Φύλλο Νο 334 | 15 ΑΠΡΙΛΗ 2015 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€
Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
Η συζήτηση στην πανελλαδική συνάντηση του Κόκκινου Δικτύου
Μπορούσε η Αριστερά να αποτρέψει το «γύψο» του ’67;
Ελληνορωσικές σχέσεις: Όρια και ευκαιρίες
Σελ. 10-11
Σελ. 14
Σελ. 7
Η κρίση και η κυβέρνηση της Αριστεράς Σελ. 12
ΟΙ ΠΙΕΣΕΙΣ ΓΙΑ «ΕΝΤΙΜΟ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟ» ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΕ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΟΛΟΓΗΣΗ
Σκίτσ
100% ανατροπή της λιτότητας
Π έτ ο του
ρου Ζ
ερ β ο
ύ
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Της σύνταξης...
ΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑ
Η κυβέρνηση προσεγγίζει έναν ακόµα κρίσιµο σταθµό: µε τον στραγγαλιστικό εκβιασµό της «ρευστότητας», οι δανειστές και οι ευρωπαϊκοί «θεσµοί» απαιτούν στο επόµενο Eurogroup την πολιτική και κοινωνική δέσµευση του ΣΥΡΙΖΑ, αυτήν που ονοµάζουν «έντιµο συµβιβασµό». Αυτός περιλαµβάνει µέτρα όπως η συνέχεια των αντιµεταρρυθµίσεων στις εργασιακές σχέσεις, νέες απειλές για τους µισθούς και τις συντάξεις, αδιατάρακτη πορεία στις ιδιωτικοποιήσεις… Αν αυτά συνδυαστούν µε τις από τις 20 Φλεβάρη ανειληµµένες «υποχρεώσεις» (το χρέος θα πληρωθεί «στο ακέραιο και εγκαίρως») επιτρέπουν το χαρακτηρισµό αυτής της προοπτικής ως… Μνηµόνιο 3. Απέναντι σε αυτήν την πίεση η κυβέρνηση δεν έχει πλέον χώρο για ελιγµούς. Οι σκέψεις για αποδοχή του «συµβιβασµού» µε στόχο να κερδηθούν ανάσες ρευστότητας και να µείνει ανοιχτή η ελπίδα ανατροπής (ή, έστω, ριζικής τροποποίησης) του «συµβιβασµού» αργότερα (τον Ιούνη;), οδηγούν σε επικίνδυνα αδιέξοδα. Τα µέτρα που απαιτούν οι δανειστές, θα διαµορφώνουν νέα κοινωνικά και οικονοµικά δεδοµένα. Θα υπονοµεύουν τα αποθέµατα εµπιστοσύνης προς την κυβέρνηση και τις σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ µε τις εργατικές και λαϊκές δυνάµεις που τον στήριξαν στις 25 Γενάρη. Οι αντιµεταρρυθµίσεις, αν συνεχιστούν και µε τη νέα κυβέρνηση, θα ενισχύουν την κοινωνική ισχύ των κυρίαρχων στρωµάτων, που ευνοήθηκαν από τον άγριο νεοφιλελευθερισµό και επιθυµούν διακαώς να ολοκληρώσουν την κατεδάφιση των εργατικών και κοινωνικών δικαιωµάτων. Αυτή η εξέλιξη που, µεταξύ άλλων, θα αναγνωρίζει τον καθοριστικό ρόλο των δανειστών και των ευρωηγεσιών στις οικονοµικοκοινωνικές επιλογές, θα φτάσει αναπόφευκτα και στο πολιτικό ζήτηµα, στην ευθεία αµφισβήτηση του αποτελέσµατος των εκλογών στις 25 Γενάρη. Κανείς δεν δικαιούται να υποτιµά το πόσο γρήγορα ακούστηκαν οι φωνές που απαιτούσαν κυβερνητική «διεύρυνση» προς το Ποτάµι, τα αιτήµατα για εκκαθάριση της αριστερής πτέρυγας στο κόµµα και στην ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, τα σενάρια για µετάβαση σε µια κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, µπροστά στο ενδεχόµενο µιας νέας «βουτιάς» της οικονοµίας στην κρίση (είτε αυτή προκύπτει «αυθορµήτως» από τις αδυναµίες του συστήµατος, είτε αυτή «µεθοδεύεται» από τους ντόπιους και διεθνείς κυρίαρχους). Η µόνη διέξοδος είναι µια ριζοσπαστική έξοδος από αυτόν το φαύλο κύκλο. Η ξεκάθαρη απόρριψη της µνηµονιακής πολιτικής και η στροφή σε (µονοµερείς) επιλογές ανατροπής της λιτότητας. Με στόχο την ενίσχυση του εργατικού και λαϊκού στρατοπέδου και την απάντηση στους δανειστές µέσω του πολιτικού και όχι του οικονοµικού πεδίου. Μια τέτοια πολιτική ρήξης και όχι αναζήτησης «συµβιβασµού», αναγκαστικά συνδέεται µε επιλογές «αντίστροφου µνηµονίου», µε επιλογές αναδιανοµής σε βάρος του κεφαλαίου, αλλά και µε επιστροφή στις συνεδριακές αποφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για το χρέος. Που, επίσης αναγκαστικά, συνδέεται µε την εγκατάλειψη της αυταπάτης ότι ένα ειλικρινές πρόγραµµα αντι-λιτότητας µπορεί να προχωρήσει «ειρηνικά» µέσα στα όρια αντοχής της Ευρωζώνης και του ευρώ…
15 ΑΠΡΙΛΗ 2015
Κρατικό χρέος: λογιστικός έλεγχος, διαγραφή, παύση πληρωµών
Η
πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου συγκροτεί Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου του ελληνικού κρατικού χρέους (1) το στέλεχος της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς Ερίκ Τουσέν αναλαµβάνει το συντονισµό της διεθνούς οµάδας που θα αναλάβει το επιστηµονικό σκέλος της έρευνας, η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Σοφία Σακοράφα αναλαµβάνει το συντονισµό και τις σχέσεις της Επιτροπής µε το Ευρωκοινοβούλιο και τα ξένα κοινοβούλια, το Κανάλι της Βουλής παίζει και ξαναπαίζει το «Debtocracy», ενώ ο Τουσέν ανακοινώνει ότι ένα πρώτο πόρισµα της Επιτροπής θα είναι έτοιµο στις αρχές Ιουνίου, σε πολιτικό χρόνο πολύ παραγωγικό. Όλα αυτά είναι αναµφισβήτητα θετικά και πολύ ευχάριστα, αλλά για την πραγµατική τους εµβέλεια θα αποφασίσει -όπως για όλα- η πολιτική: εντάσσονται όλα αυτά σε ένα πολιτικό σχέδιο για τη διαγραφή του κρατικού χρέους; Αν ναι, τότε η Επιτροπή µπορεί να αποδειχτεί πολύ αποτελεσµατικό εργαλείο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Αν όχι, τότε το πρώτο της πόρισµα τον Ιούνιο µπορεί να αποδειχτεί «εκπρόθεσµο» ή και να θεωρηθεί «ενοχλητικό» και «παράταιρο» για ό,τι θα έχει ήδη πολιτικά συντελεστεί…
Η Επιτροπή
Η πρόεδρος της Βουλής δήλωσε κατά την ανάληψη των καθηκόντων της: «Θα αναληφθούν πρωτοβουλίες ώστε το κοινοβούλιο να συµβάλει ουσιαστικά στη προώθηση των ελληνικών διεκδικήσεων για τη διαγραφή του µεγαλύτερου µέρους του χρέους». Στις 7/3/2015, µιλώντας πιο συγκεκριµένα για το έργο της Επιτροπής, δήλωσε στη «Le Monde»: «Ο λαός έχει δικαίωµα να ζητήσει να διαγραφεί το µέρος του χρέους που θα κριθεί ότι είναι παράνοµο από το πόρισµα της Επιτροπής». Από την πλευρά του, ο συντονιστής Ε. Τουσέν κωδικοποίησε ως εξής τις κατηγορίες κρατικού χρέους που θα τεθούν στο στόχαστρο της Επιτροπής:
Άνοµο δηµόσιο χρέος: Χρέος που συνήφθη από το ∆ηµόσιο χωρίς να γίνεται σεβαστό το γενικό συµφέρον ή που ζηµιώνει το γενικό συµφέρον. Παράνοµο χρέος: Χρέος που συνήφθη κατά παραβίαση της ισχύουσας νοµικής ή συνταγµατικής τάξης. Απεχθές δηµόσιο χρέος: Πιστώσεις που χορηγήθηκαν σε αυταρχικά καθεστώτα ή που έγιναν τέτοια, επιβάλλοντας όρους που παραβιάζουν τα κοινωνικά, οικονοµικά, πολιτισµικά και πολιτικά δικαιώµατα των πληθυσµών που εµπλέκονται στην αποπληρωµή. ∆υσβάσταχτο δηµόσιο χρέος: Χρέος του οποίου η αποπληρωµή καταδικάζει τον πληθυσµό µιας χώρας στη φτωχοποίηση, στην υποβάθµιση της υγείας και της δη-
Η απονοµιµοποίηση του χρέους είναι σηµαντικό «εργαλείο» αν υπάρχει η πολιτική απόφαση να αξιοποιηθεί για τη διαγραφή του µόσιας εκπαίδευσης, στην αύξηση της ανεργίας, ακόµα και στον υποσιτισµό. ∆ηλαδή, χρέος του οποίου η αποπληρωµή συνεπάγεται το µη σεβασµό των θεµελιωδών ανθρώπινων δικαιωµάτων και εµποδίζει τις δηµόσιες αρχές να εξασφαλίσουν τα θεµελιώδη ανθρώπινα δικαιώµατα. Στη βάση αυτή, είναι φανερό ότι η Επιτροπή µπορεί (και αναµένεται) να τεκµηριώσει ότι το συντριπτικά µεγαλύτερο µέρος του ελληνικού κρατικού χρέους ανήκει σε αυτές τις 4 κατηγορίες, να το απονοµιµοποιήσει πολλαπλώς, να αποκαλύψει τις διαδικασίες και τους µηχανισµούς παραγωγής του (από κρατικές προµήθειες - δαπάνες, µέχρι το ρόλο της ΕΚΤ και των τραπεζών). Όµως, η απονοµιµοποίηση του χρέους είναι σηµαντικό «εργαλείο» αν υπάρχει η πολιτική απόφαση να
αξιοποιηθεί για τη διαγραφή του χρέους –αλλιώς θα παραµείνει µια «αξιακή παρενόχληση» από αυτές για τις οποίες δεν ιδρώνει το αυτί των διεθνών τοκογλύφων.
Η πολιτική στο τιµόνι
Στην προκειµένη περίπτωση όµως, η πολιτική δεν είναι απλώς στο τιµόνι, αλλά και ένα βήµα πριν από την Επιτροπή. Η χρηµατοδοτική ασφυξία του ελληνικού ∆ηµοσίου και οι ασφυκτικές πιέσεις και εκβιασµοί της Ευρωζώνης, της ΕΚΤ και των δανειστών έχουν ήδη θέσει ένα δίληµµα που πρέπει να απαντηθεί «εδώ και τώρα», πριν από το κατ’ αρχάς πόρισµα της Επιτροπής στις αρχές Ιουνίου: εσωτερική παύση πληρωµών (σε µισθούς, συντάξεις και κοινωνικές ανάγκες) ή παύση πληρωµών στους τοκογλύφους δανειστές; Και αυτό το δίληµµα µε τη σειρά του είναι η αιχµή του γενικότερου διλήµµατος: υποταγή στους δανειστές (µε «έντιµο» ή «ανέντιµο» συµβιβασµό µε τα µνηµόνια και τις πολιτικές λιτότητας) ή ρήξη; Η πολιτική απόφαση προηγείται όχι µόνο επειδή η συγκρότηση και το έργο της Επιτροπής πρέπει να ενταχτούν σε ένα πολιτικό σχέδιο για τη διαγραφή του χρέους, αλλά και επειδή τα «υπαρξιακά» πολιτικά διλήµµατα πρέπει να απαντηθούν «εδώ και τώρα». Και η µόνη απάντηση που είναι συµβατή µε το «ιστορικό συµβόλαιο» του ΣΥΡΙΖΑ µε το λαό και τον προγραµµατικό του στόχο για τη διαγραφή του χρέους, είναι παύση πληρωµών στους τοκογλύφους δανειστές - διαγραφή του χρέους! Στην υπηρεσία αυτών των πολιτικών στόχων, µπορεί να είναι σηµαντική όχι µόνο η συµβολή της Επιτροπής για το λογιστικό έλεγχο αλλά και η συµβολή της Επιτροπής για τη διαγραφή του χρέους, που πρόσφατα συγκροτήθηκε. 1. Προτιµούµε τον όρο κρατικό χρέος και όχι δηµόσιο χρέος. ∆εν πρόκειται για παιχνίδι µε τις λέξεις, αλλά για µάχη για τη σηµασιοδότηση των εννοιών: το χρέος δεν είναι «δηµόσιο» γιατί δεν το δηµιουργήσαµε όλοι και δεν το χρωστάµε όλοι.
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566
• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 081/757379-00 της Εθνικής Τράπεζας.
πολιτικη
15 απριλη 2015
3
Κορυφώνονται οι εκβιασμοί των δανειστών
Τρίτο μνημόνιο χωρίς... «Χαρδούβελη»; Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού
Του Πάνου Κοσμά
«Ξ
ύνοντας τον πάτο του βαρελιού», δηλαδή «σκουπίζοντας» όλα τα ταμειακά διαθέσιμα οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα για να πληρώνει τοκοχρεολύσια, η κυβέρνηση κερδίζει χρόνο πληρωμένο με αίμα. Στην πραγματικότητα, τα repos με τα οποία δεσμεύονται αυτά τα διαθέσιμα συνιστούν μια έμμεση εσωτερική στάση πληρωμών υπό προσωρινή αναστολή μερικών μηνών, σε κατηγορίες κοινωνικών και αναπτυξιακών δαπανών. Γι’ αυτό οι δανειστές όχι μόνο δεν είχαν κανένα πρόβλημα με αυτή την πρακτική, αλλά πρότειναν να επεκταθεί με αναγκαστική (μέσω νομοθετικής ρύθμισης) δέσμευση ρευστών διαθεσίμων ύψους 2 δισ. ευρώ οργανισμών που οι διοικήσεις τους αρνούνται να τα διαθέσουν. Όχι μόνο αυτό, αλλά εμμέσως παρότρυναν αυτή η ιδιότυπη εσωτερική στάση πληρωμών να επεκταθεί και σε μισθούς και συντάξεις, με την πληρωμή τους με «παράλληλο νόμισμα». Στο δίλημμα που εκ των πραγμάτων έχει τεθεί, «εσωτερική στάση πληρωμών ή στάση πληρωμών σε τοκοχρεολύσια», η κυβέρνηση έχει απαντήσει έμμεσα με μια εσωτερική στάση πληρωμών της οποίας τα αποτελέσματα θα «σκάσουν» αργότερα. Αυτό το «αργότερα», όμως, επαναφέρει την υπόθεση του «κερδισμένου χρόνου»: έχει νόημα ένας τέτοιος «αιματηρός» κερδισμένος χρόνος; Πόσος χρόνος μπορεί να «κερδηθεί» έτσι, για να αποκτηθεί ποιο πλεονέκτημα, για να γίνει τι και σε ποια χρονική στιγμή; Και για να το θέσουμε πιο απερίφραστα: όλα αυτά γίνονται για να μην υπογράψει η κυβέρνηση το τρίτο μνημόνιο ή επειδή αναζητείται τρόπος διαχείρισης των πολιτικών συνεπειών μιας τέτοιας υπογραφής;
Διαπραγματεύσεις
Έχοντας «ακτινογραφήσει» την κατάσταση των δημοσίων οικονομικών αλλά και των τραπεζών κ.λπ., ύστερα από χρόνια παρουσίας, τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας προσπαθούν να καταλάβουν πότε εξαντλείται και το τελευταίο ευρώ διαθεσίμων του ελληνικού Δημοσίου. Οι αρχικές προβλέψεις ότι αυτό θα συνέβαινε στις 9 Απριλίου διαψεύστηκαν –οι αντοχές του ελληνικού Δημοσίου αποδείχτηκαν μεγαλύτερες. Τώρα, οι υπολογισμοί και οι εκτιμήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας στα εγχώρια και διεθνή ΜΜΕ μιλούν για εξάντληση και του τελευταίου ευρώ στο διάστημα από τα τέλη Απριλίου μέχρι τα μέσα Μαΐου. Ενόψει αυτού, ενορχηστρώνονται οι νέες πιέσεις για άμεση συμμόρφωση της ελληνικής κυβέρνησης στις απαιτήσεις τους, ώστε να υπάρξει συμφωνία που θα εξασφαλίσει τη σταδιακή αποδέσμευση της χρηματοδότησης. «Προσφέρονται», λοιπόν, και πιέζουν για άμεση ολοκλήρωση της συμφωνίας, ώστε να επικυρωθεί από το Eurogroup (στις 11 Μαΐου) στα νέα
–υποτιθέμενα ή πραγματικά– χρονικά όρια της χρηματοδοτικής ασφυξίας. Εδώ εμφανίζεται νέα αντιφατική και παράδοξη εικόνα: Οι δανειστές εμφανίζονται ελαστικοί στο ζήτημα του ύψους του πρωτογενούς πλεονάσματος (1,5% ή και λιγότερο), αλλά δεν κάνουν βήμα πίσω στην απαίτηση να περιληφθούν στη λίστα «μεταρρυθμίσεων» νέες μειώσεις στις συντάξεις, νέες ιδιωτικοποιήσεις και νέες αντιμεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας (μαζικές απολύσεις), δηλαδή ο «ιδεολογικός πυρήνας» της λίστας Χαρδούβελη. Αντίθετα, η κυβέρνηση... παραιτείται οικειοθελώς από το μοναδικό μέχρι σήμερα επίτευγμά της στη διαπραγμάτευση, την αναθεώρηση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2015 από 3% του ΑΕΠ σε 1,5% του ΑΕΠ. Η αναθεωρημένη λίστα Βαρουφάκη περιλαμβάνει μέτρα συνολικής απόδοσης 4,68 - 6,1 δισ. ευρώ που διασφαλίζει πρωτογενές πλεόνασμα 3,1 - 3,9% του ΑΕΠ! Για να αποφύγει τα μέτρα του «ιδεολογικού πυρήνα» της λίστας Χαρδούβελη, η κυβέρνηση δείχνει υπερβάλλοντα ζήλο ως προς το συνολικό ύψος των μέτρων! Ωστόσο, οι δανειστές απέρριψαν και τη νέα λίστα Βαρουφάκη, με το αιτιολογικό ότι περιλαμβάνει μέτρα προσωρινής και όχι μόνιμης απόδοσης, αλλά και επειδή δεν περιλαμβάνει τα μέτρα της λίστας Χαρδούβελη! Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, για να κάμψει και τις νέες αντιρρήσεις των δανειστών, η κυβέρνηση απέστειλε «εμπλουτισμένη» λίστα με επιπλέον μέτρα 700 εκατ. ευρώ - 1 δισ. ευρώ για το 2015 αλλά και μέτρα απόδοσης 5,49 δισ. ευρώ για το 2016, μεταξύ των οποίων και μέτρα για τις ΔΕΚΟ με εκτιμώμενη εξοικονόμηση 58 εκατ. ευρώ. Ο συντονισμένος χαρακτήρας των
διαρροών και η ακρίβεια στα νούμερα δείχνουν ότι όλες αυτές οι επεξεργασίες είναι πραγματικές.
Νέο μεσοπρόθεσμο; Συμπέρασμα: η κυβέρνηση, προκειμένου να αποφύγει τον σκληρό πυρήνα του μέιλ Χαρδούβελη, αποδέχεται να συζητήσει το πλαίσιο μιας συνολικής συμφωνίας μνημονιακού χαρακτήρα, με μέτρα που εξασφαλίζουν υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα. Συζητάει τους όρους του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου 2015-2018 που, όπως έγινε και με όλα τα προηγούμενα, στηρίζεται στον προσδιορισμό των μέτρων για τα δύο πρώτα χρόνια (20152016) ενώ για τα δύο επόμενα χρόνια προσδιορίζονται «απλώς» οι δημοσιονομικοί στόχοι. Όμως, μια τέτοια συμφωνία, αν τελικώς υπάρξει, θα έχει πλέον οριστικό χαρακτήρα. Σε αντίθεση με τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, αυτή θα ισοδυναμεί με το γενικό πλαίσιο ενός νέου, του τρίτου, μνημονίου, με εξειδικευμένα μέτρα για τα δύο πρώτα χρόνια. Έχοντας υπογράψει στις 20 Φεβρουαρίου ότι το χρέος θα αποπληρωθεί «πλήρως και εγκαίρως», η κυβέρνηση φέρεται τώρα να συζητάει και να αποδέχεται να υπογράψει μια συνολική συμφωνία με τετραετή ορίζοντα με κύριο χαρακτηριστικό τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, υπό τον όρο να μην υπάρξουν νέες περικοπές στις συντάξεις, μαζικές απολύσεις και νέες μείζονες ιδιωτικοποιήσεις. Αλλά αυτός ακριβώς ο συνδυασμός (χρέος-τέρας και υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα) είναι ο συνδυασμός που παράγει και αναπαράγει τις πολιτικές της λιτότητας, της υψηλής ανεργίας και της εκτεταμένης φτώχειας. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, ακόμη
και αν αποφευχθεί η λήψη μέτρων όπως νέες περικοπές στις συντάξεις και μαζικές απολύσεις, πρώτον δεν θα αλλάξει ο σκληρός μνημονιακός χαρακτήρας της συμφωνίας και δεύτερον οι πιέσεις για τη λήψη τέτοιων μέτρων θα επανέλθουν αργότερα πιο ωμά και πιο αποτελεσματικά, σε κάποια επικαιροποίηση του μεσοπρόθεσμου ή του μνημονίου που θα έρθει αργότερα. Το μόνο που θα εξασφαλίσει η προσωρινή αποφυγή τέτοιων μέτρων είναι η δυνατότητα καλύτερης διαχείρισης των πολιτικών συνεπειών μιας συνολικής μνημονιακής συμφωνίας στο εσωτερικό της χώρας και ιδιαίτερα στην κυβέρνηση, στην ΚΟ και στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ... Ίσως σε αυτή την προοπτική να παρέπεμπαν οι πασχαλινές δηλώσεις του Γιάνη Βαρουφάκη ότι «θα αναλάβουμε το πολιτικό κόστος μιας συμφωνίας». Αυτό το γνωστό στερεότυπο της μνημονιακής ρητορικής δεν παραπέμπει σε κάποια ρήξη με τους «έξω», αλλά σε αποφασιστικότητα για ρήξη με τους «μέσα» (στην κυβέρνηση, στην ΚΟ και στο κόμμα ΣΥΡΙΖΑ). Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οι δανειστές θα αποδεχτούν μια συνολική συμφωνία χωρίς τα επίμαχα μέτρα του μέιλ Χαρδούβελη. Σε αυτή την περίπτωση, μια οξεία κρίση στις σχέσεις με τους δανειστές αλλά και μια οξεία πολιτική κρίση στο εσωτερικό αναδεικνύεται σε ισχυρή πιθανότητα, αν όχι αναπόφευκτη. Σε κάθε περίπτωση, είμαστε κοντά στο σημείο καμπής, όπου θα γνωρίσουμε το «νόημα» της συγκυρίας όχι μόνο από την όψη αλλά και από την κόψη. Και το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε τα αποκαλυπτήρια με σταυρωμένα χέρια και με το φλέγμα του αποστασιοποιημένου σχολιαστή των τεκταινομένων...
4
πολιτικη
15 απριλη 2015
Φυλακές, καταλήψεις και... η αντεπίθεση του συστήματος Του Σπύρου Αντωνίου
Η
πολυήμερη απεργία πείνας των κρατουμένων, οι δράσεις αλληλεγγύης στους απεργούς και το νομοσχέδιο για την αποσυμφόρηση των φυλακών έχουν πυροδοτήσει έντονη πολιτική αντιπαράθεση, όπως και εσωτερικούς τριγμούς στην κυβέρνηση. Το νομοσχέδιο που προβλέπει την κατάργηση των φυλακών τύπου Γ και εμπεριέχει βελτιωτικές διατάξεις για τους ανήλικους και τους βαριά ανάπηρους εγκλείστους, τους τοξικοεξαρτημένους κ.ά., αναμένεται να έχει ψηφιστεί μέχρι τέλος της εβδομάδας. Παράλληλα, 28 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσαν τροπολογίες που ζητούν την κατάργηση του γνωστού «κουκουλονόμου» και δικαστικές εγγυήσεις στη λήψη γενετικού υλικού από κατηγορούμενους.
