Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
Φύλλο Νο 444 | 23 ΟΚΤΩΒΡΗ 2019 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€
«Βιάστηκε» ο ΣΥΡΙΖΑ να ανατρέψει τον Σαµαρά;
Το κουρδικό από τον Α' ΠΠ στην τούρκικη εισβολή
Το «µαλακό» Brexit πιο κοντά από ποτέ
σελ. 4-5
σελ. 10-11, 15
σελ. 17
Πανεκπαιδευτικό µέτωπο ενάντια στα µέτρα της κυβέρνησης σελ. 12, 13
ÅÐÅÊÔÁÓÇ ÔÙÍ ÉÄÉÙÔÉÊÏÐÏÉÇÓÅÙÍ, ÓÕÍÅ×ÉÓÇ ÔÇÓ ËÉÔÏÔÇÔÁÓ, ÅÐÉÈÅÓÇ ÓÔÇ ÄÇÌÏÓÉÁ ÐÁÉÄÅÉÁ ÊÁÉ ÕÃÅÉÁ. ÖÔÁÍÅÉ ÐÉÁ
Ïé áíÜãêåò µáò ðÜíù áðü ôá êÝñäç ΕΚΟΥΑΔΟΡ, ΧΙΛΗ, ΛΙΒΑΝΟΣ, ΚΑΤΑΛΟΝΙΑ
Ï ÊÏÓÌÏÓ ÌÁÓ ÅÎÅÃÅÉÑÅÔÁÉ
Π
εράσαµε από µια περίοδο που οι «από πάνω» συνέχισαν να αντιµετωπίζουν βαθιές πολιτικές κρίσεις, ενώ αδυνατούσαν να βγουν οριστικά από την οικονοµική κρίση. Αυτή η πραγµατικότητα διατηρούσε ανοιχτές τις δυνατότητες. Αλλά την ίδια περίοδο, οι «από κάτω» διεθνώς έδειχναν «παγωµένοι»
και απρόθυµοι να παρέµβουν δυναµικά. Είχε προηγηθεί ένας µεγάλος γύρος ταξικών συγκρούσεων, αγώνων κι εξεγέρσεων (το 2010-13) που δεν είχε καταφέρει να νικήσει και να ανακόψει την προσπάθεια των καπιταλιστών να φορτώσουν όλα τα βάρη της κρίσης στους εργαζόµενους και τα φτωχότερα στρώµατα. Για
ένα χρονικό διάστηµα, βάραινε η ήττα του προηγούµενου µεγάλου γύρου, µε την (φυσική, οικονοµική, πολιτική) «κόπωση» και τη µαταίωση των προσδοκιών που έφερε. Σήµερα η διεθνής συγκυρία δείχνει να αλλάζει, µε την επιστροφή του παράγοντα της κινηµατικής ανάτασης «από τα κάτω», να επιστρέφει. (συνέχεια σελ. 2)
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Της σύνταξης...
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη οργανώνει µια νεοφιλελεύθερη επέλαση εφ’ όλης της ύλης.
Με το «αναπτυξιακό» πολυνοµοσχέδιο, ο Άδωνις Γεωργιάδης –αφού κατέθεσε
το σεβασµό του στον Γ. ∆ραγασάκη– διατυµπανίζει ότι το συµφέρον του επενδυτή τίθεται πλέον υπεράνω κάθε αρχής και αξίας, προφανώς υπεράνω των Συλλογικών Συµβάσεων Εργασίας που µετατρέπονται σε κουρελόχαρτα, αλλά επίσης υπεράνω πολεοδοµικών, περιβαλλοντικών, υγειονοµικών κ.ά. περιορισµών που ισχύουν για τους υπόλοιπους κοινούς θνητούς.
Στο Ασφαλιστικό, ο Βρούτσης ετοιµάζει µια νέα «συνολική παρέµβαση», όπου θα
ενσωµατώνει τα κεκτηµένα του νόµου Κατρούγκαλου, αλλά και τις αποτυχίες του που ανέδειξαν οι αποφάσεις του ΣτΕ. Την ίδια στιγµή από το ∆ΝΤ ακούγονται οι φωνές «κόψτε, τώρα, τις συντάξεις», στη Γερµανία συζητούν για συνταξιοδότηση στα… 69, ενώ οι ιδιωτικές ασφαλιστικές ετοιµάζονται πυρετωδώς για το «µεγάλο πλιάτσικο» της εισόδου τους στο (υποχρεωτικό) δηµόσιο σύστηµα ασφαλίσεων.
Οι τράπεζες πλέον χρεώνουν ανεξέλεγκτα κάθε πράξη στα ΑΤΜ, ενώ ετοιµά-
ζουν την τελική εξόρµηση εξαργύρωσης των «κόκκινων δανείων», αρχίζοντας µε χιλιάδες fast track πλειστηριασµούς σε σπίτια λαϊκών νοικοκυριών που δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τα στεγαστικά τοκογλυφικά δάνεια.
Σε αυτό το κλίµα, ένα µεγάλο κύµα ιδιωτικοποιήσεων προετοιµάζεται συστηµατικά, µέσα σε ένα προστατευτικό πέπλο σιωπής.
Ο Μητσοτάκης διαβεβαιώνει, παντού, ότι θα σεβαστεί τα «συµφωνηθέντα» µε
τους δανειστές και ότι η κυβέρνησή του µέσω της επιτάχυνσης των νεοφιλελεύθερων αντιµεταρρυθµίσεων θα επιτύχει τα αιµατηρά «πλεονάσµατα», των οποίων η «επαναδιαπραγµάτευση» ανεστάλη για ένα απώτερο µέλλον.
Στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο η κυβέρνηση της Ν∆ παραµένει σταθερά στην ουρά του Τραµπ, ενώ διαπραγµατεύεται «πολυµερώς» για αεροπλάνα, φρεγάτες κι άλλα πανάκριβα πολεµικά παιχνίδια. Βλέπετε, για αυτά πάντα «υπάρχουν τα λεφτά».
Απέναντι σε αυτήν την επικίνδυνη και ακραία αντιδραστική πολιτική, υπάρχει, προφανώς, η ανάγκη για σοβαρή, µαζική, αποφασιστική αντίσταση από τα κάτω µε στόχο την ανατροπή της.
Το δυναµικό που θα µπορούσε να οργανώσει αυτήν την πορεία υπάρχει µέσα σε
όλους τους κοινωνικούς χώρους, αλλά παραµένει «µουδιασµένο» πολιτικά, µετά την εµπειρία της εκλογικής ήττας του Ιούλη του 2019, που ήρθε µε τη σειρά της σαν απότοκο της πολιτικής και κινηµατικής ήττας στο καλοκαίρι του 2015. Όµως αυτό το «µούδιασµα» δεν είναι κατ’ ανάγκη προορισµένο να διαρκέσει επ’ άπειρο.
Η επανεµφάνιση των
µαζικών κινητοποιήσεων (Αλγερία, Σουδάν, Αίγυπτος, Λίβανος) στο χώρο όπου έλαµψαν οι «αραβικές εξεγέρσεις» πριν από λίγα χρόνια, η επανεµφάνιση των λαϊκών εξεγέρσεων στη Λατινική Αµερική (µετά το Εκουαδόρ, η Χιλή) την ώρα που οι καθεστωτικές δυνάµεις πανηγύριζαν για τις νίκες τους στην «καυτή» υπο-ήπειρο, είναι σοβαρές αποδείξεις ότι καιροί αλλάζουν.
Και µπορεί να αλλάζουν γρήγορα, όταν το σύστηµα βρίσκεται µέσα στο µάτι του
κυκλώνα που προκαλεί ο συνδυασµός της οικονοµικής κρίσης µε τις πολιτικές αστάθειες και τους γεωπολιτικούς ανταγωνισµούς.
Στα προηγούµενα χρόνια το κίνηµα και η Αριστερά του σε αυτή τη χώρα «δά-
νεισε» ελπίδα, προκάλεσε ενθουσιασµό, έστειλε κάλεσµα για δράση σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ίσως σήµερα είναι η σειρά µας να αντλήσουµε έµπνευση από το τι κάνουν τα αδέλφια µας στην Καταλονία, στη Χιλή, στη Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή.
Όµως η ριζοσπαστική, η αντικαπιταλιστική, η µάχιµη Αριστερά δεν έχει λόγους
να περιµένει. Η οργάνωση της αντίστασης σε κάθε µέτωπο που ανοίγει η κυβέρνηση, η συνένωση των αγώνων ενάντια στην πολιτική των νεοφιλελεύθερων αντιµεταρρυθµίσεων, η καλλιέργεια της πεποίθησης ότι µπορούµε και πρέπει να τα πάρουµε όλα πίσω, είναι τα βασικά καθήκοντα της στιγµής.
Στις κινητοποιήσεις για το κλίµα φάνηκε να έρχεται µια νέα φουρνιά µαθητι-
κής πολιτικοποίησης, στις κινητοποιήσεις των γυναικών ενάντια στο σεξισµό και για την προετοιµασία της απεργίας στις 8 Μάρτη χτίζεται µια σηµαντική διεύρυνση του µετώπου της κοινωνικής αντίστασης, στις πρώτες διαδηλώσεις των φοιτητών για το άσυλο και στις δράσεις ενάντια στην αστυνοµοκρατία το νεολαιίστικο κίνηµα προθερµαίνει τις µηχανές του, ενώ σε µια χώρα σαν την Ελλάδα όποιος υποτίµησε τους εργατικούς αγώνες έκανε, πάντα, τραγικό πολιτικό λάθος.
Αυτές είναι οι
δυνάµεις που µπορούν να αλλάξουν τη «στιγµή», να βάλουν ξανά την πολιτική πάνω στα µεγάλα επίδικα του κοινωνικού ανταγωνισµού και να κάνουν ξανά τις νίκες επίκαιρες.
9 ΟΚΤΩΒΡΗ 2019
O κόσµος µας εξεγείρεται (συνέχεια από σελ. 1) Στους ήδη υπαρκτούς «πονοκεφάλους» στα αστικά επιτελεία, προστίθεται και ο πλέον κρίσιµος κι αναντικατάστατος στην προσπάθεια να αλλάξει η τροχιά των εξελίξεων. Κοντά ένα χρόνο πριν, τα Κίτρινα Γιλέκα στη Γαλλία επανέφεραν τη λέξη «εξέγερση» στην Ευρώπη. Την εποχή της κορύφωσής του, το γαλλικό παράδειγµα έµεινε αποµονωµένο, αλλά στη ριζοσπαστική Αριστερά άνοιγε η συζήτηση για το αν πρόκειται για «εικόνα από το µέλλον». Την περασµένη άνοιξη, η λειψή ενηµέρωση ή και η κυνική αδιαφορία µετά την ήττα του πρώτου κύµατος των αραβικών εξεγέρσεων (2011-13) άφησε τις πολύµηνες εξεγέρσεις που ανέτρεψαν δύο επικεφαλής καθεστώτων σε Αλγερία και Σουδάν να περάσουν σε µεγάλο βαθµό «κάτω από τα ραντάρ». Αλλά στην αραβόφωνη Αριστερά ξανάνοιγε η συζήτηση για έναν πιθανό «δεύτερο γύρο εξεγέρσεων». Ένα βραχύβιο αλλά συγκλονιστικό «ράγισµα του γύψου» στην Αίγυπτο και η εξέγερση στο Ιράκ ήρθαν ως συνέχεια. Σήµερα ο Λίβανος συγκλονίζεται από θηριώδεις καθηµερινές διαδηλώσεις όπου αντηχεί το σύνθηµα του 2011: «Ο λαός απαιτεί την ανατροπή του καθεστώτος!». Στο ενδιάµεσο νέα περί εξεγέρσεων έρχονταν κι από µακρινά κι ανέλπιστα µέρα, όπως το Χονγκ Κονγκ, όπου οι άνθρωποι διαδηλώνουν και συγκρούονται εδώ και µήνες ή νωρίτερα στο Πουέρτο Ρίκο. Τις τελευταίες εβδοµάδες, στο «χορό» ξαναµπήκε η Λατινική Αµερική. Πρώτα το Εκουαδόρ κι έπειτα η Χιλή, ξαναέζησαν στιγµές της πρόσφατης ένδοξης ιστορίας των κινηµάτων της περιοχής, όταν ξεσπούσε η «αντινεοφιλελεύθερη εξέγερση» που είχε προκαλέσει κύµατα ελπίδας διεθνώς. Εργάτες, ιθαγενείς, φοιτητές, γυναίκες αψηφούν την κρατική καταστολή, επιστρατεύουν την «τεχνογνωσία» των λατινοαµερικάνικων εξεγέρσεων. Η ταχύτητα µε την οποία ξεσπούν πλέον αυτά τα γεγονότα επιτρέπει να µιλήσει κανείς για «πυρετό» µεγάλων κινητοποιήσεων. Η Ευρώπη έδειχνε «απρόσβλητη», µέχρι την αναζωπύρωση του λαϊκού κινήµα-
τος στην Καταλονία, του οποίου η συγκλονιστική µαζικότητα και η µαχητικότητα φέρνει τις εξεγέρσεις της «περιφέρειας» µέσα στην Ευρώπη. Οι αφορµές για καθένα από αυτούς τους αγώνες και η συγκυρία που οδήγησε στο ξέσπασµά τους προφανώς διαφέρουν. Αξίζει να δούµε ωστόσο κάποια πρώτα «µαθήµατα» και να αντλήσουµε έµπνευση. Κάποια από αυτά τα κινήµατα ξεσπούν σε περιοχές που έζησαν βαριές ήττες, αποδεικνύοντας ότι και το πιο δύσκολο κλίµα µπορεί να αντιστραφεί. Κάποια επιστρέφουν γιατί παλιοί λογαριασµοί έµειναν άλυτοι, υπενθυµίζοντας ότι «η ιστορία δεν τελείωσε». Κάποια από αυτά πετυχαίνουν έµπρακτες νίκες, επαναφέροντας τη µέθοδο της µαζικής εξέγερσης ως την πλέον αποτελεσµατική. Αυτά τα µεγάλα «γεγονότα» έρχονται στο φόντο άλλων κοινωνικών κινηµάτων, πιο «µόνιµων». Οι γυναικείοι αγώνες ενάντια στο σεξισµό και οι µαθητικές διαδηλώσεις για το κλίµα διαµορφώνουν «κοινή συνείδηση» διεθνώς. Ενώ στο µέτωπο της οικολογίας, πιο µαχητικά κινήµατα επαναφέρουν την πολιτική ανυπακοή και τη ριζοσπαστική δράση ενάντια στην καταστολή στους δρόµους πόλεων όπως το Λονδίνο και η Μελβούρνη. Όλα µαζί υπενθυµίζουν ότι τα µεγάλα γεγονότα είναι «µεταδοτικά», θυµίζοντας κάτι από την εµπειρία του 2010-13, όταν στις συνθήκες της οικονοµικής κρίσης, η µεταδοτικότητα δεν γνώριζε γεωγραφικά-πολιτισµικά στεγανά: από την Ταχρίρ στην Ντελ Σολ κι από εκεί στο Occupy, κι από το Σύνταγµα στην πλατεία Γκεζί κι έπειτα στους δρόµους του Ρίο. Αυτή η «σκυταλοδροµία» είχε λήξει το 2013. Είναι εντυπωσιακό ότι εκείνη τη χρονιά συµπίπτει η ήττα των αραβικών εξεγέρσεων, η έναρξη της στροφής δεξιά στη Λατινική Αµερική και η υποχώρηση των εργατικών αγώνων στην Ευρώπη. Τότε ηττηθήκαµε και υποχωρήσαµε όλοι µαζί. Σήµερα που τα αδέλφια µας ξαναµπαίνουν σε κίνηση, να κάνουµε ό,τι περνάει από το χέρι µας για να αντεπιτεθούµε και πάλι όλοι µαζί.
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566
• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 064/754747-11 της Εθνικής Τράπεζας. • Υπεύθυνος Γρηγόρης Δεµέστιχας, τηλ 6976564624
πολιτικη
23 οκτωβρη 2019
3
Γενικευμένη επίθεση Μητσοτάκη, σε περιβάλλον «κινούμενης άμμου»
Τα εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα στο στόχαστρο Του Αντώνη Νταβανέλου
Σ
ε ένα πρόσφατο editorial, οι Financial Times προειδοποιούσαν τις διεθνείς ελίτ ότι θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται τις εξελίξεις στον κόσμο, υπό την προϋπόθεση ότι «τίποτα δεν θα εξελιχθεί ομαλά μέσα στα επόμενα χρόνια». Ασφαλώς στο κέντρο της προσοχής όλων των συστημικών δυνάμεων είναι οι οικονομικές εξελίξεις που δείχνουν ότι ο καπιταλισμός διεθνώς βαδίζει προς μια νέα σημαντική κρίση. Όμως όχι μόνο. Οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί βρίσκονται σε παροξυσμό (Συρία, εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας κ.ά.) και η πολιτική αστάθεια σε χώρες-προπύργια του συστήματος παίρνει εντυπωσιακές διαστάσεις (πχ εσωτερικές συγκρούσεις στις ΗΠΑ, «κόλαση» με το Brexit στη Βρετανία κ.ο.κ.). Δίπλα σε αυτά, οφείλουμε πλέον να προσθέσουμε τον παράγοντα επανεμφάνισης μαζικών αγώνων μεγάλης κλίμακας: η έκρηξη στη Χιλή και η μεγάλη μαζικότητα των κινητοποιήσεων στην Καταλονία συνεχίζουν τις σελίδες που άνοιξαν με την Αλγερία και το Σουδάν, με το Χονγκ Κονγκ, με τα Κίτρινα Γιλέκα στη Γαλλία, με τις διαδηλώσεις των γυναικών και τους αγώνες για το κλίμα. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον «κινούμενης άμμου» έχει να κινηθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Στους πρώτους μήνες στην εξουσία, έδειξε με σαφήνεια τις προθέσεις της.
Φορολογία Η προεκλογική υπόσχεση για «λιγότερους φόρους» αποδείχθηκε ότι αφορούσε μόνο τις επιχειρήσεις. Που πήραν αμέσως και στο χέρι τη μείωση της φορολόγησης των κερδών από 28% στο 24% φέτος (και στο 20% από του χρόνου), όπως και τη μείωση στη φορολόγηση των μερισμάτων από 10% στο 5%. Ακόμα και το φιλοκυβερνητικό «Βήμα» υποχρεώθηκε να ομολογήσει ότι αυτή η γενναιοδωρία προς τις επιχειρήσεις δεν συνοδεύτηκε με μέτρα που αφορούν τη συντριπτική κοινωνική πλειοψηφία, αφού «οι παρεμβάσεις είναι σχεδόν μηδενικές για τον ευρύ κύκλο των μισθωτών… Παρότι υπεσχημένη, καμιά κίνηση δεν έγινε στη ζώνη της υποτιθέμενης έκτακτης, πλην μόνιμης στην πράξη, “εισφοράς αλληλεγγύης” η οποία ανεβάζει τη φορολογία εισοδήματος και πάνω από το 50% σε κάποιους μισθωτούς… ούτε νύξη επίσης για μείωση της φορολογίας για μισθωτούς με εισόδημα 20.000 ευρώ το χρόνο…». Η δικαιολογία της κυβέρνησης για αυτήν την «ταξική μονομέρεια» είναι οι σκληρές δημοσιονομικές δεσμεύσεις. Όμως είναι μια δικαιολογία απολύτως κούφια. Αφενός, η κυβέρνηση θα μπορούσε να αρχίσει τις φοροελαφρύνσεις από τους μισθωτούς και όχι από τους βιο-
μήχανους και τους εφοπλιστές. Αφετέρου, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ ετησίως (!) από τον εισπραχθέντα ΦΠΑ (δηλαδή τον φόρο πάνω στην κατανάλωση που έχουν ήδη πληρώσει τα λαϊκά νοικοκυριά) «παρακρατείται» από τις επιχειρήσεις. Μέσα από την πραγματική λειτουργία των κρατικών μηχανισμών, δηλαδή μέσα από την πραγματική φορολογική πολιτική, κάθε χρόνο οι μεγάλες εμπορικές και βιομηχανικές ΑΕ παίρνουν «δωράκι», ως επιπρόσθετα στα υποφορολογούμενα κέρδη τους, ένα ποσό της τάξης των 5 δισ. ευρώ, που είναι ισοδύναμο με το κόστος ενός «μικρού» μνημονίου. Αυτήν την σκανδαλωδώς business friendly «στρέβλωση» του συστήματος, υποτίθεται ότι, οι κυβερνητικοί και κρατικοί μηχανισμοί, συνεπικουρούμενοι από τους δρακόντειους «επόπτες» της τρόικας, δεν κατόρθωσαν να αντιμετωπίσουν…
Αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο
Αυτήν την πραγματική ταξική μονομέρεια του συστήματος, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιδιώκει να γενικεύσει καταργώντας κάθε φράγμο που επιβλήθηκε είτε μέσα από τους αγώνες των εργαζομένων, είτε κάτω από την πίεση μιας κατά καιρούς αίσθησης περί δημοσίου συμφέροντος. Το διαβόητο «αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο» περιλαμβάνει κρίσιμες προκλήσεις για το εργατικό κίνημα όπως η πλήρης ελαστικοποίηση της έννοιας των Συλλογικών Συμβάσεων. Όμως πέρα και από αυτό, στις πολεοδομικές, περιβαλλοντικές και υγειονομικές «απελευθερώσεις» της επιχειρηματικότητας από το σεβασμό σε στοιχειώδεις νόμους, οικοδομεί μια αντίληψη που λέει ότι το συμφέρον του επενδυτή βρίσκεται πλέον πάνω από το συλλογικό συμφέρον της κοινωνίας. Και έχει σημασία ότι ως «στρατηγικό επενδυτή», δηλαδή πλήρως ελεύθερο να καταστρατηγεί τη νομιμότητα, το πολυνομοσχέδιο του Μητσοτάκη ορίζει όποιον προτίθεται να επενδύσει πάνω από… 40 εκατ. ευρώ! Με αυτά τα δεδομένα ήταν πραγματική πρόκληση η κοινοβουλευτική «αβρότητα» μεταξύ του Άδωνι Γεωργιάδη και του Γ. Δραγασάκη κατά τη συζήτηση του
πολυνομοσχεδίου στη Βουλή. Όπου ο πρώτος ομολόγησε ότι χτίζει πάνω στη βάση που παρέλαβε από τον δεύτερο, ενώ ο Γ. Δραγασάκης συνεχάρη τον Αδ. Γεωργιάδη γιατί δεν υποτίμησε τις προεργασίες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ! Επειδή το «αναπτυξιακό» πολυνομοσχέδιο είναι «κομβικού» ενδιαφέροντος για τους καπιταλιστές, η στάση αυτή πρέπει να γίνει κατανοητή από όλους μας ως προειδοποίηση για το τι τύπου αντιπολίτευση προτίθεται στην πραγματικότητα να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στη ΝΔ.
Συντάξεις
Δυστυχώς, αυτή η σχέση της παραλαβής από τη ΝΔ μιας «πολιτικής» του ΣΥΡΙΖΑ και της κλιμάκωσής της σε αντιλαϊκή κατεύθυνση, επαναλαμβάνεται στο κρίσιμο ζήτημα του Ασφαλιστικού. Οι αποφάσεις του ΣτΕ «ξεβράκωσαν» το νόμο Κατρούγκαλου. Η υποχρέωση του ΕΦΚΑ να στείλει επιτέλους τα «ενημερωτικά σημειώματα» στους συνταξιούχους (που η κυβέρνηση Τσίπρα καθυστερούσε απελπισμένα μέχρι να περάσουν οι εκλογές…) λειτούργησε ακόμα πιο αποκαλυπτικά. Φανερώθηκαν τα απίστευτα «ποσοστά αναπλήρωσης» στις συντάξεις, που –από το 80% προ μνημονίου– βυθίζονται κάτω από το 40%. Φανερώθηκε η πλήρης ενσωμάτωση των μνημονιακών περικοπών στον «επανυπολογισμό» των συντάξεων, με στόχο αυτές οι περικοπές να καταστούν μόνιμες και διαρκείς. Φανερώθηκαν ακόμα και απάτες, όπως η «παράλειψη» των εισφορών του 13ου και 14ου μισθού στον ενανυπολογισμό των κουτσουρεμένων συντάξεων. Εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι ελπίζουν ότι οι αποκαλύψεις αυτές θα οδηγήσουν σε
κάποιες αυξήσεις στις συντάξεις. Η ελπίδα δεν είναι βάσιμη. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη πατώντας σε άλλα «μνημονιακά κεκτημένα» (όπως η απαγόρευση της ενίσχυσης των Ταμείων από τον προϋπολογισμό, η ρήτρα μηδενικού ελείμματος στα επικουρικά κλπ) σκοπεύει να φέρει ένα καινούργιο ασφαλιστικό που θα νομιμοποιεί και θα οριστικοποιεί όλες τις προηγούμενες περικοπές, ενώ θα ανοίγει διάπλατα την είσοδο των ιδιωτικών εταιρειών στην ασφάλιση, αρχίζοντας από την επικούριση και την περίθαλψη. Η βελτίωση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων και προσδοκιών μπορεί να προκύψει μόνο μέσα από σκληρό και ανεξάρτητο αγώνα των εργαζομένων και των συνταξιούχων, ενάντια στην κυβέρνηση και με στόχο την ανατροπή της πολιτικής της. Αυτή η διαπίστωση έχει γενική αξία. Ανεξάρτητα από τους διαξιφισμούς στη Βουλή, ανεξάρτητα από τις διεργασίες αντιπαράθεσης/συναίνεσης ανάμεσα στην κυβέρνηση και στην αντιπολίτευση, μεγάλα εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα βρίσκονται ολοφάνερα στο στόχαστρο. Η υπεράσπισή τους είναι υπόθεση των αγώνων από τα κάτω. Στη διεθνή σκηνή, απ’ ό,τι φαίνεται, διαμορφώνεται σταδιακά μια συνθήκη «ξεπαγώματος» των μεγάλων λαϊκών κινητοποιήσεων, που θα λειτουργήσει ενισχυτικά στις συνειδήσεις κι εδώ. Σε κάθε περίπτωση, ενάντια στις ρυθμίσεις ενίσχυσης της λιτότητας, ενάντια στην πολιτική ενίσχυσης του αυταρχισμού, ενάντια στα μέτρα ενίσχυσης του ρατσισμού, το καθήκον που γίνεται κεντρικό είναι η συστηματική οικοδόμηση των απαντήσεων από τα κάτω.
