De
Jaargang 20 Nr. 2 • juni 2014 Kantoor van afgifte: Sint-Amandsberg 1
Sint- R ochus G azette Editoriaal
Het jaar is goed ingezet en we stellen vast dat er nu reeds 35 reeksen meer geschoten werden dan vorig jaar! We kijken echter uit naar het Belgisch Kampioenschap (BK) waarbij het echt spannend wordt, na de 6de selectie staan we op enkele punten van onze traditionele concurrenten Sint-Sebastian Gooreind. Het zou tof zijn mochten we onze 20m ploeg kunnen versterken met enkele van de jonge beloften zodat we onze kampioenstitel de volgende jaren verder kunnen verzekeren. Wij zijn fier dat onze Gilde terug werd genomineerd voor de trofee voor Sportverdienste van de Stad Gent doch jammer genoeg vielen we net buiten de prijzen. De Stad Gent heeft haar sport- en subsidiebeleid grondig herschikt, dit vroeg heel wat papierwerk. Uiteindelijk heeft dit geleid tot een (langdurige en niet jaarlijkse) erkenning als sportclub. Onze socio-culturele erkenning blijft ook behouden. De Gentse subsidies werden echter, zoals verwacht, sterk verminderd. Maar we hebben gelukkig reeds de goedkeuring ontvangen voor de subsidie van onze 2 geplande sportieve activiteiten. We hebben ook (eindelijk) onze Vlarem II erkenning en er zijn concrete vooruitzichten op een nieuw elektrisch verdeelbord als aanzet voor de aanpak van onze hele elektrische bedrading. In ieder geval is de elektrische keuring van onze lokalen in orde tot 2018 en zal de stad voor 2016 hiervoor een plan van aanpak opmaken. De Gilde-activiteiten volgen mekaar in snel tempo op waarbij we dit jaar een mooie Paasschieting hadden en we op de Lady’s Night 28 schutsters konden verwelkomen. Ook “Les Croissants Belges” waren uitbundig van de partij. Deze 4 jonge Gentse artiesten speelden hun “gipsy dark blues swing zigeunermuziek” van Django Reinhardt. Tijdens de plechtige jubileumviering 700 jaar Sint-Joris Gent werd ik vereerd om samen met NUKB-voorzitter Lodewijk Desmedt als erelid te worden aangesteld in het stadhuis. De talrijke bezoeken en de diverse activiteiten zoals bijvoorbeeld de Lady’s Night geven onze kas voldoende zuurstof om andere zaken te kunnen organiseren o.a. het sinterklaasfeest. In ieder geval dank aan alle bereidwillige handen die dit allemaal mogelijk maakten. Aan allen een prettig verlof en veel zomerse zon zeker op onze BBQ op zaterdag 2 augustus , traditioneel door onze broeder (kapitein) Ronan georganiseerd. Jacques Vervaet, Hoofdman
Onze Gentse jazzpianist
Norbert Detaeye
komt op 4 oktober naar onze gilde!
We kijken er nu reeds naar uit!
Zomer editie
1314 - 2014 1314 - 2014 = 700 zie blz. 4
Driemaandelijks tijdschrift. • Verantw. uitg.: v.z.w. Oude Koninglyke Gilde Sint-Rochus • Sint-Pietersplein 13, 9000 Gent www.sint-rochus.be • info@sint-rochus.be
juni 2014 -
De Sint-Rochus Gazette
2
Nationale kampioenschappen 20 m 29-30 maart Kolveniers Deurne : Niveau stijgt - Sint-Rochus herstelt evenwicht Voor de tweede wedstrijd van dit jaar trokken we naar de zolderverdieping van de Hertstraat in Deurne. Mathias Hoste opteerde er toch voor om opnieuw met hetzelfde wapen aan te treden. Aanvankelijk leek dat goed te lukken : vader Johan, Peter Van De Wiele en hij openden zaterdags immers alle drie met een roos. Verder in de reeks kon Mathias niet genoeg de regelmaat vinden. Op enkele pijlen van het einde werd de oorzaak gevonden : een loszittende diopter strooide roet in het eten. 94/100 werd het verdict, beslist nog onder zijn mogelijkheden, zeker als je weet dat hij op 31 maart thuis een knappe 99 liet noteren. Wat dan weer goed was om het vertrouwen te herstellen. De andere pechvogel van de eerste wedstrijd, Peter Van De Wiele, deed het met een nieuwe pijl al beter. Het blijft allemaal een stuk minder zelfzeker maar met 98/100 mag je niet mopperen. Diezelfde score liet ook Johan Hoste noteren, waarmee die zich goed in de top van de tussenstand nestelt : een fraaie prestatie. Zondags maakte Carlo Schollaert de klus zowel individueel als voor de ploeg af met een