46 minute read
am 13. September 2020 „Baum der Polonia“ in Berlin
from Magazyn 17
by dariusz22
„Baum der Polonia“ in Berlin
Zur Feier des 100. Unabhängigkeitstags pflanzten Polen in Deutschland am hundertsten Jahrestag der Schlacht bei Warschau den „Baum der Polonia“.
Advertisement
v.l. Alexander Zając, Burkard Dregger, Marian & Beata Banachowicz, Ferdynynd Domaradzki, Tomasz Klon
Die Schlacht vom 15. August 1920 ging als „Wunder an der Weichsel“ in die Geschichte ein, da die polnische Armee eine Schar von Soldaten der Roten Armee festnahm, die europäische Staaten erobern und in Sowjetrepubliken verwandeln wollten. Diese Schlacht, die als eine der achtzehn Durchbruchschlachten in der Geschichte der Menschheit anerkannt wurde, ermöglichte es Polen, seine Unabhängigkeit zu bewahren, und hob die Pläne der Sowjets einer kommunistischen Vorherrschaft auf.
Wir erinnern daran, dass polnische Organisationen im Rahmen der Wiedererlangung der Unabhängigkeit Polens eine Reihe an Kulturveranstaltungen von München, Schwäbisch Gmünd, Aachen, Köln, Hannover, Hamburg bis Berlin durchgeführt haben, wo die Feierlichkeiten mit einem Konzert der polnischen Musik in der französischen Kathedrale am Gendarmenmarkt eröffnet wurden. Dem Jubiläum war auch eine Sonderausgabe des deutsch-polnischen Polonia Magazins gewidmet. Zum Abschluss der dreijährigen Feier pflanzte die Polonia in Berlin, die dem
Drzewo Polonii w Berlinie
ath – trains to life 1938–1939), das an die Kindertransporthistorie 1938-1939 erinnern soll, wurde der Baum der Polonia gepflanzt. Der Baum steht an einem symbolischen Ort. Hier verlief die Berliner Mauer und die Grenze zwischen Ost- und Westberlin, zwischen dem Ostblock und der freien Welt. Hier, am Bahnhof Friedrichstraße, gab es einen Grenzübergang namens „Tränenpalast“, an den vertriebene Bewohner der DDR, einige Rentner und Ausländer nach der Schikane kommunistischer Grenzschutzbeamten die Grenze auf die Westseite überqueren durften.
Die Initiative zum Pflanzen eines Baums zum 100. Jahrestag der Schlacht von Warschau 1920 auf Antrag des Konvents der Polnischen Organisationen in Deutschland
Polnischen Rat – Landesverband Berlin angeschlossen war, einen Jubiläumsbaum. Es wurden Feste, Läufe für das unabhängige Polen, Konzerte, Ausstellungen und Wissenswettbewerbe über die Geschichte Polens dieser Zeit organisiert. Unter anderem wurde eine Reise in die Ukraine auf den Spuren der Legionen von Marschall Piłsudski unternommen. Dort wurden an den Gräbern der Legionäre in Kostjuchniwka und auf dem vierten Katyn-Friedhof in der Nähe von Kiew Blumen gelegt. In Luzk, Olyka, Riwne, Kiew und Schytomyr wurden Kerzen für diejenigen angezündet, die aufgrund ihrer polnischen Herkunft ums Leben gebracht worden sind.
Ab August dieses Jahres wurde gemeinsam mit dem Berliner Stadtbüro ein Platz für den Baum der Polonia gesucht. Am 11. Dezember 2020 am Dorothea-SchlegelPlatz 18 am Bahnhof Friedrichstraße gleich neben dem Denkmal Züge ins Leben – Züge in den Tod (trains to dee. V. wurde von der Geschäftsstelle der Polonia in Berlin organisiert sowie durchgeführt, und die Leitung des Projekts übernahmen Ewa Maria Slaska und Krystyna Koziewicz. Das gesamte Projekt wurde vom Bundesverband Polnischer Rat in Deutschland und vom Polnischen Rat Landesverband Berlin finanziert.
An den Feierlichkeiten zur Pflanzung des „Baums der Polonia“ nahmen Vertreter des Vorstandes des Polnischen Rates des Landesverbands Berlin mit seinem Vorsitzenden Ferdynand Domaradzki, Vorsitzender der CDU-Fraktion in der Berliner Abgeordnetenkammer – Burkhard Dregger sowie Alexander Zając, Direktor der Geschäftsstelle der Polonia in Berlin und Vorsitzender des Konvents der Polnischen Organisationen in Deutschland e. V. teil.
Die Polonia in Berlin erhielt final einen weiteren Punkt auf der Karte Berlins.
Wramach obchodów 100-lecia odzyskania Niepodległości, Polacy w Niemczech zasadzili „Drzewo Polonii” w setną rocznicę Bitwy Warszawskiej. Bitwa datowana 15-go sierpnia 1920 r. przeszła do historii jako „Cud nad Wisłą”, z powodu zatrzymania przez armię polską hordy czerwonoarmistów dążących do podboju europejskich państw i przekształcenia ich w republiki radzieckie. Ta bitwa, uznana za jedną z osiemnastu przełomowych bitew w dziejach ludzkości, pozwoliła zachować Polsce dopiero odzyskaną niepodległość oraz przekreśliła plany Sowietów na komunistyczną hegemonię.
Przypomnijmy, że w ramach obchodów odzyskania przez Polskę Niepodległości organizacje polonijne przeprowadziły szereg imprez kulturalnych od Monachium, Schwäbisch Gmünd, Akwizgranu, Kolonii, Hanoweru, Hamburga po Berlin, gdzie zainaugurowano obchody Koncertem Muzyki Polskiej w katedrze francuskiej przy Gendarmenmarkt. Jubileuszowi poświęcone było również specjalne wydanie polsko-niemieckiego Magazynu Polonia. Natomiast berlińska Polonia zrzeszona w Polskiej Radzie – Związku Krajowym w Berlinie, aktem zasadzenia jubileuszowego drzewa zakończyła trzyletni okres tych obchodów. Zorganizowano festyny, biegi dla Niepodległej, koncerty, wystawy i konkursy wiedzy o historii Polski tego okresu. Podjęto wyprawę na Ukrainę szlakiem Legionów Marszałka Piłsudskiego, złożono kwiaty na grobach Legionistów w Kostiuchnówce i na Czwartym Cmentarzu Katyńskim pod Kijowem, zapalono świece w Łucku, Ołyce, Równem, Kijowie i Żytomierzu dla tych, których zgładzono tylko dlatego, że byli Polakami.
Miejsca na drzewo Polonii szukano razem z berlińskim urzędem miejskim już od sierpnia br., ostatecznie posadzono je 11-go grudnia 2020 r. na Dorothea Schlegel Platz 18, przy dworcu kolei Fridrichstrasse, w sąsiedztwie pomnika upamiętniającego akcję ratowania dzieci żydowskich przed zagładą (Züge in das Leben – Züge in den Tod; trains to death – trains to life 1938-1939). Drzewo stoi w miejscu symbolicznym, tu przebiegał mur berliński i granica między Berlinem Wschodnim a Zachodnim, między Blokiem Wschodnim a Wolnym Światem. To tutaj, na dworcu Friedrichstrasse, usytuowane było przejście graniczne zwane „Tränenpalast“ – „Pałacem Łez” – gdzie wydalani mieszkańcy NRD, niektórzy renciści i inni obcokrajowcy, po szykanach komunistycznej straży granicznej mogli przejść na stronę zachodnią.
Akcję zasadzenia drzewa upamiętniającego 100-lecie Bitwy warszawskiej 1920 na wniosek Konwentu Organizacji Polskich w Niemczech zorganizowało i przeprowadziło Biuro Polonii w Berlinie, a pracami kierowały Ewa Maria Slaska i Krystyna Koziewicz. Całe przedsięwzięcie sfinansowało Zrzeszenie Federalne – Polska Rada w Niemczech oraz Polska Rada – Związek Krajowy w Berlinie.
W uroczystości posadzenia „Drzewa Polonii” wzięli udział przedstawiciele zarządu Polskiej Rady – Związku Krajowego w Berlinie – z jej przewodniczącym Ferdynandem Domaradzkim, przewodniczący Frakcji CDU w berlińskiej Izbie Deputowanych – Burkhard Dregger oraz Alexander Zając, dyrektor Biura Polonii w Berlinie i prezes Konwentu Organizacji Polskich w Niemczech.
Polonia berlińska uzyskała jeszcze jeden punkt polski na mapie Berlina.
Alexander Zając
Vereinigung der Polen gestern und heute – 65. Jahrestag der Tätigkeit in Berlin
Eine von der ältesten Polonia-Organisation in Berlin feierte in diesem Jahr ihren 65. Jahrestag.
Die Vorbereitungen des Jubiläums begannen vor über einem Jahr. Mit großem Elan wurde ein reichhaltiges Programm der Festveranstaltungen eingeplant. Leider vereitelte die Pandemie diese Pläne und fast bis zuletzt war nicht sicher, ob die Feierlichkeiten überhaupt stattfinden werden. Die Hygienevorschriften verursachten eine Aufteilung der Jubiläumsveranstaltung in drei Teile (mit einer kleineren Teilnehmerzahl und der Einhaltung der Abstandsregeln), zwei Teile waren der feierlichen Preisverleihung für Mitglieder der Vereinigung gewidmet und am dritten Tag fand das Jubiläumskonzert statt, an dem Mitglieder der Vereinigung und geladene Gäste teilnahmen.
