THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC PHẦN VÔ CƠ LỚP 11 12 by Dạy Kèm Quy Nhơn Official

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH KHOA HÓA HỌC

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Chuyên ngành Lí luận và phương pháp dạy học hóa học

THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC PHẦN VÔ CƠ LỚP 11 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

GVHD : TS. Phan Đồng Châu Thủy SVTH : Hoàng Khánh Linh Khóa

: K39

Thành phố Hồ Chí Minh – 2017

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

LỜI CẢM ƠN Tôi xin dành lời cảm ơn chân thành đến TS. Phan Đồng Châu Thủy, giáo viên hướng dẫn của tôi vì cô đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, chỉ bảo tôi trong suốt thời

gian thực hiện đề tài. Sự tâm huyết của cô chính là nguồn động lực to lớn để tôi hoàn

thành khóa luận này.

tài. Tôi xin gửi lời cảm ơn đến bạn Nguyễn Thiện Trung – sinh viên khóa K13, khoa

Hóa học, trường Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học quốc gia Tp.HCM, chị Trần Lê

H Ư

Ngọc Ánh, chị Nguyễn Thị Thành Nhơn, sinh viên khóa K38, đã giúp đỡ tôi khi tôi gặp

TR ẦN

khó khăn trong lúc tiến hành những thí nghiệm trong đề tài này. Tôi cũng gửi lời cảm ơn đến các em học sinh lớp 11A2, 11A1, cô Nguyễn Thị Hiền, cô Phan Thị Bích Vương, trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh; các em học sinh lớp

10 00

11A8, 11A3, cô Nguyễn Diệu Linh, thầy Nguyễn Minh Tài, trường THPT Nguyễn Công Trứ; các em học sinh lớp 11B15, 11B5 và thầy Kiều Trí Hòa, trường THPT Bình Hưng

Hòa, đã rất nhiệt tình giúp đỡ tôi khi tôi thực nghiệm đề tài và tiếp cho tôi sức mạnh

để hoàn thành đề tài này.

Í-

Cuối cùng, tôi xin gửi lời tri ân đến gia đình, bạn bè đã quan tâm giúp đỡ và

-L

động viên tôi trong thời gian nghiên cứu đề tài vừa qua.

ÁN

Xin chân thành cảm ơn!

IỄ N

ÀN

Hoàng Khánh Linh

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Luân, Lưu Trần Thiên Ân, sinh viên khóa K39, đã giúp đỡ tôi khi tôi thực nghiệm đề

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

khăn lúc thực hiện đề tài. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các bạn Nguyễn Thành

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đặng Hữu Toàn, sinh viên khóa K39, các bạn đã giúp đỡ tôi khi gặp phải những khó

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các bạn Nguyễn Hoàng Huy, Đỗ Thị Phương Ngọc,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................. i

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................................v

MỤC LỤC ...................................................................................................................... ii

DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................................ vi

1.2. Đổi mới phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường THPT .............................8

1.2.1. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học ....................................................8

H Ư

1.2.2. Xu hướng đổi mới phương pháp dạy học .....................................................10

TR ẦN

1.2.3. Một số phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường THPT .......................11 1.2.4. Những biện pháp đổi mới phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường THPT ......................................................................................................................13

10 00

1.3. Thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống.........................................................15 1.3.1. Khái niệm thí nghiệm hóa học ......................................................................15

1.3.2. Vai trò của thí nghiệm trong dạy học môn Hóa học ở trường THPT ...........15

1.3.3. Phân loại và sử dụng thí nghiệm trong dạy học môn Hoá học ở trường

-L

Í-

THPT ......................................................................................................................17 1.3.4. Khái niệm thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống ........................................21

ÁN

1.3.5. Yêu cầu cần đạt của thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống ........................21

1.4. Thực trạng sử dụng thí nghiệm trong dạy học môn Hóa học ở một số trường

IỄ N

ÀN

THPT tại Tp.HCM và Tp. Vũng Tàu .........................................................................23

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu trong nước .........................................................5

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ......................................5

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ .................................................................... vii

1.4.1. Mục đích điều tra ..........................................................................................23 1.4.2. Đối tượng và phương pháp điều tra ..............................................................23 1.4.3. Kết quả điều tra .............................................................................................23

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ................................................................................................38 Chương 2: THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM HÓA HỌC GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC PHẦN VÔ CƠ LỚP 11 ................................39

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

2.1. Phân tích nội dung chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11............................39 2.1.1. Cấu trúc và nội dung chương trình phần Hóa học phần Vô cơ lớp 11 .........39

2.1.3. Các phương pháp dạy học phần Hóa học Vô cơ lớp 11 ...............................43

2.1.2. Chuẩn kiến thức kĩ năng phần Hóa học Vô cơ lớp 11 ..................................40

2.2. Các nguyên tắc thiết kế các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống ...................44

2.4.2. Thí nghiệm 2: Kiểm tra môi trường của một số dung dịch quen thuộc........50

2.4.3. Thí nghiệm 3: Phản ứng trao đổi ion ............................................................53

H Ư

2.4.4. Thí nghiệm 4: Phản ứng trung hòa giữa axit và bazơ ...................................55 2.4.5. Thí nghiệm 5: Đốt than trong khí oxi nguyên chất.......................................58

TR ẦN

2.4.6. Thí nghiệm 6: Thiết kế bình lọc nước đơn giản tại nhà ...............................60 2.4.7. Thí nghiệm 7: Mô phỏng bình chữa cháy .....................................................62

10 00

2.4.8. Thí nghiệm 8: Nước vôi trong gặp 7up ........................................................64 2.4.9. Thí nghiệm 9: Ngọn nến nào sẽ tắt trước?....................................................66

2.4.10. Thí nghiệm 10: Ảo thuật: Tắt nến...............................................................68

2.4.11. Thí nghiệm 11: Vỏ trứng gặp giấm ............................................................70

Í-

2.5. Giới thiệu giáo án có sử dụng các thí nghiệm gắn kết cuộc sống đã thiết kế .....71

-L

2.5.1. Giáo án bài 15: Cacbon.................................................................................71

ÁN

2.5.2. Giáo án bài 16: “Hợp chất của cacbon”........................................................81

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ................................................................................................89

ÀN

Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ......................................................................90

IỄ N

3.1. Mục đích thực nghiệm ........................................................................................90

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

2.4.1. Thí nghiệm 1: Một số chất chỉ thị quen thuộc trong cuộc sống ...................46

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

nghiệm này vào quá trình dạy học Hóa học phần Vô cơ lớp 11 ................................45

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2.4. Giới thiệu các thí nghiệm gắn kết cuộc sống đã thiết kế và cách sử dụng các thí

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

2.3. Quy trình thiết kế các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống ............................45

3.2. Đối tượng thực nghiệm .......................................................................................90 3.3. Nội dung thực nghiệm .........................................................................................91 3.4. Tiến trình thực nghiệm ........................................................................................91 3.5. Kết quả và xử lí số liệu thực nghiệm ..................................................................93 3.5.1. Kết quả bài kiểm tra của học sinh .................................................................93

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

3.5.2. Kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của học sinh ...........................................103 3.5.3. Ý kiến của giáo viên bộ môn giảng dạy tại lớp thực nghiệm .....................107

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .....................................................................................110

TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 ..............................................................................................109

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

PHỤ LỤC

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................112

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT : Đối chứng

- IGCSE

: International General Certificate of Secondary Education

- ĐC

- NXB

: Nhà xuất bản

- PGS

: Phó giáo sư

- PTCS

: Phổ thông cơ sở

- THCS

: Trung học cơ sở

- THPT

: Trung học phổ thông

- ThS

: Thạc sĩ

- TN

: Thực nghiệm

- Tp

: Thành phố

10 00

A Ó H Í-L ÁN

N U Y .Q TP ẠO

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

: Trung ương

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- TW

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

: Tiến sĩ

- TS

Đ G N

H Ư

- Tp.HCM : Thành phố Hồ Chí Minh

ÀN

: Nghị quyết

- NQ

TR ẦN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

(Chứng chỉ giáo dục trung học Quốc tế)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Ưu điểm và hạn chế của thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống ............ 22

Bảng 1.2.

Ý kiến của học sinh về lợi ích của thí nghiệm hóa học .......................... 26

Bảng 1.3.

Mong muốn của học sinh trong tiết học hóa học .................................... 27

Bảng 1.4.

Đánh giá của giáo viên về hiệu quả của thí nghiệm gắn kết cuộc sống

Bảng 1.1.

DANH MỤC CÁC BẢNG

Chuẩn kiến thức, kĩ năng chương 1 “Sự điện li” và phần Cacbon và

hợp chất của cacbon ở chương 3 “Cacbon – Silic” ở chương trình Hóa

H Ư

học lớp 11 ................................................................................................ 40 Các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống đã thiết kế ........................... 45

Bảng 3.1.

Danh sách các trường lớp và giáo viên tham gia thực nghiệm sư phạm 90

Bảng 3.2.

Giáo án thực nghiệm và thí nghiệm được sử dụng trong giáo án ........... 91

Bảng 3.3.

Bảng phân phối kết quả thực nghiệm...................................................... 93

Bảng 3.4.

Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích lũy kết quả kiểm tra

10 00

TR ẦN

Bảng 2.3.

của học sinh lớp TN1 và ĐC1 ................................................................. 94

Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích lũy kết quả kiểm tra

Bảng 3.5.

Í-

của học sinh lớp TN2 và ĐC2 ................................................................. 94 Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích lũy kết quả kiểm tra

-L

Bảng 3.6.

ÁN

của học sinh lớp TN3 và ĐC3 ................................................................. 95

Phân loại kết quả kiểm tra của học sinh .................................................. 97

Bảng 3.7.

Các tham số mô tả kết quả kiểm tra của các lớp TN – ĐC ..................... 99

Bảng 3.8.

Ý kiến đánh giá của học sinh về ưu điểm của thí nghiệm hoá học gắn

ÀN

Bảng 3.6.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Bảng 2.2.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Cấu trúc nội dung chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11 Cơ bản .... 39

ẠO

Bảng 2.1.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học THPT ....................................... 34

IỄ N D

Đánh giá của giáo viên về các biện pháp giúp nâng cao hiệu quả sử

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bảng 1.5.

U Y

trong dạy học hóa học ............................................................................. 33

kết cuộc sống ......................................................................................... 103 Bảng 3.9.

Ý kiến đánh giá của học sinh về hiệu quả của thí nghiệm hoá học gắn kết cuộc sống ......................................................................................... 104

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ Biểu đồ thái độ, hứng thú của học sinh đối với bộ môn Hóa học ........... 23

Hình 1.2.

Biểu đồ nhận xét của học sinh về chương trình Hóa học hiện tại........... 24

Hình 1.3.

Biểu đồ mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm hóa học của

Hình 1.1.

Hình 1.5.

Biểu đồ mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm hóa học gắn

Biểu đồ những khó khăn khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hoá

TR ẦN

Hình 1.8.

H Ư

hóa học của giáo viên .............................................................................. 30

học ........................................................................................................... 31 Hình 1.9.

Biểu đồ mức độ thu hút của thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống

10 00

so với thí nghiệm hóa học truyền thống do giáo viên đánh giá .............. 32 Hình 1.10. Biểu đồ mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc

sống trong dạy học hóa học của giáo viên .............................................. 32

Hình 1.11. Biểu đồ cách sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong

Í-

khi dạy học hóa học ................................................................................ 33 Dung dịch chất chỉ thị màu theo thứ tự lần lượt là nước ngâm đậu

-L

Hình 2.1.

ÁN

đen, dung dịch bắp cải tím, nước hoa hồng ............................................ 48

Màu sắc của nước ngâm đậu đen trong các môi trường ......................... 48

Hình 2.3.

Màu sắc của dung dịch bắp cải tím trong các môi trường ...................... 48

Hình 2.4.

Màu sắc của nước hoa hồng trong các môi trường ................................. 48

Hình 2.5.

Màu của chất chỉ thị vạn năng (thuốc thử MERCK của Đức) ở các giá trị pH khác nhau ................................................................................ 50

IỄ N

ÀN

Hình 2.2.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Biểu đồ mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm trong dạy học

Hình 1.7.

cuộc sống................................................................................................. 28

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Biểu đồ thái độ, hứng thú của học sinh đối với thí nghiệm gắn kết

ẠO

Hình 1.6.

kết cuộc sống của học sinh...................................................................... 28

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Biểu đồ tiết học học sinh thường được học với thí nghiệm .................... 25

U Y

Hình 1.4.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

học sinh ................................................................................................... 25

Hình 2.6.

Môi trường của một số dung dịch quen thuộc ........................................ 52

Hình 2.7.

Hiện tượng khi cho dung dịch phèn xanh vào dung dịch bột thông cống ......................................................................................................... 54

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hình 2.8.

Hiện tượng khi cho dung dịch bột nở vào dung dịch nước vôi trong ..... 54

Hình 2.9.

Hiện tượng khi cho nước vôi trong lần lượt vào các dung dịch chỉ thị ............................................................................................................ 56

Hình 2.10. Hiện tượng khi cho thêm chanh lần lượt vào các ly chứa nước vôi

trong và dung dịch chỉ thị ....................................................................... 57

Hình 2.15. Kết tủa trắng tạo thành khi 7up tác dụng với nước vôi trong ................. 65

Hình 2.16. Kết tủa trắng tan trong 7up dư ................................................................ 65

H Ư

Hình 2.17. Cây nến cao nhất tắt trước....................................................................... 67 Hình 2.18. Cây nến cao nhì tắt, còn cây nến thấp nhất vẫn cháy ............................. 67

TR ẦN

Hình 2.19. Hiện tượng vừa cho bột nở vào ly giấm.................................................. 69 Hình 2.20. Khí sinh ra làm tắt nến ............................................................................ 69

Hình 3.1.

10 00

Hình 2.21. Bọt khí li ti trên bề mặt vỏ trứng được ngâm trong giấm ....................... 70 Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN1 và

Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN2 và

Hình 3.2.

lớp ĐC1 ................................................................................................... 95

Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN3 và

-L

Hình 3.3.

Í-

lớp ĐC2 ................................................................................................... 96

ÁN

lớp ĐC3 ................................................................................................... 96

ÀN

Hình 3.4.

Hình 3.6.

IỄ N

Hình 3.5.

Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN1 và lớp ĐC1 ......................................................................................................... 97 Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN2 và lớp

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Hình 2.14. Hiện tượng của mô phỏng bình chữa cháy ............................................. 63

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Hình 2.13. Nước sau khi lọc ..................................................................................... 61

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hình 2.12. Than cháy trong bình thủy tinh chứa khí oxi nguyên chất ..................... 59

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Hình 2.11. Than cháy ở ngoài không khí .................................................................. 59

ĐC2 ......................................................................................................... 98 Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN3 và lớp ĐC3 ......................................................................................................... 99

Hình 3.7.

Học sinh lớp 11B2 trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh làm thí nghiệm trong bài 15 “Cacbon” ............................................................. 101

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Hình 3.8.

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Học sinh lớp 11A8 trường THPT Nguyễn Công Trứ làm thí nghiệm trong bài 15 “Cacbon” ............................................................. 102 Học sinh lớp 11B15 trường THPT Bình Hưng Hòa làm thí nghiệm

H N

Hình 3.10. Học sinh lớp 11B2 trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh làm thí

trong bài 15 “Cacbon” .......................................................................... 102

Hình 3.9.

nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống ....................................................... 106

Hình 3.13. Học sinh lớp 11B15 trường THPT Bình Hưng Hòa làm thí nghiệm

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

trong bài 16 “Hợp chất của cacbon” ..................................................... 107

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Hình 3.12. Biểu đồ mong muốn của học sinh về tiết học sử dụng các thí

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

nghiệm trong bài 16 “Hợp chất của cacbon” ........................................ 106

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hình 3.11. Học sinh lớp 11A8 trường THPT Nguyễn Công Trứ làm thí

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

nghiệm trong bài 16 “Hợp chất của cacbon” ........................................ 104

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài

pháp dạy học hóa học giúp học sinh hứng thú hơn với môn học này thì thí nghiệm hóa

Hóa học là một môn khoa học thực nghiệm, vì vậy nếu muốn đổi mới phương

U Y

mang nặng lí thuyết, học sinh chỉ quen học những phản ứng hóa học thông qua sách vở

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

làm thí nghiệm tìm hiểu bài học. Bên cạnh đó, vào những năm gần đây, các kỳ thi

Olympic quốc tế cũng có phần thi thực hành đối với một số môn như Vật lí, Hóa học,

H Ư

Sinh học; điều này cho ta thấy, thí nghiệm hóa học là một phần không thể thiếu trong

TR ẦN

dạy học hóa học.

Để bắt kịp xu hướng toàn cầu hóa, không để nền giáo dục nước nhà bị chậm nhịp so với thế giới, Đại hội Đại biểu toàn quốc đã đề ra nhiệm vụ “Phát triển, nâng

10 00

cao chất lượng giáo dục và đào tạo, chất lượng nguồn nhân lực; phát triển khoa học, công nghệ và kinh tế tri thức”[8]. Nhằm thực hiện nhiệm vụ trên, Bộ Giáo dục và Đào

tạo đã đưa ra Nghị quyết 29_NQ/TW với giải pháp “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và

đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm

Í-

chất, năng lực của người học” [4], định hướng đổi mới nền giáo dục nước ta từ chủ

-L

yếu trang bị kiến thức sang hình thành và phát triển năng lực người học. Với định

ÁN

hướng đổi mới trên, một số giáo viên đã quyết định đưa các thí nghiệm hóa học vào bài giảng của mình nhằm giúp học sinh hiểu kiến thức sâu hơn, khơi dậy tính tò mò

ÀN

khoa học, rèn luyện kĩ năng thực hành, quan sát hiện tượng và thói quen giải quyết vấn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

nào, không biết nên mô tả hiện tượng xảy ra như thế nào, từ đó làm cho các em ngại

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

thú với thí nghiệm, nhưng lại khá lúng túng và không biết nên tiến hành thí nghiệm thế

http://daykemquynhon.ucoz.com

và lời giảng của giáo viên nên khi vô phòng thí nghiệm thực hành các em tuy rất hứng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

học là một phần không thể thiếu. Trước đây, quá trình dạy học hóa học ở nước ta vẫn

IỄ N

đề bằng khoa học. Tuy nhiên, chỉ thí nghiệm hóa học không chưa đủ vì học sinh vẫn còn thấy Hóa

học là một môn học khô khan, khó hiểu, không gắn liền với cuộc sống hàng ngày. Các em vẫn chỉ biết về các chất hóa học và thấy hiện tượng xảy ra qua mô tả của sách giáo khoa, của giáo viên, hoặc ngay cả khi được vô phòng thí nghiệm, các em vẫn chỉ thấy

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

dung dịch riêng biệt của từng chất mà không biết được chất này có ở đâu trong môi trường xung quanh các em. Và hơn hết, thời gian lên phòng thí nghiệm thực hành

thực hành và khả năng vận dụng kiến thức của các em không được rèn luyện nhiều.

chương trình, và các thí nghiệm này cũng khó thực hiện lại tại nhà làm cho kĩ năng

trong một năm học của các em chỉ chiếm khoảng 10% tổng số tiết theo phân phối

DẠY HỌC HÓA HỌC PHẦN VÔ CƠ LỚP 11 THPT”

2. Mục đích nghiên cứu

H Ư

Thiết kế và sử dụng các thí nghiệm gắn kết cuộc sống hàng ngày trong dạy học môn Hóa học phần Vô cơ lớp 11 nhằm góp phần nâng cao khả năng vận dụng kiến

TR ẦN

thức hóa học vào thực tiễn của học sinh và đồng thời nâng cao chất lượng dạy học hóa học ở trường THPT.

10 00

3. Nhiệm vụ của đề tài

- Nghiên cứu cơ sở lí luận về đổi mới phương pháp dạy học hóa học ở trường

THPT.

- Nghiên cứu cơ sở lí luận về thí nghiệm hóa học và thí nghiệm hóa học gắn kết

Í-

cuộc sống ở trường THPT.

-L

- Phân tích cấu trúc và nội dung chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11

ÁN

THPT.

ÀN

- Đề xuất nguyên tắc thiết kế thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống. - Thiết kế và đề xuất cách sử dụng các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

“THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

giúp các em có thể dễ dàng thực hiện lại thí nghiệm tại nhà, chúng tôi đã chọn đề tài:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

học ở trường Trung học phổ thông (THPT) và nhằm phát triển năng lực cho học sinh,

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Từ những lí do trên, với mong muốn góp phần đổi mới phương pháp dạy hóa

IỄ N

trong chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT. - Tiến hành thực nghiệm sư phạm để kiểm tra, đánh giá hiệu quả và khả năng sử

dụng của đề tài.

4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 4.1. Khách thể nghiên cứu

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Quá trình dạy học hóa học ở trường THPT. 4.2. Đối tượng nghiên cứu Thiết kế và sử dụng các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong việc dạy

học môn Hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT.

(Tp.HCM) và trường THPT Vũng Tàu, Tp. Vũng Tàu.

6. Giả thuyết khoa học

H Ư

Nếu thiết kế và sử dụng các thí nghiệm gắn kết cuộc sống đảm bảo tính khoa học, trực quan, sinh động trong dạy học môn Hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT thì

7. Phương pháp nghiên cứu

TR ẦN

góp phần nâng cao khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cho học sinh.

10 00

7.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lí luận - Thu thập, đọc và phân tích, tổng hợp các tài liệu trong nước và ngoài nước về

lí luận dạy học và các tài liệu khoa học có liên quan đến đề tài.

- Sử dụng phối hợp các phương pháp phân tích, đánh giá, tổng hợp, hệ thống

Í-

hóa, khái quát hóa,… trong nghiên cứu các tài liệu có liên quan tới sử dụng thí nghiệm

-L

hóa học và thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp

ÁN

11 THPT.

ÀN

7.2 Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Điều tra bằng bảng hỏi đối với học sinh và giáo viên về thực trạng sử dụng thí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Địa bàn nghiên cứu: một số trường THPT trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

chương trình cơ bản.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Nội dung nghiên cứu: chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT,

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Đối tượng nghiên cứu: Thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống.

5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

IỄ N

nghiệm hóa học và thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học hóa học ở trường THPT. - Trao đổi kinh nghiệm, lấy ý kiến của các chuyên gia, giảng viên về các đề xuất trong đề tài.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Thực nghiệm sư phạm để kiểm nghiệm giá trị thực tiễn, tính khả thi và hiệu quả của các kết quả nghiên cứu. 7.3. Nhóm các phương pháp xử lí thông tin

Sử dụng phương pháp thống kê toán học trong nghiên cứu khoa học sư phạm

ứng dụng để xử lí định lượng các số liệu, kết quả của việc điều tra và quá trình thực

- Đề xuất nguyên tắc thiết kế thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống.

8.2. Về thực tiễn

H Ư

- Tìm hiểu thực trạng về việc sử dụng thí nghiệm hóa học và thí nghiệm hóa

TR ẦN

học gắn kết cuộc sống ở trường THPT.

- Thiết kế và quay phim lại các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT nhằm cung cấp thêm nguồn tài liệu

10 00

cho các giáo viên hóa học THPT tham khảo. - Đề xuất một số biện pháp sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học

môn Hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT.

- Xây dựng một số giáo án có sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy

Í-

học môn Hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT

-L

- Tiến hành thực nghiệm sư phạm để kiểm tra, đánh giá hiệu quả và khả năng sử

IỄ N

ÀN

ÁN

dụng của đề tài.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

8.1. Về lí luận

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

8. Đóng góp

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

đề tài.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

nghiệm sư phạm nhằm minh chứng cho những nhận xét, đánh giá và tính hiệu quả của

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu trong nước

Hóa học là một môn khoa học thực nghiệm, do đó thí nghiệm hoá học là

phương tiện dạy học trực quan, có vai trò quan trọng trong quá trình dạy và học môn

U Y

đại diện cho hiện thực khách quan, là cơ sở và điểm xuất phát cho quá trình học tập –

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

cứu về thí nghiệm hóa học, tăng cường thí nghiệm vào bài học nhằm nâng cao sự hứng

H Ư

dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học như:

thú của học sinh đối với môn học. Nhiều tác giả đã nghiên cứu đề tài liên quan đến sử

TR ẦN

Luận án Phó Tiến sĩ “Hoàn thiện hệ thống thí nghiệm hóa học để nâng cao chất lượng dạy – học ở trường PTCS Việt Nam” của tác giả Trần Quốc Đắc (1992) [9] đã hoàn thiện hệ thống thí nghiệm hóa học ở trường THCS bao gồm 105 thí nghiệm biểu

10 00

diễn và 27 thí nghiệm thực hành. Tuy phạm vi nghiên cứu của đề tài chỉ nằm trong chương trình Hóa học THCS nhưng luận án có tính khoa học cao và có thể vận dụng

một phần nào kết quả nghiên cứu vào chương trình THPT của đề tài.

Khóa luận tốt nghiệp “ Nâng cao chất lượng dạy học phần: Halogen – Oxi –

Í-

Lưu huỳnh thông qua việc kết hợp sử dụng phương pháp dạy học thích hợp với thí

-L

nghiệm hóa học” của tác giả Nguyễn Ngọc Quế Hương (2001) [15] đã thiết kế được

ÁN

11 giáo án sử dụng các phương pháp dạy học phối hợp với 25 thí nghiệm hóa học nhằm phát huy tính tích cực, sáng tạo, phát triển tư duy, hứng thú của học sinh đối với

ÀN

bài giảng của giáo viên ở phần Halogen – Oxi – Lưu huỳnh của chương trình hóa học

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Do đó, với xu hướng đổi mới phương pháp dạy học thì không thể bỏ qua nghiên

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

thực hành, phát triển tư duy, năng lực và góp phần nâng cao hứng thú học tập.

http://daykemquynhon.ucoz.com

nhận thức của học sinh. Thí nghiệm hóa học còn giúp học sinh rèn luyện các kĩ năng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Hoá học. Thí nghiệm hoá học chính là cấu nối giữa lí thuyết và thực tiễn, là mô hình

IỄ N

lớp 10. Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học “Sử dụng thí nghiệm và các phương tiện kỹ

thuật dạy học để nâng cao tính tích cực, chủ động của học sinh trong học tập Hóa học lớp 10, lớp 11 trường Trung học phổ thông ở Hà Nội” của tác giả Nguyễn Thị Hoa (2003) [13] đã đề xuất các giải pháp tăng cường sử dụng thí nghiệm và biện pháp tiết

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

kiệm thời gian và công sức khi chuẩn bị thí nghiệm cho một giờ lên lớp; xác định danh mục thí nghiệm do học sinh tự làm khi học bài mới, xác định danh mục thí nghiệm do giáo viên biểu diễn khi dạy bài mới; kiến nghị về các bài thực hành và bảo đảm an

toàn, phòng độc khi làm thí nghiệm. Bên cạnh đó, đề tài đã đưa ra 5 giáo án có sử

U Y

quả.

Adobe Premiere pro 1.5 và ghi lại các thí nghiệm thành đĩa DVD để làm tư liệu cho

giáo viên sử dụng vào các buổi ngoại khóa.

H Ư

Khóa luận tốt nghiệp “Thiết kế và sử dụng một số thí nghiệm hóa học gây hứng thú cho học sinh Trung học phổ thông” của tác giả Trần Thị Quỳnh Mai (2010) [16]

TR ẦN

đã thiết kế và đề xuất cách sử dụng 12 thí nghiệm gây hứng thú cho học sinh trong quá trình dạy học hóa học THPT. Kết quả thực nghiệm của đề tài cũng cho thấy tỉ lệ học

10 00

sinh yêu thích môi hóa tăng lên rất nhiều (thích hơn 69,89%, rất thích 16,12%) khi sử dụng thí nghiệm hóa học gây hứng thú cho học sinh.

Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học “Sử dụng thí nghiệm hóa học để tổ chức hoạt

động học tập tích cực cho học sinh lớp 11 Trung học phổ thông” của tác giả Nguyễn

Í-

Thị Trúc Phương (2010) [20] đã đề ra 6 nguyên tắc xây dựng quy trình sử dụng thí

-L

nghiệm để tổ chức hoạt động cho học sinh gồm 4 bước. Tác giả còn tiến hành thiết kế

ÁN

và tổ chức 26 hoạt động học tập tích cực cho học sinh sử dụng trong quá trình dạy học

các bài chương trình Hoá học lớp 11 cơ bản và nâng cao, trong đó có sử dụng 30 thí

ÀN

nghiệm. Bên cạnh đó, đề tài còn xây dựng kho tư liệu hỗ trợ giáo viên sử dụng thí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

hóa học phổ thông. Đồng thời, tác giả đã dựng lại các thí nghiệm bằng phần mềm

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Ngọc Diễm (2007) [7] đã chọn lọc và thiết kế 35 thí nghiệm vui trong chương trình

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Khóa luận tốt nghiệp “Những thí nghiệm hóa học vui” của tác giả Trần Thị

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

dụng thí nghiệm thể hiện các giải pháp được đề xuất và đã được thử nghiệm có hiệu

IỄ N

nghiệm bao gồm 26 phim thí nghiệm biểu diễn, 12 phim bài tập thực nghiệm, 7 mô phỏng thí nghiệm, 10 hình ảnh thực nghiệm và 6 giáo án minh họa cho việc sử dụng đa

dạng các hình thức thí nghiệm theo hướng dạy học tích cực. Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học “Sử dụng thí nghiệm hóa học phần phi kim lớp 10 Trung học phổ thông theo hướng dạy học tích cực” của tác giả Hoàng Thị Thu Hà (2011) [11] đã đề xuất 6 biện pháp sử dụng thí nghiệm hóa học theo hướng dạy học

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

tích cực và thiết kế được 6 giáo án sử dụng thí nghiệm ở lớp 10 THPT theo hướng tích cực. Qua kết quả thực nghiệm, đề tài cũng rút ra được kết luận nếu giáo viên tiến hành dạy học có sử dụng thí nghiệm theo hướng dạy học tích cực thì kết quả dạy học được

nâng cao.

Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học “Sử dụng thí nghiệm để tạo tình huống có vấn

những định hướng khi lựa chọn và các bước sử dụng thí nghiệm tạo tình huống có vấn

đề.

H Ư

Khóa luận tốt nghiệp “Tích cực hóa hoạt động nhận thức của học sinh thông qua các thí nghiệm hóa học lớp 10 chương trình Nâng cao” của tác giả Vũ Thị Cẩm

TR ẦN

Nga (2015) [17] đã đề xuất 5 biện pháp và 6 phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học theo hướng tích cực hóa hoạt động nhận thức của học sinh trong dạy học hóa học ở

10 00

trường phổ thông. Mặt khác, đề tài cũng đã giới thiệu 5 giáo án sử dụng thí nghiệm ở lớp 10 THPT chương trình nâng cao theo hướng dạy học tích cực hóa hoạt động nhận

thức của học sinh.

Khóa luận tốt nghiệp “Sử dụng thí nghiệm liên hệ đời sống trong dạy học Hóa

Í-

học bằng tiếng Anh (Chương trình THPT Quốc tế IGCSE)” của tác giả Nguyễn Thị

-L

Thành Nhơn (2016) [18] đã đề xuất những nguyên tắc, các bước trong quy trình thiết

ÁN

kế thí nghiệm hóa học liên hệ đời sống. Đồng thời, đề tài cũng đã thiết kế 18 thí

nghiệm liên hệ đời sống thuộc 5 chủ đề và 3 bộ hồ sơ bài dạy có sử dụng thí nghiệm

ÀN

liên hệ đời sống trong quá trình dạy môn Hoá học bằng tiếng Anh theo chương trình

IỄ N

THPT quốc tế IGCSE. Kết quả cho thấy đa số học sinh có hứng thú hơn với tiết học có

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

còn phân tích vai trò của thí nghiệm trong việc xây dựng tình huống có vấn đề, đề xuất

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

và quy trình dạy học sinh giải quyết vấn đề cho 32 thí nghiệm đó. Bên cạnh đó, đề tài

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Huê (2012) [14] đã đề xuất được hệ thống gồm 32 thí nghiệm tạo tình huống có vẫn đề

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

đề trong dạy học Hóa học ở trường Trung học phổ thông” của tác giả Khúc Thị Thanh

sử dụng thí nghiệm liên hệ đời sống, hiểu bài và làm bài tốt hơn. Các đề tài trên nhìn chung đã đề cập đến việc sử dụng thí nghiệm hoá học trong

quá trình dạy học nhằm nâng cao hứng thú của học sinh, nâng cao chất lượng dạy và học môn Hoá học ở trường THPT. Nhưng ngoại trừ đề tài của Nguyễn Thị Thành Nhơn thì trước đó chưa có đề tài nào nghiên cứu vận dụng các thí nghiệm gắn kết với

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

cuộc sống vào quá trình dạy học hoá học ở trường THPT nhằm gắn kết lí thuyết với thực tiễn cuộc sống, giúp học sinh khắc sâu kiến thức và vận dụng được kiến thức vào cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, đề tài của Nguyễn Thị Thành Nhơn cũng chỉ mới đặt

những bước đi đầu tiên về quy trình thiết kế thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống và

thiết kế hồ sơ bài dạy sử dụng những thí nghiệm đó trong quá trình dạy hóa bằng tiếng

Trong tài liệu học tập “Các phương pháp dạy học tích cực và hiệu quả”,

PGS.TS. Trịnh Văn Biều [1] đã chỉ ra giáo dục trong thế kỉ 21 đang chịu tác động của

H Ư

nhiều yếu tố như: sự phát triển nhanh chóng của khoa học kĩ thuật, nhất là sự phát triển của công nghệ thông tin; sự tương tác ở mức độ cao của các hệ thống kinh tế, chính trị,

TR ẦN

xã hội; nhu cầu tự khẳng định của từng cộng đồng, vùng, lãnh thổ và quá trình toàn cầu hóa. Các yếu tố trên đã dẫn đến 7 biến đổi cơ bản sau:

10 00

1. Mục tiêu giáo dục thay đổi từ chủ yếu trang bị kiến thức và kĩ năng sang hình thành năng lực, phẩm chất, nhân cách của người học.

2. Xu hướng giáo dục toàn diện được đề cao. Các môn học thiên về nghệ thuật,

thể thao, văn hóa, ngôn ngữ và kĩ năng sống được coi trọng hơn trước.

Í-

3. Sự giao thoa giữa các môn học và ngành học ngày càng lớn.

-L

4. Internet trở thành một phương tiện giáo dục quan trọng. Nhờ internet người

ÁN

học và người dạy dễ dàng tìm kiếm, trao đổi thông tin hơn trước. Tiếng Anh sẽ tiếp tục

ÀN

đóng vai trò là ngôn ngữ giao tiếp chính trên thế giới. 5. Sự thay đổi các phương tiện và phương pháp dạy học: phương pháp thuyết

IỄ N

giảng của giáo viên sẽ dần thay thế bởi các phương pháp dạy học mới như phương

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

1.2.1. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

1.2. Đổi mới phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường THPT

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

vào dạy học hóa học ở trường THPT.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Anh chứ chưa đi sâu nghiên cứu việc ứng dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống

pháp hoạt động nhóm, dạy học dự án, sử dụng phương tiện trực quan,… được hệ thống và kết hợp nhuần nhuyễn, đa dạng với nhau. 6. Không gian giáo dục và các loại hình đào tạo được mở rộng. Trước kia học

sinh muốn đi học thì phải đi đến trường, thì bây giờ học sinh có thể ngồi ở nhà và học

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

trực tuyến với giáo viên giúp cho những học sinh có khó khăn về đi lại vẫn có thể tiếp cận được kiến thức. Nếu như trước kia học sinh chỉ có những tiết học trên lớp, học thông qua bài giảng của thầy cô thì giờ đây học sinh còn có những tiết học ngoại khóa,

giúp học sinh được tiếp xúc nhiều hơn với môi trường xung quanh.

U Y

quốc giáo dục.

học theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến

thức, kĩ năng của người học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy

H Ư

móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kĩ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu

TR ẦN

trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông

10 00

trong dạy và học.”[4]

Và trong tài liệu “Hỏi - Đáp về một số nội dung đổi mới căn bản, toàn diện giáo

dục và đào tạo”, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng giải thích rõ về mục tiêu giáo dục toàn

diện: “Trước đây mục tiêu giáo dục toàn diện thường được hiểu đơn giản là: Học sinh

Í-

phải học đầy đủ tất cả các môn học thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học xã

-L

hội và nhân văn, nghệ thuật, thể dục thể thao…”, “Mục tiêu giáo dục theo tinh thần

ÁN

đổi mới là: phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Toàn diện ở đây

được hiểu là chú trọng phát triển cả phẩm chất và năng lực con người, cả dạy chữ, Như vậy, nhằm bắt kịp xu thế thay đổi của giáo dục, phương pháp dạy học cũng

IỄ N

ÀN

dạy người, dạy nghề” [5].

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

diện giáo dục và đào tạo, đã chỉ rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đảng đã ra Nghị quyết số 29-NQ/TW (2013) nhằm định hướng đổi mới căn bản, toàn

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đứng trước sự biến đổi của giáo dục ở thế kỉ 21, Ban chấp hành Trung ương

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

7. Xuất khẩu giáo dục là một lợi thế đem lại nguồn thu nhập cao cho các cường

phải được chuyển đổi từ lối dạy truyền thụ kiến thức một chiều sang hướng phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học nhằm thay đổi toàn diện quá trình dạy và học. Từ đó, người học phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo; tăng cường khả năng tự học, tự tìm tòi kiến thức; vận dụng các kiến thức vào cuộc sống. Tạo ra những con người hiện đại có đủ phẩm chất và năng lực đáp ứng các nhu cầu cần thiết của xã hội.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

1.2.2. Xu hướng đổi mới phương pháp dạy học Trên thế giới và ở nước ta, các nhà giáo dục học không ngừng nghiên cứu, thử nghiệm đổi mới phương pháp dạy học để bắt kịp với xu thế của thế giới, không để nền

giáo dục nước nhà bị tụt hậu. Trong tài liệu học tập “Các phương pháp dạy học tích

cực và hiệu quả”, PGS.TS. Trịnh Văn Biều đã chỉ ra xu hướng đổi mới phương pháp

phải chuyển về phía học sinh, tạo thêm nhiều điều kiện giúp cho học sinh tích cực, chủ

động, sáng tạo trong tiết học.

H Ư

2. Trang bị cho học sinh phương pháp tự học để thực hiện phương châm học suốt đời bằng cách đổi mới phương pháp dạy chuyển từ chỉ trang bị kiến thức sang

TR ẦN

trang bị cho học sinh cách học, phương pháp học tập.

3. Tăng cường rèn luyện năng lực tư duy, khả năng vận dụng kiến thức vào

10 00

cuộc sống. Chuyển từ yêu cầu học sinh tiêu hóa một lượng lớn kiến thức như trước kia sang yêu cầu học sinh vận dụng những kiến thức được học vào cuộc sống, giải quyết

những vấn đề thực tiễn.

4. Cá thể hóa việc dạy học: chia nhỏ lớp, dạy học theo nhóm nhỏ,… nhằm mục

-L

tới cao.

Í-

dích dạy học thích ứng với năng lực và điều kiện của từng người học ở mức độ từ thấp

ÁN

5. Dạy học hợp tác. Tăng cường quan hệ giữa các thành viên trong lớp học với

nhau nhằm giúp học sinh phát triển năng lực giao tiếp và năng lực hợp tác.

ÀN

6. Tăng cường sử dụng tối ưu các phương tiện dạy học, đặc biệt là tin học và

IỄ N

công nghệ thông tin nhằm cải thiện bài giảng, giúp học sinh tích cực hơn trong học

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

tâm hoạt động trong quá trình dạy học chủ yếu là giáo viên, thì bây giờ, trọng tâm này

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

PGS.TS. Trịnh Văn Biều thì đây là xu hướng quan trọng nhất. Nếu trước kia, trọng

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

1. Phát huy tính tích cực, tự lực, chủ động, sáng tạo của người học. Theo

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

dạy học cơ bản gồm 8 xu hướng cụ thể như sau:

tập. 7. Đổi mới việc kiểm tra đánh giá, giảm kiểm tra trí nhớ đơn thuần mà thêm vào kiểm tra khả năng suy luận, vận dụng kiến thức nhằm giúp học sinh phát triển năng lực tư duy, năng lực giải quyết vấn đề và giảm bớt tình trạng học sinh chỉ thuộc lí thuyết nhưng không vận dụng được lí thuyết đó vào cuộc sống.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

8. Gắn dạy học với nghiên cứu khoa học với mức độ ngày càng cao. Trong 8 xu hướng đổi mới phương pháp dạy học trên thì xu hướng phát huy tính tích cực, tự lực, chủ động, sáng tạo của người học tuy là quan trọng nhất, nhưng

đối với quá trình dạy học môn Hóa học thì xu hướng tăng cường sử dụng tối ưu các

phương tiện dạy học cũng quan trọng không kém. Các phương tiện dạy học có thể là

mới.

1.2.3. Một số phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường THPT

H Ư

Phương pháp là cách thức, phương tiện, là hỗ trợ mà trí tuệ phải đi theo để tìm ra và chứng minh chân lí. Phương pháp là tổ hợp những quy tắc, nguyên tắc dùng để

TR ẦN

chỉ đạo hành động. Phương pháp dạy học là tổ hợp cách thức hoạt động, làm việc của giáo viên và học sinh trong sự phố hợp thống nhất dưới sự chỉ đạo của giáo viên nhằm

10 00

thực hiện tốt các nhiệm vụ dạy học và làm cho học sinh tự giác, tích cực, tự lực đạt tới mục đích học tập.

Hóa học là một môn khoa học thực nghiệm, có nhiều ứng dụng trong đời sống

và chương trình Hóa học hiện nay của nước ta khá nặng về lí thuyết nên người giáo

Í-

viên hóa học sử dụng thường xuyên các phương pháp dạy học được chia thành 3 nhóm

-L

nhỏ sau (theo tài liệu hỗ trợ học tập học phần “Lí luận và phương pháp dạy học hóa

ÁN

học 1” do ThS. Đào Thị Hoàng Hoa, ThS. Thái Hoài Minh[12] và tài liệu học tập “Các

phương pháp dạy học tích cực và hiệu quả” do PGS.TS. Trịnh Văn Biều[1] biên soạn):

IỄ N

ÀN

- Nhóm phương pháp dùng lời: nhóm này gồm 3 phương pháp: + Phương pháp thuyết trình: Giáo viên sẽ truyền đạt kiến thức cho học

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

thu bài mới của học sinh, nhất là những bài về định luật, học thuyết và nghiên cứu chất

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

những phương tiện trực quan, thí nghiệm hóa học thì có thể gây khó khăn cho việc tiếp

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

học. Hóa học là môn học thực nghiệm, lại có nhiều lí thuyết nên nếu không sử dụng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

những phương tiện trực quan như hình ảnh, biểu đồ, … cũng có thể là thí nghiệm hóa

sinh theo cách thức thông báo – tái hiện. Phương pháp này có ưu điểm là truyền đạt được lượng thông tin lớn, tốn ít thời gian. Bên cạnh đó, khuyết điểm của nó lại khá nghiêm trọng do học sinh tương đối thụ động, tập trung ngắn, mau quên và phương pháp này khó áp dụng với bài dạy có kiến thức trừu tượng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

+ Phương pháp đàm thoại (hay còn gọi là phương pháp vấn đáp, hỏi – đáp): đây là phương pháp trao đổi giữa giáo viên và học sinh. Có 2 phương pháp đàm thoại: phương pháp đàm thoại phát hiện và phương pháp đàm thoại

tái hiện. Ở đây, tôi xin phân tích về phương pháp đàm thoại phát hiện do

phương pháp đàm thoại tái hiện không có giá trị nhiều về mặt sư phạm. Trong

này lại khá tốn thời gian và giáo viên dễ bị động khi học sinh hỏi lại nếu chưa

chuẩn bị trước những câu hỏi mà học sinh có thể hỏi.

H Ư

+ Phương pháp dùng sách giáo khoa và các nguồn tài liệu học tập khác: học sinh sẽ tìm hiểu sách giáo khoa và một số tài liệu học tập để rút ra được

TR ẦN

kiến thức bài học. Ưu điểm của phương pháp này là học sinh có thể rèn luyện khả năng tự học của bản thân bằng cách tự tổng hợp và tìm kiếm tại liệu. Tuy

10 00

nhiên, nếu giáo viên không cung cấp đúng nguồn tài liệu cho học sinh thì học sinh có thể hiểu sai kiến thức bài học.

- Nhóm phương pháp trực quan: giáo viên sẽ sử dụng các phương tiện trực quan

– bao gồm dụng cụ, đồ dùng, thiết bị kĩ thuật từ đơn giản đến phức tạp – trong quá

Í-

trình dạy học để làm cơ sở và tạo điều kiện thuận lợi cho sự lĩnh hội kiến thức, kĩ

-L

năng, kĩ xảo của học sinh. Trong phương pháp này, thí nghiệm hóa học là dạng

ÁN

phương tiện trực quan chính yếu, được dùng phổ biến và giữ vai trò quyết định trong

quá trình dạy học Hóa học. Ưu điểm của nhóm phương pháp này là nâng cao sự tập

ÀN

trung của học sinh, giúp học sinh dễ tiếp thu bài, nhớ lâu và học sinh còn được rèn kĩ

IỄ N

năng quan sát, thực hành. Song, khuyết điểm là nhóm phương pháp này lại phụ thuộc

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

hoạt động tích cực, độc lập, tiếp thu tốt, thông tin hai chiều. Song, phương pháp

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

đến kết luận và lĩnh hội kiến thức. Ưu điểm của phương pháp này là học sinh

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

dắt” có logic chặt chẽ với nhau để học sinh suy nghĩ, phán đoán, quan sát, tự đi

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

phương pháp đàm thoại phát hiện, giáo viên sẽ nêu ra hệ thống câu hỏi “dẫn

khá nhiều vào điều kiện vật chất, trang thiết bị tại cơ sở dạy học và tốn thời gian chuẩn

bị. - Nhóm phương pháp thực hành: trong nhóm phương pháp này, giáo viên sẽ cho học sinh làm thí nghiệm, nghiên cứu và làm bài tập. Ưu điểm của phương pháp này là học sinh tự lực, tích cực, sáng tạo, ghi nhớ kiến thức lâu; học sinh tiếp thu kiến

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

thức sâu sắc và vững chắc; học sinh còn được rèn kĩ năng vận dụng kiến thức và giải quyết vấn đề. Song, khuyết điểm của phương pháp này là khá tốn thời gian; phương pháp nghiên cứu thì chỉ áp dụng được với một số nội dung bài học; phương pháp làm

bài tập thì ít được sử dụng khi dạy kiến thức mới.

Bên cạnh 3 nhóm phương pháp trên thì dạy học hóa học còn có phương pháp

một ưu điểm đó là nâng cao khả năng hợp tác và khả năng giao tiếp của học sinh.

Các phương pháp trên là những phương pháp được người giáo viên hóa học sử

H Ư

dụng thường xuyên, bên cạnh những phương pháp này, hiện nay người giáo viên hóa học còn có những phương pháp như dạy học tình huống, dạy học dự án, dạy học giải

TR ẦN

quyết vấn đề,… để nâng cao chất lượng dạy và rèn luyện năng lực cho học sinh. Và nhằm đạt được hiệu quả dạy – học tốt nhất, giúp học sinh khắc sâu được kiến thức,

10 00

phát triển năng lực, người giáo viên thường kết hợp đa dạng phương pháp dạy học với nhau, chứ không thiên về sử dụng chuyên một phương pháp dạy học nào trong bài

giảng của mình.

1.2.4. Những biện pháp đổi mới phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường

Í-

THPT

-L

Trong tài liệu “Hỏi - Đáp về một số nội dung đổi mới căn bản, toàn diện giáo

ÁN

dục và đào tạo”, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã nêu rõ mục tiêu cụ thể đổi mới căn

bản, toàn diện giáo dục phổ thông là “Tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình thành

ÀN

phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định hướng nghề

IỄ N

nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

cấu trúc đều có những ưu điểm và khuyết điểm riêng, tuy nhiên chúng đều có chung

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

dạy học hợp tác nhóm như cấu trúc Jigsaw, cấu trúc STAD, cấu trúc Kagan; mỗi loại

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

giao công việc cho nhóm thực hiện trong một thời gian nhất định. Có nhiều cấu trúc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

hợp tác nhóm. Trong phương pháp này, giáo viên tổ chức lớp thành các nhóm nhỏ và

tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kĩ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến

khích học tập suốt đời” [5]. Với mục tiêu trên, phương pháp dạy học cũng được định hướng đổi mới chuyển từ quan điểm dạy học lấy giáo viên làm trung tâm của trước kia sang quan điểm dạy

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

học lấy học sinh làm trung tâm, nhằm phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh. Định hướng này đòi hỏi phương pháp dạy học môn Hóa học ở trường THPT cũng phải đổi mới theo một số biện pháp sau [22]:

- Cải tiến các phương pháp dạy học truyền thống: Đổi mới không có nghĩa là

loại bỏ các phương pháp truyền thống mà cần bắt đầu bằng việc cải tiến để nâng cao

để phát huy tính tích cực và nâng cao chất lượng dạy học. Trong đó, ta cần chú trọng

vận dụng, kết hợp một số phương pháp dạy học tích cực sau với các phương pháp

H Ư

khác:

+ Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề: dạy học giải quyết vấn đề là quan

TR ẦN

điểm dạy học nhằm phát triển tư duy, khả năng nhận biết và giải quyết các tình huống có vấn đề của học sinh. Các tình huống có vấn đề trong phương pháp này

10 00

có thể là những tình huống khoa học chuyên môn, mà cũng có thể là những tình huống gắn với thực tiễn.

+ Vận dụng dạy học theo tình huống: dạy học theo tình huống là việc dạy

học được tổ chức theo một chủ để phức hợp gắn với các tình huống thực tiễn

Í-

cuộc sống và nghề nghiệp. Đây là con đường quan trọng để gắn việc đào tạo

-L

trong nhà trường với thực tiễn đời sống, góp phần khắc phục tình trạng giáo dục

ÁN

hàn lâm, xa rời thực tiễn hiện nay của chương trình dạy học Hóa học hiện nay. + Vận dụng dạy học định hướng hành động: trong quá trình học tập có sử

IỄ N

ÀN

dụng dạy học định hướng hành động, học sinh phải thực hiện các nhiệm vụ học

tập và hoàn thành các sản phẩm hành động, có sự kết hợp linh hoạt giữa hoạt

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Kết hợp đa dạng các phương pháp dạy học: đây là phương hướng quan trọng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

dụng các phương pháp dạy học mới.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

những hạn chế tất yếu, nên bên cạnh các phương pháp truyền thống ta cần kết hợp sử

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

hiệu quả và hạn chế nhược điểm của chúng. Vì các phương pháp truyền thống có

động trí tuệ và hoạt động tay chân. Hình thức điển hình của dạy học định hướng hành động chính là dạy học dự án. - Tăng cường sử dụng thí nghiệm và phương tiện trực quan trong dạy học Hóa

học: phương tiện trực quan, thí nghiệm hóa học có vai trò rất quan trọng trong việc đổi mới phương pháp dạy học. Phương tiện trực quan và thí nghiệm hóa học giúp học sinh

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

lĩnh hội được những kiến thức trừu tượng như phân tử, nguyên tử, ion, hạt nhân nguyên tử, …, bản chất hóa học của đối tượng nghiên cứu.

1.3. Thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống

1.3.1. Khái niệm thí nghiệm hóa học

Theo Từ điển tiếng Việt, thí nghiệm có 2 nghĩa: nghĩa thứ nhất là “gây ra một

H Ư

1.3.2. Vai trò của thí nghiệm trong dạy học môn Hóa học ở trường THPT Trong luận án Phó Tiến sĩ Khoa học Sư phạm “Hoàn thiện hệ thống thí nghiệm

TR ẦN

hóa học để nâng cao chất lượng dạy – học ở trường PTCS Việt Nam”, tác giả Trần Quốc Đắc [9] đã cho thấy vai trò của thí nghiệm trong dạy học hóa học rất quan trọng,

10 00

cụ thể như sau:

- Thí nghiệm hóa học là phương tiện trực quan, giúp học sinh chuyển từ tư duy

cụ thể sang trừu tượng và ngược lại.

Ví dụ: Qua quá trình đốt than để lấy năng lượng hoặc chế biến thực

Í-

phẩm mà học sinh dễ dàng quan sát thấy trong cuộc sống, học sinh sẽ dễ dàng

-L

ghi nhận lại hiện tượng của phản ứng đốt cháy cacbon trong oxi, từ đó viết

ÀN

ÁN

được phương trình phản ứng xảy ra.

IỄ N D

hóa học phục vụ cho việc dạy học hóa học” [17].

hóa học được giới hạn trong phạm vi hẹp hơn là “thực hiện các phản ứng, quá trình

Trong quá trình dạy học bài “Hợp chất của cacbon”, khi nói về tính chất

không duy trì sự cháy của CO 2 , giáo viên thường giới thiệu cho học sinh biết về

bình chữa cháy. Bình chữa cháy CO 2 có một ngăn lớn đựng dung dịch

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

nguyên tắc đã được xác định để nghiên cứu, chứng minh”. Còn khái niệm thí nghiệm

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Theo Đại từ điển tiếng Việt (1999), thí nghiệm là “làm thử theo những điều kiện,

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

nghiên cứu, kiểm tra hay chứng minh”; nghĩa thứ hai là “làm thử để rút kinh nghiệm”.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

hiện tượng, một sự biến đổi nào đó trong điều kiện xác định để quan sát, tìm hiểu,

NaHCO 3 và dung dịch H 2 SO 4 được đặt trong một ngăn nhỏ bên trên có vách không cho 02 dung dịch này tiếp xúc với nhau, áp suất trong ngăn được điều chỉnh bởi chốt an toàn và van bóp. Khi kéo chốt an toàn, lắc lên lắc xuống bình thì 02 dung dịch phản ứng tạo ra CO 2 , CO 2 được đưa ra ngoài bởi van bóp [23].

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Để minh họa cho phản ứng này, giáo viên có thể làm thí nghiệm minh họa bằng natri hiđrocacbonat NaHCO 3 , dung dịch axit sunfuric H 2 SO 4 , xà phòng, bình thủy tinh có nút cao su, trên nút cao su có gắn ống hút nhằm làm nhỏ tiết diện

giúp dòng bọt khí bắn ra nhanh hơn. Qua mô phỏng đó, học sinh có thể dễ dàng

hình dung được cách hoạt động của bình chữa cháy.

sẽ dễ dàng quan sát được một số tính chất lí hóa của chất như màu sắc, trạng thái, sự

thay đổi của chất đó sau khi thực hiện một quá trình hóa học,…

H Ư

Ví dụ: Khi giảng về phản ứng giữa nhôm clorua AlCl 3 , magie clorua MgCl 2 với dung dịch natri hiđroxit NaOH, học sinh sẽ không phân biệt được

TR ẦN

kết tủa keo trắng của nhôm hiđroxit Al(OH) 3 nó khác như thế nào so với kết tủa trắng bột của magie hiđroxit Mg(OH) 2 . Nhưng khi quan sát thí nghiệm, học

10 00

sinh sẽ dễ dàng phân biệt được, Al(OH) 3 là kết tủa keo trắng và nó lơ lửng trong dung dịch, còn Mg(OH) 2 là kết tủa trắng bột, sau một thời gian sẽ từ từ

lắng xuống dưới đáy ống nghiệm.

- Thí nghiệm hóa học là cầu nối giữa lí thuyết và thực tiễn giúp học sinh giải

Í-

thích được các quá trình có trong tự nhiên, trong sản xuất và đời sống và vận dụng

ÁN

đời sống.

-L

được những điều học được, nghiên cứu được trong nhà trường vào các hoạt động trong Ví dụ: Qua bài “Sự điện li”, khi giáo viên làm thí nghiệm kiểm tra độ

IỄ N

ÀN

dẫn điện của dung dịch nước cất, học sinh có thể thấy nước không dẫn điện, sau đó, giáo viên lặp lại thí nghiệm với nước được lấy từ vòi. Khi đó, học sinh sẽ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

hóa và các khái niệm, định luật, học thuyết. Khi quan sát thí nghiệm hóa học, học sinh

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

sinh làm quen và hiểu rõ tính chất vật lí, hóa học của các chất, các quá trình chuyển

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

tượng nghiên cứu cũng như biết cách khai thác chúng. Thí nghiệm hóa học giúp học

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Thí nghiệm hóa học là cơ sở để học sinh tìm ra tính quy luật giữa các đối

quan sát được nước lấy từ vòi có khả năng dẫn điện. Giáo viên sẽ giải thích cho học sinh rằng nước trong cuộc sống chúng ta tiếp xúc không phải là nước nguyên chất, mà trong đó chứa rất nhiều ion khác nhau, nhờ sự có mặt của các ion đó trong nước mà nước có khả năng dẫn điện. Do đó, khi gặp vùng nước bị nhiễm điện, chúng ta cần phải tránh xa để đề phòng điện giật.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

1.3.3. Phân loại và sử dụng thí nghiệm trong dạy học môn Hoá học ở trường THPT 1.3.3.1. Phân loại thí nghiệm trong dạy học môn Hoá học ở trường THPT

Trong tài liệu hỗ trợ học tập học phần “Lí luận và phương pháp dạy học

Hóa học 1”, ThS. Đào Thị Hoàng Hoa và ThS. Thái Hoài Minh [12] đã chia thí

tượng xảy ra. Thí nghiệm biểu diễn được tiến hành bằng 2 phương pháp chính: phương

pháp minh họa (thí nghiệm minh họa cho kiến thức mà giáo viên trình bày) và phương

H Ư

pháp nghiên cứu (thí nghiệm là nguồn kiến thức mà học sinh tiếp thu dưới sự hướng dẫn của giáo viên trong quá trình quan sát thí nghiệm).

TR ẦN

- Thí nghiệm của học sinh: học sinh sẽ được tự tay làm thí nghiệm dưới sự quan sát, theo dõi và hướng dẫn của giáo viên. Tùy theo mục đích của quá trình học

10 00

tập, thí nghiệm của học sinh được chia thành 3 dạng: thí nghiệm khi nghiên cứu bài mới, thí nghiệm thực hành và thí nghiệm ngoại khóa.

1.3.3.2. Sử dụng thí nghiệm trong dạy học môn Hoá học ở trường THPT

Phương pháp dạy học hóa học sử dụng thí nghiệm là một trong những cách

Í-

tích cực hóa hoạt động dạy và học nhất là khi thí nghiệm được dùng để học sinh khai

-L

thác, tìm kiến kiến thức mới hoặc để kiểm chứng, kiểm tra những dự đoán, suy luận lí

ÁN

thuyết và hình thành khái niệm. PGS.TS. Đặng Thị Oanh và PGS.TS. Nguyễn Thị Sửu

[19] đã đề xuất một số biện pháp sử dụng thí nghiệm theo hướng tích cực hóa hoạt

IỄ N

ÀN

động học sinh trong quá trình dạy học: a. Sử dụng thí nghiệm theo phương pháp nghiên cứu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

tác, thực hiện quá trình biến đổi, còn học sinh chỉ theo dõi, quan sát, nhận xét hiện

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Thí nghiệm biểu diễn của giáo viên: giáo viên là người thực hiện các thao

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

viên và thí nghiệm của học sinh.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

nghiệm hóa học ở trường THPT được chia thành 2 loại: thí nghiệm biểu diễn của giáo

Học sinh trực tiếp tác động vào đối tượng nghiên cứu, đề xuất các giả thuyết

khoa học, dự đoán những phương án giải quyết vấn đề và lập kế hoạch giải quyết tương ứng với từng giả thuyết. Người giáo viên cần hướng dẫn hoạt động của học sinh như sau: - Học sinh hiểu và nắm vững vấn đề cần nghiên cứu.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Nêu ra các giả thuyết, dự đoán khoa học trên cơ sở kiến thức đã có. - Lập kế hoạch giải quyết tương ứng với từng giả thuyết. - Chuẩn bị hóa chất, dụng cụ, thiết bị thí nghiệm, quan sát trạng thái các

với dung dịch amoniac NH 3 .

H Ư

NH 3 tới dư vào dung dịch nhôm clorua AlCl 3 là gì?

- Giáo viên đặt vấn đề: hiện tượng xảy ra khi cho từ từ dung dịch amoniac - Học sinh dự đoán:

TR ẦN

+ Hiện tượng có kết tủa keo trắng xuất hiện và kết tủa tan dần trong dung dịch NH 3 dư. Do NH 3 có tính bazơ yếu nên khi tác dụng với AlCl 3 sẽ tạo

10 00

kết tủa Al(OH) 3 – nhôm hiđroxit, nhưng nhôm hiđroxit có tính lưỡng tính nên sẽ tan trong NH 3 dư.

+ Hiện tượng có kết tủa keo trắng xuất hiện và kết tủa không tan

trong NH 3 dư. Do NH 3 có tính bazơ yếu nên khi tác dụng với AlCl 3 sẽ tạo kết

Í-

tủa Al(OH) 3 – nhôm hiđroxit, tuy nhôm hiđroxit có tính lưỡng tính nhưng NH 3

-L

là bazơ yếu, phân li ra ít ion hiđroxit OH- nên sẽ không hòa tan được kết tủa

ÁN

Al(OH) 3 .

- Giáo viên cùng học sinh tiến hành thí nghiệm cho từ từ dung dịch NH 3 vào - Học sinh xác nhận giả thuyết “Hiện tượng có kết tủa keo trắng xuất hiện và

IỄ N

ÀN

dung dịch AlCl 3 . Học sinh quan sát và mô tả lại hiện tượng thí nghiệm.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

cho học sinh dự đoán hiện tượng xảy ra khi cho dung dịch nhôm clorua AlCl 3 tác dụng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Ví dụ, khi giảng dạy bài “Amoniac và muối amoni”, giáo viên đưa ra vấn đề

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Giải thích hiện tượng, viết phương trình hóa học và rút ra kết luận.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Xác nhận giả thuyết, dự đoán đúng qua kết quả của thí nghiệm.

- Tiến hành thí nghiệm, quan sát mô tả đầy đủ các hiện tượng thí nghiệm.

chất trước khi làm thí nghiệm.

kết tủa không tan trong NH 3 dư” là giả thuyết đúng. - Học sinh giải thích hiện tượng, viết phương trình hóa học và kết luận NH 3

có tính bazơ yếu nên không hòa tan được kết tủa Al(OH) 3 . b. Sử dụng thí nghiệm đối chứng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Sử dụng thí nghiệm đối chứng nhằm giúp học sinh khắc sâu kiến thức. Học sinh sẽ làm thí nghiệm kiểm chứng kiến thức đã học dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Từ thí nghiệm đối chứng mà học sinh thực hiện, tiến hành quan sát sẽ rút được nhận

xét đứng đắn, xác thực.

Ví dụ khi giảng dạy bài “Sự điện li của nước. pH. Chất chỉ thị axit – bazơ”,

tím với giấy chỉ thị pH vạn năng.

c. Sử dụng thí nghiệm nêu vấn đề

H Ư

Giáo viên đặt ra cho học sinh một vấn đề nhận thức, học sinh tiếp nhận mâu thuẫn nhận thức đó và biến thành mâu thuẫn nội tại của bản thân, có nhu cầu muốn

TR ẦN

giải quyết mâu thuẫn đó, tạo động cơ suy nghĩ học tập. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh tham gia tích cực vào quá trình tìm hiểu, giải quyết vấn đề, qua đó rút ra

10 00

kiến thức mới cho bản thân. Có thể tiến hành sử dụng thí nghiệm nêu vấn đề như sau: - Giáo viên nêu ra vấn đề cần nghiên cứu bằng thí nghiệm.

- Tổ chức cho học sinh dự đoán kết quả thí nghiệm.

- Hướng dẫn học sinh tiến hành thí nghiệm. Hiện tượng của thí nghiệm

Í-

không đúng với đa số học sinh sẽ tạo ra mâu thuẫn nhận thức, kích thích học sinh tìm

-L

tòi và giải quyết vấn đề.