4
πολιτική
23 οκτωβρη 2019
Οι «σκιές» σε μια αυτοκριτική συζήτηση
«Βιάστηκε» ο ΣΥΡΙΖΑ τον Σαμαρά; Του Αντώνη Νταβανέλου
Η
πολιτική νίκη της Δεξιάς στις εκλογές του 2019, η ομαλή παράδοση της κυβερνητικής εξουσίας από τον Τσίπρα στον Μητσοτάκη, έχουν τις ρίζες τους στην πολιτική ήττα του καλοκαιριού του 2015. Τότε ηττήθηκε το μαζικό πολιτικό ρεύμα της «ανατροπής των μνημονίων» που βρισκόταν στη βάση της εκλογικής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ το Γενάρη του 2015. Σήμερα, οι πιο αυθεντικοί υποστηρικτές των νεοφιλελεύθερων αντιμεταρρυθμίσεων, η ΝΔ, έρχονται στην κυβερνητική εξουσία πατώντας πάνω στα πεπραγμένα των 4,5 χρόνων μνημονιακής διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ του Αλ. Τσίπρα. Μια απόδειξη του παραπάνω ισχυρισμού είναι ότι παραμένει ακόμα αμείωτη η ένταση στη δημόσια συζήτηση σχετικά με κομβικά σημεία εκείνης της κρίσιμης περιόδου. Για τους απολογητές της Δεξιάς αυτό είναι φυσιολογικό και εύκολα κατανοητό: ισχυρίζονται ότι η «βιασύνη» του Τσίπρα να καταλάβει την πρωθυπουργική καρέκλα οδήγησε σε εκτροχιασμό τη «μεταρρυθμιστική» προσπάθεια των Σαμαρά-Βενιζέλου, εμπόδισε την ομαλή ολοκλήρωση του 2ου μνημονιακού προγράμματος και –σε συνδυασμό με τις τάχα ριζοσπαστικές «ανευθυνότητες» του πρώτου εξαμήνου του 2015– κατέστησε «αναγκαίο» ένα 3ο βαρύτατο μνημόνιο, αυτό που τελικά υπέγραψε ο Τσίπρας και υλοποίησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ Ιούλη του 2015 (ας μην ξεχνιόμαστε: με τις ψήφους της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ!) και Αυγούστου του 2018. Το εντυπωσιακό είναι ότι σε αυτό το σενάριο επανέρχονται «αυτοκριτικές» αιχμές ή και αναλύσεις από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Ν. Βούτσης, κατά την παρουσίαση του βιβλίου του Αρ. Μπαλτά, δήλωσε ότι το 2015 «ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ανέτοιμος να κυβερνήσει». Με την ίδια ιδέα «έπαιξε» ο Ευ. Τσακαλώτος και σε ενίσχυσή τους προσέτρεξε ο Γ. Δραγασάκης, ο πιο «θεσμικός», ο πιο «εκλογοκεντρικός», αλλά και ένας από τους πιο «βιαστικούς» να αναλάβουν κυβερνητικά καθήκοντα, ανάμεσα στο επιτελείο του Τσίπρα κατά τις θυελλώδεις διεργασίες του 2014-15. Ο Στ. Κούλογλου (που «εντάχθηκε» στον ΣΥΡΙΖΑ ως υποψήφιος ευρωβουλευτής –και όχι ως «μέλος»– το 2014, ενώ έγινε δεκτός ως υποψήφιος έπειτα από έντονη και επίμονη παρέμβαση του Αλ. Τσίπρα…) κλιμάκωσε την «αυτοκριτική»: «Με αυτόν τον τόσο αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων, ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε το 2014 να αφήσει την κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου να εφαρ-
Στον δημόσιο λόγο του Τσίπρα ο στόχος για «κυβέρνηση της Αριστεράς» άρχισε να παραλλάσσεται, για να γίνει «κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας» όσο προσεγγίζαμε την κατάρρευση της κυβέρνησης Σαμαρά. μόσει ως το τέλος τα σκληρά μνημονιακά μέτρα… Η κυβέρνηση ήταν εγκλωβισμένη: ή θα έπεφτε τους πρώτους μήνες του 2015 προσπαθώντας να εφαρμόσει το μνημόνιο και τις απαιτήσεις των δανειστών που ζητούσαν περισσότερα από το διαβόητο μέιλ Χαρδούβελη… ή θα έχανε πανηγυρικά τις βουλευτικές εκλογές στο τέλος του 2015, ενώ στο ενδιάμεσο ο ΣΥΡΙΖΑ θα είχε προετοιμαστεί καλύτερα για την ανάληψη της εξουσίας…». Αν δεν είχε γίνει αυτό το «λάθος» –που υποδεικνύουν σήμερα ο Στ. Κούλογλου κ.ά.– ο ΣΥΡΙΖΑ τάχα θα απέφευγε δύο προβλήματα: α) Τον εγκλωβισμό του Αλ. Τσίπρα στη μέγγενη που ως τότε «συνέθλιβε» τους Σαμαρά-Βενιζέλο («Με δεδομένο ότι οι Έλληνες πολίτες ήθελαν την παραμονή στο ευρώ με το όποιο κόστος, η ελληνική Αριστερά δεν είχε εναλλακτικό σχέδιο αν οι δανειστές δεν υποχωρούσαν»). β) Δεν θα είχε καταστεί «αναγκαία» η συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ, που κατά τον Στ. Κούλογλου κ.ά. τελικά στοίχισε ακριβά στον ΣΥΡΙΖΑ. Ορίστε, λοιπόν, μια ακραία εκλογοκεντρική «αυτοκριτική» για μια πολιτική που απέτυχε γιατί παρέμεινε κυρίως ως εκλογοκεντρική. Όλο το πρόβλημα ήταν, λέει, το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βιάστηκε να ρίξει τον Σαμαρά. Αυτή η άποψη παραβιάζει, επίσης, την ιστορία της εσωκομματικής σύγκρουσης στον ΣΥΡΙΖΑ (που ο Στ. Κούλογλου δικαιολογείται να αγνοεί, αλλά όχι όσοι βρίσκονται πίσω του): Γιατί στα τέλη του 2014 το ερώτημα που αντιμετώπιζε ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν το «πότε» έπρεπε να ρίξει τον Σαμαρά, αλλά το πολύ πιο βαθύ «πώς». Και αυτό αφορούσε μια πραγματικά κομβική «στιγμή» στην ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ, που παραμένει υποτιμημένη.
Ανοίγματα Στο δεύτερο εξάμηνο του 2014, η ΠΓ και η ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ προετοίμαζαν μια συζήτηση που όλοι διαισθάνονταν ότι θα ήταν κρίσιμη. Το ερώτημα που ετίθετο από τις πολιτικές εξελίξεις ήταν το αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα έμπαινε στον πειρασμό να «αξιοποιήσει» ρωγμές στη ΝΔ και στο ΠΑΣΟΚ, με στόχο να εμποδίσει τον Σαμαρά να συγκροτήσει πλειοψηφία ικανή να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας και έτσι να αναβάλει τις εθνικές εκλογές ως το τέλος του 2015. Το ερώτημα γινόταν ακανθώδες γιατί όλοι κατανοούσαν ότι αυτά τα «ανοίγματα» προς το χώρο της Δεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας δεν περιορίζονταν στο «συγκυριακό» ζήτημα της εκλογής Προέδρου, αλλά επεκτείνονταν στην προοπτική της μορφής και του περιεχομένου της κυβέρνησης που –αργά ή γρήγορα– θα καλούνταν να συγκροτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ερώτημα γινόταν, επίσης, χρονικά πιεστικό, γιατί ήταν γνωστό ότι κάποιοι «αρχιτέκτονες» ήδη κινούνταν στην κατεύθυνση αυτή μέσα στους διαδρόμους της Βουλής (με συνομιλητές βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που είχαν ήδη ψηφίσει μνημόνια, αλλά και «λουλούδια» όπως ο Βύρων Πολύδωρας και άλλα δείγματα μιας τάχα αντιμνημονιακής και δήθεν λαϊκής Δεξιάς…). Τα επίδικα της συζήτησης ήταν μεγάλα. Το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ είχε ορίσει το φάσμα των επιτρεπτών συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ στο εξής τόξο: «από την άκρα Αριστερά μέχρι την αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας» (σ.σ.: ως αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας ορίζονταν ομάδες και άτομα που δεν είχαν συναινέσει στα μνημόνια). Όμως στον Τύπο, ακόμα και στις σελίδες της «Αυγής», εμφανίζονταν πλέον άρθρα, με υπογραφές μελών της ΠΓ, που
έκαναν λόγο για μια πλατύτερη πολιτική συμμαχιών που απέρριπτε μόνο «τη σαμαρική Δεξιά και τη Χρυσή Αυγή» (σ.σ.: ο όρος «σαμαρική Δεξιά» δεν ήταν τυχαίος, εξαιρούσε έτσι την καραμανλική Δεξιά). Ταυτόχρονα, το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ είχε ορίσει ως κεντρικό πολιτικό στόχο την «κυβέρνηση της Αριστεράς», εντάσσοντάς τη στη σύγχρονη πορεία για τη σοσιαλιστική απελευθέρωση και μάλιστα όχι ως «τέλος του δρόμου» για να υπογραμμίσει τον μεταβατικό χαρακτήρα της διεκδίκησης της κυβερνητικής εξουσίας από ένα κόμμα/μέτωπο της ριζοσπαστικής Αριστεράς (σ.σ.: τη διατύπωση αυτή θυμίζει σήμερα ο Αρ. Μπαλτάς, στο βιβλίο του «Εντός παρενθέσεως;», που περιλαμβάνει την ιδρυτική διακήρυξη του συνεδρίου). Όμως, στον δημόσιο λόγο του Τσίπρα ο στόχος για «κυβέρνηση της Αριστεράς» άρχισε να παραλλάσσεται προς το «κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας» αρχικά, για να γίνει «κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας» όσο προσεγγίζαμε την κατάρρευση της κυβέρνησης Σαμαρά.
Δεν ήταν μονόδρομος Ο ΣΥΡΙΖΑ και τα μέλη του –από την κορυφή ως τη «βάση»– είχαν κάθε λόγο να επιθυμούν και να παλεύουν για την ταχύτερη πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά: αφενός, για να προστατεύσουν τον κόσμο μας από ένα πρόσθετο μνημονιακό βάρος (μέιλ Χαρδούβελη) και αφετέρου για να αρπάξουν το momentum της κρίσης και να επιβάλουν μια σημαντική πολιτική ανατροπή. Δεν ετίθετο, λοιπόν, θέμα «βιασύνης», όπως σήμερα λένε ο Κούλογλου κ.ά., αλλά θέμα στρατηγικής και τακτικής για το τι θα την αντικαθιστούσε μπροστά στο ενδεχόμενο μιας μεγάλης νίκης. Αυτή ακριβώς η συζήτηση δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και δημοκρατικά στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Το εύρος των ανατροπών που επιδίωκε η στενή ομάδα γύρω από τον Αλ. Τσίπρα ήταν τόσο σημαντικό, ώστε να δημιουργείται ερώτημα για το αν θα είχε πλειοψηφία στην ΚΕ. Οι από τα αριστερά πιέσεις απαντήθηκαν με την προσφιλή «τεχνογνω-
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
23 ΟΚΤΩΒΡΗ 2019
να ανατρέψει σία» της καταφυγής σε µια εικονική δηµοκρατία σε «πλατύτερα» σώµατα (∆ιαρκές Συνέδριο), όπου λειτουργούσε περισσότερο ο πολιτικός εκβιασµός τού «να µην τορπιλιστεί η εκλογική δυναµική του ΣΥΡΙΖΑ». Αυτή η δυνατότητα αποθράσυνε το «περίκλειστο κόµµα», δηλαδή τη στενή οµάδα γύρω από τον Αλ. Τσίπρα, που πήρε µονοµερώς και αυθαίρετα όλες τις κρίσιµες αποφάσεις του τέλους του 2014. Η συγκυβέρνηση µε τους ΑΝΕΛ δεν ήταν µονόδροµος. Υπήρχε πάντα η δυνατότητα της απαίτησης ψήφου ανοχής από την Κοινοβουλευτική Οµάδα του ΚΚΕ. Αυτή η δυνατότητα, ασφαλώς, αφορούσε µόνο µια κυβέρνηση που θα έµενε σταθερή στις αντιµνηµονιακές διακηρύξεις του ΣΥΡΙΖΑ και θα εφάρµοζε «µονοµερώς» το πρόγραµµα της Θεσσαλονίκης. Ποτέ δεν θα µάθουµε τη βιωσιµότητα αυτής της πολιτικής, γιατί δεν
επιλέχθηκε. Επίσης, η συγκυβέρνηση µε τους ΑΝΕΛ δεν αποφασίστηκε εν µια νυκτί, ούτε κατά την ολιγόλεπτη συνάντηση Τσίπρα - Καµµένου την επαύριον των εκλογών του Γενάρη. Προετοιµάστηκε συστηµατικά µέσα στο 2014, όπως και το «άνοιγµα» στους σοσιαλδηµοκράτες (Σαγιάς, Σπίρτζης, Ρουµπάτης, Κατσέλη κ.ά.) αλλά και το «άνοιγµα» στην καραµανλική ∆εξιά που σηµατοδοτούσαν η πρόταση για τον Παυλόπουλο και η συµµετοχή του Παπαγγελόπουλου στον κυβερνητικό κύκλο. Οι αποφάσεις αυτές διευκολύνθηκαν από αδυναµίες ή αυταπάτες της αριστερής πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ. Αδυναµίες που εκδηλώθηκαν µε τις περιορισµένες αντιδράσεις στη συγκυβέρνηση µε τους ΑΝΕΛ και την πρόταση για τον Παυλόπουλο, αλλά και αυταπάτες που περίµεναν µήπως και εκδηλωθεί ένας κάποιος «ριζοσπαστισµός» του Τσίπρα, µέχρι και την εποµένη του δηµοψηφίσµα-
τος του 2015. Οι δυσκολίες ήταν τεράστιες και οι δικαιολογίες είναι σηµαντικές, αλλά η διαπίστωση παραµένει ιστορικά ακριβής. Οι αποφάσεις αυτές ήταν ο πρόλογος της συντηρητικής µετατόπισης της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ το πρώτο εξάµηνο του 2015 (πάση θυσία στο ευρώ, εγκλωβισµός στη «διαπραγµάτευση» µε δανειστές, απόρριψη «µονοµερών» ανατροπών, συµφωνία 20 Φλεβάρη…) που άνοιξε το δρόµο για τη µνηµονιακή «κωλοτούµπα» του καλοκαιριού, αµέσως µετά το δηµοψήφισµα και το µεγάλο ΟΧΙ. Η ηγετική οµάδα γύρω από τον Τσίπρα πράγµατι επιδίωξε πάση θυσία να ανέβει στις κυβερνητικές καρέκλες, όµως το πρόβληµα σε αυτή την επιλογή δεν ήταν η «βιασύνη» στις κινήσεις της, αλλά ότι µέσα σε αυτές τις κινήσεις ξεπέταξε κάθε δέσµευση προς την κοινωνική της βάση και κάθε αριστερή πτυχή της πολιτικής του κόµµατος που την ανέδειξε.
Νέα από τις δηµοτικές κινήσεις Εκδήλωση για τα απορρίµµατα στον Κορυδαλλό Της Χριστίνας Μινάσσα Την ∆ευτέρα 21 Οκτώβρη πραγµατοποιήθηκε στον Κορυδαλλό µε πρωτοβουλία της δηµοτικής κίνησης «Ανυπότακτος Κορυδαλλός», µία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για τη διαχείριση των απορριµµάτων. Οµιλητές της εκδήλωσης ήταν οι γνωστοί ακτιβιστές και µέλη κοινωνικών κινηµάτων για τα απορρίµµατα, Τάσος Κεφαλάς και ∆έσποινα Σπανούδη. Μετά τις άκρως ενδιαφέρουσες οµιλίες ακολούθησε ένας δηµιουργικός διάλογος που δικαίωσε τον τίτλο της εκδήλωσης «∆ιαχείριση των απορριµµάτων της Αττικής: Ώρα µηδέν». Η ∆έσποινα Σπανούδη ανέλυσε την πρόταση διαχείρισης των απορριµµάτων που έχει καθιερωθεί να αποκαλείται σαν η πρόταση της αποκεντρωµένης ολοκληρωµένης διαχείρισης των απορριµµάτων. Πρόκειται για µία πρόταση που εξυπηρετεί τα επιχειρηµατικά λόµπι που θησαυρίζουν ήδη από τα σκουπίδια χωρίς να νοιάζονται για τις συνέπειες στο περιβάλλον και την υγεία µας. Στη συνέχεια ο Τάσος Κεφαλάς αναφέρθηκε στο τεράστιο ζήτηµα του ΧΥΤΑ Φυλής παρουσιάζοντας την υπάρχουσα κατάσταση µετά την απόφαση που υπέγραψε η Ρένα ∆ούρου στις 1/8/2019 και η οποία προβλέπει νέες επεκτάσεις στον υφιστάµενο υπερκορεσµένο ΧΥΤΑ και ανάθεση µελέτης για επέκταση του ΧΥΤΑ σε νέα περιοχή εντός του ΟΕ∆Α Φυλής. Από τον Ανυπότακτο Κορυδαλλό ο Σταύρος Βαλσαµής παρουσίασε την κατάσταση µε την διακοµιδή των απορριµµάτων του δήµου Κορυδαλλού. Εξήγησε πως στον
Κορυδαλλό ανακυκλώνεται µόνο το 4-5% περίπου των απορριµµάτων. Το κόστος της διαχείρισης των απορριµµάτων του δήµου ξεπερνάει τα 3,5 εκατ. ευρώ. Παρόλα αυτά και παρά τα υψηλά ανταποδοτικά τέλη που πληρώνουν οι κάτοικοι ακόµη και ο στόλος των απορριµµατοφόρων δεν έχει ανανεωθεί κόντρα σε ότι προέβλεπε το τοπικό σχέδιο διαχείρισης, που σηµαίνει ότι τα προβλήµατα θα επιδεινωθούν το επόµενο διάστηµα. Επεσήµανε επίσης το ζήτηµα του λατοµείου που υπάρχει στο δήµο που σε κάποιες περιπτώσεις λειτουργεί ως εστία µόλυνσης καθώς έχει γίνει µια µικρή χωµατερή. Για τον Ανυπότακτο Κορυδαλλό είναι καθοριστικής σηµασίας το να γίνουν οι πλατείες και οι δηµόσιοι χώροι πυρήνες δράσης για να ενισχυθεί η προσπάθεια να υπάρχει ανακύκλωση των απορριµµάτων.
Συνέλευση του Φυσάει Κόντρα στην Αγία Παρασκευή Του Πέτρου Ζερβού Την Παρασκευή 18/10 Το Φυσάει Κόντρα στην Αγ. Παρασκευή πραγµατοποίησε συνέλευση. Πρώτο βασικό ζήτηµα ήταν οι αντιδράσεις που θα υπάρξουν στο προσχέδιο του προϋπολογισµού του ∆ήµου. Αποφασίστηκε µόλις υπάρξει το οριστικό σχέδιο προϋπολογισµού προς ψήφιση να αναδειχθούν µε εξορµήσεις και κείµενα τα σηµεία που δηµιουργούν ρήγµατα µε την τοπική κοινωνία. Ένα τέτοιο σηµαντικό σηµείο είναι οι περικοπές κονδυλίων για τα συσσίτια του δήµου και το κοινωνικό παντοπωλείο την ίδια ώρα που προβλέπεται αύξηση των διαθεσίµων κονδυλίων για
παραστάσεις των Αντιδηµάρχων, τον εορταστικό στολισµό και άλλες τέτοιου τύπου δραστηριότητες. Αποφασίστηκε επίσης η συµµέτοχη στο συλλαλητήριο διαµαρτυρίας της ΠΟΕ-ΟΤΑ την επόµενη µέρα (19/10) κάτι που δεν µας έδωσε τη δυνατότητα εκτός από φυσική παρουσία να έχουµε παρουσία και µε υλικά. Σε σχέση µε την ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών αποφασίσαµε να ασχοληθούµε µε το ζήτηµα ιδιαίτερα της καθαριότητας και πιο συγκεκριµένα των απορριµµάτων. Έτσι αποφασίσαµε να κάνουµε εκδήλωση στο τελευταίο δεκαήµερο του Νοέµβρη µε θέµα την ιδιωτικοποίηση της αποκοµιδής και επεξεργασίας των σκουπιδιών στους δήµους και γενικότερα τις ιδιωτικοποιήσεις. Στη συνέλευση αποφασίστηκαν και άλλες δράσεις όπως το να έρθουµε σε επικοινωνία µε τον σύλλογο γονέων παιδικών σταθµών γιατί φαίνεται ότι στην Αγ. Παρασκευή εκτός δηµοτικών παιδικών σταθµών θα είναι περίπου 200 παιδιά παρουσιάζοντας την πρότασή µας για άνοιγµα νέων παιδικών σταθµών. Να µιλήσουµε µε τα σωµατεία της γειτονιάς για να αναδείξουµε τα προβλήµατα των εργαζοµένων και τα αιτήµατά τους. Να αναδείξουµε το ζήτηµα της µη ανάπλασης της πλατείας του Αγίου Ιωάννη και µάλιστα µε το σκεπτικό να δοθεί ένας ελεύθερος δηµόσιος χώρος στα καταστήµατα των γύρω δρόµων για τραπεζοκαθίσµατα. Το µοίρασµα σε σχολεία της περιοχής ανακοίνωσης που θα καταγγέλλει το άνοιγµα του υπό κατάληψη 4ου ΓΕΛ Αγ. Παρασκευής µε την συνοδεία αστυνοµικών οργάνων.
5
ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6985072064 6ο ∆∆ 6907856793 Σεπόλια-Κολωνός 6972516210 Αµπελόκηποι 6973005569 ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. ΦιλαδέλφειαΝ. Χαλκηδόνα 6945498732 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια-Χαλάνδρι 6948429227 Αγ. Παρασκευή 6974843109 ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Περιστέρι 6977206087 Αιγάλεω 6972516210 Άγιοι ΑνάργυροιΚαµατερό 6998466952 Πετρούπολη 6983674242 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Βύρωνας 6972318747 Ζωγράφου 6942602766 Καισαριανή 6995737690 ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Γλυφάδα 6944548787 Άλιµος 6932566460 Καλλιθέα 6984417681 Ν. Σµύρνη 6972098143 Βούλα-Βάρη-Βουλιαγµένη 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6948100218 Κορυδαλλός 6945037002 Κερατσίνι 6981093970
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: Λαυρεωτική 6939014803 Παιανία-Γλυκά Νερά 6974428095 Αχαρνές 6977266544 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Κέντρο 6981084090 5ο ∆∆ 6972878820 Νεάπολης-Συκεών 6984267504 ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Πάτρα 6959771512 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Καλαµάτα 6932422501 Κορώνη 6932422501 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Φωκίδα (Άµφισσα-Ιτέα) 6973607585 Λαµία 6973344352 ΗΠΕΙΡΟΣ: Πρέβεζα 6932567576 ΘΕΣΣΑΛΙΑ: Τρίκαλα 6976291795 Λάρισα 6976579448 ΚΡΗΤΗ: Ηράκλειο 6944916915 Ρέθυµνο 6907856793 Χανιά 6975964967 ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Σύρος 6972743637 Νάξος 6947619631 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166 ΛΟΝΔΙΝΟ: 0044-7969523579 ΠΑΡΙΣΙ: 0033-673555890 0030-6937762930
ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ: Νοσοκ. «Γεννηµατάς» 6977072458 Νοσ. Ασκληπιείο 6936604279 Ψ.Ν.Α. 6944417885 Θριάσιο νοσοκοµείο 6979773546
Νοσοκ. «Άγιος Σάββας» 6998466952 ΥΠΑΑΤ 6945754555 ∆ήµοι 6980579817 Εκπαιδευτικοί 6972878820
ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ: Νοµική Αθήνας 6972648225 ΤΕΙ Αθήνας 6975208151 Πάντειο 6984417681
Φιλοσοφική 6972595471 Πανεπιστήµιο Πάτρας: Σχολή Μηχανολόγων -Μηχανικών 6959771512
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
6
23 ΟΚΤΩΒΡΗ 2019
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
Κυκλοφορεί το τεύχος Νο 13 του περιοδικού «Κόκκινο»
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • •
•
Α ΑΘΗΝΑΣ: 6973005569 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6932045320 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942602766 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6942993423 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ΚΡΗΤΗ: 6979925065 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6972743637 ΜΕΣΣΗΝΙΑ: 69832422501 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
• •
• •
•
• •
•
•
Αυτό το τεύχος του περιοδικού «Κόκκινο» κυκλοφορεί σε µια νέα πολιτική συγκυρία, όπως αυτή διαµορφώνεται µετά το εκλογικό αποτέλεσµα του Ιούλη. Ένα κείµενο της σύνταξης παρουσιάζει τις εκτιµήσεις µας και το πώς στεκόµαστε σε αυτήν την καινούργια κατάσταση. Καθώς τυπωνόταν το «Κ», εξελισσόταν µια κρίσιµη Σύνοδος Κορυφής που περιλάµβανε το Brexit στην ατζέντα της, λίγο πριν τη λήξη της προθεσµίας. Ο Πέτρος Τσάγκαρης γράφει για τις πολιτικές και κοινωνικές αντιφάσεις που χαρακτήρισαν την ταραχώδη πορεία από το δηµοψήφισµα του 2016 µέχρι τη σηµερινή κρίση. Ένα άλλο ζήτηµα που έχει εγκατασταθεί στη δηµόσια συζήτηση, µε δραµατικό τρόπο (ως απειλή) αλλά και µε ελπιδοφόρο (µε τη γέννηση ενός νέου διεθνούς κινήµατος) είναι αυτό της κλιµατικής αλλαγής. Ο Χρήστος Σταυρακάκης παρουσιάζει µια µαρξιστική προσέγγιση για τα αίτια του φαινοµένου και σκιαγραφεί την πρόταση-τακτική της Αριστεράς για την πάλη ενάντια στην περιβαλλοντική καταστροφή. Ακολουθεί το αφιέρωµα αυτού του τεύχους, που αφορά ένα άλλο ελπιδοφόρο διεθνές κίνηµα που κάνει τα πρώτα του σηµαντικά βήµατα και στην Ελλάδα: το νέο, ριζοσπαστικό, κύµα φεµινισµού. Ο «φάκελος» ξεκινά µε µια «εφ’ όλης της ύλης» συνέντευξη της Νάνσι Φρέιζερ, που συν-έγραψε µαζί µε άλλες αγωνίστριες το εµβληµατικό µανιφέστο «για ένα φεµινισµό του 99%». Ακολουθεί ένα άρθρο της Ορόρ Λανσερό, που παρουσιάζει συνοπτικά τη θεωρία της κοινωνικής αναπαραγωγής ως εργαλείο στη συνδυασµένη πάλη ενάντια στον καπιταλισµό και την κυριαρχία επί των γυναικών και των µειονοτήτων φύλου κι εξετάζει τα στρατηγικά συµπεράσµατα που προκύπτουν από αυτήν. Πρόκειται για δύο κείµενα που παρουσιάζουν την αναζωογόνηση της θεωρητικής συζήτησης και την εµφάνιση ενός «ζωντανού» µαρξιστικού φεµινισµού, που είναι πολύτιµα εργαλεία για τις φεµινίστριες αγωνίστριες. Τέλος, ένα άρθρο της Ρεµπέκα Μαρτίνες παρουσιάζει την εµπειρία της φεµινιστι-
κής απεργίας του 2018 στην Ισπανία αλλά και την προετοιµασία που έγινε στο δρόµο για τη συγκλονιστική κινητοποίηση του Μάρτη του 2019. Το δηµοσιεύουµε σήµερα, πιστεύοντας ότι µπορεί να λειτουργήσει ως έµπνευση και ως οδηγός καθοδόν για την επόµενη φεµινιστική απεργία στην Ελλάδα. Το τεύχος συνεχίζει µε ένα άρθρο του Γουίλιαµ Κιτς για το Ιταλικό Καυτό Φθινόπωρο του 1969. Πενήντα χρόνια µετά την πιο παρατεταµένη και πιο ριζοσπαστική εκδοχή του «Παγκόσµιου Μάη», που συντάραξε τον ιταλικό καπιταλισµό για µια δεκαετία και γέννησε µαζικές επαναστατικές οργανώσεις, µια συγκλονιστική εργατική µαχητικότητα στους χώρους δουλειάς και µάχιµα κοινωνικά κινήµατα, αξίζει να θυµόµαστε, να εµπνεόµαστε, αλλά και να µαθαίνουµε από τις νίκες και τις ήττες του µεγάλου ιταλικού κινήµατος. Ακολουθεί ένα άρθρο για τη µικρασιατική εκστρατεία και την επακόλουθη καταστροφή, 100 χρόνια µετά την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σµύρνη. Ο Παναγιώτης Λίλλης παρουσιάζει τα αίτια και τα κίνητρα της πολεµικής εξόρµησης και το πώς αυτή κατέληξε στη συντριβή. Πέρα από την ιστορική αξία, σε µια εποχή που εµφανίζεται µια νέα «Μεγάλη Ιδέα» (στην ανατολική Μεσόγειο), είναι πολύτιµο να θυµόµαστε τι συνέβη µε την προηγούµενη. Τέλος, η Εύα Παπατζανή γράφει για τις επιπτώσεις της Airbnb βραχυχρόνιας µίσθωσης ακινήτων και τις πολιτικές γύρω από αυτή. Είναι µια από τις πλέον κρίσιµες όψεις του συνολικότερου ζητήµατος της στέγης στην Ελλάδα και χρειάζεται η ριζοσπαστική Αριστερά, τα δηµοτικά της σχήµατα, τα κινήµατα να «εξοπλιστούν» για την παρέµβασή τους και σε αυτό το κοινωνικό µέτωπο. Στις βιβλιοκριτικές αυτού του τεύχους, ο Αντώνης Νταβανέλος γράφει για το βιβλίο του Κωνσταντίνου Ζαγάρα «Η κατάρρευση του “υπαρκτού” και η διάσπαση του ΚΚΕ – Η κοµβική στιγµή του 1991», που κυκλοφορεί στην επέτειο του (ελληνικού και διεθνούς) 1989.
