วิสัยทัศน โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย “เปนโรงพยาบาลชุมชน ที่ใหบริการอยางมีคุณภาพระดับประเทศ ดวยหัวใจความเปนมนุษย และมุงเนนการพึ่งตนเองดานสุขภาพ ของประชาชนอยางยั่งยืน”
คํานํา โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย เปนโรงพยาบาลชุมชนที่ใหบริการอยางมีคุณภาพระดับประเทศ ดวยหัวใจความเปนมนุษย และมุงเนนการพึ่งตนเองดานสุขภาพของประชาชนอยางยั่งยืน เอกสารฉบับนี้จัดทําเพื่อประกอบการตรวจเยี่ยมโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย ตามโครงการ ตรวจเยี่ยมโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช ของมูลนิธิโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช ประจําป 2564 คณะผูจ ดั ทําหวังวาเอกสารฉบับนีจ้ ะเปนประโยชน และทําใหคณะผูต รวจเยีย่ มเขาใจบริบทและเห็นความ กาวหนาของการพัฒนาโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย ในป 2562 - 2563 มากยิ่งขึ้น
นายแพทยภักดี สืบนุการณ ผูอํานวยการโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
สารบัญ 1. 2.
ขอมูลทั่วไป อําเภอดานซาย ........................................................................................................................................4 โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย ..................................................................................................5 กิจกรรมเฉลิมพระเกียรติ จิตอาสาของคุณหมอในหองมืดและบุคลากรสาธารณสุข ........................................................................6 มหกรรมคัดกรองมะเร็งตับและทอนํ้าดี
ดวงตาหนึ่งคูที่บอด หมายถึงอีกหลายชีวิตในครอบครัวที่ตองดูแล ..........................................................7 การคัดกรองตอกระจก อําเภอดานซาย
3.
ความกาวหนาการพัฒนางานสําคัญของโรงพยาบาล 3.1 งานพัฒนาชุมชน คนไมไดพิการ แตสิ่งแวดลอมตางหากที่พิการ ...............................................................................8 การจางงานผูพิการตาม พรบ.สงเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ
เดินได..อยางทั่วถึงและเทาเทียม ...................................................................................................9 โรงงานขาเทียมพระราชทานในสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี
การให...ที่เปลี่ยนชีวิต ..................................................................................................................10 การประสานความรวมมือหลายภาคสวนสรางบานเด็กพิการ
จ.จาน ใจดี คนใชแยมยิ้ม ชุมชนยิ้มแยม โลกแสนเบิกบาน .........................................................11 กลุมผลิตภัณฑภาชนะจากวัสดุธรรมชาติ
พื้นที่สงตอความสุข และความหวงใยในสุขภาพใหแกกัน ............................................................12 ดานซายกรีนเนท...ตอยอดสู GO Minimart
3.2 งานพัฒนาความรวมมือกับภาคเอกชนและ งานมูลนิธิโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช สาขาดานซาย มูลนิธิรามาธิบดี “สานตอการให...ไมสิ้นสุด” ..............................................................................13 นักบริบาลชุมชนของพอ ..............................................................................................................14 พื้นที่ใหเด็กเรียนรูผานการเลน สนามเด็กเลน SCG เพาะกลาตาโขนนอย ...........................................15 ชีวิตนั้นสั้น...แตศิลปะยืนยาว เทศกาลศิลปะในโรงพยาบาล .............................................................16 3.3 งานการแพทยแผนไทยและบริการผูสูงอายุ.................................................................................17 4. แผนการดําเนินงานสําคัญในรอบ 2 ปตอไป (พ.ศ. 2564 - 2565)..............................................................20 5. ความตองการสนับสนุน ...............................................................................................................................20
4
