Φύλλο Νο 447 | 4 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2019 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€
Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
Να δηµιουργήσουµε ένα µαζικό, ριζοσπαστικό, φεµινιστικό κίνηµα
Μόνιµη και σταθερή δουλειά µε πλήρη δικαιώµατα για όλους σελ. 8, 9
Το ρήγµα της Λατινικής Αµερικής παραµένει ενεργό σελ. 18, 19
σελ. 10-11
Να κρατήσουµε ζωντανή τη µνήµη του Δεκέµβρη του '08, να αντισταθούµε στην καταστολή σελ. 12, 13
Ðáé÷íßäéá ðïëݵïõ µå ôéò ÁÏÆ
• Ï×É ÓÔÏÕÓ ÅÎÏÐËÉÓÌÏÕÓ • STOP ÓÔÉÓ ÅÎÏÑÕÎÅÉÓ • ÅÎÙ ÁÐÏ ÔÏ ÍÁÔÏ • Ï×É ÓÔÏÍ ÁÎÏÍÁ ÌÅ ÉÓÑÁÇË-ÁÉÃÕÐÔÏ • ÏÉ ÃÅÉÔÏÍÉÊÏÉ ËÁÏÉ ÅÉÍÁÉ ÁÄÅÑÖÉÁ ÌÁÓ
ÐÁÃÊÏÓÌÉÁ ÊÑÉÓÇ, ÌÁÆÉÊÅÓ ÁÍÔÉÓÔÁÓÅÉÓ ÊÁÉ ÁÑÉÓÔÅÑÁ
Μ
ια δεκαετία µετά το ξέσπασµα της καπιταλιστικής κρίσης το 2008 και µετά από ένα συγκλονιστικό κύµα ταξικών αγώνων και εξεγέρσεων σε όλο τον κόσµο, βρισκόµαστε µπροστά σε νέες προκλήσεις. Ο προηγούµενος κύκλος των διεθνών αγώνων να µην µπόρεσαν να βρουν τη νικηφόρα διαδροµή που θα εµπόδιζε τη νεοφιλελεύθερη επέλαση και θα δηµιουργούσε ρωγµές και ρήξεις που θα άνοιγαν το δρόµο για ευρύτερες ανατροπές του δικού µας ταξικού «στρατοπέδου».
Ωστόσο, από τη µεριά των καπιταλιστών η επίµονη προσήλωση στις πολιτικές του άγριου νεοφιλελευθερισµού αδυνατούν να αντιµετωπίσουν την κρίση βρίσκοντας νέα πεδία κερδοφορίας, επενδύοντας µαζικά σε κάποιον τοµέα της οικονοµίας δίνοντας ώθηση στην παγκόσµια οικονοµία. Αυτή η πολιτική και οικονοµική τους αδυναµία, πυροδοτεί πολιτικές συγκρούσεις και ρήξεις ανάµεσα στους καπιταλιστές, είτε µεταξύ διαφορετικών χωρών είτε µέσα σε µία χώρα. (συνέχεια σελ. 7)
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
4 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2019
Της σύνταξης... Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραµµές οι εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο, µε
επίκεντρο τη µοιρασιά των ΑΟΖ και την τύχη του µεγαλεπήβολου σχεδίου για τον υποθαλάσσιο αγωγό East Med, έχουν επιταχυνθεί επικίνδυνα.
Η συµφωνία της Τουρκίας µε τη Λιβύη για τον καθορισµό των µεταξύ τους ΑΟΖ, µε την
προοπτική να κατατεθεί στον ΟΗΕ και να στείλει, κατά συνέπεια, τις «αµφισβητήσεις» σε ∆ιεθνές ∆ικαστήριο, αλλάζει άρδην την εικόνα σύµφωνα µε την οποία η γραµµή του «άξονα» Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ ήταν η φυσιολογική έκφραση ενός κάποιου ∆ιεθνούς ∆ικαίου και οδηγεί τις εξελίξεις σε ένα «τραπέζι» όπου τα δεδοµένα της γεωγραφίας και του τοπικού συσχετισµού δυνάµεων θα είναι κατά πολύ περισσότερο παρόντα.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιλέγει να αντιδράσει «σκληρά», επιχειρώντας να επαναφέρει τις προηγούµενες ισορροπίες. Απειλεί µε απέλαση τον πρέσβη της Λιβύης, ανεβάζει στην επιφάνεια τις πραγµατικότητες για την «κυβέρνηση» της Λιβύης που µέχρι χθες αναγνώριζε µαζί µε όλες τις δυτικές Μεγάλες ∆υνάµεις (αναθέτοντάς της, µεταξύ άλλων, την εξοντωτική πολιτική απέναντι στους Αφρικανούς πρόσφυγες και µετανάστες), βάζει το θέµα στο υψηλότερο επίπεδο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.
Η κριτική του ΣΥΡΙΖΑ (µαζί µε το ΚΙΝΑΛ) υπήρξε κυριολεκτικά απίστευτη. Οι «αντιεθνικιστές» των Πρεσπών, κατηγορούν τώρα τον Μητσοτάκη για «πολιτική κατευνασµού της Τουρκίας». Αλήθεια, τι του προτείνουν να κάνει; Να σηκώσει τα αεροπλάνα και να στείλει το στόλο στο Καστελόριζο; Είναι µια στιγµή όπου η πολιτικάντικη δηµαγωγία συναντιέται µε τους πιο επικίνδυνους υπαινιγµούς…
Και είναι πραγµατικά θλιβερό ότι ένα τµήµα της «κοµµουνιστογενούς» Αριστεράς ακολούθησε σε αυτό το ολισθηρό µονοπάτι που απαιτεί «πιο σκληρή» πολιτική απέναντι στην Τουρκία.
Αξίζει να θυµόµαστε ότι αυτή η πολιτική (που συχνά φτιασιδώνεται ως «αντι-ιµπεριαλι-
στική») οδηγεί στην πιο βαθιά σύνδεση στην ουρά του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Το σχέδιο East Med είναι τµήµα της αµερικανικής στρατηγικής, τοπικά ηγεµονεύεται από το κράτος του Ισραήλ, την υλοποίησή του έχουν αναλάβει οι δυτικές πολυεθνικές εξορύξεων µε ηγέτη την Exxon Mobil. Στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ καταφεύγει ο Μητσοτάκης, ζητώντας προνοµιακή µεταχείριση και δίνοντας σε αντίτιµο τη Σούδα, το Στεφανοβίκι και την Αλεξανδρούπολη. Για να γίνει το ελληνικό κράτος «στρατηγικός εταίρος» στην ανατολική Μεσόγειο, δέχεται να γίνει «στρατηγικό στήριγµα» του ΝΑΤΟ στο «τόξο ανάσχεσης» Πολωνία-Ελλάδα-Ισραήλ… Με αυτόν τον τρόπο και µε αυτές τις λυκοσυµµαχίες προφανώς δεν γίνεται «αντι-ιµπεριαλιστική» πολιτική, αλλά ούτε καν ανεξάρτητη και δηµοκρατική (ακόµα και µε την αστική έννοια) πολιτική ειρήνης.
∆εν είναι τυχαίο ότι αµέσως εµφανίστηκαν επί σκηνής οι στρατιωτικοί, ζητώντας προ-
τεραιότητα και γενναίες αυξήσεις στους εξοπλισµούς. Και πράγµατι: αν κάποιος επιθυµεί να γίνει «στρατηγικός παίκτης» σε µια νέα µοιρασιά στην ανατολική Μεσόγειο, δεν χρειάζεται κυρίως νοµικά επιχειρήµατα και σεµινάρια επί ενός αµφιλεγόµενου και αντιφατικού ∆ιεθνούς ∆ικαίου. Χρειάζεται πολεµικά πλοία ανοιχτής θαλάσσης (φρεγάτες FREMM), υπερσύγχρονα αεροπλάνα και πυραυλικά συστήµατα, ικανά να αντισταθµίσουν την αριθµητική υπεροχή του στρατού των απέναντι. Μόνο που έτσι, αναλαµβάνει το ρίσκο να δει και τους απέναντι να εξοπλίζονται αναλόγως και να δει την πιθανότητα «θερµής αντιπαράθεσης» να αυξάνει δραµατικά. Σε αυτόν το δρόµο έχει µπει η πολιτική του ελληνικού κράτους και επί ΣΥΡΙΖΑ και επί Ν∆.
Ασφαλώς αυτή η προοπτική δεν είναι µονόδροµος. Η κυρίαρχη τάξη είναι πάντα άπληστη,
αλλά όχι πάντα παρανοϊκή. Οι φωνές που οµολογούν ότι οι «µαξιµαλιστικές» διεκδικήσεις δεν είναι ρεαλιστικές, ότι η «συνεκµετάλλευση» είναι η µοναδική οδός αξιοποίησης των υδρογονανθράκων, ότι αφού καταγραφούν οι αλλαγές στον υπάρχοντα συσχετισµό δύναµης µια νέα «συνεννόηση» είναι αναγκαία, έχουν ήδη ακουστεί από το εσωτερικό του καθεστώτος, εδώ και στην Τουρκία (βλ. πχ. την ιδιόµορφη ανταλλαγή απόψεων, µέσω συνεντεύξεων, του Τούρκου πρέσβη στην Αθήνα και του αναπληρωτή Συµβούλου Εθνικής Ασφαλείας Αθ. Ντόκου). Όµως µια τέτοια «λελογισµένη» αστικοδηµοκρατική στρατηγική των καθεστωτικών δυνάµεων απέχει, για την ώρα, κατά πολύ από το να καθοδηγεί τις εξελίξεις.
Και ο κίνδυνος ενός «θερµού επεισοδίου», που µπορεί να προκύψει ακόµα και από ατύ-
χηµα και στη συνέχεια θα είναι δύσκολο να ελεγχθεί πολιτικά για να µην εξελιχθεί σε γενικότερη αναµέτρηση, παραµένει πολύ σοβαρός, όπως προειδοποιούν οι ίδιοι οι στρατιωτικοί.
Από αυτήν την πολιτική οι λαϊκές τάξεις δεν έχουν να περιµένουν τίποτα θετικό. Οι εξορύ-
ξεις δεν θα µας ωφελήσουν σε τίποτα, ενώ αποτελούν σηµαντικό κίνδυνο. Οι εξοπλισµοί θα πληρωθούν από τις περικοπές στο µισθό, τις συντάξεις και το κοινωνικό κράτος. Η αναζήτηση συµµαχικών στηριγµάτων στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ οδηγεί σε αντιδραστικό έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων. Και αν τα πράγµατα φτάσουν στην τρέλα του πολέµου, οι ηττηµένοι θα είναι οι εργάτες και ο λαός όλων των αντιµαχόµενων.
Το να υψωθεί, τώρα, η διαχωριστική γραµµή «όχι πολεµικά παιχνίδια για τις ΑΟΖ», είναι αναντικατάστατη προϋπόθεση για κάθε πολιτική που θέλει να υπερασπίζει τους εργαζόµενους και τις λαϊκές µάζες σε όλα τα πεδία.
Όχι στις εξορύξεις Του ∆ηµήτρη Μπάρκα
Μ
ε επιτυχία πραγµατοποιήθηκε η πρώτη –µετά το καλοκαίρι – ανοιχτή εξόρµηση σε γειτονιά από την Πρωτοβουλία Αθήνας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων. Οι παρεµβάσεις της Πρωτοβουλίας ξεκίνησαν από το Περιστέρι την Παρασκευή 29 Νοέµβρη µε µικροφωνική, όπου ο κόσµος της περιοχής ενηµερώθηκε για τη δραστηριότητα των πετρελαϊκών εταιρειών. Στην εξόρµηση έκαναν την πρώτη τους εµφάνιση και τα νέα µας υλικά, το τρυκάκι µε τα βασικά επιχειρήµατα αλλά και το κείµενο υπογραφών ενάντια στις εξορύξεις. Στόχος µας είναι η πλατιά διακίνηση των υλικών και για αυτό το λόγο η Πρωτοβουλία έχει βάλει σαν στόχο την πύκνωση των εξορµήσεων το επόµενο διάστηµα, παράλληλα µε τη συµµετοχή σε ενηµερωτικές εκδηλώσεις σε στέκια και συλλογικότητες. Και τα δύο υλικά θα µοιραστούν και σε διαδηλώσεις, εκδηλώσεις συλλογικοτήτων και σε διάφορες κινηµατικές διαδικασίες. Ήδη έχουν γίνει παρεµβάσεις στη µαθητική κινητοποίηση για το περιβάλλον, στην αντικατασταλτική συναυλία στα Προπύλαια κ.α. Το επόµενο διάστηµα θα δροµολογηθούν και οι επόµενες δράσεις της Πρωτοβουλίας, όπως η οριστικοποίηση µιας πανελλαδικής διαµαρτυρίας στα τέλη του Μάρτη σε συντονισµό µε πρωτοβουλίες από τις πληττόµενες περιοχές, µια µεγάλη συναυλία αλλά και µια πλατιά ενηµερωτική εκδήλωση. Άλλωστε οι πετρελαϊκές έχουν ήδη µπει για τα καλά στη διασπορά ψεµµάτων, ενώ όπου βρίσκουν πρόσφορο έδαφος (πχ Πύργος) προχωρούν σε συνεργασίες µε φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι κινητοποιήσεις στις περιοχές των ερευνών έχουν αρχίσει να πυκνώνουν, ενώ σε αρκετά µέρη η αντιπαράθεση έχει µπει σαν βασικό ζήτηµα που απασχολεί τις τοπικές κοινωνίες (πχ Ιόνια, Άρτα, Ηλεία κλπ). Οι αντιδράσεις εξελίσσονται σε υπολογίσιµο παράγοντα (µαζί µε τις οικονοµικές δυσκολίες, τον εταιρικό ανταγωνισµό κ.α.) που έχει αρχίσει να καθυστερεί τις ερευνητικές δραστηριότητες και συνολικά τα χρονοδιαγράµµατα εκµετάλλευσης (βλ. δηλώσεις στελεχών των ΕΛΠΕ). Απέναντι στις θηριώδεις δυνάµεις των πετρελαιάδων, χρειαζόµαστε µια πλατιά, πολύµορφη καµπάνια. Ο αγώνας ενάντια στις εξορύξεις µας αφορά όλους και όλες!
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566
• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 064/754747-11 της Εθνικής Τράπεζας. • Υπεύθυνος Γρηγόρης Δεµέστιχας, τηλ 6976564624
4 δεκεμβρη 2019
πολιτικη
3
Ο κατήφορος των Μητσοτάκη - Τσίπρα Του Αντώνη Νταβανέλου
Τ
ο συνέδριο της ΝΔ ήταν η πιο άνοστη σούπα που έδωσε στα τελευταία χρόνια η πολιτική κουζίνα της Δεξιάς. Με «χάπενινγκ» όπως ο νυχτερινός αγώνας δρόμου (με τη συμμετοχή του Κ. Μητσοτάκη) με στόχο την… «εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών» (!), η ΝΔ προσπαθεί να εμφανιστεί ως ένα «μοντέρνο» κόμμα με «πολιτικό φιλελευθερισμό» και «κοινωνικές ευαισθησίες». Αυτό βέβαια δεν την εμποδίζει να έχει εξαπολύσει ασύδοτους τους ματατζήδες σε επιχειρήσεις αστυνομοκρατίας (όπως στα Εξάρχεια) όπου πέρα από τα χτυπήματα σε νέους-νέες, πέρα από τις επιθέσεις και τα τελεσίγραφα στις καταλήψεις αλληλεγγύης στους πρόσφυγες, ξεχωρίζουν οι σεξιστικές επιθέσεις στις οποίες διακρίνονται οι πραιτοριανοί του Μητσοτάκη. Για να χτίσει προφίλ «κοινωνικής αλληλεγγύης», ο Μητσοτάκης κεντράρισε την παρέμβασή του στην εξαγγελία διανομής του «κοινωνικού μερίσματος». Δεν είπε βέβαια ότι φέτος το τμήμα του ματωμένου «υπερπλεονάσματος» που θα διανεμηθεί θα είναι μικρότερο και θα αφορά λιγότερους δικαιούχους. Άλλωστε δεν πολυχρειαζόταν: από την εποχή του Σημίτη και μετά του ΣΥΡΙΖΑ, οι εργαζόμενοι έχουν καταλάβει ότι το «μέρισμα» είναι ο φερετζές της βάρβαρης λιτότητας. Της πολιτικής που πετσοκόβει μισθούς και συντάξεις, διαβρώνει τα πάγια και θεσμοθετημένα εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα και μια φορά το χρόνο δίνει για «ξεκάρφωμα» ένα φιλοδώρημα σε όλο και λιγότερους «δικαιούχους». Έτσι πέρασε στα ψιλά η πρωτοβουλία του Μηταράκη να «ενιαιοποιήσει» τους μηχανισμούς έκδοσης των κύριων και επικουρικών συντάξεων. Το βήμα αυτό δεν είναι καθόλου αθώο: είναι μία ακόμα προετοιμασία για την είσοδο των ιδιωτικών ασφαλιστικών στο δημόσιο σύστημα, για τη «μετάβαση» από το σύστημα καθορισμένων συλλογικών παροχών στο μεταβλητό «ατομικό πορτοφόλι» που θα είναι, λέει, «αποταμίευση-επένδυση» ατομικής ευθύνης. Είναι το σύστημα που μόλις έχει παρουσιάσει στη Γαλλία ο Μακρόν, προκαλώντας την οργή των εργαζομένων και τις προετοιμασίες για μια μεγάλη γενική απεργία στις 5 Δεκέμβρη. Στο συνέδριο της ΝΔ, ο Σαμαράς άναψε για λίγο τα αίματα ζητώντας την αποδέσμευση από τη Συμφωνία των Πρεσπών και, κυρίως, μιλώντας για «λαθρομετανάστες», για εισβολή και για «λαθρεποικισμό». Αυτή η ανοιχτά ρατσιστική ρητορική είναι πιο άμεσα συνδεδεμένη με την πραγματική πολιτική της ΝΔ: με τα κλειστά κέντρα κράτησης, με την απαίτηση για σκλη-
ρότερους ελέγχους του ΝΑΤΟ και της Frontex στα σύνορα, με το αβγάτισμα των περιστατικών βίαιης απώθησης και πυροβολισμών ενάντια σε απελπισμένους πρόσφυγες. Στην πρώτη γραμμή της ατζέντας του Μητσοτάκη είναι η σκλήρυνση της πολιτικής απέναντι στην Τουρκία. Αυτό το μήνυμα μετέφερε ο ίδιος ο Μητσοτάκης, ως αίτημα της κυβέρνησής του, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ αλλά και στη Σύνοδο των Ηγετών της ΕΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Αυτό το μήνυμα έστειλε ο Δένδιας με το τελεσίγραφο στον πρέσβη της Λιβύης με την απειλή της απέλασης. Η κυβέρνηση της Δεξιάς δεν έχει καμία αναστολή στο να χωθεί βαθύτερα μέσα στις ιμπεριαλιστικές δολοπλοκίες για την περιοχή, στο να ζητήσει περισσότερα όπλα, στο να υποστηρίξει την ανάπτυξη του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια, στο να υποστηρίξει τις προτάσεις Μακρόν για «ανεξάρτητο» ευρωπαϊκό πολεμικό βραχίονα, προκειμένου να βρει στηρίγματα στην επιδίωξή της να παρουσιάσει «εθνικές επιτυχίες» στον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό. Στους πρώτους μήνες της στην εξουσία, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδειξε την πρόθεσή της για σκανδαλώδη υποστήριξη των καπιταλιστών: ο «αναπτυξιακός» νόμος του Γεωργιάδη, οι φοροαπαλλαγές που αφορούν αποκλειστικά τις επιχειρήσεις και τον μεγάλο πλούτο, η αξιοποίηση του «υπερπλεονάσματος» για την ενίσχυση των τραπεζών (δημόσιες εγγυήσεις στο σχέδιο «Ηρακλής») και για τη διευκόλυνση της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, είναι αρκετές αποδείξεις.
Πού είναι ο ΣΥΡΙΖΑ;
Απέναντι σε αυτή την κυβέρνηση και σε αυτή την πολιτική, η κορυφαία αντιπολιτευτική «κορώνα» του Τσίπρα
ήταν να κατηγορήσει τον Μητσοτάκη για «πολιτική κατευνασμού της Τουρκίας» και να ζητήσει –μαζί με τη Φώφη Γεννηματά– τη σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, ώστε να υπάρξει, λέει, «συγκροτημένη εθνική στρατηγική». Στο κόμμα στο οποίο ανδρώθηκε ο Τσίπρας, στο Συνασπισμό, ήταν πολιτική παράδοση: όποτε μιλούσαν για «προγραμματική αντιπολίτευση» εννοούσαν βαθιά καθεστωτική αντιπολίτευση. Αυτό κάνει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα. Λίγους μήνες μετά την τριπλή εκλογική ήττα από τον Μητσοτάκη –ήττα που δεν είδαμε πουθενά να ερμηνεύεται και να αιτιολογείται συλλογικά...– ο Τσίπρας βάζει το στόχο να γίνει ξανά... πρωθυπουργός, με την πρόβλεψη για «πρόωρες εκλογές» και την επιδίωξη να σχηματίσει κυβέρνηση «συνεργασίας των προοδευτικών δυνάμεων του τόπου», μέσω της απλής αναλογικής. Δεν πρόκειται για μια –έστω εκλογικίστικη...– απόπειρα υπεράσπισης των λαϊκών δυνάμεων από τις επιθέσεις του Μητσοτάκη. Όταν, παλιότερα, ο Ανδρέας Παπανδρέου ξεδίπλωνε τις εκλογικές τακτικές του ΠΑΣΟΚ απέναντι στη ΝΔ, φρόντιζε να τις πλαισιώνει με πολιτικές κινήσεις που είχαν μια κάποια δυναμική. Θα μπορούσαμε να θυμίσουμε την παρέμβαση της ΠΑΣΚΕ απέναντι στην απειλή του (πατρός) Μητσοτάκη για ιδιωτικοποίηση των τραπεζών ή το ρόλο των «Κολλάδων» στην απόπειρα ιδιωτικοποίησης της ΕΑΣ. Ασφαλώς, μέσα σε ένα άλλο πλαίσιο και μιαν άλλη διαφορετική εποχή... Όμως σήμερα έχουμε μπροστά μας μια σκέτη φούσκα. Η μόνη πρακτική πρωτοβουλία του Τσίπρα ήταν η ανάδειξη της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης που θα προετοιμάσει, λέει, το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Γράφο-
ντας στα παλιότερα παπούτσια του το καταστατικό και τα όργανα του κόμματός του, ο Τσίπρας συγκρότησε ένα γιγάντιο νέο «όργανο» (695 μελών!), το «συνεδρίασε» μόνος του και πήρε «ομόφωνα» την έγκριση της πολιτικής εισήγησής του, διά βοής. Τα φώτα της «διεύρυνσης» θα κέρδιζε η Ρεγγίνα Βάρτζελη, αν έλειπε ο γνωστός τσέλιγκας της προόδου και του πολιτισμού Απόστολος Γκλέτσος... Ακόμα πιο θλιβερό, πέρα από τις διαδικασίες και τη σύνθεση αυτής της ΚΕΑ, είναι το γεγονός της αφωνίας των στελεχών και των μελών του ΣΥΡΙΖΑ που, αν και για τον χ ή ψ λόγο «κατάπιαν» το 2015 και έμειναν μέσα στις επιλογές του Τσίπρα, είχαν ξοδέψει τα προηγούμενα χρόνια τους αλλιώς και αλλού. Πρόκειται για μια σοσιαλδημοκρατική μετάλλαξη που συμβαίνει στην εποχή του νεοφιλελεύθερου εκφυλισμού της σοσιαλδημοκρατίας. Στην εποχή που τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα έχασαν κάθε διαφοροποίηση από τα κεντρώα κόμματα. Στην εποχή που αναδείχθηκαν από τις γραμμές τους ηγέτες σαν τον Ρέντσι και σαν τον Μακρόν. Στην εποχή που δεν δίστασαν να συγκυβερνήσουν με τη Δεξιά, όταν οι πολιτικές συνθήκες ή η εκλογική αριθμητική το απαιτούσαν. Και αυτό το τελευταίο κανένα μέλος και στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ δεν δικαιούται να το ξεχνά. Για τους περιπλανώμενους «αστέρες» του ρημαγμένου ΠΑΣΟΚ, για τα θραύσματα της εκσυγχρονιστικής «Αριστεράς», η συγκρότηση ενός πόλου με όπως όπως κυβερνητικές προσδοκίες μπορεί να είναι αρκετή. Όχι όμως για τους ανθρώπους που θέλουν να υπερασπίσουν τη ζωή τους και τα βασικά εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα.
4
πολιτικη
4 δεκεμβρη 2019
Οι κίνδυνοι στην Ανατολική Μεσόγειο μετά τη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για τις ΑΟΖ
Η παγίδα του «Διεθνούς Δικαίου» Του Αντώνη Νταβανέλου
Σ
την Ανατολική Μεσόγειο βρίσκεται εν εξελίξει ένα σχέδιο που υποστηρίζεται από τις δυτικές Μεγάλες Δυνάμεις (ΗΠΑ και ΕΕ με ενεργότερο μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών το ρόλο της Γαλλίας), ενώ επιτόπου στηρίζεται στον διπλωματικό-στρατιωτικό άξονα των γνωστών «τριγώνων» (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ και Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος). Το σχέδιο αφορά στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτό, καταρχήν, σημαίνει μια λεόντεια κατανομή της ιδιοκτησίας επί των κοιτασμάτων, αποκλειστικά μεταξύ των χωρών-μελών της παραπάνω συμμαχίας, μέσω της επιβολής μιας συγκεκριμένης εκδοχής των ΑΟΖ (βλ. χάρτη 1). Όμως η εξόρυξη δεν είναι αρκετή: το σχέδιο περιλαμβάνει τον αγωγό East Med, που θα επιτρέπει τη μεταφορά του φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές. Αυτό προϋποθέτει τη διασφάλιση της γεωγραφικής συνέχειας μεταξύ Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας, χωρίς εξαιρέσεις και «ρωγμές». Τούτο είναι εφικτό μόνο εάν στο Καστελόριζο αναγνωριστεί μια τεράστια επήρεια στη μοιρασιά της Ανατολικής Μεσογείου, που θα επεκτείνει την ελληνική ΑΟΖ μέχρι τα όρια της κυπριακής.