maximumscore. Daarmee gaat hij meteen naar de kop van de tussenstand. Zoals gewoonlijk vermeld ik ook de overige topprestaties : ere wie ere toekomt. Dit overzicht kunnen we niet anders dan bij de maximumscore van Igor Sevenans (Verenigde Vrienden Meer) beginnen. Verder waren er nog drie keer 98, voor thuisschutter Herman Voorbraeck en ook voor Els Van Frachen en Jef Jacobs uit Gooreind. Onze concurrent Gooreind moest enkele sterkhouders missen en moest de overwinning per ploeg aan ons laten. Met 390/400 bleven we hen 6 punten voor. Beide ploegen wonnen nu elk één wedstrijd, maar Sint-Rochus liet voorlopig de hoogste ploegscore noteren. En de volgende verplaatsing ging naar … Gooreind. Dat beloofde dus een spannend Paasweekend te worden. 19-20 april Sint-Sebastiaan Gooreind Spanning stijgt : collectief sterker maar net niet sterk genoeg Tijdens het Paasweekend zijn we dus traditioneel te gast in ’t Goor voor een manche van het nationale kampioenschap 20m en de bijhorende vrijblijvende Paasschieting. ’s Zaterdags was het er behoorlijk druk. Het leek wel of men ervan profiteerde om ook een Kempische initiatieschieting te houden. Er zijn echter ruim voldoende schietbanen om alles vlot te laten verlopen. Met 2 keer 98 (Mathias Hoste en Peter Van De Wiele) en één 97 (Johan Hoste) moesten we beslist tevreden zijn. Vooral voor Mathias is deze stevige score een opsteker. Bij Peter bleven er wat twijfels omdat één van de gemiste schoten onverklaard bleef ; een probleem dat de jongste reeksen blijft aanhouden. Voor hem zal het erop aan komen bij de resterende wedstrijden heel zwaar te scoren als hij zich nog wil mengen in de titelstrijd. In dat opzicht staat Johan Hoste er zeker beter voor. Uittredend kampioen Carlo Schollaert voegde er ’s zondags nog een 98 aan toe. Dat bracht de ploeg op een mooie score van 391/400. Net niet goed genoeg echter om Gooreind aan huis te verslaan. Dat scoorde 392 dankzij 2 keer 99 van Els Van Frachen en Peter Timmermans en 2 keer 97 van John Goormans en Greet Jacobs. Gooreind leidt nu met 2 overwinningen per ploeg en de tot nog toe beste ploegscore.
Individueel vielen er nog een reeks topscores te noteren : 98 voor Elite-veteraan André Bols en aankomend talent Igor Sevenans, beiden uit Meer en ook voor Jos Leenaerts en Walter Lenaerts, beiden uit Rijkevorsel. Samengevat hebben we na drie wedstrijden individueel 3 leiders in de Elite-categorie, elk met één maximumscore, gevolgd door drie schutters met een 99. Per ploeg leidt Gooreind met één puntje voor Sint-Rochus. Benieuwd wat de drukke meimaand zal opleveren in deze strijd die opnieuw belooft heel spannend te worden. 3-4 mei Doel- en wipschutters van Sint-Jan Assebroek Individuele titelkandidaten gekend – Gooreind net iets sterker Met deze wedstrijd zijn we over halfweg in deze competitie. Stilaan zal duidelijk worden welke kant het dit jaar opgaat. Eén woord lijkt zeker aan de orde : spanning. Nog maar eens goed uit de startblokken : Johan, Mathias en Peter schoten alle drie raak bij hun eerste schot. Maar het bleef jammer genoeg niet duren. Quasi zijn hele reeks, bleef Peter flirten met de rand van de roos. Op het einde van de rit viel het resultaat reuze mee : 99, waarmee hij toch de medailleplaatsen in het vizier houdt. Met 97 blijft Johan degelijk presteren. Wil hij zich handhaven onder de titelpretendenten dan zal hij wel moeten aanknopen met de nog net iets doorslaggevender scores. Mathias kon zijn goede trainingsresultaten niet herhalen en strandde op 95. Samen met vader Johan zou hij op zoek gaan naar een nieuwe pijl om het niveau wat op te krikken. Carlo maakte zaterdag het ploegresultaat volledig met nog een 98 erbij. Goed voor een ploegtotaal van 389/400. En dat bleek weer net een puntje te kort om gelijke tred te houden met Gooreind. Els Van Frachen en Peter Timmermans scoorden beiden 98. Tel daar 2 keer 97 bij van Greet Jacobs en Paul Bauters en je komt op 390/400. Over de 2 beste wedstrijden leidt Gooreind eveneens met 1 punt. Bij de