Φύλλο Νο 406 | 18 ΑΠΡΙΛΗ 2018 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€
Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
Βραζιλία: Σε κίνδυνο η δηµοκρατία
Η φοιτητική Αριστερά µπροστά στις προκλήσεις της συγκυρίας
Ο δρόµος µέχρι τον Μάη
σελ. 18
σελ. 12, 13
σελ. 14
Η σύγκρουση ΗΠΑ-Κίνας σελ. 10-11
ÄéåèíéóôéêÞ ÁíôéðïëåµéêÞ ÐñùôïµáãéÜ ËÅÖÔÁ ÃÉÁ ÊÏÉÍÙÍÉÊÅÓ ÁÍÁÃÊÅÓ Ï×É ÃÉÁ ÅÎÏÐËÉÓÌÏÕÓ ÊÁÌÉÁ ÓÕÌÌÅÔÏ×Ç ÓÔÉÓ ÉÌÐÅÑÉÁËÉÓÔÉÊÅÓ ÅÐÅÌÂÁÓÅÉÓ
ÅÎÙ ÔÏ ÍÁÔÏ, ÍÁ ÊËÅÉÓÏÕÍ ÏÉ ÂÁÓÅÉÓ ËÅÕÔÅÑÉÁ ÓÔÇÍ ÐÁËÁÉÓÔÉÍÇ ÁÍÏÉ×ÔÁ ÓÕÍÏÑÁ ÃÉÁ ÔÏÕÓ ÐÑÏÓÖÕÃÅÓ
Áðåñãéáêü µÝôùðï åíÜíôéá óå ëéôüôçôá êáé åëáóôéêÞ åñãáóßá
Ό
λοι και όλες αντιµετωπίζουµε την πρόκληση µιας κυβέρνησης της τάχα µου Αριστεράς, που καθηµερινά βουλιάζει στο βούρκο της µνηµονιακής πολιτικής και της ταύτισης µε τη γραµµή των ιµπεριαλιστών, των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Οι πλειστηριασµοί, το τσάκισµα των συµβασιούχων, οι ιδιωτικοποιήσεις (µε σηµαία τη ∆ΕΗ!) και τα µέτρα που «εγκυµονεί» η 4η αξιολόγηση, θα είναι η καθηµερινότητα για τον κόσµο µας, στους µήνες του 3ου µνηµονίου, τον Αύγουστο του 2018. Οπότε και θα αρχίζει, µε φανερή ή καλυµµένη µορφή, το επόµενο… Οι εξοπλισµοί, η επέκταση του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια, η απειλή για «θερµό» επεισόδιο στο Αιγαίο, η αίσθηση του κόσµου για τον κίνδυνο του πολέµου,
είναι η άλλη πλευρά της πραγµατικότητας. Υπάρχει πραγµατικός αντίπαλος αυτής της πολιτικής. Το εργατικό κίνηµα µπορεί να σταµατήσει και να ανατρέψει τις µνηµονιακές πολιτικές της βάρβαρης λιτότητας. Και η φετινή Πρωτοµαγιά πρέπει να αντιµετωπιστεί σαν η ευκαιρία για να παρουσιάσουµε το εύρος των δυνατοτήτων του: Η εργατική βάση των συνδικάτων, οι πρωτοβουλίες των συµβασιούχων, τα κινήµατα ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, τα µέτωπα αντίστασης στους πλειστηριασµούς, τα σχήµατα δράσης στη νεολαία και στις γειτονιές, οι αντιρατσιστικές-αντιφασιστικές οργανώσεις, πρέπει να βρεθούµε στο δρόµο µαζί. συνέχεια σελ. 2
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Της σύνταξης... (συνέχεια από σελ.1)
Η φετινή Πρωτοµαγιά οφείλει να έχει
αντιπολεµικό-αντιιµπεριαλιστικό-διεθνιστικό περιεχόµενο. Στους ψευτοτσαµπουκάδες του Καµµένου και στην κυνική ταύτιση των Τσίπρα-Κοτζιά µε τους Τραµπ και Μακρόν και Μέι, πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι υπάρχει µια κοινωνική πλειοψηφία που θεωρεί τον πόλεµο µείζονα καταστροφή, που εξακολουθεί να απεχθάνεται τους ιµπεριαλιστές, που παλεύει για ψωµί και όχι για κανόνια.
Ζούµε σε µια περίοδο όπου η παρουσίαση της δύναµης της κοινωνικής πλειοψηφίας, που πάντα παραµένει εφικτή, έχει ως προϋπόθεση τη σοβαρή και οργανωµένη προσπάθεια και παρέµβαση των δυνάµεων της Αριστεράς.
Η φετινή Πρωτοµαγιά θα είναι ένα
«µέτρηµα» και σε αυτό το πεδίο: Εάν και κατά πόσο αποκαθίστανται οι λογικές δράσης, οι τακτικές διεκδίκησης του κόσµου µας, η ριζοσπαστική, αλλά και ενωτική τακτική, η παράδοση του Ενιαίου Μετώπου σε βάρος του εφησυχασµού, της παθητικότητας, του βερµπαλισµού και του σεχταρισµού.
Θα ακολουθήσουν και άλλες µάχες. Ήδη
η ΓΣΕΕ κινείται προς µια «απεργία», στο τέλος Μάη, µε απαράδεκτο περιεχόµενο: Μαζί µε τους εργοδότες, για µια κοινή –λέει– αντιµετώπιση της κρίσης. Θα είναι ένα ακόµα «µέτρηµα»: Πρέπει να µετατρέψουµε αυτή την απόπειρα αναβίωσης του «κοινωνικού εταιρισµού» σε αυθεντική απεργία, µε τα αιτήµατα του κόσµου µας και των οργανώσεών του, σε ρήξη µε τη συµβιβασµένη µνηµονιακή συνδικαλιστική γραφειοκρατία.
Στο τέλος
αυτής της περιόδου είναι προφανές ότι έρχεται µια σηµαντική πολιτική αναµέτρηση. Απέναντι στο εκβιαστικό δίλληµα «Τσίπρας ή Μητσοτάκης;» αυτό που θα έχει σηµασία από τη σκοπιά των εργατικών και λαϊκών συµφερόντων θα είναι το τι δύναµη θα µπορέσει να παρουσιάσει ένα µέτωπο της αντιµνηµονιακής ριζοσπαστικής Αριστεράς. Των δυνάµεων που ήδη καλούνται να αντιµετωπίσουν τη συνδυασµένη πρόκληση της λιτότητας και της υποταγής στον ιµπεριαλισµό, τις φιλοπόλεµες πολιτικές και τον µιλιταρισµό.
Το εργατικό κίνηµα
έχει περάσει ξανά από ανάλογες προκλήσεις. Το 1992-1993 σταµάτησε –έστω προσωρινά– τον πρώτο καλπασµό του νεοφιλελευθερισµού, σταµατώντας επίσης το κύµα ανόδου του εθνικισµού που φούσκωνε µε άξονα –τότε– το Μακεδονικό. Ήταν µια ιστορία µε πρωταγωνιστές τους απεργούς της ΕΑΣ, του ΟΤΕ, της ∆ΕΗ, των τραπεζών, των καθηγητών και των δασκάλων, αλλά και τους διαδηλωτές από τα σχολεία και τις σχολές που στάθηκαν στο πλάι τους.
Μια τέτοια κοινωνική «αντιπολίτευση» είναι αναγκαία και εφικτή. Χρειάζεται όµως, περισσότερο από ποτέ, την Αριστερά της.
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
Ανάγκη συντονισµού των εργατικών κινητοποιήσεων Της Κατερίνας Γιαννούλια
Τ
α σχολεία άνοιξαν µετά το Πάσχα µε µια σηµαντική «εκκρεµότητα»: Πώς θα συνεχίσουν οι µαζικές και δυναµικές κινητοποιήσεις των αναπληρωτριών κι αναπληρωτών, που πλαισιώθηκαν κι από το πιο συνειδητοποιηµένο κοµµάτι των µόνιµων εκπαιδευτικών. Τα αιτήµατα για µόνιµη και σταθερή δουλειά, µόνιµους µαζικούς διορισµούς, για το ωράριο, ενάντια στο εκπαιδευτικό µνηµόνιο του ΟΟΣΑ, για τους µισθούς και τις συντάξεις, θα συµπληρωθούν κι από νεότερα, βάσει του νοµοσχεδίου για την «αναδιοργάνωση των δοµών υποστήριξης της πρωτοβάθµιας και δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις» που αναµένεται να επιτίθεται ακόµα περισσότερο στην Ειδική Αγωγή και σε άλλες υποστηρικτικές σχολικές λειτουργίες. Μόνιµοι κι αναπληρωτές της εκπαίδευσης έχουν πολλούς λόγους για κινητοποιήσεις. Όπως έχουν και παρακαταθήκες από τις πρόσφατες και υποσχόµενες «Παρασκευές» στο Υπουργείο Παιδείας και το Μέγαρο Μαξίµου. Στον χώρο της υγείας οι απολύσεις επικουρικών υγειονοµικών είναι εξοργιστική και διαλυτική καθηµερινότητα, τα κενά προβλέπεται από την πολιτική της κυβέρνησης να καλύπτονται από ανακυκλούµενους «ωφελούµενους» του ΟΑΕ∆ κι άλλες ελαστικές µορφές εργασίας, ενώ και οι µόνιµοι έχουν γίνει «λάστιχο» από τις συνέπειες των µνηµονιακών και φιλελεύθερων πολιτικών που εφαρµόζονται. Και στην ψυχική υγεία έχουµε κυβερνητική επίθεση, µε προσπάθεια διάλυσης των υποστηρικτικών κι εξωτερικών δοµών των ψυχιατρείων (βλέπε άρθρο για ΨΝΑ στη σελίδα 8). Ούτε στο χώρο της υγείας οι εργαζόµενοι έχουν αποδεχτεί τις νεοµνηµονιακές πολιτικές των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, επικουρούµενες από τους Πολάκη, Ξανθό και Νεοδηµοκράτες συνοδοιπόρους, και µε συνεχείς κινητοποιήσεις προσπαθούν να συσπειρώσουν όλο τον εργαζόµενο κόσµο και να απαντήσουν συλλογικά. Ιδιαίτερα σε νοσοκοµεία όπου οι συνδικαλιστικές δυνάµεις της Αριστεράς (π.χ. Ασκληπιείο, ΨΝΑ κλπ) έχουν αυξηµένη εκπροσώπηση, οι κινήσεις για πρωτοβουλίες στη βάση των σωµατείων, µε εξωστρεφή απεύθυνση δείχνουν µια αποτελεσµατική κατεύθυνση διεξόδου. Η ΠΟΕ∆ΗΝ έχει από καιρό κηρύξει πανελλαδική 24ωρη απεργία και 5ωρη Παναττική στάση εργασίας και πορεία από την πλατεία Μαβίλη, στις 25 Απρίλη. Αυτή η ηµεροµηνία µπορούσε να αξιοποιηθεί, για να συγκεντρωθούν όλοι οι ελαστικά εργαζόµενοι από κάθε κλάδο µε αντίστοιχα προβλήµατα (κι είναι πολλοί µεγάλοι και κρίσιµοι κλάδοι που τα αντιµετωπίζουν), µαζί µε τους µόνιµους εργαζόµενους, µε τις δικές τους διεκδικήσεις, που σχετίζονται φυσικά και αφορούν όλες κι όλους.
Στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι συµβασιούχοι που έδωσαν έναν εµβληµατικό αγώνα το καλοκαίρι του 2017, έχουν βρεθεί κατά 93% περίπου απολυµένοι, µε τη «ρύθµιση Σκουρλέτη» που εφαρµόστηκε. Και τώρα, νέες ελαστικές προσλήψεις (πάνω από 15.000) ετοιµάζουν στους δήµους, για να καλυφθούν τα περαιτέρω κενά που προκύπτουν µετά το πρόσφατο ΑΣΕΠ που µόλις άρχισε να υλοποιείται. ∆ίµηνα και ΟΑΕ∆ περιµένουν και πάλι χιλιάδες «απασχολούµενους». Σε υπουργεία (Υπουργείο Πολιτισµού, Μεταναστευτικής Πολιτικής κλπ), σε πανεπιστήµια και σε κάθε µικρό ή µεγαλύτερο χώρο του ∆ηµοσίου, η ελαστική εργασία είναι ραγδαία ανερχόµενος τρόπος δουλειάς, η ανακύκλωση της ανεργίας, η δουλειά χωρίς µισθό και δικαιώµατα, χωρίς ένσηµα και ασφάλεια είναι επιλογή των µνηµονιακών κυβερνήσεων και του ΣΕΒ, επιλογή τεράστιας αλλαγής στο εργασιακό τοπίο, επιλογή που εφαρµόζεται µετά µανίας και από την τωρινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ελπίζοντας πως θα εξαπατήσει τους πολύ φτωχούς, µε θεσούλες του 2µηνου και του 8µηνου, «καλύτερες από το τίποτα»! Λάθος υπολογισµοί της κυβέρνησης. Οι αναπληρωτές που µαχητικά και επανειληµµένα βγήκαν στο δρόµο της αντίστασης και του αγώνα, οι συνεχείς µικρότερες κινητοποιήσεις στην υγεία, η αναστάτωση στους δήµους, ψάχνουν µαζικότερους τρόπους έκφρασης για διεκδικήσεις και νίκη. (συνέχεια στη σελ. 9)
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566
• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 064/754747-11 της Εθνικής Τράπεζας. • Υπεύθυνος Γρηγόρης Δεµέστιχας, τηλ 6976564624
18 απριλη 2018
πολιτικη
3
Κυβέρνηση υποταγής στα μνημόνια, στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο
Η
κυβέρνηση Τσίπρα έχει μπει για τα καλά σε ναρκοπέδιο. Ο συνδυασμός των πιέσεων στο οικονομικό-ταξικό πεδίο, όπου τα μνημόνια έχουν εγκαταστήσει μια αντεργατική κόλαση, μαζί με τις «προκλήσεις» στο γεωπολιτικό, όπου η κυβέρνηση καλείται σε ακόμα πιο ξετσίπωτη φιλοϊμπεριαλιστική πολιτική και σε μια φαραωνική εξοπλιστική δαπάνη, συγκροτούν μια μέγγενη που απειλεί να συνθλίψει σύντομα τα σενάρια αισιοδοξίας που εξέπεμπε το Μέγαρο Μαξίμου, σενάρια που προϋπέθεταν τη δημιουργία κάποιων συνθηκών σταθεροποίησης της κατάστασης.
Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού για την «Εφ. Συν».
Του Αντώνη Νταβανέλου
Φτώχεια-χρέος Το ΣτΕ απειλεί να τινάξει στον αέρα τον ΕΦΚΑ, αποδεικνύοντας ότι το τερατούργημα του νόμου Κατρούγκαλου, πέρα από τον προφανή αντεργατικό-αντικοινωνικό χαρακτήρα του, ήταν ταυτόχρονα μια αυθαίρετη «παράγκα», που χτίστηκε βιαστικά για να διασφαλίσει την υπογραφή του 3ου μνημόνιου με τους δανειστές, χωρίς να ενδιαφέρεται ούτε για τη στοιχειώδη συνταγματική-αστική νομιμότητα. Όμως πέρα από το «θεσμικό» πρόβλημα, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει και μια πιο πραγματική πρόκληση: Η 4η αξιολόγηση, όπως ήδη δείχνει η στάση του ΔΝΤ, απαιτεί να δρομολογηθούν από τώρα (με προοπτική να εφαρμοστούν, το αργότερο, από την 1/1/2019) οι διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου για τη δραστική μείωση των καταβαλλόμενων «παλαιών» συντάξεων. Όπως σημείωσε ο καθηγητής Σάββας Ρομπόλης, αυτό θα οδηγήσει, αμέσως, στη μείωση της μέσης μηνιαίας σύνταξης από τα 722 ευρώ στα 480 ευρώ. Πρόκειται για ένα καίριο χτύπημα σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, που θα πρέπει να περιγραφεί συγκεκριμένα από την κυβέρνηση στον παρόντα πολιτικό χρόνο, υποβαθμίζοντας ακόμα περισσότερο τις δυνατότητες του Τσίπρα να συγκρατήσει τις απώλειες στην κοινωνική βάση του ΣΥΡΙΖΑ. Οι απαισιόδοξες οικονομικές προβλέψεις για την πορεία του συστήματος γενικά, κάνουν τους δανειστές να θέτουν στην 4η αξιολόγηση την επίσπευση μιας ακόμα σκληρής δέσμευσης του 3ου μνημονίου: τη μείωση του αφορολόγητου στα 5.685 ευρώ, που προβλεπόταν για την 1/1/2010, ίσως και από το… 2019. Πρόκειται για μέτρο που θα μεταφέρει 1,8 δισ. ευρώ ετησίως από την φτωχοποιημένη κοινωνία προς τη «δημοσιονομική εξυγίανση». Αναλαμβάνοντας την πατρότητα τέτοιων αντεργατικών-αντικοινωνικών μέτρων, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ήλπιζε να μπορέσει να στηρίξει τις εκλογικές προοπτικές της σε μια εικόνα
Στον οικονομικό Τύπο πληθαίνουν οι καθεστωτικές φωνές που δηλώνουν ότι η αφήγηση περί «καθαρής εξόδου» από το πρόγραμμα τον Αύγουστο του 2018 είναι σκέτο παραμύθι. εξόδου της οικονομίας από την κρίση, επαναλαμβάνοντας επί της ουσίας τον ισχυρισμό των Σαμαρά-Βενιζέλου ότι χρειάστηκαν θυσίες, αλλά «οι θυσίες έπιασαν τόπο». Η διάψευση αυτού του ισχυρισμού μπορεί να λειτουργήσει ως η χαριστική βολή για την κυβέρνηση Τσίπρα. Στον οικονομικό Τύπο πληθαίνουν οι καθεστωτικές φωνές που δηλώνουν ότι η αφήγηση περί «καθαρής εξόδου» από το πρόγραμμα τον Αύγουστο του 2018 είναι σκέτο παραμύθι. Τον Φλεβάρη-Μάρτη που μας πέρασε, μετά το διεθνές χρηματιστηριακό «μίνι-κραχ», τα κεφάλαια των αγορών, φεύγοντας από τις μετοχές, κατέφυγαν –σε ένα βαθμό– σε ομόλογα… με εξαίρεση τα ελληνικά, τα οποία αντιμετωπίζονται πλέον ξανά ως «σκουπίδια». Υπενθυμίζοντας ότι μέσα στο 2019 υπάρχουν ξανά υποχρεώσεις για μεγάλες πληρωμές χρέους (υπολογίζονται σε πάνω από 10,5 δισ. ευρώ), τραπεζίτες και στελέχη των αγορών κάνουν λόγο για συνθήκες μιας «μεταμνημονιακής κόλασης» που θα μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο υπό την «προστασία των θεσμών», δηλαδή με την ανοιχτή ή καλυμμένη μορφή ενός… νέου μνημονίου. Αυτή η προοπτική αντανακλά με σαφήνεια την πραγματικότητα του ελληνικού καπιταλισμού, που εξακολουθεί να απέχει αρκετά από την έξοδο από την κρίση. Η συντριβή των μισθών και των εργατικών δικαιωμάτων οδήγησε πράγματι σε μια αύξηση των κερδών πολλών επιχειρήσεων. Όμως, όπως πάλι σημείωσε ο
Σ. Ρομπόλης, τα κέρδη αυτά «σε ένα μικρότερο βαθμό απορροφά η φορολογία και σε ένα μεγαλύτερο βαθμό απορροφά η αποθησαύριση». Οι καπιταλιστές εξακολουθούν να μην επενδύουν, μη πιστεύοντας οι ίδιοι στη δυναμική τους, η παραγωγικότητα στη μεταποίηση παραμένει στάσιμη στα χαμηλά, η ανεργία επισήμως στο 21,2% (παρά τη μετανάστευση εκατοντάδων χιλιάδων νέων επιστημόνων και ειδικευμένων εργατών), ενώ τρεις στις τέσσερις(!) νέες θέσεις εργασίας είναι μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης! Αυτή η πραγματική εικόνα βαλτώματος μέσα στην κρίση, όσο κι αν φτιασιδωθεί επικοινωνιακά, δεν είναι δυνατόν να στηρίξει ένα success story.
Ανταγωνισμοί-Εξοπλισμοί Ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, ο διαβόητος Τζέφρι Πάιατ, δήλωσε ότι η φιλία μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ «ποτέ δεν ήταν θερμότερη». Αυτός ο έπαινος του εκπροσώπου της ιμπεριαλιστικής υπερδύναμης προς την κυβέρνηση Αλ. Τσίπρα, έπαινος που θα έπρεπε να προκαλεί ντροπή για κάθε αριστερό άνθρωπο, αντικατοπτρίζει δυστυχώς την πραγματικότητα. Στα Βαλκάνια, στο Αιγαίο, στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Εγγύς Ανατολή, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει ταυτιστεί απολύτως με τη γραμμή των Αμερικανών και της ΕΕ. Η ένθερμη υποστήριξη της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στα Δυτ. Βαλκάνια (με αντίτιμο την αναβάθμιση του ρόλου του ελληνικού καπιταλισμού
στην περιοχή) και ο «άξονας» με το κράτος του Ισραήλ και τη δικτατορία της Αιγύπτου, είναι οι αδιάψευστες αποδείξεις. Το πυραυλικό χτύπημα στη Συρία από τη δυτική «συμμαχία των προθύμων» διευκολύνθηκε καίρια, γιατί το ελληνικό κράτος διέθεσε ως ορμητήριο το Αιγαίο και τη μεγάλη βάση της Σούδας, όπως διέθεσε η Κύπρος τις βάσεις στο δικό της έδαφος. Μέσα από αυτή την πολιτική η κυβέρνηση των Τσίπρα-Κοτζιά-Καμμένου επιδιώκει να καταγράψει «εθνικές επιτυχίες», διεκδικώντας σημαντικές ανατροπές ισχύος σε βάρος των άμεσων ανταγωνιστών του ελληνικού καπιταλισμού στην περιοχή και κυρίως της Τουρκίας. Πρόκειται για ένα παιχνίδι με τη φωτιά. Το editorial του «Βήματος» (15/4/2018) μας κάλεσε να προετοιμαστούμε για να αντιμετωπίσουμε «προκλήσεις ιστορικές, ευκαιρίες, ευθύνες και υποχρεώσεις, που ξεπερνούν εκείνες της προηγούμενης ειρηνικής περιόδου». Είναι μια ανοιχτή ιδεολογικοπολιτική συμφιλίωση με το ενδεχόμενο της «ανάγκης» για πολεμικές περιπέτειες. Το πεδίο των εξοπλισμών αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση έχει αναλάβει το πρακτικό σκέλος αυτής της προετοιμασίας. Μια χώρα σε βαθιά κρίση, μια χώρα όπου έχουν καταρρεύσει τα νοσοκομεία, τα Ταμεία και τα δημόσια σχολεία, έχει ήδη συμφωνήσει με τον Τραμπ ένα γενναίο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των F-16, έχει καταθέσει «μνημόνιο ενδιαφέροντος» για αγορά των φονικών και πανάκριβων F-35, έχει ήδη παραγγείλει στον Μακρόν την αγορά 4 φρεγατών τύπου FREMM, δηλαδή μεγάλων πλοίων «πολλαπλών αποστολών» σαν αυτά που χρησιμοποίησε το γαλλικό ναυτικό κατά τον πρόσφατο βομβαρδισμό στη Συρία. Το αθροιστικό κόστος αυτών των παραγγελιών φτάνει στο ύψος των «αγορών του αιώνα» των Σημίτη-Παπανδρέου! Πρόκειται για μια κατεύθυνση ακραία αντιδραστική: Υπονομεύει το οικονομικό μέλλον της κοινωνίας, συνδέει τις πολιτικές εξελίξεις με τις προθέσεις των ιμπεριαλιστών, ενισχύει τον μιλιταρισμό και την ακροδεξιά πολιτική έκφρασή του, ενώ – κυρίως– ρίχνει λάδι στη φωτιά ενός πολεμικού παραλογισμού. Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία: Στο τέλος της περιόδου αυτής, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, αν αφεθεί ανεμπόδιστη να ολοκληρώσει τη βρόμικη δουλειά, θα ακολουθήσει τη μοίρα της στυμμένης λεμονόκουπας. Απέναντί της πρέπει να σταθεί επειγόντως ένα μέτωπο των δυνάμεων της αντιμνημονιακής ριζοσπαστικής Αριστεράς. Συνδέοντας την πάλη ενάντια στη λιτότητα, ενάντια στα μνημόνια και τον νεοφιλελευθερισμό, τον μιλιταρισμό, τον εθνικισμό και κυρίως την απειλή μιας πολεμικής καταστροφικής για όλους τους λαούς στην περιοχή περιπέτειας.
4
πολιτικη
18 απριλη 2018
Αντιπολεμική-Διεθνιστική Του Σπύρου Αντωνίου
Η
Πρωτομαγιά είναι η σημαντικότερη ημέρα διεθνούς απεργίας, ημέρα-σύμβολο της εργατικής τάξης και των αγώνων της για κοινωνική απελευθέρωση. Μέρα ταξικής ενότητας και διεθνιστικής αλληλεγγύης. Κάθε φορά η επικαιρότητα και η σημασία της «χρωματίζεται» από τις διαφορετικές στιγμές της πάλης των «από κάτω» ενάντια στην εκμετάλλευση και την καταπίεση. Ενάντια στον πόλεμο, το φασισμό και τους ρατσιστικούς διαχωρισμούς που καλλιεργεί το σύστημα. H φετινή 1η Μάη βρίσκει τη Μ. Ανατολή να βουλιάζει ακόμα πιο βαθιά στο βούρκο του πολέμου, των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και των σφοδρών ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών για φυσικούς πόρους και γεωπολιτική ισχύ. Η τελευταία πυραυλική επίθεση από την υποκριτική συμμαχία ΗΠΑ-Βρετανίας-Γαλλίας κατά εγκαταστάσεων του
καθεστώτος Άσαντ κλιμακώνει το δράμα του άμαχου πληθυσμού στη Συρία και φέρνει όλο και πιο κοντά το ενδεχόμενο μιας γενικευμένης στρατιωτικής αναμέτρησης ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Ρωσία (όπως και άλλων περιφερειακών δυνάμεων που στοιχίζονται πίσω από τα δύο κυρίαρχα στρατόπεδα), για πρώτη φορά από το τέλος της ψυχροπολεμικής περιόδου, με απρόβλεπτες συνέπειες για την ανθρωπότητα. Σε αυτό το παιχνίδι με τη φωτιά, η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου-Κοτζιά έχει ενεργή εμπλοκή. Έχοντας διαλέξει το ρόλο του πιο πιστού ΝΑΤΟϊκού συμμάχου στην περιοχή της Μεσογείου. Οι αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα (και στην Κύπρο) γίνονται ορμητήριο για τις σφαγές γυναικόπαιδων, ενώ παρέχεται κάθε δυνατή διευκόλυνση στους πολέμαρχους του δυτικού ιμπεριαλισμού. Οι αμοραλιστές του Μαξίμου καθοδηγούν την όλο και μεγαλύτερη συμμετοχή του ελληνικού κράτους στα επικίνδυνα αυτά παιχνίδια, εκτιμώντας ότι έτσι θα επικρατήσουν στον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό και στην αντιπαράθεση για
τον έλεγχο αγωγών και κοιτασμάτων στη ΝΑ Μεσόγειο. Σε αυτό το στόχο εντάσσεται και η ενίσχυση του αντιδραστικού άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου, με συγκολλητική ουσία τον αποκλεισμό της Τουρκίας από τη μοιρασιά των ΑΟΖ και των πιθανών κερδών. Με εμπρηστικές δηλώσεις και πολεμοχαρείς κινήσεις σε θάλασσα και αέρα,
έχοντας τις πλάτες ΗΠΑ και ΕΕ, συντηρούν την ένταση με την τουρκική ηγεσία και διαγωνίζονται μαζί της σε «εθνικιστικό τσαμπουκά». Με αυτή την πολιτική διακινδυνεύουν να μεταφέρουν στο Αιγαίο το σκηνικό του πολέμου, που ήδη γίνεται υγρός τάφος των πιλότων που συμμετέχουν στις αερομαχίες των «κυριαρχικών δικαιωμάτων».
