EA 442

Φύλλο Νο 442 | 25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 2019 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€

Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr

Η κρίση που έρχεται

Η ένταση στον Περσικό Κόλπο

σελ. 12

σελ. 17

Απεργιακή απάντηση στα µέτρα ΝΔ σελ. 2, 5, 8-9

ÉÌÐÅÑÉÁËÉÓÔÉÊÅÓ ÅÐÅÌÂÁÓÅÉÓ-ÅÎÏÐËÉÓÌÏÉ-ÅÐÅÊÔÁÓÇ ÔÙÍ ÂÁÓÅÙÍ-ÅÎÏÑÕÎÅÉÓ

Íá óðÜóïõµå ôïí Üîïíá µå ÇÐÁ-ÉóñáÞë ÐÅÑÉÂÁËËÏÍ: ÅÍÁ ÐÁÃÊÏÓÌÉÏ ÊÉÍÇÌÁ ÃÅÍÍÉÅÔÁÉ

Έ

να νέο, δυναµικό και ριζοσπαστικό κίνηµα ξεπροβάλλει στην παγκόσµια αρένα. Οι διεθνείς κινητοποιήσεις ενάντια στην κλιµατική αλλαγή από τις 20 έως τις 27 Σεπτέµβρη στέλνουν ένα ισχυρό µήνυµα απέναντι στο πολιτικό και οικονοµικό κατεστηµένο του πλανήτη. Με µπροστάρηδες τους µαθητές, εκατοµµύρια άνθρωποι βγήκαν στους δρόµους παγκόσµια, ενόψει της Συνόδου του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη στις 21 και 23 Σεπτέµβρη. Παγκόσµιες διαδηλώσεις Το νέο ριζοσπαστικό οικολογικό κίνηµα που γεννιέται, έχει παγκό-

σµια χαρακτηριστικά. ∆εν αντιλαµβάνεται το περιβαλλοντικό ζήτηµα ως κάτι τοπικό, αλλά ως κάτι οικουµενικό. Είναι ένα πολύµορφο και ζωντανό ρεύµα που, από τη µία άκρη του πλανήτη µέχρι την άλλη, κάνει αισθητή την παρουσία του. Σε ολόκληρο τον κόσµο, την Παρασκευή 20 Σεπτέµβρη, πραγµατοποιήθηκαν πάνω από 5.000 κινητοποιήσεις µε κορυφαία αυτή της Νέας Υόρκης, όπου µαθητές από 1.800 περίπου σχολεία είχαν πάρει άδεια να µην παρακολουθήσουν τα µαθήµατά τους, για να βρίσκονται στη διαδήλωση. (συνέχεια στη σελ.10-11)

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Της σύνταξης... Η νέα «αµυντική»

συµφωνία µε τις ΗΠΑ δένει την Ελλάδα στο άρµα του αµερικανικού ιµπεριαλισµού για µια µακρά περίοδο.Τη µετατρέπει σε «µετωπικό κράτος» (frontal state), σύµφωνα µε τη γλώσσα των γερακιών του Τραµπ, που σχεδιάζουν το στρατιωτικοδιπλωµατικό «τόξο ανάσχεσης» δυτικά της Ρωσίας, µε στηρίγµατα την Πολωνία, την Ελλάδα και το Ισραήλ. Αυτό ήταν το βασικό αντικείµενο των συζητήσεων του Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον και, απ’ ό,τι φαίνεται, η δουλειά θα κλείσει άµεσα, κατά την αναµενόµενη επίσκεψη του Μάικ Ποµπέο στην Αθήνα τον Οκτώβρη.

Για να µην αδικήσουµε τον Αλέξη Τσίπρα, οφείλουµε να υπογραµµίσουµε ότι αυτή

η «ιδέα» γεννήθηκε και τα θεµέλια της νέας «στρατηγικής» αναβάθµισης των σχέσεων µε τις ΗΠΑ τέθηκαν κατά την περίοδο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Μιας κυβέρνησης που τα µισά της στελέχη –συµπεριλαµβανοµένου του, τότε, «ριζοσπάστη» Αλέξη Τσίπρα– άρχισαν την πολιτική καριέρα τους διαδηλώνοντας κατά του πολέµου και του ιµπεριαλισµού… Άλλωστε, αν ο Γουές Μίτσελ θεωρείται ο αρχιτέκτονας του «τόξου ανάσχεσης», την εδώ «εσωτερική» προεργασία ανέλαβε ο πρέσβης Τζέφρι Πάιατ, που κατά την προεκλογική περίοδο κατηγορήθηκε ότι «υποστήριξε σκανδαλωδώς» τον Αλέξη Τσίπρα. Η θητεία του Τζέφρι Πάιατ στην Αθήνα παρατάθηκε –κρίθηκε προφανώς επιτυχής– ως το τέλος του 2020.

Με τη συµφωνία αυτή, το ελληνικό κράτος εγκρίνει την αναβάθµιση της βάσης της

Σούδας (της πολυτιµότερης βάσης των ΗΠΑ στη Μεσόγειο) και τις νέες βάσεις στη Λάρισα, στο Στεφανοβίκι και στο λιµάνι της Αλεξανδρούπολης. Όλος ο ελλαδικός χώρος –στεριά, θάλασσα και αέρας– παρέχεται ως ορµητήριο για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της υπερδύναµης.

Στα ανταλλάγµατα

είναι η εγγύηση των Αµερικανών στο υπερφίαλο σχέδιο για αποκλειστικό έλεγχο και για µοιρασιά των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου, µεταξύ του τοπικού «άξονα» Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ. Περιλαµβάνεται επίσης ένα πρόγραµµα εξοπλισµών που κορυφώνεται µε «ελληνικό ενδιαφέρον» για προµήθεια F35.

Είναι φανερό ότι

µετά τη ρήξη στις αµερικανοτουρκικές σχέσεις, οι ΗΠΑ δηµοσιοποιούν τις επιλογές τους στην περιοχή, δηµιουργώντας νέα διπλωµατικά και στρατιωτικά δεδοµένα. Αυτό θα αλλάξει αργά ή γρήγορα ακόµα και την εσωτερική ιδεολογική και πολιτική συζήτηση. Μετά την ήττα του 1974, ο ελληνικός εθνικισµός που ποτέ δεν εξαερώθηκε, παρουσιαζόταν ως αµυντικός, αν όχι και ως αντιιµπεριαλιστικός. Η κυρίαρχη αφήγηση ήταν ότι οι «ξένοι» κρύβονται πίσω από την Τουρκία και απειλούν διαρκώς την πτωχή πλην τίµια Ελλάδα. Που, παρεµπιπτόντως, ήταν σταθερό µέλος του ΝΑΤΟ και το παλιότερο µέλος της ΕΕ στην περιοχή. Τώρα τα πράγµατα θα τεθούν πιο ωµά: µια νέα Μεγάλη Ιδέα είναι υπό κατασκευή. Άλλωστε, όπως έλεγε ο Ν. Κοτζιάς, η Ελλάδα αναβαθµίστηκε από δύναµη στο Αιγαίο σε περιφερειακή δύναµη σε επίπεδο Ανατολικής Μεσογείου. Γι’ αυτό ενδιαφέρεται για όπλα µε µεγάλη ακτίνα δράσης, όπως τα F35 ή οι γαλλικές φρεγάτες «ανοιχτής θαλάσσης»…

Το σχέδιο αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο. Οι χώρες που στήριξαν την ανάπτυξή τους στις εξορύξεις, οδηγήθηκαν όλες χωρίς εξαίρεση σε άγρια καταπιεστικά καθεστώτα, µε διαφθορά απίστευτης κλίµακας και εσωτερικό χάσµα µεταξύ µεγάλου πλούτου λίγων και απόλυτης φτώχειας των πολλών. Οι εξοπλισµοί πάντα συνδυάζονται µε αναβάθµιση του µιλιταρισµού και αύξηση του βάρους των στρατοκρατών στην εσωτερική πολιτική ζωή.

25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 2019

Ανάγκη συνέχειας

Η απεργία στις 24/9 δείχνει τις δυνατότητες Της Κατερίνας Γιαννούλια

Η

απεργία στις 24 Σεπτέµβρη συγκεντρώνει µερικά ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά. Είναι η πρώτη Γενική Απεργία απέναντι στη Ν∆. Η πρώτη Γενική Απεργία χωρίς τον Παναγόπουλο της ΓΣΕΕ. Είναι η απεργία που άντεξε την επίθεση από µέσα, τη µανιασµένη προσπάθεια των ∆ΗΣΥΠ (πρώην ΠΑΣΚΕ) και ∆ΑΚΕ για να υπονοµευτεί. Είναι η απεργία που κρατήθηκε από την Αριστερά και τις ταξικές δυνάµεις, χωρίς ταλαντεύσεις κι οπισθοχωρήσεις. Η κυβέρνηση της Ν∆, παίρνοντας το «µπαλάκι» από τον ΣΥΡΙΖΑ κι ανυποµονώντας να εφαρµόσει το πιο ακραίο νεοφιλελεύθερο πρόγραµµα, που αντανακλά την ιδεολογία της και τις επιθυµίες του ΣΕΒ και του µεγάλου κεφαλαίου, βιάστηκε να ξεδιπλώσει την αντιλαϊκή της επίθεση, ψηφίζοντας τον ένα νόµο µετά τον άλλο ενάντια σε κάθε εργαζόµενο άνθρωπο.

Όµως, η Ν∆ έµαθε από τον ΣΥΡΙΖΑ (όπως κι αυτός είχε πάρει τα µαθήµατά του από ΠΑΣΟΚ και Ν∆) το επικοινωνιακό παιχνίδι της αντιστροφής της πραγµατικότητας. Έτσι, την ώρα που στο «αναπτυξιακό» νοµοσχέδιο θεσµοθετεί τη µερική απασχόληση ακόµα και στο ∆ηµόσιο (παρ. 18 του άρθρου 55 – για την 4ωρη απασχόληση για 6 µήνες), την ώρα που εξαιρεί τόσες κατηγορίες από τις Συλλογικές Συµβάσεις Εργασίας και δεν µένει κανείς και καµιά µε κλαδικές συµβάσεις, την ώρα που τιµωρεί την ενδελεχή άσκηση των καθηκόντων των ∆ηµοσίων Υπαλλήλων για την αδειοδότηση των «επενδύσεων» µε ελάχιστη ποινή την 3µηνη παύση από τη δουλειά τους, την ώρα που νοµιµοποιεί τη µετατροπή των συµβάσεων µόνιµης εργασίας σε Ιδιωτικού ∆ικαίου Αορίστου ή Ορισµένου Χρόνου ανά πάσα στιγµή, οι υπουργοί της και τα στελέχη της διαδίδουν ότι προστατεύουν τους εργαζόµενους και τις εργαζόµενες από την ελαστική εργασία! (συνέχεια στη σελ. 5)

Η συµµαχία µε το κράτος του Ισραήλ συνδέει την Ελλάδα µε τους χασάπηδες των

Παλαιστινίων, µε τους πραγµατικούς τροµοκράτες σε βάρος των αραβικών πληθυσµών, µε την κρατική δύναµη που έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει έτοιµη και πρόθυµη για ένα «πειρατικό» χτύπηµα κατά του Ιράν.

Το περιεχόµενο όλης

αυτής της πολιτικής είναι τόσο παράλογο και άδικο, περιλαµβάνει τόσο πολλές κρυφές σελίδες, που δεν υπάρχει περίπτωση να υποστηριχθεί µακροπρόθεσµα µε δηµοκρατικές µεθόδους. Όπως παλιότερα εδώ, όπως σε πολλές άλλες περιοχές στον κόσµο, η στρατιωτική «στρατηγική» σχέση µε τις ΗΠΑ συνδυάζεται µε αυταρχικό αντιλαϊκό εκφυλισµό της πολιτικής ζωής.

Στην περίοδο που έρχεται, η πάλη ενάντια στις νεοφιλελεύθερες µνηµονιακές

αντιµεταρρυθµίσεις θα πρέπει να συνδυαστεί µε την αντιιµπεριαλιστική-αντιπολεµικήαντιµιλιταριστική πάλη. Για ρήξη µε το ΝΑΤΟ και έξοδο από αυτό. Για την απαγόρευση της λειτουργίας των βάσεων και καµιά διευκόλυνση στην ιµπεριαλιστική επιθετικότητα. Για να σπάσουµε τη συµµαχία µε το Ισραήλ, για φιλικές ειρηνικές σχέσεις µε όλους τους λαούς της περιοχής χωρίς εξαιρέσεις. Για την απόρριψη των εξοπλισµών και τη διάθεση όλων των υπαρκτών κοινωνικών πόρων για τις εργατικές και λαϊκές ανάγκες. Για την απόρριψη της χίµαιρας των εξορύξεων, που βάζει σε κίνδυνο το περιβάλλον, αλλά και την ειρήνη και τα δηµοκρατικά δικαιώµατα.

ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566

• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 064/754747-11 της Εθνικής Τράπεζας.

• Υπεύθυνος Γρηγόρης Δεµέστιχας, τηλ 6976564624

πολιτικη

25 ςεπτεμβρη 2019

3

Η ΝΔ επιτίθεται στο εργατικό κίνημα, «προβλέποντας» αντιστάσεις

Όλα για το κεφάλαιο και τους μιλιταριστές Του Αντώνη Νταβανέλου Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού από την «Εφ.Συν.»

Ο

Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είχε κρύψει την πρόθεσή του για μια «πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις» πολιτική, που θα ξεπερνούσε τα αξιοσημείωτα πεπραγμένα της μνημονιακής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτόν τον τομέα, επιταχύνοντας τις νεοφιλελεύθερες αντιμεταρρυθμίσεις. Ελάχιστους μήνες μετά, το «αναπτυξιακό» πολυνομοσχέδιο λειτουργεί ως καμπάνα συναγερμού: Η κυβέρνηση μετατρέπει τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας σε κουρελόχαρτα, θεσμοθετώντας τη δυνατότητα των εργοδοτών σε κλάδους ή περιοχές να τις παραβιάζουν «νόμιμα», με την απλή επίκληση οικονομικών δυσκολιών της επιχείρησης ή τη διαπίστωση ποσοστού ανεργίας, στον κλάδο ή την περιοχή, υψηλότερου από τον εθνικό μέσο όρο. Για το ότι θα εφαρμόσουν στην πράξη αυτές τις «ελαστικοποιήσεις» οι εργοδότες, δεν μπορεί να υπάρχει καμιά αμφιβολία. Γι’ αυτό άλλωστε το ίδιο πολυνομοσχέδιο φροντίζει να κάνει δυσκολότερη την κήρυξη της απεργίας, εισάγοντας «νόρμες» (έγκριση της απόφασης από το 51% των εργαζομένων) που εμφανίζονται ως τάχα δημοκρατικές, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι είναι κυριολεκτικά απλησίαστες μέσα στη ζούγκλα που έχει επικρατήσει στους εργασιακούς χώρους. Η επίθεση μέσω της φιλελέ τάχα δημοκρατίας γενικεύεται: Η πίεση στα συνδικάτα να λειτουργήσουν μέσω «ηλεκτρονικής δημοκρατίας» καταργεί ό,τι έχει απομείνει ζωντανό από τις παραδόσεις της εργατικής αγωνιστικότητας (αυτοπρόσωπη φυσική συμμετοχή, συνελεύσεις, δυνατότητα της βάσης να πιέζει τις ηγεσίες κ.ο.κ.), παραδίνοντας ουσιαστικά τα σωματεία στα χέρια της εργοδοσίας.

ΣΥΡΙΖΑ

Έχει σημασία να υπογραμμίσουμε την «προσεκτική» αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ. Στην «Αυγή» (16/9) διαβάσαμε: «…θα μπορούσε να συζητηθεί η εισαγωγή ρήτρας εξαίρεσης από τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, με εξαιρετική φειδώ πάντως και μόνο για επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν πράγματι προβλήματα βιωσιμότητας…». Έτσι είναι. Τα μνημόνια 1, 2 και 3 (αυτό που υπέγραψε ο Τσίπρας) και η πολιτική των Κατρούγκαλου-Αχτσιόγλου εγκαινίασαν τη «σχετικοποίηση» της ισχύος των ΣΣΕ με την εισαγωγή στην εργατική νομοθεσία της υπονομευτικής «ρήτρας εξαίρεσης» και έρχεται τώρα ο Βρούτσης να βγάλει από τη μέση το φύλλο συκής της «φειδούς» και να παραδώσει τους εργαζόμενους ολόκληρων κλάδων, μεγάλων περιοχών, ή των βιομηχανικών πάρκων που μετατρέπονται σε «ειδικές ζώνες», ανυπεράσπιστους στις ορέξεις της εργοδοσίας. Έχει, επίσης, σημασία να υπογραμμί-

κειοθελώς στους εργαζόμενους αυξήσεις και εργασιακές κατακτήσεις. Ο σκληρός εργατικός αγώνας, εδώ και τώρα, είναι ο μοναδικός δρόμος για να αλλάξουμε το συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ των κοινωνικών τάξεων, μέσα στο «μεγάλο πλιάτσικο» που οργανώνει η κυβέρνηση της ΝΔ (με προοπτική αυτό να επεκταθεί στη ΔΕΗ, στη ΔΕΠΑ και στη ΔΕΣΦΑ, στο αεροδρόμιο Αθηνών, στο νερό κλπ). Ακόμα και στο εμβληματικό μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων τίποτα ουσιαστικό δεν έχει να περιμένει κανείς από την αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν ενδεικτική η αφ υψηλού (και περιφρονητική) απάντηση των Χατζηδάκη-Σταϊκούρα στην ερώτηση του Ν. Παππά σχετικά με τα ΕΛΠΕ: «η ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης των ΕΛΠΕ έχει προαποφασιστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση και έχει εγγραφεί στις μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας…».

Αμερικάνοι

σουμε ότι η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, κυρίως στη ΓΣΕΕ και μέσω των ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ, έκανε ό,τι μπορούσε για να υποβαθμίσει την αναγκαία απεργιακή απάντηση στο νομοσχέδιο-καρμανιόλα. Παρόλο που γνωρίζουν ότι αυτό λειτουργεί σε βάρος και των συμφερόντων ακόμα και της πιο γραφειοκρατικοποιημένης «κεντρικής» συνδικαλιστικής ηγεσίας. Βλέπετε, οι άνθρωποι αυτοί εδώ και μια δεκαετία δίνουν μάχη για την εμπέδωση των μνημονιακών πολιτικών. Τώρα θα δίσταζαν;

Η σημασία της απεργίας

Έχει όμως σημασία ότι, παρά τα προβλήματα, η απεργία τελικά «βγήκε». Οι πιο προσεκτικοί και πολιτικοποιημένοι αναλυτές στον Τύπο προειδοποίησαν τον Μητσοτάκη να μη μετρήσει τυπικά τη συμμετοχή των απεργών στα κορδόνια της διαδήλωσης, αλλά να «δει» μέσα σε αυτήν τις εικόνες από το μέλλον. Και πραγματικά: η συνέχεια, η κλιμάκωση, η οργάνωση ενός παρατεταμένου αγώνα είναι το καθήκον που σήμερα κατανοεί μια πιο συνειδητή πρωτοπορία, αλλά που μπορεί αύριο να αγκαλιάσει μεγάλα τμήματα της τάξης μας. Όποιος δεν έχει χάσει τη δυνατότητα να κουβεντιάζει με απλούς ανθρώπους, θα διαπίστωσε ότι αυτή τη φορά ένα ευρύτερο τμήμα εργαζομένων, αν και δεν κατέβηκε στο δρόμο, «μίλησε» με συμπάθεια και ταύτιση προς τους απεργούς-διαδηλωτές. Αυτή η «εξουσιοδότηση» από έναν πλατύτερο κόσμο –που για χ ή ψ λόγους δεν αποφασίζει ακόμα να κινηθεί– προς την πιο μειοψηφική πρωτοπορία για δράση είναι συνήθως η προειδοποίηση για επερχόμενα γενικότερα ξεσπάσματα. Δεν γίνεται αλλιώς. Γιατί η κυβέρνηση της ΝΔ σχεδιάζει να γενικεύσει τα χτυπήματα. Το σχέδιο Gr-Invest, που υπερήφανα εξήγγειλε ο Τσίπρας στην προπέρσινη ΔΕΘ, γίνεται σήμερα πολεμική σημαία

του Μητσοτάκη, που σαλπίζει: Όλα για τη διευκόλυνση των επενδύσεων! Και ο Άδ. Γεωργιάδης τρέχει για να ολοκληρώσει το ξεπούλημα του Ελληνικού στον Λάτση, χωρίς να κρατάει ούτε τα προσχήματα και την ίδια στιγμή οι Σταϊκούρας-Χατζηδάκης ανακοινώνουν ότι με

Αυτή τη φορά ένα ευρύτερο τμήμα εργαζομένων, αν και δεν κατέβηκε στο δρόμο, «μίλησε» με συμπάθεια και ταύτιση προς τους απεργούς-διαδηλωτές τους χειρισμούς για την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης των ΕΛΠΕ (πώληση του 35% των μετοχών του δημοσίου μέσω του χρηματιστηρίου), ο όμιλος Λάτση –που σήμερα ελέγχει το 45,5% των μετοχών– θα μετατραπεί ακόμα και τυπικά σε κυρίαρχο σε μια μεγάλη επιχείρηση ενέργειας, που κατέχει το πιο σημαντικό διυλιστήριο στην Ανατολική Μεσόγειο και που «κληρονομεί» τα συμβόλαια για τις εξορύξεις σε συνεργασία με την Exxon Mobil, την Total και την Repsol.

Ανάπτυξη (;) για λίγους

Την ώρα που κλείνουν αυτές οι χρυσές «δουλειές», η κυβέρνηση μας λέει ότι κάθε σκέψη για πραγματικές αυξήσεις στους μισθούς θα πρέπει να αναβληθεί για μετά την «ανάπτυξη»… που έχουν ως προτεραιότητα τις επενδύσεις. Ο ισχυρισμός είναι απολύτως παραπλανητικός. Αφενός, οι «επενδύσεις» στρέφονται αποκλειστικά στις ιδιωτικοποιήσεις, συγχωνεύσεις και εξαγορές με πολύ αμφισβητούμενο το αν αυτές προκαλούν μια κάποια μεγέθυνση της οικονομίας. Όμως ακόμα και στο ενδεχόμενο της μεγέθυνσης, οι καπιταλιστές δεν συνηθίζουν να παραχωρούν οι-

Εξαιρετικά επικίνδυνες προοπτικές ανοίγει το ταξίδι του Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και η επερχόμενη επίσκεψη του Αμερικανού υπ. Εξ. Μάικ Πομπέο τον Οκτώβρη στην Αθήνα. Αντικείμενο είναι να κλείσει η Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), που σύμφωνα με το σχέδιο του Γόνες Μίτσελ μετατρέπει τον ελλαδικό χώρο σε «στρατηγικό στήριγμα» των Αμερικανών στο «τόξο ανάσχεσης» της ρωσικής επιρροής Πολωνία-Ελλάδα-Ισραήλ. Το σχέδιο προβλέπει επέκταση της αμερικανικής βάσης στη Σούδα, αλλά και τη δημιουργία –επισήμως!– αμερικανικών βάσεων στη Λάρισα, στο Στεφανοβίκι Μαγνησίας και στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Στα αντίτιμα περιλαμβάνεται η εγγύηση των ΗΠΑ στη συμφωνία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ για τη μοιρασιά των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου. Επίσης ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο πρόγραμμα εξοπλισμών. Που περιλαμβάνει διάθεση μεταχειρισμένων, αλλά αξιόμαχων αμερικανικών όπλων, προοπτική προμήθειας των υπερσύγχρονων F35, προοπτική προμήθειας 1-2 αμερικανικών φρεγατών για το πολεμικό ναυτικό, μέχρις ότου η Γαλλία ολοκληρώσει την ναυπήγηση των φρεγατών τύπου Belharra, που έχει παραγγείλει το ελληνικό κράτος για να διασφαλίσει την υπεροπλία στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτό τον τομέα, βλέπετε, δεν ισχύει ούτε η γραμμή «δεν υπάρχουν τα λεφτά», ούτε η γενική συνταγή του Μητσοτάκη για «λιγότερο κράτος». Το νέο δόγμα «θα γίνουμε αστακοί» πάει χέρι-χέρι με τον σκληρό και άκαμπτο νεοφιλελευθερισμό στα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα. Ανάλογα πρέπει να κινηθούμε κι εμείς: Η υπεράσπιση του κόσμου μας στα ταξικά ζητήματα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αναγκαία αντιιμπεριαλιστική-αντιπολεμική-αντιμιλιταριστική στάση μέσα στην όξυνση των γεωπολιτικών ανταγωνισμών στην περιοχή.

4

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

25 ΣΕΠΤΕΜΡΗ 2019

Ο ΤΣΙΠΡΑΣ ΣΤΗ ΔΕΘ

Νέος ρόλος, ίδια πολιτική Του Νικόλα Κολυτά

Η

οµιλία του Αλέξη Τσίπρα στη ∆ΕΘ ήταν άλλη µια απόδειξη της ρήξης του ΣΥΡΙΖΑ µε την Αριστερά, πόσο µάλλον µε τη ριζοσπαστική Αριστερά. Στην οµιλία του κυριάρχησε η υπεράσπιση της προηγούµενης κυβερνητικής πολιτικής, η οικοδόµηση του αέρα µιας «σοβαρής» αντιπολίτευσης και τα επιλεκτικά ανοίγµατα σε επιχειρηµατίες. Καµία κουβέντα για οργάνωση αγώνων, στήριξη των συνδικάτων και ενίσχυση των νέων κινηµάτων.

Ίδια συνταγή

Από το βήµα της ∆ΕΘ ο Τσίπρας ξεκίνησε µιλώντας για τα όσα πέτυχε η κυβέρνησή του από τον Ιούλιο του 2015 και έπειτα. Το χρονικό σηµείο από το οποίο επέλεξε να κάνει τον κυβερνητικό απολογισµό του δεν είναι καθόλου τυχαίο. Η µνηµονιακή µεταστροφή του ΣΥΡΙΖΑ εκείνο το καλοκαίρι έµελλε να αλλάξει ριζικά την πολιτική του κόµµατος, αλλά και να µετατοπίσει δεξιότερα το κέντρο βάρους της πολιτικής συζήτησης συνολικά. Ο Τσίπρας παρουσίασε σαν κατακτήσεις τα ψίχουλα που έδωσε στους εργαζόµενους µέσα σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας και υποτίµησης της εργατικής δύναµης. Μίλησε για την ανθρωπιστική κρίση και την αντιµετώπισή της, την ώρα που ανθίζει η ανεργία, η µαύρη και ανασφάλιστη εργασία και η µετανάστευση των νέων στο εξωτερικό. Έκανε «ευαίσθητες» αναφορές στο προσφυγικό, όταν επί πρωθυπουργίας του συνέχισαν να υπάρχουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, οι φράχτες, η FRONTEX και προστέθηκε στον κατάλογο και το ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Τόνισε τη στάση της κυβέρνησης στα ελληνοτουρκικά, υπερασπιζόµενος µια εθνική γραµµή που φλέρταρε µε θερµά επεισόδια και στηριζόταν σε συµµαχίες µε το κράτος τροµοκράτη του Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Τέλος, στο πλαίσιο µιας «αυτοκριτικής» αναγνώρισε ότι µπορούσε να έχει κάνει περισσότερα στα οικολογικά ζητήµατα, χωρίς όµως ούτε µια αναφορά στις εγκληµατικές συµβάσεις έρευνας και εκµετάλλευσης µε τεράστιες εξορυκτικές εταιρίες στο Ιόνιο και την Κρήτη.

