Open the
Gate
01 02 03 04
Research Trump wall Grenzen
Reportage Ontwerp Contrasten
Little Sparta Paradoxen
Boek recensie Overgangen
01
Research Trump Wall-Berlijnse muur
Onderzoeksvraag: Kan
een architect of architectuur een objectieve bijdrage leveren aan de totstandkoming van de Trump Wall?
Hypothese: Door de politieke/maatschappelijke doelstelling van de muur –een harde scheiding door natuur en bebouwinglijkt objectiviteit onmogelijk. Misschien kan de hoedanigheid van de muur echter een verbinding leggen, waarbij een architect wel objectief kan zijn. Hoe was dat bij de Berlijnse muur ter vergelijking?
Trump Wall Wall: a vertical structure, often made of stone or brick, that divides or surrounds something: Muur: Een verticale structuur, gemaakt van steen of bakstenen dat iets scheid of omringt.
Border: the line that divides one country from another: Grens: Een lijn dat een land van een ander land scheid A nation without borders is not a nation at all. We WILL Make America Safe Again! #AmericaFirst! Donald J. Trump 17 september 2016. Een muur is in de Amerikaanse taal een verticale structuur, gemaakt van stenen of bakstenen, dat iets scheid of omringt. Een muur kan dus 2 dingen doen, een land scheiden van een ander land. Of een land omringen.
Een grens is in de Amerikaanse taal een lijn dat een land scheid van een ander land. Een grens is ook wat Trump bedoelt in zijn tweet op 17 september 2016, waarbij hij beweert dat een land zonder grenzen geen land is. Het woord muur en het woord grens hebben beide de betekenis om iets af te zonderen, iets te scheiden. Over een verbinding is geen sprake in deze betekenissen, een muur is een keiharde scheiding, een begrenzing van een eigendom. Trump Wall Op 17 maart 2017 heeft het Department of Homeland Security een tender geplaatst in opdracht van Donald Trump. Deze tender bevat de eisen voor het ontwerp en de constructie van een “Solid Concrete Border Wall” • De muur moet gemaakt worden van gewapend beton. • De tender is voor een muur van 9 meter hoog, ontwerpen minder dan 5,5 meter worden verworpen.
• De muur moet weerstand bieden tegen ondergraven tot een diepte van 1,8 meter. • De muur moet onoverklimbaar zijn. • De muur moet een weerstand bieden van 1 uur voor het maken van een gat van 30 centimeter. • De Amerikaans gerichte zijde moet een esthetische kleur hebben en in overeenstemming zijn met de omgeving. • De muur moet in staat zijn om oppervlaktedrainage te bewerkstelligen. • De muur moet voorzien zijn van schuifpoorten van 7,6 meter en 15 meter breed. • De muur moet in staat zijn om hellingen van 45% te overbruggen. • De koppelingen van de muur moeten aan de Amerikaans gerichte zijde aangebracht zijn. • De muur moet kosteneffectief te maken, te onderhouden en te repareren zijn. • Deze muur moet een scheiding aan brengen van 3142
kilometer. Een gedeelte van de muur is al gebouwd ten tijde van eerdere machthebbers, het gedeelte waar de muur al staat is 1051 kilometer.
Migranten In eerdere decennia staken veel Mexicanen de grens over tussen Amerika en Mexico. Na 2007 zijn de Mexicanen daar grotendeels mee opgehouden, omdat toen de kredietcrisis heerste in Amerika. Nu komt de migratie vooral uit 3 MiddenAmerikaanse landen, Honduras, Guatemala en El Salvador. Deze 3 landen worden geplaagd door bendegeweld. Hun bevolkingsopbouw (jong) en moordcijfers ( zeer hoog) verschillen niet veel van een Midden-Oosters land in oorlog. Veel migranten zijn in facto vluchtelingen De migratie kent op dit moment een absolute piek, waarbij er elke week ruim 10.000 migranten worden aangehouden door de grens politie. En dan is er ook nog een groot aantal wat niet wordt aangehouden.
E
en van de voorstellen die de eisen van de tender benadert is de Ikea BĂśrder WĂĽl. Met 6 typen onderdelen is de grens dicht te zetten.
E
en ander redelijk voorstel is de Second wall. Deze Second Wall is een kanaal wat gegraven wordt naast de Trump Wall, de bedoeling is om het binnenland van water te voorzien. Zodat de grensregio opbloeit. Het is de bedoeling dat de Trump Wall op tijd van duur vervalt, en de irrigatie doorgezet kan worden richting de binnenlanden. Zodat de grensregio wordt geactiveerd.