individuele topresultaten vermelden we nog de 99 van Igor Sevenans uit Meer. Daarmee houdt hij alvast gelijke tred met Carlo Schollaert, Zij voeren de tussenstand aan op basis van de 2 beste wedstrijden tot nog toe. Johan Hoste volgt op 1 punt. Els Van Frachen, Peter Timmermans en Peter Van De Wiele volgen op 2 punten van de leiders. En daarmee hebben we de 6 titelkandidaten voor dit jaar gehad in de Elitecategorie. In de andere categorieën zijn dit de voorlopige leiders : Veerle Vlaminckx (Kolveniers Antwerpen) bij de dames Sarah Bauters (Sint-Sebastiaan Gooreind) bij de jongeren Stefaan Vandooren (Sint-Joris Gent) bij de heren André Van Nerom (Sint-Joris Brussel) bij de senioren En al het weekend daarna ging de spannende strijd verder in Meer. 10-11 mei : Verenigde Vrienden Meer Sint-Rochus nu ook individueel op achtervolgen aangewezen Al een geluk dat de vrije schieting die jaarlijks met deze manche van het Belgische kampioenschap gepaard gaat in een troostprijs voorziet onder de vorm van de plaatselijke aardbeienoogst. Alhoewel dit jaar smaakten ze maar flauwtjes en waterachtig, een beetje in lijn met onze prestaties die nu al een
De Sint-Rochus Gazette
paar keer te licht uitvallen. Toegegeven de weersomstandigheden waren verre van ideaal : regenen windvlagen, wisselende lichtsterkte, dat is genoeg om ons als “binnenschutters” even uit het lood te slaan. Pijlen die soms vreemde capriolen maken en schots en scheef in het doel terechtkomen, dat is niet echt bevorderlijk voor het vertrouwen. En ja, met onze minder krachtige wapens zijn we dan zeker in het nadeel ten opzichte van de zware “kanonnen” uit de Kempen. Samen met veteraan André Bols trotseerde de andere thuisschutter Igor Sevenans de situatie het best. Hij wordt met een fraaie 99 alleen leider. Van Sint-Rochus liet men 2 keer 98 noteren : Carlo Schollaert volgt nu op één puntje en Peter Van De Wiele die ietwat gevleid in een groepje van 4 achtervolgers nog mag meedingen voor eremetaal op drie punten van de huidige leider. In dat groepje ook nog Johan Hoste. Hij scoorde 96 in Meer en zakt daarmee een beetje weg uit de top van het klassement. Els Van Frachen strandde in Meer op diezelfde score en vervolledigt met Peter Timmermans (98 in Meer) het achtervolgende groepje. Jef Jacobs en Ruth Bauters, kleindochter van Julien, vervolledigden met 2 keer 98 het ploegresultaat voor Gooreind dat opnieuw een 390/400 neerzette. Ondanks een zeer goede eerste wedstrijdhelft kon Mathias Hoste de thuisvorm niet verzilveren op verplaatsing. Met zijn 92 kwam de ploeg uiteindelijk op een te lage 384/400. Op basis van de drie beste wedstrijden tot nog toe zien we Gooreind nu tot 2 punten uitlopen. Meer lijkt nu al zeker van een derde plaats per ploeg. Individueel vermeld ik graag nog de topprestatie van Jan Moortgat van Den Crans Antwerpen : nog eens een 98, zijn beste jaarprestatie op nationaal vlak. In de andere tussenstanden heeft Ruth Bauters de leiding overgenomen bij de dames. Ook bij de senioren hebben we een nieuwe leider, Maurice Vandenbussche van Sint-Joris Brussel. De overige klassementen hebben dezelfde leider. Vrijdagavond 9 mei was het terug verzamelen geblazen in het Gentse stadhuis voor de uitreiking van de Sportawards 2013. Onder leiding van Schepen van Sport Resul Tapmaz mochten meester Peter Van De Wiele en Keizer Carlo Schollaert een aandenken afhalen als Regionale Kampioenen. Op de foto een fiere Hoofdman en meester Van De Wiele. Keizer Schollaert was verhinderd door ploegwerk. Foto: Kristiaan De Witte.
juni 2014 -
3