«Σοβαρή» αντιπολίτευση

Στην πραγµατικότητα ο Τσίπρας επεδίωξε να οικοδοµήσει ένα τελείως νέο προφίλ. Το προφίλ ενός νέου ισχυρού, δηµοκρατικού πόλου της «προόδου» που δεν θα αρκείται στην «ανέξοδη, αδιέξοδη καταστροφολογία για µικροκοµµατικά οφέλη», όπως χαρακτηριστικά είπε. Με λίγα λόγια έδωσε διαπιστευτήρια νοµιµοφροσύνης και πολιτικής µετριοπάθειας στην κυρίαρχη τάξη, έχοντας ως προκάλυµµα έναν απωθητικό πολιτικό πολιτισµό, απέναντι στο σύστηµα που υποτίθεται ότι θα ανέτρεπε µερικά χρόνια πριν. Μάλιστα πλέον υιοθετεί ακόµη και την ίδια φρασεολογία µε τους µνηµονιακούς του αντιπάλους. Μίλησε για «θετική πορεία της χώρας και της οικονοµίας, η οποία είναι αποτέλεσµα των θυσιών όλων µας». Μάλλον για τον Τσίπρα και τον νέο ΣΥΡΙΖΑ ίδιες θυσίες έκαναν οι απλοί εργαζόµενοι µε τους επιχειρηµατίες και το µεγάλο κεφάλαιο. Μάλλον το µνηµόνιο που υπέγραψε δεν ήταν ένας µηχανισµός αναδιανοµής του πλούτου προς όφελος των καπιταλιστών, αλλά µια αναγκαία πολιτική επιλογή. Όµως τι συζήτηση µπορεί να γίνει, όταν ο ίδιος ο Τσίπρας ακόµη και τώρα θεωρεί ότι η χώρα βγήκε από τον µνηµονιακό κλοιό τον Αύγουστο του 2018. Όταν ολόκληρες επικοινωνιακές καµπάνιες στήθηκαν γύρω από την έξοδο από τα µνηµόνια και την επερχόµενη ανάπτυξη. Όλα αυτά σε µια περίοδο που η πλειοψηφία της κοινωνίας συνεχίζει να ζει υπό το καθεστώς της ανεργίας, της επισφάλειας και της έλλειψης προοπτικής. Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ ισχυρίστηκε ότι θα αντιταχθεί στην οπισθοδρόµηση του Μητσοτάκη, χωρίς ίχνος συναίσθησης της οπισθοδρόµησης σε πολιτικό, κοινωνικό και κινηµατικό επίπεδο επί της διακυβέρνησής του. Αυτός είναι ίσως και ο λόγος που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν µπορεί ή µάλλον δε θέλει να ερµηνεύσει την εκλογική του υποχώρηση. Το γεγονός ότι διέψευσε τις ελπίδες ενός κόσµου, που ήλπιζε ότι θα ζήσει καλύτερα και αντ’ αυτού βρέθηκε αντιµέτωπος µε τις ίδιες πολιτικές. Ο ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, συνεχίζει να επενδύει πολιτικά στο φόβο του λιγότερο κακού παρά στους αγώνες των µεγαλύτερων ανατροπών.

Νέες συµµαχίες

Η οικοδόµηση αυτού του νέου προφίλ, βέβαια, απαιτεί και τα ανάλογα ανοίγ-

µατα τόσο πολιτικά όσο και επιχειρηµατικά. Αρκετά στελέχη του άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ, µε προεξέχοντα τον Γιάννη Ραγκούση, χειροκρότησαν θερµά τον Τσίπρα, όταν µιλούσε για τον νέο µεγάλο προοδευτικό πόλο. Ο Τσίπρας έκανε λόγο για εναντίωση στις δυνάµεις του νεοφιλελευθερισµού και εθνικισµού στην Ευρώπη, χωρίς όµως να κατονοµάσει µαζί µε ποιους θα επιτευχθεί αυτή η πολιτική µάχη. Είναι σαφές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να αποτελέσει τη γέφυρα ανάµεσα στο Κόµµα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς µε την παραδοσιακή σοσιαλδηµοκρατία και τους Πράσινους. Αυτό άλλωστε αποδεικνύει και το µετέπειτα ταξίδι του στην Ιταλία, προκειµένου να συµµετάσχει ως κεντρικός οµιλητής στο φεστιβάλ του ArticoloUno, ενός από τα κόµµατα που συναπαρτίζουν τη νέα κυβέρνηση στην Ιταλία. Στην οµιλία του στη ∆ΕΘ, καλούµενος να παρουσιάσει τις νέες θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, δεν απέφυγε να χρησιµοποιήσει αόριστη συνθηµατολογία και φρασεολογία, ικανή να αρέσει σε πολλαπλά ακροατήρια. Μίλησε για δίκαιη ανάπτυξη, οικοδόµηση νέου κοινωνικού κράτους, ψηφιοποίηση και εκσυγχρονισµό, διεύρυνση των δικαιωµάτων. Λόγια ικανά να σταθούν επάξια σε µια έκθεση ιδεών. Ο Τσίπρας αντίθετα επέλεξε να γίνει πιο συγκεκριµένος, όταν έπρεπε να ταχθεί υπέρ συγκεκριµένων επιχειρηµατικών πρωτοβουλιών. Όταν, χρησιµοποιώντας βαρύγδουπες εκφράσεις, δήλωσε ότι σκοπός του είναι η Θεσσαλονίκη να γίνει η πρωτεύουσα των Βαλκανίων, µέσα από επενδύσεις και ανάπτυξη. Το ίδιο έγινε και όταν µίλησε για ολική ανάπτυξη της περιοχής της Τούµπας, λέγοντας ότι εκείνος πρώτος βοήθησε να προχωρήσουν οι διαδικασίες για το νέο γήπεδο του Σαββίδη. Με τη συνολική παρουσία του στη ∆ΕΘ ο Τσίπρας κατέστησε σαφές ότι δεν σκοπεύει να κάνει αντιπολίτευση δρόµου και αγώνων. Ο ίδιος επιχειρεί να εδραιώσει τον ΣΥΡΙΖΑ στη συνείδηση του κόσµου ως το νέο µαζικό σοσιαλφιλελεύθερο κόµµα, το οποίο ασκώντας «σοβαρή» και συνετή αντιπολίτευση, θα εναλλάσσεται στην εξουσία µε τη Ν∆, αναβιώνοντας τον άλλοτε ισχυρό δικοµµατισµό. Αυτό µάλιστα προσπαθεί να το πετύχει µέσα από συµµαχίες µε συγκεκριµένα κοµµά-

τια του ελληνικού αστισµού και ευρύτερες ευρωπαϊκές ιδεολογικοπολιτικές συγκλίσεις. Η ουσία είναι ότι απέναντι στο ξαναζεσταµένο φαγητό που σερβίρει ο Τσίπρας, η ριζοσπαστική Αριστερά και ο κόσµος της εργασίας πρέπει να ξαναπιάσουν το νήµα των αγώνων και των διεκδικήσεων. Μόνο έτσι µπορεί η κοινωνική πλειοψηφία να απεγκλωβιστεί από ψευτοδίπολα και να διεκδικήσει τη ζωή της από την αρχή.

25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 2019

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η απεργία στις 24/9 δείχνει τις δυνατότητες (συνέχεια από σελ. 2)

Της Κατερίνας Γιαννούλια

Ε

πιπροσθέτως, η απόπειρα νοµοθέτησης της απροκάλυπτης παρέµβασης των κυβερνήσεων και των εργοδοτών στο εσωτερικό των σωµατείων (στο ίδιο νοµοσχέδιο), αλλά και η προηγούµενη αντεργατική νοµοθεσία που έχει ήδη ψηφιστεί («επιτελικό» κράτος, τροπολογίες για λόγο απολύσεων και συνευθύνη εργοδότη-εργολάβου), δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για «παρερµηνείες» ακόµα και για τους µνηµονιακούς συνδικαλιστές της ανώτατης γραφειοκρατίας των συνδικάτων, που θέλουν να διατηρήσουν µια κάποια επαφή µε τη βάση τους και να µη χάσουν κάθε επίφαση αξιοπιστίας. Έτσι, φτάσαµε στην «ανάγκη» κήρυξης της 24ωρης απεργίας στις 24 Σεπτέµβρη ή, ακριβέστερα, στη δυσκολία εξεύρεσης προσχηµάτων για τη µη κήρυξή της από τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία. Οι συνδικαλιστές των Ν∆ και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ελπίζουν ότι η εργασιακή ειρήνη, που είχε εξασφαλίσει το σοκ της προδοσίας του ΣΥΡΙΖΑ, µπορεί να περνάει και από την εκτόνωση µε µια 24ωρη απεργιακή «ντουφεκιά». Εξάλλου, σε αυτές τις τακτικές έχουν αποδειχτεί «µάστορες» στο παρελθόν. Ωστόσο, δεν συµµερίζονται αυτή την άποψη όλοι οι «υψηλοί» γραφειοκρατικοί µηχανισµοί των π. ΠΑΣΚΕ-∆ΑΚΕ και, για προληπτικούς λόγους, επιχείρησαν µε µανία να διαλύσουν το ενιαίο απεργιακό µέτωπο, που φαινόταν να σχηµατίζεται από Α∆Ε∆Υ, ΕΚΑ, ΕΚΠειραιά, συγκοινωνίες κλπ, είτε προωθώντας κάποια Εργατικά Κέντρα (σε Ροδόπη, Κρήτη κλπ) να αποφασίσουν απεργία για τις 25 Σεπτέµβρη (µια µέρα µετά), είτε βγάζοντας «συµβουλευτική» ανακοίνωση ο Παναγόπουλος της ΓΣΕΕ για απεργία στις 2 Οκτώβρη! Η απεργία στις 24 Σεπτέµβρη κρατήθηκε, τελικά, µε µεγάλη δυσκολία, χάρη στην επιµονή όλων των αριστερών και ταξικών δυνάµεων στα συνδικάτα και επειδή, µε την αλλαγή της κυβέρνησης, οι συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ διαχωρίστηκαν από ∆ΑΚΕ-∆ΗΣΥΠ (π. ΠΑΣΚΕ).

Το κοινωνικό υπόβαθρο

Οι εργαζόµενες κι οι εργαζόµενοι, παρά την παραλυτική απογοήτευση που βίωσαν κατά την κυβερνητική θητεία του ΣΥΡΙΖΑ, έχουν συσσωρεύσει αγωνιστικές και πολιτικές εµπειρίες. Επιπλέον, από τα µνηµονιακά χρόνια έχουν συσσωρεύσει γνώση και διδάγµατα. Οι υλικές συνθήκες, στις οποίες ζουν, τροφοδοτούν την οργή και το αίσθηµα ταξικής αδικίας που υφί-

στανται. Έτσι, οι εργαζόµενες κι εργαζόµενοι αυτής της χώρας δουλεύουν µε µόλις το 10% να καλύπτεται από Κλαδικές Συλλογικές Συµβάσεις, µε το 30% των µισθωτών να δουλεύει µε µερική απασχόληση και µέσο µηνιαίο µισθό λιγότερο από 400 ευρώ, µε το 20% των εργαζοµένων στο ∆ηµόσιο να µην είναι µε µόνιµη και σταθερή δουλειά, µε το 60% των νέων θέσεων να είναι για ελαστική εργασία τουλάχιστον τα τελευταία 2 χρόνια, µε θεωρητικά άγνωστο το ποσοστό της αδήλωτης εργασίας, µε επιστροφή των «δώρων» στους εργοδότες, µε τροµοκρατία, εργατικά ατυχήµατα, σεξιστική βία και διακρίσεις και ρατσιστική εκµετάλλευση. Ζουν, επιβιώνουν, µε διαλυµένα δηµόσια νοσοκοµεία, µε συντάξεις πείνας και µε όλο και χειρότερη δηµόσια παιδεία. Οι εργαζόµενες κι οι εργαζόµενοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι ανακεφαλαιοποίησαν τις τράπεζες, πληρώνουν φόρους από τους οποίους οι εφοπλιστές κι οι τραπεζίτες απαλλάσσονται νοµότυπα, ξέρουν ότι πλήρωσαν την κρίση δύο και τρεις φορές και τώρα καλούνται να πληρώσουν και την «ανάπτυξη» των επενδυτών. Οι εργαζόµενες κι οι εργαζόµενοι ξέρουν ότι η συνδικαλιστική γραφειοκρατία των συνδικάτων, ο κυβερνητικός και εργοδοτικός συνδικαλισµός δεν εξασφαλίζουν τα συµφέροντά τους και δεν νοιάζονται για την πραγµατική ζωή, τη ζωή τους. Ξέρουν όµως ότι και η πολυδιάσπαση κι ο κατακερµατισµός της συνδικαλιστικής και πολιτικής Αριστεράς δεν βοηθάει στην έκφρασή τους σε θεσµικό και κινηµατικό-αγωνιστικό επίπεδο και δεν βλέπουν διέξοδο κι ελπίδα στο συλλογικό πεδίο. Και αναµένουν απαντήσεις, δύσπιστοι, µεταξύ απογοήτευσης και θυµού.

Η συνέχεια;

Αν για µια 24ωρη απεργία χρειάστηκε τόση επιµονή και κόπο των δυνάµεων της Αριστεράς, µε συνειδητή επιλογή και πολλές ενέργειες για να γίνει, καταλαβαίνουµε ότι η συνέχεια δεν θα είναι καθόλου εύκολη και έχει αυξηµένες απαιτήσεις και προϋποθέσεις. Η Α∆Ε∆Υ, στο τελευταίο Γενικό της Συµβούλιο (29 Αυγούστου), αποφάσισε απεργία για το πόρισµα ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης, όταν δηµοσιοποιηθεί (αναµένεται τον Οκτώβρη). Είναι προφανές ότι ∆ΑΚΕ-∆ΗΣΥΠ δεν θα συναινέσουν σε νέα απεργία γι’ αυτό το θέµα, επικαλούµενες την οικονοµική δυσκολία των εργαζοµένων (πραγµατικό γεγονός) και τα µειωµένα ποσοστά συµµετοχής στις απεργίες (εξίσου πραγµατικό). Οι δυο παραπάνω παράγοντες, όµως, ενώ είναι πραγµατικοί, δεν είναι αντικειµενικοί, ούτε «αιώνιοι». Εξαρτώνται από το σχέδιο αγώνα και τις προοπτικές νίκης που παρουσιάζονται στις συλλογικότητες της εργατικής τάξης. Έχουµε δει απεργίες

διαρκείας σε κλάδους και τοµείς που πιστεύουν ότι µε τις κινητοποιήσεις τους µπορούν να κερδίσουν. Πρόσφατο παράδειγµα ήταν η µεγάλη απεργία των συµβασιούχων των δήµων, τον Ιούλη του 2017. Το κενό που αφήνει η υπαναχώρηση της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, ακόµα και από τις τυπικές κι «ανόρεχτες» κινητοποιήσεις και συλλογικές διαδικασίες του παρελθόντος, έχει να το καλύψει η Αριστερά στα σωµατεία και τους εργασιακούς χώρους. Και προφανώς, για να καλύψει τέτοιο κενό η Αριστερά, πρέπει να εµφανίζεται και να ενεργεί ενωτικά. Καµιά παράταξη δεν µπορεί µόνη της να εξασφαλίσει την εµπιστοσύνη του κρίσιµου µεγέθους των εργαζοµένων, ικανού να κάνει τη διαφορά και να φέρει αλλαγή συσχετισµών στο δρόµο, στους αγώνες και τα σωµατεία. Προκύπτει αβίαστα η ανάγκη για µια συστηµατική δοµή που θα συσπειρώνει τις ταξικές δυνάµεις, θα συγκεντρώνει δυναµικό, θα δηµιουργεί κλίµα αγώνα κι αυτοπεποίθησης, θα απολαµβάνει την εµπιστοσύνη όλο και περισσότερων εργαζοµένων. Η κατάσταση έχει ωριµάσει, οι πρόσφατες εκλογές (βουλευτικές-ευρωεκλογές), αλλά και οι εκλογές σε πολλά σωµατεία κι οµοσπονδίες έχουν αποτυπώσει τις διαθέσεις του κόσµου της δουλειάς και οι πρακτικές καταγραφής και καταγγελίας έχουν ξεπεράσει τα όριά τους. Οι συζητήσεις, οργανωµένες κι αυθόρµητες, διάχυτες στο στόµα συναδελφισσών και συναδέλφων, συνδικαλιστριών και συνδικαλιστών, εκλεγµένων και αγωνιστών στους εργατικούς χώρους πρέπει να καταλήξουν. Γνώµη µας, εκφρασµένη και µέσω του ΜΕΤΑ όπου συµµετέχουµε, είναι ότι µας χρειάζεται ένα δίκτυο (µπλοκ, κέντρο, µέτωπο) συνδικαλιστών/ αγωνιστών, σχηµάτων της Αριστεράς και ταξικά προσανατολισµένων, που θα δρα συντονισµένα, θα βάζει σε όσο το δυνατό περισσότερους χώρους τα επίδικα και τα ζητούµενα για τα συµφέροντα της εργατικής τάξης και µόνο, θα προπαγανδίζει κινητοποιήσεις και θα προσπαθεί να δηµιουργήσει αγώνες. Θα συνεργάζεται στα σωµατεία και τα συλλογικά όργανα για συσχετισµούς ευνοϊκούς για τα µέλη των συνδικάτων και την πλειοψηφία της κοινωνίας, θα συνδέεται µε τους αγώνες που δίνει η τάξη µας µέσα κι έξω από τα σωµατεία (π.χ. εξορύξεις, 8 Μάρτη κλπ), θα ενοποιεί τον ιδιωτικό και δηµόσιο τοµέα, θα είναι ανοιχτό σε διευρύνσεις µε νέες δυνάµεις οργανωµένων κι ανένταχτων. Θα προσπαθεί να επηρεάσει την αγωνιστική κατεύθυνση των σωµατείων, θα συσπειρώσει και θα εµπνεύσει τον κόσµο µας, µε την ενότητα και ένα σχέδιο συνεχούς δράσης.

5

ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6985072064 6ο ∆∆ 6907856793 Σεπόλια-Κολωνός 6972516210 Αµπελόκηποι 6973005569 ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. ΦιλαδέλφειαΝ. Χαλκηδόνα 6945498732 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια-Χαλάνδρι 6948429227 Αγ. Παρασκευή 6974843109 ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Περιστέρι 6977206087 Αιγάλεω 6972516210 Άγιοι ΑνάργυροιΚαµατερό 6998466952 Πετρούπολη 6983674242 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Βύρωνας 6972318747 Ζωγράφου 6942602766 Καισαριανή 6995737690 ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Γλυφάδα 6944548787 Άλιµος 6932566460 Καλλιθέα 6984417681 Ν. Σµύρνη 6972098143 Βούλα-Βάρη-Βουλιαγµένη 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6948100218 Κορυδαλλός 6945037002 Κερατσίνι 6981093970

ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: Λαυρεωτική 6939014803 Παιανία-Γλυκά Νερά 6974428095 Αχαρνές 6977266544 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Κέντρο 6981084090 5ο ∆∆ 6972878820 Νεάπολης-Συκεών 6984267504 ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Πάτρα 6959771512 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Καλαµάτα 6932422501 Κορώνη 6932422501 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Φωκίδα (Άµφισσα-Ιτέα) 6973607585 Λαµία 6973344352 ΗΠΕΙΡΟΣ: Πρέβεζα 6932567576 ΘΕΣΣΑΛΙΑ: Τρίκαλα 6976291795 Λάρισα 6976579448 ΚΡΗΤΗ: Ηράκλειο 6944916915 Ρέθυµνο 6907856793 Χανιά 6975964967 ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Σύρος 6972743637 Νάξος 6947619631 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166 ΛΟΝΔΙΝΟ: 0044-7969523579 ΠΑΡΙΣΙ: 0033-673555890 0030-6937762930

ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ: Νοσοκ. «Γεννηµατάς» 6977072458 Νοσ. Ασκληπιείο 6936604279 Ψ.Ν.Α. 6944417885 Θριάσιο νοσοκοµείο 6979773546

Νοσοκ. «Άγιος Σάββας» 6998466952 ΥΠΑΑΤ 6945754555 ∆ήµοι 6980579817 Εκπαιδευτικοί 6972878820

ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ: Νοµική Αθήνας 6972648225 ΤΕΙ Αθήνας 6975208151 Πάντειο 6984417681

Φιλοσοφική 6972595471 Πανεπιστήµιο Πάτρας: Σχολή Μηχανολόγων -Μηχανικών 6959771512

6

25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 2019

Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:

Αποδοµώντας την κυρίαρχη ιδεολογία ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης

Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.

ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.

∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»

Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο.

Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες.

Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι.

Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.

ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ

της εργατικής πρωτοπορίας

H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες.

Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.

Επικοινωνήστε μαζί μας: • •

•

Α ΑΘΗΝΑΣ: 6973005569 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6932045320 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942602766 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6942993423 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ΚΡΗΤΗ: 6979925065 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6972743637 ΜΕΣΣΗΝΙΑ: 69832422501 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166

• •

• •

•

• •

•

•

ένε ότι... Έλληνας γεννιέσαι, δεν γίνεσαι Ή έτσι έλεγαν ως τώρα. Γιατί µας τα γυρνάνε. Σύµφωνα µε την «Καθηµερινή», η κυβέρνηση της Ν∆ σχεδιάζει ένα µέτρο µε το οποίο θα αποκτούν ελληνική υπηκοότητα και διαβατήριο πολίτες τρίτων χωρών που γίνονται µόνιµοι κάτοικοι της χώρας. Αρκεί να αποκτούν ακίνητη περιουσία τουλάχιστον 2 εκατοµµυρίων ευρώ! Το µέτρο αφορά, λέει, «επιπλέον κίνητρα για την προσέλκυση ξένων επενδυτών στον κλάδο του real estate, πέραν του προγράµµατος της Χρυσής Βίζας». Η αλήθεια είναι ότι η ελληνική νοµοθεσία γίνεται όλο και πιο «αντιρατσιστική» µε τα χρόνια – όταν αφορά µεγάλα πορτοφόλια. Από το 2013, µε τη Χρυσή Βίζα αποκτούσε κανείς πενταετή άδεια παραµονής µε ακίνητα αξίας 250.000 ευρώ. Από τον περασµένο Μάρτη, η Χρυσή Βίζα επεκτάθηκε και σε όσους επενδύουν σε µετοχές ή οµόλογα, γιατί η κυβέρνηση «της Αριστεράς» δεν έκανε διακρίσεις µεταξύ επενδυτών. Και τώρα έρχεται η κυβέρνηση της ∆εξιάς να ολοκληρώσει την πολιτική ανοιχτών συνόρων για πλούσιους. Αν µε 250 χιλιάρικα αποκτάς πενταετή άδεια παραµονής, µε 2 µύρια σου αξίζει να γίνεις «Έλλην». Στον κυβερνητικό σχεδιασµό προβλέπονται και «περιοριστικές» ρυθµίσεις, για να µη γίνει η χώρα µας ξέφραγο αµπέλι. Ο επενδυτής πρέπει να κατέχει δική του κατοικία αξίας τουλάχιστον 500.000 ευρώ. Του µένει 1,5 εκατοµµύριο να αγοράσει ολόκληρες πολυκατοικίες και να ξεσπιτώσει από διαµερίσµατα ένα σωρό ανθρώπους. Αλλά θα πρέπει να µην είναι κανένας µίζερος οπαδός της προτεσταντικής ηθικής που ξοδεύει όλα τα λεφτά σε «επενδύσεις» –θα πρέπει να µένει και σε σπιταρόνα. Το ετήσιο όριο των 200 πολιτογραφήσεων είναι άλλη µία ρύθµιση που διασφαλίζει ότι θα γίνουν συµπατριώτες µας πολύ λίγοι και πολύ εκλεκτοί. «Έλληνας γεννιέσαι, κι άµα πληρώσεις χοντρά γίνεσαι». Και όπως θα έλεγε γνωστός τηλεπωλητής και στέλεχος της ∆εξιάς που στο παρελθόν έδωσε αγώνες εναντίον της απόδοσης ιθαγένειας σε αλλοδαπούς, «όσο εγώ µιλάω, εσείς παραγγέλνετε!». Στο αντιρατσιστικό κίνηµα, πάντοτε υποστηρίζαµε ότι ο ρατσισµός είναι ταξικός. Για παράδειγµα, ο ισλαµοφοβικός Τύπος, ο οποίος «ανησυχεί» ότι κάθε φτωχοδιάβολος που έρχεται από τη Συρία ή το Αφγανιστάν θα «αλλοιώσει τον πολιτισµό µας», καλωσορίζει µε θέρµη τους εµίρηδες στα ελληνικά νησιά. Αλλά ένα κράτος που έχει ταλαιπωρήσει και συνεχίζει να ταλαιπωρεί χιλιάδες ανθρώπους στο ζήτηµα της ιθαγένειας, µε δικαστήρια που οχυρώνονται πίσω από το «δίκαιο του αίµατος» (!) για να απαρνηθούν στοιχειώδη αστικοδηµοκρατικά δικαιώµατα, το να πουλάει υπηκοότητες για να προσελκύσει επενδυτές είναι τόσο εξόφθαλµο ώστε η όποια αριστερή επιχειρηµατολογία να περισσεύει. Παρεµπιπτόντως, αίτηση θα µπορούν να κάνουν και οι σύζυγοι και τα παιδιά. Ο/η µεν σύζυγος ταυτόχρονα µε τον/την «επενδυτή/ρια», τα παιδιά αφού έχει πολιτογραφηθεί ο γονιός. Συγκρίνετε αυτήν τη διευκόλυνση µε τον πολυετή αγώνα που δόθηκε και τις δυσκολίες που συνάντησε για τα παιδιά µεταναστών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα, ή µε τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οικογένειες προσφύγων και µεταναστών γιατί µόνο ένας είναι «νόµιµος».