Από την περσινή κοινή Πρωτομαγιά ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων. Και η φετινή δικοινοτική Πρωτομαγιά θα αποτελέσει ευκαιρία για να σταλεί μήνυμα διεθνισμού και ειρήνης.
Συρία: Κυνικές πρόβες όπλων, ιμπεριαλιστικοί τσαμπουκάδες και υποκρισία Του Πάνου Πέτρου
Τ
ο χτύπημα κατά της Συρίας από ΗΠΑ-Αγγλία-Γαλλία αποτελεί μνημείο ιμπεριαλιστικού κυνισμού. Σε μια επίθεση 60 λεπτών, περίπου 100 πύραυλοι εξαπολύθηκαν ενάντια σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και ερευνητικά κέντρα σε συριακό έδαφος. Η κλιμάκωση δείχνει προς το παρόν να αποφεύχθηκε. Η Ρωσία είχε ενημερωθεί εκ των προτέρων για την επίθεση, ώστε να αποφευχθεί να πληγούν δικές της στρατιωτικές δυνάμεις (ενώ οι μηχανισμοί επικοινωνίας για αποφυγή εμπλοκής δεν έπαψαν να λειτουργούν στιγμή). Η Μόσχα με τη σειρά της είχε ειδοποιήσει τη Δαμασκό, η οποία κατάφερε να «απορροφήσει» το χτύπημα, εκκενώνοντας τους στόχους της επίθεσης. Σε αυτή τη φάση, ούτε για τις ΗΠΑ, ούτε για τη Ρωσία υπήρξε σοβαρό κίνητρο το οποίο να αξίζει μια κλιμάκωση. Ο Λευκός Οίκος εξακολουθεί να έχει ως προτεραιότητα την Κίνα, με την ομάδα Τραμπ να δείχνει αποφασισμένη να υλοποιήσει πιο αποφασιστικά από τον Ομπάμα το –στοιχειωμένο από τους μπελάδες στη Μέση Ανατολή– «πίβοτ στον Ειρηνικό», ενώ στη Συρία εξακολουθεί να πορεύεται χωρίς συνεκτική στρατηγική. Είναι ενδεικτική η στάση του υπουργού Άμυνας, Μάτις: Ο άνθρωπος που κέρδισε το προσωνύμιο «λυσσασμένο σκυλί», πρωτοστάτησε σε ενστάσεις πριν το χτύπημα, αλλά και σπουδή να ρίξει τους τόνους μετά την ολοκλήρωσή του. Για τον Πούτιν, οι φιλο-
δοξίες στη Συρία είναι σε μεγάλο βαθμό κατοχυρωμένες, για να ρισκάρει μια άμεση απάντηση. Όπως γράφει ο Κώστας Ράπτης στο άρθρο του με τον εύγλωττο τίτλο «Μια επιδρομή που έγινε για να γίνει...»: «…οι μεν δυτικές δυνάμεις όρισαν κατά το δοκούν μία “αποστολή” που θα μπορούσε να ολοκληρωθεί αυθημερόν με διάσωση του γοήτρου τους, η δε ρωσική πλευρά αναγνώρισε στην πράξη την ανάγκη να τους δοθεί μια εύσχημη διέξοδος από το σπιράλ κλιμάκωσης στο οποίο είχαν αυτοπαγιδευτεί, κυρίως για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους». Μια γενικευμένη πολεμική επιδρομή κατά της Συρίας ήταν εξαρχής εκτός συζήτησης. Λίγο καιρό πριν ο Τραμπ δήλωνε την πρόθεσή του να αποσύρει ακόμα και τις ήδη υπάρχουσες αμερικανικές δυνάμεις από την περιοχή. Όμως, σχεδόν ένα χρόνο μετά το προηγούμενο πυραυλικό χτύπημα (από 50 τόμαχοκ), όλοι ανέμεναν ότι οι ΗΠΑ θα υποχρεώνονταν να «κλιμακώσουν», κάνοντας πιθανό ένα σενάριο πολυήμερων χτυπημάτων που θα αποδυνάμωναν σημαντικά τις ένοπλες δυνάμεις του καθεστώτος. Τελικά και αυτή η επιλογή θεωρήθηκε υψηλού ρίσκου και η – αναγκαία για το δημόσιο προφίλ των ιμπεριαλιστών– κλιμάκωση αφορούσε τον διπλασιασμό των πυραύλων φέτος, αλλά και τη συνδρομή Αγγλίας και Γαλλίας. Παρά τον περιορισμό της επίθεσης, αυτή παραμένει εξοργιστική. Ήταν ένας μονομερής τσαμπουκάς από τρεις «πρόθυμους» που παρέκαμψαν κι αυτό το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και αποφάσισαν να εξαπολύσουν ένα πρωί πυραύλους
εναντίον μιας χώρας. Δεν περίμεναν καν να ολοκληρώσει την αποστολή του το κλιμάκιο του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων, το οποίο είχε φτάσει στη Συρία την ημέρα που έγινε η επίθεση. Αφού οι Μεγάλες Δυνάμεις μπλόκαραν η μία το ψήφισμα της άλλης για τα μέτρα που θα μπορούσαν να παρθούν για να διερευνηθεί η υπόθεση της χρήσης χημικών στη Ντούμα και να αποδοθούν ευθύνες, το ελάχιστο που μπορούσε να γίνει ήταν να αποφανθούν οι ειδικοί του ΟΑΧΟ αν συνέβη το περιστατικό (δεν μπορούν να αποδώσουν ευθύνη). Ούτε αυτό δεν περίμεναν οι «πρόθυμοι» για να εξαπολύσουν μια πειρατική επίθεση, που θα τόνωνε το γόητρό τους στη διεθνή σκακιέρα. Άλλωστε είναι τουλάχιστον αφελής όποιος πίστεψε ότι το ζήτημα ήταν η προστασία των αμάχων. Για τις «ανθρωπιστικές» έγνοιες των ιμπεριαλιστών μιλάει το παρελθόν τους στην παγκόσμια «περιφέρεια» (Αφγανιστάν, Ιράκ, Λιβύη, Μάλι, Σομαλία κ.ο.κ.). Αλλά και οι σημερινές τους πράξεις: οι ΗΠΑ βομβαρδίζουν τη Συρία (και το Ιράκ) από το 2014, στα πλαίσια του πολέμου ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος, με αποτέλεσμα χιλιάδες άμαχους νεκρούς. Οι ΗΠΑ επίσης, που τάχα κόπτονται να σώσουν ζωές, δεν δέχονται πρόσφυγες από τη Συρία, ενώ και τα τείχη της Ευρώπης-Φρούριο παραμένουν κλειστά. Εκείνοι οι βουλευτές της δεξιάς πτέρυγας των Εργατικών που έδειξαν «ευαισθησία» για τη Συρία, υποστηρίζοντας πιθανά χτυπήματα, είναι οι ίδιοι ακριβώς που μπλόκαραν ψήφισμα που προωθούσε το Εργατικό Κόμμα για την απαγόρευση πώλησης όπλων στη Σαουδική Αραβία που αιματο-
κυλά την Υεμένη. Ξεχωρίζει ανάμεσα στην «τρόικα» που εξαπέλυσε την επίθεση, ο Μανουέλ Μακρόν: Ο ήρωας του «ακραίου κέντρου» αποδείχθηκε αποφασιστικότερος του Τραμπ στην προθυμία να εξαπολύσουν την επίθεση. Μιλώντας για υποκριτές, η ρητορική διαφοροποίηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι κακόγουστο αστείο, τη στιγμή που η Σούδα αποτελεί βασικό ορμητήριο των αμερικανικών πολεμικών πλοίων στην Ανατολική Μεσόγειο... Το χτύπημα στη Συρία ήταν ένα «μήνυμα». Θυμίζει μια αντίστοιχη πυραυλική επίθεση του Κλίντον στο Σουδάν το 1998. Το μήνυμα έχει απίστευτο κυνισμό. Θυμίζει τον διάλογο από μια τηλεοπτική σειρά, όπου λέγεται ότι ένας μαφιόζος «Σκότωσε έναν συγγραφέα, απλά για να στείλει μήνυμα. –Ποιο ήταν το μήνυμα; –Μπορώ να σκοτώσω έναν συγγραφέα». Αν και αυτό το επεισόδιο του πολέμου αποδείχθηκε περιορισμένο, δεν χωράει εφησυχασμός. Τη βδομάδα που προηγήθηκε, φάνηκε πόσο ρευστή κι επικίνδυνη είναι η κατάσταση στο φόντο της όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Έχουμε μπει σε μια εποχή που 100 πύραυλοι αντιμετωπίζονται ως «πταίσμα», και αυτό τα λέει τα όλα. Στη Συρία ή αλλού, οι «δοκιμές των αντοχών του αντιπάλου» και τα «μηνύματα ισχύος» μπορούν να οδηγήσουν σε ένα ανεξέλεγκτο σπιράλ, οι ανταγωνισμοί μπορεί να οδηγήσουν σε πιο αιματηρές και καταστροφικές αναμετρήσεις, αν κάποια υπερδύναμη κρίνει ότι ήρθε η ώρα να λύσει λογαριασμούς με αυτόν τον τρόπο...
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Πρωτοµαγιά Για τα συµφέροντα των Ελλήνων καπιταλιστών και των διεθνών συµµάχων τους, πέρα από την υποδαύλιση ενός παρανοϊκού πολεµικού κλίµατος, ετοιµάζουν ένα εξοπλιστικό πρόγραµµα- µαµούθ για τα επόµενα χρόνια, που υπολογίζεται σε περισσότερα από 5 δισ. ευρώ. Την ίδια ώρα µάλιστα που πολύτιµοι οικονοµικοί πόροι αφαιρούνται από τα σχολεία, τα νοσοκοµεία και τα ασφαλιστικά Ταµεία, εξαιτίας της µνηµονιακής λιτότητας. Τέτοια δεινά φέρνουν ο ελληνοτουρικός ανταγωνισµός και οι κορώνες για τα «εθνικά δίκαια», στο φόντο της καπιταλιστικής κρίσης: πολεµικές προετοιµασίες και θανάτους αθώων. Οι εργαζόµενοι και η νεολαία, που είναι ήδη τα θύµατα του κοινωνικού πολέµου, χωρίς δουλειά, µε µισθούς και συντάξεις πείνας, καλούνται να γίνουν θύµατα και στους πολεµικούς τυχοδιωκτισµούς της ελληνικής κυρίαρχης τάξης και των επιτελείων της. Στα κουτοπόνηρα διλήµµατα των απανταχού πατριδοκάπηλων, «ψωµί ή γεωτρύπανα και κανόνια;», η απάντηση του κόσµου
µας δεν µπορεί παρά να είναι «ψωµί, δουλειά και λεφτά για τις κοινωνικές ανάγκες». Στους δρόµους της Αθήνας και των άλλων πόλεων, οι συγκεντρώσεις της Πρωτοµαγιάς χρειάζεται να γίνουν αντιπολεµική-διεθνιστική ιαχή του µαζικού κινήµατος και των δυνάµεων της Αριστεράς, που θα στείλει ένα ενωτικό και ξεκάθαρο µήνυµα σε κυβέρνηση, ΝΑΤΟ και κεφάλαιο και θα αποτρέψει µια νέα αιµατοχυσία: • Όχι στον πόλεµο και στις ιµπεριαλιστικές επεµβάσεις στη Συρία και τη γειτονιά µας. • Να κλείσουν οι βάσεις του ΝΑΤΟ και να ακυρωθεί κάθε ελληνική συµµετοχή στο σφαγείο της Μ. Ανατολής. • Ρήξη και τερµατισµό κάθε είδους συνεργασίας του ελληνικού κράτους µε ΝΑΤΟ-ΕΕ. • ∆ιάλυση του άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου. • Λεφτά για σχολεία, νοσοκοµεία, κοινωνική ασφάλιση. Όχι για εξοπλισµούς. • Πόλεµο ενάντια στην πολιτική της
ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ λιτότητας και του ρατσισµού. Καµία θυσία για τα πετρέλαια και τις ΑΟΖ. Η φετινή Πρωτοµαγιά πρέπει να στείλει όµως και ένα διεθνιστικό µήνυµα ειρήνης και φιλίας, ταξικής αλληλεγγύης και κοινών αγώνων, στους λαούς της Μεσογείου και των Βαλκανίων. Στον τουρκικό λαό και στην προσπάθεια της Τούρκικης Αριστεράς να σπάσουν –για άλλη µια χρονιά– την απαγόρευση και να φτάσουν στη θρυλική πλατεία Ταξίµ. Στην κοινή διαδήλωση Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων στη Λευκωσία ενάντια στους εθνικισµούς. Στους Γάλλους εργάτες και φοιτητές που συνεχίζουν µε απεργίες και καταλήψεις τις κινητοποιήσεις τους ενάντια στον πρόεδρο των πλουσίων Μακρόν. Στον παλαιστινιακό λαό και την ηρωική του αντίσταση. Στα εργατικά σωµατεία και τους µετανάστες που θα διαδηλώσουν ενάντια στον Τραµπ και την ακροδεξιά, στη χώρα που «γεννήθηκε» η Πρωτοµαγιά το 1886, µέσα από τη σκληρή πάλη των εργατών για την κατοχύρωση του 8ωρου και καλύτερων συνθηκών εργασίας.
Γύρω γύρω πόλεµος, µα στην Κύπρο ανθίζουν λεµονιές Του Θέµη Θεµιστοκλέους
Ε
ίναι εκπληκτικό το πώς οι σχεδιασµοί της κυβέρνησης Αναστασιάδη στη µεγαλόνησο δεν έχουν σε τίποτα να ζηλέψουν από αυτούς των λοιπών «δηµοκρατικών» κυβερνήσεων δύσης και ανατολής. Ίσα ίσα που εδώ, σ’ αυτή τη γωνιά της γης γίνονται µε τόσο ταχείς ρυθµούς, αλλά και τόσο άψογη ρητορική πότε γεµάτη ανακρίβειες και ψεύδη και πότε περιλουσµένη µε άνθη και χαµόγελα, που σε κάνουν να αµφισβητείς πολλές φορές την ίδια σου τη νοηµοσύνη… Και λες λοιπόν, πώς είναι δυνατόν, ενώ µόλις 95 ναυτικά µίλια από τις ακτές της Κύπρου βοµβαρδίζεται ξανά µια χώρα που καταστράφηκε από την ιµπεριαλιστική διαµάχη τα τελευταία εφτά χρόνια, ενώ σηκώνονται από τις βρετανικές βάσεις του Ακρωτηρίου τα µαχητικά της RAF για να σκορπίσουν θάνατο, ενώ όλοι χτυπούν τα τύµπανα του πολέµου, εσύ να ακούς από το κυβερνητικό επιτελείο ότι η κυπριακή δηµοκρατία δεν έχει καµία ανάµειξη, ότι ο εναέριος χώρος της Κύπρου δεν θα επηρεαστεί από τα βοµβαρδιστικά, αλλά ταυτόχρονα να δέχεται ευχαριστήριο τηλεφώνηµα από τη βρετανίδα πρωθυπουργό; Πώς είναι δυνατόν να λένε ότι οι βάσεις είναι βρετανικές και εµείς δεν έχουµε καµία δουλειά µε αυτές, απλώς τυχαίνει να βρίσκονται στην Κύπρο; Υποδύονται τον Πόντιο Πι-
λάτο αναφερόµενοι στον πόλεµο των «άλλων», αλλά στην πραγµατικότητα τον στηρίζουν άµεσα, κάνοντας παράλληλα το σταυρό τους, µην τυχόν και δηµιουργηθεί πρόβληµα στους σχεδιασµούς τους για τον τουρισµό, τα κέρδη και τις επενδύσεις. Επίσης είναι εκτός πραγµατικότητας να ισχυρίζεται κανείς ότι ο σχεδιασµός της Κύπρου για τις έρευνες του φυσικού αερίου δεν θα επηρεαστεί από τίποτα και από κανέναν, ενώ είναι πασιφανές ότι η βασική αιτία πολέµων στη γειτονιά µας είναι η λυσσαλέα διαµάχη για τον έλεγχο των ενεργειακών πόρων. Εκτός αν θεωρεί κανείς ότι οι λυκοσυµµαχίες Κύπρου-Ελλάδας µε τα καθεστώτα Αιγύπτου και Ισραήλ προσφέρουν ασυλία. Αυτή και αν είναι αυταπάτη… Μέσα σε αυτό το κλίµα αποπροσανατολισµού και τεχνητού εφησυχασµού, όπου «όλα πάνε καλά» και «µη φοβάστε είναι µακριά από µας», στο εσωτερικό δίνουν και παίρνουν οι συναλλαγές των καπιταλιστών µε την κυβέρνηση. Τα µνηµονιακά µέτρα (α! ναι, ξέχασα ότι η Κύπρος δεν έχει µνηµόνιο… αλλά δυστυχώς το ξεχνάνε και οι καπιταλιστές) οδηγούν στο ξεπούληµα της συνεργατικής τράπεζας µε το διαχωρισµό της σε «καλή» και «κακή», µε το κράτος να κρατάει φυσικά την κακή, προσφέροντας έναντι πινακίου φακής την «καλή» στα ξένα funds. Μπορεί να τα παραλέµε, µπορεί να κάνουµε λάθος, µπορεί όµως και όχι. Άλλωστε σε πρόσφατη επίσκεψη –άκου-
5
σον! άκουσον!– του υπουργού παιδείας στους φασίστες του ΕΛΑΜ, δήλωσε ότι µοιράζονται κοινές αξίες και όραµα για το κυπριακό σχολείο. Ξεπλένουν τους φασίστες, βάζουν πλάτη στους πολέµους των ιµπεριαλιστών και ταυτόχρονα συνεχίζουν να σχεδιάζουν την αύξηση των κερδών τους, ξεπουλώντας τα πάντα και χρησιµοποιώντας τον ιδρώτα της εργατικής τάξης που φορολογείται ασύστολά. Και αντί τα λεφτά να πάνε στην υγεία και την παιδεία, πάνε στο βαρέλι –δίχως πάτο– των τραπεζών για µια ακόµη φορά. Άλλωστε για το σχολείο είπαµε φασιστικός σχεδιασµός, εθνικιστική πλύση εγκεφάλου και αποχαύνωση. Για την υγεία; Ε, καλύτερα να µη σου τύχει να αρρωστήσεις. Οι λίστες αναµονής είναι µεγαλύτερες και από αυτές των αδιόριστων εκπαιδευτικών. Η µόνη διέξοδος από αυτό το εφιαλτικό σκηνικό που στήνεται στο εσωτερικό και στη γειτονιά µας, είναι για µας να γυρίσουµε στις βασικές αρχές της τάξης µας και της Αριστεράς. Όσες αναλύσεις και να κάνουµε, το βασικό συµπέρασµα παραµένει το ίδιο. Οι σχεδιασµοί των καπιταλιστών και οι πόλεµοί τους δεν ωφελούν σε τίποτα τους λαούς της περιοχής. Ειδικά στην Κύπρο το πρόταγµα παραµένει επανένωση, ειρήνη και σοσιαλισµός .Το µόνο µη ουτοπικό σύνθηµα για το µέλλον της κοινωνίας. Αυτό θα είναι και το πρόταγµα της φετινής δικοινοτικής πρωτοµαγιάς, των αντιπολεµικών διαδηλώσεων και των αγώνων που έχουµε µπροστά µας.
Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6985072064 6ο ∆∆ 6907856793 Σεπόλια-Κολωνός 6973009630 Πετράλωνα-Θησείο 6977609033 Αµπελόκηποι 6973005569
6974428095 Κορωπί 6978019250 Αχαρνές 6977266544
ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. ΦιλαδέλφειαΝ. Χαλκηδόνα 6972846751 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια-Χαλάνδρι 6948429227 Αγ. Παρασκευή 6974843109
ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Πάτρα 6974977186
ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Περιστέρι 6977206087 Αιγάλεω 6972516210 Άγιοι ΑνάργυροιΚαµατερό 6998466952 Χαϊδάρι 6945542335 Πετρούπολη 6983674242
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Κέντρο 6909182394 5ο ∆∆ 6972878820 Νεάπολης-Συκεών 6948688241
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Καλαµάτα 6936018810 Κορώνη 6932422501 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Λοκρίδα (Αταλάντη) 6977096663 Λιβαδειά 6977684563 Φωκίδα (Άµφισσα-Ιτέα) 6973607585 Λαµία 6973344352 ΗΠΕΙΡΟΣ: Πρέβεζα 6932567576 Άρτα 6907925425 Ηγουµενίτσα 6977867801
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ: Βύρωνας 6972318747 Κοζάνη-Πτολεµαΐδα Ζωγράφου 6937271330 6972814199 Καισαριανή 6947566690 ΘΕΣΣΑΛΙΑ: ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Τρίκαλα Γλυφάδα 6944548787 6976291795 Άλιµος 6932566460 Καλλιθέα 6979829057 ΚΡΗΤΗ: Ν. Σµύρνη 6972098143 Ηράκλειο 6944916915 Βούλα-Βάρη-Βουλιαγ- Ρέθυµνο 6907856793 µένη 6948o00171 Χανιά 6975964967 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6973958481 Κορυδαλλός 6948100218 Κερατσίνι 6975847329 Σαλαµίνα 6973376378
ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Σύρος 6972743637 Νάξος 6947619631
ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166 ΛΟΝΔΙΝΟ: ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 0044-7969523579 Λαυρεωτική 6939014803 ΠΑΡΙΣΙ: 0033-673555890 Παιανία-Γλυκά Νερά 0030-6937762930
ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ: ΑΤΤΙΚΗ: Νοσοκ. «Γεννηµατάς» 6977072458 Νοσοκ. «Αλεξάνδρα» 6946950764 Νοσ. Ασκληπιείο 6936604279 Ψ.Ν.Α. 6944417885 Νοσ. «Σωτηρία» 6984067690 Θριάσιο νοσοκοµείο 6979773546 Ασφ/κά Ταµεία 6974701829
ΥΠΑΑΤ 6945754555 Εκπαιδευτικοί 6976332197 Αεροµεταφορές 6982164101 ∆ήµοι 6972661906 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Νοσ. ΑΧΕΠΑ 6973972804 Νοσ. «Γεννηµατάς» 6977029532 Εκπαιδευτικοί 6972878820
ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ: Νοµική Αθήνας 6972648225 Αρχιτεκτονική 6947289596
Φιλοσοφική 6982517264 Πανεπιστήµιο Πάτρας: Σχολή Μηχανολόγων -Μηχανικών 6959771512
6
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
Αποδοµώντας την κυρίαρχη ιδεολογία ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
ένε ότι...
τα θύµατα του µιλιταρισµού είναι «εθνικοί ήρωες»
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • •
•
Α ΑΘΗΝΑΣ: 6957500105 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6986294964 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942533310 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6948100218 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ∆ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ: 6972814199 ∆ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ∆Α: 6973235894 ΚΡΗΤΗ: 6976332197 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6945077461 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
• •
•
• •
•
•
•
•
•
Την Πέµπτη 12 Απριλίου, ο Υπουργός Άµυνας Πάνος Καµµένος, µέσα σε ένα παραληρηµατικό κλίµα εθνικής υπερηφάνειας, δηµοσίευσε στο tweeter τα παρακάτω: «Ένας Έλληνας πιλότος στο πάνθεον των Ηρώων. Έπεσε υπέρ πίστεως και Πατρίδος µαχόµενος για την προάσπιση της Εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής µας ακεραιότητας. Η Πατρίδα θρηνούσα υποκλίνεται. Θερµά συλλυπητήρια στην οικογένειά του και σε όλα τα στελέχη της ΠΑ». Την ίδια ώρα στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης κυκλοφορούσε µια καυστική εικόνα ενός ορφανού παιδιού, όπου ένας αξιωµατούχος το βράβευε µε µια αµερικάνικη σηµαία για το χαµό του πατέρα του στον πόλεµο, λέγοντάς του: «Θα µεγαλώσεις χωρίς τον µπαµπά σου, επειδή ήταν ένα αναλώσιµο πιόνι σε έναν ατελείωτο πόλεµο για τον έλεγχο των φυσικών πόρων του πλανήτη. Ορίστε, πάρε ένα κοµµάτι πανί». Από αυτή τη στήλη θα ισχυριστούµε ότι η ειρωνική εικόνα που κυκλοφορούσε στο διαδίκτυο είναι πολύ πιο σοβαρή από τις τραγελαφικές πατριωτικές κορώνες του Υπουργού Άµυνας. Η όξυνση των ανταγωνισµών πάνω από το Αιγαίο, µε απώτερο σκοπό τον έλεγχο των φυσικών πόρων µε τις πλάτες πάντα µεγαλύτερων ιµπεριαλιστικών δυνάµεων, δεν γεννά ήρωες, αλλά τραγικά θύµατα και πόνο στις οικογένειές τους. Ο νεκρός πιλότος Γιώργος Μπαλταδώρος δεν αποτελεί κάποιου τύπου ήρωα. Είναι ένας ακόµη νεκρός στο όνοµα των ελληνοτουρκικών ανταγωνισµών και της εθνικιστικής υστερίας εκατέρωθεν. Η ελληνική κυβέρνηση, συνεχίζοντας το δρόµο των προηγούµενων, διεκδικεί το ρόλο του καλύτερου εκπροσώπου του ΝΑΤΟ στην περιοχή, αδιαφορώντας για την όξυνση της κατάστασης και δηλώνοντας πρόθυµη να θυσιάσει πολλούς «ήρωες» προκειµένου να υλοποιήσει τα πολεµικά σχέδια στην περιοχή. Οι θάνατοι στο Αιγαίο για τα κέρδη των πετρελαιάδων και των µεγάλων εταιρειών πρέπει να σταµατήσουν άµεσα. Στην υπηρεσία των παραπάνω, η Ελλάδα συνεχίζει να σπαταλά αναντίστοιχα ποσά για στρατιωτικές δαπάνες σε σχέση µε ζωτικής σηµασίας κοινωνικές δαπάνες (παιδεία, υγεία κλπ). Είναι χαρακτηριστικό ότι, εν µέσω µνηµονιακής κρίσης, οι ελληνικές αµυντικές δαπάνες ως ποσοστό επί του ΑΕΠ παραµένουν στα υψηλότερα επίπεδα στο χώρο του ΝΑΤΟ (2,4 %) µετά τις ΗΠΑ (3,26%), καθώς και ανάµεσα στις χώρες µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου ο µέσος όρος είναι 1,35%. Παράλληλα, την ώρα που ο µέσος όρος της Κατά Κεφαλήν ∆απάνης για την Άµυνα στην Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στα 340$, στην Ελλάδα βρίσκεται στα 431$. ∆εν είναι πολύς καιρός άλλωστε από τις διαβεβαιώσεις του
Τσίπρα προς τις ΗΠΑ για αναβάθµιση των ελληνικών F-16 µε ελάχιστο κόστος 1,1 δισ. ευρώ. Αρκεί κανείς να σκεφτεί ότι µόλις µία ώρα πτήσης ενός µαχητικού αεροσκάφους αγγίζει το κόστος των 10.000 ευρώ. Κάθε φορά που κάποιος πολεµοχαρής αστός δηµοσιογράφος αναφέρεται µε υπερηφάνεια σε αναχωρήσεις, αναχαιτίσεις και εµπλοκές πολεµικών αεροσκαφών στο Αιγαίο, δεκάδες χιλιάδες ευρώ περνάνε πάνω από τα κεφάλια µας. Μπορεί οι µισθοί και οι συντάξεις να καταρρέουν, όµως οι δαπάνες για στρατιωτικές επιχειρήσεις αυξάνονται διαρκώς. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο λιτότητας και εθνικοφροσύνης, πολλοί νέοι άνθρωποι αναπτύσσουν την αυταπάτη ότι θα λύσουν βιοποριστικά ζητήµατα µε το να είναι στην πρώτη γραµµή µάχης. Η πραγµατικότητα είναι διαφορετική. Ο Γιώργος Μπαλταδώρος έθετε τον εαυτό του στη διάθεση της αδηφάγας πολεµικής µηχανής για 1.180 ευρώ. Οι πιλότοι που σκοτώνονται σε ένα βρόµικο παιχνίδι εθνικιστικών ανταγωνισµών στο Αιγαίο, ηρωοποιούνται πάντα µετά το θάνατό τους, για να καλυφθεί το πόσο εύκολα αναλώσιµα θύµατα είναι σε ένα επικίνδυνο ντόµινο επεισοδίων που εξελίσσονται στον αέρα. Επεισόδια τα οποία εν µέρει κατασκευάζει η ελληνική αστική τάξη για να οξύνει τα εθνικιστικά αντανακλαστικά της κοινωνίας. Όταν κάνει λόγο για παραβίαση του ελληνικού FIR από τουρκικά µαχητικά, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αναφέρεται σε πτήσεις σε διεθνή εναέριο χώρο πάνω από το Αιγαίο, στον οποίο το ελληνικό κράτος δεν µπορεί να ασκήσει κυριαρχία. Συνεπώς, οι «ήρωες» πιλότοι, κάθε φορά που συµµετέχουν σε αναχαιτίσεις, στην πραγµατικότητα εµπλέκονται σε µια κατασκευασµένη κόντρα, η οποία αντιλαµβάνεται το Αιγαίο ως µια ελληνική λίµνη όπου για να πετάξει οτιδήποτε από πάνω του χρειάζεται την ελληνική έγκριση. Οι πιλότοι που βρίσκονται σε επιφυλακή (readiness), είναι ανά πάσα ώρα και στιγµή υποχρεωµένοι να πετάξουν προκειµένου να εµπλακούν στους εναέριους τσαµπουκάδες του Τσίπρα και του Ερντογάν. Οι υπηρεσίες τους ελέω ελληνοτουρκικών εντάσεων δεν γνωρίζουν χρονικό περιορισµό, µε αποτέλεσµα την υπερκόπωσή τους και την αύξηση κινδύνου ατυχήµατος. Ποιος νοιάζεται όµως από την πολιτική ηγεσία για τις παράπλευρες απώλειες σε ένα πολεµικό σκηνικό για το µοίρασµα των φυσικών πόρων στην περιοχή; Μάλλον κανένας. Η αποθέωση του πολέµου και η υποτίµηση των συνεπειών του για τους από κάτω είναι µια επικίνδυνη στάση εκ µέρους της κυβέρνησης. Μια στάση που δεν γεννά ήρωες, αλλά θύµατα στην υπηρεσία των καπιταλιστών.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
7
Μακεδονικό: ∆ιαπραγµάτευση στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ µε όπλο τον εθνικισµό Του Πέτρου Τσάγκαρη
Σ
το πλαίσιο της αντιπαράθεσης ΗΠΑ-Ρωσίας, συνεχίζεται η προσπάθεια ένταξης της ∆ηµοκρατίας της Μακεδονίας, αλλά µακροπρόθεσµα επίσης της Σερβίας και του Κοσόβου, στο ΝΑΤΟ. Σε αυτή τη στρατηγική επιλογή των ΗΠΑ και των συµµάχων της έχει προσαρµόσει την πολιτική της η ελληνική άρχουσα τάξη και τα κόµµατα εξουσίας. Ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς πραγµατοποιεί γύρους εξορµήσεων στα Βαλκάνια, εκπροσωπώντας ακριβώς αυτή την πολιτική, αλλά ζητώντας βέβαια τα ανταλλάγµατα που απαιτεί ο ελληνικός καπιταλισµός µε βάση τον συσχετισµό δυνάµεων.