Die Vorsitzende der Vereinigung Frau Elżbieta Michalak begrüßte die geladenen Gäste und dankte der Geschäftsstelle der Polonia in Berlin sowie dem Polnischen Rat Landesverband Berlin für die Unterstützung bei der Durchführung der Jubiläumsfeierlichkeiten. Der Geschäftsführer des Polonia-Büros Herr Alexander Zając und der Vorsitzende des Polnischen Rates in Berlin Herr Ferdynand Domaradzki wurden mit Diplomen der Vereinigung ausgezeichnet. Weitere Danksagung und Worte voller Herzlichkeit wurden an die ständigen Mitglieder
Julian Wojtowicz mit Elżbieta Michalak
Foto: Alexander Zając
Zjednoczenie Polaków wczoraj i dziś – Jubileusz 65-lecia działalności w Berlinie
Jedna z najstarszych berlińskich organizacji polonijnych obchodziła w tym roku jubileusz 65-lecia swojego powstania.
Spotkanie 20.10.2020 w Centrum przy Büllowstr. 94
Foto: Krystyna Koziewicz Przygotowania do jubileuszowych uroczystości trwały od ponad roku. Z wielkim rozmachem zaplanowano bogaty program obchodów. Niestety pandemia pokrzyżowała te plany i niemal do ostatnich chwil nie było pewności, czy uroczystości będą mogły się odbyć. Rygor sanitarny spowodował podział uroczystości na trzy części (z mniejszą liczbą uczestników i zachowaniem dystansu), dwie z nich poświęcone zostały uroczystemu wręczeniu wyróżnień członkom Zjednoczenia, a trzeciego dnia odbył się koncert jubileuszowy z udziałem członków Zjednoczenia i zaproszonych gości.
Przezes Zjednoczenia Elżbieta Michalak, witając zaproszonych gości, podziękowała Biuru Polonii w Berlinie i Polskiej Radzie – Związkowi Krajowemu w Berlinie za pomoc przy realizacji jubileuszu. Dyrektor Biura Polonii – Alexander Zając oraz Prezes Polskiej Rady w Berlinie – Ferdynand Domaradzki otrzymali dyplomy Zjednoczenia. Kolejne podziękowania oraz słowa pełne serdeczności skierowane zostały pod adresem stałych członków Zjednoczenia, którzy swoją postawą motywują wszystkich do aktywnego działania. Szczególne podziękowania zostały skierowane do członków zarządu: Małgorzaty Śniadeckiej, Danieli Brede, Aleksandra Irmischer oraz Teresy Weber, a także do pozostałych członków za pomoc i zaangażowanie w uatrakcyjnieniu cotygodniowych spotkań, które zawsze mają odświętny charakter. Wspominano również najstarszych członków Zjednoczenia. Byłym prezesom Janowi Wache, Henrykowi Olkiewiczowi, Janowi Mieszkalskiemu, Bolko Kliemkowi, Bogdanowi Stróżyńskiemu i Józefowi Dunstowi przyznano honorowe członkostwo Zjednoczenia. Za długoletnią pracę w Zjednoczeniu wyróżniono:
Małgorzata Sniadecka Daniela Brede Aleksander Irmischer Teresa Webber
der Vereinigung gerichtet, deren Haltung alle zum aktiven Handeln motiviert. Besonderer Dank wurde den Vorstandsmitgliedern ausgesprochen: Małgorzata Śniadecka, Daniela Brede, Aleksander Irmischer und Teresa Weber, als auch den anderen Vereinsmitgliedern für ihren Einsatz und ihr Engagement, die wöchentlichen Treffen, die immer einen festlichen Charakter haben, abwechslungsreich zu gestalten. Auch die ältesten Mitglieder der Vereinigung wurden erwähnt. Den ehemaligen Vorsitzenden Jan Wache, Henryk Olkiewicz, Jan Mieszkalski, Bolko Kliemek, Bogdan Stróżyński und Józef Dunst wurde die Ehrenmitgliedschaft der Vereinigung verliehen. Für die langjährige Tätigkeit in der Vereinigung wurden ausgezeichnet: Małgorzata Wietteck, die in diesem Jahr ihre 50-jährige Mitgliedschaft feiert, und Daniela Brede; beiden wurde ebenfalls der Titel eines Ehrenmitgliedes zuerkannt.
Auch an das langjährige Mitglied Lutgarda Lenz wurde erinnert, die nach 43 Jahren Mitgliedschaft am 23.09.2020 von uns gegangen ist. Es war eine Freude, sich die vorgetragene Liste mit Namen aktiver Mitglieder anzuhören, denen anlässlich des 65. Jahrestages der Vereinigung Gedenkauszeichnungen, Diplome und Blumen überreicht wurden. Die Festveranstaltung wurde durch den musikalischen Auftritt von Julian Wojtowicz bereichert.
Am Freitag, den 23. Oktober 2020, fand im Labsaal in Berlin-Lübars das Jubiläumskonzert statt. Leider konnten wegen der Einhaltung der Abstandvorschriften nur 80 Personen das Konzert verfolgen. An der Veranstaltung nahmen teil: Burkard Dregger - Vorsitzender der CDUFraktion im Berliner Abgeordnetenhaus, Ferdynand Domaradzki – Vorsitzender des Polnischen Rates Landesver-
Begegnung am 23.10.2020 im FließtalReithalle
Piotr Kajetan Matczuk i Piramidy
Małgorzatę Wietteck, która obchodzi w tym roku 50 – lecie członkostwa oraz Danielę Brede, którym również przyznano honorowe członkostwo Zjednoczenia.
Foto: Alexander Zajac
Wspominano również długoletnią członkinię Lutgardę Lenz, która odeszła 23.09. 2020 roku z 43-letnim stażem członkowskim. Przyjemność sprawiało wsłuchiwanie się w listę nazwisk aktywnych członków, którym wręczono z okazji 65-lecia Zjednoczenia okolicznościowe odznaki, dyplomy oraz kwiaty. Uroczystość wzbogaciły występy muzyczne Juliana Wojtowicza. 23 października 2020 r. w Labsaal w dzielnicy Berlina Lübars odbył się koncert jubileuszowy. Niestety przy zachowaniu odstępów sanitarnych w koncercie mogło uczestniczyć tylko 80 osób. W uroczystości wziął udział przewodniczący frakcji CDU w belińskim parlamencie – Burghard Dregger, Ferdynand Domaradzki – przewodniczący Polskiej Rady – Związku Krajowego w Berlinie oraz Alexander Zając – dyrektor Biura Polonii w Berlinie, którzy skierowali do zebranych słowa powitalne. Na ręce prezes Elżbiety Michalak gratulacje od Senatora Wojciecha Ziemniaka oraz Poseł Joanny Fabisiak przekazał Alexander Zając – prezes Konwentu Organizacji Polskich w Niemczech. Pani prezes Elżbieta Michalak podziękowała wszystkim zaproszonym gościom za przybycie, przedstawiła najważniejsze osiągnięcia oraz wyróżnionych członków Zjednoczenia Polaków w Berlinie. Po-
Bułat Okudżawa Włodzimierz Wysocki
band Berlin und Alexander Zając – Geschäftsführer der Geschäftsstelle der Polonia in Berlin, die an die Versammelten Grußworte gerichtet haben. Zu Händen der Vorsitzenden Elżbieta Michalak hat Herr Alexander Zając, Vorsitzender des Konventes der Polnischen Organisationen in Deutschland, Glückwünsche des Senators Wojciech Ziemniak und der Sejm-Abgeordneten Joanna Fabisiak übermittelt. Die Vorsitzende Elżbieta Michalak hat sich bei allen geladenen Gästen für ihr Kommen bedankt, präsentierte die wichtigsten Errungenschaften und stellte die ausgezeichneten Mitglieder der Vereinigung der Polen in Berlin vor. Sie bedankte sich bei der Beauftragten der Bundesregierung für Kultur und Medien sowie beim Bundesverband Polnischer Rat in Deutschland e.V. für die finanzielle Förderung des Projektes und bei Alexander Zając und Ferdynand Domaradzki für die Unterstützung bei der Organisation der Jubiläumsveranstaltung. Den nachfolgenden Programmpunkt bildete eine multimediale Präsentation der Geschichte der Vereinigung, die Jerzy Górny vorbereitet hat. 20 Minuten lang haben sich die Anwesenden mit der reichhaltigen Geschichte vertraut gemacht, sich an Mitglieder der Vereinigung erinnert, an Autorallyes, an das von Bonifacy Stopa verfasste Zeitungsblatt „Gazetka“, an Bälle, Konzerte, Pilzexkursionen und andere gemeinsame Ereignisse, die der Pflege der polnischen Tradition, der Sprache und Kultur dienten und zum Aufbau der polnischen Gemeinschaft im Ausland beitrugen.
Im weiteren Verlauf des Abends versetzte uns Piotr Kajetan Matczuk und die Musikgruppe „Pyramiden“ in vergangene Zeiten, als alle mit angehaltenem Atem die Lieder der russischen Barden Bulat Okudschawa und Wladimir Wyssozki hörten, die im Untergrund gesungen wurden. Gerade in Polen waren sie besonders bekannt und beliebt, und das ungeachtet der damals allgemein herrschenden Abneigung der Polen gegen die in den Schulen obligatorisch unterrichtete russische Sprache. Sie waren nicht in der sowjetischen Wirklichkeit anwesend, ihre Gedichte, Lieder oder Schallplatten konnte man nicht kaufen. Ihre privaten Konzerte wurden von Amateuren auf Kassettenrekorder aufgenommen, man vervielfältigte Aufnahmen, die in einer immer schlechteren Qualität in die Hände der Empfänger gelangen. Und trotzdem wurden sie in der Sowjetunion und dann auch in Polen sehr berühmt.