Αντίστοιχες πρακτικές εφαρµόζονται ήδη σε Κύπρο, Μάλτα, Ηνωµένο Βασίλειο, Βουλγαρία και Ολλανδία – µε διαφορές στα περιουσιακά κριτήρια ή και στο ζήτηµα της διαµονής. Για παράδειγµα, Βουλγαρία και Κύπρος µοιράζουν υπηκοότητες χωρίς καν προαπαιτούµενο να µένει ο «επενδυτής» στη χώρα. Το ερώτηµα «γιατί να θέλει ο επενδυτής να γίνει Έλληνας» είναι υπαρκτό. Η υπηκοότητα είναι µια ανάγκη (ή και µια επιθυµία) των ανθρώπων στους οποίους το κράτος την αρνείται. Φτωχών ανθρώπων που ζουν και εργάζονται εδώ και έχουν ανάγκη πρόσβασης σε κοινωνικά δικαιώµατα ή έχουν όντως δεθεί µε τον τόπο ή και δεν έχουν γνωρίσει άλλη «πατρίδα». Τους «επενδυτές» δεν τους αφορούν τέτοια ζητήµατα. ∆εν θέλουµε να στενοχωρήσουµε όσους πιστεύουν στη «µακρά και ένδοξη ιστορία του έθνους», αλλά δεν αποτελεί κανενός όνειρο ζωής και τιµή να θεωρηθεί Έλληνας. Κρίνοντας από την πρακτική σε Βουλγαρία και Κύπρο, το κίνητρο είναι πιο απλό. Μάλλον έχει να κάνει µε την επιχειρηµατική-ταξιδιωτική χρησιµότητα που έχει η πρόσβαση στην ΕΕ. Ο «ευρωπαϊκός τρόπος ζωής», τον οποίο θα περιφρουρεί ο Μαργαρίτης Σχοινάς απέναντι στους µετανάστες και τους πρόσφυγες, χωράει και κάποιους (πλούσιους) µη Ευρωπαίους. Άλλωστε η Χρυσή Βίζα είναι µια πραγµατικότητα σε πάρα πολλές χώρες της Ευρώπης-φρούριο (φρούριο για τους φτωχούς) και η χορήγηση υπηκοότητας γίνεται η νέα τάση στο διαγκωνισµό για την προσέλκυση καλών, πλούσιων «ξένων». Η εκτίµηση είναι ότι πολλοί επενδυτές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αναζητούν νέους προορισµούς για την αγορά ακινήτων, λόγω Brexit. Όποιος παρακολουθεί στοιχειωδώς διεθνή πολιτική και οικονοµία, έναν συνειρµό κάνει όταν ακούει τις λέξεις «Βρετανία - αγορά ακινήτων - επενδυτές εκτός ΕΕ»: Ρώσοι ολιγάρχες. Εκείνοι τους οποίους απεχθάνονται τα δυτικά ΜΜΕ όταν θέλουν να τονίσουν πόσο διεφθαρµένη είναι η Ρωσία, αλλά οι οποίοι είναι ευπρόσδεκτοι όταν αποφασίζουν να ακουµπήσουν/ ξεπλύνουν ρωσικό χρήµα σε δυτικά κράτη. Ισχυριζόµαστε ότι είναι καλοδεχούµενος όποιος έρχεται κυνηγηµένος από τη φτώχεια, τον πόλεµο, την καταπίεση, την ανάγκη. Ότι «χωράνε» όλοι όσοι ζουν από τη δουλειά τους. Γιατί αυτοί παράγουν τον πλούτο. Οι «από πάνω» υψώνουν φράχτες, στέλνουν πολεµικά πλοία, απογειώνουν ζέπελιν, ξαµολάνε κοµάντο στα σύνορα για να κλείσουν το δρόµο σε όλους αυτούς. Υψώνουν γραφειοκρατικά ή ρατσιστικά εµπόδια στην απόκτηση στοιχειωδών νοµιµοποιητικών εγγράφων, στερώντας το δικαίωµα στη µετακίνηση, τη στέγαση, την περίθαλψη, την εργασία µε αξιοπρεπείς όρους, σε χιλιάδες ανθρώπους. Την ίδια ώρα, ανοίγουν την αγκαλιά τους στα «παράσιτα» του πλανήτη, τους λεγόµενους «επενδυτές». Όλοι αυτοί που σκίζουν τα ιµάτιά τους για την «απειλή» που αποτελούν οι µετανάστες, που διώκουν ανθρώπους οι οποίοι κάνουν πράξη το «Πρόσφυγες καλοδεχούµενοι», είναι έτοιµοι να φωνάξουν «Ολιγάρχες, εµίρηδες, µεγιστάνες καλοδεχούµενοι!» ή και «Καλώς ήρθε το πετροδολάριο!».

ΕΡΓΑΤΙΚΑ

25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 2019

7

Επιµέλεια Θοδωρής Πατσατζής

εργατικ ύς χώρ υς Δηµόσια νοσοκοµεία χωρίς χρηµατοδότηση

Καρκινοπαθείς χωρίς χηµειοθεραπείες!

Γ

ια άλλη µια φορά αποδεικνύεται ότι η µνηµονιακή λιτότητα, που επέβαλαν οι κυβερνήσεις την τελευταία δεκαετία, έχει οδηγήσει σε οριακή κατάσταση τα δηµόσια νοσοκοµεία και το ΕΣΥ, µε αποτέλεσµα να υπάρχει άµεσος κίνδυνος για την υγεία των ασθενών. Σοκ προκλήθηκε σε δεκάδες καρκινοπαθείς που έκαναν τις χηµειοθεραπείες τους στο νοσοκοµείο Αττικόν, όταν άρχισαν να ενηµερώνονται να µην προσέλθουν στα προγραµµατισµένα ραντεβού τους, χωρίς να τους δίνεται καµιά εξήγηση, ούτε κάποια ηµεροµηνιακή δέσµευση, για το πότε θα πραγµατοποιηθούν οι συνεδρίες τους. Η ακύρωση των ραντεβού τους ξεκίνησε την Πέµπτη 19 Σεπτέµβρη, όταν το νοσοκοµείο αποφάσισε εντελώς απροειδοποίητα ότι διακόπτεται το πρόγραµµα χηµειοθεραπειών! Η χηµειοθεραπεία για τους καρκινοπαθείς είναι ζωτικής σηµασίας και ακόµη και η µικρή καθυστέρηση ηµερών µπορεί να έχει ως συνέπεια την αµετάκλητη επιδείνωση της υγείας τους. Πολύ περισσότερο, όταν το ίδιο ραντεβού σε άλλο νοσοκοµείο µπορεί να προγραµµατιστεί για ακόµη και µετά από 2 µήνες! Η αιτία, σύµφωνα µε τη διοίκηση του νοσοκοµείου, είναι ότι το φαρµακείο του νοσοκοµείου δεν έχει άλλο

απόθεµα χηµειοθεραπευτικών σκευασµάτων, καθώς το Υπουργείο Υγείας δεν έχει εγκρίνει και αποδεσµεύσει το σχετικό κονδύλι της φαρµακευτικής δαπάνης. Η κυβέρνηση της Ν∆, παρότι έχει ολιγόµηνη θητεία, αποδεικνύει ότι η µόνη της έγνοια στην υγεία δεν είναι η ζωή των ασθενών, αλλά τα κέρδη που θα έχουν οι µεγαλοϊδιώτες και οι κλινικάρχες. Χαρακτηριστικό παράδειγµα, πέρα από την κωλυσιεργία για να εγκριθεί το κονδύλι για τις χηµειοθεραπείες στο Αττικόν, είναι και οι προθέσεις που έδειξε ο Υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος. Ο πρώην ευαίσθητος στα εργασιακά Κνίτης και δεξί χέρι του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη προανήγγειλε απολύσεις συµβασιούχων στα νοσοκοµεία. Παλιότερα ο κ. Θεοδωρικάκος είχε χαρακτηρίσει πλεονάζον προσωπικό τους εργαζόµενους που είχε αφήσει σε οµηρία η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στα νοσοκοµεία, αυτούς δηλαδή που κυρίως από τον τοµέα της καθαριότητας είχαν υπογράψει ατοµικές συµβάσεις µε τα νοσοκοµεία. Τώρα, σε δηλώσεις του σε τηλεοπτικό κανάλι, τόνισε ότι η κυβέρνηση της Ν∆ θα βάλει τέλος στους υπεράριθµους έκτακτους στο δηµόσιο, τους οποίους προσδιόρισε στις 9.000 και κυρίως στις υπηρεσίες καθαριότητας, σίτισης και φύλαξης. Κυρίως δηλαδή στις ειδικότητες όσων

έχουν υπογράψει συµβάσεις µε τα δηµόσια νοσοκοµεία. Οι εργαζόµενοι αυτοί δεν κόβουν θέσεις από τους νέους ανθρώπους, όπως υποστήριξε ο υπουργός, για τρεις λόγους. Πρώτο, γιατί είναι θέσεις που δικαιούνται, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις δουλεύουν σε αυτές πάνω από 10 χρόνια, ξέρουν τη δουλειά και είναι χρήσιµοι. ∆εύτερο, γιατί ακόµη κι αν τους κρατήσει όλους δεν καλύπτουν τις κενές θέσεις και θα χρειαστούν κι άλλοι, οπότε και άλλοι άνθρωποι, αν είχε τέτοια πρόθεση η κυβέρνηση, θα µπορούσαν να διεκδικήσουν θέσεις εργασίας. Τρίτο, γιατί η κυβέρνηση της Ν∆ έχει τονίσει επανειληµµένα ότι το κράτος έχει συνέχεια και άρα δεν πρόκειται να κάνει άλλες προσλήψεις. Τα δηµόσια νοσοκοµεία διατρέχουν άµεσο κίνδυνο, όσο συνεχίζεται η υποχρηµατοδότηση και η µη στελέχωσή τους µε κάλυψη των κενών από µόνιµο νοσηλευτικό, ιατρικό και λοιπό προσωπικό. Οι εργαζόµενοι µαζί µε τους ασθενείς και µε τη στήριξη φορέων από τις πόλεις και τις γειτονιές χρειάζεται να οργανώσουν αγώνες παρατεταµένους για να µπορέσουν να αλλάξουν την καταστρεπτική πολιτική λιτότητας που οδηγεί τα νοσοκοµεία, όπως δείχνει και το παράδειγµα του νοσοκοµείου Αττικόν, σε αδυναµία να παρέχουν τις απαραίτητες για την υγεία υπηρεσίες τους.

Κινητοποίηση της ΠΟΕ-ΟΤΑ ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις

Ο

νέος δήµαρχος Ιωαννίνων προχωράει µε ταχύ βήµα την «ανάπτυξη», όπως την ευαγγελίζονται τα τελευταία χρόνια δεξιοί και κεντροαριστεροί µνηµονιακοί, είτε από τα έδρανα της βουλής, είτε ως αιρετοί στην τοπική αυτοδιοίκηση. Έτσι µια από τις πρώτες αποφάσεις της δηµοτικής αρχής ήταν η ιδιωτικοποίηση της καθαριότητας δύο ∆ηµοτικών Ενοτήτων των Ιωαννίνων (Ανατολής και Περάµατος). Κόντρα σε αυτή την απόφαση ο Σύλλογος Εργαζοµένων στο δήµο Ιωαννιτών πραγµατοποίησε κινητοποίηση, µε την παρουσία µελών και της Εκτελεστικής Επιτροπής της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Εργαζοµένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΠΟΕ-ΟΤΑ)! Οι κινητοποιήσεις έγιναν το διήµερο 17 και 18 Σεπτεµβρίου. Μάλιστα για να δείξει το πόσο συµφωνεί η νέα δηµοτική αρχή µε την κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη στο θέµα των Σ∆ΙΤ και των ιδιωτικοποιήσεων, επέλεξε να πραγµατοποιήσει τη συνεδρίαση της Οικονοµικής Επιτροπής του δήµου τη µέρα

που ο πρωθυπουργός επισκέφτηκε την πόλη. Και εκεί περάσει την τροποποίηση του προϋπολογισµού µε τη δηµιουργία νέων κωδικών και πίστωσης, προκειµένου να αναθέσει την καθαριότητα των δηµοτικών ενοτήτων Ανατολής και Περάµατος σε εργολάβους. Η δηµοτική αρχή επικαλείται την έλλειψη προσωπικού και προφανώς αντί να οργανώσει κινητοποιήσεις µαζί µε τους εργαζόµενους του δήµου, απαιτώντας να γίνουν άµεσα προσλήψεις προσωπικού για να καλυφθούν τα κενά,

προτιµάει να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση. Μάλιστα µετά τις συναντήσεις µε τους εργαζόµενους, ο νέος δήµαρχος Ι. Ελισάφ έκανε σαφές ότι στοχεύει να ιδιωτικοποιήσει πλήρως τις υπηρεσίες του δήµου. Οι εργαζόµενοι θα συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους, ανοίγοντας το ζήτηµα και στην τοπική κοινωνία, καθώς οι κάτοικοι της πόλης θα κληθούν να πληρώνουν από την τσέπη τους τα κέρδη των εργολάβων µε την αύξηση των δηµοτικών τελών.

Συνδικαλιστική δίωξη στο Ασκληπιείο Νοσοκοµείο

Σ

υνδικαλιστική δίωξη σε βάρος του Γραµµατέα του ∆.Σ. του Συλλόγου Εργαζοµένων του Ασκληπιείου Νοσοκοµείου, ∆ηµήτρη Γαρδικλή, πραγµατοποιεί η διοίκηση του νοσοκοµείου, επειδή τόλµησε, ως όφειλε, να αποκαλύψει τον κίνδυνο που διατρέχουν οι ασθενείς του Τµήµατος Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων από τις απαράδεκτες συνθήκες που επικρατούν, όταν το τµήµα εφηµερεύει. Ο ∆. Γαρδικλής είναι χρόνια τώρα προϊστάµενος στο συγκεκριµένο τµήµα και είναι χαρακτηριστικό ότι 2 µήνες αφότου έστειλε το σχετικό έγγραφο, για το οποίο τώρα διώκεται στη νοσηλευτική υπηρεσία του νοσοκοµείου (όπως είναι υποχρέωση των προϊσταµένων να κάνουν), η διοίκηση τον διώκει όχι για το περιεχόµενο του κειµένου του, αλλά γιατί υπέγραψε ως προϊστάµενος α/α. Τον εγκαλεί δηλαδή ότι δεν είχε το δικαίωµα να στείλει το έγγραφο, βγάζοντας όλο τον παραλογισµό του νόµου και της διοίκησης. Μιας διοίκησης που τον δέχεται να αντικαθιστά τον απόντα προϊστάµενο και να ασκεί τα καθήκοντά του, αλλά χωρίς να έχει και τα δικαιώµατα του προϊστάµενου. Το Τµήµα Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων του νοσοκοµείου εξυπηρετεί χιλιάδες περιστατικά τακτικά και επείγοντα κάθε χρόνο και συµµετέχει κανονικά στις εφηµερίες, δίνει πλήρη ειδικότητα, αναπτύσσει πλούσιο επιστηµονικό και εκπαιδευτικό έργο, έχει σοβαρή κοινοτική δραστηριότητα, ιατρείο ψυχολογικής υποστήριξης των εργαζοµένων και παρέχει πρωτοποριακές υπηρεσίες, όπως η τηλεψυχιατρική. Αυτό σηµαίνει ότι ο ισχυρισµός της διοίκησης ότι δήθεν στο Τµήµα δεν προβλέπεται ορισµός προϊσταµένου µέχρι την επικείµενη αναβάθµισή του είναι αστείος. Και όλα αυτά για να αποφύγει τις ευθύνες της. Αφού δεν εξασφαλίζεται χώρος για την εφηµέρευση του τµήµατος µε κατάλληλες προδιαγραφές, ανακαλύπτει διοικητικά τερτίπια και ασκεί συνδικαλιστικές διώξεις! Οι εργαζόµενοι απαιτούν να σταµατήσει η διοίκηση αυτά τα παιχνιδάκια και τις διώξεις, να λυθεί άµεσα το πρόβληµα εφηµέρευσης του Τµήµατος, να αναγνωριστεί η προϋπηρεσία προϊσταµένου σε όσους µέχρι σήµερα έχουν ασκήσει αντίστοιχα καθήκοντα, να δηµιουργηθεί Παιδοψυχιατρική κλινική µε τα σύγχρονα πρότυπα και προδιαγραφές και να προσληφθεί επαρκές προσωπικό όλων των ειδικοτήτων.

8

ΕΡΓΑΤΙΚΑ

25 σεπτεμβρη 2019

Αναπτυξιακό πολυνομο σε βάρος της εργατικής Του Αποστόλη Καψάλη Την Κυριακή 22 Σεπτέμβρη το ΜΕΤΑ πραγματοποίησε συνδικαλιστική σύσκεψη για να ενημερώσει τα μέλη και τους φίλους του, αλλά και συνδικαλιστές από άλλες παρατάξεις που είχαν προσκληθεί, για τις αλλαγές που φέρνει το δήθεν αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο. Κύριος εισηγητής ήταν ο Αποστόλης Καψάλης νομικός-εργατολόγος και επιστημονικός σύμβουλος του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, που, με μια αρκετά επεξηγηματική εισήγηση, παρουσίασε πώς η κυβέρνηση, με τις απορρυθμίσεις που πάει να επιβάλει, διεξάγει έναν σκληρό ταξικό πόλεμο σε βάρος των εργαζομένων. Ακολουθούν αποσπάσματα της εισήγησης. … νομοθετική παρέμβαση έρχεται ως συνέχεια παρεμβάσεων που έγιναν και από την προηγούμενη κυβέρνηση. ... Είναι η αρχή ενός τσουνάμι που έρχεται και όχι το τέλος. Αυτές οι αντεργατικές αλλαγές είναι σημαντικό ότι γίνονται σε ένα αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο. Δεν είναι απλώς κάποιες εργατικές ρυθμίσεις που έπρεπε να γίνουν. Άλλωστε θα δούμε και από την αιτιολογική έκθεση ότι είναι η πρώτη φορά από το 2010 που δεν δικαιολογούνται αυτές οι απορρυθμίσεις της εργατικής νομοθεσίας από την επίτευξη κάποιου στόχου ή από κάποια δέσμευση μνημονιακή, αλλά αντιθέτως εντάσσονται, με κάθε ειλικρίνεια από τη νέα κυβέρνηση, σε ένα νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα, όπου ο στόχος είναι στο τέλος της διακυβέρνησης αυτής, προφανώς και πολύ νωρίτερα για να προλάβει ενδεχομένως αντιδράσεις, να δημιουργηθεί μια χώρα μπανανία, όπου στην πραγματικότητα τα πάντα θα αξιολογούνται με βάση τις αναπτυξιακές προοπτικές μιας κυβέρνησης, η οποία θέλει να φτωχύνει τελείως την εργατική τάξη για να προσελκύσει επενδύσεις. ... Η πρώτη διάταξη αναφέρεται σε εξαιρέσεις από την κλαδική σύμβαση. Λοιπόν εδώ έχουμε δύο κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία έχει να κάνει με την κοινωνική οικονομία και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. ... Εδώ λοιπόν έρχεται και επικυρώνει η κυβέρνηση το γνωστό σύνθημα ότι δεν είναι ακριβώς εργαζόμενοι, αλλά εθελοντές, αντιστρέφοντας και το διεκδικητικό των σωματείων στις επιχειρήσεις αυτές κι επειδή είμαστε μπροστά σε μια νέα ανεξέλεγκτη ενδεχομένως έξαρση των προσφυγικών ροών. ...

Η

Είναι ένα δώρο στις νέες ΜΚΟ, που θα δημιουργηθούν στη χώρα για τη διαχείριση του μεταναστευτικού-προσφυγικού ζητήματος από δω και πέρα. Γιατί, αν ποτέ υπογραφεί κάποια κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, εξ ορισμού, μπορούν να εξαιρούνται όλοι οι εργαζόμενοι σε ΜΚΟ και εταιρείες Μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Είναι μια τεράστια κατηγορία εργαζομένων. Και αυτοί που δουλεύουν σε ΚΟΙΝΣΕΠ και αυτοί που δουλεύουν σε ΜΚΟ κλπ. Με πολύ μπακαλίστικες εκτιμήσεις μπορεί να είναι και 50.000. Μόνο στο προσφυγικό είναι 10.000 περίπου αυτή τη στιγμή. Η άλλη κατηγορία που μπορεί να εξαιρείται από τις κλαδικές ΣΣΕ είναι αυτή σε εταιρείες προβληματικές, εταιρείες δηλαδή με σοβαρά οικονομικά προβλήματα. ...

Ηλεκτρονικό φακέλωμα

Πάμε τώρα στο ηλεκτρονικό μητρώο που θέλει να θεσπίσει η κυβέρνηση για τους εργαζόμενους με το πολυνομοσχέδιο. Καταρχήν, από την εμπειρία που είχαμε και από το υπουργείο το 2015, το σύστημα Εργάνη, με τα προβλήματα τα πολιτικά που έχει, έχει τη δυνατότητα να επεξεργάζεται ανωνυμοποιημένα στοιχεία. Εδώ έχουμε λοιπόν δύο βασικά προβλήματα. Πρώτο, δεν υπάρχει δημόσιος ή εργατικός θα έλεγα έλεγχος στην αξιοποίηση αυτών των στοιχείων, που είναι κρατική περιουσία. Και δεύτερο, εγώ δεν εμπιστεύομαι καθόλου τις ιδιωτικές επιχειρήσεις με ποιον τρόπο αυτά τα στοιχεία μπορούν αυτές ανεπίσημα ή ακόμη και στο πλαίσιο της συνεργασίας με τον υπουργό να τα αξιοποιούν για άλλους σκοπούς από αυτούς για τους οποίους έχουν προβλεφτεί.

... Νομίζω ότι εδώ τα συνδικάτα και μάλιστα οι αριστερές δυνάμεις στο υπουργείο εργασίας μπορούν λίγο να αναδείξουν το θέμα του Εργάνη και της ιδιωτικής εταιρείας, η οποία με πολλά πολλά χρήματα επεξεργάζεται αυτά τα στοιχεία. Μιλάμε για μία ιδιωτική εταιρεία βέβαια, η οποία συνήθως δεν δίνει τα στοιχεία τα οποία ζητάμε. ... Εδώ βέβαια σε σχέση με το μητρώο υπάρχουν προβληματικές διατάξεις όχι τόσο σε σχέση με κάποια δημόσια χαρακτηριστικά του συνδικαλιστικού κινήματος όπως είναι το καταστατικό, ο αριθμός και η σύνθεση των οργάνων, όσο κυρίως για να ελεγχθούν τα οικονομικά των συνδικάτων. Να τονίσω ότι μερικά πρωτοβάθμια συνδικάτα δεν ανήκουν σε αυτή τη ρύθμιση, γιατί δεν έχουν γραφτεί είτε από άποψη, είτε από αδυναμία, σε καμιά ομοσπονδία ή εργατικό κέντρο, οπότε δεν έχουν εισροή χρημάτων από το ΛΑΕΚ, όπως έχουν οι υπόλοιπες συνδικαλιστικές οργανώσεις. Οπότε δεν αποκλείεται να δούμε την τάση να δημιουργούνται συνδικάτα και σωματεία που, όταν εφαρμοστεί αυτός ο νόμος, θα αποφεύγουν να εντάσσονται σε ομοσπονδίες και Εργατικά Κέντρα για να μην ελέγχονται και να μην υπάγονται σε αυτή τη ρύθμιση. Κατά τη γνώμη μου αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων και της αξιοπιστίας αυτών των στοιχείων. Δικαιολογημένα υπάρχει μία ανησυχία για φακέλωμα κ.ο.κ., αλλά νομίζω ότι περισσότερο πολιτικό είναι το ζήτημα αυτή τη στιγμή και όχι νομικό. ... Σε σχέση με την ηλεκτρονική ψηφο-

φορία τώρα θα πω ότι η συγκεκριμένη διάταξη ξεπερνάει τα όρια της γελοιότητας. Πρώτο, γιατί η ηλεκτρονική ψηφοφορία, λέει η διατύπωση όπως την έχουν τώρα, μπορεί να γίνει σε όλα τα όργανα ενός σωματείου. Δηλαδή μπορεί να γίνει ηλεκτρονική ψηφοφορία και στο Δ.Σ. Ξεπερνώντας αυτό το αστείο, πάμε στο ουσιαστικό που είναι η γενική συνέλευση. Το αστείο στην υπόθεση της γενικής συνέλευσης και το νομικά έωλο είναι ότι θα ψηφίζουν άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν συμμετάσχει στη γενική συνέλευση, όπου γίνεται η ζύμωση για μία απεργία, και δυστυχώς θα μπορούν να ψηφίσουν για την απεργία και εργαζόμενοι οι οποίοι δεν είναι μέλη του συνδικάτου. Γεγονός το οποίο είναι πάρα πολύ παρακινδυνευμένο και νομίζω ότι νομικά είναι και έωλο. ...

Συλλογικές συμβάσεις

Εδώ πρόκειται για μία υλοποίηση του αναπτυξιακού σχεδιασμού της χώρας, που θα λέει ότι μία περιοχή έχει αυξημένα ποσοστά ανεργίας, έχει άλλα προβλήματα αναπτυξιακά από αυτά που έχει αφηγηθεί η κυβέρνηση, οπότε εκεί και γι’ αυτό το λόγο μπορεί μία τοπική συλλογική συμφωνία να υπερισχύει της εθνικής και της κλαδικής προφανώς προς το χειρότερο. Να έχει όρους δυσμενέστερους για τους εργαζόμενους από ό,τι η Εθνική ΣΣΕ. Αυτό είναι κάτι το οποίο η εργοδοτική πλευρά οραματίζεται από τη δεκαετία του 1990. ... Σε ό,τι αφορά την επέκταση των ΣΣΕ, να θυμίσω ότι εν μέρει είχε αποκατασταθεί η επεκτασιμότητά τους πέρυσι τον Αύγουστο. Και λέω εν μέρει, γιατί δεν έχει επανέλθει η ρύθμιση, όπως

εργατικα

25 σεπτεμβρη 2019

9

σχέδιο ταξικού πολέμου τάξης! Ολό στο R κληρο proje ct.gr

είχε διατυπωθεί πριν από τις μνημονιακές αλλαγές. Είναι αρκετά δύσκολο να επεκταθούν ΣΣΕ και από τον Αύγουστο του 2018 μέχρι τώρα η επέκταση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας έγινε με φειδώ και μάλιστα με τρόπο παράτυπο. Διότι στις μισές περιπτώσεις από αυτές οι εργοδότες δεν έδωσαν το μητρώο για να προκύψει το 51% και, για να μην εκτεθεί τελείως, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ συνεκτίμησε ότι υπάρχει το 51% για να γίνει η επέκταση, παίρνοντας τα στοιχεία από άλλες βάσεις δεδομένων. Άρα είναι 10-14 το πολύ αυτές που έχουν επεκταθεί ανεβάζοντας το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων το πολύ στο 11 με 12%. Αλλά τώρα ούτως ή άλλως η επέκταση αυτή τελειώνει, θα υπάρξει η μετενέργεια και θα δούμε στη συνέχεια αν θα μπορέσουν να υπογραφούν άλλες ή να επεκταθούν, όμως σε κάθε περίπτωση δίνεται ένα σαφές μήνυμα στους επενδυτές. Είναι ένα μήνυμα που τους καλεί να επενδύσουν ελεύθερα, γιατί θα κάνουμε τη διαδικασία επέκτασης των Συλλογικών Συμβάσεων σχεδόν αδύνατη, σχεδόν ανέφικτη, καθώς αυτή τη στιγμή θα πρέπει το συνδικάτο να αποδείξει ότι η επέκταση δεν είναι σε καμία περίπτωση επωφελής για τους εργαζόμενους. Θα πρέπει να αποδείξει ότι είναι καλό για την ανταγωνιστικότητα του κλάδου, για την ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας και για την απασχόληση γενικότερα. Και μάλιστα εδώ παρέχεται και η δυνατότητα να εξαιρούνται πλήρως επιχειρήσεις από αυτή την επέκταση. ... Και τώρα πηγαίνουμε στη διαδικασία στον ΟΜΕΔ. Υπενθυμίζω ότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν επανέφερε πλήρως τη διαδικασία της μονομερούς προσφυγής στον ΟΜΕΔ όπως ήταν πριν τους μνημονιακούς νόμους. Δεν εφήρμοσε δηλαδή την απόφαση

του ΣτΕ κατά γράμμα, με αποτέλεσμα να έρχεται τώρα η νέα κυβέρνηση και, ενώ υπάρχουν όλες εκείνες οι απαιτήσεις για την εργατική πλευρά και οι δυσκολίες για να επεκταθεί μία ΣΣΕ, πλέον περιορίζει τη μονομερή προσφυγή, που κατά τα άλλα έχει επαναφέρει, σε δύο μόνο περιπτώσεις. Πρώτο, σε συλλογικές διαφορές που αφορούν επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας, η λειτουργία των οποίων έχει ζωτική σημασία για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου και στην περίπτωση της οριστικής αποτυχίας των διαπραγματεύσεων. Όταν η επίλυση της διαφοράς επιβάλλεται από υπαρκτό λόγο γενικότερου οικονομικού ή δημοσίου συμφέροντος που συνδέεται με τη λειτουργία της ελληνικής οικονομίας. ...

