Jaargang 14 • Nr. 4 • december 2008 • Kantoor van afgifte: Sint-Amandsberg 1
S in t R och us Ga z ette
Editoriaal Met de meest kleurrijke en familiale met fierheid gedragen kan worden. feestdagen voor de boeg beseffen wij eens En dat wij fier mogen zijn, getuige de te meer dat een jaartje voorbij is. Een jaar inzet en realisatie van de prachtige tendat nog lang in ons geheugen zal nasidde- toonstelling ter gelegenheid van ren. Naast de talrijke emotionele verwikErfgoeddag en onze erebaljuw Jan kelingen op economisch, financieel en Anteunis evenals het prachtige palmares politiek vlak die ons allen aanbelangden, dat enkele broeders verwezenlijkten tijwerden wij eveneens getroffen met het dens de nationale, internationale wedstrijverlies van onze erearchivaris Albert Ylen den en kampioenschappen. en enkele dagen terug namen wij afscheid Een druk maar bewogen jaar dat ons veel van onze erebaljuw Walter Antheunis die stof bood om onze Gazette te vullen, daaroverleed op 15 december laatstleden. om mijn oprechte dank aan diegenen die Ondanks deze sombere dagen en momenzich steeds hiervoor opofferden en welten scheen een kleine zon met grote uitkom aan de broeder die de moed opbrengt straling want enkele broeders wisten nogde pen ter hand te nemen. maals het bewijs te leveren van hun kunIn naam van de medewerkers van onze nen, wat nogmaals aantoonde dat de Gazette houd ik eraan u allen prettige doorzetter… wint! Proficiat aan allen en feestdagen en een opperbest 2009 toe te vooral onze jonge schutters voor hun wensen. De Hoofdman geleverde prestaties. Spijtig genoeg zijn er de laatste weken en Uitgesneden balanskruisboog maanden minder schutters en belangstel20 m met toebehoren lenden aanwezig op onze traditionele ("gek" opspanner dus, twee pijlen met pijlendoos) € 2.000 avonden. Is de actieve beleving van ons tel. 0488 420 269 gildeleven of de gezelligheid onder vrienden aan het verwateren? Hopelijk niet want deel uitmaken ilde wenst aan sg u ch o R tin S De van onze unieke vereniuk, voorspoed, el g e, ed vr n ee nh ging, was en is, nog over alle grenze ect in 2009 steeds een voorrecht dat allen dschap en resp
vrien
Ons Sinterklaasfeest? Terug van eventjes weggeweest! Zie blz. 5
Driemaandelijks tijdschrift van de v.z.w. Oude Koninglyke Gilde Sint-Rochus • Sint-Pietersplein 13, 9000 Gent Verantw. uitg.: Reynvoet Marc, Adolf Daensstraat 1, B-9040 Gent • www.sint-rochus.be
december 2008 -
Sint-Rochus Gazette
Walter Antheunis Op zaterdag 20 december hebben wij afscheid genomen, in het bijzijn van talrijke broeders, ex-brandweerlieden en brandweerlieden, geburen en vrienden van onze Erebaljuw broeder Walter Antheunis. We hebben zelfs een paar weduwen van overleden leden gezien. Walter Antheunis is gedoopt, in het bijzijn van zijn peters Julien Hoste en Firmin Vermeulen op 24 februari 1979. Alhoewel hij nooit het genoegen heeft gekend van een koningstitel, hoewel hij er meermaals dichtbij was, was hij toch een verdienstelijk schutter. Hij werd tweemaal gildekampioen op de 20 meter (1997 en 2004, 3e categorie). In 1982 schoot hij zeven rozen op rij op de 6 meter en hij heeft ook een vijftal challenges op zijn naam staan.
In februari 2004 mochten we Walter vereremerken met de Sint-Rochusorde voor zijn 25-jarig lidmaatschap. Als lid van de Eed (hij is Geheimschrijver en Baljuw geweest) stond
2
1935-2008 hij steeds vooraan als onze gilde aan een onderhoudsbeurt toe was. Ex-sergeant brandweerman Walter stond bekend als een sportief iemand, een brandweerman waardig en met het hart op de tong. Broeder Antheunis is geboren te Gent op 12 augustus 1935 en is er overleden op maandag 15 december 2008 na een jarenlange slepende ziekte. Door zijn passie voor oude wagens was hij eveneens lid van de Vlaamse Old-timer Club (zie hieronder) en de vzw Gentsche Retro Wielen. Het laatste schot werd in de intieme kring van onze gilde en in aanwezigheid van zijn gezin gehouden. Onze maandagen zullen nooit meer dezelfde zijn Walter.