23 οκτωβρη 2019
Ε
εργατικα
7
Κρίσιμη μάχη στους δήμους
δώ και 10 μέρες που έγινε γνωστό ότι στο «αναπτυξιακό» πολυνομοσχέδιο εντάσσεται η ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων έχει ξεκινήσει μια κρίσιμη μάχη. Μια μάχη που έπρεπε και πρέπει να δοθεί με ενωτικά και μαζικά χαρακτηριστικά. Ανοίγοντας το ζήτημα στην κοινωνία, με παρεμβάσεις σε δημο-
τικά συμβούλια. Προσπαθώντας να ενημερώσουν όλο τον κόσμο μαζί με δημοτικές παρατάξεις που βγάλανε ανακοινώσεις και συμμετείχαν στην κινητοποίηση των εργαζομένων στους δήμους το Σάββατο 19 Οκτώβρη (βλέπε το παρακάτω άρθρο). Προσπαθώντας να συντονίσει τα βήματά της με εργαζόμενους και κλάδους που βρίσκονται σε κινητοποιήσεις όπως
τα νοσοκομεία. Θα ήταν πολύ σημαντικό βήμα να αναθεωρήσει έστω και την τελευταία στιγμή τη στάση της η ηγεσία της ΠΟΕ-ΟΤΑ και να αποσύρει το πρωινό συλλαλητήριο της Πέμπτης 24 Οκτώβρη καλώντας μόνο στο απογευματινό μαζί με την ΑΔΕΔΥ και το ΕΚΑ. Οι κρίσιμες μάχες μπορούν να κερδηθούν μόνο με τη μέγιστη δυνατή συσπείρωση δυνάμεων και αγωνι-
στών με τα αιτήματα των εργαζομένων. Είναι μια μάχη που κανείς δεν περισσεύει ούτε από τους εργαζόμενους στις υπηρεσίες αυτές είτε από τους εργαζόμενους στους δήμους συνολικά. Γιατί αν περάσει η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών σιγά-σιγά θα έρθει η σειρά της πλήρους λειτουργίας των δήμων με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
Συνεχείς κινητοποιήσεις στους δήμους ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών
Το σκουπίδι είναι χρυσός Της Ελένης Χριστοπούλου, εργαζόμενης στην καθαριότητα του Δήμου Καλλιθέας
Σ
τις 23 Οκτώβρη η κυβέρνηση καταθέτει για ψήφιση στην Βουλή το «Αναπτυξιακό Νομοσχέδιο». Μέσα σ’ αυτό το νομοσχέδιο, εκτός των άλλων (υπονόμευση του δικαιώματος της απεργίας, το ηλεκτρονικό φακέλωμα κ.λπ.) με το άρθρο 179, δίνει την δυνατότητα και την ευκολία στους δημάρχους να εκχωρούν σε εργολάβους βασικές υπηρεσίες όπως καθαριότητα, ηλεκτροφωτισμός και πράσινο. Η δοκιμή για το συγκεκριμένο άρθρο έγινε στα Ιωάννινα με τον εκεί δήμαρχο να προσπαθεί να ιδιωτικοποιήσει τις υπηρεσίες και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες. Οι κινητοποιήσεις του συλλόγου των εργαζομένων στον Δήμο Ιωαννίνων και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΠΟΕ-ΟΤΑ) κατάφεραν να φρενάρουν τα σχέδια του συγκεκριμένου δημάρχου. Και έτσι, για να μπορούν εύκολα να δοθούν οι υπηρεσίες στους ιδιώτες, η κυβέρνηση φέρνει προς ψήφιση το άρθρο 179 ενώ καταργεί και το άρθρο 61 (Ν.3979|2011), την αιτιο-
λογημένη και με απόλυτη πλειοψηφία δηλαδή απόφαση του δημοτικού συμβουλίου καθώς και την τεκμηρίωση της αδυναμίας εκτέλεσης συγκεκριμένων υπηρεσιών με ίδια μέσα του δήμου. Το χάρισμα σε ιδιώτες υπηρεσιών, και μάλιστα ανταποδοτικών, μόνο άσχημα αποτελέσματα θα έχει για τα νοικοκυριά. Είναι δεδομένο πως θα υπάρξει οικονομική επιβάρυνση των δημοτών που θα κληθούν να πληρώσουν την «ανάπτυξη», τα κέρδη των ιδιωτών και το κόστος των ιδιωτικοποιήσεων, όπως άλλωστε γίνεται μέχρι σήμερα με τα ήδη ψηλά δημοτικά τέλη. Η εφαρμογή του άρθρου θα οδηγήσει σε κατάργηση υπηρεσιών άρα και σε απολύσεις εργαζομένων. Επίσης θα αφαιρέσει πόρους οικονομικούς από τους δήμους. Επιπλέον μπορεί πολύ εύκολα να γίνει η «κερκόπορτα» για να σταματήσουν να δίνονται τα βαρέα και ανθυγιεινά ένσημα και θα ανοίξει τον δρόμο για τις ιδιωτικοποιήσεις και σε άλλες υπηρεσίες των δήμων. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο ΣΕΒ και οι άλλες εργοδοτικές οργανώσεις χειροκρότησαν το συγκεκριμένο άρθρο. Οι εργαζόμενοι στους δήμους έδωσαν την πρώτη απάντηση με τις κινητοποιήσεις τους στις 17 και 19 Οκτώβρη με
αποχή από την εργασία και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. Στην κοινή σύσκεψη των Διοικητικών Συμβουλίων των Συλλόγων-Μελών της ΠΟΕ-ΟΤΑ που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 19 0κτώβρη η Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΟΕ-ΟΤΑ αποφάσισε σειρά δράσεων τις επόμενες μέρες: • Δευτέρα 21/10: μαζικές ολοήμερες Γενικές Συνελεύσεις (Πανελλαδική Ημέρα Δράσης και Αγώνα) • Να ζητηθεί από τους Συλλόγους Εργαζομένων έκτακτη σύγκλιση των Δημοτικών Συμβουλίων • Τρίτη 22/10 και Τετάρτη 23/10: Προκήρυξη 48ωρης Πανελλαδικής Απεργίας μόνο των εργαζομένων στις υπηρεσίες Καθαριότητας των Δήμων με μοναδική όμως κινητοποίηση τη μηχανοκίνητη πορεία τη δεύτερη μέρα της απεργίας. • Πέμπτη 24/10: 24ωρη Πανελλαδική Απεργία όλων των εργαζομένων στους δήμους και συγκέντρωση (11.00 π.μ.) έξω από τα γραφεία της Ομοσπονδίας. Παρ’ όλη την ασάφεια της απόφασης της εκτελεστικής επιτροπής της ΠΟΕ-ΟΤΑ, που ψηφίστηκε από τη ΔΑΚΕ και τη Συνδικαλιστική Ανατροπή (πρώην ΠΑΣΚΕ) οι εργαζόμενοι στους δήμους είναι διατεθειμένοι να δώσουν τον αγώνα τους, όπως έχουν δώσει πολλές φο-
ρές μέχρι τώρα, για να μην ψηφιστεί το άρθρο που ουσιαστικά χαρίζει στους ιδιώτες κοινωνικές και ανταποδοτικές υπηρεσίες. Την εβδομάδα αυτή σε κινητοποιήσεις θα βρίσκονται και εργαζόμενοι από άλλους κλάδους όπως οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία και θα πρέπει να συναντηθούμε, να συντονιστούμε, και μαζί τους να δώσουμε τον αγώνα για την ανατροπή του Αναπτυξιακού Νομοσχεδίου. Εν τέλει τα σκουπίδια είναι χρυσός για τους ιδιώτες σε περίπτωση που αναλάβουν τη διαχείρισή τους. Το παράδειγμα της Ιταλίας με τη Μαφία να έχει αναλάβει να διαχειρίζεται αυτό τον χρυσό προειδοποιεί για το τι μπορεί να γίνει και στην Ελλάδα. Και στην Ελλάδα έχει τραβήξει το ενδιαφέρον γνωστών «καρχαριών» όπως ο Μπόμπολας που εδώ και μια δεκαπενταετία θησαυρίζει καίγοντας τα μολυσματικά νοσοκομειακά απορρίμματα. Αυτός ο χρυσός αξίζει τους αγώνες μας για να διατηρήσουμε τον δημόσιο χαρακτήρα των δημοτικών υπηρεσιών, την πρόσβαση σ’ αυτές όλων των πολιτών και ιδιαίτερα των πιο ευαίσθητων κατηγοριών, τη διάσωση των αυριανών θέσεων εργασίας με Συλλογικές Συμβάσεις και με ανθρώπινες συνθήκες εργασίας.
Κοινό μέτωπο δημοτών-εργαζομένων Του Θάνου Λυκουργιά
Η
δημοτική κίνηση «Ανυπότακτη Αθήνα» συμμετείχε το περασμένο Σάββατο 19/10 στην διαδήλωση που καλούσε η ΠΟΕ-ΟΤΑ ενάντια στις διατάξεις του αναπτυξιακού πολυνομοσχεδίου. Με την ανακοίνωσή μας και κυρίως με την παρουσία μας στην διαδήλωση επιχειρήσαμε να στείλουμε ένα μήνυμα αλληλεγγύης στους εργαζόμενους στους ΟΤΑ και συμπαράταξης μαζί τους στον αγώνα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών, ο οποίος είναι κοινός. Εφόσον περάσουν αυτά τα μέτρα εκ-
χώρησης υπηρεσιών στους ιδιώτες, το πλήγμα θα μας αφορά όλους. Για τους μεν εργαζόμενους, αυτή η διαδικασία θα σημάνει πιθανότατα μεγαλύτερη ένταση στη δουλειά -υπό την απειλή της ιδιωτικοποίησης- και σίγουρα οριστικοποίηση στο πάγωμα των μόνιμων προσλήψεων και
πιθανότατα και των συμβασιούχων. Για τους δε δημότες, αυτή η διαδικασία θα εκφραστεί αναγκαστικά σε αυξημένα δημοτικά τέλη. Απέναντι στα παραπάνω, η οικοδόμηση ενός πραγματικού κοινού μετώπου εργαζομένων και δημοτών θα είναι η καλύτερη απάντηση
για να αποτρέψουμε την ψήφιση ή εφαρμογή αυτών των μέτρων, ειδικά εάν αυτά φτάσουν στους λογαριασμούς των πολιτών που δεν γνωρίζουν ακόμα τι ψηφίζεται. Το περασμένο Σάββατο πήραμε μια πρώτη γεύση αυτής της δύναμης και συνεχίζουμε
8
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
23 ΟΚΤΩΒΡΗ 2019
Επιµέλεια Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς Δε δεχόµαστε την κατάργηση του αυτοδιοίκητου του ΚΕΘΕΑ Αποσπάσµατα από άρθρο της Γιώτας Παναγοπούλου, εργαζόµενης στο ΚΕΘΕΑ. Ολόκληρο δηµοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα ergasianet.gr και αναδηµοσιεύτηκε στο Rproject.gr
Τ
η νύχτα της 30ής Σεπτεµβρίου, η κυβέρνηση Μητσοτάκη προέβη σε µια ακραία µορφή θεσµικής λειτουργίας µε την Πράξη Νοµοθετικού Περιεχοµένου (ΠΝΠ) που, µεταξύ άλλων, συµπεριλάµβανε και την κατάργηση του αυτοδιοίκητου του ΚΕΘΕΑ. (...) Ο ορισµός µε εκλογές ∆ιοικητικού Συµβουλίου και ∆ιευθυντή από τη βάση του οργανισµού, δηλαδή από τους εργαζόµενους µε σύµβαση εργασίας αορίστου χρόνου, τα µέλη των θεραπευτικών προγραµµάτων που βρίσκονται στο στάδιο της κοινωνικής επανένταξης, τα µέλη των διοικητικών συµβουλίων των συλλόγων γονέων και φίλων των θεραπευτικών προγραµµάτων του ΚΕΘΕΑ και τα επίτιµα µέλη του ∆.Σ. του ΚΕΘΕΑ είναι που ενοχλεί το Υπουργείο (...) Το αυτοδιοίκητο είναι οργανικά συνδεδεµένο µε το θεραπευτικό µοντέλο του ΚΕΘΕΑ αφού προκρίνει και υλοποιεί τη συµµετοχικότητα, την αλληλεγγύη, την αυτοδιαχείριση. Καταργώντας το αυτοδιοίκητο καταργείται και η θεραπευτική προσέγγιση του Οργανισµού. Ο Υπουργός Υγείας, όµως, που παραδέχτηκε πως αγνοεί το θεραπευτικό µοντέλο, θεωρεί ότι τίποτα αρνητικό δε θα συµβεί στον οργανισµό µε τον διορισµό του έµµισθου ∆.Σ και ενός έµµισθου Πρόεδρου του από τον Υπουργό αλλά, αντιθέτως, θα εξασφαλίσει περισσότερη πολυφωνία και ∆ηµοκρατία στον οργανισµό! Η διαχειριστική αντίληψη διακυβέρνησης φωνάζει από µακριά µε αυτές τις δηλώσεις. Η χώρα αντιµετωπίζεται ως επιχείρηση και η τοποθέτηση των κατάλληλων µάνατζερ θα φέρει το επιθυµητό αποτέλεσµα. Τι όµως εννοεί ως επιθυµητό αποτέλεσµα ως προς το ΚΕΘΕΑ η Κυβέρνηση και, πολύ περισσότερο, σχετίζεται µε το εννοούµενο ως θετικό αποτέλεσµα για τους ωφελούµενους; Η απάντηση είναι εύκολη. Οι εξυπηρετούµενοι χρειάζονται ισότιµη -ανεξάρτητα από την εθνικότητα τη φυλή, το φύλο, το
σεξουαλικό προσανατολισµό κ.α.- πρόσβαση, θεραπεία, εκπαίδευση, φροντίδα και στήριξη. Και οι ίδιοι και οι οικογένειές τους. Είναι αναγκαία εκτός της θεραπείας, η κοινωνική τους επανένταξη. Αυτή είναι και η λογική του ΚΕΘΕΑ το οποίο παρεµβαίνει όχι µόνο παρέχοντας θεραπεία και εκπαίδευση -χωρίς διακρίσεις- αλλά και κοινωνική υποστήριξη και διασύνδεση µε τις τοπικές κοινωνίες προκειµένου να στηρίξει πλήρως τα µέλη του τα οποία έχουν επαγγελµατικές ευκαιρίες, φωνή και ψήφο. Μέχρι εδώ όµως δεν υπάρχει πουθενά αναφερόµενη η λέξη κέρδος – οικονοµικό όφελος και αυτό είναι κάτι που αποστρέφεται µετά βδελυγµίας η λογική διαχείρισης κοινωφελών οργανισµών ως επιχειρήσεων και άρα το επιθυµητό όφελος είναι αλλιώς µεταφραζόµενο. Η λογική συνηγορεί, εποµένως, στην υποστήριξη της θέσης πως η αιφνίδια απόφαση της Κυβέρνησης είναι µια κερκόπορτα στην παρείσφρηση ιδιωτικών συµφερόντων στην απεξάρτηση αλλά και στην αγαστή συνεργασία µε ιδιωτικές κλινικές απεξάρτησης για χάρη του κέρδους. Μπορούµε, επίσης, να εικάσουµε πως τα λεγόµενα «στεγνά» προγράµµατα δεν εξυπηρετούν, καθώς φαίνεται, τα προς πώληση υποκατάστατα από τις φαρµακοβιοµηχανίες. Κάλλιστα µπορεί κανείς να διακρίνει µετά από το γκρέµισµα κάποιων
ενοχλητικών εµποδίων, όπως το αυτοδιοίκητο, πως µια νέα και προσοδοφόρα αγορά ανοίγει. (...) Πολιτικά και ιδεολογικά η επιλογή της κυβέρνησης δε στοχεύει αλλού παρά στην περαιτέρω αποψίλωση του ούτως ή άλλως διαρκώς συρρικνωνόµενου κοινωνικού κράτους. Όσο τουλάχιστον έµεινε όρθιο από τις επιθέσεις της εφαρµογής των µνηµονιακών πολιτικών από το 2011 και έως σήµερα. (...) Οι εργαζόµενοι στο ΚΕΘΕΑ, όπως αποφασίστηκε οµόφωνα µέσα από τις γενικές µας συνελεύσεις δηλώνουµε πως: 1. Οι εργαζόµενοι παραµένουµε απόλυτα δεσµευµένοι στο αυτοδιοίκητο του Οργανισµού (...) 2. Παραµένουµε προσηλωµένοι στη λογική της δηµόσιας και δωρεάν φροντίδας των εξαρτηµένων και των οικογενειών τους, ανεξαρτήτως φυλής, εθνικότητας, σεξουαλικού προσανατολισµού, κοινωνικής τάξης και εισοδήµατος. (...) 6. Κεντρική πολιτική στόχευση, στην οποία συγκλίνουν όλες οι δράσεις, είναι η απόσυρση της ΠΝΠ για το ΚΕΘΕΑ και η άµεση έναρξη διαλόγου για την επίλυση του προβλήµατος που η ίδια προκάλεσε, µε σεβασµό στο αυτοδιοίκητο του Οργανισµού.
Φωτογραφία από τη µεγάλη συναυλία υποστήριξης του αυτοδιοίκητου του ΚΕΘΕΑ που έγινε στο Σύνταγµα την Τετάρτη 16 Οκτώβρη.
Νέα απεργία στη ΝΟΚΙΑ κόντρα στις απολύσεις
Μ
ετά την πετυχηµένη 24ωρη απεργιακή κινητοποίηση της Τετάρτης 9/10, οι εργαζόµενοι στη ΝΟΚΙΑ Ελλάδας εξήγγειλαν και νέα 24ωρη απεργία για την Τετάρτη 23/10. Υπενθυµίζουµε ότι οι εργαζόµενοι διεκδικούν την υπογραφή Συλλογικής Σύµβασης Εργασίας και την ανάκληση των απολύσεων που είχε εξαγγείλει η εργοδοσία. Η ΝΟΚΙΑ Ελλάδας είναι από τις µεγαλύτερες επιχειρήσεις στον κλάδο της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών τα τελευταία χρόνια και είναι αδιανόητο να ανακοινώνει 60 απολύσεις. Οι εργαζόµενοι, παρά το αρχικό σάστισµα που είχαν µαθαίνοντας το νέο, βρήκαν τη δύναµη µέσα από τη συλλογική δράση του σωµατείου να οργανώσουν την πιο µαζική απεργία που έγινε ποτέ στην εταιρεία. Η µαζική αυτή συµµετοχή ήταν κι ένα µήνυµα αλληλεγγύης προς τους εργαζόµενους της ΝΟΚΙΑ σε άλλες χώρες που αντιµετωπίζουν τα ίδια προβλήµατα. Οι εργαζόµενοι στη ΝΟΚΙΑ είχαν όµως και αλληλεγγύη: ήταν τεράστια η βοήθεια, τόσο από τα δεκάδες ψηφίσµατα συµπαράστασης από σωµατεία, συλλογικότητες, εργατικές κινήσεις που κοινοποίησαν παντού τα αιτήµατά τους, όσο και από τη συµµετοχή αλληλέγγυων στην πρώτη απεργιακή κινητοποίηση (9/10), οι οποίοι βοήθησαν µε τη φυσική τους παρουσία από τα ξηµερώµατα εκείνης της µέρας στις εγκαταστάσεις της ΝΟΚΙΑ Ελλάδας. Οι εργαζόµενοι αναµένουν και πάλι τη µέγιστη δυνατή στήριξη όλων στη νέα απεργιακή κινητοποίηση. Εφόσον οι εξαγγελθείσες απολύσεις έπεσαν από 60 (που είχαν αναγγελθεί αρχικά) στις 40 σηµαίνει ότι µπορούν µε τον αγώνα τους οι εργαζόµενοι να παλέψουν να κρατήσουν όλοι οι συνάδελφοί τους τη δουλειά τους.
Κινητοποιήσεις στη «Χαλυβουργική» που δεν… πληρώνει
Κ
ινητοποιήσεις πραγµατοποιούν από τις αρχές Οκτώβρη οι εργαζόµενοι στη «Χαλυβουργική», διεκδικώντας την καταβολή των δεδουλευµένων που τους χρωστάει η εταιρεία. Για πολλοστή φορά η εργοδοσία της εταιρίας αποδεικνύεται αναξιόπιστη καθώς, παρά τις υποσχέσεις που µοίραζε δεξιά και αριστερά για κάλυψη των υποχρεώσεών της έναντι των εργαζοµένων, έφτασε στο σηµείο να
τους οφείλει δεδουλευµένα τριών µηνών. Μάλιστα οι κινητοποιήσεις, που πραγµατοποιούνται µε αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων, κλιµακώνονται: Από τις 16 Οκτώβρη κι έπειτα υπήρξε σειρά κινητοποιήσεων που ξεκίνησαν µε στάση εργασίας και συγκέντρωση διαµαρτυρίας έξω από το σπίτι του βασικού µετόχου της «Χαλυβουργικής» Κ. Αγγελόπουλου. Την Παρασκευή 18/10 έγινε τετράωρη στάση εργασίας
µε αποκλεισµό της πύλης του εργοστασίου, ενώ αποκλεισµός της πύλης πραγµατοποιήθηκε και τη ∆ευτέρα 21/10. Το ίδιο έγινε και την επόµενη ηµέρα µε παράλληλο συµβολικό αποκλεισµό της Εθνικής Οδού. Τέλος την Τετάρτη 23 Οκτώβρη αναµενόταν η πραγµατοποίηση συγκέντρωσης διαµαρτυρίας έξω από τα γραφεία της εταιρίας στην Αθήνα και αµέσως µετά οι εργαζόµενοι θα αποφάσιζαν πώς θα συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους.
Είναι δεδοµένο ότι µετά και την άρνηση του Κ. Αγγελόπουλου να πάρει συγκεκριµένες δεσµεύσεις για την καταβολή των δεδουλευµένων, οι εργαζόµενοι θα συνεχίσουν τον αγώνα τους. Οφείλει όµως τόσο η κυβέρνηση όσο και η Περιφέρεια Αττικής να συνδράµουν µε µέτρα οικονοµικής ανακούφισης των απλήρωτων εργαζοµένων ακόµη κι αν χρειαστεί να κατάσχουν τµήµα της περιουσίας του εργοδότη.
εργατικα
23 οκτωβρη 2019
9
Συνέντευξη με τον Δημήτρη Γαρδικλή*
«Nα γίνουν μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού» Δημήτρη, μπορείς να αναφερθείς στα προβλήματα του χώρου της υγείας και των υγειονομικών; Ποια είναι η εικόνα με τη νέα κυβέρνηση;
?
Θα συνεχιστεί η υποχρηματοδότηση, αλλά το χειρότερο που βλέπω απ’ όλα εκτός από τη συνέχιση των ελαστικών σχέσεων εργασίας και την έλλειψη πόρων είναι η προσπάθεια που γίνεται αυτήν τη στιγμή η κυβέρνηση να κάνει μια πραγματική τομή που δύσκολα θα μπορεί να ανατραπεί υπό κανονικές συνθήκες εάν περάσει, και αυτή είναι η είσοδος των ιδιωτών στα νοσοκομεία, με την έννοια ότι θα μπορεί ο ιδιώτης να διαθέτει π.χ. τον αξονικό τομογράφο, ή τον μαγνητικό τομογράφο, ή τα εργαστήρια, και το Δημόσιο θα παρέχει τους εργαζόμενους! Κι ακόμα χειρότερα, η πρόταση που έγινε ως «λαγός» από τη δεξιά παράταξη του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου για τη μετατροπή των νοσοκομείων σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου με αποτέλεσμα, όπως καταλαβαίνει κανείς, να αλλάξει εντελώς η λογική των προϋπολογισμών και ο χαρακτήρας της δημόσιας υγείας, καθώς τα νοσοκομεία θα λειτουργούν σαν επιχειρήσεις και με κριτήριο το κέρδος, με κατάργηση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, με πολλαπλές σχέσεις εργασίας, με γιατρούς, νοσηλευτές και άλλους εργαζόμενους με μπλοκάκια, με συμβάσεις με ιδιώτες για να καλύπτονται τα κενά των υπηρεσιών ενός νοσοκομείου. Ουσιαστικά μιλάμε για τον κίνδυνο ιδιωτικοποίησης των νοσοκομείων, ο οποίος είναι συνδεδεμένος και με τις αλλαγές που μεθοδεύει η κυβέρνηση με την ιδιωτικοποίηση της ασφάλισης, και αποτελεί κεντρικό σχεδιασμό της κυβέρνησης που πρέπει να αποκρουστεί. Και πρέπει να αποκρουστεί γιατί έχει να κάνει με τη χειροτέρευση των συνθηκών εργασίας αλλά και με το δικαίωμα του λαού στη δημόσια υγεία που πλήττεται από δω και πέρα πολύ πιο βάναυσα, και ακόμα χειρότερα για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες όπως φαίνεται από τη ρατσιστική κατάργηση της απόδοσης του ΑΜΚΑ ακόμα και σε μικρά παιδιά και σε χρονίως πάσχοντες!
Πολλοί εργαζόμενοι είναι άμεσα προς απόλυση καθώς 1200 από ΟΑΕΔ απολύονται το Νοέμβρη και άλλοι 2800 απολύονται το Φλεβάρη, 1100 επικουρικοί γιατροί απολύονται 31 Δεκέμβρη, οι εργαζόμενοι με ατομικές συμβάσεις σε σίτιση και καθαριότητα απολύονται καθώς λήγουν οι
?
διετείς συμβάσεις τους... Επίσης η κυβέρνηση, με μια πρωτοφανή αντεργατική μεθόδευση, ακυρώνει αυθαίρετα την πρόσληψη 208 γιατρών στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών νοσοκομείων σε Αθήνα, Πειραιά και νησιά του Αιγαίου που έχουν οξύτατες ανάγκες, ανακαλύπτοντας δήθεν παρατυπίες. Γι’ αυτό ακριβώς έγινε συγκέντρωση διαμαρτυρίας των σωματείων με τους συμβασιούχους την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου στην πλατεία Κλαυθμώνος. Έγινε συνάντηση με τον γενικό διευθυντή για την Υγεία του Υπουργείου Εργασίας αλλά και με το γραμματέα του Υπουργείου Υγείας. Στο Υπουργείο Εργασίας αναφερθήκαμε στα προβλήματα των εργαζομένων του ΟΑΕΔ και η πλευρά του υπουργείου δεσμεύτηκε ότι θα ανανεώσει σίγουρα για ένα, ίσως και για δύο χρόνια τις συμβάσεις του ΟΑΕΔ. Στο δε Υπουργείο Υγείας, για τις υπόλοιπες σχέσεις εργασίας μας είπαν ότι θα κρίνουν κατά περίπτωση με βάση το δημοσιονομικό συμφέρον για να υπογράψει ένα νοσοκομείο ατομικές συμβάσεις ή να επιλέξει τον εργολάβο. Δεν δεσμεύτηκε για παράταση των συμβάσεων και θα παραμείνουν όσοι χωρέσουν στην προκήρυξη 2Κ, με αποτέλεσμα κάποιοι να πεταχτούν αργά ή γρήγορα στην ανεργία και οι υπόλοιποι να παραμείνουν σε καθεστώς ομηρίας. Πρόκειται για στρατηγικό σχεδιασμό για το μικρό επιτελικό κράτος των ιδιωτικοποιήσεων και της καταστολής, όπου στον ιδιωτικοποιημένο δημόσιο τομέα θα κυριαρχεί η ελαστική εργασία. Θυμίζω ότι το 2010 η ελαστική εργασία σε δημόσιο αλλά και ιδιωτικό τομέα ήταν στο1213%, σήμερα έχει φτάσει στο 40% και ο στόχος της νεοφιλελεύθερης επίθεσης είναι να φτάσει στο 60%!
Δημήτρη, δώσε μας μια εικόνα για τη σύσκεψη των σωματείων που έγινε την Τρίτη 1 Οκτωβρίου στον Ευαγγελισμό.
?