ÁN

- Giáo viên đặt một số câu hỏi để học sinh phân tích thí nghiệm. Sau khi trả

Ví dụ khi giảng dạy bài “Amoniac và muối amoni”, giáo viên có thể nêu vấn

ÀN

lời các câu hỏi, học sinh tự rút ra kết luận về vấn đề.

IỄ N

đề môi trường dung dịch amoniac là gì.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

của bắp cải tím ở nhiều dung dịch có giá trị pH khác nhau và so sánh màu của bắp cải

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

trị pH của dung dịch. Học sinh lúc này sẽ tiến hành thí nghiệm quan sát sự đổi màu

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

có bắp cải tím là một chất chỉ thị, và màu của bắp cải tím sẽ thay đổi phụ thuộc vào giá

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

giáo viên giới thiệu ngoài quỳ tím và dung dịch phenolphtalein thì trong đời sống còn

- Giáo viên đặt vấn đề: dung dịch amoniac có làm đổi màu quỳ tím không?

Quỳ tím sẽ đổi sang màu gì? - Học sinh dự đoán: + Dung dịch amoniac làm đổi màu quỳ tím sang xanh. + Dung dịch amoniac làm đổi màu quỳ tím sang đỏ.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

+ Dung dịch amoniac không làm đổi màu quỳ tím (đa số). - Giáo viên và học sinh cùng tiến hành thí nghiệm cho giấy quỳ tím vào dung dịch amoniac. Hiện tượng xảy ra là quỳ tím đổi sang màu xanh, chứng tỏ dung

dịch amoniac có môi trường bazơ.

- Học sinh phân tích thí nghiệm qua một số câu hỏi của giáo viên để rút ra

các chất

Đây là quá trình đưa học sinh tham gia hoạt động nghiên cứu một cách tích

H Ư

cực. Giáo viên hướng dẫn học sinh nghiên cứu như sau:

TR ẦN

- Học sinh nhận thức rõ về vấn đề học tập và nhiệm vụ đặt ra. - Phân tích, dự đoán lí thuyết về tính chất của các chất cần nghiên cứu. - Đề xuất các thí nghiệm để xác nhận tính chất đã dự đoán.

10 00

- Lựa chọn dụng cụ, hóa chất, đề xuất cách tiến hành thí nghiệm. - Tiến hành thí nghiệm, quan sát, mô tả hiện tượng, xác nhận độ chính xác

của những dự đoán.

- Kết luận về tính chất của chất cần nghiên cứu.

Í-

Ví dụ: trong khi dạy bài 15: “Cacbon”, giáo viên yêu cầu học sinh nêu một

-L

số hợp chất có chứa nguyên tố cacbon mà học sinh đã được học và xác định số oxi hóa

ÁN

của nguyên tử cacbon trong hợp chất đó. - Dựa vào số oxi hóa của nguyên tử cacbon trong hợp chất, giáo viên vẽ trục

ÀN

số oxi hóa của cacbon và yêu cầu học sinh dự đoán tính chất hóa học cơ bản của

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

d. Sử dụng thí nghiệm hóa học tổ chức cho học sinh nghiên cứu tính chất

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

 → NH +4 + OH − . NH3 + H 2O ← 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

NH 4 + và giải phóng ion hiđroxit OH-, làm cho dung dịch có tính bazơ:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

kết luận: Khi tan trong nước, NH 3 kết hợp với ion H+ của nước, tạo thành ion amoni

IỄ N

cacbon. - Học sinh nhận thấy nguyên tử cacbon có số oxi hóa là 0 có thể dễ dàng cho

electron để tăng lên thành +2, +4 để thể hiện tính khử nên học sinh dự đoán cacbon có tính khử.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Giáo viên yêu cầu học sinh đề xuất thí nghiệm để chứng minh cacbon có tính khử. - Học sinh đề xuất thí nghiệm đốt cháy cacbon trong không khí và trong khí

oxi nguyên chất. Học sinh lựa chọn dụng cụ, hóa chất và đề xuất cách tiến hành.

môn Hóa học gần gũi với cuộc sống hơn và giúp nâng cao khả năng vận dụng kiến

thức Hóa học được học vào cuộc sống hàng ngày. Có thể áp dụng các thí nghiệm này

H Ư

vào bài học cụ thể với các hoạt động học tập phù hợp nhằm truyền đạt kiến thức một cách gần gũi, dễ dàng hơn.

TR ẦN

1.3.5. Yêu cầu cần đạt của thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống

10 00

phải đảm bảo các yêu cầu sau:

Theo Nguyễn Thị Thành Nhơn [18] thì các thí nghiệm gắn kết cuộc sống cần Đảm bảo tính khoa học: thí nghiệm phải đảm bảo tính chính xác về kiến thức,

tiến hành thí nghiệm.

các bước tiến hành thí nghiệm cần rõ ràng, cụ thể, chú ý các nguyên tắc, kĩ thuật khi

Í-

Gắn liền với nội dung bài học: nội dung thí nghiệm và nội dung bài học phải có

-L

sự tương quan với nhau, kết quả thí nghiệm nhằm phát hiện, chứng minh, so sánh…

ÁN

một vấn đề trọng tâm nào đó trong bài học.

An toàn cho cả giáo viên và học sinh: an toàn thí nghiệm là yêu cầu trước hết

ÀN

với mọi thí nghiệm. Để đảm bảo an toàn, giáo viên phải xác định ý thức thức trách

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

những chất, dụng cụ quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày nhằm giúp học sinh thấy

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống là những thí nghiệm được thực hiện từ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

1.3.4. Khái niệm thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

quan sát, mô tả lại hiện tượng xảy ra và rút ra kết luận cacbon có tính khử.

- Học sinh tiến hành thí nghiệm dưới sự quan sát của giáo viên. Học sinh

IỄ N

nhiệm cao về bảo vệ sức khỏe tính mạng của học sinh, mặt khác giáo viên cần nắm

chắc kĩ thuật và phương pháp tiến hành thí nghiệm. Đảm bảo thành công khi biểu diễn: thực hiện thí nghiệm thành công có tác động

trực tiếp đến chất lượng dạy học và củng cố niềm tin của học sinh vào khoa học. Vì các hóa chất được lấy trong đời sống thường có nồng độ thấp hơn các hóa hóa chất được lấy trong phòng thí nghiệm, do đó, giáo viên muốn đảm bảo kết quả thí nghiệm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

vẫn xảy ra nhưng thí nghiệm truyền thống thì giáo viên cần phải nắm vững kĩ thuật tiến hành và tiến hành thử nhiều lần trước khi biểu diễn trên lớp. Các dụng cụ và hóa chất phải được chuẩn bị chu đáo, đồng bộ. Nếu thí nghiệm không thành công, giáo

viên cần bình tĩnh kiểm tra lại các bước tiến hành, tìm nguyên nhân và giải thích cho

học sinh.

phải có độ cao cần thiết, các dụng cụ thí nghiệm cần bố trí sao cho học sinh có thể

nhìn rõ.

H Ư

Thao tác dễ thực hiện: thí nghiệm gắn kết cuộc sống sử dụng dụng cụ và hóa chất gần gũi với học sinh, nhằm giúp học sinh dễ dàng thực hiện lại tại nhà, do đó thí

TR ẦN

nghiệm cần phải không đòi hỏi kĩ thuật cao, thao tác phức tạp. Nên khi thiết kế thí nghiệm cần chú ý tính khả thi khi học sinh thực hiện thí nghiệm.

10 00

Từ những yêu cầu cần đạt đối với thí nghiệm gắn kết cuộc sống, chúng tôi rút ra được một số ưu điểm và hạn chế khi sử dụng thí nghiệm này vào quá trình dạy học

Hóa học ở trường THPT:

Bảng 1.1. Ưu điểm và hạn chế của thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống Ưu điểm

Í-

-L

- Các chất gần gũi, quen thuộc, an toàn.

ÁN

- Đảm bảo tính khoa học.

- Tạo hứng thú cho học sinh.

ÀN

- Thao tác đơn giản, dễ thực hiện.

IỄ N

- Học sinh có thể tự tiến hành lại thí

Hạn chế

nghiệm tại nhà. - Giúp học sinh dễ dàng liên hệ kiên thức vào đời sống.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

- Hiện tượng thí nghiệm kém nhạy và có thể ít rõ ràng hơn so với thí nghiệm truyền thống. - Tốn nhiều thời gian cho việc lên ý

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

sinh ngồi cuối lớp có thể quan sát được, có màu sắc hài hòa, bàn biểu diễn thí nghiệm

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

cụ và sử dụng lượng hóa chất thích hợp. Các dụng cụ cần có kích thước đủ lớn để học

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

diễn. Để đảm bảo tính thẩm mĩ, rõ ràng, khi chuẩn bị giáo viên cần lựa chọn các dụng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Đảm bảo tính thẩm mĩ, rõ ràng: đây là một yêu cầu cơ bản của thí nghiệm biểu

tưởng, thiết kế thí nghiệm. - Chưa phù hợp với hình thức thi cử hiện hành.

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

1.4. Thực trạng sử dụng thí nghiệm trong dạy học môn Hóa học ở một số trường THPT tại Tp.HCM và Tp. Vũng Tàu

1.4.1. Mục đích điều tra

- Tìm hiểu thực trạng sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống trong

U Y

nghiệm khả thi, hiệu quả, phù hợp tình hình thực tế.

1.4.2. Đối tượng và phương pháp điều tra

- Đối tượng điều tra: Giáo viên hóa học và học sinh các trường THPT Trưng

H Ư

Vương (quận 1), trường THPT Nguyễn Công Trứ (quận Gò Vấp), trường THPT Bình Hưng Hoà (quận Bình Tân), trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh (quận Bình Tân) và

TR ẦN

trường THPT Vũng Tàu (Tp.Vũng Tàu).

- Phương pháp điều tra: dùng phiếu điều tra, bảng hỏi.

10 00

Chúng tôi đã phát phiếu khảo sát (phụ lục 1 và 2) đến 40 giáo viên Hoá học và 650 học sinh các trường THPT trên và thu lại được 40 phiếu của các giáo viên Hoá

học và 650 phiếu của học sinh.

1.4.3. Kết quả điều tra

Í-

1.4.3.1. Kết quả điều tra thực trạng việc học môn Hoá học với thí nghiệm ở

-L

trường THPT của học sinh

ÁN

Sau khi thu về 650 phiếu khảo sát học sinh, chúng tôi tiến hành xử lí số liệu và a) Thái độ, hứng thú của học sinh đối với bộ môn Hoá học

Hình 1.1. Biểu đồ thái độ, hứng thú của học sinh đối với bộ môn Hóa học

IỄ N

ÀN

rút ra một số kết luận sau:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

học ở trường THPT đề xuất những biện pháp cải thiện, giải quyết vấn đề.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Tìm hiểu những khó khăn của việc sử dụng thí nghiệm trong dạy và học hóa

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Tìm hiểu thái độ, tình cảm và nhận thức của học sinh về thí nghiệm hóa học.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

quá trình dạy học hóa học ở trường THPT hiện nay để có định hướng thiết kế các thí

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

THÁI ĐỘ CỦA HỌC SINH ĐỐI VỚI BỘ MÔN HÓA HỌC

Rất thích 10%

U Y

H Ư

Gần một nửa (47%) học sinh được khảo sát cảm thấy bình thường với môn Hóa học. Có 29% số học sinh được khảo sát cảm thấy yêu thích môn Hóa và 10% số học sinh

TR ẦN

được khảo sát cảm thấy rất yêu thích môn học này. Tuy nhiên, vẫn có 9% học sinh cảm thấy không thích môn Hóa, và số học sinh cảm thấy rất không thích môn Hóa chỉ

10 00

khoảng 5% (tức là khoảng 33 học sinh); tuy đây là một con số nhỏ so với phần còn lại học sinh, nhưng cũng là những học sinh mà giáo viên cần quan tâm tới khi dạy học.

Hình 1.2. Biểu đồ nhận xét của học sinh về chương trình Hóa học hiện tại

ÀN

ÁN

-L

Í-

NHẬN XÉT CỦA HỌC SINH VỀ CHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC HIỆN NAY

Nội dung còn nặng về lý thuyết, ít thực hành và ứng dụng 76%

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Nội dung hấp dẫn, thu hút và có nhiều ứng dụng ý nghĩa 24%

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Biểu đồ 1.1 cho ta thấy thái độ của học sinh đối với môn Hóa khá tích cực.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q Đ

ẠO

Bình thường 47%

IỄ N D

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Thích 29%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Rất không thích 5% Không thích 9%

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Qua biểu đồ 1.2, ta có thể thấy được rằng đối với các em học sinh thì chương trình học hiện nay có “nội dung còn nặng về lí thuyết, ít thực hành và ứng dụng” (76% số học sinh) và 24% học sinh còn lại cảm thấy “nội dung hấp dẫn, thu hút

và có nhiều ứng dụng ý nghĩa”.

b) Việc học với các thí nghiệm hoá học ở trường THPT

U Y

Í-

TIẾT HỌC HỌC SINH THƯỜNG ĐƯỢC HỌC VỚI THÍ NGHIỆM 602

500

Tiết học bài mới

400

Tiết ôn tập, luyện tập

300

Tiết thực hành

ÀN

SỐ HỌC SINH

ÁN

600

-L

700

Hoạt động ngoại khóa

200 100

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

Hình 1.4. Biểu đồ tiết học học sinh thường được học với thí nghiệm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

Thỉnh thoảng 52%

Hiếm khi 38%

H Ư

ẠO

Thường xuyên 3%

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Chưa bao giờ 2% Chỉ trong thao giảng 5%

IỄ N D

MỨC ĐỘ THƯỜNG XUYÊN HỌC VỚI CÁC THÍ NGHIỆM HÓA HỌC

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hình 1.3. Biểu đồ mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm hóa học của học sinh

57 17

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Qua biểu đồ 1.3 và 1.4 ta có thể thấy, học sinh chỉ thỉnh thoảng được học thí nghiệm hóa học (52%) và tiết học được học thí nghiệm nhiều nhất là tiết học thực hành. Còn các tiết ôn tập, luyện tập là những tiết học mà rất ít học sinh được học với

thí nghiệm, và chỉ có 57 học sinh được học thí nghiệm trong tiết học bài mới.

c) Hiệu quả của thí nghiệm hóa học trong quá trình học tập của học sinh

322

215

4,12

0,80

241

ẠO

110

291

218

4,06

0,87

159

265

184

3,89

0,94

190

246

169

3,80

0,96

131

255

220

3,97

0,97

183

229

198

3,88

0,97

Thí nghiệm giúp em hiểu bài nhanh và nhớ lâu kiến thức hơn

Thí nghiệm giúp em phát triển tư

Í-

Thí nghiệm giúp em có thể vận

-L

dụng kiến thức vào thực tế

ÁN

Thí nghiệm giúp em có niềm tin

ÀN

vào khoa học hơn

Bảng 1.2 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được ở các nhận định là từ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

0,91

thức chính xác hơn

duy và năng lực

4,19

10 00

Thí nghiệm giúp em tiếp thu kiến

289

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

các kĩ năng thực hành

chuẩn

Thí nghiệm giúp em rèn luyện

bình

H Ư

học tập hơn với môn Hoá học

Độ lệch

TR ẦN

Thí nghiệm giúp em có hứng thú

Trung

Mức độ

Nhận định

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý kiến; [4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Bảng 1.2. Ý kiến của học sinh về lợi ích của thí nghiệm hóa học ([1] hoàn toàn không

IỄ N

3,80 đến 4,19. Trong đó, một số nhận định có giá trị trung bình cao như thí nghiệm hóa học giúp học sinh có hứng thú học tập hơn (4,19), giúp học sinh rèn luyện các kĩ năng thực hành (4,15), giúp học sinh tiếp thu kiến thức chính xác hơn (4,06) và giúp học sinh vận dụng kiến thức đã học vào thực tế (3,97). Mặt khác, độ phân tán số liệu ứng với mỗi nhận định là tương đối thấp (giá trị độ lệch chuẩn từ 0,80 đến 0,97). Từ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

đó, chúng ta có thể kết luận rằng học sinh đã nhận thức được tầm quan trọng của thí nghiệm trong quá trình học tập môn Hóa học.

bình

191 163

210

151

244

132

nghiệm hoá học hơn. thực tiễn nhiều hơn.

Có nhiều điều thú vị, hấp dẫn

.Q ẠO

1,08

264

294

4,25

0,88

237

306

4,26

0,86

110

240

280

4,18

0,88

231

316

4,28

0,86

2,84

10 00

Được vận dụng kiến thức vào

Í-

Bảng 1.3 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được ở các mong muốn là từ

-L

2,33 đến 4,28. Trong đó, một số mong muốn có giá trị trung bình cao như “có nhiều

ÁN

điều thú vị, hấp dẫn hơn trong tiết học” (4,28), “được tiến hành nhiều thí nghiệm hóa

học hơn” (4,26) và “được quan sát nhiều thí nghiệm hoá học hơn” (4,25). Bên cạnh

ÀN

đó, vẫn có một số mong muốn có giá trị trung bình khá thấp như “được học nhiều lí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Được tự tay tiến hành nhiều thí

1,10 MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

hoá học hơn.

2,33

Được quan sát nhiều thí nghiệm

H Ư

hơn.

chuẩn

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

Được làm nhiều bài tập hoá học

Độ lệch

U Y

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

học hơn.

hơn trong tiết học.

Được học nhiều lí thuyết về Hoá

Trung

Mức độ

Mong muốn

ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý kiến; [4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý)

Bảng 1.3. Mong muốn của học sinh trong tiết học hóa học ([1] hoàn toàn không đồng

d) Nhu cầu của học sinh trong quá trình học tập bộ môn Hoá học

IỄ N

thuyết về Hóa học hơn” (2,33) và “được làm nhiều bài tập hóa học hơn” (2,84). Mặt khác, độ phân tán số liệu ứng với mỗi mong muốn là tương đối thấp (giá trị độ lệch

chuẩn tính được từ 0,86 đến 1,10). Từ đó, chúng ta có thể kết luận rằng học sinh mong muốn được học nhiều điều thú vị hấp dẫn, làm thí nghiệm nhiều hơn trong tiết học và

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

không nhiều học sinh mong muốn học thêm nhiều lí thuyết hoặc làm bài tập nhiều trong tiết học. e) Thái độ học sinh với các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống

Để khảo sát thái độ học sinh với các thí nghiệm gắn kết cuộc sống, trước

tiên chúng tôi khảo sát mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm này của học sinh:

Thỉnh thoảng 43%

10 00

Hiếm khi 36%

TR ẦN

H Ư

Chỉ trong thao giảng 3%

Biểu đồ 1.5 cho thấy học sinh chỉ thỉnh thoảng được học thí nghiệm gắn kết

cuộc sống (43%) và số học sinh chưa bao giờ được học thí nghiệm gắn kết cuộc sống

-L

Í-

(12% - 78 học sinh) cao hơn so với số học sinh chưa bao giờ được học thí nghiệm hóa

ÁN

học ở biểu đồ 1.3 (2% - 13 học sinh). Như vậy, thí nghiệm gắn kết cuộc sống vẫn còn

lạ lẫm với một số học sinh.

IỄ N

ÀN

Hình 1.6. Biểu đồ thái độ, hứng thú của học sinh đối với thí nghiệm gắn kết cuộc sống

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Thường xuyên 6%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Chưa bao giờ 12%

ẠO

MỨC ĐỘ THƯỜNG XUYÊN HỌC VỚI CÁC THÍ NGHIỆM GẮN KẾT CUỘC SỐNG

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

sống của học sinh

U Y

Hình 1.5. Biểu đồ mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

THÁI ĐỘ CỦA HỌC SINH ĐỐI VỚI THÍ NGHIỆM GẮN KẾT CUỘC SỐNG Rất không thích 0%

Không thích 1%

Ơ H

TR ẦN

cuộc sống rất tích cực. Gần một nửa (44%) học sinh được khảo sát cảm thấy thích và 33% học sinh cảm thấy rất thích thí nghiệm gắn kết cuộc sống. Chỉ có 1% học sinh không thích thí nghiệm gắn kết cuộc sống. Qua đó, ta có thể thấy học sinh rất thích học

10 00

với thí nghiệm và cũng mong muốn học những điều gần gũi với cuộc sống hàng ngày. 1.4.3.2. Kết quả điều tra thực trạng việc dạy hoá học với thí nghiệm ở trường

THPT của giáo viên

Sau khi thu về 40 phiếu khảo sát giáo viên đang trực tiếp giảng dạy bộ môn

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

hóa học ở các trường chúng tôi rút ra kết luận:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

Biểu đồ 1.6. cho thấy thấy thái độ của học sinh đối với thí nghiệm gắn kết

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO G

Thích 44%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N U Y .Q

Rất thích 33%

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bình thường 22%

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

a) Mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học của giáo viên Hình 1.7. Biểu đồ mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học của

10 00

Hóa học. Đa số giáo viên hiếm khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học (60%), không có giáo viên nào luôn luôn sử dụng thí nghiệm trong bài dạy của mình. Tuy nhiên, điều

đáng mừng là các giáo viên đều có sử dụng thí nghiệm hóa học, không có ai chưa bao

giờ sử dụng thí nghiệm khi dạy học. Vì đa số giáo viên hiếm khi sử dụng thí nghiệm

-L

Í-

nên chúng tôi khảo sát và tìm hiểu khó khăn của giáo viên khi sử dụng thí nghiệm

IỄ N

ÀN

ÁN

trong dạy học Hóa học.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư TR ẦN

Biểu đồ 1.7. cho thấy các giáo viên đều có sử dụng thí nghiệm trong dạy học

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Thỉnh thoảng 23%

Hiếm khi 60%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

Thường xuyên 17%

Luôn luôn 0%

U Y

Chưa bao giờ 0%

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

MỨC ĐỘ THƯỜNG XUYÊN SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC CỦA GIÁO VIÊN

giáo viên

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

b) Những khó khăn khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học Hình 1.8. Biểu đồ những khó khăn khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hoá học

NHỮNG KHÓ KHĂN KHI SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM TRONG DẠY HỌC HOÁ HỌC

Trường không có phòng thí nghiệm

H Ư

Thiếu dụng cụ và hóa chất

TR ẦN

Phòng thí nghiệm chưa có cán bộ chuyên trách

10 00

Hóa chất bị hỏng dẫn đến tình trạng làm thí nghiệm không ra đúng hiện tượng Tiến hành thí nghiệm tốn nhiều thời gian

Giáo viên ngại tiếp xúc với hóa chất, nhất là các hóa chất độc hại

Kĩ năng làm thí nghiệm của giáo viên còn chưa tốt

Í-

Di chuyển dụng cụ và hóa chất nguy hiểm

-L

Thi và kiểm tra ít liên quan đến thí nghiệm

ÁN

Một số thí nghiệm khó, hiện tượng không ra rõ ràng

ÀN

Không có chế độ khuyến khích, đãi ngộ giáo viên hợp lí

Biểu đồ 1.8. cho thấy có nhiều khó khăn dẫn tới giáo viên không sử dụng thí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

15 15

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

23 20

ẠO

SỐ GIÁO VIÊN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

U Y

http://daykemquynhon.ucoz.com

30 30

IỄ N

nghiệm hóa học thường xuyên. Ở các trường được khảo sát đều có phòng thí nghiệm

nên đây không phải là lí do dẫn tới giáo viên không sử dụng thí nghiệm thường xuyên. Đa số giáo viên cảm thấy tiến hành thí nghiệm tốn thời gian (30 giáo viên), thi và kiểm tra hiện nay ít liên quan đến thí nghiệm (28 giáo viên) và di chuyển dụng cụ và hóa chất nguy hiểm (23 giáo viên) dẫn tới giáo viên hiếm khi sử dụng thí nghiệm.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

c) Sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hoá học Hình 1.9. Biểu đồ mức độ thu hút của thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống so với thí

nghiệm hóa học truyền thống do giáo viên đánh giá

Ơ H

sống sẽ thu hút học sinh hơn so với thí nghiệm hóa học truyền thống.

10 00

Hình 1.10. Biểu đồ mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học hóa học của giáo viên

Chưa bao giờ 13%

Luôn luôn 0%

Thường xuyên 12% Thỉnh thoảng 10%

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

MỨC ĐỘ THƯỜNG XUYÊN SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC CỦA GIÁO VIÊN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Biểu đồ 1.9. cho thấy đa số các giáo viên cho rằng thí nghiệm gắn kết cuộc

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

Thu hút hơn 82%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

U Y

Không thu hút hơn 0%

Như nhau 18%

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

MỨC ĐỘ THU HÚT CỦA THÍ NGHIỆM HÓA HỌC GẮN KẾT CUỘC SỐNG SO VỚI THÍ NGHIỆM HÓA HỌC TRUYỀN THỐNG

Hiếm khi 65%

Biểu đồ 1.10. cho thấy đa số giáo viên hiếm khi sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học (65%), không có giáo viên nào luôn luôn sử dụng loại thí

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

nghiệm này trong bài dạy của mình. Tuy nhiên, có đến 13% giáo viên không bao giờ sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong bài dạy của mình, lí do có thể là khái niệm thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống vẫn còn khá mới lạ với nhiều giáo viên.

Ngoài ra, chúng tôi còn khảo sát ý kiến giáo viên về cách sử dụng thí

nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong khi dạy học hóa học.

Cung cấp kiến thức mới

G N

H Ư

25 20 15

TR ẦN

SỐ GIÁO VIÊN

Hoạt động ngoài giờ lên lớp

10 00

Thực hành thí nghiệm hóa học Luyện tập, ôn tập

Biểu đồ 1.11. cho thấy đa số giáo viên muốn sử dụng thí nghiệm hóa học

gắn kết cuộc sống trong hoạt động ngoài giờ lên lớp (35 giáo viên). Có 25 giáo viên

muốn sử dụng loại thí nghiệm này để cung cấp kiến thức mới, nhưng chỉ có 4 giáo

Í-

viên muốn sử dụng loại thí nghiệm này vào tiết luyện tập, ôn tập.

-L

Bảng 1.4. Đánh giá của giáo viên về hiệu quả của thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong [4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý)

Hiệu quả

ÀN

ÁN

dạy học hóa học ([1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý kiến;

Giúp học sinh hiểu bài, khắc sâu kiến thức Rèn cho học sinh kĩ năng thực hành thí nghiệm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Mức độ

Trung

Độ lệch

bình

chuẩn

3,68

0,66

3,48

0,78

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

IỄ N D

ẠO

CÁCH SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM HÓA HỌC GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG KHI DẠY HỌC HÓA HỌC.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

học hóa học

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Hình 1.11. Biểu đồ cách sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong khi dạy

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

Tạo không khí lớp học sôi động Nâng cao hứng thú học tập bộ môn cho học sinh Giúp học sinh tin tưởng vào

4,03

0,58

4,15

0,53

3,43

1,01

4,00

H Ư

Bảng 1.4 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được ở các đánh giá là từ 3,43 đến 4,15. Trong đó, một số đánh giá có giá trị trung bình cao như “nâng cao hứng

TR ẦN

thú học tập bộ môn cho học sinh” (4,15), “tăng khả năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tế” (4,15), “tạo không khí lớp sôi động” (4,03). Bên cạnh đó, hai đánh giá có

10 00

giá trị trung bình thấp là “giúp học sinh tin tưởng vào khoa học” (3,43) và “rèn cho học sinh kĩ năng thực hành thí nghiệm” (3,48). Mặt khác, độ phân tán số liệu ứng với

mỗi đánh giá là tương đối thấp (giá trị độ lệch chuẩn tính được từ 0,53 đến 1,01). Từ

đó, chúng tôi thấy rằng các giáo viên đánh giá thí nghiệm gắn kết cuộc sống giúp học

Í-

sinh hứng thú hơn vào môn học, tăng khả năng vận dụng kiến thức thực tế nhưng lại

-L

không giúp học sinh rèn được kĩ năng thực hành.

học

ÁN

d) Biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong dạy học hoá

ÀN

Bảng 1.5. Đánh giá của giáo viên về các biện pháp giúp nâng cao hiệu quả sử dụng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

0,58

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

4,15

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

thức đã học vào thực tế

ẠO

tập cho học sinh Tăng khả năng vận dụng kiến

0,68

đề; nâng cao tính tích cực học

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

tạo và năng lực giải quyết vấn

Phát triển khả năng tư duy, sáng

U Y

khoa học

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

IỄ N

thí nghiệm trong dạy học hóa học THPT ([1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý kiến; [4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý) Biện pháp

Tăng cường sử dụng thí nghiệm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Mức độ

Trung

Độ lệch

bình

chuẩn

3,38

0,59

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

3,38

0,59

3,30

0,52

3,80

0,69

học mới

dạy mới 0

4,05

0,50

4,25

0,44

4,35

0,48

4,25

0,54

10 00

liên quan thực tế vào bài dạy

Lồng ghép một số thí nghiệm

TR ẦN

sinh làm thí nghiệm trong bài

Thường xuyên hướng dẫn học

Liên kết được kiến thức bài học

và vấn đề thực tiễn thông qua

Í-

tiễn cuộc sống

việc sử dụng thí nghiệm thực

-L

Tổ chức nhiều hoạt động thí

ÁN

nghiệm ngoại khóa

Bảng 1.5 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được ở các biện pháp là từ

ÀN

3,30 đến 4,35. Trong đó, một số biện pháp có giá trị trung bình cao như “liên kết được

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Cung cấp trước cho học sinh tài

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

vấn đề liệu về thí nghiệm sẽ làm ở bài

0,65

Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo hướng nêu và giải quyết

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

theo phương pháp đối chứng

Tăng cường sử dụng thí nghiệm

theo phương pháp kiểm chứng

U Y

Tăng cường sử dụng thí nghiệm

H Ư

theo hướng nghiên cứu

IỄ N

kiến thức bài học và vấn đề thực tiễn thông qua việc sử dụng thí nghiệm thực tiễn cuộc

sống” (4,35), “lồng ghép một số thí nghiệm liên quan thực tế vào bài dạy” (4,25) và “tổ chức nhiều hoạt động thí nghiệm ngoại khóa” (4,25). Bên cạnh đó, một số đánh giá có giá trị trung bình thấp là “tăng cường sử dụng thí nghiệm theo phương pháp đối chứng” (3,30), “tăng cường sử dụng thí nghiệm theo hướng nghiên cứu” (3,38) và

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

“tăng cường sử dụng thí nghiệm theo phương pháp kiểm chứng” (3,38). Mặt khác, độ phân tán số liệu ứng với mỗi đánh giá là tương đối thấp (giá trị độ lệch chuẩn tính được từ 0,44 đến 0,65). Từ đó, chúng tôi thấy rằng các giáo viên muốn sử dụng thí

nghiệm gắn với cuộc sống để đưa những kiến thức thực tế tới gần với học sinh hơn

Học sinh có thái độ tích cực với môn Hóa học nhưng đa số học sinh nhận

thấy chương trình Hóa học hiện nay còn nặng về lí thuyết, ít thực hành và ứng dụng.

H Ư

Bên cạnh đó, học sinh chỉ thỉnh thoảng được học với các thí nghiệm hóa học và đa số tiết học học sinh được học là tiết thực hành, nhưng những tiết này chỉ chiếm 10% tổng

TR ẦN

số tiết học theo phân phối chương trình nên các em mong muốn được tự tay tiến hành nhiều thí nghiệm hóa học hơn. Học sinh cũng đã nhận thức được tầm quan trọng của

10 00

thí nghiệm trong quá trình học tập môn Hóa học.

Đa số các trường THPT hiện nay đều có phòng thí nghiệm môn Hóa, thế

nhưng giáo viên cũng hiếm khi sử dụng thí nghiệm trong quá trình dạy học hóa học do

tiến hành thí nghiệm tốn thời gian, việc di chuyển dụng cụ, hóa chất khá là nguy hiểm

Í-

và thi cử hiện nay lại có ít liên quan đến thí nghiệm.

-L

Bên cạnh đó, thí nghiệm gắn kết cuộc sống vẫn còn là khái niệm khá mới

ÁN

mẻ đối với một số học sinh và giáo viên, nhưng đa số các em học sinh đều thích loại

thí nghiệm này, còn giáo viên thì cảm thấy thí nghiệm này thu hút hơn thí nghiệm

ÀN

truyền thống. Đa số giáo viên đề xuất sử dụng thí nghiệm này vào hoạt động ngoài giờ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

nhận định chung như sau:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Qua những phân tích về kết quả điều tra thực trạng, chúng tôi rút ra một số

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

1.4.3.3. Đánh giá chung về kết quả điều tra

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

nghiên cứu, phương pháp đối chứng không được các giáo viên đánh giá cao.

nhưng hướng sử dụng thí nghiệm theo hướng tích cực là sử dụng theo phương pháp

IỄ N

lên lớp và khi dạy kiến thức mới bằng cách liên kết kiến thức bài học vào cuộc sống và lồng ghép vào bài dạy. Ngoài ra, các giáo viên còn đánh giá cao hiệu quả của việc sử dụng thí nghiệm này trong việc nâng cao hứng thú của học sinh, giúp học sinh tăng khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế và tạo được không khí lớp sinh động. Xuất phát từ cơ sở thực tiễn như trên, chúng tôi nghiên cứu đề tài nhằm thiết kế các thí nghiệm gắn kết cuộc sống giúp đưa những thí nghiệm này gần gũi với học

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Í-

-L A

H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ÁN

U Y

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

sinh hơn, giúp tăng khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn, nâng cao hứng

thú của học sinh và từ đó góp phần nâng cao hiệu quả học tập bộ môn.

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 Trong chương này, chúng tôi đã trình bày những vấn đề thuộc về cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài.

Tìm hiểu các tài liệu, các luận án, luận văn cùng hướng nghiên cứu với đề tài.

Chúng tôi thấy rằng, việc nghiên cứu sử dụng thí nghiệm hóa học trong dạy học đã và

ở trường phổ thông hiện nay. Có hiểu rõ về xu hướng đổi mới giáo dục và phương

pháp dạy học thì người giáo viên mới có thể quan điểm dạy và học tích cực thì người

H Ư

giáo viên mới có thể đưa ra những biện pháp đúng đắn, bắt kịp với xu hướng đổi mới. Tìm hiểu cơ sở lí luận về thí nghiệm hóa học và thí nghiệm hóa học gắn kết

TR ẦN

cuộc sống. Đối với môn hóa học thì thí nghiệm là phương tiện dạy học quan trọng nhất. Vấn đề đặt ra là phải sử dụng thí nghiệm trong dạy học như thế nào để giúp học

10 00

sinh sinh nâng cao khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn, giúp môn Hóa học trở nên gần gũi với học sinh hơn.

Tiến hành tìm hiểu thực trạng sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở

trường phổ thông bằng phiếu tham khảo ý kiến 40 giáo viên hóa học và 650 học sinh ở

Í-

các trường THPT trong địa bàn Tp.HCM và trường THPT Vũng Tàu (Tp. Vũng Tàu).

-L

Qua đó, chúng tôi nhận thấy rằng, học sinh rất thích học với thí nghiệm hóa học nhưng

ÁN

thỉnh thoảng mới được học thí nghiệm. Khái niệm thí nghiệm gắn kết cuộc sống vẫn

còn khá xa lạ đối với một số học sinh và giáo viên nhưng thái độ của học sinh khá tích

ÀN

cực với loại thí nghiệm này còn giáo viên cũng đánh giá cao về độ thu hút của loại thí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Nghiên cứu cơ sở lí luận về quá trình đổi mới giáo dục và phương pháp dạy học

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn thì chưa được các nhà nghiên cứu quan tâm.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

cứu thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống nhằm giúp cho học sinh nâng cao khả năng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

đang thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu. Tuy nhiên, hướng nghiên

IỄ N

nghiệm này so với thí nghiệm truyền thống. Chúng tôi sẽ dựa trên các cơ sở lí luận và thực tiễn trên để nghiên cứu thiết kế

và sử dụng các thí nghiệm gắn kết cuộc sống vào trong quá trình dạy học chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT. Từ đó làm cho học sinh tăng khả năng vận dụng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

kiến thức hóa học vào thực tiễn và hứng thú với môn học, từ đó nâng cao chất lượng dạy học.

GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC PHẦN

ẠO

nên trong đề tài này, chúng tôi sẽ phân tích và thiết kế các thí nghiệm, giáo án dựa trên

chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11 Cơ bản. Chương trình Hóa học phần Vô cơ

lớp 11 Cơ bản bao gồm 3 chương và 19 bài, được phân phối như sau:

Tên bài

TR ẦN

Bài

Chương 1: Sự điện li Sự điện li

Axit, bazơ và muối

Sự điện li của nước. pH. Chất chỉ thị axit – bazơ

Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Luyện tập: Axit, bazơ và muối.

Í-

10 00

-L

Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li Bài thực hành 1:

ÁN

ÀN

Tính axit – bazơ. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

IỄ N

H Ư

Bảng 2.1. Cấu trúc nội dung chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11 Cơ bản

Chương 2: Nitơ – Photpho

Nitơ

Amoniac và muối amoni

Axit nitric và muối nitrat

Photpho

Axit photphoric và muối photphat

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Vì đa số các trường, lớp trong Tp.HCM sử dụng chương trình Hóa học Cơ bản

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

2.1.1. Cấu trúc và nội dung chương trình phần Hóa học phần Vô cơ lớp 11

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2.1. Phân tích nội dung chương trình Hóa học phần Vô cơ lớp 11

U Y

VÔ CƠ LỚP 11

http://daykemquynhon.ucoz.com

Chương 2: THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM HÓA HỌC

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Phân bón hóa học

Luyện tập: Tính chất của nitơ, photpho và các hợp chất của chúng

Bài thực hành 2: Tính chất của một số hợp chất của nitơ, photpho

Hợp chất của cacbon

Silic và hợp chất của silic

Công nghiệp silicat

Luyện tập: Tính chất của cacbon, silic và các hợp chất của chúng

TR ẦN

nhóm nguyên tố nhóm A (nhóm nitơ và cacbon).

Ở trong đề tài này, chúng tôi lựa chọn nghiên cứu xây dựng và thiết kế thí nghiệm gắn kết cho hai phần là chương 1: “Sự điện li” và phần Cacbon và hợp chất

10 00

của cacbon nằm ở chương 3: “Cacbon – Silic”, nên từ phần này trở đi của đề tài, chúng tôi xin đi sâu vào phân tích chương trình của hai chương đó.

2.1.2. Chuẩn kiến thức kĩ năng phần Hóa học Vô cơ lớp 11

Để phân tích và xây dựng, thiết kế các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống

Í-

đảm bảo tính khoa học, bám sát với nội dung bài học thì cần phải bám sát theo chuẩn

-L

kiến thức, kĩ năng của phần Hóa học Vô cơ lớp 11:

ÁN

Bảng 2.2. Chuẩn kiến thức, kĩ năng chương 1 “Sự điện li” và phần Cacbon và hợp

chất của cacbon ở chương 3 “Cacbon – Silic” ở chương trình Hóa học lớp 11 [3] Chương 1: Sự điện li

IỄ N

ÀN

Mức độ cần đạt

1. Sự điện li

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

khái niệm axit, bazơ và muối, pH, khái niệm phản ứng trao đổi ion) và nghiên cứu về 2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

học phần Vô cơ lớp 11 bắt đầu bằng nghiên cứu kiến thức lí thuyết chủ đạo (sự điện li,

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N U Y .Q TP

Với nội dung phân phối chương trình theo bảng 2.1, nội dung chương trình Hóa

Chủ đề

Cacbon

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Chương 3: Cacbon – Silic

Kiến thức Biết được : Khái niệm về sự điện li, chất điện li, chất điện li mạnh, chất điện li yếu, cân bằng điện li.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Kĩ năng - Quan sát thí nghiệm, rút ra được kết luận về tính dẫn điện của dung dịch chất điện li.

- Phân biệt được chất điện li, chất không điện li, chất điện li

mạnh, chất điện li yếu.

thuyết A-rê-ni-ut.

H Ư

− Axit một nấc, axit nhiều nấc, muối trung hoà, muối axit.

TR ẦN

Kĩ năng

− Phân tích một số thí dụ về axit, bazơ, muối cụ thể, rút ra định nghĩa.

10 00

− Nhận biết được một chất cụ thể là axit, bazơ, muối, hiđroxit lưỡng tính, muối trung hoà, muối axit theo định nghĩa.

− Viết được phương trình điện li của các axit, bazơ, muối,

hiđroxit lưỡng tính cụ thể.

-L

Í-

− Tính nồng độ mol ion trong dung dịch chất điện li mạnh.

3. Sự điện li Kiến thức

ÁN

của nước. pH.

Biết được:

Chất chỉ thị - Tích số ion của nước, ý nghĩa tích số ion của nước.

ÀN Đ IỄ N

- Khái niệm về pH, định nghĩa môi trường axit, môi trường trung

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

− Định nghĩa : axit, bazơ, hiđroxit lưỡng tính và muối theo

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q ẠO

Biết được :

và muối

axit – bazơ

2. Axit, bazơ Kiến thức

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

li yếu.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Viết được phương trình điện li của chất điện li mạnh, chất điện

tính và môi trường kiềm. - Chất chỉ thị axit - bazơ : quỳ tím, phenolphtalein và giấy chỉ thị vạn năng Kĩ năng - Tính pH của dung dịch axit mạnh, bazơ mạnh.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Xác định được môi trường của dung dịch bằng cách sử dụng giấy chỉ thị vạn năng,

giấy quỳ tím hoặc dung dịch

phenolphtalein.

4. Phản ứng Kiến thức:

trao đổi ion Hiểu được:

H Ư

+ Tạo thành chất khí.

+ Tạo thành chất điện li yếu.

+ Tạo thành chất kết tủa.

Kĩ năng:

TR ẦN

- Quan sát hiện tượng thí nghiệm để biết có phản ứng hóa học xảy ra.

10 00

- Dự đoán kết quả phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li.

- Viết được phương trình ion đầy đủ và rút gọn.

- Tính khối lượng kết tủa hoặc thể tích khí sau phản ứng; tính %

Í-

khối lượng các chất trong hỗn hợp; tính nồng độ mol ion thu

-L

được sau phản ứng.

ÁN

6. Bài thực Kiến thức

hành 1:

Biết được :

ÀN

Tính axit – Mục đích, cách tiến hành và kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm :

IỄ N

bazơ.

Phản − Tác dụng của các dung dịch HCl, CH 3 COOH, NaOH, NH 3 với

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

li phải có ít nhất một trong các điều kiện:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Để xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện

điện li

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

dịch các chất là phản ứng giữa các ion.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

dung - Bản chất của phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li

trong

ứng trao đổi chất chỉ thị màu. ion

trong − Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li : AgNO 3

dung dịch các với NaCl, HCl với NaHCO 3 , CH 3 COOH với NaOH. chất điện li

Kĩ năng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

− Sử dụng dụng cụ, hoá chất để tiến hành được thành công, an toàn các thí nghiệm trên. − Quan sát hiện tượng thí nghiệm, giải thích và rút ra nhận xét.

− Viết tường trình thí nghiệm.

và

H ẠO

- Tính chát vật lí của CO và CO 2 .

chất vật lí (cấu trúc tinh thể, độ cứng, độ dẫn điện), ứng dụng

H Ư

Hiểu được:

TR ẦN

- Cacbon có tính phi kim yếu (oxi hóa hiđro và kim loại canxi), tính khử ( khử oxi, oxit kim loại). Trong một số hợp chất, cacbon thường có số oxi hóa +2 hoặc +4.

10 00

- CO có tính khử ( tác dụng với oxit kim loại), CO 2 là một oxit axit, có tính oxi hóa yếu ( tác dụng với Mg, C ).

Biết được: Tính chất vật lí, tính chất hóa học của muối cacbonat

(nhiệt phân, tác dụng với axit).

Í-

- Cách nhận biết muối cacbonat bằng phương pháp hoá học.

ÀN

ÁN

-L

Kĩ năng - Viết các PTHH minh hoạ tính chất hoá học của C, CO, CO 2 ,

muối cacbonat. - Tính thành phần % muối cacbonat trong hỗn hợp ; Tính % khối

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

cấu hình electron nguyên tử , các dạng thù hình của cacbon, tính

cacbon

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

hợp chất của - Vị trí của cacbon trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học,

IỄ N D

Biết được:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Cacbon

16. Kiến thức

U Y

15,

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Chương 3: Cacbon – Silic

lượng oxit trong hỗn hợp phản ứng với CO; tính % thể tích CO và CO 2 trong hỗn hợp khí.

2.1.3. Các phương pháp dạy học phần Hóa học Vô cơ lớp 11 2.1.3.1. Phương pháp dạy học chương Sự điện li

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Giáo viên nên tổ chức dạy học theo nhóm để học sinh dễ dàng trao đổi, thảo luận sử dụng kiến thức cũ để xây dựng kiến thức mới vì lí thuyết về phản ứng trong dung dịch chất điện li học sinh đã được học ở lớp 9 nhưng chưa được hệ thống

hóa và tìm hiểu rõ về bản chất phản ứng.

- Giáo viên nên sử dụng đến mức tối đa các thí nghiệm hóa học kết hợp với

kiến thức mà học sinh đã học được.

2.1.3.2. Phương pháp dạy học phần Cacbon và hợp chất của cacbon

H Ư

- Giáo viên nên sử dụng thí nghiệm hóa học kết hợp với phương pháp dùng lời khác như phương pháp gợi mở, nêu vấn đề khi dạy cho học sinh trong phần này và

TR ẦN

có thể kết hợp thêm với phương pháp làm việc nhóm.

- Cấu trúc phần dạy tính chất hóa học cần tuân theo quy trình: Dự đoán tính

10 00

chất → Kiểm tra dự đoán → Kết luận, để học sinh dễ khắc sâu kiến thức bài học và hệ thống hóa nội dung kiến thức đã được học.

2.2. Các nguyên tắc thiết kế các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống

Để thí nghiệm gắn kết cuộc sống được sử dụng có hiệu quả trong quá trình dạy

Í-

học Hóa học thì việc thiết kế các thí nghiệm phải đảm bảo các nguyên tắc sau:

-L

- Thể hiện rõ kiến thức bài học, bám sát mục tiêu cụ thể của bài học.

ÁN

- Đảm bảo an toàn cho giáo viên, học sinh khi tiến hành thí nghiệm. - Đảm bảo thành công khi thực hiện. - Thời gian chuẩn bị và thời gian tiến hành thí nghiệm phải ngắn, phù hợp với

IỄ N

ÀN

- Hiện tượng thí nghiệm rõ ràng, dễ quan sát.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Giáo viên nên sử dụng bài tập để giúp học sinh ôn luyện, củng cố, khắc sâu

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

dạy chay lí thuyết.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

sinh trong chương này, vì đây là chương khá trừu tượng, khó hiểu cho học sinh nếu chỉ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

các phương pháp dùng lời khác như phương pháp gợi mở, nêu vấn đề khi dạy cho học

45 phút của 1 tiết học ở trường THPT. - Thí nghiệm đơn giản, dễ thực hiện, dụng cụ gọn gàng, có tính thẩm mỹ. - Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo nghiên cứu, thí nghiệm là phương tiên, công cụ và nguồn tri thức để học sinh khai thác, tìm tòi kiến thức.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

2.3. Quy trình thiết kế các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống Qua quá trình thực tế khi tìm hiểu, thiết kế các thí nghiệm Hoá học gắn kết

Bước 2: Xác định mục tiêu, chuẩn kiến thức, kĩ năng của nội dung đã chọn.

Bước 1: Chọn nội dung bài học phù hợp để sử dụng thí nghiệm khi giảng dạy.

cuộc sống, chúng tôi xin đề xuất quy trình thiết kế thí nghiệm như sau:

xuất các tiến hành thí nghiệm.

N H Ư

nghiệm truyền thống đang được sử dụng.

Bước 6: Tiến hành thí nghiệm, kiểm chứng hiện tượng và đối chứng với các thí

TR ẦN

Bước 7: Điều chỉnh cách tiến hành thí nghiệm, rút ra một số lưu ý kĩ thuật, thiết kế các hình thức biểu diễn phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng. Bước 8: Soạn câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và gợi ý lời giải phù hợp.

10 00

2.4. Giới thiệu các thí nghiệm gắn kết cuộc sống đã thiết kế và cách sử dụng các thí nghiệm này vào quá trình dạy học Hóa học phần Vô cơ lớp 11

Qua các tài liệu tham khảo về thực hành thí nghiệm hóa học của các tác giả

Trịnh Văn Biều (chủ biên) [2], Nguyễn Cương [6], Trần Thị Ngọc Diễm [7], Trần

Í-

Quốc Đắc [10], Nguyễn Thị Thành Nhơn [18], Nguyễn Xuân Trường (chủ biên) [21],

-L

đề tài đã thiết kế được 11 thí nghiệm gắn kết với cuộc sống nhằm cung cấp nguồn tài

ÁN

liệu tham khảo cho giáo viên khi muốn đưa các thí nghiệm hóa học vào các bài dạy ở

chương trình Hóa học vô cơ lớp 11 nói riêng và chương trình Hóa học THPT nói

IỄ N

ÀN

chung.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

nội dung bài dạy đã chọn để thay thế các hoá chất, dụng cụ đang được sử dụng; và đề

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Bước 4: Tìm kiếm các nguyên vật liệu, dụng cụ gần gũi cuộc sống phù hợp với

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

năng của nội dung bài học đã chọn.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Bước 3: Lựa chọn thí nghiệm Hoá học phù hợp mục tiêu, chuẩn kiến thức, kĩ

Bảng 2.3. Các thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống đã thiết kế STT

Tên thí nghiệm

Một số chất chỉ thị quen thuộc trong cuộc sống

Kiểm tra môi trường của một số dung dịch quen thuộc

Phản ứng trao đổi ion

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Phản ứng trung hòa giữa axit và bazơ

Đốt than trong khí oxi nguyên chất

Thiết kế bình lọc nước đơn giản tại nhà

Mô phỏng bình chữa cháy

Nước vôi trong gặp 7up

Ngọn nến nào sẽ tắt trước?

Ảo thuật: Tắt nến

Vỏ trứng gặp giấm

- Cách tiến hành thí nghiệm. - Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành.

TR ẦN

- Hiện tượng.

H Ư

- Dụng cụ, hóa chất.

- Giải thích và phương trình phản ứng.

10 00

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm. - Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải.

2.4.1. Thí nghiệm 1: Một số chất chỉ thị quen thuộc trong cuộc sống

 Mục đích của thí nghiệm:

Í-

- Giới thiệu và khảo sát đặc tính một số chất chỉ thị axit – bazơ quen thuộc

-L

trong cuộc sống hàng ngày như dung dịch bắp cải tím, nước ngâm đậu đen và nước

ÁN

hoa hồng.

Dụng cụ

Hóa chất

- Ly thủy tinh: 9 cái

- Bắp cải tím

- Muỗng: 3 cái

- Đậu đen

IỄ N

ÀN

 Dụng cụ, hóa chất:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Mục đích của thí nghiệm.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

Các thí nghiệm được giới thiệu sẽ bao gồm:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

U Y

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

- Cánh hoa hồng - Nước nóng - Cồn 90o

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Giấm - Nước vôi trong

- Chuẩn bị dung dịch bắp cải tím: Xé nhỏ bắp cải tím rồi cho vào ly thủy tinh.

 Cách tiến hành thí nghiệm:

- Chuẩn bị nước hoa hồng: Cho các cánh hoa hồng vào ly thủy tinh. Sau đó, cho

thêm dung dịch cồn 90o vào ly, dùng muỗng nhấn cánh hoa hồng xuống sao cho cồn

H Ư

ngập cánh hoa hồng. Sau một thời gian, chắt lấy phần dung dịch thu được. - Thử sự thay đổi màu của các chất chỉ thị trong môi trường axit và môi trường

TR ẦN

bazơ: Chuẩn bị 3 cốc chứa giấm và 3 cốc chứa nước vôi trong. Cho lần lượt một ít dung dịch chỉ thị màu vào từng cốc và quan sát hiện tượng xảy ra.

10 00

 Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

- Không dùng cồn 90o để ngâm đậu đen, muốn thu được dung dịch ngâm đậu

đen ta dùng nước nóng ngâm đậu trong vòng 10 phút.

- Nếu không có cồn 90o, ta có thể thay thế bằng nước nóng.

Í-

 Hiện tượng:

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

- Dung dịch chỉ thị màu:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

chắt lấy phần dung dịch thu được.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

cho thêm nước nóng vào khoảng nửa ly. Ngâm đậu đen trong nước nóng tầm 10 phút,

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Chuẩn bị nước ngâm đậu đen: Cho một ít hạt đậu đen vào ly thủy tinh. Sau đó,

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

cồn ngập bắp cải tím. Sau một thời gian, chắt lấy phần dung dịch thu được.

Sau đó, cho thêm dung dịch cồn 90o vào ly, dùng muỗng nhấn bắp cải xuống sao cho

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hình 2.1. Dung dịch chất chỉ thị màu theo thứ tự lần lượt là nước ngâm đậu đen, dung dịch bắp cải tím, nước hoa hồng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

Hình 2.3. Màu sắc của dung dịch bắp cải tím trong các môi trường

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

10 00

TR ẦN

H Ư

Hình 2.2. Màu sắc của nước ngâm đậu đen trong các môi trường

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q Đ

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

- Dung dịch chỉ thị màu trong các môi trường:

Hình 2.4. Màu sắc của nước hoa hồng trong các môi trường  Giải thích:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Trong bắp cải tím, vỏ đậu đen, cánh hoa hồng đều chứa sắc tố có màu thay đổi phụ thuộc vào pH của môi trường. Sắc tố này nó có thể tan được trong nước nóng hoặc cồn.

 Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm:

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 1: Bài 3: Sự điện li của

kiểm chứng sự thay đổi màu của những chất chỉ thị mà giáo viên đề xuất trong

các môi trường.

H Ư

+ phương pháp nghiên cứu: giáo viên yêu cầu học sinh xác định môi trường của một số dung dịch cho trước là axit, trung tính hay bazơ nhưng không

TR ẦN

được sử dụng quỳ tím, giấy chỉ thị vạn năng hoặc phenolphtalein. Học sinh đề xuất một số chất trong đời sống là chất chỉ thị axit – bazơ và tiến hành thí

10 00

nghiệm để xác nhận dự đoán của học sinh là đúng hay sai. Yêu cầu học sinh khảo sát đặc tính của các chất chỉ thị tự nhiên mà học sinh đã đề xuất và lập

bảng so màu các chất chỉ thị đó trong các môi trường khác nhau.

 Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải:

Í-

1. Chất chỉ thị axit – bazơ là gì? Hãy cho biết màu của các nước ngâm đậu đen,

-L

dung dịch bắp cải tím và nước hoa hồng trong các môi trường.

ÁN

Lời giải: Chất chỉ thị axit – bazơ là chất có màu thay đổi phụ thuộc vào giá trị

pH của dung dịch. Nước ngâm đậu đen có màu xanh đen trong môi trường trung tính,

ÀN

có màu vàng xanh trong môi trường bazơ và có màu hồng trong môi trường axit. Dung

IỄ N

dịch bắp cải tím có màu tím trong môi trường trung tính, có màu xanh lá cây đậm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

những chất chỉ thị quen thuộc. Giáo viên hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm để

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

+ phương pháp đối chứng: giáo viên giới thiệu trong đời sống cũng có

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

nước. pH. Chất chỉ thị axit – bazơ.

trong môi trường bazơ và có màu đỏ trong môi trường axit. Nước hoa hồng có màu hồng nhạt trong môi trường trung tính, có màu xanh lá cây đậm trong môi trường bazơ và có màu đỏ hồng trong môi trường axit.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

2. Ngoài những chỉ thị được lấy trong đời sống được giới thiệu ở trên, các em hãy liệt kê một số chất chỉ thị quen thuộc trong phòng thí nghiệm và cho biết nó sẽ đổi màu như thế nào trong các môi trường?

Lời giải: Một số chất chỉ thị quen thuộc trong phòng thí nghiệm là:

- Quỳ tím: Khi nhỏ dung dịch có môi trường khác nhau lên giấy quỳ tím thì

phenolphtalein vào môi trường bazơ thì nó sẽ hóa hồng.

màu trong môi trường axit và môi trường trung tính, tuy nhiên khi cho dung dịch

H Ư

- Giấy tẩm chất chỉ thị vạn năng: Giấy tẩm chất chỉ thị vạn năng có thể xác định

10 00

TR ẦN

được gần đúng giá trị pH của dung dịch phụ thuộc vào sự đổi màu của giấy.

khác nhau [21]

Í-

Hình 2.5. Màu của chất chỉ thị vạn năng (thuốc thử MERCK của Đức) ở các giá trị pH

-L

2.4.2. Thí nghiệm 2: Kiểm tra môi trường của một số dung dịch quen thuộc

ÁN

 Mục đích của thí nghiệm:

- Giới thiệu cho học sinh biết ngoài quỳ tím hoặc giấy pH trong phòng thí

ÀN

nghiệm thì trong cuộc sống hàng ngày có thể dùng dung dịch bắp cải tím làm chất chỉ

IỄ N

thị axit – bazơ.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Dung dịch phenolphtalein: Dung dịch phenolphtalein là một dung dịch không

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

bazơ.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

dung dịch đó có môi trường axit và đổi sang màu xanh khi dung dịch đó có môi trường

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

màu tím không đổi khi dung dịch đó có môi trường trung tính, đổi sang màu đỏ khi

- Đo pH của một số dung dịch quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày bằng

dung dịch bắp cải tím để xác định môi trường của các dung dịch đó.  Dụng cụ, hóa chất: Dụng cụ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Hóa chất

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Ly nhựa trong: 6 cái

- Dung dịch bắp cải tím

- Bình thủy tinh: 1 cái

- Dung dịch Mountain Dew - Dung dịch giấm

- Dung dịch nước vôi trong

- Dung dịch bột nở

tím đã được trình bày trong thí nghiệm 2).

- Cho từ từ dung dịch bắp cải tím vào các ly chứa: dung dịch Mountain Dew,

H Ư

dung dịch giấm, dung dịch nước vôi trong, dung dịch bột nở, nước vòi, dung dịch nước rửa chén.

TR ẦN

 Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

- Các li chứa dung dịch phải sạch để dễ dàng quan sát sự thay đổi về màu sắc.

10 00

- Khi đổ dung dịch bắp cải tím vào các dung dịch khác cần phải đổ từ từ để dễ quan sát.

 Hiện tượng:

- Mountain Dew và giấm làm dung dịch bắp cải tím đổi sang màu đỏ.

Í-

- Nước vôi trong làm dung dịch bắp cải tím chuyển sang màu xanh lá mạ.

-L

- Bột nở làm dung dịch bắp cải tím chuyển sang màu xanh lá đậm.

ÁN

- Nước vòi làm dung dịch bắp cải tím không đổi màu.

IỄ N

ÀN

- Nước rửa chén làm dung dịch bắp cải tím chuyển sang màu tím.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Chuẩn bị một bình dung dịch bắp cải tím (cách chuẩn bị dung dịch bắp cải

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

 Cách tiến hành thí nghiệm:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Dung dịch nước rửa chén

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Nước vòi

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Trong bắp cải tím chứa sắc tố có màu thay đổi phụ thuộc vào pH của môi

trường, cụ thể độ pH của các dung dịch được đo như sau:

- Dung dịch bột nở: 8.

- Giấm: 3. - Nước vôi trong: 12.

TR ẦN

H Ư

- Mountain Dew: 3.

- Nước vòi: 7. - Dung dịch nước rửa chén: 6.

(Độ pH của các dung dịch trên được đo bằng giấy đo pH)

10 00

 Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm: - Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 1: Bài 3: Sự điện li của

nước. pH. Chất chỉ thị axit – bazơ.

Í-

- Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng phương pháp đối

-L

chứng: giáo viên giới thiệu dung dịch bắp cải tím là một chất chỉ thị rất quen thuộc

ÁN

trong cuộc sống hàng ngày. Giáo viên hướng dẫn học sinh khảo sát sự đổi màu của

dung dịch bắp cải tím với từng dung dịch có giá trị pH khác nhau và sau đó sử dụng giấy chỉ thị vạn năng để kiểm chứng độ pH của các dung dịch đó, so sánh kết quả thu

IỄ N

ÀN

được của dung dịch bắp cải tím và giấy chỉ thị vạn năng.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

 Giải thích:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Hình 2.6. Môi trường của một số dung dịch quen thuộc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

 Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải: 1. Da của chúng ta thường có độ pH dao động từ 4,0 đến 6,0. Do đó nếu chúng

ta sử dụng sản phẩm có độ pH thấp (khoảng từ 5,0 đến 6,0) sẽ tốt cho da, giúp da khỏe, nhưng nếu chúng ta sử dụng sản phẩm dưỡng da, sữa rửa mặt có độ pH cao (cao hơn 6,0) sẽ làm cho da bị khô, bong tróc, bị mụn, … Do đó, chúng ta cần phải kiểm tra

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

giá trị pH của sản phẩm dành cho da mà mình đang dùng, bạn hãy đề xuất cách kiểm tra giá trị pH mà không dùng giấy pH vạn năng. Lời giải: Sử dụng dung dịch bắp cải tím để kiểm tra giá trị pH. Trích mẫu thử

dung dịch sữa rửa mặt đang dùng. Sau đó, cho một ít dung dịch bắp cải tím vào mẫu

thử. Nếu như dung dịch bắp cải tím đổi màu sang hồng thì giá trị pH của dung dịch

 Mục đích của thí nghiệm:

H Ư

- Nghiên cứu phản ứng trao đổi ion và tìm hiểu về điều kiện xảy ra của phản ứng.

TR ẦN

- Viết được phương trình ion thu gọn của phản ứng trao đổi ion.  Dụng cụ, hóa chất:

Hóa chất - Dung dịch bột thông cống - Dung dịch phèn xanh

Ly thủy tinh: 4 cái

10 00

Dụng cụ

- Dung dịch nước vôi trong

Í-

- Dung dịch bột nở

-L

 Cách tiến hành thí nghiệm:

ÁN

- Cho từ từ dung dịch phèn xanh vào dung dịch bột thông cống. Quan sát hiện

tượng xảy ra.

ÀN

- Cho từ từ dung dịch bột nở vào dung dịch nước vôi trong. Quan sát hiện tượng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2.4.3. Thí nghiệm 3: Phản ứng trao đổi ion

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

thì giá trị pH của mẫu thử có giá trị lớn hơn 6,0.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

nhỏ hơn 6,0. Nếu dung dịch bắp cải tím không đổi màu hoặc hơi chuyển sang xanh lá

IỄ N

xảy ra.  Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành: - Để thu được hiện tượng đẹp nhất (nhất là với phản ứng giữa dung dịch phèn xanh và dung dịch bột thông cống), ta cần tiến hành thí nghiệm theo đúng hướng dẫn.  Hiện tượng:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Khi cho từ từ dung dịch phèn xanh vào dung dịch bột thông cống ta thấy có

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

trắng xuất hiện.

-L

Hình 2.8. Hiện tượng khi cho dung dịch bột nở vào dung dịch nước vôi trong

ÁN

 Giải thích và phương trình phản ứng:

- Trong dung dịch phèn xanh chứa muối đồng (II) sunfat CuSO 4 , còn trong

ÀN

dung dịch bột thông cống có chứa natri hiđroxit NaOH, khi cho 2 dung dịch này tác

IỄ N

dụng với nhau sẽ tạo ra kết tủa đồng (II) hiđroxit có màu xanh lơ:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Khi cho từ từ dung dịch bột nở vào nước vôi trong ta thấy có kết tủa màu

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Hình 2.7. Hiện tượng khi cho dung dịch phèn xanh vào dung dịch bột thông cống

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

kết tủa màu xanh xuất hiện.

2NaOH + CuSO 4  → Cu(OH)2 ↓ + Na 2SO 4

- Trong dung dịch bột nở có chứa natri hiđrocacbonat NaHCO 3 , còn nước vôi trong là canxi hiđroxit Ca(OH) 2 , khi cho 2 dung dịch này tác dụng với nhau sẽ tạo ra kết tủa canxi cacbonat: 2NaHCO3 + Ca(OH)2  → CaCO3 ↓ + Na 2 CO3 + 2H 2 O

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

 Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm: - Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 1: Bài 4: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li.

- Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng phương pháp đối

chứng: giáo viên yêu cầu học sinh tiến hành và quan sát thí nghiệm về phản ứng trao

chất bay hơi hoặc chất điện li yếu.

H Ư

Phương trình thu gọn của các phản ứng xảy ra trong thí nghiệm:

TR ẦN

2OH − + Cu 2+  → Cu(OH) 2 ↓ HCO3− + OH − + Ca 2+  → CaCO3 + H 2O 2. Trong nước thải của một nhà máy có chứa các ion như: Pb2+, Cd2+, HCO 3 -,

10 00

Mn2+, Cu2+. Hãy đề xuất hóa chất rẻ tiền để loại các ion đó ra khỏi nước thải. Lời giải: Muốn loại các ion đó ra khỏi nước thải ta có thể làm ion đó kết hợp

với ion khác để tạo thành chất kết tủa, hoặc bay hơi. Ở đây ta thấy có các ion kim loại

nặng có thể tạo kết tủa khi gặp ion OH- và ion HCO 3 - có thể tạo thành ion CO 3 2- khi

-L

Í-

gặp ion OH-, ion CO 3 2- là một ion dễ tạo kết tủa khi gặp các ion kim loại khác. Do đó, hóa chất cần sử dụng phải chứa ion OH- và phải rẻ tiền, dễ tìm trong cuộc sống, nên

ÁN

hóa chất có thể sử dụng là nước vôi trong Ca(OH) 2 .

ÀN

2.4.4. Thí nghiệm 4: Phản ứng trung hòa giữa axit và bazơ

IỄ N D

Lời giải: Sau phản ứng phải tạo ra ít nhất một trong các chất sau: chất kết tủa,

 Mục đích của thí nghiệm:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

chất điện li. Viết phương trình ion thu gọn của phản ứng trong thí nghiệm.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

1. Hãy cho biết điều kiện để xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

đổi ion trong dung dịch từ một số chất quen thuộc trong đời sống.

- Tìm hiểu về phản ứng trao đổi ion trong dung dịch mà sản phẩm tạo thành sau

phản ứng là chất điện li yếu. - Nghiên cứu phản ứng xảy ra khi cho dung dịch axit vào dung dịch bazơ bằng sự có mặt của chất chỉ thị axit – bazơ.  Dụng cụ, hóa chất:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Dụng cụ

Hóa chất

- Ly thủy tinh: 3 cái

- Dung dịch bắp cải tím - Nước ngâm đậu đen

- Nước hoa hồng

- Chanh

- Cho một ít dung dịch nước vôi trong lần lượt vào các ly thủy tinh trên. Quan

sát sự đổi màu của dung dịch.

H Ư

- Sau đó, cho thêm một ít nước cốt chanh lần lượt vào các ly chứa chỉ thị và nước vôi trong. Quan sát sự đổi màu của dung dịch.

TR ẦN

 Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

- Khi ta cho nước cốt chanh vô các ly chứa chỉ thị và nước vôi trong ta cần lắc

10 00

nhẹ để phản ứng xảy ra đồng đều, không lắc quá mạnh vì lắc mạnh sẽ làm phản ứng xảy ra quá nhanh, ta sẽ không kịp quan sát hiện tượng xảy ra.

 Hiện tượng:

- Khi cho dung dịch nước vôi trong vào các ly thủy tinh, ta thấy màu dung dịch

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

trong ly chuyển dần sang màu xanh.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

nước ngâm đậu đen và nước hoa hồng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Chuẩn bị sẵn 3 ly thủy tinh chứa dung dịch chỉ thị màu: dung dịch bắp cải tím,

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Cách tiến hành thí nghiệm:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Nước vôi trong

Hình 2.9. Hiện tượng khi cho nước vôi trong lần lượt vào các dung dịch chỉ thị - Khi cho chanh lần lượt vô các ly thủy tinh, lắc nhẹ, ta thấy màu xanh dần biến mất và dung dịch dần chuyển sang màu đỏ.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

H Ư

phụ thuộc vào pH của môi trường. Khi ta cho dung dịch nước vôi trong có môi trường bazơ vào trong các dung dịch chỉ thị, thì các sắc tố ở trong dung dịch chuyển sang màu

TR ẦN

xanh.

Khi ta cho nước cốt chanh vào ly chứa nước vôi trong và chỉ thị, trong chanh có

axit citric, axit này sẽ phân li ra ion H+, trung hòa ion OH- do nước vôi trong phân li

10 00

theo phản ứng:

H + + OH −  → H 2O

Sau đó ion H+ còn dư, tạo môi trường axit cho dung dịch sau phản ứng làm chỉ

Í-

thị chuyển sang màu hồng.

-L

 Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm:

ÁN

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 1: Bài 4: Phản ứng trao đổi

ÀN

ion trong dung dịch các chất điện li. - Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Trong bắp cải tím, vỏ đậu đen, cánh hoa hồng đều chứa sắc tố có màu thay đổi

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

 Giải thích và phương trình phản ứng:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

dung dịch chỉ thị

IỄ N D

Hình 2.10. Hiện tượng khi cho thêm chanh lần lượt vào các ly chứa nước vôi trong và

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

+ phương pháp đối chứng: giáo viên yêu cầu học sinh làm thí nghiệm và quan sát phản ứng trao đổi ion trong dung dịch tạo thành chất điện li yếu, đặc biệt là phản ứng xảy ra giữa axit – bazơ tạo thành nước, phản ứng này được gọi là phản ứng trung hòa. + phương pháp nghiên cứu: giáo viên đặt câu hỏi axit và bazơ có phản ứng với nhau hay không? Sau đó giáo viên yêu cầu học sinh tiến hành và quan

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

sát thí nghiệm kiểm chứng bằng chanh và nước vôi trong. Phản ứng xảy ra nhưng không có hiện tượng đặc biệt như hòa tan kết tủa, tạo thành chất kết tủa hoặc chất bay hơi nên giáo viên yêu cầu học sinh tìm cách kiểm chứng thí

nghiệm xảy ra.

 Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải:

ta, làm giảm bớt hiện tượng đau nhức và sưng đỏ.

một bazơ, khi bôi lên vết thương do kiến cắn, nó sẽ trung hòa axit fomic trên da chúng

H Ư

2.4.5. Thí nghiệm 5: Đốt than trong khí oxi nguyên chất  Mục đích của thí nghiệm:

TR ẦN

- So sánh hiện tượng cháy của than – một dạng thù hình của cacbon trong

10 00

 Dụng cụ, hóa chất:

không khí và trong khí oxi nguyên chất.

Dụng cụ

Hóa chất - Nước oxy già: 1 chai 60ml

- Bình thủy tinh lớn, chịu nhiệt

KMnO 4 )

Í-

- Đèn cồn

- Than

-L

- Muỗng

- Tinh thể thuốc tím (kali permanganat

- Bật lửa

ÁN

- Dây kẽm

 Cách tiến hành thí nghiệm [25]:

ÀN

- Cho vào bình thủy tinh 1 chai oxy già. Chuẩn bị sẵn muỗng chứa một ít tinh

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Lời giải: Chúng ta nên bôi vôi vào vết thương. Vôi chứa chủ yếu Ca(OH) 2 là

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

đỏ khi bị kiến cắn thì chúng ta nên làm gì?

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

cảm thấy đau, nhức và chỗ bị cắn có dấu hiệu sưng đỏ. Để giảm bớt đau, nhức và sưng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

1. Trong kiến có chứa axit fomic HCOOH nên khi bị kiến cắn chúng ta thường

IỄ N

thể thuốc tím. - Quấn dây kẽm quanh than, sau đó đốt than trên ngọn lửa đèn cồn. - Khi than bắt đầu nóng đỏ, cho nhanh tinh thể thuốc tím vào bình thủy tinh, sau

đó cho than đang nóng đỏ vào bình. Quan sát hiện tượng xảy ra.  Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Khi than bắt đầu nóng đỏ thì ta mới cho tinh thể thuốc tím vào bình thủy tinh để tránh trường hợp khí oxi bị thất thoát đi. - Để học sinh quan sát hiện tượng rõ hơn cần đưa cục than vô bình thủy tinh, rồi

đưa ra ngoài không khí, sau đó lại tiếp tục đưa vô bình thủy tinh.

- Khi chọn cục than để đốt cần chọn cục than vừa, không quá nhỏ rồi quấn dây

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

Hình 2.11. Than cháy ở ngoài không khí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

H Ư

ẠO

thủy tinh ta thấy than cháy mạnh hơn, sáng hơn với ngọn lửa màu vàng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Than cháy đỏ, không thấy rõ ngọn lửa ở ngoài không khí, còn khi đưa vô bình

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Hiện tượng:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

kẽm/sắt quanh nó rồi đốt.

Hình 2.12. Than cháy trong bình thủy tinh chứa khí oxi nguyên chất  Giải thích và phương trình phản ứng: Thuốc tím KMnO 4 tác dụng với hiđro peoxit H 2 O 2 trong oxi già tạo thành khí

oxi theo phản ứng: KMnO 4 + H 2O 2  → O 2 ↑ + MnO 2 ↓ + KOH + H 2O

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Than cháy được trong không khí nhờ sự có mặt của oxi, nhưng oxi chỉ chiếm 20% thể tích không khí nên than sẽ không cháy mạnh bằng khi ta đưa nó vào bình thủy tinh, có nồng độ oxi cao hơn. Than cháy trong oxi tạo ra cacbon đioxit, sau đó cacbon

U Y

t C+ O2  → C O 2 : cacbon đioxit

- Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng phương pháp tổ

H Ư

bản cacbon là tính khử.

 Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải:

TR ẦN

1. Khi đưa cục than nóng đỏ vào bình thủy tinh, ngoài hiện tượng cục than cháy sáng thì ta còn thấy có các tia lửa sáng bắn vào thành bình, tại sao lại có các tia lửa đó?

Lời giải: Khi than nóng đỏ thì dây kẽm cũng nóng lên, khi đưa vô bình thì kẽm

10 00

cũng phản ứng với oxi trong bình theo phản ứng: t 2Zn + O2  → 2ZnO o

kèm theo hiện tượng các tia lửa bắn ra.

Í-

2.4.6. Thí nghiệm 6: Thiết kế bình lọc nước đơn giản tại nhà

-L

 Mục đích của thí nghiệm:

ÁN

- Nghiên cứu ứng dụng và khả năng hấp phụ chất màu và chất hóa học của than

ÀN

hoạt tính, từ đó rút ra được ứng dụng của than hoạt tính trong đời sống hàng ngày.

IỄ N D

chức cho học sinh nghiên cứu tính chất các chất: nghiên cứu một tính chất hóa học cơ

 Dụng cụ, hóa chất: Dụng cụ

Hóa chất

- Chai nhựa rỗng: 1 chai

- Than hoạt tính

- Ly thủy tinh: 2 ly

- Cát

- Ly nhựa: 2 ly

- Nước dơ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 3: Bài 15: Cacbon.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

 Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

t C O 2 + C  → 2C O : cacbon monooxit

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

đioxit tác dụng tiếp với cacbon (than) tạo thành cacbon monooxit.

- Dao rọc giấy

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Kéo - Vải - Dây thun

- Muỗng

 Cách tiến hành thí nghiệm:

- Cho cát vào chai, sau đó cho than hoạt tính lên trên lớp cát.

- Tiến hành lọc nước dơ. Sau một thời gian, so sánh phần nước sau khi lọc với  Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

H Ư

phần nước ban đầu.

đứt tay do vết cắt lúc này rất bén.

TR ẦN

- Sau khi cắt bỏ phần đáy bằng dao rọc giấy ta nên dùng kéo tỉa lại để tránh gây

10 00

- Không nên cho than hoạt tính trước khi cho lớp cát đầu tiên vì than hoạt tính khá mịn, dễ dàng theo dòng nước thấm qua lớp vải chảy xuống phần nước lọc.

- Nên cho thêm một lớp cát lên phía trên lớp than hoạt tính, vì than hoạt tính là

dạng bột mịn, khá nhẹ, nên khi đổ nước vào, các hạt than li ti dễ bay lên trên.

Í-

 Hiện tượng:

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

- Nước sau khi lọc trong suốt không màu khác với nước ban đầu.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

đỡ và để hứng nước sau khi lọc).

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Cho chai vừa được cắt lên miệng ly thủy tinh (ly thủy tinh được dùng làm giá

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

chai, bọc miệng chai bằng miếng vải rồi buộc thun lại.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Cắt bỏ phần đáy của chai nhựa rỗng bằng dao rọc giấy và kéo, sau đó mở nắp

Hình 2.13. Nước sau khi lọc

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

 Giải thích: - Trên bề mặt của than hoạt tính có rất nhiều lỗ xốp, chính những lỗ xốp này đã làm tăng diện tích bề mặt riêng phần của than hoạt tính, giúp cho than hoạt tính có khả

+ phương pháp đối chứng: giáo viên giới thiệu cho học sinh biết rằng

H Ư

than hoạt tính có tính chất hấp phụ mạnh các chất hóa học và chất màu nên được dùng trong các bình lọc nước. Giáo viên yêu cầu học sinh tiến hành thí

TR ẦN

nghiệm để kiểm tra tính chất này của than hoạt tính.  Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải:

10 00

1. Trong cuộc sống, than hoạt tính ngoài được dùng trong bình lọc nước còn được dùng trong một vật dụng quen thuộc khác. Em hãy cho biết vật dụng đó là gì?

Lời giải: Trong các khẩu trang y tế. Than hoạt tính ngoài hấp phụ được các chất

hóa học có trong nước mà còn có thể hấp phụ các chất hóa học có trong khí.

Í-

2. Hãy phân biệt hấp phụ và hấp thụ.

-L

Lời giải: Hấp phụ là quá trình xảy ra khi một chất khí hay chất lỏng bị hút trên

ÁN

bề mặt một chất rắn xốp hoặc là sự gia tăng nồng độ của chất này trên bề mặt chất

khác. Còn hấp thụ là các phân tử, nguyên tử hay các ion bị hút khuếch tán và đi qua

ÀN

mặt phân cách vào trong toàn bộ vật lỏng hoặc rắn, khác với quá trình hấp phụ các

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

một dạng thù hình của cacbon.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

nghiên cứu tính chất hấp phụ các chất hóa học và chất màu của than hoạt tính –

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

+ phương pháp tổ chức cho học sinh nghiên cứu tính chất các chất:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng:

U Y

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 3: Bài 15: Cacbon.

 Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm:

năng hấp phụ mạnh một số chất hóa học.

IỄ N

phân tử chỉ bám trên bề mặt phân cách. 2.4.7. Thí nghiệm 7: Mô phỏng bình chữa cháy  Mục đích của thí nghiệm: - Mô phỏng phản ứng xảy ra trong bình chữa cháy, giúp học sinh hiểu hơn về

cách hoạt động của bình. - Tìm hiểu phản ứng xảy ra giữa muối hiđrocacbonat và axit.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

 Dụng cụ, hóa chất: Hóa chất

- Bình thủy tinh

- Nước rửa chén

- Nút cao su có gắn ống hút

- Giấm

Dụng cụ

H Ư

 Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

- Cho từ từ giấm vào bình rồi đậy nhanh bình bằng nút cao su có gắn ống hút.

TR ẦN

- Khi thấy bọt khí sinh ra nhiều, cần đậy nhanh nút cao su vào miệng bình để dòng bọt khí chảy trong ống hút theo hướng xác định.

 Hiện tượng:

ÀN

ÁN

-L

Í-

ra khỏi bình theo ống hút.

10 00

Sau khi cho giấm vào bình thủy tinh, ta thấy có dòng bọt khí xuất hiện và trào

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

và vài giọt màu thực phẩm vào. Lắc đều để hỗn hợp đều màu.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q ẠO

- Cho bột nở vào khoảng 1 bình thủy tinh, sau đó thêm một ít nước rửa chén 8

IỄ N D

 Cách tiến hành thí nghiệm:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

- Bột nở (baking soda)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Màu thực phẩm

Hình 2.14. Hiện tượng của mô phỏng bình chữa cháy  Giải thích và phương trình phản ứng: - Giấm tác dụng với bột nở giải phóng khí CO 2 :

CH 3COOH + NaHCO3  → CH 3COONa + CO 2 ↑ + H 2O

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Khí CO 2 sinh ra gặp chất tạo bọt trong xà phòng, tạo thành một dòng bọt khí và trào ra ngoài.

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 3: Bài 16: Hợp chất của

 Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm:

U Y

- Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng:

học sinh tiến hành thí nghiệm kiểm chứng.

H Ư

 Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải:

của bình chữa cháy và mô phỏng cách hoạt động của bình. Giáo viên hướng dẫn

1. Ngoài dạng bình chứa NaHCO 3 và H 2 SO 4 để tạo ra CO 2 dập tắt đám cháy,

TR ẦN

em hãy giới thiệu một số phương tiện chữa cháy khác trong cuộc sống. Lời giải: Một số phương tiện chữa cháy khác là [v]:

10 00

- Bình chữa cháy bằng khí CO 2 nén: bình này khác với loại bình chữa cháy trên là khí CO 2 được nén lỏng với áp suất cao vào trong bình.

- Bình bột chữa cháy: bình này chứa hỗn hợp hóa chất màu trắng bột mịn và khí

CO 2 , N 2 được nén làm khí đẩy.

-L

- Cát.

Í-

- Chăn chữa cháy: chăn cotton dễ thấm nước.

ÁN

2.4.8. Thí nghiệm 8: Nước vôi trong gặp 7up

Mục đích của thí nghiệm:

 Dụng cụ, hóa chất: Dụng cụ

Hóa chất

- Ly thủy tinh: 1 cái

- Nước vôi trong.

IỄ N

ÀN

- Nghiên cứu tính chất hóa học của khí cacbon đioxit là oxit axit.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

+ phương pháp đối chứng: giáo viên giới thiệu cho học sinh biết cấu tạo

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

nghiên cứu tính chất hóa học của muối hiđrocacbonat.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

+ phương pháp tổ chức cho học sinh nghiên cứu tính chất các chất:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

cacbon.

- Dung dịch nước ngọt 7up. Cách tiến hành thí nghiệm: - Cho nước vôi trong vào ly thủy tinh.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Đổ từ từ đến dư dung dịch 7up vào ly chứa nước vôi trong. Quan sát hiện tượng xảy ra  Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

ÁN

 Giải thích và phương trình phản ứng:

- Trong dung dịch 7up có chứa CO 2 , khi cho vô nước vôi trong Ca(OH) 2 thì tạo

IỄ N

ÀN

ra canxi cacbonat CaCO 3 kết tủa trắng:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Hình 2.16. Kết tủa trắng tan trong 7up dư

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

Hình 2.15. Kết tủa trắng tạo thành khi 7up tác dụng với nước vôi trong

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

 Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa trắng đục, tan trong dung dịch 7up dư.

dừng rồi sau đó mới cho dư dung dịch 7up

- Để quan sát rõ hiện tượng xảy ra, khi xuất hiện kết tủa màu trắng đục, nên tạm

CO 2 + Ca(OH) 2  → CaCO3 ↓ + H 2O - Khi dung dịch 7up được cho tới dư thì kết tủa CaCO 3 tan tạo muối canxi

hiđrocacbonat Ca(HCO 3 ) 2 :

CO 2 + H 2O + CaCO3  → Ca(HCO3 ) 2  Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 3: Bài 16: Hợp chất của cacbon. - Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng phương pháp tổ

chức cho học sinh nghiên cứu tính chất của các chất: nghiên cứu tính chất hóa học của

và là khí gây ra hiệu ứng nhà kính.

- Nghiên cứu tính chất hóa học không duy trì sự cháy của cacbon đioxit.

H Ư

 Dụng cụ, hóa chất:

Hóa chất

- Chậu thủy tinh lớn: 1 cái. - Dĩa nhựa: 1 cái.

- 3 ngọn nến

10 00

- Bật lửa: 1 cái.

TR ẦN

Dụng cụ

 Cách tiến hành thí nghiệm [26]:

- Đính các ngọn nến vào đĩa nhựa và lần lượt thắp sáng các ngọn nến.

- Úp ngược chậu thủy tinh lên trên các ngọn nến để tạo thành hệ kín, không có

Í-

không khí lọt vào. Quan sát hiện tượng xảy ra.

-L

 Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

ÁN

- Các ngọn nến phải có chiều cao khác nhau rõ ràng.

- Chậu thủy tinh khi úp ngược lại thì đáy chậu phải cách xa ngọn lửa của cây  Hiện tượng: Cây nến cao nhất tắt trước, sau đó đến cây nến cao nhì, cây nến thấp nhất cháy

lâu nhất.

IỄ N

ÀN

nến cao nhất để tránh hiện tượng vỡ chậu.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Nghiên cứu tính chất vật lí của cacbon đioxit là tính chất hấp thụ nhiệt mạnh

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

 Mục đích của thí nghiệm:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2.4.9. Thí nghiệm 9: Ngọn nến nào sẽ tắt trước?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

cacbon đioxit.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Í-

tích, giảm khối lượng riêng sẽ bay lên trên; O 2 sẽ ở dưới vì vậy cây nến cao nhất sẽ tắt

-L

đầu tiên. Kết luận: CO 2 là nguyên nhân gây ra hiệu ứng nhà kính do hấp thụ mạnh

ÁN

nhiệt lượng bức xạ của trái đất làm cho trái đất nóng lên (hoặc để thoát khỏi hoả hoạn,

ÀN

nên bò thấp xuống đất để còn đủ oxi hô hấp, tránh bị ngạt).  Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Khi nến cháy sẽ sinh ra khí CO 2 . Khí CO 2 hấp thụ nhiệt tốt sẽ giản nở tăng thể

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

 Giải thích:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Hình 2.18. Cây nến cao nhì tắt, còn cây nến thấp nhất vẫn cháy

IỄ N D

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Hình 2.17. Cây nến cao nhất tắt trước

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 3: Bài 16: Hợp chất của

cacbon. - Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng phương pháp tổ chức cho học sinh nghiên cứu tính chất của các chất: nghiên cứu tính chất hấp thụ nhiệt mạnh và tính chất không duy trì sự cháy của cacbon đioxit.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

 Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải: 1. CO 2 là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng khí hậu gì? Lời giải: CO 2 là nguyên nhân gây ra hiệu ứng nhà kính do hấp thụ mạnh nhiệt

lượng bức xạ của trái đất làm cho trái đất nóng lên.

2. Khi xảy ra hỏa hoạn, người ta thường khuyên chúng ta nên khom người và

2.4.10. Thí nghiệm 10: Ảo thuật: Tắt nến

 Mục đích của thí nghiệm:

H Ư

- Tìm hiểu phản ứng xảy ra giữa muối hiđrocacbonat và axit.  Dụng cụ, hóa chất: Dụng cụ

- Ly thủy tinh: 1 cái.

Hóa chất - Bột nở. - Giấm

- Bật lửa: 1 cái.

10 00

- Nến: 5 cây.

TR ẦN

- Tìm hiểu tính chất không duy trì sự cháy của cacbon đioxit.

- Muỗng nhựa: 1 cái.

Í-

 Cách tiến hành thí nghiệm [27]:

-L

- Xếp các cây nến thành một hàng rồi thắp sáng chúng.

ÁN

- Cho giấm ra ly thủy tinh, cho thêm một muỗng bột nở vào ly.

- Đưa nhanh ly lại gần các ngọn nến. - Chỉ cho giấm vào khoảng một phần ba ly, để tránh trường hợp dung dịch phản

IỄ N

ÀN

 Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

ta cần bò sát mặt đất để có khí O 2 duy trì hô hấp.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

giản nở tăng thể tích, giảm khối lượng riêng sẽ bay lên trên; O 2 sẽ ở dưới vì vậy chúng

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Lời giải: Khi xảy ra hỏa hoạn sẽ sinh ra khí CO 2 . Khí CO 2 hấp thụ nhiệt tốt sẽ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

bò sát mặt đất để thoát ra ngoài, tại sao phải làm vậy?

ứng trào ra. - Chỉ cần nghiêng ly chứa dung dịch phản ứng lại gần các ngọn nến là sẽ có

hiện tượng xảy ra, không cần đổ dung dịch trong ly ra.  Hiện tượng: - Khi cho bột nở vào ly giấm ta thấy hiện tượng sủi bọt khí.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

 Giải thích và phương trình phản ứng:

- Trong giấm có chứa axit axetic CH 3 COOH, còn trong bột nở chứa natri

hiđrocacbonat NaHCO 3 , nên khi giấm gặp bột nở sẽ sinh ra khí CO 2 .

-L

Í-

CH 3COOH + NaHCO3  → CH 3COONa + CO 2 ↑ + H 2O

- Khí CO 2 không duy trì sự cháy nên làm nến tắt.

ÁN

 Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm:

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 3: Bài 16: Hợp chất của

IỄ N

ÀN

cacbon.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

Hình 2.20. Khí sinh ra làm tắt nến

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

H Ư

ẠO

- Khi đưa ly chứa dung dịch phản ứng lại gần các ngọn nến ta thấy ngọn nến tắt.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Hình 2.19. Hiện tượng vừa cho bột nở vào ly giấm

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

- Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng: + phương pháp tổ chức cho học sinh nghiên cứu tính chất của các chất:

nghiên cứu tính chất không duy trì sự cháy của cacbon đioxit. + phương pháp sử dụng thí nghiệm nêu vấn đề: giáo viên đưa ra dụng cụ, hóa chất đã chuẩn bị sẵn và yêu cầu học sinh tiến hành thí nghiệm để tắt nến mà

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

không được thổi nến, cũng như được đổ các dung dịch, hay hóa chất đã cho sẵn lên trên ngọn lửa của nến. 2.4.11. Thí nghiệm 11: Vỏ trứng gặp giấm

 Mục đích của thí nghiệm:

- Cho vỏ trứng vào ly thủy tinh.

TR ẦN

 Các lưu ý kĩ thuật khi tiến hành:

H Ư

- Đổ giấm vào ly thủy tinh sao cho ngậm vỏ trứng. Quan sát hiện tượng xảy ra. - Nên sử dụng vỏ trứng gà công nghiệp thay vì vỏ trứng gà ta, vì trứng gà công nghiệp có vỏ màu sẫm hơn, dễ quan sát bọt khí xuất hiện hơn.

10 00

 Hiện tượng:

ÀN

ÁN

-L

Í-

Trên vỏ trứng gà xuất hiện các bọt khí nhỏ li ti.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO Đ

 Cách tiến hành thí nghiệm:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Giấm.

U Y

- Ly thủy tinh.

Hóa chất

- Vỏ trứng gà.

IỄ N D

Dụng cụ

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

 Dụng cụ, hóa chất:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Nghiên cứu tính chất hóa học của muối cacbonat

Hình 2.21. Bọt khí li ti trên bề mặt vỏ trứng được ngâm trong giấm  Giải thích và phương trình phản ứng: Trong vỏ trứng có chứa canxi cacbonat CaCO 3 và trong giấm có chứa axit

axetic CH 3 COOH. Khi vỏ trứng ngâm trong giấm thì CaCO 3 tác dụng với CH 3 COOH tạo ra khí CO 2 theo phương trình:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

→ (CH 3COO) 2 Ca + CO 2 ↑ + H 2O . CaCO3 + 2CH 3COOH   Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm và cách sử dụng thí nghiệm:

- Vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm: Chương 3: Bài 16: Hợp chất của

cacbon.

- Cách sử dụng: sử dụng thí nghiệm này khi dạy bài mới bằng phương pháp tổ

hấp sinh ra khí cacbonic. Chính khí cacbonic này đã phá huỷ lớp vỏ trứng (có thành

phần chính là canxi cacbonat) khiến cho vỏ trứng có nhiều lỗ hỏng, tạo cơ hội cho vi

H Ư

khuẩn làm hỏng trứng. Hãy viết phương trình phản ứng xảy ra cho quá trình phá huỷ

TR ẦN

trên.

Lời giải: CO 2 + H 2O + CaCO3  → Ca(HCO3 ) 2 2. Để bảo quản trứng lâu bị hỏng hơn, người ta có thể sử dụng nước vôi trong

10 00

để bảo quản trứng. Hãy giải thích cơ sở khoa học của phương pháp trên và viết các phương trình phản ứng nếu có xảy ra.

Lời giải: Trứng gà có hô hấp sinh ra khí cacbonic, khí cacbonic gặp canxi

CO 2 + H 2O + CaCO3  → Ca(HCO3 ) 2

-L

Í-

cacbonat CaCO 3 ở vỏ trứng gà sẽ xảy ra phản ứng:

ÁN

Lượng CaCO 3 mất đi làm vỏ trứng xuất hiện các lỗ nhỏ li ti. Khi ngâm trứng vô

nước vôi trong thì muối canxi hiđrocacbonat Ca(HCO 3 ) 2 sẽ phản ứng với Ca(OH) 2

ÀN

nước vôi trong tạo ra canxi cacbonat CaCO 3 lấp đầy các lỗ trống:

Ca(HCO3 ) 2 + Ca(OH) 2  → 2CaCO3 + 2H 2O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

1. Trứng gà cũng như trứng của các loài gia cầm khác cũng không ngừng hô

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

 Câu hỏi liên quan đến thí nghiệm và lời giải:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

muối cacbonat.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

chức cho học sinh nghiên cứu tính chất của các chất: nghiên cứu tính chất hóa học của

IỄ N

2.5. Giới thiệu giáo án có sử dụng các thí nghiệm gắn kết cuộc sống đã thiết kế 2.5.1. Giáo án bài 15: Cacbon

I. Mục tiêu bài học: a. Kiến thức

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Biết - Nêu được vị trí của cacbon trong bảng hệ thống tuần hoàn. - Liệt kê được các dạng thù hình của cacbon và các tính chất vật lí đặc trưng

của các dạng thù hình đó ví dụ như độ dẫn điện, độ cứng,…

- Liệt kê được một số ứng dụng của cacbon như làm trang sức (kim cương);

- Giải thích được vì sao tính chất vật lí của than chì và kim cương lại khác

H Ư

nhau dựa vào cấu trúc của chúng. axit nitric, hiđro và nhôm. Vận dụng

TR ẦN

- Viết và cân bằng được các phương trình phản ứng giữa cacbon với oxi,

10 00

- Thiết kế được bình lọc nước đơn giản từ chai nước rỗng, cát và than hoạt tính tại nhà.

b. Kĩ năng

- Rèn luyện được kĩ năng tư duy, giải quyết các câu hỏi mà giáo viên đưa ra.

Í-

- Rèn luyện kĩ năng quan sát hiện tượng thí nghiệm.

ÁN

c. Thái độ

-L

- Rèn luyện được kĩ năng thực hành làm các sản phẩm ứng dụng trong đời sống.

- Có niềm yêu thích với bộ môn Hóa học hơn.

ÀN

II. Chuẩn bị:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Hiểu

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q ẠO

chì, các quặng canxit, đolomit,…

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Liệt kê được một số trạng thái tự nhiên của cacbon như kim cương, than

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

làm điện cực, bút chì (than chì); hấp phụ khí độc hại, lọc nước (than hoạt tính).

IỄ N

a. Giáo viên: - Kế hoạch bài dạy, phiếu học tập của học sinh, slide trình chiếu, các video clip

trong bài học. - Các vật dụng để làm bình lọc nước đơn giản: chai nhựa rỗng, cát, than hoạt tính, dao rọc giấy, vải,… và phần thưởng dành cho học sinh b. Học sinh: đọc bài mới.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

III. Phương pháp – Phương tiện a. Phương pháp: đàm thoại, nêu và giải quyết vấn đề, làm việc nhóm. b. Phương tiện: máy chiếu, bảng, phiếu học tập, bài trình chiếu Powerpoint.

IV. Kế hoạch bài dạy

của Dàn bài ghi bảng

Hoạt động 1: Giới thiệu vào bài (1 phút)

Kính chào quý thầy cô và các em

H Ư

học sinh đã đến tham dự buổi học

- Kim cương và

10 00

cô biết 2 chất trên bảng là gì?

dành cho các em. Các em hãy cho

TR ẦN

ngày hôm nay. Trước khi đi vào bài học, cô có một vài câu hỏi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

học sinh

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

động

Hoạt

Hoạt động của giáo viên

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Kim cương và than chì được cấu than chì.

thành từ những nguyên tố gì?

(Cả 2 đều được cấu thành từ

Í-

cacbon)

- Cacbon.

-L

- Vậy tại sao đều cùng được cấu

ÁN

thành từ cacbon nhưng chúng lại khác nhau như vậy

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

2. Tìm hiểu bài mới

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

1. Ổn định lớp

ÀN

Để giải đáp được câu hỏi này, cô về nguyên tố cacbon.

Chương

CACBON

–

SILIC

IỄ N

và các em sẽ cùng nhau tìm hiểu

Bài 15: CACBON Hoạt động 2: Tìm hiểu vị trí và cấu hình electron nguyên tử (2 phút)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Cacbon có số hiệu nguyên tử là 6,

I. Vị trí và cấu hình electron

cô mời 1 bạn viết cho cô cấu hình

nguyên tử e: - Số hiệu nguyên tử 6.

cho cô biết cacbon nằm ở ô số bao

- Nhóm IVA.

nhiêu, nhóm mấy, chu kỳ mấy - Ô số 6.

- Chu kỳ 2.

ẠO Đ G

Nhìn vào cấu hình electron, các

H Ư

em hãy cho cô biết C có thể tạo tối

TR ẦN

đa bao nhiêu liên kết cộng hóa trị

- 4 liên kết

với các nguyên tử khác? (Tại sao C có thể tạo tối đa 4 liên

10 00

kết?)

Hoạt động 3: Tìm hiểu tính chất vật lí của cacbon (7 phút) Bây giờ, các em hãy quan sát các

II. Tính chất vật lí 1. Kim cương

thông tin cô cho trên slide, hoạt

- Tinh thể trong suốt, không

30 giây, điền vào phiếu hoạt động.

màu.

-L

Í-

động theo nhóm trong vòng 1 phút

!!!

ÁN

1 phút 30 giây của các em bắt đầu - Học sinh hoạt - Là chất cứng nhất trong tất

ÀN

(Sau 1 phút 30 giây) Bây giờ, cô

cả các chất. - Không dẫn điện, dẫn nhiệt kém.

IỄ N

mời các bạn đại diện nhóm lên dán

động nhóm.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Chu kỳ 2.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y .Q

trong bảng hệ thống tuần hoàn? - Nhóm IVA.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Ô số 6.

Từ cấu hình electron, các em hãy

(Tại sao?)

- Cấu hình e: 1s22s22p2.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

hình

1s22s22p2.

nhận biết)

http://daykemquynhon.ucoz.com

Cấu

e của cacbon. (Mời 1 bạn khác -

phiếu hoạt động của nhóm lên

bảng.

2. Than chì

(Mời các nhóm nhận xét bài nhau)

- Tinh thể xám đen, có cấu

Và đây là bảng đáp án do cô điền.

trúc lớp → mềm.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Như các em đã quan sát trong

- Dẫn điện tốt.

đoạn phim, kim cương có cấu trúc khá bền, khi bị tác động bởi 1 lực

thì cả tinh thể kim cương sẽ không

bị thay đổi về hình dạng, nên kim

nên than chì mềm hơn.

 Fuleren

H Ư

Fuleren là dạng thù hình được tìm năm 1985. Dù được tìm thấy sau cùng, nhưng fuleren đã trở thành

3. Fuleren Gồm các phân tử C 60 , C 70, …

10 00

lĩnh vực nghiên cứu quan trọng

TR ẦN

thấy cuối cùng của cacbon vào

nhất là khoa học vật liệu, điện tử

học và công nghệ nano.

Người ta thường thấy fuleren gồm

Í-

các phân tử C 60 , C 70 , …

-L

Ngoài các dạng thù hình trên,

ÁN

cacbon còn có các loại than được

điều chế nhân tạo như than gỗ,

ÀN

than xương, than muội , … và

gỗ, than xương, than muội , …

IỄ N

chúng được gọi chung là cacbon

4. Cacbon vô định hình: than

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

động các lớp này trượt lên nhau,

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

lớp lại khá yếu, nên khi bị tác

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

than chì với cấu trúc lớp, giữa các

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

cương khá cứng. Trong khi đó,

vô định hình. Hoạt động 4: Tìm hiểu tính chất hóa học của cacbon (15 phút) Các em đã được tiếp cận hóa từ

III. Tính chất hóa học

năm lớp 8 rồi, cô mời một vài bạn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

liệt kê một số hợp chất hóa học chứa cacbon mà em biết.

- CH 4 .

(Nghe HS đọc tên một số hợp chất - CO.

CH4 C Al4C3

+4 CO2 CaCO3

và viết lên bảng theo trình tự tăng - CO 2 , CaCO 3 .

dần số oxi hóa)

đang ở đây, như vậy số oxi hóa

của nó có thể giảm thành -4, khi

H Ư

giảm số oxi hóa thì cacbon đang cacbon cũng có thể tăng lên thành +2, +4, khi tăng số oxi hóa thì nó

TR ẦN

thể hiện tính gì? Và số oxi hóa - Tính oxi hóa.

- Tính khử.

10 00

thể hiện tính gì?

Tuy vậy, tính khử vẫn là tính chất

chủ yếu của cacbon nên sau đây

chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về

-L

 Tính khử

Í-

tính khử của cacbon.

ÁN

Sau đây, các em hãy quan sát thí

nghiệm cô thực hiện

ÀN

- Cô cho một lượng hiđro peoxit

1. Tính khử a. Tác dụng với oxi 0

đioxit. Bây giờ, cô sẽ đốt nóng đỏ

IỄ N

cacbon đioxit

có thể tìm thấy trong oxi già. Cô

sẽ chuẩn bị sẵn một ít mangan

t C+ O 2  → C O2

vào bình tam giác, hiđro peoxit em

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

của cacbon. Cacbon của chúng ta

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bây giờ, cô sẽ vẽ trục số oxi hóa

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y .Q

định số oxi hóa.

cacbon trong các hợp chất trên.

http://daykemquynhon.ucoz.com

Em hãy xác định số oxi hóa của - Học sinh xác

t C O 2 + C  →2CO o

cacbon monooxit

than.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Các em hãy chú ý quan sát và so sánh ngọn lửa khi mẩu than cháy trong không khí và trong bình tam

- Trong không khí

- Khi than đã cháy đỏ như thế này, than chỉ nóng đỏ

U Y

cô cho mangan đioxit vào bình lên, khi cho vào

.Q Đ

ngọn lửa khi mẩu than cháy trong

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Cô mời một bạn so sánh giúp cô lửa màu vàng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

cháy rực với ngọn

vào.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

không khí và trong bình tam giác.

H Ư

- Cô mời một bạn dự đoán sản phương trình phản ứng xảy ra, và xác định số oxi hóa của cacbon.

TR ẦN

phẩm tạo thành. Mời em lên viết

10 00

Ngoài ra, ở nhiệt độ cao cacbon lại - CO 2 . khử được CO 2 tạo thành CO. Cô

mời mộ bạn lên viết phương trình

phản ứng, xác định số oxi hóa của

Í-

cacbon và đọc tên sản phẩm.

cacbon đioxit +4

t →2CO C O 2 + C  o

:cacbon monooxit

-L

Ngoài ra, cacbon còn phản ứng

t C+ O 2  → C O2 :

ÁN

với nhiều chất oxi hóa mạnh khác. Em hãy liệt kê một số chất oxi hóa

http://daykemquynhon.ucoz.com

tam giác, và cho mẩu than cháy bình tam giác, than

ÀN

mạnh mà em biết?

IỄ N

Axit nitric các em mới vừa được học gần đây, giờ cô muốn kiểm tra một chút, mời 1 bạn lên viết phương trình phản ứng cacbon tác dụng với axit nitric đặc.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

giác.

- HNO 3 , H 2 SO 4 đặc.

b. Tác dụng với hợp chất 0

t C+ 4HNO3 ñ  → C O 2 + 4NO 2 o

+2H 2 O

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

khử một số oxit kim loại như đồng (II) oxit, kẽm oxit. Cô mời 1 bạn

+2H 2 O

- Tính oxi hóa

U Y

a. Tác dụng với hiđro -4

t , xt C+ 2H 2  → C H4

- Hiđro

ẠO

H Ư

với chất gì?

- Chất khử.

oxi hóa thì ta cho cacbon tác dụng

Muốn chứng minh cacbon có tính

cái gì đầu tiên? (Nếu không phải hiđro thì hỏi tiếp

10 00

là còn chất khử nào khác mà em

TR ẦN

Nhắc tới chất khử thì em nghĩ tới

nghĩ tới không?)

- Khi cacbon tác dụng với hiđro sẽ

cho ra một sản phẩm khá là quen

- CH 4 (metan) b. Tác dụng với kim loại → muối cacbua

được học ở lớp 9, đó là sản phẩm

t 4Al + 3C  → Al4 C3

ÁN

nào?

-L

Í-

thuộc, sản phẩm này các em đã

−4

(nhôm cacbua)

- Khi cacbon tác dụng với kim loại

ÀN

ở nhiệt độ cao thì nó sẽ tạo thành

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

(metan)

còn lại của cacbon là gì?

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

tính khử, vậy tính chất hóa học

Chúng ta vừa tìm hiểu xong về

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2. Tính oxi hóa

 Tính oxi hóa

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

C O 2 + 4NO 2

cacbon tác dụng với kẽm oxit.

http://daykemquynhon.ucoz.com

t C+ ZnO  → Zn + C O

lên viết phương trình phản ứng

t C+ 4HNO3 ñ  →

Bên cạnh đó, cacbon còn có thể

IỄ N

muối cacbua. Hoạt động 5: Tìm hiểu về ứng dụng và trạng thái tự nhiên của cacbon (13 phút) Bây giờ, các em hãy xem một

IV. Ứng dụng và trạng thái

đoạn phim liên quan đến ứng dụng

tự nhiên:

và trạng thái tự nhiên của cacbon,

1. Ứng dụng:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Kim cương: trang sức, mũi

đoạn phim sẽ có câu hỏi hoạt

khoan, dao cắt thủy tinh, bột

động.

mài,…

Bây giờ, các em có 1 phút 30 giây

- Than chì: điện cực, bút

để điền vào phiếu hoạt động.

chì,…

(Sau 1 phút 30 giây) Các nhóm

- Than hoạt tính: lọc nước,

hãy trao đổi chéo cho nhau để

mặt nạ phòng độc.

H Ư

sẵn, trong vòng 3 phút, các em hãy làm xong hãy đem bình của mình lên đây và lọc thử nước dơ. Hai

TR ẦN

thiết kế bình lọc nước. Nhóm nào

10 00

nhóm nhanh nhất sẽ được phần - Học sinh tiến hành

hoạt

động

Vậy các em có biết chất gì của nhóm, làm bình lọc

cacbon dùng để lọc nước không? nước.

Í-

À, các em đã bao giờ nghe tới than

-L

hoạt tính chưa? Các em đã nghe

ÁN

thấy cụm từ “than hoạt tính” ở đâu

nào? Tại sao than hoạt tính lại có

ÀN

thể dùng để lọc nước?

IỄ N

(Đưa ra cấu trúc của than hoạt

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

sẽ phát những nguyên vật liệu cho

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

cập đến ứng dụng là lọc nước. Cô

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

.Q TP ẠO

Trong đoạn phim vừa rồi có đề

thưởng.

các em hãy ghi nhớ thật kĩ vì sau

chấm điểm. Đây là đáp án của cô.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

tính) Đây là cấu trúc của một phần tử than hoạt tính. Nó có một cái lỗ

khá dài, giống như lỗ chân lông của chúng ta, nhiệm vụ của lỗ này

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

là giữ các chất hóa học và chất khí lại. Ngoài dùng để lọc nước, nó còn ở

trong các khẩu trang y tế, các khẩu

trang mà người ta có cho vào đó

Về trạng thái tự nhiên, cacbon tồn

tại trong tự nhiên ở cả dạng đơn

H Ư

chất như than chì, kim cương và

TR ẦN

dạng hợp chất như các khoáng vật

10 00

canxit, magiezit, dolomit, …

2. Trạng thái tự nhiên: - Kim cương, than chì. - Các quặng: canxit (CaCO 3 ), magiezit (MgCO 3 ), đolomit (CaCO 3 .MgCO 3 ), …

- Than mỏ, dầu mỏ, khí thiên nhiên.

Cacbon có nhiều dạng thù hình, do

- Là thành phần cơ sở của tế

khác nhau. Phần này, các em hãy

bào động, thực vật.

tìm hiểu trong sách giáo khoa.

V. Điều chế: Sgk/69.

ÁN

-L

Í-

đó nó cũng có nhiều các điều chế

IỄ N

ÀN

3. Củng cố và luyện tập Câu 1: Trong các chất sau đây, chất nào không phải dạng thù hình của cacbon A. Kim cương.

B. Đá vôi.

C. Than chì.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

màu đen xám.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

hít thở là những khẩu trang có

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

bớt các chất khí độc khi chúng ta

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

một ít than hoạt tính để hấp phụ

D. Than hoạt tính.

Đáp án: B. Đá vôi là CaCO 3 , không phải dạng thù hình của cacbon.

 Các em chú ý nhớ, cacbon có 3 dạng thù hình chính là kim cương, than chì, fuleren, ngoài ra còn có cacbon vô định hình. Câu 2. Phát biểu nào sau đây sai khi nói về kim cương?

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

A. Kim cương là chất cứng nhất trong tất cả các chất nên được dùng để làm mũi khoan. B. Kim cương trong suốt, không màu, đẹp nên được dùng làm trang sức.

C. Bột kim cương được dùng làm bột mài.

D. Kim cương dẫn điện tốt nên được dùng để làm các điện cực

C. Ta có thể dùng dao để mài giũa kim cương.

B. Khi cắn phải ruột bút chì ta có nguy cơ bị nhiễm độc chì.

H Ư

D. Trong bình lọc nước, người ta dùng than chì để hấp phụ các chất màu, chất hóa học.

TR ẦN

Đáp án: A. Ruột bút chì được làm từ than chì chứ không phải từ kim loại chì. Kim cương rất cứng nên chỉ có thể dùng kim cương mài giũa kim cương mà thôi.

10 00

Tóm lại, ứng dụng của cacbon là:

- Kim cương dùng để làm trang sức, mũi khoan, đá mài.

- Than chì dùng làm pin, điện cực, bút chì.

- Than hoạt tính dùng để hấp phụ các chất màu, chất hóa học trong nước nên

Í-

được ứng dụng trong bình lọc nước.

-L

Câu 4. Cacbon không thể tác dụng với dãy chất nào sau đây?

ÁN

A. Oxi, axit sunfuric đặc, hiđro.

B. Axit nitric đặc, nhôm, đồng (II) oxit.

IỄ N

ÀN

C. Natri hiđroxit, canxi cacbonat, axit clohiđric.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

A. Than chì dẫn điện tốt nên được dùng làm điện cực, pin.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

Câu 3. Phát biểu nào sau đây đúng?

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

điện cực là điều không thể.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Đáp án: D. Kim cương không dẫn điện được, nên việc dùng kim cương làm

D. Oxi, kẽm oxit, nhôm. Đáp án: C. Cacbon có tính khử khi tác dụng với oxi, những chất oxi hóa mạnh;

tính oxi hóa khi tác dụng với hiđro, kim loại. 2.5.2. Giáo án bài 16: “Hợp chất của cacbon” I – Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Xác định được tên gọi, công thức hợp chất của cacbon (cacbon monooxit; cacbon đioxit, muối cacbonat) Mô tả được các tính chất vật lí, tính chất hoá học các hợp chất của cacbon.

Ghi nhớ cách điều chế khí cacbon monooxit và cacbon đioxit.

Tóm tắt được các phản ứng đặc trưng của muối cacbonat (phản ứng trao

Nhận biết được muối cacbonat với các muối đã học.

Ứng dụng tính chất hợp chất của cacbon gỉai thích các hiện tượng, giải

H Ư

TR ẦN

3. Thái độ:

Học sinh hứng thú học tập, chủ động tìm tòi kiến thức mới thông qua

10 00

những thí nghiệm khám phá thực tế. II – Chuẩn bị:

1. Giáo viên: Hồ sơ bài dạy.

Phiếu học tập.

Phương tiện dạy học: bài giảng điện tử, các video thí nghiệm.

Í-

-L

Bộ thí nghiệm của giáo viên

+ 1 bình thủy tinh.

+ 3 cây nến có độ cao khác

+ 1 nút cao su có gắn ống hút.

nhau.

+ 1 chậu nhựa.

+ 1 chai 7up.

+ 1 ly nhựa.

+ Dung dịch nước vôi trong.

+ 1 muỗng nhựa.

+ Bột nở (baking soda).

+ 1 chậu thủy tinh.

+ 1 chai màu thực phẩm.

+ 1 dĩa nhựa.

+ 1 chai nước rửa chén.

+ 1 bật lửa.

ÀN

ÁN

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

chai

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Nhận biết được khí cacbonic với các khí khác đã học.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y .Q TP

Viết được phương trình phản ứng của các hợp chất của cacbon.

ẠO

quyết các vấn đề cơ bản liên quan.

IỄ N D

Nêu được một số ứng dụng các hợp chất của cacbon.

2. Kĩ năng:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

đổi ion và phản ứng nhiệt phân). -

giấm

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Các bộ thí nghiệm khám phá (1 bộ dành cho 1 nhóm gồm 6 học sinh)

+ Dung dịch nước vôi trong.

+ 1 chiếc cốc nhựa.

+ 1 chai 7 up.

Giấy

ro-ki

Thực hiện các hoạt động tìm hiểu tại nhà.

.Q ẠO

2. Tìm hiểu bài mới:

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học Nội dung bài học

sinh

H Ư

Hoạt động 1: Tìm hiểu về khí cacbon monooxit

TR ẦN

- Giáo viên cho học sinh - Học sinh thảo Bài 29: HỢP CHẤT CỦA CACBON thảo luận nhóm và trình luận nhóm và trình 1. Khí cacbon monooxit: bày những hiểu biết của bày ý kiến của

- Công thức phân tử: CO

bản thân về khí cacbon mình

- Tính chất vật lí:

10 00

monooxit

trên

thời roki.

trong

gian 3 phút.

- Giáo viên nhận xét,

Í-

yêu cầu học sinh giải

-L

thích, chứng mình và

ÁN

tổng kết lại kiến thức

cho học sinh.

giấy

+ Khí không màu, không mùi, không vị, ít tan. + Rất độc. - Tính chất hoá học: + Là oxit trung tính (không tan trong nước, axit, bazơ). + Có tính khử - CO + O 2 → CO 2

ÀN

+ Công thức phân tử.

IỄ N

+ Màu, mùi, vị, độ

tan, độc tính. + Tính chất hoá học.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

1. Ổn định lớp .

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

III – Tổ chức hoạt động dạy và học: 1 tiết = 45 phút.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đọc trước bài mới.

U Y

2. Học sinh:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- CO + CuO → Cu + H 2 O - Vai trò: luyện kim loại trong công nghiệp.

+ Vai trò.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Điều chế trong phòng thí nghiệm:

“Khí duy và khai thác

HCOOH → CO + H 2 O.

cacbon monooxit là một thông tin từ SGK

- Sản xuất trong công nghiệp:

khí độc, vậy có được để trả lời câu hỏi

và tìm hiểu quá H 2

* Khí than khô: C + CO 2 → CO

U Y

trình sản xuất khí

.Q TP

quá trình điều chế trong

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

ẠO

phòng thí nghiệm và sản

khí

cacbon

của

xuất trong công nghiệp

Hoạt động 2: Tìm hiểu về khí cacbon đioxit

H Ư

monooxit cho học sinh.

TR ẦN

- Giáo viên giới thiệu - Học sinh lần lượt 2. Khí cacbon đioxit: - Tên gọi khác: khí Cacbonic

trình bày đầu giờ, qúa những hiểu biết

- Công thức phân tử: CO 2

10 00

cho học sinh “Như đã trả lời và trình bày trình đốt cháy cacbon sẽ của bản thân về

tạo ra hai oxit, ngoài khí khí cacbon đioxit.

cacbon monooxit, chúng

Í-

ta còn thu được khí khác

-L

nữa chính là cacbon

ÁN

đioxit. Vậy bạn biết những gì về khí này?”

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Giáo viên trình bày cacbon monooxit.

ÀN

giáo viên gọi liên tục

trình bày các hiểu biết về khí cacbon đioxit.

hoâhaáp  → CO 2 O 2 ←  quang hôïp

- Điều chế: + Trong công nghiệp: sinh ra từ quá trình đốt cháy nhiên liệu, … + Trong phòng thí nghiệm: CaCO 3 + 2HCl → CaCl 2 + CO 2 + H 2 O - Tính chất vật lí: + Khí không màu, tan không nhiều trong nước.

IỄ N

các học sinh lần lượt

- Vai trò: chữa cháy, nước giải khác

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

điều chế hay không?”.

* Khí than ướt: C + H 2 O → CO +

sinh

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

học

cho

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Giáo viên đặt câu hỏi - Học sinh sẽ tư

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Giáo viên nhận xét,

+ Hoá rắn → nước đá khô.

yêu cầu học sinh giải

+ Hấp thụ nhiệt mạnh → gây ra

tổng kết lại kiến thức

* Tan trong nước: CO 2 +H 2 O↔H 2 CO 3

+ Công thức phân tử.

(Axit cacbonic, axit yếu, hai nấc)

+ Vai trò.

H 2 CO 3 ↔H++ HCO 3 -

+ Điều chế.

HCO 3 - ↔H+ +CO 3 2-

+ Tính chất vật lí.

* Tan trong bazơ, tạo 2 muối.

sử dụng những kiến tính chất hoá học

CO 2 + 2NaOH → Na 2 CO 3 + H 2 O.

thức hiểu biết của bản của

khí

chất Hoá học của CO 2 .

TR ẦN

thân để dự đoán tính đioxit.

cacbon * Phản ứng với muối cacbonat, tạo muối axit. CO 2 + H 2 O + Na 2 CO 3 → 2NaHCO 3 .

- Giáo viên gọi 1 học và theo dõi kết

CO 2 + H 2 O + CaCO 3 → Ca(HCO 3 ) 2 .

10 00

- Học sinh quan sát

sinh lên cùng làm thí luận, từ đó rút ra

nghiệm “CO 2 và nước kết luận.

- Học sinh viết

vôi trong”.

Í-

- Giáo viên tổng kết lại phương trình hoá

ÁN

-L

kiến thức cho học sinh.

học minh hoạ cho phản ứng.

- Giáo viên cho học sinh - Học sinh xem

ÀN

xem clip “Dập tắt nến clip và phân tích

IỄ N

bằng CO 2 ”, cho học thí nghiệm để tìm

+ Không duy trì sự cháy.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

CO 2 + NaOH → NaHCO 3 .

- Giáo viên cho học sinh - Học sinh dự đoán

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

U Y

+ Tên gọi khác.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

+ Là oxit bazơ:

H Ư

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Tính chất hoá học:

cho học sinh.

http://daykemquynhon.ucoz.com

hiệu ứng nhà kính.

thích, chứng mình và

sinh phân tích các yếu hiểu vì khí CO 2 .

tố từ thí nghiệm đó. + Theo bạn, trong cốc chứa gì?

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

+ Vì sao có thể hứng khí CO 2 vào cốc như vậy? + Vì sao nến lại bị tắt?

Hoạt động 3: Khám phá về muối cacbonat

của học sinh đưa ra để nghiệm, kết hợp Muối axit hiđrocacbonat (HCO 3 -):

TR ẦN

các kiến thức đã Đa số tan tốt trong nước.

tổng kết kiến thức.

+ Thành phần chính học để tìm hiểu

tình chất hoá học

10 00

trong các chất là gì?

+ Vì sao sử dụng nước của

- Tính chất hoá học: * Phản ứng với axit, giải phóng

muối khí CO 2 .

phân biệt được phấn và cacbonat.

NaHCO 3 + HCl → NaCl + CO 2 + H 2 O

bột nở, từ đó rút ra được - Học sinh viết CaCO 3 + 2HCl → CaCl 2 + CO 2 + H 2 O

Í-

điều gì?

phương trình minh

* Phản ứng với kiềm của muối

-L

+ Vì sao sử dụng giấm hoạ các phản ứng hiđrocacbonat. 2NaHCO 3 + Ca(OH) 2 → CaCO 3 +

nổ với đường, từ đó,

NaCO 3 + H 2 O

ÁN

để nhận biết phấn và bột đã học.

ÀN

cacbonat

nói

IỄ N

muối

* Phản ứng nhiệt phân

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

thí …)

các

H Ư

phân tích các phương án tích

- Giáo viên nhận xét, - Học sinh phân ít tan trong nước (trừ Na 2 CO 3 , K 2 CO 3 ,

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Muối cacbonat trung hoà (CO 3 2-): đa số

muối cacbonat.

phản ứng đặc trưng của

- Phân loại:

ẠO

đưa ra định nghĩa về biết vào giấy roki.

nhiên và đời sống, từ đó sống mà bản thân thuốc muối, …

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

muối cacbonat trong tự cacbonat trong đời phấn, bột nở, vỏ trửng, đá vôi, soda,

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Một số muối cacbonat hay gặp:

U Y

thi đua liệt kê một số bày những muối

- Giáo viên cho học sinh - Học sinh trình 2. Muối cacbonat:

+ Muối hiđrocacbonat rất dễ bị nhiệt

chung là gì?

phân, tạo thành muối trung hoà và giải

+ Vì sao khi cho bột nở

phóng CO 2 .

vào nước vôi trong lại

Ca(HCO 3 ) 2 → CaCO 3 + CO 2 + H 2 O.

có kết tủa đục xuất hiện,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

phản ứng gì đã xảy ra?

2NaHCO 3 → Na 2 CO 3 + CO 2 + H 2 O.

- Giáo viên đặt hỏi câu - Học sinh khai + Muối cacbonat trung hoà bị nhiệt hỏi cho học sinh “Vì sao thác

thông

tin phân tạo thành oxit và giải phóng CO 2 .

natri hiđrocacbonat lại SGK và các kiến CaCO 3 → CaO + CO 2

phân

của

3. Củng cố và luyện tập:

H Ư

Các nhóm thi đua trả lời nhanh các câu hỏi (2 phút / 1 câu hỏi) để ghi điểm cộng.

TR ẦN

Câu 1. Bình chữa cháy là dụng cụ cung cấp CO 2 từ bột natri hiđrocacbonat và axit sunfuric đặc để dập tắt các đám cháy nhỏ mới phát sinh. Hãy xem thí nghiệm mô

10 00

phòng bình chữa cháy và viết phương trình phản ứng hoá học xảy ra trong bình chữa cháy.

* Trả lời: 2NaHCO 3 + H 2 SO 4 → Na 2 SO 4 + 2CO 2 + 2H 2 O.

Câu 2. Thí nghiệm: Ngọn nến nào sẽ tắt trước? Hãy xem thí nghiệm và rút ra

Í-

kết luận từ thí nghiệm trên.

-L

* Trả lời: ngọn nến cao nhất sẽ tắt trước, vì khí CO 2 sinh ra sẽ hấp thụ

ÁN

nhiệt tốt sẽ giản nở tăng thể tích, giảm khối lượng riêng sẽ bay lên trên; O 2 sẽ ở dưới

vì vậy cây nến cao nhất sẽ tắt đầu tiên. Kết luận: CO 2 là nguyên nhân gây ra hiệu ứng

ÀN

nhà kính do hấp thụ mạnh nhiệt lượng bức xạ của trái đất làm cho trái đất nóng lên

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

của muối cacbonat.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP ẠO

về phản ứng nhiệt phân

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

bánh xốp và mềm”. Từ nhiệt

ứng nhiệt.

U Y

phản

khi hấp lên sẽ làm cho hiểu

đó, gợi mở cho học sinh muối cacbonat.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

được dùng làm bột nở, thức đã biết để tìm + Lưu ý, muối Na 2 CO 3 , K 2 CO 3 bền với

IỄ N

(hoặc để thoát khỏi hoả hoạn, nên bò thấp xuống đất để còn đủ oxi hô hấp, tránh bị ngạt). Câu 3. Thí nghiệm: Ảo thuật: Tắt nến. Hãy xem thí nghiệm và trả lời các câu

hỏi sau:

+ Dung dịch trong li thủy tinh là gì? + Chất bột màu trắng là gì? + Viết phương trình phản ứng xảy ra.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Í-

-L A

H B

10 00 TR ẦN G

H Ư

ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ÁN

U Y

CH 3COOH + NaHCO3  → CH 3COONa + CO 2 ↑ + H 2O

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

* Trả lời: + Dung dịch trong li thủy tinh là giấm. + Chất bột màu trắng là bột nở. + Phương trình phản ứng:

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, tìm hiểu thực tiễn và tìm hiểu chương trình Hóa

quy trình gồm 8 bước để thiết kế thí nghiệm gắn kết cuộc sống. Chúng tôi cũng đã

học phần Vô cơ lớp 11 THPT chương trình cơ bản, chúng tôi đã đề xuất nguyên tắc và

thiết kế được 11 thí nghiệm sử dụng những dụng cụ, hóa chất quen thuộc trong cuộc

Để kiểm chứng tính hiệu quả và khả thi của các hoạt động dạy học đã thiết kế

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

chúng tôi tiến hành thực nghiệm sư phạm. Đó là nội dung của chương 3.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

trên.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

giáo án minh họa có sử dụng các thí nghiệm gắn kết cuộc sống đã được trình bày ở

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

nguồn tài liệu tham khảo cho các giáo viên hóa học. Tiếp theo, chúng tôi thiết kế hai

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

sống hàng ngày và đề xuất cách sử dụng, câu hỏi liên quan đến thí nghiệm để làm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

- Khẳng định hướng đi đúng đắn và cần thiết của đề tài trên cơ sở lí luận và

3.1. Mục đích thực nghiệm

U Y

- Xác định tính khả thi và hiệu quả của việc sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc

- Tìm ra thuận lợi và khó khăn khi vận dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong

dạy học hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT và rút ra các bài học kinh nghiệm.

H Ư

- Đánh giá khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn của học sinh và hiệu quả giảng.

3.2. Đối tượng thực nghiệm

TR ẦN

nâng cao kết quả học tập bằng việc sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống vào bài

10 00

Do hạn chế về thời gian, thời điểm và điều kiện cho phép, chúng tôi tiến hành thực nghiệm 2 bài tại 3 lớp 11 THPT trong địa bàn Tp.HCM. Cụ thể như sau:

Bảng 3.1. Danh sách các trường lớp và giáo viên tham gia thực nghiệm sư phạm

Sỉ số

11B2

THPT

ÁN

-L

trường

TN/ĐC Lớp

Í-

Tên

Giáo viên giảng dạy

Cacbon

Hoàng Khánh Linh

Các

hợp

cacbon

Hữu

Cacbon

ÀN

Nguyễn

Đ IỄ N

Bài

ĐC

11B1

Các

hợp

chất

của

chất

của Phan Thị Bích Vương

Nguyễn Hoàng Huy

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

hướng đổi mới giáo dục hiện nay.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Khẳng định ý nghĩa và vai trò của thí nghiệm gắn kết cuộc sống đối với xu

Cảnh

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

sống trong dạy học hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

thực tiễn.

cacbon Cacbon

THPT Nguyễn

11A8

Công Trứ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Các

hợp

cacbon

Hoàng Khánh Linh chất

của

Nguyễn Hoàng Huy

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Cacbon ĐC

11A3

Các

hợp

của Nguyễn Minh Tài

chất

cacbon

11B5

Các

hợp

của Kiều Trí Hòa

N H

chất

ẠO

cacbon

3.3. Nội dung thực nghiệm

Bảng 3.2. Giáo án thực nghiệm và thí nghiệm được sử dụng trong giáo án Thí nghiệm sử dụng

Bài 15: Cacbon

- Đốt than trong khí oxi nguyên chất.

TR ẦN

H Ư

Giáo án thực nghiệm

- Thiết kế bình lọc nước đơn giản tại

10 00

Bài 16: Hợp chất của cacbon

nhà.

- Nước vôi trong gặp 7up. - Mô phỏng bình chữa cháy. - Ngọn nến nào sẽ tắt trước? - Ảo thuật: Tắt nến.