Γεωπολιτική στρατιγική
Όμως το σχέδιο δεν αφορά μόνο στην οικονομία των υδρογονανθράκων αλλά και στη γενικότερη γεωπολιτική στρατηγική. Η επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ-Ισραήλ έχει θέσει τα θεμέλια για την εν εξελίξει αλλαγή του στρατηγικού συσχετισμού δύναμης στην περιοχή. Και μόνο μια ματιά στο χάρτη 1 αρκεί για να πείσει ότι το σχέδιο αυτό οδηγεί στον ναυτικό αποκλεισμό όλων των άλλων χωρών στην Ανατολική Μεσόγειο. Το καθεστώς «αβλαβούς διέλευσης» που υπάρχει για τις θαλάσσιες περιοχές όπου πλέον θα έχει επιβληθεί εθνική κυριαρχία είναι ποιοτικά ασθενέστερο από το καθεστώς «διεθνών υδάτων» που υπάρχει μέχρι σήμερα (γι’ αυτό θεωρείται πιθανότατο ότι οι αντιδράσεις δεν θα περιοριστούν στις «ριγμένες» χώρες της περιοχής, αλλά τελικά θα περιλαμβάνουν και διεθνείς «παίκτες», όπως π.χ. η Ρωσία που μέχρι σήμερα δεν έχει επισήμως τοποθετηθεί). Το σχέδιο αυτό προωθείται, μέχρι σήμερα, με τη μέθοδο της δημιουργίας τετελεσμένων. Οι διεθνείς εταιρείες-κολοσσοί των εξορύξεων, με την προστασία των αμερικανικών, γαλλικών και ισραηλινών όπλων, έχουν εγκατασταθεί στο πεδίο σε συμφωνία με την ελληνική, κυπριακή και ισραηλινή πλευρά. Στο εσωτερικό της χώρας, όλη αυτή η επιχείρηση «νομιμοποιείται» με την επίκληση του Διεθνούς Δικαίου. Με τη διαρκή επανάληψη από τα ΜΜΕ, τείνει να εμπεδωθεί η αντίληψη ότι μια μεγάλη επέκταση της ελληνικής κυριαρχίας στην Ανατολική Μεσόγειο είναι νόμιμο δικαίωμα. Βέβαια, αυτή την αυταπάτη δεν συμμερίζονται οι υπεύθυνοι για τους
Χάρτης 1
Χάρτης 2 πραγματικούς χειρισμούς κρατικοί παράγοντες: ο Σημίτης παλιότερα και πρόσφατα ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Αθ. Ντόκος προειδοποίησαν ότι «μαξιμαλιστικές» διεκδικήσεις που θα παραβιάζουν τα όρια της γεωγραφίας δεν είναι δυνατόν να επιβληθούν ειρηνικά, προτείνοντας τη συνεκμετάλλευση με την Τουρκία ως τη μοναδική ρεαλιστική οδό αξιοποίησης των υδρογονανθράκων. Οι επίσημοι διαπραγματευτές του ελληνικού κράτους σχετικά με το Δίκαιο της Θάλασσας στον ΟΗΕ έχουν αποτρέψει την επίσημη οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου, προειδοποιώντας ότι αυτό θα έδινε τη δυνατότητα στην Τουρκία να καταφύγει σε διεθνές δικαστήριο, όπου είναι εξαιρετικά αμφίβολη μια απόφαση που θα δικαίωνε τις ελληνικές θέσεις. Ακόμα και οι πιο «εθνικοί δημοσιογράφοι» ομολογούν εμμέσως αλλά σαφώς ότι στη Χάγη δεν θα αναγνωριστεί στο Καστελόριζο η επιθυμητή επήρεια που παραβιάζει κάθε αρχή αναλογικότητας, επιστρέφοντας έτσι στην ανάγκη να κινηθούν τα πράγματα διά των τετελεσμένων μέσω της στήριξης από τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Για όλες αυτές τις θέσεις η επίκληση του Διεθνούς Δικαίου αποδεικνύεται σήμερα παγίδα. Η Τουρκία προχώρησε σε συμφωνία καθορισμού των θαλασσίων συνόρων της με τη Λιβύη. Με βάση την αρχή της μέσης απόστασης μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών των δύο χωρών, προκύπτει μια μεγάλη «σφήνα» που διακόπτει τη συνέχεια μεταξύ ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου, κάνοντας το σχέδιο για τον East Med πιο πολύπλοκο (βλ. χάρτη 2). Μετά την τεχνική επεξεργασία της συμφωνίας η Τουρκία δηλώνει ότι προτίθεται να την καταθέσει στον ΟΗΕ, κάνοντας έτσι εξ αντικείμενου κάθε διαφορά και αμφισβήτηση (όπως η επήρεια των νησιών στον καθορισμό της ΑΟΖ…) ζήτημα διε-
θνούς δικαστηρίου. Η μεγάλη «τρύπα» αυτής της συμφωνίας είναι το κύρος της «κυβέρνησης» που υπέγραψε εκ μέρους της Λιβύης. Πρόκειται για τη «διεθνώς αναγνωρισμένη» (κυρίως από τον ΟΗΕ και τις δυτικές δυνάμεις), αλλά κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει το διαλυτικό χάος που επικρατεί στη Λιβύη και τις αστάθειες που αυτό συνεπάγεται. Όμως, επίσης, κανείς δεν δικαιούται να ξεχνά ότι υπάρχουν και άλλες χώρες «ριγμένες» από τη μοιρασιά που ενυπάρχει στο σχέδιο East Med (Συρία, Λίβανος, Παλαιστίνη...). Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία έχει κι άλλες δυνατότητες για διπλωματικές πρωτοβουλίες. Δυστυχώς, αυτά τα σενάρια μεταφέρουν την ένταση στο έδαφος της Κύπρου. Οι «απορριπτικοί» μεταξύ των Ελληνοκυπρίων, αποκλείοντας τις λύσεις που στηρίζονται σε μια αυθεντική συνεννόηση μεταξύ των δύο κοινοτήτων, έχουν ενισχύσει το σενάριο της «βελούδινης διχοτόμησης». Οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο δημιουργούν έντονο ενδιαφέρον της τουρκικής πλευράς γι’ αυτή την προοπτική, γιατί ένα ανεξάρτητο μικρό κράτος στο έδαφος της Κύπρου θα έδινε τη βάση για καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ Βόρειας Κύπρου και τουρκικού κράτους. Να ένα σημείο όπου οι εθνικισμοί και οι κρατικοί ανταγωνισμοί «συντονίζονται» στο δρόμο προς το πολεμικό τρελοκομείο. Η εξέλιξη της συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης δεν ήταν αιφνιδιαστική. Είχε ουσιαστικά προαναγγελθεί από τη συνέντευξη του Τούρκου πρεσβευτή στην «Καθημερινή». Σε αυτήν ουσιαστικά απάντησε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Μητσοτάκη, ο Αθ. Ντόκος, στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ που επανέφερε τα ζητήματα της συνεκμετάλλευσης. Ίσως η πιο ηχηρή προειδοποίηση ήταν η διακριτική
αποστασιοποίηση των εξορυκτικών κολοσσών από τα οικόπεδα δυτικά της Κύπρου που επηρεάζει η οριοθέτηση μεταξύ Τουρκίας-Λιβύης. Στους οπαδούς του Διεθνούς Δικαίου να θυμίσουμε ότι η αρχή-βάση στις οριοθετήσεις είναι η «μέση γραμμή απόστασης». Τα νησιά και οι απομακρυσμένες νησίδες έχουν επήρεια στην οριοθέτηση, αλλά χωρίς να ανατρέπουν την αναλογικότητα και χωρίς να καταργούν τα δικαιώματα εκβολής των ηπειρωτικών ακτών προς τις θάλασσες. Η συνήθης συγκεκριμενοποίηση αυτών των αντικρουόμενων αρχών είναι τα διαβόητα «δάχτυλα» (δηλαδή θαλάσσιοι διάδρομοι που ενώνουν τα νησιά με την ΑΟΖ του «εθνικού κορμού», αποτρέποντας την περικύκλωσή τους από αντίπαλη εθνική κυριαρχία, αλλά χωρίς να καταργούν τα δικαιώματα μιας μακράς ηπειρωτικής ακτογραμμής). Τέτοιες λύσεις επιβλήθηκαν επί ισχυρών κρατών (π.χ. μεταξύ Βρετανίας-Γαλλίας στη θάλασσα της Μάγχης και στον Βισκαϊκό Κόλπο). Μια τέτοια λύση θα ήταν δυσάρεστη για την Αθήνα στο Καστελόριζο, ενώ θα ήταν πραγματική κόλαση στο Αιγαίο… Στα νέα δεδομένα η κυβέρνηση της ΝΔ δείχνει να επιλέγει «σκληρή» αντιμετώπιση. Καλεί το ΝΑΤΟ και την ΕΕ να πάρουν άμεσα θέση και να ενισχύσουν τη μέθοδο των τετελεσμένων. Ο Δένδιας έδωσε τελεσίγραφο στον πρέσβη της Λιβύης απειλώντας τον με απέλαση. Όμως αυτά είναι τα «προκαταρκτικά». Είναι σαφές ότι αν γίνει η επιλογή των «μαξιμαλιστικών» διεκδικήσεων, αυτή οδηγεί σε γυμνή αντιπαράθεση του συσχετισμού δύναμης μεταξύ των δύο χωρών και των συμμαχιών που αυτές θα μπορούν να διατηρήσουν.
Κίνδυνος για τους λαούς
Και αυτό είναι πραγματικά επικίνδυνο μονοπάτι. Οι εργαζόμενοι-ες και οι λαϊκές δυνάμεις δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν από τις εξορύξεις, όπως αποδεικνύεται στις χώρες της Μέσης Ανατολής όπου ο πλούτος των υδρογονανθράκων συνδυάζεται με μαζική φτώχεια και ακραία ανισότητα. Στις σύγχρονες συνθήκες της περιβαλλοντικής και κλιματικής επικινδυνότητας, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε απέναντι στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είναι να τα αφήσουμε να παραμένουν στα έγκατα της γης. Πολύ περισσότερο που οι προετοιμασίες αντιπαράθεσης για τις ΑΟΖ σημαίνουν ένταση των εξοπλισμών. Οι λαοί της Ελλάδας και της Τουρκίας, μέσα σε βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση, δεν έχουν κανένα λόγο να εγκρίνουν τη διάθεση πολύτιμων πόρων για φρεγάτες, αεροπλάνα και πυραύλους. Οι οπαδοί τού τάχα Διεθνούς Δικαίου αφήνουν ανοιχτό το δρόμο για πολεμική αναμέτρηση ώστε να επιβάλουν τις αποφάσεις που τους συμφέρουν. Αυτή την τρέλα πρέπει οπωσδήποτε να την εμποδίσουμε. Και είναι πραγματικά θλιβερό να βλέπει κανείς δυνάμεις της Αριστεράς να στηρίζουν τη λογική του «Διεθνούς Δικαίου», του δικαίου που πάντα στηριζόταν στις κανονιοφόρους.
ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
4 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2019
5
Έξω τα ΜΑΤ από τα Εξάρχεια
Π
ολλές δεκάδες διαδηλωτές και διαδηλώτριες πραγµατοποίησαν συγκέντρωση στην πλατεία Εξαρχείων και πορεία προς το ∆ηµαρχείο την ∆ευτέρα 2/12. Φωνάχτηκαν συνθήµατα όπως το «Τα Εξάρχεια έχουν ιστορία, έξω οι µπάτσοι και η ναρκοµαφία», απόλυτα επίκαιρο καθώς και οι κλούβες παραµένουν στη θέση τους, ενώ ανεβαίνοντας στην πλα-
τεία δεχτήκαµε ουκ ολίγες προτάσεις να «ψωνίσουµε». Σε άλλα αντίστοιχα συνθήµατα, στοχοποιήθηκαν η δηµοτική αρχή για την αντιµετώπιση της ιστορικής γειτονιάς ως «τσιφλίκι», όπως και το airbnb και τα επενδυτικά σχέδια που απονεκρώνουν τις γειτονιές. Εκτός του Ενωτικού Κοινωνικού Μετώπου που καλούσε την πορεία, συµµετείχε µε πανό η Πρωτοβουλία κατοίκων
Εξαρχείων, ενώ ξεχωριστή στιγµή ήταν η συνάντηση της συγκέντρωσης µε µπλοκ από το κατειληµµένο θέατρο Εµπρός, το οποίο διαδήλωσε τραγουδώντας. Από πλευράς της, η δηµοτική αρχή αντιµετώπισε την συγκέντρωση µε ισάριθµες - αν όχι περισσότερες- δυνάµεις καταστολής, κάτι που σχολιάστηκε ειρωνικά από τους συγκεντρωµένους. Ο αγώνας συνεχίζεται.
Ζωγράφου: Ανοιχτή συζήτηση και γιορτινό παζάρι στο Στέκι «Ανυπότακτη Πόλη»
Μ
ια ενδιαφέρουσα συζήτηση - βιβλιοπαρουσίαση και ένα εορταστικό παζάρι περιλαµβάνονται στις δραστηριότητες του Στεκιού «Ανυπότακτη Πόλη», για τον ∆εκέµβρη. Το Σάββατο 7 ∆εκέµβρη, στις 7.00 µµ., στον φιλόξενο χώρο της Ιάσωνα Μαράτου 17 στου Ζωγράφου, συζητάµε µε τον Περικλή Κοροβέση, µε αφορµή την επετειακή έκδοση για τα 50 χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία του βιβλίου του "ΑΝΘΡΩΠΟΦΥΛΑΚΕΣ" από τις "Εκδόσεις των Συναδέλφων". Μια αδυσώπητη καταγγελία ενάντια στην καταπίεση, τον φασισµό, τη βία των κυρίαρχων. Ένα ντοκουµέντο επίκαιρο και διαχρονικό που κυκλοφορεί ξανά.
Η καλύτερη αφορµή για µια συζήτηση λίγες µέρες µετά το Πολυτεχνείο, στην επέτειο του ∆εκέµβρη του ’08, µε την κρατική καταστολή σε όξυνση στην Ελλάδα και διεθνώς, αλλά και µε ένα κύµα λαϊκών εξεγέρσεων σε µια σειρά από χώρες. Σε γιορτινή ατµόσφαιρα έµπρακτης αλληλεγγύης, θα στηθεί και το Χριστουγεννιάτικο παζάρι του Στεκιού, µε χειροποίητα είδη, είδη δώρων, χριστουγεννιάτικα στολίδια, κοσµήµατα, βιβλία, κ.ά. για δύο Σαββατοκύριακα του ∆εκεµβρίου: Σάββατο-Κυριακή 14-15/12, 18.00-22.00 Παρασκευή 20/12, 18.00-22.00 Σάββατο-Κυριακή 21-22/12, 12.00-22.00
Κατά τη διάρκεια του παζαριού θα συλλέγονται είδη πρώτης ανάγκης για το κέντρο προσφύγων στο Λαύριο. Συγκεκριµένα, υπάρχει ανάγκη για: -Γάλα µακράς διαρκείας -Καφέ -Μαρµελάδες - Μέλι -Μπισκότα -Καθαριστικά χώρου -Σαπούνια και λοιπά είδη προσωπικής υγιεινής Πέρα από τη στήριξη του χώρου, µέρος των εσόδων θα διατεθεί για την ενίσχυση των προσφύγων στο κέντρο Λαυρίου, µε στόχο να υπενθυµίσουµε ότι η καλύτερη απάντηση στη ρατσιστική πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ, είναι η αλληλεγγύη των «από κάτω», οι κοινοί αγώνες ντόπιων και προσφύγων.
Συνέλευση και πάρτι οικονοµικής ενίσχυσης της Ανυπότακτης Αθήνας
Τ
ην Παρασκευή 13 ∆εκέµβρη, στις 7 µ.µ., στον πολυχώρο «Κοµµούνα», η δηµοτική κίνηση «Ανυπότακτη Αθήνα» οργανώνει την καθιερωµένη µηνιαία συνέλευσή της. Θα έχουµε να απολογίσουµε την πλούσια δραστηριότητα
που αναπτύξαµε το προηγούµενο διάστηµα (εκδηλώσεις, συµµετοχή σε κινητοποιήσεις κ.ο.κ.) αλλά και να συζητήσουµε τον προγραµµατισµό της συνέχειας της δράσης µας. Με το τέλος της συνέλευσης θα πραγµατοποιηθεί πάρτι οικονοµικής ενίσχυσης. Σας
καλούµε να διασκεδάσουµε µαζί αλλά και να στηρίξετε οικονοµικά τη γενικότερη συνέχεια των παρεµβάσεών µας αλλά και τον στόχο δηµιουργίας ιστοσελίδας, που θα βελτιώσει την επικοινωνία µας µε τον κόσµο των κινηµάτων και της Αριστεράς.
Ένα ντοκιμαντέρ για την ΕΑΜική Αντίσταση Στο πλαίσιο της επετείου των Δεκεμβριανών, ο πολυχώρος Κομμούνα παρουσιάζει το ντοκυμαντέρ των Ξενοφώντα Βαρδαρού και Γιάννη Ξύδα: Οι παρτιζάνοι των Αθηνών Λίγα λόγια για το ντοκιμαντέρ από τους δημιουργούς του: «Ένα ντοκιμαντέρ για την ΕΑΜική Αντίσταση την περίοδο της Κατοχής στην Αθήνα (’41-’44). 14 αφηγήσεις. 14 ιστορίες. Ένας λαός ενάντια στους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές και στους ντόπιους συνεργάτες τους. Ένα ντοκιμαντέρ για τη συλλογική μνήμη. Με αφετηρία τις μαρτυρίες ανθρώπων που έλαβαν μέρος στην Αντίσταση, το ντοκιμαντέρ Οι Παρτιζάνοι των Αθηνών επιχειρεί να ρίξει φως σε γνωστές και άγνωστες ιστορίες του αγώνα τους, όπως αυτές διαδραματίστηκαν μέσα στις συνοικίες της Αθήνας. Από την περίοδο του λιμού του ’41’42, τα συσσίτια των λαϊκών επιτροπών και της Εθνικής Αλληλεγγύης, τις μεγαλειώδεις πορείες ενάντια στην επιστράτευση και την κάθοδο των Βουλγάρων, τις μάχες του ΕΛΑΣ και
της ΟΠΛΑ στις συνοικίες, την ίδρυση του ΕΑΜ με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, τις παράνομες προκηρύξεις και τα συνθήματα της ΕΠΟΝ στους τοίχους μέχρι την απελευθέρωση της Αθήνας οι πρωταγωνιστές συνθέτουν ένα μωσαϊκό εμπειριών, αγώνων και προσδοκιών για το πώς επέλεξαν να συγκρουστούν με την ηττοπάθεια και τη συνεργασία με τον ναζισμό-φασισμό. Οι προσωπικές ιστορίες «δένουν» με σπάνιο αρχειακό υλικό, πρωτότυπη μουσική των drog_A_tek και πλάνα του σήμερα μέσα από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου, το Σκοπευτήριο της Καισαριανής και τις συνοικίες της Αθήνας. “…στου πολέμου την αντάρα όλοι μας αδελφωμένοι, είμαστε φωτιά που λάμπει μες στη γη τη ρημαγμένη… κι απ’ της νιότης μας την φλόγα θε να λάμψουν όλα γύρω,
ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Α΄ ΑΘΗΝΑΣ: Εξάρχεια 6985072064 6ο ∆∆ 6907856793 Σεπόλια-Κολωνός 6972516210 Αµπελόκηποι 6973005569 ΒΟΡΕΙΑ ΑΘΗΝΑ: Ν. ΦιλαδέλφειαΝ. Χαλκηδόνα 6945498732 Ηράκλειο 6945498732 Ν. Ιωνία 6972036692 Μελίσσια-Πεντέλη 6974972217 Βριλήσσια-Χαλάνδρι 6948429227 Αγ. Παρασκευή 6974843109 ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Περιστέρι 6977206087 Αιγάλεω 6972516210 Άγιοι ΑνάργυροιΚαµατερό 6998466952 Πετρούπολη 6983674242 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΘΗΝΑ: Βύρωνας 6972318747 Ζωγράφου 6942602766 Καισαριανή 6995737690 ΝΟΤΙΑ ΑΘΗΝΑ: Γλυφάδα 6944548787 Άλιµος 6932566460 Καλλιθέα 6984417681 Ν. Σµύρνη 6972098143 Βούλα-Βάρη-Βουλιαγµένη 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: Νίκαια 6948100218 Κορυδαλλός 6945037002 Κερατσίνι 6981093970
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: Λαυρεωτική 6939014803 Παιανία-Γλυκά Νερά 6974428095 Αχαρνές 6977266544 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Κέντρο 6981084090 5ο ∆∆ 6972878820 Νεάπολης-Συκεών 6984267504 ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Πάτρα 6959771512 ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Καλαµάτα 6932422501 Κορώνη 6932422501 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: Φωκίδα (Άµφισσα-Ιτέα) 6973607585 Λαµία 6973344352 ΗΠΕΙΡΟΣ: Πρέβεζα 6932567576 ΘΕΣΣΑΛΙΑ: Τρίκαλα 6976291795 Λάρισα 6976579448 ΚΡΗΤΗ: Ηράκλειο 6944916915 Ρέθυµνο 6907856793 Χανιά 6975964967 ΚΥΚΛΑΔΕΣ: Σύρος 6972743637 Νάξος 6947619631 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166 ΛΟΝΔΙΝΟ: 0044-7969523579 ΠΑΡΙΣΙ: 0033-673555890 0030-6937762930
ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ: Νοσοκ. «Γεννηµατάς» 6977072458 Νοσ. Ασκληπιείο 6936604279 Ψ.Ν.Α. 6944417885 Θριάσιο νοσοκοµείο 6979773546
Νοσοκ. «Άγιος Σάββας» 6998466952 ΥΠΑΑΤ 6945754555 ∆ήµοι 6980579817 Εκπαιδευτικοί 6972878820
ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ:
γιατί έλαχε στη νιότη της ελευθεριάς ο κλήρος.” (αντιστασιακό τραγούδι της εποχής)»
Νοµική Αθήνας 6972648225 ΤΕΙ Αθήνας 6975208151 Πάντειο 6984417681
Φιλοσοφική 6972595471 Πανεπιστήµιο Πάτρας: Σχολή Μηχανολόγων -Μηχανικών 6959771512
6
4 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2019
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
Αποδοµώντας την κυρίαρχη ιδεολογία ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • •
•
Α ΑΘΗΝΑΣ: 6973005569 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6932045320 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942602766 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6942993423 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ΚΡΗΤΗ: 6979925065 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6972743637 ΜΕΣΣΗΝΙΑ: 69832422501 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
• •
• •
•
• •
•
•
ένε ότι... η «καπνοαπαγόρευση» γίνεται επειδή νοιάζονται για το καλό µας Κάθε συζήτηση για µέτρα απαγόρευσης του καπνίσµατος, εκτρέπεται ταχύτατα στην ενόχληση των παθητικών καπνιστικών κι αν είναι «δικαίωµα» του καπνιστή «να φυσάει τον καπνό του στα µούτρα των άλλων» ή/και σε µια προσπάθεια των καπνιστών να εµφανιστούν ως «διωκόµενοι». Ενώ «από κάτω» εξελίσσεται µια αντιπαράθεση που θα έπρεπε να γίνεται, ως προσπάθεια συνεννόησης, σε κάθε χώρο όπου συνυπάρχουµε, κάθε µέρα, µε ή χωρίς νόµο, περνάει στο απυρόβλητο µια «από πάνω» καµπάνια δήθεν κοινωνικής ευαισθησίας, που συνοδεύει πάντοτε τέτοια µέτρα. Εδώ µας απασχολεί αυτή η όψη. Νοιάζονται για το καλό µας; Σε αρκετές χώρες τα µέτρα ξεπερνούν κατά πολύ την «προστασία των παθητικών καπνιστών» (απαγορευτικές τιµές, απαγόρευση ακόµα σε υπαίθριους χώρους κ.ο.κ.) και συνοδεύονται από µια επιθετική καµπάνια «στιγµατισµού» του καπνιστή (που καλείται να επιλέξει ανάµεσα στην «αντικοινωνική εξάρτηση» και την «φυσιολογική ζωή»). Στην Ελλάδα κάνουµε τα πρώτα βήµατα –της παραδοσιακής, «στοιχειώδους» στο εξωτερικό, απαγόρευσης σε κλειστούς χώρους. Αλλά υπάρχει κι εδώ µια επικοινωνιακή ένταση της καµπάνιας, όπως και τα επιπλέον µέτρα όπως η διαβόητη «γραµµή καταγγελιών». Αρκετοί αναζητούν µια «ιδεολογική πτυχή» σε όλο αυτό. Ίσως υπάρχει ως συµπληρωµατική. Η «Καθηµερινή» πανηγυρίζει για τη «γραµµή καταγγελιών», εξηγώντας ειλικρινά ότι «το θέµα δεν είναι το κάπνισµα, αλλά η αυτορύθµιση της κοινωνίας», ενώ για τη Ν∆ εξυπηρετείται το επικοινωνιακό παιχνίδι γύρω από τις αερολογίες περί «κανονικότητας» που επιστρέφει µετά «το µπάχαλο του ΣΥΡΙΖΑ». Αλλά αυτά είναι δευτερεύοντα, κι αν εστιάσει κανείς σε αυτά, κινδυνεύει να υποπέσει σε αντίστοιχης ελαφρότητας πολιτικοποίηση του ζητήµατος από την ανάποδη: παρουσιάζοντας µια συνήθεια/εξάρτηση/απόλαυση (ενοχλητική για τους άλλους) ως σχεδόν… «αντικοµφορµιστική στάση». Μέτρα που απειλούν να περιορίσουν τις δουλειές ενός καπιταλιστικού κλάδου από αστικές κυβερνήσεις συνήθως έχει ως κίνητρο την πριµοδότηση ενός άλλου –στον οποίον «ανήκει το µέλλον». Ένα πράγµα που αλλάζει στη χώρα είναι η εµφάνιση και η αναµενόµενη επέλαση των εταιριών ιδιωτικής ασφάλισης και γενικότερη η είσοδος των ιδιωτών στο σύστηµα υγείας. Η σπουδή της Ν∆ να επιταχύνει και να ολοκληρώσει αυτήν τη στροφή µπορεί να «διαβαστεί» µαζί µε την σπουδή της να επιβάλει «επιτέλους» τον περιορισµό του καπνίσµατος. Οι µαγαζάτορες χάνουν το οικονοµικό-κοινωνικό βάρος που είχαν µπροστά στο αντίπαλο δέος των µεγάλων αρπαχτικών της ιδιωτικής ασφάλισης και υγείας. Αλλά παράλληλα προσαρµόζονται (πιο εύκολα απότι στο παρελθόν) στη νέα συνθήκη, στα πλαίσια της «τουριστικοποίησης». Είναι µια διαδικασία που αφορά την αναδιοργάνωση κλάδων υπηρεσιών προς την κατεύθυνση της εξυπηρέτησης ενός µαζικού τουριστικού κοινού, που πλέον υπάρχει όλο το χρόνο, και στις πόλεις. Αυτά απασχόλησαν περισσότερο την κυβέρνηση, που µπορεί ταυτόχρονα να επιβάλει ένα ακόµα εισπρακτικό µέτρο. Οι καπνοβιοµηχανίες χάνουν το παιχνίδι σε ένα βαθµό (και στη διεθνή εµπειρία όντως έχουν αντιδράσει κατά καιρούς, χάνοντας