Υποκρισία
Με αφορμή τις δράσεις αλληλεγγύης από ένα τμήμα του αντιεξουσιαστικού χώρου, τα καθεστωτικά ΜΜΕ, που συναγωνίζονται σε ακροδεξιά ρητορεία τον Σαμαρά, βρήκαν την ευκαιρία να εξαπολύσουν μια ανελέητη προπαγάνδα φόβου: «Χάος και ανομία παντού», «συνδιαλλαγή με τους τρομοκράτες», «να επέμβει η ΕΛ.ΑΣ. στην Πρυτανεία», σφοδρή επίθεση στις διατάξεις που αποφυλακίζουν -μεταξύ άλλων- τον βαριά άρρωστο Σ. Ξηρό και απαγορεύουν την προφυλάκιση συγγενών υποδίκων και καταδίκων, υπερπροβολή συνηθισμένων επεισοδίων στα Εξάρχεια, στοχοποίηση βουλευτών και άλλων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Όλος ο πολιτικός, δικαστικός, πανεπιστημιακός και δημοσιογραφικός συρφετός, που σιωπά μπροστά στα εγκλήματα των τραπεζιτών και των εφοπλιστών, επιτίθεται στην κυβέρνηση, επειδή οφείλει να τηρήσει τις προεκλογικές της δε-
σμεύσεις. Απαιτεί καθημερινά την επιβολή του δόγματος «νόμος και τάξη», ουρλιάζοντας για την «απαθή» στάση των ΜΑΤ.
Αδιέξοδη τακτική
Από κοντά και ο υπουργός ΠΡΟΠΟ, Γ. Πανούσης, που με συνεχείς δημόσιες παρεμβάσεις του προσπαθεί να μεταφέρει τις πιέσεις του συστήματος εντός της κυβέρνησης. Ο μέχρι χθες ΔΗΜΑΡίτης υπουργός, θεωρεί ότι υπάρχει μια Αριστερά «ανεκτική» απέναντι στα φαινόμενα «βίας και τρομοκρατίας», ενώ αποκαλεί «έξαλλους» τα μέλη και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που διαχρονικά υπερασπίζονται τις αξίες της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Και ακόμα παραμένει στη θέση του... Είναι προφανές ότι τα αιτήματα των απεργών πείνας είναι δικαιολογημένα.
ΛΕΦΤΑ ΓΙΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥΣ ΥΠΑΡΧΟΥN Ποσό 500 εκατ. ευρώ (προκαταβολή 45 εκατ. ευρώ) προκειμένου να ανακατασκευαστούν και να εκσυγχρονιστούν πέντε παλαιότερα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας («P-3 Orion»), με εργολάβο την αμερικανική εταιρεία Lockheed Martin (σε συνεργασία με την ΕΑΒ), ενέκρινε τις προηγούμενες μέρες το ΚΥΣΕΑ, υλοποιώντας απόφαση του 2012. Η εισήγηση του Π. Καμμένου, μάλιστα, είχε την έγκριση του συνόλου της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου «Άμυνας». Πρόκειται για αεροπλάνα που θα αξιοποιηθούν για τις ανάγκες εναέριας επιτήρησης του ΝΑΤΟ (κινήσεις
Η κατάργηση της κατασταλτικής νομοθεσίας που επιβλήθηκε τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά τον Δεκέμβρη του 2008, η ακύρωση της ποινικοποίησης των κοινωνικών αγώνων και οι ουσιαστικές βελτιώσεις στο σωφρονιστικό σύστημα και στις συνθήκες κράτησης στις φυλακές, αποτελούν πάγιες θέσεις και της Αριστεράς. Η απόφαση κάποιων κρατουμένων να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή τους για την ικανοποίηση αυτών των αιτημάτων δεν δικαιολογεί τις απομονωτικές καταλήψεις πανεπιστημίων ή του «Κόκκινου 105.5», ούτε φυσικά τις επιθέσεις και τις καταστροφές σε γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ. Μια αδιέξοδη τακτική «της έντασης», ώστε η κυβέρνηση να αποδειχτεί με το ζόρι συνεχιστής της πολιτικής αυταρχισμού, θρέφει μόνο το κλίμα τρομοϋ-
υποβρυχίων, μεταναστευτικές ροές κ.λπ.) στο Αιγαίο και γενικότερα στην Ανατολική Μεσόγειο. Διαδικασία που μέχρι τώρα υλοποιούσαν κυρίως οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Παράλληλα, το διάστημα 2030/4 πρόκειται να διεξαχθεί η διακλαδική άσκηση «Ηνίοχος 2015», η οποία θα συνδυαστεί με την άσκηση «Αστραπή». Για πρώτη φορά, στην άσκηση θα συμμετάσχουν δυνάμεις από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Το παιχνίδι των ανταγωνισμών στο Αιγαίο αναπόφευκτα σημαίνει εξοπλισμούς –σε περίοδο μάλιστα που τα ταμεία του κράτους έχουν «στεγνώσει» –, συμμετοχή στα σχέδια του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και στοχοποίηση των μεταναστών. Και για να
μη μείνουν «παραπονεμένες» και οι BRICS, Κ. Ήσυχος και Π. Καμμένος βρέθηκαν πρόσφατα για «ψώνια» οπλικών συστημάτων
ΞΕΦΟΡΤΩΝΟΝΤΑΙ ΘΑΛΑΣΣΟΔΑΝΕΙΑ 10 ΔΙΣ. Σύμφωνα με το Ρόιτερ, σε αγαστή συνεργασία μεταξύ τους τραπεζίτες και εφοπλιστές «εξαφανίζουν» τα θαλασσοδάνεια ύψους 10 δισ. δολαρίων που έχουν δώσει οι πρώτοι στους δεύτερους, δηλ. δάνεια εντελώς επισφαλή, τα οποία πιθανώς θα κληθούμε να πληρώσουμε όλοι εμείς στην επόμενη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
στερίας και υπονομεύει την όποια προσπάθεια διεύρυνσης δικαιωμάτων και ελευθεριών, τόσο σε κινηματικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Από την άλλη, η ουσιαστική διαφωνία με τις πρακτικές διεκδίκησης του αντιεξουσιαστικού χώρου δεν σημαίνει υποχώρηση μπροστά στο στρατόπεδο του τρόμου, της καταστολής και της κρατικής εκδικητικότητας. Απέναντι στους φασίστες, τον Σαμαρά, τους υποκριτές του «ακραίου Κέντρου» και τα «παπαγαλάκια» των ΜΜΕ, που μισούν κάθε κοινωνική αλλαγή και διαιρούν τους «από κάτω», δεν μπορούμε παρά να είμαστε ξεκάθαροι: ο αγώνας για την ανατροπή της λιτότητας και την ανάκτηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων, που κατακρεουργήθηκαν στο όνομα των μνημονίων, συνεχίζεται!
σε Βραζιλία και Ρωσία αντίστοιχα. Αυτή η επικίνδυνη «συνέχεια του κράτους» θα συνεχιστεί για πολύ ακόμα; Σύμφωνα με δημοσιεύματα, τους τρόπους «εξαφάνισης» θα τους ζήλευε ακόμα και η ιταλική μαφία. «Δεν το χωράει ανθρώπινος νους ότι οι ίδιοι κλάδοι της οικονομίας που επί σειρά ετών «τακτοποιούσαν» εν κρυπτώ και παραβύστω τις υποθέσεις τους χωρίς να πληρώνουν δεκάρα τσακιστή, θα συνεχίσουν να το κάνουν και με κυβέρνηση της Αριστεράς!», σχολιάζει ένα φιλικό προς τον ΣΥΡΙΖΑ site -κι έχει απόλυτο δίκιο.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
15 ΑΠΡΙΛΗ 2015
5
Θα µας βρείτε στις
ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
Καλοδεχούµενοι οι πρόσφυγες
Τ
ο ρεύµα προσφύγων και µεταναστών προς την Ευρώπη, εξαιτίας των πολέµων και της φτώχειας στη Μ. Ανατολή και τη Β. Αφρική, αυξάνεται καθηµερινά. Στα ελληνικά νησιά και σε πολύ µεγαλύτερους αριθµούς στις ακτές της Ιταλίας και της Ισπανίας, καταφθάνουν καραβιές µε θύµατα γεωπολιτικών συγκρούσεων, εµφυλίων και δικτατοριών. Το περιστατικό µε τους Αφρικανούς ναυαγούς στη Γαύδο τις ηµέρες του Πάσχα και οι χιλιάδες πρόσφυγες που φτάνουν από τα τουρκικά παράλια στο Α. Αιγαίο (όπως κάθε χρόνο την εαρινή και καλοκαιρινή περίοδο), έδωσαν το έναυσµα για ένα µπαράζ ακροδεξιάς ρητορικής από τα συστηµικά µίντια και τα αστικά κόµµατα –από τον Σαµαρά έως το «ευαίσθητο» Ποτάµι– που καταλήγει πάντα στην ενίσχυση της ατζέντας των νεοναζί της Χρυσής Αυγής. Κατά την κυρίαρχη προπαγάνδα, οι πρόσφυγες και οι µετανάστες έρχονται στη χώρα γιατί πήραν το «σήµα» από την ανεκτική στάση της νέας κυβέρνησης. Η εξωφρενική δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι «δεν έχει συµβεί κάποιο γεωπολιτικό γεγονός στην ευρύτερη περιοχή(!!), γεγονός που να δικαιολογεί αυτήν την αύξηση των ροών που παρατηρούµε τους τελευταίους µήνες», είναι ενδεικτική. Παρά τις επιθέσεις της αντίδρασης, ιδιαίτερα προς το πρόσωπο της υπουρ-
γού Μετανάστευσης Τ. Χριστοδουλοπούλου, τα πρώτα µέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση αποτυπώνουν µια εντελώς διαφορετική προσέγγιση από τη µέχρι σήµερα ρατσιστική πολιτική των «ξένων εισβολέων»: - Μεταφορά των νεοεισελθόντων από τα νησιά σε κέντρα υποδοχής στην ηπειρωτική Ελλάδα και διαχωρισµός τους εκεί σε πρόσφυγες και σε
ΣΚΟΥΡΙΕΣ
(Αττικής) διοργανώνει συγκέντρωση και στην Αθήνα, την Πέµπτη 16 Απρίλη, στις 18.00, στα Προπύλαια, απαιτώντας από την κυβέρνηση να πάρει την πολιτική πρωτοβουλία ακύρωσης της καταστροφικής επένδυσης.
Η προκλητική στάση της ΕΛ.ΑΣ. στις Σκουριές δεν έχει τέλος. Την Κυριακή 5 Απρίλη η συγκέντρωση διαµαρτυρίας ενάντια στην εξόρυξη χρυσού αντιµετωπίστηκε ξανά µε χηµικά και ξυλοδαρµούς, και µάλιστα σε αγαστή συνεργασία µε τους υπαλλήλους της Eldorado. Οι τελευταίοι, όχι µόνο δεν εµποδίστηκαν στο να προσεγγίσουν το σηµείο της προαναγγελθείσας συγκέντρωσης, αλλά αφέθηκαν και ανενόχλητοι να επιτεθούν µε πέτρες και καδρόνια στον συγκεντρωµένο κόσµο. Ακολούθησε επίθεση µε χηµικά και χειροβοµβίδες κρότου-λάµψης από τις αστυνοµικές δυνάµεις, που επιµένουν να προσφέρουν µισθοφορικές υπηρεσίες σε µια ιδιωτική επιχείρηση. Στην κρίσιµη στιγµή για την έκβαση του αγώνα κατά της εξόρυξης χρυσού στη Χαλκιδική, η Επιτροπή Αλληλεγγύης στη Χαλκιδική
Απέναντι στην τροµοϋστερία και τα ακροδεξιά παραληρήµατα, δεν χωρά καµία υποχώρηση µετανάστες. - Στους Σύρους πρόσφυγες που δικαιούνται άσυλο θα δίνονται άµεσα όλα τα απαραίτητα έγγραφα. - Σχέδιο για τη διαµόρφωση ειδικών χώρων διαµονής σε κλειστούς χώρους, σε καταυλισµούς αλλά και σε υπάρχουσες υποδοµές, όπου θα γίνονται και όλες οι απαραίτητες ιατρικές εξετάσεις και θα τηρούνται όλοι οι κανόνες υγιεινής και ασφάλειας. - Ενέργειες για τον αναλογικό καταµερισµό των προσφύγων σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
ΜΜΕ Η κυβέρνηση ζητάει από τα κανάλια να πληρώσουν 40 εκατοµµύρια ευρώ του φόρου συχνοτήτων, τα οποία και δεν έχουν καταβάλει όπως ορίζει η σχετική νοµοθεσία, για τις χρήσεις 2010 έως 2013. Οι καναλάρχες αρνούνται να πληρώσουν µε µια σειρά προσχήµατα και νοµικές ακροβασίες (πάγια τακτική µείωσης της σχετικής φορολογίας από τις προηγούµενες κυβερνήσεις, συµψηφισµός µε τηλεοπτικό χρόνο προς τα κόµµατα, µετάβαση στην ψηφιακή εποχή –µε το σκάνδαλο της DIGEA).
Είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι πρόσφυγες και µετανάστες βλέπουν την Ελλάδα ως ενδιάµεσο σταθµό για άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Είναι επίσης γνωστό ότι οι χώρες του Νότου, ως πύλες εισόδου, εκταµιεύουν µεγάλα ποσά από την ΕΕ για φράχτες, θαλάσσιες περιπολίες και άλλα µέτρα αστυνόµευσης και καταστολής των προσφυγικών και µεταναστευτικών ροών. Αποτέλεσµα να µετατρέπονται σε φυλακές ανθρώπινων ψυχών ή ακόµα χειρότερα η Μεσόγειος να γίνεται υγρός τάφος για γυναικόπαιδα. Απέναντι στην τροµοϋστερία και τα ακροδεξιά παραληρήµατα, δεν χωρά καµία υποχώρηση. Πέρα από την άµεση υλοποίηση των κυβερνητικών εξαγγελιών, η συστηµατική διεκδίκηση µιας πιο «ανοιχτής» πολιτικής (κατάργηση όλων των µέτρων που οικοδοµούν την «Ευρώπη φρούριο» και στρατιωτικοποιούν τα σύνορα, ευκολότερες διαδικασίες ασύλου, οριστικό κλείσιµο των στρατοπέδων συγκέντρωσης και δηµιουργία ανοιχτών κέντρων φιλοξενίας, χορήγηση ταξιδιωτικών εγγράφων για όσους θέλουν να φύγουν από τη χώρα, νοµιµοποίηση και ίσα δικαιώµατα για τους µετανάστες που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα κ.ά.) για τους πρόσφυγες και τους µετανάστες είναι από τα βασικότερα καθήκοντα του κινήµατος και της Αριστεράς.
Υπάρχει ένας ακόµα φόρος –20% επί των τηλεοπτικών διαφηµίσεων– ο οποίος ισχύει από το 2010 αλλά µέχρι σήµερα δεν έχει πληρωθεί ποτέ. Οι όµιλοι ∆ΟΛ, Πήγασος, Τηλέτυπος και Καθηµερινή, που έχουν φτάσει να χρωστούν πλέον πάνω από µισό δισεκατοµµύριο ευρώ στις τράπεζες, εισέπραξαν τα περισσότερα νέα δάνεια κατά τη διάρκεια των µνηµονιακών χρόνων και ενώ στο µεσοδιάστηµα προχωρούσαν σε µαζικές απολύσεις και παρουσίαζαν τεράστιες ζηµιές και απώλειες εσόδων. Η αποφασιστική σύγκρουση µε τους βαρόνους της ενηµέρωσης, που διαπλέκονται µε το τραπεζικό κεφάλαιο, προπαγανδίζουν νύχτα-µέρα την ανάγκη συνέχισης της άγριας λιτότητας και τροµοκρατούν την κοινωνία µε τα «αγαπηµένα» τους θέµατα (κουκουλοφόροι, «λαθρο»µετανάστες), είναι λαϊκή απαίτηση και επείγει.
Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6977275054 Πλατεία Βικτωρίας 6907856793 Κυψέλη 6948034131 Σεπόλια-Κολωνός 6973009630 Πετράλωνα-Θησείο 6977609033 Παγκράτι 6973344350 Γκύζη 6973005569 Αµπελόκηποι 6943043309 ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. Φιλαδέλφεια 6976394520 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια 6948429227 Αγ. Παρασκευή 6974843109 ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Περιστέρι 1ο ∆∆ 6984516774 2ο ∆∆ 6932045320 3ο ∆∆ 6982164101 Άγιοι Ανάργυροι 6998466952 Αιγάλεω 6986294964 Χαϊδάρι 6945542335 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Βύρωνας 6972318747 Ζωγράφου 6937271330 ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Γλυφάδα 6945754555 Άλιµος 6932566460 Καλλιθέα 6979829057 Ν. Σµύρνη 6972098143 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6948418381 Κορυδαλλός 6948100218 Κερατσίνι 6975847329 Σαλαµίνα 6973376378 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: Λαυρεωτική 6939014803 Βούλα-ΒάρηΒουλιαγµένη 6948o00171 Παιανία-Γλυκά Νερά 6974428095 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Κέντρο 6976579448 5ο ∆∆ 6976738276 Νεάπολης-Συκεών 6942552216 ∆έλτα (Σίνδος) 6946535858 Χαλκηδόνα (Κουφάλια) 6984419742
Σκαγιοπούλειο 6936191219 Αγρίνιο 6974473540 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Καλαµάτα 6936018810 Κορώνη 6932422501 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Λοκρίδα (Αταλάντη) 6977096663 Λιβαδειά 6977684563 Φωκίδα (Άµφισσα-Ιτέα) 6973607585 Λαµία 6973344352 ΗΠΕΙΡΟΣ: Πρέβεζα 6932567576 ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Κοζάνη 6982831776 Εορδαία (Πτολεµαΐδα) 6972814199 Φλώρινα 6944548787 ΚΡΗΤΗ: Ηράκλειο 6949895565 Αγ. Ιωάννης Ηρακλείου 6944916915 Ρέθυµνο 69799225065 Χανιά 6932001030 ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Σύρος 6974169215 Νάξος 6947619631 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166 ΕΡΓΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ: ΑΤΤΙΚΗ: Νοσοκοµείο «Γεννηµατάς» 6977072458 Νοσοκοµείο «Αλεξάνδρα» 6946950764 Νοσ. Ασκληπιείο 6936604279 Νοσ. Νίκαιας 6972910336 Ψ.Ν.Α. 6944417885 Νοσ. «Σωτηρία» 6984067690 Νοσοκοµείο «Έλενα Βενιζέλου» 6909173945 Θριάσιο νοσοκοµείο 6979773546 Ασφ/κά Ταµεία 6974701829 ΥΠΑΑΤ 6945754555 Εκπαιδευτικοί Νότιας Αθήνας 6973223771 Χρηµατοπιστωτικός«Ενοικιαζόµενοι» ΕΤΕ 6976855566 Αεροµεταφορών 6982164101
ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Πάτρα (Κέντρο) Νοσ. ΑΧΕΠΑ 6973972804 6982605384 Νοσ. «Γεννηµατάς» Παραλία Πάτρας 6977029532 6974977186 Εκπαιδευτικοί 6972167133 ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ: Νέα Φιλαδέλφεια Νίκαια 6948721924 6946661893 Ζωγράφου Αρχιτεκτονική 6976034706 6947289596 Ηράκλειο Αττικής Φιλοσοφική 6984194131 6982517264
6
15 ΑΠΡΙΛΗ 2015
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
Αποδοµώντας την κυρίαρχη ιδεολογία
ένε ότι...
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
Οι δηµοκρατικές ελευθερίες πρέπει να ισχύουν ακόµα και για τους ναζί
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • •
•
Α ΑΘΗΝΑΣ: 6957500105 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6986294964 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942533310 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6948100218 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ∆ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ: 6972814199 ∆ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ∆Α: 6973235894 ΚΡΗΤΗ: 6976332197 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6945077461 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
• •
•
• •
•
•
•
•
•
Έ
να νεοναζιστικό κόµµα δεν είναι απλώς ένα ακόµα κόµµα που εκφράζει µια άποψη. Είναι ένα επικίνδυνο µόρφωµα που πρέπει να αντιµετωπιστεί αποτελεσµατικά και έγκαιρα τόσο στο δρόµο όσο και χρησιµοποιώντας τα µέσα που παρέχει η αστική δικαιοσύνη. Στη Γερµανία του ’30, π.χ., το Κοµουνιστικό Κόµµα (KPD) µε την περίφηµη θεωρία του σοσιαλφασισµού, θεωρούσε τον Χίτλερ και το Σοσιαλδηµοκρατικό Κόµµα (SPD) δύο όψεις του ίδιου νοµίσµατος. Ο Στάλιν την ίδια περίοδο υποστήριζε ότι «ο φασισµός είναι το τάγµα εφόδου της αστικής τάξης, που βασίζεται στην ενεργή στήριξη της σοσιαλδηµοκρατίας». Αυτές οι εξισώσεις, εκτός του ότι απέτρεψαν την εφαρµογή της τακτικής ενιαίου µετώπου απέναντι στο φασισµό, οδήγησαν στην υποτίµηση του κινδύνου, δηλ. στην αντιµετώπιση του ναζιστικού κόµµατος σαν «ένα οποιοδήποτε κόµµα». Το αποτέλεσµα ήταν ότι µέσα σε µια εβδοµάδα αφότου έγινε καγκελάριος ο Χίτλερ (Γενάρης 1933), το KPD θεωρήθηκε παράνοµο κόµµα. Σε 5 µήνες, το ίδιο έπαθε και το SPD. Τα συνδικάτα απαγορεύτηκαν επίσης και οι λειτουργίες τους… πέρασαν στο κράτος. Από το Μάρτη της ίδιας χρονιάς άρχισαν να φτιάχνονται τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, και οι πρώτοι που οδηγήθηκαν εκεί ήταν µέλη του SPD και του KPD. Τελικά σχεδόν όλοι οι πολιτικοί αντίπαλοι του Χίτλερ είτε φυλακίστηκαν είτε διέφυγαν στο εξωτερικό αµέσως µόλις ανέβηκε στην εξουσία. Είναι γι’ αυτό περίεργο που ακόµη και σήµερα πολλοί εθελοτυφλούν και δεν βλέπουν ότι οι ναζί τότε και οι νεοναζί σήµερα ονειρεύονται µια κοινωνία όπου οι ελευθερίες θα περιοριστούν στο ελάχιστο και κάθε µορφή οργάνωσης της εργατικής τάξης θα διαλυθεί βίαια. Είναι προφανές το πόσο ανόητο είναι να υποστηρίζουµε ότι πρέπει να υπερασπιζόµαστε τα δηµοκρατικά δικαιώµατα των νεοναζί ώσπου αυτοί να πετύχουν το στόχο τους. Το ίδιο ισχύει και για το «δικαίωµα» των νεοναζί να πραγµατοποιούν συγκεντρώσεις –δηλ. για το «δικαίωµά» τους οι αντιφασίστες να µην πραγµατοποιούν αντισυγκεντρώσεις. Ευτυχώς που στην Αγγλία του ΄36 η οργανωµένη εργατική τάξη δεν θεώρησε «δικαίωµα» των ναζί να παρελάσουν στο East End, εκεί όπου το φασιστικό κόµµα BUF του Mosley είχε τη µεγαλύτερη επιρροή. Έτσι στην περίφηµη µάχη της Cable Street οι φασίστες αποκρούστηκαν αποτελεσµατικά και ούτε η συνδροµή της αστυνοµίας ήταν αρκετή ώστε να πραγµατοποιήσουν την παρέλαση µίσους που σχεδίαζαν. Φυσικά ακολούθησε συστηµατική και πολύπλευρη αντιφασιστική δουλειά για να αποτραπεί οριστικά ο κίνδυνος της
ανόδου του φασισµού, αλλά η µάχη εκείνη ήταν καθοριστική. Πιο πρόσφατο παράδειγµα αποτελεί το ξενοφοβικό κίνηµα PEGIDA στη Γερµανία. Ένα κίνηµα κατά της «ισλαµοποίησης της ∆ύσης» που ξεκίνησε στη ∆ρέσδη και, παρά την αναµφισβήτητη υποχώρησή του, κινητοποιεί ακόµα αρκετές χιλιάδες κόσµου. ∆εν µπορεί να ισχυριστεί κανένας ότι είναι ανάλογη η κατάσταση µε την άνοδο των ναζί, ούτε ότι η Γερµανία του 2015 είναι ίδια µε τη Γερµανία του 1933. Ωστόσο οι παραλληλισµοί υπάρχουν. Τα συνθήµατα του PEGIDA είναι εθνικιστικά («Η Γερµανία στους Γερµανούς» και «∆ιώξτε τους»), υπάρχει κατασκευασµένος εχθρός –στη θέση των Εβραίων οι µουσουλµάνοι– ενώ το κίνητρο των ανθρώπων που συµµετέχουν είναι περισσότερο η ανασφάλεια που τους δηµιουργούν οι οικονοµικές και κοινωνικές συνθήκες και όχι ο «µουσουλµανικός κίνδυνος». Επιπλέον, σύµφωνα µε έρευνες, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων αυτών ανήκουν σε αυτό που θα ορίζαµε ως µικροαστική τάξη – υπάλληλοι «λευκού κολάρου» και µικροµαγαζάτορες – δηλαδή ακριβώς την τάξη από την οποία ο ναζισµός ψάρευε τους υποστηρικτές του, όπως εύστοχα είχε τονίσει ο Τρότσκι στην ανάλυσή του. Το αντιφασιστικό κίνηµα στάθηκε απέναντι στο PEGIDA και απέτρεψε, µαζί µε άλλους παράγοντες, τη γιγάντωσή του. Ασφαλώς, η µάχη δεν έχει κριθεί οριστικά, αλλά αν υπήρχε η ίδια αφέλεια της δεκαετίας του 1930, σήµερα τα πράγµατα θα ήταν πολύ πιο δύσκολα στην καρδιά της Ευρώπης. Εξάλλου αυτές οι επιδείξεις δύναµης τροφοδοτούν τα νεοναζιστικά κινήµατα και πρέπει πάση θυσία να αποτρέπονται. Για τις µαζικές πορείες και τη χρήση βίας από τους νεοναζί ο Colin Sparks στο βιβλίο του «Ποτέ ξανά» λέει ότι αυτές «αποτελούν κεντρικά στοιχεία στη δηµιουργία του φασιστικού κινήµατος» γιατί αυτό που ουσιαστικά δρα συνεκτικά στο να δηµιουργηθεί ένα τέτοιο κίνηµα είναι η «ικανότητά του να παρουσιάζεται σαν µια ασταµάτητη δύναµη ικανή να τροµοκρατήσει όλους τους αντιπάλους του». Εποµένως η ελευθερία της έκφρασης δεν µπορεί να είναι επιχείρηµα για τις νεοναζιστικές συγκεντρώσεις, πολύ απλά γιατί αν δοθεί χώρος στους νεοναζί να αναπτυχθούν, η ελευθερία της έκφρασης θα ανήκει στο παρελθόν µαζί µε όλες τις υπόλοιπες ελευθερίες. Στην Ελλάδα η Χρυσή Αυγή έχει αντιµετωπιστεί αρκετά αποτελεσµατικά στο δρόµο από το αντιφασιστικό κίνηµα. Επιθυµούµε όµως και την καταδίκη της ως εγκληµατικής οργάνωσης χωρίς αυταπάτες ότι αυτό αρκεί, αλλά και χωρίς ενδοιασµούς ότι ενδέχεται κάτι τέτοιο να είναι «αντιδηµοκρατικό».
15 ΑΠΡΙΛΗ 2015
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
7
Αποτίµηση της επίσκεψης Τσίπρα µε ταξικά κριτήρια
Ελληνορωσικές σχέσεις: Όρια και ευκαιρίες Του Πέτρου Τσάγκαρη
Η
επίσκεψη Τσίπρα στη Ρωσία, οι επαφές µε τη ρωσική πολιτική ηγεσία και οι συµφωνίες που εξαγγέλθηκαν, κύρια σχετικά µε τον αγωγό Turkish Stream, είναι µια σηµαντική πολιτικοοικονοµική επιτυχία. Το ζήτηµα είναι αν αυτή η επιτυχία χρησιµοποιηθεί για τις λαϊκές ανάγκες ή αν θα χρησιµοποιηθεί όπως όλες οι ανάλογες επιτυχίες µέχρι σήµερα (από την είσοδο στην ΟΝΕ, έως τους Ολυµπιακούς Αγώνες κ.λπ.) δηλ. για την περαιτέρω αύξηση των καπιταλιστικών κερδών ή –το ίδιο κάνει– για να κλείσει άλλη µια τρύπα στο χωρίς πάτο βαρέλι του χρέους. Η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού σήµανε προληπτικό συναγερµό στην ΕΕ και κύρια στο Βερολίνο. Ο σοσιαλδηµοκράτης Σουλτς ανέλαβε και πάλι να κάνει τη σκληρή βρόµικη δουλειά απειλώντας θεούς και δαίµονες σε περίπτωση που ο Τσίπρας ξέφευγε από το «ευρωπαϊκό πλαίσιο». Από δίπλα και σχεδόν όλα τα µεγάλα γερµανικά ΜΜΕ, «κίτρινα» και µη.
Οι ανησυχίες
Είναι αλήθεια βέβαια ότι το Βερολίνο είχε τέσσερις τουλάχιστον λόγους για να ανησυχεί: Πρώτον, υπήρχε ο κίνδυνος µια µικρή χώρα της ΕΕ (και µάλιστα αυτή που βρίσκεται στην αιχµή του δόρατος της νεοφιλελεύθερης επίθεσης) να αποκτήσει άλλες συµµαχίες, ξεφεύγοντας από την αγχόνη του χρέους και των δανειστών. ∆εύτερον, υπήρχε ο κίνδυνος να σπάσει το εµπάργκο που έχει επιβάλει η ΕΕ στη Μόσχα λόγω της ουκρανικής κρίσης. Τρίτον, υπήρχε ο κίνδυνος, εξαιτίας αυτής της ρωγµής, να αναθαρρήσουν κι άλλες χώρες της ΕΕ που βλάπτονται από το εµπάργκο, όπως η Ιταλία, η Ουγγαρία, η Αυστρία, η Πολωνία, η Σλοβακία, η Τσεχία και η Φινλανδία, δηλ. ακόµη και χώρες που συναπαρτίζουν µαζί µε τη Γερµανία τον σκληρό πυρήνα του ευρωπαϊκού νεοφιλελευθερισµού. Αυτοί ήταν οι πολιτικοί λόγοι ανησυχίας του Βερολίνου. Όµως ο βασικότερος λόγος ήταν κυρίως οικονοµικός: Ο πόλεµος στην Ουκρανία φαίνεται ότι έχει καταστρέψει οριστικά τη δυνατότητα της χώρας αυτής να αποτελεί δίοδο διέλευσης των
ρωσικών υδρογονανθράκων προς τη ∆. Ευρώπη. Και οι ευκαιρίες για εναλλακτικές λύσεις έχουν ανοίξει. Η Γερµανία φιλοδοξεί να έχει απόλυτο έλεγχο στον αγωγό που θα παρακάµπτει από τον βορρά την Ουκρανία, δηλ. τον Nord Stream, ο οποίος αναµένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2019. Αν γινόταν έτσι, το Βερολίνο θα είχε για πρώτη φορά στην ιστορία του γερµανικού καπιταλισµού έλεγχο µεγάλου µέρους των ροών καυσίµων στη ∆. Ευρώπη. Γι’ αυτό, σε συνεργασία µε τις ΗΠΑ (που ενήργησαν για τα ιδιαίτερα συµφέροντά τους), η ΕΕ χτύπησε άµεσα το πρώτο ανταγωνιστικό
µάλιστα να τονίσει ότι συµφέρουν και τους δανειστές της Ελλάδας, αφού από τη συνεργασία αυτή θα προκύψουν οικονοµικά οφέλη που µπορούν να διοχετευθούν στην αποπληρωµή του χρέους! Σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα, η ρωσική πλευρά είναι διατεθειµένη να προκαταβάλει 5 δισ. ευρώ έναντι των µελλοντικών ελληνικών εσόδων από τη διέλευση του αγωγού (σχεδιάζεται να ολοκληρωθεί και αυτός το 2019) ποσό που υπερκαλύπτει το κόστος κατασκευής του αγωγού επί ελληνικού εδάφους (2 δισ. ευρώ), ενώ αναµένονται κι άλλα οικονοµικά οφέλη από το εµπόριο του αερί-
Η Ουκρανία δείχνει µε τραγικό τρόπο ότι µια χώρα που αποτελεί στρατηγικό ενεργειακό κόµβο, σε περίπτωση όξυνσης των ιµπεριαλιστικών ανταγωνισµών, µπορεί να µετατραπεί σε πολεµική κόλαση. σχέδιο που είχε εµφανιστεί, δηλ. τον αγωγό South Stream, που θα παρέκαµπτε από το νότο την Ουκρανία. O Πούτιν το εγκατέλειψε οριστικά τον ∆εκέµβριο του 2014, όταν εξήγγειλε τον Turkish Stream. Αυτό το σχέδιο προβλέπει έναν αγωγό που παρακάµπτει από το νότο την Ουκρανία αλλά και τη Βουλγαρία, και µε την τεράστια χωρητικότητά του, αµφισβητεί ευθέως τα όνειρα του Βερολίνου για µονοπώληση των ροών καυσίµων.
Το αποτέλεσµα
Μετά το τέλος της επίσκεψης Τσίπρα, ο Σουλτς σήµανε τέλος συναγερµού, λέγοντας ότι οι συµφωνίες δεν ξεφεύγουν από το πλαίσιο της ΕΕ. ∆εν ξέρουµε αν ο Έλληνας πρωθυπουργός ξέφυγε από το «ευρωπαϊκό πλαίσιο» –αυτό θα φανεί στο µέλλον. Ο Σουλτς θεώρησε πάντως περισσότερο καθησυχαστικές τις δηλώσεις του ίδιου του Πούτιν, ο οποίος δεν έδειξε διατεθειµένος να διαταράξει τις σχέσεις του µε την ΕΕ. Πώς αλλιώς θα µπορούσε να γίνει εξάλλου, αφού η ΕΕ αποτελεί τον βασικό πελάτη για το βασικό εξαγωγικό προϊόν της Ρωσίας, τους υδρογονάνθρακες. Στην κοινή συνέντευξη Τύπου µε τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο Ρώσος πρόεδρος εξήγησε ότι οι συµφωνίες Μόσχας-Αθήνας είναι νόµιµες καπιταλιστικές συναλλαγές, φροντίζοντας
ου, καθώς και από τα τέλη διέλευσης του αγωγού. Όπως, όµως, δήλωσε ο –φιλορώσος ακροδεξιός– πρωθυπουργός της Ουγγαρίας. Β. Ούρµπαν, η ρωσική πλευρά θα συµµετέχει στην επένδυση αρκεί οι χώρες αυτές (Ελλάδα, ΠΓ∆Μ, Σερβία, Ουγγαρία) προηγουµένως να εξασφαλίσουν τη συγκατάθεση της ΕΕ.
Οι εσωτερικές αντιδράσεις
Τα εδώ φερέφωνα των καπιταλιστών αλλά και του Βερολίνου αποδείχθηκαν εντελώς αµήχανα, καθώς άλλα από αυτά µιλούσαν για επιτυχία Τσίπρα (βλέποντας τις δυνατότητες που ανοίγονται για τον ελληνικό καπιταλισµό) και άλλα για αποτυχία (βλέποντας την αµφισβήτηση της πρωτοκαθεδρίας των δανειστών και της ΕΕ στη διαµόρφωση της εξωτερικής πολιτικής). Ωστόσο, το πιο δυσάρεστο γεγονός ήταν ότι τµήµατα της Αριστεράς, προκειµένου να κάνουν κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ, τσαλαβούτησαν και πάλι στον βούρκο του εθνικισµού: Η συµφωνία είναι κακή, λένε, επειδή οι ενεργειακές ανάγκες της Ελλάδας θα εξαρτώνται από την Τουρκία αφού από εκεί διέρχεται πρωτίστως ο Tourkish Stream. ∆ηλ., λένε, ανά πάσα στιγµή, η τουρκική πλευρά θα µπορεί να κόβει την παροχή προς την Ελλάδα εκβιάζοντάς την («η συµµετοχή στον αγωγό “Τουρκικό Ρεύ-
µα” καθιστά την Ελλάδα ενεργειακά δέσµια της Τουρκίας!», έγραψε χαρακτηριστικά ο Γ. ∆ελαστίκ). Πρόκειται ασφαλώς για ανοησίες: Ο αγωγός αυτός θα στέλνει ρωσικό αέριο στη ∆. Ευρώπη και ο µόνος τρόπος να κερδίζει η Gazprom αλλά και οι τουρκικές επιχειρήσεις που θα συνεργαστούν, είναι να µη σταµατάει ποτέ αυτή η ροή (να µην επαναληφθεί δηλ. το ουκρανικό σενάριο). Ασφαλώς ο αγωγός αυτός (όπως και ΤΑΡ που µεταφέρει αζέρικο αέριο) δεν εξασφαλίζει την ειρήνη µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Αλλά σε καµία περίπτωση δεν την υπονοµεύει. Και το ίδιο ισχύει και για τις σχέσεις Ελλάδας-∆ηµοκρατίας της Μακεδονίας, αφού, σύµφωνα µε την πορεία του αγωγού, η χώρα αυτή θα παραλαµβάνει το αέριο που η Ελλάδα θα έχει παραλάβει από την Τουρκία. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η ελληνική κυβέρνηση µοιάζει να υιοθετεί όλο και περισσότερο τη ρητορική Σαµαρά για µετατροπή της Ελλάδας σε µεγάλο ενεργειακό κόµβο, για «αναβάθµιση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας στον ενεργειακό χάρτη», για µια Ελλάδα που «αποτελεί πόλο σταθερότητας για την κοινή ευρωπαϊκή ασφάλεια στο κέντρο ενός τριγώνου αποσταθεροποίησης» (βλ. κύριο άρθρο «Αυγής» στις 12/4). Όµως, το παράδειγµα της Ουκρανίας δείχνει µε τραγικό τρόπο ότι µια χώρα που αποτελεί στρατηγικό ενεργειακό κόµβο, σε περίπτωση όξυνσης των ιµπεριαλιστικών ανταγωνισµών, όχι µόνο δεν προσφέρει ευηµερία στη µεγάλη µάζα του λαού, αλλά µπορεί και να µετατραπεί σε πολεµική κόλαση. Εξ άλλου στην κοινή συνέντευξη Τύπου µε τον Α. Τσίπρα, ο Πούτιν, ως συλλογικός εκπρόσωπος των Ρώσων ολιγαρχών διατύπωσε ανοικτά τις ορέξεις τους: «Θέλω να υπογραµµίσω άλλη µια φορά ότι αν η ελληνική κυβέρνηση θέλει να προωθήσει τις ιδιωτικοποιήσεις των κρατικών εταιρειών, είµαστε έτοιµοι να συµµετάσχουµε σε αυτούς τους διαγωνισµούς και ελπίζουµε ότι, αν υλοποιηθούν, οι ρωσικές εταιρείες δεν θα είναι σε χειρότερη θέση από άλλους συµµετέχοντες σε αυτή τη διαδικασία», είπε. Και συµπλήρωσε ότι το ενδιαφέρον από ρωσικής πλευράς εστιάζεται «στην υλοποίηση έργων στον τοµέα των υποδοµών: αγωγοί, λιµάνια, αλλά όχι µόνο»!
8
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
15 ΑΠΡΙΛΗ 2015
Επιµέλεια: Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς Απολυµένες καθαρίστριες µε σύµβαση έργου
ΕΚΤΡΟΧΙΑΣΤΕ ΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
Προς ιδιωτικοποιήσεις Απ’ ό,τι φαίνεται, η δέσµευση της κυβέρνησης για προχώρηµα όσων ιδιωτικοποιήσεων είναι σε εξέλιξη, δέσµευση στη συµφωνία της 20ής Φλεβάρη, διέπεται από δηµιουργική... σαφήνεια. ∆εν είναι µόνο όσα δηµοσιεύτηκαν για τον ΟΛΠ. Ακολουθούν και άλλες περιπτώσεις περισσότερο ή λιγότερο γνωστές. Ο γνωστός από τη θητεία του στο ΤΕΕ εκσυγχρονιστής και νυν αναπληρωτής υπουργός Οικονοµίας, Υποδοµών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, ήταν... σαφέστατος και µας ενηµέρωσε µε δηλώσεις του ότι η κυβέρνηση αποφάσισε «να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ». Προφανώς θα ακούσουµε και πάλι ότι δεν είναι µέλος του ΣΥΡΙΖΑ και δεν γνωρίζει τις προεκλογικές του δεσµεύσεις, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Είναι όµως αρκούντως προκλητικό να χτίζει την προπαγάνδα υπέρ της ιδιωτικοποίησης δηλώνοντας ότι το σιδηροδροµικό δίκτυο έχει να συντηρηθεί 12 χρόνια. Την ίδια ώρα οι απολυµένοι συµβασιούχοι στον Ιππόδροµο (Ο∆ΙΕ) µε ανακοίνωσή τους µας ενηµερώνουν ότι ύστερα από συνάντηση που είχαν µε την αναπληρώτρια υπουργό Οικονοµικών, Νάντια Βαλαβάνη, έµαθαν ότι η προεκλογική δέσµευση για εξυγίανση και δηµόσιο χαρακτήρα στη λειτουργία του οργανισµού έγινε εκκαθάριση και ιδιωτικοποίηση, που σηµαίνει οριστική απόλυση των συµβασιούχων. Καλούν µάλιστα σε Γενική Συνέλευση την Τρίτη 21 Απρίλη για να αποφασίσουν πώς θα αντιµετωπίσουν τη νέα εξέλιξη.
Σε κινητοποιήσεις βρίσκονται αυτό το διάστηµα 300 καθαρίστριες. ∆εν πρόκειται για τις 595 καθαρίστριες που δούλευαν µόνιµες στο υπουργείο Οικονοµικών και συγκλόνισαν µε τον αγώνα που έδωσαν για πάνω από έναν χρόνο για να παρθούν πίσω οι απολύσεις τους. Οι συγκεκριµένες καθαρίστριες εργάζονταν στις εφορίες για 10 ολόκληρα χρόνια µε µηνιαίες συµβάσεις έργου µε µισθό 325 ευρώ καθαρά, χωρίς επιδόµατα, χωρίς δώρα, χωρίς δικαίωµα να πάρουν άδεια, ενώ απολύθηκαν το 2013 παρά τη σχετική θετική απόφαση από το Μονοµελές Πρωτοδικείο Αθηνών που µετατρέπει τις συµβάσεις έργου σε αορίστου χρόνου (υπ’ αριθµ. 32/2014). Το αρνητικό στην όλη διαδικασία είναι ότι οι κινητοποιήσεις τους ξεκίνησαν πρώτα διά της δικαστικής οδού και µόλις τον τελευταίο έναν µήνα πήραν τη µορφή αγωνιστικών κινητοποιήσεων, υπό την καθοδήγηση του ΠΑΜΕ
και ενώ 1,5 χρόνο τώρα δεν προσπάθησαν καθόλου να συνδεθούν µε τις απολυµένες λόγω διαθεσιµότητας συναδέλφους τους. Αυτό δεν σηµαίνει βέβαια ότι δεν πρέπει να δικαιωθεί ο αγώνας τους, και µε έκπληξη παρακολουθήσαµε την αγωνιώδη προσπάθεια ΜΜΕ που είναι φιλικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ να προσπαθούν να αποδείξουν ότι οι δεσµεύσεις της κυβέρνησης δεν αφορούσαν τις συγκεκριµένες καθαρίστριες. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσµευθεί να καταργήσει τα µνηµόνια και αυτό σηµαίνει ότι στην ουσία έχει δεσµευθεί να αποκαταστήσει κάθε αδικία σε βάρος εργαζοµένων. Πολύ περισσότερο όταν υπάρχει δικαστική απόφαση, εκτός κι αν φράσεις του στιλ «θα σας ταράξουµε στη νοµιµότητα» είχαν µονοµερή κατεύθυνση και εννοούσαν µόνο ό,τι αφορούσε δεσµεύσεις της κυβέρνησης προς τους δανειστές.
Προς επαναπρόσληψη οι πρώτοι απολυµένοι από το Δηµόσιο Κ ατατέθηκε τη ∆ευτέρα 6 Απριλίου στη Βουλή το σχέδιο νόµου µε τίτλο «Εκδηµοκρατισµός της διοίκησης - Καταπολέµηση γραφειοκρατίας και ηλεκτρονική διακυβέρνηση - Αποκατάσταση αδικιών και άλλες διατάξεις». Πρόκειται για το νοµοσχέδιο που επαναφέρει στην εργασία τους χιλιάδες απολυµένους και ευρισκόµενους σε διαθεσιµότητα υπαλλήλους. Στο νοµοσχέδιο έχει περιληφθεί το κεφάλαιο «Αποκατάσταση αδικιών - Επαναφορά προσωπικού – Κινητικότητα», µε το οποίο επανασυστήνονται υπηρεσίες και κλάδοι που είχαν καταργηθεί, χωρίς να έχει προηγηθεί διαδικασία αξιολόγησης, και το προσωπικό που τους στελέχωνε. Πρακτικά µε το νόµο Κατρούγκαλου, όπως τείνει να µείνει γνωστός, αποκαθίστανται σε µεγάλο βαθµό οι αδικίες που είχαν φέρει οι νεοφιλελεύθερες µνηµονιακές επιταγές για συρρίκνωση του δηµόσιου τοµέα. Οι πρώτοι απολυµένοι και διαθέσιµοι που επαναπροσλαµβάνονται είναι οι καθηγητές τεχνικής εκπαίδευσης, οι σχολικοί φύλακες, οι δηµοτικοί αστυνοµικοί και το προσωπικό των ΑΕΙ.
Πιστεύουµε ότι θα ακολουθήσει άµεσα το νοµοσχέδιο που θα επαναφέρει και τις καθαρίστριες του ΥΠΟΙΚ και όλους τους άλλους διαθέσιµους και απολυµένους. Στα θετικά του νοµοσχεδίου καταγράφονται άλλες δύο αποφάσεις. Η κατάργηση της πολιτικής επιστράτευσης ή οποιασδήποτε άλλης µορφής επίταξης προσωπικών υπηρεσιών ως µέτρου αντιµετώπισης απεργίας. Κάτι το οποίο µπορεί να δώσει νέα πνοή στο συνδικαλιστικό κίνηµα, µιας και θυµόµαστε πως οι κυβερνήσεις µέχρι τώρα, ιδιαίτερα οι µνηµονιακές, έκλειναν κάθε απεργιακή κινητοποίηση που απειλούσε τις βασικές πολιτικές επιλογές τους. Ιδιαίτερα από τη στιγµή που καταργούνται και οι µνηµονιακοί νόµοι για το πειθαρχικό των δηµοσίων υπαλλήλων οι οποίοι οδηγούσαν για ψύλλου πήδηµα σε αργία τους εργαζόµενους, ορίζοντας µάλιστα ότι «η συνδικαλιστική και κοινωνικ ή δράση δεν συνιστά ανάρµοστη συµπεριφορά για τον δηµόσιο υπάλληλο». Το µελανό σηµείο του νόµου είναι η απόσυρση, κατά τη διάρκεια της συζή-
τησης του νοµοσχεδίου στην αρµόδια επιτροπή της Βουλής, του άρθρου 9. Άρθρου που προέβλεπε τη µονιµοποίηση των υπαλλήλων µε σχέση Ιδιωτικού ∆ικαίου Αορίστου Χρόνου (Ι∆ΑΧ). Η κυβέρνηση απέσυρε για λόγους που δεν έχει διευκρινίσει ακόµη το άρθρο αυτό, βάζοντας στο χρονοντούλαπο ένα πάγιο αίτηµα των δηµοσίων υπαλλήλων. Η Α∆Ε∆Υ ζήτησε γι’ αυτόν το λόγο συνάντηση µε την κυβέρνηση πριν από την ψήφιση του νόµου. Το άρθρο 9 είναι απαραίτητο να επανέλθει. Είναι απαράδεκτο να µην πηγαίνει προς κατάργηση από µια κυβέρνηση στην οποία συµµετέχει ο ΣΥΡΙΖΑ η διαφορετικότητα των σχέσεων εργασίας στο ∆ηµόσιο. Ένα ολόκληρο σύστηµα δηλαδή που είχε στόχο να διαιρεί τους εργαζόµενους αλλά και να τους κρατάει οµήρους σε πελατειακές λογικές. Οι Ι∆ΑΧ πρέπει να µονιµοποιηθούν χωρίς να χάσουν κανένα δικαίωµά τους, όπως και όλοι οι εργαζόµενοι στο ∆ηµόσιο, ανεξάρτητα από τη σχέση εργασίας µε την οποία έχουν προσληφθεί.
Όχι στην απλήρωτη εργασία Κινητοποιήσεις πραγµατοποιούνται αυτό το διάστηµα στον ιδιωτικό τοµέα ενάντια στην απλήρωτη εργασία. Το εντυπωσιακό είναι ότι οι εργοδότες που έχουν επιλέξει να αφήσουν απλήρωτους τους εργαζόµενους δεν είναι µικροεργοδότες αλλά κάποια από τα γνωστά και µεγάλα «ονόµατα» της αγοράς, όπως η αλυσίδα καταστηµάτων Hondos Center και η εταιρεία ξένων γλωσσών Linguaphone. Στα Hondos Center 180 εργαζόµενοι παραµένουν απλήρωτοι για 18 µήνες και πραγµατοποίησαν µαζική κινητοποίηση το πρώτο 10ήµερο του Απρίλη απαιτώντας την εξόφληση των δεδουλευµένων που τους οφείλονται. Η κινητοποίηση έγινε µε αφορµή την προγραµµατισµένη και υποχρεωτική διαδικασία διαβούλευσης µε τους εργαζόµενους και την Οµοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας (ΟΙΥΕ), την οποία είχε ζητήσει το υπουργείο Εργασίας ώστε να προσκοµιστούν στοιχεία και να υπάρξουν
δεσµεύσεις για τον τρόπο και το χρονοδιάγραµµα αποπληρωµής των εργαζοµένων. Η εργοδοσία δεν προσήλθε στη διαδικασία και η συνάντηση προγραµµατίστηκε εκ νέου τις επόµενες ηµέρες. Η ΟΙΥΕ προειδοποιεί ότι δεν θα δεχθεί άλλη αναβολή, µιας και η εργοδοσία επιµένει να κρύβεται αλλά ταυτόχρονα επιχειρεί µε ιδιαίτερο θράσος να τροµοκρατήσει τους εργαζόµενους. Στο ίδιο χρονικό διάστηµα (αρχές Απρίλη), η Ενωτική Πρωτοβουλία Καθηγητών Ξένων Γλωσσών και ο Σύλλογος Εργαζοµένων στην Ιδιωτική Εκπαίδευση Νοµού Αττικής «Ο Βύρων» πραγµατοποιούσαν κινητοποίηση στα γραφεία της εταιρείας Linguaphone απαιτώντας την καταβολή των δεδουλευµένων σε 3 καθηγητές. ∆εδουλευµένα που τους οφείλονται από το 2011. Η εταιρεία εφαρµόζει πλήρως την ελαστικοποίηση της εργασίας. Όσοι εργαζόµενοι απασχολούνται σε αυτή δεν έχουν µόνιµη
σχέση εργασίας. Αφήνει εργαζόµενους απλήρωτους, παρότι συνεργάζεται µε εφηµερίδες και περιοδικά ευρείας κυκλοφορίας αλλά και µε το υπουργείο Εσωτερικών, στο οποίο στέλνει καθηγητές να διδάξουν ξένες γλώσσες σε διπλωµατικά στελέχη. Η ασυδοσία της είναι τέτοια ώστε να αρνείται ακόµη και να καταβάλει τα χρήµατα σε εργαζόµενό της που δικαιώθηκε δικαστικά. Την Παρασκευή 17 Απριλίου έχει οριστεί τριµερής συζήτηση στην Επιθεώρηση Εργασίας ύστερα από αίτηµα των 3 απλήρωτων καθηγητών. Στον ιδιωτικό τοµέα η ασυδοσία των εργοδοτών εντάθηκε µε την εφαρµογή των µνηµονιακών νόµων και είναι απαραίτητο να οργανωθούν οι κινητοποιήσεις που σε συνδυασµό µε τους νόµους που αναµένεται να καταθέσει η κυβέρνηση για τις συλλογικές συµβάσεις εργασίας, θα πρέπει να ανατρέψουν πλήρως το σκηνικό υπέρ των εργαζοµένων.
15 ΑΠΡΙΛΗ 2015
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
9
Εργοδοτικές αντιδράσεις για την αύξηση του κατώτατου µισθού
Οι ανάγκες των εργαζοµένων πάνω απ’ όλα! Του Θοδωρή Πατσατζή
Ξ
εκίνησε την Τετάρτη 15 Απρίλη ο διάλογος του υπουργείου Εργασίας µε τους κοινωνικούς εταίρους για το νοµοσχέδιο που αφορά ζητήµατα τα οποία «καίνε» τη µεγάλη πλειονότητα των εργαζοµένων, κύρια στον ιδιωτικό τοµέα. Ο διάλογος ξεκινάει µετά την πρωτοβουλία του υπουργείου να στείλει στους κοινωνικούς εταίρους, δηλαδή στα σωµατεία εργαζοµένων και στις εργοδοτικές ενώσεις (ΣΕΒ, ΕΣΕΕ κ.λπ.), 20 σηµεία που αναδείκνυαν τις προθέσεις της κυβέρνησης σε σχέση µε µία από τις βασικότερες προεκλογικές της δεσµεύσεις: την ανατροπή της νεοφιλελεύθερης µνηµονιακής στρατηγικής που οδήγησε σε οδυνηρές µειώσεις µισθών, σε µεγάλες απώλειες θέσεων εργασίας, σε απώλεια της δυνατότητας των εργαζοµένων να διαπραγµατεύονται συλλογικά µε την κατάργηση των συλλογικών συµβάσεων, καθώς και στην απελευθέρωση των απολύσεων.
Μισθός, συµβάσεις
Ένα νοµοσχέδιο από την κυβέρνηση µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ θα περιµέναµε να δίνει απαντήσεις σε αυτά, προς εξυπηρέτηση των συµφερόντων εργαζοµένων και ανέργων, που περιµένουν να έχουν καλύτερη αντιµετώπιση από τους εργοδότες και την πιθανότητα να βρουν δουλειά. Και η αλήθεια είναι ότι γίνεται ένα πρώτο σηµαντικό βήµα. Μάλιστα στα 20 σηµεία της επιστολής, που φαίνεται ότι δεν θα εισαχθούν ως ακριβώς εστάλησαν προς συζήτηση στη Βουλή, περιλαµβανόταν και η επαναφορά του κατώτατου µισθού σταδιακά, ως τον Ιούλιο του 2016, στα 751 ευρώ –µε πρώτη αύξηση τον Οκτώβριο του 2015 στα 650 ευρώ. Το σίγουρο είναι ότι η κυβέρνηση θα επαναφέρει µε νόµο τις συλλογικές συµβάσεις εργασίας. Με τις προτάσεις δείχνει ότι θέλει να ξεκαθαρίσει τα είδη των συλλογικών συµβάσεων και την αρµοδιότητα σύναψής τους, το περιεχόµενο της συλλογικής σύµβασης που αφορά τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις των συµβαλλόµενων µερών, τη διαδικασία των διαπραγµατεύσεων, το χρόνο ισχύ-
ος της ΣΣΕ. Το νοµοσχέδιο θα καθορίζει ακόµη και τη δυνατότητα υπογραφής σύµβασης µε όµιλο επιχειρήσεων, ενώ οι εργοδοτικές οργανώσεις θα είναι υποχρεωµένες να προσέλθουν στις διαπραγµατεύσεις ανεξάρτητα από το τι προβλέπεται στο καταστατικό τους. Από εκεί και πέρα πάµε σε κατάργηση µνηµονιακών ρυθµίσεων, µε την επαναφορά της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθµισης για τους εργαζόµενους σε περίπτωση εµπλοκής πολλών συλλογικών συµβάσεων. Επίσης επαναφέρεται το καθεστώς µεσολάβησης και διαιτησίας µε ιδιαίτερη πρόβλεψη για τη «συµφιλιωτική διαδικα-
αύξηση στους µισθούς θα δοθεί µόνο µε τη συγκατάθεση των κοινωνικών εταίρων και των δανειστών σε συνάρτηση µε τις εξελίξεις στην παραγωγή και την ανταγωνιστικότητα. Μάλιστα, σε διάλογο µπαίνει και η κατάργηση της µνηµονιακής ρύθµισης που ανέστειλε την αύξηση των επιδοµάτων πολυετίας και των ωριµάνσεων (τριετίες κ.λπ.). Είναι ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση είναι υποχρεωµένη να κάνει βήµατα πίσω µε βάση την πολιτική που ασκεί και τους εκβιασµούς που δέχεται όντας στρατευµένη στη γραµµή «πάση θυσία εντός ευρώ». Έτσι εξη-
Στο πρώτο νοµοσχέδιο που θα κατατεθεί δεν θα περιλαµβάνεται τελικά το χρονοδιάγραµµα για την αύξηση του κατώτατου µισθού. σία» στην περίπτωση που έχει προκληθεί διένεξη µε αφορµή τη σχέση εργασίας είτε από την πλευρά συνδικαλιστικής οργάνωσης είτε από την εργοδοτική πλευρά. Απέναντι σε αυτά τα µέτρα οι εργοδοτικές οργανώσεις, προεξάρχοντος του ΣΕΒ, ξεσηκώθηκαν µε σηµείο αιχµής την αύξηση στον κατώτατο µισθό. Βλέπετε, οι µεγαλοεργοδότες δεν έχουν την πρόθεση να δώσουν ούτε σεντ παραπάνω σε οποιονδήποτε εργαζόµενο, πολύ περισσότερο που αν δεν είχε ανατραπεί το πολιτικό σκηνικό στις 25 Γενάρη τώρα θα ετοίµαζαν νέες µειώσεις στον κατώτατο µισθό. Όµως και το υπουργείο Εργασίας κάνει βήµατα προς τα πίσω ακόµη και από τα 20 σηµεία και µάλιστα πριν καν ξεκινήσει ο διάλογος.
Υπαναχώρηση
Σύµφωνα ακόµη και µε την «Αυγή», στο πρώτο νοµοσχέδιο που θα κατατεθεί δεν θα περιλαµβάνεται τελικά το χρονοδιάγραµµα για την αύξηση του κατώτατου µισθού. Αυτό επαφίεται στις διεκδικήσεις των συνδικάτων. Πρόκειται για µια «αναγκαστική» υποχώρηση του υπουργείου Οικονοµικών, καθώς δεσµεύεται από τη συµφωνία στο Eurogroup της 20ής Φλεβάρη και την επιστολή Βαρουφάκη, που λέει ρητά ότι η οποιαδήποτε
γούνται οι συνεχείς υποχωρήσεις στο ζήτηµα του κατώτατου µισθού που δεν είναι και οι µόνες. Ας µην ξεχνάµε ότι σε όλη αυτήν τη συζήτηση δεν γίνεται κουβέντα για τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της ελαστικοποίησης της εργασίας (ελεύθερες απολύσεις, µερική απασχόληση, εκ περιτροπής εργασία, ενοικιαζόµενη εργασία, voucher). Αν βάζεις όµως τις ανάγκες των εργαζοµένων πάνω από τα νοµίσµατα και τους εκβιασµούς των δανειστών, τότε αυτά ακριβώς τα σηµεία θα έπρεπε να έχεις στην ατζέντα σου. Αντίθετα, δυστυχώς, και αυξήσεις στους µισθούς δεν κάνεις, που είναι βέβαιο ότι θα συνέβαλλαν και στη µείωση της ανεργίας και στην αύξηση της παραγωγικότητας, και όλα τα άλλα τα αφήνεις στο απυρόβλητο ως είχαν. Μάλιστα το µοναδικό χάπι ως τώρα ενάντια στην ανεργία ήταν η ανακοίνωση για την πρόσληψη σε νέα προγράµµατα κοινωφελούς εργασίας 32.433 ανέργων. Προγράµµατα που παραµένουν 5µηνα και όχι 11µηνα όπως προεκλογικά είχε δεσµευθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ διατηρούν την ιδιότητα των συµµετεχόντων σε αυτά ως ωφελουµένων και όχι ως εργαζοµένων, τον µισθολογικό διαχωρισµό για τους κάτω των 25,
µε καθαρό µισθό για τους άνω των 25 ετών το εξευτελιστικό ποσό των 496 ευρώ. Προσθέτουν δηλαδή µια ακόµη στρατιά σκλάβων-εργαζοµένων. Είναι τόσο πρόχειρη και ανεύθυνη αυτή η προσπάθεια επίλυσης της ανεργίας, που από το υπουργείο ξέφυγε ότι υπάρχουν και άνεργοι µε ειδικές ανάγκες και δεν προβλέπει καµιά θέση γι’ αυτούς.
Ποιος συνδικαλισµός
Οι εργαζόµενοι, µε τα παραπάνω δεδοµένα, δεν έχουµε πολλά να περιµένουµε από το διάλογο ανάµεσα σε κυβέρνηση και κοινωνικούς εταίρους. Πολύ περισσότερο όταν σε αυτόν το διάλογο θα µας εκπροσωπήσει µια ηγεσία της ΓΣΕΕ που γνωρίζουµε πολύ καλά ότι το µόνο που πραγµατικά εκπροσωπεί είναι τα συµφέροντα των εργοδοτών και των πολιτικών συνεταίρων της προηγούµενης κυβέρνησης (Ν∆-ΠΑΣΟΚ) -και γι’ αυτόν το λόγο δεν οργάνωσε τα τελευταία χρόνια ούτε έναν σοβαρό αγώνα για την ανατροπή των µνηµονίων. Χρειάζεται να εκµεταλλευτούµε προς όφελός µας τα θετικά σηµεία. ∆ηλαδή να πατήσουµε πάνω στη δυνατότητα για ελεύθερες συλλογικές διαπραγµατεύσεις και να διεκδικήσουµε σε κάθε χώρο δουλειάς και σε κάθε κλάδο την άµεση επαναφορά του κατώτατου µισθού στα 751 ευρώ, την ισχύ των ωριµάνσεων, την κατάργηση κάθε µορφής ελαστικής εργασίας µε διασφάλιση των θέσεων εργασίας των εργαζοµένων σήµερα µε τέτοιες σχέσεις εργασίας, την πρόσληψη επιθεωρητών εργασίας για την πάταξη της ανασφάλιστης εργασίας, το σταµάτηµα κάθε διαδικασίας ιδιωτικοποίησης και την επανακρατικοποίηση των ιδιωτικοποιηµένων δηµόσιων οργανισµών και επιχειρήσεων, ως τα µόνα σοβαρά µέτρα που θα ικανοποιήσουν τις ανάγκες µας και θα µειώσουν πραγµατικά την ανεργία. Το βάρος αυτό πέφτει στις πλάτες των αγωνιστών της Αριστεράς, του ΜΕΤΑ, του ΠΑΜΕ και των παρατάξεων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στους χώρους δουλειάς, ενωτικά και µε προσήλωση στην ταξικά µονοµερή πολιτική υπέρ των εργαζοµένων.
Κόκκινο Δίκτυο: Οι συζητήσεις του διημέρου 4-5 Απρίλη στο Πάντειο
10
πολιτικη
Αντιστροφή της λιτότητας με τους «θεσμούς», μεταβα Του Σπύρου Αντωνίου
Τ
ο νέο τοπίο μετά τη συμφωνία της 20ής Φλεβάρη και τους συνεχείς εκβιασμούς των δανειστών, οι πιέσεις του συστήματος εντός και εκτός χώρας για να εξημερωθεί ο «ιός ΣΥΡΙΖΑ», η σχέση κυβέρνησης και κράτους, ο ρόλος του κινήματος και του κόμματος στις καινούργιες συνθήκες, απασχόλησαν τη συζήτηση της δεύτερης μέρας της πανελλαδικής συνάντησης του Κόκκινου Δικτύου.
Κυβέρνηση Αριστεράς
Κοινή συνισταμένη αρκετών τοποθετήσεων, ότι επείγει η ανάληψη πρωτοβουλιών που θα ενισχύουν μια λογική αντιστροφής της λιτότητας μονομερώς -αναπόφευκτα σε ρήξη με τους «θεσμούς»- και επιμονής στη μεταβατική πολιτική, που θα λογοδοτεί στις λαϊκές ανάγκες, ως εναλλακτική λύση απέναντι σε κάθε είδους αδιέξοδα. Και με αυτό το δύσκολο καθήκον, τα μέλη του Κόκκινου Δικτύου, μαζί με συντρόφους-ισσες από άλλες τάσεις του ΣΥΡΙΖΑ και την «άλλη» Αριστερά, έχουν να αναμετρηθούν άμεσα. Εκ μέρους του Κόκκινου Δικτύου, ο Α. Νταβανέλος μίλησε για την υπεράσπιση του πολιτικού σχεδίου «κυβέρνηση της Αριστεράς», ως ενός μεταβατικού σταθμού ανατροπής της λιτότητας με προοπτική τη σοσιαλιστική απελευθέρωση της κοινωνίας, με εργαλεία το ενιαίο μέτωπο και το μεταβατικό πρόγραμμα. Η λύση, τόνισε, είναι η επιμονή στη μεταβατική πολιτική που ξεκινά από την ανατροπή της λιτότητας και αυτό κάνει υποχρεωτική τη διαγραφή του χρέους. Αυτό οδηγεί σε ρήξη με τους δανειστές και πιθανότατα περικλείει και
έξοδο από το ευρώ». Απέρριψε ωστόσο λογικές «συμφωνημένης επιστροφής σε εθνικό νόμισμα» χωρίς ανατροπή της λιτότητας ή σχέδια για διπλό νόμισμα, όπου «χρέος και πλούτος θα παραμείνουν σε σκληρό νόμισμα ενώ μισθοί και συντάξεις θα μετατραπούν σε χαρτί, σενάριο κόλασης για την εργατική τάξη και τις λαϊκές δυνάμεις». Για τον ΣΥΡΙΖΑ, τόνισε «ότι το κόμμα ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί ειρηνικά να μετατραπεί σε κόμμα με γραμμή λιτότητας και το ξέρουν καλά και οι απέναντι. Η μάχη
«Η μάχη μέσα στο κόμμα σημαίνει πιο αποτελεσματική συμμαχία της Αριστερής Πλατφόρμας με τις άλλες ριζοσπαστικές φωνές μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Και το Κόκκινο Δίκτυο θα επιμείνει στο ρόλο της “γέφυρας” ανάμεσα σε αυτές τις φωνές» μέσα στο κόμμα σημαίνει πιο αποτελεσματική συμμαχία της Αριστερής Πλατφόρμας με τις άλλες ριζοσπαστικές φωνές μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Και το Κόκκινο Δίκτυο θα επιμείνει στο ρόλο της “γέφυρας” ανάμεσα σε αυτές τις φωνές». Τέλος, υπογράμμισε ότι «είναι κρίσιμο να σπάσουμε την παθητικότητα του κόσμου των αντιστάσεων εξαιτίας των εξελίξεων, με πρωτοβουλίες που θα ενισχύουν τη σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με το κίνημα. Με τη διάσωση της δημόσιας υγείας, της δημόσιας περιουσίας και του αντιφασισμού -εν όψει και της δίκης
της ΧΑ- να είναι τρεις κρίσιμες δοκιμασίες για την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ». «Η συζήτηση και η ανάδειξη των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ είναι η βασικότερη προϋπόθεση για να στηρίξουμε το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να ωθήσουμε την κυβέρνηση στην υλοποίηση του προγράμματός μας», σημείωσε ο Γ. Μηλιός στην τοποθέτησή του, προσθέτοντας ότι υπάρχουν κέντρα, κοντά στην ηγεσία του κόμματος, που στην ουσία σπιλώνουν τις διαφορετικές απόψεις μέσω παραπολιτικών. Παράλληλα τόνισε ότι «υπήρχαν επεξεργασίες και θέσεις μας για κρίσιμα θέματα, όπως το φορολογικό, που αφορά την αναδιανομή εισοδήματος και περιουσίας, κομβικό για μια κυβέρνηση της Αριστεράς, που μπήκαν στο περιθώριο, παρότι τις είχε παρουσιάσει ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και μάλιστα είχε ξεκινήσει και πολεμική με τη ΝΔ επ’ αυτών». Υποστήριξε ότι το κρίσιμο είναι «η σύγκρουση στο εσωτερικό μέτωπο και στο πλαίσιο αυτό ορθά στο διήμερο αναδείχτηκε το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων και της υγείας, που έχει να κάνει και με τους συσχετισμούς δύναμης κεφαλαίου-εργασίας». Άσκησε επίσης κριτική στη σοσιαλφιλελεύθερη αφήγηση περί γενικόλογης ανάπτυξης. «Μας λένε “όταν μεγαλώσει η πίτα θα συζητήσουμε για τη διανομή”. Πόσο να μεγαλώσει η πίτα; Το 1918, όταν έγινε η επανάσταση στο Βερολίνο και τη Βιένη, έπρεπε να περιμένουμε να μεγαλώσει η πίτα; Το ίδιο και το Μάη του 1968; Και με ποιο τρόπο θα μεγαλώσει η πίτα; Όπως μεγαλώνει στην Ν. Κορέα και στην Κίνα όπου το1% του πληθυσμού κατέχει το 20% του πλούτου;», αναρωτήθηκε ρητορικά.
Το χρέος
Υπογράμμισε ότι η αποδοχή από πλευράς της κυβέρνησης της ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους, που σημαίνει συνέχιση των πολιτικών λιτότητας, αποδοχή των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, περικοπές και ιδιωτικοποιήσεις, και ενέχει τον κίνδυνο μιας διαχείρισης τύπου ΑΚΕΛ στην Κύπρο. «Η ταξική πάλη όμως δεν περιμένει, ο ρόλος μας είναι εκεί: να ενισχύσουμε τις κινητοποιήσεις, τα κινήματα και μια κυβέρνηση της Αριστεράς που θα υλοποιήσει το πρόγραμμά μας και δεν θα είναι απλώς μια καλύτερη κυβέρνηση από την προηγούμενη», κατέληξε. Ο Δ. Μπελαντής εκτίμησε ότι η κυρίαρχη τάση στην κυβέρνηση είναι μια τάση συμβιβασμού με την ηγεσία της ΕΕ και της Ευρωζώνης, που σημαίνει παράταση των μνημονιακών ρυθμίσεων με οριακές μόνο αλλαγές, αποτέλεσμα του σκληρού εκβιασμού των δανειστών, αλλά και της «ιδεολογικής και πολιτικής ακαμψίας» στο ζήτημα της ρήξης από την πλευρά της κυβέρνησης, γεγονός που εξηγεί και την
Οι αντιστάσεις ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις Της Κατερίνας Γιαννούλια
Τ
ην πρώτη μέρα της συνάντησης του Κόκκινου Δικτύου, η συζήτηση για τις ιδιωτικοποιήσεις και το ΤΑΙΠΕΔ βρήκε έτοιμα πολλά κινήματα που έχουν από καιρό αντισταθεί στην παραχώρηση δημόσιας περιουσίας. «Υπάρχει γνώση και εμπειρία», όπως ανέφερε η Ελένη Πορτάλιου. Διότι η κρίση του συστήματος και οι ιδιώτες σε οικονομικό «αδιέξοδο» για τα κέρδη τους, έχουν «βάλει στο μάτι» φιλέτα δημόσιας περιουσίας και
δημοσίων υπηρεσιών και έχουν αρχίσει να τα πολιορκούν, όχι όμως ανενόχλητοι! Ο Πέτρος Ψαρρέας και η Ελένη Πορτάλιου, ανοίγοντας τη σχετική συζήτηση της πρώτης μέρας, θύμισαν τον μακροσκελή κατάλογο ιδιωτικοποιήσεων που επιχειρήθηκαν το προηγούμενο διάστημα. Η ίδρυση, από τις μνημονιακές κυβερνήσεις, του ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) το 2011, θεωρείται «τομή» για την τύχη της περιουσίας του Δημοσίου, εξαιτίας της άκαμπτης λογικής του «ό,τι εντάσσεται δεν εξέρχεται προς το Δημόσιο και όσα έσοδα προκύπτουν από τις ιδιωτικοποιήσεις πηγαίνουν στο χρέος»!
Ωστόσο, τόσο από τις εισηγήσεις όσο και από τις τοποθετήσεις αγωνιστριών και αγωνιστών για την υπεράσπιση του δημόσιου πλούτου, αναδείχτηκε το γεγονός ότι με το νομικό και κινηματικό «αντάρτικο» των προηγούμενων χρόνων, ευτυχώς ιδιωτικοποιήθηκε μικρό μέρος δημόσιας περιουσίας μέσω ΤΑΙΠΕΔ. Έτσι, όπως είπε και ο Π. Ψαρρέας, η κυβέρνηση «με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ» θα πρέπει να ξεκαθαρίσει τον προσανατολισμό της σε μια σειρά από εμβληματικά μέτωπα, που συμπυκνώνουν την πάλη και τη δράση συντρόφων και συναγωνιστών, στις Σκουριές, στο Ελληνικό, στη Δραπετσώνα, στον ΟΛΠ, στα αεροδρόμια.
15 απριλη 2015
ς, ρήξη ατικό πρόγραμμα
Υγεία: Επειγόντως προσλήψεις και δημοκρατία
Ι
υποχωρητικότητά της. Ακόμα και στην περίπτωση «ατυχήματος», λόγω αντικειμενικού αδιεξόδου, αν δεν υπάρχει πολιτικό σχέδιο για τη ρήξη, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα είναι θετική εξέλιξη. «Χρειάζεται μια υποκειμενική στρατηγική για τη ρήξη, να την οργανώσουμε πολιτικά, χρειάζεται ένα μέτωπο των αριστερών τάσεων μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ που θα καταδείξει στην κοινωνία ότι αυτή η πολιτική καταστρέφει το πρόγραμμά μας και την κομματική μας ενότητα», επισήμανε. Τέλος, για τη σχέση κίνημα-κόμμα-κυβέρνηση είπε χαρακτηριστικά: «Το κίνημα πάνω από το κόμμα, το κόμμα πάνω από την κυβέρνηση, το κόμμα ανεξάρτητο από την κυβέρνηση, η κυβέρνηση όχι ανεξάρτητη από το κόμμα». «Δώσαμε μάχες για προγραμματικά ζητήματα και τις διευρύνσεις με διάφορες “προσωπικότητες”, όπως και για τη συμφωνία στην ΚΟ και την ΚΕ, με εργαλείο το Κόκκινο Δίκτυο και την Αριστερή Πλατφόρμα, που παραμένει στα μάτια της κοινωνίας η εκφώνηση εκείνη που υπερασπίζεται τα ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά του ΣΥΡΙΖΑ», είπε η βουλευτής Μεσσηνίας του ΣΥΡΙΖΑ Ε. Ψαρρέα, τονίζοντας την ανάγκη της μεγαλύτερης δυνατής συγκρότησης του συσχετισμού δύναμης, στην κοινωνία και στο κόμμα, αλλά και ενός εναλλακτικού σχεδίου ρήξης, που θα ασκεί κριτική
Γιατί εκτός από τη δημόσια γη, τις παραλίες, το υπέδαφος, στο στόχαστρο των ιδιωτών «επενδυτών» έχουν βρεθεί δημόσιοι φορείς και υπηρεσίες, όπως λιμάνια και αεροδρόμια. Η επίθεση του κεφαλαίου με τις ιδιωτικοποιήσεις δεν αφορά απλά κάποια εξαιρετικά κομμάτια γης και θάλασσας. Χτυπάει ολόκληρη τη λογική και τη «φιλοσοφία» του κράτους, του Δημοσίου, «τον πολιτισμό των δημοσίων και κοινών αγαθών», όπως τόνισε η σ. Πορτάλιου. Η Έλενα Ψαρρέα (βουλευτής Μεσσηνίας ΣΥΡΙΖΑ) μετέφερε τις ανησυχίες που εκφράζονται στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, ακόμα και από υπουργούς του ΣΥΡΙΖΑ, για τα θέματα του ΟΛΠ και των αεροδρομίων. Και είναι απολύτως λογικό να επιχειρούν τόσο το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ όσο και το κίνημα να πι-
και στις αυταπάτες για χρηματοδότηση από τον επίσης νεοφιλελεύθερο άξονα Ρωσίας-Κίνας. «Το στοίχημα της λαϊκής νίκης παραμένει, παρά τις υποχωρήσεις της κυβέρνησης, αλλά δεν υπάρχει δυνατότητα έντιμου συμβιβασμού: ή θα έχουμε υποταγή ή μια διαδικασία ρήξης με αυτό το πλαίσιο. Η κρίση, λόγω της πίεσης ρευστότητας από τον αντίπαλο, θα πάρει τη μορφή μιας στάσης πληρωμών, είτε προς τα μέσα είτε προς τα έξω, που μπορεί -σε συνθήκες ανεπαρκούς πολιτικής προετοιμασίας και χάους- να οδηγήσει σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας και νέο μνημόνιο», υποστήριξε στην ομιλία του ο Σ. Κουβελάκης. «Η εναλλακτική πρόταση προς μια κατεύθυνση ρήξης ξεκινάει από δύο βασικά σημεία: στάση πληρωμών, για διεκδίκηση της διαγραφής του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση του συνόλου του τραπεζικού συστήματος, που οδηγούν αναπόφευκτα σε έξοδο από το ευρώ», υπογράμμισε. Συμβολή στη συζήτηση είχαν πολλοί ακόμα σύντροφοι-ισσες από την Αττική, τη Θεσσαλονίκη και πόλεις της επαρχίας. Στη λήξη της διαδικασίας αποφασίστηκε η πιο συστηματική λειτουργία του ΚΔ, μέσα από τη συγκρότηση ενός συντονιστικού κέντρου, καθώς και η καλύτερη αξιοποίηση του Rproject.gr.
έσουν την τωρινή κυβέρνηση για κατάργηση του ΤΑΙΠΕΔ (και όχι μόνο του άρθρου 24, που αποσύρθηκε ύστερα από έντονες αντιδράσεις Νομαρχιακών του ΣΥΡΙΖΑ, ΟΜ, τμημάτων όπως της Οικολογίας κ.λπ.), για μη παραχώρηση των αεροδρομίων και του ΟΛΠ σε ιδιώτες, για να μην περάσουν τα «Λιπάσματα Δραπετσώνας» στον Μελισσανίδη και το Ελληνικό στον Λάτση, για να σταματήσει το έγκλημα στις Σκουριές τόσο από την Eldorado Gold (και την «ΑΚΤΩΡ») όσο και από την «αυτονομημένη» αστυνομία ή και το λιμενικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως τόνισε συναγωνιστής της δημοτικής παράταξης Δραπετσώνας-Κερατσινίου «Άλλος Δρόμος», οι δυνάμεις καταστολής εμφανίστηκαν, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, απέναντι στη συγκέντρωση που διοργάνωσε ο δήμος στη Δραπετσώνα.
11
διαίτερα πλούσια ήταν η θεματική συζήτηση για την Υγεία στο πλαίσιο της πανελλαδικής συνάντησης του Κόκκινου Δικτύου. Οι πρόσφατες εξαγγελίες του Α. Τσίπρα στο υπουργείο Υγείας επιβεβαιώνουν πόσο κρίσιμο είναι το μέτωπο της Υγείας για τις συνολικότερες πολιτικές εξελίξεις, αλλά και το ότι η κυβέρνηση δέχεται την πίεση των συνδικάτων και της βάσης των ΟΜ ΣΥΡΙΖΑ. Οι εξαγγελίες δημιουργούν ένα θετικό περιβάλλον διεκδικήσεων για να μην ανασταλεί η υλοποίησή τους και παράλληλα να ξεκαθαριστούν οι «ομιχλώδεις» θέσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας. Στην εισήγησή του, ο Αντώνης Καραβάς (ΝΕ Υγείας ΣΥΡΙΖΑ) αναφέρθηκε σε όλα τα κομβικά ζητήματα για την αποτελεσματική υπεράσπιση της δημόσιας Υγείας: την άρση των εμποδίων και των αποκλεισμών στην πρόσβαση (το μέτρο για κατάργηση του 5ευρω, ανασφάλιστοι, μετανάστες «χωρίς χαρτιά») και το πάγιο αίτημα για δημόσια δωρεάν Υγεία για όλους χωρίς προϋποθέσεις, που παραμένει ψηλά στις διεκδικήσεις του υγειονομικού κινήματος. Υπενθύμισε τις απαραίτητες προσλήψεις και την αύξηση της χρηματοδότησης που απαιτούνται, το αίτημα για δημοκρατία στους χώρους δουλειάς, που συνδέεται με το ξήλωμα του μνημονιακού κατεστημένου από τα νοσοκομεία και τις διοικήσεις των οργανισμών Υγείας, ενώ υπογράμμισε την ανυπαρξία κυβερνητικών δεσμεύσεων για μια σειρά από θέματα που θα περιόριζαν τη δράση των ιδιωτικών συμφερόντων στο χώρο της Υγείας: κατάργηση της ΕΣΑΝ ΑΕ, εργολαβίες, ριζικές αλλαγές στις προμήθειες και τις συμβάσεις, κρατική φαρμακαποθήκη κ.λπ. Στις παρεμβάσεις που ακολούθησαν, μεταφέρθηκαν δεκάδες εικόνες από τα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας της Αττικής (Δυτική Αθήνα-Αττικό, ΠΕΔΥ, Κέντρα Υγείας Ανατολικής Αττικής, Ευαγγελισμός, Αγ. Σοφία, Α. Φλέμιγκ κ.ά.), της Θεσσαλονίκης και άλλων περιοχών. Κοινή διαπίστωση ήταν ότι οι ελλείψεις σε προσωπικό και υλικά παραμένουν, οι εφημερίες μετατρέπονται σε άθλο για γιατρούς και νοσηλευτές, το πάρτι των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων συνεχίζεται. Στο χαιρετισμό της, η βουλευτής Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ Ιωάννα Γαϊτάνη (ΕΠΕΚΕ Υγείας) σημείωσε την ανάγκη ενός οργανωμένου κινήματος διεκδίκησης που θα δημιουργεί «προωθητική πίεση» στην κυβέρνηση, ώστε να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της και να αντιμετωπίσει τους εκβιασμούς των δανειστών. Παρά την πολυδιάσπαση του συνδικαλιστικού κινήματος στο χώρο της Υγείας και την υπολειτουργία των κομματικών οργανώσεων, το αμέσως επόμενο διάστημα, συμφωνήθηκε η ένταση της προσπάθειας για ενεργοποίηση των παρατάξεων και των ΟΜ ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο την εφαρμογή του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ ώστε να αποτραπεί η κατάρρευση της δημόσιας Υγείας. Σε αυτή την κατεύθυνση, ο συντονισμός σωματείων, συλλογικοτήτων κατοίκων, δικτύων αλληλεγγύης, δημοτικών σχημάτων κάθε περιοχής -με πρωτοβουλία των μελών του ΣΥΡΙΖΑ και της Αριστεράς- θα μπορούσε να συσπειρώσει ένα πολύτιμο δυναμικό, για τη διάσωση και την ουσιαστική αναβάθμιση τόσο της ΠΦΥ όσο και των νοσοκομείων.
12
οικονομια
15 απριλη 2015
Η κρίση και η κυβέρνηση της Αριστεράς Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού
Του Γιάννη Μηλιού
Βασικό ζητούμενο για μας είναι η «αντίστροφη αναδιανομή», που σημαίνει πολιτικές κοινωνικής δικαιοσύνης, μεταφορά των βαρών στους «έχοντες», ένα «μνημόνιο για το μεγάλο κεφάλαιο», που θα αποφέρει τα χρηματοδοτικά μέσα για την υλοποίηση του προγράμματός μας
Η
κρίση που ξέσπασε το 200809 στον αναπτυγμένο καπιταλιστικό κόσμο και που από το 2010 έλαβε εκρηκτικές διαστάσεις στη χώρα μας, είναι αναμφίβολα η οξύτερη οικονομική «αστοχία» του καπιταλιστικού συστήματος μεταπολεμικά, με πολύπλευρες κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες.
1. Η κρίση ως πεδίο νέων κοινωνικών ανταγωνισμών
Όπως κάθε οικονομική κρίση του καπιταλιστικού συστήματος, η κρίση του 2008-09 έχει αφενός κάποια ιδιαίτερα, ιστορικώς πρωτότυπα χαρακτηριστικά (αποσταθεροποίηση χρηματοπιστωτικής σφαίρας που μετασχηματίζεται σε κρίση τραπεζών και ακολούθως σε δημοσιονομική και κρίση δημόσιου χρέους στη Ζώνη του Ευρώ [ΖτΕ]) και αφετέρου κάποια μονιμότερα στοιχεία, που αφορούν τον δομικό πυρήνα του καπιταλιστικού συστήματος. Καίτοι το ουσιώδες για τη χάραξη μιας πολιτικής στρατηγικής προς το συμφέρον της κοινωνικής πλειοψηφίας είναι η αποκρυπτογράφηση των ιστορικώς πρωτότυπων χαρακτηριστικών της κρίσης, αξίζει μια αναφορά στα μόνιμα στοιχεία των κρίσεων του καπιταλιστικού συστήματος: 1) Οι κρίσεις έχουν το χαρακτήρα υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου, που ισοδυναμεί με μια συγκυριακή πτώση του ποσοστού κέρδους της οικονομίας, δηλαδή με μια συγκυριακή μείωση του βαθμού καπιταλιστικής εκμετάλλευσης της εργασίας. «Περιοδικώς παράγονται πάρα πολλά μέσα εργασίας και μέσα συντήρησης, τόσα που δεν μπορούν να τα βάλουν να λειτουργήσουν ως μέσα εκμετάλλευσης των εργατών με ένα ορισμένο ποσοστό κέρδους» (Μαρξ, Το Κεφάλαιο, τ. 3ος: 326-327, η υπογράμμιση προστέθηκε). «Υπερπαραγωγή κεφαλαίου [...] δεν σημαίνει λοιπόν τίποτε άλλο από υπερσυσσώρευση κεφαλαίου» (Μαρξ, όπ.π.: 317). 2) Οι κρίσεις συνιστούν έναν προσωρινό κλονισμό της διαδικασίας διευρυμένης αναπαραγωγής του κεφαλαίου και ταυτοχρόνως ένα μηχανισμό αποκατάστασης σε νέες βάσεις των ισορροπιών και του ύψους του ποσοστού κέρδους.«Οι κρίσεις είναι πάντα μόνο στιγμιαίες βίαιες λύσεις των υπαρχουσών αντιφάσεων, βίαιες εκρήξεις που αποκαθιστούν [...] τη διαταραγμένη ισορροπία» (Μαρξ, όπ.π.: 315). H κρίση έθεσε επομένως επί τάπητος το ζήτημα των πολιτικών για το ξεπέρασμά της. Παντού οι αστικές κυβερνήσεις, συντηρητικές ή σοσιαλδημοκρατικές, πασχίζουν να μην πληγεί η αρχιτεκτονική του σύγχρονου διεθνοποιημένου καπιταλιστικού συστήματος, βαθαίνοντας
παράλληλα τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές: Να σταθεροποιηθεί ο εποπτικός και «καθοδηγητικός» ρόλος του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, η πρωτοκαθεδρία των αγορών και η συμπίεση του κόσμου της εργασίας. Ωστόσο η κρίση συνεπάγεται και ρήγματα στην ιδεολογική ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού: Αν το κράτος παρεμβαίνει για να σωθούν οι τράπεζες, γιατί να μη το κάνει με το σύστημα υγείας, τα ασφαλιστικά ταμεία, την κοινωνική προστασία; Τα μαζικά κινήματα που ξέσπασαν στα χρόνια της κρίσης έθεσαν με πολλαπλούς τρόπους το ζήτημα της απο-εμπορευματοποίησης των βασικών κοινωνικών αναγκών. Στην Ελλάδα, ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να αποτελέσει τον πολιτικό εκφραστή αυτής της κίνησης των «από κάτω» και για το λόγο αυτό αναδείχθηκε «απότομα» σε αξιωματική αντιπολίτευση το 2012 και έγινε κυβέρνηση τον Ιανουάριο 2015.
2. Λιτότητα, «επανεκκίνηση της οικονομίας», ευρωπαϊκοί θεσμοί
Το βάθεμα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στο οποίο μόλις αναφερθήκαμε έχει ως ακρογωνιαίο λίθο τις πολιτικές λιτότητας. Εδώ όμως εμφανίζεται ένας φαινομενικά παράδοξος γρίφος: Οι κυρίαρχες οικονομικές και πολιτικές ελίτ εμμένουν στις πολιτικές λιτότητας καίτοι αυτές βαθαίνουν την ύφεση, καθώς συρρικνώνουν την ενεργό ζήτηση. Ως επίλυση του γρίφου διατυπώνεται συχνά η πραγματολογικά ά-λογη άποψη πως το «σύστημα» (δηλαδή οι ιδεολογικοί κέρβεροι του αστισμού, τα καθεστωτικά πολιτικά κόμματα και οι εκπρόσωποι του μεγάλου κεφαλαίου), εμμένει στη λιτότητα από ανορθολογικότητα ή πλάνη, και ότι το ζητούμενο είναι πολιτικές για «την επανεκκίνηση της οικονομίας». Στην πραγματικότητα η λιτότητα και η ύφεση, δηλαδή η συμπίεση του μισθού και του κοινωνικού μισθού, είναι η στρατηγική της αστικής τάξης, ιδίως σε συγκυρίες κρίσης υπερσυσσώρευσης, όπου το ποσοστό κέρδους του κεφαλαίου συρρικνώνεται. Όπως ήδη αναφέραμε, η κρίση του κεφαλαίου είναι έλλειψη υπεραξίας, όχι έλλειψη ζήτησης. Το βάθεμα της κρίσης αποτελεί «εκκαθάριση» για το κεφάλαιο, καταστροφή κάθε «εμποδίου» στην «ανταγωνιστικότητα», ώστε το ποσοστό κέρδους να κινηθεί και πάλι ανοδικά παράλληλα με τη φτώχεια των πολλών και την ανεργία, ώστε η συσσώρευση να επιταχυνθεί και πάλι, αρχίζοντας έστω από μικρότερη συνολική παραγωγή. Στη χώρα μας, το αστικό κράτος αποδείχθηκε εξαιρετικά αποτελεσματικό στο να επιβάλλει τις μνημονιακές πολιτικές λιτότητας, οι οποίες, σε λίγα μόλις χρόνια, άλλαξαν τον χαρακτήρα της ελληνικής κοινωνίας. Τα Μνημόνια δεν υπήρξαν προγράμματα δημοσιονομικής σταθεροποίησης, διότι ποτέ η σταθεροποίηση
δεν είναι «ουδέτερη» -το ερώτημα είναι «ποιος πληρώνει το μάρμαρο». Τα Μνημόνια υπήρξαν πάνω απ’ όλα στοχευμένα προγράμματα διεύρυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων, γεγονός που καταγράφεται σε όλα τα μακροοικονομικά δεδομένα. Συντελέστηκε σε ελάχιστο χρόνο μια άνευ προηγουμένου αναδιανομή περιουσίας, εισοδήματος και ισχύος υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου, ενώ οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι, οι επαγγελματίες, οι μικροί επιχειρηματίες ανέλαβαν το βάρος της κρίσης. Στην πάλη αυτή εναντίον της κοινωνικής πλειοψηφίας, κράτος και κεφάλαιο είχαν την καταλυτική στήριξη του ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου: Η ΖτΕ αποτελεί μία ιδιόμορφη νομισματική ένωση, δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν λειτουργεί ως δανειστής τελευταίας καταφυγής για τις χώρες-μέλη της ΖτΕ (δεν δανείζει άμεσα τα κράτη της ΖτΕ). Με τον τρόπο αυτό η ΖτΕ εκθέτει σκόπιμα τις χώρες-μέλη στον κίνδυνο χρεοστασίου, με σκοπό να επιβάλλει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο διακυβέρνησης, με βάση τον κανόνα ότι οι κρατικές πολιτικές πρέπει να είναι πάντα συμπληρωματικές προς τις αγορές. Στο πλαίσιο αυτό, η εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους «παγιδεύει» τη δημοσιονομική πολιτική στη λιτότητα, τις ιδιωτικοποιήσεις και την απαξίωση της εργασίας.
3. «Μνημόνιο» για το κεφάλαιο!
Η κανονικότητα αυτής της πορείας ανατράπηκε στις 25 Ιανουαρίου με την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές με βάση τη δέσμευση ότι θα τερματίσει τις πολιτικές της λιτότητας και θα θέσει σε κίνηση μια διαδικασία στήριξης των συμφερόντων της κοινωνικής πλειοψηφίας. Η κυβέρνηση βρίσκεται σήμερα μπροστά σε μια ιστορική πρόκληση. Οφείλει να επιδιώξει να περιορίσει τη στρατηγική του κεφαλαίου για υπαγωγή όλων των πτυχών της κοινωνικής ζωής στην εποπτεία των αγορών και στο κριτήριο του κέρδους, μέσα σε ένα ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον που κυριαρχείται από τις νεοφιλελεύθερες ελίτ και αντιλαμβάνεται ως «ηθικό κίνδυνο» κάθε πολιτική που ευνοεί τα συμφέροντα των εργαζομένων. Βασικό ζητούμενο για μας είναι η «αντίστροφη αναδιανομή», που σημαίνει πολιτικές κοινωνικής δικαιοσύνης, μεταφορά των βαρών στους «έχοντες», ένα «μνημόνιο για το μεγάλο κεφάλαιο», που θα αποφέρει τα χρηματοδοτικά μέσα για την υλοποίηση του προγράμματός μας. Όρο και προϋπόθεση αποτελούν εδώ η θέσπιση ενός ριζοσπαστικού φορολογικού συστήματος, που θα ελαφρύνει την κοινωνική πλειοψηφία και θα κατανέμει τα βάρη στο κεφάλαιο και τον πλούτο, η διεύρυνση του χώρου των κοινωνικών αγαθών στον αντίποδα της λογικής των ιδιωτικοποιήσεων, η δημοκρατία.
νεολαια
15 απριλη 2015
13
Πρώτος στόχος, η αντιστροφή της στασιμότητας στα πανεπιστήμια Του Νικόλα Κολυτά
Έ
ναν μήνα πριν από τις φοιτητικές εκλογές και η κατάσταση στα ελληνικά πανεπιστήμια δείχνει πιο στάσιμη από ποτέ. Η αλλαγή του κεντρικοπολιτικού σκηνικού μετά τις εκλογές της 25ης Γενάρη φαίνεται πως έχει προκαλέσει αμηχανία, αναμονή και φοβία στη λήψη πρωτοβουλιών στη φοιτητική Αριστερά, ενώ ο κόσμος σε γενικές γραμμές παραμένει αδιάφορος ως προς τα πολιτικά τεκταινόμενα στις σχολές.
Υποτίμηση της πολιτικής
Κάποια από τα βασικά προβλήματα που εισήγαγε στα πανεπιστήμια η πολιτική των μνημονίων ήταν η αποπολιτικοποίηση των φοιτητικών συλλόγων, η απαξίωση του φοιτητικού συνδικαλισμού και η άμεση καταστολή των φοιτητικών κινητοποιήσεων. Εν ολίγοις επιβλήθηκε μια φίμωση του αριστερού ριζοσπαστικού λόγου στα πανεπιστήμια, δίχως να υπάρχουν οι απαραίτητοι όροι οργάνωσης της αντεπίθεσης των από κάτω. Αυτό φάνηκε όλο το προηγούμενο διάστημα (από το Σεπτέμβρη έως τα Χριστούγεννα), που η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου σε συνεργασία με τις πρυτανικές Αρχές και την αστυνομία επιδόθηκε σε ένα πρωτοφανές κρεσέντο αυταρχισμού δίχως να υπάρξει μια συνολική μαζική απάντηση του φοιτητικού κόσμου. Η ίδια υποτίμηση της πολιτικής ενασχόλησης και εμπλοκής υπάρχει και σήμερα στη νεολαία. Εφόσον, προς το παρόν, η Αριστερά δεν υιοθετεί μια συγκρουσιακή λογική και περιορίζεται στο να περιμένει τις δεσμεύσεις της 20ής Φλεβάρη, ο κόσμος δεν αντιλαμβάνεται κάποια πολιτική τομή, ούτε βλέπει επαρκώς κάποια υλική αποτύπωσή της. Αυτό έχει ως συνέπεια η συζήτηση να γυρίζει πολύ πίσω. Με τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, αντί να διαμορφώνονται κατάλληλοι όροι ώστε να ανοιχτούν πεδία πάλης, να στηθούν μέτωπα και να παρθούν πρωτοβουλίες προκειμένου να ξανακερδηθούν τα χαμένα και όχι μόνο, η κατάσταση δείχνει πολύ πιο ήρεμη και στατική.
Διεκδίκηση
Είναι ζωτικής σημασίας ανάγκη ο κόσμος να ξαναβγεί στο δρόμο και να επαναδιεκδικήσει το δικαίωμά του στη μέριμνα και τις φοιτητικές παροχές, την επανακατοχύρωση του ασύλου, την επαναφορά της δημοκρατίας στα πανεπιστήμια και την παρουσία του στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Το κίνημα πρέπει να εκμεταλλευτεί τη δυνατότητα να διεκδικήσει συνολικά ένα πραγματικά διαφορετικό δημόσιο δωρεάν πανεπιστήμιο. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει με όρους αναμονής από τα πάνω ή με διάθεση συνδιαλλαγής πάνω στα αυτονόητα. Πρέπει να απαιτηθεί εδώ και τώρα να καταργηθούν όλοι οι νόμοι που το προηγούμενο διάστημα πήγαν να προσαρμόσουν το πανεπιστήμιο στις ανάγκες της αγοράς οδηγώντας στην υποβάθμιση και υποτίμησή του. Όμως τα παραπάνω δεν μπορούν να γίνουν αυτόματα από έναν κόσμο που έμαθε στο «απολιτίκ». Χρειάζεται η πολιτική βούληση της φοιτητικής Αριστεράς
Να καταργηθούν όλοι οι νόμοι που πήγαν να προσαρμόσουν το πανεπιστήμιο στις ανάγκες της αγοράς οδηγώντας στην υποβάθμιση και την υποτίμησή του να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος της δεξιάς αντίδρασης υπό το κάλυμμα του «ανεξάρτητου φοιτητή». Σε αρκετές σχολές εμφανίσθηκαν όλο το προηγούμενο διάστημα ομάδες «ανεξάρτητων φοιτητών» που με το πρόσχημα της ανεπάρκειας των υπόλοιπων φοιτητικών δυνάμεων μπήκαν στις συνελεύσεις, διεκδίκησαν κόσμο από την Αριστερά, αποπροσανατόλισαν συνολικά τη συζήτηση στους συλλόγους, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις επιχείρησαν στην πράξη να σπάσουν αποφασισμένες καταλήψεις. Πρόκειται για ομάδες, προσηλωμένες στον ατομικό δρόμο και τον καριερισμό, που επιδιώ-
κουν να βάλουν ένα «αγανακτισμένο φρένο» στο κίνημα και στην Αριστερά.
Τι να κάνει η ΑΡΕΝ
Διαφαίνεται, λοιπόν, πως πέραν των ΔΑΠ-ΠΑΣΠ που είναι ένας διακριτός αντίπαλος και φανερός υπηρέτης των πιο νεοφιλελεύθερων πολιτικών εις βάρος του δημόσιου πανεπιστημίου, άλλος ένας αόρατος αντίπαλος που αναδεικνύεται είναι αυτός των ανεξάρτητων φοιτητών που σε αρκετές σχολές σκέφτονται να κατέβουν στις εκλογές. Για παράδειγμα, στη Νομική της Αθήνας ακούγεται ότι η συγκεκριμένη ομάδα, που κατάφερε να σπάσει το σερί των αγωνιστικών αποφάσεων του συλλόγου το φθινόπωρο (πράγμα που ούτε η ΔΑΠ δεν κατόρθωσε), ενδέχεται να έχει δικό της ψηφοδέλτιο στις 13 Μάη. Αυτό δημιουργεί νέα καθήκοντα στην ΑΡΕΝ αλλά και συνολικά στη φοιτητική Αριστερά. Το στοίχημα της αναζωογόνησης των γενικών συνελεύσεων και της επαναφοράς της κεντρικοπολιτικής συζήτησης στα αμφιθέατρα είναι κρισιμότατο. Η ΑΡΕΝ πρέπει να έχει μια συνολική τοποθέτηση ως προς τα κεντρικά πολιτικά ζητήματα, καθώς οι προεκτάσεις τους φτάνουν σε επιμέρους κοινωνικούς χώρους όπως είναι τα πανεπιστήμια. Τον φοιτητοκεντρισμό απολίτικων μορφωμάτων μπορεί να τον αντιπαλέψει μόνο το άνοιγμα μιας συνολικής πολιτικής κουβέντας σχετικά με το τι γίνεται στην κοινωνία και στο πανεπιστήμιο. Σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να επιδιώκεται η σύμπλευση και η ενότητα στη δράση της Αριστεράς, ως αναγκαίο στοιχείο συσπείρωσης του κόσμου σε αγωνιστική τροχιά και διεκδίκησης της ηγεμονίας σε επίπεδο διαλόγου. Στο δρόμο προς τις φοιτητικές εκλογές, η ΑΡΕΝ καλείται να μην κρυφτεί, ούτε να περιμένει την κυβέρνηση, αλλά να τοποθετηθεί ξεκάθαρα σε όλα τα κεντρικά και φοιτητικά επίδικα, επανακαθορίζοντας ουσιαστικά το ρόλο της στο κίνημα και στη φοιτητική Αριστερά. Καλείται να αντιπαλέψει κάθε φανερό ή κρυφό δεξιό σχηματισμό συνδέοντας τα αιτήματα των φοιτητών με τα αιτήματα της κοινωνίας. Καλείται να μη διστάσει και να συμβάλει ώστε «να τα πάρουμε όλα πίσω».
«Γρανάζι», η αριστερή φοιτητική φωνή στη Σύρο
Μ
ικρός σύλλογος (περίπου 500 άτομα), απουσία φοιτητικών παρατάξεων, συλλογικής συνείδησης και πολιτικής συζήτησης. Όλα αυτά μπορούν να περιγράψουν επαρκώς την κατάσταση του φοιτητικού συλλόγου του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων (τΜΣΠΣ) της Σύρου. Η σύνδεση του γνωστικού του αντικειμένου (design) με την «καινοτομία» και τη συνεπαγόμενη «κοινωνική αλλαγή» ήταν ένας παράγοντας που επηρέασε τον φοιτητικό σύλλογο και περιόρισε σε σημαντικό βαθμό την πολιτικοποίησή του. Σε αυτό το τοπίο, λοιπόν, νομιμοποιήθηκε η αποστροφή στη συλλογική οργάνωση και διεκδίκηση και ποινικοποιήθηκε η Αριστερά, αφαιρώντας έτσι τη δυνατότητα αποτελεσματικής παρέμβασης, ενώ προτάσεις όπως η υποβάθμιση των ΓΣ μέσω της αξιοποίησης του Ίντερνετ θα μπορούσαν να γίνουν από φοιτητές που σκέφτονται «καινοτόμα» ως «ελεύθερα άτομα», και όχι από κάποιον ΔΑΠίτη. Έτσι, η ύπαρξη της Αριστεράς ήταν πιο αναγκαία από ποτέ. Με συντρόφους του Κόκκινου Δικτύου και ανένταχτους δημιουργήσαμε φέτος το «Γρανάζι», το μοναδικό αριστερό σχήμα που παρεμβαίνει και επιχειρεί να ανοίξει στο σύλλογο πολιτικές συζητήσεις γύρω από ζητήματα που αφορούν άμεσα τους φοιτητές (ρυθμοί σπουδών, φοιτητική μέριμνα, εργασιακά δικαιώματα) και να κάνει σαφές πως τα προβλήματα που βιώνουν στην καθημερινότητά τους, δεν προκαλούνται συγκυριακά από ορισμένα άτομα (και επομένως δεν αρκούν «έξυπνες» λύσεις από «ειδικούς»), αλλά προβλήματα που προκαλούνται από τη δομή του οικονομικού συστήματος, τις ελίτ που αυτό εξυπηρετεί, και τις πολιτικές που τις εκφράζουν. Η διεξαγωγή, π.χ., του TEDx University Of Aegean, το οποίο διοργανώνεται κατά κύριο λόγο από φοιτητές του τΜΣΠΣ, επιχειρεί να «διαδώσει αξιόλογες ιδέες». Ωστόσο, οι ιδέες αυτές δεν περιλαμβάνουν ριζοσπαστικές πολιτικές ιδέες, ούτε καν ιδέες που αμφισβητούν έστω και λίγο την καθεστηκυία τάξη, και άρα αποτελούν ιδέες που δεν μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο. Ανεξάρτητα από τις προθέσεις των εθελοντών που το διοργανώνουν, το «event» αυτό γίνεται για να προπαγανδίσει τις ίδιες βαρετές ιδέες και αξίες που συμπυκνώνονται στο μότο «δούλεψε σκληρά και θα φτάσεις ψηλά». Αξιολογώντας τα παραπάνω και επιχειρώντας να σπάσουμε τη λυκειακή παράδοση χρόνων του ενιαίου ψηφοδελτίου στις εκλογές, εμείς κατεβαίνουμε με ξεχωριστό ψηφοδέλτιο, διεκδικώντας τη συσπείρωση όλων όσων μέσα από τη συλλογική οργάνωση επιθυμούν να διεκδικήσουν ένα διαφορετικό πανεπιστήμιο και να αγωνιστούν ενάντια στο ασφυκτικό πλαίσιο των πολιτικών λιτότητας της ΕΕ, με την απαίτηση να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης στην κοινωνία, χωρίς να υποχωρήσει στις πιέσεις των δανειστών.
14
ΙΣΤΟΡΙΑ
15 ΑΠΡΙΛΗ 2015
ΜΠΟΡΟΥΣΕ Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΝΑ ΑΠΟΤΡΕΨΕΙ ΤΟ «ΓΥΨΟ» ΤΟΥ ’67; Του Χάρη Παπαδόπουλου
Η
δικτατορία του ’67 δεν ήταν ένα «ατύχηµα», µια παρένθεση στη δηµοκρατική οµαλότητα που δήθεν συνεχίζονταν απρόσκοπτα. Αντίθετα, ήταν µια κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» µπροστά σε µια γενικευµένη πολιτική κρίση. Η χούντα ήταν απαραίτητη για να κλείσει το καπάκι της αµφισβήτησης και της δράσης των εργατικών µαζών, που γνώρισαν την κορύφωσή τους στα Ιουλιανά του ’65. Γι’ αυτό και η αντίδραση του «πολιτικού κόσµου», δηλαδή των ηγετών της ∆εξιάς και του Κέντρου, ήταν ασθενική. Στην πραγµατικότητα, κρατούσαν στάση σιωπηρής αναµονής, µε πιο χαρακτηριστικό παράδειγµα τον ίδιο τον Κωνσταντίνο Καραµανλή στο Παρίσι. Την ίδια ώρα, η αφρόκρεµα της αστικής τάξης (Λάτσης, Ωνάσης, Μποδοσάκης, Βαρδινογιάννης και Τοµ Πάππας) αγκάλιαζε απροσχηµάτιστα τη χούντα µε στενούς προσωπικούς δεσµούς. Αυτός είναι ο λόγος που κάθε αντιδικτατορική δράση από τα πάνω, µαζί µε το κίνηµα του Ναυτικού και το πραξικόπηµα του βασιλιά, κατέληγαν κάθε φορά σε φιάσκο. Η δικτατορία ήταν η µόνη ρεαλιστική εναλλακτική του ίδιου του συστήµατος µπροστά στην κρίση του πολιτικού του καθεστώτος. Ακόµη και ως «λύση ανάγκης» όµως, µια δικτατορία δεν είναι µόνο ευκαιρία για τρελά κέρδη για τους κροίσους. Είναι και µια κατάσταση γεµάτη κινδύνους. Με τη δικτατορία απογυµνώνεται το κράτος από τη µεταµφίεσή του ως «ουδέτερου οργάνου όλων των πολιτών» και αφήνει σε κοινή θέα αυτό που πραγµατικά είναι: ένας τερατώδης µηχανισµός καταπίεσης για να ευηµερούν οι πλούσιοι και να τροµοκρατούνται οι φτωχοί. Μα, πάνω απ’ όλα, ένα πραξικόπηµα µπορεί να οδηγήσει σε «ατυχήµατα», όπου ο λαός να βρεθεί νικητής στο δρόµο απέναντι στο στρατό, και να απειλείται η ίδια η εξουσία των καπιταλιστών. Υπήρχε τέτοιος κίνδυνος το 1967 στην Ελλάδα; ∆υστυχώς, το ένα πλεονέκτηµα των πραξικοπηµατιών, η συντριπτική στρατιωτική ισχύ, συµπληρωνόταν από ένα άλλο: Η ηγεσία της Αριστεράς αφέθηκε να πιαστεί εντελώς στον ύπνο.
«Το ’67 δεν είναi ’36» Το ΚΚΕ και η Ε∆Α αντιστάθηκαν ασφαλώς στη χούντα. Τα µέλη και τα στελέχη της Αριστεράς οδηγήθηκαν ξανά στα µπουντρούµια της Ασφάλειας και στα ξερονήσια, περνώντας όλα τα βασανιστήρια και τις δολοφονίες που επιφύλαξε το καθεστώς στους αντιπάλους του. Όµως δεν αρκεί ο ηρωισµός, χρειάζονται και ξεκάθαρες ιδέες. Η ηγεσία της Αριστεράς δεν στάθηκε στο ύψος των καθηκόντων της προκαλώντας µε τη στάση της απίστευτη σύγχυση στους αγωνιστές και τις αγωνίστριες της βάσης. Στη διάρκεια των Ιουλιανών, η Ε∆Α προσπαθούσε να «κατεβάσει τη θερµοκρα-
σία», ρίχνοντας τα πιο χλιαρά συνθήµατα και προτείνοντας τις πιο υποτονικές µορφές πάλης, πολύ πίσω από τις διαθέσεις των διαδηλωτών. Μπροστά στο ενδεχόµενο πραξικοπήµατος η στάση της ηγεσίας ήταν αντιφατική και αλλοπρόσαλλη. Από τη µια κόµπαζε πως «αν επιχειρήσουν κάτι, θα τους πάρουµε µε τα σκουπόξυλα». Από την άλλη δεν έπαιρνε κάποιο πρακτικό µέτρο προετοιµασίας. Απεναντίας προσπαθούσε διαρκώς να καθησυχάσει τον κόσµο πως τίποτα τέτοιο δεν πρόκειται να συµβεί. Χαρακτηριστικά ο Λεωνίδας Κύρκος δήλωνε σε συσκέψεις στελεχών της Ε∆Α πως «το ’67 δεν είναι ΄36», δηλα-
κής Αριστεράς. Το ΚΚΕ και το ΚΚΕ εσωτερικού προσπάθησαν να εκµεταλλευτούν την ευκαιρία της «φιλελευθεροποίησης» της χούντας µε τον Μαρκεζίνη το 1973, για να πετύχουν την επανένταξή τους στο νόµιµο πολιτικό παιγνίδι. Ενώ ο ηγέτης της ΕΡΕ Κανελλόπουλος (έστω και µόνος µέσα στο κόµµα του) αρνιόταν σταθερά τη συµµετοχή στις εκλογές που ετοίµαζαν οι δικτάτορες, κι ο Μαύρος της Ένωσης Κέντρου -για να µην εκτεθεί ο ίδιος- περίµενε πρώτα από την ΕΡΕ να ξεκαθαρίσει τη στάση της, ο Η. Ηλιού της Ε∆Α ήταν ο πρώτος πολιτικός αρχηγός που χαιρέτισε την «επιστροφή στη δηµοκρατία» και κάλεσε τα κόµµατα να
Ο Λεωνίδας Κύρκος δήλωνε σε συσκέψεις στελεχών της Ε∆Α πως «το ’67 δεν είναι ’36», δηλαδή πως δεν πρόκειται να γίνει δικτατορία όπως το 1936 µε τον Μεταξά. δή πως δεν πρόκειται να γίνει δικτατορία όπως το 1936 µε τον Μεταξά. Το τσιτάτο αυτό πέρασε σε όλες τις δηµόσιες παρεµβάσεις των ηγετών της Ε∆Α. ∆ιαβάστε την παρακάτω µαρτυρία του ∆ηµήτρη Κουτσούνη, οικοδόµου, στελέχους της Ε∆Α και κατόπιν του ΚΚΕ εσωτερικού: «Εκείνη την περίοδο λέγανε ότι το ‘67 δεν είναι ‘36 γιατί πηγαίναµε σε εκλογές, ήταν παραµονές εκλογών του ’67. Σε όλες τις οµιλίες τους οι υποψήφιοι της Ε∆Α λέγανε αυτά τα πράγµατα… Και έγινε δικτατορία και όλοι κοιµόµασταν». Τη νίκη των πραξικοπηµατιών ακολούθησε, ένα χρόνο µετά, η διάσπαση του ΚΚΕ µε την ίδρυση του ΚΚΕ Εσωτερικού. Η Αριστερά, νικηµένη και διασπασµένη, µπορούσε άραγε να βγάλει κάποια συµπεράσµατα, για να µην πέσει στα ίδια λάθη; Η φράση του Χέγκελ «αυτό που µας διδάσκει η Ιστορία είναι ότι ποτέ κανείς δεν διδάχτηκε τίποτα από την ιστορία του» ταιριάζει γάντι, τουλάχιστον στην περίπτωση της ηγεσίας της ρεφορµιστι-
πάρουν µέρος στις επικείµενες εκλογές! Το ΚΚΕ εσωτερικού το τράβηξε πιο πέρα: «Η καλύτερη αξιοποίηση των εκλογικών δυνατοτήτων µπορεί να γίνει µε τη δηµιουργία µιας ενιαίας αντιδικτατορικής παράταξης που να περιλαµβάνει όλες τις δυνάµεις … από την Αριστερά ως τη ∆εξιά» (!) (Μπάµπης ∆ρακόπουλος, γραµµατέας ΚΚΕ εσ. «Βήµα», 19/10/73). Το ΚΚΕ από τη µεριά του το… τερµάτισε, κάνοντας κριτική στους πολιτικούς που δεν αρπάζουν την ευκαιρία των εκλογών που προσφέρει η χούντα: «Οι ηγέτες των κοµµάτων της ∆εξιάς και του Κέντρου… δεν δέχονται να αναλάβουν συγκεκριµένες και σαφείς δεσµεύσεις για τον εκδηµοκρατισµό του εθνικού µας βίου. Με τη θέση τους αυτή εµποδίζουν τη συγκρότηση ενιαίου αντιδικτατορικού µετώπου» (η ΚΕ του ΚΚΕ για το χουντοδηµοψήφισµα, Ιούνης ’73). Ευτυχώς ακολούθησε η εξέγερση του Πολυτεχνείου που τίναξε στον αέρα το δρόµο της φιλελευθεροποίησης της χούντας, για να της δώσει τη χαριστική βολή
«η επιστράτευση της σαγιονάρας» το ’74. Παρά τα παραπάνω, ήταν τα δύο ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ που στρατολόγησαν δεκάδες χιλιάδες µέλη κατά τη µεταπολίτευση, από την εργατική τάξη και τη νεολαία που στρεφόταν αριστερά. Είχαν ένα πρώτο στελεχικό δυναµικό, εµπειρία και, πάνω απ’ όλα, το φωτοστέφανο του θρύλου. Και φυσικά κράτησαν τον κόσµο τους περιορισµένο στα όρια ανοχής του συστήµατος, πατώντας πάντα φρένο στη δυναµική των αγώνων.
Στρατηγική
Οι αστοχίες της ηγεσίας της Αριστεράς δεν ήταν κυρίως αδυναµίες των προσώπων που διηύθυναν. Το ΚΚΕ κι η ευρωκοµουνιστική παραλλαγή του, το ΚΚΕ εσ., οργάνωναν ανθρώπους που προσδοκούσαν το σοσιαλισµό, αλλά τους εκπαίδευαν σε µια πολιτική περιορισµένων µεταρρυθµίσεων µέσα στο σύστηµα. Ανάµεσα στους καθηµερινούς αγώνες από τη µια και την ανάγκη να καταργηθεί οριστικά η εκµετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο από την άλλη, δεν υπήρχε καµία γέφυρα. Και κάθε φορά που µπαίνει µπροστά το ζήτηµα της εξουσίας, το ΚΚΕ και η υπόλοιπη ρεφορµιστική Αριστερά αναζητούν συµµάχους σε κάποιο «πατριωτικό» τµήµα της αστικής τάξης προσαρµόζοντας σ’ αυτούς τους «συµµάχους» τα όρια της πολιτικής τους. Έτσι, η εργατική εξουσία και ο σοσιαλισµός παραπέµπονται για τη ∆ευτέρα Παρουσία και οι ελιγµοί µε τους αστούς καταλήγουν πάντοτε σε Βάρκιζες. Το 1967 χρειαζόταν µια άλλη, µια επαναστατική Αριστερά, που να έχει εµπιστοσύνη στη µαχητικότητα της εργατικής τάξης, κι όχι στη «σύνεση» και τις «δηµοκρατικές ευαισθησίες» των καπιταλιστών. Ήταν αναγκαία µια ηγεσία που να ξέρει τι θέλει και να έχει τα στελέχη και το µέγεθος για να το κάνει. Μένει σε µας να αποδείξουµε πως κάτι µάθαµε από την Ιστορία, και πως, στις µάχες που πλησιάζουν, θα είµαστε λιγότερο ανέτοιµοι/ες.
15 ΑΠΡΙΛΗ 2015
κινημα
15
Συνέντευξη με το δήμαρχο Κερατσινίου-Δραπετσώνας Χρήστο Βρεττάκο
«Στεκόμαστε απέναντι στα επιθετικά σχέδια του κεφαλαίου»
T
o Σαββατοκύριακο 4 & 5 Απρίλη πραγματοποιήθηκαν στη γειτονιά των Λιπασμάτων Δραπετσώνας, κινητοποιήσεις που καλούσαν η δημοτική αρχή, φορείς και σύλλογοι της περιοχής και οργανώσεις της Αριστεράς. Οι διαδηλώσεις είχαν αίτημα να σταματήσουν τα νέα επιχειρηματικά σχέδια που θέλουν να ξαναλειτουργήσουν στην περιοχή διυλιστήρια επικίνδυνα για τους κατοίκους και το περιβάλλον. Η σχετική έκταση μεγέθους 640 στρεμμάτων είχε μοιραστεί σε διάφορους ιδιοκτήτες (γαλλική Λαφάρζ, Εθνική Τράπεζα, ΟΛΠ, δήμο, ΔΕΗ) και από τότε ήταν ένα μέρος χωρίς καμία ουσιαστική χρήση με εγκαταστάσεις- κουφάρια να σαπίζουν. Η προηγούμενη κυβέρνηση μεθόδευσε το ξεπούλημα της έκτασης στον Μελισσανίδη μήνες πριν, με την αλλαγή του Ρυθμιστικού Σχεδίου επί υπουργίας Μανιάτη. Η αδειοδότηση της λειτουργίας των εγκαταστάσεων πετρελαϊκών αποβλήτων δόθηκε μόλις 4 μέρες πριν από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου στην OilOne (συμφερόντων Μελισσανίδη). Απέναντι στην αισχροκέρδεια των εφοπλιστών η δημοτική αρχή επιχειρεί να βάλει φρένο διεκδικώντας την αλλαγή Ρυθμιστικού Σχεδίου και την ανάπλαση της περιοχής με εγκαταστάσεις υγείας, παιδείας, πρασίνου και αναψυχής. Στην «Εργατική Αριστερά» μίλησε ο δήμαρχος Κερατσινίου-Δραπετσώνας και επικεφαλής της παράταξης «Άλλος Δρόμος», Χρήστος Βρεττάκος.
Η δημοτική αρχή κινητοποιείται ενάντια στα εφοπλιστικά σχέδια. Ποιοι είναι οι πραγματικοί
στόχοι των επιχειρήσεων; Ποιοι κίνδυνοι κρύβονται πίσω από αυτά τα σχέδια και πώς υποβαθμίζεται η διαβίωση των κατοίκων της περιοχής; Ιστορικά, από τις αρχές τους 20ού αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του 1990, υπήρχαν πολιτικές που θεωρούσαν την περιοχή και τους κατοίκους δεύτερης κατηγορίας. Η Β’ Πειραιά αποτελούσε το σκουπιδότοπο όλου του λεκανοπεδίου, με όλες τις ρυπογόνες δραστηριότητες (λιπάσματα, τσιμεντάδικο, γυψάδικο, σφαγείο) συγκεντρωμένες στη Δραπετσώνα. Οι άνθρωποι δεν είχαν δικαιώματα σε ένα υγιές περιβάλλον και καμία προοπτική για αξιοπρεπή διαβίωση. Σήμερα πάλι επιλέγεται αυτός ο χώρος με ταξικό κριτήριο για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του κεφαλαίου. Να υπάρχουν δηλαδή δίπλα στο μεγαλύτερο λιμάνι της Μεσογείου εγκαταστάσεις και δραστηριότητες που να το στηρίζουν. Έτσι ξεκινούν με τη δημιουργία διυλιστηρίου στα 75 μέτρα από το κέντρο της πόλης, με κριτήριο τις ανάγκες του λιμανιού και όχι των ανθρώπων. Σε μια πόλη που είναι κατεστραμμένη, με χιλιάδες ανέργους, η πολιτική αυτή βάζει τους ανθρώπους να επιλέξουν: ή θα έχουν δουλειά ή θα έχουν υγεία και προοπτική ζωής. Εμείς ως δημοτική αρχή, επειδή κινούμαστε με ταξικό κριτήριο αντίθετο με αυτές τις επιλογές, στεκόμαστε απέναντι στα επιθετικά σχέδια του κεφαλαίου και αγωνιζόμαστε να οργανώσουμε την πάλη των ανθρώπων που χρόνια τώρα τους κλέβουν τη ζωή, δημιουργώντας μια περιοχή που να βοηθήσει την ανάπτυξη του Πειραιά συνολι-
κά, που θα έχει κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.
Οι κοντινές επιχειρήσεις μιλούν για «ανάπτυξη» της περιοχής των Λιπασμάτων με πρωτοβουλία του ιδιωτικού κεφαλαίου. Αληθεύουν αυτοί οι ισχυρισμοί; Αναρωτιόμαστε τι πραγματικά κατάφεραν οι φερόμενοι ιδιοκτήτες εδώ και 20 χρόνια, εκτός από το να μετατρέψουν την περιοχή σε κρανίου τόπο. Για παράδειγμα, το εργοστάσιο των λιπασμάτων που κρατήθηκε όρθιο για δεκαετίες, αντί να αξιοποιηθεί για χρήση από τους πολίτες ή για την ανάδειξη της ιστορίας, έγινε κουφάρι. Το μόνο που κατάφεραν να φτιαχτεί είναι ένα εργοστάσιο επικίνδυνο (της OilOne) για την υγεία των κατοίκων. Γιατί όσα μέτρα και να πάρεις για τα διυλιστήρια, δεν παύει να είναι μια μη επιτρεπτή δραστηριότητα για την πόλη. Μην ξεχνάμε το περιστατικό του 2000, όταν σε δεξαμενόπλοιο της εταιρείας του Μελισσανίδη με απόβλητα-slops εκδηλώθηκε πυρκαγιά. Αποτέλεσμα, ένας θάνατος ναυτεργάτη και ρύπανση για το περιβάλλον. Οι 6 δήμοι του Πειραιά μαζί με την αντιπεριφέρεια θέλουμε και απαιτούμε η περιοχή του ευρύτερου Πειραιά να έχει, ακόμα και σε εποχές κρίσης, ένα περιβάλλον, να έχει έναν πνεύμονα πρασίνου και εκεί να υπάρχουν δραστηριότητες που να καλύπτουν ένα κομμάτι των αναγκών της πόλης. Για εμάς ανάπτυξη δεν είναι ένα διυλιστήριο που θα δώσει δουλειά σε 35 ανθρώπους, ένα ξενοδοχείο ένα εμπορικό κέντρο, αλλά ένα μουσείο, ένα νοσοκομείο, πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις κ.ά.
Μαζί με τη μάχη για τα Λιπάσματα, ο λαός του Πειραιά εδώ και χρόνια δίνει μάχη ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ. Συνδέονται αυτοί οι επιμέρους αγώνες; Η οικονομική ιστορία και η ανάπτυξη της πόλης είναι δεμένες με το δημόσιο λιμάνι του Πειραιά. Είναι θέμα ιστορικής συνείδησης, και γι’ αυτό το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης οδηγήθηκε σε ομόφωνη απόφαση να μην πουληθεί το 67% των μετοχών σε ιδιώτες, να παραμείνει το λιμάνι δημόσιο –σε αντίθεση με ιδιωτικοποιήσεις με μορφή παραχώρησης. Οι υποδομές του λιμανιού έγιναν με φορολόγηση των εργαζομένων και με τεράστιες δημόσιες επενδύσεις του κράτους. Δεν γίνεται να χαριστούν έτσι σε κανέναν.
Στην Ελλάδα από τα προηγούμενα χρόνια υπάρχει η εμπειρία των λαϊκών συνελεύσεων και των πλατειών. Είναι χρήσιμη αυτή η εμπειρία για εσάς; Αν μια δημοτική αρχή δεν θέλει να αποκοπεί από τον κόσμο, πρέπει να πάει η ίδια στις γειτονιές. Μετά το Πάσχα, μέσα από λαϊκές συνελεύσεις η δημοτική αρχή θα συζητήσει με τη γειτονιά, θα συναποφασίζει με τον κόσμο για το ποιες είναι οι προτεραιότητες, θα τους ενημερώνουμε για τις δυσκολίες. Θα προσπαθήσουμε να σπάσουμε τη λογική της ανάθεσης και να ανταποκριθούμε στις ανάγκες των ανθρώπων. Αυτή η δημοτική αρχή δεν θα αποτελείται από γραφειοκράτες αλλά από ανθρώπους με στόχο να κρατήσουν όρθια αυτή την κοινωνία στις συνθήκες της οικονομικής κρίσης.
16
αντιρατσισμος
15 απριλη 2015
ΗΠΑ: Στη φυλακή ο βραβευμένος Aφροαμερικανός δημοσιογράφος παρά την άθλια κατάσταση της υγείας του
Εκατόν πενήντα επτά μετανάστες έφτασαν στη Γαύδο. Τους αποβίβασαν εκεί λέγοντάς τους πως βρίσκονται στην Ιταλία. Απίστευτος ήταν ο τρόπος με τον οποίο τους υποδέχτηκαν οι κάτοικοι του νησιού: Με τα λιγοστά μέσα που διέθεταν τους περιέθαλψαν, φρόντισαν να τους βρουν φαγητό και στέγη κι έκαναν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να τους εξασφαλίσουν ασφαλή διαμονή. Η αλληλεγγύη είναι το όπλο μας!
Μόνος στόχος η εξόντωση του Μουμία Της Έφης Γαρίδη
Διαβάζοντας πίσω από τους τίτλους, τα αποτελέσματα της έρευνας της Κάπα Research μπορούν άνετα να αφιερωθούν σε όλους εκείνους που λένε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να βρίσκεται σε αναντιστοιχία με το «λαϊκό αίσθημα της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού». Έχουμε και λέμε: To 82,3% είναι υπέρ του πολιτικού γάμου, το 65,6% πιστεύει ότι η ομοφυλοφιλία είναι ένας τρόπος ζωής που πρέπει να γίνει αποδεκτός από την κοινωνία, το 39,3% είναι υπέρ του γάμου μεταξύ ομοφύλων, περίπου οι μισοί (46%) δηλώνουν μη θρησκευόμενοι (το ποσοστό αυτό το 2001 ήταν 13,8%) και μόνον το 52% δηλώνει θρησκευόμενο (το αντίστοιχο ποσοστό το 2001 ήταν 85%). Η πλειοψηφία (49,9%) δηλώνει ότι η θρησκεία δεν είναι σημαντική στη ζωή της, ενώ σημαντική τη θεωρεί το 49,5%. Τέλος, μόνο το 13,8% θέλει την υποχρεωτική διδασκαλία του κυρίαρχου θρησκευτικού δόγματος στα σχολεία.
r.
ww
w
a .k
.gr
g or
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ! ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ!
• Φάκελος: «Ισλαμοφοβία και Ρατσισμός» • Στρατόπεδα συγκέντρωσης ποτέ και πουθενά • Η απομυθοποίηση της δήθεν σκληρής αντιμετώπισης της Χ.Α. • Η Χρυσή Αυγή στο εδώλιο • Τα κροκοδείλια δάκρυα μιας κοινωνίας • Σώπα μη μιλάς • Βιβλιοκριτική - Προτάσεις βιβλίων
Επιμέλεια: Έλενα Παπαγεωργίου
κρό το τέιζέρ του ως αποδεικτικό ότι του είχε επιτεθεί. Και είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο αστυνομικός θα τη γλίτωνε αν δεν είχε καταγράψει το περιστατικό σε βίντεο αυτόπτης μάρτυρας. Για την αξία της ζωής των κρατουμένων δεν χρειάζεται καν να ανατρέξουμε στην Αμερική –υπάρχει πληθώρα εγχώριων παραδειγμάτων. Το νοσοκομείο-κολαστήριο των φυλακών Κορυδαλλού έχει έρθει πολλές φορές στο προσκήνιο, χωρίς να έχει βελτιωθεί στο ελάχιστο η κατάσταση. Πολλοί κρατούμενοι έχουν χάσει τη ζωή τους –με τελευταίο περιστατικό τον περασμένο Μάρτη– επειδή οι γιατροί δεν τους διακομίζουν έγκαιρα σε νοσοκομείο όταν η κατάστασή τους είναι σοβαρή. Ο Σάββας Ξηρός, με 93% αναπηρία, παραμένει έγκλειστος, ενώ πρόκειται να αποφυλακιστεί με διάταξη που θα υπάρχει στο νομοσχέδιο για την κατάργηση των φυλακών τύπου Γ. Και πολλές είναι οι αντιδραστικές φωνές που καταγγέλλουν την κυβέρνηση για αυτή την ενέργεια, αγνοώντας προφανώς τον σωφρονιστικό χαρακτήρα των ποινών και προτάσσοντας μια εκδικητική λογική. Ο Μουμία Αμπού Τζαμάλ, στα 62 του χρόνια, έχοντας πετύχει μαζί με το τεράστιο κίνημα αλληλεγγύης να αποτρέψει την εκτέλεση της θανατικής ποινής, αντιμετωπίζει τώρα τον κίνδυνο να εφαρμοστεί η ποινή μέσω της ιατρικής αμέλειας, πιθανότατα εσκεμμένης. Και αν στην περίπτωσή του, όντας ένας από τους πλέον διάσημους πολιτικούς κρατούμενους, υπάρχουν πιθανότητες το κίνημα αλληλεγγύης να το αποτρέψει αυτό, για χιλιάδες κρατούμενους δεν υπάρχει καμία ελπίδα. Και όλα αυτά στην πολιτισμένη Δύση…
μικρά αντιρατσιστικά
Ο
Μουμία Αμπού Τζαμάλ, βραβευμένος Aφροαμερικανός δημοσιογράφος και πρώην μέλος των Μαύρων Πανθήρων, είναι πασίγνωστος ως σύμβολο του αγώνα κατά της θανατικής ποινής. Συνελήφθη το 1981 κατηγορούμενος για τη δολοφονία αστυνομικού, και έπειτα από μια αμφιλεγόμενη δίκη καταδικάστηκε σε θανατική ποινή. Έμεινε 29 χρόνια στην πτέρυγα των θανατοποινιτών, ώσπου έπειτα από συνεχή δικαστικό αγώνα αποσύρθηκε η εσχάτη των ποινών. Στις 30 Μαρτίου ο Τζαμάλ μεταφέρθηκε στο αναρρωτήριο των φυλακών της Πενσυλβάνια όπου και κατέρρευσε. Διακομίστηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο όπου παρέμεινε για τρεις μέρες στην εντατική, σε διαβητικό σοκ και ένα βήμα πριν πέσει σε διαβητικό κώμα. Σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων που τον επισκέφτηκαν στο νοσοκομείο, η κατάστασή του ήταν άθλια. Εμφανώς αδυνατισμένος, με έκζεμα σε όλο του το σώμα, και με τεράστια δυσκολία στην αναπνοή, ο Τζαμάλ έδινε την εντύπωση ανθρώπου με ιδιαίτερα εύθραυστη υγεία. Παρότι ακόμα σε κρίσιμη κατάσταση, σε μόλις τρεις μέρες μεταφέρθηκε πίσω στο αναρρωτήριο των φυλακών. Αναπάντητα μένουν πολλά ερωτήματα, όπως το γιατί δεν μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο νωρίτερα, αφού η υγεία του ήταν σε άσχημη κατάσταση από το Γενάρη και είχε ξεκάθαρα συμπτώματα διαβήτη, γιατί δεν ενημερώθηκε κανείς από τους οικείους του όταν τελικά έγινε η μεταφορά, και γιατί έπρεπε να επιστρέψει στη φυλακή τόσο σύντομα, χωρίς να έχει αναρρώσει. Οι απαντήσεις είναι μάλλον προφανείς, ωστόσο. Ο Μουμία Αμπού Τζαμάλ είναι πρώτον μαύρος και δεύτερον κρατούμενος. Στο μυαλό πολλών και τα δύο συνιστούν παραπτώματα. Έχουμε επανειλημμένα διαπιστώσει πόση αξία έχει η ζωή των μαύρων στην Αμερική. Οι εκτελέσεις των μαύρων από αστυνομικούς είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο, και πολλές φορές δεν αποτελούν καν είδηση, με εξαιρέσεις περιπτώσεις όπως του Τρέιβον Μάρτιν και του Μάικ Μπράουν που πήραν μεγάλη δημοσιότητα και προκάλεσαν κινητοποιήσεις και διαμαρτυρίες. Το τελευταίο τραγικό περιστατικό ήταν η εν ψυχρώ δολοφονία του Γουόλτερ Σκοτ από αστυνομικό, ο οποίος τον πυροβόλησε πισώπλατα οκτώ φορές και στη συνέχεια έβαλε χειροπέδες στο πτώμα, «φυτεύοντας» στον νε-
Εκφράζοντας την οργή του για σχόλιο του Έλληνα πρωθυπουργού εναντίον του ναζισμού ο πρώην επικεφαλής της Φιλελεύθερης Συμμαχίας και πάλαι ποτέ συνυποψήφιος του Μάνου και του Τζήμερου, Γ.Βαλλιανάτος, έγραψε στο Facebook ότι οι ναζί υπήρξαν θύτες και θύματα και αυτό «δεν δικαιολογεί την κατάθεση στεφάνου στους νεκρούς τους στο όνομα της ελευθερίας». Δεύτερο ατόπημα μετά το «είμαστε όλοι χρυσαυγίτες».
Καθώς έρχεται η 20 Απριλίου, ημέρα στην οποία είναι προγραμματισμένη να ξεκινήσει η δίκη της Χρυσής Αυγής, ο αρχηγός της οργάνωσης, Νίκος Μιχαλολιάκος, έδωσε πριν από λίγες μέρες συνέντευξη στο defencenet.gr, στην οποία προσπαθεί να λανσάρει το νέο του προφίλ: αυτό του αδίκως κυνηγημένου, ευγενικού, μειλίχιου και παρεξηγημένου κυριούλη που αγαπάει τη πατρίδα του και αγωνίζεται ενάντια σε σκοτεινούς εχθρούς. Τι κάνει ο ναζί για να γλιτώσει την μπουζού...
Η ομοφυλοφιλία του Λοράν Στεφανίνι, που έχει επιλεγεί ως πρεσβευτής της Γαλλίας στην Αγία Έδρα, θεωρείται ο μοναδικός λόγος για τον οποίο το Βατικανό δεν έχει δώσει μέχρι τώρα το «πράσινο φως» για την ανάληψη καθηκόντων του. Εν έτει 2015, βεβαίως...
Την έναρξη «πειθαρχικής» διαδικασίας σε βάρος του πατέρα της, Ζαν-Μαρί Λεπέν, ανακοίνωσε η πρόεδρος του ακροδεξιού κόμματος της Γαλλίας Εθνικό Μέτωπο (FN), Μαρίν Λεπέν. Φασίστας σημαίνει να πουλάς τα πάντα προκειμένου να εξυπηρετήσεις το σύστημα τη στιγμή που σε έχει ανάγκη. Ακόμη και τον φασίστα πατέρα σου...
15 απριλη 2015
διεθνη
17
Ο εμφύλιος στην Υεμένη Του Πάνου Πέτρου
Ο
συνασπισμός αραβικών κρατών υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας συνεχίζει τους βομβαρδισμούς στην Υεμένη, που έχουν ήδη προκαλέσει τεράστιες καταστροφές και θανάτους. Παρ’ όλα αυτά, οι αντάρτες Χούθι συνέχισαν την προέλασή τους προς το νότο και βρίσκονται πλέον στην πόλη Άντεν. Ο έκπτωτος πρόεδρος Χάντι, που είχε καταφύγει εκεί αφού δραπέτευσε από την πρωτεύουσα Σαναά, υποχρεώθηκε σε δεύτερη φυγή και βρίσκεται πλέον στη Σαουδική Αραβία. Στο Άντεν, τοπικές πολιτοφυλακές (στην Υεμένη «σε κάθε σπίτι υπάρχει ένα όπλο») συγκρούονται με τους Χούθι, ενώ μέσα στην αναταραχή, η Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο έχει κλιμακώσει τη δραστηριότητά της σημαντικά. Σε αυτό το φόντο, η αραβική «Ιερά Συμμαχία» εξετάζει ενδεχόμενη χερσαία εισβολή, με την Αίγυπτο του Σίσι να είναι έτοιμη να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο. Το σημερινό χάος είναι αποτέλεσμα μιας διπλής αδυναμίας: της αδυναμίας και της επανάστασης και της αντεπανάστασης να δώσουν διέξοδο στην κρίση.
Επαναστατική κρίση
Το επαναστατικό κύμα του 2011 συγκλόνισε και την Υεμένη, όπου ένα γενναίο κίνημα έδωσε σκληρό πολύμηνο αγώνα. Η επανάσταση έφερε στο προσκήνιο όλα τα ανοιχτά ζητήματα, ανάμεσά τους δύο κρίσιμα: τον πολυετή αγώνα των Χούθι ενάντια στην καταπίεση και την κρατική καταστολή, και το κίνημα των κατοίκων της νότιας Υεμένης («Χιράκ») που διεκδικεί από τερματισμό της εγκατάλειψης του νότου μέχρι διευρυμένη αυτονομία ή και αποχωρισμό/ανεξαρτησία από την Υεμένη. Τόσο οι Χούθι όσο και το Χιράκ συμμετείχαν στην επανάσταση, και στο εσωτερικό των νεολαιίστικων οργανώσεων που πρωταγωνίστησαν στον αγώνα είχε ανοίξει η συζήτηση για την ανάγκη διαλόγου με τα δύο κινήματα, την οικοδόμηση συμμαχίας που θα ικανοποιούσε τα αιτήματά τους κ.λπ.
Η επανάσταση επίσης προκάλεσε κρίση στο καθεστώς και διασπάσεις στους «από πάνω». Ο στρατηγός Μόχσεν, μέχρι τότε το «σιδερένιο χέρι του καθεστώτος», στράφηκε ενάντια στον Σάλεχ. Ο Μόχσεν εκτός από στρατηγός είχε στενούς δεσμούς με το ισλαμικό κόμμα Islah (που έχει στο εσωτερικό του από ρεύματα κοντινά στους Αδελφούς Μουσουλμάνους μέχρι σαλαφιστικές ομάδες και ουαχαμπίτες που έχουν δεσμούς με τους Σαούντ) αλλά και με τη φυλετική συνομοσπονδία των Χασίντ, την πιο καλά οργανωμένη και ισχυρή πολιτικά από όλες τις φυλές. Η επαναστατική κρίση έληξε με την παρέμβαση του Συμβουλίου του Κόλ-
ίδρυαν οι Σαούντ στις περιοχές τους. Η καταστολή εναντίον τους, τους μετέτρεψε σε αντάρτικο κίνημα στα μέσα του ’90 και έκτοτε έχουν διεξαγάγει διαδοχικούς πολέμους με το καθεστώς (που είχε πάντα τη στήριξη των Σαούντ). Μετά την πτώση του Σάλεχ, οι Χούθι βρέθηκαν σε σύγκρουση με τις δυνάμεις που είχαν στηρίξει πολιτικά τους πολέμους του Σάλεχ εναντίον τους (δηλαδή τις δυνάμεις του Μόχσεν, το κόμμα Islah και τους Χασίντ). Όταν, το φθινόπωρο του 2014, ξέσπασαν καθιστικές διαμαρτυρίες ενάντια στην περικοπή κρίσιμων επιδομάτων (θέρμανσης, ηλεκτρισμού κ.λπ.), οι Χούθι το εκμεταλ-
Η «Ιερά Συμμαχία» των καθεστώτων οργάνωσε ένα «αραβικό ΝΑΤΟ» για να επιβάλει την τάξη. Η επέμβαση είναι ενέργεια της αντεπανάστασης. που: ο Σάλεχ έφυγε, ο μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος Χάντι ανέλαβε την εξουσία, το καθεστώς έμεινε άθικτο, «αγκαλιάζοντας» και τα επίσημα κόμματα της αντιπολίτευσης. Τα αιτήματα των επαναστατημένων νέων αλλά και των Χούθι και του Χιράκ θάφτηκαν. Αυτή η έκβαση αποτύπωνε την αδυναμία των επαναστατικών δυνάμεων να προβάλουν (αλλά κυρίως να οικοδομήσουν) μια δική τους εναλλακτική πολιτική πρόταση. Όμως σχετικά γρήγορα εκδηλώθηκε και η αδυναμία του «παλιού καθεστώτος» να συνεχίσει «να κυβερνά όπως πριν». Σήμερα ζούμε τη χρεοκοπία της «ομαλής μετάβασης» και της Πρωτοβουλίας του Συμβουλίου του Κόλπου. Στα νότια της χώρας, το Χιράκ δεν σταμάτησε ποτέ τις κινητοποιήσεις του, με το αίτημα για ανεξαρτησία να γίνεται όλο και πιο δημοφιλές. Στο βορρά, οι Χούθι έχασαν κάθε εμπιστοσύνη στον «εθνικό διάλογο». Οι Χούθι ξεκίνησαν ως πνευματικό κίνημα «αναγέννησης του ζαϊδισμού» (παρακλάδι του σιιτικού Ισλάμ, αν και πολύ πιο συγγενικό με το σουνιτισμό), που απειλούνταν από τα σαλαφιστικά σχολεία που
λεύτηκαν και συμμετείχαν στο μαζικό κίνημα, ενώ παράλληλα εξαπέλυσαν στρατιωτική επίθεση στην πρωτεύουσα. Η ανατροπή του Χάντι (που τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό) αποδείχθηκε περίπατος. Αφενός οι Χούθι διασφάλισαν μια λαϊκή στήριξη εμφανιζόμενοι ως «συνεχιστές της προδομένης επανάστασης». Αφετέρου οι ένοπλες δυνάμεις προέβαλαν ελάχιστη αντίσταση, λόγω της πολυδιάσπασης που άφησε πίσω της η ανατροπή του Σάλεχ. Μονάδες πιστές στον Σάλεχ έμειναν ουδέτερες, καθώς ο πρώην δικτάτορας (που παραμένει οικονομικά και πολιτικά πανίσχυρος) επιδιώκει το χάος και την αποδυνάμωση όλων των πλευρών για να εμφανιστεί αύριο ως «σωτήρας». Ακόμα και οι κυβερνητικές δυνάμεις έμειναν σχετικά αδρανείς και στην πράξη οι Χούθι χρειάστηκε να πολεμήσουν μόνο τις δυνάμεις που είχαν μείνει πιστές στον πρώην στρατηγό Μόχσεν. Μετά την κατάρρευση ενός νέου γύρου διαπραγματεύσεων, οι Χούθι ανακοίνωσαν πως καταλαμβάνουν την εξουσία. Εδώ αξίζει να πούμε ότι σε αντίθεση με το χαρακτηρισμό «υποστηριζόμενο από το Ιράν κίνημα», οι Χούθι έχουν δική
τους αυτόνομη ατζέντα. Οι δεσμοί με το Ιράν ενισχύθηκαν μετά την κατάληψη της εξουσίας, όταν βρέθηκαν μπροστά σε άδεια ταμεία και απέναντι σε όλες τις σουνιτικές μοναρχίες και στράφηκαν στην Τεχεράνη που έσπευσε να γίνει «σπόνσορας» της νέας εξουσίας. Στις 21 Φλεβάρη 2015, ο Χάντι δραπέτευσε στο Άντεν και από εκεί δήλωσε πως παραμένει ο νόμιμος πρόεδρος της Υεμένης και το Άντεν είναι η νέα πρωτεύουσα. Μετά από 2 εβδομάδες σύγχυσης στις γραμμές του Χιράκ, η ηγεσία του αποφάσισε τελικά να συμμαχήσει με τον Χάντι ενάντια στην «απειλή από το βορρά». Οι Χούθι από τη μεριά τους προελαύνουν προς το νότο, αλλά η φιλοδοξία να μπορέσουν να κυβερνήσουν όλη την Υεμένη μοιάζει υπερβολική –ήδη πολύ μεγάλο τμήμα του πληθυσμού εκτός των περιοχών τους αντιδρά στην επιβολή της εξουσίας τους και διαδηλώνει εναντίον τους. Η παρουσία τους στο νότο τούς έφερε πλέον αντιμέτωπους και με ένοπλες ομάδες ντόπιων, αλλά και με την Αλ Κάιντα, που ενδυναμώνεται από τις εξελίξεις, επιδιώκοντας να παίξει ρόλο «εμπροσθοφυλακής» στον «πόλεμο ενάντια στους εισβολείς από το βορρά». Αυτές οι ανεξέλεγκτες εξελίξεις ώθησαν την «Ιερά Συμμαχία» της αντίδρασης να οργανώσει ένα «αραβικό ΝΑΤΟ» για να επιβάλει την τάξη στην Υεμένη. Αυτή η επέμβαση εκτός από καταστροφική είναι και ενέργεια της αντεπανάστασης στην περιοχή.
Τέσσερις γάμοι και μία κηδεία
Δυστυχώς, οι δυνάμεις που πρωταγωνίστησαν το 2011 είναι στο περιθώριο όλων αυτών των εξελίξεων. Η «διπλή αδυναμία» που περιγράψαμε παραπάνω οδηγεί στην έκφραση των αντιθέσεων και αντιφάσεων με τον πιο χαοτικό τρόπο. Όπως έγραψε η Susanne Dahlgren στο Middle East Research and Information Project, έχουμε «4 γάμους» (ο Χάντι και το Χιράκ, ο Χάντι και το Islah, ο Σάλεχ και οι Χούθι, οι Χούθι και το Ιράν) που συνοδεύουν «μία κηδεία» -του επαναστατικού οράματος που εμφανίστηκε το 2011 στις πλατείες της Σαναά και στους δρόμους του Άντεν.
18
ΔΙΕΘΝΗ
15 ΑΠΡΙΛΗ 2015
Μόντρεαλ Ο αγώνας των φοιτητών στον Καναδά περνά δύσκολη καµπή. Η συνέχιση (και εξάπλωση) της αποχής έγινε πολύ δύσκολη, όταν δικαστική απόφαση απαίτησε την άµεση επανέναρξη των µαθηµάτων απειλώντας µε διαγραφές. Ωστόσο σε πανεπιστήµιο του Μόντρεαλ διεξήχθη ένα ξεχωριστό, ελπιδοφόρο περιστατικό. Οι φοιτητές, που συγκεντρώθηκαν για να περιφρουρήσουν την αποχή τους, βρέθηκαν αντιµέτωποι
µε πάνοπλους αστυνοµικούς που εισέβαλαν στο κτίριο. Οχυρωµένοι πίσω από θρανία, οι φοιτητές περίµεναν την επίθεση, όταν ένας καθηγητής στάθηκε στην «ουδέτερη ζώνη» ανάµεσα στις δυο πλευρές. Υπό το σύνθηµα των φοιτητών «οι καθηγητές µαζί µας», µέσα σε λίγα λεπτά µια ανθρώπινη αλυσίδα καθηγητών σχηµατίστηκε µπροστά από τα παιδιά, υποχρεώνοντας τους µπάτσους να αποχωρήσουν...
Η συµφωνία ΗΠΑ-Ιράν αλλάζει το χάρτη της Μέσης Ανατολής Του Πάνου Πέτρου
Ο
ι διαπραγµατεύσεις στη Λοζάνη ανάµεσα στο Ιράν και την οµάδα «5+1» (τα µόνιµα µέλη του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ + η Γερµανία) κατέληξαν σε προκαταρκτική συµφωνία-πλαίσιο για το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν. Η τελική συµφωνία µένει να επικυρωθεί οριστικά µέχρι τις 30 Ιούνη, αρκετά ζητήµατα µένουν εκκρεµή, ενώ και στο Ιράν και στις ΗΠΑ υπάρχουν αρκετοί πρόθυµοι να την τινάξουν στον αέρα. Παρ’ όλες αυτές τις επιφυλάξεις, όλα δείχνουν πως η επαναπροσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν µπαίνει σε ράγες και γι’ αυτό η συµφωνία έχει τεράστια σηµασία. Στη Λοζάνη, η ιρανική αντιπροσωπεία έκανε πολύ σηµαντικές υποχωρήσεις ως προς το πρόγραµµά της (δραστική µείωση επιπέδου εµπλουτισµού ουρανίου, τερµατισµός λειτουργίας αρκετών συσκευών και του υπόγειου προγράµµατος), αλλά κυρίως ως προς την αποδοχή αυστηρότατων ελέγχων από διεθνείς οργανισµούς. Σε αντάλλαγµα, κέρδισε την άρση των κυρώσεων εναντίον του Ιράν σε σύντοµο χρονικό διάστηµα, σε µια συγκυρία που αυτές είχαν αρχίσει να «σακατεύουν» την οικονοµία.
Εκβιασµός
Κάθε απολογισµός για τη συµφωνία πρέπει να ξεκινά από ένα ζήτηµα αρχής: Οι ΗΠΑ, µε το µεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο και στρατιωτικές βάσεις σε κάθε γωνιά του πλανήτη, εκβίασαν ωµά, απείλησαν µε πολεµική εισβολή, επέβαλαν καταστροφικές κυρώσεις επιδιώκοντας να επιβάλουν την πολιτική τους σε ένα κυρίαρχο κράτος. ∆εν
είχαν κανένα δικαίωµα ή νοµιµοποίηση και η όποια πιο «µαλακή» γραµµή (τύπου Οµπάµα) ακολουθείται σήµερα δεν ακυρώνει αυτήν την πραγµατικότητα και δεν αθωώνει τον αµερικάνικο ιµπεριαλισµό. Όσον αφορά τις δύο εµπλεκόµενες µεριές, και οι µεν και οι δε µπορούν να παρουσιάσουν µιαν «επιτυχία». Ο Οµπάµα επιστρέφει έχοντας αποτρέψει την προοπτική να αποκτήσει το Ιράν πυρηνικά όπλα. Όσο κι αν σκούζουν τα «γεράκια» ή το Ισραήλ, ο Αµερικανός πρόεδρος διασφάλισε έναν βασικό τους στόχο: τη διατήρηση του πυρηνικού µονοπωλίου του Ισραήλ στην περιοχή. Παρεµπιπτόντως, οι φιλοπόλεµες κραυγές στο εσωτερικό των ΗΠΑ περισσότερο από κριτική στον Οµπάµα ήταν όπλο του: Το ιρανικό καθεστώς πιέστηκε να αποδεχθεί µια συµφωνία, όχι µόνο λόγω των καταστροφικών κυρώσεων, αλλά και υπό τον -άρρητο- εκβιασµό που έλεγε πως αν δεν τα βρει µε τον Οµπάµα θα έχει να αντιµετωπίσει τα «γεράκια». Ευφορία και ικανοποίηση επικρατεί και στην ιρανική πλευρά (η αντιπροσωπεία έγινε δεκτή ως θριαµβεύτρια). Η προοπτική άρσης των κυρώσεων είναι από µόνη της πολύ σηµαντική για το ιρανικό καθεστώς. Επιπλέον, παρά τη σχετική «εθνική ταπείνωση» των διεθνών ελέγχων, το γεγονός ότι -απέναντι σε έναν παντοδύναµο εχθρό που φλέρταρε µε την ιδέα επιβολής πλήρους τερµατισµού κάθε δραστηριότητας- το πυρηνικό πρόγραµµα θα συνεχιστεί παίρνει χαρακτηριστικά «εθνικής επιτυχίας». Παρεµπιπτόντως, ποτέ, πουθενά, κανένας τόσα χρόνια δεν παρουσίασε βάσιµα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι πράγµατι η Τεχεράνη επεδίωκε να αποκτήσει πυρηνική βόµβα. Όµως για να κατανοήσουµε καλύτερα τη συµφωνία χρειάζεται και µια άλλη επι-
σήµανση: Η διαµάχη ποτέ δεν αφορούσε αποκλειστικά το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν –αυτό έγινε το πεδίο µάχης ή και προπαγάνδας στον συνολικότερο ανταγωνισµό των ΗΠΑ και των βασικών συµµάχων του (Ισραήλ και Σαουδική Αραβία) µε το καθεστώς της Τεχεράνης. Αντίστοιχα σήµερα, η συµφωνία δεν αφορά αποκλειστικά το πυρηνικό πρόγραµµα, αλλά τις σχέσεις µεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, και το ρόλο του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας.
Αντιδράσεις
Με αυτήν την επίγνωση εκδηλώνονται και οι αντιδράσεις –θετικές και αρνητικές. Οι κεραυνοί που εξαπέλυσε ο Νετανιάχου κατά της συµφωνίας και η δυσφορία των Σαούντ (όπως και η επέµβασή τους στην Υεµένη που συνοδεύτηκε από αντι-ιρανική, αντι-σιιτική ρητορεία) εντάσσονται σε αυτόν τον γενικότερο προβληµατισµό. Για χρόνια το τρίγωνο Ισραήλ-Σαουδική Αραβία-Ιράν ήταν οι «τοπικοί µπάτσοι» των ΗΠΑ. Μετά την ιρανική επανάσταση του 1979 και την ανατροπή του σάχη, το Ισραήλ και οι Σαούντ έγιναν τα βασικά στηρίγµατα των ΗΠΑ, ενώ έγιναν βασικοί αντίπαλοι-ανταγωνιστές της Τεχεράνης και για δικούς τους λόγους, πέραν της «εξυπηρέτησης» του αµερικανικού ιµπεριαλισµού. Απέναντι στην προοπτική επαναπροσέγγισης ΗΠΑ-Ιράν οι δύο δυνάµεις φοβούνται ότι η σηµασία τους για τον αµερικανικό ιµπεριαλισµό θα µειωθεί και άρα ίσως µειωθεί και η στήριξή του, συνολικότερα αλλά και ειδικότερα απέναντι στο Ιράν. Στις ΗΠΑ, η ικανοποίηση της κυβέρνησης Οµπάµα για τη συµφωνία αφορά επίσης συνολικότερες επιλογές. Με κεντρική την ανάγκη συνεννόησης µε την Τεχεράνη, ως µονόδροµο για να αποκατασταθεί η
τάξη σε Ιράκ-Συρία. Το Ιράν έχει πετύχει µια εντυπωσιακή επέκταση και ενίσχυση της επιρροής του σε Ιράκ, Συρία, Λίβανο και πλέον και Υεµένη. Ο χαρακτήρας που παίρνει η επαναπροσέγγιση µε τις ΗΠΑ δείχνει ότι αυτή η γεωστρατηγική επιτυχία της Τεχεράνης αρχίζει να γίνεται δεκτή ως «τετελεσµένο» και είναι κι αυτός ένας λόγος που το καθεστώς δεν αισθάνεται άβολα για το συµβιβασµό του µε τον «Μεγάλο Σατανά». Η συµφωνία λοιπόν είναι ένα βήµα προς έναν ριζικά νέο χάρτη στη Μέση Ανατολή. Αλλά χρειάζονται δύο επισηµάνσεις. Πρώτον, αυτός ο «νέος χάρτης» δεν είναι εγγυηµένος ούτε έχει προοπτικές σταθερότητας. Όλη η περιοχή βυθίζεται σε µια άγρια κρίση, οι τοπικοί ανταγωνισµοί οξύνονται, η παλιά «πειθαρχία» που επέβαλλε ο αµερικανικός ιµπεριαλισµός στο απόγειο της δύναµής του έχει χαθεί, ανεξέλεγκτοι παίχτες εµφανίζονται και η αµερικανική στρατηγική (όπως παραδέχονται κορυφαία στελέχη και αναλυτές) είναι περισσότερο «σπασµωδικές αντιδράσεις στα γεγονότα» παρά συγκροτηµένο σχέδιο, και ως τέτοια µπορεί να αλλάξει κατεύθυνση ανά πάσα στιγµή. ∆εύτερον, η εξοµάλυνση των σχέσεων Ιράν-ΗΠΑ δεν προϊδεάζει για κάποια «εποχή ειρήνης» στην περιοχή. Ο αµερικάνικος ιµπεριαλισµός αλλάζει τακτικές, αλλά δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την περιοχή, ούτε την πολεµική ισχύ ως µέσο επιβολής. Καθώς γράφονταν αυτές οι γραµµές, η Χίλαρι Κλίντον ανακοίνωνε την υποψηφιότητά της για τις επόµενες προεδρικές εκλογές. Η Χίλαρι ανήκει στη µερίδα του αµερικανικού πολιτικού προσωπικού που έχει υιοθετήσει ανοιχτά το δόγµα του «εκατονταετούς πολέµου»...
διεθνη
15 απριλη 2015
Απεργία Στις 9 Απρίλη, το γαλλικό εργατικό κίνημα ξαναβγήκε στους δρόμους. Η CGT, η FO, το FSU και τα SUD-Solidaires οργάνωσαν απεργία και διαδήλωση ενάντια στη λιτότητα και το νόμο Μακρόν, που λύνει τα χέρια των εργοδοτών και συντρίβει τα εργατικά δικαιώματα. Πέρα από κλάδους που βρίσκονται ήδη σε κινητοποίηση (ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, εργαζόμενοι
στο Radio France), στους δρόμους βρέθηκαν υγειονομικοί, εκπαιδευτικοί, σιδηροδρομικοί, εργάτες κ.ά. Η επιτυχία της κινητοποίησης είχε σημασία ως «μέτρημα δυνάμεων» (καθώς άλλα συνδικάτα απείχαν από την κινητοποίηση), κι ελπίζουμε να έχει σύντομα συνέχεια, για να εκφραστεί η εργατική, από τα αριστερά, αμφισβήτηση στον Ολάντ...
Γιαρμούκ Οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες στον καταυλισμό Γιαρμούκ στη Δαμασκό ζουν ένα ασύλληπτο δράμα. Έχουν υποβληθεί σε πολύμηνο αποκλεισμό από το καθεστώς Άσαντ, που έχει οδηγήσει σχεδόν σε λιμοκτονία. Σαν να μην έφτανε αυτό, το Ισλαμικό Κράτος εισέβαλε στο Γιαρμούκ και παρά την αντίσταση κάποιων αντάρτικων ομάδων και παλαιστινιακών ενόπλων οργανώσεων, περνά ήδη
19
«διά πυρός και σιδήρου» τον καταυλισμό. Δεκάδες χιλιάδες εγκατέλειψαν το Γιαρμούκ, μιλώντας για μια «δεύτερη Νάκμπα», έναν δεύτερο ξεριζωμό μετά τον εκτοπισμό τους από την Παλαιστίνη. Και πλέον, σύμφωνα με μαρτυρίες Παλαιστινίων του καταυλισμού, έχουν να αντιμετωπίσουν και τα «βαρέλια-βόμβες» του καθεστώτος, τη μόνη απάντηση που έχει ο Άσαντ απέναντι σε όσες περιοχές της Συρίας χάνονται από τον έλεγχό του...
Το Podemos αντιστέκεται στις συστημικές πιέσεις για συνεργασία στην Ανδαλουσία
Της Κατερίνας Σεργίδου
Ε
δώ και πολλές βδομάδες η Ισπανία έχει μπει σε παρατεταμένη εκλογική περίοδο που θα ολοκληρωθεί με τη μεγάλη μάχη των εθνικών εκλογών το Νοέμβρη. Τα αποτελέσματα της εκλογικής μάχης στην Ανδαλουσία για το τοπικό κοινοβούλιο άνοιξαν μια μεγάλη συζήτηση μέσα στην ισπανική κοινωνία αλλά και μέσα στο ίδιο το Podemos. Θυμίζουμε ότι 590.000 Ανδαλουσιανοί έδωσαν στο Podemos την τρίτη θέση στο τοπικό κοινοβούλιο και 15 έδρες σε αυτό. Το 15% που έλαβε το Podemos έχει ερμηνευτεί με πολλούς τρόπους. Για κάποιους, ιδιαίτερα για τις συστημικές δυνάμεις, είναι πολύ λίγο και φανερώνει «ξεφούσκωμα», για άλλους, την πλειοψηφία του Podemos, θεωρείται μια καλή αρχή, με δεδομένο ότι η Ανδαλουσία είναι προπύργιο των Σοσιαλιστών και με βαθιά ριζωμένες πελατειακές σχέσεις.
Σχηματισμός κυβέρνησης
Νούμερο ένα θέμα στα ΜΜΕ αυτές τις μέρες είναι οι συνεργασίες που «πρέπει» να γίνουν για να σχηματιστεί κυβέρνηση, μια και οι έδρες των Σοσιαλιστών (PSOE) δεν επαρκούν για να κυβερνήσουν μόνοι τους. Στις προηγούμενες εκλογές, αυτοί που είχαν δώσει χέρι βοήθειας ήταν η Ενωμένη Αριστερά, η οποία όμως τώρα έχει δηλώσει πως δεν θα συναινέσει σε μια πολιτική λιτότητας, αναγνωρίζοντας ότι οι οπισθοχωρήσεις των προηγούμενων χρόνων τής στοίχισαν πολύ, οδηγώντας τη σε συρρίκνωση. Η πίεση για συνεργασία είχε ξεκι-
νήσει πριν γίνουν ακόμα οι εκλογές, και αυτήν τη στιγμή συγκεντρώνεται στο ερώτημα αν θα ψηφιστεί για την προεδρία της βουλής η Σουσάνα Ντίας στην ψηφοφορία της 16ης Απρίλη. Η Σουσάνα Ντίας είναι η γενική γραμματέας του PSOE στην Ανδαλουσία και επικεφαλής του ψηφοδελτίου. Η απάντηση από την πλευρά της Τερέσα Ροδρίγες, επικεφαλής του ψηφοδελτίου του Podemos στην Ανδαλουσία, ήταν άμεση. Δεν πρόκειται να σώσουμε το σύστημα, ούτε να αναστήσουμε το δικομματισμό. Η Τερέσα Ροδρίγες, πρώην ευρωβουλευτίνα του Podemos και ιδιαίτερα δημοφιλής στην Ανδαλουσία, θεωρείται η φωνή του κόσμου. Πρόσφατα μάλιστα εκλέχτηκε με 84,92% γενική γραμματέας του Podemos στην Ανδαλουσία. Η Τέρε και η τοπική ηγεσία του Podemos αποφάσισαν να ανακοινώσουν δημόσια τις κόκκινες γραμμές τους. Αν η Ντίας θέλει να συζητήσει για συνεργασίες, τότε πρώτον θα πρέπει να δεχτεί ότι αυτό θα γίνει δημόσια, έτσι ώστε ο λαός να ξέρει ακριβώς το περιεχόμενο της συζήτησης. Δεύτερο και βασικότερο, θα πρέπει να αποδεχτεί τις τρεις κόκκινες γραμμές που θέτει το Podemos: Πρώτον καμία συνεργασία και κάλυψη των τραπεζών που πραγματοποιούν εξώσεις από σπίτια, δεύτερον περικοπές 23 εκατ. ευρώ στους μισθούς και τα bonus υψηλόβαθμων συμβούλων και πρόσληψη 790 καθηγητών, 892 δασκάλων, 600 παιδιάτρων, 931 νοσοκόμων κλπ, και τρίτον να παρθούν οι βουλευτικές έδρες από τους Μανουέλ Τσάβες και Χοσέ Αντόνιο Γκρινιάν, πρώην προέδρους και αναμεμειγμένους σε μεγάλα οικονομικά σκάνδαλα. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η τοπική ηγεσία του Podemos έχει ιδιαίτερα ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά και ακολουθεί μια πιο αριστερή πολιτική από την πλειοψηφούσα ηγεσία
της Μαδρίτης. Και αυτό γιατί στην Ανδαλουσία κυριαρχούν οι αγωνιστές-τριες της Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, της μόνης συγκροτημένης αριστερής δύναμης που συνίδρυσε το Podemos. Παρά την ξεκάθαρη στάση που κράτησε η Τερέσα Ροδρίγες, ο Ινίγιο Ερεχόν, πολιτικός γραμματέας του Podemos και ένας από τους μετριοπαθείς της ηγεσίας, φρόντισε να αδειάσει την τοπική ηγεσία, ανακοινώνοντας δημόσια ότι δεν υπάρχουν κόκκινες γραμμές και αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας με τους Σοσιαλιστές. Το Podemos Ανδαλουσίας, απαντώντας, ξεκίνησε άμεσα καμπάνια ζητώντας τη στήριξη του κόσμου πάνω στις τρεις κόκκινες γραμμές. Ύστερα από σιωπή αρκετών ημερών, ο Πάμπλο Ιγκλέσιας με δήλωσή του στήριξε δημόσια την Τερέσα λέγοντας ότι οι μόνοι αρμόδιοι για να αποφασίσουν είναι όσοι και όσες αποτελούν το Podemos στην Ανδαλουσία. Επιπλέον, επανέλαβε τις κόκκινες γραμμές του Podemos θέτοντας τέρμα στα σενάρια συνεργασιών, πράγμα το οποίο ανακοινώθηκε επίσημα και από την Τερέσα Ροδρίγες. Στην πραγματικότητα το Podemos καλείται να πάρει διαζύγιο με την κουλτούρα συνεργασιών που κληρονόμησαν ακόμα και οι αριστερές δυνάμεις από την εποχή του μεταδικτατορικού συμβιβασμού των πολιτικών κομμάτων και των κοινωνικών οργανώσεων για μια ομαλή μετάβαση από τη δικτατορία στην κοινοβουλευτική δημοκρατία. Η Αριστερά στην Ισπανία διακατεχόταν πάντα από το βάρος της ευθύνης για κυβερνησιμότητα και με το Podemos ανοίγει μια λαμπρή ευκαιρία «να ασκηθεί πολιτική με διαφορετικό τρόπο». To Podemos είναι άλλωστε γέννημα των κινημάτων, επομένως η πρώτη του προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η διεύρυνση συμμαχιών από τα κάτω. Σε ένα δεύτερο επίπεδο θα πρέπει να διερευνήσει τη δυνατότητα συνεργασιών με την υπόλοιπη Αριστερά και ιδιαίτερα την Ενωμένη Αριστερά, στο βαθμό φυσικά που η δεύτερη σπάει τους δεσμούς με τους Σοσιαλιστές και το γραφειοκρατικό παρελθόν της.
Εσωτερική δημοκρατία
Σε κάθε περίπτωση, αυτό προϋποθέτει συνθήκες εσωτερικής δημοκρατίας, κάτι που δεν είναι το δυνατό σημείο του Podemos, αφού αρκετούς μήνες τώρα, μια σειρά από στελέχη και μέλη καταγγέλλουν αντιδημοκρατικές, συγκεντρωτικές και προσωποκεντρικές λογικές. Δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε ότι ήταν ακριβώς αυτή η έλλειψη δημοκρατικής συζήτησης που δεν επέτρεψε στο Podemos να σχεδιάσει ανοιχτά και ειλικρινά μια καμπάνια νίκης για την Ανδαλουσία. Ενόψει των δημοτικών εκλογών στις 24 Μάη, η συζήτηση για το ποια δημοκρατία και με ποιο πρόγραμμα έχει ξαναφουντώσει. Αναμένουμε με ανυπομονησία τα νέα από τις τόσο ενδιαφέρουσες διεργασίες εκεί, καθώς βαδίζουμε παράλληλα για την αλλαγή παραδείγματος στην Ευρώπη.
ΗΠΑ: Εγκλεισμός-εξόντωση για τον βαριά άρρωστο Μουμία Αμπού Τζαμάλ 15 απριλη 2015
σελίδα 16
Να καταδικαστεί η ηγεσία των νεοναζί Του Θανάση Κούρκουλα
Μ
ε την έναρξη της δίκης της Χρυσής Αυγής τελειώνουν τα ψέματα. Οι νεοναζί, όσο και το αντιφασιστικό κίνημα και η Αριστερά, θα κριθούν στην αίθουσα του δικαστηρίου αλλά και επί του πολιτικού πεδίου. Οι φασίστες θα επιχειρήσουν να πείσουν πως οι δεκάδες επιθέσεις, τραυματισμοί και δολοφονίες που φτάνουν κατ’ αρχάς μέσω των 145 βασικών μαρτύρων κατηγορίας στο εφετείο κακουργημάτων δεν αφορούν μια εγκληματική οργάνωση, αλλά κάποια παραστρατημένα στελέχη και μέλη ενός «νόμιμου πολιτικού κόμματος» που κατά τα άλλα αποκηρύσσει τη βία και τα ίδια τα στελέχη του αν χρειαστεί. Από την άλλη, η ακλόνητη πεποίθηση της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας πως τα δολοφονικά τάγματα εφόδου της Χρυσής Αυγής ταυτίζονται με τη νεοναζιστική οργάνωση και καθοδηγούνται από την ηγεσία της απομένει να αποδειχτεί περίτρανα και εντός της δικαστικής αίθουσας. Όμως αυτό δεν αρκεί από μόνο του.
Κεντρική μάχη
Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού
Επειδή δεν πρόκειται για κάποια από τα εγκλήματα της συμμορίας, αλλά για το σύνολο της εγκληματικής δράσης της ΧΑ με κατηγορούμενη συ-
νολικά την ηγεσία της, η υπόθεση αποκτά κεντρικό πολιτικό χαρακτήρα στην Ελλάδα και διεθνώς. Η έκβαση της δίκης σε συνδυασμό με το γενικότερο κοινωνικό και πολιτικό κλίμα που θα συνοδεύσει την πορεία της κυβέρνησης Τσίπρα θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό το αν οι Έλληνες νεοναζί θα δεχθούν ένα σοβαρό πλήγμα στη δυνατότητά τους να στρατολογούν νέους στα δολοφονικά τάγματα εφόδου τους και να εμφανίζονται ως αντισυστημικοί τιμητές του πολιτικού κατεστημένου. Αν τελικά μέσα από αυτήν τη δίκη θα αποδυναμωθεί ή θα ξαναγεννηθεί από τις στάχτες της η δολοφονική δράση του ελληνικού φασισμού, που αντλεί τη δύναμή του από τη διείσδυσή του στον κρατικό μηχανισμό και τη βοήθεια τμημάτων του κεφαλαίου. Όπως είναι φανερό, για να γίνει κατορθωτό να καταδικαστεί στα σοβαρά η ηγεσία των νεοναζί από το δικαστήριο (αντί να φυλακιστούν μόνο ο Ρουπακιάς, ο Πατέλης, η Σκορδέλη και το κακό συναπάντημα μικρομεσαίων μαχαιροβγαλτών), πέρα από τα στοιχεία του κατηγορητηρίου, παίζει καθοριστικό ρόλο το ίδιο το κλίμα που θα επικρατεί στην κοινωνία όσον αφορά αυτήν τη δίκη. Η εμπειρία μέχρι σήμερα δείχνει πως κανένα δικαστήριο δεν πρόκειται να πάρει επάνω του το βάρος μιας τόσο σοβαρής απόφασης όσο κι αν σύσσωμο το πολιτικό κατεστημένο ομνύει υπέρ της «ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης». Αντίστοιχοι λόγοι κοινωνικής και πολιτικής κατακραυγής που καταδίκασαν σε ισόβια τους
πρωταίτιους της απριλιανής χούντας θα καταδικάσουν τώρα το Μιχαλολιάκο και το ναζιστικό ηγετικό σινάφι, ενώ αν κυριαρχήσει μια στάση αδιαφορίας για την έκβαση της δίκης και ανατεθούν τα πάντα στους ώμους «της Δικαιοσύνης» τα πράγματα δεν θα είναι καθόλου δεδομένα, ασχέτως των προθέσεων των δικαστών.
Κίνημα
Το αντιφασιστικό κίνημα οφείλει να ξαναπιάσει το νήμα της μεγάλης κινητοποίησης των ημερών που ακολούθησαν τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα που ανάγκασε Δένδια και εισαγγελέα να ξεθάψουν από το συρτάρι 32 υποθέσεις με κατηγορούμενους χρυσαυγίτες και να οδηγήσουν στη δίωξη περί εγκληματικής οργάνωσης. Οι κινητοποιήσεις της 20ής Απρίλη που καλούνται από εργατικές οργανώσεις (ΑΔΕΔΥ, ΕΙΝΑΠ, Συνδικάτο Μετάλλου κ.λπ.), από αντιφασιστικές κινήσεις (Αντιφασιστικός Συντονισμός Αθήνας-Πειραιά, αντιρατσιστικές οργανώσεις κ.λπ.), από δήμους και αυτοδιοικητικές παρατάξεις (δήμοι Νίκαιας-Ρέντη, Κορυδαλλού, Κερατσινίου-Δραπετσώνας κ.λπ.) και πολιτικούς χώρους (Νεολαία και Νομαρχιακές Οργανώσεις ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ) είναι μια καλή αρχή. Αντίστοιχη χρειάζεται να είναι η συνέχεια εντός και εκτός δικαστηρίου, με συνεχή παρουσία αντιφασιστών στο δικαστήριο, με τοπικές και κεντρικές εκδηλώσεις σε πόλεις και γειτονιές, που να μην αφήνουν κανένα περιθώριο προνομιακής μεταχείρισης των φασιστών. Με ένταση της απαίτησης για μεταφορά της δίκης σε κεντρικό χώρο της
Αθήνας που θα εξασφαλίζει τον ανοιχτό και δημόσιο χαρακτήρα της το συντομότερο δυνατό αφού η διαδικασία ξεκινήσει στον Κορυδαλλό και χωρίς καμία σκέψη για αναβολή της. Πρωτοβουλίες όπως το Παρατηρητήριο της Δίκης της ΧΑ, που θα δημοσιοποιεί και θα αναλύει καθημερινά τα τεκταινόμενα εντός της δικαστικής αίθουσας, είναι εξαιρετικής σημασίας ώστε να μη μονοπωλείται η ενημέρωση για τη δίκη από τα γνωστά μεγάλα ΜΜΕ και να μην υπόκειται στα φίλτρα των καναλαρχών.
Αριστερά
Το ίδιο ή περισσότερο σημαντική είναι η τοποθέτηση όλων των κομμάτων της Αριστεράς απέναντι στο διακύβευμα αυτής της δίκης, και μάλιστα αντίστοιχης κρισιμότητας με την πολιτική επιρροή της κάθε αριστερής δύναμης στην κοινωνία. Απόψεις περί αποστάσεων που χρειάζεται να τηρηθούν στο δικαστικό πεδίο προκειμένου να μην κατηγορηθεί η Αριστερά για «απόπειρα πολιτικής εκμετάλλευσης της δίκης», «εξωθεσμικής παρέμβασης στη Δικαιοσύνη» κ.λπ., εάν επικρατήσουν, μπορεί να αποδειχθούν καταστροφικές. Η Αριστερά χρειάζεται να δηλώσει δυνατά και καθαρά την επιθυμία της να αποδοθεί δικαιοσύνη στα θύματα του φασισμού με την καταδίκη των μαχαιροβγαλτών των ταγμάτων εφόδου και των καθοδηγητών τους. Αντίστοιχη ζημιά μπορεί να προκληθεί από μια τάση υποτίμησης της έκβασης της δίκης στη βάση της αντίληψης πως το δικαστήριο είναι «ξένο γήπεδο» σε ένα στημένο παιχνίδι από το οποίο η φιλοξενούμενη ομάδα πρέπει να απέχει. Όταν μια ομάδα απέχει από έναν αγώνα, συνήθως χάνει στα χαρτιά άνευ αγώνα. Στην περίπτωση της δίκης της Χρυσής Αυγής, μια τέτοια εξέλιξη δεν θα είναι δωρεάν και για τις εξωγηπεδικές υποχρεώσεις της επόμενης μέρας...