết tin tức về ba của em. - Trong đó có nhiều Phật, vậy em cầu ông Phật nào, Kiên? Mà này sao em tham quá vậy, cầu tới hai điều lận!  Xem tiếp kỳ sau

164 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

165

THỂ THAO

Lịch sử hình thành giải

WORLD CUP NỮ

HUY VŨ

rước khi tìm hiểu sâu hơn về giải World Cup Nữ được bắt đầ u ra sao, tưởng cũng nên nhìn lại một chút về sự hình thành của bộ môn túc cầu nữ. Theo Jean Williams, tá c giả củ a nhiều cuốn sách viết về đề tài này, phụ nữ bắt đầu chơi túc cầu ít nhất là từ thế kỷ 19. Tác giả Jean Williams chỉ ra số báo Harper’s Bazaar năm 1869 có đăng một bức ảnh chụp cảnh phụ nữ đang chơi túc cầu. Một số trận đấu giữa Anh Quốc và Tô Cách Lan đã được tổ chức vào năm 1881, và cũng giống như bộ môn bóng chày ở Mỹ, nhiều trận đấu túc cầu nữ ở Anh thu hút hơn 50,000 người hâm mộ mua vé đế n coi trong khoả ng thời gian Thế chiến I xảy ra và kể cả sau khi chiến tranh chấm dứt. Nhưng không lâu sau đó, Liên đoàn Túc cầu Anh Quốc đã cấm phụ nữ chơi túc cầu, cho rằng bộ môn thể thao này không thích hợp với phụ nữ và có thể tác hại đến khả năng sinh con của họ. Luật cấm phụ nữ chơi túc cầu tương tự cũng được áp đặt bởi các liên đoàn túc cầu Đức, Brazil và nhiều quốc gia khác. Nhưng rồi đến cuối thập niên 1960, khi phong trào nữ quyền lên cao, nhiều đội bóng nữ được thành lập và bộ môn túc cầu nữ lan ra khắp nơi, đặc biệt là ở Âu châu. Trong khi tổ chức FIFA và các quốc gia thành viên vẫn còn đứng ở bên ngoài nhìn vào, một giải vô địch thế giới không chính thức được bảo trợ bởi công ty chế tạo thức uống của Ý là Martini

& Rossi đã được tổ chức tại Ý năm 1970 và một lần nữa tại Mễ Tây Cơ năm 1971. Hơn 100,000 người đã đổ vào chật sân Estadio Azteca để coi đội Đan Mạch thắng giải vô địch lần thứ hai liên tiếp trong hai năm sau khi đánh bại đội chủ nhà Mễ Tây Cơ. Các liên đoàn quốc gia tại Anh, Pháp, Đức và một số nơi khác quyết định bỏ luật cấm phụ nữ chơi túc cầu vào khoảng đầu thập niên 1970, và nhờ đó túc cầu nữ đã được FIFA chính thức công nhận. Nhưng không phải vì vậy mà bộ môn túc cầu nữ được khá hơn. Suốt hai thập niên sau khi giải túc cầu nữ quốc tế lần đầu tiên được tổ chức trong hai năm 1970 và 1971, FIFA vẫn không có ý định tổ chức một giải túc cầu nữ thế giới. Đến năm 1986, một thành viên của liên đoàn Na Uy tên là Ellen Wille có lẽ vì đã chờ quá lâu mà không thấy có tiến triển gì trong bộ môn túc cầu nữ,

và do đó, tại một hội nghị FIFA được tổ chức ở Mexico City, bà đã nêu lên vấn đề này trước một cử toạ gần như 100% là đàn ông. Bà kể lại rằng lúc đó bà có hơi khớp là vì ngoài bà chỉ có một vài phụ nữ khác trong phòng họp là những người thông dịch. Đó là lần đầu tiên một phụ nữ đã phát biểu tại một hội nghị của FIFA. Những người đàn ông có mặt tại hội nghị hôm đó và ngồi nghe Ellen Wille trình bày vấn đề cũng không hẳn là những nhân vật bênh vực nữ quyền. Chủ tịch FIFA lúc ấy là João Havelange, người Brazil và nắm giữ chức vị này kể từ năm 1974 nhưng chưa từng bao giờ có ý định thúc đẩy để tổ chức một giài túc cầu nữ toàn cầu. Người phụ tá và cánh tay mặt của ông, tổng thư ký FIFA, là một người đàn ông trung niên Thụy Sĩ có tên Sepp Blatter – đúng là Sepp Blatter sau này đã trở thành chủ tịch FIFA từ

166 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

167

THỂ THAO năm 1998 cho tới 2015, khi ông phải từ chức do hậu quả của cuộc điều tra của chính phủ Hoa Kỳ liên qua đến vụ bê bối tham nhũng toàn cầu với kết quả là hàng chục giới chức FIFA tại bảy quốc gia đã bị truy tố và sau đó bị kết án. Blatter hiện nay 83 tuổi, và khi ông lớn lên ở Thụy Sĩ, ý tưởng về túc cầu nữ là một điều gì đó rất xa lạ đối với ông. Trong quá khứ, Sepp Blatter đã từng có nhiều lần phát biểu về bộ môn túc cầu nữ đã làm nhiều người khó chịu. Năm 2004 khi đang là chủ tịch của FIFA, trong một cuộc phỏng vấn, ông gợi ý rằng các cầu thủ nữ nên mặc loại quần soọc chật hơn để tăng sự hấp dẫn. Khi được hỏi là ông có hối tiếc về câu nói này không, ông trả lời, “Không. Tôi nói là họ nên yểu điệu thục nữ, nhưng rồi có người trong giới truyền thông họ nói là tôi nói rằng họ [cầu thủ nữ] nên tỏ ra gợi cảm. Tôi không hề nói vậy. Tương lai là của phụ nữ. Vậy thì làm ơn hãy nhìn cho giống phụ nữ. Dễ thôi.” Và điều này nói ra có vẻ khó tin, Sepp Blattercũng chính là một trong những nhân vật giữ vai trò quan trọng nhất trong lịch sử túc cầu nữ. Tại hội nghị FIFA năm 1986, khi vị chủ tịch bắt đầu cho phần đặt câu hỏi và ý kiến, Ellen Wille bước tới bục có máy vi âm và phát biểu. Bà dành ra 10 phút để trình bày với mọi người có mặt hôm đó, nói rằng FIFA cần phải

tổ chức giải World Cup Nữ. Và phản ứng của Chủ tịch Havelange, thay vì trả lời trực tiếp với Wille, thì ông đẩy vấn đề đó sang cho người phụ tá của ông. Và vì vậy tất cả mọi con mắt đổ về Blatter. Trong một cuộc phỏng vấn sau này, Blatter kể lại, “Trước hết, tôi có hơi ngạc nhiên về phản ứng của ông chủ tịch. Đấy là thời khắc đáng ghi nhớ khi tôi bị thử thách bởi một phụ nữ về bộ môn túc cầu nữ. Nhưng rồi tôi lại là một người rất vui sướng, bởi vì tôi nói, “Vâng, thưa bà, tôi sẽ nhận sự thử thách này. Rồi bà sẽ thấy. Tôi sẽ cho tổ chức giải World Cup Nữ.” Giả thử nếu không có Ellen Wille, ai biết được sẽ còn phải chờ bao lâu nữa thì FIFA mới có hành động? Tuy nhiên quyết định đó đến kể ra cũng khá trễ cho túc cầu nữ so với những bộ môn thể thao khác. Bóng chuyền và bóng rổ nữ chẳng hạn đã chính thức tổ chức những giải vô địch thế giới từ đầu những năm 1950. Tại sao FIFA phải mất tới 20 năm sau khi đã có một giải túc cầu nữ thế giới được tổ chức thì mới cho tổ chức giải World Cup? Mà họ chỉ tổ chức sau khi có người đặt vấn đề. Và thậm chí giải World Cup Nữ đầu tiên đó cũng gây nhiều khó hiểu. Trước hết, FIFA không dùng danh từ World Cup là vì họ lo ngại sự kiện này sẽ không thành công. Do đó, tên chính thức của nó là giải Vô địch Túc