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
1. ขอมูลทั่วไป 1.1 อําเภอดานซาย ดานซาย เดิมเปนเมืองโบราณตัง้ ขึน้ ในสมัยอยุธยา (พ.ศ. 2091–2111) เพือ่ ใชเปนทีร่ วบรวมพลและอํานวย ความสะดวกแกประชาชนพลเมืองทัง้ ฝายกรุงศรีอยุธยาและกรุงศรีสตั นาคนหุตทีถ่ กู เกณฑมาสรางพระธาตุศรีสองรัก ชาวไทยทีม่ าอยูเ มืองดานซายเปนชาวไทยทีอ่ พยพมาตามลุม นํา้ โขง ขามลํานํา้ เหืองแลวเดินทางมาตามลํานํา้ หมัน จนถึงบริเวณที่เปนที่ราบกวางจึงไดหยุดพักและตั้งชุมชนขึ้นที่หมูบานเกา (ปจจุบันเปนหมูบานเกา ตําบลนาหอ อําเภอดานซาย) จากนั้นไดตั้งเมืองดานซายขึ้นที่บานนาหอ ตําบลนาหอ ตอมาจึงยายมาตั้งอยูที่บริเวณหนองคู หรือบานดานซาย ตําบลดานซายในปจจุบัน ในรัชกาลของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว เมืองดานซายไดตกอยูภายใตการปกครองของ ฝรั่งเศสระยะหนึ่ง เมื่อครั้งไทยเสียดินแดนฝงขวาของแมนํ้าโขง ตอนตรงขามเมืองหลวงพระบางใหแกฝรั่งเศส ตามสนธิสญ ั ญาระหวางไทยกับฝรัง่ เศส ซึง่ ทํา ณ กรุงปารีส ลงวันที่ 13 กุมภาพันธ พ.ศ. 2446 เนือ่ งจากการวัดเขตแดน แยกจากลํานํ้าโขงมาตามลํานํ้าเหือง พอมาถึงตอนลํานํ้าหมันไหลตกลํานํ้าเหืองก็วกเขามาตามลํานํ้าหมันอีก เมืองดานซายซึ่งอยูทางฝงซายของลํานํ้าหมันจึงตกเปนของฝรั่งเศส ขณะนั้นเมืองดานซายไดตั้งเปนอําเภอ ไมนาน ทางฝายไทยจึงไดยายที่ทําการของอําเภอไปตั้งอยูที่บานนาขามปอม ตําบลรองจิก อําเภอภูเรือ ตอมา ไทยไดทําสนธิสัญญากับฝรั่งเศสอีก ลงวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2449 โดยไทยยอมยกเมืองพระตะบอง เสียมราฐ และศรีโสภณ ใหแกฝรั่งเศส โดยที่ฝรั่งเศสยอมคืนเมืองดานซาย เมืองตราด และเกาะทั้งหลายที่อยูใตแหลมสิงห ลงไปจนถึงเกาะกูดใหแกไทย ดานซายจึงกลับมาเปนของไทยอีกครั้งนับแตนั้นมา
อาณาเขตติดตอ ทิศเหนือ ทิศใต ทิศตะวันออก ทิศตะวันตก
ติดตอกับเมืองบอแตน แขวงไชยบุรี สปป.ลาว มีลํานํ้าเหืองเปนเสนกั้น ติดตอกับอําเภอหลมเกา จังหวัดเพชรบูรณ ติดตอกับอําเภอทาลี่ และอําเภอวังสะพุง จังหวัดเลย ติดตอกับอําเภอนาแหว จังหวัดเลย และอําเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก
ภูมิประเทศ เขตการปกครอง และลักษณะประชากร อําเภอดานซาย มีพื้นที่ 1,732 ตารางกิโลเมตร ประกอบดวยภูเขาสลับซับซอน มีที่ราบ รอยละ 20 ของพื้นที่ทั้งหมด ภูมิอากาศหนาวจัดในฤดูหนาว มีแมนํ้าสายสําคัญ ไดแก ลํานํ้าหมันซึ่งไหลไปทางทิศเหนือ ลงแมนํ้าเหือง มีความยาวประมาณ 66 กิโลเมตร และเปนตนนํ้าของแมนํ้าปาสัก อําเภอดานซายแบงเขต การปกครองเปน 10 ตําบล 99 หมูบาน มีประชากรรวมทั้งสิ้น 52,259 คน สวนใหญประกอบอาชีพเกษตรกรรม ทําไรขาวโพด เลี้ยงสัตว รับจาง
5
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
1.2 โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย สืบเนือ่ งจากพระบาทสมเด็จพระเจาอยูห วั รัชกาลที่ 9 ทรงพระกรุณาโปรดเกลา ใหจดั พระราชพิธอี ภิเษก สมรสของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ในวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2520 ฯพณฯธานินทร กรัยวิเชียร ซึง่ ดํารงตําแหนงนายกรัฐมนตรีในขณะนัน้ ดําริวา ในวโรกาสอันเปนมหามงคลยิง่ นี้ รัฐบาลและประชาชนชาวไทย ควรจะนอมเกลาฯ ถวายสิง่ ใดจึงจะเหมาะสมและดีทสี่ ดุ เพือ่ เปนของขวัญแดพระองค จึงไดนาํ ความกราบบังคมทูล พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวรัชกาลที่ 9 ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต พระองคทรงมีพระราชกระแส รับสั่งวา “จะทําอยางไรก็ทําเถิด แตขอใหเกิดประโยชนสูงสุดแกประชาชนโดยตรงก็แลวกัน” คณะรัฐมนตรี จึงมีมติเปนเอกฉันทวาจะสรางโรงพยาบาลในทองถิ่นทุรกันดาร นอมเกลาฯ ถวาย จึงไดระดมทุนบริจาคจาก ทุกภาคสวนเพื่อสรางอาคาร และกระทรวงสาธารณสุขเปนผูจัดหาบุคลากร ครุภัณฑ โดยคัดเลือกพื้นที่สีชมพู คือ พื้นที่ที่มีการแทรกซึมและบอนทําลายจากฝายตรงขามเปนที่ตั้งของโรงพยาบาล ดวยหวังใหโรงพยาบาลที่ จะสรางขึน้ นีใ้ หบริการแกราษฎรทัว่ ไปและเปนโรงพยาบาลสนามเพือ่ ชวยเหลือเหลาทหารตํารวจทีเ่ สียสละตอสู เพื่อรักษาอธิปไตยของชาติ ในชวงเวลานั้น อําเภอดานซายเปนพื้นที่สีชมพู อยูบริเวณภูหินรองกลา ภูเมี่ยง ภูขัด จึงไดรับคัดเลือกเปนพื้นที่ในการจัดสรางโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช ปจจุบนั โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย เปนโรงพยาบาลขนาด 60 เตียง รับผิดชอบดูแลประชาชน ในเขตอําเภอดานซาย ประมาณ 52,000 คน และเปนโรงพยาบาลแมขายใหกับโรงพยาบาลใกลเคียง ไดแก โรงพยาบาลภูเรือ โรงพยาบาลนาแหว จังหวัดเลย และยังมีประชาชนจากเมืองบอแตน แขวงไชยะบุลี สาธารณรัฐ ประชาธิปไตยประชาชนลาวมาใชบริการ สามารถใหบริการทางการแพทยตามมาตรฐานทุติยภูมิระดับ M2
