ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
6045 Φύλλο Νο 317
6 μ
ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ
23 Ιούλη 2014 Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη 1,5 ευρώ
14, 15
11
12
13
Οι μετανάστες παλεύουν για όλους μας
Είναι μοντέλο η ΕΔΑ για τον ΣΥΡΙΖΑ;
Το Podemos και η ισπανική Αριστερά
Σκωτία: Το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία
Δεν θα υπάρξει ειρήνη χωρίς δικαιoσύνη
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΝΘΕΤΟ
Μη βιώσιμο χρέος, μη βιώσιμη κυβέρνηση
Αφιέρωμα: 100 χρόνια από την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου
Η κυβέρνηση περνά από τα θερινά τμήματα της Βουλής τα τρέχοντα «προαπαιτούμενα» της τρόικας επιφέροντας άμεσα χτυπήματα στο ασφαλιστικό με τη συγχώνευση των επικουρικών ταμείων και την αυτόματη μείωση συντάξεων σε περίπτωση ελλείμματος των ταμείων. Λίγο μετά σχεδιάζει να διασώσει για άλλη μια φορά τους αποτυχημένους τραπεζίτες διευκολύνοντάς τους διπλά: αρπάζοντας για λογαριασμό τους τα σπίτια όσων δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα στεγαστικά, καθώς και απελευθερώνοντας κι άλλο τις μαζικές απολύσεις, ώστε χιλιάδες τραπεζοϋπάλληλοι να βρεθούν στο δρόμο. Ωστόσο η προσπάθεια των Σαμαροβενιζέλων για επικοινωνιακή έξοδο από το μνημόνιο είναι καταδικασμένη, καθώς κάτι τέτοιο θα απαιτούσε βαθιές ρήξεις με τα αφεντικά τους στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Από την πλευρά του το εργατικό κίνημα επιμένει: οι καθαρίστριες, οι σχολικοί φύλακες και οι καθηγητές δεν σταματούν να παλεύουν ενάντια σε διαθεσιμότητα και αξιολόγηση, οι μετανάστες εργάτες γης παλεύουν για τα στοιχειώδη δικαιώματα, οι εργαζόμενοι της COSCO δείχνουν ότι μπορούν να υπάρχουν και νίκες. Όλα αυτά τα μικρά και μεγάλα ρυάκια χρειάζεται να ενωθούν με πρώτη αφορμή τη διαδήλωση στη ΔΕΘ.
Εναν αιώνα μετά το σφαγείο του «Μεγάλου Πολέμου», η κρίση του καπιταλισμού δημιουργεί παρόμοιες συνθήκες για το ξέσπασμα μιας νέας φρίκης. Όμως ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν ξέσπασε ως φυσικό φαινόμενο: χρειάστηκε η προδοσία των αρχών της Αριστεράς από την τότε σοσιαλδημοκρατία και η επικράτηση του σοσιαλσοβινισμού. Αλλά υπήρξε και αντίσταση σε αυτόν τον πόλεμο, τόσο εκ μέρους της Αριστεράς που παρέμεινε προσηλωμένη στις αρχές του διεθνισμού όσο και από εκατοντάδες χιλιάδες φαντάρους που προτίμησαν τη λιποταξία από τον αδελφοκτόνο για την εργατική τάξη της Ευρώπης πόλεμο. Όλη αυτή η εμπειρία είναι πολύτιμη σήμερα, στην προσπάθεια να προλάβουμε το νέο σφαγείο στο βωμό των κερδών.
2
• πολιτική
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
Δάση-ακτές χαρίζονται στους ιδιώτες
Μόλις στο προηγούμενο φύλλο της «Ε.Α.» προειδοποιούσαμε όσους έχουν αυταπάτες για τη Δικαιοσύνη και δικαιωθήκαμε: Τη συνέχιση της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων αποφάσισε το Συμβούλιο της Επικρατείας, απορρίπτοντας την αίτηση της ΑΔΕΔΥ με την οποία ζητούσε να ανασταλούν ως αντισυνταγματικές οι σχετικές εγκύκλιοι του Κυρ. Μητσοτάκη... NNN ...Ένας από τους πολλούς λόγους που το ΣτΕ απέρριψε την αίτηση είναι ότι οι ισχυρισμοί της ΑΔΕΔΥ περί αντισυνταγματικότητας «είναι προδήλως αβάσιμοι»... NNN Ρεαλισμός σημαίνει να συνεργάζεσαι με το κράτος που δολοφονεί μαζικά μικρά παιδάκια, που εκτελεί νοσηλευτές και βομβαρδίζει συστηματικά νοσοκομεία, προκειμένου να μοιράσεις μαζί του την ΑΟΖ της Α. Μεσογείου. Τα περί διεθνούς δικαίου και γενοκτονίας δεν μας απασχολούν. Εδώ προέχει –στο όνομα της πατρίδας– να κονομήσουν οι Έλληνες πετρελαιάδες –και φυσικά οι γνωστές 7 αδελφές... NNN Σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, βάσει των μέχρι σήμερα στοιχείων αποδεικνύεται ότι οι επτά Κυριακές, από τον Νοέμβριο του 2013 μέχρι και τον Ιούλιο του 2014, δεν αύξησαν ούτε τον τζίρο, ούτε τον όγκο πωλήσεων, ούτε την απασχόληση και τους μισθούς στην ελληνική αγορά. NNN «Υπ’ αυτήν την έννοια, η εμμονή στην πλήρη απελευθέρωση των Κυριακών φαντάζει περισσότερο “ιδεοληψία” αξιωματούχων με δεμένα χέρια, παρά “πολιτική” που βασίζεται στη γνώση της πραγματικής οικονομίας», τονίζεται στη σχετική συνοδευτική επιστολή της ΕΣΕΕ. NNN Όμως η κυβέρνηση θα συνεχίσει και θα επεκτείνει τη μεγάλη αυτή... μεταρρύθμιση. Μάλιστα, όταν δεν θα έχει μείνει κανένας κλάδος που δεν θα εργάζεται τις Κυριακές, τότε για να διευκολυνθεί ο κόσμος, τα εμπορικά καταστήματα θα ανοίγουν και την όγδοη μέρα της εβδομάδας: η δισχιλιετής αγκύλωση της εβδομάδας των εφτά ημερών θα καταργηθεί.
Μπλόκο στο μεγάλο ξεπούλημα Του Σπύρου Αντωνίου
Π
ιστή στην υπεράσπιση κάθε είδους επιχειρηματικών συμφερόντων, η συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου καταστρέφει το περιβάλλον και ξεπουλάει το δημόσιο πλούτο. Με αιχμές τις ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας, που αναμένεται να έχουν ψηφιστεί μέχρι τα τέλη Ιούλη, και το σχέδιο νόμου για τους αιγιαλούς, που αποσύρθηκε για να επανέλθει από το φθινόπωρο μετά τις αντιδράσεις, επιταχύνεται η υποβάθμιση δασών και ακτών, με μοναδικό κίνητρο τα κέρδη του ιδιωτικού κεφαλαίου. Το τελευταίο διάστημα, με μια σειρά νομοθετικές παρεμβάσεις, επιχειρείται η αλλαγή όλου του θεσμικού πλαισίου για τις διάφορες επιχειρηματικές εκμεταλλεύσεις, που υπάρχουν ήδη ή σχεδιάζονται σε δημόσιους χώρους. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η ψήφιση του δασικού νομοσχεδίου, που περιλαμβάνεται στα προαπαιτούμενα για τη δόση του δανείου του Ιουλίου, το οποίο παραδίδει το δημόσιο δάσος σε καταπατητές και κερδοσκόπους. Το ΥΠΕΚΑ –που δήθεν προστατεύει το περιβάλλον– ανοίγει το δρόμο για τη νομιμοποίηση οικοδομικών συνεταιρισμών (κυρίως στην Αττική), με φωτογραφικές διατάξεις, τακτοποιώντας αυθαίρετα που σήμερα αποκλείονται από το νόμο.
Από δράσεις που οργάνωσαν συλλογικότητες και φορείς του Δήμου Θερμαϊκού, ενάντια στην πώληση του κάμπινγκ της Αγ. Τριάδας.
Επιτρέπει σύνθετες υποδομές τουριστικών επιχειρήσεων μέσα στο δάσος, γήπεδα γκολφ, τελεφερίκ κ.α., ενώ δίνει διετή περίοδο χάριτος για να νομιμοποιηθούν διάφορα παράνομα «ορεινά καταφύγια». Παράλληλα, εντός δασικών εκτάσεων δίνεται η δυνατότητα για εναπόθεση των υπολοίπων της επεξεργασίας μεταλλευμάτων από τα λατομεία, για τη λειτουργία βιομηχανικών μονάδων ξύλου, εμφιάλωσης νερού και εργοστασίων μεταποίησης γεωργικών προϊόντων. Σε παρόμοια λογική παράδοσης της φύσης στους ιδιώτες «επενδυτές» κινείται και το σχέδιο νόμου με τον προκλητικό τίτλο «προστασία αιγιαλού και παραλίας», που ουσιαστικά καταργεί την ελεύθερη πρόσβαση του λαϊκού κόσμου στις παραλίες. Ενδεικτικό είναι το απόσπασμα από το άρθρο 10 του αρχικού προσχεδίου: «η πρόσβαση του κοινού στις παραχωρού-
μενες εκτάσεις δεν είναι δεδομένη, αλλά παρέχεται κατόπιν στάθμισης συμφερόντων». Προφανώς στάθμιση των συμφερόντων ξενοδοχειακών μονάδων, κέντρων διασκέδασης και άλλων επιχειρηματιών, που ήδη έχουν περιφράξει και μπαζώσει εκατοντάδες ακτές και όσων νέων «αρπακτικών» θέλουν να μετατρέψουν σε εμπόρευμα τις παράκτιες περιοχές. Συγχρόνως, χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα των ομορφότερων παραλιών της χώρας, που αποτελούν δημόσια και κοινόχρηστα αγαθά σύμφωνα με το Σύνταγμα, έχουν περάσει στο ΤΑΙΠΕΔ και οδεύουν προς εκποίηση. Από τη μανία του κυβερνητικού ξεπουλήματος, ώστε να πληρωθούν οι δανειστές (πράγμα εξαιρετικά αμφίβολο), δεν γλιτώνουν ούτε οι παραλίες που ανήκουν στις προστατευόμενες περιοχές Natura. Το όραμα των τσιμεντένιων μεγαθήριων, όπως στην Πύλο
σήμερα ή το σχέδιο του Λάτση για το Ελληνικό, με τον all inclusive τουρισμό, την εργοδοτική αυθαιρεσία και τους εργαζόμενους χωρίς δικαιώματα σαν κανόνα, είναι βασικό τμήμα της «ισοπεδωτικής ανάπτυξης» που διαφημίζουν τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Το δικαίωμα της συλλογικής αναψυχής, η προστασία των δασών και των ακτών, είναι «αναχρονισμοί» του τελευταίου «σοβιετικού κράτους», που θα έλεγε και η Βούλτεψη. Για την ώρα όμως, η συστημική προπαγάνδα φαίνεται ότι βρίσκει τοίχο. Σε αρκετές περιοχές πολλές δεκάδες κοινωνικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις, συλλογικότητες κατοίκων, δημοτικά σχήματα, φορείς και οι δυνάμεις της Αριστεράς, με κύρια πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ, οργανώνουν την αντίσταση των «από κάτω» στην ιδιωτικοποίηση του δημόσιου πλούτου και τη λεηλασία της φύσης. Η μάχη αυτή είναι ένα από τα βασικά πεδία που θα κριθεί η αντιπαράθεση της κοινωνικής πλειοψηφίας με την κυβέρνηση της λιτότητας και του αυταρχισμού. Πρόκειται για μάχη καθοριστική τόσο για το μπλοκάρισμα του μνημονιακού στόχου των αχαλίνωτων ιδιωτικοποιήσεων, όσο και για την προστασία του περιβάλλοντος. Και υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για να είναι νικηφόρα.
NNN Ευτυχώς πάντως που όσους αντιστέκονται θα τους αντιμετωπίσει ο Τζήμερος με την παρέα του, οι οποίοι απειλούσαν έξω από τα δόντια ότι την Κυριακή 27/7 «με μια ομάδα εθελοντών θα σπάσουμε τον κλοιό των λαϊκοφασιστών». NNN Ο θαρραλέος ηγέτης της «Δημιουργίας» προσθέτει βέβαια ότι θα καλέσει και την αστυνομία. Επίσης και τα κανάλια, αλλά δεν το κάνει για επικοινωνιακούς λόγους... NNN Το τι θα σημάνει το success story όταν πραγματικά υπάρξει, το δείχνει πολύ παραστατικά η εταιρεία «Πλαίσιο». Όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, παρότι η εταιρεία δηλώνει κέρδη άνω του 75% (!), έχει εκδιώξει πάνω από 500 υπαλλήλους την τελευταία τριετία. NNN Επίσης πρωτοστατεί στην κατάργηση της κυριακάτικης αργίας, δουλεύει όλο και περισσότερο με ενοικιαζόμενους εργαζόμενους ή με 4ωρους εργαζόμενους χωρίς στοιχειώδη δικαιώματα, αλλά διοργανώνει και «πρωταθλήματα» ανταγωνισμού μεταξύ των υπαλλήλων με έπαθλο τη μη απόλυσή τους. Αυτά είναι πραγματικά οράματα για το μέλλον... NNN Η δροσερή είδηση για το καλοκαίρι είναι ότι δημοσκοπικά το Podemos έχει φτάσει στο 21% και είναι δεύτερο κόμμα στην Ισπανία. Αν προστεθεί και το 6% της Ενωμένης Αριστεράς, τότε η Αριστερά είναι πρώτο κόμμα στη χώρα...
Συντονισμός αντίστασης στη Θεσσαλονίκη Του Νίκου Αναστασιάδη
Σ
τις 15 του Μάρτη έγινε στη Θεσσαλονίκη η πρώτη συνάντηση τοπικών επιτροπών, κινημάτων και οργανώσεων που στόχο είχε να συντονίσει τη δράση όσων αγωνίζονται ενάντια στο ξεπούλημα των παραλιών και γενικότερα της δημόσιας γης, που προωθεί η κυβέρνηση μέσω του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ). Την πρωτοβουλία για τη συνάντηση πήρε μια νέα προσπάθεια συντονισμού των κινημάτων αντίστασης στη Θεσσαλονίκη που ονομάστηκε «ResisΤΑΙΠΕΔ». Πάνω από 200 άτομα συμμετείχαν σε αυτή την πρώτη κίνηση. Αντιπροσώπευαν μια σειρά πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς. Ο δήμαρχος κ. Μπουτάρης δεν δέχεται τη λογική του ΤΑΙΠΕΔ, επειδή επιδιώκει να είναι ο δήμος διαχειριστής της δημοτικής περιουσίας με
βάση το μοντέλο του «δήμουεπιχειρηματία», και επιδιώκει να τη διαχειριστεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Στο ζήτημα της ΕΥΑΘ εκδηλώθηκε αυτή η αντιπαράθεση –ο δήμος συμμετείχε στο δημοψήφισμα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού της πόλης– και αξιοποιήθηκε σε όφελος της διατήρησης του δημόσιου χαρακτήρα της. Η ύπαρξη του κινήματος ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού έκανε εφικτή την όλη εξέλιξη. Στη Θεσσαλονίκη μπαίνει ένα μεγάλο στοίχημα. Η μεγάλη επιτυχία του δημοψηφίσματος για την ΕΥΑΘ έδειξε ότι υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι κόσμου που είναι διατεθειμένο να κινηθεί για να υπερασπίσει τα δημόσια αγαθά. Στο ζήτημα λοιπόν της παραχώρησης στο ιδιωτικό κεφάλαιο των παραλιών, των δασών (το δάσος του Σέιχ Σου επιχειρείται με το νέο Ρυθμιστικό να οριστεί ως Περιφερειακό Πάρκο όπου θα υπάρχει δυνα-
τότητα ανέγερσης οικισμών, ξενοδοχείων, δημιουργίας λατομείων κτλ) και γενικότερα της δημόσιας γης αλλά και δημόσιων κτιρίων φαίνεται ότι υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας ενός κινήματος αντίστασης. Που για να νικήσει πρέπει να έχει μερικά απαραίτητα χαρακτηριστικά. Πρώτα να εμπλέξει κοινωνικές και πολιτικές συλλογικότητες που πρέπει να συμφωνήσουν ότι προέχει να σταματήσουμε την επίθεση. Το ότι η κυβέρνηση καταλαβαίνοντας τις δυσκολίες έχει μεταφέρει την ψήφιση του νομοσχεδίου στον Σεπτέμβρη δείχνει ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Το «ResisΤΑΙΠΕΔ» πρέπει να απευθυνθεί σε συνδικάτα, επιτροπές κατοίκων, φορείς, πολιτικές οργανώσεις και κόμματα που έχουν αποφασίσει να αντιδράσουν. Έπειτα να κατορθώσει, αξιοποιώντας και την εμπειρία του «SOSτε το νερό», να εμπλέξει χιλιάδες κατοίκους της πόλης δημιουργώντας μαζικό κίνημα.
Ακόμη να μην περιοριστεί μόνο σε νομικά μέσα, αλλά η δράση του να πάρει κινηματική μορφή. Οι συμβολικές καταλήψεις των δημόσιων χώρων που κινδυνεύουν, οι διαδηλώσεις, οι εξορμήσεις σε χώρους εργασίας που βάλλονται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές είναι κάποιες ιδέες. Και βέβαια να συντονιστεί με όσα κινήματα αναπτύσσονται ενάντια στην πολιτική των μνημονίων. Ένα τέτοιο βήμα συντονισμού είναι και η συμμετοχή στη μεγάλη διαδήλωση της ΔΕΘ. Που μπορεί να σηματοδοτήσει έναν νέο γύρο αγώνων. Που όχι μόνο θα φέρει κοντά όσους αγωνίζονται, αλλά και θα είναι το τελειωτικό χτύπημα στην ασταθή κυβέρνηση Σαμαρά. Γιατί ακόμα και να τους καθυστερήσουμε πετυχαίνοντας κάποιες νίκες, δεν θα σταματήσουν να απειλούν τις ζωές μας. Πρέπει λοιπόν εμείς να τους σταματήσουμε!
πολιτική •
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
3
Κυβέρνηση παγιδευμένη στο μνημόνιο Του Πέτρου Τσάγκαρη
Γ
ια νέα εντολή τύπου «Γιάννη, ξέχνα το» έκαναν λόγο τα ΜΜΕ στις 20/7. Αυτή τη φορά δεν ήταν ο Σόιμπλε προς τον Στουρνάρα, αλλά η Μέρκελ προς τον Σαμαρά, που φέρεται να του απέκλεισε την περίπτωση εκλογών στην Ελλάδα το φθινόπωρο. Είτε πρόκειται για εντολή του Βερολίνου είτε για εντολή των Ελλήνων καπιταλιστών είτε για επιλογή του Σαμαρά (είναι χαρακτηριστικό ότι η διαρροή έγινε από το Μέγαρο Μαξίμου και όχι από το Βερολίνο) ή ακόμη και για συνδυασμό και των τριών, φαίνεται ότι η στρατηγική της κυβέρνησης εστιάζεται πλέον στην παραμονή της και το 2015 και στην προσπάθεια εξεύρεσης 180 πρόθυμων βουλευτών για εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Όμως, τόσο για να βρεθούν αυτοί οι 180 όσο και για να διατηρηθεί η μίνιμουμ κοινωνική αποδοχή της κυβέρνησης, ο Σαμαράς θέλει εναγωνίως μια πραγματική επικοινωνιακή επιτυχία.
Σχέδιο Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση θέλει να παρουσιάσει το φθινόπωρο μια αποδέσμευση από την τρόικα, πράγμα το οποίο στη συνέχεια θα το σερβίρει ως «τέλος του μνημονίου», και με αυτό ως όπλο να πάει σε εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας και τελικά σε εκλογές –όποτε κι αν γίνουν αυτές.
ταλιστές, των οποίων όλα τα στρατηγικά όνειρα ενάντια στους εργαζόμενους κρύβονται πίσω από φράσεις του τύπου «είναι μνημονιακή υποχρέωση» ή «το ζητάει η τρόικα». Όπως καταγγέλλει ο οικονομολόγος καθηγητής Φρ. Κουτεντάκης μιλώντας στην «Εποχή», οι Έλληνες τραπεζίτες θέλουν εδώ και καιρό να προβούν σε μαζικές απολύσεις και είναι δικό τους αίτημα η νομοθετική κατοχύρωση αυτού του «δικαιώματος» των αφεντικών. «Η αίσθησή μου είναι πως η τρόικα λειτουργεί περισσότερο ως πλασιέ εγχώριων επιχειρηματικών συμφερόντων και λιγότερο ως εκπρόσωπος των επίσημων πιστωτών», λέει χαρακτηριστικά ο καθηγητής. Δεύτερον, διότι έτσι κι αλλιώς πίσω από τις μνημονιακές δεσμεύσεις υπάρχουν οι θεσμοθετημένοι για όλες τις χώρες της ΕΕ κανόνες για χρέος και έλλειμμα, οι οποίοι και πάλι θα έθεταν την Ελλάδα σε επιτήρηση και σε μνημονιακά μέτρα. Τρίτον, διότι μέχρι το 2020 η Ελλάδα έχει λαμβάνειν –σε δόσεις– 26,2 δισ. ευρώ από τα συμφωνηθέντα δάνεια με την τρόικα και ασφαλώς όλες αυτές οι δόσεις συνοδεύονται από στενή επιτήρηση μέχρι το 2020.
Μόνον αν η Ελλάδα κατάφερνε να δανειστεί από τις «αγορές» αυτό το ποσό θα μπορούσε να ισχυριστεί, έστω επικοινωνιακά, ότι τελείωσε η επιτήρηση. Όμως η τελευταία απόπειρα «εξόδου» με το τριετές ομόλογο (απόπειρα που θάφτηκε από τον Τύπο σε αντίθεση με την προηγούμενη) ήταν απογοητευτική τόσο ως προς το ύψος των ποσών που αντλήθηκαν όσο και ως προς το επιτόκιο. Γι’ αυτόν το λόγο, παρότι ο Σαμαράς φωνάζει ότι δεν θέλει άλλο δάνειο, η γερμανική εφημερίδα «Stuttgarter Zeitung» υπενθυμίζει πως ο Σόιμπλε είχε προμηνύσει ότι ίσως χρειαστεί και τρίτο «πακέτο βοήθειας», δηλαδή δάνειο και μνημόνιο.
Αδιέξοδο Ο άλλος τρόπος να βγει από το μνημόνιο η Ελλάδα είναι η γενναία απομείωση του χρέους –είτε με κούρεμα είτε με άλλες μεθόδους. Ωστόσο, για να το δεχτεί αυτό η τρόικα το φθινόπωρο, θα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να έχει υλοποιήσει τα «προαπαιτούμενα». Δηλαδή, μεταξύ άλλων, να έχει επιβάλει κι άλλα
αιμοσταγή μέτρα για το ασφαλιστικό (π.χ. σύστημα αυτόματης μείωσης συντάξεων όταν υπάρχει έλλειμμα στα Ταμεία), τις ομαδικές απολύσεις και την περαιτέρω περιστολή των συνδικαλιστικών ελευθεριών, τις μειώσεις ή καταργήσεις κοινωνικών επιδομάτων, κι άλλους φόρους για την κάλυψη των «κενών» που βλέπει η τρόικα, «ευέλικτους» πλειστηριασμούς των ακινήτων των οφειλετών κ.λπ. Εν ολίγοις η κυβέρνηση βρίσκεται εγκλωβισμένη σε φαύλο κύκλο, αφού το «κούρεμα» του χρέους υποτίθεται ότι το θέλει ακριβώς για να μην εξαναγκαστεί να επιβάλει όλα αυτά. Και δεν είναι μόνον ότι δεν «βγαίνει» το επικοινωνιακό σενάριο. Η φορολογική απεργία του λαού συνεχίζεται και έτσι τον Ιούνιο τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία έφτασαν στο ποσόρεκόρ των 67,25 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 6,225 δισ. ευρώ δημιουργήθηκαν στο πρώτο εξάμηνο του 2014, δηλαδή τα ληξιπρόθεσμα τρέχουν πλέον με ρυθμό μεγαλύτερο του ενός δισ. το μήνα! Φυσικά οι πλούσιοι αποδεικνύονται περισσότερο μπαταξήδες από όλους τους άλλους: σύμφωνα με
τη ΓΓ Δημοσίων Εσόδων, στο α’ εξάμηνο, παρότι υπερκαλύφθηκε ο σχετικός μνημονιακός στόχος και ελέγχθηκαν 344 φυσικά πρόσωπα «μεγάλου πλούτου», από τα 190 εκατ. βεβαιωμένων φόρων που έπρεπε να πληρώσουν αυτοί, τελικά πλήρωσαν μόνον 19,1 εκατ. ευρώ.
Χρεοκοπία Την ίδια στιγμή τα «κόκκινα δάνεια», δηλαδή δάνεια για τα οποία δεν πληρώνονται πλέον δόσεις, βυθίζουν και πάλι τις τράπεζες, οι οποίες είναι πολύ πιθανό να μην περάσουν τα stress tests του Οκτωβρίου, οδηγώντας έτσι σε ανάγκη περαιτέρω δανεισμού και –συνεπώς– νέου μνημονίου, εξαιτίας αυτής της εξέλιξης και μόνον. Η BlackRock τοποθετεί την Ελλάδα στην πρώτη θέση του πίνακα επικινδυνότητας για χρεοκοπία παγκοσμίως, δηλαδή υψηλότερα και από την Αργεντινή. Ο δείκτης αυτός λαμβάνει υπόψη, εκτός από τις ποσοτικές οικονομικές παραμέτρους, ποιοτικά στοιχεία όπως η αντίληψη της αποτελεσματικότητας και της σταθερότητας των κυβερνήσεων. Το λέει λοιπόν και η δική τους «επιστήμη»: αυτή η κυβέρνηση δεν είναι σταθερή. Ενώπιον αυτής της κατάστασης, η εργατική αντεπίθεση είναι πιο αναγκαία από ποτέ. Οι μικροί και αποσπασματικοί αγώνες που συνεχίστηκαν μέσα στο καλοκαίρι (καθαρίστριες, αξιολόγηση κ.λπ.) πρέπει, περνώντας μέσα από τη μεγάλη διαδήλωση στη Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβρη, να δώσουν την αναγκαία κλοτσιά στην κυβέρνηση πριν ολοκληρώσει... το έργο της.
Όμως δεν μπορεί να υπάρξει έστω και τυπική αποδέσμευση από την τρόικα. Πρώτον, γιατί δεν το θέλουν οι Έλληνες μεγαλοκαπι-
Άποψή μας... Είναι φανερό ότι το τελευταίο καταφύγιο της συγκυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου είναι ο αυταρχισμός και η κρατική καταστολή. Δείγμα του φόβου της για τις εργατικές-λαϊκές αντιστάσεις και των πολιτικών αδιεξόδων των «από πάνω». Η ποινικοποίηση των απεργιών και κάθε είδους κοινωνικής δια-
Τις τελευταίες μέρες –στο φόντο της επιστράτευσης των απεργών της ΔΕΗ και της απόφασης του δικαστηρίου που κήρυξε παράνομη την απεργία-αποχή διαρκείας της ΑΔΕΔΥ– κυβέρνηση και τρόικα επανέφεραν το ζήτημα της κατάργησης του συνδικαλιστικού νόμου. Αναφέρονται φυσικά στο γνωστό Ν. 1264/1982 του
Θέλουν να τελειώνουν με τον μεγαλύτερο εχθρό τους… μαρτυρίας, οι δικαστικές διώξεις αγωνιστών, η ωμή βία των ΜΑΤ και των άλλων ειδικών δυνάμεων της ΕΛ.ΑΣ., το κυβερνητικό «φλερτ» με φασίστες και παρακρατικούς, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης (σήμερα για τους μετανάστες, αύριο για ποιους;) και η προπαγάνδα μίσους κατά των συνδικάτων, της ριζοσπαστικής νεολαίας και της Αριστεράς, είναι τυπικά δείγματα της σκλήρυνσης του καθεστώτος.
ΠΑΣΟΚ και προϊόν των μαχητικών εργατικών αγώνων της Μεταπολίτευσης. Η προοπτική της ανατροπής των συσχετισμών και η ενισχυμένη επιρροή της πολιτικής Αριστεράς, ειδικά του ΣΥΡΙΖΑ, θέτει υπό αμφισβήτηση τη σταθερότητα της μνημονιακής εξαθλίωσης. Έτσι ο Σαμαράς σάλπισε την έναρξη της «Νέας Μεταπολίτευσης» μέσα από άρθρο του στην
«Καθημερινή», για να συσπειρώσει τα συντηρητικά ακροατήρια που έλκονται από το δόγμα «νόμος και τάξη». Επιζητώντας ιστορική ρεβάνς από το εργατικό κίνημα και μπροστά στο νέο γύρο μέτρων (απολύσεις, ασφαλιστικό), τα αστικά επιτελεία επιχειρούν να ακυρώσουν το ρόλο των συνδικάτων και ουσιαστικά προωθούν την κατάργηση του δικαιώματος στην απεργία. Οι προϋποθέσεις (50%+1 των εγγεγραμμένων μελών του σωματείου και όχι των παρόντων) που θα απαιτούνται για την κήρυξη μιας απεργιακής κινητοποίησης, θα καθιστούν σχεδόν αδύνατη την πραγματοποίησή της. Στην ίδια αντιδραστική κατεύθυνση θα κινούνται και οι παρεμβάσεις για την επαναφορά της ανταπεργίας των εργοδοτών (λοκάουτ), τις συνδικαλιστικές άδειες και την κατάργηση των κοινωνικών πόρων για τη λειτουργία των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Στις σημερινές συνθήκες της «εργασιακής ζούγκλας», με την ανεργία στα ύψη και τους μισθούς φιλοδωρήματα, οι δυνάμεις του κεφαλαίου και το πολιτικό τους
προσωπικό θεωρούν ότι μπορούν να συντρίψουν τη συλλογική εκπροσώπηση των εργαζομένων και την πάλη για μεροκάματο, αξιοπρεπή ωράρια και ασφάλιση. Γνωρίζουν αρκετά καλά τη δύναμη των απεργιών και των καταλήψεων, την αυτοπεποίθηση που αποκτά ο κόσμος της δουλειάς, όταν μπαίνει σε κίνηση, το διαχρονικό ρόλο του εργατικού κινήματος στις πολιτικές εξελίξεις. Είναι δεδομένο ότι βρισκόμαστε σε μια νέα περίοδο, όπου η καταπάτηση στοιχειωδών συνδικαλιστικών και εργατικών δικαιωμάτων κλιμακώνεται. Η «συμμόρφωση» όσων διεκδικούν το δίκιο τους είναι στρατηγική κυβερνητική επιλογή, ειδικά όσο η πολιτική της εξοντωτικής λιτότητας δεν βρίσκει πλειοψηφικά ερείσματα μέσα στην κοινωνία. Ιδιαίτερα όσο οι καθαρίστριες και οι διαθέσιμοι είναι καθημερινά στο δρόμο, όσο οι εργαζόμενοι στην COSCO και την Πλαίσιο ξεσηκώνονται ενάντια στις εργασιακές σχέσεις γαλέρας, όσο δυναμώνει η ταξική αλληλεγγύη για τους εργάτες γης στη Μανωλάδα και τη Σκάλα. Χωρίς τους αγώνες ετών των
«από κάτω» δεν θα υπήρχαν εργατικά και δημοκρατικά δικαιώματα, δεν θα υπήρχε οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα. Ο κίνδυνος όλα τα παραπάνω να αποτελέσουν ανάμνηση έρχεται όλο και πιο κοντά χωρίς την άμεση, μαζική και αποφασιστική αντιπαράθεση του εργατικού κινήματος απέναντι στην εργοδοτική τρομοκρατία και τον εντεινόμενο κρατικό αυταρχισμό. Καθοριστικός παράγοντας για την αποτροπή αυτής της ιστορικής απειλής είναι η επίμονη παρέμβαση των δυνάμεων της Αριστεράς, με συγκεκριμένους στόχους: Τον συντονισμό των εργατικών αγώνων και την πολιτικοποίηση-ενοποίηση των αιτημάτων τους γύρω από την ανάγκη ανατροπής του Σαμαρά. Το σάρωμα της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας και την ανασύνταξη των συνδικάτων. Την ενίσχυση της συλλογικότητας και της μαχητικότητας των σωματείων, την ένταξη των «εκτός των τειχών», των μεταναστών και των ανέργων σε αυτά. Τον σαφή διαχωρισμό από οποιαδήποτε αντίληψη «υπευθυνότητας» και «προσαρμογής».
4
• εργατικά
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
H αξιολόγηση ακυρώνεται στην πράξη με μαζική ανυπακοή ευθύνη να οργανώσει και να περιφρουρήσει τα μέλη του.
Της Κατερίνας Γιαννούλια
Μ
πλοκάρισμα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και την αθλιότητα του νόμου του για την «αξιολόγηση» των Δημοσίων Υπαλλήλων (ΔΥ) έχει δημιουργήσει η συλλογική ανυπακοή των εργαζομένων στο Δημόσιο, με την απεργία-αποχή από το «καθήκον» των διαδικασιών της «αξιολόγησης». Οι επιμερισμοί των ποσοστών, που θα βαθμολογηθούν με συγκεκριμένο βαθμό, δεν έχουν γίνει από 26 γενικούς διευθυντές υπουργείων. Ακόμα και υπουργοί και πολιτικές ηγεσίες δεν έχουν προχωρήσει σε επιμερισμούς. Η συμμετοχή των εργαζομένων στην απεργίααποχή της ΑΔΕΔΥ από την «αυτοαξιολόγηση», οι υπογραφές άρνησης και η παράδοση των φύλλων αξιολόγησης στα σωματεία, σε γενικές γραμμές κινείται στο 95% και πάνω.
Τρίτη αναβολή
Η προσφυγή της κυβέρνησης στα δικαστήρια κατά της ΑΔΕΔΥ είναι απόδειξη αδυναμίας. Η απόφαση που δεν ήταν άμεσα εκτελεστή και δεν έβγαλε καταχρηστική την απεργία-αποχή εκλήφθηκε, και σωστά, ως νίκη του κινήματος. Έδωσε τη δυνατότητα να παρέλθει άπραγη και η δεύτερη προθεσμία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης (ΥΔΜΗΔ). Έτσι, αναμένοντας τα αποτελέσματα της έφεσης που άσκησε η ΑΔΕΔΥ κατά της απόφασης που βγάζει παράνομη την απεργία, τα σωματεία στους χώρους του Δημοσίου συνεχίζουν τη συλλογή φύλλων
Αίσθημα συλλογικότητας
Το όφελος της όλης μάχης είναι μεγαλύτερο από την ακύρωση ενός μνημονιακού νόμου. Καταρχήν επιβεβαιώνει ότι οι νόμοι (ακόμα και οι ψηφισμένοι) μπορούν να καταργούνται στα πεζοδρόμια και ότι καμιά κυβέρνηση δεν είναι τόσο ισχυρή μπροστά σε αποφασισμένες πλειοψηφίες της εργατικής τάξης. αξιολόγησης και δυναμώνει η κοινή αντίσταση των υπαλλήλων. Βρισκόμαστε ήδη στην τρίτη αναβολή των προθεσμιών του νόμου Μητσοτάκη. Η εγκύκλιος του Γεν. Γραμματέα του ΥΔΜΗΔ, Δημ. Στεφάνου, όπου αναφέρονται οι νέες προθεσμίες, τελειώνει με απειλές για πειθαρχικά, αφού δεν βρίσκουν τρόπους να κάνουν τους εργαζόμενους στο δημόσιο να ξεκινήσουν την αξιολόγηση. Ύστερα από 4 χρόνια μνημονίων και εμπειριών από μεγάλους αγώνες που δόθηκαν μέσα κι έξω από τους χώρους δουλειάς, η κινητοποίηση κατά της αξιολόγησης φαίνεται ότι κερδίζει μάχες και μπορεί να ακυρώσει στην πράξη νόμους. Οι βασικοί παράγοντες που οδήγησαν τη συγκεκριμένη απεργία-αποχή ένα βήμα πριν τη νίκη είναι οι εξής: α) Οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο δεν έχουν πια αυταπάτες ότι τα μέτρα της κυβέρνησης δεν θα έχουν καταστροφικές συνέπειες πάνω τους. Υπάρχει συνείδηση της ανθρωποφαγίας που δημι-
ουργεί αυτή η «αξιολόγηση» και ότι κανείς δεν θα γλιτώσει από το σφαγείο απολύσεων, εξευτελιστικών ατομικών μισθών κλπ. β) Η μορφή «απεργία-αποχή» ήταν η πιο κατάλληλη για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της αξιολόγησης. Ιδιαίτερα, το ότι υπήρξαν στάδια υπογραφών, παράδοσης των φύλλων αξιολόγησης στους συλλόγους κλπ, βοήθησε στην κλιμάκωση, τη συλλογική συζήτηση και τις κοινές ενέργειες συναδέλφων σε κάθε χώρο. γ) Τα περισσότερα πρωτοβάθμια σωματεία και οι ομοσπονδίες, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις και διαφορετικές προτάσεις του ΠΑΜΕ και των Παρεμβάσεων, ακολούθησαν την πρόταση της ΑΔΕΔΥ (που ήταν πρόταση του ΜΕΤΑ) και δούλεψαν για την υλοποίηση της απόφασης. Αυτό καλλιέργησε συλλογικότητες, συζητήσεις που ποτέ δεν είχαν γίνει μεταξύ συναδέλφων, έδιωξε το φόβο. Κάθε εργαζόμενος πήρε την ευθύνη της πράξης να αντισταθεί στην «αξιολόγηση», αλλά και κάθε σωματείο πήρε την
Κυρίως, όμως, η αίσθηση ότι χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον για να μην καταλήξουμε σε «κανιβαλισμό» και μεγαλύτερες υποχωρήσεις στα δικαιώματά μας, ότι μπορούμε να πείσουμε ο ένας τον άλλο συνάδελφο, ώστε να ακολουθήσει το κοινό και όχι το ατομικό συμφέρον, ότι μπορούμε να βασιστούμε στα σωματεία μας και να έχουμε αποτελέσματα, είναι μια σημαντική αλλαγή στην οργάνωση των «από κάτω». Διαφαίνεται μια ελπίδα ανασυγκρότησης των συλλογικών διεργασιών και των εργαλείων του οργανωμένου εργατικού κινήματος, μακριά από το μοντέλο των «φωτισμένων ειδικών» διαμεσολαβητών-συνδικαλιστών, που με προνόμια και όχι με κινδύνους και αγώνες, βελτιώνουν τη ζωή των εργαζομένων.
Συντονισμός
Στο μεταξύ υπάρχουν «εκκρεμότητες» των επίμονα αγωνιζόμενων καθαριστριών του Υπουργείου Οικονομικών, των «διαθέσιμων» εκπαιδευτικών και σχολικών φυλάκων, των «άγρυπνων» διοικητι-
κών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το ΥΔΜΗΔ μετατρέπεται σε τόπο συχνών συναντήσεων των κλάδων που συνεχίζουν να βρίσκονται σε κινητοποίηση. Αν συντονίσουμε όλο αυτό το δυναμικό και το συνδυάσουμε με τον αγώνα κατά της αξιολόγησης στο Δημόσιο, συγκεντρώνεται κόσμος που δίνει μάχες παντού: από σχολεία, νοσοκομεία και δήμους, μέχρι τα πανεπιστήμια και τα υπουργεία. Οι προηγούμενες απόπειρες συντονισμού και η συνολική εμπειρία μας τα τελευταία χρόνια δεν γίνεται να μην επιδράσουν θετικά στις πράξεις των αριστερών κομμάτων και των συνδικαλιστών τους. Στα πρωτοβάθμια σωματεία του Δημοσίου, η Αριστερά συνεργάστηκε τελικά, δείχνοντας ωριμότητα. Αποτέλεσμα είναι το εξαιρετικό στρίμωγμα της μισητής κυβέρνησης της πλούσιας μειοψηφίας. Αυτό, αν γενικευτεί, θα φέρει λαμπρά κι ανακουφιστικά αποτελέσματα για την πλειοψηφία του κόσμου μας. Η φετινή διαδήλωση της ΔΕΘ είναι ένας χρήσιμος σταθμός για την επίδειξη δύναμης του συνόλου του κινήματος, για την εμφάνιση των δυνάμεών μας και των προθέσεών μας, για να ξεμπερδέψουμε με αυτή την κυβέρνηση και την πολιτική που ευνοεί σκανδαλωδώς τους ήδη ζάμπλουτους, διαλύοντας κάθε κοινωνική κατάκτηση. Η παρακαταθήκη των καλοκαιρινών αγώνων δημιουργεί ακόμα καλύτερες συνθήκες για τη μαζική εισβολή μας στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό.
Ανεπιθύμητοι οι Ελεγκτές Δημόσιας Διοίκησης Του Στέλιου Φιλίππου, μέλους ΔΣ Συλλόγου Εργαζομένων του Δήμου Ζωγράφου
Τ
ις τελευταίες δύο εβδομάδες εξελίσσεται στο δημόσιο μία διαδικασία παράλληλη με την αξιολόγηση. Είναι ο «επανέλεγχος» όλων των στοιχείων που αφορούν τον εργασιακό βίο των μονίμων και Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου (ΙΔΑΧ) δημοσίων υπαλλήλων από τους Ελεγκτές Δημόσιας Διοίκησης. Να υπενθυμίσουμε ότι τα στοιχεία αυτά έχουν ήδη ελεγχθεί και διασταυρωθεί από τα αρμόδια τμήματα Προσωπικού των υπηρεσιών πριν από τέσσερις μήνες, με την ευθύνη των Γεν. Γραμματέων. Τα αποτελέσματα των πρώτων ελέγχων ήταν πενιχρά όσων αφορά τις παρατυπίες με ευθύνη των εργαζομένων (πλαστοί τίτλοι σπουδών, πλαστά πιστοποιητικά κ.α.). Αντίθετα, τα περισσότερα προβλήματα, που εντοπίστηκαν,
έχουν δημιουργηθεί με ευθύνη των διοικήσεων, αλλά και των κυβερνήσεων.
επανελέγχων είναι προφανής: να δημιουργηθεί μια καινούργια δεξαμενή απολύσεων.
Ένα απλό παράδειγμα είναι το ότι υπάρχουν κενά στα ένσημα ορισμένων εργαζόμενων κι αυτό συμβαίνει διότι οι διοικήσεις χρησιμοποιούσαν τα χρήματα, που προορίζονταν γι’ αυτό το σκοπό, προκειμένου να καλύψουν άλλες ανάγκες που δημιουργούσαν. Έτσι, συνάδελφοι ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν την απόλυση παρά το ότι δεν ευθύνονται.
Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να καλλιεργηθεί η αυταπάτη πως, εάν τους «πάρουμε με το καλό» και μπούμε σε διαδικασία διαπραγμάτευσης μαζί τους, θα καταφέρουμε να σώσουμε κάποιους. Δεν πρέπει, επίσης, να πέφτουμε στην παγίδα του «κανιβαλισμού», πιστεύοντας ότι δεν μας αφορά, αφού τα δικά μας χαρτιά είναι εντάξει. Ήδη βλέπουμε τα αποτελέσματα των ολέθριων πολιτικών που ακολουθούνται μέχρι τώρα, αφού ζούμε καθημερινά την υποβάθμιση των υπηρεσιών του δημοσίου, η οποία οφείλεται στην υποστελέχωση και την έλλειψη προσωπικού κυρίως και όχι στους κακούς εργαζόμενους. Δεν περισσεύει κανείς στο δημόσιο και δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για απολύσεις.
Οι ελεγκτές, σε πρώτη φάση, θα ελέγξουν τους φακέλους μονίμων και ΙΔΑΧ δημοσίων υπαλλήλων που προσελήφθησαν μετά το 1994, ενώ σε δεύτερη φάση θα ελέγξουν και τους φακέλους όσων έχουν προσληφθεί πριν το 1994. Θα επικεντρωθούν στις μετατροπές των συμβάσεων, τις μετατάξεις-μετακινήσεις, στην προϋπηρεσία και τα ένσημα. Ο σκοπός αυτών των
Οι πρώτοι που είχαν τη «τύχη» να τους επισκεφθούν οι ελεγκτές είναι οι ΟΤΑ. Πιο συγκεκριμένα επισκέφθηκαν τους δήμους Χαλανδρίου, Βριλησσίων, Πειραιά, Ζωγράφου και Αμαρουσίου. Στους τρεις πρώτους οι εργαζόμενοι έδειξαν γρήγορα αντανακλαστικά και, παίρνοντας πρωτοβουλίες με επικεφαλής συνδικαλιστές, τους σταμάτησαν, με πολύ ευγενικό τρόπο, από το να κάνουν έλεγχο. Αντίθετα, στους δύο τελευταίους οι εργαζόμενοι και οι συνδικαλιστές έδειξαν πολύ αργά αντανακλαστικά και εκτός αυτού έπεσαν στην παγίδα της «διαπραγμάτευσης», με αποτέλεσμα να έχουν ξεκινήσει τους ελέγχους κανονικά. Παρά τη φημολογία που υπάρχει ότι αν τους σταματήσεις απ’ το να κάνουν έλεγχο θα γυρίσουν με τον εισαγγελέα ή με την αστυνομία προκειμένου να πάρουν τους φακέλους, οι συγκεκριμένοι δή-
μοι, που τους σταμάτησαν, δεν αντιμετώπισαν κανένα τέτοιο πρόβλημα. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμήσουμε τη διαδικασία του «επανελέγχου» και μάλιστα τώρα που η αξιολόγηση, μετά το μαζικότατο κύμα ανυπακοής, δείχνει να μην τους «βγαίνει». Λογικά, θα επικεντρωθούν σ’ αυτή τη διαδικασία προκειμένου να ικανοποιήσουν άμεσα τους συμφωνημένους, με την τρόικα, αριθμούς απολύσεων. Ήδη η ΕΕ της ΠΟΕ-ΟΤΑ έχει πάρει απόφαση ώστε να καλύπτει τα πρωτοβάθμια σωματεία της να σταματούν τους ελεγκτές. Πρέπει να παρθούν ανάλογες αποφάσεις από τις ΓΣ των πρωτοβάθμιων, τις δευτεροβάθμιες ομοσπονδίες του δημοσίου, αλλά και την ΑΔΕΔΥ, ώστε να δημιουργηθεί άμεσα άλλο ένα κίνημα ανυπακοής στο δημόσιο για να σταματήσουμε αυτή τη διαδικασία.
εργατικά • 5
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
COSCO: Νίκη των απεργών ήττα για κυβέρνηση και ΕΕ Του Θοδωρή Πατσατζή έσα σε 24 ώρες μπορεί να λυγίσουν ακόμη και τα δυνατότερα κάτεργα και οι δυνατότεροι επιχειρηματικοί όμιλοι. Αρκεί απέναντί τους να σταθεί μια συσπειρωμένη, μαχητική και αποφασισμένη εργατική συλλογικότητα που θα τους κλείσει τις μηχανές, με τη συμπαράσταση άλλων εργαζόμενων και της Αριστεράς και θα βάλει σε κίνδυνο τα κέρδη τους. Μ’ αυτό τον τρόπο νίκησαν οι εργαζόμενοι λιμενεργάτες στις προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ, του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων (ΣΕΜΠΟ), στο λιμάνι του Πειραιά, στο ιδιωτικοποιημένο τμήμα του λιμανιού.
Μ
Η νίκη ήρθε παρότι η ίδρυση του σωματείου τους είναι στα σκαριά. Όμως δεν γινόταν να περιμένουν. Όταν για τρία και πλέον χρόνια χάνεις το ένα σου δικαίωμα μετά το άλλο, είσαι αναγκασμένος για να έχεις δουλειά να υπογράφεις μια σύμβαση για δουλειά 12 ωρών το μήνα, χωρίς προκαθορισμένο ωράριο, όταν η κάθε ώρα εργασίας πέραν του 8ωρου θεωρείται οικειοθελής παραμονή στο χώρο εργασίας, όταν κινδυνεύεις γιατί δεν έχεις εκπαιδευθεί στο αντικείμενο που ασχολείσαι ή γιατί δεν υπάρχει ο απαιτούμενος αριθμός προσωπικού. Όταν ξέρεις ότι, σε περίπτωση ατυχήματος, θα μεταφερθείς όπως όπως, και με τον κίνδυνο επιπλοκών, με ιδιωτικό αυτοκίνητο στο νοσοκομείο. Όταν για όλα αυτά παίρνεις ένα μεροκάματο της πείνας. Τότε ούτε τα ΜΑΤ, που έστειλε η κυβέρνηση, δεν μπορούν να σε σταματήσουν. Αρκεί μια απεργιακή ή επιχειρησιακή επιτροπή των εργαζομένων για να δώσεις τον αγώνα, μια επιτροπή που σου επιτρέπει να καθορίσεις συγκεκριμένα ότι είσαι μια συλλογικότητα με σημαντική δύναμη.
Το κυριότερο που κέρδισαν οι εργαζόμενοι είναι η αναγνώριση της ειδικότητάς τους ως λιμενεργάτες και η εκπαίδευση για να μπορούν, και όσοι δεν έχουν ήδη τις απαραίτητες πιστοποιήσεις, να αποκτήσουν ειδικότητα. Επίσης έγιναν δεκτά τα αιτήματά τους για την πρόληψη και αντιμετώπιση ατυχημάτων. Στα οικονομικά ζητήματα, όπως αύξηση μισθών και υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, η έγγραφη δέσμευση της εργοδοσίας είναι ότι θα πάνε σε διάλογο. Οι λιμενεργάτες δικαιούνται το σημαντικότερο μερίδιο από τα κέρδη που εμφάνισαν η COSCO και η DIAKINIS PORT SA (23,05 εκατ. δολάρια το 2013). Με τον αγώνα τους, οι λιμενεργάτες ανέδειξαν τις μεσαιωνικές σχέσεις εργασίας που συνεπάγονται οι ιδιωτικοποιήσεις. Ο ίδιος ο Σαμαράς χρησιμοποιούσε συχνάπυκνά ως επιχείρημα το θαύμα της COSCO. Ταυτόχρονα ξεγύμνωσαν και την προσπάθεια της ΕΕ να λειτουργούν τα λιμάνια (η ΕΕ υλοποιεί το 74% του συνολικού της εισαγωγικού και εξαγωγικού εμπορίου μέσω των λιμανιών) με την Αναθεωρημένη Λιμενική Πολιτική. Δηλαδή στη ναυτιλία, στην εργασία στα λιμάνια και στα ναυπηγεία να υπάρχουν Οικονομικές Ζώνες χωρίς εργατικά-ασφαλιστικά-συνδικαλιστικά δικαίωμα και με ειδικό φορολογικό καθεστώς για τις επιχειρήσεις. Αυτή την πολιτική ήθελαν να εξασφαλίσουν μέσω της COSCO στο λιμάνι και μέσω της Χρυσής Αυγής στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη του Περάματος. Δεν τα κατάφεραν, αλλά η μάχη δεν τελείωσε. Το νικηφόρο παράδειγμα των λιμενεργατών της COSCO είναι ένας καλό παράδειγμα για να τους σταματήσουμε οριστικά.
νέα από τους εργατικούς χώρους Εθνική Ασφαλιστική Στον όμιλο της Εθνικής Τράπεζας (ΕΤΕ) το σύγχρονο δουλεμπόριο συνεχίζεται. Την ίδια ώρα που η διοίκηση της ΕΤΕ συμφωνούσε σκανδαλωδώς μαζί με τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία για τις προσλήψεις ως μόνιμων 30 εργαζόμενων που, καθόλου τυχαία, ήταν όλοι παιδιά συνδικαλιστών της ΕΤΕ, η διοίκηση της Εθνικής Ασφαλιστικής (θυγατρική της ΕΤΕ) ενημέρωνε 194 εργαζόμενες ότι απολύονται οικειοθελώς και θα επαναπροσληφθούν ως ενοικιαζόμενες εργαζόμενες μέσω της εταιρείας ICAP. Οι 194 εργάζονταν ως γραμματείς στο λεγόμενο «εταιρικό δίκτυο πωλήσεων», δηλαδή σε ασφαλιστικά γραφεία αποκλειστικής συνεργασίας, για τα οποία η Εθνική Ασφαλιστική πληρώνει τα έξοδα λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένων των μισθών και των ασφαλιστικών εισφορών των γραμματέων. Με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια για την εταιρεία. Και θα γλιτώσει την προϋπηρεσία των 194 εργαζόμενων και θα τους μειώσει το μισθό, ενώ για τις εργαζόμενες το μέλλον στην ICAP θα μοιάζει με Γολγοθά, καθώς η εταιρεία αυτή είναι γνωστή για τις μεθόδους της. Συνεχές πετσόκομμα μισθών και απολύσεις.
Κυριακάτικη αργία Νέα 24ωρη απεργία πραγματοποίησαν οι εργαζόμενοι στο εμπόριο την Κυριακή 20 Ιούλη, την όγδοη Κυριακή της φετινής σεζόν (Νοέμβρης 2013-Ιούλιος 2014) που τα καταστήματα έμειναν ανοιχτά. Σύμφωνα με την Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, Εκτιμώντας τα μέχρι σήμερα στοιχεία, αποδεικνύεται ότι οι επτά Κυριακές δεν αύξησαν ούτε τον τζίρο,
ούτε τον όγκο πωλήσεων, ούτε την απασχόληση και τους μισθούς στην αγορά. Αρκετά μαγαζιά μάλιστα αυτή τη φορά δεν άνοιξαν. Στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε δυναμική συγκέντρωση μπροστά στο κατάστημα «Πλαίσιο» του Συντάγματος, μαζί με το σωματείο των εργαζομένων στην επιχείρηση. Η εργοδοσία στην «Πλαίσιο Κομπιούτερς ΑΒΕΕ», τα τελευταία τρία χρόνια, έχει πραγματοποιήσει πάνω από 500 απολύσεις και εθελούσιες εξόδους, ενώ πρωτοστατεί στην κατάργηση της κυριακάτικης αργίας και κάθε εργασιακού δικαιώματος, με ενοικιαζόμενους και 4ωρους εργαζόμενους, που στην πραγματικότητα δουλεύουν υποχρεωτικά 10ωρα. Συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε και στη Θεσσαλονίκη, με πορεία σε κεντρικές οδούς της πόλης.
Αμαλία Φλέμιγκ Ενάντια στη συρρίκνωση που οδηγεί στο κλείσιμο του νοσοκομείου, οι εργαζόμενοι στο Αμαλία Φλέμιγκ, μαζί με εργαζομένους από τα γύρω νοσοκομεία, κατοίκους και φορείς της περιοχής, περιφρουρούν για περισσότερο από μια βδομάδα το χώρο δουλειάς, για να μη φύγει το μηχάνημα οστικής πυκνότητας από το νοσοκομείο. Για μεγάλο χρονικό διάστημα το μηχάνημα παραμένει ανενεργό, στέλνοντας τους ασφαλισμένους στον ιδιωτικό τομέα ή σε τεράστιες λίστες αναμονής. Μέσα στη βδομάδα 14-18 Ιουλίου σταμάτησαν τρεις απόπειρες να παρθεί το μηχάνημα. Είχε προηγηθεί η πολύ πετυχημένη εκδήλωσησυναυλία, την Παρασκευή 11 Ιουλίου, στην πλατεία Αγ. Γεωργίου στα Μελίσσια, όπου κάτοικοι και φορείς της περι-
Επιμέλεια: Θοδωρής Πατσατζής
οχής ενημερώθηκαν από τα σωματεία εργαζομένων των νοσοκομείων Αμ. Φλέμιγκ, Σισμανόγλειο και Παίδων Πεντέλης. Στις κινητοποιήσεις και τη συναυλία συμμετείχαν και στήριξαν ΟΜ του ΣΥΡΙΖΑ από τις γύρω περιοχές, η ΝΕ Βόρειας Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ, η βουλευτής Χ. Καφαντάρη, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το ΚΚΕ, δημοτικές παρατάξεις κ.ά.
Coca-Cola Ο κυνισμός των εργοδοτών δεν έχει όρια. Πρόσφατα η γνωστή πολυεθνική CocaCola παρουσίασε διαφημιστικό σποτ, το οποίο περιγράφει τις δραστηριότητές της στη χώρα και μιλάει για συμφωνία με τους εργαζόμενους, οι οποίοι θα συνεχίσουν να δουλεύουν χαρούμενοι σε ονειρικές συνθήκες εργασίας. Όλα αυτά αν υπάρξει βέβαια εργασία, καθώς η μεγάλη πολυεθνική έχει κλείσει τα εργοστάσιά της σε Κέρκυρα, Ρόδο, Αθήνα, Μεσολόγγι, Πάτρα και Θεσσαλονίκη. Στόχος της εταιρείας ήταν να χτυπήσει το μποϊκοτάζ στο οποίο εδώ και αρκετούς μήνες καλούν οι εργαζόμενοι. Οι εργαζόμενοι έχουν ήδη κυκλοφορήσει από τη δική τους μεριά βίντεο στο διαδίκτυο, με το οποίο καταγγέλλουν ότι η Coca Cola για μήνες ολόκληρους έκανε τα αδύνατα δυνατά για να μη γίνει γνωστό το λουκέτο του εργοστασίου στην Θεσσαλονίκη και επέβαλε, με τα δαπανηρά και προσοδοφόρα για τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης διαφημιστικά μηνύματα, την αποσιώπηση του εννεάμηνου αγώνα τους. Επίσης καλούν το καταναλωτικό κοινό να συνεχίσει το μποϊκοτάζ των προϊόντων της πολυεθνικής, μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο.
Δρομοκαΐτειο: Συντονισμένος αγώνας ενάντια στις απολύσεις Συνεχίζονται με αμείωτη ένταση και μαχητικότητα οι κινητοποιήσεις στο Δρομοκαΐτειο Νοσοκομείο, για την επαναπρόσληψη των καθαριστριών-στών, που έχασαν τη δουλειά τους, από τα εργολαβικά ιδιωτικά συνεργεία, τα οποία έχουν αναλάβει την καθαριότητα και άλλες υπηρεσίες του νοσοκομείου. Την Κυριακή 20 Ιουλίου και τη Δευτέρα 21 Ιουλίου, πραγματοποιήθηκαν δύο συγκεντρώσεις στο νοσοκομείο και μία που ξεκίνησε από το νοσοκομείο και ακολούθησε πορεία μέσα στην πόλη του Χαϊδαρίου, όπου και εδρεύει το Δρομοκαΐτειο. Σε όλες αυτές τις κινητοποιήσεις φάνηκε να υπάρχει μια συντονισμένη κίνηση από σωματεία, συντονιστικά κατοίκων, δημοτικές κινήσεις και άλλες
οργανώσεις των περιοχών Αιγάλεω, Αγία Βαρβάρα και Χαϊδάρι, καθώς και από συμπαραστάτες. Το σωματείο των μόνιμων εργαζόμενων του νοσοκομείου συμμετέχει ως τώρα σε όλες τις κινητοποιήσεις που έχουν πραγματοποιήσει στην πραγματικότητα οι απολυμένες καθαρίστριεςστές, ενώ ζητάει να συμμετέχουν στον αγώνα, με αποφάσεις στήριξης, τα δημοτικά συμβούλια των δήμων. Οι τριάντα καθαρίστριες-ές, που έχουν μείνει χωρίς δουλειά, είναι αυτοί που τόλμησαν να γνωστοποιήσουν τις μεσαιωνικές μεθόδους που ακολουθούσε η εργοδότρια εταιρεία JCB. Είναι αυτοί που οργανώθηκαν στο σωματείο και που τόλμησαν να κυνηγήσουν δικαστικά την εταιρεία. Γι’ αυτό το λόγο ο νέος ερ-
γολάβος της καθαριότητας, η εταιρεία «Facility Experts IKE», δεν τους επαναπροσλαμβάνει, επικαλούμενη ψεύτικες αιτιολογίες, όπως το ότι οι εργαζόμενοι σε αυτή είναι ταυτόχρονα και μέτοχοι της εταιρείας ή πρέπει να επιδοτούνται από τον ΟΑΕΔ, να είναι ενοικιαζόμενοι κ.ά. Η μνημονιακή επιταγή της Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εργασίας (εταιρείες με κεφάλαιο 1 ευρώ) το μόνο που πετυχαίνει είναι ότι δημιουργεί νέους ανέργους. Οι 30 αυτοί εργαζόμενοι έχουν προϋπηρεσία 10 ετών και είναι απαραίτητοι στο νοσοκομείο. Μόνη λύση, για να γυρίσουν, είναι η μονιμοποίησή τους και η εκδίωξη των δουλεμπόρων εργολάβων από τα νοσοκομεία.
6
• αριστερά
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
Ο διάλογος στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ και οι προοπτικές
Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και η ήττα των άλλων δυνάμεων και πολύ περισσότερο η βαριά ήττα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τον Ιούνη του ’12, απαιτούσε πολιτική ερμηνεία. Το τότε καθοδηγητικό όργανο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ υποσχέθηκε μια σε βάθος ανάλυση, αλλά... στο μέλλον. Εξ όσων γνωρίζουμε δεν παρέδωσε ποτέ ένα τέτοιο αποτέλεσμα εργασίας.
αλλά και τις ελπίδες για «αλλαγή της κατάστασης». Το ΠΣΟ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ αποφεύγει να δώσει μια σοβαρή απάντηση σε αυτό το ερώτημα-αγκάθι: σε ένα κείμενο 17 σελίδων, με αυτό ασχολείται μόνο μια μικρή παράγραφος, που λέει: «Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών είναι πίσω από τις δυνατότητες και τις προσδοκίες μας. Φάνηκε ότι σε εκλογές με έντονα πολιτικά διλήμματα δεν κατορθώνουμε να πείσουμε το υπαρκτό δυναμικό που εκτιμά και συμφωνεί με τις απόψεις μας να μας ακολουθήσει πολιτικά και εκλογικά. Έτσι στο σύνολό του δεν είναι θετικό για τις δυνάμεις μας. Δείχνει ότι το αντικαπιταλιστικό-επαναστατικό ρεύμα είναι ασταθές και ευάλωτο. Δεν αποτελεί κύρια αιτία η πίεση της “χαμένης ψήφου” αν και αυτή έπαιξε το ρόλο της...». Πρόκειται για μια φράση-κλισέ, βγαλμένη λες κατευθείαν από τα αρχεία των ΚΚ της εποχής του ’50, τότε που γίνονταν «αυτοκριτικές», χωρίς να προσδιορίζεται το μέγεθος της ήττας, χωρίς να αναφέρονται τα συγκεκριμένα «λάθη» που την εξηγούν, χωρίς να εξηγείται η επικινδυνότητα της «αστάθειας» στην οποία είχε περιέλθει το «κόμμα» ή το «ρεύμα», ώστε τα όποια βήματα «επανεκκίνησης» να μην είναι δυνατόν να ελεγχθούν ως προς την ορθότητά τους από τη βάση.
Ευρωεκλογές
Κριτήρια
Σχετικά με τις ευρωεκλογές του Ιούνη του 2014, το ΠΣΟ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ κάνει λόγο για ένα αποτέλεσμα που «... αποτυπώνει τη σφοδρή καταδίκη της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και την ανάγκη να αλλάξουν τα πράγματα...». Όμως σε αυτές τις εκλογές η ΑΝΤΑΡΣΥΑ πήρε 0,7% των ψήφων, συμμετέχοντας με περιορισμένο τρόπο στο πώς ο κόσμος αποτύπωσε τη «σφοδρή καταδίκη» της κυβέρνησης
Σε ανακοίνωση άλλων συντρόφων (της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος) διαβάσαμε ότι η εκτίμηση για τα αποτελέσματα των εκλογών πρέπει μεν να γίνει, αλλά όχι με τα κριτήρια του «κοινοβουλευτικού κρετινισμού». Σωστά. Μόνο που η «διάδοση» των επαναστατικών-μαρξιστικών απόψεων, η διανομή προκηρύξεων, η οργάνωση συγκεντρώσεων κ.ο.κ. μπορεί να γίνει και χωρίς να κατέβει κανείς στις εκλο-
Του Σωτήρη Μάρταλη
Τ
ο Σαββατοκύριακο 5 και 6 Ιούλη συνεδρίασε το Πανελλαδικό Συμβούλιο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ για να εκτιμήσει τα αποτελέσματα των εκλογών και να χαράξει τις κατευθύνσεις για την ερχόμενη περίοδο. Δυστυχώς, κατά τη γνώμη μας, η συζήτηση αλλά και τα αποτελέσματά της υπήρξαν κατώτερα των περιστάσεων. Στις εκλογές του 2012, ύστερα από μια παρατεταμένη περίοδο σκληρών αγώνων, ο ΣΥΡΙΖΑ εκτινάχθηκε στην πρώτη θέση των δυνάμεων της Αριστεράς, σε σημαντική απόσταση από το δεύτερο ΚΚΕ, που λίγους μήνες πριν από τις εκλογές διατηρούσε στις δημοσκοπήσεις την πρωτοκαθεδρία. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ περιορίστηκε σε 1,2% και 74.416 ψήφους τον Μάη του 2012, για να πέσει σε 0,3% και 20.396 ψήφους τον Ιούνη.
γές. Όταν κατεβαίνει κάποιος στις εκλογές –και αναλαμβάνει το κόστος και την προσπάθεια γύρω από αυτές– οφείλει να προσδιορίζει ένα ελάχιστο αποτέλεσμα κάτω από το οποίο τίθεται ένα θέμα πολιτικής αποτελεσματικότητας, αν όχι αντεστραμμένου κοινοβουλευτικού κρετινισμού.
Προβλήματα Όμως αυτήν τη φορά τα προβλήματα δεν περιορίστηκαν στην εκτίμηση των εκλογών. Η απόφαση στο ΠΣΟ πάρθηκε με 55 ψήφους υπέρ, 17 ψήφους κατά και 5 λευκά. Η μειοψηφία (ΑΡΑΝ, ΑΡΑΣ) έκανε λόγο για μια «ετερόκλητη συμμαχία» των ΝΑΡ και ΣΕΚ, που επέβαλε την απόφαση παρά τις μεταξύ τους διαφωνίες (Ύφεση του κινήματος; Μήπως προσωρινή ύφεση; Ή μήπως θριαμβευτική ανάπτυξη από νίκη σε νίκη;). Το ΣΕΚ, ως τμήμα της πλειοψηφίας, κατήγγειλε την ανακοίνωση της μειοψηφίας, ως απόδειξη ότι «η ηγετική ομάδα της προσανατολίζεται τόσο δεξιά...». Απ’ ό,τι φαίνεται, αυτή η όχι τόσο ευχάριστη ατμόσφαιρα δεν άρχισε μετεκλογικά. Η ίδια η απόφαση του ΠΣΟ κάνει λόγο για «πισωγύρισμα σε σχέση με την πορεία πολιτικής ενοποίησης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ» και για καμπάνια χωρίς «ενιαία πολιτική δουλειά»: «Ο καθένας στήριζε τις κινήσεις και τα ψηφοδέλτια, όπου είχε “τον επικεφαλής”, δηλαδή μια καμπάνια α λα καρτ...». Η μειοψηφία, διά της ανακοίνωσης της ΑΡΑΣ, κατηγορεί την πλειοψηφία για: 1) αδυναμία να εξηγήσει «το αρνητικό εκλογικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών» 2) απόκρυψη της «κρίσης στρατηγικής και φυσιογνωμίας στην οποία βρίσκεται η ΑΝΤΑΡΣΥΑ» 3) εκτίμηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και μια κυβέρνηση της Αριστεράς «δεν
θα έχει περίπου καμία διαφορά με τις μνημονιακές κυβερνήσεις» 4) «κατεύθυνση περιχαράκωσης και σεχταριστικής αναδίπλωσης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ». Το ΣΕΚ ανταπαντώντας, με έντονο τρόπο, δήλωσε ότι στο ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ «η αντικαπιταλιστική Αριστερά θα είναι δύναμη εργατικής αριστερής αντιπολίτευσης... θα επιδιώξει να ανοίξει ο δρόμος για την αντικαπιταλιστική ανατροπή της βάρβαρης επίθεσης... θα συμβάλει στην ανάπτυξη αυτοτελών οργάνων εργατικήςλαϊκής πάλης κ.λπ.». Πολλά από αυτά είναι σωστά και είμαστε σίγουροι ότι πολλά από αυτά θα κάνει και ένα μεγάλο τμήμα των μελών του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως όλα αυτά αφορούν το μέλλον, την περίοδο μετά την πολιτική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και την ανατροπή της κυβέρνησης Σαμαρά.
Γραμμή Το πρόβλημα για τους συντρόφους της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι να βρουν μια γραμμή που θα συνδυάζει την άμεση καθημερινή δράση στους αγώνες με μια συγκεκριμένη πολιτική ανατροπή, μια μεταβατική προσέγγιση στο ζήτημα της κυβερνητικής εξουσίας και τελικά στο ζήτημα της εξουσίας. Στην απόφαση της ΚΕ της ΟΚΔΕ-Σπάρτακος (31/5/2014) διαβάσαμε την πρόταση να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα αυτό με το σύνθημα «Η εξουσία και ο πλούτος στα χέρια των εργαζομένων». Είναι μια καλή ιδέα. Μόνο που ταυτίζεται με την προοπτική: «Όλη η εξουσία στα σοβιέτ». Υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε, αν αυτή η προοπτική δεν είναι υλοποιήσιμη στον άμεσο πολιτικό χρόνο; (Και αν ήταν θα το γνωρίζαμε όλοι, και εμείς και οι καπιταλιστές...) Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα μας δίνει η παράδοση της
πολιτικής για «μια κυβέρνηση της Αριστεράς» ως «απόληξη της λογικής του Ενιαίου Μετώπου», με στόχο άμεσες νίκες για τον κόσμο μας, αλλά και «κλιμάκωση της ταξικής πάλης, στην κατεύθυνση του σοσιαλισμού», όπως συζητήθηκε στο 4ο συνέδριο της 3ης Διεθνούς, με την υποστήριξη του Λένιν και του Τρότσκι. Ασφαλώς δεν πρόκειται για εύκολη λύση. Ασφαλώς μεγάλες δυνάμεις στον ΣΥΡΙΖΑ βλέπουν τα πράγματα αλλιώς. Ασφαλώς ο κίνδυνος μιας κεντροαριστερής τραγωδίας είναι υπαρκτός, όπως άλλωστε και ο κίνδυνος συντριβής από μια κεντροδεξιά αντεπίθεση. Είπε όμως κανείς ότι η έξοδος από το σημερινό βάλτο θα είναι εύκολη υπόθεση;
Συνεργασία Εμείς, όπως και όλη η Αριστερή Πλατφόρμα, υποστηρίζουμε συστηματικά τη συνεργασία μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ - ΚΚΕ - ΑΝΤΑΡΣΥΑ ως προϋπόθεση για την οργάνωση της αντεπίθεσης της τάξης μας. Στις τωρινές πολιτικές συνθήκες η ενιαιομετωπική πολιτική είναι απαράβατος όρος για κάθε σοβαρή αριστερή πολιτική. Στις δημοτικές εκλογές, σε κάποιες περιοχές, η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΤΑΡΣΥΑ δοκιμάστηκε, με καλά αποτελέσματα. Είναι αλήθεια θλιβερό να ακούγονται «αριστερές» γκρίνιες από κάποιους συντρόφους της ΑΝΤΑΡΣΥΑ για το Χαλάνδρι, σε άμεση ταύτιση με τις πιο συντηρητικές δυνάμεις μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι σύντροφοι αυτοί θα ήταν θετικό να σκεφτούν λίγο πάνω σε ένα σοβαρό πρόβλημα: στις συντηρητικές μετατοπίσεις της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, αυτή βρίσκει σημαντικότερες αντιστάσεις μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ παρά έξω από αυτόν, στην «άλλη» Αριστερά...
αριστερά •
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
7
40 χρόνια από τη Μεταπολίτευση
Αριστερά: Η αναγκαία συζήτηση αυτοκριτικής το αποτέλεσμα της ήττας του εργατικού ριζοσπαστισμού του 1974-1977, που διευκολύνθηκε από τη γραμμή της, τότε, κομουνιστικής Αριστεράς.
Του Αντώνη Νταβανέλλου
Η
συμπλήρωση 40 χρόνων από τη Μεταπολίτευση δίνει την ευκαιρία, αλλά δημιουργεί και την υποχρέωση στην Αριστερά, για μια συζήτηση αυτοκριτικής. Με στόχο να εντοπιστούν κάποιοι ιδεολογικοί-πολιτικοί-οργανωτικοί παράγοντες που θα ερμηνεύουν την αποτυχία (ή την περιορισμένη επιτυχία) στην επίτευξη των στόχων για τους οποίους πάλεψε, τότε, ο κόσμος μας.
Η κυριαρχία αυτή δεν ήταν εύκολη. Οι κυβερνήσεις του Α. Παπανδρέου, του 1981-1985, αντιμετώπισαν ένα ισχυρό εργατικό κίνημα που συνέχιζε να έχει κατακτήσεις. Όμως η κεϊνσιανή-σοσιαλδημοκρατική τακτική «παραχωρήσεων» του ΠΑΣΟΚ δεν κράτησε πολύ. Από το 1983-84, με το «άρθρο 4» (μοντέλο αντιαπεργιακής νομοθεσίας ακόμα και για τη σημερινή μνημονιακή συγκυβέρνηση), το ΠΑΣΟΚ του Α. Παπανδρέου στράφηκε προς τη σύγκρουση με το εργατικό κίνημα.
Με αυτό το σκεπτικό η ΔΕΑ πήρε την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση μιας τέτοιας, πρώτης, συζήτησης στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Ο σύντροφος Τ. Κανταράς, ένας από τους εισηγητές στη Θεσσαλονίκη, υπογράμμισε ότι αυτή η συζήτηση πρέπει να γίνει βαθύτερα, σε οργανωμένες θεματολογίες και με πλατύτερη συμμετοχή. Συμφωνούμε απολύτως με αυτή την εκτίμηση και γι’ αυτό επανερχόμαστε στο θέμα.
Ο κύκλος του Πολυτεχνείου
Η Μεταπολίτευση αρχίζει, προφανώς, με την εξέγερση του Νοέμβρη. Στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα και στην ίδια την κατάληψη του Πολυτεχνείου ξεδιπλώθηκε μια έντονη, πολλές φορές σκληρή, αντιπαράθεση «γραμμής» μεταξύ των δυνάμεων, αφενός, της παραδοσιακής κομουνιστικής Αριστεράς –κυρίως της ΚΝΕ και του Ρήγα Φεραίου– και, αφετέρου, των νεοεμφανιζόμενων δυνάμεων της επαναστατικής Αριστεράς. Όμως, ο σύντροφος Π. Λαφαζάνης, ένας από τους εισηγητές στη συζήτησή μας στην Αθήνα –και ένας αγωνιστής που δεν είναι δυνατόν να κατηγορηθεί ότι «τότε» είχε ουδέτερη στάση, κάθε άλλο…– θύμισε ένα άλλο, πολύτιμο σήμερα στοιχείο: ότι στο μαζικό κίνημα αντίστασης ενάντια στη δικτατορία, η πολιτική αντιπαράθεση δεν ήταν εμπόδιο στην αλληλεγγύη ανάμεσα στις αγωνιζόμενες δυνάμεις, δεν ήταν εμπόδιο για μια συνείδηση ενότητας στη δράση ενάντια στην καταπίεση. Και ότι στην κατάληψη του Πολυτεχνείου αυτή η συνείδηση εκφράστηκε με μια μαζική απειθαρχία μελών και στελεχών της «πρώτης γραμμής» απέναντι στις κατευθύνσεις που έδιναν τα «επιτελεία» της Αριστεράς. Αυτό είναι, καταρχήν, ακριβές. Στο Πολυτεχνείο, τα μέλη και τα στελέχη της ΚΝΕ και του Ρήγα έμειναν εκεί μέχρι τέλους, αρνούμενα τελικά να εφαρμόσουν τη γραμμή της «απαγκίστρωσης», που θα μπορούσε να είναι μια κρίσιμη, από τα μέσα, μαχαιριά στο κίνημα, εμποδίζοντάς το να πάρει τις διαστάσεις μιας λαϊκής εξέ-
γερσης. Κατά τη γνώμη μου, σε αυτό ακριβώς το σημείο μπορεί να διακρίνει κανείς μια «πρώιμη» προειδοποίηση για τις κατοπινές πολιτικές συγκρούσεις μέσα στα μεγάλα κόμματα της Αριστεράς, αλλά και για τις μαζικές διασπάσεις με επίκεντρο τις οργανώσεις της νεολαίας. Αυτό το στοιχείο της πειθαρχίας στο «κίνημα» που, σε συγκεκριμένες συνθήκες, μπορεί να είναι σημαντικότερη από την πειθαρχία στο «κόμμα» πρέπει να το κρατήσουμε ως ένα βασικό συμπέρασμα για τις μάχες της σημερινής εποχής και ίσως ακόμα περισσότερο για τις μάχες που θα έρθουν, αν έχουμε μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Ο κύκλος που άνοιξε το Πολυτεχνείο συνεχίστηκε μετά τον Ιούλη του ’74 στα τρία χρόνια της ριζοσπαστικής εργατικής Μεταπολίτευσης. Οι κατακτήσεις της εποχής αποσπάστηκαν με τα βίαια χτυπήματα ενός παρατεταμένου κινήματος από τα κάτω, με πρωταγωνιστή την εργατική τάξη και βασικό γνώρισμα την αλληλεγγύη μεταξύ των αγωνιζόμενων εργατών, της νεολαίας, όλων των λαϊκών δυνάμεων. Μόνον έτσι θα μπορέσουμε και σήμερα να πάρουμε πίσω όσα χάσαμε στην περίοδο της κρίσης, να επιβάλουμε ένα αντεστραμμένο μνημόνιο σε βάρος των καπιταλιστών, των πλουσίων και των δανειστών.
από το αντίστοιχο στα βράδια του Νοέμβρη. Για παράδειγμα, σήμερα όλοι αναγνωρίζουν ότι τα εργοστασιακά σωματεία ήταν ο «κρίσιμος κρίκος» για την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος εκείνης της εποχής. Διασφάλιζαν τη μαχητικότητα που ήταν άμεσα συνδεμένη με το δημοκρατικό έλεγχο της εργατικής βάσης πάνω στη γραμμή του σωματείου και στην πορεία του αγώνα. Και όμως, η μαζική Αριστερά της εποχής –τόσο το ΚΚΕ εσωτερικού, όσο και το ΚΚΕ– αρνούνταν να στηρίξουν τα εργοστασιακά, προτιμώντας την έμφαση στα κλαδικά σωματεία, που ήταν πιο εύκολο να ελεγχθούν μέσα από μια πρώιμη –και ασύγκριτα πιο ριζοσπαστική από τη σημερινή– συνδικαλιστική γραφειοκρατία. Όμως το πιο κρίσιμο στοιχείο ήταν η γενική πολιτική γραμμή του ΚΚΕ και του ΚΚΕ εσ. για την περίοδο της Μεταπολίτευσης. Η στρατηγική των σταδίων, όπου αφού, τάχα, θα είχε εμπεδωθεί η (αστική) δημοκρατία, μετά –στο απροσδιόριστο μέλλον του μετά– θα έμπαιναν τα ζητήματα διεκδίκησης του σοσιαλισμού, που θα κάλυπταν πολιτικά τους αγωνιζόμενους εργάτες, αλλά και τη νεολαία που στρεφόταν μαζικά προς τους «κόκκινους».
Ο σύντροφος Ν. Γουρλάς, σε ένα ωραίο κείμενό του που αξίζει να διαβαστεί («Από το εργατικό κίνημα των νικηφόρων αγώνων της Μεταπολίτευσης στη σημερινή οπισθοχώρηση και κρίση», στο rproject), περιγράφει την πορεία ανάπτυξης αυτού του κινήματος, την παθιασμένη προσπάθεια για το χτίσιμο των οργανώσεών του, τη συμμετοχή των στρατευμένων στελεχών της Αριστεράς σε αυτό. Έτσι ήταν.
Αυτή η γραμμή: α) Άφηνε ακάλυπτη πολιτικά την ενθουσιώδη προσπάθεια σύνδεσης των κομουνιστικών οργανώσεων με την εργατική τάξη, που περιγράφει ο σύντροφος Γουρλάς. β) Δημιουργούσε τις προϋποθέσεις συγκρούσεων μεταξύ της κομουνιστικής Αριστεράς και του ανερχόμενου εργατικού ριζοσπαστισμού (23 Ιούλη ’75, 25 Μάη ’76, «αριστεροχουντισμός», προβοκάτορες κ.ο.κ.). γ) Δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για να εκφραστεί πολιτικά η Μεταπολίτευση από το ρεύμα του ΠΑΣΟΚ…
Μόνο που κατά την παρατεταμένη εργατική Μεταπολίτευση το βάρος της γραμμής των «επιτελείων» ήταν πιο αποφασιστικό
Την αντίληψη αυτή εξέφρασε με τον πιο καθαρό τρόπο η ηγεσία του Λ. Κύρκου στο ΚΚΕ εσ., με την πολιτική της Εθνικής Αντιδικτα-
τορικής Δημοκρατικής Ενότητας (ΕΑΔΕ). Όπως, όμως, έγραψε ο σ. Δημ. Μπελαντής, η γραμμή της ΕΑΔΕ επηρέαζε ουσιαστικά όλο το χώρο της μεταρρυθμιστικής Αριστεράς (βλ. «Η στρατηγική της Εθνικής Αντιδικτατορικής Δημοκρατικής Ενότητας», στο rproject και στην «Εργατική Αριστερά», Νο 317). Η γραμμή της ΕΑΔΕ, χαρακτηριστικό γνώρισμα του μεταπολιτευτικού ρεφορμισμού, δεν πέρασε χωρίς αντίσταση ούτε στον χώρο του ΚΚΕ εσ. Αντίθετα, αυτός ήταν που έφτασε πρώτος στις μαζικές διασπάσεις (Β΄ Πανελλαδική) και στην ανοιχτή πολιτική κρίση. Γι’ αυτό οι σύντροφοι που αναφέρονται με αριστερή κριτική στην «κομουνιστική ανανέωση», έχουν να βάλουν στη σημερινή πολιτική συζήτηση πολύτιμα στοιχεία (όπως ο σύντροφος Τ. Μαστρογιαννόπουλος στη συζήτησή μας στην Αθήνα ή ο σύντροφος Π. Λάμπρου στη Θεσσαλονίκη).
Η σύγκρουση αυτή δεν είχε δεδομένη κατάληξη. Το πρώτο «σταθεροποιητικό πρόγραμμα» του 1985, η πρώιμη στροφή του ΠΑΣΟΚ στο σοσιαλφιλελευθερισμό, συνοδεύτηκε από τη μαζική ανταρσία της εργατικής βάσης που ψήφιζε πλέον ΠΑΣΟΚ, αλλά έστρεφε ξανά τις ελπίδες της προς την κομουνιστική Αριστερά. Για άλλη μια φορά η εκλογική τακτική των πλατιών δημοκρατικών συμμαχιών («αλλαγή δεν γίνεται χωρίς το ΚΚΕ» – «ΚΚΕ, αλλαγή, 2η κατανομή»…) είχε ως συνέπεια την απώλεια μιας σπουδαίας κοινωνικοπολιτικής ευκαιρίας και τελικά –μετά τις «περιπέτειες» του 1989– την αποκατάσταση της πρωταγωνιστικής δύναμης του ΠΑΣΟΚ. Όμως, πλέον, σε πολύ πιο συντηρητική βάση, έξω ακόμα και από τις πιο χαλαρές δεσμεύσεις απέναντι στον εργατικό-λαϊκό παράγοντα, που είχε αναδειχθεί ως πρωταγωνιστής της Μεταπολίτευσης. Ο Σημίτης ήρθε ως φυσιολογική κατάληξη αυτής της εξέλιξης.
Αυτό που πρέπει, νομίζω, να κρατήσουμε ως συμπέρασμα από αυτές τις παρατηρήσεις, συνοψίζεται σε μια παλιότερη προειδοποίηση της Ρόζας Λούξεμπουργκ: Η έμφαση στον κοινοβουλευτικό δρόμο και η επιμονή στις πλατιές εκλογικοπολιτικές συμμαχίες δεν είναι ένας άλλος, πιο εύκολος, δρόμος για τον ίδιο σκοπό, για το σοσιαλισμό. Είναι ένας άλλος δρόμος, για έναν άλλο σκοπό: την αποκατάσταση ή την εμπέδωση της αστικής δημοκρατίας, όποτε αυτή παραπαίει από τις κρίσεις –πολιτικές ή κοινωνικές– του συστήματος. Και αργά ή γρήγορα, ο δρόμος αυτός οδηγεί στην κυριαρχία αυθεντικότερων αστικοδημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων. Και η προειδοποίηση αυτή είναι πολύτιμη για τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ.
Η στροφή της σοσιαλδημοκρατίας προς τα δεξιά –σε συνδυασμό με την κατάρρευση του 1989 στην ανατολική Ευρώπη– επέφερε μια στροφή δεξιά όλου του πλαισίου της πολιτικής συζήτησης, συμπεριλαμβάνοντας και την κομουνιστική Αριστερά.
Ο κύκλος ΠΑΣΟΚ
Και όπου όλοι οφείλουμε να συνεχίσουμε να παλεύουμε για την εκπλήρωση των ονείρων και των στόχων που έθεσαν οι μεγάλοι αγώνες της ριζοσπαστικής εργατικής Μεταπολίτευσης.
Η μακρά περίοδος κυριαρχίας του ΠΑΣΟΚ στην πολιτική ζωή μετά το ’81 δεν ήταν «μοιραία», ούτε «φυσιολογική» κατάληξη της Μεταπολίτευσης. Ήταν
Από αυτό το βάλτο, η διέξοδος προέκυψε και πάλι από την αυθόρμητη παρέμβαση του εργατικού παράγοντα. Η μαζική ανταρσία της εργατικής τάξης στην εποχή του ασφαλιστικού του Γιαννίτση έθεσε τα θεμέλια της σοβαρής αντίστασης στον σοσιαλφιλελευθερισμό, ως προϋπόθεση για να αντισταθεί η τάξη μας στη νεοφιλελεύθερη επίθεση του κεφαλαίου, ανοίγοντας έτσι τον σημερινό κύκλο πολιτικών εξελίξεων, όπου η έκβαση δεν έχει καθοριστεί.
8
• διεθνή
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
Ο πόλεμος στην Παλαιστίνη, το Ισραήλ, η αντίστασ
Μετά τη νέα εισβολή σ Τ
Του Πάνου Πέτρου
ο Ισραήλ επέλεξε τη ραγδαία κλιμάκωση της επίθεσής του στη Γάζα, με τις εκτεταμένες χερσαίες επιχειρήσεις να εξελίσσονται σε μια εκστρατεία αντίστοιχης βαρβαρότητας με αυτήν του 2008-2009. Αυτό που ισχυρίζονταν αρκετοί Παλαιστίνιοι ακτιβιστές και αναλυτές αποδείχθηκε γρήγορα αληθές: η αιγυπτιακή πρόταση εκεχειρίας δεν ήταν τίποτα άλλο παρά μια «πάσα» στο Ισραήλ. Το καθεστώς του Σίσι επικοινώνησε μόνο με το Ισραήλ (όχι με τη Χαμάς) και κατέθεσε μια πρόταση που ισοδυναμούσε με άνευ όρων συνθηκολόγηση της οργάνωσης αντίστασης. Η Χαμάς -φυσιολογικάαπέρριψε την ντροπιαστική συμφωνία και το κράτος-τρομοκράτης εξαπέλυσε τη φονική του μηχανή, ισχυριζόμενο πως «οι Παλαιστίνιοι απέρριψαν την ειρήνη». Παράλληλα, μια μιντιακή καμπάνια του ισραηλινού στρατού έχει αναλάβει να «αποκαλύψει» πως νοσοκομεία, σχολεία και σπίτια είναι «εν δυνάμει αποθήκες όπλων», κάνοντας σαφές αυτό που ισχυρίζεται το κίνημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη: όταν το Ισραήλ λέει «θα συντρίψει τη Χαμάς», εννοεί πως θα συντρίψει όλη τη Γάζα. Το Ισραήλ επέλεξε τον πόλεμο και η Δύση με τη στάση της το ενθάρρυνε. Είχε προηγηθεί η κατάρρευση της ειρηνευτικής διαδικασίας, μιας διαδικασίας που συμφέρει το Ισραήλ να διαιωνίζεται εσαεί. Στη διακοπή της απαντά με πόλεμο. Είχε προηγηθεί επίσης η συμφωνία Φατάχ Χαμάς. Αν και οι «ρεαλιστές» του ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου την έβλεπαν ως ευκαιρία να «ρυμουλκηθεί» η αποδυναμωμένη Χαμάς στο στρατόπεδο της μετριοπάθειας, η γραμμή που επικράτησε ήταν η συνέχεια του πολέμου κατά της οργάνωσης αντίστασης. Ο πρόεδρος Σίσι έκλεισε όλα τα περάσματα της Ράφα, ενώ με συμπαιγνία Ισραήλ - ΗΠΑ -Αμπάς επιβλήθηκε ουσιαστική «στάση πληρωμών» στην πολύπαθη Λωρίδα. Ο πόλεμος ήταν το φυσιολογικό επόμε-
νο βήμα μιας γραμμής που έχει ως στόχο τη συντριβή κάθε αντίστασης. Ο ηγέτης της Χαμάς, Μεσάαλ, λέει την αλήθεια όταν δηλώνει πως «αυτοί οι κύκλοι βίας είναι αναμενόμενοι όσο το Ισραήλ συνεχίζει την κατοχή», αλλά και ότι «μετά την κατάρρευση των συνομιλιών, η ένοπλη πάλη είναι αναγκαστική επιλογή». Η Χαμάς έχει επίσης δίκιο στους όρους που βάζει για την εκεχειρία: Βασικό ζήτημα είναι η απελευθέρωση των κρατουμένων (πολλούς από αυτούς τους είχαν ανταλλάξει με τον Ισραηλινό λοχία Σαλίτ και, κατά παράβαση της συμφωνίας ανταλλαγής, ξανασυνελήφθησαν από τον ισραηλινό στρατό τις τελευταίες βδομάδες). Όπως και η άρση της πολιορκίας της Γάζας είναι ένα διαχρονικό, δίκαιο αίτημα, που όχι μόνο αγνοείται συστηματικά από το Ισραήλ (ούτε οι δεσμεύσεις της εκεχειρίας του 2012 για «χαλάρωση» υλοποιήθηκαν). Όμως πλέον η κατάσταση επιδει-
Αμφίβολο αν αυτή η επιχείρηση θα ωφελήσει σε κάτι το Ισραήλ νώθηκε λόγω των επιλογών του Σίσι, που πλέον «πολιορκεί» και αυτός τη Γάζα, στο πλευρό του Ισραήλ. Η πορεία προσαρμογής της Χαμάς, όπως συνέβη στο παρελθόν με την PLO, αποδεικνύεται ένας μακρύς, περιπετειώδης δρόμος που δεν θα είναι απλός, κυρίως γιατί το Ισραήλ απαιτεί πλήρη υποταγή προκειμένου να αποδεχθεί κάποιον ως «συνομιλητή». Το Ισραήλ προσδοκά μια μεγάλη στρατιωτική επιτυχία που θα τονώσει το γόητρό του (όπως σημειώνουν αρκετοί αναλυτές, η ισραηλινή κοινή γνώμη βρίσκεται στα δεξιά του Νετανιάχου αυτή την περίοδο), θα εκμεταλλευτεί την ευνοϊκή συγκυρία (άνοδος του Σίσι και καλλιέργεια αντι-Χαμάς κλίματος στην Αίγυπτο), θα τιμωρήσει τον παλαιστινιακό λαό που αντιστέκεται, θα ενισχύσει τους μετριοπαθείς. Αλλά αυτά είναι σχέδια επί χάρτου ή και ευσεβείς
πόθοι. Οι εικόνες φρίκης από τη Γάζα πλήττουν ακόμα περισσότερο το διεθνές γόητρο του Ισραήλ. Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Βρετανίας και ηγέτης των Φιλελεύθερων, κυβερνητικός εταίρος του Κάμερον, Νικ Κλεγκ, έφτασε να μιλήσει για «συλλογική τιμωρία ενός λαού». Σύμφωνα με ρεπορτάζ, ήδη πριν από την επιχείρηση, ευρωπαϊκοί διπλωματικοί κύκλοι δήλωναν στον Κέρι πως «χάνουν την υπομονή τους με τις πράξεις του Ισραήλ», ενώ ο Κέρι μετέφερε στον Νετανιάχου την ανησυχία και της ίδιας της Ουάσινγκτον. Δεν άλλαξαν πλευρά οι ιμπεριαλιστές (όπως φαίνεται από τα ψελλίσματά τους μπροστά στα σημερινά σιωνιστικά εγκλήματα), απλώς γίνεται σαφές πως το πολιτικό τίμημα γίνεται όλο και μεγαλύτερο και η συνέχεια της στήριξης του Ισραήλ όλο και πιο δύσκολη υπόθεση. Στην ίδια την Παλαιστίνη, όπως έχει δείξει η ιστορία, η επίθεση θα δυναμώσει πολιτικά τη Χαμάς και θα εκθέσει ακόμα περισσότερο τον Αμπάς. Ακόμα και μέσα στην ενδοτική ηγεσία της Φατάχ, εμφανίζονται επικρίσεις για το πόσο ακραία είναι η ενδοτικότητα του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής. Πέρα από μια νέα τεράστια καταστροφή στη Γάζα, είναι αμφίβολο αν και αυτή η επιχείρηση θα ωφελήσει σε οτιδήποτε το Ισραήλ. Όταν το διόλου ύποπτο για φιλοπαλαιστινιακές διαθέσεις Foreign Policy δημοσιεύει άρθρα με εύγλωττους τίτλους όπως «Δεν μπορείς να καταστρέψεις τη Χαμάς, το πολύ να την ενισχύσεις πολιτικά» ή «Πώς το Ισραήλ έχασε την ικανότητα στρατηγικής σκέψης», στα οποία αναδεικνύονται όλα τα αδιέξοδα της σιωνιστικής πολιτικής, καταλαβαίνει κανείς τις αλλαγές που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια και το κλίμα που επικρατεί στους ιμπεριαλιστικούς κύκλους. Εν τω μεταξύ η Γάζα αντιστέκεται. Και η αντίστασή της μπορεί να παίξει τον δικό της ρόλο στην επιδείνωση της κατάστασης για τους κατακτητές. Το ίδιο ισχύει και για διεθνές κίνημα αλληλεγγύης που βρίσκεται στους δρόμους.
Ισραήλ: Ρατσιστικό κράτος επο
Τ
ο Παλαιστινιακό δεν είναι η ιστορία ενός πολέμου ανάμεσα σε δύο κράτη ή απλώς σε δύο λαούς. Είναι μια ιστορία κλεμμένης γης, εθνοκάθαρσης, καταπίεσης και κατοχής εις βάρος ενός λαού. Είναι ταυτόχρονα η επική ιστορία της διαχρονικής αντίστασης ενός λαού σε όλα αυτά. Ο κεντρικός λόγος που κάνει το Παλαιστινιακό ξεχωριστή περίπτωση είναι η φύση του κράτους του Ισραήλ, που δεν είναι ένα «φυσιολογικό» κράτος, και γι’ αυτό -σε πείσμα της επίσημης προπαγάνδας- η ίδια του η ύπαρξη με τη σημερινή του μορφή είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο στην επίλυση της σύγκρουσης στην περιοχή της ιστορικής Παλαιστίνης. Το Ισραήλ ιδρύθηκε ως κράτος εποίκων, και αυτή του η φύση, σε συνδυασμό με την επίσημη ιδεολογία του, το καταδίκασε να βρί-
σκεται σε διαρκή σύγκρουση με τους Άραβες. Για τη δημιουργία του απαιτήθηκε ένας αιματηρός πόλεμος, στη διάρκεια του οποίου οι σιωνιστικές δυνάμεις, στηριγμένες σε εποίκους που μετανάστευαν στην περιοχή, με την υπόσχεση των μεγάλων δυνάμεων να δημιουργηθεί εκεί εβραϊκό κράτος, εκτόπισαν από τις εστίες και τη γη τους εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους και κατέλαβαν το 75% της ιστορικής Παλαιστίνης. Η επίσημη κρατική ιδεολογία του είχε εξαρχής ως στόχο τον εκτοπισμό ή την εξαφάνιση των Αράβων από τη γη που πρέπει να καλύψει ένα αμιγώς «εβραϊκό κράτος». Το 1967, με νέο πόλεμο, κατέλαβε ακόμα περισσότερα εδάφη, ενώ με τη διαρκή επέκταση των εποικισμών, έφτασε σήμερα να ελέγχει το 90% της καλλιεργήσι-
μης γης. Περιόρισε τον παλαιστινιακό πληθυσμό στη Λωρίδα της Γάζας, μια μικρή λωρίδα γης (360 τ.χλμ.) όπου έχουν στοιβαχτεί 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι, και την κατακερματισμένη από εποικισμούς Δυτική Όχθη.
Αρπαγή γης Αυτή η αρπαγή γης δεν έχει σταματήσει μέχρι σήμερα. Τα εποικιστικά προγράμματα του ισραηλινού κράτους συνεχίζονται αδιάκοπα. Εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι ζουν σε στρατόπεδα προσφύγων, είτε στα ίδια τα «παλαιστινιακά εδάφη» (Γάζα και Δυτική Όχθη) είτε στο εξωτερικό, ξεριζωμένοι από τις εστίες τους. Η πολιτική του κράτους του Ισραήλ είναι αντίστοιχη με το Απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής. Ως «εβραϊκό κράτος», καταδικάζει τους Παλαιστίνιους που ζουν στην
επικράτειά του σε συνθήκες πολιτών δεύτερης κατηγορίας. Και βέβαια, ο ισραηλινός στρατός παραμένει μια δύναμη κατοχής, ακόμα και με τα μέτρα του «διεθνούς δικαίου», καθώς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν αναγνώρισε τα «τετελεσμένα» του πολέμου του 1967 (κατοχή της Δυτικής Όχθης, της Γάζας, των Υψιπέδων του Γκολάν) και με ψήφισμά του, από το 1967 ακόμα, προτείνει την επιστροφή τους. Το «τείχος του Απαρτχάιντ» και τα εκατοντάδες «σημεία ελέγχου» του ισραηλινού στρατού δείχνουν πόσο κωμικοτραγικό είναι το «κράτος» το οποίο υποτίθεται πως οικοδομείται-διοικείται από την Παλαιστινιακή Αρχή στα λεγόμενα «παλαιστινιακά εδάφη». Ακόμα και η αποχώρηση από τη Γάζα, το 2005, συνοδεύτηκε γρήγορα από την ασφυκτική πολιορκία της από
διεθνή •
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
9
ση και το διεθνές κίνημα αλληλεγγύης
στη Λωρίδα της Γάζας Απομόνωση του κράτους-τρομοκράτη
Τ
ο 2005, έπειτα από έκκληση δεκάδων παλαιστινιακών πολιτικών, συνδικαλιστικών και κοινωνικών οργανώσεων, ξεκίνησε η διεθνής καμπάνια BDS (μποϋκοτάζ-απομόνωση-κυρώσεις) ενάντια στο κράτος του Ισραήλ. Την πρωτοβουλία αγκάλιασαν και έκαναν πράξη σε μεγάλο βαθμό οι Παλαιστίνιοι ακτιβιστές της διασποράς, βρίσκοντας σταδιακά στήριξη από διάφορες δυνάμεις της κοινωνικής και πολιτικής Αριστεράς, αλλά και ευρύτερα. Τα χρόνια που μεσολάβησαν, το κίνημα BDS έχει επεκταθεί σημαντικά, μετρά επιτυχίες και εξελίσσεται σε σοβαρό πρόβλημα για το Ισραήλ (το σιωνιστικό κατεστημένο συζητά σοβαρά την κρίσιμη ανάγκη να «αναχαιτιστεί» το BDS).
Έργο του Χρήστου Αλαβέρα.
Πράγματι, αν κατορθώσει και γίνει ισχυρή δύναμη διεθνώς, μπορεί να αποδειχθεί καταλυτικός παράγοντας για το Παλαιστινιακό και πολύτιμος σύμμαχος στον αγώνα των Παλαιστινίων για ανεξαρτησία, δικαιοσύνη και δημοκρατικά δικαιώματα. Από τα αντιπολεμικά κινήματα στο «κέντρο» του καπιταλισμού (Αλγερία, Βιετνμάμ) μέχρι -πιο ορθή σύγκριση- τη διεθνή πάλη ενάντια στο Απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική η οποία πήρε το χαρακτήρα του μποϋκοτάζ και της απομόνωσης του ρατσιστικού κράτους, έχει αποδειχθεί η χρησιμότητα μιας τέτοιας μάχης. Το αίτημα για απομόνωση-απονομιμοποίηση του Ισραήλ στρέφεται σε πανεπιστήμια, εταιρείες, οργανώσεις, θεσμούς και κράτη. Όλα είναι πολύτιμα, αλλά είναι σαφές ότι η πιθανότητα να υποχρεωθούν κράτη να κόψουν τους δεσμούς τους με το Ισραήλ είναι το πιο κρίσιμο από όλα τα μέτωπα. Είναι επίσης σαφές ότι αυτή η πάλη αφορά κυρίως τις μεγάλες δυνάμεις και κατά βάση τις ΗΠΑ, δηλαδή τους απολύτως κρίσιμους υποστηρικτές του κράτους-τρομοκράτη, γι’ αυτό και εκεί έχει αναπτυχθεί περισσότερο το BDS.
Αυτή η πάλη πρέπει πλέον να απασχολήσει σοβαρά την Αριστερά και το κίνημα στην Ελλάδα, για τα δύο χαρακτηριστικά που αναφέραμε παραπάνω, για τη σημασία που έχει στα κράτη που στηρίζουν ενεργά το Ισραήλ και για τη σημασία που έχει να γίνει εφικτή μια BDS πολιτική σε κρατικό επίπεδο. Τα τελευταία χρόνια, ξεκινώντας από την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ του ΓΑΠ και στη συνέχεια με ταχείς ρυθμούς από τις συγκυβερνήσεις Παπαδήμου και Σαμαρά, το ελληνικό κράτος έχει αναδειχθεί σε «στρατηγικό σύμμαχο» του Ισραήλ. Έτσι η Ελλάδα μπαίνει πλέον στο «κλαμπ» των κρατών όπου η πάλη για απομόνωση του Ισραήλ αποκτά ιδιαίτερο νόημα.
Κρίσιμο να τσακίσει η Αριστερά τον άξονα Ελλάδας-Ισραήλ Πέρα από την ηθική εξέγερση που προκαλεί η, στην ουσία, συνενοχή της Ελλάδας στα εγκλήματα του Ισραήλ, η πάλη για διακοπή των σχέσεων με τους μακελάρηδες αποκτά και άμεση πρακτική σημασία στον παλαιστινιακό αγώνα, καθώς το Ισραήλ έχει «επενδύσει» στον αντιδραστικό άξονα με την Ελλάδα και την Κύπρο και θα είναι σπουδαία συνεισφορά στον παλαιστινιακό λαό να τσακίσουμε αυτόν τον άξονα. Επίσης, στην Ελλάδα υπάρχει η προοπτική μιας κυβέρνησης της Αριστεράς. Αυτή η ιστορική πιθανότητα φέρνει πιο κοντά από ποτέ τη δυνατότητα να εμφανιστεί το πρώτο κράτος στη Δύση που θα διαρρήξει τους δεσμούς του με το κράτος-τρομοκράτη, θα το απονομιμοποιήσει σε κορυφαίο επίπεδο. Αν η προσχώρηση στο μποϋκοτάζ από έναν καλλιτέχνη, μια εκκλησία ή μια προσωπικότητα προκαλεί τέτοιο τρόμο στο
Ισραήλ και τέτοια ρίγη συγκίνησης στους Παλαιστίνιους, μπορεί κανείς να φανταστεί τι θα σημάνει η προσχώρηση μιας κυβέρνησης της Αριστεράς σε αυτή τη διεθνή προσπάθεια. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δηλώσει επανειλημμένα την αλληλεγγύη του στον παλαιστινιακό λαό, ενώ δηλώνει πως θα σταματήσει τη στρατιωτική συνεργασία με το Ισραήλ. Ωστόσο θα χρειαστούν περισσότερα, πιο «μονομερή» βήματα: η επέκταση της διακοπής των σχέσεων και σε πολιτικό, διπλωματικό, οικονομικό επίπεδο. Συνενοχή δεν είναι μόνο η στρατιωτική συνεργασία. Κάθε είδους συνεργασία με το ρατσιστικό κράτος είναι αναγνώριση και στήριξή του. Στη Λατινική Αμερική, οι διαδηλωτές απαιτούν να ολοκληρωθεί η «ρήξη» με το Ισραήλ, σε κάθε επίπεδο, πέρα από το διπλωματικό πεδίο - βλέπε απελάσεις Ισραηλινών πρεσβευτών από την κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Ήδη η κυβέρνηση της Χιλής σκέφτεται να ακυρώσει τις πρόσφατες εμπορικές της συμφωνίες με το Ισραήλ. Η πάλη αυτή δεν μπορεί να περιμένει φυσικά το ενδεχόμενο μιας εκλογικής νίκης της Αριστεράς. Πρέπει να είναι διαρκής, από οποιαδήποτε θέση. Το αίτημα για διακοπή κάθε σχέσης με το κράτος-τρομοκράτη πρέπει να μπει από τώρα στο οπλοστάσιο όλης της Αριστεράς. Αλλά λόγω όσων προαναφέρθηκαν, θα έχει ξεχωριστή αξία να γίνει κομμάτι των δεσμεύσεων μιας κυβέρνησης της Αριστεράς, το ότι όλες οι συμφωνίες που υπέγραψε ο Σαμαράς και οι προκάτοχοί του με τους φονιάδες των Παλαιστινίων θα καταργηθούν. Οι υποστηρικτές της «ρεάλ-πολιτίκ» και οι «γεωστρατηγικοί αναλυτές» μπορεί να έχουν ενστάσεις. Αλλά η ουσία είναι πως -όπως λένε και οι ακτιβιστές του BDSτο κίνημα αυτό είναι «η μεγαλύτερη απεργιακή φρουρά του πλανήτη», και κανείς στην Αριστερά δεν δικαιούται να την περάσει.
οίκων - χωροφύλακας του ιμπεριαλισμού το 2006 μέχρι σήμερα, που την έχει μετατρέψει στη «μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή στον πλανήτη». Για το σιωνιστικό κράτος, στρατηγικός και ιδρυτικός στόχος είναι οι Παλαιστίνιοι να πάψουν να υπάρχουν ως λαός, για να μπορέσει να οικοδομηθεί το Ισραήλ στη γη που «δικαιωματικά» (κατά την κυρίαρχη ιδεολογία) του ανήκει. Είναι αυτή η φύση του κράτους του Ισραήλ πάνω στην οποία σκοντάφτουν διαχρονικά όλες οι στρατηγικές «διαπραγμάτευσης».
Χωροφύλακας Το επιπλέον -αλλά καθοριστικόστοιχείο που καθορίζει το χαρακτήρα του Παλαιστινιακού είναι ο χαρακτήρας του κράτους του Ισραήλ ως «κράτους-χωροφύλακα» του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στη Μέση Ανατολή. Αυτόν το ρόλο
δεν τον αποδίδει η Αριστερά στο σιωνιστικό κράτος, τον έχουν περιγράψει με κείμενά τους όλοι οι ιστορικοί ηγέτες του. Η στήριξη του σιωνιστικού ρεύματος (μειοψηφικού για δεκαετίες) μέσα στους κόλπους της διεθνούς εβραϊκής κοινότητας και η υποστήριξη των εποίκων ήταν κομμάτι της απάντησης του βρετανικού ιμπεριαλισμού στην αραβική αντίσταση στην περιοχή της Παλαιστίνης. Μεταπολεμικά, και ενώ οι ΗΠΑ αναδεικνύονται κυρίαρχη δύναμη στη Μέση Ανατολή, η Ουάσινςγκτον και όχι το Λονδίνο ανέλαβε το ρόλο του «προστάτη» του Ισραήλ, με ανταπόδοση το κράτος του Ισραήλ να είναι το «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, ενάντια στις αραβικές μάζες. Τα δισεκατομμύρια οικονομικής στρατιωτικής βοήθειας εδώ και
δεκαετίες, τα «στραβά μάτια» της «διεθνούς κοινότητας» σε απανωτές, διαχρονικές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από το κράτοςτρομοκράτη, δεν οφείλονται στην ισχύ του «εβραϊκού λόμπι» όπως ισχυρίζονται οι συνωμοσιολόγοι και οι ακροδεξιοί. Οφείλονται στη χρησιμότητα του Ισραήλ ως «μπάτσου» των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
Επιπτώσεις Αυτή η ιδιαιτερότητα έχει δύο επιπτώσεις. Η μία είναι πως οι πολίτες του Ισραήλ οφείλουν το επίπεδο διαβίωσής τους και την ασφάλειά τους στη γενναία στήριξη από τις ΗΠΑ και συνεπώς στο ρόλο που το κράτος του Ισραήλ παίζει ενάντια στις αραβικές μάζες. Αυτό κάνει την κοινωνία του Ισραήλ διαφορετική από τις κλασικές ταξικές καπιταλιστικές κοινωνίες, κάνει πολύ
πιο δύσκολο για τους Ισραηλινούς να αμφισβητήσουν το σιωνιστικό σχέδιο και το κράτος. Η άλλη επίπτωση είναι πως η πάλη ενάντια στο κράτος του Ισραήλ, ο παλαιστινιακός αγώνας, ξεπερνά τα όρια ενός απλού εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος και γίνεται υπόθεση συνολικότερα της πάλης για την ήττα του δυτικού ιμπεριαλισμού στη Μέση Ανατολή. Θέλοντας και μη, οι Παλαιστίνιοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της διεθνούς πάλης ενάντια στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Καθώς το Παλαιστινιακό είναι ζήτημα που αφορά όλο τον αραβικό κόσμο, και άρα τροφοδοτεί και εντάσεις ανάμεσα στους αραβικούς λαούς και στα καθεστώτα της περιοχής (που τις τελευταίες δεκαετίες στηρίζουν το Ισραήλ ή σιωπούν απέναντι στο δράμα των Παλαιστινίων), οι Πα-
λαιστίνιοι επίσης βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της πάλης για το μέλλον της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Γι’ αυτούς τους λόγους η παλαιστινιακή αντίσταση αγκαλιάστηκε ιστορικά από τη διεθνή Αριστερά. Γι’ αυτούς τους λόγους μια πολιτική γραμμή που απλώς εύχεται «ειρήνη» δεν αρμόζει στο Παλαιστινιακό. Γι’ αυτούς τους λόγους μέχρι σήμερα στις διαδηλώσεις κυριαρχεί το σύνθημα «Δεν υπάρχει ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη». Γι’ αυτούς τους λόγους, η απάντηση περνάει μέσα από τη διάλυση του ρατσιστικού κράτους-απαρτχάιντ, προκειμένου να προκύψει η μοναδική δίκαιη λύση: Η δημιουργία ενός κράτους σε όλη την ιστορική Παλαιστίνη, με ίσα δικαιώματα για όλους τους πολίτες του, Άραβες και Εβραίους.
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
10
23 Ιούλη 2014
Η Διεθνιστική Εργατική Αριστερά παλεύει για:
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ μέσα από την ανεξάρτητη
......................................... ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
δράση της εργατικής τάξης
νου «Τι είναι το ResisΤΑΙΠΕΔ» στη νέα παραλία, στο ύψος του Ομίλου, του οποίου η έκταση είναι στο ΤΑΙΠΕΔ προς πώληση.
Οι εργάτες δημιουργούν όλο τον πλούτο μέσα στον καπιταλισμό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγμένη από την εκμετάλλευση, ο σοσιαλισμός, μπορεί να δημιουργηθεί μόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραμματίσουν την παραγωγή και τη διανομή σύμφωνα με τις ανθρώπινες ανάγκες.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορμισμό Ο καπιταλισμός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί με την εργατική δράση. Δεν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόμος προς μια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνομία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγμένο στην άμεση δημοκρατία, στα συμβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
ΔΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισμό σε μια χώρα» ή «σοσιαλισμό με εθνικά χρώματα»
Η εμπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόμα και μια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν μπορεί να επιβιώσει σε απομόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣΔ, μετά την επικράτηση του σταλινισμού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισμοί, όπου η εκμετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη Δύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουμε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουμε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα που αντιστέκονται στην ιμπεριαλιστική καταπίεση. H δύναμη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιμπεριαλισμό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίμακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο.
Η ΝΕ Α’ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ, σε συνεργασία με την επιτροπή Χρηματοπιστωτικού, διοργανώνει εκδήλωση-ενημέρωση για τα κόκκινα δάνεια και τις σχετικές εξελίξεις, την Τετάρτη 23 Ιουλίου στις 18.00, στον Πολυχώρο της Ανοιχτής Πόλης (Μέγαρο Ερμής - Πανεπιστημίου 56, Εμμ. Μπενάκη 9 & Γαμβέτα 1, 1ος όροφος). Συγκέντρωση διαμαρτυρίας για τη συνεχιζόμενη σφαγή στη Γάζα και αλληλεγγύης στον αγωνιζόμενο παλαιστινιακό λαό στη Θεσσαλονίκη, την Πέμπτη 24/7, στις 20.00 (Πλατεία Αριστοτέλους). Καλούν: ΕΚΘ, ΕΔΟΘ, ΕΣΗΕΜ-Θ, Παλαιστινιακή Παροικία Θεσσαλονίκης, Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας. Οι προγραμματισμένες δράσεις του ResisΤΑΙΠΕΔ στη Θεσσαλονίκη: Τετάρτη 23/7 στις 20.00, παρέμβαση-μοίρασμα του κειμέ-
Aντιπαλεύουμε κάθε μορφή σοβινισμού, ρατσισμού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη μπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσμένους μέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κομμάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και μαχητικά τμήματα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόμμα. Ένα τέτοιο κόμμα μπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεμβαίνοντας στους μαζικούς αγώνες. Eίμαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: ΑΘΗΝΑΣ: 6957500105 •ΔΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6986294964 •ΑΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942533310 •ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 •ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 69481002186972036692 •ΝΟΤΙΑ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 •ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 •ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: 6972814199 •ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: 6973235894•ΔΥΤΙΚΗ • •ΚΡΗΤΗ: 6976332197 •ΚΥΚΛΑΔΕΣ: 6945077461 •ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
Συνδιοργάνωση του επόμενου κινηματικού κάμπινγκ ενάντια στο ΤΑΙΠΕΔ στην Επανομή, στα μέσα Αυγούστου, μαζί με τις τοπικές συνελεύσεις κατοίκων και δημοτικές κινήσεις. Τέλος, μεγάλη ανοιχτή συνέλευση ResisΤΑΙΠΕΔ, στις 26/8, ημέρα Τρίτη, στις 19.30, στο αίθριο θεατράκι του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης.
συμπαράστασης στον αγώνα των καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών, που εδώ και 10 μήνες παλεύουν καθημερινά για την επαναπρόσληψή τους, με τη Χαρούλα Αλεξίου. Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί στις 21.00, στην πλατεία Συντάγματος.
Τη Δευτέρα 28 Ιουλίου ο ρ/σ «105,5 ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ» και η «Αλληλεγγύη για όλους» διοργανώνουν μεγάλη συναυλία
Θα μας βρείτε στις Οργανώσεις Μελών του ΣΥΡΙΖΑ
Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεμοκαπηλία της «δικής μας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουμε το σύνθημα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωμένοι. Eίμαστε αντίθετοι στην καταπίεση των μειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα μέτρα αστυνόμευσης των μεταναστών.
Δευτέρα 28/7, στις 15.00, παρέμβαση στο Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης για γνωστοποίηση του θέματος της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων χώρων και παραλιών, με αίτημα για ψήφισμα κατά του ΤΑΙΠΕΔ και του ξεπουλήματος, προς το σώμα του δημοτικού συμβουλίου.
Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6977275054 Πλατεία Βικτωρίας 6907856793 Σεπόλια-Κολωνός 6973009630 Πετράλωνα-Θησείο 6974018716 Παγκράτι 6973344350 Γκύζη 6973005569 Αμπελόκηποι 6943043309 ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. Φιλαδέλφεια 6976394520 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια 6948429227 ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: 1ο Δημοτικό Διαμέρισμα Περιστερίου 6984516774 2ο Δημοτικό Διαμέρισμα Περιστερίου 6932045320 3ο Δημοτικό Διαμέρισμα Περιστερίου 6982164101 Άγιοι Ανάργυροι 6998466952 Αιγάλεω 6986294964 Χαϊδάρι 6945542335 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Βύρωνας 6972318747
Ζωγράφου 6937271330 ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Γλυφάδα 6945754555 Άλιμος 6932566460 Καλλιθέα 6972256055 Ν. Σμύρνη 6972098143 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6948418381 Κορυδαλλός 6948100218 Κερατσίνι 6975847329 Σαλαμίνα 6973376378 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: Λαυρεωτική 6939014803 Βούλα-Βάρη-Βουλιαγμένη 6948o00171 Παιανία-Γλυκά Νερά 6974428095 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Κέντρο 6976579448 5ο Δημοτικό Διαμέρισμα 6941457878 Νεάπολης-Συκεών 6942552216 Δέλτα (Σίνδος) 6946535858 Χαλκηδόνα (Κουφάλια) 6984419742 ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Πάτρα (Κέντρο) 6982605384 Παραλία Πάτρας 6974977186
Αγ. Σοφία-Αγυιά 6943968839 ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Αγρίνιο 6974473540 Σύρος 6945077461 Νάξος 6947619631 ΠΕΛΟΠΟΝΗΣΣΟΣ: Καλαμάτα 6936018810 ΕΡΓΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ: Κορώνη 6932422501 ΑΤΤΙΚΗ: Νοσοκομείο «Γεννηματάς» ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: 6977072458 Λοκρίδα (Αταλάντη) Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» 6977096663 6946950764 Λιβαδειά 6977684563 Ασκληπιείο 6936604279 Φωκίδα (Άμφισσα-Ιτέα) Νοσοκομείο Νίκαιας 6973607585 6972910336 Λαμία 6973344352 Ψ.Ν.Α. 6944417885 ΗΠΕΙΡΟΣ: Νοσοκομείο «Σωτηρία» Ιωάννινα 6945704488 6984067690 Πρέβεζα 6932567576 Νοσοκομείο «Έλενα Βενιζέλου» 6909173945 ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: ΟΑΕΕ 6974701829 Κοζάνη 6982831776 ΥΠΑΑΤ 6945754555 Εορδαία (Πτολεμαΐδα) Εκπαιδευτικοί Νότιας 6972814199 Αθήνας 6973223771 Φλώρινα 6944548787 ΧρηματοπιστωτικόςΘΡΑΚΗ: «Ενοικιαζόμενοι» ΕΤΕ 6976855566 Κομοτηνή 6978032247 Αερομεταφορών 6982164101 ΘΕΣΣΑΛΙΑ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Λάρισα 6978991247 Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ ΚΡΗΤΗ: 6973972804 Ηράκλειο 6949895565 Νοσοκομείο «Γεννηματάς» Αγ. Ιωάννης Ηρακλείου 6977029532 6944916915 Εκπαιδευτικοί 6972167133 Ρέθυμνο 69799225065 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
• ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ», Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία • ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Αντώνης Νταβανέλλος • ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΧΕΛΙΟΣ-ΠΡΕΣ Α.Β.Ε.Ε. • ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζομενών 1-3, Τ.Κ. 10440 ΑΘΗΝΑ • Eπικοινωνία: τηλ: 210-3306286, e-mail: sidaxi@dea.org.gr , Fax: 210-3303566
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ: • Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 081/757379-00 της Εθνικής Τράπεζας.
ιστορία • 11
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
Στη συζήτηση για τις προοπτικές του ΣΥΡΙΖΑ
Είναι μοντέλο η ΕΔΑ; Της Κατερίνας Παρδάλη
οδήγησαν την ΕΔΑ να συρθεί πίσω από την ΕΚ.
ι δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα για τη διεκδίκηση «πλατιών» συμμαχιών –και από το χώρο της Κεντροαριστεράς– προκειμένου να ανατρέψουμε τη μνημονιακή κυβέρνηση, πήραν μεγάλη δημοσιότητα, γιατί το τι θα γίνει απασχολεί τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού.
Βεβαίως, μεγάλη ευθύνη γι’ αυτή τη στάση της ΕΔΑ έχει και το (παράνομο) ΚΚΕ, αφού στο 8ο Συνέδριό του (Μάης του 1961) έθεσε ως άμεσο στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης Καραμανλή. Ο συγκεκριμένος στόχος άφηνε ως μοναδικό ανοικτό ενδεχόμενο για τη δραστηριότητα της ΕΔΑ την απόπειρα συνεργασίας με το Κέντρο. Και αυτό έκανε η ΕΔΑ, ακόμα και με πριμοδότηση των ψηφοδελτίων της ΕΚ σε βάρος της.
Ο
«Θα πρέπει να αποφύγουμε το ιστορικό προηγούμενο της ΕΔΑ το ’58, όπου, ενώ είχε αναδειχθεί δεύτερη δύναμη, απέφυγε να ενσωματώσει το κέντρο, με αποτέλεσμα το ’61 να πέσει από το 24% στο 14%», δήλωσε ο πρόεδρος, ενώ σε άλλη εσωκομματική τοποθέτησή του έφερε σαν αντιπαράδειγμα στην ΕΔΑ, το ΠΑΣΟΚ του 1977 που «ενσωμάτωσε το κέντρο, με αποτέλεσμα το 1981 να γίνει κυβέρνηση με 48%». Είναι σωστή η παραίνεση του Τσίπρα να μαθαίνουμε από τα λάθη του παρελθόντος. Αλλά, κατά τη γνώμη μας, τα λάθη δεν ήταν αυτά που επισημαίνονται, αλλά τα ανάποδα. Ιστορικό λάθος της ΕΔΑ ήταν το σύρσιμο πίσω από τις δυνάμεις του Κέντρου.
Η δημιουργία της ΕΔΑ
Η ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά, 1951-1967) ήταν το πιο επιτυχημένο αριστερό κόμμα στην ελληνική ιστορία (με εξαίρεση την περίοδο της Αντίστασης), μέχρι την εμφάνιση και επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ, μισό αιώνα μετά. Ο εμφύλιος στην Ελλάδα τέλειωσε στις 30/8/1949, με στρατιωτική και πολιτική ήττα της Αριστεράς. Ακολούθησε κύμα διώξεων, φυλακίσεων, εξοριών και εκτελέσεων. Μέσα σε τέτοιες συνθήκες ήταν ηρωική η δημιουργία της ΕΔΑ στις 3/8/1951 (ένα μήνα πριν τις εκλογές). Ιδρύθηκε σαν συνασπισμός κομμάτων, με στόχο να αποτελέσει το νέο φορέα της Αριστεράς και να αγωνιστεί για τα μεγάλα αιτήματα της εποχής: Ειρήνη, Δημοκρατία, Αμνηστία. Το ιδρυτικό της υπέγραψαν μια σειρά μικρά αριστερά κόμματα που ήταν νόμιμα εκείνη την περίοδο. Το ΚΚΕ, όντας παράνομο από το 1947, δεν μπορούσε να συνυπογράψει. Όμως, το βασικό κομμάτι των στελεχών της ΕΔΑ ήταν μέλη του ΚΚΕ. Αμέσως χιλιάδες άνδρες και γυναίκες της Αριστεράς την πλαισίωσαν και έκαναν πράξη με τη ζωντανή παρουσία τους το εγχείρημα: Εξόριστοι και φυλακισμένοι που απελευθερώνονταν, εργαζόμενοι και αγρότες που είχαν έρθει στις πόλεις γιατί τα χωριά τους είχαν καταστραφεί από τον εμφύλιο, ή γιατί δεν μπορούσαν να ζήσουν σε αυτά λόγω των διώξεων, συγγενείς
Ο Γεώργιος Παπανδρέου ουδέποτε θέλησε συμμαχία με την Αριστερά. Το 1963, μετά την νίκη του στις εκλογές, επειδή δεν πέτυχε αυτοδυναμία στη Βουλή, προτίμησε να παραιτηθεί και να προκηρύξει νέες εκλογές το Φεβρουάριο του 1964, παρά να κάνει κυβέρνηση συνεργασίας με την ΕΔΑ. Αυτό το Κέντρο απέτυχε να «ενσωματώσει» η ΕΔΑ…
Μοντέλο; και φίλοι των εξόριστων και των φυλακισμένων, καλλιτέχνες, στρατιώτες, φοιτητές και μαθητές, εργαζόμενη νεολαία. Παλιοί ΕΠΟΝίτες και ΕΠΟΝίτισσες, αλλά και καινούργια κομμάτια. Και ταυτόχρονα άνθρωποι που στον εμφύλιο είχαν «αποστρατευτεί» ή είχαν υποκύψει στην τρομοκρατία, υπογράφοντας δήλωση μετανοίας, έσπευσαν να στηρίξουν την ΕΔΑ στον προεκλογικό της αγώνα και να πλαισιώσουν τις οργανώσεις της. Έτσι έγινε φανερό ότι υπήρχε ένα πεδίο όπου η Αριστερά δεν είχε ηττηθεί στον εμφύλιο. Ήταν το πεδίο των ιδεών, με τις οποίες εξέφραζε τη διάθεση του κόσμου για μια άλλη κοινωνία, ελεύθερη και δίκαιη. Στις εκλογές του επόμενου μήνα (Σεπτέμβρης 1951) η ΕΔΑ πήρε 10,5%. Ήταν ένας απίστευτος άθλος σε μια εποχή τρομοκρατίας, διώξεων και βίας.
Εκλογές 1958
Η δεκαετία του ’50 είναι η εποχή που ο ελληνικός καπιταλισμός αναρρώνει από τις καταστροφές ενός δεκαετούς πολέμου και μπαίνει σε τροχιά έντονης ανάπτυξης –με την οικονομική «βοήθεια» των ΗΠΑ, το λεγόμενο «σχέδιο Μάρσαλ». Ταυτόχρονα, όμως, «αναρρώνει» και το κίνημα. Η εσωτερική μετανάστευση τροφοδοτεί μια νέα εργατική τάξη, ιδιαίτερα στην Αθήνα, αλλά και στις άλλες μεγάλες πόλεις. Το 1956-57 το απεργιακό κύμα φουσκώνει. Το ’56 είναι η χρονιά που κάνει την εμφάνισή του και το φοιτητικό κίνημα. Η ΕΔΑ έπαιξε κεντρικό ρόλο σε όλες αυτές τις κινητοποιή-
σεις. Έτσι η επιρροή της μεγαλώνει. Ενόψει των εκλογών του 1958 οι συγκεντρώσεις της ΕΔΑ προκαλούν εντύπωση με τον όγκο και τον ενθουσιασμό του κόσμου, αλλά και ανησυχία στην κυβέρνηση και τα κόμματα του Κέντρου. Τα αποτελέσματα των εκλογών του 1958 προκάλεσαν σοκ στην άρχουσα τάξη. Δέκα χρόνια μετά από μια συντριπτική ήττα, η Αριστερά καταφέρνει να πάρει το 24,4% των ψήφων και να αναδειχτεί σε αξιωματική αντιπολίτευση.
Ιουλιανά
Στην επιτυχία της Αριστεράς, η Δεξιά απάντησε με καινούργιες διώξεις και νέα τρομοκρατία. Αυτή η ζοφερή για την πλειοψηφία του λαού κατάσταση, μαζί με τις ίντριγκες του παλατιού, τη δολοφονία του Λαμπράκη και μετά του Πέτρουλα, ξεσηκώνουν ένα μαζικό ριζοσπαστικό κίνημα. Έτσι η δεκαετία του ’60 είναι η περίοδος όπου η άρχουσα τάξη γνωρίζει πολιτική κρίση, ενώ αντίθετα το κίνημα περνά από την ανασύνταξη στην έφοδο, με αποκορύφωμα τα Ιουλιανά του 1965. Η αρχή έγινε το Δεκέμβρη του 1960, με την απεργία των οικοδόμων και τις συγκρούσεις τους με την αστυνομία. Ακολούθησε ο «ανένδοτος αγώνας», η κλιμάκωση των απεργιών, η συγκρότηση της «κίνησης των 115» σωματείων, που σύντομα έγιναν 400, και τα Ιουλιανά του 1965, όταν στις 70 μέρες που κράτησαν, έγιναν 400 λαϊκές συγκεντρώσεις με συμμετοχή δεκάδων, πολλές φορές και εκα-
τοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, που αγνοούσαν το ξύλο, την τρομοκρατία, τις συλλήψεις, τους τραυματισμούς και ήταν κάθε μέρα στο δρόμο. Όλη αυτή η κοινωνική έκρηξη, παρόλη την τεράστια αυθόρμητη δράση του κόσμου, έμεινε χωρίς οργάνωση, χωρίς ηγεσία και κάποια στιγμή υποχώρησε. Παρόλο που οι κυβερνήσεις των αποστατών έπεφταν η μία πίσω από την άλλη, ούτε η Ένωση Κέντρου, ούτε η ΕΔΑ έβαλαν ζήτημα ανατροπής της βασιλείας. Στα Ιουλιανά υπάρχει μια ολοένα εντεινόμενη απόκλιση του ζωντανού κινήματος από την πολιτική των ηγεσιών (ΕΔΑ και ΕΚ). Απέναντι σε αυτό το τεράστιο κίνημα η ΕΔΑ απαρνήθηκε ουσιαστικά το ρόλο της πρωτοπορίας και περιορίστηκε κύρια στην κοινοβουλευτική δράση. Στρατηγική της ήταν η «Εθνική Δημοκρατική Αλλαγή», η οποία, για να επιτευχθεί, είχε πλήθος «στάδια» που έπρεπε να περάσει! Και στο τέλος, δεν υπήρχε καν η προοπτική του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού, που δεν περιλαμβανόταν στο πρόγραμμα της ΕΔΑ. Για να μην «τρομάξει» τους υποτιθέμενους μελλοντικούς συμμάχους της, η ηγεσία της ΕΔΑ όχι απλώς παρέμεινε κατώτερη των περιστάσεων και των απαιτήσεων αυτού του φανταστικού κινήματος, αλλά πολλές φορές προσπάθησε και να το «μαζέψει». Η υποτίμηση του ταξικού χαρακτήρα του κινήματος, όπως και η έλλειψη εμπιστοσύνης στον εξεγερμένο κόσμο –λόγω της επιλογής για συμμαχίες με τις «δυνάμεις του Κέντρου»–
Κατά τη γνώμη μας, η Αριστερά που χρειαζόμαστε, και οραματιζόμαστε, θα θέλαμε να έχει τα μαζικά χαρακτηριστικά της ΕΔΑ. Τον ηρωισμό και την αγωνιστικότητα των μελών της, την πολιτιστική παραγωγή και επιρροή, τις νίκες, την απήχηση που είχε στις πόλεις και τις γειτονιές, στους εργαζόμενους/ες, τους φοιτητές και τη νεολαία, στην ελληνική κοινωνία. Αλλά δεν θέλουμε να έχει κάποια από τα πολιτικά χαρακτηριστικά της. Και όχι αυτά που «ξορκίζουν» διάφορα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα. Με όλο το σεβασμό και τον θαυμασμό στους αγωνιστές/ριες της ΕΔΑ, και εκτιμώντας τον άθλο που στην ουσία πέτυχαν αμέσως μετά τον Εμφύλιο, είναι χρήσιμο να θυμόμαστε ότι η ακμή της ΕΔΑ ήταν η ακμή ενός κινήματος που την πλαισίωσε, πάλεψε μαζί της και στην ουσία προχώρησε παραπέρα. Η ηγεσία όμως της ΕΔΑ σπατάλησε αυτό το κίνημα με την κοινοβουλευτική στρατηγικήεμμονή της και με την πολιτική της «Εθνικής Δημοκρατικής Αλλαγής», που στην ουσία ήταν η άποψη του ΚΚΕ για τα στάδια και τα λαϊκά μέτωπα (δηλ. συνεργασία με την Εθνική Αστική τάξη ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τους λίγους «ξενόδουλους» μεγαλοαστούς και το παλάτι) και το οδήγησε τελικά στην ουρά των «Κεντρώων» αστικών πολιτικών δυνάμεων, που τότε εκφράζονταν με την Ένωση Κέντρου. Αυτή η πολιτική είχε σαν αποτέλεσμα την ήττα αυτού του κινήματος και την αποτυχία του να αποτρέψει τη Χούντα της 21ης Απριλίου 1967.
12
• διεθνή
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
Η ελπιδοφόρα ανασύνταξη του κινήματος και της Αριστεράς στην Ισπανία
Το Podemos μπροστά στα προβλήματα συνέχειας Της Κατερίνας Σεργίδου
Π
ολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί για την επιτυχία του σχήματος Podemos και για τις γενικότερες πολιτικές εξελίξεις στην Ισπανία. Σε πολλά πράγματα τα τελευταία χρόνια η ισπανική κοινωνία μοιάζει με την ελληνική, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια του μνημονίου. Το κίνημα των αγανακτισμένων, οι τεράστιες διαδηλώσεις, τα μεγάλα εκλογικά ποσοστά της Αριστεράς. Πολλοί σπεύδουν να συγκρίνουν το επίπεδο συνείδησης των δύο λαών. Αναρωτιούνται γιατί στην Ελλάδα σταμάτησαν να γίνονται τόσες πολλές διαδηλώσεις, γιατί δεν έχουμε κι εμείς έναν πολιτικό σχηματισμό σαν το Podemos, γιατι οι Έλληνες δεν ξεσηκώνονται όπως οι Ισπανοί. Στην πραγματικότητα και τα δύο κινήματα στην Ελλάδα και την Ισπανία έχουν κάνει παρόμοια πράγματα, απλά σε διαφορετικό χρόνο. Ο ενθουσιασμός που συνοδεύει αυτή τη στιγμή το Podemos μοιάζει με το ρεύμα που απέκτησε ο ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία χρόνια. Επομένως δεν έχουν τόσο νόημα οι ευθείες συγκρίσεις, ούτε το «να γίνουμε Ισπανία», γιατί κάθε χώρα έχει τις δικές της ιδιαίτερες συνθήκες, όσο να δούμε τι έχουμε να κρατήσουμε και τι να αφήσουμε από την ισπανική εμπειρία.
Η επιτυχία και τα όρια του Podemos
Υπενθυμίζουμε ότι στις ευρωεκλογές του Μαΐου το Podemos κατάφερε να εκλέξει πέντε ευρωβουλευτές με 1.245.948 ψήφους και ένα 8%, με μια καμπάνια πολύ λίγων μηνών. Αυτό που εμφανίζεται σαν το μεγάλο ατού του Podemos είναι η ανοιχτή υποδοχή αγωνιστών και οι δημοκρατικές του διαδικασίες. Πράγματι το γεγονός ότι οι υποψήφιοί του επιλέχτηκαν με δημοψήφισμα και όχι μέσα σε κλειστά γραφεία είναι σημαντικό. Είναι επίσης ενδιαφέρουσα και η δομή του Podemos, με τους κύκλους-συνελεύσεις ανθρώπων σε κάθε περιοχή, που συζητούν δημοκρατικά και αποφασίζουν. Όμως η επιτυχία του Podemos δεν στηρίχθηκε τόσο στις δομές του όσο στο γεγονός ότι μπόρεσε με έναν πρωτότυπο τρόπο να εκφράσει το μεγαλειώδες κίνημα που προϋπήρξε. Το κίνημα των αγανακτισμένων και λίγο αργότερα οι απεργίες των ανθρακωρύχων, των πυροσβεστών, η λευκή «παλίρροια» (mareas blancas) στα νοσοκομεία, το κίνημα κατά των εξώσεων, οι καταλήψεις κτιρίων, το κίνημα των ανέργων και κυρίως οι μεγάλες πορείες «αξιοπρέπειας» στις 22 Μάρτη, έδωσαν στο Podemos τεράστια ώθηση. Έτσι κατάφερε μέσα σε λίγες γραμμές να διατυπώσει ένα πρόγραμμα που πατούσε στις λαικές ανάγκες. Κατάφερε να πείσει τους ανθρώπους που ήταν μακριά
από την πολιτική, που δεν ψήφιζαν ποτέ, που ήταν απογοητευμένοι, ότι αξίζει να στηρίξουν κάτι καινούργιο, κάτι που πραγματικά θα τους δώσει χώρο και λόγο.
κού κοινοβουλίου και ότι απέδειξαν τουλάχιστον σε επίπεδο φόρμας ότι κινούνται έξω από το παραδοσιακό κομματικό κατεστημένο ακόμα και της Αριστεράς.
Τώρα το Podemos ετοιμάζει έναν νέο κύκλο διαδικασιών, ο οποίος θα ολοκληρωθεί το φθινόπωρο με μια μεγάλη συνέλευση που λέγεται «Ναι, μπορούμε» και την οποία οργανώνει μια ομάδα 25 ανθρώπων, καθορισμένη από τον Πάμπλο Ιγκλέσιας, τον άτυπο ηγέτη του Podemos. Αυτή η ομάδα ονομάστηκε από κάποιους δυσαρεστημένους και ως «κλειστή λίστα». Η πρόταση αυτή εγκρίθηκε σε ψηφοφορία μέσω διαδικτύου, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 50.000 άνθρωποι.
Όμως από δω και πέρα αρχίζουν τα δύσκολα. Γιατί το Podemos κυρίως καλείται να αποφασίσει τι τελικά θα είναι. Θα είναι κόμμα; Θα είναι κίνημα; Μέχρι ποιο επίπεδο αποφασίζει πραγματικά ο κόσμος και πόσο αποφασίζουν τα πιο προβεβλημένα στελέχη του και ιδιαίτερα ο Πάμπλο Ιγκλέσιας που είναι ιδιαίτερα «αγαπητός» από τα ΜΜΕ; Πόσο εφικτό είναι να ψηφίζουν τα μέλη του Podemos για όλα και ποιος μπορεί τελικά να είναι μέλος του Podemos; Με βάση ποια κριτήρια παίρνονται οι αποφάσεις; Υπάρχουν θεωρητικά εργαλεία και ιστορικές αναφορές που μπορούν να βοηθήσουν σ’ αυτή τη διαδικασία; Πόσο η «καινούργια» εμπειρία χρειάζεται την «παλιά»;
Και πάλι μέσα από συζητήσεις και ψηφοφορίες, που θυμίζουν δημοψήφισμα, ο κόσμος θα αποφασίσει τη μορφή και το πρόγραμμα του σχήματος για το επόμενο διάστημα, τις συνεργασίες του με τα άλλα κόμματα της Αριστεράς κλπ. Ένα ακόμα στοιχείο επιτυχίας για το Podemos είναι και η στήριξη που έχει δώσει στα εθνικά κινήματα αυτοδιάθεσης των Καταλανών και των Βάσκων. Αξίζει εδώ μια αναφορά και στο νέο σχηματισμό Γκουανιέμ Μπαρσελόνα (που σημαίνει «ας κερδίσουμε τη Βαρκελώνη» στα Καταλανικά), ο οποίος έχει βάλει στόχο να κερδίσει στις δημοτικές εκλογές και μοιάζει πολύ με το Podemos. Πατάει κυρίως πάνω στο κίνημα ενάντια στα στεγαστικά δάνεια, όμως προχωρά ακόμα παραπέρα, διεκδικώντας διαγραφή του χρέους, δημοκρατία στην πόλη κλπ. Συνοψίζοντας τα θετικά αυτών των σχημάτων, μπορούμε να αναφέρουμε τη διάθεση να βρεθεί ο τρόπος να νιώθουν οι ψηφοφόροι ότι το Podemos είναι όλοι αυτοί που αποφασίζουν και συμμετέχουν από κοινού, είναι επίσης το γεγονός ότι μπόρεσαν να συνενώσουν τις διαφορετικές αντιστάσεις κάτω από μια πλατφόρμα, ότι υλοποίησαν τη δέσμευσή τους να παίρνουν οι ευρωβουλευτές μόνο το αναγκαίο μέροςαπό τον μισθό του ευρωπαϊ-
Είναι προφανές ότι δεν μπορούν να απαντηθούν όλα αυτά τα ερωτήματα, γιατί το εγχείρημα είναι σε εξέλιξη, όπως και η ίδια η ταξική πάλη στην Ισπανία. Άλλωστε υπάρχει ο κίνδυνος να εγκλωβιστούμε σε σχήματα όπως «τo Podemos είναι καταδικασμένο σε αποτυχία» ή «το Podemos είναι το κόμμα του μέλλοντος». Το σίγουρο πάντως είναι ότι έχει ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση μέσα στο Podemos, της οποίας οι λεπτομέρειες δεν είναι γνωστές και δεν έχουν δημοσιευτεί. Κυρίως εκφράζεται μια ανησυχία για το αν το Podemos θα καταλήξει σε μια από τα ίδια και για το ποιοι θα αποφασίζουν μέσα σ’ αυτό. Φαίνεται ότι από ένα πιο «αυτόνομο» κομμάτι υπάρχει κάποια δυσαρέσκεια και ως προς τις οργανωμένες δυνάμεις που συμμετέχουν σε αυτό, όπως η Ιzquierda Αnticapitalista (η τροτσκιστική αντικαπιταλιστική Αριστερά) και άλλες μικρότερες της επαναστατικής Αριστεράς. Επίσης φαίνεται να υπάρχει και
μια πιο ουσιαστική αγωνία για το κατά πόσο το Podemos θα παραμείνει πιστό στο ριζοσπαστικό του πρόγραμμα. Άλλωστε θα αναγκαστεί να κριθεί πολύ γρήγορα και γιατί πλησιάζουν οι εθνικές εκλογές και γιατί η κυβέρνηση έχει μια πολύ επιθετική ατζέντα για το επόμενο διάστημα. Ήδη ο νόμος ενάντια στις διαδηλώσεις και στις «παράνομες» απεργίες είναι ενέργεια πρωτοφανούς αυταρχικότητας και έχει σοκάρει την ισπανική κοινωνία.
Χρειάζεται επίσης στρατηγική. Η Αριστερά, για παράδειγμα, οραματίζεται έναν κόσμο δικαιοσύνης που τον ονομάζει σοσιαλισμό, έναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Αυτό σημαίνει, στα λόγια τουλάχιστον, ότι η ταχτική της υπηρετεί αυτό τον στόχο.
Δημοκρατία και ταξικότητα
Όλα αυτά για το Podemos είναι ζητούμενα. Χρειάστηκαν όλα αυτά για να πετύχει; Όχι. Όμως χρειάζονται όλα αυτά για να συνεχίσει να εκφράζει τους πολλούς.
Βρισκόμενοι σχεδόν δύο αιώνες μετά την ίδρυση των πρώτων κομμάτων της Αριστεράς, καλό είναι να παραδεχτούμε πως δεν υπάρχει παρθενογένεση. Ό,τι παρουσιάζεται ως καινούργιο έχει ξαναεμφανιστεί με άλλη μορφή, αλλά με το ίδιο περιεχόμενο. Για παράδειγμα, οι «ανοιχτές ψηφοφορίες» έχουν εμφανιστεί στην ιστορία σε μεγάλες στιγμές, όπως ήταν η Ρώσικη Επανάσταση και τα σοβιέτ. Επίσης σε άλλες επαναστάσεις και εξεγέρσεις, αλλά και στα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα τύπου ΠΑΣΟΚ με τις ιντερνετικές ψηφοφορίες, αλλά και σε αναρχοαυτόνομες συλλογικότητες των λίγων ατόμων, όπως και στα κινήματα των πλατειών και των αγανακτισμένων, ή και σε συνελεύσεις μαχητικών σωματείων. Επομένως οι ψηφοφορίες του Podemos δεν αποτελούν κάτι το καινούργιο. Αυτό που κάθε φορά κάνει τη διαφορά είναι πόσο τα σώματα που ψηφίζουν εκφράζουν και αντιπροσωπεύουν πραγματικές πλειοψηφίες. Και όχι οποιεσδήποτε πλειοψηφίες, αλλά εκείνους τους ανθρώπους που δουλεύουν σε οποιοδήποτε πόστο της «μηχανής» του συστήματος. Επιπλέον δεν αρκούν μόνο τέτοιες δομές. Χρειάζονται οργανωμένες διαδικασίες που να μεταφέρουν την ιστορική εμπειρία από γενιά σε γενιά. Χρειάζονται οργανωμένες διαδικασίες που συζητούν, αποφασίζουν, εκτιμούν, σχεδιάζουν σε καθημερινή βάση.
Επιπροσθέτως ένα μέρος της Αριστεράς αντιλαμβάνεται ότι το πιο δυναμικό μέρος της κοινωνίας είναι η εργατική τάξη λόγω της θέσης της στην παραγωγή.
Δεν μπορούμε να υποδείξουμε στους συναγωνιστές του Podemos, ούτε στους συντρόφους που αυτοπροσδιορίζονται ως μαρξιστές-επαναστάτες μέσα σε αυτό, πώς θα συνεχίσουν από δω και πέρα. Αναγκαστικά θα πρέπει να περάσουν από τους ίδιους δρόμους που πέρασαν όλοι οι αριστεροί τα τελευταία χρόνια, μια και δυστυχώς δεν υπάρχουν ευκολίες και παρακάμψεις. Η συμμετοχή και η προσπάθεια να νικήσουν οι αγώνες στην Ισπανία, η συνεργασία με την υπόλοιπη Αριστερά, η σύνδεση με την Αριστερά παγκοσμίως, το καθαρό και ριζοσπαστικό πρόγραμμα σίγουρα είναι τα πρώτα συστατικά μιας πετυχημένης διαδικασίας. Πάντως, για να γυρίσουμε στα δικά μας, φαίνεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει αυτά που δεν έχει κάνει το Podemos και το Podemos αυτά που δεν έχει κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αν μπορέσουμε να συνδυάσουμε την εφευρετικότητα, την από τα κάτω διάθεση, την προσπάθεια ένωσης όσων αντιστέκονται, με την αριστερή παράδοση και κουλτούρα, με κατεύθυνση το σοσιαλισμό, τότε θα έχουμε ένα κόμμα πραγματικά δημοκρατικό που δεν θα χρειάζεται να μαζέψει όλα του τα μέλη σε μια πλατεία για να αποδείξει ότι είναι δημοκρατικό, τότε ναι, θα λέμε ότι Podemos. Μπορούμε!
διεθνή • 13
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
Σκωτία: Το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία προκαλεί αναταράξεις
Σ
Η αντεπανάσταση στην Αίγυπτο
τις 18 Σεπτέμβρη 2014 διεξάγεται το δημοψήφισμα για το αν η Σκωτία θα γίνει «ανεξάρτητο κράτος».
Η διεξαγωγή του ήταν ιστορικός στόχος και ρητή δέσμευση του κυβερνώντος Σκωτσέζικου Εθνικού Κόμματος (SNP) και του πρωθυπουργού Άλεξ Σάλμοντ, μετά τον εκλογικό τους θρίαμβο του 2011. Αν και μειοψηφικό αίτημα στην αρχή, στις τελευταίες δημοσκοπήσεις εμφανίζεται τάση ανατροπής: το «ναι» φτάνει μέχρι το 40%, το «όχι» πέφτει στο 42% , και εμφανίζεται ένα σημαντικό ποσοστό αναποφάσιστων. Αυτό αποτυπώνεται και στον τοπικό Τύπο που κάνει λόγο για «θρίλερ». Εάν πλειοψηφήσει το «ναι», η Σκωτία θα ανακηρυχθεί ανεξάρτητο κράτος την 24η Μαρτίου 2016 και η «ένωση» που ισχύει από το μακρινό 1707 θα λάβει τέλος. Διαπιστώνοντας την αντιστροφή του κλίματος από τις δημοσκοπήσεις, τους τελευταίους μήνες οργανώνεται μια εκστρατεία τρομοκράτησης, στην οποία συμμετέχουν ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ.Μ. Μπαρόζο, κορυφαία στελέχη πετρελαϊκών εταρειών (BP, Shell), κρατικοί αξιωματούχοι και τα τρία μεγάλα νεοφιλελεύθερα κόμματα.
Η συζήτηση στην Αριστερά To κόμμα των Εργατικών (που παρά τη νεοφιλελεύθερη μετάλλαξή του, συνεχίζει να διατηρεί ένα αριστερό δυναμικό στη βάση του), διάφορες προσωπικότητες και διανοούμενοι του δημοκρατικού χώρου και της Αριστεράς τάσσονται με την καμπάνια «Καλύτερα μαζί» και με το «όχι» στο δημοψήφισμα, με την άποψη ότι το «ναι» θα σημάνει καταστροφή για τους Εγγλέζους αλλά και για τους Σκωτσέζους. Ένα από τα επιχειρήματα του «όχι» είναι ότι η επιθυμία για ανεξαρτησία αποτελεί έκφραση μιας οπισθοδρομικής, εθνικιστικής εκτροπής. Ωστόσο αυτή η εκτίμηση υποτιμά πως ο κυρίαρχος εθνικισμός στο νησί είναι ο βρετανικός και δείχνει δύο μέτρα και σταθμά: Το να υποστηρίζει κάποιος μια ανεξάρτητη Σκωτία τον καθιστά αυτόματα «εθνικιστή», αλλά το να υποστηρίζει τη διατήρηση της ακεραιότητας του Ηνωμένου Βασιλείου δεν τον καθιστά εθνικιστή; Πιο σοβαρό είναι το επιχείρημα πως υπάρχει ο κίνδυνος να αποδυναμωθεί το βρετανικό συνδικαλιστικό κίνημα, εμποδίζοντας την ενότητα των εργατών. Αυτό όμως δεν είναι μια αναπόφευκτη συνέπεια της απόσχισης. Οι εργάτες στην Ιρλανδία μπορούν να ανήκουν στα ίδια συνδικάτα με τους εργάτες στη Βρετανία, οι εργάτες του Καναδά στα ίδια με τους εργάτες στις ΗΠΑ, δεν υπάρχει λόγος οι Σκωτσέζοι να μην ανήκουν στα ίδια συνδικάτα με τους εργάτες σε Αγγλία και Ουαλία. Άλλωστε, η ενότητα των εργατών, δεν υπαγορεύεται από τη συνταγματική μορφή του κράτους, αλλά από την επιθυμία να επιδειχθεί αλληλεγγύη και να ληφθεί κοινή συλλογική δράση πέρα από τα σύνορα αν χρειαστεί. Πολλοί αγωνιστές προτιμάνε να προσπεράσουν το θέμα που «μας αποσπά από τα πραγματικά προβλήματα», την πάλη ενάντια στη λιτότητα κ.ο.κ. Αλλά συνήθως η Αριστερά δεν έχει την πολυτέλεια να διαλέξει το γήπεδο. Κι είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ο σκωτσέζικος λαός έχει να ασχοληθεί τόσο ενεργά με
την πολιτική από την εποχή του poll tax (1987-90). Αυτά υποδεικνύουν στην Αριστερά να μπει με τους δικούς της όρους στη σχετική συζήτηση (τι σημαίνει η ανεξαρτησία, με τι περιεχόμενο, τι ενισχύει τη δύναμη της εργατικής τάξης και τι όχι κ.λπ.) η οποία, ό,τι κι αν προκύψει στο δημοψήφισμα, μόλις ξεκίνησε και θα συνεχιστεί. Εν τέλει, αν η σκωτσέζικη ανεξαρτησία δεν απειλεί καθόλου το κεφάλαιο, και διαιρεί την εργατική τάξη, γιατί το μεγαλύτερο τμήμα της βρετανικής άρχουσας τάξης (και των αρχουσών τάξεων της ΕΕ και των ΗΠΑ) εναντιώνονται σε αυτήν; Η μεταβολή στις θέσεις του «Economist», είναι χαρακτηριστική. Έως πρόσφατα, υποστήριζε την ανεξαρτησία για να υποχρεωθεί η Σκωτία να γίνει πιο ανταγωνιστική χτυπώντας μισθούς και κοινωνικό κράτος. Τώρα βγάζει πρωτοσέλιδα που θρηνούν για την επιλογή των κατοίκων της! Αυτή η αλλαγή στάσης εκφράζει προφανώς το φόβο των δυσμενών συνεπειών για το βρετανικό κράτος και το κεφάλαιο που επενδύει στη Βρετανία.
Το μπλοκ του «ναι» Στην καμπάνια του «ναι» («Ναι Σκωτία») πρωτοστατεί το SNP, με την υποστήριξη των Πράσινων. Πολύ περισσότερο στα αριστερά, είναι η Καμπάνια για τη Ριζοσπαστική Ανεξαρτησία (RIC), στην οποία συμμετέχουν τμήμα του SNP, και δυνάμεις της ριζοσπαστικής και επαναστατικής Αριστεράς (το Σκοτσέζικο Σοσιαλιστικό Κόμμα –SSP, η Solidarity, το SWP κ.λπ.). Και από την πλευρά του «ναι», υπάρχουν μια σειρά προβληματικά επιχειρήματα. Κάποια προσχωρούν σε έναν «αριστερό» εθνικισμό (π.χ. «οι Σκωτσέζοι είναι πιο δημοκρατικός λαός, χωρίς τους Εγγλέζους θα τα καταφέρουμε καλύτερα»). Αυτή η προσπάθεια να μικρύνει η σκωτσέζικη συνενοχή στη βρετανική αυτοκρατορία αλλά και να βαφτιστεί κάθε πολιτικός αγώνας (poll tax, αντίσταση στη Θάτσερ) «εθνικός», δεν βοηθάνε στη χάραξη μιας ταξικής πολιτικής. Η πλειοψηφία του μπλοκ του «ναι» διατυπώνει μια ατζέντα ριζοσπαστικών αλλαγών μέσω ανεξαρτησίας, από τα πάνω, για να επιστρέψει η Σκωτία στις «καλές εποχές», χωρίς λιτότητα, ιδιωτικοποιήσεις, πόλεμο, περιβαλλοντική καταστροφή. Η ανεξαρτησία εμφανίζεται πως αυτόματα θα οδηγήσει σε μια σοσιαλδημοκρατική , ή σοσιαλιστική, Σκωτία. Αυτά τα πράγματα δεν είναι εφικτά στο πλαίσιο μιας καπιταλιστικής Σκωτίας. Η ίδια η ηγεσία του SNP όσο πλησιάζει το δημοψήφισμα και το ενδεχόμενο νίκης του «ναι» μετατοπίζεται δεξιά (χωρίς να παύει φυσικά να δίνει φιλολαϊκές υποσχέσεις). Από τη μια επιχειρηματο-
λογεί υπέρ ενός «ανταγωνιστικού» φορολογικού συστήματος α λα Ιρλανδία για τις επιχειρήσεις, από την άλλη υπέρ ενός κοινωνικού κράτους α λα Σκανδιναβία. Τάσσεται υπέρ της ΕΕ (σε αντίθεση με παλιότερα). Λίγα χρόνια πριν υποστήριζε και την ένταξη στο ευρώ, τώρα λόγω της κρίσης του ευρώ «διαλέγει» τη βρετανική λίρα. Από τη μια τάσσεται υπέρ της απομάκρυνσης των πυρηνικών, από την άλλη υπέρ της παραμονής στο ΝΑΤΟ με «όρους» (μέχρι να γίνει κυβέρνηση ήταν υπέρ της εξόδου από το ΝΑΤΟ). Αυτοί οι στόχοι είναι σχεδόν βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα έρθουν σε σύγκρουση μεταξύ τους. Βέβαια η ερμηνεία του προγράμματός του από τον απλό κόσμο και οι λαϊκές ελπίδες για κοινωνικές αλλαγές στη «νέα Σκωτία» μπορεί να αποδειχθούν βασικός παράγοντας στις εξελίξεις μετά το δημοψήφισμα, ιδιαίτερα σε περίπτωση νίκης του «ναι».
Ιμπεριαλισμός Αλλά ο βασικότερος λόγος που υπαγορεύει στη βρετανική Αριστερά να στηρίξει την ανεξαρτησία σήμερα είναι η προοπτική να δεχτεί ισχυρό πλήγμα ο βρετανικός ιμπεριαλισμός, που βρίσκεται σε πολέμους αδιάκοπα από το 1914 μέχρι σήμερα. Το υπουργείο Εξωτερικών άφησε να διαρρεύσει πρόσφατα στην «Telegraph» τους προβληματισμούς του: φοβάται ότι σε περίπτωση ανεξαρτητοποίησης της Σκοτίας θα διωχθεί από τα 5 μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και θα απολέσει το δικαίωμα του βέτο που εξασφαλίζει αυτή η θέση. Το ενδεχόμενο, επίσης, απομάκρυνσης των πυρηνικών όπλων (βρίσκονται στη Σκωτία) κάνει το υπ. Άμυνας της Μ. Βρετανίας να τρέμει: η μεταφορά τους και η κατασκευή των κατάλληλων εγκαταστάσεων κοστίζει 650 δισ. δολάρια! Τέλος, μια πιθανή συνέπεια της ανεξαρτησίας θα ήταν το Σιν Φέιν να ξεκινήσει καμπάνια για ένα δημοψήφισμα σε όλη την Ιρλανδία με θέμα την επανένωση με το βόρειο κομμάτι που κατέχει η Αγγλία. Πολλοί αγωνιστές της βρετανικής Αριστεράς έχουν εξηγήσει πως -για τους λόγους που περιγράφηκαν, και καθώς το θέμα τέθηκε εκ των πραγμάτων- υποστηρίζουν την ανεξαρτησία ως κίνηση τακτικής, και όχι ως θέση αρχής λόγω κάποιας «εθνικής καταπίεσης». Αλλά όπως σημειώνει ο Νιλ Ντέιβιντσον, που έχει επιχειρηματολογήσει εκτεταμένα υπέρ αυτής της γραμμής, αν το «ναι» επικρατήσει αλλά δεν γίνει σεβαστό, τότε θα μιλάμε για «καταπίεση» και η υπεράσπισή της ανεξαρτησίας θα γίνει «θέση αρχής».
Τα δισεκατομμύρια οικονομικής βοήθειας από τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα δεν αρκούν για να βγάλουν την αιγυπτιακή οικονομία από τα αδιέξοδά της. Έτσι, ο πρόεδρος Σίσι, που έταξε τα πάντα στους πάντες προεκλογικά, ανακοίνωσε τη σημαντική περικοπή των επιδοτήσεων στα καύσιμα, κάτι που αναμένεται να αυξήσει κατακόρυφα την τιμή τους (και την τιμή άλλων προϊόντων) σε μια χώρα όπου ο μισός πληθυσμός ζει στο όριο της φτώχειας. Τα επιδόματα είναι απολύτως κρίσιμα για τον αιγυπτιακό λαό. Η πρώτη απόπειρα κατάργησής τους από τον Σαντάτ προκάλεσε την διήμερη βίαιη εξέγερση που έμεινε γνωστή ως «Ιντιφάντα του Ψωμιού», το 1977. Αντίστοιχες πολιτικές του Μουμπάρακ προκάλεσαν εργατικές εξεγέρσεις το 2006 και το 2008, και έστρωσαν το έδαφος για την επανάσταση του 2011. Ο Μοχάμεντ Μόρσι υποχρεώθηκε να αποσύρει την κατάργηση επιδομάτων μέσα σε λίγες μέρες με ανακοίνωση στο facebook, καθώς βρέθηκε αντιμέτωπος με τη λαϊκή οργή τον χειμώνα του 2012-2013. Αυτή τη φορά, γίνονται κινητοποιήσεις ψαράδων, οδηγών ταξί, αντικαθεστωτικών ακτιβιστών, ενώ όσο θα περνά στην καθημερινότητα το μέτρο, ίσως η οργή ξεσπάσει ξανά. Ωστόσο δεν υπάρχουν αυτοματισμοί. Η αρχική χλιαρή αντίσταση στο μέτρο δείχνει τις δυσκολίες της εποχής στην Αίγυπτο. Ο Σίσι προσπαθεί να κάνει αυτό που τον συμβούλευε μήνες πριν ο Economist: «Να γίνει ο Πινοσέτ που έχει ανάγκη η Αίγυπτος». Ήδη κάλεσε ομάδα δυτικών οικονομικών συμβούλων. Γιατί κάθε «Πινοσέτ» χρειάζεται και τα δικά του «Σικάγο Μπόις»…
Συνέδριο του PSUV στη Βενεζουέλα
Στις 26-28 Ιούλη θα διεξαχθεί το Εθνικό Συνέδριο του Ενωμένου Σοσιαλιστικού Κόμματος Βενεζουέλας (PSUV). Πρόκειται για το τρίτο συνέδριο του κυβερνητικού κόμματος, το οποίο ιδρύθηκε το 2006, και το πρώτο μετά το θάνατο του Ούγκο Τσάβες, και έρχεται έπειτα από μια περιπετειώδη περίοδο με την εξέγερση της Δεξιάς, τον οικονομικό πόλεμο αλλά και τις υπαρκτές οικονομικές δυσκολίες της «μπολιβαριανής διαδικασίας». Γι’ αυτούς τους λόγους θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμο. Τον Δεκέμβρη του 2012, λίγο πριν πεθάνει, ο Τσάβες κατέθεσε το κείμενο «Απότομη Στροφή», με το οποίο καλούσε σε «έναν νέο κύκλο της Μπολιβαρινής Επανάστασης», με βάθεμα της επαναστατικής και δημοκρατικής διαδικασίας και μια «απότομη στροφή προς το σοσιαλισμό». Τα όσα μεσολάβησαν απέχουν πολύ από αυτή την κατεύθυνση. Στο διάλογο «εθνικής συμφιλίωσης» που οργανώνει ο Μαδούρο συμμετέχουν οι εργοδότες, αλλά όχι το λαϊκό κίνημα, και ανοίγει ο δρόμος για υποχωρήσεις του PSUV. Σε αυτό το υπόβαθρο, η έκκληση του Μαδούρο στο Συνέδριο «να διορθώσει και να ανανεώσει ό,τι χρειάζεται ανανέωση» είναι αμφιλεγόμενη. Κάποιες αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις και η επίθεση από τον Μαδούρο στους διαφωνούντες ως «κάποιοι που όλο γκρινιάζουν» συμπληρώνουν την ανησυχητική εικόνα. Ο τίτλος προσυνεδριακού κειμένου της επαναστατικής τάσης Marea Socialista «Συνέδριο που θα θάψει ή θα αναστήσει την επανάσταση;» ίσως δεν είναι υπερβολικός. Το Marea Socialista διοργανώνει προσυνεδριακή ανοιχτή συνδιάσκεψη οργανώσεων, σωματείων, κοινοτήτων, αγωνιστών βάσης (εντός και εκτός PSUV) για να διαμορφωθεί η «φωνή» της μαχητικής πτέρυγας της μπολιβαρινής διαδικασίας και αυτή να μεταφερθεί στο συνέδριο του PSUV.
Το δράμα της Συρίας
Σύμφωνα ανθρωπιστικές οργανώσεις προσκείμενες στη συριακή αντιπολίτευση, το Ισλαμικό Κράτος αποκτά τον συντριπτικό έλεγχο της Βόρειας Συρίας. Η πρόσφατη φονική επίθεση στη Χομς (που παραδόθηκε από τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες στο καθεστώς πριν λίγο καιρό, γεγονός που αποτέλεσε ένα ισχυρότατο πλήγμα για την αντίσταση) ήταν το «κερασάκι στην τούρτα» της αντεπίθεσης του Ισλαμικού Κράτους. Το δράμα της συριακής επανάστασης, που αργοπεθαίνει, συμπυκνώνεται στο Χαλέπι, όπου οι αντάρτες δέχονται την ασφυκτική πολιορκία από δύο μέτωπα ταυτόχρονα: από το Ισλαμικό Κράτος και από τις δυνάμεις του Άσαντ. Οι προσπάθειες των ακτιβιστών να συντηρήσουν το δημοκρατικό κίνημα ζωντανό σε τέτοιες συνθήκες είναι συγκινητικές και αρκούν ως απάντηση σε όσους τους «ξεγράφουν» με ευκολία. Όμως το έργο τους φαίνεται να γίνεται όλο και δυσκολότερο στη σημερινή τραγική συγκυρία…
14 • μετανάστες
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
Οι μετανάστες παλεύουν και για Η κρισιμότητα της ένταξης των μεταναστών στα συνδικάτα
Ο
ι επαναλαμβανόμενοι εργατικοί ξεσηκωμοί των μεταναστών στη Μανωλάδα και τη Σκάλα καταστρέφουν οριστικά το μύθο των αλλοδαπών που τάχα εύκολα σκύβουν το κεφάλι σε κάθε εργοδότη και αδυνατούν να συνδικαλιστούν. Αυτοί οι αγώνες, που γίνονται κόντρα σε θεούς και δαίμονες (αστυνομία, τοπικές αρχές, αφεντικά, μπράβους ρατσισμό από μεγάλο μέρος της τοπικής κοινωνίας), φέρνουν τα συνδικάτα και την Αριστερά προ των ευθυνών τους. Προφανώς οι δυσκολίες ένταξης των μεταναστών στα σωματεία και στους αγώνες ποτέ δεν ήταν μικρές. Μιλάμε για τον ιδιωτικό τομέα, αφού στο Δημόσιο διορίζονται μόνο Έλληνες πολίτες. Στους χώρους του ιδιωτικού τομέα όμως μπορεί να μην υπάρχουν καν σωματεία, όπως συμβαίνει στους αγρεργάτες, στις οικιακές βοηθούς/νοσοκόμες και συνήθως στο χώρο του επισιτισμού. Ακόμη και πριν από την κρίση, σύμφωνα με έρευνα του ΕΚΑ, κανένας μετανάστης δεν συμμετείχε στη διοίκηση κάποιας δευτεροβάθμιας ομοσπονδίας, ενώ ένας στους τέσσερις συνδικαλισμένους μετανάστες δεν ψήφιζε καν στις εκλογές. Η στάση του σωματείου ακριβώς για ευρύτερα ζητήματα ρατσισμού ήταν αποφασιστική για την ένταξή τους ή μη σε αυτό. Μόνο ένας στους τρεις συνδικαλισμένους και ένας στους δέκα ασυνδικάλιστους αλλοδαπούς ήταν ικανοποιημένοι από την ενασχόληση των συνδικαλιστών με τα ιδιαίτερα μεταναστευτικά προβλήματα. Ο βραχνάς της άδειας παραμονής ήταν για εκείνους πολύ σημαντικότερος από τα εργασιακά προβλήματα, που άλλωστε εξαρτώνται και από την άδεια. Αυτό καθιστά αντικειμενικά απαραίτητες τις πρωτοβουλίες για την πρακτική διεκδίκηση αδειών, ανεξαρτήτως ενσήμων, ή για την ιθαγένεια των παιδιών των μεταναστών, ως μελλοντικών εργαζόμενων, ή για την αλλαγή του νόμου που απαγορεύει την εκλογή μη Ελλήνων στα όργανα των ομοσπονδιών. Τέτοιες πρωτοβουλίες έλειψαν, οι μετανάστες είτε έμεναν εκτός σωματείων είτε μόνο τυπικά συμμετείχαν και το αποτέλεσμα είναι η αθλιότητα της κάθε Μανωλάδας. Μέσα στην κρίση, με την ολοένα εντονότερη επιθετικότητα των εργοδοτών, είναι απολύτως κρίσιμο να μην αφήνεται καμία μάχη να πέσει κάτω. Κατ’ αρχάς πρέπει να είναι καθαρό ότι το «κανείς μόνος δεν μπορεί» μέσα στην κρίση ισχύει τριπλά για τους μετανάστες. Απαιτείται ο ευρύτερος δυνατός συντονισμός και η γενίκευση των αιτημάτων, ενώ δεν αρκεί η ίδρυση σωματείων «μόνο για μετανάστες». Έχει φανεί ότι, από τη Μανωλάδα ως τα franchise του επισιτισμού, οι μετανάστες εργά-
τες δύσκολα κρατιούνται οργανωμένοι κόντρα στο κρατικό-εργοδοτικό σύμπλεγμα, μόνο με τη στήριξη αποφασισμένων αλλά απομονωμένων ομάδων αγωνιστών, χωρίς τα σωματεία των Εργατικών Κέντρων, χωρίς την τοπική κοινωνία ή χωρίς τους Έλληνες συναδέλφους.
«Κορυφαία μάχη Συνέντευξη με Η Ουρανία Μπίρμπα, μέλος του ΕΑΜ και εκλεγμένη δημοτική σύμβουλος Πάτρας με τη ΡΑΠ-Ανθρώπινη πόλη, μας μίλησε για τη δίκη της Μανωλάδας, που βρίσκεται σε εξέλιξη. Η Ουρανία από την αρχή βρέθηκε στο πλευρό των μεταναστών, στους οποίους στέκονται αλληλέγγυα σωματεία, συλλογικότητες και οργανώσεις της περιοχής.
Αφετέρου, η σύνδεση των ιδιαίτερων μεταναστευτικών αναγκών με τις γενικότερες κοινωνικές ανάγκες, τόσο σε επίπεδο συνθημάτων όσο και δράσεων, περνά μόνο από την Αριστερά. Αυτή οφείλει να ξεκαθαρίσει ότι περισσότερο από ποτέ το θέμα δεν είναι με ποιους θα μοιραστείς τάχα τον πλούτο ή τις θέσεις εργασίας, αφού το πόσες τέτοιες θα υπάρχουν εξαρτάται από το αν και ποιοι θα τις διεκδικήσουν. Ότι ακριβώς στη διαδικασία της διεκδίκησης οι μετανάστες αποτελούν πολύτιμες εφεδρείες, απέναντι στην κοινή εκμετάλλευση και καταπίεση κράτους και αφεντικών. Ότι αυτά που βιώνουν εκείνοι έρχονται μετά για όλους μας. Οι περιπτώσεις μαχητικών αγώνων από σχεδόν σκλάβους εργάτες βάζουν το δάχτυλο στην πληγή. Πληγή γιατί έχεις να κάνεις με ανθρώπους που μένουν σε κοτέτσια και πληρώνουν και νοίκι, όντας φυσικά απλήρωτοι για μήνες. Πληγή γιατί οι αστυνομικοί εισβάλλουν στα σπίτια τους κάθε τόσο και τους σπάνε τα χέρια για να κάνουν «έλεγχο χαρτιών». Πληγή γιατί όσοι διαμαρτύρονται απειλούνται με εγκλεισμό στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όταν έχεις να κάνεις με απαγόρευση κυκλοφορίας μεταναστών στα... πεζοδρόμια και στις πλατείες της πόλης, τότε έχεις να κάνεις με ένα είδος απαρτχάιντ, όπως λένε τα ίδια τα θύματα. Και δεν γίνεται να ικανοποιήσεις τα στενά εργατικά αιτήματα για τους μισθούς και τα δεδουλευμένα χωρίς να απαντήσεις σε όλα τα προηγούμενα, τα χαμένα δημοκρατικά δικαιώματα –ή αλλιώς ανθρώπινα δικαιώματα. Συνεπώς, είναι αδύνατο να ασχοληθείς σοβαρά με τα εργατικά αιτήματα των μεταναστών συναδέλφων χωρίς να διατυπώσεις το αίτημα της πλήρους κοινωνικής, πολιτικής και εργασιακής ισότητας ανεξαρτήτως καταγωγής, θρησκείας και χρώματος, χωρίς το αίτημα της «νομιμοποίησης» των μεταναστών στη χώρα. Η Αριστερά και τα συνδικάτα πρέπει να στηρίξουν με όλες τους τις δυνάμεις τους αγώνες των μεταναστών, στη Σκάλα, τη Μανωλάδα και όπου αλλού. Όχι μόνο για να καταγγείλουν το αδίστακτο σύστημα, αλλά στοχεύοντας σε μια νίκη με σημασία πυροδότη για όλη την τάξη. Και επιπλέον για σπάσουν τα ρατσιστικά στερεότυπα, αχρηστεύοντας ένα βασικό όπλο της Δεξιάς και των φασιστών. Έλληνες και ξένοι εργάτες δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε, αντιθέτως μόνο ενωμένοι μπορούμε να κερδίσουμε.
Ποιες είναι οι μέχρι τώρα εξελίξεις στη δίκη των μπράβων της Βαγγελάτος Α.Ε. για τους πυροβολισμούς εναντίον των μεταναστών εργατών γης που ζητούσαν τα δεδουλευμένα τους; Η δίκη ξεκίνησε στις αρχές Ιούνη. Διεξάγεται κάτω από δύσκολες συνθήκες για τους 35 μετανάστες εργάτες γης, που στις 17 Απρίλη του 2013 γνώρισαν το πιο αποκρουστικό πρόσωπο της εργοδοτικής τρομοκρατίας, όταν έπεσαν τραυματισμένοι από τις σφαίρες των μπράβων του Βαγγελάτου στα φραουλοχώραφα της ντροπής, της «μαύρης» εργασίας και της αδίστακτης εμπορίας ανθρώπων. Οι μετανάστες είναι φοβισμένοι για πιθανή απέλαση, ταλαιπωρημένοι και, επειδή δεν γνωρίζουν τη γλώσσα, είναι αναγκασμένοι να απαντάνε μέσω μεταφραστή στις ειρωνικές, απειλητικές και πολλές φορές προκλητικές ερωτήσεις της πολυπληθούς υπεράσπισης των κατηγορουμένων, με επικεφαλής το γνωστό Κούγια. Ερωτήσεις του τύπου: «Δεν ήταν στην αρχική συμφωνία η διαμονή σας στις παράγκες; Αν δεν σας άρεσαν οι συνθήκες, γιατί δεν μένατε αλλού;». Ή το καταπληκτικό: «Αφού δεν σας πλήρωνε, γιατί δεν φεύγατε να πάτε στο Μπαγκλαντές;».
Σκάλα: Ένας Στη Σκάλα Λακωνίας οι μετανάστες είναι απαραίτητοι. Κάθε χρόνο, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, υπάρχει ανάγκη για 2.000-2.500 εργάτες γης, αριθμός που καλύπτεται αποκλειστικά από μετανάστες. Παλαιότερα, οι εργάτες γης προέρχονταν από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και τη Μολδαβία, αλλά σήμερα προέρχονται κυρίως από το Πακιστάν, το Αφγανιστάν και το Μπαγκλαντές. Η εργατική δύναμη των μεταναστών είναι απαραίτητη για μια περιοχή της οποίας η οικονομία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αγροτική παραγωγή. Πέρα από αυτό, οι μετανάστες αποτελούν πηγή κέρδους για πολλούς από τους ντόπιους κατοίκους, με τα χρήματα που καταβάλλουν για στέγαση και σίτιση. Οι μετανάστες εργάτες γης, όμως, δεν εισπράττουν καμία ευγνωμοσύνη. Αντίθετα, αντιμετωπίζονται ρατσιστικά από πολλούς κατοίκους. Και μάλιστα στη Σκάλα Λακωνίας η Χρυσή Αυγή πήρε το υψηλότερο ποσοστό της στη Λακωνία – κάπως οξύμωρο για μια πόλη στην οποία το «Έξω οι Ξένοι» θα δημιουργούσε πολλά προβλήματα… Σύμφωνα με τον Σταύρο Χρυσαδάκο, μέλος του ΣΥΡΙΖΑ και εκλεγμένο περιφερειακό σύμβουλο Πελοποννήσου, η κατάσταση των μεταναστών εργατών γης παραπέμπει σε καθεστώς δουλεμπορίας. Πληρώνονται ελάχιστα, 13 -14 ευρώ την ημέρα, ενώ οι παραγωγοί δίνουν περίπου 20-24 ευρώ. Η διαφορά πηγαίνει στους διακινητές τους, αφού υπάρχει κύκλωμα διακίνησης μεταναστών που τους φέρνει κατά ομάδες όταν είναι απαραίτητοι. Μένουν σε παραπήγματα και αποθήκες μέσα στους πορτοκαλεώνες, σε κτίρια χωρίς τα στοιχειώδη - νερό, ρεύμα ή τουαλέτα. Μένουν πολλοί μαζί, ώς και 8 άτομα σε μια αποθήκη, και πληρώνουν ενοίκιο με το κεφάλι, συνήθως 50 ευρώ ο καθένας, υπέρογκο ποσό σε σχέση με ό,τι τους παρέχεται.
μετανάστες • 15
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 23 Ιούλη 2014
τα δικά μας δικαιώματα
η δίκη για τη Μανωλάδα» την αγωνίστρια Ουρανία Μπίρμπα Κορυφαίο ζήτημα είναι η μετατροπή της κατηγορίας από απόπειρα ανθρωποκτονίας σε βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη μετά από ένσταση των κατηγορουμένων και απόφαση του συμβουλίου εφετών. Αυτή η μετατροπή της κατηγορίας είναι πρόβλημα της δικαιοσύνης μας ως κοινωνία απέναντι στον άνθρωπο μετανάστη που περπάτησε χιλιάδες χιλιόμετρα για να ζήσει μια καλύτερη ζωή. Η αιτιολογία δε της μετατροπής της κατηγορίας προσωπικά με αφήνει άναυδη. Οι μπράβοι του Βαγγελάτου και οι πραγματογνώμονες των κατηγορουμένων ισχυρίζονται ότι πυροβόλησαν από απόσταση πάνω από 50 μέτρα και ότι έτσι αυτά τα φυσίγγια (ήταν για λαγό) δεν σκοτώνουν, αλλά τραυματίζουν! Αναρωτιέμαι ποιος από τους κατηγορούμενους, ή τους δικηγόρους υπεράσπισης, ή τους πραγματογνώμονες, ποιος από την έδρα, ποιος υπουργός Δικαιοσύνης, ποιος από όλους εμάς θα καθόταν στα 60 μέτρα (και όχι στα 20 μέτρα που πυροβόλησαν τους μετανάστες) να τον πυροβολήσουν; Το λιγότερο λοιπόν για μένα, που πρέπει να γίνει, είναι το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Πάτρας να εξετάσει την απόπειρα ανθρωποκτονίας, γιατί μόνο από τύχη δεν είχαμε νεκρό. Να μη σκοτώσουμε εμείς και οι θεσμοί μας τους μετανάστες που γλίτωσαν από τον Βαγγελάτο. Οι εργάτες γης με ποιους τρόπους έχουν προσπαθήσει να οργανωθούν και να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους πριν και μετά τα γεγονότα στη Βαγγελάτος Α.Ε.; Η πρώτη μορφή οργάνωσης των μεταναστών ήταν όταν κατέβηκαν σε απεργία, επειδή δεν τους πλήρωνε ο Βαγγελάτος και τους απειλούσε. Στη συνέχεια, μετά τα αιματηρά γεγονότα του Απρίλη, έφτιαξαν σωματείο εργατών γης και μαζί με την Ένωση Μεταναστών Εργατών δίνουν αγώνα για τα δεδουλευμένα τους (ακόμη είναι απλήρωτοι), για τα υπόλοιπα δικαιώματά τους και για τη νόμιμη παραμονή τους, ενάντια στο σύγχρονο δουλεμπόριο. Ποια είναι η συμπαράσταση στους μετανάστες εργάτες γης από τις δυνάμεις του κινήματος και την Αριστερά; Δεκάδες σωματεία, το Εργατικό Κέντρο Πάτρας, οργανώσεις της Αριστεράς, άλλες συλλογικότητες βρίσκονται δίπλα
τους ο καθένας με τον τρόπο του. Αλλά χρειάζεται να γίνουν πολύ περισσότερα. Μερικοί που αυτοπροσδιορίζονται ως ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα λάμπουν διά της απουσίας τους. Θέλω να πιστεύω ότι την ύστατη στιγμή θα πάρουν θέση δίπλα στους μετανάστες, δίπλα στην εργατική τάξη, γιατί και η σιωπή είναι συνενοχή. Οι εργοδότες-φραουλοπαραγωγοί της Μανωλάδας μπορεί να «καταριούνται» τον Βαγγελάτο που τράβηξε την κουρτίνα και φάνηκε αυτή η αθλιότητα, όπως και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους, και όλοι μαζί ποντάρουν στη συλλογική λήθη και τη χοάνη του εκφασισμού μιας κοινωνίας σε απόγνωση και βαθιά κρίση αξιών και ιδεών. Εμείς όμως οι κομουνιστές, οι αριστεροί, οι προοδευτικοί, οι δημοκρατικά σκεπτόμενοι άνθρωποι δεν πρέπει να αφήσουμε να συγκαλυφτεί και να αποχτήσει κανονικότητα αυτός ο κοινωνικός κανιβαλισμός. Για μας δεν μπορεί να ισχύει η λογική «κάθε θαύμα τρεις ημέρες», ούτε να νομίζουμε ότι η αλληλεγγύη αρχίζει και σταματάει με τα δελτία ειδήσεων και πάμε για άλλα. Αυτή την άθλια πραγματικότητα της ληστρικά δολοφονικής «μαύρης» εργασίας μεταναστών και Ελλήνων πρέπει να την αλλάξουμε τώρα, γιατί αύριο θα είναι αργά. Ποια είναι η σημασία της έκβασης της δίκης; Η έκβαση της δίκης των μεταναστών είναι το πρώτο βήμα για να μη μετατραπούν τα θύματα σε θύτες, για να ζητήσουμε ως δημοκρατική κοινωνία συγνώμη από τους μετανάστες εργάτες γης, που είναι αυτοί που κρατάνε ζωντανή την όποια αγροτική μας παραγωγή, μέσα από την παραδειγματική τιμωρία του Βαγγελάτου και των μπράβων του. Η μέρα της απόφασης του ΜΟΔ Πάτρας πλησιάζει και όλοι πρέπει να είμαστε εκεί, από το βουλευτή μέχρι το δήμαρχο, από το συνδικαλιστή μέχρι τον άνεργο. Κορυφαία μάχη για τους μετανάστες της Μανωλάδας, αλλά και όλης της εργατικής τάξης της χώρας μας, είναι η έκβαση αυτής της δίκης. Είναι μάχη ενάντια στη «μαύρη» και απλήρωτη εργασία. Είναι μάχη ενάντια στον πιο ακραίο ρατσισμό και φασισμό. Είναι μάχη για να σταματήσουν οι Μανωλάδες σε όλη την Ελλάδα, από την Κρήτη μέχρι τη Σκάλα Λακωνίας και τη Βόρεια Ελλάδα. Είναι μάχη για να μη γίνει όλη η Ελλάδα μια Μανωλάδα.
θαρραλέος αγώνας δικαιωμάτων Μέσα στην πόλη μένουν ελάχιστοι μετανάστες. «Μας νοικιάζουν μόνο αποθήκες και κτίρια μέσα στα χωράφια, δεν μας θέλουν δίπλα τους. Αν κάποιος νοικιάσει σπίτι μέσα στην πόλη σε μετανάστες, οι άλλοι τον βρίζουν, του λένε: Μας έφερες αυτούς τους βρομιάρηδες εδώ», μας είπε ένας μετανάστης που δουλεύει στους πορτοκαλεώνες, ο οποίος θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του - «γιατί θα μου πουν: Εμείς σε ταΐζουμε κι εσύ λες τέτοια πράγματα για μας;». Εκτός από τις χαμηλές αμοιβές –που πολύ συχνά δεν καταβάλλονται στην ώρα τους ή σε κάποιες περιπτώσεις και καθόλου– και εκτός από τις άθλιες συνθήκες διαμονής, οι εργάτες γης έχουν να αντιμετωπίσουν και την τρομοκρατία από την αστυνομία. «Μας κάνουν ελέγχους στο δρόμο και αν κάποιος δεν έχει χαρτιά, τον δέρνουν. Πολλές φορές μπαίνουν στα σπίτια μας τη νύχτα, μας ξυπνάνε, καταστρέφουν τα πράγματά μας, μας χτυπάνε». Συχνά αυτό γίνεται Παρασκευή, ημέρα πληρωμής, και όσοι βρίσκονται χωρίς χαρτιά στέλνονται στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Κορίνθου. Κυρίως η αστυνομική αυθαιρεσία ήταν αυτό που οδήγησε τους μετανάστες να κάνουν απεργία –η οποία διήρκεσε μία βδομάδα– και να πραγματοποιήσουν πορεία μέσα στην πόλη στις 4/7, με συμμετοχή και κάποιων Ελλήνων αλληλέγγυων. Η πορεία των μεταναστών προκάλεσε την οργή του δημάρχου -γιατί όπως είπε δεν είχε ενημερωθεί-, ο οποίος οργάνωσε αντιδιαδήλωση.
Υπήρξε όμως κάποια αλλαγή στην κατάσταση των μεταναστών; «Από τότε που έγινε η απεργία δεν μας έχουν ξαναενοχλήσει οι αστυνομικοί. Δεν ξέρω αν θα μείνει έτσι, θα δούμε», μας είπε απεργός μετανάστης. Έχουν γίνει και επώνυμες καταγγελίες από μετανάστες σε βάρος συγκεκριμένων αστυνομικών και, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, διεξάγεται εσωτερική έρευνα. Όχι ότι έχουμε αυταπάτες για τις ΕΔΕ, αλλά είναι σίγουρα θετικό να «ενοχλούνται» αστυνομικοί που θεωρούν ότι μπορούν να συμπεριφερθούν με όποιον τρόπο θέλουν στους μετανάστες. Μπορεί να έληξε η απεργία, αλλά έγιναν σημαντικά βήματα. Οι μετανάστες εργάτες γης έχουν εκλέξει κάποιους εργάτες που τους εκπροσωπούν και κάνουν γενικές συνελεύσεις κάθε λίγες μέρες. Έτσι, εκείνοι που πριν δεν είχαν φωνή, έχουν τώρα κάποιες δυνατότητες να οργανωθούν και να αντιμετωπίζουν από κοινού τα προβλήματά τους. Είναι μια ακόμα απόδειξη ότι τα συνδικάτα πρέπει να καταβάλλουν προσπάθειες ώστε να γίνονται μέλη τους οι μετανάστες, και αυτός είναι ο μόνος τρόπος «της γης οι κολασμένοι» να διεκδικούν με επιτυχία τα δικαιώματά τους. Γιατί οι συνθήκες δουλείας στην εργασία δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνονται ανεκτές από κανέναν εργαζόμενο. Αλλιώς, αν δεν κάνουμε πράξη το «ίσα δικαιώματα για όλους τους εργάτες», σε λίγο θα είμαστε εμείς στη θέση τους…
ΜΙΚΡΑ ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΑ Επιμέλεια: Έλενα Παπαγεωργίου
Την Κυριακή 20 Ιουλίου, μέρα μεσημέρι, δύο σύντροφοι της Κίνησης «Απελάστε το Ρατσισμό» Αιγάλεω πραγματοποιούσαν αφισοκόλληση για την αντιρατσιστική γιορτή του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών και της Κίνησης «Απελάστε το Ρατσισμό» που θα γίνει τον Σεπτέμβρη στο λόφο του Κολωνού. Την ώρα που τελείωνε η αφισοκόλληση δέχτηκαν φραστική επίθεση από τέσσερις φασίστες που επέβαιναν σε δύο μηχανάκια. Οι φασίστες ενοχλήθηκαν από το περιεχόμενο των αφισών (μάλλον δεν τους αρέσουν οι αντιρατσιστικές γιορτές ούτε το σύνθημα «Τη φτώχεια και το φασισμό θα πολεμάμε πάντα») και έβρισαν χυδαία και απείλησαν τους συντρόφους, οι οποίοι τούς απάντησαν ότι αυτά δεν περνάνε και δεν πρόκειται να τους σταματήσουν με τις απειλές τους. Τότε αυτοί κατέβηκαν από τα μηχανάκια και υπήρξε συμπλοκή. Στη συνέχεια οι σύντροφοι κατέφυγαν σε παρακείμενη καφετέρια όπου έκλεισαν τις πόρτες και οι χρυσαυγίτες προσπάθησαν να σπάσουν την τζαμαρία χωρίς επιτυχία. Εκείνη την ώρα μαζεύτηκε κόσμος από τα γύρω μαγαζιά και τους έδιωξε. Η άμεση αντίδραση του κόσμου δείχνει για μια ακόμα φορά ότι οι τραμπουκισμοί των χρυσαυγιτών δεν περνάνε και ότι η κοινωνία είναι απέναντί τους. NNN Δεν έδωσε τελικά άδεια ο Δήμος Ναυπλιέων για να χρησιμοποιηθεί ο χώρος του Πολιτιστικού Κέντρου Αγίας Τριάδας για εκδήλωση ακροδεξιού περιοδικού με αντικείμενο συζήτησης τη ναζιστική «σβάστικα» και τις «ένοπλες εθνικιστικές ομάδες» η οποία είχε προαναγγελθεί από τον τοπικό Τύπο. Το αντιφασιστικό κίνημα νίκησε για μία ακόμη φορά! NNN Μπαινοβγαίνει στα συρτάρια η υπόθεση της εξαφάνισης 502 παιδιών Αλβανών Ρομά από το ίδρυμα «Αγία Βαρβάρα». Οι ανακρίσεις είναι προσχηματικές, ενώ το υπουργείο Δικαιοσύνης αρνήθηκε να προωθήσει τα αιτήματα δικαστικής συνδρομής (του 2006 και του 2008) από την Αλβανία, με αποτέλεσμα να εμποδίζει την αποτελεσματική ανάκριση. Σήμερα κανείς δεν ξέρει αν αυτά τα παιδιά ζουν και πού βρίσκονται. Για την υπόθεση (πιθανής εμπορίας παιδιών) ο ΟΗΕ έχει απευθύνει επείγουσες συστάσεις σε Ελλάδα και Αλβανία. Στην υπόθεση ενεπλάκη και ο πρόεδρος του Χαμόγελου του Παιδιού Κώστας Γιαννόπουλος, που δεν έχει καμιά άμεση σχέση με την υπόθεση, για να αμφισβητήσει τον αριθμό των 500 παιδιών που έχουν καταγράψει και το ίδρυμα και ο Συνήγορος του Πολίτη και να προσθέσει πως η υπόθεση «είναι δυσφήμηση για την Ελλάδα». Πεντακόσια δύο παιδιά χαμένα, ένας φάκελος που ανοιγοκλείνει και μπαινοβγαίνει στο αρχείο. NNN Δεκαεννέα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να προσεγγίσουν τις ιταλικές ακτές. Οι μετανάστες, σύμφωνα με τις πληροφορίες, ήταν κλεισμένοι στο αμπάρι ενός πλοιαρίου και πέθαναν από τις αναθυμιάσεις των καυσίμων της μηχανής. Ακόμη σαράντα άτομα σκοτώθηκαν σε άλλο ναυάγιο ανοιχτά των ακτών της Λιβύης. Συνηθίσαμε στο θάνατο... NNN «Δεν μπορώ να αναπνεύσω», τους φώναζε ξανά και ξανά. Κανείς δεν τον άκουγε. Οι αστυνομικοί είχαν πέσει πάνω στον άνδρα για να τον συλλάβουν και ένας από αυτούς είχε κάνει σφιχτή λαβή γύρω από το λαιμό του. Μάταια τους φώναζε, εκείνοι επέμεναν. Και ο άνδρας άφησε την τελευταία του πνοή σε ένα πεζοδρόμιο στη Νέα Υόρκη. Ήταν πατέρας 6 παιδιών και το μόνο του αδίκημα ήταν ότι πουλούσε αρτοσκευάσματα στο δρόμο για να ζήσει την οικογένειά του. Α! Και όλως τυχαίως ήταν Αφροαμερικανός!
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
23 Ιούλη 2014
www.dea.org.gr
Ετοιμάζουν αρπαγή σπιτιών για να γλιτώσουν τις αποτυχημένες τράπεζες
Τ
Του Πέτρου Τσάγκαρη
Μόνη λύση η εθνικοποίηση
το σύστημα των θέσεων του κόμματος:
ις ελληνικές τράπεζες τις έχει πληρώσει ο ελληνικός λαός πολύ ακριβά και από πολλές πλευρές: Ως εργαζόμενοι οι τραπεζικοί υπάλληλοι έχουν δει συνολικά το εισόδημά τους να μειώνεται διαχρονικά. Ως καταναλωτής δανείων και καρτών, ο λαός έχει, εδώ και δεκαετίες, συμβάλει στη συσσώρευση τεράστιων κερδών για τις τράπεζες, κυρίως χάρη στα τοκογλυφικά επιτόκια που επιβάλλουν οι τελευταίες. Αδιάψευστο μάρτυρα αυτών των κερδών αποτέλεσαν οι βαλκανικές και άλλες διεθνείς επεκτάσεις των Ελλήνων τραπεζιτών.
Το εν λόγω τμήμα μιλά για τη δημιουργία ενός ενδιάμεσου δημόσιου φορέα διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους.
«Κόκκινα δάνεια» Όμως ο λαός έχει πληρώσει επίσης πολύ περισσότερα για τη στήριξη αυτών των τραπεζών από τότε που ξέσπασε ο ταξικός πόλεμος (κομψά τη λένε κρίση), καθώς πολύ μεγάλο μέρος των δανείων που συνήψε με την τρόικα η ελληνική κυβέρνηση, διοχετεύθηκε για τη διάσωση των τραπεζών. Όμως οι ανίκανοι τραπεζίτες δεν μπορούν απ’ ό,τι φαίνεται να διασώσουν τα μαγαζιά τους (παρότι ατομικά τσεπώνουν πολλά εκατομμύρια κάθε χρόνο). Το πρόβλημα λέγεται «κόκκινα δάνεια», δηλ. τα δάνεια για τα οποία δεν πληρώνονται δόσεις για πάνω από τρεις μήνες. Αυτά τα δάνεια έχουν φτάσει επισήμως στα 84 δισ. και αντιστοιχούν στο 44,2% του ΑΕΠ ή στο 40% του συνόλου των δανείων που έχουν δοθεί. Η τρόικα λέει ότι στην πραγματικότητα «κόκκινα» είναι και άλλα δάνεια ύψους 28 δισ. ευρώ για τα οποία οι δανειολήπτες έχουν κάνει ρύθμιση. Δεν έχει άδικο: στο τελευταίο τρίμηνο, περίπου 1 εκατομμύριο δάνεια, τα οποία έχουν ρυθμιστεί ήδη μία φορά από το 2010 έως το 2013, βρίσκονται και πάλι στο «κόκκινο». Και αυτό είναι φυσιολογικό αφού οι μισθοί και τα άλλα εισοδήματα έχουν καταρρεύσει εξαιτίας ακριβώς της πολιτικής της τρόικας και της κυβέρνησης. Άρα μιλάμε για 112 δισ., δηλ. για το 61% του ΑΕΠ. Αυτή η εξέλιξη δημιουργεί μεγάλη αγωνία, τόσο στην κυβέρνηση όσο και στους τραπεζίτες εν όψει των πανευρωπαϊκών ελέγχων προσομοίωσης (stress tests) του φθινοπώρου. Ήδη το ΔΝΤ χαρακτήρισε υπερβολικά αισιόδοξα τα ελληνικά σενάρια και ισχυρίζεται
ότι με τις δικές του προβλέψεις για τα «κόκκινα δάνεια» οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών, δεν θα είναι έως 8-9 δισ. ευρώ που εκτιμά η ΤτΕ και η BlackRock, αλλά θα φτάσουν στα 15-16 δισ. ευρώ. Γι’ αυτούς, μεταξύ άλλων, τους λόγους, κυβέρνηση και τρόικα σχεδιάζουν τρόπους νέας διάσωσης των τραπεζών, μεταφέροντας ακόμη περισσότερα βάρη στην πλειονότητα του πληθυσμού. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις (τα «κόκκινα» δάνεια των οποίων είναι επισήμως 45 δισ.) το σχέδιο των αφεντικών έχει ως εξής: Ενώ μέχρι τώρα χρειαζόταν να συμφωνεί το 50% των «πιστωτών» μιας υπερχρεωμένης εταιρείας για να υπάρξει μια λύση, τώρα αυτό το ποσοστό πέφτει στο 35% και πλέον προτεραιότητα θα παίρνουν οι τράπεζες. Δηλ. ενώ ένα υπερχρεωμένο αφεντικό μέχρι τώρα όφειλε να ξοφλήσει πρώτα ασφαλιστικά ταμεία και Δημόσιο, τώρα οι τράπεζες όχι μόνον γίνονται ισότιμες στις απαιτήσεις τους, αλλά παίρνουν και την πρωτοκαθεδρία, καθώς σίγουρα μόνες τους φτάνουν στο 35% των χρωστούμενων από την εταιρεία. Οι εργαζόμενοι στους οποίους χρωστά η επιχείρηση θα ικανοποιούνται τελευταίοι, δηλ. πρακτικά ποτέ. Μάλιστα, αν δεν ικανοποιηθούν σε μετρητά, οι τράπεζες θα παίρνουν κομμάτι ή και όλη την εταιρεία υπό τη μορφή μετοχών (αλήθεια, αν ισχύει αυτό που λένε οι νεοφιλελέδες ότι το κράτος δεν μπορεί να είναι π.χ. σουβλατζής ή εκδότης, γιατί μπορεί μια τράπεζα να το κάνει;).
Η λογική είναι εξωφρενική: οι εργαζόμενοι, το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία δεν πήραν κάποιο επιχειρηματικό ρίσκο «δανείζοντας» μια εταιρεία: οι υποχρεώσεις της τελευταίας απέναντί τους είναι τυπικά υποχρεώσεις απέναντι στην κοινωνία. Αντίθετα, οι τραπεζίτες έκαναν μπίζνες. Και στις μπίζνες μπορεί να χάσεις. Κι όμως αυτή η στοιχειώδης αλήθεια αντιστρέφεται πλήρως με το νόμο που σχεδιάζεται.
Δημόσιος έλεγχος σεισάχθεια
Όσον αφορά τα στεγαστικά «κόκκινα δάνεια» (επισήμως 25 δισ.), κυβέρνηση και τρόικα είναι ακόμη πιο άτεγκτες: στο τέλος της φετινής χρονιάς λήγει η απαγόρευση των πλειστηριασμών και το σχέδιο είναι πλέον η αρπαγή σπιτιών: ο ιδιοκτήτης θα μετατρέπεται σε ενοικιαστή του ίδιου του σπιτιού, καθώς αυτό θα περνά – πρακτικά– στην τράπεζα. Το γιατί θα μπορεί κάποιος να πληρώσει το ενοίκιο, αφού δεν μπορούσε να πληρώσει τις δόσεις, είναι απλώς ένα… λαϊκιστικό ερώτημα. Εξάλλου υπάρχει και η έξωση, μια διαδικασία πιο εύκολη από την κατάσχεση. Και σε κάθε περίπτωση, η μη αποπληρωμή ενοικίου δεν αποτελεί για τις τράπεζες «κόκκινο δάνειο» και άρα βελτιώνει τη λογιστική εικόνα τους. Το «φιλολαϊκό» αυτό καθεστώς της ενοικίασης θα κρατά για 5 χρόνια και μετά βλέποντας και κάνοντας! Σε αυτές τις συνθήκες γίνονται και πάλι επίκαιρες δύο προγραμμα-
τικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ: «Υψώνουμε ασπίδα προστασίας απέναντι στην ανθρωπιστική κρίση […] Δεσμευόμαστε ότι δεν θα επιτρέψουμε καμία κατάσχεση πρώτης κατοικίας λόγω χρέους» και: «Θέτουμε το τραπεζικό σύστημα υπό την ιδιοκτησία και τον έλεγχο του δημοσίου, με ριζική τροποποίηση του τρόπου λειτουργίας του και των στόχων που σήμερα υπηρετεί, με αναβάθμιση του ρόλου των εργαζομένων και των καταθετών. Ιδρύουμε δημόσιες τράπεζες ειδικού σκοπού με αντικείμενο την αγροτική πίστη, τη μικρή και μεσαία επιχείρηση και τη λαϊκή στέγη». Εξάλλου η επείγουσα σεισάχθεια που απαιτείται είναι πλέον ώριμο λαϊκό αίτημα: Οι ενώσεις καταναλωτών και υπερχρεωμένων νοικοκυριών απαιτούν να υπάρξει «κούρεμα» στα δάνεια ανάλογα με τις μειώσεις των μισθών και των συντάξεων. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, οι ενώσεις αυτές τονίζουν ότι πρέπει τα δάνεια να μειωθούν αναγκαστικά στο 30%-40%, του αρχικού ποσού και να διαγραφεί το υπόλοιπο, με παράλληλη αναπροσαρμογή -αυτόματα με νόμο- των υποθηκών στο αντίστοιχο ποσοστό.
Ενδιάμεσος φορέας; Δυστυχώς τις τελευταίες ημέρες, το Τμήμα Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ έκανε μια εντελώς συστημική πρόταση για τα «κόκκινα δάνεια», αποσπώντας μόνον ένα κομμάτι από
«Τα δάνεια που δεν μπορούν να αποπληρωθούν στο σύνολό τους», λέει η ανακοίνωση, «και δεν υπάρχει η δυνατότητα να ρυθμιστούν από τις τράπεζες λόγω μη βιωσιμότητας της ρύθμισης, θα είναι δυνατόν να μεταβιβαστούν στον φορέα. Μόνο με τον ενδιάμεσο φορέα διαχείρισης ιδιωτικού χρέους δεν θα αφεθούν οι τράπεζες ανεξέλεγκτες να διαχειριστούν τα “κόκκινα δάνεια” με τις γνωστές πρακτικές τους, που αποβαίνουν υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων και εις βάρος της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας. Μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλιστεί ίση και δίκαιη μεταχείριση όλων των δανειοληπτών, ενώ παράλληλα οι τράπεζες θα απελευθερωθούν από τα “κακά” στοιχεία του ενεργητικού τους με μικρό κόστος, και χωρίς νέες κεφαλαιακές ανάγκες, προκειμένου να μπορέσουν να παίξουν τον πραγματικό τους ρόλο, που είναι η στήριξη της πραγματικής οικονομίας, μέσω της παροχής ρευστότητας σε υγιείς επιχειρήσεις, αποτελώντας μοχλό επανεκκίνησης της οικονομίας και τόνωσης της απασχόλησης». Πουθενά δεν υπάρχει η «δημόσια ιδιοκτησία και ο δημόσιος έλεγχος των τραπεζών», πουθενά η ρητή δέσμευση ότι «δεν θα επιτρέψουμε καμία κατάσχεση πρώτης κατοικίας λόγω χρέους». Αντίθετα πρόκειται για συστημική πρόταση ελάφρυνσης των τραπεζιτών από τα δάνεια που οι ίδιοι δημιούργησαν και η μετακύλιση του κόστους στο Δημόσιο. Η πρόταση «παράλληλα οι τράπεζες θα απελευθερωθούν από τα “κακά” στοιχεία του ενεργητικού τους με μικρό κόστος», τα λέει όλα. Η χωρίς λογοδοσία διαστρέβλωση των ψηφισμένων στο συνέδριο θέσεων του κόμματος, εκ μέρους του εν λόγω τμήματος, όχι μόνον δεν αποτελεί λύση στο πρόβλημα, αλλά υπονομεύει τη λαϊκή απήχηση του κόμματος. Αντίθετα η επιμονή στην εθνικοποίηση των αποτυχημένων και χιλιοπληρωμένων από το λαό τραπεζών, σε συνδυασμό με γενναία «κουρέματα» ή και διαγραφές χρεών για το λαό, είναι αναγκαία όσο ποτέ μπροστά στα αδίστακτα σχέδια των αφεντικών.