cầu Nữ Thế giới Đầu tiên. Nhưng những hành động bất xứng của họ vẫn chưa ngừng ở đó. FIFA suýt quyết định dùng quả bóng nhỏ hơn trước khi xét lại và thay đổi ý kiến. Tuy nhiên, các nhà tổ chức đã cho thay đổi một trong những quy định cơ bản nhất của túc cầu là cho giảm thời lượng các trận đấu xuống 80 phút thay vì 90 phút như bình thường. Và để tiết kiệm tài chánh, FIFA bắt buộc các đội cứ cách một ngày thì phải chơi các trận vòng bảng. (Các đội nam tại giải World Cup 1990 được nghỉ ít nhất bốn ngày giữa các trận đấu, và quy định này cho đến nay vẫn còn là tiêu chuẩn dành cho cả nam lẫn nữ.) Đội tuyển nữ Hoa Kỳ đã dành được cúp vô địch nữ thế giới đầu tiên do FIFA tổ chức sau khi đánh bại đội Na Uy trong trận chung kết với tỷ số 2-1. Sau đó FIFA đã xác nhận giải túc cầu nữ trên là một thành công và đã quyết định cho tổ chức giải World Cup Nữ cứ bốn năm một lần kể từ đó – và vì vậy người ta đã nghiễm nhiên gọi phiên bản năm 1991 là giải “World Cup Nữ đầu tiên” mặc dù nó được chính thức gọi bằng một tên khác. HUY VŨ

168 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

169

BẠN GÁI NHỎ TO

Cháu muốn hỏi cô nếu khi khác mà cháu gặp chuyện tương tự thì cháu phải phản ứng thế nào cho an toàn? Cháu có nên bỏ đi ra khỏi chỗ đó ngay khi ông ta lớn tiếng lần đầu không? Cháu cảm ơn cô và kính chúc cô luôn mạnh khỏe. Tú Phạm

Đặt lòng nhân đúng lúc! HỎI: Phải nói là cháu được mẹ cháu nuôi dạy rất kỹ. Mặt tốt của điều này là cháu học được nhiều bài học khôn ngoan từ mẹ nhưng mặt không được tốt lắm là cháu cũng bị lệ thuộc rất nhiều những gì mẹ dạy và cháu ghi nhớ, khiến lắm lúc cháu bối rối không tự mình quyết định được cách ứng xử khi cần. Cháu xin kể ra đây một trường hợp, theo cháu, là rất nguy hiểm mà có lẽ nhờ ơn phước, cháu được vô sự tuy rằng khi viết thư này chia sẻ với cô, cháu vẫn còn run lắm. H ô m q u a , t ro n g l ú c cháu đứng chờ xe buýt để về nhà, bỗng nhiên có hai người đàn ông không biết từ đâu xuất hiện, đến gần cháu xin tiền, nói là lỡ độ đường. Mẹ cháu thường dạy cháu biết chia sẻ những gì mình có với kẻ thiếu thốn nhưng cho tới lúc này, cháu chỉ mới biết cho tiền ở nhà thờ, chưa tự cháu cho tiền ai bất cứ trong hoàn cảnh nào, kể cả người vô gia cư

quanh vùng cháu ở. Lý do là tuy cháu đã vào đại học rồi nhưng cháu không có tiền túi nhiều, lại cảm thấy cháu còn quá nhỏ nên rất ngại để cho tiền người lớn hơn mình. Vì vậy, khi người lớn tuổi trong hai người kia lên tiếng hỏi xin tiền cháu với vẻ dữ dằn, cháu vừa sợ vừa kinh ngạc nên quay mặt đi và làm thinh, hy vọng ông ấy nghĩ là cháu không hiểu ông ta nói gì. Cháu không ngờ ông ấy lớn tiếng hơn, có vẻ như bắt buộc cháu phải cho ông ta tiền mà cháu thực sự cũng không có hơn vài đồng trong túi lúc đó. Lớn tiếng chưa đủ, ông còn mắng cháu sao ra đường, ăn mặc tử tế mà không có tiền cho kẻ khó? Đồ bần tiện! Cháu thấy như vậy là quá đáng nhưng không biết phải làm sao, cũng không dám bỏ đi vì sợ ông ấy có thể bị tâm thần mà nắm cháu lại thì lôi thôi quá? May thay, lúc ấy có vài ba hành khách vừa đến chờ xe buýt như cháu nên ông ấy không la lối nữa mà cháu thì vui mừng biết mình thoát hiểm.

TRẢ LỜI: Cháu không nên vội trách mẹ vì giáo dục có hai mặt: lý thuyết và thực hành, bổ sung cho nhau giữa bài học và ứng dụng bài học. Nhân từ, chia sẻ với người kém may mắn là nguyên tắc để rèn luyện bản ngã theo chiều hướng tốt. Trước khi áp dụng, người nghe cần thẩm thấu ý nghĩa bài học để đi đến nhận thức rồi mới đến hành động. Tại chỗ, ứng dụng cần thông minh và linh hoạt dựa trên kim chỉ nam đã có sẵn, là bài học. Cháu hẳn có đọc báo, nghe radio hay xem TV hằng ngày, tất biết đường phố bây giờ không an toàn như trong quá khứ. Người ra đường, đi bộ hay lái xe, đều phải có sự quan tâm cảnh giác, nhạy bén và tinh tường đối với người và cảnh trí xung quanh trong một khoảng cách đủ an toàn cho mình để kịp nhận ra và có đủ thời giờ đối phó với mọi bất ưng có thể xảy tới bất cứ lúc nào và cách nào? Điện thoại thông minh hầu như ai cũng sẵn có bên mình nhưng nếu tập trung quá đáng vào điện thoại là điều không nên vì như vậy sẽ mất khả năng đề phòng có ưu tiên cao hơn. Trường hợp cháu, nếu thấy một mình ở trạm xe buýt mà hè phố vắng, cháu nên di

170 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

chuyển ra xa hơn để chờ xe hay hành khách đồng hành. Đứng tại chỗ, khi thấy hai người đàn ông từ xa đi tới, có dáng vẻ làm cháu nghi ngại thì hãy lập tức nhưng thong thả (để họ không nghĩ là cháu tránh họ) dời đi chỗ khác ngay (làm như là cháu đã chờ lâu, không thể chờ nữa.) Nếu không lưu ý quan sát từ xa, bất chợt không biết họ “từ đâu xuất hiện” như cháu viết trong thư, là cháu kẹt với sự khó khăn rồi. Cũng vậy, lái xe mà không biết “cái xe ấy từ đâu ra” thì gây tai nạn là điều khó tránh được. Cháu giả bộ không hiểu ông ta nói gì, dù tiếng Anh hay tiếng Việt, là một cách phản ứng tốt nhưng sự may mắn có thêm người tới đã “cứu” cháu chứ không phải phản ứng ấy. Không đáp trả lời ăn tiếng nói của họ dễ dẫn tới cãi cọ dây dưa, sợ họ bị tâm thần, mất tự chủ, đều là những phán đoán khôn ngoan, cô nghĩ chỉ qua một hay vài lần thử thách, cháu sẽ biết nơi nào nên xử sự bác ái và nơi nào cần an toàn cho mình trước đã và theo đó mà có thái độ. Nên nhớ, cháu không có bổn phận cũng như không nên bị ám ảnh phải cho tiền người ngoài đường mới chứng tỏ được lòng nhân từ. Thêm nữa, bản thân phải an toàn trước đã rồi mới cứu giúp kẻ khó được cháu nhé! Cảm ơn lá thư của cháu đã chia sẻ một quan tâm cần thiết khi ở ngoài đường phố, phải tự bảo vệ mình. Chúc cháu luôn an vui. Bùi Bích Hà