Während des Konzertes erzählten die Musiker über das bunte und dramatische Leben von Bulat Okudschawa und Wladimir Wyssozki. Zu hören waren unvergessliche Lieder von Wladimir Wyssozki: „Wolfsjagd“, „Zentrale Null Sieben“, „Wo bringen sie uns hin“ und die bekanntesten Lieder von Bulat Okudschawa: „Alexander Sergejewitsch Puschkin“, „Drei Lieben“, „Lied vom jungen Husar“ sowie „Das Gebet – Solang sich noch die Erde dreht“.
Labsaal
dziękowała Pełnomocnikowi Rządu Federalnego ds. Kulrury i Mediów i Zrzeszeniu Federalnemu Polska Rada w Niemczech T.z. za finansowe wsparcie projektu, a Alexandrowi Zającowi i Ferdynandowi Domaradzkiemu za pomoc przy organizacji jubileuszu. Następnym punktem programu była prezentacja multimedialna historii Zjedoczenia, którą przygotował Jerzy Górny. Przez 20 minut zebrani poznawali bogatą historię, wspominali członków Zjednoczenia, rajdy samochodowe, redagowaną przez Bonifacego Stopę „Gazetkę”, bale, koncerty, grzybobrania i inne wspólne wydarzenia, które służyły pielęgnacji
Elżbieta Michalak
Die Künstler sind schon zweimal in Moskau auf Einladung der Witwe des Barden – Olga Okudschawa aufgetreten. Sie sangen auch in einem der größten und renommiertesten Konzertsäle der Welt – im Peter-Tschaikowski-Saal in Moskau. Diesmal konnten auch wir an dieser nicht alltäglichen historischen Reise teilnehmen, wobei wir unvergessliche Melodien summten und an die 65 Jahre Tätigkeit der Vereinigung zurückdachten. Alexander Zając
Eine multimediale Präsentation der Geschichte der Vereinigung der Polen in Berlin Burkard Dregger
Ferdynand Domaradzki Alexander Zając
Szczególne podziękowania zostały skierowane do członków zarządu: Małgorzaty Śniadeckiej, Danieli Brede, Aleksandra Irmischer oraz Teresy Weber, a także do pozostałych członków za pomoc i zaangażowanie w uatrakcyjnieniu cotygodniowych spotkań, które zawsze mają odświętny charakter. Wspominano również najstarszych członków Zjednoczenia.
polskiej tradycji, języka, kultury i budowaniu wspólnoty polonijnej.
W dalszej części wieczoru Piotr Kajetan Matczuk z zespołem „Piramidy” przenieśli nas w minione czasy, kiedy wszyscy z zapartym tchem słuchali pieśni bardów rosyjskich Bułata Okudżawy i Włodzimierza Wysockiego, śpiewanych w drugim obiegu. Właśnie oni najbardziej byli znani i cenieni w Polsce, i to niezależnie od powszechnej wtedy niechęci Polaków do obowiązkowego w szkołach języka rosyjskiego. Byli nieobecni w radzieckiej rzeczywistości, ich wiersze, pieśni czy płyty gramofonowe nie były dostępne w sprzedaży. Ich prywatne koncerty nagrywano na amatorskie magnetofony, kopiowano nagrania które w coraz słabszej jakości trafiały do rąk odbiorców. Pomimo tego zdobyli oni w Związku Radzieckim, a potem również w Polsce wielką popularność.
Podczas koncertu muzycy opowiedzieli o barwnym i dramatycznym życiu Bułata Okudżawy i Włodzimierza Wysockiego. Usłyszeliśmy niezapomniane piosenki Włodzimierza Wysockiego: „Obława na wilki”, „Centrala zero siedem”, „Gdzie wywiozą” oraz najbardziej znane pieśni Bułata Okudżawy: „Aleksander Sergiejewicz Puszkin”, „Trzy Miłości”, „Pieśń o Huzarze” a także „Modlitwę – Dopóki ziemia kręci się”. Artyści już dwukrotnie koncertowali w Moskwie na zaproszenie wdowy po bardzie – Olgi Okudżawy. W tym w jednej z największych i najbardziej prestiżowych sal koncertowych świata – w Sali im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie. Tym razem w tej niecodziennej historycznej podróży mogliśmy również i my uczestniczyć, nucąc pod nosem niezapomniane melodie i wspominając 65-letnią działalność Zjednoczenia. Alexander Zając
Wahlen im Polnischen Rat – Landesverband Berlin
Zu dem Treffen am 7. März 2020 sind Delegierte von Mitgliedsorganisationen, den ältesten und am längsten agierenden Organisationen in Berlin gekommen.
Als eine Dachorganisation versammelt der Polnische Rat in Berlin elf Organisationen und Gruppen, die in vielen Bereichen des kulturellen, wirtschaftlichen und sozialen Lebens in der deutschen Hauptstadt tätig sind. Gemäß der Satzung versenden die Mitgliedsorganisationen des Rates je nach Anzahl der Mitglieder ein bis drei stimmberechtigte Delegierte, die an der Hauptversammlung teilnehmen.
In seinem Bericht über die Tätigkeiten im Jahre 2019 referierte der Vorsitzende des Rates, Ferdynand Domaradzki über die Organisation und den Verlauf der Vorzeigeprojekte des Polnischen Rates in Berlin: das Neujahrskonzert und die Gala „Der Beste von den Besten“, der Polonia Tag, das Herbstfest „Spiel ohne Grenzen“, der Polonia Ball und der polnische Heiligabend.
Er erwähnte auch jene Aktivitäten, die sich aus dem aktuellen historischen oder politischen Kalender ergeben, wie das Niederlegen von Blumen auf die Gräber gefallener Soldaten am 1. September und am 8. Mai, die Pflege polnischer Gräber im November und die Blumen Niederlegung für die Opfer der NS-Lager in Ravensbrück und Sachsenhausen am Jahrestag ihrer Befreiung oder eine feierliche Sitzung des Senats und des Sejm der Republik Polen in Lublin anlässlich des 450. Jahrestages der Union von Lublin, Feierlichkeiten zum 100. Jahrestag der Unabhängigkeit oder des Frauentags und Teilnahme an Kongressen und Konferenzen, die von der Polonia und für Polonia organisiert wurden.
Mit Zufriedenheit wies Herr Domaradzki darauf hin, dass die Politiker in Deutschland den Polnischen Rat in Berlin als eine wichtige und dynamische Organisation betrachten, die die Interessen der Polonia und der Polen in Deutschland vertritt.
Er dankte dem Vorstand für die gute Zusammenarbeit und den Mitgliedern für ihre Unterstützung der bisherigen Arbeit des Vorstands. Für die finanzielle Unterstützung dankte er der Abteilung für Zusammenarbeit mit Polonia und Polen im Ausland im Außenministerium, der Botschaft der Republik Polen in Berlin, der Stiftung für Deutsch-Polnische Zusammenarbeit, der Stiftung Hilfe für Polen im Osten und dem Büro des Vertreters der Bundesregierung für Kultur und Medien. Er äußerte die Hoffnung auf eine weitere gute Zusammenarbeit.
Die Wahlen
Die Gruppe von 30 Vorsitzenden und den aktivsten Mitglieder der Polonia-Organisationen in Berlin bekräftigte ihr Vertrauen in den Vorsitzenden und den Vorstand des Polnischen Rates und wählten den bestehenden Vorstand fast einstimmig für die nächste Amtszeit. Der neue Vorstand des Polnischen Rates wird von Izabella Modrzejewska als Sekretärin gestärkt. Der Revisionsausschuss wird von Georg von Borzestowski, einem Gründungsmitglied des Polnischen Rates, geleitet und von Beata Banachowicz und Jan Tyburski unterstützt. Der neu gewählte Vorstand des Polnischen Rates in Berlin hielt an seiner Bereitschaft fest, die bestehenden Projekte zu organisieren, und kündigte die Umsetzung neuer Projekte an. Krystyna Koziewicz
Wybory w Polskiej Radzie – Związku Krajowym w Berlinie
Na zebranie 7 marca 2020 roku przybyli delegaci organizacji członkowskich, najstarszych i najdłużej działających organizacji na terenie Berlina.
Wybrany zarząd Polskiej Rady w Berlinie
Jako organizacja parasolowa Rada Polska w Berlinie skupia 11 organizacji i zgrupowań działających we wszystkich dziedzinach życia kulturalnego, gospodarczego i społecznego stolicy Niemiec. W myśl statutu, w zależności od liczby członków organizacje członkowskie Rady delegują do udziału w walnym zgromadzeniu od jednego do trzech delegatów uprawnionych do udziału w głosowaniu.
W swoim sprawozdaniu przewodniczący Rady – Ferdynand Domaradzki mówił o przebiegu sztandarowych projektów Polskiej Rady w Berlinie: Koncertu Noworocznego oraz Gali „Najlepszy z Najlepszych”, Dnia Polonii, festynu jesiennego „Zabawa bez Granic”, Balu Polonijnego, Wigilii Polonijnej. Wymieniał także te działania, które wynikają z aktualnego kalendarza historycznego czy politycznego, jak np. składanie kwiatów na grobach poległych żołnierzy 1 września i czy 8 maja, otoczenia opieką grobów polonijnych w listopadzie, składanie kwiatów dla ofiar obozów nazistowskich w Ravensbrück czy Sachsenhausen w rocznice ich oswobodzenia lub uroczyste posiedzenie Senatu i Sejmu RP w Lublinie z okazji 450 lecia Unii Lubelskiej, uroczystości z okazji 100-lecia Niepodległej czy Dnia Kobiet oraz udział w kongresach i konferencjach organizowanych dla Polonii i przez Polonię.