Καθυστέρηση δεδουλευμένων

Σε σχέση με την καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων. Ο νόμος έλεγε μέχρι τώρα ότι υπάρχει βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας, όταν ο εργοδότης έχει αξιόλογη καθυστέρηση καταβολής των αποδοχών. Αυτό το άφηνε σαν κριτήριο στην εργατική πλευρά. Να αξιολογήσει δηλαδή και τη διάρκεια της καθυστέρησης και τους λόγους για τους οποίους ο εργοδότης καθυστερεί τις αποδοχές. Αν είναι προσχηματικοί ή πραγματικοί. Και μπορούσε και γι’ αυτό είχε πραγματοποιηθεί επίσης νομολογία ο εργαζόμενος οποτεδήποτε, είτε από τον πρώτο μήνα και το δεύτερο, είτε από τον 12ο, να αξιοποιήσει αυτή τη διάταξη, να θεωρήσει, όπως έλεγε η νομολογία, ότι είναι τροποποιητική καταγγελία και να μπορεί να διεκδικήσει το αυτονόητο, την αποζημίωση του και ενδεχομένως και την αποζημίωση από καταχρηστική ή εκδικητική απόλυση. ...

Τώρα βάζει, υποτίθεται για να διευκολύνουν τον εργαζόμενο, ένα τεκμήριο διμήνου το οποίο δεν είναι προφανώς προς όφελος του εργαζόμενου, ο οποίος και πριν μπορούσε να το αξιοποιήσει αυτό και πριν το δίμηνο έτσι κι αλλιώς και το είχε κάνει πολλές φορές. ... ο φόβος υπάρχει επειδή μπορεί να παρερμηνευτεί αυτό από τους εργοδότες και να έχουμε γενίκευση της καθυστέρησης αποδοχών γύρω στο δίμηνο και πάνω, με προσχηματικούς λόγους. ...

Μερική απασχόληση

Πάμε στη μερική απασχόληση και την εκ περιτροπής εργασία. Είπα και πριν κάποια πράγματα. Εδώ επαναφέρει, ω του θαύματος, μία ρύθμιση που λειτούργησε το 2010 για λίγους μήνες. Δηλαδή σε περίπτωση που έχει σύμβαση μερικής απασχόλησης και ο εργοδότης χρειάζεται να σε απασχολήσει αντί για 4 ώρες 5, την πέμπτη ώρα θα την πάρεις με μία προσαύξηση 12%. Αυτό το θεωρεί αντικίνητρο, για να μη διευρυνθεί το μέγεθος της μερικής απασχόλησης. ... Επειδή φοβάται την εκτίναξη της μερικής απασχόλησης στο 70%, θεωρεί ότι κάνει λιγότερο θελκτική για τον εργοδότη τη μερική απασχόληση. Τον καλεί δηλαδή τον εργοδότη αντί να πληρώσει τον εργαζόμενο 4ωρης απασχόλησης με 12% προσαύξηση για όσες ώρες παραπάνω τον απασχολήσει, να τον κάνει κατευθείαν πλήρους απασχόλησης. Το 12% όμως, αν ισχύσει τελικά και δεν πάει και 10% όπως ήταν το 2010 ή κάτι άλλο, είναι ψίχουλα. ... Σε όσες χώρες έγιναν προσπάθειες να μην επεκταθεί και να περιοριστεί η μερική απασχόληση, δεν έγινε μόνο με 10% και 12%, έγινε με πολύ μεγαλύτερα ποσοστά προσαύξησης, αλλά κυρίως με πολύ αυστηρά πρόστιμα για τις παράνομες έξτρα ώρες απασχόλησης. ... Θεωρώ ότι με κουτοπονηριά η κυβέρνηση προσπαθεί να περιορίσει λιγάκι στατιστικά αυτό που έρχεται, το ξεχείλωμα δηλαδή της μερικής και εκ περιτροπής εργασίας. ... Πάμε τώρα στην αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος Εργάνη, που είπα και στην αρχή. ... Δηλαδή βάζοντας μέσα μερικές χιλιάδες

εργαζόμενους ανεξαρτήτως υπηρεσιών και σχέσεις εργόσημου, θα φανεί ότι θα αυξηθεί η απασχόληση και θα μπορεί να λέει η κυβέρνηση ότι το Εργάνη, που είναι αξιόπιστο σύστημα, δείχνει ότι ήρθε η ανάπτυξη με τη Νέα Δημοκρατία. Έχουμε μεγαλύτερο αριθμό προσλήψεων από ό,τι είχαμε με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και βεβαίως θα δείχνει και μία κινητικότητα την οποία θα την αξιοποιήσει επικοινωνιακά η κυβέρνηση, λέγοντας, εγώ έχω εδώ πέρα επιπλέον εργαζόμενους και νέες προσλήψεις. ... Για την αδήλωτη εργασία: Εδώ είναι αρκετά αστείο ότι το πρόστιμο των 10.550 ευρώ το είχε επιβάλει ο ίδιος υπουργός ο Βρούτσης και μάλιστα τότε πανηγύριζε που θεωρήθηκε πολύ υψηλό πρόστιμο σε σχέση με το προηγούμενο. Αυτός τώρα πατάει στην αντίληψη της προηγούμενης κυβέρνησης ότι είναι υψηλό το πρόστιμο και θέλουμε να το μειώσουμε. Σου λέει, αφού το πρόστιμο θεωρήθηκε υψηλό από μία αριστερή κυβέρνηση και μειώθηκε, θα το πάρω εγώ πίσω; Διατηρεί λοιπόν το πρόστιμο μειωμένο και καταργεί την κλιμάκωση, που είχε πριν, ανάλογα με τη διάρκεια της σύμβασης εργασίας που θα έδινε στον εργαζόμενό του ο εργοδότης. ... Το πρόστιμο πρέπει να είναι ψιλό απαγορευτικό και για τον πλήρως αδήλωτο εργαζόμενο, αλλά και για τον μερικώς ή ψευδώς δηλωμένο εργαζόμενο. ... Ένας εργαζόμενος 35 χρόνων, αν υποθέσουμε ότι μπήκε στην αγορά εργασίας όπως μπήκε πριν από 10 χρόνια σε ηλικία 24-25 χρόνων, έχει περάσει όλο τον εργασιακό του βίο μέχρι στιγμής χωρίς καμία ατομική και συλλογική προστασία. Έχει μάθει να δουλεύει χωρίς Συλλογικές Συμβάσεις, χωρίς το συνδικάτο να μπορεί να του εγγυηθεί έστω αυτά που ορίζει ο μνημονιακός νόμος και έχει μάθει να λειτουργεί και χωρίς συνδικάτα. ... Το λέω αυτό, γιατί πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι δεν επικοινωνούμε με τους ίδιους κώδικες με τους εργαζόμενους που έχουν μεγαλώσει σε αυτό το περιβάλλον. ... Πρέπει να αλλάξουμε λίγο τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα, γιατί δυστυχώς ο φιλελευθερισμός και τα ιδεολογήματά του έχουν επικρατήσει και δηλητηριάσει μεγάλες κατηγορίες εργαζομένων, με αποτέλεσμα να μπορούμε να πούμε ότι το δόγμα ΤΙΝΑ πέρασε και στους εργαζόμενους και πρέπει να το λάβουμε σοβαρά υπόψη.

10

περιβαλλον

Διεθνείς κινητοποιήσεις ενό Του Νικόλα Κολυτά (συνέχεια από σελ. 1) Στην Ευρώπη χιλιάδες μαθητές ξεχύθηκαν και πάλι στους δρόμους. Στις μητροπόλεις του ευρωπαϊκού καπιταλισμού υψώθηκαν πλακάτ που τα έβαζαν με το σύστημα, πανό που ζητούσαν τη διάσωση του πλανήτη και όχι των κερδών και σχολεία που για ακόμη μια φορά έκλεισαν λόγω των κινητοποιήσεων. Στο Λονδίνο, το Βερολίνο, το Παρίσι, τη Μαδρίτη και σε πάρα πολλές άλλες μικρότερες πόλεις στάλθηκε ένα ηχηρό μήνυμα ενόψει της Συνόδου του ΟΗΕ. Μια τεράστια συγκέντρωση έλαβε επίσης χώρα στο Σίδνεϊ, την οποία μάλιστα χαιρέτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η Γκρέτα Τούνμπεργκ, εκστασιασμένη από τη μαζικότητά της. Την ίδια στιγμή δεν έλειψαν και οι πρωτότυποι ακτιβισμοί, όπως στην Ταϊλάνδη, όπου πάνω από 200 νεολαίοι εισέβαλαν στο υπουργείο Περιβάλλοντος και ξάπλωσαν στο πάτωμα, παριστάνοντας τους νεκρούς και απαιτώντας τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ακόμη και στην Κίνα και τη Ρωσία, όπου δεν δόθηκε άδεια για την πραγματοποίηση των κι-

νητοποιήσεων, βρέθηκαν τρόποι να εκδηλωθεί η αντίθεση στο διαρκές περιβαλλοντικό έγκλημα που συντελείται.

Διάσκεψη ΟΗΕ Η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα στη Νέα Υόρκη χωρίστηκε σε δύο ημέρες. Την πρώτη (Σάββατο 21/9), στην οποία μίλησαν εκπρόσωποι συλλογικών φορέων από όλο τον κόσμο, και τη δεύτερη (Δευτέρα 23/9), στην οποία παραβρέθηκαν πάνω από εξήντα ηγέτες κρατών. Αξίζει να σημειωθεί πως το Σάββατο στην έδρα του ΟΗΕ έδωσαν το «παρόν» εκατοντάδες νέοι εκπρόσωποι, προκειμένου να εκφράσουν τις ανησυχίες τους και να απαιτήσουν την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης. Οι περίπου 500 συμμετέχοντες ήταν εκπρόσωποι ενώσεων, μέλη φοιτητικών συλλόγων, δημοσιογράφοι, ενεργοί πολίτες και ιδρυτές «πράσινων επιχειρήσεων». «Το κλίμα και η οικολογική κρίση είναι η πολιτική κρίση της εποχής μας. Συχνά ακούμε ότι η γενιά μας θα πρέπει να λύσει τα προβλήματα των ηγετών του σήμερα, αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε παθητικά για το μέλλον. Έχει έρθει η ώρα να είμαστε ηγέτες», τόνισε ο Μπρούνο Ροντρίγκες, φοιτητής από την Αργεντινή. Σε ανάλογο μοτίβο κινήθηκαν και

πολλές άλλες ομιλίες που πλέον, πέρα από το ζήτημα του κλίματος, έθεσαν ξεκάθαρα και το ζήτημα της εξουσίας. Τη δεύτερη ημέρα της Διάσκεψης πέρασε ο λόγος στους αρχηγούς των κρατών. Πέρα από ευχολόγια και αόριστες εκκλήσεις δεν υπήρξε καμία συγκεκριμένη πρόταση, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το περιβαλλοντικό πρόβλημα σε παγκόσμια κλίμακα. Η φετινή Διάσκεψη, όπως και οι αντίστοιχες τα τελευταία 30 χρόνια, δεν έφερε κάποιο συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Περισσότερο αξιοποιήθηκε από συγκεκριμένους ηγέτες, προκειμένου να προβάλουν ένα πιο οικολογικό προφίλ παρά να επιδιώξουν να τα βάλουν με αυτούς που μολύνουν συστηματικά και διαρκώς τον πλανήτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι, για να συμμετάσχει ένα κράτος στο Διάσκεψη, θα έπρεπε να υποβάλει, έστω και τυπικά, ένα σχέδιο δράσης ενάντια στην κλιματική αλλαγή κατόπιν επιθυμίας του επικεφαλής του οργανισμού. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο δεν συμμετείχαν η Βραζιλία και η Σαουδική Αραβία. Την ίδια στιγμή ο Ντόναλντ Τραμπ, παρότι δεν ήταν προγραμματισμένο να μετάσχει, εμφανίσθηκε αιφνιδίως στην έδρα του ΟΗΕ μαζί με κορυφαίους αξιωματούχους της κυβέρνησής του, τονίζοντας για ακόμη μία φορά ότι δεν βλέπει την

κλιματική αλλαγή σαν μια κατεπείγουσα κατάσταση.

Ελληνική υποκρισία Μέρος στη Διάσκεψη έλαβε και η Ελλάδα, εκπροσωπούμενη από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αν δεν γνώριζε κανείς τι συμβαίνει στη χώρα, θα έλεγε ότι ο πρωθυπουργός της έχει έντονες οικολογικές ευαισθησίες. Η πραγματικότητα όμως είναι τελείως διαφορετική. Μέσα σε μια περίοδο ανόδου των περιβαλλοντικών κινημάτων, ο Μητσοτάκης επεδίωξε να καρπωθεί τα επικοινωνιακά οφέλη της παρουσίας του στη Διάσκεψη. Αναφέρθηκε υποκριτικά στην περσινή τραγωδία στο Μάτι, καταλογίζοντάς την αποκλειστικά στην κλιματική αλλαγή, την ώρα που ο ίδιος έχει διορίσει τον τότε αρχηγό της αστυνομίας ως Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Παράλληλα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έκανε καμία αναφορά για τις συμβάσεις έρευνας και εκμετάλλευσης που έχει υπογράψει η ελληνική πολιτεία με τεράστιες εξορυκτικές εταιρείες στη δυτική Ελλάδα και την Κρήτη. Ούτε προφανώς αναφέρθηκε στην τεράστια οικολογική καταστροφή των Σκουριών, με την αποψίλωση δασών τεραστίων εκτάσεων.

Το μαθητικό κίνημα απέναντι σ Ο

αντίκτυπος του διεθνούς κινήματος ενάντια στην κλιματική αλλαγή φαίνεται πως σιγά σιγά φτάνει και στην Ελλάδα. Την Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου, χιλιάδες μαθητές από πολλά σχολεία της Αττικής διαδήλωσαν στο κέντρο της

Αθήνας, βροντοφωνάζοντας ότι η νεολαία είναι παρούσα και δεν πρόκειται να αφήσει να συνεχιστεί το διαρκές περιβαλλοντικό έγκλημα. Οι διαδηλώσεις έγιναν στο πλαίσιο των διεθνών κινητοποιήσεων για το κλίμα, από τις 20 έως τις 27 Σεπτέμβρη.

Μαθητική ζωντάνια

Οι μαθητές αποτελούν ένα πολύ ζωντανό και αυθόρμητο τμήμα της κοινωνίας. Τα χρώματα, τα πανό, τα έξυπνα συνθήματα και το πείσμα τους να τα βάλουν με τους ισχυρούς αυτού του πλανήτη, δίνουν άλλο νόημα και στέλνουν ισχυρά μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις. Νεολαίοι από σχολεία της Αθήνας συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Συντάγματος, υψώνοντας αυτοσχέδια χαρτόνια στα οποία είχαν γράψει συνθήματα υπέρ της διάσωσης του πλανήτη. Πέρα όμως από τα πιο συμβολικά και ποιητικά, υπήρχαν και συνθήματα που στοχοποιούσαν τις κυβερνήσεις και τις πολυεθνικές εταιρείες, που αδιαφορούν για την περιβαλλοντική καταστροφή. Οι Μαθητές Ενάντια στο Σύστημα (ΜΕΣ) έχουν ιεραρχήσει πολύ ψηλά τη σημασία της ριζοσπαστικής οικολογίας και των νέων κινημάτων, που γεννιούνται διεθνώς, συνδέοντας τη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή με τα αντιπολεμικά αιτήματα και τις αντικαπιταλιστικές διεκδικήσεις. Στο νέο τεύχος του περιοδι-

κού τους έχουν εκτεταμένη αρθρογραφία για το κλίμα, ενώ και στο camping resist reclaim revolt συζήτησαν πολύ πάνω στις νέες μορφές κινητοποιήσεων των μαθητών σε όλη την Ευρώπη και στο πώς θα κατορθώσουν να φέρουν το ζήτημα και εδώ. Το πανό τους έγραφε «Το κέρδος καταστρέφει το περιβάλλον – Όχι στις εξορύξεις – Άμεσα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος».

Πολιτικά συνθήματα

Η αλήθεια είναι ότι παλιότερα ακόμη και συστημικές δυνάμεις αξιοποιούσαν την οικολογία και τη λεγόμενη «πράσινη ανάπτυξη» προκειμένου να προσεγγίσουν συγκεκριμένα ακροατήρια και να δείξουν επιλεκτικές ευαισθησίες. Το συγκεκριμένο κίνημα όμως είναι κάτι που δείχνει να τις ξεπερνάει. Η κατάσταση στον πλανήτη, με βάση τις προειδοποιήσεις των ειδικών, είναι τόσο οριακή, που πρέπει να παρθούν αποφάσεις σε κορυφαίο επίπεδο, προκειμένου να σταματήσει η αλόγιστη μόλυνση του περιβάλλοντος από τις τεράστιες βιομηχανίες. Αυτός είναι και ο λόγος που οι μαθητές, πέρα από τα πολύ απλά συνθήματα που φώναζαν όπως «είμαστε η αλλαγή» ή «σώστε τον πλανήτη», χρησιμοποίησαν και πολύ πιο στοχευμένα, τα οποία δεν μασούσαν τα λόγια τους.

25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 2019

11

όψει της ∆ιάσκεψης του ΟΗΕ

Οι οικολογικές ευαισθησίες του Κυριάκου Μητσοτάκη περιορίζονται στη µείωση των πλαστικών µιας χρήσης και

στην αόριστη ανάγκη προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς. Καµία κουβέντα δεν γίνεται για τα συµφέροντα

των µεγάλων εξορυκτικών εταιρειών, για τους εργολάβους, για τα αµύθητα κέρδη σε βάρος του περιβάλλοντος.

Μόνο εύκολες διαπιστώσεις και αόριστες προτροπές. Η υποκρισία έφτασε στο απόγειό της, όταν ο ίδιος δήλωσε την πρόθεσή του να συγκαλέσει το προσεχές έτος σύνοδο υψηλού επιπέδου στην Αθήνα, µε στόχο την υιοθέτηση δήλωσης για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονοµιάς από τις επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής. Αυτά τα λέει ο άνθρωπος που ισχυρίζεται ότι δεν µπορεί να γίνει µετρό στη Θεσσαλονίκη, αν δεν µεταφερθούν τα αρχαία που έχουν βρεθεί εκεί. Παρ’ όλα αυτά αξιοποιεί τα οικολογικά αιτήµατα ως βιτρίνα της «εθνικής κληρονοµιάς», αναφέροντας ότι το συνέδριο θα γίνει µε αφορµή τη συµπλήρωση 2.500 χρόνων από τη ναυµαχία της Σαλαµίνας και την ύπαρξη της Ακρόπολης. Είναι σαφές ότι ο πλανήτης βρίσκεται σε ένα πολύ οριακό σηµείο. Η επιστηµονική κοινότητα, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και διάφοροι συλλογικοί φορείς προειδοποιούν ότι πρέπει να παρθούν άµεσα µέτρα αντιµετώπισης της κατάστασης. Οι ισχυροί αυτού του πλανήτη φαίνεται πως συνεχίζουν προκλητικά να αδιαφορούν. Αυτός είναι και ο λόγος που αναδεικνύονται τα νέα κινήµατα που γεννιούνται σε καταλύτη των εξελίξεων και ισχυρή ελπίδα για τη διεκδίκηση ενός καλύτερου µέλλοντος.

στην οικολογική καταστροφή! Στο επίκεντρο της κριτικής βρέθηκαν οι πολιτικές που τσακίζουν το περιβάλλον, καθώς και τα κέρδη των πολυεθνικών. «Σήµερα µιλάνε οι µαθητές, αλλάξτε τους νόµους και τις πολιτικές» ήταν ένα χαρακτηριστικό, στο οποίο δεν έχει απάντηση ούτε η παρούσα κυβέρνηση της Ν∆, αλλά ούτε και η προηγούµενη του ΣΥΡΙΖΑ. Οι όψιµες ευαισθησίες του ΣΥΡΙΖΑ για το περιβάλλον είναι εντελώς υποκριτικές, αν σκεφτεί κανείς ότι έχει δώσει σχεδόν δωρεάν όλη τη δυτική Ελλάδα και την Κρήτη σε πολυεθνικές εξορυκτικές εταιρίες. «∆ώστε λεφτά για πυροπροστασία, όχι για εξοπλισµούς και την αστυνοµία», φώναζαν οι µαθητές και οι αστυνοµικοί του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκονταν σε κάθε γωνία και παρατηρούσαν µια όµορφη νεολαιίστικη διαδήλωση να δίνει χρώµα στους δρόµους της Αθήνας. Βέβαια το σύνθηµα που φώναξαν δυνατά όλοι και όλες, προκειµένου να ειρωνευτούν την υποκριτική συστηµική οικολογία, ήταν το φοβερό «Τα δάση γίναν στάχτη, η Ανταρκτική παγάκια, κι όµως µας λένε πως φταίν’ τα καλαµάκια».

Αιτίες του κινήµατος

Το κίνηµα αυτό δεν κατέβηκε από τον ουρανό. Είναι το αποτέλεσµα µιας ευρύτερης δυναµικής που ξεδιπλώνεται σε όλη

την Ευρώπη, αλλά και διεθνώς. Πολλοί το αποτυπώνουν εύκολα στο πρόσωπο της νεαρής Σουηδής µαθήτριας Γκρέτα Τούνµπεργκ. Άλλωστε για το σύστηµα και τα ελεγχόµενα ΜΜΕ είναι πολύ πιο εύκολο να αναγνωριστούν µεµονωµένοι «ήρωες» που θα αφοµοιωθούν εύκολα, παρά ζωντανά και µαχητικά κινήµατα που είναι αδύνατον να ελεγχθούν. Κι όµως, η Τούνµπεργκ ήταν απλώς το έναυσµα ή η αφορµή για να ξεσηκωθούν οι µαθητές για ένα υπαρκτό πρόβληµα. Η διεθνής επιστηµονική κοινότητα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι ο πλανήτης έχει φτάσει σε τέλµα. Σ’ αυτό τον πλανήτη όµως θα κληθούν να ζήσουν τις επόµενες δεκαετίες οι νέες γενιές. Το ζήτηµα της κλιµατικής αλλαγής εποµένως είναι κάτι που αφορά τη νεολαία. Είναι ένα ζήτηµα ζωής και όχι µια επιλεκτική ευαισθησία που µπορεί να καλυφθεί απλώς µε ανακύκλωση. Αυτός είναι ο λόγος που αυτό το κίνηµα αναπτύσσει έναν έντονο ριζοσπαστισµό, που έρχεται σε σύγκρουση µε τους ισχυρούς του πλανήτη. Βλέποντας ένας έφηβος τον Τραµπ και τον Μπολσονάρο να αδιαφορούν για την κατάσταση του πλανήτη, δεν θέλει απλώς να τους ειρωνευτεί, θέλει να αγωνιστεί ενάντια στις πολιτικές τους. Το σύνθηµα «Μία µόνο

λύση η γη για να σωθεί, να αλλάξουµε το σύστηµα που τη δολοφονεί» δεν ακούγεται αρκετά φιλικό και ακίνδυνο στα αυτιά του Μητσοτάκη ή οποιουδήποτε Ευρωπαίου και µη πολιτικού. Γι’ αυτό και πολλοί από αυτούς στάθηκαν από την πρώτη στιγµή απέναντί στις κινητοποιήσεις ή υιοθέτησαν µια πιο µεσοβέζικη ρητορική, του τύπου «σας καταλαβαίνουµε, αλλά µην το παρατραβάτε».

Οργάνωση και προοπτική

Εµείς ισχυριζόµαστε ότι η νεολαίοι που αντιστέκονται, πρέπει να το παρατραβήξουν. Πρέπει να συγκροτήσουν ένα µαζικό, εξωστρεφές και ριζοσπαστικό οικολογικό κίνηµα, που στην ατζέντα του θα έχει τα αιτήµατα ενάντια στα κέρδη, τις καταστροφικές επενδύσεις και τον πόλεµο. Στην Ελλάδα υπάρχει ένας πρόσθετος λόγος αφύπνισης και κινητοποίησης. Τόσο η προηγούµενη όσο και η τωρινή κυβέρνηση έχουν παραχωρήσει µεγάλα κοµµάτια της ∆υτικής Ελλάδας και της Κρήτης σε εξορυκτικές εταιρείες-κολοσσούς για έρευνα και εκµετάλλευση. Πρόκειται για ένα τεράστιο περιβαλλοντικό έγκληµα, το οποίο δεν χωράει στις οικολογικές ευαισθησίες ούτε της Ν∆, ούτε του ΣΥΡΙΖΑ. Οι συνέπειες αυτών των συµβάσεων µπορούν να αποβούν καθο-

ριστικές για το µέλλον και τη ζωή των κατοίκων των περιοχών αυτών. Χρειάζεται συνεπώς η σύνδεση µαζί τους και η µεταφορά των αιτηµάτων τους στα µεγάλα αστικά κέντρα, εκεί όπου βρίσκονται τα κέντρα λήψεως των αποφάσεων. Οι µαθητές, στην κινητοποίησή τους την Παρασκευή 20 Σεπτέµβρη, έδειξαν να αντιλαµβάνονται όλα τα παραπάνω. Συνθήµατα όπως «Στην Κρήτη και το Ιόνιο θέλουν εξορύξεις, παλεύουµε ενάντια σ’ αυτές τις επενδύσεις» και «Οι εξορύξεις σας δολοφονούν τη φύση, εµείς δε θα αφήσουµε αυτή τη γη να σβήσει», δείχνουν την κατεύθυνσή τους. Είναι πολύ σηµαντικό να υπάρξει ένας συντονισµός των επιµέρους πρωτοβουλιών ενάντια στις εξορύξεις µε το οργανωµένο µαθητικό κίνηµα που βγαίνει στο δρόµο ενάντια στην κλιµατική αλλαγή. Μόνο έτσι θα οικοδοµηθεί ένα κίνηµα που θα συνδυάζει τη µαζικότητα, την ενότητα και τον ριζοσπαστισµό. Ένα κίνηµα που θα βάλει φρένο στα σχέδιά τους για συνέχιση των πολιτικών και των επιχειρηµατικών πρωτοβουλιών, που καταστρέφουν το περιβάλλον και γεµίζουν τις τσέπες των καπιταλιστών. Το στοίχηµα είναι µεγάλο, όµως πρέπει να το κερδίσουµε. Οι µαθητές πάντως δείχνουν αποφασισµένοι…

12

οικονομία

25 σεπτεμβρη 2019

Η κρίση που έρχεται Του Henri Wilno, από το σάιτ A l’ encontre, μετάφραση: Σαπφώ Διαμαντοπούλου

Η

κρίση είναι βέβαιη, το μόνο που δεν ξέρουμε είναι πότε θα ξεσπάσει. Ένα από τα σημαντικά ζητήματα που θα τεθούν στην περίπτωση μιας χρηματοπιστωτικής κατάρρευσης είναι το εάν τα κράτη θα έχουν τη δύναμη να περιορίσουν τις συνέπειες. Σωρευτικές διαδικασίες οδηγούν σε επιβράδυνση της ανάπτυξης και καθορίζουν την κίνηση της παγκόσμιας οικονομίας τόσο στις χώρες του ΟΟΣΑ (Βόρεια Αμερική και Ευρώπη) όσο και στην Κίνα, ενώ η Βραζιλία παραμένει σε μαρασμό και η Αργεντινή βρίσκεται σε ύφεση κ.λπ. Μόνο ορισμένες χώρες, οι οποίες βρίσκονται σε πορεία κάλυψης της υστέρησης (όπως η Ινδία), διατηρούν για την ώρα μια ανάπτυξη, σχεδόν χωρίς σύννεφα (αν εξαιρέσουμε τις ανισότητες και τις περιβαλλοντικές καταστροφές). Η υπερπαραγωγή είναι προφανής στη σιδηρουργία και η ανάπτυξη στην παγκόσμια αγορά αυτοκινήτων θα είναι σχεδόν μηδενική για το 2019. Αν και τα ποσοστά κέρδους δεν παρουσιάζουν ορατή τάση να βυθιστούν, δεν φαίνεται ωστόσο να έχουν ξαναβρεί το επίπεδο του 2007. Ωστόσο, οι μισθοί μένουν στάσιμοι (εκτός από τους μισθούς ανώτερων κατηγοριών σε συγκεκριμένους κλάδους) στις αναπτυγμένες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που επιδεικνύουν χαμηλά ποσοστά ανεργίας, όπως η Γερμανία και οι ΗΠΑ. Τα κέρδη που προέκυψαν για τις εταιρείες στράφηκαν κυρίως στις συγχωνεύσεις, στις αγορές μετοχών και τις κατανομές μερισμάτων, ή ακόμη παρέμειναν σε ρευστότητα, ενώ οι ιδιωτικές επενδύσεις παραμένουν περιορισμένες. Οι δημόσιες επενδύσεις είναι υπό περιορισμό από τις πολιτικές λιτότητας. Ο καπιταλισμός είναι περισσότερο από ποτέ χρηματοπιστωτικοποιημένος. Οι χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες συνεχίζουν στην πραγματικότητα να αυξάνονται, μετά το σοκ του 2007-2009. Η παγκόσμια κεφαλαιοποίηση της χρηματιστηριακής αγοράς (η χρηματιστηριακή αξία των μετοχών όλων των εισηγμένων εταιρειών στις χρηματιστηριακές αγορές) είχε φτάσει σε επίπεδο ρεκόρ το 2017. Μειώθηκε κατά 15% το 2018, γεγονός που αποτυπώνει ταυτόχρονα την ανησυχία των αναλυτών μπροστά στα επίπεδα αποσύνδεσης των μετοχών από την πορεία των πραγματικών εταιρικών επιδόσεων, καθώς και την αβεβαιότητα που απορρέει από το διεθνές κλίμα.