E
en voorstel wat vooral gericht is op de utopie van de samenleving is de tafel van 1954 mijl, waarbij er een plaat van marmer als tafelblad dient. De “gasten� moeten hun eigen stoel meenemen om deel te nemen aan het diner.
E
en ander voorstel is de Pink Wall, deze roze muur wijst terug naar de roze muren die Luis Barragan veel gebruikte in Mexico. De muur bevat ook andere functies, zo is er een winkelcentrum en een gevangenis.
D
e Nederlandse architect Jurgen van der Ploeg heeft ook een concept aangedragen. De muur moet aan de Mexicaanse kant voorzien worden van zonnepanelen. Deze genereren inkomsten aan Mexico om de muur terug te betalen.
Berlijnse muur Die Mauer: senkrechte Fläche aus Steinen oder Beton als Begrenzung De muur: loodrecht bouwwerk van stenen of beton als grens
die Grenze : Linie, an der sich Staaten berühren Grens: Lijn tussen 2 landen “ Niemand hat die Absicht, eine Mauer zu errichten”- DDr Staatshoofd, Walter Ulbricht, Oost Duitsland, 15 juni 1961 Een muur is volgens de Duitse taal een loodrecht bouwwerk van stenen of van beton, bedoelt als een begrenzing. Hier wordt ook het woord “Grens” al vermeldt. Dit stelt dat een muur, een grens is van steen of beton. Een grens is volgens de Duitse taal een grens van een land. Nu was Duitsland in 2 delen gesplitst, Oost en West. Walter Ulbricht deed op 15 juni 1961 de beruchte uitspraak dat niemand de intentie had om deze scheiding ook een scheiding te laten worden.
Berlijnse muur Maar de scheiding kwam er, en wat voor een. De betonnen kolos werd 4 meter hoog en 43 kilometer lang. Het onderbrak 193 straten en vele tramlijnen. Circa 11.500 militairen begonnen de grenzen te controleren. Vanuit 302 wachttorens speurden militairen naar grensovertreders.
Migranten In het voorjaar van 1961 vluchtten tienduizenden OostDuitsers naar het Westen, onder prikkeldraad en andere afzettingen door. Vooral goedopgeleide jonge werknemers en academici weken uit van de socialistische republiek DDR naar het kapitalistische West-Duitsland. In het voorjaar was de economische situatie in de DDR verslechterd. Door de massale verhuizing liep het land langzaam leeg. In juni had de Oost-Duitse leider Walter Ulbricht nog verzekerd dat “niemand het plan heeft om een muur te bouwen” op de grens. Maar toen waren de voorbereidingen al in volle gang. In totaal probeerden ruim 100.000 mensen te vluchten van Oost- naar West-Duitsland tussen 1961 en 1989. Ruim 600 van hen stierven, minstens 136 bij de Berlijnse muur. Bij de strenge controle bij de grens kwamen 251 mensen om, de meesten door hartaanvallen. De Oost-Duitse regering beweerde zelf dat de muur nodig was om de eigen bevolking te beschermen tegen het ‘fascistische Westen’. In 1989 bleek de animo van de bevolking voor het westen echter te groot. Na massale protesten beloofde de DDR-regering de grens open te stellen. De eenwording van Duitsland was begonnen
Bevindingen Vergelijking in aankondiging
Vergelijking in hoedanigheid
Berlijnse muur
Berlijnse muur
Een groot verschil tussen de Berlijnse muur en de Trump Wall is dat Walter Ulbricht de Berlijnse muur uitdrukkelijk ontkent, terwijl de ontwikkelingen in het geheim in volle gang waren. In de nacht van 13 augustus 1961 werd begonnen met de bouw van de Berlijnse muur.
Walter Ulbricht wilde een muur als scheiding, die onoverwinnelijk is. De muur was bij zijn “geboorte” voorzien van lekken en gaten, naar mate de tijd vorderde, groeide de muur tot een onoverwinnelijke muur.
Trump Wall
Donald Trump is wars van het verbergen van de muur, en maakt de bouw van de muur publiekelijk bekend. Hij gebruikt het zelfs als statement om het presidentschap te winnen. En schrijft een tender uit om de muur zo snel mogelijk voor elkaar te krijgen.
Donald Trump heeft in zijn Tender dezelfde intenties kenbaar gemaakt. Echter lijkt deze muur bij zijn “geboorte” al onoverwinnelijk, er worden zelfs eisen gesteld aan de doorbreekbaarheid van de muur. Waarbij specifiek wordt beschreven met wat voor type gereedschappen dit getest moet worden op een Mockup van de muur.