In memoriam Walter Antheunis (van de Vlaamse Old-timer Club) Op ons clubfeest in november laatstleden vroegen verschillende leden ons of "den Walter" er zou bijzijn. Wij wisten allen wel dat Walter een strijd aan het voeren was, een ongelijke strijd. En toch blijf je ergens geloven dat hij zou overwinnen. Op 15 december heeft hij ons echter voorgoed verlaten. Wij kennen Walter als een bijzonder minzaam man. Hij was enorm graag onder de mensen, een babbeltje met hem was nooit vervelend. Integendeel op onze ritten was er steeds een plaatsje voor hem gereserveerd aan tafel. Weet je nog Walter, toen we in Southampton (bij ons bezoek aan de beurs in Beaulieu), in een pub bij het verorberen van een lamskroontje zaten te mijmeren en te fantaseren over de Côte d'Azur.... Walter was ook een heel actief persoon: als sergeant bij de Gentse brandweer had hij een unieke colEen postkaart uit 1969, geschonken aan onze gilde door Bart D’hondt, papa van kandidaat-lid Ayron. Let op het sobere uitzicht van ons lokaal. Bedankt Bart.
lectie brandweerhelmen aangelegd. Hij was voormalig geheimschrijver en erebaljuw bij de Oude Koninglyke Gilde Sint-Rochus Gent. Hij was heel actief in onze club, zelfs dit jaar heeft hij met zijn Denise nog enkele ritten meegereden. Tevens was hij lid van onze collega-club, de Gentsche Retrowielen. Eigenlijk kunnen wij Walter het best omschrijven zoals zijn oldtimers, eerst met zijn Austin, later
met zijn VW kever: Eerder bescheiden wagens, maar daardoor o zo mooi! Of zoals het eerste woord van onze clubkreet: "niveau", dat is Walter… Onze gedachten gaan ook uit naar zijn kinderen en Denise, zijn lieve echtgenote. Wij wensen hen enorm veel sterkte in deze dagen. En Walter, de eerstvolgende rit zullen we allen met onze lichten eens knipperen, trek jij dan van ginder boven eens een oogje naar ons hé !
Sint-Rochus Gazette
december 2008 -
3
Zondag 28 september en zaterdag 22 november waren hoogdagen in onze gilde Het was stipt 16 uur toen onze Hoofdman meester Marc Reynvoet de eed aflegde aan onze vlag. Zoals reeds zovele jaren houden wij op de laatste zondag van september onze Sint-Rochusdag en in de namiddag onze Koningsschieting. Uittredend Koning 20 m meester Christian Lentz mocht als eerste de kamp openen. Al in de eerste ronde trof meester Wim De Meyer de Koningsbuis. Het was even voor zeventien uur. Wim was reeds Koning op deze afstand in 2005. Met zijn zestien deelnemers was deze strijd wel vlug beslecht. Op 10 m mocht meester René Verleye, Koning in 2007, als eerste op de koningsbuis mikken. Met maar twaalf deelnemers duurde het niet zo lang om een tweede ronde te beginnen. Keizer meester Carlo Schollaert vond het welletjes en trof het koningsbuisje in de tweede ronde. Niemand bleek nog in staat hem af te schieten. Carlo werd dan ook verdiend voor de vijfde maal Koning op de 10 meter. Op 6 m waren er 21 deelnemers. Oud Koning meester Jacques Vervaet mocht als eerste aantreden maar slaagde er niet in zijn titel verlengen. Hier waren ook twee ronden nodig om een Koning aan te duiden. Het was meester Peter Van De Wiele die in de tweede ronde, even na half zes, het buisje trof. Een uur later was ook deze kamp afgelopen. Meester Van De Wiele schoot zich voor de tweede maal Koning op 6 meter.
En dan zaterdag 22 november. Dan mochten wij onze nieuwe Koningen huldigen op het Koningsbanket. Met zijn bijna 90 deelnemers een must. Het organiseren van zo’n feest is geen sinecure. Maar daar staat onze Hofmeester Dirk Vande Papeliere garant voor. Ondanks zijn drukke agenda slaagt hij er steeds in alles in goede banen te leiden. Wie ook altijd van de partij is, is de siamese tweeling, Gaston Hanquet en meester Roland Van den Bossche. Deze twee ex-collega’s zijn er werkelijk op getraind onze schietbanen uit te breken en na de feestelijkheden zonder problemen terug ineen te steken.
