KAWIARNIA KULTURALNA//FILM
Wielopokoleniowa wielojęzyczność 8. Festiwal EMiGRA w Berlinie W 2020 roku po raz ósmy Festiwal Filmowy EMiGRA połączył prawie 20 milionów Polaków w całym świecie. 8. EMiGRA była wyjątkową, ponieważ ze względu na pandemię większość z ponad 80 pokazów filmowych była światowymi premierami online.
której tak nam teraz brakuje. I właśnie po to, żeby poczuć się bliżej, spotkaliśmy się podczas 8. EMiGRY z ponad 50 polskimi filmowcami w naszych studiach festiwalowych w Wilnie, Lwowie, Londynie, Berlinie, Chicago i Warszawie.
Polsko-niemiecka 8. EMiGRA w Berlinie
Fot. Mariola Koston
Z
e względu na ograniczenia pandemiczne nie mogliśmy spotkać się bezpośrednio z publicznością, bohaterami i realizatorami filmów, czego bardzo żałujemy, ponieważ EMiGRA w swoich podstawowych założeniach ma kontynuować tradycje starych dobrych DKF – Dyskusyjnych Klubów Filmowych. Brakuje nam wszystkim magicznej atmosfery, kiedy zaczynają gasnąć świtała przed projekcją, powoli zapada dookoła nas całkowita ciemność, a my zostajemy wciągnięci w strumień jaskrawego światła wielkiego kinowego ekranu właśnie rozpoczynającego filmu. Oglądanie filmów na ekranach telewizorów czy komputerów to tylko namiastka tego klimatu, ale w trakcie od roku panującego lockdownu, jest to najprostszy sposób kontaktu z kulturą i często drugim człowiekiem, chociażby za szklaną szybą monitora. Kiedy z Beatą Walczak latem 2020 wybierałyśmy kolejne zdjęcie na plakat spośród prac Mietka Adamka zrobionych w trakcie studiów w latach 60. w łódzkiej szkole filmowej, chciałyśmy tym zdjęciem dać widzom to, czego najbardziej potrzebują. I tak motywem przewodnim 8. EMiGRY stała się bliskość, bliskość w tańcu i w życiu,
Polska Kafejka Językowa w dzielnicy Pankow jest wyjątkowym miejscem na mapie EMiGRAcyjnego Berlina (www.sprachcafe-polnisch.org), w którym mile widziani są wszyscy, którzy lubią i wspierają wielojęzyczność i wielopokoleniowość. Współpracę ze SprachCafé Polnisch rozpoczęliśmy już w 2019 roku podczas 7. festiwalu EMiGRA, który był przedsięwzięciem interdyscyplinarnym łączącym film, muzykę i literaturę. W Polskiej Kafejce Językowej odbyła się wtedy seria spotkań literackich łączących twórczość pisarzy ze Wschodu i Zachodu Europy. Na berlińskie studio festiwalowe 8. festiwalu EMiGRA wybraliśmy właśnie SprachCafé. Jej charakter jako symbolicznego lodołamacza stereotypów podkreśla fakt, że znajduje się dokładnie przy Schulzestrasse, na której przebiegała granica pomiędzy Berlinem Wschodnim i Zachodnim. Do współpracy przy moderacji programu 8. EMiGRY berlińskiej zaprosiłam Agatę Koch – inicjatorkę SprachCafé, a prywatnie – poetkę i fotografkę, która niedawno wydała swój zbiór wierszy i zdjęć – Pachniesz słońcem. Każda z 5 zagranicznych edycji EMiGRY 2020 miała swój oryginalny charakter. Dzięki empatycznym zdolnościom tłumaczenia Agaty Koch berlińska edycja EMiGRY była w większej części dwujęzyczna. Do współpracy przy realizacji materiału filmowego z berlińskiego studia zaprosiliśmy Andrzeja Kostonia, który urodził się w Polsce, studia operatorskie skończył w Dortmundzie i często pracuje przy projektach polsko-niemieckich, podobnych do naszego festiwalu. Przez ostatnie 8. edycji Festiwalu EMiGRA pojawiały się w programie filmy o tematyce niemieckiej, ale w tym roku międzynarodowe jury festiwalu EMiGRA postanowiło przyznać nagrodę miedzianej EMiGRY dla Agnieszki Karaś i Kaia von Westermana – pary polsko-niemieckich filmowców za cykl filmów dokumentalnych, łamiący polsko-niemieckie stereotypy – Zaduszki, Der Pole, der auch
151 MAGAZYN POLONIA 2020 17/18