Z satysfakcją wskazywał na fakt, iż przez polityków w Niemczech Polska Rada w Berlinie postrzegana jest jako ważna i prężna organizacja, reprezentująca interesy Polonii i Polaków w Niemczech.
Wyraził podziękowania Zarządowi za współpracę, a członkom za dotychczasowe wsparcie pracy Zarządu. Za wsparcie finansowe podziękował Departamentowi ds. Współpracy z Polonią i Polakami za granicą w MSZ RP, Ambasadzie RP w Berlinie, Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” oraz Urzędowi Pełnomocnika Rządu Federalnego Niemiec ds. Kultury i Mediów. Wyraził nadzieję na dalszą współpracę.
Trzydziestoosobowe grono prezesów i najbardziej aktywnych działaczy polonijnych w Berlinie potwierdziło zaufanie do przewodniczącego i członków Zarządu Polskiej Rady oraz wybrało niemal jednogłośnie dotychczasowy Zarząd na kolejną kadencję. Nowy Zarząd Polskiej Rady wzmocni na stanowisku sekretarza Izabella Modrzejewska.Komisję Rewizyjną poprowadzi w nowej kadencji członek-założyciel Polskiej Rady Georg von Borzestowski, a wspierać go będą Beata Banachowicz oraz Jan Tyburski. Nowo wybrany Zarząd Polskiej Rady w Berlinie podtrzymał gotowość organizowania dotychczasowych projektów i zapowiedział realizacje nowych. Krystyna Koziewicz
„Europa nach der Pandemie: Solidarität, Freiheit, Gemeinschaft?” Karpacz, 8. – 10. September 2020
Das Wirtschaftsforum ist die wichtigste Wirtschaftskonferenz in Mittel- und Osteuropa.
Sie findet seit 30 Jahren statt- und wurde bisher in Krynica Górska organisiert. In diesem Jahr hat die Pandemie die Pläne der Organisatoren vereitelt und sie gezwungen, die Konferenz in das Hotel Gołębiewski in Karpacz zu verlegen. Dieses luxuriöse Hotel bot solche Bedingungen für die Debatte an, von denen Krynica leider nur träumen kann. 2020 fand die Konferenz in der Zeit vom 8. bis 10. September 2020 statt, unter dem Motto: Europa nach der Pandemie: Solidarität, Freiheit, Gemeinschaft?
Rund 1.600 Gäste aus Polen und dem Ausland kamen nach Karpacz, über 230 akkreditierte Journalisten berichteten über das Forum. Das Magazin Polonia, Zeitschrift des Konvents der polnischen Organisationen in Deutschland, die dieses Jahr Partner des Wirtschaftsforums wurde, gehörte zu den zahlreich präsentierten Medien. Es ist eine große Ehre, in die Gruppe der renommierten Verlage aufgenommen zu werden und eine Freude, wenn man weiß, dass die Arbeit von Redakteuren, Autoren und Übersetzern zur Kenntnis genommen wurde. Das Magazin ist eine zweisprachige deutsch-polnische Publikation, deren Ziel es ist, unsere beiden Länder kulturell und geschäftlich näher zusammenzubringen.
Kurz vorm Beginn dieses wichtigen Wirtschaftsereignisses wurde die gesamte Region Nowy Sącz, einschließlich Krynica, in die sogenannte rote Zone der pandemischen Bedrohlichkeit eingestuft. In dieser, für die Organisatoren beispiellosen und dramatischen Situation, gerade als man der endgültigen Form des Konferenzprogramms in Krynica den letzten Schlief gab, war es plötzlich notwendig, schnelle Entscheidungen zu treffen und die Veranstaltung in einen anderen Teil Polens zu verlegen. Es wurde Karpacz gewählt, eine Stadt so malerisch wie Krynica. Wieder einmal hat sich gezeigt, dass die Polen keine Angst vor Problemen haben und dass wir meisterhaft mit ihnen umgehen.
Ob die Werte, die das Motto des Forums 2020 bildeten, „Solidarität, Freiheit, Gemeinschaft”, sich in der globalen Krise nicht nur bewahren, sondern eine treibende Kraft werden können bei den Bemühungen, die Wirtschaft wieder auf den Stand vor der Pandemie zu heben?
Diese Frage beschäftigte uns die ganze Zeit. In der diesjährigen Ausgabe des Forums wurde sein größter Teil den Auswirkungen der Pandemie und den Erwartungen
Wirtschaftsgespräch mit Frau Ministerin Jadwiga Emilewicz
der Gesellschaften an die Regierungen gewidmet, da ohne Unterstützung des Staates keine Wirtschaft den Pandemie-Lockdown überleben kann. Das größte Problem sind, wie von allen Experten betont wurde, die große Veränderungen in der Position der Mittelschicht, die weitreichende soziale Konsequenzen haben. Viele Unternehmen gehen in der Krise Pleite, was selbstverständlich kollektive Entlassungen, Arbeitsplatzverluste und Stellenabbau nach sich zieht. Dies wiederum bedeutet die Verarmung der Gesellschaft und gleichzeitig einen zunehmenden Bedarf an Unterstützungen, die von Staaten und Gemeinden finanziert sind (regelmäßige und einmalige Leistungen). Der Bankensektor spielt in der Krise eine besondere Rolle, da er die Interventions- und Unterstützungsregeln für große und kleine Unternehmen definiert. Infolge des Lockdowns befinden sich alle in einer völlig neuen Situation, auf die niemand vorbereitet war. Dies wurde in der Plenardebatte von der stellvertretenden Entwicklungsministerin Polens, Jadwiga Emilewicz, betont.
Die Pandemie wirkte sich negativ auf viele Wirtschaftszweige aus, insbesondere auf große Anlageformate, die am stärksten betroffen waren. Es gibt zwar Zeichen, dass sich die Wirtschaft derzeit deutlich erholt, aber es wird lange dauern, bis sich die Situation völlig geregelt hat.
Unternehmen mit Staatsanteil geht es relativ gut, die graue Realität kleiner Familienunternehmen, Kleinunter-
Foto: Krystyna Koziewicz
„Europa po pandemii: Solidarność, Wolność, Wspólnota?” Karpacz, 8 – 10 września
Forum Ekonomiczne to trwająca od 30 lat najważniejsza konferencja gospodarcza w Europie Środkowo-Wschodniej, organizowana dotychczas w Krynicy Górskiej.
Wtym roku pandemia pokrzyżowała plany organizatorom Forum Ekonomicznego 2020 i zostało ono przeniesione do hotelu Gołębiewski w Karpaczu. Ten luksusowy hotel zaoferował takie warunki przeprowadzenia debaty, o jakich Krynica, niestety, może sobie jedynie pomarzyć.
Tegoroczna konferencja odbyła się w dniach od 8 do 10 września pod hasłem: Europa po pandemii: Solidarność, Wolność, Wspólnota?
Do Karpacza przyjechało około 1600 gości z Polski i zagranicy, ponad 230 akredytowanych dziennikarzy przeprowadzało relacje z obrad. Wśród licznie prezentowanych mediów znalazł się Magazyn Polonia, periodyk, wydawany przez Konwent Organizacji Polskich w Niemczech, który w tym roku został partnerem Forum Ekonomicznego. To wielki zaszczyt znaleźć się w gronie prestiżowych wydawnictw; przynosi też satysfakcję, że dostrzeżona została praca redakcji, autorów i tłumaczy.
W panelu inaguracyjnym wzięli udział: Luca Steinmann – Dziennikarz i Analityk Geopolityczny, Vincenzo Bassi – Przewodniczący Europejskiej Federacji Stowarzyszeń Rodzin Katolickich FAFCE, Swiatłana Cichanouska – Liderka Opozycji Białoruskiej, prof. Jacek Czaputowicz z Uniwersytetu Warszawskiego i Markus Meckel – były Wiceprzewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego NATO, członek Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.
Daniel Obajtek – Der Mensch des Jahres
nehmer, denen der polnische Staat nur minimal oder gar nicht geholfen hat, sieht viel schlimmer aus. Unternehmen im Sport- und Kultursektor haben am meisten gelitten, da ihre Aktivitäten fast vollkommen eingestellt wurden; es ist gar möglich, dass sie gänzlich verschwinden.
Unter den Themen, die nicht mit der Pandemie zu tun hatten, war die Debatte „30 Jahre Freiheit, die Erfolge Mitteleuropas” äußerst interessant. In den letzten 30 Jahren erzielte Mitteleuropa einen großen Erfolg: politische Systeme, Wirtschaftsformen und soziales Leben haben sich verändert. Polen war in allen Lebensbereichen führend und konnte glücklicherweise eine Rezession vermeiden. In ihren Erklärungen widmeten die Diskussionsteilnehmer viel Raum den Bemühungen der polnischen Gesellschaft, die selbständig und friedlich die Freiheit erlangte, einschließlich der kapitalistischen freien Marktwirtschaft. Die schwierigen Jahre des Wandels waren mit hohen sozialen Kosten verbunden, aber im Nachhinein sieht man, dass się notwendig waren. Sie halfen Polen sich zur dynamischsten Wirtschaft in Europa zu entwickeln. Das Ziel wurde erreicht, heute sind die Polen auf der ganzen Welt stolz und werden respektiert, niemand mehr verwendet den Begriff „Polnische Wirtschaft” im negativen Sinne.
Wie üblich, wurde während des Forums der Mensch des Jahres gewählt. 2020 ging die Auszeichnung an den Präsidenten vom Polnischen Mineralölkonzern Orlen – Daniel Obajtek. Zu Unternehmen des Jahres wurde der Polnische Erdölbergbau und die Gas Aktiengesellschaft gewählt. Der Sonderpreis des Wirtschaftsforums wurde an den Ehrengast, die Führerin der belarussischen Oppo-
Swiatlana Cichanouska – Sonderpreis des Forums
sition – Sviatlana Cichanouska, verliehen. Cichanouska bedankte sich für die Auszeichnung und betonte, dies sei Ausdruck der Unterstützung der Zivilgesellschaft in Belarus.