Vergelijking in reactie
Vergelijking in esthetica
Berlijnse muur:
Berlijnse muur
Trump Wall
Zo beschrijft een lid van de strijdkrachten, Walter Vogt, hoe hij op de hoek van de Heinrich Heine-straat en de Fritz Heckertstraat wordt uitgescholden:
“De mensen waren niet vriendelijk. Een hoogzwangere vrouw, met een van haat vertrokken gezicht, kwam op ons af en schold ons uit. Wij probeerden haar uit te leggen waarom dit nodig was en verzochten haar naar huis te gaan. Hoe gemakkelijk kon er hier niet wat gebeuren, en haar en haar ongeboren kind verwonden. Nee, ze wilde blijven; haar kind moest in het moederlichaam meekrijgen wat voor een misdaad hier werd begaan.”
Trump Wall Van over de hele wereld worden concepten aangedragen. Er zijn concepten die verbinding proberen te leggen in de hoedanigheid van de muur. Maar er zijn ook concepten die de muur echt een muur laten zijn. De reacties zijn verdeeld onder de architecten
“We kunnen over die muur zeuren, of we denken na over hoe we er het beste van maken, als-ie er toch echt komt.” Jurgen van der ploeg 23 januari 2017 “Voor elke machthebber is een bijpassende architect. #schaamte NLse architect wil Trumps muur groen maken”. Joost Ector 23 januari 2017 “A redesign for the #Wall #Trump rejected the TrumpPowerWall and asked us for a a less idealistic new proposal” Jurgen van der Ploeg 31 januari 2017
Walter Ulbricht stelde geen eis aan de esthetica van de Berlijnse muur, als hij maar functioneel was. Hier treedt een verschil op. De autoriteiten van de toenmalige DDR en de bouwers van de Berlijnse muur, stonden geen graffiti toe aan de oostzijde van de muur. De uitwerking was dat aan de west zijde de esthetica werd aangebracht.
Trump Wall Donald Trump stelt wel een eis aan de esthetica van de Trump Wall, de Amerikaans gerichte zijde moet een esthetische kleur hebben en in overeenstemming zijn met de omgeving. Hier treedt een verschil op, Donald Trump schrijft in zijn Tender een esthetische kleur voor. Dit staat haaks op het besluit van de DDR bij de Berlijnse muur. Echter is de uitwerking hetzelfde. Een zijde word voorzien van graffiti. In deze eis lijkt ook de vrijheid van de ontwerper te zitten, maar hoe groot is deze vrijheid? In feite is het alleen een kleur die de esthetica aangeeft van de muur, die in overeenstemming moet zijn met de omgeving.
Conclusie / beschouwing 01-042017 Op de voorgaande Twitter berichten van Jurgen van der Ploeg en Joost Ector, kan een waarneming op los worden gelaten; • Jurgen van der Ploeg doet een uitspraak over zijn ontwerp tegen de NOS 23 januari 2017 • Joost Ector levert felle kritiek op deze uitspraak 23 januari 2017 • Jurgen laat weten dat zijn ontwerp is verworpen, en komt met een satirische afbeelding waarop de draak wordt gestoken met Trump 31 januari 2017 Dit doet ons nadenken, Jurgen doet zijn laatste tweet misschien wel om zijn eerdere uitspraak goed te maken. Dit laat wat over Jurgen zien, en wat hij voor een persoon is. Verder doet Donald Trump aan Jurgen het verzoek om een minder idealistisch voorstel te doen. Dit zegt ook iets over wat Donald Trump niet wil. Namelijk een idealistische muur! Dit zegt ook iets over wat voor een muur Donald Trump in gedachten heeft, namelijk een muur zoals de Amerikaanse vertaling het bedoeld; “a vertical structure, often made of stone or brick, that divides something” Dit laat ook zien of een architect objectief kan bijdragen aan het bouwen van de Trump wall. Een architect kan voorstellen doen, zoals nu veel gebeurt. Hij kan bijdragen aan een betere wereld en misschien wel de gedachtengang van een president veranderen. Een architect kan dus objectief meedoen, en een voorstel doen voor de hoedanigheid van de muur. Een hoedanigheid die verbinding legt, zoals het irrigatieplan van twee studenten uit Frankrijk. Of een voorstel voor een Power wall, zoals Jurgen van der Ploeg. De hoedanigheid is echter vastgelegd door Donald Trump in zijn uitgeschreven Tender. Vaak geldt het recht van de sterkste. Donald Trump is op dit moment een van de machtigste mannen op aarde. Donald Trump heeft de macht om een ontwerp te accepteren of te verwerpen. Deze Donald Trump is echter democratisch verkozen, dus in principe ligt de macht bij het volk. Wij kunnen alleen wat uitrichten als wij als architecten, als volk, een protest maken, en opstaan tegen Donald Trump.