Μπούλινγκ Πιο συγκεκριµένα, σε σχέση µε τη ∆ηµοκρατία της Μακεδονίας (∆τΜ), συνεχίζεται το ελληνικό µπούλινγκ µε αναβαθµισµένους πλέον όρους, εφόσον ΗΠΑ και ΝΑΤΟ έχουν σταθερά δηλώσει ότι για να µπει αυτή η µικρή χώρα στη Συµµαχία πρέπει να συµφωνήσει µε την Ελλάδα για το όνοµα. Στις 16/4 ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ∆. Τζανακόπουλος τόνισε πως στη διαπραγµάτευση η ελληνική κυβέρνηση εστίασε σε δύο κυρίως ζητήµατα: «Πρώτον τη σύνθετη ονοµασία και δεύτερον την ισχύ της ονοµασίας έναντι όλων, πράγµα που προϋποθέτει τη σχετική συνταγµατική αναθεώρηση στη γείτονα». «Η συµφωνία για να είναι δίκαιη και βιώσιµη πρέπει να καλύπτει αυτές τις δύο προϋποθέσεις», είπε. Προσέθεσε δε πως «η Ελλάδα βρίσκεται στη µέση της γέφυρας και αναµένει από την ΠΓ∆Μ να καλύψει και εκείνη το απαιτούµενο έδαφος»». Ποια µέση; Η ελληνική πλευρά ζητά από την πλευρά της ∆τΜ να διανύσει όλη τη γέφυρα και να έρθει στις ελληνικές θέσεις, αλλιώς δεν έχει… ΝΑΤΟ. Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα ζητά η νέα ονοµασία να ισχύει και στο εξωτερικό και στο εσωτερικό και σε όλες τις χώρες, άκλιτα, αµετάφραστα κλπ. Είναι βέβαια παρανοϊκό µια χώρα που έχει καµιά δεκαριά ονόµατα (Σι-λα στα κινέζικα, Γιουνανιστάν στα αραβικά και στις τουρκογενείς γλώσσες, Γκρέτσια σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες, Γκρις στα αγγλικά, Γκρίχενλαντ στα γερµανικά, Γκρέτσιγια στα ρωσικά, Ελλάδα στα ελληνικά) να έχει την απαίτηση µια άλλη χώρα να έχει ένα όνοµα σε όλες τις γλώσσες για όλες τις χρήσεις και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό άκλιτα και αµετάφραστα. Βέβαια, αυτές οι διεκδικήσεις όσο λογικές κι αν ακούγονται εντός Ελλάδας, δεν φαίνονται λογικές στον ΟΗΕ, ο οποίος δια του εκπροσώπου του Μ. Νίµιτς δεν υποστηρίζει το erga omnes (ένα όνοµα για όλες τις χρήσεις), καθώς και το άκλιτο και το αµετάφραστο (πώς θα
το επιβάλλει σε τρίτες χώρες;). Ο ίδιος ο Νίµιτς αναφέρει πως από τη στιγµή που 137 χώρες έχουν αναγνωρίσει τη χώρα µε τη συνταγµατική της ονοµασία, δεν βλέπει λόγο να µην επιτρέπεται η χρήση του µόνο για το εσωτερικό. Θυµίζει επίσης πως η γλώσσα της γειτονικής χώρας έχει αναγνωρισθεί από τα Ηνωµένα Έθνη από το 1977 και η συντοµογραφία FYROM από το 1992 και συνεπώς δεν µπορεί να γίνει κάποια αλλαγή σε µια νύχτα.
Ο Ζάεφ
Από την πλευρά της η κυβέρνηση της ∆τΜ έχει φάει τον εκβιασµό ΝΑΤΟ και Ελλάδας. Γι’ αυτό έχει αποδεχθεί το να αλλάξει το συνταγµατικό όνοµα της χώρας όσον αφορά τη διεθνή χρήση, τις διεθνείς συµβάσεις και φυσικά την είσοδο στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, δεχόµενη τον γεωγραφικό επιθετικό προσδιορισµό (µε πιο πιθανό το Γκόρνα Μακεντόνια που… µεταφράζεται σε Άνω Μακεδονία). Στα µέσα Απρίλη ο πρωθυπουργός Ζ. Ζάεφ δήλωσε: «Αυτό που λένε ορισµένοι [εντός της ∆τΜ] ότι µπορούµε να µπούµε στο ΝΑΤΟ ως FYROM, ανεξάρτητα από την επίλυση του θέµατος της ονοµασίας, νοµίζω ότι δεν είναι δυνατόν. Γιατί; Όταν ήρθε εδώ (σ.σ.: στα Σκόπια) ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενµπεργκ, είπε ότι αυτό δεν γίνεται. Και αυτό ήταν µία έντιµη στάση. Για να γνωρίζουµε, και εγώ και οι πολίτες της Μακεδονίας, ότι αν δεν βρούµε λύση στο πρόβληµα που έχει η Ελλάδα µε το συνταγµατικό µας όνοµα, πρόσκληση ένταξης στο ΝΑΤΟ δεν θα λάβουµε». Έτσι η κυβέρνηση της ∆τΜ προσπαθεί να περισώσει το Σύνταγµα, το δικαίωµα να υπάρχει διπλή ονοµασία (για διεθνή χρήση αυτή που θα συµφωνηθεί µε την Ελλάδα και για εσωτερική χρήση η συνταγµατική ονοµασία), αλλά και το απολύτως στοιχειώδες δηλ. την ύπαρξη µακεδονικής ταυτότητας και γλώσσας. Η ελληνική πλευρά εν χορώ επιµένει στην αλλαγή των «αλυτρωτικών άρθρων» του Συντάγµατος της ∆τΜ. Όµως ακόµη κι αν ήταν αλυτρωτικά,
τα άρθρα αυτά έχουν ήδη αλλάξει σε προηγούµενες αναθεωρήσεις που είχαν γίνει στην ∆τΜ. Έχουν απαλειφθεί µέρη αυτών των άρθρων, ενώ έχουν προστεθεί άλλα που λένε ρητά ότι δεν υπάρχει καµία διεκδίκηση περιοχών σε γειτονικές χώρες, καθώς επίσης πως δεν υπάρχει πρόθεση για παρέµβαση στα εσωτερικά αυτών των χωρών και της κληρονοµιάς τους. Οι υπόλοιπες βαλκανικές χώρες δεν έχουν τόσο προσεκτικές διατυπώσεις στα άρθρα τους. Με τη λογική της ελληνικής πλευράς θα έπρεπε πολύ περισσότερο να απαιτείται από αυτές τις χώρες να αλλάξουν τα Συντάγµατά τους –και φυσικά θα έπρεπε κατ’ αναλογία να αλλάξει και το ίδιο το ελληνικό Σύνταγµα. Φαίνεται τελικά ότι ως «αλυτρωτικά» η ελληνική πλευρά θεωρεί όλα τα άρθρα που µιλούν για µακεδονική εθνότητα, γλώσσα, παράδοση κλπ. Ουσιαστικά θεωρεί αλυτρωτισµό την ίδια την ύπαρξη της ∆τΜ.
ΝΑΤΟ και εθνικισµός Βέβαια η σηµασία της εισόδου της ∆τΜ στο ΝΑΤΟ (και στη συνέχεια της Σερβίας και του Κοσόβου) είναι υψηλή για την Ουάσινγκτον ενόψει της εντεινόµενης αντιπαράθεσης µε τη Ρωσία. Οι ΗΠΑ θέλουν να αποσπάσουν σύντοµα από τη ρωσική επιρροή το Βελιγράδι, τον τελευταίο πιθανό σύµµαχο της Μόσχας στα Βαλκάνια, πριν κορυφωθεί η αντιπαράθεση µε τη Ρωσία. Γι’ αυτό ακόµη κι αν δεν υπάρξει συµφωνία µε την Ελλάδα, πολλοί θεωρούν ως πιθανό το ενδεχόµενο στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τον Ιούλη στις Βρυξέλλες, να λάβει η ∆τΜ καθεστώς συνδεδεµένου µέλους στο ΝΑΤΟ, κατά το πρότυπο της Σουηδίας. Η πρόθεση του Ζάεφ όµως είναι η κανονική ένταξη, πράγµα που ξέρει η ελληνική πλευρά, γι’ αυτό πιέζει αφόρητα. Κατά τα φαινόµενα η πίεση αυτή θα συνεχιστεί στην επόµενη συνάντηση του Ν. Κοτζιά µε τον Μακεδόνα οµόλογό του Ν. Ντιµιτρόφ, που θα πραγµατοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη στις 3-4 Μαΐου και εν συνεχεία
στις 11-12 Μαΐου στο Σούνιο. Ο Ζάεφ λέει πως, ό,τι και να συµφωνήσουν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών, η συµφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από το κοινοβούλιο. Ωστόσο ξέρει καλά ότι ο εκβιασµός θα περάσει κι εκεί: Μη έγκριση θα σηµάνει µη είσοδο στο ΝΑΤΟ κι αυτό δεν το αντέχει η αντιπολίτευση της ∆τΜ. Βέβαια, η πλευρά της ∆τΜ είναι πολύ δικαιολογηµένα επιφυλακτική σε σχέση µε το τι εννοεί ο Κοτζιάς. Ο Έλληνας ΥΠΕΞ, την ίδια ώρα που υποτίθεται ότι διαπραγµατεύεται µε καλές διαθέσεις µε την ∆τΜ, παραβρίσκεται στην παρουσίαση και εκθειάζει το βιβλίο του «µακεδονοµάχου» Νικόλαου Μέρτζου, στελέχους της διαβόητης Συµβουλευτικής Επιτροπής της ελληνικής χούντας, ενός σώµατος που κατήγγειλε ακόµη και ο Κων. Καραµανλής. ∆υστυχώς όµως δεν είναι µόνον η κυβέρνηση και ο Κοτζιάς. ∆ιότι, ενώ από τη δεξιά αντιπολίτευση είναι αναµενόµενη η εθνικιστική κριτική, ένα µεγάλο µέρος της Αριστεράς (έχοντας ενσωµατώσει στο DNA της τη σταλινική παράδοση του εθνικισµού) έχει απεµπολήσει τις στοιχειώδεις αρχές τις οποίες τηρούσε ακόµη και µέχρι τον Εµφύλιο απέναντι στη µακεδονική µειονότητα. Έτσι, ακόµη και ο «Ριζοσπάστης», που έχει µια σχετικά καλή ανάλυση για την αντιπαράθεση των µεγάλων ιµπεριαλισµών στην περιοχή, όταν φτάνει στην αντιπαράθεση µε τη ∆τΜ, χρησιµοποιεί τους απαξιωτικούς όρους «Σκοπιανοί», «Σκοπιανό», αλλά και το τραγελαφικό «ονοµατολογικό των Σκοπίων». Είναι προφανές ότι η Αριστερά δεν πρέπει να επιθυµεί την ένταξη καµίας χώρας στην ιµπεριαλιστική δολοφονική λυκοσυµµαχία του ΝΑΤΟ. Είναι προφανές ότι η Αριστερά πρέπει να διεκδικεί τη διάλυση του ΝΑΤΟ, και πρώτο βήµα σε αυτό θα ήταν η αποχώρηση από τον οργανισµό, αν βρισκόταν στην κυβέρνηση αριστερό κόµµα. Ωστόσο το να συµµετέχει στον εκβιασµό σε βάρος µιας άλλης χώρας, επειδή η τελευταία θέλει να µπει στο ΝΑΤΟ, είναι υποκρισία, αφού εµείς, η ελληνική Αριστερά, δεν έχουµε καταφέρει να βγάλουµε την Ελλάδα από το ΝΑΤΟ. Ένα µεγάλο µέρος του πληθυσµού της ∆τΜ πιστεύει λανθασµένα ότι το ΝΑΤΟ θα της παράσχει ασφάλεια και ειρήνη. Η φιλία, η αλληλεγγύη και κυρίως η αναγνώριση του δικαιώµατος του αυτοπροσδιορισµού είναι το πρώτο βήµα για να πάψουν οι µικροί λαοί να θεωρούν προστάτες οργανισµούς όπως το ΝΑΤΟ. Οι ιµπεριαλιστικοί σχεδιασµοί στην περιοχή είναι σίγουρα επικίνδυνοι. Ωστόσο ο δρόµος του εθνικισµού έχει αποδειχθεί εξίσου επικίνδυνος. Και έχει αποδειχθεί και εντελώς ανεπαρκής στο να σταµατήσει αυτούς τους ιµπεριαλιστικούς σχεδιασµούς. Αυτή η εµπειρία είναι πολύ επίµονη ιδιαίτερα στα Βαλκάνια…
8
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
Επιµέλεια Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς Εργαζόµενοι ΨΝΑ: Αντίσταση στη συρρίκνωση της Ψυχικής Υγείας Του Γιώργου Βούρου
Σ
ε πορεία κινητοποιήσεων βρίσκονται παλι οι εργαζόµενοι/ ες του ΨΝΑ ∆αφνί απέναντι στη νέα επίθεση στην Ψυχική Υγεία, όπως αυτή µεθοδεύται αυτή τη φορά απ’ τη µνηµονιακή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Πιο συγκεκριµένα. Στις 18/12/2017 το Υπουργείο Υγείας διοργάνωσε ηµερίδα µε θέµα «Μεταρρύθµιση στην Ψυχική Υγεία». Εκεί βρέθηκαν και οι εργαζόµενοι/ες του ΨΝΑ µαζί µε το ∆Σ του συλλόγου τους, σε ανοιχτή διαµαρτυρία, εκφράζοντας τη ριζική τους αντίθεση στις δήθεν «µεταρρυθµίσεις» χωρίς καµία αυταπάτη για τις προθέσεις του υπουργείου. Όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν τότε στην ανακοίνωσή τους: «Η πολιτική ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, αφού ξέχασαν τα σακίδια και τα αντίσκηνα στον περίβολο χώρο του Σωµατείου Εργαζοµένων –τότε που ως αντιπολίτευση κατήγγειλαν τον διαµελισµό και το βίαιο κλείσιµο του ΨΝΑ– και αφού µοίρασαν τις θέσεις τους στα Υπουργεία πιστοί στις µνηµονιακές δεσµεύσεις (Σύµφωνο Αντορ-Λυκουρέντζου), βαφτίζοντας
το κλείσιµο σε µετασχηµατισµό, επιχειρούν να οδηγήσουν τους άπορους και ανασφάλιστους συνανθρώπους µας στις γέφυρες, στα πάρκα και στις πλατείες… το Σωµατείο κάνει σαφές προς την κυβέρνηση πως πλέον οι εργαζόµενοι/ες βρίσκονται σε πορεία µετωπικής σύγκρουσης µε την πολιτική της». Στη συνέχεια ο ΓΓ του Υπουργείου Υγείας Γ. Γιαννόπουλος, παρά την εκφρασµένη αντίθεση των εργαζοµένων, κυκλοφόρησε «κείµενο συµπερασµάτων» µε στόχο να προετοιµάσει
το έδαφος για τις επικείµενες «µεταρυθµίσεις». Σε συνάντησή του δε στις 20/3/2018 µε το ∆Σ του σωµατείου τους, ανακοίνωσε µε µορφή τελεσιγράφου ότι «εντός των επόµενων ηµερών» θα κατατεθεί σχέδιο νόµου που θα περιλαµβάνει: – Την υπαγωγή των Κέντρων Ψυχικής Υγείας όπως και των στεγαστικών δοµών (ξενώνες, οικοτροφεία, διαµερίσµατα) ασθενών και προσωπικού στις ΥΠΕ. – Την κατάθεση πρότασης αναµόρφωσης οργανισµών των Ψυχιατρείων «µε τα νέα χαρακτηριστικά» που θα
διαµορφωθούν και ταυτόχρονη αποσύνδεση των 2 Ψυχιατρείων (∆αφνί – ∆ροµοκαΐτειο) και την πλήρη χωριστή αυτόνοµη λειτουργία τους σε όλα τα επίπεδα. Σε απάντηση οι εργαζόµενοι/ες του ΨΝΑ πραγµατοποίησαν Γενική Συνέλευση στις 28/3, όπου µαζικά αποφάσισαν να προχωρήσουν σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις, δηλώνοντας χαρακτηριστικά στην απόφαση της ΓΣ: «δεν θα επιτρέψουµε καµία συρρίκνωση, συγχώνευση, µεταφορά, κατάργηση Μονάδων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, κλινικών και υπηρεσιών του Νοσοκοµείου µας». Την ίδια µέρα προχώρησαν σε µεγάλη συγκέντρωση στην πύλη του νοσοκοµείου, κλείνοντας την εφηµερία για 3 ώρες. Επίσης την επόµενη µέρα 29/3 συµµετείχαν µαζικά στην προγραµµατισµένη συγκέντρωση της ΠΟΕ∆ΗΝ έξω απ’ το Υπουργείο Υγείας. Αποφάσισαν επίσης να προχωρήσουν σε συντονισµό του αγώνα τους µε τα άλλα νοσοκοµεία που έχουν ψυχιατρικές κλινικές, ώστε να προχωρήσουν απο κοινού σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις. Για το σκοπό αυτο έχουν απευθύνει κάλεσµα προς τα σωµατεία των σχετικών νοσοκοµείων για κοινή σύσκεψη την Τρίτη 24/4.
Για µια αγωνιστική µετωπική παρέµβαση στις εκλογές του ΓΕΩΤΕΕ Των Σπύρου Ρισµάνη,
Γραµµατέα Σωµατείου Γεωπόνων Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος και Κατερίνας Γιαννούλια, µέλους ΠΕΓ∆Υ-ΠΟΓΕ∆Υ και ΓΣ Α∆Ε∆Υ
Σ
τις εκλογές στο Γεωτεχνικό Επιµελητήριο (ΓΕΩΤΕΕ) στις 22 Απρίλη, αποφασίσαµε να συµµετάσχουµε ενωτικά και ανατρεπτικά, ώστε να υπάρξει επιτέλους ένα αποτελεσµατικό ψηφοδέλτιο για µαζική απάντηση απέναντι στην κοινωνική καταστροφή που έχουν επιφέρει τα µνηµόνια όλων των µέχρι τώρα κυβερνήσεων. Υπάρχουσες δυνάµεις της Αριστεράς στον Γεωτεχνικό χώρο µαζί µε ανένταχτους αγωνιστές δηµιουργήσαµε την παράταξη «Αγωνιστική Μετωπική Παρέµβαση-Ανυπότακτοι Γεωτεχνικοί», µε στόχο να σταµατήσει η πολυδιάσπαση και να αντιµετωπίσουµε συλλογικά τη βαλτωµένη κατάσταση που επικρατεί πολλά χρόνια τώρα στο ΓΕΩΤΕΕ. Σε ένα ΓΕΩΤΕΕ που, όπως γράφουµε και στη διακήρυξή µας, «όχι απλά δεν έκανε τίποτα προκειµένου να αποτραπεί η πραγµατικότητα, αλλά συνέβαλε στην υλοποίηση αντιδραστικών αλλαγών: το σκλαβοπάζαρο των πληρωµένων σεµιναρίων που θα µας εξασφάλιζαν “δια βίου προσόντα”,
η προώθηση της ιδιωτικής ανταποδοτικής ασφάλισης του ΤΕΑΓΕ, η εκκωφαντική σιωπή µπροστά σε ζητήµατα όπως το 24µηνο, τα 8µηνα, η µείωση των µισθών και αντικειµένων εργασίας στο δηµόσιο». Κατεβαίνουµε µε ένα ενωτικό ψηφοδέλτιο στις εκλογές του ΓΕΩΤΕΕ για να δώσουµε νόηµα στην οργή και την απαξίωση ειδικά για τους νέους συναδέλφους, που βλέπουν τις προσδοκίες τους για µία αξιοπρεπή εργασία να διαψεύδονται. Επιχειρούµε η αγανάκτηση να αποκτήσει συλλογική διέξοδο, το ατοµικό σιχτίρισµα να µετατραπεί σε συλλογική διεκδίκηση, παρόλο που γνωρίζουµε πολύ καλά τον αντιδραστικό ρόλο που έχει παίξει το ΓΕΩΤΕΕ τα προηγούµενα χρόνια, τη σχέση του µε το ισχύον σύστηµα και τις εκάστοτε κυβερνήσεις, καθώς και την ηθεληµένη συνδιαχείριση της υπάρχουσας κατάστασης. Από την πλευρά µας πιστεύουµε στην ανάγκη σύγκρουσης µε αυτόν το ρόλο, αλλά και µε τους µηχανισµούς που το έφεραν σε αυτό το σηµείο. Η αγροτική παραγωγή, που θα έπρεπε να είναι προσανατολισµένη στην κάλυψη των λαϊκών αναγκών, έχει δεχτεί κι αυτή τα µνηµονιακά πλήγµατα, αλλά και τα πιο µακροχρόνια. Είναι περισσότερο παρά ποτέ εµφανές πως η πρόσδεση της αγροτικής
παραγωγής στις επιταγές της ΚΑΠ και της ΕΕ, ειδικά σε συνθήκες κρίσης, δεν έχει βοηθήσει ούτε στο ελάχιστο τους µικρούς και µεσαίους αγρότες, αλλά αντίθετα δουλεύει προς όφελος των µεγάλων παραγωγών, των µεγάλων επιχειρήσεων του αγροτοδιατροφικού συµπλέγµατος, ενώ έχει αποτελέσει και νέο πεδίο κερδοφορίας για τις τράπεζες. Παράλληλα, έχει εγκλωβίσει τα αγροτικά στρώµατα σε µια αδιέξοδη κατεύθυνση όπου, µε «κερασάκι» τις επιδοτήσεις της ΕΕ, έχουν αποδυναµωθεί κρίσιµοι κλάδοι παραγωγής, µε αποτέλεσµα την αποδιάρθρωση της αγροτικής παραγωγής, οδηγώντας σε συνθήκες µονοκαλλιέργειας και µείωση της διατροφικής επάρκειας, τεράστια κοινωνικοοικονοµικά (αύξηση του κόστους παραγωγής, καταστροφή ολόκληρων κλάδων της αγροτικής οικονοµίας) και περιβαλλοντικά προβλήµατα (νιτρορύπανση υδατικών οριζόντων, µείωση της βιοποικιλότητας, καταστροφή του δασικού πλούτου κ.ά.). Η εργοδοτική ασυδοσία, η επισφάλεια, το δελτίο παροχής υπηρεσιών, οι εύκολες απολύσεις, η κατάργηση των Συλλογικών Συµβάσεων Εργασίας και οι µισθοί πείνας κυριαρχούν στον ιδιωτικό τοµέα. Όσο για το δηµόσιο, οι διαρκείς περικοπές, η υποχρηµατοδότηση και υποστελέχωση,
µε κύριο στόχο τη διάλυση και την ιδιωτικοποίηση των δηµοσίων υπηρεσιών, αποτελούν βασική πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, σε συνέχεια των προηγούµενων κυβερνήσεων της δεξιάς και του ΠΑΣΟΚ. Χρήσιµες δοµές για το περιβάλλον και την ανθρώπινη ζωή, όπως το ΙΓΜΕ, το ΕΛΚΕΘΕ κλπ, αφήνονται χωρίς πόρους και εργατικό δυναµικό, αφού τέτοιες υπηρεσίες δεν έχουν να προσφέρουν κέρδη για τους λίγους και άρα εγκαταλείπονται. Πρόθεση της νέας αγωνιστικής µετωπικής παράταξης, που δηµιουργήσαµε για να παρέµβουµε στο ΓΕΩΤΕΕ, είναι να συνεχίσουµε και µετά τις εκλογές στις 22 Απρίλη, µε συλλογικό τρόπο, να αντιµετωπίσουµε τα προβλήµατα του κλάδου µας, µε αλληλεγγύη και σεβασµό προς τους άλλους κλάδους, χωρίς ανταγωνισµό µε κανένα συνάδελφο και καµία συναδέλφισσα. Πιστεύουµε στη δύναµη και τις δυνατότητες της συσπείρωσης και των αγώνων. Πιστεύουµε ότι υπάρχει εναλλακτική για τη συνολική ανατροπή και θα την οικοδοµήσουµε. Πιστεύουµε σε ένα άλλο µοντέλο κοινωνίας, χωρίς πολέµους, χωρίς εκµετάλλευση ανθρώπων, χωρίς περιβαλλοντικές καταστροφές. Θα το παλέψουµε, µε πρώτο βήµα στις 22 Απρίλη!