Het mag duidelijk zijn dat we nood hebben aan topprestaties zowel individueel als per ploeg bij de laatste wedstrijden. Eind mei volgt alvast al het volgende luik van deze spannende strijd. 31 mei- 1 juni : Sint-Joris & Sint-Denijs Brugge 2 leiders definitief ontsnapt – ploegenstrijd lijkt beslecht Voor deze voorlaatste wedstrijd van het seizoen hadden we Roland Van den Bossche als extra kracht opgetrommeld. Uiteindelijk zou hij Johan Hoste moeten vervangen die in extremis moest afzeggen. Ons startende drietal kon echter geen vuist maken om Gooreind alsnog te bedreigen in het ploegenklassement. Roland, Mathias en Peter scoorden alle drie een matige 95/100. Gelukkig kon Carlo individueel wel uithalen. Met 99 hijst hij zich terug naast koploper Igor Sevenans die deze keer met 98 vrede moest nemen. Zij zullen onderling uitmaken wie de titel wint dit jaar. De achtervolgers kunnen hen niet meer bijhalen. Voor de derde plaats staan Els Van Frachen en Peter Van De Wiele nu gelijk, nog op de hielen gezeten door Johan Hoste die 1 punt minder telt. En met nog een puntje minder zijn Andre Bols en Peter Timmermans ook nog net bij de kanshebbers voor brons. Bij de individuele topresultaten noteren we ook de 99 van Hubert Neyrinck. Gelukkig was Gooreind per ploeg ook niet echt op zijn best vertegenwoordigd of goed bij schot : anders waren we al volledig uitgeteld. John Goormans en Walter Brees met 97, Peter Timmermans met 96 en Ruth Bauters met 95, zorgden voor 385/400 : een puntje meer dus dan onze ploegscore. Op basis van de vier beste wedstrijden leidt Gooreind nu met 6 punten. In september zullen we bij Sint-Joris Gent minstens 7 punten beter moeten doen dan hen om onze titel alsnog met succes te verdedigen. Dat wordt knap lastig maar het is niet onmogelijk. Rest me nog de andere individuele leiders te vermelden : Ruth Bauters lijkt zo goed als zeker van de titel bij de dames en zus Sarah Bauters bij de jongeren. 2 leiders ook in de herencategorie : Stefaan Van Dooren krijgt het gezelschap van Walter Lenaerts. Maurice Vandenbussche blijft aan de kop bij de senioren. Kan Sint-Rochus in eigen stad nog voor een exploot per ploeg zorgen? En hoe loopt de dubbele individuele tweestrijd bij de elite en de heren af ? In september zullen we het weten. Peter Van De Wiele
De Sint-Rochus Gazette
De Sint-Rochusgilde heeft de droeve plicht u het overlijden te melden van de heer
Jaak Bleyenbergh Erehoofdman van de Sint-Jorisgilde
Nieuwmoer Geboren te Antwerpen op 29 oktober 1936 en thuis in familiekring overleden op 26 maart 2014. De uitvaartplechtigheid te Niewmoer werd bijgewoond door onze voormalige Hoofdman Marc Reynvoet, ex-Hofmeester Dirk Vande Papeliere en oud-Thesaurier Michel Metsu.
Onze beide Hoofdmannen tijdens de viering van de 25-jarige verbroedering in 2012. In de loop van dit jaar gaf de heer Bleyenbergh om gezondheidsredenen, na 15 jaar inzet, de fakkel door aan Gaston Mertens.
juni 2014 -
4
Jubileumviering 700 jaar Koninklijke en Soevereine Hoofdgilde van Sint-Joris Gent De Sint-Niklaaskerk te Gent was op zondag 27 april, om 10 uur, het toneel van een Heilige mis ter gelegenheid van het 700 jarig bestaan van de Sint-Joris gilde. Talrijke genodigden, waaronder enkele leden van de Eed van onze Sint-Rochusgilde waren aanwezig. Rond 11u30 ging men stoetsgewijs naar het stadhuis van Gent onder begeleiding van een beiaardconcert vanuit het Belfort. Tibebaanse trompetten verwelkomden de stoet aan de pui van het stadhuis. Nadat iedereen zijn plaats ingenomen had was het 12u30 en kon de academische zitting beginnen in het bijzijn van het college van Burgemeester en Schepenen. Dé gelegenheid om onze nieuwe Hoofdman, zoals zijn voorgeangers, te benoemen tot Erelid van de Sit-Jorisgilde. Na de receptie, aangeboden door de Stad Gent en de SintJorisgilde, kon men aanzitten voor een banket in de Troonzaal. Op zaterdag 18 oktober volgt het 2e luik van dit jubeljaar. Een polyfonisch concert door het ensemble “El Grillo” met Renaissancemuziek van het hoogste niveau in de SintMachariuskerk te Gent. Dit alles gecombineerd met de voorstelling van een nieuw historisch boek, samengesteld door Conservator Patrick Verlende, Proviseerder Michel De Raedt, Eredame Beatrix Baillieuil en enkele Professoren van de UGent. Onze Hoofdman Jacques Vervaet (m) en NUKB-Voorzitter Lodewijk Desmet (r) met Euverdeken Robert Rowan na hun aanstelling als erelid van de Sint-Jorisgilde te Gent. Foto: Dirk Antrop.
juni 2014 -
De Sint-Rochus Gazette
5
De aanwezigheid van de Heilige Rochus in het laatmiddeleeuwse Gent In Gent bestonden tussen 1182 en 1580 tientallen religieuze broederschappen. Ze waren actief zowel in parochieals in kloosterkerken en kapellen en ze vereerden er diverse heiligen. Vooral de Maria broederschappen waren zeer talrijk maar ook andere heiligenbeelden werden vereerd. Paul Trio schreef in 1990 in de verhandelingen van de Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, een uitgebreide studie over de Gentse broederschappen uit die periode waarvan nog sporen te vinden zijn. De meeste aktes, ledenlijsten en inventarissen bevinden zich in het Rijksarchief van Gent. Andere gegevens komen uit de rekeningen van de Stad Gent zelf (Stadsarchief). Wij komen er ook Sint-Rochus tegen, aanvankelijk samen met Sint-Antoon. Alhoewel in de documenten ook verwezen wordt naar broederschap als zijnde “gulde” (gilde) heeft ze niets te maken met de huidige kruisbooggilde Sint-Rochus maar was een zuiver religieuze gemeenschap. Op aanvraag van de pastoor van de Sint-Niklaaskerk, Goesin Simay, en negen met naam genoemde inwonende poorters van Gent, werd op 13 oktober 1489 door de schepenen en de raad van Gent de statuten van de broederschap goedgekeurd. De aanvragers wilden deze broederschap oprichten om de goddelijke dienst en de versiering van de Sint-Niklaaskerk te vermeerderen. Maar de directe aanleiding schijnt vooral de hevige pestepidemie te zijn geweest die in die periode de stad Gent zwaar trof. De negen medeoprichters, naast de pastoor, waren grotendeels welstellende Gentenaren. In de oprichtingsakte van 1489 verschijnt de broederschap als “confrarie, broederscip ofte gulde van Sente Anthuenis en de Sente Rochus…”. Wanneer op 16 maart 1492 de vicarissen-generaal van het Bisdom Doornik de statuten van 1489 goedkeurden is alleen nog sprake van “confraternitas Sancti Rochi”. Door de statuten van 13 oktober 1489 werd voorgeschreven dat men de broederschap zou houden aan het Sint-Antoonaltaar in de benedenkerk van de Sint-Niklaaskerk, dat tenminste al uit 1431 dateerde. De kapel grensde aan de kapel van de rederijkerskamer De Fonteine, waarin nu nog steeds hun wapenschild prijkt. De toelating om dit altaar te mogen gebruiken was waarschijnlijk aanleiding om aanvankelijk Sint-Antoon ook in de oprichtingsstatuten op te nemen. Met uitzondering van het begrafenisrecht kregen de bestuurders van de broederschap de vrijheid om deze ruimte in te richten voor hun goddelijke diensten. Zijn konden ook beschikken over de inkomsten waaronder die uit doodsgelden, schenkingen en offerandes, dit op voorwaarde dat zij de kapel goed zouden versieren en onderhouden. Hun woord gestand, sloten enkele leden van de broederschap, uit eigen naam op 14 april 1491 een overeenkomst met de uit Utrecht afkomstige beeld-
snijder Inghelbert Crieck voor het vervaardigen van een retabel. Het werk diende af te zijn op Sint-Rochusdag 16 augustus 1492. Hiervoor zouden de opdrachtgevers maximaal 12.000 schellingen parisis betalen, in jaarlijkse schijven op Sint-Rochusdag van elk jaar door alle ondertekenaars van het contract. Maar deze schuldaflossing lijkt niet verlopen te zijn zoals overeengekomen. Eén van de ondertekenaars, de deken Cornelus de Bonte, liet na zijn deel te betalen en Inghelram Crieck, broer van de kunstenaar, ging over tot panding van de bezittingen van de betrokkene. Hoe dan ook werd het retabel geleverd en we mogen veronderstellen dat er enkele taferelen uit het leven van de pestheilige Rochus werden op voorgesteld. Ook kocht de broederschap op 8 februari 1492 een missaal en op 1 oktober 1492 een zilveren vergulde kelk met pateen en lepeltje alsook een koffer om alles in op te bergen. In het rekenjaar 1492-93 liet men in de kapel een ‘siege’ (zitmeubel) plaatsen. De broederschap beschikte verder over een schrijn met relieken van Sint-Antoon en Sint-Rochus evenals een “vane” (vlag). Over de ledenwerking is geweten dat er twee afdelingen waren, namelijk betalende en niet-betalende leden. De eerste afdeling, leden die zowel jaar- als doodsgeld en uitzonderlijk intreedgeld betaalden, werden nog eens ingedeeld in Gentenaren en niet-Gentenaren. Voor de Gentenaren werd nog eens een indeling per parochie voorzien. Voor de niet betalende broeders bestond deze classificatie niet. Wat het doodsgeld betreft, zijnde een vooropgesteld bedrag dat door de erfgenamen van het lid betaald moest