Είναι μια παλιότερη πρωτοβουλία του σωματείου του Ευαγγελισμού για συντονισμό των σωματείων στην υγεία. Στη σύσκεψη αυτή αποφασίστηκε ότι θα πρέπει να ακολουθηθεί μια διαφορετική πορεία από εκείνη που ακολουθεί η Ομοσπονδία, που ο δικός της αγώνας εξαντλείται στο να παζαρέψει ποσοστά σε διαγωνισμούς όπως η 2Κ μέσα σε προκηρύξεις που αποκλείουν πολλούς εργαζόμενους. Το κυρίαρχο αίτημα θα πρέπει να είναι ότι όσοι δουλεύουν στα νοσο-
κομεία θα πρέπει να παραμείνουν στη δουλειά μιας και καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Πάρα πολλοί συνάδελφοι δουλεύουν από το 2010 που σταμάτησαν οι προσλήψεις λόγω μνημονίων, η υποστελέχωση αγγίζει πρωτόγνωρα ποσοστά με τις αποχωρήσεις τόσων ετών. Χρειαζόμαστε πάνω από 25.000 προσλήψεις. Επομένως, όλοι να μείνουν στη δουλειά και ταυτόχρονα να γίνουν μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Βέβαια, για να λυθεί οριστικά το πρόβλημα πρέπει να φύγουν οι εργολάβοι και να καταργηθούν οι ελαστικές σχέσεις εργασίας: οι κυβερνήσεις λένε ψέματα ότι οι συνάδελφοί μας αυτοί καλύπτουν προσωρινές ανάγκες, αλλά αντίθετα καλύπτουν πάγιες και διαρκείς. Γι’ αυτό διεκδικούμε μόνιμες ενιαίες σχέσεις εργασίας με ίσα δικαιώματα και αμοιβές για όλους – καμία απόλυση.
Σίγουρα ο συντονισμός των σωματείων είναι μια σημαντική προσπάθεια. Τι χρειάζεται κατά τη γνώμη σου να κάνουν πιο συνολικά οι ταξικές ενωτικές δυνάμεις μέσα στα συνδικάτα;
?
Αυτό που είναι απαραίτητο για την περίοδο που περνάμε είναι κατ’ αρχάς να μιλήσουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, δηλαδή να πάμε στη βάση των πρωτοβάθμιων σωματείων. Θα πρέπει να αποκτήσουμε έναν μετωπικό, κοινό κινηματικό βηματισμό όσο πιο ευρύ γίνεται, όπου θα μπουν κάποιοι κομβικοί στόχοι από τους ίδιους τους εργαζόμενους, όπως η δουλειά με αξιοπρέπεια, η μόνιμη και σταθερή εργασία, η αντίσταση στις απολύσεις, να υπερασπιστούμε τους επικουρικούς και ελαστικά εργαζόμενους συναδέλφους μας, και φυσικά η διεκδίκηση των μισθολογικών απωλειών που είχαμε όλα αυτά τα τελευταία χρόνια και το κομβικό για όλους ζήτημα της αύξησης των δαπανών για τη δημόσια υγεία. Όλα τα παραπάνω πρέπει να γίνουν με ταυτόχρονη εξωστρέφεια, γιατί από τη μια οι εργαζόμενοι θα πρέπει να διεκδικούν τα δικαιώματά τους και από την άλλη θα πρέπει να έρθουν σε επαφή με το λαό για να διεκδικήσουμε μαζί το δικαίωμα στην αποκλειστικά δημόσια, σύγχρονη, υψηλής ποιότητας και δωρεάν για όλους υγεία.
Πάντως φαίνεται ότι υπάρχει κινητικότητα έπειτα από αυτή την ύφεση των κινητοποιήσεων στην περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ, μετά το νόμο Κατρούγκαλου, εσείς, για παράδειγμα, είχατε μια πολύ επιτυχημένη συνέλευση στο Ασκληπιείο.
?
Ναι, διότι είναι πάρα πολύ οξυμένα
τα προβλήματα στο νοσοκομείο, είχαμε μια μαζική συνέλευση όπου πήραμε αποφάσεις για κινητοποιήσεις. Εκτός από τις 23 του μήνα, πήραμε απόφαση και για τις 7/11 για συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην πύλη του νοσοκομείου. Το κεντρικό πρόβλημα είναι οι τεράστιες ελλείψεις προσωπικού και η εντατικοποίηση της δουλειάς, αφού οι οργανικές θέσεις με τον Οργανισμό του 2012 περιορίστηκαν στους υπηρετούντες, που και τότε δεν επαρκούσαν. Τώρα, αυτήν τη στιγμή, από εκείνες τις θέσεις έχουμε 55% κενές οργανικές θέσεις, αν συνυπολογίσουμε και θέσεις που ναι μεν προκηρύχθηκαν αλλά ποτέ δεν καλύφθηκαν! Αυτό έχει ως συνέπεια οι εργαζόμενοι να μην μπορούν να πάρουν τα ρεπό τους –για παράδειγμα 6500 είναι τα χρωστούμενα ρεπό μόνο στη Νοσηλευτική Υπηρεσία–, οι συνάδελφοί μας να κινδυνεύουν να χάσουν άδειες και οφειλόμενα ρεπό, που σημαίνει ότι η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο της εργασιακής εξουθένωσης και στην κατάφωρη παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας από κάθε άποψη ωραρίου, σύνθεσης των βαρδιών κ.λπ. σε ένα προσωπικό που ο μέσος όρος ηλικίας είναι πάνω από 50 χρονών. Σημαντικό θέμα που απασχόλησε τη συνέλευσή μας ήταν και η σχεδιαζόμενη μεταφορά της Παιδικής Στέγης σε έναν εντελώς ακατάλληλο χώρο που ισοδυναμεί με το κλείσιμό της. Η Παιδική Στέγη λειτουργεί από το 1963 στο νοσοκομείο, εξυπηρετούσε επί δεκαετίες τους εργαζόμενους που άφηναν τα παιδιά τους σε κατάλληλο περιβάλλον φροντίδας και προετοιμασίας για τον παιδικό σταθμό ή το σχολείο. Στη θέση της θα δημιουργηθεί ψυχιατρική μονάδα οξέων για εφήβους που όμως και αυτή θα είναι σε ένα εντελώς ακατάλληλο κτίριο και χώρους που απέχουν πάρα πολύ από τις ελάχιστες προδιαγραφές που βάζει το ίδιο το υπουργείο, με αποτέλεσμα να σχεδιάζουν μια δομή κακοποιητική και επικίνδυνη για την ίδια τη ζωή των εργαζομένων και των εφήβων. Στη συγκεκριμένη δομή, για λόγους οικονομίας περικόπηκαν από τον αρχικό σχεδιασμό ακόμη και η έξοδος ασφαλείας αλλά και το ασανσέρ για τα ΑμεΑ! Σημειωτέον ότι υπάρχουν χώροι και κτίρια στο νοσοκομείο που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τη δημιουργία μιας άρτιας, με σύγχρονες προδιαγραφές μονάδας, όπως έχουν επισημάνει το σωματείο και οι εργαζόμενοι πολλές φορές! *Ο Δημήτρη Γαρδικλής, είναι γραμματέας του Σωματείου Εργαζομένων Ασκληπιείου Βούλας και μέλος της Πανελλαδικής Ανεξάρτητης Ταξικής Εργατικής Κίνησης
10
ιστορια
Το κουρδικό από τον Πρώτο Παγκόσμ
«Πληγές» από το παρελθόν Του Πάνου Πέτρου
Ο
ι υποσχέσεις από τις Μεγάλες Δυνάμεις και η διάψευσή τους τις πιο κρίσιμες στιγμές συνοδεύει επί δεκαετίες το κουρδικό εθνικό κίνημα. Συγκεκριμένα από την αρχή του: από την επαύριο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ματαιώθηκε η υπόσχεση για ανεξάρτητο Κουρδιστάν, μετά τη διάλυση της πολυεθνικής οθωμανικής αυτοκρατορίας, με αποτέλεσμα ο κουρδικός λαός να βρεθεί κατακερματισμένος (ως μειονότητα) σε Τουρκία, Συρία, Ιράκ, Ιράν. Την εποχή του τέλους της αποικιοκρατίας, της άνθησης των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων και της οικοδόμησης των σύγχρονων εθνών-κρατών στην περιοχή, το κουρδικό ζήτημα απέκτησε μια επιπλέον δυσκολία: Οι κουρδικοί πληθυσμοί αντιμετώπισαν ακραίες διακρίσεις και αντιμετωπίστηκαν ως «ξένο σώμα». Στην κεμαλική Τουρκία, η προσπάθεια «ομογενοποίησης» από τα πάνω, κήρυξε πόλεμο στη μουσουλμανική και την κουρδική ταυτότητα –φτάνοντας στο σημείο να αρνείται την ίδια την ύπαρξη των Κούρδων ως τέτοιων. Σε Ιράκ και Συρία, ο αγώνας για ανεξαρτησία από την αποικιοκρατία είχε ως κινητήρια δύναμη τον αραβικό εθνικισμό, μια δύναμη προοδευτική όσον αφορά τη σύγκρουση με την εξάρτηση και με τα παλιά αντιδραστικά καθεστώτα, αλλά που «εξ’ ορισμού» απέκλειε το κουρδικό στοιχείο. Αν κατά την εποχή των αγώνων αυτό δεν δημιουργούσε ιδιαίτερες εντάσεις, όταν τα κόμματα του αραβικού εθνικισμού (Μπάαθ) βρέθηκαν στην εξουσία και σταθεροποιήθηκαν σε αυτήν, επέτειναν τον αποκλεισμό και τη δυνατότητα συνύπαρξης. Οι πολιτικές δημιουργίας «αραβικών ζωνών» με εσωτερικές μετεγκαταστάσεις πληθυσμών (σε
Ιράκ και Συρία), η άρνηση στοιχειωδών δικαιωμάτων (στη Συρία καταχωρήθηκαν ως «maktumim» ως μη-καταγεγραμμένοι, χωρίς ταυτότητα ή δικαιώματα), η καταπίεση έκαναν εξαιρετικά δύσκολη την προοπτική να αναγνωρίσουν οι Κούρδοι τους εαυτούς τους στα νέα κράτη. Ο κεμαλισμός, έχοντας γεννηθεί μέσα από τα ερείπια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ως προσπάθεια να αποτραπεί ο πλήρης διαμελισμός της Τουρκίας, αντιλαμβανόταν τους Κούρδους ως υπαρξιακή απειλή. Ο αραβικός εθνικισμός κουβαλούσε το «τραύμα» της Παλαιστίνης και της ίδρυσης του Κράτους του Ισραήλ και στεκόταν με σκληρή καχυποψία απέναντι σε μια «ξένη» εθνοτική ομάδα που ζούσε σε «αραβικά» εδάφη. Το πρόβλημα εντάθηκε από την πολιτική που χάραξαν οι ιστορικές ηγεσίες του κουρδικού εθνικού κινήματος (οι Μπαρζανί και Ταλαμπανί), με «κοιτίδα» το Ιράκ. Επρόκειτο για δεξιές αστικές ηγεσίες, που έμοιαζαν να επιδιώκουν να κάνουν πράξη τους αραβικούς φόβους: Αντιμετώπισαν ως «μοντέλο» το Ισραήλ, το «νεαρό ανεξάρτητο κράτος» που τα κατάφερε «περικυκλωμένο από Άραβες εχθρούς», χάρη στην στήριξη των Μεγάλων Δυνάμεων. Μάλιστα στην περίπτωση των Κούρδων του Ιράκ, κάποια στιγμή αυτή η ταύτιση έπαψε να είναι απλά «ιδεολογική» κι έγινε πραγματική προνομιακή σχέση. Πέρα από αυτό, η τακτική όντως λογοδοτούσε στην αναζήτηση στήριξης στις Μεγάλες Δυνάμεις. Και σε μια εποχή που ο αραβικός εθνικισμός αντιμετωπιζόταν ως επικίνδυνος εχθρός από τον δυτικό ιμπεριαλισμό, αυτή η επιλογή οδήγησε το κουρδικό εθνικό κίνημα να βρεθεί σε «αυτήν την πλευρά» της παγκόσμιας διαμάχης, σε μια ιστορική περίοδο που τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα στηρίζονταν στην αλληλεγγύη μεταξύ τους και στον αντι-ιμπεριαλισμό. Οι «δεσμοί» (συναισθηματικοί, ιδεολογικοί, αλλά και πολύ υλικοί) μεταξύ
Κούβας-Βιετνάμ-Παλαιστίνης κ.ο.κ., το κίνημα των «Αδεσμεύτων», οι σχέσεις αλληλεγγύης με τη διεθνή Αριστερά είναι μια ιστορία από την οποία σε μεγάλο βαθμό απουσίαζε το κουρδικό ζήτημα. Κάθε εθνικό κίνημα είναι σε ένα βαθμό «οπορτουνιστικό» (κι εδώ δεν χρησιμοποιούμε τον όρο ως «ανάθεμα», αλλά ως ερμηνεύσιμη πραγματικότητα –η ωφελιμιστική αξιοποίηση κάθε ευκαιρίας) όσον αφορά τις σχέσεις του με άλλα κράτη. Αλλά αυτός ο «οπορτουνισμός» έγινε δεύτερη φύση του κουρδικού εθνικού κινήματος και πληρώθηκε ακριβά πολλές φορές στην ιστορία, όποτε έπαυαν να είναι χρήσιμοι κι αφήνονταν και πάλι στη μοίρα τους, απέναντι σε έναν αντίπαλο τον οποίο είχαν «εξαγριώσει» όταν φαντασιώνονταν ότι θα έχουν «ισχυρές πλάτες» επ’ άπειρον. Απότις διαδοχικές ένοπλες εξεγέρσεις των Κούρδων του Ιράκ –με αμερικανική παρότρυνση– που πνίγηκαν στο αίμα (με αμερικανική ανοχή) μέχρι το πρόσφατο δημοψήφισμα για ανεξαρτησία και την ταπεινωτική του κατάληξη όταν τους άδειασαν όλοι οι «σύμμαχοι» απέναντι στην αντεπίθεση της Βαγδάτης είναι ενδεικτικά παραδείγματα. Πέρα από τη σχέση με Μεγάλες Δυνάμεις, που βρίσκονταν μίλια μακριά από την περιοχή που τα ενδιαφέρει, τα κουρδικά πολιτικά κόμματα πολλές φορές επιχείρησαν να «παίξουν» και με τους ανταγωνισμούς μεταξύ των Τουρκίας-Ιράκ-Ιράν-Συρίας, φτάνοντας να συμμαχούν με κυβερνήσεις που καταπίεζαν «Κούρδους αδελφούς» στο εσωτερικό τους, αλλά ήταν πρόθυμες να στηρίξουν άλλους Κούρδους στο εσωτερικό του ανταγωνιστή τους. Ο ρόλος που έπαιξαν κουρδικά πολιτικά κόμματα σε περιόδους όξυνσης των σχέσεων Τουρκίας-Συρίας ή στην εποχή του πολέμου Ιράν-Ιράκ και οι πιο πρόσφατες προνομιακές σχέσεις της αυτόνομης κουρδικής περιοχής του Ιράκ με το τουρκικό κράτος, περιέχουν τέτοια παραδείγματα… Με το αποτέλεσμα να είναι κάθε φορά νέες ήττες και πισωγυρίσματα για τον κουρδικό λαό. Αλλά και να διαιωνίζεται η ιστορική «καχυποψία» ανάμεσα στους Κούρδους και τους Άραβες και τους Τούρκους, που έχει σταθεί ιστορικά ως εμπόδιο σε κάθε απόπειρα μιας πραγματικά προοδευτικής λύσης, στα πλαίσια της κοινής πάλης των «από κάτω» απέναντι στα καθεστώτα της περιοχής.
Οι προσπ έναν άλ
Δ
εν θέλουμε να αδικήσουμε μικρότερες πραγματικά ριζοσπαστικές δυνάμεις, αλλά η πλέον μαζική-ορατή δύναμη που διεκδίκησε και διεκδικεί ηγετικό ρόλο και τοποθετείται ιδεολογικά στα αριστερά των ηγεσιών τύπου Μπαρζανί και Ταλαμπανί, προέκυψε από το PKK. Ένα κόμμα που ενέτασσε τον εαυτό του στην «μαρξιστική-λενινιστική» παράδοση (μαοϊσμός) και διεξήγαγε για δεκαετίες ένοπλη πάλη στο εσωτερικό της Τουρκίας με στόχο ένα ανεξάρτητο (και αργότερα «σοσιαλιστικό») κουρδικό κράτος. Ο στόχος για
Έ
να χρόνο μετά την ίδρυσή του, το PYD «πήρε το βάπτισμα του πυρός» στην εξέγερση του Καμισλί, την «κουρδική Ιντιφάντα» του 2004 που εξαπλώθηκε σε όλες τις πόλεις με κουρδικό πληθυσμό, απαιτώντας δημοκρατικά δικαιώματα, αλλά αντιμετωπίστηκε με άγρια καταστολή από το καθεστώς Άσαντ, αυξάνοντας τη διάθεση για αυτονομία (που ως τότε ήταν περιορισμένη στη Συρία). Το 2011, με το ξέσπασμα της εξέγερσης ενάντια στο καθεστώς, διαδηλώσεις έγιναν και στις κουρδικές περιοχές. Τα περισσότερα κουρδικά κόμματα επιχείρησαν να συμμετέχουν στις προσπάθειες συγκρότησης ενός συνασπισμού όλων των αντιπολιτευόμενων κομμάτων. Δημιουργήθηκαν δύο διαφορετικές «ομπρέλες», μια πιο αδιάλλακτη («να γκρεμιστεί το καθεστώς») και μια πιο μετριοπαθής («στηρίζουμε τις διαδηλώσεις, απαιτούμε διάλογο για μεταρρυθμίσεις»). Η πρώτη –που κυριάρχησε πολιτικά λόγω της έξωθεν αναγνώρισης και στήριξης– καθορίστηκε και από τον αραβικό εθνικισμό αλλά και από τη στενή σχέση με το τουρκικό κράτος (που εκείνη την εποχή στήριζε ένθερμα την αντι-ασαντική δράση): Απορρίφτηκε κάθε συζήτηση για κάποιου είδους «αυτονομία» και ακόμα και το απλό κουρδικό αίτημα να μετονομαστεί το κράτος που θα προέκυπτε μετά από μια πτώση του Άσαντ σε «Συριακή Δημοκρατία» από «Συριακή Αραβική Δημοκρατία». Η δεύτερη αντιπολιτευτική ομαδοποίηση (με την οποία ήταν πιο κοντά το PYD) γρήγορα ξεπεράστηκε από τα γεγονότα, που πήραν τη μορφή εμφυλίου πολέμου. Σε αυτήν τη συνθήκη, το PYD έμεινε μετέωρο μεταξύ καθεστώτος και αντιπολίτευσης. Αλλά η εξέγερση και ο εμφύλιος του έδωσαν «χώρο» και χρόνο» να προωθήσει το πρόγραμμά του: Σε μια εποχή που έχανε διαδοχικά από τον έλεγχό του
23 οκτωβρη 2019
11
μιο Πόλεμο στο πείραμα της Ροζάβα
πάθειες για λλο δρόμο ανεξάρτητο κράτος βάρυνε περισσότερο από τη «σοσιαλιστική» προοπτική και αυτό καθόρισε τακτικές, συμμαχίες, μεθόδους πάλης κ.ο.κ. Το PKK δεν απέφυγε τελικά πρακτικές και τακτικές που ακολούθησαν και οι «παραδοσιακές» ηγεσίες, κινούμενο με το δόγμα «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου» (όπως γνωρίζουμε πολύ καλά στην Ελλάδα, όπου σε διάφορες χρονικές στιγμές η απεύθυνση για «αλληλεγγύη» στρεφόταν περισσότερο στο ελληνικό κράτος και τις πιο σκοτεινές «υπηρεσίες» του και λιγότερο στην Αριστερά) αλλά και γκρεμίζοντας κάθε προοπτική «γέφυρας»
με την τουρκική Αριστερά. Η διαδρομή του PKK έχει αρκετές «στροφές». Οι πιο ενδιαφέρουσες ήρθαν τα τελευταία χρόνια. Κατά την εποχή του «ανοίγματος» του Ερντογάν για ειρηνική επίλυση της διαμάχης, ο ιστορικός ηγέτης του PKK, Οτσαλάν, ανταποκρίθηκε, εισηγούμενος την αντικατάσταση της πάλης για «ενιαίο κι ανεξάρτητο Κουρδιστάν» με το στόχο για μια «λαϊκή δημοκρατία»: ήταν ένα θολό σχήμα που άφηνε ανοιχτή την πιθανότητα μιας επίλυσης του κουρδικού στα πλαίσια ενός γενικότερου εκδημοκρατισμού του τουρκικού κράτους. Έπειτα, εν μέρει ως απάντηση στις επιτυχίες του –μεγάλου ανταγωνιστή– κόμματος του Μπαρζανί στο Ιράκ (ανακήρυξη αυτόνομης κουρδικής περιοχής στο Ιράκ), το PKK υποχρεώθηκε να δώσει απαντήσεις στο κουρδικό ζήτημα και πέραν της Τουρκίας. Καταρχήν επιχείρησε μια «αποκέντρωση», με την ίδρυση αδελφών κομμάτων στη Συρία (το PYD το 2003) και το Ιράν (το PJAK
το 2004). Παράλληλα, ο Οτσαλάν, επηρεασμένος από το έργο του Αμερικάνου βετεράνου ελευθεριακού Μάρεϊ Μπούκτσιν, εισηγήθηκε το σχέδιο του «δημοκρατικού κονφεντεραλισμού» και της «δημοκρατικής αυτονομίας», ως στρατηγική που ξεπερνά τα εθνικά σύνορα κι αφορά όλη την περιοχή. Ήταν μια στρατηγική «αυτό-κυβέρνησης» σε τοπικό επίπεδο, που θα ομοσπονδιοποιούταν και θα «ξεπερνούσε την απαρχαιωμένη ιδέα του έθνους-κράτους». Ήταν μια στρατηγική με θολά σημεία: Αφορά μόνο τις κουρδικές περιοχές ή είναι ένα σχέδιο για όλους τους λαούς της περιοχής; Και με ποια πολιτικά εργαλεία (πέραν των αμιγώς κουρδικών κομμάτων;) θα υλοποιηθεί; Και κυρίως: ακόμα κι αν οι Κούρδοι όντως εγκαταλείπουν το στόχο για ένα δικό τους κράτος (ένα μεγάλο «αν», καθώς η «δημοκρατική αυτονομία» χωράει πολλές ερμηνείες) ποια η σχέση και η τακτική απέναντι στα υπαρκτά κράτη, τα οποία προφανώς δεν θα
πεινώσει τον ιρακινό κυβερνητικό στρατό, αποσπώντας πανάκριβο βαρύ οπλισμό και ξεχύνονταν στη Συρία είτε αήττητοι είτε ανενόχλητοι. Οι πολιτοφυλακές του PYD έδωσαν μια ηρωική μάχη για την άμυνα του Κομπάνι. Την ίδια εποχή, οι ΗΠΑ ξεκινούσαν την εκστρατεία για τη συντριβή του Ισλαμικού Κράτους κι αναζητούσαν ένα ικανό «πεζικό». Στη Συρία, δεν υπήρχε περίπτωση συνεργασίας με τον κυβερνητικό στρατό, ενώ οι αντικαθεστωτικοί αντάρτες αρνούνταν να ιεραρχήσουν τον πόλεμο ενάντια στο ΙΚ πάνω από τον πόλεμο ενάντια στον Άσαντ (μια βασική αμερικανική απαίτηση εκείνη την περίοδο). Αυτή ήταν η βάση της στρατιωτικής συμμαχίας με τις κουρδικές πολιτοφυλακές. Είχαν αποδειχθεί αποτελεσματικές στη μάχη και κάλυπταν την βασική αμερικανική απαίτηση: δεν στήριζαν το καθεστώς Άσαντ αλλά δεν πολεμούσαν εναντίον του. Η ηγεσία του PYD δέχτηκε τη συμφωνία με το διάβολο: Η αεροπορική κάλυψη βοήθησε στην άμυνα του Κομπάνι, ο βαρύς εξοπλισμός βοήθησε στην πορεία του πολέμου ενάντια στο ΙΚ.
Αλλά ο κίνδυνος που ελλοχεύει πάντοτε στις συμφωνίες με το διάβολο εκδηλώθηκε. Με την αεροπορική κάλυψη και τα βαριά όπλα, ήρθαν και οι «εκπαιδευτές» και οι «σύμβουλοι» και έπειτα οι αμερικανικές βάσεις στη Ροζάβα. Σύντομα οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF, μια «διεύρυνση» των κουρδικών πολιτοφυλακών με Σύρους Άραβες μαχητές) ανέλαβαν έναν πιο ενεργό ρόλο στον πόλεμο κατά του ΙΚ, που ξεπερνούσε την υπεράσπιση των εδαφών τους και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν πχ η εκστρατεία προς την Ράκα αποτελούσε επιλογή του PYD ή του Πενταγώνου (για να μην αναφέρουμε ότι η «μορφή» της εκστρατείας καθορίστηκε από το Πεντάγωνο, δηλαδή η πόλη ισοπεδώθηκε για να «απελευθερωθεί»). Σε μια εποχή που ο πόλεμος κατά του ΙΚ γινόταν ταυτόχρονα «αγώνας δρόμου» για κατάληψη εδαφών, με το βλέμμα στην διαπραγμάτευση της μεταπολεμικής Συρίας (κάτι σαν τον «αγώνα δρόμου» κατά το τέλος του ΒΠΠ), οι SDF
εξαφανιστούν; Κατά τη γνώμη μου, η ασάφεια ήταν σε μεγάλο βαθμό σκόπιμη, ώστε να χωράνε διάφορες απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα και να μένουν ανοιχτές πολλές τακτικές επιλογές. Για παράδειγμα, μέχρι τη στροφή 180 μοιρών του Ερντογάν και την επανέναρξη των βίαιων κατασταλτικών επιθέσεων στις κουρδικές περιοχές της Τουρκίας,η «νέα στρατηγική» μπορούσε να σημαίνει απλά την έμφαση κι ενίσχυση της δουλειάς στην τοπική αυτοδιοίκηση εκ μέρους του HDP, το οποίο παράλληλα επιχειρούσε να συγκροτηθεί ως κόμμα της Αριστεράς, που αγωνίζεται για τα δικαιώματα όλων στην Τουρκία. Αλλά η πιο ενδιαφέρουσα «ερμηνεία» της νέας στρατηγικής προέκυψε στη Συρία μέσα από τη δράση του PYD: Το πείραμα που έγινε διεθνώς γνωστό ως «Ροζάβα» και (μαζί με την ίδρυση του HDP στην Τουρκία) ήταν από τις πιο ελπιδοφόρες απόπειρες χάραξης ενός διαφορετικού δρόμου για το κουρδικό κίνημα.
Η Ροζάβα περιφέρειες και πόλεις της χώρας, ο Άσαντ προτίμησε να αποσύρει τις δυνάμεις του από τις κουρδικές περιοχές, όταν ξεσηκώθηκαν και αυτές. Αφενός, έστρεφε όλη την πολεμική του προσπάθεια σε άλλες κρίσιμες πόλεις, σε μια δύσκολη συγκυρία για το καθεστώς που τότε έχανε την πολιτική και στρατιωτική δυνατότητα να ελέγξει όλη την επικράτεια (μαζικές εξεγέρσεις και κύμα ανταρσιών στο στράτευμα). Αφετέρου, διασφάλιζε την ουδετερότητα των Κούρδων και του PYD, που έμειναν έξω από τον εμφύλιο (οι μόνες πόλεις που έχασε το καθεστώς τον έλεγχό τους και δεν αντιμετώπισαν τα καταστροφικά αντίμετρα των βομβαρδισμών και της πολιορκίας). Αυτή η δυνατότητα επέτρεψε την οικοδόμηση των θεσμών αυτοκυβέρνησης της Ροζάβα. Όπου υπήρξαν πολύ σημαντικά βήματα σε θέματα δημοκρατικών δικαιωμάτων (για τις γυναίκες, τις θρησκευτικές μειονότητες, τις πολιτικές ελευθερίες κ.ο.κ.). Σε σύγκριση με την κόλαση που επικρατούσε τριγύρω, αλλά και τις δικτατορίες και τις θρησκευτικές φονταμενταλιστικές δυνάμεις που έδιναν τον τόνο στην ευρύτερη περιοχή, η Ροζάβα φάνηκε να αποτελεί «όαση». Αυτό εξηγεί σε ένα βαθμό και μια ρομαντική υπερεκτίμηση των όσων συνέβαιναν εκεί, τα οποία είχαν να αντιμετωπίσουν τα δικά τους όρια κι αντιφάσεις: από την ένταση μεταξύ «δημοκρατικού πειράματος»και της βαρύνουσας κυριαρχίας του PYD μέχρι την ένταση μεταξύ «ενός συμπεριληπτικού προγράμματος για όλους τους λαούς» και την εμφανή επιρροή του κουρδικού εθνικισμού στο κόμμα.