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
9
Ανάγκη συντονισµού των εργατικών κινητοποιήσεων (συνέχεια από σελ. 2)
Ο
ι ευκαιρίες συνένωσης των αγώνων και των αιτηµάτων από πολλούς κλάδους δηµιουργούν µεγάλη πίεση στη µνηµονιακή πλειοψηφία ακόµα και των γραφειοκρατών συνδικαλιστών των ΓΣΕΕ-Α∆Ε∆Υ, µιας και πρόκειται για µεγάλους χώρους και µάλιστα κοινωνικών υπηρεσιών µε χιλιάδες συµβασιούχους, και δεν αντέχουν να ξεκοπούν τελείως από τα προβλήµατα της διογκούµενης πλευράς των ελαστικά εργαζόµενων, αλλά και του συνόλου των εργαζοµένων σε δηµόσιο και ιδιωτικό τοµέα. Γι’ αυτό και οι πλειοψηφίες σε Α∆Ε∆Υ-ΓΣΕΕ αποφάσισαν να σπρώξουν τις ήδη διαδεδοµένες ηµεροµηνίες πιθανών κοινών κινητοποιήσεων όσο πιο µακριά γινόταν. Έτσι, η σύσκεψη της Α∆Ε∆Υ, για συντονισµό των µεγάλων οµοσπονδιών µε ελαστικά εργαζόµενους (ΟΛΜΕ, ∆ΟΕ, ΠΟΕ∆ΗΝ, ΟΕΝΓΕ, ΠΟΕ-ΟΤΑ κλπ), ορίστηκε στις 30/4 και η κοινή κινητοποίηση προτείνεται να γίνει στις 16 Μάη.
Η έγνοια της Αριστεράς θα πρέπει να είναι πώς να συντονίσει όσο το δυνατόν περισσότερο τους αγώνες που ξεσπάνε από τη βάση των σωµατείων και πώς θα µαζικοποιηθούν τα επόµενα κινηµατικά ραντεβού, µε προοπτική απλώµατος σε περισσότερες κατηγορίες εργαζοµένων και συγκέντρωσης δυνάµεων. Η µετάθεση της Γενικής Απεργίας από ΓΣΕΕ-Α∆Ε∆Υ, στις 30 Μάη, αποδεικνύει το φόβο των µνηµονιακών συνδικαλιστικών ηγεσιών για µαζική συνέχεια, µε κόσµο των αντιστάσεων από όλα τα κινήµατα, από τους πλειστηριασµούς, µέχρι τα αντιρατσιστικά, από τα κάτεργα του ιδιωτικού τοµέα µε τις δολοφονικές ΣΣΕ, έως τον αγώνα ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις ∆ΕΗ, ΕΥΑΘ κλπ, από την απεργία-αποχή από την «αξιολόγηση» ∆Υ, έως τους χιλιάδες συµβασιούχους που ζητούν µονιµοποίηση. Ακόµα κι έτσι, η ευκαιρία που παρέχει το µεγάλο χρονικό διάστηµα (που σπανίως έχουµε για την προετοιµασία) σε µεγάλο εύρος εργασιακών και κοινωνικών χώρων, µε αγωνιστική κινητικότητα που παρατηρείται τελευταία σε µεγαλύτερο βαθµό
από πριν, είναι αναγκαίο να αξιοποιηθεί σε αντιπαράθεση µε το πλαίσιο και τις ταξικές συµµαχίες που επιχειρούνται µε πρωτοστατούσα τη ΓΣΕΕ κι ακολουθούσα την Α∆Ε∆Υ. Η «Κοινωνική Συµµαχία», που προσπαθεί να επιβάλλει η ΓΣΕΕ και δεν απορρίπτει ρητά η Α∆Ε∆Υ (παρά την κοινή πρόταση από τις δυνάµεις της Αριστεράς ΜΕΤΑ-ΠΑΜΕ-ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ, στο πρόσφατο Γενικό Συµβούλιο), µετατίθεται στις 30/5, µε ένα πλαίσιο συναίνεσης και συνεργασίας αφεντικών κι εργαζόµενων και είναι απολύτως καταδικαστέα. Βάζει πάντως το καθήκον µιας συνεννόησης για κοινή αντιµετώπιση της Αριστεράς (συνδικαλιστικής και πολιτικής), µε µαζική απεύθυνση κι αποτελεσµατικότητα, κόντρα στα σχέδια της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας σε ΓΣΕΕ-Α∆Ε∆Υ. Επειγόµαστε για την κινηµατική (και πολιτική) εµφάνιση ενός ορατού πόλου των αντιστάσεων του κόσµου µας, ενός στοιχειωδώς µαζικού πόλου, µε προτάσεις κινηµατικής αναθέρµανσης εδώ και τώρα! Οι ευκαιρίες που αγνοήθηκαν είναι πολλές. Τώρα, µετά από όλη την προδοσία ΣΥΡΙΖΑ, την απογοήτευση κι αποστράτευση
που έφερε (ιδιαίτερα στους οργανωµένους εργατικούς χώρους της Αριστεράς), ξαναπαρουσιάζονται µαζικές κι υποσχόµενες κινητοποιήσεις σε πλήθος χώρους και ηµεροµηνίες-κλειδιά για συσπείρωση αγωνιστών κι αγωνιστριών, µε προοπτική αυτοπεποίθησης κι ανασύνταξης. Όλες οι ηµεροµηνίες κινηµατικών αγώνων είναι προς κοινή προσπάθεια χρήσης. Για τις 30/5 µπορούµε να οργανώσουµε ΑΠΟ ΤΩΡΑ µια συγκέντρωση σωµατείων, συλλογικοτήτων, παρατάξεων, κινηµάτων, σε ξεχωριστό και ανακοινωµένα έγκαιρα τόπο, µε τα αιτήµατα του κόσµου της δουλειάς κι όχι των εργοδοτών, µε τους οποίους συνεργάζεται η ΓΣΕΕ. Η έγκαιρη συνεννόηση της Αριστεράς, των αγωνιστών κι αγωνιστριών του κινήµατος και η οργάνωση της Γενικής Απεργίας, κόντρα στην «πανεθνική» φιέστα ΓΣΕΕ-Α∆Ε∆Υ, έχει να προσφέρει πολλά. Αντίθετα, η κωλυσιεργία µε οποιαδήποτε προσχήµατα και η διοργάνωση ξεχωριστών µικρών ή µικρότερων, πλην «καθαρών» συγκεντρώσεων, στην ουσία εξυπηρετούν και µαζικοποιούν τις συναινετικές πλειοψηφίες ΓΣΕΕ-Α∆Ε∆Υ.
Ο αγώνας των εργολαβικών στα ΕΛΠΕ να δικαιωθεί Της Γιάννας Γαϊτάνη
Ε
ικοσιτετράωρη απεργία την Τετάρτη του Πάσχα, 11 Απριλίου στην Αθήνα και 48άωρη 10 και 11 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη, πραγµατοποίησαν οι εργολαβικοί εργαζόµενοι στα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ). ∆ιεκδικούν από τους εργολάβους και τη διοίκηση των ΕΛΠΕ τη διασφάλιση των εργασιακών τους δικαιωµάτων, σε µια εποχή εκρηκτικής κερδοφορίας τους, που προφανώς οφείλεται και στο γεγονός της υπαµειβόµενης εργασίας και της ελλιπούς ασφαλιστικής κάλυψης των εργολαβικών. Οι εργαζόµενοι µε καθεστώς εργολαβίας, περίπου 1.500, εργάζονται στα ΕΛΠΕ πάνω από 15 χρόνια, καλύπτοντας όχι µόνο πάγιες, αλλά εντελώς βασικές και κρίσιµες λειτουργίες της επιχείρησης.
Στο διάστηµα της πολυετούς εργασίας τους, οι µισθοί τους αντί να αυξάνονται, έχουν µειωθεί περίπου στο µισό, δηλαδή στα 600-700 ευρώ το µήνα. ∆εν παίρνουν ανθυγιεινό επίδοµα, τριετίες, επιδόµατα βάρδιας, γάµου κλπ., ζώντας ένα εργασιακό καθεστώς εξαιρετικά υποβαθµισµένο και αναντίστοιχο µε αυτό των υπόλοιπων εργαζόµενων στα ΕΛΠΕ. Ο µόνος κερδισµένος από τις συνθήκες γαλέρας των εργολαβικών είναι φυσικά ο εργολάβος τους! Γι’ αυτό και οι εργαζόµενοι δηλώνουν ότι δεν πρέπει να υπάρξει καµία άλλη ανοχή στην κοροϊδία των εργολάβων και της διοίκησης των ΕΛΠΕ και απαιτούν να δοθεί τέλος στην απλήρωτη, αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία σε εργολάβους, να δοθεί τέλος στις ελαστικές µορφές εργασίας που έχουν πλέον κατακλύσει τον ιδιωτικό, αλλά και τον δηµόσιο τοµέα. Μέσα στην εβδοµάδα ο νέος πρόεδρος των ΕΛΠΕ Τσοτσορός έχει δεσµευθεί για συνάντηση µε το ∆Σ του σωµα-
τείου εργαζοµένων σε εργολάβους. Από την πλευρά του σωµατείου υπάρχει αισιοδοξία ότι η πετυχηµένη απεργία της περασµένης εβδοµάδας θα συµβάλει καθοριστικά στην αποκατάσταση των στρεβλών εργασιακών όρων που έχουν επιβάλει τόσα χρόνια οι εργολάβοι στα ΕΛΠΕ. Τους απεργούς στα ΕΛΠΕ Θεσσαλονίκης επισκέφτηκε αντιπροσωπεία της Λαϊκής Ενότητας Α΄ Θεσσαλονίκης, εκφράζοντας τη στήριξή της στο δίκαιο αγώνα των εργολαβικών εργαζόµενων. Από την πλευρά των µελών της ΛΑΕ υπογραµµίστηκε ότι «δεν πρέπει να προχωρήσει το ξεπούληµα του πλειοψηφικού πακέτου των ΕΛΠΕ σε ιδιωτικά συµφέροντα είτε του Λάτση, είτε ξένου ιδιωτικού πετρελαϊκού οµίλου, που προωθεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, εκπληρώνοντας µνηµονιακές της δεσµεύσεις». Σε ό,τι αφορά τους εργαζόµενους στα ΕΛΠΕ µε καθεστώς εργολαβίας, από πλευράς της αντιπροσωπείας τονίστη-
κε ότι η ΛΑΕ είναι κάθετα αντίθετη µε αυτό το καθεστώς εργασιακών σχέσεων, το οποίο έχει πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια και στο δηµόσιο, γιατί κρατά σε κατάσταση οµηρίας τόσο σε κόµµατα κυβερνητικά, όσο και στους εργολάβους, δεκάδες χιλιάδες εργαζόµενους. Τους υποχρεώνει σε εργασιακό καθεστώς γαλέρας και είναι οι πρώτοι που απολύονται σε περιπτώσεις που οι εκάστοτε εργοδότες αποφασίσουν περικοπές προσωπικού. Για τους παραπάνω λόγους, πρότειναν στους απεργούς το συντονισµό του αγώνα τους µε άλλους κλάδους που παλεύουν µε αντίστοιχα αιτήµατα (µόνιµη και σταθερή δουλειά µε πλήρη δικαιώµατα και αξιοπρεπείς µισθούς), όπως π.χ. οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί και οι συµβασιούχοι στους ΟΤΑ και την Υγεία.
10
οικονομια
ΗΠΑ-Κίνα: Οι μεγαλύτερες οικονομίες
Μέτρα Τραμπ: Δασμοί, προστατευτισ Του Lance Selfa*
Ο
Τραμπ ξεκίνησε την επίθεσή του στο μέτωπο του εμπορίου το Γενάρη του 2018, ανακοινώνοντας δασμούς σε εισαγώμενους ηλιακούς συλλέκτες και πλυντήρια. Αν και οι επιχειρηματικοί σχολιαστές και οι χρηματαγορές αντέδρασαν αρνητικά, οι πρώτοι στόχοι ήταν μικροί και η δράση έδειχνε περιορισμένη. Οι ανησυχίες αυξήθηκαν όμως στις 9 Μάρτη, όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Αυτά ήταν μόνο η προθέρμανση. Στις 2 Απρίλη, η κινέζικη κυβέρνηση απάντησε με στοχευμένους δασμούς σε αμερικανικές εξαγωγές προς την Κίνα, αξίας 3 δισ. δολαρίων. Για να μην μείνει πίσω, η κυβέρνηση Τραμπ τότε ανακοίνωσε ότι εξετάζει την επιβολή δασμών αξίας 50 δισ. δολαρίων σε 1.300 προϊόντα, ως απάντηση στην υποτιθέμενη κλοπή αμερικανικής πνευματικής ιδιοκτησίας από την Κίνα. Η Κίνα αντέδρασε την επόμενη μέρα, απειλώντας με δασμούς 25% σε μια σειρά αμερικανικά προϊόντα. Ο Τραμπ ανέβασε εκ νέου τον πήχη, καλώντας τους αξιωματούχους να βρουν άλλα 100 δισ. δολάρια σε επιπλέον δασμούς. Οι επιχειρηματικές και μιντιακές ελίτ αντιμετωπίζουν τώρα έναν από τους χειρότερους φόβους τους για την προεδρία Τραμπ: ότι ο
οικονομικός εθνικισμός του θα πυροδοτήσει έναν κύκλο προκλήσεων και απαντήσεων, που θα οδηγήσει την παγκόσμια οικονομία σε εμπορικό πόλεμο. Δεν είναι σαφές πού θα οδηγήσει αυτή η ανταλλαγή χτυπημάτων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Ο νέος οικονομικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου, Λάρι Κάντλοου, και ο υπουργός Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν προσπάθησαν να καθησυχάσουν τους δημοσιογράφους ότι οι δασμοί, που ανακοινώθηκαν, ήταν απλώς η πρώτη κίνηση σε μια διαπραγμάτευση που έχει ως στόχο να πετύχει καλύτερους όρους για τις ΗΠΑ στη Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου NAFTA με το Μεξικό και τον Καναδά και στο διμερές εμπόριο με την Κίνα. Ο Τραμπ και τα «γεράκια του εμπορίου» μπορεί να χαίρονται που επιτέλους ετοιμάζονται δασμοί, αλλά αυτό σίγουρα δεν ισχύει για τους εκπροσώπους οικονομικών τομέων, που θα αποτελέσουν στόχο της κινέζικης απάντησης. Όλα αυτά ίσως αποτελέσουν την εναρκτήρια πράξη μιας μακράς διαπραγμάτευσης και μπορεί να αποδειχτούν περισσότερο γαύγισμα παρά δάγκωμα. Ακόμα κι αν δεν αποσυρθούν οι δασμοί, δεν θα μπουν σε εφαρμογή για τους επόμενους 6 μήνες τουλάχιστον, αφού τοποθετηθούν υπέρ ή κατά στο Κογκρέσο και σε διάφορες επιτροπές οι εκπρόσωποι των εμπλεκόμενων συμφερόντων. Αλλά θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε όσα γίνονται μια ακόμα περίπτωση «θορύβου» από τον Λευκό Οίκο. Καταρχήν, αν και ο Τραμπ είναι παθολογι-
κός ψεύτης και πολιτικός χαμαιλέων, οι απόψεις του για την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ υπήρξαν συνεπείς υπέρ του προστατευτισμού από τη δεκαετία του ’80. Είναι τμήμα εκείνης της πτέρυγας της άρχουσας τάξης, μειοψηφικής για πολλές δεκαετίες, που υποστηρίζει την επιθετική χρήση εμπορικών μέτρων προς όφελος της «Αμερικανικής οικονομίας» –για την οποία ο Τραμπ και οι πλούσιοι φίλοι του εννοούν τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Δεύτερον, στις δύο πιο σημαντικές κυβερνητικές θέσεις, όσον αφορά την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, βρίσκονται διάσημα «γεράκια» του εμπορίου, που έχουν εμμονή ειδικά με την Κίνα. Αυτές οι πολιτικές αποτελούν «τροφή» για τους οπαδούς της ατζέντας του Τραμπ «Πρώτα η Αμερική». Αλλά έχει αντίκτυπο και πέρα από τη δεξιά βάση του Τραμπ. Όταν ανακοινώθηκαν οι δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο, οι ηγέτες της εργατικής συνομοσπονδίας AFL-CIO και οι Ενωμένοι Χαλυβεργάτες έσπευσαν να υπερασπιστούν την πιο αντεργατική κυβέρνηση από τη δεκαετία του ’20. Πολλοί Δημοκρατικοί είτε συνεχάρησαν τον Τραμπ, είτε του έκαναν κριτική ότι δεν ήταν αρκετά τολμηρός. Ο Μπέρνι Σάντερς σημείωσε: «Νομίζω ότι η βασική μας ανησυχία πρέπει να είναι η Κίνα». Η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε στη συνέχεια ότι θα εξαιρούσε τους συμμάχους των ΗΠΑ, ικανοποιώντας στην ουσία το αίτημα κάποιων Δημοκρατικών και του Σάντερς.
Οι «φιλελεύθεροι» (ΣτΜ: στις ΗΠΑ ο όρος περιγράφει τον «προοδευτικό» χώρο στις παρυφές των Δημοκρατικών) και τα συνδικάτα χειροκροτούν τον Τραμπ, γιατί από καιρό εναντιώνονταν στις συμφωνίες ελευθέρου εμπορίου και υποστήριζαν τους δασμούς στις εισαγωγές ως τρόπο «να προστατευτούν αμερικανικές θέσεις εργασίας». Ξεκινούν από την αυτονόητη παρατήρηση ότι το βιοτικό επίπεδο της εργατικής τάξης και η συνδικαλιστική οργάνωση έχουν υποχωρήσει τα τελευταία 25 χρόνια, την ίδια περίοδο που το «ελεύθερο εμπόριο» και μηχανισμοί όπως η NAFTA και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου έχουν γίνει αδιαμφισβήτητη ορθοδοξία. Ωστόσο, αποτελεί μεγάλη συζήτηση το κατά πόσο η κατάρρευση της οργάνωσης και του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης μπορεί να αποδοθεί αποκλειστικά στην αμε-
Ο Τραμπ και ο εμπορικός και
Του Μάικλ Ρόμπερτς*
Ο
Πρόεδρος Τραμπ έχει πλέον προχωρήσει από τους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα (με τις εξαιρέσεις για ορισμένους συμμάχους) στην πραγματική μάχη: Να σταματήσει την Κίνα από το να κερδίσει μερίδιο αγοράς στις βασικές βιομηχανίες της Αμερικής: την τεχνολογία, τη φαρμακευτική βιομηχανία και άλλους τομείς που βασίζονται στη γνώση. Μπορεί η Κίνα να ενισχυθεί περαιτέρω σε παγκόσμιο επίπεδο ή οι πολιτικές του Τραμπ θα τη σταματήσουν; Το πρώτο πράγμα που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι πού βρίσκονται τα πράγματα τώρα. Οι οικονομολόγοι στην αμερικανική επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs εξέτα-
σαν τα δεδομένα. Διαπίστωσαν ότι «η θέση των ΗΠΑ ως παγκόσμιου τεχνολογικού ηγέτη παραμένει ισχυρή. Η παραγωγικότητα της οικονομίας των ΗΠΑ παραμένει υψηλή σε σύγκριση με άλλες προηγμένες οικονομίες και τα μερίδιά της στην παγκόσμια έρευνα και ανάπτυξη, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας παραμένουν εντυπωσιακά». Ωστόσο, η Κίνα αναπτύσσεται, αλλά κυρίως στα αγαθά μεσαίας προστιθέμενης αξίας και ελάχιστα στη βασισμένη σε γνώση τεχνολογία. Έτσι, ενώ το μερίδιο των ΗΠΑ στις παγκόσμιες εξαγωγές αγαθών υψηλής τεχνολογίας έχει μειωθεί, καθώς το μερίδιο της Κίνας έχει αυξηθεί, τα ελλείμματα του εμπορικού τομέα των ΗΠΑ έχουν συγκεντρωθεί σε προϊόντα μεσαίας υψηλής τεχνολογίας και όχι στις πιο προηγμένες κατηγορίες. Πράγματι, το μερίδιο των ΗΠΑ στις παγκόσμιες εξαγωγές υπηρεσιών υψηλής έντασης γνώσης έχει κρατηθεί ψηλά, συμβάλλοντας στην αύξηση του εμπορικού πλεονάσματος και της αύξησης της απασχόλησης σε αυτούς τους τομείς. Πάρτε τη συνολική παραγωγικότητα, όπως μετράται με την απόδοση ανά ώρα εργασίας. Σε τέτοιου είδους κλίμακα της παραγωγικότητας του εργατικού δυναμικού, οι ΗΠΑ παραμένουν μπροστά, ακόμη και σε σύγκριση με άλλες προηγμένες οικονομίες
στην Ευρώπη και την Ιαπωνία. Το επίπεδο παραγωγικότητας της Κίνας βρίσκεται μόλις στο 20% των ΗΠΑ, αν και είναι τετραπλασιασμένο από το 2000. Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να επενδύουν σχετικά μεγάλο μερίδιο του ΑΕΠ τους στην Ε και Α (έρευνα και ανάπτυξη). Ενώ το μερίδιο των ΗΠΑ στην παγκόσμια Ε και Α μειώθηκε, εν μέρει λόγω της ταχείας αύξησης του μεριδίου της Κίνας, οι ΗΠΑ παραμένουν ο παγκόσμιος ηγέτης στην Ε και Α, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 30% του παγκόσμιου συνόλου, περίπου 1,5-2 φορές το μερίδιο των ΗΠΑ στο παγκόσμιο ΑΕΠ . Τα συνολικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας, που χορηγούνται για νέες εφευρέσεις, δείχνουν ότι το ποσοστό των ΗΠΑ παρέμεινε σταθερό σε περίπου 20%. Το μερίδιο της Κίνας στα συνολικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας, που χορηγήθηκαν, αυξήθηκε πολύ γρήγορα κατά την τελευταία δεκαετία σε ποσοστό άνω του 20%, αλλά τα περισσότερα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που χορηγήθηκαν σε κινέζους καινοτόμους προέρχονταν από το δικό τους εγχώριο γραφείο πατεντών, με πολύ λιγότερα να έχουν χορηγηθεί στο εξωτερικό. Το μερίδιο των ΗΠΑ στο παγκόσμιο σύνολο των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας έχει μειωθεί κάπως, καθώς αυτό της ΕΕ έχει αυξηθεί, αλλά παραμένει πολύ
μεγάλο. Το μερίδιο της Κίνας παραμένει αμελητέο. Αυτό σημαίνει ότι το αμερικανικό κεφάλαιο εξακολουθεί να λαμβάνει το μερίδιο του λέοντος από τα παγκόσμια κέρδη στην τεχνολογία. Η σύγχρονη αμερικανική οικονομία του 21ου αιώνα βασίζεται όλο και περισσότερο σε προηγμένους τομείς της γνώσης και της τεχνολογίας για την ανάπτυξή της. Το μερίδιο του ΑΕΠ των ΗΠΑ για αυτούς τους τομείς είναι τώρα 38%, το υψηλότερο από οποιαδήποτε μεγάλη οικονομία. Αλλά η Κίνα δεν απέχει πολύ, με το 35% του ΑΕΠ της να διοχετεύεται στους τομείς αυτούς, ποσοστό εκπληκτικά υψηλό για μια «αναπτυσσόμενη» οικονομία. Εκεί που τώρα ο Τραμπ επικεντρώνει τη μήνη του προς την Κίνα βρίσκεται στο μερίδιο των πωλήσεων αγαθών υψηλής τεχνολογίας στις παγκόσμιες αγορές. Ενώ οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, το μερίδιό τους στις παγκόσμιες εξαγωγές έχει συρρικνωθεί σημαντικά, ενώ το μερίδιο της Κίνας έχει αυξηθεί. Αυτός ο αυξανόμενος κινεζικός ανταγωνισμός έχει προκαλέσει τις αμερικανικές μεταποιητικές επιχειρήσεις να μειώσουν την παραγωγή δικών τους διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, η οποία μείωση συνοδεύεται από μειωμένες παγκόσμιες πωλήσεις, κέρδη και απασχόληση.