όµως πάντα κατά κράτος σε διάφορες πολιτικές ή δικαστικές διαµάχες). Αλλά θα προσαρµοστούν ακόµα κι ως «ριγµένοι», µιας και η κερδοφορία τους στηρίζεται σε µια εξάρτηση/συνήθεια που θα συνεχίσει να υπάρχει. Η ρύθµιση της κατανάλωσης διάφορων ουσιών υπήρξε ιστορικά αντικείµενο παρεµβάσεων του κράτους, ανάλογα τις εκάστοτε ανάγκες του συστήµατος. Στην Γερµανία στην αυγή του καπιταλισµού προωθούσε σκληρά «σναπς» οινοπνεύµατος, την εποχή που χρειάζονταν ανειδίκευτους εργάτες που «να µη νιώθουν τίποτα». Κήρυξε πόλεµο στον «αλκοολισµό των φτωχών» και προώθησε την µπύρα όταν χρειαζόταν πιο λειτουργικούς και νηφάλιους εξειδικευµένους εργάτες. Η αµερικανική ποτοαπαγόρευση ή ο πιο σύγχρονος «πόλεµος κατά των ναρκωτικών» έχουν τη δική τους πολιτική οικονοµία από πίσω (όπως και οι αντίστοιχες εποχής προώθησης των σχετικών ουσιών σε άλλες περιόδους). Ο καπνός –ως πάντοτε νόµιµος κι ως καθόλου περιοριστικός στην παραγωγικότητα– προωθήθηκε όσο καµιά άλλη ουσία. Είναι µια συνήθεια που µαζικοποιήθηκε από θηριώδεις καµπάνιες στον κινηµατογράφο, στο θέαµα, στη διαφήµιση. Που δεν προωθήθηκε απλά ως «συνήθεια», αλλά στηρίχθηκε από αλήστου µνήµης άρθρα και έρευνες που επέµεναν ότι «δεν βλάπτει την υγεία» όταν δεν έφταναν να ισχυρίζονται ότι «κάνει καλό»! Οι καπνοβιοµηχανίες θησαύρισαν για δεκαετίες. Η «χρυσή εποχή» τους ίσως πέρασε, αλλά έχοντας διαµορφώσει «πελατεία», θα συνεχίσουν να υπάρχουν. ∆εν πρόκειται ακριβώς για «κατασκευασµένες συνήθειες» (στο βαθµό που το µάσηµα του καπνού ή το κρασί ή η µπύρα έχουν προκαπιταλιστικό παρελθόν), αλλά ο καπιταλισµός καταφέρνει και µαζικοποιεί/εµπορευµατοποιεί/µετατρέπει σε επιβλαβή εθισµό κάθε τέτοια σχέση του ανθρώπου µε φυσικές ουσίες. Και κυρίως οικοδοµεί µια κοινωνία που οι εκµεταλλευόµενοι και οι καταπιεσµένοι αναζητούν σε αυτές «ανακούφιση» συστηµατικά. Και εν τω µεταξύ, όταν –για τη δική τους κάθε φορά πολιτική ή οικονοµική ατζέντα– οι προτεραιότητες αλλάζουν, τα κράτη και οι κυβερνήσεις θα επιχειρούν να κηρύξουν «πόλεµο» ενάντια στη µία ή την άλλη ουσία, πουλώντας «ενδιαφέρον για την υγεία», ενώ σε τελική ανάλυση αφήνουν τις δηµόσιες δοµές υγείας να καταρρέουν, τον αέρα που αναπνέουµε να γίνεται πιο τοξικός, τις προστασίες για την ασφάλεια των εργαζοµένων να διαλύονται κ.ο.κ. Η προοπτική απαγόρευσης του καπνίσµατος σε κλειστούς χώρους είναι σε τελική ανάλυση ένα νέο «κοινωνικό υπόδειγµα» που θα γίνει συνήθεια (όπως περάσαµε από τα πτυελοδοχεία στο «απαγορεύεται το πτύειν» κι από εκεί στο να µη χρειάζεται καν ταµπέλα, όπως δεν καπνίζουµε πλέον στα ΜΜΜ, όπως δεν καταναλώνεται πλέον αλκοόλ στις βάρδιες εργοστασίου). Έστω κι αν αφορά την απαγόρευση µιας εξάρτησης συνυφασµένης µε την «ώρα χαλάρωσης» που προωθείται στους χώρους ψυχαγωγίας. Μπορεί να γίνει µε τον καιρό «το νέο φυσιολογικό», όπως σε δεκάδες χώρες στον πλανήτη. Αλλά αυτό δε σηµαίνει ότι οφείλουµε να δεχτούµε την υποκρισία των κυβερνώντων αµάσητη ή να τους ευχαριστήσουµε που νοιάστηκαν για την υγεία µας…
4 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2019
ΑΡΙΣΤΕΡΑ
7
Εκδήλωση στα πλαίσια της Συνδιάσκεψης της ∆ΕΑ για το 2019
Παγκόσµια κρίση, µαζικές αντιστάσεις και αριστερά (συνέχεια από σελ.1) Μόνο υπό αυτό το πρίσµα µπορεί να γίνουν αντιληπτά τα φαινόµενα πολιτικής αστάθειας τύπου Brexit ή οι φαινοµενικά «παράλογες» επιλογές του Τραµπ, τουλάχιστον σε σχέση µε κάποιες παραδοσιακές αστικές πολιτικές στις ΗΠΑ τόσο στο εσωτερικό όσο και στην εξωτερική πολιτική, ή η εντυπωσιακή ανάδυση του κινέζικου καπιταλισµού. Είναι αυτές οι συγκρούσεις που στη διαδικασία επαναδιαπραγµάτευσης του συσχετισµού στην ιµπεριαλιστική αλυσίδα δηµιουργούν πολέµους ή εγκυµονούν σοβαρούς κινδύνους για νέες πολεµικές συγκρούσεις. Το βασικό πρόβληµα είναι ότι ο µηχανισµός που προκάλεσε το ξέσπασµα της κρίσης το 2008 ουσιαστικά χρησιµοποιήθηκε για να αντιµετωπιστεί η κρίση µε αποτέλεσµα µία νέα υποτροπή της να είναι σχεδόν σίγουρη και µάλιστα σχετικά σύντοµα. Μία νέα τέτοια υποτροπή θα είναι µεγαλύτερη και πιο εκκωφαντική από την προηγούµενη καθώς όλες οι εφεδρείες έχουν πλέον «καεί» και τα περιθωρία αντοχής του συστήµατος έχουν µικρύνει. Αυτή η συζήτηση δεν µπορεί να είναι βοηθητική και χρήσιµη για την αντικαπιταλιστική Αριστερά εάν µετατραπεί σε µία αδιέξοδη µελλοντολογία. Είναι απαραίτητη όµως για να µπορεί να υπάρχει µία όσο το δυνατόν καθρότερη εκτίµηση µιας παγκόσµιας συγκυρίας για να µπορέσει κανείς να χαράξει τακτική σε ιδιαίτερα
δύσκολες συνθήκες. Επιµένουµε να είµαστε προσηλωµένοι/ες στη δυνατότητα ανάπτυξης µαζικών κοινωνικών αγώνων ενάντια στις προκλήσεις του νεοφιλελευθερισµού και παλεύουµε για την ύπαρξη µιας µαζικής ενωτικής ριζοσπαστικής Αριστεράς που θα αφιερώνει τις δυνάµεις της σε αυτή την κατεύθυνση. Η δυνατότητα αυτή δεν αποτελεί επιθυµία αλλά πραγµατική δυναµική. Η επιστροφή της µαζικής εξέγερσης ως όπλο των από κάτω απέναντι στη διαρκή επιδείνωση των όρων δοαβίωσης των πιο φτωχών και εκµεταλλλευόµενων στρωµάτων της κοινωνίας, έρχεται να υπενθυµίσει πώς όσο τα κοινωνικά προβλήµατα δεν επιλύονται -αλλά αντίθετα οξύνονται- τόσο οι µαζικοί αγώνες θα βρίσκονται στην ηµερήσια διάταξη. Χιλή, Βολιβία, Καταλονία, Εκουαδόρ, Χονκ-Κονγκ, Ιράκ, Λίβανος στέλνουν πολύ ευχάριστα νέα από διαφορετικές γωνιές του πλανήτη και ξανανοίγουν λογαριασµούς που οι καπιταλιστές νόµιζαν ότι είχαν κλείσει επιτυχώς. Έχει µία σηµασία ότι οι αυτές οι εξεγέρσεις επανέρχονται σε χώρες όπου φαινόταν λίγο µόνο καιρό πριν ο νεοφιλελευθερισµός να είναι κυρίαρχος. Μπορεί οι εξεγέρσεις και οι µαζικοί αγώνες να επανεµφανίζονται επίµονα, ωστόσο χρειάζονται και µία πολιτική Αριστερά, αυθεντικά ανατρεπτική, που να µπορεί να χαράξει µία νικηφόρα στρατηγική όχι µόνο ως ανάχωµα στις επιθέσεις των καπιταλιστών αλλά µε την προοτπική της
επαναφοράς απελυεθερωτικών οραµάτων για τους/ ις εργαζόµενους/ες, τη νεολαία και όλους τους καταπιεσµένους. Μία Αριστερά, που θα ζει και θα αναπνέει στους κοινωνικούς αγώνες, θα εµπιστεύτεαι τη δύναµη και τις δυνατότητες των µαζικών αγώνων και θα είναι σταθερά προσανατολισµένη στην επαναστατική ανατροπή του καπιταλισµού. Θεωρούµε ότι µια τέτοια Αριστερά είναι απαραίτητη για ένα σχέδιο ανασυγκρότησης της Αριστεράς και του κινήµατος τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Για αυτό θεωρούµε εξαιρετικά σηµαντική τη δυνατότητα συζήτησης και ανταλλαγής εµπειριών µε συντρόφους και συντρόφισσες από άλλες χώρες, ένα από τα ταυτοτικά χαρακτηριστικά για µία διεθνιστική Αριστερά. Ο τρόπος που προσπαθούν να δράσουν Οργανώσεις της Αριστεράς µε κοινές ιδεολογικές και πολιτικές αναφορές σε διαφορετικές χώρες και ηπείρους είναι µία πολύτιµη συζήτηση. Στην έναρξη της Συνδιάσκεψης της ∆ΕΑ θα έχουµε την ευκαιρία και τη χαρά να συνοµιλήσουµε µε τον Manuel Gari στέλεχος των Anticapitalistas από το Ισπανικό Κράτος. Η εµπειρία του τόσο στα ζητήµατα του Ισπανικού κράτους και της Ευρωπαϊκής ηπείρου θα είναι µια
πολύ σηµαντική συµβολή. Επίσης, ο Manuel Gari έχει για πολλά χρόνια επαφές µε συντρόφους και συντρόφισσες από χώρες της Λατινικής Αµερικής που αυτή τη στιγµή βρίσκονται στο κέντρο των εξελίξεων και συγκλονίζονται από µαζικές εξεγέρσεις, κάτι που θα διαφωτίσει πολλά ζητήµατα σε σχέση µε την κονωνική-οικονοµική κατάσταση στη λατινοαµερικάνικη ήπειρο αλλά και σε σχέση µε την κατάσταση του κινήµατος και της Αριστεράς.
Να δηµιουργήσουµε τον τόπο όπου θα ξανασυναντηθούµε
Σ
ας καλούµε να συµµετέχετε στην πολιτική εκδήλωση που µε τίτλο «Να δηµιουργήσουµε τον τόπο όπου θα ξανασυναντηθούµε» την Τετάρτη 4 ∆εκέµβρη στις 7µµ, στην ΑΣΟΕΕ. Σε µία συγκυρία, όπου φαίνεται οι κοινωνικές αντιστάσεις να ξαναζωναντεύουν και δηµιουργούνται οι βάσεις για την οικοδόµηση µιας αγωνιστικής κοινωνικής αντιπολίτευσης στην ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική της κυβέρνησης της Ν∆, θεωρούµε απαραίτητη τη συζήτηση για την ανασυγκρότηση µιας µαζικής ενωτικής ριζοσπαστικής Αριστεράς. Στόχος µας είναι να πάµε ενάντια σε τάσεις αποσυσπείρωσης και κατακερµατισµού της Αριστεράς,
«δηµιουργώντας» έναν χώρο που θα πρωθεί την κοινή πολιτική συζήτηση αλλά και την κοινή δράση στο κίνηµα. Αυτή η συζήτηση, κατά τη γνώµη µας, αφορά όλες τις πολιτικές οργανώσεις και συλλογικότητες του χώρου της Αριστεράς και πιστεύουµε ότι κάθε συµβολή σε αυτή την κατεύθυνση µπορεί να είναι χρήσιµη και προωθητική. –Αναµέτρηση - οµάδα Κοµµουνιστών/τριών –Αριστερή Ανασύνθεση (ΑΡ.ΑΝ.) –∆ιεθνιστική Εργατική Αριστερά (∆ΕΑ) –Συνάντηση για µία Αντικαπιταλιστική ∆ιεθνιστική Αριστερά
8
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
4 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2019
Επιµέλεια Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς Εκδικητικές απολύσεις στις τράπεζες Κινητοποιήσεις σε Πειραιώς και ALPHA
Κ
ινητοποίηση πραγµατοποίησε την Τρίτη 3 ∆εκέµβρη ο Σύλλογος Εργαζοµένων στις Υπηρεσίες της Τράπεζας Πειραιώς στο κεντρικό κτίριο όπου στεγάζεται η διοίκηση της τράπεζας στην Αθήνα. Η κινητοποίηση πραγµατοποιήθηκε ως άµεση απάντηση στις εκδικητικές απολύσεις 24 εργαζοµένων στο πρώην τµήµα κόκκινων δανείων (RBU) της τράπεζας. Βλέπετε οι εργαζόµενοι έκαναν το λάθος, σύµφωνα µε την εργοδοσία, να µην δεχθούν τη µεταφορά τους στην εταιρεία “Intrum Hellas” που ανέλαβε το RBU της τράπεζας, ενώ αρνήθηκαν επίσης, καθώς αυτό αποτελούσε βλαπτική µεταβολή της σύµβασής τους, να φύγουν “οικειοθελώς” ή να µετατεθούν σε άλλη υπηρεσία της τράπεζας στην επαρχία. Η απόλυση των 24 εργαζοµένων εκτός από εκδικητική είναι και τελείως παράνοµη. Στην εταιρεία Intrum δέχθηκαν να µεταφερθούν 700 από τους 1.300 ερζαζόµενους στο RBU. Η εργοδοσία στην Πειραιώς είχε δεσµευθεί εγγράφως στις 25 Ιουλίου του 2019 απέναντι στην Οµοσπονδία Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδος, (ΟΤΟΕ) να φροντίσει οι 350 εργαζόµενοι του RBU που επέλεξαν κάνοντας χρήση του δικαιώµατός τους να παραµείνουν στην τράπεζα, να αξιοποιηθούν σε άλλες θέσεις εργασίας. ∆έσµευση που υπάρχει και για τους 250 εργαζόµενους που έχουν µεταβεί µε σύµβαση δανεισµού στην Intrum όταν η σύµβαση αυτή λήξει (οι συµβάσεις δε λήγουν όλες το ίδιο διάστηµα καθώς είναι από 3µηνες ως 12µηνες).
Η εργοδοσία στην Πειραιώς αποφάσισε να εξοντώσει όσους εργαζόµενους δεν έσκυψαν πειθήνια το κεφάλι στον εκβιασµό «Intrum ή εθελουσία έξοδος ή απόλυση». Εκβιασµός που σύµφωνα µε τους εργαζόµενους περιελάµβανε και απειλές για µεταθέσεις-εξόντωσης και παραδειγµατισµού για τους υπόλοιπους εργαζόµενους της τράπεζας. Η ΟΤΟΕ µε ανακοίνωσή της απειλεί την κυβέρνηση ότι θα προχωρήσει σε κινητοποιήσεις µε διάρκεια απέναντι στην τακτική των εργοδοτών. Οι απειλές οφείλουν να γίνουν πράξη καθώς οι τραπεζίτες είναι αποφασισµένοι να προχωρήσουν µε σκληρή και αδιάλλακτη στάση απέναντι στους εργαζοµένους που απασχολούν. ∆εν είναι µόνο οι δεσµεύσεις από τις ανακεφαλαιοποιήσεις στις οποίες οι εργοδότες των µεγάλων τραπεζών έχουν δεσµευθεί σε µειώσεις προσωπικού. Είναι και η προσπάθεια µέσα στην κρίση να ξεφορτωθούν τα κόκκινα δάνεια που η
πολιτική τους δηµιούργησε. Έτσι µετά την Πειραιώς και η ALPHA BANK αποφάσισε τη µεταφορά του δικού της τµήµατος κόκκινων δανείων, µαζί µε τους εργαζόµενους σε αυτό, σε συνεργαζόµενη εταιρεία. Εκεί ο εργοδοτικός σύλλογος κάνει τα στραβά µάτια στη διοίκηση. Όµως το Σωµατείο Εργαζοµένων στο Χρηµατοπιστωτικό Σύστηµα, βλέποντας και τις εξελίξεις στην Πειραιώς, καλεί σε 3ωρη στάση εργασίας από 8-11 το πρωί την Πέµπτη 5 ∆εκέµβρη στα καταστήµατα της ALPHA BANK στο νοµό Αττικής, ώστε να πραγµατοποιηθεί γενική συνέλευση των εργαζοµένων και να αποφασιστούν ακόµη περισσότερες κινητοποιήσεις. Χρήσιµο θα είναι να συντονιστούν οι εργαζόµενοι στις Τράπεζες για να πιεστεί ακόµη περισσότερο η ΟΤΟΕ και από τα λόγια να προχωρήσει σε πράξεις απαντώντας στον πόλεµο που κήρυξαν οι τραπεζίτες απέναντι στους εργαζόµενους.
Εργαζόµενοι στις προβλήτες: Αγώνας για Βαρέα και Ανθυγιεινά και Συλλογικές Συµβάσεις Εργασίας
Σ
ε αγωνιστικές κινητοποιήσεις αποφάσισαν να προχωρήσουν οι εργαζόµενοι στη διακίνηση εµπορευµατοκιβωτίων στις προβλήτες του λιµανιού του Πειραιά. Οι εργαζόµενοι δηλώνουν αποφασισµένοι να υπερασπιστούν µε απεργίες και άλλες µορφές αγώνα την ένταξή τους στα Βαρέα και Ανθυγιεινά (ΒΑΕ). Για αυτό το λόγο ανταποκρίθηκαν µαζικά στη Γενική Συνέλευση που πραγµατοποίησε το σωµατείο τους, η ΕΝΕ∆ΕΠ (Ένωση Εργαζοµένων στη ∆ιακίνηση Εµπορευµατοκιβωτίων στις Προβλήτες) το Σάββατο 30 Νοέµβρη. Έτσι αποφάσισαν από τώρα κινητοποίηση τη ∆ευτέρα 13 Γενάρη στο Συµβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Τη µέρα εκείνη εκδικάζεται στο ΣτΕ η προσφυγή που έχει καταθέσει ο ΣΕΒ (Σύνδεσµος Επιχειρήσεων και Βιοµηχανιών) για να ακυρωθεί η ένταξη των
εργαζοµένων στα ΒΑΕ. Η προσφυγή του ΣΕΒ είναι αιτία πολέµου για τους εργαζόµενους στις προβλήτες. Η Cosco κερδίζει εκατοµµύρια από τη διακίνηση των εµπορευµατοκιβωτίων αλλά δεν θέλει να δώσει τα λίγα παραπάνω χρήµατα για να πληρωθούν τα ΒΑΕ στους εργαζόµενους και βρήκε αλληλεγγύη από το ΣΕΒ. Βλέπετε η αλληλεγγύη των καπιταλιστών όταν πρόκειται για χτύπηµα σε βάρος των εργαζοµένων δεν εµποδίζεται από τα όποια σύνορα. Το να είσαι λιµενεργάτης σε προβλήτα σύµφωνα µε όλους αυτούς δεν σηµαίνει ότι κάνεις µια βαριά και ανθυγιεινή δουλειά. Αυτός είναι ο αστείος ισχυρισµός της Cosco, της Dropt, των εργολάβων και του ΣΕΒ. Ότι είναι άλλο οι λιµενεργάτες που εργάζονται στα λιµάνια κι άλλο οι λιµενεργάτες που εργάζονται στις προβλήτες. Τόσο η σηµερινή κυβέρνηση όσο και όσες πέρασαν από το 2010 κι έπειτα
έχουν τεράστια ευθύνη για το γεγονός ότι επέτρεψαν στην Cosco να απασχολεί εργαζόµενους που δεν ασφαλίζονται µε τον κανονισµό των ΒΑΕ και χωρίς να έχουν υπογράψει Συλλογική Σύµβαση Εργασίας (ΣΣΕ). Έτσι και σήµερα η Cosco, η Dropt και οι εργολάβοι που έχουν την εργοδοσία στις προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ του λιµανιού του Πειραιά αρνούνται να υπογράψουν ΣΣΕ µε αποτέλεσµα να έχουν επικρατήσει οι ελαστικές µορφές απασχόλησης σε όλο το λιµάνι του Πειραιά. Κόντρα στα θεριά που «έχουν πέσει να τους φάνε» οι εργαζόµενοι θα οργανώσουν την κινητοποίηση στις 13 Γενάρη µε βασικά αιτήµατα να µείνουν στα ΒΑΕ και να υπογραφεί άµεσα ΣΣΕ και πρέπει να έχουν τη συµπαράσταση όλων µας. Να δείξουµε ότι η αλληλεγγύη των εργαζοµένων µπορεί να είναι εξίσου δυνατή και ικανή µε αυτή που έχουν µεταξύ τους οι εργοδότες.
Μαζικές κινητοποιήσεις εργαζόµενων σε προγράµµατα του ΟΑΕΔ
Κ
ινητοποιήσεις πραγµατοποίησαν το τελευταίο 10ήµερο του Νοέµβρη οι εργαζόµενοι στο ειδικό πρόγραµµα του ΟΑΕ∆ (Οργανισµός Απασχόλησης Εργατικού ∆υναµικού) για άνεργους πτυχιούχους νέους ηλικίας 22-29 χρονών. Οι συγκεντρώσεις στο Υπουργείο Εργασίας είχαν µαζική συµµετοχή και το σύνθηµα που κυριάρχησε ήταν το “Είµαστε Απαραίτητοι, Είµαστε Αναγκαίοι, 5.500 Πτυχιούχοι Νέοι”. Ένα σύνθηµα που ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγµατικότητα του ∆ηµόσιου Τοµέα σήµερα. Τουλάχιστον ενός δηµόσιου τοµέα που θα ήταν ωφέλιµος για όλους όσους τον έχουµε ανάγκη και όχι µόνο για τους πολυεκατοµµυριούχους επενδυτές όπως θέλει η κυβέρνηση της Ν∆. Οι πάσης µορφής συµβασιούχοι στο δηµόσιο εργάζονται το ίδιο µε τους µόνιµους, έχουν τα ίδια καθήκοντα και τις ίδιες υποχρεώσεις, το ίδιο ωράριο, υψηλά προσόντα, αλλά όχι τα ίδια δικαιώµατα. Καθώς οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών προτιµούν να ανακυκλώνουν την ανεργία µε “ειδικά προγράµµατα” ή να τους κρατάνε σε οµηρία. Παρότι είναι αυτοί οι εργαζόµενοι που κρατάνε όρθιες τις περισσότερες υπηρεσίες του δηµοσίου που είναι υποστελεχωµένες. Το Ειδικό πρόγραµµα απασχόλησης για 5.500 άνεργους πτυχιούχους ανώτατων εκπαιδευτικών και τεχνολογικών ιδρυµάτων, ηλικίας 22-29 ετών, σε Υπουργεία και εποπτευόµενους δηµόσιους φορείς, που σχεδίασε ο τότε υφυπουργός Εργασίας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ Ν. Ηλιόπουλος, είχε υποτίθεται στόχο την άµεση αντιµετώπιση της ανεργίας και της αδυναµίας πρόσβασης στην αγορά εργασίας των νέων πτυχιούχων που συνεχίζουν να πλήττονται από την παρατεταµένη οικονοµική κρίση και την αντιµετώπιση του φαινοµένου διαρροής επιστηµονικού δυναµικού νεαρής ηλικίας σε άλλες χώρες, προς αναζήτηση εργασίας. Το τελικό αποτέλεσµα αυτού του προγράµµατος είναι η δηµιουργία 5.500 νέων ανέργων που θα παραµείνουν όµηροι των σχεδίων και της νέας κυβέρνησης που δεν θα γίνουν ποτέ µόνιµοι παρότι οι εκάστοτε υπουργοί εργασίας θα κοµπάζουν ότι µείωσαν έτσι την ανεργία καθώς τη θέση αυτών θα πάρουν οι επόµενοι νέοι πτυχιούχοι για λίγο διάστηµα. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της και η παράταξη των εργαζοµένων στο Υπουργείο Εργασίας “Αντίλογος” οι δήθεν ωφελούµενοι διεκδικούν το αυτονόητο δικαίωµα στη µόνιµη και σταθερή εργασία µε πλήρη δικαιώµατα. Για αυτό το λόγο οι µόνιµοι εργαζόµενοι στο ∆ηµόσιο πρέπει να σταθούν στο πλάι τους, αναδεικνύοντας το ζήτηµα της έλλειψης προσωπικού και απαιτώντας την άµεση πρόσληψή τους και την πρόσληψη του προσωπικού που χρειάζεται για να στελεχωθούν απαραίτητες υπηρεσίες όπως π.χ. η Επιθεώρηση Εργασίας όπου δεν υπάρχει το απαραίτητο προσωπικό για να ελέγχονται οι χώροι εργασίας.
4 δεκεμβρη 2019
εργατικα
9
Οι εκλογές των ΕΛΜΕ και η επιβολή της «κανονικότητας» στην εκπαίδευση Του Νίκου Αναστασιάδη, μέλους του σχήματος «Αγωνιστικές Παρεμβάσεις Αλληλεγγύη - Συνεργαζόμενοι» στη Β’ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης
Ο
ι εκλογές των ΕΛΜΕ που έχουν ξεκινήσει, γίνονται σε μια περίοδο που η κυβέρνηση έχοντας ολοκληρώσει την προετοιμασία της ξεδιπλώνει την επίθεσή της στα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα. Ο χώρος της εκπαίδευσης δε θα μπορούσε να λείπει από τις νομοθετικές «πρωτοβουλίες της»! Στην εκπαίδευση όμως, είναι συγκεντρωμένο ένα δυναμικό – οργανωμένων και ανένταχτων αγωνιστών- που έχει δώσει μάχες ένα προηγούμενο διάστημα και έχει συσσωρευμένη μια πολύτιμη εμπειρία. Το επόμενο διάστημα θα κληθεί μια ακόμη φορά να παίξει το ρόλο του!