worden bij zijn overlijden, zijn in de ledenlijsten aantekeningen voorhanden van broeders die dit bedrag reeds tijdens hun leven voldeden. De laatste sporen van de broederschap dateren van 15 juli 1505, datum van het cartularium van de h. geesttafel van de Sint-Niklaaskerk waarin zich een vrij beknopte inventaris bevindt van de broederschapbezittingen waardoor men mag aannemen dat deze bezittingen aan de dis werden toevertrouwd. Jammer genoeg is van die bezittingen van de voormalige Sint-Rochusbroederschap, retabel enz, door de beeldenstorm van 1566 niets meer overgebleven. Wat wel nog voorhanden is zijn de statuten, het broederschapsboek, ledenlijst van 1492/92 en de rekeningen 1492 tot 1498. Tot besluit zou men kunnen stellen dat op 16 augustus 1820, bij de oprichting van onze gilde, Sint-Rochus een gekende en van oudsher vereerde heilige was in Gent. Aangezien Sint-Joris, de kruisboogpatroon bij uitstek, reeds door een andere Gentse gilde werd gebruikt is het dan ook niet verwonderlijk dat Sint-Rochus als patroon werd gekozen bij de oprichting van onze gilde op zijn naamdag. Huguette Taymans
juni 2014 -
De Sint-Rochus Gazette
Nieuw initiatief De tweede lijst met boeken (hieronder) bevat diegene die kleiner zijn dan A4 en gelijmd of ingebonden zijn, met een harde kaft. Het is de bedoeling dat de twee lijsten gescheiden blijven om de duidelijkheid van de bibliotheek te vergemakkelijken. De nodige uitleg over de inhoud van de bibliotheek zal u steeds verstrekt worden door de archivaris. Deftig vermaak, ijdel vertier Jeffrey Tyssens De geschiedenis van het oude Sint-Jorisgilde te Gent vanaf de vroegste tijden tot 1887 Josée Moulin-Coppens De kaarten van de schuttersgilden van het Hertogdom Brabant (1300-1800) I Dr. E. van Autenboer De kaarten van de schuttersgilden van het Hertogdom Brabant (1300-1800) II Dr. E. van Autenboer De kruisboogschutters van St.-Joris te Lebbeke (1377-1796) Jozef Dauwe De Schutterswedstrijden der Brabantse Gilden Eugeen van Autenboer De oude koninglyke gilde Sint-Rochus te Gent Beatrix Baillieul De wereld van wapens Richard Akehurst Firearms Howard L. Blackmore Gent, gebeurtenissen in een volks leven, deel IV Ginette Desmet Gent op het spoor Hugo De Bot, Guido Deseijn, Georges Rogge, Freddy Van de Putte, Geert Van Doorne, Christiane Van Rijckeghem, Herman Welter
Geschiedenis van het wapen Canby Courtlandt Historie der Wuustwezelse gilden J. Van Staay Historique de l’ Ancien Grand Serment Royal et Noble des Arbalétriers de Notre-Dame du Sablon O. Petitjean Le Haut et Noble Serment des Arbalétriers de Monsieur SaintJean-Baptiste à Enghien J.-P. Tytgat Museum van de Koninklijke & Souvereine Hoofdgilde van SintJoris te Gent B. Baillieul The crossbow Sir Ralph Payne-Gallwey, Bt 50 jaar Hoge gildenraad der Kempen, 1952-2002 E. Van Autenboer 6/2014
6
Ancien Grand Serment Royal et Noble des Arbalétriers de Notre-Dame au Sablon
Grand Maître: Sa Majesté le Roi Philippe In het kader van de feestelijke viering van haar 800ste verjaardag, organiseert de gilde een herdenkingsschietingschieting, in samenwerking met de U.R.A. Dit evenement zal doorgaan op zaterdag 5 juli 2014. Samenkomst van 8h30 tot 15h00 (laatste inschrijving). Deze schieting grijpt plaats in de lokalen van het Centre Scolaire Eperonniers Mercelis, Rue de l'Etuve 56, (Stoofstraat) te Brussel. Ze gebeurt over de 3 traditionele disciplines, 6 m, 10 m (zonder diopter) en 20 m. De schieting is individueel. 4 proefschoten en 6 wedstrijdschoten (in functie van het aantal deelnemers) op een N.U.K.B.-schietschijf (laatste schot = kampschot). In elke discipline ontvangt de kruisboogschutter met de beste score een prijs. Een klassering zal worden opgesteld per discipline. De prijzen zullen overhandigd worden om 18h15 waarna wij tevens het glas op de vriendschap zullen heffen. Wij rekenen op uw aanwezigheid op deze bijzondere gelegenheid! Vooraf inschrijven is noodzakelijk Met onze allerbeste gildegroeten, Francis SIOR, Hoofdman Francis JACOBS, Wapenmeester francis.sior@skynet.be, 0475/441.904 carduus@skynet.be, 0474/455.232
Point de Mir Point de Mir (doelschijf, blazoen) is de naam van een nieuw tijdschrift uitgegeven door de hierboven aangehaalde gilde, kortweg “de Sablon” genoemd. Zeer verzorgd in vier kleuren is het niet duidelijk wat haar periodieke verschijningsdata zijn. Het is ook niet duidelijk of hun “Petit Magazine” nu verdwijnt. Contactadres: pointdemire@ arbaletrierssablon.be.