18 απρίλη 2018
11
ς του πλανήτη σε τροχιά σύγκρουσης
σμός, κλιμάκωση του ανταγωνισμού ρικανική εμπορική πολιτική. Οι θέσεις εργασίας στον παραδοσιακό βιομηχανικό τομέα ήταν σε μακροπρόθεσμη πτώση στην αμερικανική οικονομία για δεκαετίες πριν μπει σε εφαρμογή η NAFTA το 1993 και πριν μπει η Κίνα στον ΠΟΕ το 2001. Ο μελετητής του εργατικού κινήματος και σοσιαλιστής Κιμ Μούντι, στο νέο του βιβλίο «On New Terrain: How Capital Is Reshaping the Battleground of Class» War (Σε Νέο Έδαφος: Πώς το Κεφάλαιο Αναδιαμορφώνει το Πεδίο Μάχης της Ταξικής Πάλης) καταλήγει, μετά από μια προσεκτική ανάλυση των οικονομικών στοιχείων: «Το πρόβλημα με τις εξηγήσεις που εστιάζουν στο εμπόριο ή εκείνες που έχουν ως κέντρο τις παγκόσμιες αλλαγές στη βιομηχανία γενικώς, είναι ότι η βιομηχανική παραγωγή στις ΗΠΑ δεν έχει υποχωρήσει καθόλου, ούτε
έχει επιβραδυνθεί ιδιαίτερα από τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Αντίθετα, έχει αυξηθεί σε επίπεδα που προσεγγίζουν εκείνα της μεταπολεμικής κεϊνσιανής εποχής». Ο Μούντι δεν ισχυρίζεται ότι το εμπόριο δεν έχει αντίκτυπο στις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, αλλά ότι αυτός ο αντίκτυπος είναι δευτερεύων μπροστά σε πολύ πιο σημαντικούς παράγοντες, που αφορούν την ταξική πάλη μεταξύ εργατών και αφεντικών στις ΗΠΑ. Αλλά για ανθρώπους όπως ο Τραμπ, που βρίσκονται στο απέναντι ταξικό στρατόπεδο, είναι χρήσιμο κι εύκολο να κατηγορούν την Κίνα ή το Μεξικό. Δυστυχώς, συνδικαλιστές ηγέτες που ήταν αναποτελεσματικοί στην πάλη ενάντια στις επιθέσεις των εργοδοτών, κάνουν το ίδιο. Η απόρριψη αυτής της συμβατικής κριτικής του «ελεύθερου εμπορίου» δεν σημαίνει και αποδοχή του δόγματος του «ελεύθερου εμπορίου» που επικράτησε στην εποχή του νεοφιλελευθερισμού. Στην πραγματικότητα, το «ανόθευτο» μοντέλο ελεύθερου εμπορίου –που θεωρεί ότι όλες οι χώρες θα πετύχουν καλύτερα αποτελέσματα αν εισάγουν κι εξάγουν ελεύθερα– υπάρχει μόνο σε οικονομικά εγχειρίδια. Πάνω από 170 χρόνια πριν, ο Καρλ Μαρξ και ο Φρίντριχ Ένγκελς έγραψαν στο Κομουνιστικό Μανιφέστο ότι η καπιταλιστική τάξη «τράβηξε κάτω από τα πόδια της βιομηχανίας το εθνικό έδαφος στο οποίο στεκόταν», χρησιμοποιώντας «πρώτες ύλες από τις πιο απόμακρες περιοχές. Βιομηχανίες των οποίων τα προϊόντα καταναλώνονται όχι μόνο στο εσω-
τερικό, αλλά σε κάθε γωνιά του πλανήτη». Από εκείνη την εποχή, το ελεύθερο εμπόριο είναι το πρόγραμμα και το σύνθημα της κυρίαρχης καπιταλιστικής δύναμης κάθε εποχής. Η πιο ισχυρή και οικονομικά παραγωγική χώρα πάντοτε έχει συμφέρον να απομακρύνει εμπόδια στη δική της ικανότητα να εμπορεύεται με πιο αδύναμα και λιγότερο παραγωγικά κεφάλαια. Αυτό ίσχυε, όταν η Βρετανία ήταν η ηγέτιδα δύναμη και η ισχυρότερη εκπρόσωπος του ελεύθερου εμπορίου τον 19ο αιώνα. Το ίδιο ίσχυσε και όταν οι ΗΠΑ αναδύθηκαν ως κυρίαρχη παγκόσμια δύναμη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αν το «ελεύθερο εμπόριο» είναι παραδοσιακά η πολιτική της παγκόσμιας ηγεμονικής δύναμης, είναι λογικό να υποχωρεί η υποστήριξη στο ελεύθερο εμπόριο, όταν αυτή η ηγετική δύναμη αντιμετωπίζει πιο ισχυρό ανταγωνισμό από έναν οικονομικό αντίπαλο. Επιπλέον, διάφοροι συμμετέχοντες σε ένα σύστημα «ελεύθερου εμπορίου» θα έχουν μικρότερο κίνητρο να συνεχίσουν να συμμετέχουν, αν αυτό δεν αποδίδει κέρδη και ανάπτυξη. Αυτό συνέβη σίγουρα στην παγκόσμια οικονομία μετά τη Μεγάλη Ύφεση του 2007-2008. Μια άλλη πτυχή που δεν πρέπει να υποτιμηθεί: Όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο, επικαλέστηκε ένα τμήμα της εμπορικής νομοθεσίας του 1962, που χρησιμοποιείται σπάνια, το οποίο του επιτρέπει να δράσει προς όφελος της «εθνικής ασφάλειας» των ΗΠΑ. Η πραγματική σημασία
αυτής της επίκλησης είναι η συγχώνευση των οικονομικών και των στρατιωτικών επιλογών. Είναι γνωστό ότι οι ΗΠΑ δεν βλέπουν την Κίνα μόνο ως τον μεγαλύτερο οικονομικό ανταγωνιστή, αλλά και ως τον βασικό στρατιωτικό ανταγωνιστή στην Ασία και στον κόσμο. Με αυτή την έννοια, ο Τραμπ δεν διαφέρει ουσιωδώς από τον προκάτοχό του, Μπαράκ Ομπάμα, του οποίου η πολιτική για «πίβοτ στην Ασία» στόχευε κυρίως στην περικύκλωση της Κίνας. Για μια σειρά λόγους –κυρίως την αδυναμία των ΗΠΑ να απεμπλακούν πλήρως από τους «βάλτους» της Μέσης Ανατολής και του Αφγανιστάν– ο Ομπάμα δεν μπόρεσε ποτέ να υλοποιήσει το «πίβοτ» που επεδίωκε. Αλλά αυτό αποτελεί το ρητό στόχο των γερακιών της κυβέρνησης Τραμπ, όπως περιγράφεται από το κείμενο Εθνικής Στρατηγικής Ασφαλείας που κυκλοφόρησε στο τέλος του 2017. Ο Τραμπ έχει ένα επιχείρημα που πείθει τουλάχιστον ένα τμήμα του στρατιωτικού κατεστημένου: Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να είναι η κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη αν συνεχίσουν να εξάγουν τη βιομηχανία και την τεχνολογία τους σε άλλες χώρες. Αν οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη συνεχίσουν στο δρόμο προς τη σύγκρουση, ο «εύκολος» εμπορικός πόλεμος του Τραμπ μπορεί να κλιμακωθεί σε κάτι πολύ πιο επικίνδυνο... *Ο Lance Selfa είναι στέλεχος της ISO στις ΗΠΑ. Αυτή είναι μια περιληπτική εκδοχή άρθρου που δημοσιεύτηκε στο socialistworker.org. Τη μετάφραση έκανε ο Πάνος Πέτρου.
τεχνολογικός πόλεμος Ωστόσο, όσον αφορά τις υπηρεσίες, οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος παγκόσμιος παραγωγός εμπορικών υπηρεσιών υψηλής έντασης γνώσης και δεύτερη μόνο πίσω από την ΕΕ στις εξαγωγές. Το μερίδιο της Κίνας παραμένει αρκετά μικρό. Αν η Κίνα κερδίσει μερίδιο αγοράς στον τομέα αυτό, θα πλήξει πραγματικά το αμερικανικό κεφάλαιο. Αυτό συμβαίνει επειδή, αν και οι ΗΠΑ διατηρούν έλλειμμα στο εμπορικό τους ισοζύγιο στις βιομηχανίες τεχνολογίας και γνώσης, το έλλειμμα αυτό έχει συρρικνωθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Οι ΗΠΑ τα καταφέρνουν καλύτερα από το να κρατούν απλώς το δικό τους μερίδιο σε αυτόν τον τομέα, ακόμη και από τότε που η Κίνα εντάχθηκε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Πράγματι, διατηρεί πλεόνασμα στις υπηρεσίες έντασης γνώσης, οι οποίες αυξήθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία. Αυτό είναι που ο Τραμπ επιδιώκει να προστατεύσει. Ενώ χάθηκαν θέσεις εργασίας λόγω της τεχνολογίας που αντικαθιστά την εργασία (μεροληψία κεφαλαίου) και της στροφής των αμερικανικών βιομηχανιών προς την Κίνα στον τομέα της μεταποίησης, το μερίδιο απασχόλησης των τομέων της υψηλής τεχνολογίας και της γνώσης έχει αυξηθεί σε περίπου το ένα τρίτο όλων των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι
αποκαθιστά τους βιομηχανικούς τομείς, κάτι που τον είχε βοηθήσει στο να κερδίσει κάποιες ψήφους, αλλά στην πραγματικότητα αυτή η μάχη για θέσεις εργασίας έχει ήδη χαθεί, χάρη στη μετατόπιση της αμερικανικής βιομηχανίας στο εξωτερικό των ΗΠΑ. Η πραγματική μάχη είναι πλέον αυτή για τα κέρδη και τις θέσεις εργασίας στους τομείς που βασίζονται στη γνώση, εκεί όπου οι ΗΠΑ εξακολουθούν να υπερισχύουν. Αλλά αυτοί οι τομείς είναι πολύ συγκεντρωμένοι σε λίγες μόνο επιχειρήσεις, στους τεχνολογικούς ηγέτες. Υπάρχουν ολόκληροι τομείς της αμερικανικής βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογικής, οι οποίες δεν ωφελούνται πολύ από αυτή την υπεροχή των ΗΠΑ. Μόνο πέντε επιχειρήσεις έχουν πάνω από το 60% των πωλήσεων σε βιοτεχνολογία, φαρμακευτικά, λογισμικό, διαδίκτυο και ηλεκτρονικό εξοπλισμό. Επίσης οι πέντε κορυφαίοι σε κάθε τομέα λαμβάνουν το μερίδιο του λέοντος των κερδών. Αυτό δείχνει ότι, αντίθετα με την επικρατούσα οικονομική ιδέα ότι το διεθνές «ελεύθερο εμπόριο» θα τους ωφελήσει όλους, τα κέρδη από το εμπόριο συγκεντρώνονται μόνο στις κορυφαίες επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται το δίκτυο, την κλίμακα και την εμπειρία τους έτσι ώστε να κερδίζουν μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς. Η αυξανόμενη
συγκέντρωση της βιομηχανίας με τη σειρά της ενίσχυσε τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων αυτών. Όπως επισημαίνει η Goldman Sachs: «Το παγκόσμιο εμπόριο είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένο, με τις “διάσημες” εταιρείες εξαγωγής να αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μεγάλο μερίδιο των εξαγωγών σε πολλές βιομηχανίες και χώρες». Αντίθετα με τη ρικαρντιανή θεωρία του συγκριτικού πλεονεκτήματος, το διεθνές εμπόριο διεξάγεται από εταιρείες και όχι από χώρες και, ως εκ τούτου, η αξία (κέρδος) μεταφέρεται σε εκείνους με το τεχνολογικό πλεονέκτημα οι οποίοι κερδίζουν σε βάρος των άλλων. Το εμπόριο αντιπροσωπεύει μια μορφή συνδυασμένης ανάπτυξης, αλλά ο καπιταλισμός αναπαράγει αυτή την ανάπτυξη ασύμμετρα (άνισα). Όπως είχα υποστηρίξει σε προηγούμενη δημοσίευση μου, τα τελευταία 30 χρόνια περίπου, οι παγκόσμιες καπιταλιστικές οικονομίες είχαν πλησιάσει πιο κοντά στο «ελεύθερο εμπόριο» με έντονες μειώσεις των δασμών, των ποσοστώσεων και άλλων περιορισμών –και με πολλές διεθνείς εμπορικές συμφωνίες. Αλλά μετά τη Μεγάλη Ύφεση (Great Recession) και κατά την τρέχουσα Μακρά Ύφεση (Long Depression), η παγκοσμιοποίηση έχει διακοπεί προσωρινά ή ακόμα και στα-
ματήσει τελείως. Ο «ανοικτός χαρακτήρας» του παγκόσμιου εμπορίου (δηλ. το μερίδιο του παγκόσμιου εμπορίου ως ποσοστό του παγκόσμιου ΑΕΠ) μειώνεται από το τέλος της μεγάλης ύφεσης. Είναι αυτή η πτώση της «παγκοσμιοποίησης», καθώς η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη παραμένει χαμηλή και η κερδοφορία του κεφαλαίου παραμένει συμπιεσμένη,που βρίσκεται πίσω από αυτόν τον νέο εμπορικό πόλεμο. Τα τυφλά χτυπήματα του Τραμπ στο διεθνές εμπόριο έχουν έναν αντικειμενικό λόγο: τη διατήρηση των αμερικανικών κερδών και κεφαλαίων στους βασικούς αναπτυσσόμενους τομείς τεχνολογίας της παγκόσμιας οικονομίας από την αυξανόμενη δύναμη της κινεζικής βιομηχανίας. Μέχρι στιγμής, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να κατέχουν ισχυρό προβάδισμα στους τομείς της υψηλής τεχνολογίας και της πνευματικής ιδιοκτησίας, ενώ η ανάπτυξη της Κίνας αφορά ως επί το πλείστον στη λήψη μεριδίων αγοράς από τις αμερικανικές εταιρείες στο εσωτερικό της, όχι όμως σε παγκόσμιο επίπεδο. Αλλά η Κίνα κερδίζει έδαφος. *Ο Μάικλ Ρόμπερτς είναι μαρξιστής οικονομολόγος που αρθρογραφεί στο μπλογκ του, thenextrecession.wordpress.com. Τη μετάφραση του άρθρου έκανε ο Μπάμπης Τσίτσιρας.
12
ΝΕΟΛΑΙΑ
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
Μαζικά, ενωτικά κα
Η φοιτητική Αριστερά µπροστά Του Χρήστου Σταυρακάκη
Γ
ια όποιον και όποια έχει στοιχειωδώς µια εικόνα για το τι γίνεται αυτή τη στιγµή στο πανεπιστήµιο, είναι παραπάνω από προφανές ότι το φοιτητικό κίνηµα και η φοιτητική Αριστερά βρίσκονται σε υποχώρηση και είναι πρόδηλη η αδυναµία να αναπτυχθούν µαζικοί αγώνες σε πανελλαδικό επίπεδο. Το σοκ της µνηµονιακής µετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ (και η συνεπακόλουθη απογοήτευση στη συντριπτική πλειοψηφία της νεολαίας), καθώς και η σταδιακή εµπέδωση µιας νέας φοιτητικής καθηµερινότητας, οι εντατικοί ρυθµοί σπουδών, ο ανταγωνισµός και ο ατοµισµός, δηµιουργούν µια συνθήκη εξαιρετικά δυσµενή για τη φοιτητική Αριστερά. Αν λάβει κανείς υπόψη και τη στρατηγική του Υπουργείου Παιδείας να εξαπολύει επιθέσεις σε διαφορετικά τµήµατα/σχολές και σε διαφορετικό χρόνο, µπορεί να κατανοήσει τις πραγµατικές δυσκολίες που καθορίζουν τη συγκυρία. Τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι φοιτητές/τριες είναι πολλά και σκληρά, τόσο από µια εξουθενωτική καθηµερινότητα µέσα στις σχολές, όσο και από τη συνεχιζόµενη µνηµονιακή βαρβαρότητα η οποία έχει πολύ σκληρές επιπτώσεις στους όρους διαβίωσης της σπουδάζουσας νεολαίας. Η φετινή χρονιά, σε αντίθεση µε τις δύο προηγούµενες, έρχεται να διαρρήξει την παραπάνω πραγµατικότητα, καθώς σηµαντικοί αγώνες έχουν αναπτυχθεί το τελευταίο διάστηµα. Αρχίζει και γίνεται ολοένα και πιο φανερό ότι το παραλυτικό σοκ µετά το καλοκαίρι του 2015, στο οποίο εγκλωβίστηκαν οι κοινωνικές αντιστάσεις, ξεπερνιέται και ξαναβγαίνουν στο προσκήνιο αγώνες, που αναζητούν το βηµατισµό τους για να ξαναπιάσουν το νήµα της µαζικής κοινωνικής αντίστασης απέναντι στην κυβέρνηση Τσίπρα.
Οι πολύµηνοι αγώνες που ξέσπασαν φέτος στα ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά ενάντια στο σχέδιο για το Πανεπιστήµιο ∆υτική Αττικής, οι κινητοποιήσεις στη Φιλοσοφική Αθήνας ενάντια στην απόσπαση επαγγελµατικών δικαιωµάτων, οι κινητοποιήσεις των Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ για τις κλάσεις των µηχανικών και στη Θεσσαλονίκη ενάντια στην επιβολή διδάκτρων στα µεταπτυχιακά, καθώς και οι µαζικές κινητοποιήσεις στην Ξάνθη, συνθέτουν ένα σκηνικό «αφύπνισης» του φοιτητικού κινήµατος µε βασικό χαρακτηριστικό τη µαζική συµµετοχή ανθρώπων που µέχρι χθες ούτε κινητοποιούνταν, ούτε είχαν απαραίτητα κάποια σχέση µε κάποια δύναµη της φοιτητικής Αριστεράς. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει ένα κοινό χαρακτηριστικό µε εξαιρετική σηµασία: Η βασική προϋπόθεση για να γίνει εφικτή η παραπάνω κίνηση ήταν η κοινή-µετωπική δράση της φοιτητικής Αριστεράς, που από τη µία κατάφερε να ξανακερδίσει µέρος της χαµένης της αξιοπιστίας, αλλά και να συσπειρώσει ευρύτερα τµήµατα φοιτητών/τριών, ζωντανεύοντας εκ νέου τους Φοιτητικούς Συλλόγους µε µαζικές Γενικές Συνελεύσεις που έπαιρναν αγωνιστικές αποφάσεις για εβδοµάδες ή –στην περίπτωση του ΤΕΙ Αθήνας– για µήνες.
έξω από τα πανεπιστήµια, όπως οι εκπαιδευτικοί, µε το µέτωπο των αναπληρωτών καθηγητών στη ∆ευτεροβάθµια Εκπαίδευση να είναι ακόµα ανοιχτό, αλλά και στο µέτωπο των νοσοκοµειακών γιατρών υπάρχει σηµαντική κινητικότητα, κάτι που συνηγορεί στην εκτίµηση ότι το κοινωνικό ρήγµα που έχουν δηµιουργήσει οι βάρβαρες µνηµονιακές πολιτικές λιτότητας παραµένει ενεργό και υπάρχουν ακόµα οι δυνατότητες –έστω και περιορισµένες– για την ανασυγκρότηση και την αντεπίθεση του κινήµατος. Για να καταστεί αυτό εφικτό –και µέσα στο πανεπιστήµιο– υπάρχουν δύο βασικές προϋποθέσεις, πέρα από την αναγκαία κοινή δράση των δυνάµεων της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Η πρώτη είναι η ανάγκη συντονισµού των διαφορετικών αγώνων και κινητοποιήσεων ενάντια σε µια λογική
συντεχνιακής συνδικαλιστικής αγωνιστικότητας, για να µπορέσουν να δηµιουργηθούν όροι νίκης, κάτι που γίνεται εξαιρετικά περίπλοκο, όταν οι νεοφιλελεύθερες αντιµεταρρυθµίσεις επιχειρούν να εφαρµοστούν µε διαφορετικό τρόπο και σε διαφορετικό χρόνο σε διαφορετικά πανεπιστήµια, σε µια προσπάθεια εκµετάλλευσης των –σε γενικές γραµµές– χαµηλών αντανακλαστικών του φοιτητικού κινήµατος. Ο αναγκαίος συντονισµός δεν αφορά µόνο και κυρίως τους διαφορετικούς φοιτητικούς συλλόγους, αλλά και τη σχέση µε το εργατικό κίνηµα, έχοντας κάποια θετικά δείγµατα γραφής από τα πανελλαδικά συλλαλητήρια του προηγούµενου µήνα, στα οποία συµµετείχαν µόνιµοι και αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, καθώς και πολλοί φοιτητικοί σύλλογοι, στην κατεύθυνση δηµιουργίας ενός πανεκπαιδευτικού µετώπου, στο οποίο το
Η αναγκαιότητα συντονισµού και πολιτικοποίησης
Οι θετικές εξελίξεις του «ξεµουδιάσµατος» του κινήµατος έρχονται και από άλλους χώρους,
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Red Marks Η άνοδος των µπολσεβίκων στην εξουσία
Η επανάσταση του 1917 στην Πετρούπολη του Αλεξάντερ Ραµπίνοβιτς Ιουλιανού 67 • 2108254625 bookstore@redmarks.gr
Νεολαια
18 απριλΗ 2018
13
αι αντικαπιταλιστικά
στις προκλήσεις της συγκυρίας αίτημα για μόνιμη και σταθερή δουλειά μπορεί να συσπειρώσει πολύ ευρύτερα κομμάτια της εκπαίδευσης που πλήττονται αυτή τη στιγμή, αλλά όχι μόνο, καθώς είναι ένα αίτημα το οποίο εκφράζει τις ανάγκες της πλειοψηφίας των εργαζομένων και της νεολαίας. Η δεύτερη προϋπόθεση είναι η προσπάθεια πολιτικοποίησης της συζήτησης που υπάρχει αυτή τη στιγμή μέσα στους Φοιτητικούς Συλλόγους και η σύνδεση των φοιτητικών κινητοποιήσεων με ζητήματα τα οποία δεν αφορούν συνδικαλιστικά το πανεπιστήμιο, αλλά είναι απολύτως κρίσιμα για τη νεολαία, είτε αυτή σπουδάζει, είτε όχι. Ειδικά στην τρέχουσα συγκυρία, όπου η κούρσα των εξοπλισμών σε Ελλάδα και Τουρκία αυξάνει την πιθανότητα ενός πολεμικού επεισοδίου, όπου στη Συρία συνεχίζεται ακάθεκτος ο πόλεμος «δια αντιπροσώπων» μεταξύ των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, είναι απαραίτητη η προσπάθεια για την πλατιά συσπείρωση της νεολαίας ενάντια στον πόλεμο, τον ιμπεριαλισμό και τον εθνικισμό. Άλλωστε, σε περίπτωση γενικευμένης πολεμικής σύγκρουσης στην περιοχή, θα είμαστε εμείς –οι νέοι– που θα κληθούμε να ρισκάρουμε τις ζωές μας στο βωμό των ανταγωνισμών των αφεντικών σε Ελλάδα και Τουρκία. Η νεολαία οφείλει να είναι στην πρώτη γραμμή ενός μαχητικού αντιπολεμικού και διεθνιστικού κινήματος και οι Φοιτητικοί Σύλλογοι μπορούν να παίξουν κρίσιμο ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση.
Η φοιτητική Αριστερά να σηκώσει το γάντι
Καθώς πλησιάζουν οι φοιτητικές εκλογές, οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς έχουν τη δυνατότητα να δώσουν φέτος ένα διαφορετικό τόνο, ο οποίος θα καθορίζεται από τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις των φοιτητών/τριών κατά τους προηγούμενους μήνες, αλλά και από αυτές των εκπαιδευτικών, και θα πρέπει να έχει απαραίτητα ένα ισχυρό αντιπολεμικό και διεθνιστικό μήνυμα, αναδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο τα πραγματικά προβλήματα ενάντια σε μια λογική στείρου συνδικαλισμού –την οποία ενστερνίζονται δυνάμεις της φοιτητικής Αριστεράς– και κυρίως ενάντια στις καθεστωτικές μνημονιακές δυνάμεις της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ, που κάθε χρόνο προσπαθούν να αποπολιτικοποιούν την εκλογική διαδικασία. Για να μπορέσει να γίνει εφικτό αυτό, είναι απολύτως απαραίτητο να παρθούν άμεσα κοινές πρωτοβουλίες από τις δυνάμεις της ΑΡΕΝ, των ΕΑΑΚ και του ΑΡΔΙΝ, που θα αναδεικνύουν τα παραπάνω ζητήματα και θα μπορέσουν να συσπειρώσουν το αγωνιστικό ριζοσπαστικό κομμάτι των φοιτητών/τριών, το οποίο φαίνεται ότι αναζητά απαντήσεις και τρόπους κινητοποίησης και αυτό μπορεί να το κάνει μια Αριστερά που αναμετριέται με τα πραγματικά προβλήματα και δεν ξοδεύεται σε μικροκομματικούς ηγεμονισμούς, που μόνο απωθητικά μπορούν
50 χρόνια από τον Μάη του 68
να λειτουργήσουν και να πλήξουν τη δυνατότητα μαζικής απεύθυνσης. Δυστυχώς, τα νέα από τις πανελλαδικές διαδικασίες της ΑΡΕΝ και των ΕΑΑΚ, στα τέλη του προηγούμενου Μάρτη, είναι αρκετά αντιφατικά. Από τη μία, η ΑΡΕΝ έκανε κάποια πολιτικά προχωρήματα τόσο σε σχέση με την ανάγκη σύνδεσης των «μικρών» αγώνων και της πάλης ενάντια στα μνημόνια, σε σχέση με την ιεράρχηση ψηλά ενός αντιπολεμικού-διεθνιστικού στίγματος, αλλά και σε σχέση με το προχώρημα της μετωπικής διαδικασίας με τα ΕΑΑΚ και το ΑΡΔΙΝ, έχοντας για παράδειγμα στην απόφασή της (μετά από πίεση του Κόκκινου Δικτύου) την επιδίωξη κοινών συντονιστικών ανά πόλεις. Ωστόσο, η συμμετοχή των σχημάτων ήταν μικρή, ενώ η περιορισμένη μαζικότητα της διαδικασίας δείχνει ότι οι δυνατότητες της ΑΡΕΝ να «επιβάλει» μια πολιτική κατεύθυνση μέσα στις σχολές δεν είναι και οι καλύτερες. Από την άλλη, τα ΕΑΑΚ αναλώθηκαν σε μία αντιπαράθεση, όπου στην πραγματικότητα προσπαθούσαν να συμβιβάσουν δύο αντίρροπες πολιτικές κατευθύνσεις: από τη μία η κατεύθυνση ενίσχυσης της πολιτικής συνεργασίας με ισότιμους όρους με την ΑΡΕΝ και το ΑΡΔΙΝ και από την άλλη η κατεύθυνση «ανανέωσης» των ΕΑΑΚ και ανακήρυξής τους στη βασική δύναμη της ριζοσπαστικής Αριστεράς που πρέπει να εγκολπώσει όλες τις υπόλοιπες δυνάμεις υπό την ηγεμονία
ενός «κλειστού» αντικαπιταλιστικού προγράμματος, ενάντια στις παραδόσεις των κοινωνικοπολιτικών συσπειρώσεων, που χαρακτηρίζουν τα σχήματα των ΕΑΑΚ εδώ και χρόνια. Αντικειμενικά, το βάρος πέφτει στις δυνάμεις της ΛΑΕ, στην ΑΡΕΝ και στα ΕΑΑΚ, για να μπορέσει να προχωρήσει η πολιτική συμμαχία της Αριστεράς μέσα στις σχολές και σε αυτό θα συμβάλουμε με κάθε δυνατό τρόπο με τις δυνάμεις του Κόκκινου Δικτύου μέσα από τα σχήματα της ΑΡΕΝ. Θεωρούμε ότι η θετική παρακαταθήκη της Αριστερής Ανατρεπτικής Συνεργασίας (ΑΑΣ) (συμμαχία ΑΡΕΝ, ΕΑΑΚ, ΑΡΔΙΝ) στις προηγούμενες δύο εκλογές πρέπει να κρατηθεί και να ενισχυθεί πέρα από την εκλογική καταγραφή, η οποία έχει δείξει τα όριά της. Είναι αναγκαίο οι παραπάνω πρωτοβουλίες να έχουν στόχο (και) το ζωντάνεμα της ΑΑΣ, δίνοντάς της σάρκα και οστά μέσα στη φοιτητική καθημερινότητα στην κατεύθυνση ύπαρξης ενός σχήματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς σε κάθε σχολή. Το «αίτημα» αυτό είναι απολύτως ώριμο και έχει αποδειχθεί ότι η μαζική ενωτική δράση είναι αυτή που μπορεί να ζωντανέψει τους Φοιτητικούς Συλλόγους και να οικοδομήσει αντιστάσεις. Οι δυνάμεις του Κόκκινου Δικτύου στις σχολές θα δώσουν όλες τους τις δυνάμεις σε αυτή την κατεύθυνση, μένοντας σταθερά προσανατολισμένοι/ες στη μαζική ενωτική αντικαπιταλιστική πολιτική.
Εκδηλώσεις στην Κομμούνα Για τη συμπλήρωση των 50 χρόνων από το μεγάλο διεθνές κίνημα του 1968, το Ινστιτούτο Κοινωνικών και Πολιτικών Ερευνών «Κομμούνα» οργανώνει έναν κύκλο συζητήσεων για το κίνημα, την Αριστερά και τις ιδέες ενός κύματος αγώνων που συγκλόνισε τον κόσμο. Οι εκδηλώσεις αυτές περιλαμβάνουν: 1. Σαββατοκύριακο 28-29 Απρίλη α) Σάββατο 28/4, στις 7 μμ: Η «κληρονομιά» του ’68: Μια συνοπτική παρουσίαση όλου του «κύκλου» του Μάη, με στόχο να βοηθηθεί η παρακολούθηση όλων των άλλων συζητήσεων. β) Κυριακή 29/4, 12-3 μμ: Το κίνημα στην Αμερική: Από τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στους Μαύρους Πάνθηρες και το αντιπολεμικό κίνημα. γ) Κυριακή 29/4, 5-8 μμ: Το Βιετνάμ και η σημασία των
αντιιμπεριαλιστικών αγώνων της εποχής. 2. Σαββατοκύριακο 19-20 Μάη α) Σάββατο 19/5, 7 μμ: Ο Γαλλικός Μάης: Η φοιτητική εξέγερση και η μεγαλύτερη γενική απεργία στη σύγχρονη ιστορία. β) Κυριακή 20/5, 12-3 μμ: Ιταλία: Το καυτό «εργατικό φθινόπωρο». γ) Κυριακή 20/5, 5-8 μμ: Ενάντια στο σεξισμό: Το κίνημα για την απελευθέρωση των γυναικών και των ομοφυλόφιλων. 3. Σαββατοκύριακο 2-3 Ιούνη α) Σάββατο 2/6, 7 μμ: Τσεχοσλοβακία: Ο Μάης στην Ανατολική Ευρώπη. β) Κυριακή 3/6, 12-3 μμ: Κίνα: Η Πολιτιστική Επανάσταση και η επιρροή της. γ) Κυριακή 3/6, 5-8 μμ: Η Επαναστατική Αριστερά του ’68 και η πρώτη δεκαετία της.