Τα σχέδια της κυβέρνησης για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση Η ιδιωτικοποίηση της παιδείας – και της υγείας όπως έδειξε η παραχώρηση σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες τμήματος του νοσοκομείου Ιωαννίνωνείναι από τους κεντρικούς στόχους της ΝΔ. Και για να προχωρήσει θα χρειαστεί αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας, αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, εξωτερική αξιολόγηση και η λεγόμενη «αυτονομία» των σχολικών μονάδων, με στόχο απολύσεις και κλείσιμο σχολείων. Θα χρειαστεί η επαναφορά του θεσμού των Σχολικών Συμβούλων, της τράπεζας θεμάτων στο Λύκειο, η καθιέρωση της βάσης του δέκα, η επιλογή των στελεχών της εκπαίδευσης με αποκλεισμό των συνδικαλιστών από τη διαδικασία επιλογής. Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του νέου προέδρου του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) Γιάννη Αντωνίου για τη σημασία της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών. Λες και δε θυμόμαστε το 2014 όταν 2500 χιλιάδες εκπαιδευτικοί μπήκαν σε διαθεσιμότητα στα πλαίσια της προσπάθειας της κυβέρνησης Σαμαρά να επιβάλλει την αξιολόγηση στην εκπαίδευση. Στις διαδοχικές νομοθετικές παρεμβάσεις που θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα, θα επιχειρηθεί να υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω. Το Λύκειο μετατρέπεται ταχύτατα σε ένα σκληρό εξεταστικό κάτεργο, ένα σχολείο αριστοκρατικό, ακόμα πιο ταξικό για ολοένα και λιγότερους. Η τράπεζα θεμάτων
και οι εξεταστικοί φραγμοί θα εξασφαλίσουν αυτή του τη λειτουργία. Με την εισαγωγή της βάσης του 10 ουσιαστικά ρίχνουν την ευθύνη της “αποτυχίας” στους μαθητές για να κρύψουν πως στόχος τους είναι να μειώσουν δραστικά τους εισακτέους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενισχύοντας ιδιωτικά κολέγια, παραπαιδεία και κατάρτιση. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2020 άλλωστε, που κατέθεσε πρόσφατα η ΝΔ, προβλέπεται μείωση δαπανών για την Παιδεία κατά 0.1% του ΑΕΠ (περισσότερα από 200 εκατ. €). Δεν υπάρχει επιπλέον χρηματοδότηση για προσλήψεις μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού. Το 2,87% του κρατικού προϋπολογισμού που δίνεται για την παιδεία (με συνολική μείωση 26,6% από το 2009) έχει τραγικές συνέπειες στις υποδομές και στα υλικοτεχνικά μέσα. Η παιδεία γίνεται εμπόρευμα για «λίγους και εκλεκτούς» Διάφοροι ιδιώτες χορηγοί στο πλαίσιο του «αυτόνομου» σχολείου θα μπορούν να “επιβάλλουν” στα σχολεία τους κανόνες της αγοράς εργασίας. Έτσι απαλλάσσεται το κράτος από την ευθύνη χρηματοδότησής της δημόσιας εκπαίδευσης και προωθείται η ιδιωτικοποίησή της.
Η κατάσταση του εκπαιδευτικού προσωπικού Η φετινή χρονιά είχε μια πρωτοτυπία. Έως σήμερα δεν έχουν καλυφτεί τα κενά εκπαιδευτικού προσωπικού. Μόνο εν μέρει και καθυστερημένα καλύφτηκαν τέλος Νοέμβρη, ενώ το ίδιο συνέβη και με την έγκριση περίπου 600 ολιγομελών τμημάτων σε όλη την Ελλάδα. Έγιναν ελάχιστοι διορισμοί και 30.000 αναπληρωτές προσλήφθηκαν
μέχρι τώρα, ενώ 40.000 εκπαιδευτικοί αποχώρησαν την τελευταία δεκαετία. Τα πολλαπλά αντικείμενα, τα μεγάλα τμήματα και οι διαρκείς μετακινήσεις έχουν εξουθενώσει τους εκπαιδευτικούς που ταυτόχρονα βλέπουν τους μισθούς να μη μπορούν να καλύψουν το κόστος ζωής Επιπλέον τα 67 χρόνια ως όριο συνταξιοδότησης και το πάγωμα των προσλήψεων κάνουν την εκπαιδευτική διαδικασία όλο και λιγότερο θελκτική για τους μαθητές και τις μαθήτριες και όλο και δυσκολότερη για τους όλο και πιο ηλικιωμένους εκπαιδευτικούς. Οι αναπληρωτές/τριες έχουν γίνει οι είλωτες της εκπαίδευσης. Δεν είναι μόνο η εργασιακή ομηρία, οι ίδιες υποχρεώσεις με τους μονίμους χωρίς να έχουν τα ίδια δικαιώματα με αυτούς, η απέραντη ταλαιπωρία για την εξεύρεση στέγης στα νησιά και όχι μόνο, οι ανεπαρκείς μισθοί και το μοίρασμα του ωραρίου τους σε τέσσερα ή και πέντε σχολεία. Είναι κυρίως η εργασιακή ανασφάλεια, η έλλειψη προοπτικής μια που οι μόνιμοι διορισμοί έχουν πάψει εδώ και χρόνια, και το γεγονός ότι η αναπλήρωση γίνεται σταδιακά η «κανονικότητα» στην εκπαίδευση. Ακόμα και οι 4500 διορισμοί στην ειδική αγωγή έχουν μεταφερθεί για το 2020 παρότι είχαν εγγραφεί στον προϋπολογισμό. Ούτε κουβέντα για τους 10000 διορισμούς στην γενική παιδεία που υποτίθεται είχε δρομολογήσει προεκλογικά η προηγούμενη κυβέρνηση. Οι πίνακες των εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής που παράχθηκαν με το προσοντολόγιο Γαβρόγλου δικαίωσαν την εκπαιδευτική Αριστερά που ισχυρίζονταν ότι δημιουργείται μια κινούμενη άμμος όπου
κανένας και καμία δε θα μπορεί να είναι σίγουρος/η αν θα δουλέψει την επόμενη χρονιά. Κανένας σοβαρός αγώνας δε μπορεί να γίνει στην εκπαίδευση αν δε μπουν οι αναπληρωτές και αναπληρώτριες στη μάχη. Ο αγώνας για μαζικούς και μόνιμους διορισμούς μας αφορά όλους και όλες!
Η σημασία των εκλογών Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε την άνοδο της ΔΑΚΕ στο χώρο της εκπαίδευσης. Η κυριαρχία της στις ΕΛΜΕ και την ΟΛΜΕ παραλύει το εκπαιδευτικό κίνημα στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η συμμαχία ΔΑΚΕ, ΠΑΣΚΕ, ΣΥΝΕΚ στην ηγεσία των εκπαιδευτικών συνδικάτων κρατάει τον κλάδο αδρανή και τον κάνει εύκολο θύμα της κυβερνητικής πολιτικής. Αυτή η κατάσταση πρέπει να αλλάξει. Η ενωτική πολιτική είναι το κλειδί σε μια τέτοια κατεύθυνση. Γιατί δεν αρκεί να διαπιστώνουμε τις δυσκολίες που υπάρχουν. Χρειάζεται και ένας τρόπος για να τις ξεπερνάμε. Ζούμε σε μια περίοδο που τα μηνύματα της αντίστασης στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές έρχονται από διάφορα σημεία του πλανήτη, από τη Λατινική Αμερική έως τις αραβικές χώρες και την Κϊνα, και που μια σειρά αγώνες και μαζικές διαδηλώσεις, όπως του Πολυτεχνείου, δείχνουν ότι ο πάγος αρχίζει να ραγίζει και στην Ελλάδα. Είναι καιρός αυτή η διάθεση για αντίσταση να αποτυπωθεί και στην κάλπη, αλλάζοντας τους συσχετισμούς, ώστε να διευκολυνθεί η οργάνωση της αντίστασης. Αυτό είναι το βασικό διακύβευμα για τις λίγες μέρες που έχουν μείνει μέχρι τις εκλογές των ΕΛΜΕ.
10
αντισεξισμόσ
Η εκδήλωση της Συνέλευσης 8ης Μάρτη με κ
Να δημιουργήσουμε ένα φεμινιστικ Της Κατερίνας Καλλέργη
Σ
το δρόμο προς τη Διεθνή Φεμινιστική Απεργία στις 8 Μάρτη του 2020, η Συνέλευση 8ης Μάρτη διοργάνωσε στις 29 Νοέμβρη διεθνή εκδήλωση με καλεσμένες τη Λάρα Μπλας, από τη Διεθνή Επιτροπή 8ης Μάρτη της Μαδρίτης, και από την Ελβετία τη Ζενεβιέβ ντε Ραμ, στέλεχος του Συνδικάτου του Δημόσιου Τομέα και συντονίστρια της απεργίας των γυναικών στη Λοζάνη της Ελβετίας. Για να κάνουμε γνωστή την εκδήλωση τα μέλη της Συνέλευσης 8ης Μάρτη βρεθήκαμε σε εργασιακούς χώρους, σχολεία, πανεπιστήμια, και γειτονιές ενώ ταυτόχρονα επιχειρήσαμε να προτείνουμε τη συμμετοχή στην καμπάνια για την 8η Μάρτη σε σωματεία, φοιτητικούς συλλόγους και δημοτικά σχήματα. Στόχος μας ήταν μέσω της εκδήλωσης να ανοίξει η συζήτηση για τη Διεθνή Φεμινιστική Απεργία, στην Ελ-
λάδα. Βοηθητικά σε αυτή την κατεύθυνση ήταν η συνέντευξη τύπου που προηγήθηκε (28η Νοέμβρη) αλλά και τα δημοσιεύματα σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης που καλούσαν στην εκδήλωση και έκαναν γνωστή την εκκίνηση της προσπάθειας για μια διαφορετική 8η Μάρτη, το 2020. Την ημέρα της εκδήλωσης συγκεντρώθηκαν στη Νομική πάνω από 150 άτομα, οι περισσότερες γυναίκες. Η μαζική συμμετοχή σε συνδυασμό με την όρεξη των παρευρισκόμενων να συζητήσουν, να ενημερωθούν και να αντλήσουν ιδέες δημιούργησαν μια πολύ ζεστή ατμόσφαιρα.
Ζενεβιέβ ντε Ραμ: Η εμπειρία της φεμινιστικής απεργίας στην Ελβετία
Η Ζενεβιέβ ντε Ραμ από την Ελβετία περιέγραψε την πορεία προς τη φεμινιστική απεργία που έγινε στις 14 Ιουνίου. Παρ’ ότι η Ελβετία μπορεί να θεωρείται χώρα στην οποία επικρατεί «ταξική ειρήνη» (έμφυλη ανισότητα, ταξικοί φραγμοί κ.λπ.), η πρώτη πολιτική απεργία που έγινε ποτέ
στο Ελβετικό Κράτος, ήταν η φεμινιστική απεργία. Σύμφωνα με τη Ζενεβιέβ ντε Ραμ, το συνέδριο των γυναικών της Ελβετικής Ένωσης Συνδικάτων (USS, οργάνωση ομπρέλα για τα συνδικάτα στην Ελβετία) σημειώνει ότι η ισότητα παραμένει στάσιμη, ότι ο συνηθισμένος σεξισμός και η σεξουαλική παρενόχληση επιδεινώνουν τη ζωή των γυναικών, οι συνθήκες εργασίας γίνονται όλο και πιο δύσκολες και η διπλή εργάσιμη ημέρα αυξάνεται καθώς οι δημόσιες υπηρεσίες αποδυναμώνονται. Τα στοιχεία αυτά σε συνδυασμό με την παγκόσμια άνθηση του φεμινιστικού κινήματος ήταν αυτά που οδήγησαν την Επιτροπή Γυναικών της Ένωσης Δημοσίων Υπηρεσιών να πάρει την απόφαση για τη φεμινιστική απεργία. Σημαντικό ρόλο επίσης έπαιξε η νίκη που είχε επιτευχθεί με την καταψήφιση της αύξησης του ορίου συνταξιοδότησης για τις γυναίκες. Επέλεξαν τη 14η Ιούνη για ημέρα της φεμινιστικής απεργίας αναφερόμενες στη μεγάλη φεμινιστική απεργία στις 14/6/1991, η οποία οδήγησε σε σημαντικές νομοθετικές αλλαγές. Όπως χαρακτηριστικά είπε η Ζενεβιέβ ντε Ραμ: «Το να οργανωθεί μια φεμινιστική απεργία στη χώρα της εργασιακής ειρήνης δεν ήταν εύκολη υπόθεση». Η διοργάνωση ξεκίνησε με μια πρώτη συνάντηση στις 2 Ιουνίου του 2018 στην οποία αποφασίστηκε η ημερομηνία αλλά και το όνομα. Στο ζήτημα του ονόματος της απεργίας υπήρχε διχασμός: φεμινιστική ή γυναικεία; Για να αποφύγουν τις συγκρούσεις και να εστιάσουν σε αυτό που είχε σημασία, δηλαδή την πρακτική οργάνωση της απεργίας, κράτησαν και τα δύο προσθέτοντας έναν αστερίσκο στη λέξη γυναίκες. Διευκρίνισαν επίσης ότι η απεργία δεν ήταν εναντίων των ανδρών αλλά ενός καλά εδραιωμένου συστήματος αντρικής κυριαρχίας.
Μέσα στο επόμενο διάστημα έγιναν καλέσματα για να δημιουργηθούν συνελεύσεις και συλλογικότητες που θα προωθούσαν το ζήτημα της φεμινιστικής απεργίας των γυναικών σε όλη την Ελβετία, και δημιούργησαν έναν εθνικό συντονισμό για να δώσουν πανεθνικό χαρακτήρα στην απεργία. Η ντε Ραμ μας μετέφερε πόσο σημαντικό στάδιο στην οργάνωση της φεμινιστικής απεργίας των γυναικών ήταν η δημιουργία ενός μανιφέστου. Μελετώντας τα κείμενα των Ισπανίδων φεμινιστριών για την απεργία της 8ης Μάρτη του ’18, εστίασαν γύρω από διαθεματικά ζητήματα: της βίας, των γυναικείων σωμάτων, των συνόρων, της εργασίας (αμειβόμενης και δωρεάν) και της σπουδαιότητας της δωρεάν εργασίας της «φροντίδας» (φροντίδας και προσοχής σε άλλους) που αναλαμβάνουν οι γυναίκες και η οποία είναι απαραίτητη για την αναπαραγωγή της κοινωνίας. Έτσι, μέσα από συλλογικές διαδικασίες που διήρκεσαν αρκετούς μήνες, έγραψαν το δικό τους μανιφέστο, το οποίο εστίαζε στα καθημερινά ζητήματα των Ελβετίδων γυναικών, εργαζομένων, ανέργων, μεταναστριών και ΛΟΑΤΚΙ+. Η επίθεση που δέχθηκαν ήταν μεγάλη: από την μία αστές φεμινίστριες που εστιάζουν αυστηρά στο νομοθετικό κομμάτι κατήγγειλαν την απεργία ως «προπαγάνδα των αριστερών», από την άλλη τα ΜΜΕ κραύγαζαν εναντίον τους λέγοντας πως η απεργία είναι παράνομη, ενώ ακόμα και μέλη του συνδικαλιστικού κινήματος τις κατηγορούσαν ως διασπαστικές και μίσανδρες. Η απάντηση των φεμινιστριών ήταν ξεκάθαρη: αυτή η απεργία είναι προπαγάνδα των καθημερινών γυναικών που βιώνουν την εκμετάλλευση και την καταπίεση. Έλεγαν χαρακτηριστικά πως παράνομες και διασπαστικές είναι η βία στους χώρους εργασίας, οι χαμηλότεροι μισθοί, η επισφάλεια, οι απολύσεις εγκύων και λεχώνων και οι διακρίσεις. Παρά τις επιθέσεις, την ημέρα της απεργίας εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες βρέθηκαν στους δρόμους κάθε πόλης της Ελβετίας. Στις 11 η ώρα, οι γυναίκες ξεκίνησαν όπου και αν βρίσκονταν να διαβάζουν το μανιφέστο, ενώ 15:24 σταμάτησαν τις δουλειές τους και συναντήθηκαν σε ένα κεντρικό σημείο σε κάθε πόλη. Η ώρα αυτή επιλέχθηκε γιατί σύμφωνα με υπολογισμούς από εκείνη
4 δεκemβρη 2019
11
καλεσμένες από Ελβετία και Ισπανικό Κράτος
α μαζικό, ριζοσπαστικό, κό κίνημα την ώρα και μετά οι γυναίκες δουλεύουν χωρίς αμοιβή εξαιτίας της μισθολογικής ανισότητας. Η ντε Ραμ έκλεισε την εισήγησή της λέγοντας πως η απεργία κατάφερε να απενοχοποιήσει τη λέξη φεμινισμός, δημιούργησε δίκτυα γυναικών και έβαλε τις βάσεις για τη βελτίωση της θέσης των γυναικών. Τόνισε πως θα συνεχίσουν να παλεύουν και στην 8η Μάρτη του 2020 –παρότι Κυριακή– θα ξαναθέσουν το ζήτημα της απεργίας, αφού τις Κυριακές στο σπίτι οι γυναίκες μαγειρεύουν, πλένουν, καθαρίζουν, απασχολούνται με όλα όσα είναι απαραίτητα για τη ζωή, θέτοντας έτσι στο κέντρο το ζήτημα για το χρόνο των γυναικών.
Λάρα Μπλας: Το κίνημα στο Ισπανικό Κράτος
Ακολούθησε η Λάρα Μπλας από το Ισπανικό Κράτος ξεκινώντας με μία γενεαλογία του φεμινιστικού κινήματος στην Ισπανία. Τη στιγμή που στο Ισπανικό Κράτος μπορείς να βρεις μπλουζάκια που γράφουν «Είμαι φεμινίστρια» στις μεγάλες πολυεθνικές όπως τα Ζάρα και η διευθύντρια της Κεντρικής Τράπεζας δηλώνει φεμινίστρια και μιλάει για «φεμινιστικά δάνεια», οι κινηματικές φεμινίστριες εντοπίζουν τη δική τους γενεαλογία στις δολοφονημένες από τη δικτατορία αδελφές Μιραμπάλ, στην εργατική φεμινιστική απεργία του ’75 στην Ισλανδία, στην πρώτη συνάντηση γυναικών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής το ’80, στη διεθνοποίηση των αγώνων, στη συνάντηση γυναικών στη Γρανάδα το 2009, στο κίνημα των Πλατειών του 2011, στην παραίτηση λόγω του κινήματος του Ισπανού υπουργού Δικαιοσύνης Γκαγιαρδόν, που το 2014 προσπάθησε να αλλάξει το νόμο για τις εκτρώσεις, στην απεργία των γυναικών με τα μαύρα στην Πολωνία το 2016, στο κίνημα ni una menos (ούτε μία λιγότερη) στην Αργεντινή, στο κίνημα #metoo στις ΗΠΑ. Στη συνέχεια εξήγησε πώς οργανώνεται το κίνημα στο Ισπανικό Κράτος. Υπάρχουν χιλιάδες συνελεύσεις σε κάθε πόλη και κοινωνικό χώρο. Η κάθε συνέλευση επιλέγει 2 άτομα τα οποία συμμετέχουν στην Εθνική Συντονιστική Συνέλευση. Στην Εθνική Συνέλευση υπάρχει η Επιτροπή Αποτίμησης Δράσεων, στην οποία συζητούν μετά τις δράσεις για την επιτυχία τους, η Επιτροπή Φοιτητών και Μαθητών, η Διεθνής Επιτροπή στην οποία συμμετέχει και η ίδια η Λάρα Μπλας, η Επιτροπή Μετανάστευσης και Φυλετικών Ζητημάτων της οποίας κεντρικός στόχος είναι κάθε κείμενο της Εθνικής Συνέλευσης να περιλαμβάνει ζητήματα που αφορούν τις φυλετικοποιημένες γυναίκες και τις μετανάστριες, και η Επιτροπή Επικοινωνίας η οποία όχι μόνο αναλαμβάνει το επικοινωνιακό τμήμα αλλά και προετοιμάζει τις γυναίκες για συνεντεύξεις στα ΜΜΕ. Ταυτόχρονα υπάρχουν και ομάδες εργασίας για κάθε τύπο απεργίας: ομάδα εργασίας
Αντίστοιχη εκδήλωση έγινε και στη Θεσσαλονίκη το Σάββατο 30/11, με τη συμμετοχή δεκάδων γυναικών και πλούσια συζήτηση για την απεργία στη φροντίδα (στο σπίτι), στην κατανάλωση, στην εκπαίδευση και στην εργασία. Στόχος όλων αυτών των συνελεύσεων και των επιτροπών είναι να επιτυγχάνουν ένα μίνιμουμ πλαίσιο συναίνεσης που να χωράει όλες τις γυναίκες, χωρίς όμως να αναλώνονται σε θεωρητικές συζητήσεις, με τον προσανατολισμό να είναι πάντα στη δράση. Η Μπλας μας μετέφερε την εικόνα από τη φετινή 8η Μάρτη στη Μαδρίτη: 800.000 γυναίκες στο δρόμο, οι κεντρικοί δρόμοι σε παράλυση με τον κόσμο να έχει κυριολεκτικά σταματήσει επειδή σταμάτησαν οι γυναίκες, θυμίζοντας το ισπανικό σύνθημα: « Αν παύσουμε εμείς, παύει ο κόσμος ». Όπως μας ενημέρωσε το 2020, με αφορμή το ότι η 8η Μάρτη πέφτει Κυριακή, στο κέντρο θα βρίσκεται η απλήρωτη εργασία που προσφέρουν οι γυναίκες ως φροντίδα στο σπίτι. Το μαγείρεμα, το καθάρισμα, η φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων αλλά και η συναισθηματική εργασία που προσφέρουν οι γυναίκες είναι απαραίτητα για να αναπαράγεται το σύστημα: όπως λένε χαρακτηριστικά οι Ισπανίδες φεμινίστριες, οι εργάτες δεν είναι μανιτάρια που ξεφυτρώνουν από τη γη, κάποιες φροντίζουν ώστε να πηγαίνουν κάθε μέρα στη δουλειά. Κλείνοντας η Λάρα Μπλας τόνισε ότι στο δρόμο για κάθε 8η Μάρτη χρειάζεται και πρωτοτυπία στα μέσα. Στο Ισπανικό Κράτος για παράδειγμα χρησιμοποιούν ως μέσα προπαγάνδας όχι μόνο τις παρεμβάσεις, τις εξορμήσεις, τις εκδηλώσεις, τα πάρτι (τα οποία είναι τόσο μαζικά που σε ένα πάρτι στη Μαδρίτη μαζεύτηκαν πάνω από 1000
άτομα), αλλά και φεμινιστικά καρναβάλια, αγώνες δρόμου για γυναίκες και περφόρμανς στους δρόμους.
Κατερίνα Σεργίδου: Μαζική καμπάνια για την 8η Μάρτη
Την εκδήλωση έκλεισε η Κατερίνα Σεργίδου από τη Συνέλευση 8ης Μάρτη. Ξεκίνησε λέγοντας πως ακούγαμε ότι αυτά δεν μπορούν να γίνουν στην Ελλάδα και όμως πέρυσι καταφέραμε για πρώτη φορά να καλέσουν η ΑΔΕΔΥ και σωματεία του ιδιωτικού τομέα σε στάση εργασίας για την 8η Μάρτη και αυτό ήταν μια νίκη. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε δεν είναι αντιγραφή του διεθνούς κινήματος κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση, θέλουμε να δημιουργήσουμε δικές μας αναπαραστάσεις στη βάση μιας κουλτούρας που ξεπερνάει τα σύνορα. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα μαζικό, λαϊκό, ριζοσπαστικό, αντικαπιταλιστικό φεμινιστικό κίνημα. Σημαντικά στοιχεία για εμάς ως Συνέλευση 8ης Μάρτη είναι το πώς αντιλαμβανόμαστε τη σχέση παραγωγής και αναπαραγωγής στο καπιταλιστικό σύστημα, τη σχέση εκμετάλλευσης και καταπίεσης όπως αυτή εφαρμόζεται πάνω στα σώματά μας. Παλεύουμε για έναν φεμινισμό του 99%, που ενώ δημιουργεί τη δική του κουλτούρα και θεωρία δεν είναι δυσνόητος, που είναι συγκρουσιακός προς τα έξω και όχι προς τα μέσα. Συνέχισε λέγοντας πως για την 8η Μάρτη του 2020 πρέπει να βρούμε νέα εργαλεία και νέους τρόπους να οργανώσουμε τη διαδήλωση αλλά και δρώμενα στο δρόμο προς αυτήν, από εκδηλώσεις και συναυλίες μέχρι θεατρικές παραστάσεις. Να εντο-
πίσουμε τις πολλαπλές μορφές της βίας: από τις γυναικοκτονίες, τους βιασμούς, τις σεξιστικές επιθέσεις, την κακοποίηση, μέχρι τις απολύσεις εγκύων, την εργοδοτική αυθαιρεσία, την παρενόχληση στους χώρους δουλειάς, αλλά και την κατάσταση στην οποία αναγκάζονται να ζουν προσφύγισσες και μετανάστριες. Σημαντική έννοια για να κατανοήσουμε τη συγκυρία στην οποία συμβαίνει η φετινή 8η Μάρτη θα είναι η «κρίση φροντίδας», δηλαδή η κατάσταση στην οποία το κοινωνικό κράτος καταρρέει και οι γυναίκες σηκώνουν στην πλάτη τους τις υπηρεσίες του είτε ως μητέρες, γιαγιάδες και συγγενείς είτε ως οικιακές εργαζόμενες. Τέλος, τόνισε τη σημασία της λειτουργίας της Συνέλευσης για τη διοργάνωση της 8ης Μάρτη: μηνιαίες συνελεύσεις, ομάδες εργασίας (social media, κειμένων, γραφιστικών, καλλιτεχνικών δρώμενων κ.λπ.) Στις συγκεκριμένες προτάσεις, αναφέρθηκε στην μεγάλη προσπάθεια που χρειάζεται να γίνει για να βρεθούμε στα σχολεία και στις σχολές συγκεκριμενοποιώντας κάθε φορά τα αιτήματα, στους χώρους εργασίας και ειδικά σε χώρους όπου η μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων είναι γυναίκες (νηπιαγωγεία, παιδικοί σταθμοί, σχολεία, νοσοκομεία, καθαριότητα στους δήμους), στις γειτονιές αλλά και τη σημασία που έχει να εξασφαλίσουμε τη συμμετοχή των φοιτητικών συλλόγων, των σωματείων, των συνδικάτων, των δημοτικών κινήσεων, των οργανώσεων της Αριστεράς και όσο το δυνατό περισσότερων γυναικών στην διαδήλωση και τα δρώμενα της 8ης Μάρτη.