Η εξέλιξη της σχέσης με τις ΗΠΑ
Κατά την άνοδο και την επέλαση του Ισλαμικού Κράτους, η Ροζάβα απειλήθηκε για πρώτη φορά. Οι μαχητές του ΙΚ είχαν τα-
πόνταραν στην αμερικανική στήριξη και επέκτειναν τον έλεγχό τους στο 1/3 των εδαφών της Συρίας.Καθώς ρωσικές, ιρανικές και κυβερνητικές δυνάμεις ανακτούσαν στρατιωτικά τον έλεγχο της υπόλοιπης Συρίας, οι ΗΠΑ αξιοποιούσαν ως «διαπραγμευτικό χαρτί» τους στην μεταπολεμική διευθέτηση τις (βάσεις στις) περιοχές των SDF. Το Ισλαμικό Κράτος δεν αποτελούσε πλέον άμεση απειλή (ή προτεραιότητα των ΗΠΑ) ενώ η ηγεσία Τραμπ μετά από αρκετές ταλαντεύσεις αποφάσισε να επιχειρήσει πιο αποφασιστικά τη γραμμή απεμπλοκής από ένα μέτωπο το οποίο δεν υπήρξε ποτέ κεντρικής σημασίας για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Έτσι ήρθε το «άδειασμα» της αμερικανικής αποχώρησης, που διευκόλυνε το σχεδιασμό Ερντογάν για εισβολή με στόχο να απωθήσει από τα σύνορά του τις κουρδικές πολιτοφυλακές και να ακυρώσει την παρουσία μιας «αυτόνομης» κουρδικής ημι-κρατικής οντότητας… (συνέχεια σελ. 15)
12
νεολαια
23 οκτωβρη 2019
Σκληρός αντι-εκπαιδευτικός νεοφιλελευθερισμός από την κυβέρνηση
Κυβερνητικό ξήλωμα της δημόσιας και δωρεάν παιδείας Του Χρήστου Σταυρακάκη
Η
πολιτική ηγεσία του Υπ. Παιδείας και η Υπουργός Νίκη Κεραμέως έχουν καταστήσει σαφές, αμέσως μετά τις εκλογές, ότι θα ακολουθήσουν μια πολιτική που είναι μίγμα ακραίου νεοφιλελευθερισμού σε συνδυασμό με ένα «πατροπαράδοτο» συντηρητισμό, της θρησκείας, του εθνικισμού και της «αριστείας». Μετά το μέτωπο που άνοιξε το Υπουργείο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (κατάργηση ασύλου, διαγραφές φοιτητών, εξίσωση πτυχίων κολλεγίων και ΑΕΙ-ΤΕΙ, συμβούλια ιδρύματος, πρυτανικές εκλογές) επιλέγει να ανοίξει και μέτωπο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αποκαλύπτοντας τα σχέδια της κυβέρνησης για το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα. Σύμφωνα με δημοσιεύματα μάλιστα, η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να καταθέσει το νομοσχέδιο για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση νωρίτερα από αυτό που θα φορά τις αλλαγές στην τριτοβάθμια. Μάλλον η Νίκη Κεραμέως αλλά και η κυβέρνηση, θεωρούν πως πρέπει να εκμεταλ-
λευτούν το γρηγορότερο δυνατό το κλίμα κοινωνικής ειρήνης που κληρονόμησαν από την κυβερνητική θητεία του μνημονιακού ΣΥΡΙΖΑ.
Οι προθέσεις του Υπουργείου
Πριν τις ανακοινωμένες προθέσεις, το Υπουργείο είχε φροντίσει να δώσει το στίγμα της πολιτικής που θα ακολουθούσε τόσο με την επαναφορά της βάσης του 10 όσο και με τις δηλώσεις για τις επικείμενες αλλαγές στο μάθημα της Ιστορίας. Η επαναφορά της βάσης του 10, που σχετίζεται προφανώς και με τη νεοφιλελεύθερη επίθεση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, έρχεται να επαναφέρει άλλο ένα εμπόδιο -ανάμεσα σε άλλα- στους μαθητές/τριες που επιδιώκουν να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενισχύοντας ταυτόχρονα τόσο τον ανταγωνισμό μεταξύ μαθητών/τριων όσο και τον εξεταστικο-κεντρικό χαρακτήρα του σχολείου. Με αντίστοιχο τρόπο (ενισχύοντας τον ανταγωνισμό) λειτουργεί και η επαναφορά της Αριστείας για την επιλογή των σημαιοφόρων, καταργώντας την προηγούμενη διάταξη της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για επιλογή μέσω κλήρωσης. Από την άλλη, οι επικείμενες αλλαγές στο μάθημα της Ιστορίας με στόχο αυτό
«να καλλιεργεί την εθνική συνείδηση», σύμφωνα με τα λόγια της Υπουργού, επιδιώκουν να μετρέψουν πλήρως το δημόσιο δωρεάν σχολείο σε ένα μηχανισμό εθνικής, ή ορθότερα εθνικιστικής προπαγάνδας, σε βάρος της ιστορικής γνώσης αλλά και της ανάπτυξης κριτικής σκέψης. Από τις σημαντικότερες αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση είναι η επαναφορά της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, μία διαδικασία που αποδεδειγμένα αποτελεί μηχανισμό «δικαιολόγησης» απολύσεων, όπως έχει δείξει η εμπειρία των τελέυταίων χρόνων, ενώ έχει πολεμηθεί πολύ σκληρά και με επιτυχία από το συνδικαλιστικό κίνημα μέχρις στιγμής. Τη στιγμή που οι ελλείψεις εκπαιδευτικού προσωπικού «βγάζουν μάτια», οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί καλύπτουν οργανικές θέσεις με άθλιες ελαστικές σχέσεις εργασίας η κυβέρνηση επιδιώκει την περαιτέρω υποβάθμιση του εκπαιδευτικού δυναμικού της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς πέρα από την προωθούμενη αξιολόγηση πρόκειται να επανεξετάσει τους 10500 διορισμούς στη γενική εκπαίδευση μέσω της ανακαταμέτρησης των κενών που υπάρχουν. Είναι βέβαιο πώς η κυβέρνση βρίσκεται σε ευθεία αντιπαράθεση με τις πραγματικές ανάγκες των
Οι μαθητές/τριες δίνουν τη δική τους απάντηση Είναι βέβαιο ότι οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί «λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο», καθώς οι ανάγκες των μαθητών/ τριών είναι τελείως έξω από την όποια δημόσια συζήτηση γίνεται και το τελευταίο διάστημα πυκνώνουν οι μαθητικές κινητοποιήσεις. Οι μαθητές Λυκείου στο Ίλιον, βρίσκονται σε συνεχόμενες κινητοποιήσεις εναντια στα σχέδια για τη χωματερή στη Φυλή. Στα μέσα Σεπτέμβρη, χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες διαδήλωσαν ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Παρά το διαφορετικό χαρακτήρα των κινητοποιήσεων, φαίνεται να υπάρχει μία σημαντική δυναμική και μία πολύ μεγάλη αγανάκτηση μέσα στα σχολεία, η οποία ψάχνει τρόπο να εκφραστεί. Αξίζει να μην ξεχνάμε ότι τα δύο προηγούμενα χρόνια, το «νέο σχολείο» του Γαβρόγλου συνάντησε πολύ δυναμικές αγωνιστικές αντιστάσεις από το μαθητικό κίνημα, μάθημα που φαίνεται να ξεχνάει η Νίκη Κεραμέως. Ο ρόλος του μαθητικού κινήματος, μπορεί να έχει αποφασιστικό χαρακτήρα στην αντιπαράθεση με το Υπουργείο Παιδείας και διαχρονικά αποτελεί ένα σημαντικό κρίκο για την αναγκαία συγκρότηση ενός πανεκπαιδευτικού αγωνιστικού μετώπου που θα μπορέσει με αξιώσεις να μπλοκάρει τη νεοφιλελεύθερη επίθεση της κυβέρνησης σε όλες τις βαθμιδες της εκπαίδευσης. Το επόμενο διάστημα υπάρχουν δύο κινητοποιήσεις-σταθμοί: μία πανεκπαιδευτική κινητοποίηση στις 31 Οκτώβρη
και μία μαθητική κινητοποίηση στις 4 Νοέμβρη. Η πρώτη καλείται από το Συντονιστικό Γενικών Συνελεύσεων και Καταλήψεων των Φοιτητικών Συλλόγων ενώ το δεύτερο καλείται από τη Συντονιστική Επιτροπή Μαθητών Αθήνας, που πρόσκειται στην ΚΝΕ. Η διοργάνωση δύο πανεκπαιδευτικών διαδηλώσεων αντικειμενικά λειτουργεί αντιπαραθετικά και δε βοηθάει στη συγκρότηση ενός αναγκαίου πανεκπαιδευτικού μετώπου.
Είναι απολύτως κρίσιμο να μπορεί το μαθητικό κίνημα να βρει τον τρόπο να εκφραστεί με ενωτικό και μαζικό τρόπο, ενάντια σε λογικές μικροπολιτικής ηγεμονίας. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, οι κινητοποιήσεις αυτές πρέπει να αξιοποιηθούν από το μαθητικό κίνημα, ώστε να βγει με τα δικά του αιτήματα και τα δικά του χαρακτηριστικά στο δρόμο, στέλνοντας αγωνιστικό μήνυμα στο Υπουργείο και την κυβέρνηση.
εκπαιδευτικών και των μαθητών/τριών. Χαρακτηριστικά αξίζει να αναφερθεί η ανοιχτή επιστολή του 15μελούς του 1ου Πειραματικού Σχολείου Αθηνών προς την υπουργό Παιδείας, όπου παρουσιάζονται κενά 56 (!) διδακτικών ωρών από τις οποίες οι 14 αφορούν μαθήματα προσανατολισμού στην Γ’ Λυκείου.
Οι αντιδράσεις στις κυβερνητικές προθέσεις
Η μεταρρυθμιστική επιθετικότητα του Υπουργείου, ωστόσο, δε βρίσκει εύκολα συμμάχους, υπονομεύοντας το στιβαρό, αποφασιστικό προφίλ που προσπαθεί να χτίσει η Νίκη Κεραμέως ενώ την ίδια στιγμή αποδεικνύεται πώς η κυβερνητική εκτίμηση ότι θα μπορέσει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να περάσει τέτοιας κλίμακας νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις είναι εσφαλμένη. Ήδη, εδώ και περίπου τρεις εβδομάδες επικρατεί αναβρασμός στους φοιτητικούς συλλόγους απέναντι στις κυβερνητικές επιλογές για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, με τις πρώτες κινητοποιήσεις να δηλώνουν την πρόθεση δυναμικής απάντησης. Τα κυβερνητικά σχέδια για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση δεν μπορούν να βρουν συμμάχους ούτε ανάμεσα στους συνδικαλιστές εκπαιδευτικούς της γαλάζιας παράταξης, αφού ακόμα και η ΟΛΜΕ δια μέσου του προέδρου της, Θ. Τσούχλου, ο οποίος πρόσκειται στη ΔΑΚΕ, έχει πάρει θέση ενάντια στις βασικές επιλογές του Υπουργείου Παιδείας: την αξιολόγηση, την προώθηση της Αριστείας, την αναβάθμιση των πρότυπων-πειραματικών σχολείων, ακόμα και στον τρόπο επιλογής των σημαιοφόρων. Επιπλέον, η ΟΛΜΕ έχει εκφράσει και τη συνολικότερη αντίθεσή της σε νεοφιλελεύθερες επιλογές που οδηγούν σημαντικά τμήματα του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος στην ιδιωτικοποίηση, όπως για παράδειγμα η επιβολή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών. Το γεγονός ότι η ΟΛΜΕ έχει αυτή την πολτική τοποθέτηση με ηγεσία προσκείμενη στην κυβερνητική παράταξη, σίγουρα δεν αποτελεί εχέγγυο για κάποια αγωνιστική κινητοποίηση των εκπαιδευτικών, σίγουρα όμως αποτελεί ένδειξη ενός γενικότερου κλίματος. Εάν μάλιστα λάβουμε υπόψη και τις περσινές πολύ δυναμικές κινητοποιήσεις των αναπληρωτών εκπαιδευτικών, υπάρχουν σίγουρα δυνατότητες αγωνιστικής απάντησης από τη μεριά του εκπαιδευτικού συνδικαλιστικού κινήματος, τις οποίες οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς οφείλουν να αξιοποιήσουν από τώρα. Διαφορετικά, η όποια αντιπολίτευση θα περιορίζεται στον κυβερνητικό συνδικαλισμό της ΔΑΚΕ ή στη δήθεν πολιτική αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, μέσω του Νίκου Φίλη, ο οποίος βέβαια, παρά τις «πύρινες τοποθετήσεις» για την πολιτική της Κεραμέως, καλεί σε εθνική συνεννόηση για τα θέμα της Παιδείας.
νεολαια
23 οκτωβρη 2019
13
Σε αγωνιστική τροχιά ξανά οι Φοιτητικοί Σύλλογοι! Του Νικόλα Κολυτά
Ή
ταν δεδομένο ότι οι αναδιαρθρώσεις που επιδιώκει να επιβάλει η ΝΔ στο δημόσιο πανεπιστήμιο δε θα έμεναν αναπάντητες. Έτσι, λοιπόν, σε τροχιά κινητοποιήσεων και αγωνιστικών αποφάσεων μπήκαν ξανά πολλοί φοιτητικοί σύλλογοι πανελλαδικά. Η νεοφιλελεύθερη επίθεση και η αστυνομική τρομοκρατία βρήκαν απέναντί τους χιλιάδες φοιτητές που ξαναζωντάνεψαν τις γενικές συνελεύσεις και τους δρόμους.
Ξαναζωντάνεμα Συλλόγων
Είναι πολύ σημαντικό το ότι μετά από μια περίοδο κινηματικής ύφεσης και κάμψης των αγώνων, αρκετοί φοιτητικοί σύλλογοι ενεργοποιήθηκαν ξανά σε ριζοσπαστική κατεύθυνση. Ο Οκτώβρης ξεκίνησε με μαζικές συνελεύσεις, καταλήψεις, επανοικειοποίηση των σχολών, διαδηλώσεις και επαναφορά της πολιτικής στα φοιτητικά αμφιθέατρα. Τα σχέδια για κατάργηση του ασύλου στην πράξη, για διαγραφές φοιτητών και όρια φοίτησης, για περεταίρω επιβολή διδάκτρων και είσοδο ιδιωτών στο δημόσιο πανεπιστήμιο ώθησαν μεγάλη μερίδα φοιτητών/τριών να ανακαλύψουν εκ νέου την ουσία της πολιτικής συμμετοχής και ενεργοποίησης. Στην Αθήνα μάλιστα πραγματοποιήθηκε μαζική και δυναμική διαδήλωση το πρωί της Πέμπτης 17/10, στην οποία καλούσαν με αποφάσεις τους πάρα πολλοί Σύλλογοι. Από το ΕΚΠΑ συμμετείχαν στο κάλεσμα η Πληροφορική, το Μαθηματικό, το Φυσικό, το Γεωλογικό, το Χημικό και η Νομική. Από το ΕΜΠ οι Μεταλλειολόγοι Μηχανικοί, οι Χημικοί Μηχανικοί, η ΣΕΜΦΕ και οι Μηχανολόγοι Μηχανικοί. Εντύπωση προκαλεί ότι απόφαση πήραν ακόμη και Σύλλογοι που για χρόνια αδυ-
νατούσαν να πάρουν αγωνιστικές αποφάσεις και ήταν ανενεργοί κινηματικά όπως αυτοί της ΑΣΟΕΕ και του Παντείου. Οι παραπάνω εικόνες κάνουν ξεκάθαρο ότι ο Μητσοτάκης και η Κεραμέως δε θα έχουν ένα εύκολο έργο. Υπό πολύ πιο δύσκολες συνθήκες ιστορικά, το φοιτητικό κίνημα έχει αποδείξει ότι μπορεί να αναπτύξει δυναμικές που μπορούν ακόμη και να οδηγήσουν σε τραγική υποχώρηση υπουργούς και κυβερνήσεις.
Συστημική προπαγάνδα Το γεγονός ότι επιστρέφει η πολιτική στα πανεπιστήμια προφανώς ενοχλεί. Αυτός είναι και ο λόγος που ολόκληρο το σύστημα μέσα από πολλές πτυχές του στέκεται απέναντι στα αιτήματα και τον αγώνα των φοιτητών/τριων. Κατευθυνόμενα ΜΜΕ, διοικήσεις σχολών και καθεστωτικές παρατάξεις, συντάσσονται με τα σχέδια του Υπουργείου και προσπαθούν να απονομιμοποιήσουν με κάθε τρόπο τις αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων. Άρθρο της «Καθημερινής» με τίτλο «Συνέλευση-παρωδία στη Νομική» έβαλε κατά της απόφασης για κατάληψη της σχολής αμφισβητώντας την εγκυρότητα της καταμέτρησης και κάνοντας λόγο για διαπληκτισμούς κατά τη διάρκειά της. Η απάντηση της Συντονι-
στικής Επιτροπής Κατάληψης ήταν άμεση τονίζοντας: «για όποιον δεν γνωρίζει για ποιον λόγο τα όργανα των συλλόγων και των σωματείων συγκροτούνται αυτοτελώς και ανεξάρτητα από το κράτος και τις κυβερνήσεις μπορεί να ανατρέξει στην πρόσφατη ιστορία». Την ίδια στιγμή η διοίκηση του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών αρνούνταν να αναγνωρίσει την επίσημη απόφαση του Φοιτητικού Συλλόγου, εκδίδοντας ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι το πανεπιστήμιο «τελεί υπό κατάληψη από ομάδα που δηλώνει ότι εκπροσωπεί το Σύλλογο Φοιτητών ΑΣΟΕΕ». Η απάντηση των φοιτητών ήταν και πάλι άμεση αναφέροντας: «Χθες ο φοιτητικός σύλλογος ΑΣΟΕΕ «Σωτήρης Πέτρουλας» πήρε αγωνιστική απόφαση μέσα από την αμεσοδημοκρατική διαδικασία της γενικής του συνέλευσης. (…) Όσο και αν αυτά δεν αρέσουν στην πρυτανεία και τους υποστηρικτές της συνεχίζουμε δυναμικά με διάφορες δράσεις. Κρατάμε τη σχολή μας ζωντανή». Όσο συμβαίνουν τα παραπάνω, η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ σε πληθώρα σχολών επιλέγει να μην μπαίνει καν στις εν εξελίξει Γενικές Συνελεύσεις προσπαθώντας να τις υποβαθμίσει και να τις απονομιμοποιήσει στα μάτια των φοιτητών. Πρόκει-
νέα από τις σχολές
ΑΣΟΕΕ
Στην ΑΣΟΕΕ ο φοιτητικός σύλλογος μετά από 5 χρόνια κατάφερε να συνεδριάσει και να πάρει απόφαση. Το ενωτικό αγωνιστικό πλαίσιο (ΕΑΑΚ-ΑΡΕΝ) ήταν αυτό που υπερψηφίστηκε. Το πλαίσιο συμπεριελάμβανε μία ημέρα κατάληψης της σχολής, καθώς και μια μέρα δράσης υπέρ του ασύλου με διάφορες εκδηλώσεις όπως προβολή ταινίας, συζητήσεις, ρεμπέτικο γλέντι, που έδωσαν στη σχολή ζωντάνια, δείχνοντας με τον καλύτερο τρόπο πως η υπεράσπιση και η επανανοηματοδότηση του ασύλου περνάει μέσα από τις συλλογικές διαδικασίες και την επανοικειοποίηση των σχολών από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες. Την Τετάρτη 23/10 έχει καλεστεί νέα γενική
συνέλευση, η τρίτη κατά σειρά, σε μια προσπάθεια κλιμάκωσης του αγώνα.
Νομική Αθήνας
Έπειτα από ένα χρόνο κινηματικής αδράνειας και αδυναμίας να βγουν Γ. Σ. στο Φ.Σ. Νομικής, η φετινή χρονιά ξεκινά με μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Μετά την πρώτη αγωνιστική απόφαση για μονοήμερη κατάληψη της σχολής, η δεύτερη ακόμη μαζικότερη γενική συνέλευση ήρθε να αποφασίσει το διήμερο αυτή τη φορά κλείσιμο της σχολής, ως απάντηση στο πολυνομοσχέδιο για την παιδεία που φέρνει η Κυβέρνηση. Στη συνέλευση έκανε την εμφάνισή του το πρώτο μπλοκ αντικατάληψης, που επεδίωξε να αμαυρώσει τη διαδικασία τόσο κατά τη διάρκειά
Ανάγκη αγώνα Είναι προφανές ότι ανοίγει ένας νέος κύκλος αγώνων και δυναμικής επανεμφάνισης του φοιτητικού κινήματος στο κινηματικό προσκήνιο. Το ζήτημα είναι οι κινητοποιήσεις των φοιτητών να μην περιοριστούν στους τέσσερις τοίχους των σχολών αλλά να συνδεθούν με τα αγωνιζόμενα τμήματα της υπόλοιπης κοινωνίας. Η οικοδόμηση ενός μαζικού πανεκπαιδευτικού μετώπου μαθητών-φοιτητών-εργαζομένων αποτελεί ένα πρώτο βήμα απέναντι στα νεοφιλελεύθερα και αυταρχικά μέτρα που πάει να επιβάλει η κυβέρνηση. Από το άσυλο μέχρι τις προσλήψεις εκπαιδευτικών, η εκπαιδευτική κοινότητα πρέπει να συσπειρωθεί και να συντονιστεί τόσο μέσα στους κοινωνικούς χώρους των σχολείων και των σχολών, όσο και στους δρόμους. Τα πρώτα δείγματα είναι θετικά και αναμένεται και συνέχεια. Ήδη στην πλειοψηφία των σχολών έχει οριστεί νέος γύρος Γενικών Συνελεύσεων στις οποίες υπό το βάρος των προηγούμενων αποτελεσμάτων, αναμένεται να μπουν πολύ πιο δυναμικά συστημικές παρατάξεις και μπλοκ αντικατάληψης. Απέναντί τους φοιτητές-καθηγητές-εργαζόμενοι πρέπει να απαντήσουν δυναμικά, μαζικά και ριζοσπαστικά. Μόνο έτσι το δημόσιο πανεπιστήμιο θα κρατηθεί όρθιο και τα ζητήματα της δημόσιας εκπαίδευσης θα συνδεθούν με τα αιτήματα και τους αγώνες της υπόλοιπης κοινωνίας…
επιμέλεια: Νικόλας Κολυτάς
της (συνεχείς αλληλοεπικαλυπτόμενες ερωτήσεις σε ομιλητές των αριστερών σχημάτων, ειρωνείες, κλπ), όσο και μετά (ανώνυμο συκοφαντικά δημοσίευμα στην «Καθημερινή» περί νοθείας και «μαγειρέματος»). Παρόλα αυτά, οι πρακτικές αυτές δεν κατόρθωσαν να αποσπάσουν τη συναίνεση της πλειοψηφίας, η οποία στήριξε με 142 ψήφους (έναντι 96 που συγκέντρωσε η πρόταση για ανοιχτή σχολή) την πρόταση του Ενιαίου Αγωνιστικού Πλαισίου(ΕΑΑΚ, ΑΡΕΝ) για διήμερη κατάληψης της σχολής, καθώς και μία σειρά από δράσεις και εκδηλώσεις του ΦΣ.
ΠΑ.Δ.Α. ΣΓΤΚΣ
ται για μια πρακτική που εξυπηρετεί τα σχέδια της κυβέρνησης και παράλληλα στέκεται απέναντι στην πολιτικοποίηση των Φοιτητικών Συλλόγων. Η τελευταία φαίνεται πως ενοχλεί πολύ, γι’ αυτό και πρόθεση της κυβέρνησης είναι η αποπαραταξιοποίηση των πανεπιστημίων και διεξαγωγή φοιτητικών εκλογών με ενιαία ψηφοδέλτια με βάση πρόσφατες δηλώσεις στελεχών της.
Για άλλη μια χρονιά ενώ μπαίνουμε στον δεύτερο μήνα της ακαδημαϊκής χρονιάς
τα προβλήματα παραμένουν και εντείνονται ακόμη περισσότερο. Υπεράριθμα εργαστήρια , έλλειψη διοικητικού προσωπικού, μη ανανέωση των συμβάσεων έκτακτων καθηγητών κ.α. δημιουργούν μια κατάσταση αρκετά δύσκολη για κάθε φοιτητή /τρία. Ωστόσο, τόσο οι προτάσεις της κυβέρνησης όσο και τα καθημερινά προβλήματα δεν δείχνουν ως τώρα να μπορούν να πείσουν τους φοιτητές/τριες να συμμετάσχουν στις γενικές συνελεύσεις. Το επόμενο διάστημα η Αριστερά μέσα στο σύλλογο θα χρειαστεί να μιλήσει με τους φοιτητές, να τους εμπνεύσει ώστε όλοι μαζί να διεκδικήσουν τα συμφέροντά τους. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με κοινές δράσεις, κοινά πλαίσια και ενότητα στη δράση.
14
κινημα
23 οκτωβρη 2019
Extinction Rebellion: Ένα οικολογικό κίνημα ριζοσπαστικής δράσης Του Νικόλα Κολυτά
Η
οικολογική αφύπνιση αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Ρεύματα, κινήματα, ιδέες, ακτιβισμοί φέρνουν τα πάνω κάτω σε μεγάλα αστικά κέντρα και όχι μόνο, σε όλο τον πλανήτη. Η Βρετανία ήταν μία από τις πρώτες χώρες στις οποίες εμφανίστηκε αυτό το νέο κύμα ριζοσπαστικής οικολογίας, το οποίο έχει προκαλέσει ανησυχία στους «από πάνω» και πολλή συζήτηση στους «από κάτω». Έχουμε γράψει επανειλημμένως στην ΕΑ για το κίνημα Extinction Rebellion (XR). Το συγκεκριμένο κίνημα έχει ως πυρήνα του τον οικολογικό ακτιβισμό. Μετρώντας ένα
χρόνο ζωής έχει καταφέρει να προσελκύσει πολύ κόσμο στις τάξεις του, διατηρώντας δύναμη σε περίπου 27 χώρες. Αυτό οφείλεται κυρίως στα δυναμικά χαρακτηριστικά που δίνει στις κινητοποιήσεις του, γεγονός που δεν είναι άσχετο με το ότι στα πρώτα του βήματα ήταν συνδεδεμένο με άτομα που συμμετείχαν και στο κίνημα «Occupy» στις ΗΠΑ. Σήμερα το XR επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο μέσα από ένα δεκαπενθήμερο διεθνές πρόγραμμα δράσεων ενάντια στην κλιματική αλλαγή μέσα στον Οκτώβρη, το οποίο κατέβασε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους ιδιαίτερα στους δρόμους του Λονδίνου.
Δυναμικές κινητοποιήσεις
Αυτό όμως που παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον στο XR είναι το ότι χιλιάδες άνθρωποι που δεν είχαν προηγούμενη πολιτική δραστηριότητα ή κιΤην Τρίτη 22/10 έγινε κινητοποίηση της Πρωτοβουλίας Αθήνας Ενάντια νηματική συμμετοχή, στις Εξορύξεις Υδρογονανθράκων, στο υπουργείο Ανάπτυξης, ενάντια εμπλέκονται σε αρστο νέο γύρο παραχωρήσεων «οικοπέδων» στα νοτιοδυτικά της Κρήτης. κετά ριζοσπαστικές μορφές ακτιβισμού. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνονται καταλήψεις δημοσίων κτιρίων, αποκλεισμοί δρόμων, σκαρφάλωμα σε αγάλματα και μνημεία, στένσιλ στους τοίχους, αυτοσχέδια οδοφράγματα, θέατρο δρόμου. Το πιο σημαντικό όμως είναι η αποφασιστικότητα των διαδη-
λωτών να αψηφήσουν τις αστυνομικές απαγορεύσεις και να γεμίσουν ξανά τους δρόμους και τις πλατείες του Λονδίνου κάνοντας παραστάσεις διαμαρτυρίας ακόμη και σε περιοχές που θεωρούνται πλούσιες και απλησίαστες. Φοιτητές, μαθητές, δημόσιοι υπάλληλοι, εργαζόμενοι σε εταιρείες, άνεργοι και πάρα πολλοί άλλοι που αισθάνονται περιθωριοποιημένοι κοινωνικά δρουν συλλογικά μέσα σε ένα κλίμα δημιουργικότητας, συνεργασίας και αλληλεγγύης. Αυτό το νέο κύμα αγώνων και αντιδράσεων αναμφίβολα τραβάει τα βλέμματα όλων. Πίσω από τις μαζικές και δυναμικές κινητοποιήσεις δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων κρύβεται μια βαθύτερη ανάγκη επιστροφής στην πολιτική με όρους συλλογικούς και «από τα κάτω». Αυτό φαίνεται από τις δηλώσεις πολλών συμμετεχόντων στις κινητοποιήσεις που τονίζουν ότι δε διεκδικούν απλώς ένα διαφορετικό τρόπο ζωής σε ατομικό επίπεδο αλλά μια συνολική συστημική αλλαγή (το περίφημο «system change not climate change»).