*Σε κάθε Σαββατοκύριακο θα υπάρχει φαγητό, μουσικές της εποχής και ταινίες για το διεθνές κίνημα στη δεκαετία του 1960. Σας περιμένουμε.
14
18 απριλη 2018
Ο δρόμος μέχρι το Μάη του 1968 Του Νικόλα Κολυτά
Τ
ο Μάη του 1968 συνέβη μια κοινωνική έκρηξη στη Γαλλία. Μια έκρηξη που ανέδειξε τις αντιφάσεις και τις αντιθέσεις μιας γερασμένης και συντηρητικής κοινωνίας που έπρεπε να ανατραπεί. Το φοιτητικό κίνημα αποτέλεσε τη θρυαλλίδα γι’ αυτό το ξέσπασμα το οποίο έμελλε να ριζοσπαστικοποιήσει μια ολόκληρη γενιά και να ταρακουνήσει παγκόσμια το σύστημα και τους μηχανισμούς του.
Η πολιτική κατάσταση Τα γεγονότα του Μάη του 1968 στη Γαλλία αποτέλεσαν μια έκπληξη τόσο για την κυρίαρχη τάξη, όσο και για τη φιλοσοβιετική Αριστερά. Η μεταπολεμική δυτική Ευρώπη έκλεινε τα τραύματά της και βάδιζε προς μια νέα πορεία σταθερότητας και ανάκαμψης της κερδοφορίας. Τα Κομουνιστικά Κόμματα και η σοσιαλδημοκρατία είχαν προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση και δεν έπαιρναν άμεσες πρωτοβουλίες, ικανές να συγκροτήσουν κάτι επικίνδυνο. Συνολικά το πολιτικό ενδιαφέρον στρεφόταν γύρω από τις εξελίξεις σε χώρες του τρίτου κόσμου παρά στο αν υπήρχαν δυνατότητες κινητοποίησης μέσα στα μεγάλα ευρωπαϊκά αστικά κέντρα. Γεννιέται, λοιπόν, εύλογα το ερώτημα για το ποιες ήταν οι αιτίες της εξέγερσης των φοιτητών, που στη συνέχεια ενώθηκαν με τους εργάτες; Τι προηγήθηκε του ταραγμένου Μάη στη Γαλλία;
Η δομή των πανεπιστημίων Η δομή των γαλλικών πανεπιστημίων τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 συντέλεσε σε μεγάλο βαθμό στο να συγκροτηθεί μια μάζα ανθρώπων ικανή να αμφισβητήσει όλες τις καταπιέσεις που κρύβονταν κάτω από το χαλί μιας ξεπερασμένης κοινωνίας. Η μαζική είσοδος στα πανεπιστήμια έπαιξε καταλυτικό ρόλο για τις εξελίξεις στη Γαλλία. Τα πανεπιστήμια από μικρές λέσχες για την ελίτ μεταμορφώθηκαν σταδιακά σε απαίσια και υπερπληθή εργοστάσια γνώσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το σώμα των γάλλων φοιτητών το 1946 άγγιζε τα 123.000 άτομα, ενώ το 1968 άγγιζε τα 514.000 άτομα. Αυτή η τεράστια αύξηση της φοιτητικής
κοινότητας δημιούργησε ένα ζωντανό δυναμίτη στα θεμέλια του εκπαιδευτικού συστήματος. Οι φοιτητές, που απλώς διαμαρτύρονταν για τις συνθήκες μέσα στις εστίες, στα αμφιθέατρα και τις λέσχες, ενώθηκαν με τους φοιτητές που συζητούσαν μανιασμένα για τον πόλεμο στο Βιετνάμ και τα τότε επαναστατικά κινήματα. Όταν αυτή η τεράστια πυκνή και ανώνυμη μάζα των φοιτητών άρχισε να έχει συνείδηση της δύναμής της, τότε τα πράγματα άρχισαν να γίνονται όλο και δυσκολότερα.
Το χάσμα των γενεών
Εκτός όμως από την εκρηκτική αύξηση του αριθμού των φοιτητών που αποτέλεσε την αφορμή για να εκφραστούν ευκολότερα οι διαφωνίες εντός των πανεπιστημίων, υπήρχαν και άλλοι λόγοι που γέννησαν το αρχικό ξέσπασμα του Μάη. Η Ευρώπη αποτελούσε μια γερασμένη ήπειρο με ξεπερασμένες αντιλήψεις και
οκρατία των σοβιετικών καθεστώτων.
Το «Κίνημα 22 Μάρτη» και ο Μάης
Προάγγελο της έκρηξης του Μάη αποτέλεσε το Κίνημα της 22 Μάρτη. Σε αυτό το κίνημα εκφράζεται και η φυσιογνωμία των γεγονότων που ακολούθησαν. Στις 22 Μάρτη το πρωί η αστυνομία, θέλοντας να σταματήσει γρήγορα τις πράξεις διαμαρτυρίας ενάντια στον πόλεμο στο Βιετνάμ, συνέλαβε δύο νέους και τρεις μαθητές, μέλη ακροαριστερών οργανώσεων. Το ίδιο βράδυ σε ένδειξη αλληλεγγύης πραγματοποιήθηκε μια συγκέντρωση ενάντια στις συλλήψεις στο πανεπιστήμιο της Ναντέρ (πανεπιστημιούπολη έξω από το Παρίσι), η οποία έσπασε την είσοδο των γραφείων της διοίκησης της σχολής και εγκαταστάθηκε ένα φοιτητικό συμβούλιο που έμελλε να συζητήσει παθιασμένα μέχρι το επόμενο πρωί. Γέννημα αυτής της κινητοποίησης υπήρξε το «Κίνημα 22 Μάρτη». Οι πρωτερ-
Η ασύνδετη, αλλά παράλληλη κίνηση των φοιτητών σε Γαλλία, Γερμανία και ΗΠΑ, αποτυπώνει μόνο μερικά κομμάτια ενός ψηφιδωτού κινητοποιήσεων που συντελούνταν παγκόσμια εκείνη την περίοδο. αξίες. Η κυβέρνηση της Γαλλίας ίδρυσε πανεπιστημιουπόλεις έξω από το Παρίσι, προκειμένου να αντιμετωπίσει τον υπερπληθυσμό των σχολών του κέντρου. Σε αυτές δημιουργήθηκαν διαφορετικά κτίρια διαμονής για τα αγόρια και τα κορίτσια και απαγορευόταν σε αυτά η είσοδος σε άτομα διαφορετικού φύλλου. Οι φοιτητές/τριες που σπούδαζαν σε αυτές τις πανεπιστημιουπόλεις βρίσκονταν έξω από τις καυτές συζητήσεις των καφενείων του Καρτιέ Λατέν και γενικότερα της καρδιάς του Παρισιού και έμοιαζαν εξόριστοι και ξεχασμένοι στο περιθώριο του κοινωνικού γίγνεσθαι. Η απομόνωση σε αυτά τα φοιτητικά campus, σε συνδυασμό με την κυριαρχία ενός άκρατου συντηρητισμού, τους οδήγησε πολύ γρήγορα στη ριζοσπαστικοποίηση. Άμεσο αποτέλεσμα ήταν η ανάδειξη μιας νέας επαναστατικής Αριστεράς, που αμφισβητούσε τα πάντα. Τόσο τον δυτικό καπιταλισμό και τις αξίες του όσο και τη γραφει-
γάτες αυτού του κινήματος προσπάθησαν μέσα από άμεσες και προκλητικές δράσεις να αφυπνίσουν τους ανεκδήλωτους υπό τον φόβο των συλλήψεων μέχρι τότε φοιτητές. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως στους συνήθεις υπόπτους των συγκεκριμένων ταραχών είχε απαγορευτεί η άσκηση πολιτικής στα πανεπιστήμια. Τώρα όμως όλα ήταν διαφορετικά. Βρίσκονταν ήδη στα γραφεία της διοίκησης και συζητούσαν τόσο για τις συλλήψεις όσο και για το Βιετνάμ. Αυτός ήταν άλλωστε ο απώτερος σκοπός τους: να συνδεθεί το πιο πολιτικοποιημένο τμήμα των φοιτητών με αυτούς που διαμαρτύρονταν αυθόρμητα. Περίπου ενάμιση μήνα μετά, στις 3 Μάη, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης αυτή τη φορά, πραγματοποιήθηκε μια μικρή συγκέντρωση φοιτητών ενάντια στις φασιστικές επιθέσεις, την αστυνομική καταστολή, αλλά και τις πειθαρχικές διώξεις ενάντια σε φοιτητές της Ναντέρ. Θορυβημένος από τα γεγονότα της Ναντέρ και φο-
βούμενος ότι ο ιός των κινητοποιήσεων θα εξαπλωθεί και στη Σορβόννη, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου του Παρισιού Ζαν Ρος, κατόπιν συνεννόησης με τον Υπουργό Παιδείας, αποφασίζει να διαλύσει βίαια τη συγκέντρωση. Οι αστυνομικές δυνάμεις καταστέλλουν τους αγωνιζόμενους φοιτητές και τους συλλαμβάνουν μπροστά στα μάτια των έκπληκτων απλών συμφοιτητών τους. Αυθόρμητα ξεσπούν μαζικές συγκρούσεις με την αστυνομία και βασική απαίτηση είναι η απελευθέρωση των φοιτητών. Ο απολογισμός της νύχτας ήταν 100 τραυματίες και 596 συλλήψεις. Τη Δευτέρα 6 Μάη, 49.000 φοιτητές βγαίνουν στους δρόμους αντιμέτωποι με 20.000 αστυνομικούς. Ο περίφημος Μάης του 1968 μόλις είχε ξεκινήσει.
Ο διεθνής φοιτητικός αναβρασμός
Πρόκειται όμως για μια συνολικά ταραχώδη περίοδο που δεν εγκλωβίζεται μόνο στα στενά όρια της Γαλλίας. Στη Γερμανία στις 11 Απριλίου ένα από τα κορυφαία στελέχη του αριστερού φοιτητικού κινήματος, ο Ρούντι Ντούτσκε, δέχεται παραλίγο δολοφονική επίθεση με τρεις σφαίρες από έναν ακροδεξιό τραμπούκο. Ο δράστης αργότερα δήλωσε ότι δεν άντεχε τους κομουνιστές και ότι εμπνεύστηκε την πράξη του από τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ στις ΗΠΑ, μια βδομάδα νωρίτερα. Υπολογίζεται ότι περίπου 500.000 φοιτητές διαδήλωσαν σε δεκάδες πόλεις της Γερμανίας ενάντια στην απόπειρα. Ο απολογισμός των συγκρούσεων με την αστυνομία μέτρησε 500 τραυματίες και 2 νεκρούς. Τον ίδιο μήνα, στις ΗΠΑ, στις 23 Απριλίου, λευκοί και μαύροι φοιτητές καταλαμβάνουν το πανεπιστήμιο Κολούμπια με κυρίαρχα αιτήματα την πλήρη αποδέσμευση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης από τα οικονομικά, στρατιωτικά και πολιτικά κέντρα εξουσίας και την εσωτερική αναδιάρθρωση των πανεπιστημίων. Η ασύνδετη, αλλά παράλληλη κίνηση των φοιτητών σε Γαλλία, Γερμανία και ΗΠΑ, αποτυπώνει μόνο μερικά κομμάτια ενός ψηφιδωτού κινητοποιήσεων που συντελούνταν παγκόσμια εκείνη την περίοδο. Μια νέα κοινωνία, έχοντας ριζοσπαστικές αντιλήψεις, αμφισβητούσε την παλιά. Ο Μάης του ’68 στη Γαλλία αποτέλεσε την κορύφωση αυτής της αμφισβήτησης σε διάφορα επίπεδα. Πριν από αυτή την κορύφωση όμως είχαν προηγηθεί όλα τα παραπάνω.
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
ΑΝΑΛΥΣΗ
15
Κοινωνικές πολιτικές στέγασης και κρίση στέγης* Της Εύας Παπατζανή
Α
πό τη µία πλευρά άστεγοι, πλειστηριασµοί και νέοι που στα 30 τους χρόνια µένουν µε τους γονείς τους, και από την άλλη µια ιστορία οικονοµικής και αστικής ανάπτυξης βασισµένη στην οικοδόµηση και την ιδιοκατοίκηση. Μπορούµε να µιλάµε σήµερα, στην ελληνική συνθήκη, για µια «κρίση στέγης»; Φαίνεται πως ναι. Όσον αφορά ειδικά την Αθήνα, η πρόσφατη ιστορία ανάπτυξης της πόλης υπήρξε αλληλένδετη µε την ανάπτυξη του κατασκευαστικού κλάδου και της αυθαίρετης αυτοστέγασης, µέσω µιας σειράς νοµοθετηµάτων που επέτρεψαν την αστική διάχυση, την εξάπλωση της µικρο-ιδιοκτησίας και την ιδιοκατοίκηση. Ορισµένες –σηµαντικές µεν, ελάχιστες δε– κοινωνικές πολιτικές στέγασης χαρακτήρισαν κυρίως συγκεκριµένες περιόδους της ιστορίας της χώρας, όπως τα προγράµµατα στέγασης των προσφύγων τις δεκαετίες του 19201930, οι εργατικές κατοικίες ΟΕΚ κλπ. Παράλληλα, η οικογένεια και τα άτυπα κοινωνικά δίκτυα κατείχαν ιστορικά το ρόλο ενός σηµαντικού διχτύου κοινωνικής προστασίας, αντικαθιστώντας το συνήθως απών κράτος πρόνοιας και τις ελλειµµατικές κοινωνικές πολιτικές όχι µονάχα στον τοµέα της στέγασης, αλλά και ευρύτερα. Βέβαια το προνόµιο αυτής της στήριξης από την οικογένεια δεν απολάµβανε σηµαντικό κοµµάτι του πληθυσµού, µε κυρίαρχο παράδειγµα τις οµάδες µεταναστών που από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και µετά στεγάστηκαν µε ίδια µέσα στο διαθέσιµο παλιό οικιστικό απόθεµα κυρίως στο κέντρο της πόλης, ελλείψει αντίστοιχων στεγαστικών πολιτικών.
Ιδιωτικοποίηση
Κατά την τελευταία δεκαετία, το φαινόµενο της κρίσης στέγης δεν εντοπίζεται µόνο µέσω των εικόνων εξαθλίωσης και αστεγίας στους δρόµους των µεγάλων πόλεων, αλλά επιβεβαιώνεται και βάσει ορισµένων ποσοτικών στοιχείων: Ενώ η ιδιοκατοίκηση στην προ κρίσης εποχή έφτανε στο 85% του πληθυσµού, ένα νούµερο µεγάλο, ειδικά συγκρινόµενο µε τα ευρωπαϊκά, σήµερα έχει πέσει στο 73%, µόλις µέσα σε λίγα χρόνια. Κάποιοι από τους λόγους είναι ο µεγάλος αριθµός κατοικιών που πουλήθηκαν πρόσφατα, η αυξανόµενη αδυναµία των νέων νοικοκυριών να αποκτήσουν ιδιόκτητη στέγη, η αύξηση αποποιήσεων κληρονοµιών κ.ά. Ο νευραλγικός ρόλος της ελληνικής οικογένειας φαίνεται να κλονίζεται µε λίγους –ή συχνά έναν– µισθούς ή συντάξεις να στηρίζουν οικονοµικά πολλά µέλη ενός νοικοκυριού. Ενώ στην ΕΕ το στεγαστικό κόστος αγγίζει το 12% κατά µέσο όρο, συµπεριλαµβανοµένων εξόδων ενοικίων, φορολογικών υποχρεώσεων, λογαριασµών κλπ, στην Ελλάδα ο αντίστοιχος δείκτης φτάνει στο 45%, ενώ σε ορισµένες ακραίες περιπτώσεις αγγίζει το 90%. Η ενεργειακή φτώχεια καλπάζει σύµφωνα µε πρόσφατη µελέτη των Φ.Βαταβάλη και Ε.Χατζηκωνσταντίνου, µε πλήθος νοι-
κοκυριών να αποστερούνται τη θέρµανση, αλλά και το ηλεκτρικό ρεύµα. Χαρακτηριστική επίσης είναι η έκρηξη της αστεγίας από την έναρξη εφαρµογής των µνηµονίων και µετά. Πέρα από τις πολύ περιορισµένες πολιτικές στέγασης που προαναφέρθηκαν, η µεταπολιτευτική περίοδος χαρακτηρίστηκε κυρίως από την έλλειψή τους. Όπως διαπιστώνεται στη µελέτη του Ν.Κουραχάνη «Κοινωνικές πολιτικές στέγασης: Η Ελληνική υπολειµµατική προσέγγιση», το σηµείο τοµής στις κοινωνικές πολιτικές εντοπίζεται κυρίως στην αλλαγή του αντίστοιχου µοντέλου από τη δεκαετία του ’80, µε τη σταδιακή µεταφορά της άσκησης των πολιτικών στέγης από το κράτος στον ιδιωτικό τοµέα και από τη µετατόπισή τους από τον τοµέα της πρόληψης στη διαχείριση της ακραίας φτώχειας. Στην προαναφερθείσα µελέτη, ειδικά κατά την περίοδο 1990-2009 καταγράφεται η πλήρης απουσία στεγαστικών πολιτικών. Πολιτικές προστασίας του δικαιώµατος στη στέγη, υπερχρεωµένων νοικοκυριών, ενοικιαστών σε επισφάλεια, αποτέλεσαν άγνωστες έννοιες στην ελληνική κοινωνική πολιτική, ακόµα και πριν την περίοδο της κρίσης. Από το 2008 και µετά, οι δαπάνες στέγασης σε σχέση µε το σύνολο των κοινωνικών δαπανών είναι συνολικά χαµηλές και σε ευρωπαϊκό επίπεδο (2%). Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, για την περίοδο 2008-2014 απέχει ακόµα και από το παραπάνω ελλειµµατικό ευρωπαϊκό ποσοστό, µε δαπάνες που φτάνουν µόνο µέχρι το 0,5%. Το επιστέγασµα της ανυπαρξίας στεγαστικής πολιτικής ήταν και η κατάργηση του Οργανισµού Εργατικής Κατοικίας µε το δεύτερο µνηµόνιο. Οι κοινωνικές πολιτικές για τη στέγη, ειδικά κατά την περίοδο της κρίσης, χαρακτηρίζονται από στοιχειώδεις παρεµβάσεις υπό το πρίσµα της «κατάστασης έκτακτης ανάγκης», πολύ περισσότερο αφού ποτέ τα προηγούµενα χρόνια δεν είχαν λάβει προληπτικό χαρακτήρα. Είναι πολιτικές που σχεδιάζονται και εφαρµόζονται ως πολιτικές θεραπείας, µε σκοπό τη συντήρηση στην οριακή επιβίωση και τη µερική αποτροπή του θανάτου. Η πλειοψηφία αυτών εδράζονται στη φιλανθρωπία, τις διαχειρί-
*Άρθρο βασισµένο στη συζήτηση που έγινε στο Ινστιτούτο «Κοµµούνα» κατά την παρουσίαση του βιβλίου «Κοινωνικές πολιτικές στέγασης: Η Ελληνική υπολειµµατική προσέγγιση», µε τον Νίκο Κουραχάνη (µεταδιδακτορικό ερευνητή και συγγραφέα του βιβλίου) και την Τόνια Κατερίνη (µέλος της Ενωτικής Πρωτοβουλίας Κατά των Πλειστηριασµών).
ζεται µια µεγάλη γκάµα ΜΚΟ και αφορούν αποκλειστικά σχεδόν τους άστεγους στο δρόµο και τις ιδιαίτερα ευάλωτες κοινωνικές οµάδες. Πρόσφατα παραδείγµατα αποτελούν το πρόγραµµα «Στέγαση και Επανένταξη» που µέχρι στιγµής απευθύνεται σε 1.300 οικογένειες πανελλαδικά (νούµερο ελάχιστο συγκρινόµενο µε τις πραγµατικές ανάγκες) και άλλα παραδείγµατα υλοποιηµένα από δήµους, όπως το πρόγραµµα της «Κοινωνικής Πολυκατοικίας» στην Αθήνα που µέχρι στιγµής περιλαµβάνει την αξιοποίηση ελάχιστων ακινήτων.
∆ιαθέσιµο οικιστικό απόθεµα
Την ίδια στιγµή, όπως έχουν διαχρονικά υποστηρίξει πολεοδόµοι και αρχιτέκτονες, το διαθέσιµο οικιστικό απόθεµα ειδικά στην Αττική φτάνει, σύµφωνα µε εκτιµήσεις, περίπου τα 200.000 κενά διαµερίσµατα και κτίρια. Απόθεµα που ανήκει είτε στο δηµόσιο τοµέα είτε σε ιδιώτες και παραµένει για χρόνια κενό και εγκαταλελειµµένο, ικανό όµως ταυτόχρονα να προσφέρει τη δυνατότητα στέγασης τµηµάτων πληθυσµού, αν υπήρχαν οι αντίστοιχες κοινωνικές πολιτικές και σχεδιασµοί. Τµήµα αυτού του αποθέµατος φαίνεται πως τα τελευταία χρόνια επανεντάσσεται στην αγορά ακινήτων λόγω της ανάδυσης κερδοφόρων για τους ιδιώτες δραστηριοτήτων βραχυπρόθεσµης εκµίσθωσης, όπως η διάθεση µέσω του Airbnb, χωρίς βέβαια να υπάρχουν ακόµα συγκεκριµένα ποσοτικά στοιχεία για την έκταση του φαινοµένου. Ταυτόχρονα ένας ακόµα αριθµός –αδιάθετων µέχρι πρότινος– ακινήτων επανεντάσσεται στην αγορά για να αξιοποιηθεί και να πουληθεί µέσω του προγράµµατος «Golden Visa», µε το οποίο ταυτόχρονα µε την αγορά ακινήτου στον ευρωπαϊκό χώρο δίνεται η δυνατότητα απόκτησης 5ετούς άδειας διαµονής σε υπηκόους τρίτων χωρών. Όλα αυτά τη στιγµή που µέχρι σήµερα, από την πλευρά της κρατικής παρέµβασης δεν υπάρχει κανένα θεσµοθετηµένο εργαλείο αξιοποίησης του αποθέµατος αυτού προς όφελος των ευάλωτων οµάδων, που
βρίσκονται υπό τον κίνδυνο έλλειψης στέγης, ή ήδη στο δρόµο. Βεβαίως, ταυτόχρονα, υλοποιούνται νέα προγράµµατα αξιοποίησης των κενών κτιρίων, που ως στόχο δεν έχουν την κάλυψη κοινωνικών αναγκών αξιοπρεπούς διαβίωσης, αλλά την προσέλκυση επιχειρηµατικών και ταυτόχρονα «κοινωνικά ανταποδοτικών» σχεδίων. Χαρακτηριστικά, από το πρόσφατο πρόγραµµα του Υπουργείου Εργασίας προκύπτει ότι το υπουργείο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης διαθέτουν 1.126 κτίρια εκ των οποίων το 49% (408.582 τµ) είναι κενά. Το υπουργείο προχώρησε πρόσφατα στην αλλαγή του νοµοθετικού πλαισίου, προκειµένου να διευκολυνθεί η αξιοποίηση των κενών προς όφελος του «δηµοσίου συµφέροντος επιτυγχάνοντας οικονοµίες κλίµακας». Η πρόσκληση αξιοποίησης αυτού του αποθέµατος θα απευθύνεται σε ιδιώτες και νοµικά πρόσωπα κοινωφελούς χαρακτήρα (Κοιν.Σ.Επ. και Μ.Κ.Ο) και θα αφορά αφενός την αµιγώς εµπορική αξιοποίηση (κυρίως ξενοδοχεία και κτίρια γραφείων) και αφετέρου κοινωνικές χρήσεις από κοινωφελείς φορείς, συνεργασίες νεοφυών ή νεανικών επιχειρήσεων και πολιτισµού. Φαίνεται λοιπόν πως η τεχνογνωσία και η δυνατότητα αξιοποίησης του αποθέµατος υπάρχει. Αυτό που υπάρχει επίσης, εκτός από την έλλειψη κοινωνικών πολιτικών στέγασης όπως φαίνεται από τη µελέτη του Ν.Κουραχάνη, είναι η ταξικότητα των πολιτικών σε ό,τι αφορά τις στοχεύσεις τους. Είναι αναγκαίο και εξαιρετικά επείγον οι κοινωνικές πολιτικές για τη στέγη να αποκτήσουν ένα χαρακτήρα πρόληψης και προστασίας και όχι οριακής επιβίωσης στην εξαθλίωση, προτού οι επιπτώσεις της κρίσης στέγης γίνουν ακόµα πιο ακραίες, για ακόµα µεγαλύτερα τµήµατα του πληθυσµού.
16
αντιρατσισμος
18 απριλη 2018
Η παλαιστινιακή αντίσταση μέσα από τα μάτια της Σιρίν Ισάουι
Α
ποτελεί τραγική ειρωνεία το ότι η αιματηρή καταστολή της παλαιστινιακής «ημέρας της γης» είχε εν μέρει προβλεφθεί στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε μόλις μια μέρα πριν στο Πολυτεχνείο από την «Πρωτοβουλία αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό». Κεντρική ομιλήτρια ήταν η Σιρίν Ισάουι, παλαιστίνια ακτιβίστρια, δικηγόρος και πρώην πολιτική κρατούμενη του σιωνιστικού κράτους. Η Ισάουι, μέσα από μια βιωματική, αλλά συνάμα πολιτική τοποθέτηση, παρουσίασε την τρομοκρατία του σιωνιστικού κράτους απέναντι στους Παλαιστίνιους, αλλά και τον αγώνα των τελευταίων για τη γη και την ελευθερία τους. Αναφέρθηκε στη θέση της γυναίκας, στις απάνθρωπες συνθήκες των σιωνιστικών φυλακών, αλλά και στην ανάγκη συνέχισης της αντίστασης.