Onze Koningen 2008, vlnr. Carlo, Wim en Peter gezien door het oog van ons lid Rudy Vandaele ’
Toespraak van onze Hoofdman Marc Reynvoet tijdens het Koningsbanket. Geachte aanwezigen, beste vrienden, Dat het jullie tot nog toe gesmaakt heeft zal waarschijnlijk een overbodige vraag zijn, wij kennen reeds sedert jaren de capaciteiten van onze traiteur en steunend lid Werner. Nu is echter het moment gekomen om even uit te rusten en even onze Koningen en kampioenen in de bloemetjes te zetten. Ere wie ere toekomt want… daarvoor zijn wij hier trouwens. Zoals u zich misschien herinnerde hadden wij vorig jaar de grote verrassing van drie nieuwe gezichten aan deze eretafel te mogen verwelkomen... Dit jaar echter hebben wij het genoegen drie trouwe habitués in ons midden te treffen. Blijkbaar heeft onze koning 20 m, meester Wim De Meyer de smaak te pakken gekregen want reeds voor de 2e keer op 3 jaar tijd wist hij zijn kunnen te bewijzen en stak hij iedereen de loef af want reeds na 40 minuten en als eerste der nieuwe koningen trof hij het koningsbuisje. Kon hij spijtig genoeg ditmaal niet rekenen op de belangstelling van AVS, zoals vorige keer, dan was het enthousiasme van zijn broeders en aanwezigen des te groter. Een mailtje naar zijn echtgenote die aan het flaneren was in Gent, want het was Flikkendag, deed haar al vlug op haar stappen terug komen. Wim, van harte gefeliciteerd en een succesvol schuttersjaar. Onze koning 10 m, wie kent hem nog niet ? Keizer,… voor de zoveelste maal kampioen van onze Gilde en ditmaal op de 20 m en 10 m Trophy en dit jaar koning op een baan
waarop hij echter zeven jaren heeft moeten wachten. Meester Carlo Schollaert heeft nogmaals bewezen dat zijn schutterstalent steeds de bovenhand haalt. Blijkbaar was hij even jaloers van zijn schoonvader die zich vorig jaar koning schoot en wilde hij deze traditie voortzetten. Carlo van harte gefeliciteerd met je koningsschap en hopelijk volgen er nog veel van dergelijke prestaties. Proficiat ! En hoe kan het ook anders ? Is Carlo Koning op de 10 m dan kon Peter ook niet achterwege blijven. Steeds strijdend om elkander de loef af te kunnen steken, twee handjes op één buik als het om schieten gaat, steeds trachtend een puntje af te snoepen. Een kampioen in hart en ziel zowel met onze traditionele kruisboog als met de Field; zijn kunnen heeft hij dit jaar eens te meer bewezen want voor de 42e maal behaalde hij een gouden medaille. Niet alleen is hij een meester met de kruisboog maar bewees hij zijn kunnen ook thuis want... binnenkort wordt hij papa. Peter en Lieve nu reeds onze oprechte gelukwensen met jullie toekomstig ouderschap. Onze koning 6 meter afstand mag dan ook terecht fier zijn op zijn beide prestaties want hij wist tevens de kampioentitel op zijn 6 m baan te behalen naast de 10 m traditioneel. Peter van harte gefeliciteerd en ik zou zeggen, misschien in beide gevallen, doe zo voort. Proficiat ! Hoofdman Marc Reynvoet
december 2008 -
Sint-Rochus Gazette
4
Sportverslag schuttersjaar 2007-2008 Geachte Deken en Hoofdman, leden van de Eed, geachte genodigden, beste Gildebroeders. Naar jaarlijkse gewoonte heb ik de eer u, in naam van de Eed, het sportverslag voor te stellen. Daarin belichten we hoofdzakelijk de sportieve activiteiten van onze Gilde over het afgelopen schuttersjaar. Terwijl het tijdens de Statutaire Vergadering van februari 2009 zal gaan over de werking van de Gilde. De laatste zondag van de maand september is traditiegetrouw de dag waarnaar alle leden uitkijken, met name, de Koningschieting. Maar liefst 3 nieuwe Koningen pronkten op de Koningstroon diezelfde dag omstreeks 21u. Onze Archivaris pluist niet alleen in de geschiedenis van de Gilde, maar hij heeft nu zelf geschiedenis geschreven door zich Koning te schieten op 20 m. Dat het niet altijd jongere of topschutters moeten zijn die winnen, heeft onze Broeder René Verleye bewezen. Zijn pijl doorkliefde het buisje van de 10 meter afstand met volle overtuiging. Proficiat René. Op 6 meter ging het echter zo vlot niet. Een kampschotreeks moest uiteindelijk uitsluitsel geven. Van alle kandidaten had Jacques Vervaet de mooiste roos. Wetende dat in die doorgang weinig mensen een roos, laat staan een overtuigende roos hebben geschoten, is Jacques hiermee verdiend Koning 6 meter geworden! We zijn het al gewend ondertussen, Juliens kurken laten knallen is behoorlijk moeilijk. Opnieuw duurde het behoorlijk lang dat de gaaien werden afgeschoten. In september (de dag na de Koningsschieting) schoten Gaston Hanquet, Peter Van De Wiele en Dirk Vande Papeliere respectievelijk de eerste, tweede en derde gaai af. In januari waren de winnaars: Christophe Vanderhaeghen, Michel