Ριζοσπαστική Αριστερά
Όσοι συμμετέχουν σε κινήματα όπως το XR αισθάνονται μια πρωτοφανή αίσθηση συλλογικότητας ενάντια στις βιομηχανίες, το πολιτικό κατεστημένο και τους διεθνείς οργανισμούς που τόσα χρόνια τους έλεγαν ψέματα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το ποιοι στάθηκαν εξαρχής απέναντι στις δράσεις του XR και άλλων συλλογικοτήτων βλέποντας τα χαρακτηριστικά και τα αιτήματά τους. Τα επίσημα ΜΜΕ, οι δυνάμεις καταστολής και η ακροδεξιά, προσπαθούν με
κάθε τρόπο να περιορίσουν την επιρροή και την ενεργητική συμμετοχή στο νέο ριζοσπαστικό οικολογικό κύμα που κατακλύζει τη Βρετανία αλλά και ολόκληρο τον κόσμο. Η στοχοποίηση των διαδηλωτών και η συκοφάντηση των ακτιβιστών σε ημερήσια βάση δεν επιφέρει όμως τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Παρά τις προειδοποιήσεις, την καταστολή και τις συλλήψεις οι άνθρωποι βγαίνουν στο δρόμο με τόσο μαζικούς όρους, που η αστυνομία δεν μπορεί να εφαρμόσει την απόφαση για απαγόρευση των διαδηλώσεων. Αυτό από μόνο του λέει πολλά. Απέναντι στο τεράστιο και διεθνές περιβαλλοντικό ζήτημα η ριζοσπαστική Αριστερά και το οργανωμένο εργατικό κίνημα, οφείλουν να δώσουν συγκεκριμένη μορφή και πολιτικό περιεχόμενο. Η σύνθεση των ανθρώπων που κινητοποιούνται ενάντια στην κλιματική αλλαγή αποδεικνύει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι πρόκειται για καταπιεσμένα αλλά και δυναμικά κομμάτια της κοινωνίας τα οποία αναζητούν πολιτική έκφραση και εργαλείο προκειμένου να αντισταθούν στη ζωή που προσπαθούν να τους επιβάλουν. Μπροστά στα «καμπανάκια» της επιστημονικής κοινότητας και την αδιαφορία των πολιτικών ηγεσιών, έδειξαν σωστά αντανακλαστικά βγαίνοντας στο δρόμο και διαταράσσοντας την κανονικότητα των πόλεων με ανορθόδοξα μέσα και ξεχωριστές κινητοποιήσεις. Αν αυτό το αντανακλαστικό μετατραπεί σε πολιτική συνειδητοποίηση θα μιλάμε για μια τεράστια νίκη. Αυτό όμως δε γίνεται αυτόματα. Απαιτεί τις ιδέες και την εμπλοκή της ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Συνέλευση 8ης Μάρτη
Μαζικό φεμινιστικό κίνημα συνδεδεμένο με τους ταξικούς αγώνες Της Σαπφώς Διαμαντοπούλου
Σ
ε συνέχεια των πρώτων διεργασιών της Συνέλευσης 8ης Μάρτη, έχει προγραμματιστεί για την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου στις 7.30μμ ανοιχτή συνέλευση στο κτίριο της ΔΟΕ (Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας). Με στόχο την έγκαιρη οργάνωση της φετινής καμπάνιας για την 8η Μάρτη, απευθυνόμαστε σε σωματεία και πρωτοβουλίες εργαζομένων, σε συλλογικότητες, εργαζόμενες, άνεργες, συνταξιούχες, γυναίκες που εργάζονται στο σπίτι, μαθήτριες και φοιτήτριες, ώστε να συζητήσουμε και να θέσουμε με υλικούς όρους την πορεία μας προς τη φεμινιστική απεργία. Η περσινή διαδήλωση κατάφερε να έχει για πρώτη φορά στην Ελλάδα απεργιακό χαρακτήρα, με κεντρικό σύνθημα «Απεργία στο σπίτι, απεργία στη δουλειά». Με
αυτήν την παρακαταθήκη, φέτος ξεκινάμε την προετοιμασία για την 8η Μάρτη από νωρίς, προκειμένου ακόμη περισσότερες συλλογικότητες και αγωνίστριες να εμπλακούν στον αγώνα για τη γυναικεία χειραφέτηση. Το φεμινιστικό ζήτημα βρίσκεται σήμερα στο κέντρο του ενδιαφέροντος, τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο. Στην Ελλάδα, η οικονομική κρίση και ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός πλήττει με ιδιαίτερη ένταση τις γυναίκες, ενώ παράλληλα επιχειρείται μια συστηματική ιδεολογική επίθεση, που γίνεται φανερή με μια σειρά από εξαγγελίες της κυβέρνησης. Αυτές οι φράσεις μας γίνονται πιο κατανοητές, αν σκεφτούμε την εργασιακή πραγματικότητα των γυναικών, όπου το καθεστώς επισφάλειας κυριαρχεί, η σεξιστική βία –από τη σεξουαλική παρενόχληση μέχρι το βιασμό ή/και τη δολοφονία– είναι συχνά μια φριχτή καθημερινότητα, ενώ τα κενά των κοινωνικών δομών, όπως η φροντίδα υπερηλίκων, παιδιών ΑΜΕΑ,
ψυχικά ασθενών κ.ά. καλύπτονται κατά κύριο λόγο από γυναίκες. Παράλληλα, «παραδοσιακά» είναι οι γυναίκες υπεύθυνες για τις οικιακές εργασίες και γενικότερα την κοινωνική αναπαραγωγή. Στη μακρά αυτή λίστα έρχεται να προστεθεί και η κυβερνητική πρόθεση περαιτέρω συντηρητικοποίησης της κοινωνίας, μέσω για παράδειγμα της καθιέρωσης της ημέρας του αγέννητου παιδιού κ.ά., θέλοντας μ’αυτόν τον τρόπο να μας «υπενθυμίσει» πως οι γυναίκες οφείλουν να επιτελούν πρωτίστως το ρόλο της μητρότητας. Δε μας κάνει φυσικά εντύπωση το γεγονός ότι, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ευρωπαïκή Επιτροπή αναφορικά με τον δείκτη ισότητας των φύλων για το 2019, η Ελλάδα βρίσκεται στην 28η και τελευταία θέση της κατάταξης με ποσοστό 51,2%. Στην παρούσα λοιπόν συγκυρία, της πολύπλευρης εκμετάλλευσης και καταπίεσης σε βάρος των γυναικών, η συγκρότηση ενός μαζικού και δυναμικού φεμι-
νιστικού κινήματος, που θα συνδέεται με τους ταξικούς μας αγώνες, καθίσταται περισσότερο από αναγκαία. Η Συνέλευση 8ης Μάρτη προσβλέπει να γίνει το αγωνιστικό εκείνο όχημα γύρω από το οποίο θα συσπειρωθούν όλες οι ριζοσπαστικές φωνές, συλλογικότητες κάθε είδους, που μάχονται για τη γυναικεία και την κοινωνική απελευθέρωση. Σ’ αυτό το πλαίσιο, θεωρούμε σημαντικό το συντονισμό μας σε πανελλαδικό, αλλά και διεθνές, επίπεδο. Όπως έχει προγραμματιστεί, το επόμενο διάστημα θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με φεμινίστριες από την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ελβετία. Η συνέλευση επίσης θα συμμετέχει ενεργά στην κινητοποίηση της 25ης Νοέμβρη, παγκόσμια μέρα ενάντια στη βία κατά των γυναικών. Οι σκέψεις που ήδη έχουμε ανταλλάξει, αλλά και ο διάλογος που πρόκειται να ανοίξει ακόμη περισσότερο στη συνέλευση στις 24 Οκτώβρη, μπορούν να γεμίσουν με ιδέες και έμπνευση την πορεία μας προς τη διαδήλωση της 8ης Μάρτη.
διεθνη
23 οκτωβρη 2019
15
Η Άστανα, η Άντανα και ο στραγγαλισμός της Ροζάβα
Ο «επώδυνος συμβιβασμός» στη βόρεια Συρία (συνέχεια από σελ. 10-11)
Α
πέναντι στην απειλή της τουρκικής εισβολής, η πολιτική ηγεσία της Ροζάβα και των SDF οδηγήθηκε σε αυτό που περιγράφουν ως «επώδυνο συμβιβασμό» με το καθεστώς Άσαντ, του οποίου οι ένοπλες δυνάμεις επιστρέφουν στις περιοχές από τις οποίες είχαν εκδιωχθεί μετά το 2011, με αντάλλαγμα την προστασία από τον τουρκικό στρατό. Σε πείσμα διάφορων φαντασιώσεων, δεν πρόκειται για κάποια σύμπραξη κυβερνητικού στρατού-Κούρδων ανταρτών ενάντια στον τουρκικό στρατό. Πρόκειται για «καταμερισμό εργασιών» μεταξύ των δυνάμεων της Άστανα (η στρατηγική συνεννόηση Ρωσίας-Τουρκίας-Ιράν-Συρίας), με τρόπο που να μένουν όλες οι πλευρές ικανοποιημένες. Άλλωστε και η Άγκυρα και η Δαμασκός και η Τεχεράνη συμμερίζονται την αντίθεση σε μια κουρδική αυτονομία. Η Μόσχα παίζει το ρόλο του βασικού ρυθμιστή, συντονίζοντας το διάλογο Άγκυρας-Δαμασκού και μεσολαβώντας με τους Κούρδους. Το είχε πράξει και κατά την τουρκική εισβολή στο Αφρίν: Τότε το PYD ήταν πιο ανθεκτικό απέναντι στο τελεσίγραφο («υποταγή στο Μπάαθ ή τουρκική εισβολή και κατοχή») και ο Πούτιν πιο πρόθυμος να αφήσει τον τουρκικό στρατό να ολοκληρώσει την επιχείρησή του. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει: ο δυσμενής συσχετισμός υποχρεώνει το PYD να ζητήσει «επώδυνο συμβιβασμό» ενώ η αμερικανική αποχώρηση διευκολύνει το ρωσικό σχεδιασμό να οργανώσει τη «λύση του ζητήματος».
Συνεννόηση
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε δεν σημαίνει ότι το «μπλοκ της Άστανα» έσπασε (ούτε σπάει έτσι εύκολα), το αντίθετο: συντονίζεται για να επιβάλει αυτό την δική του λύση στο κουρδικό ζήτημα. Ο Άσαντ και ο Ερντογάν μπορεί να υιοθετούν μια πιο πατριωτική-επιθετική ρητορική για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά οι αξιωματούχοι της Μόσχας μιλάνε πιο ανοιχτά. Και ομολογούν ότι τα δύο κράτη βρίσκονται σε διαρκείς επαφές μεταξύ τους. Παραδέχονται ότι ρωσικές δυνάμεις αναπτύσσονται για να διασφαλίσουν την «ομαλότητα» των επιχειρήσεων τουρκικού και συριακού στρατού και να αποτρέψουν ατύχημα. Η πραγματικότητα στο έδαφος επίσης ενισχύει αυτήν την περιγραφή. Ο Σεργκέι Λαβρόφ υπενθύμισε την Άντανα ως μοντέλο. Πρόκειται για τη συμφωνία του 1998. Μέχρι τότε, ο πατέρας Άσαντ φιλοξενούσε βάσεις του PKK, αφενός για να παρενοχλεί την Τουρκία κι αφετέρου για να «μετατοπίζει» το κουρδικό ζήτημα προς τον γείτονα και να εκτονώνεται στο εσωτερικό του. Όταν τα δύο κράτη ήρθαν πιο κοντά (όπως συμβαίνει και σή-
μερα), συμφωνήθηκε στην Άντανα ότι ο συριακός στρατός αναλαμβάνει να περιορίσει τη συνοριακή δράση των Κούρδων και ότι ο τουρκικός στρατός διατηρεί το δικαίωμα περιορισμένων επιχειρήσεων σε συριακό έδαφος απέναντι στην κουρδική «τρομοκρατία». Στα πλαίσια αυτής της συμφωνίας εκδιώχθηκε από τη Συρία
Η συμφωνία δεν σημαίνει ότι το «μπλοκ της Άστανα» έσπασε, το αντίθετο: συντονίζεται για να επιβάλει αυτό την δική του λύση στο κουρδικό ζήτημα ο Οτσαλάν, με τη γνωστή κατάληξη της περιπέτειάς του. Η αναφορά του Λαβρόφ «σκιαγραφεί» λοιπόν τις προθέσεις. Το βασικό ερωτηματικό είναι αν θα υπάρξει στη «νέα Άντανα» ένα πολιτικό ισοδύναμο της «παράδοσης Οτσαλάν», δηλαδή πολιτικά-οργανωτικά μέτρα του καθεστώτος Άσαντ απέναντι στο PYD και τη Ροζάβα γενικότερα. Αυτό μένει να φανεί. Προς το παρόν υπάρχει πόλεμος προπαγάνδας, με τις SDF ή αγωνιστές από τη Ροζάβα να επιμένουν ότι «ο συριακός στρατός αναπτύσσεται μόνο στα σύνορα όπως οφείλει» και ότι οι δομές του «πειράματος» παραμένουν άθικτες, ενώ το συριακό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων μεταδίδει πανηγυρικές ειδήσεις για είσοδο των κυβερνητικών δυνάμεων στη μία πόλη μετά την άλλη. Σε αυτή τη φάση, ο συριακός στρατός αναλαμβάνει να ολοκληρώσει το στόχο της τουρκικής εισβολής. Ο Ερντογάν, όταν δεν εκτοξεύει εθνικιστικές κορώνες, παραδέχεται ότι είναι θετική εξέλιξη η ανάπτυξη του συριακού στρατού, ενώ κάποια φιλο-ερντογανικά ΜΜΕ φτάνουν
να πανηγυρίζουν για την πρόοδο της «τουρκο-συριακής επιχείρησης που απομακρύνει τους τρομοκράτες». Η διαφορά είναι ότι ο συριακός στρατός το κάνει αναίμακτα, καθώς οι SDF υποκύπτουν στον εκβιασμό για να σώσουν ζωές. Μια τεράστια διαφορά για τον άμαχο πληθυσμό, αναμφίβολα, που δεν μπορεί να υποτιμηθεί ως εξέλιξη. Που δεν ακυρώνει όμως την πολιτική ήττα της Ροζάβα και τη συμπαιγνία των εμπλεκόμενων δυνάμεων (συντονισμός Άστανα, ανοχή ΗΠΑ) στο στραγγαλισμό της.
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Σε αυτό το φόντο, ήρθε η αμερικανική πρωτοβουλία και η επίσκεψη του αντιπροέδρου Πενς στην Τουρκία. Αυτή επιβεβαίωσε την αμερικανική ανοχή στην τουρκική επιχείρηση, καθώς το κοινό κείμενο αποτελεί στην ουσία μια ρητή αναγνώριση εκ μέρους των ΗΠΑ των τουρκικών διεκδικήσεων. Δείχνει να είναι μια προσπάθεια της Ουάσινγκτον να παραμείνει «στο παιχνίδι», κρατώντας την Τουρκία «μετέωρη» μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας, κάνοντας τις αναγκαίες παραχωρήσεις προς την Άγκυρα κι επιχειρώντας να παίξει και πάλι ρόλο μεσολαβητή μεταξύ Άγκυρας και PYD. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας (με το PYD) σίγουρα δεν έχουν γκρεμιστεί και ότι στο άνοιγμα της συζήτησης για αφοπλισμό των SDF, η Ουάσινγκτον έχει ακόμα ρόλο να παίξει (γνωρίζοντας πχ επακριβώς για πόσο και τι οπλισμό μιλάμε, παραμένει η μόνη που θα μπορούσε να εγγυηθεί ότι παραδόθηκε). Μιλώντας για «ανοιχτούς διαύλους», οι SDF ανακοίνωσαν την εκκένωση της Ρας Αλ Αΐν, μιας συνοριακής πόλης που είχε έντονη συμβολική σημασία για την τουρκική εκστρατεία, καθώς αφενός οριοθετούσε τη «ζώνη» που έχει δημιουργήσει σε αυτήν την πρώτη φάση της επιχείρησης και αφετέρου εκεί συνάντησε την ισχυρότερη αντίσταση από τις πολιτοφυλακές. Οι SDF ανακοίνωσαν την εκκένωση «σεβόμενες την εκεχειρία με αμερικανική διαμεσολάβηση». Κατά τα άλλα, ο πρακτικός αντίκτυπος
της «συμφωνίας» δε μοιάζει να προσθέτει κάτι καινούργιο, καθώς δεν αναφέρει οτιδήποτε συγκεκριμένο (ή κάποιο ρόλο των αμερικανικών δυνάμεων) ως προς την υλοποίηση των τουρκικών διεκδικήσεων –πέρα από την πίεση στο PYD να συμμορφωθεί σε αυτές. Είναι ενδεικτικές οι χλιαρές ως ανύπαρκτες αντιδράσεις των άλλων εμπλεκόμενων δυνάμεων (Ρωσία, Ιράν, Δαμασκός). Είναι πολύ πιο ενδεικτική η χρονική διάρκεια του μόνου συγκεκριμένου μέτρου που προέβλεπε η συμφωνία: οι 5 μέρες εκεχειρίας. Συμπίπτουν με το χρονικό διάστημα που μεσολαβούσε μέχρι το προγραμματισμένο ραντεβού Ερντογάν-Πούτιν στο Σότσι, όπου θα ξανασυζητηθούν όλα τα ζητήματα (θα γινόταν καθώς η ΕΑ θα πήγαινε στο τυπογραφείο). Το «μπλοκ της Άστανα» δείχνει να συντονίζεται για να απαλλαγεί από το βραχνά της Ροζάβα, την τελευταία «εκκρεμότητα» του συριακού. Ο Τραμπ δείχνει πρόθυμος να αφήσει τους άλλους να κλείσουν τις εκκρεμότητες, εκφράζοντας με ωμό τρόπο («δεν είναι δουλειά μας…») αυτό που έγραψε πιο εκλεπτυσμένα το σοβαρό ιμπεριαλιστικό περιοδικό Foreign Policy: «Η αποχώρηση από τη Συρία δεν αποτελεί κάποια ήττα. Ήττα θα ήταν ο εγκλωβισμός μας στη Συρία, την ώρα που η Κίνα κερδίζει έδαφος αλλού…».
Προοπτικές
Πού αφήνει αυτό την ίδια τη Ροζάβα; Είναι νωρίς να κρίνει κανείς, αλλά ο «επώδυνος συμβιβασμός» μπορεί να είναι η αρχή του τέλους για το ελπιδοφόρο πείραμα. Η στρατηγική-προγραμματική ασάφεια που υπήρχε εξαρχής ως προς τις σχέσεις της «δημοκρατικής συνομοσπονδίας» με τα υπαρκτά κράτη (βλ. σελ. 10-11) έρχεται δραματικά στο προσκήνιο. Το «πολιτικό σκέλος» του συμβιβασμού με το καθεστώς παραμένει θολό (πέρα από γενικόλογα ευχολόγια) και αμφιβάλουμε έντονα για την περίπτωση να έχει χώρο στη Συρία του Άσαντ ένα «πείραμα δημοκρατικής αυτονομίας»… Δεν αποκλείεται η αποτύπωση κάποιων κατακτήσεων στη διαπραγμάτευση της μεταπολεμικής Συρίας, στα πλαίσια μιας «παθητικής επανάστασης», όπου «όλα πρέπει να αλλάξουν για να παραμείνουν όπως πριν». Αλλά ο συμβολισμός της ανύψωσης της συριακής καθεστωτικής σημαίας σε πόλεις όπου μέχρι πρότινος ανέμιζε η σημαία της συνομοσπονδίας και του PYD, και η απαίτηση για ένταξη των πολιτοφυλακών σε «Λεγεώνα» του κυβερνητικού στρατού (η αποκατάσταση του κρατικού μονοπωλίου της βίας) δείχνει μια πρώτη νίκη του συριακού (και του τουρκικού) κράτους απέναντι στην προσπάθεια της Ροζάβα. Αλλά αν διδάσκει κάτι η πρόσφατη (και όχι μόνο!) ιστορία της περιοχής, και η πιο σίγουρη «τακτοποίηση» θέλει πολύ χρόνο και κόπο για να προχωρήσει και μπορεί ανά πάσα στιγμή να τιναχτεί στον αέρα, προς το καλύτερο ή και προς το χειρότερο…
16
αντιρατσισμος
23 οκτωβρη 2019
Στην τελική ευθεία της δίκης των νεοναζί Του Παναγιώτη Λίλλη
Οι απολογίες της ηγεσίας
Οι βουλευτές κατηγορούμενοι προκειμένου να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα, αμφισβήτησαν ανοιχτά την ευφυία και τη σοβαρότητα των «συναγωνιστών» τους, ή και φόρτωσαν την ευθύνη αποκλειστικά σε αυτούς για την εγκληματική δράση της ΧΑ. Όλες οι «πτέρυγες» (εναπομείναντες «πιστοί» στον Μιχαλολιάκο, «αποχωρήσαντες» με τον Λαγό και «μετανοούντες») επίσης επέμειναν στη θεωρία της πολιτικής σκευωρίας, μιας και η «διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης» είναι η κατηγορία που απειλεί το σύνολο της παλιάς ηγεσίας. Κάποια αλληλοκαρφώματα φάνηκαν ωστόσο, είτε με αντιφάσεις σε ισχυρισμούς για το πότε ενημερώθηκαν ποιοι για τη δολοφονία Φύσσα, είτε με την πιο ενδεικτική περίπτωση του «διαχωρισμένου» Μίχου, ο οποίος ήταν ο πρώτος που «έδωσε» την ύπαρξη ιεραρχίας, εντολών κλπ, κατήγγειλε το ότι δεν υπήρξαν διαγραφές, ενώ έμμεσα «έδειξε» τον Λαγό. Καθόλου τυχαία, στη διάρκεια της απολογίας Μίχου ξέσπασε «εμφύλιος» μεταξύ δικηγόρων των νεοναζί, με βαριές κουβέντες που λίγο έλειψε να καταλήξουν σε ξύλο. Ο Κασσιδιάρης επιχείρησε μια «ηγετική» εμφάνιση.Δεν απέφυγε κι αυτός στιγμές γελοιότητας όταν προσπαθούσε να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα, αλλά ήταν κυνικός και αλαζονικός, ανέβασε κατακόρυφα το ζήτημα της «σκευωρίας Σαμαρά», ενώ δια της υπεκφυγής «να συζητήσει πολιτικά» στο δικαστήριο και επικαλούμενος τις «ιδέες» και την «ελευθερία του λόγου» ήταν ο πρώτος που έκλεισε το μάτι στο σκληρό πυρήνα νεοναζί οπαδών.Ξεχωρίσαμε μια διατύπωση που κάθε λέξη της είχε σημασία: «ο δημόσιος λόγος μας ήταν προσαρμοσμένος στα πλαίσια της νομιμότητας». Ο Παναγιώταρος επιχείρησε να υπερασπιστεί τον αρχηγό του, παρουσιάζοντας την εικόνα μιας ηγεσίας που δεν ήξερε καν πόσες και ποιες τοπικές υπάρχουν (!) και διέγραφε άμεσα με εντολή Μιχαλολιάκου κάθε βίαιο στοιχείο (διαγραφές που βάση στοιχείων και
απολογιών, μόνο στο μυαλό του Παναγιώταρου υπάρχουν…). Αν μπορούμε να κάνουμε ένα ισολογισμό αυτή τη στιγμή: η Χρυσή Αυγήέχει υποστεί ξεκάθαρα νομική, ηθική και πολιτική ήττα, που θα έχεισυνέπειες πολιτικές αλλά και ποινικές, ιδιαίτερα για τους τραμπούκουςτων δρόμων. Η δίκη όμως της Χρυσής Αυγής έχει και ευρύτερες προεκτάσεις. Είναι ημεγαλύτερη δίκη με πολιτικό ενδιαφέρον μετά τη δίκη των χουντικών. Είναι επίσης ημεγαλύτερη δίκη, σε όλη την Ευρώπη μεταπολεμικά, ενάντια σεναζιστικό κόμμα. Οι χρυσαυγίτες περιγράφουν ως «σκευωρία» το ότι υπήρξε «πολιτική απόφαση» προκειμένου να κινηθούν οι Αρχές και η Αστυνομία. Ισχύει το ανάποδο: το γεγονός ότι χρειάστηκε «πολιτική απόφαση» (κάτω από ισχυρή κοινωνική πίεση) για να κινηθούν επιτέλους οι Αρχές και η Αστυνομία αναδεικνύει τη «σκευωρία» συγκάλυψης της δράσης της τα προηγούμενα χρόνια. Άλλωστε στη δίκη της ΧΑ, οι σχέσεις με την αστυνομία και το (παρα)κράτος είναι το μόνο ζήτημα που δεν αναδείχτηκε σχεδόν καθόλου.
«Να τελειώσουμε τη δουλειά»
«Η δίκη παράγει αποτελέσματα» είναι μια κοινή παραδοχή σε όλο το αντιφασιστικό φάσμα. Τα αποτελέσματα αυτά μπορούμε να τα καταμετρήσουμε: Πρώτο, από τότε που άρχισε η δίκη σταμάτησαν θεαματικά οι επιθέσεις σε μετανάστες, πρόσφυγες, ομοφυλόφιλους και ακτιβιστές της Αριστεράς. Δεύτερο, η δίκη έπαιξε σημαντικό ρόλο, αλλά όχι τον καθοριστικό, για την εκλογική πτώση της Χρυσής Αυγής και (ίσως σημαντικότερο) για τη διάσπαση της. Πίσω όμως από την κοινή παραδοχή στέκονται και αντιπαρατίθενται διαφορετικά πολιτικά επιχειρήματα. Για τον φιλελεύθερο αντιφασισμό η ενότητα του λεγόμενου «συνταγματικού τόξου» ήταν η κινητήρια δύναμη της κρίσης της Χρυσής Αυγής. Δεν συμμεριζόμαστε αυτή την άποψη. Ο πόλεμος ενάντια στα φασιστικά κινήματα και οργανώσεις δεν είναι ανεξάρτητος από τις αιτίες που δυναμώνουν τους φασίστες. Και ήταν οι ρατσιστικές και μνημονιακές πολιτικές (συνταγματικών) κομμάτων, όπως η ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και μετά το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ που έθρεψαν τους νεοναζί. Τα δικά μας καθήκοντα παραμένουν: ο παρατεταμένος πόλεμος θέσεων ενάντια στο φασισμό, την ακροδεξιά, το ρατσισμό. Αυτός ο πόλεμος δεν είναι ανεξάρτητος από την πάλη ενάντια στην ρατσιστική και αντεργατική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Στην τρέχουσα πολιτική στιγμή τουλάχιστον, ο κύριος εχθρός μας είναι ο θεσμικός ρατσισμός, που συνεχίζεται και κλιμακώνεται, στρώνοντας το έδαφος πάνω στο οποίο ανθίζουν ακροδεξιά «λουλούδια». Και ο «πόλεμος θέσεων» πρέπει να έχει κέντρο τους μαζικούς χώρους, εργατικούς και γειτονιάς, πείθοντας και κινητοποιώντας τον κόσμο της δουλειάς.