6
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
2. กิจกรรมเฉลิมพระเกียรติ “จตอาสาของคุณหมอในหองมืดและบุคลากรสาธารณสุข” มหกรรมคัดกรองมะเร็งตับและทอนํ้าดี การทํางานโดยปกติของรังสีแพทยมักอยูแตในหองมืดกับเครื่องอัลตราซาวดในโรงพยาบาลขนาดใหญ หรือโรงพยาบาลเอกชน ป 2556 มีรงั สีแพทยทา นหนึง่ ซึง่ เคยมาฝกงานทีโ่ รงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย อยากกลับมาเปนจิตอาสา ชวยเหลือคนทีข่ าดโอกาสเขาถึงบริการของรังสีแพทย เริม่ ตนจากการตรวจอัลตราซาวด บุคลากรกลุมเสี่ยงของโรงพยาบาล ต อ มาในป พ.ศ.2559 โรงพยาบาลสมเด็ จ พระยุพราชดานซาย ไดเขารวมโครงการแกไขปญหาโรคพยาธิ ใบไมในตับและมะเร็งทอนํ้าดี ของมหาวิทยาลัยขอนแกน จัดโครงการรณรงคใหผูที่มีความเสี่ยงสูงเขารับคําแนะนํา ปรับเปลีย่ นพฤติกรรมและคัดกรองโรคมะเร็งตับและทอนํา้ ดี ด ว ยการอั ล ตราซาวด ซึ่ ง ได ดํ า เนิ น การต อ เนื่ อ งเรื่ อ ยมา ทุ ก ป โดยรั ง สี แ พทย ท า นนั้ น ได ชั ก ชวนเพื่ อ นร ว มวิ ช าชี พ มาเปนจิตอาสาเพิ่มขึ้น 9 ป จากวันเริ่มตนจนถึงปจจุบัน มีทีมรังสีแพทยเขารวมกวา 10 คน ประชาชนไดรับการคัด กรองมะเร็งตับและทอนํ้าดีโดยการอัลตราซาวด 4,569 คน พบความผิดปกติ 2,225 ราย สงสัยมะเร็งตับและทอนํ้าดี 119 ราย คิดเปนรอยละ 2.60 ซึ่งไดรับการสงตอ เพื่อวินิจฉัยและรักษาตอเนื่องทุกราย มหกรรมคัดกรองมะเร็งตับและทอนํ้าดีนี้ จึงเปนเสมือนแหลงเรียนรูและพัฒนาบุคลากร เปดโอกาสให รังสีแพทยและบุคลากรสาธารณสุขไดทาํ ในสิง่ เกิดประโยชนตอ ผูอ นื่ แตสงิ่ สําคัญทีส่ ดุ คือ ทุกคนไดสรางคุณคา และความภาคภูมิใจในตนเองที่มีสวนรวมในมหกรรมแหงการทําความดีนี้
7
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
“ดวงตาหนึ่งคูที่บอด หมายถึงอีกหลายชวตในครอบครัวที่ตองดูแล” การคัดกรองและผาตัดตอกระจก อําเภอดานซาย โรคตอกระจกเปนสาเหตุที่ทําใหสูญเสียการมองเห็นมากที่สุด เพราะดวงตาหนึ่งคูที่บอด หมายถึง อีกหลายชีวิตในครอบครัวที่ตองดูแล ป พ.ศ. 2538 คือปแหงการเริม่ ตนระบบบริการรักษาโรคตอกระจกครัง้ แรกของโรงพยาบาลเล็กๆ ในอําเภอ หาดานสายตา หางไกล โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซายจัดบริการเชิงรุกเพือ่ คนหาผูส งู อายุในชุมชนทีม่ ปี ญ ใหไดรบั การดูแลรักษาในเวลาทีเ่ หมาะสม เพือ่ ชวยลดปญหาภาวะตาบอดและสายตาผิดปกติ และไดดาํ เนินงาน อยางตอเนื่องตลอด 25 ป โดย จักษุแพทยและทีมงานจิตอาสา ตั้งแตป 2538 จนถึงปจจุบัน ไดใหบริการผาตัดตอกระจกรวม 1,641 ขาง และสามารถคนพบผูปวย ตอหินอีก 44 ราย ในป 2564 โรงพยาบาล มีแผนดําเนินงานจัดบริการคัดกรองและผาตัดตอกระจกใหแก ประชาชนในอําเภอดานซายและอําเภอใกลเคียง ชวยใหประชาชนทีม่ ปี ญ หาทางสายตา โดยเฉพาะผูส งู อายุ ไดรบั การดูแลและไดรบั บริการดานตาอยางทัว่ ถึง เพือ่ เฉลิมพระเกียรติถวายเปนพระราชกุศลแดสมเด็จพระเจาอยูห วั มหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร
8
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
3. ความกาวหนาการพัฒนา งานสําคัญของโรงพยาบาล 3.1 งานพัฒนาชุมชน “คนไมไดพิการ แตสิ่งแวดลอมตางหากที่พิการ” การจางงานผูพิการตามมาตรา 33 และ 35 พรบ.