12
νεολαια
4 δεκεμβρη 2019
Δεκέμβρης 2008
Να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη της εξέγερσης Του Χρήστου Σταυρακάκη
Φ
έτος συμπληρώνονται έντεκα χρόνια από τη νεολαιίστικη εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008 που «πυροδοτήθηκε» από την αναίτια κρατική δολοφονία του δεκαπεντάχρονου Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου. Μια εξέγερση που δεν πρέπει να αφεθεί στη λήθη και στη συκοφάντηση.Από τις πρώτες μέρες της εξέγερσης εκείνου του Δεκέμβρη, υπήρξε μια συστηματική προσπάθεια από τα αστικά κόμματα και τα ΜΜΕ -με την πολύτιμη συμβολή και του ΚΚΕ- να παρουσιαστεί η εξέγερση ως τα τερτίπια κάποιων κακομαθημένων παιδιών που αρέσκονται στους βανδαλισμούς και τα πλιάτσικα σε συνδυασμό με μία κριτική εξ «αριστερών» για το ποιόν του δολοφονημένου, ότι «δεν ήταν και κάποιος αγωνιστής του κινήματος» αλλά απλά ένας πιτσιρικάς με ενδεχομένως παραβατική συμπεριφορά ενώ ο Κορκονέας ήταν απλώς ένας «διαταραγμένος» μπάτσος.
Η νεολαία της κρίσης Όμως η πραγματικότητα ήταν τελείως διαφορετική. Στο πρόσωπο του Γρηγορόπουλου η νεολαία είδε εαυτόν ως εν δυνάμει θύμα μιας κρατικής καταστολής που είχε την πολιτική ελευθερία να δολοφονεί με το «έτσι θέλω» και στο πρόσωπο του Κορκονέα ένα κράτος και ένα σύστημα που ήθελε τη νεολαία υποταγμένη, στο περιθώριο. Έντεκα χρόνια μετά, και μάλιστα με νομοθετικές αλλαγές της κυβέρνησης Τσίπρα, τόσο ο Κορκονέας όσο και ο συνεργός του Σαραλιώτης κυκλοφορούν ελεύθεροι. Η προκλητική δολοφονία γέμισε τους νέους και τις νέες με οργή και μίσος για αυτό το σύστημα, ακόμα και αν δεν μπορούσε να εξηγηθεί επακριβώς ή να σχε-
διαστεί η επαναστατική ανατροπή του συστήματος. Η οργή όμως ξεχείλιζε και αυτό δεν μπορούσε παρά να εκφραστεί με τη δυναμική και τη μαχητικότητα μιας εξέγερσης. Ήταν η περίοδος που η νεολαία «ένιωσε» την κρίση να πλησιάζει μιας και ήταν η γενιά που -τότε- προοριζόταν να γίνει η γενιά των 700 ευρώ. Τους προηγούμενους μήνες στα φοιτητικά αμφιθέατρα υπήρχε μια πολύ ζωντανή συζήτηση για το δυσοίωνο μέλλον που προετοιμαζόταν, με τη μνήμη του φοιτητικού κινήματος το 2006-07 να είναι ακόμα νωπή και να τροφοδοτεί την πολιτική συζήτηση και την κινηματική διεκδίκηση. Σήμερα μπορεί ο μισθός των 700 ευρώ να φαντάζει άπιαστο όνειρο και μπροστά μας έχουμε τον εφιάλτη των 400 ευρώ. Σίγουρα όμως, τότε ήταν αδιανόητο για μια ολόκληρη γενιά να ζήσει χειρότερα από την προηγούμενη.
«Στις τράπεζες λεφτά, στη νεολαία σφαίρες» Ήταν λίγες μέρες πριν από τη δολοφονία όταν ανακοινώθηκε το πρώτο μεγάλο πακέτο στήριξης των ελληνικών τραπεζών από την κυβέρνηση Καραμανλή, ύψους 28 δισεκατομμυρίων ευρώ, και κάπως έτσι προέκυψε και το σύνθημα «στις τράπεζες λεφτά, στη νεολαία σφαίρες, ήρθε η ώρα για τις δικές μας μέρες» που κυριάρχησε στις διαδηλώσεις εκείνων των ημερών, μαζί με τη διεκδίκηση για την ανατροπή της κυβέρνησης των δολοφόνων αλλά και την πληθώρα αντικατασταλτικών συνθημάτων.Με δεδομένη την πολύ πρόσφατη προηγούμενη εμπειρία του φοιτητικού κινήματος, από τις αμέσως επόμενες μέρες της δολοφονίας, οι σχολές του κέντρου ήταν κατειλημμένες από όλο το φάσμα των δυνάμεων του κινήματος, δημιουργώντας ζωντανά κέντρα αγώνα, αντίστασης, οργάνωσης αλλά και συντονισμού. Ταυτόχρονα, σε
πολλές γειτονιές ξεπήδησαν καταλήψεις δημόσιων κτιρίων και λαϊκές συνελεύσεις, με στόχο την εξάπλωση του αγώνα.
Το μαθητικό κίνημα στο προσκήνιο Οι μαθητές/τριες ήταν η «ευχάριστη έκπληξη» της εξέγερσης. Το ένα μετά το άλλο τα σχολεία σε όλη τη χώρα τελούσαν υπό κατάληψη μέσα από μαζικές γενικές συνελεύσεις (που από τότε δεν έχουμε ξαναδεί στο πλαίσιο του μαθητικού κινήματος, τουλάχιστον σε τέτοια κλίμακα) και αυθόρμητες πορείες στις πόλεις και στα αστυνομικά τμήματα, τα οποία οι μαθητές και οι μαθήτριες κυριολεκτικά πολιορκούσαν με νεράτζια, πέτρες και ό,τι άλλο έβρισκαν. Ειδικά στην Αθήνα, πολύ μεγάλα τμήματα των διαδηλώσεων τις «μέρες της φωτιάς» ήταν τα μαθητικά μπλοκ. Η έκταση και η εξάπλωση των καταλήψεων (καθώς και η σημαντική κοινωνική υποστήριξη της οποίας έτυχαν οι εξεγερμένοι) και η δημιουργία διάφορων δομών οργάνωσης από τα κάτω, σε συνδυασμό με την πρωτοφανή μαχητικότητα των διαδηλώσεων, ήταν δύο στοιχεία που αφενός συνηγορούν στην αυθεντικότητα της εξέγερσης, αφετέρου ήταν και μια «πρώτη γεύση» για το τι θα ακολουθούσε τα επόμενα χρόνια σε επίπεδο κινηματικής και πολιτικής αντιπαράθεσης με την κρατική καταστολή και τις μετέπειτα μνημονιακές κυβερνήσεις. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η δημιουργία των ΔΕΛΤΑ και ΔΙΑΣ ακολούθησε χρονικά τη «λήξη» της εξέγερσης, ως μία πράξη προετοιμασίας από τη μεριά του κράτους και της κυρίαρχης τάξης, μπροστά στην επανάληψη αντίστοιχων φαινομένων. Και σίγουρα δεν είναι τυχαίο, ότι άλλη μια κυβέρνηση της Δεξιάς επαναφέρει την τραμπούκικη ομάδα των ΔΕΛΤΑδων με το όνομα ΔΡΑΣΗ, ενώ την ίδια στιγμή επενδύει στην καταστολή και την
τρομοκρατία. Τα κυβερνητικά επιτελεία γνωρίζουν πολύ καλά ότι η πολιτική του Μητσοτάκη δε θα μπορεί να αποσπάσει την κοινωνική συναίνεση, τα περιθώρια αντοχής μιας κοινωνίας που έχει φτωχοποιηθεί και έχει χτυπηθεί τόσο άγρια την τελευταία δεκαετία είναι πάρα πολύ μικρά.
Μνήμη και αντίσταση Τα αίτια της εξέγερσης είναι ακόμα ενεργά και μετά από έντεκα χρόνια βλέπουμε ότι το μέλλον μας προμηνύεται εξαιρετικά δύσκολο και επισφαλές, καθώς το ξέσπασμα της κρίσης και η μνημονιακή επέλαση έχουν τσακίσει το δικαίωμά μας για μια πραγματικά δημόσια παιδεία, για μια ζωή και εργασία με αξιοπρέπεια. Έχουμε όλους τους λόγους του κόσμου να διατηρήσουμε τη μνήμη της εξέγερσης ζωντανή και να οργανώσουμε τον αγώνα μας ενάντια στην πολιτική του Μητσοτάκη και την κανονικότητα της καταστολής που φαντάζεται ο Χρυσοχοΐδης. Να αγωνιστούμε για τα πραγματικά προβλήματα των σχολών και των σχολείων μας ενάντια στις νεοφιλελεύθερες αντιμεταρρυθμίσεις. Να αγωνιστούμε ενάντια στην ακροδεξιά, ενάντια στη δολοφονική κρατική καταστολή και να φράξουμε το δρόμο στο εθνικιστικό και ρατσιστικό δηλητήριο στο δρόμο. Να αγωνιστούμε ενάντια στον ιμπεριαλισμό και στον πόλεμο. Αναμφίβολα, η εξέγερση του Δεκέμβρη αποτελεί τομή και μας επιβαρύνει με το «καθήκον» διατήρησης της μνήμης της, όχι ως επετείου αλλά ως μίας γνήσιας εξέγερσης που μπορεί ακόμα και σήμερα να εμπνέει τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες της Αριστεράς και του κινήματος. Πόσο μάλλον σήμερα, όπου η «μέθοδος» της μαζικής εξέγερσης κάνει ξανά την εμφάνιση της στη Λατινική Αμερική και τον Αραβικό κόσμο, υπενθυμίζοντας επίμονα τη δύναμη μας μέσα από μαζικούς ταξικούς αγώνες. Ο Δεκέμβρης του 2008, για πολύ μεγάλα τμήματα της νεολαίας, ήταν η πρώτη στιγμή όπου έγινε μαζικά αντιληπτή η δύναμη των «από κάτω» και ένα πρωτόγνωρο αίσθημα ότι υπάρχει η δύναμη να φέρουμε τα πάνω κάτω. Ακολούθησαν κι άλλες τέτοιες «στιγμές»: το καυτό καλοκαίρι του 2011, η μαζική αντίσταση στο δεύτερο μνημόνιο το Φλεβάρη του 2012, το δημοψήφισμα του 2015. Αυτή τη μνήμη και αυτή την παράδοση οφείλουμε να κρατήσουμε ζωντανή. Όποιος πιστεύει ότι το μέλλον θα κριθεί ομαλά, συντεταγμένα, κοινοβουλευτικά, κάνει λάθος. Όταν στην κοινωνία επιβάλλονται γόρδιοι δεσμοί, στο εσωτερικό της προετοιμάζονται οι δυνάμεις που θα επιχειρήσουν να τους κόψουν. Η 6η Δεκέμβρη δεν είναι μνημόσυνο και μέρα πένθους. Είναι μέρα αντίστασης και μνήμης. Μια μέρα-φόρος τιμής στη μεγαλύτερη εξέγερση της γενιάς μας.
ΝΕΟΛΑΙΑ
4 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2019
13
Απέναντι στη βία του Μητσοτάκη η αντίσταση του κινήµατος Του Νικόλα Κολυτά
Η
βία, η πειθάρχηση και η καταστολή αναδεικνύονται σε βασικά συστατικά της πολιτικής του Μητσοτάκη. Η κυβέρνηση επιδεικνύει πολύ σκληρά αντανακλαστικά απέναντι στις κινητοποιήσεις του κόσµου και διατυµπανίζει µε κάθε τρόπο ότι αυτή θα είναι η συνέχεια. Αυτό όµως που ξεχνάει τόσο αυτή όσο και όλες οι προηγούµενες κυβερνήσεις της ∆εξιάς είναι ότι αυτό δεν εξαρτάται από τις ίδιες.
Κατασταλτική όξυνση
Την τελευταία δεκαετία η περίοδος από τη 17η Νοέµβρη µέχρι την 6η ∆εκέµβρη έχει αποκτήσει µια άλλη βαρύτητα. Η γενιά της µεταπολίτευσης συναντιέται στους δρόµους µε τη γενιά των µνηµονίων, της φτώχειας και της λιτότητας. Αυτό από µόνο του λέει πολλά. Κάπως έτσι ο κρατικός µηχανισµός οχυρώνεται προκειµένου να αντιµετωπίσει όσο το δυνατόν πιο αποτελεσµατικά τις αντιδράσεις του κόσµου και στη συνέχεια να του φορτώσει έναν κουραµπιέ και να τον στείλει στο γιορτινό τραπέζι. Κάπως έτσι η κυβέρνηση της Ν∆ µε πρωταγωνιστή το Χρυσοχοΐδη επιχειρεί να επιβάλει το δόγµα «νόµος και τάξη» χτυπώντας πρώτα τα πιο ανοργάνωτα τµήµατα του κινήµατος, προκειµένου να στείλει µή-
νυµα στα πιο οργανωµένα. Τις τελευταίες εβδοµάδες έχουν καταγγελθεί απίστευτα περιστατικά αστυνοµικής βίας και αυθαιρεσίας τα οποία όµως δεν έχουν τύχει της δηµοσιότητας που τους αρµόζει. Όλοι καυχιόνταν από κοινού ότι η αστυνοµία δεν προκάλεσε προβλήµατα στην πορεία του Πολυτεχνείου, παραβλέποντας το γεγονός ότι τα Εξάρχεια έµοιαζαν µε ζώνη κατοχής, ότι συλλαµβάνονταν άτοµα που απλώς περνούσαν από την περιοχή και ότι ασκήθηκε βία εκ µέρους της αστυνοµίας που θυµίζει άλλα καθεστώτα και άλλες εποχές. Οι δυνάµεις καταστολής φαίνεται να έχουν το ελεύθερο να ξεδιπλώσουν τις «αρετές» τους όπου τους παίρνει, προκειµένου να προλάβουν τη µαζική είσοδο στο προσκήνιο του οργανωµένου κινήµατος. Αυτό φαίνεται και από το ότι κυνήγησαν τους αλληλέγγυους των συλληφθέντων ακόµη και µέσα στον προαύλιο χώρο της Ευελπίδων. Το δόγµα της «µηδενικής ανοχής» είναι γνωστή συνταγή για τις κυβερνήσεις της ∆εξιάς. Μετά την κατασυκοφάντηση και την επίθεση στο άσυλο έρχονται να προστεθούν στην ατζέντα και οι καταγγελίες για µηχανισµούς παρακολούθησης µε κάµερες έξω από στέκια συλλογικοτήτων και οργανώσεων. Την ίδια στιγµή η κυβέρνηση έχει δώσει προθεσµία εκκένωσης όλων των κατειληµµένων χώρων µέχρι την 5η ∆εκέµβρη, µια ηµέρα πριν την επέτειο της δολοφονίας Γρηγορόπουλου. Η σηµειο-
λογία της χρονικότητας και τα όσα έχουν προηγηθεί τις τελευταίες ηµέρες αναδεικνύουν το πώς η Ν∆ µετατοπίζεται από το συµβολικό στο πραγµατικό επίπεδο και το αντίστροφο, προσπαθώντας να επιβάλει ένα κλίµα φόβου και σιγής µε το άλλοθι της «ασφάλειας».
Οργανωµένη απάντηση
Απέναντι στο παραπάνω οργανωµένο σχέδιο, το κίνηµα οφείλει να βρει τα πατήµατά του. Η λύση δε βρίσκεται ούτε στο σύρσιµο πίσω από το «λιγότερο κακό» που προτείνει ο Τσίπρας, ούτε στο σεχταρισµό και τη διάσπαση των αγώνων. Η λύση βρίσκεται στην ενότητα, τη µαζικότητα και το ριζοσπαστισµό της µαχόµενης Αριστεράς. Τα παραπάνω τρία συστατικά είναι αυτά που µπορούν να γεννήσουν µεγάλες αντιστάσεις και να πιέσουν πραγµατικά την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ενόψει και της 6ης ∆εκέµβρη οφείλουµε να µην εστιάσουµε σε µια απλώς µιλιταριστικού τύπου αντιπαράθεση µε την αστυνοµία που θα λειτουργήσει εκτονωτικά και θα εξυπηρετήσει τα σχέδια του Χρυσοχοΐδη. Η καλύτερη απάντηση στην αστυνοµοκρατία και την καταστολή που έχουµε βιώσει τις τελευταίες εβδοµάδες βρίσκεται στην ισχυροποίηση ενός µαζικού κινήµατος που θα φέρνει την κεντρική πολιτική στην ατζέντα. Αυτός είναι και ο λόγος που όλος ο δεξιός µηχανισµός κινητοποιήθηκε προκειµένου να αποτρέψει τη συνέχιση των
νέα από τις σχολές
ΑΣΟΕΕ
Στην ΑΣΟΕΕ την προηγούµενη εβδοµάδα πραγµατοποιήθηκε η µαζικότερη Γενική Συνέλευση της τελευταίας 5ετίας µε περίπου 470 φοιτητές και φοιτήτριες να συµµετέχουν στην διαδικασία. Στη συνέλευση αυτή για πρώτη φορά εµφανίστηκε µια οµάδα «ανεξάρτητων φοιτητών» η οποία κατέθεσε πλαίσιο που πρότεινε ηλεκτρονική ψηφοφορία για τις Γενικές Συνελεύσεις από ‘δω και στο εξής και να µην ξαναπραγµατοποιηθεί συνέλευση για ένα µήνα. ∆υστυχώς το πλαίσιο αυτό κατάφερε να συσπειρώσει ένα αντιδραστικό µπλοκ φοιτητών και να υπερψηφιστεί έστω και οριακά µε την διαφορά να είναι 11 ψήφοι. Ειναι σαφές πως τέτοιες οµάδες υποκινούνται από τη νεολαία της κυβέρνησης και
µόνο σκοπό έχουν να µπουν ανάχωµα στους αγώνες και να υπονοµεύσουν τις συλλογικές διαδικασίες όπως η γενική συνέλευση είτε µε αντικατάστασή τους µε ηλεκτρονικές ψηφοφορίες είτε µε την απαγόρευση διεξαγωγής τους. Θετικά αποτιµάται το γεγονός πως στο ενιαίο αγωνιστικό πλαίσιο συντονισµού εντάχθηκαν και συνδιαµόρφωσαν σχεδόν όλες οι αριστερές δυνάµεις του συλλόγου (ΑΡΕΝ-ΕΑΑΚ-ΠΚΣ-Αγωνιστικές Κινήσεις) αφήνοντας µε αυτόν τον τρόπο µια χρήσιµη παρακαταθήκη για το µέλλον ως προς το πώς πρέπει να παλεύουµε και ποια πρέπει να είναι η τακτική µας απέναντι στα νέα µέτρα της κυβέρνησης. Μόνο µε µαζικούς και ενωτικούς αγώνες της Αριστεράς τόσο στα αµφιθέατρα όσο και στους δρόµους µπορεί να ανατραπεί αυτό το νοµοσχέδιο. Έχει
αγωνιστικών αποφάσεων στους Φοιτητικούς Συλλόγους. Η ζωντανοί κοινωνικοί χώροι που γίνονται εστία πολιτικοποίησης και αγώνα είναι αυτό που φοβίζει την κυβέρνηση της Ν∆ και όχι τα αναµενόµενα επεισόδια που περιορίζονται σε συγκεκριµένα σηµεία του κέντρου της Αθήνας. Αυτό άλλωστε είναι που θυµούνται από την εξέγερση του ∆εκέµβρη του 2008. Μπορεί τα µέσα να εστιάζουν περισσότερο στα πολεµικά πλάνα της περιόδου προκειµένου να εκφοβίσουν τον κόσµο ή να αποφορτίσουν το πολιτικό µήνυµα του ∆εκέµβρη, όµως κατά βάθος οι κρατικοί µηχανισµοί γνωρίζουν ότι τίποτα δε θα είχε συµβεί αν δεν είχαν κινητοποιηθεί χιλιάδες άνθρωποι και νεολαίοι που αρκετοί από αυτούς κατέβαιναν και πρώτη φορά στο δρόµο. Η µαζική συναυλία ενάντια στην καταστολή στις 30/11 στα Προπύλαια δείχνει το δρόµο. Χιλιάδες νεολαίοι και όχι µόνο, έκλεισαν την Πανεπιστηµίου στέλνοντας ένα ηχηρό µήνυµα αντίστασης ενάντια στην καταστολή αλλά και τις ευρύτερες κυβερνητικές πολιτικές. Είναι µεγάλο στοίχηµα όλος αυτός ο κόσµος να βρίσκεται τόσο στην πρωινή όσο και στην απογευµατινή πορεία της 6ης ∆εκέµβρη, δίνοντας παλµό και συνέχεια στην κινηµατική µνήµη. Ειδικά τώρα που κάποιοι νοµίζουν ότι έχουν το «πάνω χέρι» έχει µεγάλη σηµασία να τους αποδείξουµε ότι δε θέλει πολύ για να έρθουνε τα πάνω κάτω.
επιµέλεια: Νικόλας Κολυτάς
καλεστεί Γενική Συνέλευση την Τετάρτη 4/12 ενόψει και της επετείου από την δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου. Το «στοίχηµα» είναι η ανασυγκρότηση του µπλοκ αγώνα και να ξαναµπεί ο φοιτητικός σύλλογος σε αγωνιστική τροχιά παίρνοντας αντίστοιχες αποφάσεις.
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΑΘΗΝΑΣ
Από το κύµα συνδιαµόρφωσης πολιτικών πλαισίων µεταξύ των δυνάµεων της Αρεν, των ΕΑΑΚ και του ΚΚΕ δεν ξέφυγε ούτε η Φιλοσοφική. Ενόψει της όξυνσης της επίθεσης στην εκπαίδευση, της εµφάνισης διάφορων ανεξάρτητων αντιδραστικών µπλοκ και της σκληρής καταστολής, πολιτικές δυνάµεις που παραδοσιακά “κοκοροµαχούν” στα διοικητικά συµβούλια και τις Γενικές Συνελεύσεις αποφάσισαν
σε µία σειρά από σχολές να δράσουν από κοινού και συντεταγµένα. Εικόνες σαν και αυτές θυµίζουν εποχές 06/07. Από την κίνηση αυτή δεν λείπουν φυσικά δυσκολίες στη συνεννόηση άλλα ενόψει των επιδίκων της περιόδου κρίνεται κοµβικό να απαντάµε µετωπικά. ∆υστυχώς στη φιλοσοφική την ίδια στιγµή που πήγε να επιτευχθεί το παραπάνω, ο σύλλογος δεν κατόρθωσε να διεξάγει Γενική Συνέλευση τις τελευταίες 2 εβδοµάδες καθότι δεν συµπληρωνόταν η απαρτία. Τίποτα όµως δεν έχει τελειώσει. Οι δυνάµεις της φοιτητικής Αριστεράς πρέπει να αναβαθµίσουν την δουλειά τους στα αµφιθέατρα και να ετοιµάζονται τόσο απέναντι στην επικείµενη νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση στην παιδεία όσο και συνολικά στις επιθέσεις τηςκυβέρνησης.
14
αναλυση
4 δεκεμβρη 2019
Κίτρινα Γιλέκα: μια κινητο βαθειά την πολιτική και κ Του Julien Salingue Δημοσίευση στην ιστοσελίδα του NPA, στις 20 Αυγούστου 2019 Μετάφραση Σπύρος Μπενετάτος
Η
έκρηξη του κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων πέρσι τον Νοέμβριο σημάδεψε και θα συνεχίσει να σημαδεύει την κοινωνική και πολιτική κατάσταση. Βδομάδα τη βδομάδα, μήνα τον μήνα, κι αυτό παρά τα προγνωστικά για «ξεφούσκωμα», την αστυνομική καταστολή και τους ελιγμούς του Μακρόν, το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων ρίζωσε κι επιβλήθηκε πράγματι ως μείζον κοινωνικό και πολιτικό γεγονός, το οποίο αποσυντόνισε το ωραίο οικοδόμημα του Μακρόν… και το εργατικό κίνημα. Από πολλές απόψεις, το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων έπαιξε έναν ρόλο εμφανιστή (με την φωτογραφική σημασία του όρου) πολλών κοινωνικών και πολιτικών τάσεων. Εμφανιστή, πρώτα απ’ όλα, με την αιφνίδια εισβολή στη σκηνή της αμφισβήτησης της κυβερνητικής πολιτικής τμημάτων κοινωνικών κατηγοριών που, λίγο-πολύ, δεν ήταν συνηθισμένες να κινητοποιούνται και να διεκδικούν συλλογικά στον δημόσιο χώρο - έκφραση ενός μαζικού θυμού απέναντι σε μια πολιτική συνολικά αντιληπτής ως άδικης, θυμού αναδιπλασιασμένου με το (δικαιολογημένο) συναίσθημα εδαφικού υποβιβασμού, συνδεδεμένου ιδιαίτερα με τη συνεχή αύξηση των αποστάσεων που είχαν να διανύσουν για να πάνε στη δουλειά τους, για να έχουν πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες ή απλά και μόνο για να κάνουν τα ψώνια τους. Εμφανιστή, έπειτα, του αντιφατικού χαρακτήρα της πολιτικής και κοινωνικής κατάστασης: από τη μια μεριά, έναν συνολικό συσχετισμό δυνάμεων επιδεινωμένο εις βάρος του δικού μας στρατοπέδου, υποχώρηση και παραλυσία των παραδοσιακών οργανώσεων και εξασθένιση της ταξικής ταυτότητας (εννοούμενης ως συλλογική κατάσταση και συλλογική δύναμη), από την άλλη όμως, τη δυνατότητα κοινωνικών εκρήξεων, σε ένα περιβάλλον συνεχούς κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος και νεοφιλελεύθερης διαχείρισης αυτής της κρίσης, μιας κρίσης που μόνιμα γεννά όλο και περισσότερο φτώχεια, ανισότητες, επισφάλεια και φόβο κοινωνικού ξεπεσμού. Εμφανιστή, τέλος, της μύχιας φύσης της μακρονικής εξουσίας, στην οποία η βία των νεοφιλελεύθερων πολιτικών συναγωνίζεται με την περιφρόνηση των λαϊκών κοινωνικών κατηγοριών, μια πολιτική που δεν δίστασε, μπροστά στην επέκταση της αμφισβήτησης, να ανατρέξει σε κατασταλτικές μεθόδους ανήκουστες εδώ και δεκαετίες. Μία κλιμάκωση αυταρχικότητας η οποία δεν είναι κάποιο ατύχημα του μηχανισμού, αλλά ένα δομικό στοιχείο του μακρονισμού, που εναγκαλίζεται κατ’ ανάγκην μιαν υπερ-κατασταλτική διάστα-
ση, στον βαθμό που η αδυναμία της κοινωνικής του βάσης και η αποστροφή του προς τα «ενδιάμεσα σώματα» δεν του επιτρέπουν την εγκαθίδρυση οποιασδήποτε ηγεμονίας.