Metsu en Roland Van den Bossche. Het sportcomité kreeg de vraag of het mogelijk is om de eerste gaaischieting ook eens te organiseren voor de 6 meter afstand, omdat verschillende schutters niet schieten op 20 meter en/of omdat men al wat ouder is geworden. Nu, we hebben daarom eerst eens gezocht naar de ware historiek achter de 1e gaaischieting en waarom die precies op 20 meter alleen wordt gehouden. Het probleem is dat niemand van onze “anciens” precies kan zeggen vanwaar dat komt. Een 1e gaai schieting op 6 m is geen slecht idee, maar praktisch moeilijk te realiseren om verschillende redenen zoals bijvoorbeeld het feit dat we veel schutters hebben op de 6 meter en dat daarbij de wedstrijd te lang zou duren, zeker als we Julien zijn knalkurken zouden bezigen. Een ander probleem is dat we niet gemakkelijk aan knalkurken kunnen geraken op 20 meter, laat staan om mini-versies te vinden voor de 6 meter. Maar niet getreurd, het Sportcomité zal in de loop van dit schuttersjaar met een alternatieve, ludieke wedstrijd op de proppen komen. Zoals gezegd zijn we zopas gestart met een nieuw schuttersjaar en dit betekent eveneens dat we een nieuw gildekampioenschap hebben aangevat. Deze keer mogen we het woordje “nieuw” wel letterlijk nemen, want sinds vorig jaar is er een vernieuwd
reglement van ons gildekampioenschap. We mogen spreken van een geslaagde formule met het schieten op vaste kaarten. Qua aantal reeksen zijn we jammer genoeg gedaald, maar het aantal mensen dat zijn gildekampioenschap heeft uitgeschoten is status quo. Er zijn 1761 reeksen geschoten, wat een daling is van 314 reeken ten opzichte van vorig jaar. Het is geen ramp, wetende dat we de voorbije 3 jaar alleen maar in stijgende lijn zaten qua aantal reeksen. Wie de winnaars zijn hoort u straks nog tijdens de proclamatie. Als kleine jongen weet ik nog heel goed dat men vroeger meer uit spontaniteit schoot en uit passie. Het is de bevinding van het Sportcomité en van de Eed dat we jammer genoeg in het stramien zitten dat mensen nu eenmaal minder tijd hebben, ouder worden en dat er steeds iets moet tegenoverstaan om de schutters nog te motiveren. Zoals beloofd vorig jaar heeft de Eed werk gemaakt van nieuwe prijzen en een hogere uitkering van het tegoed bij het voltooien van het Gildekampioenschap. Het is in onze hoop dat we, zeker met de toenemende jeugd onder ons, terug naar een tijd kunnen komen waarbij “om ter best schieten voor een pint” mogelijk moet zijn. PS: ik zeg niet dat de jeugd naar de drank moet grijpen he! Gesproken over samenhorigheid en Broederlijkheid; het is een beetje jammer dat ik het steeds moet herhalen, maar het zijn steevast dezelfde Broeders die een helpende hand toereiken. Onze Gilde heeft als slogan “Broeder schiet voor Broeder, als Broeders kracht ontbreekt”. De laatste tijd komt daar precies weinig van in huis, wat we ten zeerste betreuren. Dit is trouwens het rechtstreekse gevolg waarom we de initiatieschieting op het Patershol zelfs hebben moeten afblazen. Ik kan het niet genoeg zeggen: een grote afvaardiging bij wedstrijden en initiaties, elkaar helpen op gelijk welke manier en de vriendschap onderhouden. Dat is net wat onze Gilde zo groot maakt. Jaarlijks zijn er een aantal vaste wedstrijden binnen onze Gilde die naar gewoonte veel volk lokken. Zo is er de Herfstschieting waarbij 24 schutters mochten huiswaarts keren met een ferme parelhoen. De Sinterklaasschieting, driekoningenschieting, Paasschieting en de gemeentekermisschieting mogen als een succes beschouwd worden, met steeds een grote afvaarding. De Ladies night was dit jaar minder druk als alle voorgaande jaren. Slechts 11 dames toonden hun kunnen met de kruisboog. Patricia Enghels mocht als eerste haar prijs in ontvangst nemen. Naar gewoonte hebben we ook een aantal verbroederingen met bevriende verenigingen en Gilden. Sedert een paar jaren passen we het systeem van een koppelschieting toe met onze Gentse Broeders van Sint-Joris. Op maandag 7 april kwamen 14 Sint-rochusschutters naar hen toe. Het was, net als alle andere jaren, heel tof verbroederen. We werden zelfs getrakteerd op een Gentse waterzooi en dat viel enorm in de smaak. Dit jaar kregen we de schutters van Nieuwmoer over de vloer. Opnieuw was er veel volk langs beide kan-
december 2008 -
Sint-Rochus Gazette