สงเสรมและพัฒนาคุณภาพชวตคนพิการ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย มีการจัดจางคนพิการ เพือ่ ปฏิบตั งิ านในโรงพยาบาลฯ กอนมีประกาศตามพระราชบัญญัตสิ ง เสริม และพัฒนาคุณภาพชีวติ คนพิการ โดยมีแนวคิดวาคนพิการควรไดรบั การดูแล อยางรอบดาน เพื่อใหกลับสูสังคมอยางมีศักดิ์ศรีความเปนมนุษย โดยการ สงเสริมใหเปนที่ยอมรับในความรูความสามารถ ทํางานที่เปนประโยชน สรางรายได รวมถึงการสามารถดํารงชีวิต ใกลเคียงบุคคลปกติใหมากที่สุด ดานสิทธิคนพิการมีการคนหาและจัดระบบบริการจดทะเบียนคนพิการแบบเบ็ดเสร็จ โดยประสาน ความรวมมือจากสํานักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย จังหวัดเลยชวยใหคนพิการไมตองเดินทาง ไปที่จังหวัดเลย นับเปนโรงพยาบาลชุมชนแหงแรกที่มีการจัดระบบบริการนี้ ดานสังคมและสิ่งแวดลอม ไดจัดทําโครงการ “ดานซายเมืองอารยสถาปตย” เพื่อสงเสริมใหชุมชนมี ความรู ความเขาใจ และรวมลงมือปรับปรุง สิง่ แวดลอม ทีอ่ าํ นวยความสะดวกในการใชชวี ติ ของผูพ กิ าร ผูส งู อายุ ทั้งที่บานและสถานที่สําคัญ เชน โรงพยาบาล ตลาด วัด ธนาคาร เปนตน ดานการสงเสริมใหเปนทีย่ อมรับรวมถึงการสรางอาชีพเพือ่ ใหมรี ายได ทางโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช ดานซายใชวธิ ชี นี้ าํ ชุมชน โดยจางงานคนพิการทีย่ งั มีศกั ยภาพทํางานโรงพยาบาลฯ ในตําแหนงทีเ่ หมาะสม และยัง มีการจางงานบุคคลในครอบครัวคนพิการเพือ่ สงเสริมใหมรี ายได โดยยังสามารถกลับไปดูแลคนพิการในครอบครัว ไดอีกดวย ในป 2562 กระทรวงสาธารณสุขรวมมือกับกรมสงเสริม และพั ฒ นาคุ ณ ภาพชี วิ ต คนพิ ก าร ในการหาความร ว มมื อ สถานบริการสาธารณสุขเพื่อเขารวมโครงการจัดจางคนพิการ ตามมาตรา 33 และ 35 โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย ไดเขารวมเปน 1 ใน 32 โรงพยาบาลตนแบบ โดยมีการจัดจาง ชวงแรก จํานวน 6 คน และในป 2563 มีการจัดจางรวม 5 คน จากการดําเนินการสงเสริมคนพิการในดานตางๆ นี้ ทําให สังคมเกิดความเขาใจ ยอมรับคนพิการมากขึ้น และคนพิการ สามารถพัฒนาตนเองเพือ่ ใหสามารถอยูร ว มกับผูอ นื่ รวมถึงเปน แบบอยางทีด่ ใี นการดํารงชีวติ ของคนทัว่ ไปและคนพิการคนอืน่ ๆ ตอไป
9
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
“เดินได…อยางทั่วถึงและเทาเทียม” โรงงานขาเทียมพระราชทานในสมเด็จพระศรนครนทราบรมราชชนนี เนือ่ งจากระบบบริการเดิม คนพิการขาขาดในพืน้ ทีด่ า นซาย ตองเดินทางไปเพือ่ รับบริการจัดทําขาเทียมที่ หนวยขาเทียมโรงพยาบาลเลย ซึง่ มีระยะทางไกลกวา 82 กิโลเมตร รวมถึงขัน้ ตอนการรับบริการซับซอนและตอง รอการจัดทําขาเทียมเปนเวลานาน ทําใหคนพิการสวนใหญไมสามารถเขาถึงบริการขาเทียมที่มีประสิทธิภาพ ป พ.ศ. 2550 ทางโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซายไดจัดสงบุคลากร 2 คน ฝกอบรมชางขาเทียม พระราชทาน รุน ที่ 1 (จากโรงพยาบาล 11 แหงทัว่ ประเทศ) และเปดใหบริการตัง้ แตนนั้ เปนตนมา โดยการบริการ ตั้งแตป พ.ศ. 2551 – ตุลาคม 2564 มีดังนี้ จัดทําขาเทียมรายใหม 220 ขา แบงเปน ขาเทียมระดับเหนือเขา 51 ขา ขาเทียมระดับใตเขา 155 ขา ขาเทียมระดับเขา 11 ขา ขาเทียมระดับขอเทา 3 ขา และมีการซอมแซม ขาเทียมรายเกา 113 ครั้ง นอกจากนี้ยังใชทักษะความสามารถและการประยุกตวัสดุเพื่อชวยแกไขความผิดปกติในเด็กแรกเกิดที่มี ภาวะเทาผิดรูป 30 ราย ดัดแปลงรองเทาเบาหวานเพื่อแกไขปองกันการเกิดแผลที่เทา 14 ราย ดัดแปลงอุปกรณ แกไขภาวะสนเทาตก 1 ราย อีกทั้งยังสามารถประยุกตใชทักษะในการแกไขกายอุปกรณอื่น เชน แขนเทียม เพื่ออํานวยความสะดวกใหผูพิการไมตองเดินทางไปถึงโรงพยาบาลจังหวัด ดานบุคลากร ไดรับการสงเสริมเพื่อพัฒนาทักษะเชิงชาง โดยรวมออกหนวยขาเทียมพระราชทานภายใน ประเทศ 20 ครั้ง ตางประเทศ 12 ครั้ง และเขารวมอบรมเฉพาะดาน ไดแก การทํารองเทาเบาหวานมาตรฐาน การทําขาเทียมระดับสะโพก นอกจากนี้ ในปจจุบนั โรงงานขาเทียมโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย ยังสามารถเปนศูนยรบั สงตอ คนพิการจากจังหวัดใกลเคียง และจากประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวไดอีกดวย จึงกลาวไดวา การมีโรงงานขาเทียมพระราชทานในสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีในพื้นที่หางไกล สามารถอํานวย ความสะดวกใหคนพิการขาขาด และคนพิการที่อวัยวะอื่นๆ เขาถึงบริการไดอยางทั่วถึงและเทาเทียม สงผลตอ คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของคนพิการและครอบครัว
10
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