Ο αποκαλυμμένος αυταρχισμός Οι αριθμοί ζαλίζουν: ένας θάνατος (η Zineb Redouane, 1η Δεκεμβρίου στη Μασσαλία, χτυπημένοη από χειροβομβίδα δακρυγόνων, ριγμένη από την αστυνομία ενώ βρισκόταν στο παράθυρό της), περισσότεροι από 2.500 τραυματίες μεταξύ των διαδηλωτών/τριών, μεταξύ των οποίων 284 με πληγές στο κεφάλι, 24 με βγαλμένο μάτι, 5 ακρωτηριασμένα χέρια, 12.000 προσαγωγές, κοντά στις 11.000 κρατήσεις, περισσότερες από 2.000 καταδίκες, 40% απ’ αυτές χωρίς αναστολή και εκατοντάδες δίκες που ακόμη εκκρεμούν. Για να το πούμε απερίφραστα: μια ανήκουστων διαστάσεων καταστολή. Μέσα σε λίγους μήνες, θεσμοί όπως –μεταξύ άλλων- ο Συνήγορος του Πολίτη (Défenseur des droits), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ο ΟΗΕ ανησύχησαν με τις αστυνομικές βιαιοπραγίες, και την περιστολή των δημόσιων ελευθεριών. Ομόφωνες καταδίκες, προερχόμενες εξίσου από ΜΚΟ και από ενώσεις προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από συνδικάτα δικαστικών, ακόμη και από συνδικάτα αστυνομικών. Καταδίκες που η κυβέρνηση επέλεξε να αντιμετωπίσει με δεσποτική περιφρόνηση, αρνούμενη ότι υπήρξαν αστυνομικές βιαιοπραγίες και ρίχνοντας την ευθύνη των τραυματισμών και των ακρωτηριασμών στα ίδια τα Κίτρινα Γιλέκα. Περιφρόνηση προς τις κριτικές, περιφρόνηση προς τα θύματα: ο Μακρόν, ο Καστανέρ και το σινάφι τους παίζουν τους σκληρούς, ορθώνοντας ανάστημα απέναντι στη «δημοκρατία των εκτρόπων» (Μακρόν), «μια
ανάξια λόγου βίαιη μειοψηφία» (Γκριβό), τους «δολοφόνους» (Καστανέρ), παρέχοντας μιαν άνευ όρων υποστήριξη στις δυνάμεις καταστολής, υιοθετώντας βδομάδα τη βδομάδα έναν όλο και πιο στρατιωτικό τόνο. Λόγοι που μεταφράστηκαν σε έργα, με μια σφαιρική πολιτική καταστολής στο ζενίθ, αλλά και με την υιοθέτηση του λεγόμενου «αντι-βανδαλιστικού» νόμου [loi « anticasseurs »], τον πολλαπλασιασμό των παραγγελιών νέων όπλων για την αστυνομία και τη χωροφυλακή (μεταξύ άλλων τους Εκτοξευτές Σφαιρών Άμυνας «πολλαπλών βολών» [LBD « multicoups »]), τις εβδομαδιαίες απαγορεύσεις διαδηλώσεων στις τέσσερεις γωνιές της Γαλλίας, κλπ. Μια κατασταλτική κλιμάκωση προορισμένη να μειώσει το κενό της απουσίας πολιτικής απάντησης στην κινητοποίηση, το κύριο αποτέλεσμα της οποίας όμως ήταν να ενισχύσει και να διευρύνει την αμφισβήτηση της νομιμότητας των αστυνομικών βιαιοπραγιών.
Επιστροφή του κοινωνικού ζητήματος Οχτώ μήνες μετά την 17η Νοέμβρη, Πρώτη Πράξη μιας κινητοποίησης που αιφνιδίασε το σύνολο του εργατικού κινήματος –του NPA συμπεριλαμβανομένου- προκαλώντας επιφυλακτικότατα, ακόμα και καχυποψία στους κόλπους αυτού του τελευταίου, το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων μπορεί να περηφανεύεται, παρόλο που απέχει πολύ από την κατάκτηση μιας πραγματικής νίκης στις διεκδικήσεις του, για το ότι υποχρέωσε τον Μακρόν σε υποχωρήσεις, ιδιαίτερα ως προς την αύξηση του τέλους καυσίμων κι ως προς την ασφαλιστική εισφορά [CGS] των συνταξιούχων. Η κύρια όμως νίκη του κινήματος είναι το ότι συνειδητά επέβαλε στο πολιτικό τοπίο μια «επιστροφή του κοινωνικού
ζητήματος», είτε πρόκειται για μισθούς και εισοδήματα, για κοινωνικές υπηρεσίες ή για την αναγκαία οικολογική μετάβαση. Μία επανάκαμψη του κοινωνικού ζητήματος που μπόρεσε να παίξει τον ρόλο της ενθάρρυνσης των αγώνων –όπως στις πολυάριθμες επιχειρήσεις όπου οργανώθηκαν απεργίες για την απόκτηση του «πριμ Κίτρινα Γιλέκα», που παραχωρήθηκε από τον Μακρόν τον Δεκέμβριο. Από αυτή την άποψη, οι κινητοποιήσεις στα Επείγοντα Περιστατικά των νοσοκομείων και στη δημόσια εκπαίδευση, ακόμη κι αν παρουσιάζουν τις δικές τους ιδιαιτερότητες, πρέπει να εγγραφούν σε αυτά τα συμφραζόμενα αμφισβήτησης της εξουσίας και των πολιτικών της, και είναι επίσης η έκφραση φαινομένων που ήρθαν στο φως από το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων: αποστάσεις ή, ορθότερα, εχθρική διάθεση προς τα συνδικάτα, την ανικανότητά τους να καταστρώσουν μια στρατηγική για να νικήσουν πραγματικά, ρητή αμφισβήτηση της νομιμότητας του πολιτικού προσωπικού (με αξιοσημείωτη την περίπτωση του Μπλανκέ, ο οποίος, ενώ προβαλλόταν λίγες βδομάδες νωρίτερα ως «ο πρώτος τη τάξει» στην κυβέρνηση Μακρόν, χλευάζεται σήμερα από το εκπαιδευτικό προσωπικό), ριζοσπαστικότητα στις μορφές δράσης και άρση ορισμένων «ταμπού» (διακοπές εργασίας λόγω ασθένειας για το προσωπικό των Επειγόντων, απεργίες στις εξετάσεις -ακόμη και για το μπακαλορεά- στη Δημόσια Εκπαίδευση), κλπ. Τα δημοκρατικά επίδικα παραμένουν κι αυτά επίσης στο προσκήνιο, είτε πρόκειται για τον έλεγχο επί των εκλεγμένων, για την ανάγκη δομών που θα επιτρέπουν στον λαό να έχει υπό τον έλεγχό του τις συζητήσεις που τον αφορούν, ή γενικότερα για τους αντιδημοκρατικούς θεσμούς της 5ης Δημοκρατίας -ακόμη κι αν το κίνη-
4 δεκεμβρη 2019
διεθνη
15
ποίηση που θα σημαδέψει οινωνική κατάσταση μα, στο σύνολό του, δεν έχει διακριθεί για τη δημοκρατική του δόμηση και η διεκδίκηση του Δημοψηφίσματος Πρωτοβουλίας Πολιτών (RIC) έχει τεθεί από ορισμένες παραφυάδες των Κίτρινων Γιλέκων, ως μια θαυματουργή λύση, τη στιγμή που απέχει μακράν του να είναι αυτάρκης ενώπιον της αντιδημοκρατικής λειτουργίας του συνόλου των τόπων εξουσίας.
Συζητήσεις και προοπτικές
Η επανάκαμψη αυτή των κοινωνικών και δημοκρατικών επίδικων δεν έχει παρόλ’ αυτά, προς το παρόν, οδηγήσει σε μείζονες νίκες και η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να ακολουθήσει τα καταστροφικά της σχέδια. Και μάλιστα, τα αποτελέσματα των ευρωβουλευτικών εκλογών στις 26/5/2019 έδειξαν ότι υπήρχε μια ισχυρή «χρονική ασυμφωνία» πολιτικού και κοινωνικού, με απουσία προοδευτικής πολιτικής αποκρυστάλλωσης του κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων. Νιοστή απόδειξη
του γεγονότος ότι δεν υφίσταται μηχανική μεταγραφή των κοινωνικών κινητοποιήσεων στο πολιτικό πεδίο κι ότι δεν αρκεί να επικρατήσει ένα κλίμα αμφισβήτησης για να αναδυθούν οι οργανώσεις της ριζοσπαστικής αριστεράς ως κατάλληλα και αποτελεσματικά εργαλεία για όσες και όσους θέλουν να ξεμπερδέψουν με μιαν άδικη κοινωνία. Εντούτοις, αυτή η ασυμφωνία χρόνων δεν πρέπει να οδηγήσει στη χάραξη μιας διχοτομίας ανάμεσα στο κοινωνικό και στο πολιτικό και στη σκέψη ότι θα ήταν δυνατό να στοχαστούμε τις προϋποθέσεις για το χτίσιμο μιας εναλλακτικής πολιτικής χωρίς να τη συναρθρώσουμε με το χτίσιμο κοινωνικών νικών και άρα ριζοσπαστικών και μαζικών κινητοποιήσεων. Καμιά συζήτηση περί των κοινωνικών και πολιτικών προοπτικών για το στρατόπεδο των εκμεταλλευόμενων και των καταπιεσμένων δεν μπορεί να αδιαφορεί για αυτήν την ουσιώδη συντεταγμένη: αν κι οι κινητοποιήσεις
είναι εδώ, εντούτοις είναι πια πολλά τα χρόνια που δεν έχουμε κερδίσει κοινωνικές νίκες. Οι ήττες αυτές σημαδεύουν τα πνεύματα, τόσο στο επίπεδο της εμπιστοσύνης στην ικανότητα αντίστασης, όσο και ως προς τη δυσπιστία -για να μη πούμε την εχθρότητα- απέναντι στην κοινωνική και πολιτική αριστερά, πρώτα απ’ όλα προς τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τις ηττημένες στρατηγικές τους. Είναι πλέον απατηλό να σκεφτόμαστε ότι θα μπορούσε να ξαναχτιστεί ένας συνολικός συσχετισμός δυνάμεων λιγότερο δυσμενής, αν δεν θέτουμε ευθύς εξ αρχής το ζήτημα των αναγκαίων κοινωνικών νικών. Όσοι εμπλέκονται σήμερα σε συζητήσεις πολωμένες από τις προσεχείς εκλογικές ημερομηνίες ξεχνούν ότι οι μαζικές κοινωνικές κινητοποιήσεις είναι αυτές που παράγουν αριστερές αποκρυσταλλώσεις/ ανασυνθέσεις και όχι το αντίστροφο. Είναι αναγκαίο, παρόλα αυτά να διαπιστώσουμε, 8 μήνες μετά τις 17 Νοέμβρη
[2018], ότι η εξουσία δεν έχει πραγματικά ξαναπάρει τον έλεγχο της κατάστασης κι ότι η αστάθεια και η σύγχυση παραμένουν στην κρατική κορυφή, με επανειλημμένες κρίσεις κι αποχωρήσεις και τη νομιμοποίηση της σημαντικά και σταθερά, ή μάλλον οριστικά, διαβρωμένη -φαινόμενο του οποίου οι πρόσφατες «συναλλαγές» που εμπλέκουν τον François de Rugy αποτελούν το πιο πρόσφατο δείγμα. Μπορούμε χωρίς υπερβολή να ισχυριστούμε ότι το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων συμμετείχε σε μια αλλαγή κλίματος που θα σημαδέψει σε διάρκεια την πολιτική και κοινωνική κατάσταση κι ότι το μεγαλύτερο μέρος από τα αποτελέσματα και τους μετασεισμούς του είναι ακόμη μπροστά μας. Πλήθος διδάγματα να αντλήσουμε, συζητήσεις να διεξάγουμε, προοπτικές να χαράξουμε και πρωτοβουλίες να πάρουμε και να υποστηρίξουμε για να συλλάβουμε το αναγκαίο χτίσιμο μιας μαζικής κινητοποίησης που θα πηγαίνει μέχρι το τέλος.
«Ισπανικό Κράτος: Μετά τις εκλογές τα ερωτηματικά παραμένουν ανοιχτά» Του Μανουέλ Γκαρί, Οικονομολόγου και ιστορικού στελέχους της ισπανικής οργάνωσης Αντικαπιταλίστας. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο ελβετικό περιοδικό Al encontre, λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων της 10ης Νοέμβρη στο Ισπανικό Κράτος. Μετάφραση: Κατερίνα Σεργίδου
Κ
ακή στιγμή για να σχηματιστεί κυβέρνηση με το PSOE, του οποίου πολλά ηγετικά στελέχη στην Ανδαλουσία καταδικάστηκαν την περασμένη Τετάρτη για την παράνομη και ανεξέλεγκτη χρήση 600 εκατομμυρίων ευρώ, για πελατειακούς σκοπούς. Κακή στιγμή για να σχηματιστεί κυβέρνηση, λίγο μετά την ανακοίνωση της Τράπεζας της Ισπανίας, ότι από τα 60.000 εκατομμύρια ευρώ των δημοσίων ταμείων που διατέθηκαν για τη τραπεζική διάσωση μόνο οι 5.000 αποκαταστάθηκαν, και ότι το 80-90% θεωρείται μη αποκαταστάσιμο. Ο αγώνας ενάντια στη διαφθορά καθώς και για την αποκατάσταση του κόστους διάσωσης των τραπεζών, υπήρξαν δύο από τις «σημαίες» της αριστεράς και της αριστεράς του PSOE (κόμμα των σοσιαλιστών). Η προσωρινότητα της κυβέρνησης μαζί με την αναγκαστική επανάληψη των εκλογών (λόγω των γραφειοκρατικών και μι-
κροπολιτικών υπολογισμών) υποβάθμισε ακόμα περισσότερο το πολιτικό κλίμα, και αύξησε τη δυσπιστία πλατιών τμημάτων του πληθυσμού όμως σε αντίθεση με την περίοδο του κινήματος 15Μ (κίνημα αγανακτισμένων/πλατειών), αυτή τη φορά, η οργή δεν μεταφράστηκε σε κινηματικές δράσεις ανυπακοής προς τα αριστερά. Το αντίθετο, ένα από τα χαρακτηριστικά των τελευταίων μηνών ήταν η απουσία λαϊκών κινητοποιήσεων στο μεγαλύτερο μέρος του Ισπανικού Κράτους, τόσο στο πεδίο των κοινωνικών και συνδικαλιστικών αγώνων, όσο και σε πολιτικές προτάσεις, με εξαίρεση τους αγώνες αυτοδιάθεσης στην Καταλονία καθώς και του κινήματος νεολαίας για την κλιματική αλλαγή, ή τις φεμινιστικές κινητοποιήσεις ενάντια στις «ματσό» επιθέσεις (agresiones machistas). Στο μεταξύ η δεξιά, άρχισε να καταλαμβάνει τους δρόμους και τα κόμματα της δεξιάς μετέτρεψαν τις αστυνομικές δυνάμεις σε νέους πολιτικούς δρώντες. Μέσα στη δεξιά υπήρξαν μεταλλάξεις και ξεκίνησε ένας αγώνας δρόμους ανάμεσα στους Ciudadanos (Κόμμα Πολιτών), το Λαϊκό Κόμμα (PP) και το ακροδεξιό Vox για να ηγεμονικοποιήσουν το εθνικό ισπανικό αίσθημα γύρω από το ζήτημα της Καταλονίας καθώς και οικονομικές λύσεις ακραία φιλελεύθερες. Όλη η ισπανική πολιτική ατζέντα έστριψε προς τα δεξιά. Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο εξηγείται η ραγδαία εκλογική ανάπτυξη του Vox εις βάρος του PP και κυρίως
των Ciudadanos που βρίσκονται σε απόλυτη ιδεολογική ,πολιτική και εκλογική χρεωκοπία. Τόσο το PSOE όσο και το Podemos με την Ενωμένη Αριστερά, έχουν απευθύνει κάλεσμα στη βάση τους για να συμμετάσχουν σε μια συμβουλευτική ψηφοφορία, σε ένα κάποιου τύπου δημοψήφισμα, χωρίς συζήτηση και χωρίς να διερευνώνται
Πολλά τα κενά σημεία και τα ερωτηματικά που δεν αφήνουν περιθώρια για εμπιστοσύνη σε μια υποθετική κυβέρνηση με σοσιαλφιλελεύθερη ηγεμονία. εναλλακτικές στη συγκυβέρνηση. Πρόκειται για το δίλημμα ανάμεσα σε μια κυβέρνηση της οποίας το πρόγραμμα δεν είναι γνωστό και στην επανάληψη των εκλογών, εκλογών που κανείς δεν θέλει και που θα οδηγούσαν σε μεγάλη αποχή τον κόσμο της αριστεράς και περαιτέρω νίκες για το δεξιό μπλοκ και την ακροδεξιά. Ο Πάμπλο Ιγλέσιας σε ένα γράμμα του
προς τα μέλη του κόμματος, ανακοίνωσε ότι θα πρέπει να υπάρξει παραίτηση από τους σκοπούς, που υποτίθεται ότι ήταν αδιαπραγμάτευτοι μέχρι πριν από λίγες ημέρες. Πολλά τα κενά σημεία και τα ερωτηματικά που δεν αφήνουν περιθώρια για εμπιστοσύνη σε μια υποθετική κυβέρνηση με σοσιαλφιλελεύθερη ηγεμονία. Πρόκειται για μια κυβέρνηση που προκύπτει από μια ήττα, αυτή της κληρονομιάς του κινήματος 15Μ και που μας υπενθυμίζει σε άλλο πλαίσιο και σε άλλη στιγμή, τις συνέπειες που είχε η διακυβέρνηση Τσίπρα, μετά την ηθική και πολιτική της ήττα. Δεν υπάρχει μνημόνιο μεν, αλλά επίσης υπάρχουν ξεκάθαρες απαιτήσεις από αυτή την ίδια Τρόϊκα. Μπροστά σε αυτή την απειλή νέων εκλογών και την άνοδο της ακροδεξιάς, η προ-συμφωνία PSOE με το σχηματισμό Unidos Podemos, δημιούργησε ανακούφιση στον λαό της αριστεράς, δεν δημιούργησε όμως ενθουσιασμό. Ακόμα και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία που στηρίζει τη συμφωνία, γνωρίζει ότι δεν έχει να περιμένει πολλά σε επίπεδο μεγάλων κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, όπως σημειώνει ο Unai Sordo γενικός γραμματέας των «Εργατικών Επιτροπών» (Comisiones Obreras CCOO)- και προσπαθούν να καθησυχάσουν το κεφάλαιο λέγοντας ότι κατά βάθος τίποτε δεν θα αλλάξει, όπως λέει ο José Maria Alvarez από το Γενική Συνομοσπονδία Εργατών (Union General de Trabajadores UGT).
16
αντιρατσισμος
Στο φόντο της επικίνδυνης κλιμάκωσης της ρατσιστικής πολιτικής της κυβέρνησης και με αφορμή την έκδοση του ημερολογίου της για το 2020, η Επιτροπή Στήριξης Προσφύγων Λαυρίου διοργάνωσε στις 22 Νοέμβρη μια σημαντική συζήτηση με τίτλο «Αντιπροσφυγική πολιτικήΡατσισμός-Ξενοφοβία: Η αλληλεγγύη και η κοινή δράση μπορούν να δώσουν απάντηση». Στον πολυχώρο «Κομμούνα» είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε ένα «φάσμα» αγωνιστών: Την Ελένη Βαφειάδου από την Επιτροπή, τον Νίκο Καλόγηρο από το ΜΕΤΑ και το ΓΣ της ΑΔΕΔΥ, τον Κώστα Κόκκορα, εργαζόμενο στο πρόγραμμα στέγασης για αιτούντες άσυλο στο Δήμο Αθηναίων, την Μάνια Μπαρσέφσκι από το Κόκκινο Δίκτυο και τον Κώστα Τουλγαρίδη, περιφερειακό σύμβουλο με την Αντικαπιταλιστική Ανατροπή και αντιπρόεδρο συλλόγου πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το «φάσμα» των «χώρων» όπου δρουν οι ομιλητές-τριες συνέβαλε σε μια πολύ πλήρη συζήτηση για τα διαφορετικά μέτωπα που έχουμε να παλέψουμε και τα διάφορα καθήκοντα που μπαίνουν, αλλά και υπογράμμισε την ανάγκη συντονισμού και κοινής δράσης. Εξίσου ενδιαφέρουσα με τις εισηγήσεις ήταν και η συζήτηση που ακολούθησε, με κατάθεση διάφορων εμπειριών, εκτιμήσεων, προτάσεων από διάφορους συντρόφους και συντρόφισσες.
Σε συνεδρίαση της 6ης Δημοτικής Κοινότητας Αθήνας συζητήθηκε «το σχέδιο εγκατάστασης νεαρών προσφύγων και μεταναστών σε δομές της περιοχής» μετά από αίτημα «επιτροπών κατοίκων» που «ανησυχούν» για τις γειτονιές τους. Πρόκειται για διαβόητες «επιτροπές», όπως αυτή του Αγίου Παντελεήμονα, το παλιό «μετωπικό» σχήμα της Χρυσής Αυγής (με Σκορδέλη, Παναγιώταρο), αυτή της Πλατείας Αμερικής που πρωτοστάτησε στα πογκρόμ στην περιοχή, και η επιτροπή Αγγελοπούλου-Πλατείας Βικτωρίας, που παρεμβαίνει συστηματικά κατά των αδειοδοτήσεων καταστημάτων όσων δεν είχαν ελληνικό επώνυμο. Όπως σημειώνει σε ανακοίνωσή της η Ανυπότακτη Αθήνα: «Οι διεκδικήσεις αυτών των «επιτροπών» καμία σχέση δεν έχουν με την ευζωία και τις ανάγκες των κατοίκων της 6ης Δημοτικής Κοινότητας. Στην Κυψέλη του πολιτισμού και των τεχνών, στην Δημοτική Κοινότητα της Αθήνας που χαίρει πλουραλισμού πολιτισμών και πολιτιστικής έκφρασης, δεν χωράν τα φασιστικά απομεινάρια των νεοναζί».
μικρά αντιρατσιστικά
Η εξάρθρωση μιας νεοναζιστικής ένοπλης οργάνωσης που προετοίμαζε χτυπήματα (πχ στην Ένωση Βετεράνων Παρτιζάνων) ήταν η τρίτη σχετική επιχείρηση τους τελευταίους μήνες στην Ιταλία. Η αποκάλυψη των διάφορων παράνομων δικτύων φασιστικής βίας υπενθυμίζει τι μπορεί να ανθίζει στο υπέδαφος που δημιουργεί η ενίσχυση της κατά τα άλλα «γραβατωμένης» ακροδεξιάς, όπως η Λέγκα του Σαλβίνι…
Η προσπάθεια πάντως του ίδιου του Σαλβίνι, μετά την πτώση του από την κυβέρνηση, να παρουσιάσει το κόμμα του και ως δύναμη κινητοποίησης (ως τώρα ήταν σχεδόν αποκλειστικά εκλογοκεντρικό) για να κάνει επίδειξη αντιπολιτευτικής δύναμης δεν έχει ξεκινήσει καλά. Αυτό που ξεκίνησε στην Μπολόνια (αντισυγκέντρωση) με τη δική της φορτισμένη ιστορία, έχει πάρει γενικευμένη διάσταση –το λεγόμενο «κίνημα της σαρδέλας» που οργανώνει αντιφασιστικές-αντιρατσιστικές διαδηλώσεις σε κάθε πόλη που φιλοξενεί κομματική συγκέντρωση της Λέγκας, οι οποίες έχουν πάντοτε υπερπολλαπλάσια συμμετοχή, με αποκορύφωμα τους 40.000 αντιρατσιστές πρόσφαταστη Φλωρεντία. Αυτή η αντιπαραβολή μεγεθών κινητοποιήσης είναι χρήσιμη καθώς τονώνει το ηθικό των αγωνιστών στη χώρα που είχαν βιώσει έναν εφιαλτικό χρόνο ακροδεξιάς διακυβέρνησης. Αλλά δεν αρκεί για να αντιμετωπιστεί η Λέγκα, που εξακολουθεί να συγκεντρώνει μαζική εκλογική υποστήριξη και οι ιδέες της εξακολουθούν να ηγεμονεύουν στα ΜΜΕ αλλά και στην νέα, τάχα «αντιρατσιστική» κυβέρνηση, η οποία για παράδειγμα επιμένει να κριτικάρει τους διασώστες ως «πόλο έλξης της μετανάστευσης» και βρίσκει κάθε είδους δικαιολογίες για να μην επιστρέψει τα κατασχεμένα (επί Σαλβίνι) διασωστικά…
Ο Ιάσονας Αποστολόπουλος τα τελευταία χρόνια έχει αφιερωθεί στη διάσωση προσφύγων στη θάλασσα, αρχικά στο Αιγαίο κι έπειτα στην κεντρική Μεσόγειο, ανοιχτά του λιβυκού πελάγους. Οι μαρτυρίες του πάντοτε συγκλονίζουν και μια πρόσφατη εκτεταμένη συνέντευξή του στο The Press Project αξίζει να διαβαστεί. Οι μαρτυρίες διασωθέντων από τη Λιβύη που μεταφέρει αποκαλύπτουν τη ζοφερή πραγματικότητα των σκλαβοπάζαρων της Λιβύης. Ο Ιάσονας υπενθυμίζει απολύτως εύστοχα ότι οι πραγματικοί, κυριολεκτικά, «δουλέμποροι» δρουν στη Λιβύη και είναι αυτοί που χρηματοδοτούνται και στηρίζονται από την ΕΕ για να εμποδίζουν τη μετανάστευση. Μάλιστα αποκαλύπτει ότι ένας εξ αυτών, ο πολέμαρχος Αμπντ Αλ Ραχμάν, «αιμοσταγής» σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ, ήταν πρόσφατα επίτιμος καλεσμένος ως «επικεφαλής του λιβυκού λιμενικού» σε σύσκεψη στην Κατάνια με Ιταλούς αξιωματούχους, υπουργούς της ευρωπαϊκής ένωσης και στρατηγούς της επιχείρησης SOFIA, του ευρωπαϊκού πολεμικού στόλου!