RAO VẶT • CẦN NGƯỜI • CẦN THỢ • SANG TIỆM • BÁN XE • BÁN NHÀ • THUÊ/BÁN PHÒNG/NHÀ • CẦN NGƯỜI GIỮ TRẺ • NHẬN GIỮ TRẺ • v.v... *

Sửa hoặc thay đổi nội dung miễn phí

Hạn chót để sửa đổi nội dung trước 10 giờ sáng thứ Sáu hàng tuần

* Nếu ngưng đăng sớm, số tiền còn lại sẽ được sử dụng cho những lần đăng sau

CLASSIFIED ADS • GIÁ RẺ • HIỆU QUẢ • NHANH CHÓNG Rạng Đông News báo hằng tuần, ấn bản 5000 tờ mỗi tuần phục vụ rộng rãi tại GA và các vùng phụ cận

678-360-2840 

rangdong.rv@gmail.com



www.RangDongAtlanta.com

RANG DONG NEWS 4643 Buford Hwy. Chamblee, GA 30341

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

171

172

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

173

174

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

175

176

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

177

178

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

179

180 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

181

182 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

183

184 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

185

186 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

187

188 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

189

190 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

191

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

TUỔI GIÀ

hư cấu và sự thật

ã có một thời kỳ, và ngay cả bây giờ, người ta đã gán ghép cho người già một số những điều hoang tưởng, những một nửa sự thật có dụng ý kỳ thị, phân chia. Họ xếp người già vào một nhóm: “nhóm người đầu bạc, răng long, suy yếu; nom ai cũng giống ai, cũng vô dụng, hết xài, không tự lo thân được. Rồi lại sức khoẻ kém, nay nằm nhà thương, mai đi bác sĩ, kém trí nhớ, lú lẫn. Họ sống cô đơn xa lánh mọi người; luôn luôn than buồn chán. Họ không còn hấp dẫn cả về hình dáng lẫn tình dục. Đừng đả động tới họ nữa. Hãy cứ đưa họ vào viện dưỡng lão hay tập trung vào cac nông trại cho tiện việc”.

BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

là vô dụng, là không hoạt động, không thích nghi, kém khả năng tình dục, là gánh nặng cho gia đình, cộng đồng! Đã có nhiều dẫn chứng khoa học, nhiều thống kê cụ thể phủ nhận những huyền thoại, những vô nghĩa đó. 1 - ĐÂU CÓ PHẢI NHỮNG NGƯỜI TRÊN 60 TUỔI ĐỀU GIÀ CẢ RỒI Ở nhiều quốc gia, để cân bằng sự cung cầu nhân lực

và do hoàn cảnh kinh tế, tới một tuổi nào đó người đi làm được cho về hưu, nhường công việc cho lớp người sanh sau. Họ được khuyến dụ là về để vui thú điền viên, là đã đóng góp, trả nợ đầy đủ cho xã hội. Việt Nam hiện nay đàn bà 55 tuổi nghỉ việc, đàn ông làm thêm tới 60. Bên Hoa Kỳ, trước đây khi đáo hạn tuổi 65 thì bắt buộc nghỉ việc. Nhưng từ năm 1986, sự bắt buộc về hưu này được

Trên truyền thông báo chí, chỉ thấy hình ảnh những người thuộc lớp trẻ đầy sinh lực hấp dẫn, khoẻ mạnh. Nhóm người già được mời vào mép chiếu của các sinh hoạt xã hội, gia đình.Tuổi già có đáng để mang nhiều hư cấu như vậy không? Tuổi già có đành an phân: già

192 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

hủy bỏ vì có tính cách kỳ thị tuổi tác, chẳng khác gì kỳ thị chủng tộc, nam nữ. Từ cái tiêu chuẩn hành chánh đó nhiều người đã suy luận ra một khi về hưu là họ đều già rồi. Và hãy gom họ vào một nhóm những người có nhiều khó khăn về mọi phương diện từ sức khỏe, tài chánh, đến sinh hoạt trong những năm cuối cuộc đời. Ngay cả người về hưu cũng nghĩ là: thôi đã đến lúc ta nghỉ cho khỏe thân già. Rồi còn dành thì giờ dối già, đi chơi đây đó chứ… Về phương diện y khoa, không có một chứng cớ sinh lý học nào hỗ trợ cho ý kiến coi về hưu là lúc cơ thể bắt đầu già. Có người bảy tám mươi tuổi mà nom còn rắn rỏi, nhanh nhẹn; trái lại có người mới gần năm chục mà nom đã hom hem, móm mém, tóc bạc khô, đi đứng không vững. Hóa già là do thể chất, gene di truyền, cách thức sống, ảnh hưởng của môi trường quyết định. Thực ra rất khó mà xác định là ở khoảng thời gian nào của đời người ta sẽ bắt đầu già. Có người nói là ta già từ khi còn ở trong lòng mẹ. Người ta đã cố gắng đo một số mốc sinh lý để coi xem già bắt đầu từ tuổi nào, như là đo sức mạnh của bắp thịt, chỉ số huyết áp, giảm

thính, thị giác, dung tích của phổi... nhưng kết quả chưa rõ ràng. Thôi thì cứ đành nhận là khi nào ta cảm thấy già thì ta già vậy. 2 - MẤY NGƯỜI GIÀ, NGƯỜI NÀO CŨNG NHƯ NHAU Có ý kiến cho rằng mọi người đều già đi theo cùng một phương thức, do đó họ đều giống nhau. Tất cả đều có bề ngoài già nua như nhau, suy nghĩ, hành động già như nhau và chỉ cần thấy một người già thì coi như ta đã hình dung ra cả nhóm. Thực ra, có rất nhiều khác biệt trong sự hóa già. Và ở mỗi cá nhân, sự hoá già đều rất cá biệt. Diễn tiến này chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố: gene di truyền, chủng tộc, giống tính, địa phương, khí hậu, nếp sống, hoàn cảnh gia đình, xã hội. Cho nên có người già suy yếu, bệnh tật chỉ chờ chết. Có người già khoẻ mạnh, còn hoạt động đều đặn. Có người sống rất phóng khoáng, lại có người mang nhiều định kiến, bảo thủ. Có người sống lẻ loi, tự cô lập thì có nhiều người giữ giao tiếp với bạn bè cũ mới, đi đó đi đây. Sự già giữa người nam, người nữ cũng không giống nhau. Người nữ có tuổi thọ cao hơn, nhân số nhiều gấp rưỡi người nam già. Họ hay bị bệnh trầm kha hơn như các bệnh tiểu đường, cao huyết áp, phong thấp, loãng xương. Đáp lại thì người nam già thường hay bị tai biến động mạch não, bệnh tim. Vì sống lâu hơn lão nam nên nhiều lão nữ lâm vào cảnh góa bụa, ít có cơ hội

tái giá. Người nam ít tuổi kiếm đối tượng trẻ hơn, mà người nam nhiều tuổi hơn mình thì mình chẳng chịu. Lãnh về để thay tã cho ổng suốt ngày hay sao? Nên các lão bà nhiều sầu muộn đơn côi, tương đối kém lợi tức nên cảnh già thường đạm bạc, thiếu thốn. Thành ra cho rằng người già đều như nhau thì có vẻ nông nổi, cả tin. 3 - KHÔNG PHẢI HỄ GIÀ THÌ YẾU ĐUỐI, KÉM SỨC KHỎE Thường thường khi nói tới già là ta cứ gắn vào chữ yếu. Họ đều già yếu rồi. Người thì đi xe lăn người chống gậy, lủng lẳng mang thêm bình dưỡng khí để thở. Một tháng đi bác sĩ vài ba lần, nhập bệnh viện thường xuyên, đâu còn sức lực gì. Nhiều khi cả thầy thuốc cũng giải thích cho bệnh nhân là các vấn đề của sức khỏe đều do sự chồng chất của những ngày sinh nhật gây ra. Câu chuyện nghe được trong một phòng mạch: Một ông già than phiền sao cái cánh tay bên