μικρά αντιρατσιστικά
Η
δίκη της ΧΑ πλησιάζει στο τέλος της μετά από 4,5 χρόνια. Ήδη κλείνει η φάση των απολογιών, με τους τελευταίους να είναι ο Λαγός και ο αρχηγός Μιχαλολιάκος. Η βασική γραμμή υπεράσπισης των χρυσαυγιτών, όλα αυτά τα χρόνια, είχε τέσσερα κομβικά σημεία: «Η δολοφονία του Φύσσα ήταν ένα ατυχές γεγονός- το κόμμα της Χρυσής Αυγής δεν έχει καμιά ευθύνη - δεν είμαστε ναζιστές αλλά έλληνες εθνικιστές - η δίωξη και η δίκη της Χρυσής Αυγής είναι πολιτική σκευωρία της κυβέρνησης Σαμαρά και των αμερικανοεβραίων». Αυτή η γραμμή κατέρρευσε στο δικαστήριο. Στις απολογίες για τις επιμέρους συνδεόμενες υποθέσεις (Φύσσας, Αιγύπτιοι αλιεργάτες, ΠΑΜΕ), η αστειότητα των δικαιολογιών, οι αντιφάσεις και οι αλληλοδιαψεύσεις διέλυσαν πολλά ατομικά «άλλοθι» αλλά και την προσπάθεια να παρουσιαστούν οι επιθέσεις ως «τυχαία-ατυχή περιστατικά» και όχι ως αποτέλεσμα της οργανωμένης δράσης ταγμάτων εφόδου. Αλλά και στο επίπεδο στοιχειώδους αξιοπρέπειας, πολλοί από τους «γενναίους» των «ταγμάτων εφόδου» αποδείχθηκαν «λίγοι» μπροστά στην ευθύνη των πράξεών τους. Αυτός ο διασυρμός όμως ήταν ανάλογος της ποταπότητας και τουκυνισμού της ναζιστικής ηγεσίας που τους εγκατέλειψε.
Το 2013, το σχέδιο της τότε κυβέρνησης να κλείσει το νοσοκομείο Αμαλία Φλέμινγκ είχε ξεκινήσει από την προσπάθεια κλεισίματος της Πτέρυγας Μπόμπολα. Η κινητοποίηση του σωματείου με τη στήριξη άλλων σωματείων, φορών, αριστερών κομμάτων κι οργανώσεων κατάφερε τότε να «παγώσει» το σχέδιο (έμειναν στο χώρο τα πλυντήρια και το Αρχείο), ενώ παραμένει η διεκδίκηση να επαναλειτουργήσει η Πτέρυγα ως μονάδα περίθαλψης. Σήμερα, χρησιμοποιείται ως πρόσχημα η μετεγκατάσταση προσφύγων στην Πτέρυγα, με πραγματικό στόχο το οριστικό κλείσιμό της. Το σωματείο οργάνωσε συγκέντρωση ενημέρωσης-συντονισμού φορέων και κατοίκων της περιοχής, για να εξηγήσει το αίτημα επαναλειτουργίας της Πτέρυγας και να προτείνει την εύρεση εναλλακτικών χώρων (που υπάρχουν) στην περιοχή για τη μετεγκατάσταση των προσφύγων. Αυτός ο σαφής διαχωρισμός από τη συγκέντρωση του Δήμου Μελισσίων-Πεντέλης με τη συμμετοχή Βελόπουλου και τη ρατσιστική άρνηση της δημοτικής αρχής να φιλοξενήσει γενικά πρόσφυγες στο δήμο είναι κρίσιμος. Ακροδεξιοί εμφανίστηκαν ως «ανησυχούντες» στη συγκέντρωση του σωματείου, επιχειρώντας να τη σαμποτάρουν ή και να την ακυρώσουν. Δεν τα κατάφεραν κι αποχώρησαν. Σωματεία, φορείς και κάτοικοι μπορούν να οργανώσουν τον κοινό αγώνα για επαναλειτουργία του Μπόμπολα και για στέγαση των προσφύγων σε άλλο χώρο του Δήμου, απαντώντας και σε κυβέρνηση και σε ακροδεξιά.
Το Δίκτυο Ελευθέρων Φαντάρων «Σπάρτακος» οργανώνει εκδήλωση-συζήτηση την Παρασκευή 1 Νοέμβρη στις 7 μμ στο Πολυτεχνείο. Αφορμή είναι η μήνυση αξιωματικού για «συκοφαντική δυσφήμιση κατ’ εξακολούθηση» ενάντια στους διαχειριστές του blog της Επιτροπής και τον αγωνιστή στο όνομα του οποίου είναι το τηλέφωνο στο οποίο γίνονται ορισμένες από τις καταγγελίες των στρατευμένων και των οικογενειών τους. Η μήνυση αφορά καταγγελίες που έγιναν στην Επιτροπή Αλληλεγγύης Στρατευμένων και δημοσιεύτηκαν στο blog. Αξίζει να σημειωθεί ότι για κάποιες από αυτές ο εν λόγω αξιωματικός είχε οδηγηθεί σε στρατοδικείο, όπου απαλλάχθηκε όχι γιατί δεν συνέβησαν όσα είχαν καταγγελθεί αλλά λόγω αμφιβολιών για το αν ο διοικητής είχε σκοπό να βλάψει τους καταγγέλοντες. Όπως γράφει η σχετική ανακοίνωση των συντρόφων, «Σε μια περίοδο που τα σύννεφα του πολέμου πυκνώνουν και πάλι στην ευρύτερη περιοχή μας και η κυβέρνηση και το σύστημα θέλουν τους στρατευμένους πειθήνια και άβουλα όργανα στα παιχνίδια των μεγάλων συμφερόντων είναι φανερό πως φωνές όπως του ‘’Σπάρτακου’’ και της Επιτροπής Αλληλεγγύης Στρατευμένων πρέπει να σιγήσουν».
Στο ίδιο κλίμα που περιγράφει η ανακοίνωση από πάνω, εντάσσεται η εκ νέου αύξηση της διάρκειας της εναλλακτικής θητείας από τους 12 στους 15 μήνες. Ο τιμωρητικός χαρακτήρας της εναλλακτικής θητείας στην Ελλάδα είναι μια χρόνια κατάσταση, που έχει δεχτεί κριτική από διεθνείς οργανισμούς όπως η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ. Σχετικά πρόσφατα μειώθηκε στους 12 μήνες, μια κίνηση που ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ χαρακτήριζε τότε θετική αλλά και ανεπαρκής, ζητώντας περαιτέρω διευκρινήσεις. Η σημερινή κυβερνητική απόφαση ακυρώνει ακόμα και τις ανεπαρκείς αλλαγές επιστρέφοντας στο παλιό τιμωρητικό καθεστώς, που όπως καταγγέλει και η Διεθνής Αμνηστία αντιβαίνει στο διεθνές δίκαιο και όλα τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα. Ακόμα και αυτονόητα αστικοδημοκρατικά δικαιώματα (9 μήνες εναλλακτικής θητείας, χωρίς τιμωρητικό χαρακτήρα) δεν αποκαταστάθηκαν πλήρως επί ΣΥΡΙΖΑ και παραβιάζονται ακόμα πιο κατάφωρα επί ΝΔ…
23 οκτωβρη 2019
διεθνη
17
To «μαλακό» Brexit πιο κοντά από ποτέ
Ποιον συμφέρει η συμφωνία του Τζόνσον με την ΕΕ Του Πέτρου Τσάγκαρη
Η
πολιτική κρίση στη Βρετανία συνεχίζεται, παρότι σε κάθε στροφή όλοι πιστεύουν ότι θα λάβει τέλος. Τα τελευταία επεισόδια αυτού του σισύφειου δράματος που διαρκεί από το 2016 ήταν η συμφωνία στην οποία κατέληξε, στα μέσα Οκτώβρη, ο πρωθυπουργός Μπ. Τζόνσον με τις Βρυξέλλες, η προσωρινή μη ψήφισή της από τη βρετανική Βουλή και οι επιστολές που αναγκάστηκε (βάσει τροπολογίας που πέρασε στη Βουλή) να στείλει ο Τζόνσον στην ΕΕ, ζητώντας παράταση της προθεσμίας για το Brexit – αλλά ταυτόχρονα δηλώνοντας ότι δεν συμφωνεί με αυτή την παράταση! Ο Μπόρις Τζόνσον, που ήρθε με ορμή ως φανατικός οπαδός του Brexit να αντικαταστήσει την «άτολμη» Τ. Μέι τον Ιούλιο, τελικά κατέληξε σε μία συμφωνία με την ΕΕ, όπου, απ’ ό,τι φαίνεται και οι δύο πλευρές αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν: και ο «αμείλικτος» Τζόνσον και η «άτεγκτη» ΕΕ.
Η Β. Ιρλανδία Σύμφωνα με τον Τύπο το «δύσκολο» θέμα, δηλ. η Βόρεια Ιρλανδία, λύθηκε με έναν περίπλοκο τρόπο ώστε να «σερβιριστεί» και στις δύο πλευρές ως επιτυχία: Η περιοχή παραμένει στην τελωνειακή επικράτεια του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά στην πραγματικότητα θα εφαρμόζονται οι τελωνειακές διαδικασίες της ΕΕ –ωστόσο θα υπάρχουν τόσες εξαιρέσεις, εκπτώσεις, επιχορηγήσεις και άλλες «διορθώσεις», ώστε αυτό πιθανά δεν θα γίνεται αισθητό. Σε κάθε περίπτωση, τουλάχιστον για όσο ισχύει η συμφωνία, τα εμπορεύματα που θα εισάγονται (π.χ. από τη Βρετανία) στη Βόρεια Ιρλανδία θα υπάγονται στους ελέγχους και θα απαιτούνται τα στάνταρτ όλης της ΕΕ, ώστε αυτά τα εμπορεύματα να μπορούν να κυκλοφορήσουν στη συνέχεια σε όλη την ΕΕ χωρίς περαιτέρω ελέγχους. Με άλλα λόγια θα μιλάμε για ενιαία αγορά. Παραβιάσεις αυτών των προϋποθέσεων και κανόνων θα επιλύονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Μακροπρόθεσμα το μέλλον των βορειοϊρλανδικών συνόρων θα βρεθεί στα χέρια του Κοινοβουλίου της Βόρειας Ιρλανδίας έπειτα από τέσσερα χρόνια –και έπειτα με ακόμη μια ψηφοφορία τέσσερα ή οκτώ χρόνια αργότερα. Αν το Κοινοβούλιο αποφασίσει να αλλάξει το καθεστώς που προκύπτει από τη συμφωνία και να θεσμοθετήσει «σκληρά» σύνορα με την ΕΕ (δηλ. με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας), τότε θα μπορεί να το κάνει –το Λονδίνο, οι Βρυξέλλες και το Δουβλίνο δεν θα έχουν κανένα λόγο.
Ρήξη; Πολλοί οπαδοί της παραμονής, κυρίως η δεξιά πτέρυγα των Εργατικών υπό τον
διαβόητο Τόνι Μπλερ, ισχυρίζονταν ότι από τη μια η ΕΕ είναι σκληρή και αμετακίνητη, ειδικά όσον αφορά το ζήτημα των συνόρων της Β. Ιρλανδίας. Από την άλλη ισχυρίζονταν ότι, συνακόλουθα, ο Τζόνσον δεν μπορεί να καταλήξει σε συμφωνημένο Brexit, και ότι μάλιστα δεν θέλει συμφωνημένο Brexit. Οι εξελίξεις δεν τους δικαίωσαν διόλου. Η ΕΕ έκανε πίσω, έως έναν βαθμό, όσον αφορά το ιρλανδικό ζήτημα και ο Τζόνσον κατέληξε σε μία συμφωνία με τις Βρυξέλλες. Η δημόσια εικόνα δεν είναι μια εικόνα ρήξης με την ΕΕ. Μάλιστα η γραφειοκρατία των Βρυξελλών φαίνεται να βρίσκεται στο πλευρό της βρετανικής κυβέρνησης σε όλα τα επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η χαρά για τη συμφωνία ήταν αμοιβαία. Δεν ήταν μόνον ο Τζόνσον που πανηγύριζε, αλλά και οι Ευρωπαίοι: Ο πρόεδρος της Ευρω-
όντας οπαδός της παραμονής, μπλόκαρε τη συμφωνία του Τζόνσον με το ψήφισμα που κατάφερε να περάσει στα μέσα Οκτώβρη), η οποία υποστηρίχθηκε από πολιτικούς που θέλουν πραξικοπηματικά να ανατρέψουν συνολικά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2016. Η επίσημη άποψη του Εργατικού Κόμματος ήταν κάποτε υπέρ του Brexit. Αλλά στην πορεία αυτό άλλαξε και πλέον τοποθετείται όλο και περισσότερο υπέρ ενός δεύτερου δημοψηφίσματος. Διαπρεπή στελέχη της αριστερής πτέρυγας, όπως ο Τζον Μακντόνελ, η Ντιάν Άμποτ κι άλλοι λένε ότι ένα νέο δημοψήφισμα πρέπει να προηγηθεί των εκλογών -και κάποιοι μάλιστα από αυτούς (όπως οι δύο προαναφερόμενοι) συμμετέχουν ως ομιλητές στις συγκεντρώσεις υπέρ της παραμονής (τις οργανώνει η «Ψήφος του Λαού»,) έχοντας
Οι εργαζόμενοι είναι διασπασμένοι σχετικά με το Brexit, καθώς οι μεν θεωρούν μεγαλύτερο κίνδυνο τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές των μη εκλεγμένων οργάνων της ΕΕ και οι δε θεωρούν ως μεγαλύτερο κίνδυνο τις ρατσιστικές, εθνικιστικές πολιτικές μιας Βρετανίας υπό τον Τζόνσον και τους ομοίους του. παϊκής Επιτροπής Ζ.Κ. Γιούνκερ δήλωσε ότι η συμφωνία εξασφαλίζει «σιγουριά». Και προσέθεσε πως δεν υπάρχει λόγος για παράταση –το βρετανικό κοινοβούλιο πρέπει να την εγκρίνει τώρα. Στο ίδιο μήκος κύματος ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ, Μισέλ Μπαρνιέ, τόνισε ότι το «κείμενο της συμφωνίας εξασφαλίζει νομική σιγουριά και βεβαιότητα εκεί όπου το Brexit δημιουργεί αβεβαιότητα». Η στάση αυτή έδωσε ένα γερό πάτημα στον Τζόνσον, αφήνοντάς του ανοικτές δύο δυνατότητες: είτε θα μπορέσει να μεταπείσει ικανό αριθμό βουλευτών (είτε του δικού του κόμματος είτε και άλλων) ώστε να υπερψηφιστεί η συμφωνία είτε θα ενισχύσει την άποψη και το κύρος του στην άμεση πια πορεία προς γενικές εκλογές. Θα μπορεί να κινηθεί με τη δημαγωγική γραμμή που έχει τόσο καλά κατοχυρώσει: ότι δηλ. ο ίδιος εκπροσωπεί «τη λαϊκή θέληση ενάντια στις ελίτ».
Εργατικό Κόμμα Η (δεξιά) πτέρυγα του Εργατικού Κόμματος που είναι υπέρ της παραμονής, έχει οδηγήσει τους βουλευτές της να συνασπίζονται με τους πιο κακόφημους πολιτικούς είτε αντάρτες των Τόρις, είτε Φιλελεύθερους ή αμετανόητους Μπλερικούς προκειμένου να στοιχηθούν πίσω από μια τροπολογία δεξιών βουλευτών (στην προκειμένη περίπτωση του Λέτουιν, που,
δίπλα τους τα πιο επιφανή στελέχη των κλασικών Τόρις και του βαθέος κράτους, όπως η μάστιγα των ανθρακωρύχων, ο λόρδος Χέζελτάιν. Ουσιαστικά μετατρέπουν τους Εργατικούς σε κόμμα που τοποθετείται ανοιχτά υπέρ της παραμονής, παραβιάζοντας όχι μόνο την εκφρασμένη θέληση του λαού το 2016, αλλά και τις αποφάσεις του πρόσφατου συνεδρίου του κόμματος τον Σεπτέμβριο. Η «Ψήφος του Λαού», μακριά από το να είναι ένα σώμα που εκπροσωπεί τους απλούς ανθρώπους στην αμφισβήτηση των ισχυρών, είναι μια οργάνωση των πλουσίων και ισχυρών που νικήθηκαν στο αρχικό δημοψήφισμα και είναι αποφασισμένοι να ανατρέψουν την απόφασή του. Χρηματοδοτείται από εκατομμυριούχους που τη διαφημίζουν με πανάκριβες δημοσιεύσεις σε εφημερίδες όπως η «Evening Standard» του Λονδίνου. Παρότι στις διαδηλώσεις υπάρχει εμφανής η Αριστερά με τις σημαίες και τα συνθήματά της, στην πραγματικότητα πρόκειται για κινητοποίηση του ακραίου κέντρου. Σε κάθε περίπτωση αν γινόταν δεύτερο δημοψήφισμα, θα ήταν καταστροφικό και για την εργατική τάξη και για τα κόμματά της: οι εργαζόμενοι είναι διασπασμένοι σχετικά με το Brexit, καθώς οι μεν θεωρούν μεγαλύτερο κίνδυνο τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές των μη εκλεγμένων οργάνων της ΕΕ και οι δε θεωρούν ως με-
γαλύτερο κίνδυνο τις ρατσιστικές, εθνικιστικές πολιτικές μιας Βρετανίας υπό τον Τζόνσον και τους ομοίους του. Κάθε έκκληση για μανιχαϊκή τοποθέτηση σε σχέση με το brexit-bremain ουσιαστικά διασπά την εργατική τάξη και τις οργανώσεις της που επίσης έχουν αντίθετες απόψεις.
Προοπτικές Ο υπουργός για το Brexit Στιβ Μπάρκλεϊ, παρουσιάζοντας τη συμφωνία του Τζόνσον με την ΕΕ, έκανε λόγο για «ένα νομοσχέδιο που ολοκληρώνει την αποχώρηση στις 31 Οκτωβρίου, που προστατεύει τις θέσεις εργασίας και την ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου και που μας επιτρέπει να προχωρήσουμε στις προτεραιότητες των πολιτών, όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η εγκληματικότητα». Είναι προφανής η διάθεση της κυβέρνησης του Brexit να απευθυνθεί στις ανάγκες της εργατικής τάξης, αλλά και των μικροαστών (υγεία, εκπαίδευση, αλλά και νόμος και τάξη και εδαφική ακεραιότητα) για να τους χρησιμοποιήσει ως κοινωνικό αντίβαρο στην τεράστια πλειοψηφία της άρχουσας τάξης που ήταν και είναι υπέρ της παραμονής στην ΕΕ. Όμως στην πραγματικότητα από τη σκοπιά των εργατικών συμφερόντων, η συμφωνία όπου κατέληξε ο Τζόνσον είναι πολύ χειρότερη από αυτήν στην οποία είχε καταλήξει Τ. Μέι. Η τελευταία είχε κάνει κάποιες παραχωρήσεις όσον αφορά τα εργασιακά δικαιώματα και την προστασία του περιβάλλοντος. Η τωρινή συμφωνία του Τζόνσον εγκαταλείπει ακόμη κι αυτές τις πενιχρές δεσμεύσεις –και το μόνο που κάνει η κυβέρνηση είναι κάποιες αόριστες, αλλά καθόλου δεσμευτικές αναφορές σε αυτά, προκειμένου να αποσπάσει τη λαϊκή συναίνεση. Ασφαλώς η εργατική τάξη δεν έχει κανένα συμφέρον από τη συμφωνία. Όμως αυτή μπορεί, λίγες ώρες αφότου γράφονταν αυτές οι γραμμές, να υπερψηφιστεί στο Κοινοβούλιο, καθώς πιθανά ο Τζόνσον θα πείσει τους δικούς του αντάρτες και άλλους «ρεαλιστές» βουλευτές να ψηφίσουν υπέρ. Μπορεί όμως η κάθε είδους αντιπολίτευση (το ακροδεξιό DUP από τη Β. Ιρλανδία που σήμερα στηρίζει την κυβέρνηση Τζόνσον, έχει δηλώσει ότι είναι εναντίον της συμφωνίας) να καταφέρει να φρενάρει με διάφορες μανούβρες τη συμφωνία (ή τους σχετικούς εφαρμοστικούς νόμους) ώστε αυτή να μην έχει περάσει έως τις 31 Οκτωβρίου οπότε πλέον η Βρετανία πρέπει να αποχωρήσει από τη ΕΕ. Κώλυμα όμως μπορεί να υπάρξει και στα επιμέρους κοινοβούλια των ευρωπαϊκών χωρών. Σε κάθε περίπτωση, όμως, για πρώτη φορά υπάρχει πλέον σοβαρή πιθανότητα η έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ να γίνει με συμφωνία –αλλά μια συμφωνία που σε καμία περίπτωση δεν θα προστατεύει τα συμφέροντα των εργαζομένων.
18
ΔΙΕΘΝΗ
23 ΟΚΤΩΒΡΗ 2019
Γαλλία Έκανε το γύρο του κόσµου η εικόνα συγκρούσεων µεταξύ πυροσβεστών και αστυνοµικών στη Γαλλία. Το πυροσβεστικό σώµα, απολαµβάνει και µεγάλη λαϊκή νοµιµοποίηση αλλά ταυτόχρονα θεωρείται και «σώµα ασφαλείας», οπότε η καταστολή των πυροσβεστών διαδηλωτών προκάλεσε µεγάλο σοκ. Η κινητοποίηση αφορούσε και τα προβλήµατα της υπηρεσίας (εκθέτοντας τον «πράσινο» τάχα Μακρόν) αλλά και το συνταξιοδοτικό, ενάντια στο οποίο έχουν µπει σε κίνηση και άλλοι κλάδοι το τελευταίο διάστηµα, µακριά όµως από τα φώτα της δηµοσιότητας. Όπως και τα κίτρινα γιλέκα, που η συµµετοχή και η ένταση έχει περιοριστεί, αλλά το γεγονός ότι συνεχίζουν ακόµα, σχεδόν ένα χρόνο µετά το αρχικό ξέσπασµα, λέει πολλά για την κατάσταση πνευµάτων στη Γαλλία του Μακρόν…
Λατινική Αµερική: Εξεγέρσεις και εκλογικές Του Πάνου Πέτρου
Ο
ι εξεγέρσεις στο Εκουαδόρ και τη Χιλή, αλλά και οι εκλογικές αναµετρήσεις σε Βολιβία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, επαναφέρουν το διεθνές βλέµµα στη Λατινική Αµερική. Όπου αποδεικνύεται ότι η κρίση των «ροζ κυβερνήσεων» δεν σηµαίνει και το «τέλος του δρόµου» και ότι η «νεοφιλελεύθερη παλινόρθωση» δεν είναι ακαταµάχητη τάση-οδοστρωτήρας. Εκλογικές νίκες ή ήττες της κεντροαριστεράς, αποτυχίες της ∆εξιάς στην κυβέρνηση, αντιδραστικές και αντιδηµοκρατικές τάσεις και διεργασίες, αλλά και εξεγέρσεις των «από κάτω», συνθέτουν ένα ρευστό σκηνικό βαθιάς κρίσης, όπου το πολιτικό-κοινωνικό εκκρεµές συνεχίζει να κινείται ταχύτατα...