Επιτόκια και χρέος Στην Ευρώπη, η επιμονή στα χαμηλά επιτόκια που εφαρμόζονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είχε αντιφατικές συνέπειες: από τη μία επέφερε αύξηση του δανεισμού, από την άλλη, καθώς τα επιτόκια της Κεντρικής Τράπεζας διαχέονται στο σύνολο των επιτοκίων, τα περιθώρια στα επιτόκια που εισπράττουν οι τράπεζες από τα δάνεια μειώθηκαν, γεγονός που επιβαρύνει την κερδοφορία τους (απ’ όπου ερμηνεύεται και μια πτώση των τιμών των τραπεζικών μετοχών). Γενικά, η κατάσταση αυτή δεν θα έθε-

τε σε κίνδυνο την υγεία των τραπεζών, εκτός από ιδιαίτερες περιπτώσεις. Όμως θα επηρεαζόταν από μια επιβράδυνση της δραστηριότητας που θα επέφερε μια αύξηση των μη εξοφλούμενων δανείων. Επιπλέον, το χρέος των κρατών και κυρίως των μη χρηματοπιστωτικών εταιρειών (επιχειρήσεις) αυξήθηκε και πάλι. Το παγκόσμιο άθροισμα ομολόγων που εκδόθηκαν από τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις έφτασε στο ρεκόρ των 13.000 δισεκατομμυρίων αμερικανικών δολαρίων στο τέλος του 2018. Αυτό αντικατοπτρίζει, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το διπλάσιο του δανεισμού τους, σε πραγματικές τιμές, πριν από την οικονομική κρίση του 2008. Πάντα σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, υπάρχει ένας εκφυλισμός της ποιότητας των ομολόγων που εκδόθηκαν από τις επιχειρήσεις, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε περίπτωση οικονομικής ύφεσης σε αύξηση της αποτυχίας ή της αποφυγής αποπληρωμής των δανείων. Η φερεγγυότητα των δανειζομένων είναι πράγματι μεταβλητή: μια παρατεταμένη οικονομική ύφεση ή μια βίαιη επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών, θα μπορούσε να βαρύνει πάνω στη δυνατότητα των χρεωμένων εταιρειών να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Αυτό είναι ένα μείζον σημείο της αστάθειας της κατάστασης.

των οποίων το «άνοιγμα» θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά το μέσο ποσοστό κέρδους (κάτι που δεν σημαίνει ότι πολλές βιομηχανίες δεν θα συνεχίσουν το κυνήγι των κατώτατων μισθών, όπως οι κλωστοϋφαντουργίες που μεταφέρονται στην Αιθιοπία). Σήμερα, ένα νέο επεκτατικό «μακρύ κύμα» θα προϋπέθετε νέες τεχνολογίες, που απαιτούν εξ ορισμού υψηλές επενδύσεις, ικανές να αποδώσουν αύξηση παραγωγικότητας και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας σε μια πολύ σημαντική κλίμακα. Τα ηλεκτρικά-αυτόνομα οχήματα, για παράδειγμα, δεν μπορούν εκ φύσεως να στηρίξουν μια τέτοια διαδικασία, ενώ θα προκαλέσουν αναταράξεις στην αυτοκινητοβιομηχανία (παραγωγούς και κατασκευαστές εξαρτημάτων), όπου μαζί με τους επωφελούμενους –τα ορυχεία (για τα ορυκτά που χρησιμοποιούνται για τις μπαταρίες) και τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας– θα υπάρξουν και οι χαμένοι της διαδικασίας (οι πετρελαιάδες).

Αδυναμία αντιμετώπισης Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση, ένας ορισμένος αριθμός αναλυτών έχει την τάση να υπογραμμίζει ότι εάν ξεσπάσει ένα νέο οικονομικό κραχ, τα κράτη θα έχουν λιγότερα μέσα απ’ ό,τι το 2009 για να το αντιμετωπίσουν: τα δημόσια χρέη είναι ήδη υψηλά

Τα κέρδη που προέκυψαν για τις εταιρείες στράφηκαν κυρίως στις συγχωνεύσεις, στις αγορές μετοχών και τις κατανομές μερισμάτων, ή ακόμη παρέμειναν σε ρευστότητα, ενώ οι ιδιωτικές επενδύσεις παραμένουν περιορισμένες.

Σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, παρακολουθούμε μετά από το 2008, τον πολλαπλασιασμό των «εταιρειών ζόμπι», που επιβιώνουν μόνο χάρη στα χρέη και εκμεταλλευόμενες τα χαμηλά επιτόκια: το μερίδιο των εταιρειών ζόμπι εκτιμάται στο 6% κατά μέσο όρο στις 14 μεγαλύτερες αναπτυγμένες χώρες. Τέλος, αυτό που αποκαλούμε «shadow banking», δηλαδή οι χρηματοπιστωτικές ανταλλαγές που δεν υπόκεινται στον τραπεζικό διακανονισμό (κάτι που δεν σημαίνει ότι πρόκειται αναγκαστικά για παράνομες δραστηριότητες), έχει αυξηθεί έντονα, ιδιαίτερα στην Κίνα. Αντιπροσώπευε, στο τέλος του 2017, το 14% των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων. Σαν να μην έφταναν αυτά, παρακολουθούμε την επιστροφή, με καινούργιες μορφές, των «δομημένων προϊόντων» που πυροδότησαν την οικονομική κρίση του 2007-2008, δηλαδή των προϊόντων που συνθέτουν σχετικά ασφαλείς τίτλους μαζί με πλήθος άλλων χαμηλότερης διασφάλισης, με ισχυρό πιθανό ρίσκο για εκείνους που τα αγοράζουν (λόγω των υψηλών αποδόσεών τους). Ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται δυστυχώς κάτω από την κυριαρχία του κεφαλαίου: δεν υπάρχουν πια νέες περιοχές

(γεγονός που θα απαγόρευε να βουτήξουν στα δημοσιονομικά ελλείμματα) και τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών δεν θα μπορούσαν να μειωθούν περαιτέρω παρά μόνο οριακά. Αυτή η υπόθεση της ανικανότητας των κρατών (που αναπτύσσεται από διάφορους οικονομολόγους, όπως ο Nouriel Roubini που προαναγγέλλει την επόμενη κρίση για το 2020) είναι συζητήσιμη: εάν μια κρίση έθετε σε σοβαρό κίνδυνο την οικονομική σταθερότητα, μπορούμε να θεωρήσουμε πιθανό ότι τα κράτη και οι κεντρικές τράπεζες δεν θα δίσταζαν να «απελευθερωθούν» από αυτούς τους περιορισμούς, δυσαρεστώντας τους πιο φιλελεύθερους και εφαρμόζοντας στιγμιαία ορισμένα απολύτως «ετερόδοξα» και δυσάρεστα μέτρα σε συγκεκριμένους χρηματοοικονομικούς θεσμούς. Εξάλλου, τόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όσο και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ επαγρυπνούν και είναι έτοιμες να επαναλάβουν τη μείωση των επιτοκίων και τις εξαγορές ομολόγων. Όσον αφορά την Κίνα, ανακοίνωσε πολλά μέτρα υποστήριξης της οικονομίας, από την αρχή του έτους. Ωστόσο, τίθεται ένα άλλο ερώτημα: υπάρχει ακόμη πιλότος στο παγκόσμιο αεροπλάνο ικανός να αναλάβει την τόνωση συντονισμένων δράσεων; Πριν από

Ο στο λόκλη ρ RP roj ο ect .g

r

κάποιες δεκαετίες, ο Αμερικανός οικονομολόγος Charles Kindleberger ανέδειξε μια ενδιαφέρουσα ανάλυση αναφορικά με τις αιτίες που η κρίση του 1929 ήταν τόσο παρατεταμένη και βαθιά: γι’ αυτόν η κρίση διατηρήθηκε από τους δισταγμούς των ΗΠΑ να αναλάβουν την ηγεσία της παγκόσμιας οικονομίας τη στιγμή που, μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Μεγάλη Βρετανία δεν μπορούσε πια να επωμιστεί αυτόν το ρόλο. Σύμφωνα με τον Kindleberger, η παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία έχει ανάγκη από κάποιον που θα τη σταθεροποιεί, από ένα ηγετικό κράτος. Στα χνάρια του Kindleberger, άλλοι οικονομολόγοι όρισαν τα χαρακτηριστικά που θα έπρεπε να έχει ένα τέτοιο κράτος: ικανότητα να δημιουργεί διεθνείς νόμους και να επιβάλλει το σεβασμό σε αυτούς, θέληση να το κάνει, κυριαρχία σε οικονομικούς, τεχνολογικούς και στρατιωτικούς τομείς. Οι ΗΠΑ έχουν διαδραματίσει έναν τέτοιο ρόλο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (και το εκμεταλλεύτηκαν). Σήμερα, αδιαμφισβήτητα βρίσκονται σε σχετική πτώση, αν και διατηρούν την πρώτη θέση. Ο Τραμπ χρησιμοποιεί κάθε μέσο για να υπερασπιστεί το καθεστώς και τα συμφέροντα του αμερικανικού καπιταλισμού, τόσο τα οικονομικά όσο και τα πολιτικά και στρατιωτικά. Πολλαπλασιάζει τις μονομερείς πρωτοβουλίες και δεν διστάζει να πυροδοτεί διαμάχες ανάμεσα στους αντιπάλους και τους συμμάχους των ΗΠΑ, επιβεβαιώνοντας για παράδειγμα τις επαναλαμβανόμενες δηλώσεις υπέρ ενός σκληρού «Brexit». Ιδιαίτερα, οι ΗΠΑ αντιπαρατίθενται με την Κίνα, την ανερχόμενη δύναμη: σκοπός τους είναι να περιορίσουν το αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα, να ανακόψουν τη μεταφορά αμερικανικών τεχνολογιών προς την Κίνα, να βάλουν τέλος στις επιχορηγήσεις προς τις κρατικές επιχειρήσεις, καθώς και στις συμφωνίες για τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και να συνεχίσουν να διατηρούν τη στρατιωτική υπεροχή στη ζώνη Ασίας-Ειρηνικού. Και σε αυτό το πλαίσιο, οι ΗΠΑ σχετικοποιούν δραστικά το ρόλο των διεθνών θεσμών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων όπου μόνο τα μεγάλα κράτη εκπροσωπούνται (G7 και G20). Οι Αμερικανοί εξακολουθούν να έχουν τη δύναμη να επιβάλουν ορισμένους κανόνες, όπως μέσω του ρόλου του δολαρίου, γεγονός που τους επέτρεψε να επιβάλουν τη διακοπή των σχέσεων με το Ιράν καθώς επίσης και με τις επιχειρήσεις κρατών που θεωρούν ότι η πυρηνική συμφωνία δεν παραβιάστηκε. Ωστόσο, δεν καταφέρνουν να ακυρώσουν το κινεζικό πρόγραμμα του νέου «δρόμου του μεταξιού» και δεν είναι βέβαιο ότι θα επιτύχουν στην επίθεσή τους, με σκοπό να μπλοκάρουν σε ολόκληρο τον κόσμο την επέκταση της Huawei. Δεν είναι επομένως σίγουρο ότι, σε περίπτωση νέων χρηματοπιστωτικών κρίσεων, οι ΗΠΑ θα έχουν την δυνατότητα ή και τη θέληση να συγκεντρώσουν υπό την αιγίδα τους τα άλλα καπιταλιστικά κράτη, ή αντίθετα θα ορθώσουν εμπόδια στις προσπάθειες συνεργασίας για να καλυφθούν τα κενά... Αυτό θα μπορούσε να είναι (όπως ήταν στην περίπτωση του 1929, και χωρίς να θέλουμε να εξομοιώσουμε τις δύο καταστάσεις) σημαντικός παράγοντας εμβάθυνσης της κρίσης.

νεολαια

25 σεπτεμβρη 2019

13

Ένας χρόνος από την άγρια δολοφονία του Ζακ

Το κίνημα ζητά δικαιοσύνη Της Σαπφώς Διαμαντοπούλου

Έ

νας χρόνος πέρασε μετά την άγρια δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου και η υπόθεση παραμένει ακόμη πολύ μακριά από την καταδίκη των υπευθύνων. Ο ιδιοκτήτης του κοσμηματοπωλείου και ο ιδιοκτήτης κοντινού καταστήματος, που λίντσαραν μέχρι θανάτου τον Ζακ, κυκλοφορούν ελεύθεροι, συνεχίζοντας να σπιλώνουν τη μνήμη του. Παράλληλα, η ΕΔΕ των εμπλεκόμενων αστυνομικών, μετά από αλλεπάληλες αναβολές και στοχευμένες καθυστερήσεις, αποτελεί μια υποτυπώδη διαδικασία που επιβεβαιώνει την πολιτική ατιμωρησίας της ΕΛ.ΑΣ. Επίσης το πρόσφατο σχετικό εισαγγελικό πόρισμα υποβαθμίζει την πράξη της ανθρωποκτονίας σε «θανατηφόρα σωματική βλαβη». Παρά την πληθώρα των στοιχείων που έχουν συγκεντρωθεί και έχουν βγεί μάλιστα στη δημοσιότητα, οι δικαστικές αρχές εξακολουθούν να ολιγωρούν και να επιδεικνύουν σταθερά μια επιεική μεταχείριση υπέρ των ενόχων. Χαρακτηριστικό δείγμα αποτελεί το γεγονός ότι δεν υπήρξε διερεύνηση για το ρατσιτσικό κίνητρο της δολοφονίας, ενώ είχε προηγηθεί σχετική παραγγελία από την τότε

εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Οι πολιτικές ευθύνες τόσο αυτής όσο και της προηγούμενης κυβέρνησης είναι τεράστιες. Η συλλογική αντίδραση στην εν λόγω παράλειψη γίνεται εντονότερη δεδομένου ότι ο Ζακ Κωστόπουλος ήταν γνωστός ακτιβιστής της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Ταυτόχρονα, έγινε γνωστό από την πρώτη σχεδόν στιγμή ότι ο μεσίτης, που από κοινού με τον κοσμηματοπώλη, ξυλοκόπησε μέχρι θανάτου τον Ζακ, ήταν στέλεχος ακροδεξιού κόμματος, που αναρτούσε συχνά –τόσο πριν όσο και μετά τη δολοφονία– στα social media ομοφοβικά και ρατσιστικά σχόλια. Το μεσημέρι του Σαββάτου της 21ης Σεπτέμβρη χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο σημείο της δολοφονίας του Ζακ/της Zackie, στην οδό Γλάδστωνος, δηλώνοντας πως ένας χρόνος δεν είναι αρκετός για να ξεχάσουμε τα όσα συνέβησαν και τα όσα εξακολουθούν να συμβαίνουν αναφορικά με την υπόθεση. Χιλιάδες αγωνιστές και αγωνίστριες, καθώς και φίλοι και φίλες του Ζακ, βρέθηκαν εκεί ζητώντας την απόδοση δικαιοσύνης. Μέλη συλλογικοτήτων μίλησαν για τη συνέχιση του αγώνα ενάντια στις δολοφονικές επιθέσεις εναντίον όσων θεωρούνται «μη κανονικοί». Στο κλειστό κοσμηματοπωλείο γράφτηκαν εκ νέου συνθήματα, ενώ η οδός Γλάδστωνος «με-

τονομάστηκε» σε οδός Zackie Oh. Η πορεία ξεκίνησε από την Πατησίων και, περνώντας από το Σύνταγμα, ολοκληρώθηκε στα Προπύλαια, όπου ακολούθησε μικροφωνική για την ενημέρωση σχετικά με την υπόθεση και συζήτηση. Φεμινιστικές και ΛΟΑΤΚΙ+ συλλογικότητες, πολιτικές οργανώσεις και ένα μεγάλο πλήθος αγωνιστών και αγωνιστριών γέμισαν τους δρόμους της Αθήνας, διεκδικώντας δικαιοσύνη για τη μνήμη του Ζακ. Με κυρίαρχο το σύνθημα «Η Zackie ζεί, Τσακίστε τους ναζί», η διαδήλωση είχε έναν δυναμικό και ιδιαίτερο παλμό. Η Συνέλευση 8ης Μάρτη συμμετείχε στην κινητοποίηση, δηλώνοντας την αλληλεγγύη της στο κίνημα που εδώ και ένα χρόνο διεκδικεί δικαιοσύνη για τον Ζακ. Αντίστοιχες διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν το Σάββατο σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Σημαντική ήταν η παρουσία του κόσμου στη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, τη Λάρισα κ.ά. Ακόμη, πορεία αλληλεγγύης έγινε και στην Τουλούζη της Γαλλίας, γεγονός που επιβεβαιώνει

για άλλη μια φορά τις διεθνείς διαστάσεις που έχει λάβει η υπόθεση. Το αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη παραμένει και αφορά όλους και όλες που θέλουμε και διεκδικούμε να ζούμε ελεύθερα, χωρίς το αίσθημα του φόβου στις γειτονιές μας, αντιστεκόμενοι και αντιστεκόμενες στον κοινωνικό εκφασισμό.

Η κατασταλτική πολιτική Ξεκίνησαν οι προετοιμασίες για την της κυβέρνησης Μητσοτάκη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας δεν θα περάσει Συνέλευση 8η Μάρτη

Της Κατερίνας Σεργίδου

Σ

τις 16 Σεπτέμβρη πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση της Συνέλευσης 8ης Μάρτη μετά το καλοκαίρι. Εργαζόμενες, φοιτήτριες, άνεργες, γυναίκες που εργάζονται στο σπίτι, συναντηθήκαμε για να συζητήσουμε τη φετινή καμπάνια που θα μας οδηγήσει στη φεμινιστική απεργία. Η συνέλευση αποφάσισε την οργάνωση μιας πλατιάς σύσκεψης, που θα συζητήσει και θα συναποφασίσει τα επόμενα βήματα, με στόχο την έγκαιρη προετοιμασία της απεργίας. Στη σύσκεψη υπάρχει η πρόθεση να προσκληθούν εργατικά σωματεία και ομοσπονδίες, φεμινιστικές συλλογικότητες και γυναικείες ομάδες, φοιτήτριες, μαθήτριες και πρόσφυγες. Στη συζήτηση κατατέθηκαν σκέψεις για το φετινό περιεχόμενο της κινητοποίησης και για το πώς θα αντιμετωπιστεί το γεγονός ότι η 8η Μάρτη φέτος πέφτει Κυριακή. Κάποιες από τις ιδέες που ακούστηκαν, αφορούσαν την ανάδειξη της γυναικείας εργασίας σε μεγάλες εργασιακές δυνάμεις του ιδι-

ωτικού και του δημόσιου τομέα, όπως είναι τα ξενοδοχεία και τα νοσοκομεία. Σε αυτή προστέθηκαν σκέψεις για την ανάδειξη της γυναικείας εργασίας στο σπίτι, που γίνεται με ιδιαίτερη ένταση τις Κυριακές, μέρες που οι γυναίκες δεν εργάζονται. Υπάρχει η πρόθεση να δημιουργηθούν ομάδες εργασίας που θα αναλάβουν θεματικές που αφορούν την επεξεργασία συνθημάτων και επιχειρημάτων, την επικοινωνία με τα ΜΜΕ και τα κοινωνικά δίκτυα, τη μετάφραση υλικού, τη διοργάνωση εκδηλώσεων και εξορμήσεων σε χώρους εργασίας και πανεπιστήμια ακόμα και σε σπίτια. Από όλες τις παρευρισκόμενες σημειώθηκε η αξία διεθνούς συντονισμού, με πρώτο βήμα την οργάνωση μιας διεθνούς εκδήλωσης προς το τέλος Νοέμβρη, με τη συμμετοχή γυναικών από την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ελβετία. Η δράση όμως δεν θα εξαντληθεί στην οργάνωση της απεργίας την 8η Μάρτη. Επόμενος σταθμός, στον οποίο η συνέλευση θα έχει παρουσία, είναι η 25η Νοέμβρη, παγκόσμια μέρα ενάντια στη βία κατά των γυναικών. Η βία στο σπίτι συνεχίζει να είναι η πρώτη αιτία θανάτου για τις γυναίκες. Είναι και αυτός ένας λόγος για να απεργήσουμε φεμινιστικά.

Η

κυβέρνηση της ΝΔ έχει καταστήσει σαφές ότι θα κυβερνήσει με το δόγμα «νόμος και τάξη» και έχει προχωρήσει σε μια σειρά από κινήσεις που το αποδεικνύουν: προσλήψεις αστυνομικών, πρόθεση επανασύστασης της ομάδας ΔΕΛΤΑ, σύνδεση των δημόσιων οργανισμών με την ΕΥΠ, εκκενώσεις καταλήψεων προσφύγων κάθε βδομάδα με πρόσχημα τα ναρκωτικά, αστυνομοκρατία στα Εξάρχεια, κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Η κυβέρνηση στέλνει ένα πολιτικό μήνυμα, προς όποιους/ες θέλουν να οικοδομήσουν την πολιτική και κοινωνική αντιπολίτευση απέναντι στις ακραία νεοφιλελεύθερες πολιτικές της, ότι η αντιμετώπιση θα είναι αυταρχική, επιχειρώντας να τρομοκρατήσει. Ωστόσο, ήδη έχουν αρχίσει να δίνονται οι πρώτες απαντήσεις από τη μεριά του κινήματος. Το Σάββατο 14 Σεπτέμβρη πάνω από 3.000 κόσμος –στην πλειοψηφία του νέοι και νέες– διαδήλωσε στην Αθήνα ενάντια στην καταστολή και την αστυνομοκρατία στα Εξάρχεια, στοχοποιώντας την ακραία αστυνομική καταστολή και τους εμπόρους ναρκωτικών, ενώ υπήρχαν και πολλά συνθήματα αλληλεγγύης σε πρόσφυγες και μετανάστες. Στη διαδήλωση συμμετείχαν συλλογικότητες και καταλήψεις της αναρχίας, αλλά

και οργανώσεις και συλλογικότητες της Αριστεράς. Και οι φοιτητικοί σύλλογοι σχεδιάζουν να οργανώσουν τις πρώτες κινηματικές απαντήσεις απέναντι στην κατάργηση του άσυλου, με το ξεκίνημα της ακαδημαϊκής χρονιάς. Τις τελευταίες ημέρες υπήρξαν συσκέψεις και πρωτοβουλίες από δυνάμεις της φοιτητικής Αριστεράς, για να μπει το θέμα στα φοιτητικά αμφιθέατρα, με τρόπο ενωτικό και μαζικό, ώστε να ανατραπούν οι σχεδιασμοί τις κυβέρνησης. Θα χρειαστεί να δοθεί και μια δύσκολη ιδεολογική μάχη, για την πραγματική σημασία του ασύλου ενάντια στην προπαγάνδα των ΜΜΕ και της κυβέρνησης περί «κέντρων βίας και ανομίας». Αυτά τα ζητήματα συζητήθηκαν και στην εκδήλωση που διοργάνωσαν από κοινού οι φοιτητές/τριες και μαθητές/ τριες ενάντια στο σύστημα στον Πολυχώρο Κομμούνα την Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Κεντρικά θέματα ήταν αφενός όλες οι πτυχές και οι εκφάνσεις της κρατικής καταστολής και αφετέρου η σημασία και η χρησιμότητα του πανεπιστημιακού άσυλου. Η συζήτηση αυτή ήταν ένα πρώτο βήμα πολιτικής προετοιμασίας για τους νεολαιίστικους αγώνες της επόμενης περιόδου σε σχολές και σχολεία ενάντια στην αυταρχική κυβερνητική πολιτική.