ten. Ook hier is de koppelschieting nog steeds een topsucces! We danken trouwens Gaston, Roland en Michel voor de overheerlijke mosseltjes en koude schotels. Het is jammer, maar door een misverstand in de kalender van onze collega’s uit Sablon werd er geen verbroedering gehouden. Ook met Gooreind was er geen uitnodiging, zelfs na verschillende communicatiemiddelen. Dus ook daar geen verbroedering dit jaar. Op nationaal niveau kunnen we er in 2007 wederom een mooi palmares op nahouden. Jammer van de onterechte ploegschorsing door de NUKB tijdens het Belgisch Kampioenschap 20 meter, maar we hebben ons niet laten doen! De Sint-Rochusschutters verwierven 3 medailles per ploeg en 26 individuele medailles. Doe dat maar eens na! Een dikke proficiat aan alle laureaten. De resultaten van het huidig lopende kampioenschap zijn nog niet binnen, maar ook daarbij zitten veel medaille-kansen. Daarom wil ik de volledige ploeg danken die steeds opnieuw klaar staat om deel te nemen aan de selectie- en andere nationale en internationale wedstrijden. Dit jaar hebben we terug deelgenomen aan de inter-
Ons Sinterklaasfeest... een schot in de roos! Een aantal jaren stond ons Sinterklaasfeest op een laag pitje.We hebben het zelfs eens moeten afgelasten bij gebrek aan jonge kinderen. Maar het is terug van weggeweest. Onze gilde zat afgeladen vol die zondag van 7 december. Niet alleen met leden, ouders, nonkels, tantes, opa’s en oma’s. Maar ook met een behoorlijk aantal kleintjes die de gilde in bezit genomen hadden (19 ingeschrevenen). Onze Sint nam van iedere peuter die reeds kon praten een interviewtje af wat bij de ene straffe uitspraken en bij de andere schuchtere zinnetjes ontlokte. Na het uitdelen van de geschenken hadden de kleintjes geen aandacht meer voor die heren in blazer die zich stilaan klaarmaakten om aan de Sinterklaas(verrassings)-schieting te beginnen. Er was zelfs een tweejarige die niet te beroerd was om telkens achter de mantel van Sinterklaas onder onze Koningstroon te kruipen. Eentje van een beroemd gildegeslacht dan nog. Alsof hij reeds alle dagen in de gilde vertoefde. Vergeten we niet te vermelden dat de kinderen vooraf vergast werden op chocolademelk met een sinterklaaskoek geschonken door onze traiteur Werner en mogen wij tevens van de gelegenheid gebruik maken om de goede Sint nogmaals te bedanken voor zijn reeds lange jaren staat van dienst in onze gilde! De Sinterklaasschieting, met 16 deelnemers, werd gewonnen door archivaris meester Christian Lentz die als eerste in de geschenken mocht graaien.
5
land België-Nederland 20 meter. Peter Van De Wiele, Mathias en Johan Hoste waren de enige schutters binnen onze gilde die in aanmerking kwamen volgens de reglementen. Dit bewijst ondermeer nog maar eens dat het testjaar voor de 20 meter afstand nog geen goede formule is. Er blijven zelfs maar 2 ploegen meer over voor het Belgisch Kampioenschap. Voor zijn 50 jaar lidmaatschap bij Sint-Rochus heeft Ere-wapenmeester Stany Vanderhaeghen een nieuw 10 wapen gemaakt en geschonken aan de Gilde. Ook Christian Jacqmotte heeft zijn 6 wapen geschonken aan de Gilde. Wij danken hen voor deze mooie gift. Nog een laatste dankwoord gaat uit naar de mensen van het Sportcomité. Zij pompen veel tijd in het organiseren van wedstrijden, onderhouden van de schuttersbanen en wapens, het opstellen van allerhande lijsten, reglementen en het uitrekenen van de diverse wedstrijden. Broeders, over het algemeen, op sportief vlak, doen we dat heel goed. De jeugd zorgt voor een verjongingskuur in de Gilde en de competitievlam wakkert stilaan weer aan. Een hoopgevende tendens! Veel succes alvast in het nieuwe schuttersjaar! Christophe Vanderhaeghen, uw griffier
De korte afstand... - 1e gaaischieting Eén dag na de Koningsschieting gaat traditiegetrouw de eerste gaaischieting door. Kersvers Koning 20 m Wim De Meyer mocht de spits afbijten. René Waerzeggers, door het lot tweede, slaagde erin in de eerste ronde het kruit tot ontploffing te brengen. In de derde ronde echter wist Koning Wim De Meyer eveneens een kurk te laten knallen. Het duurde tot de 4e ronde vooraleer meester Johan Hoste de laatste knal van de avond liet horen. Er waren slechts acht deelnemers. - Herfstschieting 16 schutters hebben zich ingeschreven voor de Herfstschieting. Zij wonnen allemaal een parelhoen. Als beste schutter kwam Johan Hoste uit de bus, gevolgd door Carlo Schollaert. - Nationaal kamioenschap van de NMBS Zoals vorige jaren heeft het Nationaal kampioenschap terug plaats gevonden in onze gilde. Hoeft het nog gezegd dat onze leden, werknemers van de NMBS, een thuismatch speelden? Het kampioenschap wordt op de drie afstanden geschoten. De drie puntenresultaten worden samengeteld. Diegene met het hoogste resultaat mag zich een jaar lang Nationaal Kampioen Kruisboogschieten van de NMBS noemen. Bij de heren, met 16 deelnemers, was ons lid meester Roland Van den Bossche nogmaals de beste (144 op 150). Broeder meester Marc De Groote werd tweede (139 op 150). Bij de 55+’ers was meester Julien Bauters 9e (113 op 150).