Η γυναίκα στην Παλαιστίνη
Το λόγο αρχικά πήρε μια γυναίκα Παλαιστίνια που ζει στην Ελλάδα και είναι μέλος της «Πρωτοβουλίας». Αναφέρθηκε με θαυμασμό στις γυναίκες Παλαιστίνιες που συνεχίζουν να αντιστέκονται στην κατοχή και στην καταπίεση. Μετά από 70 χρόνια, ο παλαιστινιακός λαός συνεχίζει να μάχεται και αυτό από μόνο του αποτελεί μια νίκη, όταν μάλιστα οι γυναίκες βρίσκονται στην καρδιά αυτού του αγώνα. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι «οι παλαιστίνιες γυναίκες αποτελούν σύμβολα ενάντια στην κοινωνική πατριαρχία που επικρατεί στον αραβικό κόσμο». Άλλωστε και η ίδια η κεντρική ομιλήτρια της εκδήλωσης, η Σιρίν Ισάουι, είναι μια γυναίκα δικηγόρος, η οποία συνελήφθη και καταδικάστηκε σε τέσσερα χρόνια φυλάκιση από το ισραηλινό κράτος, επειδή προσπάθησε να υπερασπιστεί τα δικαιώματα του ήδη φυλακισμένου αδερφού της, που είχε προχωρήσει σε απεργία πείνας. Η Σιρίν δήλωσε ότι η ιστορία της μικρής Παλαιστίνιας Αχέντ Ταμίμι, που έχει πάρει ιδιαίτερη δημοσιότητα και έχει ευαισθητοποιήσει πολύ κόσμο παγκόσμια, ενσαρκώνει την ιστορία κάθε γυναίκας στην Παλαιστίνη. Η εικόνα ισραηλινών στρατιωτών να εισβάλλουν σε σπίτια Παλαιστινίων και να τους συλλαμβάνουν ακόμη και μέσα στη νύχτα είναι άλλωστε ένα συχνό φαινόμενο με το οποίο έρχονται αντιμέτωπα όλα τα παιδιά του Παλαιστινιακού λαού από πολύ μικρή ηλικία.
Οι συνθήκες στις φυλακές
Η Σιρίν αναφέρθηκε εκτενώς στις συνθήκες κράτησης στις ισραηλινές φυλακές. Πρόκειται για πραγματικά κολαστήρια, όπου ξεχασμένοι άνθρωποι και αγωνιστές στην πραγματικότητα αφήνονται να πεθάνουν. Η ίδια έχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια «ανοιχτές πληγές» μέσα στην ίδια της την οικογένεια. Ο ένας της αδερφός βρίσκεται φυλακισμένος 24 χρόνια λόγω της αντιστασιακής δράση του, ενώ ο άλλος έχει κλείσει ήδη 8 χρόνια. Στην προσπάθειά της να τους υπερασπιστεί συνελήφθη και η ίδια, με αποτέλεσμα την καταδίκη της σε 4 χρόνια φυλάκισης. Η Σιρίν περιέγραψε τέσσερα εφιαλτικά χρόνια που περιλάμβαναν απομονώσεις, βασανιστήρια, παραβιάσεις στοιχειωδών δικαιωμάτων, λεκτική και σωματική βία. Τις πρώτες 30 ημέρες τις πέρασε σε ένα υπόγειο κέντρο ανάκρισης, όπου υπήρχε φως διαρ-
Η παλαιστινιακή αντίσταση
Η βαναυσότητα και η τρομοκρατία του ισραηλινού κράτους δεν είναι τυχαία. Είναι μια συνειδητή επιλογή φίμωσης και καταστολής των πιο ριζοσπαστικών κομματιών του αραβικού κόσμου, που τολμούν να αντιστέκονται σε έναν από τους πιο εξελιγμένους στρατούς παγκόσμια. Τα ίδια τα μέλη της Πρωτοβουλίας έκαναν εκτενή αναφορά στη σημασία της «ημέρας της γης» των Παλαιστινίων, που ετήσια γιορτάζεται στις 30 του Μάρτη (την επομένη της εκδήλωσης). Η ημέρα αυτή αναφέρεται στα γεγονότα του 1976, όταν Παλαιστίνιοι πολίτες του Ισραήλ εξεγέρθηκαν ενάντια στην κατάσχεση μεγάλων εκτάσεων γης από το κράτος του Ισραήλ, με αποτέλεσμα έξι νεκρούς και υπερπολλαπλάσιους τραυματίες και συλληφθέντες. Η ημέρα αυτή αποτελεί σύμβολο ενότητας για τους Παλαιστίνιους και θέτει επί τάπητος τρία βασικά αιτήματα που ενοχλούν την Ισραηλινή κυβέρνηση και τους καπιταλιστές συμμάχους της: α) Ελευθερία σε όλη την Παλαιστίνη. β) Επιστροφή όλων των προσφύγων στη γη τους. γ) Απελευθέρωση όλων των φυλακισμένων. Για 7 δεκαετίες ο παλαιστινιακός λαός συνεχίζει να αντιστέκεται κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες. Οι δηλώσεις του Τραμπ για μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, η υπόθεση της Αχέντ Ταμίμι, καθώς και τα τελευταία θύματα που θρήνησαν μαζικά οι Παλαιστίνιοι, αναδεικνύουν μια νέα κατάσταση η οποία μυρίζει μπαρούτι. Η Σιρίν δήλωσε ευγνώμων για την αμέριστη αλληλεγγύη του ελληνικού κινήματος στους αγώνες των Παλαιστινίων και τόνισε ότι οφείλουμε όλοι να γίνουμε η φωνή της Παλαιστίνης, ώστε να σταματήσει η αιματοχυσία και η τρομοκρατία του σιωνιστικού κράτους.
μικρά αντιρατσιστικά
Του Νικόλα Κολυτά
κώς επάνω στα μάτια της. Της είχαν δεμένα τα χέρια από πίσω για 20 ώρες την ημέρα, με αποτέλεσμα να της έχει μείνει ακόμη αναπηρία στα χέρια. Οι πρώτες αυτές μέρες, κατά τις οποίες το σιωνιστικό κράτος προσπαθούσε να της αποσπάσει πληροφορίες, ήταν πραγματικά εφιαλτικές. Η ίδια ανέφερε ότι για 30 μέρες με δεμένα χέρια δεν την άφηναν να αλλάξει ρούχα, ούτε να κάνει μπάνιο, ενώ παράλληλα την απειλούσαν ότι με μόλις μια σφαίρα μπορούσαν να τελειώσουν όλα. Πραγματικά είναι να απορεί κανείς ποιοι κανόνες προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που κατά καιρούς επικαλούνται μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις για να επέμβουν σε τρίτα κράτη, καλύπτουν αυτές τις βαναυσότητες απέναντι σε παλαιστίνιους αγωνιστές. Μετά τις πρώτες 30 ημέρες και αφού η Σιρίν δεν υπέκυψε στις ισραηλινές ανακρίσεις, τη μετέφεραν σε άλλες φυλακές. Σε αυτές της απαγορευόταν να αναπτύξει αλληλογραφία ή ακόμη και να της προσκομίσουν κάποια βιβλία οι γονείς της. Στη διάρκεια της φυλάκισής της τη ρίξανε 7 φορές σε απομόνωση, που διαρκούσε 2 με 3 μήνες τη φορά. Στην απομόνωση την άφηναν με τα ίδια ρούχα, ενώ την παρακολουθούσαν διαρκώς με κάμερες. Μιλάμε για μια σαδιστική πρακτική που δεν τελείωνε εκεί. Την επισκεπτόταν ο ίδιος ο διοικητής των φυλακών, ο οποίος την έριχνε με δεμένα χέρια στο πάτωμα και την κλώτσαγε μανιωδώς στην πλάτη. Τις 4 από τις 7 φορές που πήγε απομόνωση, υπέστη μεγάλες αιμορραγίες από το ξύλο. Της αρνούνταν όμως οποιαδήποτε ιατρική θεραπεία και την άφηναν για βδομάδες με τα ίδια αιματοβαμμένα ρούχα. Όπως δήλωσε η ίδια η Σιρίν, οι γιατροί της έλεγαν ότι «τα αξίζεις αυτά που παθαίνεις».
Εκτός από τα ναυάγια στα νησιά του Αιγαίου το διαρκές έγκλημα εξελίσσεται και αλλού. Νέοι νεκροί πρόσφυγες στον Έβρο. Ομάδα 23 προσφύγων, που κατόρθωσε να περάσει τον ποταμό, αλλά και τα πλημμυρισμένα στρέμματα, δήλωσε στην αστυνομία ότι μια γυναίκα και τα τρία παιδιά της δεν τα κατάφεραν και πνίγηκαν. Αστυνομικές πηγές το επιβεβαίωσαν, χωρίς να είναι σίγουρες για τον συνολικό αριθμό των θυμάτων. Λίγο καιρό πριν, στον ίδιο ποταμό, είχε αναποδογυρίσει πλοιάριο, με αποτέλεσμα τρεις νεκρούς (οι δύο ανήλικα παιδιά) και οκτώ αγνοούμενους. Να θυμίσουμε ότι ο φράχτης παραμένει στη θέση του, καμία ασφαλής δίοδος δεν επιτρέπεται, και η κυβέρνηση είχε το θράσος να δηλώσει ότι το κάνει για να... σώσει ζωές, αποτρέποντας, τάχα, τους πρόσφυγες να κάνουν το επικίνδυνο ταξίδι...
Πάνω από 200 πρόσφυγες (55 παιδιά μεταξύ τους) μεταφέρθηκαν από τα νησιά του Αιγαίου και, ενώ περίμεναν να φιλοξενηθούν σε διαμερίσματα και ξενοδοχεία, οδηγήθηκαν σε δομή «φιλοξενίας» στα ναυπηγεία Ελευσίνας, απομονωμένη από τον αστικό ιστό της περιοχής και με απειροελάχιστη συγκοινωνιακή κάλυψη. Αν και το μέτρο παρουσιάζεται ως προσωρινό (για ένα μήνα), το ίδιο ίσχυσε και για πρόσφυγες που έζησαν εκεί από τον Ιούνη του 2016 ως τον Σεπτέμβρη του 2017 (τάχα «προσωρινά»). Οι πρόσφυγες έμειναν στο δρόμο ως διαμαρτυρία. Όπως καταγγέλουν στο «Ριζοσπάστη» μέλη του ΚΚΕ που βρέθηκαν στη διαμαρτυρία των προσφύγων, ο μοναδικός πρόσφυγας που ήξερε καλά αγγλικά κρατήθηκε σε περιπολικό ως «ταραξίας», ενώ διερμηνέας από ΜΚΟ μετέφερε αργότερα τον κλασικό κυβερνητικό εκβιασμό σε παρόμοιες κινητοποιήσεις: Όποιος θέλει δεν μπαίνει, αλλά χάνει όλα του τα δικαιώματα...
Διακόπηκε για τον Ιούνη του 2018 η δίκη στο Εφετείο Αθήνας για τη δολοφονία του Σαχζάτ Λουκμάν, που δολοφονήθηκε από χρυσαυγίτες το Γενάρη του 2013, για να μπορέσουν να παραστούν στη δίκη οι γονείς του θύματος, που ελπίζουν να λύσουν ένα πρόβλημα με τις βίζες τους για να ταξιδέψουν από το Πακιστάν. Οι δύο κατηγορούμενοι είχαν καταδικαστεί πρωτόδικο σε ισόβια, χωρίς κανένα ελαφρυντικό, ενώ η απόφαση αναγνώριζε ρητά ρατσιστικό κίνητρο στη δολοφονία. Επιπλέον κατηγορούνται και για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Είναι κρίσιμη και η ελάχιστη δικαίωση για τον αδικοχαμένο Λουκμάν, αλλά και οι τελεσίδικες καταδίκες των νεοναζί για τις διάφορες επιθέσεις τους, με «μητέρα των μαχών» την κεντρική δίκη, η οποία στις 20 Απρίλη συμπληρώνει 3 χρόνια.
Υπάρχουν στιγμές που ο αθλητισμός χαρίζει όμορφες συμβολικές στιγμές. Μια από αυτές συνέβη σε αγώνα μποξ στην Καλιφόρνια. Ο Αμερικανός πυγμάχος Ροντ Σάλκα φορούσε σορτσάκι με ζωγραφισμένο το Τείχος του Τραμπ και την επιγραφή «Πρώτα η Αμερική». Ήθελε να προκαλέσει τον αντίπαλό του, τον Μεξικανό Φρανσίσκο Βάργκας. Το σχέδιο δεν πήγε πολύ καλά. Σε ένα ματς που περιγράφηκε ως «μονομερές σφυροκόπημα», ο Βάργκας τον ξάπλωσε κάτω στον 5ο γύρο και τον υποχρέωσε να παραιτηθεί στον 6ο. Ο συμβολισμός δεν διέφυγε από κανέναν και ήταν ίσως η πρώτη φορά που ένας αγώνας μποξ απασχόλησε τόσους ανθρώπους (που δεν παρακολουθούν το άθλημα) στις ΗΠΑ...
18 απριλη 2018
διεθνη
17
Γαλλία: Το νέο πολύμορφο κίνημα ενάντια στην πολιτική Μακρόν Του Μανώλη Κοζαδίνου, από το Παρίσι
Σ
τη Γαλλία, σε λιγότερο από ένα χρόνο, η κυβέρνηση του προέδρου Μακρόν και του πρωθυπουργού Φιλίπ νομοθέτησε σωρεία αντιλαϊκών μέτρων, που αναδομούν όλα τα επίπεδα της γαλλικής κοινωνίας, ακυρώνοντας ή περιορίζοντας δημοκρατικές κοινωνικές κατακτήσεις πολλών δεκαετιών. Ο κύριος μοχλός για την επιβολή του νεοφιλελεύθερου προγράμματος είναι το αυταρχικό συνταγματικό πλαίσιο της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας και τα θεσμικά παρακλάδια του. Κανένα από τα μέτρα του Μακρόν δεν συνάντησε την επιδοκιμασία της γαλλικής κοινής γνώμης και λιγότερο ακόμη των άμεσα πληττόμενων κοινωνικών στρωμάτων (εργαζόμενοι, συνταξιούχοι, σπουδαστές, δημόσιοι υπάλληλοι). Επίσης, ο φανερά πλουτοκρατικός χαρακτήρας της γαλλικής κυβέρνησης, που προβάλλεται ασύστολα και από τον ίδιο τον πρόεδρο, είναι ο βασικός λόγος του διαζύγιου με τη μεγάλη πλειοψηφία του γαλλικού λαού. Ο μοναδικός διαθέσιμος τρόπος για να παρεμποδιστεί η εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής είναι η κινητοποίηση του λαϊκού κινήματος στο δρόμο και στους χώρους δουλειάς και σπουδών. Ο συσχετισμός δυνάμεων είναι ωστόσο ασύμμετρος σε επίπεδο οργάνωσης και διεθνών συμμαχιών. Ο Μακρόν ενεργεί για λογαριασμό της γαλλικής, αλλά και της διεθνούς μεγαλοαστικής τάξης και των θεσμών της (ΕΕ, ΔΝΤ, κλπ).
Συνδικάτα Στον χώρο των συνδικάτων, κύριας οργανωμένης έκφρασης της κοινωνικής αντίστασης, διαπιστώνονται διαστάσεις στρατηγικών και τακτικών θέσεων τόσο μεταξύ των συνδικαλιστικών ηγεσιών όσο και μεταξύ των ηγεσιών και της βάσης. Μέσα στο γενικό αυτό πλαίσιο, η μάχη ενάντια στη νεοφιλελεύθερη αποδόμηση του πλαίσιου λειτουργίας της «γαλ-
λικής εθνικής εταιρείας σιδηροδρόμων» (SNCF) έχει χαρακτήρα αγώνα ενάντια στη νεοφιλελεύθερη λιτότητα γενικά και τις συνέπειές της. Η μάχη αυτή αφορά το σύνολο των εργαζομένων και την υπεράσπιση των βασικών εργασιακών δικαιωμάτων, τους σπουδαστές και το δικαίωμα πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση, τους συνταξιούχους και το αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, τους δημόσιους λειτουργούς όλων των κλάδων και την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών στις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, την κοινωνία ολόκληρη και τη διεκδίκηση περιβαλλοντικών συνθηκών συμβατών με την ασφαλή διαβίωση και την υγεία. Αντικειμενικά, οι εργαζόμενοι των σιδηροδρόμων είναι σήμερα στη Γαλλία ο κλάδος εκείνος που μπορεί να δράσει σαν εμπροσθοφυλακή και πόλος συσπείρωσης ενός πλατειού και πολύμορφου λαϊκού κινήματος χάρη στη μαζικότητά του (150.000 εργαζόμενοι), στην πανεθνική παρουσία του, στη μακρά αγωνιστική του παράδοση και στη δυνατότητά του να δυσχεράνει σημαντικά την κυβέρνηση, παρακωλύοντας την οικονομική ζωή ολόκληρης της χώρας. Η καίρια αυτή θέση των σιδηροδρομικών έχει συνειδητοποιηθεί και από τους ίδιους και από το συνολικό κίνημα και από την κυβέρνηση. Παρά τις διαστάσεις στρατηγικής στο εσωτερικό του κινήματος και τις συνακόλουθες οργανωτικές δυσχέρειες, οι απεργιακές κινητοποιήσεις και τα συλλαλητήρια, που έχουν ξεκινήσει στη Γαλλία από τις 22 Μάρτη, έχουν πετύχει ιστορικά επίπεδα μαζικότητας, συγκρίσιμα με εκείνα των κινητοποιήσεων του 1995. Η συζήτηση για την τακτική, που γίνεται μεταξύ των σιδηροδρομικών, αφορά το αν η απεργία θα είναι συνεχής ή «κυλιόμενη» με ρυθμό δύο ημερών ανά πενθήμερο, μέχρι τέλος Ιούνη. Ακολουθείται πλειοψηφικά η δεύτερη επιλογή που εμφανίζει κάποια τακτικά πλεονεκτήματα.
Φοιτητές
Ο άλλος χώρος που μπορεί να δράσει προς την κατεύθυνση μιας πανεθνικής κινηματικής συσπείρωσης είναι ο χώρος των σπουδαστών, που παλεύουν ενάντια στην επιβολή επιλογής στην εισαγωγή
στα ιδρύματα και ενάντια στη νεοφιλελεύθερη λιτότητα στην ανώτατη εκπαίδευση που εκφράζεται με συγχωνεύσεις τμημάτων και ιδρυμάτων. Οι κινητοποιήσεις των σπουδαστών έχουν ξεκινήσει από την αρχή του 2018 με διαδηλώσεις, με καταλήψεις τμημάτων και ιδρυμάτων και σήμερα έχουν εξαπλωθεί στο σύνολο της Γαλλίας, παρά την άγρια καταστολή, τη συστηματική εισβολή των ειδικών αστυνομικών δυνάμεων σε εκπαιδευτικούς χώρους και την απεύθυνση των δοσιλογικών πρυτανικών αρχών ακόμη και σε νεοφασιστικές συμμορίες για την «αποκατάσταση της τάξης» στα ιδρύματα. Γίνεται καθημερινά φανερό ότι το φάσμα ενός γενικευμένου κινήματος αντίστασης και ανυπακοής πλανάται σήμερα στη Γαλλία, καθώς και η συλλογική μνήμη του Μάη του ’68 αναβιώνει στο μυαλό των Γάλλων με την αφορμή της συμπλήρωσης πενήντα χρόνων από την εξέγερση. Η κυβέρνηση και όλοι οι «ιθύνοντες» βρίσκονται σε κατάσταση νευρικής αναμονής και ταλαντεύονται ανάμεσα στην επιλογή απόδοσης κάποιων παραχωρήσεων και έντασης της καταστολής.
Η ZAD και οι κινηματικές δομές
Ένα πρόσφατο επεισόδιο, που απεικονίζει τη σημερινή δυναμική στη Γαλλία, είναι αυτό της βίαιης πριν από λίγες μέρες εκκένωσης από τις δυνάμεις καταστολής στη δυτική Γαλλία της «ζώνης αντίστασης» (ZAD), κατειλημμένης από ακτιβιστές της ριζοσπαστικής οικολογίας εδώ και έξι χρόνια. Η κυβέρνηση, προσπαθώντας να κάνει επίδειξη ισχύος και ελέγχου της κατάστασης, κατάφερε να ξεσηκώσει ένα κύμα διαμαρτυριών και κινητοποιήσεων, που ξεπερνάει το χώρο των οργανωμένων κινημάτων και τα εθνικά σύνορα της Γαλλίας. Οι ακτιβιστές ετοιμάζονται σήμερα να καταλάβουν και πάλι τη «Ζ.Αντ.». Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι οι σημερινές κινητοποιήσεις στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό σε οριζόντια τοπικά συντονιστικά και σε Γενικές Συνελεύσεις, παρακάμπτοντας εν μέρει τις ιστορικές συνδικαλιστικές ηγεσίες. Οι μορφές αυτές οργάνωσης, καθώς και πολλά από τα συνθήματα που ακούγονται, υποδηλώνουν τη συνέχεια με το
κίνημα του «Ολονύχτιου Ξεσηκωμού» (Nuit Debout) του 2016. Τις επόμενες εβδομάδες θα φανεί αν το λαϊκό κίνημα θα πλατύνει μέσα από το δυνάμωμα της συλλογικής αλληλεγγύης με τους απεργούς και δράσεις ενότητας μεταξύ πολιτών, εργαζόμενων και σπουδαστών. Ήδη τα ταμεία αλληλεγγύης για τους απεργούς έχουν συγκεντρώσει ποσά που υπερβαίνουν το εκατομμύριο ευρώ, ενώ η συμμετοχή στις «κυλιόμενες» απεργίες δεν μειώνεται καθόλου. Στη Μασσαλία, τη Λίλλη, τη Νάντη, το Μονπελιέ οργανώνονται ενωτικές πορείες απεργών, σπουδαστών και πολιτών και έχει εξαγγελθεί πολυκλαδική πανεθνική απεργία για τις 19 Απρίλη. Τέλος, στις 4 Απρίλη οργανώθηκε στο Εργατικό Κέντρο του Παρισιού ανοιχτή συνέλευση συνδικαλιστών και ακτιβιστών, με πρωτοβουλία των Ruffin και Lordon, για κάλεσμα πανεθνικού συλλαλητήριου στο Παρίσι το Σάββατο 5 Μάη, με αίτημα να σταματήσει η εφαρμογή των πολιτικών του Μακρόν. Το κάλεσμα αυτό (https://www.change.org/p/lepeuple-appel-au-samedi-5-mai-faire-safête-à-macron) στοχεύει, συνεχίζοντας τη διαδήλωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς, που έχει προγραμματιστεί όπως κάθε χρόνο, να γίνει αφετηρία ενός γενικευμένου κινήματος αμφισβήτησης και ανατροπής της νεοφιλελεύθερης λιτότητας. Θα μπορούσε κάποιος να σχολιάσει πως σήμερα το λαϊκό κίνημα στη Γαλλία, χωρίς κεντρικό συντονισμό γενικής αποδοχής, μπορεί να βρεθεί σε αδυναμία να ανατρέψει μια κεντρικά σχεδιασμένη πολιτική επίθεση της κυρίαρχης τάξης. Η μαζική μέχρι σήμερα συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, καθώς και οι αναδυόμενες οριζόντιες συσπειρώσεις, γεννούν πάντως λόγους αισιοδοξίας. Επίσης, η πολυμορφία, η κινητικότητα και ευρηματικότητα των μορφών πάλης δημιουργούν πρόβλημα στη γαλλική κυβέρνηση που δυσκολεύεται σοβαρά, παρά την επικυριαρχία της στα μέσα ενημέρωσης, τόσο στο να τις παροπλίσει πολιτικά όσο και να τις καταστείλει αστυνομικά, καθώς ξεπηδούν απροειδοποίητα σε πολλά σημεία.
18
ΔΙΕΘΝΗ
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
Παλαιστίνη Οι Παλαιστίνιοι επιµένουν. Η Μεγάλη Πορεία της Επιστροφής συνεχίζεται επί µέρες και θα συνεχιστεί ως την επέτειο της Νάκµπα (της καταστροφής του 1948). Μια σκηνή για κάθε παλαιστινιακό οικισµό που διαλύθηκε από το σιωνιστικό κράτος και επίµονες µαζικές διαδηλώσεις στο φράχτη της Γάζας, παρά τη «Ματωµένη Παρασκευή» (όταν ελεύθεροι σκοπευτές µακέλεψαν την πρώτη κινητοποίηση). Από τη µία πλευρά, παιδιά µε αυτοσχέδιες «πανοπλίες», δεκάδες λάστιχα που καίγονται για να λειτουργήσει ο µαύρος καπνός ως «ασπίδα», ράπερς που τραγουδούν για την ελευθερία µε φόντο τις διαδηλώσεις... Από την άλλη, ελεύθεροι σκοπευτές πάνω στο φράχτη, χηµικά αέρια και φανατικοί ακροδεξιοί σιωνιστές που πιάνουν υψώµατα και «απολαµβάνουν το θέαµα». Νέοι Παλαιστίνιοι µάρτυρες προστίθενται σε κάθε διαδήλωση, ανάµεσά τους ένας ρεπόρτερ: Για να µην αναµεταδίδονται οι εικόνες που ντροπιάζουν το Ισραήλ, δολοφονούνται αυτοί που τις αναµεταδίδουν. Η «διεθνής κοινότητα» σιωπά. Αλλά οι Παλαιστίνιοι επιµένουν...