trái cứ nhức mỏi hoài. Bác sĩ bảo: cụ đã 80 tuổi rồi thì nó vậy đó, bệnh già mà. Cụ chỉ đau như vậy thôi là may lắm rồi, còn muốn gì hơn. Bệnh nhân lại hỏi thế tại sao tay phải tôi cũng 80 tuổi lại không nhức? Thực tế ra, đa số người cao tuổi đều có một sức khỏe tốt, đều duy trì tình trạng tự cáng đáng các nhu cầu hàng ngày, duy trì khả năng làm việc. Đối với người cao tuổi, duy trì bình thường các chức năng cũng quan trọng như làm sao để không bị bệnh hoạn. Tám mươi phần trăm các vấn đề sức khỏe của người già có thể tránh hoặc trì hoãn được khi cơ thể được chú ý chăm sóc, đồng thời sự hoá già cũng đến từ từ, nhẹ nhàng hơn. Xin nhớ sự hóa già và bệnh hoạn đôi khi trùng hợp nhưng không có liên hệ nhân, quả. 4 - TRÁNH THÀNH KIẾN HỄ GIÀ THÌ NÓI TRƯỚC QUÊN SAU Có nhiều thành kiến gán cho sự hóa già là nguồn gốc của sự nói trước quên sau, trí tuệ trì trệ. Có thời kỳ, ngay cả các nhà khảo cứu

cũng cho là về già trí tuệ suy yếu. Nhưng mới đây nhiều bằng chứng kết luận là trí tuệ không giảm với tuổi cao, ngoại trừ khi người già đồng thời mắc một số bệnh thần kinh đặc biệt và ngoại trừ ta chẳng may bị chứng bệnh sa sút trí tuệ. Nói chung thì sự sáng suốt của con người còn duy trì được tới tuổi ngoài 70. Bác sĩ Robert Butler, nhà lão khoa có uy tín đã từng xác định: “Cứ tin tưởng rằng khi sống lâu trí tuệ ta trở thành suy thoái là điều không đúng. Hãy thử để con người sống trong cô lập, không giao tiếp với ngoài đời, thụ động, thì chỉ một thời gian ngắn họ sẽ trở thành bất thường không có lý trí, lệ thuộc, buông xuôi. Trái lại, nếu sống năng động với nhiều thử thách thì không những tinh anh hơn mà còn thọ lâu, khoẻ mạnh hơn.” Có thể là cũng như ở lứa tuổi khác, người cao tuổi có giảm đi phần nào trí nhớ ngắn hạn, như đột nhiên quên tên người quen, quên một sự kiện vừa xảy ra hay không nhớ để chiếc chìa khóa xe ở đâu, hoặc không làm hai việc một lúc. Nhưng với sự tập luyện lặp đi lặp lại, sửa soạn và dành thì giờ rộng rãi cho công việc, làm việc theo thứ tự ưu tiên, thì khả năng trí óc của họ sẽ khá hơn. 5 - GIÀ KHÔNG CÓ NGHĨA LÀ CÔ LẬP Xưa kia, có một thời gian ngắn ngủi, người cao tuổi được mời lên chiếu trên của các sinh hoạt cộng đồng xã hội trong vai trò hướng dẫn, cố vấn, nhờ ở những linh nghiệm khôn ngoan

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

193

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

từng trải của họ. Rồi với sự thay đổi quan niệm sống cộng thêm sự lên xuống của cung cầu kinh tế, người già xuống cấp, đôi khi bị coi là gánh nặng. Họ được đẩy vào bóng tối của xã hội. Ngay cả trong giới thần tiên, sự già cũng có số phận hẩm hiu. Câu chuyện nữ thần sắc đẹp Aurora yêu say mê Thimonus, xin Thượng Đế được kết hôn cùng chàng, xin cho chàng được sống mãi mãi. Nhưng quên không xin cho chàng được khỏe mạnh sung sức. Nên khi chàng vừa già vừa yếu đuối, hết hấp dẫn, không thỏa mãn được nhu cầu của nàng thì nàng bèn cô lập, ruồng bỏ người yêu xưa. Nhiều người cứ nghĩ là khi về già, họ sẽ sống thu mình, xa cõi nhộn nhịp, tranh đua, giảm bớt liên lạc với bạn bè. Để có thì giờ vật lộn với lãng tai, mắt kém, với táo bón, kém tiêu hóa, với đau nhức mình mẩy, với huyết áp cao... Thêm vào đó, cố tri lần lượt ra đi, rồi cuối cùng người bạn đường cũng giã từ, vĩnh biệt càng khiến họ có nhiều nguy cơ rơi vào cảnh cô lập, lẻ loi, buồn thảm. Sự thực thì sau những mất mát, chia tay, con người nói chung, người cao tuổi nói riêng, cũng đều rơi vào thời gian tiếc nhớ. Thời gian này dài ngắn tùy hoàn cảnh, tùy khả năng ứng phó của mỗi cá nhân. Nhưng bình thường thì chỉ vài năm là ta đã có thể thích nghi được. Bạn bè không bỗng chốc tan hàng hết. Người muốn an hưởng tuổi vàng không thiếu gì cách để thực hiện ý muốn của mình. Tìm bạn mới ở các nhóm họp

người già. Tham gia những sinh hoạt chung của cộng đồng, lối xóm. Trao đổi thư tín, tin tức về vấn nạn, giải đáp khó khăn của đồng tuế. Thăm nom vui chơi cùng cháu chắt. Tránh những ưu tư không cần thiết. Có rất nhiều cơ hội để người cao tuổi làm cuộc sống cuối đời vui nhẹ nhàng, thoải mái. Chỉ cần một chút tích cực, một vươn tay ra tiếp nhận. Cũng cần cảnh giác với những gán ép lệ thuộc. 6 - NGƯỜI GIÀ KHÔNG PHẢI LÀ VÔ DỤNG Phóng sự của hai ký giả Đức Hà, Lý Hoàng Thu, nói về một người Việt Nam 66 tuổi khai trương một tiệm hớt tóc ở thị trấn San José, khiến độc giả đi từ ngạc nhiên đến cảm phục người phụ nữ đó. Bà ta một tay phụ với chồng mang mười đứa con còn thơ ấu từ miền quê hương nhỏ bé, thiếu thốn mọi thứ, sang miền đất phì nhiêu vật chất, tinh thần. Gây dựng cho các con đầy đủ, dư hoàn cảnh để nghỉ ngơi vui hưởng cảnh

già nhưng bà ta nói: “Tôi sẽ làm việc cho đến khi nào không còn đủ sức nữa mới thôi.” Bà còn nói rằng bà có mấy đứa cháu thanh ra bà muốn làm gương cho các cháu thấy rằng phải luôn luôn cố gắng học hành và làm việc để trở thành những con người tốt cho xã hội cho dù bao nhiêu tuổi đi nữa. Bà là một trong nhiều người già không vô dụng. Cái quan niệm già vô dụng, không sản xuất có lẽ chỉ đúng phần nào vào thuở nhân loại phải lấy sức người kéo cầy thay trâu, khuân mang những tảng đá khổng lồ lên xây Kim Tự Tháp, kéo thuyền rồng cho vua chúa ngự cảnh dọc sông. Có lẽ người già không còn dẻo dai để làm những việc tay chân như vậy nhưng cũng có những người tuổi cao ngồi tham mưu, đóng góp tâm sức, thực hiện kế hoạch chung cho quốc gia. Giảm đi một vài chức năng của cơ thể không đồng nghĩa với mất khả năng lao động. Ngày nay với sự tiến bộ kỹ thuật, khoa học, nhu cầu sức lao động chân

