Φύλλο Νο 332 | 18 ΜΑΡΤΗ 2015 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€
Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
Δάνειο + ρευστότητα = λιτότητα;
Το 1821 όπως δεν το δίδαξαν ποτέ στα σχολεία
Εναλλακτικό σχέδιο για την αναπόφευκτη ρήξη
Σελ. 14
Σελ. 10-11
Άρθρο του Γ. Κιµπουρόπουλου
Σελ. 3
Να προστατέψουµε τη δηµόσια περιουσία Σελ. 10 - 11
ΟΙ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΝΤΟΠΙΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΤΟΥΣ ΘΕΛΟΥΝ ΤΗ ΣΥΝΤΡΙΒΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
¿ñá ãéá µïíïµåñåßò åíÝñãåéåò τσο Σκί
του
Πέ
υ τρο
Ζ ερ
βο
ύ
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Της σύνταξης...
ΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑ
Σχεδόν δύο µήνες µετά το νικηφόρο αποτέλεσµα της 25ης Γενάρη, η κυβέρνηση εξακολουθεί να εκβιάζεται από τους δανειστές (και όχι «εταίρους», όπως µε οξύµωρο τρόπο αποκαλούνται). Η κυβέρνηση παραπονείται ότι αυτό συµβαίνει παρότι η ίδια τηρεί τη συµφωνία. Τι σηµαίνει όµως «τηρεί τη συµφωνία»; Σηµαίνει ότι η τρόϊκα έγινε κουαρτέτο και τα σηµαντικότερα φιλολαϊκά µέτρα που θα αναιρούσαν τις συνέπειες του µνηµονίου είτε µετατέθηκαν στο σχετικά αόριστο µέλλον –όπως η επανακαθιέρωση των 751 ευρώ– είτε πετσοκόφτηκαν σηµαντικά –όπως δείχνουν οι κουτσουρεµένες παροχές που προβλέπει το νοµοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση, η έλλειψη οποιασδήποτε αναδιανοµής πλούτου σε βάρος των πλούσιων στις φορολογικές ρυθµίσεις, αλλά και το κολοβό νοµοσχέδιο για την επανασύσταση της ΕΡΤ–, ή ακόµη εξαφανίστηκαν τελείως –όπως η µείωση του φόρου στο πετρέλαιο θέρµανσης. Αν οι περικοπές και οι υπαναχωρήσεις είναι αρνητικό στοιχείο, ακόµη χειρότερη είναι η αντιστροφή των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ: η µη διάλυση του ΤΑΙΠΕ∆ και η ένταξη ακόµη περισσότερης δηµόσιας περιουσίας στον έλεγχό του, η συζήτηση για το τίµηµα που θα δώσει ο Λάτσης για το Ελληνικό, αποτελούν ανατροπή των θέσεων για τις ιδιωτικοποιήσεις. Και είναι επακόλουθο ότι αυτές οι υπαναχωρήσεις/ανατροπές συνοδεύονται από χρησιµοποίηση των «κατάλληλων» προσώπων. Στην ΤτΕ, στις διοικήσεις των νοσοκοµείων και αλλού παραµένουν οι εκλεκτοί της Ν∆ και του ΠΑΣΟΚ, ενώ την ίδια στιγµή ο υπ. Οικονοµικών συλλέγει ως συµβούλους µεγαλόσχηµους υπαλλήλους των διεθνών τοκογλύφων. Ολα αυτά συµβαίνουν γιατί εξαντλήθηκαν Η∆Η τα όρια µιας στρατηγικής που θεωρούσε ότι µπορούσαν να παρθούν στοιχειώδη φιλολαϊκά µέτρα µε την ανοχή των δανειστών. Αυτό φαίνεται ότι δεν µπορεί να γίνει. Πριν εξανεµιστεί η λαϊκή υποστήριξη που γνωρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ εντός και εκτός Ελλάδας, είναι η ώρα η κυβέρνηση να προχωρήσει στην πλήρη και άµεση υλοποίηση των εξαγγελιών της ∆ΕΘ. Αλλιώς κινδυνεύει είτε να συρθεί σε ένα νέο µνηµόνιο είτε να καταρρεύσει. Η βασικότερη των δεσµεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ, όχι µόνον απέναντι στον ελληνικό λαό αλλά και απέναντι στους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς λαούς, υπήρξε η ανατροπή της λιτότητας. Αυτή η ανατροπή είναι ο πολιτικός όρος ύπαρξης του κόµµατος. Κι αφού έτσι κι αλλιώς η ανατροπή αυτή αποτελεί για τους δανειστές µονοµερή ενέργεια, η ρήξη µε την Ευρωζώνη (αλλά και µε τους ντόπιους καπιταλιστές) είναι αναπόφευκτη. Και αφού είναι αναπόφευκτες οι µονοµερείς ενέργειες και η ρήξη, αναπόφευκτο θα αποδειχθεί και το εργαλείο της στάσης πληρωµών. Τα επόµενα στάδια και επίπεδα της ρήξης µπορεί να επιτάσσουν κι άλλες τακτικές κινήσεις (νοµισµατικές επιλογές, ακόµη και γεωπολιτικές συµµαχίες), ωστόσο όλα πρέπει να υποτάσσονται στον εργατικό διεθνιστικό στρατηγικό στόχο της περιόδου: κάτω η λιτότητα!
18 ΜΑΡΤΗ 2015
Να σπάσει ο φαύλος κύκλος εκβιασµών-υποχωρήσεων
Η
κυβέρνηση βρίσκεται αντιµέτωπη µε έναν ξεκάθαρο εκβιασµό. Οι δανειστές, ενισχυµένοι από τις υποχωρήσεις που κατοχύρωσε η συµφωνία του Φλεβάρη, απαιτούν πλέον τη δέσµευση πάνω σε µνηµονιακές αντιµεταρρυθµίσεις προκειµένου να χαλαρώσουν τη στρόφιγγα της χρηµατοδότησης (κυρίως) των τραπεζών αλλά και του ελληνικού ∆ηµοσίου. Με την αποδοχή του Γ. Βαρουφάκη ότι οι «υποχρεώσεις» προς τους δανειστές θα πληρωθούν «στο ακέραιο και εγκαίρως», η κυβέρνηση έχει πλέον το καθήκον να τετραγωνίσει τον κύκλο: να πληρώνει τακτικά τις δόσεις του χρέους, να πληρώνει µισθούς και συντάξεις εγκαίρως και να µην παίρνει (τουλάχιστον φανερά ή όχι ακόµα...) πρόσθετα µέτρα λιτότητας. Και η δουλειά αυτή γίνεται ακόµα πιο δύσκολη µε το «τζαρτζάρισµα» του Σόιµπλε και του Ντράγκι, που όχι µόνο δεν συναινούν σε εξωτερικό δανεισµό, αλλά ουσιαστικά δεν επιτρέπουν πρόσθετο εσωτερικό δανεισµό. Και αν ο Μάρτης πάει να βγει όπως όπως (µε το «σάρωµα» όλων των διαθεσίµων στα δηµόσια ταµεία για να πληρωθούν οι δόσεις προς το ∆ΝΤ), ο Απρίλης έρχεται ως Γολγοθάς, αφού έχει µεγαλύτερες υποχρεώσεις πληρωµών και τα αποθέµατα θα έχουν µειωθεί επικινδύνως.
από το ∆ηµόσιο οι µισθοί και οι συντάξεις για κάποιους µήνες. Η δήλωση αυτή «µαζεύτηκε» αµέσως από τα επιτελεία της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αυτό το αποτρόπαιο (και πολιτικά συντριπτικό) ενδεχόµενο είχε ήδη ανέβει στο τραπέζι της δηµόσιας συζήτησης... Είναι φανερό ότι το βασικό όπλο του εκβιασµού των δανειστών είναι η απειλή στις τράπεζες. Όπου όµως, παρά την πολιτική ανατροπή που προκάλεσαν οι εκλογές του Γενάρη, παραµένουν κυρίαρχοι οι υπέρµαχοι του νεοφιλελευθερισµού από την εποχή Σηµίτη, οι «εκσυγχρονιστές» της ιδιωτικοποίησης, που πέρασαν ως µπλοκ στην υπηρεσία της µνηµονιακής πολιτικής ακόµα και κατά την περίοδο της πρωθυπουργίας Σαµαρά. Η δήλωση του Στουρνάρα ότι σήµερα «απειλούνται τα αποτελέσµατα των θυσιών του ελληνικού λαού» είναι ενδεικτική για το σε ποια
∆ίληµµα
πλευρά των διληµµάτων θα ταχθούν οι τραπεζίτες. Και η στάση αυτή δεν πρόκειται να αλλάξει µε τακτική εξευµενισµού ή, ακόµα χειρότερα, προσεταιρισµού, όπως αυτή που (κατά το «Βήµα») αποδίδεται στον Γ. ∆ραγασάκη, που φέρεται να «διαβεβαιώνει ότι οι όποιες κινήσεις στον τραπεζικό τοµέα θα γίνουν σε συνεννόηση και συνεργασία µε τους µετόχους των ιδρυµάτων». Η κυβέρνηση θεωρεί ότι µια διέξοδος από τη δαγκάνα του εκβιασµού είναι το «χαρτί» της γεωπολιτικής θέσης της χώρας. Είναι σαν να θέλεις να σβήσεις µια φωτιά ρίχνοντάς της... λάδι. Τα «γεωπολιτικά» σηµαίνουν ανταγωνισµούς και οι ανταγωνισµοί απαιτούν... δαπάνες για εξοπλισµούς. Οι θιασώτες µιας κά-
Εµφανίζεται έτσι η πραγµατική προοπτική που δηµιούργησε η συµφωνία του Φλεβάρη: αργά ή γρηγορότερα η κυβέρνηση «µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ» θα βρεθεί προ του διλήµµατος: χρεοκοπία ή υπογραφή νέου µνηµονίου. Η σκληρότητα των επιλογών που ενδεχοµένως έρχονται περιγράφηκε από µια δήλωση που «ξέφυγε» (;) από την κ. Παναρίτη. Η πρώην σύµβουλος της νεοφιλελεύθερης δικτατορίας του Φουτζιµόρι στο Περού, που σήµερα «συµβουλεύει» τον κ. Βαρουφάκη, ανακοίνωσε στους δηµοσιογράφους ότι οι δανειστές ανέφεραν, ως µια από τις πιθανές αντιµετωπίσεις στο πρόβληµα της ρευστότητας, το ενδεχόµενο να µην πληρωθούν
Εµφανίζεται έτσι η πραγµατική προοπτική που δηµιούργησε η συµφωνία του Φλεβάρη: Χρεοκοπία ή υπογραφή νέου µνηµονίου
ποιας στροφής προς τις ΗΠΑ ως αντίδοτο στη Μέρκελ και τον Σόιµπλε πήραν µιαν απάντηση από τη σύµβουλο ασφαλείας του Οµπάµα, Κάρολαϊν Άτκινσον, που διαµήνυσε ότι «οποιοδήποτε άλλο σενάριο από το συµβιβασµό θα ήταν καταστροφικό». Άλλωστε το (φιλοαµερικανικό) ∆ΝΤ είναι αυτό που σφίγγει, για την ώρα, τη θηλιά των δόσεων στο λαιµό της κυβέρνησης.
Συµβιβασµός;
Όµως, τι περίπου σηµαίνει ένας «συµβιβασµός» µε τους δανειστές; Σηµαίνει να δεσµευτεί η κυβέρνηση: α) Να «παγώσει» επ’ αόριστον τις προεκλογικές δεσµεύσεις και το πρόγραµµα της ∆ΕΘ (όπως φέρεται να έχει ήδη υποσχεθεί ο Γ. Βαρουφάκης). β) Να δεχθεί να υλοποιήσει κάποιες βασικές µνηµονιακές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει η κυβέρνηση Σαµαρά-Βενιζέλου. γ) Να φτάσει στον Ιούνη, οπότε θα συζητηθεί η ρύθµιση για το χρέος, έχοντας εξασθενίσει το κύµα ελπίδων των εργατικών και λαϊκών µαζών, έχοντας δηλαδή προετοιµάσει το έδαφος για την ανατροπή της ή για την εµφάνιση των σεναρίων µετεξέλιξής της σε ευρεία κυβέρνησης εθνικής ενότητας... Αυτός ο φαύλος κύκλος πρέπει να σπάσει τώρα, µε τις αντίστροφες κινήσεις. Με τη γρήγορη και µονοµερή εφαρµογή του ελάχιστου προγράµµατος αντιλιτότητας που εξαγγέλθηκε στη ∆ΕΘ. Με τη διακήρυξη άρνησης πληρωµής των τοκοχρεολυσίων και των δόσεων του χρέους. Με την υποστήριξη του προγράµµατος της αντιλιτότητας µε κάθε αναγκαίο µέσο: είτε σχετικά µε τις τράπεζες, είτε σχετικά µε τις «ελευθερίες» διακίνησης κεφαλαίων, είτε σχετικά µε το νόµισµα και την Ευρωζώνη. Μια τέτοια πολιτική, που θα σταθεροποιεί τις σχέσεις µε τα εργατικά και λαϊκά στρώµατα στο εσωτερικό, δικαιούται να περιµένει αλληλεγγύη και υποστήριξη από τα κινήµατα διεθνώς και κατά συνέπεια συγκέντρωση δύναµης απέναντι στους εκβιασµούς των δανειστών. Οι άλλες τακτικές οδηγούν, σχεδόν αναπόφευκτα, στην υποχώρηση µπροστά στις πιέσεις του Σόιµπλε και του κόσµου που αυτός εκπροσωπεί.
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566
• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 081/757379-00 της Εθνικής Τράπεζας.
18 μαρτη 2015
πολιτικη
3
Δάνειο + ρευστότητα = λιτότητα; Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Α
ς υποθέσουμε ότι όλα βαίνουν κατ’ ευχήν. Ποια είναι η ευχή, είναι βέβαια ένα μεγάλο ερώτημα. Αλλά ο συνδυασμός των προεκλογικών-προγραμματικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης και των μετά τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου πρωτοβουλιών κατατείνει στο συμπέρασμα ότι η ευχή είναι οι δανειστές να αποδεσμεύσουν τη δανειακή δόση των 7,2 δισ. ευρώ ή μέρος της και να αποκαταστήσουν κάποια κανονικότητα στην παροχή ρευστότητας μέσω της ΕΚΤ, ενδεχομένως και με την έγκριση μιας έκτακτης επέκτασης του εσωτερικού δανεισμού διά του προγράμματος εντόκων γραμματίων. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ιδιαίτερα με το δεδομένο ότι τα τεχνικά κλιμάκια επέστρεψαν στην Αθήνα σαν να μην έχει συμβεί τίποτα και αναγνωρίζουν μνημόνιο και μόνο μνημόνιο, η ευχή ενδέχεται να καταλήξει σε αδιέξοδο ή σε μια άγνωστης έκβασης διαπραγμάτευση σε επίπεδο Συνόδου Κορυφής (19-20 του μηνός) ή στο επίπεδο της συνάντησης Μέρκελ-Τσίπρα στο Βερολίνο, την προσεχή Δευτέρα. Ωστόσο, ας επιμείνουμε στην αρχική υπόθεση. Οι δανειστές βάζουν νερό στο κρασί τους, δεν επιμένουν στο εξόφθαλμο σχέδιο ανατροπής ή «πειθάρχησης» της κυβέρνησης διά του χρηματοδοτικού στραγγαλισμού της χώρας, αποδεσμεύουν μέρος του δανεισμού, χαλαρώνουν κάπως τη ρευστότητα κι αφήνουν τα πράγματα να προχωρήσουν μέχρι τον επόμενο σκόπελο, με πρώτο σταθμό την 20ή Απριλίου και απώτατο τον Ιούλιο. Οι δανειακές ανάγκες του Απριλίου είναι 794 εκατ. ευρώ, του Μαΐου 977 εκατ., του Ιουνίου 2,3 δισ., του Ιουλίου 4,9 δισ. και του Αυγούστου 3,7 δισ. Συνολικά, μέχρι και τον Αύγουστο, η κυβέρνηση πρέπει να ανταποκριθεί σε δανειακές υποχρεώσεις
άνω των 14 δισ., από τα οποία περίπου 12 δισ. αφορούν κεφάλαιο ή τόκους προς ΔΝΤ, ΕΚΤ και δάνειο πρώτου μνημονίου. Στο ίδιο εξάμηνο, με εκκίνηση το Μάρτιο, τρέχουν πάγιες μηνιαίες δαπάνες για μισθούς, συντάξεις, κοινωνική ασφάλιση περίπου 2,7 δισ., σύνολο πάνω από 16 δισ. ευρώ. Άρα, η διακηρυσσόμενη φιλοδοξία να πληρωθούν και οι δανειστές και οι μισθοί-συντάξεις στοιχίζει 30 δισ. μέχρι και τον Αύγουστο. Το ίδιο διάστημα τρέχουν ανάγκες αναχρηματοδότησης του εσωτερικού δανεισμού μέσω εντόκων γραμματίων ύψους 14,5 δισ. ευρώ, πράγμα που πιέζει το όλο «ισοζύγιο» από άποψη ρευστότητας.
Η παγίδα του πλεονάσματος
Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι όλα πάνε κατ’ ευχήν. Η ΕΚΤ χαλαρώνει τη στρόφιγγα της ρευστότητας, οι δανειστές εκταμιεύουν ακόμη και στο σύνολό της την εκκρε-
κή δέσμευση για πρωτογενές πλεόνασμα περίπου 1,5%, που κι αυτή προς το παρόν τελεί υπό την έγκριση των δανειστών. Ποια, όμως, είναι η εκκίνηση για τον υπολογισμό τού, έστω μετριασμένου σε σχέση με τον αρχικό μνημονιακό στόχο, πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2015; Το 1,5% του ΑΕΠ που υποτίθεται ότι θα επιτύγχανε ως πλεόνασμα η κυβέρνηση Σαμαρά το 2014 ή το 0,3% που τελικώς έχει επιτευχθεί, λόγω απόκλισης στα έσοδα άνω των 2 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την τελευταία ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών; Πώς θα διανυθεί η απόσταση από το πλεόνασμα 0,3% του 2014 στο 1,5% του 2015; Θα αθροιστούν αυτά σε ένα δημοσιονομικό κενό ύψους τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ (περίπου 3% του ΑΕΠ), ή το κενό αυτό θα διευρυνθεί ακόμη περισσότερο κατά την «εμπόλεμη διαπραγμάτευση» με τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών;
Η αναβάθμιση της διαπραγμάτευσης σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο (Σύνοδος, Βερολίνο) είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να ειπωθούν τα πράγματα με τ’ όνομά τους: ακόμη κι ένας «έντιμος συμβιβασμός» προϋποθέτει λύση για το χρέος τώρα, ξεκινώντας από τα τοκοχρεολύσια του 2015. Αν δεν υπάρξει η λύση αυτή, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το δίλημμα ή να φθαρεί σε ένα αδιέξοδο παζάρι ή να προχωρήσει στις δικές της αναπόφευκτες «μονομερείς ενέργειες». Για τις οποίες απαιτείται σχέδιο και κοινωνική εγρήγορση. Ελπίζει κανείς ότι αυτό το σχέδιο κάπου εκπονείται... μούσα δόση, έτσι το κράτος πορεύεται με έσοδα τακτικού προϋπολογισμού περίπου 21 δισ. (στο υπό εξέταση εξάμηνο) συν τα 7 του δανεισμού για να αντιμετωπίσει δαπάνες περίπου 30 δισ. το ίδιο διάστημα. Υπάρχει ένα κενό περίπου 3 δισ., αλλά αυτό είναι μόνο το ταμειακό. Ένα μεγαλύτερο κενό μπορεί να προκύψει αν πάρουμε τοις μετρητοίς την κυβερνητι-
Τα ερωτήματα αυτά δεν είναι υπόθεση αριθμολαγνείας, αλλά αποτέλεσμα ενός λογικού συνειρμού: αν η πρόθεση της κυβέρνησης κατά την αβέβαιη διαπραγμάτευση με τους δανειστές είναι πράγματι να μην πάρει «υφεσιακά μέτρα», πώς θα προκύψει αυτό χωρίς να καλυφθεί με κάποιον τρόπο το τρομοκρατικό δημοσιονομικό και ταμειακό κενό; Διότι από το
δημοσιονομικό ισοζύγιο, βάσει του καλού σεναρίου –δηλαδή στην περίπτωση που οι δανειστές εκταμιεύσουν τη δανειακή δόση– προκύπτουν δύο εναλλακτικές λύσεις: ή πρόσθετη λιτότητα ύψους μέχρι 5 δισ. ευρώ ή μη πληρωμή μέρους των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας. Και τούτο ποιείν κακείνο μη αφιέναι, προς το παρόν φαίνεται αδύνατο. Αυτό είναι και το πρόβλημα με την αυτοδέσμευση της κυβέρνησης στη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου. Ακόμη και τεχνικά, είναι λάθος η δημοσιονομική της εκκίνηση, η αποδοχή της υποχρέωσης παραγωγής πλεονασμάτων.
Η ευκαιρία και το σχέδιο
Για να αποφύγει η κυβέρνηση να προσθέσει έστω και ένα ευρώ λιτότητας, μέσω περικοπών στις δαπάνες ή πρόσθετων φόρων, θα πρέπει να συντελεστεί ένα μικρό θαύμα στο σκέλος των εσόδων, για παράδειγμα μέσω της ρύθμισης των 100 δόσεων, ή να γίνει ένα μεγάλο θαύμα, για παράδειγμα μια έκρηξη γενναιοδωρίας των δανειστών στο θέμα του χρέους. Το πρώτο είναι υψηλού ρίσκου, παρά τα κίνητρα της ρύθμισης. Για το δεύτερο όλες οι ενδείξεις συνηγορούν για το αντίθετο. Το χρέος και οι εξ αυτού τρέχουσες υποχρεώσεις είναι το βασικό εργαλείο εκβιασμού της κυβέρνησης και εξώθησής της σε έναν οδυνηρό, πολιτικά και κοινωνικά, συμβιβασμό. Επομένως, η αναβάθμιση της διαπραγμάτευσης σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο (Σύνοδος, Βερολίνο) είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να ειπωθούν τα πράγματα με τ’ όνομά τους: ακόμη κι ένας «έντιμος συμβιβασμός» προϋποθέτει λύση για το χρέος τώρα, ξεκινώντας από τα τοκοχρεολύσια του 2015. Αν δεν υπάρξει η λύση αυτή, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το δίλημμα ή να φθαρεί σε ένα αδιέξοδο παζάρι ή να προχωρήσει στις δικές της αναπόφευκτες «μονομερείς ενέργειες». Για τις οποίες απαιτείται σχέδιο και κοινωνική εγρήγορση. Ελπίζει κανείς ότι αυτό το σχέδιο κάπου εκπονείται...
4
πολιτικη
18 μαρτη 2015
Νομοσχέδιο για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης
Δίχτυ προστασίας των πιο αδύναμων ή ανατροπή της λιτότητας; Της Κατερίνας Αγγίσταλη
Έ
πειτα από έναν σχεδόν μήνα νομοθετικής απραξίας, σε μια περίοδο ωστόσο ασφυκτικών πιέσεων και εκβιασμών εντός και εκτός Ελλάδας, η κυβέρνηση έφερε προς ψήφιση στη Βουλή το πρώτο νομοσχέδιο, ένα μέρος του οποίου αφορά την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Τα μέτρα που προτείνονται απευθύνονται στις κατηγορίες του πληθυσμού που βρίσκονται στην πλέον δεινή κατάσταση, εκείνη της «ακραίας» φτώχειας, και στοχεύουν να καλύψουν, σε αυτή την πρώτη φάση και για 9 μήνες, ένα μέρος από τις βασικότερες ανάγκες, όπως τροφή, στέγη και παροχή ηλεκτρικού ρεύματος.
«Κούρεμα» Είναι αλήθεια ότι από το Πρόγραμμα της ΔΕΘ και τον πυλώνα που αφορά την ανθρωπιστική κρίση, μόνο οι 3 από τις 7 δράσεις αντιστοιχίζονται στο νομοσχέδιο αυτό. Από τα 1,3 δισ. που προβλέπονταν για όλο το πακέτο, σήμερα δίνονται 230 εκατ. Είναι γεγονός ότι η προεκλογική θέση μας ότι το Πρόγραμμα της ΔΕΘ θα ισχύσει ανεξάρτητα από τη διαπραγμάτευση δεν έχει ισχύ στη μετεκλογική περίοδο και μάλλον «κουρεύτηκε» αυτό αντί για το χρέος... Έχουν ήδη εξαγγελθεί αλλά δεν περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο πρωτοβουλίες σε ό,τι αφορά τη δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ανασφάλιστων και τη δωρεάν πρόσβαση των ανέργων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Παραπέμπεται, επίσης, για αργότερα, σε αδιευκρίνιστο μέχρι στιγμής χρονικό ορίζοντα, η ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων, ενώ η κατάργηση του χαρατσιού στο πετρέλαιο θέρμανσης και το πετρέλαιο κίνησης έχει απαλειφθεί από τις δημόσιες δηλώσεις στελεχών της κυβέρνησης.
Ποιος είναι, εντέλει, ο ορισμός για την «ακραία» φτώχεια και με βάση ποιες διαδικασίες, δημόσιες και διαφανείς, θα καταγραφούν και θα ελεγχθούν οι δικαιούχοι; Επιπλέον, το νομοσχέδιο παραπέμπει όλες τις λεπτομέρειες για τα κριτήρια ένταξης σε υπουργικές αποφάσεις που θα ακολουθήσουν, με τον κίνδυνο λόγω του όγκου των λεπτομερειών που πρέπει να καθοριστούν, της δεδομένης γραφειοκρατίας και των αποψιλωμένων δημόσιων υπηρεσιών, να αργήσει η απορρόφηση αυτών των παροχών από όσους τις έχουν απόλυτη ανάγκη.