Βολιβία
Στις προεδρικές εκλογές στη Βολιβία, ο Έβο Μοράλες κέρδισε την πρώτη θέση, όπως αναµενόταν, µε την οικονοµία της Βολιβίας να είναι η σταθερότερη σε όλη τη Λατινική Αµερική. Από το 2005 εκλέγεται σταθερά από τον πρώτο γύρο, ενώ το 2009 και το 2014 τα ποσοστά του έφταναν πάνω από 60% κι άφηναν 30-40 µονάδες πίσω τον εκάστοτε δεύτερο της διαλυµένης αντιπολίτευσης. Ωστόσο για πρώτη φορά αντιµετώπισε µια σοβαρή δοκιµασία. Είχε προηγηθεί η ήττα στο δηµοψήφισµα που θα επέτρεπε στον Μοράλες να διεκδικήσει 4η θητεία. Το κόµµα του, παρά την δήλωση ότι θα σεβαστεί το αποτέλεσµα, κατέφυγε στο Ανώτατο ∆ικαστήριο και κατάφερε έτσι να παρακάµψει το αποτέλεσµα. Ήταν µια κίνηση που κόστισε στη δηµοφιλία του Βολιβιανού προέδρου κι έδωσε πάτηµα στη δεξιές δηµαγωγίες περί «δικτατορίας». Οι καταστροφικές πυρκαγιές στον Αµαζόνιο υπήρξαν το δεύτερο πλήγµα, καθώς είχε προηγηθεί νόµος που τετραπλασίαζε τις εκτάσεις που επιτρεπόταν να αποψιλωθούν για αγροτική καλλιέργεια… Σε αυτό το φόντο ήταν ζητούµενο το αν αυτήν τη φορά θα οδηγηθεί σε δεύτερο γύρο. Η νίκη από τον πρώτο γύρο διασφαλίζεται είτε µε πάνω από 50% είτε µε πάνω από 40% και 10 µονάδες διαφορά από τον δεύτερο. Το βράδυ των εκλογών, κι ενώ στο 83% της καταµέτρησης ο Μοράλες είχε το 45% και δεύτερος ερχόταν ο Κάρλος Μέσα (που είχε ανατραπεί µε εξέγερση το 2005) µε 38%, σταµάτησε αιφνιδιαστικά η αναµετάδοση αποτελεσµάτων. Το επόµενο βράδυ
οι Αρχές ανακοίνωσαν ότι στο 95% της καταµέτρησης, το αποτέλεσµα ήταν οριακό (46,61% έναντι 37,06%) και ήταν αρκετά πιθανό ο Μοράλες να κερδίσει από τον πρώτο γύρο. Αν και τα επίσηµα αποτελέσµατα θα χρειαστούν λίγες µέρες για να είναι οριστικά, η σύγχυση γύρω από τη διακοπή της καταµέτρησης ήταν ένα ανέλπιστο δώρο για τη αντιπολίτευση, που κάλεσε τους οπαδούς της αµέσως στους δρόµους, καταγγέλοντας «νοθεία». Σε πολλές πόλεις ξέσπασαν συγκρούσεις µε τους υποστηρικτές του Μοράλες. Όσοι παρακολουθούν την περιοχή, γνώριζαν από µήνες ότι η βολιβιανή ∆εξιά «µελετούσε» Βενεζούελα και Βραζιλία κι εξέταζε το ενδεχόµενο να επιχειρήσει να αγνοήσει την «εκλογική οδό». Ωστόσο αυτό δεν αναιρεί ότι το λάθος της αγνόησης του δηµοψηφίσµατος και η υποχώρηση της εκλογικής βάσης του Μοράλες (τουλάχιστον σε σύγκριση µε τις καθαρές νίκες του παρελθόντος) έδωσαν «όπλα» στη δεξιά αντεπίθεση. Οι επόµενες µέρες θα είναι κρίσιµες…
Αργεντινή
Στις 27 Οκτώβρη, εκλογές γίνονται και στην Αργεντινή, ωστόσο ο θεσµός των ανοιχτών προκριµατικών που ήδη διεξήχθησαν επιτρέπει κάποιες εκτιµήσεις. Στις προκριµατικές, συµµετέχουν όλοιες όσοι-ες διεκδικούν το χρίσµα από το κόµµα τους ή από έναν συνασπισµό κοµµάτων. Το γεγονός ότι πρόκειται για υποχρεωτική κάλπη, στην οποία συµµετέχει όλο το εκλογικό σώµα (ο καθένας επιλέγει τον υποψήφιο του κόµµατος που –λογικά– θα στηρίξει στις εκλογές) προβλέπει σε σηµαντικό βαθµό και το τελικό αποτέ-
λεσµα. Ιδιαίτερα όταν η απόσταση είναι µεγάλη. Μια τέτοια περίπτωση καθαρού θριάµβου είχαµε στις φετινές προκριµατικές, όπου καταγράφηκε µια πολιτική συντριβή του δεξιού ΜαουρίτσιοΜάκρι από το περονικό κόµµα. Είναι ενδεικτικό ότι ήδη η αρθρογραφία διεθνών συντρόφων αφορά «την αναπότρεπτη πτώση του Μάκρι από την εξουσία». Αξίζει να θυµόµαστε ότι η 4ετία Μάκρι δεν χαρακτηρίστηκε µόνο από τις επιθέσεις της νεοφιλελεύθερης ∆εξιάς, αλλά και από την αναζωπύρωση των εργατικών αντιστάσεων, που έδωσαν πολλούς σκληρούς αµυντικούς αγώνες αυτά τα χρόνια. Είναι αυτό το ρεύµα αντίστασης που σήµερα ανοίγει το δρόµο στην εκλογική συντριβή ενός ανθρώπου που φιλοδοξούσε να εκφράσει µια νέα και µακρά νεοφιλελεύθερη ηγεµονία. Την δεξιά κυβέρνηση ωστόσο αποσταθεροποίησε και η οικονοµική κατάσταση, η οποία επιδεινώθηκε δραµατικά. Οι νεοφιλελεύθερες συνταγές που διαφηµίστηκαν κατά την εκλογική του νίκη ως αντίδοτο στη «στασιµότητα» της περιόδου Κίρχνερ, αποδείχθηκαν ανίκανες να αντιµετωπίσουν την κρίση και καταστροφικές. Οι δύο αυτοί παράγοντες πίσω από τη σηµερινή ήττα του πολιτικού ηγέτη που προσωποποιούσε τις ελπίδες «αντεπίθεσης της ∆εξιάς» µερικά χρόνια πριν, υπενθυµίζουν κάποια σηµαντικά στοιχεία όσον αφορά τη συζήτηση για τη «νεοφιλελεύθερη παλινόρθωση» στη Λατινική Αµερική. Το ένα αφορά βεβαίως την προθυµία του εργατικού κινήµατος και των «από κάτω» να αµυνθούν και να συγκρουστούν για να υπερασπιστούν κατακτήσεις της προηγούµενης περιόδου. Το δεύτερο αφορά το γεγονός ότι παρά την υπαρκτή βαθιά κρίση
του «ροζ κύµατος», ούτε η ∆εξιά έχει το δικό της (αποτελεσµατικό) σχέδιο εξόδου από την κρίση του καπιταλισµού. Αυτά τα στοιχεία από µόνα τους δεν λένε τίποτα για τις εξελίξεις: Για παράδειγµα αυτή ακριβώς η κατάσταση (παράταση του οικονοµικού αδιεξόδου, εργατική αντίσταση) οδήγησε στην πτώση του κεντροδεξιού Τεµέρ προς όφελος όµως του νεοφασίστα Μπολσονάρο, που προκρίθηκε ως ικανότερος να «επιβάλει λύσεις». Ωστόσο είναι στοιχεία που καθώς αφορούν όλη την υπο-ήπειρο, υπενθυµίζουν ότι το πεδίο πάλης παραµένει ανοιχτό. Στην περίπτωση της Αργεντινής, η αποτυχία της ∆εξιάς και η εκλογική της ήττα ανοίγει το δρόµο στην επιστροφή του περονισµού στην εξουσία. Αυτό που µένει να φανεί –και είναι το απολύτως κρίσιµο για να αποτιµήσει κανείς την εξέλιξη– είναι πώς ακριβώς θα «µεταφραστεί» αυτή η εκλογική νίκη από το εργατικό κίνηµα. Αν πρόκειται για «εκλογική ελάχιστη άµυνα», δηλαδή επιλογή να επιστρέψουν οι περονικοί στην εξουσία µήπως «σώσουν έστωό,τι σώζεται», µετά την λαίλαπα Μάκρι. Ή αν θα γίνει αντιληπτή ως πολιτική νίκη µε την ελπίδα ότι «θα τα πάρουµε όλα πίσω». Φυσικά θα πρόκειται για αυταπάτη: το περονικό κόµµα και ο επερχόµενος πρόεδρος Αλµπέρτο Φερνάντεζ δεν θα αµφισβητήσουν τον πυρήνα των πολιτικών Μάκρι. Αλλά ένας Αργεντίνος σύντροφος εύστοχα έγραψε ότι για την πορεία της ταξικής πάλης, προτιµά το σενάριο να υπάρχουν τέτοιες «αυταπάτες» σε τµήµατα του εργατικού κινήµατος, παρά να έχει επικρατήσει ένας «ρεαλισµός» ελάχιστων προσδοκιών. Σε αυτά τα νέα καθήκοντα, έχουν να ανταποκριθούν οι σύντροφοι του FIT (Μέ-
διεθνη
23 οκτωβρη 2019
19
Λίβανος
Ισραήλ
Μετά τις εξεγέρσεις σε Σουδάν και Αλγερία, τις πρώτες αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις στην Αίγυπτο του Σίσι και την πολύνεκρη εξέγερση στο Ιράκ, ο Λίβανος συγκλονίζεται από θηριώδεις καθημερινές διαδηλώσεις. Αφορμή ήταν η φορολόγηση στο Whatsup (ένα από τα φτηνότερα και πιο διαδεδομένα μέσα επικοινωνίας στη χώρα). Αλλά η λαϊκή έκρηξη ήταν γενικευμένη και με βαθύτερες αιτίες. Ξεπέρασε τις θρησκευτικές διαχωριστικές γραμμές (όπως φάνηκε από την «συμπάθεια» που έδειξαν ρητορικά όλα τα πολιτικά κόμματα στον «πόνο του λαού») και υποχρέωσε σε παραιτήσεις υπουργών αλλά και την ανακοίνωση ενός προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Αυτό δεν άρκεσε: τη Δευτέρα 21/10 έγινε γενική απεργία, οι διαδηλωτές φωνάζουν «επανάσταση-επανάσταση» και «ο λαός απαιτεί την ανατροπή του καθεστώτος», ενώ ειδικοί αναλυτές μιλούν για «έλλειμμα εμπιστοσύνης» που δυσκολεύει την προσπάθεια της κυβέρνησης να εκτονώσει την κατάσταση με υποσχέσεις…
Μετά από ένα μήνα διερευνήσεων, ο Νετανιάχου επέστρεψε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον πρόεδρο του Ισραήλ, καθώς δεν κατάφερε να συγκροτήσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Πλέον η πρωτοβουλία περνάει στον Μπένι Γκανζ. Αν δεν πετύχει κι αυτός ή δεν επιτευχθεί ένας «μεγάλος συνασπισμός» μεταξύ των δύο, το Ισραήλ θα πάει σε τρίτες κάλπες. Το ευχάριστο είναι ότι σε μια πολύ επικίνδυνη περίοδο για την ειρήνη στην περιοχή, οι κατεξοχήν τρομοκράτες της Μέσης Ανατολής σιωπούν βυθισμένοι στα εσωτερικά τους προβλήματα…
μάχες προκαλούν αναβρασμό τωπο της Αριστεράς και των Εργατών), της συμμαχίας τριών μεγάλων επαναστατικών οργανώσεων. Το FIT έχει «κατοχυρώσει» την εκλογική παρουσία του τα τελευταία χρόνια, ξεπερνώντας για άλλη μια φορά το εμπόδιο των προκριματικών (που «κόβει» όποιο σχηματισμό δεν περάσει το 1,5%), ενώ η εκλογική του σταθεροποίηση αντανακλά (έως και υποτιμά…) ένα πραγματικό «ρίζωμα» σε χώρους δουλειάς και τη δράση κι αναγνώρισή του στο κίνημα…
Ουρουγουάη Την ίδια μέρα με την Αργεντινή στήνονται οι κάλπες στην Ουρουγουάη. Στις αντίστοιχες «προκριματικές», το δεξιό Εθνικό Κόμμα επικράτησε του Frente Amplio (Πλατύ Μέτωπο), του κεντροαριστερού συνασπισμού που κυβερνά τη χώρα από το 2004. Ωστόσο στην Ουρουγουάη η ψήφος στις προκριματικές δεν είναι υποχρεωτική και η διαφορά δεν ήταν αρκετά μεγάλη, ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν προβάδισμα του Ντανιέλ Μαρτίνες (του υποψηφίου του Frente). Σε αυτήν την κάλπη παραμένει απρόβλεπτο το αποτέλεσμα και δεν αποκλείεται να υπάρξει ντέρμπι. Ωστόσο και εκεί οι προκριματικές έδειξαν κάποιες «τάσεις». Το γεγονός ότι το Frente Amplio «χωλαίνει» και δεν απολαμβάνει την ηγεμονία του πρόσφατου παρελθόντος. Αλλά και το γεγονός ότι συνεχίζει μια ισορροπία μεταξύ δεξιάς και αριστεράς: Ο Μαρτίνες θεωρείται ο πιο «φιλικός προς τις επιχειρήσεις» υποψήφιος που είχε ποτέ ως τώρα και μιλάει ως τέτοιος προεκλογικά, ενώ επέλεξε ως υποψήφια αντιπρόεδρο τη συνδικαλίστρια Γκρασιέλα Βιγιάρ, που κάνει μια «παράλληλη» προεκλογική εκστρατεία σε άλλο ακροατήριο, περιγράφοντας την κάλπη ως «μάχη ενάντια στην παλινόρθωση του νεοφιλελευθερισμού». Αυτές οι «ασκήσεις» είναι αμφίβολο αν θα καταφέρουν να αντιμετωπίσουν την άνοδο του συντηρητικού Εθνικού Κόμματος, αλλά και την ανασυγκρότηση του Κολοράντο. Το κεντρώο κόμμα το οποίο κυριαρχούσε για δεκαετίες στην Ουρουγουάη αλλά βρέθηκε στο περιθώριο τα τελευταία χρόνια, μετατοπίζεται προς τα κεντροαριστερά κι επιχειρεί «λίφτινγκ» σε πρόσωπα (ο υποψήφιός του Ερνέστο Τάλβι προκάλεσε αναστάτωση επικρατώντας απέναντι σε μια «βαρώνη» του κόμματος). Αξίζει να σημειωθεί και μια άλλη είδηση των προκριματικών. Το γεγονός ότι συγκέντρωσε ένα αξιοπρεπές ποσοστό και κατεβαίνει ως «τέταρτη δύναμη» ο ΓκουΐδοΜανίνι Ρίος, με ένα νέο κόμμα. Πρόκειται για έναν πρώην στρατηγό ο οποίος καταφέρθηκε ενάντια στις δικαστικές έρευνες για
τα εγκλήματα του στρατού στη διάρκεια της δικτατορίας και γι’ αυτό το λόγο απολύθηκε από τον απερχόμενο πρόεδρο ΤαμπάρεΒάσκες. Αυτό το «λουλούδι» οργάνωσε μια ακροδεξιά προεκλογική εκστρατεία, που ευνοήθηκε από την οργάνωση δημοψηφίσματος (τη μέρα των προεδρικών εκλογών) για απίστευτα σκληρά μέτρα «Νόμου και Τάξης» ώστε να περιοριστεί η εγκληματικότητα που αυξάνεται στη χώρα. Ο Ρίος δεν έχει ελπίδα να νικήσει, αλλά εμφανίζεται με μια κοινωνική-εκλογική βάση στο πολιτικό παιχνίδι κι αξίζει να θυμόμαστε ότι κάποτε ο Μπολσονάρο υπήρξε
Το «ροζ κύμα» εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κρίση, αλλά ούτε η Δεξιά διαθέτει ένα ηγεμονικό σχέδιο εξόδου από την κρίση. Σε αυτό το φόντο προκύπτουν εκλογικές εναλλαγές, ακροδεξιές διεργασίες, αλλά πλέον και λαϊκές εξεγέρσεις από τα κάτω... πολύ πιο «περιθωριακός» απότι ο μέχρι πρότινος στρατηγός. Συμβαίνουν τέτοιες διεργασίες και στην «εκσυγχρονισμένη» και «ήρεμη» Ουρουγουάη της ηγεμονίας μέχρι πρότινος του «προοδευτισμού»… Δυστυχώς σε αυτή τη χώρα, οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς (αγωνιστές που δεν αναγνωρίζουν πια τους παλιούς τους συντρόφους στους Τουπαμάρος κι έχουν αποχωρήσει από το Frente Amplio συγκροτώντας άλλους σχηματισμούς όπως η Unidad Popular) παραμένουν πολύ περιορισμένες…
Εκουαδόρ Ωστόσο τα πιο μεγάλα νέα έρχονται από δύο άλλες χώρες και δεν αφορούν κάλπες. Η λαϊκή εξέγερση στο Εκουαδόρ μετά από 11 μέρες διαδηλώσεων, απεργιών, αποκλεισμών δρόμων και συγκρούσεων πέτυχε μια μεγάλη νίκη. Η συμμαχία εργατών-ιθαγενών-φοιτητών, αντιμετώπισε θαρρετά την «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» κι υποχρέωσε τον πρόεδρο Μορένο να μετεγκατασταθεί σε άλλη πόλη, καθώς οι διαδηλωτές αποκτούσαν τον έλεγχο της πρωτεύουσας. Η εξέγερση γενικεύτηκε και σε άλλες πόλεις με το σύνθημα «παντού ανεπιθύμητος!». Φαίνεται ότι ο Μορένο ανακάλεσε την πρόσφατη προϊστορία
του κινήματος στο Εκουαδόρ που είχε ανατρέψει διαδοχικά 3 προέδρους και σε μια αιφνιδιαστική στροφή 180 μοιρών, ο μέχρι πρότινος «αδιάλλακτος» πρόεδρος ανακοίνωσε την ακύρωση του «πακετάτσο», των μέτρων δηλαδή που είχε συμφωνήσει με το ΔΝΤ και είχαν προκαλέσει την εξέγερση. Πρόκειται για μια ανέλπιστη και σπάνια νίκη, που αποτελεί μια «χειροπιαστή» επιβεβαίωση όσων ισχυριζόμαστε ότι η απάντηση στα αδιέξοδα του «ροζ κύματος» που άνοιξαν το δρόμο στην νεοφιλελεύθερη παλινόρθωση βρίσκεται στην αναζωπύρωση της εξωκοινοβουλευτικής δράσης από τα κάτω. Ο Μορένο αναζητά «εναλλακτικά» δημοσιονομικά μέτρα στη θέση αυτών που ακυρώθηκαν και κάλεσε τις ιθαγενικές οργανώσεις (που με την δύναμη και τη μαχητικότητά τους έπαιξαν κεντρικό ρόλο στο κίνημα) σε σχετικές διαπραγματεύσεις. Οι οργανώσεις ανέστειλαν τις κινητοποιήσεις μετά την πρώτη νίκη και συμμετέχουν στο διάλογο, αλλά προσέρχονται με καθαρές θέσεις που ελπίζουμε να κρατήσουν μέχρι τέλους: Καμιά επιβάρυνση των λαϊκών στρωμάτων – Να αναζητηθούν τα χρήματα επιβαρύνοντας τους πλούσιους. Ζητούν επιπλέον την καθαίρεση των υπουργών που φέρουν ευθύνες για την καταστολή. Η συνέχεια παραμένει ανοιχτή. Μετά την ακύρωση του «πακετάτσο», στο ίδιο μέρος που λίγες ώρες πριν ήταν πεδίο μάχης, στήθηκε ένα απίστευτο λαϊκό πανηγύρι. Παρά τη γενική ευφορία, το κλίμα παρέμενε μαχητικό. Άλλοι δήλωναν σκεπτικοί με την αναστολή των κινητοποιήσεων, ενώ άλλοι δεν διαφωνούσαν αλλά δήλωναν «έτοιμοι να επιστρέψουν άμα χρειαστεί». Γιατί όλοι συνέκλιναν στο «δεν εμπιστευόμαστε τον Μορένο»…
Χιλή Όταν στο περασμένο φύλλο της «Εργατικής Αριστεράς» γράφαμε ότι θα ήταν εξαιρετικό νέο να αποδειχθούν «αυτές οι εμπειρίες εξίσου μεταδοτικές όσο και την τελευταία φορά που οι λαοί της υπο-ηπείρου μπήκαν σε κίνηση» διατυπώναμε ευχή, δεν περιμέναμε τόσο γρήγορες εξελίξεις. Λίγες μέρες μετά τη λαϊκή νίκη στο Εκουαδόρ, όταν ο δεξιός πρόεδρος Πινιέρα ανακοίνωσε την αύξηση των τιμών στις συγκοινωνίες, το κίνημα στη Χιλή ήξερε πώς να απαντήσει: Με εξέγερση. Έχοντας στην πρώτη γραμμή φοιτητές και μαθητές, όπου υπάρχει πλούσια παράδοση αγωνιστικότητας και αντικαπιταλιστικής πολιτικοποίησης τα τελευταία 15 χρόνια, μαζικές διαδηλώσεις απέκλεισαν σταθμούς, κατέλαβαν εκδοτήρια, συγκρούστηκαν με τις δυνάμεις καταστολής, οδηγώντας τον Πινιέρα να κηρύξει
κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Οι κινητοποιήσεις δεν σταμάτησαν και ο Χιλιανός πρόεδρος υποχρεώθηκε να ακυρώσει την αύξηση στα εισιτήρια, αναγνωρίζοντας ότι οι διαδηλωτές «είχαν κάποιο δίκιο». Αλλά η υποχώρηση στο συγκεκριμένο μέτρο συνοδεύτηκε από σκλήρυνση της καταστολής, ελπίζοντας ο συνδυασμός να απομονώσει/αντιμετωπίσει τους ριζοσπάστες αγωνιστές, ενάντια στους οποίους έβγαλε έναν βιτριολικό λόγο: «Είμαστε σε πόλεμο με έναν πανίσχυρο και ασυμβίβαστο εχθρό που δεν σέβεται κανέναν και τίποτα». Αναφερόταν στους χιλιάδες που αντέδρασαν στην επέκταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης σε όλη τη χώρα, κατά το «σαββατοκύριακο της οργής», στη διάρκεια του οποίου παρατάχθηκαν 10.000 στρατιώτες στους δρόμους, υπήρξαν εκατοντάδες συλλήψεις και -κυρίως!- 11 νεκροί. Στο πλευρό των νεαρών διαδηλωτών βρέθηκαν λιμενεργάτες και εργαζόμενοι στα ορυχεία με πανεθνικές απεργίες. Αυτά στη χώρα που μερικές μέρες πριν, ο πρόεδρος Πινιέρα διαφήμιζε στα διεθνή οικονομικά ΜΜΕ ως «όαση» μέσα στη λατινοαμερικάνικη αστάθεια… Στο τέλος του κολασμένου τριημέρου και καθώς γράφονταν αυτές οι γραμμές, επικρατούσε μια προσωρινή σιωπή στους δρόμους. Αλλά κανείς δεν μπορούσε να εγγυηθεί για την επόμενη μέρα. Όπως δήλωσε η συνδικαλίστρια των εργαζομένων στο Μετρό, ΠάουλαΡιβας, «Αφορά τις χαμηλές συντάξεις, την ιδιωτικοποίηση του νερού, την αύξηση στις τιμές του ηλεκτρικού, το σύστημα υγείας, την ανάγκη για ίση πρόσβαση στην παιδεία. Το εισιτήριο στο μετρό ήταν ο πυροδότης, ήταν συμβολικό. Έκανε το λαό να πει “φτάνει πια”». Μια φοιτήτρια Νομικής το έθεσε πιο γενικά: «Δεν αφορά τις τιμές του μετρό – αφορά το ότι το σύστημα μας στίβει σαν λεμόνια».
Εύφλεκτη περιοχή Το χειμώνα του 2016, εν τω μέσω της «δεξιάς παλινόρθωσης», ένα άρθρο στο περιοδικό «Κόκκινο» που περιέγραφε την υποχώρηση, επεσήμανε και τις δυνατότητες, παραθέτοντας μια εκτίμηση του Economist που ως σοβαρό αστικό έντυπο, δε συμμεριζόταν τον «τριομφαλισμό» άλλων δεξιών Μέσων: «Το πρόβλημα είναι πως οι ηγέτες της Λατινικής Αμερικής αντιμετωπίζουν πληθυσμούς που έχουν βρεθεί σε κινητοποίηση κι έχουν συνηθίσει σε καλές μέρες. Αυτό απαιτεί επιδέξιους κυβερνητικούς χειρισμούς. Αν αυτοί δεν υπάρξουν, η Λατινική Αμερική μπορεί να γίνει ακόμα πιο εύφλεκτη τα επόμενα χρόνια».
23 ΟΚΤΩΒΡΗ 2019
Στην τελική ευθεία της δίκης των νεοναζί σελ. 16
Συνέντευξη µε τον ευρωβουλευτή Μ. Ουρµπάν
Μόρια: Να εξασφαλιστεί η αξιοπρεπής υποδοχή και διαµονή για όλους-ες Συναντήσαµε τον Μιγκέλ Ουρµπάν, ευρωβουλευτή του Podemos και µέλος της ισπανικής οργάνωσης Αντικαπιταλίστας, στην Αθήνα. Το ταξίδι του έγινε µε αφορµή µια επίσκεψη στον καταυλισµό στη Μόρια την Πέµπτη 17 Οκτώβρη, στο πλαίσιο πρωτοβουλίας της ευρω-οµάδας GUE/NGL. Καταγράψαµε µια σύντοµη συνοµιλία µαζί του. Τη συνέντευξη πήρε η Κατερίνα Σεργίδου.
Την Πέµπτη επισκέφθηκες τον προσφυγικό καταυλισµό στη Μόρια. Ποιες είναι οι παρατηρήσεις σου µετά από αυτή την επίσκεψη; Η κατάσταση στη Μόρια δεν είναι βιώσιµη. Αν πριν από ένα χρόνο η κατάσταση ήταν πολύ σοβαρή, σε σηµείο οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα να καταγράψουν
τη Μόρια ως το χειρότερο προσφυγικό καταυλισµό στην Ευρώπη, τώρα η κατάσταση είναι µη βιώσιµη. Γιατί οι υποδοµές συνεχίζουν να είναι ίδιες όπως πριν από ένα χρόνο, όταν η κατάσταση ήταν ήδη πολύ άσχηµη. Τώρα στον καταυλισµό διαµένει ο διπλάσιος κόσµος από πέρυσι και η νέα κυβέρνηση εφαρµόζει µια σειρά από περικοπές στην πρόσβαση στην υγεία για τους πρόσφυγες, γεγονός που περιπλέκει ακόµα περισσότερο την ήδη επιβαρυµένη κατάσταση. Έτσι το Σεπτέµβρη φτάσαµε στο σηµείο να δούµε µια µητέρα µε το παιδί της να πεθαίνουν από πυρκαγιά που ξέσπασε µέσα στον καταυλισµό. Αυτή η κατάσταση προκάλεσε τη διαµαρτυρία των προσφύγων. Η λύση που δόθηκε ήταν η αστυνοµική καταστολή, µε δακρυγόνα σε έναν καταυλισµό στον οποίο σύµφω-
να µε τις διοικητικές αρχές διαµένουν 6.000 ανήλικοι πρόσφυγες. ∆ακρυγόνα σε έναν καταυλισµό όπου διαµένουν νεογέννητα βρέφη και έγκυες γυναίκες. Πρόκειται για έναν παραλογισµό που δεν µας επιτρέπει να κάνουµε πως δεν βλέπουµε. Αυτή η κατάσταση επιτάσσει την κινητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας αλλά και της ευρωπαϊκής. Είναι ντροπή που επιτρέπουµε να συµβαίνει όλο αυτό σε ευρωπαϊκό έδαφος. Τµήµα της λύσης είναι να σταµατήσει να λειτουργεί ο καταυλισµός µε τη µορφή που έχει σήµερα. Είναι σηµαντικό να υπάρξουν υποδοµές στις οποίες οι άνθρωποι θα ζουν µε αξιοπρέπεια. Θα πρέπει επίσης να υποστηριχτούν οι κοινότητες και οι πληθυσµοί των ελληνικών νησιών που αποτελούν σηµεία εισόδου για όλο και περισσότερους πρόσφυγες. Βεβαί-
ως είναι κρίσιµο να πάψουν οι εκβιασµοί του Ερντογάν που χρησιµοποιεί τους πρόσφυγες ως πολιτικό όπλο για να διατηρεί την πίεση στην Ε.Ε. που συνεχίζει να υποστηρίζει τόσο τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωµάτων που διαπράττει ο Ερντογάν στην επικράτειά του όσο και την εισβολή στη Ροζάβα, βόρεια της Συρίας. Για να σπάσει αυτός ο εκβιασµός, το πρώτο που πρέπει να εξασφαλιστεί είναι η αξιοπρεπής υποδοχή και διαµονή για όλες και όλους. Μια υποδοχή που δεν πρέπει να πληρώσει η Ελλάδα και τα ελληνικά νησιά, αφού αποτελεί ευρωπαϊκό ζήτηµα. Αυτό όµως είναι κάτι που δεν θα το υλοποιήσει ούτε η κυβέρνηση ούτε και η Ε.Ε. Γι’ αυτό είναι σηµαντικό να υπάρξει κινητοποίηση της κοινωνίας και να τεθεί στο κέντρο της συζήτησης η κατάσταση στη Μόρια.
«Να µην αφήσουµε µόνο του το καταλανικό κίνηµα» Να πάµε τώρα στις εξελίξεις στο Ισπανικό Κράτος. Η Καταλονία έχει µετατραπεί σε εµπόλεµη ζώνη. Το κίνηµα βρίσκεται µαζικά στο δρόµο, διεκδικώντας αµνηστία στους πολιτικούς κρατούµενους. Και όλα αυτά εν µέσω εθνικών εκλογών. Θα θέλαµε ένα σχόλιο για αυτό το νέο κεφάλαιο ισπανικής κρίσης. Στην πραγµατικότητα, το καταλανικό ζήτηµα και οι εκλογές είναι αρκετά συνδεδεµένα. Στις 10 Νοεµβρίου το ισπανικό κράτος θα ζήσει άλλη µια εκλογική διαδικασία. Βρισκόµαστε σε µια στιγµή µεγάλης πολιτικής αστάθειας. Ούτε τα καθεστωτικά κόµµατα έχουν ολοκληρώσει την ανασυγκρότησή τους, αλλά ούτε και υπάρχουν εναλλακτικές πλειοψηφίες απέναντι στην ηγεµονία του Σοσιαλιστικού Κόµµατος και του Λαϊκού Κόµµατος. Αυτό οδηγεί σε µια είδους καταστροφική ισοπαλία ακυβερνησίας στην Ισπανία, στην οποία διατηρούνται όλα τα σενάρια ανοιχτά. Αυτή η κατάσταση έχει επίσης αποδείξει ότι η εµµονή που επέδειξε ένα τµήµα της ηγεσίας του Podemos για να συµµετάσχει στην κυβέρνηση θα ήταν καταστροφική, αν πραγµατοποιούνταν. Γιατί αυτή τη στιγµή θα στηρίζαµε αυτήν τη κυβέρνηση και θα ήµασταν συνένοχοι στην καταστολή που ασκείται στο λαϊκό καταλανικό κίνηµα. Επίσης το Podemos θα ήταν συνένοχο στην πολιτική περικοπών που επιβάλλει η Ευρώπη λόγω της οικονοµικής ύφεσης και της πιθανής κρίσης που σύµφωνα µε όλους τους δείκτες έρχεται.
Αυτή τη στιγµή βρισκόµαστε ενώπιον µιας πολιτικής αστάθειας στο Ισπανικό Κράτος µε κέντρο την Καταλονία. Γίναµε µάρτυρες µιας άδικης καταδίκης µετά από την απόφαση του Ανώτατου ∆ικαστηρίου. Μια καταδίκη που δεν στρέφεται µόνο ενάντια στους ηγέτες του κινήµατος ανεξαρτησίας, αλλά πάνω από όλα αποτελεί ένα επικίνδυνο προηγούµενο ενάντια στα λαϊκά κινήµατα σε ολόκληρο το Ισπανικό Κράτος. Πρόκειται για µια απόφαση που ποινικοποιεί τη διαµαρτυρία και την πολιτική ανυπακοή. Γιατί αυτή ήταν η αιτία αυτής της καταδίκης: η άσκηση του νόµιµου δικαιώµατος στη διαµαρτυρία, και στην πολιτική ανυπακοή ως ενός τρόπου διεκδίκησης δικαιωµάτων. Καταδικάζοντας αυτή τη στιγµή τους καταλανούς ηγέτες, ποινικοποιούν όποιον/α θέλει να σταµατήσει µια έξωση, να καλέσει µια απεργία, να οργανώσει µια πικετοφορία, οποιονδήποτε θέλει να κατέβει στο δρόµο για να διεκδικήσει δικαιώµατα. Πρόκειται για πολύ επικίνδυνο προηγούµενο, που εγγράφεται σε µια αυταρχική πορεία όχι µόνο του Ισπανικού Κράτους, αλλά και του συνόλου της Ευρώπης. Είδαµε για παράδειγµα ποια ήταν η αντίδραση του Μακρόν στο κίνηµα των κίτρινων γιλέκων. Απέναντι σε αυτήν τη κατάστα-
ση γινόµαστε µάρτυρες µιας παραδειγµατικής απάντησης από τη µεριά του καταλανικού λαϊκού κινήµατος, που έχει βγει στους δρόµους για να υπερασπιστεί το δικαίωµα στην κινητοποίηση. Γιατί το δικαίωµα στη διαµαρτυρία το υπερασπίζεται κανείς µόνο διαδηλώνοντας, ασκώντας το. Και αυτό είναι που κάνει τούτη τη στιγµή το αυτοργανωµένο κίνηµα στην Καταλονία. Πρόκειται για ένα µαζικό κίνηµα που η Ευρώπη είχε να δει χρόνια. Και γι αυτό είναι σηµαντικό να µπει σε εφαρµογή η διεθνής αλληλεγγύη έτσι ώστε να µην αφήσουµε µόνο του το καταλανικό κίνηµα.