“การให…ที่เปลี่ยนชวต” การประสานความรวมมือหลายภาคสวนสรางบานเด็กพิการ เมื่อมีเด็กพิการ 1 คน เกิดขึ้น จําเปนตองมีการจัดการ ทั้งดานครอบครัวที่ตองดูแลที่อยูอาศัย และสิ่งแวดลอมใน ชุมชน เพือ่ ใหเด็กพิการเติบโตขึน้ อยางมีคณ ุ ภาพ แตในปจจุบนั มีคนที่เห็นความสําคัญในเรื่องนี้นอยมาก โรงพยาบาลสมเด็จ พระยุพราชดานซายมีแนวคิดการทํางานวา “เราอยากใหสงั คม เปนอยางไร ตองเริ่มดวยการทําสิ่งนั้นใหเกิดขึ้นกอน” จึงได ประสานความรวมมือในการสรางบานใหเด็กพิการทีค่ รอบครัว มีฐานะยากจน เพื่อเปนการชี้นําสังคมในเรื่องนี้ ในป 2563 มีการสรางบานใหเด็กพิการ 2 ครอบครัว ครอบครั ว ที่ ห นึ่ ง เด็ ก มี ภ าวะบกพร อ งด า นสติ ป ญ ญา สวนครอบครัวที่สอง เด็กมีความผิดปกติเกี่ยวกับภาษาและ การพูด โดยไดรับความรวมมือจากองคการบริหารสวนตําบลกกสะทอน เทศบาลตําบลศรีสองรัก เหลากาชาด จังหวัดเลย อาสาสมัครสาธารณสุขในเขตโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานนํา้ เย็น ชาวบานหัวนา นายอําเภอ ดานซายและชมรมกํานันผูใหญบาน ทั้งการบริจาคเงินและสนับสนุนแรงงาน โดยมีการใชงบประมาณบางสวน จากกองทุนเพาะกลาตาโขนนอย ซึ่งในป 2563 นี้ มีนักศึกษาคณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธิบดี ที่เคย มาฝกปฏิบัติงานที่โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย จัดทํา “โครงการปนนํ้าใจนักศึกษาแพทยรามาธิบดี สูเด็กดานซาย” รวบรวมเงินบริจาคมอบให กองทุนเพาะกลาตาโขนนอย เปนเงินรวมทั้งสิ้น 351,613 บาท
11
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
“จ.จาน ใจดี คนใชแยมยิ้ม ชุมชนยิ้มแยม โลกแสนเบิกบาน” กลุมผลิตภาชนะจากวัสดุธรรมชาติ โครงการพัฒนาคุณภาพชีวติ ชุมชน กลุม ผลิตภาชนะจากวัสดุธรรมชาติ มีวตั ถุประสงคเพือ่ ใหเกิดการรวมกลุม และเรียนรู โดยการสนับสนุนใหครอบครัวคนพิการและผูสูงอายุในชุมชน 2 หมูบาน ไดแก บานนาสีเทียน และ บานหวยออย ไดมีงานทําและมีสวนรวมพัฒนาคุณภาพชีวิตในชุมชน สงเสริมการใชภาชนะจากธรรมชาติแทน การใชโฟมหรือพลาสติก ชวยลดปญหาขยะ โดยเริ่มฝกอบรมกลุมเปาหมาย 40 คน ผลิตภาชนะ 2 รูปแบบ คือ จาน และ ถวย จากใบไมที่หาไดในชุมชน และกาบหมาก โดยใชชื่อกลุมผลิตวา “จ.จาน ใจดี” “มูลนิธิรามาธิบดี” ไดสนับสนุนทุนในการจัดซื้อเครื่องขึ้นรูปภาชนะมูลคา 130,000 บาท และไดรับการสนับสนุนจากเครือขายอื่นๆ เชน เทศบาลตําบลศรีสองรัก กลุมทาดีหมีโมเดล อ.เชียงคาน จ.เลย ชมรมคนพิการตําบลนาดี เครือขายผูประกอบการดานการทองเที่ยว สวนปาชุมชน นับเปนการสานตอ “การใหไมมีสิ้นสุด” ตามวัตถุประสงคของ “มูลนิธิรามาธิบดี” อยางแทจริง โครงการนีเ้ ริม่ ดําเนินการในเดือนกุมภาพันธ 2563 ปจจุบนั เปนทีร่ จู กั และมีผอู ดุ หนุนผลิตภัณฑทงั้ ในและ ตางประเทศผานเพจเฟสบุค จ.จาน ใจดี
12
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
“พื้นที่สงตอความสุข และความหวงใยในสุขภาพใหแกกัน” ดานซายกรนเนท…ตอยอดสู GO Minimart (Green Outlet Minimart) จากจุ ด เริ่ ม ต น คนรั ก สุ ข ภาพและสิ่ ง แวดล อ มของที ม งานโรงพยาบาลและนั ก วิ จั ย ท อ งถิ่ น ได รั บ การสนับสนุนจาก ของ สกว. ทํางานวิจยั เรือ่ ง “จากปาสูค รัวไทดาน” และ “ความมัน่ คงทางอาหารของลุม นํา้ หมัน” ไดนําผลงานวิจัยมาขยายผล เปนโครงการเพิ่มศักยภาพเกษตรกรและหมูบานตนแบบการผลิตและการตลาด สีเขียวมาตรฐานดานซายกรีนเนตโดยประยุกตใชแนวทางระบบการรับรองมาตรฐานอยางมีสว นรวม เกิดเปน เครือขายเกษตรกร “ดานซายกรีนเนท” คือ เริ่มดําเนินงานในป 2560 ผลิตพืชผักปลอดภัยจําหนายให โรงครัวของโรงพยาบาลฯ และทีต่ ลาดสีเขียว เพือ่ สรางสุขภาพทีด่ ใี หแกคนดานซาย ลดการบุกรุกปาและลดการใช สารเคมีทางการเกษตรอันเนื่องมาจากการปลูกพืชเชิงเดี่ยว ในป 2563 เครือขายเกษตรกร “ดานซายกรีนเนท” พัฒนาชองทางกระจายสินคาเพื่อเปนทางเลือกให ผูบ ริโภคและสรางรายไดเสริมใหเกษตรกร เกิดเปน GO Minimart ศูนยรวมและจําหนายสินคาจากผลผลิตของ เกษตรกรกลุมดานซายกรีนเนท ทั้งของสด ของฝาก และของแปรรูปที่เก็บไดนาน ราน GO Minimart ดําเนินงานภายใตแนวคิด “ขอเปนพืน้ ทีร่ วมพืชผักทีบ่ ม เพาะโดยเครือขายเกษตรกร ดานซายกรีนเนท ผูมีใจแนวแนในการจัดหาสิ่งที่ดีและปลอดภัย มอบให “พี่นอง” ชาวดานซายเพื่อสงตอ ความสุข และความหวงใยในสุขภาพใหแกกัน”
13
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
3.2 งานพัฒนาความรวมมือกับภาคเอกชน และงานมูลนิธโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช สาขาดานซาย มูลนิธรามาธบดี “สานตอการให…ไมสิ้นสุด” มูลนิธรามาธบดี สนับสนุนงบประมาณในการพัฒนาโรงพยาบาลสมเด็จ พระยุพราชดานซาย ป 2563-2565 เปนเงนรวมทัง้ สิน้ 12,900,000 บาท โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย จังหวัดเลย เปนหนึ่งในสี่โรงพยาบาลชุมชนที่มูลนิธิรามาธิบดี คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธิบดี ใหทุนสนับสนุนผาน “โครงการรามาธิบดีเพื่อโรงพยาบาลชุมชน” สนับสนุนโรงพยาบาลชุมชนในการทําหนาทีเ่ ปนฟนเฟองทีเ่ ขมแข็ง พึง่ พาตัวเองได เพือ่ ชวยเหลือใหชมุ ชนพึง่ พาตัว เองไดอยางยั่งยืน ภายใตแนวคิดที่วา “การจะเปนที่พึ่งไดนั้น จําเปนตองพึ่งพาตนเองใหไดกอน” ปจจัยสําคัญ ที่จะเสริมสรางความคลองตัวใหแกโรงพยาบาลชุมชน คือ งบประมาณเพื่อผลิตบุคลากรการแพทยที่มีคุณภาพ การสรางอาคารสถานที่ ตลอดจนองคความรูแ ละเครือ่ งมือในการถายทอดความรูท จี่ าํ เปน โดยมูลนิธริ ามาธิบดีฯ หวังใหโครงการนีเ้ ปนตนแบบแกโรงเรียนแพทยอนื่ ๆ เพือ่ ตอยอดการสนับสนุน โรงพยาบาลชุมชนอยางกวางขวาง มากขึ้น ซึ่งจะยิ่งชวยเหลือคนในชุมชนไดมากยิ่งขึ้นดวย โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซายไดใชงบประมาณทีไ่ ดรบั ดําเนินการในดานตางๆ ตามเจตนารมยของ มูลนิธิฯ โดยใชปรับปรุงอาคารสถานที่ ระบบสารสนเทศ และระบบสื่อสารภายในโรงพยาบาลฯ จัดตั้งศูนยดูแล ผูป ว ยตอเนือ่ งแบบครบวงจร ศูนยเพาะกลาตาโขนนอย ศูนยการเรียนรูก ารจัดการสิง่ แวดลอมในโรงพยาบาลและ การบริหารจัดการขยะแบบครบวงจร และปรับปรุงสถานที่ฝกงานนักศึกษา ุ ภาพบริการ และสิง่ แวดลอมดีขนึ้ ซึง่ สงผล สิง่ ตางๆ เหลานีท้ าํ ใหโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซายมีคณ โดยตรงตอคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของผูปวย ผูรับบริการ บุคลากร นักศึกษา ตลอดจนประชาชนในพื้นที่ดานซาย และพื้นที่ใกลเคียง นอกจากนี้ยังสามารถดําเนินกิจกรรม โครงการตางๆ ที่ชวยบมเพาะ บุคลากร และ นักศึกษา ใหมีจิตสํานึก ดานจิตอาสา และงานบันดาลใจ อยางตอเนื่อง
14
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
นักบรบาลชุมชนของพอ บรษัท อะมิวสเมนท ครเอชั่น จํากัด สนับสนุนงบประมาณในการจาง นั ก บรบาล ในโครงการ “นั ก บรบาลชุ ม ชนของพ อ ” เป น เวลา 3 ป (พ.ศ. 2563-2565) เปนเงนรวมทั้งสิ้น 1,500,000 บาท ตั้ ง แต ป 2540 โรงพยาบาลสมเด็ จ พระยุ พ ราชด า นซ า ยได พั ฒ นากระบวนการ ดูแลผูสูงอายุ ผูปวยโรคเรื้อรัง ผูพิการ ที่บาน แตเนื่องจากกําลังคนไมเพียงพอ จึงพบปญหา การใหบริการไมทั่วถึง ผูดูแลขาดทักษะ ทําให เกิดภาวะแทรกซอน มีภาวะพึ่งพิง หรือติดเตียง โดยเฉพาะคนที่อยูในพื้นที่หางไกล ในป 2563 จึ ง เกิ ด โครงการผลิ ต “นั ก บริ บ าลชุ ม ชนของพ อ ” ภายใต แ นวคิ ด “สรางคนในชุมชนจากคนธรรมดาใหเปนนัก บริบาล เพื่อมาดูแคนในชุมชนของตนเอง” กระจายอยูในชุมชนพื้นที่ซึ่งมีความทุรกันดาร และการเขาถึงบริการยากลําบาก 5 หมูบาน โดยคัดเลือกจากคนในชุมชนมาฝกเปนนักบริบาล 5 คน มีหนาที่ออกเยี่ยมบาน ทํางานรวมกับครอบครัว ชุมชน ประสานงานกับทีมสหสาขาวิชาชีพ ชวยแนะนําดูแลดานสุขอนามัยพืน้ ฐาน การฟน ฟูสมรรถภาพ กายภาพบําบัด ตลอดจนชวยเหลือดานสุขภาพจิต สรางสัมพันธภาพของผูป ว ยและครอบครัว รวมทัง้ เปนแบบอยางในการดําเนิน ชีวติ ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง การทําเกษตรปราณีตในทีด่ นิ ของตนเอง โดยในป 2563 “นักบริบาลชุมชนของพอ” ไดใหบริการดูแลคนในชุมชนไปแลว 403 คน 1,611 ครั้ง กวา 1 ปทผี่ า นมา “นักบริบาลชุมชนของพอ” ไดพฒ ั นาประสบการณการดูแลดานสุขภาพเพือ่ คนในชุมชน ของตนเองอยางตอเนือ่ ง มีความมุง มัน่ ในการใชความรู ความสามารถและประสบการณจากการทํางานไปใชดแู ล ผูอื่นตอไป ถึงแมในอนาคตอาจสิ้นสุดสัญญาจาง แลวก็ตาม
15
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
“พื้นที่ใหเด็กเรยนรูผานการเลน” ป 2563 มู ล นิ ธ เอสซจ ร ว มกั บ ภาคี เ ครอข า ยภาคส ว นต า งๆ และมู ล นิ ธ โรงพยาบาลสมเด็ จ พระยุ พ ราชฯ สนั บ สนุ น งบประมาณ ในการจั ด สร า งสนามเด็ ก เล น เป น เงนรวมทั้ ง สิ้ น 1,500,000 บาท (เปนตัวเลขประมาณการเนื่องจากยังดําเนินการจัดสรางยังไมแลวเสร็จ)
มูลนิธิเอสซีจี รวมกับภาคีเครือขายภาคสวนตางๆ และมูลนิธิโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชฯ จัดใหมี การดําเนินงานโครงการพิเศษ ชื่อ “โครงการเฉลิมราชยราชา จิตอาสาพัฒนาโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช ทั่วไทย” มีวัตถุประสงคเพื่อสนับสนุนการปรับปรุงพื้นที่ใหบริการภายในโรงพยาบาล และสรางสุขภาวะที่ดีใน การมารับบริการของประชาชนและชุมชน โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย ตัดสินใจใชงบประมาณสวนนีส้ รางสนามเด็กเลนในโรงพยาบาลฯ เพือ่ สรางสิง่ แวดลอมทีด่ สี าํ หรับเด็กซึง่ ถือเปนอนาคตของเมือง โดยจะเปดเปนพืน้ ทีส่ าธารณะใหประชาชนเขามา ใชบริการภายใตการดูแลของโรงพยาบาลฯ ซึง่ เปนการสงเสริมใหชาวดานซายมีสขุ ภาวะทีด่ ผี า นการเลนของเด็กๆ สนามเด็กเลน “SCG เพาะกลาตาโขนนอย” ออกแบบโดย คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวิทยาลัย ศรีปทุม เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร โครงสรางของอาคารออกแบบคลายรูปขนมสอดไส เพื่อใหสอดคลองกับ วิถีชีวิตของคนอีสาน
16
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
“ชวตนั้นสั้น…แตศิลปะยืนยาว” (คํากลาวของ อาจารยศิลป พีระศร) ป 2563-2564 โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย ไดรับเลือก เป น หนึ่ ง ในพื้ น ที่ จั ด แสดงงานศิ ล ปะของเทศกาลศิ ล ปะ ศิ ล ป เ ล า เร่ อ ง เมืองมนตเสนห “ดานซาย” หอศิลปเบิก กะ บาน สวนสรางสรรค พูเพียง พอ ดา อาเต รีสอรท จัดเทศกาลศิลปะ ศิลปเลาเรื่อง ญาฯลฯ เมืองมนตเสนห “ดานซาย” เพือ่ ใชงานศิลปสรางสรรค ถายทอดเรือ่ งราว บอกเลาปรัชญา ความคิด ภูมปิ ญ โดยเรือ่ งราวจะถูกถายทอดผานศิลปะ กระตุน ความสนใจ สรางมุมมองหรือทัศนคติใหมๆ ตอการมีสว นรวม พัฒนา ความรู ความเขาใจในศิลปะ และจะนําพาไปสูการเขาใจตัวตน สํานึกรักบานเกิด เปดใจเขาถึงภูมิปญญา ปรัชญา ความเชื่อ บรรพกาล ประวัติศาสตร ทั้งจากคนในชุมชนเองและสาธารณชนทั่วไป อีกทั้งเปนการเปดมิติใหม ของวงการศิลปะในระดับภูมิภาคของจังหวัดเลย และระดับชาติ ศิลปนที่มีชื่อเสียงจากทั่วประเทศ มารวมทํากิจกรรมสรางงานศิลปะ ณ อําเภอดานซาย โดยปราชญและ นักวิจัยภูมิปญญาทองถิ่นเปนผูใหความรู นําเสนอเนื้อหาขอมูลตางๆ และนําศิลปนไปเรียนรู ณ สถานที่นั้นๆ เพื่อถายทอดสรางสรรคงานศิลปะ เมื่อสรางผลงานเสร็จเรียบรอย ไดนํามาติดตั้งไว ณ หอศิลป เบิก กะ บาน สวนสรางสรรค และโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย ผลงานศิลปะบางสวนไดมอบใหโรงพยาบาลสมเด็จ พระยุพราชดานซาย เพื่อนําไปติดตั้งภายในหองและจุดตางๆ เพื่อสรางคุณคาใหกับงานศิลปะ สรางสุข สุนทรีย (ศิลปะเยียวยาจิต) ใหกับผูปวยและผูรับบริการตอไป
17
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
3.3 งานการแพทยแผนไทยและบรการผูสูงอายุ ปจจุบันสมุนไพรถูกนํามาใชปองกันเเละฟนฟูโรคมากขึ้น แตมีปญหาดานขอมูลการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับ ยาสมุนไพรซึ่งยังมีนอย เเละขาดการยอมรับทางการแพทยในการใชยาเดี่ยวเพื่อการรักษาโรค ในป 2563 งานการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลือก ทีมสหวิชาชีพ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย ไดเขารวม โครงการศึกษาวิจัยกับสถานการแพทยแผนไทยประยุกต คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร ในการศึกษาวิจัยทางคลินิกระยะที่ 3 จํานวน 2 เรื่องและกอนคลินิก 1 เรื่อง ดังนี้
1. การศึ ก ษาเปรยบเที ย บประสิ ท ธผล แ ล ะ ค ว า ม ป ล อ ด ภั ย ข อ ง ย า เ ม็ ด สารสกัดกระเจ๊ยบเเดงกับยาแอมโลดีปน ในการรั ก ษาโรคความดั น โลหิ ต สู ง ระดับออน เนื่องจาก “กระเจี๊ยบแดง” เปนสมุนไพรทองถิ่นที่รูจักมาเปน เวลานาน ปจจุบัน ชาชงกระเจี๊ยบแดงจัดอยูในบัญชียาหลักแหงชาติ มีสรรพคุณเปนยาขับปสสาวะ จึงนาสนใจในการนํามาใชทดแทน ยาแผนปจจุบันเพื่อลดความดันโลหิตในผูปวยโรคความดันโลหิตสูง ผลการศึ ก ษาพบว า ยาเม็ ด สารสกั ด กระเจี๊ ย บแดงขนาด 500 มิ ล ลิ ก รั ม ต อ วั น สามารถลดค า เฉลี่ ย ความดันโลหิตขณะหัวใจบีบตัวกอนการรักษาและหลังการรักษาไดอยางมีนยั สําคัญทางสถิติ โดยพบรายงานอาการ ไมพึงประสงค ไดแก ปวดศีรษะ รอนตามรางกาย และคัน ขอหามเเละขอควรระวัง คือ ไมควรใชในผูปวยโรคไต หรือมีความผิดปกติของไต จากผลการศึกษาวิจัยดังกลาว สามารถตอยอดไปสูการใชสมุนไพรกระเจี๊ยบแดงอยางมีประสิทธิภาพและ ปลอดภัยในชุมชน โดยสงเสริมการใชเปนอาหารเเละเครื่องดื่ม โดยใชกระเจี๊ยบแดง 2 - 10 กรัมตอวัน ตมเปน นํ้าดื่มเพื่อควบคุมระดับความดันโลหิต เมื่อสิ้นสุดโครงการ มีการจัดอบรมเพื่อเเลกเปลี่ยนเรียนรูการปลูกและการใชกระเจี๊ยบเเดงในทองถิ่น โดย รศ.