Maar misschien willen wij helemaal niet opstaan. Misschien zitten de Amerikanen wel te wachten op een muur die hun scheid. Misschien laten zij het wel gebeuren, of zien zij de vluchtelingen als een noodzakelijk kwaad voor hun onderbetaalde banen? De Berlijnse muur kwam onaangekondigd, van de een op de andere dag. De Trump Wall is aangekondigd, alleen laat hij nog op zich wachten. Er is een zaak duidelijk bij de Trump wall, objectiviteit is ons architecten niet gegeven in deze tender.
- We WILL Make America Safe Again? -
02
Reportage ontwerp
Dit is niet zomaar een plek.. Dit is een plek waar heden en verleden elkaar Âontmoeten. Heden en verleden die hand in hand gaan met de gedachtengang van de architect. ÂHeden en verleden die vertaald worden in een gebouw. Massa en ruimte die het heden en het verleden symboliseren. Ruimte en massa, heden en verleden, licht en Âdonker, leven en dood. Allemaal contrasten die zich concentreren op deze ene plek. Ruimte en massa, vergissingsbombardement en stadsmuur. Beide onderwerpen vinden hun weg in de architectuur van deze plek. Dit is de Betouwstraat in Nijmegen.
1. Doorsnede ontwerp
Studentenappartementen
Vergaderen Gevel in de Betouwstraat
2.
3.
Straat met een verhaal. Het gat, de opening, de leegte, het zijn allemaal benamingen voor de ruimte in de stedenbouwkundige structuur die is ontstaan. Vroeger werd deze opening gebruikt als doorgang tussen de 1e Walstraat en de in de Betouwstraat. Toen was het een gat in de stedelijke structuur. Het deed me toen denken aan een holle kies, een leegte die ontstaan is met een reden
4. 2. In de Betouwstraat 3. Plattegrond studentenappartementen 4. Stadsplattegrond Nijmgen
Mijn dagelijkse route van mijn school naar mijn appartement is een bijzondere route, ik geraak elke keer weer in vervoering wanneer ik de in de Betouwstraat betreed, het is blijkbaar niet zomaar een straat, het is een straat met een verhaal, en ik denk dat de architect dit verhaal wilde vertellen door middel van het gebouw wat hier staat.
Elke dag loop ik deze route, ik ruik de geuren van de straat, vandaag is het de geur van regen na een onweersbui, een onweersbui die even indrukwekkend was als deze straat. De zwarte tegels trekken mij als een magneet naar de leegte, zoals ik het altijd in mijn gedachten noem, het lijkt wel of deze tegels met een bedoeling zijn neergelegd. Het bezorgt mij elke keer weer een rilling, een rilling die ik krijg als ik voor het gebouw sta, wanneer ik tussen de nauwe muren naar mijn appartement moet. Gisteren was het gebouw hetzelfde, maar vandaag vallen mij de cijfers op de voorkant van het zwarte vlak op, er staat 22-02-1944, met deze cijfers in mijn hoofd ga ik de nauwe steeg in.
De steeg heeft aan de kant van de belendende bebouwing een ruwe grove stuclaag, waardoor ik af en toe mijn handen openhaal als deze langs de zijkant schuren. Deze nauwe steeg heeft een beklemmende hoogte, ik kan mij niet bedwingen om een blik naar boven te slaan, waardoor ik elke keer weer geïmponeerd word, door de beleving van deze smalle ruimte. Dan bereik ik de binnenplaats, deze is ruimer opgezet. Ik zet mijn voet op de trap. Mijn voetstap op de stalen treden galmt door de ruimte, bij elke voetstap komen de cijfers in mijn hoofd terug. 2202-1944, ongetwijfeld een gebeurtenis in de oorlog, ik besluit het vanavond tijdens het studeren even op te zoeken.
Vergissingsbombardement? Natuurlijk waren de jonge vliegers van de Bungay Bucaroos helden die hun leven waagden om Europa te bevrijden. Maar ze waren ook roekeloos en ze maakten fouten. Historicus Joost Rosendaal onderzocht zo’n fout, die te boek staat als ’vergissingsbombardement’. Maar een vergissing was het bombardement van Nijmegen niet, concludeert hij uit de verklaringen die de piloten en hun bemanning na terugkeer in Engeland aflegden. Op 22 februari 1944 zat alles tegen. Bij het opstijgen in Engeland was het grijs en mistig. Boven de Noordzee raakten veel vliegers het contact met hun sectie kwijt. De aanval werd afgeblazen, maar de Buckaroos vlogen toen al boven Duitsland. Commandant William Schmidt gaf daarom opdracht gelegenheidsdoelen te kiezen. Achteraf verklaarde hij de Duitse grenssteden Kleef en Goch te hebben uitgekozen. Maar de bommen vielen op Enschede, Deventer, Arnhem en Nijmegen.