14

Βιβλιοπαρουσίαση

25 σεπτεμβρη 2019

Η ματιά ενός ανθρώπου που παλεύει με πείσμα για την επαναπροσέγγιση των δυο κοινοτήτων

Ο Ντενκτάς στο Νότο Της Μαρίας Παναγοπούλου

Μ

ε το βιβλίο του “ο Ντενκτάς στο Νότο” ο Γρηγόρης Ιωάννου μιλά για την Κύπρο. Για όσα εδώ και χρόνια αποσιωπούνται, για τις αλήθειες που κρύβονται αλλά και για όσα ‘’επανανοηματοδοτούται’’ ώστε να ταιριάζουν στην εθνική αφήγηση. Άλλωστε, “σε κάθε πόλεμο ο πρώτος χαμένος είναι η αλήθεια’’, όπως πολύ εύστοχα παραθέτει ο συγγραφέας. Το βιβλίο επιχειρεί να αποδομήσει αυτή την επικρατούσα λογική, να αποκαταστήσει την αλήθεια και να θέσει έτσι τα θεμέλια μιας συζήτησης στη δημόσια σφαίρα που -τουλάχιστον αυτή τη στιγμή- μοιάζει και είναι απολύτως απαραίτητη. Ο τρόπος που διεξάγεται η δημόσια συζήτηση γύρω από την διαδικασία “επίλυσης του Κυπριακού” αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί την αντανάκλαση μιας επιβεβλημένης πεποίθησης πως πρόκειται για κλειστή υπόθεση των εκάστοτε διαπραγματευτικών ομάδων, κυβερνήσεων, ειδικών εντεταλμένων κλπ. από την οποία απουσιάζει σε μεγάλο βαθμό η άποψη της κοινωνίας και των δρώντων πολιτικών υποκειμένων. Η έλλειψη αυτής της διάστασης -πέραν του ότι είναι αποθαρρυντική για όσες και όσους προσπαθούν να μελετήσουν το ζήτημα μακριά από τις εθνικιστικές κραυγές και τις (νεο) φιλελεύθερες φαντασιώσεις- αποδυναμώνει και την πραγματική αξία της συζήτησης που απασχολεί εδώ και δεκαετίες την, διαχωρισμένη με συρματόπλεγμα, κυπριακή κοινωνία. Αν η έλλειψη αυτή σε επίπεδο βιβλιογραφίας είναι μεγάλη, ο κοινωνικός της αντίκτυπος είναι εκκωφαντικός. Αφενός, διότι ενισχύει την ηγετοκεντρική προσέγγιση και τη λογική της ανάθεσης που συνιστούν καθιερωμένες και αδιαμφισβήτητες πρακτικές και αφετέρου διότι συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας θολής εικόνας για τις δυναμικές που εκφράζονται στις δυο κοινότητες. Σ’ αυτό το πλαίσιο τα κενά που επιχειρεί να καλύψει το βιβλίο είναι πολλά και σημαντικά. Ο στόχος του, που όπως σημειώνει ο συγγραφέας είναι να “αρθρώσει μια γενική θεώρηση για το πως κανονικοποιήθηκε η διχοτόμηση τα τελευταία 25 και ειδικότερα τα τελευταία 15 χρόνια”, ίσως μοιάζει αρκετά φιλόδοξος. Η απόπειρα όμως πέτυχε και ο Ιωάννου έγραψε ένα από τα πιο χρήσιμα και αξιόλογα βιβλία πάνω στο θέμα. Το βιβλίο αν και επικεντρώνεται στην ελληνοκυπριακή κοινότητα εντούτοις δεν παραβλέπει τις δυναμικές που διαμορφώνονται

στην τουρκοκυπριακή κοινότητα λαμβάνοντας συνάμα υπόψη τις εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον. Επίσης, παρ’ όλο που όπως σημειώνει ο συγγραφέας το βιβλίο δεν υιοθετεί μια “ιστορική λογική αν και αφηγείται ιστορικά και σχεδόν χρονολογικά τις εξελίξεις” καταφέρνει με σαφή και τεκμηριωμένο τρόπο να θέσει τη μελέτη του Κυπριακού κάτω από ένα νέο πρίσμα εστιάζοντας στο ιδεολογικό επίπεδο και αναλύοντας τις πολιτικές δυναμικές που αναδύονται εντός των κοινοτήτων.

Προς τη διχοτόμηση Στα επτά κεφάλαια του βιβλίου ο Ιωάννου καταπιάνεται με περιόδους, ορόσημα και κομβικά σημεία που οδήγησαν στην εδραίωση της διχοτόμησης ξεκινώντας από το 1950, συνεχίζοντας με την περίοδο μετά το ‘74 και την κανονικοποίηση της διχοτόμησης ως βιωμένης πραγματικότητας, με τις χαμένες ευκαιρίες για την λύση του κυπριακού ζητήματος επικεντρώνοντας στο άνοιγμα των οδοφραγμάτων, στο σχέδιο Ανάν, στην αποτυχία των συνομιλιών Χριστόφια - Ταλάτ και φτάνοντας μέχρι το πρόσφατο διπλωματικό ναυάγιο του Κραν Μοντανά. Αναλύοντας τις ευθύνες της ελληνοκυπριακής πλευράς σπάει τα ταμπού και κοντράρεται στα ίσια με την επίσημη αφήγηση ανοίγοντας το δρόμο για μια ειλικρινή συζήτηση που θα έπρεπε εδώ και καιρό να είχε αρχίσει. Σ’ αυτό το επίπεδο η συνεισφορά του βιβλίου είναι πολύτιμη στο εδώ και τώρα. Διότι κατανοώντας το τι έγινε στην Κύπρο τις περασμένες δεκαετίες ο αναγνώστης μπορεί να παρακολουθήσει την συζήτηση και τις τρέχουσες εξελίξεις σ’ αυτή τη γωνιά της Ανατολικής Μεσογείου σε μια περίοδο που η συζήτηση και η διπλωματική κινητικότητα για τις ΑΟΖ «έχει πάρει φωτιά». Η σημασία της δουλειάς του συγγραφέα δεν βρίσκεται μόνο στο ότι παρέδωσε στον αναγνώστη μια άρτια τεκμηριωμένη και συνεκτική ανά-

λυση. Εμπεριέχει, επίσης, τη ματιά ενός ανθρώπου που εδώ και χρόνια παλεύει με πείσμα για την επαναπροσέγγιση των δυο κοινοτήτων και για την επανένωση του τόπου του. Η διπλή ιδιότητα που διαθέτει ο Ιωάννου -του έμπειρου και ικανού κοινωνικού ερευνητή και του συνεπή πολιτικού ακτιβιστή που παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις των τελευταίων χρόνων και παρεμβαίνει- είναι εξαιρετικά σημαντική για αυτό το εγχείρημα. Αφενός, του επιτρέπει να αναδεικνύει τα κρίσιμα διακυβεύματα, αποφεύγοντας την πρακτική της “φετιχιστικής” και μονόπλευρης ενασχόλησης με επιμέρους διαστάσεις και αφετέρου να αναζητά τις όποιες δυνατότητες προκύπτουν προς την κατεύθυνση της επανένωσης. Άλλωστε, η ειλικρι-

νής στάση του Ιωάννου να αποφύγει την υποτιθέμενη ιδεολογική ουδετερότητα που υιοθετούν διάφοροι μελετητές που καταπιάνονται διαχρονικά με το Κυπριακό ζήτημα και η αγωνία του για το μέλλον των πολλών ανθρώπων, των “από κάτω” στις δυο πλευρές της πράσινης γραμμής είναι εμφανής από την αρχή ως το τέλος του βιβλίου. Αν και τα συμπεράσματα που βγάζει δεν είναι ευοίωνα ωστόσο δεν χάνει την εμπιστοσύνη του στην κίνηση και στη δράση των απλών ανθρώπων, εκείνων που όταν το αποφασίσουν γράφουν ιστορία. Προς αυτή την κατεύθυνση μένει να δούμε αν όντως η συζήτηση που έχει ήδη ξεκινήσει μετά την κυκλοφορία του βιβλίου θα συμβάλλει σε μια τέτοια προοπτική.

25 σεπτεμβρη 2019

αναλυση

15

Επιπτώσεις και πολιτικές για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων Της Εύας Παπατζανή

H

Airbnb βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα με ραγδαίους ρυθμούς, σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται από την πολυδιάστατη και συνεχιζόμενη κρίση, τη διαχρονική έλλειψη πολιτικών για την κατοικία και την πρόσφατη αύξηση του αστικού τουρισμού. Συνολικά, η Airbnb πρακτική αποτελεί μία κρίσιμη δύναμη μετασχηματισμού του αστικού χώρου με σύνθετες επιπτώσεις: α) στην αγορά ενοικίων και ακινήτων, β) στο αστικό περιβάλλον, το οικιστικό απόθεμα και την τοπική οικονομία και γ) στην κοινωνική σύνθεση και στον συνολικότερο χαρακτήρα των γειτονιών της Αθήνας, λόγω των διαδικασιών «τουριστικοποίησης» που επιφέρει. Ήδη τα καταχωρημένα στο Airbnb ακίνητα έχουν ξεπεράσει τα 10.000 στον Δήμο της Αθήνας και τις 126.000 σε όλη τη χώρα. Το φαινόμενο αναπτύσσεται χωρικά με άνισο τρόπο, πρωτίστως σε κεντρικές περιοχές των μεγάλων αστικών κέντρων, που δεν είναι μονάχα οι τουριστικού ενδιαφέροντος περιοχές, αλλά και κεντρικές γειτονιές κατοικίας. Από το 2016 έως το 2018 σημειώθηκε αύξηση των ενοικίων κατά 30% σε κεντρικές γειτονιές της Αθήνας και κατά 14,3% στο σύνολο της μητροπολιτικής Αθήνας. Ενοικιαστές κάτοικοι των γειτονιών αδυνατούν να βρουν οικονομικά προσιτή κατοικία προς ενοικίαση, εκδιώκονται από τους ιδιοκτήτες, που μετατρέπουν τα διαμερίσματα σε Airbnb καταλύματα, και εκτοπίζονται προς άλλες περιοχές. Η αύξηση των πολλαπλών καταχωρήσεων στην Airbnb, οι επενδυτικές προοπτικές που ανοίγει το φαινόμενο, καθώς και προγράμματα όπως αυτό της Golden Visa αυξάνουν την εμπλοκή «μεγάλων παικτών» στην Airbnb πρακτική. Αυτό το γεγονός μπορεί να οδηγήσει στην περαιτέρω εξάπλωση των αρνητικών επιπτώσεων του φαινομένου, καθώς σηματοδοτεί τη μετατροπή της πρακτικής από μία μη-σχεδιασμένη δραστηριότητα, που επιτελείται στη μικρή κλίμακα από μεμονωμένους ιδιοκτήτες, σε μία μεγάλης κλίμακας συντονισμένη ιδιωτική πρωτοβουλία αστικής ανάπτυξης και κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης επί της γης.

Διεθνή παραδείγματα θεσμικών ρυθμίσεων Οι περισσότερες ρυθμίσεις για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων στις πόλεις του εξωτερικού αφορούν τη φορολόγηση της δραστηριότητας, τον περιορισμό της συνολικής επιτρεπόμενης διάρκειας Airbnb μίσθωσης ενός ακινήτου ανά έτος, τον περιορισμό του επιτρεπόμενου αριθμού Airbnb διαμερισμάτων ανά γειτονιά ή άλλη γεωγραφική ζώνη κ.ά. Χαρακτηριστικά, το Βερολίνο πάγωσε τις νέες άδειες από το 2016 και έχει θέσει

χρονικό όριο εκμίσθωσης τις 90 ημέρες το χρόνο, βάσει ενός νόμου που αφορά συνολικότερα το ζήτημα της στέγης. Μετά από μια σειρά κινητοποιήσεων των κατοίκων για τις αυξήσεις των τιμών των ενοικίων, το Βερολίνο αγόρασε 670 διαμερίσματα μέσω μιας κρατικής εταιρείας του, φτάνοντας πλέον να κατέχει περίπου το 1/5 των ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων στην πόλη. Τα συγκεκριμένα 670 διαμερίσματα βρίσκονταν τα τελευταία 20 χρόνια στα χέρια ιδιωτών και κάποια από αυτά επρόκειτο να πουληθούν σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες διαχείρισης ακινήτων της πόλης, η οποία κατείχε ήδη εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα. Ένα σημαντικό παράδειγμα θεσμικής ρύθμισης με χωρικό αποτύπωμα προέρχεται από τη Βαρκελώνη, η οποία από το 2015 και μετά επεξεργάστηκε το σχέδιο PEUAT (Special Tourist Accommodation Plan) για τον περιορισμό των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων, μέσω διαφορετικών κριτηρίων σε 6 ζώνες της πόλης. Η κάθε μία από αυτές τις ζώνες που τέθηκαν, χαρακτηρίζεται από την κατανομή των τουριστικών καταλυμάτων στην επικράτειά της, την αναλογία μεταξύ του αριθμού των διαθέσιμων τουριστικών θέσεων και του πληθυσμού μόνιμων κατοίκων, τη στοχοθεσία και τις συνθήκες βάσει των οποίων παρέχονται ορισμένες χρήσεις, τον αντίκτυπο των δραστηριοτήτων αυτών στους δημόσιους χώρους και την παρουσία τουριστικών αξιοθέατων. Έτσι, για κάθε ζώνη τίθενται διαφορετικοί περιορισμοί για το Airbnb, που ποικίλουν από αυστηρότερους στις περιοχές που το φαινόμενο προκαλεί εντονότερα προβλήματα και λιγότερο αυστηρούς στις μη κεντρικές περιοχές, όπου οι επιπτώσεις του Airbnb κρίνονται ως λιγότερο σημαντικές.

Ισχύουσες θεσμικές ρυθμίσεις στην Ελλάδα Στην περίπτωση της Ελλάδας η Airbnb μίσθωση ακινήτων τοποθετείται στο πλαίσιο μιας ιδιαίτερης διαδρομής αστικής ανάπτυξης, με χαρακτηριστικά όπως η έλλειψη στεγαστικής πολιτικής, η αυτοστέγαση του πληθυσμού και η αντιπαροχή και τα αυξημένα ποσοστά ιδιοκατοίκησης. Ταυτόχρονα, αναδύεται μέσα στη συνεχιζόμενη και πολυδιάστατη κρίση, η οποία έχει λάβει –μεταξύ άλλων– και διαστάσεις μιας στεγαστικής κρίσης, με φαινόμενα όπως η στεγαστική επισφάλεια, η ενεργειακή φτώχεια, τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, οι πλειστηριασμοί, η αστεγία κ.ά. Η τρέχουσα κρίση στέγης είναι αλληλένδετη με τη διαχρονική απουσία πολιτικών στέγασης στην Ελλάδα. Όπως έχει σημειωθεί, οι μηχανισμοί που ενίσχυσαν τα επίπεδα προσβασιμότητας στην ιδιόκτητη κατοικία υπήρξαν ταυτόχρονα αποτέλεσμα και αιτία της απουσίας μιας ολιστικής στεγαστικής πολιτικής. Ωστόσο, η πρόσβαση στην κατοικία παρέμενε πάντα δυσκολότερη για τα χαμηλότερα

κοινωνικο-οικονομικά στρώματα, ενώ η ευνοϊκή μεταχείριση τους κράτους προς την ιδιόκτητη στέγη δεν συνοδεύτηκε ποτέ (με ελάχιστες εξαιρέσεις) από πολιτικές προστασίας των ενοικιαστών ή από κοινωνικές πολιτικές για την ενοικιαζόμενη κατοικία. Σε ό,τι αφορά τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων, σχετική ρύθμιση νομοθετήθηκε ιδιαίτερα πρόσφατα, ενώ η υλοποίησή της βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη. Με το Ν. 4446/2016 τέθηκαν για πρώτη φορά συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων, που πέρα από τη φορολόγηση της πρακτικής, περιλάμβαναν και ένα όριο 2 ακινήτων ανά ΑΦΜ, όριο εκμίσθωσης μέχρι τις 90 ημέρες ανά έτος, εξειδικεύσεις σε συγκεκριμένες νησιωτικές περιοχές και ορισμένες εξαιρέσεις ανά εισοδήματα. Οι περιορισμοί αυτοί προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από τους εμπλεκόμενους «παίκτες» (όπως ο Σύλλογος Ιδιοκτητών Ενοικιαζόμενων Επιπλωμένων Διαμερισμάτων-Κατοικιών), οι οποίοι υποστήριξαν ότι «στραγγαλίζεται μια καθόλα υγιής δραστηριότητα με στοιχεία δίκαιης ανάπτυξης». Στη συνέχεια, οι εν λόγω αυστηροί περιορισμοί του Ν.

4446/2016 καταργήθηκαν ως νομοθετικές ρυθμίσεις μέσω του Ν. 4472/2017, ενώ εξακολουθούν να ισχύουν μόνο οι διατάξεις που αφορούν τη φορολόγηση, την υποχρέωση εγγραφής στο σχετικό μητρώο και τα πρόστιμα. Οι αυστηροί περιορισμοί, που καταργήθηκαν ως νομοθετικές ρυθμίσεις, γίνονται μέσω του σήμερα ισχύοντα Ν.

4472/2017 αντικείμενο ρύθμισης μιας πιθανής Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ), η οποία μέχρι και σήμερα δεν έχει υπογραφεί. Με λίγα λόγια, ο ισχύων νόμος, πέρα από την υποχρέωση εγγραφής σε μητρώο και τη φορολόγηση του φαινομένου, δεν περιλαμβάνει άλλους περιορισμούς σε ό,τι αφορά τις Airbnb μισθώσεις.

Ελλειμματικές ρυθμίσεις και αναγκαίες πολιτικές Με βάση τα παραπάνω είναι πιθανό πως, εάν οι αρχικοί περιορισμοί του Ν.

4446/2016 είχαν διατηρηθεί, ή εάν η προβλεπόμενη ΚΥΑ του Ν. 4472/2017 είχε ήδη υπογραφεί και τεθεί σε ισχύ, η εξάπλωση του φαινομένου να μην ήταν τόσο ραγδαία όσο είναι σήμερα και τα ζητήματα κατοικίας, που έχουν ήδη τεθεί, να ήταν πιο περιορισμένα. Μια σειρά επιμέρους μέτρων που αντλούν και από τη διεθνή εμπειρία θα μπορούσαν να είχαν ήδη συνεισφέρει στον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων της Airbnb πρακτικής, ειδικά αν λαμβανόταν υπόψη η χωρική διάσταση του φαινομένου που αντανακλά στις κοινωνικο-οικονομικές ανισότητες που προκύπτουν από αυτό: Μέσω ενός σχεδιασμού που ξεκινάει από –και στοχεύει στο– τοπικό επίπεδο, για παράδειγμα με συγκεκριμένο επιτρεπόμενο αριθμό εκμισθωμένων ακινήτων

ανά δήμο/γειτονιά, με περιορισμό των επιτρεπόμενων εκμισθώσεων ανά ΑΦΜ, με διατήρηση της πρακτικής για εκμισθωτές που βρίσκονται σε καθεστώς επισφάλειας και μέσω αυτής συμπληρώνουν το εισόδημά τους, με ρυθμίσεις που περιορίζουν την ελκυστικότητα της πρακτικής ως επενδυτική δραστηριότητα, με απαγόρευση της πρακτικής σε περιοχές με περιορισμένο οικιστικό απόθεμα και με στόχευση τη διατήρηση του μεικτού χαρακτήρα των γειτονιών των πόλεων. Ωστόσο, μια πολιτική ικανή να απαντήσει στις ιδιαίτερα σύνθετες επιπτώσεις της Airbnb πρακτικής, προστατεύοντας ταυτόχρονα το δικαίωμα στην κατοικία, δεν μπορεί να είναι μια πολιτική που να αφορά μονάχα το Airbnb ή μονάχα τον αστικό τουρισμό καθαυτό. Οφείλει να εντάσσεται σε μια συνολικότερη παρέμβαση για τη στέγη, μέσω της οποίας θα τίθενται περιορισμοί με ανώτατα όρια στις τιμές των ενοικίων, θα προστατεύονται η κατοικία και οι ενοικιαστές, θα ενισχύονται νοικοκυριά σε επισφάλεια, θα παρέχεται κατοικία (ή επιδότηση για την κατοικία) σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες ενοικιαστών (άστεγοι, μετανάστες/πρόσφυγες, φοιτητές, φτωχά νοικοκυριά, νέοι σε επισφάλεια) κλπ. Το αίτημα για μια δημόσια κοινωνική πολιτική για τη στέγη επανέρχεται στο προσκήνιο, σε μια χώρα που οι πολιτικές για την κατοικία ήταν διαχρονικά απούσες, πόσο μάλλον οι πολιτικές προς όφελος των ενοικιαστών και όχι μονάχα ενίσχυσης των ιδιοκτητών. Αντίθετα η διεθνής εμπειρία είναι εξοικειωμένη με πολιτικές κοινωνικής κατοικίας (όπως το παράδειγμα της Ολλανδίας όπου το 33% των κατοικιών είναι κοινωνικές κατοικίες). Η ανάγκη διατήρησης ενός προσιτού οικονομικά οικιστικού αποθέματος προς ενοικίαση (απόθεμα που μειώνεται ραγδαία λόγω του Airbnb) είναι κρίσιμη και οφείλει να αφορά όλες τις γειτονιές των πόλεων με στόχο τη διατήρηση του κοινωνικά μικτού χαρακτήρα τους και την αποφυγή της έντασης του στεγαστικού διαχωρισμού με όρους κατοίκου-τουρίστα, αλλά και με όρους ταξικούς ή εθνοτικούς. Παρά τον σχετικά χαμηλό στεγαστικό (ταξικό και εθνοτικό) διαχωρισμό που διαχρονικά χαρακτήριζε τις ελληνικές πόλεις, ο κίνδυνος αύξησής του δεν είναι αμελητέος ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων του Airbnb, που μετατρέπει βίαια ορισμένες περιοχές από μικτές γειτονιές (σε επίπεδο χρήσεων γης και πληθυσμού) σε μονο-λειτουργικές γειτονιές που είναι ελκυστικές κυρίως σε προσωρινούς επισκέπτες και οικονομικά απρόσιτες στους μόνιμους κατοίκους. Η οριστική επίλυση των αρνητικών επιπτώσεων του Airbnb δεν μπορεί παρά να αποτελεί τμήμα μιας τέτοιας συνολικής πολιτικής για τη στέγη, μιας συνολικής διεκδίκησης για το δικαίωμα σε αυτή.

16

αντιρατσισμος

25 σεπτεμβρη 2019

Ζόρια για τη Χρυσή Αυγή, στην τελική ευθεία της δίκης

Να μην τους αφήσουμε να ξανασηκώσουν κεφάλι!

Μ

ε μια μαζική αντιφασιστική διαδήλωση κορυφώθηκε και ολοκληρώθηκε ο φετινός αντιφασιστικός Σεπτέμβρης στο Κερατσίνι, 6 χρόνια μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Είχε προηγηθεί ένα τριήμερο τοπικών εκδηλώσεων και μια μεγάλη συναυλία που παρακολούθησαν χιλιάδες –κυρίως νέοι– άνθρωποι. Το μέγεθος της διαδήλωσης επιβεβαίωσε την αυξημένη διαθεσιμότητα, αλλά κι αυτοπεποίθηση ενός δυναμικού αγωνιστών, καθώς η δίκη μπαίνει στην τελική ευθεία και δημιουργείται η ευκαιρία να τελειώνουμε με τη Χρυσή Αυγή. Δεν γνωρίζουμε αν ήταν μόνο το μέγεθος της κινητοποίησης ή και η γενικότερη αλλαγή κλίματος, αλλά ήταν σε κάθε περίπτωση ενδεικτική η φετινή δημοσιογραφική κάλυψη της διαδήλωσης («αντιφασιστικό ποτάμι» κ.ά.) σε διάφορα σάιτ υπεράνω πάσης υποψίας για αντιφασισμό τα προηγούμενα χρόνια. Η μέρα της κινητοποίησης ήταν γεμάτη δυνατές εικόνες: Η γνώριμη εικόνα της κυρίας Μάγδας Φύσσα, στο μνημείο του γιου της κι έπειτα στην κεφαλή της διαδήλωσης, η παρουσία του πατέρα του Σαχζάτ Λουκμάν, οι δύο γιαγιάδες σε ένα μπαλκόνι που χαιρέτισαν με ενθουσιασμό τη διαδήλωση, ή το πιτσιρίκι σε ένα άλλο μπαλκόνι που ύψωσε το χαρτόνι «ο Παύλος ζει».

Κλειστά γραφεία

Τις ίδιες μέρες, υπήρξαν κι άλλες εικόνες γεμάτες συμβολισμό, όπως εκείνη με τη μεταφορική να ξεφορτώνει την «κομαντατούρ» της Μεσογείων, την ώρα που ξηλωνόταν η πινακίδα «Χρυσή Αυγή». Το κλείσιμο των κεντρικών γραφείων αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη. Ήταν το ορμητήριο της επίθεσης στον φοιτητή Αλέξη Λαζάρη, όταν οι χρυσαυγίτες αισθάνονταν ότι τους παίρνει να κυνηγούν και να ξυλοκοπούν όποιον κάνει το «λάθος» να περνά από την περιοχή, χωρίς να ταιριάζει στυλιστικά στα πρότυπά τους. Λειτούργησε ως σύμβολο ισχύος κι αναβάθμισης, την εποχή που η μέχρι πρότινος περιθωριακή συμμορία περνούσε γρήγορα από τη γιάφκα της Σωκράτους, στο μεγάλο «φρούριο» στο Σταθμό Λαρίσης κι από εκεί στο πολυόροφο «διοικητήριο» της Μεσογείων. Το κλείσιμο ήρθε σε συνέχεια κι ως κορύφωση ενός «κύματος» κλεισιμάτων πανελλαδικά. Αν και είναι ορθή η εκτίμηση για οικονομική αδυναμία, πρέπει κανείς να συνυπολογίσει και την κοινωνική και την πολιτική διάσταση. Η αδυναμία να συντηρηθούν γραφεία σε διάφορες πόλεις και γειτονιές μάλλον αντανακλά και έλλειψη κοινωνικής βάσης-οργανωτικής δύναμης που θα τα κρατούσε ζωντανά. Αντανακλά πιθανά και αναστολή της υπόγειας χρηματοδότησης, από τον «ιδιωτικό τομέα», όπου είναι κοινό μυστικό ότι υπήρξαν πρόθυμοι χορηγοί τα χρόνια που η Χρυσή Αυγή τους φαινόταν χρήσιμη. Αυτά υποχρεώνουν τη νεοναζιστική ηγεσία να σημάνει «υποχώρηση».

Φαγωμάρα

Γράφαμε άλλωστε και προεκλογικά για τη στροφή της ηγεσίας σε νοοτροπία «πολιορκημένου μπούνκερ». Μετά τις εκλογικές αποτυ-

χίες και τα όσα «όμορφα» ακολούθησαν στο εσωτερικό της νεοναζιστικής συμμορίας, αυτή η νοοτροπία σκληραίνει ακόμα περισσότερο. Η γραμμή «από χρυσαυγίτες για χρυσαυγίτες» (που χαρακτήρισε την επιλογή των ψηφοδελτίων) έχει γίνει ακόμα πιο στενής απεύθυνσης. Το «μπούνκερ» χωράει πλέον μόνο τον Μιχαλολιάκο κι έναν κλειστό κύκλο γύρω του, που παραμένει αφοσιωμένος στον «φύρερ». Εν τω μεταξύ, ο Λευτέρης Πανούσης, ένας από τους πλέον πολυγραφείς συνεργάτες του Λαγού, καταπιάνεται στα άρθρα του με την ανάγκη «ενός ρωμαλέου νέο-εθνικιστικού κινήματος». Σε αυτά, καταγγέλει την αρχηγοκεντρική λειτουργία, κάνοντας παραλληλισμούς Χίτλερ-Μιχαλολιάκου. Τέτοια επεισόδια στη δημόσια (δι’ αντιπροσώπων) αντιπαράθεση Μιχαλολιάκου-Λαγού προσδίδουν ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο περιεχόμενο και την τακτική των απολογιών τους στη δίκη.

Η δίκη

Η δίκη έχει πλέον ολοκληρώσει τις απολογίες των κατηγορουμένων για Φύσσα, αφισοκολλητές ΠΑΜΕ και Αιγύπτιους αλιεργάτες κι έχει φτάσει στο στάδιο απολογιών για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση. Συνεχίζεται ο τραγέλαφος στις απολογίες των κατηγορούμενων χρυσαυγιτών, που αναιρούν καταθέσεις, επιχειρούν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα κι έρχονται σε αντίφαση με τόνους αποδεικτικού υλικού. Αξίζει να σημειωθεί ότι, με την καταδικαστική απόφαση για την επίθεση στο Συνεργείο, κλείνει ο κύκλος των υποθέσεων που σχετίζονται με τη στοιχειοθέτηση της κατηγορίας για λειτουργία εγκληματικής οργάνωσης και που όλες τους κατέληξαν με καταδίκες. Όταν ολοκληρωθεί ο τωρινός κύκλος απολογιών, θα έρθει η κορυφαία στιγμή της δίκης –οι απολογίες των κατηγορούμενων για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης. Λογικά κάπου μέσα στον Οκτώβρη θα παρελάσουν από το εδώλιο κορυφαία στελέχη και βουλευτές.

Δήμος Αθήνας

Το κλίμα έχει αλλάξει, όμως χρειάζεται πάντοτε επαγρύπνηση και πίεση του κινήματος και της Αριστεράς. Η περίπτωση του Δήμου Αθηναίων σχετικά με τους χρυσαυγίτες είναι ενδεικτική και παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα της ανακοίνωσης της Ανυπότακτης Αθήνας: «Η πρόσφατη εγκύκλιος του Υπ. Εσωτερικών, προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της «κυβερνησιμότητας» στους Δήμους, επέλεξε να σπάσει τον αποκλεισμό τους από τις επιτροπές Οικονομικών και Ποιότητας Ζωής, ακόμα και στον μεγαλύτερο Δήμο της χώρας. Υπό αυτό το πρίσμα, η –ορθή– σημερινή αποχώρηση των δημοτικών συμβούλων της Αθήνας από την ομιλία του Κασιδιάρη και ο αποκλεισμός τους από τα ΔΣ Οργανισμών σχετικοποιείται και κατά πάσα πιθανότητα προέκυψε λόγω της κατακραυγής για την ενσωμάτωσή τους σε επιτροπές με αποφασιστική αρμοδιότητα, στις οποίες και παραμένουν. Όπως προκύπτει, οι χρυσαυγίτες θα επιχειρήσουν να αξιοποιήσουν τη γενικότερη παρουσία τους στα δημοτικά και κοινοτικά συμβούλια, οπότε είναι υποχρέωση των αυτοδιοικητικών παρατάξεων της Αριστεράς και γενικότερα των δυνάμεων που δρουν στο τοπικό επίπεδο να τους φράξουν πραγματικά το δρόμο».

μικρά αντιρατσιστικά

Του Πάνου Πέτρου

Μετά τις καταλήψεις στέγης στα Εξάρχεια, η αστυνομία προχώρησε σε νέες εκκενώσεις καταλήψεων στην Αχαρνών. Για κάποια ΜΜΕ βέβαια, είχαμε «νέα επιχείρηση στα Εξάρχεια, στην Αχαρνών», καθότι η βασική γεωγραφία πηγαίνει περίπατο μπροστά στο πάθος για αντι-Εξαρχειώτικη προπαγάνδα. Στην Αχαρνών, για άλλη μια φορά, μια απίστευτη κινητοποίηση «στρατιωτικού» τύπου κατέληξε στο ξεσπίτωμα οικογενειών και μικρών παιδιών. Η κυβερνητική προπαγάνδα ισχυρίζεται ότι τους «απελευθερώνει» από τις συνθήκες που επικρατούν στις καταλήψεις, επιλέγοντας να δημοσιεύει κι επιλεκτικές φωτογραφίες που δείχνουν την προχειρότητα αυτών των χώρων. Έχουμε βέβαια υπόψη μας άλλες φωτογραφίες, από τα στρατόπεδα στα οποία διαμένουν οι πρόσφυγες, που μπροστά τους τα φτωχικά δωμάτια των καταλήψεων δείχνουν παράδεισος. Έχουμε επίσης μια αίσθηση ότι οι πρόσφυγες δεν είναι αυτοκαταστροφικοί ή μαζοχιστές. Αν οι κρατικές δομές ήταν τόσο καλές όσο παρουσιάζονται αυτές τις μέρες, οι άνθρωποι θα έμεναν εκεί και δεν θα έψαχναν καταλήψεις στέγης στο κέντρο της Αθήνας για να μείνουν, ούτε θα χρειάζονταν πάνοπλους ράμπο για να «πειστούν» να μεταφερθούν…

Στο μεταξύ, στη Μόρια έχουν στοιβαχτεί πλέον 12.000 άνθρωποι σε ένα στρατόπεδο χωρητικότητας 3.000 και με αποχετευτικό σύστημα σχεδιασμένο να εξυπηρετεί μερικές εκατοντάδες. Πάνω από 5.000 άνθρωποι ζουν σε σκηνές, σε «καμπ» που έχει στηθεί δίπλα στις «σταθερές εγκαταστάσεις». Και γνωρίζοντας την αθλιότητα των «σταθερών εγκαταστάσεων», ούτε που μπορούμε να φανταστούμε τις συνθήκες στο αυτοσχέδιο «καμπ». Αλλά η κυβέρνηση προσπαθεί, λέει, για την «αποσυμφόρηση». Έχει μεταφέρει καμπόσους στο στρατόπεδο της Νέας Καβάλας στο Κιλκίς, όπου οι υποδομές είναι άθλιες και λίγες μέρες πριν η πρώτη κακοκαιρία ξήλωσε πολλές σκηνές, ενώ εξετάζει και να επιστρέψει μερικές χιλιάδες στην Τουρκία (όπου επικρατεί κλίμα «επαναπροώθησης» στη Συρία πλέον και για όσους φιλοξενεί ήδη). Κατά τα άλλα, τους «απελευθερώνουμε» τους ανθρώπους από τις καταλήψεις όπου έχουν τουλάχιστον ταβάνι-πάτωμα-κρεβάτι κι ανθρώπους που νοιάζονται. Παρεμπιπτόντως, ο ΣΥΡΙΖΑ φανταζόμαστε δεν θα έχει πρόβλημα με την κατάσταση στη Μόρια. Ή αν αποκτήσει ξαφνικά, θα είναι τουλάχιστον περίεργο. Γιατί λίγους μήνες πριν τα στελέχη του εξηγούσαν τι όμορφη κατάσταση επικρατεί εκεί και τι υπερβολές είναι αυτές που λέγονται περί «κολαστηρίου»…

Σε συνέχεια της συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ για το προσφυγικόμεταναστευτικό (που για κάποιο λόγο θεωρήθηκε φυσιολογική –δεν ξέραμε ότι είναι υπόθεση «εθνικής άμυνας»), έγινε και κυβερνητική σύσκεψη υπό τον Μητσοτάκη στο Μαξίμου. Εκτός από την περίφημη «αποσυμφόρηση» των νησιών, αποφασίστηκε να ενισχυθούν οι δυνάμεις του λιμενικού στο Ανατολικό Αιγαίο και να αυξηθεί η εμπλοκή Frontex-NATO. Κάθε φορά που αυξάνονται οι ροές, υπάρχει η ίδια ακριβώς απάντηση. Κι άλλη καταστολή! Μια συνταγή που αποτυγχάνει να ανακόψει τις ροές, αλλά πάντοτε αυξάνει τους θανάτους στις ανοιχτές θάλασσες…

Απέναντι στην αγριανθρωπιά του θεσμικού ρατσισμού, στέκονται οι απλοί εργαζόμενοι άνθρωποι. Στην Καβάλα, το νοσοκομείο αποφάσισε με δικά του έξοδα να αναλάβει την ευθύνη εμβολιασμού των προσφυγόπουλων που δεν έχουν ΑΜΚΑ. Σε άλλα νοσοκομεία εμφανίζεται επίσης η ίδια τάση «ανυπακοής» σε παράλογες ρυθμίσεις που αποκλείουν ανθρώπους από τη στοιχειώδη περίθαλψη. Όπως πάντα κι όπως σε όλα τα ζητήματα, είναι οι συλλογικότητες αυτές που μπορούν να κάνουν τη διαφορά και όχι οι σκυλοκαυγάδες κεντροδεξιάς-κεντροαριστεράς για τις «αποχρώσεις» της αντιμεταναστευτικής κυβερνητικής πολιτικής…

Στο Λαύριο πρόσφατα, υπήρξε ένα εξαιρετικό παράδειγμα της αλληλεγγύης των από κάτω. Ένα καραβάνι αλληλεγγύης από τη Γαλλία στηρίζει συστηματικά εδώ και χρόνια δομές στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων το Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων Λαυρίου, που υποστηρίζεται από τη δράση εγχώριων ομάδων αλληλεγγύης. Στην τελευταία αποστολή του καραβανιού υπήρχε και ιατρικό υλικό, το οποίο οι Κούρδοι πρόσφυγες αποφάσισαν να προσφέρουν στο Κέντρο Υγείας του Λαυρίου, «ανταποδίδοντας» τη βοήθεια που έχουν δεχτεί αφότου αποχώρησε ο Ερυθρός Σταυρός από το Κέντρο. Κάτι Γάλλοι αποφασίζουν να στηρίξουν κάτι Κούρδους στην Ελλάδα. Κι αυτοί οι Κούρδοι αποφασίζουν να βοηθήσουν μια δομή υγείας της περιοχής όπου ζουν. Αυτός είναι ο κόσμος μας…

διεθνη

25 σεπτεμβρη 2019

17

Επισφαλής «αποκλιμάκωση» και διλήμματα για τις ΗΠΑ

Η κρίση στον Περσικό Κόλπο Του Πάνου Πέτρου

Η

κατάσταση στον Περσικό Κόλπο και η προοπτική ενός γενικευμένου πολέμου στη Μέση Ανατολή βρέθηκαν –για άλλη μια φορά– στην κόψη του ξυραφιού. Οι δημόσια διατυπωμένες απειλές ή/και προετοιμασίες για πιθανή αμερικανική στρατιωτική επίθεση στο Ιράν απαντήθηκαν από την ιρανική ηγεσία με την αναφορά σε «γενικευμένο πόλεμο». Ήταν μια πολύ σοφή προειδοποίηση – άσχετα αν στα δυτικά ΜΜΕ περιγράφηκε ως «απειλή». Καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές, η ένταση δείχνει να αποκλιμακώνεται, με τον Μάικ Πομπέο να εμφανίζεται ως εκπρόσωπος της πλευράς που «επιθυμεί ειρηνική λύση» και «εύχεται έτσι να σκέφτεται και η ιρανική ηγεσία». Ωστόσο το γεγονός ότι για δεύτερη φορά σε μικρό χρονικό διάστημα «έπαιξε» σοβαρά το ενδεχόμενο στρατιωτικής σύγκρουσης, όπως και το αίσθημα επισφάλειας και προσωρινότητας που συνοδεύει την «αποκλιμάκωση», λένε πολλά για τον κόσμο και την εποχή στην οποία ζούμε.

Οι Χούτι και το Ιράν

Η αφορμή της κρίσης, η επίθεση στις εγκαταστάσεις της σαουδαραβικής πετρελαϊκής Aramco, είναι μια εντυπωσιακή είδηση από μόνη της. Την ευθύνη ανέλαβαν οι Υεμένιοι αντάρτες Χούτι. Σε σύγκριση με τις αναλύσεις για το «τι μπορεί να πίστευε ότι θα πετύχει η Τεχεράνη για να πάρει τέτοιο ρίσκο», οι Χούτι έχουν πολύ πιο ισχυρό και καθαρό κίνητρο: διεξάγουν πόλεμο ενάντια σε μια βάρβαρη εκστρατεία που έχει εξαπολύσει ενάντια στη χώρα τους η Σαουδική Αραβία. Δεν ήταν η πρώτη φορά που επιχείρησαν να μεταφέρουν τον πόλεμο και μέσα στη Σαουδική Αραβία. Αλλά σε σύγκριση με παλιότερα χτυπήματα, εντυπωσιάζει η σημασία των στόχων, το μέγεθος της ζημιάς, αλλά και το βεληνεκές (μακριά από τα σύνορα Σ. Αραβίας και Υεμένης). Όμως αμέσως μετά την επίθεση, στοχοποιήθηκε εύκολα και γρήγορα το Ιράν, το οποίο αρνείται κάθε εμπλοκή. Για τον Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν είναι εξαιρετικά βολικό στην προσπάθειά του να συμπήξει ένα «αρραγές μέτωπο» στην περιοχή ενάντια στο Ιράν. Είναι επίσης βολικό να «δείξει» την Τεχεράνη, για να πετύχει συσπείρωση και στο εσωτερικό. Κάθε σύνδεση του φιάσκου της Υεμένης με ένα τόσο σοβαρό πλήγμα στο εσωτερικό της χώρας μπορεί να παροξύνει αυτό που μέχρι σήμερα καταγράφεται ως «δυσφορία» για τους χειρισμούς του μέσα στη βασιλική οικογένεια. Αντίστοιχα κίνητρα υπάρχουν και στις ΗΠΑ. Μια απόδειξη ότι το Ιράν είναι «ταραξίας» μπορεί να βοηθήσει στην προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ να επιβάλει στους διεθνείς συμμάχους της τη σκληρή γραμμή πλήρους απομόνωσης του Ιράν, σε μια συγκυρία που αυτή συναντά αντιδράσεις. Αλλά επιπλέον η απόδοση της ευθύνης σε μια δύναμη του μεγέθους του Ιράν κάνει πιο «εύπεπτη»

την παταγώδη αποτυχία της αμερικανικής στρατιωτικής προστασίας. Η Σαουδική Αραβία αποτελεί τον μεγαλύτερο αγοραστή οπλισμού στον κόσμο και διαθέτει τα πλέον σύγχρονα οπλικά συστήματα που κυκλοφορούν στην αγορά. Είναι κοινό μυστικό ότι αποτελεί μέθοδο «εξαγοράς» κυβερνήσεων –μιας και το αξιόμαχο των ενόπλων δυνάμεων των Σαούντ δεν αντιστοιχεί στις συχνές υπεραγορές. Για τις ΗΠΑ, από τον Πρώτο Πόλεμο του Κόλπου κι έπειτα, η παροχή στρατιωτικής προστασίας κι εξοπλισμών αποτελεί κεντρικό άξονα της πολιτικής της επιρροής στην περιοχή. Το ενδεχόμενο οι ξυπόλητοι αντάρτες Χούτι να κατόρθωσαν να εκθέσουν ανεπανόρθωτα την άμυνα του νούμερο ένα αγοραστή και συμμάχου της αμερικανικής πολεμικής βιομηχανίας είναι ντροπιαστικό.

Υποχώρηση

Μετά τις πρώτες διαρροές για «επεξεργασία πιθανών στρατιωτικών αντιδράσεων», ήρθε η αποκλιμάκωση, με τον πόλεμο να παρουσιάζεται ως «τελευταία επιλογή» κι ακολούθησαν πρωτοβουλίες όπως η ανακοίνωση νέων οικονομικών κυρώσεων και επικοινωνία με άλλες ηγεσίες κρατών για την ανάγκη κοινής, «διπλωματικής», απάντησης. Όπως έγραψε ο Κώστας Ράπτης, «η επιστροφή στην πεπατημένη των κυρώσεων θεωρήθηκε υποκατάστατο και όχι προανάκρουσμα μιας πολεμικής εμπλοκής» από τις αγορές, που αντέδρασαν θετικά. Ο ίδιος

περίσκεψη απέναντι στο ενδεχόμενο να αναλάβουν μια τεράστια και δύσκολη στρατιωτική περιπέτεια με άγνωστη έκβαση. Η διεθνής υποστήριξη σε μια πιθανή επίθεση είναι περιορισμένη: οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι εξακολουθούν να προκρίνουν την αναβίωση της πυρηνικής συμφωνίας και την αλλαγή της γραμμής «οικονομικής ασφυξίας» –άρα θα είναι πολύ πιο απρόθυμοι να συμμετέχουν ή να στηρίξουν μια πολεμική κλιμάκωση. Στην ίδια την περιοχή, πέρα από το Κατάρ και την Τουρκία, που ήδη βρίσκονται σε «αντάρτικο» απέναντι στην προσπάθεια των Σαούντ να οικοδομήσουν ένα αρραγές μέτωπο, προστίθεται και η πρόσφατη διαφοροποίηση των ΗΑΕ πάνω στο ζήτημα της Υεμένης. Οι ΗΠΑ, αλλά και η Σαουδική Αραβία, ζυγίζουν διαρκώς τους «φόβους» τους με την ανάγκη να επιδείξουν πυγμή. Αυτό το φόντο είναι που κάνει κάθε αποκλιμάκωση επισφαλή και προσωρινή. Σε συσκέψεις επί συσκέψεων, όπου η στρατηγική επιλογή να «γονατίσει» το Ιράν είναι δεδομένη και το ζητούμενο είναι η μέθοδος, είναι ζήτημα αν ή πότε θα εισακουστεί κάποιο από τα «γεράκια» που συμμετέχουν σε αυτές τις συσκέψεις.

Η πτώση του Μπόλτον

Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα διαβόητο «γεράκι» απομακρύνθηκε από μια κρίσιμη πολιτικά θέση. Ο Τζον Μπόλτον, ένας από τους πιο πολεμοχαρείς κι επικίνδυνους ανθρώπους στον κόσμο, έπαψε να είναι ο κορυφαίος Σύμβουλος Ασφαλείας

Οι ΗΠΑ έχουν εγκλωβιστεί ανάμεσα στην ανάγκη να υπερασπιστούν την αξιοπιστία τους ως «προστάτες» των Σαούντ και γενικά των συμμάχων τους και την περίσκεψη απέναντι στο ενδεχόμενο να αναλάβουν μια τεράστια και δύσκολη στρατιωτική περιπέτεια με άγνωστη έκβαση. περιγράφει εύστοχα ως «αγέρωχη αποκλιμάκωση» την πορεία που επέλεξε ο Τραμπ και οι δηλώσεις Πομπέο μετά τις συναντήσεις του σε Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (που θα έκριναν την εισήγησή του επιστρέφοντας στην Ουάσινγκτον) συντείνουν σε αυτό το σενάριο. Όσο «αγέρωχη» κι αν προσπαθεί να την παρουσιάσει ο Λευκός Οίκος, εξακολουθεί να καταγράφεται ως υποχώρηση. Και αυτό αντανακλά τις δυσκολίες που συναντά η γραμμή επιθετικότητας απέναντι στο Ιράν. Δεν πρόκειται μόνο για σημαντικά, αλλά και δευτερεύοντα-συγκυριακά ζητήματα όπως οι επερχόμενες εκλογές που κάνουν δύσκολη την επιλογή μιας στρατιωτικής κλιμάκωσης. Οι ΗΠΑ έχουν εγκλωβιστεί ανάμεσα στην ανάγκη να υπερασπιστούν την αξιοπιστία τους ως «προστάτες» των Σαούντ και γενικά των συμμάχων τους και την

του Ντόναλντ Τραμπ. Φυσικά το κράτος έχει συνέχεια, αλλά η πτώση του Μπόλτον έχει τη σημασία της. Ο Τραμπ με τον Μπόλτον συνέκλιναν απόλυτα στη θεωρία της «μέγιστης πίεσης» απέναντι σε αντιπάλους κι ανταγωνιστές. Για τον Τραμπ, η μέγιστη πίεση είναι το μέσο για την επίτευξη μιας επιθυμητής για τα αμερικανικά συμφέροντα συμφωνίας και η πολεμική απειλή ήταν κυρίως ένα «χαρτί» το οποίο εκτιμούσε ότι δεν θα χρειαστεί τελικά να παίξει. Για τον Μπόλτον, προκειμένου να αποδώσει η μέγιστη πίεση, αυτή πρέπει ή μπορεί να καταλήγει και σε πόλεμο. Όσο οι απειλές απέδιδαν, οι κίνδυνοι αυτής της στρατηγικής δεν φαίνονταν. Οι διαφωνίες προέκυψαν ακριβώς όταν φάνηκε ο κίνδυνος αυτοεγκλωβισμού: όταν προέκυψε το ερώτημα, τι κάνει η αμερικανική κυβέρνηση, εφόσον δεν αρκέσει η «μέγιστη πίεση».

Η παταγώδης αποτυχία του πραξικοπήματος Γκουαϊδό στη Βενεζουέλα (σε πείσμα της εκτίμησης του Μπόλτον για εύκολη και γρήγορη νίκη) άφηνε ως μόνη επιλογή να υποστηριχτεί «μέχρι τέλους» η αμερικανική γραμμή μια στρατιωτική επέμβαση. Αντίστοιχα στο Ιράν, ο Μπόλτον πίεζε για στρατιωτικά χτυπήματα, εφόσον δεν απέδωσε ο οικονομικός στραγγαλισμός (φτάνοντας να δηλώνει την επιθυμία του «να γιορτάσει μέσα στην Τεχεράνη» μια στρατιωτική νίκη). Ο Μπόλτον ήταν επίσης ο άνθρωπος πίσω από την ακύρωση των απευθείας συνομιλιών του Τραμπ με τους Ταλιμπάν κι ένας σκληρός επικριτής των διαπραγματεύσεων με την ηγεσία της Βόρεας Κορέας. Με δυο λόγια, ο Μπόλτον απομακρύνθηκε, γιατί αν εισακουγόταν, οι ΗΠΑ αυτή τη στιγμή θα είχαν εμπλακεί πιθανά σε 4 δύσκολους πολέμους ταυτόχρονα. Σε δηλώσεις του για τον Μπόλτον, ο Τραμπ, αφού επεσήμανε ότι εξαρχής «πολλοί διαφωνούσαν με τις ιδέες του», έδωσε έμφαση στη Μέση Ανατολή. Τα κυβερνητικά-κρατικά στελέχη είχαν πρόβλημα, ισχυρίστηκε, με τον υπερβάλλοντα ζήλο του Μπόλτον για τη Μέση Ανατολή που τον εγκλώβισε στην «κινούμενη άμμο».

Κρίση στρατηγικής

Υπενθύμισε έτσι το διαχρονικό πρόβλημα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, από την εποχή Ομπάμα ακόμα: την προσπάθεια να ολοκληρωθεί επιτέλους το διαβόητο «πίβοτ στην Ανατολική Ασία», για να αντιμετωπιστεί η Κίνα –η πραγματική απειλή για την ηγεμονία των ΗΠΑ– και τη διαρκή επανεμφάνιση της «κινούμενης άμμου» της Μέσης Ανατολής ως μέτωπο από το οποίο δεν «απεγκλωβίζεσαι» εύκολα. Ο Τραμπ ξεκίνησε ως ο πλέον θερμός υποστηρικτής της συγκέντρωσης δυνάμεων απέναντι στην Κίνα –που έμεινε μετέωρη επί Ομπάμα. Εκεί λογοδοτούσε και η τάση του να κλείσει μέτωπα (που ερμηνεύτηκε ως «απομονωτισμός»). Έδειξε μεγαλύτερη τόλμη από τον Ομπάμα –είτε με τη διάθεση για συνομιλίες που κάποτε θα θεωρούνταν ανάθεμα (Κιμ Γιονγκ Ουν, Ταλιμπάν), είτε με το δόγμα της «μάξιμουμ πίεσης» και το φλερτ με πόλεμο (Ιράν, Παλαιστίνη), πάντοτε με στόχο «να τελειώνει εκεί η δουλειά». Ο Μπόλτον αποδείχθηκε άνθρωπος που διαμορφώθηκε επί παντοδυναμίας του αμερικανικού ιμπεριαλισμού και ανίκανος να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. Ενώ το ζητούμενο ήταν να κλείσουν μέτωπα για να συγκεντρωθούν δυνάμεις στο μέτωπο με την Κίνα, ο ίδιος θεώρησε ότι ο τρόπος να κλείσουν τα μέτωπα είναι η συνέχεια του χαμένου πολέμου στο Αφγανιστάν, μια πολεμική αναμέτρηση με το Ιράν, μια βίαιη ανάκτηση της Λατινικής Αμερικής και μια πιθανή σύγκρουση με τη Β. Κορέα. Καθήκοντα βγαλμένα από την εποχή των μεγαλεπήβολων φαντασιώσεων των νεοσυντηρητικών γύρω από τον Μπους τον νεότερο. Καθήκοντα που ακόμα και τότε, που αντιστοιχούσαν στην υπαρκτή αμερικανική παντοδυναμία, αποδείχθηκε αδύνατο να υλοποιηθεί έστω ένα κλάσμα τους…

18

ΔΙΕΘΝΗ

25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 2019

Ιταλία Ο Ματέο Ρέντσι πρωτοστάτησε στην κυβερνητική συµφωνία του ∆ηµοκρατικού Κόµµατος µε το Κίνηµα Πέντε Αστέρων. Απέτρεψε έτσι µια εκλογική αναµέτρηση, στην οποία ο γραµµατέας του ∆Κ, Τζινγκαρέτι, θα µπορούσε να απαλλαγεί από τους υποστηρικτές του έκπτωτου ηγέτη του κόµµατος στην κοινοβουλευτική οµάδα. Μια βδοµάδα µετά την ορκωµοσία της νέας κυβέρνησης, ο Ρέντσι ανακοίνωσε τη συγκρότηση ανεξάρτητης ΚΟ, ως προάγγελο νέου κόµµατος. Το άχρωµο όνοµα «Italia Viva» επιβεβαιώνει αυτό που όλοι ήξεραν: ότι ο Ρέντσι φιλοδοξεί να δηµιουργήσει έναν ιταλικό «µακρονισµό» σε πλήρη ρήξη µε τις όποιες σοσιαλδηµοκρατικές παραδόσεις είχαν επιβιώσει στο ∆ηµοκρατικό Κόµµα. Η δήλωσή του ότι µε τη διάσπαση ίσως «διευρυνθεί η κοινοβουλευτική στήριξη» στην κυβέρνηση επιβεβαιώνει ότι στόχος είναι να απορροφηθούν και δυνάµεις της κεντροδεξιάς. Σε ίντριγκες µια χαρά τα έχει πάει ο φιλόδοξος πολιτικός ως τώρα. Αν αυτό αρκεί για να αναστηθεί η πολιτική του καριέρα (σε δοκιµασία κάλπης) µένει να φανεί…

Ισπανικό Κράτος: Πολιτικό αδιέξοδο που οδηγεί σε νέες εκλογές Της Κατερίνας Σεργίδου

Μ

ετά την αποτυχία του σοσιαλιστικού κόµµατος (PSOE) να σχηµατίσει κυβέρνηση συνεργασίας ή να κερδίσει την ψήφο εµπιστοσύνης στη βουλή, η Ισπανία οδηγείται σε εθνικές εκλογές στις 10 Νοεµβρίου. Πρόκειται για την τέταρτη αναµέτρηση εθνικών εκλογών µέσα σε τέσσερα χρόνια. Θυµίζουµε ότι οι τελευταίες εκλογές έγιναν στις 28 Απρίλη. Από τότε και για τους τελευταίους πέντε µήνες τα πολιτικά κόµµατα βρίσκονταν σε συνεχείς διαπραγµατεύσεις για το σχηµατισµό κυβέρνησης. Το PSOE επιχείρησε να σύρει τους Ciudadanos (το κόµµα των Πολιτών) σε συνεργασία, το οποίο όµως σε αυτή τη φάση επέλεξε να µη συνεργαστεί, εκτιµώντας ότι υπάρχουν περιθώρια για να κερδίσει περισσότερες ψήφους από τις διαρροές των παραδοσιακών κοµµάτων.

∆ιαπραγµατεύσεις

Κατά τη διάρκεια του µεγαλύτερους µέρους των διαπραγµατεύσεων, η προσοχή ήταν στραµµένη στις συνοµιλίες ανάµεσα στον Πάµπλο Ιγλέσιας, εκπρόσωπο του Unidos Podemos, και του Πέδρο Σάντσες, αρχηγό των Σοσιαλιστών και µελλοντικό πρωθυπουργό. Οι διαπραγµατεύσεις ναυάγησαν κυρίως λόγω της αδιαλλαξίας του PSOE, που αρνήθηκε και τις παραµικρές παραχωρήσεις στο κόµµα της Αριστεράς. Η συµµαχία Unidos Podemos έκανε ό,τι ήταν δυνατόν για να συµµετάσχει στην κυβέρνηση (παρά τις αντιδράσεις της βάσης του κόµµατος), αλλά οι Σοσιαλιστές έκριναν ότι η συµµετοχή του Podemos στην κυβέρνηση θα δηµιουργούσε περισσότερα προβλήµατα από όσα θα έλυνε. Σύµφωνα µε τον πολιτικό αναλυτή και ιστορικό στέλεχος των Αντικαπιταλίστας Χάιµε Παστόρ («Viento Sur» 21/9/19), η ισπανική κρίση αποτελεί

τµήµα µιας ευρωπαϊκής κρίσης που αγγίζει και άλλα πολιτικά κόµµατα που αναδύθηκαν µετά το ∆εύτερο Παγκόσµιο Πόλεµο. Πρόκειται για κρίση που

ανεξαρτησίας της Καταλονίας, έφτασε το 2014 να κλονίσει τη Μοναρχία και να οδηγήσει σε κρίση εκπροσώπησης, που έγινε φανερή στις ευρωεκλογές

γανωτικά και να διεκδικεί ρόλο στην κεντρική πολιτική σκηνή. Θυµίζουµε ότι ο Ινίγο Ερρεχόν έχει σχηµατίσει ήδη καινούριο κόµµα µε το όνοµα Mas Madrid και σκοπεύει να συµµετάσχει στις επερχόµενες εκλογές. Είναι δύσκολο να εκτιµήσουµε τη συµπεριφορά του εκλογικού σώµατος. Οι πρώτες εκτιµήσεις πάντως κάνουν λόγο για αποχή, ειδικά από τα αριστερά, αφού σε αυτόν τον χώρο εντοπίζεται η µεγαλύτερη δυσαρέσκεια. Τα συστηµικά κόµµατα θα κάνουν κάθε δυνατή προσπάθεια να ανασυγκροτηθούν και να θέσουν ένα τέλος στην παρατεταµένη κρίση. Ετοιµάζεται ήδη αλλαγή του εκλογικού νόµου, που θα ευνοεί τα µεγαλύτερα κόµµατα, ώστε να εµποδιστεί ο σχηµατισµός πλουραλιστικών κοινοβουλίων. Η πίεση στους Ciudadanos για συµµετοχή σε κυβέρνηση µε το PSOE (που φαίνεται να κερδίζει εύκολα και τις εκλογές στις 10 Νοέµβρη) θα αυξηθεί και µπορεί να διερευνηθούν σενάρια κυβέρνησης εθνικής ενότητας, στη βάση µιας συµφωνίας γύρω από το καταλανικό ζήτηµα και την αναθεώρηση του συντάγµατος. ∆εν αποκλείεται το νέο κόµµα του Ερρεχόν να προσφέρει χείρα βοηθείας στο κόµµα των Σοσιαλιστών.

Η κρίση είναι ανοιχτή και µπορεί να οδηγήσει είτε σε µια ανασυγκρότηση των παλιών πολιτικών κοµµάτων, είτε σε µια πολιτική και κοινωνική ανανέωση ικανή να βαθύνει την κρίση προς όφελος της µεγάλης Η Αριστερά πλειοψηφίας. χαρακτηρίζεται από την απώλεια δύναµης των παλιών συστηµικών κοµµάτων και από την άνοδο νέων πολιτικών σχηµατισµών.

Καθεστωτική κρίση

Ο Χάιµε Παστόρ σηµειώνει πως βρισκόµαστε ενώπιον µιας παγκόσµιας κρίσης διακυβέρνησης, που τα επόµενα χρόνια µπορεί να βαθύνει. Προσθέτει επίσης πως η σηµερινή κρίση καθεστώτος ξεκίνησε µε τη στροφή λιτότητας του Θαπατέρο τον Μάιο 2008, συνέχισε τον Ιούλιο του 2010, όταν το Συνταγµατικό ∆ικαστήριο καταδίκασε το νέο σύνταγµα της Καταλονίας, πέρασε από τους κύκλους κινητοποίησης του 15Μ και το κίνηµα

της ίδιας χρονιάς, και έφτασε µέχρι σήµερα και την αδυναµία σχηµατισµού κυβέρνησης. Οι ευθύνες του Podemos είναι µεγάλες όχι βεβαίως για την αποτυχία να σχηµατιστεί κυβέρνηση, αλλά για την αδυναµία του να συµβάλει στην οικοδόµηση ενός πολιτικού κινήµατος ικανού να εκλέξει τη δική του κυβέρνηση και να βαθύνει την κρίση προς όφελος των φτωχότερων κοινωνικών στρωµάτων. Στο µεταξύ οι αντιδηµοκρατικές πρακτικές εντός του σχηµατισµού και η υποτίµηση των κύκλων βάσεων έχουν µετατρέψει το Podemos σε µια οµάδα διαπραγµατευτών κυβερνητικών θέσεων. Επιπλέον επέτρεψαν στη δεξιά του πτέρυγα να αναπτυχθεί ορ-

Ο ρόλος της ριζοσπαστικής Αριστεράς θα είναι κρίσιµος. Θα πρέπει να συνδεθεί εκ νέου µε τα κοινωνικά κινήµατα του φεµινισµού και της οικολογίας και να αξιοποιήσει τη συνεργασία µε τις δυνάµεις της Ενωµένης Αριστεράς και άλλων µικρότερων δυνάµεων για να δηµιουργήσει νέους πολιτικούς χώρους. Ήδη στην Ανδαλουσία συζητιέται το ενδεχόµενο συµµετοχής στις εκλογές µε το ενωτικό σχήµα Adelante Andalucia, που ξεπερνά τις δυνάµεις του Podemos και ελέγχεται από τους Αντικαπιταλίστας. Στη Μαδρίτη αυτές οι δυνατότητες έχουν αρχίσει ήδη να διερευνώνται. Η κρίση είναι ανοιχτή και µπορεί να οδηγήσει είτε σε µια ανασυγκρότηση των παλιών πολιτικών κοµµάτων, είτε σε µια πολιτική και κοινωνική ανανέωση ικανή να βαθύνει την κρίση προς όφελος της µεγάλης πλειοψηφίας.

διεθνη

25 σεπτεμβρη 2019

19

Αίγυπτος

Τουρκία

Διαδηλώσεις ξέσπασαν στην Αίγυπτο. Δεν είναι πολύ μαζικές, αλλά είναι αρκετά «ορατές», συμβαίνουν σε πολλές πόλεις ταυτόχρονα, αψηφούν την καταστολή και στρέφονται εξαρχής κι απευθείας ενάντια στον δικτάτορα Σίσι. Το σύνθημα «Ξεσηκωθείτε-Τέρμα ο φόβος-Ο Σίσι πρέπει να φύγει!» συνοδεύει το παλιό «Ο λαός απαιτεί την ανατροπή του καθεστώτος» από το 2011. Είναι πρωτοφανής εικόνα μετά το 2013 και συγκλονίζει αυτό το «ράγισμα του γύψου»…

Πυκνώνουν οι αποχωρήσεις στελεχών από το ΑΚΡ στην Τουρκία, που συνοδεύονται από προαναγγελίες νέου κόμματος (ή νέων κομμάτων). Ένα απ’ αυτά τα στελέχη είναι ο Νταβούτογλου, πρώην υπουργός Εξωτερικών και «αρχιτέκτονας» της τουρκικής γεωπολιτικής στρατηγικής, που έφτασε και στη θέση του πρωθυπουργού. Δεύτερος είναι ο Αλί Μπαμπατζάν, ο παντοδύναμος «τσάρος» της οικονομίας στα χρόνια των «παχιών αγελάδων» της ραγδαίας οικονομικής ανάπτυξης. Ενώ ο Αμπντουλάχ Γκιουλ, πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ιδρυτικό στέλεχος του ΑΚΡ, είναι τόσο αποστασιοποιημένος από τον Ερντογάν, που η στήριξή του σε κάποια από τα νέα μορφώματα θεωρείται δεδομένη. Σε επίπεδο προσώπων πρόκειται για ισχυρές απώλειες για τον Ερντογάν. Αλλά ο πολιτικός προσανατολισμός των διαφωνούντων και ο αντίκτυπος που θα έχουν αυτές οι διεργασίες στη βάση της κοινωνίας παραμένουν θολά.

Θρίαμβος του εθνικισμού στις εκλογές στο Ισραήλ

Το μέλλον του Νετανιάχου κρίνει τις προοπτικές «εθνικής ενότητας» «Το αποτέλεσμα των εκλογών της Τρίτης έχει κάτι σίγουρο: Περίπου 100 μέλη [σ.σ.: από τα 120] της επόμενης Κνεσέτ θα είναι υποστηρικτές του απαρτχάιντ… Θα εκλεγούν από ψηφοδέλτια που αποκαλούνται δεξιά, αριστερά ή κεντρώα, αλλά αυτό που έχουν ως κοινό επισκιάζει τις όποιες διαφορές τους: Κανένας δεν σκοπεύει να τερματίσει την κατοχή. Συνεπώς, αυτές οι εκλογές είναι τελείως ασήμαντες… Ο λαός είναι πιο ενωμένος από ποτέ, ψηφίζοντας υπέρ του απαρτχάιντ...». Με αυτό δεδομένο, από τη σκοπιά όσων στηρίζουμε τον παλαιστινιακό αγώνα, η συζήτηση για τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης δεν σημαίνει και πολλά.

Του Πάνου Πέτρου

Μ

ετά τις εκλογές του Απρίλη στο Ισραήλ, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου έδειχνε έτοιμος να σπάσει τα ρεκόρ μακροβιότητας στην πρωθυπουργία. Είχε κυβερνήσει το 1996-99 και αδιάλειπτα από το 2009 ως το 2019, ενώ το Λικούντ ετοιμαζόταν να ηγηθεί μιας νέας κυβέρνησης συνασπισμού με ακροδεξιά, εθνικιστικά και θρησκευτικά κόμματα. Όμως, αντιμέτωπος με μια σειρά σκανδάλων που τον απειλούν, θεωρήθηκε πιο ευάλωτος σε πιέσεις από τους δυνητικούς συμμάχους του, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει διαμάχη μεταξύ του ακροδεξιού εθνικιστή Λίμπερμαν και των θρησκευτικών φονταμενταλιστικών κομμάτων (όσον αφορά την απαλλαγή στράτευσης για τους υπερορθόδοξους Εβραίους). Ο Νετανιάχου επέλεξε την άμεση προσφυγή σε νέες κάλπες, για «να του λυθούν τα χέρια».

Νέα αδιέξοδα Όπως αποδείχθηκε, οι νέες κάλπες δεν άλλαξαν δραματικά τον κοινοβουλευτικό συσχετισμό, με αποτέλεσμα τα εμπόδια να παραμένουν ίδια. Η «δεξιά παράταξη» παραμένει πλειοψηφική: Το Λικούντ έμεινε περίπου στάσιμο (25,14% από 26,5%), τα δύο βασικά θρησκευτικά κόμματα πήραν αθροιστικά 13,5% (από 11,8%), το ακροδεξιό κόμμα του Λίμπερμαν 7% (από 4%) και το Yamina (ακροδεξιός συνασπισμός με βασικό αίτημα τον εποικισμό της Δυτικής Όχθης) πήρε 6%. Όμως το Λικούντ εξακολουθεί να χρειάζεται τις έδρες όλων των ακροδεξιών και θρησκευτικών κομμάτων για να σχηματίσει κυβέρνηση δεξιού συνασπισμού και η διαμάχη μεταξύ Λίμπερμαν και υπερορθόδοξων παραμένει άλυτη. Η λεγόμενη «κεντροαριστερή» παράταξη δεν διαθέτει δυνατότητα πλειοψηφίας, αλλά ο βασικός αντίπαλος του Νετανιάχου, ο Μπένι Γκαντζ, κέρδισε (στο νήμα) την πρωτιά με 25,9% (από 26,13%) και με το κόμμα του «Μπλε και Λευκό» να έχει 2 έδρες παραπάνω από το Λικούντ εμφανίζεται επίσης ως υποψήφιος ηγέτης του κράτους.

Οι δύο σημερινοί πολιτικοί αντίπαλοι, Γκαντζ και Νετανιάχου, την εποχή της αγαστής συνεργασίας τους. Όταν ο πρώτος καθοδηγούσε στρατιωτικά και ο δεύτερος πολιτικά την ισοπέδωση της Γάζας. Ο αραβοφάγος Λίμπερμαν θεωρείται πλέον ο «ρυθμιστής» σε αυτό το τοπίο. Και ο «ρυθμιστής» τοποθετήθηκε ζητώντας κυβέρνηση εθνικής ενότητας που θα περιλαμβάνει τα δύο μεγάλα κόμματα και το δικό του. Μοιάζει το πιο πιθανό σενάριο, με αγκάθι όμως την τύχη του Νετανιάχου. Ο ίδιος παραμένει ισχυρός πολιτικός παίκτης με το ποσοστό που συγκέντρωσε και θα διαπραγματευτεί σκληρά τη μοίρα του (πολιτική αλλά και ποινική – και αυτό περιπλέκει την κατάσταση). Ο Γκαντζ δηλώνει έτοιμος για εθνική ενότητα, αλλά η βασική διαφοροποίηση του κόμματός του από το Λικούντ ήταν η υποτιθέμενη εναντίωσή του στη διαφθορά. Θα μπορούσε να δεχτεί συγκυβέρνηση με το Λικούντ χωρίς τον Νετανιάχου, αλλά πιο δύσκολα με τον ίδιο. Πέρα από το πολιτικό παιχνίδι εξουσιών άλλωστε, η προοπτική «εθνικής ενότητας» ούτε θα αποτελέσει έκπληξη, ούτε θα είναι κανένας «σεισμός». Αυτή έχει ήδη «τσιμεντωθεί» στο βασικό ζήτημα που είναι το Παλαιστινιακό.

Ο «κεντρώος» Γκαντζ Περιγράφαμε τον Απρίλη ότι ο υποτιθέμενος «κεντρώος» υποψήφιος Μπένι Γκαντζ υπήρξε επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων από το 2011 ως το 2015 και ήταν ο υπεύθυνος της σφαγής στη Γάζα το 2014, για την οποία περηφανευόταν

ανοιχτά στην προεκλογική του εκστρατεία («τους γυρίσαμε στην Εποχή του Λίθου»). Το κόμμα του χρησιμοποιεί ως όνομα τα χρώματα της σημαίας, έχει στελεχωθεί και από άλλους πρώην στρατιωτικούς και δηλώνει «κεντρώο»: καθώς στην ισραηλινή πολιτική συζήτηση ο όρος «Αριστερά» υποδηλώνει συμπάθεια για τους Παλαιστίνιους, ο Γκαντζ παίρνει συμβολικές αποστάσεις ακόμα και από το χλωμό «Κεντροαριστερά», που υποδηλώνει μια κάποια νεφελώδη πρόθεση «ειρήνης». Άλλωστε το Εργατικό Κόμμα, που (σε πείσμα των πεπραγμένων του) θεωρούνταν το βασικό κόμμα του λεγόμενου δήθεν «στρατοπέδου της ειρήνης» (δηλαδή όσων κρύβονταν πίσω από φύλλα συκής όπως η διαδικασία του Όσλο), έχει βυθιστεί στο 4,5% περίπου και έχει εκτοπιστεί από το «Μπλε και Λευκό». Φαίνεται ότι δεν υπάρχει πλέον χώρος ούτε για τον λεγόμενο «αριστερό σιωνισμό» που κρατούσε κάποια προσχήματα.

Κυριαρχία του εθνικισμού Από τότε μεσολάβησε μια... δεξιά μετατόπιση και του Νετανιάχου και του Γκαντζ κατά την προεκλογική περίοδο, ιδιαίτερα στα ζητήματα εποικισμού και προσάρτησης της Δυτικής Όχθης. Όσα έγραφε ο Ισραηλινός αντισιωνιστής αρθρογράφος Γκιντεόν Λεβί πριν από τις εκλογές του Απρίλη ισχύουν ακόμα:

Αραβικό ψηφοδέλτιο Το θετικό αξιοσημείωτο αυτής της κάλπης ήταν η ανακατάληψη της τρίτης θέσης από την Κοινή Λίστα, τη συμμαχία κομμάτων που απευθύνονται κυρίως στους Παλαιστίνιους. Μετά την επιτυχία του 2015, τον περασμένο Απρίλη η διάσπαση της Λίστας κόστισε στα δύο αραβικά ψηφοδέλτια, που άθροισαν 335.000 ψήφους, 7,8% και 10 έδρες. Η ανασύστασή της έφερε και πάλι την τρίτη θέση, με 10,5%, 455.000 ψήφους και 13 έδρες. Σε εχθρικό περιβάλλον, η «ορατότητα» του παλαιστινιακού πληθυσμού είναι σημαντική. Αν συνυπολογίσουμε τη συμμαχία γύρω από το αριστερό σοσιαλδημοκρατικό Μερέτζ (παρά τις αδυναμίες του είναι ειλικρινά υπέρ της ειρήνης και της δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους) με το 4,3% και τις 5 έδρες του, ο Λέβι πέτυχε σχεδόν ακριβώς τον αριθμό των εδρών στην Κνεσέτ. Υπάρχουν 18 άνθρωποι που δεν υποστηρίζουν το απαρτχάιντ, απέναντι στους 102... Η τύχη του Νετανιάχου και η μορφή της επόμενης κυβέρνησης μπορεί να φέρει μικροτροποποιήσεις στην τακτική, τη δημόσια ρητορική, την προνομιακή σχέση με το «στρατόπεδο» του Τραμπ στις ΗΠΑ. Αλλά η επόμενη Κνεσέτ, από την οποία θα προκύψουν οι κυβερνητικές λύσεις, θα είναι απολύτως ομογενοποιημένη στον πυρήνα του σχεδίου εποικισμού, κατοχής και απαρτχάιντ κατά του παλαιστινιακού λαού.

25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 2019

Επιπτώσεις και πολιτικές για τη βραχυχρόνια µίσθωση ακινήτων σελ. 15

Ενάντια στα περιβαλλοντοκτόνα αναπτυξιακά σχέδια της κυβέρνησης

Να µπλοκάρουµε τις εξορύξεις Του Χρήστου Σταυρακάκη

Σ

το αναπτυξιακό νοµοσχέδιο που φέρνει προς ψήφιση η Ν∆ προστίθεται και η κατάθεση τεσσάρων σχεδίων νόµου για την κύρωση συµβάσεων για παραχώρηση εκτάσεων για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων σε τέσσερις πετρελαϊκές εταιρείες: Total, ExxonMobil και Repsol. Με αυτές τις συµβάσεις τα «οικόπεδα» που παραχωρούνται σε πετρελαϊκές εταιρείες ανέρχονται σε 13, µε συνολική έκταση 60 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόµετρα θαλάσσιων εκτάσεων (Ιόνιο, Κρήτη) και 17 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόµετρα γης (Ήπειρος, ∆υτική Ελλάδα, Πελοπόννησος). Αυτοί οι αριθµοί ισοδυναµούν µε περίπου το ένα τρίτο της θαλάσσιας και χερσαίας επικράτειας!

Γη και ύδωρ στους «πετρελαιάδες»

Βέβαια, αυτές οι συµβάσεις δεν είναι µια καινούρια πρωτοβουλία της κυβέρνησης Μητσοτάκη, καθώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε ήδη υπογράψει άλλες 11 τέτοιες συµβάσεις παραχώρησης εκτάσεων σε πετρελαϊκές εταιρείες για την έρευνα και την εξόρυξη υδρογονανθράκων. Οι συµβάσεις αυτές έχουν σκανδαλώδεις όρους, σύµφωνα µε τους οποίους στις παραχωρούµενες εκτάσεις στην πραγµατικότητα το δηµόσιο δεν έχει κανέναν ουσιαστικό λόγο, µετατρέποντας το ένα τρίτο της ελληνικής επικράτειας σε ιδιοκτησία εξορυκτικών κολοσσών, ενώ την ίδια στιγµή, πέραν του ότι καταπατώνται προστατευόµενες περιοχές, δεν υπάρχει καµία ουσιαστική δέσµευση για την προστασία του περιβάλλοντος. Σηµαντική παράµετρος είναι επίσης το γεγονός ότι το οικονοµικό όφελος για το δηµόσιο από τις πιθανές εξορύξεις είναι εξαιρετικά µικρό και δυσανάλογο µε τα πιθανά κέρδη. Εκτός όµως από τη σκανδαλώδη παραχώρηση της δηµόσιας περιουσίας, στο αναπτυξιακό νοµοσχέδιο Γεωργιάδη περιλαµβάνεται και η ιδιωτικοποίηση των ΕΛΠΕ (Ελληνικά Πετρέλαια), µια ιδιαίτερα κερδοφόρα επιχείρηση του δηµοσίου (το δηµόσιο κατέχει µέχρι τώρα το 55% των µετοχών), η οποία δεσµεύεται να συµµετέχει σε όλες αυτές τις εξορυκτικές διαδικασίες. Χαρίζεται λοιπόν στον επιχειρηµατικό όµιλο Λάτση µια δηµόσια επιχείρηση, η οποία µετά θα λάβει και αυτή το κοµµάτι που της αναλογεί από τα ενδεχόµενα κέρδη που µπορούν να προκύψουν, αν βρεθούν αξιοποιήσιµα κοιτάσµατα υδρογονανθράκων, κατά τη γνωστή νεοφιλελεύθερη πρακτική όπου

«ιδιωτικοποιούνται τα κέρδη και κοινωνικοποιούνται οι ζηµιές». Είναι απορίας άξιον µε ποιους οικονοµικούς υπολογισµούς αναφέρει το Υπουργείο Ανάπτυξης ότι «για κάθε άµεση θέση εργασίας στον κλάδο των υδρογονανθράκων δηµιουργούνται 3 νέες θέσεις πλήρους απασχόλησης στην ευρύτερη οικονοµία σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, ενώ υπολογίζεται ότι για κάθε ευρώ που θα αµείβονται οι άµεσα εργαζόµενοι στον κλάδο, θα δηµιουργούνται άλλες 2 θέσεις εργασίας σε άλλους κλάδους της οικονοµίας».

Θανάσιµος κίνδυνος Η υπερψήφιση αυτών των συµβάσεων από το ελληνικό κοινοβούλιο θα έχει ανυπολόγιστες οικολογικές, κοινωνικές και οικονοµικές συνέπειες. Οι µέθοδοι που χρησιµοποιούνται για την έρευνα ύπαρξης κοιτασµάτων υδρογονανθράκων, αλλά και οι µέθοδοι εξόρυξης είναι εξαιρετικά επιβλαβείς για το θαλάσσιο και χερσαίο περιβάλλον και µάλιστα ενέχουν πολύ σοβαρούς κινδύνους ατυχηµάτων, που στην περίπτωση των θαλασσών της Μεσογείου (που ουσιαστικά είναι µια κλειστή θάλασσα) µπορούν να έχουν µη αναστρέψιµες συνέπειες. Η διεθνής ακαδηµαϊκή κοινότητα, η Παγκόσµια Τράπεζα, η WWF και η Green Peace τάσσονται κατά των εξορύξεων, επισηµαίνοντας αυτούς τους κινδύνους και µπορούµε να πούµε µε βεβαιότητα ότι δεν είναι οργανισµοί που φηµίζονται για το ριζοσπαστι-

σµό τους. Ακόµα και τα παράλογα οικονοµικά οφέλη, που «προβλέπει» η κυβέρνηση, δεν θα µπορούν να αντισταθµίσουν ούτε µία ενδεχόµενη οικολογική καταστροφή, ούτε τις κοινωνικές συνέπειες που θα έχουν οι σχεδιαζόµενες εξορύξεις. Η κοινωνική και οικονοµική ζωή της ∆υτικής Ελλάδας θα διαλυθεί κυριολεκτικά. Σε ανακοίνωσή της, η WWF αναφέρει ότι ένα πιθανό ατύχηµα διαρροής µπορεί να οδηγήσει στην απώλεια 45.000 θέσεων εργασίας. Πέραν τούτου, ακόµα και µε το σενάριο που αποφεύγει τη διαρροή (αν και η Repsol έχει κατηγορηθεί πολλές φορές για περιβαλλοντικές καταστροφές στη Λατινική Αµερική), µπορούµε εύκολα να συµπεράνουµε ότι οι θέσεις εργασίας υπερεξειδικευµένου εργατικού δυναµικού δεν θα έχουν τίποτα να προσφέρουν σε πολύ µεγάλο κοµµάτι των κατοίκων αυτών των περιοχών, που ασχολούνται µε τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία. Αντίθετα αυτά τα σχέδια εξυπηρετούν αποκλειστικά τα οικονοµικά συµφέροντα του ελληνικού και διεθνούς καπιταλισµού.

Οι υδρογονάνθρακες να µείνουν στα έγκατα της γης Η µετατροπή της Ηπείρου, του Ιονίου, της ∆υτικής Ελλάδας και της Κρήτης σε ένα πεδίο εξορύξεων είναι εφιαλτικό σενάριο, το οποίο πρέπει να µπλοκαριστεί. Οι εξορύξεις δεν αφορούν µόνο αυτές τις περιοχές και τους κατοίκους τους, αλλά

µας αφορούν όλους και όλες, καθώς αυτού του τύπου η ενεργητική παρέµβαση και σχεδιαζόµενη εκµετάλλευση των φυσικών πόρων θα έχει συνέπειες για το σύνολο του περιβάλλοντος στην Ελλάδα, αλλά και για το σύνολο της κοινωνικής και οικονοµικής ζωής. Τα κροκοδείλια δάκρυα για την κλιµατική αλλαγή και την καταστροφή του περιβάλλοντος, ειδικά από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ που άνοιξε το δρόµο στις εξορύξεις, είναι υποκριτικά. Η µάχη για την προστασία του περιβάλλοντος περνάει από τη µάχη για να µπλοκαριστούν οι εξορύξεις. Αυτός ο αγώνας µπορεί να υπονοµεύσει πολιτικά το «αναπτυξιακό αφήγηµα-παραλήρηµα» της κυβέρνησης της Ν∆, ενώ έχει και συνέπειες στο µέτωπο της πάλης ενάντια στον πόλεµο, καθώς όλα τα επεισόδια του ελληνοτουρκικού ανταγωνισµού έχουν ως βάση τις εξορύξεις στην ΑΟΖ της Κύπρου. Με τον διακηρυγµένο στόχο να σταµατήσουµε τις εξορύξεις σε όλη την Ελλάδα, πραγµατοποιείται το Σάββατο 28 Σεπτέµβρη η 2η Πανελλαδική Συνάντηση επιτροπών ενάντια στις εξορύξεις, στο Αυτοδιαχειριζόµενο Κυλικείο Νοµικής, µε τη συµµετοχή 13 πρωτοβουλιών αγώνα και επιτροπών από όλη την Ελλάδα. Αυτή η συνάντηση µπορεί να αποτελέσει σηµείο αναφοράς, ενηµέρωσης και συντονισµού όλων των δυνάµεων που θέλουν να αντισταθούν στην εξορυκτική πολιτική της κυβέρνησης.