Das Forum wurde von vielen berühmten Persönlichkeiten aus Politik, Wirtschaft und NGOs besucht. Die Kanzlei des Präsidenten der Republik Polen wurde vom stellvertretenden Chef Paweł Mucha vertreten. Zu den wichtigsten Gästen des Forums gehörten: Swiatlana Cichanouska - Führerin der belarussischen Opposition, stellvertretende Ministerpräsidentin Jadwiga Emilewicz - Ent-
Magazyn jest pismem konsekwentnie dwujęzycznym, polsko-niemieckim, a jego celem jest zbliżenie obu naszych państw – tak kulturowo, jak i biznesowo.
Tuż przed rozpoczęciem tego najważniejszego wydarzenia biznesowego cały region nowosądecki wraz z Krynicą znalazł się w tzw. czerwonej strefie. W tej bezprecedensowej i dramatycznej dla organizatorów sytuacji, kiedy dopinano ostateczny kształt programu krynickiej konferencji, zaistniała konieczność podjęcia szybkich decyzji przeniesienia imprezy do innej części Polski. Wybrano Karpacz, miasto równie malownicze jak Krynica. Kolejny raz sprawdziło się przekonanie, że Polakom nie straszne są problemy i z nimi radzimy sobie po mistrzowsku.
Czy wartości, które stanowiło motto Forum: Solidarność, wolność, wspólnota w sytuacji globalnego kryzysu, mogą stać motorem napędowym w wysiłkach zmierzających do odbudowy gospodarki do stanu sprzed pandemii?
To pytanie zaprzątało nas cały czas. W tegorocznej edycji Forum najwięcej miejsca poświęcono skutkom pandemii i oczekiwaniom kierowanym pod adresem rządzących, bo bez wsparcia państwa żadna gospodarka nie będzie w stanie przetrwać po lockdownie. Największym problemem jest – co podkreślali wszyscy eksperci – zachwianie pozycji klasy średniej, co ma dalekosiężne skutki społeczne. W czasie kryzysu dochodzi do upadłości wielu przedsiębiorstw, następują zwolnienia grupowe, utrata miejsc pracy i redukcja etatów. Oznacza to zubożenie społeczeństwa i jednocześnie coraz silniejsze wykorzystywanie metod wsparcia finansowanych przez państwa i komuny (zasiłki regularne i jednorazowe). Szczególną rolę odgrywa w kryzysie sektor bankowy, który określa zasady interwencji i wsparcia dla firm wielkich i małych formatów.
W wyniku lockdownu wszyscy znaleźli się w całkowicie nowej sytuacji, na co nikt nie był przygotowany. Mówiła o tym w debacie plenarnej Wiceminister Rozwoju - Jadwiga Emilewicz. Pandemia negatywnie wpłynęła na wiele sektorów gospodarki, zwłaszcza na duże formaty inwestycyjne, które najbardziej ucierpiały. Słyszało się zapewnienia, że aktualnie w gospodarce widać wyraźne ożywienie, jednak na odbicie się od dna trzeba będzie jeszcze długo poczekać.
Spółki z udziałem Skarbu Państwa mają się całkiem dobrze, gorzej wygląda szara rzeczywistość małych rodzinnych firm, drobnych przedsiębiorców, którym państwo pomogło jedynie w minimalnym stopniu, albo wcale. Najbardziej ucierpiały firmy w sektorze sportu i kultury, których działalność została po prostu zawieszona, a, być może, okaże się, że została całkowicie zlikwidowana.
Wśród tematów niedotyczących pandemii, niezwykle interesująca była debata „30 lat wolności, sukcesy Europy Środkowej”. W ciągu ostatnich 30 lat Europa Środkowa odniosła ogromny sukces, zmieniły się systemy polityczne, formy gospodarki, życie społeczne. Prym we wszystkich dziedzinach życia wiodła Polska, która na szczęście uniknęła recesji. Uczestnicy dyskusji sporo miejsca poświęcili wysiłkom społeczeństwa polskiego, które samodzielnie i pokojowo wywalczyło sobie wolność, w tym również kapitalistyczną gospodarkę wolnorynkową. Trudne lata transformacji wiązały się z dużymi kosztami społecznymi, jednak z perspektywy czasu, były one konieczne, gdyż dzięki temu Polska stała się najbardziej dynamiczną gospodarką Europy. Cel został osiągnięty, dziś Polacy są dumni, szanowani na całym świecie, nikt już nie używa określenia „Polnische Wirtschaft” w sensie negatywnym.
Cornelius Ochmann, Gerhard Gauck, Markus Meckel, Cornelia Pieper, Justyna Schulz, Bartłomiej Wróblewski
Foto: Alexander Zając
Moderator - Marek Jerzy Nowakowski, Swiatlana Cichanouska, Aleksander Milinkiewicz, Prof. Zbigniew Rau, Paweł Zalewski
wicklungsministerin, stellvertretende Ministerpräsidentin Piotr Gliński – Minister für Kultur und nationales Erbe, Stellvertretender Ministerpräsident Jacek Sasin – Minister für Staatsvermögen, Tadeusz Kościński – Finanzminister, Jan Krzysztof Ardanowski – Minister für Landwirtschaft und ländliche Entwicklung, Zbigniew Rau-Außenminister, Marlena Maląg – Ministerin für Familie, Arbeit und Sozialpolitik, Marek Zagórski – Minister für Digitalisierung, Wojciech Murdzek – Minister für Wissenschaft und Hochschulbildung, Małgorzata Jarosińska-Jedynak – Minister für Fonds und Regionalpolitik.
Das große Verdienst der Organisatoren des diesjährigen Wirtschaftsforums war schon allein die Tatsache, dass es überhaupt stattfand, weil bekanntlich viele ähnliche Projekte im Zeitalter des Coronavirus auf unbestimmte Zeit ausgesetzt wurden. Sehr wichtig waren bei der Konferenz die direkten Treffen der Vertretern der lokalen Behörden mit Experten, Wirtschaftsspezialisten und Regierungsmitgliedern, von denen erwartet wurde, dass się in dieser schwierigen Zeit besondere Hilfe bei der Bekämpfung der Krise leisten. Antworten auf das Schwerpunkt des Wirtschaftsforums 2020 „Europa nach der Pandemie” erfordern in allen Bereichen des öffentlichen Lebens eine neue Perspektive und Veränderungen beim Aufbau partnerschaftlicher Beziehungen zwischen Wirtschaft und staatlicher Verwaltung. Solide politische und soziale Werte sollten beim Aufbau von zentraler Bedeutung sein, dieselbe, die das Motto des diesjährigen Forums bildet: – Solidarität, Freiheit und gemeinsame Aktivitäten für die polnische und europäische Gemeinschaft. Das Wirtschaftsforum endete mit einem Galakonzert des Kammerorchesters der Stadt Tychy unter der Leitung von Marek Moś.
Polen – Deutschland. 30 Jahre Nachbarschaft und Zusammenarbeit
Im Programm des Wirtschaftsforums fand eine Podiumsdiskussion statt, die von der Stiftung für Deutsch-Polnische Zusammenarbeit mitorganisiert wurde: „PolenDeutschland. 30 Jahre guter Nachbarschaft und Zusammenarbeit”, die sich den bilateralen deutsch-polnischen Beziehungen und ihrer Rolle im vereinten Europa widmete. Die Diskussionsteilnehmer betonten, dass die Wiedervereinigung Deutschlands und die politischen Veränderungen in Polen von zentraler Bedeutung für die Entwicklung der polnischen Wirtschaft waren. Durch Ereignisse wie der Beitritt Polens zur NATO, zur Europäischen Union und zum Schengen-Raum, hat die Bedeutung Polens in Deutschland und Europa enorm zugenommen. Historische Ereignisse und wirtschaftliche Errungenschaften wirkten sich positiv auf die gegenseitige Zusammenarbeit aus, die stabil anhält und sich durch eine dynamische Entwicklung kennzeichnet. Polen nimmt als größter Markt unter den neuen Mitglied-
Foto: Alexander Zając
Od lewej: Jan Dziedziczak, Jan Cytowski, Szymon Szynkowski vel Sęk, Eryk Mistewicz Przekazanie Oświadczenia
Foto: Alexander Zając
Jak zwykle podczas Forum dokonano wyboru Człowieka Roku, którym został prezes PKN Orlen – Daniel Obajtek. Firmą Roku zostało Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Specjalną Nagrodę Forum Ekonomicznego otrzymał gość honorowy, liderka białoruskiej opozycji – Swiatłana Cichanouska. Dziękując za przyznaną nagrodę, Cichanouska powiedziała, że jest ona wyrazem poparcia dla społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi. Forum odwiedziło wielu znanych ludzi polityki, biznesu i NGO. Kancelarię Prezydenta RP reprezentował zastępca szefa, Paweł Mucha. Wśród najważniejszych gości Forum byli m.in.: Swiatłana Cichanouska – liderka opozycji białoruskiej, Wicepremier Jadwiga Emilewicz – Minister Rozwoju, Wicepremier Piotr Gliński – Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wicepremier Jacek Sasin – Minister Aktywów Państwowych, Tadeusz Kościński – Minister Finansów, Jan Krzysztof Ardanowski – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, prof. dr hab. Zbigniew Rau – Minister Spraw Zagranicznych, Marlena Maląg – Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Marek Zagórski – Minister Cyfryzacji, Wojciech Murdzek – Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Małgorzata Jarosińska-Jedynak – Minister Funduszy i Polityki Regionalnej,
Wielką zasługą organizatorów tegorocznego Forum Ekonomicznego był fakt, że konferencja w ogóle się odbyła, bo przecież wiele podobnych projektów w dobie koronawirusa zostało zawieszonych na czas nieokreślony. W tej konferencji bardzo ważne były bezpośrednie spotkania władz samorządowych z ekspertami, ekonomistami oraz członkami rządu, od których oczekuje się konkretnej pomocy w walce z kryzysem w tym trudnym czasie. Odpowiedzi na wiodący temat Forum Ekonomicznego 2020 „Europa po pandemii” wymagają we wszystkich sektorach życia publicznego nowego spojrzenia i zmiany w budowaniu partnerskich relacji między biznesem i administracją państwową. Kluczowe znaczenie w procesie odbudowy powinny mieć solidne wartości polityczno-społeczne zawarte w haśle przewodnim tegorocznego Forum: solidarność, wolność i aktywne działania na rzecz wspólnoty polskiej i europejskiej.