4 δεκεμβρη 2019
Στο φόντο ενός ολόκληρου
Χονγκ Κονγκ: δημοκρατικής Του Πέτρου Τσάγκαρη
Σ
τα τέλη Νοεμβρίου με τις εκλογές για τα Περιφερειακά Συμβούλια και με την τελική εκκένωση της Πολυτεχνειούπολης ολοκληρώθηκε μια ολόκληρη, ιστορική, περίοδος κινητοποιήσεων στην ημιαυτόνομη περιοχή του Χονγκ Κονγκ. Οι κινητοποιήσεις είχαν ξεκινήσει τον Ιούνιο με κύριο αίτημα την απόσυρση νομοσχεδίου της τοπικής κυβέρνησης που προέβλεπε την έκδοση ανθρώπων στην κυρίως Κίνα (το νομοσχέδιο ουσιαστικά στοχοποιούσε τους ακτιβιστές του δημοκρατικού κινήματος στο Χονγκ Κονγκ). Η κυβερνήτης του Χονγκ Κονγκ, Κάρι Λαμ, τον Σεπτέμβριο αναγκάστηκε να αποσύρει τελικά τις σχετικές διατάξεις, όμως οι διαδηλωτές διεύρυναν τις διεκδικήσεις τους με τη διατύπωση των λεγόμενων 5 αιτημάτων, μεταξύ των οποίων βρίσκεται η εκλογή μέσω καθολικής ψηφοφορίας της ηγεσίας της μητρόπολης αυτής των 7,5 εκατομμυρίων κατοίκων, καθώς και η διεξαγωγή έρευνας για τη βία που έχει ασκηθεί από την αστυνομία.
Εκλογές
Στις εκλογές που έγιναν στις 24 Νοεμβρίου, οι υποψήφιοι που ήταν ανοιχτά υπέρ της δημοκρατικής αντιπολίτευσης σημείωσαν τεράστια επιτυχία αφού επικράτησαν σε 347 από τις 452 θέσεις που διεκδίκησαν, ενώ έδρες κέρδισαν κι άλλοι 45 υποψήφιοι που διάκειντο θετικά προς το δημοκρατικό κίνημα. Τώρα πλέον οι αντιπρόσωποι του δημοκρατικού κινήματος έχουν την πλειοψηφία σε 17 από τα 18 Περιφερειακά Συμβούλια. Το αποτέλεσμα των εκλογών αυτών είναι σημαντικό καθότι τα Περιφερειακά Συμβούλια είναι οι μόνες κανονικές δημοκρατικές αρχαιρεσίες που διεξάγονται στην πόλη, γι’ αυτό και θεωρήθηκαν ως δημοψήφισμα σχετικά με τις απόψεις των κατοίκων απέναντι στην κυβέρνηση και απέναντι στο δημοκρατικό κίνημα. Μάλιστα στις τωρινές εκλογές η συμμετοχή ξεπέρασε το 71% -ποσοστό ρεκόρπράγμα που προσέδωσε περαιτέρω πολιτική βαρύτητα στο αποτέλεσμα. Είναι κωμικοτραγικό ότι μαζί με την κινεζική κυβέρνηση, τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης δεν «είδαν» το αποτέλεσμα των εκλογών. Ωστόσο, παρ’ όλη τη λογοκρισία και την αποσιώπηση του αποτελέσματος, τόσο το Πεκίνο όσο και η κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ είναι υποχρεωμένες να λάβουν σοβαρά υπόψη τις εκφρασμένες πλέον απόψεις της πλειοψηφίας. Οι κυβερνώντες έχασαν κατά κράτος τη μάχη για την κοινή γνώμη. Τόσο οι εξάμηνες κινητοποιήσεις όσο και το αποτέλεσμα των εκλογών έδειξαν πως οι πολίτες του Χονγκ Κονγκ είναι διατεθειμένοι να παλέψουν και να αντέξουν και αρκετές δυσκολίες στον αγώνα για δημοκρατία.
Είναι χαρακτηριστικό, η κυβερνήτης του Χονγκ Κονγκ αναγκάστηκε να δεσμευθεί ότι η κυβέρνηση «θα σκεφτεί σοβαρά» το αποτέλεσμα των εκλογών και «θα βελτιώσει τη διακυβέρνηση». Από την άλλη δεν πρέπει κανείς να υπερβάλλει σε σχέση με το αποτέλεσμα: Οι εκλογές αυτές έχουν μόνον συμβολική αξία καθώς μόνον έξι από τις έδρες του Νομοθετικού Συμβουλίου (του κοινοβουλίου του Χονγκ Κονγκ), το οποίο θα ανανεωθεί το ερχόμενο έτος, διεκδικούνται από υποψηφίους που προέρχονται από Περιφερειακά Συμβούλια. Επίσης αυτά, τα Περιφερειακά Συμβούλια, αποστέλλουν μόνον 117 μέλη τους στην εκλογική επιτροπή των 1.200 ατόμων, η οποία ελέγχεται από το Πεκίνο και είναι επιφορτισμένη με την εκλογή του επικεφαλής της κυβέρνησης του Χονγκ Κονγκ. Επίσης δεν πρέπει να αγνοήσει κανείς
Είναι οι μόνες κανονικές δημοκρατικές αρχαιρεσίες που διεξάγονται στην πόλη, γι’ αυτό και θεωρήθηκαν ως δημοψήφισμα σχετικά με τις απόψεις των κατοίκων απέναντι στην κυβέρνηση και απέναντι στο δημοκρατικό κίνημα ότι η νίκη των δημοκρατικών οφειλόταν στη γενικευμένη αύξηση της συμμετοχής στις εκλογές και όχι σε μια μαζική στροφή των ιδεών του πληθυσμού. Η επιτυχία των δημοκρατικών όσον αφορά τον αριθμό των εδρών οφείλεται στο βρετανικό σύστημα του «ο πρώτος τα παίρνει όλα», δηλ. την έδρα κερδίζει όποιος είναι μπροστά από κάθε άλλο υποψήφιο, ανεξαρτήτως του ποσοστού του. Στην πραγματικότητα δηλ. αν συγκρίνουμε αυτές τις εκλογές με τις εκλογές που είχαν γίνει το 2016 για το Νομοθετικό Συμβούλιο της χώρας οι δημοκρατικοί παρέμειναν στάσιμοι: από 54,8% έφτασαν στο 55%. Από την άλλη η «Δημοκρατική Συμμαχία για τη Βελτίωση και την Πρόοδο», την οποία υποστηρίζει το Πεκίνο, δηλ. η δεξιά παράταξη, αύξησε τις ψήφους της σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές για τα Περιφερειακά Συμβούλια. Συνολικά τα κόμματα που είναι φιλικά προς το Πεκίνο έλαβαν 41%. Αυτό αποδεικνύει ότι, ενώ μιλάμε σαφώς για νίκη των δημοκρατικών, στην κοινωνία υπάρχει μια τεράστια πόλωση.
Οι κινητοποιήσεις
Ήταν εντυπωσιακή η κλιμάκωση, η έκταση και η επινοητικότητα των εξαμηνιαίων κινητοποιήσεων, που άρχισαν, όπως αναφέραμε τον Ιούνιο. Διαδηλώσεις,
διεθνη
4 δεκεμβρη 2019
17
ιστορικού κύκλου μαζικών κινητοποιήσεων
Εκλογική νίκη της αντιπολίτευσης
συγκρούσεις με την αστυνομία, μεγάλες εργατικές απεργίες και τελικά καταλήψεις πανεπιστημίων. Ακόμη και προς το τέλος των κινητοποιήσεων η αλληλεγγύη του πληθυσμού και της νεολαίας εκείνης που δεν επέλεγε να βρεθεί στην πρώτη γραμμή των συγκρούσεων, ήταν εντυπωσιακή. Ήταν εκατοντάδες χιλιάδες αυτοί και αυτές που πάλεψαν στα μετόπισθεν μεταφέροντας από τρόφιμα και φάρμακα μέχρι εξοπλισμό για τις μάχες που έδινε η μαχητική πρωτοπορία κόντρα στην αστυνομία. Η αυτοθυσία, η αυταπάρνηση και η εφευρετικότητα ήταν στοιχεία που χαρακτήρισαν την πιο πρόσφατη κινητοποίηση, τη δεκαήμερη κατάληψη του Πολυτεχνείου του Χονγκ Κονγκ (Poly U) στην περιοχή Χανγκ Χομ. Τόσο οι εγκαταστάσεις του Πολυτεχνείου όσο και οι γύρω δρόμοι υπήρξαν το θέατρο άγριων μαχών μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας. Η κυβέρνηση στόχευε να συντρίψει την κατάληψη πριν από τις εκλογές και έτσι να πάει στις κάλπες έχοντας ένα συμβολικό ατού. Χρησιμοποίησαν απεριόριστη βία, πλαστικές σφαίρες, κανόνια νερού και κυρίως χημικά. Ενώ η λήξη άλλων πανεπιστημιακών καταλήψεων έγινε ειρηνικά, στην περίπτωση του Πολυτεχνείου, η αστυνομία προχώρησε σε κανονική πολιορκία συλλαμβάνοντας εκατοντάδες ανθρώπους που αποπειράθηκαν να βγουν –ακόμη και νοσηλευτικό προσωπικό ή δημοσιογράφους. Οι συλλήψεις ξεπέρασαν τις 400, δηλ. έφτασαν περίπου στο 10% των συνολικά 4.500 συλλήψεων που έγιναν σε αυτό το εξάμηνο των κινητοποιήσεων. Το νούμερο αυτό (4.500) αποτελεί ρεκόρ, καθώς ξεπερνά τον αριθμό συλλήψεων που είχαν γίνει το 1967 κατά
τη διάρκεια των αγώνων ενάντια στην αποικιακή κυβέρνηση. Και αυτό παρά την τωρινή τακτική των διαδηλωτών για όσο το δυνατόν λιγότερες συλλήψεις. Σε κάποια φάση των κινητοποιήσεων, κυρίως τον Αύγουστο, υπήρξαν και εργατικές απεργίες ενάντια στην κυβέρνηση. Τότε απεργήσαν οι εργαζόμενοι στις αερομεταφορές, στις συγκοινωνίες, στις κατασκευές κ.α. σε μια σειρά αγώνων που αποτέλεσαν το μεγαλύτερο κύμα απεργιών στο Χονγκ Κονγκ εδώ και 50 χρόνια. Ήταν αμέσως μετά από αυτό το κύμα που η κυβέρνηση απέσυρε το αρχικό νομοσχέδιο του Ιουνίου. Ωστόσο, τους επόμενους μήνες ο κανόνας ήταν η ατομική συμμετοχή των εργαζομένων στις κινητοποιήσεις καθώς τα συνδικάτα ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό από την κυβέρνηση.
Πολιτικοποίηση
Σε κάθε περίπτωση, η πολιτικοποίηση των αγώνων είναι τελείως διαφορετική από αυτήν που έχουμε συνηθίσει στη Δύση. Στο Χονγκ Κονγκ η απειλή του αυταρχισμού δεν έρχεται με τη μορφή του Τραμπ, του Σαλβίνι ή άλλων ακροδεξιών πολιτικών, αλλά με τη μορφή της ενσωμάτωσης στην αυταρχική (και αντεργατική) Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, που μάλιστα έχει το θράσος να μιλάει στο όνομα του σοσιαλισμού –κι αυτό φυσικά περιπλέκει ιδιαίτερα τα πράγματα. Το 2047 είναι το έτος κατά το οποίο θα πάψει να ισχύει το δόγμα «μια χώρα-δύο συστήματα» που συμφωνήθηκε να ισχύσει τα πρώτα 50 χρόνια μετά την παράδοση, το 1997, της πρώην βρετανικής αυτής αποικίας στην Κίνα. Ωστόσο το ΚΚ Κίνας επιταχύνει αυτή
τη διαδικασία, προσπαθώντας να ενσωματώσει το Χονγκ Κονγκ όσο πιο γρήγορα μπορεί, μέσω του ελέγχου των υποψηφιοτήτων και του διορισμού τελικά της εκτελεστικής εξουσίας και της νομοθετικής εξουσίας. Είναι ενάντια στην προοπτική γενίκευσης αυτού του αυταρχισμού, που κινητοποιείται η νεολαία. Σε αυτό το πλαίσιο οι δημοκρατικές δυνάμεις εδράζονται σε δύο άξονες με πολλές ενδιάμεσες εκδοχές: από αφελείς οπαδούς της συνταγματικής νομιμότη-
τας, έως τους μαχητικούς ακτιβιστές της άμεσης δράσης, και από τους ακροδεξιούς ξενοφοβικούς (προς τους Κινέζους) «τοπικιστές», μέχρι τους ακτιβιστές της άκρας αριστεράς που είναι ενάντια σε τέτοιες διακρίσεις. Σε αυτές τις συνθήκες το πιο πιθανό είναι να ηγεμονεύσει τελικά μια αστική εθνικιστική ελίτ. Ωστόσο τίποτε δεν είναι τελεσίδικο όσο πλησιάζουμε στο 2047, αλλά κι όσο αυξάνονται οι εργατικοί αγώνες στην ίδια την Κίνα.
«Δάκτυλος των ΗΠΑ»; Το Κομουνιστικό Κόμμα Κίνας, δηλ. ο συλλογικός συντονιστής του κινέζικου καπιταλισμού, και μαζί πολλοί απολογητές αυτής της σημαντικής ιμπεριαλιστικής χώρας παγκοσμίως, κάνουν λόγο για αμερικάνικο δάκτυλο στις κινητοποιήσεις του Χονγκ Κονγκ –παραλληλίζοντάς τες με τις πορτοκαλί επαναστάσεις στην Α. Ευρώπη. Μάλιστα το κινεζικό ΥΠΕΞ κάλεσε τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Πεκίνο και απαίτησε «η Ουάσινγκτον να πάψει αμέσως να επεμβαίνει στις εσωτερικές κινεζικές υποθέσεις». Ασφαλώς ο Τραμπ και το μεγαλύτερο μέρος του κατεστημένου στις ΗΠΑ βρίσκουν αφορμή την κάθε δυσκολία των οικονομικών ανταγωνιστών τους –εν προκειμένω της Κίνας– για να τους επιτεθούν στο πλαίσιο του εμπορικού πολέμου που έχει ξεσπάσει μεταξύ τους. Ο Αμερικανός πρόεδρος υπέγραψε στα τέλη Νοέμβρη δύο νομοσχέδια με τα οποία πλήττονται τα
κινεζικά συμφέροντα –και αφορμή γι’ αυτά τα νομοσχέδια ήταν η καταστολή των διαδηλωτών στο Χονγκ Κονγκ. Τα νομοσχέδια προβλέπουν —μεταξύ άλλων— την επιβολή κυρώσεων σε βάρος Κινέζων αξιωματούχων που θεωρείται πως ενέχονται σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Χονγκ Κονγκ, καθώς και επιβολή περιορισμών στις εξαγωγές υλικών, όπως δακρυγόνα αέρια. Όλα αυτά όμως δεν σημαίνουν ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες διοργανώνουν τις διαδηλώσεις. Ο πραγματικός υποκινητής των διαδηλώσεων είναι δύο πράγματα: η μεγάλη ανισοκατανομή πλούτου στο Χονγκ Κονγκ, η παραχώρηση υπερεξουσιών στους μεγιστάνες ακινήτων από την ηπειρωτική Κίνα και –κυρίως όπως αναφέραμε– ο φόβος της περαιτέρω αυταρχικοποίησης του καθεστώτος στην πορεία ενσωμάτωσης του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα.
18
ΔΙΕΘΝΗ
4 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2019
Ιράκ Άλλη µια ανατροπή κυβέρνησης πέτυχε το νέο κύµα αραβικών εξεγέρσεων. Η κυβέρνηση Μάχντι παραιτήθηκε µετά από 2 µήνες διαδηλώσεων και αιµατηρής καταστολής και το κοινοβούλιο την έκανε δεκτή. Είχε προηγηθεί η παρέµβαση του αγιατολάχ Αλί Σιστάνι, του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη των σιϊτών του Ιράκ, που επέκρινε την καταστολή και τις δολοφονίες διαδηλωτών. Η πρώτη αυτή νίκη δεν αρκεί πάντως στους διαδηλωτές, που επιµένουν ότι έχουν εξεγερθεί ενάντια στο πολιτικό σύστηµα που άφησε πίσω της η αµερικανική εισβολή και κατοχή. Η πιο σηµαντική εξέλιξη ήταν µια φοιτητική κινητοποίηση αλληλεγγύης στο πανεπιστήµιο της Μοσούλης. Είναι µια πλειοψηφικά σουνιτική πόλη ενώ ως τώρα η εξέγερση εξελισσόταν στις πλειοψηφικά σιιτικές περιοχές της χώρας…
Το ρήγµα της Λατινικής Αµερικής Βολιβία: Επώδυνος (κι επισφαλής) συµβιβασµός Του Πάνου Πέτρου
Η
«µεταβατική κυβέρνηση» των πραξικοπηµατιών συµφώνησε µε το Κίνηµα για το Σοσιαλισµό (MAS) στη διεξαγωγή νέων εκλογών, όπου δεν θα έχει δικαίωµα συµµετοχής ο Μοράλες, αλλά ούτε και ο (αντιπρόεδρός του) Λινέρα. Μετά την αρχική σύγχυση για το αν το MAS ακολουθεί διαφορετική τακτική από το εξόριστο ηγετικό δίδυµο, σε συνεντεύξεις τους και οι δύο αποσαφήνισαν ότι αποδέχονται να µην είναι εκ νέου υποψήφιοι. Πρόκειται για µια πολύ επισφαλή «συµφωνία». Ζητήµατα όπως η τύχη του Μοράλες (και το αν θα διωχθεί µε βαρύτατες κατηγορίες από τους πραξικοπηµατίες, όπως ζητούν στελέχη της πραξικοπηµατικής κυβέρνησης), των κυνηγηµένων στελεχών και αγωνιστών του MAS, ή ακόµα και η ίδια η δυνατότητα του MAS να δρα ελεύθερα, ανεµπόδιστα και νόµιµα, δεν είναι καθόλου αυτονόητα και εγγυηµένα.
Μία µέρα µετά τη συµφωνία µε το MAS, ακολούθησε η διαπραγµάτευση µε τις κοινωνικές οργανώσεις. Οι ισχυρότερες από αυτές συµφώνησαν στην απόσυρση των οδοφραγµάτων, µε αντάλλαγµα την απόσυρση του στρατού από τους δρόµους, απελευθερώσεις συλληφθέντων, εγγυήσεις για την ασφάλεια κοινωνικών αγωνιστών και αποζηµιώσεις στις οικογένειες των θυµάτων. Αγωνιστές περιγράφουν αυτό που συµβαίνει ως «σταδιακή εκεχειρία». Το «σταδιακή» αφορά και τα δύο στρατόπεδα. Κάποιες συλλογικότητες επιµένουν στη συνέχιση των κινητοποιήσεων (είτε γιατί δεν έχουν καµία εµπιστοσύνη στους πραξικοπηµατίες, είτε γιατί έχουν ως αδιαπραγµάτευτο αίτηµα την επιστροφή του Έβο), ενώ άλλες δηλώνουν «έτοιµες να ξαναρχίσει η κινητοποίηση αν χρειαστεί». Αφορά όµως και τη «µεταβατική κυβέρνηση» των πραξικοπηµατιών, η οποία είναι εξαιρετικά αµφίβολο αν θα αποδειχθεί πρόθυµη να υλοποιήσει τις υποσχέσεις, ειδικά αν –µε τον τερµατισµό των κινητοποιήσεων– αισθανθεί ισχυρή να ξαναπεράσει στην επίθεση.
Τόσο η ηγεσία του MAS όσο και οι ηγεσίες των κοινωνικών οργανώσεων αποδείχθηκαν πρόθυµες να αναζητήσουν µια «οµαλή» διέξοδο από τη σύγκρουση. Η αποδοχή του τετελεσµένου της ανατροπής Μοράλες έχει δύο όψεις. Η πρώτη αφορά τον αντίπαλο, που δεν θα δεχόταν ποτέ επιστροφή του Μοράλες στην προεδρία και είναι υποχώρηση του MAS απέναντι στους πραξικοπηµατίες. Η δεύτερη όµως (που οφείλει να απασχολήσει στους
απολογισµούς) είναι ότι το αίτηµα για αποκατάσταση του Μοράλες λειτούργησε διχαστικά και µέσα στις κοινωνικές οργανώσεις. Καθώς εξελισσόταν η αντίσταση, οι πιο συγκεκριµένες επιτόπιες αναφορές από αριστερούς αγωνιστές έδειχναν µια πιο σύνθετη εικόνα όσον αφορά τη διάθεση µεταλλωρύχων, κάποιων ιθαγενικών ενώσεων κ.ο.κ. να ριχτούν σε αποφασιστική µάχη «για τον Έβο». Η µαχητική διάθεση στο Ελ Άλτο και στην
Χιλή: Η αντιπαράθεση για το νέο σύνταγµα
Σ
τη Χιλή ο αγώνας ενάντια στην κυβέρνηση συνεχίζεται, µε µεγάλες διαδηλώσεις, απεργίες (είτε κλαδικές είτε γενικές), ακτιβισµούς όπως η «χορογραφία» των φεµινιστριών ενάντια στην κρατική-σεξιστική βία, την «παρέλαση» των θυµάτων της καταστολής κ.ο.κ. Οι πάνω από 20 νεκροί, οι εκατοντάδες σοβαρά τραυµατίες, οι χιλιάδες συλληφθέντες, τα δεκάδες περιστατικά σεξουαλικής βίας, βασανιστηρίων, εξαφανίσεων, σκόπιµων πυροβολισµών στα µάτια έχουν κάνει το «Fuera Piniera» (να φύγει ο Πινιέρα) κεντρικό αίτηµα που συναντά κανείς σε κάθε δρόµο του Σαντιάγκο, του Βαλπαραΐζο, της Κονσεπσιόν. Η δηµοτικότητα του προέδρου βρίσκεται στο 7%, ενώ σύµφωνα µε δηµοσκόπηση ενός φιλικού του Μέσου βρίσκεται στο… 12%. Αλλά ο Πινιέρα δεν έχει καµία διάθεση να παραιτηθεί. Αντίθετα, συζητά µια εκ νέου ανάπτυξη του στρατού στους δρόµους (είχε υποχρεωθεί να τον αποσύρει υπό την πίεση των µαζικών απεργιών) µε µια µεταρρύθµιση που θα «νοµιµοποιεί» ως µόνιµη την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ στο τραπέζι πέφτουν κι άλλες ιδέες για ενί-
σχυση του κατασταλτικού µηχανισµού. Αυτά θα έπρεπε να αρκούν για να µη γίνει δεκτή καµία συµµετοχή της αντιπολίτευσης στον ελιγµό του δηµοψηφίσµατος για νέο σύνταγµα τον Απρίλη. Είναι µια υποχώρηση απέναντι στη µαζική δηµοφιλία του αιτήµατος «Νέο Σύνταγµα!» αλλά που χρησιµοποιείται ως µέσο ανώδυνης εκτόνωσης των κινητοποιήσεων. Το Σοσιαλιστικό Κόµµα στήριξε την κυβερνητική πρωτοβουλία και µαζί µε άλλες δυνάµεις όπως οι Χριστιανοδηµοκράτες προσανατολίζονται σε µια τυπική, κοινοβουλευτικού τύπου «συνταγµατική µεταρρύθµιση». Το ΚΚ Χιλής, αν και δηλώνει ότι θα παρακολουθεί τις εξελίξεις, εγείρει ενστάσεις για το τι τύπου συντακτική διαδικασία, και κράτησε αποστάσεις από την πρωτοβουλία Πινιέρα (δεν συµµετείχε στην «εθνική συνεννόηση»). Το Frente Amplio (Πλατύ Μέτωπο) διχάστηκε πάνω στο ζήτηµα, µε την πιο φιλελεύθερη πτέρυγα να συµµετέχει στον σχετικό «διάλογο» και την πιο αριστερή-κινηµατική να καταγγέλλει τους σχεδιασµούς Πινιέρα. Η πιθανότητα ενός δεύτερου δηµοψηφίσµατος, «για τη µέθοδο» ίσως χρησιµοποιηθεί ως «τυράκι» για να καµφθούν οι αντιστάσεις των αριστερών δυνάµεων
που ως τώρα διατηρούν το ένα πόδι στο κίνηµα. Απέναντι σε αυτούς τους ελιγµούς, υψώνεται το σύνθηµα για «Ελεύθερη, Κυρίαρχη, Λαϊκή» Συντακτική Συνέλευση, που θα επιχειρεί να συγκροτηθεί «από τα κάτω». Κάποιες δηµοσκοπήσεις αποτυπώνουν κλίµα και λαϊκές διαθέσεις. Ο γενικός στόχος για «νέο Σύνταγµα» υποστηρίζεται από συντριπτικά ποσοστά (80-90%). Αλλά το πιο ενδιαφέρον είναι ότι µια πλειοψηφία (55-60%) θεωρεί τη «Συντακτική Συνέλευση» ως κάτι διαφορετικό και ανεξάρτητο από τους κοινοβουλευτικούς µηχανισµούς. Αυτή η προοπτική, µαζί µε την επιµονή στο «Fuera Piniera!» µπορεί να στηρίξει την συνέχεια του κινήµατος. Η οικοδόµηση µιας διαφορετικής προοπτικής από τις δυνάµεις του κινήµατος περνάει από τις νέες µορφές αυτοοργάνωσης που έχουν εµφανιστεί και πλέον «σταθεροποιούνται», τα cabildos populares (λαϊκά συµβούλια) στις γειτονιές, όπου ήδη εκτός από τις συζητήσεις για την οργάνωση της αντίστασης άρχισαν και «προγραµµατικές» άτυπες συζητήσεις (για το τι θα πρέπει να προβλέπει το νέο Σύνταγµα). Αυτά τα αυτοσχέδια τοπικά όργανα έχουν
αναγνωριστεί και γίνεται προσπάθεια να συντονιστούν από την Κοινωνική Ενότητα (Unidad Social). Είναι ο χώρος που συγκροτήθηκε κατά την εξέγερση µε τη συµµετοχή της CUT (η γενική εργατική συνοµοσπονδία), του κινήµατος Νο+AFP (ενάντια στο ιδιωτικό συνταξιοδοτικό σύστηµα) και του Συντονισµού 8 Μάρτη (του µαζικότατου και πολύ ριζοσπαστικού φεµινιστικού κινήµατος στη Χιλή). Υπάρχουν εντάσεις και µέσα στην Κοινωνική Ενότητα (σχηµατικά θα λέγαµε πως η CUT είναι η «δεξιά πτέρυγα» και ο Συντονισµός 8Μ η «αριστερή», ενώ συνδικάτα όπως των λιµενεργατών παίζουν σηµαντικό ρόλο στην υπεράσπιση πιο αριστερών πολιτικών και τακτικών) αλλά και µεταξύ της «κεντρικής» Κοινωνικής Ενότητας και της τάσης των cabildos populares για «αυτονοµία από τις κεντρικές οργανώσεις» (καθώς η σχέση µεταξύ των δύο δεν είναι «οργανική» ως τώρα). Παρ’ όλα αυτά, η δράση των αγωνιστών-στριων της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς µέσα σε ένα τέτοιο πλέγµα κινηµατικών εργαλείων, τοπικών και κεντρικών, που επιχειρούν να εµπλέξουν άµεσα τις κινητοποιηµένες µάζες, µπορούν να δηµιουργήσουν δυνατότητες για τη συνέχεια.