In de eerste drie steden vielen tientallen doden. Nijmegen werd in het hart getroffen: het centrum vloog in brand en zevenhonderdzestig inwoners kwamen om. Het was druk op straat omdat na een luchtalarm net het sein veilig had geklonken. De hulpverlening kwam laat op gang omdat de telefoniste op het politiebureau was geraakt. Domme pech, maar geen vergissing. De Dinky Duck, die de bomvlucht aanvoerde, moest wegens drukte in het luchtruim twee keer uitwijken. Toen plots een grote stad opdoemde, koos de bommenrichter het stationsgebied als gelegenheidsdoel. Omwille van de krachtige wind markeerde hij dat een paar meter eerder. Dertien Buckaroos volgden zijn voorbeeld met dodelijke precisie. De meesten hadden wel degelijk in de gaten dat ze Nijmegen troffen, al besefte niet iedereen dat die stad in bezet gebied lag en dus geen doelwit hadden mogen zijn. Met ruim tweeduizend burgerslachtoffers. Inclusief de slachtoffers in werk en concentratiekampen, neemt N ijmegen zeven procent van het aantal Nederlandse oorlogsdoden voor zijn rekening. Dat is onevenredig veel. Die burgerslachtoffers zijn jarenlang buiten elke officiële herdenking gebleven.
Vergaderen
Studentenappartementen
Gevel Eerste Walstraat
5.
Lichtende lantaarn. Massief, zwaar, hoog, allemaal beschrijvingen die ik de toren, waar mijn appartement zich in bevind, overdag kan geven S ‘avonds verandert deze massieve toren in een lichtende lantaarn, het Braziliaans metselwerk zorgt ervoor dat het licht naar buiten wordt verspreid door de openingen in het metselwerk. Hierdoor lijkt de toren twee verschijningsvormen te hebben. Overdag massief en zwaar, en in de nacht een baken, een vuurtoren in de wijk. Vroeger was deze straat, de eerste Walstraat, een verloederde straat. S´ avonds liep ik niet graag door deze straat. Het was er donker en vochtig. De geur van bederf hing hier in de lucht. De straat was rijkversierd met graffiti, in de kleurrijkste afbeeldingen. En s’avonds was het een sluiproute voor de nachtelijke feestgangers.
5. Eerste Walstraat 6. Plattegrond studentenappartementen
Nu gebruik ik deze straat als doorgang naar de binnenstad als ik van mijn appartement kom. De straat is verbeterd met de komst van een studentenhotel. Het studentenhotel is zichtbaar vanuit alle richtingen van de straat, dit verbeterd de sociale structuur in de straat. Ook s’nachts is de sfeer verbeterd. In de nacht lijkt de toren te veranderen in een lantaarn.
6.
Eigenlijk is het niet heel verwonderlijk dat de architect juist dit gebouw zwaar heeft aangezet. Als ik door de straten loop, bemerk ik hoe centraal deze massa in de straat staat. Van elk punt is er wel een zichtlijn naar deze toren. Wat mij verder opvalt is dat de toren op een knikpunt staat. Deze knik zorg er ook voor dat het gebouw zoveel zichtlijnen heeft. Veel mensen beseffen dit niet, maar dit knikpunt is de lijn van de oude stadsmuur. De stadsmuur heeft hier eeuwen geleden gelopen. De stadsmuur beschermde toen deze kant van de stad, maar belemmerde de groei in latere jaren. Na het slechten van de stadsmuur is de stad Nijmegen uitgegroeid naar wat het nu is. Zo kan een eenvoudige knik in de stedenbouwkundige structuur een grote historie hebben.
Met deze gedachten in mijn hoofd loop ik naar de Eerste Walstraat, om wat boodschappen in het centrum te doen. In de verte zie ik de toren als baken boven de bebouwing uitsteken. Het geeft me een veilig gevoel. Als ik voorbij de toren loop, strijk ik onwillekeurig met mijn vingers over de ruwe bakstenen. Ik loop voorbij de knik waarin de toren staat, en een nieuwe zichtlijn naar het centrum strekt zich voor mij uit. Het overzicht en het verbeterde sociale klimaat, maken het een prettige kleurrijke straat, waar ik met plezier verblijf tijdens mijn studie. Straks als ik terug zal lopen door deze straat, zal de toren mij tegemoet schijnen als een lantaarn. Met dit vooruitzicht in mijn gedachten, vervolg ik mijn weg.
Stadsmuur ‘Bijna nergens zult ge, op zulk een kleine oppervlakte, zulk eene opeenhooping van huisgezinnen dientengevolge zulk een walgelijke vuilheid aantreffen als hier. Door het stelsel van open goten, reeds zoo schadelijk voor de hooge stad en voor de hellende straten, wordt bovenal echter hier, waar al het vuil van boven zich verzamelt, de lucht verpest.
Het is dus geen wonder, dat de inwoners van het 19deeeuwse Nijmegen zich binnen deze omwalling steeds meer bekneld voelden en graag de walmuren wilden slopen om de stad uit te breiden. Op 11 maart 1874 bereikte Nijmegen het bericht dat de Tweede Kamer het ontwerp voor een nieuwe vestingwet had aangenomen. Deze wet voorzag in de opheffing van de Nijmeegse vestingstatus. Alleen het fort Krayenhoff en de forten bij Lent zouden gehandhaafd blijven.
Voortdurend stijgen besmettelijke gassen uit die stinkpoelen op, waar omheen, waarboven soms, zich opeengepropt huizen bevinden, die men bij velen dien naam niet geven mag. En in dien atmospheer slepen geheele huisgezinnen hun ziek bestaan voort, en deelen broederlijk hun verblijf met Dit nieuws werd in Nijmegen uitbundig gevierd. Het duurde honden, varkens en mesthopen.’ door het vele geruzie over wie de afbraak moest betalen nog twee jaar voor er begonnen werd met de sloop van de wallen.
Avonduur Moe van de dag kom ik mijn appartement op de vierde verdieping binnen, mijn tas en jas hang ik aan de kapstok rechs van mij. De schoenen schop ik onder de bedstee. Het bed in de bedstee ziet er uitnodigend uit, maar ik moet eerst nog een reportage schrijven voor school. Mijn plaats is daarom aan de ruwe houten tafel, waar ik uitzicht heb op de Eerste Walstraat. Vanaf deze plek kan ik de duisternis over de stad zien vallen. Vanuit deze duisternis zal mijn kamer uitlichten als een lantaarn, door het braziliaans metselwerk. Overdag is het omgekeerde waar, dan dient het ÂBraziliaans metselwerk als zonwering. Niet zo gek dat dit metselwerk in tropische landen vaak wordt toegepast. Mijn reportage is bijna klaar. Ik loop nog een laatste keer naar de keuken links van mij. Het Âkoffiezetapparaat heeft al enkele maanden goede diensten gedraaid, en ook deze keer zal het mij niet teleurstellen. Weldra dringt de geur van koffie mijn neus binnen, en doordrenkt de sfeer in het schemerig appartement.
Ruimte en Massa Ontwerp en uitwerking: Geurt van Driesten
De zon gaat onder, en werpt zijn laatste stralen over de stad Nijmegen, ik sluit het raam achter het Braziliaans metselwerk omdat de nachtlucht te koud wordt. Daarna rond ik tevreden mijn reportage af. De lamp brandt zijn laatste minuten deze avond. Ik loop naar de schakelaar, en voel de schakelaar met mijn vingertoppen. Een goedkope uitvoering, waarschijnlijk uitgekozen door een zuinige projectontwikkelaar. Ik druk de schakelaar in, en de lamp gaat uit. Op de tast voel ik de deurknop naar de badkamer in mijn hand. Deze deurknop voelt net zo goedkoop aan als de schakelaar, er zit speling op. Ik poets mijn tanden in het licht van de badkamerlamp. Om vervolgens mijn weg te vervolgen naar de bedstee. Dit is een van de mooie dingen in mijn appartement, en daarmee mijn leven. Deze bedstee geeft mij een knus en veilig gevoel. Ik stel mijn wekker in, en val in slaap. Morgen weer een dag als student.
03
De Glazen Kamer ISBN 9789041414144 443 pagina’s 2009 Simon Mawer
2009 Nederlandse vertaling AmbolAnthos uitgevers, Amsterdam en lucie van Rooijen Oorspronkelijke titel The Glass Room Oorspronkelijke uitgever Little Brown Omslagontwerp Marry van Baar Omslag illustratie Sasha/Hulton Archive/Getty Images
H
et intrigeert mij sterk wanneer een bouwwerk door de jaren heen zijn waarde blijft behouden. De architect Rainer von Abt wist dit te bewerkstelligen, hij noemt zichzelf een dichter van ruimte en structuur. De ornamentiek was een misdaad in zijn ogen, dit huis was echter ook een misdaad in de ogen van veel mensen die toentertijd leefden.