Polska – Niemcy. 30 lat sąsiedztwa i współpracy
W programie Forum Ekonomicznego znalazł się współorganizowany przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej panel dyskusyjny pod tytułem „Polska-Niemcy. 30 lat dobrego sąsiedztwa i współpracy”, poświęcony bilateralnym relacjom polsko-niemieckim i ich roli w zjednoczonej Europie. Zdaniem uczestników dyskusji Zjednoczenie Niemiec i zmiany polityczne w Polsce miały kluczowe znaczenie dla rozwoju polskiej gospodarki. Wydarzenia takie jak wejście do NATO, Unii Europejskiej i strefy Schengen wzmocniły znaczenie Polski w Niemczech i Europie. Wydarzenia historyczne i osiągnięcia gospodarcze miały pozytywny wpływ na wzajemną współpracę. Cechuje ją dynamiczny rozwój, który utrzymuje się po dzień dzisiejszy. Polska, jako największy rynek wśród nowych państw członkowskich Unii Europejskiej, zajmuje kluczową pozycję w Europie Środkowej i Wschodniej. Podkreślić należy ponadto znaczenie wielorakiej współpracy regionalnej i przygranicznej, którą koordynuje obradująca systematycznie Polsko-Niemiecka Komisja Międzyrządowa, w której uczestniczą niemieckie kraje związkowe i polskie województwa. Działa szereg bilateralnych gremiów specjalistycznych, m.in. do spraw rozbudowy przejść granicznych i wspólnego planowania szlaków komunikacyjnych, ruchu drogowego i transportu towarów, do spraw ochrony środowiska, wszelkich zagadnień związanych ze wspólną graniczną rzeką Odrą, żeglugą śródlądowej i morską.
Pomimo dramatycznej przeszłości, udało się doprowadzić do pojednania i rozwinąć dobrosąsiedzkie stosunki między Polską a Niemcami. 30 lat po zmianach ustrojowych w Polsce i zjednoczeniu Niemiec można stwierdzić, że był to okres najlepszej współpracy w historii obu naszych państw. Jak wykorzystać te pozytywne doświadczenia i jakie szanse w najbliższych latach stoją przed Polską
staaten der Europäischen Union eine wichtige Position in Mittel- und Osteuropa ein.
Darüber hinaus wurde die die Bedeutung regionaler und grenzüberschreitender Zusammenarbeit betont, die von der deutsch-polnischen Regierungskommission koordiniert wird, an der deutsche Bundesländer und polnische Woiwodschaften beteiligt sind. Es gibt eine Reihe bilateraler Fachgremien, die dies unterstützen: u.a. für den Ausbau von Grenzübergängen und die gemeinsame Planung von Kommunikationswegen, Straßen- und Güterverkehr, für den Umweltschutz sowie Binnen- und Seeschifffahrt auf dem Grenzfluss Oder.
Trotz dramatischen historischer Geschehnissen war es möglich, Versöhnung zu erreichen und gutnachbarliche Beziehungen zwischen Polen und Deutschland aufzubauen. 30 Jahre nach den politischen Veränderungen in Polen und der Wiedervereinigung Deutschlands kann gesagt werden, dass dies die beste Zeit für die Zusammenarbeit in der Geschichte der Beziehungen zwischen den beiden Nationen war. Wie können diese positiven Erfahrungen genutzt werden und welche Chancen sehen sich Polen und Deutschland in den kommenden Jahren? Diese Fragen wurden von den Teilnehmern beantwortet: – Gerhard Gnauck, politischer Berichterstatter Frankfurter Allgemeine Zeitung in Warschau, – Markus Meckel, Ko-Vorsitzender des Rats für DeutschPolnische Zusammenarbeit, – Cornelia Pieper, Generalkonsulin der Bundesrepublik in Danzig, – Justyna Schulz, Direktorin des Westinstituts, – Bartłomiej Wróblewski, Abgeordneter des polnischen Parlaments – Moderation – Direktor der Stiftung für Deutsch-Polnische Zusammenarbeit, Cornelius Ochmann.
Zwischen Europa und Russland. Die Zukunft von Belarus
Nach den letzten Präsidentschaftswahlen erleben wir die Geburt einer neuen Zivilgesellschaft in Belarus. Es ist eine Generation aufgewachsen, die sich nicht an die Sowjetzeit erinnert. In welche Richtung wird Belarus in den kommenden Jahren gehen und wie sollte der Westen auf die Wiedergeburt der Zivilgesellschaft in Belarus reagieren? Die Teilnehmer des Panels versuchten, diese Fragen zu beantworten.
Wenn Menschen wie Swiatlana Cichanouska und Aleksader Milinkevich, die zwei Generationen der belarussischen Opposition repräsentieren, in die Debatte eintreten, ist es schwierig, Rezepte für die Zukunft Weißrusslands vorzulegen. Ich möchte vielmehr meine Bewunderung und Anerkennung für Ihren Mut und Ihre Entschlossenheit zum Ausdruck bringen, sagte der polnische Minister, Zbigniew Rau während der Podiumsdiskussion.
Der Chef der polnischen Diplomatie versicherte seine Unterstützung für die Veränderungsprozesse in Belarus. - Sie haben viele Freunde in Polen und in Europa – sagte er zu den am Panel teilnehmenden belarussischen Oppositionsaktivisten und betonte, dass es in der modernen Welt keinen Möglichkeit mehr gibt, dass ein Land über die Zukunft eines anderen entscheiden kann. - Der belarussische Weg des Wandels muss und darf nur von Weißrussen definiert werden. Deshalb habe Polen von Anfang an zum Dialog zwischen Behörden und Bürgern aufgerufen, sagte der Minister. Er informierte auch über die polnische Unterstützung für Belarus, durch das Programm „Solidarni mit Weißrussland” im Wert von 50 Mio. PLN, Vereinfachung der Visumverfahren, Zulassung der Oppositionellen zur medizinischen Behandlung in Polen. - Wir werden uns bemühen, dass auch die EU die belarussische Zivilgesellschaft unterstützt, erklärte der Minister. Polen wird alle Initiativen, die Gelegenheit zum Dialog bieten, konsequent unterstützen.
Nach der Debatte über die Zukunft Weißrusslands überreichte Alexander Zając der Führerin der belarussischen Opposition, Svatlana Cichanouska, den Protesttext des Konvents der polnischen Organisationen und des Bundesverbandes – Polnischer Rat in Deutschland an den belarussischen Botschafter in Deutschland, in dem man die Freilassung politischer Gefangener fordert, und verlangt die Aufnahme der Gespräche mit Vertretern der Opposition, um eine friedliche Lösung der aktuellen Situation zu erreichen und somit Wiederherstellung demokratischer Standards wie Rede-, Glaubens-, Versammlungs-, Aktivitäts- und Wahlfreiheiten sowie Zulassung der Aktivitäten politischer Parteien zu erreichen.
Polonia Forum 2020
Im Rahmen des Wirtschaftsforums in Karpacz fand auch das Polonia-Forum statt, organisiert von den Beauftragten der polnischen Regierung für Polonia und Polen im Ausland. Auf der Tagesordnung des Forums standen vier Diskussionsrunden und ein Interview mit prof. Zdzisław Krasnodębski.
Die vier Panels beschäftigten sich mit folgenden Themen: „20 Millionen Verteidiger des guten Namens Polens” (womit eben die Polen im Ausland gemeint sind, egal mit welchen Status sie außer Polen verweilen bzw. leben), „Polonia als Partner staatseigener Unternehmen”, „Millionen Studenten in Polen? Polonia auf den polnischen Universitäten” und „Belarus – wie geht es weiter?”
Jan Dziedziczak ist der Staatssekretär und Beauftragte der polnischen Regierung für Polonia und Polen im Ausland, Jan Cytowski aus Kanada, ist ehemaliger Vorsitzender des Polonia-Weltrats, Eryk Mistewicz – Vorsitzender des Neue-Medien-Instituts, Szymon Szynkowski vel Sęk – Staatssekretär im Außenministerium.
In der Debatte „20 Millionen Verteidiger des guten Namens Polens” sprach man sich über folgende Themen aus:
Organizacja pozarządowa Roku – Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, nagrodę odbiera z rąk wicepremiera Piotra Glińskiego, Wiesław Turzański
i Niemcami? Na te pytania odpowiedali uczestniczki i uczestnicy panelu: – Gerhard Gnauck, korespondent polityczny Frankfurter Allgemeine Zeitung w Warszawie; – Markus Meckel, współprzewodniczący Rady Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej; – Cornelia Pieper, konsul generalna Republiki Federalnej Niemiec w Gdańsku; – Justyna Schulz, dyrektor Instytutu Zachodniego im. Zygmunta Wojciechowskiego; – Bartłomiej Wróblewski, poseł na Sejm RP.
