HÓA HỮU CƠ VÔ CƠ VÀ HÓA DẦU DÀNH CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG VÀ THI OLYMPIC CÓ HƯỚNG DẪN CHI TIẾT by Dạy Kèm Quy Nhơn Official

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L BÀI TẬP CƠ CHẾ PHẢN ỨNG HỮU CƠ CÓ HƯỚNG DẪN CHI TIẾT

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

TUYỂN TẬP BÀI TẬP PHỔ THÔNG, ĐẠI HỌC, SAU ĐẠI HỌC LUẬN ÁN-ĐỒ ÁN-LUẬN VĂN-KHOÁ LUẬN-TIỂU LUẬN

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

BÀI TẬP CƠ CHẾ PHẢN ỨNG Bµi tËp sè 1: Cho s¬ ®å : CH3

CH3

Cumen(A)

NaOH t0, p

NaOH

, askt B Cl2 C

Cl2 , Fe

X¸c ®Þnh cÊu tróc cña A vµ gäi tªn.

Bµi tËp sè 3: ViÕt c«ng thøc c¸c ®ång ph©n lËp thÓ kh«ng ®èi quang ( ®ång ph©n lËp thÓ

10 00

®i-a ) cña 2-clo-1,3-®imetylxiclohexan vµ cho biÕt cÊu tróc s¶n phÈm t¹o thµnh khi cho

c¸c ®ång ph©n ®ã t¸c dông víi CH3ONa.

ÁN

-L

-H

Bµi tËp sè 4: Hoµn thµnh c¸c chuçi ph¶n øng sau: a. CH3I + (CH3)2CHOb. CH3O+ (CH3)2CHI c. (CH3)3CCH2I + C2H5Od. (CH3)3Br + CH3O-

CH2Br

Đ IỄ N

CH2O-

+ (CH3)3CO-

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

Br2 , 1:1

TR ẦN

b. Butin-2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

C6H12Cl2

ViÕt c¬ chÕ ph¶n øng vµ cÊu tróc cña s¶n phÈm t¹o thµnh.

HCl xt , t0

Bµi tËp sè 2: a. Cho s¬ ®å sau :

Hexin-3

Đ ẠO

B → C. Gi¶i thÝch sù t¹o thµnh s¶n phÈm chÝnh cña 2 ph¶n øng nµy.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

phÈm chÝnh. ViÕt c¸c phư¬ng tr×nh ph¶n øng vµ cho biÕt c¬ chÕ c¸c ph¶n øng tõ A → B,

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

C¸c chuçi ph¶n øng ®Òu diÔn ra theo tØ lÖ mol 1:1, c¸c chÊt ghi trªn s¬ ®å ®Òu lµ s¶n

+ (CH3)2CHCH2O+ (CH3)2CHCH2Br

2 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bµi tËp sè 5: Hoµn thµnh c¸c ph¶n øng sau: CH3 SN1, E1

CH3

H2O SN1, E1

H2O

CH3

SN1, E1

CH3

CH2

H2O

CH2Br

SN1, E1

H Ư

CH2

Đ ẠO

CH3 Cl

Bµi tËp sè 6: H·y cho biÕt s¶n phÈm t¹o thµnh khi thùc hiÖn ph¶n øng ®ªhi®rat ho¸ c¸c

TR ẦN

chÊt sau víi xóc t¸c axit H+. Tr×nh bµy c¬ chÕ ph¶n øng. a. propan-1,2-®iol.

10 00

b. 2-metylpropan-1,2-®iol. c. 2-metylbutan-2,3-®iol.

Bµi tËp sè 7:

KOH ®un nãng.

-H

a. ViÕt phư¬ng tr×nh ph¶n øng khi cho alyl clorua, benzyl clorua t¸c dông víi dung dÞch

-L

b. Hîp chÊt h÷u c¬ X cã cÊu t¹o kh«ng vßng cã c«ng thøc C4H7Cl vµ cã cÊu h×nh E. Cho

ÁN

X t¸c dông víi dung dÞch NaOH trong ®iÒu kiÖn ®un nãng thu ®ưîc hçn hîp s¶n phÈm bÒn cã c«ng thøc C4H8O.

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3

CH2

CH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H2O

CH2Br

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH3

ÀN

H·y cho biÕt cÊu tróc cña X vµ cÊu h×nh cña s¶n phÈm t¹o thµnh.

Bµi số 8 : ViÕt c¸c phư¬ng tr×nh ph¶n øng theo tØ lÖ sè mol 1:1 cña c¸c chÊt sau ®©y víi

IỄ N

dung dÞch Br2 trong CCl4. Gi¶i thÝch sù ®Þnh hưíng ph¶n øng : a, CH2= CH- CH2- C ≡ CH c, (CH3)2C= CH- CH2- CH= CH2

b, CH2= CH- C ≡ CH d, CH3- CH= CH- CH2- CH= CHBr

3 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bµi số 9 : Khi cho iso-butilen vµo dung dÞch HCl cã hßa tan NaCl, CH3OH cã thÓ t¹o ra nh÷ng hîp chÊt g× ? Gi¶i thÝch. Bµi sô10 : ViÕt s¶n phÈm vµ gi¶i thÝch c¬ chÕ ph¶n øng cña etilen víi : b, Br2 trong H2O

c, Br2 trong níc cã pha NaCl

a, Br2 trong CCl4

Bài giải mẫu

Y CH3

H Cl

(B) Cl

CH3 Cl

askt

Cl2

(C)

+ HCl

TR ẦN

H Ư

CH3

10 00

CH3

NaOH

NaCl

: Cl

(D)

-H

Nguyªn tö Cl liªn kÕt trùc tiÕp víi vßng benzen khã bÞ thuû ph©n do cã sù gi¶i to¶

-L

electron cña Cl vµo vßng benzen nhê hiÖu øng +C.

ÁN

CH3

CH3 C

NaOH

t ,p (D)

NaCl

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Fe , t

Cl2

Đ ẠO

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH3

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bµi tËp sè 1:

: Cl

IỄ N

• C¬ chÕ ph¶n øng tõ A → B

Ph¶n øng theo c¬ chÕ electrophin vµo nh©n th¬m SEAR. 3 Cl2

+ 2 Fe

FeCl3 + Cl2

2 FeCl _3

δ+

Cl ... FeCl4

4 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn CH3

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com CH3

CH3

CH3 CH

δ δ+ Cl ... FeCl4

+ H

FeCl4

CH3

HCl

Do gèc (CH3)2CH- cã hiÖu øng +I lµ nhãm thÕ lo¹i I nªn ®Þnh hưíng ph¶n øng thÕ

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

tiÕp theo vµo vÞ trÝ ortho vµ para. Nªn ë giai ®o¹n t¹o phøc σ cã thÓ cã hai phøc σ CH3

CH3 CH +

TR ẦN

CH3

CH3 CH +

(II)

10 00

(I)

Do gèc (CH3)2CH- cã sù ¸n ng÷ vÒ kh«ng gian nªn dÉn ®Õn Cl+ khã tÊn c«ng vµo vÞ trÝ

ortho nªn ph¶n ønøc (II) khã h×nh thµnh h¬n. Cho s¶n phÈm chÝnh lµ :

-H

CH3

-L

ÁN

• C¬ chÕ ph¶n øng B → C

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

FeCl3

FeCl4

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Phøc σ H

U .Q

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH3

Phøc σ

ÀN

Ph¶n øng thÕ theo c¬ chÕ gèc SR, gåm c¸c giai ®o¹n :

IỄ N

- Kh¬i mµo ph¶n øng :

Cl2

2 Cl

- Ph¸t triÓn m¹ch :

5 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn CH3

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com CH3

CH3 CH Cl

H Cl

Cl CH3 C

CH3 Cl

TR ẦN

CH3

. C

CH3

10 00

CH3

. CH2

CH (II)

-H

(I) Cl

Trong giai ®o¹n ph¸t triÓn m¹ch cã thÓ sinh ra c¸c gèc sau :

Gèc (I) bÒn h¬n do cã hiÖu øng +C cña vßng benzen vµ hiÖu øng +H. Gèc (II) kÐm bÒn

-L

h¬n do chØ cã hiÖu øng +H.

ÁN

Nªn s¶n phÈm chÝnh lµ :

CH3

CH3 C

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

CH3

. Víi gèc tù do R : Cl

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Cl R

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q Cl2 R R

. . Cl + Cl . . R + Cl . . R + R

Đ ẠO

- Ng¾t m¹ch

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Cø như vËy … Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

+ Cl2

CH3

. C

CH3

. C

IỄ N

Bµi tËp sè 2: Cl CH3

CH2

CH3 + 2 HCl

CH3 CH2 CH2

CH2CH3

6 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

C¬ chÕ : CH3

CH2

CH3 HCl

CH2

CH3

CH2

CH3

CH2

CH3

CH2

CH3

Y U

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

b.Ph¶n øng tu©n theo quy t¾c Maccopnhicop vµ theo híng céng hîp trans. C

+ Br2

CH3

H Ư

2 CH3

1:1 CH3 céng trans

CH3

CH3 Br

CH3

TR ẦN

Br trans - (hay E-)2,3 -®ibrom-2-buten Br Br

CH3

10 00

Bµi tËp sè 3:

CH3

-H

CH3 CH3

-L

CH3

Cl CH3

ÁN

CH3

(I)

Cl (II)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H H

CH2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH2

CH3

CH2

CH3

(III)

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

HCl

CH2

CH3

Đ ẠO

7 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

H3C

CH3

H3C

Kh«ng t¸ch ®−îc v× H ë C bªn c¹nh kh«ng ®ång ph¼ng vµ ®Òu ë vÞ trÝ cis ®èi víi clo

ChØ cã 1 H lµ t¸ch ®−îc

C¶ 2 H ë C bªn c¹nh ®Òu t¸ch ra

CH3

.Q TP

CH3

N TR ẦN

CH3 I- + CH3 CH3OH + I- +

a. CH3I + (CH3)2CHO-

CH OCH3

CH2

CH3

-L ÁN

d. (CH3)3CBr + CH3Oe.

CH3

OC2H5 +

I-

(Phô) CH2

CH3

-H

CH2I + C2H5O-

CH3

10 00

b. CH3O- + (CH3)2CHI c.

H Ư

Bµi tËp sè 4:

CH3

nhãm thÕ ®îc t¸ch ra ë vÞ trÝ axial – trans”.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Quy t¾c Barton – Hassel : “Ph¶n øng t¸ch nucleofin ë vßng no chØ ch¹y tèt khi c¸c

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

1,3-®imetylxiclohexen

+ C2H5OH + I

CH2

Khã v× vßng nµy nhá kÐm bÒn

CH2 = C (CH3)2 + CH3OH + Br-

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

1,3-®imetylxiclohexen

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H3C

CH3

IỄ N

ÀN

+ (CH3)3CO-

CH2Br

+ (CH3)3COH + ClCH2OCH2CH(CH3)2

+ (CH3)2CHCH2O-

+ Br-

8 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CH2CH2CH(CH3)2

+ (CH3)2CHCH2Br CH2

CH2OH

CH3

+ Br-

CH3

Bµi tËp sè 5:

CH3

CH3 + CH2

C CH3

CH3

TR ẦN

CH3

CH2

CH3

CH2

SN1, E1

10 00

2 CH3

H2O

CH2 CH3

C OH CH

CH3

CH2 CH3

C CH3

CH3

CH2

CH2 CH3

CH3

CH3 CH2

CH3

CH2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3

CH2

H Ư

CH3

Đ ẠO

OH CH3

CH2

CH3

CH3 C

CH3

-L

3 CH3

-H

CH3

H2O SN1, E1

CH3

CH3 Cl

ÁN

ÀN

CH3

CH3 CH3 s¶n phÈm chÝnh

CH3

IỄ N

CH3

CH3 CH3

CH3

ChuyÓn vÞ

CH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH3

CH2

CH3

SN1, E1

H2O

CH2Br

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH3

CH3 CH3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH2O-

+ Br-

9 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CH2

hi®rua

CH3

CH2

N C

Më vßng

CH2

CH3

CH2

CH2 CH

OH CH2

CH2

CH3

CH2

.CH2

OH2

CH3

-H

CH2

CH3

-H

.CH2

CH2

CH OH CH3

CH2

OHC

OH2

CH3

-H2O

CH3

CH2 OH

-L

C¬ chÕ :

CH3

OH CH3

CH2

10 00

ChuyÓn vÞ

CHO + H2O

CH3

H Ư

CH2

TR ẦN

CH3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Bµi tËp sè 6:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

CH2

http://daykemquynhon.ucoz.com

CH3

ÁN

ChuyÓn vÞ hi®rua

CH2

OH OH

ÀN

b. CH3

c. CH3

CH2

CH H OH

CH3

IỄ N D

CH2

CH2 CH2

CH3

CH2 CH2

H -H2O

CH3

CH3 CH2 CHO CH3 CH

CHO + CH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH2

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH2

ChuyÓn vÞ

CH2

SN1, E1

CH2Br

CH2

H2O

CH2

C CH2 CH3 O

(c¬ chÕ tr×nh bµy t−¬ng tù c©u a.) CH3

CH3 C

OH OH

CH3

H -H2O

CH3

O CH3 (c¬ chÕ tr×nh bµy t−¬ng tù c©u a.)

CH3

+ CH3

CHO

CH3

10 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CÇn lưu ý : Trong trưêng hîp ë mét nguyªn tö cacbon COH cã hai nhãm thÕ kh¸c nhau th× nhãm nµo cã tÝnh chÊt ®Èy electron m¹nh h¬n sÏ bÞ chuyÓn dÞch. Bµi tËp sè 7: CH2

CH2OH + KCl

N +

KOH

KCl

.. Cl

C4H7Cl

C4H8O :

III C4H7OH

CH2Cl

.. Cl

Đ ẠO

CH3

C2H5

CH3

H Ư

I vµ II rÊt khã thuû ph©n do sù liªn hîp gi÷a cÆp electron kh«ng liªn kÕt cña Cl vµ nèi ®«i. CH3

CH3

(-)

C CH2Cl

10 00

A Ó

(-)

CH2

CH3

* CH

(-)

CH2

C CH2OH

-H

CH3

CH2

CH3

(BiÕn thÓ ra xemic)

(D¹ng E)

-L

Bµi tËp sè 8

chuyÓn vÞ

- Cl

TR ẦN

Tho· m·n ®iÒu kiÖn trªn lµ III.

CH2Br- CHBr- C ≡ CH

ÁN

a, CH2= CH- CH2- C ≡ CH + Br2

Kh¶ n¨ng ph¶n øng céng electrophin cña liªn kÕt ®«i (Csp 2 ) cao h¬n liªn kÕt ba (Csp) do

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH3

b. Víi cÊu h×nh E, C4H7Cl cã 3 cÊu tróc sau :

ÀN

®é ©m ®iÖn Csp > Csp 2 nªn kh¶ n¨ng gi÷ eletron cña Csp bÒn h¬n.

CH2 = CH - C = CH

+ B r2

3 ,4

C H 2B r-C H = C = C H B r C H2=C H-CBr = C H Br

IỄ N

1 ,4

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH2OH

CH2Cl

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

KOH

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH2Cl +

a. CH2

1 ,2

C H 2 B r- C H B r- C = C H

11 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Cã 3 s¶n phÈm céng : céng 1,4 ; céng1,2 ; céng 3,4 do cã sù liªn hîp gi÷a c¸c liªn kÕt π cña liªn kÕt ®«i vµ liªn kÕt ba. 6

c, (CH 3 ) 2 C = CH - CH 2 - CH = CH 2 + Br 2

(CH 3 ) 2 CBr- CHBr - CH 2 -CH = CH 2

Do ë C5 cã hai nhãm CH3 ®Èy electron vÒ phÝa liªn kÕt ®«i nªn mËt ®é electron liªn kÕt C5 5

= C4 cao h¬n liªn kÕt C2 = C1 nªn kh¶ n¨ng ph¶n øng electrophin cña C5 = C4 CH 3 CHBr - CHBr - CH 2 - CH = CH 2

H Ư

C H 3 - C Br - C H 3

C H3 C H3 - C - C H3 OH

TR ẦN

;

C H3

C H3 C H 3 - C- O-C H3 C H3

vµ

10 00

C H3 - C Cl - C H3 OH

S¶n phÈm ph¶n øng lµ hçn hîp gåm :

Gi¶i thÝch dùa vµo c¬ chÕ ph¶n øng

-Trong dung dÞch cã c¸c qu¸ tr×nh ph©n li : H+ + Br-

Na+ + Cl-

NaCl

-H

HBr

-Do ®ã trong dung dÞch cã 4 t¸c nh©n lµ Br-, Cl-, H2O vµ CH3OH cã kh¶ n¨ng kÕt

-L

hîp víi cacbocation. Ph¶n øng theo c¬ chÕ céng electrophin (AE).

ÁN

-Trưíc hÕt t¸c nh©n electrophin(H+) tÊn c«ng vµo Cδ- ®Ó t¹o cacbocation (giai ®o¹n

chËm) :

C H3

δ+

δC H2

+ chËm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Bµi tËp sè 9

IỄ N D

Đ ẠO

lµm gi¶m mËt ®é electron.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

nhãm CH3 ®Èy electron lµm t¨ng mËt ®é electron, cßn ë C2 = C1 cã Br hót electron

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Kh¶ n¨ng céng AE cña liªn kÕt C5 = C4 cao h¬n liªn kÕt C2 = C1 do ë C5 = C4 cã

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

d, CH 3 -CH = CH - CH 2 -CH = CHBr + Br 2

C H3 - C - C H3 CH3

C H3

-Sau ®ã lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp cacbocation víi c¸c t¸c nh©n Br-, Cl-, H2O vµ CH3OH ®Ó t¹o thµnh s¶n phÈm (giai ®o¹n nhanh) :

12 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

C H3 C H 3 - C (+)

Br -

C H3 C H 3 - C - Br

nhanh

C H3 CH3 C H3 - C - Cl

H+

C H3

C H3 C H3 - C - O - C H3

nhanh

Đ ẠO

+ C H3O H

C = C H

+ B r 2 (d d )

C C l4

H - C - C - H

TR ẦN

H Ư

Bµi tËp sè 10 H

H+

C H3

C H3 C H 3 - C (+)

C H3 C H3 - C - O H

nhanh

HOH

Br H

C¬ chÕ :

δ-

δ+

CH2 - CH2 - Br

δ+ δCH2 = CH2

10 00

• Giai ®o¹n chËm (quyÕt ®Þnh tèc ®é ph¶n øng) t¹o ra cacbocation.

-H

• Giai ®o¹n nhanh :

-L

C H 2 - C H 2 - Br

Br-

CH2 - CH2

ÁN

b, Trong dung m«i níc cã s¶n phÈm Br-CH2-CH2-OH (etilenbromhi®rin) theo c¬ chÕ ph¶n øng : Br2 + HBr + HOBr {H+, Br-, HOBr}

C H 2= C H2 +

δ+

δ-

C H 2 -C H 2 + O H -

Br - O H

C H 2 -C H 2 OH

IỄ N

ÀN

H2O

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

C H3 - C (+)

C H3

CH3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

nhanh

Cl -

C H3 - C (+)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

C H3

Br +

C H 2- C H 2

Ngoµi ra cã thÓ cã :

+ Br -

Br C H2 - C H2 Br

13 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

c, Tư¬ng tù như b, nhưng cßn cã : Br

Br +

C l-

C H 2- C H 2

C H 2- C H 2 Cl

Kh«ng t¹o ra 1,2 - ®icloetan do kh«ng cã t¸c nh©n Cl+

ÁN

-L

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

Cơ chế của phản ứng Suzuki có thể diễn tả tốt nhất bằng một chu trình khép kín có dạng như sau:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

10 00

TR ẦN

H Ư

Đ ẠO

I. Lược sử: Năm 1979, Phản ứng ghép mạch sử dụng hợp chất cơ bo sử dụng chất xúc tác là muối paladi (II) halogenua diễn ra tốt khi có mặt dung dịch nước của bazơ mạnh. Đây là một phản ứng có tầm ứng dụng rộng rãi trong việc tạo thành liên kết C-C bên cạnh các phản ứng tương tự của các hợp chất cơ nguyên tố như cơ magie; kẽm, thiếc hay silic. Bây giờ thì hầu hết các hợp chất cơ nguyên tố đều tham gia phản ứng tăng mạch nhưng trong những năm gần đây thì các nghiên cứu đều tập trung nghiên cứu vào các hợp chất cơ bo để có thể ứng dụng được phản ứng này trong công nghiệp cũng như PTN vì nó là những tác nhân thuận tiện, bền nhiệt và trơ với nước cũng như oxy nên ta có thể cầm trên tay mà không nhất thiết phải có phương pháp bảo hộ đặc biệt nào. II. Phản ứng Suzuki và cơ chế phản ứng Phản ưng Suzuki là phản ứng ghép mạch sử dụng hợp chất cơ bo có dạng:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Suzuki:

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

ứng

Phản Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Như vËy : Muèn cho ph¶n øng chØ t¹o ra BrCH2-CH2Br ph¶i tiÕn hµnh ph¶n øng trong dung m«i tr¬ ( vÝ dô : CCl4)

a) Cộng oxy hóa: Phản ứng của hợp phần halogenua với phức paladi-(0) sinh ra phức paladi-(II) b) Chuyển vị nhóm thế xung quanh nguyên tử trung tâm: Chuyển nhóm R' từ bo đến trung tâm của phức là ion paladi, dẫn đến kết qủa là phức paladi-(II) chứa cả hai gốc R và R' đã được liên kết với nhau 14

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

I. Giới thiệu: Hầu hết các phản ứng hữu cơ xảy ra theo cơ chế phân cực theo kiểu một tác nhân nucleophin cho 2e với một tác nhân electrophin để hình thành liên kết mới. Phần khác lại phản ứng theo kiểu gốc tự do, mỗi chất phản ứng cho 1e để hình thành liên kết mới. Và hiện nay hầu hết các phản ứng theo hai kiểu này đã được hiểu biết một cách tường tận. Một loại thứ 3 nữa của phản ứng hữu cơ là phản ứng pericyclic (ta sẽ gọi là phản ứng peri hóa) là phản ứng không hề xảy ra theo hai hướng trên mà là một qúa trình đồng bộ xảy ra theo một trạng thái chuyển tiếp vòng (phản ứng một giai đoạn). Phản ứng này có 3 loại: phản ứng vòng hóa electron (đi không sâu lắm), phản ứng cộng vòng (nghiên cứu kỹ phản ứng Diels-Alder, những ai muốn tìm hiểu kỹ hơn vui lòng làm BT6 đề thi IChO 36 nhé) và phản ứng chuyển vị Sigma (cái này ta không xét). II. Quy tắc cơ bản của phản ứng peri hóa: Quy tắc Woodward - Hoffmann 1. Obitan phân tử trong hệ liên hợp pi Dựa vào thuyết obitan phân tử (MO) thì các obitan p trong nguyên tử cacbon lai hóa sp2 trong một polien liên hợp tạo thành một hệ thống các obitan pi có năng lượng phụ thuộc vào số nút mà chúng có giữa các hạt nhân. Những hệ thống có obitan với số nút bé sẽ có mức năng lượng bé hơn gọi là các MO liên kết. Ngược lại là MO phản liên kết. Ta dễ dàng nhận thấy điều này trong thí dụ sau: (đường chấm chấm chỉ mặt phẳng nút). Xét 1,3 - butadien.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

hóa reaction)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

quang pericyclic

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP G

Đ ẠO khoa

và là

H Ư

tên

nhiệt học

ứng

Phản (có

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

c) Tách khử: Sản phẩm ghép tách ra khỏi phức và hoàn trả lại xúc tác Axit boronic trước tiên chuyển thành hợp phần hoạt động có trạng thái chuyển tiếp tứ diện với tâm là nguyên tử bo sau khi cho nó phản ứng với một bazơ mạnh. Halogenua hay triflat (OTf = triflorometansunfonat) được sử dụng để đóng vai trò là tác nhân R-X của phản ứng. Tốc độ của phản ứng tăng cùng với sự tăng tính oxy hóa của anion X-. Phụ thuộc vào tốc độ của nhóm đi ra X thì tốc độ phản ứng giảm theo thứ tự: I>OTf>Br>>Cl Một ý nghĩa rất quan trọng của phản ứng này là sự cho phép tổng hợp các biphenyl mà không hề bị cản trở không gian. Ví dụ:

15 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ÁN

Điều thú vị nhất của phản ứng chính là hóa học lập thể của nó. Với tác dụng của hai tác nhân là ánh sáng và nhiệt độ thì phản ứng vòng hóa (2E, 4Z, 6E)-octatrien dẫn đến những kết qủa rất khác nhau:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

-H

III. Phản ứng vòng hoá electron Cách tốt nhất để hiểu ảnh hưởng của sự đối xứng obitan quan trọng như thế nào đến phản ứng peri hóa thì ta sẽ điểm qua một vài ví dụ: Phản ứng vòng hóa electron (electrocyclic reaction) là một qúa trình peri hóa mà nó xúc tiến cho việc đóng vòng hoặc mở vòng các dien liên hợp. Xem ví dụ:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO

10 00

TR ẦN

H Ư

2. Quy tắc Woodward Hoffmann: Phản ứng peri hóa chỉ có thể xảy ra khi obitan của chất các chất phản ứng có cùng sự đối xứng (trong hình vẽ là cùng màu). Nói một cách khác: Các thùy (phần mở rộng của obitan) phải có cùng tính chất đối xứng (cùng màu) thì mới có thể xen phủ tạo liên kết để hình thành sản phẩm. Nếu hai obitan có cùng tính đối xứng xen phủ với nhau thì điều đó gọi là được phép về tính đối xứng (symmetry-allowed), ngược lại thì gọi là không được phép về tính đối xứng (symmetrydisallowed). Phản ứng peri hóa sẽ không bao giờ xảy ra nếu tính đối xứng bị vi phạm. Sự nghiên cứu của Giáo sư Kenichi Fukui giúp chúng ta không cần phải xem xét toàn bộ các obitan trong hệ liên hợp (mất rất nhiều thời gian) mà chỉ cần xem xét hai obitan là: obitan bị chiếm (liên kết) có mức năng lượng cao nhất (HOMO) và obitan phản liên kết có mức năng lượng thấp nhất (LUMO). Dựa vào hình vẽ thì có lẽ mọi người cũng đã nhận ra được obitan nào là LUMO và obitan nào là HOMO nhỉ?

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

16 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ÁN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

-H

Để tạo thành liên kết thì các obitan pi này phải quay ra sao đó để cho các phần tạo thành liên kết (cùng màu) phải xen phủ với nhau. Nếu hai thuỳ cùng màu ở cùng phía so với mặt phẳng phân tử thì chúng phải quay ngược chiều nhau (disrorator) còn nếu ở trường hợp hai obitan cùng màu ở khác phía so với mặt phẳng phân tử thì chúng phải quay cùng chiều nhau (conrotator). Để dễ hình dung ta xem hình sau:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO G

10 00

TR ẦN

H Ư

Để giải thích kết qủa trên thì chúng ta sẽ xem xét 2MO có sự xen phủ để hình thành liên kết mới. Ở đây xảy ra hai khả năng. Các thuỳ cùng màu có thể ở cùng phía hay khác phía đối với mặt phẳng phân tử.

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Lưu ý rằng: tuỳ thuộc vào sự đóng mở vòng do obitan quay cùng chiều và ngược chiều nhau thì ảnh hưởng đến mặt lập thể của phản ứng. Nay ta xét lại phản ứng đóng vòng (2E, 4Z, 6E)octatrien khi có xúc tác là nhiệt độ và ánh sáng, các bạn tự lý giải thử xem trường hợp nào các 17 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

obitan

quay

ngược

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

chiều

còn

obitan

nào

thì

quay

cùng

chiều

nhé

ÁN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

-H

Đối với phản ứng cộng đóng vòng [4+2] này thì chúng ta sẽ xét LUMO của dien và HOMO của anken (Có thể chọn HOMO của dien và LUMO của anken). Sự đối xứng của hai trạng thái này thì dẫn đến sự tấn công supra (xem hình). Sự tấn công supra làm bảo toàn cấu hình của anken ban đầu cũng như dạng s-cis (hai liên kết đôi nằm về một phía của liên kết đơn) của dien (chỉ có dạng s-cis của dien mới tham gia phản ứng mà thôi) còn sự tấn công antara làm thay đổi cấu hình của sản phẩm (do một trong số các chất ban đầu phải quay). Trong phản ứng Diels-Alder thì có sự bảo toàn cấu hình (do có sự tấn công supra)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO G N H Ư

10 00

TR ẦN

Để phản ứng cộng xảy ra dễ dàng hơn thì hai thuỳ đối xứng của hai chất phản ứng phải có tính đối xứng và có vị trí thuận lợi nhất để có thể hình thành liên kết. Điều này có thể được thực hiện bởi hai cách: Tấn công supra (suprafacial) và antara (antarafacial). Sự tấn công supra xảy ra khi các thuỳ có tính đối xứng như nhau nằm đối diện nhau còn tấn công antara xảy ra khi một thuỳ của chất phản ứng nằm trên cùng một mặt phẳng còn thùy của chất còn lại nằm dưới mặt phẳng. Xem hình:

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

IV. Phản ứng cộng vòng Ở đây ta chỉ xét trường hợp phản ứng đóng vòng kiểu [4+2](hợp chất 4C + hợp chất 2C): phản ứng Diels-Alder Phản ứng cộng đóng vòng Diels - Alder là một phản ứng peri hóa xảy ra giữa một dien (4 electron pi) và một dienophin (2 electron pi)để tạo ra sản phẩm là vòng xiclohexen. Hàng ngàn thí dụ về phản ứng Diels-Alder đã được biết đến và chúng xảy ra một cách dễ dàng ở nhiệt độ phòng (hoặc khi đun nóng nhẹ). Một ví dụ đơn giản là phản ứng giữa butadien và dimetyl maleat (cis) và dietyl fumarat (trans) được dẫn ra dưới đây:

18 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Giới thiệu về phản ứng khử Corey - Bakishi - Shibata (còn gọi tắt là phản ứng khử CBS). Trước tiên nói sơ qua về bài tổng hợp đó, đó là 4/5 dãy chuyển hóa của bài 20, Bài tập chuẩn bị cho IChO 38th, Gyeongsan, Hàn Quốc.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO G N ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

1. Lược sử phản ứng: Năm 1981, S. Itsuno và các cộng sự của ông là những người đầu tiên đã báo cáo thực hiện thành công thí nghiệm khử xeton tương ứng không có tính quang hoạt thành ancol bậc hai quang hoạt bằng cách sử dụng hỗn hợp đồi xứng của amino ancol và phức của BH3 trong THF với một hiệu suất rất cao. Vài năm sau đó, E.J.Corey đã chỉ ra được rằng phản ứng giữa amino ancol và BH3 trong THF dẫn tới sự tạo thành các oxazaborolidin. Chất này có tác dụng xúc tác chọn lọc lập thể và làm tăng nhanh tốc độ phản ứng trong sự có mặt của BH3 trong THF. Phản ứng khử tổng hợp bất đối chọn lọc xeton này được gọi là phản ứng Corey - Bakishi - Shibata. 2. Giải thích cơ chế phản ứng:

IỄ N

Bước đầu tiên là sự phối trí của BH3 (Axit Lewis) với nguyên tử Nitơ bậc ba (bazơ Lewis) của xúc tác CBS. Sự phối trí này làm tăng tính axit của nguyên tử Bo endo (endocyclics Boron) và hoạt hóa BH3 thành một nhóm có tính nhận electron rất mạnh. Xúc tác CBS - phức bo sẽ gắn vào nhóm xeton ở vị trí dễ nhận với cặp e tự do của oxy nhất (cặp e tự do được coi là nhóm thế nhỏ nhất) bằng nguyên tử Bo endo. Lúc này thì vic - xeton - CBS - phức bo là ở vị trí cis so với các nhóm thế còn lại và khả năng chịu ảnh hưởng không gian giữa xeton và xúc tác CBS là bé nhất. Lúc này xảy ra bước chuyển hydrua giữa nguyên tử hydro gần nhất và trung tâm phản ứng 19

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

thông qua một trạng thái chuyển tiếp vòng sáu trung tâm. Sau đó sản phẩm trung gian này sẽ bị phân hủy theo hai con đường.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO G N H Ư TR ẦN

ÁN

-L

-H

10 00

Phản ứng tiếp diễn, năng lượng tiếp tục tăng lên cho đến khi hình thành liên kết giữa cacbon và tác nhân nucleophin. Năng lượng giải phóng ra đủ để bù lại mức năng lượng cần thiết để bẻ gãy liên kết cacbon - halogen. Ở thời điểm hình thành trạng thái chuyển tiếp thì năng lượng đạt cực đại, đó là thời điểm mà 1/2 liên kết cacbon - halogen bị bẻ gãy và 1/2 liên kết cacbon nucleophin được hình thành. Lúc này sẽ có hai con đường làm giảm năng lượng của hệ là trở lại chất phản ứng hoặc hình thành sản phẩm. Bức tranh về trạng thái chuyển tiếp chính là chìa khóa để hiểu rõ tính chất của phản ứng này. Mức năng lượng cần thiết để đưa chất phản ứng và tác nhân nucleophin đến trạng thái chuyển tiếp (transition state) được gọi là năng lượng hoạt hóa của phản ứng. Phản ứng xảy ra càng nhanh khi năng lượng hoạt hóa càng nhỏ. Bây giờ chúng ta sẽ nghiên cứu về cấu trúc của trạng thái chuyển tiếp:

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Cơ chế 1 : Phản ứng SN2. Đầu tiên, chúng ta sẽ xem xét những gì xảy ra một cách chi tiết. Phản ứng này chỉ xảy ra trong một bước. Để cho phản ứng xảy ra thì tác nhân nucleophin phải tiến đến đủ gần chất phản ứng để có sự hình thành liên kết, nhưng bên cạnh đó thì liên kết cacbon - halogen cũng sẽ bị bẻ gãy. Cả hai qúa trình này đều cần có sự cung cấp năng lượng. Cơ chế của phản ứng và giản đồ năng lượng được mô tả như sau.

Khi hai nhóm thế chính gắn vào cacbon bị ảnh hưởng bởi nguyên tử hydro thì lực tương tác giữa nguyên tử hydro và nhóm thế nhỏ và không cần phải tốn nhiều năng lượng để thắng lực này---> năng lượng hoạt hóa thấp. Khi thay H bằng một nhóm -CH3 chẳng hạn thì năng lượng hoạt hóa sẽ tăng lên, phản ứng xảy ra chậm hơn. Chính vì vậy thứ tự tham gia phản ứng SN2 như sau: metyl > dẫn xuất bậc 1 > dẫn xuất bậc 2 > dẫn xuất bậc 3. 20

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

ÁN

Cơ chế 2 : Phản ứng SN1. SN1 là cơ chế phản ứng thế đơn phân tử, có tốc độ phản ứng được biểu diễn bởi biểu thức v = k[R-X] Đây là một cơ chế nhiều giai đoạn với những tính chất chính như sau. Bước 1: Giai đoạn chậm, sẽ xảy ra sự phân cắt dị li để tạo thành cacbocation. Bước này quyết định tốc độ phản ứng. Bước 2: Tác nhân nucleophin tấn công nhanh vào cacbocation để hình thành nên liên kết sigma mới.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TP Đ ẠO G

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

Nếu như chất phản ứng có cấu hình R thì sản phẩm sẽ có cấu hình S và ngược lại. Tức là nếu như chúng ta hiểu được cấu hình của chất đầu thì chúng ta sẽ dễ dàng suy ra được cấu hình của sản phẩm và ngược lại nếu trong một phản ứng thế mà có sự đổi quay thì đó là phản ứng SN2. Nguyên tử cacbon ở chất phản ứng có trạng thái lai hóa sp3 và điều này cũng được giữ nguyên ở sản phẩm. Ở trạng thái chuyển tiếp thì ba nhóm thế đính với C không tham gia phản ứng hầu như là phẳng, điều này là do nguyên tử cacbon lúc này ở trạng thái lai hóa sp2. Chính vì vậy ta có thể kết luận rằng phản ứng thế SN2 chỉ có thể xảy ra ở nguyên tử cacbon lai hóa sp3 mà thôi. Tốc độ của phản ứng phụ thuộc vào nồng độ của chất ban đầu và sản phẩm theo biểu thức: v = k[Nu][dẫn xuất Halogen] Ở trạng thái chuyển tiếp thì liên kết cacbon - halogen bị đứt ra cho nên nếu liên kết này càng dễ đứt thì phản ứng càng dễ. Vậy thứ tự tham gia phản ứng SN2 giảm theo thứ tự: RI > RBr > RCl > RF Liên kết C - F thì rất bền nên khó bị bẻ gãy, còn dẫn xuất iot thì rất hoạt động nên khó có thể bảo quản nó. Chính vì vậy sự lựa chọn tốt nhất là dẫn xuất brom hay clo.

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Nghiên cứu về trạng thái chuyển tiếp của phản ứng SN2 sẽ cho ta thấy một tính chất khác của phản ứng này. Hãy lưu ý rằng là tác nhân nucleophin tấn công từ phía sau so với hướng mà nhóm halogen đi ra. . Kết qủa của qúa trình này là sự đổi quay. Nếu chúng ta vẽ công thức 3D thì sẽ dễ dàng thấy được tính chất này. Ví dụ:

Giản

đồ

trạng

thái

chuyển

tiếp

của

phản

ứng

có

dạng:

21 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

-L

Sau đây ta sẽ xem xét ảnh hưởng của các yếu tố đến phản ứng và hóa lập thể của phản ứng

ÁN

1) Ảnh hưởng của nhóm R Trong phản ứng E2 thì có sự chuyển đổi về dạng lai hóa của nguyên tử C, từ Csp3 về Csp2. Chính vì vậy phản ứng tách E2 xảy ra dễ dàng nếu như cacbon bị tách có bậc càng cao. Điều này thì giống với E1. 2) Ảnh hưởng của nhóm đi ra Liên kết C - LG bị bẻ gãy trong tiến trình phản ứng, chính vì vậy nhóm đi ra càng tốt thì tốc độ phản ứng càng tăng. Tuy nhiên nếu nhóm thế qúa dễ dàng đi ra thì phản ứng sẽ xảy ra theo cơ chế E1. 3) Ảnh hưởng của bazơ Do trong biểu thức tốc độ phản ứng có sự xuất hiện nồng độ bazơ nên độ mạnh của bazơ là rất quan trọng trong phản ứng E2. Rất nhiều các bazơ mạnh tham gia phản ứng E2. 4) Hóa lập thể Phản ứng E2 xảy ra dễ dàng khi nguyên tử H và nhóm đi ra là ở vị trí đối anti trong cấu dạng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

10 00

Cơ chế 3 : Phản ứng E2 E2: Phản ứng tách lưỡng phân tử, tốc độ phản ứng tuân theo biểu thức v = k.[B-][R-LG] (LG: leaving group: nhóm đi ra) Cơ chế của phản ứng được biểu diễn như sau:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Chính vì trong tiến trình phản ứng có sự tạo thành cacbocation nên sẽ xảy ra khả năng chuyển vị thành cacbocation bền hơn. Điều này chúng ta sẽ xét sau.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

Đ ẠO

Như ta đã biết, cacbocation hình thành có cấu trúc phẳng nên tác nhân nucleophin có thể tấn công từ phía trên hoặc phía dưới mặt phẳng cacbocation với xác suất như nhau nên nếu chất đầu là một chất quang hoạt thì sản phẩm hình thành sẽ là biến thể raxemic

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

22 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Newman. Điều này sẽ làm cho liên kết đơn bị đứt ra hết sức dễ dàng để hình thành nên liên kết pi

ÁN

-L

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

10 00

1) Ảnh hưởng của nhóm R Trong phản ứng E1 thì tốc độ phản ứng được quyết định ở giai đoạn 1, đó chính là giai đoạn loại bỏ nhóm đi ra để hình thành cacbocation. Chính vì vậy cacbocation càng bền thì tốc độ phản ứng càng lớn. Do có sự hình thành cacbocation ở trạng thái chuyển tiếp cho nên trong phản ứng luôn kèm theo sự chuyển vị (ví dụ: chuyển vị 1,2 - hydrua hay 1,2 - ankyl) để hình thành nên cacbocation bền vững hơn 2) Ảnh hưởng của nhóm đi ra Trong phản ứng E1 thì việc tách nhóm đi ra là ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng, cho nên nhóm đi ra càng tốt thì phản ứng xảy ra theo cơ chế E1 càng dễ dàng. 3) Ảnh hưởng của bazơ Bazơ không đóng một vai trò quan trọng trong phản ứng E1 do nó không hề tham gia vào biểu thức tốc độ phản ứng. Tuy nhiên nếu bazơ càng mạnh thì phản ứng xảy ra theo E2 càng dễ. 4) Hóa lập thể Phản ứng E1 xảy ra theo hương ưu tiên tạo thành anken bền hơn, đó chính là anken nhiều lần thế hơn và đồng phân trans được ưu tiên tạo thành hơn đồng phân cis.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Sau đây ta sẽ xem xét ảnh hưởng của các yếu tố đến phản ứng và hóa lập thể của phản ứng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

H Ư

Đ ẠO

Cơ chế 4 : Phản ứng E1 E1: Phản ứng tách đơn phân tử, tốc độ phản ứng tuân theo biểu thức v = k.[R-LG] (LG: leaving group: nhóm đi ra) Cơ chế của phản ứng được biểu diễn như sau:

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Phản ứng E2 xảy ra khi Nồng độ bazơ mạnh lớn Nhóm đi ra khó - Sự cắt đứt liên kết R - LG không dẫn đến sự hình thành cacbocation bền (E1)

Phản ứng E1 Bazơ được sử Nhóm - Cacbocation hình thành phải bền vững.

xảy dụng đi

ra là

bazơ ra

khi yếu dễ

23 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO G N H Ư TR ẦN B 10 00 TO

ÁN

-L

-H

2) Phản ứng SN1 Như đã biết phản ứng này đi qua trung gian cacbocation phẳng nên tác nhân nucleophin có thể tấn công vào cả hai phía của nhóm thế tạo hỗn hợp raxemic, tuy nhiên điều đó không hẳn đúng. Trong rất nhiều trường hợp người ta thu đựơc các sản phẩm quay cấu hình trong SN1. Lý do vì trong quá trình tạo thành ion thì ion âm chưa đi ra xa hẳn cacbocation nên chắn mất một phía tấn công, vì thế sản phẩm trong nhiều trường hợp là quay cấu hình.

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bây giờ ta đi sang một vấn đề khác của hóa lập thể, đó là hóa lập thể động. Ở đây ta sẽ xem xét lần lượt một số vấn đề về Hóa lập thể động. 1) Phản ứng SN2. Ở đây như ta đã biết trong phản ứng SN2 luôn có sự tấn công sau của nhóm thế, tạo thành sản phẩm có cấu hình ngược với cấu hình chất ban đầu. Nếu chất đầu có cấu hình R thì ngược lại sản phẩm phải có cấu hình là S.

24 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ÁN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

4) Phản ứng SE : Thường phản ứng SE hay gặp trong các hệ thơm và ít gây ra ảnh hưởng về sự thay đổi cấu hình nhưng nó lại làm thay đổi nhiều sự định hướng nhóm thế trong một số trường hợp vì kích thước nhóm thế quá lớn. Chẳng hạn như áp dụng phản ứng Friedel - Crafts vào tert-butylbenzen cho sản phẩm thế chủ yếu vào vị trí para

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO G N H Ư TR ẦN B 10 00 A

-H

Tuy nhiên nếu trong hệ phản ứng có một tác nhân bazơ như pyridin thì sẽ lại cho sản phẩm nghịch chuyển cấu hình như SN2

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

3) Phản ứng SNi Trong phản ứng thế nucleophin loại này thì thường sản phẩm thu được là giữ nguyên cấu hình do sự tấn công cùng một phía với nhóm đi ra. Hiện cơ chế chuyển vòng đã bị bác bỏ bởi nhiều lý do khác nhau, cơ chế được chấp nhận rộng rãi hiện nay là cơ chế đi theo sự tạo thành cacbocation như hình dưới

Sau khi kết thúc phần phản ứng thế thì bây giờ chúng ta sẽ chuyển qua phản ứng tách.

IỄ N

Có ba cơ chế phản ứng tách là E1, E2 và E1cB. Trong đó chỉ có E2 là đáng chú ý về mặt lập thể. Hóa lập thể của cơ chế tách E2. Phản ứng tách E2 chỉ xảy ra khi các trung tâm phản ứng ở vị trí anti đối với nhau trong công thức chiếu Newman hay công thức chiếu phối cảnh, do ở trạng thái này thì sự xen phủ tạo liên kết pi là tốt nhất. Ví dụ: 25

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ÁN

Phản ứng E1cB thường xảy ra với các nhóm đi ra khó, và đi qua trung gian cacbanion ví dụ:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

Đối với phản ứng tách E1 thì đi qua trung gian là cacbocation, và hầu hết các phản ứng tách theo E1 đều cho trans-anken bền hơn

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO G N H Ư

-H

10 00

TR ẦN

Ngoài ra người ta cũng đã tìm đựơc một số phản ứng tách syn E2, nhưng ít được nghiên cứu do tính ít phổ biến của nó:

Lập

thể

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Trong các hợp chất vòng xiclohexan thì sự tách E2 chỉ xảy ra khi các nhóm thế ở vị trí diaxial đối với nhau, vì điều này thỏa mãn điều kiện các trung tâm phản ứng ở vị trí anti:

của phản ứng này cũng tương tự E1

Với phản ứng cộng electrophin vào liên kết bội thì tuỳ từng tác nhân mà có thể quan sát được các mô hình lập thể khác nhau. Trường hợp hay gặp nhất là các phản ứng cộng trans khi cho anken tác dụng với halogen. Các phản ứng này đi qua một cation oni vòng trung gian (chỉ có clo 26 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

phân

meso,

còn

cis

là

một

ÁN

-L

-H

Khi tiến hành cộng hydro halogenua vào anken người ta cũng quan sát thấy hướng cộng trong đại đa số trường hợp là trans. Điều này dẫn tới một ý nghĩ là cơ chế sẽ đi qua một ion vòng cầu hidrogenoni trung gian gây cản trở lập thể. Thực tế điều này tuy được chấp nhận, nhưng số bằng chứng thực nghiệm hiện vẫn chưa nhiều: Ngoài ra người ta cũng quan sát được phản ứng cộng cis vào anken, thuộc loại này là cơ chế oxy hóa anken bởi OsO4, bởi KMnO4 và phản ứng cộng B2H6 vào anken

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

đồng

là

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

trans

phẩm quang

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO G N H Ư TR ẦN phân

đồng

10 00

của

Sản cặp đối

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

và brom mới có được khả năng này). Các cation oni vòng này đã đựơc thực nghịêm xác nhận bằng NMR, điều đó chứng minh tính đúng đắn của cơ chế này

27 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

-H

là cơ chế

10 00

cộng hydro

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

và

anken

với xúc tác hấp phụ (Ni, Pt...)

TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

Đây

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Đặc biệt là cơ chế phản ứng cộng hydro vào anken là một quá trình cộng cis: Đây là cơ chế cộng hydro vào anken với xúc tác Wilkinson

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Về phản ứng cộng AN sẽ giới thiệu đôi chút về quy tăc Cram, là phương pháp hay gặp trong chương trình phổ thông, sau đó sẽ mở ra một mô hình hiện đại hơn là mô hình Felkin - Anh Quy tắc Cram cho phản ứng cộng nucleophin vào hợp chất cacbonyl có thể được minh họa như sau:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO G N ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Và có thể được phát biểu dưới dạng: "Tác nhân nucleophin sẽ tấn công vào hướng ít bị chắn lập thể nhất để tạo sản phẩm chính" (hướng giữa nhóm thế lớn nhất và bé nhất, hay hướng Si trên hình vẽ) Hiện quy luật này chỉ còn đúng với phản ứng cộng hợp chất cơ magie (RMgBr) vào hợp chất cacbonyl:

ÀN

Mô hình Felkin - Anh (hay Felkin - Nguyen) về phản ứng cộng Nucleophin vào andehit và xeton

IỄ N

1. Lời mở đầu: Về phản ứng cộng tác nhân nucleophin vào hợp chất cacbonyl thì hiện nay người ta sử dụng mô hình Felkin - Anh. Chúng ta không đề cập đến quy tắc Cram là do nó chỉ có tính chất kinh nghiệm, cho đến nay chúng ta đã hiểu một cách thấu đáo hơn bản chất của vấn đề, và quan trọng nhất là một số dự đoán theo quy tắc Cram cho kết quả sai lệch với thực tế, các thí nghiệm và suy nghĩ logic luôn chiếm một vị trí quan trọng ưu tiên hơn là các quy tắc chỉ mang tính kinh nghiệm. Sau đây anh sẽ giới thiệu kỹ mô hình này như là một bài đọc thêm mang tính chất tham khảo, để mọi người tiếp cận được hơn với hóa học hữu cơ hiện đại (Tạt qua VN một tí: Ở VN 30

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

chưa hề đưa thứ này vào giảng dạy, mà chỉ toàn học quy tắc Cram, chán. Thế này thì đến lúc nào giáo dục Việt Nam mới bắt kịp thế giới ???) hình tiên,

Felkin ta

Anh sẽ

hay

Felkin một

xét

ví

Nguyen dụ:

ÁN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

-H

10 00

Đây là hai cấu dạng bền nhất so với tất cả các cấu dạng có thể có của hợp chất đang xét Nhìn vào mô hình bên phải, ta thấy rằng các tác nhân nucelophin tấn công một góc lệch 30o so với các nhóm thế, như vậy có thể có khả năng xảy ra tương tác không gian giữa tác nhân nucleophin với các nhóm thế này. Nhìn vào mô hình bên trái thì tác nhân nucleophin lúc này tấn công ở hướng gần với H, tương tác không gian lúc này gần như có thể bỏ qua được. Như vậy thì rõ ràng sản phẩm chính sẽ là sản phẩm như hình vẽ bên trái. Điều này sẽ dẫn đến sự tạo thành các đồng phân quang học không đối quang như hình vẽ sau:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO

TR ẦN

H Ư

Tất nhiên, để giải thích lý do tại sao thì ta sẽ phải sử dụng công thức chiếu Newman để xác định hướng tân công của các Nucleophin.

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

2. Mô Trước

IỄ N

Với Nu là Et thì ta thu được kết quả phù hợp. Nhưng điều quan trọng hơn là chúng ta đã xấy dựng được một mô hình, gọi là mô hình Felkin - Anh, đã được xây dựng bằng cách tính toán lý thuyết và kết quả thực nghiệm. Trong mô hình này thì việc xác định cấu dạng nào bền hơn hoàn toàn không cần thiết nữa, bởi vì các kết quả thực nghiệm đã cho thấy rằng cho dù cấu dạng bên trái (hình 2) có lượng nhiều hay ít trong hỗn hợp các cấu dạng thì sản phẩm chính vẫn cứ xảy ra theo hướng đó. Điều duy nhất để lưu ý ở đây là hướng tân công của tác nhân nucleophin tấn công vào nhóm C = O ở một góc độ là xấp xỉ 107o (có tài liệu là 109, nhưng nói chung trong khoảng đó). Điều này do hai nhà tinh thể học là Burgi và Dunitz tìm ra được bằng thực nghiệm vào năm 1970, 31

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ảnh

tố

hưởng

đến

mô

hình

Felkin

Anh

-H

a) Yếu tố obitan Xét một giai đoạn trong quá trình tổng hợp chất chống ung thư Dolastatin của Reetz:

ÁN

-L

Vì sao sự chọn lọc lập thể lại tốt đến thế khi mà cả hai nhóm thế của nguyên tử C alpha là NBn2 và CH(Me)Et có kích thước gần như nhau Lý do ở đây là ảnh hưởng của nhóm kéo electron NBn2 lên MO của nhóm C = O, làm cho nhóm C = O hoạt hóa hơn. Nhìn hình vẽ sau để hiểu rõ hơn:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

yếu

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Những

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO G N H Ư TR ẦN

10 00

Tiếp theo ta sẽ xét đến các yếu tổ liên quan đến mô hình và cách sử dụng tốt mô hình

Hình vẽ trên được giải thích như sau: Sự hiện diện của nhóm C - X âm điện đã làm giảm năng lượng của LUMO nên nhóm cacbonyl trở nên hoạt động hơn. Khả năng tổ hợp các MO của C alpha và C (của C = O) khả thi hơn, tác nhân nucleophin tấn công vào dễ hơn. Lưu ý: 1) X không phải là nhóm đi ra dễ (vì nếu dễ thì sẽ xảy ra phản ứng thế) 2) Cấu dạng ổn định nhất là cấu dạng mà nhóm thế cồng kềnh vuông góc với C = O, nhưng cấu dạng phản ứng mạnh nhất chính là cấu dạng mà X vuông góc với nhóm C = O (do lúc này ảnh hưởng của nhóm thế lên C = O là mạnh nhất). b) Yếu tố tạo phức chelat (vòng càng) Thỉnh thoảng lại xảy ra phản ứng kiểu như sau:

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

góc này được gọi là góc Burgi - Dunitz.(chứ không phải là 90 độ như lâu nay vẫn nghĩ đâu à) Công thức đúng của sản phẩm của ví dụ trên được dự đoán theo mô hình Felkin - Anh như sau:

32 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ÁN

-L

IỄ N

ÀN

Qua bài post này, em xin bày tỏ lòng ngưỡng mộ đối với GS TS Nguyễn Trọng Anh, người Việt Nam đầu tiên được giới khoa học Hóa học thế giới biết tới với mô hình Felkin - Anh (hay Felkin Nguyen) này

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Tham khảo 1) Jonathan Clayden Organic Chemistry Oxford, 2000 2) Control in Organic Chemistry, lectures 7 - 12 - Dr David Spring - Cambridge University 2003

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-H

10 00

TR ẦN

Cách sử dụng mô hình Felkin Anh 1) Vẽ công thức chiếu Newman của chất ban đầu sao cho các nhóm thế có kích thước lớn nhất hay nhóm thế rút electron vuông góc với C = O 2) Chọn hướng tấn công phù hợp của tác nhân nucleophin, lưu ý góc Burgi và Dunitz (để còn tính tới tương tác không gian chứ) 3) Vẽ công thức chiếu Newman của sản phẩm theo hướng tấn công đã chọn 4) Chuyển công thức Newman về công thức phẳng (nhớ để mạch chính nằm trên mặt phẳng). Lưu ý những điều sau để làm đúng bước 4: Nhìn công thức Newman của sản phẩm từ trên xuống hay từ dưới lên, sau đó quay đi một vài liên kết để có thể thu được mạch chính của phân tử nằm trên mặt phẳng)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO

giải thích bằng sự tạo phức vòng càng giữa Mg. Thực nghiệm đã chứng minh lọc hướng phản ứng luôn tăng lên khi có sự tạo thành trạng thái chuyển tiếp vậy không có gì ngạc nhiên khi kết quả đi ngược lại với mô hình Felkin - Anh dụng khi không có sự tạo thành trạng thái chuyển tiếp vòng.