διεθνη
4 δεκεμβρη 2019
19
Βραζιλία
Γερμανία
Λίγο καιρό μετά την νίκη του στο συνταξιοδοτικό, ο Ζαΐρ Μπολσονάρο ανέβαλε για ένα χρόνο την σχεδιαζόμενη προώθηση μιας σαρωτικής επίθεσης στο δημόσιο τομέα. Στα «σημειώματα» των διάφορων οικονομικών συμβούλων προς τους επενδυτές γράφονται πράγματα όπως «η κυβέρνηση υποχώρησε όταν έγινε σαφές ότι μια επίθεση στο δημόσιο τομέα θα μπορούσε να προκαλέσει διαδηλώσεις όπως αυτές στις γειτονικές χώρες» και «το κίνημα διαμαρτυρίας στη Λατινική Αμερική έχει σχετικές επιτυχίες. Κοινωνικές ομάδες με ισχυρές δυνατότητες κινητοποίησης αισθάνονται ισχυροποιημένες και υπάρχουν τέτοιες ομάδες και στη Βραζιλία»…
Έκπληξη στις εσωκομματικές εκλογές του SPD, καθώς το δίδυμο Σολτς-Γκάιβιτς, που είχε τη στήριξη των «ελίτ» του κόμματος και θεωρούταν φαβορί ηττήθηκε από το δίδυμο Βάλτερ-Μπόργιανς και Έσκεν. Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί επιπλέον τριγμούς στο μέλλον της κυβέρνησης Μεγάλου Συνασπισμού καθώς οι Μπόργιανς-Έσκεν είχαν τη στήριξη των πιο «αριστερών» τάσεων του κόμματος. Ωστόσο πολύ μικρό καλάθι για κάποια «στροφή» του SPD. Το ζήτημα της συγκυβέρνησης με τη Δεξιά έχει τεθεί από όλες τις πτέρυγες, καθώς η συνέχειά της απειλεί το ιστορικό κόμμα με δραματική συρρίκνωση. Απλώς οι μεν Σολτς-Γκάιβιτς ισχυρίζονταν ότι «δεν πρέπει να επαναληφθεί» (μετά τη λήξη της κυβερνητικής θητείας), ενώ οι Μπόργιανς-Έσκεν επέμειναν λίγο πιο εμφατικά σε μια κάποια «επαναδιαπραγμάτευση» των όρων συνεργασίας ή έναν κάποιο δρόμο σταδιακής και υπεύθυνης «απαγκίστρωσης»…
παραμένει ενεργό Κοτσαμπάμπα ήταν συγκλονιστική, όπως έβγαινε από το σύνθημα «Μέσα κάθαρμα, δεν ξεχνάμε τον Οκτώβρη» (την πολύνεκρη αλλά νικηφόρα εξέγερση του Οκτώβρη του 2003). Αλλά την ίδια ώρα, οι περισσότερες περιγραφές συνέκλιναν στη διατύπωση «δεν είναι όπως τον Οκτώβρη» – όταν υπήρξε συγκλονιστική ενότητα και μαχητική διάθεση όλων των κοινωνικών κινημάτων. Η κυβερνητική 14ετία είχε προκαλέσει ζημιά στις σχέσεις του MAS με τα κοινωνικά κινήματα. Και οργανωτικά (με διαμάχες μεταξύ «ευνοημένων» και «αποκλεισμένων» οργανώσεων ή στο εσωτερικό της κάθε οργάνωσης για τον έλεγχό της) και πολιτικά (με ισχυρές δυνάμεις, όπως η εργατική συνομοσπονδία COB ή οι ιθαγενικές πολιτοφυλακές των Πόντσος Ρόχος, να αποστασιοποιούνται από την κυβέρνηση Μοράλες). Υπήρχε διέξοδος. Η εκδήλωση του πραξικοπήματος ενεργοποίησε δυνάμεις που
ξεπερνούσαν τον σκληρό πυρήνα των οπαδών του Μοράλες. Η προσβολή της ιθαγενικής σημαίας και ο ρατσισμός των πραξικοπηματιών κατέβασε στους δρόμους τις ιθαγενικές οργανώσεις που υπερασπίζονταν τους εαυτούς τους, η COB απείλησε με γενική πολιτική απεργία. Ο στόχος της ανατροπής των πραξικοπηματιών με αιτήματα ενδυνάμωσης των «από κάτω» είχε δυνατότητες να ενώσει και να κινητοποιήσει (το αντιπραξικοπηματικό «πρόγραμμα» των συνελεύσεων του Ελ Άλτο ήταν ενδεικτικό). Δυστυχώς, μαζί με την αναγνώριση της ανατροπής του Μοράλες, οι πολιτικές και κοινωνικές ηγεσίες αποδείχτηκαν πρόθυμες να αναγνωρίσουν και την κυβέρνηση των πραξικοπηματιών, συνομιλώντας μαζί της. Το γεγονός ότι αυτό δεν προκάλεσε μαζική αμφισβήτηση «από τα κάτω κι από τα αριστερά» δείχνει ενδεχομένως κάποια
κόπωση ή υποχώρηση της μαζικής διάθεσης για κλιμάκωση της σύγκρουσης. Αλλά δείχνει και την απουσία πειστικής οργανωμένης εναλλακτικής πρότασης. Όπως γράφαμε στο προηγούμενο φύλλο, «η κοινωνική βάση ξεπέρασε την ηγεσία ως προς την αντίδραση στο πραξικόπημα, αλλά το κάνει στο όνομα της υπεράσπισής της και δεν υπάρχουν ισχυρές οργανωμένες δυνάμεις στα αριστερά του MAS». Σε αυτή τη συνθήκη, οι επιλογές του Μοράλες, του MAS, της COB (που δεν υλοποίησε ποτέ τις απειλές για απεργία) θα έκριναν την ένταση της σύγκρουσης. Όπως φαίνεται, ο αγώνας που ξέσπασε στο Ελ Άλτο για ανατροπή της πραξικοπηματικής «μεταβατικής κυβέρνησης» ηττήθηκε. Δίνει τη θέση του στην προσπάθεια (μέσω διαπραγματεύσεων και της «απειλής» κινητοποιήσεων) να υποχρεωθεί αυτή να συμπεριφερθεί όντως ως αποκλειστικά
«μεταβατική». Όμως η κυβέρνηση Άνιεζ έχει προλάβει να διορίσει νέα ηγεσία στις ένοπλες δυνάμεις αλλά και να αναδιοργανώσει διοικήσεις σε δήμους, δημόσιες επιχειρήσεις κ.λπ., να στείλει πρέσβη στις ΗΠΑ, να διώξει Κουβανούς εθελοντές από τη χώρα κ.ο.κ. Με αυτή την έννοια, ήδη δημιουργεί τετελεσμένα και συσχετισμούς και δεν μπορεί κανείς να έχει εμπιστοσύνη ότι θα αποδειχτεί πρόθυμη στη συνέχεια να οδηγήσει τη χώρα σε ελεύθερες, ανεπηρέαστες εκλογές. Όπως και να εξελιχθούν τα πράγματα, επαναλαμβάνουμε ότι οι όποιες υποχωρήσεις τής επιβλήθηκαν οφείλονται σε όσους-ες την τρόμαξαν με τη διάθεση να συγκρουστούν μαζί της, «κόβοντας το βήχα» των αρχικών διαθέσεων για άγρια κατασταλτική ρεβάνς, και όχι στη «σωφροσύνη» των διαπραγματευτών που επεδίωξαν τη «συνεννόηση».
Ξεσηκωμός στην Κολομβία!
Ο
ιός της εξέγερσης έφτασε στη χώρα που θεωρούνταν η πλέον απρόσβλητη, την Κολομβία. Το λεγόμενο «Ισραήλ της Λατινικής Αμερικής» (λόγω των δεσμών του κράτους με το Πεντάγωνο, του ρόλου που παίζει στη Λατινική Αμερική αλλά και της κατασταλτικής αγριότητας που επιβάλλει στο εσωτερικό), το απόλυτο «κάστρο» της δεξιάς αντίδρασης στην υποήπειρο, ζει τις μαζικότερες διαδηλώσεις εδώ και δεκαετίες. Μια 24ωρη γενική απεργία (ως προληπτική απάντηση σε φημολογούμενα μέτρα λιτότητας) βρήκε ανταπόκριση που δεν περίμεναν ούτε οι διοργανωτές. Πάνω από 250.000 κατέβηκαν στους δρόμους της Μπογκοτά. Και κυρίως συνέχισαν να διαδηλώνουν και τις επόμενες μέρες. Εργαζόμενοι, φοιτητές, αγρότες, συνταξιούχοι, ιθαγενείς, κατεβαίνουν στους δρόμους καθημερινά. Έπειτα από ένα διήμερο άγριων επιθέσεων της αστυνομίας και συγκρούσεων, η σκληρή δεξιά κυβέρνηση Ντούκε «μάζεψε» κάπως τις κατασταλτικές δυνάμεις και οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν μαζικά. Φυσικά η καταστολή δεν σταμάτησε και σε μία από τις επόμενες διαδηλώσεις, ο 18χρονος Ντίλαν Κρουζ δολοφονήθηκε από δακρυγόνο που έριξαν οι δυνάμεις των ESMAD (κάτι σαν τα ΜΑΤ). Ο πρώτος «μάρτυρας» των μαζικών κινητοποιήσεων έγινε σύμβολο σε μια χώρα που έχει υποφέρει βάναυσα από την κρατική βία. Αυτή λειτουργεί κυρίως στο σκοτάδι (δολοφονίες ακτιβιστών, συνδικαλιστών κ.ά.), αλλά εν
μέσω μεγάλων διαδηλώσεων ο 18χρονος διαδηλωτής «έδωσε πρόσωπο» στα θύματα και έγινε σύμβολο της οργής. Τα συνδικάτα κάλεσαν σε νέα πανεθνική απεργία, αυτήν τη φορά μαζί με τις φοιτητικές ενώσεις, με τις οποίες συγκρότησαν από κοινού την Εθνική Απεργιακή Επιτροπή. Η Εθνική Απεργιακή Επιτροπή έχει συγκροτήσει πλέον μια λίστα αιτημάτων που δεν είναι μόνο «αμυντικά» ενάντια στα φημολογούμενα μέτρα αλλά και «επιθετικά» και αφορούν και την οικονομία, αλλά και το περιβάλλον, και τα δημοκρατικά δικαιώματα – και διαμορφώνονται διαρκώς καθώς διάφορα κοινωνικά στρώματα κατεβαίνουν στους δρόμους για τους δικούς τους λόγους. Για παράδειγμα, μετά τη δολοφονία του Κρουζ η Απεργιακή Επιτροπή απαιτεί πλέον τη διάλυση των ESMAD και την «εκκαθάριση» της αστυνομίας. Ο Ντούκε, στο φόντο της οργής για τη δολοφονία και της προκήρυξης νέας απεργίας, κάλεσε (την παραμονή της) την ηγεσία του κινήματος σε συνάντηση, αλλά οι εκπρόσωποι της Επιτροπής αποχώρησαν σύντομα («δεν ήρθαμε να κάνουμε γενικώς συζήτηση, καταθέτουμε αιτήματα και περιμένουμε απάντηση») και κάλεσαν τον κόσμο να συμμετέχει στην απεργία – η οποία σημείωσε συγκλονιστική επιτυχία. Το σύνθημα «Η Κολομβία ξύπνησε!» δείχνει την έμπνευση που έδωσε η Χιλή (όπου υπήρξε το σύνθημα «Η Χιλή ξύπνησε!») αλλά αποτυπώνει και εκεί το ότι ξέσπασε ένα κύμα αγανάκτησης για τη συνολική κατάσταση δεκαετιών – με κεντρικό στην Κολομβία το ζήτημα της «Λευκής Τρομοκρα-
τίας» η οποία όχι μόνο δεν έπαψε μετά την ειρήνη με τους αντάρτες των FARC, αλλά κλιμακώθηκε κατακόρυφα. Όπως και στη Χιλή, άρχισαν να εμφανίζονται κάποιες συνελεύσεις στις γειτονιές. Αν και αυτές αναπτύχθηκαν αυθόρμητα και έξω από τις υπαρκτές οργανώσεις του κινήματος, η Απεργιακή Επιτροπή κάλεσε πρόσφατα στην «οργάνωση συνδικαλιστικών, κοινοτικών, λαϊκών, τοπικών συνελεύσεων σε όλη τη χώρα, για το συντονισμό των καθηκόντων της κινητοποίησης». Στις 7-8 Δεκέμβρη προγραμματίζεται και μια πανεθνική συνάντηση απεργιακών επιτροπών και κοινωνικών οργανώσεων. Και εδώ, όπως και στη Χιλή, η σχέση μεταξύ τοπικών και κεντρικών οργάνων έχει εντάσεις, με συνελεύσεις γειτονιάς να δηλώνουν σε αποφάσεις π.χ. ότι «οι πανεθνικές οργανώσεις δεν εκπροσωπούν υποχρεωτικά το κίνημα που εκδηλώνεται» ή να ζητούν «οι διαπραγματεύσεις με τον πρόεδρο να μεταδίδονται δημόσια». Ίσως αυτή η πίεση να οδήγησε σε τόσο σθεναρή στάση και την Απεργιακή Επιτροπή στην τελευταία συνάντηση με τον Ντούκε. Εν τω μεταξύ τα ρεπορτάζ μιλάνε για κρί-
ση (στα όρια διάσπασης) στο κυβερνητικό κόμμα, που σπαράσσεται και διχάζεται μεταξύ «μετριοπαθών» (διάλογος με το κίνημα, μεταρρυθμίσεις, να εφαρμοστεί η συμφωνία με τις FARC) και «σκληρών» που θεωρούν ότι χρειάζεται ακόμα περισσότερη πυγμή (και συνέχιση της διαρκούς μονομερούς καταστρατήγησης της συμφωνίας με τις FARC). Το μέλλον είναι ρευστό και οι προοπτικές του κινήματος άγνωστες, αλλά το γεγονός των μαζικότερων και διαρκέστερων κινητοποιήσεων εδώ και δεκαετίες, ειδικά στην Κολομβία, αποκαλύπτει το βάθος του κύματος των εξεγέρσεων και το μέγεθος της κρίσης-σύγκρουσης στη Λατινική Αμερική.
4 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 2019
Ένας χρόνος από το κίνηµα των κίτρινων γιλέκων σελ. 14
Απέναντι στις «φυλακές» της κυβέρνησης, τις κραυγές των ακροδεξιών, την ένοχη αµηχανία του ΣΥΡΙΖΑ
Αλληλεγγύη σε πρόσφυγες και µετανάστες Του Πάνου Πέτρου
Η
αντιδραστική οµιλία του Αντώνη Σαµαρά ήταν η µόνη πολιτική παρέµβαση στο «συνέδριο-σούπα» της Ν∆ που «τάραξε τα νερά». Ο πρώην πρωθυπουργός έβγαλε ένα δηλητηριώδες µανιφέστο κατά των «λαθροµεταναστών», της «εισβολής» και του «λαθρεποικισµού», µε εµφανή στόχο την απενοχοποίηση των ακραίων ρατσιστικών ιδεών. Το χειροκρότηµα που εισέπραξε από τους συνέδρους ήταν η έκφραση όσων στη «δεξιά πολυκατοικία», καλύπτουν τις τοπικές αντιδραστικές κινητοποιήσεις και απαιτούν µια συνολική «ιδεολογική αντεπίθεση» απέναντι στην Αριστερά. Στον απόηχο που προκάλεσε η οµιλία, κλήθηκε να τοποθετηθεί η Ντόρα Μπακογιάννη. Και τι απάντησε η «ψυχή» της «φιλελεύθερης» παράδοσης στη ∆εξιά; «Λεξιλόγιο χρησιµοποίησε διαφορετικό ο κ. Σαµαράς, λεξιλόγιο το οποίο στην πολιτική, ξέρετε, είναι πάντοτε εύπλαστο», συµπληρώνοντας ότι δεν είδε κάποια διαφοροποίησή του από την κυβερνητική πολιτική. Η κυνική αποδοχή ενός «διαφορετικού λεξιλογίου» από τη φιλελεύθερη Ντόρα έκρυβε µέσα της µια αλήθεια: Πράγµατι τα όσα είπε ο Σαµαράς δεν διαφοροποιούνται από την κυβερνητική πολιτική, ίσα ίσα θα λέγαµε εµείς ότι την αποτυπώνουν πιο ωµά και καθαρά, χωρίς φερετζέδες. Ο Στ. Γεωργούλας έγραφε σε ένα άρθρο απολογισµού της θητείας του ΣΥΡΙΖΑ ότι «πάψαµε να τους λέµε “λάθρο” αλλά δεν σταµατήσαµε να τους αντιµετωπίζουµε ως τέτοιους». Σήµερα η κυβέρνηση της Ν∆ κλιµακώνει αυτή την αντιµετώπιση και ο Σαµαράς αισθάνεται ότι ήρθε η ώρα «να τα πει µε το όνοµά τους».
∆όγµα αποτροπής
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, του «πολιτικού φιλελευθερισµού» και της «κοινωνικής ευαισθησίας», ενισχύει ακόµα περισσότερο το δόγµα της αποτροπής (που παρέλαβε από τον ΣΥΡΙΖΑ), υπόσχεται επιτά-
χυνση και µαζικοποίηση των απελάσεων τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε πιο... αργά και υλοποιεί το δόγµα «φυλακή για τους πολλούς, άσυλο σε ελάχιστους». Η απάντηση στο αίσχος της Μόριας ή της ΒΙΑΛ θα είναι η δηµιουργία Κλειστών Κέντρων Κράτησης σε Μυτιλήνη και Χίο, αλλά και σε άλλα νησιά του Αιγαίου, φυλακίζοντας λες και είναι εγκληµατίες όσους απελπισµένους φτάνουν στην ελληνική επικράτεια αναζητώντας µια αξιοπρεπή ζωή ή ακόµα και την επιβίωση. Η µεταφορά στην ενδοχώρα δεν αφορά την ένταξη των προσφύγων και µεταναστών στον κοινωνικό ιστό, αλλά θα συνδυαστεί µε πολλές «Αµυγδαλέζες» (για τις οποίες περηφανεύτηκε και ο Αντ. Σαµαράς κάνοντας απολογισµό της θητείας του). Τα ξερονήσια ως τόπος εγκατάστασης, µια εφιαλτική ιδέα και λόγω ιστορικού φορτίου σε αυτήν τη χώρα και λόγω διεθνούς εµπειρίας (το διαβόητο Ναουρού στα ανοιχτά της Αυστραλίας, «το νησί του θανάτου»), ανήκαν ως τώρα στο πολιτικό πρόγραµµα δυνάµεων όπως η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου. Σήµερα «νοµιµοποιούνται» και συζητιούνται δίχως ίχνος ντροπής ως τµήµα του κυβερνητικού σχεδιασµού. Στην Κόρινθο στοιβάζονται σε απαράδεκτες συνθήκες χωρίς βασικά αγαθά, ρεύµα ή νερό οι πρόσφυγες που πετάχτηκαν έξω από τις καταλήψεις στέγης που εκκενώθηκαν, δήθεν για να «γλιτώσουν» από τις συνθήκες εκεί. Στο µέτωπο της αποτροπής, η «ενίσχυση των θαλάσσιων συνόρων» προαναγγέλλει νέες τραγωδίες. Τα θαλάσσια σύνορα φυλάσσονταν ήδη επί ΣΥΡΙΖΑ από το ΝΑΤΟ, τη Frontex, το Λιµενικό, και αυτό δεν σταµάτησε την προσπάθεια των απελπισµένων ανθρώπων να δραπετεύσουν από την κόλαση όπου ζουν. Η κλιµάκωση αυτής της πολιτικής αποτροπής δεν θα σταµατήσει τις «ροές», απλώς θα προσθέσει κι άλλους στη λίστα των δολοφονηµένων στις θάλασσες. Ήδη καταγράφονται περιστατικά αυξηµένης επιθετικότητας των σκαφών του Λιµενικού (εµβολισµοί ή και πυροβολισµοί), που εµπλουτίζουν τις πρακτικές τους πέρα από τη διαβόητη πρόκληση κυµάτων για την «ανάσχε-
ση» (βλ. συνήθως βύθιση) των πλοιαρίων που µεταφέρουν πρόσφυγες και µετανάστες. Η κυβέρνηση µάλιστα ανακοίνωσε προσλήψεις νέων συνοριοφυλάκων (για τον Έβρο και για το Αιγαίο), την ώρα που για άλλες κοινωνικά αναγκαίες προσλήψεις (σε Υγεία, Παιδεία κ.λπ.) «λεφτά δεν υπάρχουν». Φυσικά, µια νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση επαφίεται και στη συµβολή του κόσµου της επιχειρηµατικότητας. Ο «συµπαθής κλάδος» των Ελλήνων εφοπλιστών, που δεν φηµίζεται για την απλοχεριά του (το αντίθετο), έκρινε ότι αν πρόκειται για τον πνιγµό φτωχών ανθρώπων, δύναται να συνδράµει την εθνική προσπάθεια, δωρίζοντας 10 ταχύπλοα σκάφη στο Λιµενικό για την «υποστήριξη της αποστολής του», η οποία ξέρουµε καλά ποια είναι. Σε αυτή την κρατική αγριότητα προστίθενται οι ρατσιστικές τοπικές κινητοποιήσεις. Οι αντιδράσεις βλαχοδηµάρχων, τοπικών παραγόντων κ.ά. απέναντι στα σχέδια µετεγκατάστασης, παρότι εµφανίζονται σαν να βάζουν εµπόδια στον κυβερνητικό σχεδιασµό, στην ουσία ενισχύονται από την κυβερνητική πολιτική και την ενισχύουν. Όταν συνάνθρωποί µας αντιµετωπίζονται ως «εισβολείς», ως «κίνδυνος», ως «βάρος», ανθίζει η απάνθρωπη αντίδραση του ποιος «θα τους φορτωθεί». Και οι άνθρωποι αντιµετωπίζονται ως «µπαλάκι» µεταξύ τοπικών αρχών που παρεµπιπτόντως δεν δείχνουν καν µια κάποια «αλληλεγγύη» µεταξύ τους. Η αλληλοφαγωµάρα τού «µακριά από µένα» στην ελληνική επικράτεια είναι µια µικρογραφία αυτού που συµβαίνει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο µεταξύ κρατών.
Να απαιτήσουµε υποδοχή και ένταξη
Απέναντι σε αυτά τα φαινόµενα στέκεται ο κόσµος της αλληλεγγύης. Πρέπει να θυµόµαστε τα όσα συγκλονιστικά ζήσαµε την εποχή της µαζικής, λαϊκής αυθόρµητης αλληλεγγύης που έθρεψε, στήριξε, στέγασε χιλιάδες ανθρώπους, σε ένα «κύµα» όπου συµµετείχαν εκατοµµύρια ντόπιοι. Το τοπίο που διαµορφώθηκε µετά τη συµφωνία Ελλάδας - ΕΕ - Τουρ-
κίας είναι σαφώς πιο δύσκολο και δυσµενές, µε τον κόσµο της αλληλεγγύης να υποχωρεί και την απανθρωπιά να γίνεται πιο «φωνακλάδικη», αλλά δεν µεσολάβησε κάτι ικανό να ανατρέψει ριζικά και µαζικά το συσχετισµό. Οι πρωτοβουλίες «υποδοχής» προσφύγων (στα δυσφηµισµένα Γιαννιτσά, στη Θεσσαλονίκη, στα σχολεία του Περιστερίου κ.ο.κ.) υπάρχουν και επιµένουν, αλλά µένουν «έξω από τα τηλεοπτικά πλάνα». Αυτός ο κόσµος πρέπει να οργανωθεί και να κινητοποιηθεί. Και πρέπει να το επιχειρήσουµε µε την αυτοπεποίθηση ότι υπάρχουν χιλιάδες και χιλιάδες άνθρωποι που είδαν (και µπορούν να δουν) την αναντιστοιχία π.χ. στο βίντεο που κυκλοφόρησε από τη Σπάρτη: τους ρατσιστές συγκεντρωµένους που έσκουζαν λες και αναµενόταν η άφιξη λεωφορείων φορτωµένων µε φάλαγγες εχθρικών µαχητών και τις µανάδες µε τα µικρά παιδιά που κατέβηκαν από αυτά τα λεωφορεία. Η αλληλεγγύη στα σχολεία, στις γειτονιές κ.α. πρέπει να οργανωθεί ως απάντηση στις ρατσιστικές κινητοποιήσεις. Αλλά ο κόσµος της αλληλεγγύης πρέπει να δώσει και µάχες απέναντι στον κυβερνητικό σχεδιασµό, απαιτώντας µια πολιτική υποδοχής και ένταξης των προσφύγων και µεταναστών. Μαζί θα δοθεί και ο ιδεολογικός αγώνας, ενάντια στην προσπάθεια «αντεπίθεσης» που συµβολίζει η οµιλία Σαµαρά, επιµένοντας στην αλληλεγγύη, τη συνύπαρξη, την ανθρωπιά, τον κοινό αγώνα. Και αυτά πρέπει να συνδεθούν µε τον γενικότερο πολιτικό αγώνα στα υπόλοιπα µέτωπα. Στον Λίβανο, µια πολύ µικρή χώρα που φιλοξενεί εκατοµµύρια πρόσφυγες (Σύρους και Παλαιστίνιους), µια εξέγερση αµφισβητεί την άθλια οικονοµική κατάσταση. Όταν κάποιοι επιχείρησαν να διαδηλώσουν ενάντια στον µαζικό αριθµό προσφύγων (για να ρίξουν εκεί την ευθύνη), πήραν την απάντηση µιας αντισυγκέντρωσης που φώναξε «ρεύµα και νερό δεν είχαµε και πριν να έρθουν οι πρόσφυγες!» όπως και «αν έπρεπε να διαλέξουµε ανάµεσα στον πρωθυπουργό και όλους τους πρόσφυγες, θα κρατούσαµε στη χώρα τους δεύτερους»...