Í-

3.4. Tiến trình thực nghiệm

-L

Bước 1: Chọn lớp thực nghiệm (TN) và lớp đối chứng (ĐC).

ÁN

Bước 2: Soạn các tài liệu, dụng cụ thực nghiệm theo nội dung của khóa luận,

ÀN

bao gồm:

- Giáo án bài 15: Cacbon.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ĐC

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Cacbon

Đặng Hữu Toàn

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Hưng

của

cacbon

chất

U Y

hợp

Bình

Hòa

IỄ N D

Các

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

11B15 43

THPT

Hoàng Khánh Linh

Cacbon

- Giáo án bài 16: Hợp chất của cacbon. - Phương tiện trực quan để dạy học bao gồm bài trình chiếu, dụng cụ, hóa chất

cho học sinh và giáo viên, giấy roki cho học sinh hoạt động nhóm. - Phiếu khảo sát, phiếu đánh giá và đề kiểm tra.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Bước 3: Phát phiếu khảo sát về sử dụng thí nghiệm trong quá trình dạy học Hóa học cho học sinh trước giờ lên lớp cho cả lớp TN và lớp ĐC.

viên bộ môn tiến hành giảng dạy lớp ĐC theo phương pháp dạy học thông thường,

Bước 4: Tiến hành giảng dạy theo tài liệu thực nghiệm đối với lớp TN và giáo

không sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống.

Bước 6: Thu thập và xử lí kết quả thực nghiệm sư phạm.

H Ư

Chúng tôi đã sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lí kết quả thực nghiệm theo thứ tự:

TR ẦN

 Đối với kết quả kiểm tra của học sinh:

- Lập bẳng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích lũy.

10 00

- Vẽ đồ thị đường lũy tích.

- Lập bảng phân loại kết quả.

- Vẽ biểu đồ phân loại kết quả.

- Lập bảng các tham số mô tả kết quả kiểm tra của các lớp, trong đó:

Í-

+ Mode: giá trị có tần suất xuất hiện nhiều nhất trong một tập hợp điểm

-L

số.

ÀN

ÁN

+ Trung vị: điểm nằm ở vị trí giữa trong tập hợp điểm số xếp theo thứ tự. + Giá trị trung bình: giá trị trung bình cộng của các điểm số. + Độ lệch chuẩn: tham số thống kê cho biết mức độ phân tán của các điểm số xung quanh giá trị trung bình.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

– phụ lục 4).

IỄ N D

ẠO

- Kết quả kiểm tra của học sinh sau bài học của lớp TN và lớp ĐC (Đề kiểm tra

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Đánh giá của học sinh về tiết học của lớp TN (Phiếu đánh giá – phụ lục 3).

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

sống thông qua:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Bước 5: Kiểm tra và đánh giá chất lượng của thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc

+ Mức độ ảnh hưởng (ES): phụ thuộc vào độ lớn của chênh lệch giá trị trung bình (SMD). + p của phép kiểm chứng T-test độc lập: xem xét sự khác biệt giá trị trung bình của hai nhóm khác nhau có ý nghĩa hay không.  Đối với đánh giá của học sinh:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Lập bảng ý kiến đánh giá của học sinh về ưu điểm của thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống: tính giá trị trung bình và độ lệch chuẩn. - Lập bảng ý kiến đánh giá của học sinh về hiệu quả của thí nghiệm hóa học

gắn kết cuộc sống: tính giá trị trung bình và độ lệch chuẩn.

U Y

Hóa học gắn kết cuộc sống.

N H Ư

3.5.1. Kết quả bài kiểm tra của học sinh

3.5. Kết quả và xử lí số liệu thực nghiệm

Sau thực nghiệm, chúng tôi tiến hành cho học sinh ở các lớp thực nghiệm (TN)

TR ẦN

và đối chứng (ĐC) thực hiện bài kiểm tra kiến thức để đánh giá hiểu quả dạy học. Kết quả thu được như bảng 3.3. Sĩ

TN/

số

ĐC

11B2

TN1

11B1

ĐC1

11A8

11A3

Lớp

10 00

Bảng 3.3. Bảng phân phối kết quả thực nghiệm

TN2

ĐC2

11B15

TN3

11B5

ĐC3

Í-

-L

ÁN

ÀN

Điểm Xi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học Hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q ẠO

Qua tiến trình thực nghiệm trên, khẳng định tính khả thi của việc sử dụng thí

IỄ N D

dạy giữa các cặp lớp thực nghiệm – đối chứng.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bước 7: Phân tích và nhận xét kết quả thực nghiệm để so sánh hiệu quả giảng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Vẽ biểu đồ mong muốn của học sinh về tiết học sử dụng các thí nghiệm

Bảng 3.3 cho thấy điểm giữa các cặp lớp TN1 – ĐC1, TN2 – ĐC2, TN3 – ĐC3

có sự chênh lệch khá lớn là do học sinh ở 3 trường THPT mà chúng tôi thực nghiệm có trình độ khác nhau. Do đó, tôi xin so sánh giữa lớp TN và lớp ĐC trong từng cặp một, chứ không đưa về một mẫu dữ liệu chung để biểu thị kết quả một cách chính xác nhất.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Dựa vào kết quả thu được từ bài kiểm tra của học sinh, tôi tiến hành thống kê số liệu và thu được các thông tin như sau: Bảng 3.4. Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích lũy kết quả kiểm tra của học %số học sinh đạt

điểm x i

điểm x i trở xuống

2,38

9,52

Tổng

10,53

15,79

2,38

26,32

18,42

11,90

44,74

11,90

28,95

23,80

73,68

16,67

26,32

40,47

100

59,52

100

H Ư

TR ẦN

ẠO

Í-

Bảng 3.5. Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích lũy kết quả kiểm tra của học

ÁN

-L

sinh lớp TN2 và ĐC2

Số học sinh đạt

% số học sinh đạt

%số học sinh đạt

điểm x i

điểm x i trở xuống

IỄ N

ÀN

Điểm x i

TN2

ĐC2

TN2

ĐC2

TN2

ĐC2

11,90

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ĐC1

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

10 00

TN1

U Y

ĐC1

TN1

ĐC1

TN1

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

% số học sinh đạt

Số học sinh đạt Điểm x i

http://daykemquynhon.ucoz.com

sinh lớp TN1 và ĐC1

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

2,17

19,05

2,17

30,95

6,52

26,19

8,70

57,14

10,87

19,05

19,57

76,19

30,43

23,81

50,00

100

50,00

100

Tổng

100

điểm x i

4,65

11,63

16,28

11,63

30,23

11,63

46,51

20,93

25,58

32,56

72,09

32,56

20,92

65,12

93,02

23,26

4,65

88,37

97,67

2,33

90,70

100

6,98

97,67

100

2,33

100

Tổng

100

10 00 A

H -L

ÀN

Í-

Hình 3.1. Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN1 và lớp ĐC1

IỄ N

ĐC3

H Ư

TN3

TR ẦN

TN3

ÁN

ĐC3

TN3

điểm x i trở xuống

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

điểm x i

Điểm x i

%số học sinh đạt

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

% số học sinh đạt

Số học sinh đạt

ẠO

sinh lớp TN3 và ĐC3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Bảng 3.6. Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích lũy kết quả kiểm tra của học

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Phần trăm số học sinh đạt điểm xi trở xuống

100

73.68

Điểm xi

7 8 Lớp ĐC1

G N H Ư TR ẦN

Hình 3.2. Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN2 và lớp ĐC2

Phần trăm số học sinh đạt điểm xi trở xuống

76.19

57.14

ÀN

19.57

11.9 0

3 4 Chú thích:

5 6 Lớp TN2

2.17

8.7

7 8 Lớp ĐC2

Điểm xi 9

Hình 3.3. Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN3 và lớp ĐC3

IỄ N

30.95

-L

ÁN

Í-

100

10 00

100

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

5 6 Lớp TN1

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

3 4 Chú thích:

N .Q

2.38

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

23.8 11.9

10.53

U Y

26.32

http://daykemquynhon.ucoz.com

40.47

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

44.74

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Phần trăm số học sinh đạt điểm xi trở xuống 72.09

Ơ H

46.51

16.28

Lớp TN3

Lớp ĐC3

Chú thích:

Bảng 3.6. Phân loại kết quả kiểm tra của học sinh

H Ư

Yếu – Kém

Trung bình

Khá

Giỏi

(0đ – ≤4đ)

TR ẦN

Lớp

Phân loại (%) Số

(>4đ – ≤6đ)

(>6đ – ≤8đ)

(>8đ – ≤10đ)

11,9

28,57

59,52

34,21

55,27

ĐC1

10,53

TN2

2,17

17,39

80,43

ĐC2

30,95

45,24

23,81

TN3

53,49

25,59

9,31

ĐC3

46,5

6,98

10 00

TN1

46,51

-L

Í-

11,63

IỄ N

ÀN

ÁN

Hình 3.4. Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN1 và lớp ĐC1

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Điểm xi

11.63

4.65 0

U Y

32.56

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

100

65.12

http://daykemquynhon.ucoz.com

100 97.67

100 90.7

97.67 88.37

93.02

ẠO

100

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

100

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

% số học sinh

N Ơ

Lớp ĐC1

% số học sinh

H Ư

100

Hình 3.5. Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN2 và lớp ĐC2

TR ẦN

45.24

80.43

10 00

40 20

23.81

2.17

17.39

30.95

Yếu - Kém

Lớp TN2

Khá Lớp ĐC2

Giỏi

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

Chú thích:

Trung bình

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Lớp TN1

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Khá

Chú thích:

Giỏi

Trung bình

ẠO

Yếu - Kém

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

11.9

10.53

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

28.57

U Y

34.21

http://daykemquynhon.ucoz.com

59.52

55.27

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hình 3.6. Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của học sinh ở lớp TN3 và lớp ĐC3 % số học sinh

100

H TP

Trung bình Lớp TN3

Lớp ĐC3

Giỏi

Chú thích:

Khá

ẠO

Yếu - Kém

9.31

6.98

H Ư

- Sau khi thống kê số liệu thu được như trên, tôi đã tiến hành tính các tham số mô tả kết quả kiểm tra của các lớp TN – ĐC như sau:

Mode

9,00

Trung vị

9,00

7,00

4,00

9,50

7,00

6,00

5,00

6,45

9,20

7,24

6,14

4,70

1,33

1,02

1,34

1,42

1,32

H Rất lớn (SMD = 1,33)

Rất lớn (SMD = 1,46)

Rất lớn (SMD = 1,09)

1,58.10–8

5,05.10–11

5,20.10–6

hưởng ES

6,00

-L

1,14

ÁN

Mức độ ảnh

Í-

Độ lệch chuẩn (SD)

Lớp ĐC3

7,00

8,21

Lớp TN3

10,00

7,00

Điểm trung bình

Lớp ĐC1 Lớp TN2 Lớp ĐC2

Lớp TN1

10 00

Tham số

TR ẦN

Bảng 3.7. Các tham số mô tả kết quả kiểm tra của các lớp TN – ĐC

ÀN

p của phép

IỄ N

kiểm chứng

T-test độc

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

11.63

25.59

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

46.5

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

53.49

46.51

U Y

lập Qua các số liệu trên, tôi có những nhận xét về kết quả thực nghiệm sư phạm như sau: Theo bảng 3.6. có thể thấy được:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Ở cặp lớp ĐC1 và TN1: ở lớp TN1 không có học sinh đạt điểm yếu kém, nhưng lớp ĐC1 có 10,53% học sinh đạt điểm loại này; lớp ĐC1 có tỉ lệ học sinh

(lớp ĐC1 có 34,21% học sinh đạt điểm trung bình so với 11,9% học sinh ở lớp TN1,

đạt điểm trung bình và tỉ lệ học sinh đạt điểm khá cao hơn nhiều so với tỉ lệ ở lớp TN1

về điểm khá thì lớp ĐC1 có 55,27% học sinh đạt được so với 28,57% học sinh ở lớp

cao hơn nhiều so với tỉ lệ ở lớp TN2 (lớp ĐC2 có 30,21% học sinh đạt điểm trung bình

so với 2,17% học sinh ở lớp TN2, còn điểm khá thì lớp ĐC2 có 45,24% học sinh đạt (80,43%) cao hơn so với lớp ĐC2 (23,81).

H Ư

điểm này so với 17,39% học sinh ở lớp TN2); tỉ lệ học sinh đạt điểm giỏi ở lớp TN2

TR ẦN

- Ở cặp lớp ĐC3 và TN3: tỉ lệ học sinh đạt điểm yếu – kém của lớp ĐC3 (46,51%) cao hơn nhiều so với lớp TN3 (11,63%); lớp TN3 có tỉ lệ học sinh đạt điểm

10 00

trung bình và tỉ lệ học sinh đạt điểm khá cao hơn so với tỉ lệ ở lớp ĐC3 (lớp TN3 có 53,49% học sinh đạt điểm trung bình so với 46,5% học sinh ở lớp ĐC3, còn điểm khá

thì lớp TN3 có 25,59% học sinh đạt điểm này so với 6,98% học sinh ở lớp ĐC3); lớp

ĐC3 không có học sinh đạt điểm giỏi trong khi lớp TN3 có 9,31% học sinh đạt điểm

Í-

loại này.

-L

Theo bảng 3.7 có thể thấy được:

ÁN

- Điểm trung bình, Mode, trung vị ở các lớp TN cao hơn các lớp ĐC,

điều này cho thấy khi giáo viên dạy học có sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống thì

ÀN

học sinh sẽ tiếp thu được các kiến thức tốt hơn, góp phần nâng cao kết quả học tập của

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

yếu – kém; lớp ĐC2 có tỉ lệ học sinh đạt điểm trung bình và tỉ lệ học sinh đạt điểm khá

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Ở cặp lớp ĐC2 và TN2: cả 2 lớp này đều không có học sinh đạt điểm

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

sinh đạt điểm loại này.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

TN1); lớp ĐC1 không có học sinh đạt điểm giỏi trong khi lớp TN1 có đến 58,52% học

IỄ N

học sinh. - Độ chênh lệch giá trị trung bình chuẩn SMD của các cặp lớp TN và ĐC

lớn hơn 1 cho thấy chênh lệch điểm trung bình giữa các lớp TN và lớp ĐC do tác động của việc hạy học có sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống là rất lớn. Như vậy, sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học Hóa học có ý nghĩa rất lớn, có tính thực tiễn cao và có thể áp dụng rộng rãi.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Chỉ số p của phép kiểm chứng T-test độc lập rất nhỏ cho thấy chênh lệch điểm trung bình giữa kết quả kiểm tra của lớp TN và lớp ĐC là có ý nghĩa rất lớn

H https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

bài 15 “Cacbon”

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

Hình 3.7. Học sinh lớp 11B2 trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh làm thí nghiệm trong

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q 10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

được khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn hơn so với lớp ĐC.

sống ảnh hưởng rất lớn đến học sinh các lớp TN, giúp học sinh ở các lớp TN nâng cao

và nghiêng về các lớp TN, tức là việc dạy học có sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

15 “Cacbon”

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

Hình 3.8. Học sinh lớp 11A8 trường THPT Nguyễn Công Trứ làm thí nghiệm trong bài

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Hình 3.9. Học sinh lớp 11B15 trường THPT Bình Hưng Hòa làm thí nghiệm trong bài 15 “Cacbon”

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

3.5.2. Kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của học sinh Trong quá trình thực nghiệm sư phạm, tôi tiến hành khảo sát ý kiến đánh giá

a) Đánh giá về ưu điểm của các thí nghiệm hoá học gắn với cuộc sống, kết

của học sinh ở lớp thực nghiệm về các thí nghiệm gắn kết cuộc sống đã sử dụng.

quả ý kiến của học sinh như sau

.Q ẠO

36 42 42

10 41 36 40

Độ lệch

bình

chuẩn

3,85

1,03

3,75

1,07

39 38 45

3,88

1,03

16 35 70

4,22

1,05

12 35 35 45

3,80

1,11

Phù hợp với trình độ của HS.

36 45 40

3,85

1,01

Thể hiện rõ kiến thức bài học.

26 40 56

4,05

1,07

An toàn, ít độc hại.

14 46 32 35

3,61

1,09

Sinh động, hấp dẫn, thu hút.

10 00

Gần gũi, có thể tự thực hiện lại tại nhà.

Í-

Bảng 3.8 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được ở các nhận định là từ 3,61

-L

đến 4,22. Trong đó, một số nhận định có giá trị trung bình cao như “dễ chuẩn bị, phù

ÁN

hợp với điều kiện cơ sở vật chất thấp” (4,22), “thể hiện rõ kiến thức bài học” (4,05).

Tuy nhiên, trong các nhận định thì nhận định “an toàn, ít độc hại” lại có giá trị trung

ÀN

thấp nhất trong bảng (3,61) là do trong khi giảng dạy bài 15 “Cacbon”, giáo viên có sử

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Hiện tượng rõ ràng, dễ quan sát.

TR ẦN

sở vật chất thấp.

Dễ chuẩn bị, phù hợp với điều kiện cơ

H Ư

Đơn giản, dễ thực hiện.

Trung

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Mức độ

Nhận định

đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

cuộc sống ([1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý kiến; [4]

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Bảng 3.8. Ý kiến đánh giá của học sinh về ưu điểm của thí nghiệm hoá học gắn kết

IỄ N

dụng thí nghiệm đốt than trong khí oxi nguyên chất, phản ứng có sinh ra nhiều khói

nên học sinh cảm thấy không an toàn. Mặt khác, độ phân tán số liệu ứng với mỗi nhận định là tương đối thấp (giá trị độ lệch chuẩn từ 1,01 đến 1,11). Từ đó, chúng ta có thể

kết luận rằng học sinh đánh giá cao về ưu điểm của thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học hóa học.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

10 00

b) Đánh giá về hiệu quả của các thí nghiệm hoá học gắn kết cuộc sống, kết quả ý kiến của học sinh như sau

Bảng 3.9. Ý kiến đánh giá của học sinh về hiệu quả của thí nghiệm hoá học gắn kiến; [4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý) Mức độ

-L

Í-

kết cuộc sống ([1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý

ÁN

Nhận định

Rèn luyện cho học sinh kĩ năng thực

Độ lệch

bình

chuẩn

17 50 54

4,09

1,02

28 50 46

4,00

0,97

18 32 77

4,37

0,91

15 26 84

4,40

0,97

ÀN

hành thí nghiệm.

Trung

IỄ N

Giúp học sinh tin tưởng vào khoa học. Tạo không khí lớp sôi động. Nâng cao hứng thú học tập cho học sinh.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

bài 16 “Hợp chất của cacbon”

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Hình 3.10. Học sinh lớp 11B2 trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh làm thí nghiệm trong

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Giúp học sinh hiểu bài chính xác hơn. Giúp học sinh khắc sâu kiến thức

20 51 54

4,14

0,94

31 43 49

3,98

1,01

30 45 48

3,99

0,98

27 40 58

4,11

hơn.

H Ư

thú học tập cho học sinh” (4,40), “tạo không khí lớp sôi động” (4,37) và “giúp học sinh hiểu bài chính xác hơn”. Mặt khác, độ phân tán số liệu ứng với mỗi nhận định là

TR ẦN

tương đối thấp (giá trị độ lệch chuẩn từ 0,91 đến 1,02). Từ đó, chúng ta có thể kết luận rằng học sinh đánh giá cao hiệu quả của thí nghiệm gắn kết cuộc sống đến dạy học

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

Hóa học.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

đến 4,40. Trong đó, một số nhận định có giá trị trung bình cao như “nâng cao hứng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Bảng 3.9 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được ở các nhận định là từ 3,98

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q 0,99

ẠO

vào thức tế.

Tăng khả năng vận dụng kiến thức

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

sinh.

U Y

quyết vấn đề và sáng tạo cho học

Phát triển năng lực tư duy, giải

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hình 3.11. Học sinh lớp 11A8 trường THPT Nguyễn Công Trứ làm thí nghiệm trong bài 16 “Hợp chất của cacbon” c) Về mong muốn của học sinh về tiết học sử dụng các thí nghiệm hoá học

gắn kết cuộc sống, ta được các kết quả

Được học thường xuyên với tiết học có sử dụng thí nghiệm Hoá học gắn với cuộc sống

ẠO

N H Ư

60 50

TR ẦN

SỐ HỌC SINH

40 30

10 00

20 10

Tăng cường các thí nghiệm Hoá học gắn với cuộc sống và kiến thức thực tiễn vào quá trình kiểm tra đánh giá

Được tự tay thực hiện các thí nghiệm Hoá học gắn với cuộc sống

Biểu đồ 3.12 cho thấy các em học sinh rất thích được học thường xuyên với

Í-

tiết học có sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống (95/113 học sinh làm phiếu đánh

-L

giá), các em cũng rất thích được tự tay thực hiện thí nghiệm gắn kết cuộc sống (89/113

ÁN

học sinh). Sau thực nghiệm,các em học sinh chia sẻ rằng thí nghiệm gắn kết cuộc sống

rất vui, thú vị và hấp dẫn, các em còn được tự tay làm những thí nghiệm trong tiết học

ÀN

bài mới thay vì trong những tiết thực hành; do đó, các em mong muốn có thêm được

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

100

CÁCH SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM HÓA HỌC GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG KHI DẠY HỌC HÓA HỌC.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

học gắn kết cuộc sống

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Hình 3.12. Biểu đồ mong muốn của học sinh về tiết học sử dụng các thí nghiệm hóa

IỄ N

học thường xuyên hơn với tiết học có thí nghiệm gắn kết cuộc sống.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

3.5.3. Ý kiến của giáo viên bộ môn giảng dạy tại lớp thực nghiệm Sau khi thực nghiệm tại trường THPT Bình Hưng Hòa, tôi có phỏng vấn thầy

10 00

Kiều Trí Hòa – giáo viên bộ môn Hóa học lớp 11B15 – về đề tài, những thí nghiệm gắn kết đời sống được sử dụng trong khi thực nghiệm và cách kết hợp những thí

nghiệm đó vào tiết học bài mới; tôi đã thu được những ý kiến sau:

Đề tài nghiên cứu về sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống là một đề

Í-

tài rất hay, khá là mới trong quá trình dạy học hóa học hiện nay.

-L

Đề tài cung cấp cho các giáo viên hóa học THPT một nguồn tài liệu mới về thí

ÁN

nghiệm. Những thí nghiệm trong đề tài đều rất sinh động, hấp dẫn, có hiện tượng rõ

ràng và dễ quan sát. Các thí nghiệm này rất dễ hiểu và phù hợp với trình độ tư duy của

ÀN

học sinh hiện nay. Bên cạnh đó, thí nghiệm gắn kết vớicuộc sống nên dễ tìm nguồn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

bài 16 “Hợp chất của cacbon”

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Ư

Hình 3.13. Học sinh lớp 11B15 trường THPT Bình Hưng Hòa làm thí nghiệm trong

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q G

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

IỄ N

nguyên liệu, nguồn hoá chất, học sinh có thể tự tìm và tự làm lại tại nhà nếu muốn, nồng độ các hoá chất trong các phản ứng thấp, không gây nguy hiểm nhiều cho học sinh như hoá chất nồng độ cao trong phòng thí nghiệm. Trước giờ các giáo viên gặp một số vấn đề trong dạy học hóa học như học sinh rất hứng thú khi được học với thí nghiệm nhưng không thể làm lại thí nghiệm ở nhà; học sinh không thấy được Hóa học có ứng dụng thực tiễn gắn kết cuộc sống; các vật

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

dụng, vật liệu xung quanh học sinh đều có thành phần Hóa học xác định, nhưng học sinh không biết được thành phần Hóa học của nó là gì. Do đó, qua đề tài này, giáo viên

trọng của Hóa học trong đời sống hàng ngày. Bên cạnh đó, các thí nghiệm còn giúp

có thể giới thiệu cho học sinh kĩ hơn về sự gắn kết cuộc sống của Hóa học, tầm quan

học sinh tích cực hơn trong giờ học, chủ động tìm tòi kiến thức mới và kiểm chứng lại

có sử dụng các chai nước rỗng, giáo viên có thể yêu cầu học sinh tự chuẩn bị các chai

H Ư

nước này.

Sau quá trình thực nghiệm đề tài, chúng tôi nhận thấy việc sử dụng thí nghiệm

TR ẦN

gắn kết đời sống trong dạy học Hóa học đã đem lại một số thành công nhất định như giúp học sinh có hứng thú hơn trong giờ học, tạo không khí lớp học sôi động, vui

10 00

nhộn, từ đó góp phần giúp các em học tốt hơn, đưa các em lại gần với kiến thức cuộc

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

sống hơn và tăng hiệu quả của tiết dạy.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

cầu học sinh chuẩn bị ví dụ như thí nghiệm “Thiết kế bình lọc nước đơn giản tại nhà”

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

nghiệm là dụng cụ của thí nghiệm vẫn còn khá cồng kềnh, phải tinh giản bớt hoặc yêu

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Tuy nhiên, sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống vẫn còn vấn đề cần rút kinh

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

các kiến thức đã học theo sự hướng dẫn của giáo viên.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 Trong chương này chúng tôi đã trình bày tiến trình, nội dung và kết quả của quá

nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học hóa học phần Vô cơ lớp 11 THPT, chương

trình thực nghiệm sư phạm để đánh giá hiệu quả và tính khả thi của việc sử dụng thí

trình cơ bản.

dụng trong việc nâng cao khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống của học

sinh, đồng thời, nâng cao hứng thú của học sinh đối với môn học; từ đó, nâng cao kết

H Ư

quả quá trình dạy và học hóa học.

Việc phân tích kết quả bài kiểm tra cho thấy học sinh ở lớp thực nghiệm có khả

TR ẦN

năng vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống cao hơn lớp đối chứng và kết quả này là do hiệu quả của việc sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống vào dạy học hóa học chứ

10 00

không phải do ngẫu nhiên. Việc phân tích kết quả phiếu đánh giá tiết học của học sinh cho thấy học sinh yêu thích và mong muốn được học thường xuyên với thí nghiệm gắn

kết cuộc sống nhiều hơn; học sinh thấy thí nghiệm gắn kết cuộc sống sinh động, hấp

dẫn và thu hút; thí nghiệm gắn kết cuộc sống cũng thể hiện rõ kiến thức bài học và

Í-

tăng khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tế.

-L

Giáo viên bộ môn giảng dạy tại lớp thực nghiệm đã công nhận tính khả thi và

ÁN

hiệu quả của việc sử dụng thí nghiệm gắn kết để tổ chức các hoạt động dạy học đã

ÀN

được nghiên cứu trong đề tài. Như vậy, việc sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống để tổ chức hoạt

vận dụng kiến thức vào thực tiễn, đồng thời, nâng cao hứng thú đối với môn học; từ đó, nâng cao kết quả quá trình dạy và học môn Hóa học.

IỄ N

động học tập cho học sinh có tác dụng rất thiết thực, giúp học sinh nâng cao khả năng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Các thí nghiệm gắn kết cuộc sống mà chúng tôi đưa ra là phù hợp và có tác

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

sư phạm cho phép rút ra các kết luận:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

trong địa bản Tp.HCM. Từ việc phân tích định tính và định lượng kết quả thực nghiệm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Chúng tôi đã tiến hành thực nghiệm 3 cặp lớp ở 3 trường THPT khác nhau

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận

Đối chiếu với mục đích và nhiệm vụ đặt ra, đề tài đã đạt được các kết quả sau:

1.1. Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài nghiên cứu

ẠO

Điều tra thực trạng sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở các trường

THPT trên địa bàn Tp.HCM và trường THPT Vũng Tàu cho thấy: học sinh yêu thích

thí nghiệm nhưng giờ học có thí nghiệm hóa học khá ít, thí nghiệm gắn kết cuộc sống

H Ư

vẫn còn mới đối với một số em học sinh, khó khăn của việc sử dụng thí nghiệm hóa

TR ẦN

học trong dạy học,…; ngoài ra, về phía giáo viên, mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm hóa học của giáo viên, tìm ra những khó khăn khi sử dụng thí nghiệm hóa học

mà giáo viên gặp phải, ý kiến của giáo viên về thí nghiệm gắn kết cuộc sống,…

10 00

1.2. Thiết kế thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống - Đề xuất nguyên tắc và quy trình thiết kế thí nghiệm gắn kết cuộc sống.

- Đề tài đã thiết kế được 11 thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong chương

1: “Sự điện ly” và phần Cacbon và hợp chất của cacbon trong chương 3: “Cacbon –

Í-

Silic”, đề xuất cách sử dụng các thí nghiệm gắn kết cuộc sống và thiết kế được với 2

-L

giáo án có sử dụng thí nghiệm đã thiết kế.

ÁN

- Đề tài cũng đã quay lại 11 đoạn phim thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống

nhằm làm nguồn tài liệu tham khảo cho giáo viên giảng dạy bộ môn Hóa học.

IỄ N

ÀN

1.3. Thực nghiệm sư phạm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

gắn kết cuộc sống.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nghiên cứu một số vấn đề về thí nghiệm trong dạy học Hóa học và thí nghiệm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Tìm hiểu và trình bày sơ lược xu hướng đổi mới giáo dục hiện nay.

Tổng quan về lịch sử nghiên cứu của vấn đề.

Sau khi hoàn thành việc thiết kế các bộ hồ sơ bài dạy, chúng tôi tiến hành thực

nghiệm sư phạm với 3 cặp lớp TN – ĐC ở 3 trường THPT trong địa bàn Tp.HCM. Chúng tôi đã áp dụng các phương pháp quan sát thái độ học tập của học sinh trong giờ

giảng; kiểm tra kiến thức cuối quá trình và khảo sát đánh giá của học sinh về tiết học qua phiếu hỏi. Kết quả thực nghiệm cho thấy đa số học sinh có hứng thú hơn với tiết

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

học có sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống, đánh giá của học sinh về các thí nghiệm này là khá tốt, đa số các em mong muốn được học với thí nghiệm gắn kết cuộc sống và

đề tài vào quá trình dạy học Hóa học. Việc khảo sát ý kiến chuyên gia cũng đem lại kết

kết quả kiểm tra kiến thức của các em qua tiết học cũng chứng tỏ được tính khả thi của

quả khả quan, chuyên gia đánh giá thí nghiệm gắn kết cuộc sống giúp cho học sinh

Thay đổi phương pháp kiểm tra, đánh giá đưa kiến thức Hóa học lại gần với

H Ư

thực tiễn đời sống hơn, giảm bớt việc kiểm tra kiến thức lí thuyết đơn thuần và giảm bớt các bài tính toán.

TR ẦN

Tăng cường việc sử dụng thí nghiệm Hóa học trong dạy học bằng cách khuyến khích các giáo viên sử dụng thí nghiệm khi dạy bài mới, thêm nhiều tiết học thực

10 00

hành.

2.2. Với giáo viên bộ môn và sinh viên ngành sư phạm Hóa học

Không ngừng sáng tạo, tìm hiểu và ứng dụng nhiều thí nghiệm bổ ích, thực tế

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

vào bài học nhằm nâng cao hiệu quả dạy học và tạo không khí lớp sôi động.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2.1. Với các cấp quản lí giáo dục – đào tạo

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q ẠO

Sau khi thực hiện đề tài, chúng tôi có một số kiến nghị sau:

2. Kiến nghị

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

tiễn đời sống hơn.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

hứng thú hơn với môn Hóa học và đưa kiến thức Hóa học của học sinh lại gần thực

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

TÀI LIỆU THAM KHẢO A. Tài liệu tham khảo giấy

Trịnh Văn Biều (2014), Các phương pháp dạy học tích cực và hiệu quả, tài liệu

lưu hành nội bộ, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

ẠO

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2013), nghị quyết số 29-NQ/TW, Ban Chấp hành Trung

ương khóa XI đã duyệt.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Hỏi - Đáp về một số nội dung đổi mới căn bản,

H Ư

toàn diện giáo dục và đào tạo.

TR ẦN

Nguyễn Cương (1999), Phương pháp dạy học và thí nghiệm hóa học, NXB Giáo

dục, Hà Nội. 7.

Trần Thị Ngọc Diễm (2007), Những thí nghiệm hóa học vui, khóa luận tốt

10 00

nghiệp, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI (2011), Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn

quốc lần thứ XI.

Trần Quốc Đắc (1992), Hoàn thiện hệ thống thí nghiệm hóa học để nâng cao

Í-

chất lượng dạy – học ở trường PTCS Việt Nam, luận án Phó Tiến sĩ Khoa học Sư

-L

phạm – Tâm lí, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội I.

ÁN

10. Trần Quốc Đắc (2008), Hướng dẫn thí nghiệm Hóa học 11, NXB Giáo dục.

IỄ N

ÀN

11. Hoàng Thị Thu Hà (2011), Sử dụng thí nghiệm hóa học phần phi kim lớp 10 Trung học phổ thông theo hướng dạy học tích cực, luận văn Thạc sĩ Giáo dục

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Trung học cơ sở và Trung học phổ thông.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Chuẩn kiến thức và kĩ năng môn hóa học cấp

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

TN PPDH Hóa học, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Trịnh Văn Biều, Trang Thị Lân, Vũ Thị Thơ, Trần Thị Vân (2005), Thực hành

học, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

12. Đào Thị Hoàng Hoa, Thái Hoài Minh (2014), Tài liệu hỗ trợ học tập Lí luận và phương pháp dạy học Hóa học 1, tài liệu lưu hành nội bộ, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

13. Nguyễn Thị Hoa (2003), Sử dụng thí nghiệm và các phương tiện kỹ thuật dạy học để nâng cao tính tích cực, chủ động của học sinh trong học tập Hóa học lớp 10, lớp 11 trường Trung học phổ thông ở Hà Nội, luận văn Thạc sĩ Khoa học Giáo

dục, Đại học Sư phạm Hà Nội.

14. Khúc Thị Thanh Huê (2012), Sử dụng thí nghiệm để tạo tình huống có vấn đề

hợp với thí nghiệm hóa học, khóa luận tốt nghiệp, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

16. Trần Thị Quỳnh Mai (2010), Thiết kế và sử dụng một số thí nghiệm hóa học gây

H Ư

hứng thú cho học sinh Trung học phổ thông, khóa luận tốt nghiệp, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

TR ẦN

17. Vũ Thị Cẩm Nga (2015), Tích cực hóa hoạt động nhận thức của học sinh thông

10 00

Đại học Sư phạm Tp.HCM.

qua các thí nghiệm hóa học lớp 10 chương trình Nâng cao, khóa luận tốt nghiệp, 18. Nguyễn Thị Thành Nhơn (2016), Sử dụng thí nghiệm liên hệ đời sống trong dạy

học Hóa học bằng tiếng Anh (Chương trình THPT Quốc tế IGCSE), khóa luận tốt

nghiệp, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

Í-

19. Đặng Thị Oanh, Nguyễn Thị Sửu (2014), Phương pháp dạy học môn Hóa học ở

-L

trường Trung học phổ thông, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội.

ÁN

20. Nguyễn Thị Trúc Phương (2010), Sử dụng thí nghiệm hóa học để tổ chức hoạt

động học tập tích cực cho học sinh lớp 11 Trung học phổ thông, luận văn Thạc sĩ

ÀN

Giáo dục học, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

IỄ N

21. Nguyễn Xuân Trường, Lê Mậu Quyền, Phạm Văn Hoan (2013), Sách giáo khoa

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

– Oxi – Lưu huỳnh thông qua việc kết hợp sử dụng phương pháp dạy học thích

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

15. Nguyễn Ngọc Quế Hương (2001), Nâng cao chất lượng dạy học phần: Halogen

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

dục học, Đại học Sư phạm Tp.HCM.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

trong dạy học Hóa học ở trường Trung học phổ thông, Luận văn Thạc sĩ Giáo

hóa học lớp 11 chương trình cơ bản, NXB Giáo dục.

B. Tài liệu tham khảo trên mạng 22. Một

số

biện

pháp

đổi

mới

phương

pháp

dạy

học

(31/10/2016),

<http://www.hcmup.edu.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

2038%3A2016-10-31-02-02-15&catid=5510%3A2016-07-29-02-3002&Itemid=9426&lang=zh&site=237> xem 11/01/2017. 23. <http://dichvukythuatpccccom116.chiliweb.org/index.php?route=product/product

&path=134&product_id=114&sort=pd.name&order=DESC> xem 10/11/2016.

U Y

phuong-tien-chua-chay-thong-dung.html> xem ngày 24/03/2017.

<https://www.youtube.com/watch?v=mfxo7hgWAXU>, xem 15/10/2016.

27. Cool Way to Blow Out a Candle (2014),

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

<https://www.youtube.com/watch?v=3g9vz10fyY8>, xem 27/11/2016.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

26. SMALLEST BURNED LONGEST (2014),

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

<https://www.youtube.com/watch?v=4d_UDXx-9dA>, xem ngày 12/10/2016.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

25. Burning coal in pure oxygen (2015),

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

24. Phương tiện chữa cháy thông dụng, <http://pccchochiminh.com/ban-can-biet/71-

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC PHỤ LỤC 1 .................................................................................................................................. b PHỤ LỤC 2 ...................................................................................................................................e

PHỤ LỤC 3 .................................................................................................................................. h

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

PHỤ LỤC 4 ................................................................................................................................... j

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC 1

PHIẾU KHẢO SÁT

TÌNH TRẠNG SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

Ngày khảo sát:......./......../20......

Nhằm thực hiện đề tài “Sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong dạy học

□ Chưa bao giờ

H Ư

2. Theo Thầy/Cô, những khó khăn thường gặp khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở trường THPT là: ( nhiều lựa chọn)

TR ẦN

□ Trường không có phòng thí nghiệm

□ Phòng thí nghiệm chưa có cán bộ chuyên trách

10 00

□ Thiếu dụng cụ và hóa chất

□ Hóa chất bị hỏng dẫn đến tình trạng làm thí nghiệm không ra đúng hiện tượng

□ Tiến hành thí nghiệm tốn nhiều thời gian

□ Giáo viên ngại tiếp xúc với hóa chất, nhất là các hóa chất độc hại

Í-

□ Kĩ năng làm thí nghiệm của giáo viên còn chưa tốt

-L

□ Di chuyển dụng cụ và hóa chất nguy hiểm

ÁN

□ Thi và kiểm tra ít liên quan đến thí nghiệm □ Một số thí nghiệm khó, hiện tượng không ra rõ ràng

ÀN

□ Không có chế độ khuyến khích, đãi ngộ giáo viên hợp lí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

□ Hiếm khi

□ Thỉnh thoảng

□ Thường xuyên

□ Luôn luôn

ẠO

1. Mức độ sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học của quý Thầy/Cô:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

khảo sát. Xin chân thành cảm ơn quý Thầy/cô.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

tin thực tiễn ở các trường THPT hiện nay. Kính mong quý Thầy/ cô dành ít thời gian cho phiếu

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

chương trình hóa học phổ thông”, chúng tôi tiến hành khảo sát này để thu nhập những thông

□ Khác (xin ghi rõ): ........................................................................................

IỄ N

3. Theo các Thầy/Cô, thí nghiệm gắn kết cuộc sống có thu hút học sinh hơn những thí nghiệm truyền thống không? □ Thu hút hơn

□ Như nhau

□ Không thu hút hơn

4. Mức độ sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học hóa học của quý Thầy/Cô: □ Luôn luôn

□ Thường xuyên

□ Hiếm khi

□ Chưa bao giờ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

□ Thỉnh thoảng

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

5. Theo các Thầy/Cô, có thể sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học hoá học phù hợp trong các loại bài nào sau đây: (có thể lựa chọn nhiều đáp án) □ Cung cấp kiến thức mới □ Thực hành thí nghiệm hóa học

□ Luyện tập, ôn tập

U Y

□ Khác (xin ghi rõ): .........................................................................................

Tiêu chí đánh giá

TR ẦN

Tạo không khí lớp học sôi động

H Ư

Rèn cho học sinh kĩ năng thực hành thí nghiệm

Giúp học sinh hiểu bài, khắc sâu kiến thức

Nâng cao hứng thú học tập bộ môn cho học sinh Giúp học sinh tin tưởng vào khoa học

10 00

Phát triển khả năng tư duy, sáng tạo và năng lực giải quyết vấn đề; nâng cao tính tích cực học tập cho học sinh

Tăng khả năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tế

Ý kiến khác:………………………………………………….

Í-

7. Thầy/Cô hãy đánh giá các biện pháp giúp nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong

-L

dạy học hóa học THPT? ([1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý kiến;

ÁN

[4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý) Các biện pháp

ÀN

Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo hướng nghiên cứu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

ý; [5] hoàn toàn đồng ý)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

học hóa học? ([1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý kiến; [4] đồng

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

6. Thầy/Cô hãy đánh giá tính hiệu quả của việc sử dụng thí nghiệm kết cuộc sống trong dạy

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

□ Hoạt động ngoài giờ lên lớp

Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo phương pháp kiểm chứng

IỄ N

Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo phương pháp đối chứng Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo hướng nêu và giải quyết vấn đề Cung cấp trước cho học sinh tài liệu về thí nghiệm sẽ làm ở bài học mới Thường xuyên hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm trong bài dạy

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

mới Lồng ghép một số thí nghiệm liên quan thực tế vào bài dạy Liên kết được kiến thức bài học và vấn đề thực tiễn thông qua việc sử dụng thí nghiệm thực tiễn cuộc sống

Tổ chức nhiều hoạt động thí nghiệm ngoại khóa

Ý kiến khác:………………………………………………….

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

Chân thành cảm ơn thầy (cô) đã dành thời gian giúp chúng tôi hoàn thành phiếu khảo sát này!

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

□ Không hiệu quả

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

□ Ít hiệu quả

ẠO

□ Hiệu quả

□ Rất hiệu quả

cuộc sống để thay thế thí nghiệm hiện tại trong dạy học hóa học:

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

học hoá học ở THPT, quý Thầy/ Cô đánh giá tính hiệu quả của việc sử dụng thí nghiệm kết

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

8. Với mục đích giải quyết những khó khăn thường gặp khi sử dụng thí nghiệm trong dạy

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC 2

PHIẾU KHẢO SÁT

“THỰC TRẠNG SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM HOÁ HỌC TRONG DẠY VÀ HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG” Các bạn học sinh thân mến!

Với mong muốn tìm hiểu thực trạng sử dụng thí nghiệm hoá học trong dạy và học ở trường

U Y

rất mong nhận được sự chia sẻ của các bạn.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- NỮ

Lớp bạn hiện đang học: ........................................................... Giới tính: NAM

B. Về quá trình dạy và học môn Hoá học ở trường THPT:

H Ư

Câu 1: Bạn có yêu thích học bộ môn Hoá học hay không?

TR ẦN

Rất yêu thích. Yêu thích.

Bình thường.

10 00

Không thích. Rất không thích.

Câu 2: Bạn nhận xét gì về nội dụng học của bộ môn Hoá học hiện nay?

Nội dung hấp dẫn, thu hút và có nhiều ứng dụng ý nghĩa.

-L

Í-

Nội dung còn nặng về lí thuyết, ít thực hành và ứng dụng.

ÁN

Ý kiến khác: ............................................................................................................... ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................

IỄ N

ÀN

Câu 3: Bạn có thường được học với các thí nghiệm hoá học hay không?

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Bạn là học sinh của trường: ...............................................................................................

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Họ và tên của bạn (có thể không ghi): ...............................................................................

http://daykemquynhon.ucoz.com

A. Thông tin chung:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

THPT hiện nay để có định hướng đổi mới phương pháp dạy và học bộ môn Hoá học, chúng tôi

Thường xuyên. Thỉnh thoảng. Hiếm khi. Chỉ trong tiết thao giảng. Chưa bao giờ.

Câu 4: Bạn thường được học với các thí nghiệm hoá học trong lúc nào? Trong tiết học bài mới. Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Trong tiết ôn tập, luyện tập. Trong tiết học thực hành. Trong hoạt động ngoại khoá.

Câu 5: Bạn thường được học với các thí nghiệm hoá học theo cách nào?

Giáo viên chiếu phim thí nghiệm cho học sinh xem.

........................................................................................................................................

H Ư

Bạn hãy đánh dấu X vào mức độ đồng ý phù hợp với bản thân.

TR ẦN

[1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý kiến; [4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý.

10 00

Câu 6: Bạn nghĩ thí nghiệm hoá học sẽ giúp ích gì cho bạn? Nhận định

STT

Hoá học

Thí nghiệm giúp em có hứng thú học tập hơn với môn

Í-

Thí nghiệm giúp em rèn luyện các kĩ năng thực hành

Thí nghiệm giúp em tiếp thu kiến thức chính xác hơn

ÁN

Thí nghiệm giúp em hiểu bài nhanh và nhớ lâu kiến

ÀN

-L

Đ IỄ N

6 7 8

thức hơn Thí nghiệm giúp em phát triển tư duy và năng lực

Mức độ 1

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

........................................................................................................................................

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Ý kiến khác: ...............................................................................................................

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

ẠO

Học sinh tự tay làm thí nghiệm để tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.

Học sinh tự tay làm thí nghiệm để minh hoạ kiến thức đã học.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Giáo viên làm thí nghiệm để học sinh tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.

Giáo viên làm thí nghiệm để minh hoạ kiến thức đã học cho học sinh.

Thí nghiệm giúp em có thể vận dụng kiến thức vào thực tế Thí nghiệm giúp em có niềm tin vào khoa học hơn Ý kiến khác: ………………………………………………...

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Câu 7: Bạn mong muốn điều gì cho tiết học hoá học của bạn?

Được học nhiều lí thuyết về Hoá học hơn.

Được làm nhiều bài tập hoá học hơn.

Được quan sát nhiều thí nghiệm hoá học hơn.

Được tự tay tiến hành nhiều thí nghiệm hoá học hơn.

Được vận dụng kiến thức vào thực tiễn nhiều hơn.

Có nhiều điều thú vị, hấp dẫn hơn trong tiết học.

Câu 8: Bạn có được học với các thí nghiệm hoá học gắn kết cuộc sống hay không?

Thường xuyên.

10 00

Thỉnh thoảng. Hiếm khi.

Í-

Chưa bao giờ.

Chỉ trong tiết thao giảng.

ÁN

không?

-L

Câu 9: Bạn có yêu thích học với các thí nghiệm hoá học gắn kết cuộc sống hay

Rất yêu thích. Bình thường. Không thích. Rất không thích.

IỄ N

ÀN

Yêu thích.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

cụ gần gũi trong cuộc sống hằng ngày.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Ư

Thí nghiệm hoá học gắn kết cuộc sống là những thí nghiệm sử dụng hoá chất và dụng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

C. Về thí nghiệm hoá học gắn kết cuộc sống:

………………………………………………...

U Y .Q TP

Ý kiến khác:

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Mức độ

Nhận định

STT

Xin chân thành cảm ơn các ý kiến chia sẻ của các bạn!! ***

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHIẾU ĐÁNH GIÁ

PHỤ LỤC 3

“THÍ NGHIỆM HOÁ HỌC GẮN KẾT CUỘC SỐNG TRONG DẠY VÀ HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG” Các bạn học sinh thân mến!

Với mong muốn vận dụng những ưu điểm của thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong

U Y

sự chia sẻ của các bạn.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Lớp bạn hiện đang học: ........................................................... Giới tính: NAM

B. Đánh giá về các thí nghiệm hoá học gắn kết cuộc sống:

H Ư

Bạn hãy đánh dấu X vào mức độ đồng ý phù hợp với bản thân. [1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không có ý kiến; [4] đồng ý; [5]

TR ẦN

hoàn toàn đồng ý.

Câu 1: Ý kiến của bạn về ưu điểm các thí nghiệm hoá học gắn kết cuộc sống Mức độ

10 00

Nhận Định

Đơn giản, dễ thực hiện

Dễ chuẩn bị, phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất

Í-

thấp

Hiện tượng rõ ràng, dễ quan sát

Sinh động, hấp dẫn, thu hút

Gần gũi, có thể tự thực hiện lại tại nhà

Phù hợp với trình độ của học sinh

Thể hiện rõ kiến thức bài học

An toàn, ít độc hại

ÁN

-L

Đ IỄ N D

- NỮ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Bạn là học sinh của trường: ...............................................................................................

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Họ và tên của bạn (có thể không ghi): ...............................................................................

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

A. Thông tin chung:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

dạy và học ở trường THPT để phát triển năng lực cho học sinh, chúng tôi rất mong nhận được

Câu 2: Ý kiến của bạn về hiệu quả của các thí nghiệm hoá học gắn kết cuộc sống Mức độ

Nhận Định 1

Rèn luyện cho học sinh kĩ năng thực hành thí nghiệm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Giúp học sinh tin tưởng vào khoa học

Tạo không khí lớp sôi động

Nâng cao hứng thú học tập cho học sinh

Giúp học sinh hiểu bài chính xác hơn

Giúp học sinh khắc sâu kiến thức hơn

Phát triển năng lực tư duy, giải quyết vấn đề và sáng Tăng khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Được học thường xuyên với tiết học có sử dụng thí nghiệm hoá học gắn với cuộc

sống.

H Ư

Được tự tay thực hiện các thí nghiệm hoá học gắn với cuộc sống. quá trình kiểm tra đánh giá.

TR ẦN

Tăng cường các thí nghiệm hoá học gắn với cuộc sống và kiến thức thực tiễn vào

ÁN

-L

Í-

10 00

Xin chân thành cảm ơn các ý kiến chia sẻ của các bạn!!

IỄ N

***

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

cuộc sống hay không? (Bạn hãy đánh dấu X vào những lựa chọn bạn đồng ý)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Câu 3: Bạn có mong muốn gì về tiết học sử dụng các thí nghiệm hoá học gắn kết

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

tạo cho học sinh

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

ĐỀ KIỂM TRA HOÁ HỌC 11 PHỤ LỤC 4 Họ và tên học sinh: ....................................................................... Lớp: 11….. Thời gian làm bài: 15 phút. Điểm

U Y

Trắc nghiệm (5 điểm): Hãy lựa chọn đáp án đúng nhất cho mỗi câu hỏi.

D. Nung đá vôi.

ẠO

Đ G

Câu 2: Phát biểu nào sau đúng về khí cacbonic?

C. Gây nên hiệu ứng nhà kính.

H Ư

A. Là oxit trung tính.

D. Tan rất tốt trong nước.

TR ẦN

B. Duy trì sự cháy. Câu 3: Chất nào sau đây không phải muối cacbonat?

10 00

A. Soda.

D. Thuốc muối.

B. Thạch cao.

C. Đá vôi.

Câu 4: Tiến hành thổi khí cacbonic từ từ đến dư vào dung dịch nước vôi trong, hiện tượng quan

Í-

sát được là

-L

A. sau một thời gian mới có kết tủa trắng.

ÁN

B. xuất hiện kết tủa đen rồi hoá trắng. C. xuất hiện kết tủa trắng rồi tan.

ÀN

D. xuất hiện kết tủa trắng rồi hoá đen.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

B. Hô hấp.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

C. Đốt than.

A. Quang hợp.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Câu 1: Quá trình nào sau đây không sinh ra khí cacbonic?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nhận Xét

IỄ N

Câu 5: Phản ứng nào xảy ra khi nướng bánh bông lan có sử dụng bột nở (bột nổi)? A. 2NaHCO 3 → Na 2 CO 3 + CO 2 + H 2 O. B. NaHCO 3 + HCl → NaCl + CO 2 + H 2 O. C. NaHCO 3 + NaOH → Na 2 CO 3 + H 2 O. D. Na 2 CO 3 + H 2 O + CO 2 → 2NaHCO 3 .

Tự luận (5 điểm): Hãy trả lời các câu hỏi sau.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Câu 6: Thực hiện thí nghiệm như hình vẽ bên. Hãy đề xuất 3 chất (gần gũi trong cuộc sống) có thể là chất rắn X trong thí nghiệm trên để bóng bóng có thể lớn lên. -………………………………………………….....................................

- ………………………………………………….....................................

Câu 7: a) Trứng gà cũng như trứng của các loài gia cầm khác cũng không ngừng hô hấp sinh ra

trứng. Hãy giải thích cơ sở khoa học của phương pháp trên và viết các phương trình phản ứng nếu

có xảy ra.

H Ư

..............................................................................................................................................................

TR ẦN

.............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................

10 00

Đáp án: 1. A

Í-

2. C

********************

3. B.

HẾT! 4. C.

5. A.

-L

6. CO 2 + H 2O + CaCO3  → Ca(HCO3 ) 2

ÁN

7. Trứng gà có hô hấp sinh ra khí cacbonic, khí cacbonic gặp canxi cacbonat CaCO 3 ở vỏ trứng gà

sẽ xảy ra phản ứng:

CO 2 + H 2O + CaCO3  → Ca(HCO3 ) 2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

b) Để bảo quản trứng lâu bị hỏng hơn, người ta có thể sử dụng nước vôi trong để bảo quản

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

phương trình phản ứng xảy ra cho quá trình phá huỷ trên.

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

cacbonat) khiến cho vỏ trứng có nhiều lỗ hỏng, tạo cơ hội cho vi khuẩn làm hỏng trứng. Hãy viết

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

khí cacbonic. Chính khí cacbonic này đã phá huỷ lớp vỏ trứng (có thành phần chính là canxi

Lượng CaCO 3 mất đi làm vỏ trứng xuất hiện các lỗ nhỏ li ti. Khi ngâm trứng vô nước vôi

IỄ N

trong thì muối canxi hiđrocacbonat Ca(HCO 3 ) 2 sẽ phản ứng với Ca(OH) 2 nước vôi trong tạo ra

canxi cacbonat CaCO 3 lấp đầy các lỗ trống:

Ca(HCO3 ) 2 + Ca(OH) 2  → 2CaCO3 + 2H 2O

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH KHOA HÓA HỌC

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Chuyên ngành Lí luận và phương pháp dạy học Hóa học

THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM GẮN KẾT VỚI CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC PHẦN VÔ CƠ LỚP 12 THPT

GVHD :

Th.S Thái Hoài Minh

SVTH :

Đặng Hữu Toàn

Khóa

K39

Thành phố Hồ Chí Minh – 2017

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

LỜI CẢM ƠN Đầu tiên, tôi xin dành lời cảm ơn chân thành đến Th.S Thái Hoài Minh, giáo viên

hướng dẫn đề tài khóa luận của tôi, một giáo viên rất nhiệt tâm, tận tình giúp đỡ tôi từ

những bước chập chững đến với bộ môn Lí luận và phương pháp dạy học đến giờ. Sự tâm

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến các bạn trong nhóm cộng sự: Nguyễn Hoàng Huy,

Hoàng Khánh Linh, Đỗ Thị Phương Ngọc; các chị Trần Lê Ngọc Ánh, Nguyễn Thị Thành

H Ư

Nhơn và các em khóa K40. Các em, các bạn và các chị đã hỗ trợ đắc lực cho tôi từ lúc chuẩn bị các dụng cụ hóa chất, tiến hành quay các thí nghiệm, cũng như trong quá trình

TR ẦN

TNSP. Gửi lời cảm ơn đến bạn Nguyễn Thiện Trung – sinh viên khóa K13, khoa Hóa học, trường Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học quốc gia TP. HCM – đã gợi ý cho tôi ý tưởng

10 00

thực hiện một số thí nghiệm trong đề tài này, đặc biệt là các thí nghiệm về phần điện hóa. Tôi cũng gửi lời cảm ơn đến các em học sinh lớp 12A3, 12A4 cô Hà Tú Vân, thầy

Trần Trường Thắng, trường THPT Nguyễn Công Trứ (quận Gò Vấp); các em học sinh lớp

12A4, 12A6, thầy Kiều Trí Hòa, trường THPT Bình Hưng Hòa (quận Bình Tân), đã rất

Í-

nhiệt tình giúp đỡ, phối hợp với tôi khi tôi thực nghiệm đề tài và tiếp cho tôi sức mạnh để

-L

hoàn thành đề tài này.

ÁN

Cuối cùng, tôi xin gửi lời tri ân đến gia đình, bạn bè đã quan tâm giúp đỡ và động Xin chân thành cảm ơn! Đặng Hữu Toàn

IỄ N

ÀN

viên tôi trong thời gian nghiên cứu đề tài vừa qua.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

chuẩn hóa các thao tác thí nghiệm, góp phần vào sự thành công của khóa luận.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

và Th.S Đào Thị Hoàng Hoa vì cũng đã hết lòng hướng dẫn tôi và các cộng sự trong việc

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

tốt nghiệp như ngày hôm nay. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến TS. Phan Đồng Châu Thủy

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

huyết của cô là một trong những động lực lớn giúp tôi có thể hoàn thành được khóa luận

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................................ i

MỤC LỤC ............................................................................................................................ii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................................ v

1.1. Lịch sử vấn đề ............................................................................................................ 6

1.2. Đổi mới PPDH môn Hóa học ở trường THPT ........................................................... 8

H Ư

1.2.1. Định hướng đổi mới PPDH ................................................................................. 8 1.2.2. Xu hướng đổi mới PPDH .................................................................................... 9

TR ẦN

1.2.3. PPDH môn Hóa học ở trường THPT ................................................................. 10 1.2.4. Những yêu cầu đổi mới PPDH môn Hóa học ở trường THPT .......................... 11

1.3. Cơ sở lý luận về thí nghiệm hóa học ........................................................................ 12

10 00

1.3.1. Khái niệm thí nghiệm hóa học ........................................................................... 12 1.3.2. Vai trò của thí nghiệm trong dạy học môn Hóa học ở trường THPT ................ 13

1.3.2.1. Thí nghiệm hóa học là phương tiện trực quan ............................................ 13

1.3.2.2. Thí nghiệm hóa học là cầu nối giữa lý thuyết và thực tiễn ......................... 14

-L

Í-

1.3.2.3. Thí nghiệm hóa học rèn luyện kĩ năng, thao tác thực hành ........................ 15

ÁN

1.3.2.4. Thí nghiệm hóa học phát triển tư duy và niềm tin vào khoa học ................ 15

1.3.2.5. Thí nghiệm hóa học gây hứng thú ............................................................... 16 1.3.3. Các yêu cầu khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ............................. 16

IỄ N

ÀN

1.3.4. Cách sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở trường THPT..................... 17

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ......................................... 6

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

MỞ ĐẦU .............................................................................................................................. 1

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ ..........................................................vii

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................................. vi

1.3.4.1. Sử dụng thí nghiệm nghiên cứu bài mới...................................................... 17 1.3.4.2. Sử dụng thí nghiệm trong giờ luyện tập, ôn tập .......................................... 21 1.3.4.3. Sử dụng thí nghiệm trong giờ thực hành ..................................................... 22 1.3.4.4. Sử dụng thí nghiệm trong kiểm tra, đánh giá .............................................. 22

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

1.3.5. Thí nghiệm gắn kết với cuộc sống ..................................................................... 22

1.4. Thực trạng sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở một số trường THPT tại TP. HCM và Bà Rịa – Vũng Tàu .................................................................................... 23

1.4.1. Mục đích điều tra ............................................................................................... 23

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ..................................................................................................... 37

H Ư

Chương 2. THIẾT KẾ VÀ XÂY DỰNG THÍ NGHIỆM GẮN KẾT VỚI CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC PHẦN VÔ CƠ LỚP 12 THPT ...................................... 38

TR ẦN

2.1. Phân tích nội dung chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12 .................................. 38 2.1.1. Cấu trúc và nội dung chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12......................... 38

2.1.2. Mục tiêu dạy học ............................................................................................... 40

10 00

2.1.2.1. Mục tiêu của chương Đại cương về kim loại .............................................. 40 2.1.2.2. Mục tiêu của chương Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm ................... 41

2.1.2.3. Mục tiêu của chương Sắt và một số kim loại quan trọng ............................ 43

2.1.3. Một số lưu ý dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12 .............................................. 44

-L

Í-

2.1.3.1. Về cấu tạo kim loại ...................................................................................... 45

ÁN

2.1.3.2. Tính chất vật lí ............................................................................................. 45 2.1.3.3. Tính chất hóa học của kim loại ................................................................... 45

IỄ N

ÀN

2.2. Tiêu chí và quy trình thiết kế các thí nghiệm hóa học theo hướng gắn kết với cuộc sống ................................................................................................................................. 46

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

1.4.3.2. Kết quả điều tra thực trạng việc dạy hóa học với thí nghiệm ở trường THPT của GV ........................................................................................................... 30

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

1.4.3.1. Kết quả điều tra thực trạng việc học hóa học với thí nghiệm ở trường THPT của HS............................................................................................................ 24

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

1.4.3. Kết quả điều tra .................................................................................................. 24

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

1.4.2. Đối tượng và phương pháp điều tra ................................................................... 24

2.2.1. Tiêu chí lựa chọn thí nghiệm hóa học để thiết kế theo hướng gắn kết với cuộc sống .............................................................................................................................. 47 2.2.2. Quy trình thiết kế các thí nghiệm hóa học theo hướng gắn kết với cuộc sống . 47

2.3. Thiết kế và sử dụng các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12 ............................................................................................................ 49

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

2.3.1. Thí nghiệm 1 “Viên sáp không đun vẫn rơi” ..................................................... 50 2.3.2. Thí nghiệm 2 “Sắt hay đồng chịu được axit?” .................................................. 53

2.3.3. Thí nghiệm 3 “Dây sắt đổi màu” ....................................................................... 55

2.3.4. Thí nghiệm 4 “Làm sáng đèn bằng quả chanh”................................................. 58

ẠO

2.3.9. Thí nghiệm 9 “Dung dịch diệu kì” .................................................................... 72

2.3.10. Thí nghiệm 10 “Thổi đục nước vôi trong” ...................................................... 74

2.3.11. Thí nghiệm 11 “Vỏ ốc sủi bọt” ........................................................................ 77

H Ư

2.3.12. Thí nghiệm 12 “Tính chất hóa học của nhôm” ................................................ 79

TR ẦN

2.4. Giới thiệu giáo án có sử dụng các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống đã thiết kế ............................................................................................................................. 85

2.4.1. Bài 26: Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ (Tiết 2 – Lớp 12 CB) ............................................................................................................... 85

10 00

2.4.2. Bài 27: Nhôm và hợp chất của nhôm (Tiết 1 – Lớp 12 CB) ............................. 89 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ..................................................................................................... 97

Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ........................................................................... 98

3.1. Mục đích TNSP ........................................................................................................ 98

-L

Í-

3.2. Đối tượng TNSP....................................................................................................... 98

ÁN

3.3. Nội dung TNSP ........................................................................................................ 98

3.4. Tiến trình TNSP ....................................................................................................... 99 3.5. Kết quả và xử lý số liệu TNSP ................................................................................. 99

IỄ N

ÀN

3.5.1. Kết quả bài kiểm tra của HS .............................................................................. 99

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2.3.8. Thí nghiệm 8 “Núi lửa phun trào” .................................................................... 69

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

2.3.7. Thí nghiệm 7 “Viên sủi biến mất” ..................................................................... 67

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2.3.6. Thí nghiệm 6 “Điện phân dung dịch phèn xanh” .............................................. 64

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

2.3.5. Thí nghiệm 5 “Dung dịch xanh kì lạ”................................................................ 61

3.5.2. Kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của HS ........................................................ 105 3.5.3. Ý kiến của GV thực nghiệm và quan sát tình hình lớp học ............................. 110

TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 ................................................................................................... 113 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................................................... 114 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................ 116

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Phó giáo sư

Tiến sĩ

Th.S

Thạc sĩ

PPDH

Phương pháp dạy học

ĐC

Đối chứng

Thực nghiệm

TNSP

Thực nghiệm sư phạm

IGCSE

International General Certificate of Secondary Education

Trung học phổ thông

ĐHSP

Đại học Sư phạm

TP. HCM

Thành phố Hồ Chí Minh

NXB

Nhà xuất bản

ĐPDD

Điện phân dung dịch

Thứ tự

10 00

Ó H Í-L ÁN TO ÀN

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

THPT

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Ư

(Chứng chỉ giáo dục trung học Quốc tế)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

U Y

PGS

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.2. Mong muốn của HS trong tiết học hóa học .................................................. 28

Bảng 1.1. Ý kiến của HS về lợi ích của thí nghiệm hóa học ......................................... 27

Bảng 3.1. Danh sách các lớp thực nghiệm và đối chứng .............................................. 98

H Ư

Bảng 3.2. Các thí nghiệm được sử dụng trong TNSP ................................................... 98 Bảng 3.3. Kết quả bài kiểm tra của HS ......................................................................... 99

TR ẦN

Bảng 3.4. Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích luỹ kết quả kiểm tra của HS lớp TN1 và ĐC1.................................................................................................................100

10 00

Bảng 3.5. Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích luỹ kết quả kiểm tra của HS lớp TN2 và ĐC2.................................................................................................................101 Bảng 3.6. Phân loại kết quả kiểm tra của HS .............................................................. 103

Bảng 3.7. Các tham số mô tả kết quả kiểm tra của các lớp TN–ĐC ........................... 104

Í-

Bảng 3.8. Ý kiến đánh giá của HS về ưu điểm của thí nghiệm hóa học kết gắn với cuộc sống .............................................................................................................................. 106

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Bảng 3.9. Ý kiến đánh giá của HS về hiệu quả của thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống .............................................................................................................................. 108

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Bảng 2.2. Các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống đã thiết kế ........................... 50

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

Bảng 2.1. Cấu trúc nội dung hóa học phần vô cơ lớp 12 cơ bản ................................... 38

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Bảng 1.4. Đánh giá của GV về các biện pháp giúp nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học THPT......................................................................................... 36

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Bảng 1.3. Đánh giá của GV về hiệu quả của thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học hóa học ........................................................................................................................... 35

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ

Hình 1.2. Biểu đồ thể hiện nhận xét của HS về chương trình hóa học hiện tại ............ 25

Hình 1.1. Biểu đồ thể hiện thái độ, hứng thú của HS đối với bộ môn Hóa học ............ 24

H Ư

Hình 1.7. Biểu đồ thể hiện mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học của GV .................................................................................................................... 31

TR ẦN

Hình 1.8. Biểu đồ thể hiện những khó khăn khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ....................................................................................................................................... 32

Hình 1.9. Biểu đồ thể hiện mức độ thu hút của thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống so với thí nghiệm hóa học truyền thống do GV đánh giá .............................................. 33

10 00

Hình 1.10. Biểu đồ thể hiện mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học của GV .............................................................................. 33

Hình 1.11. Biểu đồ thể hiện cách sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong khi dạy học hóa học ............................................................................................................. 34

-L

Í-

Hình 2.1. Hiện tượng thí nghiệm “Viên sáp không đun vẫn rơi” lúc vừa đốt nóng dây đồng (a) và sau khi đốt dây đồng một thời gian (b) ...................................................... 51

ÁN

Hình 2.2. Sắt phản ứng được với giấm sinh ra bọt khí nhưng đồng lại không có tính chất đó ................................................................................................................................... 54

ÀN

Hình 2.3. Dây đồng đã đổi màu ..................................................................................... 56

Hình 2.4. Bóng đèn led sáng lên trong bóng tối ............................................................ 59

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Hình 1.6. Biểu đồ thể hiện thái độ, hứng thú của HS đối với thí nghiệm gắn kết với cuộc sống ................................................................................................................................ 30

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Hình 1.5. Biểu đồ thể hiện mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống của HS .................................................................................................... 29

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hình 1.4. Biểu đồ thể hiện tiết học HS thường được học với thí nghiệm ..................... 26

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Hình 1.3. Biểu đồ thể hiện mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm hóa học của HS ....................................................................................................................................... 26

IỄ N

Hình 2.5. Cấu tạo của axit citric .................................................................................... 59 Hình 2.6. Giấy bạc trong ly thủy tinh 1 thoát khí ra nhiều hơn so với giấy bạc trong ly thủy tinh 2 ...................................................................................................................... 62

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hình 2.8. Viên sủi đang dần tan ra ................................................................................ 68

Hình 2.7. Một điện cực có bọt khí, một điện cực xuất hiện một lớp chất rắn màu đỏ gạch bám lên .......................................................................................................................... 65

Hình 2.9. Thành phần của viên sủi ................................................................................ 68

Hình 2.14. Vỏ ốc đang sủi bọt ....................................................................................... 78

Hình 2.15. Bọt khí xuất hiện quanh mảnh vỏ lon coca ................................................. 80

TR ẦN

H Ư

Hình 2.16. Hiện tượng chất rắn màu đỏ gạch bám bên ngoài và bọt khí xuất hiện quanh mảnh vỏ lon coca ........................................................................................................... 83 Hình 3.1. Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của HS ở lớp TN1 và lớp ĐC1......102 Hình 3.2. Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của HS ở lớp TN2 và lớp ĐC2......102

10 00

Hình 3.3. Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của HS ở lớp TN1 và lớp ĐC1 ............103 Hình 3.4. Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của HS ở lớp TN2 và lớp ĐC2 ............103

Hình 3.5. Các HS lớp 12A3, trường THPT Nguyễn Công Trứ đang làm thí nghiệm nhận biết ............................................................................................................................... 105

-L

Í-

Hình 3.6. Các HS lớp 12A4 trường THPT Bình Hưng Hòa đang chăm chú quan sát hiện tượng của phản ứng .....................................................................................................107

ÁN

Hình 3.7. Các HS lớp 12A4 trường THPT Bình Hưng Hòa đang tập trung làm thí nghiệm nhận biết ......................................................................................................................109

ÀN

Hình 3.8. Các HS lớp 12A3 cùng cô Hà Tú Vân – GV bộ môn Hóa học lớp 12A3 – cùng làm thí nghiệm kiểm chứng tính chất hóa học của nhôm ............................................110

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Hình 2.13. Nước vôi trong bị đục .................................................................................. 75

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Hình 2.12. Ly thủy tinh chứa nước vôi trong có xuất hiện kết tủa trắng, còn ở ly thủy tinh chứa giấm có hiện tượng sủi bọt khí ............................................................................. 73

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hình 2.11. Núi lửa đang phun trào ................................................................................ 70

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Hình 2.10. Cấu tạo của axit ascorbic (không kể đồng phân lập thể) ............................. 68

IỄ N

Hình 3.9. Các HS trong nhóm thảo luận để kết luận về tính chất hóa học của nhôm .111

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI là kì Đại hội có tính bước ngoặc, được xem là Đại

U Y

công cuộc Đổi mới, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII (1996), Đảng ta đã quyết

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

đó giáo dục – đào tạo là đòn bẩy quan trọng nhất. Tuy nhiên, như nhận định trong Kết luận

của Hội nghị lần thứ 6 Ban chấp hành Trung ương khóa XI thì đến nay, giáo dục và đào tạo

H Ư

nước ta vẫn chưa thực sự là quốc sách hàng đầu để làm động lực quan trọng nhất cho phát

TR ẦN

triển. “Chất lượng giáo dục và đào tạo chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội. Chưa giải quyết tốt mối quan hệ giữa tăng quy mô và nâng cao chất lượng đào tạo, giữa dạy chữ, dạy người và dạy nghề; nội dung giáo dục còn nặng về lý thuyết, có mặt xa rời

10 00

thực tế, chạy theo thành tích, chưa chú trọng giáo dục đạo đức, ý thức và trách nhiệm công dân. Chương trình giáo dục phổ thông còn quá tải đối với HS. Giáo dục đại học và giáo

dục nghề chưa đáp ứng nhu cầu xã hội, chưa gắn với yêu cầu sử dụng nhân lực; chưa chú

trọng giáo dục kĩ năng thực hành nghề nghiệp. Phương pháp dạy và học chậm đổi mới,

-L

Í-

chưa thực sự phát huy được tính chủ động, sáng tạo của HS, sinh viên. Phương pháp và hình thức đánh giá kết quả còn lạc hậu, phương tiện giảng dạy thiếu thốn” [23].