“een dichter van ruimte en structuur” Door de jaren heen hebben er verschillende mensen van het huis gebruik mogen maken. Viktor en Liesel Landauer waren de opdrachtgevers van de villa, zij moesten echter vluchten in de oorlog omdat Viktor een joodse achtergrond had.
De Onyx muur die de keuken van de kamer scheid, is een bijzonder duur gesteente. Bij bepaalde momenten van de dag schijnt de zon op deze muur, waardoor hij in vuur en vlam lijkt te staan. De chromen pilaren die de draagconstructie vormen van de ruimte, zijn gepolijst en lijken een te worden met de structuur van de ruimte. De glaspanelen, die licht doorlaten voor objectiviteit en rede, hebben uitzicht op het ondergelegen dal. Met Fort Spilas en de kathedraal met zijn opgetrokken schouders. De glaspanelen verdwijnen met een druk op de knop geruisloos in het souterrain, waardoor de glazen kamer met zijn witte plafond en ivoorwitte vloer zich verbindt met het landschap.
Vervolgens werd Haus Landauer een Duits onderzoekscentrum voor ras en etniciteit. Waarbij Von Stahl de leiding heeft over het centrum. Dit centrum werd opgeheven, Von Sthal zijn onderzoek De elementen waar de kamer uit gecomponeerd is, zijn niet was in de ogen van de Duitse overheid nutteloos. zomaar bedacht. De glazen kamer is namelijk onderdeel van Villa Tugendhad in Brno. ( Tsjechie) Deze villa is ontworpen door Daarna is Haus Landauer jarenlang bewoont door Lanik en zijn Ludwig Mies van der Rohe. Simon Mawer weet deze glazen zus, welke het huis in een redelijke staat hebben gehouden. kamer te vangen in zijn boek, waarbij het geschapen beeld bij de lezer overeenkomt met de foto van de “echte” glazen kamer. Tenslotte is het huis in handen van de overheid beland, na de val van het communisme spoort de overheid het gezin Landauer op ( ze wonen inmiddels in Amerika). Het huis is echter niet meer van Landauer, maar vergeven aan de overheid. Deze besluiten er een museum van te maken. Wat het heden ten dage nog steeds is.
04 Little Sparta
W
Om Little Sparta in de context te plaatsen van Ian at is het toch met Ian Hamilton Finlay? Finlay die Hamilton Finlay, kijken we naar Star/Steer. Het woord missionaris wilde worden, filosofie had willen studeren, star (het Nederlandse ‘ster’) staat er twaalf keer op, maar jarenlang schapen over de weiden leidde. Finlay die met daaronder een keer het woord steer (‘roer’). De voornamelijk bekend is als schrijver van korte verhalen, waarbij de plaats en vorm van woorden ook een betekenis woorden maken een zigzaggende beweging, als een schip dat steeds zijn koers verandert, vanwege de wind en heeft. Finlay die het landgoed Stoneypath heeft omgezet de golven. Een ster springt er typografisch uit: dit is de tot een gedichtenbundel, met complexe verwijzingen naar poolster, een belangrijk oriëntatiepunt in de navigatie. De achttiende-eeuwse filosofen, strenge Spartaanse wetgeving, ster die ons door het leven leidt de Falkland-oorlog, Apollo, en vooral zijn idolen uit de Franse revolutie. STAR
De tuin verwelkomt je met een machinegeweer, een machinegeweer met een verwijzing naar de liefelijke arcadische herderinnen, maar ook met een verwijzing naar 4 Februari 1983. De datum dat Finlay een veldslag heeft geleverd om zijn rechten voor Little Sparta te verdedigen.
STAR STAR s t a r STAR STAR STAR Hoe verder je de tuin inkomt, hoe groter de drang wordt STAR om de paradox achter de beelden te verstaan. Elf stenen STAR met elf woorden, ordelijk naast elkaar gelegd, lijken een STAR boodschap de wereld in te slingeren. STAR THE PRESENT ORDER STAR IS THE DISORDER steer OF THE FUTURE SANT JUST
De stenen lijken op een ruïne, of ontstaan uit een grote explosie. Verstrooid met een schijnbaar ernstige waarschuwing. Sant-Just een van de hoofdfiguren van de franse revolutie, versterkt het beeld van een corrupte wereld. Toch suggereert de zorgvuldige gescheiden positie van de stenen, dat ze herschikt kunnen worden om een verbeterde wereld te scheppen. Deze paradox geeft een conflict weer, dat om een antwoord roept. De hoogten van Little Sparta, met een weids uitzicht over de tuin, de velden en de heuvels, worden samengevat in 3 paar stenen muren met ingebouwde opschriftent; LITTLE FIELDS LONG HORIZONS LITTLE FIELDS LONG HORIZONS HORIZONS LONG FOR LITTLE FIELDS De positie en vorm van de woorden benadrukken de schoonheid en de weidsheid van het uitzicht. Maar roepen ook een menselijke emotie op van het missen van iets of iemand.