Ρεύμα
Για τη δωρεάν παροχή ηλεκτρικού ρεύματος υπολογίζονται μόνο 22 εκατ. ευρώ αντί των 59 εκατ., που σημαίνει ότι αντί για 300.000 δικαιούχους που είχαμε δεσμευθεί προεκλογικά, το μέτρο αφορά 65.000 με 70.000 δικαιούχους. Στο επίδομα ενοικίου ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσμευθεί για 54 εκατ. Τώρα δίνονται 40,5 εκατ. σε 30.000 δικαιούχους. Η κυβέρνηση είχε εξαγγείλει προεκλογικά πρόγραμμα διασφάλισης στέγης σε 25.000 διαμερίσματα με επιδότηση ενοικίου 4 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο καταργηθείς ΟΕΚ προσέφερε επίδομα ενοικίου σε τριπλάσιο ή τετραπλάσιο αριθμό από αυτόν που αναφέρεται στο νομοσχέδιο. Τα επιδόματα είναι ένα άμεσο μέτρο αντιμετώπισης
ακραίων περιπτώσεων. Ωστόσο, χωρίς την αξιοποίηση του υποβαθμισμένου στεγαστικού αποθέματος της χώρας και με επιδιόρθωση παλαιών οικιών που μπορούν να διατεθούν σε κοινωνική χρήση, όχι με όρους αγοράς, όπως ακριβώς είχε υποσχεθεί προεκλογικά και ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε πρόληψη ούτε επανένταξη, ούτε να προσφέρουμε κοινωνική κατοικία στους ανθρώπους. Στο άρθρο 3 ορίζεται η επιδότηση σίτισης, μέσω ηλεκτρονικής κάρτας-κουπονιού. Καμία πρόβλεψη δεν υπάρχει για αριθμό ωφελουμένων. Προβλέπονται 137,7 εκατ. Εάν παραμένουν οι 300.000 οικογένειες, τότε προκύπτει ότι θα παίρνουν επί 9 μήνες για σίτιση 1,7 ευρώ ανά ημέρα αντί της προεκλογικής δέσμευσης του ΣΥΡΙΖΑ για 7 ευρώ την ημέρα.
Ακραία φτώχεια
Είναι ενδεικτικό του πνεύματος του νομοσχεδίου ότι με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια ένταξης σε αυτό, υπάρχει το όριο μέχρι 6.000 ευρώ/χρόνο για οικογένεια με τέσσερα παιδιά. Πρόκειται, επομένως, για οικογένειες που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και αποκλεισμού. Αυτό που πρέπει να καθοριστεί, με πιο εξειδικευμένο και πολιτικά επαρκή τρόπο, είναι ποιο είναι εκείνο το επίπεδο διαβίωσης, συγκρινόμενο με το μέσο όρο της κοινωνίας, που χρήζει ενίσχυσης,
ΣΤΑΘΕΡΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ
ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑΣ
Συνεχίζει τον κοινοβουλευτικό του έλεγχο το Ποτάμι, με ερωτήσεις που αφορούν τα συμφέροντα του Μπόμπολα. Μετά τον ΧΥΤΑ Μαυροράχης, σειρά πήραν οι Σκουριές. Το νέο ερώτημα για το μέλλον της επένδυσης εξόρυξης χρυσού στα μεταλλεία Χαλκιδικής κατατέθηκε από τους βουλευτές του Ποταμιού Γ. Αμυρά, Χ. Ταχιάου και Γ. Ψαριανό. Από κοντά και ο βουλευτής Ι. Φωτήλας, που κατέθεσε επίκαιρη ερώτηση για το τμήμα της Ολυμπίας Οδού Πάτρας-Πύργου, στην κατασκευή του οποίου εμπλέκεται και ο εθνικός εργολάβος.
Από τις 2 Μαρτίου δεκάδες κρατούμενοι πραγματοποιούν απεργία πείνας ενάντια στην «αντιτρομοκρατική σταυροφορία» που εκφράζεται με το ειδικό κατασταλτικό-νομικό πλαίσιο που έχει εδραιωθεί τα τελευταία χρόνια (φυλακές τύπου Γ, κουκουλονόμος). Τελευταίο κρούσμα ήταν οι προφυλακίσεις συγγενών των φυλακισμένων για συμμετοχή στην οργάνωση «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς» αδελφών Τσάκαλου, που τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες για υπόθαλψη εγκληματία και συμμετοχή στην οργάνωση, μετά τη σύλληψη της νεαρής Α. Σπυροπούλου.
Η τρομοκράτηση συγγενών και φίλων όσων αντιστέκονται, οι ποινικές διώξεις και ο διασυρμός τους από τα ΜΜΕ ήταν πάντα στο οπλοστάσιο των κατασταλτικών μηχανισμών του κράτους. Μέθοδοι
καθώς και η ουσιαστική δυνατότητα πρόσβασης σε μια σειρά αγαθών και υπηρεσιών, αν θέλουμε να συμπεριλάβουμε περισσότερους δικαιούχους. Και ας μην ξεχνάμε ότι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας έχει χάσει πάρα πολλά από τη μείωση μισθών, από τη φορολογία και από την εκτίναξη του κόστους ζωής και ζει στο όριο της κάλυψης απλών βασικών βιοτικών αναγκών και υποχρεώσεων. Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, συνεπώς, δεν μπορεί να εξαντλείται μόνο σε σε μια επιδοματική πολιτική, που αφορά μάλιστα ένα μικρό μέρος των «ακραία» φτωχών, πολιτική που διαχρονικά εξάλλου δεν απέδωσε τα αναμενόμενα ως προς τη μείωση της φτώχειας.
Άλλη πολιτική
Μια ριζοσπαστική αντιμετώπιση του προβλήματος οφείλει να συνδεθεί με άλλες, ουσιαστικές πολιτικές, που θα ωφελήσουν ολόκληρη την κοινωνία, με πραγματικά καθολικό τρόπο, όπως είναι οι παρεμβάσεις στους τομείς της αξιοπρεπούς εργασίας, της υγείας, της εκπαίδευσης, του πολιτισμού. Μια πολιτική σε αυτή την κατεύθυνση ισοδυναμεί με σημαντική αναδιανομή πλούτου υπέρ των πληττόμενων από την κρίση στρωμάτων, πράγμα που είναι και το μεγάλο διακύβευμα και η λυδία λίθος γι’ αυτή την κυβέρνηση. Χωρίς την υψηλή φορολόγηση των κερδών του κεφαλαίου και της μεγάλης περιουσίας δεν μπορούν να προκύψουν πόροι που θα χρηματοδοτήσουν το κοινωνικό κράτος και τις πολιτικές υπέρ της εργασίας. Ένα τέτοιο σχέδιο προφανώς και δεν μπορεί να στριμωχτεί στις συμπληγάδες της μείωσης του χρέους και της συνεχούς λιτότητας, όπως στρατηγικά επιδιώκουν οι ελληνικές και ξένες ελίτ. Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να συνεχίσει και να ολοκληρώσει αυτό το πρώτο, δειλό για τις ανάγκες της κοινωνίας, βήμα στην κατεύθυνση της άρσης των συνεπειών της κρίσης και της διεκδίκησης μιας πραγματικά αξιοπρεπούς ζωής γι’ αυτούς που παράγουν τον πλούτο αλλά καρπώνονται ελάχιστα.
καταστολής και «ψυχολογικής πίεσης» που έχουν χρησιμοποιηθεί σε άλλες εποχές και κατά της Αριστεράς, καταπατώντας το τεκμήριο αθωότητας. Ελπίζουμε η κυβέρνηση με «κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ» να
«ΟΜΟΡΦΕΣ» ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ Την Πέμπτη 12 Μαρτίου, υπογράφηκε στο ΓΕΕΘΑ το Πρόγραμμα Στρατιωτικής Συνεργασίας (ΠΣΣ) έτους 2015, μεταξύ της Ελλάδας και της Αιγύπτου. Οι σχέσεις με την αιμοσταγή στρατιωτική χούντα που ανέτρεψε την εκλεγμένη κυβέρνηση Μόρσι, συνέλαβε, εκτέλεσε, βασάνισε και φυλάκισε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους (ανάμεσά τους πολλούς αριστερούς αγωνιστές) και ξήλωσε όλες τις δημοκρατικές κατακτήσεις της αραβικής άνοιξης, συνεχίζονται κανονικά. Πάντα για το καλό των «ελληνικών συμφερόντων» φυσικά. Λέτε να δούμε καμία εξόρμηση ελληνικών στρατευμάτων ή πολεμικών πλοίων στη Λιβύη, ως στήριγμα των επιχειρήσεων του Σίσι κατά του εξτρεμιστικού «τζιχαντισμού»;
18 ΜΑΡΤΗ 2015
ΑΡΙΣΤΕΡΑ
5
∆ηµόσια περιουσία: Το πρώτο θύµα του «έντιµου συµβιβασµού»; Της Κατερίνας Γιαννούλια
Η
συµφωνία στο Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, όπου στο θέµα των ιδιωτικοποιήσεων διαφάνηκε µια «ελαστικότητα» από την κυβέρνηση, ανησύχησε πολλούς και πολλές, από τις Σκουριές ώς το Ελληνικό και από την Κέρκυρα ώς τη Λέσβο. Οι δηλώσεις στελεχών και υπουργών του ΣΥΡΙΖΑ ενίσχυσαν την αγωνία για την τύχη των δηµόσιων χώρων. Το µόνο πρόβληµα που διαπιστώνει ο Αλ. Φλαµπουράρης είναι το χαµηλό τίµηµα που θα καταβάλει ο όµιλος Λάτση για το Ελληνικό. Επί λέξει οι δηλώσεις του υπουργού Επικρατείας: «Εγώ έχω µιλήσει για αξιοποίηση, µε συµµετοχή του ελληνικού ∆ηµοσίου, εµείς έχουµε το οικόπεδο, οι άλλοι τα λεφτά, το παραχωρούµε µε 50-50% τα κέρδη, όπως κάναµε µε την αντιπαροχή». Πολλές Νοµαρχιακές του ΣΥΡΙΖΑ συνεδρίασαν εκτάκτως και παρήγαγαν αποφάσεις ενάντια στην αποκρατικοποίηση αεροδροµίων, όπως για παράδειγµα στη Λέσβο και τα Ιόνια νησιά. Η Ν.Ε. ΣΥΡΙΖΑ Νότιας Αθήνας, για το Ελληνικό, αναφέρει σε κείµενό της (10/3): «Αποκρούουµε κάθε µορφή ιδιωτικοποίησης, αντιπαροχής και τσιµεντοποίησης του πολύτιµου αυτού χώρου. Κανένα τίµηµα ή ανταλλαγή δεν µπορεί να θεωρηθεί αντίστοιχο µε την τεράστια βλάβη που θα προκύψει από την απώλεια του τελευταίου µεγάλου δηµόσιας ιδιοκτησίας χώρου στο Λεκανοπέδιο». Οι δυσάρεστες εκπλήξεις συνεχίστηκαν τις αµέσως επόµενες µέρες. Στο opengov.gr ανακαλύπτουµε το άρθρο 24 (σε άσχετο νοµοσχέδιο) µε τίτλο: Κατάργηση/Εκκαθάριση της «ΠΑΡΑΚΤΙΟ ΜΕΤΩΠΟ ΑΕ» – Συγχώνευση διά απορρόφησης από το ΤΑΙΠΕ∆ της «ΕΤΑ∆ ΑΕ». Που σηµαίνει ότι το σύνολο των εκτάσεων, κτιρίων και εγκαταστάσεων που µεταβιβάστηκαν στην
µείνει πιστή στη θέση «καταργούµε όλες τις ρυθµίσεις και κρατικές δοµές έκτακτης ανάγκης» και να συµµαζέψει τον «χυδαίο χαφιεδισµό» των καθεστωτικών µίντια.
«ΕΘΝΙΚΗ ∆ΙΑΠΑΙ∆ΑΓΩΓΗΣΗ» Την έκδοση και διανοµή φυλλαδίων στα σχολεία για το ζήτηµα των γερµανικών αποζηµιώσεων από επιτελεία του στρατού, εξετάζει το υπουργείο «Άµυνας», σύµφωνα µε τη βουλευτή των ΑΝΕΛ, Σ. Ξουλίδου. Όπως είπε η ίδια σε τηλεοπτική εκποµπή, θα πρέπει να αξιοποιηθούν οι εκδόσεις του στρατού, όπως π.χ. τα συγγράµµατα για τη Μακεδονία, καθώς το υπουργείο Παιδείας «επί 35 χρόνια κατακρεουργεί την ιστορία της χώρας». Η Ξουλίδου κι ο Καµµένος µάλλον ονειρεύονται τις ένδοξες εποχές της χούντας
«ΠΑΡΑΚΤΙΟ ΑΕ» επανέρχονται στον φορέα από τον οποίο παραχωρήθηκαν. Να σηµειώσουµε ότι η ΠΑΡΑΚΤΙΟ δεν ήταν µνηµονιακή υποχρέωση και όση δηµόσια περιουσία είχε περιέλθει σ’ αυτήν µπορούσε να διεκδικηθεί πίσω ευκολότερα. Με το νέο άρθρο 24, το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του ∆ηµοσίου δεσµεύεται στο ΤΑΙΠΕ∆, απ’ όπου δεν ανακτάται χωρίς ισχυρή πολιτική βούληση, ενώ οποιοδήποτε έσοδο προκύψει, υποχρεωτικά πηγαίνει στη µαύρη τρύπα του χρέους! Η ιδιωτικοποίηση της δηµόσιας περιουσίας δεν είναι καταστροφική µόνο για το περιβάλλον. Υποτάσσει αέρα, νερό, έδαφος και υπέδαφος στο κυνήγι του κέρδους κάποιων λίγων. Μετατρέπει την υδρόγειο σε ιδιοκτησία του κάθε Λάτση! Σωστά η συντρόφισσα Ελένη Πορτάλιου, στην Iskra, παρατηρεί: «∆εν πρόκειται για “έναν έντιµο συµβιβα-
Ο δηµόσιος πλούτος είναι αδιαπραγµάτευτο αγαθό και µε αυτόν το γνώµονα οφείλουµε να κινηθούµε όλοι, κυβέρνηση, κόµµα και πολίτες σµό” στον οποίο, κατά δήλωσή της, αποσκοπεί η κυβέρνηση ούτε µόνο για πλήρη αθέτηση των προεκλογικών της δεσµεύσεων. Πρόκειται για απαξίωση των σηµαντικών αγώνων που τα µέλη του ΣΥΡΙΖΑ, και όχι µόνο, έδωσαν όλα αυτά τα χρόνια αποτρέποντας σε µεγάλο βαθµό την εκποίηση της περιουσίας του ∆ηµοσίου». Αντίστοιχα σκέφτεται και µας δηλώνει ο Γιάννης ∆αρκαδάκης (συντονιστής της ΟΜ ΣΥΡΙΖΑ Π. Φαλήρου και ένας εκ των κατοίκων που κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ της παραχώρησης εδαφών του Π. Φαλήρου στην ΠΑΡΑΚΤΙΟ ΑΕ): «Η παρ. 2 του άρθρου 24 πρέπει να αποσυρθεί. Το νοµοθετικό πλαίσιο που θα διαµορφώσει η κυβέρνηση
της 21ης Απριλίου, την Εθνική ∆ιαπαιδαγώγηση και τα Κατηχητικά. Βάζουµε στοίχηµα ότι και εκείνες οι αλήστου µνήµης εκδόσεις περί «συµµοριτοπόλεµου» και «κοµουνιστικού κινδύνου» της µετεµφυλιακής περιόδου δεν θα τους χάλαγαν καθόλου για µαθητικό ανάγνωσµα. Ας τους µαζέψει κάποιος εκεί στην κυβέρνηση.
ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΣΤΟ ∆ΝΤ – ΧΡΕΗ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ «Στην ελληνική κυβέρνηση κάνουµε το καλύτερο για να διασφαλίσουµε ότι όλοι οι πιστωτές µας θα πάρουν τα χρήµατά τους και ταυτόχρονα ότι και οι συνταξιούχοι µας και οι συνεργάτες µας θα πάρουν έγκαιρα τα χρήµατά τους», δήλωσε ο υπουργός Οικονοµικών Γιάνης Βαρουφάκης. Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους, το ποσό των 3
πρέπει να αντιστοιχεί και να εκφράζει τόσο τις προγραµµατικές δεσµεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ όσο και τις θέσεις του µαζικότατου κινήµατος υπεράσπισης των ακτών και των παράκτιων δηµόσιων εδαφών, των δασών κ.λπ. που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια. Για την κυβέρνηση µε κορµό την Αριστερά, η στόχευση οφείλει µε τον όρο αξιοποίηση να διασφαλίζει τη δηµόσια ιδιοκτησία, την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών και τη διαµόρφωση συνθηκών προς εξυπηρέτηση των λαϊκών αναγκών όπως χώροι πρασίνου, άθλησης, πολιτιστικών εκδηλώσεων, µακριά από την «αξιοποίηση» που σχεδιάζουν ΕΕ, ΕΚΤ και ∆ΝΤ, που αποτελεί ξεπούληµα του δηµόσιου πλούτου». Κι όποιος πιστεύει ότι η κυβέρνηση αποδυναµώνεται από «τους µέσα» επειδή ασκούν κριτική, η απάντηση έρχεται από τη Ν.Ε. ΣΥΡΙΖΑ Λέσβου: «Οι διεκδικήσεις της κοινωνίας δεν εντείνουν την πίεση από τους δανειστές που δέχεται η κυβέρνηση, αλλά αντίθετα αποτελούν διαπραγµατευτικό όπλο, θέτοντας τα όρια πίσω από τα οποία δεν έχουµε το δικαίωµα να υποχωρήσουµε. Ο δηµόσιος πλούτος είναι αδιαπραγµάτευτο αγαθό και µε αυτόν το γνώµονα οφείλουµε να κινηθούµε όλοι, κυβέρνηση, κόµµα και πολίτες». Τα µέλη του ΣΥΡΙΖΑ, οι αγωνιστές που ακόµα σύρονται στα δικαστήρια υπερασπίζοντας τον δηµόσιο πλούτο, οι «σκέτοι» ψηφοφόροι που πίστεψαν στο «πρόγραµµα της Θεσσαλονίκης», δεν γίνεται να πάθουν αµνησία και αυτολοβοτοµή, για να εξυπηρετηθεί ένα απεχθές και παράνοµο χρέος, που φορτώθηκαν αδίκως, για να «εξευµενίσουν» τους δανειστές παραχωρώντας τους γη και ύδωρ στην κυριολεξία. Γι’ αυτό προβλέπουµε ότι θα συγκεντρώσει χιλιάδες υπογραφές το ψήφισµα που δηµιουργήθηκε στο Avaaz. gr για να αποσυρθεί το Άρθρο 24, παρ. 2 που αφορά στο ΤΑΙΠΕ∆. (https:// secure.avaaz.org/el/petition/Elliniki_ Kyvernisi_Aposyrsi_ar th24_par_2_ nshedioy_Rythmiseis_Epanekkinisis_ tis_Oikonomias/?cqzEKib)
δισ. ευρώ –που ήταν το συνολικό ύψος των οφειλόµενων ποσών του ∆ηµοσίου σε τρίτους τον ∆εκέµβριο του 2014– αυξήθηκε στα 3,1 δισ. ευρώ στο τέλος του Ιανουαρίου 2015. Το υπουργείο Οικονοµικών προτίµησε να πληρώσει τις προγραµµατισµένες δόσεις προς το ∆ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο (ύψους 1,4 δισ. ευρώ), αυξάνοντας όµως τα φέσια του ∆ηµοσίου. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το µεγαλύτερο οφειλόµενο ποσό είναι αυτό προς τα ασφαλιστικά ταµεία, το οποίο τον Ιανουάριο άγγιξε το 1,815 δισ. ευρώ (1,773 τον ∆εκέµβριο). Ακολουθούν τα χρέη προς τους ΟΤΑ (259 εκατ. ευρώ – 280 εκατ. τον ∆εκέµβριο) και προς τα νοµικά πρόσωπα (189 εκατ. ευρώ – 190 εκατ. ευρώ τον ∆εκέµβριο). Το δηµόσιο χρέος βέβαια, αυξήθηκε στα 324 δισ. από τα 321 δισ. ευρώ. ∆ύο καρπούζια στην ίδια µασχάλη Γιάνη µου, αυτά φέρνουν…
Θα µας βρείτε στις
ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6977275054 Πλατεία Βικτωρίας 6907856793 Κυψέλη 6948034131 Σεπόλια-Κολωνός 6973009630 Πετράλωνα-Θησείο 6977609033 Παγκράτι 6973344350 Γκύζη 6973005569 Αµπελόκηποι 6943043309 ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. Φιλαδέλφεια 6976394520 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια 6948429227 Αγ. Παρασκευή 6974843109 ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Περιστέρι 1ο ∆∆ 6984516774 2ο ∆∆ 6932045320 3ο ∆∆ 6982164101 Άγιοι Ανάργυροι 6998466952 Αιγάλεω 6986294964 Χαϊδάρι 6945542335 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Βύρωνας 6972318747 Ζωγράφου 6937271330 ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Γλυφάδα 6945754555 Άλιµος 6932566460 Καλλιθέα 6979829057 Ν. Σµύρνη 6972098143 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6948418381 Κορυδαλλός 6948100218 Κερατσίνι 6975847329 Σαλαµίνα 6973376378 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: Λαυρεωτική 6939014803 Βούλα-ΒάρηΒουλιαγµένη 6948o00171 Παιανία-Γλυκά Νερά 6974428095 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Κέντρο 6976579448 5ο ∆∆ 6976738276 Νεάπολης-Συκεών 6942552216 ∆έλτα (Σίνδος) 6946535858 Χαλκηδόνα (Κουφάλια) 6984419742
Σκαγιοπούλειο 6936191219 Αγρίνιο 6974473540 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Καλαµάτα 6936018810 Κορώνη 6932422501 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Λοκρίδα (Αταλάντη) 6977096663 Λιβαδειά 6977684563 Φωκίδα (Άµφισσα-Ιτέα) 6973607585 Λαµία 6973344352 ΗΠΕΙΡΟΣ: Πρέβεζα 6932567576 ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Κοζάνη 6982831776 Εορδαία (Πτολεµαΐδα) 6972814199 Φλώρινα 6944548787 ΚΡΗΤΗ: Ηράκλειο 6949895565 Αγ. Ιωάννης Ηρακλείου 6944916915 Ρέθυµνο 69799225065 Χανιά 6932001030 ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Σύρος 6974169215 Νάξος 6947619631 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166 ΕΡΓΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ: ΑΤΤΙΚΗ: Νοσοκοµείο «Γεννηµατάς» 6977072458 Νοσοκοµείο «Αλεξάνδρα» 6946950764 Νοσ. Ασκληπιείο 6936604279 Νοσ. Νίκαιας 6972910336 Ψ.Ν.Α. 6944417885 Νοσ. «Σωτηρία» 6984067690 Νοσοκοµείο «Έλενα Βενιζέλου» 6909173945 Θριάσιο νοσοκοµείο 6979773546 Ασφ/κά Ταµεία 6974701829 ΥΠΑΑΤ 6945754555 Εκπαιδευτικοί Νότιας Αθήνας 6973223771 Χρηµατοπιστωτικός«Ενοικιαζόµενοι» ΕΤΕ 6976855566 Αεροµεταφορών 6982164101
ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Πάτρα (Κέντρο) Νοσ. ΑΧΕΠΑ 6973972804 6982605384 Νοσ. «Γεννηµατάς» Παραλία Πάτρας 6977029532 6974977186 Εκπαιδευτικοί 6972167133 ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ: Νέα Φιλαδέλφεια Αρχιτεκτονική 6948721924 6947289596 Ζωγράφου Ηράκλειο Αττικής 6976034706 6984194131
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
6
18 ΜΑΡΤΗ 2015
ένε ότι...
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
Υπήρξε κρυφό σχολειό
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • •
•
Α ΑΘΗΝΑΣ: 6957500105 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6986294964 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942533310 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6948100218 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ∆ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ: 6972814199 ∆ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ∆Α: 6973235894 ΚΡΗΤΗ: 6976332197 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6945077461 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
• •
•
• •
•
•
•
•
•
Ο
µύθος είναι τριπλός: Πρώτον ότι υπήρξε µαθησιακή διαδικασία, δεύτερον ότι αυτή ήταν κρυφή και τρίτον ότι διοργανώθηκε από την εκκλησία. Κανένας ιστοριογράφος, Έλληνας ή Ευρωπαίος, δεν παρείχε ποτέ από πρώτο χέρι µαρτυρία για την ύπαρξη τέτοιων σχολείων. Ο συστηµατικός ερευνητής του θέµατος Γ. Βλαχογιάννης αποφάνθηκε: «Μέσα στον αµέτρητο σωρό ανέκδοτου υλικού για της σκλαβιάς τα σκολειά, που έχω συναγµένο, δεν απάντησα τίποτε που να κάνη λόγο για το σκολειό –έξω από το τραγούδι». Εννοούσε εκτός από την περίπτωση του γνωστού τραγουδιού «Φεγγαράκι µου λαµπρό», που βέβαια ήταν πιθανότατα ένα απλό νανούρισµα: κανένας γονιός δεν έστελνε τα παιδάκια του µέσα στη νύχτα να περπατήσουν στο κρύο προς το µοναστήρι ή προς άλλο αποµακρυσµένο σηµείο ενώ καραδοκούσαν σε όλη τη χώρα ληστές και άγρια ζώα. Επίσης πολλοί µελετητές τονίζουν ότι ήταν αδύνατο και να εισέλθουν καν σε µοναστήρια αµούστακα παιδιά –για προφανείς, φανταζόµαστε, λόγους (υπήρχε νόµος από το 1076 να µη δέχονται νέους κάτω των 21 ετών). Όµως ακόµη κι αν υπήρξαν τέτοια «σχολεία», δεν υπήρχε κανένας λόγος να είναι κρυφά. Η οθωµανική εξουσία αγνοούσε παντελώς την πολιτική σηµασία της γλώσσας και πολύ περισσότερο τη σηµασία της εθνογένεσης. ∆εν αισθανόταν καµία απειλή από τα «γράµµατα» και γι’ αυτό δεν είχε κανέναν λόγο να τα απαγορεύσει –είναι χαρακτηριστικό ότι όλες οι γλώσσες της αυτοκρατορίας µιλιούνταν και γράφονταν ελεύθερα. Μάλιστα, την ίδια στιγµή που –υποτίθεται ότι– τα παιδάκια έτρεχαν σε σκοτεινά υπόγεια για να µάθουν, οι σουλτάνοι επέτρεπαν τη λειτουργία –στο φως της ηµέρας, στις µεγαλύτερες πόλεις της αυτοκρατορίας αλλά και στο εσωτερικό ξακουστών µονών– των διάσηµων σχολών (π.χ. η Μεγάλη του Γένους Σχολή, η Αθωνιάς, η σχολή της Χίου, σειρά σχολών στα Γιάννενα κ.α.). Ο Μ. Οικονόµου, γραµµατικός του Κολοκοτρώνη, λέει στα «Αποµνηµονεύµατά» του ότι στην Οθωµανική Αυτοκρατορία «επροστατεύετο δε και ελευθέρως ενηργείτο και η εκπαίδευσις». ∆εν µπορούσε να πει κάτι άλλο αφού ο ίδιος σπούδασε στη σχολή της πατρίδας του, της ∆ηµητσάνας, δηλαδή στη σχολή της Μονής Φιλοσόφου. Αν υπήρχε «κρυφό σχολειό», ο ∆ηµητσανίτης αυτός θα είχε κάθε λόγο να µνηµονεύσει κάτι στο βιβλίο του, αφού ένα από τα ισχυρότερα επιχειρήµατα στην καλλιέργεια του µύθου υπήρξε το «κρυφό σχολειό» της εν λόγω Μονής! Οι σουλτάνοι επέτρεπαν ασφαλώς και την αναπαραγωγή του κλήρου, δηλαδή την εκµάθηση των στοιχειωδών κειµένων, κυρίως για τις ψαλµωδίες, ώστε κάποια παιδάκια να αποτελέσουν τους µελλοντικούς παπάδες
και να συνεχιστεί έτσι απρόσκοπτα η λειτουργία της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Όµως τόσο οι «δάσκαλοι» όσο και τα παιδάκια δεν καταλάβαιναν καν τα κείµενα που αποστήθιζαν. Και σε κάθε περίπτωση ο κλήρος δεν είχε θετική συµβολή στις προσπάθειες µόρφωσης της µεγάλης µάζας του πληθυσµού. Αντίθετα, µάλλον την εµπόδιζε, όπως τονίζουν σε πλειάδα κειµένων τους οι διανοούµενοι της επανάστασης. Θα πει κανείς: Μύθος είναι και το «κρυφό». Μύθος είναι επίσης ότι οι σκοταδιστές παπάδες είχαν τις γνώσεις να διδάξουν φυσική, µαθηµατικά, γεωγραφία ή ιστορία. Ωστόσο δίδαξαν στα παιδιά τη γλώσσα, έστω και για τις ανάγκες της εκκλησίας. ∆υστυχώς τα στοιχεία είναι αµείλικτα: Στην πρώτη επίσηµη στατιστική έρευνα που έγινε από το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος το 1828 αποκαλύφθηκε ότι το ποσοστό αναλφαβητισµού για τους άνδρες ήταν 91%, ενώ για τις γυναίκες δεν υπήρχε κανένα στοιχείο, αλλά προφανώς το ποσοστό ήταν 100% (µόλις το 1870 το ποσοστό των αναλφάβητων γυναικών έπεσε στο 94%!). Αν λάβουµε υπόψη µας ότι είναι βέβαιο πως οι Μεγάλες Σχολές µόρφωσαν αρκετούς άνδρες, το γεγονός ότι χιλιάδες γόνοι πλούσιων οικογενειών διδάσκονταν στο σπίτι τους από έµµισθους δασκάλους, αλλά και το γεγονός ότι ανερχόµενη αστική τάξη µετά το 1570 χρηµατοδοτούσε την ίδρυση σχολείων και µετακαλούσε γι’ αυτόν το σκοπό δασκάλους από το εξωτερικό, τότε καταλαβαίνουµε από πού προέρχεται αυτό το 9% των µορφωµένων ανδρών –και τελικά ο µύθος καταλύεται πανταχόθεν: ούτε «κρυφό», ούτε από την εκκλησία, αλλά κυρίως ούτε «σχολειό». Για όλους αυτούς τους λόγους ο µύθος ήταν περιθωριακός µέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Πολλοί πιστεύουν ότι ο γνωστός πίνακας του Ν. Γύζη και το σχετικό ποίηµα που έγραψε ο Ιω. Πολέµης, εµπνεόµενος από τον πίνακα ήταν ο κύριοι παράγοντες που ο µύθος ξαναζωντάνεψε. Όµως δεν ήταν µόνον η καταλυτική συµβολή της τέχνης στην εµπέδωση ενός µύθου. Η ελληνική µοναρχία ήταν για πολλές δεκαετίες εχθρική προς την εκκλησία και τα µοναστήρια. Ωστόσο στα τέλη του 19ου αιώνα η ελληνική άρχουσα τάξη και το κράτος της είχαν δυναµώσει σηµαντικά και ξεκινούσαν τις µεγάλες κατακτητικές τους προσπάθειες προς τα Βαλκάνια. Είχαν ανάγκη να εµφανίζονται ως προστάτες όλων των ορθόδοξων χριστιανικών πληθυσµών που βρίσκονταν κάτω από την οθωµανική κυριαρχία. Αν η θρησκεία αποτελούσε όπλο γι’ αυτές τις εκστρατείες, γινόταν απαραίτητη η επαναπροσέγγιση µε την εκκλησία. Αυτό σήµαινε ότι έπρεπε να ξεχαστεί ο αντιδραστικός ρόλος που έπαιξε συνολικά η εκκλησία στην επανάσταση του 1821 και η µετέπειτα διένεξη µε το κράτος. Και ο µύθος του «κρυφού σχολειού» βόλευε εξαιρετικά αυτή την ιστορική αναθεώρηση.
ΑΡΙΣΤΕΡΑ
18 ΜΑΡΤΗ 2015
7
Η µεταβατική λογική και η κρισιµότητα του ρόλου της αριστερής πτέρυγας Του Γιώργου Σαπουνά
Ο
ΣΥΡΙΖΑ πλέον βρίσκεται στην κυβέρνηση και οι γενικές καταγγελίες των υποχωρήσεών της δεν αρκούν. Οι απαντήσεις στα τρέχοντα, πιεστικά αδιέξοδα κρίνονται στη συγκεκριµενοποίησή τους και γι’ αυτό χρειάζεται να στηριχτούν στρατηγικά. Τα τµήµατα της Αριστεράς (µε όρους ρευµάτων και τάσεων) που συγκρότησαν τον ΣΥΡΙΖΑ και υπηρέτησαν το στόχο για «κυβέρνηση της Αριστεράς» κι όσοι ακόµα στήριξαν κριτικά την προσπάθεια αυτή, συµφώνησαν στη µεταβατική φυσιογνωµία και δυνατότητα της «κυβέρνησης της Αριστεράς» στις παρούσες συνθήκες, οριοθετώντας την από την Κεντροαριστερά και το σοσιαλφιλελευθερισµό. Μάλιστα αναπτύχθηκε έντονος διάλογος εντός της Αριστεράς για τους όρους και τις προϋποθέσεις µιας τέτοιας δυνατότητας αλλά και αντιπαράθεση, ιδιαίτερα µε το ΚΚΕ που απορρίπτει κάθε µεταβατική δυνατότητα και θεωρεί κάθε αριστερή κυβέρνηση φύσει κεντροαριστερή και σοσιαλδηµοκρατική. Η συζήτηση στον ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούµενα τρία χρόνια αφορούσε ακριβώς σε αυτό, τους όρους και τις προϋποθέσεις για να υπηρετήσει το µεταβατικό της περιεχόµενο η κυβέρνηση της Αριστεράς και να µην ηττηθεί δραµατικά ως «παρένθεση».
Η µάχη δεν τελείωσε
Λαµβάνοντας υπόψη όλες τις εξελίξεις του τελευταίου ενάµιση µήνα, από τη συγκρότηση της κυβέρνησης ως τις βασικές της επιλογές, την αντίδραση των δανειστών καθώς και τη θέση στην οποία έχει περιέλθει η κυβέρνηση και η χώρα, πρέπει να κρίνουµε µα και να αναζητήσουµε τις επιλογές µε γνώµονα την µεταβατική δυνατότητα. Απ’ αυτή την οπτική γωνία η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει χάσει, στο πλαίσιο της διαπραγµάτευσης που κάνει, σχεδόν κάθε στοιχείο µεταβατικής πολιτικής και βάλλεται από το ευρωπαϊκό κέντρο ακόµη και για τον
συµβολισµό, για τα προσχήµατα και το όνοµα των διαδικασιών. Εντούτοις, η ιστορική «στιγµή» δεν έχει παρέλθει καθώς η διελκυστίνδα µεταξύ των αιτηµάτων και των προσδοκιών της κοινωνικής πλειοψηφίας και των απαιτήσεων των αστικών κέντρων δεν έχει κριθεί. Η κυβέρνηση είναι υποχρεωµένη όχι µόνο να εκφράσει (αντικειµενικά), αλλά να επιλέξει ξεκάθαρα (υποκειµενικά) το πρόσηµο της κατεύθυνσης. Είτε θα κινηθεί πιέζοντας τις κοινωνικές προσδοκίες –και κυρίως αυτές του κόσµου της εργασίας– προς τα κάτω διαπραγµατευόµενη µε τα αστικά κέντρα αυτήν τη δυνατότητα. Επιλογή που θα σηµάνει χωρίς αµφιβολία τη µετατροπή της Αριστεράς στην κυβέρνηση σε παρένθεση, µε άµεσα αλλά και µακρόχρονα, εξαιρετικά αρνητικά αποτελέσµατα για την Αριστερά και το κίνηµα. Είτε ή θα κινηθεί στην αντίστροφη κατεύθυνση, αντιµετωπίζοντας µε τόλµη και προετοιµάζοντας τον λαό για σκληρή αντιπαράθεση και σύγκρουση µε ενδεχόµενο ακόµη και τη ρήξη µε την ΟΝΕ. Τα περιθώρια αµφίσηµης στάσης έχουν εξαντληθεί.
Το κόµµα
Ο ρόλος του κόµµατος σ’ αυτήν τη διαδικασία είναι απόλυτα κρίσιµος. Η άποψη ότι η µοίρα του κόµµατος ΣΥΡΙΖΑ, και ακόµη περισσότερο της Αριστεράς και του κινήµατος, είναι άρρηκτα δεµένη µε τη µοίρα της κυβέρνησης, µπορεί να αποτελεί εκτίµηση στο πλαίσιο της ενδεχοµενικότητας, ωστόσο, δεν µπορεί να αποτελεί επιλογή προδιαγεγραµµένης εξέλιξης, ηττοπαθή και µοιρολατρική. Το «ευρύ κόµµα» (broad party) της ριζοσπαστικής Αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ, που συγκροτήθηκε στα χρόνια της κινηµατικής ανάτασης ενάντια στην καπιταλιστική παγκοσµιοποίηση µε την ιστορικά πρωτότυπη σύγκλιση διαφορετικών ρευµάτων της Αριστεράς, ανανεώνοντας τη δυναµική των αξιακών χαρακτηριστικών της στην κοινωνία και διεκδικώντας –σε εποχή εχθρική και ιδεολογικά «άνυδρη»– την ιδεολογικοπολιτική ηγεµονία, οφείλει να υπερασπιστεί τη φυσιογνωµία του και τις
προγραµµατικές του επεξεργασίες µε τα µεταβατικά χαρακτηριστικά σε διαρκή σύνδεση µε τη σοσιαλιστική προοπτική. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα φανεί το κόµµα χρήσιµο στην κυβέρνηση, αυξάνοντας και οργανώνοντας την έκφραση των κοινωνικών προσδοκιών και των αιτηµάτων, πρώτα απ’ όλα του κόσµου της εργασίας και των κινηµάτων. Οι οργανώσεις µελών και πολύ περισσότερο το συνδικαλιστικό έχουν πλέον τη βαριά ευθύνη της οργανικής σύνδεσης µε την κοινωνία και τον κόσµο της εργασίας, ώστε να τεθούν επικεφαλής των διεκδικήσεων απέναντι στις απαιτήσεις των εγχώριων αστικών κέντρων και των ιµπεριαλιστικών επιβολών µέσω του χρέους (σήµερα της τρόικας αλλά και οποιουδήποτε ενδεχοµένως µπει στη θέση του δανειστή).
Η αριστερή πτέρυγα
Στη µέχρι σήµερα πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, ο ρόλος της οιονεί αριστερής πτέρυγας είτε εκφράστηκε κατά περίπτωση ενιαία είτε όχι, υπήρξε πολύτιµος. Όχι τόσο για την εσωκοµµατική της αποτελεσµατικότητα, όσο κυρίως γιατί δεν έπαψε να στέλνει ένα ισχυρότατο µήνυµα προς την κοινωνία, τον κόσµο της εργασίας και των κινηµάτων, και ταυτόχρονα προς τους ταξικούς και πολιτικούς αντιπάλους, ντόπιους και ιµπεριαλιστές. Ένα µήνυµα για τη φυσιογνωµία αυτού του κόµµατος και την αποφασιστικότητά του να µη γίνει άλλη µια «παρένθεση» στην ιστορία του ελληνικού και ευρωπαϊκού εργατικού, λαϊκού και αριστερού κινήµατος. Αντίθετα, να επιµείνει στην προβολή του εναλλακτικού δρόµου που η ίδια η κρίση φέρνει στο προσκήνιο, του δρόµου των ταξικών συµφερόντων του κόσµου της εργασίας και, υπό την ηγεµονία του, της κοινωνικής πλειοψηφίας. Του δρόµου του διεθνισµού των λαών και της σοσιαλιστικής προοπτικής. Του δρόµου του µεταβατικού προγράµµατος της Αριστεράς ως αιχµής του δόρατος για την ανατροπή της λιτότητας και της νεοφιλελεύθερης στρατηγικής πανευρωπαϊκά, οικοδοµώντας εναλλακτικό υπόδειγµα στην Ελλάδα. Αν δεν υπήρχε και δεν έκανε εµφανή την πα-
ρουσία της αυτή η πτέρυγα, εκφράζοντας και υποστηρίζοντας το πλέον ριζοσπαστικό κοινωνικό τµήµα καθώς και τον κόσµο της Αριστεράς, µε ταξική και πολιτική συνείδηση που δεν κάµπτεται από την απειλή του «Grexit» µπροστά στο στόχο της ανατροπής του νεοφιλελεύθερου καθεστώτος και της ταξικής λιτότητας, η κυβέρνηση σήµερα δεν θα µπορούσε να αντισταθεί στις πιέσεις ούτε συµβολικά! Σήµερα ο ρόλος της αριστερής πτέρυγας είναι ακόµη σηµαντικότερος, πραγµατικά κρίσιµος. Επωµίζεται αντικειµενικά την ευθύνη να επηρεάσει καθοριστικά τις εξελίξεις σε κατεύθυνση ανυποχώρητης αντιπαράθεσης, ακόµη και σύγκρουσης, µε τους δανειστές και τα εγχώρια αστικά κέντρα. Επωµίζεται την ιστορική ευθύνη να µην κριθεί αρνητικά η συνέχεια της ταξικής και πολιτικής πάλης, η συνέχεια του αριστερού κινήµατος σε κάθε ενδεχόµενο –ακόµη και στο απευκταίο να βρεθεί η κυβέρνηση σε πλήρες αδιέξοδο. Το αποτέλεσµα της ψηφοφορίας για τη συµφωνία της 20ής Φλεβάρη στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ έστειλε πολύτιµο µήνυµα σε πολλούς αποδέκτες, και πρώτα απ’ όλα στους ταξικούς και πολιτικούς αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στο λαό.
Αποφάσεις
Όµως οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και απαιτούν διαρκώς νέες αποφάσεις/πρωτοβουλίες που να εξυπηρετούν τους στόχους και την πορεία του κόµµατος και των εργατικών, λαϊκών αναγκών. Η κυβέρνηση, παρά την κριτική για τον τρόπο συγκρότησής της και τις επιλογές που κάνει υπό την τεράστια πίεση των ιµπεριαλιστικών κέντρων καθώς και του ελληνικού αστισµού, έχει ανάγκη την αντίστροφη πίεση/στήριξη από τα κάτω και από τα αριστερά, προκειµένου να επιλέξει αποφασιστικά τη συνέχιση της πάλης για την ανατροπή της λιτότητας, την απαλλαγή από το χρέος και τα αέναα δάνεια/µνηµόνια, την εκκίνηση του προγράµµατος αναδιανοµής σε βάρος των ντόπιων αστικών κέντρων, όταν πολύ σύντοµα κάτι τέτοιο θα τεθεί «τελεσιγραφικά».
8
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
18 ΜΑΡΤΗ 2015
Επιµέλεια: Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς Συµβασιούχοι 3,5 µήνες απλήρωτοι Τρεισήµισι µήνες απλήρωτοι παραµένουν οι 65 συµβασιούχοι εργαζόµενοι των προγραµµάτων ΚΗΦΗ και Βοήθεια στο Σπίτι, αλλά και της ∆ηµοτικής Επιχείρησης στο δήµο Αγίας Βαρβάρας. Στα µέσα του Μάρτη πραγµατοποίησαν στάσεις εργασίας, ενώ τις προσεχείς ηµέρες πραγµατοποιούν συνέλευση όπου θα αποφασίσουν για τη συνέχιση των κινητοποιήσεών τους. Η κυβέρνηση πρέπει να αποφασίσει άµεσα να ανοίξει την κάνουλα της χρηµατοδότησης των κοινωνικών δοµών αντί να αποθηκεύει χρήµατα για να τα δώσει στο χωρίς πάτο βαρέλι του χρέους. Οι παιδικοί σταθµοί και το πρόγραµµα Βοήθεια στο Σπίτι εξυπηρετούν τις ανάγκες εκατοντάδων εργαζοµένων και φτωχών συνταξιούχων στο δήµο Αγίας Βαρβάρας
όπως και σε άλλους δήµους. Η µη πληρωµή των εργαζοµένων στις κοινωνικές δοµές των δήµων τους οδηγεί σε απόλυτη «οµηρία» στα χέρια δηµάρχων, όπως ο δήµαρχος Αγίας Βαρβάρας Γιώργος Καπλάνης, που προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ και τους εµπαίζει παριστάνοντας τον αντιµνηµονιακό, χωρίς όµως να παίρνει καµιά ουσιαστική πρωτοβουλία στήριξής τους µε κινητοποιήσεις και απλά ζητώντας µε ανέξοδες ανακοινώσεις την καταβολή των µισθών τους. Ταυτόχρονα, όσο δεν δίνονται τα χρήµατα για τους µισθούς των εργαζοµένων, τόσο θα ξεσαλώνουν οι ιδιώτες που επιβουλεύονται τους κλάδους αυτούς. Οι ιδιωτικοί παιδικοί σταθµοί και τα ιδιωτικά γηροκοµεία θα γίνονται Νταχάου για τους εργαζόµενους
σε αυτά, θα προσφέρουν λιγότερες υπηρεσίες στους χρήστες των δοµών και θα απαιτούν υψηλότερη πληρωµή γι’ αυτές τις υπηρεσίες. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγµα του ιδιωτικού ιδρύµατος «Παιδική Στέγη» που συνεχίζει να µην καταβάλλει έγκαιρα τη µισθοδοσία, µε αποτέλεσµα πολλοί εργαζόµενοι να µην έχουν πληρωθεί ως και τρεις µήνες, ενώ σε πολλούς γίνονται αυθαίρετα µειώσεις µισθών.
Νέα κινητοποίηση στην ELPHO Το Σωµατείο Μισθωτών Τεχνικών πραγµατοποίησε νέα κινητοποίηση στην ELPHO (Ελληνική Φωτογραµµετρική ΕΠΕ), το Σάββατο 14 Μάρτη. Η κινητοποίηση πραγµατοποιήθηκε γιατί η εταιρεία αθέτησε τη δέσµευσή της να χορηγεί τις προβλεπόµενες άδειες, καθώς και τη µετατροπή των προσλήψεων σε κανονικές. Εώς τώρα οι εργαζόµενοι εργάζονται µε µπλοκάκια και οι τεχνικοί της αµείβονται µε 500 ευρώ.
Ταυτόχρονα στην εταιρεία συνεχίζεται να εφαρµόζεται 6ήµερη εργασία µε βάρδιες, θέµα που µαζί µε την εκδικητική απόλυση εργαζόµενου και όλα τα παραπάνω, αποτέλεσε την αιτία της προηγούµενης κινητοποίησης του σωµατείου, τον Φλεβάρη. Παρά την προκλητική στάση της εργοδοσίας να καλέσει την αστυνοµία για να σταµατήσει την κινητοποίηση, αυτή έγινε όπως είχε προγραµµατιστεί από τις 7.30 το πρωί
ως τις 3.30 το µεσηµέρι. Την Πέµπτη 19 Μάρτη είχε προγραµµατιστεί τριµερής συνάντηση στην Επιθεώρηση Εργασίας στη Νέα Ιωνία. Η ELPHO δεν είναι µια τυχαία εταιρεία. Έχει αναλάβει ένα µεγάλο τοπογραφικό έργο του υπουργείου Οικονοµικών και προκειµένου να το ολοκληρώσει µε το ελάχιστο δυνατό κόστος έχει εφαρµόσει όλο το παραπάνω µεσαιωνικό καθεστώς εργασίας.
Επίσχεση εργασίας ναυτικών Σε επίσχεση εργασίας από τις 27 Φλεβάρη έχουν προχωρήσει οι ναυτικοί στο Ε/Γ-Ο/Γ «ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΝΟΥ», της ναυτιλιακής εταιρείας VENTOURIS LINES. Η εταιρεία τους χρωστάει δεδουλευµένα που σε ορισµένες περιπτώσεις φτάνουν τους 10 µήνες. Η επίσχεση εργασίας είχε ως αποτέλεσµα να αποδροµολογηθεί το πλοίο από την άγονη γραµµή Κύθηρα-Αντικύθηρα-Κίσσαµος, ενώ, όπως καταγγέλλει η ΠΕΝΕΝ, από τις 5/3/2015 διακόπηκε εντελώς η τροφοδοσία του πλοίου χωρίς λόγο και τις επόµενες µέρες τελειώνουν και τα καύσιµα, µε αποτέλεσµα να µην παρέχεται στο πλήρωµα ρεύµα, νερό και θέρµανση. Ως απάντηση στις συνθήκες αυτές το πλήρωµα, σε συνεργασία µε την Ένωση Ναυτών, ξεκίνησε τη διαδικασία περί εγκατάλειψης και τη σχετική προστασία που του παρέχει ο νόµος για τη µερική καταβολή των δεδουλευµένων από το ΝΑΤ! Η διαδικασία αυτή, για να ολοκληρωθεί, θα απαιτήσει τουλάχιστον ένα µήνα, αλλά αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχει πιο κρατικοδίαιτος κλάδος από τους εφοπλιστές. Η κυβέρνηση οφείλει να αναλάβει άµεσα δράση και να σταµατήσει την ασυδοσία τους µε αλλαγή του νοµοθετικού καθεστώτος.
∆ιεκδίκηση αυξήσεων και ΣΣΕ σε όλους τους κλάδους
Γιατί επιτίθενται στη συλλογική σύµβαση εργασίας της ∆ΕΗ Η ανακοίνωση της υπογραφής συλλογικής σύµβασης εργασίας από τη ΓΕΝΟΠ-∆ΕΗ δηµιούργησε µια σειρά από υποκριτικές και µη επιθέσεις, µε αφορµή την πρόβλεψη για «αυξήσεις» µέσω της καθιέρωσης τροφείων. Η επίθεση από τα δεξιά έγινε µέσω των µεγάλων ΜΜΕ, ενώ από τα αριστερά µε δικαιολογία την ανθρωπιστική κρίση. Καταρχήν δεν µπορεί κάποιος να κατηγορεί τους εργαζόµενους της ∆ΕΗ ότι δεν τους νοιάζει για την εξαθλίωση των συνανθρώπων τους, όταν στη µισθοδοσία τους προβλέπεται ειδική κράτηση, µε τους κωδικούς 406, 411 και 493 για την αντιµετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και την αντιµετώπιση της ανεργίας. Μάλλον θα πρέπει να αναρωτηθούµε πού και πώς αξιοποιούνται αυτές οι κρατήσεις. Η άλλη πλευρά της επίθεσης δεν έχει αγνές προθέσεις. Οι έλληνες καπιταλιστές δεν θέλουν σε καµιά περίπτωση να δηµι-
ουργηθεί η αίσθηση σε όλους τους εργαζόµενους ότι µπορεί να διεκδικήσουν και να κερδίσουν αυξήσεις. Σ’ αυτή την προσπάθεια έχει συµβάλει και η υποχώρηση της κυβέρνησης από την προεκλογική εξαγγελία της ∆ΕΘ για άµεση νοµοθετική κατοχύρωση του κατώτατου µισθού στα 751 ευρώ. Και οι καπιταλιστές δεν θέλουν ούτε τη νοµοθετική κατοχύρωση των συλλογικών συµβάσεων, που έχουν καταργήσει τα µνηµόνια. Και αφού η κυβέρνηση έκανε πίσω στους µισθούς, βρήκαν την ευκαιρία να την πιέσουν και στο ζήτηµα των συλλογικών συµβάσεων. Τέλος, ήθελαν για µια ακόµη φορά να συµβάλουν στη δηµιουργία κοινωνικού αυτοµατισµού ενάντια στο ∆ηµόσιο, ώστε να συνεχίσουν τις πιέσεις τους να ξεπουληθούν τα φιλέτα της ∆ΕΗ. Αποκαλυπτική είναι η επερώτηση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της Ν∆ στη Βουλή Κυριάκου
Μητσοτάκη, µέλους της πολιτικής οικογένειας που κατά κόρον εκφράζει τη βούληση των καπιταλιστών, που αµφισβητεί ευθέως το δικαίωµα των συνδικαλιστικών οργανώσεων να διεκδικούν και να διαπραγµατεύονται την υπογραφή Συλλογικών Συµβάσεων. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αριστερά χρειάζεται να καταλάβουν ότι η συµµετοχή ενός ριζοσπαστικού κόµµατος της Αριστεράς στην κυβέρνηση δεν σηµαίνει ότι έχει κερδηθεί και η ιδεολογική µάχη στη συνείδηση του κόσµου. Με άλλα λόγια, το κρίσιµο δίληµµα «µε τους εργάτες ή µε τους εργοδότες» δεν έχει απαντηθεί. ∆εν υπήρχε κανένας ουσιαστικός λόγος να αποσυνδεθεί από την υπογραφή της σύµβασης η κυβέρνηση, ώστε να µη χαλάσει το επικοινωνιακό της προφίλ ή να κατηγορούνται συνδικαλιστές, που αποδέχθηκαν τη σύµβαση, ότι λειτούργησαν για ίδιον όφελος. Το τελευταίο άλλωστε οφείλει, όταν υπάρχει
κατηγορία, να αποδεικνύεται, γιατί αλλιώς το µόνο που καταφέρνεις είναι να συµβάλλεις µε τον καλύτερο τρόπο στη µαύρη προπαγάνδα των «από πάνω», αφήνοντας έκθετους σε αυτή τους χιλιάδες εργαζόµενους στη ∆ΕΗ, που θέλουν να αγωνιστούν ενάντια στην ιδιωτικοποίησή της και για µια δηµόσια ∆ΕΗ που θα παρέχει ρεύµα φτηνό στο λαό. Τα συνδικάτα και οι συνδικαλιστές στις µάχες που έχουν µπροστά τους για να ολοκληρωθεί η ανατροπή των µνηµονιακών πολιτικών, είναι χρήσιµο να διεκδικήσουν εκτός από αυξήσεις στους µισθούς –πραγµατικές και όχι µε επιδόµατα και τροφεία– και τη µείωση των τιµολογίων δηµοσίων αγαθών όπως το ηλεκτρικό ρεύµα. Μια διεκδίκηση που –µαζί µε τη θέση ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της ∆ΕΗ– µπορούσαν να αποτελούν τµήµα της υπογραφής µιας συλλογικής σύµβασης εργασίας των εργαζοµένων στον οργανισµό.
18 ΜΑΡΤΗ 2015
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
9
Η ΕΡΤ ανοίγει ξανά, οι απολυµένοι ξαναπροσλαµβάνονται
Ο αγώνας για δηµόσια ρ/τ συνεχίζεται Της Κατερίνας Παρδάλη
Η
δηµόσια ραδιοτηλεόραση θα επαναλειτουργήσει σε λιγότερο από ένα µήνα. Η κυβέρνηση αποφάσισε, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσµευτεί από τις πρώτες µέρες του αγώνα των εργαζόµενων της, να ανοίξει την ΕΡΤ προωθώντας το σχετικό νοµοσχέδιο στη Βουλή. Αυτή την εβδοµάδα περνάει το σχετικό νοµοσχέδιο από τη βουλή. Οι απολυµένοι εργαζόµενοι/ες της ΕΡΤ γυρίζουν στις δουλειές τους. Θα είναι οι πρώτοι/ες από τα θύµατα του µνηµονίου που θα αποκατασταθούν –µετά από έναν πρωτοφανή αγώνα από την 11η Ιουνίου 2013, όταν έπεσε το «µαύρο». Με την ψήφιση του νόµου εκατοντάδες δηµοσιογράφοι, τεχνικοί, παραγωγοί, σκηνοθέτες, που κράτησαν ζωντανή την εικόνα και τη φωνή της ΕΡΤ σε όλη την Ελλάδα, θα ξαναγυρίσουν στις δουλειές τους. Στην Αθήνα θα ξαναµπούν στο Ραδιοµέγαρο, που επί µήνες είχε γίνει κέντρο αγώνα, υποδειγµατικής δηµοσιογραφίας και καλλιτεχνικής δράσης, µέχρι που τα ΜΑΤ του ∆ένδια τους πέταξαν βίαια έξω τα ξηµερώµατα της 7ης Νοεµβρίου 2013, για να στηθεί εκεί το έκτρωµα της ΝΕΡΙΤ. Χωρίς να αυξηθεί το ανταποδοτικό τέλος των 3 ευρώ (όπως ίσχυε για την ΝΕΡΙΤ), θα επαναλειτουργήσει η ΕΡΤ µε τρία κανάλια εθνικής εµβέλειας, αποκατάσταση του δορυφορικού προγράµµατος για όλο τον πλανήτη, και τα πανελλαδικής εµβέλειας και περιφερειακά ραδιόφωνα, το διαδικτυακό ert.gr και τα µουσικά σύνολα. Για το περιοδικό «Ραδιοτηλεόραση» δεν υπάρχει αναφορά. Έτσι, µε βάση τα επιτεύγµατα των εργαζοµένων και των αλληλέγγυων µε την αυτοδιαχείρισή τους όλους αυτούς τους µήνες (ποιότητα της ενηµέρωσης, άνοιγµα στην κοινωνία, πολιτισµός, εκπαιδευτικά προγράµµατα κ.λπ.), µένει ανοιχτή η δυνατότητα για µια δηµόσια ραδιοτηλεόραση µιας «άλλης ποιότητας», ανεξάρτητης, ζωντανής, δηµιουργικής, που θα ειναι µια ανάσα για τον κόσµο µας και ένα
χτύπηµα στο βόθρο των ιδιωτικών καναλιών, που µας βοµβάρδιζαν µε το µνηµόνιο και εξακολουθουν –ανενόχλητα– να µας βοµβαρδίζουν µε τροµοκρατία και σκουπίδια, κι ας άλλαξε η κυβέρνηση.
Μια αρχή που θέλει συνέχεια… Όµως η αλήθεια είναι ότι το νοµοσχέδιο που κατατίθεται δεν περιλαµβάνει όλα όσα θα ήθελαν οι εργαζόµενοι/ες και είχαν εκφράσει µέσα από τις πανελλαδικές τους συνελεύσεις. ∆εν αναγνωρίζεται πουθενά ότι η πολύµηνη εµπειρία της αυτοδιαχείρισης της ΕΡΤ3 (Θεσσαλονίκη) και της ΕΡΤopen (Αθήνα) θα ληφθεί υπόψη στη διαµόρφωση ενός νέου µοντέλου λειτουργίας της ΕΡΤ. Υπάρχουν ενστάσεις αναφορικά µε τις ρυθµίσεις για την επιστροφή του προσωπικού, γιατί εξισώνει αυτούς που έχασαν τη δουλειά τους και επέλεξαν να παλέψουν για το εγχείρηµα της ανοικτής ΕΡΤ µε αυτούς που έπιασαν δουλειά στο µόρφωµα της ΝΕΡΙΤ. ∆εν ορίζεται µε σαφήνεια ότι όσοι/ες θα εργάζονται από εδώ και πέρα στην
ΕΡΤ θα είναι αποκλειστικής απασχόλησης και ότι θα καταργηθεί το «βόλεµα» διάφορων –άφαντων– πολυθεσιτών, των οποίων τη δουλειά έκαναν οι συµβασιούχοι, που σήµερα δεν προσλαµβάνονται. Τη διοίκηση θα έχει ένα προσωρινό επταµελές διοικητικό συµβούλιο, στο οποίο οι εκπρόσωποι των εργαζοµένων θα είναι µόνο δύο. Όπως αναφέρει η ΠΟΣΠΕΡΤ σε ανακοίνωσή της «αποκλείονται οι 286 συµβασιούχοι που κάλυπταν πραγµατικές ανάγκες στην ΕΡΤ πριν το “µαύρο” και έκαναν την επιλογή να παραµείνουν στον αγώνα». Επίσης, «όλα τα κρίσιµα θέµατα ανατίθενται στον υπουργό και στο διευθύνοντα σύµβουλο, αναπαράγοντας ένα µοντέλο συγκεντρωτικό, µε ηγετικά δίδυµα προέδρου και διευθύνοντος σύµβουλου που µέχρι πρόσφατα ζήσαµε µε αρνητικά αποτελέσµατα για τη δηµόσια ραδιοτηλεόραση». Στην πραγµατικότητα η κυβέρνηση – κάτω από τους εκβιασµούς της δύσκολης συγκυρίας και της άκαµπτης στάσης των δανειστών– έχει αποδεχθεί ως βάση των ρυθµίσεών της για τη νέα ΕΡΤ τον…
ιδρυτικό νόµο της ΝΕΡΙΤ! Αυτό έχει ως συνέπεια την εξαέρωση των δηµοκρατικών και συλλογικών κατακτήσεων των 30 χρόνων της Μεταπολίτευσης, όπως –έστω στρεβλά– αυτές είχαν περάσει στη θεσµική λειτουργία της ΕΡΤ. Οι υπερεξουσίες του αρµόδιου υπουργού, του προέδρου και του διευθύνοντος συµβούλου της (νέας) ΕΡΤ σήµερα µπορεί να εµφανίζονται ως «µικρό πρόβληµα», όµως αύριο µπορεί να αποδειχθούν καθοριστικό λάθος. Ταυτόχρονα, δεν µπορεί να υποτιµηθεί η υποβάθµιση των αρµοδιοτήτων και ρόλων της ΠΟΣΠΕΡΤ, δηλ. της συλλογικής έκφρασης των εργαζοµένων –πέρα των δηµοσιογράφων– στην ΕΡΤ. Με την επαναλειτουργία της ΕΡΤ, το σύνολο των εργαζοµένων στη δηµόσια ραδιοτηλεόραση (τεχνικοί και δηµοσιογράφοι µαζί) θα πρέπει να δώσουν την έµφαση στο να ξεπεραστούν αυτές οι «καθυστερήσεις» στο σχέδιο της κυβέρνησης. Μόνο έτσι θα δικαιωθεί πραγµατικά ο µεγάλος αγώνας που συσπείρωσε την αλληλεγγύη και την υποστήριξη της κοινωνικής πλειοψηφίας.
ΟΛΜΕ: Απαιτείται οργάνωση και ενηµέρωση για να γίνουν κινητοποιήσεις
Τ
ο Σάββατο 14 Μάρτη πραγµατοποιήθηκε Γενική Συνέλευση των προέδρων των ΕΛΜΕ. Η Γ.Σ. επιβεβαίωσε ότι το πλαίσιο αιτηµάτων της Οµοσπονδίας είναι αυτό που περιέχεται στις αποφάσεις του 16ου Συνεδρίου της, στην απόφαση της Γ.Σ. των Προέδρων το Σεπτέµβρη του 2014 και στο πρόσφατο υπόµνηµα που κατέθεσε η Οµοσπονδία στο υπουργείο Παιδείας. Με βάση αυτά καλείται ως µέρα πανελλαδικής δράσης η Πέµπτη 19 ή η Παρασκευή 20 Μάρτη σε συνεννόηση µε Α∆Ε∆Υ, Οµοσπονδίες και Συντονιστικά και µε κεντρικό θέµα την άµεση επαναφορά τοµέων και ειδικοτήτων που καταργήθηκαν καθώς και όλων των καθηγητών
που τέθηκαν σε διαθεσιµότητα, χωρίς προϋποθέσεις. Στη συνέχεια η ΟΛΜΕ και οι ΕΛΜΕ καλούνται να οργανώσουν σύσκεψη όλων των εκπαιδευτικών φορέων (πρωτοβάθµιας και δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης), Οµοσπονδιών και Συλλόγων Γονέων, µαθητών για την οργάνωση κινητοποιήσεων και άλλων δραστηριοτήτων, για σίτιση, περίθαλψη, µεταφορά των µαθητών, κάλυψη των κενών - διορισµούς, ωράριο, έκτακτη οικονοµική ενίσχυση των σχολείων, λειτουργία της πρόσθετης και ενισχυτικής, ζητήµατα δηµοκρατίας και αντιµετώπισης φαινοµένων αυταρχισµού και άλλα τοπικά προβλήµατα. Μόλις δοθεί στη δηµοσιότητα το πολυνοµοσχέδιο του υπουργείου Παι-
δείας θα υπάρξει νέος γύρος Γενικών Συνελεύσεων των ΕΛΜΕ. Η απόφαση είναι σε θετική κατεύθυνση αν και προήλθε µέσα από γενικές συνελεύσεις µε πολύ µικρή συµµετοχή που επιβεβαίωσαν περισσότερο ότι οι καθηγητές, όπως και οι περισσότεροι εργαζόµενοι αυτή τη στιγµή, είναι σε κατάσταση αναµονής για τις κινήσεις της νέας κυβέρνησης. Με βάση αυτό, το ζητούµενο δεν είναι να γίνει µια ακόµη ανοργάνωτη κινητοποίηση αλλά να υλοποιηθούν οργανωµένα βήµατα, µε συνελεύσεις και δράσεις ενηµέρωσης των καθηγητών σε όλα τα σχολεία, για τη στάση της νέας κυβέρνησης: πού δεσµεύεται να προχωρήσει άµεσα σε επίλυση διεκδικήσεων του κλάδου (όπως
η άµεση επανατοποθέτηση των διαθεσίµων στα σχολεία, µε επανασύσταση στα ΕΠΑΛ των τοµέων που καταργήθηκαν, κατάργηση της τράπεζας θεµάτων και για το σταµάτηµα της αξιολόγησης), αλλά και πού οπισθοχωρεί (αύξηση των δαπανών για την παιδεία στο 5%, άµεσο ξεπάγωµα µισθών µέσω της επανακατάταξης σε βαθµούς, ενίσχυση των νεοδιόριστων, νέο µισθολόγιο, ωράριο κ.λπ., πάνω απ’ όλα όµως πλήρη κάλυψη των κενών των σχολείων µε µόνιµους εκπαιδευτικούς) – ώστε να προκύψει ένα συνολικότερο σχέδιο κινητοποιήσεων.
ο Σπύρος Αντωνίου
10
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Εναλλακτικό σχέδιο για Κατάρρευση τραπεζών και στάση πληρωμών: ο διπλός εκβιασμός και η απάντηση Του Πάνου Κοσμά
Γ
ια έναν στοιχειωδώς προσεκτικό παρατηρητή είναι φανερό ότι τα βασικά όπλα εκβιασμού εκ μέρους των δανειστών είναι οι τράπεζες (απειλή κατάρρευσης όταν ο Ντράγκι κλείσει τη στρόφιγγα της παροχής ρευστότητας) και τα τοκοχρεολύσια (στάση πληρωμών του Δημοσίου προς τους δανειστές λόγω διακοπής της χρηματοδότησης... από τους δανειστές).
Υπάρχει απάντηση σε αυτήν; Υπάρχει. Όλο το πρόβλημα με τις τράπεζες είναι οι καταθέσεις. Οι καταθέσεις έχουν μια διπλή και αντιφατική υπόσταση: με αυτές οι τράπεζες χρηματοδοτούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν διαρκή απαίτηση των καταθετών από τις τράπεζες. Σε μια ρήξη λοιπόν με τους δανειστές (στάση πληρωμών), οι τράπεζες θα βρεθούν σε διπλή πίεση: οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά από τη μια δεν θα εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους ως δανειζόμενοι, ενώ από την άλλη θα ζητούν να κάνουν ανάληψη των καταθέσεών τους ή θα τις μεταφέρουν στο εξωτε-
Στάση
Υπάρχουν απαντήσεις σε αυτές τις δύο βασικές απειλές, σε αυτά τα δύο θεμελιώδη όπλα εκβιασμού; Ασφαλώς και υπάρχουν! Για το ζήτημα της στάσης πληρωμών στα τοκοχρεολύσια του δημόσιου χρέους, η απάντηση είναι ακριβώς η στάση πληρωμών! Το «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος». Που μάλιστα έχει ισχυρά στοιχεία νομιμοποίησης ακόμη και με αστικούς όρους, αφού είναι οι δανειστές που προκαλούν συνειδητά τη χρηματοδοτική ασφυξία. Έχοντας έστω και μικρό πρωτογενές πλεόνασμα, ο προϋπολογισμός μπορεί να καλύψει μισθούς και συντάξεις χωρίς τα δανεικά της τρόικας, οπότε από μια στάση πληρωμών του ελληνικού Δημοσίου το πρόβλημα θα είναι κατ’ αρχάς όλο της άλλης πλευράς. Ύστερα από το ελληνικό «κανόνι», και μάλιστα εντός ευρώ, οι καπιταλιστικές αγορές θα αρχίσουν να τιμολογούν αλλιώς το αξιόχρεο της Ιταλίας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, του Βελγίου, της ίδιας της Γαλλίας... Η ελληνική κυβέρνηση δεν χρειάζεται καν να διαγράψει μονομερώς το χρέος: αρκεί η στάση πληρωμών στα τοκοχρεολύσια και η διατύπωση επίσημου αιτήματος για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους –η διαβρωτική για την Ευρωζώνη δύναμη από μια τέτοια στάση θα είναι τεράστια. Ναι, αλλά τότε ο Ντράγκι θα κλείσει τη στρόφιγγα της ρευστότητας και οι τράπεζες θα καταρρεύσουν, έρχεται ο αντίλογος. Αυτή είναι λοιπόν η πραγματική απειλή.
Αρκεί η στάση πληρωμών στα τοκοχρεολύσια και η διατύπωση επίσημου αιτήματος για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους –η διαβρωτική για την Ευρωζώνη δύναμη από μια τέτοια στάση θα είναι τεράστια ρικό σε μαζική κλίμακα. Μοιάζει αδύνατο να ξεφύγει κανείς από αυτή την παγίδα, εκτός αν εφραρμόσουμε ταξικά κριτήρια. Αν καταλάβουμε δηλαδή ότι τόσο τα δάνεια όσο και οι καταθέσεις διαφορίζονται ταξικά. Τα δάνεια προκειμένου για τα νοικοκυριά αφορούν είτε υψηλά εισοδηματικά στρώματα (τους «πλούσιους») είτε τον κόσμο της εργασίας, ενώ προκειμένου για τις επιχειρήσεις αφορούν είτε μεγάλες-κερδοφόρες επιχειρήσεις είτε κατεστραμμένους μικρομαγαζάτορες. Οι δε καταθέσεις είναι προϊόν είτε μισθού (καταθέσεις εργαζομένων) είτε κερδών. Φυσικά πρόκειται για μια εικόνα «σε τελική ανάλυση», που πρέπει να εκλεπτυνθεί με επιμέρους προσδιορισμούς και υποκατηγορίες, αλλά μας δίνει ένα βασικό μπούσουλα.
Μέτρα
Όταν λοιπόν οι τράπεζες βρεθούν στη διπλή
μέγγενη, μπορούν και πρέπει να ληφθούν μέτρα έκτακτης ανάγκης που θα έχουν διπλό στόχο: από τη μια να σώσουν τις καταθέσεις που αποτελούν προϊόν του μισθού της εργασίας ή εισόδημα αυτοαπασχολούμενων ελεύθερων επαγγελματιών και μικροαστών, από την άλλη να επιβάλουν την αποπληρωμή των δανείων τους σε επιχειρήσεις (ιδιαίτερα τις μεγάλες και κερδοφόρες) και υψηλά εισοδηματικά στρώματα. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, πρέπει να ληφθούν μέτρα «έκτακτης ανάγκης»: • Άμεση απαγόρευση εξόδου κεφαλαίων από τη χώρα: Ένας θηριώδης φορολογικός συντελεστής για τα κεφάλαια που φεύγουν, είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος ώστε οι καταθέσεις-προϊόν κερδών να μη διαφύγουν από τη χώρα. • Επιβολή πλαφόν στις αναλήψεις καταθέσεων: Ένα μέτρο που προφανώς δεν θα πλήξει τους μικροκαταθέτες και τους μισθοσυντήρητους. • Αναγκαστική δέσμευση τμήματος των υψηλών καταθέσεων: Κατά προτίμηση με άμεση βαριά φορολόγηση, αλλά έστω με ανταλλαγή μεγάλου μέρους τους με πενταετή ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου. Θα πρόκειται για έκτακτη εισφορά επί των συσσωρευμένων κερδών. • Μέτρα για να πληρώσουν οι ιδιώτες μέτοχοι και οι ομολογιούχοι: Συγκέντρωση του σάπιου ενεργητικού των τραπεζών σε «κακή» τράπεζα (bad bank) και μετατροπή του μετοχολογίου των ιδιωτών μεγαλομετόχων σε κοινές μετοχές της «κακής» τράπεζας. Η αντίθετη ακριβώς πρακτική από αυτήν που ακολούθησαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, οι οποίες φόρτωσαν το σάπιο ενεργητικό στο Δημόσιο και πούλησαν έναντι πινακίου φακής τις υγιείς τράπεζες στον Σάλλα και στους ομοίους του. • Σεισάχθεια: Διαδικασία εκκαθάρισης-ρύθμισης των «κόκκινων δανείων», πάλι με ταξικό κριτήριο, ανάλογα αν είναι δάνεια προς επιχειρήσεις (ιδιαίτερα μεγάλες και κερδοφόρες), προς νοικοκυριά με υψηλά εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία ή προς εργαζομένους, μισθοσυντήρητους, συνταξιούχους ή ανέργους. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν με το «γράμμα του νόμου», αν κηρυχτούν οι ελληνικές τράπεζες σε διαδικασία bail-in, δηλαδή εκκαθάρισης. Εξάλλου, έχουν γίνει στην Κύπρο το πρώτο, το δεύτερο και το τρίτο, στη Σουηδία της δεκαετίας του ’90 το τρίτο, είναι σε συζήτηση το τέταρτο, ενώ τα 4 πρώτα, ως δυνατότητες και όχι με τον τρόπο που τα προτείνουμε εδώ, προβλέπονται από τη διαδικασία του bail-in στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής τραπεζικής εποπτείας. Είναι όμως προφανές ότι τίποτε από αυτά δεν μπορεί να γίνει αν η κυβέρνηση δεν αποκτήσει άμεσα τον έλεγχο των τραπεζών, του ΤΧΣ και της ΤτΕ, που σημαίνει να τοποθετήσει εδώ και τώρα τις δικές της διοικήσεις, όχι διαλέγοντας από το ψηλό ράφι των ανακυκλούμενων «στελεχών της αγοράς» αλλά από στελέχη αφοσιωμένα σε μια πολιτική ταξικής μονομέρειας!
18 μαρτη 2015
11
την αναπόφευκτη ρήξη Το ζήτημα του νομίσματος: η μάχη με τους «έξω» και η μάχη με τους «μέσα»
Σ
τις σχεδόν 50 μέρες ύστερα από τις εκλογές, έγινε ένα άλμα στη συνείδηση των ανθρώπων: κατάλαβαν ότι κατάργηση των μνημονίων και ανατροπή της λιτότητας χωρίς ρήξη και σύγκρουση με την Ευρωζώνη δεν είναι εφικτή. Είναι καιρός και η Αριστερά να καταλάβει αυτή τη σχέση: είναι η εφαρμογή μιας ταξικής πολιτικής που κάνει αναπόφευκτη τη ρήξη με την Ευρωζώνη, και είναι μέσα από μια τέτοια διαδρομή που αυτή η ρήξη πρέπει να ενδιαφέρει την Αριστερά. Διότι κάλλιστα θα μπορούσε να υπάρξει ρήξη με την Ευρωζώνη από μια σκοπιά «εθνική» και όχι ταξική, όπως θα δούμε παρακάτω.
Οι «μέσα» και οι «έξω»
Δεν είναι όμως μόνο αυτό: η ρήξη με τους «έξω» (με την Ευρωζώνη), αν πρόκειται να γίνει με στόχο να καταργήσουμε τα μνημόνια και να ανοίξουμε το δρόμο για την ανατροπή της λιτότητας, προϋποθέτει και συνεπάγεται ταυτόχρονα ρήξη και με τους «μέσα», δηλαδή με την ελληνική αστική τάξη. Πότε η ελληνική κυβέρνηση θα κέρδιζε τον κόσμο με το μέρος της σε μια ρήξη με την Ευρωζώνη; Μόνο αν υλοποιούσε αποφασιστικά το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, μόνο όταν συντηρούσε και ενίσχυε το κλίμα ελπίδων, ενθουσιασμού και αγωνιστικής στράτευσης της πρώτης μετεκλογικής περιόδου, πριν αρχίσουν οι υποχωρήσεις που οδήγησαν στην αναστολή ουσιαστικά του προγράμματος της Θεσασαλονίκης. Μόνο, δηλαδή, αν υλοποιούσε πολιτικές ταξικής μονομέρειας υπέρ της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Όμως τέτοιες πολιτικές σημαίνουν πρώτα απ’ όλα σύγκρουση με τους «μέσα»: με το αστικό μνημονιακό πολιτικό σύστημα και τα κόμματά του, με το «βαθύ κράτος» του, με τους Έλληνες καπιταλιστές οι οποίοι δεν θέλουν να χάσουν ό,τι κέρδισαν στα 5 χρόνια των μνημονίων. Από αυτή την άποψη, η κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ έπραξε –δυστυχώς– ακριβώς αντίθετα: ξεκίνησε –χωρίς καμία προφανή πίεση– με γενναία προκαταβολή πράξεων «καλής θέλησης» προς την ελληνική αστική τάξη και τη μνημονιακή-αστική εξουσία. Τοποθέτησε στα κρίσιμα κυβερνητικά και κρατικά πόστα συστημικά στελέχη. Έστειλε έτσι ένα μήνυμα στην ελληνική αστική τάξη ότι δεν θα θίξει τους κρίσιμους κρίκους του συστήματός της, αλλά και στους δανειστές ότι έρχεται να διαπραγματευτεί με καλή διάθεση για έναν «έντιμο συμβιβασμό». Στη συνέχεια, όταν οι δανειστές διέλυσαν τις αυταπάτες για «έντιμο συμβιβασμό», βρέθηκε πιεζόμενη τόσο από τα μέσα όσο και από τα έξω, ενώ είχε παραχωρήσει ασυλλόγιστα κρίσιμους κρίκους άσκησης πολιτικής στον αντίπαλο.
Μνημόνια και ευρώ
Η συμμετοχή στην Ευρωζώνη είναι στρατηγική επιλογή της ελληνικής αστικής τάξης. Τα μνημόνια, δηλαδή η ακραία λιτότητα, επίσης. Στα χρόνια της κρίσης έμαθε να θε-
ωρεί αυτά τα δύο ταυτόσημα. Υιοθέτησε τα μνημόνια όχι εξαιτίας της συμμετοχής στην Ευρωζώνη, αλλά αξιοποιώντας αυτήν τη συμμετοχή. Διότι η συμμετοχή στην Ευρωζώνη τής εξασφαλίζει τη συμμαχία και τη στήριξη ώστε να θωρακίζεται απέναντι στον «εσωτερικό εχθρό» και να επιβάλλει πιο αποτελεσματικά τις πολιτικές ακραίας λιτότητας. Τα μνημόνια δεν συνιστούν μια παραχώρηση της ελληνικής αστικής τάξης στους ιμπεριαλιστές της Ευρωζώνης, αλλά αντίθετα είναι ο καταστατικός χάρτης των συμφερόντων τόσο της ελληνικής αστικής τάξης όσο και των δανειστών. Η μείωση του κατώτατου μισθού και γενικότερα του κόστους ερτγασίας, η διάλυση των εργασιακών σχέσεων, η διάλυση του κοινωνικού κράτους και το πετσόκομμα των κοινωνικών δαπανών, δεν εξασφαλίζουν μόνο πόρους για τους τοκογλύφους δανειστές αλλά και κέρδη για το ελληνικό κεφάλαιο και γενναίο «μέρισμα» για την αφρόκρεμα της πολιτικο-επιχειρηματικής διαπλοκής. Το να αμφισβητηθεί η συμμετοχή στο ευρώ αλλά να εξασφαλιστεί η λιτότητα εκτός ευρώ, αξιόλογα τμήματα της αστικής τάξης θα μπορούσαν να το συζητήσουν. Αλλά το να αμφισβητηθεί η συμμετοχή στην Ευρωζώνη εξαιτίας της εφαρμογής μιας πολιτικής ανατροπής της λιτότητας, θα το πολεμήσει με όλα τα μέσα. Για την ελληνική αστική τάξη μνημόνια (δηλαδή πολιτικές ακραίας λιτότητας) και ευρώ είναι οι δύο όψεις της ίδιας στρατηγικής επιλογής. Επομένως, για να καταργήσουμε τα μνη-
μόνια και να ανατρέψουμε τη λιτότητα, θα έρθουμε σε αναπόφευκτη σύγκρουση όχι μόνο με την Ευρωζώνη, αλλά εξίσου και με την ελληνική αστική τάξη.
Συμφωνημένη έξοδος από το ευρώ;
Ο Κώστας Λαπαβίτσας, όπως και στην περίπτωση της Κύπρου την άνοιξη του 2013, επαναφέρει την πρότασή του για συμφωνημένη έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Στόχος, «να μη στάξει αίμα στο χαλί», όπως ειπώθηκε. Τι σημαίνει αυτό για την ιμπεριαλιστική Ευρωζώνη, είναι προφανές: να παραμείνει άθικτο το πλαίσιο των δεσμεύσεων για την αποπληρωμή του χρέους και να αποφευχτούν οι αναταράξεις για το ευρωσύστημα, ίσως με τη στήριξη του νέου εθνικού νομίσματος (δραχμή) για ένα μεταβατικό διάστημα ώστε να μην υποτιμηθεί βίαια (να υποτιμηθεί, ας πούμε, «μόνο» 30% και όχι 70%). Τα υπόλοιπα θα τα αναλάβει η καπιταλιστική κρίση και ο ελληνικός καπιταλισμός, και θα πάμε σε ακραία λιτότητα εκτός ευρώ. Ή μήπως φανταζόμαστε ότι η Ευρωζώνη και οι δανειστές, αυτοί οι ίδιοι που αρνούνται έναν «έντιμο συμβιβασμό» εντός ευρώ, θα χρηματοδοτήσουν την ανατροπή της λιτότητας εκτός ευρώ. Για να στείλουν πιο μήνυμα; Ότι όλοι μπορούν να φεύγουν από την Ευρωζώνη ανατρέποντας τη λιτότητα και παίρνοντας ως μπόνους τη στήριξη του εθνικού τους νομίσματος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα;
Εναλλακτικό σχέδιο σημαίνει σχέδιο «έκτακτης ανάγκης» Το εναλλακτικό σχέδιο που χρειαζόμαστε, λοιπόν, είναι ένα σχέδιο που ξεκινώντας από την κατάργηση των μνημονίων και την ανατροπή της λιτότητας, οργανώνει την αναπόφευκτη ρήξη με την Ευρωζώνη αλλά και με το μνημονιακό-αστικό σύστημα στην Ελλάδα. Η υλοποίηση μιας πολιτικής αντι-λιτότητας σημαίνει μέτρα γενναίας αναδιανομής του εισοδήματος, τα μέτρα «έκτακτης ανάγκης» για τις τράπεζες σημαίνουν σύγκρουση με τα συμφέροντα των τραπεζιτών και της «αφρόκρεμας» των Ελλήνων καπιταλιστών, τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλιστεί επάρκεια φαρμάκων και καυσίμων, εισαγωγών κ.λπ. θα θίξουν αναπόφευκτα τα αντίστοιχα καπιταλιστικά μονοπώλια, η αντίδραση της ελληνικής αστικής τάξης σημαίνει ότι θα αρχίσει ο αγώνας για την πραγματική εξουσία αλλιώς μια αριστερή κυβέρνηση θα ανατραπεί, ο αγώνας για την εξουσία σημαίνει ότι πρέπει να θιγούν αποφασιστικά οι σκληροί μηχανισμοί του «βαθέος κράτους» κ.λπ. κ.λπ. Το εναλλακτικό σχέδιο, λοιπόν, δεν είναι παρά ένα σχέδιο «έκτακτης ανάγκης» για τα συμφέροντα των εργαζομένων και ενάντια στο κεφάλαιο. Δεν υπάρχουν «έξυπνες μηχανικές» που είναι ουδέτερες ταξικά. Οποιαδήποτε διολίσθηση προς ταξικά «ουδέτερες» λύσεις οδηγεί αναπόφευκτα σε καταστάσεις
έκτακτης ανάγκης ενάντια στην εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν ξεκινάμε από το νόμισμα αλλά καταλήγουμε σε αυτό. Ξεκινάμε από την υλοποίηση ταξικών πολιτικών, που μόνο αυτές μπορούν να προσανατολίσουν σωστά την πολιτική μας. Και με δεδομένο αυτό, παίρνουμε και όποιο μέτρο είναι αναγκαίο σε οποιονδήποτε τομέα –και στον νομισματικό. Και επειδή εκτός από το να συγκροτήσουμε ένα ταξικό μέτωπο στο εσωτερικό, μας ενδιαφέρει ταυτόχρονα και εξίσου ένα κίνημα διεθνούς αλληλεγγύης στα ιμπεριαλιστικά μετόπισθεν και η ανάπτυξη στον μέγιστο βαθμό του διεθνούς «ντόμινο», δεν βιαζόμαστε για την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, αλλά κερδίζουμε χρόνο με μέτρα όπως παράλληλο νόμισμα κ.λπ. Γιατί το νόμισμα δεν είναι φετίχ για την Αριστερά, ούτε θετικά (πάση θυσία στο ευρώ) ούτε αρνητικά («προκαταβολική» έξοδος, που ανακηρύσσει το νόμισμα σε θεμέλιο λίθο μιας εναλλακτικής ταξικής στρατηγικής). Η απάντηση είναι ταξική και διεθνιστική και όχι νομισματική! Είναι ένα μεταβατικό σχέδιο και πρόγραμμα για το σοσιαλισμό! Όλες οι «λύσεις» που φαντάζουν πιο εύκολες είναι στην πραγματικότητα και αδιέξοδες και πιο «αιματηρές»!
12
αριστερα
18 μαρτη 2015
Nα φορολογήσουμε τον πλούτο! Του Σπύρου Αντωνίου
Μ
ε ένα μπαράζ νομοθετικών ρυθμίσεων η κυβέρνηση προσπαθεί να γεμίσει τα άδεια ταμεία του κράτους, αναζητώντας τρόπους είσπραξης των ληξιπρόθεσμων χρεών σε εφορίες, τελωνεία και ασφαλιστικά ταμεία. Την ίδια ώρα, διάφορες «έξυπνες» ιδέες περί «καλωδιωμένων» ελεγκτών-πελατών που θα καταγράφουν φορολογικές παραβάσεις των ελεύθερων επαγγελματιών, εκτός από το γέλιο που προκαλούν, βοηθούν στην καλλιέργεια ενός κλίματος «χαφιεδισμού» και «συλλογικής ενοχής», υπονοώντας ότι και πάλι τα συνήθη υποζύγια θα κληθούν να σηκώσουν τα φορολογικά βάρη.
Ψαλίδισμα
Πέρα από τις όποιες «τεχνικές ρυθμίσεις», το ζήτημα της φορολογικής δικαιοσύνης είναι βαθιά πολιτικό και η λύση είναι μία: να φορολογήσουμε τον πλούτο. Παρά τα όσα θετικά περιλαμβάνουν οι «ευκολίες πληρωμής» που προβλέπονται για τους οφειλέτες -απαλλαγή από προσαυξήσεις σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής της αρχικής οφειλής, κατάργηση των ποινών για οφειλέτες ατομικής εισφοράς στον ΟΑΕΕ και μια σειρά άλλες ευνοϊκές διατάξεις- οι προσδοκίες που είχαν γεννηθεί από τις προεκλογικές εξαγγελίες του ΣΥΡΙΖΑ εκπληρώνονται «ψαλιδισμένες». Τα ενιαία κριτήρια βάζουν στο ίδιο τσουβάλι τα λαϊκά νοικοκυριά με όσους έχουν υψηλά εισοδήματα, ενώ σε κάθε περίπτωση «κούρεμα» κεφαλαίου, όπως είχε ανακοινωθεί αρχικά, δεν προβλέπεται, μετά το βέτο των «θεσμών». Για τον ίδιο λόγο, το ίδιο αμφίβολη γίνεται η επαναφορά του αφορολόγητου στα 12.000 ευρώ και η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, της εισφοράς αλληλεγγύης κ.λπ. Με τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, που ρητά ορίζει ότι η κυβέρνηση δεσμεύεται «να απόσχει από την ακύρωση μέτρων και από μονομερείς αλλαγές των πολιτικών και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων
που θα επηρέαζαν αρνητικά τους δημοσιονομικούς στόχους», (γίνεται αποδεκτή δηλαδή η λογική των πλεονασματικών προϋπολογισμών) αναγνωρίζονται όλα τα ποσά που βεβαιώθηκαν στα χρόνια της μνημονιακής λεηλασίας. Ποσά που χιλιάδες εργαζόμενοι και άνεργοι δεν κατέβαλαν. Κυρίως από αδυναμία πληρωμής, αλλά και ως πράξη ανυπακοής στην άδικη υπερφορολόγηση των λαϊκών στρωμάτων. Με την ίδια συμφωνία, η έγκαιρη και στο ακέραιο πληρωμή των δόσεων προς τους δανειστές δεν αφήνει περιθώρια για κανενός είδους «σεισάχθεια» για τα ασθενέστερα τμήματα του πληθυσμού (6,13 δισ. ευρώ θα πρέπει να καταβληθούν μόνο μέσα στο Μάρτη). Εφόσον τα δημόσια έσοδα από τους φόρους κατευθύνονται στην εξυπηρέτηση του χρέους, πώς θα χρηματοδοτηθούν τα όποια μέτρα κοινωνικής αναδιανομής που περιέχονται στο Πρόγραμμα της ΔΕΘ; Και όχι μόνο αυτό, αλλά με τροπολογία που κατατέθηκε στο ν/σ για την ανθρωπιστική κρίση, με στόχο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα ρευστότητας, προβλέπεται η δυνατότητα επένδυσης των διαθεσίμων ασφαλιστικών ταμείων και άλλων φορέων του Δημοσίου σε ρέπος και άλλα «σύνθετα» χρηματοοικονομικά προϊόντα, από την Τράπεζα της Ελλάδος! Πρακτική που στο πρόσφατο παρελθόν είχε τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα.
Ποιοι πλήρωσαν
Οι διακηρύξεις, διά στόματος Γ. Βαρουφάκη και άλλων στελεχών της κυβέρνησης, ότι οι «έχοντες» θα κληθούν να πληρώσουν, για την ώρα παραμένουν γενικόλογες και χωρίς κάποια συγκεκριμένη παρέμβαση, που θα υλοποιούσε μια τέτοια κατεύθυνση. Και εκεί βρίσκεται όλη η ουσία για την αναζήτηση των απαραίτητων πόρων, που θα μπορούσαν να στηρίξουν μια πολιτική αντι-λιτότητας. Τα τελευταία χρόνια έχει διαμορφωθεί μια συγκεκριμένη φορολογική πραγματικότητα που μιλάει από μόνη της: αύξηση των έμμεσων φόρων στα είδη ευρείας κατανάλωσης, αύξηση φορολογίας για τα φυσικά πρόσωπα, επιβολή μιας σει-
ράς «χαρατσιών» που γονάτισαν τα νοικοκυριά. Από την άλλη, προωθήθηκε συστηματικά η μείωση της φορολογίας για τις επιχειρήσεις (όταν μέχρι πριν από λίγα χρόνια τα κέρδη τους φορολογούνταν με 45%), η ενίσχυση των φοροαπαλλαγών και της δυνατότητας φοροκλοπής μέσω «παραδείσων» για το κεφάλαιο. Το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ υπολογίζει σε 37 δισ. ευρώ την απώλεια που υπέστησαν οι μισθωτοί από μειώσεις των αποδοχών τους και από τις φορολογικές επιβαρύνσεις στο όνομα της «διάσωσης της χώρας». Η αγοραστική δύναμη των αποδοχών τους την περίοδο 2010-2013 μειώθηκε κατά 37,2%, επιστρέφοντας στα επίπεδα του έτους 2000.
Θα παίζουμε στη «λοταρία» τις αποδείξεις από το τυροπιτάδικο της γειτονιάς, ενώ οι κροίσοι θα παραμένουν στο φορολογικό απυρόβλητο; Η αντιστροφή αυτής της κατάστασης είναι επιβεβλημένη. Σωστά ο ΣΥΡΙΖΑ είχε υιοθετήσει στα ντοκουμέντα του ιδρυτικού Συνεδρίου του ότι «τα δημόσια έσοδα θα προέλθουν από τη φορολόγηση του πλούτου, των καθαρών κερδών, των υψηλών εισοδημάτων, της μεγάλης ακίνητης και εκκλησιαστικής περιουσίας, από την ακύρωση των προνομίων της ολιγαρχίας». Αυτές είναι οι πηγές από τις οποίες θα αντληθεί η χρηματοδότηση των κοινωνικών παροχών, των δημόσιων δομών της παιδείας και της υγείας, του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Η αναγκαία -αλλά όχι ικανή από μόνη της- πάταξη του λαθρεμπορίου καυσίμων, η άμεση καταβολή της «εθελοντικής εισφοράς» των εφοπλιστών (μόλις 400 εκατ. ευρώ για 3 χρόνια...) και του φόρου για τις συχνότητες στα ιδιωτικά κανάλια ή ανάλογα μέτρα που θα υποχρεώνουν την οικονομική ελίτ να βάλει το χέρι στην τσέ-
πη, μπορούν να αυξήσουν τα έσοδα για το Δημόσιο χωρίς να «ματώνουν» τα λαϊκά εισοδήματα. Αντί για τη στοχοποίηση του απλού κόσμου για φοροδιαφυγή, επείγει να υποδειχθούν -και να υποχρεωθούν να πληρώσουν- οι κύριοι υπαίτιοι της κατάρρευσης των δημόσιων εσόδων και της εκτίναξης του δημόσιου χρέους μέσα από μίζες και κρατικές επιδοτήσεις, μέσα από τον πακτωλό δισ. ευρώ στους τραπεζίτες.
Μονομέρεια
Σε συνθήκες οικονομικού στραγγαλισμού, η κυβέρνηση οφείλει να κινηθεί με απόλυτη ταξική μεροληψία. Να μείνει πιστή στην εφαρμογή του προγράμματός της, περιορίζοντας τη φορολογική επιβάρυνση μισθωτών και συνταξιούχων και θεσπίζοντας έκτακτα μέτρα δραστικής φορολόγησης της κερδοφορίας των επιχειρήσεων και ακύρωσης όλων των προκλητικών προνομίων που απολάμβαναν από το μνημονιακό καθεστώς. Η εξαγγελία για τον έλεγχο στις ενδοομιλικές και «τριγωνικές» συναλλαγές μέσω offshore εταιρειών που έχουν ως στόχο τη φοροαποφυγή έπρεπε ήδη να είχε γίνει πράξη. Μια τέτοια ριζοσπαστική φορολογική πολιτική, ενταγμένη σε ένα συνολικό πολιτικό σχέδιο αναδιανομής εισοδήματος και ισχύος προς όφελος των «από κάτω», συνεπάγεται αταλάντευτη πολιτική βούληση. Προϋποθέτει συγκρούσεις με τα ευρωεπιτελεία και την ντόπια αστική τάξη και ένα μαχητικό-διεκδικητικό κίνημα που θα βάζει ως αίτημα το «να πληρώσουν οι πλούσιοι». Αυτή είναι η μόνη ρεαλιστική απάντηση για τα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας. Διαφορετικά, θα παίζουμε στη «λοταρία» τις αποδείξεις από το τυροπιτάδικο της γειτονιάς, ενώ κάποιοι κροίσοι, που μέσα στην κρίση συνεχίζουν να κερδίζουν, θα βγάζουν τα λεφτά τους στο εξωτερικό ανενόχλητοι και θα παραμένουν στο φορολογικό απυρόβλητο. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας «Die Welt», το ελληνικής προέλευσης «μαύρο χρήμα» στην Ελβετία στα τέλη του 2013 ανερχόταν σε 800 δισ. ευρώ, χωρίς να υπάρχουν πιο πρόσφατα στοιχεία. Θα το φορολογήσει κανείς;
ΝΕΟΛΑΙΑ
18 ΜΑΡΤΗ 2015
Η νέα κατάσταση και η θέση της ΑΡΕΝ της είτε θα καθορίσουν εκ νέου τη θέση της στο φοιτητικό κίνηµα, είτε θα την ξεβράσουν µε άσχηµο τρόπο. Η ΑΡΕΝ στο επόµενο διάστηµα θα κληθεί να απαντήσει αν θα είναι δύναµη διεκδίκησης που θα συσπειρώνει τον κόσµο και θα επιδιώκει την ενότητα της Αριστεράς ή θα µετατραπεί σε δύναµη διαβούλευσης και συνδιαλλαγής µε το υπουργείο. Η αντίληψη που θεωρεί την κυβερνητική αλλαγή ως απόλυτη εξασφάλιση για την επίλυση των χρόνιων προβληµάτων των πανεπιστηµίων, και λαµβάνει ως εκ τούτου δεδοµένη τη στροφή του κόσµου προς τα αριστερά, είναι λογική ανάθεσης και πολιτικής δυσκαµψίας, που θα οδηγήσει την ΑΡΕΝ στην πιο δεξιά στροφή, στη διάχυση σε απολίτικα ακροατήρια και στην εξαφάνιση. Η ΑΡΕΝ, µια δύναµη που παρά τα προβλήµατά της βρισκόταν στο δρόµο και στο κίνηµα, πρέπει άµεσα να αποκρούσει τον κίνδυνο ενσωµάτωσής της από το σύστηµα και να µη χάσει τη σχέση της µε τον κόσµο.
13
Κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Red Marks
Το Ενιαίο Μέτωπο Η συζήτηση και οι θέσεις του 4ου Συνεδρίου της Τρίτης ∆ιεθνούς
Του Τζον Ριντέλ Στο σύντοµο αυτό βιβλίο, ο συγγραφέας παρουσιάζει τις ιστορικές συνθήκες και τις πρώτες συζητήσεις που οδήγησαν στη δηµιουργία της πολιτικής του «Ενιαίου Μετώπου». Η «µέγιστη δυνατή ενότητα όλων των εργατικών οργανώσεων σε κάθε πρακτική δράση κατά των ενωµένων καπιταλιστών», διασφαλίζοντας παράλληλα την «ελευθερία έκφρασης […] για όλα τα πολιτικά ρεύµατα», αναδεικνύεται ξανά κρίσιµη για την Αριστερά στον 21ο αιώνα.
Αποτροπή κινδύνου
Του Νικόλα Κολυτά
Τ
ο αποτέλεσµα των εκλογών της 25ης Γενάρη, αφενός αποτέλεσε τοµή για την πολιτική κατάσταση σε κεντρικό επίπεδο, αφετέρου εισήγαγε νέα δεδοµένα άσκησης πολιτικής σε επιµέρους χώρους. Ένας από αυτούς είναι και τα πανεπιστήµια. Η ελπίδα, η αµηχανία ή και ο φόβος της φοιτητικής Αριστεράς στο ενδεχόµενο κυβέρνησης µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ πρέπει πλέον να µορφοποιηθούν σε συγκεκριµένες πολιτικές προτάσεις και κατευθύνσεις για το πώς προχωράµε. Ειδικά η συζήτηση στην ΑΡΕΝ ως προς αυτό το ζήτηµα παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Υπόλοιπη Αριστερά
Η αλήθεια είναι πως οι αντιδράσεις των αριστερών δυνάµεων στα πανεπιστήµια απέναντι στην κυβέρνηση ποικίλλουν και κρύβουν αντιφάσεις. Μεσούσης µιας διαπραγµάτευσης, η οποία αδιαµφισβήτητα αποτελεί υποχώρηση και δεξιά αναδίπλωση, αλλά και µε ανοιχτό το ενδεχόµενο επανακαθορισµού των εξελίξεων από πολλούς προβλέψιµους ή και απρόβλεπτους παράγοντες, δεν
είναι εύκολο να εξαχθεί µια συγκεκριµένη πολιτική γραµµή. Το βασικό στοιχείο σύγκλισης ως προς τη νέα κυβέρνηση, ειδικά µετά τη «συµφωνία» µε τους δανειστές, είναι η επιφύλαξη. Η επιφύλαξη αυτή εκφράζεται µε διάφορους τρόπους που συνίστανται είτε στην καταγγελία και στο αίτηµα ανατροπής της κυβέρνησης είτε στην κριτική από τα αριστερά και στην έµφαση σε συγκεκριµένα αντιΕΕ αιτήµατα χωρίς να επιδιώκεται προς το παρόν η διάσπαση του κινήµατος. Η ρευστότητα της κατάστασης είναι προφανές ότι προκαλεί διαµάχες και συζητήσεις, κυρίως εντός των ΕΑΑΚ, σχετικά µε το πώς πρέπει να κινηθούν από δω και πέρα. Η ΚΝΕ παραµένει στη δική της διαρκή αταλάντευτη και αποµονωτική γραµµή, χωρίς να µπαίνει σε κάποια διαδικασία διαλόγου µε την υπόλοιπη Αριστερά, σε µια συγκυρία ιδιαίτερα κρίσιµη.
ΑΡΕΝ: ∆ιαβούλευση και διεκδίκηση
Ανεξάρτητα από τη στάση της υπόλοιπης φοιτητικής Αριστεράς στα νέα δεδοµένα, ιδιαίτερη σηµασία έχει η κατεύθυνση και τα χαρακτηριστικά που θα αποκτήσει η Αριστερή Ενότητα από δω και πέρα. Ο ρόλος της και οι προτάσεις
Το στοίχηµα είναι να µη µετατραπεί η ΑΡΕΝ σε κυβερνητική νεολαία που απλώς θα µεταβιβάζει αιτήµατα και θα διαβουλεύεται µε τους µεν και τους δε όπως έκανε η ΠΑΣΠ. Αντίθετα, οφείλει να διατηρήσει και να επεκτείνει τα ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά της, εκµεταλλευόµενη τις νέες συνθήκες, στις οποίες το κίνηµα µπορεί να βγει στο δρόµο πολύ πιο ισχυρό και δυνατό. Είναι απαραίτητο να παλέψει για την αναζωογόνηση των γενικών συνελεύσεων, όχι απλώς µε όρους «εκδηµοκρατισµού των διαδικασιών», αλλά αναθέρµανσης της πολιτικής συζήτησης σε αυτές. Η µεταφορά της κεντρικοπολιτικής συζήτησης στα αµφιθέατρα είναι το καλύτερο βήµα πολιτικοποίησης του κόσµου, γύρω από ουσιώδη επίδικα που απασχολούν όλη την κοινωνία. Με το κέντρο βάρους της συζήτησης να έχει µετατοπιστεί από το «πώς θα περικόψουµε» στο «πώς θα ξανακερδίσουµε», ανοίγεται ευρύ πεδίο συσπείρωσης του κόσµου στην κατεύθυνση κοινών συνελεύσεων φοιτητών-καθηγητών-εργαζοµένων και στην ευρύτερη δυνατή ενότητα της Αριστεράς. Η επαναθεµελίωση των συλλογικών διαδικασιών, η έµφαση στο κίνηµα, η ιδεολογική αντιπαράθεση και η όξυνση των αιτηµάτων µε όρους απαίτησης και όχι συνδιαλλαγής, µπορούν να δηµιουργήσουν µια νέα αριστερή ηγεµονία στις σχολές, ικανή να χτυπήσει τη ∆ΑΠ και να έχει ερείσµατα στην κοινωνία. Το ζήτηµα είναι αν υφίσταται η πολιτική βούληση για να υπάρξει κάτι τέτοιο. Το Σαββατοκύριακο 21-22 Μάρτη θα διεξαχθεί το πανελλαδικό διήµερο της Αριστερής Ενότητας στην ΑΣΟΕΕ. Είναι πολύ σηµαντικό για άλλη µια φορά η συζήτηση να µην επικεντρωθεί σε διαδικαστικά και δευτερεύοντα ζητήµατα, αλλά να ανοίξει ένας πλούσιος διάλογος σχετικά µε την κατεύθυνση και τους στόχους της ΑΡΕΝ. Χωρίς αυτήν τη συζήτηση είµαστε καταδικασµένοι στη στασιµότητα.
Χιλή 1970-73 Κυβέρνηση της Αριστεράς, κράτος και εξουσία
Κείµενα των: Mike Gonzalez, Charies-Andre Udry Σήµερα, ζητήµατα όπως ο έλεγχος των κατασταλτικών και ιδεολογικών µηχανισµών του κράτους πρέπει να τεθούν ξανά στο κέντρο της συζήτησης της Αριστεράς, ειδικά µετά τη συγκρότηση κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Σε συνθήκες τελείως διαφορετικές από τις αντίστοιχες του 1970-73, η Χιλή εξακολουθεί να µας προειδοποιεί: ∆εν υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο από το να πληγώσεις ένα θηρίο, αν δεν έχεις την πρόθεση να το αποτελειώσεις…
Ελληνικός Μενσεβικισµός (1924) Η κρίση µέσα στο ΚΚΕ (1927) Του Παντελή Πουλιόπουλου
14
ΙΣΤΟΡΙΑ
18 ΜΑΡΤΗ 2015
Το 1821 όπως δεν το δίδαξαν ποτέ στα σχολεία εκποιήσεις των «εθνικών γαιών» έχουν γίνει. Ο λόγος: Την εισβολή του Ιµπραήµ στην Πελοπόννησο και του Κιουταχή στη Ρούµελη σταµάτησαν οι πρώην ηγέτες της Φιλικής Εταιρείας, βγαίνοντας τελευταία στιγµή από τη φυλακή και αναλαµβάνοντας κατευθείαν την ηγεσία των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η Γ΄ Εθνοσυνέλευση έκλεισε τις εργασίες της µε ένα διπλό αντιφατικό µήνυµα. Από τη µια ψήφισε το Σύνταγµα της Τροιζήνας, το πιο φιλελεύθερο σύνταγµα του κόσµου εκείνη την εποχή, κι από την άλλη ανέθεσε στον αντιδραστικό Καποδίστρια τη διακυβέρνηση της χώρας. Είναι η περίοδος που οι Μεγάλες ∆υνάµεις µε τη ναυµαχία του Ναβαρίνου θα αναλάβουν να δώσουν τέλος στην αναταραχή στη Μεσόγειο, επιτρέποντας να στηθεί το ελληνικό κράτος. Τα κοινωνικά ζητήµατα, που τέθηκαν και δεν λύθηκαν το 1821, θα µπουν στην άκρη προσωρινά, για να εκραγούν το αµέσως επόµενο διάστηµα…
Του Χάρη Παπαδόπουλου
∆
ύο από τους ήρωες του 1821 που τιµά η κρατική αφήγηση της επανάστασης είναι ο Ρήγας Φεραίος και ο πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄. Και οι δύο θεωρούνται µάρτυρες της ίδιας «εθνικής ιδέας». Ο Ρήγας όµως καλούσε σε πανβαλκανική εξέγερση όλους τους καταπιεσµένους –ανεξαρτήτως θρησκείας– για την ανατροπή του σουλτάνου, αλλά και των αρχόντων, χριστιανών και µουσουλµάνων, κι ενάντια στην Εκκλησία. Ο Ρήγας, παιδί της παράδοσης των γιακωβίνων της Γαλλικής Επανάστασης, δηµιούργησε µυστική επαναστατική οργάνωση, που τα σχέδιά της πρόδωσε στον σουλτάνο και στους Αυστριακούς όχι κάποιος Τούρκος, αλλά ένας χαφιές του Πατριαρχείου που είχε εισχωρήσει στην οργάνωση. Ο Ρήγας κι άλλοι 13 σύντροφοί στραγγαλίστηκαν και τα πτώµατά τους ρίχτηκαν στον ∆ούναβη. Οι καλόγεροι του Πατριαρχείου πανηγύριζαν: «Όσον αφορά τον παράφρονα τον Ρήγα, ο οποίος έχει εκδώσει διάφορες διεγερτικές επιστολές… χωρίς τη συµφωνία του Χριστού… βρήκε τον καλύτερο θάνατο κι έγινε ψάρι στον ∆ούναβη και µαζί µε τους άλλους συνωµότες θα γίνει ύλη της αιώνιας κόλασης». Αντίθετα, ο πατριάρχης Γρηγόριος, που πρόλαβε κι αφόρισε τους επαναστάτες το 1821, ήταν αναπόσπαστο κοµµάτι της εξουσίας που απεχθάνονταν ο Ρήγας. Όπως και κάθε πατριάρχης πριν από αυτόν, ήταν µέλος του ∆ιβανίου, δηλαδή του υπουργικού συµβουλίου του σουλτάνου, και ανώτατος φοροεισπράχτορας των ορθόδοξων χριστιανών υπηκόων της αυτοκρατορίας. Ο Γρηγόριος έχασε το κεφάλι του εξαιτίας της αποτυχίας του να ελέγξει τους πληθυσµούς που εξεγέρθηκαν, ενώ µεγάλο ρόλο στην εκτέλεσή του έπαιξαν οι δολοπλοκίες του επισκόπου Πισιδίας Ευγένιου, που πρόσµενε τη σειρά του για να ανεβεί στον πατριαρχικό θρόνο.
Η άγνωστη επανάσταση
Η επανάσταση στην Πελοπόννησο δεν ξεκίνησε στις 25 Μάρτη στην Αγία Λαύρα, όπου ποτέ δεν υψώθηκε κανένα λάβαρο. Ο ξεσηκωµός άρχισε στις 21 Μάρτη στην Πάτρα και ο ηγέτης των εξεγερµένων, ο τσαγκάρης Παναγιώτης Καρατζάς, µέλος της Φιλικής Εταιρείας, δολοφονήθηκε τελικά από τους κοτζαµπάσηδες. Στην Αττική, ο οργανωτής της εξέγερσης, Μελέτης Βασιλείου, έφυγε κυνηγηµένος από τους προκρίτους και ενέπνευσε τον ξεσηκωµό των ακτηµόνων στη Βόρεια Εύβοια, όπου κι αυτός δολοφονήθηκε. Ο Αντώνης Οικονόµου, ο Φιλικός δηµεγέρτης της Ύδρας, κατόρθωσε να πιάσει τους πλοιοκτήτες στον ύπνο και έτσι πήραν οι εξεγερµένοι τα πλοία. Ο Οικο-
Συµπέρασµα
νόµου δολοφονήθηκε επίσης από τους άντρες του Ανδρέα Λόντου, προύχοντα και αργότερα παραδοσιακού κοµµατάρχη. Στην Άνδρο, οι ξεσηκωµένοι χωρικοί ίδρυσαν «κοµούνα», καλλιεργώντας όλοι µαζί τη γη. Μάλιστα πέρασαν τους πλούσιους από λαϊκά δικαστήρια, επειδή αυτοί κάλεσαν τον οθωµανικό στόλο να τους σώσει από τους αγρότες. Επικεφαλής στην Άνδρο ήταν ο αγρότης ∆ηµήτρης Μπαλής, ο οποίος δολοφονήθηκε την επόµενη χρονιά µε εντολή του «Αρµοστή των Νήσων» Κ. Μεταξά, θείου του µετέπειτα δικτάτορα Ιω. Μεταξά. Στη Νάξο, ηγέτης της επανάστασης ήταν ένας επίσκοπος, ο Ιερόθεος. Αυτός ήταν µέλος της Φιλικής Εταιρείας και οργάνωσε µεθοδικά τις καταλήψεις των µεγάλων κτηµάτων από τους ακτήµονες. Τα επόµενα χρόνια βρέθηκε φυλακισµένος στην Πελοπόννησο. Καταλήψεις κτηµάτων έγιναν και αλλού, όµως ειδικά στη Σάµο υπήρξε ξεκάθαρη νίκη των ακτηµόνων πάνω στους προύχοντες, που κράτησε για µια δεκαετία. Εδώ οι πλούσιοι αναγκάστηκαν να καταφύγουν όλοι απέναντι στη µικρασιατική ακτή και οι επαναστάτες, µε επικεφαλής τον Φιλικό Λυκούργο Λογοθέτη, έφτιαξαν την πολιτική τους οργάνωση, τους «Καρµανιόλους», που κυβερνούσαν το νησί. Με ενέργειες της ελληνικής κεντρικής διοίκησης στην Πελοπόννησο, το νησί ήταν αποκοµµένο. Αργότερα, µε τις διπλωµατικές διαπραγµατεύσεις του Καποδίστρια, η Σάµος δεν περιλήφθηκε στο ελληνικό κράτος και οι Οθωµανοί
επανέφεραν την κοινωνική τάξη και τους µεγαλοκτηµατίες στις ιδιοκτησίες τους!
Οι Φιλικοί χάνουν τον έλεγχο
Είδαµε ότι οι δολοφονηµένοι ηγέτες της φτωχολογιάς ήταν κατά κανόνα µέλη της Φιλικής Εταιρείας. Μπροστά όµως στις ανάγκες των αγροτών για γη και καλύτερη ζωή, η Φιλική Εταιρεία κράτησε αµήχανη στάση και γρήγορα ξεπεράστηκε από τα γεγονότα. Στην Πελοπόννησο ήδη από την Α΄ Εθνοσυνέλευση, η Φιλική Εταιρεία είναι ουσιαστικά παρελθόν. Παρότι δυο µέλη της, ο ∆. Υψηλάντης κι ο Θ. Κολοκοτρώνης, εκλέγονται ο ένας πρόεδρος του εκτελεστικού και ο άλλος αρχιστράτηγος, στα όργανα οι κοτζαµπάσηδες έχουν απόλυτη πλειοψηφία. Ο θρίαµβος της αντίδρασης θα αποτυπωθεί στη Β΄ Εθνοσυνέλευση, όπου θα εκποιηθούν οι «εθνικές γαίες», θα µπορούν δηλαδή να αγοραστούν από τους πλούσιους τα χτήµατα που ανήκαν πριν στο οθωµανικό κράτος και σε Τούρκους αγάδες. Από το φόβο των αγροτών που έχουν καταλάβει αυτά τα χωράφια, σπάνια θα εφαρµοστεί αυτή η απόφαση. Οι Φιλικοί, όµως, είναι ήδη σε διωγµό και οι διάφορες µερίδες των προκρίτων ετοιµάζονται για εµφύλιο πόλεµο µοιράσµατος της λείας. Η Ελληνική Επανάσταση δείχνει να κατρακυλά στο κενό. Στην Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, οι πρώην Φιλικοί αποκαθίστανται. Μαζί µε τον Υψηλάντη και τον Κολοκοτρώνη που δικαιώνονται, ακυρώνονται κι όσες
Η επανάσταση του 1821 είχε κοινωνικά και ταξικά χαρακτηριστικά από την πρώτη στιγµή. Σε κάθε περιοχή, οι φτωχοί αγρότες ήξεραν τον ταξικό εχθρό τους και όχι σπάνια έπαιρναν σκληρά µέτρα εναντίον του. Όµως έµεναν εκεί, χωρίς να συνδέουν τον αγώνα τους µε τις άλλες περιοχές και χωρίς να µπορούν να έχουν ένα πρόγραµµα για το τι θα κάνουν, αφού διώξουν τους προκρίτους. Οι ανώτερες τάξεις είχαν πολύ καλύτερο πολιτικό ένστικτο. ∆εν τους αρκούσε να κερδίσουν τοπικά, αλλά συντρίβανε την κοινωνική ανταρσία οπουδήποτε ξεσπούσε και επιτίθονταν µε ιδιαίτερη λύσσα στους ηγέτες των φτωχών. Το ελληνικό κράτος µπόρεσε να το κληρονοµήσει µόνο η αστική τάξη, οι έµποροι και οι Φαναριώτες. Πέρα από εξαιρέσεις, η τάξη αυτή µπήκε µε το ζόρι στην επανάσταση ή ήταν ολοκληρωτικά εχθρική προς αυτή, µέχρι να νικήσει. Χαρακτηριστικό παράδειγµα ο Μιχαήλ Τοσίτσας που τον καιρό της επανάστασης ήταν υπεύθυνος επιµελητείας του Ιµπραήµ πασά στην Πελοπόννησο, σωρεύοντας πλούτη από τη λεηλασία και τον εξανδραποδισµό των κατοίκων της. Αµέσως µετά ο Τοσίτσας έκανε µερικές επιδεικτικές φιλανθρωπίες και µετατράπηκε από προδότης σε «µέγα ευεργέτη του Έθνους». Η επανάσταση του 1821 ήταν –στην πραγµατικότητα– ένα επεισόδιο στην προσπάθεια της ανθρωπότητας να απελευθερωθεί από την εκµετάλλευση και την καταπίεση. Τη µνήµη του 1821 τη διεκδικεί η αστική τάξη για να αναπαράγει τους µύθους της εθνικής ενότητας και της συνέχειας του έθνους. Τη διεκδικούµε όµως κι εµείς, όπως διεκδικούµε και όλες τις αστικές επαναστάσεις, γιατί έθεσαν –κι ας µην έλυσαν– το ζήτηµα της ελευθερίας και της ισότητας.
αναλυση
18 ΜΑΡΤη 2015
Όταν τα φιλολαϊκά μέτρα απαιτούν μονομερείς ενέργειες Του Πέτρου Τσάγκαρη
Τ
α τελευταία 15-20 χρόνια οι θεωρητικοί της επαναστατικής-αντικαπιταλιστικής Αριστεράς – και όχι μόνον αυτοί– τόνιζαν ότι ο καπιταλισμός έχει φτάσει σε ένα τέτοιο στάδιο ανάπτυξης, στο οποίο η διατήρηση των κερδών μπορεί να επιτευχθεί μόνον με ακραία συμπίεση του εργατικού εισοδήματος. Δηλαδή με διατήρηση χαμηλών μισθών (ή με μείωση μισθών), με διατήρηση υψηλής ανεργίας, αλλά και με συντριβή του κοινωνικού κράτους. Οι παγκόσμιοι πόλεμοι μπόρεσαν δυο φορές να καταστρέψουν τεράστιο όγκο κεφαλαίου, δίνοντας τη δυνατότητα στο καπιταλιστικό «κοντέρ» της πτωτικής τάσης του μέσου ποσοστού κέρδους να «μηδενίσει», δηλαδή να ξεκινήσει και πάλι να τρέχει με τους ρυθμούς που έτρεχε πριν συσσωρευθεί τόσο πολύ κεφάλαιο. Όμως οι παγκόσμιοι πόλεμοι έχουν (ευτυχώς) εγκαταλειφθεί ως διέξοδος, τουλάχιστον προσώρας, καθώς η καταστροφική δύναμη των πυρηνικών μπορεί να οδηγήσει σε προκαπιταλιστικές κοινωνίες –και όχι απλώς σε «μηδενισμό» του κοντέρ εντός του καπιταλισμού. Προειδοποιούσαν τότε αυτοί οι θεωρητικοί ότι μέσα σε τέτοιες συνθήκες, οι μεταρρυθμιστικές δυνάμεις, δηλαδή οι πολιτικές δυνάμεις που θέλουν απλώς να πετύχουν φιλολαϊκές-φιλεργατικές μεταρρυθμίσεις εντός του καπιταλισμού, χωρίς να τον αμφισβητήσουν ως σύστημα, θα έχουν όλο και λιγότερο χώρο δράσης. Κι αυτό επειδή οι άρχουσες τάξεις όχι μόνον δεν ήταν διατεθειμένες να παραχωρήσουν ούτε ψίχουλο, αλλά ήθελαν να πάρουν πίσω κι ό,τι είχαν αναγκαστεί να παραχωρήσουν στις περιόδους του οικονομικού «μπουμ». Η πρώτη και πιο μεγάλη μεταρρυθμιστική (δηλαδή ρεφορμιστική) δύναμη που γνώρισε αυτό το αδιέξοδο ήταν η σοσιαλδημοκρατία. Όμως ρεφορμισμός χωρίς την καρδιά του, χωρίς φιλολαϊκές μεταρρυθμίσεις δηλαδή, δεν θα μπορού-
σε να επιβιώσει ως τέτοιος για πολύ. Κι έτσι τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, που μέχρι τότε πατούσαν σε δύο βάρκες, υποχρεώθηκαν να διαλέξουν. Και διάλεξαν, όπως αναμενόταν εξαιτίας των πολλών οικονομικών δεσμών τους, το στρατόπεδο της άρχουσας τάξης. Η πολιτική που ακολούθησαν οι Εργατικοί στην Αγγλία, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα στη Γερμανία, τα Σοσιαλιστικά Κόμματα στη Γαλλία και την Ισπανία, το Δημοκρατικό Κόμμα στην Ιταλία, αλλά και το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα, είναι αδιάψευστοι μάρτυρες αυτής της επιλογής. Μιας επιλογής που έκανε πλέον αυτά τα κόμματα να μη διαφέρουν διόλου από τα άλλα αστικά κόμματα. Έτσι μπόρεσαν να συγκυβερνήσουν με τη Δεξιά πολύ άνετα τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ιταλία και στην Ελλάδα, ασκώντας βέβαια όχι μια ενδιάμεση πολιτική, αλλά μια ακραία δεξιά πολιτική. Βέβαια σε πολλές περιπτώσεις αυτή η ταύτιση οδήγησε ή θα οδηγήσει στον αφανισμό τους, αφού έπαψαν να είναι χρήσιμα και στους «από τα κάτω» και στους «από τα πάνω».
Μνημόνιο Στην περίπτωση της Ελλάδας, η ντόπια άρχουσα τάξη, με αφορμή το χρέος, συνδιοργάνωσε μαζί με τους δανειστές μια ακραία προσπάθεια συντριβής των λαϊκών-εργατικών κατακτήσεων, προσπάθεια που κωδικά ονομάζουμε μνημόνιο. Αυτή η ακραία πολιτική έχει ορίζοντα εφαρμογής ολόκληρη την Ευρώπη, γι’ αυτό έχει σημασία γι’ αυτούς να πετύχει το πρώτο πείραμα. Βέβαια, η πολιτική αυτή έχει παράπλευρες απώλειες. Έτσι επλήγησαν κάπως και τμήματα της άρχουσας τάξης, ενώ ταυτόχρονα συνετρίβη το κύριο μεταρρυθμιστικό κόμμα, το ΠΑΣΟΚ. Ταυτόχρονα υπάρχει ο κίνδυνος ανόδου ακραιφνών φασιστικών κομμάτων στις κυβερνήσεις μιας σειράς χωρών. Όμως αυτά δεν απασχολούν ιδιαίτερα τους καπιταλιστές. Εκείνο που τους απασχολεί είναι η διατήρηση του συστήματος και η διατήρηση και επέκταση των κερδών. Οι ναζί δεν είναι εχθροί τους. Εχθροί τους εί-
ναι όσοι αμφισβητούν τα δύο προηγούμενα στοιχεία. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε ένα πετυχημένο πολιτικό μέτωπο αντίστασης στο μνημόνιο. Στις γραμμές του συντάσσονταν ωστόσο σχεδόν όλες οι εκδοχές της Αριστεράς: δημοκράτες, ρεφορμιστές σοσιαλδημοκρατικού τύπου, ρεφορμιστές ευρωκομουνιστικού τύπου, κεντριστικές δυνάμεις, ριζοσπαστικές δυνάμεις με αναφορές είτε στο σταλινισμό είτε στο μαοϊσμό, επαναστατικές δυνάμεις με αναφορές στο λενινισμό και τον τροτσκισμό. Η πολιτική άποψη με την οποία κινήθηκε η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια εκδοχή μεταρρυθμισμού εντός του καπιταλισμού. Και επειδή στρατηγική επιλογή του ελληνικού κεφαλαίου παραμένει η ένταξη στη νεοφιλελεύθερη ΕΕ και στο σύστημα του ευρώ, το «εντός του καπιτα-
«Μα το να αλλάξουμε τον Στουρνάρα δεν γίνεται, γιατί έχει την κάλυψη της ΕΚΤ. Αν το κάναμε, δεν θα ήταν απλώς μονομερής ενέργεια. Θα ήταν επαναστατική ενέργεια». λισμού» σήμαινε εντός της νεοφιλελεύθερης ΕΕ και του συστήματος του ευρώ. Οι μεταρρυθμίσεις στις οποίες στόχευε και στοχεύει η στρατηγική αυτή, αν εφαρμόζονταν, θα ήταν ασφαλώς τεράστια ανακούφιση για τις λαϊκές μάζες. Δεν είναι «ψίχουλα» όπως λέει το ΚΚΕ και άλλες δυνάμεις, αλλά πρωτοφανής αναστροφή της λιτότητας (και του αντιδημοκρατικού αυταρχισμού που αυτή συνεπάγεται) για τα δεδομένα του μεγαλύτερου μέρους του καπιταλιστικού κόσμου. Όμως η κυβέρνηση διαπιστώνει ότι ο αντίπαλος δεν είναι διατεθειμένος να διαπραγματευθεί και το παραμικρό. Η κυβέρ-
15
νηση ανακαλύπτει ότι στην εσωτερική πολιτική δεν μπορεί να κάνει σχεδόν τίποτε χωρίς την έγκριση της τρόικας που τώρα έγινε κουαρτέτο (τρόικα+ESM). Ακόμη και το κουτσουρεμένο κατά 5/6 νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση θεωρήθηκε από τον Σόιμπλε ως μονομερής ενέργεια. Και δυστυχώς όχι μόνον αυτό. Σε μια πολύ πρόσφατη συνεδρίαση της ΟΜ του ΣΥΡΙΖΑ όπου ανήκω, ένας σύντροφος μου παραπονέθηκε επειδή στην τοποθέτησή μου ζητούσα την άμεση αλλαγή των διοικήσεων των τραπεζών. Ο σύντροφος μου είπε το εξής: «Μα το να αλλάξουμε τον Στουρνάρα δεν γίνεται, γιατί έχει την κάλυψη της ΕΚΤ. Αν το κάναμε, δεν θα ήταν απλώς μονομερής ενέργεια. Θα ήταν επαναστατική ενέργεια». Είχε δίκιο. Ακόμη και η παραμικρή μεταρρύθμιση μέσα στο σημερινό σύστημα, πολύ περισσότερο η αντικατάσταση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος από κάποιο πρόσωπο που δεν θα έχει σχέση με το βαθύ τραπεζικό κράτος, συνιστά επαναστατική ενέργεια. Το ίδιο επαναστατική ενέργεια μπορεί να αποτελεί και η απόκτηση του ελέγχου όλων των συστημικών τραπεζών, η απόκτηση του ελέγχου του συστήματος Δικαιοσύνης, το δωρεάν ρεύμα σε όλους όσοι πραγματικά το χρειάζονται, η φορολόγηση του πραγματικού πλούτου, πιθανόν ακόμη και η κατάργηση των 5 ευρώ στα νοσοκομεία, η κατοχύρωση των 751 ευρώ και γενικά το μεγαλύτερο μέρος των εξαγγελιών της ΔΕΘ. Όλα αυτά θεωρούνται αιτία πολέμου για τους δανειστές και για την ντόπια άρχουσα τάξη.
Σταυροδρόμι
Η ηγεσία του κόμματος και η κυβέρνηση διαπιστώνουν αυτό που διαπίστωσαν οι κλασικοί μεταρρυθμιστές που αναφέραμε παραπάνω: Οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις που οραματίστηκε αποδεικνύεται ότι με τους σύγχρονους όρους αποτελούν επαναστατικές αλλαγές. Συνεπώς πρέπει να αποφασίσει. Αν επιμείνει σε αυτές, θα αναγκαστεί να έρθει σε ρήξη τόσο με τους δανειστές όσο και με τους ντόπιους συμμάχους τους. Αν την κάνει εγκαίρως και με δική της επιλογή, θα έχει τη στήριξη της πλειονότητας του λαού, αρκεί να απευθυνθεί σε αυτόν και να τη ζητήσει. Θα έχει επίσης τη στήριξη εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη –και όχι μόνον. Μόνον τότε θα έχει αξία ο χρόνος που υποτίθεται ότι κερδήθηκε με τις συμφωνίες στα Eurogroup, ώστε να έρθει πιο κοντά και η νίκη άλλων ριζοσπαστικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Όλα αυτά δεν θα σημαίνουν ότι θα έχει γίνει κάποια επανάσταση. Θα σημάνουν όμως ένα, για πρώτη φορά, ρεαλιστικό προσκλητήριο γι’ αυτήν. Αν η κυβέρνηση δεν επιμείνει στην ταξική καρδιά του προγράμματος της ΔΕΘ, μεταθέτοντας αυτή την καρδιά στο αόριστο μέλλον ή –ακόμη χειρότερα– εγκαταλείποντάς την οριστικά, τότε ακόμη κι αν κερδήθηκε κάποιος χρόνος, θα είναι άνευ σημασίας αφού η απογοήτευση θα υπονομεύσει την προοπτική νίκης των άλλων ριζοσπαστικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Αν μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ συμμετάσχει σε κυβερνήσεις εθνικής ενότητας, θα έχει χάσει και τη μεταρρυθμιστική του καρδιά. Όπως διαπίστωσαν με πολύ οδυνηρό τρόπο τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΔΗΜΑΡ, αυτό το σύστημα δεν δέχεται φιλολαϊκές μεταρρυθμίσεις, ούτε καν μικρές διορθώσεις μέσα από τη συμμετοχή σε κυβερνήσεις εθνικής ενότητας. Γκρίζα ζώνη δεν υπάρχει. Ο ΣΥΡΙΖΑ ή θα προχωρήσει σε μονομερείς, δηλαδή σε επαναστατικές ενέργειες ή θα αυτοχειριαστεί.
16
αντιρατσισμος
18 μαρτη 2015
Αρχίζει στις 20 Απρίλη η δίκη της Χρυσής Αυγής
«Καταλάβατε ότι το 1/3 του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης χάθηκε; Καταλάβατε ότι η Θεσσαλονίκη μαράζωσε, καθώς έλειψε ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού της;» ρώτησε τα παιδιά ο Χάιντς Κούνιο, επιζήσας του Ολοκαυτώματος. Η παραπάνω σκηνή εκτυλίχθηκε την Κυριακή 15/3 το μεσημέρι στον Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Θεσσαλονίκης, αφετηρία των θανάσιμων εκτοπίσεων των Εβραίων της πόλης και κατάληξη της πορείας μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, που διοργάνωσαν η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, ο δήμος Θεσσαλονίκης και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Το χαραγμένο με τον αριθμό 109565 χέρι του μας προέτρεψε να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη και να φωνάξουμε: ΠΟΤΕ ΠΙΑ, ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ.
Καμία ανοχή, καμία «συμπόνια» για τους νεοναζί! Του Θανάση Κούρκουλα
Σ
Συσχετισμός Με δεδομένες τις παραπάνω ελλείψεις και παραλείψεις, η θετική για το αντιφασιστικό κίνημα και την Αριστερά έκβαση της δίκης επαφίεται κυρίως στον πολιτικο-κοινωνικό συσχετισμό της συντριπτικής πλειοψηφίας που επιθυμεί την καταδίκη της ΧΑ για τα εγκλήματά της και εδράζεται στο πολιτικό έδαφος της πλειοψηφικής υποστήριξης της κοινωνίας προς τη νεοεκλεγείσα κυβέρνηση με κορμό την Αριστερά. Η Αριστερά σε όλες της τις εκδοχές, οφείλει να κάνει ό,τι μπορεί για να εκφραστεί αυτός ο συσχετισμός εντός του δικα-
Στοίχημα Η καταδίκη της ηγεσίας της ΧΑ στην επερχόμενη δίκη είναι απολύτως κρίσιμη: Για να σταματήσουν να δολοφονούνται ή να τραυματίζονται εκατοντάδες μετανάστες κάθε χρόνο. Για να μην μπορούν πλέον οι νεοναζί να στρατολογούν νέα παιδιά στη βάση του τσαμπουκά των «φουσκωτών» στο δρόμο. Για να ουδετεροποιηθούν οι φιλοχρυσαυγίτικοι θύλακοι στη δικαιοσύνη, την αστυνομία και τις ένοπλες δυνάμεις - που ο κ. Πανούσης δεν προτίθεται να διαλύσει άμεσα. Τμήματα της δικαιοσύνης, πολιτειακών παραγόντων, κυβερνητικών στελεχών και της ίδιας της Αριστεράς, έχουν βαλθεί να δώσουν συγχωροχάρτι στη ΧΑ πριν από τη διεξαγωγή της πολύκροτη δίκης. Στο χέρι όλων των υπόλοιπων είναι να αποτρέψουμε μια τέτοια εξέλιξη, που θα σημάνει επάνοδο στην περίοδο προ της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, με απρόβλεπτες πολιτικές συνέπειες την ώρα που θα κρίνεται η πορεία της νέας κυβέρνησης με κορμό την Αριστερά. Μια πορεία που προφανώς δεν θα είναι καθόλου ανεξάρτητη από την έκβαση της μάχης ενάντια στο φασισμό στην Ελλάδα.
Τη χειρότερη κατάληξη είχε η αναζήτηση για τον Βαγγέλη Γιακουμάκη, καθώς επιβεβαιώθηκαν οι φόβοι και ο 20χρονος βρέθηκε νεκρός. Απίστευτο. Να μην σε αφήνουν να ζήσεις επειδή είσαι διαφορετικός...
Με τη βία και δίχως να πληρώνονται, να έχουν ασφαλιστική κάλυψη και υγειονομική περίθαλψη, αναγκάζει μετανάστες εργάτες να εργάζονται στην πτηνοτροφική εγκατάσταση που διατηρεί στη Χαλανδρίτσα ένας 50χρονος. Αλήθεια, πόσες ακόμη Μανωλάδες θα ανακαλύψουμε;
Επιμέλεια: Έλενα Παπαγεωργίου
στηρίου καθώς και με τη μαζική κινητοποίηση έξω από τη δικαστική αίθουσα των φυλακών Κορυδαλλού. Οφείλει επίσης να διαμορφώσει ένα συνολικό πολιτικό κλίμα αρνητικό για τους χρυσαυγίτες ενόψει της έναρξης της δίκης. Η συγκρότηση του Παρατηρητηρίου για τη δίκη της Χρυσής Αυγής που βρίσκεται στα σκαριά με πρωτοβουλία της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, του Αντιφασιστικού Συντονισμού και του Παρατηρητηρίου της ΕΣΗΕΑ, είναι μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία. Θα χρειαστούν όμως πολύ περισσότερα, και κυρίως να πάρει ξεκάθαρη θέση η Αριστερά υπέρ της καταδίκης της ηγεσίας της ΧΑ. Η απόφαση της υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Τασίας Χριστοδουλοπούλου να μην απαντά στις ερωτήσεις των χρυσαυγιτών εντός της Βουλής είναι η ενδεδειγμένη, σε αντίθεση με άλλους υπουργούς της κυβέρνησης που θεωρούν τον κοινοβουλευτικό έλεγχο δικαίωμα των νεοναζί. Μετά και από τις απαράδεκτες δηλώσεις της Ζωής Κωνσταντοπούλου περί ενδεχόμενης ακυρότητας νόμων που ψηφίστηκαν από την προηγούμενη Βουλή λόγω της απουσίας των προφυλακισμένων χρυσαυγιτών βουλευτών στις σχετικές ψηφοφορίες, είναι κάτι παραπάνω από αναγκαίο κεντρικά πολιτικά στελέχη της κυβέρνησης και της Αριστεράς να εκφράσουν την κοινωνική απαίτηση για καταδίκη των νεοναζί. Επίσης είναι απαραίτητο η κυβέρνηση διά των αρμόδιων υπουργών (Δικαιοσύνης και Προ.Πο.) να εξασφαλίσει πως η δίκη της ΧΑ δεν θα διεξαχθεί σε περιβάλλον τοπικής γιάφκας των φασιστών όπως έγινε σε προηγούμενες υποθέσεις που έφτασαν στο ακροατήριο (δίκες Κασιδιάρη, Μπαρμπαρούση κ.λπ.) και πως θα προστατευτούν οι μάρτυρες κατηγορίας από τους τραμπουκισμούς των νεοναζί εντός και εκτός των δικαστηρίων.
μικρά αντιρατσιστικά
ε διαμορφωμένη αίθουσα των φυλακών Κορυδαλλού ξεκινά η δίκη των νεοναζί της Χρυσής Αυγής στις 20 Απρίλη. Τυχαίο ή όχι, πρόκειται για την ημέρα των γενεθλίων του Αδόλφου Χίτλερ και την παραμονή της μαύρης επετείου της χούντας στην Ελλάδα. Η υπόθεση ξεκινά με δικονομικά «γκολ» από τα αποδυτήρια προς όφελος των φασιστών. Παρά το γεγονός πως τα εγκλήματα των χρυσαυγιτών είναι απολύτως στοιχειοθετημένα και -σύμφωνα με παράγοντες της δίκης- οι ατομικές κατηγορίες «δεμένες», η καταδίκη της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής ως διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης δεν είναι καθόλου δεδομένη. Από τις εκατοντάδες υποθέσεις επιθέσεων χρυσαυγιτών κατά μεταναστών, αντιφασιστών και αγωνιστών της Αριστεράς μόνο τρεις συνεκδικάζονται με την υπόθεση «εγκληματική οργάνωση» που αφορά συνολικά 70 χρυσαυγίτες και σύσσωμη την Κοινοβουλευτική Ομάδα των νεοναζί: Πρόκειται για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, την απόπειρα ανθρωποκτονίας των Αιγύπτιων ψαράδων καθώς και την επίθεση στο Πέραμα κατά των μελών του ΠΑΜΕ. Η κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης στηρίζεται στο νόμο 187.1 και όχι στον πολύ σκληρότερο 187Α (τρομονόμο) με τον οποίο καταδικάζονται ακροαριστεροί ή αντιεξουσιαστές τρομοκράτες όπως π.χ. τα μέλη των «Πυρήνων της Φωτιάς». Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Εφετών κ. Σαλάτας πρότεινε την απαλλαγή της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής από την κατηγορία περί εγκληματικής οργάνωσης - αν και μειοψήφησε. Σύμφωνα με τον εφέτη, η ΧΑ δεν μπορεί να κατηγορηθεί καθώς δεν υφίσταται το οικονομικό κίνητρο, κάτι που όμως δεν αποτελεί προϋπόθεση δίωξης στον ελληνικό νόμο 187.1, αλλά στη διεθνή σύμβαση του Παλέρμο για την εξάρθρωση της μαφίας! Επιπλέον, η ηγεσία της ΧΑ δεν αντιμετωπίζει κατηγορίες περί ηθικής αυτουργίας στα εν λόγω εγκλήματα, παρά μόνο για συμμετοχή και διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, ενώ παρ’ όλα αυτά απουσιάζει η κατηγορία περί συγκρότησης της οργάνωσης. Το πόρισμα του Συμβουλίου Εφετών κάνει λόγο για εγκληματική οργάνωση που «πιθανά ξεκίνησε να δρα περί το 2008» όταν υπάρχουν καταδίκες ηγετικών στελεχών των νεοναζί για δολοφονικές επιθέσεις ήδη από τη δεκαετία του ’90 (π.χ. Περίανδρος κατά Κουσουρή) αμέσως μετά την ίδρυση της ναζιστικής οργάνωσης. Η έκβαση της δίκης είναι αμφίρροπη, ενώ λόγω της απελπιστικής καθυστέρησης της έναρξής της αυτή θα διεξαχθεί με αποφυλακισμένη τη μισή ηγεσία της ΧΑ (Μιχαλολιάκος Παππάς) με τη λήξη του 18μήνου στις 29 Μάρτη, ενώ πιθανά για τους ίδιους λόγους να καταλήξει να αποφυλακιστεί και ο μαχαιροβγάλτης δολοφόνος Ρουπακιάς!
O κοινοτάρχης Ελληνικού στο δήμο Ερυμάνθου ξυλοκόπησε νεαρή αλλοδαπή εργαζόμενη, που δούλευε σε καφενείο της περιοχής. Το μέλος της Δημοτικής Κίνησης Νέα Πορεία για τον Ερύμανθο, Παναγιώτης Παπαδόπουλος κατήγγειλε το γεγονός, ζήτησε την παραίτηση του προέδρου του Ελληνικού από το κοινοτικό του αξίωμα, παρουσιάζοντας το όνομά του –πρόκειται για το Γιώργο Παντελή– και ζήτησε από την κοινωνία να μην κλείνει τα μάτια σε ανάλογα δυσάρεστα γεγονότα. Γιατί η βία εναντίον των γυναικών στην Ελλάδα έχει χτυπήσει κόκκινο και δεν είναι δυνατόν να κάνουμε ότι δεν βλέπουμε...
Το 3ο Αντιφασιστικό Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών είναι γεγονός. Οργανώνεται από τις 19 έως τις 29 Μαρτίου από μια πρωτοβουλία καλλιτεχνών με ισχυρή την επιθυμία, όπως λένε οι ίδιοι «να δράσουν ενάντια στα φασιστικά μορφώματα που απειλούν τόσο την ελληνική κοινωνία όσο και ολόκληρη την Ευρώπη. Αρνούμενοι ότι η τέχνη δεν έχει επαφή με την κοινωνία που τη γεννά, στοχεύουν να δημιουργήσουν μια πλατφόρμα συντονισμού και δράσης ανθρώπων των παραστατικών τεχνών ενάντια στον εκφασισμό των κοινωνιών μας». Κορυφαία στιγμή του φεστιβάλ αυτού θα αποτελέσει η συμμετοχή στην αντιρατσιστική πορεία που οργανώνεται στις 21 Μάρτη, παγκόσμια μέρα κατά του ρατσισμού.
18 μαρτη 2015
αντιρατσισμοσ
17
Σέλμα: Μια πορεία που συνεχίζεται
Της Ελένης Πελέκη
Σ
την πόλη της Σέλμα στην Αλαμπάμα διαδραματίστηκε το 1965 μια πολύ σημαντική μάχη του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων. Στην ταινία παρουσιάζεται μια περίοδος περίπου 3 μηνών, που ξεκινάει με την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και τελειώνει με την επιτυχημένη πορεία 50 μιλίων από τη Σέλμα στο Μοντγκόμερι και την ψήφιση του Δικαιώματος της Ψήφου (Voting Rights Act). Στις 7 Μαρτίου 2015, κατά την 50ή επέτειο αυτής της μεγαλειώδους πορείας, ο Πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα παραβρέθηκε στη Σέλμα για να τιμήσει αυτόν τον αγώνα. Στην ομιλία του ανέφερε ότι το κίνημα των μαύρων δεν έχει δικαιωθεί πλήρως και χρειάζεται να συνεχιστεί. Θα μπορούσε να είναι μια πολύ συγκινητική και ελπιδοφόρα δήλωση. Την ίδια περίοδο όμως, ο πρώτος μαύρος Πρόεδρος των ΗΠΑ παρακολουθεί αμέτοχος τη λευκή στην πλειοψηφία της αστυνομία να δολοφονεί ατιμώρητη φτωχούς μαύρους και να καταστέλλει με τον πιο βίαιο τρόπο την εξέγερση στο Φέργιουσον και τις διαδηλώσεις των μαύρων σε δεκάδες πόλεις. Οι μαύροι, που στην πλειοψηφία τους είναι φτωχοί εργαζόμενοι, βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα ρατσιστικό κράτος που τους θεωρεί πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Μπορεί να μην τους αποκαλούν πια νέγρους, αλλά δεν έχουν αρθεί οι πραγματικοί διαχωρισμοί που στερούν από εκατομμύρια ανθρώπους ακόμα και τα πιο βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Τυπικά οι μαύροι κέρδισαν το δικαίωμα της ψήφου με το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου, με τη 15η Τροπολογία του Συντάγματος. Στην πράξη όμως μια σειρά από ρατσιστικούς νόμους των Νό-
τιων Πολιτειών έκανε σχεδόν αδύνατη την εγγραφή των μαύρων στους εκλογικούς καταλόγους. Μέχρι το 1965 πολλοί ακτιβιστές έκαναν πολλές καμπάνιες για να οργανώσουν τους μαύρους. Η Μη Βίαιη Επιτροπή Συντονισμού Φοιτητών (Student Nonviolent Coordinating Committee – SNCC) είχε βάλει το δικαίωμα της ψήφου στο κέντρο της καμπάνια της και δούλευε συστηματικά στη Σέλμα μαζί με μαύρους ακτιβιστές, για να οργανώσει το μαύρο πληθυσμό. Αρκετοί από τους ακτιβιστές, απογοητευμένοι από την αργή πρόοδο, απευθύνθηκαν στον Μ. Λ. Κινγκ, ο οποίος ανταποκρίθηκε και μετέφερε τη μάχη στη Σέλμα.
Καταστολή Ο Κινγκ προσπάθησε αρχικά να πείσει τον Πρόεδρο Τζόνσον για την αναγκαιότητα ενός νομοσχεδίου που να κατοχυρώνει τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων. Όταν απέτυχαν αυτές οι προσπάθειες, στράφηκε στην οργάνωση μαζικών ειρηνικών διαδηλώσεων, για να συγκινήσει την κοινή γνώμη και να πιέσει την κυβέρνηση. Τόσο ο κυβερνήτης της Αλαμπάμα, Τζορτζ Γουάλας, όσο και ο τοπικός σερίφης αντιμετώπισαν τις διαδηλώσεις με ένα όργιο καταστολής που κατέληξε στη δολοφονία του νεαρού Τζίμι Λι Τζάκσον από αστυνομικούς μετά την πρώτη απόπειρα της πορείας Σέλμα–Μοντγκόμερι. Η σκηνή της καταστολής είναι πολύ δυνατή στην ταινία. Οι αστυνομικοί χτυπάνε τους διαδηλωτές με απίστευτη βιαιότητα, ενώ ρατσιστές τους επευφημούν και χιλιάδες λευκοί σε όλη τη χώρα, που παρακολουθούν το ρεπορτάζ στην τηλεόραση, αποφασίζουν ότι δεν μπορούν να ανεχτούν άλλο αυτή την κατάσταση. Στη δεύτερη και τρίτη απόπειρα, στην πορεία συμμετέχουν εκατοντάδες λευκοί και χιλιάδες τους «προστατεύουν» σε όλη τη διάρκεια της πορείας και τους υποδέχονται στο Μοντγκόμερι.
Η ταινία επίσης ασχολείται πολύ με την ηγετική μορφή του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Παρόλο που δεν ξεφεύγει από το πολιτικά ορθό μοτίβο της αγιοποίησης του Κινγκ, τον παρουσιάζει όμως με πιο ρεαλιστικά χαρακτηριστικά, που δίνουν μια άλλη πολιτική χροιά. Το διάσημο όνειρό του («I have a dream» speech), που ενέπνευσε χιλιάδες αγωνιστές, δοκιμάζεται σοβαρά από την πραγματικότητα. Ο ίδιος άλλωστε, σε μια από τις λιγότερο διάσημες ομιλίες του, είχε πει ότι το όνειρο του έγινε εφιάλτης, όταν δολοφονήθηκαν τέσσερα 10χρονα κορίτσια σε ρατσιστική βομβιστική επίθεση. Υπάρχουν στιγμές που φαίνεται έτοιμος να τα παρατήσει και αμφισβητεί ο ίδιος τον εαυτό του, καθώς και την πασιφιστική στάση του. Παράλληλα, η στενή παρακολούθηση και παρενόχληση από το FBI βάζει σε δοκιμασία το γάμο του. Σχολιάζεται ακόμα και η σχέση του με τον Μάλκολμ Χ, ο οποίος λίγες βδομάδες πριν τη δολοφονία του προτίθεται να βοηθήσει την καμπάνια του Κινγκ, παρουσιάζοντας μια πιο ακραία εναλλακτική για να τρομάξει την κυβέρνηση. Πράγματι, είναι ξεκάθαρο ότι ο Λευκός Οίκος προτιμά να ηγείται ο Κινγκ στο κίνημα, παρά τα πιο εξτρεμιστικά και εξεγερσιακά στοιχεία. Τελικά, η πορεία έφτασε στο Μοντγκόμερι και ανάγκασε την αμερικάνικη κυβέρνηση να κατοχυρώσει και νομικά το δικαίωμα της ψήφου και να αρθούν τα νομικά και γραφειοκρατικά κωλύματα. Αυτή η νίκη δεν ήταν ούτε εύκολη, ούτε αυτονόητη. Στην ιστορία έχει καταγραφεί ως νίκη του ειρηνιστή και συγκαταβατικού Κινγκ, αλλά στην πραγματικότητα οι πολύχρονες και μαζικές κινητοποιήσεις τόσο των μαύρων όσο και των λευκών άσκησαν τη μεγαλύτερη πίεση. Οργανώσεις όπως το SNCC και πολλές άλλες δούλευαν για χρόνια σε τόπους δουλειάς, πανεπιστήμια και γειτονιές, για
να οργανώσουν και να πολιτικοποιήσουν τους μαύρους, αλλά και να χτίσουν δεσμούς με τους λευκούς. Δεν ήταν λίγες οι φορές που οι πιο ριζοσπαστικές δράσεις και τακτικές των Μαύρων Πανθήρων έλυσαν προβλήματα και λειτούργησαν προωθητικά για το κίνημα. Σημαντικός παράγοντας ήταν και η ταξική συμπαράσταση και αλληλεγγύη από χιλιάδες λευκούς εργαζόμενους, αλλά και εβραίους ακτιβιστές. Γιατί ο αγώνας των μαύρων δεν είναι μόνο φυλετικός, αλλά βαθιά ταξικός. Σε μία σκηνή ο Κινγκ αναρωτιέται: «Τι νόημα έχει να καθόμαστε στα ίδια εστιατόρια με τους λευκούς, αν δεν έχουμε τα χρήματα να αγοράσουμε το φαγητό; Ή πολύ περισσότερο αν τα μαύρα αδέρφια μας δεν μπορούν καν να διαβάσουν το μενού;».
Ριζοσπαστικοποίηση
Παρόλο που ο Κινγκ απείχε πολύ από την αριστερή, μαρξιστική ιδεολογία, πόσο μάλλον από επαναστατικές λογικές, έβλεπε όμως τα αδιέξοδα των νομοταγών τακτικών του. Ακόμα κι αν δεν ασπάστηκε ποτέ τις «βίαιες» εξεγέρσεις και το «με όποιο τρόπο χρειαστεί» (by any means necessary) του Μάλκολμ Χ, κατέφυγε αρκετές φορές σε πιο ριζοσπαστικές μορφές δράσης. Αφού κατοχυρώθηκε η ψήφος για τους μαύρους το 1965, ο Κινγκ συνέχισε τη δράση του, οργανώνοντας καμπάνια κατά της φτώχιας και ένα από τα πράγματα που έχουν περάσει στα ψιλά της ιστορίας είναι ότι, όταν δολοφονήθηκε το 1968, συμμετείχε ενεργά και στήριζε την απεργία των οδοκαθαριστών. που ήταν μεν στην πλειοψηφία τους μαύροι, αλλά τα αιτήματά τους ήταν καθαρά εργασιακά και πολιτικά. *«Σέλμα», 2014. Σκηνοθεσία: Ava DuVernay. Πρωταγωνιστούν: David Oyelowo, Tim Wilkinson, Carmen Ejogo, Oprah Whinfrey, Tim Roth
18
ΔΙΕΘΝΗ
18 ΜΑΡΤΗ 2015
Παραιτήσεις Σύµφωνα µε εσωτερικό έγγραφο του αµερικανικού υπουργείου Άµυνας, αντιµετωπίζεται πρόβληµα µαζικών παραιτήσεων των χειριστών των (τηλεκατευθυνόµενων) drones, σε ρυθµούς που ξεπερνούν τις νέες στρατολογίες. Ο «νέος τύπος πολέµου» φέρεται να έχει δηµιουργήσει «νέου τύπου ψυχασθένειες», ενώ αρκετοί παραιτηθέντες δηλώνουν πως δεν άντεξαν γιατί (σε αντίθεση µε τους πιλότους) βλέπουν στις
οθόνες τους τι συµβαίνει και αφού ρίξουν τη βόµβα. «Στρατηγέ, το βοµβαρδιστικό σου είναι πολυδύναµο. Πετάει πιο γρήγορα απ’ τον άνεµο, κι απ’ τον ελέφαντα σηκώνει βάρος πιο πολύ. Μόνο που έχει ένα ελάττωµα: χρειάζεται πιλότο. Στρατηγέ, ο άνθρωπος είναι χρήσιµος πολύ. Ξέρει να πετάει, ξέρει και να σκοτώνει. Μόνο που έχει ένα ελάττωµα: ξέρει να σκέφτεται» (Μπέρτολτ Μπρεχτ).
Το Ιράν, το Ισραήλ και το µετέωρο βήµα των ΗΠΑ Του Πάνου Πέτρου
Η
οµιλία του Νετανιάχου στο αµερικανικό Κογκρέσο ήταν το συνηθισµένο και αναµενόµενο ξεδιάντροπο παραλήρηµα υπεράσπισης των εποικιστικών-µιλιταριστικών πολιτικών του Ισραήλ, ενάντια στην «πυρηνική απειλή» του Ιράν και την απειλή του «τζιχαντισµού».
Μίνι «ανταρσία» στο Κογκρέσο
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός απευθύνθηκε στο αµερικανικό Κογκρέσο παρά την επιθυµία και του Λευκού Οίκου και του Στέιτ Ντιπάρτµεντ να µην το κάνει. Ωστόσο, η µεγάλη πλειοψηφία των ∆ηµοκρατικών γερουσιαστών επέλεξε να αποφύγει την αποχή από την αίθουσα και κάθισαν µαζί µε τους Ρεπουµπλικάνους συναδέλφους τους να τον ακούσουν, ενώ το παραλήρηµα του Νετανιάχου διακόπηκε από τους Αµερικάνους γερουσιαστές για χειροκροτήµατα 15 φορές! Ήταν µια ανοιχτή υπονόµευση του Μπαράκ Οµπάµα, σε µια περίοδο που είναι σε εξέλιξη οι διαπραγµατεύσεις γύρω από το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν. Η εικόνα συµπληρώθηκε από την επιστολή Ρεπουµπλικάνων γερουσιαστών στην Τεχεράνη, όπου λίγο-πολύ προειδοποιούν πως ό,τι κι αν συµφωνηθεί µε τον Οµπάµα δεν θα έχει καµία αξία µετά τη λήξη της θητείας του! Στα όσα εντυπωσιακά συνέβησαν µετράει σίγουρα και η «εσωτερική» πολιτική διαµάχη στις ΗΠΑ (επίθεση της σκληρής
∆εξιάς στον Οµπάµα) και η προεκλογική εκστρατεία του Νετανιάχου στο Ισραήλ. Μετράει και η διαπιστωµένη απόσταση που υπάρχει ανάµεσα στην αµερικανική και την ισραηλινή κυβέρνηση ως προς τη διαχείριση των διαφόρων µετώπων στη Μέση Ανατολή.
Συµφωνία για τα πυρηνικά
Ο Οµπάµα επιδιώκει να πετύχει ώς τα τέλη Μάρτη µια συµφωνία για το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν. Πολλά δεν έχουν αποσαφηνιστεί και δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα λήξουν επιτυχώς οι διαπραγµατεύσεις, αλλά ήδη σκιαγραφείται µια συµφωνία:
ακόµα και πιθανά επωφελείς για τα συµφέροντά του συµφωνίες (κάπως έτσι ναυάγησε στο παρελθόν η προσπάθεια προσέγγισης µε τη Βόρειο Κορέα). Οι αντιδράσεις του Ισραήλ αφορούν τη δική του πολιτική, που στηρίζεται αφενός στο πυρηνικό του µονοπώλιο στη Μέση Ανατολή και αφετέρου στη διαρκή επίκληση µιας υποτιθέµενης «υπαρξιακής απειλής που αποτελεί το Ιράν» για να δικαιολογεί τη δράση του στη Μέση Ανατολή και τη διεκδίκηση υποστήριξης από τις ΗΠΑ σε αυτήν τη δράση. Αυτά αντανακλούν συνολικότερες διεργασίες που αφορούν τον αµερικανικό ιµπεριαλισµό, τις συνεργασίες του και τις
Η κρίση της αµερικανικής ηγεµονίας διχάζει την άρχουσα τάξη ανάµεσα στην αναγκαιότητα επαναπροσέγγισης µε την Τεχεράνη και την υποστήριξη στον «σίγουρο σύµµαχο», το Ισραήλ. άρση των κυρώσεων ενάντια στο Ιράν, το οποίο θα δεσµευτεί για τον «ειρηνικό χαρακτήρα» του πυρηνικού του προγράµµατος και µάλλον θα αποδεχθεί να υπόκειται σε διαρκή διεθνή έλεγχο. Αν και πρόκειται για υποχώρηση της Τεχεράνης, υπό το βάρος των οικονοµικών κυρώσεων, οι αντιδράσεις των Ρεπουµπλικάνων δείχνουν µια παλιά καλή συνήθεια του αµερικανικού ιµπεριαλισµού: όταν «µυρίζεται» αδυναµία, να πηγαίνει «να τα πάρει όλα», τινάζοντας έτσι στον αέρα
τακτικές του στη Μέση Ανατολή. Σε πρώτο πλάνο βρίσκεται η κρίση της αµερικανικής ηγεµονίας. Αυτή είναι που κάνει µια µερίδα του αµερικανικού κατεστηµένου (που στηρίζει τις πρωτοβουλίες Οµπάµα) να επιδιώκει την επαναπροσέγγιση µε το Ιράν, ως αναγκαίο σύµµαχο στην προσπάθεια να «σταθεροποιηθούν» το Ιράκ και η Συρία. Είναι µια επιλογή που θα δυσαρεστήσει ιστορικούς συµµάχους όπως το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία, που δεν θέλουν µε τίποτε «επανένταξη» του Ιράν στο κλαµπ µε
τα «καλά παιδιά» γιατί αυτό θα αποδυναµώσει το ρόλο τους και τη σηµασία τους για τον αµερικανικό ιµπεριαλισµό στην περιοχή.
Ο πιο πιστός σύµµαχος
Μια άλλη µερίδα της αµερικανικής άρχουσας τάξης καταλαβαίνει πως σε εποχές κρίσης της ηγεµονίας της, τα πλέον «πιστά µαντρόσκυλα» όπως το Ισραήλ είναι πιο αναγκαία από ποτέ –και µε αυτές τις σκέψεις επιδιώκει να παίξει ο Νετανιάχου, διεκδικώντας το ρόλο του µόνου πραγµατικά αξιόπιστου συµµάχου, στον οποίο αξίζει τυφλή υποστήριξη. Αυτό είναι το µετέωρο βήµα του αµερικανικού ιµπεριαλισµού, που έχει χάσει τον παλιό απόλυτο έλεγχο των εξελίξεων και υποχρεώνεται να πάρει υπόψη του τις διαθέσεις και τις συχνά ανεξάρτητες πρωτοβουλίες «εχθρών» και «φίλων» στην περιοχή αλλά και να ταλαντεύεται διαρκώς µεταξύ της παραδοσιακής «ιµπεριαλιστικής απληστίας» στην οποία έχει µάθει τόσα χρόνια και της επιλογής της «συντεταγµένης υποχώρησης», ιδιαίτερα όταν προκύπτουν νέα µέτωπα όπως ο ανταγωνισµός µε τη Ρωσία και η άνοδος της Κίνας στην ανατολική Ασία. Σε αυτό το φόντο, το Ισραήλ δεν αρκεί πια ως «µοναδικός σύµµαχος», ενώ µερικές φορές λειτουργεί και ως «βάρος». Αλλά ταυτόχρονα, στην «κινούµενη άµµο» που αποτελεί η Μέση Ανατολή µετά την αποτυχία στο Ιράκ και τα γεγονότα µετά το ξέσπασµα της αραβικής επανάστασης το 2011 µέχρι σήµερα, αποτελεί το πιο στέρεο αποκούµπι. Όπως και να ’χει, η «παλιά τάξη πραγµάτων» έχει κλονιστεί συθέµελα.
Ρωσία: Η δολοφονία του
Π
άνω από 50.000 άνθρωποι διαδήλωσαν στη Μόσχα για τη δολοφονία του Μπόρις Νεµτσόβ, γνωστού αντιπάλου της κυβέρνησης Πούτιν. Η κινητοποίηση ήταν ραµµένη στα µέτρα της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης, ένας «σιωπηλός φόρος τιµής» στον δολοφονηµένο. Εξαίρεση αποτέλεσαν οµάδες αριστερών και αναρχικών που φώναξαν συνθήµατα ενάντια στον πόλεµο, την κρατική τροµοκρατία και υπέρ της απελευθέρωσης των συντρόφων τους πολιτικών κρατουµένων. Ένα µεγάλο τµή-
µα της ρωσικής Αριστεράς επέλεξε να απέχει από τη διαδήλωση, καθώς θεώρησε ότι «δεν αξίζει να θρηνούµε για τον Νεµτσόβ». Ο Μπόρις Νεµτσόβ ήταν ένα από τα καθάρµατα που παράγει η ρωσική πολιτική σκηνή εδώ και πολλά χρόνια. Ηγετική φιγούρα στην κλίκα γύρω από τον Γέλτσιν τη δεκαετία του ’90, συµµετείχε ενεργά στο µεγάλο πλιάτσικο και την κοινωνική καταστροφή. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για τον Βλαντιµίρ Πούτιν. Αλλά ο Νεµτσόβ έπεσε σε δυσµένεια µετά την οικονοµική κρίση του 1998 και αποφάσισε να µετατραπεί σε αντι-
πολιτευόµενο. Όπως όλοι οι «ριγµένοι» στην ενδοαστική αναδιανοµή εξουσίας και πλούτου που έγινε επί Πούτιν, στράφηκε σε ένα µείγµα «πάλης ενάντια στην κρατική διαφθορά» και φιλοδυτικού προσανατολισµού. Έγινε επίσης γνωστός για την εναντίωσή του στον πόλεµο στην Τσετσενία και τελευταία στη ρωσική εµπλοκή στην Ουκρανία. Οι φήµες για το ποιος διέταξε τη δολοφονία του Νεµτσόβ, έξω από το Κρεµλίνο, την πιο καλά φρουρούµενη περιοχή στη Ρωσία, δίνουν και παίρνουν. Είναι γεγονός ότι για τη ρωσική κυβέρνηση, που πασχίζει να δώσει µια
διεθνη
18 μαρτη 2015
Ιράκ Ο ιρακινός στρατός και οι σιιτικές πολιτοφυλακές είναι κοντά στην ανακατάληψη του Τικρίτ από το Ισλαμικό Κράτος. Είναι σημαντική πόλη και συμβολικά (κατεξοχήν σουνιτική και γενέτειρα του Σαντάμ, άρα «κάστρο» της αντίστασης στη σιιτική κυβέρνηση), αλλά και πρακτικά, για την επιχείρηση ανακατάληψης της Μοσούλης. Οι στρατιώτες που συμμετέχουν είναι 10.000 και οι πολιτοφύλακες 20.000.
Αυτοί οι σιίτες πολιτοφύλακες είναι εξίσου άγριοι με το Ισλαμικό Κράτος. Γι’ αυτό και η προέλασή τους έχει προκαλέσει πανικό για μαζικές δολοφονίες αντεκδίκησης και μαζική «έξοδο» σουνιτικών πληθυσμών. Αλλά οι ίδιες δυνάμεις που βομβαρδίζουν το Ιράκ υποτίθεται γιατί προστατεύουν τους κυνηγημένους από το ΙΚ άμαχους πληθυσμούς, εν προκειμένω θα συνδράμουν με τις βόμβες τους στο κυνήγι...
Λιβύη Και μέσα στο χάος του εμφυλίου στη Λιβύη, ο Χαλίφα Χαφτάρ ορίστηκε επισήμως αρχηγός του «κυβερνητικού» στρατού. Ο στρατηγός Χαφτάρ μετά τη ρήξη του με τον Καντάφι είχε αυτοεξοριστεί στις ΗΠΑ, όπου φημολογείται πως ανέπτυξε στενούς δεσμούς με τη CIA. Επέστρεψε στη Λιβύη μετά την επανάσταση κατά του Καντάφι
19
και έπαιξε βρόμικο ρόλο στην εκτέλεση ή τον παραμερισμό άλλων «οπλαρχηγών» (κυρίως εχθρικών προς τις ΗΠΑ ισλαμιστών) ακόμα και στη διάρκεια του εμφυλίου. Πριν από μήνες αποστάτησε και συγκρότησε «ατομικό» στρατό για να διεξαγάγει αυτός τον πόλεμο «ενάντια στους ισλαμιστές» και «να σώσει το έθνος από το χάος». Τότε αναρωτιόμασταν αν «γεννιέται ο Σίσι της Λιβύης». Σήμερα πήραμε την απάντηση...
Η Βενεζουέλα στο στόχαστρο
Ο
Μπαράκ Ομπάμα ανακοίνωσε την επιβολή κυρώσεων σε Βενεζουελάνους αξιωματούχους, δηλώνοντας πως η αμερικανική κυβέρνηση είναι «πολύ ανήσυχη για τις προσπάθειες της κυβέρνησης της Βενεζουέλας να κλιμακώσει τον εκφοβισμό των πολιτικών της αντιπάλων».
Υποκρισία
Μάλιστα. Όπως έγραψε ο δημοσιογράφος Γκλεν Γκρίνγουολντ, «όποιος λογικός άνθρωπος είδε ολόκληρη την κορυφή της ιεραρχίας της αμερικανικής κυβέρνησης να παρατάει ό,τι έκανε προκειμένου να συμμετάσχει στο προσκύνημα στο Ριάντ και να τιμήσει τους Σαουδάραβες μονάρχες, ή όποιος βλέπει τα βουνά όπλων και χρημάτων που ρέουν προς το καθεστώς στο Κάιρο, δεν μπορεί παρά να γελάσει ακούγοντας Αμερικανούς αξιωματούχους να ανακοινώνουν επιβολή κυρώσεων για να τιμωρηθεί η καταπίεση της αντιπολίτευσης». Ξεχνώντας τη Σαουδική Αραβία, ας δούμε τους βασικούς συμμάχους των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική που ωφελούνται από γενναία οικονομική-στρατιωτική βοήθεια: Είναι το Μεξικό και η Κολομβία, τα δύο πιο κακόφημα κράτη στο ζήτημα της συστηματικής καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, η ανακοίνωση των νέων κυρώσεων (είχαν επιβληθεί και άλλες το Δεκέμβρη του 2014) συνοδεύτηκε από μια ακόμα πιο απίθανη στην υποκρισία και τη γελοιότητά της ανακοίνωση. Η Βενεζουέλα χαρακτηρίζεται πλέον -με προεδρικό διάταγμα- «ασυνήθιστη και σοβαρή απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ» και ενεργοποιείται «κατάστα-
ση έκτακτης εθνικής ανάγκης» για να αντιμετωπιστεί αυτή η «απειλή»! Το κράτος με τις περισσότερες πυρηνικές κεφαλές στον πλανήτη, με τη μεγαλύτερη πολεμική μηχανή στον πλανήτη, που έχει βάσεις και ένοπλες δυνάμεις σε κάθε γωνιά της γης, που έχει εισβάλει σε δεκάδες χώρες, που έχει πρωταγωνιστήσει ή υποστηρίξει καθεστωτικές αλλαγές και ανατροπές κυβερνήσεων (και το 2002 στήριξε το πραξικόπημα στη Βενεζουέλα), «απειλείται» από τη Βενεζουέλα! Το εξωφρενικό είναι πως στα δυτικά ΜΜΕ αυτό
Η Ουάσινγκτον ανακήρυξε το λατινοαμερικάνικο κράτος σε «απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ» θεωρείται φυσιολογικό. Δεν βρέθηκε ένας δημοσιογράφος να ρωτήσει την αμερικανική ηγεσία τι ακριβώς ετοιμάζει η Βενεζουέλα: Χρηματοδοτεί τρομοκρατικό χτύπημα; Αποκτά πυρηνικά όπλα; Μήπως οργανώνει εισβολή σε αμερικανικό έδαφος; Πραγματικά ο Ομπάμα έφτασε σε γελοιότητα τον Ρόναλντ Ρέιγκαν που προειδοποιούσε το αμερικανικό κοινό ότι οι Σαντινίστας «απέχουν μόλις 2 μέρες από το Τέξας».
Κλιμάκωση της επιθετικότητας Όλοι γνωρίζουμε τι ακολούθησε τότε ενάντια στο ριζοσπαστικό καθεστώς της Νικαράγουα. Όπως επίσης όλοι γνωρίζουμε ότι όποτε η αμερικανική κυβέρνηση επικαλείται την «εθνική ασφάλεια», προετοιμάζεται για επίθεση. Και εδώ είναι που το προεδρικό
ανακοινωθέν παύει να αστείο. Μόλις έναν μήνα πριν, ματαιώθηκε το «Μπλε Πραξικόπημα» (οικονομικός πόλεμος - διεθνής μιντιακή επίθεση - πολιτική αποσταθεροποίηση - αεροπορική επίθεση σε επιλεγμένους στόχους) στο οποίο φέρεται να είχε ρόλο η Blackwater (η ιδιωτική εταιρεία μισθοφόρων που «διέπρεψε» στο Ιράκ). Η κυβέρνηση Μαδούρο έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία που δεν γνωρίζουμε αν είναι επαρκή, αλλά «έπεισαν» όλα τα κράτη της ηπείρου (εκτός ΗΠΑ, Καναδά) που καταδίκασαν προληπτικά κάθε πιθανή «επιθετική ενέργεια ενάντια στην εκλεγμένη κυβέρνηση». Κάτι ξέρουν. Προσπάθειες υπονόμευσης της κυβέρνησης της Βενεζουέλας υπάρχουν εδώ και 15 χρόνια, γιατί να μην ενταθούν τώρα που η λατινοαμερικάνικη χώρα αντιμετωπίζει υπαρκτά οικονομικά προβλήματα; Κυρίως ξέρουν ότι δεν υπάρχει ανατροπή προοδευτικής κυβέρνησης στη Λατινική Αμερική (φτάνοντας στο κοντινό 2009 στην Ονδούρα) που να μην είχε τη στήριξη των ΗΠΑ. Μία μέρα πριν από την ανακοίνωση των κυρώσεων, το περιοδικό «TIME» έγραφε πως η πρόσφατη προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων με την Κούβα μπορεί να διευκολύνει το στόχο της «απομόνωσης του άλλου ριζοσπαστικού καθεστώτος στην ήπειρο» (που, προσθέτουμε, είναι πιο σημαντικό «αγκάθι» για την Ουάσινγκτον και οικονομικά, και γεωπολιτικά). Βλέποντας τις αντιδράσεις στη Λατινική Αμερική, ο στόχος της «απομόνωσης» μάλλον αυτοακυρώθηκε με αυτήν την ενέργεια της Ουάσινγκτον. Αλλά η αίσθηση ότι ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός επιχειρεί να «κλείσει μέτωπα» στην πάλαι ποτέ «αυλή» του, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, επιβεβαιώνεται...
Νεμτσόβ και ο «εσωτερικός εχθρός» εικόνα «σταθερότητας», αυτή η δολοφονία είναι μάλλον άβολη. Αλλά στο δαιδαλώδες τοπίο των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, δεν αποκλείεται τμήμα τους (ή παρακρατικοί που συνεργάζονται μαζί τους) να προχώρησε σε αυτό το χτύπημα. Ο Νεμτσόβ ως αντιπολιτευτική φιγούρα είχε πέσει σε γενική ανυποληψία και ο Πούτιν δεν είχε λόγο να ζητήσει την εκτέλεσή του. Ωστόσο (ως άνθρωπος με διασυνδέσεις) φερόταν να έχει αρκετά στοιχεία για τον πρωταγωνιστικό ρόλο των ρωσικών ειδικών δυνάμεων στα γεγονότα στην Κρι-
μαία και την ανατολική Ουκρανία. Κυρίως αυτές οι δυνάμεις στο εσωτερικό ή στο πλευρό του ρωσικού κράτους έχουν το τελευταίο διάστημα κυριολεκτικά ξεσαλώσει, ανακαλύπτοντας παντού «πεμπτοφαλαγγίτες» και «εθνοπροδότες». Σε αυτό το κλίμα, η δολοφονία του Νεμτσόβ μπορεί να ήταν χρήσιμη για να σταλεί ένα μήνυμα σε όποιον μέσα στη Ρωσία επικρίνει τον πόλεμο. Εναλλακτικά, σε αυτό το κλίμα, μπορούν να «ανθίσουν μπουμπούκια» που παίρνουν το νόμο στα χέρια τους. Οι οικονομικές κυρώσεις και η πτώση
της τιμής του πετρελαίου έχουν προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη ρωσική κοινωνία. Σε αυτό το υπόβαθρο, αφενός δυτικές δυνάμεις πιθανώς να επιδιώκουν μια «αποσταθεροποίηση» της Ρωσίας από τα μέσα, αφετέρου το καθεστώς Πούτιν «παίζει» με αυτήν τη φημολογία και ευνοεί έντονα την άνθηση του σοβινισμού για να συσπειρώσει τις μάζες γύρω του. Είναι χαρακτηριστικό του κλίματος στη Ρωσία πως γύρω από το σύνθημα «αντι-Μεϊντάν» έχει συγκροτηθεί μια πλατφόρμα που ενώνει σοβινιστές, πουτινικούς, Ρώ-
σους εθνικιστές και φασίστες σε μια κατεύθυνση «αντιδυτική» και συνάμα ενάντια σε κάθε αμφισβήτηση στο καθεστώς. Σε αυτό το δύσβατο έδαφος ανάμεσα σε μια φιλοδυτική φιλελεύθερη αντιπολίτευση και ένα αδίστακτο καθεστώς έχει να πορευτεί η ρωσική Αριστερά, χτυπημένη ήδη από τις σύγχρονες «δίκες της Μόσχας» (υπόθεση Μπολότναγια), που αποδεκάτισαν το αριστερό κίνημα αμφισβήτησης το οποίο βγήκε στον αφρό το 2011 και επιχείρησε να συνδέσει την πολιτική με την κοινωνική δυσαρέσκεια...
Η ΕΡΤ ανοίγει ξανά, ο αγώνας συνεχίζεται 18 μαρτη 2015
σελίδα 9
Παρά τις παλινωδίες του υπουργού Υγείας
Συναγερμός για να σωθούν τα δημόσια νοσοκομεία μπροστά μας. Ο κόσμος στα νοσοκομεία στηρίζει την κυβέρνηση απέναντι στις επιθέσεις των δανειστών και της ΕΕ και δίνει πίστωση χρόνου, αλλά απαιτεί να δει και αλλαγές στη ζωή του. Η δράση της πολιτικής και συνδικαλιστικής ριζοσπαστικής Αριστεράς δεν πρέπει να είναι της αναμονής και της ανοχής, αλλά ούτε να επιδιώκει να αποδεικνύει διαρκώς ότι «η κυβέρνηση δεν μπορεί». Την ώρα που η κυβέρνηση δέχεται σφοδρή επίθεση από «τα δεξιά και από τα πάνω», οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς στη βάση του κόμματος και των συνδικάτων οφείλουν να τοποθετηθούν από «τα αριστερά και από τα κάτω» στηρίζοντας κάθε φιλεργατικό μέτρο, πιέζοντας για την υλοποίηση των δεσμεύσεων, όταν υπάρχουν υποχωρήσεις, και να μη διστάζουν να στέκονται αγωνιστικά απέναντι σε πρόσωπα και πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού. Τα ζητήματα που πρέπει να αναδειχτούν σαν άμεσες προτεραιότητες είναι η ρήξη με το μνημονιακό πολιτικό προσωπικό και ένα δημοκρατικό μοντέλο διοίκησης και επιλογής προϊσταμένων, με αποφασιστική συμμετοχή και ρόλο των εργαζομένων.
Του Αντώνη Καραβά
Ο
ι επιλογές του υπουργού Υγείας που έχουν γίνει μέχρι τώρα, είτε πρόκειται για καθυστερήσεις και άστοχες πολιτικές πρωτοβουλίες είτε για διορισμούς υπηρεσιακών παραγόντων που υπηρέτησαν πιστά τις μνημονιακές πολιτικές, είναι συνδεδεμένες με το ασφυκτικό πλαίσιο που έχει δημιουργήσει η συμφωνία στο Eurogroup. Η κατάργηση του 5ευρω και του 1 ευρώ στη συνταγή, δηλ. δεσμεύσεις στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, δεν προχωράνε μέχρι να βρεθούν τα «ισοδύναμα μέτρα». Ακόμη και για τη λειτουργία των νοσοκομείων που υπάρχουν τώρα –πολύ περισσότερο για να επαναλειτουργήσουν όσα είχαν κλείσει– χρειάζονται άμεσα μαζικές προσλήψεις κυρίως νοσηλευτών-τριών, αλλά και γιατρών. Αντίθετα η ηγεσία του υπουργείου Υγείας υποτάσσεται στο σχέδιο για 1.000 το πολύ προσλήψεις, αφού από τις 15.000, που προέβλεπε για όλο το Δημόσιο ο προϋπολογισμός του Σαμαρά, αφαιρούνται οι προς επαναπρόσληψη απολυμένοι και διαθέσιμοι.
Αιτήματα
Αρνητικό περιβάλλον
Η πιστή υποταγή στη λίστα Βαρουφάκη δημιουργεί και άλλες επιπτώσεις, όπως τη μισθολογική καθήλωση και την αναβολή της οικονομικής ανακούφισης από τα χαράτσια και τους φόρους και η καθυστέρηση αποπληρωμής εφημεριών και υπερωριών που οφείλονται σε γιατρούς. Αλλά και την μη επανάκτηση των υποστηρικτικών λειτουργιών (φύλαξη, καθαριότητα κ.ά.) και την παραμονή των εργολάβων στα νοσοκομεία. Όλα τα παραπάνω είναι επιλογές που έχουν με σαφήνεια διαμορφώσει αρνητικό περιβάλλον ως προς τις δεσμεύσεις και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και ως προς τα αιτήματα των συνδικάτων. Στη βάση αυτή βρίσκονται και οι μέχρι σήμερα αρνητικές εξελίξεις στο υπουργείο Υγείας. Ο Παν. Κουρουμπλής επέλεξε τη δημιουργία ενός μηχανισμού ανεξάρτητου από τον έλεγχο του κόμματος και των οργανώσεών του. Διόρισε σε καίριες θέσεις μνημονιακούς υπηρεσιακούς παράγοντες, όπως στη Γραμματεία του Υπουργείου Υγείας, στις βασικές Υγειονομικές Περιφέρειες και στους οργανισμούς. Έχει επίσης διατηρήσει στη θέση τους τις διοικήσεις των νοσοκομείων που, σαν να μην τρέχει τίποτα, προβαίνουν σε διορισμούς προϊσταμένων, σε μετακινήσεις, σε ανανεώσεις συμβάσεων κ.λπ. Διατηρεί αγαστές σχέσεις με γραφειοκρατικά συνδικάτα (ΕΝΕ, ΠΑΣΥΝΟ κ.λπ.) και με τους γαλαζοπράσινους συνδικαλιστές που μπαινοβγαίνουν στο υπουργείο «σαν στο σπίτι τους», ενώ αντίθετα υπάρχει δυσχέρεια στο να γίνουν συνα-
ντήσεις με τις οργανώσεις του κόμματος και τα συνδικάτα. Πραγματοποίησε σοσιαλφιλελεύθερες εξαγγελίες για τη διατήρηση της ΕΣΑΝ, για τους ειδικευόμενους νοσηλευτές, για τη συμμετοχή στα φάρμακα ανάλογα με το εισόδημα. Αποφάσισε, σε αντίθεση με τα σωματεία και τις οργανώσεις του
ών «εθνικής-κοινωνικής σωτηρίας για να σώσουμε το ΕΣΥ» σε αντίθεση με την πολιτική ρήξης και ανατροπής με το μνημονιακό κατεστημένο και τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Εάν δεν αλλάξει άμεσα γραμμή πλεύσης o υπουργός Υγείας με βάση τις εξαγγελίες και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, η σύγκρουση με τα συνδικά-
Χρειάζονται επειγόντως προσλήψεις μόνιμου προσωπικού για να καλυφτούν σε πρώτη φάση οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, το ΕΚΑΒ και τα τμήματα που απειλούνται με κλείσιμο. ΣΥΡΙΖΑ, να προχωρήσει η παραχώρηση του Σπηλιοπούλειου κτιρίου του νοσοκομείου «Σωτηρία» στο πανεπιστήμιο μέσω της αρχιεπισκοπής. Αναγνώρισε χρέος ύψους 12,5 εκατ. ευρώ του υπουργείου Υγείας προς τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό για το Ντινάν, ενώ, μετά από αντιδράσεις εντός ΣΥΡΙΖΑ από τους συνδικαλιστές της υγείας, πήρε πίσω την αρχική του πρόθεση για τομεοποίηση της ψυχικής υγείας με τη συμμετοχή ιδιωτών.
Οι παρατάξεις
Η κατάσταση αυτή δεν έχει να κάνει τόσο με τον ίδιο τον υπουργό Υγείας και την ανοχή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ απέναντί του, αλλά κατά τη γνώμη μας είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής στην πράξη της αντίληψης της πολιτικής των συμμαχι-
τα, αλλά και τις οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, είναι αναπόφευκτη. Στα συνδικάτα η γραμμή της ΠΑΣΚΕ και της ΔΑΚΕ είναι ευθυγραμμισμένη με το σχέδιο Σαμαρά-Βενιζέλου για «αριστερή παρένθεση», με παράλληλο εσωτερικό χτύπημα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Η γραμμή τους είναι η κοινή επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ μιλώντας για «εξαπάτηση του λαού», για «συνέχεια των μνημονίων» και απαιτώντας «λύση εδώ και τώρα όλων των αιτημάτων», ενώ κατηγορούν το ΜΕΤΑ για «κυβερνητικό συνδικαλισμό». Το ΠΑΜΕ έχει επίσης μια παρόμοια στάση, καθώς με «αριστερό φλας» καταλήγει σε συμπόρευση με το συνδικαλιστικό μπλοκ των ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ. Πιστεύουμε ότι τίποτα δεν έχει κριθεί, ούτε έχει χαθεί. Όλα είναι ανοιχτά και
Χρειάζονται επειγόντως προσλήψεις μόνιμου προσωπικού για να καλυφτούν σε πρώτη φάση οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, το ΕΚΑΒ και τα τμήματα που απειλούνται με κλείσιμο. Αύξηση της χρηματοδότησης για την υγεία τουλάχιστον στο επίπεδο του 2014. Ξεπάγωμα των μισθολογικών κλιμακίων και άμεση και τακτική καταβολή των δεδουλευμένων. Κρατικός συγκεντρωτικός έλεγχος στις προμήθειες, «απέλαση» των εργολάβων και προκήρυξη μόνιμων θέσεων για όλες τις υποστηρικτικές λειτουργίες και κυρίως ελεύθερη πρόσβαση όλων στο σύστημα υγείας, ανεξάρτητα από ασφαλιστική κάλυψη και χωρίς πληρωμή, με άμεση κατάργηση του 5ευρω και του 1 ευρώ ανά συνταγή, όπως και μεγάλη μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα. Πιστεύουμε ότι ο «όλος ΣΥΡΙΖΑ» στους εργασιακούς χώρους θα πρέπει να κινείται σε αυτή την κατεύθυνση, κάτι που συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό μέχρι σήμερα. Η απόφαση του ΓΣ του ΜΕΤΑ, καθώς και τα αιτήματα, το πρόγραμμα δράσης (με γύρο πανελλαδικών γενικών συνελεύσεων, τοπικές δράσεις των σωματείων ενάντια σε κλεισίματα τμημάτων) για την ελεύθερη πρόσβαση όλων στο ΕΣΥ και τοπικές πρωτοβουλίες σωματείων και φορέων για τη συγκρότηση μετώπου για την υπεράσπιση της δημόσιας υγείας –με κύριο αίτημα την πλήρη στελέχωση των δημόσιων νοσοκομείων– καθώς και οι οργανωτικές και καταστατικές προτάσεις του ΜΕΤΑ υγειονομικών στο Γενικό Συμβούλιο της ΠΟΕΔΗΝ κινούνται στη σωστή κατεύθυνση.