ÁN

Nước ta hiện đang hội nhập ngày càng sâu rộng với các nước trên thế giới. Hiện nay, toàn cầu hóa đang là xu hướng tất yếu và ngày càng được mở rộng. Cuộc cách mạng công

ÀN

nghiệp thứ tư – cuộc cách mạng về tự động hóa và trí tuệ nhân tạo – ngày càng ảnh hưởng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

này, phát huy đến mức cao nhất nguồn lực con người được coi là nhân tố quyết định, trong

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

công bằng, văn minh, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Để thực hiện thắng lợi mục tiêu

http://daykemquynhon.ucoz.com

định đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhằm mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

hội “Đổi mới toàn diện đất nước, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội”. Sau 10 năm tiến hành

IỄ N

sâu rộng đến cuộc sống của người dân. Trước thực tế trên, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã xác định quan điểm chỉ đạo định hướng đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo: “Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội” [22]. Qua đây có thể thấy được việc dạy và học hiện nay phải gắn liền với thực tế cuộc sống, những kiến

thức mà người học học được từ nhà trường cần gắn kết với cuộc sống, để người học có thể

U Y

đề nảy sinh trong cuộc sống hằng ngày.

phục mới có thể tăng cao. Thí nghiệm hóa học không chỉ là phương tiện, công cụ của hoạt

động dạy học mà thông qua đó giúp cho quá trình khám phá, lĩnh hội tri thức khoa học trở

H Ư

nên sinh động và hiệu quả hơn. Nhưng hiện nay, việc sử dụng thí nghiệm hóa học trong các tiết học đa phần chưa đạt được những hiệu quả thiết thực nhất. Tình trạng GV dạy theo kiểu

TR ẦN

“học chay, học vẹt” còn khá phổ biến. Mặt khác, phần lớn các thí nghiệm hóa học trong chương trình phổ thông đều sử dụng các dụng cụ, hóa chất trong phòng thí nghiệm, lâu dần

10 00

người học chỉ biết môn Hóa học là môn học của những kiến thức khô khan với những bình hóa chất xa rời cuộc sống. Vì vậy ngoài việc đổi mới cách dạy GV còn cần phải đổi mới

PPDH bằng thí nghiệm. Một trong các biện pháp đó là gắn kết thí nghiệm hóa học với cuộc

sống, đem thí nghiệm đến gần với cuộc sống hơn, giúp HS thấy được những kiến thức hóa

Í-

học không còn khô khan, khó hiểu như trước nữa. Điều này giúp nâng cao hiệu quả dạy học

-L

môn Hóa học ở các trường phổ thông, HS có thể sử dụng những kiến thức của mình để giải

ÁN

quyết các hiện tượng trong thực tiễn cuộc sống.

Từ những lý do trên, với mong muốn góp phần đổi mới PPDH hóa học ở trường THPT

ÀN

– nhằm phát triển năng lực của HS, tôi đã chọn đề tài: THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG THÍ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Vì vậy, mỗi kiến thức hóa học đều được thực hiện song song với thí nghiệm thì tính thuyết

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

thuyết và thực nghiệm, và thực nghiệm là mấu chốt để kiểm chứng và chấp nhận lý thuyết.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Như chúng ta đã biết, đặc thù của bộ môn Hóa học là sự kết hợp chặt chẽ giữa lý

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

nhận thức rõ về thế giới quan, từ đó hình thành và phát triển được năng lực giải quyết vấn

IỄ N

NGHIỆM GẮN KẾT VỚI CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC PHẦN VÔ CƠ LỚP 12 THPT.

2. Mục đích nghiên cứu

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Thiết kế và sử dụng các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12 nhằm nâng cao khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn, góp phần

nâng cao chất lượng dạy học hóa học ở trường THPT.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

ẠO

- Điều tra thực trạng sử dụng thí nghiệm hóa học tại một số trường THPT ở TP. HCM

và Bà Rịa – Vũng Tàu.

- Phân tích cấu trúc và nội dung chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12.

H Ư

- Đề xuất các nguyên tắc thiết kế thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống.

TR ẦN

- Thiết kế các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống trong chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12 THPT.

10 00

hóa học phần vô cơ lớp 12 THPT.

- Đề xuất một số yêu cầu khi sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học

- Thiết kế một số giáo án có sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống dùng trong dạy

học hóa học phần vô cơ lớp 12 THPT.

- TNSP để đánh giá tính hiệu quả của đề tài.

Í-

4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

-L

- Khách thể nghiên cứu: quá trình dạy học hóa học ở trường THPT.

ÁN

- Đối tượng nghiên cứu: việc thiết kế và sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc

sống trong dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12 THPT. - Nội dung nghiên cứu: chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12 THPT, chương trình

chuẩn. - Địa bàn nghiên cứu: một số trường THPT trên địa bàn TP. HCM và Bà Rịa – Vũng

IỄ N

ÀN

5. Phạm vi nghiên cứu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

cuộc sống.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Tổng quan cơ sở lý luận về thí nghiệm hóa học và thí nghiệm hóa học gắn kết với

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Nghiên cứu lý luận về đổi mới PPDH môn Hóa học ở trường THPT hiện nay.

Tàu.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

6. Giả thuyết khoa học Nếu sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học phần vô cơ lớp

12 thì sẽ nâng cao khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn, góp phần nâng cao

U Y

7. Phương pháp nghiên cứu

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn

- Điều tra thực trạng sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở trường THPT hiện

H Ư

nay. kết với cuộc sống đã xây dựng.

TR ẦN

- Thăm dò ý kiến của HS về sự khoa học, hợp lí, sức thu hút của các thí nghiệm gắn - TNSP để đánh giá khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn của HS sau

10 00

khi được học với các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống. - Trao đổi, xin ý kiến đóng góp của các GV bộ môn hóa học tại trường THPT tiến

hành TNSP.

7.3. Phương pháp xử lý số liệu:

Í-

- Sử dụng phương pháp thống kê toán học trong nghiên cứu khoa học sư phạm ứng

-L

dụng để xử lý định lượng các số liệu, kết quả của việc điều tra và quá trình TNSP để làm

ÁN

cơ sở cho những nhận xét, đánh giá và tính hiệu quả của đề tài.

8. Đóng góp của đề tài

IỄ N

ÀN

8.1. Về lý luận:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

trong dạy học hóa học.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Thu thập, đọc và phân tích các tài liệu về vấn đề đổi mới PPDH; sử dụng thí nghiệm

http://daykemquynhon.ucoz.com

7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

chất lượng dạy học môn Hóa học ở trường THPT.

- Tổng quan cơ sở lý luận về đổi mới PPDH hóa học ở trường THPT.

- Nghiên cứu cách sử dụng thí nghiệm theo hướng gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học ở trường THPT. 8.2. Về thực tiễn:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Điều tra thực trạng sử dụng thí nghiệm hóa học tại một số trường THPT ở TP. HCM và Bà Rịa – Vũng Tàu.

- Thiết kế và sử dụng các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống trong chương

trình hóa học phần vô cơ lớp 12 THPT.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

- TNSP để đánh giá tính thực tiễn của đề tài.

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

học hóa học phần vô cơ lớp 12 THPT.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Thiết kế một số giáo án có sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống dùng trong dạy

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

hóa học phần vô cơ lớp 12 THPT.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Đề xuất một số yêu cầu khi sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI

1.1. Lịch sử vấn đề

Thí nghiệm hóa học đóng vai trò vô cùng quan trọng trong dạy học hóa học, giúp nâng

U Y

là một phương tiện trực quan, là cấu nối giữa lý thuyết và thực tiễn, giúp HS rèn luyện kĩ

ẠO

Do đó, một trong những định hướng đổi mới trong dạy học hóa học ở trường THPT

hiện nay là tăng cường sử dụng thí nghiệm hóa học trong quá trình dạy học, cũng như tìm

ra những cách thức sử dụng thí nghiệm hóa học để nâng cao hiệu quả dạy học. Có nhiều

H Ư

tác giả đã lựa chọn đề tài có liên quan đến thí nghiệm hóa học để nghiên cứu.

TR ẦN

Phạm Thị Thanh Nhàn (2001) [10] đã thiết kế được 13 thí nghiệm biểu diễn khi dạy phần hiđrocacbon, 9 giáo án giảng dạy có sử dụng các thí nghiệm đã thiết kế và giới thiệu

thêm 4 thí nghiệm có thể quan sát ở nhà. Đề tài còn khẳng định tính quan trọng của việc sử

10 00

dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học: “Thí nghiệm hóa học đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong giảng dạy hóa học, là đặc thù riêng của bộ môn. Theo kết quả thống kê

cho thấy HS rất hứng thú với những bài giảng mà GV sử dụng các phương tiện trực quan

đặc biệt là thí nghiệm biểu diễn để giảng dạy”.

-L

Í-

Trần Thị Ngọc Diễm (2007) [5] đã chọn lọc và thiết kế được 35 thí nghiệm vui trong

ÁN

chương trình hóa học phổ thông với hình thức mới lạ, vui mắt, tạo cho HS cảm giác thích thú. Ngoài ra, đề tài còn dựng lại các thí nghiệm bằng phần mềm Adobe Premiere pro 1.5.

Bùi Thị Lệ Huyền (2010) [7] đã nghiên cứu, xây dựng và thử nghiệm 10 thí nghiệm

ÀN

giúp gây hứng thú học tập môn Hóa học. Đề tài cũng rút ra rằng HS yêu thích môn Hóa học

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

tư duy và bồi dưỡng niềm tin vào khoa học.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

năng thao tác thực hành, góp phần nâng cao hứng thú học tập bộ môn, giúp HS phát triển

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

cao hiệu quả quá trình dạy và học môn Hóa học ở trường phổ thông. Thí nghiệm hóa học

IỄ N

hơn (chiếm 67,12%) bởi nhiều lý do, trong đó lý do “Được tự làm thí nghiệm” đạt số điểm

rất cao (8,32/10 điểm). Nguyễn Thị Trúc Phương (2010) [14] đã thiết kế thí nghiệm để tổ chức hoạt động học tập tích cực cho HS lớp 11 gồm 36 thí nghiệm trong chương trình hóa học THPT lớp 11

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

ban cơ bản và nâng cao, các thí nghiệm được thiết kế với nhiều mục đích dạy học khác nhau như thí nghiệm biểu diễn của GV, thí nghiệm của HS…

Phạm Ngọc Thủy (2012) [16] đã nghiên cứu cơ sở lý luận về gây hứng thú bằng thí

nghiệm hóa học kích thích tư duy do HS thực hiện. Bài báo đã thiết kế được 2 thí nghiệm

những nhiệm vụ của dạy học hóa học ở trường phổ thông. Nếu GV biết thiết kế và sử dụng

thí nghiệm hóa học kích thích tư duy một cách hiệu quả sẽ giúp HS thêm hứng thú học tập

H Ư

và thêm yêu thích bộ môn hơn”.

Vũ Thị Cẩm Nga (2015) [9] đã sử dụng thí nghiệm hóa học tích cực hóa hoạt động

TR ẦN

nhận thức của HS trong 6 phương pháp: sử dụng thí nghiệm kiểm chứng; thí nghiệm so sánh; thí nghiệm nghiên cứu; thí nghiệm theo tình huống; thí nghiệm nêu vấn đề; thí nghiệm

10 00

theo phương pháp dự án. Đề tài cũng đã khẳng định: “Nếu GV tiến hành dạy học có sử dụng thí nghiệm theo hướng tích cực hóa hoạt động nhận thức của HS với sự kết hợp hài hòa

các yếu tố xung quanh bài dạy thì kết quả dạy học được nâng cao”.

Nguyễn Thị Thành Nhơn (2016) [11] đã thiết kế 18 thí nghiệm liên hệ đời sống thuộc

Í-

5 chủ đề bao gồm thí nghiệm biểu diễn của GV và thí nghiệm của HS sử dụng trong quá

-L

trình dạy học môn Hóa học bằng tiếng Anh theo chương trình THPT quốc tế IGCSE. Kết

ÁN

quả TN cho thấy đa số HS có hứng thú hơn với tiết học có sử dụng thí nghiệm liên hệ đời

sống, kết quả kiểm tra kiến thức của thể hiện đa số HS hiểu bài và làm bài tốt. Nhiều HS

ÀN

nhận xét tiết học có sử dụng thí nghiệm rất thú vị và hấp dẫn, các em mong muốn có thêm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

định: “Thí nghiệm hóa học có ý nghĩa to lớn và giữ vai trò cơ bản trong việc thực hiện

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đĩnh Chi, Tenlơman và Trường Chinh yêu thích môn Hóa học hơn. Bài báo cũng đã khẳng

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

rất khả quan: 81,96% HS tham gia thực nghiệm tại các trường THPT tại TP. HCM như Mạc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

hóa học kích thích tư duy do GV biểu diễn và do HS thực hiện. Kết quả thu được khi TNSP

IỄ N

những tiết học như vậy nữa, bên cạnh đó khi trao đổi với GV thực nghiệm cũng nhận được phản hồi tốt về mức độ hào hứng và tích cực của HS trong tiết học có sử dụng thí nghiệm. Nhìn chung, các đề tài ở trên đã đề cập đến việc sử dụng thí nghiệm hóa học nhằm

nâng cao hứng thú, phát huy tính tích cực của HS trong quá trình học tập bộ môn Hóa học, từ đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học hóa học ở trường THPT. Tuy nhiên, chưa có

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

đề tài nào nghiên cứu việc thiết kế và sử dụng các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống vào

dạy học hóa học ở trường THPT, làm việc dạy học môn Hóa học vẫn còn xa rời với thực

tế.

U Y

1.2.1. Định hướng đổi mới PPDH

cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và

bảo vệ Tổ quốc” [21]. Muốn đạt được những mục tiêu đó thì cần phải đổi mới toàn diện

H Ư

giáo dục và đào tạo. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã xác định quan điểm chỉ đạo định hướng đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo: “Chuyển mạnh quá

TR ẦN

trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết

hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội” [22]. Điều 3, khoản 2 của Luật Giáo dục

10 00

(2005) đã chỉ rõ: “Hoạt động giáo dục phải được thực hiện theo nguyên lý học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, lý luận gắn liền với thực tiễn, giáo dục nhà

trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội” [21]. Điều 28, khoản 1 của Luật

Giáo dục (2005) đã nêu: “Nội dung giáo dục phổ thông phải bảo đảm tính phổ thông, cơ

Í-

bản, toàn diện, hướng nghiệp và có hệ thống; gắn với thực tiễn cuộc sống, phù hợp với tâm

-L

sinh lý lứa tuổi của HS, đáp ứng mục tiêu giáo dục ở mỗi cấp học” [21]. Điều 28, khoản 2,

ÁN

Luật Giáo dục (2005) đã đưa ra: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích

cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của HS; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học;

ÀN

bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm; rèn luyện kĩ năng vận dụng

kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS”

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Điều 2, Luật Giáo dục (2005) đã chỉ ra: “Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

1.2. Đổi mới PPDH môn Hóa học ở trường THPT

IỄ N

[21]. Qua những điều luật đã được trích lược ở trên, có thể thấy Nhà nước ta đang dành một sự quan tâm lớn cho giáo dục, coi đổi mới giáo dục là quốc sách hàng đầu. Mục đích của đổi mới giáo dục hiện nay là hướng đến đổi mới các PPDH, các PPDH tích cực, thay đổi

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

toàn diện quá trình dạy và học, áp dụng những phương pháp đạt được hiệu quả cao trên thế giới. Chuyển từ chủ yếu trang bị kiến thức, truyền thụ kiến thức một chiều sang phát triển

toàn diện năng lực và phẩm chất HS. Qua đó phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của

HS; giúp HS có thể tự học, tự tìm tòi kiến thức mới; vận dụng các kiến thức đã học vào các

trong giáo trình “Các PPDH tích cực và hiệu quả” [1]:

- Phát huy tính tích cực, tự lực, chủ động, sáng tạo của người học. Chuyển trọng tâm

H Ư

hoạt động từ GV sang HS. Chuyển lối học từ thông báo tái hiện sang tìm tòi, khám phá. Tạo điều kiện cho HS học tập tích cực, chủ động, sáng tạo.

TR ẦN

- Phục vụ ngày càng tốt hơn họt động tự học và phương châm học suốt đời. Không chỉ dạy kiến thức mà còn dạy cách học, trang bị cho HS phương pháp học tập, phương pháp

10 00

tự học để thực hiện phương châm học suốt đời.

- Tăng cường rèn luyện năng lực tư duy, khả năng vận dụng kiến thức vào cuộc sống

thực tế. Chuyển từ lối học nặng về tiêu hóa kiến thức sang lối học coi trong việc vận dụng

kiến thức.

Í-

- Cá thể hóa việc dạy học. Việc dạy học thích ứng với năng lực và điều kiện của từng

-L

người học ở mức độ từ thấp đến cao.

ÁN

- Dạy học hợp tác. Tăng cường mối quan hệ giữa người học với nhau nhằm phát triển

năng lực giao tiếp và hợp tác.

ÀN

- Tăng cường sử dụng thông tin trên mạng, sử dụng tối ưu các phương tiện dạy học

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Một số xu hướng đổi mới PPDH cơ bản đã được PGS.TS Trịnh Văn Biều trình bày

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

1.2.2. Xu hướng đổi mới PPDH

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

đủ điều kiện để “sánh vai với các cường quốc năm châu trên thế giới”.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

tình huống cụ thể của cuộc sống thường ngày. Mục tiêu là tạo ra những công dân toàn cầu,

IỄ N

đặc biệt là tin học và công nghệ thông tin vào dạy học. - Từng bước đổi mới việc kiểm tra đánh giá, giảm việc kiểm tra trí nhớ đơn thuần,

khuyến khích việc kiểm tra khả năng suy luận, vận dụng kiến thức; sử dụng nhiều loại hình kiểm tra thích hợp với từng môn học. - Gắn dạy học với nghiên cứu khoa học với mức độ ngày càng cao.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Trong các xu hướng đã nêu ở trên, “Tăng cường rèn luyện năng lực tư duy, khả năng vận dụng kiến thức vào cuộc sống thực tế. Chuyển từ lối học nặng về tiêu hóa kiến thức

U Y

1.2.3. PPDH môn Hóa học ở trường THPT

nhằm đạt được mục đích đề ra.

Theo lý thuyết hệ thống thì hoạt động là một hệ thống bao gồm 3 thành tố cơ bản:

H Ư

mục đích – nội dung – phương pháp. Phương pháp là con đường, sự vận động của nội dung để đạt được mục đích.

TR ẦN

Phương pháp là con đường, cách thức hoạt động nhằm đạt mục đích đã định; Phương pháp bao gồm mục đích cần đạt đến, hệ thống hành động, những phương tiện cần thiết.

10 00

Dạy học là quá trình mà dưới sự lãnh đạo, tổ chức, điều khiển của người GV, người học tự giác, tích cực, chủ động tự tổ chức, tự điều khiển hoạt động của mình nhằm hướng

đến mục đích chung của quá trình dạy học.

Qua những khái niệm về phương pháp và dạy học ở trên, chúng ta có thể hiểu PPDH

Í-

là tổ hợp cách thức hoạt động của GV và HS trong quá trình dạy học, được tiến hành dưới

-L

vai trò chủ đạo của GV nhằm thực hiện tốt các nhiệm vụ dạy học.

ÁN

Hóa học là một môn học đặc biệt. Do vậy PPDH hóa học ở các trường THPT có nhiều

đặc trưng riêng. Th.S Thái Hoài Minh và Th.S Đào Thị Hoàng Hoa đã nêu lên các đặc trưng

Hóa học là một khoa học thực nghiệm và lý thuyết. Trong dạy học hóa học thí nghiệm

IỄ N

ÀN

riêng của PPDH hóa học [8]:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Theo thuyết hoạt động thì phương pháp là cách thức chủ thể tác động vào đối tượng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

là “con đường”, nghĩa là con đường dõi theo sau một đối tượng.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Theo triết học, phương pháp, từ gốc tiếng Hi Lạp “Methods” gồm meta là “sau”, odos

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

nhất và đang được chú ý quan tâm trong việc đổi mới PPDH hóa học hiện nay.

sang lối học coi trong việc vận dụng kiến thức” là một trong những xu hướng quan trọng

là một phương tiện không thể thiếu. Trong dạy học hóa học, các phương pháp nhận thức diễn dịch–quy nạp và cụ thể– trừu tượng được sử dụng thường xuyên, do các kiến thức hóa học rất rộng nhưng có một số quy luật nhất định, các phản ứng trong hóa học xảy ra ở cấp độ phân tử, mắt thường chỉ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

nhìn thấy được hiện tượng của phản ứng chứ không thấy được cơ chế của phản ứng như thế nào.

Các học thuyết, định luật như: Định luật tuần hoàn, thuyết cấu tạo hóa học, thuyết

nguyên tử, … có vai trò rất lớn, là lý thuyết chủ đạo trong việc dạy học hóa học. Các học

kiến thức cho HS, là một trong những cầu nối giữa lý thuyết và thực tiễn cuộc sống.

Hóa học là bộ môn có nhiều ứng dụng trong đời sống. Trong dạy học hóa học cần

H Ư

có sự liên hệ mật thiết giữa nội dung kiến thức hóa học với thế giới tự nhiên và cuộc sống đời thường của con người.

TR ẦN

Để đáp ứng được những đặc trưng riêng kể ở trên, GV ở các trường THPT đã sử dụng phối hợp rất nhiều PPDH khác nhau, chẳng hạn như phương pháp thuyết trình, làm việc

10 00

nhóm, sử dụng các phương tiện trực quan, sử dụng bài tập hóa học, kiểm tra đánh giá, … 1.2.4. Những yêu cầu đổi mới PPDH môn Hóa học ở trường THPT

Việc dạy học ở thế kỉ XXI đang chịu tác động của nhiều yếu tố như: sự phát triển nhanh

chóng của khoa học kĩ thuật, công nghệ thông tin; nhu cầu tự khẳng định của từng cộng

Í-

đồng, vùng, lãnh thổ; quá trình toàn cầu hóa. Những yếu tố trên buộc PPDH cần phải thay

-L

đổi để thích nghi được với sự phát triển theo từng ngày thế giới. Theo “Tài liệu hỗ trợ học

ÁN

tập Lí luận và PPDH hóa học 1” của Th.S Thái Hoài Minh và Th.S Đào Thị Hoàng Hoa,

ÀN

một số xu hướng đổi mới PPDH như sau [8]: - Phát huy tính tích cực, tự lực, chủ động, sáng tạo của người học. Chuyển trọng tâm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Bài tập hóa học là công cụ rất hiệu nghiệm trong việc củng cố, khắc sâu và mở rộng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

học thuyết, định luật sau khi học xong sẽ là phương tiện sư phạm rất hiệu nghiệm.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Chúng còn là công cụ để tiên đoán khoa học và dạy về các chất cụ thể. Các kiến thức về

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

thuyết, định luật này là công cụ cho phép quy nạp và diễn dịch, phân tích và tổng hợp.

IỄ N

hoạt động từ GV sang HS. Chuyển lối học từ thông báo tái hiện sang tìm tòi khám phá. Tạo điều kiện cho HS học tập tích cực, chủ động, sáng tạo. - Phục vụ ngày càng tốt hơn hoạt động tự học và phương châm tự học suốt đời. Không chỉ dạy kiến thức mà còn dạy cách học, trang bị cho HS phương pháp học tập, phương pháp tự học để thực hiện phương châm học tập suốt đời.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Tăng cường rèn luyện năng lực tư duy, khả năng vận dụng kiến thức vào cuộc sống

thực tế. Chuyển từ lối học nặng về tiêu hóa kiến thức sang lối học coi trọng việc vận dụng

kiến thức.

U Y

người học ở mức độ từ thấp đến cao.

khích việc kiểm tra suy luận, vận dụng kiến thức, sử dụng nhiều loại hình thức kiểm tra

thích hợp với từng môn học.

H Ư

- Gắn dạy học với nghiên cứu khoa học với mức độ ngày càng cao. đổi mới theo một số hướng cơ bản sau:

TR ẦN

Từ những xu hướng đổi mới PPDH ở trên, PPDH hóa học ở trường THPT cũng cần - Tăng cường sử dụng thí nghiệm và phương tiện trực quan trong dạy học hóa học.

10 00

- Tăng cường xây dựng và sử dụng các bài tập giải quyết vấn đề, các bài tập gắn với những tình huống thực tiễn góp phần phát triển năng lực giải quyết vấn đề, năng lực vận

dụng kiến thức vào thực tiễn, năng lực xử lý thông tin.

- Tăng cường tính tích hợp kiến thức liên môn, liên hệ kiến thức hóa học cùng với

Í-

các kiến thức vật lý, sinh học, công nghệ–kĩ thuật, ...

-L

- Vận dụng đa dạng và sáng tạo các PPDH, chú trọng các PPDH tích cực nhằm phát

ÁN

triển năng lực cho HS, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS và tạo hứng thú

của HS trong học tập.

IỄ N

ÀN

1.3. Cơ sở lý luận về thí nghiệm hóa học

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Từng bước đổi mới kiểm tra đánh giá, giảm việc kiểm tra trí nhớ đơn thuần, khuyến

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

đặc biệt là ứng dụng tin học và công nghệ thông tin trong dạy học.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Tăng cường sử dụng thông tin trên mạng, sử dụng tối ưu các phương tiện dạy học

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Cá thể hóa việc dạy học. Việc dạy học thích ứng với năng lực và điều kiện của từng

1.3.1. Khái niệm thí nghiệm hóa học Theo từ điển tiếng Việt, thí nghiệm có 2 nghĩa: nghĩa thứ nhất “gây ra một hiện tượng,

một sự biến đổi nào đó trong điều kiện xác định để quan sát, tìm hiểu, nghiên cứu, kiểm tra hay chứng minh; nghĩa thứ hai là “làm thử để rút kinh nghiệm”.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Qua hai khái niệm trên, có thể hiểu thí nghiệm là những mô hình phản ánh một hiện tượng hay một quá trình với quy mô nhỏ, do con người tạo ra và tác động điều khiển, nhằm

nghiên cứu một vấn đề khoa học cụ thể.

Thuật ngữ thí nghiệm gắn kết với cuộc sống được sử dụng trong khóa luận này là

1.3.2. Vai trò của thí nghiệm trong dạy học môn Hóa học ở trường THPT

Hóa học là môn khoa học thực nghiệm, do đó để hiểu rõ bản chất của các vấn đề hóa

H Ư

học ta phải quan sát được hiện tượng của chúng. Nhất là đối với HS, thế giới quan chưa được phát triển hoàn chỉnh, vì vậy đối với các kiến thức trừu tượng trong hóa học HS sẽ

TR ẦN

cảm thấy khó khăn để tiếp nhận. Nếu như được quan sát các thí nghiệm, HS sẽ nhận thấy được sự biến đổi của các chất thông qua màu sắc, sự hình thành kết tủa, sủi bọt khí, ... Từ

10 00

đó khơi gợi được sự tò mò tìm hiểu của HS tại sao lại có những hiện tượng như vậy, khi đó HS sẽ dần tiếp thu kiến thức một cách chủ động, tích cực.

1.3.2.1. Thí nghiệm hóa học là phương tiện trực quan

Thí nghiệm là nền tảng của việc dạy học hóa học. Thí nghiệm là phương tiện trực

Í-

quan chính yếu, được dùng phổ biến và giữ vai trò quyết định trong quá trình dạy học hóa

-L

học. Khi làm thí nghiệm HS sẽ làm quen được với các chất hóa học và trực tiếp nắm bắt

ÁN

các tính chất vật lí, hóa học của chúng. Mỗi chất hóa học đều có tính chất khác nhau, nếu

HS không quan sát trực tiếp thì không thể nào hình dung được tính chất của các chất, dần

ÀN

dần HS sẽ trở nên mơ hồ và không thể nào nhớ nổi. Khi được quan sát trực tiếp, HS ban

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

những năng lực cần thiết cho HS.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

các trường THPT nhằm truyền đạt kiến thức một cách gần gũi, dễ dàng, phát triển được

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

thể áp dụng các thí nghiệm này vào bài học cụ thể với các hoạt động học tập phù hợp trong

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

những thí nghiệm được thực hiện từ những chất quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày. Có

IỄ N

đầu sẽ có khái niệm về chất đang học, và thông qua thí nghiệm HS sẽ khắc sâu hơn tính chất của chất. Từ đó HS sẽ học Hóa học có hiệu quả hơn. Ví dụ: GV giảng về sự ăn mòn điện hóa học và ăn mòn hóa học. GV giảng: “Ăn mòn hóa học là quá trình oxi hóa – khử, trong đó các electron của kim loại được chuyển trực tiếp đến các chất trong môi trường”; “Ăn mòn điện hóa học là quá

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

trình oxi hóa – khử, trong đó kim loại bị ăn mòn do tác dụng của dung dịch chất điện li và tạo nên dòng electron chuyển dời từ cực âm đến cực dương”.

Khi nghe hai khái niệm này, HS sẽ rất khó phân biệt giữa ăn mòn hóa học và ăn mòn

U Y

cực dương mà ăn mòn hóa học lại không có.

Thí nghiệm 3: Nhúng đồng thời thanh kẽm và thanh đồng (thanh kẽm và đồng tiếp

xúc với nhau) vào dung dịch axit clohiđric.

H Ư

GV yêu cầu HS nhận xét sự khác biệt giữa hiện tượng trong 3 thí nghiệm, từ đó phân tích từng quá trình xảy ra trong các thí nghiệm, kết hợp với khái niệm đã nêu rút ra nhận

TR ẦN

xét: thí nghiệm 1 xảy ra hiện tượng ăn mòn hóa học, thí nghiệm 2 không xảy ra hiện tượng ăn mòn, thí nghiệm 3 xảy ra hiện tượng ăn mòn điện hóa học. Sau đó GV cần phải nhấn

10 00

mạnh cho HS biết về điều kiện xảy ra ăn mòn điện hóa học: phải có hai điện cực khác bản chất tiếp xúc với nhau (tiếp xúc trực tiếp hoặc qua dây dẫn điện) và cả hai điện cực đều

phải nhúng trong dung dịch chất điện li.

1.3.2.2. Thí nghiệm hóa học là cầu nối giữa lý thuyết và thực tiễn

Í-

Quá trình nhận thức của HS là một quá trình độc đáo, vì HS luôn có nhận thức về

-L

những cái đúng. Những tri thức mà HS tiếp nhận trong các tiết học đã được các nhà khoa

ÁN

học miệt mài nghiên cứu, đúc kết qua hàng thế kỉ. Nhưng không phải bất kì những kiến

thức nào mà GV truyền đạt đều được HS chấp nhận dễ dàng. Sẽ thật thú vị nếu chính bản

ÀN

thân của HS tự tìm ra câu trả lời cho những thắc mắc của mình dù những công việc đó đã

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Thí nghiệm 2: Nhúng thanh đồng vào dung dịch axit clohiđric.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Thí nghiệm 1: Nhúng thanh kẽm vào dung dịch axit clohiđric.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Muốn giải quyết vấn đề này, GV chỉ cần tiến hành song song ba thí nghiệm:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

điện hóa học, đặc biệt HS còn băn khoăn tại sao trong ăn mòn điện hóa học lại có cực âm,

IỄ N

được các nhà nghiên cứu thực hiện. Đối với bộ môn Hóa học, thực hành thí nghiệm sẽ giúp

cho HS làm sáng tỏ những vấn đề lý thuyết đã đưa ra: “Học đi đôi với hành” – với ý nghĩa đó thực hành thí nghiệm giúp HS ôn tập và kiểm tra lại các vấn đề lý thuyết đã học, trên cơ sở đó hiểu sâu sắc và nắm vững hơn những nội dung đã học.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Có rất nhiều thí nghiệm rất gần gũi với đời sống, HS có thể tự tiến hành tại nhà. Chính vì vậy thí nghiệm giúp HS vận dụng các điều đã học vào thực tế cuộc sống. Những kiến

thức mà HS học được là để ứng dụng vào đời sống, phục vụ đời sống, do đó dạy học phải

gắn liền với thực tế. Khi quan sát các thí nghiệm HS sẽ ghi nhớ lại các thí nghiệm, nếu HS

ta khuyên không nên lấy chậu bằng nhôm để giặt đồ hay chứa bột giặt? Nếu giặt đồ hoặc

chứa bột giặt lâu ngày bằng chậu nhôm thì chuyện gì sẽ xảy ra?

H Ư

GV cho khoảng thời gian 1 – 2 phút để HS suy nghĩ, sau đó yêu cầu một số HS nêu ý kiến của mình. Sau đó GV sẽ tổng kết lại: Thành phần chính của bột giặt là muối của axit

TR ẦN

ankylbenzensunfonic [3], chất này khi hòa tan trong nước sẽ thủy phân tạo môi trường kiềm yếu. Khi lấy chậu bằng nhôm để giặt đồ hay chứa bột giặt thì nhôm sẽ bị ăn mòn dần. Nếu

10 00

giặt đồ hoặc chứa bột giặt lâu ngày bằng chậu nhôm thì chậu sẽ bị thủng. Cuối cùng GV nhấn mạnh lại vấn đề: Không nên lấy chậu bằng nhôm để giặt đồ hay chứa bột giặt.

1.3.2.3. Thí nghiệm hóa học rèn luyện kĩ năng, thao tác thực hành

Trong các thí nghiệm về khoa học, đặc biệt là thí nghiệm hóa học, nếu không cẩn thận

Í-

sẽ gây nhiều hậu quả, nhẹ thì có thể không ra đúng hiện tượng đã đề cập trong lý thuyết,

-L

nặng thì có thể xảy ra cháy nổ, gây nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh. Vì vậy,

ÁN

khi thực hành, GV cần hướng dẫn thật kĩ cho HS các thao tác cần thiết, sử dụng lượng hóa

chất vừa phải. Chính những lưu ý về thao tác này đã rèn luyện cho HS vừa có tính khéo léo

ÀN

và kĩ năng thao tác, vừa phát triển kĩ năng giải quyết vấn đề. Từ đó HS sẽ dần hình thành

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Ví dụ: Khi dạy xong về tính chất hóa học của nhôm, GV có thể hỏi HS: Tại sao người

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

tạo và ứng dụng kiến thức nhạy bén trong từng trường hợp cụ thể.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

thân đã học để giải thích một cách dễ dàng. Từ đó, HS phát huy được tính tích cực, sáng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

gặp lại hiện tượng tương tự trong cuộc sống, HS có thể dễ dàng vận dụng kiến thức bản

IỄ N

các đức tính cần thiết của một công dân toàn cầu mới: cẩn thận, kiên nhẫn, chính xác, khoa

học, kỉ luật,... 1.3.2.4. Thí nghiệm hóa học phát triển tư duy và niềm tin vào khoa học Thí nghiệm giúp HS phát triển tư duy, giúp HS dần hình thành thế giới quan duy vật biện chứng. Khi được tận mắt nhìn thấy các hiện tượng hoặc khi tự tay mình làm thí nghiệm,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

HS sẽ tin tưởng hơn vào những kiến thức đã học và cũng thêm tự tin vào chính bản thân mình. Nếu như HS chưa được tận mắt quan sát các hiện tượng, HS sẽ hoài nghi về những

hiện tượng mà GV đã dạy trên lớp hoặc tự bản thân HS nghĩ ra và đặt câu hỏi: “Liệu các

những bài học lý thuyết khô khan. Nếu HS quan sát được những thí nghiệm hấp dẫn, hiện

tượng đẹp, rõ ràng, HS sẽ muốn khám phá những thí nghiệm và tính chất hóa học của các

H Ư

chất. HS sẽ cố gắng tìm tòi thêm các kiến thức bên ngoài để trả lời các câu hỏi nảy sinh trong đầu của bản thân: Làm thế nào để tự mình có thể thực hiện được những thí nghiệm

TR ẦN

hấp dẫn như thí nghiệm của GV? Tại sao các chất phản ứng với nhau lại có được hiện tượng như vậy? Mình có thể sử dụng các hóa chất khác có sẵn trong cuộc sống mà vẫn tiến hành

10 00

được thí nghiệm giống trên lớp không? Từ đó, HS sẽ tự mình tìm hiểu, đào sâu thêm các vấn đề đã được học trên lớp mà không cần GV phải nhắc nhở.

Tóm lại, từ những vai trò đã trình bày ở trên, thí nghiệm hóa học đã góp phần phát

triển năng lực, phẩm chất cần có của một công dân mới, tạo hứng thú học tập cho HS, cho

Í-

phép HS có nhiều cơ hội để tiên đoán, tổng hợp, giải thích, điều khiển và giải quyết vấn đề;

-L

góp phần nâng cao hiệu quả của quá trình dạy học hóa học ở trường THPT.

ÁN

1.3.3. Các yêu cầu khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học

Để nâng cao chất lượng cũng như hiệu quả của việc sử dụng các thí nghiệm hóa học,

ÀN

GV cần chú ý các yêu cầu sau:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

tập. HS sẽ không thể nào yêu thích bộ môn và không thể say mê tìm hiểu, nghiên cứu với

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

GV sử dụng thí nghiệm vào tiết dạy sẽ gây được hứng thú cho HS trong quá trình học

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

1.3.2.5. Thí nghiệm hóa học gây hứng thú

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

mình cũng như không tin vào những kiến thức mà GV đã truyền đạt trên lớp.

hiện tượng mà mình đã nghĩ ra chính xác chưa?”. Dần dần HS sẽ không tin tưởng vào chính

IỄ N

- Các thí nghiệm cần gắn với nội dung bài giảng, nên chọn các thí nghiệm giúp HS

tiếp thu các kiến thức trọng tâm của tiết dạy. - Số lượng thí nghiệm trong một tiết dạy cần được cân nhắc kĩ càng, chỉ nên sử dụng đủ số lượng thí nghiệm, không nên quá nhiều gây loãng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Nên sử dụng các hóa chất quen thuộc với HS, chọn các dụng cụ đơn giản nhưng phù hợp.

- Chọn các phương án thí nghiệm dễ thực hiện, tiết kiệm dụng cụ, hóa chất, thời gian,

tỉ lệ thành công cao và đặc biệt là phải an toàn cho HS. Nếu thí nghiệm nào tỉ lệ không

hóa chất hợp lí để HS ngồi ở mọi vị trí trong lớp đều quan sát rõ hiện tượng thí nghiệm.

- Trong khi tiến hành thí nghiệm, cần có các biện pháp tích cực nhằm thu hút sự chú

H Ư

ý của HS vào các hiện tượng xảy ra, cần hướng sự chú ý của HS vào những hiện tượng quan trọng có liên quan đến nội dung bài học, đảm bảo gắn kết thí nghiệm với bài giảng;

TR ẦN

sử dụng thao tác so sánh, đối chứng các hiện tượng, các quá trình và sự vật. - Gắn nội dung thí nghiệm với thực tiễn cuộc sống, cải tiến thí nghiệm phù hợp với

10 00

điều kiện thức tế ở trường phổ thông.

1.3.4. Cách sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở trường THPT

Có rất nhiều cách sử dụng thí nghiệm hóa học trong trường phổ thông. Sau đây là một

số cách sử dụng thí nghiệm mà GV ở trường phổ thông thường hay áp dụng [12]:

Í-

1.3.4.1. Sử dụng thí nghiệm nghiên cứu bài mới

-L

GV có thể sử dụng thí nghiệm trong tiết dạy bài mới để truyền đạt kiến thức cho HS.

ÁN

Trong tiết dạy bài mới, thí nghiệm có thể được dùng theo các hướng: nghiên cứu khám phá, a. Sử dụng thí nghiệm theo hướng nghiên cứu khám phá Theo hướng này, thí nghiệm hóa học được dùng làm nguồn kiến thức để HS

IỄ N

ÀN

phát hiện và giải quyết vấn đề, minh hoạ kiểm chứng.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

chỉnh lượng hóa chất phù hợp để hiện tượng đẹp, rõ ràng, chính xác; bố trí nơi đặt dụng cụ,

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- GV cần chuẩn bị kĩ càng trước khi thực hiện thí nghiệm trước mặt HS: cần điều

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

nguyên nhân để giải thích cho HS hiểu.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

thành công cao nhưng quan trọng, không thể bỏ qua được cần bình tĩnh kiểm tra, tìm hiểu

nghiên cứu tìm tòi, là phương tiện xác định tính đúng đắn của các giả thuyết khoa học đưa

ra. Các thí nghiệm theo hướng này sẽ tạo điều kiện cho HS phát triển cách tư duy độc lập, sáng tạo và năng lực tự học, HS sẽ nắm kiến thức vững chắc, sâu sắc và phong phú về lý thuyết lẫn thực tế.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Cách tiến hành sử dụng thí nghiệm theo nghiên cứu khám phá như sau: - Nêu vấn đề nghiên cứu.

- Phân tích vấn đề, đặt ra các giả thuyết khoa học khác nhau.

U Y

trường hợp GV có thể hướng dẫn, gợi ý cách nghiên cứu cho HS.

Ví dụ khi giảng dạy bài “Kim loại kiềm và hợp chất quan trọng của kim loại

H Ư

biến đổi như thế nào khi số hiệu nguyên tử tăng dần.

kiềm”, GV có thể nêu vấn đề cho HS tiến hành nghiên cứu tính khử của các kim loại kiềm HS sẽ đưa các giả thuyết khoa học như tính khử của các kim loại kiềm tăng dần

TR ẦN

khi số hiệu nguyên tử tăng dần hay tính khử của các kim loại kiềm giảm dần khi số hiệu nguyên tử tăng dần hay tính khử của các kim loại kiềm không thay đổi khi số hiệu nguyên

10 00

tử tăng dần.

HS sẽ đề xuất cách tiến hành kiểm tra giả thuyết bằng thí nghiệm so sánh tốc

độ phản ứng của các kim loại kiềm với nước.

GV hướng dẫn cho HS khảo sát thí nghiệm giữa Na, K và Rb với nước.

Í-

HS sẽ tự tiến hành khảo sát đồng thời thí nghiệm giữa Na, K và Rb để so sánh

-L

tính khử của các kim loại.

ÀN

đặt ra.

ÁN

HS thực hiện thí nghiệm, phân tích hiện tượng và xác nhận các giả thuyết đã GV rút ra kết luận: Tính khử của các kim loại kiềm tăng dần khi số hiệu nguyên

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- GV giải thích và kết luận.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Phân tích và giải thích hiện tượng từ đó xác nhận các giả thuyết đúng.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Tiến hành thí nghiệm theo đề xuất.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- HS tự đề xuất cách nghiên cứu, kiểm chứng các giả thuyết. Trong một số

IỄ N

tử tăng dần. b. Sử dụng thí nghiệm theo hướng phát hiện và giải quyết vấn đề Theo hướng phát hiện và giải quyết vấn đề, GV đặt ra cho HS một vấn đề nhận

thức, HS tiếp nhận mâu thuẫn nhận thức đó và biến thành mâu thuẫn nội tại của bản thân, có nhu cầu muốn giải quyết mâu thuẫn đó, tạo động cơ suy nghĩ học tập. Dưới sự hướng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

dẫn của GV, HS tham gia tích cực vào quá trình tìm hiểu, giải quyết vấn đề, qua đó rút ra kiến thức mới cho bản thân.

Cách tiến hành sử dụng thí nghiệm theo hướng phát hiện và giải quyết vấn đề

U Y

- Nêu vấn đề, tạo mâu thuẫn nhận thức từ vấn đề.

Ví dụ: Trước khi vào bài “Sự ăn mòn kim loại”, GV có thể nêu vấn đề mâu thuẫn

về nhận thức cho HS.

H Ư

GV cho HS dự đoán hiện tượng xảy ra khi tiến hành 3 thí nghiệm sau: Thí nghiệm 1: Nhúng thanh kẽm vào dung dịch axit clohiđric.

TR ẦN

Thí nghiệm 2: Nhúng thanh đồng vào dung dịch axit clohiđric. Thí nghiệm 3: Nhúng đồng thời thanh kẽm và thanh đồng (thanh kẽm và đồng

10 00

tiếp xúc với nhau) vào dung dịch axit clohiđric.

Ở thí nghiệm 1 và thí nghiệm 2 là những thí nghiệm đã quen thuộc, HS có thể

dễ dàng dự đoán được hiện tượng. Nhưng ở thí nghiệm 3 HS chưa được làm trước đây, và

sẽ có nhiều dự đoán rằng khí cũng sẽ chỉ thoát ra trên bề mặt thanh kẽm chứ không có khí

Í-

thoát ra trên bề mặt thanh đồng, vì kẽm phản ứng với dung dịch axit clohiđric thu được khí

-L

hiđro, còn đồng thì không phản ứng được với dung dịch axit clohiđric.

ÁN

Sau đó GV cùng HS làm thí nghiệm, GV yêu cầu HS quan sát và nêu hiện

ÀN

tượng của từng thí nghiệm. HS phát hiện vấn đề: Thí nghiệm 1 có bọt khí xuất hiện trên bề mặt thanh kẽm,

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Vận dụng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

- Phân tích để rút ra kết luận.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Đề xuất hướng giải quyết, thực hiện kế hoạch giải quyết.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

như sau:

IỄ N

thí nghiệm 2 không có hiện tượng xảy ra, còn thí nghiệm 3 thì có cả khí trên bề mặt thanh kẽm và thanh đồng. Vậy tại sao đồng không phản ứng với dung dịch axit clohiđric nhưng

lại có khí thoát ra trên bề mặt thanh đồng? HS sẽ tiếp nhận mâu thuẫn đó khi vào học bài “Sự ăn mòn điện hóa”.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

GV giới thiệu: Để giải quyết vào câu hỏi trên, hôm nay chúng ta sẽ học bài mới “Sự ăn mòn điện hóa”.

Sau khi học xong bài “Sự ăn mòn điện hóa”, GV yêu cầu HS giải thích lại hiện

tượng của thí nghiệm 3 đã làm ở đầu bài.

thức đã có; hiểu rõ, sâu và rộng kiến thức lý thuyết đã học. HS được kiểm chứng kiến thức

H Ư

đã học trên thực tế bằng các thí nghiệm hóa học, từ đó HS cảm thấy có niềm tin vào bản thân, tin vào những kiến thức mà bản thân đã học được trên lớp.

TR ẦN

Cách tiến hành sử dụng thí nghiệm theo hướng minh họa kiểm chứng như sau: - Nêu vấn đề cần giải quyết cho HS.

10 00

- HS dự đoán kiến thức mới, hiện tượng thí nghiệm có thể xảy ra. - Tiến hành thí nghiệm, quan sát hiện tượng, so sánh với dự đoán ban đầu từ

Kết luận.

đó xác định dự đoán có đúng không?

Í-

Ví dụ khi giảng dạy bài “Một số hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ”,

-L

GV có thể cho HS tiến hành thí nghiệm minh hoạ tính chất của canxi hiđroxit.

ÁN

GV có thể giới thiệu cho HS về canxi hiđroxit là một bazơ mạnh, làm đổi màu

ÀN

chất chỉ thị, tác dụng với axit, oxit axit và muối. GV chuẩn bị các hóa chất gồm: dung dịch nước vôi trong, quỳ tím,

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Khi sử dụng thí nghiệm theo hướng này, HS có cơ hội củng cố, vận dụng kiến

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q ẠO

c. Sử dụng thí nghiệm theo hướng minh hoạ kiểm chứng

ăn mòn, khí hiđro thoát ra trên bề mặt của thanh đồng.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

nhau và cũng tiếp xúc vào dung dịch axit thì sẽ xảy ra hiện tượng ăn mòn điện hóa: kẽm bị

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Cuối cùng GV kết luận: khi cho 2 thanh kim loại kẽm và đồng tiếp xúc với

IỄ N

phenolphtalein, dung dịch axit clohiđric, dung dịch đồng (II) sunfat, dung dịch natri cacbonat, ống hút (để thổi hơi thở của HS vào dung dịch nước vôi trong). GV định hướng cho HS làm các thí nghiệm kiểm chứng tính bazơ của canxi hiđroxit với các hóa chất đã chuẩn bị và yêu cầu HS dự đoán hiện tượng phản ứng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

HS tiến hành các thí nghiệm để chứng minh tính chất của canxi hiđroxit và quan sát, ghi chép hiện tượng phản ứng.

HS sẽ rút ra kết luận canxi hiđroxit là một bazơ mạnh điển hình, có đầy đủ tính

U Y

1.3.4.2. Sử dụng thí nghiệm trong giờ luyện tập, ôn tập

tập, ôn tập để củng cố, tái hiện và nhấn mạnh các kiến thức quan trọng cho HS, qua đó nâng

cao tính tích cực, nhận thức, hứng thú học tập cho HS và tạo không khí sôi động cho lớp

H Ư

học. Ngoài ra, GV có thể dùng thí nghiệm hóa học như bài tập hóa học, đặt vấn đề và nhiệm

TR ẦN

vụ cho HS phải vận dụng kiến thức để giải quyết.

a. Sử dụng thí nghiệm nhằm tái hiện kiến thức đã học cho HS Sử dụng thí nghiệm hóa học tái hiện lại kiến thức đã học cho HS trong giờ luyện

10 00

tập, ôn tập không phải lặp lại thí nghiệm đã biểu diễn mà có thể dùng các thí nghiệm mới, có những dấu hiệu chung của thí nghiệm đã làm nhưng dấu hiệu của kiến thức mới nhằm

chỉnh lí, củng cố, khắc sâu kiến thức, tránh sự khái quát, suy diễn thiếu chính xác ở HS.

Ví dụ: Sau khi dạy bài “Nhôm và các hợp chất của nhôm”, khi luyện tập GV có thể

Í-

tiến hành thí nghiệm cho các mẩu kim loại Na, Mg, Al vào ống nghiệm chứa nước có pha

-L

phenolphtalein, sau đó đun nóng hai ống nghiệm chứa Mg, Al. HS sẽ quan sát hiện tượng

ÁN

và rút ra kết luận về tính khử của kim loại.

ÀN

b. Sử dụng thí nghiệm như bài tập hóa học Thí nghiệm hóa học có thể được dùng như bài tập hóa học nhằm tạo ra một vấn đề

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

nặng nề. Để giảm bớt sự nặng nề, căng thẳng, GV có thể sử dụng thí nghiệm trong giờ luyện

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

nghiệm hóa học, dành thời gian để làm các bài tập nên không khí giờ học dễ căng thẳng và

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Trong giờ luyện tập, ôn tập, với áp lực thi cử hiện tại, GV thường không sử dụng thí

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

chất hóa học chung của một bazơ.

IỄ N

thực nghiệm yêu cầu HS phải vận dụng tích cực, sáng tạo và chính xác kiến thức đã học để giải quyết vấn đề thực nghiệm được đưa ra. Ví dụ sau khi dạy bài “Kim loại kiềm thổ và một số hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ” trong giờ luyện tập GV có thể cho HS tiến hành phân biệt các lọ hóa chất mất nhãn được đánh số và chứa riêng biệt các chất rắn đã học như NaHCO3, CaCO3,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Ca(HCO3)2, CaSO4, NaOH. HS sẽ phải vận dụng các kiến thức đã học về tính chất của một số hợp chất của kim loại kiềm thổ và một số kiến thức đã học về tính chất của NaOH,

NaHCO3 để giải quyết bài tập trên.

ẠO

Lấy hai lon coca bằng kim loại cho vào hai chậu đã chuẩn bị (chú ý cho lon nhôm

chìm hoàn toàn vào trong nước).

Giải thích hiện tượng quan sát được.

H Ư

thời gian 1 phút, 1 giờ, 1 ngày, 2 ngày, 3 ngày.

Quan sát và so sánh hiện tượng của hai lon nhôm trong hai chậu trong các khoảng

TR ẦN

HS sẽ phải tìm kiếm thông tin về thành phần của vỏ lon coca bằng kim loại và nước

10 00

hiện tượng từ thí nghiệm trên.

thông cống. Sau đó HS còn phải vận dụng được tính chất hóa học của nhôm để giải thích

1.3.4.3. Sử dụng thí nghiệm trong giờ thực hành

GV có thể hướng dẫn cho HS tự tiến hành các thí nghiệm (nếu là các thí nghiệm thao

tác đơn giản, an toàn) hoặc biểu diễn cho HS xem (nếu thao tác phức tạp, có thể gây nguy

Í-

hiểm nếu không tiến hành cẩn thận) nhằm minh hoạ, kiểm chứng, củng cố và vận dụng kiến

-L

thức đã học trên lớp. Qua đó, HS được rèn luyện các kĩ năng, năng lực và phẩm chất cần

ÁN

thiết.

1.3.4.4. Sử dụng thí nghiệm trong kiểm tra, đánh giá

ÀN

GV có thể sử dụng thí nghiệm vào quá trình kiểm tra bằng cách cho HS mô tả lại hiện

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

thông cống.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Lấy hai chậu bằng nhựa, một chậu cho nước vòi, chậu còn lại cho dung dịch nước

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

về nhà tiến hành thí nghiệm “Nhôm tác dụng với nước thông cống” như sau:

Hay sau khi dạy bài “Nhôm và các hợp chất của nhôm”, GV có thể cho HS bài tập

IỄ N

tượng của một phản ứng, hay giải thích các hiện tượng xảy ra trong phản ứng, ngoài ra có

thể tổ chức cho HS kiểm tra các thao tác thí nghiệm để đánh giá được kĩ năng, thái độ của HS thông qua các bài tập hóa học thực nghiệm từ thí nghiệm hoặc các bài thực hành hóa học trong chương trình. 1.3.5. Thí nghiệm gắn kết với cuộc sống

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Thuật ngữ thí nghiệm gắn kết với cuộc sống được sử dụng trong khóa luận này là những thí nghiệm được thực hiện từ những chất quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày. Có

thể áp dụng các thí nghiệm này vào bài học cụ thể với các hoạt động học tập phù hợp nhằm

truyền đạt kiến thức một cách gần gũi, dễ dàng hơn.

số là không độc hại nên thích hợp sử dụng làm thí nghiệm biểu diễn trong lớp học cũng như

cho HS thực hiện.

H Ư

- Khó khăn: việc lên ý tưởng, thiết kế và chuẩn bị các thí nghiệm sẽ tốn nhiều thời

TR ẦN

gian, đặc biệt với những tiết học liên tục; trong kiểm tra, thi cử theo chuẩn quốc gia hiện nay số câu hỏi, bài tập liên quan đến thí nghiệm còn hạn chế; kĩ năng thực hành của cả GV và HS còn hạn chế.

10 00

Qua những thuận lợi và khó khăn đã nêu ở trên, chúng tôi thấy được thí nghiệm hóa học có những ưu điểm và vai trò vượt bậc trong quá trình dạy học hóa học ở trường THPT,

giúp HS thấy được môn Hóa học gần gũi hơn với cuộc sống, tăng cường hứng thú và khả

năng tư duy môn học. Vì thế, việc sử dụng các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong quá

Í-

trình dạy học hóa học đáp ứng được nhu cầu đổi mới PPDH hiện nay, tăng cường liên hệ

-L

lý thuyết bài học vào thực tiễn cuộc sống, phát triển năng lực và phẩm chất cho HS.

ÁN

1.4. Thực trạng sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở một số trường

THPT tại TP. HCM và Bà Rịa – Vũng Tàu

IỄ N

ÀN

1.4.1. Mục đích điều tra

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

thực tiễn vào bài học; hóa chất, dụng cụ thí nghiệm dễ tìm kiếm và chuẩn bị, thí nghiệm đa

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Thuận lợi: thí nghiệm thực tế, gần gũi nên dễ tạo hứng thú cho HS, tạo sự liên kết từ

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

thuận lợi và cũng không ít khó khăn được đặt ra, cụ thể như:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Việc sử dụng các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học có nhiều

- Tìm hiểu tính khả thi, hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở trường

THPT. - Tìm hiểu những khó khăn của việc sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở trường THPT, đề xuất những biện pháp cải thiện, giải quyết vấn đề.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Tìm hiểu thực trạng sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống trong quá

trình dạy học hóa học ở trường THPT hiện nay để có định hướng thiết kế các thí nghiệm

khả thi, hiệu quả, phù hợp tình hình thực tế.

1.4.2. Đối tượng và phương pháp điều tra

Tôi cùng các cộng sự đã phát phiếu điều tra (phụ lục 5 và 6) đến 40 GV hóa học và

H Ư

HS các trường THPT trên và thu lại được 40 phiếu của các GV hóa học và 650 phiếu của

TR ẦN

HS. 1.4.3. Kết quả điều tra

1.4.3.1. Kết quả điều tra thực trạng việc học hóa học với thí nghiệm ở trường THPT

10 00

của HS

Í-

a) Thái độ, hứng thú của HS đối với bộ môn Hóa học

5% 10%

ÁN

-L

ÀN

29%

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Phương pháp điều tra: dùng phiếu điều tra, bảng hỏi.