ดร.ภญ.อรุณพร อิฐรัตน เเละไดมอบเมล็ดพันธุกระเจี๊ยบแดงใหแกกลุมเกษตรกรเครือขายดานซาย กรีนเนท กลุมวิสาหกิจชุมชนชมรมคนพิการตําบลนาดี เเละวิสาหกิจชุมชนบานหัวนา-นํ้าเย็น เพื่อใหเกษตรกร ปลูกเเละขยายพันธุในพื้นที่ เปนการสงเสริมอาชีพ เกษตรทางเลือกเเละชวยสรางรายไดแกชุมชนตอไป
18
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
2. การศึกษาประสิทธผลและความปลอดภัยของครมสารสกัดยาตํารับ สหั ส ธาราในการรั ก ษาโรคข อ เข า เสื่ อ มปฐมภู มิ เ ปรยบเที ย บกั บ ยาไดโคลฟแนคและยาเจลพรก ผลการศึกษาพบวา ครีมสารสกัดยาตํารับสหัสธารา สามารถลดระดับความปวดขอเขาในผูป ว ยขอเขาเสือ่ ม ได โดยไมมคี วามเเตกตางจากยาไดโคลฟแนคและยาเจลพริก (ผลการวิจยั อยูร ะหวางการวิเคราะหขอ มูลทางสถิต)ิ นอกจากนีย้ งั พบวาผูป ว ยทีไ่ ดรบั ครีมสารสกัดยาตํารับสหัสธารา มีคณ ุ ภาพชีวติ ดีขนึ้ อาการไมพงึ ประสงคจากการ ใชยา ไดแก เเสบรอน เเละไมพบอาการไมพึงประสงครุนเเรง จากผลการศึกษาวิจยั ดังกลาว งานการแพทยแผนไทยเเละการแพทยทางเลือก ไดนาํ องคความรูม าพัฒนา ตอยอดเพือ่ การดูเเลผูป ว ยขอเขาเสือ่ มในพืน้ ที่ โดยใชสมุนไพรในทองถิน่ ทีม่ ฤี ทธิล์ ดการอักเสบเเละบรรเทาอาการ ปวดขอเขามาปรับใช อาทิเชน ไพล มะกรูด พริกไทยดํา ขา เปนตน โดยสมุนไพรดังกลาวเปนสวนประกอบใน ครีมสารสกัดยาตํารับสหัสธารา เเละหาไดงายในพื้นที่ ซึ่งเปนการประยุกตความรูทางวิทยาศาสตรมาพัฒนา ทองถิ่นเเละสงเสริมใหชาวบานรูจักวิธีการดูเเลขอเขาเบื้องตนดวยตนเองตอไป
19
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
3. การศึ ก ษาฤทธ์ ท างชวภาพของตํ า รั บ ยาหม อ น อ ยและสมุ น ไพร ที่เปนองคประกอบสําหรับภาวะหลังคลอด เ ป น ก า ร ศึ ก ษ า วิ จั ย ก อ น ก า ร วิ จั ย ทางคลินิก เพื่อตอยอดภูมิปญญาพื้นบานการใช “ยาต ม สมุ น ไพรหลั ง คลอด (ยาหม อ น อ ย)” ซึง่ ประกอบดวยยาสมุนไพรในตํารับ 7 ชนิด ไดแก ขาวเย็นเหนือ ฝาง นํ้านอย ขาวหลามดง ตับเตา เปลาใหญ และเขยตายแมยายชักปรก โดยเปน การทดสอบในหลอดทดลอง
ผลการศึ ก ษาเบื้ อ งต น พบว า ยาต ม สมุ น ไพรหลั ง คลอด (ยาหมอนอย) มีฤทธิ์ตานการอักเสบ โดยสามารถยับยั้งสารอักเสบ ไนตริกออกไซดไดในหลอดทดลอง ในการวิเคราะหความสามารถ ในการเปนสารตานออกซิเดชัน พบวามีฤทธิต์ า นอนุมลู อิสระ นอกจากนี้ ยังพบวาสารสกัดของตํารับมีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญของเชื้อจุลินทรีย หลายชนิ ด และมี ฤ ทธิ์ ช ว ยเพิ่ ม อั ต ราการสมานแผลของเซลล ใ น หลอดทดลอง ผลการศึ ก ษาดั ง กล า ว จึ ง เป น ข อ มู ล ช ว ยสนั บ สนุ น การศึกษาประสิทธิผลและความปลอดภัยของยาตมสมุนไพรหลังคลอด (ยาหมอนอย) ในระดับคลินิกตอไป
20
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
4. แผนการดําเนินงานสําคัญ ในรอบ 2 ปตอไป (พ.ศ. 2564-2565) 1. สรางพื้นที่ตนแบบใหเด็กไดมีที่เลน เพื่อใหสมองพัฒนาดีขึ้น ซึ่งเปนฐานของ Executive Function ที่พรอมสําหรับการเติบโตและอยูในศตวรรษที่ 21 อยางมีความสุขแบบพอเพียง 2. สงเสริมและสนับสนุนใหองคกรปกครองสวนทองถิ่น ชุมชน พัฒนาปรับปรุงพื้นที่สําหรับเลนของเด็ก
5. ความตองการสนับสนุน 1. แสวงหาเครือขายจากทุกภาคสวนในการสนับสนุนงบประมาณ ความรู การจัดการ การออกแบบกอสราง สถานที่เลน เพื่อใหโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชเปนตนแบบของการพัฒนาเด็ก 2. จัดทําขอตกลงรวมกันในการพัฒนาเด็ก ระหวางองคกรทีม่ คี วามเชีย่ วชาญดานการพัฒนาเด็กกับมูลนิธิ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช โดยใหมีการกําหนดแผนการพัฒนาที่สามารถดําเนินการไดทันที
25
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย
26
เอกสารประกอบการตรวจเยี่ยม โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชดานซาย