Φύλλο Νο 396 | 22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€
Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
ΕΕ: Κρίση, ιµπεριαλιστική αναβάθµιση και εξοπλισµοί
Να σταµατήσουµε την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ
σελ. 2, 5
σελ. 9
Το Βασίλειο των Σαούντ σαπίζει σελ. 18-19
Η ανεξαρτησία, η Αριστερά και οι εκλογές Ανταπόκριση από σελ. 10-11 τη Βαρκελώνη
• ÄÁÐÁÍÅÓ ÃÉÁ ÕÃÅÉÁ, ÐÁÉÄÅÉÁ, ÊÏÉÍÙÖÅËÇ ÅÑÃÁ, Ï×É ÃÉÁ ÔÑÁÐÅÆÅÓ ÊÁÉ ÅÎÏÐËÉÓÌÏÕÓ • ÁÕÎÇÓÅÉÓ ÓÅ ÌÉÓÈÏÕÓ ÊÁÉ ÓÕÍÔÁÎÅÉÓ • ÌÁÆÉÊÅÓ ÐÑÏÓËÇØÅÉÓ, ÌÏÍÉÌÇ ÊÁÉ ÓÔÁÈÅÑÇ ÄÏÕËÅÉÁ ÃÉÁ ÏËÏÕÓ • Ï×É ÓÔÉÓ ÉÄÉÙÔÉÊÏÐÏÉÇÓÅÉÓ
Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού
Ïé æùÝò µáò ðÜíù áðü ôá êÝñäç ôïõò
Οι (µέχρι τώρα) 21 νεκροί και οι ασύλληπτες καταστρο-
φές από τις πληµµύρες στη ∆υτική Αττική περιγράφουν µε τον πιο αναµφισβήτητο τρόπο τον εγκληµατικό, τον αδυσώπητα ταξικό, χαρακτήρα των µνηµονιακών πολιτικών. Αφενός, γιατί για άλλη µια φορά τα θύµατα ήταν φτωχός κόσµος και οι καταστροφές σάρωσαν τις εργατικές συνοικίες, τη βιοµηχανική ζώνη γύρω από την Αθήνα. Οι απολογητές του συστήµατος, όσοι στηρίζουν την ερµηνεία της «θεοµηνίας», όσοι ψάχνουν για άλλοθι στην ένταση της νεροποντής, έχουν να απαντήσουν στο ερώτηµα: πότε είχαµε άραγε νεκρούς από «θεοµηνίες» στην Εκάλη, στο Ψυχικό, στη Φιλοθέη; Αφετέρου, γιατί είναι πλέον σαφής η εναλλακτική ερµηνεία: οκτώ χρόνια µετά το ξέσπασµα της κρίσης, µε τη διαρκή µείωση των δηµοσίων δαπανών που επέβαλαν τα µνηµόνια, έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους τα δηµόσια σχολεία και νοσοκοµεία, οι εργατογειτονιές, η κοινωνική προστασία, οι στοιχειώδεις υποδοµές µιας οργανωµένης κοινωνίας. Αυτή η εικόνα απευθύνει µια
σκληρή και πολύ συγκεκριµένη κατηγορία ενάντια στο σηµερινό κυβερνητικό συνασπισµό, στη θλιβερή συµµαχία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που, µε εντυπωσιακή ταχύτητα, ευθυγραµµίστηκε απόλυτα µε τις µνηµονιακές παραδοχές όλων των προηγούµενων κυβερνήσεων. Απευθύνει όµως και µια προειδοποίηση σχετικά µε τις προοπτικές της Ν∆ του Κυρ. Μητσοτάκη: οι ιδέες των ακόµα µεγαλύτερων περικοπών στις κοινωνικές δαπάνες, ο άκρατος νεοφιλελευθερισµός του «µικρότερου κράτους» οδηγούν σε ακόµα σκληρότερη πολιτική ενάντια στους εργαζόµενους και στις λαϊκές δυνάµεις. Αυτές τις αλήθειες επιχειρεί να «κουκουλώσει» η απάτη του κοινωνικού µερίσµατος. Το επικοινωνιακό παιχνίδι γύρω από το ετήσιο εφάπαξ φιλοδώρηµα προς όσους έχουν πέσει στην απόλυτη φτώχεια, επιχειρεί να σκεπάσει τις δρακόντειες µειώσεις στις συντάξεις, την κατάργηση των οικογενειακών επιδοµάτων στους µισθούς, τη θηριώδη αύξηση της φορολόγησης στη λαϊκή κατανάλωση. (συνέχεια στη σελ. 2)
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Της σύνταξης... (συνέχεια από σελ.1)
Κυρίως,
προσπαθεί να «κοιµίσει» την κοινωνία ενόψει των ακόµα σκληρότερων µέτρων λιτότητας που όλοι γνωρίζουν ότι έχει υπογράψει ο Αλ. Τσίπρας, «αναστέλλοντας» όµως την εφαρµογή τους για µετά την 1.1.2019.
Η επίγνωση αυτής της πραγµατικότητας δίνει
στο πολιτικό παιχνίδι για την κυβερνητική εξουσία έναν χαρακτήρα θεάτρου σκιών: Σε ποιον «θα κάτσει ο µουτζούρης» για να εφαρµόσει το νόµο Κατρούγκαλου (µε το κόψιµο των καταβαλλόµενων «παλιών» συντάξεων) και την κατάργηση του αφορολόγητου; Η επόµενη εκλογική αναµέτρηση και η επόµενη κυβέρνηση θα είναι σταθερές επιλογές ή µια σύντοµη «µεταβατική κατάσταση» προς τις µεθεπόµενες εκλογές (µε άλλον εκλογικό νόµο…) και αφού θα έχει στο µεταξύ «αφοµοιωθεί» η σφαγή των λαϊκών εισοδηµάτων που έχει προγραµµατιστεί για το 2019; Μπορεί να αντέξει αυτή τη νέα δοκιµασία το υπάρχον πολιτικό-κοµµατικό σύστηµα ή πρέπει να προκριθεί ένα µοντέλο «κυβέρνησης τεχνοκρατών» (µια νέα εκδοχή κυβέρνησης Παπαδήµου) στη βάση µιας γενικότερης συναίνεσης των µνηµονιακών κοµµάτων;
Τα διλήµµατα αυτά φάνηκαν ανάγλυφα στη
συζήτηση για την ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ που πήρε τη µορφή «νέου φορέα» της κεντροαριστεράς. Όπου µετά από εβδοµάδες διεργασιών και δύο «γύρους» εκλογών, δεν απαντήθηκε ούτε το στοιχειώδες ερώτηµα των πολιτικών συµµαχιών: µε τον ΣΥΡΙΖΑ ή µε τη Ν∆;
Σε αυτήν την κατάσταση, η κυβέρνηση
καµώνεται ότι κινείται «βάσει σχεδίου». Όµως πρόκειται για σχεδιασµούς µε θεµέλια µέσα σε κινούµενη άµµο. Η κυβερνητική κρίση στη Γερµανία –απότοκο της κρίσης στην ΕΕ και στο διεθνές καπιταλιστικό σύστηµα– απειλεί να τινάξει τους «χρόνους» του Αλ. Τσίπρα στον αέρα.
Το κλείσιµο της 3ης αξιολόγησης
ήταν, λέει, ο πρόλογος για µια επαναδιαπραγµάτευση για το χρέος που, τάχα, θα δηµιουργούσε τη βάση για µια νέα εικόνα success story που, µε τη σειρά του, θα επέτρεπε µια προσφυγή στις κάλπες (το φθινόπωρο του 2018;) µε ελπίδες να περιοριστούν οι απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ και, ίσως, να διασωθούν οι ΑΝΕΛ. Αυτά όλα –που προϋποθέτουν µια ενοποιηµένη άποψη των δανειστών µε κέντρο τη Γερµανία και µια «φιλική» αντιµετώπιση των σχεδιασµών του Τσίπρα από τη µεριά τους– είναι πιθανό να καταλήξουν στην απαίτηση «να εφαρµόσει τα συµφωνηµένα» ο Αλ. Τσίπρας και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, έστω και αν έτσι υποχρεωθούν να βαδίσουν προς ένα εκλογικό Γολγοθά. Γι’ αυτό άλλωστε οι φιλικές στο Μαξίµου εφηµερίδες επαναφέρουν τη φιλολογία περί «αρώµατος εκλογών» και πιθανών αιφνιδιασµών. Όµως αυτοί οι τακτικισµοί θυµίζουν απλώς τη λαϊκή παροιµία για το έξυπνο πουλί που «από τη µύτη πιάνεται»…
Σε αυτό το τοπίο το κρίσιµο ερώτηµα πα-
ραµένει σχετικά µε τον πόλο µιας συνολικά εναλλακτικής λύσης, δηλ. το µέτωπο της αντιµνηµονιακής ριζοσπαστικής Αριστεράς, µέσα στους αγώνες του σήµερα, µέσα στις πολιτικές αντιπαραθέσεις του σήµερα και ενόψει µιας πολιτικής αναµέτρησης µε µεγάλη σηµασία.
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
Η ΕΕ µετά την κυβερνητική κρίση στη Γερµανία Της Μαρίας Μπόλαρη
Σ
τις 13 Νοέµβρη η Γερµανία, αν και έχει «υπηρεσιακή» κυβέρνηση, υπέγραψε την ενεργοποίηση της ευρωπαϊκής ∆ιαρκούς Συνεργασίας στην Ασφάλεια (PeSCo). Πρόκειται για την πρόβλεψη της Συνθήκης της Λισαβόνας για τη σύσφιξη της στρατιωτικής συνεργασίας µεταξύ των χωρών-µελών της ΕΕ και τη δηµιουργία µόνιµου ευρωπαϊκού στρατού. Την υπογραφή τους έβαλαν 23 χώρες-µέλη και µεταξύ τους (σωστά µαντέψατε…) η Ελλάδα του «ριζοσπάστη αριστερού» πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα και του έµπειρου επί των µαρξιστικών αναλύσεων για τον ιµπεριαλισµό υπ. Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά. Όπως σωστά υπογράµµισε σε άρθρο της στην «Εφ. Συν.» η Θεοδώρα Σταθούλια (µε βαθιά γνώση στα ευρωπαϊκά ζητήµατα και υπεράνω πάσης υποψίας για εκ προοιµίου εχθρότητα απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ), οι υπογραφές στην ίδρυση του ευρωστρατού είναι ένα κρίσιµο, ιστορικής σηµασίας, βήµα. Ξεπερνιούνται έτσι οι επί δεκαετίες σχετικές αντιστάσεις κυρίως της Αριστεράς στην Ευρώπη, αλλά και ενός τµήµατος δηµοκρατικού «ρεπουµπλικανισµού» που η ισχύς του έχει µειωθεί κατά πολύ τόσο στη Γαλλία όσο και στη Γερµανία. Το κείµενο για τη «Συνεργασία στην Ασφάλεια» συνδέει ευθέως την ίδρυση του ευρωστρατού µε την «ανάγκη για παρουσία της ΕΕ» στις εξελίξεις στην Αφρική. Υπενθυµίζεται ότι σήµερα ο γαλλικός στρατός είναι παρών σε πέντε (!) αφρικανικές χώρες, ενώ η εξοπλιστική διείσδυση της Γερµανίας στη Μαύρη Ήπειρο αυξάνεται µε γοργούς ρυθµούς. Αυτές οι ιµπεριαλιστικές βλέψεις και προοπτικές, που δεν περιορίζονται ασφαλώς στην Αφρική, ήταν η βάση της συµφωνίας που συνυπέγραψε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. «Τα µεγάλα προβλήµατα (της ΕΕ) τα βλέπω σε όλους τους οικονοµικούς φακέλους, αλλά όχι στην άµυνα», δήλωσε, σύµφωνα µε το «Βήµα», ένας Γερµανός διπλωµάτης εξηγώντας τη βιασύνη για την υπογραφή. Βλέπετε, στην Αφρική αλλά και στη Μέση Ανατολή υπάρχει πολύ «ψητό» για τα δυτικοευρωπαϊκά γεράκια (για περισσότερα για τις ευρω-αφρικανικές σχέσεις βλ. σελ. 5). Όµως σε όλα τα άλλα πεδία κυριαρχούν τα «µεγάλα προβλήµατα». Στις αρχές ∆εκεµβρίου επρόκειτο να αρχίσει η συζήτηση στις Βρυξέλλες σχετικά µε τις αναγκαίες αλλαγές
στην ευρωζώνη και στην ΕΕ προκειµένου να επιταχυνθεί η διαδικασία «εµβάθυνσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης». Ο Μακρόν που έχει καταθέσει τις πιο προωθηµένες προτάσεις σε αυτήν την κατεύθυνση (εκκινώντας από την ισχυρή θέση του εκπροσώπου της πυρηνικής Γαλλίας, της ισχυρότερης στρατιωτικά δύναµης στην Ευρώπη) δήλωσε ήδη ότι «δεν είναι προς το συµφέρον µας» να παγώσει αυτή η διαδικασία.
Προβλήµατα
Αλλά τα προβλήµατα της Μέρκελ δεν περιορίζονται στο στενό πολιτικό παιχνίδι –στην αδυναµία της να συγκροτήσει γρήγορα σταθερή κυβέρνηση. Όλα τα οικονοµικά στοιχεία δείχνουν ότι οι τάσεις «ανάκαµψης» στην ΕΕ είναι εύθραστες, επισφαλείς και αβέβαιες. Σε αυτό το τοπίο δεν είναι εύκολο για τους Γερµανούς καπιταλιστές να πάρουν τις αποφάσεις που θα έφερναν τη Γερµανία στη θέση της ατµοµηχανής για µια αποτελεσµατική «µεταρρύθµιση της αρχιτεκτονικής στην ευρωζώνη». Το Brexit και η κατάσταση των τραπεζών είναι µόνο δύο παραδείγµατα στα κρίσιµα ζητήµατα, που περιµένουν αντιµετώπιση. Το προσφυγικό είναι το επόµενο αγκάθι. Μια στοιχειωδώς ανθρώπινη και δηµοκρατική αντιµετώπισή του έρχεται σε σύγκρουση µε τη δηµαγωγική ρητορική των κυρίαρχων κυβερνητικών κοµµάτων στα προηγούµενα χρόνια, που έστρωσαν το χαλί στην ξενοφοβική ακροδεξιά. Ο παροξυσµός της ισλαµοφοβίας, που βόλευε τα συντηρητικά κόµµατα στην εσωτερική πολιτική τους, δηµιουργεί ήδη δύσκολα διπλωµατικά ζητήµατα όπως η εκτός ελέγχου αντιπαράθεση των ευρωπαϊκών «θεσµών» µε την Τουρκία του Ερντογάν. Η κατάρρευση των διαπραγµατεύσεων για τη δηµιουργία τρικοµµατικής κυβέρνησης –του συνασπισµού «Τζαµάικα» – στη Γερµανία και το ενδεχόµενο καταφυγής σε νέες εκλογές, δηµιουργούν σοβαρά προβλήµατα στις ευρωηγεσίες σε µια κρίσιµη περίοδο. Το προϋπάρχον υπόβαθρο επιτρέπει να παίρνονται κάποιες αποφάσεις, ακόµα και εξαιρετικά σοβαρές όπως στην περίπτωση του ευρωστρατού. Όµως στα ζητήµατα της οικονοµίας και της πολιτικής διευθέτησης της «ΕΕ των δύο ταχυτήτων», όλα τα προβλήµατα παραµένουν µπροστά και η γερµανική πολιτική κρίση δείχνει ότι το χρονοδιάγραµµα της αντιµετώπισής τους γίνεται απροσδιόριστο. Η κυβέρνηση Τσίπρα, παρόλα τα δείγµατα προσαρµογής που παρουσιάζει ανελλιπώς, κινδυνεύει µε τη µοίρα των βατραχιών όταν µέσα στο βάλτο χορεύουν τα βουβάλια.
Ενεργοποιείται η συµφωνία για τον ευρωστρατό, το ένοπλο τµήµα του ιµπεριαλισµού της ΕΕ, µε την υπογραφή των Τσίπρα και Κοτζιά
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566
• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 064/754747-11 της Εθνικής Τράπεζας. • Υπεύθυνος Γρηγόρης Δεµέστιχας, τηλ 6976564624
22 νοεμβρη 2017
πολιτικη
3
Κοινωνικό μέρισμα: Η μεγάλη νεοφιλελεύθερη απάτη Του Αντώνη Νταβανέλου
Μ
ε τυμπανοκρουσίες (έκτακτο πρωθυπουργικό διάγγελμα!) ανακοίνωσε ο Τσίπρας τη διανομή του «κοινωνικού μερίσματος». Ακολούθησε το μπαράζ του επικοινωνιακού μηχανισμού της κυβέρνησης στον Τύπο (όπου οι μεγαλοεκδότες λαμβάνουν το ένα «δωράκι» μετά το άλλο…) που έσπευσε να πανηγυρίσει για την «απόδειξη της κοινωνικής ευαισθησίας» της κυβέρνησης και προσωπικά του πρωθυπουργού.
Ελιγμός Ο στόχος είναι σαφής: να περιοριστούν οι απώλειες στην εκλογική επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ, να ανακοπεί το κύμα των δημοσκοπήσεων που προειδοποιούν για βαριά πολιτική ήττα του κυβερνώντος συνασπισμού (με μεγάλη μείωση του ΣΥΡΙΖΑ και εξαέρωση των ΑΝΕΛ). Έχει ελπίδες επιτυχίας αυτός ο επικοινωνιακός ελιγμός; Περιορισμένων διαστάσεων, αβέβαιες και εντελώς προσωρινές. Να θυμίσουμε ότι ακριβώς το ίδιο «κόλπο» είχε χρησιμοποιήσει ο Αντ. Σαμαράς το 2014 και δεν κατόρθωσε ούτε να αποφύγει την ήττα του ’15, ούτε να περιορίσει τις διαστάσεις της… Ας δούμε όμως την ουσία του «κοινωνικού μερίσματος». Από το διαβόητο «πλεόνασμα» -που δημιουργεί η μνημονιακή λεηλασία σε βάρος των εργατικών και κοινωνικών
δικαιωμάτων- η κυβέρνηση προτίθεται να μοιράσει 720 εκατ. ευρώ σε 3,4 εκατομμύρια δικαιούχους. Οι δικαιούχοι είναι άνθρωποι γύρω μας που έχουν πέσει σε μια διαβίωση κάτω από τα όρια της φτώχειας: νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα ως 9.000 ευρώ και με ακίνητη περιουσία μικρότερη των 180 χιλιάδων ευρώ. Μια απλή διαίρεση δείχνει ότι πρόκειται για ένα εφάπαξ ετήσιο φιλοδώρημα. Όμως τι καλείται να «ξεχάσει» η κοινωνία με βάση αυτό το φιλοδώρημα; Δυστυχώς εδώ η «λίστα» είναι πολύ πιο «πλούσια»: α) Το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι ειδήσεις για μαζική καταστρατήγηση ακόμα και της ακραίας νεοφιλελεύθερης μνημονιακής νομοθεσίας, με στόχο ακόμα μεγαλύτερες περικοπές στα λαϊκά εισοδήματα. Είναι γνωστό ότι επί χρόνια παρακρατούνταν υψηλότερες από τις νόμιμες εισφορές για την περίθαλψη. Σήμερα αποδεικνύεται ότι η κυβέρνηση εφαρμόζει «λάθος» τον νόμο Κατρούγκαλου, επιβάλλοντας υψηλότερες από τις νόμιμες περικοπές στις συντάξεις, κλέβοντας μέχρι και 250 ευρώ μηνιαίως από εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους! Είναι κοινό μυστικό ότι εκατοντάδες χιλιάδες «εφάπαξ» που έχουν εγκριθεί από τα Ταμεία, παρακρατούνται παράνομα και δεν καταβάλλονται στους δικαιούχους επί χρόνια, για να μη διαταραχθούν οι «νόρμες» που αυτή η κυβέρνηση συνυπέγραψε με την τρόικα. Το «πλεόνασμα» του Τσίπρα στηρίζεται στη λεηλασία των συντάξεων, σε μια πολιτική που δεν διστάζει να συ-
μπεριλαμβάνει στις μεθόδους της ακόμα και τη μαζική παρανομία, την κλοπή σε βάρος ανίσχυρων ανθρώπων. β) Όμως και η «νομιμότητα», η μνημονιακή «κανονικότητα» είναι εξίσου αντιδραστική. Η κυβέρνηση που καμώνεται ότι «θα μοιράσει λεφτά» στους πιο αδύναμους, έχει υπογράψει και έχει καταστήσει υποχρεωτικές τις περικοπές 7,5 δισ. ευρώ από τη συνταξιοδοτική δαπάνη της τριετίας 2019-20-21! Αν σε αυτό το κολοσσιαίο ποσόν προστεθούν οι προδιαγεγραμμένες περικοπές των οικογενειακών επιδομάτων στους μισθούς και η κατάργηση του αφορολόγητου εισοδήματος από το 2019, αποδεικνύεται ότι αυτά που ο Τσίπρας ισχυρίζεται ότι θα «μοιράσει» με το ένα χέρι (του κοινωνικού μερίσματος), τα παίρνει πίσω με το άλλο χέρι (της μνημονιακής πολιτικής) ενισχυμένα εις το… δεκαπλάσιο! γ) Δυστυχώς η ληστεία δεν περιορίζεται πλέον στα κρίσιμα πεδία των μισθών, των συντάξεων και της φορολογίας. Οι περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες έχουν φτάσει στο απώτατο όριο αντοχής μιας οργανωμένης κοινωνίας. Η κατάσταση στα δημόσια σχολεία και νοσοκομεία είναι ενδεικτική, όπως ήταν ενδεικτικές οι τραγικές συνέπειες από τις πλημμύρες στη δυτική Αττική. Το σύνολο της πολιτικής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δημιουργεί σε πρωτοφανώς μαζική κλίμακα φτώχεια και απελπισία. Η επιχείρηση «κοινωνικό μέρισμα» είναι τμήμα της προσπάθειας να παραμείνουν οι κυβερνώντες στη θέση τους, ώστε να συνεχίσουν ανενό-
χλητοι τις μνημονιακές πολιτικές. Η ιδεολογική βάση του «κοινωνικού μερίσματος» είναι ο άκρατος νεοφιλελευθερισμός: η κατάργηση των δικαιωμάτων που είναι συνδεδεμένα σταθερά και πάγια με την εργασία, συνδυάζεται με «βοηθήματα» που δίνονται σε όλο και λιγότερους, κοστίζουν όλο και λιγότερα και, κυρίως, δίνονται αν και όποτε «προαιρείται» ο άρχοντας ή το αφεντικό. Από αυτήν την πολιτική υπάρχουν προφανείς κερδισμένοι: Οι δανειστές που καρπώνονται το μεγάλο μέρος του πλεονάσματος. Η ντόπια κυρίαρχη τάξη που καρπώνεται τα διαρκή αποτελέσματα της συντριβής των μισθών και των εργατικών κατακτήσεων.
Συναίνεση;
Αυτή η κοινωνική πραγματικότητα είναι πιο ισχυρή από κάθε επικοινωνιακό ελιγμό. Και στο τέλος της ημέρας η κοινωνία θα παρουσιάσει το λογαριασμό των ευθυνών στους υπεύθυνους. Γιατί, όπως σωστά έγραψε ο Γ. Μαυρής, «το μεγαλύτερο λάθος που μπορεί να διαπράξει η εκάστοτε κυβέρνηση (άρα και η σημερινή) είναι να “διαβάσει λάθος” τις μεγάλες αλλαγές που έχουν μετασχηματίσει βίαια την ελληνική κοινωνία. Να θεωρήσει ότι η κάμψη της κοινωνικής διαμαρτυρίας… η προσαρμογή στις νέες συνθήκες διαβίωσης που χαρακτηρίζουν τη μεταμνημονιακή Ελλάδα σημαίνει και εξασφάλιση της κοινωνικής συναίνεσης προς τους κυβερνώντες» (Γ. Μαυρή: «κοινωνική προσαρμογή δεν σημαίνει κοινωνική συναίνεση»).
Η πορεία του Πολυτεχνείου έδωσε απαντήσεις Του Νικόλα Κολυτά
Π
αρά τις αντιξοότητες και τα προβλήματα που υπήρξαν, το φετινό τριήμερο του Πολυτεχνείου ολοκληρώθηκε κανονικά. Ούτε η αντικινηματική κατάληψη ελάχιστων περιθωριακών ομάδων, ούτε η δυσμένεια των καιρικών συνθηκών, ούτε η προπαγάνδα των συστημικών ΜΜΕ κατάφερε να ακυρώσει τις εκδηλώσεις μνήμης και συνέχισης του αγώνα, που τελούνται κάθε χρόνο. Η πορεία ολοκληρώθηκε κανονικά με τον κόσμο να δίνει δυναμικό "παρών", παρά τις προσπάθειες κάποιων να υπονομευθεί και να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Η πορεία του πολυτεχνείου συνεχίζει να εμπνέει αγώνες και να κοντράρει ένα κλίμα ηττοπάθειας που κυριαρχεί σήμερα. Τα μπλοκ της Αριστεράς δεδομένων των συνθηκών είχαν ικανοποιητικό κόσμο, που δε σταμάτησε σε όλη τη
διάρκεια της διαδήλωσης να φωνάζει συνθήματα και να κρατάει τα πανό του και τις σημαίες του. Στο επίκεντρο των συνθημάτων των διαδηλωτών βρέθηκε η μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης, οι ιμπεριαλιστικές συνεργασίες της, το ταξίδι του Τσίπρα στον Τραμπ και η αγωνιστική συνέχεια του Πολυτεχνείου. Μια τέτοια πορεία δε θα μπορούσε να μην εστιάσει και στα πρόσφατα γεγονότα στη Μάνδρα και τις εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης και της περιφέρειας για τους θανάτους που προκλήθηκαν από τις πλημμύρες. Χαρακτηριστικότερο σύν-
θημα ήταν το «Τα δάκρυά σας είναι υποκριτικά – Λεφτά γιατί δε δώσατε γι αντιπλημμυρικά». Σε όλη τη διάρκεια της διαδήλωσης ο κόσμος του κινήματος ήταν αποφασισμένος να στείλει ένα ηχηρό πολιτικό μήνυμα με πολλούς αποδέκτες. Ένα μήνυμα αντίστασης σε αυτούς που κυβερνούν αυτή τη στιγμή, στους διεθνείς συμμάχους τους αλλά και σε όσους ηθελημένα ή μη μέσα από αντικινηματικές και διαλυτικές πρακτικές εξυπηρετούν τους «από πάνω». Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον κύριο όγκο της πορείας δεν υπήρξε κάποια διάθεση αδιέξοδης πρόκλησης ή σύγκρουσης που θα έδινε πάτημα στις δυνάμεις καταστολής να επέμβουν. Έτσι, λοιπόν, πήραν πρωτοβουλία τα ίδια τα ΜΑΤ να επιτεθούν απρόκλητα σε αναρχικά μπλοκ επί της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και αφού η πορεία είχε ουσιαστικά τελειώσει. Από τα επεισόδια που συνεχίστηκαν στα Εξάρχεια δυστυχώς τραυματίστηκε από φωτοβολίδα ευθείας βολής αλλά και από εισπνοή χημικών μια δικηγόρος του κινήματος. Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι
για άλλη μια χρονιά, η «αριστερή» κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ γέμισε με 5000 αστυνομικούς όλο το κέντρο της Αθήνας. Σε κάθε γωνία υπήρχαν ασφαλίτες ενώ τα ΜΑΤ συνόδευαν συγκεκριμένα τμήματα της πορείας περιμετρικά των μπλοκ τους σε όλη τη διάρκεια. Μαζί όμως με τις κυβερνητικές ευθύνες, ευθύνες φέρουν και ομάδες αυτόκλητων υπερασπιστών της μνήμης του πολυτεχνείου. Αυτό που συνέβη από την Τετάρτη το πρωί μέχρι την Πέμπτη το μεσημέρι όπου μια ομάδα 50 ατόμων είχε κάνει «κατάληψη» στο κτίριο απαγορεύοντας την είσοδο σε όποιον δεν τους άρεσε σίγουρα πρέπει να αποτελέσει πεδίο συζήτησης εντός της Αριστεράς το επόμενο διάστημα. Η Αριστερά αλλά και ο αντιεξουσιαστικός χώρος μέσα από τη μαζική πολιτική δράση σε σύνδεση με την κοινωνία (και όχι μέσα από τη στρατιωτικοποίηση), πρέπει να απομονώσει και να αποβάλλει από τις διαδικασίες του κινήματος ομάδες που μέσα από τις πρακτικές τους εξυπηρετούν αυτούς που θέλουν το κίνημα διαλυμένο και αδύναμο.
4
πολιτικη
22 νοεμβρη 2017
Επικίνδυνα παιχνίδια με την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα
Με τους ιμπεριαλιστές ή με την ειρήνη; Του Πέτρου Τσάγκαρη
Η
πιθανή επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν στην Αθήνα τις επόμενες ημέρες θα μπορούσε να αποτελέσει μια καλή ευκαιρία για μείωση των εντάσεων στο Αιγαίο, για περιορισμό της πιθανότητας σύρραξης ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, εν τέλει θα μπορούσε να αποτελέσει μια ευκαιρία για την ειρήνη. Η επίσκεψη, αν πραγματοποιηθεί, θα γίνει σε μια πολύ ιδιαίτερη συγκυρία για μια περιοχή γενικά εύφλεκτη αλλά σε μεγάλο μέρος της ήδη αναφλεγμένη ή πολύ κοντά στην ανάφλεξη (Λίβανος).
Ρήξη Στη Συρία οι παίκτες είναι πολλοί και ο καθένας διεκδικεί το μερίδιο που του αναλογεί από το πτώμα της χώρας. Η Τουρκία έχει απέναντί της τους περισσότερους αντιπάλους και τις λιγότερες συμμαχίες: Έχει να αντιμετωπίσει τον ISIS (παρά το επαμφοτερίζον φλερτ μαζί του), τη Σαουδική Αραβία και τους τζιχαντιστές συμμάχους της, τον Άσαντ και τους σιίτες συμμάχους του, τις ΗΠΑ και τους Κούρδους συμμάχους τους. Αυτές οι εξελίξεις, αλλά και άλλες που προηγήθηκαν (π.χ. η ρήξη των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ) έχουν αναδιατάξει τις δυνάμεις σε τέτοιο βαθμό ώστε σχεδόν να έχει ανατραπεί η εικόνα των τελευταίων 50 ετών. Ειδικά για την Τουρκία του Ερντογάν, η ρήξη με τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό είναι πρωτοφανής. Βασικό ρόλο γι’ αυτό έχει παίξει η συγκαλυμμένη στήριξη των πραξικοπηματιών και του Γκιουλέν το 2016 εκ μέρους της Ουάσινγκτον, αλλά και η παροχή στρατιωτικής βοήθειας στους Κούρδους της Συρίας. Δύο σοβαρά επεισόδια ήρθαν πολύ πρόσφατα να κλιμακώσουν αυτή τη ρήξη. Το ένα είναι η απόφαση της Άγκυρας για προμήθεια του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400. Η απόφαση αυτή ξεσήκωσε αντιδράσεις κυρίως εκ μέρους των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Πού ακούστηκε χώρα του ΝΑΤΟ να προμηθεύεται τέτοιου επιπέδου όπλα από τη Ρωσία, αναφωνούσαν τα στελέχη του ΝΑΤΟ. Ο Αμερικανός υπουργός «Άμυνας», Τζιμ Μάτις δήλωσε καμιά δεκαριά φορές ότι οι S-400 δεν εί-
ναι συμβατοί με τα δυτικά-νατοϊκά οπλικά συστήματα, εννοώντας ότι η ένταξη των S-400 σε ένα νατοϊκό σύστημα «άμυνας» δημιουργεί θέμα ασφάλειας και αξιοπιστίας για όλο το δυτικής προέλευσης οπλικό σύστημα. Το δεύτερο επεισόδιο που κλιμάκωσε τη ρήξη, ήταν η πρωτοφανής αποχώρηση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων από άσκηση του ΝΑΤΟ στη Νορβηγία, επειδή υπήρχε προσομοίωση υποτιθέμενου εχθρού του ΝΑΤΟ που χρησιμοποιούσε τα πρόσωπα του Κεμάλ Ατατούρκ και του ίδιου του Ερντογάν. Η πρόκληση ήταν προφανώς πολύ μεγάλη και φυσικά οι δηλώσεις του γραμματέα της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ ότι επρόκειτο περί λάθους έκανε τα πράγματα ακόμη χειρότερα, μην αφήνοντας περιθώρια στην Άγκυρα. Στο πλαίσιο του επεισοδίου και σε μια έξαρση αντι-νατοϊσμού ο Ερντογάν διακήρυξε τα εξής: «Δεν υπάρχει πια μια Τουρκία που ήταν μόνο προκεχωρημένο φρούριο ορισμένων διεθνών οργανισμών. Αυτοί που μας συγκρίνουν με την Τουρκία της δεκαετίας του ’80 και του ’90 θα καταλάβουν σίγουρα ότι κάνουν ένα πολύ μεγάλο λάθος».
Ιμπεριαλισμός
Το αφήγημα μεγάλου μέρους της ελληνικής Αριστεράς της προηγούμενες δεκαετίες παρουσίαζε την Τουρκία ως το καλό παιδί του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και την Ελλάδα ως το αθώο θύμα και των δύο. Ασφαλώς επρόκειτο για ένα εθνικιστικό αφήγημα με το οποίο δεν συμφωνούσαν τα γεγονότα. Ωστόσο στις σημερινές συνθήκες αυτό το αφήγημα δεν είναι απλώς λάθος: ακουμπάει τα όρια της κωμωδίας. Σήμερα η Τουρκία, για τους δικούς της λόγους, είναι σε αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και την ΕΕ συνολικά. Η ΕΕ έχει βουλιάξει όλο και βαθύτερα στη μισαλλοδοξία με τη μορφή της ισλαμοφοβίας. Σειρά εθνικιστών, ακροδεξιών ή νεοφιλελεύθερων Ευρωπαίων ηγετών καταγγέλλουν την Τουρκία για καταπάτηση ανθρώπινων και πολιτικών δικαιωμάτων, ενώ οι ίδιοι κάνουν παρόμοια πράγματα στη χώρα τους (βλ. Ραχόι για την Καταλονία, Όρμπαν στην Ουγγαρία κ.λπ.) ή πετάνε στα σκουπίδια τους πρόσφυγες που έρχονται από την Τουρκία (βλ. Αν. Ευρώπη). Στην Α. Μεσόγειο οι παγκόσμιοι πετρελαϊκοί κολοσσοί έχουν συνταχθεί με τον άξονα Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ-Αίγυπτος,
έναν άξονα που υπό τις ευλογίες των ΗΠΑ και της ΕΕ, καθώς και τη στρατιωτική κάλυψη του γαλλικού και του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού και της ισραηλινής αεροπορίας αποκλείουν ουσιαστικά την Τουρκία, από τη θαλάσσια περιοχή, τα κοιτάσματά της, αλλά και από τον έλεγχο των αγωγών που θα διέλθουν από τον υποθαλάσσιο χώρο. Από την άλλη η Ελλάδα, διά στόματος του πρωθυπουργού της Τσίπρα επιπλήττει μαζί με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντ. Τραμπ τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ που δεν ξοδεύουν όσα ξοδεύει η Ελλάδα για εξοπλισμούς. Ο υπουργός Άμυνας Π. Καμμένος προσφέρει για τις αμερικανονατοϊκές ανάγκες και έτερη βάση πλην της Σούδας, στην Κάρπαθο και αλλού. Τα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια με αμερικανικά, ισραηλινά και αιγυπτιακά στρατεύματα είναι πια συνηθισμένα για τον ελληνικό αλλά και για τον κυπριακό στρατό. Και ο στόχος αυτών των γυμνασίων είναι καταφανώς ένας, δηλ. αυτός που έχει μείνει έξω από τις συμφωνίες.
Ο Τσίπρας
Προφανώς η αποχώρηση από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ που είχε πραγματοποιήσει ο Κων. Καραμανλής τη δεκαετία του ’70 αντανακλούσε έναν «ανεύθυνο αντιιμπεριαλισμό» της εποχής της «σοσιαλμανίας» του καραμανλισμού, την οποία ο «υπεύθυνος και αριστερός» Αλέξης Τσίπρας έχει απορρίψει ως… δεξιά πολιτική. Αριστερή πολιτική, εκτός από τα μνημόνια, είναι η άριστη συνεργασία με το ΝΑΤΟ και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Είναι γι’ αυτό το λόγο, δηλ. την εγκατάλειψη των πιο στοιχειωδών προταγμάτων της Αριστεράς, όπως η ειρήνη και η αντίθεση με τον ιμπεριαλισμό, που δεν μπορούμε να κρατάμε ούτε μετρίου μεγέθους καλάθι από τη συνάντηση του Τσίπρα με τον Ερντογάν. Δεν μπορούμε να περιμένουμε και πολλά πράγματα όσον αφορά την ειρήνη στο Αιγαίο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε μόνιμη και δίκαιη ειρήνευση στην Κύπρο, μετά τις τρικλοποδιές στις πρόσφατες συνομιλίες στην Ελβετία. Αλλά δεν μπορούν και οι πρόσφυγες να περιμένουν κάτι καλύτερο από τη ρατσιστική-δολοφονική συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. Ωστόσο, θα μπορούσε τουλάχιστο σε κάποια μίνιμουμ πράγματα να υπάρξει βελτίωση. Όπως για παράδειγμα με την κατάσταση των μειονοτήτων. Π.χ. στην Ελλάδα
ακόμη δεν έχει το δικαίωμα η μειονότητα να αυτοπροσδιορίζεται, να επισκευάζει τα τεμένη της και άλλα κτίριά της και να εκλέγει τους μουφτήδες της. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα μέσα Νοέμβρη καταδικάστηκαν σε φυλάκιση –για πρώτη φορά επί ΣΥΡΙΖΑ– δύο θρησκευτικοί ηγέτες της μειονότητας, ο εκλεγμένος (αλλά μη αναγνωρισμένος από το ελληνικό κράτος που διορίζει το ίδιο τους μουφτήδες) μουφτής Ξάνθης Αχμέτ Μετέ, καθώς και ο ιμάμης του χωριού Γλαύκης Ερκάν Αζίζογλου. Από την προηγούμενη φορά που είχε έρθει Τούρκος πρόεδρος στην Ελλάδα έχουν περάσει 65 χρόνια. Τότε, το 1952, είχε έρθει ο Τζελάλ Μπαγιάρ. Στην επίσκεψή του είχε εγκαινιάσει το Μειονοτικό Γυμνάσιο και Λύκειο Κομοτηνής, γνωστό και ως «Τζελάλ Μπαγιάρ», το οποίο είναι το τελευταίο μειονοτικό σχολείο που κατασκευάστηκε στην περιοχή της Δυτικής Θράκης, το 1952. Είχε προηγηθεί επίσκεψη του τότε βασιλιά της Ελλάδας Παύλου και της βασίλισσας Φρειδερίκης στην Τουρκία ως επίσημων προσκεκλημένων του Μπαγιάρ. Σε δεξίωση που είχε δοθεί προς τιμήν των δύο γαλαζοαίματων, η Φρειδερίκη εξέφρασε την επιθυμία της «να ιδρύσει ένα Λύκειο για τους Τούρκους της Δυτικής Θράκης». Στην ίδια ομιλία ζήτησε από τον Μπαγιάρ να δώσει στο σχολείο το όνομά του για να τον τιμήσει. Σήμερα, ένα από τα πιο προβεβλημένα αιτήματα της τουρκικής μειονότητας είναι η βελτίωση των άθλιων κτιρίων όπου στεγάζονται τα σχολεία της. Ο Τσίπρας σίγουρα δεν μπορεί να διανοηθεί ότι θα φτάσει τον αντιιμπεριαλισμό ή τη «σοσιαλμανία» του Καραμανλή, όπως αναφέραμε. Αλλά, τουλάχιστον θα έχει την ευκαιρία να εισακούσει τα αιτήματα της μειονότητας και να μην υστερήσει, σε δημοκρατική ευαισθησία, ακόμη και από τη διαβόητη βασίλισσα. Η κοινή λογική, αλλά και η ιστορία (βλ. Σύμφωνο Φιλίας και Κατανόησης μεταξύ Ελ. Βενιζέλου και Κεμάλ Ατατούρκ στη δεκαετία του ’30) δείχνουν ότι τα συμφέροντα των λαών και στις δύο όχθες του Αιγαίου, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κρίση αλλά και τις πιέσεις του ιμπεριαλισμού, είναι ταυτισμένα με την πολιτική της ειρήνης και της συνεργασίας. Ο Αλ. Τσίπρας, ταυτισμένος πλέον με τη νατοϊκή πλευρά και ευθυγραμμισμένος με την κυβέρνηση Τραμπ, κάνει την αντίστροφη επιλογή: την επιμονή στη βλακώδη και επικίνδυνη πολιτική του ανταγωνισμού.
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ιµπεριαλιστική «αναβάθµιση» - γενικευµένος επανεξοπλισµός Του Πάνου Κοσµά
Τ
α νέα είναι… συγκλονιστικά: η 5η σύνοδος κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αφρικανικής Ένωσης, που διεξάγεται στις 30 και 31 Νοεµβρίου στο Αµπιτζάν στην Ακτή του Ελεφαντοστού, θα έχει βασικό της θέµα τη νεολαία. Τα σαϊνια οι τεχνοκράτες και επικοινωνιολόγοι που διαµορφώνουν το προπαγανδιστικό υλικό και τις οµιλίες των µεγαλοσχηµόνων σε τέτοιου είδους συνδιασκέψεις, «ανακάλυψαν» ότι το 60% του πληθυσµού των χωρών της Αφρικής είναι κάτω των 25 ετών. Ξέχασαν όµως να µας πουν ότι ένα τεράστιο ποσοστό εξ αυτών είναι άνεργοι και αποτελούν την εξαθλιωµένη εµπροσθοφυλακή της θάλασσας των φτωχών και περιθωριοποιηµένων. Η ιµπεριαλιστική Ευρωπαϊκή Ένωση επιστρέφει στον τόπο του εγκλήµατος για να «πουλήσει» -εκτός από «ανάπτυξη δεξιοτήτων και δηµιουργία θέσεων εργασίας», που εξάλλου είναι η ιστορική τους προσφορά στους λαούς της Αφρικής-, «ειρήνη και ασφάλεια» (µε «ανθρωπιστικούς» βοµβαρδισµούς όπως στη Λιβύη και αλλού), «δηµοκρατία και ανθρώπινα δικαιώµατα» (που… βασιλεύουν στην Αίγυπτο και στη συντριπτική πλειονότητα των χωρών της Αφρικής µε τη φροντίδα εκλεκτών συµµάχων της Ε.Ε. και αναγνωρισµένων.. δηµοκρατών όπως ο αιµοσταγής δικτάτορας της Αιγύπτου Σίσι), «µετανάστευση και κινητικότητα» (οργανώνοντας φονικές ενέδρες και πολύνεκρες επιδροµές κατά των µεταναστών στη Βόρεια Αφρική για να µην περάσουν στην Ευρώπη-«φρούριο»). Τέτοια είναι η ατζέντα της συνόδου, τέτοια και η αξία της: ένα όργιο προπαγάνδας και υποκρισίας αντάξιο του αποικιακού παρελθόντος. Αν για όλα τα προηγούµενα ισχύει το «πολλά ήτανε τα ψέµατα που είπαµε ως εδώ», µία υπόσχεση είναι -φευ!- αληθινή: η υπόσχεση για «εµπόριο και επενδύσεις». Πράγµατι, ο µηχανισµός της λεηλασίας δεν δουλεύει χωρίς αυτά…
Η Ελλάδα, γρανάζι στα ιµπεριαλιστικά σχέδια
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν θα µπορούσε να λείπει από αυτό το πανηγύρι. Όχι, η κυβερνητική αντιπροσωπεία δεν θα συµµετάσχει «σεµνά και ταπεινά», γεµάτη ενοχές και από θεσµική υποχρέωση, αλλά σαν σηµαντικός «παίκτης» στο ιµπεριαλιστικό πρότζεκτ. Όποιος αµφιβάλλει, ας ρίξει µια µατιά στα ρεπορτάζ για την πέµπτη τα τελευταία χρόνια τριµερή Ελλάδας - Κύπρου και Αιγύπτου, στη Λευκωσία 8 ηµέρες πριν ξεκινήσει η ευρωαφρικανική σύνοδος. Το να µιλούν για διεθνές δίκαιο ο Αναστασιάδης και ο Τσίπρας ποζάροντας δίπλα στον αιµοσταγή δικτάτορα
της Αιγύπτου Φατάχ αλ Σίσι, είναι η επιτοµή του αµοραλισµού και του κυνισµού, αλλά και τρανή απόδειξη του τι εννοούν µιλώντας για «εθνικά συµφέροντα». ∆εν πρόκειται όµως µόνο γι’ αυτό: η τριµερής έχει ουσιαστική ατζέντα. Σύµφωνα µε τα ρεπορτάζ, «διπλωµατικοί κύκλοι» θεωρούν εξαιρετικά πιθανή την έναρξη των διαδικασιών για την τριπλή οριοθέτηση ΑΟΖ µεταξύ Κύπρου, Αιγύπτου και Ελλάδας µε παράκαµψη της Τουρκίας και της Παλαιστίνης. Επίσης, µέσα στο ∆εκέµβριο ξεκινούν οι διαπραγµατεύσεις Κύπρου - Αιγύπτου για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου που θα συνδέει το περιλάλητο «οικόπεδο 12 - Αφροδίτη» της κυπριακής ΑΟΖ µε αιγυπτιακά τερµατικά. Την τριµερή θα απασχολήσουν επίσης ζητήµατα συνεργασίας στον
Όπως και στα ζητήµατα της λιτότητας, η Ε.Ε. φαίνεται να πρωτοπορεί ακόµη και σε αυτό! Όσο για την Ελλάδα και την Κύπρο, ακολουθούν κατά πόδας, υπηρετώντας το νέο «µεγαλοϊδεατισµό» των ΑΟΖ και των ιµπεριαλιστικών µετώπων στην περιοχή
τοµέα της ενέργειας γενικότερα, της οικονοµίας, αλλά και της «άµυνας και ασφάλειας». Όσον αφορά το τελευταίο, δεν πρέπει να υποτιµήσουµε τον διαπιστωµένο ζήλο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ: από την πώληση πολεµικού υλικού στο θεακρατικό δικτατορικό καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας µέχρι την πυκνή διεξαγωγή µεγάλης κλίµακας πολεµικών ασκήσεων µε το Ισραήλ και την Αίγυπτο, στο Αιγαίο αλλά και στην Κύπρο. Ο ιµπεριαλιστικός άξονας Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ - Αιγύπτου, υπό την µπαγκέτα του αµερικάνικου ιµπεριαλισµού, είναι η συµµαχία των προθύµων που καλείται να βγάλει τη «βρόµικη δουλειά» σε όλα τα «µέτωπα».
Γενικός επανεξοπλισµός για εξαγωγή «δηµοκρατίας» - και… όπλων Αν ο µηχανισµός της λεηλασίας δεν δουλεύει χωρίς το «εµπόριο και τις επενδύσεις», η εξαγωγή «δηµοκρατίας» δεν δουλεύει χωρίς… όπλα και εξαγωγή όπλων. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το 2016 και ακόµη περισσότερο το 2017 σηµατοδοτούν την ουσιαστική στροφή
στο γενικό επανεξοπλισµό. Οι ρυθµοί δεν συγκρίνονται βέβαια µε τη φρενίτιδα του Μεσοπολέµου, αλλά η στροφή είναι σαφέστατη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, «σαν έτοιµη από καιρό», ανταποκρίθηκε ασµένως στις πιέσεις και απειλές του Ντόναλντ Τραµπ, που απαίτησε να ξοδέψει περισσότερα για το ΝΑΤΟ και να αυξήσει τις στρατιωτικές της δαπάνες. Σε µια «πιλοτική» για όλη την Ε.Ε. δέσµευση, η καγκελάριος της Γερµανίας Άνγκελα Μέρκελ είπε σε οµιλία της στις 18 Οκτωβρίου του 2016: «Τον 21ο αιώνα δεν θα τύχουµε της βοηθείας που είχαµε κατά τον 20ό. Θα πρέπει να αυξήσουµε τις δαπάνες για τον αµυντικό µας προϋπολογισµό, από το 1,2% στο 2%, όπως έχει καθοριστεί από το ΝΑΤΟ». Πρόκειται για υπόσχεση αύξησης των στρατιωτικών δαπανών κατά το θηριώδες ποσοστό 67%! Η κυβέρνηση της ∆ανίας προτείνει την αύξηση κατά 20% των αµυντικών δαπανών της χώρας, επικαλούµενη την ενίσχυση της ρωσικής δραστηριότητας στην περιοχή της Βαλτικής. Σε παρόµοια τροχιά βρίσκεται και η Σουηδία, η οποία έχει επαναφέρει την υποχρεωτική στράτευση, έχει αυξήσει τον αµυντικό προϋπολογισµό και έχει ενισχύσει τη συνεργασία της µε το ΝΑΤΟ. Οι σουηδικές ένοπλες δυνάµεις θα δαπανήσουν ένα δισ. δολάρια επιπλέον ως το 2020, ενώ παράλληλα η Σουηδία εγκατέστησε εκ νέου στρατό στο στρατηγικής σηµασίας νησί Γκότλαντ της Βαλτικής, το οποίο είχε παραµείνει αποστρατιωτικοποιηµένη ζώνη από το 1990. Την τάση γενικού επανεξοπλισµού τεκµηριώνουν και τα στοιχεία του ∆ιεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλµης (SIPRI). Ακόµη και στην Ελλάδα και την Κύπρο της µνηµονιακής λεηλασίας καταγράφηκε αύξηση - έστω και οριακή. Οι µπίζνες της ελληνικής κυβέρνησης µε τις ΗΠΑ και η δηµόσια δέσµευση του Αλέξη Τσίπρα ότι η Ελλάδα θα διαθέσει τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ για την αναβάθµιση των F-16, φέρνουν ακόµη µεγαλύτερες αυξήσεις. Ο ιµπεριαλιστικός κόσµος βρίσκεται στη µεταβατική φάση προς µια ιστορικών διαστάσεων ανατροπή συσχετισµών δυνάµεων (ραγδαία άνοδος της Κίνας, αλλά και της Ινδίας και γενικά της «Ανατολής» σε βάρος της ∆ύσης), που σε συνδυασµό µε την οικονοµική κρίση, οξύνει τους ιµπεριαλιστικούς ανταγωνισµούς και τη στροφή στις εθνικές προτεραιότητες. Όλα αυτά έχουν την αναπόφευκτη συνέπεια της αύξησης των ψυχρών ή και θερµών µετώπων, αλλά και στρατιωτικών δαπανών. Όπως και στα ζητήµατα της λιτότητας, η Ε.Ε. φαίνεται να πρωτοπορεί ακόµη και σε αυτό! Όσο για την Ελλάδα και την Κύπρο, ακολουθούν κατά πόδας, υπηρετώντας το νέο «µεγαλοϊδεατισµό» των ΑΟΖ και των ιµπεριαλιστικών µετώπων στην περιοχή.
5
ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6985072064 6ο ∆∆ 6907856793 Σεπόλια-Κολωνός 6973009630 Πετράλωνα-Θησείο 6977609033 Αµπελόκηποι 6973005569
6974428095 Κορωπί 6978019250 Αχαρνές 6977266544
ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. ΦιλαδέλφειαΝ. Χαλκηδόνα 6972846751 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια-Χαλάνδρι 6948429227 Αγ. Παρασκευή 6974843109
ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Πάτρα 6974977186
ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Περιστέρι 6977206087 Αιγάλεω 6972516210 Άγιοι ΑνάργυροιΚαµατερό 6998466952 Χαϊδάρι 6945542335 Πετρούπολη 6983674242
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Κέντρο 6909182394 5ο ∆∆ 6972878820 Νεάπολης-Συκεών 6948688241
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Καλαµάτα 6936018810 Κορώνη 6932422501 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Λοκρίδα (Αταλάντη) 6977096663 Λιβαδειά 6977684563 Φωκίδα (Άµφισσα-Ιτέα) 6973607585 Λαµία 6973344352 ΗΠΕΙΡΟΣ: Πρέβεζα 6932567576 Άρτα 6907925425 Ηγουµενίτσα 6977867801
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Βύρωνας 6972318747 Κοζάνη-Πτολεµαΐδα Ζωγράφου 6937271330 6972814199 Καισαριανή 6947566690 ΘΕΣΣΑΛΙΑ: ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Τρίκαλα Γλυφάδα 6944548787 6976291795 Άλιµος 6932566460 Καλλιθέα 6979829057 ΚΡΗΤΗ: Ν. Σµύρνη 6972098143 Ηράκλειο 6944916915 Βούλα-Βάρη-Βουλιαγ- Ρέθυµνο 6907856793 µένη 6948o00171 Χανιά 6975964967 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6973958481 Κορυδαλλός 6948100218 Κερατσίνι 6975847329 Σαλαµίνα 6973376378
ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Σύρος 6972743637 Νάξος 6947619631
ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166 ΛΟΝΔΙΝΟ: ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 0044-7969523579 Λαυρεωτική 6939014803 ΠΑΡΙΣΙ: 0033-673555890 Παιανία-Γλυκά Νερά 0030-6937762930
ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ: ΑΤΤΙΚΗ: Νοσοκ. «Γεννηµατάς» 6977072458 Νοσοκ. «Αλεξάνδρα» 6946950764 Νοσ. Ασκληπιείο 6936604279 Ψ.Ν.Α. 6944417885 Νοσ. «Σωτηρία» 6984067690 Θριάσιο νοσοκοµείο 6979773546 Ασφ/κά Ταµεία 6974701829
ΥΠΑΑΤ 6945754555 Εκπαιδευτικοί 6976332197 Αεροµεταφορές 6982164101 ∆ήµοι 6972661906 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Νοσ. ΑΧΕΠΑ 6973972804 Νοσ. «Γεννηµατάς» 6977029532 Εκπαιδευτικοί 6972878820
ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ: Νοµική Αθήνας 6972648225 Αρχιτεκτονική 6947289596
Φιλοσοφική 6982517264 Πανεπιστήµιο Πάτρας: Σχολή Μηχανολόγων -Μηχανικών 6959771512
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
Αποδοµώντας την κυρίαρχη ιδεολογία
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
ό , αι ς ς η ε ά ς
6 ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
ένε ότι... για τους θανάτους από τις πληµµύρες φταίµε όλοι (και οι... πνιγµένοι)
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • •
•
Α ΑΘΗΝΑΣ: 6957500105 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6986294964 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942533310 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6948100218 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ∆ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ: 6972814199 ∆ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ∆Α: 6973235894 ΚΡΗΤΗ: 6976332197 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6945077461 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
• •
•
• •
•
•
•
•
•
«Η φονική πληµµύρα στη Μάνδρα προκάλεσε το θάνατο σε 21 ανθρώπους» αναφέρει η πλειοψηφία των ειδησεογραφικών µέσων. Είναι πολύ εύκολο να αποδοθούν ευθύνες για τα πρωτοφανή φυσικά φαινόµενα, στον άστατο καιρό, στους φτωχούς που αναγκάζονται να ζουν µέσα στα ρέµατα ή ακόµη και στον ίδιο τον… Θεό, παρά να καταδικαστούν οι πολιτικές που σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο έχουν αδιαφορήσει πλήρως για την ανθρώπινη ζωή και το φυσικό περιβάλλον προσκυνώντας το κέρδος. Έτσι, λοιπόν, τα φιλοκυβερνητικά «αριστερά» ΜΜΕ ξεκίνησαν µια µιντιακή εκστρατεία λίγες µόνο ώρες µετά την ανακοίνωση των πρώτων θυµάτων της πληµµύρας, µε την οποία στοχοποιούσαν τον κόσµο που ζει στις περιοχές καθώς και τη «συµβιβασµένη λογική του νεοέλληνα» που παρανοµεί εν πλήρη αδιαφορία για τους νόµους του κράτους. Πρόκειται βέβαια για τους ίδιους νόµους και νοµοθέτες που αποχαρακτηρίζουν πάρκα και άλση κάνοντάς τα δώρο σε ιδιώτες (π.χ. ρυθµιστικό νοµοσχέδιο Σαµαρά 2014), που αδιαφορούν για τη δηµιουργία αντιπυρικών ζωνών και που δίνουν λεφτά για όπλα και F16 αντί για µέτρα πρόληψης φυσικών καταστροφών. Ηθικίστικα κείµενα που µετέθεταν τις ευθύνες στις πλάτες αυτών που τα σπίτια τους και τα µαγαζιά τους είχαν καταστραφεί, που οι οικογένειές τους είχαν ακόµη αγνοούµενους και που τα χωράφια τους είχαν γίνει βάλτοι, άρχισαν να κατακλύζουν το διαδίκτυο. Ο κυνισµός απέναντι σε ανθρώπους της βιοπάλης που κατά την πλειοψηφία τους εργάζονται στα τοπικά εργοστάσια ή χωράφια και είδαν τη ζωή τους να καταστρέφεται από µια µπόρα, είναι πραγµατικά προκλητικός. Όπως και η υποκριτική διαχείριση της κατάστασης από την κυβέρνηση. Η περιφερειάρχης Ρένα ∆ούρου κατέθεσε µηνυτήρια αναφορά στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου προκειµένου να αποδοθούν ευθύνες για τις καταστροφές λες και η ίδια είναι κάποια περαστική και δεν φέρει θεσµική ευθύνη. Την ίδια ώρα ο αντιπεριφερειάρχης Γιώργος Καραµέρος παρήλαυνε από τα τηλεοπτικά πάνελ φορώντας διασωστικό γιλέκο, προκειµένου µέσω της δικτατορίας της εικόνας να µας πείσει ότι αγωνίζεται για τους πληγέντες. Στο ίδιο µοτίβο κινήθηκε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης που ζήτησε τη σύσταση επιτροπής στη Ν∆ που θα αναζητήσει λύσεις και παρεµβάσεις, λες και το κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης είναι κάποια εθελοντική οργάνωση και όχι επί δεκαετίες ένα κόµµα εξουσίας. Η αλήθεια βρίσκεται στις διαχρονικά εγκληµατικές ευθύνες των κυβερνήσεων και των τοπικών αρχών που µπροστά στην εξυπηρέτηση των δικών τους συµφερόντων και
των κερδών των ιδιωτών ανέχονταν ή και συνέδραµαν στην καταστροφή του περιβάλλοντος και την πρόκληση ακραίων φυσικών φαινοµένων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ειδικά στο ∆ήµο Μάνδρας στο σηµείο όπου είχε µπαζωθεί σε µήκος 500 µέτρων το ρέµα, ο δήµος είχε εγκαταστήσει το αµαξοστάσιό του ενώ στο πλαίσιο «της ανάπτυξης και της επιχειρηµατικότητας» είχε δώσει άδεια και είχε χτιστεί ολόκληρο σούπερ µάρκετ για να «ικανοποιεί ο κόσµος τις ανάγκες του». Την ίδια στιγµή η περιφέρεια, παρά τις προειδοποιήσεις ειδικών αλλά και καθηγητών του ΕΚΠΑ, δεν προέβη ποτέ στη δηµιουργία επαρκών αντιπληµµυρικών έργων µε αποτέλεσµα κατόπιν της µαύρης «εορτής» να κηρύσσει την περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να αξιοποιεί µιντιακά µε επισκέψεις την απερισκεψία της απέναντι στους νόµους της φύσης. Με βάση παλαιότερες µελέτες του ΙΓΜΕ, σχεδόν κάτω από κάθε µεγάλο δρόµο στην Αθήνα κρυβόταν ένα µεγάλο ή µικρό ποτάµι, ενώ οι ίδιες µελέτες δείχνουν ότι η βίαιη οικοδόµηση, τα κέρδη των εργολάβων και το πελατειακό κράτος συνέβαλαν καθοριστικά στο να µπαζωθούν 800 χιλιόµετρα ποταµών και µικρότερων ρεµάτων! Το ΙΓΜΕ συνεχίζει τονίζοντας ότι µέχρι πριν από µερικά χρόνια το 80% των όµβριων υδάτων το απορροφούσε το έδαφος της Αττικής και µόλις το 20% κατέληγε στη θάλασσα. Σήµερα συµβαίνει το αντίστροφο µε αποτέλεσµα το µπάζωµα ή το χτίσιµο στις υδάτινες διόδους να οξύνει το πρόβληµα και να προκαλεί φαινόµενα σαν αυτά που είδαµε στη Μάνδρα. Ολόκληρες περιοχές µετατράπηκαν σε µια µεγάλη λίµνη όπου επέπλεαν ακόµη και αυτοκίνητα. Τα πάντα για το τσιµέντο, το real estate και τον αστικό εκσυγχρονισµό. Μόνο την εικοσαετία 1950-1970 µε την άναρχη δόµηση στην Αθήνα και τη χαρά των εργολάβων οι δοµηµένες επιφάνειες του λεκανοπεδίου Αττικής έφτασαν από το 25% στο 75%. Μπορεί να αντιληφθεί κανείς το πόσο επηρεάστηκε το περιβάλλον. Για τις καταστροφές, λοιπόν, δεν ευθύνονται οι απλοί άνθρωποι αλλά οι πολιτικές που βρίσκονται στην υπηρεσία του κέρδους. Οι πολιτικές που διανέµουν δηµόσιο χρήµα για την κατασκευή γηπέδων και εµπορικών κέντρων την ώρα που το καλοκαίρι καίγονται τα βουνά και το χειµώνα πληµµυρίζουν οι πόλεις. Ο κόσµος ενσωµατώνεται στη λογική του καπιταλιστικού συστήµατος και εγκλωβισµένος στον ατοµικό δρόµο προσπαθεί να εξυπηρετήσει το συµφέρον του. Μόνο που µε διαφορετικό τρόπο εξυπηρετείται το ατοµικό συµφέρον στη Μάνδρα και στην Ελευσίνα και µε διαφορετικό τρόπο στην Εκάλη και τη Φιλοθέη. Στις πρώτες περιοχές ο ατοµικός δρόµος σε πνίγει ενώ στις δεύτερες σε κάνει πιο πλούσιο.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
7
Οι εκλογές στην κεντροαριστερά Του Αντώνη Νταβανέλου
Η
(αναµενόµενη) νίκη της Φ. Γεννηµατά στις εκλογές για την ηγεσία στην κεντροαριστερά ήρθε φυσιολογικά. Πέρα από την επιβεβαίωση της γενικής αλήθειας ότι στην πολιτική δεν υπάρχουν παρθενογεννέσεις, τα µικρότερα, άχρωµα και άοσµα, εξω-ιστορικά µορφώµατα όπως η ∆ΗΜΑΡ και το Ποτάµι δε θα µπορούσαν να απειλήσουν σε επίπεδο εκλογής ηγεσίας την πασοκική παράδοση. Τα ονόµατα στο επιτελείο της Φ. Γεννηµατά (Κ. Λαλιώτης, Μιλτ. Παπαϊωάννου, Θ. Τσούρας κ.ά.) δείχνουν ότι το «κέντρο» της πασοκικής παράδοσης τάχθηκε «µε τη Φώφη». Και από τη σκοπιά τους, σωστά έπραξαν: η ανασυγκρότηση του χώρου του ΠΑΣΟΚ –γιατί περί αυτού πρόκειται– δε θα µπορούσε να «περπατήσει» µε την παραίτηση από µια κάποια «συνέχεια» της ιστορίας του κόµµατος του Α. Παπανδρέου και των µεγάλων γεγονότων στις δεκαετίες του 1970-80. Αυτό το «υλικό» κουβαλάει µέσα του πολιτική ισχύ: οµάδες στελεχών, εµπειρία διακυβέρνησης, σχέσεις µε τµήµατα των µηχανισµών του κράτους κ.ο.κ. Αυτά είναι κατά πολύ ουσιαστικότερα «σηµεία στήριξης» για µια πορεία πολιτικής οικοδόµησης από τα µεταµοντέρνα σκέτα επικοινωνιακά «ατού» των ανταγωνιστών της Φ. Γεννηµατά στην πάλη για την ηγεσία στο «νέο φορέα». Πρόκειται, λοιπόν, για την πρώτη σοβαρή απόπειρα ανασύνταξης του χώρου της σοσιαλφιλελεύθερης κεντροαριστεράς µετά τη διαλυτική κρίση που ξεκίνησε στο ΠΑΣΟΚ µε την κατάρρευση του Γ. Παπανδρέου κάτω από το βάρος των ευθυνών για τη µνηµονιακή καταστρο-
φή και την απόφαση του Β. Βενιζέλου να συγκυβερνήσει µαζί µε τον Α. Σαµαρά, µε µια πολιτική µνηµονιακής πυγµής.
Μνηµονιακή ανασυγκρότηση
Όµως, ακριβώς αυτά τα µεγάλα πολιτικά γεγονότα (τα µνηµόνια και οι ευθύνες της σοσιαλδηµοκρατίας στην επιβολή τους) περιορίζουν ταυτόχρονα και τη δυναµική αυτού του «νέου ξεκινήµατος». Ο Κ. Λαλιώτης µπορεί να αισθάνεται «µάγος» και µέγας χειραγωγός, όµως τα «θαύµατα» που πέτυχε στο (µακρινό) παρελθόν είχαν τη βάση τους στη µεγάλη περίοδο της εργατικής Μεταπολίτευσης και στην πρώτη ανατροπή της ∆εξιάς µετά τον Εµφύλιο, στα 1981. Σήµερα η ανασυγκρότηση της σοσιαλδηµοκρατίας περνάει υποχρεωτικά µέσα από τη διαχείριση της µνηµονιακής καταστροφής, µέσα από την αποδοχή των «συµφωνιών» µε τους δανειστές, σε συνθήκες πρωτοφανούς και παρατεταµένης κοινωνικο-οικονοµικής κρίσης. Γι’ αυτό και ο «νέος φορέας» σηµαδεύεται εκ γενετής µε τα όρια µιας συµπληρωµατικής πολιτικής δύναµης. ∆εν είναι τυχαίο ότι το δίληµµα που κυριάρχησε στις πολιτικές συζητήσεις των ηµερών ήταν: µε τη Ν∆ ή µε το ΣΥΡΙΖΑ; Όµως δεν είναι, επίσης, τυχαίο ότι δε δόθηκε σαφής απάντηση σε αυτό το κρίσιµο ερώτηµα. Ο πασοκικός χώρος έχει υπάρξει επί δεκαετίες ως καθεστωτική δύναµη. Γνωρίζει καλά ότι µπορεί να χρειαστεί να κυβερνήσει… και µε τους δύο. Το πρόγραµµα και οι κοινωνικές αναφορές στήριξης, δηλαδή οι παράγοντες που παλιότερα θα καθόριζαν την απάντηση στο ζήτηµα των πολιτικών συµµαχιών, είναι σήµερα τα πεδία όπου η σοσιαλδηµοκρατία έχει υποστεί τη βαθύτερη µετάλλαξη. Ας δούµε πώς απάντησε στα ζητήµατα αυτά ο επανεµφανιζόµενος Γ.Α. Παπανδρέου σε δισέλιδη συνέντευξή του στην «Εφ.Συν.»: «∆ιαρ-
κείς αλλαγές απέναντι στο πελατειακό σύστηµα… ρηξικέλευθες µεταρρυθµίσεις… πολιτικός φιλελευθερισµός και πολιτική οικολογία… (να εκφράσουµε) κάθε δηµοκράτη πολίτη… να παλεύουµε στην Ελλάδα και να διαµορφώνουµε συµµαχίες… παγκοσµίως». Είναι ένα πρόγραµµα πασπαρτού, που θα µπορούσε να στηρίζεται είτε στη Φ. Γεννηµατά, είτε στον Στ. Θεοδωράκη, ενώ θα µπορούσε να οδηγεί σε συµµαχία είτε µε τον Τσίπρα είτε µε τον Μητσοτάκη, είτε και µε τους δύο µαζί! Γιατί δεν περιλαµβάνει λέξη, δεν έχει καµιά επιλογή, στα κρίσιµα επίδικα της συγκυρίας: µνηµόνια, λιτότητα, νεοφιλελευθερισµός, χρέος, τράπεζες, ευρώ, ΝΑΤΟ κ.ο.κ. Έχοντας επίγνωση αυτής της «αµφισηµίας», ο ΓΑΠ άφησε ανοιχτό το ενδεχόµενο της στήριξης όποιας κυβέρνησης, δια της ανοχής: «Μπορείς να είσαι χρήσιµος για τη χώρα, στηρίζοντας και ελέγχοντας µια κυβέρνηση καθηµερινά στη Βουλή. ∆εν είναι ανάγκη να φοράς υπουργικό κουστούµι».
Κόµµα «πασπαρτού»
Η διαδικασία συγκεκριµενοποίησης θα συνεχιστεί, λέει, στο προαναγγελθέν συνέδριο του «νέου φορέα». Όµως στην πραγµατικότητα επαφίεται στις καθεστωτικές ανάγκες που θα προκύψουν µέσα στα επερχόµενα επεισόδια της πολιτικής κρίσης. Η Φ. Γεννηµατά είναι πλέον η επικεφαλής ενός «χώρου» που µπορεί να χρησιµεύσει ως το αναγκαίο συµπλήρωµα µιας κυβέρνησης Μητσοτάκη, ή ως σανίδα σωτηρίας της ηγεσίας Τσίπρα, ή ως πόλος πρωτοβουλίας για µια «ευρύτερη» κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης, αν οι συνθήκες το καθιστούν αναγκαίο για την κυρίαρχη τάξη και τους δανειστές. Είναι χαρακτηριστικό το πώς υποδέχθηκαν την εξέλιξη τα στελέχη του κυβερνητικού στρατοπέδου. Ο πέριξ του Μαξίµου «αναλυτής» Χριστόφορος Βερ-
ναρδάκης είχε καλωσορίσει πρόσφατα την αρθρογραφία του Κ. Λαλιώτη για την «ιστορικότητα» του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ, ανοίγοντας τη συζήτηση για µια «φυσιολογική συµµαχία» µεταξύ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ. Ο Αλ. Φλαµπουράρης έθεσε, ως συνήθως, τα πράγµατα πιο ωµά: ξεκόψτε τις σχέσεις µε τη Ν∆ και εδώ είµαστε για να συζητήσουµε. Το εντυπωσιακό είναι ότι η εµφανιζόµενη ως «αριστερή ευαισθησία» µέσα στις γραµµές των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, θεωρεί ότι µια συµµαχία µε την σοσιαλδηµοκρατική κεντροαριστερά θα ήταν µια αξιοπρεπής διέξοδος, που θα επέτρεπε να ξεφορτωθούν τη ντροπή της συµµαχίας µε τον Καµένο! Και όλα αυτά σε ένα κόµµα που αναπτύχθηκε έχοντας ως ιδρυτική αρχή την απόρριψη κάθε σχέσης µε τη σοσιαλφιλελεύθερη κεντροαριστερά! Η µνηµονιακή µετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ και η προσπάθεια ανασυγκρότησης της σοσιαλδηµοκρατίας µέσα από τα αποκαΐδια του ΠΑΣΟΚ, δηµιουργούν αντικειµενικά το πολιτικό έδαφος για τη «σύγκλιση» των δύο χώρων. Ανεξάρτητα από το εάν και πότε οι πολιτικές εξελίξεις θα επιτρέψουν ή θα ακυρώσουν αυτήν τη «φυσιολογική συµµαχία», οι εργαζόµενοι και οι λαϊκές δυνάµεις δεν έχουν τίποτα θετικό να περιµένουν από αυτήν. Θα είναι µια συµµαχία για την εµπέδωση της µνηµονιακής πολιτικής, για τη διαχείριση των προβληµάτων αστάθειας που αυτή η πολιτική δηµιουργεί, µε στόχο να αποτραπεί το ενδεχόµενο µιας ανεξέλεγκτης παρέµβασης του λαϊκού παράγοντα µε ανατρεπτικά αποτελέσµατα. Γι’ αυτό, όλες οι αναζητήσεις και οι προγραµµατισµοί πρέπει να συγκεντρωθούν στο ζήτηµα του αντίπαλου πόλου: στο ζήτηµα της πολιτικής έκφρασης του χώρου της αντιµνηµονιακής ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Το καταλανικό ζήτημα, το ισπανικό πρόβλημα και το κίνημα αυτοδιάθεσης
Συζητώντας για τον αντι-ολοκληρωτισμό
Αφιέρωμα: 1917
Κατερίνα Σεργίδου
• Η έννοια του ολοκληρωτισμού στην Άρεντ
Άχμετ Σόκι
Κρίση του καπιταλισμού, κρίση κοινωνικής αναπαραγωγής. Και μετά;
Σωτήρης Σιαμανδούρας
• Η εξέγερση που άλλαξε την ιστορία
Ηλίας Ιωακείμογλου
• Παλιός και νέος αντιολοκληρωτισμος
Βενεζουέλα: Η μπολιβαριανή διαδικασία σε θανάσιμο κίνδυνο
Βασίλης Μορέλλας ∆ημοσθένης Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος
• Τέχνη και επανάσταση Η ρώσικη εμπειρία του 1917
Βιβλιοκριτική
Γιώργος Σαπουνάς
Πάνος Πέτρου
Από το #Black Lives Matter στη Μαύρη Απελευθέρωση
50 χρόνια από τη δολοφονία του Τσε Γκεβάρα
Θανάσης Κούρκουλας
Αντώνης Νταβανέλος
• Η Ρώσικη Επανάσταση
Κεντρική διάθεση: 210-3306286
• Η Οκτωβριανή Επανάσταση και η εκπαίδευση Σωτήρης Μάρταλης
8
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
Επιµέλεια Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς Η EΡTopen σε σταυροδρόµι: πόσο ΕΡΤ και πόσο open;
Α
πό το «µαύρο» των Σαµαρά-Κεδίκογλου στην ΕΡΤ και τη µαζική, αγωνιστική αλληλεγγύη που εντυπωσιακά εκφράστηκε εκείνο το καλοκαίρι του 2013, στον κήπο του ραδιοµέγαρου και µε τα όσα θλιβερά έως εξοργιστικά συνέβησαν από τότε µέχρι σήµερα, είχε αποµείνει η EΡTopen, να θυµίζει τι είναι ένα ανοιχτό στην κοινωνία, ελεύθερο και συµµετοχικό ραδιόφωνο. Με την οικονοµική υποστήριξη της ΠΟΣΠΕΡΤ και µε την τεχνική βοήθεια, όποτε χρειάστηκε να «καθαριστεί» το σήµα από παρεµβολές. Το τελευταίο διάστηµα το ραδιοφωνικό σήµα στα FM χάθηκε λόγω κάλυψης της συχνότητας από «πειρατή» µε σκυλάδικα και το πρόβληµα δεν αποκαταστάθηκε, σε αντίθεση µε προηγούµενες φορές. Το τελευταίο διάστηµα, ωστόσο, προέκυψαν κι άλλα δεδοµένα. Η αλλαγή της διοίκησης της ΕΡΤ, η αποχώρηση αρκετών παραγωγών από το εγχείρηµα της EΡTopen και η αποµάκρυνση αλληλέγγυων παραγωγών που έκαναν εκποµπές αµισθί, από το περιφερειακό ραδιόφωνο της ΕΡΑ
Χανίων. Η νέα διοίκηση της ΕΡΤ εµφανίζεται φιλική στην EΡTopen, καθώς προτίθεται να προστατεύσει τον ποµπό της, ενώ το στούντιο µετακοµίζει στα γραφεία της ΠΟΣΠΕΡΤ (στο ραδιοµέγαρο της ΕΡΤ), για να καλύπτονται τα έξοδα λειτουργίας, µιας και το κόστος ήταν πράγµατι δυσβάστακτο για την ΠΟΣΠΕΡΤ. Η χωροταξική και τεχνική προσέγγιση της EΡTopen µε την ΕΡΤ, όπως και τα κείµενα αποχώρησης παραγωγών που αναδεικνύουν µια διάθεση ανακωχής της ΠΟΣΠΕΡΤ µε την καινούρια διοίκηση της ΕΡΤ, δηµιουργούν δικαιολογηµένη ανησυχία για πιθανή πολιτική προσέγγιση και προσπάθεια ενσωµάτωσης και αλλοτρίωσης της ΕΡTopen από την ΕΡΤ. Είναι θετική εξέλιξη τα συνδικάτα να διαθέτουν ελεύθερα και φιλεργατικά µέσα µαζικής απεύθυνσης στον εργαζόµενο λαό και να δίνουν δηµόσιο βήµα στο εργατικό και συνδικαλιστικό κίνηµα, που στα σκληρά µνηµονιακά χρόνια, εκτός από την οικονοµική κι εργασιακή εξουθένωση, έχουν δεχτεί απερίγραπτη συκοφάντηση και παρανοϊκών διαστάσεων
διαστρέβλωση της κατάστασης που βιώνουν οι εργαζόµενοι, χωρίς καµιά δυνατότητα να απαντήσουν από τα καθεστωτικά ΜΜΕ (συµπεριλαµβανοµένης της ΣΥΡΙΖΑϊκής ΕΡΤ, που µας εντυπωσιάζει καθηµερινά µε τις χοντροκοµµένες φιλοκυβερνητικές παρουσιάσεις της πραγµατικότητας). Παραµένει, βέβαια, στο συνδικάτο που εν προκειµένω θα αποκτήσει υπό την άµεση εποπτεία του την EΡTopen, την ΠΟΣΠΕΡΤ δηλαδή, η ευθύνη να την προστατεύσει από τους… προστάτες της όποιας διοίκησης της ΕΡΤ. Για να µη µεταπέσει και η EΡTopen στην κατηγορία της «εναλλακτικής ΕΡΤ» (όπου θα υπερισχύει το ΕΡΤ, ενώ το «εναλλακτική» θα είναι διακοσµητικό έως σκόπιµα παραπλανητικό), η ΠΟΣΠΕΡΤ έχει τη δυνατότητα να απευθυνθεί στα σωµατεία και τις οµοσπονδίες, στους εργαζόµενους, τις συλλογικότητες και τα κινήµατα, να στηρίξουν τόσο παραγωγές, όσο και οικονοµικά, το ραδιόφωνο αυτό, να ζητήσει τη βοήθεια της ΕΤΕΡ και να µείνει σε απόσταση ασφαλείας από την κάθε διορισµένη, από την κυβέρνηση, διοίκηση (νέα ή παλιά).
ΕΥΔΑΠ: Stop στις απολύσεις – Όχι στην ιδιωτικοποίηση του νερού
Τ
ο παιχνίδι µε το µη µόνιµο προσωπικό στο ∆ηµόσιο συνεχίζεται από την κυβέρνηση Τσίπρα. Παιχνιδάκια και κωλυσιεργία στην πρόσληψη των εργαζοµένων συµβασιούχων των δήµων και καθυστερήσεις στην πληρωµή τους αλλά και αντίστοιχη εικόνα µε τους εργαζοµένους, γιατρούς και νοσηλευτές, που δουλεύουν ως επικουρικοί στα νοσοκοµεία αλλά και σε όλο το προσωπικό των νοσοκοµείων και των δηµόσιων δοµών υγείας που εργάζεται µε ελαστικές σχέσεις εργασίας. Τα µνηµόνια και οι συµφωνίες που έχει υπογράψει η κυβέρνηση στην υγεία σηµαίνουν: Πρώτον, την εργασιακή ανασφάλεια και οµηρία για εκατοντάδες εργαζόµενους στα νοσοκοµεία ως φύλακες, καθαρίστριες, τραπεζοκόµες κ.λπ. Πρόκειται για εργαζόµενους που µπορεί να γλίτωσαν σε κάποιες περιπτώσεις από τα βασανιστήρια των εργολάβων αλλά δεν έχουν γίνει ακόµη µόνιµο προσωπικό καθώς δεν έχουν επανασυσταθεί οι κατηρ-
γηµένες οργανικές θέσεις και δεν έχουν επανασυσταθεί οι συγκεκριµένες υπηρεσίες. ∆εύτερον, τη µη πρόσληψη προσωπικού για την κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων. Στις πληµµύρες της ∆υτικής Αττικής το Θριάσιο Νοσοκοµείο δεν θα µπορούσε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις αν οι νοσηλευτές και οι γιατροί στο Τµήµα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) δεν είχαν δουλέψει 16ωρες βάρδιες. Και µιλάµε για νοσηλευτές που τους οφείλονται αρκετά ρεπό ακριβώς λόγω της έλλειψης προσωπικού. Τρίτον, οι προσλήψεις επικουρικού, δηλαδή µη µόνιµου, προσωπικού δεν αρκούν για να καλύψουν τα κενά, ενώ σε περιπτώσεις όπως η παραπάνω αποδεικνύουν γιατί το προσωπικό αυτό καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες των νοσοκοµείων και πρέπει να γίνει άµεσα η µονιµοποίησή τους. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που η κυβέρνηση επιτίθεται και στο ωράριο των νοσοκοµειακών γιατρών. Αρκετοί µάλιστα εργαζόµενοι από τους συµβασιούχους των νοσοκοµείων είναι
απλήρωτοι λόγω της άρνησης παρέδρων του Ελεγκτικού Συνεδρίου να υπογράψουν τα εντάλµατα πληρωµής τους. Ο µόνος τρόπος να στριµωχθεί και να υποχωρήσει η κυβέρνηση είναι µέσα από τις κινητοποιήσεις. Και για αυτό το λόγο είναι σηµαντική η συµµετοχή στην κινητοποίηση που καλούν η ΠΟΕ∆ΗΝ (Πανελλήνια Οµοσπονδία Εργαζοµένων στα ∆ηµόσια Νοσοκοµεία) την Πέµπτη 23 Νοέµβρη (µε παναττική στάση εργασίας και 24ωρη πανελλαδική απεργία για την περιφέρεια), µαζί µε την ΟΕΝΓΕ (Οµοσπονδία Ενώσεων Νοσοκοµειακών Γιατρών Ελλάδας). Οι εργαζόµενοι, ανεξάρτητα από τη σχέση εργασίας τους, πρέπει να έχουν κοινά σωµατεία για να παλέψουν συλλογικά σε όλα τα νοσοκοµεία και σε όλο το ∆ηµόσιο για µόνιµη και σταθερή δουλειά. Η ΠΟΕ∆ΗΝ οφείλει, εκτός από ανούσιες κινητοποιήσεις για να καταγραφεί η ηγεσία της στα ΜΜΕ, να οργανώσει τη δράση της από τα κάτω και σε συντονισµό µε τις άλλες Οµοσπονδίες του ∆ηµοσίου.
Απεργία στους δήµους
Η
ΠΟΕ-ΟΤΑ πραγµατοποίησε 24ωρη απεργία την Τετάρτη 22 Νοέµβρη. Η κινητοποίηση είχε τις δυνατότητες να αποκτήσει πραγµατικά καθοριστικό ρόλο για τις ανοιχτές µάχες που έχουν οι εργαζόµενοι στους δήµους. Μόνο που το αν οι κινητοποιήσεις θα πάρουν µαζικά χαρακτηριστικά θα κριθεί από τους ίδιους τους εργαζόµενους και την Αριστερά. Κι αυτό γιατί η πλειοψηφία της Οµοσπονδίας (ΣΥΝΑΝ-πρώην ΠΑΣΚΕ και ∆ΑΚΕ-ΟΤΑ) και πάλι όπως και τον περασµένο Μάη, προσπαθεί να διασπάσει τους εργαζόµενους στους δήµους. Για αυτό το λόγο καλούσε τη µέρα της απεργίας σε ξεχωριστή διαδήλωση τους εργαζόµενους στους παιδικούς σταθµούς -το πρωί στο υπουργείο Παιδείαςκαι τους υπόλοιπους εργαζόµενους των δήµων το µεσηµέρι στο υπουργείο Εσωτερικών. Τέτοια εµπνευσµένη διάσπαση των εργαζοµένων ούτε ο ΣΕΒ δεν θα σκεφτόταν... Το πρωινό κάλεσµα στο υπουργείο Παιδείας έχει κι άλλα προβληµατικά στοιχεία καθώς επί της ουσίας γινόταν σε αντιπαράθεση µε την κινητοποίηση των δασκάλων δύο µέρες µετά στον ίδιο χώρο για την προσχολική αγωγή. Για τις δυνάµεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς στο χώρο η µεσηµεριανή συγκέντρωση στο υπουργείο Εσωτερικών ήταν η κρίσιµη –και η µη διασπαστική. Οι δυνάµεις αυτές οφείλουν να καλέσουν τους εργαζοµένους να κάνουν ό,τι οι συµβασιούχοι το καλοκαίρι που µε τη συµµετοχή τους στις κινητοποιήσεις ανάγκασαν και την κυβέρνηση να υποχωρήσει αρκετά αλλά και την ηγεσία της Οµοσπονδίας να µην µπορεί να κλείσει άµεσα τις κινητοποιήσεις. Η πίεση αυτή στην κυβέρνηση πρέπει να συνεχιστεί µε στόχο να γίνει πραγµατικότητα το «µόνιµη και σταθερή δουλειά για όλους» µε µετατροπή όλων των συµβάσεων του µη µόνιµου προσωπικού σε αορίστου χρόνου και για κάλυψη όλων των κενών θέσεων εργασίας στους δήµους µε µόνιµο προσωπικό. Καθώς επίσης και για την καταβολή των δεδουλευµένων των συµβασιούχων εργαζοµένων εκεί όπου οι επίτροποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου αρνούνται να εγκρίνουν τα εντάλµατα πληρωµής.
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
9
Προχωράνε την ιδιωτικοποίηση της ∆ΕΗ
Να τους σταµατήσουµε! Του Θοδωρή Πατσατζή
Η
κυβέρνηση συνεχίζει βήµα το βήµα το σκάνδαλο που λέγεται ιδιωτικοποίηση ενός δηµόσιου κοινωνικού αγαθού όπως το ηλεκτρικό ρεύµα. Το άµεσο βήµα, που ήδη έχει ξεσηκώσει τους εργαζόµενους της ∆ΕΗ σε Αρκαδία και Φλώρινα, είναι η πώληση των λιγνιτικών µονάδων και των ορυχείων της ∆ΕΗ στις περιοχές αυτές. Στο σφυρί βγαίνουν η 3η και 4η Μονάδα της ∆ΕΗ στη Μεγαλόπολη και η Μονάδα Μελίτη Ι και µαζί και η άδεια κατασκευής της Μελίτη ΙΙ στη Φλώρινα. Η ∆ΕΗ βρίσκεται, σύµφωνα µε τις επιταγές των µνηµονίων, στα χέρια του Υπερταµείου µε στόχο την πώλησή της ώστε να πληρώνονται οι δανειστές για το χρέος. Η δήθεν «αριστερή» κυβέρνησή µας, υποιγράφοντας και εφαρµόζοντας µνηµόνια, έχει καταστρατηγήσει βασικές αρχές της Αριστεράς, όπως ότι τα δηµόσια κοινωνικά αγαθά -το ρεύµα και η ηλεκτρική ενέργεια, το νερό, η υγεία, η παιδεία και η πρόνοια δεν πρέπει να είναι επιχειρηµατική µπίζνα και εµπορεύµατα, αλλά κοινωνικά αγαθά. Αυτές τις λογικές και αξίες η κυβέρνηση Τσίπρα τις προσπερνάει για να ικανοποιήσει τους δανειστές και ο µόνος λόγος για τον οποίο «διαπραγµατεύεται» µε τους δανειστές και «τσακώνεται» µε τα υπόλοιπα µνηµονιακά κόµµατα είναι µε ποιο τρόπο θα προχωρήσουν πιο γρήγορα οι ιδιωτικοποιήσεις. Είναι µάλιστα η δεύτερη φορά που µια µνηµονιακή κυβέρνηση ξεπουλάει ξεκάθαρα ακόµη και τµήµατα δηµόσιας γης - µετά την πώληση της Αγροτικής Τράπεζας που παρέδωσε στην Πειραιώς αγροτικές εκτάσεις. Πούληµα των λιγνιτικών µονάδων και των ορυχείων σηµαίνει και ιδιωτικοποίηση γης στις περιοχές αυτές, ακόµη και των υδάτων του τεράστιου υδροφόρου ορίζοντα. Η πρόσφατη ιστορία ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα δείχνει ότι η µόλυνση του περιβάλλοντος είναι τοµέας που δεν µπαίνουν όρια στους ιδιώτες. Το ξεπούληµα της Μονάδας Αποτέφρωσης Μολυσµατικών Νοσοκοµειακών Απορριµµάτων στον Μπόµπολα είχε, σύµφωνα και µε τον Συνήγορο του Πολίτη, δραµατικές συνέπειες στον υδροφόρο ορίζοντα της ∆υτικής Αττικής, ενώ παρά τις όποιες ρήτρες υπήρχαν, βρέθηκαν αποθηκευµένα σε χώρο πλησίον της Μονάδας Αποτέφρωσης και εντός του ΧΥΤΑ Άνω Λιοσίων επικίνδυνα απόβλητα. Αντίστοιχες εικόνες, µε τους ελέγχους ανύπαρκτους, είναι πολύ πιθανό να ζήσουµε σε Μεγαλόπολη και Φλώρινα.
Το παράδειγµα της Καλιφόρνια Όµως δεν είναι µόνο τα προβλήµατα στο περιβάλλον ο µόνος λόγος για να αντιδράσουµε στην ιδιωτικοποίηση της ∆ΕΗ. Η Καλιφόρνια είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγµα για το ότι η ιδι-
ωτικοποίηση του ηλεκτρικού ρεύµατος µπορεί να έχει αποτέλεσµα όχι µόνο τη ραγδαία αύξηση τις τιµής του αλλά και φαινόµενα έλλειψής του. Στην Καλιφόρνια «απελευθερώθηκε» η χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Ο Πολ Κρούγκµαν, καθηγητής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), έγραφε το 2001 σε άρθρο του στους New York Times ότι «οι τιµές λιανικής του ηλεκτρικού ρεύµατος πάγωσαν ύστερα από σχετικό αίτηµα των προσφάτως ιδιωτικοποιηµένων επιχειρήσεων παραγωγής ενέργειας. Το ζήτησαν αυτό προκειµένου να προστατεύσουν τα έσοδά τους όταν οι τιµές στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα έπεφταν. Αυτό άλλωστε έλεγε η ιδεολογία των ιδιωτικοποιήσεων. Ο ανταγωνισµός στη χονδρική αγορά ενέργειας θα πίεζε τις τιµές. Ωστόσο, συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Οι τιµές χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας εκτοξεύθηκαν και οι παραγωγοί της πραγµατοποίησαν απίστευτα κέρδη που σε µερικές περιπτώσεις άγγιζαν σε αύξηση το 700% σε σχέση µε τον προηγούµενο χρόνο. Το αποτέλεσµα ήταν η εκδήλωση χαοτικών ελλείψεων ηλεκτρικής ενέργειας, γενικευµένων µπλακ άουτ και η πιθανότητα το αµερικάνικο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν να συρρικνωθεί φέτος -σ.σ. το 2001- κατά 1%». Η απορύθµιση της αγοράς ενέργειας προκάλεσε αυξήσεις στην τιµή της κιλοβατώρας έως και 1.000% και 1,5 εκατοµµύριο άνθρωποι έµειναν χωρίς ρεύµα. Πιο πρόσφατα υπάρχουν και τα παραδείγµατα από τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Στη Βουλγαρία η Energo Pro,
µετά την ιδιωτικοποίηση της παραγωγής και διανοµής ενέργειας, επέβαλε εξοντωτικές αυξήσεις στην τιµή της κιλοβατώρας. Και στη Λατινική Αµερική υπάρχουν αντίστοιχα παραδείγµατα: Στη Βραζιλία µετά τις ιδιωτικοποιήσεις των αρχών της δεκαετίας του ’90, η τιµή της κιλοβατώρας αυξήθηκε κατά 1.000%.
«Μπόνους» στους επιχειρηµατίες
Ιδιαίτερα αυτή τη στιγµή, η απελευθέρωση της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και της ενέργειας συνολικότερα, εκτός από τις καταστροφικές συνέπειες που µπορεί να έχει από τις αυξήσεις των τιµολογίων που θα φέρει, δένεται και συνολικότερα στο άρµα των επικίνδυνων ιµπεριαλιστικών παιχνιδιών µε την ενέργεια και συµφωνιών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ µε τις ΗΠΑ και τις άλλες ιµπεριαλιστικές δυνάµεις. Μάλιστα αυτός είναι και ο πραγµατικός λόγος που η κυβέρνηση συνέτεινε στον περιορισµό της αξιοποίησης του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή, που προωθείται για τη στήριξη της κερδοφορίας καπιταλιστικών επιχειρηµατικών οµίλων από άλλες µορφές ενέργειας. ∆εν είναι καθόλου τυχαίο το τι γίνεται στην Πελοπόννησο, όπου σκόπιµα καθυστερούν τη µετεγκατάσταση του χωριού Τριπόταµος, ενώ παραχωρούνται λίγα χιλιόµετρα πιο κάτω, στη Μεσσηνία, σε τουριστικό όµιλο χιλιάδες στρέµµατα δασικής γης για να φτιάξει γήπεδο γκολφ, ενώ δηµόσιες εκτάσεις γης έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες για εγκατάσταση αιολικών και φωτοβολτα-
ϊκών συγκροτηµάτων σε όλη την Πελοπόννησο, οι οποίοι συγχρόνως επιδοτούνται µε δεκάδες εκατοµµύρια ευρώ.
Μπορούµε να τη σταµατήσουµε
Ήδη στη Μεγαλόπολη πραγµατοποιήθηκε µια πρώτη µεγάλη κινητοποίηση, που πρέπει να έχει συνέχεια. Οι εργαζόµενοι της ∆ΕΗ χρειάζεται να είναι µπροστάρηδες στον αγώνα ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, αλλά δεν µπορούν να είναι µόνοι. Χρειάζονται άµεσα πρωτοβουλίες για τη δηµιουργία επιτροπών που θα παλέψουν ενάντια στην ιδιωτικοποίηση. Αντίστοιχες δράσεις µπορούν να έχουν και επιτροπές που ήδη υπάρχουν ενάντια στους πλειστηριασµούς. Η δύναµη για να σταµατήσει το ξεπούληµα του ηλεκτρικού ρεύµατος είναι οι αγώνες µας και οι κινητοποιήσεις µας. Όχι µόνο για τη ∆ΕΗ, αλλά για να µπορέσουµε να ξανακερδίσουµε ό,τι έχει ιδιωτικοποιηθεί ώστε τα κέρδη των επιχειρήσεων αυτών να δοθούν για τις ανάγκες του λαού και όχι στους δανειστές και τους τραπεζίτες, για να µπορεί να έχει ρεύµα κάθε άνεργος, χαµηλοσυνταξιούχος κ.λπ. σε κάθε γωνιά της χώρας. Για ένα ∆ηµόσιο Οργανισµό Ηλεκτρικού και Ενέργειας που θα βοηθάει τον κόσµο, ξεκινώντας από την υγεία των κατοίκων των περιοχών όπου λειτουργούν οι µονάδες και τα ορυχεία της σηµερινής ∆ΕΗ, από την υγεία των δικών της εργαζοµένων και τις συνθήκες εργασίας τους.
10
διεθνη
Καταλονία: Η ανεξαρτησία, η αντικα
Ανταπόκριση από την Βαρκελώνη
Εκτεταμένοι διωγμοί εναντίο αλλά το κίνημα οργανώνεται Της Κατερίνας Σεργίδου
Α
υτό που κάνει πρώτα απ’ όλα αίσθηση αυτή τη στιγμή στην Καταλονία είναι η συνεχώς αυξανόμενη έκταση και σφοδρότητα της καταστολής που ασκείται από το Ισπανικό Κράτος και την κυβέρνηση Ραχόι. Ο διώξεις δεν περιορίζονται στις πολιτικές προσωπικότητες και τους ηγέτες των κοινωνικών οργανώσεων, αλλά επεκτείνονται σε πάμπολλους Καταλανούς «σεσημασμένους» για τη συμμετοχή τους στον αγώνα της ανεξαρτησίας. Έχουν ήδη πραγματοποιηθεί συλλήψεις πολιτών. Μεταξύ άλλων, διώκεται και ο πρόεδρος του συνδικάτου δασκάλων για την αγωνιστική του στάση. Παράλληλα, μέσω των υφιστάμενων συλλόγων δεξιών Ισπανών εθνικιστών («εσπανιολίστας») έχουν αρχίσει να γίνο-
νται επίσημες καταγγελίες σε καθηγητές και δασκάλους στα σχολεία με την κατηγορία ότι διαδίδουν ιδέες μίσους. Πρόκειται για καθηγητές και δασκάλους που προσπάθησαν να ευαισθητοποιήσουν τη σχολική κοινότητα τις μέρες του δημοψηφίσματος και της απεργίας. Στην πόλη Seu d urgell και στην Trem έχουν στοχοποιηθεί 8 καθηγητές. Επίσης, ο κόσμος παραλαμβάνει πρόστιμα σπίτι του επειδή θεάθηκε να κλείνει δρόμους την μέρα της απεργίας. Είναι προφανές ότι η ασκούμενη καταστολή εμπεριέχει την ποινικοποίηση του αγώνα, αλλά επίσης και την ενεργοποίηση μέσα στην κοινωνία της νοοτροπίας του σπιούνου. Προσεγγίζει όλο και πιο έντονα χαρακτηριστικά της καταστολής δικτατορικών καθεστώτων. Η εκτίμηση των αγωνιστριών-ών εδώ είναι ότι η καταστολή θα ενταθεί και πολύ μάλιστα. Ως προς τα πολιτικά κόμματα, η αντικαπιταλιστική CUP είναι ήδη στο στόχαστρο. Υπάρχει η εκτίμηση ότι την πε-
ριμένουν στη γωνία: ότι μόλις βγουν τα προεκλογικά προγράμματα θα κοιτάξουν να ξεκοκαλίσουν τα συνθήματά της, και αν βρουν κάτι «επικίνδυνο» μπορεί και να τους ακυρώσουν την υποψηφιότητα. Το κλίμα στην Καταλονία είναι αρκετά τεταμένο. Υπάρχουν ανεπίσημοι δείχτες που μιλάνε για αύξηση εγκεφαλικών, καρδιακά επεισόδια κ.λπ. Στους δρόμους και στα μπαλκόνια βλέπεις παντού καταλανικές και ισπανικές σημαίες. Ο κόσμος των εθνικιστών οργανώνεται. Ο κόσμος που υπερασπίζεται την αυτοδιάθεση φοβάται… Στον κόσμο αυτό οι τάσεις είναι αμφίδρομες: κάποιοι κάνουν πίσω, ενώ άλλοι δραστηριοποιούνται εντονότερα και οργανώνονται. Ο φόβος τους είναι ότι αν κερδίσει τις εκλογές ο «τρικομματισμός» του καθεστώτος (Λαϊκό Κόμμα, Ciudadanos, Σοσιαλιστικό Κόμμα) θα πέσει ταφόπλακα. Οι δημοσκοπήσεις, ως γνωστόν, δείχνουν να υπερτερεί το στρατόπεδο
της ανεξαρτησίας, χωρίς όμως να εξασφαλίζει σίγουρα πλειοψηφία ικανή για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Η Εσκέρα Ρεπουμπλικάνα (ECR), με σοβαρή αύξηση των δημοσκοπικών ποσοστών της, φαίνεται ότι θα είναι το πρώτο κόμμα. Η επικεφαλής του είναι πλέον η Νάρτα Ροβίρα, η οποία, στην περίπτωση που οι δυνάμεις της ανεξαρτησίας επιτύχουν να σχηματίσουν κυβέρνηση, θα είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος κυβέρνησης μιας Αυτονομίας στα χρονικά του Ισπανικού Κράτους. Τα δύο αριστερά ψηφοδέλτια, της CUP και της Catalunya en Comu, φαίνεται να είναι στάσιμα σε ποσοστά ψήφων, χωρίς όμως να είναι εύκολες οι προβλέψεις σε αυτήν την εξαιρετικά ρευστή κατάσταση. Γενικότερα, κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η επόμενη μέρα μετά τις εκλογές της 21ης Δεκέμβρη. Κανένα από τα κόμματα της ανεξαρτησίας δεν έχει διατυπώσει ακόμη σαφές πρόγραμμα. Πολλά πράγματα παραμένουν εκκρεμή: Αν,
Η σημασία των Επιτροπών Υπερά Της Laia Facet, μέλους των Anticapitalistas στην Καταλονία
Τ
ο Σάββατο, 11 Νοέμβρη, 750.000 άνθρωποι πλημμύρισαν τους δρόμους της Βαρκελώνης για να διαδηλώσουν ενάντια στην φυλάκιση των μισών μελών της καταλανικής κυβέρνησης και των προέδρων των δύο μεγαλύτερων ανεξαρτησιακών οργανώσεων στην Καταλονία (της ANC και της Omnium), των δύο Ζόρντι. Είχε προηγηθεί η γενική απεργία που κάλεσαν «εναλλακτικές» συνδικαλιστικές δυνάμεις, έξω από την CCOO και την UGT (τις μεγαλύτερες, πλειοψηφικές συνομοσπονδίες), η οποία με την υποστήριξη των Επιτροπών Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικα (CDR) είχε 20% συμμετοχή και συνοδεύτηκε από αποκλεισμούς κεντρικών δρόμων και μέσων μεταφοράς στην πρωτεύουσα, όπως και από αποκλεισμούς εισόδων/εξόδων στα σύνορα. Αυτά που αναφέραμε είναι τα κορυφαία σημεία των τελευταίων εβδομάδων, αλλά γενικότερο τον τελευταίο μήνα έχουν γίνει εκατοντάδες πρωτοβουλίες σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο ενάντια στην κρατική επιθετικότητα, για να μην μένει αυτή αναπάντητη. Ένα μήνα μετά την καταλανική εξέγερση, συνεχίζουμε να ζούμε –σε διαφορε-
τική ένταση– μια λιγότερη ή περισσότερο διαρκή δυναμική κινητοποιήσεων και δράσεων. Είναι μια σαφής αλλαγή ρυθμού, σε σχέση με την «καταλανική διαδικασία», όπως την γνωρίζαμε πριν από τον Οκτώβρη. Αυτές οι κινητοποιήσεις ωστόσο, προκύπτουν μόνο ως αντίδραση στις κατασταλτικές ενέργειες από το Ισπανικό Κράτος. Αλλά γιατί η κυβέρνηση Ραχόι με το δικαστικό και αστυνομικό σώμα έχουν επιλέξει έναν τέτοιο ανοιχτά κατασταλτικό δρόμο; Η ουσία βρίσκεται στο ότι η αυτοδιάθεση δεν «χωράει» στο υπάρχον σύνταγμα. Το σύνταγμα του 1978 αποκρυστάλλωνε συμβιβασμούς που έγιναν σε ένα πλαίσιο αγώνων του εργατικού κινήματος και ισχυρών εθνικών κινημάτων στις περιφέρειες του Κράτους. Ήταν μια συμφιλίωση μεταξύ παλιών και νέων ελίτ που επιχειρούσε να κατευνάσει την θέληση για αναμέτρηση με τις δεκαετίες δικτατορίας. Ο «καταλανισμός» επιχειρεί έκτοτε να αντιμετωπίσει το ζήτημα της αυτο-διακυβέρνησης, με μια προσέγγιση που ως το 2010 επιχειρούσε να κινηθεί μέσα στα περιθώρια που επέτρεπε το σύνταγμα: το καθεστώς διευρυμένης αυτονομίας. Ένα καθεστώς που υποσκάπτεται και περιορίζεται συστηματικά. Αυτό το «μπλοκάρισμα» έρχεται από πολύ μακριά και κάποια στιγμή θα οδηγούσε σε έκρηξη. Η πρόκληση του δημοψηφίσμα-
τος ήταν μια δημοκρατική πρόκληση και έθεσε επί τάπητος τον αντιδημοκρατικό χαρακτήρα του καθεστώτος. Ωστόσο αυτή η πρόκληση δεν αφορά μόνο μια νέα νομική ή εδαφική-θεσμική σχέση, αλλά βάζει σε αμφισβήτηση γενικά το κοινωνικό συμβόλαιο του 1978. Αυτός είναι ο λόγος που η ισπανική κυβέρνηση αρνείται συστηματικά το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση. Η αντιδραστική στροφή του Λαϊκού Κόμματος, η άνευ όρων υποστήριξη των Ciudadanos και η υπόκλιση του Σοσιαλιστικού Κόμματος, δημιούργησαν μια συνταγματική συμμαχία αντιδημοκρατικής κοπής. Επιχειρούν να βάλουν τέλος στην πολιτική κρίση του καθεστώτος η οποία συνεχίζεται αφότου ξέσπασε το κίνημα 15Μ και από την εμφάνιση του Ποδέμος. Γι’ αυτό και στην Καταλονία επιχειρείται να εμπεδωθεί η αυταρχική στροφή γιατί αλλιώς το ρήγμα στο καθεστώς δεν θα γίνεται να αντιστραφεί. Ωστόσο, τα εμπόδια που αντιμετωπίζουμε δεν είναι λίγα. Καταρχήν η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν και αρκετά διεθνή ΜΜΕ κατέγραψαν την καταστολή του Ισπανικού Κράτους, η μεγάλη πλειοψηφία των κρατών-μελών, όπως και η ίδια η ΕΕ, στάθηκαν στο πλευρό της ισπανικής κυβέρνησης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρώπη-φρούριο του κεφαλαίου, απέ-
δειξε για άλλη μια φορά τον αντιδημοκρατικό της χαρακτήρα. Μια στάση που καταβύθισε τις εκτιμήσεις που είχαν για αυτήν οι Καταλανοί. Στο τελευταίο «βαρόμετρο γνώμης» για την ΕΕ στην Καταλονία, μόνο 3 στους 10 οπαδούς της ανε-
Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέ τον αντιδημοκρατικό τη «βαρόμετρο γνώμης» για μόνο 3 στους 10 οπαδού θετική γνώμη για αυτήν
ξαρτησίας έχουν θετική γνώμη για αυτήν. Ένα σημαντικό στοιχείο, με δεδομένο ότι η επίσημη γραμμή του καταλανισμού ήταν πως η Ευρώπη θα σώσει την κατάσταση, μόνο που αυτό δεν συνέβη. Ένα άλλο εμπόδιο είναι η έλλειψη των κατάλληλων δομών που θα επιτρέψουν να αναπτυχθεί μια «συντακτική διαδικασία». Η παρενόχληση και η καταστολή του καθεστώτος, με την πολιτική και οικονομική «ασφυξία» των καταλανικών
22 noemβρη 2017
11
απιταλιστική Αριστερά και οι εκλογές
ον αγωνιστών, ι π.χ., εκλεγεί ο Πουτζδεμόντ, δεν μπορεί να γυρίσει στην Καταλονία γιατί θα τον πιάσουν. Η CUP, η οποία συνεχίζει να έχει στο πρόγραμμά της την πλήρη ανεξαρτησία της Καταλονίας, συνεδριάζει αυτές τις μέρες για να καταλήξει σε προτάσεις συγκεκριμενοποίησης του προγραμματικού της στόχου. Το πιο ελπιδοφόρο πράγμα στην Καταλονία σήμερα είναι οι Επιτροπές Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικα (CDR). Είναι πια περισσότερες από 300 σε όλη την Καταλονία και αυξάνονται. Από περιοχή σε περιοχή διαφέρουν σε μαζικότητα και σε πολιτική κατεύθυνση. Στη Χιρόνα, για παράδειγμα, συμμετέχουν πάνω από 400 άτομα. Συμμετέχουν άνθρωποι κάθε πολιτικής κατεύθυνσης. Μέλη του δεξιού PDECAT, της αριστερής CUP, αναρχικοί, αυτόνομοι, ανένταχτοι. Οι Επιτροπές φύτρωσαν σαν μανιτάρια ενόψει του δημοψηφίσματος: κάθε οικογένεια έχει να πει μια ιστορία για εκείνη την ημέρα του δημοψηφίσματος. Αυ-
τές οι Επιτροπές πλέον μαζεύονται κάθε βδομάδα. Οργανώνουν κινητοποιήσεις, εκδηλώσεις στις πλατείες, αφισοκολλήσεις. Υπάρχουν τέτοιες επιτροπές και σε χώρους εργασίας, αλλά είναι λιγότερες. Αναπτύσσονται είτε με την ανοχή και τη συνεργασία, είτε ανταγωνιστικά με την Όμνιουμ Κουλτουράλ και την Εθνική Συνέλευση Καταλονίας, τις δύο μεγάλες κοινωνικές οργανώσεις του «επίσημου» ανεξαρτησιακού κινήματος. Τέλος, δυο λόγια για το διεθνές μέτωπο της αγωνιστικής αλληλεγγύης με την Καταλονία. Έχουν ήδη φτιαχτεί επιτροπές υπεράσπισης στο Παρίσι και στην Σκοτία. Ευχαριστούν για τις προσπάθειες αλληλεγγύης στην Ελλάδα και ζητούν να συνεχίσουμε. Η επιτροπή για τον συντονισμό της διεθνούς αλληλεγγύης έχει ακόμη σοβαρά προβλήματα οργάνωσης. Είναι λίγοι άνθρωποι, κάνουν πολλά πράγματα και ακόμα προσπαθούν να βρουν τρόπο και τόπο συνάντησης για τη διεθνή συνέλευση που έχει προγραμματιστεί για τον Δεκέμβρη.
άσπισης της Ρεπούμπλικα θεσμών, συνδυασμένη με την έλλειψη πρόβλεψης (και θέλησης) της καταλανικής κυβέρνησης να πάει σε ρήξη, έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση αδιεξόδου. Ο συνδυασμός της υπεράσπισης των καταλανικών θεσμών που δέχονται παρεμ-
έδειξε για άλλη μια φορά ης χαρακτήρα. Στο τελευταίο α την ΕΕ στην Καταλονία, ύς της ανεξαρτησίας έχουν ν.
βάσεις από το κράτος, με τη δημιουργία «χώρων» λαϊκής οργάνωσης από τα κάτω που θα επιτρέπουν την ανάπτυξη μιας συντακτικής διαδικασίας, είναι το «κλειδί» για να παραμεριστεί αυτό το εμπόδιο που θα συνεχίσει να υπάρχει μετά τις εκλογές στις 21 Δεκέμβρη. Αυτοί οι «χώροι» από τα κάτω πρέπει να στηριχθούν στις δομές που ήδη έχουν προκύψει. Γύρω από το στόχο της υπεράσπισης του δημοψηφίσματος δημιουρ-
γήθηκαν μαζικές συνελεύσεις: οι Επιτροπές Υπεράσπισης του Δημοψηφίσματος, που σήμερα λέγονται Επιτροπές Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικα (CDR). Οι CDR ήταν η δύναμη που αποτέλεσε το «κλειδί» στη διασφάλιση της ψηφοφορίας την 1η Οκτώβρη, οργανώνοντας χιλιάδες ανθρώπους τις μέρες πριν το δημοψήφισμα, καταλαμβάνοντας τα μισά εκλογικά τμήματα σε όλη την Καταλονία. Συμμετείχαν ακτιβιστές, πολιτικοί αγωνιστές, αλλά πάνω απ’ όλα, άνθρωποι των γειτονιών που δεν είχαν ξανασυμμετάσχει σε μια παρόμοια δράση. Μετά την πρώτη τους μέρα, οι Επιτροπές αποτέλεσαν ένα θεμελιώδες τμήμα της κινητοποίησης, όπως και στις δύο γενικές απεργίες (στις 3 Οκτώβρη και στις 8 Νοέμβρη). Οι CDR έχουν μια πολύ πλατιά σύνθεση και είναι ανοιχτές στη συμμετοχή ευρύτερων ιδεολογικών ρευμάτων, αν και παραμένει υψηλή η συμμετοχή των μεσαίων στρωμάτων και ισχυρή η φιλο-ανεξαρτησιακή άποψη. Από την άλλη, αν και υπάρχει μεγάλη ανισομέρεια από περιοχή σε περιοχή, υπάρχουν ήδη 300 Επιτροπές σε όλη την Καταλονία και κάθε βδομάδα αυξάνονται. Οι CDR μπορούν δυνητικά να περάσουν από την αντικατασταλτική άμυνα γύρω από την οποία κινούνται οι δυναμικές της κινητο-
ποίησης, προς την ανάπτυξη μιας συντακτικής διαδικασίας. Είναι μια δύναμη που θα πρέπει να παρατάξουμε. Το τελευταίο εμπόδιο είναι η ανάγκη να διευρυνθεί η κοινωνική πλειοψηφία. Την 1η Οκτώβρη, ψήφισε το 42% των εγγεγραμμένων, ένα εντυπωσιακό ποσοστό αν σκεφτούμε το περιβάλλον καταστολής και πολιτικών διώξεων εκείνες τις μέρες, όπως και τις αστυνομικές επιθέσεις που εξελίχθηκαν σε όλη την Καταλονία την ίδια τη μέρα του δημοψηφίσματος. Παρ’ όλα αυτά, για να αντιμετωπιστεί η καταστολή και να υπάρξει πραγματική υπεράσπιση μιας Ρεπούμπλικα, είναι αναγκαίο να επεκταθεί η πλειοψηφία σε τμήματα της κοινωνίας που ταλαντεύονται. Το «κυβερνητικό» ανεξαρτησιακό κίνημα συντηρεί ένα μόνιμο εμπόδιο σε αυτό το στόχο: δεν συσχετίζει την οικοδόμηση της Ρεπούμπλικα με το τι μοντέλο κοινωνίας κρύβεται πίσω από αυτήν. Σε αυτό το επίδικο θα ξεδιπλωθούν οι διαφορές ανάμεσα στην καταλανική Δεξιά (που περνά τη δική της εκλογική και κοινωνική κρίση), την καταλανική σοσιαλδημοκρατία και τις πτέρυγες που είναι υπέρ της κοινωνικής ρήξης. Πώς θα συνδυαστούν τα δύο βασικά κοινωνικά και πολιτικά ρεύματα που διατρέχουν την πρόσφατη ιστορία της Καταλονίας -το κίνημα 15Μ και η καταλανική διαδικασία; Η εφαρμογή του Άρθρου 155 συνδυάζει έναν κατασταλτικό χαρακτήρα (φυλα-
κίσεις, διάλυση της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου, παρεμβάσεις στους καταλανικούς θεσμούς) με την έκκληση για περιφερειακές εκλογές. Εκλογές οι οποίες έβρισκαν αντίθετες όλες τις ανεξαρτησιακές δυνάμεις και εκλογές τις οποίες όλες αυτές οι δυνάμεις υποχρεώθηκαν να αποδεχθούν. Πώς θα προκύψουν όχι απλώς κάποια σχετικά διαφοροποιημένα αποτελέσματα, αλλά διευρυμένες πλειοψηφίες για τις 21 Δεκέμβρη; Προς το παρόν, καμιά από την ανεξαρτησιακές δυνάμεις δεν έχει ανακοινώσει τα σχέδιά της για μετά τις εκλογές. Ωστόσο είναι θεμελιώδης η ανάγκη να διαμορφωθεί ένα ευρύ συντακτικό μπλοκ ανάμεσα στις δυνάμεις της ανεξαρτησίας και αυτούς που υπερασπίζονται την λαϊκή κυριαρχία και την αυτοδιάθεση της Καταλονίας. Ένα συντακτικό μπλοκ που θα ανοίξει το ζήτημα του ποια κοινωνική πολιτική πρέπει να ακολουθηθεί. Όπου όλες οι δυνάμεις της Αριστεράς πρέπει να θέσουν στο προσκήνιο την ανάγκη για ένα έκτακτο σχέδιο-σοκ απέναντι στην κοινωνική κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, που θα μπορεί να απευθυνθεί σε λαϊκά στρώματα που παραμένουν αναποφάσιστα. Η διαμόρφωση ενός τέτοιου μπλοκ ωστόσο, θα απαιτήσει πολιτική γενναιοδωρία και από τις δύο πλευρές, σε ένα πλαίσιο ισχυρών κινητοποιήσεων. Ένα καθήκον εξίσου δύσκολο όσο και επείγον.
12
νεολαια
22 νοεμβρη 2017
Από το Νοέμβρη στο Δεκέμβρη, ή μήπως αντίστροφα; Του ΝΙκόλα Κολυτά
Μ
ε αμηχανία, άγχος και ειλικρινή προβληματισμό οι οργανώσεις και τα κόμματα της Αριστεράς έστεκαν και κοιτούσαν μερικές δεκάδες αντιεξουσιαστών που έκαναν κατάληψη στο πολυτεχνείο την πρώτη μέρα του τριήμερου εορτασμού. Κάποιος θα το χαρακτήριζε μια κακοστημένη φάρσα. Δε θα έπεφτε και πολύ έξω.
Μάχες
Από το Νοέμβρη του 1973 μέχρι το Δεκέμβρη του 2008 και από το 2008 μέχρι σήμερα, το νεολαιίστικο και εργατικό κίνημα έχει δώσει σκληρές μάχες για να διεκδικεί τη θέση του στον χώρο του πολυτεχνείου. Από τις μάχες όμως δε βγαίνουν πάντα τα ίδια συμπεράσματα. Το μισό τριήμερο του φετινού Πολυτεχνείου μια ομάδα αυτόκλητων υπερασπιστών της μνήμης του και της συνέχειάς του, κατέλαβε το χώρο απαγορεύοντας την είσοδο σε οργανώσεις, συλλογικότητες και φορείς της Αριστεράς και του κινήματος. Άφησε απ’ έξω φοιτητικούς συλλόγους, εργατικά σωματεία, αντιρατσιστικές οργανώσεις και ενώσεις αντιστασιακών, στο όνομα της ιδεολογικής καθαρότητας και της ακραιφνούς επαναστατικότητας. Μιας επαναστατικότητας που προσκυνά την ιδιοκτησιακή λογική, τη μικροαστική αντιπολιτική και τον συγκρουσιακό φετιχισμό. Το πολυτεχνείο από σύμβολο μαζικής εξέγερσης, αντικαπιταλιστικής και αντιμπεριαλιστικής πάλης μετατράπηκε σε φρούριο ελάχιστων ατόμων που διαδικτυακά έκανε κάλεσμα στον κόσμο που απέκλεισε, να του φέρει φαγητό, τσιγάρα και πολεμοφόδια…
Είναι ξεκάθαρο ότι όλα τα παραπάνω αποτυπώνουν μια πολιτική σήψη και παρακμή που απαιτεί άμεσα αντίδοτο. Προσπερνώντας την επέτειο της 17ης Νοέμβρη και βαδίζοντας προς την 6η Δεκέμβρη, το κίνημα και η Αριστερά οφείλει να ανοίξει μια σοβαρή συζήτηση πάνω στο ζήτημα. Μια δικηγόρος του κινήματος με έντονη δράση στα κοινά, βρίσκεται τη στιγμή που γράφεται το άρθρο στην εντατική από φωτοβολίδα ευθείας βολής που εκτοξεύθηκε με υπερεπαναστατικότητα μέσα στην κατοικημένη περιοχή των Εξαρχείων. Ξέραμε ότι τα ΜΑΤ, οι Καλαμπόκες, οι Ρουπακιάδες και οι Κορκονέες αδιαφορούν για τις παράπλευρες απώλειες. Οι αγωνιστές/τριες του κινήματος δε γίνεται να το κάνουν. Πρέπει να γίνει μια σοβαρή συζήτηση για το πολιτικό περιεχόμενο αλλά και για τα μέσα πάλης. Ο Δεκέμβρης που έρχεται μπροστά μας είναι μια πολύ καλή αφορμή.
Ο Δεκέμβρης και ο Νοέμβρης
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τελικώς νίκησε μέσα από την απεύθυνση στην κοινωνία, τη σύνδεση της νεολαίας με την εργατική τάξη, τη μαζική κινητοποίηση και την εμφάνιση νέων ριζοσπαστικών ρευμάτων. Ο Δεκέμβρης του 2008 ξεκίνησε με μαζική (σχεδόν καθολική) κοινωνική αποδοχή, είχε έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά και τρόμαξε σε μεγάλο βαθμό το σύστημα. Τελικώς όμως νίκησε; Οι απόψεις διίστανται. Ένα πολύ ρομαντικό σύνθημα στους τοίχους των Εξαρχείων υπεκφεύγει πολύ έξυπνα τονίζοντας ότι «Ο Δεκέμβρης ήταν ερώτηση, όχι απάντηση». Αν δεν επιχειρήσουμε όμως να απαντήσουμε, μάλλον διαρκώς θα ρωτάμε ανοργάνωτα, αδιέξοδα και πολλές φορές βλακωδώς, όπως έκαναν κάποιοι στο πολυτεχνείο πριν λίγες μέρες. Έχου-
με καθήκον να απαντήσουμε σε αυτούς που συντηρούν το σύστημα της φτώχειας, της καταπίεσης, του ρατσισμού και του πολέμου. Αλλά μάλλον πρέπει να ακολουθούμε αντίστροφη χρονικά πορεία. Από το Δεκέμβρη να περνάμε στο Νοέμβρη. Από τη δύναμη του αυθόρμητου να περνάμε στο ριζοσπαστισμό του οργανωμένου, από τη διάχυτη οργή να περνάμε στη συνειδητή πάλη και από τη φετιχοποίηση της σύγκρουσης να περνάμε στην αναζήτηση αποτελεσματικών εργαλείων αγώνα. Δυστυχώς σε μεγάλο βαθμό, οι εικόνες του 2008, οι εικόνες των κατειλημμένων σχολείων από μαθητές-γονείς-καθηγητές, των μαζικών φοιτητικών Γενικών Συνελεύσεων, των πλημμυρισμένων από κόσμο δρόμων, των πολιορκημένων αστυνομικών τμημάτων, των ακτιβισμών, των δυναμικών κινητοποιήσεων, των αμήχανων δηλώσεων αστών πολιτικών, των καλλιτεχνικών δρώμενων και της πολιτικής απαίτησης να διώξουμε την κυβέρνηση των δολοφόνων, προσπαθούν μερίδες του κινήματος να τις χωρέσουν κάθε χρόνο σε μια στρατιωτικού τύπου αντιπαράθεση με την αστυνομίασε συγκεκριμένους δρόμους των Εξαρχείων. Ο Δεκέμβρης όμως ξεκίνησε σαν κάτι πολύ πιο επικίνδυνο, μαζικό και μεγάλο. Γιατί ενέπλεκε την ίδια την κοινωνία όχι ρωτώντας την αλλά καλώντας την να απαντήσει. Και αυτό μπορούσε να γίνει μόνο μέσα από τη σύνδεση με το οργανωμένο εργατικό κίνημα, τις γενικές απεργίες και την πολιτικοποίηση του αγώνα στην κατεύθυνση της ανατροπής. Όσοι/ες κρατούν από το Δεκέμβρη μόνο τη σύγκρουση με την αστυνομία μάλλον έχουν ξεχάσει πόσους είχαν πίσω τους τότε, ενώ τώρα στέκουν απελπιστικά μόνοι μέσα στο κλειδωμένο πολυτεχνείο.
Η στάση της Αριστεράς
Η ριζοσπαστική και αντικαπιταλιστική Αριστερά, αν θέλει να λογίζεται ως τέτοια, οφείλει να αποκοπεί από λογικές περιθωριακής επίλυσης σοβαρών πολιτικών προβλημάτων. Οι 50 που κλειδώνουν το πολυτεχνείο και αυτοί που πετάνε φωτοβολίδες ευθείας βολής μέσα στα Εξάρχεια, μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μέσα από τη μαζική πολιτική δράση και όχι μέσα από τη στρατιωτικοποίηση του κινήματος και το ενδοκινηματικό ξύλο. Η μετάλλαξη της Αριστεράς στην άλλη όψη του ίδιου νομίσματος των πιο αντικοινωνικών και μηδενιστικών κομματιών της αναρχίας, το μόνο που θα πετύχει θα είναι τον αυξημένο διαλυτισμό του κινήματος, την απογοήτευση του κόσμου και τη διευκόλυνση της κυβέρνησης στην εκκαθάριση των Εξαρχείων όχι μόνο από φωτοβολίδες και μολότοφ, αλλά και από πολιτικές ιδέες και ανθρώπους που κινητοποιούνται. Η Αριστερά από την αγωνιστική παράδοση του Πολυτεχνείου και την εξέγερση του Δεκέμβρη πρέπει να κρατήσει αυτά που ιστορικά της έχουν δώσει νίκες και κατακτήσεις. Να θυμηθεί ότι πρέπει να λογοδοτεί στις ανάγκες του κόσμου και όχι στο φαντασιακό της. Αυτός είναι και ο λόγος που, αν την πρώτη μέρα της φετινής «κατάληψης» στο Πολυτεχνείο αντί για παλούκια και κράνη, είχε κινητοποιήσει μαζικά κόσμο με πανό, συνθήματα και πολιτικά κείμενα, μπορεί να μιλούσε τελείως διαφορετικά. Όπως μίλησε πολλές φορές στο παρελθόν κάνοντας τους από πάνω, να παρακαλάνε για φωτοβολίδες και στρακαστρούκες αντί για ένα μαζικό ταξικό κίνημα που θα μπορεί να τους δώσει καίρια χτυπήματα.
νεολαια
22 νοεμβρη 2017
13
Φοιτητές - εργαζόμενοι ενάντια στη συγχώνευση των ΤΕΙ Της Στέλλας Πετρούλια
Η
κατάσταση στα ΤΕΙ Αθήνας-Πειραιά, με την εξαγγελία της κυβέρνησης για συγχωνεύσεις προκειμένου να δημιουργηθεί το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, είναι γνωστή. Φοιτητές-καθηγητές και διοικητικό προσωπικό βρίσκονται σε έντονο προβληματισμό καθώς τα κυβερνητικά σχέδια υποβαθμίζουν γνωστικά αντικείμενα, μειώνουν την αξία των πτυχίων και σπρώχνουν κόσμο στην ανεργία.
κρίνεται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας θα μπαίνει σε έναν διαρκή αγώνα δρόμου παρακολουθώντας σεμινάρια (πιθανότατα επί πληρωμή) και συγκεντρώνοντας πιστωτικές μονάδες για το προσωπικό του φάκελο. Θα δημιουργούνται δηλαδή φοιτητές και μετέπειτα εργαζόμενοι πολλών τ α χ υ -
Πλήττονται φοιτητές και εργαζόμενοι
Στην πραγματικότητα βρισκόμαστε λίγες ημέρες πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (αναμένεται να κατατεθεί έως τα μέσα Δεκέμβρη) που θα προκύψει από τη συγχώνευση του ΤΕΙ Αθήνας με το ΤΕΙ Πειραιά. Ένα νομοσχέδιο που, όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενα άρθρα μας, οδηγεί στην πλήρη υποβάθμιση της δημόσιας και δωρεάν παιδείας. Αυτό αποδεικνύεται περίτρανα από το γεγονός πως θα μειωθεί δραματικά ο προϋπολογισμός με αποτέλεσμα τμήματα τελείως διαφορετικού αντικειμένου να συγχωνευτούν χωρίς κανένα ακαδημαϊκό κριτήριο (για παράδειγμα συγχωνεύεται το τμήμα ιατρικών εργαστηρίων με το τμήμα της ραδιολογίας και το τμήμα της αισθητικής!). Ο φοιτητής, προκειμένου να ανταπο-
τήτων ανάλογα την οικονομική τους δυνατότητα και τις ανάγκες της αγοράς. Επιπρόσθετα, ένα κομμάτι που επίσης πλήττεται βάναυσα απ’ αυτό το νομοσχέδιο είναι οι καθηγητές και ιδιαίτερα οι έκτακτοι και το διοικητικό προσωπικό, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό θα οδηγηθεί στην ανεργία. Ήδη γίνεται πρόβα για το μέτρο αυτό, αφού σχεδόν δύο μήνες μετά την έναρξη του εξαμήνου πολλά μαθήματα, και
ειδικά εργαστηριακά που στηρίζονται στους εκτάκτους καθηγητές, δεν έχουν καν ξεκινήσει.
Η αντίδραση των φοιτητών
Μέσα σε αυτή την κατάσταση φαίνεται ότι κάτι κινείται και ολοένα περισσότεροι φοιτητές αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τι θα σημάνει η ψήφιση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, και αντιδρούν. Κυρίως αντιδρούν τα τμήματα που φαίνεται να πλήττονται άμεσα από τις συγχωνεύσεις. Για πρώτη φορά μετά από χρόνια βλέπουμε τα αμφιθέατρα να γεμίζουν (π.χ. ΣΕΥΠ, ΣΓΤΚΣ) , να γίνονται ζωντανές συνελεύσεις και να παίρνονται αγωνιστικές αποφάσεις (κατάληψη και συμμετοχή στο τριήμερο του Πολυτεχνείου, στήριξη στον αγώνα των εκπαιδευτικών , συμμετοχή στη κινητοποίηση στις 23/11 και κατάληψη-κινητοποίηση την ημέρα της ψήφισης). Το επόμενο διάστημα είναι σημαντικό ο κόσμος που συμμετέχει στις συλλογικές διαδικασίες σε σύνδεση με τα σχήματα της Αριστεράς που υπάρχουν στο ΤΕΙ, να κινητοποιήσουν ακόμη περισσότερους φοιτητές (μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για κάτι δύσκολο καθώς για αρκετά χρόνια μεγάλη μερίδα φοιτητών απομακρύνθηκε από τις συλλογικές διαδικασίες). Η καθημερινή παρουσία και παρέμβαση στο ΤΕΙ αποκτά τεράστια αξία αυτές τις μέρες καθώς μπορεί να εμπνεύσει και τους υπόλοιπους συλλόγους να πάρουν αποφάσεις και να μαζικοποιήσουν τον αγώνα μας.
νέα από τις σχολές
Σχολές Πάτρας
Το τριήμερο του Πολυτεχνείου στήριξαν 11 Γενικές Συνελεύσεις φοιτητικών συλλόγων. Εντός του τριημέρου πραγματοποιήθηκαν συντονιστικά των συλλόγων, όπως του συλλόγου της Αρχιτεκτονικής, όπου φτιάχτηκε μία πρωτοβουλία για το πρόγραμμα σπουδών. Ακόμα, οι πολυτεχνικές σχολές πραγματοποίησαν συντονιστικό με αφορμή τις αλλαγές στα επαγγελματικά δικαιώματα με το νομοσχέδιο του Σπίρτζη ενώ τέλος, όπως κάθε χρόνο, πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση των φοιτητικών συλλόγων με θέμα «Τα Πολυτεχνεία της εποχής μας και οι προκλήσεις για το σύγχρονο φοιτητικό και ευρύτερο λαϊκό κίνημα». Την Κυριακή 12/11 πραγματοποιήθηκε αντιπολεμικό-αντιιμπεριαλιστικό συλλαλητήριο φοιτητικών συλλόγων μαζί με οργανώσεις της Αριστεράς και της αναρχίας που ξεκίνησε από το χωριό
της Λακκόπετρας και έφτασε μέχρι την βάση του Αράξου όπου πρόκειται να μεταφερθούν πυρηνικά. Το συλλαλητήριο ήταν αρκετά μαζικό ενώ δυνάμεις των ΜΑΤ μπλόκαραν την είσοδο στην βάση του Αράξου.
Πάντειος
Στις 14 Νοέμβρη η πρύτανης του Παντείου κάλεσε αντιπροσώπους από όλες τις παρατάξεις για να τους ανακοινώσει την εφαρμογή του νόμου Γαβρόγλου, στο ζήτημα της συνδιοίκησης. Ανακοίνωσε πως θα γίνουν εκλογές αντιπροσώπων με ενιαίο ψηφοδέλτιο για την ανάδειξη του ενός (!) αντιπροσώπου των φοιτητών που θα συμμετείχε στη Σύγκλητο. Την έντονη αντίδρασή τους δήλωσαν τα σχήματα της ΑΡΕΝ και των ΕΑΑΚ, ενώ η ΠΑΣΠ και η ΔΑΠ διαφώνησαν προσχηματικά επειδή έχουν την εκτίμηση πως η παρούσα φάση του Συλλόγου τους συμφέρει πολιτικά. Η άρνηση των καθεστωτικών
Σε παρόμοια διάθεση/ κατεύθυνση κινούνται και οι «έκτακτοι» καθηγητές που σε συνεδρίασή τους αποφάσισαν τα εξής: 1.Προειδοποιητική 24ωρη αναστολή της λειτουργίας του Ιδρύματος την Πέμπτη 16/11/2017 και συγκέντρωση στο Υπουργείο Παιδείας. 2.Μαζική παράσταση στη Σύγκλητο που θα πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 20/11/2017. 3.Διήμερη αναστολή λειτουργίας του Ιδρύματος στις 21 και 22/11/2017. 4.Εκ νέου κοινή συνεδρίαση των Δ.Σ. των Συλλόγων την Πέμπτη 23/11/2017 για εκτίμηση της κατάστασης. 5.Δημοσιοποίηση των κινητοποιήσεων στον ημερήσιο Τύπο με αποστολή δελτίων τύπου και συνεντεύξεις τύπου. Κομβικό και καθοριστικό σημείο για την εξέλιξη του αγώνα είναι η σύνδεση των φοιτητών με τους εκπαιδευτικούς και το διοικητικό προσωπικό. Άμεσα θα πρέπει να πραγματοποιηθούν κοινές συνελεύσεις: είναι ένα νομoσχέδιο που μας πλήττει όλους και η απάντηση μας θα πρέπει να είναι κοινή! Τέλος, η μάχη για να μην περάσει το νομοσχέδιο δεν αφορά μόνο τα δύο ιδρύματα, καθώς αυτή η κατάσταση σε συνδυασμό με την ψήφιση του νόμου Γαβρόγλου στρώνει το χαλί στον εκάστοτε υπουργό Παιδείας με μία απλή υπουργική απόφαση να συγχωνεύει/κλείνει τμήματα και ολόκληρες σχολές κάθε φορά που θα θέλει η κυβέρνηση να καλύψει ελλείμματα από τον προϋπολογισμό. Ο αγώνας για την αποτροπή των συγχωνεύσεων των ΤΕΙ είναι ένας αγώνας που αφορά το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας και πρέπει να δοθεί. Να δοθεί μέχρι να κερδηθεί.
επιμέλεια: Νικόλας Κολυτάς
δυνάμεων στις σχολές είναι τουλάχιστον υποκριτική, καθώς στην πραγματικότητα στηρίζουν την αποπολιτικοποίηση που προάγει το νομοσχέδιο. Οι δυνάμεις της Αριστεράς (ΑΡΕΝ, ΕΑΑΚ) δήλωσαν την ολική άρνησή τους σε μεθόδους που μετατρέπουν τον φοιτητικό σύλλογο σε 15μελες σχολείου και πρότειναν στην πρύτανη να καλέσει Σύγκλητο στην οποία θα παρθεί απόφαση ενάντια στην εφαρμογή αυτού του μέτρου. Στις όποιες προσπάθειες να εφαρμοστεί ο νόμος Γαβρόγλου θα βρίσκουν απέναντι τους, τους/ις φοιτητές/φοιτήτριες και την επαναστατική Αριστερά.
Νομική Αθήνας
Οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων
Με εξαίρεση ένα συγκεκριμένο τμήμα των ΕΑΑΚ και της ΚΝΕ συνολικά που επιμένουν στο δρόμο του σεχταρισμού και της απομόνωσης, οι υπόλοιπες αριστερές δυνάμεις του ΦΣ της Νομικής πραγματοποίησαν κοινή συνέλευση επι-
διώκοντας τη βαθύτερη συνεργασία και το ξεβάλτωμα των μετωπικών διεργασιών που έχουν μείνει πίσω. Συγκεκριμένα οι δυνάμεις της ΑΡΕΝ, της ΡΑΠαΝ ΣΑΦΝ (εαακ) και του ΑΡΔΙΝ, αποφάσισαν να έχουν μια κοινή γραμμή στη Γενική Συνέλευση του Τμήματος, όσον αφορά την ικανοποίηση κάποιων αμιγώς φοιτητικών αιτημάτων (έγκαιρη ανακοίνωση προγράμματος εξεταστικής, ενδεικτικές απαντήσεις στις εξετάσεις, διακοπή μαθημάτων κατά τη διάρκεια των Γενικών Συνελεύσεων του Συλλόγου) αλλά και την πιο συγκροτημένη κοινή παρέμβαση συνολικά. Συγκεκριμένα σχεδιάζεται να γίνει μια μεγάλη κοινή πολιτική εκδήλωση όλων των παραπάνω δυνάμεων στο Σύλλογο, καθώς και να συστηματοποιηθεί η παρέμβαση με κοινά υλικά. Γίνεται πλέον αντιληπτό και στους πιο δύσπιστους ότι μόνο μετωπικά η φοιτητική Αριστερά μπορεί να αντιμετωπίσει την επίθεση του συστήματος.
14
ΙΣΤΟΡΙΑ
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
1931 - 1933: Η ΠΡΩΤΗ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ Του Χάρη Παπαδόπουλου
Σ
τις 18 Νοέµβρη του 1976 η διορισµένη από τον δικτάτορα Φράνκο Βουλή της Ισπανίας (Κορτές) αποφάσιζε την επιστροφή στην κοινοβουλευτική δηµοκρατία. Ήταν αναγκαίος συµβιβασµός του πολιτικού συστήµατος µπροστά στην παρακµή και την παράλυση του δικτατορικού καθεστώτος. Η όλη διαδικασία αποδείχθηκε χλoµή και αναιµική επανάληψη της γέννησης της «Segunda Republica», της ∆εύτερης Ισπανικής ∆ηµοκρατίας, ακριβώς 45 χρόνια πριν. Το Σύνταγµα που εγκρίθηκε στις 9 ∆εκέµβρη 1931 έδινε το δικαίωµα της ψήφου και στις γυναίκες, περιόριζε τη δύναµη της Εκκλησίας και καθιστούσε αιρετά όλα τα αξιώµατα, πράγµα που είναι ακόµη ζητούµενο για τη σηµερινή Ισπανία. Αυτό που έκανε τη διαφορά ανάµεσα στις δύο µεταπολιτεύσεις δεν ήταν το ψυχικό σθένος των εκάστοτε κοινοβουλευτικών εισηγητών, αλλά η εισβολή των εργατικών µαζών στη σκηνή της Ιστορίας. Το 1931 ήταν η πρώτη χρονιά της Ισπανικής Επανάστασης, που το 1936 απείλησε να συντρίψει το φασισµό στην Ευρώπη.
∆ύο κόσµοι αντίπαλοι
«Η µοναρχία του Αλφόνσου του 13ου δεν ήταν ούτε πιο αγαπητή ούτε πιο σταθερή από εκείνη του Νικολάου Β’ [του τελευταίου τσάρου της Ρωσίας]» (Βικτόρ Σερζ) Η Ισπανία από το 1923 ως το 1930 ζούσε τη σκληρή δικτατορία του Πρίµο ντε Ριβέρα. Ο δικτάτορας, εγκάθετος του βασιλιά Αλφόνσου (όπως ο Μεταξάς του βασιλιά Γεώργιου στην Ελλάδα), είχε αποστολή να συντρίψει τις αντιδράσεις στην τροµακτική κοινωνική ανισότητα. Στην πραγµατικότητα, στην Ισπανία ζούσαν δύο κόσµοι που τις ζωές τους χώριζε άβυσσος. Ο ένας κόσµος στηριζόταν στον κρατικό µηχανισµό, το στρατό και την εκκλησία. Οι κεφαλαιοκράτες, οι τσιφλικάδες, οι ανώτεροι αξιωµατικοί και οι επίσκοποι δεν συνεργάζονταν απλώς: κατά κανόνα, ήταν µέλη και των ίδιων οικογενειών. Λιγότερα από 1.500 τσιφλίκια διέθεταν 3.000.000 εκτάρια γης. Άλλα τόσα εκτάρια, πολύ πιο άγονα, κατείχαν 8 εκατοµµύρια εξαθλιωµένοι αγρότες. Η άρχουσα τάξη, εντελώς διεφθαρµένη και παρασιτική, ανίκανη να αναπτύξει την οικονοµία, διαβιούσε σπαταλώντας εισοδήµατα. Η Ισπανία αντιµετώπιζε τον ανταγωνισµό των αγορών µε πρωτόγονες µεθόδους, επιβιώνοντας µόνο χάρη στην απόλυτη εκµετάλλευση της εργατικής τάξης που κατά 70% ήταν εργάτες γης. Γύρω από την άρχουσα τάξη επιβίωνε ένα πολυάριθµο σώµα υπαλλήλων, δικηγόρων και λακέδων -τα «δηµόσια ανθρωπάκια» κατά τον Μαρξ- µια γραφειοκρατία τόσο άχρηστη όσο και κακοπληρωµένη, που συνδύαζε τη δουλικότητα µε την ανή-
µπορη αντιπολίτευση, τη διαµαρτυρία µε τη φλυαρία. Αυτή η µεσαία τάξη ήταν που παρήγαγε τα στελέχη των κοινοβουλευτικών κοµµάτων. Τα δύο πραγµατικά στηρίγµατα του κράτους: Στρατός. Άσχηµα οργανωµένος και αρτηριοσκληρωτικός, ο πρώην πανίσχυρος στρατός της µεγάλης αποικιοκρατικής περιόδου, έχανε πλέον κατά κράτος σε κάθε πόλεµο που συµµετείχε (ενάντια στις ΗΠΑ το 1898, ενάντια στους Μαροκινούς εξεγερµένους το 1921) και χρησίµευε πλέον κυρίως ως δύναµη κατοχής της ίδιας του της χώρας. Ο ισπανικός στρατός (µοναδική περίπτωση στρατεύµατος µε 200 στρατηγούς και έναν αξιωµατικό για κάθε 6 φαντάρους) κόστιζε παραπάνω από το 50% του κρατικού προϋπολογισµού. Συµπληρωνόταν στο κατασταλτικό του έργο από τη Guardia Civil, ένα από τα πιο µισητά αστυνοµικά σώµατα της υφηλίου, καθώς και άλλες τέσσερις-πέντε αστυνοµικές υπηρεσίες. Εκκλησία. Με 60.000 καλόγριες, 20.000 καλόγερους και 35.000 παπάδες πληρωµένους από το κράτος, µε προκλητικά πλούτη και απόλυτα σκοταδιστικό κήρυγµα, η Εκκλησία ήταν ολοκληρωτικά πιστή στην εξουσία και στόχος αναρίθµητων τυφλών εκρήξεων των αγροτών και εργατών της Ισπανίας. Όλους αυτούς τους κηφήνες τους έθρεφε η πιο εξαθλιωµένη εργατική τάξη της Ευρώπης, µαζί µε τους αγρότες. ∆εν ήταν οι µόνοι δυσαρεστηµένοι. Στην Καταλονία, στη Χώρα των Βάσκων και αλ-
λού, µια βιοµηχανική αστική τάξη ερχόταν σε προστριβές µε το «παρασιτικό» ισπανικό κράτος. Τα αυτονοµιστικά κινήµατα ήρθαν να προσθέσουν το βάρος τους στην αστάθεια του ισπανικού βασιλείου.
«Και οι έσχατοι έσονται πρώτοι»
Όταν το καπάκι άρχισε να ανασηκώνεται από τον αναβρασµό µετά την πανωλεθρία στο Μαρόκο, η άρχουσα τάξη και ο Αλφόνσος απάντησαν µε τη στρατιωτική δικτατορία Ριβέρα. Όµως η παγκόσµια οικονοµική κρίση του 1929 κλόνισε το καθεστώς. Το 1930 ο ίδιος ο βασιλιάς ζήτησε την παραίτηση του απόλυτα ανίκανου δικτάτορα, και όρισε πρωθυπουργό το στρατηγό Μπερενγκέρ. Είναι η περίοδος της dictablanca, της «λευκής δικτατορίας». Αλλά ούτε ο Μπερενγκέρ ούτε ο ναύαρχος Αθνάρ που τον αντικατέστησε σε λίγο, µπορούσαν να εγγυηθούν το σταµάτηµα των διαδηλώσεων και των άγριων απεργιών. Για τις 15 ∆εκέµβρη 1930 είχε οργανωθεί γενική απεργία. Τρεις µέρες πριν, µια εξέγερση στρατιωτικής µονάδας στην Αραγονία κατά της µοναρχίας συντρίφτηκε επιτόπου. Όµως η ήττα και η εκτέλεση των αρχηγών της ανταρσίας ερέθισε περισσότερο τους απεργούς. Για να εκτονώσει την κατάσταση, η προκήρυξε δηµοτικές εκλογές για τις 12 Απρίλη, που τις έχασε παταγωδώς από την αντιπολίτευση, κύρια τους σοσιαλιστές και τους Καταλανούς αυτονοµιστές. Αυτό που ακολούθησε ήταν µοναδικό: Μια λαϊκή εξέγερση ξεκίνησε από µια εκλογική διαδικασία! Μέσα σε δύο µέρες τα ενθουσιώδη πλήθη ανακήρυσσαν τη δηµοκρατία σε πόλεις και πλατείες. Ο κρατικός µηχανισµός κατέρρευσε. Ο Αλφόνσος 13ος κατέφυγε στο εξωτερικό για να σωθεί. Το «οι έσχατοι έσονται πρώτοι»
των Ευαγγελίων, το υλοποίησαν επιτέλους οι ίδιοι οι ταπεινοί και καταφρονεµένοι µε τον ξεσηκωµό τους. Το πανηγύρι των καταπιεσµένων τέλειωσε νωρίς… «Το 1931, όταν στην Ισπανία ανακηρύχθηκε η ∆ηµοκρατία, γινότανε πανηγύρι,
ντελίριο» (Εµιλιέν Μορέν, η σύντροφος της ζωής του Ντουρούτι) Αποτύπωµα αυτής της έξαρσης ήταν το Σύνταγµα του 1931, το πιο προοδευτικό τότε σε όλο τον καπιταλιστικό κόσµο. Η αυτονοµία της Καταλονίας και της Χώρας των Βάσκων, η ισότητα όλων απέναντι στο νόµο, η ψήφος των γυναικών, ήταν ασύλληπτοι στόχοι µερικούς µήνες πριν. Αλλά, ενώ ψηφίζεται το Σύνταγµα, έχει ήδη χρησιµοποιηθεί από την κυβέρνηση ακόµη και το πυροβολικό για να κατασταλούν εργατικές απεργίες. Η προσωρινή κυβέρνηση, όπου κυριαρχούν Σοσιαλιστές και Καταλανοί εθνικιστές, έχει αναλάβει τώρα να «σώσει τη χώρα» από τους εργαζόµενους που απαιτούν δικαιοσύνη. Παράλληλα, όλες οι κοινωνικές διακηρύξεις των Σοσιαλιστών γίνονται γρήγορα νεκρό γράµµα. Η αγροτική µεταρρύθµιση που εξαγγέλθηκε, µέσα σε δύο χρόνια µοίρασε λιγότερα από 9.000 εκτάρια σε 7.000 αγρότες. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση υποχώρησε στην εκστρατεία της ∆εξιάς και συµβιβάστηκε να περικόψει απλώς το µισθό των παπάδων, δίνοντάς τους «µονάχα» το ισοδύναµο σύνταξης δηµοσίου υπαλλήλου. Η αγανάκτηση των εργατών έσκαγε κάθε τόσο σε εκρήξεις και εντυπωσιακές ενέργειες οργής και απελπισίας. Μεγάλο µέρος της εργατικής τάξης ήταν οργανωµένο στην αναρχοσυνδικαλιστική Συνοµοσπονδία, τη CNT. Οι αναρχικοί στην Ισπανία συνδύαζαν εκπληκτική αυτοθυσία µαζί µε απίστευτη ανικανότητα και στενοµυαλιά και ούτε ήθελαν ούτε µπορούσαν να παλέψουν για την εργατική εξουσία. Τα ξεσπάσµατα διαδεχόταν η αποθάρρυνση. Η πρώτη πράξη της Ισπανικής επανάστασης έκλεισε µε µια σφαγή που προανήγγελλε το µέλλον. Το Γενάρη του 1933 στο χωριό Κάσας Βιέχας οι αναρχικοί οργάνωσαν µια παρέλαση επίδειξης δύναµης, όπου τραυµατίστηκαν δύο χωροφύλακες. Όταν εισέβαλαν την άλλη µέρα η Guardia Civil µαζί µε τη «δηµοκρατική» Guardia de Asaltos, περικύκλωσαν όσους αναρχικούς είχαν καταφύγει σε ένα σπίτι και τους έβαλαν φωτιά µαζί µε τις οικογένειές τους. Μετά συνέλαβαν κάθε χωρικό που κατείχε έστω κυνηγετικό όπλο και τους εκτέλεσαν πάνω στα αποκαΐδια. 24 νεκροί για να «δοθεί ένα µάθηµα» στους ταπεινούς… Ήταν ζήτηµα ελάχιστων µηνών να χάσει η κυβέρνηση τις εκλογές από τη ∆εξιά που διψούσε να εκδικηθεί για το 1931. Οι συγκρούσεις που θα ακολούθησαν, όπως η σφαγή των εργατών στις Αστούριας και, δυο χρόνια µετά, το πραξικόπηµα του Φράνκο, έκαναν το Κάσας Βιέχας να µοιάζει ασήµαντο επεισόδιο. Η επανάσταση στην Ισπανία είχε ήδη περάσει στην επόµενη, πιο µαζική και πιο αποφασιστική φάση της. Όµως αυτή είναι µια άλλη ιστορία, στην οποία θα επανέλθουµε.
22 νοεμβρη 2017
κινημα
15
Με αφορμή την Ημέρα Εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών
Η έμφυλη καταπίεση και η αντίσταση Της Κικής Σταματόγιαννη
Ε
άν θέλαμε να αποτυπώσουμε τις συνθήκες βίας που υφίστανται οι γυναίκες σε μια φωτογραφία, σήμερα, στις 25 Νοέμβρη του 2017, τι θα αντικρίζαμε; Μόνο στην Ευρώπη μία στις 10 γυναίκες (από την ηλικία των 15 ετών και άνω) έχει υποστεί κάποια μορφή έμφυλης βίας. Η στατιστική αυτή πληροφορία γίνεται ακόμα χειρότερη, αν προσθέσουμε και τα περιστατικά από όλο τον κόσμο, κυρίως από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής με τα τρομακτικά ποσοστά βίας και γυναικοκτονιών. Οι βιασμοί παραμένουν ένα εφιαλτικό ενδεχόμενο για εκατομμύρια γυναικών. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατακλύζονται από σεξιστικό λόγο ακόμα και από γυναίκες χρήστριες, που έχουν ενσωματώσει και εσωτερικεύσει τον κυρίαρχο μισογυνισμό. Οι εργοδότες συνεχίζουν να παρενοχλούν, να χλευάζουν, να υποτιμούν, να προβαίνουν σε διακρίσεις σε βάρος γυναικών, να απολύουν εύκολα και να προσλαμβάνουν δυσκολότερα. Η ελληνική κυβέρνηση δεν δίστασε να καταθέσει νομοθετική πρόταση για επαναφορά του -μεσαιωνικής έμπνευσης- κολπικού ελέγχου στις γυναίκες κρατούμενες. Στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα. Στην «πολιτισμένη» Ευρώπη. Η οικονομική κρίση βαθαίνει. Μαζί μ’ αυτήν βαθαίνουν και τα αδιέξοδα που παράγει. Άνθρωποι σπρώχνονται στο περιθώριο, υποβαθμίζονται οι ζωές τους ακόμα περισσότερο. Απέναντι σ’ όλο αυτό αντιδρούν με βία. Και η βία αυτή ξεσπά στον πιο αδύναμο να αμυνθεί, όχι στο φταίχτη. Δε δέχονται βία τα golden boys των τραπεζών, αλλά οι γυναίκες και τα παιδιά των οικογενειών της εργατικής τάξης κυρίως. Και μαζί μ’ αυτές και αυτούς, οι ΛΟΑΤΚΙΑ άνθρωποι, με τις τρανς να εισπράττουν το μεγαλύτερο μερίδιο κακοποιητικής συμπεριφοράς. Η οργή των ταπεινωμένων ανθρώπων γίνεται χειραφετητική, γίνεται δύναμη αλλαγής της κοινωνίας μόνο όταν είναι συλλογική και κινηματική. Όταν είναι τυφλή και εξατομικοποιημένη, το μόνο που κάνει είναι να συντηρεί και να βοηθά το σύστημα. Η αντίδραση των γυναικών:
(Α) Ριζοσπαστικός φεμινισμός
Μια ελπιδοφόρα ρωγμή ήρθε με το άνοιγμα αυτής της χρονιάς σε μια χώρα που καθόλου δεν περιμέναμε, στις ΗΠΑ. Η -με οργανωμένο τρόπο- άρνηση των γυναικών να παραμένουν εσαεί τα θύματα και τα συνήθη υποζύγια της ιστορίας. Η 21η Γενάρη (Πορεία Γυναικών) υπήρξε, και παραμένει έκτοτε, εμβληματική ημερομηνία για το φεμινιστικό κίνημα μέσα στη χρονιά που κοντεύει στο τέλος της. Εκατομμύρια γυναίκες και άντρες κατακλύζουν τους δρόμους, παίρνουν ξεκά-
θαρη θέση: Απέναντι στον Αμερικανό πρόεδρο, τους εκπροσώπους του συστήματος και -φυσικά- τους φασίστες. Ανεπιφύλακτα δίπλα στους πρόσφυγες, στις μουσουλμάνες, τους ΛΟΑΤΚΙΑ ανθρώπους. Υπερασπίζονται με πάθος τον αγώνα των μαύρων. Η ριζοσπαστική ατζέντα ξαναγίνεται το επίκεντρο της πολιτικής του κινήματος. Η 8η Μάρτη από μια ανιαρή «επετειακή» ημέρα, μετατρέπεται σε μέρα απεργίας και δυναμικής διεκδίκησης δικαιωμάτων για όλους τις/τους «από κάτω». Και όλα αυτά, στην καρδιά του νεοφιλελεύθερου «κτήνους». Και δίπλα σε αυτές τις κινητοποιήσεις, ογκώδεις, συγκλονιστικές πορείες διαμαρτυρίας με τεράστια συμμετοχή ανθρώπων σε Λατινική Αμερική και Ευρώπη. Καθόλου άσχημα.
(Β) #MeToo – Η κορυφή του παγόβουνου
Συνηθίζεται να λέγεται ότι το πιο απειλητικό μέρος ενός παγόβουνου είναι η αθέατη πλευρά του. Τα 9/10 που βρίσκονται μέσα στο νερό. Η διαδικτυακή καμπάνια #Και Εγώ Επίσης(έχω υπάρξει θύμα κακοποίησης) αποκάλυψε ένα μέρος μόνο του προβλήματος. Εκατομμύρια προσωπικές ιστορίες -σε παγκόσμια κλίμακα- ανέφεραν τρομακτικά περιστατικά βίας. Το ακόμα πιο τρομακτικό, όμως, που προέκυψε ήταν άλλο: Ήταν η συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι -αν όχι τα περισσότερα, τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος αυτών- μάς ήταν οικεία. Τα είχαμε
ζήσει οι ίδιες. Τα είχαμε ξανακούσει. Μας τα είχαν εμπιστευτεί γυναίκες σε βαθμό τέτοιο που μόνο τα ονόματα παράλλαζαν. Περιστατικά παρενόχλησης, εκβιασμού, ευτελισμού, ψυχολογικής πίεσης και βίας. Μέσα στο σπίτι. Στο χώρο εργασίας. Στο δρόμο. Χιλιάδες περιστατικά που επαναλαμβάνονταν μέσα στο χρόνο. Αναλλοίωτα. Ξανά και ξανά. Σε διαφορετικές πόλεις ή χώρες, αλλά σταθερά τα ίδια. Ποιο ήταν το σημαντικό στοιχείο αυτής της καμπάνιας; Το τσάκισμα του φόβου. Η διαβεβαίωση ότι οι γυναίκες-θύματα δεν ήταν μόνες. Η υπέρβαση των ίδιων των γυναικών να το ομολογήσουν πρώτα στους εαυτούς τους και μετά και στους άλλους. Η ανάδειξη σιγά-σιγά και των άλλων επιπέδων βίας. Επειδή κάποια γυναίκα ανήκε σε μη κυρίαρχη εθνική ομάδα. Ή πρέσβευε θρησκεία διαφορετική από την επίσημη. Ή ήταν ηλικιωμένη, ανάπηρη, λεσβία, αμφί, τρανς. Επειδή αρνούνταν να υποταχθεί στο δίπολο αρσενικό/ θηλυκό. Ίσως ακόμη επειδή ήταν έγχρωμη σε έναν κόσμο υπερβολικά λευκό.
(Γ) Δικαίωμα στην αυτοάμυνα
Μέχρι πού εκτείνονται, λοιπόν, τα όρια όταν υφίστασαι βία και προσπαθείς να σώσεις τη ζωή σου; Ή την ανθρώπινη αξιοπρέπειά σου από έναν βιασμό; Ή τη σωματική ακεραιότητα και την ψυχική υγεία του παιδιού σου από έναν κακοποιητικό πατέρα; Ο κυρίαρχος λόγος, ο λόγος της εξουσίας, της αστυνομίας, των
δικαστηρίων, των ΜΜΕ, βουτηγμένος στο συντηρητισμό, αποπνέει την μπόχα προηγούμενων δεκαετιών (ή αιώνων). Μόνιμη επωδός στα στόματα δικαστών και εισαγγελέων: «Γιατί παρέμεινες, λοιπόν, σε μια κακοποιητική σχέση; Γιατί δεν έφυγες;» - Ίσως γιατί η ανεργία και η αδυναμία να επιβιώσεις εκεί έξω τρομάζει περισσότερο. Ίσως γιατί κάποια στιγμή κουράζεσαι να ζεις με το φόβο. Κυρίως όμως γιατί θες να σπάσεις το φαύλο κύκλο και να πάψει η ζωή σου να είναι μια αλυσίδα βίαιων συμπεριφορών από έναν κακοποιητικό πατέρα, αδελφό ή συγγενή, από έναν εργοδότη, από αγνώστους στον δρόμο. Η επί της ουσίας αναγνώριση του δικαιώματος των γυναικών σε αυτοάμυνα είναι βασικός στόχος για το φεμινιστικό κίνημα και την Αριστερά. Η προσπάθεια να επανατοποθετήσουμε τη συγκεκριμένη πράξη στο συγκεκριμένο κοινωνικό και οικονομικό της πλαίσιο. Και θα πρέπει να δώσουμε τον αγώνα αυτό, δηλώνοντας την απόλυτη συμπαράστασή μας στις γυναίκες που οδηγούνται στα δικαστήρια, επειδή αμύνθηκαν απέναντι στη βία που εισέπρατταν συστηματικά, ξέροντας ότι ακόμα κι αν αυτός ο αγώνας στεφθεί με επιτυχία, ο δρόμος για την οριστική εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών παραμένει σπαρμένος με πολλά εμπόδια. Κι αν θες να ξεμπερδέψεις με μια κακή σπορά, πρέπει να πάρεις πιο ριζοσπαστικά μέτρα. Να απαλλαγείς από τη ρίζα του κακού, τον καπιταλισμό.
Με αφορμή την 25η Νοέμβρη, Διεθνή ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, οι νέες και οι νέοι της Λαϊκής Ενότητας πραγματοποιούν την Τρίτη 28 Νοέμβρη εκδήλωση με θέμα Βία κατά των Γυναικών και Αριστερά. Σήμερα όπου οι καταγγελίες των θυμάτων έμφυλης βίας και κακοποίησης ολοένα και πληθαίνουν, είναι πραγματική ανάγκη να απαντήσουμε στο ζήτημα. Τη στιγμή που κάποιες από τις ιστορίες ακούγονται, κάποιες άλλες μένουν κρυφές. Εν έτει 2017 στον υπόλοιπο κόσμο, αλλά και στην Ελλάδα της κρίσης γυναίκες δολοφονούνται, βιάζονται, παρενοχλούνται, δέχονται τον εξευτελισμό της κακοποίησης από συζύγους, συγγενείς, εραστές, εργοδότες. Ο αγώνας που οφείλουμε σήμερα να δώσουμε, είναι ένας αγώνας ενάντια στη βία που λαμβάνει χώρα μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα. Βία δομική, μέσω του καθημερινού σεξισμού, οικονομική και εργασιακή, μέσω των κατώτερων μισθών, φυλετική, μέσω των ρατσιστικών διακρίσεων που υπάρχουν ακόμη, ψυχoλογική, μέσω της λεκτικής βίας, σεξουαλική, μέσω της επιβολής μη επιθυμητών σεξουαλικών σχέσεων, ταξική, μέσω των «σχέσεων» που αναπαράγονται στο υπάρχον κοινωνικοπολιτικό σύστημα. Στις συνθήκες αυτές η Αριστερά έχει πολλαπλά καθήκοντα. Το ζήτημα της γυναικείας απελευθέρωσης πρέπει να μας απασχολεί όλες και όλους. Οφείλουμε να αναζητήσουμε τις απαντήσεις, να παρέμβουμε δυναμικά με σκοπό τη ριζοσπαστικοποίηση του αντισεξιστικού κινήματος για να αλλάξουμε τον κόσμο αλλά και τους ίδιους μας τους εαυτούς.
16
αντιρατσισμος
22 νοεμβρη 2017
Μαζικό το καλωσόρισμα των μεταναστόπουλων στο 144ο Δημοτικό στα Σεπόλια
Eπειδή όλοι και όλες έχουμε ανάγκη (και) από διασκέδαση, σας προσκαλούμε το Σάββατο 16 Δεκέμβρη, στις 9.00 μ.μ. στο πάρτι ενίσχυσης του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών, για μια βραδιά με πολλή μουσική, χορό και γεύσεις από όλο τον κόσμο. Όλοι μαζί ζούμε, αντιστεκόμαστε, διασκεδάζουμε!
Πρώην Χρυσαυγίτης στη δίκη της Χρυσής Αυγής: Αναφέρθηκε σε «ντου» σε σπίτι μεταναστών στη Νίκαια («πήγαμε νύχτα, ανοίξαμε τον πυροσβεστήρα και χτυπάγαμε όποιον βρίσκαμε υπό τις εντολές του Πατέλη»), σε επίθεση σε βενζινάδικο στη Βάρκιζα («κατεβήκαμε, τους χτυπήσαμε, επιβιβαστήκαμε και φύγαμε»), σε μαχαίρωμα Πακιστανού στην πλατεία Αττικής με τον Ν. Παπαβασιλείου («μετά ενημερώσαμε τον Γερμενή και μας είπε «μπράβο ρε μάγκες»»), σε πλυντήριο αυτοκινήτων κοντά στην Πέτρου Ράλλη («είπαμε στον ιδιοκτήτη «ή διώχνεις τους αλλοδαπούς υπαλλήλους σου ή θα σου γαμήσουμε το σπίτι»»). Ήταν παρών, όπως είπε, και στο πογκρόμ του 2011, μετά τη δολοφονία του Μανώλη Καντάρη, στο κέντρο της Αθήνας. «O Kασιδιάρης μας είπε «πάμε να σκοτώσουμε». Ήταν παρόντες Λαγός, Παναγιώταρος και Δεβελέκος. Χυθήκαμε στους δρόμους και χτυπάγαμε όποιον δεν ήταν Έλληνας. Εγώ είχα πτυσσόμενο κλομπ, άλλοι είχαν μαχαίρια, άλλοι σιδηρογροθιές»
Του Θανάση Κούρκουλα
Μ
Κυκλοφορεί το Ημερολόγιο 2018 του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών Παρουσίαση την Τετάρτη 29 Νοέμβρη, στον πολυχώρο «Κομμούνα» Την Τετάρτη 29 Νοέμβρη, στις 7.00 μ.μ., στον πολυχώρο «Κομμούνα» (Ιουλιανού 67), θα γίνει η παρουσίαση του Ημερολογίου 2018 του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών και συζήτηση για το προσφυγικό. Ανάμεσα στους ομιλητές θα είναι ο φωτογράφος Άγγελος Καλοδούκας και ο σκιτσογράφος Μιχάλης Κουντούρης (δύο από τους πολλούς φωτογράφους και σκιτσογράφους που παραχώρησαν υλικό τους για το Ημερολόγιο), η Λίνα Παλλάκη από το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών, όπως και πρόσφυγας που συμμετείχε στην πρόσφατη απεργία πείνας στην Πλατεία Συντάγματος για το δικαίωμα στις οικογενειακές επανενώσεις. Το ημερολόγιο του ΚΣΜ είναι ένα εξαιρετικά χρήσιµο δώρο για τις γιορτές που ταυτόχρονα εξασφαλίζει αρκετά από τα έξοδα του Σχολείου για την επόµενη χρονιά. Με εξαιρετικές φωτογραφίες Ελλήνων και ξένων φωτογράφων από την καθηµερινότητα
των προσφύγων, των µεταναστών και των Ροµά στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ανάµεσά τους οι Δ. Ασπιώτης, Α. Καλοδούκας, Χ. Κατόπης, M. Λώλος, Γ. Μπεχράκης, Τ. Μπόλαρη, Χ. Παπαδόπουλος, Χ. Φέργκιουσον και M. Muheisen. Το ηµερολόγιο κοσµούν επίσης σκίτσα γνωστών Ελλήνων σκιτσογράφων, µε επιλογή από τα καλύτερα του 2017 µε σχετική θεµατολογία. Ανάµεσα στους σκιτσογράφους που µας παραχώρησαν σκίτσα είναι οι Τ. Αναστασίου, Δ. Γεωργοπάλης, Π. Ζερβός, M. Koυντούρης, Π. Μαραγκός, Μ. Τζαµπούρα, Β. Χερουβείµ και Soloup. Το ηµερολόγιο στοιχίζει 4 ευρώ και διατίθεται από το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών (Άργους 145 – Κολωνός) τις Κυριακές (11.00 π.µ. – 8.00 µ.µ.) και από την Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισµό» (Κλαζοµενών 1-3, Πλ. Αττικής) τις εργάσιµες ηµέρες και ώρες.
Τη συμπαράσταση τους στους πλημμυροπαθείς της Μάνδρας εξέφρασαν έμπρακτα, από την πρώτη μέρα μετά την καταστροφή, Πακιστανοί μετανάστες που βοηθούν καθημερινά και εθελοντικά τους πληγέντες. Ένα μάθημα αλληλεγγύης για όλους μας.
Επιμέλεια: Έλενα Παπαγεωργίου
στες πυροβολούσαν με αεροβόλο από το μπαλκόνι τους εναντίον ομάδας αντιφασιστών που μοίραζε τρικάκια, ευτυχώς χωρίς να τραυματιστεί κανείς. Η αδράνεια της αστυνομίας που ήταν παρούσα 100 μέτρα παρακάτω έξω από το 144ο Δημοτικό -κι ενώ της καταγγέλθηκε αμέσως το περιστατικό- ήταν χαρακτηριστική. Η συνέχεια δόθηκε με μια μαζική αντιφασιστική πορεία από αντιεξουσιαστές και μέλη της τοπικής Λαϊκής Συνέλευσης στις 14/11, όμως είναι προφανές πως οι φασιστικές προκλήσεις στη συγκεκριμένη περιοχή απαιτούν συνέχεια και συστηματική παρουσία της κοινωνικής και πολιτικής Αριστεράς. Σ’ αυτή την κατεύθυνση, στην επόμενη συνέλευσή του την Κυριακή 26/11 το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών έχει καλέσει γονείς από το 144ο Δημοτικό, προκειμένου να συζητήσουμε για τη συνέχεια.
μικρά αντιρατσιστικά
αζικό ήταν το καλωσόρισμα στα 100 παιδάκια από το Πακιστάν που ξεκίνησαν την Κυριακή 12 Νοέμβρη τη σχολική χρονιά του σχολείου της Πακιστανικής Κοινότητας στα Σεπόλια. Έπειτα από απόφαση του δημοτικού συμβουλίου της Αθήνας αλλά και με την ομόφωνη απόφαση του συλλόγου γονέων, το σχολείο της κοινότητας θα στεγάζεται στο 144ο Δημοτικό της Αθήνας.Τα παιδιά θα διδάσκονται ουρντού και αγγλικά, ενώ την ίδια ώρα οι μητέρες των παιδιών θα μαθαίνουν την ελληνική γλώσσα. Εκατοντάδες εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές και φοιτητές, κόσμος της γειτονιάς, πολιτικές οργανώσεις της Αριστεράς έβαλαν φραγμό στις ρατσιστικές φωνές που είχαν αναβάλει την έναρξη των μαθημάτων η οποία είχε οριστεί αρχικά στις 29 Οκτωβρίου. Τις τελευταίες εβδομάδες το κλίμα στη γειτονιά και στο σχολείο αντιστράφηκε ύστερα από κινητοποιήσεις προοδευτικού κόσμου και ψύχραιμες συζητήσεις γονιών και εκπαιδευτικών με αποτέλεσμα η πολυεθνική γειτονιά των Σεπολίων να γεμίσει χαρούμενες φωνές μεταναστόπουλων. Με πανό παραβρέθηκαν στο καλωσόρισμα των παιδιών ο τοπικός Σύλλογος Δασκάλων «Αριστοτέλης», η Γ΄ ΕΛΜΕ Αθήνας, το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών, η ΚΕΕΡΦΑ, ο Συντονισμός για το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό, η Λαϊκή Επιτροπή 4ου Διαμερίσματος του ΚΚΕ, η Λαϊκή Συνέλευση Σεπολίων, η ΟΡΜΑ και το στέκι «Δίστομο», ενώ την κινητοποίηση στήριξαν η ΛΑ.Ε. και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Την ίδια ώρα κάποια στενά παρακάτω φασί-
Τρόφιμα για τους πλημμυροπαθείς συνέλεξε και το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών. Ευχαριστούμε όσους ανταποκρίθηκαν άμεσα στο κάλεσμά μας!
Η γερμανική εφημερίδα «Tagespiegel» δημοσίευσε μια «λίστα θανάτου», με τα στοιχεία 33.000 προσφύγων και μεταναστών που έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να περάσουν στην Ευρώπη. Η φρίκη της Ευρώπηςφρούριο γίνεται πολύ πιο αποκαλυπτική με ονοματεπώνυμα, που μας κάνουν να θυμόμαστε -σε καιρούς που η αγριότητα γίνεται καθημερινότητα- πως οι άνθρωποι δεν είναι αριθμοί. Όπως ανέφερε και η ίδια η εφημερίδα, «στόχος είναι να εμφανισθούν οι νεκροί ως ανθρώπινα όντα, με καταγωγή, παρελθόν και ζωή». Εν τω μεταξύ, ενώ στην ΕΕ δηλώνουν ικανοποιημένοι για την ενίσχυση της «φύλαξης» των συνόρων, οι συνέπειες γίνονται σαφείς, καθώς πέρσι ήταν η πιο θανατηφόρα χρονιά για το μεταναστευτικό/προσφυγικό, με πάνω από 5.000 νεκρούς κατά το ταξίδι προς την Ευρώπη…
Υπέρ του γάμου μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου τάχθηκαν με μεγάλη πλειοψηφία οι Αυστραλοί, όπως έδειξαν τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης που διεξήχθη με την υποβολή ψήφων μέσω ταχυδρομείου. Περίπου το 62% από τα 12,7 εκατ. πολίτες οι οποίοι συμμετείχαν, τάχθηκε υπέρ των ενώσεων προσώπων του ίδιου φύλου, γνωστοποίησε η αυστραλιανή στατιστική υπηρεσία κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου στην Καμπέρα. Το «όχι» συγκέντρωσε 38,4%. Το αποτέλεσμα αυτό θα οδηγήσει σε έναν πολιτικό διάλογο και την κατάρτιση ενός νομοσχεδίου για τη νομιμοποίηση του γάμου.
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
17
Ο παράνοµος τύπος στη δικτατορία
Τ
ο βιβλίο θέλει να εξετάσει την λειτουργία του αντιδικτατορικού Τύπου προκειµένου να απαντήσει µια σειρά καίριων ερωτηµάτων. Τι στόχους είχε; Τι εξέλιξη είχε; Ποιοι κυκλοφόρησαν παράνοµες εφηµερίδες; Ποιοι στελέχωσαν τα αντιχουντικά περιοδικά; Ποια ήταν η περιοδικότητα τους; Ποια ήταν η θεµατολογία; Ποια ήταν η οικονοµική κατάσταση; Ποια προτερήµατα είχε; Ποια µειονεκτήµατα είχε; Ποιο ήταν το ποιοτικό επίπεδο; Που εκδιδόταν; Με ποιον τρόπο; Πως «διακινείτο»; Ποιοι ήταν οι κίνδυνοι; Πως αντιµετώπιζε τα «αστικά» φύλλα; Παρατηρήθηκαν ενδοοικογενειακές διαµάχες; Συνέβαλε στην αποδυνάµωση της χούντας; Επέσπευσε την πτώση των στρατιωτικών; Βοήθησε στην εγκαθίδρυση της δηµοκρατίας; Το βιβλίο θέλει να αναδείξει επίσης «τις τοµές και τις συνέχειες» του παράνοµου
Τύπου. Η δικτατορία αποτελούσε µια «εκτροπή» από την ιστορική εξέλιξη του τόπου, σύµφωνα µε τον ελληνικό αστικό πολιτικό κόσµο. Οι ριζοσπαστικότερες τάσεις που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της επταετίας είχαν, ωστόσο, διαφορετική άποψη. Οι «εικονοκλαστικές» δυνάµεις του τόπου υπογράµµισαν την συνέχεια ενός αυταρχικού κι υπερσυντηρητικού κράτους που εγκαινιάστηκε µε την ψήφιση του «Ιδιωνύµου». Η µακρόχρονη απαγόρευση των «ανατρεπτικών» εφηµερίδων αποτελούσε, µάλιστα, µια προφανή απόδειξη, καθότι στοχοποιήθηκαν από τον Βενιζέλο, κυνηγήθηκαν από τον Μεταξά, κατεστάλησαν στην Κατοχή, διώχθηκαν στον Εµφύλιο, εξορίστηκαν από το σκληρό µετεµφυλιακό πολιτικό σύστηµα. Όπως έγραφε ο ιστορικός Αντώνης Λιάκος, «η χούντα, ως προς το πνεύµα επιτήρησης και χειραγώγησης της κοινής γνώµης, ήταν συνέχεια της προηγούµενης καραµανλικής περιόδου». Το βιβλίο θέλει να παρουσιάσει ύστερα την οπτική των παράνοµων εντύπων. Τα γεγονότα της επταετίας είναι, λίγο-πολύ, γνωστά. Οι σύγχρονες εφηµερίδες παρέχουν αρκετά στοιχεία. Υπάρχει, παρ’ όλα αυτά, ένα αξιοσηµείωτο πρόβληµα. Οι αναλύσεις του νόµιµου Τύπου υπαγορεύονταν από την δρακόντεια καθεστωτική λογοκρισία. Οι αλογόκριτες αντιχου-
ντικές εκδόσεις υιοθετούσαν, εντούτοις, διαφορετικές ερµηνείες. Τα αντικαθεστωτικά φύλλα που καταπολεµούσαν τους στρατοκράτες µετέφραζαν τις πολιτικές, κοινωνικές ή οικονοµικές εξελίξεις σύµφωνα µε την κοµµατική ιδεολογική τοποθέτηση. Ορισµένες φορές εκφράστηκαν, µάλιστα, τρεις ή τέσσερις διαφορετικές προσεγγίσεις.[...] Το βιβλίο έχει χρονολογική δοµή. Η αρχική «ιστορική επισκόπηση» παρουσιάζει τον πολιτικό ρόλο των ελληνικών Μ.Μ.Ε., από την δυσοίωνη αποστασία του 1965 ως την εγκαθίδρυση του χουντικού καθεστώτος. Η συνοπτική «εισαγωγική» εξέταση της προδικτατορικής περιόδου κρίθηκε απαραίτητη επειδή εξηγεί το αντιδηµοσιογραφικό µένος των στρατιωτικών, επειδή «προδίδει» τις ευθύνες του εγχώριου µεταπολεµικού Τύπου, επειδή τονίζει τον µετεµφυλιακό «ακρωτηριασµό» των αριστερών εκδόσεων, επειδή περιλαµβάνει αρκετούς πρωταγωνιστές της «µεταπραξικοπηµατικής δηµοσιογραφικής παρανοµίας» κτλ. Το πρώτο κεφάλαιο περιγράφει αναλυτικά τις ευθύνες του Τύπου, τη θέσπιση της προληπτικής λογοκρισίας, την εµφάνιση των αντιδικτατορικών εντύπων, το αποτυχηµένο βασιλικό κίνηµα και την οδυνηρή «κοµµουνιστική σχάση». Το πρώτο κεφάλαιο εξετάζει επιπροσθέτως τον Μάη του 68, την σοβιετική εισβολή
στην Πράγα, το καθεστωτικό σύνταγµα και την διπλωµατική αποµόνωση της Ελλάδας. Το δεύτερο κεφάλαιο εξετάζει την άρση της προληπτικής λογοκρισίας, το κλείσιµο του Έθνους, την έκδοση των 18 Κειµένων, την δηµιουργία της «Μικρής Βουλής», την κηδεία του Γεώργιου Σεφέρη και την επίσκεψη του Spiro Agnew. Το δεύτερο κεφάλαιο αναλύει επίσης το διπλωµατικό τρίγωνο Ελλάδας, Η.Π.Α., Κύπρου, την «αφύπνιση» του νεανικού κινήµατος και τις φοιτητικές εκλογές του Νοεµβρίου. Το τρίτο κεφάλαιο, που καλύπτει τα δυο τελευταία χρόνια, εξετάζει τις δυναµικές φοιτητικές κινητοποιήσεις και την καθαίρεση του Παπαδόπουλου, την άνοδο του Ιωαννίδη και την πτώση της δικτατορίας. Το κεφάλαιο περιγράφει επιπλέον τα γεγονότα της Νοµικής, τις νέες δηλώσεις του Καραµανλή, την ίδρυση των Πολιτικών Θεµάτων, το αποτυχηµένο κίνηµα του Ναυτικού, την εγκαθίδρυση της Προεδρικής ∆ηµοκρατίας, την πρωθυπουργοποίηση του Μαρκεζίνη, την εξέγερση του Πολυτεχνείου και την περίοδο του Ιωαννίδη. Το τελευταίο υποκεφάλαιο παρουσιάζει την πορεία των αντιδικτατορικών εντύπων κατά τη µεταπολιτευτική περίοδο. (Αποσπάσµατα από την εισαγωγή του βιβλίου)
Αναπηρία και Ειδική Εκπαίδευση στην Ελλάδα
Η
µελέτη της αναπηρίας και της ειδικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι ένα ζήτηµα, εν πολλοίς, παραµεληµένο. Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει η εξαιρετική µελέτη του Λάζαρου Τεντόµα, ∆ρ. κοινωνικής ανθρωπολογίας µε άριστες µεταπτυχιακές σπουδές στην ανθρωπολογία της υγείας και της αναπηρίας. Το έργο Παιδιά Εξωτικά, Παιδιά Οικόσιτα, έχει ως αντικείµενο την ανάδειξη του διαλόγου που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια για το ‘τι είναι’ η εµπειρία της αναπηρίας και την ανάλυση της συζήτησης αυτής από ανθρωπολογικής σκοπιάς. Το βιβλίο αποτελεί µια σηµαντικότατη συµβολή στην ελληνική ανθρωπολογική βιβλιογραφία που αφορά στο χώρο της αναπηρίας και της ειδικής εκπαίδευσης όχι µόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά ενός άριστου και εύχρηστου διδακτικού συγγράµµατος στην ανθρωπολογία της αναπηρίας και κατοχυρώνει και εγκυροποιεί τη σύγχρονη γνώση στον τοµέα αυτό µε πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορές οι οποίες καλύπτουν και την τρέχουσα χρονική περίοδο. Αντλώντας από τα εθνογραφικά δεδοµένα της πολύµηνης και συστηµατικής εθνογραφικής έρευνάς του µε συµµετοχική παρατήρηση σε ειδικό σχολείο της
ευρύτερης περιοχής της πρωτεύουσας, όπου ο ίδιος εργαζόταν και ως εκπαιδευτικός, ο Λάζαρος Τεντόµας µας δίνει ανάγλυφα εικόνες για τις διαφωνίες και τις συγκρούσεις που οι ιατρικά προσδιορισµένες διαγνώσεις προκαλούσαν ανάµεσα στους εκπαιδευτικούς, τους ειδικούς για ζητήµατα αναπηρίας (ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς) και τους γονείς των µαθητών που φοιτούσαν στο σχολείο αυτό. Περιγράφει, επίσης, το εκπαιδευτικό σύστηµα που συντηρεί το ειδικό σχολείο ως µια δεξαµενή µαθητών που ‘περισσεύουν’ από το γενικό σχολείο κρατώντας τους σε µια κατάσταση αναµονής λύσεων για το ποιο είναι το κατάλληλο εκπαιδευτικό περιβάλλον για αυτούς. Η προνοµιακή θέση του ίδιου του ερευνητή, ως ανθρωπολόγου και εκπαιδευτικού στο ειδικό σχολείο, αλλά και ως ατόµου µε µειωµένη όραση, προσφέρει µια πυκνή και διεισδυτική περιγραφή και ανάλυση του πολιτισµού (κουλτούρας) του ειδικού σχολείου, που µόνο η ‘από τα µέσα’ εµπειρική προσέγγιση µπορεί να προσφέρει. Η αναστοχαστική µατιά του Λάζαρου Τεντόµα δίνει έµφαση στις φωνές των ίδιων των ‘ανάπηρων’ µαθητών. Συνδέοντας τον λόγο και τις ιστορίες των µαθητών του στο ειδικό σχολείο µε τις δικές του εµπειρίες σε αυτό κατάφερε να
µας δώσει µια δυναµική και πολυφωνική διάσταση στην αναπηρία. Η προσέγγισή του αποµακρύνεται σαφώς από το ιατρικό µοντέλο, το οποίο εξετάζει την αναπηρία ως σύµπτωµα που προκαλεί η βιολογική βλάβη. Αντίθετα, η µελέτη του αναλύει την αναπηρία µε κοινωνικούς και πολιτισµικούς όρους που παρεµβαίνουν και επηρεάζουν την εννοιολόγηση και την προσέγγιση της αναπηρίας τόσο από τα ίδια τα άτοµα που χαρακτηρίζονται ως ανάπηρα, όσο και από εκείνα του άµεσου και ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντός τους. Αυτή η θεωρητική και µεθοδολογική επιλογή διευκόλυνε τον Λάζαρο Τεντόµα να εξετάσει το ζήτηµα της αναπηρίας πέρα από τον βιολογικό ντετερµινισµό της βλάβης και να στρέψει την προσοχή του σε ερωτήµατα όπως: ποια η φυσιογνωµία του ειδικού σχολείου στην Ελλάδα και ποιος ο ρόλος που καλείται να παίξει αυτός ο µεταιχµιακός τύπος σχολείου στο πλαίσιο ενός νεωτερικού
λόγου περί συµπεριληπτικής εκπαίδευσης, ο οποίος κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια; (Από τον πρόλογο της ∆. Γκέφου-Μαδιανού, καθηγήτριας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας)
18
ΔΙΕΘΝΗ
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
Γερµανία Σε αδιέξοδο οδηγήθηκαν οι διαπραγµατεύσεις Χριστιανοδηµοκρατών-Φιλελεύθερων-Πράσινων στη Γερµανια και για πρώτη φορά η σταθερότητα της ηγεσίας Μέρκελ κλυδωνίζεται. Ο πρόεδρος Στάινµαγερ καλεί τους πάντες να επιµείνουν στην επίτευξη συµφωνίας, αλλά χωρίς αντίκτυπο προς ώρας, ενώ το SPD δείχνει να επιµένει στην άρνησή του να συµπράξει σε νέο «Μεγάλο Συνασπισµό». Οι καθεστωτικές πιέσεις αναµένεται να αυξηθούν προς όλους, για να αποφευχθεί η παρατεταµένη ακυβερνησία, αλλά προς το παρόν η Γερµανία βρίσκεται µεταξύ κυβέρνησης µειοψηφίας και νέων εκλογών. Είναι µια εξέλιξη χωρίς προηγούµενο στην µεταπολεµική ιστορία της χώρας...
Το Βασίλειο των Σαούντ σαπίζει Του Πάνου Πέτρου
Η
χρονική σύµπτωση διαφορετικών (αλλά όχι άσχετων µεταξύ τους) γεγονότων, έφεραν στο επίκεντρο της δηµοσιότητας τη Σαουδική Αραβία: Εξελίσσεται ένα κύµα συλλήψεων στην «κορυφή» της σαουδαραβικής κοινωνίας. Ο πρωθυπουργός του Λιβάνου, Χαρίρι, ανακοινώνει την παραίτησή του, ενώ βρισκόταν στο Ριάντ. Μια πυραυλική επίθεση από τους Υεµενίτες αντάρτες Χούτι απειλεί κεντρικό αεροδρόµιο της Σαουδικής Αραβίας. Όλα στο φόντο της ραγδαίας ανόδου στην εξουσία του νεαρού «πρίγκιπα του στέµµατος», Μοχάµεντ Μπιν Σαλµάν, ενός υπερφιλόδοξου ηγέτη που επιχειρεί να µεταµορφώσει «βίαια» και το βασίλειο των Σαούντ και την ευρύτερη περιοχή. Ο γιος του βασιλιά Σαλµάν, διάδοχός του και ντε φάκτο αρχηγός του κράτους, έχει έρθει σε ρήξη µε µια σειρά παραδόσεις, όπως την τάση των Σαούντ να κάνουν προσεκτική εξωτερική πολιτική «στα σκοτάδια», να διατηρούν ευαίσθητες «ενδο-οικογενειακές» ισορροπίες στην διανοµή εξουσίας και να συντηρούν ένα «παγωµένο» καθεστώς οικονοµικής-πολιτικής-κοινωνικής «σταθερότητας» που αποδείχθηκε αποτελεσµατικό για δεκαετίες. Αυτές οι σκοπούµενες µεγάλες αλλαγές δεν προκύπτουν φυσικά µόνο από την ιδιοσυγκρασία του νεαρού επίδοξου µονάρχη. Βρισκόµαστε σε µια συγκυρία όπου η Σαουδική Αραβία αντιµετωπίζει µια σειρά από µεγάλες προκλήσεις, στο εσωτερικό (οικονοµικά προβλήµατα) και στο εξωτερικό (αύξηση της ιρανικής επιρροής). Το να συνεχίσουν να κυβερνούν «όπως πριν» δεν αποτελεί πλέον βιώσιµη επιλογή για τους Σαούντ. Ο Μπιν Σαλµάν επιχειρεί να χαράξει µια αλλαγή πορείας, αλλά µε κίνδυνο να οδηγήσει τελικά σε έκρηξη τις αντιφάσεις που σιγοβράζουν...
Λίβανος
Ο Σαάντ Χαρίρι, ο «άνθρωπος των Σαούντ» στο Λίβανο, κλήθηκε εκτάκτως να επισκεφτεί τον Σαουδάραβα βασιλιά. Λίγο µετά, ανακοίνωσε απολύτως αιφνιδιαστικά την παραίτησή του από την πρωθυπουργία του Λιβάνου, κατηγορώντας το Ιράν και τη Χεζµπολά για σχέδιο δολοφονίας του. Η πολιτική σκοπιµότητα της καταγγελίας ήταν εµφανής, και επιβεβαιώθηκε από όλες τις κρατικές
υπηρεσίες του Λιβάνου που αρνούνται την ύπαρξη οποιασδήποτε σχετικής ένδειξης. Ο «Independent» περιγραφεί ουσιαστικά «απαγωγή» του Χαρίρι από τις σαουδαραβικές δυνάµεις ασφαλείας. Ακόµα κι αν αυτό το σενάριο «αιχµαλωσίας» είναι υπερβολικό, είναι δεδοµένο ότι η παραίτηση του Χαρίρι αποτελεί απόφαση των Σαούντ -είτε κατόπιν συνεννόησης µαζί του, είτε κατόπιν πιέσεων, «βελούδινων» ή πιο σκληρών. Ο Χαρίρι είχε δεχτεί σκληρές επικρίσεις από τους Σαούντ όταν -για να τερµατιστεί η πολυετής ακυβερνησία- δέχτηκε τη συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής ενότητας, που ένωνε τα δύο µεγάλα ανταγωνιστικά µπλοκ του Λιβάνου (το «σουνιτικό» φιλο-σαουδαραβικό και το «σιιτικό» φιλο-ιρανικό µε κορµό τη Χεζµπολά). Για τους Σαούντ, η ενίσχυση της ιρανικής επιρροής στο Λίβανο θα ήταν µια πολύ βαριά ήττα στον περιφερειακό ανταγωνισµό, στον οποίο ήδη µετράνε σηµαντικές ήττες: Στο Ιράκ και τη Συρία η επιρροή της Τεχεράνης έχει ενισχυθεί κατακόρυφα, µε τη µορφή και άµεσης στρατιωτικής παρουσίας. Η παραίτηση Χαρίρι αποτελεί µάλλον το πρώτο βήµα σε µια εκστρατεία «αντιστροφής» των πολιτικών εξελίξεων στο Λίβανο προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της σαουδαραβικής επιρροής. Ο υπουργός Εξωτερικών Ταµέρ Αλ Σαµπάν δήλωσε πως «η κυβέρνηση του Λιβάνου κήρυξε τον πόλεµο στη Σαουδική Αραβία» (!) και θα αντιµετωπιστεί αντίστοιχα. Για να το κάνει ακόµα πιο σαφές, συµπλήρωσε πως «υπάρχουν αυτοί που θα σταµατήσουν τη Χεζµπολά και θα την
υποχρεώσουν να επιστρέψει στις σπηλιές του νότιου Λιβάνου». Η αλαζονεία του Μπιν Σαλµάν προειδοποιεί ότι δεν θα µείνει στα λόγια, και τα σενάρια είναι πολλά: η σαουδαραβική κυβέρνηση µπορεί να ετοιµάζει µια «εσωτερική» κρίση, αναζητώντας κάποιον σουνίτη φιλόδοξο πολιτικό να αποφασίσει ότι ήρθε η ώρα του να κάνει καριέρα ως το νέο τσιράκι των Σαούντ. Μπορεί επίσης να αναλάβει το ίδιο το Ισραήλ να κάνει τη βρόµικη δουλειά, αφού οι Σαούντ θα έχουν προκαλέσει ένα κλίµα «αποµόνωσης» και στιγµατισµού της Χεζµπολά και της λιβανέζικης κυβέρνησης.
Επιθετικότητα
Τα επιθετικά σχέδια ενάντια στο Λίβανο, έρχονται σε συνέχεια άλλων επιθετικών κινήσεων της Σαουδικής Αραβίας. Στην Υεµένη, έχει εξαπολύσει ένα βάρβαρο πόλεµο µε τακτικές «καµένης γης» που έχει προκαλέσει µια ανείπωτη ανθρωπιστική καταστροφή, προκειµένου να αντιµετωπίσει τους αντάρτες Χούθι και να επαναφέρει στην εξουσία τον έκπτωτο πρόεδρο Χάντι, που βρίσκεται στο Ριάντ. Το Κατάρ παραµένει σε καθεστώς αποµόνωσης και ασφυκτικών κυρώσεων, όσο αρνείται να αποδεχτεί το ταπεινωτικό τελεσίγραφο που του επέδωσαν οι Σαούντ, για να πειθαρχήσει απόλυτα στην «γραµµή» του Ριάντ (όσον αφορά τις σχέσεις µε το Ιράν, τη Χαµάς, τους Αδελφούς Μουσουλµάνους, διάφορες τζιχαντιστικές οργανώσεις, αλλά και κάθε φωνή αµφισβήτησης -µε το αίτηµα να φιµωθεί το Αλ Τζαζίρα).
Στο Μπαχρέιν το σουνιτικό καθεστώς παραµένει στη θέση του ύστερα από τη στρατιωτική επέµβαση-εισβολή της Σαουδικής Αραβίας, ενάντια στη σιιτική εξέγερση. Ο Μπιν Σαλµάν καλεί τον ένα Άραβα ηγέτη µετά τον άλλο στο Ριάντ για να «πάρει εντολές». Μετά τον Χαρίρι, σειρά πήρε ο Μαχµούντ Αµπάς, για να πιεστεί να αφήσει στην άκρη τη διαπραγµάτευση µε τη Χαµάς (η οποία έχει κολλήσει στην απολύτως σωστή άρνηση της οργάνωσης να διαλύσει το ένοπλο τµήµα της) και να ρίξει όλο του το βάρος στην υποστήριξη της «ειρηνευτικής διαδικασίας» που ετοιµάζουν Τραµπ και Νετανιάχου. Η αύξηση της ιρανικής επιρροής έχει φέρει ακόµα πιο κοντά τους Σαούντ µε το κράτος του Ισραήλ, που δείχνουν να συντονίζονται πλέον απόλυτα. Σε αυτό το µίγµα προστίθεται η προεδρία Τραµπ ως ευνοϊκή συγκυρία για να ξεδιπλωθεί το σαουδαραβικό σχέδιο. Ο Μπάρακ Οµπάµα είχε κληθεί να διαχειριστεί τις καταστροφικές συνέπειες που είχε για τον αµερικανικό ιµπεριαλισµό η «καουµπόικη» εξωτερική πολιτική του Μπους, και το έπραξε κάνοντας πράξη το δόγµα του διαβόητου Κίσινγκερ «οι ΗΠΑ δεν έχουν ούτε µόνιµους φίλους, ούτε µόνιµους εχθρούς, έχουν µόνο συµφέροντα». Αυτή η προσέγγιση, που είχε ως συνέπεια π.χ. την σχετική εξοµάλυνση των σχέσεων µε το Ιράν προς όφελος µιας πιο µακροπρόθεσµης διασφάλισης της ιµπεριαλιστικής σταθερότητας, προκάλεσε «καβγαδάκια» στο παρελθόν και µε το Ισραήλ και µε τη Σαουδική Αραβία. Η πολιτική Τραµπ -που ιεραρχεί τον «ισλαµικό εξτρε-
διεθνη
22 νοεμβρη 2017
19
Ασία
Χιλή
Σε δύο ειδήσεις συμπυκνώνεται η περιοδεία Τραμπ στην Ασία. Η μία αφορά την πρόθεση των περισσότερων κυβερνήσεων να προχωρήσουν σε μια μεγάλη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου στον Ειρηνικό, ακόμα και χωρίς τις ΗΠΑ. Δείγμα των προκλήσεων που αντιμετωπίζει πλέον ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός στην περιοχή. Η δεύτερη αφορά τις προκλητικές δηλώσεις κατά της Βορείου Κορέας (μετά την εγκατάσταση οπλικών συστημάτων στη Νότια), αλλά και τα χαριεντίσματα με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό που επανεξελέγη με την υπόσχεση να αναθεωρήσει το «πασιφιστικό» μεταπολεμικό σύνταγμα της χώρας. Δείγμα των απαντήσεων που ετοιμάζει ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός στην περιοχή. Η εικόνα θα ήταν ζοφερή, αν δε συμπληρωνόταν από έναν άλλο παράγοντα: τις αντιπολεμικές διαδηλώσεις που «συνόδευσαν» την περιοδεία Τραμπ σε μια σειρά χώρες...
Στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Χιλή, πρώτος με 36% ήρθε ο Πινιέρα, ο «Χιλιανός Μπερλουσκόνι» που είχε κυβερνήσει και το 2010-14. Μένει να φανεί αν θα συνεχιστεί το σερί επιτυχιών της Δεξιάς στη Λατινική Αμερική, όταν στο δεύτερο γύρο θα αντιμετωπίσει τον Αλεχάντρο Γκιγιέρ, τον υποψήφιο της κεντροαριστεράς (ΣΚ, ΚΚ κ.ά.) που κυβερνούσε μέχρι σήμερα υπό την ηγεσία της Μισέλ Μπασελέ. Το ενδιαφέρον (που αφήνει ανοιχτή και την έκβαση στον δεύτερο γύρο) είναι το σκορ της Μπέατρις Σάντσεζ που με 20,3% παραλίγο να εκτοπίσει τον Γκιγιέρ (22,7%) και να περάσει αυτή στο δεύτερο γύρο. Η Σάντζεζ κατέβηκε με το Πλατύ Μέτωπο (Frente Amplio), που με θολό στίγμα, αλλά αριστερή κατεύθυνση, δημιουργήθηκε μέσα από το μαζικό κίνημα για δημόσια δωρεάν Παιδεία με στόχο «να δοθεί απάντηση στην κεντροδεξιά και την κεντροαριστερά που εναλλάσονται στην εξουσία μετά την δικτατορία»...
και γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνο μισμό» και το Ιράν ως απόλυτη απειλή και που πριμοδοτεί ανοιχτά το κράτος του Ισραήλ- λειτουργεί «απελευθερωτικά» για τις πρωτοβουλίες που παίρνει ο Μπιν Σαλμάν, τις οποίες σπεύδει διαρκώς να στηρίζει ένθερμα και δημόσια ο Τραμπ.
Αντίσταση Όμως πέρα από το ευνοϊκό κλίμα στην Ουάσινγκτον, το γενικότερο περιβάλλον δεν δείχνει ιδιαίτερα ευνοϊκό για τις σαουδαραβικές φιλοδοξίες. Το Ιράκ έχει χαθεί. Στον πόλεμο στη Συρία, το Ιράν ενίσχυσε το ρόλο του κατακόρυφα, ενώ στις γραμμές των αντικαθεστωτικών επικράτησαν φονταμενταλιστικές δυνάμεις που κινούνται ανεξέλεγκτα από το Ριάντ. Στην Υεμένη, παρ’ όλη την καταστροφή, οι Χούθι όχι μόνο αντέχουν, αλλά απέδειξαν πως έχουν την ικανότητα να μεταφέρουν -έστω στιγμιαία- τον πόλεμο και μέσα σε σαουδαραβικό έδαφος. Την ίδια ώρα η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού της Υεμένης στέκεται αποφασιστικά ενάντια στην ξένη, βάρβαρη επέμβαση. Το Κατάρ, μετά από μήνες κυρώσεων, όχι μόνο δεν «γονάτισε», αλλά κατέληξε να έρθει εκ των πραγμάτων πιο κοντά με το Ιράν και την Τουρκία. Στο Λίβανο, η ωμή εξωτερική παρέμβαση έχει προκαλέσει ένα κύμα «εθνικής ενότητας» χωρίς προηγούμενο. Όλα τα πολιτικά κόμματα, από τη Χεζμπολά ως το κόμμα του ίδιου του Χαρίρι, στέκονται ενωμένα γύρω από το αίτημα «να επιστρέψει ο Χαρίρι στο Λίβανο». Η στάση αντανακλά και τις διαθέσεις της λιβανέζικης κοινωνίας, που αντιμετωπίζει το περιστατικό ως «παρέμβαση των Σαούντ». Βέβαια, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, στο «αραβικό πεζοδρόμιο», ο Χαρίρι παραμένει αντιπαθής και θεωρείται θλιβερή προσωπικότητα. Το κύμα που απαιτεί την επιστροφή του, αποτελεί περισσότερο απάντηση στους Σαούντ και αγανάκτηση για την διαρκή μετατροπή του Λιβάνου σε πεδίο ανταγωνισμών ξένων δυνάμεων.
Εσωτερικό μέτωπο Μια αποτυχία στο «τζογάρισμα» που γίνεται στην εξωτερική πολιτική, μπορεί να έχει ως τίμημα την εσωτερική αποσταθεροποίηση. Το μίγμα «ρευστότητα-πελατειακές σχέσεις-καταστολή» διασφάλιζε την σταθερότητα στο Βασίλειο των Σαούντ για δεκαετίες, με κορυφαίο δείγμα την «εξαγορά» της κοινωνικής ειρήνης το 2011 (που διευκόλυνε την άγρια καταστολή σε μαχητικές -κυρίως σιιτικές- μειοψηφίες). Με την πτώση των τιμών του πετρε-
Θηριώδης διαδήλωση στην Υεμένη, ενάντια στην επέμβαση των Σαούντ. Το πλήθος αψήφισε τα σαουδαραβικά αεροπλάνα που πετούσαν προκλητικά πάνω από τα κεφάλια των συγκεντρωμένων. λαίου και τον αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στη Σαουδική Αραβία, αυτά τα περιθώρια ελιγμών έχουν μειωθεί. Το «Όραμα 2030» αποτελεί την απάντηση του Μπιν Σαλμάν στην οικονομική κρίση. Αυτό έγινε διάσημο κυρίως χάρη στο σχέδιο μιας φουτουριστικής πόλης βγαλμένης από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Περιλαμβάνει και άλλα πράγματα, όπως η ιδιωτικοποίηση τμήματος της κρατικής πετρελαϊκής Aramco και η προσπάθεια «απεξάρτησης» από το πετρέλαιο. Πρόκειται για σχέδια επί χάρτου που ίσως αποδειχθούν δύσκολα στην υλοποίηση και τα οφέλη τους είναι αμφιλεγόμενα. Αυτή η αλλαγή πορείας θα προκαλέσει αναταράξεις, και γι’ αυτό ο Μπιν Σαλμάν οχυρώνει τη θέση του. Πάνω απ’ όλα είναι η οικογένεια -ακόμα και στις διώξεις. Τουλάχιστον 11 πρίγκιπες συνελήφθησαν. Είναι μικρό δείγμα, αν σκεφτεί κανείς ότι οι Σαούντ έχουν στις τάξεις τους 15.000 περίπου παράσιτα, αλλά οι συλληφθέντες ανήκουν στην «αφρόκρεμα» της βασιλικής οικογένειας. Ακολούθησε η κυβέρνηση, με τουλάχιστον 38 πρώην και νυν υπουργούς να φυλακίζονται, με πολλούς από αυτούς να έχουν σχέση με την οικονομία και την Aramco. Συνελήφθησαν επίσης στρατιωτικοί, ανάμεσα στους οποίους ο ανώτατος διοικητής του Βασιλικού Ναυτικού αλλά και ο Μιτάμπ Μπιν Αμπντάλα, γιος του πρώην βασιλιά, ηγετικό μέλος της οικογένειας των Σαούντ και επικεφαλής της Εθνοφρουράς, δηλαδή της «ελίτ» των ενόπλων δυνάμεων και του μόνου σώματος που είχε μείνει εκτός ελέγχου του
Μπιν Σαλμάν. Θύματα έπεσαν και πολλοί «σκληροπυρηνικοί» κληρικοί, σε συνέχεια της πολιτικής του Σαλμάν να «βάλει χέρι» στα όρια της θρησκευτικής εξουσίας (περιορισμός των εξουσιών της θρησκευτικής αστυνομίας, δειλά μέτρα αυτονόητου «εκμοντερνισμού» που παρουσιάζονται ως τάχα ριζοσπαστικές τομές από τα δυτικά ΜΜΕ κ.λπ.). Τέλος, στη φυλακή βρέθηκαν και ισχυροί της οικονομίας, όπως οι ιδιοκτήτες των ξενόγλωσσων σαουδαραβικών μιντιακών δικτύων. Βραχυπρόθεσμα, ο Μπιν Σαλμάν οχυρώνει την εξουσία του απέναντι σε κάθε επίδοξο ανταγωνιστή. Αλλά κάνοντάς το, ανοίγει μέτωπα που μπορεί να προκαλέσουν μεγάλες κρίσεις στο μέλλον. Διαλύει την παράδοση «συνεννόησης και μοιρασιάς» που κρατούσε ενωμένες τις 6 οικογένειες που απαρτίζουν τη μεγάλη φαμίλια των Σαούντ. Αποξενώνει τμήματα της κρατικής και της οικονομικής εξουσίας. Βάζει τέλος στον άβολο «γάμο συμφέροντος» ανάμεσα στη βασιλική οικογένεια και τους ουαχαμπίτες κληρικούς -με ένα επιθετικό τρόπο που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ρήξεις.
Προοπτικές
Όλα αυτά κυοφορούν εσωτερικές συγκρούσεις. Και η αστάθεια στην κορυφή της κοινωνίας μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά για να εκφραστεί πιο εύκολα η δυσαρέσκεια στη βάση της. Και για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, στην κοινωνία της Σαουδικής Αραβίας υπάρχει έντονη δυσαρέσκεια. Η αγοραστική δύναμη βρίσκεται στην χειρότερη θέση εδώ και δεκαετίες -και χει-
ροτερεύει. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, ενώ μέτρα όπως η εισαγωγή ΦΠΑ, για πρώτη φορά στην ιστορία, και ένα σχέδιο για «χαράτσι» στα 7 εκατομμύρια μετανάστες εργάτες και τις οικογένειές τους (προκειμένου να ανανεώνουν τη παρουσία τους στη χώρα) περισσότερα προβλήματα δημιουργεί παρά έσοδα στα κρατικά ταμεία. Αυτά αντανακλούνται στις λαϊκές διαθέσεις. Το «Όραμα 2030» είναι βαθιά αντιδημοφιλές και θεωρείται «εκτός πραγματικότητας» από τα λαϊκά στρώματα. Η αντίληψη πως «η κυβέρνηση φροντίζει για μας» υποχωρεί, και αυτό αλλάζει τις διαθέσεις και απέναντι στην εξωτερική πολιτική. Η αγορά όπλων αντί 350 δισ. δολ. από τις ΗΠΑ, ή ο πακτωλός χρημάτων στην Αίγυπτο του Σίσι για να σταθεροποιηθεί η αντεπανάσταση εκεί, αντιμετωπίζονται όλο και περισσότερο ως προκλήσεις. Αν μετά το 2011, το σαουδαραβικό χρήμα στήριξε την αντεπανάσταση και στο εσωτερικό αλλά και σε όλο τον αραβικό κόσμο, τώρα η κατάσταση αντιστρέφεται και το οικονομικό τίμημα που πληρώνουν οι Σαούντ μπορεί να μετατραπεί σε πολιτικό. Ένα ανυπόγραφο άρθρο στο «Middle East Eye», γραμμένο όχι από μαρξιστή ή αντικαθεστωτικό, αλλά από τη σκοπιά της «φιλικής προειδοποίησης» προς τους Σαούντ, έχει τον προκλητικό τίτλο «Ο ερχόμενος εμφύλιος πόλεμος» και ρισκάρει μια πρόβλεψη: «Για την σαουδαραβική κοινωνία κάτι τέτοιο (σ.σ.: η διάψευση των παλιών προσδοκιών και η ανατροπή της παλιάς οικονομικής κανονικότητας) μπορεί να σημαίνει μόνο ένα πράγμα: επανάσταση... Θα χρειαστεί να κατέβουν μόνο μερικές χιλιάδες στους δρόμους και να απαντήσουν επιθετικά οι δυνάμεις καταστολής για να ξεφύγουν τα πράγματα προς αυτό που μπορούμε να περιγράψουμε ως τις αρχικές φάσεις ενός εμφυλίου πολέμου». Προς το παρόν, η Αριστερά διεθνώς έχει να σταθεί απέναντι στην περιφερειακή επιθετικότητα των Σαούντ -στο Λίβανο, στην Υεμένη, την Παλαιστίνη. Το να ματαιωθούν τα σχέδιά τους θα είναι σωτήριο για τους εργάτες σε όλη την περιοχή, αλλά θα οξύνει και την κρίση στο εσωτερικό. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αν και πώς θα ξεσπάσει αυτή. Ούτε μπορεί να ξέρει κανείς τη μορφή που θα πάρει. Αλλά όπως και να έχει, κάθε κρίση στο «κάστρο της αντεπανάστασης» είναι καλό νέο για όλο τον αραβικό κόσμο, και τις προοπτικές μιας «ρεβάνς» για την ήττα του 2011-13.
22 ΝΟΕΜΒΡΗ 2017
Παγκόσµια µέρα εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών σελ. 15
Να σταµατήσει η αθλιότητα των hot spot
Όχι άλλοι νεκροί πρόσφυγες από το κρύο Του Θανάση Κούρκουλα
Τ
η ∆ευτέρα 20 Νοέµβρη, η δυνατή βροχή µετέτρεψε τα hot spot, όπως αυτό της ΒΙΑΛ στη Χίο και στη Μόρια στη Λέσβο, σε τεράστιες λίµνες. Μπήκε µέσα στις σκηνές των πρόχειρων καταυλισµών και µούσκεψε τα σώµατα και τα υπάρχοντα των προσφύγων. ∆εν είναι η πρώτη δυνατή βροχή και ήδη έχουµε πολλαπλασιασµό των ανθρώπων που καίγονται από τον πυρετό, τα περισσότερα βρέφη και µικρά παιδιά. Αλληλέγγυοι που επισκέφτηκαν το άθλιο κέντρο της ΒΙΑΛ στη Χίο, περιγράφουν την άθλια κατάσταση µετά τη νεροποντή: «ΒΙΑΛ, ένας τεράστιος λασπότοπος. Για να περπατήσεις προς τα µέσα, πρέπει να ξέρεις καλό πατινάζ, γιατί τα πόδια γλιστρούν, τα παπούτσια βαραίνουν και χώνονται βαθιά στη λάσπη, τα κοιτάς µε απελπισία, πώς θα καθαρίσουν, σκέφτεσαι, κι όταν από δίπλα βλέπεις µικρά παιδιά να φορούν σαγιονάρες, ξεχνάς τα δικά σου κι ούτε σε νοιάζει πια. Πολλοί άντρες προσπαθούν να σουλουπώσουν τις σκηνές τους, κοπανάνε µε πέτρες και πρόχειρα εργαλεία τα πασαλάκια να µπουν όσο γίνεται µέσα στη γη, εργένηδες φτιάχνουν δεντρόσπιτα και µε τους µουσαµάδες της Ύπατης Αρµοστείας προσπαθούν να στήσουν σπιτάκια αυτοσχέδια που θύµιζαν ινδιάνικες σκηνές, χρησιµοποιούν κάθε κοµµάτι ξύλου που βρίσκουν. Λίγο πιο κάτω, νοικοκυρές απλώνουν τα βρεγµένα ρούχα, ανάβουν µικρές φωτιές να ζεσταθούν. ΒΙΑΛ µια τεράστια απλώστρα! Γυναίκες βγαίνουν και µιλούν, κλαίνε και πιάνουν την καρδιά τους, άντρες µέσα στην απελπισία τους φωνάζουν».
Κινητοποίηση στη Λέσβο Την ίδια ώρα η καταρρακτώδης βροχή της 20/11 περιόριζε τον όγκο των διαδηλωτών που είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία Σαπφούς στη Λέσβο σε µερικές εκατοντάδες. Αίτηµα της «γενικής απεργίας» στο νησί, πρωτοστατούντος του ∆ήµου Λέσβου και τοπικών φορέων, ήταν ο απεγκλωβισµός των πάνω από 8.500 προσφύγων που κρατούνται στα hot-spot της Λέσβου και η µεταφορά τους στην ενδοχώρα. Στην κινητοποίηση συνυπήρχαν αλληλέγγυοι προς τους πρόσφυγες και τους µετανάστες, µαζί µε δεξιούς ξε-
νόφοβους και ρατσιστές του νησιού, ανάµεσά τους η τοπική Ν∆. Το ΚΚΕ της Λέσβου διατύπωσε µια σωστή κριτική στην κινητοποίηση, όµως η απουσία παρέµβασής του στην κινητοποίηση, καθώς και άλλων τοπικών αριστερών
αποτροπή νέων αφίξεων. Έτσι, ενώ η τοπική άσκηση πίεσης στην κεντρική διοίκηση και στο υπουργείο Μεταναστευτικής πολιτικής είναι στην σωστή κατεύθυνση της µεταφοράς των προσφύγων από τα νησιά στην ενδοχώρα,
Υπάρχει ανάγκη κλιµάκωσης του αγώνα για να ανοίξουν τα νησιά, να µεταφερθούν οι πρόσφυγες σε ανθρώπινες συνθήκες στην ενδοχώρα και να µη θρηνήσουµε άλλους νεκρούς το χειµώνα. Για να σταµατήσουν οι απελάσεις και να κλείσουν τα hotspot φυλακές, να ανατραπεί συνολικά η συµφωνία ΕΕ-Τουρκίας.
δυνάµεων µάλλον δεν διευκόλυνε ιδιαίτερα τους κατοίκους του νησιού που προβληµατίζονται για την κατάσταση των προσφύγων την ίδια ώρα που θεωρούν την παρουσία τόσου µεγάλου αριθµού στο νησί δυσβάσταχτη. Εντούτοις, σωστά επισηµαίνει το ΚΚΕ Λέσβου πως στην κινητοποίηση αυτή εγκαταλείφθηκε το αίτηµα για διπλό απεγκλωβισµό των προσφύγων, όχι µόνο από τα νησιά αλλά και από την ενδοχώρα, που θα µπορούσε να αποτελεί κοινό αίτηµα και από την πλευρά των προσφύγων. Επίσης σωστή είναι η κριτική προς τη δηµοτική αρχή πως το πρόβληµα δεν είναι η µη εφαρµογή θετικών πλευρών της συµφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, αλλά η συµφωνία αυτή καθ’ αυτή που δηµιουργεί µια τεράστια ζώνη κράτησης προσφύγων στα νησιά του Αιγαίου µε στόχο την
η µη ένταξη της πίεσης αυτής στον αγώνα ενάντια στο σύνολο της αντιπροσφυγικής πολιτικής της κυβέρνησης αφήνει ανοιχτή την πόρτα σε ξενοφοβικές και ρατσιστικές φωνές που στις πιο ακραίες τους εκδοχές επιχειρούν επιθέσεις εναντίον των προσφύγων που εξεγείρονται, επιχειρώντας να πάρουν το νόµο στα χέρια τους.
Όχι και επίτροπος… Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Μουζάλας, γιατρός στο επάγγελµα µε πολυετή θητεία σε ΜΚΟ, αµφισβητούσε από το βήµα της βουλής τα στοιχεία της ΜΚΟ Γιατροί Χωρίς Σύνορα που διαπιστώνουν σηµαντική αύξηση των περιστατικών ψυχικής ασθένειας στους πρόσφυγες στα νησιά. Αναγνώρισε βέβαια ότι «υπάρχουν ψυχολογικά προβλήµατα» στους πρό-
σφυγες, τα οποία απέδωσε στον πόλεµο και στους διακινητές, αλλά όχι στις συνθήκες διαµονής και τον εγκλωβισµό τους στα νησιά! ∆ικαίως λοιπόν, οργανώσεις όπως η Ελληνική Ένωση για τα ∆ικαιώµατα του Ανθρώπου (ΕΕ∆Α) –και όχι κάποιοι πολιτικοί του αντίπαλοι εξ αριστερών– εκφράζουν έντονη δυσφορία για την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης περί τοποθέτησης του Γ. Μουζάλα στη θέση του επιτρόπου του Συµβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα ∆ικαιώµατα. Η ΕΕ∆Α υπενθυµίζει χαρακτηριστικές δηλώσεις, αποφάσεις και έργα του υπουργού, που δείχνουν ότι «διαρκής µέριµνά του δεν ήταν η υπεράσπιση του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωµάτων ως πλέγµατος εγγυήσεων απέναντι στην αυθαιρεσία της πολιτικής και κρατικής εξουσίας, αλλά το αντίθετο: αυθαίρετη επιβολή γεωγραφικού περιορισµού στα νησιά, περιορισµός των δικαιωµάτων όσων ζητούν άσυλο, υπονόµευση της διαδικασίας ασύλου, ανεπίτρεπτες παρεµβάσεις σε διοικητικά όργανα και τη δικαιοσύνη, πλήρης υιοθέτηση του δόγµατος της αποτροπής και εργαλειακή χρησιµοποίηση της κράτησης και της διαδικασίας ασύλου, διοικητικό χάος και αποφυγή λογοδοσίας των αρχών για παραλείψεις που είχαν κόστος ανθρώπινες ζωές, πλήρης απαξίωση του διεθνούς προσφυγικού δικαίου και της Σύµβασης της Γενεύης, η οποία εξοµοιώνεται ρητά µε τα «σωσίβια των διακινητών», συστηµατική απαξίωση των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωµάτων, ευθεία παρέµβαση στο έργο και τη σύνθεση των ανεξάρτητων δευτεροβάθµιων επιτροπών ασύλου προκειµένου να εξυπηρετηθούν πολιτικές σκοπιµότητες, εκβιαστική συσχέτιση των εθελούσιων επιδοτούµενων απελάσεων µε τη µη άσκηση του δικαιώµατος προσφυγής κατά των αποφάσεων ασύλου, συµφωνία για τον παράνοµο περιορισµό των αναχωρήσεων για οικογενειακή επανένωση». Εµείς δεν έχουµε πολλά να προσθέσουµε πέρα από την ανάγκη κλιµάκωσης του αγώνα για να ανοίξουν τα νησιά, να µεταφερθούν οι πρόσφυγες σε ανθρώπινες συνθήκες στην ενδοχώρα και να µη θρηνήσουµε άλλους νεκρούς το χειµώνα. Για να σταµατήσουν οι απελάσεις και να κλείσουν τα hot-spot φυλακές, να ανατραπεί συνολικά η συµφωνία ΕΕ-Τουρκίας που εφαρµόζει µε θρησκευτική ευλάβεια η κυβέρνηση δια του υποψηφίου επιτρόπου και υπουργού κ. Μουζάλα.