december 2008 -
Sint-Rochus Gazette
6
Schrijf u in voor de
Driekoningenschieting op zaterdag 3 januari 2009 en neem vooraf deel aan de prestigieuze tentoonstelling om 14 uur
Vlaamse wandtapijten voor de Bourgondische hertogen keizer Karel V en koning Filips II onder begeleiding van een gids (slechts een twintigtal inschrijvingen komen in aanmerking) Curator Fernando Checa, hoogleraar aan de Complutense Universiteit in Madrid en directeur van het Prado in de periode van 1996 tot 2001, maakte zijn selectie op basis van de Spaanse koninklijke inventarissen. Uit internationaal hoogstaande verzamelingen, met het Patrimonio Nacional als grootste bruikleengever, bracht hij voor deze tentoonstelling vierendertig wandtapijten van de hoogste kwaliteit bijeen. Het resultaat is een wandeling door de collecties belangrijke en prestigieuze wandtapijten van het Bourgondische hof en die van de Oostenrijkse en Spaanse Habsburgers en hun getrouwen. De tentoongestelde tapijten zijn stuk voor stuk producten van de Vlaamse wandtapijtenindustrie, die gedurende eeuwen wereldvermaard was. Wandtapijten als synoniem voor rijkdom en prestige Het Vlaamse wandtapijt, ook wel het mobiele fresco van het Noorden genoemd, fungeerde eeuwenlang als monumentale wandversiering. Het beschermde tegen koude en tocht en was bovendien gemakkelijk transporteerbaar, wat voor de reizende vorstenhoven in die tijd uiterst goed van pas kwam. Maar er was meer. Door het kostbare materiaal en de hoge inzet aan arbeidskrachten konden enkel de meest gefortuneerde leden van de maatschappij zich permitteren om wandtapijten te financieren. Tapisserieën werden symbolen voor macht en rijkdom. Hoe mooier de wandtapijtenverzameling, des te hoger het aanzien van de eigenaar. Het volstond niet een of meer series te bezitten om aan de noden van decoratie en eventuele verwarming van een residentie te voldoen. Het was vooral belangrijk om te kunnen uitpakken met een grote verzameling met veel tapijten gemaakt uit goud, zilver en zijde. Bij belangrijke gelegenheden werden er dan zoveel mogelijk stukken uit die collectie boven gehaald om de residenties van de eigenaar mee te versieren. Daarbij was imponeren de grootste zorg. Door de grote hoeveelheid goud- en zilverdraad die erin was verwerkt, werden de Vlaamse wandtapijten trouwens ook echte beleggingsobjecten. In tijden van nood kon men ze verpanden om aan contant geld te geraken. In de inventarissen stonden ze na de juwelen vermeld als duurste kunstobject. Schilderijen en beeldhouwwerken lieten ze daarbij ver achter zich. De spektakelcultuur van de Bourgondiers Het Bourgondische hof was in de vijftiende eeuw hoe dan ook het meest luisterrijke van heel Europa. Vooral Filips de Goede en de laatste Bourgondische hertog, Karel de Stoute, verhieven de praal van hun hofhouding tot ongekende hoogten. Een strakke etiquette maakte van elke plechtigheid een echt spektakel waar brede lagen van de bevolking in werden meegesleurd. Wandtapijten pasten wonderwel in deze opzet. Niet alleen binnen, ook buiten in straten en op pleinen gaven zij de omgeving een meer dan feestelijk uitzicht. Het eerste doel bleef daarbij altijd indruk maken op vriend en vijand. Propaganda voor de Habsburgers Het gezag over de versnipperde staat Bourgondië kwam op het einde van de vijftiende eeuw in handen van de Habsburgse Maximiliaan van Oostenrijk. Hij zette de kunstpolitiek van zijn voorgangers verder. Ook de zogeheten Katholieke Koningen van Spanje waren verwoede verzamelaars van Vlaamse wandtapijten. Castilië en Vlaanderen hadden toen trouwens een sterke commerciële band. De relaties werden in de zestiende eeuw nog versterkt door het huwelijk van Johanna van Castilië (de latere Johanna de Waanzinnige) met Filips de Schone, een dynastieke versmelting van het Spaanse vorstenhuis met de Habsburgers. Binnen de Habsburgse dynastie wisten vooral de dames, zoals keizer Karels tante Margaretha van Oostenrijk, en zijn zus Maria van Hongarije, een bijzonder waardevolle collectie te vergaren. Die stond grotendeels ten dienste van het imago van de heerser. Vanaf het begin van de zestiende eeuw was dat van kapitaal belang. Margaretha van Oostenrijk verzorgde de propaganda van haar keizerlijke neef dan ook zeer nauwgezet. Na haar dood nam zijn zus, Maria van Hongarije, haar taken over. De inrichting van haar residenties stond volledig in het teken van de keizercultus die rond keizer Karel werd gecreëerd. Elk kunstwerk dat zij bestelde, moest beantwoorden aan het beeld van de machtige en succesvolle leider dat zij van hem wilde ophangen. Ondanks het groeiende succes van andere kunstvormen, bleven tapijtreeksen het ultieme middel om dat te doen. De Spaanse koninklijke collectie Al deze voorgaande collecties kwamen op het einde van de zestiende eeuw in handen van één man, Filips II van Spanje. Zijn verzameling bevatte bij zijn dood niet minder dan 701 wandtapijten. Van die weefsels zijn er nog 183 bewaard in de verzameling van de Spaanse koningen in Madrid. Vandaag bezitten deze niet minder dan 3.100 wandtapijten. Het kostbaarste deel daarvan bestaat uit Vlaamse werken. Veel van die tapisserieën worden bij belangrijke gelegenheden nog steeds in de koninklijke paleizen gebruikt. Highlights Het absolute hoogtepunt van de tentoonstelling zijn twee tapijten uit de schitterende reeks De verovering van Tunis die Jan Cornelisz. Vermeyen in 1548 in opdracht van Karel V ontwierp. De tapijten bieden de toeschouwer een adembenemend panorama van zestien meter breed op de inname van Tunis in Noord-Afrika tijdens een van de talloze veldtochten van keizer Karel. Ook de slag bij Zama is adembenemend. Het toont de overwinning van Scipio Africanus, de Romeinse veldheer waar keizer Karel zich graag aan spiegelde, op Hannibal. Voor dit tapijt waant de toeschouwer zich in een actiefilm met woedende olifanten die op hem lijken af te stormen. De tuinen van kardinaal Granvelle tonen dan weer dat de Vlaamse kartontekenaars op hun best waren wanneer ze naturalistische taferelen ontwierpen. En dan is er nog de Apocalyps met Sint-Michiel overwint de draak uit de tijd van Filips II. De serie is geïnspireerd op de beroemde reeks gravures van Albrecht Dürer en de iconografie van monsters en kosmisch geweld is de volmaakte expressie van de spanningen van het moment.