Βραζιλία: Σε κίνδυνο η δηµοκρατία και όχι απλά ο Λούλα Του Πάνου Πέτρου
Η
ποινική δίωξη κατά του πρώην προέδρου Λούλα εξελίσσεται σε µια µάχη που ξεπερνά τον ίδιο. Πιο ασφαλές κριτήριο αποτελούν οι τοποθετήσεις Βραζιλιάνων αγωνιστών, που έδωσαν µάχες ενάντια στις κυβερνήσεις του PT (Κόµµα των Εργατών) όλα τα προηγούµενα χρόνια, αλλά καταλαβαίνουν το επίδικο. Το «βελούδινο», δικαστικό πραξικόπηµα, που καθαίρεσε τη Ντίλµα Ρούσεφ, πέρασε αµαχητί. Το ότι οι λαϊκές µάζες δεν είχαν τη διάθεση να υπερασπιστούν τη Ντίλµα ήταν το τίµηµα που πλήρωσε το PT για τις πολιτικές που ακολούθησε ως κυβέρνηση τα προηγούµενα χρόνια. Η κρίση του PT είχε φανεί άλλωστε νωρίτερα και, πριν ακόµα καθαιρεθεί η Ντίλµα, στο PT είχε ανοίξει η συζήτηση για «την επιστροφή του Λούλα» ως µοναδική περίπτωση να µην οδηγηθεί το κόµµα σε ήττα στις επόµενες εκλογές. Η επιτάχυνση των νεοφιλελεύθερων µέτρων από τη Ντίλµα και η πραγµατικότητα της οικονοµικής κρίσης έκανε εκατοµµύρια Βραζιλιάνους να νοσταλγούν την εποχή Λούλα και να τη θεωρούν «καλή περίοδο του PT», ανεξάρτητα από τα όρια που είχε στην πραγµατικότητα ο ιδιότυπος «αναδιανεµητικός σοσιαλφιλελευθερισµός» της περιόδου 2004-2011. Η καθαίρεση της Ντίλµα επιτάχυνε αυτόν τον σχεδιασµό, µε τον Λούλα να ανακοινώνει την πρόθεσή του να κατέβει στις προεδρικές, που θα γίνουν φέτος το φθινόπωρο. Οι δηµοσκοπήσεις επιβεβαίωσαν τις εκτιµήσεις αυτού του σχεδιασµού, µε τον πρώην πρόεδρο να προηγείται σε όλες. Η ποινική δίωξη κατά του Λούλα έγινε ακριβώς για να µαταιωθεί αυτή η προοπτική, καθώς ο νόµος θα του απαγορεύει να συµµετέχει στις εκλογές. Όπως και στην περίπτωση της Ντίλµα (που κατηγορήθηκε για «πείραγµα» των στοιχείων του προϋπολογισµού), έτσι και στην περίπτωση του Λούλα (µε την κατηγορία για παράνοµο προσωπικό πλουτισµό) οι κατηγορίες, ακόµα κι αν είναι απολύτως ή εν µέρει αληθινές, αποτελούν σταγόνες στον ωκεανό της διαφθοράς, στην οποία είναι βουτηγµένα όλα τα πολιτικά κόµµατα στη Βραζιλία, µε πρωτοπόρους τους σηµερινούς «διώκτες» του PT. Η κινητοποίηση της δικαστικής εξουσίας µε στόχο να «βγει απ’ τη µέση» ένας επικίν-
∆ιαδηλωτές εµποδίζουν το αυτοκίνητο του Λούλα να τον µεταφέρει στην αστυνοµία για να παραδοθεί. δυνος εκλογικός αντίπαλος είναι από µόνη της ανησυχητικό σηµάδι για τις προθέσεις της ∆εξιάς στη Βραζιλία. Όµως αυτό που βαραίνει πολύ περισσότερο το κλίµα, και
Η άγρια καταστολή των διαδηλώσεων ενάντια στη συνταξιοδοτική µεταρρύθµιση, η ανάπτυξη του στρατού στο Ρίο, η δολοφονία της συντρόφισσας Μαριέλα Φράνκο, η δηµοφιλής υποψηφιότητα ενός νοσταλγού της δικτατορίας, περιγράφουν το κλίµα κάνει την «υπόθεση Λούλα» να ξεπερνά τον ίδιο τον Λούλα, είναι οι συνολικότερες κινήσεις της. Για τη βραζιλιάνικη άρχουσα τάξη, εν µέσω της κρίσης, θεωρήθηκε «βαρίδι» ακόµα και η Ντίλµα και αντιµετωπίστηκε ως «εµπόδιο» η συνύπαρξη µε το PT, ακόµα κι αν αυτό είχε µεταλλαχθεί ολοκληρωτικά σε σοσιαλφιλελεύθερο κόµµα. Οι διαθέσεις της φάνηκαν από την κατά µέτωπο επίθεση που εξαπέλυσε ο πρόεδρος Τεµέρ στα εργατικά δικαιώµατα. Αλλά αυτό που έγινε γρήγορα σαφές είναι ότι το πρόγραµµα, που θέλουν να επιβάλουν οι Βραζιλιάνοι καπιταλιστές, µπορεί να επιβληθεί µόνο µε τον πιο ανάλγητο αυταρχισµό. Και είναι ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο –µιας τροµακτικής κλιµά-
κωσης της καταστολής– που η δίωξη του Λούλα λειτουργεί ως «σήµα κινδύνου» για την ίδια τη δηµοκρατία. Οι µεγάλες διαδηλώσεις ενάντια στη συνταξιοδοτική µεταρρύθµιση και τον ίδιο τον Τεµέρ αντιµετωπίστηκαν µε πρωτοφανούς αγριότητας καταστολή εδώ και χρόνια. Ο στρατός έχει ήδη αναπτυχθεί στο Ρίο Ντε Τζανέιρο. Η δολοφονία της δηµοτικής συµβούλου του PSOL, Μαριέλα Φράνκο, ήταν «συνέχεια» του πολέµου που έχει κηρύξει το κράτος σε όλους όσους εκπροσωπούσε η Μαριέλα (φτωχή, µαύρη, λεσβία από φαβέλα), αλλά ήταν και «τοµή» σε αυτόν τον πόλεµο: δεν ήταν ένα ακόµα ανώνυµο θύµα µιας επιχείρησης στις φαβέλες, αλλά ένα αναγνωρίσιµο πολιτικό στέλεχος της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς που εκτελέστηκε εν ψυχρώ. Από τους υποψηφίους των δεξιών κοµµάτων, δηµοφιλέστερος στις δηµοσκοπήσεις είναι ο Ζαΐρ Μπολσονάρο, ένας «Βραζιλιάνος Τραµπ» που δεν έχει πάψει να δηλώνει δηµόσια την υποστήριξή του στη δικτατορία. Αυτά ακριβώς (µαζί προφανώς µε τη δηµοφιλία του Λούλα) οδήγησαν δεκάδες χιλιάδες εργάτες να περικυκλώσουν το κτίριο του συνδικάτου των µεταλλεργατών, όπου είχε καταφύγει ο Λούλα. Στις σχετικές κινητοποιήσεις, πέρα από οπαδούς του PT, συµµετείχαν και ανταγωνιστικές προς αυτό δυνάµεις: Κινήµατα όπως το MTST (Κίνηµα των Αστέγων) και κόµµατα όπως το PSOL που είχαν πρωταγωνιστήσει στους αγώνες ενάντια στις κυβερνήσεις του ΡΤ. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πιο µαχητικοί υπερασπιστές του Λούλα ανήκαν σε αυτές τις δυνάµεις, δίνοντας «διµέτωπο» αγώνα:
Εµπόδιζαν την αστυνοµία να συλλάβει τον Λούλα, αλλά και τον Λούλα να παραδοθεί! Ενώ το MTST κινητοποιούσε κόσµο για να αποκλειστεί κάθε δρόµος, ο «επιτελάρχης» του PT παρακαλούσε το πλήθος να ανοίξει δρόµο και να αφήσει τον πρώην πρόεδρο να παραδοθεί στην αστυνοµία. Στην οµιλία του προς το συγκεντρωµένο πλήθος, πριν τελικά παραδοθεί, ο Λούλα ήταν απολύτως ειλικρινής ως προς την απροθυµία του PT να εµπλακεί σε µια µάχη που δεν θα ήταν καθόλου «θεσµική ρουτίνα». Μετά από ένα θριαµβευτικό «ο Λούλα δεν κρύβεται!», εξήγησε: «Θα συµµορφωθώ µε την εντολή... Αν δεν πίστευα στο νόµο, δεν θα έφτιαχνα πολιτικό κόµµα. Θα ξεκινούσα επανάσταση». Προφανώς ο αγώνας θα συνεχιστεί και µετά την παράδοση του Λούλα. Μια µικρή µερίδα της Αριστεράς µέχρι πρότινος αδιαφορούσε για την τύχη του Λούλα («να δικαστεί κι αν είναι ένοχος, να καταδικαστεί»). Τα συνδικάτα και τα κινήµατα, που είναι συνδεµένα µε το PT, συνδυάζουν τη µάχη για το δικαίωµα του Λούλα να κατέβει µε την προεκλογική του καµπάνια («Λούλα για πρόεδρος!»). Το ζήτηµα είναι τι θα καταφέρει εκείνο το τµήµα της Αριστεράς που συµµετέχει ενεργά στην πάλη ενάντια στη δίωξη και για τα πολιτικά δικαιώµατα του Λούλα, αλλά δεν τον στηρίζει στις εκλογές, κατεβάζοντας δικό της υποψήφιο και επιχειρώντας, µέσα στους αγώνες για την υπεράσπιση της δηµοκρατίας ενάντια στη ρεβανσιστική ∆εξιά, να οικοδοµήσει έναν ανεξάρτητο πόλο της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς...
διεθνη
18 απριλη 2018
19
Ουγγαρία
ΗΠΑ
Εφιαλτικό αποτέλεσμα έβγαλαν οι κάλπες στην Ουγγαρία. Το ακροδεξιό Φιντέζ, που επί διακυβέρνησης Ορμπάν οικοδόμησε σταδιακά ένα αυταρχικό καθεστώς που αποκαλείται «αντιφιλελεύθερη δημοκρατία», θριάμβευσε με 49% και πέτυχε το στόχο της πλειοψηφίας δύο τρίτων που του λύνει τα χέρια. Τη ζοφερή εικόνα συμπληρώνει το 19% του νεοφασιστικού Γιόμπικ. Σε συνθήκες ενίσχυσης της ακροδεξιάς (που προσέφερε και μια «κυβερνητική» επιλογή), οι φασίστες διατήρησαν τη δύναμή τους και, μετά την κατάρρευση των σοσιαλδημοκρατών, αναδείχθηκαν 2η δύναμη. Μια ακροδεξιά κυβέρνηση με μια φασιστική αξιωματική αντιπολίτευση... Ακόμα και για τα δεδομένα του πρώην ανατολικού μπλοκ, όπου η καταθλιπτική εικόνα ισχύος των ακροδεξιών δυνάμεων θεωρείται «ρουτίνα», πρόκειται για σοκαριστική εξέλιξη...
Μετά την υποδειγματική απεργία των εκπαιδευτικών που κατέληξε σε νίκη στη Δυτική Βιρτζίνια, μαχητικές απεργίες εκπαιδευτικών εξελίσσονται σε Κεντάκι και Οκλαχόμα. Μάλιστα στην Οκλαχόμα ο αγώνας συνεχίζεται παρότι πέτυχε να κερδίσει καταρχήν μια σημαντική μισθολογική αύξηση. Ευχάριστα νέα που δίνουν έμπνευση από την άλλη μεριά του Ατλαντικού...
Καταστολή και αντίσταση στην Καταλονία Της Κατερίνας Σεργίδου
Η
κατάσταση βαθιάς κρίσης και αστάθειας στην οποία από καιρό έχει εισέλθει το καταλανικό και κατ’ επέκταση το ισπανικό πολιτικό σύστημα δεν αποτελεί πλέον νέα είδηση. Τον τελευταίο χρόνο, ένα λεξιλόγιο που θυμίζει τις πιο μαύρες σελίδες της φρανκικής δικτατορίας έχει εμφανιστεί ξανά στο δημόσιο λόγο. «Εξορίες, πολυετείς ποινές φυλάκισης, σκληρή καταστολή στο δρόμο, απαγορεύσεις συμβόλων, παρεμπόδιση της λειτουργίας των κοινοβουλίων, άμεση παρέμβαση στις αποφάσεις δικαστηρίων». Η ισπανική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να κάμψει το ηθικό των χιλιάδων ανθρώπων που έδωσαν τη μάχη του δημοψηφίσματος, που διαδήλωσαν στους δρόμους, που συγκρότησαν τις Επιτροπές Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικά (CDR). Είναι τέτοιο το παράδοξο της καταλανικής κατάστασης, που πολιτικές δυνάμεις, προερχόμενες από το δεξιό-νεοφιλελεύ-
θερο στρατόπεδο, αναγκάζονται να υιοθετήσουν πιο ριζοσπαστικές θέσεις. Αυτή είναι η περίπτωση του Πουιτζντεμόντ. Φαίνεται λοιπόν ότι η επιθυμία της ισπανικής κυβέρνησης να τσακιστεί το καταλανικό κίνημα με κάθε τρόπο είναι μεγαλύτερη από τη διάθεση επιστροφής στην ομαλότητα. Έτσι δεν απασχολεί ιδιαίτερα τον Ραχόι το γεγονός ότι, αν μέχρι τέλη Μαΐου δεν σχηματιστεί κυβέρνηση, η Καταλανοί θα κληθούν ξανά στις κάλπες. Το τελευταίο επεισόδιο αυτής της κρίσης ήταν το διάστημα ανάμεσα στη σύλληψη και την απελευθέρωση του πρώην καταλανού προέδρου Πουιτζντεμόντ. Ο Πουιτζντεμόντ συλλήφθηκε από τις γερμανικές αρχές στην προσπάθειά του να περάσει τα σύνορα από τη Δανία στη Γερμανία. Το ίδιο βράδυ, και καθώς ο Πουιτζντεμόντ έστελνε ανοιχτό γράμμα από τη φυλακή, εκφράζοντας την επιθυμία να εκλεγεί πρόεδρος της Καταλονίας ο Ζόρντι Σάντσεθ, ο φυλακισμένος ηγέτης της Καταλανικής Εθνικής Συνέλευσης, χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωναν στη Βαρκελώνη, περικυκλώνοντας το κοινοβούλιο και απαιτώντας την άμεση απε-
λευθέρωση του Πουιτζντεμόντ. Η πόλη μετατράπηκε σε πεδίο μάχης και το αποτέλεσμα της σκληρής καταστολής ήταν τουλάχιστον 80 τραυματίες. Αντίστοιχη κατάσταση επικράτησε και στη Χιρόνα, καθώς εκατοντάδες Καταλανοί συγκεντρώθηκαν έξω από κυβερνητικό κτίριο, κρατώντας πανό με σύνθημα «Liberty» και μπλοκάροντας την εθνική οδική αρτηρία. Δέκα μέρες μετά την 5η Απρίλη, ο Πουιτζντεμόντ αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση 75.000 ευρώ.
Συλλήψεις αγωνιστών
Αυτή η αναταραχή επανα-ενεργοποίησε τις Επιτροπές Υπεράσπισης της Ρεπούμπλικα, με αποτέλεσμα το Ισπανικό Κράτος να αυξήσει το επίπεδο καταστολής. Την 7η Απρίλη μεγάλες αστυνομικές δυνάμεις, το στρατιωτικό σώμα της Ισπανίας και το απομεινάρι του φρανκικού καθεστώτος Guardia Civil, έχοντας εξασφαλίσει δικαστικό ένταλμα, προχώρησαν σε συλλήψεις δύο βασικών οργανωτών των επιτροπών, οι οποίοι κατηγορήθηκαν για οργάνωση παράνομων και βίαιων πράξεων ενάντια στο καθεστώς.
Οι πιο βασικές κατηγορίες ωστόσο είναι αυτές της ανταρσίας ενάντια στο καθεστώς, που επισύρει μέχρι και τριάντα χρόνια φυλάκισης. Για πρώτη φορά όμως εμφανίστηκε και μια καινούρια κατηγορία. Αυτή της τρομοκρατίας. Είχε προηγηθεί κλίμα τρομοκράτησης της κοινής γνώμης κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Βδομάδας για επικείμενες συλλήψεις. Οι κινητοποιήσεις των επιτροπών συνεχίστηκαν τις επόμενες μέρες με κλεισίματα δρόμων, συνελεύσεις στις γειτονιές, συλλογή χρημάτων για δικαστικά έξοδα. Η κοινωνία, ανάμεσά της και άνθρωποι που ποτέ ξανά δεν ασχολήθηκαν με τη συλλογική δράση, έρχονται σε επαφή με καινούριες ιδέες, με συλλογικές διαδικασίες και κυρίως με αγωνιστικές πρακτικές στο δρόμο.
Διήμερο μαζικών διαδηλώσεων
Σε αυτές τις συνθήκες η φετινή 14η Απρίλη, ημέρα μνήμης της Ρεπούμπλικα, είχε ιδιαίτερους συμβολισμούς. Τη 14η Απρίλη του 1931 ξεκίνησε η Δεύτερη Ρεπούμπλικα (αβασίλευτη δημοκρατία) της Ισπανίας που εξόρισε τον Μονάρχη Αλφόνσο και οδήγησε στην ψήφιση ενός νέου προοδευτικού συντάγματος. Η δεύτερη ρεπούμπλικα κράτησε μέχρι το 1939 και έληξε με τη λήξη του εμφύλιου και τη νίκη του φασίστα Φράνκο. Το σύμβολο της Δεύτερης Ρεπούμπλικα, η τρίχρωμη σημαία (κόκκινο, κίτρινο, μωβ), γέμισε δρόμους, μπαλκόνια, ταβέρνες. Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν σε όλη την Ισπανία, απαιτώντας πραγματική δημοκρατία, απελευθέρωση των κρατουμένων στην Καταλονία, δικαιοσύνη και ειρήνη. Στη Βαρκελώνη την επόμενη μέρα, 15 Απρίλη, η διαδήλωση ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Πάνω από 750.000 άνθρωποι ξεχύθηκαν στους δρόμους, απαιτώντας απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων και επιστροφή των πρώην μελών της κυβέρνησης από την εξορία. Πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις, μαζί με συνδικάτα οργάνωσαν μια από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών. Μεγάλες διαδηλώσεις έγιναν και σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ισπανίας, συνεχίζοντας στο μαχητικό κλίμα των τελευταίων εβδομάδων με τις συγκλονιστικές κινητοποιήσεις συνταξιούχων και τις φοιτητικές διαδηλώσεις. Απ ότι φαίνεται η Ισπανία θα συνεχίσει να μας απασχολεί για πολύ καιρό ακόμα.
18 ΑΠΡΙΛΗ 2018
Γαλλία: Το νέο πολύµορφο κίνηµα ενάντια στην πολιτική Μακρόν σελ. 17
Η απεργία των σιδηροδροµικών στη Γαλλία
Μια κρίσιµη µάχη που πρέπει να γενικευτεί
Του Christian Mahieux, συνδικαλιστή της SUD-Rail, οµοσπονδίας εργαζοµένων στους σιδηροδρόµους
Η
γαλλική κυβέρνηση έχει εξαπολύσει µία εκτεταµένη επίθεση εναντίον των ανδρών και γυναικών που εργάζονται στους σιδηροδρόµους, αλλά και γενικότερα εναντίον του τοµέα των δηµόσιων σιδηροδροµικών συγκοινωνιών. Χιλιάδες χιλιόµετρα σιδηροδροµικές γραµµές, που χαρακτηρίζονται ως «µη αποδοτικές», απειλούνται. Η δηµόσια επιχείρηση SNCF θα µετατραπεί σε ΑΕ, ανοίγοντας στον ιδιωτικό τοµέα τη δηµόσια συγκοινωνία των ταξιδιωτών, όπως ήδη έγινε µε τον τοµέα των εµπορευµάτων… Για το προσωπικό της SNCF είναι το τέλος του κανονισµού που προσδιόριζε «τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις» των σιδηροδροµικών. Ο κανονισµός αυτός, ευνοϊκότερος σε ορισµένα σηµεία του από τους κοινούς κανόνες που εφαρµόζονται στη Γαλλία για τους εργαζόµενους, περιλαµβάνει παράλληλα πιο δεσµευτικές διατάξεις, κυρίως σε ό,τι αφορά την ευελιξία των συνθηκών εργασίας, δεδοµένης της µόνιµης λειτουργίας της δηµόσιας σιδηροδροµικής υπηρεσίας (365 µέρες το χρόνο, σε 24ωρη βάση). Όµως, ο κανονισµός συµπεριλαµβάνει επίσης τους συλλογικούς κανόνες σε θέµατα αµοιβών και µισθολογικής εξέλιξης στη διάρκεια του έµµισθου βίου, την απαγόρευση των απολύσεων για λεγόµενους οικονοµικούς λόγους, καθώς και το ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης, που έχει ήδη τεθεί σε έντονη αµφισβήτηση από το 2007.
Οι δυσκολίες της απεργίας
Στη SNCF έχει ξεκινήσει απεργία από τις 3 Απριλίου. Αλλά οι οµοσπονδίες CGT, UNSA και CFDT (ΣτΜ: Στη Γαλλία υπάρχουν διάφορες συνδικαλιστικές οργανώσεις) επέβαλαν ένα χρονοδιάγραµµα 36 απεργιακών ηµερών µέχρι τις 30 Ιουνίου, µε τη µορφή των 18 διήµερων απεργιών. Η άρνησή τους για ένα κίνηµα που θα στηρίζεται σε επαναλαµβανόµενες συνελεύσεις, όπως υποστηρίχθηκε από τη SUD-Rail (Solidaires) και τη FO, δηµιουργεί µια κατάσταση ελάχιστα ευνοϊκή για τη δηµιουργία ενός δυναµικού κινήµατος από τη βάση, όπως θα έπρεπε.
Εφόσον όλος ο κόσµος έχει το πρόγραµµα των απεργιών µέχρι τις 30 Ιουνίου, γιατί να συµµετάσχει στις γενικές συνελεύσεις; Και επιπλέον, έτσι παρέχεται η ευχέρεια να επιλέξει τις µέρες απεργίας του εντός του προτεινόµενου χρονοδιαγράµµατος… Αναπόφευκτα, είναι το είδος της αντίδρασης που συναντάµε σε αρκετά µαζική κλίµακα. Ακολουθώντας αυτή την τακτική, οι οµοσπονδίες CGT και CFDT µπορούν να προβάλουν µία εικόνα µαχητικών συνδικάτων, αλλά κάτι τέτοιο απέχει από την αλήθεια. Μερικές µέρες απεργίας, πριν από µία διακοπή, µε την παραµικρή ευκαιρία; Έτσι η CGT µπορεί να ξεµπερδεύει µε την πρακτική των γενικών συνελεύσεων, όπου είναι οι απεργοί αυτοί που αποφασίζουν πραγµατικά για την απεργία τους. Αυτή ήταν άλλωστε µία κατάκτηση πάνω από 30 χρόνων στην ιστορία της SNCF (η πιο µεγάλης διάρκειας απεργία της ήταν το 1986-1987), την οποία οι γραφειοκράτες συνδικαλιστές δεν έπαψαν ποτέ να καταπολεµούν. Βέβαια, τυπικά, οι γενικές συνελεύσεις παραµένουν, αλλά δεν υπάρχει πια τίποτα να συζητηθεί, είναι συναντήσεις συνδικαλιστών. Η συµµετοχή στην απεργία είναι καλή. Αλλά είναι άνιση κατά περίσταση. Αυτό οφείλεται σε µεγάλο βαθµό στις αποφάσεις που έχουν ληφθεί: Πολλοί απεργούν επιλεκτικά στο πλαίσιο των 36 ηµερών που έχουν προταθεί µέχρι τον Ιούνιο. Χρειάζεται ρήξη µε αυτή τη µέθοδο και η ανασυγκρότηση µιας συλλογικής δυναµικής αυτοδιαχείρισης. Ένα µέρος των οµάδων της SUD-Rail (Solidaires) προσπαθεί να συγκροτήσει την απεργία στη βάση αποφάσεων επα-
ναλαµβανόµενων γενικών συνελεύσεων. Όπως αναφέρθηκε και προηγουµένως, η προσπάθεια είναι δύσκολη. Οι οργανώσεις της «αριστεράς» (συµπεριλαµβανοµένου ενός τµήµατος αυτών που συνεργάστηκαν µε τις κυβερνήσεις που προκάλεσαν άλλες κοινωνικές υπαναχωρήσεις τα τελευταία χρόνια) διαβεβαιώνουν για την υποστήριξή τους στους σιδηροδροµικούς. Αλλά πέρα από επικοινωνιακού τύπου δηλώσεις, αυτό που χρειάζεται πάνω απ’ όλα είναι αγωνιστές και αγωνίστριες που να οργανώνουν επί τόπου τις απεργίες!
Το ευρύτερο πλαίσιο
Βεβαίως, οι επιθέσεις αυτές εντάσσονται σε ένα πλαίσιο πολύ πιο ευρύ. Οι συνταξιούχοι είδαν την αγοραστική τους δύναµη να ακρωτηριάζεται δραστικά εδώ και πολλούς µήνες, µια αυξηµένη επιλογή τέθηκε σε εφαρµογή για την πρόσβαση στο πανεπιστήµιο, ένας αριθµός επιχειρήσεων συνεχίζει να απολύει για να αυξήσει τα κέρδη του, ενώ στον δηµόσιο τοµέα και στις δηµόσιες επιχειρήσεις πολλαπλασιάζονται οι δυσµενείς συνθήκες εργασίας, η καταπίεση και οι αυτοκτονίες. Απεργίες γίνονται σε διάφορους τοµείς: στην Air France, σε εµπορικές φίρµες κλπ, δίχως να προσµετράµε στους απεργούς αυτούς τους εργαζόµενους και τις εργαζόµενες Χωρίς Χαρτιά, που διεκδικούν τη νοµιµοποίησή τους. Αποδυναµωµένο από σηµαντικές ήττες τα τελευταία χρόνια, το συνδικαλιστικό κίνηµα δυσκολεύεται να οργανώσει µια απάντηση στο ύψος των περιστάσεων. Η CGT αποφάσισε µία ηµέρα δράσεων για τις 19 Απριλίου. Οι Solidaires απεύθυναν επίσης
«Για να κερδίσουµε συνολικά, πρέπει να πολλαπλασιάσουµε τα µέτωπα του αγώνα... Για να ενοποιηθεί ο αγώνας µας, ας τον οικοδοµήσουµε µαζί!»
κάλεσµα συµµετοχής, αλλά στο σύνολό της η κινητοποίηση αναµένεται να έχει περιορισµένη πραγµατική απήχηση, πέρα από τους τοµείς που βρίσκονται ήδη σε κινητοποίηση. Μία απεργία προβλέπεται να γίνει στον τοµέα της εκπαίδευσης σε εθνική κλίµακα, στις 3 Μαΐου. Για το σύνολο των δηµοσίων υπαλλήλων αυτό θα γίνει στις 22 Μαΐου. Το επείγον είναι να ανακοινώνονται διαδοχικές ηµεροµηνίες, ή να ανασυγκροτήσουµε στέρεα συνδικαλιστικά εργαλεία, φορείς προοπτικών αξιόπιστων ρήξεων, ικανά να δώσουν αυτοπεποίθηση στους εργαζόµενους και τις εργαζόµενες; Αναφορικά µε τις συνθήκες που επικρατούν σήµερα στη Γαλλία, το ∆ιεθνές Συνδικαλιστικό ∆ίκτυο Πάλης και Αλληλεγγύης (ΣτΜ: laboursolidarity.org, δίκτυο που συσπειρώνει συνδικαλιστικές οργανώσεις, ρεύµατα και τάσεις διεθνώς) συνοψίζει την κατάσταση: «Αντιµέτωπη µε διάφορα κοινωνικά κινήµατα, η γαλλική κυβέρνηση δείχνει για µία φορά ακόµη ότι το κράτος δεν διστάζει να καταφύγει στην αστυνοµική βία και σε ελευθεροκτόνους νόµους για να καταστείλει τα κοινωνικά κινήµατα... πολλοί και πολλές κάτοικοι των λαϊκών συνοικιών υφίστανται καθηµερινά διακρίσεις και αστυνοµική καταστολή. Στη Notre-Dame-des-Landes, το κράτος επενέβη βίαια για να εκκενώσει εκείνους και εκείνες που είχαν διατηρήσει τη ζωή σε αυτό το µικρό κοµµάτι γης, το οποίο είχε µετατραπεί σε Ζώνη προς υπεράσπιση: της αντίστασης, της δηµιουργίας εναλλακτικών, της αλληλεγγύης… τόσων εννοιών που δεν συµβαδίζουν µε το καπιταλιστικό σύστηµα. Και όταν οι διαχειριστές του συστήµατος το αποφασίζουν, χρησιµοποιούν βία. Το ίδιο συνέβη και στα γαλλικά πανεπιστήµια: Η αστυνοµία, αλλά µερικές φορές και φασιστικές συµµορίες, επεµβαίνουν βίαια, µε «θεσµική» κάλυψη. Απέναντι σε όλα αυτά, τα όπλα µας είναι ο αριθµός µας, η αλληλεγγύη µας, οι διαφορές µας µέσα από το πρίσµα ενός συλλογικού πλούτου, οι αγώνες µας στα διάφορα µέτωπα, που αφορούν άµεσα και τον συνδικαλισµό: Στη Notre-Dame-des-Landes υπάρχει µία διασυνδικαλιστική κολεκτίβα. Στα πανεπιστήµια, ο φοιτητικός συνδικαλισµός είναι παρών. Αλλά πέρα από αυτά, το σύνολο του συνδικαλιστικού κινήµατος πρέπει να είναι αλληλέγγυο και ενεργό απέναντι στην αστυνοµική βία. ∆εν είναι τυχαίο ότι πρώτος στόχος της είναι οι νέοι και οι νέες! Η παρουσία στις ζώνες προς υπεράσπιση και στις διαδηλώσεις στήριξης είναι αναγκαία. Όµως για να κερδίσουµε συνολικά, πρέπει να πολλαπλασιάσουµε τα µέτωπα του αγώνα: Στη Notre-Dame-desLandes, αλλά και στους εργαζόµενους και τις εργαζόµενες των σιδηροδρόµων! Στα πανεπιστήµια, αλλά και στους µισθωτούς του Carrefour, της Ford ή των Ταχυδροµείων! Στους συνταξιούχους, αλλά και στο προσωπικό υγείας! Στη Γαλλία, αλλά και αλλού! Για να ενοποιηθεί ο αγώνας µας, ας τον οικοδοµήσουµε µαζί!».