Wat is het toch met Ian Hamilton Finlay vroeg ik me aan het begin van de column af. Finlay wiens werk gekoesterd wordt door veel mensen. Finlay die de paradox tussen heden en verleden uitbeeldde. Finlay die nu 9 jaar dood is.
Department of Homeland Security - Solid Concrete Border Wall RFP-FedBizOpps - 03-17-2017 6.56pmhttps://www.fbo.gov/x?s=opportunity&mode=form&id= cff7de3dac2790e71966a823b73ec024&tab=core&_ cview=1-27-03-2017 Voorstellen Trump Wall Lizzie Fision-No - To-Scale imagines Trump’s wall as a 1,954-mile-long dinner table – Dezeen - 21-03-2017 - https://www.dezeen.com/2017/03/21/no-to-scaledonald-trump-wall-us-mexico-border-1954-mile-longdinner-table/ - 28-03-2017 Dan Howarth - IKEA Börder Wåll provides Trump with affordable construction option – Dezeen – 03-02-2017 - https://www.dezeen.com/2017/02/03/ikea-mexicoborder-wall-provides-donald-trump-affordable-constructionoption/ - 27-03-2017 Dan Howarth - Trump’s Mexican border wall envisioned as Barragán-inspired pink barrier – Dezeen – 20-10-2016 - https://www.dezeen.com/2016/10/20/donald-trumpmexican-border-wall-envisioned-barragan-inspired-pinkbarrier-estudio-314/ - 27-03-2017 Gautier Piechotta en Wu Di – Second wall of America – building the border wall - http://buildingtheborderwall.com/ second-wall-of-america - 26-03-2017 Media Merijn de Waal – Nog snel naar de VS, voordat Trump begint – NRC – 20-01-2017 - https://www.nrc.nl/ nieuws/2017/01/20/over-de-rio-grande-nu-het-nog-kan6286583-a1541997 - 27-03-2017 NOS – Nederlandse architect wil Trumps muur groen maken – NOS – 23-01-2017 - http://nos.nl/op3/ artikel/2154516-nederlandse-architect-wil-trumps-muurgroen-maken.html - 27-03-2017 Donald J. Trump – Twitter – 17-062016 - https://twitter.com/realDonaldTrump/ status/777222457384013825 - 27-03-2017 Joost Ector – Twitter – 23-01-2017 - https://twitter. com/joost_ector/status/823588819257720834 - 2703-2017 Jurgen van der Ploeg – Twitter – 23-012017 - https://twitter.com/FAROarch/ status/823548993431080960 - 27-03-2017 Jurgen van der Ploeg – Twitter 31-01-2017 - https:// twitter.com/Jurgenvdploeg/status/826355615840817152 - 27-03-2017 De Architect – Bouw Berlijnse muur begon 50 jaar geleden – De Architect – 08-08-2011 - http://www. dearchitect.nl/geen-categorie/nieuws/2011/8/bouwberlijnse-muur-begon-50-jaar-geleden-101132636 26-03-2017 Marjolein van der Kolk – de bouw van de Berlijnse muur – Berlijn-blog – 13-08-2014 - http://berlijn-blog.nl/debouw-van-de-berlijnse-muur/ - 25-03-2017 Beatrice Jansen-de Graaf en Gerhard Salter – Reacties van de Oost Berlijnse bevoling op de bouw van de
muur – historisch nieuwsblad – 05-2001 - https://www. historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/5701/reacties-van-deoost-berlijnse-bevolking-op-de-bouw-van-de-muur.html 27-03-2017 Marjolein van der Kolk – East side gallery – Berlijn-blog – 03-09-2013 - http://berlijn-blog.nl/bezienswaardigheden/ de-berlijnse-muur/east-side-gallery/ - 26-03-2017 Onno Havermans - Het bombardement was geen vergissing - Trouw - 28 maart 2009 - https:// www.trouw.nl/cultuur/het-bombardement-was-geenvergissing~ab75950b/ 01-06-2017 Noviomagus - De Nijmeegse stadswallen in 1875 Noviomagus - http://www.noviomagus.nl/OudNijmegen/ Stadswallen.htm - 01-06-2017