Dyskusję moderował dyrektor Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej Cornelius Ochmann.
Między Europą a Rosją. Przyszłość Białorusi
Po ostatnich wyborach prezydenckich obserwujemy narodziny nowego społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi. Dorosło pokolenie, które nie pamięta czasów sowieckich. W którą stronę pójdzie Białoruś w najbliższych latach i jaka powinna być odpowiedź Zachodu na odrodzenie się społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi? Na te pytania starali się odpowiedzieć uczestnicy kolejnego panelu. – Biorąc udział w debacie, w której uczestniczą takie osoby jak Swiatłana Cichanouska i Aleksander Milinkiewicz – a więc reprezentanci dwóch pokoleń białoruskiego sprzeciwu – trudno przedstawiać recepty na przyszłość Białorusi. Chcę raczej wyrazić swój podziw i uznanie za Państwa odwagę i determinację – powiedział minister Zbigniew Rau w trakcie panelu dyskusyjnego. Szef polskiej dyplomacji zapewnił rozmówców o wsparciu dla procesów zmian na Białorusi. – Macie w Polakach i w Europie wielu przyjaciół – zwrócił się do uczestniczących w panelu białoruskich działaczy opozycji. Minister Rau podkreślił, że we współczesnym świecie nie ma już mowy o tym, by jedno państwo decydowało o przyszłości innego. – Białoruska droga przemian może i musi być zdefiniowana tylko przez Białorusinów. Dlatego też od samego początku Polska apelowała o dialog władzy z obywatelami – powiedział minister. Poinformował także o wsparciu dla Białorusi, m. in. poprzez program „Pakiet Solidarni z Białorusią” o wartości 50 mln PLN, uproszczenie procedur wizowych, przyjmowanie represjonowanych na leczenie w Polsce. – Będziemy zabiegać o to, by również UE przekazała pomoc dla społeczeństwa obywatelskiego Białorusi – zadeklarował Rau. Zwrócił także uwagę, że Polska będzie konsekwentnie wspierać te inicjatywy, które dają szanse na dialog.
Po zakończeniu panelu Alexander Zając wręczył liderce białoruskiej opozycji Swiatłanie Cichanouskiej Protest Konwentu i Zrzeszenia Federalnego – Polska Rada w Niemczech skierowany do Ambasadora Białorusi w Niemczech, żądajcy uwolnienia wszystkich więźniów politycznych oraz podjęcia rozmów z przedstawicielami opozycji, celem pokojowego wyjścia z obecnej sytuacji i przywrócenia demokratycznych standardów, jak wolność słowa, przekonań, zgromadzeń, działalności partii politycznych czy wolnych wyborów.
Forum Polonijne 2020
W ramach Forum Ekonomicznego w Karpaczu po raz kolejny odbyło się Forum Polonijne zorganizowane przez Pełnomocnika Rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą. W programie Forum znalazły się cztery panele dyskusyjne oraz rozmowa z prof. Zdzisławem Krasnodębskim.
Panele odbywały się pod hasłami – „20 milionów obrońców dobrego imienia Polski”, „Polonia partnerem spółek skarbu państwa”, „Miliony studentów w Polsce? Polonia dla polskich uczelni” oraz „Białoruś – co dalej?”
W panelu „20 milionów obrońców dobrego imienia Polski” wzięli udział: Prowadzący dyskusję Jan Dziedziczak – Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Jan Cytowski – Kanada, były Przewodniczący Rady Polonii Świata, Eryk Mistewicz – Prezes Instytutu Nowych Mediów oraz Szymon Szynkowski vel Sęk – Sekretarz Stanu, Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
W dyskusji poruszone zostały następujące zagadnienia – czy Polonia i Polacy mieszkający poza granicami Polski mogą skutecznie walczyć o polskie interesy oraz jak można dziś zapewnić dobre imię i pozycję Polski na świecie? Panel dotyczący Polonii był jednym z najbardziej interesujących, ponieważ zawierał analizy skutecznego wykorzystania potencjału Polonii do walki i obrony dobrego imienia Polski. Polacy za granicą i Polonia od ponad 30 lat wspierali i nadal wspierają swoją ojczyznę we wszystkich aspektach życia społeczno-gospodarczego, opartego na wartościach demokratycznych, jakimi są wolność, równość i sprawiedliwość. To kod tożsamościowy obowiązujący Polaków na emigracji, tych w każdym razie, którzy opuścili ojczyznę z powodu reżimu komuni-
Kann die Polonia und die Polen im Ausland effektiv für polnische Interessen kämpfen und wie können wir, Polonia Mitglieder, uns für den guten Namen und die Position Polens in der heutigen Welt einsetzen? Es war meiner Meinung nach eine der interessantesten Diskussionen während des Forums. Wir, Polen im Ausland, bekamen viel Feedback zur effektiven Nutzung unseres Potenzials. Es wurde auch betont, dass wir seit über 30 Jahren in unseren Gastländern den demokratischen Wandel Polens und dessen wichtigsten Werten Freiheit, Gleichheit und Gerechtigkeit unterstützen, sowohl ökonomisch als auch unter gesellschaftlichen Aspekten. Dies ist ein Identitätscode für Polen im Exil, die wegen des kommunistischen Regimes ihre Heimat verlassen haben. Die Polonia hat Polen nie vergessen!
Wir haben vor 30 Jahren den politischen Wandel in Polen unterstützt und ausländischen Investoren den Weg für den Wiederaufbau der von den Kommunisten ruinierten Wirtschaft geebnet. So war und ist es auch mit der Förderung der polnischen Kultur durch Organisation von unzähligen Konzerten klassischer und leichter Musik, literarischen Treffen, Ausstellungen, Festivals, feierlichen Erinnerungen an den nationalen Feiertagen, Feste und vor allem Förderung der polnischen Sprache. In der Vergangenheit fanden jedes Jahr in Deutschland über 200 verschiedene Veranstaltungen statt, die Zeitlang auch auf der Website der Botschaft und von den polnischen Medien sorgfältig dokumentiert wurden.
Ähnlich sieht es aus in allen polnischen Gemeinden auf der ganzen Welt. Die Polonia schützt den guten Namen Polens, was jedoch nicht bedeutet, dass wir keine kritische Blicke werfen, sei es auf Politik, sei es auf die Diplomatie, die die Interessen Polens in der Öffentlichkeit stolz zu vertreten haben und es nicht immer so tun. Der mit Emotionen beladene, polarisierte politische Diskurs aus Polen zog leider in die Kreise der Berliner Polonia ein.
Im Panel „Polonia als Partner staatseigener Unternehmen” versuchte man, die Frage zu beantworten, ob es jetzt nicht die Zeit angekommen ist für eine intensivere Zusammenarbeit Polens mit der Polonia auch im Bereich der Wirtschaft auf den Weltmärkten. Jedes Jahr überweist Polonia und die Ausland lebenden und arbeitenden Polen Milliarden von Dollar nach Polen. Polnische Unternehmen sind globale Marken, die auf ausländischen Märkten erfolgreich sind.
Im Rahmen der Debatte über die Polonia auf den polnischen Universitäten suchte man die Wege, um das Studieren in Polen attraktiv nicht nur für die jüngsten Auswanderer zu machen, sondern auch für Polen in der dritten und nachfolgenden Generation. Wenn man einen polnischen Pass besitzt oder die sog. Karte eines Polens, kann man kostenlos an polnischen Universitäten studieren. Während des Panels suchte man Antworten auf die Frage, weshalb diese Möglichkeit nur von relativ wenigen Menschen in Anspruch genommen wird?
Gala der Wirtschaftskonferenz
Bei allen guten Absichten, die das Programm des Polonia-Forums vorweist, kann den Eindruck nicht gedämpft werden, dass Verständigung zwischen der Polonia und den Behörden in Polen auf vielerlei Bereichen verloren gegangen ist und dass sich die Beziehungen lediglich auf den patriotischen Trend und dies nur in der sog. „neuen Erzählung” beschränkt haben. Die Themen der Debatten brachten nichts Innovatives, wir alle kennen die präsentierten Analysen aus der Tagespresse, dem Fernsehen oder dem Internet.
Seit dem die Betreuung dieser Beziehungen nun der Regierung Polens und dem Außenministerium unterliegen, haben sich die Prioritäten der polnischen Poloniapolitik geändert. Man hat z.B. darauf verzichtet, was lang eine schöne Tradition war, zu dem Treffen allen Vertretern der Polonia einzuladen, auch die kritischen. Jetzt wurden nur ausgewählte Delegierte nach Karpacz eingeladen, und es scheint, dass hier der ideologische Schlüssel angewendet wurde: Es kamen lediglich Vertreter der rechten Fraktion.
Schade eigentlich, weil somit eine schöne PoloniaHaltung verloren geht, dass man die durchgeführten Aktivitäten immer „für alle” organisierte, unabhängig von politischen Differenzen. In letzter Zeit, von Jahr zu Jahr immer mehr, antagonisiert und polarisiert Polen bewusst die Polonia und behandelt die Poloniapolitik als eines der Instrumente zur Umsetzung der internen Politik. Es ist, wie gesagt, schade, denn wir, die Polonia, passten uns sehr gut in die Politik der polnischen Regierungen nach 1989, die sich vor allem darum kümmerten, die Beziehungen der Polonia zu ihrem Heimatland zu pflegen, wohl wissend, dass sich im Gegenzug die Polonia für ein positives Bild von Polen in der Welt sorgen würde.