H Ư

Điều này được rằng tính chọn vòng. Chính vì vốn chỉ áp

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

33 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Phản ứng Andol hóa

Phản ứng andol hóa có rất nhiều ứng dụng trong tổng hợp hữu cơ, nó rất có gía trị trong việc hình thành nối đôi C = C, để tạo thành hợp chất cacbonyl liên hợp dạng C = C - C = O có nhiều ứng dụng. Sau đây là sơ đồ tổng hợp 2 etylhex-2-en-1-al.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP Đ ẠO G N

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

Phản ứng này cũng có thể xảy ra với cả xeton. Nói chung phản ứng andol hóa xảy ra được khi có nguyên tử hydro ở bên cạnh cacbon anpha. Nếu không có thì sẽ xảy ra phản ứng Canizzaro (chuyển vị hydrua để hình thành anion cacboxylat và ancol). Hợp chất beta - hydroxicacbonyl bền vững trong môi trường bazơ nhưng không bền trong môi trường axit. Trong môi trường này thì xảy ra sự tách nước để tạo thành hợp chất cacbonyl không no:

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Như chúng ta đã biết thì andehit và xeton nằm cân bằng với dạng enol của nó trong dung dịch. Nhưng nếu nồng độ hợp chất cabonyl trong dung dịch là khác lớn thì enol có thể đóng vai trò như là tác nhân nucleophin tấn công AN vào nhóm C = O của hợp chất cacbonyl bất kỳ trong dung dịch (kể cả chính nó). Kết qủa là hình thành một liên kết giữa nguyên tử cacbon alpha của một hợp chất cacbonyl và nguyên tử C của nhóm C = O trong hợp chất cacbonyl khác. Phản ứng như vậy được gọi là phản ứng andol hóa. Xét ví dụ axetandehit:

34 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Tất nhiên ta cũng có khả năng ngưng tụ hai loại hợp chất cacbonyl khác nhau, trong trường hợp này thì sẽ có đến 4 sản phẩm ngưng tụ (tự mà xác định lấy ). Để tránh hiện tượng đó thì thường người ta cho một chất trong số hai chất phản ứng là không có nguyên tử hydro anpha. Một ví dụ là tổng hợp 4 - phenylbut - 3 - en - 2 - on như dẫn ra ở dưới

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

35 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

-L ÁN TO

IỄ N

ÀN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

CHUYÊN ĐỀ: TỔNG HỢP HỮU CƠ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

BÀI TẬP HOÁ HỮU CƠ PHẦN 1 DÀNH CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG CÓ HƯỚNG DẪN CHI TIẾT

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

TUYỂN TẬP BÀI TẬP PHỔ THÔNG, ĐẠI HỌC, SAU ĐẠI HỌC LUẬN ÁN-ĐỒ ÁN-LUẬN VĂN-KHOÁ LUẬN-TIỂU LUẬN

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

A. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT: I. Các phương pháp làm tăng mạch Cacbon: 1. Các phương pháp ankyl hóa bằng hợp chất cơ magie (RMgX): R' X  → + R-R’ 1) CO2 + → RCOOH 2) H O + 3

RCH2CH2OH

1) HCHO  → 2) H O +

RCH2OH

1) R ' CHO  → 2) H O +

RCH(OH)R’

1) R ' COR ''  → 2) H O +

R(R’)C(OH)R’’

RMgX

2) H3O+

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

R’ tb

O-

R' X  → R – C ≡ C – R’

10 00

TR ẦN

N tb O 2. Phương pháp anky hóa ion axetilua: NaNH 2 / NH 3long R – C ≡ CH → R – C ≡ C − Na+ 3. Các phương pháp ankyl và axyl hóa hợp chất thơm: a) Các phản ứng ankyl hóa:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

R-

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

L R’

Đ ẠO

* Học sinh cần lưu ý: + Hợp chất cơ magie RMgX rất dễ phản ứng với các hợp chất có hidro linh động (H2O, NH3, ancol, amin…) → bảo quản và tiến hành phản ứng trong ete khan. + Lập thể của phản ứng cộng RMgX vào hợp chất cacbonyl: quy tắc Crammer

+ dẫn xuất halogen/ xt: axit Lewis (AlCl3 > FeCl3 > BF3 > ZnCl2) + anken/ xt: HCl/AlCl3 hoặc axit protonic (HF > H2SO4 > H3PO4) + ancol/ xt: axit protonic hoặc Al2O3. b) Các phản ứng axyl hóa: + dẫn xuất của axit cacboxylic (RCOX > (RCO)2O > RCOOR’)/ xt: AlCl3

-H

CO + HCl

ÁN

-L

∆ Một số phản ứng formyl hóa (thường dùng để gắn nhóm – CHO vào phenol, ete thơm hoặc nhân thơm giàu electron)

IỄ N

ÀN

1)R ' COOH hoac R ' COOR ''  → RCOR’  → (R)2C(OH)R’ 2)H O +

AlCl3 HCN + HCl/ AlCl3 H2O HCO-N(R)2 POCl3 hoac COCl2

CHCl3 NaOH

CHO

(Phản ứng Gatterman – Koch) R

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CHO

(Phản ứng Gatterman) R

CHO

(Phản ứng Vilsmeier) HO OHC

(Phản ứng Reimer – Tiemann)

* Học sinh cần lưu ý: + Cơ chế của các phản ứng ankyl và axyl hóa nhân thơm là cơ chế SE2(Ar); trong đó chú ý cơ chế tạo tác nhân electronfin. 2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

X R

1) C 2H5ONa

Đ ẠO

RCO HC

X C

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

R(R')

2) R'Br

RCOCl

1) C2H5ONa 2) RBr

H+ bởi chính cacbanion

TR ẦN

Y X

RCO HC

+ CH

RCO

X C

X + H2C

Y Y Y Y → có phản ứng cạnh tranh: Để ngăn phản ứng phụ nói trên, người ta dùng bazơ mạnh (mạnh hơn cacbanion) với lượng

10 00

dư.

-L

H C C H O

-H

b) Chất phản ứng có dạng R – CH2 – X hoặc R2 – CH – X; với X là – COR’, - COOR’, - CN, NO2… Các phản ứng được tiến hành tương tự, nhưng phải sử dụng xúc tác là bazơ rất mạnh (NaNH2; C2H5ONa…) do nguyên tử Hα kém linh động hơn so với trường hợp có 2 nhóm X, Y hút electron. 5. Các phương pháp ngưng tụ: a) Phản ứng andol – croton hóa của anđehit và xeton:

ÁN

+ H hoac OH

H C C H O

H H C C C C H OH H O

+ H hoac OH

H H C C C C H O

IỄ N

ÀN

* Học sinh cần lưu ý: + Cơ chế của giai đoạn cộng andol: AN + Giai đoạn croton hóa có thể xảy ra theo cơ chế E1 hoặc E1cb (khi có Hβ linh động, xt bazơ mạnh) + Khi thực hiện phản ứng andol – croton hóa từ 2 cấu tử khác nhau có thể tạo ra hỗn hợp sản phẩm, trong đó sản phẩm chính là sản phẩm ngưng tụ giữa: - cấu tử cacbonyl có tính electrophin cao hơn - cấu tử metylen có Hα linh động hơn. b) Phản ứng ngưng tụ của anđehit, xeton với các hợp chất có nhóm metylen hoặc metyn linh động:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

* Học sinh cần lưu ý: + Khi thế 2 nhóm ankyl R và R’ khác nhau, nhóm ankyl có kích thước nhỏ hơn hoặc có hiệu ứng +I nhỏ hơn sẽ được đưa vào trước + Sản phẩm của phản ứng axyl hóa cũng có nguyên tử Hα linh động, có thể dễ dàng bị tách

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

RBr

- C2H5OH

Na CH

C2H5ONa

X H2 C

+ Các phản ứng ankyl hóa thường tạo thành hỗn hợp mono và poliankyl → muốn thu được sản phẩm mono cần lấy dư chất phản ứng. + Hướng chính của phản ứng khi thế vào các dẫn xuất của benzen. 4. Các phương pháp ankyl và axyl hóa các hợp chất có nhóm metylen hoặc nhóm metyn linh động: a) Chất phản ứng có dạng X – CαH2 – Y hoặc X – CαH(R) – Y; với X, Y là –COR’, -COOR’, CN, -NO2… Do X, Y là các nhóm hút electron mạnh → nguyên tử Hα rất linh động → dùng bazơ để tách + H , tạo thành cacbanion.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

X H2 C

- BH

C O

CH Y

C HC O

BH -B

X C HC OH

X - H 2O

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

* Học sinh cần lưu ý: + Xúc tác dùng trong các phản ứng này thường là các bazơ hữu cơ yếu, có thể ngăn chặn được phản ứng tự ngưng tụ với nhau của các anđehit, xeton. + Phản ứng ngưng tụ anđehit thơm với anhidrit axit tạo thành axit α,β – không no (phản ứng ngưng tụ Perkin) cũng có cơ chế tương tự như trên. CH 3COONakhan C6H5 – CH=O + (CH3CO)2O  → C6H5 – CH= CH – COOH − CH 3COOH

H2C CH CH O H2C

- BH

CH CH O

CH X

-B

H2C CH2 CH O

CH X Y

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

* Học sinh cần lưu ý: + Xúc tác bazơ có thể là C2H5ONa (nhiệt độ phòng); piperidin (nhiệt độ cao hơn). + Có thể thay thế hợp chất cacbonyl-α,β-không no bằng các hợp chất nitro (NO2) hoặc nitril (CN)-α,β-không no. d) Phản ứng ngưng tụ Claisen – ngưng tụ este với các hợp chất có nhóm metylen linh động: + Phản ứng ngưng tụ giữa các este với nhau: C2 H 5ONa → CH3–CO–CH2–COO–C2H5 + C2H5OH CH3–COO–C2H5 + CH3–COO–C2H5  Cơ chế phản ứng:

CH2

OC2H5

CH3

C2H5O -C2H5OH

OC2H5

C OC2H5

CH3

- C2H5O

10 00

CH2

TR ẦN

CH3

CH2

COOC2H5

CH2COOC2H5

ÁN

-L

-H

+ Phản ứng ngưng tụ este với hợp chất nitril: C2 H 5ONa → CH3–CO–CH2(R)–CN + C2H5OH CH3–COO–C2H5 + R–CH2–CN  + Phản ứng ngưng tụ este với anđehit hoặc xeton: C2 H 5ONa CH3–COO–C2H5 + CH3–CO–CH3  → CH3–CO–CH2–CO–CH3 + C2H5OH II. Các phương pháp làm giảm mạch Cacbon: 1. Phản ứng đecacboxyl hóa bởi nhiệt: xảy ra khi nhóm COOH gắn với nhóm có khả năng hút electron mạnh CaO 2. Phương pháp vôi tôi xút: RCOONa + NaOH  → RH + Na2CO3 to CCl4 RCOOAg + Br2  → RBr + CO2 + AgBr to

3. Phản ứng Hunzdicker:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H2 C

c) Phản ứng cộng Micheal - cộng các hợp chất có nhóm metylen hoặc metyn linh động vào hợp chất cacbonyl-α,β-không no:

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

IỄ N

ÀN

→ RCOONa + CHX3 + 3NaX + 3H2O 4. Phản ứng halofom:RCOCH3 + 3X2 + 4NaOH  Br2 , NaOH ,t o 5. Phản ứng thoái phân Hoffman: R – CO – NH2  → RNH2 − CO2 6. Các phản ứng oxi hóa làm gãy mạch Cacbon: a) Các phản ứng làm gãy liên kết liên kết đôi C=C: o

KMnO4 ,t +  → CH3–COOH + CH3–CO–CH3 O O CH3–CH= C(CH3)2 CH3 O3 C H3 C HC  → + CH3

b) Các phản ứng làm gãy liên kết C – C vic-điol: C C OH OH

HIO4 hoac Pb(OOCCH 3)

H 2O2 / H  → CH3–COOH + CH3–CO–CH3

H 2O / H , Zn CH3–CH=O + CH3–CO–CH3 →

C + C O O

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

c) Phản ứng oxi hóa ankyl, ankenyl hoặc dẫn xuất của benzen: KMnO4 hoac K2Cr 2O 7 + H

COOH

C O

Na2Cr 2O 7 o 250 C, p

CH2 R

* Học sinh cần lưu ý: + Nếu vị trí α của mạch bên không còn H thì phản ứng oxi hóa hầu như không xảy ra. + Nếu dùng Na2Cr2O7 (không có H+) sẽ tạo thành xeton mà không bị cắt mạch

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

đienophin

TR ẦN

đien * Học sinh cần lưu ý:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

III. Các phương pháp tạo vòng: 1. Các phương pháp ankyl, axyl hóa và ngưng tụ nội phân tử: nguyên tắc tương tự như các phản ứng ankyl, axyl hóa và ngưng tụ đã nêu ở trên. 2. Phản ứng cộng Diels – Alder:

10 00

+ Đien phải ở cấu dạng s-cis; dạng s-trans (Ví dụ: ) không phản ứng. + Các nhóm thế ở vị trí cis đầu mạch đien gây cản trở không gian → khó phản ứng. + Đien có nhóm thế đẩy electron (không gây cản trở không gian) → tăng khả năng phản ứng. + Đienophin có nhóm thế hút electron → tăng khả năng phản ứng. + Cấu hình của sản phẩm giống với cấu hình của đienophin. + Hướng của phản ứng: R

-H

ÁN TO

-L

+ X

IỄ N

ÀN

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

C R2 OH

CH R 2

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

+ Nếu vị trí α của mạch bên chỉ còn 1 nguyên tử H thì phản ứng sẽ tạo ra ancol bậc 3 (không cắt mạch cacbon)

X +

IV. Các phản ứng oxi hóa và khử trong tổng hợp hữu cơ: 1. Các phản ứng oxi hóa: a) Các phản ứng oxi hóa anken b) Phản ứng oxi hóa nguyên tử H ở vị trí allyl: Tác nhân oxi hóa: Pb4+, SeO2… 5

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

-H

-L

ÁN

IỄ N

ÀN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

C C

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

10 00

C C

+ H2/ [(C6H5)3P] 3RhCl: khử lựa chọn liên kết đôi C=C chỉ chứa 1 hoặc 2 nhóm thế. * Học sinh cần lưu ý: đặc thù lập thể của các phản ứng này đều là cộng syn b) Phương pháp khử bằng hidrua kim loại: Tác nhân khử: thường dùng LiAlH4, NaBH4 RCOCl → RCH2OH RCH=O → RCH2OH R-CO-R’ → R-CH(OH)-R’ RCOOH → RCH2OH R-COO-R’ → RCH2OH + R’OH Epoxit → 1,2-điol RX → RH Không khử được bằng NaBH4 RNO2 → RNH2 R-C≡N → R-CH2NH2 R-CO-NHR’ → RCH2NHR’ phản ứng khử xảy ra theo cơ chế cộng AN. * Học sinh cần lưu ý: c) Các phương pháp khử bằng kim loại hòa tan: Tác nhân khử: C C C C + Na/NH3 lỏng: (lập thể: cộng trans) + Na/ C2H5OH: RCOOH → RCH2OH R-COO-R’ → RCH2OH + R’OH + Zn (Hg)/ HCl: R-CO-R’ → R-CH2-R’

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

RCH=O RCH2OH R-CH(OH)-R’ RCH2OH + R’OH RH RNH2 R-CH2NH2 RCH2NHR’ khử lựa chọn liên kết ba về liên kết đôi

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

RCOCl → RCH=O → R-CO-R’ → R-COO-R’ → RX → RNO2 → R-C≡N → R-CO-NHR’ → + H2/ Pd/ BaSO4, BaCO3… (xúc tác Lindlar):

C C

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

c) Các phản ứng oxi hóa ankyl, ankenyl hoặc dẫn xuất của benzen d) Các phản ứng oxi hóa ancol: [O ] + Ancol bậc I → anđehit Tác nhân oxi hóa: CuO, K2Cr2O7/H+, CrO3/H+… [O ] → xeton + Ancol bậc II (Quá trình oxi hóa ancol bậc I thành anđehit cần khống chế cẩn thận để không chuyển thành axit). HIO4 → cacbonyl. + vic-điol  e) Các phản ứng oxi hóa anđehit, xeton: [O ] + Anđêhit → axit cacboxylic Tác nhân oxi hóa: O2/xt, [Ag(NH3)2]+, KMnO4/H+, K2Cr2O7/H+… [O ] bị cắt mạch thành axit cacboxylic và xeton + Xeton → Tác nhân oxi hóa: KMnO4/H+, HNO3… 2. Các phản ứng khử: a) Phương pháp hidro hóa xúc tác: Tác nhân khử: + H2/ Ni, Pt, Pd:

C C CH HO

C C CH2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

C OH

H .Q

C OH

C O

R C

O C

C OH

...

Đ ẠO

C OH

c) Chuyển thành nhóm axetal hoặc xetal (bảo vệ các điol):

C OH C OH

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2. Bảo vệ nhóm cacbonyl: Tạo thành axetal hoặc xetal tương tự như bảo vệ các điol; thường sử dụng etilen glycol. 3. Bảo vệ nhóm cacboxyl: Chuyển thành nhóm este; thường tạo thành tert-butyl este (dễ loại bằng H+) hoặc benzyl este (dễ loại bằng hidro phân) 4. Bảo vệ nhóm amino:

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

RCOCl hoac (RCO)2O

B N OCO-CH 2-Ph

...

H2/Pd

...

N C-Ph3

...

CH 3COOH khan

Ph3-CCl

10 00

Ph-CH 2-OCOCl

N CO R

B. BÀI TẬP

-H

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

NaOH

...

C OCO R

C OH

b) Chuyển thành nhóm este (nhóm este tương đối bền trong môi trường axit):

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

...

C O

C OH

V. Bảo vệ nhóm chức: * Điều kiện của nhóm bảo vệ: + Được tạo ra trong điều kiện nhẹ nhàng + Ổn định trong suốt quá trình phản ứng ở các trung tâm phản ứng khác. + Dễ tái sinh nhóm chức ban đầu. 1. Bảo vệ nhóm ancol: a) Chuyển thành nhóm ete:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Bµi 1: a/ ViÕt c«ng thøc cÊu t¹o thu gän nhÊt vµ gäi tªn çc ankan chøa 11 C, 21C, 101C vµ 201C, biÕt r»ng tªn ankan chøa 100C lµ hectan, chøa 200C lµ ®ictan. b/ n- ankan chøa 101C cã bao nhiªu liªn kÕt σ ? Khi Clo ho¸ ¸nh s¸ng sinh ra bao nhiªu dÉn xuÊt mono Clo ? Trong sè çc dÉn xuÊt ®ã cã bao nhiªu chÊt cã ®ång ph©n quang häc. c/ Gäi tªn çc hîp chÊt sau.

Bµi lµm: 7

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

b/ C101H204 204 lk C-H 100 lk C-H 304 lk σ c/ 51 dÉn xuÊt mono Clo trong ®ã 49 dÉn xuÊt cã ®ång ph©n quang häc. d/ A: 1-amino-2-hidroxi xiclohectanol 2-amino xiclohectanol

nH → n σ C  H m C → (m-1) σ C  C

HËu tè ol amin

TiÒn tè hidroxi amino

-OH -NH2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

C: 54-Clobixiclo [35.33.30] hectan

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Chung ®Ønh ®Õm tõ cÇu nhá → ®Ønh→ cÇu lín

TR ẦN

H Ư

Chung c¹nh ®Õm tõ ®iÓm chung1→ cÇu lín→ ®iÓm chung2→ cÇu nhá→ cÇu nhá h¬n→ cÇu nhá nhÊt

C1 C7

C2 C8 C3

bicyclo[3.2.1]octane

10 00

C4 C3

spiro[3.4]octane C1 C2

C4 C3

Cl (6R)-6-chlorospiro[3.4]octane

ÁN

-L

-H

Bµi 2: So s¸nh nhiÖt ®é s«i cña c¸c chÊt trong mçi d·y sau: a/ C6H6; C6H5OH; C6H5CH3; C6H5CH2CH3 b/ CH3SH; CH3CH2OH; CH3OH c/ C¸c ®ång ph©n cÊu t¹o cña C4H9Cl d/ penta-1,4-®ien; penta-1,3-®ien e/ cis_CH3-CH=CHCl; trans_CH3-CH=CHCl

ÀN

ko lk H ko ph©n cùc M nhá

IỄ N

• • •

Bµi lµm: < C6H5CH3

• • •

ko lk H ph©n cùc yÕu cã M trb×nh

< C6H5CH2CH3 • ko lkH liªn ptö • ph©n cùc yÕu • cã M lín

< C6H5OH • cã lkH liªn ptö • O ©m ®iÖn → phtö ph©n cùc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

cÊu t¹o ®èi xøng

B: Spiro [49.50] hectan-51-amin

C6H6

Undecan Hen icosan Hen hectan Hen ®ictan

CH3[CH2]9CH3 CH3[CH2]19CH3 CH3[CH2]99CH3 CH3[CH2]199CH3

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

11 C 21 C 101 C 201 C

RÊt m¹nh

+ m¹nh

δ+

b/ CH3SH

< CH3OH

< CH3CH2OH

• lkH rÊt yÕu (gÇn nh− ko • cã lkH liªn ph©n tö (5 • cã lkH liªn ph©n tö cã, 0,1-0,3Kcal/mol) Kcal/mol) • §¢§ S < O • MCH3OH<MCH3CH2OH • MCH3OH<MCH3CH2OH

yÕu

δ δ

rÊt yÕu 8

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

CH3 H3C

69 ºC

68 ºC

108 ºC

100 ºC

C C

CH3

Trong thùc tÕ: ®ph©n iso tºs>sec

_OH:

78 ºC

ph©n cùc tøc thêi phô thuéc vµo ph©n tö khèi ®èi xøng ph©n tö Lùc hót Van phô thuéc vµo M

51 ºC

_Cl:

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H3 C

H Ư

H3C

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

10 00

Bµi 3: So s¸nh nhiÖt ®é nãng ch¶y c¶u c¸c chÊt: a/ C6H6; C6H5OH; C6H5CH2CH3 b/ 1,2,3,4-Tetrametylbenzen c/ 1,2,4,5-Tetrametylbenzen d/ Imidazol In®ol

TR ẦN

∑ Momen l−ìng cùc

-L

N H

-H

Purin N

N N H

N H

e/ (CH3)2CHCH2COOH; (CH3)2NCH2COOH; (CH3)2PCH2COOH Bµi lµm:

ÁN

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U C C

C > hÖ liªn hîp → phtö ph©n cùc C

Đ ẠO

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn a/ C6H5CH2CH3

C6H6

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

tºnc: còng phô thuéc vµo c¸c lùc t−¬ng t¸c, khi c¸c lùc gÇn # nhau ta xÐt tÝnh ®èi xøng ph©n tö.

C6H5OH

b/ CH3

CH3 CH3

CH3

®èi xøng

CH3 CH3

H3C

R-H

CH2

R-H

NH2

ko cã

lk H m¹ng

Đ ẠO

R-H

< Purin •nhiÒu lkH

H3C

OH H3C CH3

OH H3C

CH3

l−ìng cùc

lk H m¹nh

-H

-L

CH3

COOH

CH3

H3C H+ N

10 00

COOH

N H

M lín

COOH

TR ẦN

< Imi®azol •2trt©m yÕu do lhîp

H Ư

In®ol •gÇn nh− ko cßn lkH

ÁN

Bµi 4: So s¸nh ®é bÒn cña liªn kÕt H: -

a/ HF víi HF; HF víi F b/ C¸c liªn kÕt H trong hçn hîp CH3OH vµ CH3SH c/ i-C4H9SH víi CH3CN; CH3COCH3 vµ CH3SCH3

Đ IỄ N

a/ F-H...F-H

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Liªn kÕt H

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

H3C

CH3

Bµi lµm: <

...H-F

(50 Kcal/mol)

HF khÝ

[F-H-F] lk H bÒn nhÊt

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn S

CH3

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

< CH3 O H

CH3

0,5÷0,8 Kcal/mol

5 Kcal/mol

N CH3

H2 C H3C

TR ẦN

Bµi 5: H·y cho biÕt nh÷ng ion hay ph©n tö nµo cã tÝnh th¬m:

CH3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3

ghi thªm: H/− Octo:_OH>_SH

Bµi lµm:

10 00

- Hîp chÊt th¬m: Vßng ph¼ng, liªn hîp khÐp kÝn vµ ph¶i cã e π tho¶ m·n:

e π = k = 4n + 2 (víi nєN)

N (-)

thùcra

k = 6 (th¬m)

-L

ÁN

k = 4 (ko)

-H

k = 6 (th¬m)

k = 6 (th¬m) N (-) k = 6

sè e liªn hîp lµ 6 mÆc dï cã 8 e

ÀN

k = 2 (th¬m)

k = 6 (th¬m)

k = 2 (th¬m)

IỄ N

k = 6 (th¬m)

k = 4 (th¬m)

k = 6 (th¬m)

k=6 nh−ng lhîp hë-> ko th¬m

k = 6 (th¬m)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H3C

CH3

CH2

H3C

CH3

Đ ẠO

CH3

H2 C

C CH3

http://daykemquynhon.ucoz.com

< N

S H

H Ư

CH3

§¢§: O > S

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

0,1÷0,3 Kcal/mol

CH3

thùc ra lµ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

H H

Th¬m:

k = 10 nh−ng ko ph¼ng v× 2 nguyªn tö H ®Èy nhau lµm hÖ mÊt ph¼ng. Ngoµi ra, cßn mét sè cÊu d¹ng kh¸c còng tho¶ m·n c«ng thøc vµ kh«ng ph¶i lµ hÖ ph¼ng còng do sù ®Èy cña c¸c H:

U TP

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư TR ẦN

10 00

(cÊu d¹ng)

-H

k = 10 Bµi6: a/ So s¸nh µ cña 2 hi®rocacbon sau:

-L

(A) (B) b/ So s¸nh n¨ng l−îng liªn hîp: Buta-1,3-®ien; Benzen; Alen; Hexa-1,3,5-trien

ÁN

Bµi lµm:

a/ Do sù bÊt ®èi xøng trong ph©n tö nªn trong δt ph©n tö bÞ ph©n cùc: A

IỄ N

ÀN

th¬m

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

+ (kh«ng bÒn) th¬m

kh«ng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

+ kh«ng

kh«ng

th¬m

=> A > B

CH2

H C

< 2 < lhîp ko gi¶m theo m¹ch th¬m liªn hîp kÝn (36 Kcal/mol)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

ko liªn hîp

OCH2CH3

TR ẦN

CH3CH2S

H Ư

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Bµi 7: H·y ph©n tÝch ®Ó chØ ra h−íng tÊn c«ng cña Br«m trong mçi tr−êng hîp sau: a/ C6H5CONHC6H5 + Br2/FeBr3 → ..... b/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH2

CH2 < H2C

H2C

ÁN

-L

-H

10 00

+ Br2/xt (1 ®−¬ng l−îng) → ..... c/ CH2=CHCOOCH=CH2 + Br2/H2O → ..... (1 ®−¬ng l−îng) Bµi lµm:

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

a/ SE 2

X¸c ®Þnh c¬ chÕ, t¸c nh©n, cÊu tróc vµ c¸c hiÖu øng => sù ®Þnh h−íng

O NH

para

δ2

δ+ 1

H−íng chÝnh

Octo bÞ ¸n ng÷ ko gian

O cïng 1 hµng (cïng chu k×) víi C nªn h/− +C m¹nh h¬n S

+ C1

+ C2

H−íng chÝnh c/ AE +

CH2

O H2C

Br O

.........

δ2

δ+

CH2

O H2C

10 00

TR ẦN

H Ư

+ C2

+ C1

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

OCH2CH3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH3CH2S

Đ ẠO

H−íng chÝnh

-H

ÁN

-L

Bµi 8: So s¸nh tèc ®é dung m«i ph©n trong etanol cã mÆt AgNO3: Br

a/ CH3[CH2]3Br ; (CH3)3CBr ;

ÀN

H3C

CH2Br H3C

Br Cl

CH2Br

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

b/ SE 2

CH2Br

Bµi lµm:

IỄ N

b/ ; ; ; c/CH3CH2CH2CH2Cl ; CH3CH2OCH2Cl ; CH3CH2SCH2Cl ; CH3CH2SeCH2Cl

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

a/ SN 1 v× xóc t¸c AgNO3

c¬ chÕ SN 1 → cacbocation cã cÊu tróc ph¼ng Csp2 gãc lai ho¸ 120º nªn d¹ng vßng gãc < 120º ko bÒn

(CH3)3CBr > CH3[CH2]3Br >

b/ CH2Br

SN1 khã víi dÉn xuÊt bËc I dÔ víi dÉn xuÊt bËc III v× cacbocation sinh ra bÒn ...

N <

CH3

-I > +C

R §iÖn tÝch (-) ko ®−îc gi¶i to¶

—

R-O Ar-O §iÖn tÝch (-) ko §tÝch (-) ®−îc gi¶i ®−îc gi¶i to¶ to¶ nhê h/− -C cña nh−ng §¢§ cña O Ar lín gi÷ e

O 1/ 2C

S O

O O

§iÖn (-) ®−îc gi¶i to¶ nhê -C m¹nh cña C=O R

S O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

~0 O

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

G N H Ư

TR ẦN

—

ÁN

-L

-H

10 00

TÝnh axit fô thuéc H linh ®«ng, ngoµi ra cßn fô thuéc vµo ®é bÒn cña baz¬ liªn hîp. Baz¬ liªn hîp cµng bÒn khi cµng cã nhiÒu nhãm hót e lµm gi¶i to¶ ®iÖn tÝch ©m — B + HA BH+ + A baz¬ axit axit baz¬ lhîp lhîp PKa ~50 ~15 ~10 ~5 R-H R-OH Ar-OH R C O H lk C-H gÇn nh− ko Ar cã h/− -C lk O←H C O ph©n cùc ph©n cùc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH3CH2ZCH2-Cl → CH3CH2ZCH2(+) Z: CH2 < Se < S <O

Bµi 9: pKa cña mét sè lo¹i hîp chÊt h÷u c¬ RCOOH; ROH; RSO2OH; RH; ArOH cã gi¸ trÞ ghi theo tr×nh tù t¨ng dÇn lµ : ~0; ~5; ~10; ~15; ~50. H·y viÕt CTCT cña c¸c lo¹i h/c trªn theo tr×nh tù t¨ng dÇn tÝnh axit cã ghi pKa. Gi¶i thÝch ng¾n gän nguyªn nh©n g©y ra tÝnh axit vµ nguyªn nh©n cña sù kh¸c nhau vÒ pKa. Bµi lµm:

IỄ N D

c/ CH3CH2CH2CH2Cl< CH3CH2SeCH2Cl< CH3CH2SCH2Cl < CH3CH2OCH2Cl

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

lk C-Br bÒn

CH2Br

Br Cl

H3C

CH2Br

§iÖn (-) ®−îc gi¶i to¶ rÊt m¹nh nhê C m¹nh cña 2 nhãmoS=O

O 1/2-

Bµi 10: Cho 5 hîp chÊt hc¬ cïng víi c¸c gi¸ trÞ pKa (ghi theo tr×nh tù t¨ng dÇn):

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn COOH OH

COOH SH

NO2

O 2N

pK1 : 0,3 3,0 3,5 4,2 9,9 pK2 : 7 8 13 H·y qui kÕt c¸c gi¸ trÞ pK cho tõng nhãm chøc.

N Y

Đ ẠO

BÒn

TR ẦN

H Ư

HiÖu øng Octo Liªn kÕt H néi ph©n tö lµm Cacbanion sinh ra bÒn, bÒn h¬n khi cã nhãm hót e ë vßng th¬m lµm gi¶i to¶ ®iÖn tÝch ©m vµ ®ång thêi còng lµm lk O-H trong ph©n cùc h¬n. Lk H víi O bÒn h¬n víi S v× O ©m ®iÖn h¬n.

pK2:

COOH 3,5

ÁN

-L

lk H víi S ko bÒn = víi O

-H

3,5

COOH SH

v× lk H néi ph©n tö ko lµm H+ cña phenol ph©n li ®−îc

10 00

OH 13

COOH 3,0 OH

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Trong c¸c hîp chÊt t¹p chøc trªn pK1 lµ cña nhãm COOH, pK2 cña -OH vµ -SH pK1: Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bµi lµm:

NO 2

IỄ N

O 2N

Cã nhiÒu nhãm hót e lµm lk O-H phenol ph©n cùc m¹nh

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

COOH OH

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

COOH

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bµi 11: S¾p xÕp c¸c chÊt trong mçi d·y sau theo tr×nh tù t¨ng dÇn tÝnh axit: a/ CH3COOH ; CH3COO2H ; Cl3CCOOH ; (CH3)3CCOOH b/ CH3COCH2COOCH3 ; CH3COCH2COCF3 ; CH3COCH2COCH3 c/

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com CH3 NC

CH3

CN CN

NC H

H3C

H H

(B)

(C)

(D)

(A)

-L

th¬m, nhiÒu nhãm hót e

CH3

kÐm bÒn

ÀN

CH3

ÁN

CH3

Đ ẠO

A Ó

CN NC

Vßng th¬m →bÒn anion th¬m→bÒn

-H

enolbÒn lk H néi ph©n tö t¹o hÖ lhîp H

10 00

C < A < B < D th¬m

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

F t¨ng k/n hót e cña O

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

H Ư

CF3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH3

H3C

CH3

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

H3C

ta xÐt phÇn cßn l¹i:

liªn hîp trùc tiÕp ko trùc tiÕp lµm lk O-H ph cùc m¹nh riªng: CH3COCH2COCH3

H3C C

®Òu cã nhãm

b/ CH3COCH2COOCH3< CH3COCH2COCH3 <CH3COCH2COCF3

a/ CH3COO2H<(CH3)3CCOOH< CH3COOH< Cl3CCOOH

Bµi lµm:

IỄ N

Bµi 12: So s¸nh tÝnh baz¬: CH3CH2NH2; Cl3CCH2NH2; Cl3CCH2CH2NH2; (CH3)3SiCH2NH2; (CH3)3CCH2NH2 Bµi lµm:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Cl3CCH2NH2 < Cl3CCH2CH2NH2< CH3CH2NH2 < (CH3)3CCH2NH2 < (CH3)3SiCH2NH2

TÝnh baz¬ phô thuéc vµo mËt ®é e trªn nguyªn tö N

cã nhãm hót e< CH3CH2NH2<cã nhãm ®Èy e

I gi¶m theo m¹ch C

§¢§ Si<C => +I Si>+I C

Y bÒn

CH3

H3C

+ N

+ N H

CH3

Sonvat ho¸ khã do sù quay cña nh¸nh

amin cã nhãm hót e <ko cã amin b3 vßng > amin b3 hë

(B)

TR ẦN

CH3

(A)

H Ư

N N

(C)

10 00

(B)

(C)

-C, -I

gi¶m e trªn N → tÝnh baz¬ nhá nhÊt, cÆp e N lhîp +C

Bµi lµm:

ÁN

a/ C < B < D < A b/ C < A < B c/ B < C < A

-L

-H

(A)

CÆp e vu«ng gãc

IỄ N

ko liªn hîp +C Csp2 cã §¢§ > Csp3 → k/n hót e lín h¬n

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

(D)

CH3

H3C

H sonvat ho¸

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

(C)

Đ ẠO

(B)

H3C

(A) b/

N H

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH3

H3C

N H

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

-IO > -IN v× §¢§ cña O > N H N

Bµi 13: S¾p xÕp c¸c chÊt sau theo tr×nh tù t¨ng dÇn tÝnh baz¬:

Bµi 14: Cho (R,S)-But-3-in-2-amin (B)vµ axit (2R,3S)-2,3-®ihi®roxi butan®ioic (A). a/ ViÕt CT phèi c¶nh cña A vµ B b/ Tr×nh bµy pp t¸ch riªng 2 ®èi quang cña B Bµi lµm: a/ (B) (A) HOOC-CHOH-CHOH-COOH 18

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn HC

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CH3

NH2

B: H

H H2N

NH2

CH3 C

H3C

(R)

(S)

COOH

(+)-B-(+)-A

{

(+)-B-(+)-A kÕt tinh l¹i (- )-B-(+)-A trong n−íc

Hh 2 muèi lµ ®ph©n ®i-a

(- )-B-(+)-A

NaOH

(+)-B (- )-B

10 00

Hh 2amin ®quang

{

+ (+)-A

(+)-B (- )-B

TR ẦN

H Ư

Ph−¬ng ph¸p t¸ch riªng 2 ®èi quang: 2 ®ång ph©n ®èi quang gièng hÖt nhau vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc còng nh− vËt lÝ, chØ cã gãc quay mÆt ph¼ng ph©n cùc lµ kh¸c nhau. Nh−ng ®ång ph©n ®i-a l¹i cã tÝnh chÊt vËt lÝ kh¸c nhau, dùa vµo t/c nµy ta cã ph−¬ng ph¸p sau:

ÁN

-L

-H

Bµi 15: Cã 3 dÉn xuÊt Halogen ko no: CH3CBr=CHCH2CCl2CH2CH=CBrCH3 (A) CH3CCl=CHCH2CHClCH2CH=CBrCH3 (B) CH3CBr=CHCH2CHClCH2CH=CBrCH3 (C) a/ Gäi tªn A,B,C b/ Cho biÕt mçi chÊt A,B,C cã bao nhiªu ®ång ph©n cÊu h×nh c/ ViÕt c«ng thøc lËp thÓ c¸c ®ång ph©n cÊu h×nh cña C. Bµi lµm:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

HOOC

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

IỄ N

a/ A: 2,8-®ibrom-5,5-®iclonona-2,7-®ien B: 2-brom-5,8-®iclonona-2,7-®ien C: 2,8-®ibrom-5-clonona-2,7-®ien b/ A: Z,Z E,E E,Z≡Z,E ⇒3 ®ph©n 3 B: 2 = 8 ®ph©n C:

nC* → 2 ®p quang häc - 2 nöa ®xøng < 2 mC=C → 2

®p h×nh häc

- 2 nöa ®xøng < 2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

(n+m)

-2 nöa ®xøng < 2

CH3

2(n+m) ®ph©n cÊu h×nh

(E) Br

Br (E)

N Cl

Y U

(E) CH3

Br (E)

(E) Br

H3C (E)

CH3

th−êng Z h¬n cÊp h¬n E khi xÐt C*

H Ư

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Bµi 16: ViÕt CT c¸c cÊu d¹ng bÒn vµ chØ râ cÊu d¹ng bÒn h¬n ®èi víi mçi chÊt sau: a/ cis-1,3-§icloxiclohexan b/ cis-1-isopropyl-2-metylxiclohexan c/ (1S,3R)-Xiclohexan-1,3-®iol.

CH3

TR ẦN

Bµi lµm: Xiclohexan bÒn khi ë d¹ng ghÕ: C1 vµ 1C, lu«n cã sù chuyÓn ho¸ lÉn nhau:

10 00

cis-(e,e) bÒn h¬n v× c¶c 2 ngtö Cl ®Òu ë vÞ trÝ biªn

-H

cis-(a,a) b/

CH3 CH3

CH3

ÁN

H3C

CH3

-L

CH3

IỄ N

ÀN

c/ d¹ng C1 a,a bÒn h¬n v× cã lk H néi ph©n tö: H (R)

H (S) OH

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

nC* mC=C

(Z) CH3

H3C (E)

http://daykemquynhon.ucoz.com

{

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

HO e,e

H a,a

Bµi 17: C«ng thøc cÊu t¹o cña mét sè d−îc phÈm nh− sau:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CH3

CH3 COOH

COOH

H3C

CH CH2N(CH3)2

C6 H 5 C

CH3O

OCOC2H5

CH2C6H5 H3C

CH3

H Ư

axit (2R)-2-(6-metoxy-2-naphthyl)propanoic

OCH3

axit (2S)-2-(6-metoxy-2-naphthyl)propanoic

TR ẦN

COOH HOOC CH3O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH3

10 00

CH3

COOH HOOC

-H

i-Bu

axit (2S)-2-(4-isobutylphenyl)propanoic

2R, 3S

ÁN

-L

Đ IỄ N

i-Bu

axit (2R)-2-(4-isobutylphenyl)propanoic

OCOC2H5

CH3 (S)

C 6H 5

O H 5 C2

CH3

CH2N(CH3)2

(R) CH2C6H5

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

(R)

Đ ẠO

Bµi lµm:

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Naproxen Ibuprofen §arvo (thuèc gi¶m ®au) (thuèc chèng viªm) (thuèc gi¶m ®au) Novrat (thuèc ho) a/ S-Naproxen cã ho¹t tÝnh cao h¬n R-Naproxen 28 lÇn nªn trªn thÞ tr−êng chØ cã S-Naproxen. ViÕt CT phèi c¶nh, gäi tªn hÖ thèng. b/ S-Ibuprofen cã ho¹t tÝnh cao h¬n R-Ibuprofen nªn ng−êi ta chØ s¶n xuÊt S-Ibuprofen. ViÕt CT phèi c¶nh, gäi tªn hÖ thèng. c/ §arvo cã cÊu h×nh 2S, 3R cßn Novrat cã c/h 2R, 3S

H2C

(S) CH2N(CH3)2

2S,3R 21

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CH2N(CH3)2

(R)

H5C2

CH2N(CH3)2

CH3 CH2

(S)

(R)

OCOC2H5

H5C6H2C

CH3

C6H5

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH3

H Ư

(S) COOH i-C4H9

axit 2-(4-isopropylphenyl)propanoic H

C6 H5

CH3

H3C

O C O

CH3

10 00

H3C (CH3)2N

TR ẦN

N(CH3)2

C6 H5

-H

COOH

i-C4H9

CH CH3

ÁN

-L

ph−¬ng ph¸p ®iÒu chÕ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q axit 2-(6-metoxi-2-naphtyl)propanoic

Đ ẠO

CH3O

(S) COOH

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

CH3

H Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bµi ch÷a: a/

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com O CH3 HCN

CH3COCl i-C4H9

KCN

i-C4H9

COOH

C CH3 OH

i-C4H9

COOH CH CH3

C CH2

i-C4H9

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

O2 1. C + O 3 2. H

CH CH3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

i-C4H9

MgBr

H Ư

i-C4H9

TR ẦN

Bµi 18: Cho 2 h/c : CH3CH2OCH2CH2OH (A) ; CH3CH2SCH2CH2OH (B) a/ ViÕt Ct Niwmen d¹ng bÒn nhÊt cña mèi chÊt. b/ Tæng hîp 2 chÊt xuÊt ph¸t tõ etilen vµ c¸c chÊt v« c¬ cÇn thiÕt. c/ A vµ B ®−îc chuyÓn ho¸ theo s¬ ®å: HI [O]

axit A2 chøa 3 O

[O]

axit B2 chøa 1 S

axit B1

10 00

axit A1

-H

ViÕt CTCT vµ so s¸nh tÝnh axit gi÷a A1 vµ B1; A2 vµ B2. Bµi lµm: a/

-L

ÁN

IỄ N

ÀN

OC 2H5

CH CH3 CN

KCN

Đ ẠO

i-C4H9

COOH

CH CH3

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

i, t /2 N

i-C4H9

+ CO

H2C

C2 H5

C2H5OH/H+ O

O S

> SC2H5

C2H5-O-CH2CH2OH

C2H5SH

C2 H5

lk H yÕu + O ROH/H

CH2 (HCOOOH)

C2H5Br

lk H bÒn

H2O/H+ + O2/Ag

H O

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

i-C4H9

C2H5-S-CH2CH2OH

b/ c/ A1: CH3CH2OCH2COOH → CH3CH2I + A2: HOCH2COOH B1: CH3CH2SCH2COOH → CH3CH2I + B2: HSCH2COOH 23

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

TÝnh axit: A1 > B1 ; A2 > B2 O

S CH3

H2 C

CH3 C

Do §¢§ cña O > S

H2 C

Br2 CH3SH NBS KOH/EtOH HBr D B C A E (dx ®i brom) 2-Metylpent-1-en (kh«ng peoxit) (Metanthiol) CH3Cl

Bµi 19: Cho s¬ ®å chuyÓn ho¸:

ÁN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH3[CH2]4CH=CH-CH2

e/ C còng cã 2 ®ph©n: C C

ÀN

C C

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

H Ư

TR ẦN

10 00

-H

Ý -L

2 s¶n phÈm ®p ct¹o

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

a/ CTCT s¶n phÈm A→ E b/ Tr×nh bµy c¬ chÕ cña ph¶n øng c/ Gäi tªn E vµ cho biÕt E cã bao nhiªu ®ång ph©n lËp thÓ d/ Khi cho Oto-1-en t/d víi NBS thu ®−îc 2 dx mono brom. ViÕt CTCT cña 2 sp vµ gi¶i thÝch. e/ Tõ d÷ kiÖn trªn ë c©u d em h·y suy nghÜ g× vÒ cÊu t¹o cña C. Bµi lµm: O a,b/ Br HBr KOH/EtOH C C C C C C C C C C NBr AE C C (A) E1 qui t¾c Marcop qui t¾c Zai O NBS: N-Brom sucxinimit → thÕ Br theo c¬ CH3SH NBS C C C C C C C C C C chÕ SR vµo Alyl, benzyl theo tØ SN2 SR Br C C lÖ 1:1 (B) (C) tõ C→B : S t¸c nh©n nu m¹nh, SCH3 Br Br2/CCl3 CH3SH l−îng nhiÒu p/− SN2 C C C C C C C C C C mÆc dï Alyl, benzyl theo c¬ AE trans C Br (E) SCH3 chÕ SN1 còng ®−îc. (D) C c/ 2,3-§ibrom-2-metyl-4-metylsunfanylpentan CH3O_ Metoxi d/ CH3S_Metylsunfanyl NBS CH3[CH2]4CH2CH=CH2 CH3[CH2]4CH-CH=CH2

C C C

IỄ N

Bµi 20: MTBE (Metyl tert butylete) lµ mét trong nh÷ng chÊt phô gia cho x¨ng kh«ng ch×. Khi ®−îc hái vÒ c¸ch ®iÒu chÕ MTBE xuÊt ph¸t tõ Metanol vµ c¸c hîp chÊt kh¸c, mét sè hcä sinh ®· ®Ò xuÊt 4 ph−¬ng ph¸p sau ®©y.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com (CH3)CONa

+ HOC(CH3)3

(4) CH3OH

+ (CH3)2C=CH2

H+

MTBE

H+

MTBE

(3) CH3OH

MTBE

CH3ONa

(2) CH3OH

MTBE

(CH3)CCl

CH3Cl

(1) CH3OH

+ +

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Gi¶i thÝch:

(1) CH3OH

PCl5(SOCl2)

SN2

(CH3)2C=CH2

MTBE

10 00

(2) (CH3)3CCl

CH3Cl

(CH3)CONa

TR ẦN

HCl(xt)

H Ư

H+

(3)(CH3)3COH

(CH3)2C=CH2

-H

H+

CH3OH

(CH3)3C +

- H+

MTBE

-L

(4)(CH3)2C=CH2

ÁN

Bµi 21: Cho s¬ ®ß ph¶n øng: Cl

CH3C C Na

ÀN

(A)

H2/xt Lindlan

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

(2) (3) (4)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

C«ng nghiÖp

(1)

Kh«ng kh¶ thi

Kh¶ thi

Đ ẠO

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

H·y ph©n tÝch cho biÕt nh÷ng ph−¬ng ph¸p nµo lµ kh¶ thi, nh÷ng ph−¬ng ph¸p cã thÓ ¸p dông trong CNghiÖp. Tr×nh bµy c¬ chÕ ph¶n øng cña nh÷ng ph−¬ng ph¸p kh¶ thi. Bµi lµm:

CH2OCH3

IỄ N

a/ ViÕt CTCT c¶u B vµ C, tr×nh bµy c¬ chÕ p/øng b/ X/® cÊu h×nh lËp thÓ cña A, B, C

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 1: Cho sơ đồ chuyển hóa: OH (H3C)2C= CH2

(¸p suÊt)

CrO3

1) CH3MgBr

H+, t0

2) H2O

H2O

1) O3 2) H2O/Zn

H2SO4

H3C H2 / Ni

a) Hãy viết cấu tạo các chất từ A đến E

b) Hãy viết cơ chế phản ứng từ phenol tạo thành A.

Đ ẠO

C cũng có thể được điều chế bằng phản ứng trực tiếp của isobutilen với isobutan khi có mặt axit vô cơ làm xúc tác.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bài 3: Tiến hành phản ứng đime hoá trimetyletilen có H+ xúc tác thu được hỗn hợp sản phẩm là các đồng phân có công thức phân tử C10H20. Cho biết các sản phẩm tạo thành dựa vào cơ chế phản ứng.

TR ẦN

Khi ozon hoá hỗn hợp thu được sau phản ứng đime hoá trên , ngoài các anđehit và xeton của sản phẩm dự kiến còn thu được một lượng đáng kể butan -2-on, giải thích cơ chế hình thành butan-2-on trong các phản ứng trên.

-H

10 00

Bài 4: Đun nóng Stiren với axit H2SO4 ta thu được hợp chất:

Hãy giải thích quá trình hình thành sản phẩm trên.

-L

Bài 5:

Từ isopren hãy viết các phương trình phản ứng điều chế trans - 2 - metylxiclohexanol.

ÁN

Bài 6: Viết các phương trình phản ứng( dạng cấu tạo) tạo thành A, B, C, D, M, N theo sơ đồ sau: dd NaOH, t 0

a) BrCH2CH2CH2CH=O → A 0

1) ddNaOH ,t H ,t  → C  → D 2) ddHCl Br2 ,H O

H + ,t 0

2 → M  →N c) HOCH2(CHOH)4CH=O 

Bài 7: Cho sơ đồ chuyển hóa:

IỄ N

ÀN

b) BrCH2 CH2CH2COOH

CH 3OH,HCl khan  →

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Hãy gọi tên C theo IUPAC và viết các phương trình phản ứng giải thích sự tạo thành A, B,

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bài 2: Khi cho isobutilen vào dung dịch H2SO4 60%, đun nóng tới 800C thu được một hỗn hợp gọi tắt là đi - isobutilen gồm hai chất đồng phân của nhau A và B. Hiđro hoá hỗn hợp này được hợp chất C (quen gọi là isooctan). C là chất được dùng để đánh giá chất lượng nhiên liệu lỏng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

COOC2H5 (COOC2H5)2

C2H5OH

C2H5ONa

H+

HCOOC2H5

(D) OCH3

OCH3

(C2H5O)2CO

a) Cho biết cấu tạo của các chất từ A đến G.

b) Giải thích sự hình thành các chất E, F, G. a) Axit 2,5-đimetyladipic

Bài 8: Từ propilen và các chất vô cơ cần thiết, viết sơ đồ phản ứng điều chế:

b) Axit hept-2-inoic

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bài 9: Từ xiclopentanol điều chế axit 2-oxoxiclopentancacboxylic.

CH 2 CH 2 NH CH3

CH CH3

NHCH 3

C2 H5 O

O NH

C CH3

Đ ẠO

Bài 10: Từ benzen và các hợp chất ≤ 2 C, hãy tổng hợp:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H+

H Ư

C4H9 NH

SO 2NH2

H2N

COO CH2CH2N(CH3) 2

e) HO

CH2 NH2

OH HO

g) CH

CH3

OH NH2

CH 2 CH 2 NH2

10 00

TR ẦN

http://daykemquynhon.ucoz.com

-L

-H

Bài 11: Từ benzen và các chất ≤ 3 C, tổng hợp:

H3C

C(CH3)2

ÁN

CH3

O O

ÀN

Bài 12: Từ CH3CH2CH2CH2OH và các chất vô cơ, tổng hợp

IỄ N

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

KCN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

PBr3

O H3C

CH3

CONH2

Bài 13: 27

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn H3C

H3CO

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com H3CO

H3C

Từ H3CO

COOH

CH3 CH3

H3CO

và các chất vô cơ, điều chế H3C N

A5, A6 (A5 bÒn h¬n)

Bài 16: Có một số dẫn xuất ở gốc CH3 của axit axetic biểu hiện hoạt tính tăng trưởng cây trồng. OCH2COOH

OCH2COOH

CH2COOH

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

OCH2COOH

Cl Cl

(A)

TR ẦN

Cl (B)

(C)

1. Gọi tên A, B, C.

(D)

10 00

2. A được điều chế từ naphtalen và axit cloaxetic có mặt chất xúc tác ở 180 - 2150C. Viết phương trình phản ứng và gọi tên cơ chế của phản ứng.

3. B cũng được điều chế từ nguyên liệu trên qua chất trung gian là 1 - naphtol. Viết sơ đồ các phản ứng và nêu cơ chế.

4. C cũng được điều chế từ phenol và axit axetic. Viết sơ đồ phản ứng.

-H

5. Khác với C, D được điều chế từ một dẫn xuất tetraclobenzen(X) theo sơ đồ:

-L

NaOH

1. ClCH2COOH

metanol

2. H+

ÁN

a) Hoàn thành sơ đồ trên. Cl

Giải thích sự tạo thành đioxin.

IỄ N

ÀN

b) Trong quá trình sản xuất D đã sinh ra một lượng nhỏ đioxin là chất cực kì độc có công thức:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

Xác định cấu tạo của A1, ...,A6 và viết các phương trình phản ứng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Biết rằng A2 khi bị oxi hoá tạo thành axit oxalic. A1 là lacton.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

A4 (hîp chÊt no)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

A1 HCl

H3PO4

LiAlH4

Bài 15: Khi cho isobutanal tác dụng với axit malonic có mặt piriđin thu được hợp chất A. Đun nóng A trong môi trường axit để thực hiện phản ứng đecacboxyl hoá thu được hai sản phẩm A1 và A2 là đồng phân của nhau.

Bài 14: Từ H2N-CH3 và CH2=CH-COOC2H5, tổng hợp

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

C. BÀI GIẢI:

Bài 1: a) (B) OH

(C)

(D) CH3

(E) CH3

(A)

H3C

CH3 CH3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH2 + H

CH3

CH3 +

δ CH3 + CH3

ÁN

CH2

CH3

CH2

Zaixep

CH3

CH3 (2)

CH3

CH3 CH3 CH3 (A) (> 80%) CH3

C CH3

CH3

CH2

CH3 (B) (< 20%)

CH3

CH3 CH3

CH2

C CH3

CH3

-H

CH3

ÀN

CH3

-L

CH3 C

-H

CH3

(1)

CH3

10 00

CH3

TR ẦN

Bài 2:

-H

IỄ N

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO OH

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

CH3 CH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH3 CH3

H3C

CH3 CH3

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

H3C

CH3 CH3

H3C

CH (A)

CH3

H2/Ni

CH3

C CH3

CH2

CH CH3 CH3

Isooctan(C) 2,2,4 - trimetylpentan (Qui −íc cã chØ sè octan lµ 100) 29

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

* Isobutilen với isobutan khi có mặt axit vô cơ làm xúc tác cũng tạo ra C: Cơ chế của quá trình tương tự phản ứng trên trong giai đoạn (1) và (2), sau đó: CH3 CH2

C CH3

CH3

(C)

CH3

+ CH3 CH3 sinh ra l¹i lÆp l¹i (2). Cø nh− vËy.

CH3

H+

CH3

CH2

CH3

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bài 3: * Sản phẩm tạo thành khi đime hóa trimetyletilen:

TR ẦN CH3

CH3

CH3 CH3

CH2

CH3 CH3 CH3

CH3

CH3 CH3 CH3

-H+

10 00

CH2

CH3 CH2

CH2

CH3 CH3 CH3

CH3

CH2 CH3 + CH3

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

CH3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3

CH2

-H

CH3 CH3 CH3

* Ozon phân hỗn hợp trên thu được:

CH3

-L

CH3

CH2

CH3

CH3 CH2

CH3 CH3 CH3

ozon ph©n CH3

CH2

CH3

CH3 CH3 CH3

CH2

CH3 CH3 CH3 O C

CH3 vµ HCHO

CH3

IỄ N

ÀN

ÁN

CH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H3C

CH CH3

CH3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH3 + CH3

CH2

CH3

* Sự tạo thành một lượng đáng kể butanon - 2 là do có sự đồng phân hóa trimetyletilen, tạo thành sản phẩm phụ:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CH2 CH3 + CH2

CH2

CH3

CH2 CH3

C CH3

CH3

H+

CH2

Ơ CH

CH3

CH2

CH3

.Q TP

CH3

CH2 C

O+

CH3 vµ HCHO

CH3

TR ẦN

H Ư

CH3

http://daykemquynhon.ucoz.com

CH3CH2CCHO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3 CH3 CH2 CH3

CH2 CH3 ozon ph©n

Đ ẠO

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH3

Khi đó:

CH2

CH3

CH2 C CH2

CH3

CH3 CH2 C

CH2

CH3

CH3 CH2 C

CH2

CH3

CH3 CH3

CH3

CH2 CH3

CH2 C

-H+

CH CH3

CH = CH2

CH3 C CH2 +

-H

CH = CH2

10 00

Bài 4:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CH3

CH2 CH3

H+ CH CH3 CH3 C

CH3 C

ÀN

ÁN

-L

H3C

CH2 +

IỄ N

Bài 5:

CH2

t0,p

H3C

CH2 CH2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn CH3

δ+

CH3

δ- H δ+ H2B

BH2 CH3

H2O2/OH

- H3BO3

HiÖu suÊt 75%

CH3

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 6:

(A)

CH2

OH 4

Đ ẠO HO-CH 2-CH

COOH

OH 4

O O

(M)

O O

(N)

Bài 7:

(A)

O Me

(C)

(E) O

COOH C2H5O2C

-L

(B)

B r

O Me

-H

ÁN TO

OC2H5 C O

OMe

ÀN

OMe

(F)

OMe OMe

(G)

IỄ N

(D)

10 00

TR ẦN

HOBr

CH =O

CH2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

(C)

HO-(CH2)3-COOH

HO-(CH2)3-COONa

H+

ddHCl

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Br-(CH2)3-COOH

OCH3

(B)

b) NaOH

HCl khan

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH3OH

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

HO-(CH 2)3-CH=O

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Br-(CH2)3-CH=O

NaOH

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

O C2H5O2C

C OC2H5

OMe

Ơ N

b) Giải thích sự hình thành của:

OCH3

H5C2OOC - C 2H 5O

Tương

tự, giải thích được sự hình thành F và G.

Bài 8:

http://daykemquynhon.ucoz.com

COOC 2H5

OCH3

H Ư

Na ,t Cl2 → CH2 = CH – CH2Cl  → CH2 = CH – CH2 – CH2 – CH = CH2 a) CH2 = CH – CH3  4500 C

TR ẦN

HBr  →

Mg CH3 – CH(Br) – CH2 – CH2 – CH(Br) – CH3 → CH3 – CH(MgBr) – CH2 – CH2 – CH(MgBr) – ete

1) CO2  → HOOC – CH(CH3) – CH2 – CH2 – CH(CH3) – COOH CH3  2) H O + 0

10 00

Na ,t Cl2 → CH2 = CH – CH2Cl  → CH2 = CH – CH2 – CH2 – CH = CH2 b) CH2 = CH – CH3  4500 C Br2 → 1:1

-H

H 2 / Pd → CH2Br – CH(Br) – CH2 – CH2 – CH2 – CH3 CH2Br – CH(Br) – CH2 – CH2 – CH = CH2  CH 3 MgCl 1) KOH / e tan ol → ClMgC ≡ C – CH2 – CH2 – CH2 – CH3  → HC ≡ C – CH2 – CH2 – CH2 – CH3  2) KNH 2 1) CO2   → 2) H O + 3

-L

HOOC - C ≡ C – CH2 – CH2 – CH2 – CH3

HBr

ÁN

Bài 9:

COOH

MgBr

Mg/ ete khan

1) CO 2 2) H 3O

CuO, t

COOH

Cl 2/ P o t

COOH O

IỄ N

ÀN

o NaOH, t

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

C 2H 5ONa

δ+ H 5C 2O C O H 5C 2O C O

C O COOC 2H5

H5C2OOC

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

COOC 2H5

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

OC 2H5

COOC 2H5

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

C2H5O2C

Bài 10: a)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn CH 2=CH 2 + H

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com Pd, t

C2 H5

CH 3NH 2

CH CH2

HBr, peoxit

CH2CH2Br

CH2CH2NHCH3

Ơ H N

CH CH CH3 HO

NHCH3

NaNO2+HCl to

CH 3COCl

NHCOCH3

C 2H 5Cl

NHCOCH3

O 2N

C2 H 5 O

NHCOCH3

Cl2 AlCl3

NO2

NO 2

Fe, HCl

Cl PCl5

NH3HSO 4

ClO 2S

H Ư

HNO3 H2SO4d

NH2

NH3

H2NO2S

TR ẦN

http://daykemquynhon.ucoz.com

HNO 3 H 2SO 4

NH3 HSO 4

NaHCO3

NH3 HSO 4

HO 3S

Cl NH2

H2NO 2S Cl

δ−

δ+

10 00

e) δ+

(CH3)2 - N - H +

δ−

(CH3)2-N-CH2-CH2-OH

NH2

AlCl3

C 4H 9Cl

ÁN

-L

HOOC

(CH3)2-N-CH2-CH2-OH

H2SO 4d

H 3C

HOOC

H9C4HN

NO2

NHC4H9

KMnO4, t

PCl 5

HOOC

ClOC

NO2

Fe, HCl

NHC4H9

COO-CH 2-CH2-N(CH3)2

IỄ N

ÀN

HNO 3

-H

CH3

CH3Cl

H2SO4d

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

NHCOCH3

H2N

NH2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Fe, HCl

NO 2

HNO 3 H 2SO 4d

Đ ẠO

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

HOCl

CH = CH - CH 3

CH 3NH 2

CH CH CH3

KOH/etanol

AlCl 3

OH CH C2H5

1) C2 H5 MgBr + 2) H3O

CHO

CO, HCl

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

o 1) NaOH,t ,p + 2) H

Cl2 AlCl 3

HNO 3

Fe, HCl

OH NH2

NO 2 OH

CO + HCl

AlCl3

CH CN

H 2/ Pd

HCN

CHO

NaNO2 + HCl o t

CH CH2 NH2

H 2/ Pd

h) HO

Fe, HCl

CH CH3

NH2

H 2O/H

NO 2

C CH3

CH CH3 NO 2

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

CH 3CH 2NO 2 OH

CHO

TR ẦN

CH2 CH2 NH2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

NH2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH CH

Bài 11:

10 00

a) CH2=CH-CH2Cl

1) (CH3)2CO

CH2-CH2-CH2-MgBr

CH2-CH=CH2

AlCl3

CH3 C OH 3 CH3

Mg/ ete

H 2SO 4

CH3

ÁN

CH3Cl AlCl3

-L

CH2-CH2-CH2-Br

CH2

-H

2) H3O

HBr/ peoxit

ÀN

CH2-CH2-CH2-OH

CH2Cl

Mg/ ete

CH2MgCl

1) O 2) H3O

Cl2

CHCl-CH2-CH2-OH

NaOH

CH(OH)-CH2-CH2-OH

O O O

IỄ N

COCl 2

Cl2, as

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U HO

KOH/ etanol

CH CH2 NH2

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

o 1) NaOH,t ,p + 2) H

H3C C CH3

CH3

H3C C CH3

OH CH3

CH3 C CH3

CH3 + C CH3

+ H - H2O

AlCl3

Cl 2

COOH

Ag2O

CONH2

δ+

G CH3

δ+

CH3

CH3 CH3

CH3

COOH

CH3

LiAlH4

CH3

10 00

H 2SO 4,t

H Ư

δ−

CH3

TR ẦN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bài 13:

CH3

Bài 14:

NH2

δ+

-H

OC 2H5

δ−

CH3

ÁN

CH3 N

OC2H5 δ+

CH3

NH CH2 CH2 COOC 2H5

-L

CH3 C 2H 5ONa

CH2 CH2 COOC2H5

CH2 CH2 COOC2H5 O

+ o H ,t

CH3 N

COOC2H5

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CHO

Br 2, H2O

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

NH 3, t

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CuO, t

Bài 12:

ÀN

(Sử dụng phản ứng cộng Micheal và ngưng tụ Claisen)

IỄ N

Bài 15: CH3

CHO + CH2

CH3

COOH

t0 COOH -CO2

CH3

Piri®in

COOH

CH3

COOH

COOH CH

CH3

COOH

OH (A)

CH3 CH CH3

CH2

COOH

OH 36

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com CH3 CH

CH3 CH

CH3

H+,t0

CH2

CH3 CH3

COOH -H2O

COOH

CH CH (A2)

CH2 COOH

COOH

CH3

CH3 COOH + HOOC

[O]

COOH

CH3

CH2

CH3 CH2 C

H+

CH3

(HCl) O

Ó -H

CH3

CH2 CH2

H3PO4

(A3)

CH3

CH2

O CH2

CH2 C

CH3

CH2 CH2 + H2O

(A4)

CH3 C CH3 CH3 CH3

(A6)

H2C

CH2

ÁN

CH3

CH2

-L

(A3)

CH+2 C

CH2 CH2

CH2

C CH3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3

LiAlH4

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

O (A1)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CH2

CH3

CH2 C

10 00

http://daykemquynhon.ucoz.com

CH3

CH2

CH3

Đ ẠO

CH2 COOH

CH2

H Ư

H+

CH3

TR ẦN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH3

+ H2O

(A5)

ÀN

Bài 16:

1. A: Axit (1 - naphtyl)axetic.

IỄ N

B: Axit (1 - naphtoxi)axetic. C: Axit (2,4 - điclophenoxi)axetic. [2,4 - D]

D: Axit (2,4,5 - triclophenoxi)axetic. [2,4,5 - T]

CH2COOH 2.

+ ClCH2COOH

t0, xt SE

+ HCl 37

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com OH

OSO3H H2O

ClCH2COOH

-H2SO4

KiÒm, SN 2 -HCl

H2SO4 OCH2COONa

OCH2COOH

H+

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Cl NaOH

CH2COOH

-HCl

Cl2, P ®á

CH3COOH

CH2COONa

-H2O

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

ONa

OCH2COONa Cl

-NaCl

10 00

CH2COONa Cl

A Ó

NaOH

-H

ONa

SN2Ar Cl

-L

ÁN

Cl (X) Cl

OCH2COONa

ClCH2COOH SN2

H+

OCH2COOH

H+

Cl Cl

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

-H2O

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-HCl

NaOH

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Cl2/CCl4

ONa

-Na+

OCH2COOH

IỄ N

ÀN

Cl Cl

Sự tạo đioxin:

NaO

+ 2NaCl

ONa

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH HÓA HỮU CƠ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

TUYỂN TẬP BÀI TẬP PHỔ THÔNG, ĐẠI HỌC, SAU ĐẠI HỌC LUẬN VĂN-KHOÁ LUẬN-TIỂU LUẬN

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

PHẦN 1. ĐỔI MỚI GIẢNG DẠY THỰC HÀNH HÓA HỌC

Đặt vấn đề

Sử dụng các phương pháp tích cực vào giảng dạy Hoá học ở bậc Đại học hiện nay là rất

cấp thiết. Với việc trang bị những thiết bị và đồ dùng dạy học, phục vụ cho việc cải cách giáo

Đ ẠO

tạo cơ hội cho Sinh viên bổ sung kiến thức, nắm vững các khái niệm, định luật … về lý thuyết

H Ư

và phân tích số liệu để giải quyết vấn đề trong lí luận và thực tiễn về Hóa học chỉ có thể thực

TR ẦN

hiện trong phòng thí nghiệm.

Mục đích của bài viết này là làm thế nào để kích thích Sinh viên không chuyên Hóa, thích học Hóa học và thích làm thí nghiệm Hóa học. Phương pháp dạy học “ Nêu và giải

10 00

quyết vấn đề trong thí nghiệm Hóa học” theo phương pháp Spickler hy vọng đạt được kết quả cao.

-H

II. Những vấn đề cần giải quyết

1. Tại sao cần đổi mới phương pháp dạy trong thực hành thí nghiệm Hóa học?

-L

Mấy năm vừa qua, tuyển sinh Đại học nước ta thực hiện theo tiêu chí 3 chung. Môn Hóa

ÁN

học được đánh giá theo phương pháp trắc nghiệm. Vì vậy, Sinh viên không quen học theo kiểu tự luận, tự mình giải quyết các tình huống có vấn đề. Qua thực tế giảng dạy, rất nhiều

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

lớp và học qua sách vở. Sự hình thành những câu hỏi, kiểm chứng giả thuyết, thu thập dữ liệu

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

và rèn luyện kỹ năng làm thực nghiệm, nghiên cứu khoa học, làm sáng tỏ những gì học tại

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

phương pháp dạy học tích cực trong quá trình dạy và học Hoá học. Thí nghiệm Hóa học sẽ

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

dục hiện nay tại Bộ môn Hóa- Đại học sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Giảng viên sử dụng các

ÀN

Sinh viên (Tôi không dám nói là phần đông) không nắm được các kiến thức cơ bản về Hóa

học ở bậc trung học phổ thông. Thậm chí, công thức Hóa học, cách gọi tên … một chất Hóa

IỄ N

học đơn giản, thông thường cũng không biết viết, biết đọc. Điều này đã cản trở Sinh viên tiếp

thu những kiến thức mới, cao hơn nhiều- ở bậc Đại học. Như một ngôi nhà cao tầng được xây trên một nền móng yếu kém, với lại xã hội có nhiều điều hấp dẫn hơn, Sinh viên chơi nhiều

hơn học. Sinh viên phải đăng kí học lại nhiều. Đó là điều hiển nhiên. 1

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Giáo viên không chỉ “khổ sở dài dài” khi đánh giá kết quả học tập lí thuyết qua kiểu tự luận mà còn “vất vả dài dài hơn” khi cho Sinh viên thực hành Hóa học. Hiện nay, việc học tập Hóa học của Sinh viên thông qua môn thực hành thí nghiệm ở bậc Đại học, theo Tôi vẫn

chưa thực sự phản ảnh đúng với bản chất của khoa học. Trong nhiều năm qua, tại NTU- hình

thức giảng dạy thực hành Hóa học là bắt Sinh viên phải tuân thủ đúng theo những bước đã

được soạn thảo trong tài liệu thí nghiệm, tỉ mỉ rập khuôn lại các bài thực tập nhằm kiểm tra

vậy, Sinh viên gần như thụ động và rập khuôn mà không có sự sáng tạo của riêng mình. Sinh

H Ư

viện thực hiện theo các mệnh lệnh trong tài liệu hướng dẫn. Công việc này bắt đầu từ việc

TR ẦN

Giảng viên giải thích cho Sinh viên rất chi tiết về những điều gì sẽ xảy ra từ đầu đến cuối thí nghiệm với mục đích là phải đảm bảo cho Sinh viên thí ngiệm “đúng”. Sinh viên chỉ biết thực hiện các thí nghiệm một cách máy móc, không có sáng tạo và tư duy. Cách dạy này đã tồn tại

10 00

bao nhiêu năm nay rồi và kết quả là sau khi kết thúc môn học, kiến thức, kĩ năng và thái độ thực nghiệm của Sinh viên hầu như quay lại điểm xuất phát ban đầu.

Tự nhận thấy trước đây, ai thích học ngoại ngữ thì học vì ít có nhu cầu về cập nhật kiến

-H

thức chuyên môn và giao tiếp, làm việc với người nước ngoài, đọc và dịch tài liệu bằng tiếng

nước ngoài. Nhưng trong thời kì hội nhập ngày nay, điều đó không phải là tùy thích nữa mà

-L

nhà trường yêu cầu mỗi Giảng viên dạy Đại học- để tồn tại và làm việc có hiệu quả, mỗi

ÁN

Giảng viên phải có các văn bằng ngoại ngữ theo yêu cầu. Bao khó khăn phải vượt qua và thực sự chúng ta đã vượt qua. NTU ngày càng có đông đảo các Thạc sĩ, Tiến sĩ được đào tạo từ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

trong tài liệu này đã có sẵn những chỉ dẫn về thao tác và từng bước thực hiện cụ thể. Như

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

khuôn mẫu. Lâu nay, Sinh viên được yêu cầu mua các “tài liệu hướng dẫn thí nghiệm” mà

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

thực sự, khoa học là luôn gắn liền với các yếu tố “khám phá và phóng tới” chứ không phải

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

các khái niệm và lý thuyết học tại lớp (còn các môn học khác có thí nghiệm thì sao?). Nhưng

ÀN

nước ngoài, chất lượng người thầy, người cô được tăng lên. Chúng ta nên nhớ rằng, “ Bộ não

của con người có khả năng tiếp nhận nhiều thông tin ở bất kỳ một thời điểm nào” và đó là

IỄ N

những cái ngưỡng mà mỗi con người có ý chí phải cố gắng vượt qua. Nếu bộ não của Sinh

viên hoạt động theo bài thí nghiệm đã được biên soạn tỉ mỉ thì trong suốt quá trình thí

nghiệm, Sinh viên sẽ không có thời gian dành cho quá trình suy nghĩ về các vấn đề khoa học đang đặt ra. Sinh viên cũng không đủ thời gian suy nghĩ để chọn lựa cách tiến hành thí 2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

nghiệm khoa học, đặc biệt các kỹ năng xử lý sáng tạo. Cách giảng dạy rập khuôn theo từng chi tiết, đi đúng từng bước và cho từng giọt hóa chất vào ống nghiệm không những làm tê liệt việc rèn luyện những kỹ năng xử lý có tính khoa học mà còn làm cho Sinh viên nhàm chán,

thiếu thích thú trong thí nghiệm. Khi Giáo viên yêu cầu Sinh viên tự thí nghiệm và tự tìm tòi

khám phá với sự hướng dẫn, theo dõi của Giáo viên thì chắc chắn rằng, Sinh viên sẽ thực hiện

và đáp ứng được (ngoại trừ Sinh viên Trung cấp và Cao đẳng) những yêu cầu của môn học và

H Ư

quá chênh lệch nên khả năng tiếp thu là khác nhau. Để nâng cao chất lượng giáo dục- đào tạo, thực hiện được tinh thần chủ đạo “Lấy học sinh làm trung tâm của quá trình dạy học” theo

TR ẦN

Tôi, cần:

a. Tăng cường giáo dục thái độ, không ngừng kích thích sự ham muốn tìm tòi những cái

10 00

mới nhằm phát huy sự chủ động, sáng tạo của Sinh viên ở mức độ cao nhất, biến Họ thành những người có khả năng nghiên cứu, nắm vững các nội dung cần học và thiết tha những kiến

-H

thức mới về Hoá học để có thể áp dụng nghề nghiệp trong tương lai. b. Tăng cường các hoạt động rèn luyện kĩ năng thực hành của Sinh viên trong giờ học,

-L

làm cho Sinh viên trở thành chủ thể hoạt động bằng các biện pháp hợp lí như:

ÁN

Tổ chức cho Sinh viên tự giác làm các thí nghiệm, tự nhận xét thí nghiệm, ưu tiên sử dụng hình thức thảo luận, tranh luận, xây dựng giả thuyết…

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Thực tế tại NTU, số Sinh viên trong mỗi lớp là khá đông, trình độ Sinh viên trong lớp

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

2. Chúng ta cần làm gì?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

nào.

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Họ sẽ phát triển và phát huy được khả năng tiếp nhận nhiều thông tin ở bất kỳ một thời điểm

câu hỏi tổng hợp, đòi hỏi so sánh, suy luận trước và sau khi thí nghiệm để Sinh viên tự mình giải quyết các tình huống có “vấn đề” từ thấp đến cao.

c. Đổi mới phương pháp dạy thực hành Hóa hữu cơ bằng phương pháp Spickler.

IỄ N

ÀN

Các gợi ý của giáo viên phải làm tăng mức độ trí lực Sinh viên qua việc trả lời các

Công trình nghiên cứu của Sphickler và một số nhà giáo dục Bắc Mỹ về việc khảo sát nhiệm vụ thực hành trong các môn khoa học bậc Đại học đã cho các kết luận [2]: 3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Gắn Sinh viên vào quá trình học tập tích cực. Làm cho Sinh viên có trách nhiệm học và lựa chọn tiến hành thí nghiệm một cách hứng thú.

Đòi hỏi Sinh viên phải áp dụng nhiều kỹ năng xử lý thí nghiệm bao quát hơn và có

thể đáp ứng được yêu cầu của giáo dục hiện nay “Sinh viên tự nghiên cứu, tự học,

tự phát triển tư duy và phát huy tính sáng tạo”.

hình thức từ nội dung đến phương pháp. Vì thế, tôi đã mạnh dạn đổi mới phương pháp giảng

H Ư

dạy trong thực hành Hóa học theo phương pháp Spickler (1984).

TR ẦN

3. Đổi mới như thế nào?

Xuất phát từ suy nghĩ và mong muốn đem lại cách học tập chủ động hơn cho Sinh

10 00

viên, Tôi đã ứng dụng phương pháp Spickler trong quá trình hướng dẫn thực nghiệm nhằm gắn Sinh viên với quá trình tự điều khiển thí nghiệm. Theo Spickler, muốn phát huy được

tính tích cực của sự học qua thực nghiệm, cần tiến hành ba giai đoạn [1]:

-H

a. Giai đoạn khảo sát thăm dò là giai đoạn Sinh viên tự vạch ra cách tiến hành hoặc có

thể truy tìm thí nghiệm và tham khảo trên Internet với mục đích là Sinh viên tiến hành

-L

thu thập số liệu mà không được giảng viên hướng dẫn chi tiết và tỉ mỉ.

ÁN

b. Giai đoạn sáng tạo là giai đoạn yêu cầu Sinh viên tự thiết kế cách thực hiện, tiến hành, phân tích số liệu và hình thành giả thiết.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Với yêu cầu hiện nay của nhà trường, phải đổi mới phương pháp giảng dạy bằng mọi

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

thậm chí cho Sinh viên có trình độ tư duy thấp.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

các trình độ, không những chỉ có những Sinh viên có trình độ cao và tư duy tốt mà

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Thể hiện chất lượng công việc thí nghiệm khảo sát tốt hơn cho Sinh viên ở tất cả

ÀN

c. Giai đoạn khám phá, phát minh và kiểm tra giả thiết qua phản ứng thí nghiệm.

Tôi đã xây dựng các thí nghiệm trên cơ sở không cung cấp chi tiết các bước tiến hành

IỄ N

thí nghiệm như trước đây mà để Sinh viên tự tìm hiểu cách thức thí nghiệm theo sự hướng

dẫn nội dung của Tôi và phải suy nghĩ làm thế nào để thực hiện được hiệu quả nội dung đó.

Để Sinh viên nắm vững kiến thức, sau quá trình hướng dẫn và theo dõi Sinh viên thực hành thí nghiệm, Tôi đã củng cố lại toàn bộ kiến thức về phản ứng trong thực nghiệm cho Sinh 4

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

viên nhờ minh họa qua hình ảnh, băng Video, file minh họa thí nghiệm … những thực nghiệm đó nhờ các thiết bị dạy học đã được trang bị. Và cuối cùng, Tôi yêu cầu Sinh viên

viết tường trình những gì tự thực hiện được và đánh giá.

Qua thực tiễn đổi mới, bảng 1 cho thấy sự khác biệt giữ 2 phương pháp dạy truyền

- Có thể cung cấp lý thuyết thí nghiệm hoặc

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Lý thuyết thí nghiệm trước khi tiến

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

hướng dẫn

cho Sinh viên qua tài liệu

yêu cầu Sinh viên tìm tòi những thí nghiệm

TR ẦN

theo yêu cầu của giáo viên. - Hướng dẫn sử dụng thiết bị và dụng cụ thí

- Tiến hành thí nghiệm chính xác và

10 00

tỉ mỉ như tài liệu hướng dẫn.

nghiệm.

- Sinh viên trình bày cách tiến hành và giáo viên kiểm tra lại tính khả thi của thí nghiệm hoặc có gợi ý kịp thời sơ bộ sau khi Sinh viên

đã trình bày cách của mình

-H

- Không cung cấp các mô tả chi tiết cách tiến

hành thí nghiệm, cách tính toán, phân tích kết

-L

quả thí nghiêm. Giải thích kết quả thí nghiệm.

ÁN

- Mô tả chi tiết như công thức Hóa

ÀN

học, hiện tượng quan sát, cách tính toán, phân tích kết quả thí nghiệm và giải thích kết quả và hiện tượng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Thí nghiệm kiểm chứng, cung cấp Thí nghiệm cho Sinh viên tự khảo sát theo

hành thí nghiệm.

IỄ N D

Cách dạy theo phương pháp Spickler

http://daykemquynhon.ucoz.com

Cách dạy truyền thống

Thứ tự

H Ư

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bảng 1: So sánh cách dạy truyền thống và phương pháp Spickler

thống và phương pháp Spickler.

Mục đích đạt được

quan sát được. Mục đích đạt được

- Sinh viên tự vạch ra các bước tiến hành thí nghiệm.

- Sinh viên kiểm tra lại hiện tượng Hóa học và tính chất Hóa học

- Sinh viên tự thu thập số liệu - Sinh viên phân thích những gì thu thập được

được học tại lớp.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com và đưa ra kết luận Quá trình học tập

- Quá trình thực hiện tìm tòi và khám phá.

Quá trình học tập

- Tuân theo những thí nghiệm cho

dụng cho Sinh viên K51, ngành Công nghệ sinh học, hệ Đại học chính quy tại phòng thí

10 00

nghiệm Hóa hữu cơ- NTU. Kết quả đánh giá cho thấy kiến thức, kĩ năng và thái độ của Sinh

viên tiến bộ vượt bực so với những năm trước đây.

Tôi hy vọng báo cáo này sẽ có ích cho những môn học có học phần thực nghiệm và là

-H

một trong những cách đổi mới về phương pháp giảng dạy thí nghiệm, góp phần nâng cao chất

ÁN

-L

lượng đào tạo ở Trường chúng ta trong thời gian tới. Tài liệu tham khảo

1. Keith W Prichard and R. mclaran Sawyer (1994). Hand book of College teaching-

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Những đổi mới giảng dạy thực hành Hóa học theo phương pháp Spickler này được áp

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Kết luận

TR ẦN

III.

H Ư

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

viên tiến hành thí nghiệm.

http://daykemquynhon.ucoz.com

học và củng cố kiến thức.

- Giảng viên giảng trước khi Sinh

- Giảng viên nhận xét và đánh giá quá trình

nghiệm. Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

sẵn và theo từng bước một của thí

ÀN

theory and application, Greenwood press, Westport Connectial London.

IỄ N

2. Spickler, T.R (1884), an experiment on the efficacy of intuition development in improving higher levels of learning and reasoning in physical science. Dissertation Abstracts International, I, 143A

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

PHẦN 2. HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH HÓA HỮU CƠ 2

BÀI 1: THỰC NGHIỆM VỀ HYDROCARBON – PHẢN ỨNG SULFON HÓA: ĐIỀU

CHẾ NATRI para – TOLUEN SULFONATE.

I. Mục đích

H Ư

hữu cơ tạo sản phẩm là acid sulfonic. Các tác nhân sulfon thường được dùng là acid

TR ẦN

sulfuric, oleum, acid closulfonic,…

- Parafin, hydrocacbon thơm có thể sulfon hóa bằng tác nhân khác nhau ở các nhiệt

HOSO3

10 00

CH3 C6H5

độ khác nhau. Hydrocacbon thơm dễ bị sulfon hóa bằng acid sulfuric đậm đặc. CH3 C6H4 SO3H

+ H2O

- Phản ứng sulfon hóa là phản ứng thuận nghịch, nên nước hình thành sau phản ứng

-H

làm giảm nồng độ acid sulfuric và do đó mất khả năng sulfon hóa của acid và tăng khả năng

-L

từ 2 đến 5 lần.

thủy phân sulfon acid tạo thành. Vì thế, khi sulfon hóa thì phải dùng acid sulfuric nhiều hơn

ÁN

- Nồng độ tác nhân sulfon hóa và nhiệt độ là hai yếu tố quan trọng có ảnh hưởng đến vận tốc phản ứng.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Phản ứng sulfon hóa là quá trình gắn nhóm sulfon –SO3H vào phân tử hợp chất

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

II. Cơ sở lý thuyết

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

toluen với acid sulfuric đậm đặc.

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Minh họa một số tính chất đặc trưng của hydrocarbon bằng phản ứng sulfon hóa

Khi tăng nhiệt độ, không những làm tăng nhanh quá trình phản ứng mà còn tăng khả

IỄ N

ÀN

Khi tăng nồng độ acid sulfuric, phản ứng sulfon hóa xảy ra nhanh.

năng tạo thành sản phẩm phụ như: polisulfo acid, sulfon, các sản phẩm oxi hóa và ngưng tụ. Vì thế quá trình sulfon hóa bằng acid sulfuric đậm đặc, ở 0oC, toluen tạo thành acid

meta và para sulfonic. Còn ở 1700C tạo thành chủ yếu đồng phân para. 7

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CH3

CH3 H2SO4

H2O

SO3H

CH3

C6H4 SO3Na + CO2 + H2O

CH3 C6H4 SO3H

+ NaCl

CH3

C6H4 SO3Na + HCl

Cho 5ml H2SO4 đđ vào bình cầu loại 100ml. Cẩn thận thêm từng phần nhỏ toluen cho

TR ẦN

đến hết 5ml, lắc bình, mỗi lần cho thêm toluen ( nếu bình nóng thì làm lạnh dưới vòi nước lạnh). Thêm một ít đá bọt vào bình phản ứng và đun hoàn lưu nhẹ hỗn hợp trên bếp cách

10 00

cát cho lớp toluen biến mất (khoảng 45 phút - 1 giờ 15 phút. Tránh nhiệt độ lên quá cao làm cho sản phẩm bóc khói ). Ngưng đun, để nguội rồi đem bình ra, đổ hỗn hợp ra cốc

250ml chứa sẵn 25 ml nước cất. Tráng bình cầu bằng nước cất và đổ nước tráng vào cốc.

-H

Thêm vào từ từ tinh thể NaHCO3 (khoảng 12 - 13g) vào hỗn hợp dùng đũa thủy tinh

-L

khấy đều cho đến khi hết sủi bọt.

ÁN

Tiếp tục thêm 5g NaCl vào hỗn hợp, khuấy cho tan hết (nếu không tan có thể thêm 2 - 5ml nước lạnh).

ÀN

Thêm tiếp 0,5g than hoạt tính, đun sôi nhẹ và khuấy điều hỗn hợp trong 10 phút.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

1. Tổng hợp para toluen sulfonate natri

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

III. Thực hành

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

+ NaHSO3

CH3 C6H4 SO3H

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Sản phẩm chính của phản ứng được cô lập dưới dạng natri toluene sulfonate.

Lọc nóng lấy dung dịch. Làm lạnh, kết tinh sản phẩn, lọc lấy sản phẩm muối natri

IỄ N

toluensulfonate dưới áp suất kém. Sấy khô sản phẩm ở nhiệt độ 1100C cân sản phẩm được 3.75g. 2. Kiểm nghiệm sản phẩm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Lấy vài hạt tinh thể sản phẩm + từng giọt H2SO4 2N lắc đều đến khi sản phẩm tan hoàn toàn, thu được dung dịch trong suốt .

Lấy 10 giọt dd cho vào ống nghiệm + 10 giọt dd KMnO4 +5giọt dd H2SO4, lắc đều.

Kết quả: dung dịch MnO4 mất màu tím.

.Q TP

0,86 x5 = 0,047mol 92

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

1,84 x5 = 0,094mol 98

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

nacidsulfuric =

Số mol của acid sulfuric:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ntoluen =

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Số mol của toluen:

TR ẦN

Vậy aicd sulfuric dư. Do đó sản phẩm tính theo số mol của toluen Suy ra:

10 00

Khối lượng của sản phẩm (para-toluen sulfunate natri) :

m sp = 0,047 x195 = 9,165 g

-H

Khối lượng của para- toluen sulfonate natri thực tế thu được là : 3,75g 3,75 x100 = 40,92% 9,165

-L

Hiệu suât của phản ứng: H =

ÁN

V. Trả lời câu hỏi

CH3 +

H2SO4

H2O

SO3H

IỄ N

ÀN

1. Cơ chế phản ứng: CH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

IV.Kết quả

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

H3O+

HSO4-

SO3

SO3H

O S

HSO4-

H2SO4

CH3

SO3-

H Ư

SO3H H3O+

TR ẦN

CH3

H2O

CH3

10 00

2. Công dụng của than hoạt tính và NaHCO3 dùng trong thí nghiệm

Than hoạt tính có công dụng hấp phụ màu, mùi, hấp phụ các sản phẩm như:

-H

sulfon, polysulfon và các sản phẩm không mong muốn khác.

NaHCO3 trung hoà acid H2SO4 dư, tham gia tạo muối với acid para-toluen

Ngoài ra NaHCO3 kết hợp với NaCl cho Na+ tạo hiệu ứng ion chung, làm tăng

ÁN

-L

sulfonic, tạo thành muối para-toluen sulfonat natri.

khả năng tạo muối. Dùng đũa thủy tinh cọ vào thành cốc để tạo mầm kết tinh.

Trong quá trình thí nghiệm cần phải lọc nóng dung dịch vì: + Lọc nóng để loại bỏ các tạp chất.

IỄ N

ÀN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

HSO4-

SO3-

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

SO3H

http://daykemquynhon.ucoz.com

CH3

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH3

H2SO4

+ Lọc nóng để tránh sản phẩm kết tinh ở nhiệt độ thường, khi đó hiệu suât của phản ứng sẽ thấp. 10

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

BÀI 2 : THỰC HIỆN VỀ CHỨC RƯỢU – PHẢN ỨNG ESTER HÓA : ĐIỀU CHẾ ESTE

ACETATE ISOAMYL

I. Mục đích

Khảo sát phản ứng este hóa của rượu và acid qua việc sử dụng bộ dụng cụ hóa hữu

H Ư

butyrate có mùi nho…

TR ẦN

Este có thể được tổng hợp bằng các phản ứng của acid cacboxylic và rượu với sự hiện diện của acid sulfuric đậm đặc, hidro Clorua, acid p- toluen sulfomic hoặc nhựa trao

đổi ion.

10 00

Trong điều kiện hiện tại của phòng thí nghiệm, ta thực hiện phản ứng ester hóa với

acid sulfuric đậm đặc. Phản ứng ester hóa là phản ứng cân bằng có hằng số cân bằng KC = 4

-L

-H

ở nhiệt độ phòng.

+ CH3COOH

ÁN

C2H5OH

H2SO4

CH3COOC2H5 Axetate etyl

H2O

Khi phản ứng đạt cân bằng, chỉ có khoảng 2/3 acid và rượu phản ứng tạo thành ester và nước. Để tăng hiệu suất phản ứng, có thể dịch

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

như este focmiate etyl có mùi rượu rum, este acetate isoamil có mùi chuối chín, este

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Este, một chất có nhóm chức -COO- , đa số là hợp phần chính của hương liệu hoa quả

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U .Q TP

II. Nguyên tắc

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

cơ.

chuyển trạng thái cân bằng bằng cách tăng nồng độ của rượu (hay acid) hoặc loại ester (hay nước) ra khỏi môi trường phản ứng (thường loại chất

Ở nhiệt độ thường, tác dụng giữa acid và rượu xảy ra chậm do nhóm carbonyl trong

IỄ N

ÀN

nào có nhiệt độ sôi thấp hơn).

acid hoạt động kém. Tuy nhiên, phản ứng được xúc tiến mạnh khi có xúc tác ion hydro, do sự phân ly của acid vô cơ như acid sulfuric. Thường thì ta sử dụng một lượng acid (thường

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

khoảng 5-10% so với lượng rượu), riêng acid này một phần dùng làm xúc tác, một phần hấp thu nước.

Tuy nhiên, nếu dùng quá nhiều acid sẽ làm giảm hiệu suất phản ứng do acid tương tác

+ O

Điều này sẽ dẫn tới sự tạo thành ete và olefin từ rượu. Ngoài ra, phản ứng ester hóa còn chịu ảnh hưởng lớn của hiệu ứng không gian. Khi tăng thể

III.Thực hành

H Ư

1.Điều chế

TR ẦN

Cho hỗn gồm 15ml rượu isomaylic và 10ml acid acetic vào bình cầu dung tích 100ml. Sau đó, them từ từ từng giọt đến hết 1ml acid sulfuric đậm đặc, them vào một ít đá bọt. Gắn bình cầu vào hệ thống hoàn lưu và đun sôi nhẹ bằng bếp đun cách cát trong 45 phút.

10 00

Sau đó để nguội rồi đem xuống, sản phẩm thu được gồm acetate etyl thô lẫn acid, rượu và

-H

Tinh chế sản phẩm

nước.

Cho hỗn hợp vào bình chiết, them từ từ dd NaHCO3 bão hòa đến hết bọt khí, vừa cho vừa

-L

lắc, đến khi dd tách thành 2 lớp rõ rệt. Lấy ester ở trên vào bình tam giác 50ml, thêm vào

ÁN

1g Na2SO4 khan, lắc nhẹ để yên, thu sản phẩm bằng ống Pasteur 2. Kiểm nghiệm sản phẩm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

đạt 40%, rượu bậc đạt 3%.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

tích của gốc hydrocacbon trong acid hoặc rượu, tốc độ phản ứng ester hóa giảm. Phản ứng cho hiệu suất tốt với rượu bậc nhất, còn rượu bậc 2 chỉ

a. Lý tính : sản phẩm có mùi dầu chuối

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H+

ROH +

với rượu.

b. Hóa tính Ống nghiệm : vài giọt ester + vài hạt tinh thể NH2OH.HCl + trung hòa bằng 1ml NaOH

10%. Đun sôi làm lạnh + thêm từ từ dd HCl loãng + thêm vài giọt FeCl3 12

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Dung dịch có màu đỏ

Cho vài giọt dung dịch trong mỗi lọ vào 3 ống nghiệm tương ứng.

Thêm vài hạt tinh thể NH2OH.HCl rồi trung hoà bằng 1ml dung dịch NaOH 10%.

Đun sôi 1-2 phút.

Làm lạnh, thêm từ từ dung dịch HCl cho đến khi giấy quỳ hoá đỏ.

Thêm vài giọt dung dịch FeCl3.

Kết quả : dung dịch ở lọ thứ 2 có màu đỏ

Vậy: lọ thứ 2 có chứa ester.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G N

H Ư

Khối lượng của rượu isomaylic : m = D x V = 0.809 x 15 = 12,135g

→

TR ẦN

Khối lượng lý thuyết của ester acetate isoamyl

130g ester acetate isoamyl x=

12,135 x130 = 17,9 g 88

10 00

12,135g rượu isomaylic →

88g rượu isomaylic

Khối lương thực tế thu được: 6,56g H=

6,56 = 36,65% 9,067

-H

Hiệu suất của phản ứng:

ÁN

-L

V. Trả lời câu hỏi

H+ 3COOH (CH3)2CH(CH2)2 + CH H3C

H3C

OHH2SO4 C

CH3COO(CH2)2CH(CH3)2

CH C H2

CH2 CH

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú H3C CH3

H3C

CH2CH2CH(CH3)3

-H2O

-H

CH3

O H3C

H3C

H2C

IỄ N

ÀN

1.Cơ chế phản ứng ester hóa :

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

IV. Kết quả

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Nhận biết bằng phản ứng hoá học lọ có chứa ester trong số 3 lọ mất nhãn:

13 H3C

OH2

O www.facebook.com/daykemquynhonofficial CH2www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial CH2CH(CH3)3 CH2CH2CH(CH3)3

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

H Ư

phẩm.

TR ẦN

Ở đây ta chọn lượng dư acid acetic vì giá thành thấp hơn rượu isoamylic và hiệu suất phản ứng cũng cao hơn, lượng acid dư dễ bị trung hòa.

3. NaHCO3 bão hòa dùng trong thí nghiệm để trung hòa lượng acid dư, tạo môi trường

-H

10 00

trung tính. Có thể dùng H2O để thay NaHCO3.

ASPIRIN

ÁN

-L

BÀI 3: THỰC NGHIỆM VỀ CHỨC PHENOL – PHẢN ỨNG ESTER HÓA : ĐIỀU CHẾ

I. Mục đích

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

thuận nghịch , nên phải cho lượng dư tác chất để phản ứng dịch chuyển sang chiều tạo sản

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Trong phản ứng ester hóa ở đây ta thấy tỉ lệ là 1:1 nguyên nhân đây là phản ứng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

2. Giải thích:

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

ÀN

Ba hợp chất hữu cơ sử dụng rộng rãi nhất làm thuốc giảm đau là acid axetyl

IỄ N

salylic(aspirin), phenaxetin( para - etoxi axetanilid), paracetamol( para hidroxi axetanilid).

Paracetamol là chất thông dụng nhất, là cơ sở của nhiều dược phẩm nổi tiếng đã được đăng kí nhãn hiệu (như panadol, solpadeie, colrex, calpol, efferalgan,… ) do hiện nó được

coi là thuốc an toàn và hiệu quả nhất.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

II. Cơ sở lý thuyết

Este, một chất có nhóm chức -COO- , đa số là hợp phần chính của hương liệu hoa quả

như este focmiate etyl có mùi rượu rum, este isoamil có mùi chuối chín, este butyrate có

mùi nho,…

Este là sản phẩm của phản ứng este hoá giữa của acid cacboxylic và rượu một loại

H Ư

một este được tạo thành từ một phản ứng xảy ra giữa acid acetic và acid salisylic. Phân tử của acid salisylic chứa hai nhóm chức trong đó có một nhóm chức là phenol và một nhóm

TR ẦN

chức là acid cacboxylic. Vì vậy nó có thể tạo thành một este với vai trò của một acol phản ứng acid acetic tạo thành acetyl salisylic. Tuy nhiên, aspirin thường được đều chế bằng

10 00

cách dùng anhyric acetic hoạt động hơn thay vì acid acetic.

H+

CH3 C

ÁN

-L

-H

COOH OH

CH3

+ CH3COOH

Anhydric acetic

Acid salysilic

COOH OCOCH3

Acid acetyl salisilic

acid acetic

(Aspirin)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Aspirin ( acid acetyl salysiclic ) đựơc sử dụng rộng rải như một loại thuốc giảm đau là

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

đổI ion.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

xúc tácnhư: acid sulfuric đậm đặc, hydro Clorua, acid para toluen sulfomic hoặc nhựa trao

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

phản ứng thuận nghịch đòi hỏi thời gian lâu mới đạt được cân bằng. Do đó cần thêm chất

IỄ N

III. Thực hành

1. Điều chế Acid acetil salisilic Cân chính xác 2g acid salisilic ở dạng rắn rồi cho vào bình tam giác 125ml được sấy

khô. Thêm tiếp 4ml anhyric acetic và 5giọt acid sulfuric đđ, dùng đũa thuỷ tinh khuấy nhẹ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

hỗn hợp trong bình tam giác, đun cách thuỷ khoảng 30 phút (tính từ thời điểm sôi). Lấy hỗn hợp ra thêm từ từ 10ml nước lạnh vào hỗn hợp.

Chuyển hỗn hợp đó sang cốc thủy tinh 100ml. Làm lạnh (10 – 15 phút) để kết tinh

sản phẩm khi dung dịch đã làm nguội.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

áp suất kém và đem cân sản phẩm.

TR ẦN

Lấy 3 ống nghiệm loại 10ml sạch.

H Ư

2. Kiểm nghiệm sản phẩm

- Ống 1: cho vào vài tinh thể acid salisilic

10 00

- Ống 2: cho vào vài tinh thể aspirin thương mại

- Ống 3: cho một ít aspirin vừa điều chế ở trên

ÁN

-L

-H

Lần lượt cho 1ml rượu etylic và vài giọt FeCl3 10% vào từng ống lắc kỹ.

ÀN

Màu thu được: - Ống 1: dung dịch màu tím

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ngưng đun, để nguội. Đem dung dịch làm lạnh trong chậu nước đá thu tinh thể. Lọc dưới

IỄ N D

Đ ẠO

aspirin bằng 20ml nước cất trong cốc 100ml đun cách thủy đến aspirin hoà tan hết thì

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Kết tinh sản phẩm: aspirin thu được còn lẫn nhiều tạp chất cần phải hoà tan 0,5g

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Lọc sản phẩm dưới áp suất kém, thu được tinh thể aspirin thô.

- Ống 2: dung dịch màu vàng nâu - Ống 3: dung dịch màu nâu đen

Nhận xét : Ở hai ống nghiệm chứa aspirin vừa điều chế và aspirin thương mại có sự

sai khác về độ đậm của màu là do aspirin thương mại có một số thành phần hoá học bổ sung và do aspirin điều chế có lẫn tạp chất. 16

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

IV. Kết quả

Nhiệt độ nóng chảy của aspirin: 135oC.

Khối lượng của aspirin tính theo lý thuyết: 0,5g

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

COOH OH

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

1.Cơ chế phản ứng

Anhydric acetic

Acid acetyl salysilic

CH3COOH cid acetic

(Aspirin)

CH3 C

.. O

CH3

CH3 C

+ O

CH3

-H

H+

10 00

Acid salysilic

CH3

TR ẦN

H Ư

CH3 C

COOH OCOCH3

ÁN

TO ÀN

CH3

CH3 C

.. OH

O COOH O-

COOH +

CH3 C

+ OH2

CH3

IỄ N

H +

COOH O

-L

CH3 C

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

0,35 = 70% 0,5

V. Trả lời câu hỏi

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Hiệu suất phản ứng: H =

Khối lượng aspirin thực tế thu được: 0,35g

2. So sánh số mol của anhydric acetic và acid salycilic:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Khối lượng của anhydric acetic: m = d.V = 1,08. 4 = 4,32g

4,32 = 0,042mol 102

Vì đây là phản ứng thuận nghịch nên dùng một lượng thừa tác chất, phản ứng sẽ

dịch chuyển theo chiều tạo ra sản phẩm. Ở đây ta chọn lượng thừa anhydric acetic vì

10 00

anhdric acetic có nhóm CH3COO- - một bazơ trung tính nên dễ bị tách ra với sản phẩm.

ÁN

I. Mục đích

CHẾ DIBENZALACETON.

-L

-H

BÀI 4: THỰC NGHIỆM VỀ CHỨC CARBONYL – PHẢN ỨNG ALDOL HÓA : ĐIỀU

Thực hiện phản ứng aldol hóa qua việc điều chế Dibenzalaceton

Phản ứng cộng hợp từ carbanion của hợp chất carbonyl có Hα

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

Giải thích:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

Vậy: số mol anhydric acetic ∼ 3 số mol aicd salycilic

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q Đ ẠO

2 = 0,0145mol 138

Số mol của aicd salycilic:

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Số mol của anhydric acetic :

Điều chế Dibenzalaceton

IỄ N

II. Thực hành

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Lần lượt cho 5ml dung dịch NaOH 10%, 3ml etanol, 5 giọt aceton vào bình tam

giác loại 50ml. Lắc nhẹ hỗn hợp 1 – 2 phút, thêm từng giọt cho đến hết 1,5ml benzaldehit

Đậy kín bình tam giác và tiếp tục lằc đều cho tới khi xuất hiện một chất dầu màu

và lắc kỹ.

Ngâm lạnh bình tam giác trong chậu nước đá. Chất dầu màu vàng sẽ kết tinh, rút

H Ư

lấy tinh thể.

Kết tinh lại sản phẩm: Cho khoảng 8 - 10ml etanol và tinh thể vừa thu được ở

TR ẦN

trên vào cốc thủy tinh 100ml. Đem hỗn hợp đun cách thủy trong cốc thủy tinh 500ml có chứa sẵn nước nóng cho đến khi sôi nhẹ. Lấy hỗn hợp ra khỏi cốc và làm lạnh trong chậu

ÁN

III. Kết quả

Dibenzalaceton (3-Pentanone, 1,5-diphenyl)

-L

Benzandehit

-H

10 00

nước đá để sản phẩm kết tinh. Lọc dưới áp suất kém sẽ thu được sản phẩm tinh khiết.

Nhiệt độ nóng chảy của Dibenzaceton vào khoảng 178o – 180oC

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Tiếp tục rửa tinh thể với 3ml etanol đã ngâm lạnh. Lọc dưới áp suất kém để thu

Đ ẠO

lạnh.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ở nhiệt độ thường (25 - 30oC) một thời gian, thu lấy tinh thể. rửa tinh thể với 4ml nước

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

hết dung dịch bằng ống hút Pastuer. Sau đó lấy bình tam giác ra khỏi chậu, để yên hỗn hợp

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

vàng ( khoảng 15 phút).

IỄ N

ÀN

Số mol của aceton: n = 5/20(0,791):58 = 0,0034

Số mol của benzaldehid: n’ = 1,044/106 = 0,00985. Số mol Dibenzaceton tạo ra = 0,0034 19

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

M Dibenzaceton theo lý thuyết = 0,0034 . 234 = 0,798 gam. Khối lượng Dibenzanceton thu được là: 0,255g

Hiệu suất của phản ứng aldol hóa:

H = 0,255/0,798 = 31,95%.

H C

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H2C

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

1. Cơ chế phản ứng aldol hóa:

CH2

-H

10 00

-H2O

H+

H2 C

CH2

H C H2 3 C

CH3

HOH O

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

2. Hai phản ứng phụ có thể xảy ra trong quá trình aldol hóa

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

IV. Trả lời câu hỏi

C H2

CH2

-H2O

H C H2 3 C

+ -OH

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

hoà tan tinh thể, không làm mất sản phẩm, nó chỉ có tác dụng rửa trôi những tạp chất

3. Tác dụng của việc rửa tinh thể với etanol ngâm lạnh: etamol ngâm lạnh không làm

không cần thiêt.

Ba hợp chất hữu cơ sử dụng rộng rãi nhất làm thuốc giảm đau là acid axetyl salylic

(aspirin), phenaxetin (para - etoxi axetanilid), paracetamol (para hidroxi axetanilid).

10 00

Paracetamol là chất thông dụng nhất, là cơ sở của nhiều dược phẩm nổi tiếng đã được đăng kí nhãn hiệu (như panadol, solpadeie, colrex, calpol, efferalgan,… ) do hiện nay nó

-H

được coi là thuốc an toàn và hiệu quả nhất. II.Thực hành

-L

Điều chế paracetamol:

ÁN

Trong bình cầu 100ml, cho 3,1g para - aminophenol, 10ml nước cất lắc nhẹ. Thêm từ từ cẩn thận 4ml anhydric axetic vào hỗn hợp và lắc bình cầu 2 - 3 lần, nếu bình nóng thì

ÀN

làm lạnh dưới vòi nước, thêm một ít đá bọt vào bình cầu. Đun hoàn lưu , đun nóng khoảng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

I.Giới thiệu

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

BÀI 5: THỰC NGHIỆM VỀ CHỨC AMIN – ĐIỀU CHẾ PARACETAMOL.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q G

Đ ẠO

hơn.

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Ta phải kết tinh lại trong etanol nóng vì etanol nóng góp phần làm tinh thể tan nhanh

15-20 phút(kể từ khi hỗn hợp sôi). Lấy hỗn bình cầu ra khỏi hệ thống hoàn lưu, đỗ hỗn hợp

IỄ N

vào cốc thủy tinh 100ml, để nguội, kết tinh sản phẩm ở nhiệt độ thường. Lọc bằng máy lọc

lấy tinh thể kết tinh. Rửa tinh thể 15ml nước lạnh qua phễu lọc. Thu lấy tinh thể paracetamol. Sản phẩm cân được: 3.4713g 21

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Định tính sản phẩm: Đun nóng 0,1g sản phẩm trong 1ml HCl trong 3 phút. Thêm 10ml nước làm lạnh,

không có kết tủa tạo thành. Thêm 0,05ml dd K2CrO4 5%, xuất hiện màu tím không chuyển

qua màu đỏ.

PP sắc kí bảng mỏng: Hòa tan 1 ít tinh thể của sản phẩm thu được vào 1-2ml etanol

H Ư

để khô trong khoảng 1- 2 phút.

TR ẦN

Đặt bảng mỏng vào bình chạy sắc kí có chứa sẵn dung môi rửa giải (heptan: etylaxetat : etanol = 47: 47: 6). Khi mực dung môi đến đường giới hạn của dung môi, dùng

kẹp lấy bảng mỏng ra khỏi bình và sấy khô ( bằng máy sấy tóc) cho khô bảng mỏng. Đưa

III.Trả lời câu hỏi

-H

1,3 = 0,245 5,3

Rf =

10 00

bảng mỏng vào đèn UV. Dưới ánh sáng UV có màu nâu.

ÁN

-L

1.Nhiệt độ nóng chảy của paracetamol : 169oC

2.Phương trình phản ứng tạo thành sản phẩm OH

CH3COOH

(CH3CO)2O

IỄ N D

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Dùng ống mao dẫn chấm vào một vệt nhỏ của dung dịch lên bảng sắc kí, vết được

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

đường giới hạn của dung môi.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U .Q TP

Chuẩn bị một bảng mỏng silicagel tráng sẳn, dùng viết chì vẽ đường khởi hành và

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

960 trong ống nghiệm.

NH2

HNCOCH3 Paracetamol 22

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Cơ chế phản ứng:

C O

3. Khối lượng paracetamol tính theo lý thuyết: 4,26g.

CH3

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CH3

O O

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Khối lượng paracetamol thực tế thu được: 3,4713g

3,4713 x100 = 81,48% 4,26

10 00

TR ẦN

Hiệu suất của phản ứng:

4.Công thức của 3 loại thuốc giảm đau chủ yếu: OCOCH3

-H

COOH

ÁN

-L

OCOCH3

CH3

Paracetamol

Phenaxetin

IỄ N

ÀN

Aspirin

HNCOCH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CH3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H 3C

CH3

H 3C

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

-H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH HOÁ HỮU CƠ THI OLYMPIC

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

TUYỂN TẬP BÀI TẬP PHỔ THÔNG, ĐẠI HỌC, SAU ĐẠI HỌC LUẬN VĂN-KHOÁ LUẬN-TIỂU LUẬN

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

PHẦN 1. ĐỔI MỚI GIẢNG DẠY THỰC HÀNH HÓA HỌC Bộ môn Hóa

Đặt vấn đề

Sử dụng các phương pháp tích cực vào giảng dạy Hoá học ở bậc Đại học hiện

nay là rất cấp thiết. Với việc trang bị những thiết bị và đồ dùng dạy học, phục vụ cho

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

kiện thuận lợi cho Giảng viên sử dụng các phương pháp dạy học tích cực trong quá

Đ ẠO

trình dạy và học Hoá học. Thí nghiệm Hóa học sẽ tạo cơ hội cho Sinh viên bổ sung

http://daykemquynhon.ucoz.com

vở. Sự hình thành những câu hỏi, kiểm chứng giả thuyết, thu thập dữ liệu và phân tích

H Ư

số liệu để giải quyết vấn đề trong lí luận và thực tiễn về Hóa học chỉ có thể thực hiện

TR ẦN

trong phòng thí nghiệm.

Mục đích của bài viết này là làm thế nào để kích thích Sinh viên không chuyên

Hóa, thích học Hóa học và thích làm thí nghiệm Hóa học. Phương pháp dạy học “ Nêu

10 00

và giải quyết vấn đề trong thí nghiệm Hóa học” theo phương pháp Spickler hy vọng đạt được kết quả cao.

II. Những vấn đề cần giải quyết

-H

1. Tại sao cần đổi mới phương pháp dạy trong thực hành thí nghiệm Hóa học?

Mấy năm vừa qua, tuyển sinh Đại học nước ta thực hiện theo tiêu chí 3 chung.

-L

Môn Hóa học được đánh giá theo phương pháp trắc nghiệm. Vì vậy, Sinh viên không

ÁN

quen học theo kiểu tự luận, tự mình giải quyết các tình huống có vấn đề. Qua thực tế

giảng dạy, rất nhiều Sinh viên (Tôi không dám nói là phần đông) không nắm được các kiến thức cơ bản về Hóa học ở bậc trung học phổ thông. Thậm chí, công thức Hóa

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

thực nghiệm, nghiên cứu khoa học, làm sáng tỏ những gì học tại lớp và học qua sách

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

kiến thức, nắm vững các khái niệm, định luật … về lý thuyết và rèn luyện kỹ năng làm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

việc cải cách giáo dục hiện nay tại Bộ môn Hóa- Đại học Nha trang (NTU) sẽ tạo điều

IỄ N

ÀN

học, cách gọi tên … một chất Hóa học đơn giản, thông thường cũng không biết viết,

biết đọc. Điều này đã cản trở Sinh viên tiếp thu những kiến thức mới, cao hơn nhiều-

ở bậc Đại học. Như một ngôi nhà cao tầng được xây trên một nền móng yếu kém, với lại xã hội có nhiều điều hấp dẫn hơn, Sinh viên chơi nhiều hơn học. Sinh viên phải đăng kí học lại nhiều. Đó là điều hiển nhiên.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Giáo viên không chỉ “khổ sở dài dài” khi đánh giá kết quả học tập lí thuyết qua kiểu tự luận mà còn “vất vả dài dài hơn” khi cho Sinh viên thực hành Hóa học. Hiện

nhiều năm qua, tại NTU- hình thức giảng dạy thực hành Hóa học là bắt Sinh viên phải

Đại học, theo Tôi vẫn chưa thực sự phản ảnh đúng với bản chất của khoa học. Trong

nay, việc học tập Hóa học của Sinh viên thông qua môn thực hành thí nghiệm ở bậc

tuân thủ đúng theo những bước đã được soạn thảo trong tài liệu thí nghiệm, tỉ mỉ rập

các môn học khác có thí nghiệm thì sao?). Nhưng thực sự, khoa học là luôn gắn liền

sẵn những chỉ dẫn về thao tác và từng bước thực hiện cụ thể. Như vậy, Sinh viên gần

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

như thụ động và rập khuôn mà không có sự sáng tạo của riêng mình. Sinh viện thực hiện theo các mệnh lệnh trong tài liệu hướng dẫn. Công việc này bắt đầu từ việc Giảng

TR ẦN

viên giải thích cho Sinh viên rất chi tiết về những điều gì sẽ xảy ra từ đầu đến cuối thí nghiệm với mục đích là phải đảm bảo cho Sinh viên thí ngiệm “đúng”. Sinh viên chỉ

biết thực hiện các thí nghiệm một cách máy móc, không có sáng tạo và tư duy. Cách

10 00

dạy này đã tồn tại bao nhiêu năm nay rồi và kết quả là sau khi kết thúc môn học, kiến thức, kĩ năng và thái độ thực nghiệm của Sinh viên hầu như quay lại điểm xuất phát

ban đầu.

-H

Tự nhận thấy trước đây, ai thích học ngoại ngữ thì học vì ít có nhu cầu về cập

nhật kiến thức chuyên môn và giao tiếp, làm việc với người nước ngoài, đọc và dịch

-L

tài liệu bằng tiếng nước ngoài. Nhưng trong thời kì hội nhập ngày nay, điều đó không

ÁN

phải là tùy thích nữa mà nhà trường yêu cầu mỗi Giảng viên dạy Đại học- để tồn tại và

làm việc có hiệu quả, mỗi Giảng viên phải có các văn bằng ngoại ngữ theo yêu cầu.

ÀN

Bao khó khăn phải vượt qua và thực sự chúng ta đã vượt qua. NTU ngày càng có đông

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

viên được yêu cầu mua các “tài liệu hướng dẫn thí nghiệm” mà trong tài liệu này đã có

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

với các yếu tố “khám phá và phóng tới” chứ không phải khuôn mẫu. Lâu nay, Sinh

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

khuôn lại các bài thực tập nhằm kiểm tra các khái niệm và lý thuyết học tại lớp (còn

IỄ N

đảo các Thạc sĩ, Tiến sĩ được đào tạo từ nước ngoài, chất lượng người thầy, người cô

được tăng lên. Chúng ta nên nhớ rằng, “ Bộ não của con người có khả năng tiếp nhận nhiều thông tin ở bất kỳ một thời điểm nào” và đó là những cái ngưỡng mà mỗi con người có ý chí phải cố gắng vượt qua. Nếu bộ não của Sinh viên hoạt động theo bài thí

nghiệm đã được biên soạn tỉ mỉ thì trong suốt quá trình thí nghiệm, Sinh viên sẽ không có thời gian dành cho quá trình suy nghĩ về các vấn đề khoa học đang đặt ra. Sinh viên

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

cũng không đủ thời gian suy nghĩ để chọn lựa cách tiến hành thí nghiệm khoa học, đặc biệt các kỹ năng xử lý sáng tạo. Cách giảng dạy rập khuôn theo từng chi tiết, đi đúng

thiếu thích thú trong thí nghiệm. Khi Giáo viên yêu cầu Sinh viên tự thí nghiệm và tự

luyện những kỹ năng xử lý có tính khoa học mà còn làm cho Sinh viên nhàm chán,

từng bước và cho từng giọt hóa chất vào ống nghiệm không những làm tê liệt việc rèn

tìm tòi khám phá với sự hướng dẫn, theo dõi của Giáo viên thì chắc chắn rằng, Sinh

Thực tế tại NTU, số Sinh viên trong mỗi lớp là khá đông, trình độ Sinh viên

H Ư

trong lớp quá chênh lệch nên khả năng tiếp thu là khác nhau. Để nâng cao chất lượng

quá trình dạy học” theo Tôi, cần:

TR ẦN

giáo dục- đào tạo, thực hiện được tinh thần chủ đạo “Lấy học sinh làm trung tâm của

a. Tăng cường giáo dục thái độ, không ngừng kích thích sự ham muốn tìm tòi

những cái mới nhằm phát huy sự chủ động, sáng tạo của Sinh viên ở mức độ cao nhất,

10 00

biến Họ thành những người có khả năng nghiên cứu, nắm vững các nội dung cần học và thiết tha những kiến thức mới về Hoá học để có thể áp dụng nghề nghiệp trong

tương lai.

-H

b. Tăng cường các hoạt động rèn luyện kĩ năng thực hành của Sinh viên trong giờ

học, làm cho Sinh viên trở thành chủ thể hoạt động bằng các biện pháp hợp lí như:

-L

Tổ chức cho Sinh viên tự giác làm các thí nghiệm, tự nhận xét thí nghiệm, ưu

ÁN

tiên sử dụng hình thức thảo luận, tranh luận, xây dựng giả thuyết…

IỄ N

ÀN

Các gợi ý của giáo viên phải làm tăng mức độ trí lực Sinh viên qua việc trả lời các câu hỏi tổng hợp, đòi hỏi so sánh, suy luận trước và sau khi thí nghiệm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2. Chúng ta cần làm gì?

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

thông tin ở bất kỳ một thời điểm nào.

http://daykemquynhon.ucoz.com

yêu cầu của môn học và Họ sẽ phát triển và phát huy được khả năng tiếp nhận nhiều

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

viên sẽ thực hiện và đáp ứng được (ngoại trừ Sinh viên Trung cấp và Cao đẳng) những

để Sinh viên tự mình giải quyết các tình huống có “vấn đề” từ thấp đến cao. c. Đổi mới phương pháp dạy thực hành Hóa hữu cơ bằng phương pháp Spickler. Công trình nghiên cứu của Sphickler và một số nhà giáo dục Bắc Mỹ về việc

khảo sát nhiệm vụ thực hành trong các môn khoa học bậc Đại học đã cho các kết luận [2]: Gắn Sinh viên vào quá trình học tập tích cực.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Làm cho Sinh viên có trách nhiệm học và lựa chọn tiến hành thí nghiệm một cách hứng thú.

nghiên cứu, tự học, tự phát triển tư duy và phát huy tính sáng tạo”.

hơn và có thể đáp ứng được yêu cầu của giáo dục hiện nay “Sinh viên tự

Đòi hỏi Sinh viên phải áp dụng nhiều kỹ năng xử lý thí nghiệm bao quát

Thể hiện chất lượng công việc thí nghiệm khảo sát tốt hơn cho Sinh viên ở

phương pháp giảng dạy trong thực hành Hóa học theo phương pháp Spickler (1984).

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

3. Đổi mới như thế nào?

Xuất phát từ suy nghĩ và mong muốn đem lại cách học tập chủ động hơn cho

TR ẦN

Sinh viên, Tôi đã ứng dụng phương pháp Spickler trong quá trình hướng dẫn thực nghiệm nhằm gắn Sinh viên với quá trình tự điều khiển thí nghiệm. Theo Spickler,

muốn phát huy được tính tích cực của sự học qua thực nghiệm, cần tiến hành ba giai

10 00

đoạn [1]:

a. Giai đoạn khảo sát thăm dò là giai đoạn Sinh viên tự vạch ra cách tiến hành

hoặc có thể truy tìm thí nghiệm và tham khảo trên Internet với mục đích là Sinh

tỉ mỉ.

-H

viên tiến hành thu thập số liệu mà không được giảng viên hướng dẫn chi tiết và

-L

b. Giai đoạn sáng tạo là giai đoạn yêu cầu Sinh viên tự thiết kế cách thực hiện,

ÁN

tiến hành, phân tích số liệu và hình thành giả thiết.

Tôi đã xây dựng các thí nghiệm trên cơ sở không cung cấp chi tiết các bước

ÀN

c. Giai đoạn khám phá, phát minh và kiểm tra giả thiết qua phản ứng thí nghiệm.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

bằng mọi hình thức từ nội dung đến phương pháp. Vì thế, tôi đã mạnh dạn đổi mới

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Với yêu cầu hiện nay của nhà trường, phải đổi mới phương pháp giảng dạy

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

tư duy tốt mà thậm chí cho Sinh viên có trình độ tư duy thấp.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

tất cả các trình độ, không những chỉ có những Sinh viên có trình độ cao và

IỄ N

tiến hành thí nghiệm như trước đây mà để Sinh viên tự tìm hiểu cách thức thí nghiệm theo sự hướng dẫn nội dung của Tôi và phải suy nghĩ làm thế nào để thực hiện được

hiệu quả nội dung đó. Để Sinh viên nắm vững kiến thức, sau quá trình hướng dẫn và theo dõi Sinh viên thực hành thí nghiệm, Tôi đã củng cố lại toàn bộ kiến thức về phản ứng trong thực nghiệm cho Sinh viên nhờ minh họa qua hình ảnh, băng Video, file minh họa thí nghiệm … những thực nghiệm đó nhờ các thiết bị dạy học đã được trang

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

bị. Và cuối cùng, Tôi yêu cầu Sinh viên viết tường trình những gì tự thực hiện được và đánh giá.

Qua thực tiễn đổi mới, bảng 1 cho thấy sự khác biệt giữ 2 phương pháp dạy

truyền thống và phương pháp Spickler.

Cách dạy theo phương pháp Spickler

Thí nghiệm kiểm chứng, cung Thí nghiệm cho Sinh viên tự khảo sát

- Lý thuyết thí nghiệm trước khi

- Có thể cung cấp lý thuyết thí nghiệm

Đ ẠO

và tỉ mỉ như tài liệu hướng dẫn.

- Hướng dẫn sử dụng thiết bị và dụng cụ thí nghiệm.

H Ư

- Tiến hành thí nghiệm chính xác

TR ẦN

- Sinh viên trình bày cách tiến hành và giáo viên kiểm tra lại tính khả thi của thí nghiệm hoặc có gợi ý kịp thời sơ bộ sau

khi Sinh viên đã trình bày cách của mình

10 00

- Mô tả chi tiết như công thức - Không cung cấp các mô tả chi tiết cách Hóa học, hiện tượng quan sát, tiến hành thí nghiệm, cách tính toán, phân

cách tính toán, phân tích kết tích kết quả thí nghiêm. Giải thích kết quả

-H

quả thí nghiệm và giải thích kết thí nghiệm. quả và hiện tượng quan sát Mục đích đạt được

Mục đích đạt được

- Sinh viên kiểm tra lại hiện

- Sinh viên tự vạch ra các bước tiến hành

tượng Hóa học và tính chất Hóa học được học tại lớp.

- Sinh viên phân thích những gì thu thập

Đ IỄ N

thí nghiệm. - Sinh viên tự thu thập số liệu

ÀN

ÁN

-L

được.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

nghiệm theo yêu cầu của giáo viên.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

hoặc yêu cầu Sinh viên tìm tòi những thí

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

theo hướng dẫn

cấp cho Sinh viên qua tài liệu

tiến hành thí nghiệm.

http://daykemquynhon.ucoz.com

1 Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Cách dạy truyền thống

Thứ tự

Bảng 1: So sánh cách dạy truyền thống và phương pháp Spickler

được và đưa ra kết luận 3

Quá trình học tập

- Tuân theo những thí nghiệm cho

- Quá trình thực hiện tìm tòi và khám phá.

sẵn và theo từng bước một của thí nghiệm.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Giảng viên giảng trước khi Sinh

- Giảng viên nhận xét và đánh giá quá trình

viên tiến hành thí nghiệm.

Kết luận

Những đổi mới giảng dạy thực hành Hóa học theo phương pháp Spickler này

III.

học và củng cố kiến thức.

được áp dụng cho Sinh viên K51, ngành Công nghệ sinh học, hệ Đại học chính quy tại

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

góp phần nâng cao chất lượng đào tạo ở Trường chúng ta trong thời gian tới.

PHẦN 2. MỘT SỐ BÀI THÍ NGHIỆM THỰC HÀNH

TR ẦN

THEO CHƯƠNG TRÌNH OLYMPIC Vụ Giáo dục Trung học – Bộ Giáo dục và Đào tạo

10 00

Bài 1. Xác định Sắt có trong thuốc viên chứa Sắt Lý thuyết

Sắt là một thành phần thiết yếu của hồng cầu (hemoglobin), giúp vận chuyển oxi

-H

trong máu đến mọi phần của cơ thể. Nó cũng giữ vai trò sinh tử trong nhiều phản

ứng trao đổi chất. Thiếu sắt có thể gây bệnh thiếu máu là hệ quả của mức hồng cầu

-L

trong máu thấp. Thiếu sắt là sự suy dinh dưỡng khoáng chất phổ biến nhất trên thế

ÁN

giới. Một cách để giảm sự thiếu hụt sắt là chữa trị bằng viên chứa sắt.

Hoạt chất trong thuốc viên chứa sắt là sắt(II) hiện diện trong thuốc viên khảo sát

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

nghiệm và là một trong những cách đổi mới về phương pháp giảng dạy thí nghiệm,

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Tôi hy vọng báo cáo này sẽ có ích cho những môn học có học phần thực

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

thái độ của Sinh viên tiến bộ vượt bực so với những năm trước đây.

phòng thí nghiệm Hóa hữu cơ- NTU. Kết quả đánh giá cho thấy kiến thức, kĩ năng và

ÀN

dưới dạng sắt(II) fumarat. Ngoài hợp chất hữu cơ sắt(II) này, thuốc viên có chứa OH O

IỄ N

các chất khác như những tác nhân liên kết. Cấu trúc của axit fumaric là:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Axit fumaric Sắt(II) và 1,10-phenanthroline tạo phức có màu vàng cam/đỏ

Do 1,10-phenanthroline chỉ liên kết với sắt(II) và sắt(II) dễ bị oxi hóa thành

nm trong dung dịch đệm (pH=8) là một phép đo hàm lượng sắt của viên thuốc.

[(C12H8N2)3Fe]2+. Mật độ quang (absorbance) của phức này, xác định tại 510

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Thiết bị và Hóa chất tiến hành THIẾT BỊ

HÓA CHẤT

− Viên thuốc chứa Fe (II)

− Cân

TR ẦN

1,10-Phenanthroline

− HCl 4M;

10 00

− Cối, chày sứ;

− Dung dịch 1,10-phenanthroline;

− Cốc 100 mL;

− Dung dịch hydroxylammonium chloride;

− Bếp điện;

-H

− Thiết bị siêu âm (ultrasonic bath);

-L

− Phễu Hirsch chứa một lớp nhỏ chất

ÁN

giúp lọc nhanh;

− Bình định mức 250 mL và 100 mL;

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2 NH2OH + 4 Fe → N2O + 4 H + H2O + 4 Fe

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

bộ sắt(III) thành sắt(II). Một sơ đồ phản ứng đơn giản là:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

sắt(III), thêm hidroxiamoni clorua (hydroxylammonium chloride) để khử toàn

ÀN

− Pipet;

IỄ N

− Quang phổ kế;

Phương pháp tiến hành Dùng cân để xác định khối lượng của viên thuốc chứa sắt chính xác đến 1 mg. Viên thuốc được tán cẩn thận thành bột trong một cối và chuyển định lượng vào cốc 100 mL bằng một lượng nhỏ nước cất. Thêm axit clohidric (5 mL, 4 7

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

M). Đun nóng các chất trong cốc đến khoảng 60 C trên bếp điện. Dung dịch đổi sang màu vàng.

định bằng mốp xốp (styrofoam). Phễu Hirsch chứa một lớp nhỏ chất giúp lọc

Đặt cốc vào thiết bị siêu âm (ultrasonic bath) trong ít nhất 5 phút. Giữ cốc ổn

nhanh (Hi-flo filter aid) đã được làm ẩm và ép chặt trên lọc, dùng phễu này lọc

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

dư nước cất. Nước lọc được chuyển cẩn thận vào bình định mức (250 mL) và

Đ ẠO

thêm nước cất, khuấy liên tục để điều chỉnh thể tích cuối. Dùng pipet để hút 10

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Từ dung dịch này, dùng pipet lấy 10 mL và cho vào bình định mức 100 mL. Sau đó, thêm dung dịch 1,10-phenanthroline (10 mL) và dung dịch hidroxi

TR ẦN

amoni clorua (hydroxylammonium chloride) (1 mL) . Kế tiếp, điều chỉnh thể tích dung dịch bằng dung dịch đệm (pH 8).

10 00

Mật độ quang của dung dịch này được đo bằng máy so màu (quang phổ kế) tại 510 nm so với nước trong cuvet 1,000 cm.

Hãy tính lượng sắt trong viên thuốc chứa sắt dựa trên độ hấp thụ mol (hệ số

tắt, e) đã biết của phức sắt(II) phenanthroline tại 510 nm. Độ hấp thụ mol của

-L

Quan trọng

-H

phức sắt(II) phenanthroline tại 510 nm bằng 11100 M-1cm-1.

ÁN

Để lọai bỏ sai lệch trong mật độ quang khi nối với máy so màu sử dụng, một hệ

số điều chỉnh được ghi trên máy so màu học sinh dùng trong thí nghiệm. Mật độ quang quan sát được cần phải nhân với hệ số này để thu được mật độ quang

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

bằng nước cất đồng thời khuấy đều.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

mL dung dịch này và cho vào bình định mức 100 mL. Lại điều chỉnh thể tích

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

huyền phù bằng cách hút. Rửa chất giúp lọc nhanh (Hi-flo filter aid) bằng lượng

IỄ N

ÀN

đúng của dung dịch phức sắt.

Bài 2. Xác định các mẫu vô cơ chưa biết Lý thuyết

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Có 12 mẫu chưa biết đựng trong túi bằng chất dẻo bao gồm 9 dung dịch chưa biết, mỗi dung dịch được đựng trong ống nhỏ giọt và 3 mẫu chất rắn đựng

số. Hãy kiểm tra cẩn thận các mã số mẫu theo danh sách các mẫu vô cơ chưa

trong ba lọ miệng rộng. Tất cả các mẫu chưa biết đều được đánh số với 3 chữ

biết rồi viết số báo danh và tên của mình vào tờ giấy. (Danh sách đó được kèm

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

miligam dưới dạng bột hoặc tinh thể của một hợp chất tinh khiết. Mỗi ống nhỏ giọt chứa khoảng 1,5ml dung dịch của một hợp chất tinh khiết được hòa tan

H2SO4

NaOH

Na2CO3

Na2SO3

Chú ý:

ZnCl2

NH4SCN

BaCl2

K4Fe(CN)6

(1) Có 2 mẫu chưa biết được lặp lại.

10 00

(2) H2O kết tinh trong tinh thể ngậm nước được bỏ qua trong các công thức cho

ở trên.

Trên bàn thí nghiệm của học sinh có một hộp nhựa đựng các dụng cụ, mẫu

-H

chưa biết và các thuốc thử được sử dụng trong bài thực hành này.

-L

Danh sách các dụng cụ

ÁN

Dụng cụ

Số lượng.

lượng.

Điện cực dây Pt

Điện cực dây Au

Hộp đựng pin

Bản lõm trắng để nhỏ

Bản mỏng bằng nhựa màu

ÀN Đ IỄ N

Số

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H2O2

TR ẦN

HCl

H Ư

Các dung dịch chưa biết là như sau:

http://daykemquynhon.ucoz.com

đến 0,5 M(mol/lit).

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

trong nước cất. Nồng độ của các dung dịch chưa biết nằm trong khoảng từ 0,05

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

theo các mẫu chưa biết của học sinh). Mỗi lọ đựng chất rắn có khoảng 20

đen

giọt Kéo cắt

Thìa càphê

Ống nhỏ giọt (1 mL)

Danh sách thuốc thử 9

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Nồng độ.

Thuốc thử

Nồng độ.

Thuốc thử

0.1M

pp (phenolphtalein)

0.01％

FeCl3

0.1M

Dung dịch tinh bột

0.01％

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Độ an toàn

Axit clohidric

HCl

36/37/38

Axit sunfuric

H2SO4

Dung dịch Natri

NaOH

H2O2

22-41

22-26

BaCl2

20-25

Na2SO3

31-36/37/38

26-36

ZnCl2

22-34-50/53

26-36/37/39-45-60-

cacbonat

Dung dịch Kẽm clorua

10 00

Dung dịch Natrisunfit

Dung dịch Bariclorua

-H

K4Fe(CN)6

22-24/25

20/21/22-32-52/53

13-61

FeCl3

22-34

26-36/37/39-45

22-24/25 *

36/37

Dung dịch Kali

-L

hexaxyanoferat (II)

ÁN

Dung dịch Amoni

NH4SCN

thioxyanat

ÀN IỄ N

Kali iotua (rắn) Dung dịch tinh bột Chất chỉ thị

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Na2CO3

TR ẦN

Dung dịch Natri

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

26-39

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TP Đ ẠO G

Hydroperoxit

Sắt (III) clorua (rắn)

26-36/37/39-45

H Ư

Dung dịch

26-30-45

hidroxit

http://daykemquynhon.ucoz.com

Độ độc hại

Công thức

Hóa chất Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Mức độ độc hại và an toàn của các hóa chất

Phenolphthalein Tiến hành 10

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

1. Sử dụng bốn thuốc thử đã được cấp, các phản ứng giữa các mẫu chưa biết với nhau và thiết bị điện phân đơn giản để nhận biết các mẫu chưa biết và viết

trả lời của em (dưới dạng số với 3 chữ số - như cách đánh số mẫu của các

mẫu đã cho) vào các ô trống trong tờ phiếu trả lời.

Chú ý: Sau khi kết thúc công việc hãy cho hai dây vàng (Au) và Platin(Pt) và các pin vào các

2. Trong bài thực hành này học sinh đã thực hiện một loạt phép thử để xác định

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

trình phản ứng:

A. Viết phương trình điện phân xảy ra ở dạng ion rút gọn có ghi trạng thái

TR ẦN

tồn tại để khẳng định một mẫu chưa biết là dung dịch chứa ZnCl2. B. Viết một phương trình phản ứng dùng để làm sạch kết tủa Zn trên bề

10 00

mặt điện cực bằng các dụng cụ và hóa chất đã cho trong bài này.

-H

Lý thuyết

Bài 3. Xác định cacbonat và hiđro photphat trong một mẫu làm chất mài

Na2CO3, CaCO3 và Na2HPO4 là các thành phần chính của các bột mài. Trong

-L

bài thí nghiệm này, phải xác định các ion cacbonat và hiđro photphat trong một

ÁN

mẫu để mài bằng hai chuẩn độ axit-bazơ.

Đầu tiên, thêm một lượng chính xác axit clohiđric (được lấy với lượng dư) vào

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

hoá học liên quan đến các phép thử đã tiến hành và viết được các phương

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

(hoặc khẳng định) các mẫu chưa biết. Học sinh cần nắm được các phản ứng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

túi nilon ban đầu của chúng rồi để lại tất cả dụng cụ và hóa chất (kể cả các mẫu chưa biết) vào hộp nhựa đúng vị trí ban đầu.

IỄ N

ÀN

mẫu thử. Phản ứng xảy ra, hiđro photphat chuyển thành H3PO4, còn các ion cabonat chuyển thành CO2 sau đó thoát ra hết khi bị đun sôi. Các ion canxi có ban

đầu trong mẫu đó chuyển vào dung dịch. Vì các ion này có thể ảnh hưởng đến kết quả phân tích nên chúng được kết tủa trong CaC2O4 và lọc bỏ trước khi chuẩn độ. Tiếp đến, axit photphoric vừa tạo thành được chuẩn độ bằng dung dịch NaOH có nồng độ chính xác với hai chất chỉ thị khác nhau là: Bromcrezon xanh

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

(Bromocresol Green, BCG) và Thymolphthalein (TP). Bước thứ nhất của chuẩn độ này là: H3PO4 (và lượng dư HCl) được chuẩn độ tới ion H2PO4-, điểm kết thúc

bước chuẩn độ này có môi trường hơi axit (pH khoảng ~4.5). Điểm này làm cho

BCG chuyển từ màu vàng sang màu xanh. Bước thứ hai của chuẩn độ này: tiếp tục

bước trên cho tới khi tạo ra HPO42-. Điểm kết thúc bước hai này xảy ra khi TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Lượng ion CO32- trong mẫu đó được tìm ra khi dựa vào lượng khác nhau giữa: a) Lượng chất chuẩn độ ứng với lượng ban đầu của HCl (đã dùng để hòa tan mẫu)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Lượng ion HPO42- được tìm ra khi dựa vào lượng khác nhau giữa lượng chất

Thiết bị và Hóa chất tiến hành THIẾT BỊ

HÓA CHẤT

− Bột mài chứa Na2CO3, CaCO3 và

− Cân

TR ẦN

chuẩn độ đã dùng để đạt tới hai điểm kết thúc chuẩn độ (chỉ thị TP và BCG).

10 00

− Phễu lọc;

− Cốc 100 mL;

-H

− Bếp điện;

− Ống đong;

Na2HPO4 − HCl 1M; − Nước cất − Dung dịch K2C2O4 15%; − Dung dịch NaOH;

− Bình định mức 100 mL;

− Dung dịch Thymolphthalein (TP)

− Pipet;

− Dung dịch BromoCresol Green (BCG)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

− Bình hình nón (Erlenmeyer);

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

thị TP).

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

b) Lượng cũng của chất chuẩn độ đó ứng với điểm kết thúc chuẩn độ thứ hai (chỉ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

không màu chuyển sang màu xanh (môi trường có tính kiềm, pH vào khoảng 10).

Qui trình tiến hành Bước 1. Hòa tan mẫu và đuổi CO2 Thêm đúng 10,00 mL dung dịch HCl nồng độ khoảng 1 mol/L (xem trị số chính xác này được ghi trên nhãn của lọ) vào mẫu bột mài có trong cốc được đậy bằng mặt kính đồng hồ thủy tinh (mọi thao tác phải chính xác: lấy dung dịch bằng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

một pipet! Không được bỏ nắp đậy cốc ra để tránh thất thoát hóa chất!). Sau giai đoạn thoát khí mạnh kết thúc, dùng bếp điện cẩn thận đun nóng dung dịch

trong cốc (vẫn phải đậy cốc bằng mặt kính đồng hồ) tới khi hết khí thoát ra. Tiếp

đến, đun cẩn thận dung dịch còn lại trong cốc cho sôi trong khoảng 2-3 phút.

Bước 2. Kết tủa canxi

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

đồng hồ cho chày vào cốc. Dùng ống đong lấy 1-2 mL dung dịch K2C2O4 15%. Cho từ từ lượng này theo thành vào cốc (mất khoảng 10 đến 20 phút) cho tới lúc kết tủa

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bước 3. Xác định nồng độ chính xác của dung dịch NaOH Dùng một pipet lấy 10,00 mL dung dịch HCl rồi cho vào bình định mức 100 mL,

TR ẦN

thêm nước cất cho đến vạch, lắc bình để trộn đều. Rót dung dịch NaOH đầy buret. Dùng pipet lấy 10,00 mL dung dịch HCl trong bình định mức cho vào một bình

hình nón (Erlenmeyer). Thêm vào erlenmeyer này 1-2 giọt dung dịch

10 00

Thymolphthalein rồi chuẩn độ bằng dung dịch NaOH tới khi màu xanh xuất hiện trên vòng xoáy của dung dịch và bền chỉ trong khoảng 5 - 10 giây.

Tại đây và phần sau: Hãy lặp sự chuẩn độ ở mức độ cần thiết. Cần lưu ý rằng trị

-H

số thể tích dung dịch cần dùng nhiều nhất và ít nhất chỉ cách nhau có 0,10 mL. Số

-L

liệu thể tích dung dịch báo cáo có độ chính xác tới 0,01 mL.

ÁN

3.1a Hãy điền đầy đủ vào bảng trong Phiếu trả lời. 3.1b Hãy tính nồng độ của dung dịch NaOH (theo mol/L).

Bước 4. Lọc bỏ canxi oxalat

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

dung dịch NaOH (theo phương pháp dưới đây).

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

hoàn toàn. Dùng khoảng thời gian chờ đợi này để xác định nồng độ chính xác của

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nhấc cốc khỏi bếp điện. Dùng nước cất rửa phần hơi nước ngưng tụ ở mặt kính

IỄ N

ÀN

Sau khi kết tủa được hầu hết CaC2O4, dùng phễu lọc dung dịch vào bình định mức

100 mL. Nước lọc này hơi bị đục do có mặt lượng nhỏ canxi oxalat nhưng không gây ảnh hưởng tới việc chuẩn độ. Dùng nước cất rửa sạch kết tủa rồi bỏ giấy lọc có kết tủa vào thùng đựng rác. Thêm nước cất vào bình đựng nước lọc cho tới vạch và lắc đều. Bước 5. Chuẩn độ mẫu dùng Bromocresol Green 13

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Dùng pipet lấy 10,00 mL nước lọc thu được sau bước 4 cho vào một Erlenmeyer rồi thêm tiếp vào đó 3 giọt dung dịch BCG. Hãy chuẩn bị một Erlenmeyer khác có

dung dịch đối chứng gồm 3 giọt dung dịch NaH2PO4 15%, 3 giọt dung dịch BCG

và 15-20 mL nước cất. Dùng dung dịch NaOH chuẩn độ dung dịch nước lọc tới khi

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bước 6. Chuẩn độ mẫu dùng Thymolphthalein

Dùng pipet lấy 10,00 mL nước lọc thu được sau bước 4 ở trên cho vào một

http://daykemquynhon.ucoz.com

– 10 giây thì dừng.

H Ư

3.3 Hãy điền đầy đủ vào bảng trong Phiếu trả lời.

TR ẦN

Bước 7. Các tính toán

3.4. Hãy tính khối lượng của CO32- trong mẫu đã dùng.

3.5. Hãy tính khối lượng của HPO42- trong mẫu đó.

10 00

Bước 8. Các câu hỏi thêm cho bài thí nghiệm này Hãy trả lời các câu hỏi sau đây vào Phiếu trả lời.

-H

có mặt Ca2+.

3.6a. Hãy chỉ ra một phản ứng (viết phương trình) làm cản trở sự phân tích mẫu khi

-L

3.6b. Danh mục các lỗi có thể phạm phải ở các bước khác nhau được nêu ra trong

ÁN

bảng của Phiếu trả lời. Hãy chỉ ra trong số đó những lỗi nào dẫn đến sai số khi xác

định hàm lượng của CO32- và/hoặc HPO42-. Hãy dùng các kí hiệu sau đây: “0” nếu không có sai số như được dự đoán, “ + ” hoặc “ – ” nếu có sai lệch nhiều hơn (sai

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

chuẩn độ dung dịch nước lọc đó tới khi màu xanh xuất hiện và bền trong khoảng 5

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Erlenmeyer rồi thêm tiếp vào đó 2 giọt dung dịch TP. Dùng dung dịch NaOH

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

3.2 Hãy điền đầy đủ vào bảng trong Phiếu trả lời.

màu của dung dịch này trùng với màu của dung dịch đối chứng thì dừng.

IỄ N

ÀN

số dương) hoặc sai lệch ít hơn (sai số âm) so với thực tế.

Bài 4. Chuẩn độ complexon; Ví dụ của sự xác định ion kim loại dùng phép đo complexon.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Nồng độ ion Ni2+ có thể được xác định bằng sự tạo phức với EDTA

EDTA là một ligand nhiều răng tạo phức 1: 1 với ion Ni2+. Chất chỉ thị là

(etylendiamin tetraaxetat).

murexide cũng có thể tạo phức với ion Ni2+ nhưng phức này không bền bằng

.Q Mã an toàn:

Niken sunfat (300 mg)

R 22, 36 S 22

Ammoniac đậm đặc (20 mL) Dụng cụ cần thiết:

− Cân

10 00

− Cốc đong 100 mL

− Bình tam giác Tiến hành

-H

− Bộ thiết bị chuẩn độ

-L

Cân chính xác khoảng 300 mg niken sunfat và hòa tan vào nước. Dùng

ÁN

cốc đong 100 mL.

Điều chế dung dịch đệm bằng cách hòa tan 2,7 g ammoni clorua và 17,5

ÀN

mL ammoniac đậm đặc trong 50 mL nước. Đổ đầy dung dịch EDTA tiêu chuẩn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

Ammoni clorua (3 g)

R - S 22, 24/25

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

R 22 S 36

Chất chỉ thị murexide

Đ ẠO

R 20/21/22, 42/43, 45, 46 S 26, 27, 28, 36/37/39, 45

Dung dịch EDTA tiêu chuẩn

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hóa chất cần thiết:

TR ẦN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

niken sunfat.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

EDTA. Mục đích của thí nghiệm này là để xác định lượng nước kết tinh trong

IỄ N

0,01 M vào một buret. Dùng pipet lấy 10,00 mL dung dịch niken sunfat cho vào cốc hình nón 200 mL và pha loãng với khoảng 90 mL nước. Vừa thêm vừa khuấy đều 10 mL dung dịch đệm vào cốc hình nón. Thêm một ít chất chỉ thị murexide rắn và đảm bảo tan hết. Chuẩn độ với dung dịch EDTA đến khi đổi màu từ vàng sang tím. Khi màu đổi chậm, thêm một ít ammoniac đậm đặc lúc

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

cuối chuẩn độ. Thí nghiệm này cần được thực hiện hai lần. Ghi lại các số liệu sau:

1. Lượng dung dịch EDTA theo mL. Cũng ghi lại chính xác độ chuẩn của dung dịch.

2. Khối lượng niken sunfat.xH2O.

3. Tính nồng độ Ni2+ trong dung dịch.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

4. Tính số mol nước kết tinh trong một mol niken sunfat.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 5. Phân tích định tính các hợp chất hữu cơ Ở thí nghiệm này bạn phải nhận biết 7 chất rắn chưa biết ghi trong danh sách

ứng hoá học theo qui trình sau và phân tích kết quả thu được.

Lắc ống nghiệm với CH3CN, 1M HCl, nước và 1M NaOH.

Phản ứng thử 2: thử với 2,4-DNPH

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hòa tan một chất chưa biết với 95% EtOH và thử với dung dịch của 2,4dinitrophenylhydrazin trong axit sunfuric đặc và 95% ethanol (2,4-DNPH).

TR ẦN

Phản ứng thử 3: thử với CAN

Trộn dung dịch Xeri(IV) ammoni nitrat trong HNO3 loãng (kí hiệu nhãn là

10 00

CAN) với CH3CN được hỗn hợp. Cho chất chưa biết vào dung dịch hỗn hợp. Nếu có sự đổi màu dung dịch, thì dung dịch này có thể chứa ancol,

phenol hoặc andehit.

-H

Phản ứng thử 4: Phép thử Baiơ (Baeyer) Trong ống nghiệm, hòa tan chất chưa biết với CH3CN. Vừa lắc vừa cho từ

-L

từ vào dung dịch thử 5 giọt dung dịch 0.5% KMnO4.

ÁN

Phản ứng thử 5: Thử pH

Trong ống nghiệm, hoà tan chất chưa biết với 2 ml 95% EtOH. Dùng giấy

pH để đo pH của dung dịch.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

Phản ứng thử 1: Thử tính tan

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Lọ U-1, Lọ U-2, Lọ U-3, Lọ U-4, Lọ U-5, Lọ U-6, Lọ U-7

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Các lọ dán nhãn chất chưa biết như:

các tác nhân hữu ích trong hóa hữu cơ. Để đạt điều này, phải tiến hành các phản

các chất ở trang 7, chúng là các thuốc phổ biến trong cuộc sống hằng ngày và là

Lấy dung dịch thu được từ Phản ứng thử 5 và cho 5 giọt dung dịch 2.5% FeCl3.

IỄ N

ÀN

Phản ứng thử 6: thử với sắt (III) clorua

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Thiết bị và Hóa chất tiến hành HÓA CHẤT

− 7 chất chưa biết

− Phễu lọc;

− HCl 1M;

− Cốc 100 mL;

− NaOH 1M;

− Ống nghiệm;

− Nước cất

− Thìa;

− Dung dịch KMnO4;

− 2,4 – DNPH

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

− Dung dịch FeCl3 2,5% − C2H5OH

TR ẦN

− Giấy pH

Các lời khuyên hữu ích

10 00

Qui trình tiến hành

a) Trọng lượng của thìa (spatula) lấy đầy chất khoảng 15~20 mg.

-H

b) Lau kĩ thìa bằng giấy lau sau khi dùng lấy chất.

c) Sau khi cho bất kì tác nhân nào miêu tả dưới đây vào dung dịch của mẫu

-L

chưa biết, phải trộn kĩ và quan sát thận trọng hỗn hợp thu được.

ÁN

d) Để nhận điểm tối đa, phải tiến hành tất cả các phản ứng thử và ghi vào bảng.

Phản ứng thử 1: Thử tính tan

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

− Dung dịch CAN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

− CH3CN;

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

− Cân

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

THIẾT BỊ

IỄ N

ÀN

Cho vào ống nghiệm một thìa đầy chất (15~20 mg) chưa biết và1 ml of

CH3CN. Lắc ống nghiệm và ghi lại tính tan. Lặp lại thí nghiệm với 1M HCl, nước và1M NaOH.

Phản ứng thử 2: thử với 2,4-DNPH Cho khoảng 15~20 mg một chất chưa biết vào ống nghiệm và hòa tan với 2 ml 95% EtOH (đối với các chất tan được trong nước, thì lấy khoảng15~20

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

mg hoà vào trong 1 ml nước). Cho vào 5 giọt dung dịch của 2,4dinitrophenylhydrazin trong axit sunfuric đặc và 95% ethanol (kí hiệu nhãn

là 2,4-DNPH).

Trộn 3 ml dung dịch Xeri(IV) ammoni nitrat trong HNO3 loãng (kí hiệu

Phản ứng thử 3: thử vớiCAN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

khoảng 15~20 mg chất chưa biết vào 1 ml dung dịch hỗn hợp. (đối với chất tan trong nước, thì đầu tiên hoà khoảng 15~20 mg mẫu trong 1 ml nước, và

G N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Phản ứng thử 4: Phép thử Baiơ (Baeyer)

Trong ống nghiệm, hòa tan khoảng 15~20 mg chất chưa biết với 2 ml

TR ẦN

CH3CN (Đối với chất tan được trong nước, thì hoà khoảng 15~20 mg chất 0.5% KMnO4.

10 00

Phản ứng thử 5: Thử pH

với 1 ml nước). Vừa lắc vừa cho từ từ vào dung dịch thử 5 giọt dung dịch

Trong ống nghiệm, hoà khoảng 15~20 mg chất chưa biết với 2 ml 95%

C2H5OH (Đối với chất tan được trong nước, thì hoà khoảng 15~20 mg chất

-H

với 1 ml nước. Dùng giấy pH để đo pH của dung dịch

-L

Phản ứng thử 6: thử với sắt (III) clorua

ÁN

Lấy dung dịch thu được từ Phản ứng thử 5 và cho 5 giọt dung dịch 2.5% FeCl3.

Ghi kết quả

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

dung dịch này có thể chứa ancol, phenol hoặc andehit.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

sau đó cho thêm 1 ml thuốc thử CAN. Nếu có sự đổi màu dung dịch, thì

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

nhãn là CAN) với 3 ml CH3CN trong ống nghiệm. ở ống nghiệm khác cho

IỄ N

ÀN

1. Ghi các kết quả thử vào tờ Phiếu Trả lời. Viết O nếu tan, còn X nếu không tan đối với phản ứng thử tính tan. Viết (+) đối với phản ứng dương tính, còn (–) cho phản ứng âm tính đối với các phản ứng thử 2 ~ 4 và 6. Viết a, b và n tương ứng với dung dịch có tính axit, bazơ hoặc trung tính, còn pH với phản ứng thử 5. 2. Dựa trên kết quả thử, hãy cho biết cấu tạo phù hợp của các hợp chất chưa biết, suy từ các chất đã cho trong danh sách. Viết chất này vào ô thích hợp. 19

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Các hợp chất chưa biết có thể là COOH

OH HO

(E)

NH2

HCl

(F)

OH (G)

(A)

OCH3

NH2

(T)

TP OCH3

O (W)

(V)

10 00

Bài 6. Sắc kí trao đổi ion các aminoaxit Trao dổi ion là một phương pháp phân tích và điều chế quan trọng cho phép

phân tách các chất mang điện. Sự tương tác giữa các nhóm ion của chất với các

-H

gốc gắn trên nhựa là cơ sở của phương pháp này. Ở bài này, phải phân tách một

-L

hỗn hợp các aminoaxit, tiếp theo thử định tính từng loại aminoaxit được tách ra từ cột bằng phản ứng màu đặc trưng. Do thí sinh phải sắp hàng đo phổ nên

ÁN

chúng tôi đề nghị bạn hãy bắt đầu với bài thực hành số 1. O

ÀN Đ IỄ N

O OH

NH2

N H

His

NH2 OH

NH2

Cys

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

OCH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CHO

CH3 O

(Q)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

http://daykemquynhon.ucoz.com

(M)

(K)

HCl

H3CO

CH3

Đ ẠO

H3C

H N

HO OH

COOH

CH3

H Ư

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

H CH3

NH2

Arg

Cho một hỗn hợp gồm ba aminoaxit: histidin, cystein và arginin (xem cấu trúc trên). Polistyren liên kết chéo bởi gốc sunfat là nhựa trao đổi cation (xem sơ đồ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

dưới đây). Trước khi thí nghiệm cột sắc kí trao đổi ion đã được nhồi sẵn và cân bằng với Dung dịch rửa giải 1 (pH 4,9).

Qui trình tiến hành

Tiến hành sắc kí. Bước 1.

Đưa dung dịch các aminoaxit lên cột sắc kí.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

(Erlenmeyer) có ghi “Chất thải” sao cho dung môi vẫn còn nằm trên bề mặt chất nhồi và tránh không để cho nó bị khô. Đóng khóa lại và thận trọng dùng

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

thận mở (nhả) từ từ kẹp ống để cho chảy vào khoảng 1 mL Dung dịch rửa giải 1 (ứng với ~ 1 cm của chất lỏng trên cột). Dùng hai tay nối chặt đầu nối có nhám

TR ẦN

trong (nhám cái) ở đầu cột vào đầu nối có nhám ngoài (nhám đực) ở đầu ống dẫn dung dịch rửa giải 1 (xem kỹ việc nối chặt đầu thủy tinh với cột). Bỏ bình

“Chất thải” ra và thay vào các ống nghiệm trên giá. Mở từ từ kẹp ống và mở

10 00

khóa để dung dịch rửa giải chảy xuống qua cột. Bắt đầu quá trình rửa giải (luôn

mở khóa cột khi bắt đầu rửa giải và đóng khóa lại khi ngừng rửa).

Thu gom các phân đoạn vào ống nghiệm, lấy khoảng 2,5 mL (xem mũi tên ở sơ

-H

đồ). Nếu thấy cần thì dùng bút dạ đánh dấu. Sau khi gom được từ 4 đến 8 ống,

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

ngừng rửa giải và sau đó phân tích định tính các mẫu (phân đoạn) thu được.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ngấm vào chất nhồi (xả dung môi vào bình “Chất thải”). Đóng khóa cột và cẩn

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

một syranh cho dung dịch phân tách lên cột. Mở khóa và để cho dung dịch này

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đầu tiên, mở khóa để cho dung môi trong cột chảy xuống bình tam giác

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ống

đầu nối nhám trong

dung dịch rửa giải

.Q TP

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Khóa cột

Định tính các mẫu thu được

10 00

Định tính các aminoaxit dựa trên phản ứng của nhóm α-amino với natri 2,4,6-

NH2

-L

HOOC

-H

trinitrobenzen sunfonat (TNBS):

O 2N

NO2

HOOC

NO 2

NaHSO 3

O 2N

NO2

ÁN

Định tính được thực hiện trong các lỗ của tấm nhựa polistyren, mỗi lỗ tương

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

nhựa trao đổi ion

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

lớp dung môi

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

đầu nối nhám ngoài

kẹp ống

IỄ N

ÀN

ứng với mỗi ống nghiệm xác định. Trước khi thử, đầu tiên hãy trộn 1 mL dung

dịch TNBS với 10 mL dung dịch đệm cacbonat và sau đó cho 0,1 ml hỗn hợp thu được vào một nửa các lỗ trên tấm nhựa (từ A1 đến H5). Tiếp theo, cho 0,1 mL của phân đoạn cần phân tích vào lỗ. Bắt đầu thử với A1, và tiếp tục với B1, C1, v.v. (di chuyển từ trên xuống và từ trái sang phải). Nếu aminoaxit có mặt trong phân đoạn phân tích thì màu vàng đậm sẽ xuất hiện trong lỗ trong khoảng 22

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

3 phút. Lấy màu trong lỗ đầu làm chuẩn để đối chiếu. Để đánh giá đúng màu, bạn nên để tấm nhựa lên tờ giấy trắng.

Lưu ý: Dùng pipet máy để lấy tất cả các chất lỏng mà có thể tích 0,1 mL. Bạn

nên dùng một đầu hút nhựa cho tất cả các phân đoạn có một chất (đỉnh).

6.1a Đánh dấu mô tả sơ lược cường độ màu (định tính) trên tấm nhựa (có lỗ ) vào

Tiếp tục rửa giải để thu các phân đoạn và phân tích chúng cho đến khi bạn nhận

G N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Tiến hành sắc kí. Bước 2.

Ngay sau khi kết thúc thu gom đỉnh (peak) thứ nhất, bạn phải thay Dung dịch

TR ẦN

rửa giải thứ 2. Để làm điều này, hãy đóng khóa cột, đóng (vặn chặt) kẹp ống dẫn (Quan trọng !), tháo ống dẫn đang nối với chai đựng Dung dịch rửa giải

thứ 1 và nối nó với chai đựng Dung dịch rửa giải thứ 2. Giữ chặt đầu nối nhám

10 00

ở đầu cột.

6.1b. Khi các Dung dịch rửa giải được thay đổi, hãy đánh dấu bằng cách vẽ

các đường thẳng nằm giữa các lỗ tương ứng ở tấm nhựa.

-L

tả ở trên.

-H

Tiếp tục rửa giải, thu các phân đoạn và phân tích định tính chúng như đã miêu

ÁN

Tiến hành sắc kí. Bước 3.

Ngay sau khi kết thúc thu gom đỉnh (peak) thứ 2, bạn phải thay Dung dịch rửa giải thứ 3 như đã miêu tả ở bước 2. Tiếp tục sắc kí cho đến khi aminoaxit thứ 3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

đã hoàn toàn ra hết khỏi cột (kết thúc đỉnh (peak) thứ nhất).

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

được ít nhất 2 lỗ có màu như ở lỗ A1, điều này chỉ ra rằng aminoaxit thứ nhất

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

3- màu mạnh. Tiếp tục đánh dấu sự mô tả này trong quá trình sắc kí.

Phiếu Trả lời. Dùng các kí hiệu sau: (-)- không màu, 1-màu yếu, 2- màu vừa phải và

IỄ N

ÀN

hoàn toàn ra khỏi cột.

Dừng quá trình sắc kí bằng cách đóng khóa cột và vặn chặt kẹp ống. Dựa vào kết quả phân tích định tính, hãy chọn những phân đoạn có chứa các aminoaxit. 6.1.c Hãy điền vào Phiếu Trả lời nhãn ghi (số thứ tự) của các lỗ ứng với các phân đoạn đã chọn ở trên. 23

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

6.2 Gộp lại các phân đoạn có cùng một đỉnh và dùng ống đong để đo thể tích của từng phân đoạn gộp. Báo cáo thể tích của các phân đoạn đã gộp ngoại trừ

lượng đã dùng cho phân tích định tính. Ghi các kết quả thu được vào Phiếu

Trả lời.

Rót các phân đoạn gộp vào lọ thủy tinh nâu có ghi nhãn “Peak 1”, “Peak 2”

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

mô tả dưới đây.

Khi kết thúc bài thi thực hành, hãy nút các lọ và để chúng trên bàn. Các

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Phân tích quang phổ

Đối với mỗi mẫu, bạn cần phải đưa 2 cuvet cho người đo mẫu. Chuẩn bị mẫu

TR ẦN

như sau.

Quan trọng! Khi bảo quản, luôn để cuvet trong hộp! Tất cả các cuvet có 2

mặt hông và 2 mặt trơn nằm thẳng đứng dùng để đo. Khi dùng cuvet, không

10 00

được chạm vào mặt dùng để đo, nếu không bạn sẽ thu được giá trị mật độ quang sai.

-H

Phép thử số 1(đỉnh 1). Nồng độ cystein được xác định bằng phản ứng Ellman:

-L

NO2

NH3

+ SH

Đ IỄ N D

O-

H3N

OH -

O-

-H2O

ÀN

ÁN

O-

O S O

O-

S-

O-

+ NO2

NO2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

tra lại.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

phân đoạn gom sau đó sẽ được nhân viên phòng thí nghiệm phân tích kiểm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

“Peak 3”. Chuẩn bị các mẫu để phân tích định lượng trên máy quang phổ như

NO2

Ống nghiệm A1 (ống đối chiếu). Cho 0,1 mL Dung dịch rửa giải 1 lấy từ ống nhựa nhỏ vào một ống nghiệm và cho thêm vào 2.9 mL tác nhân Ellmann.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Ống nghiệm B1 (ống mẫu phân tích). Cho 0,1 ml dung dịch phân tích vào một ống nghiệm và cho thêm vào 2.9 mL tác nhân Ellmann.

Trộn đều các ống nghiệm và chuyển mỗi hỗn hợp sang các cuvet tương ứng có

ghi A1 (cho mẫu đối chiếu) và B1 (cho mẫu phân tích).

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

imidazol phản ứng với các hợp chất diazo (phản ứng Pauli).

Ống nghiệm A2 (ống đối chiếu). Cho 2,8 mL dung dịch đệm Tris-HCl vào một

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Ống nghiệm B2 (ống mẫu phân tích). Cho 2,8 mL dung dịch đệm Tris-HCl vào một ống nghiệm, tiếp theo cho thêm 0,1 mL dung dịch cần phân tích và 0,1 mL

TR ẦN

tác nhân Pauli.

Trộn đều các ống nghiệm và chuyển mỗi hỗn hợp sang các cuvet tương ứng có

ghi A2 (cho mẫu đối chiếu) và B2 (cho mẫu phân tích).

10 00

Mẫu thử số 3 (đỉnh 3). Xác định nồng độ của arginin dựa trên khả năng của

gốc guanidin phản ứng với một số phenol trong điều kiện kiềm và chất oxi hóa

(phản ứng Sakaguchi).

-H

Ống nghiệm A3 (ống đối chiếu). Cho 0,1 mL Dung dịch rửa giải 3 vào một ống

-L

nghiệm, tiếp theo cho thêm 1,5 mL dung dịch NaOH 10%, 1 mL dung dịch 8-

ÁN

hydroxiquinolin và 0,5 mL dung dịch natri hypobromua.

Ống nghiệm B3 (ống mẫu phân tích). Cho 0,1 mL dung dịch phân tích vào một ống nghiệm, tiếp theo cho thêm 1,5 mL dung dịch NaOH 10%, 1 mL dung dịch

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

0,1 mL tác nhân Pauli.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

ống nghiệm, cho thêm vào 0,1 mL Dung dịch rửa giải 2 lấy từ ống nhựa nhỏ và

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Mẫu thử số 2 (đỉnh 2). Xác định nồng độ histidin dựa trên khả năng của gốc

IỄ N

ÀN

8-hydroxiquinolin và 0,5 mL dung dịch natri hypobromua. Lắc mạnh các ống nghiệm trong 2 phút (Quan trọng!) và quan sát sự tạo thành

màu vàng cam. Cho 0,2 mL dung dịch urê 8 M vào mỗi ống, trộn kỹ và lấy khoảng 3 mL của mỗi hỗn hợp cho vào các cuvet tương ứng ghi A3 (cho mẫu đối chiếu) và B3 (cho mẫu phân tích).

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Tất cả các hỗn hợp cần phải phân tích bằng quang phổ không được sớm hơn 10 phút và không được muộn hơn 2 giờ sau khi chuẩn bị xong mẫu. Đưa 6 cuvet

viên đo mẫu ghi mã số thí sinh của bạn lên bảng đánh dấu sắp hàng. Bạn sẽ

cho nhân viên đo mẫu. Trong trường hợp phải sắp hàng chờ, hãy đề nghị nhân

được gọi khi đến lượt mình. Trong thời gian này bạn có thể bắt đầu làm bài thự

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Trong trường hợp các mẫu của bạn không kịp khảo sát trong khoảng thời gian

Nhận bản in phổ đồ các mẫu của bạn và kiểm tra lại. Kí nhận vào bản phổ đồ và

http://daykemquynhon.ucoz.com

xin chữ kí của nhân viên đo mẫu.

H Ư

6.3 Hãy xác định độ hấp phụ ở các bước sóng tương ứng và tính hàm lượng

TR ẦN

(theo mg) của mỗi aminoaxit trong hỗn hợp của bạn. Độ dài quang là 1,0 cm. Điền vào Phiếu Trả lời, nhớ rằng 1 mol của mỗi aminoaxit cho 1 mol sản phẩm

Dữ liệu đối chiếu: Giá trị của các hệ số tắt:

10 00

tương ứmg.

Khối lượng phân tử của

Cystein 121 g/mol

-H

ở 410 nm

Sản phẩm của phản ứng Ellmann: 13600 M-1 cm-1 aminoaxit:

Arginin 174 g/mol

ÁN

-L

Sản phẩm của phản ứng Pauli: 6400 M-1 cm-1 ở 470 Histidin 155 g/mol

Sản phẩm của phản ứng Sakaguchi: 7700 M-1 cm-1

6.4 Vẽ 3 cấu trúc cộng hưởng của các gốc phân tử tham gia vào sự tạo thành hỗn hợp màu trong phản ứng Ellmann

IỄ N

ÀN

ở 500 nm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

mới.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

phù hợp đã nêu trên (hoàn toàn không thể xẩy ra), bạn phải chuẩn bị lại mẫu

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

hành số 2.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 7. Phân tích định lượng Axit Ascorbic trong viên Vitamin C Lí thuyết

FW = 176,12). Axit ascorbic vừa là một axit, vừa là một chất khử, do đó, cả

Thành phần chính trong vitamin C thương mại là axit ascorbic (H2C6H6O27,

chuẩn độ axit-bazơ và chuẩn độ oxi hóa khử đều có thể sử dụng để xác định

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

quốc tế là 2-oxo-L-threo-hexono-1,4-lactone-2,3-enediol, CTPT C6H6O6 (M= 176,1g/mol), CTCT như sau:

-H

Trong công thức cấu tạo của ascorbic ta nhận thấy có C4 và C5 là 2 cacbon bất đối xứng, vì vậy ascorbic có 4 đồng phân quang học là axit L-

-L

ascorbic, axit izo L-ascorbic, axit D-ascorbic và axit izo D-ascorbic. Trong số các đồng phân này chỉ có axit L-ascorbic và izo L-ascorbic là có tác dụng chữa

ÁN

bệnh còn 2 đồng phân còn lại là các kháng vitamin, tức là ức chế tác dụng của vitamin. Trong tự nhiên chỉ tồn tại dạng axit L-ascorbic, các đồng phân còn lại được tạo ra theo con đường tổng hợp.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Vitamin C là tên thường gọi của axit L-ascorbic (AsA), có danh pháp

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Vitamin C là 1 chất chống oxy hóa cần thiết đối với dinh dưỡng của con người. Thiếu vitamin C có thể dẫn đến bệnh scurvy (scobat) đặc trưng khiến cho xương và răng không bình thường và một số bênh khác.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

lượng axit ascorbic trong những viên vitamin C thương mại.

IỄ N

ÀN

Axit ascorbic tồn tại ở dạng tinh thể hoặc bột kết tinh trắng hoặc hơi ngà vàng, không mùi, có vị chua, tan nhiều trong nước (300g/lít), ít tan hơn trong rượu và không tan trong chloroform, benzene hay các dung môi hữư cơ không phân cực. Axit ascorbic rất dễ bị phân hủy dưới tác dụng của ánh sáng và nhiệt độ. Dung dịchaxit ascorbic không bền, rất dễ bị oxy hóa dưới tác dụng của oxy

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

nhóm này quyết định tính axit và tính khử của axit ascorbic.

H Ư

Axit ascorbic dễ dàng phản ứng với các dung dịch kiềm để tạo muối.

O O

H HO

NaOH

HOH2C

(CHOH)3

COONa

H2O

TR ẦN

CH2OH

10 00

Để định lượng axit ascorbic có thể dùng phản ứng chuẩn độ nấc 1 với NaOH, chỉ thị phenolphatalein.

1. Phương pháp oxi hóa khử:

-L

-H

Axit L- ascorbic bị oxi hóa thành axit L- dehydroascorbic theo bán phản ứng oxihóa sau đây ( E0= 0,127V ở pH=5) CH2OH

ÀN Đ IỄ N

H HO

ÁN

CH2OH

O O

O H O

Axit ascorbic

2H+

2e-

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

vào C3 và C2 .

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Trong dung môi nước, axit ascorbic là axit phân ly hai nấc với các giá trị pKa lần lượt bằng 4,2 và 11,6 tương ứng với sự phân ly H+ của nhóm –OH đính

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U TP

1. Phương pháp axit – bazơ

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nguyên tắc phương pháp Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Hóa tính của vitamin C là hóa tính của nhóm chức lacton, của các nhóm hydroxyl, của liên kết đôi, song quan trọng nhất là nhóm chức endiol. Chính

không khí, đặc biệt là khi có mặt một số kim loại nặng: Fe, Cu … Vì vậy cần phải bảo quản vitamin C trong bóng tối và nhiệt độ thấp.

Axit dehidroascorbic

Quá trình oxy hóa ascorbic xảy ra ở hai mức độ khác nhau: - Sự oxy hóa thuận nghịch vitamin C thành axit dehydroascorbic: tính chất này vô cùng quan trọng đối với tác dụng sinh học của axit ascorbic là tham gia xúc tác các quá trình oxy hóa khử xảy ra trong cơ thể. 28

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Sự oxy hóa bất thuận nghịch biến vitamin C thành các sản phẩm khác không có hoạt tính và biến màu. Phản ứng này tăng nhanh theo pH và nhiệt độ

theo phương pháp chuẩn độ trực tiếp với chất chỉ thị hồ tinh bột.

Thí nghiệm này gồm hai phần, phần đầu dùng chuẩn độ axit-bazơ để xác

-H

định lượng axit ascorbic trong một viên vitamin C. Phần thứ hai dùng chuẩn độ

oxi hóa khử để thực hiện xác định tương tự.

-L

Sự đánh giá được dựa trên sự chính xác của mỗi phép chuẩn độ. Tính 30%

ÁN

cho chuẩn độ axit-bazơ, tính 60% cho chuẩn độ oxi hóa khử và 10% cho sự so

sánh hai phương pháp. Thuốc thử

Dung dịch NaOH

Thiết bị Ống đong

(trên nhãn có ghi nồng độ)

IỄ N

ÀN

KIỂM TRA THUỐC THỬ VÀ THIẾT BỊ TRƯỚC KHI THÍ NGHIỆM

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

Trong thí nghiệm này hàm lượng vitmain C trong viên nén được xác định bằng phương pháp chuẩn độ axit- bazơ hoặc chuẩn độ oxi hóa khử. Axit ascorbic được xác định dựa trên phản ứng oxi hóa nó bằng iot (trong KI dư)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Phương pháp này có thể áp dụng để xác định trực tiếp vitamin C trong các mẫu thực phẩm. Trong các đối tượng khác như rau quả, thực phẩm, nước giải khát có thành phần tương đối phức tạp, chứa nhiều chất khử khác nhau, dung dịch đục và có màu, gây khó khăn trong việc xác định điểm cuối của quá trình chuẩn độ.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

thuốc thử Fehling, dung dịch KMnO4, dung dịch AgNO3, 2,6diclorophenolindophenol…. Phương pháp chuẩn độ được tiến hành bằng cách nhỏ từ từ dung dịch thuốc thử từ buret vào dung dịch có chứa axit ascorbic trong môi trường thích hợp. Điểm tương đương được nhận nhờ sự chuyển màu của dung dịch khi có chất chỉ thị thích hợp.

Các chất oxy hóa thường dùng để oxi hóa axit ascorbic là: brom, iot,

của dung dịch.

10 mL

100 mL

Dung dịch Thiosunfat (Na2S2O3) Cốc thủy tinh

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

100 mL

Dung dịch Iod (0.01 M)

250 mL

125 mL

Mold and Pastel

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Buret (1 rack)

1 bộ x2 x1

Bình định mức, 100 mL

Spatula

TR ẦN

Buret Brush

Phễu x 1

10 00

Pipet (20 mL) / Bơm an toàn

1 bộ

-L

Tiến hành:

Bàn chải

-H

Pipet Pasteur (ống nhỏ giọt) x 6

ÁN

Hòa tan viên vitamin C trong nước, lọc nếu cần thiết. Thể tích cuối cùng của

dung dịch nên là 100 mL.

ÀN

Chuần bị các dung dịch:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

x 10

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Giấy cân

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

x 10

Dung dịch hồ tinh bột

Giấy lọc

Đ ẠO

Dung dịch metyl đỏ

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Dung dịch Phenonphtalein

Bình Erlenmeyer

Chất chỉ thị

(trên nhãn có ghi nồng độ)

IỄ N

* Dung dịch vitamin C chuẩn: Cân chính xác lượng cỡ 0,1 gam axit ascorbic trên cân phân tích và chuyển định lượng vào bình định mức dung tích 250 ml. Thêm khoảng 2 gam axit oxalic vào bình định mức, thêm định mức đến 2/3 thể tích bình và lắc đều cho chất rắn tan hết sau đó định mức đến vạch mức bằng nước cất. Nút kín bình để

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

tránh sự oxi hóa của oxi không khí. Dung dịch này được dùng để chuẩn độ dung dịch iot.

Hòa tan 5 g KI và 0,268 g KIO3 trong 200 ml nước cất, thêm 30 ml axit

* Dung dịch iốt:

1-1 Dùng pipet pipet 10 mL hút dung dịch trên cho vào một bình Erlenmeyer.

http://daykemquynhon.ucoz.com

Phần 2: Chuẩn độ oxi hóa khử

H Ư

2-1 Sử dụng dung dịch thiosunfat chuẩn để xác định nồng độ dung dịch iod đã

2-1-1

TR ẦN

cho.

Dùng pipet 20 mL đưa dung dịch iodin vào bình Erlenmeyer, rồi chuẩn

độ bằng cách sử dụng dung dịch Na2S2O3 chuẩn. Dùng tinh bột làm

10 00

chất chỉ thị.

2-1-2 Lập lại 3 lần bước thứ 4.

Dùng Pipet 10 mL đưa dung dịch từ bước 1 vào bình Erlenmeyer.

-H

2-2-1

2-2 Xác định lượng axit ascorbic.

-L

Thêm vào vài giọt tinh bột làm chất chỉ thị và chuẩn độ với dung dịch

ÁN

iod.

2-2-2

Lập lại 3 lần bước thứ 6.

Bảng dữ liệu 3

ÀN Đ IỄ N

3-2 3-2-1

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

1-2 Lập lại 3 lần bước thứ 2.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Chọn chất chỉ thị thích hợp để thực hiện sự chuẩn độ.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Phần 1: Chuẩn độ axit-bazơ.

3-1

sunfuric 3 M và chuyển vào bình định mức 500 ml, định mức đến vạch mức, ta được dung dịch KI3

Chuẩn độ axit - bazơ Chuẩn lần 1

Dung dịch Vitamin C

mL; Dung dịch NaOH đã dùng

Chuẩn lần 2

Dung dịch Vitamin C

mL; Dung dịch NaOH đã dùng

Chuẩn lần 3

Dung dịch Vitamin C

mL; Dung dịch NaOH đã dùng

Chuẩn độ oxi hóa khử Xác định nồng độ iot

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Chuẩn lần 1

Dung dịch Iod

mL; Dung dịch Na2S2O3 đã dùng

Chuẩn lần 2

Dung dịch Iod

mL; Dung dịch Na2S2O3 đã dùng

Chuẩn lần 3

Dung dịch Iod

mL; Dung dịch Na2S2O3 đã dùng

mL.

Chuẩn lần 2

Dung dịch Vitamin C

mL; Dung dịch Iod đã dùng

mL.

Chuẩn lần 3

Dung dịch Vitamin C

mL; Dung dịch Iod đã dùng

mL.

http://daykemquynhon.ucoz.com

+ I2 → S4O6

+ 2I

2 S2O3

Phản ứng của I2 với Na2S2O3 như sau:

H Ư

7-2

Tính nồng độ dung dịch iod.

Phản ứng của axit ascorbic với I2 là:

TR ẦN

7-3

H2C6H6O6 + I2 → C6H6O6 + 2 I + 2H

So sánh ưu điểm và khuyết điểm của hai phương pháp chuẩn độ.

7-4

10 00

Tính lượng axit ascorbic trong cả viên vitamin C

Lí thuyết

-H

Bài 8. Tổng hợp và phân tích Aspirin

-L

Aspirin, acid acetylsalicylic là một axit hữu cơ có chứa cả este hữu cơ. Nó được

ÁN

sử dụng rộng rãi trong y học như một loại thuốc giảm đau và như một loại thuốc

giảm sốt. Nó thường được điều chế bằng phản ứng của axit salixylic với

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

để tính lượng axit ascorbic trong cả viên vitamin C.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Giả sử axit ascorbic là một đơn axit, dùng dữ liệu từ chuẩn độ axit-bazơ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

7-1

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Câu hỏi

mL; Dung dịch Iod đã dùng

Dung dịch Vitamin C

Chuẩn lần 1

3-2-2 Xác định axit ascorbic

IỄ N

ÀN

anhydrit axetic theo phản ứng sau:

axit Salixylic

anhydrit axetic

axit axetyl salixylic

axit axetic

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Một lượng axit axetylsalixylic có thể được xác định bởi sự chuẩn độ với một bazơ mạnh như Natri hyđroxit

Ơ H

Tuy nhiên, axit axetylsalixylic cũng là một este nên dễ dàng bị thủy phân khi

CH3COO-C6H4COOH(aq) + OH-(aq) → CH3COOC6H4COO-(aq) + H2O(l)

chuẩn độ với một bazơ mạnh, do đó trong môi trường kiềm nó bị phân hủy dẫn

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

tất cả axit có mặt trong dung dịch sẽ thủy phân hoàn toàn trong NaOH dư. Một

sẽ gấp đôi số mol aspirin, sau đó lượng NaOH thừa sẽ được chuẩn độ với dung

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

dịch axit chuẩn. Trong thí nghiệm này, axit acetylsalicylic sẽ được chuẩn bị, tổng lượng acid có mặt sẽ được xác định bằng cách sử dụng một phương pháp

10 00

− axit Salixylic HOC6H4COOH

Hóa chất và Thuốc thử

− anhydrit axetic (CH3CO)2º

-H

− Etanol C2H5OH

− axit photphoric H3PO4 và axit sunfuric đậm đặc

− Natri hyđroxit NaOH 0,50 mol.L−1.

-L

− axit clohyđric HCl 0,30 mol.L−1.

ÁN

− Chất chỉ thị phenolphtalein. Chất CH3CO2C6H4C CH3C2O3CH3 H3PO4 H2SO4 C2H5OH NaOH(aq) HCl(aq)

TO ÀN Đ

IỄ N D

TR ẦN

chuẩn độ lại.

Trạng thái Chất rắn Chất lỏng Đậm đặc Đậm đặc Chất lỏng 0.50 mol· L0.30 mol· L-

Kí hiệu R 22 36 37 38 41 61 10 20 22 34 23 24 25 35 36 37 38 23 24 25 35 36 37 38 11 20 21 22 36 37 38 35 23 25 34 38

Kí hiệu S 22 26 36 37 39 26 36 37 39 45 23 30 36 37 39 45 23 30 36 37 39 45 7 16 24 25 36 37 39 26 37 39 45 26 36 37 39 45

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

aspirin phản ứng vừa đủ với một mol NaOH. Như vậy số mol NaOH phản ứng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

mol axit trong aspirin phản ứng vừa đủ với một mol NaOH, một mol este trong

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

đến sai sót trong sự phân tích. Như vậy, khi áp dụng phương pháp chuẩn độ thì

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

• phễu Buchner

• Bình tam giác (Erlenmeyer) 250 mL

• giấy lọc

• Pipet, 5 ml và 10 ml

• bình lọc chân không

• Xi lanh có chia độ, 50 ml

• ống mao dẫn điểm nóng chảy

• buret, 50 ml

• Nhiệt kế, 110 ° C

• Thanh khuấy

• Nhiệt độ nóng chảy bộ máy

• Miếng kính đồng hồ

• Bình rửa

Ơ H N

khuấy, trộn kỹ

10 00

nóng khoảng 15 phút.

3. Đun nóng dung dịch đến khoảng 80 – 100oC bằng cách đặt bình trong nước

4. Thêm từng giọt 2,0 ml nước lạnh cho đến khi anhydrit axetic phân hủy hoàn

toàn và sau đó thêm 40 mL nước và làm mát dung dịch trong bình nước đá.

kết tinh.

-H

Nếu tinh thể không xuất hiện, dùng thanh khuấy cà vào thành bình để tạo ra

-L

5. Dùng giấy lọc để sử dụng lọc. Lọc chất rắn bằng cách lọc hút thông qua phễu

ÁN

Buchner và rửa các tinh thể với vài ml nước đá lạnh vào khoảng − 5oC.

IỄ N

ÀN

6. Để kết tinh lại, bằng cách hòa tan các tinh thể vào cốc và thêm 10 ml etanol,

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

2. Thêm 6,00 mL anhyđrit axetic và 4 – 8 giọt axit photphoric vào bình và

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

1. Cân chính xác 3,00 gam axit salixylic trong bình tam giác định mức 100 mL

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U .Q

A. Tổng hợp Aspirin, axit axetylsalixylic

http://daykemquynhon.ucoz.com

• cốc, 100 ml,

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Thiết bị và Đồ thủy tinh

sau đó thêm 25 ml nước ấm.

7. Đậy cốc bởi miếng kính đồng hồ và khi sự kết tinh đã bắt đầu thì đặt cốc trong bình nước đá để hoàn tất sự kết tinh lại. 8. Áp dụng hút lọc như mô tả trong bước 5. 9. Đặt các sản phẩm vào giấy lọc với miếng kính đồng hồ và sấy khô ở 100 ° C trong khoảng 1 giờ rồi xem xét sản phẩm.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

10. Xác định điểm nóng chảy (135 ° C) để xác minh độ tinh khiết. B. Xác định lượng axit acetylsalicylic

1. Hòa tan 0,5 g aspirin vào 15 ml etanol trong một bình tam giác 250 ml.

3. Để tăng tốc độ phản ứng thủy phân, đun nóng các mẫu trong một cốc nước

2. Thêm 20 mL dung dịch NaOH 0.50 mol· L-1.

vào bình. Màu sắc của dung dịch là màu hồng nhạt. Nếu dung dịch không

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

màu thì thêm 5 ml dung dịch NaOH 0,50 mol. L-1 rồi lặp lại các bước 3 và 4. 5. Ghi lại tổng khối lượng dung dịch NaOH 0,50 mol.L-1 được thêm vào.

TR ẦN

6. Chuẩn độ bazơ thừa trong dung dịch bằng dung dịch HCl 0,30 mol.L-1 cho đến khi màu hồng biến mất và dung dịch trở nên đục.

10 00

7. Ghi lại khối lượng dung dịch HCl 0,30 mol.L-1 được thêm vào. 8. Lặp lại các bước của sự chuẩn độ hai lần nữa bằng cách sử dụng hai mẫu

-H

Xử lý dữ liệu

mới.

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

1. Tính hàm lượng của Aspirin chuẩn bị:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

4. Làm lạnh mẫu đến nhiệt độ phòng và thêm 2- 4 giọt chỉ thị phenolphtalein

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Chú ý: Tránh đun sôi, bởi vì các mẫu có thể bị phân hủy.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

thỉnh thoảng.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

khoảng 15 phút sau khi bổ sung hai hoặc ba chip sôi vào bình xoáy trên bình

Axit salixylic

Anhyđrit axetic

Axit axetylsalixylic

Axit axetic

Khối lượng aspirin theo lý thuyết: n(salicylic acid) =

3, 00 138,12

= 0,0217 mol, n(aspirin) = 0,0217 mol

Khối lượng aspirin = 0.0217×180,2 = 3.906 g

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Thực nghiệm: Khối lượng sản phẩm khô (aspirin) thu được theo thực nghiệm = 3,03 g

77%

H H Ư

ml 27 ml HCl 0,3M chứa 8,10 mmol

TR ẦN

n(NaOH dùng phản ứng với axit axetylsalixylic) = 20.0 − 8.10 = 11.9 mmol

10 00

1,0 mol axit axetylsalixylic phản ứng với 2,0 mol NaOH nên n (axit axetylsalixylic) =

11, 9 = 2

5.95 mmol

Để loại bỏ axit axetic tạo ra sau phản ứng, quá trình kết tinh lại (tái kết tinh)

-H

được lặp đi lặp lại

-L

và rửa sạch mẫu bằng nước dư. Do đó lượng mẫu giảm từ 1,50 g đến 1,05 g. Trong sự chuẩn độ tái kết tinh 1,00 g mẫu với HCl 0.30 M, thực nghiệm

ÁN

dùng trung bình 28.9 ml.

IỄ N

ÀN

28,9 ml HCl 0,30M chứa 8,67 mmol

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Chuẩn độ 1,00 g mẫu với HCl 0.30 M, thực nghiệm dùng trung bình 27.0

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

= 5.55 mmol

40 ml NaOH 0,5 M chứa 20 mmol

http://daykemquynhon.ucoz.com

1, 00 g 180, 0 g / mol

Đ ẠO

n(axit axetylsalixylic) theo lý thuyết=

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

2. Tính lượng axit axetylsalixylic có trong mẫu asppirin

Hàm lượng thấp do độ tan của aspirin trong nước lạnh

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

3,03 × 100% = 3,91

Hàm lượng của aspirin =

n(aspirin) hay 3,03/180,2 = 0,01682 mol

n(NaOH dùng phản ứng với axit axetylsalixylic) = 20,0 − 8,67 = 11,3 mmol

1,0 mol axit axetylsalixylic phản ứng với 2,0 mol NaOH nên n (axit axetylsalixylic) =

11, 3 2

= 5,67 mmol

3. Tính độ tinh khiết của aspirin và biểu thị bằng tỷ lệ phần trăm khối lượng Điểm nóng chảy của mẫu là 132oC chỉ ra rằng mẫu không tinh khiết. Khối

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

lượng axit axetylsalixylic tìm thấy trong (b) nhiều hơn so với lý thuyết chỉ ra rằng phương pháp tính cho thấy không chỉ axit axetylsalixylic mà còn axit

salixylic và sản phẩm phụ axit axetic cũng không phản ứng. Vì vậy nó sẽ

ảnh hưởng đến độ tinh khiết của mẫu aspirin.

Phản ứng sinh học được xúc tác bởi enzim. Nhiều enzim biểu lộ khả năng

chọn lọc cao và thường có thể xúc tác chọn lọc cho một đồng phân đối quang

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

của hỗn hợp triệt quang. Trong hóa học hiện đại enzim được dùng cho nhiều quá trình tiến hành trong ống nghiệm, đặc biệt trong sự tổng hợp các đồng phân

TR ẦN

quang học tinh khiết. Thí nghiệm này xem xét sự thủy phân N-axetyl-alanin với enzim axylaza I (acylase I).

10 00

Sơ đồ phản ứng được nêu dưới đây:

N-axetyl-alanin

-H

Hỗn hợp raxemic N-axetyl-alanin

alanin

Có thể theo dõi diễn tiến phản ứng dựa trên sự tạo thành alanin nhờ phản

ninhidrin

indan-1,2,3-trion

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

ứng với ninhidrin như dưới đây.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

Lí thuyết:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

ví dụ của quá trình hóa học thân thiện với môi trường

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Bài 9. Thủy phân N-axetyl-alanin bằng enzim;

alanin

anion màu tím lmax = 592 nm 37

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Hóa chất cần thiết:

Mã an toàn:

N-axetyl-alanin raxemic (265 mg)

R-SR-S-

Tiến hành:

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hòa tan 262 mg (2,0 mmol) hỗn hợp raxemic N-axetyl-alanin trong 10 mL nước. Sau đó thêm từ từ và khuấy nhẹ dung dịch chứa 84 mg (2,0 mmol) liti

TR ẦN

hidroxit monohidrat trong 4 mL nước. Theo dõi pH bằng giấy pH đến khi đạt pH = 7. Thêm dung dịch acylase I (10 mg) trong nước đồng thời khuấy mạnh

trong 2 phút. [ Điều chế dung dịch enzim này bằng cách thêm enzim vào 5 mL

10 00

nước và lọc bằng lọc thủy tinh nhỏ được phủ với diatomit]. Kế tiếp, thêm nước

vào để thể tích tổng cộng đạt chính xác 20,0 mL. Hỗn hợp phản ứng được giữ

tại nhiệt độ 37°C (chưng cách thủy) trong 60 phút. Dùng ống tiêm hoặc pipet

-H

nhỏ lấy chính xác 0,25 mL dung dịch enzim cho vào ống nghiệm rồi thêm 1,25

-L

mL ninhidrin (Sigma N 1632), (1.25 mL). Đun nóng hỗn hợp này trong nước

ÁN

sôi khoảng 20 phút, lúc ấy sẽ có màu tím thẫm. Sau khi để nguội, cho hỗn hợp

này vào dung dịch đệm có chứa dung dịch liti axetat 4 M (pH = 5,2) và dimetyl sulfoxit theo tỉ lệ 1 : 3 trong ống đong 250 mL. Điều chỉnh thể tích đến 250 mL.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

R 20/21/22-63 S 22-36

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đệm liti axetat pH 5,2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

R 36/37/38 S 26-36-23

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Dimetyl sunfoxit (khỏang 70 mL)

36/37/39

Dung dịch ninhidrin (Sigma N1632) (2 mL) R 11-20/21/22-34 S 16-26-27-

R 23-34 S 45-26-27-36/37/39

Liti hidroxit (85 mg)

Acylase I (10 mg)

IỄ N

ÀN

Sau đó đo sự hấp thụ bằng phổ kế tại l = 592 nm. Dùng ninhidrin trong cùng dung dịch đệm (liti axetat trong dimetyl sulfoxit) để tham chiếu. epurple complex = 13350 L mol–1 cm–1. Ghi lại các số liệu sau: 1. Nồng độ ban đầu của hỗn hợp raxemic N-axetyl-alanin.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

2. Hấp thụ tại l = 592 nm. 3. Tính số mmol alanin tạo thành trong phản ứng enzim. Dùng định luật

Lambert-Beer.

4. Tính phần trăm chuyển hóa.

Alanin tạo thành có quang hoạt không?

9-2

N-axetyl-alanin vẫn không quang hoạt, quang hoạt hơn hay tinh khiết về

9-4

Có thể chuyển hóa trên 50% hay không?

G N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Ghi chú quan trọng:

Nếu thời gian cho phép, có thể dừng phản ứng sau 10, 25, 40 và 60 phút

TR ẦN

để xác định nồng độ alanin trong mỗi trường hợp. Từ đó, vẽ đồ thị biểu diễn

10 00

nồng độ alanin theo thời gian, và ước lượng thời gian phản ứng tối ưu.

Lý thuyết

-H

Bài 10 - Phản ứng ngưng tụ andol thân thiện với môi trường.

-L

Để cố gắng thân thiện hơn với môi trường, người ta ngày càng chú ý nhiều đến

ÁN

việc giảm thiểu một lượng lớn dung môi dùng trong các phản ứng hóa học.

Trong thí nghiệm sau, một phản ứng andol được thực hiện khi không có dung

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Cũng câu hỏi như trên khi sự chuyển hóa đạt chính xác 50%?

Đ ẠO

9-3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

mặt quang học khi sự chuyển hóa nhỏ hơn 50%?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

9-1

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Câu hỏi:

IỄ N

ÀN

môi.

MeO

CHO

NaOH MeO

A C18H18O4 or C18H16O3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Thiết bị và Hóa chất sử dụng

− 3,4-dimetoxibenzandehit (DMBA)

− Bình tam giác 100 cm3

− 1- indanon (C9H7ON)

− Thìa kim loại

− NaOH

− Đũa thủy tinh

− HCl 3M

− pH kế

− C2H5OH (ethanol)

− Phễu Hirsch

− (C2H5)2O (diethyl ethe)

− Phễu Buchner

− C7H14 (Heptane)

− Bơm hút chân không

− CH3COOC2H5 (ethyl ethanoat)

− Đèn tử ngoại (UV)

10 00

Tiến hành

1. Cho 3,4-dimetoxibenzandehit (DMBA 0,50 g; 3,0 mmol) và 1-indanon

(0,40 g; 3,0 mmol) vào một cốc thủy tinh dung tích 25 cm3. Dùng một thìa

-H

kim loại để nghiền nhỏ hai chất rắn và cọ xát cho đến khi chúng tạo ra một

chất dầu trong.

-L

2. Cho NaOH (0,1 g; 2,5 mmol) vào hỗn hợp phản ứng, nếu có sinh ra bất

ÁN

kì sự vón cục nào thì phải nghiền nhỏ và tiếp tục cọ xát cho đến khi hỗn

hợp chuyển thành chất rắn.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

TLC

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Ư

− Thiết bị phân tích sắc ký lớp mỏng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

− Cốc thủy tính 25 cm3

Hóa chất

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Thiết bị

cọ xát quanh cốc để đẩy xuống tất cả sản phẩm bám trên thành cốc. Dùng đũa thủy tinh đầu bằng để nghiền nhỏ bất kì sự vón cục nào xuất hiện.

a) Đo và ghi lại pH của dung dịch.

IỄ N

ÀN

3. Để yên hỗn hợp trong 20 phút. Sau đó thêm 4 cm3 dung dịch HCl 3M và

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

4. Lọc chân không qua phễu Hirsch để tách lấy sản phẩm thô. Tráng cốc với 2 cm3 dung dịch HCl 3M và dùng nó để rửa sản phẩm thô trên phễu

b) Ghi lại khối lượng sản phẩm thô (có thể nó vẫn còn hơi ướt) và cho vào lọ đã

Hirsch, tiếp tục hút chân không thêm 10 phút để làm khô sản phẩm.

dán nhãn ’CPA’.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

tra phản ứng đã kết thúc hay chưa. Cho sẵn hai chất đầu pha trong etyl etanoat. Pha sản phẩm thô vào etyl etanoat. [Lưu ý: có thể sử dụng tất cả 3

H Ư

c) Dùng đèn tử ngoại (UV) để phát hiện các vệt chất; lấy bút chì khoanh tròn vị

TR ẦN

trí của các vệt; sao chép (copy) bản mỏng vào phiếu trả lời, và sau đó cho bản mỏng vào túi nilon có khóa (Ziploc bag), ghi số báo danh của mình.

Xác định RF và ghi lại giá trị tìm được.

10 00

6. Dùng một bình tam giác 100 cm3 có thanh khuấy từ để kết tinh sản

phẩm thô trong hệ dung môi 9:1 EtOH:H2O (Lưu ý: dùng phễu thủy tinh để

lọc nóng, cần phải có quá trình này để loại đi một lượng nhỏ tạp chất không

-H

tan). Dùng đũa thủy tinh đầu bằng để nghiền chất vón cục nếu có. Để nguội

-L

bình nón chứa dung dịch đã lọc đến nhiệt độ phòng và sau đó làm lạnh

ÁN

trong chậu đá (dùng khay xốp polistyren để làm chậu đựng đá) trong một

giờ, sau đó lọc qua phễu Busnơ (Buchner) để thu sản phẩm sạch, rồi hút

IỄ N

ÀN

thêm 10 phút cho khô sản phẩm. Cho sản phẩm vào lọ đã dán nhãn ‘RPA’

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

vẽ vào phiếu trả lời.]

http://daykemquynhon.ucoz.com

bag), ghi tên và số báo danh của mình. Đây chính là bản mỏng mà thí sinh sẽ

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

bản mỏng đã cho, nhưng chỉ cần nạp 1 bản cho vào túi nilon có khóa (Ziploc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

5. Chạy sắc kí lớp mỏng (TLC) với hệ dung môi Et2O:heptane (1:1) để kiểm

và ghi số báo danh của mình.

d) Ghi lại khối lượng của sản phẩm đã tinh chế.

e) Vẽ các cấu trúc có thể có đối với sản phẩm A, dựa trên các thông tin đã cho trong phiếu trả lời.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

f) Phổ 13C NMR của A được dẫn ra ở trang sau. Các pic do dung môi CDCl3, được đánh dấu sao (*). Dựa vào phổ này kết luận công thức nào là đúng

g) Tính hiệu suất phần trăm sản phẩm đã tinh chế, dựa trên công thức ứng với

đối với A. Đánh dấu câu trả lời trong phiếu trả lời.

α-Amino axit là những viên gạch xây dựng các peptit và protein. Chúng

cũng thường được dùng làm vật liệu ban đầu trong tổng hợp dược phẩm. Trong

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

thí nghiệm này S-phenylalanine A thiên nhiên được chuyển theo hai bước thành benzylhydantoin C, là chất trung gian hữu ích để điều chế các dẫn xuất có hoạt

TR ẦN

tính sinh lí khác nhau.

BÖÔÙC 1 O

1) NaOCN, NaOH (aq)

OH NH2

Khoái löôïng phaân töû = 208,22

-H

Khoái löôïng phaân töû = 165,19

O HCl (aq), 80 oC

2) HCl (aq), 25 oC

10 00

H2N

BÖÔÙC 2

-L

Phương pháp tiến hành

ÁN

BƯỚC 1

− Sử dụng phương pháp phân tích sắc kí lớp mỏng TLC − Sử dụng phương pháp chưng cách cát

HN C

NH O

Khoái löôïng phaân töû = 190,20

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

Lý thuyết

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bài 11. Tổng hợp Benzylhydantoin

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

cấu trúc mà bạn nêu ở trên.

IỄ N

ÀN

BƯỚC 2 − Sử dụng phương pháp phân tích sắc kí lớp mỏng TLC − Sử dụng phương pháp chưng cách cát − Sử dụng đèn cực tím (UV)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

BƯỚC 1 Giữ lại một lượng rất nhỏ chất ban đầu A để phân tích sắc kí lớp mỏng TLC

được ghi trên nhãn của lọ nhỏ) vào một bình cầu cổ dài, thêm natri xianat

(xem dưới đây). Cho (S)-phenylalanin A (500 mg, 3 mmol, lượng chính xác

(300mg; 4,6 mmol), nước (3 mL) và một cá từ (stirring bar). Thêm hai giọt

Đ ẠO

Quan trọng

Để đạt đến nhiệt độ thích hợp kịp thời và không mất quá nhiều thời gian, hãy

thường xuyên và cẩn thận nhiệt độ của cát.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

mở điện để nung cát ngay khi bắt đầu thí nghiệm này. Dùng nhiệt kế để kiểm tra

TR ẦN

Sau khi đun nóng hỗn hợp phản ứng tại 80 oC trong ít nhất 30 phút, để nguội dung dịch trong suốt thu được về nhiệt độ phòng và đổ vào một cốc nhỏ hình

10 00

nón. Rửa bình cầu với một ít nước. Axit hóa dung dịch bằng cách thêm từng giọt axit clohidric (4 M) đến pH < 3 đồng thời khuấy từ. Thêm ít nước vào

huyền phù trắng thu được để dễ khuấy.

-H

Lọc kết tủa trắng bằng cách hút, rửa kết tủa đó bằng nước lấy dư (trên lọc) rồi rửa hai lần với lượng nhỏ di-isopropyl ete để loại hầu hết nước còn bám vào.

-L

Dẫn xuất của ure B được để trên lọc và hút trong ít nhất 3 phút để loại bỏ càng

ÁN

nhiều càng tốt dung môi còn sót lại.

Một lượng nhỏ dẫn xuất của ure B tạo thành được giữ lại để phân tích sắc kí lớp mỏng TLC sau này.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

cách cát vừa đồng thời sử dụng khuấy từ.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

được nối với bộ ngưng tụ và đun nóng hỗn hợp phản ứng đến 80 oC bằng chưng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

dung dịch natri hidroxit (1M) trong nước vào huyền phù đã khuấy. Bình cầu

IỄ N

ÀN

BƯỚC 2

Dẫn xuất của ure B nay được chuyển sang bình cầu cổ dài và thêm axit clohidric

(4 M, 3 mL). Cho cá từ vào, khuấy kĩ huyền phù và đun nóng đến 80 oC bằng chưng cách cát. Thu được dung dịch trong suốt. Sau thời gian phản ứng khoảng 30 phút, hỗn hợp phản ứng (lúc này cũng có thể có chút ít kết tủa) được để

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

nguội đến nhiệt độ phòng. Lọc huyền phù thu được bằng cách hút, rửa kĩ với nước và sau cùng rửa hai lần với lượng nhỏ di-isopropyl ete. Sản phẩm được để

lại trên lọc đểt hút trong ít nhất 3 phút. Sau đó thu lấy trên giấy lọc và để khô

trong không khí trong ít nhất 30 phút.

Sản phẩm cuối C, chất B và chất ban đầu A (xem trên) được đem phân tích sắc

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

lượng rất ít axeton tinh khiết. Các mẫu nhỏ của các dung dịch này được cho lên bản TLC bằng cách dùng các ống mao dẫn được cấp. Sự phân tích được tiến

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

TLC bằng đèn cực tím (UV-lamp). Đánh dấu rõ vạch đầu (starting line), vạch cuối (front line) và các điểm kích hoạt cực tím (UV-active spots) bằng bút chì.

TR ẦN

Sao chép sơ đồ vào ô trong Tờ Bài làm. Các trị số Rf đã được xác định. Cuối cùng, gói bản TLC với kết quả phân tích tốt nhất trong parafilm để vào trong túi

nhựa (plastic bag) dùng băng dính dán lại.

10 00

Sản phẩm cuối C được chuyển vào một lọ nhỏ đã xác định khối lượng rỗng

suất của sản phẩm C.

trước đó (khối lượng được ghi trên nhãn). Cân lọ chứa sản phẩm và tính hiệu

-H

Giáo viên sẽ kiểm tra chất lượng của benzylhydantoin do học sinh điều chế và

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

xác định điểm nóng chảy bằng thiết bị đo điểm nóng chảy tự động.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

dung dịch axit fomic 2% trong etyl axetat. Sau khi rửa giải, phân tích các bản

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

hành mỗi lần với hai bản TLC. Các bản TLC được xử lí với chất rửa giải là

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

kí lớp mỏng TLC. Để phân tích, các lượng nhỏ mỗi chất được hòa tan trong

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CÁC CẢNH BÁO VỀ CÁC NGUY HIỂM CÓ THỂ GẶP VÀ KHUYẾN CÁO VỀ AN TOÀN

TRONG KHI LÀM THÍ NGHIỆM

1. Cảnh báo các nguy cơ đặc biệt (Kí hiệu R - Risk)

Đ ẠO

R 5. Đun nóng có thể gây nổ.

R 6. Gây nổ khi tiếp xúc hoặc không tiếp xúc với không khí.

R 9. Gây nổ khi trộn với chất dễ cháy

TR ẦN

R 10. Có thể cháy.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

R 8. Tiếp xúc với vật liệu cháy có thể gây cháy.

R 7. Có thể gây cháy.

R 11. Dễ cháy.

10 00

R 13. Khí hóa lỏng rất dễ cháy.

R 12. Rất dễ cháy. R 14. Phản ứng mãnh liệt với nước.

R 15. Tiếp xúc với nước giải phóng khí dễ bốc cháy.

R 16. Gây nổ khi trộn với các chất oxi hóa.

-H

R 17. Tự bốc cháy trong không khí.

R 18. Khi sử dụng, có thể tạo ra hỗn hợp hơi với không khí gây cháy hoặc nổ.

-L

R 19. Có thể tạo ra các peoxit gây nổ.

ÁN

R 20. Nguy hiểm khi hít vào.

R 21. Nguy hiểm khi tiếp xúc với da.

ÀN

R 22. Nguy hiểm nếu nuốt vào.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

R 4. Tạo ra các hợp chất nổ kim loại rất nhạy.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

R 3. Nguy cơ gây nổ rất cao khi va đập, ma sát, có lửa hoặc nguồn gây cháy khác.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

R 2. Nguy cơ nổ khi va đập, ma sát, có lửa hoặc nguồn gây cháy khác.

R 1. Gây nổ khi ở dạng khô.

IỄ N

R 23. Ngộ độc khi hít vào.

R 24. Ngộ độc khi tiếp xúc với da. R 25. Ngộ độc nếu nuốt vào. R 26. Rất độc khi hít vào. R 27. Rất độc khi tiếp xúc với da. R 28. Rất độc nếu nuốt vào.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

R 29. Tiếp xúc với nước giải phóng khí độc. R 30. Khi sử dụng, có thể rất dễ cháy. R 31. Tiếp xúc với axit giải phóng khí độc.

R 32. Tiếp xúc với axit giải phóng khí rất độc.

R 33. Gây nguy hiểm do các tác động tích lũy.

R 34. Gây bỏng.

.Q TP

R 37. Kích thích hệ hô hấp. R 39. Nguy hiểm do các tác động nghiêm trọng không thể loại bỏ.

R 40. Có thể nguy hiểm do các tác động nghiêm trọng không thể loại bỏ.

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

R 41. Nguy hiểm do gây hỏng mắt nặng. R 42. Có thể gây sổ mũi khi hít vào.

TR ẦN

R 43. Có thể gây mẫn ngứa khi tiếp xúc với da.

R 44. Nguy cơ gây nổ nếu đun nóng trong bình kín

10 00

R 46. Có thê gây tổn hại gen.

R 45. Có thể gây ung thư. R 47. Có thê gây tổn hại phôi.

R 48. Nguy hiểm do bị tổn hại kéo dài.

2. Khuyến cáo về an toàn (Kí hiệu S - Safety)

-H

S 1. Nút kín bình chứa.

S 2. Để cách xa tầm với của trẻ con.

-L

S 3. Giữ nơi thoáng mát.

ÁN

S 4. Bảo quản cách xa khu dân cư.

S 5. Bảo quản bình chứa dưới các điều kiện....(chất lỏng được nhà sản xuất đưa ra

ÀN

chỉ dẫn riêng).

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

R 38. Gây mẩn ngứa da.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

R 36. Gây cay mắt.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

R 35. Gây bỏng nặng.

IỄ N

S 6. Bảo quản dưới các điều kiện... (khí trơ được nhà sản xuất chỉ dẫn riêng). S 7. Bảo quản bình chứa ở dạng đóng kín.

S 8. Bảo quản bình chứa khô ráo. S 9. Bảo quản bình chứa nơi thông gió. S 10. Bảo quản bình chứa chất trong bình ở dạng ướt. S 11. Tránh tiếp xúc với không khí.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

S 12. Không bảo quản bình chứa ở dạng kín. S 13. Bảo quản cách xa thực phẩm, nước uống và thực phẩm cho gia súc. S 14. Bảo quản cách xa ..... ( các chất đố kị nhau phải được nhà sản xuất chỉ định).

S 15. Bảo quản cách xa nhiệt.

S 16. Bảo quản cách xa nguồn phát lửa. Cấm hút thuốc.

S 17. Bảo quản cách xa các chất dễ cháy.

S 22. Không hít khí/khói/ hơi/ khí phun sương.

S 23. Tránh tiếp xúc hóa chất với da.

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

S 24. Tránh hóa chất bắn vào mắt.

S 25. Trong trường hợp bị bắn vào mắt, phải rửa ngay với nhiều nước và đến cơ

TR ẦN

quan y tế.

S 26. Cởi bỏ ngay áo quần bị nhiễm bẩn hóa chất. S 27. Khi bị dính vào da, rửa ngay với một lượng nhiều.....(do nhà sản xuất chỉ định).

10 00

S 28. Không làm khô kiệt bình chứa.

S 29. Không bao giờ được cho nước vào sản phẩm này.

S 30. Bảo quản cách xa các chất gây cháy.

S 31. Cần có các biện pháp đề phòng sự phóng điện.

-H

S 32. Tránh va đập và ma sát.

S 33. Chất này và bình chứa nó phải được loại bỏ theo cách an toàn thích hợp.

-L

S 34. Mặc quần áo bảo vệ thích hợp.

ÁN

S 35. Đeo găng tay thích hợp.

S 36. Trong trường hợp không đủ thông thoáng, phải đeo thiết bị trợ hô hấp. S 37. Đeo phương tiện bảo vệ mắt/ mặt.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

S 21. Không hít bụi hóa chất.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

S 20. Khi sử dụng hóa chất không hút thuốc.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

S 19 Khi sử dụng hóa chất không ăn hoặc uống đồng thời.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

S 18. Tiếp xúc và mở bình chứa hoá chất cẩn thận.

IỄ N

ÀN

S 38. Để vệ sinh sàn và các vật dụng bị nhiễm bẩn hóa chất này, cần sử dụng ... (do nhà sản xuất chỉ định).

S 39. Trong trường hợp cháy và/ hoặc nổ không được hít khói. S 40. Trong thời gian phun khói / phun sương phải đeo thiết bị trợ hô hấp thích hợp. S 41. Trong trường hợp cháy, sử dụng ....(chỉ rõ chính xác dùng loại dụng cụ cứu hỏa nào. Nếu nước làm tăng nguy cơ thì KHÔNG bao giờ được dùng nước) S 42. Nếu cảm thấy người không khỏe, đến cơ quan y tế ngay (có biển chỉ dẫn)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

S 43. Trong trường hợp tai nạn hoặc nếu người không được khỏe đến cơ quan y tế ngay (có biển chỉ dẫn).

3. Ví dụ về ý nghĩa R và S

Có thể tạo peoxit dễ nổ

R66

Làm cho da khô nứt nếu bị dây nhiều lần

R67

Hóa chất dạng hơi gây chóng mặt và buồn nôn

Giữ ở nơi thông gió

S16

Tránh tia lửa - Không hút thuốc

S29

Không được đổ vào hệ thống thoát nước

S33

Cần có biện pháp chống phóng tĩnh điện

0,909

Khối lượng riêng

Khối lượng phân tử 36,46

Rất dễ cháy

R37/38 Gây ngứa mắt, hệ thống hô hấp và da Tránh tia lửa - Không hút thuốc

S26

Nếu rơi vào mắt, rửa ngay với nhiều nước và xin trợ giúp y tế

S45

Khi bị tai nạn hoặc khi thấy không khỏe, xin trợ giúp y tế ngay (nếu có thể,

-H

S16

Cần giữ bình thật kín

ÁN

-L

mang theo nhãn hóa chất)

Metanol (Methanol) Công thức

CH4O

ÀN Đ IỄ N

Khối lượng riêng

R11

Khối lượng phân tử o

-98 C

32,04

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

HCl

10 00

Công thức

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP G N

H Ư

Axit clohidric (Hydrochloric acid)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

R19

Rất dễ cháy

R11

H Y

0,72 g/cm

68 C

R11

Điểm nóng chảy

-85 C Điểm sôi

TR ẦN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Khối lượng riêng

102,17 o

Điểm nóng chảy

Khối lượng phân tử o

C6H14O

Đ ẠO

Công thức

Di-isopropyl ete (Di-isopropyl ether)

Điểm sôi

65 C

0,79 g/cm

Rất dễ cháy

R23-25

Rất độc khi ngửi, tiếp xúc với da hoặc uống

R39/23

Rất độc và gây hệ quả nghiêm trọng không thể hồi phục khi ngửi, tiếp

24/25

xúc với da hoặc uống

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Cần giữ bình thật kín

S16

Tránh tia lửa –Không hút thuốc

S36/37

Khi gặp tai nạn hoặc cảm thấy không khỏe, xin trợ giúp y tế ngay (nếu có thể,

S45

Mang bao tay và mặc y phục bảo hộ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

mang theo nhãn hóa chất)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

-H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

BÀI TẬP HOÁ VÔ CƠ DÀNH CHO SINH VIÊN ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG CO HƯỚNG DẪN

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L



DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

TUYỂN TẬP BÀI TẬP PHỔ THÔNG, ĐẠI HỌC, SAU ĐẠI HỌC LUẬN VĂN-KHOÁ LUẬN-TIỂU LUẬN

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

A MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Bài tiểu luận dựa trên phương pháp: phân tích, tổng hợp tài liệu và tìm kiếm thông

tin.

-H

4. Kết quả

ÁN

-L

Đề tài là tài liệu tham khảo cho các bạn sinh viên khi nghiên cứu, tìm hiểu về các nguyên tố kim loại Cr, Fe, Cu, Ag, Zn, Pb và giúp các bạn nắm được một số dạng bài tập về các kim loại này.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

3. Phương pháp nghiên cứu

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

Nhằm nắm vững tính chất vật lí, hóa học, phương pháp điều chế các kim loại Cr, Fe, Cu, Ag, Zn, Pb, và vận dụng những kiến thức đó để giải một số dạng bài tập có liên quan.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

H Ư

2. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Hóa học vô cơ là một ngành khoa học được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi, đặc biệt trong các lĩnh vực như: công nghệ hóa học, công nghệ dầu khí, công nghệ môi trường, công nghệ thực phẩm, vật liệu, xây dựng... Hóa học vô cơ nghiên cứu đặc điểm, tính chất, điều chế và ứng dụng của các chất vô cơ.Cho đến nay, người ta đã tìm ra được hơn 110 nguyên tố hóa học. Trong đó có nhiều nguyên tố có ứng dụng và vai trò quan trọng trong cuộc sống. Trong tiểu luận này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về tính chất vật lí, tính chất hóa học, phương pháp điều chế các kim loại Cr, Fe, Cu, Ag, Zn, Pb và một số bài tập ứng dụng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

B. NỘI DUNG

CHƯƠNG 1: SƠ LƯỢC VỀ CÁC NGUYÊN TỐ Cr, Fe, Cu, Ag, Zn, Pb.

H Ư

1.1.1 Tính chất vật lí

Crom là kim loại trắng ánh bạc, rất cứng. Khó nóng chảy(nhiệt độ nóng chảy là 1890 C). Crom là kim loại nặng, có khối lượng riêng là 7,2 g/cm3.

TR ẦN

1.1.2 Tính chất hóa học

-H

 →

4 Cr + 3O2

-L

ÁN TO

Cr2S3

 →

2CrCl3

2 Cr + N2

 →

2 CrN

IỄ N

2Cr2O3

 →

2 Cr + 3 S 2 Cr + 3 Cl2

2 CrF3

+ 3 F2

2 Cr

10 00

-Tác dụng với phi kim: ở nhiệt độ thường trong không khí, kim loại crom có màng oxit bảo vệ. Nhưng ở nhiệt độ cao, crom khử được nhiều phi kim.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Cấu hình electron của nguyên tử [Ar]3d54s1

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Crom có số oxi hóa từ +1 đến +6. Phổ biến hơn cả là các số oxi hóa +2, +3, +6

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

Kí hiệu Cr, số thứ tự 24, thuộc nhóm VIB, chu kì 4, nguyên tử khối 52

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

1.1 Crom ( Cr)

-Tác dụng với axit: trong dung dịch axit HCl, H2SO4 loãng nóng, màng oxit bị phá hủy, crom khử ion H+ tạo muối Cr(II) và khí H2 3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Cr + 2 HCl

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CrCl2 + H2

Trong HNO3, H2SO4 đặc nguội Cr trở nên thụ động

-Crom không tác dụng với H2O do có lớp oxit bảo vệ ( Cr2O3)

1.1.3 Điều chế Crom

TR ẦN

1.2.1 Tính chất vật lí

H Ư

Cấu hình electron nguyên tử [Ar]3d64s2

10 00

Sắt là kim loại là kim loại màu trắng hơi xám, dẻo, dễ rèn, nóng chảy ở 15400C và sôi ở 27700C, khối lượng riêng 7,9 g/cm3. Sắt có tính dẫn điện, dẫn nhiệt tốt, đặc biệt có tính nhiễm từ. 1.2.2 Tính chất hóa học

Sắt có tính khử trung bình: Fe có thể bị oxi hóa thành Fe2+ hoặc Fe3+

-H

- Tác dụng với phi kim

ÁN

-L

Fe khử nhiều phi kim thành ion âm trong khi đó Fe bị oxi hóa thành Fe2+ hoặc Fe3+. t0

 →

3 Fe + 2O2

Fe3O4

2 Fe + 3 Cl2

 →

2 FeCl3

Fe + S

 →

FeS

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Kí hiệu Fe, số thứ tự 25, thuộc nhóm VIIIB, chu kì 4, nguyên tử khối 56

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

1.2 Sắt (Fe)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q Đ ẠO

Al2O3 + 2 Cr

 →

Cr2O3 + 2 Al

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Oxit crom được tách ra từ quặng. Sau đó dùng phương pháp nhiệt nhôm để điều chế crom.

- Sắt chỉ tác dụng với H2O ở nhiệt độ cao

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

FeO + H2 ( >5700C)

 → t0

Fe3O4 + 4 H2 (<5700C)

 →

3Fe + 4H2O

Fe + H2O

- Tác dụng với axit:

 →

+ 3 SO2 + 6 H2O

Fe2(SO4)3

H Ư

2 Fe + 6 H2SO4(đặc)

 →

Fe(NO3)3

+ NO + 2 H2O

TR ẦN

Fe + 4 HNO3(loãng)

10 00

- Tác dụng với dung dịch muối: Fe có thể đẩy kim loại kém hoạt động hơn ra khỏi dung dịch muối của chúng Fe + CuSO4

+ Cu

1.2.3 Điều chế

FeSO4

-H

Sắt tinh khiết được điều chế bằng các phương pháp:

ÁN

-L

- Khử oxit bằng hiđro

Fe2O3 + 3H2

 →

2 Fe + 3 H2O

- Nhiệt phân hợp chất cacbonyl

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Sắt tác dụng với H2SO4 đặc nóng, HNO3 tạo muối sắt III:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Sắt bị thụ động hóa trong HNO3 và H2SO4 đặc nguội.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U .Q

Fe2+ + H2

Fe + 2H+

Fe(CO)5

 →

Fe + 5 CO

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Fe tác dụng với HCl và H2SO4 loãng tạo ra muối Fe2+

- Điện phân dung dịch muối, ví dụ muối sắt (II) clorua: Fe2+ + 2e

Fe 5

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

1.3 Đồng (Cu) Kí hiệu Cu, số thứ tự 29, thuộc nhóm IB, chu kì 4, nguyên tử khối: 64

Cấu hình electron nguyên tử [Ar]3d104s1

Trong các hợp chất, đồng có số oxi hóa phổ biến là +1 và +2

1.3.1 Tính chất vật lí

2 Cu + O2

 →

2 CuO

10 00

Nếu đốt cháy ở nhiệt độ cao hơn (800 - 10000C), một phần CuO ở lớp bên trong oxi hóa Cu thành Cu2O màu đỏ  →

Cu2O

-H

CuO + Cu

-L

Nhưng trong không khí ẩm, với sự có mặt của CO2, đồng bị bao phủ bởi màng cacbonat bazơ màu xanh CuCO3.Cu(OH)2

ÁN

Đồng có thể tác dụng với Cl2, Br2, S... ở nhiệt độ thường hoặc đun nóng: t0

→ Cu + Cl2 

CuCl2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

H Ư

Khi đốt nóng, Cu không cháy trong khí oxi mà tạo thành màng CuO có màu đen bảo vệ Cu không bị oxi hóa tiếp tục:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Tác dụng với phi kim:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

1.3.2 Tính chất hóa học

Cu + S

 →

CuS

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Đồng là kim loại màu đỏ, dẻo, dễ kéo sợi và dát mỏng, nóng chảy ở 10830C và sôi ở 28770C. Đồng có độ dẫn điện và dẫn nhiệt rất cao, chỉ thua bạc. Độ dẫn điện của đồng giảm nhanh nếu có lẫn tạp chất.

- Tác dụng với axit

Đồng không tác dụng với dung dịch HCl, H2SO4 loãng. Tuy vậy có mặt của oxi trong không khí, Cu bị oxi hóa thành muối Cu(II) 6

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

2 Cu + 4HCl + O2

2 CuCl2 + 2 H2O

Đồng bị oxi hóa dễ dàng trong H2SO4 đặc nóng và HNO3 t0

 →

CuSO4 + SO2 + 2H2O Cu(NO3)2 + 2 NO2 + 2H2O

Cu(NO3)2 + 2Ag

H Ư

Cu + 2AgNO3 1.3.3 Sản xuất đồng

TR ẦN

Đồng chủ yếu được sản xuất từ quặng pirit đồng qua các công đoạn Nung quặng pirit đồng: 2 CuFeS2 + O2

10 00

Cu2S + 2 FeO + 3 SO2

Nung Cu2S trong không khí sao cho 1 phần Cu2S chuyển thành Cu2O 2 Cu2O + 2 SO2

2 Cu2S + 3 O2

6 Cu + SO2

-L

2 Cu2O + Cu2S

-H

Sau đó ngừng cung cấp oxi để xảy ra phản ứng

ÁN

Đồng điều chế được có độ tinh khiết 97- 98% gọi là đồng thô. Đồng thô được tinh luyện bằng phương pháp điện phân để có đồng tinh khiết 99,99% được dùng trong công nghiệp điện.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

Đồng khử được ion của những kim loại đứng sau nó trong dãy điện hóa ở trong dung dịch muối

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Tác dụng với dung dịch muối

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

3Cu(NO3)2 + 2 NO + 4H2O

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

3Cu + 8 HNO3(loãng)

Cu + 4 HNO3(đặc)

Cu + 2 H2SO4(đặc)

ÀN

1.4 Bạc (Ag)

IỄ N

Bạc là nguyên tố kim loại chuyển tiếp, thuộc nhóm IB, chu kì 5, số hiệu nguyên tử là 47, nguyên tử khối 108 Cấu hình electron [Kr]4d105s1

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Trong các hợp chất, bạc có số oxi hóa phổ biến là +1, ngoài ra bạc còn có số oxi hóa +2 và +3

H Ư

- Bạc không tác dụng với HCl, H2SO4 loãng, nhưng tác dụng với axit có tính oxi hóa mạnh, như HNO3 hoặc H2SO4 đặc nóng. AgNO3 + NO2 + H2O

TR ẦN

Ag + 2 HNO3(đặc)

- Bạc có màu đen khi tiếp xúc với không khí hoặc nước có mặt hiđro sunfua: 2 Ag2S(đen) + 2 H2

10 00

4 Ag + 2 H2S + O2 1.5 Kẽm (Zn)

Kẽm là nguyên tố kim loại chuyển tiếp, thuộc nhóm IIB, chu kì 4, có số hiệu nguyên tử là 30. Trong các hợp chất, Zn có số oxi hóa là +2.

-H

Cấu hình electron của nguyên tử [Ar]3d104s2

-L

1.5.1 Tính chất vật lí

ÁN

Kẽm là kim loại có màu lam nhạt, giòn ở nhiệt độ phòng, dẻo ở nhiệt độ 100 150 C, giòn trở lại ở nhiệt độ trên 2000C 0

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Bạc không bị oxi hóa trong không khí dù ở nhiệt độ cao.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Bạc có tính khử yếu, nhưng ion Ag+ có tính oxi hóa mạnh

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

1.4.2 Tính chất hóa học

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bạc là kim loại nặng (khối lượng riêng là 10,5 g/cm3), nóng chảy ở 960,50C.

Bạc có tính mềm, dẻo ( dễ kéo sợi và dát mỏng), màu trắng, dẫn nhiệt và dẫn điện tốt nhất trong các kim loại.

1.4.1 Tính chất vật lí

ÀN

Kẽm có khối lượng riêng bằng 7,13 g/cm3, nóng chảy ở 419,50C, sôi ở 9060C.

IỄ N

1.5.2 Tính chất hóa học

Kẽm là kim loại hoạt động, có tính khử mạnh. Kẽm tác dụng được với nhiều phi kim và các dung dịch axi, kiềm, muối. Tuy nhiên, kẽm không bị oxi hóa trong không khí, trong nước vì trên bề mặt kẽm có màng oxit hoặc cacbonat bazơ bảo vệ. 8

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

1.6 Chì (Pb)

Chì là kim loại thuộc nhóm IVA, chu kì 6, số hiệu nguyên tử là 82. Pb có số oxi hóa +2 và +4. Hợp chất có số oxi hóa +2 phổ biến và bền hơn.

Cấu hình electron nguyên tử [Xe]4f145d106s26p2

TR ẦN

H Ư

Chì không tác dụng với các dung dịch HCl, H2SO4 loãng do các muối chì không tan bao bọc ngoài kim loại. Chì tan nhanh trong H2SO4 đặc nóng và tạo thành muối hòa tan là Pb(HSO4)2. Chì tan dễ dàng trong dung dịch HNO3, tan chậm trong HNO3 đặc.

10 00

Chì cũng tan chậm trong dung dịch bazơ nóng (như NaOH, KOH). Trong không khí, chì được bao phủ bằng màng oxit bảo vệ, nên không bị oxi hóa tiếp, khi đun nóng thì tiếp tục bị oxi hóa tạo ra PbO.

ÁN

-L

-H

Chì không tác dụng với nước. Khi có mặt không khí, nước sẽ ăn mòn chì tạo ra Pb(OH)2.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Chì có tính khử yếu. Thế điện cực chuẩn E0Pb2+/Pb= - 0,13V.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

1.6.2 Tính chất hóa học

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Chì có màu trắng hơi xanh, mềm, dễ dát mỏng và kéo sợi. Chì là kim loại nặng, có khối lượng riêng là 11,34 g/cm3, nóng chảy ở 327,40C, sôi ở 17450C.

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

1.6.1 Tính chất vật lí

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

CHƯƠNG 2: BÀI TẬP VẬN DỤNG

Câu 1( câu 26 Đề cương)

a. Nêu tính chất hóa học đặc trưng của CO? Giải thích?

b. Vì sao CO độc? Tác dụng của AgMnO4 trong mặt nạ phòng chống độc?

H Ư

- Tính chất hóa học, tính chất vật lí của CO2 và ứng dụng

TR ẦN

a. Tính chất hóa học đặc trưng của CO

10 00

- Trong phân tử cacbon monooxit có liên kết ba giống phân tử nitơ nên tương tự như nitơ, CO rất kém hoạt động ở nhiệt độ thường và trở nên hoạt động hơn khi đun nóng. Cacbon monooxit là oxit trung tính. - CO là chất khử mạnh

2CO + O2

2 CO2

-L

-H

- CO cháy được trong không khí tạo thành CO2, cho ngọn lửa màu lam nhạt tỏa nhiều nhiệt. Vì vậy, CO được dùng làm nhiên liệu khí.

ÁN

- Khi có than hoạt tính làm xúc tác, CO kết hợp được với Clo: CO + Cl2

COCl2 (Photgen)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Tính chất hóa học của CO

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

* Kiến thức cần nắm vững: để giải được bài tập này cần nắm vững

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Giải

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

c. Nêu tính chất vật lí và hóa học của khí cacbonic. Những ứng dụng dựa trên tính chất vật lí và hóa học đó?

IỄ N

ÀN

- Khí CO có thể khử nhiều oxit kim loại ở nhiệt độ cao t0

CO + CuO

 →

Cu + CO2

Fe2O3

+ 3 CO

 →

2 Fe + 3 CO2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- CO độc vì

MnO2 + Ag + CO2

H Ư

- CO2 là chất khí không màu, nặng gấp 1,5 lần không khí, tan nhiều trong nước

TR ẦN

- Ở nhiệt độ thường, khi được nén dưới áp suất 60 atm, khí CO2 sẽ hóa lỏng. Khi làm lạnh đột ngột ở - 760C, khí CO2 hóa thành khối rắn, gọi là "nước đá khô". Nước đá không nóng chảy mà thăng hoa, nên được dùng để tạo môi trường lạnh và khô, rất tiện lợi cho việc bảo quản thực phẩm.

10 00

Tính chất hóa học

- Khí CO2 không cháy và không duy trì sự cháy của nhiều chất, nên người ta dùng nó để dập tắt đám cháy. Tuy nhiên kim loại có tính khử mạnh như: Mg, Al,... có thể cháy được trong khí CO2

-H

 →

2 MgO + C

CO2 + 2 Mg

-L

Vì vậy, không dùng CO2 để dập tắt đám cháy magie hoặc nhôm.

ÁN

- CO2 là oxit axit, tác dụng được với oxit bazơ và bazơ tạo thành muối cacbonat. Khi tan trong nước, CO2 tạo thành dung dịch axit cacbonic CO2 + H2O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

c. Tính chất vật lí của cacbonic

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

AgMnO4 + CO

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

-Tác dụng của AgMnO4 trong mặt nạ chống độc, khi có khí CO trong môi trường, AgMnO4 sẽ tác dụng với CO tạo ra khí CO2

H2CO3

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CO liên kết với hemoglobin (Hb) trong hồng cầu mạnh gấp 230-270 lần so với ôxy nên khi được hít vào phổi, CO sẽ gắn chặt với Hb thành HbCO do đó máu không thể chuyên chở ôxy đến tế bào. CO còn gây tổn thương tim do gắn kết với myoglobin của cơ tim.

Hít phải một lượng quá lớn CO sẽ dẫn tới thương tổn. Do giảm ôxy trong máu hay tổn thương hệ thần kinh cũng như có thể gây tử vong.

Câu 2:( 2-110-6)

IỄ N

Cho sơ đồ:

Cu(NO3)2

CuS 2

Cu(NO3)2

3 Cu(OH)2

4 CuO

CuCl2

Hãy viết các phương trình phản ứng? 11

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Giải * Kiến thức cần nắm:

- Tính chất hóa học của Cu: tác dụng với phi kim, tác dụng với axit,...

- Cu không tác dụng với dung dịch HCl, H2SO4 loãng.

→ (2) CuS + 10HNO3 (đậm đặc) 

CuO + H2O

→ Cu(OH)2 

(4)

→ CuO + H2 

Cu + H2O

TR ẦN

(5)

(6)

Cu + Cl2

 →

H Ư

CuCl2

10 00

Bài 3: (21-262-2)

-H

Trong quá trình điều chế Cr từ phản ứng nhiệt nhôm, vì sao người ta trộn thêm K2CrO4? Giải thích? Viết phương trình phản ứng? Giải

-L

* Kiến thức cần nắm:

ÁN

- Phương pháp điều chế Cr: phương pháp nhiệt nhôm, và dùng than để khử quặng cromit. - Các tính chất của crom.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Cu(OH)2 + 2NaNO3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

(3) Cu(NO3)2 + 2 NaOH

Đ ẠO

Cu(NO3)2 + H2SO4 + 8 NO2 + 4 H2O

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

CuS + 2 HNO3

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

(1) Cu(NO3)2 + H2S

* Viết phương trình phản ứng

IỄ N

* Người ta trộn thêm K2CrO4 để phản ứng xảy ra mãnh liệt hơn, nhanh hơn. Khi có mặt K2CrO4 sẽ xảy ra các phản ứng 2 Al + Cr2O3

2 Cr + Al2O3

2 Al + K2CrO4

Cr + Al2O3 + K2O 12

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Trong cùng điều kiện có phản ứng phụ:

3 Cr + Al2O3 + 2 KAlO2

Suy ra 4 Al + Cr2O3 + K2CrO4

2 KAlO2

Al2O3 + K2O

Bài 4:(334-184-4)

TR ẦN

Bán kính của nguyên tử Co chỉ bé hơn Fe một tí. Vì bán kính nguyên tố R giảm rất chậm khi 2 nguyên tử chênh lệnh nhau 1 điện tử d Fe2+

Fe - 2e

10 00

Bán kính ion R của ion Fe2+ nhỏ hơn rất nhiều so với bán kính của nguyên tử Fe, nên bán kính của Fe2+ sẽ bé hơn nguyên tử Co. Tương tự như vậy, bán kính Fe3+ bé nhất

Bài 5: (3-175-3)

-H

Suy ra Fe3+ < Fe2+ < Co < Fe

ÁN

-L

a. Từ Cu và các hóa chất cần thiết khác, hãy giới thiệu các phương pháp điều chế CuCl2. Viết các phương trình hóa học

b. Từ hỗn hợp bột các kim loại Ag và Cu, hãy trình bày 3 phương trình hóa học tách riêng Ag và Cu.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

* Fe (Z= 26) đứng trước Co (Z= 27) nên bán kính nguyên tử của Co bé hơn Fe. Vì bán kính nguyên tử giảm dần từ trái qua phải trong cùng 1 chu kì. Nên bán kính Fe > Co

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

* Kiến thức cần nắm: Nắm được vị trí của Fe, Co trong bảng tuần hoàn, và cấu hình electron của Fe, Co, Fe2+, Fe3+

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Giải

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

So sánh bán kính nguyên tử của Fe, Co, Fe2+, Fe3+. Sắp xếp theo thứ tự bán kính tăng dần?

IỄ N

* Kiến thức cần nắm: để giải bài tập này cần nắm vững các tính chất hóa học đặc trưng của Cu và Ag và phương pháp điều chế CuCl2 a. Phương pháp điều chế CuCl2: 13

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Cu + Cl2

CuCl2

2Cu + 4 HCl + O2

+ 2 H2O

2 CuCl2

b. Tách riêng Ag và Cu từ hỗn hợp bột các kim loại Ag, Cu.

Cách 1: Đốt nóng hỗn hợp trong không khí, Cu tác dụng với oxi còn Ag không tác dụng.

CuCl2

đpdd

CuCl2

H Ư

Sau đó điện phân dung dịch CuCl2 thu được Cu

+ H2O

Cu + Cl2

TR ẦN

Cách 2:Cho hỗn hợp tác dụng với dung dịch HNO3 loãng 3 Cu + 8 HNO3(loãng)

Cu(NO3)2

10 00

Ag + 2HNO3(loãng)

+ 2 NO + 4 H2O

AgNO3

+ NO2 + H2O

Cô cạn dung dịch với nhiệt phân, ta thu được Ag và CuO. t0

-H

Cu(NO3)2  →

-L

AgNO3

CuO + NO2 + 1/2 O2

 →

Ag + NO2 + 1/2 O2

ÁN

Cho hỗn hợp Ag, CuO tác dụng với HCl, lọc ta được Ag, điện phân dung dịch CuCl2 ta được Cu.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2 HCl

CuO

Đ ẠO

CuCl2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Hòa tan hỗn hợp vào axit HCl, Ag không phản ứng, lọc thu được Ag và dung dịch

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2 CuO

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

→ 2 Cu + O2 

IỄ N

ÀN

Cách 3: Cho hỗn hợp tác dụng với dung dịch HCl với sự có mặt của oxi không khí, Cu tác dụng tạo thành CuCl2, Ag không tác dụng, lọc ta được Ag. Điện phân dung dịch CuCl2 ta được Cu. 2 Cu + 4 HCl + CuCl2

2 CuCl2 đpdd

+ 2 H2O

Cu + Cl2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 6: (1-162-3)

Hãy trình bày những hiểu biết về:

a. Vị trí của crom trong bảng tuần hoàn.

H Ư

b. Cấu hình electron của nguyên tử 1s22s22p63s23p63d54s1

TR ẦN

c. Khả năng tạo thành các số oxi hóa khác nhau của crom. Do đó nhiều electron độc thân ở các obitan 3d và 4s, nên trong các hợp chất crom có số oxi hóa biến đổi từ +1 đến +6, trong đó quan trọng nhất là số oxi hóa +2, +3, +6.

+Cl2(1)

+A(2)

+ NaOH (3)

+O2,H2O(4)

t0(5)

t0, Al (6)

10 00

Bài 7: (7-82-6)

-H

Biết A là kim loại thông dụng có 2 số oxi hóa thường gặp là +2 và +3 khá bền.

Giải

ÁN

-L

* Kiến thức cần nắm: Tính chất của các kim loại, và nắm được số oxi hóa đặc trưng của các kim loại để xác định được kim loại cần tìm.

A là kim loại thông dụng có 2 số oxi hóa thường gặp là +2 và +3 khá bền suy ra A là kim loại Fe

Đ IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

a. Vị trí của crom trong bảng tuần hoàn: thuộc chu kì 4, nhóm VIB

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

* Kiến thức cần nắm: vị trí của crom, cấu hình electron, và các số oxi hóa của crom.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q Đ ẠO

Giải

(1) 2Fe + 3Cl2

c. Khả năng tạo thành các số oxi hóa của crom.

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

b. Cấu hình electron của nguyên tử crom.

 →

(2)

2 FeCl3 + Fe

(3)

FeCl2

2 FeCl3

+ 2 NaOH

3 FeCl2 Fe(OH)2 15

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

(4)

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

4 Fe(OH)2 + O2 + 2 H2O

4 Fe(OH)3

2 Fe(OH)3

(6)

Fe2O3

 →

Fe2O3

+ 3 H2O

(5)

+ 2 Fe

 → Al2O3

+ 2 Al

Fe + H2SO4

FeSO4 + H2

FeO + H2SO4

FeSO4

+ H2O (màu lục nhạt)

10 00

Fe2O3 + 3 H2SO4

Fe2(SO4)3

+ 4 H2SO4

+ 3 H2O + FeSO4 + 4 H2O

Fe3O4

TR ẦN

* Fe kim loại phản ứng với H2SO4 tạo ra bọt khí, còn các oxit Fe chỉ tạo muối, không xuất hiện bọt khí.

-L

-H

Khi cho KMnO4 vào, muối Fe2+ có tính khử nên khử KMnO4 ở môi trường axit, làm mất màu tím của KMnO4. Fe3+ có tính oxi hóa nên không làm mất màu dung dịch KMnO4.Nhận biết được Fe2O3 và Fe3O4 5 Fe2(SO4)3 + K2SO4 + 2 MnSO4 + 8H2O

ÁN

10 FeSO4 + 2KMnO4 + 8 H2SO4 Bài 9 (97-275-2)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm vững tính chất hóa học của Fe và các hợp chất oxit của Fe.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Giải

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U .Q

Đ ẠO

Vì sao để phân biệt Fe kim loại, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 người ta dùng H2SO4 và KMnO4?

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bài 8: (338-184-4)

Giải

IỄ N

Vì sao tranh vẽ bằng bột trắng PbCO3.Pb(OH)2 để lâu ngày trong không khí bị hóa đen? Có thể dùng hóa chất nào để phục hồi màu trắng ban đầu?

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm vững tính chất hóa học của Pb và một số hợp chất của Pb.

(màu đen)

+ 2 H2 O

PbS

Pb(OH)2 + H2S(trong không khí)

*Bột vẽ màu trắng bị hóa đen là do phản ứng:

H Ư

Giải:

TR ẦN

* Kiến thức cần nắm: tính chất hóa học của Fe, FeO, Fe2O3, Fe3O4 * Có 7 phản ứng hóa học xảy ra trong quá trình luyện quặng thành gang (miệng lò)

2CO

(3) 3 Fe2O3 + CO

4000C

2Fe3O4

+ CO2

(phần trên thân lò)

+ CO

500- 6000C

3FeO

+ CO2 ( phần giữa thân lò)

(5) FeO

+ CO

FeO

+ CO2 ( phần dưới thân lò)

700- 8000C

10000C

ÁN

-L

(6) CaCO3

+ SiO2

CaO 10000C

( sự tạo xỉ ở phần bụng lò)

+ CO2 CaSiO3

(7) CaO

(4) Fe3O4

-H

(2) CO2 + C

CO2

10 00

(1) C + O2

Câu 11 (5-165-3)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Có bao nhiêu phản ứng hóa học xảy ra trong quá trình luyện quặng thành gang? Viết phương trình phản ứng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Câu 10 (48-267-4)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

PbSO4( màu trắng) + 4 H2O

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

PbS(màu đen) + 4 H2O2

Dùng H2O2 để phục hồi màu trắng ban đầu:

IỄ N

a. Muối Cr(III) tác dụng với chất oxi hóa mạnh trong môi trường kiềm tạo thành muối Cr(VI). Hãy lập phương trình hóa học của phản ứng sau: CrCl3 + Cl2 + NaOH

Na2CrO4 + NaCl + H2O

Cho biết vai trò của CrCl3 và Cl2 trong phản ứng. Giải thích. 17

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

b. Muối Cr(III) tác dụng với chất khử tạo thành muối Cr(II). Hãy lập phương trình của phản ứng sau: CrCl3 + Zn CrCl2 + ZnCl2

Cho biết vai trò của chất CrCl3 và Zn

c. Qua các phản ứng hóa học trên, hãy cho kết luận về tính chất hóa học của muối Cr(III).

2 Na2CrO4 + 12 NaCl + 8 H2O

H Ư

CrCl3 là chất khử vì số oxi hóa của crom tăng từ +3 lên +6 trong hợp chất Na2CrO4.

TR ẦN

Cl2 là chất oxi hóa vì số oxi hóa giảm từ 0 đến -1 b.Phương trình hóa học của phản ứng:

2CrCl2 + ZnCl2

10 00

2CrCl3 + Zn CrCl3 là oxi hóa, Zn là chất khử.

c.Qua các phản ứng trên, ta thấy muối Cr(III) vừa có tính khử vừa có tính oxi hóa.

-H

Bài 12 (4-81-6)

(1)

(2)

(3)

Fe3O4

ÁN

-L

Viết phương trình hóa học theo sơ đồ sau: B

Fe2O3

(4)

(8)

(6)

FeO

(7)

Giải

IỄ N

(5)

(9)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2CrCl3 + 3Cl2 + 16NaOH

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP Đ ẠO

a.Phương trình hóa học:

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

* Kiến thức cần nắm:tính chât hóa học của crom và muối Cr(III)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Giải

* Kiến thức cần nắm: tính chất hóa học của Fe và các hợp chất của Fe như: FeO, Fe2O3, Fe3O4... 18

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

* Viết phương trình: t0

(1) 3 Fe + 2O2  →

Fe3O4 t0

3 FeCl3 (A) + 4 H2O

4 FeCl2 (C) + 4 H2O Fe(OH)2 (D) + 2 NaCl

t0, không có không khí

FeO + H2O

4 Fe(OH)3

TR ẦN

(8) 4 Fe(OH)2 + O2 + 2 H2O

H Ư

(7) Fe(OH)2

(6) FeCl2 + 2 NaOH

(9) Fe2O3 + CO  → 2FeO + CO2

10 00

Bài 13 ( câu 18, đề cương)

a. Hãy cho biết tính chất hóa học đặc trưng của các nguyên tố nhóm IIA? Tính chất hóa học đó thay đổi như thế nào theo chiều tăng điện tích hạt nhân?

-H

b. Giải thích và viết phương trình chứng minh.

ÁN

-L

c. Viết các phương trình phản ứng xảy ra khi cho Ca tác dụng với các chất sau: CO2, Cr2O3, AlCl3, SiO2.

d. Nêu ứng dụng thực tiễn của các phản ứng Giải

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Fe3O4 + 8HCl + Fe

Đ ẠO

(5)

Fe2O3 + 3 H2O

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

(4) 2 Fe(OH)3  →

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Fe(OH)3 (B) + 3 NaCl

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

(3) FeCl3 + 3 NaOH

→ (2) Fe3O4 + 8 HCl + 1/2 Cl2 

IỄ N

* Kiến thức cần nắm: - Tính chất hóa học của các nguyên tố nhóm IIA - Tính chất hóa học của Ca và ứng dụng thực tiễn của các phản ứng xảy ra. 19

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Ơ H

MgO + H2

H Ư

- Ca, Sr, Ba tác dụng với H2O ở nhiệt độ thường tạo dung dịch bazơ và giải phóng Ca + 2 H2O

Ca(OH)2 + H2 Ba(OH)2 + H2

Ba + 2 H2O

TR ẦN

khí H2

10 00

c. Phương trình phản ứng

 →

Ca + CO2

CaO + 2 Cr

3 Ca + 2 AlCl3

3 CaCl2 + 2 Al

-H

Ca + Cr2O3

-L ÁN

CaO + C

3 Ca + SiO2

2 CaO + Si

d. Ứng dụng: qua các phản ứng trên, ta thấy khi dập tắt đám cháy Ca không dùng CO2, H2O mà phải dùng vải, chăn, mùng dày úp lên.Ca dùng để điều chế một số kim loại khác.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

 →

Mg + H2O

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

- Mg tác dụng chậm với H2O ở nhiệt độ thường tạo Mg(OH)2. Tác dụng nhanh ở nhiệt độ cao tạo MgO

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Be không tác dụng với H2O dù ở nhiệt độ cao.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

b. Giải thích: lực hút electron giảm do bán kính nguyên tử tăng dần từ Be Ba, nên nhường e dễ dàng. Vì vậy tính khử tăng dần từ Be Ba. Thể hiện qua phản ứng với nước:

a. Tính chất: các nguyên tố kim loại kiềm thổ có năng lượng ion hóa tương đối nhỏ, có 2 e lớp ngoài cùng. Vì vậy kim loại kiềm thổ có tính khử mạnh. Tính khử tăng dần từ Be đến Ba

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 14 (8-112-6)

Viết các phương trình theo sơ đồ, xác định các chất A, B, C, D B

ZnCl2

+ dd NH3

+A(1)

(6)

Giải

H Ư

* Kiến thức cần nắm: Để giải bài tập này cần nắm vững tính chất hóa học của Zn và các hợp chất của Zn.

TR ẦN

* Viết phương trình phản ứng t0

(1) Zn + Cl2  →

Zn(OH)2 + 2 NH4Cl

[Zn(NH3)4]Cl2

Zn(OH)2 + 2 NaCl

-H

(4) ZnCl2 + 2 NaOH

(3) ZnCl2 + 4 NH3

10 00

(2) ZnCl2 + 2 NH3 + 2 H2O

ZnCl2

(5) Zn(OH)2 + 2 NaOH

-L

(6) [Zn(NH3)4]Cl2 + 4 HCl

ÁN

(7) Na2ZnO2 + 4 HCl

Na2ZnO2 + 2 H2O ZnCl2 ZnCl2

+ 4 NH4Cl + 2 NaCl + 2 H2O

Vậy A: Cl2 , B: Zn(OH)2, C: [Zn(NH3)4]Cl2, D: Na2ZnO2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

(7)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

(5)

Đ ẠO

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ZnCl2

(4)

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

(3)

(2)

ÀN

Bài 15 (1-166-3)

IỄ N

a. Vị trí của sắt trong bảng tuần hoàn.

b. Cấu hình electron nguyên tử và các ion của Fe.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

c. Những tính chất hóa học đặc trưng của sắt ( dẫn ra những phản ứng minh họa, viết phương trình hóa học)

Giải

H Ư

Fe2+: 1s22s22p63s23p63d6

TR ẦN

Fe3+ : 1s22s22p63s23p63d5 c. Tính chất hóa học của sắt:

10 00

Sắt là kim loại hoạt động trung bình: Fe có thể bị oxi hóa thành Fe2+ hoặc Fe3+ - Tác dụng với phi kim

Fe khử nhiều phi kim thành ion âm trong khi đó Fe bị oxi hóa thành Fe2+ hoặc Fe3+.

-H

 →

Fe3O4

 →

2 Fe + 3 Cl2

ÁN

-L

3 Fe + 2O2

2 FeCl3

Fe + S

 →

FeS

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Fe : 1s22s22p63s23p63d64s2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

b. Cấu hình electron

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U TP

Đ ẠO

Sắt là nguyên tố kim loại chuyển tiếp thuộc nhóm VIIIB, chu kì 4, số hiệu nguyên tử 26.

http://daykemquynhon.ucoz.com

a. Vị trí trong bảng tuần hoàn: Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

* Kiến thức cần nắm: Vị trí, cấu hình electron và tính chất hóa học của Fe

IỄ N

ÀN

- Sắt chỉ tác dụng với H2O ở nhiệt độ cao t0

Fe + H2O

 →

3Fe + 4H2O

 →

FeO + H2 ( >5700C)

Fe3O4 + 4 H2 (<5700C) 22

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Tác dụng với axit: Fe tác dụng với HCl và H2SO4 loãng tạo ra muối Fe2+

Fe2+ + H2

Fe + 2H+

Fe + 6 HNO3(đặc)

 →

Fe2(SO4)3

+ 3 SO2 + 6 H2O

Fe(NO3)3

+ 3 NO2 + 3 H2O

+ NO + 2 H2O

Fe(NO3)3

TR ẦN

H Ư

- Tác dụng với dung dịch muối: Fe có thể đẩy kim loại kém hoạt động hơn ra khỏi dung dịch muối của chúng Fe + CuSO4

FeSO4

Bài 16 (11-83-6)

+ Cu

Fe(OH)3

(4)

-L

-H

(2)

+ Na2CO3(3)

FeCl3

+A (1)

10 00

Viết phương trình phản ứng theo sơ đồ. Xác định các chất A, B, D

ÁN

FeCl2

Biết rằng phản ứng FeCl3

Fe2O3

+D (5)

Fe3O4

Fe(OH)3 có tạo ra khí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

 →

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Fe + 4 HNO3(loãng)

 →

2 Fe + 6 H2SO4(đặc)

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Sắt tác dụng với H2SO4 đặc nóng, HNO3 loãng và HNO3 đặc nguội tạo muối sắt III:

Sắt bị thụ động hóa trong HNO3 và H2SO4 đặc nguội.

Giải

IỄ N

* Kiến thức cần nắm: tính chất hóa học của Fe và các hợp chất của Fe như: FeO, Fe2O3, Fe3O4... * Viết phương trình phản ứng 23

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 →

(1) 2 Fe + 3 Cl2

(3) 2 FeCl3 + 3 Na2CO3 + 3 H2O

3 FeCl2 2Fe(OH)3 + 3 CO2 + 6 NaCl

(2) 2 FeCl3 + Fe

2 FeCl3

Fe2O3 + 3 H2O

 →

Câu 17 (57-268-2)

H Ư

Trong phòng thí nghiệm để bảo quản dung dịch muối sắt (II) người ta thường dùng biện pháp nào?

TR ẦN

Giải

10 00

* Kiến thức cần nắm để giải được bài tập này cần nắm vững tính chất hóa học của Fe và cách bảo quản Fe.

-H

* Bảo quản dung dịch muối sắt (II) bằng cách ngâm vào dung dịch 1 cái đinh sắt. Các muối sắt (II) dễ bị oxi hóa thành muối sắt (III), khi cho đinh sắt vào nó sẽ tác dụng với muối sắt (III) để tạo thành muối sắt (II) như ban đầu

-L

4 Fe2+ + O2 + 4H+

4 Fe3+ + 2 H2O

Fe(đinh sắt) + 2 Fe3+

3 Fe2+

ÁN

Bài 18 (524-302-4)

Để phân biệt FeS, FeS2, FeCO3, và Fe2O3 ta có thể dùng chất nào trong các chất sau: dd HNO3, dd NaOH, H2SO4 đặc nóng, dd HCl? Giải

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Chất A: Cl2, B: Fe, D: CO

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

2 Fe3O4 + CO2

Đ ẠO

(5) 3 Fe2O3 + CO  →

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

(4) 2Fe(OH)3

* Kiến thức cần nắm: tính chất hóa học của Fe, và các hợp chất của Fe.

* Ta dùng dung dịch HCl. Khi cho HCl vào 4 ống nghiệm chứa 4 chất trên 24

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Ống nghiệm có mùi trứng thối là FeS

(1)

Cr2O3

(2)

NaCrO2

(3)

Cr(OH)3

(5)

Cr2O3

CrCl3

(8)

Giải

(7)

10 00

(4)

TR ẦN

Viết phương trình phản ứng theo sơ đồ sau: Cr

H Ư

Bài 19(9-112-6)

+ 3 H2 O

-H

* Kiến thức cần nắm: tính chất hóa học của Cr và một số hợp chất của Cr

-L

* Viết phương trình phản ứng t0

2 Cr2O3

ÁN

(1) 4 Cr + 3 O2  → (2) Cr2O3 + 2 NaOH

2 NaCrO2

+ CO2 + 2H2O

(4) Cr(OH)3

+ NaOH

Đ IỄ N

+ H2O

Cr(OH)3

(6)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2 FeCl3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

+ 6 HCl

Fe2O3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Ống nghiệm không có hiện tượng gì là Fe2O3

(3) NaCrO2

FeCl2 + CO2 + H2O

Đ ẠO

FeCO3 + 2 HCl

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Ống nghiệm có hiện tượng sủi bọt là FeCO3, bọt khí đó chính là CO2 Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

FeCl2 + H2S + S

FeS2 + 2 HCl

- Ống nghiệm có mùi trứng thối, đồng thời dung dịch trong ống nghiệm có màu vàng là FeS2

FeCl2 + H2S

FeS + 2 HCl

+ NaHCO3

NaCrO2 + H2O

→ (5) 2 Cr(OH)3 

Cr2O3 + 2 H2O 25

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Cr2O3 + 2 Al

Al2O3 + 2 Cr

(7) 2 Cr + 3 Cl2 (8) Cr(OH)3 + 3 HCl

2 CrCl3 CrCl3 + 3 H2O

(6)

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 20 (255-135-4)

10 00

HCl là axit mà anion không có tính oxi hóa nên khi tác dụng với kim loại M cho ra muối với ion Mn+ với n nhỏ do H+ có tính oxi hóa yếu. Khi tác dụng với Cl2 (chất oxi hóa mạnh) thì Mn+ được đưa lên số oxi hóa cao hơn Mp+ (p>n). Khi thêm kim loại M vào dung dịch B chứa Mp+ thì M khử Mp+ về Mn+.

-L

Bài 21 (3-163-3)

-H

Vậy M phải là kim loại có nhiều số oxi hóa. Trong 4 kim loại Na, Ca, Fe, Al chỉ có Fe có 2 số oxi hóa là +2 và +3, các kim loại còn lại chỉ có 1 số oxi hóa. Kim loại cần tìm là Fe.

ÁN

Tính khối lượng bột nhôm cần dùng trong phòng thí nghiệm để có thể điều chế được 78g crom bằng phương pháp nhiệt nhôm. Giả thiết hiệu suất phản ứng đạt 100% Giải

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

* Ta có

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm vững tính chất hóa học đặc trưng của các kim loại Al, Fe, Na, Ca.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Giải

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Xác định kim loại M ( thuộc 1 trong 4 kim loại sau: Al, Fe, Na, Ca) biết rằng M tan trong dung dịch HCl cho ra dung dịch muối A. M tác dụng với Cl2 cho ra muối B. Nếu thêm kim loại M vào dung dịch muối B ta được dung dịch muối A. M là kim loại nào?

IỄ N

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm vững - Tính chất của nhôm - Tính chất của crom và phương pháp điều chế crom

* Phương trình hóa học của phản ứng nhiệt nhôm: 26

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Cr2O3 + 2 Al

2 Cr + Al2O3

Số mol crom cần điều chế 78/52 = 1,5 (mol)

Suy ra khối lượng nhôm cần dùng là 1,5 x 27 = 40,5 (g)

Bài 22 (4-163-3)

Vậy lượng niken ứng với 1 mol crom trong hợp kim này là 1,356/0,385 = 3,522 (mol)

Bài 23 (3-81-6)

10 00

Viết phương phản ứng theo sơ đồ sau:

-H

FeS

-L

(1)

ÁN

(2)

(3)

Fe(NO3)3

(4)

(5)

(6)

Fe3C

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

Lượng niken trong 100g hợp kim là: 80/59 = 1,356 (mol)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

Lượng crom trong 100g hợp kim là: 20/52 = 0,385 (mol)

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm vững tính chất hóa học của niken, tính chất hóa học của crom.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Giải

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Một hợp kim Ni - Cr có chứa 80% niken và 30% crom theo khối lượng. Hãy cho biết trong hợp kim này có bao nhiêu mol niken ứng với 1 mol crom?

IỄ N

* Kiến thức cần nắm: Tính chất hóa học của Fe và của các hợp chất Fe

* Viết phương trình phản ứng:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

→ (1) 2 Al + Fe2O3 

Al2O3 + 2 Fe

3 Fe(NO3)3 + 13 NO2 + CO2 + 11 H2O

H Ư

Đốt cháy một ít bột sắt trong bình đựng khí oxi. Sau đó để nguội và cho vào bình đựng dung dịch HCl. Lập luận các trường hợp có thể xảy ra và viết các phương trình hóa học.

TR ẦN

Giải

10 00

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm rõ tính chất hóa học của Fe và các tính chất đặc trưng của oxit sắt.

* Khi đốt bột sắt trong bình đựng oxi, sau đó để nguội rồi cho vào bình đựng dung dịch axit, có thể xảy ra các trường hợp sau:

-L

Fe2O3 + 6 HCl

-H

Trường hợp 1: Oxi đủ hoặc dư, sắt phản ứng hết tạo ra oxit Fe3O4 hoặc Fe2O3. Các oxit này tác dụng với dung dịch HCl theo phương trình hóa học:

ÁN

Fe3O4 + 8 HCl

2 FeCl3 + 3 H2O 2 FeCl3 + FeCl2 + 4 H2O

Trường hợp 2: oxi phản ứng hết, sắt dư tạo thành các oxit sắt. Khi cho HCl vào bình xảy ra các phản ứng:

Đ IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Bài 24 (2-167-3)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

(6) Fe3C + 22 HNO3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U .Q

Đ ẠO

 → Fe3C

(5) 3Fe + C

Fe (dư) + 2 HCl

Fe(NO3)3 + NO + 2 H2O

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

(4) Fe + 4 HNO3(loãng)

Fe(NO3)3 + Fe2(SO4)3 + 9NO + 6 H2O

(3) 3 FeS + 12 HNO3

 → FeS

(2) Fe + S

FeCl2 + H2

Fe2O3 + 6 HCl

2 FeCl3 + 3 H2O

Fe3O4 + 8 HCl

2 FeCl3 + FeCl2 + 4 H2O 28

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Nếu axit hết Fe chưa phản ứng sẽ tác dụng với FeCl2 Fe + 2 FeCl3

3 FeCl2

Bài 25 (335-184-4)

.Q TP

Do đó, với cùng nồng độ mol dung dịch Fe2(SO4)3 có tính axit mạnh hơn dung dịch FeSO4. (1)

-H

KNO3 là một muối trung tính, không bị thủy phân nên pH = 7. (2)

-L

Na2CO3 là muối xuất phát từ axit yếu H2CO3 và bazơ mạnh NaOH nên Na2CO3 bị thủy phân cho ra dung dịch có tính bazơ. (3)

ÁN

Từ (1),(2) và (3) ta có thứ tự độ pH tăng dần Fe2(SO4)3 < FeSO4 < KNO3 < Na2CO3 Câu 26 (4-176-3)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Fe(OH)2 + 2 H+

10 00

Fe2+ + 2 H2O

Fe(OH)3 + 3 H+

Fe3+ + 3 H2O

TR ẦN

H Ư

* Fe2(SO4)3 và FeSO4 xuất phát từ một axit mạnh là H2SO4 và bazơ yếu là Fe(OH)2, Fe(OH)3 nên Fe2(SO4)3 và FeSO4 bị thủy phân cho ra dung dịch có tính axit. Nhưng Fe2(SO4)3 chứa ion Fe3+ bị thủy phân mạnh hơn FeSO4 chứa ion Fe2+. Vì Fe3+ có điện tích 3+ kết hợp với OH- của nước mạnh hơn Fe2+ nên Fe2(SO4)3 giải phóng nhiều H+ hơn FeSO4.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm vững tính chất của các dung dịch muối. Tính mạnh, yếu của các gốc axit.

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Giải

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Sắp xếp các dung dịch muối sau đây FeSO4, Fe2(SO4)3, KNO3 và Na2CO3 theo thứ tự độ pH tăng dần, các dung dịch muối này có cùng nồng độ mol.

IỄ N

ÀN

Hỗn hợp bột A có 3 kim loại Fe, Ag, Cu. Ngâm hỗn hợp A trong dung dịch B chỉ chứa 1 chất, khuấy kĩ cho đến khi phản ứng kết thúc, nhận thấy chỉ có sắt và đồng trong hỗn hợp tan hết và còn lại một khối lượng Ag đúng bằng khối lượng Ag vốn có trong hỗn hợp. a. Hãy xác định chất có trong dung dịch B. 29

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

b. Nếu sau khi phản ứng kết thúc thu được khối lượng Ag nhiều hơn khối lượng Ag vốn có trong hỗn hợp A thì chất có trong dung dịch B là chất nào?

Viết tất cả các phương trình phản ứng xảy ra.

Giải

b. Dung dịch B là AgNO3

10 00

Fe + 3 AgNO3

TR ẦN

Fe và Cu bị hòa tan hết, Ag giữ nguyên không đổi.

Cu + 2 AgNO3

Fe(NO3)3 + 3 Ag Cu(NO3)2 + 2Ag

-H

Bài 27 (339-184-4)

Fe và Cu bị hòa tan hết, Ag sinh ra làm cho khối lượng Ag tăng lên.

ÁN

-L

Trong 3 oxit FeO, Fe2O3, Fe3O4 chất nào có tác dụng với HNO3 cho ra khí? Giải

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm tính chất hóa học của các oxit sắt FeO, Fe2O3, Fe3O4.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2 CuCl2 + 2 H2O

H Ư

2 Cu + 4 HCl + O2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Khi khuấy kĩ, oxi không khí tan vào dung dịch axit, làm cho Cu tác dụng được với HCl hoặc H2SO4 loãng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

FeCl2 + H2

Đ ẠO

Fe + 2HCl

a. Dung dịch B có thể là HCl hoặc H2SO4 loãng. Phương trình hóa học:

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm vững tính chất hóa học của Fe, Ag, Cu và có kiến thức tổng hợp về hóa học vô cơ.

IỄ N

* Oxit sắt phản ứng với HNO3 cho ra khí khi oxit đó chứa Fe2+, ion này khử HNO3 cho ra NO hoặc NO2

Trong 3 oxit FeO, Fe2O3, Fe3O4 chỉ có FeO và Fe3O4 chứa Fe2+.

Nên nhớ Fe3O4 = FeO + Fe2O3 30

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Fe(NO3)3 + NO2 + 2 H2O

Fe3O4 + 10 HNO3

3 Fe(NO3)3 + NO2 + 5 H2O

FeO + 4 HNO3

Vậy chỉ có FeO và Fe3O4 tạo khí với HNO3

Bài 28 (4-168-3)

FeSO4

+ Cu

(1) (2)

10 00

Theo đề bài lượng Fe và Mg tương ứng là 0,02 mol và 0,01 mol.Theo phương trình (1) (2), nếu Mg và Fe phản ứng hết thì thu được 0,03 mol Cu.

Khối lượng kim loại thu được sau phản ứng là: 0,03 x 64 = 1,92 (g)

-H

Thực tế chỉ thu được 1,88g kim loại, chứng tỏ kim loại đã cho không phản ứng hết.

-L

Mg có tính khử mạnh hơn Fe nên phản ứng trước.

ÁN

Lượng Cu sinh ra ở (1) là 0,01 mol tương ứng với khối lượng là 0,64 g Khối lượng Fe dư và Cu sinh ra ở (2) là 1,88 - 0,64 = 1,24 g

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Fe + CuSO4

MgSO4 + Cu

TR ẦN

Mg + CuSO4

H Ư

* Phương trình phản ứng:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm vững tính chất hóa học của Fe và Mg và mức độ hoạt động của các kim loại trong dãy điện hóa.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Giải

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Cho một hỗn hợp gồm có 1,12g Fe và 0,24g Mg tác dụng với 200ml dung dịch CuSO4. Phản ứng thực hiện xong, người ta thu được kim loại có khối lượng là 1,88g. Tính nồng độ mol của dung dịch CuSO4 đã dùng.

ÀN

Đặt lượng Cu tham gia (2) là x, lượng sắt dư là (1,12 - 56x), khối lượng Cu sinh ra ở (2) là 64x. x = 0,015

Lượng CuSO4 trong 250 ml dung dịch đã phản ứng hết: 0,015 + 0,01 = 0,025 (mol)

IỄ N

Ta có phương trình toán học (1,12 - 56x) + 64x = 1,24

Nồng độ mol của dung dịch CuSO4 đã dùng là: 0,025/ 0,25 = 0,1 (mol/l) 31

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

a. Cho một ít bột sắt vào dung dịch đồng (II) sunfat, nhận thấy màu xanh nhạt dần. Nhưng cho một ít bột đồng vào dung dịch sắt (III) sunfat nhận thấy màu vàng nâu của dung dịch nhạt dần và sau đó lại có màu xanh. Hãy giải thích hiện tượng và viết phương trình hóa học.

Bài 29 (5-176-3)

FeSO4 + Cu

10 00

Màu vàng của dung dịch Fe2(SO4)3 nhạt dần do phản ứng Cu, CuSO4 sinh ra làm cho dung dịch có màu xanh. CuSO4 + 2 FeSO4

Cu + Fe2(SO4)3

-H

b. - Điện phân dung dịch CuSO4 bằng điện cực trơ: 2 Cu + O2 + 2 H2SO4

2 CuSO4 + 2 H2O

-L

Khi CuSO4 điện phân hết, dung dịch còn lại là H2SO4 nên không có màu.

ÁN

- Điện phân dung dịch CuSO4 bằng điện cực đồng, có hiện tượng điện cực tan:

Ở catot Cu2+ bị khử thành Cu, ở anot điện cực Cu bị oxi hóa, ta có phản ứng:

Cu2+ + 2e

Ở anot

Cu Cu2+ + 2e

Cu2+ sinh ra làm cho màu dung dịch hầu như không đổi.

IỄ N

Ở catot

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Fe + CuSO4

TR ẦN

a. Màu xanh của dung dịch CuSO4 nhạt dần do xảy ra phản ứng:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

* Kiến thức cần nắm: để giải được bài tập này cần nắm vững tính chất hóa học của Fe, Cu và nắm được kiến thức phần pin điện hóa.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Giải

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

b. Điện phân dung dịch đồng (II) sunfat bằng các điện cực trơ (graphit), nhận thấy màu xanh của dung dịch nhạt dần cho đến không màu. Nhưng thay các điện cực graphit bằng các điện cực đồng nhận thấy màu xanh của dung dịch hầu như không thay đổi. Hãy giải thích các hiện tượng và viết các phương trình hóa học.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 30 (535-303-4)

Ơ N

1. dùng nước, NaOH dư, dd H2SO4

H Ư

* Kiến thức cần nắm: Tính chất hóa học, tính chất vật lí của Al2(SO4)3, CaCO3, MgSO4 và các đặc trưng để phân biệt 3 muối này.

TR ẦN

* Ta có CaCO3 không tan trong nước còn 2 muối Al2(SO4) và MgSO4 tan, nên dùng nước để tách CaCO3 ra khỏi 2 muối kia.

10 00

Al(OH)3 lưỡng tính còn Mg(OH)2 chỉ có tính bazơ, nếu ta dùng NaOH dư chỉ có Mg(OH)2 kết tủa, còn Al(OH)3 tan hết cho ra NaAlO2. Al(OH)3 + NaOH

NaAlO2 + 2 H2O

Hòa tan kết tủa Mg(OH)2 trong H2SO4 và cô cạn được MgSO4.

+ H2SO4

2 Al(OH)3 + Na2SO4 + 2 H2O

-L

2 NaAlO2

-H

Thêm từ từ H2SO4 vào dung dịch NaAlO2, Al(OH)3 kết tủa trở lại

ÁN

Hòa tan Al(OH)3 trong H2SO4 rồi cô cạn được Al2(SO4)3.

Vậy ta dùng nước, NaOH dư, dd H2SO4 để tách hỗn hợp 3 muối Al2(SO4)3, CaCO3, MgSO4.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

Giải

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

4. HNO3, NaOH dư, dd H2SO4

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

3. dd NaOH dư, dd H2SO4

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2. dd HCl, NaOH dư, dd H2SO4 Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Để tách một hỗn hợp gồm Al2(SO4)3, CaCO3, MgSO4 có thể dùng các phương pháp nào trong các phương pháp sau:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Ơ https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Qua bài tiểu luận tìm hiểu về tính chất vật lí, hóa học của các kim loại Cr, Fe, Cu, Ag, Zn, Pb đã giúp chúng ta củng cố và hệ thống kiến thức một cách cụ thể thuận lợi cho việc học tập và nghiên cứu. Cũng như hiểu biết có thể vận dụng kiến thức để giải những bài tập liên quan đến các kim loại trên.

C. KẾT LUẬN

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

D. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sách hóa học 12 nâng cao (năm xuất bản 2012), NXB Giáo

dục Việt Nam.

2. Huỳnh Bé, 800 câu hỏi trắc nghiệm khách quan hóa học 12 (năm xuất bản 2008), NXB

H Ư

xuất bản 2008), NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.

5. Nguyễn Thế Ngôn - Trần Thị Đà, Hóa học vô cơ tập 2 (năm xuất bản 2007), NXB Đại

TR ẦN

học sư phạm.

6. Quan Hán Thành, Sơ đồ phản ứng hóa học (năm xuất bản 2010), NXB Đại học Quốc

ÁN

-L

-H

10 00

gia TP.Hồ Chí Minh.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

4. Nguyễn Thanh Khuyến, Phương pháp giải các dạng bài tập trắc nghiệm hóa học (năm

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Hồ Chí Minh.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

3. Ngô Thị Diệu Minh, Sách bài tập hóa học (năm xuất bản 2009), NXB Tổng hợp TP.

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Đại học Quốc gia Hà Nội.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

ÁN

-H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

BÀI TẬP HOÁ VÔ CƠ THI OLYMPIC CÓ HƯỚNG DẪN CHI TIẾT

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

TUYỂN TẬP BÀI TẬP PHỔ THÔNG, ĐẠI HỌC, SAU ĐẠI HỌC LUẬN VĂN-KHOÁ LUẬN-TIỂU LUẬN



www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

BÀI TẬP HOÁ HỌC VÔ CƠ TRONG NHỮNG KÌ THI

OLYMPIC HÓA HỌC

Chúng tôi sưu tầm và biên soạn tài liệu này từ tuyển tập các đề thi olympic hoá học đã từng được giới

học sinh tham gia kì thi chọn học sinh giỏi Hoá học quốc gia lần thứ 15 (2009) sắp tới đây sẽ có thêm tài

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

(Youngchemist, Nov 2008)

TR ẦN

Bài 1 (Kim loại kiềm)

Một mẫu oxit kim loại kiềm được hoà tan trong dung dịch nước của một axit

hiđrohalogenua đã biết. Dung dịch thu được chỉ có halogenua kim loại tương ứng. Phần

10 00

khối lượng chất tan trong dung dịch sau phản ứng bằng phần khối lượng của

hydrohalogenua trong dung dịch đầu.

a) Cho biết mối quan hệ định lượng giữa phần khối lượng của muối trong dung dịch

-L

liên hệ.

-H

trung hòa sau phản ứng và khối lượng phân tử của kim loại kiềm? Đưa ra công thức

ÁN

b) Từ công thức này hãy xác định oxit kim loại nào đã hoà tan trong axit nào.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

forum suốt thời gian qua, chúc cho các bạn thi thật tốt. Chemistry: Art, Science and Fun!

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

liệu ôn tập, giúp các bạn có được sự chuẩn bị tốt hơn. Cảm ơn các bạn trẻ rất nhiều vì những đóng góp cho

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

thiệu trong hai năm trở lại đây ở diễn đàn OlympaVN. Hi vọng rằng sẽ một phần nào đó giúp cho các bạn

a) Phần khối lượng của muối trong dung dịch sau cùng được cho bởi công thức m=

IỄ N

ÀN

Đáp án:

M −1 với m là khối lượng phân tử kim loại kiềm. M+8

b) Đi từ trên xuống dưới trong bảng tuần hoàn ta nhận được các giá trị: -

m(Li)=0,40 2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

m(Na)=0,71

m(K)=0,81

m(Rb)=0,90

m(Cs)=0,94

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Phần khối lượng của axit hydrohalogenua chỉ có giá trị thực trong trường hợp thứ

sáng. Là một hợp phần không thể thay thế trong

TR ẦN

các hợp kim sử dụng trong công nghiệp hạt nhân

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Zirconi, một kim loại màu trắng bạc, có ánh kim

với nhiệm vụ của nó là xây dựng các lò phản ứng

hạt nhân. Một trong số nguồn cung cấp zirconi

10 00

chủ yếu là khoáng zircon (49,76% zirconi và

15,32% silic). Kim loại Zirconi được sản xuất chủ

yếu bằng phương pháp Kroll và một số phương

-H

pháp khác.

-L

Trong phương pháp Kroll thì một hỗn hợp của zircon và than cốc được xử lý với clo ở

ÁN

1000oC và sản phẩm zirconi tetraclorua sinh ra được khử bởi magie cho zirconi kim loại ở

dạng bọt xốp. Dạng bọt xốp này được tinh chế, làm nóng chảy bằng hồ quang và hình

ÀN

thành ở dạng thỏi.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Bài 2 (Kim loại chuyển tiếp)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

HBr, HI. Không dùng HF do LiF khó tan.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

nhất. Vậy kim loại là liti, còn axit được sử dụng là axit bất kỳ trong số ba axit: HCl,

IỄ N

a) Xác định công thức hoá học của khoáng zircon.

b) Viết các phản ứng điều chế zirconi trong quá trình Kroll. c) Có bao nhiêu tấn zirconi nhận được khi sử dụng 32,5 tấn quặng zircon chứa 12,4% tạp chất trơ. Cho rằng hiệu suất của toàn quá trình chỉ đạt 95,5% về khối lượng.

3 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

d) Bọt xốp zirconi luôn chứa một kim loại khác rất khó tách ra. Hãy cho biết đó là kim loại nào và tại sao nó lại xuất hiện trong bọt xốp.

Đáp án:

a) Công thức hoá học của khoáng zircon là ZrSiO4.

http://daykemquynhon.ucoz.com

c) m = 13,52 (tấn) zirconi.

H Ư

d) Zirconi luôn đi cùng với Hafni (Hf). Khó có thể phân biệt được hai kim loại này do

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

tính chất hóa học của chúng giống hệt nhau.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ZrCl4 + 2Mg = Zr + 2MgCl2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

ZrSiO4 + 2C + 2Cl2 = ZrCl4 + SiO2 + CO

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

ZrSiO4 + 4C + 4Cl2 = ZrCl4 + SiCl4 + 4CO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

b) Các phản ứng xảy ra trong quá trình điều chế Zr kim loại.

4 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 3 (Kim loại chuyển tiếp) Một chất rắn màu trắng X tham gia một loạt các thí nghiệm trong đó X bị đốt thành tro

dưới tác dụng của các luồng khí vào khác nhau. Kết qủa thí nghiệm được thống kê ở bảng

Sự chênh lệch khối lượng mẫu so với ban

Khí vào

-51,7

-31,0

HCl

HCl + Cl2

G H Ư TR ẦN

-100,0

http://daykemquynhon.ucoz.com

+9,5

10 00

Trong tất cả các thí nghiệm thì trong hỗn hợp sau phản ứng ngoài khí ban đầu còn có một

khí chưa biết Y. Ở thí nghiệm số 5 xuất hiện một hợp chất màu đỏ nâu Z ngưng tụ khi tiến

-H

hành bước làm lạnh trong thí nghiệm.

-L

cái.

a) Sử dụng các giá trị cho ở bảng trên hãy xác định các chất được ký hiệu bằng chữ

ÁN

b) Viết các phản ứng xảy ra trong thí nghiệm.

ÀN

c) Cho biết cấu trúc của Z trong pha khí.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

NH3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

-37,9

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

đầu

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Thí nghiệm số

IỄ N

Đáp án: a) X là FeCO3 Y là CO2 Z là FeCl3 b) Các phản ứng sau đây đã xảy ra 5

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

FeCO3 = FeO + CO2 3FeCO3 + 2NH3 = 3Fe + 3CO2 + 3H2O

4FeCO3 = 2Fe2O3 + 4CO2

FeCO3 + 2HCl = FeCl2 + CO2 + H2O

10 00

Cho đến tận thế kỷ XIX thì thuốc súng đen là vật liệu nổ duy nhất mà loài người được biết. Trải qua nhiều năm thì thuốc súng đen được dùng vào mục đích quân sự.

Ngày nay nó chủ yếu được sử dụng trong kỹ thuật

-H

biểu diễn tín hiệu (tín hiệu tên lửa, pháo hoa) cũng

như làm đầu đạn cho các súng ngắn thể thao.

-L

Thành phần của thuốc súng đen có thể rất khác

ÁN

nhau nhưng luôn chứa những thành phần cơ bản:

diêm tiêu (kali nitrat), lưu huỳnh và than. Tiến

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Bài 4 (Phi kim)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

c) Ở pha hơi thì sắt (III) clorua tồn tại ở dạng dime (FeCl3)2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2FeCO3 + 4HCl + Cl2 = 2FeCl3 + 2CO2 + 2H2O

ÀN

hành phân tích hóa học thuốc súng đen cho kết quả

IỄ N

là 75% diêm tiêu, 13% cacbon và 12% lưu huỳnh về khối lượng. a) Viết phản ứng thể hiện sự cháy của thuốc súng đen với các thành phần này. Cho biết vai trò của từng loại nguyên liệu.

6 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

b) Nếu như thành phần các nguyên liệu trong thuốc súng đen có thay đổi thì có thể thu

được các loại sản phẩm cháy nào? Minh họa bằng phương trình hóa học.

Đáp án:

a) Tỉ lệ thành phần các nguyên liệu là KNO3 : C : S = 0,743 : 1,08 : 0,375 = 2 : 3 : 1

2KNO3 + 3C + S = K2S + N2 + 3CO2

TR ẦN

4KNO3 + 2C + 3S = 2K2CO3 + CO2 + N2

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

4KNO3 + C + S = 4KNO2 + CO2 + SO2

2KNO3 + C + S = K2SO4 + CO2 + N2

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

4KNO3 + 3C + 2S = 2K2SO3 + 3CO2 + 2N2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

b) Các sản phẩm khác có thể có là: KNO2, SO2, K2CO3; K2SO3; K2SO4

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

KNO3 là chất oxy hóa, S là chất buộc (binder) còn C là nguyên liệu (chất khử)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U .Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Điều này phù hợp với phản ứng:

7 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 5 (Kim loại chuyển tiếp) Các hợp chất cromVI, đặc biệt là các hydroxit đều là các chất oxy hóa mạnh. Trong các

phòng thí nghiệm Hóa học thì tính oxy hóa của nó thường được dùng để tinh chế các khí có

lẫn H2S. Khi một mẫu khí cacbon dioxit có lẫn khí hydro sunfua được sục qua dung dịch

kali dicromat trong sự có mặt của axit sunfuric thì xuất hiện một kết tủa màu vàng không

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

không? Giải thích.

TR ẦN

Đáp án:

a) CrO2(OH)2 (hay H2CrO4), Cr2O5(OH)2 (hay H2Cr2O7) cũng như các hydroxit khác

10 00

có công thức chung nCrO3.Cr(OH)2.

b) 3H2S + K2Cr2O7 + 4H2SO4 → K2SO4 + Cr2(SO4)3 + 3S + 7H2O

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

c) Xảy ra phản ứng sau: 3SO2 + K2Cr2O7 + H2SO4 → K2SO4 + Cr2(SO4)3 + H2O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

c) Có thể sử dụng các chất oxy hoá tương tự để tinh chế khí cacbon dioxit được

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

b) Viết phản ứng hóa học xảy ra trong quá trình tinh chế.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

a) Viết công thức hóa học của tất cả các cromVI hydroxit mà em biết.

tan và màu của dung dịch chuyển sang xanh lá cây.

8 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 6 (Kim loại chuyển tiếp) Có thể tách được rhodi khỏi các kim loại quý khác bằng cách sau: Một mẫu bột rhodi được

trộn với NaCl và đun nóng trong dòng khí clo. Bã rắn thu được chứa một muối A chứa

26,76 % rhodi.. Bã rắn này sau đó được xử lý với nước dung dịch thu được đem lọc và cô

bay hơi thu được tinh thể B chứa 17,13% rhodi. Tinh thể được làm khô ở 120oC đến khối

b) Công thức của B là gì?

c) Khi một lượng dư hydro sunfua được sục qua dung dịch muối A thì tạo thành kết

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

tủa C. Hợp chất này có thành phần hợp thức chứa 47,59% lưu huỳnh. Xác định

TR ẦN

thành phần hóa học của C.

d) Giải thích tại sao cần phải rửa bằng nước ở bước cuối cùng.

10 00

e) Viết phương trình hóa học cho các chuyển hóa ở câu trên.

ÁN

-L

-H

a) A = Na3[RhCl6]:

Đáp án:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

a) Xác định công thức cấu tạo của muối A.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

được bằng nước cho kim loại rhodi tinh khiết.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

lượng không đổi (khối lượng mất đi là 35,98%) rồi đun nóng tới 650oC. Rửa bã rắn thu

IỄ N

ÀN

b) B = Na3[RhCl6].12H2O c) C = Rh2S3 . 3H2S d) Để loại bỏ các muối tan (chủ yếu là NaCl). e) 2Rh + 6NaCl + 3Cl2 = 2Na3[RhCl6] Na3[RhCl6].12H2O = Na3[RhCl6] + 12H2O 2Na3[RhCl6] = 2Rh + 6NaCl + 3Cl2 9 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

-H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

2Na3[RhCl6] + 3H2S = Rh2S3.3H2S + 6NaCl + 6HCl

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 7 (Phi kim) Hydro mới sinh là một tác nhân khử có hiệu quả nhất. Xử lý một lượng natri nitrit bằng

hỗn hống natri kim loại cho ra một muối có 43,38% natri và 26,43% nitơ về khối lượng.

Một sản phẩm khác của phản ứng này là natri hydroxit. Để tránh sự làm bẩn sản phẩm cuối

này thì quá trình tổng hợp được tiến hành trong khí quyển trơ như môi trường nitơ hay

c) Nếu phản ứng được tiến hành trong không khí thì sẽ tạo thành tạp chất nào?

http://daykemquynhon.ucoz.com

d) Viết phương trình tổng hợp muối.

H Ư

e) Tương tác giữa muối này với cacbon dioxit sinh ra một chất khí. Viết phương trình phản

TR ẦN

ứng.

10 00

Đáp án: a) Na2N2O2 – natri hyponitrit.

b) Theo lý thuyết thì anion N2O 22− thể có đồng phân cis, trans. Thực nghiệm đã chứng

ÀN

ÁN

-L

-H

minh được rằng ion này chủ yếu ở dạng trans.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

b) Vẽ công thức ba chiều anion của muối này.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

a) Xác định công thức muối.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

argon

IỄ N

c) Sản phẩm có thể chứa tạp chất NaNO3, NaNO2, Na2CO3, NaHCO3.

d) 2NaNO2 + 4Na + 2H2O → Na2N2O2 + 4NaOH e) Na2N2O2 + CO2 → Na2CO3 + N2O

11 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 8 (Kim loại chuyển tiếp) Có thể điều chế tinh thể FeCl3.6H2O theo cách sau: Hoà tan sắt kim loại vào trong dung dịch axit clohydric 25%. Dung dịch tạo thành được oxy hóa bằng cách sục khí clo qua cho

đến khi cho kết qủa âm tính với K3[Fe(CN)6]. Dung dịch được cô bay hơi ở 95oC cho đến

Xác định thành phần định tính và định lượng của bã rắn.

H Ư TR ẦN

a) Các phản ứng:

2FeCl2 + Cl2 = 2FeCl3

10 00

Fe + 2HCl = FeCl2 + H2

Đáp án:

-H

3FeCl2 + 2K3[Fe(CN)6] = Fe3[Fe(CN)6]2 + 6KCl

FeCl3 + 6H2O = FeCl3.6H2O

-L

1000 = 3,7mol FeCl3.6H2O 270,3

ÁN

IỄ N

ÀN

Như vậy cần

3,7 .2 . 36,5 ≈ 978 mL dung dịch HCl 36% 0,36 .1,18 . 0,65

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

c) Đun nóng 2,752g FeCl3.6H2O trong không khí đến 350oC thu được 0,8977g bã rắn.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

cần để điều chế 1,00kg tinh thể này. Biết rằng hiệu suất quá trình chỉ đạt 65%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

b) Có bao nhiêu gam sắt và bao nhiêu mL dung dịch axit clohydric 36% (d=1,18g/cm3)

http://daykemquynhon.ucoz.com

a) Viết các phản ứng dẫn đến sự kết tủa FeCl3.6H2O Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

được bằng cách hút chân không rồi cho vào một dụng cụ chứa được niêm kín.

khi tỉ trọng của nó đạt chính xác 1,695 g/cm3 và sau đó làm lạnh đến 4oC. Tách kết tủa thu

Khi đun nóng thì FeCl3.6H2O phân huỷ theo phương trình sau: FeCl3.6H2O = FeOCl + 5H2O + 6HCl Khi nhiệt độ tăng thì FeOCl sẽ tiếp tục phân huỷ: 3FeOCl = FeCl3 + Fe2O3 (Hơi FeCl3 bay ra)

12 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Lượng FeCl3.6H2O trong mẫu là

2,752 = 10,18 mmol 270,3

Điều này ứng với khối lượng FeCl3 là 107,3. 0,01018 = 1,092g FeOCl

Do khối lượng thu được của bã rắn bé hơn nên ta biết được FeOCl sẽ bị phân hủy

1,902 − 0,8977 = 162,2

một phần thành Fe2O3. Khối lượng FeCl3 mất mát do bay hơi là:

Bài 9 (Giả kim thuật)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Một nghiên cứu thời cổ đại của một nhà giả kim tên là Merichlundius Glucopotamus

TR ẦN

(người trẻ tuổi) có đoạn:

Chất này được tạo thành như sau: Lấy 11 ounce xương phơi khô của một con chó xù bị giết vào đêm trăng tròn và trộn với 7 ounce dung dịch nhớt của vitriol (axit sunfuric). Thêm vào hỗn hợp này ba phần cát và

nghiền nhỏ tất cả hỗn hợp thành vữa. Từ bột này thì ta thêm vào một chất lỏng nhớt gọi là thuỷ tinh nước,

10 00

khuấy trộn liên tục hỗn hợp này thì sẽ thu được một chất lỏng sền sệt rất tốt cho... (đến đoạn này thì không thể đọc được nữa). Bây giờ nếu chúng ta dùng lượng nhớt vitriol gấp đôi lượng đã đề cập rồi thêm vào 11

ounce đá vôi trước khi đổ lên thuỷ tinh nước thì ta sẽ thu được một thành phần khác biệt. Chất thứ hai này

-H

gần giống như chất thứ nhất nhưng rất dễ bị cạo đi do...(đến đoạn này thì không thể đọc được nữa).

-L

ÁN

này.

a) Viết công thức các chất hóa học đã đề cập ở trên. Cho biết tên hiện đại của các chất

b) Viết phương trình các phản ứng hóa học đã nói ở trên. Qua các phản ứng này thì ta

quan sát đươc sự thay đổi các tính chất vật lý nào? Giải thích.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

mmol Fe2O3.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Như vậy bã rắn cuối cùng chứa (0,01018 – 3.0,00120) = 6,58 mmol FeOCl và 1,20

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

1,20mmol

IỄ N

ÀN

c) Tại sao thuỷ tinh nước lại nhớt ?

d) Nhà giả kim định làm gì từ những chất này? Ứng dụng của chúng ngày nay là gì ? e) Cho biết sự khác biệt về cấu trúc và tính chất của chất thứ nhất và chất thứ hai. Giải thích sự khác nhau đó.

Chú thích: 13 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Ounce, đôi khi được phiên sang tiếng Việt thành aoxơ, thường được viết tắt là oz, là một đơn vị đo khối lượng của hệ đo lường Anh, hệ đo lường Mỹ. Nó thường được dùng để đo khối lượng của vàng; 1 ounce =

28,3495 gam

Đáp án:

a) Xương chứa chủ yếu Ca3(PO4)2 hay Ca5(PO4)3(OH). Dung dịch nhớt của vitriol là

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Do vậy phương trình phản ứng là:

TR ẦN

2H2SO4 + Ca3(PO4)2 = Ca(H2PO4)2 + 2CaSO4

SiO2 không phản ứng với hỗn hợp sản phẩm và được lọc ra. Khi thêm thuỷ tinh

10 00

nước vào thì phản ứng xảy ra như sau:

3Ca(H2PO4)2 + 3Na2SiO3 = 2Ca3(PO4)2 ↓ + 3H2SiO3 ↓ + 2Na3PO4

Nước ở trong thuỷ tinh nước sẽ liên kết với các sản phẩm tạo thành các hydrat tinh

-H

thể CaSO4.2H2O và Na3PO4.12H2O. Trong thực tiễn thì điều đó có nghĩa là các hỗn

hợp này sẽ có thành phần tương tự như ximăng.

-L

c) Thuỷ tinh nước là chất lỏng nhớt bởi vì anion silicat tồn tại trong dung dịch ở dạng

IỄ N

ÀN

ÁN

anion mạch dài các anion của axit silixic (H2SiO3)n.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Tỉ lệ mol của H2SO4 so với Ca3(PO4)2 là 7.310 so với 11.98 tức xấp xỉ 2 : 1.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

b) Trước khi viết các phản ứng chúng ta phải tính vài đại lượng.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

mà có thể được biểu diễn dưới dạng đơn giản là Na2SiO3.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

H2SO4. Cát chủ yếu là SiO2. Thuỷ tinh nước là dung dịch đậm đặc của natri silicat

Dung dịch nước của natri silicat không thực sự là dung dịch mà là một hệ keo. d) Các hợp chất gần giống nhựa này có thể được dùng để chế tạo các keo dán thuỷ tinh. Có thể xem như chúng cách nhiệt (do không chứa vật liệu hữu cơ) và có khả năng bám dính cao với thủy tinh. Các keo dán này có thể đã được các nhà giả kim 14

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

sử dụng để dán kín các dụng cụ thí nghiệm bằng thuỷ tinh. Cho tới ngày nay chúng cũng có ứng dụng tương tự. Thành phần này có thể được dùng để chế tạo các loại

keo dán thủy tinh, keo dán bê tông và các vật liệu tương tự.

e) Nếu hỗn hợp chứa 11 phần H2SO4 và cùng một lượng CaCO3 như vậy (lưu ý rằng số

mol của chúng phải xấp xỉ bằng nhau do khối lượng phân tử xấp xỉ nhau) thì xảy ra

và một lượng khác thì thoát ra ngoài ở dạng khí.

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bọt CO2 đi qua thành phần hợp chất thì sẽ tạo thành các lỗ hổng trong cấu trúc.

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

Thành phần thứ hai khác với thành phần thứ nhất do cấu trúc có nhiều lỗ hổng hơn.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

CO2 + H2O + Na2SiO3 = H2SiO3 ↓ + Na2CO3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Một lượng nhỏ CO2 sinh ra phản ứng với thủy tinh nước:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

phản ứng sau: H2SO4 + CaCO3 = CaSO4 + H2O + CO2↑

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 10 (Kim loại kiềm thổ) Hai nguyên tố A và B thuộc cùng một nhóm trong bảng hệ thống tuần hoàn. Tỉ lệ khối 1 . Hợp chất mà trong đó xuất hiện hai nguyên tố A và B 1,649

lượng nguyên tử A : B là

đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành sự sống trong tự nhiên. Các nguyên tố A và

B tồn tại tương ứng ở dạng các đơn chất C và D. Trong đó C không phản ứng với nước ở

TR ẦN

c) Cho biết vai trò của các nguyên tố A và B trong đời sống.

Đáp án:

10 00

a) A – Mg

-H

C – Mg kim loại

B – Ca

-L

D – Ca kim loại

ÁN

E – MgO

F – CaO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

do?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

b) Thử tìm cách để làm tăng tốc độ phản ứng giữa C với nước ở nhiệt độ phòng. Lý

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

a) Xác định các chất từ A đến G.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

thu được bằng cách phân huỷ nhiệt khoáng chất thiên nhiên G.

nhiệt độ phòng trong khi D phản ứng mãnh liệt. Oxit của các nguyên tố này, E và F có thể

IỄ N

ÀN

G – MgCO3.CaCO3 (quặng đolomit)

b) Có một số cách để làm tăng tốc độ phản ứng giữa Mg với nước. Điều này có thể thực hiện được khi làm giảm kích thước của tiểu phân kim loại (tăng diện tích bề mặt) hay thêm NH4Cl vào nước (NH4Cl hòa tan Mg(OH)2 khó tan).

c) Mg được tìm thấy trong clorophin. Canxi là một thành phần quan trọng trong xương của các loài động vật có xương sống. 16

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 11 (Vật liệu) Để tìm ra các chất siêu dẫn ở nhiệt độ cao thì các nhà hóa học phải đối mặt với vấn đề làm

sao điều chế được vật liệu siêu dẫn ở nhiệt độ thường. Một nhóm hợp chất hứa hẹn có triển

vọng để phát triển thành chất siêu dẫn ở nhiệt độ cao bao gồm các thành phần của ximăng

ytri, bari và đồng. Công thức chung của loại hợp chất này có thể được biểu diễn ở dạng

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

và thành phần các nguyên liệu đầu.

H Ư

Giá trị của x trong một loại ximăng ytri-bari-đồng được xác định từ kết qủa của hai thí

TR ẦN

nghiệm sau: Ở thí nghiệm thứ nhất thì 1,686g mẫu được hoà tan trong axit loãng. c) Axit nào trong số các axit clohydric, sunfuric, photphoric, nitric là tốt nhất? Giải

10 00

thích.

d) Cho rằng thành phần của mẫu là YBa2Cu3O7. Viết phương trình ion của phản ứng

-H

này.

Dung dịch thu được được đun sôi, làm lạnh chuyển vào bình định mức và pha loãng đến

-L

500mL. Lấy 25,00mL dung dịch này kết hợp với lượng dư KI rồi chuẩn độ bằng dung dịch

ÁN

natri thiosunfat thấy tốn hết 12,30 mL dung dịch chuẩn natri thiosunfat 0,03095M.

ÀN

e) Tại sao phải đun sôi dung dịch trước khi thêm kali iodua vào?

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

http://daykemquynhon.ucoz.com

b) Số oxy hóa của đồng trong YBa2Cu3O7 là bao nhiêu?

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

đồng đều có số oxy hóa +2.

Đ ẠO

a) Viết công thức hóa học của loại ximăng ytri-bari-đồng trong đó toàn bộ nguyên tử

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

YBa2Cu3Ox. Giá trị của x dao động trong khoảng 6 ÷ 7 phụ thuộc vào điều kiện phản ứng

IỄ N

f) Viết phương trình phản ứng xảy ra trong thí nghiệm trên.

Ở thí nghiệm thứ hai thì lấy 0,1054g mẫu ximăng hoà tan vào axit loãng chứa một luợng dư ion iodua rồi chuẩn độ thấy tốn hết 19,28 mL dung dịch chuẩn natri thiosunfat 0,03095M.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

g) Viết phương trình phản ứng giữa YBa2Cu3O7 với axit loãng khi có mặt lượng dư iodua. Giải thích tại sao phải dùng dư iodua?

h) Dựa vào kết qủa các thí nghiệm hãy cho biết công thức của mẫu ximăng.

Đáp án:

c) Axit nitric là phù hợp nhất do axit sunfuric phản ứng tạo kết tủa BaSO4, axit

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

clohydric sinh ra khí clo còn axit photphoric phản ứng quá chậm.

TR ẦN

d) Phản ứng: 4YBa2Cu3O7 + 52H+ = 4Y3+ + 8Ba2+ + 12Cu2+ + O2 + 26H2O e) Dung dịch phải được đun sôi để loại bỏ oxy phân tử có thể oxy hóa iot. Bên cạnh việc loại bỏ oxy thì hỗn hợp phản ứng cũng có chứa hydropeoxit có thể phân huỷ

10 00

bằng cách đun sôi. f) Phản ứng −

-H

2Cu2+ + 4I = 2CuI + I2

I2 + 2Na2S2O3 = Na2S4O6 + 2NaI

-L

g) Trong sự có mặt của iot thì phản ứng xảy ra như sau: −

ÁN

YBa2Cu3O7 + 14H+ + 7I = Y3+ + 2Ba2+ + 3CuI + 2I2 + 7H2O −

ÀN

2Cu3+ + 6I = 2CuI + 2I2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

tử ở số oxy hóa +3.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

b) Mỗi công thức chứa ba nguyên tử đồng, hai nguyên tử ở số oxy hóa +2, một nguyên

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

a) YBa2Cu3O6,50

IỄ N

h) Ở thí nghiệm thứ nhất thì việc chuẩn độ cần 12,30.0,03095 = 0,3807 mmol Na2S2O3. Mẫu chứa 0,3807.20 = 7,614 mmol Cu (tổng lượng Cu2+ và Cu3+) Ở thí nghiệm thứ hai sự chuẩn độ cần 19,28.0,03095 = 0,3807 mmol Na2S2O3. Nếu mẫu thứ hai có cùng khối lượng với mẫu thứ nhất thì giá trị cuối cùng sẽ là:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com 0,5967.1,686 = 9,545 mmol. 0,1054

Điều này ứng với 0,760 mol Cu3+ và 2,240 mol Cu2+ cho 3 mol nguyên tử đồng.

(9,454 – 7,614) = 1,931 mmol là Cu3+ và (7,614 – 1,931) = 5,683 mmol là Cu2+.

Phương trình ở câu d chỉ ra rằng có hơn 7,614 mmol Cu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Như vậy công thức của ximăng là YBa2Cu3O6,88

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 12 (Kim loại chuyển tiếp) Đun nóng một kim loại X đến 600-700oC thì thu được một tinh thể màu vàng đỏ A (%O là

43,98%). Phản ứng của A với axit oxalic H2C2O4 cho ba oxit, một trong số đó là oxit B

(%O là 38,58%). Oxit B có tính lưỡng tính và tan ngay trong dung dịch kiềm hay axit. Khi

hòa tan B trong dung dịch kiềm thì sinh ra muối C. Phần trăm khối lượng của natri trong C

nhỏ hơn gấp ba lần phần trăm khối lượng của oxy. Làm lạnh dung dịch C thì tạo thành kết

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

c) Khi nóng chảy tính dẫn điện của A tăng, giải thích

b) Viết các phương trình phản ứng xảy ra

TR ẦN

d) Oxit B tan được trong nước. Hãy cho biết sự đổi màu của giấy quỳ khi nhúng vào

dung dịch sinh ra.

10 00

Đáp án:

B – VO2

-L

C – Na2V4O9

-H

a) A – V2O5

ÁN

D – Na2V4O9.7H2O

E – VOSO4

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

a) Viết công thức hóa học các chất từ A đến E

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

49,08%) màu xanh.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

tủa D (%O là 49,24%). Khi hòa tan B trong axit sunfuric thì tạo dung dịch muối E (%O là

IỄ N

ÀN

b) 4V + 5O2 → 2V2O5 V2O5 + H2C2O4 → 2VO2 + 2CO2 + H2O 4VO2 + 2NaOH → Na2V4O9 + H2O VO2 + H2SO4 → VOSO4 + H2O

c) Lý do là sự dị ly của V2O5: V2O5 = VO +2 + VO 3− d) VO2 có tính lưỡng tính nên pH của nó gần 7. 20

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

-H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 13 (Kim loại chuyển tiếp) 40,12g thuỷ ngân được hoà tan trong cùng một lượng axit nitric 0,10M. Thêm dung dịch

kali iodua vào dung dịch vừa rồi xuất hiện kết tủa. Kết tủa được hoà tan trong dung dịch KI

và sau đó kết hợp với dung dịch AgNO3 cho 184,8mg kết tủa vàng (%I là 54,94%). Kết tủa

vàng được phân tích từ dịch lọc và đun nóng đến 45oC cho một hợp chất màu đỏ trong đó

H Ư

2KI + HgI2 = K2[HgI4]

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hg(NO3)2 + 2KI = HgI2↓ + 2KNO3

TR ẦN

40,12 = 0,200 mmol 200,6

Lượng thủy ngân trong mẫu là

184,8 = 924 g/mol 0,2

của kết tủa là

10 00

Cho rằng kết tủa màu vàng chứa một nguyên tử Hg trên một đơn vị thì khối lượng phân tử

-H

Cho biết phần trăm khối lượng của iot là 54,95% 924 − 200,6 − 4.126,9 924.0,5494 = 4 nguyên tử iot và =2 126,9 107,9

-L

⇒ công thức của kết tủa sẽ chứa

ÁN

nguyên tử bạc. Như vậy công thức của kết tủa sẽ là Ag2[HgI4]. Phản ứng xảy ra như sau:

K2[HgI4] + 2AgNO3 = Ag2[HgI4]↓ + 2KNO3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Axit nitric loãng bị khử về NO: 3Hg + 8HNO3 = 3Hg(NO3)2 + 2NO↑ + 4H2O

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Đáp án:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

bạc chiếm 23,35% về khối lượng. Viết phương trình các phản ứng xảy ra và giải thích.

ÀN

Phần trăm khối lượng của bạc trong Ag2HgI4 là 23,35%.

màu của phức có thể được giải thích bởi sự chuyển vị sau: Ag2[HgI4] = HgAg[AgI4]

IỄ N

Do mẫu được đun nóng ở nhiệt độ thấp nên thành phần của nó sẽ không đổi. Sự biến đổi

(đỏ)

(vàng)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 14 (Ait nitric HNO3) Tương tác giữa kim loại với axit nitric cho ra hỗn hợp các sản phẩm khử của nitơ với thành

phần hỗn hợp phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố khác nhau. Yếu tố quan trọng nhất chính

là bản chất hóa học của kim loại, kích cỡ kim loại phản ứng (dạng bột hay dạng thỏi...),

nồng độ của axit nitric và điều kiện phản ứng (nhiệt độ, khuấy trộn...).

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

hòa tan kim loại trong axit nitric? Viết phương trình hóa học chỉ ra sự hình thành

Đ ẠO

các sản phẩm.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

117 mg nitơ và 269 mg nitơ oxit và phầm trăm khối lượng nitơ nguyên tố trong nó là 60,7%. Tính khối lượng riêng của hỗn hợp khí này ở 40.0 °C và 770 mm Hg.

TR ẦN

c) Kim loại nào đã phản ứng với axit nitric trong thí nghiệm trên ? Viết phương trình

10 00

phản ứng xảy ra.

Đáp án:

a) NO2, NO, N2O, N2, NH4NO3. Phản ứng của kim loại với axit nitric thường đi kèm

-H

với phản ứng khử nitơ chứ không phải proton. Như một quy luật thì nếu nồng độ

-L

axit nitric càng thấp, kim loại càng hoạt động thì sản phẩm chứa nitơ có số oxy hóa

ÁN

càng thấp. Các phản ứng sau chứng minh luận điểm này:

Cu + 4HNO3 (đặc) = Cu(NO3)2 + 2NO2↑ + 2H2O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

sinh ra 446 mL (đktc) hỗn hợp các khí. Phân tích hỗn hợp khí này cho kết qủa gồm

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

b) 1.00 g mẫu kim loại được hòa tan vào lựơng dư dung dịch axit nitric 15%. Phản ứng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

a) Ngoài muối nitrat kim loại thì có thể sinh ra các sản phẩm nào khác chứa nitơ khi

IỄ N

ÀN

3Pb + 8HNO3 (loãng) = 3Pb(NO3)2 + 2NO↑ + 4H2O

4Mg + 10HNO3 (đặc) = 4Mg(NO3)2 + N2O↑ + 5H2O 5Mn + 12HNO3 (loãng) = 5Mn(NO3)2 + N2↑ + 6H2O 4Mg + 10HNO3 (rất loãng) = 4Mg(NO3)2 + NH4NO3 + 3H2O

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

b) Lượng khí thoát ra khi tiến hành phản ứng khử kim loại bằng axit nitric là 117 269 = 4.18 mmol là N2 và = 8.97 mmol NO. 28,0 30,0

19,9 mmol trong đó

446 = 22,4

Như vậy hỗn hợp chứa ít nhất một thành phần có lượng là (19.9 – 4.18 – 8.97) =

6.75 mmol Cho rằng đó là thành phần chưa biết duy nhất của hệ có khối lượng phân

H Ư

Giả thiết này thì không làm trái với đề bài. Để tính tỉ khối của hỗn hợp sản phẩm đối

2,0.6,75 + 117 + 269 = 20.1 g/mol. 19,9

М=

TR ẦN

với không khí thì đầu tiên chúng ta phải tính khối lượng phân tử trung bình:

m MP = = 0,792 g/L V RT

-H

ρ=

10 00

Tỉ khối lúc này có thể được xác định từ phương trình khí lý tưởng:

c) Tất cả các sản phẩm khí đều sinh ra bằng sự khử axit nitric. Chất cho electron duy

-L

nhất trong phản ứng này là kim loại:

N+5 + 3e − = N+2

2H+ + 2e − = H2

Sự hình thành các khí cần đến (4.18 × 10 + 8.97 × 3 + 6.75 × 2) = 82.2 mmol lectron. Như vậy khối lượng phân tử của kim loại là: M = 10 3

IỄ N

ÀN

ÁN

2N+5 + 10e − = N2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

http://daykemquynhon.ucoz.com

nhiên phản ứng giữa kim loại với axit nitric cũng tạo ra được một lượng nhỏ hydro.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Không hề có bất kỳ một sản phẩm nào chứa nitơ thoả mãn phương trình này. Tuy

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U .Q

117 + 8,97.14,0 + 6,75.M.m 8,3 ⇒ М= 117 + 269 + 6,75.M 4,1 − 6,75m

Đ ẠO

Vậy: 0.607 =

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

tử là M và thành phần phần trăm của nitơ là m.

1,00 = 12.16х g/mol. 82,2

Đáp án duy nhất là х = 2 và M = 24.32, có nghĩa kim loại chưa biết là Mg (magie).

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Lượng magie kim loại là

1000 = 41.15 mmol. 24,3

Các phản ứng cân bằng có thể được viết như sau:

H N

Điền vào các hệ số bị mất và chuyển thành số nguyên chúng ta nhận được:

41,15Mg + xHNO3 = 41,15Mg(NO3)2 + 4,18N2 + 8.97NO + 6,75H2 + yH2O

Hệ số tỉ lượng đối với một nguyên tử magie:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Mg + 2,42HNO3 = Mg(NO3)2 + 0,102N2 + 0,218NO + 0,164H2 + 1,05H2O

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

1329Mg + 3218HNO3 = 1329Mg(NO3)2 + 135N2 + 290NO + 218H2 + 1391H2O

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bài 15 (Phi kim) Khi đun nóng một nguyên tố A trong không khí thì sinh ra oxit B. Phản ứng của B với

dung dịch kali bromat trong sự có mặt của axit nitric cho các hợp chất C, D, và muối E là

thành phần của thuốc súng đen. Ở nhiệt độ và áp suất tiêu chuẩn thì D là một chất lỏng màu

đỏ. Hỗn hợp của C với axit clohydric là một trong số ít các hóa chất có thể hoà tan được

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

sáng.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

c) Khi hợp chất A được đun sôi với dung dịch Na2SO3 thì một hợp chất mới H được và công thức phân tử H.

TR ẦN

hình thành, H chứa 15,6% lưu huỳnh về khối lượng. Xác định thành phần hóa học

d) Đề nghị hai cách để chuyển kim loại F về dạng dung dịch. Viết các phương trình

10 00

hóa học cho các phản ứng tương ứng.

-H

Đáp án:

a) Chất lỏng màu đỏ D là brom (Br2), E là kali nitrat (KNO3).

-L

Phản ứng giữa B với kali bromat là: B + HNO3 + KBrO3 → C + Br2 + KNO3

ÁN

Điều này cho phép ta giả thiết rằng C là một hydroxit. 1,306 mC M(H x AO y ) 1.x + 16.y + A = = = 1 1,00 mB 1 M(A 2 O z ) (2.A + 16z) 2 2

IỄ N

ÀN

Như vậy:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

b) Viết các phản ứng hóa học xảy ra trong thí nghiệm.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

và từ 1,00 g B cho 1,306 g của C. Nêu lý do.

Đ ẠO

a) Xác định các chất từ A đến G, biết rằng trong G thì clo chiếm 41,77% về khối lựơng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

kim loại F. Khi xảy ra phản ứng này thì sinh ra hợp chất B và G và dung dịch có màu vàng

⇒ M(A) = (3.3x + 52.3у – 34.1z) g/mol.

x = 2  Đáp án duy nhất chấp nhận là  y = 4 z = 4 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ứng với A = Se, B = SeO2, và C = H2SeO4. Dựa vào sự mô tả này thì F phải là một kim loại quý, trong trường hợp đó thì G là phức clorua của nó. Gọi n là số nguyên tử

35,45n = 84,9n (g/mol) 0,4177

clo trong phức thì khối lượng phân tử là: M(G) =

Giá trị duy nhất khả thi là n = 4. Tức là, F = Au, G = H[AuCl4]

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

ả

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Phảảảảảảảảảảảảảảảảảả

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

1.Trình bày nguồn gốc và thành phần của dầu mỏ (dầu thô)? ......................... 2

3. Trình bày thành phần ứng dụng của phân đoạn Kerosen và gasoil nhẹ? .... 8

2.Trình bày phân đoạn xăng, bản chất của quá trình cháy trong động cơ xăng? ................................................................................................................. 6

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

7.Vẽ sơ đồ và thuyết minh quá trình chưng cất chân không sản xuất dầu nhờn gốc? ................................................................................................................. 17

TR ẦN

8.Trình bày quá trình trích ly, chiết tách dung môi bằng dầu nhờn gốc? ...... 18 9.Trình bày quá trình tách sáp trong quá trình sản xuất? .............................. 21

10 00

10. Trình bày cơ sở lí thuyết của quá trình chế biến nhiệt? ........................... 23 11.Trình bày quá trình crackinh nhiệt. Vẽ sơ đồ và thuyết minh? ................. 25

-H

12.Trình bày cơ sở lý thuyết của quá trình cracking xúc tác.......................... 28 13. Xúc tác của quá trình cracking xúc tác .................................................... 29

-L

14.Trình bày chế độ công nghệ của quá trình cracking xúc tác ..................... 31

ÁN

15.vẽ và thuyết minh dây chuyền công nghệ cracking xúc tác với lớp xúc tác chuyển động?................................................................................................... 32

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

6.Trình bày thành phần, tính chất của phân đoạn dầu nhờn? Sơ đồ chưng của quá trình sản xuất dầu nhờn gốc?................................................................... 14

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

5.Trình bày cơ sở lí thuyêt của quá trình chưng cất, các thông số công nghệ ảnh hưởng tới quá trình? ................................................................................ 13

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

4. Trình bày thành phần, ứng dụng của phân đoạn keroin nặng và phân đoạn grudon. ............................................................................................................ 11

IỄ N

ÀN

16. Trình bày nguyên liệu và sản phẩm của quá trình refoming xúc tác ....... 34

17. Trình bày chế độ công nghệ, vẽ sơ đồ, thuyết minh quá trình refoming xúc tác .................................................................................................................... 37 18.Trình bày xúc tác của quá trình reforming? .............................................. 39 19.Trình bày cơ sở lí thuyết và quá trình công nghệ của quá trình hidro cracking (vẽ 1 cấp)? ........................................................................................ 41 1

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

20. vẽ sơ đồ công nghệ, thuyết minh quy trình công nghệ isome hóa n-butan44 1.Trình bày nguồn gốc và thành phần của dầu mỏ (dầu thô)?

a) Nguồn gốc của dầu mỏ

Nguồn gốc vô cơ của dầu mỏ

vì khi áp suất phải rất cao.

Nguồn gốc hữu cơ của dầu mỏ

ÀN

ÁN

-L

-H

- Xác động thực vật ở trên cạn bị các dòng sông cuốn trôi ra biển. Các chất dễ phân hủy bị hòa tan trong nước hoặc tạo thành khí bay hơi. Các chất khó phân hủy như protein, chất béo, xác, dầu nhựa, …sẽ dần lắng đọng, nên lớp trầm tích ở đáy biển đây chính là vật liệu hữu cơ đầu tiên của dầu khí. Các chất này trải qua hàng triệu năm biến đổi tạo thành các dầu mỏ. - Ngoài các yếu tố vi khuẩn còn có các yếu tố khác tác động đến quá trình biến động của dầu mỏ như nhiệt độ, áp suất, sự có mặt của các chất xúc tác là các khoáng sét, tạo điều kiện thuân lợi cho quá trình phân hủy các chất này chuyển hóa thành dầu. - Do động thực vật ở các nơi khác nhau cho nên thành phần của chúng khác nhau, dẫn đến dầu mỏ cũng có thành phần khác nhau.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

khi vượt quá 200

IỄ N D

10 00

 Trong dầu mỏ có chứa các chất porphyrin có nguồn gốc từ động thực vật, các chất có tính quang hoạt mà ở điều kiện tự nhiên, tổng hợp chất rất khó khăn. Vỏ quả đất cũng có hàm lượng cacbua kim loại rất ít, nhiệt độ ít

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

H Ư

 Dầu mỏ đều xuất phát từ CH4 và C2H2 nên chất phải có thành phần giống nhau nhưng thực tế chất có thành phần khác nhau.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Dầu mỏ được hình thành từ cacbua kim loại: Al4C3, CaC2… thủy phân vào H2O để tạo thành C2H2. Al4C3 + H2O  C2H2 + Al(OH)3 - Trên cơ sở các chất khởi đầu là CH4 và C2H2. Dưới tác động của các yếu tố như nhiệt độ, áp suất cao, xúc tác là các khoáng sét, nó dần chuyển hóa thành các HC và dầu mỏ. Thuyết này tồn tại trong khoảng thời gian khá dài. Tuy nhiên chất có một số điểm chưa giải thích được:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Nó có nguồn gốc từ động thực vật nên các chất quang hoạt có sắn trong bảng tuần hoàn. - ở trong vỏ quả đất, dầu mỏ tồn tại ở trạng thái lỏng, nó có thể di chuyển tự do. Do vậy, nó thường mắc ở các lớp đá ong hay còn gọi là bẫy dầu tạo thành các mỏ dầu. b) Thành phần hóa học

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

-H

-L

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

 Thành phần parafin - Đây là thành phần HC phổ biến nhất trong dầu thô, cháy tồn tại ở cả 3 dạng: dạng khí, dạng lỏng, dạng rắn. Đối với các cấu tử khí khi khai thác dầu thô do áp suất giảm, chúng thoát ra khỏi dầu gọi là khí đồng hành. - Xét về cầu tạo parafin có 2 loại: n-parafin chiếm phần lớn từ 20-35% về thể tích, chúng có số nguyên từ C từ C1  C45. Các iso-parafin chỉ nằm ở phần nhẹ và có nhiệt độ sôi trung bình ở dầu. Chúng thường có cấu trúc đơn giản: mạch chính dài, mạch phụ ít và ngắn thường là nhóm metyl, có số nguyên tử nhẹ của dầu mỏ. Nó làm tăng trị số octan và khả năng chống cháy kích nổ.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

 Thành phần hóa học của dầu mỏ

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Thành phần nguyên tố - Dầu mỏ là hỗn hợp rất phức tạp trong đó có hàng trăm các cấu tử khác nhau, hòa tan lẫn vào nhau. Mỗi loại dầu mỏ đã được đặc trừng bởi thành phần riêng xong về bản chất chúng đều có các HC là thành phần chính chiếm từ 60-90% trọng lượng, trong dầu còn lại là các chất chứa O, N, S, các phức cơ kim, nhựa asphanten. Trong khí còn chứa các khí trơ như N, Ar. Tuy dầu mỏ trên thế giới khác nhau về thành phần hóa học nhưng lại giống nhau về thành phần nguyên tố: C trong khoảng 83-87%, H từ 1114%, còn lại là các nguyên tố khác. Dầu mỏ càng chứa nhiều HC, chứa ít các chất dị nguyên tố thì càng có giá trị kinh tế cao

 HC: naphtenic (xycloankan) - Đây là một trong số HC quan trọng, phổ biến nhất trong dầu mỏ. Hàm lượng của chúng có thể thay đổi từ 30-60% trọng lượng, chúng tồn tại ở cấu trcus 1 vòng 5 hoặc 6 cạnh, cũng có thể tồn tại ở cấu trúc 2 hoặc 3 vòng. Đây là loại nguyên liệu rất tốt cho động cơ. Khi làm nhiên liệu nó

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

, indan

, xiclohexin benzen

10 00

tetralin

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Hidro cacbon hỗn hợp giữa naphten và aromatic - Loại này tương đối phổ biến trong dầu chúng thường làm ở phần có nhiệt độ sôi cao, cấu trúc gần giống với vật liệu hữu cơ ban đầu như

ÁN

-L

-H

 Hợp chất chứa dị nguyên tố S - Đây là loại tạp chất phổ biến nhất trong dầu mỏ, chúng làm xấu đi chất lượng phổ biến trong dầu thô. Thông thường loại có ít hơn 5% S là loại dầu thô tốt. Hợp chất S tồn tại ở một số dạng như

) ,tiophen

, S tự do như H2S…

 Các chất chứa dị nguyên tố N: có rất ít trong dầu mỏ chiến từ 0,01-1% trọng lượng. Chúng nằm ở phần có nhiệt độ sôi cao, những chất này thường có xu hướng tạp phức với các ion kim loại như Ni, Paradi, 1 số

IỄ N

ÀN

mecactan(

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

, pyren

, antraxen

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 HC thơm (aromatic) Loại có cấu trúc 1 vòng và đồng đẳng của chúng thường nằm ở phần nhẹ, là các cấu tử làm tăng khả năng chống cháy kích nổ của xăng. Các cấu tử 1 vòng dài cho ta độ nhớt và chỉ số độ nhớt cao. Ở phần nhiệt độ sôi trung bình và cao có các cấu tử 3 hoặc 4 vòng thơn. ở phần cặn có mức độ ngưng tụ vòng thơm rất lớn giống như nguồn gốc nguyên liệu ban đầu như benzen, toluen, xilen, naphtalen

làm giảm khả năng cháy kích nổ làm nguyên liệu trong dầu nhờn với các cấu tử 1 vòng có nhành dài sẽ cho ta độ nhớt và chỉ số độ nhớt cao.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

chất như pyridin

, quinolin

, pyrol

, indol

N H

N Y N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

naphton

10 00

TR ẦN

 Các kim loại nặng - Không nhiều từ 1 phần vạn đến 1 phần triệu, thường ở dạng phức cơ kim như Ni, Paradi. Ngoài ra còn một lượng nhỏ Fe, Cu, Zn, Mg, Ti… Nếu hàm lượng kim loại nhiều sẽ gây ngộ độc xúc tác trong quá trình chế biến. Ngoài ra khi dùng làm nhiên liệu đốt lò sẽ gây ra hiện tượng thủng lò do tạo thành hợp kim có nhiệt đô sôi thấp.

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

 Các hợp chất vi lượng asphanten - Là dưỡng chất chứa đồng thời các nguyên tố C, O, S,.. với phân tử lượng từ 500-6000 đvC. Chúng có màu sẫm nặng hơn H2O, không tan trong H2O. Chúng có cấu trúc vòng thơm có độ nhưng tụ cao, nó làm xấu đi chất lượng của dầu mỏ, thường tập trung ở phần cặn, phần nặng. Sự có mặt của chúng làm cho sản phẩm bị sẫm màu, khi cháy không cháy hết tạo tàn, tạo muội làm ngộ độc xúc tác trong quá trình chế biến.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

OH và

nằm ở phần có nhiệt độ sôi trung bình và cao: crezol OH

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Thường tồn tại dưới dạng axit, xeton, benzen, ete, este. Chúng thường CH3

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

N H  Các chất chứa oxy

 Nước lẫn trong dầu mỏ Trong dầu mỏ bao giờ cũng tồn tại một lượng nước nhất định ở dạng nhũ tương. Nước có được là do lẫn trong vật liệu hữu cơ ban đầu và nước từ môi trường ngấm vào. Trong nước có lẫn một lượng muối khoáng nhất định. Ngoài ra có lẫn cá oxit kim loại ở dạng không phân ly như keo, nhũ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

tương. Khi khai thác dầu để lắng, nước sẽ tách dần ra khỏi dầu. Trong trường hợp tạo thành hệ huyền phù bền vững thì phải dùng chất phá nhũ.

2.Trình bày phân đoạn xăng, bản chất của quá trình cháy trong động cơ

xăng?

a) Thành phần của phân đoạn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

-H

-L

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

 Động cơ xăng - Bản chất của quá trình cháy trong động cơ xăng: khi động cơ hoạt động bình thường, pittong từ điểm chết dưới đi lên điểm chết trên thực hiện chu trình nén. Khi đến điểm chết trên bugi điểm lửa, quá trình cháy diễn ra. Mặt lửa lan truyền đều đặn hết lớp này tới lớp khác với tốc độ 15-40m/s. Nếu mặt lửa lan truyền đều đặn với tốc độ quá lớn, quá trình cháy xảy ra hầu như cùng một lúc trong xylanh gọi là quá trình cháy không bình thường còn gọi là cháy kích nổ. Bản chất của quá trình cháy kích nổ là rất phức tapj nhwung nguyên nhân chính là do trong nguyên liệu chứa các cấu tử dễ bị oxi hóa như n-parafin. Chúng kết hợp với oxi tạo ra hợp chất peroxit rồi phân hủy tạo gốc tự do, khơi mào cho phản ứng chuỗi, phản ứng dây chuyền làm cho khối nguyên liệu trong xilanh bốc cháy ngay cả khi mặt lửa chưa lann truyền tới. Tốc độ lan truyền rất lớn có thể đạt được 300m/s. Nhiệt độ tăng cao áp suất tăng đột ngột kèm theo hiện tượng nổ tạo nên sóng xung kích đập lên thành xilanh pittong gây nên các tiếng gõ kim loại bất thường.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

C10. Cả 3 loại parafin và naphtelic, aromatic đều có mặt trong phân đoạn. Tuy nhiên thành phần và số lượng của chất rất khác nhau phụ thuộc vào nguồn gốc của dầu mỏ. - Các hợp chất dị nguyên tố O, N, S cũng có mặt trong phân đoạn nhưng hàm lượng ít, chủ yếu là các chất dễ phân hủy như mecactan, pyridin, phenol và đồng đẳng, các chất nhựa và asphanten chưa có mặt trong phân đoạn b) Xăng và nhiên liệu cho động cơ xăng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Với nhiệt độ sôi nhỏ hơn 180 , phân đoạn xăng gồm các HC từ C5 đến

 Trị số octan 6

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

-L

- Trị số octan theo phản ứng cất R-100

ÁN

nhiệt sộ sôi khác nhau và khả năng chống cháy kích nổ. Các cấu tử có nhiệt độ sôi thấp thường có trị số octan thấp. Nếu trong hệ thống pittong xilanh nạp những cấu tử có nhiệt độ sôi thấp tạo ra áp suất hơi cao trong hệ thống, nó sẽ dẫn tới sự cháy kích nổ khi gia tốc. Để xác định người ta

TO ÀN Đ

IỄ N D

xăng gồm nhiều thành phần có

chưng cất mẫu của xăng thep RON ở nhiệt độ nhỏ hơn 100

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Các n-parafin dễ dàng cháy ngay cả khi mặt lửa chưa lan truyền tới gây nên sự cháy kích nổ. - Trị số octan trên đường Do trị số octan phụ thuộc vào chế độ làm việc thực tế của động cơ cho nên người ta xác định sự thay đổi trị số octan khi chế độ làm việc thay đổi gọi là trị số octan, trên đường kí hiệu là Ođ. Ođ = RON – s2/a Trong đó s: độ nhạy là hiệu số giữa RON và MON a: là 1 hệ số phụ thuộc vào tỉ số nén của động cơ có giá trị từ 4,6-6,2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

 Các cấu tử parafin mạch nhánh, aromatic, naphtenic chỉ cháy được khi bugi điểm lửa cho nên có khả năng chống cháy kích nổ tốt.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Có 2 phương pháp chính để xác định trị số octan là phương pháp nghiên cứu (RON) và phương pháp motơ (MON). Sự khác nhau chủ yếu của 2 phương pháp này là số vòng quay của motơ thử nghiệm với phương pháp RON là 600 vòng/phút và phương pháp MON là 900 vòng/phút. Thường trị số octan RON cao hơn theo MON. Sự chênh lệch này phản ánh một mức độ nào đó tính chất cảu nhiên liệu thay đổi khi chế độ làm việc của động cơ thay đổi cho nên sự chênh lệch này còn gọi là độ nhạy của nhiên liệu đối với sự thay đổi chế độ làm việc của động cơ. Do vậy chênh lệch giữa RON và MON càng ít càng tốt. - Tính chất chống cháy kích nổ của một số cấu tử:

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

rồi đưa vào

xác định trị số octan.  Xăng máy bay - Là loại xăng cao cấp không thể lấy từ một loại xăng thuần nhất mà nó là hỗn hợp của 1 số thành phần đặc biệt nhằm thu được xăng có phẩm chất tốt. Xăng máy bay phải đạt được 1 số chỉ tiêu như sau: trị số octan phải lớn 7

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ÀN

 Ứng dụng của phân đoạn. - Làm nguyên liệu cho động cơ máy bay phản lực - Nguyên lí hoạt động của động cơ phản lực: nhờ năng lượng dòng khí để biến đổi cơ năng chạy tuabin. Máy nén hút không khí và nén tới áp suất cao áp khảng hơn 20 lần. Không khí nén được đưa vào buồng cháy, ở đây nhiên liệu được phun và bay hơi hòa trộn với không khí tạo thành hỗn hợp cháy sau đó bật tia lửa điện để đốt cháy hỗn hợp. Hỗn hợp sau cháy tăng thể tích rất lớn, sinh công để chạy tuabin biến đổi nội năng của dòng khí thành công cơ học. Cơ năng này được dùng để chạy

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

-L

-H

10 00

 Thành phần của phân đoạn - Trong phân đoạn hầu hết là n-parafin rất ít iso-parafin. Các hợp chất naphten và aromatic ngoài cấu trúc một vòng nhiều nhánh phụ còn có mặt các hợp chất 2 hoặc 3 vòng, - Bắt đầu có mặt các hợp chất HC lai hợp giữa naphten và thơm như tetralin và đồng đẳng của chúng - Các hợp chất dị nguyên tố như O, N, S tăng dần trong phân đoạn.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

a) Phân đoạn kerosen

3. Trình bày thành phần ứng dụng của phân đoạn Kerosen và gasoil nhẹ?

IỄ N D

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

hơn 100 và trị số này phải đảm bảo cho động cơ máy bay hoạt động ở 2 chế độ thừa xăng thiều không khí (hỗn hợp giàu) và thiếu xăng thừa không khí (hỗn hợp nghèo). Khi máy bay cất cánh đồi hỏi sử dụng công suất tối đa lượng xăng trong hỗn hợp phải được tăng tối đa, hoạt động ở chế độ giàu khi bay ở độ cao nhất định, động cơ giảm công suất hoạt động ở chế độ nghèo. Trị sô octan trong trường hợp hoạt động ở 2 chế độ giàu và nghèo gọi là chỉ số phẩm độ. - Thành phần cất của phân đoạn xăng phải hẹp để tránh có nhiều cấu tử nhẹ tạo nút hơi trong hệ thống cấp liệu và tránh cso nhiều cấu tử nặng khi cháy không hoàn toàn tạo tàn, tạo muội - Hàm lượng olefin phải nhỏ (<3%) để tránh trường hợp tạp nhựa làm cho xăng bị biến màu không bảo quản được lâu. - Hàm lượng các hợp chất dị nguyên tố phải rất ít để tránh tạo màu cho sản phẩm và khi cháy tạo ra các khí gây ăn mòn thiết bị.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 Nhiên liệu phản lực phải có tốc độ cháy lớn, dễ dàng tự bốc cháy có nhiệt năng lớn, cháy điều hòa có ngọn lửa ổn định, cháy hoàn toàn không tạo tàn, tạo cặn.

máy nén khí ban đầu. Phần động năng còn lại được giãn nở, qua tuy-e phụt ra ngoài với tốc độ rất lớn tạo ra một phản lực tác động nên động cơ, làm động cơ tiến về phía trước. - Ảnh hưởng của bản chất nguyên liệu đến quá trình cháy

TR ẦN

 Nhiên liệu cháy hoàn toàn không tạo cốc, tạo tàn vì khi cháy sẽ làm tắc vòi phun. Về điều này HC thơm không đảm bảo được.

10 00

 Các chất chứa dị nguyên tố O, N, S ảnh hưởng rất xấu tới chất lượng nguyên liệu vì tạo ra các khí SOx, NOx gây ăn mòn ở nhiệt độ thấp tạo cặn bám trong buồng đốt. Các chất chứa N thường kém ổn định dễ biến màu.

-H

-L

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

 Kerosen làm dầu hỏa dân dụng - Dầu hỏa loại này thường được sử dụng trong thắp sáng và nung nấu được đánh giá thông qua chiều cao của ngọn lửa hun khói. Khi thắp ở ngọn lửa tiêu chuẩn nguyên liệu sáng đẹp rõ đều, chiều cao của ngon lửa lớn hơn 20mm. Khi đó parafin và naphten đáp ứng được yêu cầu này. - Trong nhiên liệu phải chứa ít S vì khi cháy tạo ra các khí độc ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động đồng thời nó còn làm cho bóng đèn bị mờ không đảm bảo cường độ chiếu sáng. b) Phân đoạn gasoil nhẹ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Về độ linh động: naphten có độ linh đông cao hơn dễ kết tinh gây mất an toàn cho mấy bay.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

50 cho nên nhiên liệu phải có độ linh hoạt cao không bị kết tinh ở nhiệt độ thấp.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Nhiệt cháy của nhiên liệu phản lực phải > 10200 Kcal/kg. Do vậy các n-parafin sẽ đảm bảo được điều kiện này. Mặt khác máy bay hoạt động ở độ cao, nhiệt độ môi trường cso thể xuống đến -

 Thành phần phân đoạn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Phần lớn là n-parafin, iso-parafin rất ít. Ở cuối phân đoạn n-parafin có nhiệt độ kết tinh thấp, chúng làm mầm mống gây mất tính phân đoạn ở nhiệt độ thấp. - Các hợp chất thơm, naphten cấu trúc 2 vòng là chủ yếu, đã xuất hiện cấu trúc 3 vòng, cấu trúc hỗn hợp 2 loại này tăng. - Các hợp chất dị nguyên tố của O, N, S tăng mạnh ở trong phân đoạn này.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

ÁN

của hỗn hợp chuẩn gồm n-xetan, -metyl naphtalen có cùng khả năng

ÀN

tự bắt cháy. Dùng thang chia từ 0-100 với 100% n-xetan cho trị số xetan =100, 100% -metyl naphtalen cho trị số xetan=0, có khả năng tự

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

-L

-H

đạt được 10/1. Như vậy cùng 1 lượng nguyên liệu động cơ ddiezeen cho công suất lớn hơn, khỏe hơn. - Trị số xetan: là một đơn vị đo quy ước, đặc trưng cho khả năng bắt lửa của nhiên liệu diezen, nó là một số nguyên có giá trị đúng bằng giá trị

IỄ N D

17/1). Trong khi đó động cơ xăng có tỷ số nén thấp tối đa chỉ

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

(14/1

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Ứng dụng của phân đoạn. - Bản chất quá trình cháy: khi pittong từ điểm chết dưới lên điểm chết trên thực hiện quá trình nén không khí, bơm cao áp thu nhiên liệu dưới dạng sương mù hòa trộn với không khí, nó không cháy ngay mà phải có thời gian để oxi hóa sâu tạo thành các hợp chất chứa oxy trung gian, có khả năng tự bốc cháy. Thời gian này gọi là thời gian cảm ứng hay thời gian trễ, thời gian trễ càng ngắn càng tốt. Khi đó nhiên liệu sẽ cháy điều hòa. Trong thành phần của nhiên liệu parafin sễ bị oxi hóa, dễ tự bốc cháy thỏa mãn điều này, iso-parafin và các hợp chất thơm khó bị oxi hóa, thời gian trể dài, khả năng tự bốc cháy kém. - Do động cơ ddiezeen chỉ nén không khí cho nên chúng có tỷ số nén cao

bắt cháy kém. - Các HC khác nhau có trị số xetan khác nhau, mạch thẳng càng dài trị số xetan càng cao và ngược lại. HC thơm nhiều vòng trị số xetan càng thấp. - Phân đoạn gasoil chưng cất trực tiếp bao giờ cũng có trị số xetan cao >55. Do vậy không cần qua quá trình chế biến hóa học nào cả mà có thể sử dụng ngay làm nhiên liệu cho động cơ ddiezeen. Đối với động 10

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

-H

 ứng dụng:

10 00

 Thành phần phân đoạn : n-parafin và isoparafin rất ít; chủ yếu là naphten và thơm. Cấu trúc hóa học giữa naphten và thơm tăng trong phân đoạn này, các hợp chất dị nguyên tố O, N, S tăng mạnh có ở trong phân đoạn này nhiều nhất.

ÀN

ÁN

-L

Ứng dụng trong phân đoạn dùng để bôi trơn giữa 2 bề mặt kim loại của các chi tiết nhằm làm giảm ma sát. Các chi tiết máy sẽ bị mòn ngay nếu ko có dầu bôi trơn. Khi cho dầu bôi trơn vào trong động cơ với 1 lớp đủ dày sẽ xen kẽ giữa 2 bề mặt kim loại, khi đó các phân tử dầu nhờn sẽ trượt lên nhau. Do vậy, máy móc sẽ làm việc nhẹ nhàng, ít bị mài mòn và giảm công tiêu hao vô ích .

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

a) Gasoil nặng.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

đoạn grudon.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

4. Trình bày thành phần, ứng dụng của phân đoạn gasoil nặng và phân

IỄ N D

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

cơ hoạt động nhở hơn 500 v/ph đòi hỏi trị số xetan từ 45-50, còn đốt cháy từ 50-100 v/ph đòi hỏi trị số xetan > 50. - Nếu trị số xetan cao quá sẽ gây lãng phí nguyên liệu, còn thấp quá sẽ gây khó cháy, khó bị oxi hóa, thời gian trễ kéo dài dẫn đến khối nhiên liệu cháy một lúc gây tỏa nhiệt mạnh, áp suất tăng vọt, động cơ rung giật. - Các chất chứa S làm cho nguyên liệu bị xấu đi vì khi cháy chúng tạo ra các khí gây ăn mòn thiết bị taọ cặn bám vào pittong và xi lanh. Các chất chứa oxi la axit gây ăn mòn. Khi hòa tan vào nhiên liệu gây biến màu, đóng cặn tăng độ mài mòn. Các chất nhựa không cháy hoàn toàn bị phân hủy trên xi-lanh tạo cốc gây mài mòn, làm giảm độ kín khít của pittong và xilanh.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

- Làm mát : Do dầu nhờn ở trạng thái lỏng lưu chuyển qua các bề mặt ma sát đem theo 1 phần nhiệt truyền ra ngoài theo cách tản nhiệt . - Ứng dụng làm sạch : Khi làm việc bề mặt ma sát sinh ra mùn kim loại , những hạt rắn làm cho bề mặt bị xước, hỏng . Ngoài ra , còn có các hạt cát,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

bụi bám lên bề mặt. Dầu nhờn sẽ lưu chuyển qua bề mặt ma sát nó sẽ quấn theo rồi được lắng và lọc đi. - Làm kín :Nhờ khả năng bám dính, tạo màng, dầu nhờn góp phần làm kín các khe hở đặc biệt trong hệ thống pittong và xi lanh không cho hơi bị rò rỉ đảm bảo cho động cơ hoạt động bình thường .

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

10 00

-H

-L

ÁN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

 Thành phần phân đoạn: rất phức tạp nhưng có thể chia làm 3 nhóm chính: - Nhóm chất dầu : gồm các HC(hidrocacbon) có phân tử lượng lớn; tập trung nhiều hợp chất thơm có độ nhưng tụ cao, cấu trúc hóa học nhiều vòng thơm và naphten , có tỉ trọng xấp xỉ 1 hòa tan trong xăng và npentan. - Nhóm chất nhựa: là chất ở dạng keo quánh gồm các chất trung tính và axit . Chất trung tính có màu đen hoặc nâu, nhiệt độ mềm hóa < 100˚C. Tỉ trọng >1, hòa tan trong xăng và n-pentan. Các chất axit chứa nhóm – COOH màu nâu sẫm, tỉ trọng >1, hòa tan trong rượu clorofom và rượu metylic. Các chất axit tạo ra nhựa có tính hoạt động bề mặt, khả năng kết dính của bitum phụ thuộc lượng axit trong nhựa. - Nhóm asphanten: Là nhóm màu đen, cấu tạo tinh thể, tỉ trọng>1, có khả năng hòa tan trong đisunfua Cacbon; đun ở 300˚ ko bị nóng chảy mà bị cháy thành tro. - Trong cặn còn có các chất cơ kim của kim loại nặng, các chất giống như cốc.

TO ÀN Đ

IỄ N D

Phân loại dầu nhờn: được chia làm 2 loại chính Dầu nhờn có tính chất bôi trơn gọi là dầu động cơ . Dầu nhờn ko có tính chất bôi trơn gọi là dầu nhờn công nghiệp . Phân đoạn cặn dầu mỏ (grudon).

TR ẦN

http://daykemquynhon.ucoz.com

 b)

H Ư

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

-Bảo vệ bề mặt : bề mặt thiết bị sẽ tiếp xúc với không khí , hơi nước, khí thải làm cho chúng bị ăn mòn ,hư hỏng ,dầu nhờn sẽ tạo 1 lớp mỏng trên bề mặt ngăn cách sự tiếp xúc của bề mặt các chi tiết với các yếu tố môi trường bên ngoài .

 Ứng dụng: - Sản xuất bitum, than cốc, bồ hóng , nhiên liệu đốt lòa. 12

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Sản xuất bitum là quan trọng nhất trong đó thành phần asphanten quyết định thành phần chất rắn của bitum, thành phần nhựa quyết định tính chất dẻo và tính kết dính. - Thành phần dầu làm tăng khả năng chịu thời tiết ,gió mưa.

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Qúa trình chưng cất trong chân không hoặc chưng cất với hơi nước do 1 số thành phần trong dầu thô có nhiệt độ sôi cao,Trong quá trình chưng chúng dễ dàng phân hủy làm xấu đi chất lượng của dầu, giảm độ nhớt độ bền OXH và gây ăn mòn thiết bị. Do vậy, tiến hành chưng ở áp suất thấp hoặc quấn theo hơi nước sẽ giảm nhiệt độ sôi của cấu tử, hạn chế quá trình phân hủy. b) Các thông số công nghệ ảnh hưởng tới quá trình.

Các yếu tố công nghệ ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu suất và chất lượng sản phẩm đó là: nhiệt độ, áp suất và phương pháp chưng cất.

-L

-H

Chế độ công nghệ phụ thuộc vào chất lượng của dầu thô ban đầu, phụ thuộc vào yêu cầu, mục đích cần thu dc sản phẩm, chủng loại sản phẩm.

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

 Chế độ nhiệt của tháp chưng: - Nhiệt độ là yếu tố quan trọng của tháp chưng luyện. Khi thay đổi nhiệt độ của tháp sẽ điều chỉnh dc chất lượng và hiệu suất của sản phẩm. Chế độ nhiệt gồm nhiệt của nguyên liệu đầu vào, nhiệt đáy tháp, đỉnh tháp, và trong tháp. - Nhiệt độ của nguyên liệu vào phụ thuộc vào thành phần và chất lượng dầu thô ban đầu nhưng chủ yếu tránh nhiệt độ vào quá cao gây phân hủy nhiệt. - Nhiệt độ của đáy tháp phụ thuộc vào phương pháp bay hơi và % hồi lưu ở đáy tháp.Nếu nhiệt độ quá cao, thành phần ở áp suất tháp dễ bị phân hủy.Nếu nhiệt độ quá thấp trong sản phẩm đáy còn có cấu tử nhẹ .

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Chưng cất phức tạp là quá trình chưng cất có hồi lưu hoặc có tinh luyện.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Chưng cất đơn giản bằng cách chưng bay hơi 1 lần hoặc bay hơi nhiều lần của 1 hỗn hợp chất lỏng.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

5.Trình bày cơ sở lí thuyêt của quá trình chưng cất, các thông số công nghệ ảnh hưởng tới quá trình? a) Cơ sở lí thuyết của quá trình chưng cất:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

IỄ N

ÀN

6.Trình bày thành phần, tính chất của phân đoạn dầu nhờn? Sơ đồ chưng của quá trình sản xuất dầu nhờn gốc?  -

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Nhiệt độ ở đỉnh tháp: nhằm mục đích đảm bảo lượng hơi ở sản phẩm chính và lượng hồi lưu, một phần sản phẩm sẽ dc tách ra ngoài. Do vậy, có 2 loại hồi lưu là hồi lưu nóng và hồi lưu nguội.  Áp suất của tháp chưng: - Nếu tháp chưng tiến hành chưng cất ở áp suất thường thì áp suất tuyệt đối trong tháp lớn hơn áp suất khí quyển 1 chút. Tại các điểm lấy sản phẩm có sự thay đổi áp suất. Do vậy, người ta phải lắp bộ phận điều chỉnh áp suất ở mọi thiết bị ngưng tụ. - Nếu tiến hành chưng cất ở áp suất thường khống chế ở khoảng 10-70 mmHg, ko thể khống chế ở áp suất sâu quá, khi đó mất an toàn , khó chế tạo thiết bị với công suất lớn.  Các điểm cần chú ý khi khống chế chế độ làm việc trong tháp. - Khi thay đổi áp suất sẽ làm thay đổi nhiệt độ sôi của hỗn hợp.Khi áp suất tăng, nhiệt độ sôi sẽ tăng . - Nếu các điều kiện khác ko đổi áp suất trong tháp tăng lên sẽ tăng nhiều cấu tử nhẹ trong hỗn hợp sản phẩm. - Nếu nhiệt độ đáy tháp quá thấp, sản phẩm đáy chứa nhiều cấu tử nhẹ gây lãng phí. - Nếu nhiệt độ nhiên liệu đầu vào quá thấp, lượng hồi lưu ở đĩa sẽ ít -> lượng lỏng trong tháp sẽ tăng. - Nhiệt độ sản phẩm đỉnh quá cao, khi đó sẽ nhiều sản phẩm nặng và ngược lại.  Các loại tháp chưng - Tháp đệm - Tháp chóp - Tháp đĩa lỗ

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Thành phần của phân đoạn Parafin mạch thẳng và mạch nhánh. Naphtalen một vòng hoặc nhiều vòng có hoặc không có nhánh. HC thơm một vòng, nhiều vòng có hoặc không có nhánh ankyl. Các hợp chất lại giữa naphten và thơm. Các chất chứa dị nguyên tố O, N, S. 14

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Tính chất quan trọng nhất của dầu nhờn là độ nhớt, tính chất nhớt thay đổi theo nhiệt độ (chỉ số độ nhớt); khi nhiệt độ thay đổi độ nhớt ít thay đổi là dầu nhờn có chỉ số độ nhớt cao. Các tính chất này được quyết định bởi thành phần các HC có trong dầu gốc.

 Thành phần của phân đoạn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

 Sơ đồ quá trình chưng cất chân không của dầu nhờn gốc - Nguyên liệu: phần cặn của quá trình chưng cất khí quyển (mazut). Do vậy, chưng cất chân không cho phép chưng cất phân đoạn dầu bôi trơn có độ nhớt khác nhau, phân đoạn nhẹ nhất ở đỉnh tháp có độ nhớt nhỏ nhất, phần cặn ở đáy đỉnh tháp chính là cặn gudron. Trong các phân đoạn sẽ có mặt của tất cả các cấu tử có trong phân đoạn dầu mỏ đem chưng cất.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Thành phần parafin có hàm lượng iso-parafin rất ít, chủ yếu là n-parafin với số nguyên tử C từ C21 đến C40. Nó là tác nhân gây mất tính linh động của dầu nhờn. Một số iso-parafin có mạch phân tử dài, mạch nhánh ngắn chủ yếu là metyl; nó cùng là cấu tử tốt nâng cao độ nhớt nhưng thực tế chỉ số độ nhớt lại thấp. - Naphten có cấu trúc từ 1-5 vòng có thể từ 7-9 vòng, loại 1-2 vòng có nhành dài cho ta độ nhớt và chỉ số độ nhớt cao. - Các hợp chất thơm cấu trúc 2-3 vòng là chủ yếu, loại 1-2 vòng có nhánh dài cho ta độ nhớt và chỉ số độ nhớt cao. - Cũng có cấu trúc lai hợp giữa naphten và thơm nhưng chỉ số độ nhớt không cao. - Các hợp chất dị nguyên tố có nhiều trong phân đoạn dầu nhờn là các chất có hại, tạo màu cho sản phầm gây ra các phản ứng oxi hóa, gây xấu đi chất lượng của dầu gốc trong quá trình bảo quản tích trữ và sử dụng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Cặn mazut

bằng propan

10 00

TR ẦN

Chiết bằng dung môi

Dầu cất trung bình

Dầu cất

Cặn

nặng

Gudron

Tách sáp

Sáp

Làm sạch bằng hidro

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

nhẹ

Dầu cất

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Phần chiết

Tách asphan

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Gudron

nặng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Cặn

Dầu cất

nhẹ

Dầu cất trung bình

Dầu cất

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Chưng cất chân không

Dầu gốc 16

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Quá trình chưng cất ở áp suất chân không cho phép thu được dầu nhờn với chất lượng khác nhau tùy thuộc vào nguồn nguyên liệu dầu thô ban đầu. Loại nguyên liệu tốt nhất là nguyên liệu có chứa naphten và thơm 1 vòng có nhánh dài và các iso-parafin phân tử lượng lớn. Dầu thô có chất lượng thấp là loại chứa naphten và thơm đa vòng. Hỗn hợp giữa naphten và thơm có độ ngưng tụ cao.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

7.Vẽ sơ đồ và thuyết minh quá trình chưng cất chân không sản xuất dầu nhờn gốc?

Thuyết minh Trong quá trình chưng cất chân không độ nhớt là hàm số của khoảng nhiệt độ sôi và trọng lượng phân tử. Tuy nhiên để khống chế nhiệt độ sôi rất khó khăn. Khắc phục bằng cách chưng cất quấn theo hơi nước trong các tháp 17

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 thu được nước ở phân đoạn này lớn ở phía dước thu được nước,

100

bay hơi phụ. Dầu mazut (phần cặn của dầu mỏ) đưa vào thiết bị trao đổi nhiệt đến nhiệt độ ổn định để chưng luyện. Ở mỗi phân đoạn lấy sản phẩm từng phân đoạn. Tạo điều kiện sôi cho quá trình quấn theo hơi nước. Ở phần giữa tháp thu được dầu nhớt 2,3,4. Đáy tháp thu cặn gudron, đỉnh tháp dầu nhờn 1. Phần hơi được hệ thống xử lí chân không, nước bay hơi ở

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

 Phải có tính hòa tan chọn lọc.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

- Mục đích của quá trình trích ly là chiết tách các cấu tử ko mong muốn trong phân đoạn dầu nhờn mà bằng phương pháp chưng cất ko thể loại bỏ được, các cấu tử này làm xấu đi chất lượng của dầu nhờn sau 1 thời gian bảo quản, và sử dụng như biến đổi màu sắc, tăng độ nhớt, xuất hiện các chất có tính axit tan trong dầu tạo thành cặn nhựa, cặn bùn ở trong dầu nhờn. - Nguyên lí của quá trình tách bằng dung môi: dựa vào khả năng hòa tan chọn lọc của dung môi được sử dụng; nguyên liệu sẽ được phân thành 2 nhóm: nhóm các cấu tử hòa tan tốt vào dung môi gọi là pha chiết (extract); các phần tử không hòa tan hay hòa tan rất ít vào dung môi hay còn gọi là rafinat. Sản phẩm có ích có thể nằm ở pha extract hay pha rafinat nhưng thường người ta quen gọi sản phẩm là rafinat. - Dựa vào bản chất của dung môi, người ta chia dung môi thành 2 loại: dung môi có cực và dung môi không cực. - Khi sử dụng dung môi cần phải thỏa mãn 1 số yêu cầu như:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

8.Trình bày quá trình trích ly, chiết tách dung môi bằng dầu nhờn gốc?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

lớp phía trên thu được phân đoạn gasoill nhẹ.

 Phải có độ bền hóa học, ko phản ứng với các cấu tử nguyên liệu, ko gây ăn mòn và dễ sử dụng.  Dung môi có giá thành rẻ, dễ kiếm.  Dung môi có nhiệt độ sôi khác xa so với cấu tử cần tách để dễ dàng thu hồi dung môi, tiết kiệm năng lượng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 Qúa trình khử asphan trong cặn của gudron. - Mục đích của quá trình: tách các hợp chất nhựa asphanten và 1 số chất thơm đa vòng để thu được dầu nhờn nặng có độ nhớt cao cho dầu gốc. - Cơ sở lý thuyết của quá trình :

- Để tách các HC thơm và cặn nhựa thường dùng phổ biến 3 loại dung môi có cực là phenol, furfuron, n-metyl piroliden; còn để tách các asphan trong phần cặn phổ biến dùng propan lỏng.

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

 Yếu tố nhiệt độ: ảnh hưởng đến rất lớn khả năng hòa tan dung môi của propan,Khi nhiệt độ cao hơn 50˚C khả năng hòa tan giảm đi nhưng lại cải thiện dc chất lượng sản phẩm như giảm độ nhớt, độ cốc hóa làm màu sắc sản phẩm sáng hơn. Trong quá trình khử ở

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

TR ẦN

-H

10 00

 Propan lỏng là chất ko màu, ko mùi nhưng độc với thần kinh TW của người và động vật. Nó có tính chất đặc biệt ở nhiệt độ từ 4060˚C, hòa tan rất tốt parafin. Khi nhiệt độ tăng độ hòa tan giảm, nhiệt độ hòa tan tới hạn ở 96,8˚C. Ở nhiệt độ cao hơn nhiệt độ này tất cả các HC đều không tan nhưng ở khoảng nhiệt độ 40-96,8˚C các chất nhựa và asphanten hầu như ko hòa tan trong propan lỏng. - Thông số công nghệ của quá trình.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Trong quá trình khử asphan xảy ra đồng thời 2 quá trình : Đông tụ lắng các chất nhựa asphanten và trích ly các hợp chất HC.Nếu tăng dần khối lượng phân tử của dung môi ko phân cực sẽ làm tăng khả năng hòa tan của dung môi do đó độ chọn lọc giảm.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)



http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Các hợp chất nhựa và asphanten chiếm phần lớn trong cặn gudron. Nó hòa tan kém trong dung môi ko cực cho nên lựa chọn parafin để tách chúng. Dung môi này tạo đk cho quá trình đông tụ nhựa và asphanten đồng thời hòa tan chọn lọc hidrocacbon.

đỉnh tháp trích ly ở nhiệt độ 75 85˚C. Đáy tháp từ 50 60˚C. 

Tỉ lệ của propan/nguyên liệu. Do xảy ra đồng thời 2 quá trình lắng, đông tụ các chất nhựa asphanten và trích ly HC cho nên tỉ lệ propan/nguyen liệu là 1 thông số rất quan trọng. Khi tiến hành khảo sát từ 50 90˚C thay đổi tỉ lệ này từ 1/1  10/1 sẽ tồn tại 1 điểm thích hợp mà tại đó tỉ lệ dung môi là nhỏ nhất nhưng chất lượng dầu nhờn là tốt nhất. Ngoài ra,nó còn phụ thuộc vào chất lượng 19

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

nguyên liệu ban đầu. Nếu chứa nhiều nhựa và asphanten đòi hỏi tỷ lệ dung môi thấp từ 2/1 3/1, nhưng nếu nhựa và asphanten thấp đò hỏi tỷ lệ dung môi cao từ 4/1 6/1.

trong tháp trích ly 36 42at, nếu áp suất cao tỉ trọng propan tăng làm tăng độ hòa tan của gốc sẽ làm độ cốc hóa tăng, màu sản phẩm sẫm hơn và độ nhớt cao hơn.

 Áp suất trong tháp trích ly: để đảm bảo propan ở trạng thái lỏng, áp suất

-L

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

 Khả năng hòa tan của dung môi là đại lượng dc thể hiện bằng lượng dung môi cần thiết để hòa tan 1 lượng xác định các cấu tử của nguyên liệu. Độ hòa tan phụ thuộc cấu trúc của HC, nhiệt độ, và nó có thể tuân theo một số quy luật sau:  Khi tăng số vòng nguyên tử HC thì độ hòa tan tăng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

10 00

 Độ chọn lọc là khả năng phân tách rõ ràng các cấu tử nguyên liệu vào pha rafinat như iso-parafin, naphten 1 vòng có nhánh dài, còn các cấu tử có hại như các hợp chất đa vòng, nhựa asphanten không bị hòa tan.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Nhựa và các HC thơm đa vòng là hợp chất có hại không mong muốn có mặt trong dầu nhờn, chúng làm xấu đi chất lượng của dầu chỉ số độ nhớt thấp, làm tối màu sản phẩm bằng các phương pháp chưng cất ko thể tách loại được chúng mà phải dựa vào độ hòa tan chọn lọc trong dung môi có cực.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Các quá trình trích ly bằng dung môi chọn lọc: - Vai trò của quá trình: dùng dung môi chọn lọc để tách các HC thơm đa vòng, các hợp chất nhựa asphanten nhằm cải thiện thành phần hóa học của dầu nhờn. - Cơ sở lí thuyết của quá trình:

 Khi tăng chiều dài mạch ankyl thì độ hòa tan giảm.,  Khi tăng số nguyên tử C trong naphten thì độ hòa tan giảm.  Độ hòa tan của HC thơm >naphten khi có cùng số nguyên tử C.  HC lai hợp giữa thơm và naphten có độ hòa tan > naphten có cấu trúc tương ứng.  Parafin có độ hòa tan nhỏ nhất. 20

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 Hiện nay sử dụng phổ biến nhất, 3 loại dung môi có cực để tách các hợp chất nhựa và thơm đa vòng ra khỏi nguyên liệu đó là phenol, furfuronn, n-metyl pirolyden.

9.Trình bày quá trình tách sáp trong quá trình sản xuất?

10 00

 Độ nhớt của dầu tách sáp lớn gây trở ngại cho quá trình lọc.

-H

 Ko áp dụng dc cho cho nguyên liệu là dầu cặn vì tách sáp ko triệt để do các vi tinh thể parafin tạo ra trong quá trình ko thể tách bằng phương pháp lọc.

-L

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

 Tách sáp bằng dung môi chọn lọc. - Để khắc phục được các nhược điểm của phương pháp kết tinh, tiến hành sử dụng dung môi làm tăng độ linh động của dầu nhờn, sáp hòa tan vào dung môi ở nhiệt độ cao nên thường phải tiến hành ở nhiệt độ thấp và lựa chọn dung môi phù hợp. - Dung môi tách sáp thỏa mãn 1 số yêu cầu sau:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

 Quá trình làm việc gián đoạn, nhiều khâu phải sử dụng áp suất cao.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

 Qúa trình tách sáp bằng phương pháp kết tinh: - Tiến hành làm lạnh các phân đoạn dầu nhờn, khi đó sáp kết tinh và được trích bằng phương pháp lọc ở áp suất cao. Sau 1 thời gian, sáp được giữ lại trên lưới lọc đủ dày, dầu nhờn chảy qua rất khó khăn. Khi đó, cần phải xả áp và tháo bỏ các bánh sáp thô ra khỏi lưới lọc. - Nhược điểm:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Sáp là hỗn hợp parafin có phân tử lượng lớn, nhiệt độ nóng chảy cao, dễ kết tinh ở nhiệt độ thấp, kém hòa tan trong dầu nhờn ở nhiệt độ thấp. Vì vậy, cần tách sáp ra khỏi dầu nhờn.

 Dung môi ít, ko hòa tan sáp.  Hòa tan tốt dầu nhờn ở nhiệt độ kết tinh của sáp.  Sáp có thể kết tinh ở dạng tinh thể lớn để dễ dàng tách bằng phương pháp lọc  Dung môi có nhiệt độ sôi thấp để dễ tách ra khỏi dầu, tiết kiệm năng lượng 21

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 Dung môi phải dễ kiếm, rẻ tiền, ko độc hại, ít ăn mòn thiết bị

Một số dung môi thường sử dụng là các keton, HC thơm và các dẫn xuất clo hữu cơ.

 Tỉ lệ dung môi/nguyên liệu thấp, giảm chi phí vận hành

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Sơ đồ công nghệ quá trình tách

- Dung môi và dầu nhờn dc trộn với nhau theo chế độ công nghệ đã chọn trước. Sau đó qua thiết bị làm lạnh sử dụng các tác nhân là NH3, etan, propan, etylen. Hỗn hợp làm lạnh gồm sắt và dung môi dc đưa vào bộ phận lọc thùng quay chân ko hình tang trống để lọc sáp kết tinh. Sáp trên bề mặt trống dc hệ thống dao gạt, gạt ra ngoài rồi chuyển về bộ 22

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

phận thu hồi dung môi từ sáp ướt. Phần dịch lọc ở tâm trống được hút ra ngoài dẫn qua bộ phân thu hồi dung môi từ dầu tách sáp. Dầu sạch dc đưa đi quá trình tinh chế tiếp theo, dung môi qua hệ thống trao đổi nhiệt rồi dẫn vào hệ thống kết tinh để pha loãng hỗn hợp nhiên liệu ban đầu.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

TR ẦN

 Thành phần của phân đoạn nguyên liệu càng hẹp thì tốc độ lọc và hiệu suất dầu nhờn thu dc càng cao. Đồng thời hàm lượng dầu còn lại trong sáp sẽ nhỏ. - Thành phần của dung môi :

10 00

 Hàm lượng keton trong hỗn hợp dung môi keton và thơm thường khống chế theo tỉ lệ đối với Keton và Toluen từ 40-60%. Riêng với axeton và toluen từ 25-40%

ÁN

-L

-H

 Nếu dầu càng nhớt tỷ lệ parafin rắn thu được càng nhiều thì hàm lượng keton phải càng lớn - Nhiệt độ làm lạnh cuối: đối với hỗn hợp sau khi vào bộ phận lọc nhiệt độ hỗn hợp trong khoảng 5-10˚C.Khi đó, hiệu quả tách sáp là tốt nhất.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Độ nhớt và hàm lượng HC trong nguyên liệu càng lớn thì càng phải tăng hàm lượng dung môi pha loãng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Nhiệt độ sôi và độ nhớt của nguyên liệu càng lớn, càng khó tách hoàn toàn các parafin rắn, tốc độ lọc càng nhỏ thì nhiệt độ đông đặc của dầu nhờn đã tách sáp càng cao.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

 Chế độ công nghệ: - Chất lượng nguyên liệu ban đầu: nguyên liệu sẽ quyết định các yếu tố công nghệ khác

IỄ N

ÀN

10. Trình bày cơ sở lí thuyết của quá trình chế biến nhiệt? a) Sự biến đổi của các hợp chất parafin. - Do trong quá trình phản ứng không có xúc tác, liên kết C-C kém bền nhiệt hơn liên kết C-H cho nên ở vùng nhiệt độ cao chủ yếu là liên kết C-C bị bẻ gãy mạch tạo ra parafin và olefin với các nguyên tử có số nguyên tử C<4. Liên kết C-H dễ bị bẻ gãy mạch hơn liên kết C-C, khi đó chủ yếu là phản ứng đề hidro hóa tạo ra các phân tử olefin.  Giai đoạn tạo gốc tự do: 23

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Do liên kết C-C kém bền nhiệt ở nhiệt độ cao nó bị tách và tạo gốc tự do. R 1 + R *2

C *4 H9 + C6*H13

C 10 H 22

R 1 -R

- Ở nhiệt độ cao khoảng 600 , các gốc H, CH3, C2H5 có khả năng bền

ÁN

-L

IỄ N

ÀN

Naphten có độ bền nhiệt cao hơn parafin khi có cùng số nguyên tử C.Trong mạch khi tăng nhiệt độ các phân tử naphten xảy ra một số phản ứng:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Giai đoạn dừng phản ứng: do các gốc tự do kết hợp lại với nhau tạo thành các phân tử trung hòa kết thúc chuỗi phản ứng. b) Sự biến đổi của các hợp chất olefin. - Dưới tác dụng của nhiệt độ, áp suất cao, các olefin tạo thành có thể xảy ra phản ứng trùng hợp tạo oligome, polime. Khi tăng nhiệt độ, tốc độ phản ứng trùng hợp giảm xuống thay thế bằng phản ứng phân hủy. - Nếu thời gian lưu ở nhiệt độ cao càng lớn thì quá trình phân hủy xảy ra càng mạnh. - Ngoài phản ứng trùng hợp và phân hủy, olefin còn tham gia phản ứng ngưng tụ ankin hóa với các naphten và HC thơm. Sản phẩm cuối cùng thu được là rượu và cốc. c) Sự biến đổi của hydrocacbon naphten.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

 Phản ứng phát triển mạch của các gốc tự do: Các gốc tự do được tạo thành tiếp tục bị phân hủy cho ta cấu tử nhỏ hơn chủ yếu từ C1 đến C4.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

ở nhiệt độ này và trong khoảng thời gian ngắn, còn các gốc lớn hơn chúng tiếp tục bị phân ly tạo thành các gốc nhỏ hơn C*4H9 C4H8 + *H C6*H13 C4H8 + C2*H5

 Bẻ gãy mạch nhánh ankin.  Đề hydro hóa tạo ra olefin vòng sau đó tiếp tục đề hydro hóa để tạo hydro cacbon thơm, cuối cùng có thể tạo cốc.  Phân hủy các naphten đa vòng thành naphten đơn vòng.  Phân hủy naphten đơn vòng thành olefin, parafin, diolefin. d) Sự biến đổi của hydrocacbon thơm. 24

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Khi nhiệt độ tăng, nhiệt độ biến đổi theo một số hướng  Khử nhánh ankin

 Các gốc thơm ngưng tụ lại với nhau tạo thành chất có khối lượng phân tử lớn, nhiều vòng thơm, cuối cùng là tạo gốc

11.Trình bày quá trình crackinh nhiệt. Vẽ sơ đồ và thuyết minh?

-H

-L

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

 Thông số công nghệ của quá trình: - Nhiệt độ: nhiệt độ là thông số công nghệ quan trọng nhất ảnh hưởng tới quá trình cracking nhiệt. Khi tăng nhiệt độ tốc độ phản ứng phân hủy tăng lên nhưng khi nhiệt độ giảm phản ứng trùng hợp lại tăng, thời gian tiếp xúc ở vùng nhiệt độ cao dài quá trình phân hủy diễn ra mạnh nên thường khống chế thời gian tiếp xúc ở vùng nhiệt độ cao ngắn - Áp suất: khi tiến hành phản ứng ở pha lỏng thì áp suất không ảnh hưởng nhiều tới quá trình nhưng khi tiến hành ở pha khí, hơi thì áp suất tăng làm tăng nồng độ các tác nhân, tạo điều kiện cô các phản ứng kết hợp như polyme hóa, hidro hóa, izome hóa. - Nguyên liệu: phổ biến nhất dùng phân đoạn cặn mazut của quá trình chưng cất trực tiếp, gasoil nặng của quá trình cracking xúc tác, phân đoạn cặn nặng của quá trình làm sạch.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

TR ẦN

 Đảm bảo hiệu quả sử dụng cao các thiết bị trong dây chuyền Để đảm bảo giải quyết 2 vấn đề này người ta tập trung nghiên cứu động học và cơ chế của quá trình từ đó tìm ra được điều kiện công nghệ tối ưu thông qua các mô hình hóa và quá trình thực nghiệm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Ngăn ngừa sự tạo cốc trong thiết bị phản ứng (thiết bị trao đổi nhiệt)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Quá trình cracking nhiệt nhờ vào nhiệt độ cao, áp suất cao để chuyển hóa nguyên liệu thành các dạng rắn, lỏng, khí. Thành phần của sản phẩm phụ thuộc vào nhiệt độ, áp suất, thời gian tiếp xúa ở vùng nhiệt độ cao. - Trong quá trình biến đổi nhiệt có 2 vấn đề cần giải quyết:

 Sơ đồ quá trình

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

-H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

-L

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

 Sản phẩm của quá trình - Sản phẩm khí có chứa nhiều HĐC, olefin và có lẫn 1 phần H2S, chúng được dẫn qua hệ thống phân tách để làm nguyên liệu cho tổng hợp hữu cơ và làm nhiên liệu. - Sản phẩm xăng: có trị số octan theo Mon từ 55-70 nhưng có chứa nhiều olefin, do vậy phải qua giai đoạn xử lý bằng hydro để làm sạch, có thể sử dụng làm nguyên liệu cho quá trình refomoing xúc tác để thu được xăng có trị số octan cao và có độ ổn định cao hơn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

 Cột tinh cất: là thiết bị hình trụ phản ứng, phiá ngoài được chế tạo bằng thép cacbon, bên trong tháp có bố trí các đĩa được chia làm 2 phần, phía trên làm nhiệm vụ chưng luyện, phía dưới để chưng cất các cấu tử nhẹ trong cặn.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

10 00

TR ẦN

 Lò ống: gồm 2 buồng bức xạ và 1 buồng đối lưu, trong buồng bức xạ nguyên liệu được đốt cháy 1 phần, cấp nhiệt cho lò phản ứng. người ta bố trí các ống phản ứng phía trên, dưới của ngọn lửa để tiếp nhận bức xạ đối lưu

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Nguyên lý: nguyên liệu qua thiết bị trao đổi nhiệt 12 được đi vào đáy tháp 8 lên đỉnh tháp bay hơi áp suất 9. Từ 9 nguyên liệu được trộn với phân đoạn gasoil nặng đưa vào đáy tháp 8. Ở đỉnh 9 tách khí và thu hồi sản phẩm gasoil. Ở đáy ta thu được cặn được dẫn qua thiết bị trao đổi nhiệt 12, gia nhiệt cho nguyên liệu đầu. Phần đáy của tháp 8 được dẫn qua lò đốt nguyên liệu loại 1 rồi vào thiết bị phản ứng số 3, phân đoạn gasoil ở giữa tháp 8 được dẫn qua lò đốt 2 để cracking sâu và tiếp tục vào thiết bị phản ứng 3. Từ thiết bị 3 sản pẩm được đưa vào thiết bị bay hơi áp suất 4, phần nặng cracking được tách ra ở tháp 4, rồi được dẫn vào đáy tháp bay hơi 9. Từ đây được tách ra phân đoạn gasooil, 1 phần khí được xả ở thiết bị 4, phần còn lại qua thiết bị 41 dẫn vào tháp 8 để tách phân đoạn khí và phân đoạn xăng. - Trong dây chuyền có 2 thiết bị chính là lò đốt, thiết bị phản ứng và cột tinh cất

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

12.Trình bày cơ sở lý thuyết của quá trình cracking xúc tác

Trong quá trình cracking xúc tác rất nhiều các phản ứng hóa học xảy ra, chúng quyết định đến chất lượng với hiệu suất quá trình. Đó là các phản ứng phân hủy cắt mạch C-C, đồng thời phân hóa, phản ứng chuyển vị hydro, phản ứng ngưng tụ, phản ứng polyme hóa và phản ứng tạo cốc

 Cơ sở lí thuyết của quá trình

CnH2n+1 + H2 + CmH2m+1 + Cn-mH2n-2m+2 + CnH2n+1 + XT (H2)

- Đối với các cấu tử olefin +

H+

CnH2n+1

-H

CnH2n+2

CH3

CH3 +

H+

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

- Các cấu tử naphten: chúng có cơ chế xảy ra giống parafin kết hợp với H+ hoặc tâm axit để chuyển từ mạch vòng sang thẳng tạo các ion cacboni - Đối với HĐR thơm nếu mạch nhánh ngắn H+ sẽ phản ứng trực tiếp với nhân thơn, trong trường hợp mạch nhánh dài H+ sẽ kết hợp với mạch nhánh giống như phân tử parafin

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

+ XT

10 00

CnH2n+2

+ H+

CnH2n+2

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Giai đoạn tạo ion cacboni - Đối với các cấu tử parafin nó kết hợp với các tác nhân là H+ hoặc tâm axit

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Phản ứng tạo cốc là phản ứng không mong muốn vì khi đó nó bám lên trên bề mặt hạt xúc tác, làm giảm diện tích bề mặt riêng, giảm hoạt tính - Cơ chế của quá trình là cơ chế ion-cacboni dựa trên các tâm hoạt tính là ion cacboni, chúng được tạo ra khi cac phân tử HĐR của nguyên liệu tác dụng với tâm axit của xúc tác

 Các phản ứng của ion cacboni - Phản ứng đồng phân hóa: 28

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

R-C-C-C+-C

R-C-C-C-C+

R1 - C + + R2 + + C = C - C + C-C+

R1 - C -C- C - C - R2

Phản ứng theo quy tắc B

C+

R-C-C+-C-C

TR ẦN

13. Xúc tác của quá trình cracking xúc tác

10 00

-H

-L

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

- Phản ứng cracking xúc tác chủ yếu xảy ra trên bề mặt xúc tác, chiều hướng và tốc độ của quá trình phụ thuộc bản chất xúc tác, chất lượng của nguyên liệu và thông số công nghệ của quá trình đồng thời trong quá trình phản ứng, cốc sẽ tạo ra bám trên bề mặt hạt xúc tác làm giảm hoạt tính vì vậy xúc tác cần phải hoạt hóa, tái sinh sau 1 thời gian phản ứng - Xúc tác được sử dụng thường là xúc tác rắn, xốp có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp có diện tích bề mặt riêng lớn. xúc tác đầu tiên được sử dụng là đất sét có tính axit sau đó được thay thế bằng alumino silicat có hoạt tính và độ chọn lọc cao. Hiên nay sử dụng chủ yếu là zeolit a) Zeolit và xúc tác chứa zeolit - Zeolit là hỗn hợp của oxit nhôm và silic với sự thay thế của các nguyên tử silic = nguyên tử nhôm trong mạng lưới tinh thể silic oxit. Do thiếu 1 điện tích dương nên nó cần 1 cation kim loại bù trừ ngoài mạng lưới. Khi thay thế các cation kim loại bù trừ khác nhau hoạt tính của zeolit thay đổi khác nhau. - Đồng thời khi thay đổi tỷ lệ Al:Si khác nhau sẽ thu được zeolit có diện tích bề mặt riêng khác nhau, kích thước mao quản khác nhau.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

 Giai đoạn dừng pư: xảy ra khi các ion cacboni kết hợp với nhau hoặc chúng nhường/nhận nguyên tử hydro xúc tác để tạo thành các phân rử trung hòa

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Trong quá trình bẻ gãy mạch ưu tiên bẻ gãy về phía C mạch dài, độ bền của ion cacboni quyết định mức độ tham gia phản ứng tiếp theo của chúng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

-H

 Xúc tác có hoạt tính trung bình, hiệu suất xăng 30-45%

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

 Xúc tác có hoạt tính thấp, hiệu suất xăng <30% - Hoạt tính của xúc tác cần ổn định theo thời gian, với thời gian làm việc càng dài càng tốt. Tuy nhiên sau một thời gian sản lượng cốc bám trên bề mặt che một phần tâm hoạt động làm xúc tác giảm hoạt tính. Do vậy cần tiến hành hoạt hóa lại xúc tác.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

 Xúc tác có hoạt tính cao, hiệu suất xăng >45%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

 Độ hoạt tính của xúc tác cracking - Có nhiều phương pháp để đánh giá hoạt tính của xúc tác cracking nhưng về bản chất chúng đều giống nhau. Dựa vào thiết bị chuẩn hóa nguyên liệu mẫu cùng các điều kiện tiến hành để xác định độ chuyển hóa thông qua sản phẩm xăng, khí, cốc,nhưng thông thường sản phẩm xăng có giá trị kinh tế cao. Cho nên đánh giá theo hiệu suất xăng là chủ yếu, thường được tính theo % khối lượng. - Hoạt tính của xúc tác phụ thuộc vào tính chất hóa lý của xúc tác, thành phần hỗn hợp của xúc tác,điều kiện công nghệ của quá trình tiến hành - Căn cứ vào hoạt tính của xúc tác người ta chia xúc tác ra làm 3 loại

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

b) Thành phần và tính chất cúa xúc tác cracking công nghiệp - Zeolit loại X, Y, ZSM5, ZSM11 là các loại xúc tác phù hợp nhất cho quá trình cracking xúc tác với kích thước mao quản 10 Ao. Cho phép nguyên liệu khuếch tán vào sâu trong mao quản và khuếch tán từ mao quản vào sâu trong môi trường do vậy chúng được sử dụng nhiều trong công nghiệp. - Thông thường các loại zeolit này đã qua trao đổi ion H+, NH+4, cation đa hóa trị kết hợp với các phương pháp xử lý thích hợp để cho xúc tác có hoạt tích cao và độ chọn lọc cao.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

 Độ chọn lọc của xúc tác - Độ chọn lọc của quá trình được xác định theo lượng sản phẩm chính có giá trị kinh tế cao trong tổng số sản phẩm thu được . Đối với quá trình cracking xúc tác sản phẩm chính là xăng nhưng đòi hỏi xăng có giá trị càng cao càng tốt - Sau một thời gian làm việc đọ chọn lọc của xúc tác cũng giảm, do vậy cần lựa chọn xúc tác có khoảng thời gian dài mà độ chọn lọc không đổi 30

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 Sự thay đổi tính chất của xúc tác khi làm việc - Qúa trình làm việc hoạt tính và độ chọn lọc của xúc tác cũng giảm người ta gọi đây là quá trình trơ hóa xúc tác. Qúa trình trơ hóa cũng nhanh nếu tiến hành ở điều kiện công nghệ khó khăn phức tạp. Có thể chia quá trình trơ hóa thành 2 loại:

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

-L

 Nếu quá trình ngộ độc là thuận nghịch thì có thể hoàn nguyên bằng cách sử dụng nguyên liệu sạch.

ÀN

ÁN

 Nếu quá trình là bất thuận nghịch thì khi đó khó có thể hoàn nguyên và phải thay thế bằng xúc tác mới.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

10 00

TR ẦN

 Tái sinh xúc tác - Nếu qúa trình mất hoạt tính của xúc tác do lượng cốc bám trên bề mặt thì có thể tái sinh bằng cách đốt cốc thông qua khí nóng trong lò tái sinh. Khi đó cốc sẽ chảy hoàn toàn cho ta xúc tác đã được hoàn nguyên. - Nếu quá trình mất hoạt tính của xúc tác do sự ngộ độc bởi các tạp chất thì khi đó chia làm 2 trường hợp

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Sự trơ hóa do tác dụng làm thay đổi tính chất lý hóa của xúc tác, nguyên nhân do xúc tác tiếp xúc với 1 số oxit kim loại nặng trong nguyên liệu làm thay đổi cấu trúc tinh thể trên bề mặt xúc tác dẫn đến tới làm thay đổi chức năng của xúc tác. Sự tác động của nhiệt độ cao và hơi nước cũng làm thay đổi bề mặt của xúc tác.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

 Sự trơ hóa do sự tác động của các chất làm ngộ độc xúc tác VD: Tác dụng của các chất độc NH3, CO2,H2S....Sự tích tụ của các kim loại nặng dưới dạng oxit kim loại.

IỄ N

14.Trình bày chế độ công nghệ của quá trình cracking xúc tác Trong quá trình làm việc ngoài nguyên liệu chất xúc tác ảnh hưởng tới quá trình: nhiệt độ, áp suất, tốc độ lưu lượng dòng…  Mức độ chuyển hóa Mức độ chuyển hóa được đo bằng lượng săn phẩm tạo thành theo thời gian nhưng do sản phẩm có thành phần phức tạp cho nên thươngf lấy xăng 31

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 Tốc độ nạp liệu là tỉ số giữa lượng nguyên liệu được nạp trong một đơn vị thời gian trên lượng xúc tác trong thiết bị phản úng

làm sản phẩm chính để đánh giá theo nguyên liệu ban đầu còn sản phẩm phụ là khí và cốc ít dùng để đánh giá

TR ẦN

 Nhiệt độ của thiết bị phản ứng

10 00

Thường sử dụng 480-550 nếu tăng nhiệt độ thiết bị phản ứng thời gan đầu hiệu suất của sản phẩm xăng sẽ tăng nhưng sau đó nó sẽ giảm do quá trình phân hủy tăng bản chất là do phân hủy các cấu tử xăng có trị số ốc tan cao vừa tạo thành

-H

 ảnh hưởng của áp suất

ÁN

-L

khi tăng áp suất của quá trình hiệu suất sản phẩm xăng tăng, khi áp suất giảm hàm lượng olefin và hidrocacbon thơm giảm, hàm lượng hidrocacbon no tăng dẫn tới chất lượng xăng giảm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Khi xúc tác là zeolit thường sử dụng tỉ lệ xt/nguyên liệu là 10/1, với xúc tác vô định hình tỉ lệ này là 20/1. Khi thay đổi tỉ lệ này sẽ làm thay đổi nhiệt độ tốc độ phản ứng thay đổi thời gian lưu của xúc tác trong thiết bị phản ứng và ảnh hưởng đến quá trình tạo cốc bám trên bề mặt xúc tác

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

 Tỉ lệ giữa lượng xúc tác/nguyên liệu

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Khi tăng tốc độ lưu lượng dòng sẽ giảm tốc độ chuyển hóa nhưng tăng tốc độ chọn lọc. Ngược lại, khi giảm tốc độ lưu lượng dòng thì độ chuyển hóa tăng, độ chọn lọc giảm. Tuy nhiên quá trình phụ thuộc vào hoạt tính , chất lượng xúc tác

IỄ N

ÀN

15.vẽ và thuyết minh dây chuyền công nghệ cracking xúc tác với lớp xúc tác chuyển động?

Nguyên liệu được qua thiết bị trao đổi nhiệt được phối trộn với xt ở thiết bị 5 hỗn hợp được đưa vào thiết bị phản ứng 2 sản phẩm sau phản ứng được đưa qua thiết bị phân tách 3 phần cặn lấy ở thiết bị 3 dẫn qua thiết bị trao đổi nhiệt với thiết bị ban đầu sản phẩm khi qua thiết bị 6, khí C1, C2 qua thiết bị 7, C3, C4 quay trở về thiết bị số 3 sản phẩm nặng ở thiết bị số 3 được 32

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

dẫn qua thiết bị 4 xăng được phân tách và trao đổi nhiệt với nguyên liệu ban đầu xt được tác ra ở thiết bị 4 được dãn vào phối trộn với nguyên liệu ở thiết bị 5 tại thết bị số 2 xt mất hoạt tính được hoàn nguyên sơ bộ ở thiết bị 1a sau đó được rủa sấy khô và đua qua thiết bị hoàn nguyên 1b xt sau hoàn nguyên được quay trở lại thiết bị phản ứng số 2

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

16. Trình bày nguyên liệu và sản phẩm của quá trình refoming xúc tác

Nguyên liệu của quá trình là phân đoạn xăng chưng cất trực tiếp từ dầu thô, có thể sử dụng phân đoạn xăng có trị số octan thấp của quá trình refoming nhiệt.

a) Nguyên liệu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D

 Cơ sở nguyên liệu của quá trình - Nguyên liệu được kết hợp với hydro để tiến hành phản ứng ở nhiệt độ, áp suất cao. Các phản ứng hóa học xảy ra cùng với quá trình hydro hóa để tiến hành làm no các hợp chất olefin, diolefin hạn chế quá trình ngưng kết tạo nhựa và cốc. - Các hợp chất chứa O, N, S với 1 số kim loại sẽ phản ứng với hydro để tạo thành NH3, nước, H2S,…nhờ đó cải thiệnđược tính ổn định của nguyên liệu và thu sản phẩm có chất lượng cao

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Xăng chưng cất trực tiếp có nhiệt độ sôi từ 62 - 180˚C. Để thu được xăng có trị số octan cao thực tế người ta sử dụng phân đoạn hẹp hơn 85- 180˚C, 105-180˚C. Còn để nhận được các hợp chất thơm riêng biệt có thể sử dụng phân đoạn hẹp hơn. Ví dụ benzen với phân đoạn 6285˚C, benzen và toluen 62-105˚C. Để nhận được xylen nhiệt độ phân đoạn 105-140˚C. - Thành phần nguyên liệu ảnh hưởng rất lớn tới hiệu suất và chất lượng sản phẩm. nếu thành phần có nhiệt độ sôi quá rộng sẽ chứa nhiều cấu tử nhẹ sẽ làm hiệu suất và chất lượng xăng giảm xuống. - Các hợp chất dị nguyên tố của O, N, S trong nguyên liệu cần phải giảm đến mức tối thiểu và nhỏ hơn giới hạn cho phép vì nó sẽ làm tăng tốc độ ngưng tụ của phản ứng tạo cốc, nhựa gây ngộ độc xúc tác, làm giảm nhanh hoạt tính của xúc tác. Do vậy nguyên liệu trước khi đưa vào chế biến phải cho qua công đoạn hydro hóa để làm sạch nhằm loại bỏ hết hợp chất dị nguyên tố, olefin, diolefin và kim loại do nhiễm bẩn vào nguyên liệu. b) Hydro hóa làm sạch nguyên liệu

 Một số phản ứng hóa học xảy ra Phản ứng hydro desunfo hóa 34

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

RSH + H2 R-S-R + H2

RH H2S

+ +

H2S 2RN C-C-C-C

H2S

U + NH3

N H

H Ư

Phản ứng tách oxy

TR ẦN

H2O

10 00

+ H2

-L

-H

Phản ứng với olefin R-C=C-R’ + H2 R-C-C-R’ Phản ứng tách kim loại Các kim loại thường tồn tại ở dạng hợp chất cơ kim chúng bị phân hủy và bị giữ lại trong xúc tác thông qua quá trình hấp phụ hoặc puhh với xúc tác.

IỄ N

ÀN

ÁN

- Tách halogen: hợp chất halogen bị phân hủy hoàn toàn trên xú tác tạo thành các nuối vô cơ, để hạn chế tối đa sự ăn mòn chúng được tách ra khi phun nước

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

NH3 + C-C-C-C-C

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Phản ứng tách nito

 Điều kiện công nghệ - Nhiệt độ: có vai trò quan trọng để thúc đẩy quá trình hydro hóa và làm sạch, khi nhiệt độ giảm tốc độ quá trình hydrosunfo hóa tăng. Tuy nhiên mỗi 1 loại xúc tác có điều kiện, nhiệt độ phản ứng thích hợp để hoạt tính là cao nhất. Do vậy phảitiến hành phản ứng ở nhiệt độ này, thực tế thường tiến hành ở 325˚C.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

- Xăng: chất lượng của sản phẩm xăng phụ thuộc vào chất lượng xúc tác, nguyên liệu ban đầu và chế độ công nghệ của quá trifnht. Tùy theo thành phần cất, thành phần hóa học của nghuyên liệu ban đầu mà thu được xăng có thành phần khác nhau, nhưng thường thu được xăng có trị số octan 85-95 theo RON - HC thơm: nó gồm benzen, toluen, xylen. Các chất này thu được chủ yếu từ quá trình refoming xúc tác được phân tách qua các tháp. Từ dod thu các chất tinh khiết phục vụ cho công nghiệp tổng hợp hóa dầu và hóa học - Khí hydro kỹ thuật: khí hydro chứa hàm lượng > 80%, 1 phần chúng được tuần hoàn trở lại quá trình refoming, phần lớn được dẫn qua bộ phận làm sạch để xử lý nguyên liệu và các phân đoạn sản phẩm cất. đây là nguồn H2 rẻ tiền nhất trong tất cả các quá trình sản xuất H2.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

Sản phẩm của quá trình là xăng có trị số octan cao, HĐR thơm và khí hydro kỹ thuật.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Áp suất: áp suất cao dẫn tới tốc độ phản ứng lớn, lượng cốc bám trên bề mặt xúc tác càng ít, thời gian sử dụng của xúc tác càng dài do vậy thường sử dụng áp suất 29-60 at. - Tỷ lệ hydro:HĐC: tỷ lệ náy là tốc độ dòng của khí hydro tuần hoàn trên tốc độ của dòng naphtan nguyên liệu. tỷ lệ này càng cao hiếu suất quá trình chuyển hóa càng tăng. Tuy nhiên sẽ làm cho chi phí vận hành, tốn kém năng lượng và nhiên liệu. nếu tỷ lệ thấp quá dẫn tới hàm lượng cốc bám trên bề mặt xúc tác càng lớn, do vậy khống chế ở77m3/m3. - Hệ thống thiết bị phản ứng: Thiết bị phản ứng với lớp xúc tác cố định, hôn hợp tham gia phản ứng qua lớp xúc tác diễn ra phản ứng làm sạch, đặc biệt là quá trình hydrodesunfo hóa. Do vậy cần có hệ thống bơm, bộ phận kiểm tra, điều khiển và khống chế tự động để khống chế các điều kiện công nghệ hợp lý c) Sản phẩm của quá trình

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

 Sơ đồ công nghệ

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

 Nguyên liệu hoạt động: nguyên liệu được bơm vào phối liệu với dòng hydro áp suất cao qua thiết bị trao đổi nhiệt với dòng sản phẩm dược đưa vào thiêt bị gia nhiệt 4 đạt nhiệt độ phản ứng đưa vào thiết bị phản ứng 5. Quá trình được tiến hành liên tục trong 4 cấp gia nhiệt và vào thiết bị phản ứng, sau đó cấp số 2 được bổ sung 1 phần hydro nếu hàm lượng nho. Sau cấp số 4 sản phẩm được trao đổi nhiệt với nguyên liệu ban đẩu rồi qua thiết bị làm mát số 6 tiếp tục qua thiết bị tách khí hydro số 7. 1 phần sản phẩm hydro được đưa ra ngoài, 1 phần được quay lại thiệt bị nén số 2, phối liệu với dòng nguyên liệu đi vào thiết bi phản ứng. Sản phẩm lỏng từ thiết bị số 7 được đưa qua thiết bị ổn định số 8 để tách ra sản phẩm khí và sản phẩm lỏng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Chế độ công nghệ của quá trình - Nhiệt độ: khi nhệt độ của quá trình tăng thì hiếu suất thu sản phẩm nhẹ là các chất khí sẽ tăng lên như các chất etan, propan,…vì khi nhiệt đô tăng làm tăng phản ứng hydro cracking. - Áp suất: khi áp suất tăng sẽ tăng tốc độ của phản ứng, độ chuyển hóa của quá trình sẽ giảm, sản phẩm thu được có trị số octan cao hơn - Tốc độ nạp liệu: ảnh hưởng đến thời gian phản ứng giữa chất phản ứng và chất xúc tác. Khi tốc độ nạp liệu tăng thời gian tiếp xúc giảm hiệu suất săm sẽ tăng làm tăng lượng hydro khí tuần hoàn, giảm hiếu suất hydro nhẹ và xăng có trị số octan cao hơn - Tỷ lệ hydro/nguyên liệu: tỷ lệ này có biên độ dao động rất rộng. tuy nhiên tỷ lệ hydro/nguyên liệu càng lớn tốc độ tạo cốc trên xúc tác giảm, thời gian làm việc của xúc tác dài. Tuy nhiên sẽ dẫn tới tiêu tốn năng lượng, tăng trỏ lực, tăng thể tích của các thiết bị và đường ống

17. Trình bày chế độ công nghệ, vẽ sơ đồ, thuyết minh quá trình refoming xúc tác

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

-H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Xúc tác sử dụng trong quá trình reforming là xúc tác đa chức năng gồm chức năng oxi hóa-khử và chức năng axit, chức năng oxi hóa khử làm tăng tốc độ hidro hóa và đề hidro hóa. Chức năng axit thúc đẩy phản ứng xảy ra theo cơ chế cacbo cation như phản ứng đồng phân hóa hidero cracking.

18.Trình bày xúc tác của quá trình reforming?

IỄ N

ÀN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Bản chất của xúc tác reforming - Trước kia xúc tác là oxit molip đen mang trên chất mang là nhân oxit. Xúc tác này rẻ tiền dễ sản xuất, bền với tác dụng của lưu huỳnh nhưng hoạt tính không cao dễ tạo cốc, thời gian sống của xúc tác ngắn. Do vậy, sau một thời gian nhất định phải dừng lại để hoạt hóa lại xúc tác. - Hiện nay sử dụng xúc tác Platin mang trên chất mạng là Al2O3 và Zeolit nhưng thực tế chỉ sử dụng chất mang Zeolit là chủ yếu, xúc tác này có hoạt tính cao, độ chọn lọc cao và thời gian sử dụng dài. - Chất mang có tính axit có thể là oxit Al và hỗn hợp của oxit Al và oxit Si. Nó có bề mặt riêng lớn, đặc biệt là hỗn hợp oxit (Zeolit). Nó có thể thay thế các cation bù trừ điện tích nằm ngoài mạng lưới tinh thể, do vậy có thể tạo tâm axit cao. - Kim loại Platin có hoạt tính tốt cho phản ứng đề hidro hóa và hidro hóa. Nó khử H2 của các chất naphten đề hidro và đóng vòng Platin để tạo thành hợp chất thơm. Ngoài ra nó thúc đẩy quá trình no hóa các hợp chất trung gian là olefin, do vậy giảm quá trình tạo cốc bám trền bề mặt xúc tác. - Xúc tác có thành phần tỷ lệ khác nhau sẽ thu được tỷ lệ của 2 loại tâm khác nhau dẫn tới ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa. Độ chọn lọc của phản ứng và thay đổi chỉ tiêu chất lượng của sản phẩm xăng thu được.  Sự thay đổi hoạt tính của xúc tác trong quá trình làm việc - Sự ngộ độc của các hợp chất lưu huỳnh làm ảnh hưởng đến phản ứng hidro và đề hidro hóa. Tuy nhiên với mỗi chất khác nhau mức độ ảnh hưởng sẽ khác nhau - Oxit nhôm dễ dàng kết hợp với S để tạo thành nhôm sunfat làm quá trình tái sinh xúc tác phức tạp hơn, đòi hỏi mức độ tái sinh phải sâu hơn 39

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ngay cả khi đã chuyển hết nhôm sunfat về nhôm oxit thì hoạt tính của xúc tác vẫn giảm đáng kể so với ban đầu. - Sự ngô độc do các hợp chất chứa Nitơ sẽ giảm chức năng axit của xúc tác, giảm mức độ điện phân hóa, vòng hóa, hidro cracking. Do vậy thường khống chế hàm lượng N < 1 ppm

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ÀN

ÁN

-L

Sau một thời gian sử dụng, hoạt tính xúc tác giảm dần. Nguyên nhân do các hạt xúc tác trên bề mặt co cụp do tạo cốc bám trên bề mặt, một nửa chất xúc tác bị mất đi trong quá trình phản ứng. Do vậy, để khôi phục khả năng làm việc của xúc tác cần tiến hành tái sinh xúc tác có thể sử dụng một số biện pháp như:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

 Tái sinh xúc tác

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Ảnh hưởng của lượng nước - Lượng nước làm giảm nhanh chức năng axit của xúc tác đồng thời làm tăng quá trình ăn mòn thiết bị. Do vậy thường khống chế hàm lượng H2O từ 10-15 ppm. - Ảnh hưởng của kim loại nặng, các chất như Asen, chì có mặt trong nguyên liệu là xúc tác gây ngộ độc rất mạnh. Do vậy thường phải khống chế hàm lượng của chúng dưới 0,02 ppm đối với Pb, 0,01 ppm đối với Asen. - Ảnh hưởng của Olefin và cốc: hợp chất Olefin thúc đẩy nhanh quá trình tạo cốc. Do vậy, hàm lượng của chúng phải khống chế nhỏ hơn 2% trong nguyên liệu. Sự thay đổi các tính chất của xúc tác khi làm việc trong quá trình làm việc, xúc tác thay đổi tính chất vật lí khi tiếp xúc ở nhiệt độ cao, khi đó nó có thể mất hoạt tính tạm thời hay mất hoạt tính vĩnh viễn. Sau một thời gian sử dụng, xác tác cũng mất dần hoạt tính. Do đó cần tiến hành tái sinh xúc tác.

- Dùng phương pháp oxi hóa: dùng dòng oxi thổi vào hỗn hợp xúc tác ở nhiệt độ 300-500 . Khi đó lượng cốc bám trên bề mặt bị đốt cháy hoàn toàn, quá trình này chỉ khôi phục được 1 phần hoạt tính của xúc tác, không có khả năng khôi phục hoàn toàn giống như xúc tác mới. Vì vậy, sau một số lần hoạt hóa nào đó cần thay thế xúc tác mới. 40

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 Cắt vòng naphten.

 Ankyl hóa các hợp chất vòng.

10 00

 Isome hóa các mảnh phân tử vừa được tạo thành.

ÁN

-L

-H

 Bão hòa hidro cá liên kết không no mới được tạo thành. - Các phản ứng xảy ra rất phức tạp: vừa nối tiếp, vừa song song. Mức độ ưu tiên phụ thuộc vào bản chất của chúng, năng lượng liên kết, độ hoạt động của xác tác và điều kiện quá trình hidro cracking. - Phản ứng hidro hóa tách các nguyên tố O, N, S để tạo thành các chất thấp phân tử như H2S, NH3, H2O. Tạo điều kiện dễ dàng tách các khí này ra khỏi hidro cacbon. - Phân hủy các hợp chất parafin phân tử lượng lớn tại các nơi mà mạch liên kết C-C yếu nhất đồng thời nhờ áp suất hidro hóa cao làm hạn chế các phản ứng polime hóa tạo nhựa, tạo cốc trên bề mặt xúc tác. - Xúc tác dử dụng trong quá trình thường là xúc tác lưỡng chức với chức axit và chức oxy hóa-khử. Do vậy hợp chất của N và nhựa cốc là độc tố rất mạnh với chức axit.

TO ÀN Đ

IỄ N D

TR ẦN

 Hidro hóa để tách các hợp chất dị nguyên tố O, N, S.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

a) Cơ sở lí thuyết của quá trình - Trong quá trình hidro cracking có các phản ứng xảy ra như:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

19.Trình bày cơ sở lí thuyết và quá trình công nghệ của quá trình hidro cracking (vẽ 1 cấp)?

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Phương pháp bổ sung hợp chất clo: trong quá trình làm việc hàm lượng clo trên chất mang giảm dần để khắc phục thường bổ sung thêm hợp chất hữu cơ có chứa clo sau khi tái sinh chất oxi hóa khử. Quá trình này có tác dụng nâng cao độ hoạt tíh xúc tác và tách các hợp chất kim loại lắng đọng trên bề mặt xúc tác như sắt, chì , bitmut nhưng thường khống chế ở 1% khối lượng - Phương pháp khử: thường sử dụng tác nhân khử là hidro; để hoàn nguyên kim loại trên bề mặt xúc tác và giải phóng hợp chất S bám trên các tâm.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

 Chế độ công nghệ - Quá trình hidro cracking thực hiện với lớp xúc tác cố định từ 5-20 MPa

- Cùng với phản ứng cracking và hidro hóa, còn xảy ra các phản ứng isome hóa phân hủy vòng góp phần tạo thành các hidro cacbon có giá trị kinh tế cao. b) Quá trình công nghệ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nguyên liệu được phối trộn với dòng hidro ở áp suất cao đưa qau thiết bị trao đổi nhiệt với dòng sản phầm. Sau đó vào thiết bị gia nhiệt lò ống đạt được nhiệt độ phản ứng được đưa vào thiết bị phản ứng có chứa lớp xúc tác. Sản phẩm sau thiết bị được làm mát thông qua trao đổi nhiệt với nhiên liệu đầu rồi được đưa vào thiết bị tách Hidro ở áp suất cao. Khí hidro được qua thiết bị máy nén tuần hoàn trở lại giai đoạn ban đầu được phối trộn với một lượng hidro mới. Sản phầm lỏng ở áp suất cao được đưa qua tháp áp suất thấp để tách ra; phân đoạn khí cuối tháp áp suất thấp được đưa qua tháp chưng luyện để tách thành sản phẩm xăng, Kerosen, gasoil. Phần cặn đáy tháp được tuần hoàn phối trộn với nguyên liệu ban đầu.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

 Sơ đồ công nghệ

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

với nhiệt độ 300-450 , tốc độ lưu lượng thể tích từ 0,5-2 h-1 , thực tế thường thực hiện từ 10-17 Mpa, lượng hidro tuần hoàn từ 80 -85%. - Áp suất riêng phần của hidro càng cao càng tạo điều kiện cho quá trình tác các dị nguyên tố, hạn chế quá trình polyme hóa tạo cốc bám trên bề mặt xúc tác.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

-H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Sử dụng xúc tác là platin trên nhôm oxit được hoạt hóa bằng clo dưới áp suất hydro. Khi sử dụng xúc tác cố định nhiệt độ của quá trình = 120140˚C, hiệu suất > 50% sau 1 chu trình. Nếu quá trình tuần hoàn có thể đạt độ chuyển hóa >90%

20. vẽ sơ đồ công nghệ, thuyết minh quy trình công nghệ isome hóa nbutan

Sơ đồ công nghệ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

-H

10 00

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

 Thuyết minh: hỗn hợp nguyên liệu mới và sản phẩm của phản ứng đã được ổn định đua vào tháp tách isobutan 1, sản phẩm được tách ra có độ tinh khiết cao. Ở đỉnh thiết bị, n-butan được trộn với khí hydro từ thiết bị máy nén được đưa qua thiết bị đót nóng 4 đến nhiệt độ phản ứng.sau đó được nạp vào đỉnh thiết bị phản ứng 3, bên trong có chứa các lớp xúc tác. Sản phẩm pư ở đáy thiết bị được trao đổi nhiệt với nguyên liệu đầu rồi được làm sạch rồi dẫn vào thiết bị tách áp suất cao 6. Khí hydro được tách ra đưa vào máy nén 5, 1 phần hydro mới tách được bổ sung, sau đó phối trộng với nguyên liệu đưa vào thiết bị phản ứng. sản phẩm lỏng sau tách được đưa vào cột ổn định 2. Tại đây sản phẩm tách tiếp 1 phần khí hydro, khí C1, C2. Sản phẩm chính được đưa qua tháp tách isobutan 1. - Người ta còn bổ sung thêm vào nguyên lệu 1 lượng nhỏ hợp chất halogen hữu cơ để duy trì độ hoạt động cúa xúc tác

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN



Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

-H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

-L

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial