Φύλλο Νο 329 | 4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€
Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
Νοµισµατικός πόλεµος και Ευρωζώνη
Σ. Αραβία: Ο θάνατος ενός σκοταδιστή µονάρχη
Κυβέρνηση και κόµµα
Σελ. 10-11
Σελ. 19
Σελ. 17
Ανάλυση του Δ. Μπελαντή
70 χρόνια από τη Συµφωνία της Βάρκιζας Σελ. 14, 15
ΛΑΪΚΗ ΕΝΤΟΛΗ: ΣΠΑΣΙΜΟ ΤΗΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΞΗΛΩΜΑ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ
Να τα πάρουµε όλα πίσω Σκίτσ
Πέ ο του
τρου
Ζ ερ β
ού
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Της σύνταξης...
ΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑ
Η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι σηµείο ανατροπής: ο κόσµος της κοινωνικής αντίστασης στην Ελλάδα, οι εργατικές και λαϊκές δυνάµεις, ανατρέποντας την κυβέρνηση Σαµαρά-Βενιζέλου απαιτούν ξήλωµα της µνηµονιακής βαρβαρότητας, την αντιστροφή των πολιτικών διαρκούς λιτότητας. Περιµένουν, ως πρώτο βήµα, την υλοποίηση των δεσµεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ στη ∆ΕΘ. Την αποκατάσταση του κατώτατου µισθού και των Συλλογικών Συµβάσεων, την ενίσχυση των χαµηλοσυνταξιούχων µε τη 13η σύνταξη, τη θεσµοθέτηση του αφορολόγητου στα 12.000 ευρώ και την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και του χαρατσιού στο πετρέλαιο θέρµανσης. Είναι τα µέτρα που, όπως σωστά τόνισε ο Α. Τσίπρας, «µπορούµε άµεσα» να επιβάλουµε, ανεξάρτητα από τη διαπραγµάτευση µε τους δανειστές, και όχι τα µέτρα που περιγράφουν «αυτά που θέλουµε». Η συγκρότηση της «κυβέρνησης µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ», σε συνεργασία µε τους ΑΝΕΛ, έριξε σκιά αµφιβολίας πάνω σε αυτές τις ελπίδες (βλ. και ανακοίνωση ∆ΕΑ, σελ. 5). Και η συζήτηση αυτή θα συνεχιστεί µε την κρίσιµη επιλογή για τον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας. Η πολιτική νίκη της Αριστεράς στην Ελλάδα προκάλεσε ήδη διεθνείς κινητοποιήσεις: οι χιλιάδες διαδηλωτές στις πλατείες της Ισπανίας προειδοποιούν για το κύµα που ωριµάζει στη Γαλλία, την Ιταλία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία κ.ο.κ. Η δύναµη αυτή, µαζί µε την όξυνση των αντιθέσεων και των ανταγωνισµών στο εσωτερικό του διεθνούς συστήµατος, είναι το υπόβαθρο για τις «ρωγµές» που εµφανίζονται στο στρατόπεδο των δανειστών. Η αξιοποίηση αυτών των ρωγµών και εσωτερικών αντιθέσεων είναι θεµιτή, αλλά δεν συνιστά λόγο συνθηκολόγησης και βιασύνης προς έναν «έντιµο συµβιβασµό». Αντίθετα, µόνο επιµένοντας στην ανατροπή της λιτότητας εδώ, θα τροφοδοτούµε το διεθνές ρεύµα αλληλεγγύης και αυτό µε τη σειρά του θα αναδεικνύεται σε παράγοντα που θα αποτρέπει τους δανειστές από την επιχείρηση στραγγαλισµού της κυβέρνησης και του κινήµατος στην Ελλάδα. Η ανατροπή της λιτότητας αρχίζει µε τις δεσµεύσεις της ∆ΕΘ, αλλά δεν ολοκληρώνεται σε αυτές. Η µαζική ανεργία και το Ασφαλιστικό είναι δύο χαρακτηριστικές «βόµβες» που η µνηµονιακή βαρβαρότητα κληροδότησε στην Αριστερά. Η αντιµετώπισή τους συνδέεται µε την απόκρουση των ιδιωτικοποιήσεων, µε την ανάκτηση των ιδιωτικοποιηµένων ∆ΕΚΟ, µε την κρατικοποίηση-κοινωνικοποίηση των τραπεζών, µε τη φορολόγηση των πλουσίων, µε την κατάργηση των «ελευθεριών» που κατέκτησε το κεφάλαιο στα χρόνια του νεοφιλελευθερισµού. Συνδέεται δηλαδή µε το σύνολο των µέτρων που περιλαµβάνουν οι συνεδριακές αποφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, περιγράφοντας µια «µεταβατική» πορεία προς τη σοσιαλιστική απελευθέρωση. Για να µπουν αυτά στην πράξη, το «κόµµα» του ΣΥΡΙΖΑ είναι κρίσιµη προϋπόθεση. Όµως, η πραγµατικά αναντικατάστατη προϋπόθεση είναι το µαζικό κίνηµα, ο κόσµος και η δράση του «από τα κάτω». Με το κίνηµα µπροστά, στην περίοδο που άρχισε µε την πολιτική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, οφείλουµε και µπορούµε να διεκδικήσουµε να τα πάρουµε όλα πίσω!
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
Πολιτική θύελλα σε Ν∆ και ΠΑΣΟΚ Του Σπύρου Αντωνίου
Τ
ο εκλογικό αποτέλεσµα που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην πρώτη θέση, όπως ήταν φυσικό πυροδότησε διεργασίες στο µνηµονιακό στρατόπεδο. Η Ν∆, παρά τη διατήρηση των ποσοστών της, αναζητά νέο βηµατισµό και η αµφισβήτηση της ηγεσίας Σαµαρά µεγαλώνει. Ταυτόχρονα, ο πολιτικός χώρος της λεγόµενης «Κεντροαριστεράς» συρρικνώθηκε ακόµη περισσότερο, µε τα διαλυτικά φαινόµενα στο ΠΑΣΟΚ, την εξαφάνιση της ∆ΗΜΑΡ και τη µέτρια επίδοση για το Ποτάµι να θέτουν «υπαρξιακά» ζητήµατα για τους προπαγανδιστές των «υπεύθυνων λύσεων». Ο Σαµαράς υποστήριξε ότι «η Ν∆ έµεινε όρθια στην πιο σκληρή στιγµή της ιστορίας της», πεπεισµένος για το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης», µπροστά στα αδιέξοδα και τις αντιφάσεις που θα αναδείξει η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Παρά το γεγονός ότι δεν συζητά άµεσα το ενδεχόµενο παραίτησής του και τη διεξαγωγή συνεδρίου, ήδη η συµµαχία Καραµανλικών-Μητσοτάκηδων συγκροτείται και οι φωνές που ζητούν επιστροφή στον κεντροδεξιό προσανατολισµό της Ν∆ πληθαίνουν. Οι επιλογές της συγκυβέρνησης Σαµαρά-Βενιζέλου σε ό,τι αφορά τη διαπραγµάτευση µε τους δανειστές δέχονται αυστηρή κριτική, µετά και τις ρωγµές που διαφαίνονται στην ΕΕ, µε την απόδοση ευθυνών να έχει γίνει καθηµερινή ενασχόληση στελεχών όλων των αποχρώσεων: Κρανιδιώτης, Αντώναρος, Γιακουµάτος, Στυλιανίδης, πρόεδροι της ΟΝΝΕ∆ και της ∆ΑΚΕ κ.ά. Ορισµένοι εξ αυτών µάλιστα ζητούν ευθέως νέα ηγεσία. Η πολιτική άγριας λιτότητας και αυταρχισµού, που ουδέποτε συνάντησε κοινωνική συναίνεση και καταδικάστηκε µαζικά στην κάλπη της 25ης Γενάρη, είναι η βασική αιτία της ήττας
για τη ∆εξιά. Η φανατική προσήλωση στα νεοφιλελεύθερα δόγµατα και ο αντικοµουνισµός δεν έπεισαν παρά µόνο συντηρητικά ακροατήρια. Η επιµονή στην ακροδεξιά ατζέντα και την ισλαµοφοβία δεν αύξησε θεαµατικά τη συσπείρωση της Ν∆, αντίθετα πριµοδότησε τους φασίστες. Αυτή η προφανής αλήθεια επιχειρείται να κρυφτεί πίσω από σχήµατα που κατακρίνουν την επικοινωνιακή τακτική της Συγγρού, όταν και επενδύθηκαν πολλά στο φόβο και την καταστροφολογία, θεωρώντας ότι το 2015 είναι 2012 και υποτιµώντας τη διάρρηξη των σχέσεων µε µεγάλα τµήµατα του πληθυσµού, που υπήρξαν θύµατα της ανεργίας και της φοροληστείας.
Οι επιλογές της συγκυβέρνησης Σαµαρά-Βενιζέλου σε ό,τι αφορά τη διαπραγµάτευση µε τους δανειστές δέχονται αυστηρή κριτική Για την ώρα, ο Καραµανλής, η Ντόρα και οι δελφίνοι του Σαµαρά (Βορίδης, Μητσοτάκης, ∆ένδιας) τηρούν στάση προετοιµασίας και αναµονής. Η ίδια προεκλογική γραµµή και οι πιθανές συγκλίσεις µε σχηµατισµούς δεξιότερα της Ν∆ (Μπαλτάκος, «σοβαρή» Χ.Α. κ.ά.) είναι µία από τις στρατηγικές που εξετάζονται. Αν και φαίνεται να επικρατεί η γραµµή της «δηµιουργικής αντιπολίτευσης», εν αναµονή της αποτυχίας του ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάθε περίπτωση, η Ν∆ παραµένει η κύρια δύναµη εκπροσώπησης της αστικής τάξης και ο πιο πιστός σύµµαχος των ευρωηγεσιών. Παρά τα φαινόµενα αποδιοργάνωσης που παρουσιάζει, γύρω της -αναγκαστικά- θα συγκροτηθεί το εναλλακτικό µπλοκ εξουσί-
ας. Γι’ αυτό και οι «γέφυρες» που ρίχνονται από το κέντρο του ΣΥΡΙΖΑ σε κάποια δήθεν «προοδευτική» ∆εξιά µόνο εµπόδιο µπορεί να αποδειχτούν και όχι «εφεδρεία» στην υλοποίηση του προγράµµατός µας.
Κεντροαριστερά Το ιστορικό χαµηλό του ΠΑΣΟΚ (4,7%), σε συνδυασµό µε την αποτυχία του ΓΑΠ να µπει στη Βουλή, τις µόλις 30.000 ψήφους της ∆ΗΜΑΡ και το 6% του Θεοδωράκη (παρά τη σκανδαλώδη υποστήριξη από τα καθεστωτικά ΜΜΕ), µόνο ως συντριβή της σοσιαλδηµοκρατίας µπορούν να χαρακτηριστούν. Ο Βενιζέλος ανέλαβε την ευθύνη για την τελευταία θέση, προαναγγέλλοντας την αποχώρησή του ύστερα από συνέδριο το Μάη. Αν και οι πρώτοι διάδοχοι βγήκαν µπροστά (Γεννηµατά, Λοβέρδος), οι γενικολογίες για το χρόνο και τον τρόπο διεξαγωγής του συνεδρίου µαρτυρούν ότι και αυτός ποντάρει στην «αριστερή παρένθεση» της κυβέρνησης «µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ». Το ΚΙ∆ΗΣΟ, αρνούµενο κάθε συµπόρευση µε το Βενιζέλο, ετοιµάζεται για πανελλαδική συνδιάσκεψη χωρίς να αποκλείονται και οι επιστροφές κάποιων υποστηρικτών του ΓΑΠ στη Χ. Τρικούπη. Το Ποτάµι γκρινιάζει που δεν είναι αυτό στη θέση του Καµµένου και προτείνει «εθνική οµάδα διαπραγµάτευσης» για να έχουν και οι τροϊκανοί ερείσµατα στη νέα κυβέρνηση. Όλα αυτά, βέβαια, δεν αποκλείουν ότι θα υπάρξουν απόπειρες ανασύνθεσης της «Κεντροαριστεράς», µε στόχο ένα νέο σοσιαλδηµοκρατικό κόµµα ή οµοσπονδία που θα διεκδικήσει ρόλο στη νέα πολιτική κατάσταση. Το στρατηγικό αδιέξοδο και οι ενδείξεις κατάρρευσης όσων εκπροσωπούν κάθε λογής «ενδιάµεσες» πολιτικές (που καταλήγουν πάντα στην υποστήριξη του συστήµατος και στο τσάκισµα των «από κάτω») µοιάζουν όµως χωρίς επιστροφή. ∆εν λυπόµαστε καθόλου…
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566
• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 081/757379-00 της Εθνικής Τράπεζας.
πολιτικη
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
3
Λαϊκή εντολή να εφαρμοστούν οι δεσμεύσεις της ΔΕΘ
«Πάση θυσία» έξοδος από τη λιτότητα Του Πέτρου Τσάγκαρη
Τ
ο ιστορικό αποτέλεσμα της 25ης Γενάρη, σήμανε ότι ο ελληνικός λαός έδωσε στο ΣΥΡΙΖΑ την εντολή να καταργήσει τη λιτότητα. Δηλαδή την πολιτική που οδήγησε σε κατάρρευση μισθών και συντάξεων, σε ληστρική φορολόγηση των φτωχών, σε καταστροφή της υγείας, της ασφάλισης και της παιδείας, σε ανεργία και ύφεση πολεμικής περιόδου, σε μαζική μετανάστευση του καλύτερου κομματιού του εργατικού δυναμικού, καθώς και σε πρωτοφανές πλιάτσικο του δημόσιου πλούτου. Ταυτόχρονα ο λαός έδωσε και την εντολή να καταργηθούν τα εργαλεία που επέβαλαν τη λιτότητα, δηλ. τα χτυπήματα στη δημοκρατία και στα δικαιώματα, η θεσμοθέτηση του αυταρχισμού, η αστυνομοκρατία, η αντεργατική δικαστική αυθαιρεσία. Οι πρώτες εξαγγελίες των περισσότερων νέων υπουργών αυτής της κυβέρνησης εστίαζαν στο κατ’ αρχάς φρενάρισμα αυτών των πολιτικών. Ήταν δηλώσεις που συμφωνούσαν απόλυτα με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης: επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, καθώς και του θεσμού των συλλογικών διαπραγματεύσεων, επαναπροσλήψεις διαθέσιμων, σχολικών φυλάκων και καθαριστριών, 13η σύνταξη, φραγμός σε περαιτέρω ιδιωτικοποιήσεις, αφοπλισμός αστυνομικών στις διαδηλώσεις, δικαιώματα στους μετανάστες. Γι’ αυτό οι δηλώσεις αυτών των υπουργών «εσωτερικού» δημιούργησαν ενθουσιασμό στις πλατιές λαϊκές μάζες, ακόμη και σε αυτούς που δεν είχαν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ.
Αντιδράσεις
Όμως η κατάργηση της λιτότητας είναι μια πολιτική που έρχεται σε προφανή αντίφαση με τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης, που κέρδισε με το παραπάνω στα χρόνια του μνημονίου. Γι’ αυτό και, παρά την ταραχή τους από την ήττα τους, οι δεξιές και λοιπές μνημονιακές δυνάμεις έστρεψαν αμέσως τα βέλη τους στους υπουργούς «εσωτερικού» –χαρακτηριστικά ο Κυρ. Μητσοτάκης δήλωσε
ότι σε ορισμένα κρίσιμα υπουργεία οι νέοι επικεφαλής έχουν «επικίνδυνες απόψεις για τις ιδιωτικοποιήσεις»! Αλλά ακόμη και οι όψιμοι «κριτικοί υποστηρικτές» της κυβέρνησης από την πλευρά της άρχουσας τάξης, εστίασαν επίσης τα χτυπήματά τους στους υπουργούς «εσωτερικού». Ο Στ. Ψυχάρης στο «Βήμα» της 1/2/2015, αλλού νουθετεί και αλλού επιβραβεύει τον Τσίπρα με κριτήριο το πόσο ο πρωθυπουργός «μαζεύει» τις ριζοσπαστικές εξαγγελίες των υπουργών του. Να τι λέει: «Προτού συμπληρωθεί ένα 24ωρο από την ορκωμοσία του νέου Υπουργικού Συμβουλίου, τα μέλη του άρχισαν να κάνουν δηλώσεις για την εφαρμογή μιας ριζοσπαστικής πολιτικής –κατά την εκτίμησή τους. Χρειάστηκε άμεση κινητοποίηση και αποφασιστική παρέμβαση του κ. Τσίπρα για να διασκευαστούν υπουργικές δηλώσεις που γκρέμισαν το Χρηματιστήριο. Ο κατάλογος των εξωπραγματικών οραμάτων ορισμένων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνει π.χ. τις επενδύσεις της Κίνας στην Ελλάδα». Δεν είναι πιθανά τυχαίο ότι τελικά υπήρξαν στρογγυλέματα μετά τις πρώτες δηλώσεις που αφορούσαν αυτά τα «εξωπραγματικά οράματα». Π.χ. σχετικοποιήθηκε
το πόσο ψηλά στις προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι η επανακαθιέρωση των 751 ευρώ ως κατώτατου μισθού. Επίσης έφυγε από το κάδρο η επανεξέταση όλων των ιδιωτικοποιήσεων (με ρητές δηλώσεις εκ μέρους του Γ. Βαρουφάκη). Οι ανησυχίες μας για τη μη επανεξέταση των ιδιωτικοποιήσεων δεν έχουν απλώς ιδεολογική βάση. Έχουν εντελώς υλική βάση. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να διασωθεί το ραγδαία καταρρέον ασφαλιστικό σύστημα χωρίς να μπει χέρι στα τεράστια έσοδα (και συνεπώς στο ιδιοκτησιακό καθεστώς) του ΟΠΑΠ, ο οποίος έχει χαριστεί σε ντόπιους και ξένους φίλους του Σαμαρά. Ούτε μπορεί να γίνει φιλολαϊκή πολιτική χωρίς τον απόλυτο έλεγχο της ΔΕΗ.
Καύσιμα
Σε έναν πόλεμο είναι κατανοητές όλες οι πιθανές συμμαχίες: με τον Ομπάμα κόντρα στη Μέρκελ, με τον Ολάντ και τον Ρέντσι κόντρα στον Σόιμπλε, με τον Σουλτς και τη Λαγκάρντ κόντρα στους Έλληνες ολιγάρχες. Όμως τα πυρηνικά καύσιμα που διαθέτει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι άλλα: Πρώτον, ο αέρας ελπίδας που ξεσηκώνει σε όλους τους λαούς της Ευρώπης και η πολιτική αβάντα που κάνει στην Αριστε-
ρά στην Ισπανία, την Ιρλανδία, τη Γαλλία, την Αγγλία, ακόμη και τη Γερμανία και την Τουρκία. Δεύτερον και σπουδαιότερο, το μαζικό αγκάλιασμα του ΣΥΡΙΖΑ από τον ελληνικό λαό και κύρια από τους εργαζόμενους, τους ανέργους, τη νεολαία και τους αγρότες. Αυτό που βλέπει μέσα από τον ΣΥΡΙΖΑ ο κόσμος της εργασίας, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, είναι ότι υπάρχει κι άλλος δρόμος, ότι η λιτότητα δεν είναι μονόδρομος. Όμως, ο λαός ξέρει πια ότι επιχειρήματα περί «λιτού βίου» και Καγέν, περνούν στη συνέχεια από τη φάση του «όλοι μαζί τα φάγαμε» και καταλήγουν σε σκληρή λιτότητα για τους φτωχούς κι όχι για τους κατόχους των Καγέν. Γι’ αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να εφαρμόσει στο ακέραιο τις εξαγγελίες της Θεσσαλονίκης «ανεξάρτητα από την έκβαση της διαπραγμάτευσης» –χωρίς λοξοδρομήσεις όπως αυτές που προκύπτουν από τις δηλώσεις του υπ. Οικονομικών. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ υποστείλει τον πόλεμο κατά της λιτότητας, θα υπονομεύσει τα πυρηνικά του καύσιμα. Χωρίς αυτά ούτε ο Ομπάμα, ούτε ο Ολάντ ούτε κανείς άλλος από αυτούς που για τους δικούς τους λόγους αντιτίθενται στη Μέρκελ, θα γύρναγε να τον κοιτάξει.
Κρίσιμος κρίκος, οι τράπεζες Ένας κρίσιμος τομέας όπου το «στρογγύλεμα» των «εξωπραγματικών οραμάτων» του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να υπονομεύσει το σύνολο των εξαγγελιών της Θεσσαλονίκης, είναι ο τομέας των τραπεζών. Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει ότι το τραπεζικό σύστημα θα μπει «υπό την ιδιοκτησία και τον έλεγχο του Δημοσίου, με ριζική τροποποίηση του τρόπου λειτουργίας του και των στόχων που σήμερα υπηρετεί». Η πρόβλεψη δεν ήταν ιδεολογική αλλά βασιζόταν και αυτή σε υλικές αναγκαιότητες: στόχευε στον έλεγχο των ροών στο εξωτερικό, στην αντιμετώπιση των bank run που μπορεί να οργανώσει η άρχουσα τάξη (η οποία δεν έχει χάσει την εξουσία), στον έλεγχο των θαλασσοδανείων που δίνονταν -και δίνονται- στους άλλους δύο πόλους του τριγώνου της διαπλοκής (αστικά κόμματα-μιντιάρχες), στον έλεγχο της συνολι-
κής οικονομικής πολιτικής εκ μέρους της νέας κυβέρνησης. Ωστόσο οι πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης πάνε προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η ιδιοκτησία της Γιούρομπανκ παραμένει, προς το παρόν, στα χέρια μιας καναδικής εταιρείας. Το χειρότερο είναι ότι η ιδιοκτήτρια εταιρεία θα έχει τον έλεγχο και στο μέλλον καθώς επέβαλε –μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ!– νέο πρόεδρο και νέο διευθύνοντα σύμβουλο της επιλογής της. Φυσικά και οι δύο προέρχονται από το «βαθύ τραπεζικό κράτος» δηλ. από εκείνο το προσωπικό που οδήγησε στην πρωτοφανή κρίση το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, για τη διάσωση του οποίου υπέφερε ο ελληνικός λαός. Κι όμως οι αρμόδιοι υπουργοί Γ. Δραγασάκης και Γ. Σταθάκης αποδέχθηκαν τη διοικητική αλλαγή. Σε άλλες συστημικές τράπεζες, όπως
η Πειραιώς και η Alpha δεν προβλέπονται καν αλλαγές. Είναι δε παντελώς ανεξήγητη η δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου ότι «τις επιτυχημένες διοικήσεις δεν θα τις αντικαταστήσουμε» καθώς και ότι δεν θα τοποθετηθούν «κομματικές διοικήσεις» στις τράπεζες. Το μόνο που σημαίνει αυτή η τοποθέτηση είναι ότι θα συνεχίσει συνεπώς να ελέγχει τις τράπεζες το «κόμμα» των αποτυχημένων τραπεζιτών. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν θα μείνει ο ΣΥΡΙΖΑ πιο πίσω και από τις ενέργειες που έκανε ο Ομπάμα εναντίον των αποτυχημένων τραπεζιτών στις ΗΠΑ. Για παράδειγμα, είναι δυνατόν ο ΣΥΡΙΖΑ να διατηρήσει στην κρίσιμη θέση του προέδρου της Τράπεζας της Ελλάδας τον θρασύ και μονίμως γελαστό με τα βάσανα του λαού, Γ. Στουρνάρα, όπως ισχυρίστηκε ο Γ. Σακελλαρίδης σε τηλεοπτική εκπομπή; Ας ελπίσουμε όχι...
4
αριστερα
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
Τα αποτελέσματα των υποψηφίων του Κόκκινου Δικτύου
Μια «από τα κάτω» εκλογική καμπάνια Της Κατερίνας Σεργίδου
Η
ιστορική νίκη στις εκλογές του 2015 είχε αρχίσει να γίνεται αισθητή μέρες πριν, σε όλα τα μέλη και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ, σε κάθε αγωνιστή και αγωνίστρια που έδωσε τη μάχη στη γειτονιά, στο χώρο εργασίας, στο πανεπιστήμιο, στο συγγενικό και φιλικό περιβάλλον, για να μη χαθεί ούτε μία ψήφος. Οι εργαζόμενοι μαζεύονταν να ακούσουν, χωρίς να φοβούνται να εκφράσουν τις επιφυλάξεις τους. Οι μικρές συγκεντρώσεις στα καφενεία και στα σπίτια, σε δύσκολους εργασιακούς χώρους, αναδείκνυαν τις αγωνίες του κόσμου, και είχαν πολύ μεγαλύτερη αξία από τις συζητήσεις στα πάνελ των τηλεοράσεων. Ολόκληροι κλάδοι εργαζομένων, όπως στα λιμάνια, στη Λυρική, στο μετρό Θεσσαλονίκης, στα νοσοκομεία, ζητούσαν να συναντηθούν με υποψήφιους βουλευτές, ζητώντας να διευρυνθεί το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Ιδιαίτερη σημασία μπορεί να έχει για τους αναγνώστες μας το γεγονός ότι ειδικά στους εργασιακούς χώρους και στις πιο λαϊκές γειτονιές, ο κόσμος επέλεξε να «δώσει σταυρό» όχι μόνο στα πιο προβεβλημένα στελέχη αλλά και σε αυτούς και αυτές που θεωρούσε υποψήφιους της ριζοσπαστικής Αριστεράς, σε αυ-
τούς που θεωρούσε «δικούς του». Πρόκειται για υποψήφιους σε όλη την Ελλάδα, που δεν είχαν πρόσβαση στα ΜΜΕ (ακόμα και στις εφημερίδες του ΣΥΡΙΖΑ), που δεν στηρίχτηκαν από «μη-
νης Νταβανέλος στη Β’ Αθήνας, την πιο δύσκολη περιφέρεια σε πανελλαδικό επίπεδο, με τους περισσότερους υποψήφιους να είναι πρωτοκλασάτα στελέχη, συγκέντρωσε περίπου 7.800 σταυ-
Ο κόσμος επέλεξε να «δώσει σταυρό» όχι μόνο στα πιο προβεβλημένα στελέχη αλλά και σε αυτούς και αυτές που θεωρούσε υποψήφιους της ριζοσπαστικής Αριστεράς. χανισμούς» και που επιλέχτηκαν από τον κόσμο για τη συνέπεια, το ήθος, τις ριζοσπαστικές τους απόψεις, για να «κρατάνε στα δύσκολα» μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Αξίζει να αναφέρουμε μερικούς, που ξεχώρισαν από μια μεγάλη πλειοψηφία αξιόλογων αγωνιστών-υποψηφίων.
Σταυροί
Στην Περιφέρεια Β’ Πειραιά ο 26χρονος Χρήστος Σταυρακάκης πήρε 8.891 σταυρούς, εμπνέοντας πολλούς νέους ψηφοφόρους αλλά και εργαζόμενους, άνεργους, που δήλωναν ότι θέλουν να ψηφίσουν έναν νέο άνθρωπο που μιλά για σύγκρουση με το σύστημα. Στη Μεσσηνία η Έλενα Ψαρρέα, επίσης νέα εργαζόμενη, εκλέχτηκε τρίτη με 5.984 σταυρούς και θα είναι από τις νεότερες βουλευτίνες του κοινοβουλίου. Ο Αντώ-
Η ταξική ψήφος του Ποταμιού Σωστά παραπονέθηκε ο σοσιαλδημοκράτης Σουλτς στον Τσίπρα, επειδή ο τελευταίος προτίμησε τους δεξιούς ΑΝΕΛ και όχι το σοσιαλδημοκρατικό (δηλ. αριστερό) Ποτάμι. Το κόμμα του Στ. Θοδωράκη φρόντισε να δικαιώσει τον Σουλτς, παίρνοντας τα μεγαλύτερα ποσοστά του πανελλαδικώς στις παραδοσιακές εργατογειτονιές της Αθήνας: Ψυχικό 13,6%, Φιλοθέη 13,5%, Εκάλη 11,7%... Είναι μετά να μη θυμώνει ο Σταύρος που δεν μπήκαν στην κυβέρνηση οι αριστεροί «αγωνιστές» Λυκούδης, Θεοχάρης, Ψαριανός και Λυμπεράκη;
ρούς. Αγωνιστές της επαναστατικής Αριστεράς, εργαζόμενοι, αγωνιστές που προέρχονται από το ΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ στήριξαν την υποψηφιότητά του και κυρίως στηρίχθηκε από μέλη και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν φοβούνται τον πλούτο των διαφορετικών απόψεων μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Τέλος αξίζει μια αναφορά στη Μαρία Μπόλαρη, βουλευτή στην Α’ Αθήνας για την περίοδο 20122015, και στη Γιάννα Γαϊτάνη, που επανεκλέχτηκε στην Α’ Θεσσαλονίκης. Οι υποψηφιότητες των δύο βουλευτίνων, παρόλο που είχαν ελάχιστη προβολή από κάθε είδους μέσο, αγκαλιάστηκαν από τον κόσμο και χιλιάδες άνθρωποι τις στήριξαν. Η Μαρία Μπόλαρη συγκέντρωσε 15.397 σταυρούς καταλαμβάνοντας την 6η θέση στο ψηφοδέλτιο της Α’ Αθήνας. Δυστυχώς δεν κατορθώνει να
Νέος θάνατος κρατούμενου στο Δομοκό Ο 52χρονος κρατούμενος Α. Μ. πέθανε αβοήθητος στο κελί του, τα ξημερώματα της Τρίτης 3/2, στη Δ2 (κοινή) πτέρυγα των φυλακών Δομοκού. Από την προηγούμενη μέρα ζητούσε επίμονα ιατρική φροντίδα, εισπράττοντας την πλήρη αδιαφορία της Διεύθυνσης των φυλακών. Στις φυλακές «υψίστης ασφαλείας» του Δομοκού δεν υπάρχει γιατρός και χρέη νοσοκόμου εκτελεί ένας σωφρονιστικός υπάλληλος για εκατοντάδες κρατούμενους. Πριν από δύο μήνες, στην ίδια πτέρυγα, πέθανε αβοήθητος ο 58χρονος κρατούμενος Εμμανουήλ Γαλάνης. Ως άμεση αντίδραση, οι κρατούμενοι αρνήθηκαν να μπουν στα κελιά τους και να δεχθούν συσσίτιο, ζητώντας πλήρη ενημέρωση για τους θανάτους και ιατρική κάλυψη. Ο νέος υπουργός Δικαιοσύνης ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει την επίσπευση των διαδικασιών πλήρωσης 2 θέσεων μόνιμων γιατρών και διέταξε έρευνα για τα αίτια του περιστατικού. Η δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ να κλείσει τα κολαστήρια των φυλακών τύπου Γ και να αναμορφώσει τις άθλιες συνθήκες κράτησης στις υπόλοιπες φυλακές, θεωρούμε ότι ισχύει στο ακέραιο.
εκλεγεί, αφού ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε να κρατήσει την έδρα στην Α’ Αθήνας και όχι αυτή της Άρτας. Αυτή του η επιλογή δυστυχώς αφήνει την πιο σημαντική περιφέρεια της χώρας χωρίς βουλευτή με κινηματικό προφίλ και σχέση με τους εργασιακούς χώρους. Οι υπόλοιποι βουλευτές έχουν ήδη υπουργοποιηθεί ή κατέχουν άλλες θέσεις στον κομματικό μηχανισμό. Στην Α’ Θεσσαλονίκης η Γιάννα Γαϊτάνη συγκέντρωσε 14.683 ψήφους και είχε μια πλατιά στήριξη από τμήματα εργαζομένων όπως οι καθαρίστριες, οι διαθέσιμοι καθηγητές, αλλά και από τμήματα της ΛΟΑΤ κοινότητας. Η Γιάννα Γαϊτάνη πολλές φορές μπήκε στο στόχαστρο των ΜΜΕ για τις δηλώσεις της που έβαζαν πάντα το συμφέρον των εργαζομένων πάνω από κάθε εθνικό συμφέρον. Η προεκλογική περίοδος τελείωσε και μια άλλη μεγάλη ιστορική περίοδος ανοίγει, στην οποία πέρα από τα μεγάλα νούμερα θα μετράνε και άλλα πιο μικρά. Πόσοι-ες βουλευτές που προέρχονται κατευθείαν από τον κόσμο θα γίνουν η ριζοσπαστική φωνή της νέας ΚΟ, μεταφέροντας τα αιτήματα του κινήματος και ενισχύοντας τους δεσμούς με τις Οργανώσεις Μελών του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως με το αγωνιζόμενο κομμάτι της κοινωνίας που θα διεκδικεί ανάκτηση των απωλειών και ουσιαστικές αλλαγές στη ζωή του.
Πρωτιά ΣΥΡΙΖΑ στη Νέα ΦιλαδέλφειαΧαλκηδόνα Παρά την οργανωμένη καμπάνια κατά του ΣΥΡΙΖΑ, οι ψηφοφόροι στον Δήμο Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνας τον ανέδειξαν πρώτη δύναμη με 39,36%, με τεράστια διαφορά από τη ΝΔ που συγκέντρωσε 22,87%. Το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ στη Φιλαδέλφεια-Χαλκηδόνα ξεπέρασε κατά 2,3% τον μέσο όρο που συγκέντρωσε στη Β’ Αθηνών (37,06%). Ειδικότερα, στη Δημοτική Ενότητα Φιλαδέλφειας ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωσε 40,63% (από 36,63% το 2012) και στη Δημοτική Ενότητα Χαλκηδόνας 36,31% (από 31,87% το 2012). Η επιχείρηση πολιτικής αξιοποίησης
ΑΡΙΣΤΕΡΑ
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
Ανακοίνωση της ∆ΕΑ για το εκλογικό αποτέλεσµα και τις πολιτικές εξελίξεις 1. Η πολιτική ανατροπή της συγκυβέρνησης Σαµαρά-Βενιζέλου στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου είναι µια ιστορική πολιτική νίκη των δυνάµεων της κοινωνικής αντίστασης. Των δυνάµεων της εργατικής τάξης και των λαϊκών µαζών που στην Ελλάδα πάλεψαν σκληρά από το ξέσπασµα της κρίσης και από την αρχή της πολιτικής των µνηµονίων, των συµφωνιών της κυρίαρχης τάξης µε την τρόικα και τους δανειστές που επέβαλαν µια βάρβαρη πολιτική λιτότητας. Είναι το αποτέλεσµα των γενικών απεργιών, των διαδηλώσεων, του κινήµατος των πλατειών, των αποφασιστικών κλαδικών και τοπικών αγώνων που συνέχισαν παρά την κάµψη του µεγάλου κύµατος αντίστασης στην καυτή διετία 2010-12. Στην περίοδο αυτή ο κόσµος που αγωνιζόταν από τα κάτω διαµόρφωσε ένα πλαίσιο αιτηµάτων, ελπίδων και προσδοκιών που παραµένει ενεργό. Η ανθεκτικότητα αυτού του πλαισίου, η απαίτηση για µια πολιτική αντιλιτότητας, ερµηνεύει την αντοχή του κόσµου που, παρά τα χτυπήµατα των καθεστωτικών ΜΜΕ, επέµεινε να εναποθέτει τις ελπίδες του στην Αριστερά. Αυτή είναι η βάση της πολιτικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, που πήρε µαζικές διαστάσεις, αλλά και της αντοχής του ΚΚΕ.
2. Η µαζική στροφή του κόσµου προς τα αριστερά, που εκδηλώθηκε στις κάλπες στις 25 του Γενάρη, δίνει στον ΣΥΡΙΖΑ µεγαλύτερη πολιτική δυναµική απ’ ό,τι φανερώνουν οι 149 έδρες στη Βουλή, η ελάχιστη απόσταση από τις 151 έδρες της κοινοβουλευτικής αυτοδυναµίας. Η Ν∆ του Σαµαρά, παρά τη σκανδαλώδη υποστήριξη από τις ντόπιες και διεθνείς καθεστωτικές δυνάµεις, βυθίστηκε στο 27,8%, γράφοντας ένα χαµηλό ρεκόρ επιρροής. Κυρίως όµως, βγήκε από την εκλογική µάχη βαθιά τραυµατισµένη πολιτικά και στρατηγικά: Οι διαφορές ανάµεσα στον ακροδεξιό λαϊκισµό (µε την έµφασή του στο ρατσισµό και τον εθνικισµό) και τον «κοινωνικό ριζοσπαστισµό» της παραδοσιακής Κεντροδε-
του «οπαδικού θυµικού» των ΑΕΚτζήδων δεν έφερε τελικά αποτέλεσµα.
«Ανυπόµονοι» υπουργοί; Τα σχέδια για την πώληση και περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της ενέργειας, των λιµανιών και των αεροδροµίων φαίνεται ότι ακυρώνονται, σύµφωνα µε τις δηλώσεις των αρµόδιων υπουργών. Στην ίδια κατεύθυνση υπήρξαν διαβεβαιώσεις από τα πιο επίσηµα χείλη για την ανάκληση 2.5003.500 µνηµονιακών απολύσεων στο ∆ηµόσιο, την επαναφορά του κατώτατου µισθού στα 751 ευρώ και του καθολικού χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης. ∆ιάφοροι όµως, εκτός και εντός ΣΥΡΙΖΑ, έκαναν λόγο για «ανυπόµονους» υπουργούς που, πριν από τις εξαγγελίες τους, δεν έλαβαν υπόψη τους τη δέσµευση της κυβέρνησης για «ισοσκελισµένους προ-
πιέσεων του συστήµατος πάνω στην κυβέρνηση της Αριστεράς. Υπ’ αυτούς τους όρους, η συµφωνία για συγκυβέρνηση µε τους ΑΝΕΛ δηµιουργεί κίνδυνο για το πολιτικό σχέδιο για µια κυβέρνηση της Αριστεράς µε µεταβατική πολιτική και στρατηγική.
4. Για τα µέλη και τους οπαδούς του ΣΥΡΙΖΑ, για όλη την Αριστερά, για τους ακτιβιστές των κοινωνικών κινηµάτων, δηµιουργούνται νέες συνθήκες.
ξιάς θα ανθίσουν ξανά, αναπόφευκτα, µέσα στο κόµµα της Ν∆, µε άγνωστη για την ώρα την απάντηση στο ερώτηµα για το ενιαίο µέλλον του συντηρητικού καθεστωτικού χώρου της ∆εξιάς.
3. Η απόφαση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ για συγκυβέρνηση µε τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καµένου, υποτιµά λαθεµένα αυτή τη δυναµική. ∆εν ήταν µια υποχρεωτική απάντηση στα δεδοµένα που δηµιούργησαν οι εκλογές, καθώς υπήρχε ο δρόµος της διεκδίκησης ψήφου «ανοχής» από τη Βουλή, µε βάση τις δεσµεύσεις της Θεσ/ νίκης και ορίζοντα το πρόγραµµα του ιδρυτικού συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ. Η συνεδριακή απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ, που επιβεβαίωσε την ιδρυτική διακήρυξή του, επαναλαµβάνοντας την απόρριψη αναζήτησης πολιτικών συµµαχιών προς την Κεντροαριστερά, πιστεύουµε ότι ισχύει (πολύ περισσότερο!) σχετικά µε την Κεντροδεξιά. Οι «κόκκινες γραµµές» των ΑΝΕΛ έρχονται σε αντίθεση µε τις διαθέσεις ενός µεγάλου τµήµατος των µελών και του κόµµατος του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ θα λειτουργούν ως ιµάντας µεταβίβασης των
ϋπολογισµούς». Ήδη οι Κινέζοι δεν ανησυχούν για την υπάρχουσα σύµβαση παραχώρησης στην COSCO, ενώ συζητείται η σταδιακή επαναφορά του κατώτατου µισθού, ώστε να µην επιβαρυνθεί το «µηνιαίο κόστος» των επιχειρήσεων. Πάντως, οι προσδοκίες και η αισιοδοξία που γέννησαν στα λαϊκά στρώµατα οι παραπάνω εξαγγελίες γρήγορα µπορούν να µετατραπούν σε οργή, αν µαταιωθούν.
Ανησυχητικές συµπτώσεις Στη γαλλική εταιρεία χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών Lazard ανέθεσε ρόλο συµβούλου του Ελληνικού ∆ηµοσίου σε θέµατα δηµοσίου χρέους και δηµοσιονοµικής διαχείρισης ο Γ. Βαρουφάκης. Υπενθυµίζεται πως η Lazard παρείχε υπηρεσίες συµβούλου στο Ελληνικό ∆ηµόσιο στη διαδικασία ανταλλαγής οµολόγων του 2012 (PSI). Ση-
Η υλοποίηση των δεσµεύσεων της Θεσ/νίκης θα είναι ένας πρώτος «σταθµός»: η επαναφορά του κατώτατου µισθού στα προ της κρίσης επίπεδα, η επαναφορά της 13ης σύνταξης για τους χαµηλοσυνταξιούχους, η επαναφορά της ισχύος των ΣΣΕ, η επαναφορά του αφορολόγητου στο εισόδηµα µέχρι 12.000 ευρώ, η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο θέρµανσης, θα πρέπει να είναι το πρώτο, ισχυρό πολιτικό µήνυµα σταµατήµατος της κατηφόρας στη λιτότητα. Με το µαζικό κίνηµα στην πρώτη γραµµή, θα πρέπει να ανοίξουµε το δρόµο για τη συνολικότερη ανατροπή της λιτότητας. Για να τα πάρουµε όλα πίσω! Σε αυτήν την πορεία η δικαίωση των απεργών της ΕΡΤ, των καθαριστριών του Υπ. Οικονοµικών, των απολυµένων, των «αξιολογηµένων» και των «διαθέσιµων», θα είναι εξίσου σηµαντικά µηνύµατα τόσο προς τον κόσµο µας όσο και προς τους απέναντι.
5. Σε αυτές τις νέες συνθήκες, ο ρόλος του «κόµµατος» ΣΥΡΙΖΑ είναι αναντικατάστατος. Η λειτουργία των οργανώσεων –µελών του, η συλλογικότητα, η εσωκοµµατική δηµοκρατία δεν αποτελούν προαιρετική πολυτέλεια, αλλά προϋπόθεση για την τελική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, για την τελική νίκη όλης της Αριστεράς και του κόσµου µας. 27/1/2015
µαντική ήταν η συµβολή της γαλλοαµερικανικής τράπεζας και στις συζητήσεις των µνηµονιακών κυβερνήσεων µε το ∆ΝΤ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το Ευρωπαϊκό Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) το διάστηµα 2011-2012. Ακόµη έχει εµπλακεί στο πρόγραµµα ιδιωτικοποιήσεων ήδη από το 2010, αλλά και στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών ως σύµβουλος του ΤΧΣ. Ο Στρος-Καν ήταν άλλωστε εκείνος που ως επικεφαλής του ∆ΝΤ πρότεινε στον Γιώργο Παπανδρέου το 2009 να αναθέσει ρόλο συµβούλου της ελληνικής κυβέρνησης στη Lazard. Συνεργάτες του υπουργού Οικονοµικών αναφέρουν µε νόηµα πως για όλο το επόµενο διάστηµα η συνεργασία του κ. Βαρουφάκη µε τους εκπροσώπους της Lazard θα είναι καθηµερινή, γι’ αυτό και το πρώτο του ταξίδι στο Παρίσι. Οι κυβερνήσεις αλλάζουν, οι κερδοσκόποι µένουν…
5
Θα µας βρείτε στις
ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6977275054 Πλατεία Βικτωρίας 6907856793 Κυψέλη 6948034131 Σεπόλια-Κολωνός 6973009630 Πετράλωνα-Θησείο 6977609033 Παγκράτι 6973344350 Γκύζη 6973005569 Αµπελόκηποι 6943043309 ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. Φιλαδέλφεια 6976394520 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια 6948429227 Αγ. Παρασκευή 6974843109 ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Περιστέρι 1ο ∆∆ 6984516774 2ο ∆∆ 6932045320 3ο ∆∆ 6982164101 Άγιοι Ανάργυροι 6998466952 Αιγάλεω 6986294964 Χαϊδάρι 6945542335 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Βύρωνας 6972318747 Ζωγράφου 6937271330 ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Γλυφάδα 6945754555 Άλιµος 6932566460 Καλλιθέα 6979829057 Ν. Σµύρνη 6972098143 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6948418381 Κορυδαλλός 6948100218 Κερατσίνι 6975847329 Σαλαµίνα 6973376378 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: Λαυρεωτική 6939014803 Βούλα-ΒάρηΒουλιαγµένη 6948o00171 Παιανία-Γλυκά Νερά 6974428095 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Κέντρο 6976579448 5ο ∆∆ 6941457878 Νεάπολης-Συκεών 6942552216 ∆έλτα (Σίνδος) 6946535858 Χαλκηδόνα (Κουφάλια) 6984419742
Σκαγιοπούλειο 6936191219 Αγρίνιο 6974473540 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Καλαµάτα 6936018810 Κορώνη 6932422501 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Λοκρίδα (Αταλάντη) 6977096663 Λιβαδειά 6977684563 Φωκίδα (Άµφισσα-Ιτέα) 6973607585 Λαµία 6973344352 ΗΠΕΙΡΟΣ: Πρέβεζα 6932567576 ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Κοζάνη 6982831776 Εορδαία (Πτολεµαΐδα) 6972814199 Φλώρινα 6944548787 ΚΡΗΤΗ: Ηράκλειο 6949895565 Αγ. Ιωάννης Ηρακλείου 6944916915 Ρέθυµνο 69799225065 Χανιά 6932001030 ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Σύρος 6974169215 Νάξος 6947619631 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166 ΕΡΓΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ: ΑΤΤΙΚΗ: Νοσοκοµείο «Γεννηµατάς» 6977072458 Νοσοκοµείο «Αλεξάνδρα» 6946950764 Νοσ. Ασκληπιείο 6936604279 Νοσ. Νίκαιας 6972910336 Ψ.Ν.Α. 6944417885 Νοσ. «Σωτηρία» 6984067690 Νοσοκοµείο «Έλενα Βενιζέλου» 6909173945 Θριάσιο νοσοκοµείο 6979773546 Ασφ/κά Ταµεία 6974701829 ΥΠΑΑΤ 6945754555 Εκπαιδευτικοί Νότιας Αθήνας 6973223771 Χρηµατοπιστωτικός«Ενοικιαζόµενοι» ΕΤΕ 6976855566 Αεροµεταφορών 6982164101
ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Πάτρα (Κέντρο) Νοσ. ΑΧΕΠΑ 6973972804 6982605384 Νοσ. «Γεννηµατάς» Παραλία Πάτρας 6977029532 6974977186 Εκπαιδευτικοί 6972167133 ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ: Νέα Φιλαδέλφεια Αρχιτεκτονική 6948721924 6947289596 Ζωγράφου Ηράκλειο Αττικής 6976034706 6984194131
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
6
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • •
•
Α ΑΘΗΝΑΣ: 6957500105 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6986294964 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942533310 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6948100218 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ∆ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ: 6972814199 ∆ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ∆Α: 6973235894 ΚΡΗΤΗ: 6976332197 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6945077461 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
• •
•
• •
•
•
•
•
•
λένε ότι... «Η αύξηση του βασικού µισθού θα πλήξει τις επιχειρήσεις»
∆
εν είναι καθόλου έτσι. Η αύξηση του κατώτατου µισθού στα 751 ευρώ θα προκαλέσει αύξηση της ζήτησης. Η παραγωγή, προκειµένου να ικανοποιήσει αυτήν την επιπλέον ζήτηση, θα ξεκινήσει να αυξάνεται από ένα χαµηλό σηµείο και αυτό θα προκαλέσει παράλληλη αύξηση της απασχόλησης, µείωση της ανεργίας, εκ νέου αύξηση των µισθών (αφού όσο µικρότερη είναι η ανεργία τόσο βελτιώνεται η διαπραγµατευτική θέση των µισθωτών στον επιχειρηµατικό τοµέα της οικονοµίας), νέα αύξηση της ζήτησης και ούτω καθεξής. Αυτά θα συγκροτήσουν έναν «ενάρετο» κύκλο µισθών-ζήτησης-παραγωγής-απασχόλησης-µισθών. Το ερώτηµα τώρα είναι εάν οι επιχειρήσεις θα βρεθούν σε δύσκολη θέση επειδή θα αυξάνεται το κόστος εργασίας. Οι επιχειρήσεις, λοιπόν, δεν θα βρεθούν σε δύσκολη θέση για τους τρεις παρακάτω λόγους: Πρώτον, διότι µαζί µε τα άλλα µεγέθη (ζήτηση, παραγωγή, απασχόληση, µισθοί), θα αυξηθεί και η παραγωγικότητα της εργασίας, η οποία συνηθίζει να προοδεύει µαζί µε τον όγκο της παραγωγής: όσο αυξάνεται η κλίµακα της παραγωγής τόσο αυξάνεται και η παραγωγικότητα (έως ότου εξαντληθεί το αχρησιµοποίητο παραγωγικό δυναµικό). Έτσι, η άνοδος του κόστους εργασίας που θα προκύψει από την αύξηση του κατώτατου µισθού, θα αντισταθµιστεί πλήρως ή έστω εν µέρει από τις αυξήσεις της παραγωγικότητας της εργασίας. Εάν π.χ. η αύξηση του ελάχιστου µισθού προκαλέσει σε µια επιχείρηση αύξηση του µέσου κόστους εργασίας κατά 2% και υπάρξει αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας κατά 2%, η επιβάρυνση του κόστους εργασίας ανά µονάδα προϊόντος θα είναι µηδενική. Έως ότου φτάσει η παραγωγή στο σηµείο της πλήρους εξάντλησης του αχρησιµοποίητου παραγωγικού δυναµικού (κάτι που θα απαιτήσει τέσσερα ή πέντε χρόνια) οι αυξήσεις της παραγωγικότητας θα αντισταθµίζουν πλήρως ή σε µεγάλο µέρος τις αυξήσεις των µισθών. ∆εύτερον, η υποχώρηση των µισθών κατά τα έτη 2010-2014 οδήγησε την απόσταση µεταξύ τιµών και κόστους εργασίας ανά µονάδα προϊόντος σε δυσθεώρητα ύψη, διότι οι µεν µισθοί καταβαραθρώθηκαν οι δε τιµές ελάχιστα µειώθηκαν. Σε καµιά άλλη χώρα της Ευρώπης δεν καταγράφηκε µια τόσο µεγάλη απόκλιση µεταξύ τιµών και κόστους εργασίας ανά µονάδα προϊόντος. Ως αποτέλεσµα, αυτή τη στιγµή ο λόγος κερδών/µισθών στην Ελλάδα είναι µακρόθεν ο υψηλότερος µεταξύ των
χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα περιθώρια, λοιπόν, των επιχειρήσεων να αντέξουν τις αυξήσεις του κατώτατου µισθού είναι πολύ µεγάλα. Ας µάθουν οι επιχειρήσεις να λειτουργούν µε το µέσο κέρδος που επικρατεί στις άλλες αναπτυγµένες χώρες της Ευρώπης και ας µην αγοράσουν τρίτο σκάφος οι ιδιοκτήτες τους. Τρίτον, η αύξηση του ελάχιστου µισθού δεν θα περάσει στις τιµές, ούτε θα µειώσει την ανταγωνιστικότητα, διότι ξεκινώντας από ένα σηµείο βαθιάς ύφεσης, όπου υπάρχει άφθονο αχρησιµοποίητο παραγωγικό δυναµικό, συµφέρει τις επιχειρήσεις να αυξήσουν τον όγκο παραγωγής για να αυξήσουν τα έσοδα χάρη στις υψηλότερες πωλήσεις, παρά να αυξήσουν τις τιµές που θα µείωναν τις παραγγελίες (οι οποίες θα πήγαιναν στους ανταγωνιστές). Εάν κάποιος χρειάζεται προστασία, αυτός δεν είναι η εργοδοσία αλλά οι εργαζόµενοι. ∆ιότι, εάν εµείς αδρανήσουµε, η αύξηση των µισθών µπορεί να οδηγήσει σε ακόµη περισσότερη µαύρη και αδήλωτη εργασία ή σε εικονικές µισθολογικές καταστάσεις. Για αυτόν το λόγο, η επανίδρυση της Επιθεώρησης Εργασίας πρέπει να είναι ένα από τα πρώτα, άµεσα καθήκοντα µιας αριστερής κυβέρνησης, ακόµα και µιας κυβέρνησης κοινωνικής σωτηρίας. Εάν κάποιου τα χρέη πρέπει να ρυθµιστούν, αυτά δεν είναι των εργοδοτών αλλά των εργαζοµένων. ∆ιότι, εάν η κυβέρνηση αδρανήσει, ένα µέρος από την αύξηση του κατώτατου µισθού θα µπορούσε να κατευθυνθεί στην αποπληρωµή χρεών προς τα ασφαλιστικά ταµεία και τις τράπεζες, έτσι ώστε η ενίσχυση της ζήτησης, της παραγωγής και της απασχόλησης να είναι µικρότερη και η ανάκαµψη ασθενέστερη. Αντιθέτως, η ρύθµιση των χρεών των επιχειρήσεων θα µεταφέρει πόρους από τους φορολογούµενους µισθωτούς προς τα κέρδη αφαιρώντας έτσι ζήτηση από την οικονοµία και επιβραδύνοντας το ΑΕΠ. Γι’ αυτό δεν χρειάζεται να υπάρξει διαβούλευση µε τις επιχειρήσεις για να εξεταστεί µε ποιο τρόπο θα «προστατευθούν» από την αύξηση του κατώτατου µισθού. Ούτε χρειάζεται να περιµένουµε να αποκατασταθούν οι θεσµοί της αγοράς εργασίας που υποβαθµίστηκαν ή καταργήθηκαν από τις µνηµονιακές κυβερνήσεις. Χρειάζεται η νοµοθετική ρύθµιση για τα 751 ευρώ να πραγµατοποιηθεί άµεσα, και µια Επιθεώρηση Εργασίας στελεχωµένη µε αδιάφθορα στελέχη µεγάλου ηθικού σθένους. (Απόσπασµα από άρθρο του Ηλ. Ιωακείµογλου στο Rproject)
4 φλεβαρη 2015
αριστερα
7
Η νέα κυβέρνηση και τα συνδικάτα Του Θοδωρή Πατσατζή
Α
πό τις 26 Γενάρη ένα νέο σκηνικό διαμορφώνεται τόσο μέσα στους εργασιακούς χώρους όσο και μέσα στα συνδικάτα. Η νέα κυβέρνηση εκλέχθηκε με την αμέριστη υποστήριξη της εργατικής τάξης για να εκπληρώσει βασικές προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ, πολλές από τις οποίες αποτελούσαν και βασικά αιτήματα των συνδικάτων και των περισσότερων εργατικών κινητοποιήσεων. Οι πρώτες εξαγγελίες της κυβέρνησης, για τις βασικές της δεσμεύσεις για τις συλλογικές συμβάσεις, τον κατώτατο μισθό, την κατάργηση του ανοίγματος των καταστημάτων τις Κυριακές, το σταμάτημα των ιδιωτικοποιήσεων, την κατάργηση του νόμου για την αξιολόγηση, την επαναπρόσληψη όλων των διαθέσιμων και των απολυμένων, καθώς και τις προσπάθειες για να σταματήσει η διάλυση των ασφαλιστικών ταμείων, έχουν σκορπίσει κλίμα αισιοδοξίας και ενθουσιασμού σε δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, που τα τελευταία χρόνια έβλεπαν τους μισθούς τους να εξατμίζονται και τα δικαιώματά τους να κατεδαφίζονται ένα προς ένα. Αντίστοιχο ενθουσιασμό έχουν προκαλέσει και κάποιες πρώτες κινήσεις, όπως η παρέμβαση για το σταμάτημα των απολύσεων στο Μετρό Θεσσαλονίκης και η άρση της επιστράτευσης των εργαζομένων της ΔΕΗ.
Προβληματισμοί
Δεν λείπουν βέβαια και κάποιοι προβληματισμοί από ορισμένες κινήσεις το λιγότερο ατυχείς, όπως η συνάντηση του υπουργού Υγείας Π. Κουρουμπλή με το διασπαστικό στον κλάδο της υγείας σωματείο της ΠΑΣΥΝΟ ή η τοποθέτηση σε κρίσιμα πόστα της νέας κυβέρνησης στελεχών που έχουν πρωτοστατήσει σε ενέργειες εχθρικές για την εργατική τάξη
(π.χ. Σαγιάς και Cosco). Προβληματισμοί που κορυφώθηκαν με τις δηλώσεις του νέου υπουργού Εργασίας Π. Σκουρλέτη, σε πρωινή εκπομπή της τηλεόρασης του ΣΚΑΪ, ότι τα 751 ευρώ στον κατώτατο μισθό θα είναι ενέργεια δευτερεύουσα των συλλογικών συμβάσεων και θα γίνει ύστερα από διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους. Ένα πρώτο σκληρό φάουλ που ελπίζουμε να διορθωθεί στις προγραμματικές δηλώσεις, γιατί οι εργατογειτονιές που ανέδειξαν πρώτη δύναμη τον ΣΥΡΙΖΑ σε αυτές τις εκλογές και όλοι οι εργαζόμενοι
(π.χ. καφετέριες, μπαρ κ.ά.) και έχουν οδηγήσει στο θλιβερό αρνητικό ρεκόρ που λέει ότι μόλις το 7% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα είναι γραμμένο σε οποιοδήποτε σωματείο. Ήδη οι μεγαλοεργοδότες έχουν αρχίσει να οργανώνονται με όπλα τους μνημονιακούς νόμους και στέλνουν μήνυμα στην κυβέρνηση ότι δεν θα δεχθούν έτσι απλά την επαναφορά των συμβάσεων και του κατώτατου μισθού και θα προχωρήσουν σε απολύσεις. Πέρα από το ότι το υπουργείο Εργασίας αντί να τους διαμηνύσει ότι θα τους
μετέχουν στο ΜΕΤΑ. Όχι μόνο χρειάζεται να είναι αυτές που θα πρωτοστατήσουν στην οργάνωση κινητοποιήσεων ενάντια σε αυτούς τους εργοδότες, αλλά πρέπει να δείξουν ότι δεν θα χαριστούν και στην κυβέρνηση και θα οργανώσουν απεργίες και καταλήψεις αν κάνει πίσω. Αντίστοιχο ρόλο πυροδότη των εξελίξεων μπορούν να παίξουν και οι ΟΜ ΣΥΡΙΖΑ στις γειτονιές. Άλλωστε, εδώ και καιρό υπάρχει η κατεύθυνση κάθε ΟΜ ΣΥΡΙΖΑ να «υιοθετήσει» και έναν εργασιακό χώρο. Αυτό όπου δεν έχει γίνει πρέπει να προχωρήσει άμεσα. Κάθε ΟΜ του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να μεταφέρει στη γειτονιά της τον παλμό των εργαζομένων και να γνωστοποιεί τις κινητοποιήσεις τους ζητώντας τη στήριξη σε αυτές από όλους. Καθεμία θα πρέπει να οργανώνει κινητοποιήσεις στήριξης των αιτημάτων τους.
Ήδη οι μεγαλοεργοδότες έχουν αρχίσει να οργανώνονται και στέλνουν μήνυμα στην κυβέρνηση ότι δεν θα δεχθούν έτσι απλά την επαναφορά των συμβάσεων και Κίνδυνοι του κατώτατου μισθού. έχουν πικρή πείρα από το τι σήμαινε διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους τα τελευταία 20 τουλάχιστον χρόνια. Σήμαινε ολοένα και περισσότερο περιορισμό κατακτήσεων για τους εργαζόμενους, ολοένα και περισσότερες ήττες. Από αυτό το σημείο ξεκινάει και ο καθοριστικός ρόλος των σωματείων αλλά και η ευθύνη του κάθε αγωνιστή και της κάθε αγωνίστριας μέσα στους χώρους εργασίας, η ευθύνη των αριστερών εργατικών παρατάξεων και ιδιαίτερα της παράταξης του ΜΕΤΑ. Η εφαρμογή ή όχι των δεσμεύσεων της κυβέρνησης πρέπει να ιδωθεί ως μια μεγάλη ευκαιρία ανασύνταξης και ανασυγκρότησης του εργατικού και του συνδικαλιστικού κινήματος. Η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων χρειάζεται να ιδωθεί ως η μεγάλη ευκαιρία να αναζωογονηθούν τα υπάρχοντα σωματεία του ιδιωτικού τομέα αλλά και να φτιαχτούν καινούργια σε χώρους που για χρόνια παραμένουν άβατα για τους συνδικαλιστές
καλέσει σε διάλογο θα πρέπει να τους πει ότι μέχρι την ψήφιση των νόμων αυτών όλες οι απολύσεις θεωρούνται άκυρες και ότι θα τους επιβληθούν αυστηρές κυρώσεις αν δεν υπακούσουν, στα σωματεία χρειάζεται άμεσα να πραγματοποιηθούν γενικές συνελεύσεις σε κάθε χώρο. Συνελεύσεις που θα αποφασίζουν κινητοποιήσεις ενάντια σε κάθε εργοδοτική προσπάθεια να μην τηρηθούν τα παραπάνω και που ταυτόχρονα θα απαιτούν από την κυβέρνηση την τήρηση αυτών των δεσμεύσεων με κάθε θεμιτό και αθέμιτο τρόπο, όπως οι άμεσες διενέργειες ελέγχων και άρα οι άμεσες προσλήψεις προσωπικού στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, η άμεση απόφαση να κρατικοποιείται όποια επιχείρηση δεν συμμορφώνεται χωρίς αποζημίωση των μετόχων της κ.ά. Κύριο ρόλο θα παίξουν τόσο οι κλαδικές και ανά χώρο Οργανώσεις Μελών του ΣΥΡΙΖΑ όσο και οι παρατάξεις που συμ-
Αυτές οι κινήσεις είναι που θα αποτρέψουν δύο βασικούς κινδύνους. Ο πρώτος να οδηγηθεί το ΜΕΤΑ σε μια εκφυλιστική κατάσταση όπου σήμερα βρίσκεται κυρίως η ΠΑΣΚΕ μέσα από την πρόσδεσή της στο να στηρίζει τις επιλογές του ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνησης και μέσα από τη λογική στελέχωσης του κρατικού μηχανισμού με συνδικαλιστικά στελέχη. Αυτή η λογική δεν συνάδει ούτε με τη ριζοσπαστική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ ούτε με το ήθος της Αριστεράς. Επίσης, με αυτές τις κινήσεις από τις εργατικές παρατάξεις και τις οργανώσεις μελών του ΣΥΡΙΖΑ, θα βάλει μια και καλή στο προσκήνιο την εργατική τάξη, ως συμμέτοχη και συνυπεύθυνη των εξελίξεων, ως πρωταγωνίστρια των μεγάλων αλλαγών, και όχι ως χειροκροτήτρια της νέας κυβέρνησης και των επιτευγμάτων της. Είναι ο μόνος ασφαλής δρόμος για να τηρηθούν οι δεσμεύσεις, ο μόνος ασφαλής δρόμος για να συνεχιστεί η πορεία για την αλλαγή της κοινωνίας, για το σοσιαλισμό.
8
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
Επιµέλεια: Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς Μάχη για να µην περάσει η απόλυση εγκύου από τη «MIGATO ΑΕ» Με παραστάσεις διαµαρτυρίας στο κεντρικό κατάστηµα της «MIGATO ΑΕ» στην Ερµού, το απόγευµα της Τρίτης 3 Φλεβάρη και το πρωί της Τετάρτης 4 Φλεβάρη στην επιθεώρηση εργασίας στην Ηλιούπολη όπου είναι προγραµµατισµένη τριµερής συνάντηση, συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις για την ανάκληση της απόλυσης εργαζόµενης από την εταιρεία. Η εργοδοσία στη «MIGATO ΑΕ» προχώρησε σε απόλυση εργαζόµενης, µόλις η ίδια ανακοίνωσε την εγκυµοσύνη της, µε ξεκάθαρο στόχο να τροµοκρα-
τήσει τις υπόλοιπες εργαζόµενες στην επιχείρηση, αλλά και όλους τους εργαζόµενους σε αυτή. Η απολυµένη εργαζόταν ως τεχνικός στην εταιρεία, µε δελτίο παροχής υπηρεσιών και αναγκάστηκε να υπογράψει τη λύση της σύµβασής της, όταν η εταιρεία της ανακοίνωσε ότι θα έπρεπε να υπογράψει άλλη σύµβαση µε αλλαγή των όρων εργασίας. Μετά όµως από την ανακοίνωση της εγκυµοσύνης η εταιρεία επικαλέστηκε οικειοθελή αποχώρηση της ίδιας της εργαζόµενης.
Στην πρώτη γραµµή των απολύσεων, µαζί µε άλλα πολυκαταστήµατα, βρίσκονται το τελευταίο διάστηµα τα βιβλιοπωλεία «Ιανός». Σειρά απολύσεων έχει πραγµατοποιηθεί τους τελευταίους µήνες, µε πιο πρόσφατο κρούσµα το λουκέτο στο κατάστηµα της οδού Μαρτίου στη Θεσσαλονίκη που οδήγησε στο να χάσουν τη δουλειά τους 2 εργαζόµενοι και άλλοι 2 στο κεντρικό κατάστηµα της ίδιας πόλης, στην Αριστοτέλους. Μάλιστα η µία από αυτές έγινε γιατί ο εργαζόµενος αρνήθηκε να υπογράψει µετατροπή της σχέσης εργασίας του από πλήρη σε µερική απασχόληση. Στόχος της εργοδοσίας, όπως καταγγέλλουν οι εργαζόµενοι, είναι στη θέση όσων απολύονται να προσληφθούν εργαζόµενοι µε voucher. Ταυτόχρονα καταγγέλλουν
Με παράσταση διαµαρτυρίας, έξω Μετά από µαζική συγκέντρωση του Σωµατείου Μισθωτών Τεχνικών, που έγινε την Παρασκευή 30 Νοέµβρη, η εργοδοσία της «Quality Call Sales», γνωστή ως QCS ΙΚΕ, αναγκάστηκε να προχωρήσει σε ανάκληση απόλυσης εργαζοµένου της. Έτσι σταµάτησε µια ακόµη εργοδοτική αυθαιρεσία, καθώς η απόλυση έγινε από την εταιρεία µε την αιτιολογία ότι ο συγκεκριµένος εργαζόµενος ήταν αντιπαραγωγικός. Η απόλυση αυτή ήταν άλλη µια προσπάθεια εκφοβισµού των εργαζοµένων, που δεν πέρασε. Ειδικά στα τηλεφωνικά κέντρα διαφόρων εταιρειών, που πολύ συχνά δουλεύουν ενοικιαζόµενοι εργαζόµενοι, η κατάσταση θυµίζει µεσαίωνα.
Επιστράτευση τέλος! Σαµαρά τον Ιούλιο του 2014. Η απόφαση είναι πολύ σηµαντική, καθώς συνοδεύεται και από την απόφαση να σταµατήσει η διαδικασία ιδιωτικοποίησης του ηλεκτρικού ρεύµατος. Οι εργαζόµενοι θα µπορούν πλέον ανεµπόδιστα να αγωνιστούν για την καλυτέρευση των συνθηκών εργασίας τους, αλλά και, αν χρειαστεί, ενάντια στη συνέχεια της ιδιωτικοποίησης.
Norman Atlantic Συγκέντρωση διαµαρτυρίας, για τις συνθήκες ελέγχου στα οχηµαταγωγά πλοία και για τους ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους στο Norman Atlantic, πραγµατοποίησε η Πανελλαδική Οµοσπονδία Συνδικάτων Εργατοϋπαλλήλων Μεταφοράς (ΠΟΣΕΜ), το Σάββατο 31 Ιανουαρίου. Στη συγκέντρωση, που πραγµατοποιήθηκε στην προβλήτα Α’ του λιµανιού Θεσσαλονίκης, συµµετείχαν συγγενείς των θυµάτων, οδηγοί φορτηγών και λεωφορείων και συµπαραστάτες. Συγκινηµένοι όλοι, άφησαν τριαντάφυλλα στην επιφάνεια της θάλασσας, τιµώντας τη µνήµη των νεκρών, µε την ευχή να βρεθούν οι αγνοούµενοι, 35 µέρες µετά το ξέσπασµα της πυρκαγιάς. Η ΠΟΣΕΜ διαµαρτύρεται για το γεγονός ότι οι αρχές συνεχίζουν να µην πραγµατοποιούν επαρκείς ελέγχους στα πλοία που µεταφέρουν βαρέα οχήµατα.
Τέλος ξεκάθαρη θέση πρέπει να πάρει και η νέα ηγεσία του υπουργείου εργασίας, προχωρώντας άµεσα στην υλοποίηση των δεσµεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ για επαναφορά των συλλογικών συµβάσεων εργασίας, του ΟΜΕ∆, αλλά και προσλήψεις στο σώµα επιθεωρητών εργασίας για να ελεγχθούν άµεσα οι συνθήκες εργασίας σε όλες τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τοµέα. Θεσπίζοντας επίσης σκληρές κυρώσεις και χρηµατικά πρόστιµα σε όσους εργοδότες παρανοµούν ή αρνούνται να εφαρµόσουν τους νόµους.
Κινητοποιήσεις στα «Ιανός»
Ανάκληση απόλυσης
Με θετικό τρόπο ξεκίνησε τη θητεία της η νέα ηγεσία του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, καθώς, µετά από αίτηµα της, υπογράφηκε από τον πρωθυπουργό Α. Τσίπρα η άρση της πολιτικής επιστράτευσης των εργαζοµένων στη ∆ΕΗ και στις θυγατρικές της εταιρείες Α∆ΜΗΕ και ∆Ε∆∆ΗΕ. Η επιστράτευση είχε πραγµατοποιηθεί από τη µαύρη συγκυβέρνηση
Τέτοια φαινόµενα κοροϊδίας και εξαπάτησης εργαζοµένων δεν πρέπει και δεν µπορούν να γίνουν ανεκτά από το συνδικαλιστικό κίνηµα. Ήδη δεκάδες σωµατεία έχουν εκφράσει τη συµπαράστασή τους στον αγώνα που γίνεται από το Σωµατείο Μισθωτών Τεχνικών για την ανάκληση της απόλυσης. Σε κινητοποίηση θα πρέπει να καλέσουν άµεσα για το συγκεκριµένο ζήτηµα τόσο το ΕΚΑ όσο και η ΓΣΕΕ, καθώς δεν είναι το µοναδικό φαινόµενο απόλυσης εγκύου εργαζόµενης.
Μειώσεις µισθών Τα µνηµονιακά µέτρα για τις απολύσεις στον ιδιωτικό τοµέα εφαρµόζονται στο έπακρο από τους µεγαλοεργοδότες ακόµα και λίγες µέρες πριν από την κυβερνητική αλλαγή. Το πρώτο δεκαήµερο του Γενάρη, η φαρµακευτική εταιρεία Αstra-Zeneca προχώρησε στην απόλυση 38 ιατρικών επισκεπτών. Αυτές οι απολύσεις έρχονται να προστεθούν στις 80 που έκανε η ίδια εταιρεία πέρυσι. Φυσικά η µέθοδος είναι πια πολύ γνωστή. Είναι αυτή της «οικειοθελούς αποχώρησης». Λίγες µέρες αργότερα η Chipita, η µεγαλύτερη βιοµηχανία στη Βιοµηχανική Περιοχή της Λαµίας, προχώρησε στην απόλυση 17 εργαζοµένων. Πρόσχηµα της απόλυσης η µείωση της παραγωγής. Στην πραγµατικότητα οι απολύσεις έγιναν ώστε να τροµοκρατηθούν οι εργαζόµενοι και να µη συνδράµουν στην προσπάθεια που γίνεται ώστε να φτιαχτεί σωµατείο.
Άκυρες οι απολύσεις στα Τσιµέντα Χαλκίδας Με απόφαση που πήρε την Παρασκευή 30 Γενάρη το Πρωτοδικείο Χαλκίδας, κρίνονται άκυρες οι απολύσεις 117 εργαζοµένων στα «Τσιµέντα Χαλκίδας». Απολύσεις που πραγµατοποίησε η ιδιοκτήτρια εταιρεία των «Τσιµέντων Χαλκίδας», η πολυεθνική «Lafarge», από τον Απρίλιο του 2013 ως και τον Ιούλιο του 2014. Η απόφαση αυτή ανοί-
γει το δρόµο για την ακύρωση των απολύσεων και άλλων εργαζοµένων, καθώς η εργοδοσία συνεχίζει µέχρι και σήµερα να απολύει κάθε µήνα το 5% των εργαζοµένων στα «Τσιµέντα Χαλκίδας». Και αυτό παρά το γεγονός ότι πριν δύο χρόνια είχε απορριφθεί το αίτηµα που είχε καταθέσει, ζητώντας να τις επιτραπούν οµαδικές απολύσεις.
το µεσαίωνα που επικρατεί στα βιβλιοπωλεία «Ιανός», όπου η εργοδοσία φόρεσε ακόµη και µηχανάκια σκάνερ στους εργαζόµενους και εκτός από απολύσεις µεταθέτει συνέχεια τους εργαζόµενους. Σε απάντηση ο Σύλλογος Εργαζοµένων Βιβλίου-Χάρτου καλεί την Πέµπτη 5 Φεβρουαρίου, στις 6 το απόγευµα, σε συγκέντρωση διαµαρτυρίας στη συµβολή των οδών Τσιµισκή και Αριστοτέλους. Συγκέντρωση διαµαρτυρίας πραγµατοποιήθηκε και την Πέµπτη 29 Γενάρη, έξω από το πολυκατάστηµα «Public» στην Κέρκυρα, ενάντια στην απόλυση 5 εργαζοµένων. Άλλη µια κερδοφόρα αλυσίδα που τα κέρδη της δεν σηµαίνουν ανάπτυξη, αλλά απολύσεις και εργασιακό µεσαίωνα για τους εργαζόµενους.
Παράσταση διαµαρτυρίας Με παράσταση διαµαρτυρίας, έξω από υποκατάστηµα της αλυσίδας «Todaylicious» στη Θεσσαλονίκη, απάντησε το Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Τουριστικών και Επισιτιστικών Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης-Πιερίας-Χαλκιδικής (ΣΕΤΕΠΕ) στην απόλυση εργαζόµενης από το κατάστηµα. Η εργαζόµενη απολύθηκε, γιατί συµµετείχε στη γενική απεργία της 27ης Νοέµβρη. Στα πλαίσια της κινητοποίησης πραγµατοποιήθηκε πορεία στους δρόµους της Θεσσαλονίκης και έχει προγραµµατιστεί τριµερής συνάντηση στην επιθεώρηση εργασίας.
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
9
∆ηµόσια και δωρεάν υγεία για όλους: Ας ξεκινήσουµε το µέλλον… Του Αντώνη Καραβά*
Μ
εγάλος είναι ο ενθουσιασµός των εργαζοµένων στα νοσοκοµεία για τη νίκη της Αριστεράς στις εκλογές. Επιτέλους ο κόσµος µας πήρε µια βαθιά ανάσα ελπίδας και προοπτικής µετά από τέσσερα χρόνια µε καταστροφικές µνηµονιακές πολιτικές λιτότητας, διαφθοράς, ιδιωτικοποιήσεων και διάλυσης της δηµόσιας υγείας. Ο ενθουσιασµός τροφοδοτήθηκε και από τις πρώτες εξαγγελίες για την άµεση εφαρµογή των µέτρων της ∆ΕΘ και ειδικότερα στην υγεία για την κατάργηση των χαρατσιών του 5ευρου στα νοσοκοµεία και του 1ευρώ ανά συνταγή στα φάρµακα. Από το καληµέρα όµως φάνηκαν σύννεφα… Η πρόταση Κουρουµπλή για την τοποθέτηση Κοκκινάκη στη θέση του γενικού γραµµατέα του Υπουργείου Υγείας, πρώην στέλεχος του Υπουργείου Εργασίας που συµµετείχε στην αξιολόγηση-σφαγείο των υπαλλήλων του Υπουργείου Εργασίας ξεσήκωσε πολλαπλές αντιδράσεις, καθώς και η συνάντηση του Κουρουµπλή µε την ΠΑΣΥΝΟ (διασπαστική νοσηλευτική οµοσπονδία, που ελέγχει η Ν∆, η οποία συµµετείχε στις επιτροπές της TASKFORCE και στην εφαρµογή της αξιολόγησης Μητσοτάκη), πριν καν συναντηθεί µε την ΠΟΕ∆ΗΝ και την ΟΕΝΓΕ, προκάλεσε την καταγγελία του ΜΕΤΑ υγειονοµικών…
Να ξηλώσουµε το µνηµονιακό καθεστώς Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές έχουν διαµορφώσει µέσα στο ΕΣΥ ένα τοπίο διαφθοράς και διαπλοκής από ένα σύµπλεγµα συµφερόντων ανάµεσα σε µεγάλα τµήµατα από το πολιτικό προσωπικό του αστικού µπλοκ Ν∆-ΠΑΣΟΚ, τους διοικητές και υποδιοικητές (µάνατζερ), τα ιατρικά και διευθυντικά στελέχη στα νοσοκοµεία και τις εταιρείες φαρµάκων και προµηθειών και τους εργολάβους των ιδιωτικών συνεργείων. ∆εν µπορούµε να µιλάµε για ελεύθερη, ισότιµη και δωρεάν πρόσβαση σε ένα νέο ΕΣΥ, αν δεν ξηλωθεί όλο αυτό το αµαρτωλό σύστηµα που αναπαράγει τη µίζα, το φακελάκι και το ρουσφέτι στο δηµόσιο σύστηµα υγείας. Η δηµοκρατία, ο εργατικός και κοινωνικός έλεγχος είναι κοµβικής σηµασίας για το νέο ΕΣΥ. Οι επεξεργασίες στις θεµατικές και οι πανελλαδικές συνδιασκέψεις του τµήµατος υγείας κατάφεραν να θέσουν τις βασικές αρχές γι’ αυτή την κατεύθυνση, µε τον θεσµοθετηµένο έλεγχο των εργαζοµένων, των συνδικάτων και των φορέων των τοπικών κοινωνιών στη διοίκηση των µονάδων υγείας. Στην πράξη αυτό σηµαίνει την άµεση υλοποίηση των θέσεων για νέα ∆Σ και υπηρεσιακά συµβούλια µε πλειοψηφία των αιρετών εκπροσώπων, µε την καθιέρωση της γενικής συνέλευσης σε κάθε τµήµα ή κλινική και την τακτική συνέλευση όλου του προσωπικού. µε παρουσία και έκθεση απολογισµού και προγραµµατισµού του ∆Σ του νοσοκοµείου. Η ανατροπή στην υγεία έχει άλλες δύο βασικές προϋποθέσεις στον αντίποδα
των νεοφιλελευθέρων επιλογών, που ακολουθήθηκαν από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Ν∆ από τη δεκαετία του 1990 και κλιµακώθηκαν τα τελευταία τέσσερα µνηµονιακά χρόνια: α) Γενναία αύξηση της χρηµατοδότησης, µε ανατροπή του προϋπολογισµού της κυβέρνησης Σαµαρά-Βενιζέλου, καθώς για το 2015 κι αυτές οι ελάχιστες δαπάνες για την υγεία κουτσουρεύονται στα 4,23 δισ. ευρώ έναντι 4,74 δισ. ευρώ για το 2014. β) Κατεύθυνση της χρηµατοδότησης προς τον δηµόσιο-κρατικό τοµέα της υγείας, καθώς η χώρα κατέχει την πιο αρνητική πρωτιά στις χώρες του ΟΟΣΑ, µε τον ιδιωτικό τοµέα και τις απευθείας πληρωµές να ξεπερνούν το 50% των συ-
ΕΟΠΠΥ, τα Κέντρα Υγείας και την ανάπτυξη δηµόσιων ΚΥ σε κάθε αστική περιοχή, στελεχωµένα µε τις βασικές ειδικότητες για το πρωινό ωράριο και την καθηµερινή 24ωρη λειτουργία και µε τακτικούς ιατρούς επισκέπτες όλων των ειδικοτήτων από τα διασυνδεόµενα νοσοκοµεία. Θεωρούµε αυτονόητο ότι η Αριστερά δεν θα ανεχτεί καµία µορφή ελαστικής εργασίας και οι εργασιακές σχέσεις στο νέο ΕΣΥ θα αποκατασταθούν µε πλήρη και αποκλειστική απασχόληση για τους γιατρούς και µόνιµες εργασιακές σχέσεις για όλους τους εργαζόµενους. Η εξοικονόµηση πόρων για τη δηµόσια υγεία απαιτεί άµεσα και αποφασιστικά µέτρα για το σταµάτηµα της οικονοµικής αιµορραγίας των ασφαλιστικών τα-
∆εν µπορούµε να µιλάµε για ελεύθερη, ισότιµη και δωρεάν πρόσβαση σε ένα νέο ΕΣΥ, αν δεν ξηλωθεί όλο το αµαρτωλό σύστηµα στη δηµόσια υγεία. νολικών δαπανών για την υγεία. Προτεραιότητα αποτελεί η άµεση στελέχωση των νοσοκοµείων µε την υλοποίηση της δέσµευσης για πρόσληψη 2.500 γιατρών και 5.000 νοσηλευτών στο πρώτο εξάµηνο του 2015, για να αρχίσουν να καλύπτονται οι κενές θέσεις που φτάνουν συνολικά τις 7.000 θέσεις γιατρών και 25.000 νοσηλευτών, για να σταµατήσει η ανεργία και η µετανάστευση χιλιάδων νέων επιστηµόνων της υγείας. Άµεσα πρέπει να στελεχωθούν οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας για να λειτουργήσουν τα 150-160 κλειστά κρεβάτια και να προχωρήσει η συνολική κάλυψη του πληθυσµού από τα 600 στα 2.000 κρεβάτια, για να σωθούν χιλιάδες ζωές, αλλά και για να εξοικονοµηθούν εκατοµµύρια ευρώ που δίνουν τα ασφαλιστικά ταµεία στις ιδιωτικές ΜΕΘ. Επείγουσα επίσης είναι και η στελέχωση σε προσωπικό και οχήµατα του ΕΚΑΒ. Παράλληλα χρειάζεται να ξεκινήσει η ανασυγκρότηση της Πρωτοβάθµιας Φροντίδας Υγείας, µε τη δηµιουργία Πανελλαδικού ∆ικτύου από τα ιατρεία του
µείων προς τον ιδιωτικό τοµέα. Με την άµεση καταγραφή των αναγκών και την προκήρυξη κεντρικών διαγωνισµών για τα πιο ποιοτικά φάρµακα και υλικά στις πιο συµφέρουσες για το δηµόσιο τιµές. Με τον επανακαθορισµό και την εισαγωγή πλαφόν ιατρικών πράξεων, τιµών και συµβάσεων µε τα ιδιωτικά κέντρα. Με την εφαρµογή των 751ευρώ κατώτατο µισθό και υποχρεωτικές συλλογικές συµβάσεις εργασίας σε όλες τις ιδιωτικές µονάδες υγείας. Με την κατάργηση των εργολάβων των ιδιωτικών συνεργείων που σπαταλάνε πλέον το 1/3 των προϋπολογισµών των δηµόσιων µονάδων υγείας και την ανάκτηση από το δηµόσιο όλων των υποστηρικτικών λειτουργιών. Στον τοµέα του φαρµάκου πρέπει να µπει τέλος στην αυθαιρεσία της αγοράς και να αναβαθµιστεί ο ρόλος του υπουργείου υγείας, του ΕΟΦ και του ΙΦΕΤ, να θεσµοθετηθεί και να ξεκινήσει η δηµιουργία δηµόσιας φαρµακαποθήκης και φαρµακοβιοµηχανίας, για να εξασφαλιστεί η διαθεσιµότητα, η ποιότητα, η επάρκεια, αλλά και η ορθολογική χρήση των φαρµάκων.
Ούτε βήµα πίσω!
Τα «φρένα» που θα βάλουν οι καθεστωτικές δυνάµεις στις δηµοκρατικές αλλαγές, στην αποκατάσταση και επέκταση των δικαιωµάτων των ασθενών και των εργαζοµένων στην υγεία, δεν αντιµετωπίζονται µε συντηρητική αναδίπλωση για τη «συνέχεια του κράτους» και µε συµµαχίες µε τους διοικητές-µάνατζερ και τους γαλαζοπράσινους διευθυντές µε ανάθεση. Ούτε και µε –δήθεν– συνεννόηση µε τις αδίστακτες δυνάµεις της αγοράς, που διαρκώς θα υποσκάπτουν και θα εµποδίζουν την εφαρµογή κάθε µέτρου αναδιανοµής προς όφελος του δηµόσιου και κοινωνικού συµφέροντος. Γι’ αυτό δεν πρέπει να υπάρχει κανένας εφησυχασµός, καµιά αναµονή, καµία ανάθεση. Η ανατροπή, για να πραγµατοποιηθεί, πρέπει να γίνει υπόθεση της βάσης των συνδικάτων, των αγωνιστών της Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ. Τα συνδικάτα στην υγεία (ΠΟΕ∆ΗΝ-ΟΕΝΓΕ) πρέπει να πάρουν πρωτοβουλίες για να αξιοποιήσουν την αλλαγή στη διάθεση των εργαζοµένων και τις εξαγγελίες για την αποκατάσταση της εργατικής νοµοθεσίας, για να συσπειρώσουν τη βάση των πρωτοβάθµιων σωµατείων στις γραµµές τους. Κεντρικός άξονας διεκδίκησης µπορεί να είναι η υπογραφή Συλλογικής Σύµβασης, που θα κατοχυρώνει τα εργασιακά δικαιώµατα –και τις ιδιαιτερότητες– όλων των κλάδων στο χώρο της υγείας. Τώρα είναι η ώρα για τις ΟΜ ΣΥΡΙΖΑ στην υγεία να «στελεχώσουν» τη συλλογική συζήτηση, λειτουργία και δράση στους χώρους δουλειάς, για να προωθήσουν το τιτάνιο έργο της δηµιουργίας του νέου ΕΣΥ. Το συνέδριο της ΠΟΕ∆ΗΝ, στις 9-10-11 Φλεβάρη, είναι µια µεγάλη ευκαιρία για το κίνηµα στα νοσοκοµεία, για να διατυπωθεί ένα πρόγραµµα αιτηµάτων και δράσης για την ανατροπή της λιτότητας, των περικοπών και των ιδιωτικοποιήσεων. *Μέλος του Γεν. Συμβουλίου ΑΔΕΔΥ και της Νομαρχιακής Υγείας ΣΥΡΙΖΑ
10
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ, Η ΕΥΡΩΖΩΝΗ,
Οι µονοµερείς ενέργειες των µεγάλων καπιταλισµών Του Πάνου Κοσµά
Τ
ο πολιτικό «ντόµινο» που έχει προκαλέσει η πολιτική ανατροπή στην Ελλάδα είναι πραγµατικά εντυπωσιακό και πέρα από κάθε πρόβλεψη. Οι πιο διαφορετικές πολιτικές δυνάµεις και τα πιο αντικρουόµενα ταξικά συµφέροντα φαίνεται σαν να βρήκαν έναν κοινό παρονοµαστή: επικροτούν και καλοδέχονται τις ανατροπές που δροµολογεί για την Ευρώπη η µεγάλη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις ελληνικές εκλογές! Από τον Πάµπλο Ιγκλέσιας µέχρι τον Μελανσόν και την αριστερή πτέρυγα του γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόµµατος, από τον Οµπάµα µέχρι τον Ολάντ και τον Ρέντσι, από τη Μαρίν Λεπέν µέχρι τον Φάρατζ, ξαφνικά «όλοι είναι ΣΥΡΙΖΑ», όπως διαπιστώνει αυτοσαρκαστικά η γαλλική συντηρητική εφηµερίδα «Φιγκαρό». Και όχι µόνο: επιλέγουν να το δηλώσουν µε τον πιο εµφατικό τρόπο. Αν δεν θέλουµε να παρακολουθούµε απλώς έκπληκτοι τα γεγονότα, αυτό το εντυπωσιακό «πολιτικό ντόµινο» µπορεί και πρέπει να αποδοθεί µόνο στο γεγονός ότι η παγκόσµια καπιταλιστική κρίση, οι σχέσεις µεταξύ των βασικών πόλων του παγκόσµιου συστήµατος (ΗΠΑ - Ευρωζώνη - Ιαπωνία - BRICKS), τα µοντέλα διαχείρισης της κρίσης και ο βαθµός αποτελεσµατικότητάς τους βρίσκονται σε ένα κρίσιµο σηµείο καµπής. Όχι µόνο οι συνταγές για τη διαχείριση της κρίσης έχουν αποτύχει να βρουν την πόρτα της εξόδου, όχι µόνο έχουν δηµιουργήσει ένα εύφλεκτο υπόστρωµα που απειλεί µε νέα µεγάλη υποτροππή της, αλλά η κρίση έχει οδηγήσει στην ανταγωνιστική της διαχείριση από τους ισχυρούς πόλους του παγκόσµιου συστήµατος. Και δεν υπάρχει καλύτερη απόδειξη γι’ αυτό το τελευταίο από τον νοµισµατικό πόλεµο που έχει ξεσπάσει και µαίνεται πλέον µε «µονοµερείς ενέργειες» που αποκτούν «πολεµικό» χαρακτήρα.
Η «περικύκλωση» της Γερµανίας
Πρώτες ξεκίνησαν το χορό του τυπώµατος χρήµατος και της ανταγωνιστικής υποτίµησης του νοµίσµατος οι ΗΠΑ, που από το 2008 έως σήµερα έχουν ρίξει στην αγορά 3,7 τρισ. δολ.! Πρόσφατα όµως µπήκαν στο χορό και οι άλλοι πόλοι του παγκόσµιου συστήµατος: Τον Οκτώβριο η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας εξέπληξε τους πάντες αυξάνοντας το ιαπωνικό πρόγραµµα «ποσοτικής χαλάρωσης» στο ιλιγγιώδες ποσό των 80 τρισ. γεν (727 δισ. δολάρια), µε στόχο να ξεφύγει από την παγίδα στασιµότητας και αποπληθωρισµού. Σε αναλογία µε το ΑΕΠ, το ιαπωνικό πρόγραµµα είναι
µεγαλύτερο και από αυτό των ΗΠΑ. Ακολούθησε το Νοέµβριο η κεντρική τράπεζα της Κϊνας, που διοχέτευσε στην αγορά ρευστότητα 126 δισ. δολ. και µετά η ΕΚΤ που ανακοίνωσε πρόγραµµα «ποσοτικής χαλάρωσης» ύψους τουλάχιστον 1,1 τρισ. ευρώ.
Οι φούσκες υπάρχουν επειδή δεν µπορούν να εκπληρωθούν οι τεράστιες απαιτήσεις της ασύλληπτης µάζας των χρηµατοοικονοµικών προϊόντων πάνω στον παραγόµενο πλούτο. Ο περιφρονηµένος νόµος της αξίας κάποια στιγµή επιβάλλει τη σιδερένια του πειθαρχία, και οι «φούσκες» τελικά σκάνε. Η χαλάρωση δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ανταγωνιστική (δηλαδή σε βάρος των άλλων) προσπάθεια για µείωση της ισοτιµίας του νοµίσµατος, αύξηση των εξαγωγών και αύξηση των κρατικών δαπανών για δηµιουργία θέσεων εργασίας. Όποιος ξεκινήσει πρώτος έχει τα µεγαλύτερα οφέλη, αλλά όταν όλοι µπουν στο χορό, τα οφέλη όλων αλληλοεξουδετερώνονται (κατάσταση µηδενικού αθροίσµατος»). Και τότε έρχεται η ώρα του προστατευτισµού... Αφού είναι έτσι, γιατί τότε όλοι -και ιδιαίτερα οι ΗΠΑ- πίεζαν την ΕΚΤ να προχωρήσει και αυτή σε ένα ευρωπαϊκό πρόγραµµα νοµισµατικής χαλάρωσης; Για τον απλούστα-
το λόγο ότι η Ευρωζώνη θεωρείται ο κατεξοχήν «ύποπτος» για νέα πυροδότηση της παγκόσµιας κρίσης, αφού µε την πολιτική της ακραίας λιτότητας έχει βαλτώσει στα όρια της ύφεσης και στον αποπληθωρισµό. Έχοντας «ντοπάρει» τις παγκόσµιες αγορές µε τρισεκατοµµύρια δολάρια, το αποτέλεσµα ήταν να πετύχουν -µόνο οι ΗΠΑ- µια αβέβαιη και ασθενική ανάκαµψη, αλλά µε κόστος τη δηµιουργία µιας νέας χρηµατοοικονοµικής «φούσκας» ακόµη µεγαλύτερης από αυτήν που έσκασε το 2008. Κινδυνεύει λοιπόν να σκάσει για τον ίδιο ακριβώς λόγο που έσκασε και τότε: από την ακραία αντίφαση και τη µη διαχειρίσιµη αναντιστοιχία ανάµεσα στα ασθενικά θεµελιώδη δεδοµένα της καπιταλιστικής οικονοµίας από τη µια και την τεράστια χρηµατοοικονοµική «φούσκα» από την άλλη. Και µε µαρξιστικούς όρους, επειδή δεν µπορούν να εκπληρωθούν οι τεράστιες απαιτήσεις της ασύλληπτης µάζας των χρηµατοοικονοµικών προϊόντων πάνω στον παραγόµενο πλούτο. Ο περιφρονηµένος νόµος της αξίας κάποια στιγµή επιβάλλει τη σιδερένια του πειθαρχία, και οι «φούσκες» σκάνε. Προκειµένου όµως να αναβάλλεται αυτή η στιγµή, η Ευρωζώνη πρέπει να ακολουθήσει την αµερικανική «συνταγή» ώστε να ξεφύγει από τη διπλή παγίδα ύφεσης και αποπληθωρισµού που απειλεί να πυροδοτήσει µια καταστροφική υποτροπή της κρίσης στο παγκόσµιο σύστηµα.
Αφορµή
Ο µόνος που δεν ενοχλούνταν και δεν ενοχλείται από όλα αυτά ήταν ο γερµανικός ιµπεριαλισµός. Αντίθετα, από το «βάλτωµα» της Ευρωζώνης κέρδιζε και κερδίζει πολλαπλά: ενίσχυε το δικό του ιµπέριουµ στην ίδια την Ευρωζώνη, µεγάλωνε την απόσταση από τις άλλες ευρωπαϊκές ιµπεριαλιστικές δυνάµεις (Γαλλία και Ιταλία) και -µ’ ένα σµπάρο πολλά τρυγόνια- απειλούσε µε σκάσιµο τις «φούσκες» των άλλων! Λόγω πολύ ιδιαίτερων συνθηκών και χάρη στην ηγεµονική του θέση στην Ευρωζώνη, ο γερµανικός ιµπεριαλισµός επωφελούνταν εκ του ασφαλούς συσσωρεύοντας µεγάλους κινδύνους για όλους τους άλλους! Να γιατί, µε αφορµή την ελληνική «ανταρσία», ξεσηκώνονται όλοι κατά της Γερµανίας: κανείς δεν θέλει να χάσει την ευκαιρία να αξιοποιήσει την «κόντρα» της νέας ελληνικής κυβέρνησης µε τη Μέρκελ και τον Σόιµπλε! Η ελληνική «ανταρσία» προσφέρει µια πρώτης τάξεως ευκαιρία για «περικύκλωση» του Γερµανού ανταγωνιστή... Και µόνο όµως το γεγονός ότι αρπάζουν τόσο... απελπισµένα την «ελληνική ευκαιρία» για να στριµώξουν τη Γερµανία, δείχνει πόσο ευάλωτη είναι η παγκόσµια καπιταλιστική οικονοµία.
Ανατροπή της λιτότητας ή πρόγραµµα ήπιας λιτότητας µε θεσµική ευρωπαϊκή επιτήρηση;
Α
ν το απρόσµενα εκτεταµένο πολιτικό «ντόµινο» που παρατηρείται, έχει -όσον αφορά τους «από πάνω» -αυτές τις αιτίες, µήπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ιταλία κ.λπ. είναι σύµµαχοι στον αγώνα ενάντια στη λιτότητα; Μήπως είναι ένα καπιταλιστικό µπλοκ «αντι-λιτότητας» µε το οποίο µπορούµε να συµµαχήσουµε; Μήπως ο ηγεµονικός ρόλος του γερµανικού ιµπεριαλισµού είναι «τελειωµένος»; Ρητορικές οι ερωτήσεις: τίποτε από όλα αυτά δεν ισχύει! Η προσεκτική ανάγνωση των δηλώσεων του Οµπάµα για την Ελλάδα, αλλά και στελεχών του ∆ΝΤ, δεν επιτρέπουν «παρεξηγήσεις»: µιλούν για «τέλος της λιτότητας», αλλά προσθέτουν ότι η Ελλάδα πρέπει να επιµείνει στο δρόµο των «µεταρρυθµίσεων». Με αυτό εννοούν την πλήρη απορρύθµιση της αγοράς εργασίας και τη µείωση του µοναδιαίου κόστους εργασίας, τη «µεταρρύθµιση» στο ∆ηµόσιο και την ιδιωτικοποίηση του συστήµατος υγείας και ασφάλισης. Είναι σε αυτήν τη βάση που «ξορκίζουν τη λιτότητα», εννοώντας ότι δεν πρέπει να δεσµεύονται τόσο υψηλοί πόροι για την εξυπηρέτηση του χρέους (που σηµαίνει, για να είναι ταυτόχρονα «βιώσιµο», ότι είναι υπέρ του «κουρέµατος») και να τίθενται τόσο σκληροί δηµοσιονοµικοί όροι (µεγάλα πρωτογενή πλεονάσµατα) διότι καθηλώνουν την ανάπτυξη. Όσο για την πίεση για νοµισµατική χαλάρωση, αυτή έχει ήδη δροµολογηθεί από την ΕΚΤ. Από την άλλη, η Γερµανία δεν έπαψε, σε µια νύχτα ύστερα από τις ελληνικές εκλογές, να είναι
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
11
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΑΡΣΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ηγεµονική δύναµη της Ευρωζώνης. Και ξέρει πολύ καλά να βραχυκυκλώνει ό,τι αναγκάζεται να δεχτεί από πίεση. Αλλά και η γαλλική και ιταλική αστική τάξη δεν έχουν σκοπό να διευκολύνουν την ενεργοποίηση µιας διαδικασίας που θα ανατρέψει πραγµατικά τη λιτότητα στην Ευρώπη -ο γαλλικός προϋπολογισµός του 2015 µε τα 21 δισ. ευρώ περικοπές σε κοινωνικές δαπάνες µάς δείχνει πολύ ανάγλυφα ποια είναι τα όρια αυτού του τύπου της «αντι-λιτότητας» των «από πάνω»...
Οι σύµµαχοι
Θα επιλέξουµε λοιπόν αυτούς τους συµµάχους; Και θα επιλέξουµε αυτού του τύπου την «αντι-λιτότητα», που στην πραγµατικότητα σηµαίνει «κατοχύρωση» των έως τώρα κερδών της ακραίας λιτότητας των µνηµονίων και ένα νέο πλαίσιο «ήπιας λιτότητας» όπου όλες οι προσδοκίες για ικανοποίηση των συµπιεσµένων αναγκών της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωµάτων θα επενδυθούν στην προοπτική της καπιταλιστικής ανάπτυξης; Και, στο πλαίσιο αυτό, θα δεχτούµε την «προσφορά» Γιούνκερ για επιτήρηση µιας τέτοιας συµφωνίας «ήπιας» και «αναπτυξιακού χαρακτήρα» λιτότητας στο πλαίσιο των «ευρωπαϊκών θεσµών», δηλαδή του ευρωπαϊκού «υπερ-µνηµονίου» που ορίζει η νέα δοµή της ΟΝΕ; Η απάντηση είναι, νοµίζουµε, προφανής: Οι ρωγµές στο καπιταλιστικό στρατόπεδο και η προφανής αστάθειά του πρέπει ασφαλώς να αξιοποιηθούν, αλλά οι Οµπάµα, Ολάντ και Ρέντσι δεν είναι οι σύµµαχοί µας. Ας αφήσουµε το «σαράκι» του πολιτικού ντόµινο στις κορυφές του συστήµατος να δουλεύει για µας, αλλά για να το αξιοποιήσουµε πρέπει να στηριχτούµε στους πραγµατικούς µας συµµάχους: τις εκατοντάδες χιλιάδες της Πουέρτα ντελ Σολ που διαδήλωσαν µε ελληνικές σηµαίες και σηµαίες του ΣΥΡΙΖΑ, τα κινήµατα και την Αριστερά της Ευρώπης, που έχουν ήδη κινητοποιηθεί για να µας προσφέρουν την αλληλεγγύη που χρειαζόµαστε. Ο καπιταλιστικός «κάµπος» είναι πραγµατικά ξερός. Και έχουµε την ιστορική ευκαιρία να βάλουµε την πυρκαγιά που θα «κάψει» τη λιτότητα και θα ανοίξει το δρόµο για µια ευρωπαϊκή «άνοιξη των λαών».
Επισπεύδεται η προετοιµασία του «έντιµου συµβιβασµού»; Του Γιάννη Κιµπουρόπουλου
Η
εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και ο σχηµατισµός κυβέρνησης µε τους ΑΝΕΛ δηµιούργησε πολιτικό τετελεσµένο για όλη την ΕΕ και τις κυβερνητικές ηγεσίες των χωρών της. Η ισχυρή αµφισβήτηση της λιτότητας από την ευρωπαϊκή κοινή γνώµη φαίνεται να είναι µη αναστρέψιµη τάση, έστω κι αν πρόκειται να διοχετευτεί εκλογικά όχι µόνο σε αριστερόστροφους σχηµατισµούς, όπως οι Podemos, αλλά και σε εθνικιστικά ή ακροδεξιά κόµµατα, όπως της Λεπέν. Σε κάθε περίπτωση, τόσο η ηγεσία της ΕΕ και της Ευρωζώνης όσο και τα κυβερνώντα κόµµατα των χωρών αντιµετωπίζουν το ενδεχόµενο µέχρι το προσεχές φθινόπωρο να βρεθούν µπροστά σε έναν ριζικά διαφορετικό πολιτικό χάρτη στην Ευρώπη. Αυτό σηµαίνει ότι η έκβαση της διαπραγµάτευσης µε τη νέα ελληνική κυβέρνηση αποκτά καταλυτικό χαρακτήρα για όλη την πολιτική ελίτ της ΕΕ. Από τα συµφραζόµενα των συναντήσεων του πρωθυπουργού και του υπουργού Οικονοµικών σε Παρίσι, Ρώµη, Λονδίνο, όπως και από την παρέµβαση Οµπάµα, προκύπτει ότι πολλοί παράγοντες εργάζονται και επεξεργάζονται ήδη το περιεχόµενο και τη µορφή ενός συµβιβασµού µεταξύ δανειστών και νέας ελληνικής κυβέρνησης. Έτσι, το «νέο συµβόλαιο» για το οποίο κάνει λόγο ο Γ. Βαρουφάκης διασταυρώνεται µε τις πληροφορίες ότι ο πρόεδρος της Κοµισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ επεξεργάζεται ένα νέο πλαίσιο επιτήρησης της Ελλάδας, χωρίς την ενοχλητική παρουσία της «εξωθεσµικής» τρόικας. Η γερµανική ηγεσία προς το παρόν «τσινάει» και είναι άγνωστο υπό ποιους όρους θα συµβιβαστεί. Η διαφαινόµενη µεταστροφή των δανειστών από την αδιαλλαξία στη διαλλακτικότητα σχετίζεται µε δύο στοιχεία: Πρώτον, η νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ έχει αποσύρει από το ρητορική της τα πιο ακανθώδη στοιχεία «απειλής» και «εκβιασµού» προς τους δανειστές, µετατοπιζόµενη σε µια εκστρατεία πειθούς για τη δυνατότητα ευρωπαϊκών θεσµικών εναλλακτικών λύσεων («συµφωνία γέφυρα», «νέο συµβόλαιο» κ.λπ.). ∆εύτερον, πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι διατεθειµένες να αξιοποιήσουν το ρήγµα που προκαλεί η εκλογική νίκη ΣΥΡΙΖΑ κατά της λιτότητας, διεκδικώντας έκαστη για λογαριασµό της την περίφηµη ευελιξία στην εφαρµογή του Συµφώνου Σταθερότητας. Ιδιαίτερα τώρα που η ΕΚΤ ετοιµάζεται να τυπώσει χρήµα. Όλες οι κυβερνήσεις περιµένουν σαν µάννα εξ ουρανού την εκκίνηση του προγράµµατος ποσοτικής χαλάρωσης από τις αρχές Μαρτίου, µε τα 60 δισ. ευρώ το µήνα, προκειµένου να αποφύγουν τη διολίσθηση σε έναν νέο κύκλο ύφεσης.
QE χωρίς ελληνικές «σκιές»
Αυτό το τελευταίο στοιχείο, το πρόγραµµα της ΕΚΤ, ίσως αποτελεί και την αιτία µιας διαφαινόµενης επίσπευσης του συµβιβασµού δανειστών-ελληνικής κυβέρνησης. Θεωρητικά, το χρονοδιάγραµµα της διαπραγµάτευσης εκτείνεται µέχρι τον Ιούλιο, οπότε προκύπτει ανάγκη χρηµατοδοτικής κάλυψης οµολόγων ύψους 5,1 δισ. που λήγουν. Ωστόσο, η εκκίνηση του προγράµµατος της ΕΚΤ το Μάρτιο, για το οποίο άλλωστε ενδιαφέρεται ζωηρά και η αµερικανική κυβέρνηση, καθιστά αναγκαία την εφαρµογή του χωρίς σκιές και αµφιβολίες. Και µια ευρω-ελληνική ρήξη ή εκκρεµότητα δεν είναι ό,τι καλύτερο για το σχέδιο του Ντράγκι. Έτσι, δεν αποκλείεται η επίσπευση της
υβρίδια που λύνουν µέρος του προβλήµατος και µεταθέτουν τη λύση του µείζονος -στην προκειµένη περίπτωση, του χρέουςσε µεταγενέστερο χρόνο.
Η «συσκευασία»
Το αν µια τέτοια µεταβατική συµφωνία µπορεί να αποτελέσει το πρόπλασµα ενός «έντιµου συµβιβασµού» εξαρτάται από πολλά πράγµατα. Κυρίως από το αν παρέχεται στη νέα κυβέρνηση χρόνος και χρήµα για να υλοποιήσει µερικές από τις πιο επείγουσες δεσµεύσεις της, να ανακτήσει κάποια αυτονοµία στην άσκηση της οικονοµικής της πολιτικής και να υλοποιήσει κάποια µέτρα ανακούφισης ευάλωτων κοινωνικών οµάδων. Από κει και πέρα, η «συσκευα-
Αν η αποδέσµευση από το µνηµόνιο και η έξωση της τρόικας εξελιχθούν σε «αντικατάστασή» τους από θεσµούς και µηχανισµούς που δεν αµφισβητούν τον πυρήνα του δηµοσιονοµικού ζουρλοµανδύα της Ευρωζώνης αυτό θα προκαλέσει ιδεολογικοπολιτική δοκιµασία για τον ΣΥΡΙΖΑ. διαπραγµάτευσης µέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, τουλάχιστον ως προς το σκέλος τού αν και υπό ποιους όρους η Ελλάδα θα συνεχίζει να βρίσκεται σε κάποιας µορφής εταιρική σχέση µε τους δανειστές της. Βεβαίως, αυτό καταλήγει σε µιαν εφ’ όλης της ύλης αναδιαπραγµάτευση της δανειακής σύµβασης, η οποία είναι αδύνατο να γίνει χωρίς να περιλαµβάνει και νέους όρους αποπληρωµής του χρέους, πράγµα που οι δανειστές επ’ ουδενί διατίθενται να συζητήσουν τώρα. Ωστόσο, όπως συνέβη και από την αρχή της κρίσης, η Ελλάδα αποτέλεσε αφορµή και αντικείµενο παραγωγής πρωτότυπου κοινοτικού και παρα-κοινοτικού δικαίου µε σταθερά εµβαλωµατικό τρόπο (δηµιουργία EFSF και ESM, τρόικα, δανειακές συµβάσεις, µνηµόνια, ∆ηµοσιονοµικό Σύµφωνο, Σύµφωνο για το ευρώ+, τραπεζική ένωση κ.λπ.). ∆εν αποκλείεται να δούµε κι αυτήν τη φορά νέα θεσµικά
σία» του επιδιωκόµενου συµβιβασµού, η επίτευξη του οποίου θα περάσει από πολλές εναλλαγές ρήξεων και προσεγγίσεων, έχει τις δυσκολίες της. Αν η αποδέσµευση από το µνηµόνιο και η έξωση της τρόικας εξελιχθούν σε «αντικατάστασή» τους από θεσµούς και µηχανισµούς που δεν αµφισβητούν τον πυρήνα του δηµοσιονοµικού ζουρλοµανδύα της Ευρωζώνης (Σύµφωνο Σταθερότητας, ∆ηµοσιονοµικό Σύµφωνο, Κανονισµός 472/2013 και παρελκόµενα), αλλά απλώς «εξορθολογίζουν» την εφαρµογή τους στις ειδικές συνθήκες της ύφεσης, αυτό θα προκαλέσει ιδεολογικοπολιτική δοκιµασία για τον ΣΥΡΙΖΑ. Η οποία, ωστόσο, ενδεχοµένως θα αντισταθµιστεί σε κάποιο βαθµό από µια ευρεία αποδοχή του συµβιβασµού από την κοινή γνώµη, µε τη βοήθεια και ενός µιντιακού συστήµατος που επιδεικνύει αξιοθαύµαστη προσαρµοστικότητα στη νέα κατάσταση...
12
αριστερα
4 φλεβαρη 2015
-
Θα αφήσουμε να υποχωρήσει η πολιτική της αντιλιτότητας; Της Μαρίας Μπόλαρη
Ο
νέος υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης με «κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ» Γ. Βαρουφάκης, παραλαμβάνοντας το υπουργείο του, επέλεξε να κάνει και μιαν ιδεολογική διακήρυξη. Δήλωσε ότι «είμαστε υπέρ του λιτού βίου...». Βάζοντας στο στόχαστρο τις «τόσες πολλές Πόρσε Καγιέν που κυκλοφορούν στους στενούς δρόμους» προκάλεσε δυσάρεστους συνειρμούς. Γιατί ελάχιστα χρόνια πριν, η κυβέρνηση του ΓΑΠ είχε και τότε θέσει στο στόχαστρό της τις «Πόρσε Καγιέν» καταλήγοντας, όμως, να πετσοκόβει τους μισθούς και τις συντάξεις, ενώ ταυτόχρονα σε τίποτα δεν ενόχλησε τους κατόχους των υπερπολυτελών τζιπ. Η αιτιολόγηση της σκληρής λιτότητας για τους πολλούς, με πρόσχημα την τάχα αντίθεση στην πολυτελή διαβίωση των ελαχίστων, έφτασε στο απόγειο με τη διαβόητη φράση του Θ. Πάγκαλου: «Όλοι μαζί τα φάγαμε». Αυτούς τους συνειρμούς ενίσχυσε μια άλλη αναφορά του Γ. Βαρουφάκη στον «καλό του φίλο Αλ. Παπαδόπουλο». Η αναφορά στον γκουρού της άκαμπτης λιτότητας επί κυβερνήσεων Σημίτη, στον γκουρού της μετάλλαξης της σοσιαλδημοκρατίας προς τον σοσιαλφιλελευθερισμό, δεν μπορεί παρά να ακουστεί ως προμήνυμα ιδιαίτερα ανησυχητικό.
Ο ασκητικός λιτός βίος, που υπηρετεί την ισότητα, είναι μια αρχή της Αριστεράς. Έχει όμως σημασία πότε και από ποια χείλη υπενθυμίζεται αυτή η αρχή. Για ένα υποσύνολο του πολιτικού προσωπικού που ολοφάνερα έζησε μέσα στην τρυφηλότητα, που ολοφάνερα είναι μαθημένο στα «φιλέτα», η στροφή προς τη «φασολάδα» είναι εύκολη υπόθεση: μπορεί να αποτελεί και μιαν άσκηση στη μεσογειακή διατροφή. Λειτουργεί όμως προκλητικά για έναν ολόκληρο κόσμο που έζησε βυθισμένος στη λιτότητα, που οι μόνες «γκουρμεδιές» που γνώρισε είναι οι προσφορές του Lidl. Σύμφωνα με το «Βήμα», η «ισχυρή προσωπικότητα» του κ. Βαρουφάκη ήταν ο λόγος που «δεν δέχθηκε να συνυπάρξει στο ίδιο υπουργείο ο Ευ. Τσακαλώτος», ενώ η ίδια εφημερίδα αναφέρει με νόημα ότι η εποπτεία της οικονομικής πολιτικής «δεν αναφέρεται ρητά» στον τίτλο των καθηκόντων του Γ. Δραγασάκη. Ο τρίτος της παρέας των «οικονομολόγων του ΣΥΡΙΖΑ», ο Γ. Μηλιός, απλώς δεν ακούγεται και πολύ τώρα τελευταία... Το άμεσο μέλλον θα δείξει σχετικά με την ορθότητα κάποιων επιλογών «υπουργησιμότητας». Αυτό όμως που γνωρίζουμε ήδη είναι ότι η αντιλιτότητα είναι εγγεγραμμένη στο DNA του ΣΥΡΙΖΑ. Και ότι δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε σε κανέναν να χαμηλώσει αυτόν το «φράχτη» που μας χωρίζει από τις πολιτικές των απέναντι.
Τέρμα η διαγραφή χρέους; Μιλώντας σε 100 αυστηρά επιλεγμένα στελέχη του Σίτι στο Λονδίνο, ο τσάρος της κυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, Γ. Βαρουφάκης, ακύρωσε μια βασική θέση της συνεδριακής απόφασης του ΣΥΡΙΖΑ: «Τέρμα στο αίτημα για διαγραφή του χρέους της Ελλάδας. Αυτό που ζητάμε είναι η ανταλλαγή του παρόντος χρέους με ένα άλλο, το οποίο συνδυάζεται με το ρυθμό ανάπτυξης της χώρας». Ο Γ. Βαρουφάκης δεν είναι κορόιδο και «άνθρωπος των σπηλαίων», σαν αυτούς που έγραψαν (μεταξύ τους ο Αρ. Μπαλτάς...) ή σαν αυτούς που συζήτησαν και ψήφισαν τις ιδρυτικές αποφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε δεν είναι καν μέλος... Έχει όμως «νέες ιδέες». Όπως η «έξυπνη διαχείριση του χρέους», μέσω της «χρηματοπιστωτικής δυναμικής», δηλαδή της υπογραφής «νέου τύπου ομολόγων» (swaps χρέους) και ομολόγων συνδεδεμένων με ρήτρα ανάπτυξης (GDP-linked bonds). Πρόκειται για «σύνθετα» χαρτιά, με κυμαινόμενα επιτόκια, που θα εξαρτώνται από το ΑΕΠ, το Libor, το Euribor, τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης κ.λπ. Το επιχείρημα ότι όποιος στο παρελθόν υπέγραψε τέτοια χαρτιά
διαπίστωσε αργότερα ότι καλύτερα να είχε φάει ένα μαγκάλι κάρβουνα ανήκει προφανώς στο οπλοστάσιο των «ανθρώπων των σπηλαίων». Όπως άλλωστε και το επιχείρημα ότι δεν πρέπει να διατεθούν άλλοι πόροι προς τους διεθνείς και ντόπιους τοκογλύφους, που διατυπώνει η μαρξιστική Αριστερά, που δεν έχει μάθει τα κόλπα των «win-win» προτάσεων... Να διατυπώσουμε κι εμείς μια πρόβλεψη: όταν θα καταρρέει το «μενού ανταλλαγών χρέους», όπως κατέρρευσαν όλες οι νεοφιλελεύθερες φούσκες των Παπαδήμα - Στουρνάρα - Χαρδούβελη, ο κ. Βαρουφάκης, ως γνήσιος κοσμοπολίτης, θα έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει αλλού τον λιτό βίο του. Τα εκατομμύρια των εργαζομένων της χώρας όμως; Πρόσφατα ο σύντροφος και φίλος Ν. Φίλης μάς διαμήνυσε ότι τέλος «στις μαγκιές και στις μονομερείς ενέργειες». Φαντάζομαι θα εννοούσε τις «μαγκιές» ενάντια στην κυρίαρχη τάξη και τους διεθνείς συμμάχους της. Γιατί αρχίζουν οι μαγκιές και οι μονομερείς ενέργειες σε βάρος κρίσιμων θέσεων και κομματικών αποφάσεων του ΣΥΡΙΖΑ...
Όχι Πρόεδρο της Δεξιάς ή της Κεντροδεξιάς Της Ιωάννας Γαϊτάνη*
Ο
ι φήμες ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να προτείνει για Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Δ. Αβραμόπουλο (ή και τον... Κ. Καραμανλή!) πρέπει να σταματήσουν αμέσως. Ενισχύουν τις αμφιβολίες που δημιούργησε στις εργατικές και λαϊκές δυνάμεις η επιλογή της συγκυβέρνησης με τους ΑΝΕΛ και αποδυναμώνουν την
πολιτική δυναμική του εγχειρήματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Κατ’ αρχάς, δεν υπάρχει κανένας λόγος για τέτοιες αναζητήσεις. Αν για τη συγκυβέρνηση με τον Καμμένο προβλήθηκε ως αιτιολογικό το αριθμητικό πρόβλημα της αυτοδυναμίας (λαθεμένα, γιατί πάντα υπήρχε η εναλλακτική λύση της απαίτησης ψήφου εμπιστοσύνης...), για την επιλογή Προέδρου δεν τίθεται κανένα αριθμητικό πρόβλημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί -και οφείλει!- να επιλέξει Πρόε-
δρο που θα ενισχύσει την πολιτική του ενόψει των πολύ σκληρών διλημμάτων που έρχονται. Είναι επίσης λαθεμένο το επιχείρημα ότι η ανάδειξη ενός Προέδρου της Δημοκρατίας όπως ο μνημονιακός αντιπρόεδρος... της ΝΔ Δ. Αβραμόπουλος θα ενισχύσει την κοινωνική «συναίνεση» προς την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ: η «συγκατοίκηση» θα σπείρει σύγχυση στην κοινωνική βάση μας, ενώ θα προσφέρει όχι αμελητέα πολιτικά όπλα (π.χ. δικαίωμα αναπομπής
των νομοσχεδίων) στους αντιπάλους μιας πολιτικής που πρέπει να επιδιώξει σταθερά την ανατροπή της λιτότητας. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να επιλέξει και να υποστηρίξει για τη θέση του ΠτΔ πρόσωπο που θα εμπνέει εμπιστοσύνη στους εργαζόμενους και τις λαϊκές δυνάμεις, εμπιστοσύνη στη δέσμευση ότι θα υποστηρίξουμε το πρόγραμμά μας με κάθε αναγκαίο μέσο. *Η Ιωάννα Γαϊτάνη είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Α’ Θεσσαλονίκης
ΑΡΙΣΤΕΡΑ
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
Εκλογικά αποτελέσµατα της «άλλης» Αριστεράς
Κοινός αγώνας τώρα! Του Σπύρου Αντωνίου
Μ
ε οριακή αύξηση των εκλογικών τους ποσοστών, ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ ουσιαστικά κινήθηκαν ξανά σε «χαµηλές πτήσεις», πληρώνοντας την αδιέξοδη-σεχταριστική πολιτική γραµµή των ηγεσιών τους.
ΚΚΕ
Το ΚΚΕ µε 338.138 ψήφους ανέβασε το ποσοστό του κατά 1% σε σχέση µε τον Ιούνιο του 2012, φτάνοντας το 5,47%. Ποσοστό όµως που είναι κατά 3 µονάδες µικρότερο από το Μάη του 2012. «Επιβεβαιώνεται η θετική τάση συσπείρωσης στο ΚΚΕ, ανάκτησης απωλειών ψήφων, εισροής νέων», τονίζει σε ανακοίνωσή της για το εκλογικό αποτέλεσµα η ΚΕ του ΚΚΕ. Η συνεργασία ΑΝΤΑΡΣΥΑ-Μετωπική Αριστερή Συµπόρευση (Σχέδιο Β - Παρέµβαση) πήρε 39.473 ψήφους και ποσοστό 0,64%. Στις πρόσφατες ευρωεκλογές, ΑΝΤΑΡΣΥΑ και Σχέδιο Β είχαν πάρει αθροιστικά 0,92% και 52.463 ψήφους. Η ΚΣΕ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ εκτιµά το αποτέλεσµα της πολιτικής συνεργασίας ΑΝΤΑΡΣΥΑ-ΜΑΡΣ ως θετικό, µιας και υπήρξε διπλασιασµός δυνάµεων σε σχέση µε τις εκλογές του Ιούνη του 2012 (20.416 ψήφους). Τα υπόλοιπα εκλογικά κατεβάσµατα στο χώρο της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς (ΚΚΕ µ-λ και ΜΛ-ΚΚΕ, ΕΕΚ, ΟΚ∆Ε) απλά κατέγραψαν λίγες χιλιάδες ψήφους το καθένα. Παρά τις κατανοητές «ενέσεις» κοµµατικού πατριωτισµού στις παραπάνω ανακοινώσεις, είναι προφανές ότι ο κόσµος δεν πείστηκε από τις θέσεις της «άλλης» Αριστεράς. Όπως κάνει από το 2012 και µετά, επέλεξε το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ για να εκφράσει µαζικά την καταδίκη του στην πολιτική της άγριας λιτότητας και την ελπίδα του για την ανατροπή της. Παρά το εµφανές αυτό ρεύµα όµως, οι ηγεσίες των ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ παραµένουν καθηλωµένες σε µια επίµονη αυτοαναφορικότητα. Με πρόσχηµα υπαρκτές ιδεολογικές διαφορές, διευκολύνουν έτσι την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ σε αποφάσεις όπως η κυβερνητική συνεργασία µε τους εθνικιστές των ΑΝΕΛ.
Παρόλο που οι τακτικισµοί του ηγετικού κέντρου του ΣΥΡΙΖΑ υπονόµευσαν κάθε δυνατότητα συγκρότησης κυβέρνησης της Αριστεράς (µέσα από τη στήριξη ή την ανοχή του ΚΚΕ), η επιµονή του Περισσού σε µια σφοδρή πολεµική κατά του ΣΥΡΙΖΑ ναρκοθέτησε εξίσου µια τέτοια εναλλακτική. Η σεχταριστική τακτική του ΚΚΕ και η επιθετικότητά του προς την υπόλοιπη Αριστερά και ειδικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ µόνο κακές υπηρεσίες προσφέρει στα λαϊκά στρώµατα, που υποφέρουν από τη φτώχεια και την ανεργία. Οι ιδεολογικές αναφορές στελεχών του για τη «λαϊκή εξουσία» δεν µπορούν να δικαιολογήσουν τη γραµµή των ανύπαρκτων πολιτικών συµµαχιών του και τον χαρακτηρισµό οποιουδήποτε φιλολαϊκού µέτρου (σε εποχή βαθιάς κρίσης) ως «ψίχουλων».
Ρήξη
Η άποψη αυτή αποτελεί ευθεία ρήξη µε την παράδοση του κοµουνιστικού κινήµατος, στην οποία ποτέ δεν υπήρξε υποτίµηση για τις κατακτήσεις προς όφελος των εργαζοµένων µέσα στον καπιταλισµό, δίνοντας έτσι νέα αυτοπεποίθηση στους «από κάτω» για την πορεία µε στόχο να τον ανατρέψουν. Κυρίως όµως αποτελεί ευθεία ρήξη µε τις επεξεργασίες του 4ου Συνεδρίου της Κοµουνιστικής ∆ιεθνούς (Κ∆), όπου επιβεβαιώθηκε η ενιαιοµετωπική τακτική των εργατικών κοµµάτων και το πώς µια «εργατική κυβέρνηση» µπορεί να επιταχύνει τις διαδικασίες σύγκρουσης µε το αστικό καθεστώς. Η ΚΟΜΕΠ (1/2015) χαρακτηρίζει το ζήτηµα της απόφασης του 4ου Συνεδρίου της Κ∆ «ανιστόρητο παραλληλισµό των στρατηγικών επεξεργασιών και επαναστατικών πειραµατισµών της Κ∆ στις συνθήκες του 1922 µε τη διεκδίκηση κυβέρνησης στο έδαφος του καπιταλισµού στις σηµερινές συνθήκες». Μάλλον, στον καπιταλισµό του 21ου αιώνα, η ηγεσία του ΚΚΕ θεωρεί µάταιη µια κυβέρνηση της Αριστεράς που θα επιτρέψει την κλιµάκωση της ταξικής πάλης, ώστε να ξανακερδίσουµε όλα όσα χάσαµε τα τελευταία χρόνια, ξηλώνοντας το αυταρχικό καθεστώς της εκµετάλλευσης και της πανευρωπαϊκής εποπτείας. Η ενότητα στη δράση της Αριστεράς,
αλλά και µεταξύ των οργανώσεων και των κοµµάτων της στο κεντρικό πολιτικό επίπεδο, είναι ο µόνος ασφαλής δρόµος για µια κυβέρνηση της Αριστεράς που θα γκρεµίσει τα αντεργατικά µνηµόνια, θα διαγράψει το χρέος και θα υπερασπιστεί αποφασιστικά τα εργατικά-λαϊκά συµφέροντα. Ταυτόχρονα, αποτελεί βασική προϋπόθεση για να αντιµετωπιστεί αποτελεσµατικά η σφοδρή αντίδραση του οικονοµικού και πολιτικού κατεστηµένου, εντός και εκτός χώρας, που πρέπει να θεωρείται δεδοµένη. Σε κάθε περίπτωση, ο κόσµος του ΚΚΕ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ παραµένει ένα κρίσιµο και σεβαστό µέγεθος. Ιδιαίτερα λόγω των χαρακτηριστικών του (ταξική σύνθεση, εκπαιδευµένος στις πολιτικές µάχες) αποτελεί ένα υπερπολύτιµο δυναµικό για τη διαδικασία εφαρµογής του προγράµµατος της ∆ΕΘ, µέσα από την ενεργοποίηση του µαζικού κινήµατος, αλλά και για τη διεκδίκηση βαθύτερων αλλαγών. Η χρόνια διάσπαση στο συνδικαλιστικό πεδίο, µε αποτέλεσµα πολλά σωµατεία να βρίσκονται ακόµα στα χέρια του εργοδοτικού συνδικαλισµού, θα είναι τεράστιο εµπόδιο για να επιβληθούν τα 751 ευρώ και το πλαίσιο των Συλλογικών Συµβάσεων στα αφεντικά, κάτι που αποτελεί και προµετωπίδα των αιτηµάτων του ΠΑΜΕ.
13
Κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Red Marks
Το Ενιαίο Μέτωπο Η συζήτηση και οι θέσεις του 4ου Συνεδρίου της Τρίτης ∆ιεθνούς
Του Τζον Ριντέλ Στο σύντοµο αυτό βιβλίο, ο συγγραφέας παρουσιάζει τις ιστορικές συνθήκες και τις πρώτες συζητήσεις που οδήγησαν στη δηµιουργία της πολιτικής του «Ενιαίου Μετώπου». Η «µέγιστη δυνατή ενότητα όλων των εργατικών οργανώσεων σε κάθε πρακτική δράση κατά των ενωµένων καπιταλιστών», διασφαλίζοντας παράλληλα την «ελευθερία έκφρασης […] για όλα τα πολιτικά ρεύµατα», αναδεικνύεται ξανά κρίσιµη για την Αριστερά στον 21ο αιώνα.
Επιλογή ήττας
Αντίθετα, η «συµµαχία» ενός τµήµατος της ριζοσπαστικής Αριστεράς µε τµήµατα της αστικής τάξης και του πολιτικού της προσωπικού είναι σίγουρη επιλογή ήττας, που έχει επαληθευτεί µε πλήθος ιστορικά παραδείγµατα. Η οριστική αντιστροφή των πληγµάτων που επέφεραν τα µνηµόνια στον κόσµο µας και η υλοποίηση ενός ριζοσπαστικού µεταβατικού προγράµµατος, µε ανοιχτή τη σοσιαλιστική προοπτική, δεν µπορεί να υπάρξει χωρίς τη συµπαράταξη των πολιτικών δυνάµεων της Αριστεράς. Το µόνο σίγουρο είναι ότι ενδεχόµενη αποτυχία του «πειράµατος ΣΥΡΙΖΑ» δεν θα αφήσει αλώβητο ούτε το ΚΚΕ ούτε την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ανοίγοντας έτσι το δρόµο σε ακόµα πιο αντιδραστικές λύσεις. Σε ένα τέτοιο ενδεχόµενο, οι συνέπειες για όλη την Αριστερά θα είναι καταστροφικές. Κι αυτό κάνει τις ευθύνες όλων µας ακόµα πιο ιστορικές...
Χιλή 1970-73 Κυβέρνηση της Αριστεράς, κράτος και εξουσία
Κείµενα των: Mike Gonzalez, Charies-Andre Udry Σήµερα, ζητήµατα όπως ο έλεγχος των κατασταλτικών και ιδεολογικών µηχανισµών του κράτους πρέπει να τεθούν ξανά στο κέντρο της συζήτησης της Αριστεράς, ειδικά µετά τη συγκρότηση κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Σε συνθήκες τελείως διαφορετικές από τις αντίστοιχες του 1970-73, η Χιλή εξακολουθεί να µας προειδοποιεί: ∆εν υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο από το να πληγώσεις ένα θηρίο, αν δεν έχεις την πρόθεση να το αποτελειώσεις…
Ελληνικός Μενσεβικισµός (1924) Η κρίση µέσα στο ΚΚΕ (1927) Του Παντελή Πουλιόπουλου
14
ΙΣΤΟΡΙΑ
4 φλεβαρη 2015
Επανάληψη των ιστορικών λαθών σημαίνει επανάληψη της ήττας
Εβδομήντα χρόνια από τη Συμφωνία της Βάρκιζας «Διά να υπάρξη ο Δεκέμβριος (σ.σ. του ‘44), έπρεπε προηγουμένως να είχωμεν έλθει εις την Ελλάδα. Και τούτο ήτο δυνατόν μόνον με την συμμετοχήν και του ΚΚΕ εις την κυβέρνησιν, δηλαδή με τον Λίβανον. Και διά να ευρεθούν εδώ οι Βρετανοί, οι οποίοι ήσαν απαραίτητοι διά την Νίκην, έπρεπε προηγουμένως να είχεν υπογραφή το Σύμφωνον της Καζέρτας. Και διά να γίνη η Στάσις (του Δεκεμβρίου) έπρεπε προηγουμένως να επιμείνω εις την άμεσον αποστράτευσιν του ΕΛΑΣ και να θέσω το ΚΚΕ ενώπιον του διλήμματος ή να αποδεχθή ειρηνικώς τον αφοπλισμόν του ή να επιχειρήση την Στάσιν, υπό συνθήκας όμως πλέον, αι οποίαι ωδήγουν εις την συντριβήν του».
Γεώργιος Παπανδρέου (ο Γέρος της... Δημοκρατίας)
Του Πάνου Κοσμά
Σ
τις 12 Φεβρουαρίου 1945 υπογράφτηκε η Συνθήκη της Βάρκιζας. Η Συνθήκη αυτή στέκει ως το αρνητικό ιστορικό ορόσημο που σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη τραγωδία του ελληνικού εργατικού και κομουνιστικού κινήματος, οι συνέπειες της οποίας καθόρισαν την πορεία του από τότε και μέχρι σήμερα. Η Βάρκιζα δεν όρισε μόνο το αυτοκτονικό τέλος της μεγάλης εποποιίας των αγώνων του 1941 - 1944, αλλά και τους όρους για τον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε και που κατέληξε σε συντριπτική ήττα για το ΚΚΕ και το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Ορίζει όμως και κάτι άλλο: τη βαριά υποθήκη για μια ιστορική «ρεβάνς», που έχει εγγραφεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, στα ιστορικά καθήκοντα του ελληνικού κινήματος και της ελληνικής Αριστεράς. Για να γίνουμε όμως ικανοί για μια τέτοια «ρεβάνς», πρέπει να βγάλουμε τα αναγκαία διδάγματα από τη μεγάλη αυτή τραγωδία με το βλέμμα στις μεγάλες ταξικές αναμετρήσεις τού σήμερα και του αύριο.
ΕΑΜ Το ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) ιδρύθηκε στις 27/9/1941. Δυόμισι μήνες πριν, τον Ιούλιο του 1941, ιδρύθηκε στην Αθήνα το Εργατικό ΕΑΜ (ΕΕΑΜ). Στη συνέχεια, στις 16/2/1942 ιδρύθηκε ο ΕΛΑΣ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), που άρχισε επιχειρήσεις κατά των γερμανο-ιταλικών στρατευμάτων κατοχής νωρίς την άνοιξη του ίδιου χρόνου. Στις 23/2/1943 ιδρύθηκε η ΕΠΟΝ (Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων). Στις τάξεις του ΕΕΑΜ, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ εντάχτηκαν και πάλεψαν εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες, αγρότες και νεολαίοι, δημιουργώντας
μια μεγάλη εργατική και λαϊκή εποποιία αγώνων στις πόλεις και την ύπαιθρο. Ήδη στα τέλη του 1943 είχαν απελευθερωθεί τα 2/3 της ελληνικής επικράτειας και είχαν εγκατασταθεί, με τη λαϊκή αυτενέργεια και πρωτοβουλία, οι θεσμοί λαϊκής εξουσίας, η Λαϊκή Αυτοδιοίκηση και η Λαϊκή Δικαιοσύνη. Στην κορύφωση αυτής της δυναμικής δημιουργείται, στις 10/3/1944 η ΠΕΕΑ (Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης) ή αλλιώς «Κυβέρνηση του Βουνού».
Λίβανος-Καζέρτα-Βάρκιζα Ωστόσο, καθώς ήδη την άνοιξη του 1944 ήταν φανερό ότι πλησιάζει η ώρα της ήττας του φασιστικού «άξονα» και άρα η ώρα της αποχώρησης των γερμανικών στρατευμάτων από την Ελλάδα, τέθηκε άμεσα το ζήτημα της εξουσίας. Η Βάρκιζα ήταν η τραγική κατάληξη της απάντησης που έδωσε η ηγεσία του ΚΚΕ σε αυτό ακριβώς το ερώτημα. Η 10η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ το Γενάρη του 1944 θέτει ως στόχο το «σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας στην ελεύθερη Ελλάδα, που θα συντονίσει τον εθνικό αγώνα με τις επιχειρήσεις των συμμάχων». Δηλαδή κάνει την επιλογή να μην καταλάβει την εξουσία, αλλά να υποτάξει τη λαϊκή εξουσία που είχε ήδη γεννηθεί στις απελευθερωμένες περιοχές σε μια κυβέρνηση «εθνικής ενότητας», και τον ένοπλο βραχίονα αυτής της λαϊκής εξουσίας, τον ΕΛΑΣ, στις διαταγές του Στρατηγείου των «Συμμάχων» της Μ. Ανατολής! Αντί ο κύριος όγκος των δυνάμεων του ΕΛΑΣ να προελάσει στην Αθήνα και να καταλάβει την εξουσία, στάλθηκε από τη Βοιωτία στην Ήπειρο. Έτσι, δύο μόλις μήνες ύστερα από τη συγκρότηση της «Κυβέρνησης του Βουνού», τον Μάιο του 1944 πραγματοποιείται το Συνέδριο του Λιβάνου, όπου συνάπτεται η ομώνυμη Συμφωνία.
Πέρα από το στρατηγικό λάθος του ΚΚΕ να παζαρέψει για να μοιραστεί με τους εκπροσώπους της αστικής τάξης, που ήταν στο εξωτερικό, την εξουσία που είχε κερδηθεί με τα όπλα, η συμφωνία αυτή είναι μνημείο παραβίασης κάθε έννοιας αλλά και στοιχειώδους αίσθησης του συσχετισμού δυνάμεων: Πρωθυπουργός της κυβέρνησης αναλαμβάνει ο Γ. Παπανδρέου. Ο προτεινόμενος από το ΕΑΜ Αλ. Σβώλος δεν αναλαμβάνει αντιπρόεδρος, ενώ τα υπουργεία Εσωτερικών και Στρατιωτικών, που διεκδικούσε το ΕΑΜ, τέθηκαν εκτός δια-
Η Βάρκιζα ορίζει και τη βαριά υποθήκη για μια ιστορική «ρεβάνς», που έχει εγγραφεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, στα ιστορικά καθήκοντα της ελληνικής Αριστεράς πραγμάτευσης. Με αυτά δεδομένα, το ΕΑΜ καταλαμβάνει το 25% (αντί για το 50%) των υπουργείων. Αποφασίζεται «η ενοποίησις και πειθάρχησις υπό τας διαταγάς της κυβερνήσεως εθνικής ενώσεως και του Συμμαχικού Στρατηγείου όλων των ανταρτικών σωμάτων της ελευθέρας Ελλάδος». Αποφασίζεται η «κατάργησις της εαμικής τρομοκρατίας εις την ελληνικήν ύπαιθρον και η παγίωσις της προσωπικής ασφαλείας και της πολιτικής ελευθερίας του λαού, όταν και όπου ο κατακτητής αποσύρεται», ενώ δεν καταδικάζεται η δράση των ταγμάτων ασφαλείας και δεν γίνεται καμία αναφορά στην Εθνική Αντίσταση στην Ελλάδα! Ακολουθεί η Συμφωνία της Καζέρτας, το Σεπτέμβριο του 1944, που αποτελεί υλοποίηση της Συμφωνίας του Λιβάνου.
Βάσει αυτής, όλες οι ανταρτικές δυνάμεις που δρούσαν στην Ελλάδα θα υπάγονταν στις διαταγές της κυβέρνησης «εθνικής ενότητας», η οποία θα τις έθετε υπό τις διαταγές του Βρετανού στρατηγού Σκόμπι για να τεθούν στην υπηρεσία του «συμμαχικού αγώνος»! Την 1η Δεκεμβρίου 1944 με εγκύκλιο της κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου καταργούνται οι θεσμοί λαϊκής εξουσίας. Η Συμφωνία της Βάρκιζας (12 Φεβρουαρίου 1945) ήταν ο τελευταίος σταθμός της παράδοσης ενός νικηφόρου κινήματος στην εκδικητική μανία της αστικής τάξης, του ιμπεριαλισμού και των ταγμάτων ασφαλείας, με τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ. Προηγήθηκε ο Δεκέμβρης του ‘44, όταν η κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» και ο βρετανικός ιμπεριαλισμός προκάλεσαν «την στάσιν» σύμφωνα με τα λόγια του Γ. Παπανδρέου, δηλαδή την εξέγερση του λαού της Αθήνας, που παρά τον ηρωισμό της, με τα λιανοντούφεκα του εφεδρικού ΕΛΑΣ δεν κατάφερε να τα βάλει με τις υπέρτερες βρετανικές δυνάμεις και τα τάγματα ασφαλείας. Ό,τι χρειάζεται να ξέρουμε για το πώς είδε η αστική τάξη όλη αυτή τη διαδρομή, το εξέφρασε με παροιμιώδη κυνισμό ο Γ. Παπανδρέου, δοτός πρωθυπουργός της κυβέρνησης «εθνικής ενότητας» και όργανο του βρετανικού ιμπεριαλισμού, στο απόσπασμα που παραθέτουμε στην αρχή του άρθρου...
Μοιρασιά της εξουσίας; Η πανουργία της Ιστορίας θέλησε ώστε ο ίδιος ακριβώς λόγος που οδήγησε στη ραγδαία μαζικοποίηση του ΕΑΜικού κινήματος και στην εποποιία της Αντίστασης, να ευθύνεται και για το γεγονός ότι η στρατηγική της ηγεσίας του ΚΚΕ κατέρρευσε με πάταγο σε λίγους μόλις μήνες: η γερμανική κατοχή διέλυσε όχι μόνο οποιαδήποτε έννοια ηγεμονίας της αστικής τάξης,
4 φλεβαρη 2015
αλλά και την ίδια την πολιτική της εκπροσώπηση και παρουσία στην Ελλάδα. Το μέρος της που συντάχθηκε με τη γερμανική στρατιωτική διοίκηση, οι Ράλληδες, οι ταγματασφαλίτες και οι μαυραγορίτες, κέρδισαν το μίσος των λαϊκών στρωμάτων, ενώ πολιτικά δεν ήταν παρά απόφυση του κατοχικού καθεστώτος. Το «δημοκρατικό» της -και προσδεμένο στο βρετανικό ιμπεριαλισμό- τμήμα ήταν εκτός Ελλάδας. Τα απομεινάρια του αστικού στρατού ήταν στη Μ. Ανατολή και δοκιμάστηκαν από μια εξέγερση δημοκρατικών και αριστερών στρατιωτών και αξιωματικών. Το πολιτικό και στρατιωτικό κενό που δημιουργήθηκε, κατέλαβαν το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ. Με την αποχώρηση των γερμανικών κατοχικών δυνάμεων, το ερώτημα ήταν ένα: θα καταλάμβανε το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ «όλη την εξουσία», μπαίνοντας θριαμβευτικά στην Αθήνα, ή θα τη «μοιραζόταν» με την αστική τάξη στο πλαίσιο μιας ενιαίας «εθνικής εξουσίας»; Όχι μόνο η συγκεκριμένη εκτίμηση του συσχετισμού δυνάμεων αλλά και η κοινή λογική έλεγαν ότι το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ μπορούσε και έπρεπε να πάρει «όλη την εξουσία». Η στρατηγική της ηγεσίας του ΚΚΕ όμως έλεγε άλλα: α) Ότι η Ελλάδα ήταν «αστικοτσιφλικάδικος» κοινωνικός σχηματισμός και άρα ο χαρακτήρας της επανάστασης θα ήταν αστικοδημοκρατικός και όχι σοσιαλιστικός. β) Ότι η αντίσταση ήταν «εθνική» και ο στόχος ήταν η «Λαϊκή Δημοκρατία» (αποφάσεις 8ης Ολομέλειας της Κ.Ε. του ΚΚΕ, Γενάρης του 1942), ένα απαραίτητο στάδιο για την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων στην Ελλάδα, η οποία δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα τον αστικοδημοκρατικό της μετασχηματισμό. γ) Ότι ο χαρακτήρας του δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου ήταν αντιφασιστικός και όχι ιμπεριαλιστικός, άρα έπρεπε να
συμπηχθεί «αντιφασιστική συμμαχία» με τους «συμμάχους δημοκρατικούς» ιμπεριαλιστές. Τα τρία αυτά σημεία σε συνδυασμό σημαίνουν ένα πράγμα: δεν είναι «ώριμες» οι συνθήκες για να αμφισβητήσουμε την οικονομική και πολιτική εξουσία της αστικής τάξης. Δεν είναι «ώριμες» οι συνθήκες για να πάρει η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της όλη την εξουσία. Ακόμη και όταν με τον αγώνα τους την έχουν κατακτήσει κατά 90%, δεν πρέπει να τη «μονοπωλήσουν», αλλά να τη «μοιραστούν»
ιστορια
του ΕΑΜικού κινήματος «προδόθηκε» με τη στρατηγική στροφή της ηγεσίας του ΚΚΕ από τα τέλη του 1943, όπως συστηματοποιήθηκε στις αποφάσεις της 10ης Ολομέλειας τον Ιανουάριο του 1944, όταν στοχοθετήθηκε η κυβέρνηση «εθνικής ενότητας». Ο ισχυρισμός αυτός είναι λαθεμένος. Ότι μέχρι τις αρχές του 1944 κυριαρχούσε ο «λαϊκός» χαρακτήρας στο ΕΑΜικό κίνημα, οφείλεται στο γεγονός ότι ο πόλεμος δεν είχε ακόμη κριθεί, η αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων δεν ήταν ακόμη ορατή και άρα
Το ιστορικό δίδαγμα είναι ότι οι «εθνικές συναινέσεις», που ξεκινούν με πατριωτική ρητορεία, συνεχίζονται με πατριωτικές συμμαχίες και κλιμακώνονται με συμμαχίες με τμήματα και πολιτικά κόμματα της αστικής τάξης, στο τέλος καταλήγουν στη ρεβανσιστική ή και τρομοκρατική παλινόρθωση της αστικής εξουσίας. στο πλαίσιο μιας «εθνικής» συμμαχίας. Που στην πράξη σημαίνει να τη «μοιραστούν» με την αστική τάξη. Αυτή ήταν η στρατηγική ιδέα που εξηγεί την αλληλουχία των γεγονότων Λίβανος-Καζέρτα-Βάρκιζα. Μόνο που η αστική τάξη απέδειξε για μία ακόμη φορά ότι δεν έχει καμιά διάθεση να «μοιραστεί» την εξουσία της, όπως εξήγησε με αφοπλιστικό κυνισμό ο Παπανδρέου... Αν η «ώρα της αλήθειας» για τη στρατηγική της ηγεσίας του ΚΚΕ ήταν η Βάρκιζα, η «ώρα της αλήθειας» για τη στρατηγική της αστικής τάξης ήταν ο Δεκέμβρης!
«Εθνική ενότητα» και ταξική πάλη Κάποιοι λένε ότι ο λαϊκός χαρακτήρας
δεν είχε τεθεί άμεσα το ζήτημα της εξουσίας με τη μορφή του ερωτήματος ποια εξουσία θα αντικαταστήσει την εξουσία των στρατευμάτων κατοχής και των δωσίλογων συνεργατών τους; Το γεγονός ότι δεν είχε τεθεί το ζήτημα της εξουσίας με αυτό τον άμεσο και συνολικό τρόπο, επέτρεψε στα εργατικά και λαϊκά χαρακτηριστικά του ΕΑΜικού κινήματος να δίνουν τον τόνο, παρά και ενάντια στην «εθνική» στρατηγική της ηγεσίας του ΚΚΕ, που ήταν τέτοια εξαρχής και δεν έγινε τέτοια από τα τέλη του 1943. Απλώς μέχρι τα τέλη του 1943-αρχές του 1944 αυτή η στρατηγική είχε για αντικειμενικούς λόγους ένα περιορισμένο πεδίο εφαρμογής. Όταν άνοιξε διάπλατα το ζήτημα της εξουσίας, τότε άνοιξαν διάπλατα και
15
οι ορίζοντες εφαρμογής της «εθνικής» στρατηγικής της ηγεσίας του ΚΚΕ, οδηγώντας σε λίγους μήνες στο Λίβανο, την Καζέρτα και τη Βάρκιζα. Στο περιορισμένο πεδίο εφαρμογής της μέχρι και τα τέλη του 1943, ωστόσο, έγινε προσπάθεια να εφαρμοστεί πάση δυνάμει: «προξενεύοντας» στον Άρη διάφορους δεξιούς «αντιστασιακούς», ανοίγοντας διαύλους στρατιωτικής συνεργασίας με τους Βρετανούς «συμμάχους», εξαντλώντας τα περιθώρια για την άκριτη ένταξη αστών πολιτικών στο ΕΑΜ αλλά και στην ΠΕΕΑ και αναγνωρίζοντάς τους δυσανάλογα μεγάλο ειδικό βάρος και ρόλο. Στον αντίποδα, η καταγγελία και η υπονόμευση αυθόρμητων λαϊκών πρακτικών απαλλοτρίωσης των τσιφλικάδων στην ύπαιθρο και εργατικής πάλης (κι όχι εθνικής ενότητας) στις πόλεις, στηρίζονταν στα επιχειρήματα ότι αυτά περιορίζουν την «κοινωνική βάση» του αγώνα, που είναι «εθνικός» και έχει στόχο τη «Λαϊκή Δημοκρατία». Το ιστορικό δίδαγμα είναι ότι οι «εθνικές συναινέσεις», που ξεκινούν με πατριωτική ρητορεία, συνεχίζονται με πατριωτικές συμμαχίες και κλιμακώνονται με συμμαχίες με τμήματα και πολιτικά κόμματα της αστικής τάξης, στο τέλος καταλήγουν στη ρεβανσιστική ή και τρομοκρατική παλινόρθωση της αστικής εξουσίας. Χωρίς την ταξική αναφορά στις «δύο πατρίδες» --που το ένστικτο του Άρη Βελουχιώτη (χωρίς αναφορές στον Λένιν, τον Τρότσκι και τη Λούξεμπουργκ) απέδωσε με τα γνωστά λόγια γι’ αυτούς που βγάζουν τα λεφτά τους έξω και γι’ αυτούς που μένουν εδώ «μαζί με τις πεζούλες τους»-, τα παιχνίδια με τον «πατριωτισμό» είναι υποταγή στην αστική πολιτική και την αστική τάξη! Οι αναλογίες με το σήμερα, που έρχονται αυθόρμητα στο μυαλό, είναι απολύτως δικαιολογημένες!
β
Γ π
16
αντιρατσισμος
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
Οι νεοναζί της ΧΑ και η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ
Αντιφασιστική συγκέντρωση στην Ομόνοια και πορεία προς τη βουλή πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 31 Ιανουαρίου, με αφορμή το κάλεσμα της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής για την επέτειο των Ιμίων. Χιλιάδες κόσμου ανταποκρίθηκαν στο αντιφασιστικό κάλεσμα, ξεπερνώντας τους 5.000 οι διαδηλωτές σύμφωνα με τις πληροφορίες. Αντίθετα, οι χρυσαυγίτες μετά βίας συγκέντρωσαν 1.000 άτομα. Η αντιφασιστική διαδήλωση ενάντια στην ετήσια παρέλαση των νεοναζί «για τα Ίμια» το 2008 είχε χτυπηθεί με απίστευτη αγριότητα από τα ΜΑΤ. Προσπαθήσαμε πάλι πέρσι να αντιπαρατεθούμε στους νεοναζί, αλλά βρήκαμε απέναντί μας την κρατική καταστολή (αναίτια επίθεση με χημικά, συλλήψεις, τραυματισμούς). Φέτος, σε μια πορεία χωρίς παρουσία δυνάμεων καταστολής, χιλιάδες αντιφασίστες έδειξαν ότι η πόλη μας ανήκει και πως χωρίς κρατικές πλάτες οι φασίστες είναι ανύπαρκτοι.
Του Θανάση Κούρκουλα
Μ
Αντίθετα, ο νέος υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γ. Πανούσης δήλωσε ότι δεν θα γκρεμιστεί ο φράχτης στον Έβρο. Αυτό καθόλου δεν μας άρεσε και εξάλλου έρχεται σε αντίθεση με τις μέχρι τώρα θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με το φράχτη.
Επιμέλεια: Έλενα Παπαγεωργίου
ματα του πολιτικού κατεστημένου χρειάζεται να απαντηθεί εντός και εκτός των δικαστικών αιθουσών με την έναρξη της περιβόητης δίκης. Παράλληλα θα χρειαστεί να απαιτήσουμε από τη νέα κυβέρνηση να κόψει τον ομφάλιο λώρο των φασιστών με την αστυνομία και τις ένοπλες δυνάμεις, επανεκκινώντας την έρευνα περί διείσδυσης της Χρυσής Αυγής στο στρατό και στην αστυνομία και πετώντας έξω από τα σώματα τους ένστολους που εμπλέκονται σε εκατοντάδες περιπτώσεις συνεργασίας με τα τάγματα εφόδου και ανοχής στα εγκλήματά τους. Να απαγορευτούν οι παρελάσεις μίσους των φασιστών που καταλήγουν σε μαχαιρώματα και ανοιγμένα κεφάλια ντόπιων αγωνιστών, προσφύγων και μεταναστών. Αλλά κυρίως η κυβέρνηση χρειάζεται να προχωρήσει σε σύγκρουση με το θεσμικό ρατσιστικό πλαίσιο των τελευταίων χρόνων που τροφοδότησε τους νεοναζί, προχωρώντας σε μια σειρά από μέτρα όπως η κατάργηση των στρατοπέδων συγκέντρωσης, ο τερματισμός των επιχειρήσεων-σκούπα και η αποστρατιωτικοποίηση των συνόρων, η απόδοση ιθαγένειας σε όλα τα παιδιά των μεταναστών, η νομιμοποίηση των μεταναστών εργατών που ζουν στη χώρα, καθώς και η άμεση αναγνώριση δεκάδων χιλιάδων προσφύγων πολέμου. Δηλώσεις όπως του αναπληρωτή υπουργού Δημόσιας Τάξης πως το τείχος του Έβρου έχει ευεργετικές συνέπειες για την περιοχή της Ανατολικής Θράκης κάθε άλλο παρά βοηθούν στην αντιμετώπιση των ρατσιστικών μύθων που τρέφουν το φασισμό. Επιπλέον, εθνικιστικές δυνάμεις που έχουν εγκατασταθεί στο εσωτερικό της κυβέρνησης (κυρίως στα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών) όχι μόνο δεν συνδράμουν στην αποδυνάμωση του εθνικιστικού λαϊκισμού, αλλά μπορεί να οδηγήσουν -αν δεν συμμαζευτούνσε ανεπιθύμητες θερμές αντιπαραθέσεις με την Τουρκία. Για όλους αυτούς τους λόγους, ο αγώνας για την περιθωριοποίηση του φασισμού θα περάσει αναπόφευκτα τους επόμενους μήνες και από μια εσωτερική ιδεολογική και πολιτική συζήτηση μέσα στους κόλπους της Αριστεράς και ιδίως της κυβερνώσας εκδοχής της. Η απάντηση στην ισλαμοφοβία και την ομοφοβία, η ενεργητική συμμετοχή της Αριστεράς στον αντιφασιστικό αγώνα, η καθαρή υπεράσπιση των μεταναστών και των προσφύγων ως τμήματος της εργατικής τάξης και η διεθνιστική αντιιμπεριαλιστική προσέγγιση των διεθνών σχέσεων της χώρας απέναντι στον επεκτατικό εθνικισμό στη βάση των «κυριαρχικών δικαιωμάτων» θα είναι ορισμένα από τα πεδία αυτής της κρίσιμης αντιπαράθεσης ιδεών.
Με το που διορίστηκε η Τασία Χριστοδουλοπούλου αναπληρώτρια υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής δήλωσε ότι όλα τα παιδιά των μεταναστών, που έχουν γεννηθεί εδώ ή που ήρθαν στην Ελλάδα σε πολύ μικρή ηλικία, θα πάρουν ιθαγένεια. Επιτέλους, το όνειρο όλων αυτών των παιδιών, που δεν έχουν γνωρίσει άλλη πατρίδα από την Ελλάδα, δικαιώνεται!
μικρά αντιρατσιστικά
ία εβδομάδα μετά την ιστορική πολιτική νίκη της Αριστεράς στις εκλογές, οι νεοναζί της Χρυσής Αυγής επιχείρησαν να επιβεβαιώσουν την ισχύ τους με πανελλαδική κινητοποίηση για την επέτειο των Ιμίων, το Σάββατο 31 Γενάρη στην Αθήνα. Οι 2000 οργανωμένοι φασίστες, που κατέφθασαν με πούλμαν από πολλές περιοχές της Ελλάδας, δεν είναι ευκαταφρόνητος αριθμός, όμως αποτελούν σκιά του εαυτού τους αν συγκριθούν με τις πολύ ογκωδέστερες παρελάσεις μίσους που είχαν οργανωθεί πέρυσι και πρόπερσι. Την ίδια ώρα, η παρουσία 5000 ανθρώπων στην αντιφασιστική πορεία από την Ομόνοια στο Σύνταγμα ήταν η μεγαλύτερη κινητοποίηση που έχει γίνει ποτέ ως απάντηση στις φασιστικές φιέστες για τα Ίμια. Παρά την εκλογική αντοχή της επιρροής των νεοναζί (6,2%) -που οφείλεται κυρίως στη μεγιστοποίηση της φθοράς της Δεξιάς και την προδικασμένη εκλογική ήττα της ΝΔ- οι οργανωτικές δυνατότητες των νεοναζί βαίνουν μειούμενες. Τα ευχάριστα νέα κάθε άλλο παρά σημαίνουν πως ξεμπερδέψαμε με τους φασίστες. Η διατήρηση της εκλογικής δύναμής τους επιβεβαιώνει την εκτίμηση του αντιφασιστικού κινήματος πως οι διώξεις της ηγεσίας τους δεν αρκούν για να περιθωριοποιηθεί η Χρυσή Αυγή. Πόσο μάλλον που η εκλογική της δύναμη στα σώματα ασφαλείας άντεξε πολλαπλάσια στα ειδικά τμήματα όπου ψηφίζουν ένστολοι, ενώ αμέσως μετά τις εκλογές, περιστατικά αγαστής συνεργασίας μεταξύ αστυνομικών και χρυσαυγιτών εναντίον αντιφασιστών στην Καβάλα και στο Χαλάνδρι επαναβεβαίωσαν τους στενούς δεσμούς μεταξύ τους. Είναι ηλίου φαεινότερο πως η απόπειρα επανασυσπείρωσης των χρυσαυγιτών θα ενταθεί τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Ποντάρουν στην επερχόμενη αποφυλάκιση του Μιχαλολιάκου και άλλων αρχιφασιστών με τη λήξη του 18/μήνου προφυλάκισής τους στα τέλη Φεβρουαρίου, σε συνδυασμό με την απελπιστική καθυστέρηση έναρξης της δίκης της Χρυσής Αυγής. Επενδύουν στην ανάγκη που τους έχει το σύστημα, ως ανάχωμα και φόβητρο του κινήματος και της Αριστεράς, την ώρα που η μάχη για την ανατροπή της λιτότητας θα δίνεται απέναντι σε ΕΕ, τραπεζίτες και δανειστές. Ελπίζουν σε πιθανό στραβοπάτημα του ΣΥΡΙΖΑ, σε αποτυχία της Αριστεράς στην υπόθεση ανατροπής της λιτότητας, ώστε να εμφανιστούν ως σωτήρες του έθνους και τιμωροί του σάπιου πολιτικού συστήματος και κυρίως της Αριστεράς. Επιδιώκουν να καρπωθούν τμήμα της πανευρωπαϊκής ανόδου της ακροδεξιάς και ποντάρουν στην ισλαμοφοβική υστερία που πρόθυμα καλλιεργούν οι δεξιές και σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις της ΕΕ. Για όλους αυτούς τους λόγους, από το αντιφασιστικό κίνημα και την Αριστερά χρειάζεται να αναβαθμιστεί η κινηματική, πολιτική και ιδεολογική απάντηση στη φασιστική απειλή. Η επερχόμενη δίκη της Χρυσής Αυγής δεν μπορεί να αποτελεί –όπως διάφοροι ισχυρίζονται και εντός της Αριστεράς– αποκλειστική υπόθεση της δικαστικής εξουσίας. Η απόπειρα των χρυσαυγιτών να εμφανιστούν ως διωκόμενα θύ-
Φόρο τιμής στα θύματα του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος, τονίζοντας παράλληλα την κοινή δέσμευση όλων για ειρηνική συνύπαρξη και επαγρύπνηση προκειμένου να μην επαναληφθούν «Ποτέ ξανά» αντίστοιχες απάνθρωπες βιαιότητες στον πλανήτη, απέτισαν την Κυριακή 1 Φλεβάρη στη Θεσσαλονίκη σύσσωμη η κυβέρνηση, η τοπική αυτοδιοίκηση και οι πολίτες της που συμμετείχαν στην τελετή για την Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος. Η ιστορία πάντα πρέπει να αποτελεί οδηγό μας, για να μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη...
Ένα τεράστιο πλήθος συγκεντρώθηκε στη Δρέσδη σε μια συναυλία για την ανοχή και τη διαφορετικότητα. Στόχος της εκδήλωσης ήταν να σταθεί αντίβαρο στην αντι-ισλαμική ομάδα PEGIDA. Η εκδήλωση «Ανοιχτή και πολύχρωμη Δρέσδη για Όλους» οργανώθηκε για να αντικρούσει την ιδέα ότι η Δρέσδη είναι η πόλη του PEGIDA (Πατριώτες Ευρωπαίοι Ενάντια στην Ισλαμοποίηση της Δύσης). Η δεξιά αυτή ομάδα οργανώνει από τον Οκτώβριο του 2014 , κάθε βδομάδα, πορείες ενάντια στην, όπως οι ίδιοι την ονομάζουν, αυξανόμενη επιρροή του Ισλάμ στη Γερμανία. Οι άνθρωποι, όμως, που συγκεντρώθηκαν για τη συναυλία ξεπέρασαν τη μεγάλη συγκέντρωση του PEGIDA στις 10 Ιανουαρίου, στην οποία συμμετείχαν περίπου 25.000 άνθρωποι.
Ένα οκτάχρονο παιδί ανακρίθηκε από την αστυνομία στη Νίκαια της νοτιοανατολικής Γαλλίας, επειδή εξέφρασε μέσα στο προαύλιο του σχολείου του αλληλεγγύη προς τους δράστες των τζιχαντιστικών επιθέσεων στη Γαλλία. Αυτά τα αποτελέσματα έχει η τρομοκρατία και η ισλαμοφοβία...
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
αναλυση
17
Κυβέρνηση και κόμμα: o κίνδυνος της σύγχυσης και κάποιες προτάσεις Του Δημήτρη Μπελαντή*
Έ
να ζήτημα χαμένο στη μετάφραση της ιστορικής Αριστεράς αλλά και εγγεγραμμένο λόγω των αποτυχιών μας στο DNA πολλών αριστερών είναι αυτό της σύγχυσης ανάμεσα στο αριστερό κυβερνητικό κόμμα και τον κυβερνητικό μηχανισμό. Αυτό το θέμα έχει δύο ειδικότερες διαστάσεις, μία πιο παραδοσιακή και μία πιο μετανεωτερική. Η παραδοσιακή αφορά το μαζικό κόμμα ως μηχανισμό πολιτικής κινητοποίησης και ενεργοποίησης των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων. Στην περίπτωση του αριστερού μεταρρυθμισμού ή και της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας παλαιότερου τύπου, η κατάληψη του κυβερνητικού κέντρου εξουσίας επέφερε συνήθως μια ευρύτατη μετατόπιση της κομματικής εξουσίας από το μαζικό αντιπολιτευτικό κόμμα, που κινητοποιεί με κάποια μορφή τις μάζες, στον κυβερνητικό μηχανισμό, που πια αναλαμβάνει αποκομμένα από τη μαζική κινητοποίηση την άσκηση κυβερνητικής εξουσίας: στην κλασική περίπτωση του ΠΑΣΟΚ, του ΣΚ Γαλλίας επί Μιτεράν και του ισπανικού PSOE, τα συλλογικά όργανα του αριστερού σοσιαλιστικού κόμματος υποκαθίστανται από την κοινοβουλευτική ομάδα και από τις κρατικές/κυβερνητικές βαρονίες και φέουδα μέσα στην κοινοβουλευτική ομάδα. Όπως έχει δείξει ο Γιοχάνες Ανιόλι στο έργο του «Μετασχηματισμός της Δημοκρατίας», ήδη η ισορροπία στη σοσιαλδημοκρατική ηγετική ομάδα είναι απολύτως ανισόμετρη και υπάρχουν πεζικάριοι αλλά και ανώτατοι αξιωματικοί της κοινοβουλευτικής ομάδας. Στην περίπτωση του παραδοσιακού αριστερού κόμματος (σοσιαλδημοκρατικού ή μεταρρυθμιστικού με τη στενότερη και αγωνιστικότερη έννοια όπως π.χ. ο κομουνιστικός ή σοσιαλιστικός μεταρρυθμισμός), η κινητοποίηση υποχωρεί έναντι της κοινοβουλευτικής και κυβερνητικής διαβούλευσης, τελικά ο κερδισμένος δεν είναι καν το κοινοβούλιο αλλά η σύμφυση ηγεσίας του κοινοβουλίου και κυβερνητικής διοίκησης. Τα συλλογικά πολιτικά δικαιώματα, όπως η διαδήλωση και η απεργία, απομένουν να ασκούνται από το κόμμα μόνο στο βαθμό που υποστηρίζουν το κυβερνητικό/κοινοβουλευτικό έργο. Το δε μαζικό κόμμα «απορροφάται» από το κράτος και κρατικοποιείται υπό τη μορφή του μαζικού αποικισμού και της πολιτικής ενοποίησης του κρατικού μηχανισμού μέσω του κατώτερου και μεσαίου κομματικού προσωπικού (Πουλαντζάς για το «κόμμα της διοίκησης»), είτε μέσω της διαμόρφωσης ενός νέου στελεχικού πολιτικού προσωπικού του κράτους προερχόμενου από το αριστερό σοσιαλιστικό κόμμα. Το προσωπικό αυτό μετά την αποστράτευσή του μπορεί να βρει θέση σε ανώτατα κομματικά αξιώματα ή και σε διεθνείς οργανισμούς.
Στην εποχή του νεοφιλελευθερισμού
Οι νεότερες πολιτισμικές διαμορφώσεις μετά την επικράτηση του μετανεωτερικού και νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού εμπλουτίζουν σημαντικά
το φαινόμενο της κρατικοποίησης του αριστερού σοσιαλδημοκρατικού ή αριστερού μεταρρυθμιστικού κόμματος. Υπάρχει μια διάσταση παραγωγής μιας «τεχνοκρατίας» υπερκομματικού τύπου (σαν αυτήν που παρήγαγε ο Σημίτης με τον «εκσυγχρονισμό» του, κυρίως με «τροποποιημένους» διανοούμενους της ανανεωτικής Αριστεράς), ενώ το κομματικό προσωπικό καταλαμβάνει το ανώτατο αλλά και το πιο υποτιμημένο κομμάτι της κρατικής μηχανής, ο αποικισμός γίνεται πιο ελεγχόμενος και συνεχής με τη μόνιμη κρατική διοίκηση.
Βεβαίως, αυτά αφορούν τον αριστερό μεταρρυθμισμό, «δεν μπορούν να αφορούν τον ΣΥΡΙΖΑ». Αφήνοντας κατά μέρος το ακόμη ανοιχτό ζήτημα του αν ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να υπερβεί τον μεταρρυθμισμό είτε προς το καλύτερο (αντικαπιταλισμός) είτε προς το χειρότερο (σοσιαλφιλελευθερισμός), πρέπει να δούμε ότι κανένα αριστερό κόμμα που κυβερνά -και μάλιστα μαζί με αστούς συμμάχους- δεν είναι αλώβητο από την υποταγή του στην κυβερνητική λειτουργία και τελικά από την υποταγή του στη δομή του αστικού κρατικού
Αν δεν υπάρξει κινητοποίηση των «κινημάτων βάσης» και ιδίως του εργατικού κινήματος, η φυσιολογική και εμμενής ροπή είναι η προσαρμογή προς την κυρίαρχη αστική γραμμή. Συνεπώς, χρειάζεται μια πολιτική γραμμή ανεξαρτησίας του αριστερού κυβερνητικού κόμματος από το αστικό κράτος.
Από την άλλη πλευρά, η ανάπτυξη κοινωνικών δικτύων μέσω και της κοινωνίας της πληροφορίας (ΜΚΟ, θεματικές ομάδες, ομάδες δικαιωμάτων, επιχειρηματικά λόμπι κ.ά.) οδηγεί και σε επιμέρους δίκτυα που εντάσσονται στο αριστερό κόμμα και τελικά διαμορφώνουν ένα δίκτυο κυβερνητικής και κρατικής εξουσίας (βλ. και το άρθρο του Γιώργου Λιερού στον «Δρόμο της Κυριακής» της 31-1-15). Τόσο η παραδοσιακή όσο και η πιο μετανεωτερική κρατικοποίηση του αριστερού μεταρρυθμιστικού κόμματος προϋποθέτουν -και αυτό είναι το κουμπί- την απώλεια της πολιτικής ανεξαρτησίας του κόμματος από την κυβέρνηση και τελικά την απώλεια της πολιτικής ανεξαρτησίας του αριστερού κόμματος από τον ίδιο τον αστικό κρατικό μηχανισμό.
μηχανισμού. Το αστικό κράτος ως πεδίο συμπύκνωσης της ταξικής πάλης είναι πεδίο με δομικό όριο, δεν πάει πέρα από ένα «φιλοκοινωνικό όριο» αν δεν σπάσει και δεν ανατραπεί προς την κατεύθυνση της εργατικής εξουσίας. Αν δεν υπάρξει κινητοποίηση των «κινημάτων βάσης» και ιδίως του εργατικού κινήματος, η φυσιολογική και εμμενής ροπή είναι η προσαρμογή προς την κυρίαρχη αστική γραμμή, η οποία σήμερα είναι αναμφισβήτητα ένας κρισιογόνος και κοινωνικά καταστροφικός νεοφιλελευθερισμός. Συνεπώς, χρειάζεται μια πολιτική γραμμή ανεξαρτησίας του αριστερού κυβερνητικού κόμματος από το αστικό κράτος με επτά βασικές συνιστώσες: α) κράτημα του μέγιστου τμήματος του κόμματος εκτός του κρατικού μηχανισμού - επιλεκτική μόνο πολιτική και δευτε-
ρευόντως τεχνοκρατική στελέχωση σε θέσεις-κλειδιά, β) μαζική κινητοποίηση όχι μόνο στηρικτική αλλά και ελεγκτική του κυβερνητικού έργου - συμπολιτευόμενη αντιπολίτευση, γ) ανάδυση λαϊκών επιτροπών αγώνα και δράσης που θα συγκροτούν κοινωνικά κύτταρα αντιεξουσίας και εργατικού/κοινωνικού ελέγχου, δ) ανάπτυξη επικοινωνιακών δικτύων στήριξης αλλά και ελέγχου-κριτικής του κυβερνητικού έργου, ε) λήψη όλων των βασικών κυβερνητικών αποφάσεων από τα ανώτατα κομματικά όργανα (ΚΕ, Συνέδριο, Κομματικό Δημοψήφισμα κ.λπ.) και όχι από το υπουργικό συμβούλιο ή τον πρωθυπουργό, στ) δημιουργία κοινωνικών και συνεταιριστικών ΜΜΕ που θα αντιπολιτεύονται ικανοποιητικά το ιδιωτικό επιχειρηματικό μιντιακό πλέγμα, ζ) συλλογικό έλεγχο των οικονομικών του κόμματος, της κοινοβουλευτικής ομάδας και της κυβέρνησης. Τα παραπάνω συγκροτούν ένα σύγχρονο αριστερό ριζοσπαστικό κόμμα, το οποίο ακόμη και ως κυβερνητικό κόμμα «αντιπολιτεύεται» και είναι εξωτερικό προς τον αστικό κρατικό μηχανισμό. Αυτό, πάντως, συνεπάγεται μια βαθιά πολιτιστική επανάσταση εντός της Αριστεράς.
Γραμμή πλεύσης
Τα παραπάνω λέγονται όχι για να διασπείρουν τον τρόμο και την απελπισία ή την ηττοπάθεια μέσα σε μια περίοδο φυσιολογικής χαράς. Είναι καταστάλαγμα μακράς εμπειρίας του εργατικού και αριστερού κινήματος. Ως εκ τούτου, πρέπει όχι να μελετηθούν από κάποια επιτροπή σοφών, αλλά να προταθούν ως γραμμή πλεύσης στον ΣΥΡΙΖΑ του σήμερα και να γίνουν η ραχοκοκαλιά της πολιτικής και της ηθικής του πλεύσης στο επόμενο διάστημα. Υπάρχει ακόμη χρόνος αλλά όχι και απεριόριστος! *Ο Δημήτρης Μπελαντής είναι μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ. Ολόκληρο το άρθρο στο Rproject.gr
18
ΔΙΕΘΝΗ
4 ΦΛΕΒΑΡΗ 2015
Τουρκία Στις 29 Γενάρη, 15.000 µεταλλεργάτες από 22 διαφορετικά εργοστάσια κατέβηκαν σε απεργία στην Τουρκία. Μετά τη µεγάλη επιτυχία, που πάγωσε την παραγωγή την πρώτη µέρα, η κυβέρνηση ανέστειλε µε διάταγµα την απεργία ως «απειλή για την εθνική ασφάλεια»! Το δικαίωµα αυτό το έχει η κυβέρνηση µε βάση νόµο που εγκρίθηκε µετά το πραξικόπηµα του 1980. Συνδικαλιστής δήλωσε πως «όποιος πιστεύει πως αφαιρώντας το απεργιακό δικαίωµα θα εξασφαλίσει εργασιακή ειρήνη κάνει λάθος». Ελπίζουµε να το εννοεί...
Μαύρη επέτειος στην Αίγυπτο Του Πάνου Πέτρου
Η
επέτειος των 4 χρόνων από την αιγυπτιακή επανάσταση της 25ης Γενάρη σηµαδεύτηκε από τη βάρβαρη καταστολή. Στις κινητοποιήσεις που έγιναν από τις 23 ως τις 26 Γενάρη, δολοφονήθηκαν 27 άνθρωποι, συνελήφθησαν 2 δηµοσιογράφοι και 500 διαδηλωτές ή περαστικοί. Η ∆ιεθνής Αµνηστία ισχυρίζεται πως οι «έρευνες» που κάνουν οι Αρχές, ως απάντηση στη διεθνή κατακραυγή, είναι οργανωµένη απόπειρα συγκάλυψης των ευθυνών των δυνάµεων καταστολής. Το πόσο ζοφερή είναι η κατάσταση περιέγραψε ο Hend Nafea, νοµικός ακτιβιστής: «Οι παραβιάσεις (σ.σ. δηµοκρατικών δικαιωµάτων) ήταν πολύ πιο βάναυσες από ό,τι πέρυσι, αν και πιστεύαµε ότι τα περσινά γεγονότα ήταν ό,τι χειρότερο µπορούσε να συµβεί. Ο αριθµός των προσαχθέντων είναι πολύ µεγαλύτερος και η µέθοδος διάλυσης των διαδηλώσεων ήταν πολύ πιο βίαιη». Στη σύγκριση µε την περσινή επέτειο προστίθεται άλλη µια διαφορά. Τότε, το καθεστώς οργάνωσε φιέστες νοµιµοποίησής του ως «επαναστατικού». Όσο άθλιες κι αν ήταν εκείνες οι φιέστες, φέτος δεν ένιωσε καν αυτή την ανάγκη. Οι «εορταστικές εκδηλώσεις» µαταιώθηκαν λόγω... πένθους για τον θάνατο του Σαουδάραβα µονάρχη, του ηγέτη της αντεπανάστασης σε όλο τον αραβικό κόσµο. Αυτά τα γεγονότα επισκίασε πρόσφα-
τα η επίθεση ισλαµιστών ανταρτών στις δυνάµεις ασφαλείας στο Σινά. Ήταν η πιο εκτεταµένη και πολύνεκρη επίθεση των αντάρτικων οργανώσεων από την αρχή του «εµφυλίου χαµηλής έντασης». Το καθεστώς θέλησε να εκµεταλλευτεί το γεγονός για να κατακεραυνώσει τους επικριτές των παραβιάσεων των δηµοκρατικών δικαιωµάτων, «υπενθυµίζοντάς τους» ότι «διεξάγει πόλεµο ενάντια στην τροµοκρατία». Αυτός ο διεθνής «πόλεµος δίχως τέλος» αποδεικνύει για πολλοστή φορά τη χρησιµότητά του στις κρατικές εξουσίες, από την Ουάσινγκτον και το Παρίσι ως το Κάιρο. Οι «εξτρεµιστές του Σινά» υπήρξαν για πολλά χρόνια ο «µπαµπούλας» που χρησιµοποιούσε το αιγυπτιακό καθεστώς. Ωστόσο, σαν αυτοεκπληρούµενη προφητεία, αυτός ο µπαµπούλας αποκτά πλέον «σάρκα και οστά» και µπορεί να εξελιχθεί σε πραγµατικό, υπαρκτό πονοκέφαλο για τον Σίσι. Αυτό που δεν πρέπει να µας διαφεύγει είναι η εξήγηση του φαινοµένου. Η ένοπλη πάλη είχε ηττηθεί (στρατιωτικά και πολιτικά) στους κύκλους του πολιτικού Ισλάµ στην Αίγυπτο. Γιατί αναβιώνει τον τελευταίο χρόνο; Η απάντηση ίσως βρίσκεται σε ένα απλό ερώτηµα: Τα χιλιάδες µέλη της Μουσουλµανικής Αδελφότητας, που καταδιώκονται ως «µέλη τροµοκρατικής οργάνωσης», τι λόγο έχουν πλέον να µη στραφούν πραγµατικά στα όπλα; H Αίγυπτος του δικτάτορα Σίσι εξελίσσεται σε ιδανικό «θερµοκήπιο» για τις τζιχαντικές οργανώσεις. Aς το έχουµε υπόψη µας, πριν αρχίσει η συζήτηση για τη «βία του Ισλάµ»...
Αλληλεγγύη στους Αιγύπτιους αγωνιστές Ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών... ξεσπάθωσε ενάντια στις επικρίσεις που δέχτηκε το καθεστώς από κάποιες δυτικές κυβερνήσεις για τις δολοφονίες διαδηλωτών. Πράγµατι, η κατάσταση στην Αίγυπτο είναι τόσο ακραία, που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις (και η αµερικανική) κρατούν ακόµα µια στάση «επιφύλαξης» απέναντι στο καθεστώς Σίσι. Σε αυτό το υπόβαθρο, η συγκυβέρνηση Σαµαρά-Βενιζέλου είχε αναλάβει να λειτουργήσει ως «πρέσβης των αιγυπτιακών απόψεων στην ΕΕ». Στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής συµµαχίας µε την αιγυπτιακή χούντα, οι Σαµαροβενιζέλοι έφτασαν σε ντροπιαστικό πάτο, αναλαµβάνοντας το διεθνές «ξέπλυµα» των εγκληµάτων της. Η νέα κυβέρνηση ελπίζουµε να βάλει τέλος στην ντροπιαστική σύµπλευση µε τους µακελάρηδες των συντρόφων µας... Για τον ΣΥΡΙΖΑ ειδικά, θα είναι το ελάχιστο «ευχαριστώ» σε έναν λαό που, καταλαµβάνοντας την Ταχρίρ πριν από 4 χρόνια, έθεσε σε κίνηση µια διαδικασία (Ντελ Σολ - Σύνταγµα) διόλου άσχετη µε τη µεγάλη εκλογική νίκη του...
∆ολοφονήθηκε η συντρόφισσα Σαϊµά Αλ-Σαµπάγκ Στις 24 Γενάρη, µερικές εκατοντάδες αγωνιστές βάδισαν προς την Ταχρίρ για να αφήσουν λουλούδια στη µνήµη των 900 νεκρών της επανάστασης του 2011. Ούτε αυτό ήταν ανεκτό για το καθεστώς, που δολοφόνησε τη Σαϊµά Αλ-Σαµπάγκ, την ώρα που µαζί µε συντρόφους της στη Σοσιαλιστική Λαϊκή Συµµαχία φώναζε «ψωµί, ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη». Ακολουθεί ανακοίνωση των Επαναστατών Σοσιαλιστών: «Το καθεστώς τρέµει κάθε φορά που πλησιάζει η επέτειος της µεγάλης ήττας του το Γενάρη του 2011, όταν οι µάζες των Αιγυπτίων ανέτρεψαν τον Μουµπάρακ και έδωσαν στους µπράβους του υπουργείου Εσωτερικών ένα µάθηµα που δεν θα ξεχάσουν ποτέ. Όσο κι αν προσπαθούν να µας εξαπατήσουν µε τον ψευδή ισχυρισµό ότι ο Γενάρης του 2011 ήταν µια συνωµοσία, βλέπουν την επανάσταση να αντικατοπτρίζεται στο φόβο τους, καθώς κινητοποιούν χιλιάδες µπράβους του υπουργείου Εσωτερικών για να εµποδίσουν κάθε µαζική κινητοποίηση στην επέτειο, ακόµα κι αν αυτή ήταν µια ειρηνική πορεία µε λουλούδια.
Το υπουργείο Εσωτερικών επιτέθηκε µε σφαίρες σε µια τέτοια πορεία, που έκαναν σύντροφοι της Σοσιαλιστικής Λαϊκής Συµµαχίας, δολοφονώντας τη νεαρή ποιήτρια, τη συντρόφισσά µας Σαϊµά Αλ Σαµπάγκ, µια θαρραλέα κόρη της Αλεξάνδρειας που υπερασπιζόταν εδώ και καιρό τα δικαιώµατα των εργατών. Όπως όλοι οι επαναστάτες, ονειρευόταν ψωµί, ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη. Ονειρευόταν ένα µέλλον σε µια πατρίδα ανθρώπινης αξιοπρέπειας για τον 6χρονο γιο της Μπιλάλ. Το καθεστώς του Σίσι αρνήθηκε στη Σαϊµά και στους συντρόφους της ακόµα κι αυτό το όνειρο. Καθώς θρηνούµε τη συντρόφισσα Σαϊµά, που υπέφερε τη µοίρα χιλιάδων άλλων µαρτύρων της επανάστασης, δίνουµε τα συλλυπητήριά µας όχι µόνο στη Σοσιαλιστική Λαϊκή Συµµαχία, αλλά σε όλους τους επαναστάτες. Επιβεβαιώνουµε πως ο Γενάρης είναι µια επανάσταση, παρ’ όλες τις προσπάθειες να τη δυσφηµήσουν µε ψέµατα στα ΜΜΕ και να τη συντρίψουν µε ωµή βία, η οποία έφτασε σε χωρίς προηγούµενο επίπεδα αιµοσταγούς βαρβαρότητας υπό την ηγεσία του παρανοϊκού στρατηγού. Καλούµε όλους εκείνους που πιστεύουν στην επανάσταση να ενώσουν τις γραµµές τους απέναντι στο καταπιεστικό, αυταρχικό καθεστώς, το οποίο οδηγεί τη χώρα στην άβυσσο».
διεθνη
4 φλεβαρη 2015
19
ΗΠΑ
Χεζμπολά
Το συνδικάτο Ενωμένων Χαλυβεργατών κήρυξε απεργία σε 9 πετρελαϊκές μονάδες σε όλες τις ΗΠΑ που καλύπτουν το 10% της παραγωγής πετρελαίου των ΗΠΑ. Είχε προηγουμένως απορρίψει 5 προτάσεις των μεγάλων πετρελαϊκών, διεκδικώντας «ουσιαστικές αυξήσεις». Είναι η πρώτη κινητοποίηση σε πανεθνικό επίπεδο και η μεγαλύτερη από το 1980 (όταν η απεργία κράτησε 3 μήνες). Το συνδικάτο απειλεί να επεκτείνει την απεργία, που αν απλωθεί σε όλα του τα μέλη μπορεί να διακόψει το 64% της παραγωγής πετρελαίου. Μια σημαντική απεργία, και για το μέγεθός της αλλά και γιατί διεκδικώντας ουσιαστικές αυξήσεις βάζει στο τραπέζι το «ποιος ωφελείται από την ανάπτυξη».
Η επίθεση μαχητών της Χεζμπολά σε Ισραηλινούς στρατιώτες δεν φαίνεται να οδηγεί σε κλιμάκωση. Αλλά προτού αρχίσουν οι αναλύσεις για το αν απειλεί η λιβανέζικη οργάνωση την ειρήνη, να ξαναθυμίσουμε την πρόσφατη δολοφονία 6 στελεχών της από το Ισραήλ, που οδήγησε στο χτύπημα «ανταπόδοσης». Προς το παρόν, η Χεζμπολά δεν δείχνει πρόθυμη να ανοίξει μέτωπο, για λόγους που αφορούν την εμπλοκή της στον συριακό εμφύλιο και τις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Ιράν. Αλλά και το Ισραήλ πρέπει να πήρε υπόψη του την κοινή εκδήλωση Φατάχ - Χαμάς - Τζιχάντ - PFLP - DFLP που «χαιρέτισαν» το χτύπημα και δήλωσαν έτοιμες για «κοινό μέτωπο» αν το Ισραήλ αποφασίσει να δώσει συνέχεια...
Σ. Αραβία: Ο θάνατος του σκοταδιστή μονάρχη που αγάπησε η Δύση
Ο
θάνατος του βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας, Αμπντάλα, προκάλεσε διεθνή θρήνο. Μεγάλα ΜΜΕ έγραψαν για τον «μεταρρυθμιστή» μονάρχη. Η Κριστίν Λαγκάρντ τον παρουσίασε ως υποστηρικτή των δικαιωμάτων των γυναικών. Οι ΗΠΑ έστειλαν στην κηδεία 27μελή αντιπροσωπεία με την «ελίτ των ελίτ» του πολιτικού τους προσωπικού. Ο Ομπάμα θρήνησε την απώλεια όχι μόνο του ηγέτη αλλά και «φίλου» Αμπντάλα. Ο Τζον Κέρι μίλησε για έναν «σοφό οραματιστή». Ο Τόνι Μπλερ για τον μονάρχη που «εκσυγχρόνισε τη χώρα του». Στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Αυστραλία, οι σημαίες κυμάτισαν μεσίστιες σε ένδειξη πένθους! Όπως έγραψε ο Ομάρ Χασάν στο άρθρο του με τίτλο «Τι είναι μερικοί αποκεφαλισμοί μεταξύ φίλων;» το μόνο που έλειψε ήταν το χάσταγκ Je Suis King Abdullah.
Ωμή υποκρισία
Η πολιτική ηγεσία του «ελεύθερου δυτικού κόσμου» που έφριξε με την αιματηρή επίθεση στο Παρίσι και βομβαρδίζει τη Μέση Ανατολή για να μην εξαπλωθεί «το ακραίο Ισλάμ» έσπευσε λοιπόν να τιμήσει έναν ηγέτη στο κράτος που η οικονομία του στηρίζεται στην άγρια εκμετάλ-
λευση μεταναστών εργατών χωρίς κανένα δικαίωμα, οι γυναίκες απαγορεύεται να κάνουν οτιδήποτε χωρίς άδεια/συνοδεία άντρα της οικογενείας τους, οι αποκεφαλισμοί, οι ακρωτηριασμοί και τα μαστιγώματα είναι καθημερινό φαινόμενο. Οι πολέμιοι του ακραίου Ισλάμ, οι εκδημοκρατιστές της Μέσης Ανατολής, όχι μόνο δεν βομβάρδισαν τη Σα-
ούντ επίσης είναι σκοταδιστές που αποκεφαλίζουν κόσμο, αλλά είναι «οι δικοί μας σκοταδιστές που αποκεφαλίζουν κόσμο». Οι ΗΠΑ και οι δυτικοί ιμπεριαλισμοί συνολικότερα στηρίζουν τον ισλαμικό φονταμενταλισμό όταν στηρίζει τα συμφέροντά τους, τον πολεμούν όταν εναντιώνεται σε αυτά, καμιά φορά κάνουν και τα δύο ταυτόχρονα.
Όλοι οι δυτικοί ηγέτες θρήνησαν το θάνατο του βασιλιά Αμπντάλα της Σαουδικής Αραβίας. Οι Σαούντ μπορεί να είναι σκοταδιστές που αποκεφαλίζουν κόσμο, αλλά είναι «οι δικοί μας σκοταδιστές» που αποκεφαλίζουν κόσμο». ουδική Αραβία, αλλά ποτέ δεν έβγαλαν κιχ για όλα αυτά. Πολλές φορές στον δημόσιο λόγο χρησιμοποιείται ο όρος «ούτε στην Τεχεράνη» για να περιγράψει κάτι σκοταδιστικό, αλλά ποτέ κανείς δεν είπε «ούτε στο Ριάντ» για κάποιον μυστήριο λόγο... Η κηδεία του Αμπντάλα λειτούργησε ως το απόλυτο σύμβολο της υποκρισίας των ιμπεριαλιστικών κρατών σε ζητήματα όπως το Ισλάμ και η δημοκρατία στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Οι Σαούντ είναι δικτάτορες, αλλά είναι «δικοί μας δικτάτορες». Οι Σα-
Στην περίπτωση των Σαούντ, η «υπέροχη φιλία» κρατάει δεκαετίες ολόκληρες, από τη δεκαετία του ’40 και την ανακάλυψη από Αμερικανούς αξιωματούχους «του μεγαλύτερου επάθλου στον κόσμο», τον έλεγχο των πετρελαϊκών κοιτασμάτων της Σαουδικής Αραβίας. Με τα χρόνια προστέθηκε ο κεντρικός ρόλος των κεφαλαίων των μοναρχιών του Κόλπου στη διαμόρφωση και τη λειτουργία του καπιταλισμού σε όλο τον αραβικό κόσμο (που έχουν εξηγήσει αναλυτικά μαρξιστές όπως ο Ζιλμπέρ Ασκάρ και ο Άνταμ Χάνιε), ο αυξανόμενος ρόλος αυτών των οικονομιών ακόμα για τον διεθνή καπιταλισμό (π.χ. με τις θηριώδεις, διαρκείς αγορές όπλων) και ο ειδικός ρόλος της Σαουδικής Αραβίας στην περιφερειακή «σταθερότητα».
Ηγέτης της αντεπανάστασης
Αυτός ο τελευταίος ρόλος αποδείχθηκε «κλειδί» μετά το 2011. Από τότε πολλοί γράφαμε για το «κάστρο της περιφερειακής αντεπανάστασης». Οι Σαούντ πέρασαν μια περίοδο θανάσιμης αγωνίας, όταν μαζικές εξεγέρσεις αγκάλιασαν την Τυνησία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο, τη Συρία, το Μπαχρέιν, την Υεμένη, ενώ κινήματα εμφανίζονταν και σε Μαρόκο, Ιορδανία, ακόμα και κάποια σκιρτήματα μέσα στη Σαουδική Αραβία. Ο Αμπντάλα, γνωρίζοντας πως «ό,τι απειλεί τον αραβικό κόσμο απειλεί
και το βασίλειο», ανέπτυξε πυρετώδη δραστηριότητα. Αλλού χρηματοδοτώντας αντιδραστικές δυνάμεις, αλλού επεμβαίνοντας υπέρ της μιας ή της άλλης παράταξης, αλλού στηρίζοντας ανοιχτά το παλιό καθεστώς, αλλού στέλνοντας το στρατό του να καταπνίξει την εξέγερση. Αυτές οι προσπάθειες επέβαλαν βαριές ήττες στην αραβική επαναστατική διαδικασία. Αλλά δεν έχουν αποδώσει ακόμα καμία «σταθερότητα» (που επιδιώκουν πάντα οι Σαούντ) σε Ιράκ, Λιβύη, Συρία, Υεμένη. Η Σαουδική Αραβία βγήκε περιφερειακά ενισχυμένη, καθώς είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να υποστηρίξει την επιβίωση του «παλιού κόσμου» γιατί αυτός έχει κλονιστεί παντού. Αλλά ο νέος μονάρχης κληρονομεί και προβλήματα. Εκτός από την αστάθεια που περιγράφηκε παραπάνω υπάρχουν δύο ακόμα παράγοντες: Ο ένας είναι η επιλογή να πέσει η τιμή του πετρελαίου. Οι Σαούντ έχουν προς το παρόν την πολυτέλεια να ξοδεύουν από το τεράστιο θησαυροφυλάκιό τους, αλλά είναι ερώτημα ως πότε θα μπορούν να χρηματοδοτούν τις αντιδραστικές δυνάμεις σε μια σειρά από αραβικά κράτη. Η υπεράσπιση της παλιάς τάξης έχει αποδειχτεί πολύ ακριβό σπορ μέχρι τώρα (μόνο η εδραίωση της εξουσίας του Σίσι έχει κοστίσει δεκάδες δισ. δολάρια ως αυτή τη στιγμή). Ο δεύτερος είναι αυτό που επισημαίνει ο ιστορικός Τόμπι Τζόουνς, που μελετά τη Σαουδική Αραβία: «Στηρίζουν το ίδιο ακριβώς πολιτικό προσωπικό που τους είχε οδηγήσει στην αρχική ευάλωτη θέση. Απλώς γυρίζουν πίσω τους δείκτες του ρολογιού». ΥΓ.: Σε όλη τη Μέση Ανατολή ο Αμπντάλα συγκέντρωνε το λαϊκό μίσος, ως το σύμβολο του πλούτου και της αυταρχικότητας που χαρακτήριζαν το «στάτους κβο» σε όλο τον αραβικό κόσμο. Σε κάποια τζαμιά, στην Αίγυπτο και την Παλαιστίνη, όταν οι ιμάμηδες κάλεσαν τους πιστούς να θρηνήσουν το μονάρχη, ξέσπασαν αποδοκιμασίες και διαδηλώσεις. Αυτοί οι μουσουλμάνοι αποδείχθηκαν πολύ πιο δημοκρατικά ευαίσθητοι από τους «δυτικούς φιλελεύθερους» ηγέτες που έσπευσαν στο Ριάντ να θρηνήσουν τον σκοταδιστή μονάρχη...
Αλληλεγγύη στους Αιγύπτιους αγωνιστές 4 φλεβαρη 2015
Σελίδα 18
Άνεμος ελπίδας στη διεθνή Αριστερά Καθήκοντα
Του Πάνου Πέτρου
Η
εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ προκάλεσε διεθνή αντίκτυπο. Το πλήθος όσων εμφανίζονται φιλικοί προς τη νέα κυβέρνηση ή σπεύδουν να συνομιλήσουν μαζί της είναι τέτοιο και τόσο ετερόκλητο που εύστοχα ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου έγραψε για την «πολύχρωμη λέσχη φίλων του Αλέξη Τσίπρα». Εξίσου εύστοχα σημείωνε σε αυτό το άρθρο πως «οι μόνοι που είχαν ειλικρινείς λόγους να πανηγυρίζουν ήταν οι εκπρόσωποι της ευρωπαϊκής Αριστεράς». Αντίστοιχα, προσθέτουμε εμείς, οφείλουν να είναι και τα δικά μας αισθήματα: Οι «επιθέσεις φιλίας» ή η δημαγωγική εκμετάλλευση του «φαινομένου ΣΥΡΙΖΑ» από διάφορες δυνάμεις, δεν πιάνουν μία μπροστά στην ανάταση που προκάλεσε η εκλογική νίκη στους συντρόφους και τις συντρόφισσές μας παγκόσμια. Συλλογικά –με τη μορφή ανακοινώσεων– και ατομικά –στα κοινωνικά δίκτυα– η εικόνα της «κατάστασης πνευμάτων» στη διεθνή Αριστερά είναι συγκινητική.
Μαζί με το βάρος των καθηκόντων στο «εσωτερικό μέτωπο», όπου ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να μη διαψεύσει τις ελπίδες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, προκύπτει και ένα επιπλέον βαρύ καθήκον: Να μη διαψεύσει τις ελπίδες της Αριστεράς που κοιτάει στην Ελλάδα. Κάθε συγχαρητήριο μήνυμα κουβαλά μαζί του και την «εντολή»: Βοηθήστε να γίνει κάπου η αρχή. Η σχετικά νεοσύστατη Αριστερή Ενότητα στη Βρετανία, που φιλοδοξεί να χτίσει έναν «βρετανικό ΣΥΡΙΖΑ», δηλαδή να πείσει τους εργαζόμενους πως μπορεί «να υπάρξει ζωή» έξω από τους μεταλλαγμένους Εργατικούς, ήταν από τις δυνάμεις που παρακολούθησαν με το πιο έντονο ενδιαφέρον τον προεκλογικό αγώνα και τη νίκη. Η ταλανιζόμενη από προβλήματα γαλλική Αριστερά, σίγουρα ελπίζει να αποκτήσει «αέρα στα πανιά της» στην προσπάθειά της να χτίσει την αριστερή εναλλακτική στους καταρρέοντες, λαομίσητους Σοσιαλιστές, να μπορέσει να εκφράσει από τα αριστερά τη λαϊκή δυσαρέσκεια που στρέφεται σήμερα ακροδεξιά στο Εθνικό Μέτωπο. Η πορτογαλική Αριστερά, από τις ισχυρότερες στην Ευρώπη αλλά σε στασιμότητα τα τελευταία χρόνια, μπορεί να ελπίζει ότι η νίκη στην Ελλάδα μπορεί να δώσει εκείνη την παραπάνω ώθηση ότι «ναι, η Αριστερά μπορεί να διεκδικήσει και να κερδίσει την κυβερνητική εξουσία», για να σπάσει το σημερινό «ταβάνι» της επιρροής της. Το ίδιο και για το Σιν Φέιν που βρίσκεται σε δημοσκοπική άνοδο, εν μέσω μαζικών κινητοποιήσεων στην Ιρλανδία με αιχμή το νερό. Αυτή η βοήθεια στην ευρωπαϊκή Αριστερά θα έρθει αν η νέα κυβέρνηση δείξει ότι πράγματι «αλλάζει τα πράγματα», ότι μπορεί η Αριστερά να υλοποιήσει την υπόσχεση ανατροπής της λιτότητας και δεν είναι «μια από τα ίδια» με την ψοφοδεή σοσιαλδημοκρατία. Αν το κάνει, θα έχει τσακίσει στην πράξη το «There Is No Alternative», που καθήλωσε την Αριστερά για δεκαετίες. Παράγοντας
ένα χειροπιαστό παράδειγμα ανατροπής του νεοφιλελευθερισμού, που θα πείσει τις εργατικές τάξεις της ηπείρου ότι αξίζει να «αναπαραχθεί», θα δημιουργήσει πραγματικές συνθήκες «διάδοσης του ιού». Αυτά τα καθήκοντα δεν αφορούν μόνο το διεθνισμό που οφείλει υποχρεωτικά να διακρίνει την Αριστερά στη σκέψη και τη δράση της. Αφορούν και τη δυνατότητα να σπάσει η «απομόνωση», για να μπορέσει να ορθοποδήσει και το ίδιο το «ελληνικό πείραμα». Εννοούμε η απομόνωση να σπάσει πραγματικά, με συμμάχους ειλικρινείς κι αυθεντικούς, πρόθυμους να πάνε μαζί μας μέχρι τέλους.
Ισπανία
Η συγκλονιστικότερη στιγμή της τελευταίας περιόδου ήταν οι 300.000 (σύμφωνα με τους διοργανωτές) διαδηλωτές που κατέβασε το Podemos στη Μαδρίτη. Την εικόνα από την Ισπανία συμπληρώνει ο τρόμος του Ραχόι και η σκληρή στάση του ενάντια σε
Κάθε συγχαρητήριο μήνυμα κουβαλά μαζί του την εντολή «να γίνει κάπου η αρχή». Ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να μη διαψεύσει αυτές τις ελπίδες κάθε παραχώρηση. Ο δεξιός πρωθυπουργός κατανοεί ότι μια επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ θα σημαίνει άνοδο του Podemos, ότι μια ήττα του ΣΥΡΙΖΑ θα δώσει στη Δεξιά ελπίδες πολιτικής επιβίωσης. Στην περίπτωση της Ισπανίας, λόγω της δύναμης του Podemos και της εγγύτητας των εκλογών, όσα γράφηκαν παραπάνω ως προοπτικές είναι ορατά διά γυμνού οφθαλμού. Είναι κρίσιμο ο ΣΥΡΙΖΑ να μην υποταχθεί στους εκβιασμούς. Αυτό θα ανοίξει το δρόμο για τη νίκη του Podemos και ένα νέο, ευνοϊκότερο τοπίο. Αντίθετα, η συνθηκολόγηση μπορεί να κοστίσει όχι μόνο για την κυβέρνηση στην Ελλάδα, αλλά και για τις προοπτικές των συντρόφων στην Ισπανία. Αντίστοιχα, αλλά πιο ιδιαίτερα, καθήκοντα προκύπτουν σε παγκόσμιο επίπε-
δο. Τα συγχαρητήρια του προέδρου της Βενεζουέλας Μαδούρο ή του Ραούλ Κάστρο από την Κούβα εκφράζουν παράλληλα και την ελπίδα των πολιορκημένων από την Ουάσινγκτον αριστερών καθεστώτων να «σπάσει το μέτωπο» του δυτικού ιμπεριαλισμού και «από τα μέσα». Το γεγονός ότι οι Τούρκοι σύντροφοι ήταν από τους πρώτους και πιο ένθερμους στα συγχαρητήριά τους στο ΣΥΡΙΖΑ, έχει τη δική του σημασία. Σχολιάστηκε ιδιαίτερα στον γειτονικό Τύπο ο ενθουσιασμός της τουρκικής Αριστεράς, που ελπίζει πως «είναι εποχή αναγέννησης», αλλά και το σύνθημα της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ «Μας χωρίζει η θάλασσα, μας ενώνει η αξιοπρέπεια», που μπορεί να γίνει οδηγός της νέας κυβέρνησης.
Παλαιστίνη
Τέλος, αξίζουν ιδιαίτερη αναφορά τα συγχαρητήρια των παλαιστινιακών οργανώσεων αντίστασης. Από την Αριστερά (PFLP, DFLP) μέχρι τη Χαμάς, όλοι ελπίζουν στο «κυβερνητικό κόμμα που στάθηκε απέναντι στα εγκλήματα του Ισραήλ». Το γύρο των αραβικών ΜΜΕ έκανε αμέσως η φωτογραφία του Αλέξη Τσίπρα με την παλαιστινιακή μαντίλα. Αυτή η ελπίδα «επιβάλλει» και συγκεκριμένες υποχρεώσεις έμπρακτης αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό. Οι σχέσεις με το Ισραήλ, θα πρέπει να διακοπούν, όπως απαιτεί από το 2005 η συντριπτική πλειοψηφία των παλαιστινιακών πολιτικών και κοινωνικών οργανώσεων. Δηλαδή σε μια τελείως διαφορετική κατεύθυνση από το «μήνυμα» που έστειλαν οι δηλώσεις του υπ. Άμυνας μετά τη συνάντησή του με την πρέσβη του Ισραήλ, όπου προανήγγειλε τη συνέχιση της συνεργασίας με το κράτος-τρομοκράτη όχι μόνο σε πολιτικό, αλλά και σε στρατιωτικό (!) επίπεδο, πηγαίνοντας πίσω και από τη δηλωμένη δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ. Μαζί με τους Τούρκους και τους Άραβες αδελφούς μας, στις εξεγέρσεις των οποίων χρωστάμε πολλά, έχουμε να παλέψουμε μαζί, για να γίνει η Μεσόγειος «Θάλασσα Αντίστασης» στον ιμπεριαλισμό και το νεοφιλελευθερισμό.