47%

Đ IỄ N D

ẠO

Tàu).

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Tân), THPT Nguyễn Hữu Cảnh (quận Bình Tân), trường THPT Vũng Tàu (thành phố Vũng

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

trường THPT Nguyễn Công Trứ (quận Gò Vấp), trường THPT Bình Hưng Hoà (quận Bình

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Đối tượng điều tra: GV hóa học và HS các trường THPT Trưng Vương (quận 1),

Chú thích: Rất thích

Thích

Bình thường

Không thích

Rất không thích

Hình 1.1. Biểu đồ thể hiện thái độ, hứng thú của HS đối với bộ môn Hóa học

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Biểu đồ 1.1 cho ta thấy thái độ của HS đối với môn Hóa học tương đối tích cực. Có 29% số HS được khảo sát cảm thấy yêu thích môn Hóa học và 10% số HS được khảo

sát cảm thấy rất yêu thích môn học này. Gần một nửa (47%) số HS được khảo sát cảm thấy

bình thường với môn Hóa học. Tuy nhiên, vẫn có 9% HS cảm thấy không thích môn Hóa

TR ẦN

400

10 00

300 200

Nội dung còn nặng về lý thuyết, ít thực hành và ứng dụng

155

Chú thích: Nội dung hấp dẫn, thu hút và có nhiều ý nghĩa

100

-L

Í-

ÁN

Hình 1.2. Biểu đồ thể hiện nhận xét của HS về chương trình hóa học hiện tại

Qua biểu đồ 1.2, ta có thể thấy được rằng đối với các em HS thì chương trình

dạy học hóa học hiện nay vẫn còn khá nặng về lý thuyết, ít thực hành và ứng dụng (76% -

ÀN

495 HS). Và đây cũng có thể là lí do mà số HS yêu thích môn Hóa học chỉ chiếm khoảng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

495

500 SỐ HỌC SINH

600

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

kéo các bạn khác trong lớp không chú ý tập trung trong giờ học.

vì trong giờ học các HS này thường không hợp tác với GV, có thể có thái độ chống đối, lôi

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

khá khiêm tốn so với phần còn lại HS, nhưng cũng là điều mà GV cần lưu ý khi dạy học,

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

học, và số HS cảm thấy rất không thích môn Hóa học khoảng 5% . Tuy đây là một con số

IỄ N

39% số HS được khảo sát. b) Việc học với các thí nghiệm hóa học ở trường THPT Qua hình 1.3 và 1.4 ta có thể thấy, HS chỉ thỉnh thoảng được học thí nghiệm hóa học (52%) và đại đa số các tiết được làm thí nghiệm là tiết học thực hành. Chỉ có 57

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

HS được học thí nghiệm trong tiết học bài mới, còn lại số lượng rất nhỏ HS được học thí nghiệm trong các tiết ôn tập, luyện tập và hoạt động ngoại khóa. Mặt khác trong chương

trình hóa học THPT, số lượng các tiết thực hành trong phân phối chương trình rất hạn chế

Chưa bao giờ

Chỉ trong thao giảng

Hiếm khi

10 00

Hình 1.3. Biểu đồ thể hiện mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm hóa học của HS

700

602

Í-

600

-L

Tiết ôn tập, luyện tập

ÁN

400

Chú thích: Tiết học bài mới Tiết thực hành

300

Hoạt động ngoại khóa

200

IỄ N

ÀN

SỐ HỌC SINH

500

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Thỉnh thoảng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Chú thích: Thường xuyên

TR ẦN

H Ư

52%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

38%

ẠO

2%3% 5%

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

nên HS càng có ít cơ hội được học thực hành.

100

57 17

0 Hình 1.4. Biểu đồ thể hiện tiết học HS thường được học với thí nghiệm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

c) Hiệu quả của thí nghiệm hóa học trong quá trình học tập của HS Bảng 1.1. Ý kiến của HS về lợi ích của thí nghiệm hóa học

Chú thích: [1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không ý kiến;

241 289

322 215

nhanh và nhớ lâu kiến thức hơn

ẠO

Đ 110 291 218

4,06

0,87

159 265 184

3,89

0,94

190 246 169

3,80

0,96

131 255 220

3,97

0,97

183 229 198

3,88

0,97

10 00

Thí nghiệm giúp em hiểu bài

0,80

thức chính xác hơn

0,91

H Ư

Thí nghiệm giúp em tiếp thu kiến

4,19

4,12

TR ẦN

kĩ năng thực hành

chuẩn

Thí nghiệm giúp em rèn luyện các

học tập hơn với môn Hóa học

bình

Thí nghiệm giúp em phát triển tư

Í-

duy và năng lực

-L

Thí nghiệm giúp em có thể vận

ÁN

dụng kiến thức vào thực tế Thí nghiệm giúp em có niềm tin

ÀN Đ IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Độ lệch

Thí nghiệm giúp em có hứng thú

vào khoa học hơn

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nhận định

Trung

U Y

Mức độ

[4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý.

Bảng 1.1 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được ở các nhận định là từ 3,80

đến 4,19. Trong đó, một số nhận định có giá trị trung bình tương đối cao như “Thí nghiệm giúp em có hứng thú học tập hơn với môn Hóa học” (điểm trung bình 4,19), “Thí nghiệm giúp em rèn luyện các kĩ năng thực hành” (điểm trung bình 4,15), “Thí nghiệm giúp em

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

tiếp thu kiến thức chính xác hơn” (điểm trung bình 4,06), “Thí nghiệm giúp em có thể vận dụng kiến thức vào thực tế” (điểm trung bình 3,97). Mặt khác, độ lệch chuẩn ứng với mỗi

nhận định là tương đối thấp (giá trị độ lệch chuẩn từ 0,80 đến 0,97) hay nói cách khác độ

[4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý.

191

163

Được học nhiều lý thuyết về hóa học hơn

bình

chuẩn

210

2,33

1,10

10 00 83

151

244

132

2,84

1,08

264

294

4,25

0,88

237

306

4,26

0,86

110

240

280

4,18

0,88

231

316

4,28

0,86

Í-

nghiệm hóa học hơn

Được quan sát nhiều thí

học hơn

Được làm nhiều bài tập hóa

Độ lệch

H Ư

TR ẦN

Mong muốn

Trung

Mức độ

-L

Được tự tay tiến hành nhiều

ÁN

thí nghiệm hóa học hơn Được vận dụng kiến thức

Có nhiều điều thú vị, hấp dẫn hơn trong tiết học

IỄ N

ÀN

vào thực tiễn nhiều hơn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Chú thích: [1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không ý kiến;

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Bảng 1.2. Mong muốn của HS trong tiết học hóa học

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

d) Nhu cầu của HS trong quá trình học tập bộ môn Hóa học

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

quan trọng của thí nghiệm trong dạy học hóa học.

U Y

chụm của các số liệu rất cao. Từ đó, chúng ta có thể thấy rằng HS đã nhận thức được tầm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Bảng 1.2 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được trong các mong muốn là từ 2,33 đến 4,28. Trong đó, một số mong muốn có giá trị trung bình rất cao như “Có nhiều

điều thú vị, hấp dẫn hơn trong tiết học” (điểm trung bình 4,28), “Được tiến hành nhiều thí

nghiệm hóa học hơn” (điểm trung bình 4,26). Bên cạnh đó, vẫn có một số mong muốn có

dẫn, được làm nhiều thí nghiệm hơn trong các tiết học chứ không phải là việc học một cách

H Ư

dụng thực tiễn gì trong cuộc sống.

e) Thái độ HS với các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống

TR ẦN

Để khảo sát thái độ HS với các thí nghiệm gắn kết cuộc sống, trước tiên chúng

10 00

tôi khảo sát mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm này của HS.

12%

43% 36%

ÀN

ÁN

-L

Í-

IỄ N D

nhồi nhét các kiến thức hóa học khô khan, làm các bài tập thật khó nhưng không có ứng

Chú thích: Thường xuyên Chỉ trong thao giảng

Thỉnh thoảng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

1,10). Từ đó, có thể kết luận rằng HS hiện nay mong muốn được học nhiều điều thú vị hấp

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

tán số liệu ứng với mỗi mong muốn là rất thấp (giá trị độ lệch chuẩn tính được từ 0,86 đến

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2,33) và “Được làm nhiều bài tập hóa học hơn” (điểm trung bình 2,84). Mặt khác, độ phân

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

giá trị trung bình thấp như “Được học nhiều lý thuyết về hóa học hơn” (điểm trung bình

Hiếm khi

Chưa bao giờ

Hình 1.5. Biểu đồ thể hiện mức độ thường xuyên học với các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống của HS

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hình 1.5 cho thấy HS chỉ thỉnh thoảng được học thí nghiệm gắn kết với cuộc sống (43%) và số HS chưa bao giờ được học thí nghiệm gắn kết cuộc sống (12%) cao hơn

so với số HS chưa bao giờ được học thí nghiệm hóa học ở hình 1.4 (2%). Như vậy, thí

TR ẦN

H Ư

33%

Thích

Bình thường

10 00

Chú thích: Rất thích

44%

Không thích

Rất không thích

sống

Hình 1.6. Biểu đồ thể hiện thái độ, hứng thú của HS đối với thí nghiệm gắn kết với cuộc

Í-

Hình 1.6 cho thấy HS có thái độ rất tích cực đối với thí nghiệm gắn kết với cuộc

-L

sống. Gần một nửa số lượng HS (44%) được khảo sát cảm thấy thích và 33% HS cảm thấy

ÁN

rất thích thí nghiệm gắn kết với cuộc sống. Chỉ có 1% HS không thích thí nghiệm gắn kết

với cuộc sống và không có HS rất không thích thí nghiệm gắn kết với cuộc sống. Qua đó,

ÀN

ta có thể thấy HS rất thích học với các thí nghiệm và cũng rất mong muốn được học những

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

22%

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

nghiệm gắn kết cuộc sống vẫn còn rất lạ lẫm với nhiều HS.

IỄ N

điều gần gũi với cuộc sống hàng ngày. 1.4.3.2. Kết quả điều tra thực trạng việc dạy hóa học với thí nghiệm ở trường

THPT của GV Sau khi thu về 40 phiếu khảo sát GV đang trực tiếp giảng dạy bộ môn hóa học ở các trường chúng tôi rút ra kết luận:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

a) Mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học của GV

Hiếm khi

Không bao giờ

Thỉnh thoảng

Hình 1.7. Biểu đồ thể hiện mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa

học của GV

10 00

Hình 1.7 cho thấy tất cả các GV đều có sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học. Nhưng mức độ sử dụng thí nghiệm còn khá thấp. Đa số GV hiếm khi sử dụng thí

nghiệm trong dạy học (60%). Có đến 23% GV được khảo sát chỉ thỉnh thoảng sử dụng thí

Í-

nghiệm trong dạy học. Chỉ có 17% GV thường xuyên sử dụng thí nghiệm và không có GV

-L

nào luôn luôn sử dụng thí nghiệm trong giảng dạy. Vì đa số GV hiếm khi sử dụng thí

ÁN

nghiệm nên chúng tôi đã khảo sát và tìm hiểu những khó khăn của GV khi sử dụng thí

nghiệm trong dạy học hóa học.

ÀN

b) Những khó khăn khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học

Hình 1.8 cho thấy có rất nhiều khó khăn dẫn đến việc GV không sử dụng thí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Thường xuyên

H Ư

Luôn luôn

TR ẦN

Chú thích:

60%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

23%

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

17%

IỄ N

nghiệm hóa học thường xuyên. Ở các trường được khảo sát đều có phòng thí nghiệm và các

GV đều được đào tạo căn bản về thí nghiệm khi còn học đại học nên việc “Trường không có phòng thí nghiệm” và “Kĩ năng làm thí nghiệm của GV còn chưa tốt” không phải là lí do dẫn đến GV không sử dụng thí nghiệm thường xuyên. Theo hình, khó khăn lớn nhất

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

trong việc sử dụng thí nghiệm là “Tốn thời gian” (30 GV). Để sử dụng thí nghiệm GV cần tốn thời gian suy nghĩ, lên kịch bản và chuẩn bị các bộ thí nghiệm cho HS. Đây thật sự là

công việc rất tốn thời gian và công sức của GV. Ngoài ra, các lí do khác như “Thi và kiểm

tra hiện nay ít liên quan đến thí nghiệm” (28 GV) và “Di chuyển dụng cụ và hóa chất nguy

4 1

H Ư

Trường không có phòng thí nghiệm

Chú thích:

10 00

Phòng thí nghiệm chưa có cán bộ chuyên trách Thiếu dụng cụ và hóa chất

Hóa chất bị hỏng dẫn đến tình trạng làm thí nghiệm không ra đúng hiện tượng

Tiến hành thí nghiệm tốn nhiều thời gian

Giáo viên ngại tiếp xúc với hóa chất, nhất là các hóa chất độc hại Di chuyển dụng cụ và hóa chất nguy hiểm Thi và kiểm tra ít liên quan đến thí nghiệm Một số thí nghiệm khó, hiện tượng không ra rõ ràng Không có chế độ khuyến khích, đãi ngộ giáo viên hợp lí

ÀN

ÁN

-L

Í-

Kĩ năng làm thí nghiệm của giáo viên còn chưa tốt

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

23 20

ẠO

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q 30

35 30 25 20 15 10 5 0

TR ẦN

SỐ GIÁO VIÊN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

học.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

hiểm” (23 GV) cũng dẫn đến việc GV hiếm khi sử dụng thí nghiệm trong việc dạy học hóa

c) Sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học

IỄ N

Hình 1.8. Biểu đồ thể hiện những khó khăn khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hình 1.9 cho thấy đa số các GV cho rằng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống sẽ

thu hút HS hơn so với thí nghiệm hóa học truyền thống, không có GV nào cho rằng thí

10 00

nghiệm gắn kết với cuộc sống không thu hút HS hơn thí nghiệm hóa học truyền thống. 12%

13%

ÀN

ÁN

-L

Í-

10%

Chú thích:

65% Luôn luôn Hiếm khi

Thường xuyên Không bao giờ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

so với thí nghiệm hóa học truyền thống do GV đánh giá

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Ư

Hình 1.9. Biểu đồ thể hiện mức độ thu hút của thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO Đ

Không thu hút hơn

Như nhau

Chú thích: Thu hút hơn

82%

IỄ N D

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

18%

Thỉnh thoảng

Hình 1.10. Biểu đồ thể hiện mức độ thường xuyên sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học của GV

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hình 1.10 cho thấy đa số GV hiếm khi sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học (65%), không có GV nào luôn luôn sử dụng loại thí nghiệm này trong bài

dạy của mình. Tuy nhiên, có đến 13% GV không bao giờ sử dụng thí nghiệm gắn kết với

U Y

sống vẫn còn khá mới lạ với nhiều GV.

Chú thích:

30 25

Cung cấp kiến thức mới

H Ư

25 20

TR ẦN

SỐ GIÁO VIÊN

ẠO

15 9

Luyện tập, ôn tập

Thực hành thí nghiệm hóa học

10 00

Hoạt động ngoài giờ lên lớp

Í-

Hình 1.11. Biểu đồ thể hiện cách sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc sống trong khi dạy học hóa học

-L

Hình 1.11 cho thấy đa số GV muốn sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc

ÁN

sống trong hoạt động ngoài giờ lên lớp (35 GV). Có 25 GV muốn sử dụng thí nghiệm gắn

kết với cuộc sống để cung cấp kiến thức mới, nhưng chỉ có 4 GV muốn sử dụng thí nghiệm

IỄ N

ÀN

này vào tiết luyện tập, ôn tập.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

học gắn kết cuộc sống trong khi dạy học hóa học.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bên cạnh đó, chúng tôi còn khảo sát ý kiến GV về cách sử dụng thí nghiệm hóa

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

cuộc sống trong bài dạy của mình, lí do có thể là khái niệm thí nghiệm hóa học gắn kết cuộc

Bảng 1.3 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được ở các đánh giá là từ 3,43

đến 4,15. Trong đó, một số đánh giá có giá trị trung bình cao như “Nâng cao hứng thú học tập bộ môn cho HS” (điểm trung bình 4,15), “Tăng khả năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tế” (điểm trung bình 4,15). Bên cạnh đó, hai đánh giá có giá trị trung bình thấp là “Giúp HS tin tưởng vào khoa học” (điểm trung bình 3,43) và “Rèn cho HS kĩ năng thực

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

hành thí nghiệm” (điểm trung bình 3,48). Mặt khác, độ phân tán số liệu ứng với mỗi đánh giá là tương đối thấp (giá trị độ lệch chuẩn tính được từ 0,53 đến 1,01). Từ đó, chúng tôi

thấy rằng các GV thấy thí nghiệm gắn kết cuộc sống giúp HS hứng thú hơn vào môn học,

U Y

thực hành.

bình

chuẩn

3,68

0,66

3,48

0,78

4,03

0,58

4,15

0,53

3,43

1,01

4,00

0,68

4,15

0,58

Giúp HS tin tưởng vào khoa học

Phát triển khả năng tư duy, sáng tạo

Í-

và năng lực giải quyết vấn đề; nâng

-L

cao tính tích cực học tập cho HS

ÁN

Tăng khả năng vận dụng kiến thức đã

ÀN

học vào thực tế

d) Biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

Tạo không khí lớp học sôi động

cho HS

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

nghiệm

Nâng cao hứng thú học tập bộ môn

TR ẦN

Rèn cho HS kĩ năng thực hành thí

Trung Độ lệch

H Ư

Giúp HS hiểu bài, khắc sâu kiến thức

Mức độ

Hiệu quả

ẠO

Chú thích: 1 ứng với mức độ thấp nhất, 5 ứng với mức độ cao nhất

IỄ N D

hóa học

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bảng 1.3. Đánh giá của GV về hiệu quả của thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong dạy học

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

tăng khả năng vận dụng kiến thức thực tế nhưng lại chưa giúp HS rèn luyện được kĩ năng

Bảng 1.4 cho thấy giá trị trung bình dữ liệu thu được ở các biện pháp là từ 3,30

đến 4,35. Trong đó, một số biện pháp có giá trị trung bình cao như “Liên kết được kiến thức

bài học và vấn đề thực tiễn thông qua việc sử dụng thí nghiệm thực tiễn cuộc sống” (điểm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

trung bình 4,35), “Lồng ghép một số thí nghiệm liên quan thực tế vào bài dạy” (4,25) và “Tổ chức nhiều hoạt động thí nghiệm ngoại khóa” (điểm trung bình 4,25).

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

cường sử dụng thí nghiệm theo hướng nghiên cứu” (điểm trung bình 3,38) và “Tăng cường

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÀN

cường sử dụng thí nghiệm theo phương pháp đối chứng” (điểm trung bình 3,30), “Tăng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Bảng 1.4. Đánh giá của GV về các biện pháp giúp nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học THPT Chú thích: 1 ứng với mức độ thấp nhất, 5 ứng với mức độ cao nhất Mức độ Trung Độ lệch Biện pháp bình chuẩn 1 2 3 4 5 Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo 0 1 24 14 1 0,59 3,38 hướng nghiên cứu Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo 0 1 24 14 1 0,59 3,38 phương pháp kiểm chứng Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo 0 1 26 13 0 0,52 3,30 phương pháp đối chứng Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo 0 0 13 22 5 0,65 3,80 hướng nêu và giải quyết vấn đề Cung cấp trước cho HS tài liệu về thí 0 1 11 23 5 0,69 3,80 nghiệm sẽ làm ở bài học mới Thường xuyên hướng dẫn HS làm 0 0 4 30 6 0,50 4,05 thí nghiệm trong bài dạy mới Lồng ghép một số thí nghiệm liên 0 0 0 30 10 0,44 4,25 quan thực tế vào bài dạy Liên kết được kiến thức bài học và 0 0 0 26 14 0,48 4,35 vấn đề thực tiễn thông qua việc sử dụng thí nghiệm thực tiễn cuộc sống Tổ chức nhiều hoạt động thí nghiệm 0 0 2 26 12 0,54 4,25 ngoại khóa Bên cạnh đó, một số đánh giá có giá trị trung bình thấp, chẳng hạn như “Tăng

IỄ N

sử dụng thí nghiệm theo phương pháp kiểm chứng” (điểm trung bình 3,38). Mặt khác, độ

lệch chuẩn số liệu ứng với mỗi đánh giá là tương đối thấp (giá trị độ lệch chuẩn tính được từ 0,44 đến 0,65). Từ đó, chúng tôi thấy rằng các GV muốn sử dụng thí nghiệm gắn với cuộc sống để đưa những kiến thức thực tế tới gần với HS hơn.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 Trong chương 1 tôi đã trình bày cơ sở lý luận của đề tài bao gồm:

1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu:

U Y

THPT.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

2. Thí nghiệm hóa học:

- Khái niệm thí nghiệm, thí nghiệm hóa học.

H Ư

- Vai trò của thí nghiệm trong dạy học môn Hóa học ở trường THPT.

TR ẦN

- Một số yêu cầu cơ bản và cách sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở trường THPT.

- Tổng quan về thí nghiệm gắn kết với cuộc sống.

10 00

3. Thực trạng sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở một số trường THPT ở địa bàn TP. HCM và Bà Rịa – Vũng Tàu.

Qua đó tôi thấy được thí nghiệm hóa học có vai trò rất quan trọng trong việc dạy học

môn Hóa học ở các trường THPT, và thí nghiệm gắn kết với cuộc sống là một hướng đi

Í-

mới và hay, phù hợp với quá trình đổi mới PPDH hiện nay. Nhưng trên thực tế, tuy HS rất

-L

thích các thí nghiệm hóa học và thí nghiệm gắn kết với cuộc sống nhưng do nhiều nguyên

ÁN

nhân khác nhau, GV hầu như chưa thể đáp ứng được những nhu cầu chính đáng đó cho HS. Vì vậy cần phải có các nghiên cứu về thí nghiệm và đặc biệt là thí nghiệm gắn kết với cuộc

ÀN

sống để giúp GV vượt qua một số khó khăn trong việc tổ chức thí nghiệm cho HS, giúp HS

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

môn Hóa học ở các trường THPT.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- PPDH môn Hóa học ở trường phổ thông cũng như những yêu cầu đổi mới PPDH

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Định hướng đổi mới PPDH, xu hướng đổi mới PPDH ở trường phổ thông.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Một số khóa luận, luận văn nghiên cứu về thí nghiệm hóa học trong dạy học ở trường

IỄ N

thêm yêu môn Hóa học.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Chương 2. THIẾT KẾ VÀ XÂY DỰNG THÍ NGHIỆM GẮN KẾT VỚI CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC PHẦN VÔ CƠ LỚP 12 THPT

2.1. Phân tích nội dung chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12

2.1.1. Cấu trúc và nội dung chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

CHƯƠNG 5: ĐẠI CƯƠNG VỀ KIM LOẠI

Vị trí của kim loại trong bảng tuần hoàn và cấu tạo của kim loại

Tính chất của kim loại. Dãy điện hóa của kim loại

Hợp kim

Sự ăn mòn kim loại

Điều chế kim loại

Luyện tập: Tính chất của kim loại

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

Không dạy phần: Mạng tinh thể lục phương, mạng tinh thể lập phương tâm diện, mạng tinh thể lập phương tâm khối

ÁN

Luyện tập: Điều chế kim loại và sự ăn mòn kim loại Thực hành: Tính chất, điều chế kim 24 loại, sự ăn mòn kim loại CHƯƠNG 6: KIM LOẠI KIỀM, KIM LOẠI KIỀM THỔ, NHÔM

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Ghi chú

Nội dung

ẠO

Bài

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Bảng 2.1. Cấu trúc nội dung hóa học phần vô cơ lớp 12 cơ bản

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

số phần được giảm tải, được phân phối như sau [3],[17],[19]:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12 gồm 4 chương với 26 bài, trong đó có một

Kim loại kiềm và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Không dạy phần: Một số hợp chất quan trọng của kim loại kiềm, GV hướng dẫn HS tự đọc thêm

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ

Nhôm và hợp chất của nhôm

Ơ H

Hợp chất của sắt

TR ẦN B

Hợp kim của sắt

Crom và hợp chất của crom

Đồng và hợp chất của đồng

10 00

Không dạy các loại lò luyện gang, thép (chỉ dạy thành phần hợp kim, nguyên tắc và các phản ứng xảy ra khi luyện gang, thép) Không yêu cầu HS làm bài tập 2

ÁN

-L

Í-

Không dạy cả bài, sử dụng thời gian để luyện tập

ÀN

IỄ N

Sơ lược về niken, kẽm, chì, thiếc Luyện tập: Tính chất hóa học của sắt và hợp chất của sắt Luyện tập: Tính chất hóa học của crom, đồng và hợp chất của chúng Thực hành: Tính chất hóa học của sắt, đồng và những hợp chất của sắt, crom

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Không dạy cả bài, sử dụng thời gian để luyện tập

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Không dạy phần: Tác dụng với nước

Sắt

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Luyện tập: Tính chất của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và hợp chất của chúng Luyện tập: Tính chất của nhôm và hợp chất của nhôm Thực hành: Tính chất của natri, magie, nhôm và hợp chất của chúng CHƯƠNG 7: SẮT VÀ MỘT SỐ KIM LOẠI QUAN TRỌNG

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Không bắt buộc làm thí nghiệm 4

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Nhận biết một số chất khí

H Ư

thuận lợi và phù hợp cho việc sử dụng thí nghiệm hóa học vào quá trình giảng dạy. Đề tài tập trung phân tích những nội dung phù hợp cho việc sử dụng thí nghiệm hóa

TR ẦN

học vào quá trình giảng dạy, bao gồm các chương: - Chương 5 – Đại cương về kim loại

10 00

- Chương 6 – Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm - Chương 7 – Sắt và một số kim loại quan trọng

2.1.2. Mục tiêu dạy học

Theo quyển Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Hóa học lớp 12, mục

Í-

tiêu của các chương như sau [17]:

-L

2.1.2.1. Mục tiêu của chương Đại cương về kim loại

ÁN

a. Về kiến thức

HS biết được:

ÀN

- Vị trí, đặc điểm cấu hình lớp electron ngoài cùng, liên kết kim loại.

IỄ N

- Khái niệm hợp kim, tính chất (Dẫn nhiệt, dẫn điện, nhiệt độ nóng chảy,...), ứng dụng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

nhôm và hợp chất, sắt và hợp chất, crom và hợp chất) và 3 bài thực hành đã tạo điều kiện

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

nhiều bài lý thuyết về bài nguyên tố và chất (kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và hợp chất,

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Luyện tập: Nhận biết một số chất vô cơ Theo phân phối nội dung như trên, chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12 cơ bản có 42

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Không dạy cả bài, sử dụng thời gian để luyện tập và nhận biết

Không dạy cả bài, sử dụng thời Nhận biết một số ion trong dung dịch gian để luyện tập và nhận biết

CHƯƠNG 8: PHÂN BIỆT MỘT SỐ CHẤT VÔ CƠ

của một số hợp kim (thép không gỉ, đuyara). - Các biện pháp bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mòn. - Mục đích, cách tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm trong bài thực hành. HS hiểu được:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Tính chất vật lí chung: ánh kim, dẻo, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt.

- Tính chất hóa học chung của kim loại là tính khử (khử phi kim, ion H+ trong nước,

dung dịch axit, ion kim loại trong dung dịch muối).

- Quy luật sắp xếp trong dãy điện hóa các kim loại (các nguyên tử được sắp xếp theo

- Nguyên tắc chung và các phương pháp điều chế kim loại (điện phân, nhiệt luyện,

H Ư

b. Về kĩ năng, HS có kĩ năng

dùng kim loại mạnh khử ion kim loại yếu hơn).

- So sánh bản chất của liên kết kim loại với liên kết ion và liên kết cộng hóa trị.

TR ẦN

- Dự đoán được chiều phản ứng oxi hóa–khử dựa vào dãy điện hóa. - Viết được các phương trình hóa học phản ứng oxi hóa–khử chứng minh tính chất

10 00

của kim loại và điều chế kim loại cụ thể.

- Phân biệt được ăn mòn hóa học và ăn mòn điện hóa học ở một số hiện tượng thực

tế.

Í-

đặc tính của chúng.

- Sử dụng và bảo quản hợp lí một số đồ dùng bằng kim loại và hợp kim dựa vào những

-L

- Lựa chọn được phương pháp điều chế kim loại cụ thể cho phù hợp.

ÁN

- Quan sát thí nghiệm, hình ảnh, sơ đồ, ... để rút ra nhận xét về phương pháp điều chế

kim loại.

ÀN

- Giải được các bài toán cơ bản có liên quan đến kiến thức trong chương.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Điều kiện xảy ra sự ăn mòn kim loại.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Các khái niệm: ăn mòn kim loại, ăn mòn hóa học, ăn mòn điện hóa.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

và ý nghĩa của nó.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

chiều giảm dần tính khử, các ion kim loại được sắp xếp theo chiều tăng dần tính oxi hóa)

IỄ N

- Sử dụng dụng cụ hóa chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm. - Quan sát thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết phương trình hóa học, rút ra

nhận xét. - Viết tường trình thí nghiệm. 2.1.2.2. Mục tiêu của chương Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

a. Về kiến thức

HS biết được:

- Vị trí, cấu hình electron lớp ngoài cùng của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ; vị trí

U Y

- Tính chất vật lí và hóa học của kim loại kiềm thổ, nhôm.

- Trạng thái tự nhiên và ứng dụng của nhôm.

cứng, cách làm mềm nước cứng.

H Ư

- Cách nhận biết ion Ca2+, Mg2+, Al3+ trong dung dịch.

- Mục đích, cách tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm trong bài thực hành.

TR ẦN

HS hiểu được:

- Tính chất vật lí của kim loại kiềm (mềm, khối lượng riêng nhỏ, nhiệt độ nóng chảy

10 00

thấp).

- Tính chất hóa học của kim loại kiềm: Tính khử mạnh nhất trong số các kim loại

(phản ứng với nước, axit, phi kim).

- Kim loại kiềm thổ có tính khử mạnh (tác dụng với oxi, clo, axit).

Í-

- Nhôm là kim loại có tính khử khá mạnh (phản ứng với phi kim, dung dịch axit, nước,

-L

kim loại kiềm, oxit kim loại).

ÁN

- Phương pháp điều chế kim loại kiềm (điện phân muối halogenua nóng chảy).

- Nguyên tắc và cách sản xuất nhôm bằng phương pháp điện phân oxit nóng chảy.

ÀN

- Tính chất lưỡng tính của Al2O3, Al(OH)3: vừa tác dụng với axit mạnh, vừa tác dụng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Khái niệm về nước cứng (tính cứng tạm thời, vĩnh cửu, toàn phần), tác hại của nước

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

canxi hiđroxit, canxi cacbonat, canxi sunfat, nhôm oxit, nhôm hiđroxit, nhôm sunfat.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Tính chất hóa học và ứng dụng của một số hợp chất của kim loại kiềm thổ, nhôm:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

và cấu hình electron của nhôm.

IỄ N

với bazơ mạnh. b. Về kĩ năng, HS có kĩ năng - Dự đoán tính chất hóa học, kiểm tra và rút ra kết luận về tính chất của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và một số hợp chất của kim loại kiềm thổ, nhôm và một số hợp chất quan trọng của nhôm.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Quan sát thí nghiệm, hình ảnh, sơ đồ rút ra được nhận xét về tính chất, phương pháp điều chế.

- Viết các phương trình hóa học dưới dạng phân tử và ion thu gọn minh họa tính chất

U Y

kiềm thổ, nhôm và một số hợp chất quan trọng của nhôm.

- Sử dụng dụng cụ hóa chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm.

- Quan sát thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết phương trình hóa học, rút ra

H Ư

nhận xét.

TR ẦN

- Viết tường trình thí nghiệm.

2.1.2.3. Mục tiêu của chương Sắt và một số kim loại quan trọng a. Về kiến thức

10 00

HS biết được:

- Vị trí, cấu hình electron của sắt, crom.

- Tính chất vật lí của sắt, crom, một số hợp chất của sắt và của crom.

- Tính chất hóa học của sắt: tính khử trung bình.

Í-

- Tính chất hóa học của crom là tính khử: phản ứng với oxi, clo, lưu huỳnh, dung dịch

-L

axit.

ÁN

- Tính chất hóa học của hợp chất crom (III), Cr2O3, Cr(OH)3: tính oxi hóa và tính khử,

tính lưỡng tính.

ÀN

- Tính chất hóa học của hợp chất crom (VI): K2CrO4, K2Cr2O7: tính oxi hóa mạnh.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Giải được các bài toán cơ bản có liên quan đến kiến thức trong chương.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

- Sử dụng và bảo quản hợp lí các đồ dùng bằng nhôm.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Viết sơ đồ điện phân điều chế kim loại kiềm.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

hóa học của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, một số hợp chất quan trọng của kim loại

IỄ N

- Trạng thái tự nhiên của sắt (các oxit sắt, FeCO3, FeS2). - Nguyên tắc điều chế và ứng dụng của một số hợp chất của sắt. - Định nghĩa và phân loại gang, sản xuất gang (nguyên tắc, nguyên liệu, cấu tạo và

chuyển vận của lò cao, biện pháp kĩ thuật). - Định nghĩa và phân loại thép, nguyên tắc chung để sản xuất thép.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Ứng dụng của gang, thép.

HS hiểu được:

- Tính khử của hợp chất sắt (II): FeO, Fe(OH)2, muối sắt (II).

- Tính oxi hóa của hợp chất sắt (III): Fe2O3, Fe(OH)3, muối sắt (III).

- Viết các phương trình hóa học dưới dạng phân tử hoặc ion thu gọn minh họa tính

H Ư

- Nhận biết được ion Fe2+, Fe3+ trong dung dịch.

chất hóa học sắt, hợp chất của sắt, crom và một số hợp chất của crom.

xuất gang, nguyên tắc sản xuất thép.

TR ẦN

- Quan sát mô hình, hình vẽ, sơ đồ, ... rút ra nhận xét về nguyên tắc và quá trình sản - Viết các phương trình hóa học các phản ứng xảy ra trong lò luyện gang, thép.

10 00

- Phân biệt được một số đồ dùng bằng gang, thép. - Sử dụng và bảo quản hợp lí một số hợp kim của sắt.

- Giải được các bài toán cơ bản có liên quan đến kiến thức trong chương.

- Sử dụng dụng cụ hóa chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm.

-L

nhận xét.

Í-

- Quan sát thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết phương trình hóa học, rút ra

ÁN

- Viết tường trình thí nghiệm.

2.1.3. Một số lưu ý dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12

ÀN

Theo PGS. TS. Đặng Thị Oanh và PGS. TS Nguyễn Thị Sửu [13], hóa học phần vô cơ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

hợp chất của sắt, crom và một số hợp chất của crom.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Dự đoán, kiểm tra bằng thí nghiệm và kết luận được tính chất hóa học của sắt và các

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

b. Về kĩ năng, HS có kĩ năng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Mục đích, tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm cụ thể trong bài thực hành.

IỄ N

lớp 12 nằm ở phần cuối chương trình hóa học THPT, nội dung bao gồm các vấn đề lớn: tính chất của kim loại gây ra bởi dạng liên kết kim loại; nghiên cứu phương pháp điều chế kim loại, sự ăn mòn kim loại trên cơ sở lý thuyết electron, sự điện li, dãy điện hóa; nghiên cứu các nguyên tố kim loại điển hình, có ý nghĩa đối với nền kinh tế quốc dân. Chính những nội dung và vị trí của phần hóa học vô cơ lớp 12 đã tạo điều kiện cho GV sử dụng rộng rãi

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

các PPDH tích cực vì HS đã có được nền kiến thức cơ bản và vững chắc về các định luật, học thuyết và các nguyên tố phi kim đã học ở lớp 10, 11. Nhưng khi giảng dạy phần này

GV cũng phải lưu ý một số điểm sau:

2.1.3.1. Về cấu tạo kim loại

H

Men+ .ne

có sự cân bằng động: Men+ + ne

Liên kết kim loại: Kim loại cấu tạo mạng tinh thể, liên kết kim loại trong mạng luôn

H Ư

GV cần thông báo cho HS: Thời gian tồn tại của nguyên tử kim loại trong tinh thể

TR ẦN

chỉ ngắn từ 10–14  10–11 giây.

GV cần cho HS so sánh liên kết kim loại với liên kết ion, liên kết cộng hóa trị để

10 00

2.1.3.2. Tính chất vật lí

tìm ra sự giống và khác nhau giữa chúng.

GV cần chú ý đến nguyên nhân gây ra các tính chất vật lí: tính dẫn điện, dẫn nhiệt,

tính dẻo, ánh kim.

Sự phụ thuộc tính dẫn điện vào nhiệt độ và tính chất tan lẫn vào nhau của các kim

-L

Í-

loại tạo ra các hợp kim.

ÁN

Có thể mở rộng giới thiệu về cách tạo ra các hợp kim. 2.1.3.3. Tính chất hóa học của kim loại

HS đã biết các tính chất của kim loại nên GV hệ thống hóa các kiến thức riêng lẻ

ÀN

bằng phương pháp đàm thoại kết hợp thí nghiệm hóa học, có thể trình bày ở dạng sơ đò,

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

loại, phi kim về các giá trị: bán kính nguyên tử, năng lượng ion hóa thứ nhất để minh họa.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

kim loại dễ nhường electron hóa trị, thể hiện tính khử. GV có thể đưa ra bảng so sánh kim

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Số electron lớp ngoài cùng không lớn, bán kính nguyên tử tương đối lớn; dẫn đến

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Cấu tạo nguyên tử: nghiên cứu các kim loại khác nhau cần hướng HS chú ý đến:

IỄ N

khái quát hóa để HS dễ nhớ: Me hoạt động (kim loại kiềm, Ca, Sr, Ba) → kiềm + H2↑. H 2 O + Me

Me trung bình (Mg, Fe)

oxit kim loại + H2↑.

Me kém hoạt động (Cu, …) → không phản ứng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Dãy điện hóa của kim loại: GV cần lưu ý dãy điện hóa được xây dựng trong điều kiện xác định, chuẩn: dung dịch nước, nồng độ chất 1 M, nhiệt độ 298K, áp suất 1 atm.

Tính chất của các kim loại không chỉ dựa vào cấu tạo nguyên tử mà còn xác định

U Y

tác với kim loại.

Chỉ ra tính giới hạn của dãy điện hóa để ngăn ngừa sự sử dụng sai lầm của nó.

Sự điện phân muối: HS đã có khái niệm điện phân trong chương trình Vật lí nên GV

H Ư

cần vận dụng khái niệm này trong hóa học, giải thích sự điện phân theo quan điểm lí thuyết sự điện li, quy luật phản ứng hóa học để xác định được đúng các quá trình oxi hóa– khử

TR ẦN

trên các điện cực, thứ tự theo khả năng khử của cac anion và cation khi điện phn hỗn hợp dung dịch với các vật liệu làm điện cực khác nhau.

10 00

Sự ăn mòn kim loại: GV cần chú ý đến các vấn đề: sự tổn hại đến nền kinh tế do sự ăn mòn kim loại gây ra; giải thích bản chất của sự ăn mòn theo quan điểm của thuyết

electron; cơ sở khoa học của các biện pháp chống ăn mòn kim loại.

Các kiến thức về kim loại đã được HS tích lũy khi nghiên cứu phi kim nên GV có thể

Í-

sử dụng phương pháp nêu vấn đề, tăng cường hoạt động độc lập của HS, tiến hành theo con

-L

đường suy diễn: từ tính chất chung của kim loại, đặc điểm tính chất chung của nhóm đến

ÁN

tính chất của một số kim loại cụ thể. Trong quá trình nghiên cứu cần nhấn mạnh: tính chất

khác biệt của kim loại so với tính chất chung của nhóm và giải thích dựa vào đặc điểm cấu

ÀN

tạo nguyên tử, dạng tinh thể của chúng; so sánh với các nguyên tố trong nhóm, giữa các

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

tấm kim loại gây ra sự xuất hiện thế điện cực.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

trình các ion từ mạng tinh thể bị tách ra các phân tử lưỡng cực nước, để lại số electron trên

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Cơ chế của quá trình tương tác của kim loại với nước, dung dịch axit, muối là quá

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

bằng các dấu hiệu khác như: độ bền của mạng tinh thể, bản chất của chất oxi hóa khi tương

IỄ N

nhóm nguyên tố với nhau để củng cố quy luật biến thiên tính chất trong nhóm, chu kì, lí

giải những hiện tượng trái quy luật.

2.2. Tiêu chí và quy trình thiết kế các thí nghiệm hóa học theo hướng gắn kết với cuộc sống

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

2.2.1. Tiêu chí lựa chọn thí nghiệm hóa học để thiết kế theo hướng gắn kết với cuộc sống

Để sử dụng thí nghiệm kết hợp với việc tổ chức hoạt động trong giờ học một cách hợp

U Y

tiêu chí sau:

- Thí nghiệm phải đảm bảo thành công khi thực hiện.

- Thi nghiệm tốn ít thời gian phù hợp với tiết học ở trường THPT.

H Ư

- Thí nghiệm đơn giản, dễ thực hiện, dụng cụ gọn gàng thẩm mỹ. - Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo nghiên cứu, thí nghiệm là phương tiện, công

TR ẦN

cụ và nguồn tri thức để HS khai thác, tìm tòi kiến thức mới. 2.2.2. Quy trình thiết kế các thí nghiệm hóa học theo hướng gắn kết với cuộc sống

10 00

Qua quá trình thực tế thiết kế các thí nghiệm Hóa học gắn kết với cuộc sống, tôi xin đề xuất quy trình thiết kế thí nghiệm Hóa học gắn kết với cuộc sống như sau:

Bước 1: Lựa chọn nội dung bài học phù hợp sử dụng thí nghiệm khi giảng dạy.

Bước 2: Xác định mục tiêu, chuẩn kiến thức, kĩ năng của nội dung bài học đã chọn.

Í-

Bước 3: Lựa chọn thí nghiệm hóa học phù hợp mục tiêu, chuẩn kiến thức, kĩ năng nội

-L

dung bài học đã chọn.

ÁN

Bước 4: Tìm hiểu những dụng cụ, hóa chất cần thiết để tiến hành thí nghiệm truyền

thống trong phòng thí nghiệm.

ÀN

Bước 5: Tìm kiếm các nguyên vật liệu, dụng cụ gần gũi cuộc sống phù hợp với nội

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Hiện tượng thí nghiệm phải rõ ràng và dễ quan sát.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Phải đảm bảo an toàn cho GV biểu diễn và HS tiến hành thí nghiệm.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Phải phục vụ kiến thức hóa học trọng tâm nhằm đạt mục tiêu của bài dạy.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

lí, có hiệu quả, việc thiết kế thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống phải dựa trên các

IỄ N

dung bài dạy đã chọn thay thay thế các hóa chất, dụng cụ đang được sử dụng trong phòng thí nghiệm. Bước 6: Thực hiện thí nghiệm, kiểm chứng hiện tượng và đối chứng với các thí nghiệm truyền thống đang được sử dụng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Bước 7: Điều chỉnh lượng chất cũng như kĩ thuật thực hiện, thiết kế các hình thức biểu diễn phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng.

Bước 8: Soạn câu hỏi khai thác thí nghiệm và gợi ý lời giải phù hợp dành cho thí

U Y

Bước 9: Quay lại cách tiến hành các thí nghiệm và dựng phim.

mòn hóa học và sự ăn mòn điện hóa học, trong bài 20 “Sự ăn mòn kim loại”, Hóa học lớp

12 chương trình cơ bản.

H Ư

Bước 2: Mục tiêu bài học, chuẩn kiến thức kĩ năng của nội dung bài học đã chọn: - Phân biệt được ăn mòn hóa học và ăn mòn điện hóa ở một số hiện tượng thực tế.

TR ẦN

Bước 3: Thí nghiệm Hóa học phù hợp mục tiêu, chuẩn kiến thức, kĩ năng nội dung bài học đã chọn là sử dụng lá nhôm cho vào dung dịch axit sunfuric (ăn mòn hóa học), sau đó

10 00

cho thêm dung dịch đồng (II) sunfat vào (ăn mòn điện hóa học). Bước 4: Các dụng cụ và hóa chất cần thiết để tiến hành thí nghiệm là lá nhôm, axit

sunfuric, dung dịch đồng (II) sunfat và ống nghiệm.

Bước 5: Thay thế lá nhôm trong phòng thí nghiệm bằng giấy bạc, thay thế axit sunfuric

Í-

bằng dung dịch giấm ăn, thay dung dịch đồng (II) sunfat bằng dung dịch phèn xanh, thay

-L

ống nghiệm bằng ly thủy tinh gần gũi với đời sống.

ÁN

Bước 6: Tiến hành hai thí nghiệm để đối chứng hiện tượng.

Bước 7: Điều chỉnh lượng chất phù hợp cho quá trình phản ứng.

ÀN

Bước 8: Soạn câu hỏi khai thác thí nghiệm và gợi ý lời giải phù hợp dành cho thí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Bước 1: Nội dung bài học phù hợp sử dụng thí nghiệm khi giảng dạy là so sánh sự ăn

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

thiết kế thí nghiệm “Dung dịch xanh kì lạ”:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Để làm rõ hơn về quy trình đã đề cập ở trên, tôi sẽ phân tích các bước trong quá trình

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

nghiệm.

IỄ N

nghiệm. Câu hỏi: 1. Dự đoán xem khi cho giấy bạc vào giấm thì phản ứng gì đã xảy ra? 2. Vì sao khi cho giấy bạc vào dung dịch giấm thì bọt khí không xuất hiện? 3. Khi cho phèn xanh vào, hiện tượng gì đã xảy ra?

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

4. Theo em tại sao bọt khí lại xuất hiện nhiều hơn khi cho phèn xanh vào?

5. Vai trò của phèn xanh là gì, ảnh hưởng của phèn xanh đến giấy bạc như thế nào?

H N

1. Dự đoán phản ứng xảy ra: 2Al + 6CH3COOH  2(CH3COO)3Al + 3H2↑.

Gợi ý lời giải:

ẠO

3. Khi cho phèn xanh vào thì khí sẽ thoát ra nhiều hơn so với khi không thêm phèn

xanh.

4. Phèn xanh có thành phần chính là CuSO4. Khi cho phèn xanh vào thì nhôm sẽ phản

H Ư

ứng với CuSO4:

TR ẦN

2Al + 3Cu2+  2Al3+ + 3Cu. Đồng tạo ra bám lên trên giấy bạc. Lúc này sẽ tạo ra một hệ thống pin điện hóa, nhôm là cực âm, còn đồng là cực dương. Nhôm sẽ bị ăn mòn, khí thoát ra trên bề mặt của đồng,

10 00

vì vậy không có bọt khí cản trở việc nhôm tiếp xúc với axit nên phản ứng tiếp tục xảy ra. 5. Vai trò của phèn xanh là tạo đồng bám trên giấy bạc, tạo hệ thống pin điện làm cho

tốc độ ăn mòn nhôm trong giấy bạc lớn hơn.

Bước 9: Quay lại cách tiến hành các thí nghiệm và dựng phim.

-L

Í-

2.3. Thiết kế và sử dụng các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12

ÁN

Sau khi tìm hiểu các tài liệu về thí nghiệm hóa học ở phần hóa học vô cơ lớp 12 của

các tác giả Trịnh Văn Biều (chủ biên) [2], Nguyễn Cương (chủ biên) [4], Trần Thị Ngọc

ÀN

Diễm [5], Trần Quốc Đắc [6], Nguyễn Thị Thành Nhơn [11], Nguyễn Thị Sửu, Hoàng Văn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

hầu như không xuất hiện.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

ra sẽ có một phần bám trên bề mặt của nhôm ngăn cản nhôm tiếp xúc với axit nên bọt khí

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

2. Ở điều kiện thường nhôm có lớp oxit bảo vệ, mặt khác giấm có tính axit yếu, khí sinh

IỄ N

Côi [15] kết hợp với các hiểu biết của bản thân, tôi thiết kế được 12 thí nghiệm gắn kết với cuộc sống nhằm cung cấp nguồn tài liệu dạy học tham khảo cho GV trong việc sử dụng thí nghiệm vào bài dạy chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12 nói riêng và chương trình hóa học THPT nói chung.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Bảng 2.2. Các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống đã thiết kế TÊN THÍ NGHIỆM

Viên sáp không đun vẫn rơi

Viên sủi biến mất

Sắt hay đồng chịu được axit?

Núi lửa phun trào

Dây sắt đổi màu

Dung dịch diệu kì

Làm sáng đèn bằng quả chanh

Thổi đục nước vôi trong

Dung dịch xanh kì lạ

Vỏ ốc sủi bọt

Điện phân dung dịch phèn xanh

Tính chất hóa học của nhôm

- Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

10 00

- Giải thích hiện tượng.

- Hiện tượng quan sát được.

- Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải.

- Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học.

2.3.1. Thí nghiệm 1 “Viên sáp không đun vẫn rơi”

Í-

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

ÁN

-L

- Nghiên cứu tính dẫn nhiệt của kim loại (đồng).

ÀN

- Vị trí áp dụng: Chương 5, bài 18 “Tính chất của kim loại. Dãy điện hóa của kim loại”. Chương 5, bài 22 “Luyện tập: Tính chất của kim loại”.

Đ IỄ N

Dụng cụ

Hóa chất

Ly thủy tinh

Dây dẫn điện lõi đồng

Đèn cồn

Viên sáp

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư TR ẦN

- Cách tiến hành thí nghiệm.

- Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm. - Dụng cụ và hóa chất cần thiết.

U Y

Các thí nghiệm được giới thiệu theo các bước sau:

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TÊN THÍ NGHIỆM

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hộp quẹt

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

c. Cách tiến hành thí nghiệm

- Gắn nến vào đầu của lõi đồng một viên sáp và để ly thủy tinh ở phía dưới viên sáp.

- Lấy phần lõi dây dẫn điện bằng đồng.

U Y

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

- Chọn vị trí đốt dây đồng cho phù hợp, tránh để thí nghiệm diễn ra quá nhanh hay quá

chậm.

H Ư

e. Hiện tượng quan sát được

TR ẦN

Khi đốt nóng một phần dây đồng thì viên sáp dần dần chảy từ phía trong lõi và rơi

ÁN

-L

Í-

10 00

xuống.

đồng (a) và sau khi đốt dây đồng một thời gian (b)

ÀN

Hình 2.1. Hiện tượng thí nghiệm “Viên sáp không đun vẫn rơi” lúc vừa đốt nóng dây

IỄ N

f. Giải thích hiện tượng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

lửa.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Điều chỉnh chiều cao của đèn cồn sao cho dây đồng nắm ở khoảng 2/3 chiều cao ngọn

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Chỉ nên chọn viên sáp nhỏ, khi cắm viên sáp cần cẩn thận tránh làm viên sáp bị vỡ.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Dùng đèn cồn đốt cháy phần giữa của lõi đồng.

Do đồng là kim loại dẫn nhiệt tốt. Khi đun nóng, nhiệt từ ngọn lửa sẽ được truyền qua

dây đồng đến viên sáp làm viên sáp dần chảy ra và rơi xuống. g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải Câu hỏi:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

1. Các em thường thấy viên sáp chảy ra khi nào? 2. Theo em tại sao viên sáp lại bị rơi xuống dù không đun nóng trực tiếp viên sáp?

3. Qua thí nghiệm trên em có thể rút ra được tính chất vật lí nào của kim loại?

U Y

1. Viên sáp thường chảy ra khi có tác dụng nhiệt.

- Trong nghiên cứu bài mới: Sử dụng thí nghiệm theo hướng nghiên cứu khám phá

H Ư

GV giới thiệu: Khi đun nóng trực tiếp viên sáp thì viên sáp sẽ chảy ra; còn nếu cắm viên sáp vào đầu dây đồng và đun nóng đầu còn lại của dây thì viên sáp có chảy ra không?

TR ẦN

GV cho HS đưa ra các giả thuyết khoa học: cắm viên sáp vào đầu dây đồng và đun nóng đầu còn lại của dây thì viên sáp sẽ chảy ra hay cắm viên sáp vào đầu dây đồng và đun nóng

10 00

đầu còn lại của dây thì viên sáp không chảy ra.

HS sẽ đề xuất cách tiến hành thí nghiệm kiểm chứng các giả thuyết đưa ra bằng thí

nghiệm “Viên sáp không đun vẫn rơi”.

HS thực hiện thí nghiệm, phân tích hiện tượng và xác nhận giả thuyết đúng.

Í-

GV kết luận lại vấn đề.

-L

- Trong giờ ôn tập, luyện tập: Sử dụng thí nghiệm như bài tập hóa học

ÁN

GV giới thiệu: Khi đốt đèn cầy thì sáp trong đèn cầy ngoài việc tham gia phản ứng cháy

còn có thể bị chảy ra do tác dụng trực tiếp từ nhiệt của ngọn lửa.

ÀN

GV đặt vấn đề: Vậy có cách nào không đốt nóng trực tiếp đèn cầy mà sáp vẫn chảy

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

ẠO

3. Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được kim loại dẫn nhiệt tốt.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

đồng và đến viên sáp làm viên sáp bị rơi xuống.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2. Dù không đun nóng trực tiếp viên sáp nhưng nhiệt từ ngọn lửa đã truyền sang dây

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Gợi ý lời giải:

IỄ N

không? GV yêu cầu HS thiết kế được thí nghiệm để làm chảy đèn cầy mà không đốt nóng trực

tiếp. HS cần phải vận dụng các kiến thức đã học về tính chất vật lí của kim loại: Dẫn nhiệt tốt để có thể truyền nhiệt từ ngọn lửa đến đèn cầy và làm cho đèn cầy chảy ra.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Sau khi HS đề xuất các thí nghiệm, GV sẽ nhận xét các đề xuất của HS, đề xuất và tiến

hành thí nghiệm “Viên sáp không đun vẫn rơi”. GV yêu cầu HS quan sát, nêu hiện tượng

và giải thích.

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết

H Ư

Chương 5, bài 22 “Luyện tập: Tính chất của kim loại”.

Chương 5, bài 18 “Tính chất của kim loại. Dãy điện hóa của kim loại”.

Hóa chất

Ly thủy tinh

Dây dẫn điện lõi đồng

Kẹp gắp

Dây sắt đã quấn lò xo

TR ẦN

Dụng cụ

10 00

Giấm

c. Cách tiến hành thí nghiệm

- Cho một lượng giấm bằng nhau vào hai ly thủy tinh đã chuẩn bị sẵn.

- Dùng kẹp gắp cho dây điện bằng đồng đã tách lớp vỏ vào một ly thủy tinh.

Í-

- Tiếp tục dùng kẹp gắp cho dây sắt đã quấn lò xo vào ly thủy tinh còn lại.

-L

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

ÁN

- Ly thủy tinh cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng.

- Cần phải làm sạch bề mặt dây sắt bằng cách cho vào giấm để hòa tan phần rỉ sét (nếu

IỄ N

ÀN

có).

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Vị trí áp dụng:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

- Củng cố ý nghĩa của dãy điện hóa.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Nghiên cứu chất hóa học của kim loại: kim loại phản ứng với dung dịch axit.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

2.3.2. Thí nghiệm 2 “Sắt hay đồng chịu được axit?”

- Phải cho đồng vào trước, sắt vào sau vì đồng không phản ứng với dung dịch giấm, còn

sắt thì phản ứng được. - Phản ứng giữa sắt và giấm xảy ra tương đối chậm, hiện tượng cũng không rõ ràng nên cần yêu cầu HS quan sát kĩ cả hai ly thủy tinh. e. Hiện tượng quan sát được

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Ly thủy tinh chứa dây sắt đã quấn lò xo một thời gian sau thấy có hiện tượng sủi bọt

H Ư

khí, còn ly thủy tinh chứa dây đồng một thời gian sau vẫn không thấy hiện tượng gì.

TR ẦN

f. Giải thích hiện tượng

Trong dãy điện hóa, sắt đứng trước hiđro, còn đồng đứng sau hiđro. Vì vậy sắt có thể phản ứng được với dung dịch axit như dung dịch HCl, dung dịch H2SO4, dung dịch giấm

10 00

tạo muối và giải phóng khí hiđro, còn đồng không phản ứng được với dung dịch axit như dung dịch HCl, dung dịch H2SO4, dung dịch giấm.

Fe + 2CH3COOH  (CH3COO)2Fe + H2↑.

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

-L

Í-

Câu hỏi:

ÁN

1. Thành phần của giấm là gì? 2. Hiện tượng gì đã xảy ra? Viết phương trình hóa học đã xảy ra trong phản ứng.

3. Dựa vào dãy điện hóa của kim loại hãy giải thích tại sao sắt phản ứng được với giấm,

IỄ N

ÀN

còn đồng thì không?

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

chất đó

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

Hình 2.2. Sắt phản ứng được với giấm sinh ra bọt khí nhưng đồng lại không có tính

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Gợi ý lời giải: 1. Thành phần của giấm gồm nước, axit axetic. 2. Hiện tượng xảy ra: Sắt phản ứng được với giấm sinh ra bọt khí nhưng đồng lại không

phản ứng được.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Phương trình hóa học: Fe + 2CH3COOH  (CH3COO)2Fe + H2↑. 3. Trong dãy điện hóa, sắt đứng trước hiđro, còn đồng đứng sau hiđro. Theo quy tắc

Ơ N

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

anpha thì chỉ có Fe phản ứng được với H+ sinh ra khí hiđro, còn đồng thì không.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

HS dự đoán hiện tượng xảy ra.

Sau đó GV cho HS tiến hành thí nghiệm “Sắt hay đồng chịu được axit?” và yêu cầu HS

H Ư

quan sát hiện tượng.

TR ẦN

HS rút ra kết luận: Nhiều kim loại, chẳng hạn như sắt, có thể khử được ion H+ trong dung dịch giấm thành hiđro, nhưng có một số kim loại, chẳng hạn như đồng, không thể khử được H+.

10 00

- Trong giờ kiểm tra, đánh giá: GV tiến hành lại thí nghiệm “Sắt hay đồng chịu được axit?” cho HS xem. GV yêu cầu HS mô tả lại cách tiến hành, hiện tượng của thí nghiệm và

giải thích dựa vào kiến thức đã học về dãy điện hóa.

2.3.3. Thí nghiệm 3 “Dây sắt đổi màu”

Í-

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

-L

- Nghiên cứu chất hóa học của sắt: sắt phản ứng với dung dịch muối.

ÁN

- Củng cố ý nghĩa của dãy điện hóa. - Nghiên cứu cách điều chế kim loại bằng phương pháp thủy luyện.

IỄ N

ÀN

- Vị trí áp dụng:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

dung dịch giấm không?

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

dãy hoạt động hóa học của kim loại ở trên hãy xác định xem sắt, đồng có phản ứng với

http://daykemquynhon.ucoz.com

GV yêu cầu HS đọc lại dãy hoạt động hóa học của kim loại (đã học ở lớp 9), sau đó từ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

- Trong nghiên cứu bài mới: Sử dụng thí nghiệm theo hướng minh họa kiểm chứng

Chương 5, bài 18 “Tính chất của kim loại. Dãy điện hóa của kim loại”. Chương 5, bài 21 “Điều chế kim loại”.

Chương 5, bài 22 “Luyện tập: Tính chất của kim loại”. Chương 7, bài 31 “Sắt”. b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hóa chất

Ly thủy tinh

Dây sắt đã quấn lò xo

Kẹp gắp

Phèn xanh

Dụng cụ

- Cần phải làm sạch bề mặt dây sắt bằng cách cho vào giấm để hòa tan phần rỉ sét (nếu

H Ư

có). tượng của phản ứng.

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

e. Hiện tượng quan sát được

TR ẦN

- Dung dịch phèn xanh không nên pha quá đậm để tránh việc không xem được hiện

Hình 2.3. Dây đồng đã đổi màu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Ly thủy tinh cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

IỄ N D

- Dùng kẹp gắp cho dây sắt đã quấn lò xo vào dung dịch phèn xanh vừa pha.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Cho nước và phèn xanh vào ly thủy tinh, khuấy cho tan hết phèn xanh.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

c. Cách tiến hành thí nghiệm

U Y

Nước

Phần dây sắt chìm trong dung dịch phèn xanh dần đổi thành màu đỏ gạch, còn phần

không chìm vào dung dịch phèn xanh thì không có hiện tượng gì. f. Giải thích hiện tượng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Trong dãy điện hóa, sắt đứng trước đồng. Vì vậy sắt có thể phản ứng được với dung

dịch muối đồng tạo muối sắt (II) và kim loại đồng. Đồng tạo thành có màu đỏ gạch sẽ bám

lên trên bề mặt của dây sắt. Kết quả là phần dây sắt chìm trong dung dịch phèn xanh dần

U Y

Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu.

ẠO

1. Thành phần chính của phèn xanh là gì?

2. Hiện tượng gì đã xảy ra? Viết phương trình hóa học đã xảy ra trong phản ứng.

3. Dựa vào dãy điện hóa của kim loại hãy giải thích tại sao sắt phản ứng được với muối

H Ư

đồng?

TR ẦN

Gợi ý lời giải:

1. Thành phần chính của phèn xanh là đồng (II) sunfat. 2. Hiện tượng xảy ra: Phần dây sắt chìm trong dung dịch phèn xanh dần đổi thành màu

10 00

đỏ gạch, còn phần không chìm vào dung dịch phèn xanh thì không có hiện tượng gì. Phương trình hóa học: Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu.

3. Trong dãy điện hóa, sắt đứng trước đồng. Vì vậy theo quy tắc anpha sắt có thể phản

ứng được với dung dịch muối đồng tạo muối sắt (II) và kim loại đồng.

Í-

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

-L

- Trong nghiên cứu bài mới: Sử dụng thí nghiệm theo hướng minh họa kiểm chứng

ÁN

GV yêu cầu HS đọc lại dãy hoạt động hóa học của kim loại (đã học ở lớp 9), sau đó từ

dãy hoạt động hóa học của kim loại ở trên hãy xác định xem sắt có phản ứng với dung dịch

IỄ N

ÀN

phèn xanh (đồng sunfat) không?

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Câu hỏi:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

đổi thành màu đỏ gạch.

HS dự đoán hiện tượng xảy ra.

Sau đó GV cho HS tiến hành thí nghiệm “Dây sắt đổi màu” và yêu cầu HS quan sát

hiện tượng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

HS rút ra kết luận: Kim loại mạnh hơn có thể khử được ion của kim loại yếu hơn trong dung dịch muối thành kim loại tự do.

- Trong giờ kiểm tra, đánh giá: GV tiến hành lại thí nghiệm “Dây sắt đổi màu” cho HS

U Y

vào kiến thức đã học về dãy điện hóa và viết phương trình hóa học.

- Vị trí áp dụng:

Chương 5, bài 20 “Sự ăn mòn kim loại”.

H Ư

Chương 5, bài 23 “Luyện tập: Điều chế kim loại và sự ăn mòn kim loại”.

TR ẦN

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết Dụng cụ

Hóa chất

10 00

Mạch điện gồm đèn led và dây dẫn

Chanh Các đoạn dây sắt và đồng Các đoạn dây điện bằng đồng

c. Cách tiến hành thí nghiệm

- Cắm vào mỗi quả chanh một đoạn dây sắt và một đoạn dây đồng.

Í-

- Dùng các đoạn dây điện bằng đồng nối đoạn dây sắt của quả chanh này với đoạn dây

-L

đồng của quả chanh kia sao cho các quả chanh được mắc nối tiếp và còn chừa lại hai quả

ÁN

chanh ở hai đầu, 1 quả chừa lại đoạn dây đồng, 1 quả chừa lại 1 đoạn dây sắt.

- Nối hai đầu dây của mạch điện vào đoạn dây đồng và đoạn dây sắt còn lại của hai quả

IỄ N

ÀN

chanh ở hai đầu.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Nghiên cứu sự ăn mòn điện hóa học: chứng tỏ ăn mòn điện hóa học tạo ra dòng điện.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2.3.4. Thí nghiệm 4 “Làm sáng đèn bằng quả chanh”

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

xem. GV yêu cầu HS mô tả lại cách tiến hành, hiện tượng của thí nghiệm, giải thích dựa

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

- Trước khi sử dụng các quả chanh cần được làm mềm. - Cần phải làm sạch bề mặt dây sắt bằng cách cho vào giấm để hòa tan phần rỉ sét (nếu

có). - Các đoạn dây sắt và đồng dùng làm điện cực phải có tiết diện lớn.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Hai đoạn dây sắt và đồng không được tiếp xúc với nhau. - Khi mắc nối tiếp các quả chanh, cần đảm bảo các đoạn dây điện phải quấn chặt lấy các

điện cực.

f. Giải thích hiện tượng

Í-

Trong quả chanh có axit citric (Hình 2.5). Axit citric là một chất điện li yếu, điện li theo

-L

3 nấc. Do đó khi tất cả các dây được nối với nhau và nối với mạch điện sẽ tạo thành một

ÁN

mạch kín, khi đó trong mỗi quả chanh đều sẽ xảy ra sự ăn mòn điện hóa. Điện cực sắt là

cực âm và sẽ bị ăn mòn. Kết quả là sinh ra dòng electron chuyển dời từ cực âm đến cực

IỄ N

ÀN

dương hay nói cách khác là sinh ra dòng điện và đèn led sáng lên.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO Đ G N H Ư TR ẦN B 10 00

Hình 2.4. Bóng đèn led sáng lên trong bóng tối

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Bóng đèn led sáng khi ta đóng mạch kín, và tắt khi ta để mạch hở.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

e. Hiện tượng quan sát được

U Y

cực dương, đầu nào nối với cực âm để tránh mắc sai mạch.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Trước khi nối đầu dây của mạch điện cần kiểm tra xem đầu nào của đèn led nối với

Hình 2.5. Cấu tạo của axit citric [18]

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

Câu hỏi:

1. Trong quả chanh có chứa axit gi?

U Y

xảy ra hiện tượng gì không?

1. Trong quả chanh có chứa axit citric.

2. Khi cắm hai điện cực sắt và đồng vào quả chanh nhưng chưa mắc mạch kín thì không

H Ư

xảy ra hiện tượng gì.

3. Sự kiện đèn led sáng chứng tỏ có một dòng điện trong mạch.

TR ẦN

4. Khi tất cả các dây được nối với nhau và nối với mạch điện sẽ tạo thành một mạch kín, khi đó trong mỗi quả chanh đều sẽ xảy ra sự ăn mòn điện hóa. Điện cực sắt là cực âm và sẽ

10 00

bị ăn mòn. Kết quả là sinh ra dòng electron chuyển dời từ cực âm đến cực dương hay nói cách khác là sinh ra dòng điện và đèn led sáng lên.

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

- Trong nghiên cứu bài mới: Theo hướng nghiên cứu khám phá

Í-

GV nêu vấn đề: Ăn mòn điện hóa có tạo ra dòng điện không?

-L

HS sẽ đưa ra các giả thuyết khoa học: Trong ăn mòn điện hóa không tạo ra dòng điện

ÁN

hoặc trong ăn mòn điện hóa có tạo ra dòng điện.

GV hướng dẫn HS thực hiện thí nghiệm “Làm sáng đèn bằng quả chanh”.

ÀN

HS quan sát hiện tượng, phân tích hiện tượng và xác nhận giả thuyết đúng.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Gợi ý lời giải:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

4. Hãy thử giải thích tại sao đèn led lại sáng lên?

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

3. Sự kiện đèn led sáng có ý nghĩa gì?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2. Khi cắm hai điện cực sắt và đồng vào quả chanh nhưng chưa mắc mạch kín thì có

IỄ N

GV đưa ra kết luận. - Trong giờ luyện tập, ôn tập: Nhằm tái hiện kiến thức đã học cho HS GV giới thiệu: dòng điện mà chúng ta vẫn thưởng sử dụng được sản xuất từ các nhà

máy điện. Nhưng hôm nay chúng ta sẽ tạo ra điện nhưng không cần đến các nhà máy điện, mà từ những quả chanh.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

GV cùng HS tiến hành thí nghiệm “Làm sáng đèn bằng quả chanh”. GV yêu cầu HS quan sát và nêu lại hiện tượng xảy ra.

GV dẫn dắt theo các câu hỏi khai thác thí nghiệm đã trình bày ở phân trên để HS giải

- Vị trí áp dụng:

Chương 5, bài 20 “Sự ăn mòn kim loại”.

H Ư

Chương 5, bài 23 “Luyện tập: Điều chế kim loại và sự ăn mòn kim loại”.

TR ẦN

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết Dụng cụ

Hóa chất

Ly thủy tinh

Dung dịch phèn xanh

10 00

Muỗng

Giấy bạc Giấm

c. Cách tiến hành thí nghiệm

- Rót một lượng giấm bằng nhau vào hai ly thủy tinh có đánh số 1, 2.

Í-

- Cho vào mỗi ly thủy tinh một ít giấy bạc.

-L

- Cho thêm vào ly thủy tinh thứ nhất một ít dung dịch phèn xanh.

ÁN

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

- Ly thủy tinh cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng.

- Không cho thêm quá nhiều dung dịch phèn xanh vào.

e. Hiện tượng quan sát được Trước khi cho phèn xanh thì cả hai ly thủy tinh đều không thấy khí thoát ra.

IỄ N

ÀN

- Giấy bạc sau khi cắt ra cần phải sử dụng ngay.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

mòn điện hóa ở một số hiện tượng thực tế.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Nghiên cứu ăn mòn hóa học và điện hóa học: phân biệt được ăn mòn hóa học và ăn

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2.3.5. Thí nghiệm 5 “Dung dịch xanh kì lạ”

U Y

thích hiện tượng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Sau khi cho thêm phèn xanh thì khí trong ly thủy tinh 1 thoát ra nhiều hơn so với ly

thủy tinh 2, ngoài ra miếng giấy bạc trong ly thủy tinh 2 có một số vết chất rắn màu đỏ gạch

f. Giải thích hiện tượng

10 00

- Lúc đầu khi cho nhôm vào giấm thì sẽ có phản ứng sau xảy ra: 2Al + 6CH3COOH  2(CH3COO)3Al + 3H2↑.

- Nhưng do ở điều kiện thường, nhôm có lớp oxit bảo vệ, mặt khác giấm có tính axit

yếu, khí sinh ra sẽ có một phần bám trên bề mặt của nhôm ngăn cản nhôm tiếp xúc với axit

-L

Í-

nên bọt khí hầu như không xuất hiện. 2Al + 3Cu2+  2Al3+ + 3Cu.

ÁN

- Khi cho phèn xanh (thành phần chính là CuSO4) vào thì nhôm sẽ phản ứng với CuSO4: Đồng tạo ra bám lên trên giấy bạc. Lúc này sẽ tạo ra một hệ thống pin điện hóa, nhôm

ÀN

là cực âm, còn đồng là cực dương. Nhôm sẽ bị ăn mòn, khí thoát ra trên bề mặt của đồng,

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

thủy tinh 2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TR ẦN

Hình 2.6. Giấy bạc trong ly thủy tinh 1 thoát khí ra nhiều hơn so với giấy bạc trong ly

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

bám lên.

IỄ N

vì vậy không có bọt khí cản trở việc nhôm tiếp xúc với axit nên phản ứng tiếp tục xảy ra. - Qua đây ta cũng rút ra nhận xét: tốc độ ăn mòn điện hóa học lớn hơn rất nhiều so với

tốc độ ăn mòn hóa học. g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Câu hỏi:

1. Dự đoán xem khi cho giấy bạc vào giấm thì phản ứng gì đã xảy ra?

2. Vì sao khi cho giấy bạc vào dung dịch giấm thì bọt khí không xuất hiện?

ẠO

1. Dự đoán phản ứng xảy ra: 2Al + 6CH3COOH  2(CH3COO)3Al + 3H2↑.

2. Ở điều kiện thường nhôm có lớp oxit bảo vệ, mặt khác giấm có tính axit yếu, khí sinh

ra sẽ có một phần bám trên bề mặt của nhôm ngăn cản nhôm tiếp xúc với axit nên bọt khí

H Ư

hầu như không xuất hiện.

TR ẦN

3. Khi cho phèn xanh vào thì khí sẽ thoát ra nhiều hơn so với khi không thêm phèn xanh.

4. Phèn xanh có thành phần chính là CuSO4. Khi cho phèn xanh vào thì nhôm sẽ phản

10 00

ứng với CuSO4:

2Al + 3Cu2+  2Al3+ + 3Cu.

Đồng tạo ra bám lên trên giấy bạc. Lúc này sẽ tạo ra một hệ thống pin điện hóa, nhôm

là cực âm, còn đồng là cực dương. Nhôm sẽ bị ăn mòn, khí thoát ra trên bề mặt của đồng,

Í-

vì vậy không có bọt khí cản trở việc nhôm tiếp xúc với axit nên phản ứng tiếp tục xảy ra.

-L

5. Vai trò của phèn xanh là tạo đồng bám trên giấy bạc, tạo hệ thống pin điện làm cho

ÁN

tốc độ ăn mòn nhôm trong giấy bạc lớn hơn.

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

IỄ N

ÀN

- Trong nghiên cứu bài mới: Hướng nghiên cứu khám phá

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Gợi ý lời giải:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

5. Vai trò của phèn xanh là gì, ảnh hưởng của phèn xanh đến giấy bạc như thế nào?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

4. Theo em tại sao bọt khí lại xuất hiện nhiều hơn khi cho phèn xanh vào?

3. Khi cho phèn xanh vào, hiện tượng gì đã xảy ra?

GV yêu cầu HS nêu hiện tượng khi cho giấy bạc vào giấm. GV nêu vấn đề: vậy nếu cho thêm dung dịch phèn xanh vào thì liệu bọt khí có thoát ra

nhiều hơn không?

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

HS đưa ra các giả thuyết khoa học như cho thêm dung dịch phèn xanh vào thì bọt khí thoát ra nhiều hơn hoặc cho thêm dung dịch phèn xanh vào thì bọt khí không thoát ra nhiều

hơn.

HS đề xuất cách tiến hành thí nghiệm để kiểm tra giả thuyết.

- Trong giờ kiểm tra đánh giá: GV yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm “Dung dịch xanh

kì lạ” theo sự hướng dẫn của GV. HS sẽ viết tường trình thí nghiệm bao gồm: dụng cụ và

H Ư

hóa chất, cách tiến hành, hiện tượng, giải thích, phương trình hóa học. GV sẽ đánh giá HS

TR ẦN

thông qua các thao tác tiến hành thí nghiệm và kết quả tường trình của HS. 2.3.6. Thí nghiệm 6 “Điện phân dung dịch phèn xanh” a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

10 00

- Nghiên cứu về phương pháp điện phân: điều chế đồng từ dung dịch phèn xanh. - Vị trí áp dụng:

Chương 5, bài 21 “Điều chế kim loại”.

Chương 5, bài 23 “Luyện tập: Điều chế kim loại và sự ăn mòn kim loại”.

Í-

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết Hóa chất

Ly thủy tinh

Dung dịch phèn xanh

ÁN

-L

Dụng cụ

Bộ dụng cụ điện phân

IỄ N

ÀN

c. Cách tiến hành thí nghiệm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

GV kết luận lại.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

HS thực hiện thí nghiệm, phân tích hiện tượng, xác nhận giả thuyết đặt ra.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

HS tiến hành thí nghiệm.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

GV nhận xét đề xuất chảu HS, sau đó đề xuất thí nghiệm “Dung dịch xanh kì lạ” và cho

- Nhúng hai điện cực bằng ruột bút chì đã nối với pin vào ly thủy tinh chứa sẵn dung

dịch phèn xanh. d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm - Ly thủy tinh cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng. - Dung dịch phèn xanh cần pha khá đậm.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Không được để hai điện cực bằng ruột bút chì tiếp xúc với nhau. e. Hiện tượng quan sát được

Một điện cực thấy có hiện tượng sủi bọt khí, điện cực còn lại có hiện tượng xuất hiện

f. Giải thích hiện tượng

Í-

ĐPDD CuSO4.

- Thành phần chính của phèn xanh là CuSO4, vì vậy ĐPDD phèn xanh cũng chính là

-L

- Các quá trình xảy ra tại các điện cực: Catot (–) xảy ra sự khử Cu2+

2H2O  4e + 4H+ + O2↑

Cu2+ + 2e  Cu

ÁN

Anot (+) xảy ra sự oxi hóa nước

IỄ N

ÀN

- Từ các quá trình ở trên ta có thể rút ra được:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

gạch bám lên

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

10 00

Hình 2.7. Một điện cực có bọt khí, một điện cực xuất hiện một lớp chất rắn màu đỏ

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

một lớp chất rắn màu đỏ gạch bám lên.

Điện cực có hiện tượng khí thoát ra là anot (+), khí thoát ra là khí oxi. Điện cực có lớp chất rắn màu đỏ gạch bám lên là catot (–), chất rắn đó chính là đồng.

- Phản ứng xảy ra khi ĐPDD phèn xanh: ĐPDD

dodd  2Cu + 2H2SO4 + O2↑. 2CuSO4 + 2H2O 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải Câu hỏi:

1. Mô tả lại hiện tượng xảy ra tại các điện cực?

U Y

từ đó xác định cực của điện cực?

ẠO

Gợi ý lời giải:

1. Hiện tượng xảy ra tại các điện cực: Một điện cực có bọt khí, một điện cực xuất hiện

một lớp chất rắn màu đỏ gạch bám lên.

TR ẦN

H Ư

2. Khi điện phân dung dịch phèn xanh: Anot (+) có nước và ion SO24 : xảy ra sự oxi hóa nước tạo H+ và khí O2. Catot (–) có nước và ion Cu2+: xảy ra sự khử Cu2+ tạo thành Cu.

Như vậy cực có hiện tượng sủi bọt khí là anot (+), cực có chất rắn màu đỏ gạch bám lên là catot (–).

10 00

3. Quá trình xảy ra tại các điện cực:

Catot (–) xảy ra sự khử Cu2+

2H2O  4e + 4H+ + O2↑

Cu2+ + 2e  Cu

Anot (+) xảy ra sự oxi hóa nước

Í-

Cân bằng số electron nhường nhận tại các điện cực, sau đó cộng hai bán phản ứng tại ĐPDD

dodd  2Cu + 2H2SO4 + O2↑. 2CuSO4 + 2H2O 

ÁN

-L

anot và catot ta được phản ứng xảy ra khi ĐPDD phèn xanh:

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

ÀN

- Trong nghiên cứu bài mới: Hướng nghiên cứu khám phá GV giới thiệu: Để điều chế kim loại có nhiều cách khác nhau như thủy luyện, nhiệt

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

dịch phèn xanh.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

3. Viết các quá trình xảy ra tại các điện cực và phương trình phản ứng điện phân dung

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2. Xác định các quá trình xảy ra tại các điện cực khi điện phân dung dịch phèn xanh ,

IỄ N

luyện, điện phân. Hôm nay chúng ta hãy cùng nhau điều chế đồng theo phương pháp ĐPDD phèn xanh. GV đặt vấn đề: Vậy theo em hiện tượng gì sẽ xảy ra tại các điện cực khi ĐPDD phèn xanh?

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

HS sẽ đưa ra một số giả thuyết khoa học về các hiện tượng xảy ra tại các điện cực và đề xuất cách tiến hành kiểm tra các giả thuyết đã đề ra.

GV nhận xét về các đề xuất của HS, đề xuất thí nghiệm “ĐPDD phèn xanh”, yêu cầu

U Y

HS xác nhận giả thuyết đúng.

ẠO

- Trong kiểm tra đánh giá: GV tiến hành thí nghiệm “ĐPDD phèn xanh”, yêu cầu HS

quan sát và nêu lại hiện tượng xảy ra tại các điện cực, giải thích và viết phương trình hóa

N H Ư

2.3.7. Thí nghiệm 7 “Viên sủi biến mất”

học tại các điện cực và phản ứng xảy ra khi ĐPDD phèn xanh.

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

TR ẦN

- Ôn tập về tính chất của muối natri hiđrocacbonat trước khi qua phần lý thuyết mới về kim loại kiềm thổ và hợp chất.

10 00

- Vị trí áp dụng:

Chương 6, bài 26 “Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ”.

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết Dụng cụ

-L

Í-

Ly thủy tinh

Hóa chất Viên sủi Nước

ÁN

c. Cách tiến hành thí nghiệm

- Rót một lượng nước vào ly thủy tinh.

ÀN

- Sau đó cho viên sủi vào.

IỄ N

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

phèn xanh.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

GV tổng kết về hiện tượng, các phản ứng xảy ra tại các điện cực và phản ứng ĐPDD

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

HS tiến hành thí nghiệm và quan sát hiện tượng.

- Ly thủy tinh cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng. - Không cho quá nhiều viên sủi để tránh hiện tượng quá lâu. e. Hiện tượng quan sát được Xuất hiện hiện tượng sủi bọt khí, viên sủi dần tan và biến mất.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

f. Giải thích hiện tượng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO Đ G N H Ư TR ẦN B 10 00 A Ó H Í-

Hình 2.9. Thành phần của viên sủi

Hình 2.10. Cấu tạo của axit ascorbic

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Hình 2.8. Viên sủi đang dần tan ra

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Như vậy khí thoát ra là khí CO2, làm viên sủi có hiện tượng sủi bọt.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

HCO3 + H+  CO2↑ + H2O.

U Y

Trong thành phần viên sủi có một lượng lớn vitamin C (axit ascorbic) (Hình 2.10.), ngoài ra trong thành phần tá dược của viên C sủi còn có natri hiđrocacbonat và axit citric (Hình 2.5.). Axit ascorbic là một axit 2 nấc, axit citric là axit 3 nấc, nên khi cho viên sủi vào nước cả hai axit nều đều điện li cho ra H+. H+ sẽ phản ứng với natri hiđrocacbonat theo phương trình:

(không kể đồng phân lập thể) [24] g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Câu hỏi: 1. Thành phần của viên sủi gồm những gì?

2. Hãy thử đoán xem khi cho viên sủi vào nước thì các chất nào có trong thành phần

U Y

3. Khí thoát ra là gì? Viết phương trình phản ứng tạo thành khí ấy.

2. Khi cho viên sủi vào nước thì vitamin C (axit ascorbic) và axit citric sẽ phản ứng với

natri hiđrocacbonat.

H Ư

3. Khí thoát ra là khí CO2.

TR ẦN

Phương trình phản ứng: HCO3 + H+  CO2↑ + H2O.

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học - Trong giờ luyện tập, ôn tập: Nhằm tái hiện kiến thức đã học cho HS

10 00

GV yêu cầu HS nhắc lại tính chất của muối hiđrocacbonat đã học ở lớp 11. GV yêu cầu HS xác định thành phần của viên C sủi và yêu cầu HS dự đoán khi cho

viên C sủi vào nước thì những chất gì có thể phản ứng với nhau?

GV tiến hành thí nghiệm “Viên sủi biến mất”, yêu cầu HS quan sát hiện tượng xảy ra.

Í-

GV yêu cầu HS thử giải thích hiện tượng.

-L

GV kết luận lại về tính chất của muối natri hiđrocacbonat.

ÁN

2.3.8. Thí nghiệm 8 “Núi lửa phun trào”

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

ÀN

- Ôn tập về tính chất của muối natri hiđrocacbonat trước khi qua phần lý thuyết mới về

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

thành phần tá dược của viên C sủi còn có natri hiđrocacbonat và axit citric.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

1. Thành phần viên sủi gồm có một lượng lớn vitamin C (axit ascorbic), ngoài ra trong

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Gợi ý lời giải:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

của viên sủi sẽ phản ứng với nhau?

IỄ N

kim loại kiềm thổ và hợp chất. - Vị trí áp dụng: Chương 6, bài 26 “Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ”. b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hóa chất

Cọ vẽ

Giấm

Giấy thấm ướt, báo

Baking soda

Kéo, muỗng, keo dính

Nước rủa chén

Chai nước rỗng

Màu

Dụng cụ

ẠO

- Làm mô hình núi lửa: Cuộn tròn giấy báo, dùng keo dính dán giấy báo xung quanh

chai nước rỗng sao cho chai nước rỗng ở giữa, giấy thấm ượt cho thấm keo sữa rồi bọc phía

ngoài, pha màu cam và đen sao cho giống màu của đất rồi sơn lên, để khô.

TR ẦN

qua miệng chai nước rỗng, lắc đều hỗn hợp.

H Ư

- Lần lượt cho baking soda, nước rủa chén và màu thực phẩm vào trung tâm của núi lửa - Để núi lửa lên dĩa giấy, sau đó đổ giấm vào.

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

10 00

- Lượng baking soda cần cho nhiều.

- Trước khi cho giấm cần lắc đều hỗn hợp trước để các thành phần hòa trộn với nhau.

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

e. Hiện tượng quan sát được

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

c. Cách tiến hành thí nghiệm

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Dĩa giấy

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Hình 2.11. Núi lửa đang phun trào

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Bọt khí dần dâng lên và trào ra khỏi núi lửa. f. Giải thích hiện tượng

Khi cho giấm vào núi lửa thì giấm sẽ phản ứng với baking soda (thành phần chính là

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

H Ư

1. Thành phần chính của baking soda là gì?

Câu hỏi:

TR ẦN

2. Khi cho thêm giấm vào thì hiện tượng gì xảy ra?

3. Khí thoát ra là gì? Viết phương trình phản ứng tạo thành khí ấy. 4. Tại sao bọt khí lại có thể dâng lên và trào ra ngoài được?

10 00

Gợi ý lời giải:

1. Thành phần chính của baking soda là muối natri hiđrocacbonat (NaHCO3).

2. Khi cho thêm giấm vào thì các bọt khí dần dâng lên và trào ra khỏi núi lửa.

3. Khí thoát ra là khí CO2.

Í-

Phương trình phản ứng: CH3COOH + NaHCO3  CH3COONa + CO2↑ + H2O.

-L

4. Khí CO2 thoát ra được nước rửa chén giữ trong các bọt khí, khi lượng khí CO2 nhiều

ÁN

các bọt khí sẽ được đẩy lên. Kết quả là bọt khí thoát ra ngoài. h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

IỄ N

ÀN

- Trong giờ luyện tập, ôn tập: Nhằm tái hiện kiến thức đã học cho HS

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

bọt khí thoát ra ngoài.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

các bọt khí sẽ được đẩy lên cùng với lượng baking soda dư và màu thực phẩm. Kết quả là

http://daykemquynhon.ucoz.com

Khí CO2 thoát ra được nước rửa chén giữ trong các bọt khí, khi lượng khí CO2 nhiều

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

CH3COOH + NaHCO3  CH3COONa + CO2↑ + H2O

NaHCO3) để tạo khí CO2:

GV yêu cầu HS nhắc lại tính chất của muối hiđrocacbonat đã học ở lớp 11.

GV yêu cầu HS xác định thành phần của baking soda. GV tiến hành thí nghiệm “Núi lửa phun trào”, yêu cầu HS quan sát hiện tượng xảy ra. GV yêu cầu HS thử giải thích hiện tượng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

GV kết luận lại về tính chất của muối natri hiđrocacbonat. 2.3.9. Thí nghiệm 9 “Dung dịch diệu kì”

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

U Y

kim loại kiềm thổ và hợp chất.

Ly thủy tinh

Giấm

H Ư

TR ẦN

Dung dịch nước vôi trong Dung dịch bột nở

c. Cách tiến hành thí nghiệm

10 00

- Cho dung dịch bột nở vào dung dịch nước vôi trong. - Tiếp theo cho dung dịch bột nở vào dung dịch giấm.

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

- Ly thủy tinh cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng.

Í-

- Nước vôi trong sau khi pha xong cần sử dụng ngay, tránh để lâu ngoài không khí.

-L

e. Hiện tượng quan sát được

ÁN

Ở ly thủy tinh chứa nước vôi trong có xuất hiện kết tủa trắng, còn ở ly thủy tinh chứa

giấm có hiện tượng sủi bọt khí. Thành phần chính của dung dịch bột nở là NaHCO3, của nước vôi trong là Ca(OH)2,

của giấm là CH3COOH. Khi cho dung dịch bột nở vào dung dịch nước vôi trong thì các phản ứng sau xảy ra:

IỄ N

ÀN

f. Giải thích hiện tượng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Hóa chất

Dụng cụ

ẠO

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Chương 6, bài 26 “Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ”.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Vị trí áp dụng:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Ôn tập về tính chất của muối natri hiđrocacbonat trước khi qua phần lý thuyết mới về

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

HCO3 + OH–  CO32 + H2O.

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Ca2+ + CO32  CaCO3.

Khi cho dung dịch bột nở vào dung dịch giấm thì phản ứng sau xảy ra:

10 00

Khi thoát ra là khí CO2.

HCO3 + H+  CO2↑ + H2O Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được muối natri hiđrocacbonat tác dụng được với

dung dịch bazơ thể hiện tính axit, tác dụng với axit thể hiện tính bazơ. Vậy muối natri

hiđrocacbonat có tính lưỡng tính.

Câu hỏi:

-L

Í-

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

ÁN

1. Thành phần chính của dung dịch bột nở, dung dịch nước vôi trong và giấm là gì?

2. Hiện tượng gì đã xảy ra khi cho dung dịch bột nở vào dung dịch nước vôi trong và

IỄ N

ÀN

giấm?

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

tinh chứa giấm có hiện tượng sủi bọt khí

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Ư

Hình 2.12. Ly thủy tinh chứa nước vôi trong có xuất hiện kết tủa trắng, còn ở ly thủy

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q G

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Kết tủa trắng tạo thành chính là canxi cacbonat.

3. Viết các phương trình đã xảy ra trong thí nghiệm.

4. Qua thí nghiệm trên ta rút ra được tính chất gì của muối natri hiđrocacbonat? Gợi ý lời giải:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

1. Thành phần chính của dung dịch bột nở là NaHCO3, của nước vôi trong là Ca(OH)2, của giấm là CH3COOH.

2. Khi cho dung dịch bột nở vào dung dịch nước vôi trong thì xuất hiện kết tủa trắng,

còn khi cho dung dịch bột nở vào giấm thì có hiện tượng sủi bọt khí.

Khi cho dung dịch bột nở vào dung dịch giấm thì phản ứng sau xảy ra:

H Ư

HCO3 + H+  CO2↑ + H2O Khi thoát ra là khí CO2.

TR ẦN

4. Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được muối natri hiđrocacbonat tác dụng được với

10 00

hiđrocacbonat có tính lưỡng tính.

dung dịch bazơ thể hiện tính axit, tác dụng với axit thể hiện tính bazơ. Vậy muối natri h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

- Trong giờ luyện tập, ôn tập: Nhằm tái hiện kiến thức đã học cho HS

GV yêu cầu HS nhắc lại tính chất của muối hiđrocacbonat đã học ở lớp 11.

Í-

GV tiến hành thí nghiệm “Dung dịch diệu kì”, yêu cầu HS quan sát hiện tượng xảy ra.

-L

GV yêu cầu HS giải thích hiện tượng.

ÁN

GV kết luận lại về tính chất của muối natri hiđrocacbonat.

2.3.10. Thí nghiệm 10 “Thổi đục nước vôi trong”

ÀN

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

IỄ N

- Nghiên cứu tính chất của một hợp chất quan trọng của canxi: canxi hiđroxit.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Kết tủa trắng tạo thành chính là canxi cacbonat.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

Ca2+ + CO32  CaCO3.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

HCO3 + OH–  CO32 + H2O.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

3. Khi cho dung dịch bột nở vào dung dịch nước vôi trong thì các phản ứng sau xảy ra:

- Vị trí áp dụng: Chương 6, bài 26 “Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ”. Chương 6, bài 28 “Luyện tập: Tính chất của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và hợp

chất của chúng”.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hóa chất

Ly thủy tinh

Dung dịch nước vôi trong

Dụng cụ

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết

U Y

c. Cách tiến hành thí nghiệm

Hình 2.13. Nước vôi trong bị đục

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

Dung dịch trong ly thủy tinh dần bị đục và sau đó xuất hiện kết tủa trắng.

IỄ N

f. Giải thích hiện tượng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

e. Hiện tượng quan sát được

dung dịch trong ly thủy tinh có thể văng ra ngoài.

- Khi sục hơi thở vào nước vôi trong cần sục đều, chậm, không sục quá nhanh khiến

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

- Ly thủy tinh cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng.

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Dùng ống hút sục hơi thở của mình vào ly thủy tinh chứa nước vôi trong.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Ống hút

Thành phần chính của nước vôi trong là Ca(OH)2. Trong thành phần hơi thở ra của con người có một lượng đáng kể khí cacbonic. Khi

sục hơi thở của con người vào nước vôi trong thì phản ứng sau đây sẽ xảy ra: CO2 + 2OH–  CO32 + H2O.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Ca2+ + CO32  CaCO3.

Kết tủa trắng tạo thành chính là canxi cacbonat.

Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được canxi hiđroxit tác dụng được oxit axit thể hiện

U Y

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

ẠO

2. Trong thành phần khí thở ra của con người gồm có những khí nào là chủ yếu?

3. Viết phương trình đã xảy ra trong thí nghiệm.

4. Qua thí nghiệm trên ta rút ra được tính chất gì của nước vôi trong?

H Ư

Gợi ý lời giải:

TR ẦN

1. Thành phần chính của của nước vôi trong là Ca(OH)2. 2. Trong thành phần khí thở ra của con người chủ yếu gồm có những khí CO2, O2 và N2 .

10 00

3. Khí CO2 trong khí thở ra của con người tác dụng với dung dịch nước vôi trong:

Ca2+ + CO32  CaCO3.

CO2 + 2OH–  CO32 + H2O.

Í-

Kết tủa trắng tạo thành chính là canxi cacbonat.

-L

4. Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được canxi hiđroxit tác dụng được oxit axit thể

ÁN

hiện tính bazơ.

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

ÀN

- Trong nghiên cứu bài mới: Hướng minh họa kiểm chứng

IỄ N

GV yêu cầu HS nhắc lại tính chất hóa học của bazơ.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

1. Thành phần chính của dung dịch nước vôi trong là gì?

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Câu hỏi:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

tính bazơ.

GV giới thiệu: canxi hiđroxit cũng là một bazơ, chúng ta hãy khảo sát xem canxi hiđroxit

có những tính chất hóa học của một bazơ hay không? GV cùng HS tiến hành thí nghiệm “Thổi đục nước vôi trong”, yêu cầu HS quan sát, ghi chép hiện tượng phản ứng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

HS sẽ rút ra kết luận canxi hiđroxit có tính chất hóa học chung của một bazơ: Tác dụng với oxit axit.

GV kết luận về tính bazơ của canxi hiđroxit.

- Trong kiểm tra, đánh giá: GV yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm “Thổi đục nước vôi

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

- Nghiên cứu tính chất của một hợp chất quan trọng của canxi: canxi cacbonat.

H Ư

- Vị trí áp dụng:

Chương 6, bài 26 “Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ”.

TR ẦN

Chương 6, bài 28 “Luyện tập: Tính chất của kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ và hợp chất của chúng”.

10 00

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết Dụng cụ

Giấm

Ly thủy tinh

Hóa chất Vỏ ốc

Kẹp gắp

Í-

c. Cách tiến hành thí nghiệm

-L

- Cho giấm vào ly thủy tinh.

ÁN

- Dùng kẹp gắp cho tiếp vỏ ốc vào ly thủy tinh.

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

IỄ N

ÀN

- Ly thủy tinh cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

2.3.11. Thí nghiệm 11 “Vỏ ốc sủi bọt”

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

các thao tác thí nghiệm và bài tường trình của HS.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

tượng, giải thích hiện tượng và viết phương trình hóa học. GV sẽ đánh giá HS thông qua

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

trong”. GV yêu cầu HS viết tường trình thí nghiệm gồm các phần: cách tiến hành, hiện

- Cần rửa sạch vỏ ốc trước khi làm thí nghiệm. e. Hiện tượng quan sát được Xung quanh vỏ ốc có hiện tượng sủi bọt khí. f. Giải thích hiện tượng Thành phần chính của giấm là CH3COOH, thành phần chính của vỏ ốc là CaCO3.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Khi cho vỏ ốc vào giấm thì phản ứng sau đây sẽ xảy ra:

CaCO3 + 2CH3COOH  (CH3COO)2Ca + CO2↑ + H2O.

Khí tạo ra chính là CO2.

U Y

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

Í-

Câu hỏi:

-L

1. Thành phần chính của vỏ ốc là gì?

ÁN

2. Tại sao khi cho vỏ ốc vào giấm thì lại có hiện tượng sủi bọt khí? Viết phương trình

phản ứng đã xảy ra trong thí nghiệm. 3. Qua thí nghiệm trên ta rút ra được tính chất gì của canxi cacbonat?

IỄ N

ÀN

Gợi ý lời giải:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Hình 2.14. Vỏ ốc đang sủi bọt

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q 10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

bị axit mạnh đẩy ra khỏi muối.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được canxi cacbonat là muối của axit yếu, có thể

1. Thành phần chính của vỏ ốc là CaCO3.

2. Khi cho vỏ ốc vào giấm thì phản ứng sau đây sẽ xảy ra: CaCO3 + 2CH3COOH  (CH3COO)2Ca + CO2↑ + H2O. Khí tạo ra chính là CO2, gây hiện tượng sủi bọt khí.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

4. Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được canxi cacbonat là muối của axit yếu, có thể bị axit mạnh đẩy ra khỏi muối.

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

- Trong nghiên cứu bài mới: Hướng minh họa kiểm chứng

U Y

GV giới thiệu: chúng ta hãy khảo sát xem canxi cacbonat có những tính chất hóa học

Tác dụng với axit mạnh.

H Ư

GV kết luận về tính chất hóa học của canxi cacbonat.

HS sẽ rút ra kết luận canxi cacbonat có tính chất hóa học chung của một muối cacbonat:

- Trong kiểm tra, đánh giá: GV yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm “Vỏ ốc sủi bọt”. GV

TR ẦN

yêu cầu HS viết tường trình thí nghiệm gồm các phần: cách tiến hành, hiện tượng, giải thích hiện tượng và viết phương trình hóa học. GV sẽ đánh giá HS thông qua các thao tác thí

nghiệm và bài tường trình của HS.

10 00

2.3.12. Thí nghiệm 12 “Tính chất hóa học của nhôm” 2.3.12.1. Thí nghiệm 12.1 “Nhôm tác dụng với nước thông cống”

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

- Nghiên cứu tính chất hóa học của nhôm: Nhôm tác dụng với dung dịch kiềm.

-L

Í-

- Vị trí áp dụng:

ÁN

Chương 6, bài 27 “Nhôm và hợp chất của nhôm”.

Chương 6, bài 29 “Luyện tập: Tính chất của nhôm và hợp chất của nhôm”.

ÀN

b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết Dụng cụ

Hóa chất

Dĩa sứ nhỏ

Bột thông cống

Kẹp gắp

Vỏ lon coca

Muỗng

Nước vòi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

tượng phản ứng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

GV cùng HS tiến hành thí nghiệm “Vỏ ốc sủi bọt”, yêu cầu HS quan sát, ghi chép hiện

IỄ N D

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

của một muối cacbonat hay không?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

GV yêu cầu HS nhắc lại tính chất hóa học của muối cacbonat.

Ly thủy tinh

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

c. Cách tiến hành thí nghiệm - Pha dung dịch bột thông cống.

- Cho dung dịch bôt thông cống vừa pha vào dĩa sứ nhỏ.

Xuất hiện sủi bọt khí quanh mảnh vỏ lon coca.

f. Giải thích hiện tượng

H Ư

Thành phần chính bột thông cống là NaOH, thành phần chính của vỏ lon coca là nhôm. Ở điều kiện thường nhôm phản ứng với oxi trong không khí tạo lớp oxit bền vững bảo

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

vệ nhôm không bị ăn mòn: 4Al + 3O2  2Al2O3.

Hình 2.15. Bọt khí xuất hiện quanh mảnh vỏ lon coca

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

e. Hiện tượng quan sát được

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

- Mảnh vỏ lon coca được cắt cẩn thận, kích thước vừa vặn để hiện tượng rõ ràng nhất.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Ly thủy tinh và dĩa sứ cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

U Y

- Dùng kẹp gắp cho mảnh vỏ lon coca đã cắt vào dĩa sứ.

IỄ N

Khi cho vỏ lon coca vào dung dịch bột thông cống thì đầu tiên natri hiđroxit sẽ hòa tan

lớp oxit nhôm ở lớp ngoài, sau đó nhôm phản ứng với nước tạo thành nhôm hiđroxit và giải phóng khí hiđro, cuối cùng là nhôm hiđroxit phản ứng với natri hiđroxit tạo thành muối

aluminat. 2NaOH + Al2O3  2NaAlO2 + H2O.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

2Al + 6H2O  2Al(OH)3 + 3H2↑.

Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O.

Khí tạo ra chính là H2.

H Ư

3. Hiện tượng khi cho vỏ lon coca vào dung dịch bột thông cống là gì? Nêu các quá

TR ẦN

trình xảy ra khi cho vỏ lon coca vào dung dịch bột thông cống. 4. Qua thí nghiệm trên em rút ra tính chất gì của nhôm?

Gợi ý lời giải:

10 00

1. Thành phần chính bột thông cống là NaOH, thành phần chính vỏ lon coca là Al. 2. Ở điều kiện thường nhôm phản ứng với oxi trong không khí tạo lớp oxit bền vững

bảo vệ nhôm không bị ăn mòn: 4Al + 3O2  2Al2O3.

3. Hiện tượng xảy ra: bọt khí xuất hiện quanh mảnh vỏ lon coca.

-L

Í-

Các quá trình xảy ra khi cho vỏ lon coca vào dung dịch bột thông cống: Đầu tiên natri hiđroxit sẽ hòa tan lớp oxit nhôm ở lớp ngoài, sau đó nhôm phản ứng với nước tạo thành

ÁN

nhôm hiđroxit và giải phóng khí hiđro, cuối cùng là nhôm hiđroxit phản ứng với natri

hiđroxit tạo thành muối aluminat.

ÀN

2NaOH + Al2O3  2NaAlO2 + H2O.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

bằng nhôm lại bền trong điều kiện thường?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2. Ở điều kiện thường nhôm có phản ứng với oxi không? Nếu có thì tại sao các đồ dùng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

1. Thành phần chính của bột thông cống và vỏ lon coca là gì?

2Al + 6H2O  2Al(OH)3 + 3H2↑.

Đ IỄ N D

Câu hỏi:

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

U Y

2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2↑.

Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được nhôm tác dụng được với dung dịch kiềm.

Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O. 4. Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được nhôm tác dụng được với dung dịch kiềm. 2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2↑.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học - Trong nghiên cứu bài mới: Hướng nghiên cứu khám phá

GV yêu cầu HS nêu lại tính chất hóa học của kim loại, từ đó nêu ra các giả thuyết

U Y

HS sẽ đề xuất cách tiến hành thí nghiệm kiểm tra các giả thuyết.

GV rút ra lại kết luận cho HS.

- Trong giờ ôn tập, luyện tập: Sử dụng như bài tập hóa học

H Ư

GV hướng dẫn cho HS bài tập về nhà tiến hành thí nghiệm “Nhôm tác dụng với nước thông cống” như sau:

TR ẦN

Lấy hai chậu bằng nhựa, một chậu cho nước vòi, chậu còn lại cho dung dịch nước thông cống. hoàn toàn vào trong nước).

10 00

Lấy hai lon coca bằng kim loại cho vào hai chậu đã chuẩn bị (chú ý cho lon nhôm chìm

Quan sát và so sánh hiện tượng của hai lon nhôm trong hai chậu trong các khoảng thời

gian 1 phút, 1 giờ, 1 ngày, 2 ngày, 3 ngày.

Í-

Giải thích hiện tượng quan sát được và báo cáo với GV trong tiết luyện tập.

-L

2.3.12.2. Thí nghiệm 12.2 “Nhôm tác dụng với phèn xanh”

ÁN

a. Mục đích của thí nghiệm, vị trí bài học có thể áp dụng thí nghiệm

- Nghiên cứu tính chất hóa học của nhôm: Nhôm tác dụng với dung dịch muối.

ÀN

- Vị trí áp dụng:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

HS phân tích hiện tượng và xác nhận giả thuyết đúng.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

dụng với nước thông cống”. GV yêu cầu HS quan sát, mô tả lại hiện tượng.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

GV nhận xét các đề xuất của HS, sau đó đề xuất và tiến hành thí nghiệm “Nhôm tác

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

khoa học khi cho nhôm vào dung dịch nước thông cống.

Chương 6, bài 29 “Luyện tập: Tính chất của nhôm và hợp chất của nhôm”. b. Dụng cụ và hóa chất cần thiết

IỄ N

Chương 6, bài 27 “Nhôm và hợp chất của nhôm”.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Hóa chất

Dĩa sứ nhỏ

Dung dịch phèn xanh

Kẹp gắp

Vỏ lon coca

Dụng cụ

U Y

c. Cách tiến hành thí nghiệm

ẠO

- Sau một thời gian gắp mảnh vỏ lon coca ra khỏi ly thủy tinh và cho vào dĩa sứ. Quan

d. Những lưu ý về kĩ thuật khi tiến hành thí nghiệm

sát mảnh vỏ lon coca lúc này.

H Ư

- Ly thủy tinh và dĩa sứ cần được rửa sạch để hiện tượng được rõ ràng.

Hình 2.16. Hiện tượng chất rắn màu đỏ gạch bám bên ngoài và bọt khí xuất hiện

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

e. Hiện tượng quan sát được

TR ẦN

- Mảnh vỏ lon coca cần phải được cạo trước để loại bỏ lớp oxit bám bên ngoài.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

phèn xanh.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Dùng kẹp gắp cho mảnh vỏ lon coca đã cắt vào ly thủy tinh có chứa sẵn dung dịch

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Ly thủy tinh

quanh mảnh vỏ lon coca Xuất hiện sủi bọt khí quanh mảnh vỏ lon coca. Có lớp chất rắn màu đỏ gạch bám bên ngoài mảnh vỏ lon coca.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

f. Giải thích hiện tượng

Thành phần chính của vỏ lon coca là nhôm, thành phần chính của dung dịch phèn xanh

là CuSO4.

U Y

sunfat: 2Al + 3CuSO4  3Cu + Al2(SO4)3.

Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được nhôm tác dụng được với dung dịch muối của phá bỏ được lớp oxit bảo vệ.

TR ẦN

g. Câu hỏi khai thác thí nghiệm và lời giải

H Ư

kim loại có tính khử yếu hơn. Ngoài ra nhôm có thể phản ứng mãnh liệt với nước khi đã

Câu hỏi:

1. Thành phần chính của vỏ lon coca và của dung dịch phèn xanh là gì?

10 00

2. Hiện tượng khi cho vỏ lon coca vào dung dịch phèn xanh là gì? 3. Tại sao lại có xuất hiện sủi bọt khí quanh mảnh vỏ lon coca?

Gợi ý lời giải:

4. Qua thí nghiệm trên em rút ra tính chất gì của nhôm?

-L

Í-

1. Thành phần chính của vỏ lon coca là nhôm, thành phần chính của dung dịch phèn xanh là CuSO4.

ÁN

2. Hiện tượng khi cho vỏ lon coca vào dung dịch phèn xanh: Có lớp chất rắn màu đỏ gạch bám bên ngoài mảnh vỏ lon coca.

3. Sở dĩ lại có xuất hiện sủi bọt khí quanh mảnh vỏ lon coca là vì ngoài việc phản ứng

với CuSO4, nhôm còn phản ứng được với nước tạo thành khí H2:

IỄ N

ÀN

Xuất hiện sủi bọt khí quanh mảnh vỏ lon coca.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Khí tạo ra chính là H2.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Ngoài ra, nhôm còn phản ứng được với nước: 2Al + 6H2O  2Al(OH)3 + 3H2↑.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Lớp chất rắn màu đỏ bám trên mảnh vỏ lon coca là đồng.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Khi cho mảnh vỏ lon coca vào dung dịch phèn xanh thì nhôm sẽ phản ứng với đồng (II)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

2Al + 6H2O  2Al(OH)3 + 3H2↑.

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

4. Qua thí nghiệm trên ta có thể rút ra được nhôm tác dụng được với dung dịch muối của kim loại có tính khử yếu hơn. Ngoài ra nhôm có thể phản ứng mãnh liệt với nước khi

đã phá bỏ được lớp oxit bảo vệ.

U Y

- Trong nghiên cứu bài mới: Hướng minh họa kiểm chứng

xanh” và yêu cầu HS quan sát hiện tượng.

HS sẽ rút được tính chất hóa học của nhôm: tác dụng với dung dịch muối của kim loại

H Ư

có tính khử yếu hơn.

Ngoài ra GV còn phải lưu ý thêm: ngoài hiện tượng xuất hiện kết tủa đỏ gạch bám ở

TR ẦN

ngoài vỏ lon coca còn có hiện tượng sủi bọt khí là do nhôm tác dụng với nước. - Trong kiểm tra, đánh giá: GV yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm “Nhôm tác dụng với

10 00

phèn xanh”. GV yêu cầu HS viết tường trình thí nghiệm gồm các phần: cách tiến hành, hiện tượng, giải thích hiện tượng và viết phương trình hóa học. GV sẽ đánh giá HS thông qua

các thao tác thí nghiệm và bài tường trình của HS.

2.4. Giới thiệu giáo án có sử dụng các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống

-L

Í-

đã thiết kế

IỄ N

ÀN

ÁN

2.4.1. Bài 26: Kim loại kiềm thổ và hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ (Tiết 2 – Lớp 12 CB) I. Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: - Xác định được tên gọi các hợp chất canxi hiđroxit và canxi sunfat trong đời sống. - Liệt kê tính chất hóa học và ứng dụng của canxi hiđroxit, canxi cacbonat và canxi sunfat. - Nêu được khái niệm, tác hại của nước cứng. - Phân loại được các loại nước cứng. - Ghi nhớ các phương pháp làm mềm nước cứng. - Nhận biết được sự có mặt các ion Ca2+ và Mg2+ trong dung dịch. 2. Kĩ năng:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

HS dự đoán hiện tượng, sau đó GV tiến hành thí nghiệm “Nhôm tác dụng với phèn

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

tượng khi cho mảnh vỏ lon coca vào dung dịch phèn xanh.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

GV yêu cầu HS nhắc lại tính chất chung của kim loại, từ đó yêu cầu HS dự đoán hiện

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

h. Đề xuất các hướng sử dụng thí nghiệm trong dạy học

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Dự đoán, kiểm tra dự đoán bằng thí nghiệm và kết luận các tính chất hóa học của canxi hiđroxit và canxi cacbonat. - Viết được các phương trình hóa học dưới dạng phân tử và ion thu gọn minh họa các tính chất hóa học của các chất. - Ứng dụng các tính chất hóa học của các hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ để giải thích các hiện tượng trong cuộc sống có liên quan. 3. Thái độ: HS hứng thú học tập, chủ động tìm tòi những kiến thức mới thông qua việc tìm hiểu tài liệu và thực hiện các thí nghiệm khám phá thực tế. 4. Trọng tâm: - Tính chất hóa học cơ bản của canxi hiđroxit, canxi cacbonat và canxi sunfat. - Nước cứng: Khái niệm, tác hại và cách làm mềm. II. Chuẩn bị: 1. GV: - Hồ sơ bài dạy. - Bài giảng powerpoint. - Các bộ thí nghiệm khám phá cho HS. 2. HS: - Đọc trước bài mới. - Thực hiện các hoạt động tìm hiểu tại nhà. III. Tổ chức hoạt động dạy học: 1. Ổn định lớp: (1 phút) 2. Đặt vấn đề vào bài: (2 phút) Các hang động ở Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng có điểm đặc biệt gì để được công nhận là di sản thiên nhiên thế giới? 3. Tìm hiểu bài mới: (35 phút) Hoạt động GV Hoạt động HS Nội dung bài học Hoạt động 1: Tìm hiểu về một số hợp chất quan trọng của canxi (15 phút) - GV cho HS hoạt HS thảo luận Bài 26: động nhóm, tiến nhóm, tiến KIM LOẠI KIỀM THỔ VÀ HỢP CHẤT QUAN hành các thí hành thí TRỌNG CỦA KIM LOẠI KIỀM THỔ (tt) nghiệm: nghiệm và B. Một số hợp chất quan trọng của canxi + Hơi thở làm trình bày ý 1. Canxi hiđroxit: 2. Canxi cacbonat: đục nước vôi kiến của mình Ca(OH)2 CaCO3 trong. trên bảng học Trạng - Chất rắn màu Chất rắn, màu + Vỏ ốc tác dụng tập của nhóm. thái trắng, ít tan trong trắng, không tan với giấm. tự nước. trong nước. Sau đó từ các thí nhiên, - Dung dịch nghiệm kết hợp tính Ca(OH)2 gọi là

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

Trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí

Tồn tại dưới dạng muối ngậm nước CaSO4.2H2O gọi là thạch cao sống.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Í-L ÁN TO ÀN Đ

IỄ N D Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

3. Canxi sunfat: CaSO4

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ G N H Ư TR ẦN B 10 00

Sản xuất amoniac, clorua vôi, vật liệu xây dựng,...

Ứng dụng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

U Y

- Bị phân hủy ở nhiệt độ khoảng 10000C: t CaCO3   CaO + CO2. - Phản ứng với axit: CaCO3 + 2CH3COOH  (CH3COO)2Ca + CO2 + H2O. - Tan dần trong nước có hòa tan khí CO2: CaCO3 + CO2 + H2 O Ca(HCO3)2.  Giải thích sự tạo thành thạch nhũ trong hang động. Đá vôi: vật liệu xây dựng, sản xuất vôi, xi măng, thủy tinh,… Đá hoa: các công trình mĩ thuật. Đá phấn: phụ gia thuốc đánh răng,…

dung dịch nước vôi trong. Bazơ mạnh: - Đổi màu chỉ thị. - Tác dụng với axit, oxit axit. Ca(OH)2 + CO2  CaCO3 + H2O. Ca(OH)2 + 2CO2  Ca(HCO3)2.

ẠO

chất vật lí Tính chất hóa học

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

với SGK, HS trình bày những hiểu biết của mình về canxi hiđroxit, canxi cacbonat và canxi sunfat vào bảng học tập. - GV nhận xét, yêu cầu HS giải thích các hiện tượng và tổng kết kiến thức cho HS: + Trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí. + Tính chất hóa học. + Ứng dụng.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Khi đun nóng đến 1600C, thạch cao sống mất một phần nước tạo thành thạch cao nung: CaSO4.2H2O

U Y

Tính chất hóa học

160 C  

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

H Ư

TR ẦN

10 00

Í-

-L

ÁN

IỄ N

ÀN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

CaSO4.H2O + H2 O Khi nung thạch cao sống đến 3500C thì tạo thạch cao khan. Ứng - Điều chỉnh tốc dụng độ đông cứng của xi măng. - Thạch cao nung: nặn tượng, đúc khuôn, bó bột. Hoạt động 2: Tìm hiểu về nước cứng (15 phút) GV giới thiệu về C. Nước cứng nước tự nhiên và 1. Khái niệm: Nước cứng là nước chứa nhiều ion nước cứng. Ca2+ và Mg2+. 2. Phân loại: Dựa vào thành phần các anion: - Nước cứng có tính tạm thời: Gây nên bởi các muối Ca(HCO3)2, Mg(HCO3)2. - Nước có tính cứng vĩnh cửu: Gây nên bởi các muối sunfat, clorua của camxi và magie. - Nước có tính cứng toàn phần: Gồm cả tính cứng tạm thời và tính cứng vĩnh cửu. GV yêu cầu HS HS nêu tác hại 3. Tác hại: nêu lên những tác của nước - Tạo lớp cặn trong nồi hơi, ấm nước, … gây tốn hại của nước cứng. nhiên liệu và bít đường ống, có thể gây nổ. cứng. - Giảm tác dụng giặt rửa của xà phòng, quần áo GV bổ sung và mau hư hỏng. giải thích các tác - Thực phẩm lâu chín, giảm mùi vị của thức ăn. hại. HS trao đổi 4. Cách làm mềm nước cứng: với nhau tìm - Nguyên tắc: Giảm nồng độ ion Ca2+, Mg2+ trong cách loại bỏ nước.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Phương pháp kết tủa: + Đối với nước cứng tạm thời: Đun sôi nước: t Ca(HCO3)2   CaCO3 + CO2 + H2O. t Mg(HCO3)2   MgCO3 + CO2 + H2O. Dùng lượng đủ Ca(OH)2: Ca(HCO3)2 + Ca(OH)2  CaCO3 + H2O. Dùng Na2CO3 hoặc Na3PO4: Ca(HCO3)2 + Na2CO3  CaCO3 + 2NaHCO3. + Đối với nước cứng vĩnh cửu: Dùng Na2CO3 hoặc Na3PO4: 3CaSO4 + 2Na3PO4  Ca3(PO4)2 + 3Na2SO4. - Phương pháp trao đổi ion: Dùng các chất trao đổi ion như zeolit, nhựa cationit,… để trao đổi ion Ca2+, Mg2+ trong nước thành các ion Na+, H+. Hoạt động 3: Nhận biết ion Ca2+, Mg2+ trong dung dịch (5 phút) 5. Nhận biết ion Ca2+, Mg2+ trong dung dịch: GV giới thiệu HS viết các cách nhận biết sự phương trình Dùng muối chứa CO32 , sau đó sục khí CO2 vào có mặt của ion phản ứng minh dung dịch: Ca2+, Mg2+ trong họa. M2+ + CO32  MCO3 dung dịch. MCO3 + CO2 + H2O  M(HCO3)2. (M chung cho Ca, Mg) 4. Tổng kết: (7 phút) GV cho HS nhận biết 3 gói bột mất nhãn đựng riêng biệt các chất bột màu trắng là bột phấn, bột nở và đường bột (chỉ được dùng nước và giấm để nhận biết).

ion Ca2+ ra khỏi dung dịch.

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ÀN

ÁN

-L

I. Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: - Xác định được vị trí của nhôm trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. - Liệt kê một số tính chất vật lí và hóa học quan trọng của nhôm. - Mô tả sơ lược qui trình sản xuất nhôm bằng phương pháp điện phân nóng chảy nhôm oxit. - Nêu được tên và công thức một số hợp chất chứa nhôm: đất sét, mica, boxit, cryolit. 2. Kĩ năng: - Dự đoán, kiểm tra dự đoán bằng thí nghiệm và kết luận các tính chất hóa học của nhôm. - Viết được các phương trình hóa học dưới dạng phân tử và ion thu gọn minh họa các tính chất hóa học của nhôm.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Í-

2.4.2. Bài 27: Nhôm và hợp chất của nhôm (Tiết 1 – Lớp 12 CB)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

GV yêu cầu HS tìm cách loại bỏ ion Ca2+ ra khỏi dung dịch Ca(HCO3)2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Ứng dụng các tính chất hóa học của các hợp chất quan trọng của nhôm để giải thích các hiện tượng trong cuộc sống có liên quan. 3. Thái độ: HS hứng thú học tập, chủ động tìm tòi những kiến thức mới thông qua việc tìm hiểu tài liệu và thực hiện các thí nghiệm khám phá thực tế. 4. Trọng tâm: - Đặc điểm cấu tạo, phản ứng hóa học đặc trưng của nhôm. - Phương pháp điều chế nhôm. II. Chuẩn bị: 1. GV: - Hồ sơ bài dạy. - Bài giảng powerpoint. - Các bộ thí nghiệm khám phá cho HS. 2. HS: - Đọc trước bài mới. - Thực hiện các hoạt động tìm hiểu tại nhà. III. Tổ chức hoạt động dạy học 1. Ổn định lớp: (2 phút) 2. Tìm hiểu bài mới: (40 phút) Hoạt động 1: Giới thiệu vào bài, tìm hiểu tính chất vật lý, vị trí của nhôm trong bảng tuần hoàn (10 phút)  Giới thiệu bài: (Lấy giấy bạc) Các em có biết đây là gì - Giấy bạc không? - Chế biến đồ ăn Vậy giấy bạc này dùng để làm gì? - Nhôm Vậy các em có biết giấy bạc làm từ gì không? (Ồ, giấy bạc được làm từ nhôm) Vậy tại sao giấy bạc được làm từ nhôm nhưng người ta lại gọi đó là giấy bạc, và vì sao cùng được làm nhưng giấy bạc lại mỏng nhẹ hơn rất nhiều lần so với vỏ lon nước ngọt thì chúng ta cùng đến với bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔM. Bài 27: NHÔM VÀ HỢP  Tìm hiểu tính chất vật lý của nhôm CHẤT CỦA NHÔM

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

H Ư

TR ẦN

10 00

Í-

-L

ÁN

IỄ N

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Í-

-L

ÁN

IỄ N

II. Vị trí trong bảng hệ thống tuần hoàn, cấu hình electron nguyên tử 2 2 6 2 1 - 1s 2s 2p 3s 3p . - Z = 13  Cấu hình e: 1s22s22p63s23p1 - Ô 13, nhóm IIIA,  Ô: 13, chu kỳ 3, nhóm chu kỳ 3. IIIA  Có xu hướng nhường 3e  Số oxi hóa đặc trưng: +3

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

ẠO

U Y

- Kim loại màu trắng bạc, mềm I. Tính chất vật lý - Kim loại, màu trắng bạc, khá mềm. - Kim loại nhẹ, dẫn điện, dẫn nhiệt tốt. - Dùng để gói kẹo, làm vỏ bao thuốc lá. - Bạc - Đồng - Nhôm

10 00

Dựa vào tờ giấy bạc các em hãy nêu một số đặc điểm của nhôm về màu sắc, độ cứng. Các em có biết vì sao từ một mảnh nhôm mà chúng ta có thể thu được tờ giấy bạc như vầy không? À, đó là do các nhà máy đã dát mỏng nhôm. Ngoài ra các em có biết giấy bạc còn dùng để làm gì khác nữa không? Kim loại dẫn điện tốt nhất là gì? Bạc, tiếp theo? Đồng, sau đó là? Nhôm. Nhôm dẫn điện tốt thứ ba, vậy các em có biết nhôm được dùng làm dây dẫn ở trường hợp nào không? Nhôm được dùng làm dây dẫn đối với các đường dây điện cao thế, trung thế, các đường dây điện trên cao. Vậy tại sao các đường dây đó lại không dùng bạc hay đồng mà lại dùng nhôm? (Đó là vì nhôm nhẹ hơn đồng và bạc do đó nên dùng nhôm người ta sẽ giảm bớt một phần chi phí xây cột điện.)  Tìm hiểu vị trí của nhôm trong bảng tuần hoàn Biết nhôm có Z = 13, thầy mời 1 bạn viết cho thầy cấu hình e của nhôm. Từ cấu hình e các em hãy cho thầy biết, trong hệ thống tuần hoàn nhôm nằm ở ô số mấy, nhóm mấy, và chu kì mấy. (Hỏi lý do) Bên cạnh đó, chúng ta thấy nhôm có bao nhiêu e lớp ngoài cùng? Vậy làm sao để nó đạt được cấu hình bền của khí hiếm?

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

H Ư

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

À, nó sẽ cho hết cả 3e này. Vậy số oxi hóa đặc trưng của nhôm sẽ là +3. Hoạt động 2: Tìm hiểu tính chất hóa học của nhôm (17 phút) Cho HS làm thí nghiệm trong 10 phút và - HS làm thí nghiệm. III. Tính chất hóa học điền vào bảng. (Dùng vỏ lon nước ngọt 1. Nhôm phản ứng với làm thí nghiệm) dung dịch axit 3 Sau 10 phút, sửa bảng, kết luận. Al + 3H+ → Al3+ + H2 2 1. Nhôm phản ứng với dung dịch axit Đối với HNO3, H2SO4 đặc: 3 Al + 3H+ → Al3+ + H2 Al + 4HNO3 → Al(NO3)3 2 Nhưng khi gặp các axit oxi hóa mạnh + NO + 2H2O t như HNO3, H2SO4 đặc thì ta sẽ không Al + 6HNO3đ   thu được H2. Al(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O Al + 4HNO3 → Al(NO3)3 + NO + 2H2O t 2Al + 6H2SO4đ   Al + 6HNO3đ → Al(NO3)3 + 3NO2 + Al2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O 3H2O - Bị thụ động hóa trong 2Al + 6H2SO4đ → Al2(SO4)3 + 3SO2 + HNO3, H2SO4 đặc nguội. 6H2O 2. Nhôm tác dụng với Bên cạnh đó, nhôm còn bị thụ động hóa dung dịch kiềm trong HNO3, H2SO4 đặc nguội. 2Al + 2NaOH + 2H2O → 2. Nhôm tác dụng với dung dịch kiềm 2NaAlO2 + 3H2 2Al + 2NaOH + 6H2O → 2Na[Al(OH)4] 3. Nhôm tác dụng với + 3H2 dung dịch muối (sau Al) 3. Nhôm tác dụng với dung dịch muối - Kim loại sau Al 2Al + 3Cu2+→ 2Al3+ + 3Cu Như các em đã thấy qua thí nghiệm,  Tính chất hóa học cơ nhôm sẽ đẩy được kim loại nào ra khỏi bản của nhôm là tính khử. muối của nó? 4. Tác dụng với phi kim 2Al + 3Cu2+→ 2Al3+ + 3Cu t  2Al2O3 4Al + 3O2  Xác định số oxi hóa. Các em hãy nhận 5. Tác dụng với oxit kim xét trước và sau phản ứng số oxi hóa của loại nhôm thay đổi như thế nào? Tăng, vậy t  Al2O3 2Al + 3CuO  nhôm đang thể hiện tính gì? + 3Cu Như vậy, chúng ta có thể thấy, tính chất 6. Tác dụng với nước hóa học cơ bản của nhôm là tính khử.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

H Ư

TR ẦN

10 00

Í-

-L

ÁN

IỄ N

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Ở điều kiện thường: không 4. Tác dụng với phi kim Tính chất hóa học cơ bản của nhôm là tác dụng do có lớp màng tính khử, như vậy nhôm sẽ dễ dàng phản oxit bền bảo vệ. ứng với chất nào? Chất oxi hóa? Oxi. Sau đây thầy sẽ thực hiện thí nghiệm bột nhôm + O2. Các em hãy quan sát và nêu hiện tượng. Mời HS lên viết phương trình phản ứng. Ngoài oxi, chúng ta còn có một số phi kim khác có tính oxi hóa mạnh ví dụ như Cl2. 5. Tác dụng với oxit kim loại Bên cạnh đó, chúng ta còn một loại hợp chất có tính oxi hóa nữa, đó chính là oxit kim loại. Nhôm có thể khử được các oxit của kim loại đứng sau nhôm trong dãy điện hóa. Ví dụ như: 2Al + 3CuO → Al2O3 + 3Cu Và đây cũng là một trong các cách điều chế kim loại bằng phương pháp nhiệt luyện. 6. Tác dụng với nước Ở điều kiện bình thường nhôm sẽ không tác dụng được với nước do có lớp màng oxit bảo vệ. Hoạt động 3: Tìm hiểu ứng dụng và trạng thái tự nhiên (4 phút)  Ứng dụng IV. Ứng dụng Như các em đã được tìm hiểu từ nãy giờ - Làm giấy bạc, lon nước thì nhôm có rất nhiều ứng dụng trong đời ngọt, vỏ kẹo, bao thuốc lá. sống hàng ngày nhờ tính chất vật lý của - Dây điện cao thế, trung nó, bên cạnh đó, các em có còn thấy thế. nhôm được dùng làm gì khác ngoài - Làm cửa nhôm. - Điều chế các kim loại những gì thầy ghi trên bảng không? khác.

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Đúng vậy, nhôm còn được dùng để làm các đồ nội thất như cửa nhôm. Ngoài các đồ nội thất ở nhà thì nhôm và hợp kim của còn được sử dụng để chế tạo các chi tiết của ô tô, máy bay. - Mặt khác, nhôm còn được dùng điều chế phèn chua, giúp làm trong nước: K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O  Trạng thái tự nhiên: chỉ tồn tại dạng hợp chất. Yêu cầu HS tự điền một số quặng nhôm vào trong phiếu học tập.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

10 00

Í-

-L

ÁN

IỄ N

VI. Sản xuất: điện phân nóng chảy nhôm oxit - Sơ đồ điều chế nhôm - Vai trò của cryolit (Na3AlF6): + Hạ nhiệt độ nóng chảy của hỗn hợp. + Ngăn nhôm không bị oxi hóa. + Tăng độ dẫn điện của hỗn hợp nóng chảy.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Ư

ẠO

V. Trạng thái tự nhiên: chỉ tồn tại dạng hợp chất: đất sét (Al2O3.SiO2.2H2O), mica (K2O.Al2O3.6SiO2), boxit (Al2O3.nH2O), cryolit (3NaF.AlF3),…

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

U Y

- Chế tạo các chi tiết ô tô, máy bay

Hoạt động 5: Tìm hiểu cách sản xuất nhôm (8 phút) Muốn sản xuất nhôm chúng ta phải làm - Điện phân nóng thế nào? chảy nhôm oxit Do nhôm chỉ tồn tại dạng hợp chất trong tự nhiên, nên thời xưa, khi công nghiệp chưa phát triển, người ta chưa tìm ra phương pháp điện phân thì rất khó khăn khi điều chế nhôm. Do đó, có một thời gian người ta coi nhôm quý vàng bạc, cụ thể là vào thời Napoleon III. Khi còn đương vị, Napoleon III đã nảy ra một ý thích kỳ quái là cần phải có một chiếc vương miện làm bằng kim loại còn quý hơn cả vàng với ngọc. Với sự giúp đỡ của các nhà hóa học Pháp lúc đó, nguyên tố này đã được tìm ra. Đó là ... nhôm. Sau đó, Napoleon III đã kiêu hãnh đội vương miện bằng nhôm thay cho vàng bạc châu báu.

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

Ơ H N U Y

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP ẠO Đ G N

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

Nhôm tuy là một trong các nguyên tố kim loại có hàm lượng lớn nhất trên Trái Đất (8.8%). Nhưng, con người biết cách luyện nhôm khá muộn. Nếu như sắt được luyện từ rất lâu thì mãi tới năm 1827, nhà vật lý người Đan Mạch J.C.Oersted mới làm được việc là đẩy được nhôm nguyên chất ra khỏi Clorua nhôm nhờ Kali. Trong vòng 60 năm sau đó, nhôm vẫn là kim loại quý vì không có cách gì tăng được sản lượng của nhôm Mãi tới khi S.Holl phát hiện ra cách điện phân nhôm từ quặng boxit (lúc đó ông mới 22 tuổi), nhôm mới được nhanh chóng sử dụng trong mọi lĩnh vực: công nông, quốc phòng và sinh hoạt. Cho đến năm 1886 mới có người tìm ra cách điều chế nhôm từ quặng boxit, và bây giờ chúng ta vẫn còn đang sử dụng cách đó để điều chế nhôm. Dựa vào SGK, yêu cầu HS điền vào các vị trí còn trống trong sơ đồ điều chế -3NaF.AlF3 (Na3AlF6) nhôm. (Điền đến số 2. Hỗn hợp Al2O3 + cryolit thì ngưng lại) Các em có biết criolit có công thức hóa học là gì không? Vậy vì sao người ta lại dùng hỗn hợp Al2O3 + cryolit mà không dùng Al2O3 nguyên chất. Đó là do cryolit đóng vai trò quan trọng trong quá trình điện phân này. Nó giúp hạ nhiệt độ nóng chảy của hỗn hợp và tăng độ dẫn điện của hỗn hợp

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

Ơ H N U Y

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

nóng chảy, như vậy chúng ta sẽ tốn ít điện hơn cho quá trình điều chế này, giúp có lợi về mặt kinh tế. Song, cryolit còn phủ lên nhôm vừa được điều chế ra, giúp nhôm không bị oxi hóa bởi oxi trong không khí, nhằm tăng hiệu suất sản xuất nhôm lên. 4. Tổng kết: (3 phút) GV tổng kết lại các kiến thức đã học trong bài. 5. Kiểm tra 20 phút

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 Trong chương 2 tôi đã trình bày cụ thể về việc thiết kế và sử dụng thí nghiệm gắn kết với

cuộc sống trong dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12 bao gồm:

U Y

- Cấu trúc và nội dung chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12.

ẠO

2. Nguyên tắc thiết kế các thí nghiệm hóa học theo hướng gắn kết với cuộc sống

- Tiêu chí lựa chọn các thí nghiệm hóa học để thiết kế theo hướng gắn kết với cuộc sống.

- Đề xuất quy trình thiết kế các thí nghiệm hóa học theo hướng gắn kết với cuộc sống

H Ư

gồm 8 bước.

TR ẦN

3. Thiết kế được 12 thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12 kèm theo gợi ý về hướng sử dụng các thí nghiệm vào việc dạy học môn Hóa học tại các trường THPT.

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

4. Thiết kế 2 giáo án có sử dụng các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Một số lưu ý khi dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Mục tiêu dạy học của chương 5, 6, 7 trong chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

1. Phân tích nội dung chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

3.1. Mục đích TNSP

Đánh giá tính khả thi và hiệu quả của việc ứng dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống

U Y

vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn.

và THPT Bình Hưng Hoà (quận Bình Tân).

H Ư

nhau, phải cùng học theo chương trình chuẩn.

Tại mỗi trường, tiến hành chọn một cặp lớp 12 có trình độ HS tương đối đồng đều

TR ẦN

Trên cơ sơ đó, tôi đã chọn các lớp theo bảng 3.1.

Bảng 3.1. Danh sách các lớp thực nghiệm và đối chứng Tên trường

Lớp

10 00

TN1 ĐC1 TN2 ĐC2

12A3 12A4 12A4 12A6

GV giảng dạy

40 38 44 39

Đặng Hữu Toàn Hoàng Khánh Linh

THPT Nguyễn Công Trứ (quận Gò Vấp) THPT Bình Hưng Hòa (quận Bình Tân)

Sĩ số

Í-

3.3. Nội dung TNSP

ÀN

ÁN

-L

Trong quá trình TNSP, tôi đã lựa chọn và thực nghiệm một số thí nghiệm ở các bài “Kim loại kiềm thổ và một số hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ (Tiết 2)” và bài “Nhôm và hợp chất của nhôm (Tiết 1)”. Bảng 3.2. Các thí nghiệm được sử dụng trong TNSP Bài

Các thí nghiệm sử dụng TNSP

Một số hợp chất quan trọng của kim loại kiềm thổ (Tiết 2)

- Thí nghiệm “Thổi đục nước vôi trong” - Thí nghiệm “Vỏ ốc sủi bọt”

Nhôm và hợp chất của nhôm (Tiết 1)

- Thí nghiệm “Tính chất hóa học của nhôm”

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

được xây dựng. Đối tượng TN là HS của trường THPT Nguyễn Công Trứ (quận Gò Vấp)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Quá trình TNSP đã được tiến hành trong năm học 2016 – 2017 với các thí nghiệm đã

IỄ N D

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

3.2. Đối tượng TNSP

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

để dạy học phần hóa học vô cơ lớp 12 ở trường phổ thông trong việc nâng cao khả năng

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

3.4. Tiến trình TNSP Để tiến hành TN tôi thực hiện công việc theo các bước sau:

Bước 5: Phân tích và xử lý kết quả TNSP

3.5. Kết quả và xử lý số liệu TNSP

Í-

3.5.1. Kết quả bài kiểm tra của HS - Sau thực nghiệm, tôi tiến hành cho HS ở các lớp TN và ĐC thực hiện bài kiểm tra

ÁN

-L

kiến thức để đánh giá hiểu quả dạy học. Kết quả thu được như bảng 3.3.

IỄ N

ÀN

Lớp

Bảng 3.3. Kết quả bài kiểm tra của HS SỐ HS

Điểm (xi) 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0

4,5

5,0

TN1

12A3

ĐC1

12A4

TN2

12A4

ĐC2

12A6

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

TR ẦN

Bước 4: Kiểm tra, đánh giá quá trình giảng dạy - Thực hiện bài kiểm tra cho HS để đánh giá hiệu quả dạy học. - Khảo sát ý kiến đánh giá của HS ở lớp TN sau tiết dạy. - Phỏng vấn ý kiến đánh giá, nhận xét của GV.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

H Ư

Bước 3: Tiến hành giảng dạy ở các lớp TN và ĐC - Dùng giáo án có sử dụng thí nghiệm đã xây dựng để giảng dạy cho lớp TN. - Dùng giáo án sử dụng thí nghiệm truyền thống để giảng dạy cho lớp ĐC.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ bài dạy - Soạn giáo án thực nghiệm, phiếu học tập, bài trình chiếu, đề kiểm tra. - Soạn phiếu khảo sát độ của HS. - Chuẩn bị dụng cụ thí nghiệm.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Bước 1: Chọn các lớp ĐC và TN - Lựa chọn các lớp TN. - Trao đổi với GV giảng dạy bộ môn hóa học của lớp về tình hình đặc điểm của lớp TN đã chọn. - Trên cơ sở tình hình đặc điểm của lớp TN chọn lớp ĐC phù hợp.

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

ĐC1

12A4

TN2

12A4

ĐC2

12A6

12A3

HS lớp TN1 và ĐC1

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

4,5

5,0

5,5

6,0

6,5

7,0

13,158

Í-L

ÁN Đ

ÀN

4,0

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

TR ẦN

3,5

IỄ N

ĐC1

TN1

0,0

H Ư

TN1

10 00

ĐC1

TN1

% số HS đạt điểm xi trở xuống

Điểm xi

% số HS đạt điểm xi

Số HS đạt điểm xi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Bảng 3.4. Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích luỹ kết quả kiểm tra của

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP ẠO

thu được các thông tin như sau:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

TN1

10,0 6

5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0 8,5 9,0 9,5 0 0 0 0 0 0 1 8 25

- Dựa vào kết quả thu được từ bài kiểm tra của HS, tôi tiến hành thống kê số liệu và

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Điểm (xi)

SỐ HS

Lớp

http://daykemquynhon.ucoz.com

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

7,895

21,053

8,0

28,947

8,5

2,5

13,158

2,5

63,158

9,0

21,052

22,5

71,053

9,5

62,5

7,895

92,105

10,0

7,895

100

Tổng

100

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

% số HS đạt điểm xi trở xuống

ĐC2

TN2

ĐC2

12,820

9,091

23,077

9,091

35,897

9,091

35,897

5,0

4,545

43,590

13,636

79,487

5,5

13,636

79,487

6,0

36,364

17,949

97,436

6,5

97,436

7,0

29,545

2,564

79,545

100

7,5

79,545

100

4,5

10 00 A

H Í-L

ÁN

4,0

ÀN

TN2

3,5

ĐC2

TR ẦN

TN2

H Ư

Điểm xi

% số HS đạt điểm xi

Số HS đạt điểm xi

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO Đ

HS lớp TN2 và ĐC2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

100

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

U Y

7,5

Bảng 3.5. Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích luỹ kết quả kiểm tra của

IỄ N D

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

100

8,5

100

9,0

100

9,5

100

10,0

100

Tổng

100

20,455

H Ư

TR ẦN

20 0

Điểm xi

0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10

10 00

Chú thích:

Lớp TN1

Lớp ĐC1

Hình 3.1. Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của HS ở lớp TN1 và lớp ĐC1

ÁN

Í-

Phần trăm số HS đạt điểm xi trở xuống

-L

100

ÀN

Điểm xi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Phần trăm số HS đạt điểm xi trở xuống

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

U Y

8,0

100

IỄ N D

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

0 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10 Chú thích:

Lớp TN2

Lớp ĐC2

Hình 3.2. Đồ thị đường luỹ tích kết quả kiểm tra của HS ở lớp TN2 và lớp ĐC2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

TN2

9,091

40,909

ĐC2

23,077

61,539

2,564

50 0 0

% số HS

H Ư

TR ẦN

40 20

10 00

Trung bình

Chú thích:

Lớp TN1

Khá

Giỏi

Lớp ĐC1

Yếu - Kém

Hình 3.3. Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của HS ở lớp TN1 và lớp ĐC1

Í-

% số HS

-L

100

ÁN

ÀN

60 40 20

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ĐC1

100

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

U Y

TN1

Giỏi (>8đ – 10đ)

Yếu – Kém (0đ – 4đ)

Lớp

100

IỄ N D

Phân loại (%) Trung bình Khá (>4đ – 6đ) (>6đ – 8đ)

Số HS

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bảng 3.6. Phân loại kết quả kiểm tra của HS

0 Yếu - Kém Chú thích:

Trung bình Lớp TN2

Khá

Giỏi

Lớp ĐC2

Hình 3.4. Biểu đồ phân loại kết quả kiểm tra của HS ở lớp TN2 và lớp ĐC2

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

- Sau khi thống kê số liệu thu được như trên, tôi đã tiến hành tính các tham số mô tả

kết quả kiểm tra của các lớp TN – ĐC như sau:

Lớp TN2

Lớp ĐC2

Mode

9,5

8,0

6,0

Trung vị

9,5

8,25

6,5

Điểm trung bình

9,45

8,382

6,477

Độ lệch chuẩn (SD)

0,336

0,873

TR ẦN

p của phép kiểm

6,410.10–9

chứng T–test độc lập

1,745 1,311.10–10

10 00

Qua các số liệu trên, tôi có những nhận xét về kết quả thực nghiệm sư phạm như sau: Theo bảng 3.6 có thể thấy được:

Ở cặp lớp ĐC1 và TN1: tỉ lệ HS có điểm giỏi ở lớp TN1 vượt trội hơn hẳn so với

lớp ĐC1 (tỉ lệ HS giỏi ở lớp TN1 là 100%, còn ở lớp ĐC1 là 50%).

Í-

Ở cặp lớp ĐC2 và TN2: tỉ lệ HS có điểm yếu – kém và trung bình ở lớp TN2 đều

-L

thấp hơn rất nhiều so với lớp ĐC2 (tỉ lệ HS yếu – kém ở lớp TN2 là 9,091%, còn ở lớp ĐC2

ÁN

là 23,077%); tỉ lệ HS có điểm khá ở lớp TN2 (50%) cao hơn hẳn so với ở lớp ĐC2 (2,564%).

Ngoài ra có thể thấy điểm của cặp lớp TN1, ĐC1 cao hơn rất nhiều so với cặp lớp

ÀN

TN2, ĐC2. Lí dó là vì cặp lớp TN1, ĐC1 của trường THPT Nguyễn Công Trứ, là một ngôi

IỄ N

trường có bề dày về thành tích, năm 2016 trường THPT Nguyễn Công Trứ nằm trong top

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

0,993

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO 1,151

4,744

N 1,223

5,0

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N .Q

5,0

H Ư

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Mức độ ảnh hưởng ES

Lớp ĐC1

Tham số

Lớp TN1

U Y

Bảng 3.7. Các tham số mô tả kết quả kiểm tra của các lớp TN–ĐC

200 trường THPT trên cả nước dựa trên xếp hạng của Bộ Giáo dục và Đào tạo [23]. Còn cặp lớp TN2, ĐC2 của trường THPT Bình Hưng Hòa, đây là trường chỉ mới được thành lập vào năm 2011 và chưa có bề dày về thành tích. Theo bảng 3.7 có thể thấy được:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Điểm trung bình, Mode, trung vị ở các lớp TN cao hơn các lớp ĐC, điều này cho thấy khi GV dạy học có sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống thì HS sẽ nâng cao khả

năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn, góp phần nâng cao chất lượng dạy học hóa

Chỉ số SMD của các cặp lớp TN và ĐC lớn hơn 1 cho thấy chênh lệch điểm trung

bình giữa kết quả kiểm tra của lớp TN và lớp ĐC do tác động của việc hạy học có sử dụng

Í-

hóa chất gắn kết với cuộc sống có ý nghĩa rất lớn và có tính thực tiễn cao, hay nói cách

-L

khác việc dạy học có sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống có tính thực tiễn cao, có

ÁN

thể áp dụng rộng rãi trong dạy học hóa học THPT.

Chỉ số p của phép kiểm chứng T–test độc lập nhỏ hơn 0,05 cho thấy chênh lệch

ÀN

điểm trung bình giữa kết quả kiểm tra của lớp TN và lớp ĐC là có ý nghĩa rất lớn và nghiêng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

nhận biết

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

10 00

Hình 3.5. Các HS lớp 12A3, trường THPT Nguyễn Công Trứ đang làm thí nghiệm

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

học ở trường THPT.

IỄ N

về các lớp TN, tức là việc dạy học có sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống ảnh hưởng

rất lớn đến HS các lớp TN, giúp HS ở các lớp TN hiểu bài tốt hơn ở lớp ĐC. 3.5.2. Kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của HS Trong quá trình TNSP, tôi tiến hành khảo sát ý kiến đánh giá của HS ở lớp TN về các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống đã sử dụng.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

a) Đánh giá về ưu điểm của các thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống, kết quả ý

Bảng 3.8. Ý kiến đánh giá của HS về ưu điểm của thí nghiệm hóa học kết gắn với

Hiện tượng rõ ràng, dễ quan sát

Sinh động, hấp dẫn, thu hút

.Q ẠO

13 44 14 10

0,959

chuẩn

3,179

45 20 11

3,392

0,865

51 15

3,119

0,884

27 38 16

3,786

0,822

10 24 38

3,476

0,963

10 36 28

3,119

0,962

51 10 11

3,179

0,971

24 35 16

3,667

0,961

Gần gũi, có thể tự thực hiện lại

tại nhà

10 00

bình

Phù hợp với trình độ của HS

Thể hiện rõ kiến thức bài học

-L

ÁN

An toàn, ít độc hại

Í-

ÀN

Qua các thống kê trong bảng 3.8, có thể thấy được các nhận định có điểm trung bình

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

kiện cơ sở vật chất thấp

lệch

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Dễ chuẩn bị, phù hợp với điều

Độ

Đơn giản, dễ thực hiện

H Ư

Trung

Nhận định

TR ẦN

Mức độ

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

[4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Chú thích: [1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không ý kiến;

cuộc sống

kiến của HS như sau

IỄ N

từ 3,119 đến 3,786. Một số nhận định có điểm cao như “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống có ưu điểm sinh động, hấp dẫn, thu hút” có điểm trung bình cao nhất (3,786 điểm); “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống có ưu điểm an toàn, ít độc hại” (điểm trung bình 3,667 điểm); “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống có ưu điểm gần gũi, có thể tự thực

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

hiện tại nhà” (điểm trung bình 3,476 điểm). Nhưng có một số nhận định có điểm còn thấp, chẳng hạn như “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống có ưu điểm hiện tượng rõ ràng, dễ

quan sát” (điểm trung bình 3,119 điểm). Các hóa chất có trong đời sống thường có nồng

độ loãng hơn so với các hóa chất trong phòng thí nghiệm, nên khi tiến hành thí nghiệm với

không quá lạ vì trước giờ HS vẫn quen học theo kiểu GV nhồi nhét kiến thức để giải đề

luyện thi, vì vậy nên khi tiếp cận với một cách học mới, khi phải tự vận động để tìm ra kiến

H Ư

thức mới thì HS cảm thấy bỡ ngỡ. Độ lệch chuẩn của các nhận định rất nhỏ, có giá trị từ

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

0,822 đến 0,971 cho thấy độ chụm của các nhận định rất lớn, có độ tin cậy cao.

ÀN

Hình 3.6. Các HS lớp 12A4 trường THPT Bình Hưng Hòa đang chăm chú quan sát hiện tượng của phản ứng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

độ HS” có điểm trung bình cũng khá thấp (điểm trung bình là 3,119 điểm). Điều này cũng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Ngoài ra nhận định “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống có ưu điểm phù hợp với trình

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

nào thì cũng khó có thể đạt được hiện tượng giống như khi sử dụng trong phòng thí nghiệm.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

các hóa chất trong đời sống thì dù GV có cố gắng biểu diễn thí nghiệm có hay, đẹp đến cỡ

IỄ N

b) Đánh giá về hiệu quả của các thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống, kết quả ý

kiến của HS như sau Qua các thống kê trong bảng 3.9, có thể thấy được các nhận định có điểm trung bình

từ 2,905 đến 4,036. Một số nhận định có điểm rất cao như “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống giúp nâng cao hứng thú học tập cho SV” có điểm trung bình cao nhất (4,036

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

điểm); “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống giúp tăng khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế” (điểm trung bình 3,988 điểm); “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống giúp tạo

không khí lớp sôi động” (điểm trung bình 3,631 điểm).

U Y

cuộc sống

18 48 10

2,905

0,845

3,226

0,896

Giúp HS tin tưởng vào khoa học

Tạo không khí lớp sôi động

35 37 10

3,631

0,788

4,036

0,702

26 41

3,274

0,974

30 46

3,440

0,797

32 34

3,345

1,024

11 63 10

3,988

0,503

TR ẦN

18 25 37

Nâng cao hứng thú học tập cho

10 00

Giúp HS hiểu bài chính xác hơn

Giúp HS khắc sâu kiến thức hơn

Í-

-L

Phát triển năng lực tư duy, giải

ÁN

quyết vấn đề và sáng tạo cho HS Tăng khả năng vận dụng kiến

ÀN Đ IỄ N

thức vào thực tế

58 17

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Độ lệch chuẩn

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

hành thí nghiệm

Rèn luyện cho HS kĩ năng thực

H Ư

Nhận định

Trung bình

ẠO

Mức độ

[4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Chú thích: [1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không ý kiến;

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Bảng 3.9. Ý kiến đánh giá của HS về hiệu quả của thí nghiệm hóa học gắn kết với

Nhưng có một số nhận định có điểm còn thấp, chẳng hạn như “Thí nghiệm hóa học

gắn với cuộc sống rèn luyện cho HS kĩ năng thực hành thí nghiệm” (điểm trung bình 2,905 điểm). Vì thời gian không cho phép nên Đề tài chỉ dừng lại ở mức thiết kế các thí nghiệm có sử dụng hóa chất gắn kết với cuộc sống, chưa đầu tư vào việc thiết kế các giáo án chuyên

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

biệt để phát huy hết những công dụng của các thí nghiệm này trong dạy học. Trong quá trình TN HS chủ yếu làm các thí nghiệm theo hướng dẫn của GV để nghiên cứu tính chất

của các chất nên kĩ năng thực hành thí nghiệm chưa được rèn luyện nhiều. Ngoài ra nhận

định “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống giúp HS tin tưởng vào khoa học” có điểm

mục này khá thấp. Đây là một sự ngộ nhận của HS, và để làm cho HS thay đổi về quan

điểm này, cần có thời gian giáo dục khá dài, chứ không phải chỉ là hai tiết dạy thực nghiệm.

TR ẦN

của các nhận định rất lớn, có độ tin cậy cao.

H Ư

Độ lệch chuẩn của các nhận định rất nhỏ, có giá trị từ 0,503 đến 1,024 cho thấy độ chụm

c) Về mong muốn của HS về tiết học sử dụng các thí nghiệm hóa học gắn kết với

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

cuộc sống, ta được các kết quả

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

sống không tốt bằng các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm và cho điểm trung bình của

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

có điểm trung bình khá thấp. Từ đó có nhiều HS nghĩ rằng thí nghiệm hóa học gắn với cuộc

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

định “Thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống có ưu điểm hiện tượng rõ ràng, dễ quan sát”

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

trung bình cũng khá thấp (điểm trung bình là 3,226 điểm). Như kết quả ở bảng 3.8, nhận

Hình 3.7. Các HS lớp 12A4 trường THPT Bình Hưng Hòa đang tập trung làm thí nghiệm nhận biết 67 HS (chiếm 79,762%) mong muốn được học thường xuyên với tiết học có sử dụng

thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

74 HS (chiếm 88,095%) mong muốn tự tay thực hiện các thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống.

66 HS (chiếm 78,571%) mong muốn tăng cường các thí nghiệm hóa học gắn với cuộc

sống và kiến thức thực tiễn vào quá trình kiểm tra đánh giá.

xen lẫn tiết học, môn Hóa học trở nên thú vị hơn và các HS mong muốn sẽ được tham gia

nhiều thí nghiệm hấp dẫn như vậy trong các giờ học tiếp theo.

H Ư

3.5.3. Ý kiến của GV thực nghiệm và quan sát tình hình lớp học Sau khi TNSP tại lớp, tôi có phỏng vấn cô Hà Tú Vân – GV bộ môn Hóa học lớp 12A3

TR ẦN

– về đề tài, những thí nghiệm được sử dụng trong khi thực nghiệm và cách kết hợp những

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

thí nghiệm gắn kết với cuộc sống vào trong việc giảng dạy; đã thu được những ý kiến sau:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

không khí lớp học trở nên sôi nổi hơn. Nhiều HS nhận xét từ khi sử dụng các thí nghiệm

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

em chưa từng được làm trước đây. Các thí nghiệm giúp các em hiểu rõ hơn về hóa học,

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

vị và hấp dẫn, các em được làm những thí nghiệm thực tế, hữu ích cho cuộc sống mà các

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Khảo sát ý kiến HS sau quá trình TN, đa số HS cho rằng các thí nghiệm rất vui, thú

Hình 3.8. Các HS lớp 12A3 cùng cô Hà Tú Vân – GV bộ môn Hóa học lớp 12A3 – cùng làm thí nghiệm kiểm chứng tính chất hóa học của nhôm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Đề tài về sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống là một đề tài rất hay, phù hợp với xu hướng phát triển của ngành Giáo dục hiện tại.

Đề tài giúp GV tại các trường THPT có thêm một nguồn tài liệu mới về thí nghiệm,

thay vì sử dụng những hóa chất, dụng cụ trong phòng thí nghiệm GV có thể tiến hành thí

không còn quá khô khan như trước nữa.

Đề tài có thể là một sự gợi ý cho các GV ở những vùng có điều kiện kinh tế – xã hội

H Ư

còn khó khăn, khó có khả năng vận chuyển các hóa chất trong phòng thí nghiệm, có thể sử

TR ẦN

dụng vừa để giải quyết khó khăn vừa giúp HS tăng khả năng vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn.

HS rất tích cực trong giờ học, chủ động tìm tòi kiến thức mới và kiểm chứng lại các

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

kiến thức đã học theo sự hướng dẫn của GV.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

kĩ hơn về ứng dụng của các chất trong đời sống sản xuất, từ đó HS thấy việc học hóa học

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Qua những hóa chất có trong đời sống mà GV đã làm thí nghiệm, GV có thể giới thiệu

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

góp phần bồi dưỡng niềm đam mê hóa học cho mỗi HS.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

nghiệm với những hóa chất gần gũi với HS hoặc hướng dẫn cho HS tự về nhà thực hiện,

Hình 3.9. Các HS trong nhóm thảo luận để kết luận về tính chất hóa học của nhôm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Nhưng có một số vấn đề cần rút kinh nghiệm:

Các thí nghiệm cần được tập trung đầu tư hơn nữa để có thể nâng thí nghiệm gắn

kết với cuộc sống lên một tầm cao mới.

U Y

thí nghiệm như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất.

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

đạt được các mục tiêu đã đề ra ban đầu.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

GV cần nghiên cứu cách để lôi kéo tất cả các HS vào thí nghiệm của mình. Có như vậy mới

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

nghiệm thì vẫn còn một số ít HS còn chưa chủ động, tích cực tham gia hoạt động nhóm.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Khi giảng dạy GV cần quản lí tốt HS hơn. Tuy đại đa số HS hứng khởi với các thí

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Cần đầu tư hơn đến kế hoạch bài dạy, cần nghiên cứu kĩ hơn về cách sử dụng các

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 Trong chương 3 tôi đã thực hiện quá trình TNSP để đánh giá tính khả thi của đề tài.

Tôi đã chọn hai trường THPT Nguyễn Công Trứ (quận Gò Vấp) và THPT Bình Hưng Hòa

(quận Bình Tân) để tiến hành TNSP. Tại mỗi trường tôi đã tiến hành chọn 1 cặp lớp TN –

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

thu được rất khả quan. Kết quả điểm kiểm tra của các lớp TN đều cao hơn lớp ĐC. Các chỉ

số độ lệch chuẩn, mức độ ảnh hưởng ES, p của phép kiểm chứng T–test độc lập đều cho

H Ư

thấy dạy học bằng thí nghiệm có sử dụng hóa chất gắn kết với cuộc sống đã ảnh hưởng rất

TR ẦN

lớn đến HS, giúp HS hiểu bài tốt hơn, nắm bài chắc hơn; thí nghiệm có tính thực tiễn cao, có thể áp dụng rộng rãi trong dạy học hóa học THPT. Kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của

ÁN

-L

Í-

10 00

GV và HS cũng rất khả quan. Những điều này cho thấy được sự thành công của Đề tài.

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

tra. Tôi còn tiến hành khảo sát ý kiến của GV dạy bộ môn Hóa học của lớp TN. Kết quả

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

xong tôi tiến hành phát phiếu đánh giá cho các lớp TN, cho các lớp TN và ĐC làm kiểm

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

chất quan trọng của kim loại kiềm thổ” và “Nhôm và hợp chất của nhôm”. Sau khi dạy

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

ĐC. Tôi đã tiến hành dạy ở mỗi lớp 2 tiết thuộc các bài “Kim loại kiềm thổ và một số hợp

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

Đối chiếu với mục đích và nhiệm vụ đặt ra, đề tài đã đạt được các kết quả sau:

1. Kết luận

U Y

Tìm hiểu và trình bày sơ lược về lịch sử về các nghiên cứu về thí nghiệm hóa học.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Tìm hiểu thực trạng sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở một số trường

THPT tại TP. HCM và Bà Rịa – Vũng Tàu.

H Ư

1.2. Thiết kế và nghiên cứu cách sử dụng các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc

TR ẦN

sống

Đề xuất những nguyên tắc thiết kế thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống.

Thiết kế được 12 thí nghiệm gắn kết với cuộc sống nhằm cung cấp nguồn tài liệu

10 00

dạy học tham khảo cho GV trong việc sử dụng thí nghiệm vào bài dạy chương trình hóa học phần vô cơ lớp 12 nói riêng và chương trình hóa học THPT nói chung, gồm: - Thí nghiệm 7 “Viên sủi biến mất”.

- Thí nghiệm 1 “Viên sáp không đun vẫn rơi”.

- Thí nghiệm 8 “Núi lửa phun trào”.

- Thí nghiệm 3 “Dây sắt đổi màu”.

- Thí nghiệm 9 “Dung dịch diệu kì”.

- Thí nghiệm 4 “Làm sáng đèn bằng quả chanh”.

- Thí nghiệm 10 “Thối đục nước vôi trong”.

- Thí nghiệm 5 “Dung dịch xanh kì lạ”.

- Thí nghiệm 11 “Vỏ ốc sủi bọt”.

ÁN

-L

Í-

- Thí nghiệm 2 “Sắt hay đồng chịu được axit?”.

- Thí nghiệm 6 “Điện phân dung dịch phèn xanh”. - Thí nghiệm 12 “Tính chất hóa học của nhôm”.

IỄ N

ÀN

Nghiên cứu biện pháp sử dụng thí nghiệm để tổ chức hoạt động học tập cho HS.

Thiết kế 2 giáo án để thực nghiệm đề tài tại trường THPT.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

sống.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Tìm hiểu cơ sở lí luận về thí nghiệm hóa học và thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc

http://daykemquynhon.ucoz.com

Tìm hiểu về xu hướng đổi mới PPDH hóa học ở trường THPT hiện nay.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

1.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài nghiên cứu

1.3. Thực nghiệm sư phạm Sau khi tiến hành TNSP tại một số trường THPT và xử lí số liệu, kết quả nhận được

cho thấy cả HS và GV thực nghiệm đều phản hồi tốt về các thí nghiệm gắn kết cuộc sống trong đề tài và tính tích cực của HS trong tiết học có sử dụng thí nghiệm. Qua đó tôi thấy

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

các thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học phần vô cơ lớp 12 đã nâng cao khả năng vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn, góp phần nâng cao chất lượng dạy học

môn Hóa học ở trường THPT.

điều kiện luôn thay đổi của cuộc sống.

Tổ chức các buổi tọa đàm, hội thảo khoa học cho các sinh viên, GV nhằm giới thiệu

H Ư

những PPDH mới tiên tiến trên thế giới hiện nay có thể áp dụng vào điều kiện cụ thể của

TR ẦN

nước ta.

Khuyến khích các GV sử dụng các PPDH mới, tiến bộ vào công việc giảng dạy. Dần thay đổi cách thức dạy học và kiểm tra – đánh giá nhằm bắt kịp với các thành tựu

10 00

của thế giới. 2.2. Với GV bộ môn

Cần tự mình tìm hiểu, trau dồi những PPDH tích cực để có thể áp dụng trong việc dạy

Í-

2.3. Với HS

học.

-L

Cần tự chủ hơn trong việc học: tự tìm kiếm thêm những kiến thức mới từ những điều

ÁN

được học ở lớp, tránh tình trạng học vẹt, học đối phó mà cần phải hiểu những vấn đề mà

IỄ N

ÀN

bản thân được truyền dạy.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

các biện pháp dạy học tích cực để góp phần vào việc đào tạo HS có thể thích nghi với những

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Tích cực đào tạo đội ngũ GV vững về kiến thức, giỏi về nghiệp vụ, sẵn sàng sử dụng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2.1. Với các cấp quản lý giáo dục – đào tạo

U Y

Sau khi thực hiện đề tài, chúng tôi xin đưa ra một số kiến nghị như sau:

2. Kiến nghị

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

TÀI LIỆU THAM KHẢO

A. Tài liệu tham khảo giấy

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

1. Trịnh Văn Biều (2014), “Các PPDH tích cực và hiệu quả”, Giáo trình lưu hành nội bộ, ĐHSP TP. HCM. 2. Trịnh Văn Biều (chủ biên), Trang Thị Lân, Vũ Thị Thơ, Trần Thị Vân (2000), Thí nghiệm thực hành PPDH hóa học, TP. HCM. 3. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hoá học 12, NXB Giáo dục Việt Nam. 4. Nguyễn Cương (chủ biên), Nguyễn Xuân Trường, Nguyễn Thị Sửu, Đặng Thị Oanh, Nguyễn Mai Dung, Hoàng Văn Côi, Trần Trung Ninh, Nguyễn Đức Dũng (2008), Thí nghiệm thực hành PPDH hóa học (PPDH hóa học, tập 3), NXB ĐHSP. 5. Trần Thị Ngọc Diễm (2007), Những thí nghiệm hóa học vui, Khóa luận tốt nghiệp, ĐHSP TP.HCM. 6. Trần Quốc Đắc (2009), Hướng dẫn thí nghiệm hóa học 12, NXB Giáo dục. 7. Bùi Thị Lệ Huyền (2010), Sử dụng thí nghiệm của HS để gây hứng thú học tập môn Hóa học ở trường THPT, Khóa luận tốt nghiệp, ĐHSP TP. HCM. 8. Thái Hoài Minh, Đào Thị Hoàng Hoa (2014), Tài liệu hỗ trọ học tập Lí luận và PPDH hóa học 1, Tài liệu lưu hành nội bộ, TP. HCM. 9. Vũ Thị Cẩm Nga (2015), Tích cực hóa hoạt động nhận thức của HS thông qua các thí nghiệm hóa học lớp 10 chương trình nâng cao, Khóa luận tốt nghiệp, ĐHSP TP. HCM. 10. Phạm Thị Thanh Nhàn (2001), Nâng cao chất lượng dạy học phần hiđrocacbon thông qua việc kết hợp giữa thí nghiệm hóa học và PPDH, Khóa luận tốt nghiệp, ĐHSP TP. HCM. 11. Nguyễn Thị Thành Nhơn (2016), Sử dụng thí nghiệm liên hệ đời sống trong dạy học Hoá học bằng tiếng Anh (chương trình THPT quốc tế IGCSE), Khóa luận tốt nghiệp, ĐHSP TP. HCM. 12. Nguyễn Thị Hương Nhung (2015), Sử dụng thí nghiệm hóa học trong dạy học nhằm phát triển năng lực cho HS trường THPT, Sáng kiến kinh nghiệm, trường THPT huyện Điện Biên. 13. Đặng Thị Oanh, Nguyễn Thị Sửu (2014), PPDH môn Hóa học ở trường phổ thông, NXB Đại học Sư phạm. 14. Nguyễn Thị Trúc Phương (2010), Sử dụng thí nghiệm hóa học để tổ chức hoạt động học tập tích cực cho HS lớp 11 THPT”, Luận văn thạc sĩ giáo dục học, ĐHSP TP. HCM.

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

15. Nguyễn Thị Sửu, Hoàng Văn Côi (2008), Thí nghiệm hóa học ở trường phổ thông, NXB Khoa học kỹ thuật. 16. Phạm Ngọc Thủy, Thiết kế và sử dụng thí nghiệm hóa học kích thích tư duy nhằm gây hứng thú trong dạy học hóa học ở trường phổ thông, Tạp chí khoa học, ĐHSP TP. HCM. 17. Vũ Anh Tuấn (chủ biên), Nguyễn Hải Châu, Đặng Thị Oanh, Cao Thị Thặng (2010), Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Hóa học lớp 12, NXB Giáo dục Việt Nam. B. Tài liệu tham khảo trên mạng 18. Citric acid, https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov, http://www.sigmaaldrich.com/catalog/product/sial/251275?lang=en&region=VN, truy cập ngày 15/4/2017. 19. Giảm tải chương trình hóa học cơ bản (2015), Đặng Thị Thuận An, http://hoahocsupham.com/vi/news/Phuong-phap-day-hoc/GIAM-TAI-CHUONGTRINH-HOA-HOC-CO-BAN-126/, truy cập ngày 20/4/2017. 20. Kết luận hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương đảng khóa XI về Đề án “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” (2012), https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Giao-duc/Ketluan-51-KL-TW-De-an-Doi-moi-can-ban-toan-dien-giao-duc-va-dao-tao-dap-ung163976.aspx, truy cập ngày 15/01/2017. 21. Luật Giáo dục (2005), https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Giao-duc/Luat-Giaoduc-2005-38-2005-QH11-2636.aspx, truy cập ngày 15/01/2017. 22. Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa – hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế (2013), https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thuong-mai/Nghi-quyet-29-NQ-TW-nam2013-doi-moi-can-ban-toan-dien-giao-duc-dao-tao-hoi-nhap-quoc-te212441.aspx, truy cập ngày 15/01/2017. 23. Top 200 trường cấp 3 tốt nhất Việt Nam hiện nay (2016), Thế Anh, http://thptquocgia.org/top-200-truong-cap-3-tot-nhat-viet-nam-hien-nay, truy cập ngày 20/4/2017. 24. Vitamin C (2010), http://hoahocngaynay.com, http://hoahocngaynay.com/vi/hoa-hoc-va-doi-song/hoa-thuc-pham/239-vitaminc.html, truy cập ngày 15/4/2017.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC

PHỤ LỤC 1 .................................................................................................................... 2-PL

PHỤ LỤC 2 .................................................................................................................... 4-PL

U Y

PHỤ LỤC 4 .................................................................................................................... 8-PL

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

ÁN

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

ẠO

PHỤ LỤC 7 .................................................................................................................. 14-PL

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

PHỤ LỤC 6 .................................................................................................................. 12-PL

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

PHỤ LỤC 5 .................................................................................................................. 10-PL

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

PHỤ LỤC 3 .................................................................................................................... 5-PL

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC 1 Phiếu học tập:

KIM LOẠI KIỀM THỔ VÀ MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA KIM LOẠI KIỀM THỔ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO Đ G N H Ư TR ẦN B 10 00

Ứng dụng

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

Tính chất hóa học

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

3. Canxi sunfat: CaSO4

B. MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA CANXI 1. Canxi hiđroxit: Ca(OH)2 2. Canxi cacbonat: CaCO3

(Tiết 2)

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bài 26:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

C. NƯỚC CỨNG 1. Khái niệm:

…………………………………………………………………………………………………

H Ư

ẠO

TR ẦN

4. Cách làm mềm nước cứng:

ÁN

-L

Í-

10 00

……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

ÀN

5. Nhận biết ion Ca2+, Mg2+ trong dung dịch:

………………………………………………………………………………………………………

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

3. Tác hại:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2. Phân loại:……………………………………………………………………………………...

IỄ N

……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC 2

PHIẾU HOẠT ĐỘNG NHÓM

Do bất cẩn, bạn A đã để lầm lẫn 3 gói bột mất nhãn màu trắng là bột phấn, bột nở (baking soda) và

đường bột. Bằng các kiến thức hóa học đã học, nhóm hãy giúp bạn A phân biệt 3 gói bột ở trên và

Gói số 3

...................................

Thuốc thử 3: ............

...................................

H Ư

Thuốc thử 4: ............

TR ẦN

...................................

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

Kết luận:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Thuốc thử 2: ............

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.Q TP

...................................

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Thuốc thử 1: ............

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Gói số 2

U Y

Gói số 1

ghi nhận hiện tượng thu được vào bảng sau

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC 3 Phiếu học tập

 Nhôm có số oxi hóa là ……. trong các hợp chất.

H Ư

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

Xảy ra phản ứng

Nước vôi trong

…………………

10 00

Có

Hiện tượng và phương trình phản ứng (nếu có)

…………………

........................................................ ........................................................

Dung dịch phèn xanh

........................................................

ÁN

-L

Í-

Dung dịch giấm

…………………

ÀN

Không

Dung dịch

TR ẦN

Thí nghiệm: Hãy cho biết nhôm có thể phản ứng được với dung dịch nào trong các dung dịch sau đây, ghi rõ hiện tượng và viết phương trình phản ứng (nếu có):

IỄ N D

 Dựa vào cấu hình electron ta thấy .............................................................................................

........................................................ ........................................................

Dung dịch muối ăn

........................................................

…………………

........................................................

Nước

........................................................

…………………

........................................................

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

 Nhôm ở ô số ……, thuộc nhóm …………, chu kỳ ……. của bảng tuần hoàn.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nhôm: Al (Z = 13) cấu hình electron là .............................................................................

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

II. VỊ TRÍ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................

Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔM (Tiết 1)

........................................................

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Dung dịch bột thông cống

........................................................

........................................................  Kết luận: Nhôm phản ứng được với những dung dịch ..............................................................

........................................................

…………………

.........................................................................................................................................................

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.........................................................................................................................................................

2. .....................................................................................................................................................

H Ư

.........................................................................................................................................................

TR ẦN

......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... 3. .....................................................................................................................................................

10 00

......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................

 Tính chất hóa học cơ bản của nhôm là tính ……….

Í-

4. .....................................................................................................................................................

-L

.........................................................................................................................................................

ÁN

......................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... 5. .....................................................................................................................................................

ÀN

.........................................................................................................................................................

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

.........................................................................................................................................................

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.........................................................................................................................................................

http://daykemquynhon.ucoz.com

1. .....................................................................................................................................................

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

.........................................................................................................................................................

IỄ N

6. ..................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

IV. ỨNG DỤNG VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN

.........................................................................................................................................................

1. Ứng dụng

.........................................................................................................................................................

2. Trạng thái tự nhiên

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

V. SẢN XUẤT NHÔM

.........................................................................................................................................................

H Ư

1. Nguyên liệu 2. Điện phân nhôm oxit nóng chảy

2. …………………………………………….

-L

Í-

10 00

1. …………………………………………….

TR ẦN

.........................................................................................................................................................

ÁN

3. ………………………….

5. ………………………….

4. ………………………….

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

.........................................................................................................................................................

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

.........................................................................................................................................................

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

.........................................................................................................................................................

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

.........................................................................................................................................................

IỄ N

Trong quá trình điện phân nhôm oxit nóng chảy, người ta có trộn vào nhôm oxit một lượng quặng cryolit (……………..) nhằm để:

- ....................................................................................................................................................... - ....................................................................................................................................................... - .......................................................................................................................................................

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

ĐỀ KIỂM TRA HOÁ HỌC 12 (Thời gian làm bài: 20 phút) Họ và tên học sinh:……………………………………………………………… Điểm: Lớp: 12….. * Đề gồm 3 phần, 20 câu trắc nghiệm: Hãy lựa chọn đáp án đúng nhất cho mỗi câu hỏi. Phần 1: Thử tài trong bếp Do bất cẩn nên mẹ của bạn V. đã để nhầm lẫn 3 gói bột mất nhãn đựng riêng biệt các chất bột màu trắng là bột nở (baking soda), bột đá vôi mịn và đường xay. Bằng các kiến thức hoá học, V. đã giúp mẹ tiến hành phân biệt ba gói bột trên như sau: - Đầu tiên, V. hoà tan lần lượt một lượng nhỏ bột từ các gói trên vào nước; V. thấy gói bột số 1 và số 2 tan hoàn toàn còn gói số 3 không tan. - Tiếp theo, V. hoà tan làn lượt một lượng nhỏ bột từ gói số 1 và số 2 vào giấm; V. thấy có bọt khí xuất hiện từ lượng bột của gói số 2. Qua kết quả tiến hành của bạn V. ở trên, hãy trả lời các câu hỏi sau (từ câu 1 đến câu 4) Câu 1: Công thức hóa học của bột đá vôi là A. NaHCO3. B. CaSO4. C. CaCO3. D. (NH4)2CO3. Câu 2: Bọt khí sinh ra từ lượng nhỏ bột ở gói số 2 là A. O2. B. SO2. C. NH3. D. CO2. Câu 3: Kết luận nào sau đây đúng với các kết quả hiện tượng mà bạn V. đã làm? A. Chất bột trắng trong gói số 2 là bột nở. B. Chất bột trắng trong gói số 3 là đường xay. C. Chất bột trắng trong gói số 1 là bột đá vôi. D. Chất bột trắng trong gói số 2 là đường xay. Câu 4: Dự đoán nào sau đây không đúng với các kết quả của bạn V. đã làm ở trên? A. Bột trong gói 2 làm đục nước vôi trong. B. Bột trong gói 1 tan được trong nước 7Up. C. Bột trong gói 1 tan được trong giấm. D. Bột trong gói 3 tan trong giấm sinh ra bọt khí.

IỄ N

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

Phần 2: Sản xuất nhôm trong công nghiệp Trong công nghiệp hiện đại ngày nay, nhôm được sản xuất từ quặng boxit (giả sử thành phần chủ yếu là Al2O3 và oxit kim loại X) với các giai đoạn như sau: - Giai đoạn tinh chế quặng boxit: * Sử dụng dung dịch Y để hoà tan Al2O3 trong quặng thu được dung dịch Z và phần chất rắn còn lại. * Phần chất rắn còn lại được gọi là “bùn đỏ” là do màu nâu đỏ của oxit X không tan trong dung dịch Y. * Bơm khí cacbonic dư vào dung dịch Z, lọc và làm khô kết tủa thu được. Nhiệt phân kết tủa thu được Al2O3 đã tinh chế. - Giai đoạn điện phân nóng chảy Al2O3: * Tiến hành điện phân nóng chảy hỗn hợp Al2O3 đã tinh chế và quặng cryolit. Qua thông tin về quy trình sản xuất trên, hãy trả lời các câu hỏi sau (từ câu 5 đến câu 12) Câu 5: Công thức hóa học của oxit X là A. Fe2O3. B. CuO. C. K2O. D. Ag2O. Câu 6: Công thức học học của cryolit là A. KAl(SO4)2. B. AlCl3. C. Na3AlF6. D. Al2O3. Câu 7: Dung dịch Y có thể hòa tàn Al2O3 mà không hòa tan oxit X, vậy Y có thể là A. HCl. B. NaOH. C. NH3. D. HCOOH. Câu 8: Chất tan trong dung dịch Z là Y dư và A. AlCl3. B. Al(OH)3. C. NH4Cl. D. NaAlO2. Câu 9: Phản ứng hóa học đã không xảy ra trong quá trình tinh chế boxit là A. Al2O3 + 6HCl  2AlCl3 + 3H2O. B. Al2O3 + 2NaOH  2NaAlO2 + H2O. C. 2Al(OH)3  Al2O3 + H2O. D. NaAlO2 + CO2 + H2O  NaHCO3 + Al(OH)3.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TR ẦN

H Ư

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

PHỤ LỤC 4

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ẠO

H Ư

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

HCO3 , Cl và SO 24  ). Tuỳ vào loại nước cứng và độ cứng của nước, người ta có thể tiến hành làm mềm nước cứng bằng các phương pháp khác nhau như: phương pháp nhiệt (đun nóng tạo kết tủa), phương pháp hoá chất (dùng Na2CO3, Na3PO4 để tạo kết tủa), phương pháp trao đổi ion. Qua phần giới thiệu ở trên, hãy trả lời các câu hỏi sau (từ câu 13 đến câu 20) Câu 13: Ion chính gây ra độ cứng của nước là A. Mn2+ và Ca2+. B. Ca2+ và Fe2+. C. Mg2+ và Ca2+. D. Ca2+ và Cu2+. Câu 14: Khoáng chất nào sau đây không có cùng thành phần chính giống các khoáng chất còn lại? A. Vỏ sò. B. Thạch cao. C. Đá vôi. D. Ngọc trai. Câu 15: Theo dự đoán, loại nước tự nhiên có độ cứng lớn nhất là A. nước mưa. B. nước sông. C. nước biển. D. nước ngầm. Câu 16: Khi đun nước sau một thời gian, dưới đáy ấm đun thường có một lớp cặn bám vào. Chất có thể dùng để rửa lớp cặn này là A. giấm ăn. B. rượu trắng. C. nước vôi. D. nước đá. Câu 17: Phương pháp nhiệt (đun nóng) có thể làm giảm độ cứng của các loại nước cứng A. vĩnh cửu và toàn phần. B. tạm thời và vĩnh cửu. C. tạm thời và toàn phần. D. vĩnh cửu. Câu 18: Nước cứng không gây ra tác hại nào sau đây? A. Làm mất mùi vị của thức ăn khi đun nấu. B. Làm mất tác dụng của chất giặt rửa tổng hợp. C. Tạo lớp cặn gây tiêu tốn năng lượng khi đốt. D. Làm bít đường ống dễ nổ gây nguy hiểm. Câu 19: Dung dịch có thể làm mềm nước cứng tạm thời là A. nước vôi trong. B. nước 7Up. C. giấm ăn. D. nước đá. Câu 20: Khi nước chảy ra ở các khu vực mỏ đá vôi, đá trầm tích thì độ cứng của nước tăng, phản ứng hóa học gây ra hiện tượng trên là  A. Ca2+ + 2 HCO3  CaCO3 + H2O + CO2. B. Ca2+ + 2OH + CO2  CaCO3 + H2O.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Phần 3: Nước cứng và đời sống Nước đi từ đầu nguồn đến nơi sử dụng (đặc biệt khi đi ngang các khu vực có mỏ đá vôi, đá trầm tích) sẽ hoà tan các nguyên tố vi lượng, trong đó bao gồm các ion gây ra độ cứng của nước. Độ cứng của nước là một trong những chỉ tiêu để đánh giá chất lượng nước vì nước cứng gây ra nhiều tác hại đến đời sống sinh hoạt của con người và trong công nghiệp. Vì vậy, trước khi đưa vào sử dụng cần phải xử lý nước để làm giảm nồng độ các ion gây ra độ cứng của nước, quá trình đó được gọi là làm mềm nước. Dựa vào sự có mặt của các anion trong nước người ta chia nước cứng thành ba loại gồm nước cứng tạm thời 2  (chứa anion HCO3 ), nước cứng vĩnh cửu (chứa các anion Cl và SO 4 ) và nước cứng toàn phần (chứa cả

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Câu 10: Vai trò nào sau đây không phải của cryolit? A. Hạ nhiệt độ nóng chảy của nhôm oxit. B. Cung cấp nhôm cho quá trình điện phân. C. Tăng độ dẫn điện của hỗn hợp nóng chảy. D. Tạo lớp màng bảo vệ nhôm không bị oxi hóa. Câu 11: Một trong những ứng dụng của nhôm là sản xuất phèn chua. Công thức hóa học của phèn chua là A. NaAl(SO4)2.12H2O. B. NaAlCl4.24H2O. C. KAlCl4.24H2O. D. KAl(SO4)2.12H2O. Câu 12: Phát biểu nào sau đây không phù hợp với quá trình sản xuất trên? A. Nhôm sinh ra tại cực catod. B. Điện cực được sử dụng bằng than chì. C. Ở anod chỉ sinh ra khí oxi. D. Sau một thời gian cần phải thay cực anod.

C. CaCO3  CaO + CO2.



D. CaCO3 + H2O + CO2  Ca2+ + 2 HCO3 . ************************** HẾT!

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC 5

PHIẾU KHẢO SÁT

B. Về quá trình dạy và học hóa học ở trường THPT:

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

TR ẦN

H Ư

Câu 1: Bạn có yêu thích học bộ môn Hóa học hay không?  Rất yêu thích.  Yêu thích.  Bình thường.  Không thích.  Rất không thích. Câu 2: Bạn nhận xét gì về nội dụng học của bộ môn Hóa học hiện nay?  Nội dung hấp dẫn, thu hút và có nhiều ứng dụng ý nghĩa.  Nội dung còn nặng về lý thuyết, ít thực hành và ứng dụng.  Ý kiến khác: ............................................................................................................................................ ..................................................................................................................................................................... Câu 3: Bạn có thường được học với các thí nghiệm hóa học hay không?  Thường xuyên.  Thỉnh thoảng.  Hiếm khi.  Chỉ trong tiết thao giảng.  Chưa bao giờ. Câu 4: Bạn thường được học với các thí nghiệm hóa học trong lúc nào?  Trong tiết học bài mới.  Trong tiết ôn tập, luyện tập.  Trong tiết học thực hành.  Trong hoạt động ngoại khóa. Câu 5: Bạn thường được học với các thí nghiệm hóa học theo cách nào?  GV chiếu phim thí nghiệm cho học sinh xem.  GV làm thí nghiệm để minh hoạ kiến thức đã học cho học sinh.  GV làm thí nghiệm để học sinh tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.  Học sinh tự tay làm thí nghiệm để minh hoạ kiến thức đã học.  Học sinh tự tay làm thí nghiệm để tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.  Ý kiến khác: ............................................................................................................................................ .....................................................................................................................................................................

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Họ và tên của bạn (có thể không ghi): ............................................................................................................. Bạn là học sinh của trường: ............................................................................................................................. Lớp bạn hiện đang học: ......................................................................................... Giới tính: NAM  - NỮ 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

A. Thông tin chung:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

“THỰC TRẠNG SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM HÓA HỌC TRONG DẠY VÀ HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG” Các bạn học sinh thân mến! Với mong muốn tìm hiểu thực trạng sử dụng thí nghiệm hóa học trong dạy và học ở trường THPT hiện nay để có định hướng đổi mới phương pháp dạy và học bộ môn Hóa học, chúng tôi rất mong nhận được sự chia sẻ của các bạn.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Bạn hãy đánh dấu X vào mức độ đồng ý phù hợp với bản thân. [1] hoàn toàn không đồng ý; [2] không đồng ý; [3] không ý kiến; [4] đồng ý; [5] hoàn toàn đồng ý.

Câu 6: Bạn nghĩ thí nghiệm hóa học sẽ giúp ích gì cho bạn?

Thí nghiệm giúp em rèn luyện các kĩ năng thực hành

Thí nghiệm giúp em tiếp thu kiến thức chính xác hơn

Thí nghiệm giúp em hiểu bài nhanh và nhớ lâu kiến thức hơn

Thí nghiệm giúp em phát triển tư duy và năng lực

Thí nghiệm giúp em có thể vận dụng kiến thức vào thực tế

Thí nghiệm giúp em có niềm tin vào khoa học hơn

Ý kiến khác: ………………………………………...

N Ơ

.Q Mức độ 3 4

Được học nhiều lý thuyết về hóa học hơn.

Được làm nhiều bài tập hóa học hơn.

Được quan sát nhiều thí nghiệm hóa học hơn.

Được tự tay tiến hành nhiều thí nghiệm hóa học hơn.

Được vận dụng kiến thức vào thực tiễn nhiều hơn.

Có nhiều điều thú vị, hấp dẫn hơn trong tiết học.

Ý kiến khác: ………………………………………...

Í-

10 00

-L

C. Về thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống:

ÁN

Thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống là những thí nghiệm sử dụng hóa chất và dụng cụ gần gũi trong cuộc sống hằng ngày.

IỄ N

ÀN

Câu 8: Bạn có được học với các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống hay không?  Thường xuyên.  Thỉnh thoảng.  Hiếm khi.  Chỉ trong tiết thao giảng.  Chưa bao giờ. Câu 9: Bạn có yêu thích học với các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống hay không?  Rất yêu thích.  Yêu thích.  Bình thường.  Không thích.  Rất không thích. Xin chân thành cảm ơn các ý kiến chia sẻ của các bạn!!

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP ẠO Đ 2

TR ẦN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nhận định

STT

H Ư

Câu 7: Bạn mong muốn điều gì cho tiết học hóa học của bạn?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Thí nghiệm giúp em có hứng thú học tập hơn với môn Hóa học

U Y

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Mức độ

Nhận định

STT

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

***

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC 6

TÌNH TRẠNG SỬ DỤNG THÍ NGHIỆM GẮN VỚI CUỘC SỐNG TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

Ngày khảo sát:......./......../20......

PHIẾU KHẢO SÁT

ÁN

ÀN

4. Mức độ sử dụng thí nghiệm gắn kết đời sống trong dạy học hóa học của quý Thầy/Cô: □ Luôn luôn □ Thường xuyên □ Thỉnh thoảng □ Hiếm khi □ Chưa bao giờ

IỄ N

5. Theo các Thầy/Cô, có thể sử dụng thí nghiệm gắn kết đời sống trong dạy học hóa học phù hợp trong các loại bài nào sau đây: (có thể lựa chọn nhiều đáp án) □ Cung cấp kiến thức mới □ Thực hành thí nghiệm hóa học □ Luyện tập, ôn tập □ Hoạt động ngoài giờ lên lớp □ Khác (xin ghi rõ): .........................................................................................................................

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-L

Í-

3. Theo các Thầy/Cô, thí nghiệm gắn kết đời sống có thu hút học sinh hơn những thí nghiệm truyền thống không? □ Thu hút hơn □ Như nhau □ Không thu hút hơn

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

10 00

TR ẦN

H Ư

2. Theo Thầy/Cô, những khó khăn thường gặp khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở trường THPT là: ( nhiều lựa chọn) □ Trường không có phòng thí nghiệm □ Phòng thí nghiệm không có nhân viên phụ trách □ Thiếu dụng cụ và hóa chất □ Hóa chất bị hỏng dẫn đến tình trạng làm thí nghiệm không thành công □ Tốn nhiều thời gian chuẩn bị và thực hiện. □ GV ngại tiếp xúc với hóa chất, nhất là các hóa chất độc hại □ Kĩ năng làm thí nghiệm của GV còn chưa tốt □ Di chuyển dụng cụ và hóa chất nguy hiểm □ Nội dung kiểm tra ít liên quan đến thí nghiệm □ Một số thí nghiệm khó thực hiện, hiện tượng không rõ ràng □ Không có chế độ khuyến khích, đãi ngộ GV hợp lý □ Khác (xin ghi rõ): .........................................................................................................................

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

ẠO

1. Mức độ sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học của quý Thầy/Cô: □ Luôn luôn □ Thường xuyên □ Thỉnh thoảng □ Hiếm khi □ Chưa bao giờ

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Nhằm thực hiện đề tài “Sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống trong dạy học chương trình hóa học phổ thông”, chúng tôi tiến hành khảo sát này để thu nhập những thông tin thực tiễn ở các trường THPT hiện nay. Kính mong quý Thầy/Cô dành ít thời gian cho phiếu khảo sát. Xin chân thành cảm ơn quý Thầy/Cô.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Tiêu chí đánh giá

Giúp học sinh hiểu bài, khắc sâu kiến thức

U Y

Tạo không khí lớp học sôi động

H Ư

Ý kiến khác:………………………………………………….

TR ẦN

7. Thầy/Cô hãy đánh giá các biện pháp giúp nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học THPT? (1 ứng với mức độ thấp nhất, 5 ứng với mức độ cao nhất)

IỄ N

ÀN

ÁN

-L

Í-

10 00

Các biện pháp 1 2 3 4 5 Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo phương pháp nghiên cứu Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo phương pháp kiểm chứng Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo phương pháp đối chứng Tăng cường sử dụng thí nghiệm theo phương pháp nêu và giải quyết vấn đề Cung cấp trước cho học sinh tài liệu về thí nghiệm sẽ làm ở bài học mới Thường xuyên hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm trong bài dạy mới Gắn kết một số thí nghiệm với đời sống vào bài dạy Liên hệ kiến thức bài học vào vấn đề thực tiễn thông qua việc sử dụng thí nghiệm gắn kết cuộc sống Tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa có sử dụng thí nghiệm hóa học Ý kiến khác:…………………………………………………. 8. Với mục đích giải quyết những khó khăn thường gặp khi sử dụng thí nghiệm trong dạy học hóa học ở THPT, quý Thầy/ Cô đánh giá tính hiệu quả của việc sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống để thay thế thí nghiệm truyền thống hiện tại: □ Rất hiệu quả □ Hiệu quả □ Kém hiệu quả □ Không hiệu quả

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Tăng khả năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tế

Phát triển khả năng tư duy, sáng tạo và năng lực giải quyết vấn đề; nâng cao tính tích cực học tập cho học sinh

Giúp học sinh tin tưởng vào khoa học

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Nâng cao hứng thú học tập bộ môn cho học sinh

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Rèn cho học sinh kĩ năng thực hành thí nghiệm

http://daykemquynhon.ucoz.com

6. Thầy/Cô hãy đánh giá tính hiệu quả của việc sử dụng thí nghiệm gắn kết với cuộc sống trong dạy học hóa học? ( 1 ứng với mức độ thấp nhất, 5 ứng với mức độ cao nhất)

Chân thành cảm ơn quý Thầy/Cô đã dành thời gian giúp chúng tôi hoàn thành phiếu khảo sát này!

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

PHỤ LỤC 7

PHIẾU ĐÁNH GIÁ

H Ư

TR ẦN

10 00

Í-

-L

ÁN

TO ÀN Đ

Mức độ 2 3 4

5 1 Đơn giản, dễ thực hiện. 2 Dễ chuẩn bị, phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất thấp. 3 Hiện tượng rõ ràng, dễ quan sát. 4 Sinh động, hấp dẫn, thu hút. 5 Gần gũi, có thể tự thực hiện lại tại nhà. 6 Phù hợp với trình độ của HS. 7 Thể hiện rõ kiến thức bài học. 8 An toàn, ít độc hại. Câu 2: Ý kiến của bạn về hiệu quả của các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống Mức độ Nhận định 1 2 3 4 5 1 Rèn luyện cho HS kĩ năng thực hành thí nghiệm. 2 Giúp HS tin tưởng vào khoa học. 3 Tạo không khí lớp sôi động. 4 Nâng cao hứng thú học tập cho HS. 5 Giúp HS hiểu bài chính xác hơn. 6 Giúp HS khắc sâu kiến thức hơn. 7 Phát triển năng lực tư duy, giải quyết vấn đề và sáng tạo cho HS. 8 Tăng khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế. Câu 3: Bạn có mong muốn gì về tiết học sử dụng các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống hay không? (Bạn hãy đánh dấu X vào những lựa chọn bạn đồng ý)  Được học thường xuyên với tiết học có sử dụng thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống.  Được tự tay thực hiện các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống.  Tăng cường các thí nghiệm hóa học gắn kết với cuộc sống và kiến thức thực tiễn vào quá trình kiểm tra đánh giá. Xin chân thành cảm ơn các ý kiến chia sẻ của các bạn!! ***

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Nhận định

IỄ N D

ẠO

Câu 1: Ý kiến của bạn về ưu điểm các thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

“THÍ NGHIỆM HÓA HỌC GẮN KẾT VỚI CUỘC SỐNG TRONG DẠY VÀ HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG” Các bạn học sinh thân mến! Với mong muốn vận dụng những ưu điểm của thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống trong dạy và học ở trường THPT để phát triển năng lực cho học sinh, chúng tôi rất mong nhận được sự chia sẻ của các bạn. A. Thông tin chung: Họ và tên của bạn (có thể không ghi): ............................................................................................... Bạn là học sinh của trường: ............................................................................................................... Lớp bạn hiện đang học: ........................................................................... Giới tính: NAM  - NỮ  B. Đánh giá về các thí nghiệm hóa học gắn với cuộc sống:

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial