EA 342

Φύλλο Νο 342 | 26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€

Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr

Η φούσκα πίσω από την κατάρρευση των χρηµατιστηρίων

50 χρόνια από την εξέγερση του Γουότς στις ΗΠΑ

Ο διµέτωπος πόλεµος του Ερντογάν εντείνει την αστάθεια

Σελ. 5

Σελ. 14

Σελ. 18-19

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

Πολιτική εκδήλωση Συνέλευση

Σάββατο 29/8 6 µ.µ. | ΑΣΟΕΕ

Κυριακή 30/8 | 10 π.µ.

ΜΕ ΤΗ «ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ» ΓΙΑ ΝΑ ΣΠΑΣΟΥΜΕ ΤΟ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟ ΜΕ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ 3

ÅðéµÝíïõµå Αντιμνημονιακά Ριζοσπαστικά Αριστερά

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Της σύνταξης...

ΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑΡΙΣΤΕΡΑΕΡΓΑΤΙΚΗΑ

Ο Αλέξης Τσίπρας παραίτησε «µονοµερώς» την

κυβέρνησή του και άνοιξε το δρόµο για τις πρόωρες εκλογές. Το πολιτικό επίδικο αυτής της πρωτοβουλίας έγινε σαφές στο διάγγελµά του: θα τηρηθούν οι «δεσµεύσεις» της συµφωνίας της 13ης Ιουλίου, δηλαδή θα εφαρµοστούν τα µέτρα υπερλιτότητας που απαίτησαν οι δανειστές ως αντίδωρο στο νέο δάνειο-µαµούθ προς τους Έλληνες τραπεζίτες και καπιταλιστές. Το ζητούµενο των πρόωρων εκλογών είναι, πλέον, να προκύψει µια κυβέρνηση (ή µια νέα κυβερνητική συµµαχία) που θα αναλάβει το φορτίο της υλοποίησης του Μνηµονίου 3. Καθησυχάζοντας τον Προκόπη Παυλόπουλο, που εξέφρασε φόβους για επιπλοκές στις σχέσεις µε τους δανειστές λόγω της «αστάθειας» των εκλογών, ο Αλ. Τσίπρας µε τη φράση «µην έχετε καµία ανησυχία» ενέταξε την ηγετική οµάδα του σηµερινού ΣΥΡΙΖΑ στην προοπτική συγκρότησης µιας νέας, µνηµονιακής κοινοβουλευτικής σταθερότητας. Ακαριαία, οι δανειστές πήραν θέση απέναντι στην πρωτοβουλία του Α. Τσίπρα, προσφέροντας άµεση στήριξη. Η φράση της Μέρκελ ότι οι έκτακτες εκλογές στην Ελλάδα θεωρούνται από τις ευρωηγεσίες ως «µέρος της λύσης, όχι της κρίσης» ήταν ενδεικτική. Μεταξύ άλλων, διαλύει τις συκοφαντίες σε βάρος της αριστερής πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ, διαλύει τις «διαρροές» που µιλούσαν για ταύτιση της Αριστερής Πλατφόρµας µε τον... Σόιµπλε. Από κοντά έσπευσαν τα κυρίαρχα ΜΜΕ. Που µε µια παροιµιώδη κωλοτούµπα –συγκρίσιµη µε εκείνη της κυβερνητικής ηγεσίας στις 13 Ιούλη– διατυµπανίζουν πλέον σε όλους τους τόνους ότι υποστηρίζουν ευθαρσώς τον Α. Τσίπρα ενάντια... στο κόµµα του! Αυτή η εξέλιξη προκαλεί προφανώς ακύρωση και διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ. Η αποχώρηση της Αριστερής Πλατφόρµας, η παραίτηση του Τάσου Κορωνάκη, οι δηλώσεις απόσυρσης βουλευτών όπως η Μαρία Κανελλοπούλου και η Ηρώ ∆ιώτη, αποτελούν µόνον την κορυφή του παγόβουνου. Ένα κύµα στελεχών –ανθρώπων που έχτισαν και κράτησαν ζωντανό τον ΣΥΡΙΖΑ– αποσύρεται από το µέχρι χθες ενωτικό εγχείρηµα της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Και το κενό αυτό δεν καλύπτεται µε τη «βίαιη στελεχοποίηση» πρώην σοσιαλδηµοκρατών πολιτευτών (όπως ο Σαγιάς, ο Σπίρτζης, ο Μάρδας κ.ο.κ.) που ήρθαν νύχτα στον ΣΥΡΙΖΑ, ούτε και µε νέες «διευρύνσεις» δηµαροπασοκικής προέλευσης, όσο και αν προσπαθούν προς αυτήν την κατεύθυνση το «Βήµα» και τα «Νέα». Από τον κόσµο που αποχωρεί από τον ΣΥΡΙΖΑ τίθενται ήδη οι βάσεις για τη συνέχεια του αγώνα. Η Λαϊκή Ενότητα που συγκροτήθηκε µε πρωτοβουλία των βουλευτών της Αριστερής Πλατφόρµας ήδη απευθύνεται σε ένα τµήµα της «άλλης» ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής Αριστεράς (όπως δείχνει το «µήνυµα» των 13 εκπροσώπων οργανώσεων και πρωτοβουλιών), ενώ είναι αναγκαίο να συνδεθεί µε τις ευρύτερες ριζοσπαστικές-αριστερές φωνές που, µέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, αντέδρασαν στο µνηµονιακό πραξικόπηµα. Τα θεµέλια έχουν τεθεί για τη συγκρότηση ενός νέου πολιτικού φορέα που θα αναλάβει να συνεχίσει στο δρόµο που εγκατέλειψε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι απαραίτητο αυτή η προσπάθεια να εκφραστεί µε δύναµη και αποτελεσµατικότητα και στην κάλπη των πρόωρων εκλογών. Γιατί µόνο µια ισχυρή τέτοια παρουσία µπορεί να χαλάσει τα σχέδια των ντόπιων και διεθνών κυρίαρχων κύκλων για µνηµονιακή ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού.

Επιµένουµε Αριστερά!

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

Ν∆, Ποτάµι, ΠΑΣΟΚ µπροστά στις εκλογές Του Πέτρου Τσάγκαρη

Σ

τις εκλογές που έρχονται τα δύο παραδοσιακά κόµµατα της αστικής τάξης και το Ποτάµι θα βρεθούν µπροστά σε νέα προβλήµατα. Συγκρινόµενη µε το ΠΑΣΟΚ, η Ν∆ έχει καταφέρει να «κρατήσει» σχετικά τις δυνάµεις της επειδή αποτελεί το δεξιό ανάχωµα των συντηρητικών ψηφοφόρων. Εκεί «τερµατίζει» η δεξιά µετατόπιση όσων αποδέχτηκαν ή αποδέχονται τη λογική των µνηµονίων. Ο Β. Οικονόµου αναπαριστά σε κοινοβουλευτικό επίπεδο την κίνηση αυτών των µνηµονιακών εκλογικών ακροατηρίων, δηλ. κυρίως µικροαστικών στρωµάτων, που αφού κλωθογύρισαν στο ΠΑΣΟΚ και τη ∆ΗΜΑΡ, «τερµάτισαν» στη Ν∆. Συνεπώς αυτή η σχετική αντοχή της Ν∆ είναι προϊόν αυτοµατισµού και όχι επιτυχηµένων πολιτικών επιλογών της ηγεσίας. Γι’ αυτό υποβόσκει βαθιά κρίση στο κόµµα. Το γεγονός ότι τα στελέχη της Ν∆ έχουν αποδεχτεί ως µόνιµη την ηγεσία την προσωρινή λύση Μεϊµαράκη εκφράζει αυτή την υποβόσκουσα κρίση. Όµως το καταφύγιο Μεϊµαράκη δεν µπορεί να αποτελέσει οριστική λύση για τη Ν∆. Ήδη από τον Ιούλιο ο νεοδηµοκράτης περιφερειάρχης Πελοποννήσου Π. Τατούλης άρχισε την ανοιχτή επίθεση στον πρόεδρο της Ν∆ µε τόσο βαριές κουβέντες που µόνο αυτή τη βαθιά κρίση υποδεικνύουν: «ενταφιάζει την ελπίδα ενός ολόκληρου λαού», «έχει περισσό κουτσαβακισµό», είναι «υπηρεσιακός αρχηγός δεκανίκι» κ.ά. Ο Τατούλης µάλιστα επανήλθε και στην τωρινή προεκλογική περίοδο αµφισβητώντας δηµόσια την κεντρική τακτική του Μεϊµαράκη απέναντι στην απόφαση Τσίπρα για εκλογές. Σε πλήρη αντίθεση µε τον αρχηγό του (αλλά σε συµπόρευση µε πολλές µνηµονιακές δυνάµεις εσωτερικού και εξωτερικού) ο δελφίνος της Ν∆ κάλεσε τον πρόεδρο της Ν∆ «στις κρίσιµες αυτές στιγµές να αντιληφθεί ότι οι εκλογές είναι µονόδροµος για την πατρίδα». Οι ελπίδες της Ν∆ είναι ότι κανείς ψηφοφόρος της που επέµεινε να τη στηρίζει ακόµη και µέχρι το Γενάρη, δεν πρόκειται να χαθεί. Μάλιστα στη Συγγρού θεωρούν ότι θα επανακάµψουν και πολλοί που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ και που τώρα έχουν µετανιώσει για την ψήφο τους. Αυτή η ανάλυση αγνοεί βέβαια ότι το παλιό πολιτικό προσωπικό έχει απαξιωθεί στα µάτια του κόσµου. Ότι επίσης µεγάλο µέρος των ψηφοφόρων σαφώς προτιµά να ψηφίζει κάποιον που -στα λόγια και µέχρι τώρα- αντιστάθηκε στο µνηµόνιο, από αυτούς που υπέγραφαν µε κλειστά µάτια υπερθεµατίζοντας υπέρ του µνηµονίου. Ότι, τέλος, οι εξοργισµένοι µε τον ΣΥΡΙΖΑ µικροαστοί είναι εξοργισµένοι όχι γιατί είπε ψέµατα αλλά γιατί χτυπάει τις τσέπες τους µε πολλαπλούς τρόπους. Γιατί να επιστρέψουν σε ένα κόµµα που συναινεί καθολικά σε αυτό το «χτύπηµα της τσέπης»; Αλλά φαίνεται ότι στη Ν∆ έχουν ξεχάσει δύο ακόµη πράγµατα: το εκλογικό τους ακροατήριο είναι πολύ συντηρητικό και οι ίδιοι δεν είναι πια στην κυβέρνηση. Η λογική αυτού του συντηρητικού κόσµου ήταν πά-

ντα να είναι µε την κυβέρνηση, µήπως και αποσπάσει άµεσα ανταλλάγµατα δηλ. οικονοµικά ή πολιτικά ρουσφέτια. Και ο µνηµονιακός ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα φαίνεται να έχει το προβάδισµα και σε αυτή τη µάχη. Όσον αφορά δε τη µάχη της δηµοτικότητας µεταξύ των πολιτικών αρχηγών, ακόµη και ο εκβιασµένος και δαρµένος στις Βρυξέλλες Τσίπρας, απέχει παρασάγγας από τον υπηρεσιακό Μεϊµαράκη. Αντίστοιχες και ίσως µεγαλύτερες δυσκολίες έχει το ΠΑΣΟΚ που θα δώσει µάχη για να µπει στη Βουλή. Οι «περαστικοί» µνηµονιακοί ψηφοφόροι του αστικού και του µικροαστικού κόσµου δεν πηγαίνουν µόνον προς τη Ν∆. Φυγοκεντρίζονται και προς το Ποτάµι αλλά και προς τον νεοµνηµονιακό ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος εκτός από κυβερνητικό κόµµα (που το ΠΑΣΟΚ πια δεν είναι) είναι και πολύ µεγαλύτερος από το κόµµα της Γεννηµατά. Η ίδια η επιλογή Γεννηµατά είναι προϊόν αδυναµίας αντίστοιχης µε τη λύση Μεϊµαράκη για τη Ν∆. Τα δε σχέδια για εκλογική διάσωση µέσω επιστροφής του Γ. Παπανδρέου ή συνεργασίας µε τη ∆ΗΜΑΡ του... Θ. Θεοχαρόπουλου µόνον τα βαθύτατα προβλήµατα ύπαρξης του παραδοσιακού κόµµατος της σοσιαλδηµοκρατίας υποδηλώνουν. Το Ποτάµι έχει το πρόβληµα που θα είχε και η ∆ΗΜΑΡ αν υπήρχε: Ο νεοµνηµονιακός ΣΥΡΙΖΑ καλύπτει ανέτως το εκλογικό ακροατήριο του Θεοδωράκη. Γι’ αυτό η υποστήριξή του προς την επιλογή Τσίπρα για εκλογές προέρχεται µάλλον από «εντολές» των αφεντικών του και όχι από δική του ελεύθερη βούληση. Βέβαια όλα τα υπαρκτά µνηµονιακά κόµµατα θα έχουν να αντιµετωπίσουν κι άλλους επίδοξους εκφραστές της ρεβάνς που πήρε η ΤΙΝΑ στις 13 Ιούλη. Όλες αυτές οι δυνάµεις που κανονικά µετά τις 5 Ιούλη θα έπρεπε να είχαν εξαφανιστεί διά παντός, αναστηµένες από τη µνηµονιακή µετάλλαξη της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, θα διεκδικήσουν µνηµονιακές ψήφους: Το ΚΙ∆ΗΣΟ, αν επιλέξει να κατέβει µόνο του, το ∆ηµοκρατικό Κόµµα που έχει εξαγγείλει ο σηµιτικός Αλέκος Παπαδόπουλος, το κόµµα του Γκλέτσου και το κόµµα του Λεβέντη (όλα µε το «ναι» στο δηµοψήφισµα). Ανεξαρτήτως ποσοστών, πάντως, τον µετεκλογικό τόνο θα το δώσει το κόµµα του Τσίπρα, δηλ. ό,τι έχει αποµείνει από και σε ό,τι έχει µεταλλαχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Χωρίς το κόµµα αυτό δεν υπάρχει διακυβέρνηση και άρα όλες οι άλλες µνηµονιακές δυνάµεις θα αναγκαστούν να υποταγούν στις κεντρικές κινήσεις του απελθόντα πρωθυπουργού. Ο πρώην ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει το κεντρικό κόµµα επιβολής των µνηµονίων µε το οποίο αναγκαστικά θα συνεργαστούν οι υπόλοιποι. Από αυτή την άποψη ο Μεϊµαράκης είχε δίκιο όταν έλεγε προς τον Τσίπρα, «γιατί να µη συνεργαστούµε από τώρα και να πάµε σε εκλογές;». Όµως ο Τσίπρας ήθελε να απαλλαγεί από την επίµονη αντιµνηµονιακή πτέρυγα του κόµµατος και όλος ο αστικός κόσµος, εντός και εκτός Ελλάδας, από το «Όχι» της 5ης Ιουλίου - ελπίζοντας σε ένα 70%-80% των µνηµονιακών κοµµάτων που θα σβήσει έτσι το 62%. Χωρίς αυτά τα «αγκάθια» η συνεργασία µετά τις εκλογές θα είναι -νοµίζουν- πολύ πιο αγαστή. Ωστόσο λογαριάζουν χωρίς την πρόσφατη µνηµονιακή ιστορία, αλλά κυρίως χωρίς τον ξενοδόχο.

ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566

• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 081/757379-00 της Εθνικής Τράπεζας.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

3

Το πολιτικό στοίχηµα των εκλογών Να µείνει ζωντανή η δυνατότητα για µια νέα αντεπίθεση του κινήµατος και της Αριστεράς Του Πάνου Κοσµά

Η

προκήρυξη των εκλογών από την ηγετική οµάδα του ΣΥΡΙΖΑ, που µ’ αυτή της την πράξη ολοκλήρωσε την ουσιαστική του διάλυση, ορίζει ένα νέο πολιτικό ορόσηµο, µια νέα κεντρική µάχη, ένα νέο πολιτικό στοίχηµα για τη ριζοσπαστική και αντικαπιταλιστική Αριστερά. Η διακύβευση είναι κεντρική και έχει µείζονα χαρακτηριστικά: είτε η καταστροφική εξέλιξη της ψήφισης του τρίτου µνηµονίου θα ολοκληρωθεί µε την επιβολή µέσα από τις κάλπες της µνηµονιακής πολιτικής σταθερότητας, είτε οι δυνάµεις της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς θα «χαλάσουν το σενάριο», θα κρατήσουν ανοιχτό το πολιτικό ρήγµα και θα δηµιουργήσουν τους όρους για έναν νέο κύκλο ανάπτυξης του κινήµατος ως προϋπόθεση για µια νέα πολιτική αντεπίθεση της Αριστεράς. Η διακύβευση είναι τεράστια. Στην πρώτη περίπτωση, θα εκπληρωθεί το όνειρο της ελληνικής αστικής τάξης και των δανειστών να στεφανώσουν το µνηµονιακό οικοδόµηµα µε τη µνηµονιακή ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού, να βάλουν οριστικό τέλος στην ηγεµονική κρίση και στην κρίση πολιτικής διαχείρι-

Ελλάδα, απλώς υπογραµµίζουν και για τους πλέον δύσπιστους σε τι αποσκοπεί το «πρότζεκτ» των εκλογών και ποια διακύβευση ορίζει για τις δυνάµεις της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς.

Το πρόγραµµα του (µεταλλαγµένου) ΣΥΡΙΖΑ: το τρίτο µνηµόνιο Με ποιο πρόγραµµα κατεβαίνει ο «µεταλλαγµένος» ΣΥΡΙΖΑ σ’ αυτές τις εκλογές; Όπως ο ίδιος κατηγορούσε τον Σαµαρά και τον Βενιζέλο στις προηγούµενες εκλογές, το πρόγραµµά του είναι το τρίτο µνηµόνιο. Η υπόσχεση ότι θα υλοποιήσει το µνηµόνιο µε «κοινωνική ευαισθησία» δεν είναι πρωτότυπη (την ίδια υπόσχεση έδωσαν και όλοι οι προηγούµενοι µνηµονιακοί διαχειριστές) και έχει ελάχιστη πολιτική βαρύτητα. Όταν η κυβέρνηση ψήφισε µέτρα για τη µείωση της κατώτατης σύνταξης κατά περισσότερο από 20% στα 392 ευρώ, για τη «δολοφονική» φορολόγησ η

και αυτό το πρόγραµµα (το µνηµόνιο), η ηγεσία Τσίπρα και ο µνηµονιακά µεταλλαγµένος ΣΥΡΙΖΑ αποσκοπούν να υλοποιήσουν µε τις εκλογές ένα «πρότζεκτ» για τη σταθεροποίηση της µνηµονιακής διαχείρισης, άρα ένα «πρότζεκτ» υπέρ των αστικών-µνηµονιακών δυνάµεων στην Ελλάδα και των κυρίαρχων δυνάµεων της ιµπεριαλιστικής Ευρωζώνης.

Με τη Λαϊκή Ενότητα να χαλάσουµε το «σενάριο»

Υπό το φως αυτών των εξελίξεων, αποκαλύπτεται τώρα η τεράστια σηµασία που είχε και έχει η αριστερή αντίσταση στη µνηµονιακή στροφή της ηγεσίας µέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Όλο το εγχώριο και παγκόσµιο σύστηµα είχε εστιάσει σε αυτή την αντίσταση, αντιµετωπίζοντάς τη σαν τη µείζονα απειλή για τη σταθερότητα και συνέχεια των µνηµονίων στην Ελλάδα αλλά και για

Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού

σης των µνηµονίων, να κλείσουν το πολιτικό ρήγµα που ταλάνιζε το αστικό-µνηµονιακό σύστηµα από το 2010 και µετά, να «κλειδώσουν» τα µνηµονιακά τετελεσµένα, να περιθωριοποιήσουν την Αριστερά και να αποθαρρύνουν το κίνηµα αντίστασης. Στη δεύτερη περίπτωση, οι δυνάµεις του κινήµατος και της Αριστεράς θα αποτρέψουν την επιβολή της µνηµονιακής «τάξης», θα κρατήσουν ανοιχτό το ρήγµα της πολιτικής κρίσης, θα διατηρήσουν ανοιχτές τις προοπτικές για να οργανώσουν σύντοµα µια αντεπίθεση, θα αποτρέψουν το καταστροφικό σενάριο της «ιταλοποίησης», δηλαδή µιας ήττας της Αριστεράς µε µακροχρόνιες διαλυτικές και εκφυλιστικές συνέπειες. Η δήλωση του εκπροσώπου του Γιούνκερ ότι οι εκλογές είναι η ευκαιρία για τη διεύρυνση της πολιτικής βάσης στήριξης του µνηµονίου, αλλά ακόµη περισσότερο η δήλωση της Μέρκελ ότι η προκήρυξη των εκλογών είναι µέρος της λύσης και όχι µέρος της κρίσης στην

των αγροτών, για το πετσόκοµµα ακόµη και αυτού του νόµου για τις 100 δόσεις, για τη µείωση του ορίου στις κατασχέσεις καταθέσεων κ.λπ., και όταν προσυπέγραψε ένα δρακόντειο πλαίσιο επιτήρησης της υλοποίησης της συµφωνίας όπου οποιαδήποτε νοµοθετική ρύθµιση θα πρέπει να προεγκρίνεται από τους δανειστές, ακόµη και αν υπάρχει θέληση, δεν υπάρχει «χώρος» και πραγµατική δυνατότητα για «αντίρροπες» πολιτικές που να έχουν µια στοιχειώδη εµβέλεια. Αν λοιπόν το πρόγραµµα είναι το τρίτο µνηµόνιο, ο στόχος είναι η µνηµονιακή µετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ, η «χειραφέτηση» από τα «δεσµά» της αριστερής αντιπολίτευσης στον ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να «χειραφετηθεί» και η κυβέρνηση για να υλοποιήσει µε συνέπεια και χωρίς συνεχόµενες κρισιακές δοκιµασίες της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας στη Βουλή το τρίτο µνηµόνιο. Έχοντας αυτόν τον βασικό πολιτικό στόχο (τη χειραφέτηση από το ΟΧΙ ώστε να υλοποιήσει απερίσπαστα το µνηµόνιο)

την πανευρωπαϊκή λιτότητα. Τελικά, η ηγετική οµάδα του ΣΥΡΙΖΑ και το σύστηµα συνολικότερα, αναγκάστηκαν να πληρώσουν τίµηµα βαρύτερο αυτού που υπολόγιζαν: η αριστερή «ανταρσία» στον ΣΥΡΙΖΑ δεν περιορίστηκε στη µικρή κλίµακα, αλλά απέκτησε µεγάλες διαστάσεις και εµβέλεια. Μπορεί να µην έχει µετρηθεί και επιβεβαιωθεί εκλογικά, αλλά η συγκρότηση της τρίτης σε δύναµη Κοινοβουλευτικής Οµάδας από τους/ τις 25 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δίνει ένα µέτρο για τη µεγάλη κλίµακα των αριστερών αντιστάσεων µέσα στο κόµµα ΣΥΡΙΖΑ, στα µέλη και τα στελέχη του, στον κόσµο που τον στήριζε και τον ψήφιζε. Από αυτή την άποψη έχει ήδη κερδηθεί µια πρώτη νίκη: η προσπάθεια οι αντιστάσεις στη µνηµονιακή στροφή της ηγεσίας να έχουν περιορισµένο χαρακτήρα απέτυχε! Αυτό είναι µια καλή βάση εκκίνησης για να παλέψουµε για τον µείζο-

να στόχο: να επιβεβαιωθεί και στη µάχη των εκλογών και στις κάλπες η µεγάλη εµβέλεια της αριστερής αντίστασης στη µνηµονιακή στροφή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Που ισοδυναµεί µε την αποτροπή του στόχου των µνηµονιακών δυνάµεων για την αποκατάσταση της µνηµονιακής «τάξης και σταθερότητας». Ο στόχος αυτός δεν είναι εύκολος, είναι όµως εφικτός. Η επίτευξή του θα εξαρτηθεί από µας, δηλαδή από τη Λαϊκή Ενότητα: αν κινηθεί όπως επιβάλλουν οι συνθήκες αυτής της µάχης και αποφύγει κρίσιµα λάθη (βλέπε σελ. 10-11), µπορεί να πετύχει αυτόν το στόχο. Και δεν χρειάζεται να υπογραµµίσουµε πόσο λυτρωτικό και «σωτήριο» θα είναι αυτό για τις δυνάµεις της Αριστεράς και του κινήµατος.

Προϋπόθεση, ένας νέος κύκλος ανάπτυξης του κινήµατος Φυσικά, ό,τι ριζοσπαστικό, αντισυστηµικό και κινηµατικό υπάρχει στην παράδοση και πολιτική διαδροµή του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να διεκδικηθεί και να θεωρηθεί κτήµα του νέου εγχειρήµατος της Λαϊκής Ενότητας. Αυτό όµως καθόλου δεν σηµαίνει ότι η Λαϊκή Ενότητα θα συνεχίσει ή θα προεκτείνει απλά την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ από κει που τη διέκοψε βίαια η µνηµονιακή στροφή της ηγεσίας. Όχι µόνο γιατί η δεξιά στροφή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ έχει µακρά προϊστορία και πολλά «επεισόδια», µε τις αντίστοιχες µετατοπίσεις και τα τετελεσµένα, αλλά για δύο πολύ σοβαρότερους λόγους: Πρώτον, διότι η Λαϊκή Ενότητα πρέπει να εκφράσει ένα προωθητικό βήµα σε σχέση µε το εγχείρηµα του ΣΥΡΙΖΑ τόσο πολιτικά και προγραµµατικά (µε µετατόπιση στο διάνυσµα από το ριζοσπαστικό στο αντικαπιταλιστικό) όσο και από την άποψη µιας νέας σύνθεσης των δυνάµεων που αναλαµβάνουν να οικοδοµήσουν το εγχείρηµα (µέσα κι έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ), και να µην αποτελέσει µια απλή προέκτασή του. ∆εύτερον και ακόµη σπουδαιότερο, διότι το σχέδιο και η υπόσχεση της πολιτικής ανατροπής δεν µπορεί να επανέλθει έτσι απλά, χωρίς να «παρεµβληθεί» ένας κύκλος ανάπτυξης του κινήµατος αντίστασης που θα αιµοδοτήσει την προσπάθεια και θέσει διαφορετικά τις βάσεις για τη µελλοντική της επιτυχία, µέσα από µια νέα, ζωντανή σχέση µεταξύ του κινήµατος και του σχεδίου πολιτικής ανατροπής. Το νέο εγχείρηµα πρέπει να ενσωµατώνει όλες τις κατακτήσεις του παρελθόντος, αλλά και την πείρα από τα λάθη και τα αδιέξοδα. Για να δώσουµε αυτή την κρίσιµη πολιτική µάχη µε αξιώσεις για µια «σωτήρια» πολιτική επιτυχία.

4

πολιτικη

26 αυγουστου 2015

Τα μέτρα των ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-τρόικας υιοθετούνται από τον ΣΥΡΙΖΑ

Επιδρομή στους αγρότες από το 3ο μνημόνιο Του Βασίλη Λυμπέρη (αγρότη Μεσσηνίας)

«Τ

α μνημόνια είναι η ταφόπλακα για τους αγρότες και δεν πρόκειται να τα αποδεχτεί ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο κι αν επιμένουν οι δανειστές». Αυτό αποφασίζαμε στις ΟΜ του ΣΥΡΙΖΑ, αυτά διακηρύσσαμε, αντίθετα με τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι, που εξαρχής υποστήριζαν μέτρα όπως αυτά που φέρνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δηλαδή: • Εξομοίωση της φορολογίας των αγροτών με τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις • Αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από 13%, σε 26% • Αύξηση της προκαταβολής φόρου από το 27,5%, στο 100% • Κατάργηση της απαλλαγής από φόρο των επιδοτήσεων για ποσό ως 2.000 ευρώ • Κατάργηση της επιστροφής του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο για τους αγρότες • Μείωση στο μισό της επιδότησης για το πετρέλαιο θέρμανσης, για τον προϋπολογισμό του 2016 • Αύξηση της τιμής του αγροτικού ρεύματος • Τριπλασιασμός εισφορών στον ΟΓΑ • Αύξηση ΦΠΑ των συσκευασμένων αγροτικών προϊόντων στο 23% Κι όμως η κυβέρνηση της «Αριστεράς» έκανε στροφή 180ο, αγνοώντας υποσχέσεις και αποφάσεις των οργανώσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Στην προσπάθεια να αποφύγει την κατακραυγή ολόκληρης της κοινωνίας, όπως και οι προηγούμενοι, επιχειρεί να παρουσιάσει την πλειονότητα των αγροτών ως επιχειρηματίες, οι οποίοι παίρνουν επιδοτήσεις πάνω από 12.000 ευρώ, ως προνομιούχους και τα άλλα γνωστά προπαγανδιστικά του συστήματος. Όμως, η πλειονότητα των αγροτών στην Ελλάδα δεν είναι τα αφεντικά της Μανωλάδας, ούτε οι ιδιοκτήτες γης με τα εκατοντάδες στρέμματα της Λάρισας.

Οι περισσότεροι αγρότες ξεκινούν από 0 έως 40 στρέμματα, ενώ το 90% των αγροτών στην Ελλάδα, τρεις μήνες το χρόνο απασχολείται στα δικά του χωράφια και τους υπόλοιπους, μαζί με την οικογένειά του, στις καλλιέργειες των μεγαλοαγροτών, για 20-30 ευρώ την ημέρα, «ήλιο με ήλιο». Αυτοί οι αγρότες, λοιπόν, καλούνται να πληρώσουν (για να έχουν βιβλιάριο ασθενείας του ΟΓΑ) τρεις φορές περισσότερες εισφορές, που σημαίνει αύξηση τουλάχιστον 425 ευρώ το χρόνο καθένας (δηλαδή, καλούνται να δίνουν 180 ευρώ το μήνα)! Δεν χρειάζεται πολλή σκέψη για να διαπιστώσουμε πως, αν τώρα έχουμε πάνω από τους μισούς αγρότες ανασφάλιστους, με μεγαλύτερο ποσοστό στις γυναίκες και στους νέους που αδυνατούν να πληρώσουν τις εισφορές στον ΟΓΑ, με τον τριπλασιασμό των εισφορών, το ποσοστό των ανασφάλιστων θα ξεπεράσει το 80%. Αυτό το μέτρο από μόνο του αρκεί για να ξεκληρίσει τη μεγάλη πλειονότητα των αγροτών, που ζει με οικογενειακό εισόδημα κάτω από 10.000 ευρώ το χρό-

ΟΥΔΕΝ ΨΕΥΔΕΣΤΕΡΟ Στα 312,8 δισ. ευρώ ανήλθε το κρατικό χρέος στις 30/6 του 2015, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το

ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ Ερώτηση προς την κυβέρνηση για το μείζον θέμα της εκποίησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων, κατέθεσαν λίγο πριν διαλυθεί η βουλή οι βουλευτές της Λαϊκής Ενότητας (ΛΑ.Ε.). Όπως αναφέρεται στην ερώτηση, η έγκριση της Σύμβασης Παραχώρησης των Αεροδρομίων στη Fraport AG-Slentel

νο - μαζί με τα μεροκάματα από τις άλλες δουλειές. Οι επιδοτήσεις από την ΕΕ κατευθύνονται σε πολύ μεγάλους κατόχους αγροτικής γης, βιομηχανίες τροφίμων και μεγαλο-μεσάζοντες. Αυτό θα χειροτερέψει με το 3ο μνημόνιο και με τα επιπρόσθετα μέτρα που θα ζητούνται και θα δίνονται από την όποια μνημονιακή κυβέρνηση προκύψει. Προτείνουμε απαλλαγή από εισφορές στον ΟΓΑ φτωχών αγροτών και εργατών γης. Επιδοτήσεις να παίρνουν αυτοί που παράγουν δουλεύοντας. Η τεράστια φτωχοποίηση των αγροτών και η αδυναμία αυτοχρηματοδότησης της παραγωγής των μικρών-μεσαίων αγροτών, ήδη τους έχει οδηγήσει είτε στην εγκατάλειψη των αγροτικών δραστηριοτήτων είτε στα νύχια της συμβολαιακής γεωργίας (όπου οι τράπεζες, όπως η Πειραιώς -στην οποία χαρίστηκε η ΑΤΕ, για να μην ξεχνιόμαστεδανειοδοτούν τους αγρότες ελέγχοντας το σύνολο των εφοδίων και της παραγωγής και διάθεσης των προϊόντων τους, χωρίς να τους μένει, τελικά, τίποτα για να ζήσουν), είτε στα δόντια των καρτέλ αγροβιομηχανιών (π.χ. του γάλακτος).

υπουργείο Οικονομικών. Σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, το χρέος ήταν αυξημένο κατά περίπου 100 εκατ. ευρώ καθώς στις 31/3/15 το ύψος του χρέους

ανερχόταν στα 312,7 δισ. ευρώ. Το χρέος ως προς το ΑΕΠ με το νέο μνημόνιο θα φθάσει στο 200%. Η Επιτροπή Αλήθειας για το Δημόσιο Χρέος έχει αποδείξει με

Ltd (δηλαδή στο γερμανικό Δημόσιο και στον Έλληνα -όμιλος Κοπελούζουσυνεταίρο του), αποτελεί υφαρπαγή βασικών περιουσιακών στοιχείων του κράτους έναντι πινακίου φακής, απόφαση άκρως επιζήμια για το δημόσιο συμφέρον, από τη στιγμή που θα προκύψουν τεράστιες απώλειες στα δημόσια έσοδα. Πέρα από το γεγονός ότι τα αεροδρόμια αποτελούν υποδο-

μές στρατηγικής σημασίας, η Fraport AG-Slentel Ltd για τη συγκεκριμένη ιδιωτικοποίηση, θα πληρώσει εφάπαξ στο ελληνικό δημόσιο μόλις 1,23 δισ. ευρώ, που ισούται με τα τριετή καθαρά έσοδα του κράτους από τα αεροδρόμια. Η αύξηση του κόστους χρήσης για το επιβατικό κοινό και η επιδείνωση των ήδη άσχημων εργασιακών σχέσεων στον κλάδο των αερομεταφορών, θα

Η υπάρχουσα κατάσταση θα επιδεινωθεί με την εφαρμογή των νέων μέτρων, της δήθεν αριστερής κυβέρνησης. Αυτό δεν αφορά μόνο τους αγρότες αλλά την πλειοψηφία της κοινωνίας μας, καθώς ο έλεγχος της παραγωγής (από το χωράφι-στο ράφι) από τράπεζες και πολυεθνικές των αγροβιομηχάνων οδηγεί σε διατροφικά σκάνδαλα (που τα έχουμε ήδη ζήσει και μάλιστα, σε χώρες του ανεπτυγμένου καπιταλισμού), υποβαθμισμένη ποιότητα τροφίμων, με υψηλό κόστος. Αν θυμηθούμε την περίπτωση του φρέσκου γάλακτος, που δεν θα είναι πια φρέσκο (με εντολή των «θεσμών» και τη συναίνεση και της «νέας» κυβέρνησης), με την αύξηση της διάρκειας ζωής, αλλά θα βαφτίζεται έτσι, για να μπουν στην ελληνική αγορά φρέσκου γάλακτος και οι τεράστιες πολυεθνικές τύπου DANONE, μαζί με τις μεγάλες εγχώριες βιομηχανίες (βλέπε ΦΑΓΕ κ.λπ.). Σε κάθε περίπτωση, η κατάργηση των μνημονίων και η επανακατάκτηση των δικαιωμάτων που χάνονται, αλλά και πολλών άλλων, θα γίνει μόνο με τον κοινό αγώνα εργατών-αγροτών.

αδιάσειστα στοιχεία, ότι αυτό το χρέος δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να πληρωθεί, καθώς στην πλειονότητά του είναι «παράνομο, αθέμιτο και επονείδιστο». είναι το φυσικό επακόλουθο αυτής της επιλογής. Και ακόμα δεν είδαμε το νέο υπερ-ταμείο ιδιωτικοποιήσεων που θέλει να συγκεντρώσει 50 δισ. ευρώ μέσα σε μία 30ετία, εκ των οποίων τα 25 δισ. ευρώ θα καλύψουν το κόστος της (ακόμα μίας) ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, και τα 12,5 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

Η φούσκα πίσω από την κατάρρευση των χρηµατιστηρίων Του Πέτρου Τσάγκαρη

Η

κατάρρευση των χρηµατιστηρίων µε επίκεντρο τις ασιατικές αγορές και ιδιαίτερα την Κίνα είναι η κορυφή µόνον του παγόβουνου, δηλ. της νέας κρίσης που χτυπάει τον καπιταλισµό παγκόσµια. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα τέλη Αυγούστου, ένας µεγαλόσχηµος ανώνυµος τραπεζίτης δήλωσε στους «Φαϊνανσιαλ Τάιµς»: «Αυτή η χρονιά µοιάζει µε τις τελευταίες ηµέρες της Ποµπηίας: οι πάντες αναρωτιούνται πότε θα εκραγεί το ηφαίστειο». Ασφαλώς η ένταση της κατάρρευσης εστιάζεται στην Κίνα, γιατί εκεί φαίνεται ότι φρενάρει απότοµα η ανάπτυξη. Αυτό επιβεβαιώνεται από την απόφαση της κυβέρνησης να υποτιµήσει το εθνικό νόµισµα, το γουάν (η υποτίµηση υποτίθεται ότι βοηθά τις εξαγωγές και έτσι υποτίθεται ότι στηρίζει την ανάπτυξη). Πριν από 20 χρόνια το να σταµατούσε η ανάπτυξη στην Κίνα δεν θα είχε τόσο µεγάλη σηµασία για τον παγκόσµιο καπιταλισµό. Όµως σήµερα η Κίνα είναι η δεύτερη µεγαλύτερη οικονοµία στον κόσµο και µάλιστα σε αυτήν οφείλεται στο 1/3 της παγκόσµιας ανάπτυξης που επιτεύχθηκε την προηγούµενη δεκαετία. Η συµβολή αυτή ήταν διπλάσια από αυτή των ΗΠΑ και τριπλάσια από αυτή της ΕΕ και της Ιαπωνίας! Όταν αυτή η οικονοµία µπαίνει σε ύφεση, και µάλιστα µε ρυθµούς αντίστοιχους µε αυτούς του 2009, τότε το σύστηµα κλονίζεται. Οι οικονοµίες των λεγόµενων «αναδυόµενων αγορών» που στηρίζονται στην Κίνα, καθώς εκεί εξάγουν εµπορεύµατα, πρώτες ύλες κ.λπ., κινδυνεύουν όπως δείχνουν

Αντίθετα απαιτείται η διαγραφή, τουλάχιστον του µεγαλύτερου µέρους του, προοπτική που, για την ώρα, δεν συζητούν οι δανειστές, αρκούµενοι σε µια γενικόλογη αναφορά για αναδιάρθρωση (µέσω της επιµήκυνσης του χρόνου αποπληρωµής) και αποκλείοντας οποιοδήποτε «κούρεµα». Συνεπώς, ουδέν ψευδέστερο από το βασικό προεκλογικό επιχείρηµα Τσίπρα, ότι ένα από τα «επιτεύγµατα» των ηµερών του είναι η «η συµφωνία για την αποµείωση του χρέους», όταν και εφόσον µπει και επίσηµα το ζήτηµα στο τραπέζι. Η µόνη ουσιαστική «επιτυχία» της οµάδας Μαξίµου, έγκειται στην αποδοχή ενός µη εξυπηρετούµενο χρέους, που λειτουργεί ως µοχλός εκβιασµού για τη διάλυση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωµάτων και για το ξεπούληµα της δηµόσιας περιουσίας.

όλοι οι δείκτες τους (χρηµατιστήρια, συνάλλαγµα κ.λπ.). Ρωσία, Τουρκία, Βραζιλία, Νότια Αφρική είναι οι πρώτες χώρες στη σχετική λίστα των οικονοµικών αναταράξεων. Αλλά δεν είναι µόνον τέτοιες χώρες που θα πληγούν από την κινεζική κρίση: Η Γερµανία στέλνει ετησίως στην Κίνα εµπορεύµατα αξίας 100 δισ. ευρώ και αυτός είναι ένας από τους δρόµους που µπορεί να φέρει την κρίση µέσα στην ΕΕ. Όµως το πρόβληµα δεν είναι µόνον η Κίνα. Στις ίδιες τις ΗΠΑ οι φούσκες που διέσωσαν το σύστηµα (δηλ. που διατήρησαν τα κέρδη) τα προηγούµενα χρόνια, έφτασαν πια στα όριά τους. Η µεγαλύτερη φούσκα του συστήµα-

µάλιστα σε «αλµυρές» τιµές. Το κολοσσιαίο ποσό ξεπερνά τα µισά κέρδη (54%) µιας δεκαετίας (2003-2012) των 500 µεγαλύτερων εταιριών των ΗΠΑ, σύµφωνα µε τους «Νιου Γιορκ Τάιµς». Όµως αυτή η κατάσταση έφτασε στα όριά της. Όσοι ήταν να δανείσουν, δάνεισαν. Τώρα αρχίζει η αντιστροφή. Είναι τέτοια η πιθανότητα ύφεσης εξαιτίας ακριβώς της αυξανόµενης δυσχέρειας των καπιταλιστών να αγοράσουν χρήµα, ώστε, σύµφωνα µε διάφορα δηµοσιεύµατα, η Οµοσπονδιακή Τράπεζα είναι πιθανόν να µην υλοποιήσει τελικά την προαναγγελθείσα απόφασή της για αύξηση των επιτοκίων στα µέσα Σεπτέµβρη.

Όµως το πρόβληµα δεν είναι µόνον η Κίνα. Στις ίδιες τις ΗΠΑ οι φούσκες που διέσωσαν το σύστηµα τα προηγούµενα χρόνια, έφτασαν πια στα όριά τους. τος ήταν τα εταιρικά οµόλογα µε τα οποία οι εταιρίες δανείζονταν τεράστια ποσά από τον απλό κόσµο. Σύµφωνα µε το Bloomberg από το 2009 οι εταιρίες έχουν εκδώσει (έχουν δανειστεί δηλ.) οµόλογα αξίας 9,3 τρισεκατοµµυρίων δολ. Το µεγαλύτερο µέρος του εξωφρενικού αυτού ποσού δεν πηγαίνει σε νέες επενδύσεις, δεν µετατρέπεται σε θέσεις εργασίας. Αντίθετα οι µεγαλοδιευθυντές των καπιταλιστικών κολοσσών επαναγοράζουν µετοχές της ίδιας της εταιρίας τους στο χρηµατιστήριο ή µοιράζουν τα λεφτά µεταξύ των ανώτατων εταιρικών στελεχών. Από το 2004 οι µεγάλες επιχειρήσεις έχουν χρησιµοποιήσει ποσό ύψους 7 τρισεκατοµµυρίων δολ. (!) για να επαναγοράσουν µετοχές τους και

Οι φούσκες της δεκαετίας του 2000 δεν δίδαξαν και πολλά πράγµατα στους διαχειριστές του καπιταλισµού. Σήµερα δεν έχει τόση σηµασία αν η καινούργια κρίση θα οφείλεται κυρίως στην υποχώρηση της ανάπτυξης στην Κίνα ή στο σκάσιµο της φούσκας στις ΗΠΑ. Στην πράξη κάθε λίγο και λιγάκι οι καπιταλιστές διαπιστώνουν ότι για να διατηρήσουν τα κέρδη τους πρέπει να ξοδέψουν αναλογικά όλο και περισσότερα λεφτά (άσχετα αν είναι δικά τους ή αν τα έχουν «δανειστεί» από τον υπόλοιπο πληθυσµό). Με λίγα λόγια στον καπιταλισµό ισχύει πάντα αυτό που είχε αναλύσει ο Μαρξ, δηλ. η τάση του µέσου ποσοστού κέρδους να είναι πτωτική. Και από αυτή την αµείλικτη µηχανική δεν µπορούν να απαλλαγούν ό,τι κι αν κάνουν.

ΒΑΘΑΙΝΕΙ Η ΦΤΩΧΕΙΑ

µερική απασχόληση, άλλωστε, σύµφωνα µε την ίδια µελέτη κερδίζει διαρκώς έδαφος. Το ποσοστό της αυξήθηκε σηµαντικά από περίπου 6% το 2009 στο 10% το 2014. Αξιοσηµείωτο είναι πως το ποσοστό της µη ηθεληµένης µερικής απασχόλησης είναι εξαιρετικά υψηλό και πλησιάζει το 70%. Η µείωση της αγοραστικής δύναµης του πραγµατικού κατώτατου µισθού την περίοδο 2010-2014 ήταν περίπου 25%, ενώ για τους νέους κάτω των 25 ετών άγγιξε ακόµη και το 34,5%. Τα παραπάνω εφιαλτικά νούµερα είναι η αποτύπωση των προγραµµάτων άγριας λιτότητας στη ζωή των φτωχών. Αυτόν τον «ελπιδοφόρο δρόµο» µας καλεί να συνεχίσουµε ο µεταλλαγµένος ΣΥΡΙΖΑ. Συγνώµη, αλλά δεν θα πάρουµε... Θα συνεχίσουµε να παλεύουµε για την ανατροπή της φτώχειας και της εξαθλίωσης.

Σύµφωνα µε την τελευταία έκθεση του ΙΝΕ-ΓΣΣΕ, ο φτωχός πληθυσµός στην Ελλάδα υπερδιπλασιάστηκε τα τελευταία χρόνια, µε αποτέλεσµα περισσότεροι από 4 στους 10 να έχουν διαθέσιµο εισόδηµα µικρότερο του αντίστοιχου ορίου φτώχειας του 2009. Το ποσοστό απόλυτης φτώχειας των µισθωτών πλήρους απασχόλησης το 2009 ανερχόταν στο 7,6%, ενώ το 2012 στο 19,7%. Το ποσοστό φτώχειας των ανέργων αυξήθηκε από 34,8% το 2009 σε 65,5% το 2012. Αύξηση καταγράφεται και στα ποσοστά φτώχειας των συνταξιούχων, από 18,6% το 2009 σε 31,3% το 2012. Πιο σηµαντική ήταν η επιδείνωση για τους εργαζόµενους µερικής απασχόλησης, για τους οποίους το ποσοστό απόλυτης φτώχειας από 30,1% το 2009 αυξήθηκε σε 51,7% το 2012. Η

5

Πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6977275054 Πλατεία Βικτωρίας 6907856793 Κυψέλη 6948034131 Σεπόλια-Κολωνός 6973009630 Πετράλωνα-Θησείο 6977609033 Παγκράτι 6973344350 Γκύζη 6973005569 Αµπελόκηποι 6943043309 ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. Φιλαδέλφεια 6976394520 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια 6948429227 Αγ. Παρασκευή 6974843109 ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Περιστέρι 1ο ∆∆ 6984516774 2ο ∆∆ 6932045320 3ο ∆∆ 6982164101 Άγιοι Ανάργυροι 6998466952 Αιγάλεω 6986294964 Χαϊδάρι 6945542335 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Βύρωνας 6972318747 Ζωγράφου 6937271330 ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Γλυφάδα 6945754555 Άλιµος 6932566460 Καλλιθέα 6979829057 Ν. Σµύρνη 6972098143 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6948418381 Κορυδαλλός 6948100218 Κερατσίνι 6975847329 Σαλαµίνα 6973376378 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: Λαυρεωτική 6939014803 Βούλα-ΒάρηΒουλιαγµένη 6948o00171 Παιανία-Γλυκά Νερά 6974428095 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Κέντρο 6976579448 5ο ∆∆ 6976738276 Νεάπολης-Συκεών 6942552216 ∆έλτα (Σίνδος) 6946535858 Χαλκηδόνα (Κουφάλια) 6984419742

Σκαγιοπούλειο 6936191219 Αγρίνιο 6974473540 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Καλαµάτα 6936018810 Κορώνη 6932422501 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Λοκρίδα (Αταλάντη) 6977096663 Λιβαδειά 6977684563 Φωκίδα (Άµφισσα-Ιτέα) 6973607585 Λαµία 6973344352 ΗΠΕΙΡΟΣ: Πρέβεζα 6932567576 ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Κοζάνη 6982831776 Εορδαία (Πτολεµαΐδα) 6972814199 Φλώρινα 6944548787 ΚΡΗΤΗ: Ηράκλειο 6949895565 Αγ. Ιωάννης Ηρακλείου 6944916915 Ρέθυµνο 69799225065 Χανιά 6932001030 ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Σύρος 6974169215 Νάξος 6947619631 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166 ΕΡΓΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ: ΑΤΤΙΚΗ: Νοσοκοµείο «Γεννηµατάς» 6977072458 Νοσοκοµείο «Αλεξάνδρα» 6946950764 Νοσ. Ασκληπιείο 6936604279 Νοσ. Νίκαιας 6972910336 Ψ.Ν.Α. 6944417885 Νοσ. «Σωτηρία» 6984067690 Νοσοκοµείο «Έλενα Βενιζέλου» 6909173945 Θριάσιο νοσοκοµείο 6979773546 Ασφ/κά Ταµεία 6974701829 ΥΠΑΑΤ 6945754555 Εκπαιδευτικοί Νότιας Αθήνας 6973223771 Χρηµατοπιστωτικός«Ενοικιαζόµενοι» ΕΤΕ 6976855566 Αεροµεταφορών 6982164101

ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Πάτρα (Κέντρο) Νοσ. ΑΧΕΠΑ 6973972804 6982605384 Νοσ. «Γεννηµατάς» Παραλία Πάτρας 6977029532 6974977186 Εκπαιδευτικοί 6972167133 ΚΑΙ ΣΤΗ ΝΕΟΛΑΙΑ: Νέα Φιλαδέλφεια Νίκαια 6984477532 6946661893 Ζωγράφου Αρχιτεκτονική 6976034706 6947289596 Ηράκλειο Αττικής Φιλοσοφική 6984194131 6982517264

6

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:

Αποδοµώντας την κυρίαρχη ιδεολογία ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης

Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.

ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.

∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»

Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο.

Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες.

Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι.

Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.

ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ

της εργατικής πρωτοπορίας

H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες.

Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.

Επικοινωνήστε μαζί μας: • •

•

Α ΑΘΗΝΑΣ: 6957500105 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6986294964 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942533310 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6948100218 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ∆ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ: 6972814199 ∆ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ∆Α: 6973235894 ΚΡΗΤΗ: 6976332197 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6945077461 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166

• •

•

• •

•

•

•

•

•

ένε ότι... «Το ευρώ είναι το κοινό µας νόµισµα» Ενώ τώρα «πρέπει» να έχει κανείς σαφή λαϊκή εντολή για να «βγάλει» µια χώρα από την ευρωζώνη, αυτή η απαίτηση δεν ίσχυσε όταν «έβαλαν» πολλές χώρες στην ευρωζώνη. Στην Ελλάδα π.χ., ο Σηµίτης δεν ρώτησε κανένα, για να µας «βάλει» στο ευρώ. Ενώ τώρα «απαιτείται» αναλυτική και πειστική µελέτη που θα προβλέπει τα πάντα σε περίπτωση επιστροφής σε εθνικό νόµισµα, στην περίπτωση της καθιέρωσης και της εισόδου στο ευρώ, καµιά κυβέρνηση δεν παρουσίασε αναλυτικές απαντήσεις για το τι θα γίνει µε την οικονοµία πέντε και δέκα χρόνια µετά. Αν, π.χ., υπήρχε κάποια µελέτη που θα προέβλεπε ότι δέκα χρόνια µετά την καθιέρωση/είσοδο στο ευρώ, η Ιταλία θα είχε χάσει το 25% της βιοµηχανίας της και η Ελλάδα το 25% του ΑΕΠ της, ότι στην Ιταλία η ανεργία των νέων θα ήταν στο 44% και στην Ελλάδα στο 60%, ότι θα επιβάλλονταν µνηµόνια αιµατηρής λιτότητας στο 1/3 των χωρών της ευρωζώνης, ότι οι µισθοί και οι συντάξεις θα κατέρρεαν µέχρι και κατά 60%, ότι οι ακίνητες αξίες θα κατέρρεαν επίσης κατά αντίστοιχα ποσοστά, ότι κάποια δισ. ευρώ καταθέσεων θα χάνονταν σε ένα βράδυ (Κύπρος), ότι θα επιβάλλονταν capital control επί µήνες, ότι θα εξαλειφόταν η εθνική και λαϊκή κυριαρχία και ότι θα καταργούνταν σειρά δηµοκρατικών, εργατικών και ανθρώπινων δικαιωµάτων, τότε πιθανότατα πολλοί λαοί θα είχαν αποφασίσει (αν ερωτώντο φυσικά) να µην µπουν στην ευρωζώνη. Σε αυτό το πλαίσιο η απάντηση στο ερώτηµα του τίτλου είναι προφανέστατα αρνητική: το ευρώ δεν είναι το κοινό µας νόµισµα, όπως διατείνονται συχνά στα τηλεπαράθυρα οι ευρωλάγνοι. Έτσι κι αλλιώς, βέβαια, ένα ποσό χρηµάτων έχει διαφορετική δύναµη αν το κατέχει κάποιος πλούσιος µε επιρροή στην εξουσία, εσωτερική πληροφόρηση και τεράστιες δυνατότητες φοροαποφυγής απ’ ό,τι αν το κατέχει κάποιος φτωχός, χωρίς δίκτυα πληροφόρησης και µε καµία δυνατότητα φοροαποφυγής. Όµως στην περίπτωση του ευρώ η ανισότητα είναι πολύ µεγαλύτερη. Ένα ευρώ π.χ. στην Αθήνα είναι πολύ λιγότερο από ένα ευρώ στο Βερολίνο: Αν αυτό το αθηναϊκό ευρώ είναι κατατεθειµένο σε τράπεζα, τότε κινδυνεύει να «κουρευτεί», να κατασχεθεί ή να αποτελέσει απόδειξη περαιτέρω φοροδοτικής ικανότητας (επειδή οι πλούσιες τάξεις έχουν µεταφέρει το µεγαλύτερο µέρος των καταθέσεών τους στο ευρωπαϊκό κέντρο, τα µέτρα αυτά συνήθως πλήττουν τους µικροµεσαίους και τους φτωχούς καταθέτες). Αν πάλι το ευρώ αυτό δεν είναι κατατεθειµένο σε τράπεζα και βρίσκεται σε µαξιλάρια και σεντούκια, τότε όχι µόνον

χάνει τους τόκους και τις άλλες δυνατότητες ηλεκτρονικών συναλλαγών, αλλά κινδυνεύει να κλαπεί ή να καταστραφεί (στην Ελλάδα στην κατάσταση αυτή βρίσκονται πάνω από 40 δισ. ευρώ). Επίσης καθόλου κοινό νόµισµα δεν είναι το ευρώ που πληρώθηκε για την κοινωνική ασφάλιση. Π.χ. το PSI του Βενιζέλου εξαφάνισε µερικά δισ. ευρώ που είχαν πληρώσει οι ασφαλισµένοι στα ταµεία τους. Τα αντίστοιχα ευρώ στην Ολλανδία ή τη Γερµανία δεν έχουν πάθει τίποτε: στη βόρεια Ευρώπη πληρώνεις 10 και έχεις 10, στην Ελλάδα πληρώνεις 10 και έχεις 3. Καθόλου κοινό νόµισµα δεν είναι το ευρώ κι όταν ζητήσεις να το δανειστείς. Σε χώρες όπως η Ελλάδα στην καλύτερη περίπτωση θα χρεωθείς µε επιτόκια τριπλάσια από αυτά που χρεώνονται π.χ. στη Γερµανία, ενώ το σύνηθες είναι ότι για τη συντριπτική πλειονότητα του πληθυσµού δεν θα υπάρξει καν έγκριση του δανείου από την τράπεζα. Το δώρο που υποτίθεται ότι θα έφερνε το ευρώ ήταν η σύγκλιση µισθών µεταξύ περιφέρειας και ευρωπαϊκού κέντρου. Στην πραγµατικότητα φτάσαµε στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσµα: Το ευρώ συνοδεύεται παντού µε προγράµµατα εσωτερικής υποτίµησης µισθών και συντάξεων, µε ρητά ή µε άρρητα µνηµόνια. Έτσι το ευρώ όχι µόνο δεν οδήγησε σε σύγκλιση των εισοδηµάτων των υποτελών τάξεων µε τα αντίστοιχα εισοδήµατα στην βόρεια Ευρώπη, αλλά αντίθετα οδήγησε σε µείωση των εισοδηµάτων των υποτελών τάξεων ΚΑΙ στη βόρεια Ευρώπη (βλ. υπερδεκαετές πάγωµα µισθών στη Γερµανία που επέβαλε ο σοσιαλδηµοκράτης Σρέντερ). Τα δε capital control απέδειξαν χειροπιαστά ότι ακόµη και στις χώρες της περιφέρειας, δεν είναι όλοι ίσοι απέναντι στο ευρώ. Η δευτερεύουσα περίπτωση ανισότητας είναι αυτή µπροστά στα ATM: Κάποιοι Ευρωπαίοι µπορούσαν να σηκώσουν όσα χρήµατα ήθελαν ενώ οι ιθαγενείς υπόκειντο σε περιορισµούς. Η πιο σηµαντική ανισότητα ήταν όµως µεταξύ απλού λαού και ελληνικών επιχειρήσεων οι οποίες επίσης εξαιρέθηκαν σε πολύ µεγάλο ποσοστό από τους περιορισµούς. Το ευρώ αποτέλεσε ένα από τα κύρια οχήµατα επιβολής νεοφιλελεύθερων πολιτικών σε όλη την Ευρώπη, ένα όχηµα ραγδαίας συρρίκνωσης του ποσοστού συµµετοχής των µισθών στο εθνικό εισόδηµα και ραγδαίας αύξησης της συµµετοχής των κερδών –και αυτό συνέβη ακόµη περισσότερο στις χώρες µε µνηµόνιο. Από την άποψη αυτή συνεπώς οι καπιταλιστές της ευρωζώνης έχουν δίκιο: το ευρώ είναι το κοινό τους νόµισµα. Είτε είναι Έλληνες είτε Γερµανοί…

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

7

Για την ανασύνθεση της µαρξιστικής Αριστεράς Του Γιάννη Μηλιού

1.

Το «Όχι» ως στιγµή ανοικτής ταξικής σύγκρουσης

Η πολιτική δεν είναι η τέχνη του εφικτού, είναι η συνεχής αναδιάταξη ενός συσχετισµού δύναµης µεταξύ των δρώντων πολιτικών υποκειµένων (κοµµάτων, κρατικών µηχανισµών, κινηµάτων κ.λπ.). Πρόκειται για έναν συσχετισµό δύναµης που σε τελευταία ανάλυση αντανακλά τα αντιτιθέµενα ταξικά συµφέροντα που διαπερνούν την (ελληνική) κοινωνία. Σπανίως τα ταξικά συµφέροντα (και ιδίως τα αντιτιθέµενα συµφέροντα των δύο κύριων τάξεων της καπιταλιστικής κοινωνίας, της άρχουσας καπιταλιστικής και της εργατικής τάξης και των συµµάχων της) εµφανίζονται µε καθαρή µορφή, ως σύγκρουση δύο καθαρών πολιτικών θέσεων, ως πολιτική σύγκρουση ανάµεσα σε «δύο Ελλάδες», σύγκρουση του «έθνους των πληβείων» µε το «έθνος των πατρικίων». ∆ιότι το θεσµικό πλαίσιο του καπιταλιστικού κράτους, φιλτράροντας και «κοινοβουλευτικοποιώντας» τα ταξικά συµφέροντα και αιτήµατα των υποτελών τάξεων, κατά κανόνα τα µετασχηµατίζει σε εκδοχές του κοινού-«εθνικού» συµφέροντος, δηλαδή τα υπάγει στη µακροπρόθεσµη στρατηγική του κεφαλαίου για συσσώρευση («οικονοµική ανάπτυξη») και κοινωνική ειρήνη υπό την ηγεµονία του κεφαλαίου («οικονοµική και κοινωνική σταθερότητα»). Μία από τις σπάνιες φορές που η ταξική σύγκρουση πήρε τη µορφή µετωπικής πολιτικής σύγκρουσης ήταν το δηµοψήφισµα της 5ης Ιουλίου 2015. Το «έθνος των πληβείων» µε το 61,3% υπέρ του «Όχι» υπερίσχυσε έναντι του «έθνους των πατρικίων», που απαιτούσε τη συνέχιση των µνηµονίων, δηλαδή των οικονοµικών και κοινωνικών πολιτικών που αναδιανέµουν ισχύ, πλούτο και εισόδηµα υπέρ της άρχουσας κεφαλαιοκρατικής τάξης. Το αποτέλεσµα αυτό ήταν πέρα από κάθε πρόβλεψη αυτών που σχεδίασαν το δηµοψήφισµα. Η αστραπιαία µετατροπή του «Όχι» του δηµοψηφίσµατος σε «Ναι» στο εσωτερικό του κράτους και των µηχανισµών του

(Κυβέρνηση, Συµβούλιο Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας, Κοινοβούλιο), αποτέλεσε την πλέον καθαρή εκδήλωση της µετεξέλιξης του κυβερνητικού ΣΥΡΙΖΑ από κόµµα της ριζοσπαστικής Αριστεράς σε κόµµα-διαχειριστή του καπιταλιστικού κράτους, δηλαδή σε κόµµα που (σταδιακά) αναλαµβάνει τη διαχείριση και εκπροσώπηση των συµφερόντων του κεφαλαίου, εποµένως σε φορέα της κυρίαρχης νεοφιλελεύθερης πολιτικής στρατηγικής.

2.

Η νεοφιλελεύθερη µετεξέλιξη του ηγετικού ΣΥΡΙΖΑ

Μετά τις ευρωεκλογές του 2014, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε σε πρώτο κόµµα (και ήταν πλέον προφανές ότι θα αναλάµβανε τον καθοριστικό ρόλο στη διακυβέρνηση της χώρας όποτε κι αν λάµβαναν χώρα εθνικές εκλογές), άρχισε µια γρήγορη διολίσθηση της πολιτικής του ηγετικού ΣΥΡΙΖΑ προς µια λογική «ιστορικού συµβιβασµού», δηλαδή την αντίληψη πως η Ελλάδα µετά την κρίση του 2008 µπορεί να κυβερνηθεί µε βάση τις κοινωνικές ισορροπίες της περιόδου πριν από την κρίση. Στο πλαίσιο αυτό, προτεραιότητα στον κοµµατικό λόγο απέκτησε η ρητορεία περί «παραγωγικής ανασυγκρότησης» (συνώνυµο της καπιταλιστικής οικονοµικής ανάπτυξης, εφόσον δεν περιγράφονταν µορφές και δοµές «κοινωνικής οικονοµίας», δηλαδή οικονοµικών σχέσεων που περιορίζουν την επιχειρηµατική οικονοµία και την αγορά). Η επαγγελία του «να πληρώσουν οι πλούσιοι», δηλαδή της αναδιανοµής ισχύος και εισοδήµατος υπέρ των λαϊκών τάξεων, περιθωριοποιήθηκε, η «κυβέρνηση της Αριστεράς» έδινε σταδιακά τη θέση της στην «κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας». Το κρίσιµο ζήτηµα της πρώτης περιόδου µετά τις ευρωεκλογές, που σηµατοδοτούσε τη στροφή του ΣΥΡΙΖΑ προς τον «ιστορικό συµβιβασµό», δηλαδή επιτάχυνε τη συστηµική µετάλλαξη της πολιτικής του, ήταν η προσέγγιση µε τις δυνάµεις της Κεντροαριστεράς και ιδιαίτερα µε τη «µνηµονιακή» ∆ΗΜΑΡ. Μια συµµαχία µε τη ∆ΗΜΑΡ θα λειτουργούσε ως άλλοθι για την απεµπόληση του ριζοσπαστικού προγράµµατος του ΣΥΡΙΖΑ, στο όνοµα

µιας «συµφωνίας εθνικού χαρακτήρα µε ευρωπαϊκό προσανατολισµό» (∆. Βίτσας, γραµµατέας ΣΥΡΙΖΑ, 3/10/2014, Χαιρετισµός στο Συνέδριο της ∆ΗΜΑΡ). Καίτοι η προσέγγιση µε τη ∆ΗΜΑΡ δεν προχώρησε, λόγω αφενός της εκλογικής εξαφάνισης του κόµµατος αυτού στις ευρωεκλογές και αφετέρου, ιδίως, λόγω των αντιστάσεων εκ µέρους της µεγάλης πλειοψηφίας των στελεχών και µελών του ΣΥΡΙΖΑ, εντούτοις η στρατηγική του «ιστορικού συµβιβασµού» παρέµεινε και εκφράστηκε ποικιλοτρόπως, µεταξύ άλλων µε τα πρόσωπα που επιλέχθηκαν για να στελεχώσουν κρίσιµες υπουργικές και άλλες θέσεις στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Εντούτοις, και αυτό είναι το σηµαντικό, η επιλογή των προσώπων δεν έπαιξε τον κύριο ρόλο, καθώς δεν ήταν η αιτία αλλά το αποτέλεσµα και το σύµπτωµα της µεταστροφής προς τον συστηµικό «ρεαλισµό». Η παραγκώνιση των οµάδων εργασίας του κόµµατος και της δουλειάς τους, η αγνόηση των επεξεργασιών και προτάσεων του Τµήµατος Οικονοµικής Πολιτικής κ.λπ., δεν συνιστούν παρά υλοποίηση της στρατηγικής του «ιστορικού συµβιβασµού» προς την οποία είχε προσανατολιστεί το επιτελείο του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, και προπάντων ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, ως επικεφαλής τότε του «κυβερνητικού προγράµµατος» του ΣΥΡΙΖΑ, πολύ καιρό πριν από την 25η Ιανουαρίου. Έτσι φτάσαµε γρήγορα, µετά τα επικοινωνιακά πυροτεχνήµατα των πρώτων ηµερών της νέας κυβέρνησης, στη Συµφωνία της 20/2 και από εκεί στη Συµφωνία της 13/7 και την τελεσίδικη αποδοχή του νεοφιλελεύθερου πλαισίου διακυβέρνησης. Εµβληµατική στιγµή σ’ αυτή την πορεία ήταν η εξύµνηση των επιτευγµάτων (για το κεφάλαιο) της νεοφιλελεύθερης στρατηγικής από την ίδια την ελληνική κυβέρνηση. Στο Εθνικό Πρόγραµµα Μεταρρυθµίσεων (Απρίλιος 2015) που συντονίστηκε από το «Συµβούλιο Οικονοµικών Εµπειρογνωµόνων» του υπουργείου Οικονοµικών σε συνεργασία µε τα βασικά «παραγωγικά» υπουργεία διαπιστώνεται: «Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα προχώρησε σε πρωτοφανή οικονοµική προσαρµογή µε στόχο αφενός τη βελτίωση των δηµοσιονοµικών µεγεθών, αφετέρου την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οι-

κονοµίας». Μάλιστα αυτό χαρακτηρίζεται ως «πρόοδος» που «αντικατοπτρίζεται εύγλωττα στα θεµελιώδη µακροοικονοµικά µεγέθη και είναι αποτέλεσµα των σηµαντικών διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων». Επιπλέον εξαίρονται οι «διαρθρωτικές αλλαγές [...] όπως η συγκράτηση του κόστους της συνταξιοδοτικής ασφάλισης και ο εξορθολογισµός του συστήµατος υγείας, η αναµόρφωση του θεσµικού πλαισίου της αγοράς εργασίας, η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελµάτων και η εξυγίανση του τραπεζικού συστήµατος». Η ιδεολογική και πολιτική προσχώρηση στο στρατόπεδο του αντιπάλου είχε προαναγγελθεί. Μόνο όσοι δεν την έβλεπαν εξεπλάγησαν µε τη συµφωνία της 13/7/15.

3.

Οι εκλογές στις 20/9 ως αφετηρία αριστερής ανασύνθεσης

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που επέµειναν στην υπεράσπιση του ταξικού «Όχι» της 5/7 και δεν αποδέχθηκαν την υπερψήφιση του 3ου µνηµονίου δηµιούργησαν την αναγκαία συνθήκη για την ανασύνθεση της αριστερής στρατηγικής που θα εκφράσει τα συµφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας απέναντι σε αυτά του κεφαλαίου. Οι επερχόµενες εκλογές, που προκλήθηκαν από τη στάση τους αυτή, αποτελούν την αφετηριακή στιγµή της ενδεχόµενης αυτής αναγκαίας διαδικασίας, που, εφόσον υπάρξει, αναγκαστικά θα έχει µακρά διάρκεια. Υπογραµµίζω τη φράση εφόσον υπάρξει, διότι ακόµα λείπει η ικανή συνθήκη της διαδικασίας: Η ιδεολογικοπολιτική οικοδόµηση µιας µαρξιστικής Αριστεράς που θα ανιχνεύει την ασυµφιλίωτη αντίθεση των συµφερόντων της εργασίας έναντι αυτών του κεφαλαίου και θα αγωνίζεται για να συνδεθεί µαζί τους, να γειωθεί σ’ αυτά και να τα φέρει στο πολιτικό προσκήνιο. Προϋπόθεση για κάτι τέτοιο είναι να γίνει αντιληπτό πως το αντίδοτο στη µνηµονιακή µετάλλαξη του κυβερνητικού ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι η δραχµική µετάλλαξη του προγράµµατος κοινωνικού µετασχηµατισµού µε βάση το οποίο οικοδοµήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε η υποκατάσταση των ταξικών αγώνων µε έναν νέο κυβερνητισµό, της «νοµισµατικής πολιτικής» αυτήν τη φορά.

8

ΕΡΓΑΤΙΚΑ

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

Επιµέλεια: Θοδωρής Πατσατζής

εργατικ ύς χώρ υς Προς λουκέτο η Sovel; Σε διαθεσιµότητα ως τις 15 Σεπτέµβρη έθεσε τους 350 εργαζόµενούς της η εργοδοσία της «Sovel Ελληνική Εταιρεία Επεξεργασίας Χάλυβος ΑΕ». Η «Sovel Ελληνική Εταιρεία Επεξεργασίας Χάλυβος ΑΕ» είναι θυγατρική εταιρεία του οµίλου Βιοχάλκο και η δικαιολογία που επικαλείται για τις 350 διαθεσιµότητες είναι τα capital controls και οι παρενέργειες που προκάλεσαν. Η εργοδοσία ισχυρίζεται ότι εξαιτίας των περιορισµών στις τραπεζικές συναλλαγές προκλήθηκε καθυστέρηση εισαγωγών πρώτης ύλης (scrap) από τις ΗΠΑ, µε συνέπεια να µην έχουν οι εργαζόµενοι πρώτη ύλη για να δουλέψουν στην εργοστασιακή µονάδα στον Αλµυρό Μαγνησίας. Αυτό, σε συνδυασµό µε τη µειωµένη ζήτηση στην εγχώρια αγορά, οδήγησε στην απόφαση για αναστολή λειτουργίας της Sovel. Η απόφαση αυτή της εταιρείας δεν µπορεί να αναγνωσθεί, παρά τους αντίθετους δικούς της ισχυρισµούς, ως προσωρινό µέτρο. Και αυτό γιατί η Sovel έχει δείξει µε τη στάση της ως τώρα ότι το λιγότερο που την ενδιαφέρει είναι το αν θα έχουν οι εργαζόµενοι δουλειά. Άλλωστε, αµέσως µετά την ανακοίνωση τον Ιούλιο, πριν από έναν µήνα δηλαδή, της ΣΙ∆ΕΝΩΡ, εταιρείας που ανήκει και η Sovel, για τη συγχώνευσή της µε τη Βιοχάλκο, ακολούθησαν 15 απολύσεις εργαζοµένων στη Sovel. Επίσης, αρκετό καιρό πριν και στο όνοµα της ανταγωνιστικότητας, η εταιρεία επέβαλε ατοµικές συµβάσεις εργασίας σε όλο το προσωπικό της µε µειώσεις µισθών 15%. Και τότε η εργοδοσία, όπως και τώρα µε τις διαθεσιµότητες, µιλούσε για προσωρινό µέτρο το οποίο έγινε µόνιµο. Στην περίοδο της κρίσης είναι συχνό το φαινόµενο των «συγχωνεύσεων», και η πάγια τακτική των καπιταλιστών για να έχουν έξτρα κέρδη είναι σε τέτοιες περιπτώσεις οι απολύσεις εργαζοµένων. Ακόµη όµως κι αν δεν απολυθούν και οι 350 εργαζόµενοι, υπάρχει κίνδυνος να µειωθούν οι θέσεις εργασίας, καθώς από κάπου πρέπει να «βγουν» τα 10 εκατ. ευρώ που πριν από λίγο καιρό η εταιρεία «επένδυσε» για την ποιοτική επεξεργασία του χάλυβα, µειώνοντας το χρόνο της παραγωγικής διαδικασίας καθώς και το ενεργειακό κόστος.

∆ΕΘ 2015: ∆ιαδήλωση ενάντια στο Μνηµόνιο 3 Συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις διοργανώνουν οι δύο µεγάλες εργατικές συνοµοσπονδίες, η ΓΣΕΕ και η Α∆Ε∆Υ, το Σάββατο 5 Σεπτέµβρη, ηµέρα των εγκαινίων της ∆ιεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (∆ΕΘ). Αντίστοιχα σε κινητοποιήσεις καλούν Εργατικά Κέντρα, Οµοσπονδίες και πρωτοβάθµια σωµατεία, αλλά και κόµµατα και οργανώσεις της Αριστεράς. Το ότι οι συγκεντρώσεις για τα εγκαίνια της ∆ΕΘ τυχαίνει να πραγµατοποιούνται µόλις λίγες µέρες µετά την ψήφιση του Μνηµονίου 3 από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ

αλλά και λίγες µέρες πριν από τις κοινοβουλευτικές εκλογές, τους δίνει ιδιαίτερα αντικυβερνητικό χαρακτήρα, παρότι ο κύριος υπεύθυνος για την επιλογή της κυβέρνησης και πρώην πια πρωθυπουργός Α. Τσίπρας δεν θα είναι παρών. Οι εργαζόµενοι που θα συµµετάσχουν στη διαδήλωση θα διαδηλώσουν ενάντια στις περικοπές των συντάξεων, ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και τη διάλυση της δηµόσιας παιδείας και υγείας, ενάντια στη φορολογική επιδροµή σε βάρος των µη εχόντων και εξαθλιωµένων στρωµάτων της κοινωνίας που προ-

βλέπει το νέο µνηµόνιο. Την τελευταία εβδοµάδα του Αυγούστου, για την οργάνωση των κινητοποιήσεων –ούτε φέτος θα είναι κοινή– προγραµµατίζονται συσκέψεις από σωµατεία και οµοσπονδίες που καλούν στη διαδήλωση. Όπως και να έχει, είναι σηµαντικό να δοθεί µε έµφαση το µήνυµα στην όποια νέα κυβέρνηση προκύψει από τις εκλογές ότι οι εργαζόµενοι και η νεολαία δεν θεωρούν τελειωµένη τη µάχη για τη µη εφαρµογή του µνηµονίου και θα αντισταθούν σθεναρά µέχρι την ανατροπή του.

ΕΤΕ: Οι εργολαβίες ζουν και βασιλεύουν Οι εργολαβίες, που η κυβέρνηση Τσίπρα θα τις έστελνε στο πυρ το εξώτερον, ζουν και βασιλεύουν. Ειδικά στην Εθνική Τράπεζα (ΕΤΕ), όπως καταγγέλλει και ο Σύλλογος ∆ανειζόµενου Προσωπικού Τραπεζικού Τοµέα (ΣΥ∆ΑΠΤ), οι εργολάβοι έχουν στήσει πάρτι. Τελευταίο κρούσµα η ανάθεση ενός τµήµατος του «έργου» του τηλεφωνικού κέντρου σε εξωτερική εταιρεία, παρότι η ΕΤΕ διαθέτει ήδη τις υποδοµές και την τεχνογνωσία για να φέρει εις πέρας τον αυξηµένο φόρτο. Ενώ λοιπόν και εργαζόµενοι υπάρχουν που θα µπορούσαν να καλύψουν τις αυξηµένες ανάγκες, και οι πόροι υπάρ-

χουν για να προσληφθεί µόνιµο προσωπικό για να καλυφθεί πλήρως το συγκεκριµένο πόστο, η τράπεζα επιλέγει να δώσει τµήµα του «έργου» σε εξωτερική εταιρεία, παίζοντας µε τα λεφτά που θα πληρώσουµε όλοι από τη νέα φορολογική επιδροµή που το Μνηµόνιο 3 προβλέπει. ∆εύτερος βασικός στόχος το χτύπηµα των εργασιακών δικαιωµάτων, καθώς είναι πασίγνωστο ότι οι εργολάβοι έχουν καθιερώσει εργασιακό µεσαίωνα στις εταιρείες τους, µοντέλο που όλες οι τράπεζες αλλά και οι καπιταλιστές θέλουν να επιβληθεί και στον δηµόσιο τοµέα. Πρόσφατα είχαν γίνει γνωστές οι µέθοδοι που έχει καθιερώσει η

εργολαβική εταιρεία που έχει αναλάβει τη φύλαξη της ΕΤΕ, Alpha Aspis Security. ∆εν χορηγεί αποδείξεις µισθοδοσίας. Η εν λόγω εταιρεία δεν έχει δώσει στους εργαζόµενους αντίγραφο της σύµβασης εργασίας και τους υποχρέωσε να υπογράψουν ότι έχουν ήδη εξαντλήσει όλη την κανονική τους άδεια για το 2015 και δεν έχουν πλέον καµία απαίτηση από την εταιρεία ενώ δεν έχουν πάρει καµία ηµέρα άδειας. Επίσης δεν πληρώνει την προσαύξηση για τη νυχτερινή εργασία, την εργασία του Σαββάτου, της Κυριακής, των αργιών, δεν δίνει αποδείξεις πληρωµής και ένα µέρος της αµοιβής δίνεται µε «µαύρα».

Σε ιδιώτες παρόχους η ιατροφαρµακευτική περίθαλψη Σε επιστροφή στις παλιές άθλιες για τη δηµόσια υγεία και την ιατροφαρµακευτική περίθαλψη πρακτικές του γραβατωµένου φασίστα Άδωνι Γεωργιάδη οδηγεί το 3ο µνηµόνιο που ψηφίστηκε στη Βουλή από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και τους συνοδοιπόρους της (Ν∆-ΠΑΣΟΚ-Ποτάµι). Στο κείµενο του Μνηµονίου 3 αναφέρεται ρητά ότι οι ελληνικές Αρχές «ως προαπαιτούµενο, δεσµεύτηκαν να επαναφέρουν προηγούµενα βασικά στοιχεία των µεταρρυθµίσεων στο σύστηµα υγείας», καθώς και «να συνεχίσουν τη µεταρρύθµιση του τοµέα της υγείας». Παρακάτω γίνεται πολύ σαφέστερο ώστε να προχωρήσει το στόχο για να κλείσουν οι δοµές δηµόσιας υγείας και να αλωνίζουν οι ιδιώτες καρχαρίες: «Για την αξιολόγηση των επιδόσεων των παρόχων ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης, τόσο

των δηµόσιων όσο και των ιδιωτικών, ο ΕΟΠΥΥ θα συνεχίσει να συλλέγει και να δηµοσιεύει τα σχετικά στοιχεία σε µηνιαία/τριµηνιαία βάση. Μέχρι τον Ιούνιο του 2016, οι Αρχές θα εκπονήσουν εκτίµηση της ικανότητας του δηµόσιου τοµέα ανά περιφέρεια και ανά ειδικότητα και θα τη χρησιµοποιήσουν για να επανεξετάσουν την ανάγκη για ανάθεση σε ιδιωτικούς παρόχους ανά περιφέρεια». Οι εργαζόµενοι στα νοσοκοµεία πρέπει να προετοιµαστούν έγκαιρα για να αντιµετωπίσουν τη νέα επίθεση. Με γύρες ενηµέρωσης εκ νέου όλων των εργαζοµένων, µε συνελεύσεις που θα καταδικάζουν στο σύνολό του το Μνηµόνιο 3, µε κλιµακούµενες κινητοποιήσεις που θα αποφασίζονται στις συνελεύσεις, µε συµµετοχή στις επιτροπές του ΟΧΙ που µπορεί να λειτουργούν στις έδρες των νοσοκοµείων και την κοινή από εκεί πάλη

ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις συνολικά. Άλλωστε δεν θα λείψουν τα προβλήµατα και πριν από τον Ιούνιο του 2016. Το νέο µισθολόγιο πείνας και κυρίως η αδυναµία λειτουργίας ολόκληρων κλινικών λόγω έλλειψης γιατρών, νοσηλευτών ή υλικών θα είναι στην ηµερήσια διάταξη. Πρόσφατο παράδειγµα το κλείσιµο της γυναικολογικής κλινικής του νοσοκοµείου Λιβαδειάς, όπου παρά την αδυναµία κάλυψης όλων των ηµερών του µήνα από τους γυναικολόγους γιατρούς, την έλλειψη αυτή κάλυπταν για τις στοιχειώδεις πρώτες βοήθειες οι µαίες του τµήµατος. Ο υπουργός υγείας και η διοίκηση της 5ης ΥΠΕ οδήγησαν µε τις ενέργειές τους στο να µην παρέχονται ούτε αυτές οι υπηρεσίες στις γυναίκες της Βοιωτίας, ενώ κινδυνεύουν και άλλα τµήµατα του νοσοκοµείου µε ανάλογες αποφάσεις, όπως το µικροβιολογικό εργαστήριο.

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

ΕΡΓΑΤΙΚΑ

9

Η οριστική κατεδάφιση της κοινωνικής ασφάλισης Του Σπύρου Αντωνίου

Α

ιχµή του δόρατος στα ισοπεδωτικά µέτρα που προβλέπει το Μνηµόνιο 3 και ήδη έχουν µπει σε εφαρµογή είναι η αντιµεταρρύθµιση του ασφαλιστικού συστήµατος. Οι περικοπές που θα αφορούν στις ήδη καταβαλλόµενες συντάξεις θα είναι µεγάλες, καθώς η κυβέρνηση έχει δεσµευθεί για µεγάλη µείωση δαπανών που αφορούν την κοινωνική ασφάλιση (0,25% του ΑΕΠ φέτος και 1% του ΑΕΠ το 2016, δηλαδή πάνω από 2,2 δισ. ευρώ τη διετία). Παράλληλα, στο νέο ασφαλιστικό µοντέλο που σχεδιάζουν κυβέρνηση-δανειστές για τον Οκτώβριο, η πρόωρη σύνταξη µετατρέπεται σε «άπιαστο όνειρο», ενώ δηµιουργούνται οι όροι για συντάξεις-φιλοδωρήµατα ύψους 200 ευρώ το µήνα.

Μειώσεις

Μέσα στο καλοκαίρι εφαρµόστηκαν ήδη δύο πρώτες µνηµονιακές παρεµβάσεις που µειώνουν τις συντάξεις, πέραν των περικοπών της τάξης του 45% την περίοδο 2010-15. Στα 392,7 ευρώ (-19,2%) αντί των 486 ευρώ µειώνεται η κατώτατη σύνταξη που θα χορηγείται σε όσους συνταξιοδοτηθούν µε δεκαπενταετία, ή λόγω αναπηρίας 80%, ή εξαιτίας εργατικού ατυχήµατος από 1/1/15, καθώς µε εγκύκλιο του Π. Χαϊκάλη, η οποία υπεγράφη στις 14 Αυγούστου, ενεργοποιείται διάταξη του διαβόητου νόµου Κουτρουµάνη-Λοβέρδου (Ν. 3863/2010). Πρόκειται για ισχυρότατο πλήγµα κατά των χαµηλοσυνταξιούχων και ανθρώπων που δεν µπορούν πλέον να εργαστούν οπότε αναγκαστικά συνταξιοδοτούνται. Η παραπάνω κυβερνητική απόφαση είναι η πρώτη µιας σειράς αντιασφαλιστικών παρεµβάσεων που επιχειρούν να µετατρέψουν τις συντάξεις σε προνοιακό επίδοµα. Είχε προηγηθεί (από τις 30/7) εγκύκλιος προς όλους τους ασφαλιστικούς οργανισµούς που µειώνει τις κύριες συντάξεις, µέσω της αύξησης των εισφορών Υγείας, από 4% σε 6%, ενώ από την ίδια ηµεροµηνία τίθεται για πρώτη φορά παρακράτηση ύψους 6% επί του καταβαλλόµενου ποσού στην επικουρική σύνταξη, όπως άλλωστε προέβλεπαν τα «προαπαιτούµενα» του Ιούλη. «Τσάµπα» η κατάργηση του 5ευρου στα νοσοκοµεία δηλαδή.

Αλλαγές

Ειδικότερα, στο κείµενο του µνηµονίου µεταξύ άλλων προβλέπεται: -Σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης µε στόχο την κατάργηση των συνταξιοδοτήσεων πριν από τα 67 ή τα 62, µε 40 έτη ασφάλισης, από την 1η Ιανουαρίου 2022. Κανένας ασφαλισµένος, στον ιδιωτικό ή τον δηµόσιο τοµέα, δεν θα µπορεί να συνταξιοδοτείται πριν από το 67ο έτος της ηλικίας του. Ήδη δεκάδες χιλιάδες εργαζόµενοι που µπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν τους επόµενους µήνες του 2015 από την ηλικία των 50 ετών θα πρέπει να εργαστούν άλλα 5 χρόνια. Αύξηση κατά 10% του πέναλτι για την πρόωρη έξοδο (που σηµαίνει ότι όσοι επιλέξουν την έξοδο θα πάρουν σύνταξη πολύ χαµηλή).

-Καταβολή µόνο του ποσού που αντιστοιχεί στις εισφορές που έχουν πληρώσει για όσους έχουν καταθέσει αίτηση πρόω-

ρης συνταξιοδότησης µετά την 30ή Ιουνίου 2015 και µέχρι τη συµπλήρωση των 67, πράγµα το οποίο φέρνει συντάξεις που µπορεί να κυµαίνονται και κάτω από τα 200 ευρώ. Ακόµα και όταν κάποιος συµπληρώσει το 67ο έτος δεν θα του δίνεται αυτόµατα η υπόλοιπη σύνταξη που αντιστοιχεί στα κατώτερα όρια, αλλά θα εξετάζεται σε συνάρτηση µε εισοδηµατικά και περιουσιακά στοιχεία. Μέχρι τώρα τα Ταµεία προσέθεταν αυτόµατα την αύξηση µέχρι να φτάσει το ποσό της κατώτατης σύνταξης (ΙΚΑ 486 ευρώ, ΟΑΕΕ 417 ευρώ κ.λπ.). Η συµµετοχή του κράτους σταδιακά περιορίζεται στην καταβολή της βασικής σύνταξης, που το 2010 εκτιµήθηκε ότι θα είναι στα 360 ευρώ.

τικά ταµεία. Η καταβολή των επικουρικών συντάξεων θα γίνεται µόνο από τα έσοδα του ΕΤΕΑ που δεν θα επιχορηγείται πια από το κράτος, εφαρµόζοντας τη ρήτρα µηδενικού ελλείµµατος, η οποία θα επιφέρει νέες µειώσεις, τουλάχιστον 6% στις επικουρικές.

Νεοφιλελεύθερο µοντέλο

Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση προχωρά στη δηµιουργία ενός νεοφιλελεύθερου µοντέλου κοινωνικής ασφάλισης που συνδέει στενότερα εισφορές και παροχές, σύµφωνα µε το οποίο ο εργαζόµενος, ύστερα από 40 χρόνια εργασίας ή µετά τη συµπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του, θα λαµβάνει κύρια σύνταξη µικρότερη από το µισό

Με όλο αυτό το αντιδραστικό πλέγµα νόµων υλοποιείται ένας στρατηγικός στόχος του νεοφιλελευθερισµού. Το «νέο Ασφαλιστικό» θα είναι έτσι δοµηµένο ώστε µε την παρούσα αγορά εργασίας να δίνει εξαιρετικά χαµηλές συντάξεις-φιλοδωρήµατα ύψους 200 ευρώ το µήνα. Για τους οπαδούς της ΤΙΝΑ, άλλωστε, οι λεγόµενες «πρόωρες» συντάξεις αποτελούν τροχοπέδη για την «ανταγωνιστικότητα» και οφείλουν να εκλείψουν.

-Μέχρι την 31η Οκτώβρη 2015 θα καταργηθούν όλοι οι κοινωνικοί πόροι (φόροι υπέρ τρίτων σε σύνταξη συµβολαίων, εισιτήρια θεαµάτων κ.ά.) που έφερναν χρήµατα στα ασφαλιστικά ταµεία. Υπολογίζεται ότι από αυτούς τους κοινωνικούς πόρους ενισχυόταν µε περί το 1,8 δισ. ευρώ τον χρόνο το Σύστηµα Κοινωνικής Ασφάλισης.

-Η προβλεπόµενη στο νέο µνηµόνιο σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ µέχρι το 2019, και ειδικά η άµεση κατάργηση του ΕΚΑΣ για το 20% των δικαιούχων µε τα αναλογικά µεγαλύτερα εισοδήµατα, συνεπάγεται επιπλέον µείωση συντάξεων 193 ευρώ κατά µέσο όρο µηνιαία. Άµεσα πλήττονται περίπου 60.000 συνταξιούχοι.

-Πάγωµα των κατώτατων συντάξεων µέχρι το 2021 παντού (καµία αύξηση στις συντάξεις πείνας για τουλάχιστον 6 χρόνια!).

-Έως τον Οκτώβριο όλα τα επικουρικά ταµεία θα πρέπει να ενσωµατωθούν στο ΕΤΕΑ ή να µετατραπούν σε επαγγελµα-

του µέσου µισθού του, όπως ορίζει ο Ν.

3863/10 που η κυβέρνηση δεσµεύτηκε να εφαρµόσει. Αυτό το µοντέλο ασφάλισης έρχεται πλέον να ολοκληρωθεί µε το νέο µνηµόνιο, το οποίο ορίζει ότι εντός του 2016 θα υλοποιηθεί όχι µόνο η διοικητική ενοποίηση όλων των Ταµείων σε ένα, αλλά και η ουσιαστική ενοποίηση των όρων και προϋποθέσεων ασφάλισης και λήψης σύνταξης, προφανώς «προς τα κάτω». Με όλο αυτό το αντιδραστικό πλέγµα νόµων υλοποιείται ένας στρατηγικός στόχος του νεοφιλελευθερισµού. Το «νέο Ασφαλιστικό» θα είναι έτσι δοµηµένο ώστε µε την παρούσα αγορά εργασίας να δίνει εξαιρετικά χαµηλές συντάξεις. Οι εργαζόµενοι είναι αδύνατο να εξασφαλίσουν τις προϋποθέσεις για τις µειωµένες συντάξεις που προβλέπονται, αφού είναι αδύνατο για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζοµένων να διασφαλίσουν 40 έτη πλήρους ασφάλισης, ιδιαίτερα σε περιβάλλον υψηλής ανεργίας και µε δεδοµένο ότι πριν από

την κρίση του 2009 ο µέσος όρος ασφάλισης στην Ελλάδα έφτανε τα 20 µόλις έτη.

Ριζοσπαστικά µέτρα

Όλα τα αντιεργατικά νοµοθετήµατα των τελευταίων χρόνων -όπως και οι εφαρµοστικοί νόµοι του µνηµονίου Τσίπραπου αφορούν το σύστηµα κοινωνικής ασφάλισης επιδιώκουν τον δραστικό περιορισµό του δηµόσιου-κοινωνικού χαρακτήρα του και τη µετατροπή του σε ιδιωτικό-κεφαλαιοποιητικό. Το ανατριχιαστικό είναι ότι µια κυβέρνηση µε «πυρήνα την Αριστερά» (όπως ευαγγελίζεται) έχει προσχωρήσει στην παραπάνω λογική. Και δεν αρκεί να δηλώνεις αριστερός/ή. Η πολιτική σου πρακτική οφείλει να είναι πρώτα και κύρια αριστερή. Τα Ταµεία που έχασαν 13 δισ. ευρώ µε το περίφηµο PSI, που χάνουν δεκάδες δισ. το χρόνο από τα ποσοστά ανεργίας, από την αδήλωτη και ευέλικτη εργασία, από την εισφοροδιαφυγή και την εισφοροκλοπή, επιχειρείται να πριµοδοτηθούν, για άλλη µια φορά, από το «αίµα» των συνταξιούχων και των εργαζοµένων. Για µια κυβέρνηση της Αριστεράς, µονόδροµος θα ήταν µια σειρά ριζοσπαστικών µέτρων, στο πλαίσιο µιας γενικότερης πολιτικής αντιστροφής των πληγµάτων που έχουν δεχτεί τα Ταµεία από τη διαχρονική τους ληστεία: Μέτρα-εργαλεία άντλησης πόρων για τη χρηµατοδότηση του συστήµατος κοινωνικής ασφάλισης, που δεν µπορούν παρά να πλήττουν τον ταξικό αντίπαλο (επαναφορά των εργοδοτικών εισφορών, έκτακτη φορολόγηση σε κάποιας µορφής δραστηριότητα του κεφαλαίου) και να προστατεύουν τον κόσµο της εργασίας (καµία µείωση στις κύριες και επικουρικές συντάξεις, µείωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης στα πριν από την κρίση επίπεδα: 35ετία στα 60 ή 37ετία χωρίς όριο ηλικίας), ενισχύοντας έτσι τον υποχρεωτικό, καθολικό και αναδιανεµητικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης. Γι’ αυτή την προοπτική έχουµε άµεσο καθήκον να παλέψουµε, ξεκινώντας από την αποτροπή ψήφισης του «νέου ασφαλιστικού οδοστρωτήρα» µέσα στον Οκτώβρη.

10

αριστερα

Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς τη 13η Ιουλίου

Ένας πρώτος απολογισμός Του Αντώνη Νταβανέλου

Η

υπογραφή του Μνημονίου 3 από τον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνησή του, η σύμπλευση με τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι στη Βουλή, είναι ολοφάνερα το τέλος εποχής για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο ισχυρισμός ότι χάθηκε μια μάχη αλλά συνεχίζεται ο πόλεμος είναι δημαγωγικός: Η ηγεσία της κυβέρνησης -και όσοι, τελικά, την ακολουθήσουν από το κόμμα- θα συνεχίσουν να «μάχονται», αλλά υλοποιώντας την κατάπτυστη συμφωνία της 13ης Ιουλίου θα μάχονται πλέον ενάντια στο κοινωνικό μπλοκ που στήριζε την πολιτική ανατροπή της 25ης Ιανουαρίου και υπέρ των κοινωνικών δυνάμεων που -μέχρι χθες!- μισούσαν τον ΣΥΡΙΖΑ και πάλευαν να τον διαλύσουν. Αυτό το άδοξο τέλος δεν ήταν, ασφαλώς, αναπόφευκτο.

Η ίδρυση

Πριν από 15 χρόνια, ο ΣΥΡΙΖΑ ιδρύθηκε ως μια απόπειρα να εκφραστεί στο πολιτικό πεδίο η τάση ελπιδοφόρας επανεκκίνησης της Αριστεράς που είχε δημιουργήσει το κίνημα ενάντια στην καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση. Η τάση να αντισταθούμε

αποτελεσματικά, να επιδιώξουμε να ανατρέψουμε την επίθεση του νεοφιλελευθερισμού. Η συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε φαινόμενο ανάλογο με τη συγκρότηση του Μπλόκο της Αριστεράς στην Πορτογαλία, του Die Linke στη Γερμανία και (με μια έννοια) του NPA στη Γαλλία. Ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα ιδρύθηκε ως μια συμμαχία μεταξύ του ενός ρεύματος της

λειτούργησε ως ισχυρός πόλος έλξης ανένταχτων δυνάμεων, αγωνιστών-τριών που είχαν νωρίτερα συναντηθεί στις γραμμές του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ. Προϋπόθεση για αυτήν τη «διεύρυνση» υπήρξε η σαφής απόρριψη της κεντροαριστερής στρατηγικής -του «ανοίγματος» προς το ΠΑΣΟΚ και τις ιδέες του, που ήταν μέχρι τότε ισχυρό ρεύμα μέσα στον ΣΥΝ- και

Ο ΣΥΡΙΖΑ λειτούργησε πράγματι ως πόλος της ριζοσπαστικής Αριστεράς -για μεγάλο διάστημα-, ως σκληρή αντιπολίτευση στη νεοφιλελεύθερη πολιτική, ζυμώνοντας τα μέλη και τις οργανώσεις του με τις απεργίες, με τις διαδηλώσεις, με τις καταλήψεις, με όλες τις μορφές αντίστασης «από τα κάτω». μεταρρυθμιστικής Αριστεράς -του ΣΥΝ, που βρισκόταν σε ιδιόμορφη κατάσταση μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας- των πιο παραδοσιακών εκλογικών συμμάχων του (ΑΚΟΑ, ΚΕΔΑ, Μ. Γλέζος) και ενός τμήματος της επαναστατικής Αριστεράς (ΔΕΑ, αργότερα ΚΟΕ, Ρόζα...). Αυτή συμμαχία

ένας «ανοιχτός» χαρακτήρας στη συγκρότηση, που αποτελούσε κληρονομιά του «αντιπαγκοσμιοποιητικού» κινήματος. Η ίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την «αριστερή στροφή» στον ΣΥΝ, που με τη σειρά της ενίσχυσε τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ.

Η εκτίναξη

Η εκτίναξη που ακολούθησε οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στο κοινωνικό κίνημα, στην ταξική πάλη στην Ελλάδα που παρέμεινε σε υψηλότερα επίπεδα από ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Όμως και αντίστροφα, από ένα σημείο και μετά, η ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ αποτελούσε ένα «εργαλείο» ενίσχυσης της κοινωνικής αντίστασης. Ο ΣΥΡΙΖΑ λειτούργησε πράγματι ως πόλος της ριζοσπαστικής Αριστεράς -για μεγάλο διάστημα-, ως σκληρή αντιπολίτευση στη νεοφιλελεύθερη πολιτική, ζυμώνοντας τα μέλη και τις οργανώσεις του με τις απεργίες, με τις διαδηλώσεις, με τις καταλήψεις, με όλες τις μορφές αντίστασης «από τα κάτω». Ο ΣΥΡΙΖΑ οικοδομήθηκε ως πιο ριζοσπαστικό εγχείρημα από το Μπλόκο (που τότε συμμετείχε στη διεργασία της ευρωπαϊκής αντικαπιταλιστικής Αριστεράς) και πολύ περισσότερο από το Die Linke. Γι’ αυτό άλλωστε δεν ήταν δυνατόν η «κωλοτούμπα» του Α. Τσίπρα να περάσει τελικά στον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς μια μείζονα κρίση, χωρίς μια μεγάλη διάσπαση. Η διαδικασία ανάπτυξης απογειώθηκε στην περίοδο των μεγάλων μαζικών αγώνων μετά το ξέσπασμα της κρίσης, αλλά και ενισχύθηκε μέσα από τη στρατηγική της «κυβέρνησης της Αριστεράς» που εισήγαγε ο Α. Αλαβάνος και κληρονόμησε ο Α. Τσίπρας. Σε αυτή την περίοδο είναι προφανής ο προωθητικός ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ ως προς

Με αξιοποίηση και δημιουργική υπέρβαση τη

Λαϊκή Ενότητα: Ο πόλος τη

Η

κρίση του ΣΥΡΙΖΑ είναι μόνο στην αρχή της. Η έντιμη παραίτηση του Τ. Κορωνάκη από τη θέση του γραμματέα της ΚΕ είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου: αυτήν τη στιγμή δεκάδες ή και εκατοντάδες πολιτικά και οργανωτικά στελέχη, που στήριξαν επί 15 χρόνια το ενωτικό εγχείρημα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, αποθαρρύνονται, αδρανοποιούνται, αποσύρονται. Πίσω τους ακολουθούν χιλιάδες μέλη και οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ, που αδυνατούν να «καταπιούν» την αιφνίδια μετατροπή της κυβέρνησης και του κόμματος που μέχρι σήμερα υποστήριζαν, σε υπηρέτη της μνημονιακής πολιτικής και μιας θατσερικού τύπου υπερλιτότητας.

Δυνατότητα

Αν αυτό το φαινόμενο έμενε αναπάντητο, θα διατρέχαμε τον κίνδυνο της «ιταλοποίησης»: μιας μαζικής καταστροφής στην Αριστερά, που θα άνοιγε μια μακρά περίοδο κυριαρχίας των αστικών πολιτικών δυνάμεων και τη διαχείριση των ελπίδων της εργατικής τάξης και των λαϊκών δυνάμεων από τα πιο αλλοπρόσαλλα πολιτικά μορφώματα. Είτε τύπου Μπέπε Γκρίλο είτε –πολύ χειρότερα!– ακροδεξιών και φασιστικών οργανώσεων, όπως η Χρυσή Αυγή. Όμως η δυνατότητα για να απαντηθεί

ο κίνδυνος της μαζικής απογοήτευσης μέσα στον κόσμο της Αριστεράς έχει ήδη παρουσιαστεί. Αρχικά μέσα από τα σπλάχνα του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ. Η Αριστερή Πλατφόρμα, που στα τελευταία χρόνια λειτούργησε συστηματικά ως αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ, επιβεβαίωσε τις προσδοκίες ενός μεγάλου τμήματος του κόσμου της Αριστεράς, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της μέχρι τέλους: μέχρι τον πλήρη πολιτικό και οργανωτικό διαχωρισμό απέναντι στη μνημονιακή στροφή της ηγετικής ομάδας γύρω από τον Α. Τσίπρα. Η Λαϊκή Ενότητα (ΛΑΕ), που προέκυψε από τη ρήξη στην Κοινοβουλευτική Ομά-

δα του ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί ήδη να αποτελέσει το βάθρο πάνω στο οποίο θα στηριχθεί μια ευρύτερη ανασύνταξη. Ασφαλώς οι διεργασίες για την απάντηση σε αυτήν την κρίση δεν περιορίζονται στις δυνάμεις που προέρχονται από τον ΣΥΡΙΖΑ, αφορούν και όλη την «άλλη» Αριστερά. Αφορούν τον χώρο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά και τον κόσμο που προέρχεται από το ΚΚΕ. Το μήνυμα των 13 στελεχών της ευρύτερης Αριστεράς περιγράφει αυτό το φάσμα, το οποίο δεν είναι ακόμα «τελικό», δεν είναι ακόμα οριοθετημένο και συγκροτημένο. Όμως η πρόθεση της κίνησης προς αυτόν τον σκοπό έχει κατατεθεί με ειλικρί-

νεια και απομένει η υλοποίησή της.

Πολιτικό πλαίσιο

Για να γίνει αποτελεσματική μια τέτοια συσπείρωση οφείλει να απαντήσει με επιτυχία σε δύο κατηγορίες ζητημάτων: 1. Ένα συνεκτικό πολιτικό πλαίσιο Το πρόγραμμα της Λαϊκής Ενότητας είναι ασφαλώς «υπό κατασκευή» και θα προωθείται παράλληλα με την οργανωτική συγκρότηση του εγχειρήματος. Όμως κάποια βασικά στοιχεία του έχουν ήδη κατατεθεί. Η ΛΑΕ –και σωστά!– αναλαμβάνει την ευθύνη κάποιων πολιτικών υποσχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ προς τον κόσμο της εργασίας, κάποιων δεσμεύσεων που αποδείχθηκαν διεισδυτικές: κατάργηση των μνημονίων - διακοπή πληρωμών του χρέους... με στόχο τη συνολική διαγραφή του χρέους ή τουλάχιστον του μεγαλύτερου μέρους του - τερματισμός της λιτότητας και πολιτική αναδιανομής του κοινωνικού πλούτου - εθνικοποίηση των τραπεζών - ριζοσπαστική αλλαγή της εργατικής νομοθεσίας - αναδιανεμητικό φορολογικό σύστημα - τερματισμός των ιδιωτικοποιήσεων και εθνικοποίηση, ανασυγκρότηση και λειτουργία υπό καθεστώς εργατικού κοινωνικού ελέγχου των ιδιωτικοποιημένων μεγάλων επιχειρήσεων και οργανισμών - δημόσια δωρε-

26 αυγουστου 2015

την κλιμάκωση της ταξικής πάλης, αλλά και την κλιμάκωση της πολιτικής σύγκρουσης με το μνημονιακό μπλοκ. Γι’ αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ νίκησε στις εκλογές του 2012, λύνοντας αρχικά και με ευκολία το ζήτημα του ανταγωνισμού των δυνάμεων μέσα στην ευρύτερη Αριστερά, αλλά και απειλώντας πλέον την πολιτική σταθερότητα του δικομματικού συστήματος, της εναλλαγής στην εξουσία μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Σε αυτό το διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ προκαλεί το μίσος των καθεστωτικών δυνάμεων και συγκεντρώνει το σύνολο των πυρών από το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ και ασφαλώς από το σύνολο των ΜΜΕ. Σε αυτή την περίοδο τέθηκε το ζήτημα της μετατροπής του σε ενιαίο κόμμα. Ασφαλώς η κλιμάκωση της σύγκρουσης

απαιτούσε έναν βαθμό υψηλότερης συγκρότησης και πειθαρχίας (συγκρότηση ΟΜ παντού, αρχή «1 μέλος-1 ψήφος», αποφάσεις διά πλειοψηφίας, κατάργηση του βέτο των συνιστωσών). Τα μέτρα αυτά τα αποδεχθήκαμε και τα τηρήσαμε με εντιμότητα. Όμως ήταν ήδη φανερό ένα «καινούργιο» πρόβλημα: το πρόβλημα της εμπιστοσύνης στην ηγετική ομάδα που διαμορφωνόταν γύρω από τον Α. Τσίπρα. Πρόβλημα που είχε στοιχεία πολιτικής γραμμής (τον τακτικισμό και κυρίως την έμφαση στη συναινετική «ευρωστρατηγική»), αλλά και στοιχεία κομματικής συγκρότησης (μια βοναπαρτική τάση που ήταν ήδη φανερή πίσω από τις υποκρισίες για το «κόμμα των μελών»).

Η ΔΕΑ

Γι’ αυτούς τους λόγους η ΔΕΑ δεν αποδέχτηκε την αυτοδιάλυσή της στο ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Κυρίως, όμως, γι’ αυτούς τους λόγους συμμετείχαμε στην έγκαιρη συγκρότηση της Αριστερής Πλατφόρμας, θέτοντας από τότε το ζήτημα της ανάγκης οργανωμένης αριστερής πτέρυγας στον ΣΥΡΙΖΑ. Η επιλογή αυτή δικαιώθηκε σε πολλές «στροφές» που ακολούθησαν, αλλά κυρίως δικαιώθηκε με την ετοιμότητα ενός μεγάλου τμήματος του ΣΥΡΙΖΑ να αντιδράσει στις τραγικές συνθήκες του Ιούλη-Αυγούστου 2015. Οι ηγετικές ευθύνες ήταν καθοριστικές για τις εξελίξεις μετά τον Γενάρη του 2015. Αυτές καθόρισαν τον χαρακτήρα της κυ-

11

βέρνησης, που απέκλεισε κάθε μονομερή ενέργεια σύγκρουσης με το καθεστώς στο εσωτερικό. Αυτές καθόρισαν την τραγική υποταγή στους δανειστές που, με ενδιάμεσο σταθμό την 20ή Φλεβάρη, οδήγησαν στο Μνημόνιο 3 του Ιούλη. Αυτές διέλυσαν το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετωπίζοντάς το ως «εσωτερικό εχθρό». Η τραγωδία της 13ης Ιουλίου «έκλεισε το βιβλίο» για τον ΣΥΡΙΖΑ. Η αντίδραση της Αριστερής Πλατφόρμας και κάποιων άλλων συγκεκριμένων τμημάτων και στελεχών έσωσε την τιμή όσων συμμετείχαμε σε αυτήν τη μακρά πορεία. Ένα νέο ξεκίνημα ήταν και είναι ξανά αναγκαίο. Που από την επιτυχία του θα κριθεί και ο τελικός απολογισμός του ΣΥΡΙΖΑ.

ης εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ

ης ελπίδας για την Αριστερά άν παιδεία και έρευνα κ.λπ.

Ρήξη με Ευρωζώνη

Οι στόχοι αυτοί εντάσσονται σε μια ισχυρή πολιτική συμφωνία, στο δρόμο για το σοσιαλισμό του 21ου αιώνα. Με την έννοια αυτή, η Λαϊκή Ενότητα προτείνει ένα μεταβατικό πρόγραμμα αξιοποιώντας σημαντικές εμπειρίες της ελληνικής αλλά και της διεθνούς Αριστεράς. Όμως η εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ έχει αναδείξει ένα ακόμα καυτό πρόβλημα: είναι εφικτή μια πολιτική αντιλιτότητας μέσα στα όρια αντοχής του ευρώ, αναζητώντας έναν κάποιο συμβιβασμό είτε και τη συναίνεση των ιμπεριαλιστικών ευρωηγεσιών; Η ΛΑΕ απαντά καθαρά: Όχι. Και δεσμεύεται για έξοδο από την Ευρωζώνη και ρήξη με τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της ΕΕ. Αυτή η δέσμευση αποδείχθηκε στις 13 Ιούλη ως απαραίτητο «συνοδευτικό» όπλο ενός αριστερού, μεταβατικού πολιτικού σχεδίου για την ανατροπή της λιτότητας. Όσο για τους συκοφάντες που κατηγορούν τη μέχρι χθες αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ ως «λόμπι της δραχμής», η ΛΑΕ απαντά ότι η αλλαγή του νομίσματος δεν αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά ένα από τα αναγκαία εργαλεία για την επιβολή των ριζοσπαστικών αλλαγών, για τις οποίες, ασφαλώς, τελικός εγγυητής δεν θα είναι το νόμισμα αλλά ο αγώνας των λαϊκών τάξεων.

Στη συζήτηση βεβαίως περιλαμβάνεται η αντιφασιστική διάσταση (σχετικά με τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει η ΧΑ) αλλά και η γενικότερη αντιρατσιστική διάσταση, το ζήτημα της αναγκαίας αλληλεγγύης στους πολιτικούς πρόσφυγες και τους μετανάστες. Επίσης γίνεται σαφής λόγος για έξοδο από το ΝΑΤΟ, για απομάκρυνση των αμερικανικών βάσεων, για τερματισμό της συνεργασίας με το κράτος του Ισραήλ και για αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη.

Δημοκρατία

Πρόκειται, λοιπόν, για ένα συνεκτικό πολιτικό πλαίσιο, για μια σοβαρή βάση για μια ισχυρή πολιτική συμφωνία, για μια βάση που μπορεί ασφαλώς να εμπλουτιστεί και να μετεξελιχθεί, αλλά τα βασικά στοιχεία της έχουν ήδη κατατεθεί.

2. Ένας «ανοιχτός» και δημοκρατικός τρόπος συγκρότησης Η ΛΑΕ αυτοπροσδιορίζεται ως μετωπική συσπείρωση πολιτικών οργανώσεων, κινήσεων και ανένταχτων αγωνιστών-στριών, ενώ αναφέρεται σε πρωτοβουλίες αυτοοργάνωσης. Πρόκειται για σωστές επιλογές που, όμως, πρέπει να επιβεβαιωθούν στην πράξη. Αναφέραμε παραπάνω την ανάγκη συσπείρωσης δυνάμεων από την ευρύτερη ριζοσπαστική αντικαπιταλιστική Αριστε-

ρά. Οι δυνάμεις αυτές, που δεν έχουν την εμπειρία της συλλειτουργίας στον ΣΥΡΙΖΑ όπως όσοι συναποτελέσαμε την Αριστερή Πλατφόρμα, έχουν ανάγκη μιαν «ανοιχτή» λειτουργία για να μπορέσουν να ενταχθούν ουσιαστικά και πραγματικά στο εγχείρημα. Όμως το ζήτημα της δημοκρατικής λειτουργίας είναι σημαντικό ακόμα και για τη συσπείρωση των δυνάμεων που προέρχονται από τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί, πέρα από την Αριστερή Πλατφόρμα, έχουν ήδη αντιδράσει στη μνημονιακή μετάλλαξη πολλοί-ές ανένταχτοι-ες με σημαντικούς ρόλους στα κινήματα, ένα τμήμα των «53», ένα τμήμα της Νεολαίας κ.ο.κ. Ο κόσμος αυτός πρέπει να κερδηθεί. Και αυτό προϋποθέτει να αναγνωρίζει τις ευκαιρίες για να συμβάλει αυθεντικά στο εγχείρημα, τόσο μέσα στις λειτουργίες όσο και στα ζητήματα εκπροσώπησης. Είναι κατανοητό ότι οι δυνάμεις που ξεκίνησαν τη ΛΑΕ έχουν αναλάβει ένα ηράκλειο έργο: μέσα σε ελάχιστο χρόνο να συγκροτήσουν έναν νέο πολιτικό οργανισμό και να στηρίξουν μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση. Σε αυτήν την προσπάθεια κάποια λάθη και καθυστερήσεις είναι, απλά, αναπόφευκτα. Όμως από την έκβαση της αναμέτρησης θα κριθούν πολλά για την Αριστερά στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς. Γι’ αυτό οφείλουμε όλοι να παρουσιάσουμε σε αυτήν τον καλύτερο εαυτό μας.

12

ΑΡΙΣΤΕΡΑ

26 αυγουστου 2015

Ποιες ταξικές συμμαχίες ενόψει Μνημονίου 3; Του Ηλία Ιωακείμογλου

Ο

ι πολιτικές δυνάμεις που φιλοδοξούν να εκπροσωπήσουν τώρα τον κόσμο του ΟΧΙ της 5ης Ιουλίου, οφείλουν αναγκαστικά να στοιχηθούν με αυτόν τον κόσμο, ή έστω με την πλειοψηφία του, έτσι ώστε να φέρουν τις διεκδικήσεις του στην κεντρική πολιτική σκηνή και να μετατρέψουν το κοινωνικό δυναμικό που εκφράζει σε πολιτική δύναμη. Για να συμβεί όμως αυτό, θα πρέπει να έχουμε σαφή εκτίμηση για τη φύση του ΟΧΙ, για το πολιτικό περιεχόμενό του, για το «μήνυμα» του –διότι άλλες είναι οι ταξικές και πολιτικές συμμαχίες που κάνεις όταν εκτιμάς πως το ΟΧΙ εκφράζει μια κοινωνική πλειοψηφία στην οποία οι μόνοι που δεν ανήκουν είναι μια δράκα ξενόδουλων ολιγαρχών, και άλλες συμμαχίες κάνεις όταν εκτιμάς ότι δίπλα στην αστική τάξη στέκουν σαν σύμμαχοί της ευρύτερα κοινωνικά στρώματα και οι αστικές τάξεις της Ευρώπης.

Κοινωνική πλειοψηφία ή κοινωνικό μπλοκ εξουσίας;

Ο κόσμος της 5ης Ιουλίου, στην πλειοψηφία του, είναι ένα δυνητικά νέο κοινωνικό μπλοκ εξουσίας ανταγωνιστικό προς το κυρίαρχο κοινωνικό μπλοκ εξουσίας του κεφαλαίου και έχει στον πυρήνα του συγκεκριμένες, αριθμητικά υπέρτερες, κοινωνι-

κές κατηγορίες: τους ανέργους, τη νεολαία και τους μισθωτούς του δημόσιου τομέα, και πάνω από όλους τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα (με εξαίρεση το ανώτερο στελεχικό δυναμικό, που τάχθηκε καθαρά με τα αφεντικά στις κρίσιμες στιγμές της εβδομάδας του δημοψηφίσματος). Είναι ένα μπλοκ κοινωνικών δυνάμεων που αναδύθηκε μέσα από τον κοινωνικό πόλεμο που διεξάγουν μέσα στην κρίση οι συντεταγμένες, συνειδητές και επιθετικές δυνάμεις της ιδιοκτησίας και του κεφαλαίου στην Ελλάδα, εναντίον όσων ζουν ή προσπαθούν να ζήσουν από την εργασία τους. Με άλλα λόγια, η κυρίαρχη αντίθεση της ελληνικής κοινωνίας στην παρούσα συγκυρία είναι η αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας, που παίρνει στη σημερινή συγκυρία τη μορφή της αντίθεσης νεοφιλελευθερισμού-υποτελών κοινωνικών τάξεων. Είναι η πάλη του κεφαλαίου να ισοπεδώσει έναν τύπο κοινωνίας και να ξαναχτίσει από την αρχή έναν άλλο, φτιαγμένο στα μέτρα των σημερινών αναγκών του. Είναι η πάλη των δυνάμεων της μισθωτής εργασίας, των ανέργων και της νεολαίας να αντισταθεί, και όπως μας έδειξε το δημοψήφισμα να αγωνιστεί και για ριζοσπαστικές αλλαγές. Το γεγονός ότι το πολιτικό μπλοκ του νεοφιλελευθερισμού, που πήρε τη μορφή του μπλοκ «Μένουμε Ευρώπη» στη διάρκεια της εβδομάδας του δημοψηφίσματος, βρίσκεται σε στενή σχέση και συμμαχία με τις ομόλογες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις του νεοφιλε-

λευθερισμού στις άλλες χώρες της Ευρωζώνης καθόλου δεν σημαίνει ότι η κυρίαρχη αντίθεση στην ελληνική κοινωνία είναι η αντίθεση «λαός-ιμπεριαλισμός». Ο λαός του ΟΧΙ δεν εκφράζει μια μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία που βρίσκεται αντιμέτωπη με τις «ξένες δυνάμεις» και μια μικρή ομάδα ολιγαρχών που είναι οι ντόπιοι σύμμαχοί τους. Εάν ήταν έτσι τα πράγματα, μια πολιτική τύπου ΕΑΜ θα έπρεπε να προκριθεί –αλλά η πραγματικότητα είναι αλλιώς. Αυτό που συμβαίνει πραγματικά είναι ότι σε κάθε πλευρά της αντίθεσης κεφαλαίου-εργασίας (νεοφιλελευθερισμού-υποτελών κοινωνικών τάξεων) αντιστοιχεί το ευρωπαϊκό της αντίστοιχο: στο πλευρό των αστικών δυνάμεων της Ελλάδας βρίσκονται οι αστικές τάξεις της Ευρώπης, και

ματικότητα τα πιο ηδυπαθή όνειρα των μικρών αφεντικών: την πλήρη υποταγή των εργαζόμενων τάξεων στις απαιτήσεις του εργοδότη. Η κυβέρνηση της ΝΔ υλοποίησε τότε μια πολιτική συμμαχίας της αστικής τάξης με την παραδοσιακή (ή παλαιά) μικροαστική τάξη, με μέσο την ενσωμάτωση κρίσιμων και στρατηγικών συμφερόντων της στο Κράτος: κατακόρυφη πτώση των μισθών και απελευθέρωση της μαύρης εργασίας, νομιμοποίηση των πιο άγριων μορφών εκμετάλλευσης των μισθωτών, ανεξέλεγκτη φορολογική συμπεριφορά των μικρών επιχειρήσεων, κατάργηση των ωραρίων (ακόμη και του περιορισμένου ελέγχου που ασκούσε η Επιθεώρηση Εργασίας) και, σημαντικότερο όλων, ενσωμάτωση αυτών των αλλαγών σε θεσμούς. Έτσι,

Το πρωτεύον δεν είναι η αντίθεση με τον ιμπεριαλισμό, είναι η αντίθεση με το κεφάλαιο, με την αστική τάξη και τους συμμάχους της, είτε αυτοί βρίσκονται στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό. τα δεινά που υφίστανται οι υποτελείς κοινωνικές τάξεις στην Ελλάδα είναι τα ίδια με αυτά που υφίστανται σε μικρότερο βαθμό (αλλά μικρότερο μόνον προς το παρόν) οι άλλες υποτελείς τάξεις της Ευρώπης. Το πρωτεύον δεν είναι η αντίθεση με τον ιμπεριαλισμό, είναι η αντίθεση με το κεφάλαιο, με την αστική τάξη και τους συμμάχους της, είτε αυτοί βρίσκονται στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό. Το πρωτεύον δεν είναι η εθνική κυριαρχία αλλά η ριζική ανατροπή του ταξικού συσχετισμού δυνάμεων, είναι η πάλη τάξης εναντίον τάξης. Για να κριθεί η εγκυρότητα των παραπάνω ισχυρισμών είναι αναγκαίο να εξετάσει κάποιος τη σχέση της μεγάλης και μεσαίας αστικής τάξης με τα μικροαστικά στρώματα, όχι με γενικές θεωρητικές αναφορές μόνο, αλλά και στις συγκεκριμένες συνθήκες της συγκεκριμένης κατάστασης στα χρόνια της μνημονιακής πολιτικής.

Το ζήτημα των μικροαστικών στρωμάτων

Τα παραδοσιακά μικροαστικά στρώματα των εμπόρων, των μικροϊδιοκτητών και της μικρής παραγωγής επλήγησαν κατά τη διετία 2010-2011 με την εφαρμογή του πρώτου μνημονίου εξαιτίας της δραματικής μείωσης της ζήτησης που οδήγησε σε πτώχευση πολλές μικρές επιχειρήσεις. Ωστόσο, η αστική τάξη αποκατέστησε τη συμμαχία της με τα παραδοσιακά μικροαστικά στρώματα το 2012, με το δεύτερο μνημόνιο που έκανε πραγ-

ενώ το πρώτο μνημόνιο βύθιζε στην κρίση τις μικρές επιχειρήσεις περιορίζοντας δραματικά τις πωλήσεις των προϊόντων τους και οδηγώντας πολλές από αυτές στη χρεοκοπία, με το δεύτερο μνημόνιο και τα νομοθετήματα που ακολούθησαν, η αστική τάξη έβαλε ξανά κάτω από τη φτερούγα της τα παραδοσιακά μικροαστικά στρώματα των μικρών επιχειρήσεων του εμπορίου, της μικρής ιδιοκτησιας, της φοροδιαφυγής και της αδήλωτης εργασίας, της εργοδοτικής αυθαιρεσίας και του δεσποτισμού του αφεντικού. Βεβαίως, αυτές οι διαπιστώσεις έχουν στατιστικό χαρακτήρα και δεν σημαίνουν ότι ο κάθε μικρός επιχειρηματίας ξεχωριστά βρίσκεται απέναντί μας. Ως μερίδα τάξης όμως, στην πλειονότητά τους, ανήκουν στο κοινωνικό μπλοκ εξουσίας της αστικής τάξης και των συμμάχων της. Αλλά και με τη νέα μικροαστική τάξη των μισθωτών, των ανώτερων και μεσαίων στελεχών του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, η αστική τάξη έχει ανασυγκροτήσει τις συμμαχίες της. Σε αντίθεση με την παλαιά μικροαστική τάξη των εμπόρων και της μικρής παραγωγής, που είναι μια τάξη δομικά συντηρητική, η νέα μικροαστική τάξη των πτυχιούχων, της ειδικευμένης διανοητικής εργασίας, που καταλαμβάνουν τις μεσαίες και ανώτερες θέσεις της ιεραρχίας των επιχειρήσεων και του Δημοσίου, που συχνά ασκούν επίβλεψη σε άλλους εργαζόμενους, που οργανώνουν και δι-

αριστερα

26 αυγουστου 2015

13

Βρετανία: Το φαινόμενο Κόρμπιν και η λαϊκή οργή Του Πάνου Πέτρου

Μ

ευθύνουν την παραγωγή για λογαριασμό και στο όνομα του κεφαλαιοκράτη ή της κρατικής εξουσίας, που είναι γενικά κοσμοπολίτες και διαθέτουν κουλτούρα που τους επιτρέπει να γεύονται τα πολιτιστικά προϊόντα από όποια γωνιά της Γης και αν προέρχονται, είναι μια τάξη που δέχεται τις δυνάμεις της αλλαγής, είτε με τη μορφή των αριστερών ιδεών, είτε με τη μορφή του νεοφιλελευθερισμού, της σοσιαλδημοκρατίας κ.λπ. Πρόκειται επομένως για μερίδα της μικροαστικής τάξης με επαμφοτερίζουσα πολιτική συμπεριφορά, που εκφράζει όμως ιδεολογικά και πολιτικά κάθε μορφή «προόδου» (δηλαδή αλλαγής). Αυτός ο επαμφοτερίζων χαρακτήρας αυτών των στρωμάτων αφήνει γενικά ανοικτό το ζήτημα αν θα συμμαχήσει η μερίδα αυτή με τις δυνάμεις του κεφαλαίου ή με τις δυνάμεις της εργασίας. Αποφασίζει λοιπόν κάθε φορά η συγκυρία με ποιον θα πάνε και ποιον θα αφήσουν. Όπως μας έδειξε η εβδομάδα του δημοψηφίσματος του Ιουλίου, τα ανώτατα και ανώτερα διευθυντικά στελέχη των μεγάλων και μεσαίων ιδιωτικών επιχειρήσεων (ή μήπως και τα μεσαία;) τάχθηκαν αναφανδόν υπέρ των αφεντικών τους. Στην ίδια μερίδα της «νέας μικροαστικής τάξης» περιλαμβάνονται οι επαγγελματίες της ιδεολογίας, συγγραφείς και καλλιτέχνες της χρυσής εποχής του ελληνικού νεοφιλελευθερισμού και του lifestyle, οπαδοί του κοινωνικού δαρβινισμού διά των αγορών, και παρόμοιοι. Είναι η μερίδα εκείνη της μικροαστικής τάξης που έλαμψε διά της εκκωφαντικής παρουσίας της στις διαδηλώσεις των «Μένουμε Ευρώπη». Αυτές οι μερίδες της μικροαστικής τάξης κατοικούν σε συγκεκριμένες περιοχές της πόλης και από το χάρτη των αποτελεσμάτων γίνεται φανερό ότι ψήφισαν μαζικά «ναι» –είναι ο λαός του «Μένουμε Ευρώπη» και είναι ένας ολόκληρος λαός που ανήκει στο κοινωνικό μπλοκ εξουσίας της αστικής τάξης. Αυτοί δεν μπορούν να είναι οι σύμμαχοί μας στους νέους αγώνες που έχουμε μπροστά μας. Τα συμφέροντά τους είναι αλλού και εκπροσωπούνται τώρα πια όχι μόνο από τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη στην πιο βάρβαρη έκφρασή τους αλλά και από τον Τσίπρα στην πιο εκλεπτυσμένη. Η παλιά μικροαστική τάξη και σημαντικές μερίδες της νέας μικροαστικής τάξης σιτίζονται στην αυλή του μεγάλου κεφαλαίου και εκπροσωπούνται πολιτικά από αυτό. Η μοναδική πολυπληθής μερίδα της μικροαστικής τάξης που έχει αποσπασθεί από το κοινωνικό μπλοκ εξουσίας του κεφαλαίου είναι οι μισθωτοί του δημόσιου τομέα (εξαιρώντας και πάλι τα ανώτερα στελέχη), που εξάλλου θα ήταν λογικό να τους κατατάσσουμε πλέον περισσότερο στο

χώρο του ημι-προλεταριάτου και λιγότερο στα μικροαστικά στρώματα.

Τάξη εναντίον τάξης

Ο κόσμος του ΟΧΙ της 5ης Ιουλίου, που είναι στην πλειοψηφία του ο δικός μας λαός, δεν είναι λοιπόν μια μάζα Ελλήνων ή πατριωτών χωρίς ανταγωνιστικές ταξικές σχέσεις στους κόλπους τους, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με τον ιμπεριαλισμό. Είναι ένα εν δυνάμει κοινωνικό μπλοκ εξουσίας των υποτελών κοινωνικών τάξεων στο οποίο οι κύριες δυνάμεις είναι τα πέντε εκατομμύρια των μισθωτών του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, των ανέργων και της νεολαίας. Απέναντι σε αυτό το μπλοκ στέκεται εχθρικά το κοινωνικό μπλοκ εξουσίας της μεγάλης και της μεσαίας αστικής τάξης, της παλιάς μικροαστικής τάξης του εμπορίου και των μικρών αφεντικών, της νέας μικροαστικής τάξης των ανώτερων στελεχών του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα. Μοιραία, το περιεχόμενο του αγώνα μας δεν μπορεί παρά να είναι πρωτίστως ταξικό. Το πρωτεύον δεν είναι η αντίθεση με τον ιμπεριαλισμό, είναι η αντίθεση με το κεφάλαιο, με την αστική τάξη και τους συμμάχους της είτε αυτοί βρίσκονται στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό. Το πρωτεύον δεν είναι η εθνική κυριαρχία αλλά η ριζική ανατροπή του ταξικού συσχετισμού δυνάμεων, είναι η πάλη κοινωνικής τάξης εναντίον κοινωνικής τάξης –και κάθε τάξη έχει στην Ευρώπη τους δικούς της ταξικούς συμμάχους.

ετά τις εθνικές εκλογές στη Βρετανία, το κεντρικό πολιτικό τοπίο έδειχνε ζοφερό. Οι Τόρηδες, έπειτα από 5 χρόνια εφαρμογής λιτότητας, είχαν κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, το UKIP βρισκόταν σε άνοδο, ενώ στο Εργατικό Κόμμα, άνοιγε μια συζήτηση που έλεγε πως ηττήθηκε στην κάλπη επειδή ο Εντ Μίλιμπαντ πήγε πολύ… αριστερά!

Χαραμάδα

Σε αυτό το φόντο, ο Τζέρεμι Κόρμπιν, ένας βετεράνος αριστερός αγωνιστής ανακοίνωνε την υποψηφιότητά του για την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος. Στην αρχή αντιμετωπίστηκε «ρουτινιάρικα», τόσο από τα δεξιά όσο και από τα αριστερά. Λίγους μήνες μετά, όλοι συζητούν για το «φαινόμενο Κόρμπιν», καθώς προηγείται σε όλες τις δημοσκοπήσεις, οι προεκλογικές του ομιλίες προσελκύουν χιλιάδες ανθρώπους (σε πολλές πόλεις είναι οι μεγαλύτερες πολιτικές συγκεντρώσεις εδώ και πάνω από 30 χρόνια). Αυτό που συνέβη είναι πως η λαϊκή οργή ενάντια στη λιτότητα αναζητά και την πιο μικρή «χαραμάδα» για να βγει στον αφρό. Το λαϊκό ρεύμα που σπρώχνει τον Κόρμπιν δεν

διαφέρει ιδιαίτερα από τον εκλογικό θρίαμβο του SNP στη Σκοτία, από την άνοδο των Podemos ή από την εκτίναξη του ΣΥΡΙΖΑ παλιότερα. Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική: το SNP δεν θεωρείται «αριστερό» κόμμα, ενώ πολύ περισσότερο η εκλογή ενός αριστερού ανθρώπου στην ηγεσία των εκφυλισμένων Εργατικών δεν είναι η διέξοδος για την οποία θα πάλευε η Αριστερά. Το κοινό σημείο είναι πως, καθώς η κρίση γίνεται παντού εκτός από οικονομική και πολιτική, υπάρχει διάχυτη η αναζήτηση «αριστερής» διεξόδου. Δυστυχώς η βρετανική Αριστερά δεν μπόρεσε όλα τα προηγούμενα χρόνια να χτίσει μια δύναμη ικανή να αποτελέσει τον πόλο έλξης του ριζοσπαστισμού, κι έτσι ο τελευταίος στρέφεται στη λύση της εναλλαγής ηγεσίας στο Εργατικό Κόμμα.

Αντίδραση

Αυτό που συμβαίνει στην Αγγλία δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Δεν πρόκειται για μια ακόμα ρουτινιάρικη προσπάθεια τμήματος των συνδικάτων ή του κόμματος να «επαναδιεκδικήσει τους Εργατικούς». Εξελίσσεται μια «εισβολή των μαζών» με δεκάδες χιλιάδες –κυρίως νεολαίους ακτιβιστές– να γράφονται ως «υποστηρικτές» ή μέλη για να εκλέξουν τον Κόρμπιν (προκαλώντας στη δεξιά πτέρυγα υστερίες για «υφαρπαγή του κόμματος από

τους μαρξιστές» και εκκλήσεις να «μπει φρένο στην άλωση του κόμματος»). Όπως λένε εύστοχα οι υποστηρικτές του, «οι συνυποψήφιοι σπαταλούν περισσότερο χρόνο για να επιτίθενται στον Κόρμπιν παρά στους Τόρηδες». Πράγματι όλος ο «μπλερισμός» (και ο ίδιος ο Μπλερ) έχει κηρύξει πόλεμο στον αριστερό μεταρρυθμισμό που εκφράζει ο Κόρμπιν. Σύσσωμος ο αστικός Τύπος του επιτίθεται: πιο «εκλεπτυσμένα» η κεντροαριστερή «Γκάρντιαν», με όρους καρικατούρας Ψυχρού Πολέμου οι άλλες αστικές εφημερίδες (με λύσσα και γελοιότητα που θυμίζει μέρες 2012 στην Ελλάδα). Η σημασία όσων γίνονται, αφορά την πολιτική συζήτηση στη Βρετανία, που μετατοπίστηκε αποφασιστικά προς τα αριστερά, για πρώτη φορά ίσως μετά την επικράτηση του θατσερισμού. Δεν είναι τυχαίο ότι γκρεμίστηκε ο διαχρονικός μύθος που λέει ότι «δεν πρέπει να είσαι αριστερός για να κερδίσεις εκλογές»: Η αρχική αντίδραση των Τόρηδων, συμβατή με αυτό το δόγμα –«να βγει ο Κόρμπιν για να έχουμε εύκολο αντίπαλο»– έδωσε γρήγορα τη θέση της στον πανικό για το «τι θα σημαίνει μια νίκη του Κόρμπιν για το πολιτικό τοπίο στη Βρετανία». Ο Μπλερ υποχρεώθηκε να ομολογήσει ότι μπορείς να κερδίσεις τις εκλογές ως αριστερός, αλλά δήλωσε ειλικρινώς ότι «προτιμά να τις χάσει, παρά να υιοθετήσει μια τέτοια ατζέντα».

Σύγκρουση

Αυτή είναι η σημασία του «φαινομένου Κόρμπιν» και η ευκαιρία για την εκτός Εργατικών, Αριστερά. Όπως εξηγούσε ο βετεράνος της επαναστατικής Αριστεράς Πατ Στακ πρόσφατα, δεν συγκρίνεται με την άνοδο του Τόνι Μπεν παλιότερα: Τότε υποχωρούσε το κύμα του ’68 και οι αγωνιστές στρέφονταν στον «μεταρρυθμιστικό δρόμο» και την ασφάλεια των Εργατικών. Σήμερα, η πορεία είναι αντίστροφη: έπειτα από χρόνια υποχώρησης και ήττας, οι αγωνιστές στρέφονται στη μαζική αριστερή πολιτική, και αυτό είναι το καλύτερο έδαφος να ξανανοίξει και η παλιά συζήτηση για το αν είναι αποτελεσματικός ο «μεταρρυθμιστικός δρόμος» και οι Εργατικοί. Στο ίδιο το Εργατικό Κόμμα, δεν υπάρχει περίπτωση «επιστροφής στις ρίζες». Ο Κόρμπιν, αν νικήσει, θα βρεθεί απέναντι στη συντριπτική πλειοψηφία της Κ.Ο., απέναντι στον κομματικό μηχανισμό, τους «βαρόνους», τη «σκιώδη κυβέρνηση» κ.ο.κ. που ήδη εκτοξεύουν απειλές για «πραξικόπημα» ή «ανταρσία» αν επικρατήσει ο «τρελός αριστερός». Ή θα υποταχθεί σε αυτό το τέρας, ή θα ανατραπεί από αυτό το τέρας, ή θα καταλήξουν όλα σε διάσπαση. Αντιστρέφοντας μια ρήση που χρησιμοποιούσαμε για τον ΣΥΡΙΖΑ, «το Εργατικό Κόμμα δεν γίνεται να μετατραπεί ειρηνικά σε κόμμα αντιλιτότητας»…

14

ΙΣΤΟΡΙΑ

26 αυγουστου 2015

Πενήντα χρόνια από την εξέγερση του Γουότς

OI ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΜΑΥΡΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΗ Του Αλέξη Λιοσάτου

Η

επέτειος του ενός χρόνου από την εξέγερση στο Φέργκιουσον οδήγησε σε νέο κύκλο διαδηλώσεων –και νέο κύκλο αστυνομικής βίας. Ήταν η συνέχεια ενός κύκλου ξεσπασμάτων που ξεκίνησε πέρυσι από το Φέργκιουσον και πέρασε από τη Νότια Καρολίνα και το Μάντισον του Ουισκόνσιν, με την εξέγερση στη Βαλτιμόρη τον περασμένο Απρίλη να αποτελεί την κλιμάκωση του αγώνα. Η επέτειος συνέπεσε και με μια άλλη –αυτή των 50 χρόνων από την εξέγερση του Γουότς, θυμίζοντας έτσι ότι οι εξεγέρσεις των μαύρων στις πόλεις των ΗΠΑ έχουν μια πλούσια ιστορία. Τη δεκαετία του ’60 ξέσπασε ένα μεγάλο κύμα τέτοιων εξεγέρσεων, στο φόντο του κινήματος για φυλετική ισότητα.

Ριζοσπαστικοποίηση Οι ταραχές στα αστικά κέντρα ήταν μια ένδειξη ριζοσπαστικοποίησης της μαύρης κοινότητας πέρα από το Νότο, όπου δρούσε το Κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα. Στα κεντροδυτικά και στο Βορρά, οι μαύροι βίωναν τις ρατσιστικές διακρίσεις στα σχολεία, στην κατοικία, στα δυσανάλογα ποσοστά ανεργίας και φτώχειας παρά τη μεγαλύτερη από ποτέ οικονομική άνθηση στην ιστορία των ΗΠΑ. Σε εκείνες τις εκρηκτικές συνθήκες, η ρατσιστική αστυνομική τρομοκρατία ήταν ο πυροδότης. Το καλοκαίρι του ’64 ξέσπασαν ταραχές σε μια σειρά πόλεων του Βορρά, από τη Φιλαδέλφεια ως το Ρότσεστερ και το Χάρλεμ της Νέας Υόρκης. Οι εξεγέρσεις του 1964 ξεκινούσαν από την αντιπαράθεση με τους μπάτσους και έφταναν μέχρι την καταστροφή περιουσιών και λεηλασίες επιχειρήσεων λευκών που θεωρούνταν ότι εκμεταλλεύονταν τους μαύρους πελάτες. Αλλά στο πλαίσιο του μαζικού κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα στο Νότο, οι συγκρούσεις στο Βορρά αποκτούσαν παράλληλα κοινωνική και πολιτική διάσταση. Αυτή η δυναμική εκδηλώθηκε ακόμα πιο καθαρά στην εξέγερση του Γουότς στο Λος Άντζελες. Ξεκίνησε, όπως και οι προηγούμενες εξεγέρσεις, στις 11 Αυγούστου 1965, με αφορμή την αστυνομική κακοποίηση ενός μαύρου οδηγού -και της μητέρας του όταν πήγε να τον υπερασπιστεί. Οι αιτίες ήταν βαθύτερες: ένα 95% των κατοικιών ήταν απρόσιτο για τους μαύρους του Λος Άντζελες εξαιτίας του ρατσιστικού πλαισίου στις συμφωνίες στέγασης, κάτι που επιδίωκε το λόμπι των ιδιοκτητών ακινήτων. Οι μαύροι είχαν χειρότερα σχολεία, χειρότερα νοσοκομεία και υπηρεσίες από τους λευκούς. Ήταν η συντριπτική πλειοψηφία στο Γουότς αλλά ούτε λεφτά είχαν, ούτε σπίτια κι επιχειρή-

σεις τούς ανήκαν. Οι λευκοί τούς πουλούσαν χειρότερα προϊόντα και σε ακριβότερες τιμές. Η εκλογική νίκη της Δεξιάς στην Καλιφόρνια το 1964 σε δημοψήφισμα κατά των νόμων για «Δικαιοσύνη στη Στέγαση» κατέστησε σαφές στους μαύρους εργάτες ότι το τυπικά φιλελεύθερο καθεστώς στις πόλεις του Βορρά ήταν γεμάτο με ρατσιστικές διακρίσεις σε βαθμό που έμοιαζε με τον ρατσιστικό Νότο. Η έκταση, η ένταση και ο χαρακτήρας της εξέγερσης του Γουότς την έχρισαν σημείο καμπής. Μέχρι τις 17 Αυγούστου η εξέγερση μετρούσε 34 νεκρούς. Τραυματίστηκαν 1.032. Η αστυνομία συνέλαβε 3.952. Πάνω από 600 κτίρια υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν. Η εξέγερση ήταν ένδειξη ότι η μαύρη λαϊκή συνείδηση είχε ξεπεράσει το επίπεδο κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα.

Ρήγμα με την ηγεσία Εκείνες τις μέρες, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ γιουχαΐστηκε σε εκδήλωση όταν έκανε κριτική στις λεηλασίες. Ένας άλλος γνωστός μαύρος ακτιβιστής, ο Ντικ Γκρέγκορι, πυροβολήθηκε από διαδηλωτή στο πόδι όταν χρησιμοποίησε ντουντούκα της αστυνομίας για να καλέσει τους εξεγερμένους να αδειάσουν το δρόμο. Όπως το περιέγραφε ένας ιστορικός, «η μαύρη ηγεσία ήταν υπερβολικά μεσοαστική και είχε χάσει την επαφή με τις μάζες». Το Γουότς ώθησε τον Μ.Λ. Κινγκ να αναπτύξει μια νέα, ριζοσπαστικότερη στρατηγική στους αγώνες των επόμενων τριών χρόνων μέχρι τη δολοφονία του. Το 1966, το γκέτο των μαύρων στο Κλίβελαντ ξεσηκώθηκε. Στο Όκλαντ της Καλιφόρνια ιδρύθηκε το Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων, που έθεσε σε προτεραιότητα την αντιμετώπιση της αστυνομικής ρατσιστικής βίας, αλλά ταυτόχρονα έκανε τη σύνδεση με μια ατζέντα

που καλούσε σε πλήρη απασχόληση για τους μαύρους εργάτες. Το έτος 1967, στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσι ξέσπασαν οι μαύροι εργάτες διαμαρτυρόμενοι για το ρατσιστικό πολιτικό σύστημα των Δημοκρατικών που δεν επέτρεπε την πολιτική εκπροσώπησή τους. Λίγες μέρες αργότερα, το Ντιτρόιτ (κέντρο της αυτοκινητοβιομηχανίας των ΗΠΑ) εξερράγη και οι περισσότεροι διαδηλωτές ήταν εργάτες, όχι άνεργοι και πάμφτωχοι. Οι εξεγέρσεις πετύχαιναν συχνά νίκες, όπως την υποχώρηση της αστυνομικής επιθετικότητας ή την άρση των διακρίσεων –π.χ. αυξημένα κονδύλια στις κοινωνικές υπηρεσίες. Επρόκειτο για μια αποτελεσματική «διαπραγμάτευση μέσα από την εξέγερση». Σύντομα η μαχητικότητα των μαύρων εργατών βρήκε έκφραση στα εργοστάσια. Οι μαύροι εργάτες, συγκεντρωμένοι στη βιομηχανία, κάνοντας τις πιο επικίνδυνες και βρόμικες δουλειές και απογοητευμένοι από τους «παραδοσιακούς» συνδικαλιστές, άρχισαν να παλεύουν και για θέματα που αφορούσαν τους λευκούς εργάτες -πολλοί από τους οποίους συμμετείχαν σε απεργίες που ξεκινούσαν από τους μαύρους. Με τη δολοφονία του Μ.Λ. Κινγκ το 1968, η αγωνιστικότητα της μαύρης εργατικής τάξης μετατράπηκε σε άμεση αντιπαράθεση με το κράτος. Περισσότερες από 125 πόλεις γνώρισαν εξεγέρσεις, στην Ουάσινγκτον, το Σικάγο και τη Βαλτιμόρη, και χρειάστηκε η κινητοποίηση δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών για να τις καταπνίξουν. Η ιστορία κατέγραψε: 39 νεκροί, πάνω από 2.600 τραυματίες και 21.000 συλληφθέντες.

Παραχωρήσεις Από το Γουότς κι έπειτα, η αστική τάξη και τα κόμματά της καταλάβαιναν ότι πρέπει να κάνουν παραχωρήσεις. Οι εξεγέρσεις

των μαύρων ριζοσπαστικοποιούσαν όλη την κοινωνία, θέτοντας ζητήματα για την αμερικανική ποιότητα «δημοκρατίας» και κοινωνικής δικαιοσύνης. Τα επόμενα χρόνια έγιναν παραχωρήσεις από την πίεση του μαζικού κινήματος στην εκπαίδευση, τη στέγαση, την εργασία, το κοινωνικό κράτος, την επιχειρηματικότητα. Αυτές οι παραχωρήσεις ήταν παραδοχή του συστήματος ότι οι αιτίες των εξεγέρσεων ήταν βασικά οικονομικές, και όχι μια «τρέλα» της μαύρης κοινότητας, όπως φωνασκούσαν τα ΜΜΕ μέχρι τότε. Η μαύρη μεσαία τάξη αναπτύχθηκε ραγδαία και εξέλεξε πολλαπλάσιους πολιτικούς εκπροσώπους. Το Δημοκρατικό Κόμμα έσπευσε να προσεταιριστεί το ανερχόμενο «μαύρο κατεστημένο», αφομοιώνοντας πρώην ριζοσπάστες. Το 1968, ακόμα και οι Ρεπουμπλικάνοι έθεταν στο πολιτικό τους πρόγραμμα «πρωτοβουλίες για να εξαλειφθούν οι αιτίες της βίας». Η επόμενη μεγάλη εξέγερση ήρθε τον Απρίλη του 1992 στο Λος Άντζελες. Αυτήν τη φορά η σπίθα ήταν η αθώωση 4 μπάτσων που δικάστηκαν για τον ξυλοδαρμό του Ρόντνεϊ Κινγκ. Ήταν η μεγαλύτερη εξέγερση στην ιστορία των ΗΠΑ. Αν και χαρακτηρίστηκε «φυλετική εξέγερση», ήταν η πρώτη κοινωνική απάντηση σε μια οικονομική «αντεπανάσταση» που είχε ξεκινήσει δέκα χρόνια πριν, με την κολοσσιαία μεταφορά πλούτου από τους εργάτες στους πλούσιους, την αύξηση της ανεργίας και τη διάλυση του κοινωνικού κράτους.

Σήμερα Σήμερα, η κοινωνική και πολιτική πίεση πάνω στη μαύρη κοινότητα έχει οξυνθεί με το βάθεμα της ύφεσης, που σάρωσε τον συσσωρευμένο κοινωνικό πλούτο και κατακτήσεις δεκαετιών. Η εκλογή του πρώτου Αφροαμερικανού προέδρου και η ισχυροποίηση του μαύρου πολιτικού κατεστημένου δεν έχουν αμφισβητήσει αυτήν την τάση. Αν οι εξεγέρσεις του ’60 εξέφραζαν τις διεκδικήσεις και τις προσδοκίες των φτωχών μαύρων σε μια αναπτυσσόμενη οικονομία, οι σημερινές εξεγέρσεις είναι απότοκο του πισωγυρίσματος των κατακτήσεων εκείνων των αγώνων. Ενώ οι αγωνιστές του ’60 καταφέρονταν ενάντια στη ρατσιστική λευκή εξουσία, η μαύρη νεολαία σήμερα έχει απέναντί της και μαύρα κρατικά και κυβερνητικά στελέχη. Αλλά πενήντα χρόνια μετά το Γουότς, μια νέα γενιά, με το κίνημα «Οι Μαύρες Ζωές Μετράνε», καταλήγει σε παρόμοια συμπεράσματα με αυτά που έβγαλε τότε και ο Μ.Λ. Κινγκ, για την ανάγκη ριζοσπαστικοποίησης της πάλης και για αμφισβήτηση συνολικά του κοινωνικού συστήματος που παράγει τη ρατσιστική βία.

26 αυγουστου 2015

ΑΡΙΣΤΕΡα

15

Μετά τον ΣΥΡΙΖΑ, τι; Τόλμη και συμπεράσματα Του Γιώργου Σαπουνά

Η

μνημονιακή στροφή του Αλέξη Τσίπρα που ενισχύεται και επιταχύνεται με την προκήρυξη των εκλογών, αποτελεί μια εξέλιξη με ανυπολόγιστες συνέπειες για το μαζικό κίνημα και την Αριστερά, όχι μόνο στην Ελλάδα μα πανευρωπαϊκά και διεθνώς. Μάλιστα, όσο περνούν οι μέρες, αστικές δυνάμεις, εγχώριες και ευρωπαϊκές, ευρύτερες από το πολιτικό επιτελείο του μεταλλαγμένου μνημονιακού πλέον ΣΥΡΙΖΑ, δεν αφήνουν να συντηρηθούν ούτε τα προσχήματα περί μιας δήθεν αριστερής διαχείρισης της λιτότητας. Ταυτόχρονα όμως η ηχηρή «κωλοτούμπα» του Τσίπρα ανανεώνει, αν και με τρόπο αρνητικό, την ιστορική πρόκληση για το κίνημα και την πολιτική Αριστερά. Το ένα μεγάλο γεγονός, η συνθηκολόγηση του Τσίπρα, προκαλεί ήδη αμηχανία, ακόμη και βηματισμούς αποστασιοποίησης των κομμάτων της ευρωπαϊκής Αριστεράς, όπως το γερμανικό Die Linke που καταψήφισε το πρόσφατο μνημόνιο, που παρότι πολιτογραφούνταν στο παρελθόν δεξιότερα του ριζοσπαστικού ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχουν αποφασίσει να μετατραπούν πλήρως σε απόλυτο παρακολούθημα της σοσιαλδημοκρατίας των χωρών τους. Το άλλο μεγάλο γεγονός είναι αυτό που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, δηλαδή η άμεση και απολύτως πρωτότυπη ιστορικά, αντίδραση εκτενούς τμήματος του ΣΥΡΙΖΑ προς τα αριστερά αποκρούοντας τη μνημονιακή στροφή και ταυτόχρονα τις σειρήνες της κυβερνητικής εξουσίας. Το γεγονός αυτό μπορεί να ανανεώσει την πανευρωπαϊκή και παγκόσμια προσοχή, καθώς διεκδικεί να κρατήσει ζωντανή την κοινωνική ελπίδα και την αποφασιστικότητα που ανέδειξε το πρόσφατο δημοψήφισμα. Έτσι, την ίδια ώρα που η πρωθυπουργική ομάδα, υποτασσόμενη σε κοινή θέα στους καπιταλιστικούς, νεοφιλελεύθερους μονοδρόμους, επικυρώνοντας τις θεωρίες περί «τέλους της Ιστορίας» και μετερχόμενη όλες τις σύγχρονες, μεταμοντέρνες μεθόδους της επικοινωνιακής

κοινωνικής χειραγώγησης, επιτυγχάνει ένα σοβαρότατο πλήγμα στην αξιοπιστία της Αριστεράς, αφήνει, υπό όρους και προϋποθέσεις, ανοιχτή τη δυνατότητα εμβάθυνσης της διαδικασίας αναγέννησης της σύγχρονης Αριστεράς του 21ου αιώνα. Βέβαια, για να γονιμοποιηθούν αυτές οι δυνατότητες, είναι απολύτως κρίσιμη η κίνηση του υποκειμενικού παράγοντα, δηλαδή των πολιτικών πρωτοβουλιών που είναι σε εξέλιξη και της δυνατότητας να πετύχουν άμεσα μια νέα εμφάνιση συγκέντρωσης δύναμης της αντιμνημονιακής, ριζοσπαστικής Αριστεράς με μαζική κοινωνική ανταπόκριση. Η εκλογική επίδοση αυτού του εγχειρήματος έχει ζωτική σημασία προκειμένου να αποδειχθεί ότι δεν έκλεισε το «ιστορικό παράθυρο» και προκειμένου να ακολουθήσει η πιο σημαντική και δύσκολη φάση η οποία θα ανοίξει μετεκλογικά.

Στοίχημα

Σε κάθε περίπτωση, μέσα σε συνθήκες ελάχιστου αν και πολύ συμπυκνωμένου χρόνου, θα φανεί τι συμπεράσματα έχουν εξαχθεί από την εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως από τις δυνάμεις που διεκδικούν ηγεμονικό ρόλο σ’ αυτήν τη διαδικασία, και τι ικανότητες υπάρχουν ώστε να αξιοποιηθούν αυτά τα συμπεράσματα. Εάν υπερισχύσει η άποψη ότι η τραγική κατάληξη του ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει ότι ήταν λάθος το σύνολο των εμπειριών της 15ετούς διαδρομής του «ενωτικού εγχειρήματος» και επιδιωχθεί η ανάσυρση παλαιότερων πολιτικών προσεγγίσεων και τακτικών αλλά και οργανωτικών μοντέλων της Αριστεράς που κατέρρευσε στα μάτια της κοινωνίας στην Ελλάδα και διεθνώς, η αποτυχία είναι προ των πυλών. Αντίθετα, εάν παραμείνει ζωντανή η οπτική μιας σύγχρονης αντικαπιταλιστικής και σοσιαλιστικής στρατηγικής στη βάση της σαφούς αποδοχής της επικαιρότητάς της (η Κίνα π.χ. σήμερα απλά συμβάλλει στην εικόνα του μεγέθους της καπιταλιστικής κρίσης και της έκτασής της στην ανεπίστρεπτα παγκοσμιοποιημένη, σύγχρονη μορφή), τότε το εγχείρημα της εμβάθυνσης της διαδικασίας για την αναγέννηση της σύγχρονης μαζικής, αντικαπιταλιστικής Αριστεράς θα μείνει ζωντανό και ελπιδοφόρο.

Συγκεκριμένα, θα κριθούν οι επιλογές που συγκροτούν τις «δύο όψεις του ίδιου νομίσματος»: η μαζική πολιτική γραμμή και η εμπιστοσύνη στην κοινωνική κίνηση και αυτενέργεια, από το επίπεδο της κοινωνικής καθημερινότητας και των κινημάτων μέχρι το επίπεδο της κομματικής συγκρότησης. Ως προς την πολιτική γραμμή, οι επιλογές του Τσίπρα είναι απολύτως βοηθητικές για την αποφυγή τους: έμφαση στη διαπραγμάτευση με τους ιμπεριαλιστές και ταυτόχρονα προσπάθεια προσεταιρισμού της εγχώριας άρχουσας τάξης υπό τον κλασικό αστικό μύθο της «εθνικής ενότητας» και με πλαίσιο την αποθέωση της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης: «πάση θυσία στο ευρώ». Αποτέλεσμα η ήττα και στα δύο επίπεδα, μέσα και έξω. Προκειμένου να αποφύγουμε την εκτενή επιχειρηματολογία περί της βαθιά λανθασμένης στρατηγικής των διαταξικών «λαϊκών μετώπων», που πάντα ήλπιζε σε μια συμμαχία του κόσμου της εργασίας και της Αριστεράς με «πατριωτικά» τμήματα του κεφαλαίου και των πολιτικών τους εκπροσώπων για την εκπλήρωση μιας δήθεν «εθνικής στρατηγικής» (παλαιότερα για την παραγωγή και τη χώρα και όψιμα για τη διαπραγμάτευση της θέσης της χώρας εντός των διεθνικών πλαισίων, εν προκειμένω της ΟΝΕ/ΕΕ) και η οποία πάντα κατέληγε στη συντριβή της Αριστεράς και του εργατικού κινήματος, θα επικαλεστούμε μόνο το πρόσφατο δημοψήφισμα. Απ’ τη μια ο κόσμος της εργασίας και η ακολουθούσα λοιπή κοινωνική πλειοψηφία και από την άλλη ο κόσμος του κεφαλαίου σε μια σπάνια, απροκάλυπτη εμφάνιση, του μετώπου των εγχώριων και των διεθνών αστικών κέντρων. Σε συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες η κοινωνία βρίσκεται πιο μπροστά από το πολιτικό υποκείμενο της Αριστεράς και τότε κρίνεται η επάρκειά του στον «τρόπο να μαθαίνει». Η ελληνική κοινωνία έδειξε σε πλείστες ευκαιρίες ότι διαθέτει την «αίσθηση» της παγκόσμιας πραγματικότητας την οποία η Αριστερά οφείλει να εξηγήσει με ένα σχέδιο υπέρβασης και όχι ιστορικής υπαναχώρησης, αλλά επίσης και τη διαθεσιμότητα να ακολουθήσει την Αριστερά που δηλώνει παρού-

σα σήμερα και όχι στο αόριστο μέλλον, συνταγμένη στην πιο ξεκάθαρη ταξική και πολιτική διαίρεση της σύγχρονης Ιστορίας. Το συμπέρασμα είναι ότι απόλυτη προτεραιότητα έχει η «υπόσχεση» για την άμεση ανατροπή της λιτότητας και του νεοφιλελευθερισμού υπέρ των «από κάτω» με σύγκρουση «μέσα και έξω», οικοδομώντας υπόδειγμα ανατροπής για τους λαούς πανευρωπαϊκά και διεθνώς παρά μια «υπόσχεση» για την εύρυθμη οικονομική λειτουργία της χώρας με κυβέρνηση «αριστερών ευαισθησιών» είτε μέσα είτε έξω από την ΟΝΕ/ΕΕ.

Δημοκρατία

Αυτές οι επιλογές προϋποθέτουν ιστορική εμπιστοσύνη στους «απλούς» ανθρώπους, από τους χώρους δουλειάς ως το κίνημα και από τους ψηφοφόρους μέχρι την κομματική συγκρότηση. Το πάνδημο αίτημα για «δημοκρατία», που εμφανίζεται σε κάθε ευκαιρία ως ανάγκη για απαντήσεις νικηφόρες, δεν αμφισβητεί τη θεωρία και τις ιδέες αλλά τις ηττημένες πρακτικές και βέβαια δεν διεκδικεί την «εύρυθμη λειτουργία» της αστικής δημοκρατίας και του αντίστοιχου πολιτικού συστήματος που σήμερα η αξιοπιστία τους βρίσκεται στο ναδίρ. Αυτές τις απαντήσεις οφείλει να προσπαθήσει να δώσει σήμερα η Αριστερά, μαθαίνοντας αφενός από την ίδια τη ζωή και από την ανάλυση της σύγχρονης πραγματικότητας και αφετέρου από τα δικά της λάθη αποφεύγοντας την επανάληψή τους. Πολύ περισσότερο όταν σε όλες τις ιστορικές στιγμές που της δίνεται αυτή η ευκαιρία ελλοχεύει ταυτόχρονα ο κίνδυνος της απόλυτης βαρβαρότητας. Τέλος, σ’ αυτή την προσπάθεια το συμπέρασμα ότι η «επικοινωνία» δεν μπορεί να υποκαταστήσει την πολιτική δεν πρέπει να φτάσει στο λάθος της υποτίμησης των σύγχρονων και επικοινωνιακά αγώγιμων προς το κοινωνικό ακροατήριο συμβόλων, συνθημάτων, λόγου και εκφώνησης. Βρισκόμαστε σήμερα μπροστά σε μια νέα πρόκληση και δεν έχουμε δικαίωμα να αφήσουμε τις κοινωνικές κατακτήσεις, σε τόλμη και ταξική πολιτική και εντέλει ιδεολογική επιλογή, να χαθούν!

16

αντιρατσισμος

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

Στη σκιά της Αριστεράς του ΟΧΙ οι νεοναζί της ΧΑ

Πήραν για πρώτη φορά ιθαγένεια παιδιά τρίτης γενιάς μεταναστών. Η μητέρα τους προσκόμισε τη δικής της ληξιαρχική πράξης γέννησης, των παιδιών της και πιστοποιητικό γάμου κι έτσι σήμερα ο γιος της και η κόρη της είναι τα πρώτα παιδιά μεταναστών τρίτης γενιάς που πήραν ιθαγένεια στην Ελλάδα. Να σημειώσουμε ότι η ίδια δεν έχει πάρει ακόμη την ελληνική ιθαγένεια. Τι τραγέλαφος...

Στις 13 Αυγούστου, η κουρδικής καταγωγής Σύρια μητέρα F.D. και τα 5 παιδιά της, ηλικίας από 9 έως 17 ετών, κατόρθωσαν να περάσουν τα σύνορα και να μπουν στην Ελλάδα. Τότε η αστυνομία τούς συνέλαβε και τους οδήγησε σε μια αποθήκη-κρατητήριο. Τις μεταμεσονύκτιες ώρες, η οικογένεια της Κούρδισσας μητέρας με τα 5 παιδιά μαζί με δύο άλλες οικογένειες φορτώθηκαν σε ένα φορτηγό και οδηγήθηκαν στον Έβρο, όπου εξαναγκάστηκαν να επιβιβαστούν σε φουσκωτό άγνωστης προέλευσης και να πλεύσουν προς την όχθη της Τουρκίας κι έτσι κατέληξαν στα χέρια της τουρκικής αστυνομίας. Οι εγκληματικές επαναπροωθήσεις συνεχίζονται. Το δικαίωμα στο άσυλο είναι δικαίωμα στη ζωή.

Του Θανάση Κούρκουλα

Τα προβλήματα για τη Χρυσή Αυγή ξεκινούν από το χαμηλό σημείο εκκίνησής της. Το «Εμπρός», η εβδομαδιαία μετωπική εφημερίδα των νεοναζί, πούλησε στο πρώτο της φύλλο 7.500 αντίτυπα, ενώ είχε κυκλοφορία το 2013 σταθερά πάνω από 4.000 και το 2014 πάνω από 3.000. Στις αρχές του καλοκαιριού η κυκλοφορία της έπεσε σε 1.900 φύλλα. Αντίστοιχη πορεία καταγράφει το σάιτ της Χρυσής Αυγής. Τον τελευταίο χρόνο παρουσιάζει πτωτική πορεία, ενώ η σχετική του ανάκαμψη μετά τα τέλη Ιουνίου (με σημείο αναστροφής την προκήρυξη του δημοψηφίσματος) είναι αντίστοιχη όλων των ενημερωτικών και πολιτικών σάιτ και υπολείπεται σημαντικά της επισκεψιμότητας και ανοδικής πορείας όλων των ιστότοπων της Αριστεράς (Αυγή, Left, Iskra κ.λπ.). Οι δυνάμεις του συστήματος, παρά το γεγονός πως χειρίζονται τη δίκη των νεοναζί με ευνοϊκό τρόπο που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να τη βγάλουν λάδι οι πρωτοκλασάτοι φασίστες (αποφυλακίσεις, άρση περιοριστικών όρων, αποβολή πολιτικής αγωγής από το γενικό κατηγορητήριο της εγκληματικής οργάνωσης), φαίνεται να μην ποντάρουν πρωτίστως στην προώθηση των νεοναζί ως ρυθμιστή των πολιτικών εξελίξεων, καθώς προκρίνουν ως βασικό παράγοντα σταθερότητας του πολιτικού συστήματος τον μεταλλαγμένο ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι, ενώ επανεμφανίζονται στα κανάλια δηλώσεις Κασιδιάρη, αυτό αφορά περισσότερο τη συντήρηση της φασιστικής εφεδρείας παρά κάτι περισσότερο. Η κινητοποίηση των μελών των νεοναζί, παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες να επιδείξουν κινητικότητα μέσα στο καλοκαίρι όπως καταγράφονται από τις στημένες φωτογραφίες που δημοσιεύονται στα φασιστοσάιτ, είναι της τάξης των 5-10 που υποκρίνονται πως κάνουν νόμιμη πολιτική δράση μοιράζοντας φασιστοφυλλάδες και βρομίζοντας δρόμους με πανό και τρικάκια. Παρ’ όλα αυτά, το επόμενο διάστημα εν όψει εκλογών, η «νόμιμη» προεκλογική παρουσία των φασιστών στους δρόμους των πόλεων και των γειτονιών θα αναβαθμιστεί και χρειάζεται να απαντηθεί από το αντιφασιστικό κίνημα και την Αριστερά με στόχο την απομόνωσή τους. Το πιο σοβαρό πρόβλημα των φασιστών είναι η πρωτοεμφανιζόμενη παρουσία της ριζοσπαστικής Αριστεράς του ΟΧΙ από τις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ με ξεχωριστή εκλογική λίστα. Μετά την υπογραφή

Απειλή

Παρά τον γελοίο χαρακτήρα τέτοιου είδους επιχειρημάτων που αναδεικνύουν την αμηχανία τους, οι νεοναζί χρειάζεται να αντιμετωπισθούν από την Αριστερά ως υπαρκτή απειλή. Η αποδόμηση της αντισυστημικής-αντιμνημονιακής ρητορείας τους χρειάζεται να απασχολήσει ιδιαίτερα την Αριστερά του ΟΧΙ. Αποκαλύπτοντας τις σχέσεις αγάπης που διατηρούν με τμήματα του κεφαλαίου, όπως τους Έλληνες εφοπλιστές, για τους οποίους κλαίγονται αν τυχόν φορολογηθούν επιπλέον έστω και στο ελάχιστο επιχειρηματολογώντας πως η μεταφορά της έδρας τους στο εξωτερικό αποτελεί... πατριωτικό καθήκον. Τέλος χρειάζεται να δώσουμε καθαρές απαντήσεις για τις αιτίες και την αντιμετώπιση των αυξημένων προσφυγικών ρευμάτων, που οι φασίστες έχουν αναδείξει ως κεντρικό προεκλογικό τους επιχείρημα με στόχο να απαλλαγούμε από τους «λαθρομετανάστες». Για όλους αυτούς τους λόγους, η συγκρότηση ενός σοβαρού ταξικού, διεθνιστικού και αντιφασιστικού πόλου στη ριζοσπαστική Αριστερά που βρίσκεται στα σπάργανα αποτελεί στοίχημα κεφαλαιώδους σημασίας.

Επιμέλεια: Έλενα Παπαγεωργίου

Απονομιμοποίηση

του 3ου μνημονίου από τον Τσίπρα, οι φασίστες κόμπαζαν πως είναι η μοναδική τάχα αντιμνημονιακή δύναμη που απέμεινε και πως το σύστημα τους μάχεται ακριβώς γι’ αυτό. Στη συνέχεια, όταν δεκάδες βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ψήφιζαν ΟΧΙ σε προαπαιτούμενα και Μνημόνιο 3, ισχυρίζονταν πως ήταν «κόλπο» της ομάδας Λαφαζάνη που παρέμενε στον ΣΥΡΙΖΑ και στήριζε τον Τσίπρα για να αποτελέσει ανάχωμα της λαϊκής οργής. Με τη συγκρότηση Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Λαϊκής Ενότητας και την αυτόνομη κάθοδο στις εκλογές, ψάχνουν επιχειρήματα που αφορούν την περίοδο συμμετοχής στελεχών του Αριστερού Ρεύματος στην κυβέρνηση (π.χ. αποδείχτηκε λάθος η εκτίμηση πως η Ρωσία του Πούτιν θα βοηθήσει την Ελλάδα), βάζοντας αυτογκόλ στους εαυτούς τους που στηρίζουν τον Πούτιν και έχουν σχέσεις αγάπης με πρωτοκλασάτους συμβούλους του. Η αμηχανία στα ιδεολογικά και πολιτικά επιτελεία της ΧΑ είναι τόσο μεγάλη, ώστε έφτασαν να εμφανίζονται άρθρα στο επίσημο σάιτ της ΧΑ που ισχυρίζονται πως η σημερινή κωλοτούμπα του Τσίπρα ήταν ανάλογη αντίστοιχης υποχώρησης του Λένιν με τη Νέα Οικονομική Πολιτική του 1921 που έκανε άνοιγμα στην ιδιωτική οικονομία για να τονωθεί η κατεστραμμένη από τον εμφύλιο παραγωγή της χώρας. Και συνεχίζουν παρομοιάζοντας τη Λαϊκή Ενότητα του Λαφαζάνη με την Εργατική Αντιπολίτευση του Τρότσκι, που και στις δύο περιπτώσεις ήταν «κόλπο» των Λένιν-Αλέξη για να μαντρώσουν τους διαφωνούντες!

μικρά αντιρατσιστικά

Σ

τις 18 Σεπτέμβρη συμπληρώνονται δύο χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, που οδήγησε στη δίωξη και στην πολιτική στασιμότητα της Χρυσής Αυγής. Η φετινή επέτειος της στυγερής δολοφονίας συμπίπτει με την κορύφωση της προεκλογικής περιόδου-εξπρές που εξήγγειλε ο Αλέξης Τσίπρας, με τις κάλπες να στήνονται στις 20 ή στις 27 Σεπτέμβρη. Για τους ναζί, η συγκυρία αυτή είναι γεμάτη από προκλήσεις και αντιφάσεις. Η απόπειρα διεκδίκησης ενός τμήματος του εκλογικού σώματος της Αριστεράς μετά την κωλοτούμπα του Τσίπρα σκοντάφτει όμως σε μια σειρά δυσεπίλυτα προβλήματα με βασικότερο τη συγκρότηση της αριστερής πτέρυγας του ΟΧΙ.

Αν και έχουν περάσει δύο χρόνια από τη διαμαρτυρία των εργαζομένων στο νοσοκομείο Σάμου για την αιμοδοσία «μόνο για Έλληνες» που επιχείρησε να οργανώσει η Χρυσή Αυγή, η δίωξη παρέμεινε και ορίστηκε τακτική δικάσιμος στις 15 Οκτώβρη. Οι εργαζόμενοι αναφέρουν: «Η δίκη αυτή συνιστά σαφή παρέμβαση της δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας υπέρ της ναζιστικής οργάνωσης, καθώς και απόπειρα νομιμοποίησης της ρατσιστικής αιμοδοσίας με εθνικά, φυλετικά χαρακτηριστικά. Είναι πρόκληση να σέρνονται στα δικαστήρια συνδικαλιστές, με μάρτυρες κατηγορίας τον τότε γραμματέα της τοπικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής, την πρώην διοικήτρια του Νοσοκομείου Σάμου και την τότε διευθύντρια της αιμοδοσίας, τη στιγμή που το φασιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής έχει δείξει το εγκληματικό του πρόσωπο και το νεοναζιστικό του χαρακτήρα και βρίσκεται σε εξέλιξη η δίκη κατά 69 στελεχών και μελών της για την εγκληματική τους δράση». Εμείς δεν έχουμε να προσθέσουμε κάτι περισσότερο...

Η Μεσόγειος Θάλασσα μετατράπηκε σε απέραντο υγρό νεκροταφείο κατά τη διάρκεια του 2015 αφού, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, περισσότεροι από 2.000 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους. Όσο η ΕΕ επιμένει στην πολιτική των κλειστών συνόρων, τόσο ο κατάλογος των νεκρών δεν θα έχει τέλος...

Μεγάλη νίκη του αντιφασιστικού κινήματος στην Αγγλία. Οι φασίστες θέλησαν να κάνουν πορεία στο Λίβερπουλ. Αντιφασίστες τούς εγκλώβισαν στο σταθμό των τρένων της περιοχής και οι φασίστες δεν βγήκαν ποτέ έξω από αυτόν. Η Αγγλία σταθερά στην πορεία που χάραξαν το 1936 οι αντιφασίστες στην Cable Street...

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

Ήταν και παραµένει η πολιτική, πανηλίθιε! Τα µνηµόνια ως µετασχηµατιστές του ελληνικού –και όχι µόνο– πολιτικού συστήµατος Του Γιάννη Κιµπουρόπουλου

Α

πό τότε που εκστοµίστηκε το περίφηµο «it’s the economy, stupid!», κορυφαίο προϊόν πολιτικής επικοινωνίας και αγαπηµένο κλισέ της νεοφιλελεύθερης οµοδοξίας (εµπνευστής του ο James Carville, επικεφαλής της καµπάνιας του Κλίντον το 1992), αποτέλεσε τη βάση µιας δοξασίας που η επιρροή της κορυφώθηκε στα χρόνια της κρίσης. Κατά τη δοξασία αυτή, θεµελιώδης αιτία της κρίσης είναι η πλήρης επικράτηση της νεοφιλελεύθερης φαντασίωσης περί «απελευθέρωσης» της οικονοµίας από τα δεσµά της πολιτικής. Αυτή η δοξασία, δηµοφιλής ιδιαίτερα ανάµεσα σε κεϊνσιανούς αλλά και αριστερούς, αντιµετώπιζε την επικυριαρχία της οικονοµίας επί της πολιτικής ως στρέβλωση µιας φυσικής τάξης πραγµάτων που επιβάλλει το αντίθετο. Η κριτική αυτής της «στρέβλωσης» πήρε διαστάσεις υστερίας στην κορύφωση της χρηµατοπιστωτικής κρίσης το 2009 στην Ευρώπη, πριν αυτή µετατραπεί σε κρίση δηµοσίου χρέους διά χειρός της ίδιας της (κυρίαρχης νεοφιλελεύθερης) πολιτικής. Ακούσαµε τότε τις απειλές του Σαρκοζί κατά των κερδοσκοπικών κεφαλαίων ή της Μέρκελ κατά των οίκων αξιολόγησης και των golden boys του χρηµατοπιστωτικού κεφαλαίου. Με τον καιρό, αυτές οι διασκεδαστικές απειλές ξεχάστηκαν. Η πολιτική πήρε τα ηνία στα χέρια της –αν τα είχε χάσει ποτέ– και µετέτρεψε την ευρωζώνη σε ενεργό ηφαίστειο χρέους και δηµοσιονοµικό κολαστήριο, σε πείσµα κάθε οικονοµικού «ορθολογισµού». Η αριστερή εκδοχή της δοξασίας για την παρά φύσιν ανατροπή της πρωτοκαθεδρίας της πολιτικής έναντι της οικονοµίας εµφανίζει τους πρωταγωνιστές της δεύτερης, τις επιχειρηµατικές ολιγαρχίες, ως παρείσακτους υποβολείς των αποφάσεων των πολιτικών ελίτ. Εν µέρει είναι αλήθεια αυτό, και έχει και πολύ πρακτικές εκφράσεις, όταν ολόκληρα νοµοσχέδια ή κοινοτικές οδηγίες συντάσσονται από νοµικά γραφεία και λοµπίστες επιχειρηµατικών καρτέλ, πριν υποβληθούν στις «µιληµένες» κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες. Αλλά η δοξασία αυτή, εκτός του ότι παρακάµπτει την αρχή της σχετικής αυτονοµίας της πολιτικής έναντι του κοινωνικού και οικονοµικού ανταγωνισµού, αγνοεί και την απτή εµπειρία της εξαετίας της ελληνικής κρίσης: Τα µνηµόνια υπήρξαν και παραµένουν εργαλεία βίαιου µετασχηµατισµού όχι µόνο της παραγωγικής βάσης της χώρας, όχι µόνο της κοινωνικής της δοµής, αλλά και του πολιτικού της συστήµατος.

Ο πολιτικός υποπολλαπλασιαστής

Η λέξη µετασχηµατισµός, βεβαίως, ακούγεται ως ακραίος ευφηµισµός της αποσύνθεσης. Όπως συνέβη στην οικονοµία µε την εσκεµµένη –άρα πολιτική– υποεκτίµηση των δηµοσιονοµικών πολλαπλασιαστών της λιτότητας, έτσι και στο πεδίο της πολιτικής η ευρωκρατία υποεκτίµησε τα αποτελέσµατα της αυταρχικής συµµόρφωσης του εγχώριου πολιτικού συστήµατος στο νεοφιλελεύθερο credo της Ευρωζώνης. Πρώτο στη σειρά το ΠΑΣΟΚ υπέστη τη βίαιη συµµόρφωση, αλλά οι Ευρωπαίοι πολιτικοί αναµορφωτές δεν υπολόγιζαν ότι θα το οδηγούσαν στο έσχατο όριο κοινοβουλευτικής επιβίωσης. Ανάλογη πολιτική βία υπέστη ο αντιµνηµονιακός µέχρι το φθινόπωρο του 2011 Σαµαράς. Η παιδαγωγική συµµόρφωσή του συνεχίστηκε ακόµη κι όταν προσχώρησε στο µνηµονιακό µπλοκ, µε µετριοπαθείς διακηρύξεις περί «επαναδιαπραγµάτευσης». Αλλά ούτε η Μέρκελ, που υπέβαλε τον πρώην πρωθυπουργό σε πολύµηνη τιµωρητική αναµονή πριν τον δεχθεί στην καγκελαρία, υπολόγιζε ότι θα οδηγούσε την οµόδοξη Ν∆ σε πλήρη αδυναµία να εγγυηθεί τη συνέχιση της µνηµονιακής προσαρµογής. Ο πολιτικός «υποπολλαπλασιαστής» των πιστωτών, άλλωστε, εξαφάνισε και τις µικρές κοµµατικές εφεδρείες που προσφέρθηκαν για στήριξη του σχεδίου τους. Πρώτα το ΛΑΟΣ, έπειτα τη ∆ΗΜΑΡ, για την οποία έχουµε λησµονήσει ότι υπήρξε το πρώτο αυθεντικό πολιτικό προϊόν των µνηµονίων, αποσπώµενη τον Ιούνιο του 2010 από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Νεοφιλελεύθερη οµογενοποίηση

Το πρόβληµα του νεοφιλελεύθερου ιερατείου της Ευρωζώνης είναι ότι τόσο τα µνηµόνια που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα και άλλες χώρες όσο και το πανευρωπαϊκό «µνηµόνιο» (από το Μάαστριχτ µέχρι

το Σύµφωνο για το ευρώ+) καθιστούν τη λιτότητα εις βάρος των φτωχών στρωµάτων, τη συντριβή της εργασίας και την αέναη αναδιανοµή του πλούτου υπέρ των επιχειρηµατικών ολιγαρχιών αποκλειστικό όρο επιβίωσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Στην πραγµατικότητα δεν υπάρχει εναλλακτική πολιτική διαχείρισης του ιµπεριαλιστικού µορφώµατος, που µεταφέρει τον πλούτο από την περιφέρεια και τους κάτω προς το κέντρο και τους πολύ πάνω. Η διαχείριση αυτού του ανοικτού στη διάλυση καπιταλιστικού συνονθυλεύµατος θα απαιτούσε είτε µια συγκεντρωτική, αυταρχική, «αυτοκρατορική» διακυβέρνηση (εν µέρει κάτι τέτοιο προωθείται µε τη διαδικασία θεσµικής ολοκλήρωσης της ΟΝΕ) είτε µια νεοφιλελεύθερη οµογενοποίηση των κοµµατικών συστηµάτων σε κάθε χώρα-µέλος. Η τυπική λειτουργία του κοινοβουλευτισµού, η κυβερνητική εναλλαγή και οι συµµαχικές κυβερνήσεις οφείλουν να αφήνουν στο απυρόβλητο τη συνοχή και συνέχεια του ταξικού πυρήνα των κυβερνητικών πολιτικών. Απ’ αυτή τη άποψη ήταν µοιραίο να έρθει και η «ώρα της Αριστεράς». Τα µνηµόνια και οι «σεβαστοί κανόνες» της Ευρωζώνης έγιναν εργαλεία συστηµικής προσαρµογής του ΣΥΡΙΖΑ, µε µόνη εναλλακτική τη ρήξη µε το ευρω-ιερατείο. Η απόρριψη αυτής της εναλλακτικής από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ήταν το πρώτο βήµα συµµόρφωσής της στο πολιτικό πλαίσιο που είναι συµβατό µε την Ευρωζώνη. Η υπερψήφιση του τρίτου µνηµονίου από το εµπλουτισµένο µε την πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ µνηµονιακό µπλοκ ήταν η συµβολική πιστοποίηση της επιτυχούς έκβασης του project των πιστωτών. Υπάρχει πλέον µια ευρεία συµµαχία προθύµων που εγγυώνται τη συνέχιση του βίαιου µετασχηµατισµού της χώρας-υβρίδιο. Εξ ου και η σχεδόν διθυραµβική υποδοχή της προσφυγής σε εκλογές από τους εκπροσώπους του

17

ευρωπαϊκού ιερατείου, αλλά και των αγορών (βλέπε ανάλυση της Moody’s).

Η απροσδόκητη ώσµωση

Αναµφισβήτητα, η αφοµοίωση στο «πολιτικό µνηµόνιο» ενός κόµµατος µε ριζοσπαστικές διακηρύξεις είναι ιστορικά πρωτότυπη για τα δεδοµένα της ΕΕ, και από πολλές απόψεις ένας θρίαµβος ειδικά της γερµανικής ηγεσίας. Η διεργασία µετάλλαξης ενός κόµµατος είναι εξαιρετικά πολύπλοκη για να περιγραφεί εδώ. Αλλά για ιστορικούς λόγους θα ήταν χρήσιµο να µαθαίναµε κάποια στιγµή τι ακριβώς διαµειβόταν στα διαπραγµατευτικά ραντεβού του κυβερνητικού επιτελείου µε τους εκπροσώπους των δανειστών ή στις αλλεπάλληλες συναντήσεις και τηλεφωνικές επικοινωνίες του πρωθυπουργού µε τη Γερµανίδα καγκελάριο, πάντα πρόθυµη να ανταποκριθεί σε κάθε πρόσκληση. Ουδείς δικαιούται να κατηγορήσει τη «σιδηρά κυρία» του ευρώ για έλλειψη πολιτικού πολιτισµού και διπλωµατικής ευελιξίας απέναντι στον ηγέτη ενός αριστερού κόµµατος που προεκλογικά καταγγελλόταν ως «ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος στην Ευρώπη». Αλλά, πέραν του σαβουάρ βιβρ, υποθέτουµε ότι η κ. Μέρκελ ασκούσε το καθήκον που της αναλογούσε στο πλαίσιο του project «ενσωµάτωση ή εξουδετέρωση», µε προτίµηση στην πρώτη: «∆ιάβαζε», ανέλυε, έβλεπε κάτω από την επιδερµίδα, διέκρινε φιλοδοξίες, αναζητούσε δυνατά και αδύνατα σηµεία. Προφανώς τα βρήκε. Αυτή στο κορυφαίο επίπεδο, άλλοι στα χαµηλότερα κλιµάκια. Ίσως η κορυφαία στιγµή ώσµωσης ανάµεσα στη φυσική ηγέτιδα του προεκλογικά καταγγελλόµενου «µερκελισµού» και τους µετεκλογικά µεταµεληθέντες «αντιµερκελιστές» αποδειχθεί αυτή της παραίτησης της κυβέρνησης. Ο Α. Τσίπρας περιγράφει τον µνηµονιακό ΣΥΡΙΖΑ ως αντίπαλο δέος στο «παλαιό πολιτικό σύστηµα», το ίδιο που η γερµανική ηγεσία θεωρούσε αποτυχηµένο και υπαίτιο για τις παθογένειες, τις ακαµψίες και τις αντιστάσεις της ελληνικής κοινωνίας στη νεοφιλελεύθερη προσαρµογή. Στην πράξη, το αν ο µνηµονιακός ΣΥΡΙΖΑ θα λάβει το χρίσµα τού (κατά Καβάφη) Πολιτικού Αναµορφωτή της αποικίας* θα εξαρτηθεί όχι τόσο από την αντιπαράθεση µε τους µνηµονιακούς εκπροσώπους του «παλαιού πολιτικού συστήµατος», σηµαντικό µέρος των οποίων ήδη φιλοξενεί, όσο από την ικανότητά του να εξουδετερώσει την ανασυγκρότηση και ισχυρή κοινοβουλευτική εκπροσώπηση του αντιµνηµονιακού µετώπου και του «Όχι» τη 5ης Ιουλίου που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. *Εν µεγάλη ελληνική αποικία, 200 µ.Χ.

Κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Red Marks Η Ευρωπαϊκή Ένωση, το ευρώ και η Αριστερά Συλλογή κειµένων Σειρά από κείµενα µε θέµα την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ από την σκοπιά της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Από την εξέλιξη της ιδέας για ευρωπαϊκή συµµαχία, στην ταξική, ρατσιστική και ιµπεριαλιστική φύση της «υπαρκτής ΕΕ» µέχρι τα άµεσα καθήκοντα µιας κυβέρνησης της Αριστεράς.

Ανιχνεύοντας την εναλλακτική λύση στους εκβιασµούς

ΚΙ ΟΜΩΣ ΥΠΑΡΧΕΙ Συλλογή κειµένων Μετά τη συνθηκολόγηση της 13ης Ιουλίου, έχει ανάψει για τα καλά η συζήτηση για το εναλλακτικό σχέδιο. Με την έκδοση αυτής της συλλογής άρθρων γίνεται µια προσπάθεια να ανιχνευτούν κάποια βασικά σηµεία του τι δεν έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τι θα µπορούσε να κάνει µια κυβέρνηση στην κατεύθυνση του ΟΧΙ του δηµοψηφίσµατος.

18

ΔΙΕΘΝΗ

26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

Βραζιλία Παρά την επανεκλογή της Ντίλµα Ρούσεφ, τα προβλήµατα για την κυβέρνηση του PT στη Βραζιλία δεν εξαφανίστηκαν. Ένα σκάνδαλο διαφθοράς γύρω από την πετρελαϊκή PETROBRAS έγινε αφορµή για µαζικές διαδηλώσεις. Σε αυτές τον πολιτικό τόνο δίνει η δεξιά αντιπολίτευση, που ξεκινώντας από τη «διαφθορά του κράτους» µπορεί να ρίχνει και συνθήµατα ενάντια στους «κοµουνιστές». Αλλά ποιος (και γιατί;) να υπερασπιστεί την κυβέρνηση, όταν στις διαδηλώσεις

συµµετέχουν και λαϊκά στρώµατα µε αυθεντική οργή για την ασκούµενη πολιτική; Όταν στις φτωχογειτονιές συνεχίζονται πάντα οι –πολύ πιο ταξικά ξεκάθαρες– κινητοποιήσεις ενάντια στις συνέπειες της Ολυµπιάδας; Όταν στα Ολυµπιακά έργα επικρατούν συνθήκες σκλαβιάς; Η κυβέρνηση PT σφυροκοπιέται και από δεξιά και από αριστερά, καθώς η στρατηγική της «ήπιας λιτότητας» και του «πρώτα ανάπτυξη, µετά αναδιανοµή» έχει καταρρεύσει...

Ο διµέτωπος πόλεµος του Ερντογάν εντείνει την αστάθεια Του Πάνου Πέτρου

Μ

ετά την πολύνεκρη επίθεση αυτοκτονίας ενάντια σε νεαρούς ακτιβιστές στο Σορούτς, στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας, αλλά και την κοινωνική οργή και την πολιτική αστάθεια που ακολούθησαν, το τουρκικό κράτος αποφάσισε να απαντήσει κηρύσσοντας έναν πολυµέτωπο πόλεµο. Τόσο οι δυνάµεις καταστολής στο εσωτερικό της Τουρκίας όσο και οι ένοπλες δυνάµεις έχουν εξαπολύσει µπαράζ επιθέσεων και επιχειρήσεων ενάντια και στο Ισλαµικό Κράτος αλλά και στο κουρδικό ένοπλο κίνηµα PKK και σε ένοπλες οργανώσεις της άκρας Αριστεράς. Φυσικά, ως «τροµοκράτες» ή ως «ένοπλοι» αντιµετωπίζονται συλλήβδην οι κουρδικοί πληθυσµοί, οι νεολαίοι που µάχονται την καταστολή στους δρόµους, όποιος αντιστέκεται και διαδηλώνει στους δρόµους της Ιστανµπούλ.

Κρατική πυγµή

Αυτή η σαρωτική αντίδραση είναι καταρχήν µια προσπάθεια του κράτους να ανακτήσει-επιβεβαιώσει «το µονοπώλιο της βίας», καθώς στην πολιτική αστάθεια που προϋπήρχε τα τελευταία χρόνια κι επιβεβαιώθηκε στις εκλογές µε την αδυναµία σχηµατισµού κυβέρνησης προστέθηκαν δύο νέοι παράγοντες: Αφενός η αναζωπύρωση του κουρδικού κινήµατος. Αυτή έχει εκφραστεί µε την εκλογική επιτυχία του HDP, µε το «πείραµα της Ρογιάβα» από τους Κούρδους της Συρίας που αυτοδιοικούνται, µε το αδιέξοδο των διαπραγµατεύσεων, και µε τη ριζοσπαστικοποίηση νεαρών Κούρδων µέσα από όλες αυτές τις εξελίξεις. Αφετέρου, οι πρώτες ενδείξεις πως το Ισλαµικό Κράτος αρχίζει να «πατάει πόδι» στην ίδια την Τουρκία (και να απειλεί να µεταφέρει και εκεί την αποσταθεροποίηση). Όµως η επιλογή των Ερντογάν-Νταβούτογλου σηµατοδοτεί πολύ περισσότερα πράγµατα, τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική πολιτική. Κατ’ αρχάς φαίνεται πως η περίοδος «ανοχής» στη δράση του Ισλαµικού Κράτους στα τουρκοσυριακά σύνορα τελειώνει. Το τουρκικό πυροβολικό έχει πλήξει θέσεις της τζιχαντιστικής οργάνωσης. Η

τουρκική κυβέρνηση ήλπιζε το ΙΚ να «κάνει τη βρωµοδουλειά» ενάντια στην κουρδική αντίσταση στη Συρία, για να µπορέσει στη συνέχεια να επέµβει, για τη δηµιουργία «ουδέτερης ζώνης ασφαλείας». Αυτός ο υπολογισµός σκόνταψε στην αντίσταση που συνάντησε το ΙΚ και η Τουρκία υποχρεώνεται να µπει στη διεθνή συµµαχία «προθύµων» ενάντια στο ΙΚ, την ίδια στιγµή που σε επίπεδο «πεζικού» τον πόλεµο εναντίον του διεξάγουν στα συροτουρκικά σύνορα οι κουρδικές πολιτοφυλακές. Γι’ αυτό και ο ζήλος που δείχνει ο τουρκικός στρατός στις επιχειρήσεις κατά του ΙΚ δεν συγκρίνεται µε τίποτα µε το ζήλο που δείχνει στις επιθέσεις ενάντια σε θέσεις του PKK. Η συµµετοχή της Τουρκίας στη διεθνή συµµαχία δεν αφορά τόσο τις ίδιες τις ένοπλες δυνάµεις της, όσο την παραχώρηση της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ στην αµερικανική αεροπορία που επιχειρεί στη Συρία –κάτι που ο Ερντογάν µέχρι πρότινος αρνούνταν πεισµατικά παρά τις απαιτήσεις της Ουάσινγκτον. Όπως γράψαµε και παραπάνω όµως, ο πραγµατικά µεγάλος πόλεµος τον οποίο εξαπολύουν οι Ερντογάν-Νταβούτογλου στρέφεται ενάντια στους Κούρδους. Παραµένει οµιχλώδες το αν ο τουρκικός στρατός χτυπά και τις πολιτοφυλακές

YPG, των Κούρδων της Συρίας. Αλλά είναι σαφές ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στα βουνά και σε θέσεις του PKK στο Ιράκ έχουν κλιµακωθεί σε ανοιχτό πόλεµο, ενώ κατασταλτικές επιθέσεις γίνονται και στις πόλεις και τα χωριά των κουρδικών περιοχών, ενάντια σε άµαχους, σε διαδηλωτές κ.ο.κ. Στο συγκεκριµένο µέτωπο δεν αποκλείεται µια πλήρης αναζωπύρωση της σύγκρουσης, καθώς το PKK ήδη έχει προχωρήσει σε επιθέσεις-αντίποινα, ενώ οι κουρδικές περιοχές βράζουν και σύµφωνα µε κάποιες πληροφορίες προωθούν την «αυτοδιακυβέρνησή τους», δηλώνοντας ότι πλέον δεν αναγνωρίζουν τις κρατικές υπηρεσίες και πως διατηρούν το δικαίωµά τους στην αυτοάµυνα. Έχουµε ξαναγράψει για τη ρήξη του AKP µε την πλατιά κοινωνική συµµαχία που το στήριξε (λιγότερο ή περισσότερο κριτικά) όταν έδινε τη µάχη µε το στρατιωτικό βαθύ κράτος, καθώς εγκαταλείπει το ένα µετά το άλλο τα «δηµοκρατικά» στοιχεία της παλιάς πολιτικής του. Πλέον, ο Ερντογάν εκµηδενίζει και το πολιτικό κεφάλαιο που είχε στις κουρδικές περιοχές (και όχι µόνο) ως ο πολιτικός που επιχείρησε να βάλει τέλος στον πολυετή πόλεµο και να προχωρήσει σε µια αναζήτηση πολιτικής λύσης.

Ο διµέτωπος πόλεµος αναδεικνύει µια νέα συνθήκη στις σχέσεις της Τουρκίας µε τις ΗΠΑ. Μια τέτοιας έκτασης επίθεση στις κουρδικές οργανώσεις, τη στιγµή που αυτές µάχονται το ΙΚ, σίγουρα χρειάστηκε ένα «πράσινο φως» ή έστω µιαν κάποια ανοχή από την Ουάσινγκτον. Με αντάλλαγµα τη χρήση της βάσης στο Ιντσιρλίκ (πολύτιµη για το συντονισµό και τη πυκνότητα των βοµβαρδισµών κατά του ΙΚ) και την προσχώρηση της Τουρκίας στη «συµµαχία των προθύµων».

Προσέγγιση µε τη ∆ύση;

Η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί να αποδείξει –και η Ουάσινγκτον δείχνει να αποδέχεται– ότι είναι πολυτιµότερος σύµµαχος από τις κουρδικές πολιτοφυλακές στον πόλεµο κατά του ΙΚ. Μένει να φανεί πόσο θα προχωρήσει αυτή η νέα κατάσταση και αν θα επιβεβαιωθεί για πολλοστή φορά και µε τραγικό και πάλι τρόπο το «οι µόνοι φίλοι των Κούρδων είναι τα βουνά». Μένει να φανεί επίσης κατά πόσο θα προχωρήσει συνολικά αυτή η «επαναπροσέγγιση». Προς το παρόν έχουµε ένα «παζάρι», και το κατά πόσο θα υπερισχύσουν οι κύκλοι του κράτους και της άρχουσας τάξης που πίεζαν τον Ερντογάν για τερµατισµό της «ρήξης» µε τη ∆ύση θα φανεί στο µέλλον.

διεθνη

26 αυγουστου 2015

Λίβανος-Ιράκ Στη Βηρυτό του Λιβάνου και σε κάποιες περιοχές του Ιράκ είχαμε την επιστροφή των μαζών στους δρόμους, σε μια εποχή που η λαϊκή έκρηξη του 2011 έδειχνε να θάβεται κάτω από το βάρος του πολέμου. Οι δύο κινητοποιήσεις έχουν παρόμοια στοιχεία: Απαιτούν να λειτουργήσουν οι στοιχειώδεις κρατικές υπηρεσίες (να μαζεύονται τα σκουπίδια στη Βηρυτό, να μη διακόπτεται

το ρεύμα εν μέσω φονικού καύσωνα στο Ιράκ) και στρέφονται ενάντια στη δομή του πολιτικού συστήματος (συγκεκριμένα στη διανομή της εξουσίας βάσει θρησκευτικού δόγματος). Η επιστροφή της λαϊκής δύναμης στους δρόμους παραμένει η μόνη ελπίδα στην περιοχή και αυτά τα δείγματα (ιδιαίτερα στις σιιτικές περιοχές του Ιράκ που στρέφονται ενάντια στη σιιτική κυβέρνηση) είναι ελπιδοφόρα...

Το άλλο κρίσιμο ζήτημα αυτού του πολέμου αφορά την εσωτερική πολιτική ζωή της Τουρκίας. Μετά το ναυάγιο στις διαπραγματεύσεις του Νταβούτογλου με το CHP για «μεγάλο συνασπισμό» η εντολή επιστράφηκε στον Ερντογάν, που θα δώσει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης η οποία θα οδηγήσει την Τουρκία σε εκλογές στις αρχές Νοέμβρη. Αλλά πάνω σε αυτό το θεσμικό «κενό», ο Ερντογάν λειτουργεί ήδη ως πρόεδρος με υπερεξουσίες. Ο στόχος που είχε βάλει μετεκλογικά (πλειοψηφία ικανή να αναθεωρήσει το σύνταγμα σε προεδροκεντρική κατεύθυνση) και απέτυχε στις κάλπες μοιάζει να επιβάλλεται ντε φάκτο. Το ομολόγησε και ο ίδιος πως υπάρχει ήδη «ένας πρόεδρος που κυβερνά» και πως το μόνο που μένει είναι να προσαρμοστεί και το νομικό πλαίσιο σε αυτήν την πραγματικότητα.

«Σωτήρας του έθνους»;

Ο πόλεμος, η αναζωπύρωση του Κουρδικού, η «τρομοκρατική απειλή» και η επιθυμία της αστικής τάξης για «άμεση αποκατάσταση της πολιτικής σταθερότητας» είναι το καλύτερο υπόβαθρο κατά τον Ερντογάν για να αναζητηθεί ένας «σωτήρας του έθνους». Ενώ με το βλέμμα στην κάλπη, όπου θα κριθεί η επικύρωση αυτής της επιλογής, ελπίζει να «υφαρπάξει» εθνικιστικές ψήφους (από το MHP, αλλά και το CHP) με το πρόσχημα της «κουρδικής απειλής» αλλά και να καταφέρει πλήγματα στο HDP. Όλα αυτά είναι σχέδια επί χάρτου.

Μέχρι στιγμής οι δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν σοβαρές μεταβολές σε νέα εκλογική αναμέτρηση. Το HDP είναι πιθανό να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο στις κουρδικές περιοχές, που η κήρυξη πολέμου εναντίον τους τις σπρώχνει μακριά από την Άγκυρα και το AKP. Πέρα από τους εκλογικούς υπολογισμούς, η ριζοσπαστικοποίηση των κουρδικών πληθυσμών μπορεί να οδηγήσει σε πολύ μεγαλύτερη σύγκρουση. Το «προεδροκεντρικό σύστημα» παραμένει αντιδημοφιλές σε μια Τουρκία που τα τελευταία χρόνια έχει ζήσει έκρηξη των δημοκρατικών αγώνων. Όσον αφορά το ΙΚ, είναι γνωστό ότι λόγω της στρατηγικής του («μόνοι υπερασπιστές του μουσουλμανικού κόσμου») καλοδέχεται κάθε νέο αντίπαλο. Ο ηγέτης του κάλεσε τους οπαδούς του να «καταλάβουν την Ιστανμπούλ» και να απαλλαγούν από την «άπιστη» κυβέρνηση που συνεργάζεται με τους «σταυροφόρους»... Οι άγριοι καιροί μπορεί να τρέφουν φιλοδοξίες επίδοξων «Βοναπαρτών», αλλά ταυτόχρονα απειλούν να κάνουν και τη ζωή τους δύσκολη... Φυσικά, η καλύτερη απάντηση στο χαοτικό τοπίο μπορεί να δοθεί μόνο από την Αριστερά και το κίνημα αντίστασης, που έδωσε μεγάλες μάχες τα τελευταία χρόνια στην Τουρκία. Η συγκρότηση του «Μπλοκ Ειρήνης», από δεκάδες συνδικάτα και σωματεία, κόμματα, πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις, είναι ένα πρώτο βήμα για απαντηθούν οι μεγάλες προκλήσεις.

Διαδήλωση υπέρ της ειρήνης στην Ισταμπούλ.

Κορέα Η ένταση στην κορεατική χερσόνησο δεν θυμίζει τις –σχεδόν παραδοσιακές– εχθροπραξίες του Αυγούστου. Είναι η εποχή που ο αμερικανικός στόλος κάνει απειλητικές ασκήσεις ανοιχτά της Β. Κορέας και η ηγεσία της απαντά με απειλές κατά της Ν. Κορέας. Αυτήν τη φορά η Πιονγιάνγκ χτύπησε στρατιωτικούς στόχους στα σύνορα –τα μεγάφω-

19

να που μεταδίδουν προπαγάνδα κατά του καθεστώτος και τα οποία επανέφερε πρόσφατα σε λειτουργία η Σεούλ– και ο νοτιοκορεατικός στρατός απάντησε. Καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές είναι σε εξέλιξη συνομιλίες, που συνοδεύονται όμως από εκατέρωθεν μεγαλόστομες απειλές για «πολεμική ετοιμότητα», «σφοδρή απάντηση» κ.λπ. Ένα ακόμα μέτωπο που μπορεί με οποιαδήποτε αφορμή να αναφλεγεί...

Κοινή ανακοίνωση τουρκικών και κουρδικών οργανώσεων

«Δεν θα σας αφήσουμε να κάνετε πόλεμο»

Τ

ο αποτέλεσμα των εκλογών στις 7 Ιουνίου στην Τουρκία ματαίωσε τα όνειρα του καθεστώτος του ΑΚΠ και του Ερντογάν για μια δικτατορικού τύπου προεδρία. Άλλωστε η εξουσία του ΑΚΠ και ο Ερντογάν προβλέποντας το αποτέλεσμα των εκλογών επιχείρησαν σε δραστηριότητες πολέμου, είτε άμεσα είτε έμμεσα, ενάντια στο HDP με πάνω από 170 επιθέσεις συμπεριλαμβανόμενες ένοπλες και βομβιστικές. Όμως στις εκλογές των 7 Ιουνίου το Παλάτι και η Κυβέρνησή του δεν βρίσκουν την ευκαιρία να εξασφαλίσουν το μέλλον τους μέσω της αλλαγής του καθεστώτος. Και έτσι αρχίζουν να σχεδιάζουν μια επέμβαση στην Συρία και μια επιχείρηση εξουδετέρωσης του αγώνα στην Ροζάβα με σκοπό να αποσπάσει ψήφους στο ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών προκαλώντας εθνικισμό, σεχταρισμό και σοβινισμό. Το σχέδιο είναι να πετύχουν δυο στόχους σε μια κίνηση και να κερδίσουν στις πρόωρες εκλογές την απαραίτητη πλειοψηφία για να αλλάξουν αυτοδύναμα το σύνταγμα. Ο πόλεμος είναι η μέθοδος στην επίτευξη αυτού του σκοπού και ο πραγματικός στόχος του πολέμου είναι το HDP μέσω του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος και των επαναστατικών και δημοκρατικών οργανώσεων. Το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) έχει προστεθεί σε αυτό τον πόλεμο για να διευκολύνει την πολιτική του καθεστώτος ως προς την Συρία. Ο σκοπός είναι από τη μια η απόσπαση κουρδικών ψήφων μέσω ηθικής φθοράς του HDP χρησιμοποιώντας τις επιθέσεις του PKK ως άλλοθι και από την άλλη η συγκέντρωση των εθνικιστικών ψήφων έχοντας δημιουργήσει κύματα εθνικισμού με κάθε φέρετρο στρατιώτη. Στο στάδιο της Συρίας, ο σκοπός είναι η επίτευξη μιας ουδέτερης ζώνης στην άλλη πλευρά των συνόρων χρησιμοποιώντας το Ισλαμικό Κράτος ως άλλοθι έτσι ώστε να αποδυναμωθεί η επανάσταση της Ροζάβας και να δημιουργηθεί ένας διάδρομος εφοδιασμού στις άλλες τζαντίστικες οργανώσεις που η Τουρκία τρέφει ανοιχτά τόσο καιρό μαζί με τις χώρες του Περσικού Κόλπου. Ως αποτέλεσμα σήμερα η διαδικασία ειρήνης με το κουρδικό κίνημα έχει ανασταλεί, μαζί με βομβαρδισμούς

στις θέσεις των ανταρτών του PKK έχει επίσης αρχίσει μια εκστρατεία πολιτικής εξόντωσης στο κουρδικό απελευθερωτικό κίνημα και τις αριστερές επαναστατικές οργανώσεις μέσω μαζικών συλλήψεων. Οι πολιτικές οργανώσεις και κόμματα, συνδικάτα, επιμελητήρια και μην κυβερνητικές οργανώσεις της Τουρκίας και του Κουρδιστάν έχουν σχηματίσει ένα «Μπλοκ Ειρήνης» απέναντι σε αυτούς που ετοιμάζονται για ζοφερές περιπέτειες οι οποίες θα μεταφέρουν αυτόν τον βρόμικο πόλεμο εντός των συνόρων. Ο βασικός στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι να σταθούμε απέναντι στους πολεμοκάπηλους που θέλουν να σύρουν την χώρα εντός ενός πολέμου και να υπερασπιστούμε την ειρήνη στην χώρα και την Μέση Ανατολή. Η πρωτοβουλία αυτή σκοπεύει να κινητοποιήσει πλατιές λαϊκές φιλειρηνικές μάζες στην Τουρκία και Κουρδιστάν και να συνεργαστεί με οργανωμένες στο διεθνές επίπεδο πολιτικές πρωτοβουλίες ειρήνης για να αγωνίζεται για τον τερματισμό του πολέμου στην περιοχή. Το Μπλοκ Ειρήνης καλεί όλες τις οργανώσεις, θεσμούς και άτομα του ευρύτερου πολιτικού φάσματος που συμμερίζονται αυτόν τον σκοπό να σταθεί δίπλα του Μπλοκ σε αυτόν τον αγώνα. Εμείς, ως πολιτικοί πρόσφυγές μέλη επαναστατικών και απελευθερωτικών οργανώσεων της Τουρκίας και Κουρδιστάν αναλαμβάνουμε την πρωτοβουλία για την οργάνωση του Μπλοκ στην Ελλάδα. Παίρνοντας αυτήν την πρωτοβουλία επιλέγουμε να αφήσουμε πίσω τις οργανωτικές και ιδεολογικές μας ταυτότητες και να οργανωθούμε γύρω από τους στόχους και αξίες του Μπλοκ Ειρήνης. Ένας επιπλέον λόγος ως προς αυτό είναι να τραβήξουμε την προσοχή και έμπρακτη υποστήριξη του φιλειρηνικού και δημοκρατικού κοινού μαζί με τις επαναστατικές και προοδευτικές δυνάμεις της Ελλάδας. Σας καλούμε όλους όχι μόνο να υποστηρίζετε το Μπλοκ και τις δράσεις του αλλά πάνω από όλα να συμμετάσχετε έμπρακτα στο Μπλοκ κάτω από το σύνθημα «Δεν θα σας αφήσουμε να κάνετε πόλεμο!». Μπλοκ Ειρήνης (ελλαδική πρωτοβουλία)

26 αυγουστου 2015

Στη σκιά της Αριστεράς του ΟΧΙ οι νεοναζί της ΧΑ σελίδα 16

Αλληλεγγύη στους πρόσφυγες

Αγώνας ενάντια στην Ευρώπη-φρούριο

Της Έφης Γαρίδη

Σ

τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού φάνηκε –ακόμα πιο– καθαρά ότι η Ευρώπη-φρούριο ως μέθοδος αντιμετώπισης του προσφυγικού ζητήματος δεν μπορεί πια να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να κρύβουν τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Από τα νησιά του Αιγαίου και τα σύνορα της Ελλάδας με τη Μακεδονία ως την άλλη άκρη της Ευρώπης, το Καλέ στη βόρεια Γαλλία, τα μηνύματα που έρχονται είναι σαφή: η αποτροπή δεν δουλεύει, τα θύματα του πολέμου και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων είναι πια τόσο πολλά και τόσο απελπισμένα που η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να κάνει πως δεν βλέπει.

Από το Πεδίο του Άρεως στον Ελαιώνα

Για τους Αφγανούς πρόσφυγες που κατέφυγαν στο Πεδίο του Άρεως, η αλληλεγγύη του κόσμου δούλεψε για πάνω από έναν μήνα, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις ώστε οι άνθρωποι αυτοί να ζουν υποφερτά έστω και σε σκηνές στο πάρκο. Οι ομάδες που δημιουργήθηκαν –σίτισης, διανομής, αποθήκης, υγείας, καθαρισμού κ.λπ.– συντονίζονταν και λειτουργούσαν άψογα, ενώ ο κόσμος που κατευθυνόταν στην Τσαμαδού είτε για να φέρει πράγματα είτε για να βοηθήσει ήταν τόσο πολύς που δεν υπήρχε σε γενικές γραμμές έλλειψη ούτε σε υλικά ούτε σε χέρια. Τα ρούχα ήταν τόσο πολλά που χωρίζονταν, συσκευάζονταν και στέλνονταν και στα νησιά. Το εγχείρημα είχε πολλαπλά θετικά αποτελέσματα. Πρώτον το προφανές, ότι στήριξε τις οικογένειες αυτές που βρίσκονταν σε πολύ δύσκολη κατάσταση και που θα αντιμετώπιζαν σοβαρότατα προβλήματα αν δεν υπήρχαν οι αλληλέγγυοι. Δεύτερον, μέσα από τέτοιου είδους εγχειρήματα έρχεται στο προσκήνιο το θέμα των προσφύγων με θετικό τρόπο, ως κάτι στο οποίο οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να έχουν συμμετοχή και να συμβάλλουν ως έναν βαθμό στη λύση του. Τρίτον, άσκησε πίεση στο κράτος και στα αρμόδια υπουργεία να βρουν μια λύση άμεσα. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε το κέντρο φιλοξενίας στον Ελαιώνα, όπου μεταφέρθηκαν 250

από τους πρόσφυγες του Πεδίου του Άρεως (κάποιοι δεν θέλησαν να πάνε). Συνολικά χωράνε 720 άνθρωποι, αλλά δεν είναι σαφές αν θα μεταφερθούν άλλοι πρόσφυγες εκεί και με ποια κριτήρια θα γίνει η επιλογή. Στο χώρο υπάρχουν κοντέινερ με κλιματιστικά, ιατρείο, παιδότοπος και τραπεζαρία. Οι δύο τελευταίοι χώροι είναι στεγασμένοι με τέντες, κάτι που προδίδει και το προσωρινό του εγχειρήματος. Εξάλλου ο δήμος έχει παραχωρήσει το χώρο ως τις 31/12, και παρά τις διαβεβαιώσεις της υπουργού κ. Χριστοδουλοπούλου ότι θα βρεθεί στο μεταξύ άλλος χώρος, προς το παρόν δεν υπάρχει τίποτα χειροπιαστό.

Η αλληλεγγύη στους πρόσφυγες πρέπει να απλωθεί παντού, παράλληλα με τις διεκδικήσεις από το κράτος, απέναντι στο ρατσισμό, τις ακροδεξιές αντιλήψεις και την αδιαφορία της πολιτείας Ομολογουμένως πρόκειται για ένα πολύ θετικό βήμα, έστω κι αν πρόκειται για έναν πρόχειρο καταυλισμό που δεν μπορεί να στεγάσει τον κόσμο για πολύ καιρό, και δεν υπάρχει ακόμα χρηματοδότηση για να υποστηριχθεί –είναι ενδεικτικό ότι γίνονται εκκλήσεις στον κόσμο να συνεισφέρει πράγματα που είναι σε έλλειψη. Είναι, όμως, ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως τόνισε η κ. Χριστοδουλοπούλου στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε μέσα στο χώρο για δημοσιογράφους στις 19/8, στις πρώτες μέρες λειτουργίας του καταυλισμού. Είναι, ωστόσο, ένα πολύ μικρό βήμα σε σχέση με το μέγεθος του προβλήματος, σε βαθμό που να ξενίζει ο υπέρμετρος ενθουσιασμός των υπουργών που συμμετείχαν στη συνέντευξη Τύπου, από τα υπουργεία που συνεργάστηκαν για το εγχείρημα (Εσωτερικών, Εργασίας, Υγείας και Προστασίας του Πολίτη). Είναι πράγματι καλό που συντονίστηκαν τα υπουργεία, που δούλεψαν αποτελεσματικά και κατάφεραν ένα αποτέλεσμα σε λίγο χρόνο.

Από την άλλη, όμως, η κατάσταση στα νησιά, στην Αθήνα, στην Ειδομένη, σε κάθε σταθμό της μακριάς και βασανιστικής πορείας των προσφύγων στην αναζήτηση αξιοπρεπούς ζωής, δεν επιτρέπει πανηγυρισμούς, τη στιγμή που είμαστε μίλια μακριά από οτιδήποτε θα μπορούσε να θεωρηθεί επαρκής λύση.

Η κατάσταση στα νησιά

Σύροι –στη μεγάλη πλειοψηφία τους– πρόσφυγες καταφθάνουν καθημερινά στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, μέσα σε άθλιες και υπερφορτωμένες βάρκες, χωρίς να τελειώνουν τα βάσανά τους από τη στιγμή που πιάνουν στεριά ζωντανοί. Οι συνθήκες συνήθως είναι πολύ κακές. Στην Κω οι αρχές έφτασαν να τους οδηγήσουν σε στάδιο, σε συνθήκες καύσωνα, ώστε να τους καταγράψουν και να ελέγξουν τα χαρτιά τους, με την αστυνομία να ασκεί βία για να «επιβάλει την τάξη». Συνήθως μένουν στα νησιά για ένα απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, ώσπου να μεταφερθούν με κάποιο τρόπο στην Αθήνα. Όπως με το «Ελευθέριος Βενιζέλος», για παράδειγμα, που τους ζητήθηκε ναύλος 60€, χωρίς να γνωρίζουν αν ο προορισμός θα είναι η Αθήνα ή η Θεσσαλονίκη. Και όταν φτάνουν στην Αθήνα, ο προορισμός είναι η Βόρεια Ελλάδα, για να φύγουν στη συνέχεια προς την Ευρώπη, όπου θα αντιμετωπίσουν παρόμοιες καταστάσεις και προβλήματα, όπως για παράδειγμα στους πρόχειρους καταυλισμούς του Καλέ. Κάθε σταθμός σε αυτό το ταξίδι είναι μαρτυρικός, οι προσπάθειές τους απαιτούν μεγάλο κόπο αλλά και έξοδα, και η επίτευξη του τελικού στόχου είναι αμφίβολη.

Ειδομένη

Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στα ελληνομακεδονικά σύνορα είναι ένα ακόμα παράδειγμα των αποτελεσμάτων της Ευρώπης-φρούριο. Η Ειδομένη του Κιλκίς αποτελεί τον τελευταίο σταθμό στην Ελλάδα για τους πρόσφυγες, από όπου περνούν τα σύνορα με τη Μακεδονία για να συνεχίσουν την πορεία τους μέσα από τη Σερβία και την Ουγγαρία προς τη Βόρεια Ευρώπη. Στην ουδέτερη ζώνη ανάμεσα στις δύο χώρες έχουν εγκλωβιστεί εκατοντάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλά μικρά παιδιά, όπου σε πραγματικά άθλιες συνθήκες, με ελάχιστο φαγητό και νερό και εκτεθειμένοι στη ζέστη της ημέρας και στο κρύο

της νύχτας, περιμένουν να τους επιτραπεί να περάσουν τα σύνορα, με την αστυνομία της Μακεδονίας να είναι ιδιαίτερα βίαιη –όπως η ελληνική στα σύνορα με την Τουρκία. Και η πορεία τους αναμένεται να γίνει ακόμα πιο μαρτυρική, με την Ουγγαρία να ανακοινώνει ότι θα κλείσει τα σύνορά της για τους πρόσφυγες –εξάλλου σε εξέλιξη βρίσκεται η δημιουργία φράχτη– ενώ χιλιάδες Ούγγροι αστυνομικοί μεταφέρθηκαν στα σύνορα με τη Σερβία.

Ανοιχτά σύνορα η μόνη λύση

Όσο κι αν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φροντίζουν να κάνουν όλο και πιο δύσκολο τον αγώνα των προσφύγων να κατευθυνθούν προς την Ευρώπη, οι προσπάθειές τους να μειώσουν τις προσφυγικές ροές πέφτουν στο κενό. Οι άνθρωποι που ξεφεύγουν από τη φρίκη του πολέμου δεν έχουν τίποτα να χάσουν, το να ρισκάρουν τη ζωή τους για μια πιθανότητα επιβίωσης είναι αυτονόητο γι’ αυτούς που στη χώρα τους κινδυνεύουν καθημερινά. Με ημίμετρα δεν γίνεται τίποτα. Οι συνθήκες τύπου Δουβλίνου και το συνοριακό καθεστώς της Ευρώπης πρέπει να αναθεωρηθούν άμεσα και να δημιουργηθούν ασφαλείς δίοδοι για τους πρόσφυγες. Οι διαδικασίες παροχής ασύλου πρέπει να γίνουν πιο άμεσες και να παρέχεται σε όλους στέγη και τροφή για όσο διάστημα παραμένουν στη χώρα πρώτης υποδοχής. Παράλληλα, οι χώρες της Ευρώπης πρέπει να δεχτούν αναλογικά η καθεμία έναν αριθμό προσφύγων τέτοιο που να αντιστοιχεί στις τόσο αυξημένες ανάγκες της περιόδου. Και αν αυτά είναι τα αιτήματά μας προς την ελληνική και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι κινήσεις αλληλεγγύης που οργανώνονται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας είναι σημαντικό μέσο πίεσης προς αυτή την κατεύθυνση. Βοηθούν ώστε να γίνει ορατό το πρόβλημα, μετατρέπουν τους πρόσφυγες στα μάτια μεγάλου μέρους της κοινωνίας από αριθμούς σε πρόσωπα, και ασκούν πίεση στην πολιτεία να αντιμετωπίσει το ζήτημα έστω και προς το παρόν αποσπασματικά. Η αλληλεγγύη στους πρόσφυγες πρέπει να απλωθεί παντού, παράλληλα με τις διεκδικήσεις από το κράτος, απέναντι στο ρατσισμό, τις ακροδεξιές αντιλήψεις και την αδιαφορία της πολιτείας.