juni 2014 -
De Sint-Rochus Gazette
7
20 jaar Sint-Rochus Gazette Je houdt het niet voor mogelijk maar het voor u liggende blad, of via uw personal computer toegeleverde bestand, is aan zijn 20ste verjaardag toe. Het was op initiatief van Erehoofdman Octaaf Peeters, die bij iedere gelegenheid bleef hameren op de noodzaak van een eigen leden(gilde)blad en uiteindelijk zijn zin kreeg, dat dit blad er kwam. Het eerder uitgebrachte Balista, voorzien van degelijke artikels en gildeweetjes, was spijtig genoeg terziele gegaan omdat de samenstellers nog niet beschikten over de mogelijkheden van de pc en het internet. De SR-Gazette heeft altijd getracht (en is nog steeds op zoek) naar al hetgene wat met SR te maken heeft. In de breedste zin van het woord. Artikels over bij-
voorbeeld SR-wijnen, andere nog bestaande of verdwenen SR-gilden en verenigingen, bekende en minderbekende gildebroeders, ons patrimonium, kwamen aan bod. Ook de geschiedenis van onze eigen SRGilde speelde een belangrijke rol. Een nog onontgonnen gebied zou de vele SR-marsen kunnen zijn in Franstalig België. Dit vraagt wel veel geduld en opzoekingswerk én goodwill. Een lijst van de inhoud van de SR-Gazette tot heden zou ook nuttig zijn. Wie durft het aan? Tot slot wens ik alle losse medewerkers (zowel man als vrouw) te danken die, sinds jaar en dag, schriftelijk hun bijdrage leverden aan dit mooie initiatief. CL
Even onze pijlen richten op... • Onze Paasschieting, op maandag 21 april, mocht zich verheugen op 16 deelnemers. Een steuntje in de rug waren o.a. nieuwkomers Leander Steeman en Gunther Vlerick.Tip: waarom de winnaar van de avond niet eens Paashaas noemen? Dit jaar was dit meester “Paashaas” Peter Van De Wiele. • Zaterdag 26 april was het verzamelen geblazen voor de Lady’s Night. Er waren 28 dames (zonder de ondersteunende sympathisanten) die geschoten hebben. Iedere deelneemster ontving een waardebon van 10 € van de Mediamarkt en een bloemetje. De gilde zat vol met volk en er was een goede ambiance en verkoop aan de bar. Petra Steyaert en Caroline Buysse deelden de 1ste plaats met 37 pt op 40, gevolgd door Enghels Anita met 35 punten. Daarna volgden de andere dames in volgorde van inschrijving. Het Sinterklaasteam (Caroline en Lieve) verkochten lotjes voor de tombola en cup-cakes ten voordele van het Sinterklaasfeest later op het jaar. • Ondanks de geringe opkomst van geinteresseerden was zaterdag 7 juni een topdag in onze gilde... Les Croissants Belges, samengesteld uit Wim Segers (vibrafoon), Mo Vleeshouwers (gitaar), Wouter Rosseel (gitaar) en Gertjan Alkemade (contrabas) brachten er hun gipsy swing in de traditie van Django Reinhardt. De swing uit de jaren 1920 tot ‘50 herleefde in onze gilde • De Torenwachtersschieting georganiseerd door meester Johan Hoste, op zaterdag 14 juni, werd door Johan zelf gewonnen maar tactvol stond hij deze eer af: 1st Mats Andries, 2de Mathias Hoste, 3de Jonatan Boesman. Proficiat aan allen. • De Torenwachtersschieting werd om 21 uur onderbroken voor de aanstelling van onze eerste schutster mevrouw Caroline Buysse die na een korte emotionele plechtigheid opgenomen werd in de Gilde. Welkom Caroline. Er werd op gewezen dat ze reeds in haar aanloopperiode een gemiddelde van 92 haalde wat zeker een goed resultaat is. De voorlezing van de passende rubrieken van het huishoudelijk reglement en de nodige felicitaties was voor onze schutster het moment om een traantje van ontroering weg te pinken en een glas aan te bieden aan alle aanwezigen. Er wordt nog gezorgd voor een passend aandenken.
Kermisdagen bij Schuttersgilde St-Rochus Genenbos Bij de Koninklijke Schuttersgilde Sint-Rochus uit Genenbos Lummen werd er tijdens de kermisdagen van 1 tot en met 3 juni weer druk geschoten om de begeerde titels van klepkoning(in) en kermiskoning(in). Jean Gijbels haalde het dit jaar voor Luc Roosen en Patrick Coenen en mocht, liefst na 15 jaar, voor de achtste keer in zijn carrière, de koningsbreuk in ontvangst nemen. Bij de vrouwen slaagde Heidi Tielens er in om zichzelf voor de derde keer en het tweede jaar op rij tot koningin te schieten. Jean en Heidi mogen een jaar lang de titel van klepkoning en klepkoningin dragen en onze fiere gilde vertegenwoordigen op verbonds- en provinciale wedstrijden. Op kermismaandag kroonde een fiere Jef Appeltans zich tot kermiskoning door de traditionele houten vogel af te schieten. Het arme beestje kan het niet meer navertellen want Jef verslond het met huid en pluimen. Ook tijdens het prijsschieten toonde Jean Gijbels zich opnieuw de onklopbare scherpschutter. Na de huldiging van koning en koningin op dinsdag mochten de kinderen van Genenbos genieten van een uurtje gratis paardenmolen en werden ze getrakteerd op een heuse snoepjesregen. Nadien volgde nog een stevige barbecue en het nodige gerstenat zodat we met zijn allen kunnen terugblikken op geslaagde kermisdagen! Proficiat Jean en Heidi! Ingestuurd door Patrick Coenen (HBvL)
juni 2014 -
De Sint-Rochus Gazette
8
——— Voorlopig klassement Gildekampioenschap 2013-2014 ——— 20 m traditioneel
10 m traditioneel
1ste categorie Schollaert Carlo Van De Wiele Peter Hoste Johan De Meyer Wim Steyaert Norbert Boesman Jonatan Waerzeggers René Vervaet Jacques
6 m traditioneel
1ste categorie 1400 1400 1386 1343 1310 1306 1304 1302
Schollaert Carlo Waerzeggers René Vervaet Jacques Leliaert Emmanuel
1400 1331 1328 1287
10 m Trophy
Van De Wiele Peter
1305
Tot slot... Ons 3de boek is een roman van Stefan Hertmans “Oorlog en terpentijn”. De oorlog in de titel van Stefan Hertmans' is de Eerste Wereldoorlog, de terpentijn staat voor de schilderkunst: de schrijver verhaalt hoe het leven van zijn grootvader, een amateurschilder, door die oorlog misvormd is. En het is een meesterwerk. Halfweg het boek loopt korporaal Urbain Joseph Emile Martien de oorlog in – te voet, met dagmarsen tot tachtig kilometer. Het vertelperspectief verschuift dan: hij krijgt de ikstem die de auteur zichzelf voordien had toegeëigend: dit relaas over de grote slachting van '14-'18 gaat tenslotte terug op z'n eigen memoires. Urbain heeft op hoge leeftijd een paar cahiers volgepend over zijn vroege leven, hij heeft die in 1981 aan zijn kleinzoon gegeven en die heeft ze drie decennia lang ongelezen gelaten. Dat bleek het betere idee: die cahiers hebben er alles bij gewonnen dat ze nu in handen gevallen zijn van een inmiddels matuur schrijver, die al zijn talent mobiliseert (de stilistische precisie van de dichter, de zwier van de essayist, de hogere componeerkunst van de romancier) om het leven van zijn grootvader te restaureren. Wat kan je nog toevoegen aan al die gruwelijke boeken over de Grote Oorlog? Hertmans stelt zelf de vraag, en zijn antwoord komt uiteindelijk neer op honderd bladzijden, de kern van zijn boek, en ze zijn
alle honderd goed. Want ze berusten op de getuigenis van een goed observator, gebracht met de stilistische controle van een goed schrijver. Eén voorbeeld maar, uit die beroemde ochtend dat de IJzervlakte onder water werd gezet, een detail waar de schrijver de soldaat allicht voor nodig had, want het valt nauwelijks te verzinnen: ‘Wat we echter de volgende ochtend in de schemer voor ons zagen, sloeg iedereen in de benen: een massa honden, konijnen, katten, wezels, bunzingen en ratten kwamen, de snuiten net boven de waterlijn, als een onwerelds leger de rivier overzwemmen, met hun gevoelige snuiten talloze driehoeken trekkend in het gladzwarte wateroppervlak…’ Fijnneuzige boodschappers van een verdoemde wereld, noemt Hertmans dat zwemmende gedierte. Hertmans geeft zijn grootvaders geschriften een brede bedding mee: de interpretatie van een leven. Van de verdoemenis van de oorlog is de man nooit hersteld, maar er doet zich in zijn leven nog een drama voor, minder luidruchtig dan de inslaande obussen, maar niet minder bepalend: de dood van zijn verloofde door de Spaanse griep in 1919. Hij huwt haar zus, ‘een goedmoedige, van passie verstoken vrouw, die in bed met een regenjas aan
inhoudstafel 1 Editoriaal 2 Nationale kampioenschappen 20 m 4 Jubileumviering 700 jaar Koninklijke en Soevereine Hoofdgilde van Sint-Joris Gent 5 De aanwezigheid van de Heilige Rochus in het laatmiddeleeuwse Gent 6 Nieuw initiatief
De Sablon richt in Point de Mir 7 20 jaar Sint-Rochus Gazette Even onze pijlen richten op... Kermisdagen bij Schuttersgilde StRochus Genenbos 8 Voorlopig klassement Gildekampioenschap Tot slot…
Juli 08 19u30 21 14u00 23 10u00 28 20u00
1ste categorie Van De Wiele Peter Hoste Johan Hoste Mathias De Groote Marc
1400 1391 1382 1380
2de categorie Steyaert Norbert Boesman Jonatan Staelens Danny Hoste Matteo Vlerick Gunther Vervaet Jacques
1356 1351 1346 1332 1301 1297
Cat. Senior Waerzeggers René Metsu Michel
1347 1284
Cat. Dames Buysse Caroline
1308
sliep’. De tristesse van het bestaan van de ‘gehuwde weduwnaar’ die zijn grootvader geworden is doen versmelten met het megadrama van een aan flarden geschoten humaniteit, dat is het werk van een toverkunstenaar. ISBN: 9789023476719 304 pagina's Uitgever: De Bezige Bij Uitvoering: met harde kaft
Vergadering van de Eed Opendeur Gentse Feesten (tot 18 uur) Rondleiding in het Gents (tot 12 uur) Gemeentekermisschieting
Augustus 02 18u00 Zomer BBQ
KALENDER
september 02 19u30 Vergadering van de Eed 05 19u30 Sportcomité 13 21u00 Doop nieuwe leden 21 09u30 St.-Rochusdag met Koningsschieting 22 19u30 1e Gaaischieting 28 13de Gildedag in Genk