december 2008 -
Sint-Rochus Gazette
Terugblik...
3
Sint-Rochus schoot reeds in 1937 op blazoenen. Opmerkelijk zijn onder andere de proefschoten (2) die 70 jaar later ook nog steeds gelden. Ook artikel VII stemt tot nadenken. Men kon slechts in één wedstrijdonderdeel een prijs winnen. Ofwel met het hoogst aantal rozen ofwel met het hoogst aantal punten. En de winnaars mochten kiezen tussen aangekochte prijzen of porselein.
BLAZOEN SCHUTTERS I.
De schietingen der afdeeling Blazoen schutters worden gehouden den Zondag van 11 tot 13 ure. II. Ieder schutter schiet 12 schoten op gewoon blazoen. Proefschoten: maximum 2. III. De inleg bedraagt 2,10 fr. per serie. IV. De verdeeling van den inleg gebeurt als volgt: 0,10 fr. voor Wapenonderhoud, 0,50 fr. voor den bode, 0,25 fr. voor blazoenen enz, 0,30 fr. voor driemaandelyksche prÿzen, 0,30 fr. voor jaarlÿksche prÿzen, 0,65 fr. voor porselein. V. Driemaandelÿks worden twee prÿzen van gelÿk bedrag toegekend: 1e hoogst aantal rozen, 2e hoogst aantal punten. VI. Jaarlÿks worden drie prÿzen van gelÿk bedrag toegekend: 1e hoogst aantal rozen 2e hoogst aantal punten 3e hoogst aantal serieën. VII. De prÿzen kunnen niet door een en zelfde schutter worden gewonnen. De toekenning der prÿzen geschiedt in de volgorde vastgesteld door V en VI. VIII. De pryzen zullen nooit in geld worden uitbetaald. Pryzen zullen worden aangekocht naar wensch der winnaars, ofwel in porselein worden uitgekeerd. IX. De punten in de schietingen behaald worden in een byzonder boek ingeschreven dat driemaandelÿks wordt afgesloten voor eventueele vereffening. Gent, den 28 februari 1937. De Sekretaris, De Voorzitter,
7
27... Inderdaad 27 medailles mochten wij gaan halen. En het hadden er eigenlijk 29 moeten worden.Op zaterdag13 december laatstleden waren wij traditiegetrouw te gast op het Brusselse stadhuis voor de uitreiking van de medailles aan de laureaten van de Belgische Kampioenschappen 2008. Hoofdman meester MarcReynvoet en archivaris meester Christian Lentz namen daar de honneurs waar. Alleen meester Peter Van De Wiele heeft hen daar nog vervoegd. Dat de Sint-Rochusgilde terug is van weggeweest hoeven we niet meer uit de doeken te doen. Ondanks zelfs het afwezig blijven van enkele van onze beste schutters vielen acht broeders in de prijzen met als uitschieter meester Peter Van De Wiele met zeven gouden en één zilveren plak. Meester griffier Christophe Vanderhaeghen mocht rekenen op drie gouden medailles. De familie Hoste met meester vader Johan en Mathias en nu ook Matteo mochten rekenen op acht plaketten. Meester Joren Delaert kreeg drie zilveren medailles en meester Carlo Schollaert één gouden en één zilveren. Meester Danny Staelens kreeg een zilveren plaket. Op 6 en 10 m was Sint-Rochus per ploeg de beste en indien we genoeg schutters hadden gehad op de 20 m haddenwe dit onderdeel wellicht ook gewonnen. In zijn openingstoespraak moest de voorzitter van de NUKB, de heer Luc Deketelaere, het ontslag aankondigen uit het Sportcomité van Paul Bauters, verantwoordelijke uitslagen. Paul is al een jaar niet meer actief en dit werd in de toespraak vermeld. Op het einde van de uitreikingen betreurde hij de geringe opkomst van het aantal schutters die een medaille behaalden op deze plechtigheid.