194 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

tay đã bớt và người khiếm khuyết một vài chức năng của cơ thể vẫn còn hữu dụng trong nhiều lãnh vực. Ấy là chưa kể nhiều người già phục vụ những công việc không chính thức, không sổ sách lương bổng như thiện nguyện, giữ trẻ, săn sóc thân nhân, phối ngẫu đau ốm. Đồng thời cũng có nhiều dẫn chứng rằng người cao tuổi làm việc chuyên cần, đáng tin cậy, ít gây ra tai nạn, ít bị ảnh hưởng của những căng thẳng vu vơ. Một vài phản ứng chậm chạp, đắn đo, một số chậm hiểu tính toán đôi khi lại giúp hoàn tất công việc an toàn hơn. Rồi còn những hoang tưởng như già hết duyên, khô cạn tình dục, chấm dứt cuộc đời trong nhà dưỡng lão, cả ngày chỉ ngồi nuối tiếc quá khứ, ám ảnh với kinh kệ, sẽ là nạn nhân của lạm dụng người già, của tội phạm. Ôi sao mà nhiều gán ghép độc địa! BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

GIA CHÁNH

Gà Rang Sả Rắc Muối Nguyên liệu: 1 ký cánh gà 100 gram bột năng 1 bó sả chừng 3 cây 20 gram củ hành tím 1 muỗng cà phê muối 1/2 muỗng cà phê tiêu xay 2 muỗng cà phê bột ngọt 200 ml dầu ăn 50 gram bột nếp 100 gram đậu xanh nguyên hạt 10 gram tiêu hạt (tiêu sọ trắng) 30 gram muối hột

Gà rang muối sả là công thức quá quen thuộc nhưng không phải ai cũng có thể nấu món này một cách trọn vẹn. Thành phẩm sau khi làm phải có lớp da bên ngoài giòn ruộm, thịt bên trong mềm ngọt, thấm gia vị, không bị khô thì mới thành công

Cách làm: 1 - Sả bào sợi nhỏ dài, hành tím cắt lát mỏng. Sả và hành tím áo qua 1 lớp mỏng bột năng. Gà chặt vừa ăn hoặc để nguyên cánh tùy sở thích rồi rửa sạch ướp với gia vị 1 muỗng cà phê muối + 1 muỗng cà phê bột ngọt + 1/2 muỗng cà phê tiêu xay để thấm gà. Để thấm 30 phút. Áo gà qua 1 lớp bột năng mỏng.

2 - Đun chảo cho dầu ăn thật nóng, đổ sả và hành tím vào chiên vàng giòn, vớt để ráo. Cho tiếp gà vào chảo dầu đang sôi chiên gà vàng giòn (chiên gà phải ngập dầu). Vớt gà ra dĩa có lót giấy thấm dầu.

3 - Làm muối rắc lên gà: 50gram nếp vo sạch để ráo, rang vàng, 100 gram đậu xanh nguyên hạt rửa sạch rang vàng thơm, 10 gram tiêu hạt trắng rang thơm, 30 gram muối hôt rang khô, 1 muỗng cà phê bột ngọt. Cho tất cả nguyên liệu vào máy xay tiêu xay thật nhuyễn. Cho vào hộp đậy kín để bảo quản.

4 - Xếp gà lên dĩa, rắc muối lên gà, sả và hành tím đã chiên giòn, ớt cắt sợi nếu thích. Chấm kèm với gà là muối tiêu chanh ớt hoặc tương ớt hoặc tương xí muội...( tuỳ ý thích). 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

195

GIA CHÁNH

Sườn Heo Nướng Kiểu Hawaii Nếu có một lúc nào đó bạn không nghĩ ra làm sao cho món nướng có chút sắc thái khác hơn từ hình thức đến hương vị thì các bạn có thể thử cách làm sườn heo nướng kiểu Hawaii. Thịt heo nướng thơm lừng, hòa cùng một chút thanh ngọt của thơm sẽ là một gợi ý khá hấp dẫn Nguyên liệu: 400 gram sườn heo 1 trái thơm 1/2 muỗng cà phê muối 1/4 muỗng cà phê tiêu sọ 1/2 muỗng cà phê ớt bột paprika vài lá bạc hà (mint) 1 củ hành tây (củ nhỏ)

Cách làm: 1 - Sườn heo mua về rửa sạch để ráo nước.

2 - Gọt bỏ vỏ thơm, bỏ mắt. Cắt lấy một khoanh tròn dầy ở giữa trái thơm, khoét bỏ lõi. Phần còn lại bào nhuyễn hoặc cho vào máy xay nhuyễn. Hành tây cắt hạt lựu nhuyễn

3 - Ướp sườn heo với muối, tiêu, thơm xay hay bằm nhuyễn và hành tây xắt nhỏ, ít nhất 30 phút

4 - Cho chảo chống dính lên bếp, vặn lửa vừa. Phủi bớt phần thơm nghiền trên sườn heo. Cho thịt heo vào áp chảo cho đến khi vàng nâu cả hai mặt. Chiên luôn lát thơm cho đến khi có mùi thơm.

5 - Làm nóng lò nướng đến 180 ° C trước 10 phút. Sau đó cho sườn heo đã chiên vào lò nướng thêm 10 phút.

6 - Trong chảo khác, trút phần nước thơm nghiền (phần nước dứa ướp thịt ở bước 3) vào. Xào đều tay, thêm ớt bột, một ít đường và nấu cho đến khi dứa chín. Tùy khẩu vị mặn ngọt, bạn nếm thử sốt và có thể gia giảm cho phù hợp với khẩu vị 7 - Trải lớp sốt dưới đáy đĩa trước, sau đó đặt sườn heo lên và cuối cùng là lát thơm. Rắc lá bạc hà xắt nhỏ. Chúc bạn thành công. 

196 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHỤ NỮ

Massage Korugi

cho gương mặt trẻ trung P

hương pháp Korugi giúp phục hồi vị trí ban đầu của xương và cải thiện vi tuần hoàn trong các mô mặt, giúp khuôn mặt trẻ ra. Một số lợi ích khác: Giúp giảm bớt mệt mỏi và quầng thâm, làm cho khuôn mặt trông sáng hơn. Giúp xóa nếp nhăn. Giúp làn da mịn màng và sáng hơn. Đường nét khuôn mặt trái xoan trở nên rõ hơn và sắc nét hơn. Lưu thông máu tốt hơn thúc đẩy da căng mịn. Lưu ý quan trọng: Ở tuổi trẻ, chất béo tạo thành một lớp đồng nhất, nhưng ở tuổi già, nó bắt đầu tích tụ ở một số vùng nhất định. Lấy gương và dầu massage trước khi bắt đầu thực hiện sẽ giúp theo dõi xem cách thực hiện các động tác có chính xác hay không, cũng như tránh ma xát thêm. Ngoài ra, lưu ý làm sạch da trước khi thực hiện. Không massage nếu đang bị bệnh ENT, rối loạn hệ bạch huyết, bệnh lý da mãn tính hoặc vết thương trên mặt. Nên chà và ấn vào mặt khá mạnh, phương pháp này có thể gây đau. Korugi Massage giúp giảm mỡ trên khuôn mặt và giúp mặt thon gọn. Massage mỗi ngày để có kết quả tốt nhất.

Nâng má

Đặt khuỷu tay lên mặt bàn, hai bàn tay nắm lại tạo thành nắm đấm và đặt lên xương gò má với các ngón tay áp vào mặt. Các cơ trên khuôn mặt cần được thư giãn. Giữ động tác này trong vòng 5 giây.

Trán

Cúi đầu lại một chút. Nắm hai bàn tay thành nắm đấm, ấn đốt giữa của các ngón tay lên trán ở đường chân tóc. Tiếp tục ấn và miết về phía thái dương và dái tai dọc theo đường chân tóc. Sau đó, từ từ di chuyển ngón tay xuống cổ và cuối cùng là xương đòn.

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

197

PHỤ NỮ

Làm căng mịn má

Đan hai bàn tay với nhau và giữ hai ngón cái vẫn thẳng. Đặt đầu ngón tay cái bên phải dưới mắt trái gần mũi. Ấn và miết ngón tay về phía tai, sau đó, trượt nhẹ ngón tay từ phần dái tai đến xương đòn. Lặp lại 2 lần và thực hiện tương tự với phần khuôn mặt bên phải.

Cằm

Nắm tay lại và giữa cho ngón trỏ và ngón giữa thẳng lên (nhưng vẫn uốn cong ở đốt giữa) Ấn và miết từ cằm (ngay dưới khóe miệng) về phía thái dương. Thực hiện khoảng 7-8 lần.

Làm căng mịn trán

Nắm hai bàn tay thành nắm đấm, ấn đốt giữa của các ngón tay phía trên chân mày và miết về phía chân tóc. Di chuyển tay trở về vị trí ban đầu nhưng hơi chếch sang một bên và lặp lại 1 lần nữa.

Kết thúc massage

Mở lòng bàn tay ra. Đặt ngón tay trên trán và trượt về phía thái dương. Sau đó, từ từ trượt ngón tay từ má đến xương đòn.

Mắt

Nâng chân mày. Nắm bàn tay lại, đặt đốt ngón trỏ phía dưới chân mày và đốt ngón giữa phía trên chân mày, sau đó vuốt nhẹ dọc chân mày từ đầu đến phần đuôi chân mày.

198 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

H.D

(Theo Brightside)

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

199

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì trong tuần ba tháng 5 âm lịch khởi từ 13/05 âm lịch (15/06 dương lịch), các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 13, 16. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 15, 18.

Tuổi Tý: Vận trình của người tuổi Tý trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Tài chính kém hanh thông nhưng sự nghiệp có phần giảm áp lực. Đối với nam giới: Tiền bạc chi thu thiếu cân bằng nên lúng túng, còn sự nghiệp thì có thay đổi hoặc chưa tiến triển như ý. Có tin vui trong gia đình, được thông cảm và chia sẻ ưu tư nhưng coi chừng sức khỏe vì bài tiết có chút rắc rối. Đối với nữ giới: Sự nghiệp nhiều áp lực vì chuyển biến ngoài dự liệu và do cạnh tranh, ít việc dư thời gian. Có tin vui về giấy tờ hay thân thích. Trong tuần có cơ hội gặp gỡ bè bạn và mở rộng giao tế. Tài chính gây chút bất ổn định cho tâm tư nhưng thử thách chỉ là đoản kỳ không nên quá lo nghĩ. Đối với các vị cao niên: Có cơ hội hoạt động cộng đồng hay đi du lịch, du ngoạn. Nhận quà cáp hay thăm viếng thân tình, an ủi hoàn cảnh vật chất chưa như ý.

Tuổi Dần: Vận trình của người tuổi Dần trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: xáo trộn về việc làm nhưng tài chính giảm khó khăn. Sớm theo dõi những chứng trạng bất thường trên cơ thể nếu có để điều trị. Đối với nam giới: Di chuyển nhiều, sinh hoạt năng động khiến bận rộn nhưng nên thận trọng bảo vệ an khang. Chưa nên mua sắm quá mức hay đầu tư khoản lớn. Cần có kế hoạch tiết kiệm phòng lúc thiếu hụt. Việc làm có áp lực nên gây lo ngại nhưng “mối bận tâm” hy vọng không kéo dài. Đối với nữ giới: Phòng đau nhức. Sự nghiệp không phát triển như ý và có thử thách gây lao tâm, lao lực. Chưa có quý nhân giúp đỡ nên cần kiên nhẫn chờ đợi. Tài chính tạm bình ổn, vẫn lấy tiết kiệm làm đầu. Tình cảm vui tươi, gặp bạn cũ hay nhận được tin mừng từ thân thích hay bè bạn ở xa. Đối với các vị cao niên: Cần điều độ trong ẩm thực để duy trì sinh hoạt thoải mái. Cẩn thận khi di chuyển và phòng té ngã.

Tuổi Sửu: Vận trình của người tuổi Sửu trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp bình thường dần, còn tài chính chưa ổn định, gia đình có tin vui và thăm viếng bận rộn. Đối với nam giới: Việc làm có thử thách và có thể đổi sang một việc mới hay ít việc, hoặc cần thêm thời gian để chu toàn. Tiền bạc bình thường nhưng nguồn phụ chưa có nên đừng đỏ đen hay đầu tư nhiều may rủi. Một thương lượng tài chính chưa có kết quả như mong đợi. Đối với nữ giới: Có thay đổi trong công việc và gặp nhiều thử thách. Tài chính chỉ tạm ổn định nên cần tiết kiệm vì áp lực còn kéo dài. Tình cảm hài hòa trong gia đình và giao tế bên ngoài nhưng vẫn cần thận trọng ngôn ngữ để đừng gây hiểu lầm, di chuyển nên thận trọng. Đối với các vị cao niên: Phòng đau nhức. Dự tính muốn thực hiện chưa thành. Có dịp du ngoạn, du lịch hay thăm viếng hoặc tiệc tùng.

Tuổi Mão: Vận trình của người tuổi Mão trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp ổn định, tài chính bình thường. Tình cảm có xáo trộn do giao tế gặp rắc rối. Đối với nam giới: Việc làm tuy diễn tiến bình thường, có thành quả và tăng nguồn tự tin nhưng có thử thách thay đổi trong tương lai. Có nhiều sáng kiến nhưng chưa thi hành được, nên kiên nhẫn chờ cơ hội. Tiền bạc tạm ổn định. Sinh hoạt nên thận trọng và gắng duy trì quan hệ tốt đẹp với thân thích hay đồng nghiệp. Đối với nữ giới: Giao tế bên ngoài chưa được cải thiện, gia đình có mâu thuẫn cần hóa giải. Việc làm có biến chuyển tuy vẫn lạc quan nhưng dự liệu sẽ có khó khăn. Phòng hỏa hoạn hay rủi ro khi làm việc. Đối với các vị cao niên: Thân tâm thư giãn và lạc quan, có dịp chung vui và tiệc tùng. Giải quyết được một vướng mắc cho một kế hoạch chung.

200| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

201

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thìn: Vận trình của người tuổi Thìn trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Tài chính kém khả quan và sự nghiệp còn có áp lực khiến thân

Tuổi Ngọ: Vận trình của người tuổi người tuổi Ngọ trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp có biến chuyển tích cực. Tài chính có dấu hiệu ổn định hơn. Đối với nam giới: Di chuyển nên thận trọng và đừng làm việc quá sức hay việc nguy hiểm. Óc sáng tạo được tán thưởng và giúp việc làm dễ dàng. Tài chính bớt hao thoát dần nhờ chi tiêu có kế hoạch. Đề phòng rắc rối về tình cảm nhất là gây ngộ nhận cho người quan tâm tới mình. Phòng ho suyễn. Đối với nữ giới: Phòng rủi ro khi làm việc hay khi di chuyển nhất là lúc ra ngoài, khi giải trí, lúc bơi lội hay leo trèo. Một tuần nhiều nguồn vui với đối tượng, gia đình hay bè bạn. Di chuyển nhiều. Tài chính tuy ổn định nhưng có hao thoát bất ngờ vì chi tiêu ngoài dự liệu và mua sắm quá mức. Giảm đau nhức. Đối với các vị cao niên: Đừng quên: Sức khỏe là vàng. Giao tế bên ngoài được cải thiện, liên hệ với người thân êm ấm.

Tuổi Tỵ: Vận trình của người tuổi Tỵ trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp và tiền bạc giảm nhiều áp lực nhưng coi chừng an khang cần duy trì thận trọng. Đối với nam giới: Sự nghiệp dao động, ít việc, thu nhập giảm, cần kiên nhẫn ứng phó. Không có nguồn phụ thu và tài chính có dấu hiệu hao thoát nhưng không gây khó khăn, chỉ cần chừng mực tiêu xài. Coi chừng dây dưa tranh chấp hay cãi cọ. Nên tìm cách hòa giải hơn là tranh thắng. Đối với nữ giới: Phải chi nhiều cho bảo trì máy móc hay sửa sang nhà cửa. Đề phòng chuyện rắc rối do ngôn ngữ hay xúc động quá mức gây ra. Di chuyển nhiều nhưng phải thận trọng tránh rủi ro. Cũng cần phòng cảm cúm hay ho suyễn. Đối với các vị cao niên: Giao tế có vấn đề, cần mềm mỏng và rộng lượng. Điều độ ẩm thực, chừng mực sinh hoạt và phòng đau nhức.

Tuổi Mùi: Vận trình của người tuổi Mùi trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Tài chính và sự nghiệp thăng tiến tạo sinh hoạt thảnh thơi. Đối với nam giới: Giảm áp lực về sự nghiệp, có cơ hội sáng kiến hay kế hoạch phát huy giúp thành quả tăng. Tài chính vì thế cũng ổn định dần. Vẫn cần có kế hoạch tiết kiệm từ giờ để chờ cơ hội tốt hơn khuếch trương sự nghiệp và đầu tư sinh lời. Được người quan tâm nhưng khó tránh rắc rối về tình cảm như gây mâu thuẫn và tranh cãi. Đối với nữ giới: Có thử thách về công việc nhưng có cơ may hay quý nhân giúp đỡ. Tài chính giảm hao thoát, nguồn chính vẫn vững vàng. Có tin vui trong gia đình nhưng chưa hòa giải được với bạn bè, đồng nghiệp hiểu lầm bạn. Cần quyết định cải thiện giao tế vì có cơ hội hội họp, chung vui. Đối với các vị cao niên: Được tài trợ nhận quà cáp hay giúp đỡ trong sinh hoạt. Gia đình có thể thêm người hay có tin vui từ thân thích, bạn bè ở xa.

tâm khó an vui. Đối với nam giới: Chưa có tin phấn khởi về tài chính, như được tăng lương hay nhận phần thưởng hoặc đầu tư có lời hay được trả nợ. Có mâu thuẫn với người xung quanh kể cả với đối tượng nhưng có cơ hội hòa giải. Việc làm có thử thách vì thay đổi hay có thể thay đổi tạo nguy cơ thêm lao tâm, lao lực. Đối với nữ giới: Tránh khẩu thiệt thị phi và nên nhường nhịn vì việc chung, đừng nên quên “hòa khí sinh tài.” Được người quan tâm và khuyến khích. Tuy có nguồn an ủi bổ ích nhưng cần thận trọng trong vấn đề tình cảm vì dễ thêm rắc rối trong môt một tuần bận rộn. Đối với các vị cao niên: Một câu nhịn là chín câu lành. Bận rộn thăm viếng hoặc giao tế xã hội như tiệc tùng, hội họp.

202 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

203

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân: Vận trình của người tuổi Thân trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Hao thoát tài chính, sự nghiệp có chuyển biến gây mối lo âu và mệt

Tuổi Tuất: Vận trình của người tuổi Tuất trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Tài chính suy thoái và việc làm khó phát triển như dự tính. Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đối với nam giới: Tài chính có dấu hiệu hao thoát vì chi nhiều, thu giảm hẳn, nợ khó đòi, mức cạnh tranh căng thêm. Công việc tuy tiến triển nhưng chậm và dự án lớn không thực hiện được như ý một phần vì nhân sự, một phần vì hoàn cảnh bên ngoài. Chưa có tin vui mong đợi về một thương lượng tài chính hay về người thân hoặc bạn bè. Đối với nữ giới: Có khoản chi tiêu ngoài kế hoạch như sửa chữa máy móc hay tân trang nhà cửa trong khi người nợ khó đòi, mình nợ đáo hạn. Đau nhức xương khớp hay nhức răng. Cần thư giãn thân tâm và khống chế cảm xúc như buồn, giận để sống lạc quan trong mùa nắng ấm và nhiều cuộc vui chờ đón. Đối với các vị cao niên: Bận rộn giao tế, tiệc tùng và hội họp nhưng khó tránh tài chính gây áp lực. Phòng ho suyễn.

Tuổi Dậu: Vận trình của người tuổi Dậu trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp bình thường và tài chính tiến dần tới cân bằng chi thu. Đối với nam giới: Bài tiết hay tiêu hóa có vấn đề cần sớm theo dõi. Tránh tranh cãi và tranh tụng. Các dự án và công việc đều có chiều hướng tiến triển nhưng cuối tuần chậm hơn đầu tuần. Tiền bạc bình thường tuy hao thoát nhiều hơn thu vào nhưng nguồn chính vẫn vững. Tình cảm tuy màu hồng nhưng lại lắm rắc rối gây phiền lụy. Đối với nữ giới: Áp lực công việc gia tăng vì khó khăn nơi công ty hay từ bên ngoài ảnh hưởng tới mình nhưng thành quả vững, thu nhập vững. Được người quan tâm nhưng cũng gây lắm hiểu lầm và ngộ nhận, khiến tình cảm nhiều sóng gió. Tài chính chưa vượng như ý vì chi nhiều hơn thu nên sớm tiết kiệm để dành tài lực cho đầu tư. Phòng đau nhức kể cả nhức răng lợi hay nhức đầu. Đối với các vị cao niên: Hoạt động cộng đồng được nhiều người tán trợ và tạo nguồn vui tinh thần. Phòng mệt mỏi và kém ăn.

Tuổi Hợi: Vận trình của người tuổi Hợi trong tuần thứ ba tháng 5 năm Kỷ Hợi diễn ra như sau: Sự nghiệp kém thuận lợi nhưng tài chính không gây áp lực. Đối với nam giới: Tài chính giảm áp lực, có món tiền bất ngờ hay có cơ may kiếm tiền ở mức độ vừa phải. Có người khác phái ái mộ và giúp đỡ trước khó khăn về việc làm. Tình cảm nhiều mâu thuẫn và phải quyết định một việc hệ trọng. Đừng ân hận về một việc đã làm vì hoàn cảnh gây ra. Đừng quên cải thiện là được. Đối với nữ giới: Sự nghiệp có hướng mới nhưng có áp lực và thêm lao tâm, lao lực. Tài chính chỉ tạm ổn, cần có kế hoạch tiết kiệm hơn nữa để chờ cơ hội đầu tư. Hưởng nguồn vui trong gia đình và trong giao tế. Chưa có quý nhân phù trợ và điều kiện chín muồi nên chưa thể thực hiện dự án tâm đắc. Đối với các vị cao niên: Nên tránh lo nghĩ về những việc ngoài tầm tay mà nên “quẳng gánh lo đi mà vui sống.”

mỏi. Đối với nam giới: Phòng rắc rối với pháp luật và tranh cãi với bạn bè. Tài chính hao thoát ngoài dự liệu nên khoan đầu tư khoản lớn. Di chuyển nhiều như du lịch hay vì tiếp thị, tiêu pha tốn kém. Sự nghiệp có chuyển biến nhưng chậm, phải cố gắng thích nghi nhưng chớ nản lòng. Đối với nữ giới: Tài chính hao thoát do việc mua sắm hay sửa chữa hay cho sức khỏe bản thân và thân thích. Có tin buồn từ bè bạn hay thân thích. Việc làm chưa ổn định vì ít việc hay tăng gia bận rộn mà thu hoạch giảm. Có cơ hội đi xa như du lịch hay thăm viếng và nên tận dụng việc nghỉ ngơi và thư giãn. Đối với các vị cao niên: Có dịp chơi xa hay thăm viếng và cơ hội hòa hợp với sinh hoạt cộng đồng. Nên điều hòa ăn uống và chú ý bảo trì sức khỏe.

204 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

205

THẾ GIỚI ĐÀN ÔNG

Siêu thực phẩm dành cho nam giới

am giới và phụ nữ không phải lúc nào cũng có nhu cầu dinh dưỡng giống nhau. Nam giới có nhiều bắp thịt hơn phụ nữ, cấu tạo cơ thể và chức năng sinh sản cũng khác phụ nữ. Vì vậy ngoài calo và protein, giới mày râu cũng cần một lượng lớn các chất dinh dưỡng khác như magiê, kẽm, vitamin C, vitamin K… Nhưng bạn đừng lo! Có rất nhiều thực phẩm cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho nam giới. Sau đây là những “siêu thực phẩm” do chuyên gia chọn, đặc biệt dành cho nam giới.

Nước ép quả lựu

Bên cạnh ung thư da, ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư được chẩn đoán phổ biến nhất ở nam giới, theo Hiệp hội Ung thư Mỹ. Thường xuyên uống nước ép lựu nguyên chất giúp giảm đáng kể sự tiến triển của ung thư tuyến tiền liệt, Kellie Blake, chuyên gia dinh dưỡng ở bệnh viện Scott Depot, Virginia (Mỹ), cho biết.

Cà chua

Cà chua nấu chín có chứa hàm lượng carotene lycopene rất cao, đặc biệt quan trọng trong việc giúp giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.

Cà chua khi được xào với dầu ăn, sẽ giúp cho lycopene dễ dàng hấp thu vào cơ thể hơn, Kleiner tiết lộ. Cà chua tươi cũng cung cấp lycopene, vì vậy ăn cà chua tươi hoặc nấu chín đều tốt, theo Reader’s Digest.

Dâu tây

Những loại quả mọng này là trợ thủ đắc lực cho sức mạnh đàn ông. Ăn nhiều dâu tây giúp lưu thông máu tốt hơn, đặc biệt đưa máu đến “mục tiêu” của chuyện phong the. Dâu tây còn hỗ trợ sản xuất testosterone, thúc đẩy quá trình tái tạo và sản sinh ra tinh binh. Đồng thời, một nghiên cứu về sinh sản ở người thấy dâu giúp tăng khả năng di chuyển của tinh binh. Đặc biệt dâu tây còn là thực phẩm kích thích ham muốn, dâu tây ăn cùng với sô cô la đen có hiệu quả như một liều thuốc kích thích ham muốn. Dâu tây còn chứa vitamin C và các dưỡng chất thực vật khác. Ngoài ra, nó còn cung cấp chất chống ô xy hóa có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Dưa hấu

Dưa hấu chứa chất lycopene chống ô xy hóa mạnh mẽ, có thể giúp nam giới giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.

Nó cũng là một kho chứa kali, một khoáng chất quan trọng có thể giúp giảm huyết áp cao. Nhiều nam giới bị thiếu kali, trong khi huyết áp cao làm tăng nguy cơ đột quỵ, nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở nam giới.

Trái bơ

Kelli Shallal, một chuyên gia dinh dưỡng ở Phoenix (Mỹ), cho biết nam giới có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn phụ nữ. Bơ cung cấp lượng lớn chất xơ, có khả năng làm giảm nguy cơ béo phì và ung thư đại trực tràng. Bơ còn có thể giúp tăng cường tâm trạng và giảm các triệu chứng trầm cảm.

Nho

Nghiên cứu cho thấy rằng các polyphenol tự nhiên trong nho, có thể đóng góp cho sức khỏe của tim, Toby Amidor, một chuyên viên dinh dưỡng ở

206 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

New York cho biết. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ, bệnh tim là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho nam giới ở Mỹ, chiếm 1/4 ca tử vong ở nam giới. Chế độ ăn giàu nho giúp thúc đẩy thư giãn các mạch máu để giúp duy trì lưu lượng máu khỏe mạnh. Ngoài ra, nho cung cấp vitamin K và các hợp chất thực vật có lợi, bao gồm các chất chống ô xy hóa và các polyphenol khác, theo Reader’s Digest.

Xoài

Chuyên viên dinh dưỡng Dana Angelo White cho biết có vô số lý do để nam giới nên ăn xoài nhiều hơn. Xoài chứa đầy chất dinh dưỡng, mỗi ly xoài chứa 100% vitamin C cơ thể cần. Nó cũng là một nguồn chất xơ, giúp tăng cường sức khỏe đường ruột mà hầu hết đàn ông cần. 

Những thứ làm giảm mức

testosterone

estosterone là hormone sinh dục nam. Có nhiều yếu tố liên quan đến việc điều chỉnh testosterone như chế độ ăn uống hợp lý. Một chế độ ăn uống lành mạnh là rất quan trọng để duy trì mức testosterone bình thường vì hormone này cần thiết để tăng khối lượng bắp thịt, cải thiện khả năng “yêu”, tăng cường sức khỏe của xương và tăng cường sức mạnh. Theo Boldsky, mức testosterone cực thấp sẽ dẫn đến một số chứng bệnh như bệnh tiểu đường loại 2, các vấn đề về tim, béo phì và hội chứng chuyển hóa. Vì vậy, nên lưu ý những thực phẩm làm giảm mức testosterone sau: Rượu Một nghiên cứu cho thấy uống quá nhiều rượu có thể gây ra mức testosterone thấp, đặc biệt là ở nam

giới. Vì vậy, hãy hạn chế uống rượu để duy trì mức testosterone bình thường. Bạc hà Bạc hà đã được chứng minh là có tác động trực tiếp đến testosterone. Nhiều nghiên cứu cho thấy uống trà bạc hà hằng ngày có sự sụt giảm đáng kể nồng độ testosterone.

Thực phẩm chế biến Thực phẩm chế biến có đầy chất béo chuyển hóa dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2, viêm và bệnh tim. Một nghiên cứu nhận ra rằng một lượng lớn chất béo chuyển hóa có thể làm giảm mức testosterone và làm gián đoạn hiệu suất sinh sản. Các loại hạt Một nghiên cứu cho thấy quả walnut và hạnh nhân làm tăng nồng độ globulin liên kết với hormone giới tính từ 12,5 - 16%. Globulin liên kết với hormone giới tính là một loại protein liên kết với hoóc môn testosterone, làm giảm mức độ testosterone trong cơ thể.

Rễ cam thảo Rễ cây cam thảo được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị một số bệnh. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng 3,5 gram cam thảo hằng ngày làm giảm nồng độ testosterone ở phụ nữ xuống 32%.

Flax seed Mặc dù rất giàu vitamin và khoáng chất, nhưng nó lại chứa nhiều lignan, là những hợp chất thực vật liên kết với testosterone và bài tiết chúng ra khỏi cơ thể. 

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

207

208 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

209

210 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

211

212

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

213

214 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

215

216 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

217

218 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

219

220 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

221

222 | No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 702 - Jun 14 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

223