Auf dem Polonia-Forum in Karpacz waren Vertreter der polnischen Gemeinschaft schlicht abwesend, da es schwierig wäre, eine Handvoll der Eingeladenen Polonia zu nennen. Bis vor kurzem haben wir uns einmal im Jahr zahlreich mit den Entscheidungsträgern getroffen, um aktuelle Probleme und Vorschläge für eine gegenseitige Zusammenarbeit zu formulieren. Dies fehlt 2020. Die einzige Erklärung für diese ungewöhnliche Situation ist die Pandemie. Sicher, es war nicht einfach, Polen aus den Ländern zu erreichen, in denen die Flüge ausgesetzt waren. Krystyna Koziewicz
Marek Mos – dyrektor artystyczny orkiestry kameralnej AUKSO
Jerzy Kwiecinski prezes PGNiG
stycznego. Polonia o Polsce nigdy nie zapomniała! Wspieraliśmy transformację ustrojową w Polsce, w początkowej fazie przecieraliśmy szlaki dla zagranicznych inwestorów w odbudowie zrujnowanej gospodarki sprzed 30 lat. Podobnie było i jest z propagowaniem polskiej kultury poprzez organizowanie koncertów muzyki klasycznej, rozrywkowej, spotkań literackich, wystaw, festynów, uroczystości związanych z narodowymi rocznicami, tradycji i co najważniejsze pielęgnowanie języka polskiego. W Niemczech w przeszłości rocznie odbywało się ponad 200 rozmaitych wydarzeń, swego czasu skrupulatnie dokumentowanych na stronie internetowej ambasady oraz przez media polonijne. Podobnie dzieje się we wszystkich środowiskach polonijnych na całym świecie. Polonia pilnuje dobrego imienia Polski, co nie znaczy, że nie mamy krytycznego spojrzenia na ludzi z kręgów politycznych czy dyplomacji, którzy w przestrzeni publicznej nie zawsze godnie reprezentują interesy Polski. Naładowany emocjami, spolaryzowany dyskurs polityczny z Polski przeniósł się do środowisk polonijnych.
W panelu „Polonia partnerem spółek skarbu państwa” próbowano odpowiedzieć na pytanie, czy nadchodzi czas coraz intensywniejszej współpracy Polski z Polonią także w sferze gospodarki na globalnych rynkach? Każdego roku Polonia i Polacy mieszkający i pracujący za granicą przesyłają do Polski miliardy dolarów. Polskie przedsiębiorstwa są globalnymi markami, odnoszącymi sukcesy na zagranicznych rynkach.
W ramach panelu „Miliony studentów w Polsce? Polonia dla polskich uczelni”, w którym poruszono tematy studiowania w Polsce i powrotu młodych ludzi do kraju, próbowano odpowiedzieć na pytanie, czy studia w Polsce mogą być elementem powrotów do Polski nie tylko najnowszej emigracji zarobkowej, ale także Polaków w trzecim i kolejnych pokoleniach? Posiadacze polskiego paszportu i Karty Polaka mogą bezpłatnie studiować na polskich uczelniach. Mimo tych ułatwień, z możliwości studiów w Polsce korzysta relatywnie niewiele osób.
Analizując program forum polonijnego i proponowaną tematykę konferencji, odnosi się wrażenie, że zatraciła się nić porozumienia Polonii z władzami w szerokim spektrum tematycznym, a wzajemne stosunki zawęziły się do nurtu patriotycznego i to tylko w jednej, nowej narracji. Tematy debat nie wnosiły nic innowacyjnego, prezentowane analizy znamy już wszyscy z codziennej prasy, z telewizji czy internetu.
Od czasu, kiedy opiekę na Polonią sprawuje rząd oraz MSZ, zmienione zostały priorytety polityki polonijnej, odczuwa się odejście od tradycyjnych spotkań ze wszystkimi przedstawicielami. Tylko wybrani delegaci zostali zaproszeni do Karpacza i wydaje się, że zastosowano tu klucz ideologiczny – zaproszenia dostali reprezentanci frakcji prawicowej.
Jest to o tyle przykre, że od dziesięcioleci Polonia, teraz to już może przede wszystkim tzw. „stara Polonia”, starała się o prowadzenie działalności „dla wszystkich”, niezależnie od różnic politycznych. Tymczasem ostatnio, z roku na rok coraz bardziej, Polska świadomie antagonizuje i polaryzuje Polonię, traktując politykę polonijną jako jeden z instrumentów używanych w realizowaniu polityki wewnętrznej. Szkoda, bo nam, Polonii, bardzo odpowiadały wypracowane po roku 1989 założenia polityki polonijnej rządu polskiego, który przede wszystkim dbał o pielęgnowanie więzi Polonii z krajem ojczystym, mając pełną świadomość, że niejako „w zamian” Polonia będzie dbała o pozytywny wizerunek Polski i Polaków na świecie.
Na Forum Polonijnym w Karpaczu przedstawiciele Polonii byli po prostu nieobecni, bo trudno nazwać garstkę zaproszonych za jakąkolwiek reprezentację. Jeszcze do niedawna spotykaliśmy się raz do roku z decydentami, ażeby w swobodnej atmosferze wyartykułować aktualne problemy i propozycje wzajemnej współpracy, których zawsze było bez liku. Jedynym wytłumaczeniem tej nietypowej sytuacji jest fakt, że w dobie pandemii niełatwo było dotrzeć do Polski z krajów, gdzie zawieszone zostały loty.
Die Enthüllung der Gedenktafel, die den polnischen Befreiern und Befreierinnen Berlins während des Zweiten Weltkriegs gewidmet ist
Am 1. September 2020 waren die letzten lebenden polnischen Kombattanten der 1. polnischen Infanterie-Division „Tadeusz Kościuszko“, die im Frühjahr 1945 in der deutschen Hauptstadt kämpften, bei der Zeremonie im Berliner Bezirk Charlottenburg-Wilmersdorf anwesend. Einige von ihnen beteiligten sich am Sturmangriff auf Berlin und kämpften in der Nähe vom Tiergarten und dem Brandenburger Tor.
Der Begründer des Projekts ist Kamil Majchrzak von der Berliner Zweigstelle der Vereinigung der Verfolgten des Naziregimes (VVN-BdA). Die Gedenktafel wurde vom Bürgermeister von Charlottenburg-Wilmersdorf, Reinhard Naumann, und dem polnischen Botschafter in Deutschland, Andrzej Przyłębski zusammen mit dem Obersten Józef Koleśnicki, der 1945 im 5. schweren Artillerie-Bataillon kämpfte, und Elżbieta Sadzyńska, der Witwe eines Kombattanten der 1. polnischen Infanterie-Division „Tadeusz Kościuszko“, dem Opfer des Generalsiedlungsplans aus dem sog. Wartheland sowie Generalsekretärin der polnischen Gesellschaft der Kriegsveteranen und ehemaligen politischen Gefangenen enthüllt.
Die drei Meter große Installation von Anna Kaufmann hat die Form einer Flagge und ist mit einem deutschen und polnischen Text sowie auf der Rückseite in englischer und russischer Sprache versehen worden. Es soll der weißroten Flagge ähneln, die polnische Soldaten nach der Eroberung Berlins am 2. Mai 1945 auf der Siegessäule im Tiergarten platziert haben.
Das Denkmal befindet sich an der Technischen Universität Berlin, auf der Straße des 17. Juni 145 / am ErnstReuter-Platz, 10623 Berlin, wo vor der Kapitulation des Dritten Reichs in den letzten Kriegstagen hart gekämpft worden ist.
Na uroczystości 1 września 2020 roku w dzielnicy Charlottenburg-Wilmersdorf w Berlinie obecni byli ostatni żyjący polscy kombatanci z 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, którzy wiosną 1945 walczyli w stolicy Niemiec. Część z nich uczestniczyła w szturmie na Berlin, tocząc boje w okolicach Tiergarten i Bramy Brandenburskiej.
Inicjatorem przedsięwzięcia jest Kamil Majchrzak z berlińskiego oddziału Stowarzyszenia Ofiar Prześladowanych przez Reżim Nazistowski (VVN-BdA). Tablicę razem z burmistrzem Charlottenburga-Wilmersdorfu Reinhardem Naumannem i ambasadorem Polski w Niemczech Andrzejem Przyłębskim odsłonili pułkownik Józef Koleśnicki, który walczył w 1945 roku w 5. Batalionie Artylerii Ciężkiej oraz Elżbieta Sadzyńska, wdowa po kościuszkowcu, ofiara hitlerowskich akcji wysiedleń z tzw. Kraju Warty, sekretarz generalny Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych.
Trzymetrowa instalacja autorstwa Anny Kaufmann ma formę flagi, na której zamieszczono tekst w języku niemieckim i polskim, a na odwrotnej stronie również po angielsku i rosyjsku. Ma przypominać biało-czerwoną flagę, którą po zdobyciu Berlina polscy żołnierze 2 maja 1945 zatknęli na Kolumnie Zwycięstwa w Tiergarten.
Pomnik znajduje się przy Technische Universität Berlin, na Straße des 17. Juni 145 / Ernst-Reuter-Platz, 10623 Berlin, gdzie przed kapitulacją Trzeciej Rzeszy trwały zacięte walki ostatnich dni wojny. Fotoreportaż Maciej Mieczkowski
Hinaufklettern und durchhalten
Ein dunkler, regnerischer November 2019: Beata Walczak – Grafikdesignerin vor allem aber Malerin - besucht mich zum ersten Mal in Berlin. Zu diesem Anlass schenkt sie mir ein vor einigen Jahren gemaltes Bild mit dem Titel... Hinaufklettern und durchhalten.