Wat is het verband tussen onze torenwachter en de communier in Saint-Raphael? 2 Zoals in ons vorig nummer gemeld staat er in de Villa De Bondt eveneens een torenwachter (zie de linkse afbeelding). Van de herkomst is nog niets bekend. Ondertussen is er nog een exemplaar gevonden op de zolder van het Stam (zie de rechtse afbeelding), het vroegere Bijlokemuseum. Het staat echter nu wel met 99% vast dat het beeld in Saint-Raphael wel degelijk door Jan Anteunis gemaakt is want in het stadsarchief bevindt zich een interne brief aan dhr. Verhé van 16 mei 1958: Het beeld van Anteunis is klaar en staat in de Pacificatiezaal opgesteld... (hierover later meer). Het beeld zal ingehuldigd worden op 14 juni 1958. Saint-Raphael heeft als tegen prestatie een Romeinse amfora geschonken opgevist uit de Middellandse zee. Als toemaatje kunnen we zeggen dat er nog een exemplaar in het Gentse opgedoken is. (wordt vervolgd)
december 2008 -
Sint-Rochus Gazette
8
———— Voorlopig klassement Gildekampioenschap 2008-2009 —— 10 m traditioneel 6 m traditioneel —— 20 m traditioneel Cat. Elite
Cat. I
Van den Bossche Roland Van De Wiele Peter Schollaert Carlo Hoste Johan Vanderhaeghen Christophe
593 587 585 388 193
Cat. I
Cat. I
Van De Wiele Peter Hoste Johan Schollaert Carlo Van den Bossche Roland Vanderhaeghn Christophe
595 592 587 583 391
Cat. II
De Groote Marc Hoste Mathias De Meyer Wim Staelens Danny Vervaet Jacques Hanquet Gaston Steyaert Norbert Deliaert Joren
576 563 562 557 546 514 371 370
Hoste Mathias Staelens Danny Waerzeggers René Metsu Michel Bauters Julien Vervaet Jacques Deliaert Joren Verleye René
Cat. II
579 550 547 523 513 492 185 160
10 m Trophy
Waerzeggers René Geenens Octaaf Lentz Christian Metsu Michel Herman Peter
539 515 502 343 161
Van De Wiele Peter Schollaert Carlo Hoste Johan Waerzeggers René Hoste Mathias
552 369 530 405 493
Kolfkruisboog 6 en 10 m met toebehoren ("gek" opspanner dus, twee pijlen voor 6 m en één pijl voor 10 m) € 1.000 tel. 0488 420 269
Van De Wiele Peter Schollaert Carlo De Groote Marc Vanderhaeghen Christophe Hoste Mathias Hoste Johan Van den Bossche Roland Staelens Danny Deliaert Joren
599 397 596 395 594 592 588 575 377
Cat. II Steyaert Norbert Vande Papeliere Dirk Waerzeggers René Hoste Matteo Vervaet Jacques Lentz Christian Leliaert Emmanuel D’hondt Ayron Leliaert Marcel Boesman Jon Cat. Senior
579 374 571 547 532 522 503 484 337 252
Geenens Octaaf Metsu Michel Bauters Julien Schotte Christian Vermeulen Firmin Verleye René De Somer Eddy
553 548 537 531 500 166 149
De challenge van Wapenmeester Gaston Hanquet loopt van september t.e.m. juni
JANUARI 2009 03 14u00 Bezoek tentoonstelling Vlaamse wandtapijten aansluitend Driekoningenschieting 05 20u00 1e gaaischieting 12 21u00 Nieuwjaarsbezoek Deken 19 21u30 Vergadering der Commissarissen 29 20u00 Vergadering van de Eed
Inhoudstafel 1 Editoriaal < 5 Ons Sinterklaasfeest... een schot in de roos! < 2 Walter Antheunis 1935-2008< De korte afstand... < In memoriam Walter Antheunis < 6 Driekoningenschieting < Vlaamse wandtapijten voor 3 Zondag 28 september en de Bourgondische hertogen zaterdag 22 november keizer Karel V en koning waren hoogdagen in onze Filips II < gilde < Toespraak van onze 7 Terugblik... 3 < Hoofdman Marc Reynvoet 27... < tijdens het Koningsbanket < Wat is het verband tussen onze torenwachter en de 4 Sportverslag schuttersjaar communier in St.-Raphael 2 < 2007-2008 < 8 Voorlopig klassement Gildekampioenschap 2008-2009 <
FEBRUARI 08 10u00 13 20u00 15 13u30 26 20u00 28 17u00
Algemene statutaire vergadering met aansluitend lunch Vergadering van het Sportcomité Sint-Rochus / Sint-Sebastiaan Gooreind* Vergadering van de Eed Lady’s Night
KALENDER
MAART 07 19u30 Challenge Hoofdman Marc Reynvoet 09 19u30 Challenge Hoofdman Marc Reynvoet 16 20u30 Vergadering commissie Lokaal en Patrimonium 23 19u30 Sint-Rochus / Sint-Joris Gent 26 20u00 Vergadering van de Eed 28 09u30 Selectiewedstrijd 20 meter (St.-Rochus ism St.-Joris) 29 09u30 idem * moet nog bevestigd worden