Δεκαπενθήµερη εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
Φύλλο Νο 457 | 3 ΙΟΥΝΗ 2020 | Κυκλοφορεί κάθε δεύτερη Τετάρτη | 2€
Όξυνση των ελληνοτουρκικών καπιταλιστικών ανταγωνισµών
Μπολσεβίκοι και πανδηµίες
Ετοιµάζουν νέα αρπαγή παλαιστινιακών εδαφών
σελ. 4
σελ. 14-15
σελ. 17
Για τη σωτηρία του πλανήτη και την επιβίωση των ανθρώπων
σελ. 12, 13
«ËÅÖÔÏÄÅÍÔÑÁ» ÃÉÁ ÔÏÕÓ ÐËÏÕÓÉÏÕÓ, ËÉÔÏÔÇÔÁ-ÁÍÅÑÃÉÁ-ÊÁÔÁÓÔÏËÇ ÃÉÁ ÔÏÕÓ ÖÔÙ×ÏÕÓ
Íá áíáðíåýóïõµå óôïõò áãþíåò µáò Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού
Ο
πιο ισχυρός καπιταλισµός του πλανήτη συνταράσσεται από τις κινητοποιήσεις για τη δολοφονία του αφροαµερικανού Τζορτζ Φλόιντ από λευκό αστυνοµικό. Η φράση «Ι can’t breathe» από µια έκκληση αγανάκτησης έχει µετατραπεί σε ένα παγκόσµιο σύνθηµα ανυπακοής. Μέσα στις φλόγες των ΗΠΑ αναδεικνύονται οι αντιφάσεις ενός συστήµατος που δεν αφήνει τον κόσµο να αναπνεύσει, να ζήσει όπως θέλει. ∆ε χρειάζεται να πάµε µακριά. Αρκεί να ρίξουµε µια µατιά και στη σηµερινή ελληνική πραγµατικότητα. (συνέχεια στη σελ.2)
ÏÉ ÁÍÁÃÊÅÓ ÌÁÓ ÐÁÍÙ ÁÐÏ ÔÁ ÊÅÑÄÇ ΝΟΜΟΣ ΚΕΡΑΜΕΩΣ:
ÍÁ ÁÐÏÓÕÑÈÅÉ -ÍÁ ÌÇÍ ÅÖÁÑÌÏÓÔÅÉ • ΠΑΝΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ • ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ • ΟΧΙ ΣΤΟΝ ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟ
16 ÉÏÕÍÇ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΠΑΝΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ
ÄÇÌÏÓÉÁ ÄÙÑÅÁÍ ÕÃÅÉÁ • ΜΑΖΙΚΕΣ ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ • ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΣΥΜΒΑΣΙΟΥΧΩΝ
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Της σύνταξης...
(συνέχεια από σελ.1)
Η επαναφορά στην «κανονικότητα» µετά την άρση των µέτρων
της πανδηµίας προβλέπεται σκληρή για τους εργαζόµενους. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί να παίξει το χαρτί της «υπευθυνότητας» απέναντι στην κρίση που έρχεται, φορτώνοντας τα βάρη και πάλι στους από κάτω. Μια µατιά στα εργασιακά αποδεικνύει σε απόλυτο βαθµό αυτή την εκτίµηση. Οι εργαζόµενοι είναι αντιµέτωποι µε απολύσεις, µειώσεις µισθών και το διαρκή κίνδυνο της επισφάλειας και της ανεργίας. Οι υγειονοµικοί κίνδυνοι ξεχάστηκαν µπροστά στην επιβίωση της βαριάς τουριστικής βιοµηχανίας. Κάπως έτσι προετοιµάζεται ένας εφιάλτης για όσους δουλεύουν στον επισιτισµό-τουρισµό καθώς και στο προσωπικό των νοσοκοµείων που θα κληθεί να σηκώσει και πάλι ένα δυσανάλογο βάρος σε περίπτωση δεύτερου κύµατος.
Το υπουργείο Υγείας κάνει λόγο για «πλήρη ετοιµότητα» σε εν-
δεχόµενο νέο κύµα πανδηµίας καθώς και για «ενίσχυση του ΕΣΥ», χωρίς αυτό να επιβεβαιώνεται µε άµεσα µέτρα πραγµατικής στήριξης. Με προσλήψεις, µονιµοποιήσεις, αυξήσεις σε µισθούς, αυξήσεις των ΜΕΘ και του ιατροφαρµακευτικού εξοπλισµού. Το ίδιο θέατρο σκιών παίζεται και στη δηµόσια εκπαίδευση. Η µείωση των δαπανών για την παιδεία, σε συνδυασµό µε την προσπάθεια πλήρους ελέγχου και χειραγώγησης των εκπαιδευτικών, σηµατοδοτεί ένα νέο κλείσιµο του µατιού στο σχολείο της αγοράς. Αποσκοπεί στο τσάκισµα του εκπαιδευτικού κινήµατος και των χρόνιων αιτηµάτων του καθώς και στην περαιτέρω εξουθένωση των µαθητών.
Οµως η ασφυξία δεν περιορίζεται στους εργασιακούς χώρους. Ξε-
τυλίγεται σε όλη την επικράτεια, από τα Άγραφα µέχρι τα βουνά της Τήνου. Εκεί που οι κάτοικοι αντιδρούν στην απελευθέρωση της ενέργειας προς όφελος ενεργειακών επιχειρηµατικών οµίλων. Που αντιλαµβάνονται τη ζηµία για το περιβάλλον και προχωρούν σε δυναµικές κινητοποιήσεις απέναντι στα σχέδια της κυβέρνησης. Όπως αντίστοιχες αντιδράσεις υπάρχουν και για τη διαχείριση των σκουπιδιών, όπου προκρίνεται η καύση από ιδιώτες έναντι της ανακύκλωσης, µε αποτέλεσµα να ανοίγει ένα νέο πεδίο κερδοφορίας για τις τσιµεντοβιοµηχανίες που αναλαµβάνουν το έργο. Πρόκειται για µέτρα ασύµβατα µε τη σύγχρονη περιβαλλοντική κρίση που δεν αφορά µόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρο τον πλανήτη.
Ολα τα παραπάνω
θα προσπαθήσουν να τα επιβάλουν µε κάθε τρόπο. Αυτός είναι και ο λόγος που θωρακίζουν ακόµη περισσότερο τις κατασταλτικές µονάδες. Την ώρα που ο δηµόσιος τοµέας είναι αφυδατωµένος και ανήµπορος να ανταπεξέλθει στις ανάγκες της κοινωνίας, την ώρα που οι εργαζόµενοι στα νοσοκοµεία και στα σχολεία αδυνατούν να κάνουν τη δουλειά τους αξιοπρεπώς, η κυβέρνηση Μητσοτάκη ξέρει ότι µπορεί να χρειαστεί να πατήσει και εκείνη µερικούς λαιµούς στην άσφαλτο προκειµένου να επιβιώσει πολιτικά µέσα στην κρίση. Ο µαφιόζικος τρόπος που έδρασαν τα ΜΑΤ και η οµάδα ∆ΕΛΤΑ το τελευταίο διάστηµα το επιβεβαιώνει πλήρως. Η αξιοποίηση του δηµόσιου χώρου από την κοινωνία καθίσταται επιλήψιµη και οι ρόµποκοπ της ΕΛΑΣ εξοπλίζονται κι άλλο, µε το κράτος να δαπανά υπέρογκα ποσά για χάρη τους.
Απέναντι σε όλα τα παραπάνω ο κόσµος της εργασίας, η κοινωνι-
κή πλειοψηφία που χτυπιέται βάναυσα µε τη δικαιολογία των έκτακτων συνθηκών, οφείλει να αντιδράσει. Να βρει το οξυγόνο που αναζητούν οι εκατοµµύρια διαδηλωτές στις ΗΠΑ. Όµως δεν αρκεί το αυθόρµητο της φωτιάς. Χρειάζεται πολιτική οργάνωση και απάντηση στις µάχες που έρχονται. Η ριζοσπαστική Αριστερά σε παγκόσµιο επίπεδο οφείλει να συνδεθεί µε τον κόσµο που πλήττεται και που διαδηλώνει από τη Μινεάπολη µέχρι την Αθήνα. Μόνο έτσι θα απαντήσουµε µαζικά, ενωτικά και ριζοσπαστικά στις αυταρχικές νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εκµεταλλεύονται, καταπιέζουν και καµιά φορά δολοφονούν όποιον έχουν εξουσία πάνω του.
3 ΙΟΥΝΗ 2020
Εξοπλιστικό πρόγραµµα «µαµούθ» για τις δυνάµεις καταστολής
Αυταρχική θωράκιση σε βάρος των κοινωνικών αναγκών Του Σπύρου Αντωνίου
Σ
ε ένα δηµοσίευµα, της πάντα καλά πληροφορηµένης «Καθηµερινής» (31/5) µε τίτλο «Αγορά της εικοσαετίας για τα ΜΑΤ», πληροφορούµαστε ότι το αµέσως επόµενο διάστηµα η αστυνοµία προχωρά στην αγορά νέων υλικών εξάρτυσης για τις διµοιρίες των ειδικών µονάδων της, όπως επίσης και στην προµήθεια µεγάλης ποσότητας δακρυγόνων. Την είδηση επιβεβαίωσε και ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, σε σχετικές του τηλεοπτικές δηλώσεις. Σύµφωνα µε το ρεπορτάζ, το νέο πρόγραµµα προµηθειών περιλαµβάνει 22.000 γιλέκα (6.500 από αυτά έχουν ήδη παραδοθεί), 5.000 καινούργια κράνη και 3.000 νέες ασπίδες που θα διατεθούν στις ειδικές κατασταλτικές δυνάµεις της ΕΛ.ΑΣ. (ΜΑΤ, ∆ΙΑΣ, ΟΠΚΕ κ.α.). Στον ίδιο σχεδιασµό περιλαµβάνεται ακόµα η αγορά µέχρι και 50.000 δακρυγόνων, εκτοξευτήρων µε δυνατότητα ρίψεων «κατά ριπάς», ενώ δεν λείπουν εισηγήσεις στελεχών της Κατεχάκη που ζητούν την προµήθεια υδροβόλων οχηµάτων (αύρες), µικρότερων από το γνωστό «Αίαντα», µε δυνατότητα να επιχειρούν σε στενότερους δρόµους εντός αστικού ιστού. Ο προϋπολογισµός του προγράµµατος «µαµούθ» αναµένεται να κυµανθεί από 2035 εκατοµµύρια ευρώ, την ώρα που ο Μητοστάκης µας καλεί να πληρώσουµε το λογαριασµό για τα χαµένη κέρδη των αφεντικών. Αν σκεφτούµε ότι 3.000 τεστ ανίχνευσης για τον covid-19 στοιχίζουν περίπου 1,8 εκατ. ευρώ, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι πολύτιµοι οικονοµικοί πόροι για την προστασία της δηµόσιας υγείας χάνονται για να αγοράσουν καινούργιες ασπίδες στα καλόπαιδα του Χρυσοχοΐδη.
Εξοπλισµοί Την ίδια «αιµορραγία» κρίσιµων ποσών για τις κοινωνικές ανάγκες, συντηρεί και η τρέλα των εξοπλισµών. Η αγορά τεσσάρων ελικοπτέρων πολλαπλών αποστολών -ανθυποβρυχιακού πολέµου ΜΗ-60R µε το παρωνύµιο «Romeo»- από τις ΗΠΑ και ο εκσυγχρονισµός τεσσάρων φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, που αναµένεται να εγκριθούν τις επόµενες µέρες από τη βουλή, θα επιβαρύνουν µε 390 εκατοµµύρια ευρώ τον κρατικό προϋπολογισµό. Συγχρόνως, κάθε χρόνο µπορεί να δαπανηθούν έως και 22 εκατ. ευρώ για καύσιµα και ελέγχους προκειµένου τα ελληνικά µαχητικά να εµπλέκονται σε αεροµαχίες στο Αιγαίο, στο πλαίσιο του ελληνοτουρκικού ανταγωνισµού.
Μας είπαν να «µείνουµε σπίτι» για να προχωρήσουν στην ενίσχυση του ΕΣΥ, µε προσλήψεις γιατρών, νοσηλευτών και λοιπού βοηθητικού προσωπικού, προµήθεια υλικών, ώστε να προστατευτούµε από την πανδηµία και να αντιµετωπίσουµε ένα νέο κύµα κρουσµάτων. Με τόσα κονδύλια να σπαταλιόνται για νέα επεισόδια αστυνοµικής αυθαιρεσίας και την εξυπηρέτηση του δόγµατος «νόµος και τάξη», είναι λογικό η πολυδιαφηµισµένη ενίσχυση των νοσοκοµείων να παραµένει ανεµική και µερική, πολύ πίσω από τα πραγµατικά κενά σε υγειονοµικούς και εξοπλισµό.
«Εσωτερικός εχθρός» Το πρόσχηµα για την αναβάθµιση της επιχειρησιακής δυνατότητας των ΜΑΤ, είναι η συµµετοχή τους στις δολοφονικές επιχειρήσεις αποτροπής προσφύγων στον Έβρο. Είναι γνωστό όµως, ότι η αφήγηση περί «εξωτερικού» εχθρού έχει πάντα άµεση σχέση µε την αντιµετώπιση του εκάστοτε «εσωτερικού εχθρού». Όταν το Μαξίµου βαφτίζει τα θύµατα της φτώχειας και του πολέµου «ασύµµετρη απειλή» και πριµοδοτεί τον εθνικισµό, καλλιεργεί το έδαφος για την αποδοχή της κατασταλτικής αντιµετώπισης του «εχθρού λαού» και την στοχοποίηση κάθε φωνής που αµφισβητεί την εξουσία των «από πάνω», ειδικά σε περιόδους οικονοµικής κρίσης και βαθιάς ύφεσης. Μια µίνι πρόβα αυτής της τακτικής είδαµε µετά τη χαλάρωση της καραντίνας, όταν η διεκδίκηση του δηµόσιου χώρου από νεολαίους, κατά τρόπο που εµπόδιζε την επέκταση των ιδιωτικών συµφερόντων στις πλατείες, αντιµετωπίστηκε µε ωµή αστυνοµική βία και προληπτικό στιγµατισµό της οργανωµένης Αριστεράς, που ως «ανεύθυνη» υπονοµεύει την «εθνική προσπάθεια». Το είδαµε στην ποινικοποίηση πολιτικών δράσεων και πράξεων αλληλεγγύης εν µέσω καραντίνας, στην επέµβαση των ΜΑΤ στη ΒΙΟΜΕ, στις καθηµερινές βαναυσότητες των ανθρωποφυλάκων στα κέντρα κράτησης προσφύγων και στις φυλακές. Η προκλητική ενίσχυση των κατασταλτικών µηχανισµών µε υπέρογκα ποσά, µαζί µε την περιστολή ελευθεριών και τις απαγορεύσεις που πέρασαν µε τις πρόσφατες Π.Ν.Π. και ισχύουν ακόµα, καθώς και το περίφηµο νοµοσχέδιο περιορισµού των διαδηλώσεων που κάποια στιγµή θα κατατεθεί και επίσηµα, αποτελούν κοµµάτια του ίδιου αντιδραστικού σχεδίου. Αυτού της αυταρχικής θωράκισης του καθεστώτος µπροστά στο ενδεχόµενο εκρήξεων οργής και µαζικών λαϊκών αντιδράσεων. Οι ΗΠΑ, η Χιλή, ο Λίβανος δεν είναι και τόσο µακριά…
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566
• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 064/754747-11 της Εθνικής Τράπεζας. • Υπεύθυνος Γρηγόρης Δεµέστιχας, τηλ 6976564624
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
3 ΙΟΥΝΗ 2020
3
Η ΕΕ υπόσχεται «λεφτόδεντρα» και η κυβέρνηση σκληρά µέτρα
Μνηµόνια «νέας γενιάς» Του Αντώνη Νταβανέλου
Τ
∆ιαλυτικοί κίνδυνοι για την ΕΕ
Όµως αυτή η γραµµή δεν υπολείπονταν µόνο σε µέγεθος από τις ανάλογες «παρεµβάσεις» στις ΗΠΑ και στην Ιαπωνία, αλλά ήταν επίσης µια πολιτική απολύτως ξεπερασµένη από τη συγκυρία. Η επιµονή σε αυτή τη γραµµή θα οδηγούσε σε µεγάλες οικονοµικές και πολιτικές περιπέτειες, όπου το σενάριο της κατάρρευσης της ΕΕ –λίγο µετά τη δοκιµασία του Brexit– δεν µπορούσε πλέον να αποκλείεται. Μετά τα µέτρα του Απρίλη έγινε γνωστό ότι σε όλη την Ευρώπη όµιλοι-κολοσσοί όπως η Lufthansa ή εταιρείες-σύµβολα όπως η Ντόιτσεµπανκ, έχουν µπει σε αγωνία επιβίωσης. Το πρόβληµα επεκτεινόταν στα κράτη: σύµφωνα µε τον Economist η χρεοκοπία της Ιταλίας δεν θα έπρεπε πλέον να αντιµετωπίζεται ως πιθανό σενάριο, αλλά ως τετελεσµένο γεγονός. Στην Ισπανία και στη Γαλλία το κόστος της κάλυψης των πληγών που άνοιξε ο κορονοϊός, έχει τινάξει στον αέρα τους προϋπολογισµούς και τις δηµοσιονοµικές προοπτικές. Ακραία φαινόµενα πανικόβλητου ανταγωνισµού (µε εµβληµατική την «πειρατεία» στις µάσκες και υγειονοµικό υλικό µεταξύ χωρών-µελών της ίδιας «Ένωσης») τροφοδότησαν αντιευρωπαϊκές εκδηλώσεις που, αυτή τη φορά, περιλάµβαναν και «θεσµούς» (όπως το ιταλικό κοινοβούλιο και εκατοντάδες ∆ήµοι) πέραν κάθε υποψία για ριζοσπαστισµό. Οι διαλυτικοί για την ΕΕ κίνδυνοι ήταν πλέον στην πόρτα. Αυτοί οι κίνδυνοι είναι η ερµηνεία για τα µέτρα που παρουσίασε στα τέλη Μάη η Κοµισιόν. Το πακέτο Next Generation EU περιλαµβάνει 500 δισ. σε επιχορηγήσεις και 250 δισ. σε δάνεια µε ευνοϊκούς όρους. Σε µέγεθος εξακολουθεί να είναι σηµαντικά µικρότερο των αµερικανικών και ιαπωνικών προγραµµάτων. Όµως οι επιχορηγήσεις των 500 δισ. ευρώ (που θα καλυφθούν από κοινό δανεισµό της
Κοµισιόν) είναι ένα βήµα σε ένα δρόµο που µέχρι σήµερα αρνούνταν πεισµατικά να πάρουν οι ευρωηγεσίες. Κάποιοι έγραψαν για το Last Dance της Άγκελα Μέρκελ που επιχειρεί να αφήσει πίσω της µια ΕΕ, ίσως όχι ισχυρή πλέον αλλά, τουλάχιστον, υπαρκτή. Η συµφωνία Μέρκελ-Μακρόν, η γερµανική στροφή κάτω από τους κινδύνους και τις πιέσεις, δεν πρέπει να θεωρηθεί ως µια γενικευµένη αντινεοφιλελεύθερη (ή έστω µη-νεοφιλελεύθερη) στροφή. Ως προϋποθέσεις για τις επιχορηγήσεις και για τον δανεισµό µε ελκυστικούς όρους θα παραµείνουν οι κοινωνικές και οικονοµικές αντιµεταρρυθµίσεις που υπήρξαν σηµαία του νεοφιλελευθερισµού: προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων – ενίσχυση της «ελαστικότητας» στις εργασιακές σχέσεις – µεγάλη µείωση των συντάξεων και αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 75 χρόνια.
Επιχορηγήσεις και εποπτεία
Στο µερίδιο της ελληνικής κυβέρνησης πέφτουν 22,5 δισ. σε επιχορηγήσεις και 9,5 δισ. σε πιθανά δάνεια. Η ηγεσία της Ν∆ πανηγυρίζει, όπως και ο «ποταµίσιος» περίγυρός της, τύπου Ηλ. Κανέλλη που δηλώνει: «ευτυχώς µείναµε Ευρώπη!». Όµως πριν στεγνώσει το µελάνι στην υπογραφή των µέτρων της Κοµισιόν, ο αντιπρόεδρός
της, Βάλντις Ντοµπρόβσκις, θύµισε ότι η ΕΕ δεν κάνει τσάµπα δώρα (ούτε δηµιουργεί ευκόλως τσάµπα µάγκες): η Ελλάδα, είπε, είναι σε καθεστώς ενισχυµένης εποπτείας και αυτό θα συνεχίσει να λειτουργεί σε όλη τη διάρκεια του προγράµµατος. Εξάλλου η πρόσβαση σε νέο ευρωπαϊκό «λεφτόδεντρο» έχει ως προϋπόθεση την κατάθεση εθνικών σχεδίων «ανάκαµψης και ανθεκτικότητας», δηλαδή µνηµονιακών προγραµµάτων αντιµεταρρυθµίσεων, που πρώτα θα εγκρίνονται από την Κοµισιόν και θα έπεται «η πρόσβαση στη χρηµατοδότηση». Σε απλά ελληνικά, η κυβέρνηση Μητσοτάκη µπορεί να ελπίζει ότι θα είναι αυτή που θα διαχειριστεί την πρόσβαση στις επιχορηγήσεις των 22 δισ., αλλά υπό την προϋπόθεση ότι θα είναι ικανή να σχεδιάσει και να επιβάλει νέα µνηµονιακά προγράµµατα αντεργατικών-αντιλαϊκών µέτρων. ∆ηλαδή, το πώς θα εξελιχθεί το πρόγραµµα της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, θα εξαρτηθεί από τους αγώνες µας και τις δυνατότητές µας να υπερασπίσουµε τα εργατικά και κοινωνικά δικαιώµατα. Στην κατεύθυνση αυτή, το δέος και ο θαυµασµός της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στην κατεύθυνση των Μέρκελ-Μακρόν, δεν προσφέρει καλές υπηρεσίες. Θα µπορούσαµε να θυµίσουµε
προηγούµενα ανάλογα ευρωπαϊκά «πακέτα» (όπως πχ αυτά που διαχειρίστηκε ο Κ. Σηµίτης) που τελικά συνδυάστηκαν µε την εισβολή και των προώθηση των νεοφιλελεύθερων αντιµεταρρυθµίσεων στην Ελλάδα.
Κοινωνική αντίσταση
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει πολλούς «κάβους» να περάσει πριν φτάσει σε ήρεµα νερά, όπου θα µπορεί να αφοσιωθεί στο πώς θα χωνέψει τα 22 ή 32 δισ. των ευρωπαϊκών ενισχύσεων. Γι’ αυτό, άλλωστε, η ιδέα για «εκλογικό αιφνιδιασµό» µοιάζει να υποχωρεί. Το πρόβληµα στην οικονοµία θα δείξει τις πραγµατικές διαστάσεις του µέχρι το φθινόπωρο. Όπως άλλωστε και η κοινωνική αντίσταση: γιατί, παρόλο που είµαστε ακόµα σε «µετάβαση» εξόδου από την καραντίνα, οφείλουµε να υπογραµµίσουµε την πυκνότητα των εργατικών και νεολαιίστικων κινητοποιήσεων, αλλά και το αυξηµένο κύρος τους στα µάτια της κοινωνικής πλειοψηφίας που δεν κατεβαίνει ακόµα στο δρόµο αλλά ανησυχεί εντονότατα για το τι µπορεί να βγάλει τελικά αυτή η «γκαστρωµένη» περίοδος. Η συστηµατική, οργανωµένη και πεισµατική ενίσχυση αυτών των αγώνων αντίστασης είναι ο παράγοντας που θα κρίνει τελικά και τις πολιτικές εξελίξεις.
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις RedMarks
το βιβλίο-απάντηση του Ερίκ Τουσέν, συντονιστή της «Επιτροπής Αλήθειας ∆ηµοσίου Χρέους», στους ισχυρισµούς Τσίπρα και τις αυταπάτες Βαρουφάκη Κεντρική διάθεση: Εκδόσεις RedMarks, Ιουλιανού 67
redmarks.gr
ο ξέσπασµα του δεύτερου κύµατος της βαριάς διεθνούς οικονοµικής κρίσης, δέκα µόλις χρόνια µετά από το πρώτο κύµα που συγκλόνισε τον παγκόσµιο καπιταλισµό στα 2008-10, συνέπεσε µε την πανδηµία του κορονοϊού, µε αποτέλεσµα κρισιακά φαινόµενα σπάνιας έντασης. Μπροστά σε αυτούς τους εξαιρετικά επικίνδυνους τρανταγµούς, η ηγεσία της ΕΕ, υπό τη γερµανική ηγεµονία, προσπάθησε να παρατείνει τη ζωή της προηγούµενης πολιτικής και οικονοµικής γραµµής, παριστάνοντας ότι διατηρεί τη ψυχραιµία της. Τον περασµένο Απρίλη –και ενώ στην Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία είχαν ήδη αρχίσει να θάβουν µαζικά τους νεκρούς της SARS/Covid19– η Κοµισιόν ανακοίνωσε µέτρα-ασπιρίνες της τάξης των 540 δισ. ευρώ, που θα διανέµονταν στις χώρες-µέλη µε βάση την «πεπατηµένη» των ευρωπαϊκών πολιτικών ενίσχυσης (SURE και άλλα προγράµµατα).
4
πολιτικη
3 ιουνη 2020
Ο εθνικισμός είναι η λάθος απάντηση
Όξυνση των ελληνοτουρκικών καπιταλιστικών ανταγωνισμών Tου Πέτρου Τσάγκαρη
Σ
τα τέλη Μαΐου ξέσπασε νέα κλιμάκωση μεταξύ του τουρκικού και του ελληνικού καπιταλισμού, επειδή τότε είδαν το φως της δημοσιότητας διατάξεις της τουρκικής εφημερίδας της κυβέρνησης που έδιναν το δικαίωμα στην κρατική τουρκική εταιρία πετρελαίου να προχωρήσει σε σεισμικές έρευνες σε «οικόπεδα» της Αν. Μεσογείου που βρίσκονται κοντά στην Ελλάδα. Η ελληνική πλευρά μίλησε και πάλι για προκλητικότητα της Άγκυρας κ.λπ. Η Τουρκία, βέβαια, δεν κάνει τίποτε άλλο από αυτό που ξεκίνησε πρώτη να κάνει η Ελλάδα με τις συμμαχίες της: η ελληνική πλευρά στοχεύει μαζί με τους συμμάχους της (ΗΠΑ, Γαλλία, σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ, δικτάτορας της Αιγύπτου, Κύπρος, μεγάλοι πετρελαϊκοί κολοσσοί) στο να περιορίσει ουσιαστικά την Τουρκία σε μια μηδαμινή ΑΟΖ (και υφαλοκρηπίδα) κοντά στις ακτές της, τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Αν. Μεσόγειο. Και η διαδικασία είναι η ανακήρυξη ΑΟΖ άλλων χωρών (Κύπρου, Ισραήλ κυρίως) την οποία στηρίζει ένθερμα η ελληνική πλευρά. Η Άγκυρα απαντά με το ίδιο νόμισμα, συμφωνώντας για τα όρια της ΑΟΖ με άλλες χώρες, πιο συγκεκριμένα με τη Λιβύη, και παρουσιάζοντας τους σχετικούς χάρτες στον ΟΗΕ. Φυσικά και οι δύο πλευρές κάνουν τους χαζούς: μιλάνε για έγκυρες συμφωνίες και επικαλούνται το διεθνές δίκαιο, όταν ξέρουν ότι αυτά δεν ισχύουν. Δεν μπορείς να συμφωνείς επιλεκτικά με κάποιες χώρες για την οριοθέτηση της μεταξύ σας ΑΟΖ και να αγνοείς κάποιες άλλες που βρέχονται από τα ίδια νερά. Σε κάθε περίπτωση όμως η ελληνική πλευρά δεν μπορεί να λέει ότι οι πιθανές έρευνες της κρατικής τουρκικής πετρελαϊκής εταιρίας θα γίνουν στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, καθώς αυτή δεν έχει οριοθετηθεί. Το ζήτημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας είναι ένα ζήτημα που η ελληνική πλευρά αναγνώριζε ως ανοιχτή διαφορά προς διευθέτηση, ακόμη και διά στόματος Ανδρέα Παπανδρέου, που μόνο για ενδοτισμό προς την Τουρκία δεν μπορούσε να κατηγορηθεί. Οποιαδήποτε μοιρασιά, εφόσον υπάρχει πλευρά που την αμφισβητεί, για να γίνει έγκυρη, θα πρέπει να περάσει από το δικαστήριο της Χάγης. Και ειδικά η Ελλάδα αποφεύγει συστηματικά την προσφυγή στο εν λόγω δικαστήριο γνωρίζοντας ότι σε πλειάδα άλλων διεθνών περιπτώσεων το δικαστήριο εξέδωσε αποφά-
σεις που βρίσκονται πολύ πιο κοντά στις τουρκικές θέσεις: η Τουρκία λέει ότι τα ελληνικά νησιά έχουν μηδενική ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδα, η Ελλάδα λέει ότι ακόμη και οι βραχονησίδες έχουν δικαίωμα σε πλήρη ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδα, και το Δικαστήριο συχνά αποδίδει ελάχιστη ΑΟΖ σε αντίστοιχα νησιά.
Λιβύη Στην περίπτωση της Λιβύης η ελληνική πλευρά προσπαθούσε από καιρό να εκμεταλλευθεί το κενό εξουσίας (μετά την πτώση του Καντάφι) και να επιβάλει μια διευθέτηση που θα «έριχνε» τη Λιβύη και ταυτόχρονα θα απέκλειε την τουρκική πλευρά να φτάσει μέχρι εκεί. Αυτό δεν έγινε κατορθωτό και η Τουρκία πρόλαβε αυτή να κάνει τη σχετική διευθέτηση με την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση της Λιβύης. Τότε η ελληνική πλευρά «ανακάλυψε» τον πολέμαρχο Χάφταρ που τον υποστήριζαν κάποιες άλλες ιμπεριαλιστικές χώρες, καθώς και αντιδραστικά αραβικά καθεστώτα. Ο –καταγγελλόμενος για πολλές ωμότητες– Χάφταρ κλήθηκε στην Αθήνα και έγινε δεκτός μετά βαΐων και κλάδων, ενώ την ίδια στιγμή (Δεκέμβρης 2019) απελάθηκε ο Λίβυος πρέσβης-εκπρόσωπος της νόμιμης κυβέρνησης του Φαχέζ αλ Σάρατζ. Ήταν μια κίνηση πρωτοφανής για την ελληνική εξωτερική πολιτική, που έως τότε δεν είχε εμπλακεί τόσο ανοιχτά και εξόφθαλμα σε βρόμικους πολέμους, στο βωμό των συμφερόντων της άρχουσας τάξης. Ο Χάφταρ με τη βοήθεια Ρώσων μισθοφόρων πολιόρκησε την Τρίπολη όπου εδράζεται η νόμιμη κυβέρνηση. Τα στρατεύματά του βομβάρδισαν ανηλεώς άμαχο πληθυσμό -μεταξύ άλλων χτύπησε και νοσοκομείο παίδων με
αποτέλεσμα να σκοτωθούν πολλά παιδιά. Ωστόσο ο πολέμαρχος δεν τα κατάφερε και μετά άρχισε να βαδίζει από ήττα σε ήττα χάνοντας και την υποστήριξη κάποιων μεγάλων συμμάχων του. Αποδείχθηκε έτσι για άλλη μια φορά ότι οι επεμβάσεις σε ξένες χώρες, εκτός του ότι εκθέτουν τον ελληνικό λαό σε κίνδυνο αντιποίνων, μπορεί να γίνουν και μπούμερανγκ: ήταν ακριβώς μετά τις ήττες του Χάφταρ που ήρθαν στη δημοσιότητα τα διατάγματα που άνοιγαν τη δυνατότητα στην τουρκική κρατική εταιρία πετρελαίου να διεξάγει έρευνες στα τεμάχια κοντά σε Δωδεκάνησα και Κρήτη (φυσικά εκτός ελληνικών χωρικών υδάτων –γιατί κι αυτό δεν είναι πολλές φορές ξεκάθαρο στα ελληνικά ΜΜΕ). Σήμερα διάφοροι αναλυτές του πατριωτικού χώρου, αφού απέτυχαν στην περίπτωση της Λιβύης, τώρα προτείνουν στην ελληνική πλευρά να προχωρήσει σε άλλα τετελεσμένα (έχοντας πάντα πίσω της τη στήριξη του γαλλικού και του αμερικανικού ναυτικού, καθώς και της αεροπορίας του σιωνιστικού κράτους): οριοθέτηση ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδας με την Αίγυπτο που θα ανατρέπει τους τουρκικούς χάρτες –και φαίνεται πως σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η ελληνική κυβέρνηση.
Έβρος Ο Έβρος όριζε, με βάση τη συνθήκη της Λοζάνης, τα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας. Το 1955 έγινε η ευθυγράμμιση του ποταμού στο νότιο τμήμα του, από την περιοχή των Φερών μέχρι το Δέλτα του ποταμού, ωστόσο τα σύνορα παρέμειναν με την κυματιστή μορφή που είχαν πριν. Έτσι τμήματα ελληνικού
εδάφους βρέθηκαν στην ανατολική πλευρά του ποταμού και τμήματα του τουρκικού εδάφους στη δυτική πλευρά του ποταμού. Επί δεκαετίες οι ιδιοκτήτες αγρότες, Τούρκοι και Έλληνες, μετέβαιναν στις εκτάσεις τους που βρίσκονταν στην «από εκεί» πλευρά του ποταμού, και τις καλλιεργούσαν χωρίς κανένα πρόβλημα, όπως περιγράφει ο εκδότης της τοπικής εφημερίδας «Γνώμη», Γ. Λασκαράκης. Κάποια στιγμή προέκυψε ένα τεχνικό πρόβλημα όταν ο τοπικός οργανισμός εγγείων βελτιώσεων κατασκεύασε ένα κανάλι κοντά στην έμφραξη της παλιάς κοίτης ώστε να αρδευτεί μια περιοχή των Φερών. Η τουρκική πλευρά θεωρούσε ότι αυτό το κανάλι ταυτίζεται με την παλιά κοίτη και αμφισβητούσε από τότε το τμήμα 16 στρεμμάτων που βρίσκεται ανατολικά αυτού του καναλιού. Το πρόβλημα ξαναήρθε στην επιφάνεια τώρα που η ελληνική πλευρά φτιάχνει αυτό το φράκτη-φράγμα στη θέση Μελισσοκομείο, ώστε να εμποδίσει τους πρόσφυγες να έρχονται στη Ελλάδα. Από τις κατασκευές αυτές ανησύχησε η Τουρκία και ζήτησε συνεννόηση και διευθέτηση, πράγμα πολύ φυσιολογικό για μια τέτοια κατασκευή πάνω ακριβώς στα σύνορα. Ο Δένδιας δέχθηκε να γίνει η διευθέτηση, αλλά τότε ένας ορυμαγδός εθνικιστικών φωνών άρχισαν να μιλάνε για «πλήγμα στην εδαφική ακεραιότητα της χώρας». Εντυπωσιακό είναι ότι, εκτός από τα ελληνικά εθνικιστικά σάιτ, στο φιτίλι συνέβαλε η μεγαλύτερη κιτρινοφυλλάδα του βρετανικού ιμπεριαλισμού, η «Sun». Και το χειρότερο ήταν ότι πίσω από τις εθνικιστικές κραυγές στοιχήθηκε και ο ΣΥΡΙΖΑ και –με διαφορετικό τρόπο– και το ΚΚΕ. Αντί η αξιωματική αντιπολίτευση να αντιταχθεί στο φράγμα-φράκτη, το αποδέχθηκε (βλ. δηλώσεις Βούτση) και πλειοδότησε σε εθνικισμό απέναντι στην Τουρκία. Στον δρόμο αυτό ακολούθησε τελικά πιεζόμενη και η ελληνική κυβέρνηση, μέσω του υπ. Αμύνης που έχει διαφορετική εκτίμηση από το υπ. Εξωτερικών για τα γεγονότα στο Έβρο. Σε κάθε περίπτωση, οι ελληνοτουρκικοί καπιταλιστικοί ανταγωνισμοί μπαίνουν σε νέα φάση. Και η συμμετοχή στους μεγάλους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς για την περιοχή, από τη Λιβύη μέχρι την Αν. Μεσόγειο, μόνον κινδύνους εγκυμονεί για την ειρήνη. Είναι εγκληματικό για την Αριστερά, έπειτα από 10 χρόνια μνημονίων και τη φτώχεια που επέφερε το λοκ-ντάουν της επιδημίας, να προετοιμάζει το λαό και για έναν εντελώς άδικο πόλεμο, όπου το κόστος σε χρήμα και αίμα θα είναι δυσβάστακτο.
3 ΙΟΥΝΗ 2020
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
5
ΣΥΡΙΖΑ: Πρόγραµµα Μένουµε Όρθιοι 2
Το ανώτατο στάδιο του σοσιαλφιλελευθερισµού Tου Αντώνη Νταβανέλου
Η
ιδέα ότι η προστασία των εργαζοµένων και των κατακτήσεών τους ταυτίζεται µε την προστασία των επιχειρήσεων και των ευκαιριών τους για κερδοφορία παρουσιάστηκε στην Ελλάδα µε ολοκληρωµένη µορφή για πρώτη φορά από ένα αυτοπροσδιοριζόµενο ως «εργατικό κόµµα», στην περίοδο του σοσιαλφιλελεύθερου εκφυλισµού του ΠΑΣΟΚ, στην περίοδο του «εκσυγχρονισµού» του Κ. Σηµίτη και του Χρ. Πρωτόπαπα.
«Εκσυγχρονισµός» και «ανασφάλεια» Ο Κ. Σηµίτης, παρουσιάζοντας τότε τις θέσεις του για την «απασχολησιµότητα» (µπροστά στους εµβρόντητους συνδικαλιστές της ΠΑΣΚΕ στο κατάµεστο «Κάραβελ») γκρέµιζε όλες τις παραδόσεις του εργατικού µιλιταντισµού της Μεταπολίτευσης και δήλωνε ότι καθήκον της «σύγχρονης σοσιαλδηµοκρατίας» θα είναι πλέον η διασφάλιση της δυνατότητας των εργατών να βρίσκουν «απασχόληση», ενώ κατά συνέπεια οι επιχειρήσεις θα πρέπει να διευκολύνονται συστηµατικά ώστε να συνεχίζουν να παρέχουν στην αδρανή µάζα των εργατών το «αγαθό» της απασχόλησης. Σε αυτή τη βάση ο Κ. Σηµίτης διαπίστωνε την αναγκαιότητα για γενναίο «άνοιγµα» του κόµµατός του προς τη «µεσαία τάξη», ιδιαίτερα προς τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και προς τους «εθνικούς πρωταθλητές» του µεγάλου, αλλά «ελληνικού» (λέµε τώρα) κεφαλαίου. Ο Χρ. Πρωτόπαπας (που ήδη είχε µετακοµίσει από την ΓΣΕΕ στο υπουργείο Εργασίας) ανέλαβε να συγκεκριµενοποιήσεις αυτήν τη στρατηγική, µε τις πολιτικές της «ευασφάλειας» (ευελιξία και ασφάλεια) και τις «ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης» που, για πρώτη φορά, µετέφεραν δηµόσιους πόρους στην άµεση επιχορήγηση των
επιχειρήσεων µε στόχο, τάχα, τη µείωση της ανεργίας. Ο Πρωτόπαπας, άλλωστε, πρωτοδιατύπωσε τη φράση «επιδοτούµε την εργασία και όχι την ανεργία» που σήµερα ο Τσίπρας επαναλαµβάνει σε κάθε ευκαιρία, θεωρώντας ότι ανακάλυψε µια εύστοχη κριτική στον Κυρ. Μητσοτάκη.
∆ώρα στις επιχειρήσεις Όµως οι ξεσκολισµένοι σοσιαλδηµοκράτες της δεκαετίας του ’90, όπως οι «εκσυγχρονιστές» Κ. Σηµίτης και Χρ. Πρωτόπαπας, θα έµοιαζαν άγριοι αριστεριστές µπροστά σε αυτά που εξήγγειλε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ µε το πρόγραµµα «Μένουµε Όρθιοι 2». Πρόκειται για ένα «πακέτο» ύψους 13,5 δισ. ευρώ, που µέσω «στοχευµένων δράσεων» θα διανεµηθεί στις επιχειρήσεις, µε στόχο να περιοριστούν οι συνέπειες της πανδηµίας και της διεθνούς ύφεσης, ένα πακέτο που στους εργαζόµενους υπόσχεται κυρίως «ωφελήµατα» που θα επιφέρει «η σωτηρία των επιχειρήσεων»! Το σκέλος του προγράµµατος που αφορά, τάχα, άµεσα τους εργαζόµενους περιλαµβάνει τρεις κατηγορίες επιχορήγησης των… επιχειρήσεων: επιχορήγηση 100% του µισθολογικού κι ασφαλιστικού «κόστους» (σε επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας λόγω κορονοϊού), επιχορήγηση 100% του ασφαλιστικού «κόστους» και 40% του µισθολογικού (σε όσες επανεκκινούν αλλά µε εκτιµώµενα πλήγµατα στον τζίρο) και επιχορήγηση µε 40% του ασφαλιστικού «κόστους» (σε όσες επανεκκινούν σε τοµείς που δεν προβλέπονται σηµαντικά προβλήµατα ή ακόµα και σε αυτές όπου αυξήθηκε η κερδοφορία). Σε αντάλλαγµα γι’ αυτή τη γενναιόδωρη ενίσχυση ο Τσίπρας και η Αχτσιόγλου ζητούν από τους καπιταλιστές να διατηρήσουν για µια περίοδο σταθερό τον αριθµό των θέσεων εργασίας. Κάνουν ότι δεν γνωρίζουν ότι οι εργοδότες στην Ελλάδα (µε ευθύνη και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ) έχουν γίνει πρωταθλητές στην παραποίηση και στην απόκρυψη στοιχείων κι έτσι η όποια δέσµευσή τους δεν έχει την παραµικρή αξία.
Το δεύτερο σκέλος του προγράµµατος αφορά άµεσα στην ενίσχυση των επιχειρήσεων, ευθέως και χωρίς προσχήµατα. Αφορά µια «µη επιστρεπτέα ενίσχυση» (2.000 ευρώ ανά εργαζόµενο που απασχολεί), αφορά πολλά φορολογικά µέτρα (µειώσεις ΦΠΑ, µειώσεις προκαταβολών κ.ο.κ.) και µια «γενναία» δηµόσια εγγύηση του δανεισµού των επιχειρήσεων, δηλαδή ένα σύνολο µέτρων όπου διατίθεται το µεγαλύτερο µέρος του πακέτου Μένουµε Όρθιοι 2. Στα µέτρα αυτά θα πρέπει να υπογραµµίσουµε τη σηµασία των δηµόσιων εγγυήσεων για το δανεισµό των επιχειρήσεων: Εδώ και καιρό το εταιρικό χρέος έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Είναι γνωστό ότι µια σειρά από «µεγάλες» επιχειρήσεις παραµένουν εν δράσει κυρίως για να µπορούν να καταβροχθίζουν τα µεγάλα δάνεια που αποσπούν, µε χαριστικούς και ιδιαίτερα επισφαλείς όρους. Η µεγάλη αύξηση των εγγυήσεων του δηµοσίου, που υποσχέθηκαν οι Τσίπρας-Παππάς, ουσιαστικά προαναγγέλει ένα καινούργιο «γύρο» πλιάτσικου, όπου δηµόσιοι πόροι θα περάσουν ως αγύριστα στην περιουσία µεγαλοµετόχων Α.Ε. Η ιδέα ότι αυτή η γενναιοδωρία προς τις επιχειρήσεις θα λειτουργήσει ως αντίδοτο στην αύξηση της ανεργίας είναι τουλάχιστον αφελής. Οι µεγάλες εταιρίες, όπως και η µεγάλη πλειοψηφία των δυναµικών µικροµεσαίων επιχειρήσεων, δεν καθορίζουν το επίπεδο απασχόλησης και επενδύσεων µε κεντρικό κριτήριο τη ρευστότητα, αλλά µε τα κριτήρια της προοπτικής για κερδοφορία και της ανθεκτικότητας στον ανταγωνισµό. Όσες επιχειρήσεις σκοπεύουν να κλείσουν µέσα στην κρίση, δεν πρόκειται να αλλάξουν την άποψή τους αν βρουν εύκολο και εγγυηµένο δανεισµό. Αντίθετα, πρώτα θα δανειστούν και µετά θα κλείσουν, γράφοντας στο χιόνι τα χρέη και τα δανεικά. Η Αριστερά που θέλει να συγκρουστεί µε τη ζοφερή προοπτική των κλεισιµάτων και της αύξησης της ανεργίας οφείλει να µιλήσει τελείως άλλη γλώσσα: η απαγόρευση των απολύσεων, ο έλεγχος του συσσωρευµένου πλούτου, η απαίτηση για δρακόντεια τήρηση της εργατικής
νοµοθεσίας, η επίταξη των επιχειρήσεων που κλείνουν και το πέρασµά τους σε εργατικό έλεγχο κ.ο.κ. είναι κάποια από τα µέτρα που περιγράφουν την αριστερή απάντηση. Όµως πέρα από την τάχα αφέλεια, ορισµένες από τις «νέες ιδέες» του προγράµµατος του ΣΥΡΙΖΑ είναι και πιο άµεσα επικίνδυνες: η µείωση του ασφαλιστικού «κόστους» κατά το 100% ή κατά το 40% είναι βήµατα από τα οποία η επιστροφή µπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολη και περίπλοκη. Και επειδή ακόµα και οι όροι έχουν τη σηµασία τους, κάποιος πρέπει να πει στην κ. Αχτσιόγλου ότι οι εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές είναι υποχρέωση των επιχειρήσεων και όχι προαιρετικό ή διαπραγµατεύσιµο «κόστος».
Ιδεολογική κατρακύλα Στην παρουσία του προγράµµατος στο Ζάππειο, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος κατηγόρησε τον Κυρ. Μητσοτάκη ως ανίκανο να ακολουθήσει «τα βήµατα των Μέρκελ-Μακρόν στην Ευρώπη». Πράγµατι, το πρόγραµµα του ΣΥΡΙΖΑ έχει ιδεολογικό ορίζοντα: αυτό των Μέρκελ-Μακρόν. Ισχυριστήκαµε ότι το πρόγραµµα αυτό είναι στα δεξιά της σοσιαλδηµοκρατίας. Την ώρα που ο Τσίπρας πήγαινε στο Ζάππειο για να εξαγγείλει τη διανοµή 13,5 δισ. ευρώ στις επιχειρήσεις, οι σοσιαλδηµοκρατικές κυβερνήσεις στην Ισπανία και στην Πορτογαλία ανακοίνωναν τις αποφάσεις τους για αύξηση του νόµιµου κατώτατου µισθού… Το πρόγραµµα του ΣΥΡΙΖΑ, απέναντι στην κυβέρνηση της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει ένα βασικό στόχο: το «άνοιγµα» προς τη µεσαία τάξη και τη µικροµεσαία επιχειρηµατικότητα, ελπίζοντας να βρεθούν εκεί τα εκλογικά στηρίγµατα για να απαντηθεί η απειλή ενός εκλογικού αιφνιδιασµού από τον Μητσοτάκη. Όµως αυτή είναι µια «συνταγή» για εκλογική και κυρίως για ευρύτερα πολιτική ήττα.
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
6
3 ΙΟΥΝΗ 2020
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό
Φόρουµ διαλόγου της Ριζοσπαστικής Αριστεράς
Βρισκόµαστε ήδη εντός του µέλλοντός µας
Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • •
•
Α ΑΘΗΝΑΣ: 6973005569 ∆ΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6932045320 ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942602766 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6942993423 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 ΚΡΗΤΗ: 6979925065 ΚΥΚΛΑ∆ΕΣ: 6972743637 ΜΕΣΣΗΝΙΑ: 69832422501 ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
• •
• •
•
• •
•
•
Της Ντίνας Σωτηριάδη, µέλους της Αριστερής Ανασύνθεσης
Ο
ι µέρες που ζούµε αποκαλούνται συχνά και από πολύ κόσµο «επιστροφή στην κανονικότητα». Τα µέτρα απαγόρευσης αίρονται, κόσµος βγαίνει ξανά από το σπίτι και η τουριστική περίοδος ξεκινά – η Αριστερά όµως µοιάζει να είναι ακόµα σχετικά αµήχανη και αδρανής. Η επιφυλακτικότητα είναι δικαιολογηµένη: η συγκυρία δεν είναι όσο ρόδινη φαίνεται από τα δελτία ειδήσεων, κι αυτό δεν οφείλεται µόνο στην ίδια την πανδηµία αλλά και σε όσα αυτή µας έκανε να καταλάβουµε. Η πανδηµία επέφερε µια υγειονοµική κρίση που ανέδειξε όλη την υποβάθµιση του ΕΣΥ στα χρόνια των µνηµονίων καθώς και των δηµοσίων Συστηµάτων Υγείας διεθνώς µε την εφαρµογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Η υγειονοµική αυτή κρίση οδηγεί ραγδαία σε µια νέα οικονοµική κρίση και ύφεση. Στη νέα αυτή πραγµατικότητα, µορφές απάντησης από µεριάς του κεφαλαίου έχουν αρχίσει, στο όνοµα της «προστασίας από την πανδηµία», να δοκιµάζονται εκτεταµένα: απολύσεις, εµπέδωση ελαστικών σχέσεων εργασίας, ακραίες µορφές αστυνόµευσης µε πρόβα για κάθε µορφής διεκδίκηση του µέλλοντος, την ώρα που ο έλεγχος π.χ. της ασφάλειας στα µεγάλες γραµµές παραγωγής είναι από ανύπαρκτος έως κωµικός. Σε αυτό το πεδίο όµως, αµφισβητήθηκαν πολλά δεδοµένα του αστισµού. Φάνηκε ακόµη και σε κάποιους σκληροπυρηνικούς νεοφιλελεύθερους η σηµασία ενός δηµόσιου Συστήµατος Υγείας. Άνοιξαν νέες δυνατότητες στην κοινωνική αλληλεγγύη. Αποδείχτηκε ότι σε έναν κόσµο ακραίας διεθνοποίησης και ασύδοτης παραγωγής, µια πανδηµία µπορεί να διαλύσει τα προτάγµατα αιώνιας ευηµερίας και να δείξει πόσο απροστάτευτη µπορεί να µείνει η κοινωνία των εργαζοµένων αλλά και η ανθρώπινη ζωή. Σε έναν τέτοιο κόσµο, πώς οφείλει να τοποθετηθεί η ριζοσπαστική αριστερά τόσο σε κοινωνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο; Η πανδηµία και η υγειονοµική κρίση βρήκε τη ριζοσπαστική Αριστερά σε µια περίοδο αµηχανίας που µε αργά βήµατα προσπαθούσε να επουλώσει τις πληγές του παρελθόντος και να ξεπεράσει τη µεγάλη ήττα του 2015. Τα µεγάλα κινήµατα καθώς και η ύπαρξη ενός ισχυρού αντιπροτάγµατος υπό µία έννοια ήταν εδώ και καιρό σε καραντίνα. Μέσα σε αυτή την ήδη δύσκολη κατάσταση υπήρξαν κάποιες πρώτες αχτίδες που πέρασαν µέσα από τις ρωγµές. Η πιο χαρακτηριστική υπήρξε η καµπάνια Κανένας µόνος/ Καµία µόνη που µετά από πολύ καιρό αποτέλεσε ένα πεδίο συσπείρωσης και γόνιµου
διαλόγου ανάµεσα στο σύνολο, σχεδόν, των δυνάµεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς που κατάφερε να είναι ουσιαστική, µαζική και κοινωνικά χρήσιµη και µε στοχοπροσήλωση να ξεπερνά τις αντιφάσεις και τα εµπόδια, έτσι ώστε να οδηγείται σε µία δηµιουργική πολυσυλλεκτικότητα. Στη νέα αυτή συνθήκη οι αντιστάσεις του εργατικού και λαϊκού κινήµατος, η ανάδειξη αιτηµάτων και η αντίθεση στη νεοφιλελεύθερη επίθεση τίθενται σε προτεραιότητα. Αναδεικνύεται µέσα από αυτό η ανάγκη ενός νέου µεταβατικού προγράµµατος που θα συνδυάζει τα άµεσα αιτήµατα πάλης µε ένα πρόγραµµα τοµών και ανάδειξης ενός αντιπροτάγµατος και µιας συνολικής πολιτικής εναλλακτικής. Μέσα σε αυτές τις διεργασίες είναι που πρέπει να χτίσουµε τη νέα ριζοσπαστική Αριστερά και ο δρόµος δεν είναι στρωµένος µε ροδοπέταλα. Τα λάθη του παρελθόντος βάζουν τον πήχη ψηλότερα. Χρειάζεται να βαδίσουµε µε υψηλό το αίσθηµα της αυτοκριτικής, µακριά από γραφειοκρατικές λογικές και συνεννοήσεις σε επίπεδο κορυφής, µε µορφώµατα συµπεριληπτικά και ουσιαστικά δηµοκρατικά. Και φυσικά δεν είµαστε στο µηδέν. Ήδη υπάρχει η πρωτοβουλία γα τον «κοινό τόπο διαλόγου και δράσης» που δηµιουργήσαµε από κοινού οι δυνάµεις της ∆ΕΑ, της ΑΡΑΝ, της Αναµέτρησης και της Συνάντησης εδώ και ένα χρόνο βλέποντας ακριβώς την αναγκαιότητα για µια νέα συζήτηση και µια νέα ενότητα και διεργασία του χώρου. Στο πλαίσιο της ανάγκης της κοινής δράσης ενάντια στην επίθεση που έρχεται εντάσσεται και η προσπάθεια για κοινή δράση δυνάµεων της ανυπότακτης και ριζοσπαστικής Αριστεράς. Εµείς οι ίδιοι που χτίζουµε όλα αυτά γνωρίζουµε ήδη ότι δεν είναι αρκετά. Σήµερα, στις νέες αυτές συνθήκες που µας επιτάσσει η ίδια η πραγµατικότητα, η ανάγκη για επανεκκίνηση, για νέες ενότητες που θα συµπεριλαµβάνουν µια ευρύτερη πολιτική γεωµετρία, για πραγµατικό άνοιγµα του διαλόγου µέσα στην ριζοσπαστική αριστερά µε όσους- συλλογικά και ατοµικάαντιλαµβάνονται ακριβώς την κρισιµότητα αυτή καθώς και την απαίτηση για ένα τέτοιο πολιτικό περιεχόµενο και φυσιογνωµία, βοά. Μέσα από την κοινή δράση, τις συγκλίσεις, την όσµωση σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, την υιοθέτηση από κοινού ενός µεταβατικού προγράµµατος αλλά φυσικά και µέσα από τις διαφωνίες, τις αντιφάσεις και τις πληγές που όλοι κουβαλάµε πρέπει να βαδίσουµε και να συγκροτήσουµε ένα σύγχρονο πολιτικό υποκείµενο που θα είναι κοµµάτι των κινηµάτων και των κοινωνικών αντιστάσεων. Στο τέλος του δρόµου ο κόσµος δεν θα είναι ίδιος και ούτε εµείς θα είµαστε ίδιοι. Από εµάς κρίνεται, όµως, το αν θα ορίζουµε τις µάχες και τις νίκες του µέλλοντος µας ώστε αυτός ο κόσµος να µπορεί να µας χωρά όλους.
3 ιουνη 2020
αριστερα
7
Αποχαιρετώντας τον πολυχώρο «Κομμούνα» Της Κατερίνας Σεργίδου
Η
συγγραφή ενός αποχαιρετιστήριου κειμένου για τον πολυχώρο Κομμούνα είναι μια δύσκολη υπόθεση. Πρώτα από όλα η ίδια η μετάδοση της πληροφορίας είναι στενάχωρη. Ο πολυχώρος της Ιουλιανού 67 που στέγασε για τρεισήμισι συνεχή χρόνια, το βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Redmarks και το «Ινστιτούτο κοινωνικής, οικονομικής και ιστορικής έρευνας: Κομμούνα» τον Ιούνιο του 2020 αποχαιρετά οριστικά τις φίλες και τους φίλους, τις συντρόφισσες-ους και τα εγχειρήματα που τον στήριξαν. Στην ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα Rproject στις 20 Μάϊου εξηγούνται αναλυτικά οι λόγοι: «Δυστυχώς, η πανδημία και οι συνθήκες που διαμόρφωσε έκαναν αυτό το εγχείρημα ακόμα πιο δύσκολο. Ο πολυχώρος υποχρεώθηκε να σταματήσει πλήρως την λειτουργία του για 2μιση μήνες, ενώ μπαίνουμε σε μια (άγνωστης διάρκειας) περίοδο κατά την οποία η συγκέντρωση πολλών ανθρώπων σε κλειστό χώρο παραμένει από ανεπιθύμητη ως ανέφικτη, χωρίς να αποκλείονται νέα κύματα της επιδημίας και νέα μέτρα καραντίνας. Όλα αυτά στέρησαν και θα συνεχίσουν να στερούν από την «Κομμούνα» τη δυνατότητα μαζικής φιλοξενίας ανθρώπων, που αποτελεί και τη βασική πηγή εσόδων της, προσθέτοντας επιπλέον εμπόδια στον προγραμματισμό μας και αποστερώντας δυνατότητες σε μια ήδη δύσκολη προσπάθεια. Εξαντλήσαμε κάθε δυνατότητα να μην πάρουμε αυτήν την πολύ δύσκολη για εμάς απόφαση, στην οποία καταλήγουμε μετά από πολύ σκέψη. Η διαφαινόμενη πιθανή πώληση κι αλλαγή ιδιοκτησίας του κτιρίου στην Ιουλιανού (για δική του χρήση) έκανε ακόμα πιο αβέβαιη την όποια προσπάθεια να συνεχίσουμε.» Από τη στιγμή που ανακοινώθηκε το κλείσιμο του χώρου μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές η αλληλεγγύη των φίλων της Κομμούνας, υπήρξε
συγκλονιστική. Το ερώτημα ερχόταν σχεδόν αυτόματα. «Και τώρα; Θα ανοίξετε κάπου αλλού;» Ήταν και αυτός ένας τρόπος για να καταλάβουμε ότι η Κομμούνα υπήρξε ένα εγχείρημα συναρπαστικό που αφορούσε περισσότερο κόσμο από τον αρχικό πυρήνα των ανθρώπων που το ξεκίνησαν. Την στιγμή που ο χώρος κλείνει και πριν σχεδιάσουμε τα επόμενα βήματα αξίζει να σημειώσουμε τι ήταν τελικά «η Κομμούνα» όπως την αποκαλούσαμε για λόγους συντομίας (και όχι μόνο).
Χώρος συνάντησης
Η Κομμούνα πρώτα από όλα ήταν μια απάντηση που δόθηκε λίγο μετά την πολιτική ήττα που υπέστη η Αριστερά και ο κόσμος της, το 2015. Εκείνη τη χρονική περίοδο χρειαζόμασταν ένα χώρο που θα στέγαζε τα ερωτήματα για το παρακάτω, τον προβληματισμό για το τι έφταιξε στην εμπειρία ΣΥΡΙΖΑ. Χρειαζόμασταν επίσης ένα σημείο συνάντησης, συντροφικότητας και πολιτισμού σε μια εποχή που η τάση ήταν η «επιστροφή στο σπίτι μου» και το «δεν γίνεται τίποτα». Και αυτός ο χώρος έγινε τμήμα της απάντησης και ενός μηνύματος που διασώθηκε από εκείνη την ήττα: Χρειάζεται να επιμείνουμε στα μαζικά, ενωτικά και ριζοσπαστικά εγχειρήματα και αυτό χρειάζεται να το κάνουμε παίρνοντας «μεγάλες αποφάσεις». Και η απόφαση να δημιουργηθεί ο χώρος της Κομμούνας ήταν μια τέτοια μεγάλη απόφαση, για κάποιες-ους «μεγαλύτερη από τα κιλά μας». Και αν και μεγαλύτερη από τα κιλά μας, το εγχείρημα όχι μόνο πέτυχε αλλά μας ξεπέρασε. Ο πολιτισμός και η αισθητική του χώρου ήταν επίσης τμήμα αυτής της πολιτικής απάντησης. Η ομάδα της Κομμούνας είχε από την αρχή συνείδηση, ότι ο πολιτισμός εμπνέει, ενώνει, δημιουργεί αλλά και ότι η ψυχαγωγία είναι ανάγκη σε μια εποχή που πολλοί άνθρωποι δεν έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν θέατρο και συναυλίες. Όλα αυτά τα χρόνια ο πολυχώρος παρουσίασε χωρίς εισιτήριο συναυλίες, σινεμά, θεατρικές
παραστάσεις, καλλιτεχνικές εκθέσεις, καθώς και βραδιές ποίησης.
Πλούσια δραστηριότητα
Εξαρχής η Κομμούνα ήταν προσανατολισμένη στην ανάγκη για παραγωγή γνώσης. Τα σεμινάρια οικονομίας , ιστορίας και κινηματογράφου υπήρξαν συνεχή. Στην ευρύχωρη αίθουσα του πρώτου ορόφου με την κατάλληλη υποδομή οργανώθηκαν σεμινάρια και μαθήματα που έδωσαν χώρο για τα ερωτήματα εκατοντάδων ανθρώπων. Η πλατύτητα του εγχειρήματος αποτυπώθηκε και στις εκδηλώσεις με μια προσπάθεια να εκπροσωπούνται στα πάνελ ομιλήτριες-ες από όλους τους χώρους της ριζοσπαστικής αριστεράς, της τέχνης, της ριζοσπαστικής δημοσιογραφίας. Η Κομμούνα όμως είχε και διεθνιστικό προσανατολισμό. Από τις εκδηλώσεις της πέρασαν συντρόφισσες και σύντροφοι από το εξωτερικό: διανοούμενες-οι και ακτιβιστές-ριες από την Παλαιστίνη, τις ΗΠΑ, το Ισπανικό Κράτος, την Αυστραλία, τη Γαλλία, την Ελβετία, την Ιταλία, το Βέλγιο και την Κύπρο. Η Κομμούνα ήταν σταθερά προσανατολισμένη στη στήριξη των κινημάτων. Οι φεμινιστικές, οικολογικές και αντιρατσιστικές συναντήσεις υπήρξαν αμέτρητες και ήταν ευκαιρία να γνωρίσουν το χώρο εκατοντάδες άνθρωποι. Η Κομμούνα ήταν ανοιχτή σε κάθε εγχείρημα που δεν είχε πρόσβαση σε χώρους συνεδρίασης. Αμέτρητες και οι συνεδριάσεις της Ανυπόταχτης Αθήνας, εκδοτικών εγχειρημάτων, συντακτικών ομάδων και περιοδικών, μαθητικών και φοιτητικών σχημάτων, συνδικαλιστικών παρατάξεων. Η Κομμούνα ήταν ένας χώρος ελευθερίας και ανοιχτότητας, για τις μετανάστριες, πρόσφυγες και προσφύγισσες, τρανς ακτιβίστριες και καλλιτέχνιδες στον οποίο πάντα υπήρχε χώρος για μια ακόμη φίλη που θα καθόταν μαζί μας στο φιλόξενο μπαρ για ένα ποτό ή καφέ. Και βεβαίως η Κομμούνα στέγασε και όλες τις συζητήσεις (και την ένταση που αυτές έφεραν) ανθρώπων που βρίσκονταν
κοντά στην ιστοσελίδα Rproject, το Κόκκινο Δίκτυο, την εφημερίδα Εργατική Αριστερά και το περιοδικό Κόκκινο. Υπήρξε επίσης ο χώρος προετοιμασίας πανό για τις διαδηλώσεις στο χώρο των υπογείων της που είχαν πάντα χαρτί και μπογιές για τα πανό της τελευταίας στιγμής.
Βιβλίο
Και βεβαίως η Κομμούνα ήταν ένας χώρος που αγαπούσε πολύ το βιβλίο. Περισσότερες από τις μισές εκδηλώσεις της αφορούσαν βιβλιοπαρουσιάσεις όχι μόνο των εκδόσεων redmarks αλλά και άλλων εκδοτικών οίκων. Το βιβλιοπωλείο οργάνωνε τις δικές του εκδηλώσεις στο χώρο, τα παζάρια βιβλίων με προσφορές και αποτελούσε επίσης ένα χώρο συνάντησης και συζητήσεων για αγαπημένα βιβλία. Την τελευταία εβδομάδα του Μάη μάλιστα οργανώθηκε ξανά από το βιβλιοπωλείο ένα τελευταίο παζάρι βιβλίων με επιτυχία αφού πολλές φίλες-οι επισκέφτηκαν το χώρο για να αγοράσουν βιβλία και να συζητήσουν με φίλους. Η Κομμούνα μάλιστα έκλεισε με ένα αποχαιρετιστήριο ποτό το βράδυ του Σαββάτου μεταξύ συντροφισσών-ων και φίλων και με την υπόσχεση να γίνουν οι απαραίτητες διαδικασίες για να υπάρξει σύντομα ένα σχέδιο για τη δημιουργία ενός άλλου χώρου. Η Κομμούνα λοιπόν ήταν οι γωνιές της και τα βιβλία της, τα σεμινάρια, τα πάρτι, οι συλλογικές κουζίνες και τα γλέντια, η δημιουργικότητα με την οποία αγαπημένοι άνθρωποι σχεδίασαν το χώρο, χώρος μελέτης, θεάτρου, κινηματογράφου, σκέψης και δράσης. Η Κομμούνα ήταν επίσης ένας χώρος πολιτισμού στην Ιουλιανού, απορία και καμάρι για τη γειτονιά. Η Κομμούνα τελικά ήταν το σπίτι μας. Και καθώς κλείνουμε την πόρτα δεν μπορούμε να μην σκεφτούμε πως η Κομμούνα ήταν και «η Κραυγή του Λαού», το σκίτσο του Ταρντί που βρισκόταν στη μεγάλη αίθουσα του πρώτου ορόφου. Ο πίνακας θα αποθηκευτεί προσεχτικά μέχρι να βρει τη θέση του και πάλι.
8
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
3 ΙΟΥΝΗ 2020
Επιµέλεια Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς Ξεκινάνε την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ!
Σ
ε µια εποχή που αποδείχθηκε µέσα από την υγειονοµική κρίση ότι ο ιδιωτικός τοµέας είναι πολυδιαφηµισµένος αλλά δεν µπορεί να προσφέρει όσα ο δηµόσιος, η κυβέρνηση της Ν∆ έρχεται να ξεκινήσει την προσπάθεια για να ιδιωτικοποιήσει ένα εντελώς απαραίτητο για την διαβίωση του ανθρώπου δηµόσιο αγαθό. Το νερό. Όπως καταγγέλλει ο Σύλλογος Μηχανικών της ΕΥ∆ΑΠ (Εταιρεία Ύδρευσης Αποχέτευσης Πρωτευούσης) το Υπουργείο Υποδοµών και Μεταφορών, προτίθεται να προβεί σε σύναψη σύµβασης µε σύµπραξη δηµόσιου – ιδιωτικού τοµέα (Σ∆ΙΤ), µετά από ∆ιεθνή ∆ιαγωνισµό, µε αντικείµενο την «∆ιαχείριση – Λειτουργία και Συντήρηση του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήµατος (Ε.Υ.Σ.) Αθήνας». Για τον σκοπό αυτό,
το Υπουργείο διενεργεί 3 παράλληλους διαγωνισµούς για την σύναψη συµβάσεων παροχής υπηρεσιών Τεχνικού, Νοµικού και Χρηµατοοικονοµικού Συµβούλου προς υποβοήθηση του Υπουργείου για τις ενέργειες διεξαγωγής ∆ιεθνούς ∆ιαγωνισµού (Σ∆ΙΤ) για την «∆ιαχείριση – Λειτουργία και Συντήρηση του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήµατος (Ε.Υ.Σ.) Αθήνας» και δαπάνης 138.424,01€ έκαστη. Με αυτές τις διαδικασίες η κυβέρνηση αποκλείει την ΕΥ∆ΑΠ αλλά και το έµπειρο προσωπικό της ∆ιεύθυνσης Υδροληψίας της ΕΥ∆ΑΠ. Αυτό το προσωπικό δηλαδή που είναι το µόνο που γνωρίζει πώς να συντηρήσει το δίκτυο και πώς να λύσει όποιο πρόβληµα δηµιουργηθεί. Ταυτόχρονα οι ιδιώτες που θα αναλάβουν το έργο δεν θα έχουν την ευθύνη για όποιο
πρόβληµα προκύψει παρότι δεν θα έχουν την τεχνογνωσία για να το λύσουν. Η συνολική ευθύνη της συνεχούς και απρόσκοπτης λειτουργίας της υδροδότησης της Αθήνας θα παραµένει στην ΕΥ∆ΑΠ. Και σε αυτή και στο δηµόσιο θα φορτώνεται όποιο πρόβληµα προκύψει καθώς η ΕΥ∆ΑΠ δεν θα µπορεί να ελέγξει τις διαδικασίες ασφαλούς υδροληψίας και µεταφοράς του αδιύλιστου νερού, µε το οποίο τροφοδοτούνται οι µονάδες επεξεργασίας νερού και το δίκτυο διανοµής του καθαρού νερού. Φανταστείτε τι θα συµβεί αν προκύψει νέα περίοδος έξαρσης του κορωναϊού και λόγω απειρίας και αµάθειας των ιδιωτών δεν υπάρχει το πολυτιµότερο σύµφωνα µε τους επιστήµονες όπλο ενάντια σε αυτόν. Το νερό δηλαδή για να πλένουµε τα
Δεκαπενθήµερο κινητοποιήσεων για το Σωµατείο Μισθωτών Τεχνικών
Τ
ο δεύτερο δεκαπενθήµερο του Μάη το Σωµατείο Μισθωτών Τεχνικών (ΣΜΤ) πραγµατοποίησε σειρά κινητοποιήσεων ενάντια σε κλεισίµατα, απολύσεις, χορήγηση αναγκαστικών αδειών και καθυστερήσεις µισθών. Η πρώτη κινητοποίηση πραγµατοποιήθηκε την Παρασκευή 15 Μάη στα κεντρικά γραφεία του οµίλου “ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ”. Αιτία το κλείσιµο του λατοµείου της θυγατρικής “ΤΕΡΝΑ Λευκόλιθοι” στο Μαντούδι και την απόλυση 280 εργαζοµένων. Απολύσεις που γίνανε και σε άλλα πόστα στον όµιλο το ίδιο διάστηµα. Στη διάρκεια της κινητοποίησης πραγµατοποιήθηκε συνάντηση µε εκπροσώπους της εταιρείας χωρίς αποτέλεσµα. Το σωµατείο σηµείωσε µε ανακοίνωσή του ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες κινητοποιήσεις καθώς στον όµιλο εκτός από τη µάχη για την ανάκληση των απολύσεων είναι ανοιχτή και η µάχη για υπογραφή Συλλογικής Σύµβασης Εργασίας. Ακολούθησε την Τετάρτη 20 Μάη µια ακόµη µαζική και δυναµική συγκέντρωση στα γραφεία της εταιρείας ΜΗΧ.Μ.Ε. (Μηχανικοί Μελετών και Εφαρµογών) στο Μαρούσι. Εκεί η εργοδοσία έσπασε ρεκόρ ασυδοσίας µέσα στην πανδηµία. Καταρχήν έδωσε υποχρεωτικές άδειες άνευ αποδοχών και στη συνέχεια προχώρησε σε αναστολή συµβάσεων εργασίας. Με το που µπήκε ο Απρίλης εφάρµοσε «πρόγραµµα για οικειοθελείς αποχωρήσεις» εξωθώντας κάποιους εργαζόµενους σε παραίτηση, ενώ σε όσους εργάζονται µε µπλοκάκι δροµολογεί να σταµατήσει να καταβάλλει τις ασφαλιστικές εισφορές κάτι που σηµαίνει ότι θα µειωθεί δραµατικά ο µισθός τους. Τέλος µε το που µπήκε ο Μάης επέβαλλε εκ περιτροπής εργασία µε µισό µισθό, ενώ παράλληλα προχώρησε και σε τρεις πα-
ράνοµες και καταχρηστικές απολύσεις. Τέλος την Παρασκευή 29 Μάη πραγµατοποιήθηκε κινητοποίηση του ΣΜΤ στην έδρα του οµίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ στην Κηφισιά. Η εργοδοσία εκεί προχώρησε σε πογκρόµ τηλε-απολύσεων, µε τηλε-χορήγηση υποχρεωτικών αδειών για τις δύο εβδοµάδες του Πάσχα στους εργαζόµενους και τις εργαζόµενες που εργάζονταν απ’ το σπίτι, µε υποχρεωτική επιστροφή στα εργοτάξια και στα γραφεία χωρίς να τηρούνται τα αναγκαία µέτρα υγείας και ασφάλειας ενώ πλέον η καθυστέρηση πληρωµής µισθού στα έργα εσωτερικού υπερβαίνει τον ένα µήνα και στα έργα εξωτερικού
υπερβαίνει τους δύο και τρεις µήνες κατά περίπτωση, ενώ µεγαλύτερης διάρκειας είναι οι απληρωσιές για το υπεργολαβικό προσωπικό. Είναι δεδοµένο ότι σε όλες τις εταιρείες η απόφαση της κυβέρνησης να τους δίνει χρήµατα και φοροαπαλλαγές όταν στους εργαζόµενους δίνει µειώσεις µισθών, απολύσεις και µείωση κάθε εργατικού δικαιώµατος, δίνει το δικαίωµα να γίνονται τελείως ασύδοτες και άκρως επιθετικές. Χρειάζεται λοιπόν συσπείρωση στο σωµατείο και οργάνωση σοβαρών και µαχητικών κινητοποιήσεων για να απαντηθεί η επίθεση που το επόµενο διάστηµα θα κλιµακωθεί.
χέρια µας. Ταυτόχρονα είναι δεδοµένο ότι θα ανέβουν οι λογαριασµοί του νερού καθώς αυτή η λειτουργία θα επιφέρει τεράστιο οικονοµικό κόστος στο δηµόσιο. Την ώρα που θα έχει η ΕΥ∆ΑΠ µείωση των µερισµάτων που θα εισπράττει, θα είναι υποχρεωµένη να αποδίδει στον συµπράττοντα ιδιώτη αυξηµένη δαπάνη. Με λίγα λόγια ο ιδιώτης θα... κάθεται και θα εισπράττει βρέξει-χιονίσει και τρέχει-δεν τρέχει νερό από τις βρύσες των κατοίκων της πρωτεύουσας. Χωρίς το νερό ο άνθρωπος δεν µπορεί να ζήσει και θα είναι τραγικές οι εικόνες που θα βλέπουµε αν τα σχέδια της κυβέρνησης περάσουν. Οι εργαζόµενοι στην ΕΥ∆ΑΠ οφείλουν να ξεσηκωθούν και εµείς οφείλουµε να στηρίξουµε τους αγώνες τους.
ΤΡΑΙΝΟΣΕ: Να ανακληθούν οι απολύσεις!
Ν
έες κινητοποιήσεις πραγµατοποίησαν τις τελευταίες µέρες του Μάη οι απολυµένοι εργαζόµενοι της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Με πρωτοβουλία της Επιτροπής Απολυµένων ΤΡΑΙΝΟΣΕ πραγµατοποιήθηκε την Πέµπτη 28 Μάη παράσταση διαµαρτυρίας έξω από τα κεντρικά γραφεία της διοίκησης του ΟΣΕ και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στην οδό Καρόλου στην Αθήνα. Απαίτησαν την ανάκληση όλων των απολύσεων και την υπογραφή σύµβασης αορίστου χρόνου. Να θυµίσουµε ότι στα τέλη του Απρίλη η ΤΡΑΙΝΟΣΕ απέλυσε δεκάδες εργαζόµενους σε αυτή (περίπου το 40% του προσωπικού της) που δούλευαν στα εργοστάσια και τα µηχανοστάσιά της, τα πρώτα δύο χρόνια µε το κόλπο της «µαθητείας» και στη συνέχεια µε συµβάσεις ορισµένου χρόνου. Στη συνάντηση που είχαν µε τον διευθύνοντα σύµβουλο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ το µήνυµα ήταν σαφές. Πρώτον δεν πρόκειται να προχωρήσουν σε επαναπρόσληψη των απολυµένων αλλά σε προσλήψεις προσωπικού από το Σεπτέµβρη και αν κρίνουν ότι θα επιστρέψουν τα δροµολόγια σε κανονικότητα βάση των εξελίξεων µε τον κοροναϊό. ∆υστυχώς και η ηγεσία της ΠΟΣ κωλυσιεργεί επικαλούµενη ότι δεν µπορεί να συνεδριάσει λόγω κορωναϊού πριν τις 10 Ιούνη και άρα να αποφασίσει οποιαδήποτε κινητοποίηση. Οι εργαζόµενοι που κατά τη διάρκεια της «µαθητείας» δούλευαν ατελείωτες ώρες µε µισθούς πείνας (λίγο πάνω από 300 ευρώ) έγιναν ξαφνικά περιττό έξοδο για την εταιρεία. Χρειάζεται επιµονή στον αγώνα και στήριξή τους από όλους µας.
εργατικα
3 ιουνη 2020
9
Ανεργία, περικοπές μισθών και υγειονομικός κίνδυνος για τους εργαζομένους
Σκανδαλώδεις παροχές στους μεγαλοξενοδόχους Των Στέλλας Πετρούλια και Βίκυς Καρακασίδου
Η
κυβέρνηση της ΝΔ, με τη συναινετική αντιπολίτευση, παίρνουν θέση υπέρ του μεγάλου κεφάλαιου στον τουρισμό-επισιτισμό, προκειμένου να εξασφαλίσουν και φέτος, τα μεγαλύτερα δυνατά κέρδη. Το σκάνδαλο είναι μεγάλο και εμφανές, αν συνυπολογιστεί ότι μόνο την περσινή χρονιά τα κέρδη τους ήταν 22 δισ. ενώ, μέσα σε μια δεκαετία οι μεγάλοι τουριστικοί όμιλοι καρπώθηκαν 126 δισ. που δεν αγγίζονται. Η διαφορά μεταχείρισης των εργαζομένων είναι προκλητική ταξικά: σε αυτήν την κατηγορία η κυβέρνηση με τους εργοδότες φορτώνουν τα βάρη της κρίσης. Τα χρυσά χρόνια των εκατομμυρίων αφίξεων τουριστών στην Ελλάδα, με τα δυσθεώρητα ποσοστά κερδών τους ήταν θεόρατα, η πλειοψηφία των εργαζομένων του κλάδου δούλευαν με χαμηλούς μισθούς, μερικώς ασφαλισμένοι, πάνω από 10 ώρες την ημέρα, εποχιακά και με ελάχιστα δικαιώματα. Όλα αυτά εντείνονται με την «ευκαιρία» του κορονοϊού και με το αφήγημα να «βάλουμε όλοι πλάτη» για να ξεπεραστεί η κρίση, ενώ είναι προφανές ότι τα κέρδη δεν τα μοιραστήκαμε. Οι διευκολύνσεις στην εργοδοσία, με την εφαρμογή του προγράμματος «Συν-Εργασία», δημιουργούν κάθε δυνατότητα για μαζικό τσάκισμα των μισθών των εργαζομένων και περαιτέρω χτύπημα της πλήρους απασχόλησης. Αυτό σημαίνει ότι το επόμενο διάστημα οι μεγαλοξενοδόχοι θα μπορούν να περικόπτουν τους μσθούς έως και 20%, μετατρέποντας τις συμβάσεις πλήρους απασχόλησης σε μερικής και εκ περιτροπής εργασίας. Στα μέτρα αυτά θα έχουν πρόσβαση όλες οι επιχειρήσεις ανεξαρτήτως της κερδοφορίας που παρουσιάζουν (χωρίς καν να απαιτείται εμφάνιση ζημιών) καθώς η μόνη προϋπόθεση είναι ‹να εμφανίζουν μείωση του τζίρου τους , τουλάχιστον 20% κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα, ανεξαρτήτως ΚΑΔ. Επιπλέον η κυβέρνηση διατηρεί σε ισχύ
το μέτρο της αναστολής των συμβάσεων εργασίας τουλάχιστον μέχρι τον Ιούλη, έως και για το 100% των εργαζομένων. Τα «δώρα» για τους επιχειρηματίες δεν σταματούν, καθώς θα συνεχίσουν να έχουν περικοπή ενοικίου , μείωση των φόρων για τους επόμενους 5 μήνες, επιδοτήσεις ασφαλιστικών εισφορών κλπ. Την ίδια στιγμή οι εργαζόμενοι εκβιάζονται και τους μεταφέρεται η ευθύνη για το πόσο καλά θα πάει η εκάστοτε επιχείρηση, καλλιεργώντας τον ανταγωνισμό και την ανθρωποφαγία για τη διατήρηση μιας κακοπληρωμένης, ελαστικής και επικίνδυνης θέσης εργασίας..... Στο βωμό της γρήγορης επανεκκίνησης του τουρισμού, θυσιάζεται και η υγεία των εργαζομένων. Τα κυβερνητικά επιτελεία, με αδίστακτο και κυνικό τρόπο προκειμένου να ευχαριστήσουν τους μεγαλοεπιχειρηματίες του κλάδου δεν λαμβάνουν ακόμη και τα στοιχειώδη προληπτικά μέτρα πριν την άφιξη τουριστών, στους οποίους θα γίνονται «δειγματοληπτικά» και όχι καθολικά τεστ. Τα μέτρα προστασίας μόνο αστεία θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν αν όχι επικίνδυνα. Ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης, δήλωσε ότι «σε κάθε κατάλυμα άνω των 50 κλινών τα ύποπτα κρούσματα θα μπορούν να επικοινωνήσουν με γιατρό μέσω τηλεϊατρικής και βίντεο κλήσης»!!!. Είναι γνωστό σε όλη την επικράτεια ότι η περιφέρεια πάσχει ως προς το Δημόσιο Σύστημα Υγείας , το οποίο δεν διαθέτει σε καμία περίπτωση επάρκεια σε υγειονομικό προσωπικό ( 50% υποστελεχωμένο σε οργανικές θέσεις), σε ΜΕΘ (από τα 107 κατοικήσιμα νησιά, μόλις σε 5 λειτουργούν ελάχιστα κρεβάτια εντατικής θεραπείας), σε δομές. Προκρίνονται οι αεροδιακομιδές και όχι η ενίσχυση του τοπικού συστήματος δημόσιας υγείας και πρωτοβάθμιας φροντίδας. Αν αναλογιστεί κανείς ότι στην Κρήτη, ένα νησί με περισσότερους από 630.000 κατοίκους, όπου τους καλοκαιρινούς μήνες πολλαπλασιάζονται οι άνθρωποι, δεν υπάρχει ούτε σε ένα Κέντρο Υγείας πνευμονολόγος , στα περισσότερα ούτε παιδίατρος, ούτε καν υποδομές για τη διαμόρφωση χώρων απομόνωσης ύποπτων κρουσμάτων, κα-
ταλαβαίνει τι σημαίνει αυτό σε περίπτωση κρούσματος. Αυτά τα μέτρα ισχυρίζονται ότι είναι προσωρινά, μέχρι να εκλείψει ο κίνδυνος του κορονοϊού, αλλά οι εργάζομενοι -ες γνωρίζουμε ότι ήρθαν για να μείνουν. Στόχος είναι τα μέτρα όπως η ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας, οι περικοπές μισθών, τα επιδόματα-ψίχουλα, οι απολύσεις, να μονιμοποιηθούν.
Κινητοποίηση Η κινητοποίηση της 28 Μάη έδειξε τις δυνατότητες της μαζικής και συλλογικής αντίστασης και διεκδίκησης. Μεταφέροντας το κλίμα από την ανακοίνωση της ΛΑΝΤΖΑ, φαίνεται η διάθεση των αγωνιστριών και αγωνιστών και της κυβέρνησης: «…η κυβέρνηση και η αστυνομία… θέλησαν να διαλύσουν την συγκέντρωση των εργαζομένων με βία και χημικά έξω από το υπουργείο θεωρώντας ότι με αυτό τον τρόπο θα μας αποθαρρύνουν να συνεχίσουμε τον αγώνα μας. Η ανυποχώρητη στάση των συγκεντρωμένων που παρέμειναν στο σημείο, παρά την αποπνικτική ατμόσφαιρα που δημιουργήθηκε από τα δεκάδες χημικά, τους έδωσε να καταλά-
βουν ότι η χρήση βίας δεν είναι αρκετή για να μας σταματήσει. Καταγγέλλουμε τον Υπουργό εργασίας Ι. Βρούτση , ο οποίος εξακολουθεί να κρύβεται από τους εργαζόμενους, αρνούμενος να συναντηθεί με αντιπροσωπεία των σωματείων μας, επιλέγοντας ως μοναδικό συνομιλητή τους εκπροσώπους των επιχειρηματιών και του μεγάλου τουριστικού κεφαλαίου. Η δέσμευση της γ.γ του Υπουργείου Εργασίας, ότι θα γίνει άμεσα δεκτό το αίτημά μας για υποχρεωτική επαναπρόσληψη όλων των εποχικών στις επιχειρήσεις που εργάστηκαν την προηγούμενη σεζόν, ήταν μια μικρή νίκη, η οποία έδειξε τις δυνατότητες του ταξικού κινήματος. Συνεχίζουμε μέχρι να πετύχουμε όλους τους στόχους μας, μέχρι να κερδίσουμε τη ζωή και το μέλλον που μας ανήκει». Οι επόμενες κινητοποιήσεις, είτε οι κλαδικές (4 Ιούνη), είτε οι συνολικότερες (10, 16 Ιούνη κλπ), εκφράζουν με ζωντανό τρόπο την ανάγκη να μπει φρένο στα σχέδια κυβέρνησης-αντιπολίτευσης-μεγαλοεπιχειρηματιών, ενώ αναδεικνύουν τα καθήκοντα και τα «στοιχήματα» για τα σωματεία και την Αριστερά.
ΛΑΡΚΟ: Ο αγώνας συνεχίζεται!
Ο
ι εργαζόμενοι στη ΛΑΡΚΟ συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις τους ενάντια στο κλείσιμο της επιχείρησης. Κλείσιμο που σύμφωνα με την τροπολογία του Ν.4664/2020 αρθ.21 δεν περιλαμβάνει καμιά πρόβλεψη για την τύχη των 1.200 εργαζόμενων στη ΛΑΡΚΟ. Δυναμική ήταν η αντίδρασή τους την Πέμπτη 28 Μάη στην εμφάνιση του ειδικού εκκαθαριστή στο εργοστάσιο ενώ το Σάββατο 13 Ιούνη θα διοργανώσουν συλλαλητήριο στο Σύνταγμα.
Η παρουσία του ειδικού εκκαθαριστή στο εργοστάσιο στη Λάρυμνα εκλήφθηκε δικαίως ως ανοιχτή πρόκληση από τη μεριά των εργαζομένων. Γιατί ενώ έχουν ήδη χάσει τμήμα του μισθού τους και είναι μέσα στην ανασφάλεια για τις θέσεις εργασίας τους, ταυτόχρονα βλέπουν τα μεγάλα ΜΜΕ να θάβουν διαρκώς τον αγώνα τους και μερίδα αυτών, στην προσπάθειά τους να στηρίξουν την κυβέρνηση, να τους συκοφαντούν τονίζοντας ότι οι δήθεν υψηλοί μισθοί και οι διαρκείς απαιτήσεις τους είναι αυτά που οδηγούν
τη ΛΑΡΚΟ στο κλείσιμο. Έτσι, εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ από την πρωινή βάρδια, συγκεντρώθηκαν έξω από το κτίριο της διοίκησης το μεσημέρι και ζητούσαν επιτακτικά εξηγήσεις από τον ειδικό εκκαθαριστή για την επίθεση σε βάρος τους που ενορχηστρώθηκε από την κυβέρνηση αλλά ξεκίνησε με δηλώσεις του ειδικού εκκαθαριστή. Ο ίδιος συνέχισε ατάραχος τις προκλήσεις ενημερώνοντας τους εργαζόμενους ότι οι περικοπές στους μισθούς τους θα είναι μεγαλύτερες από αυτές που τους εί-
χαν ανακοινωθεί αρχικά. Οι εργαζόμενοι απάντησαν με ανακοίνωσή τους ότι απαιτούν την πλήρη επαναλειτουργία του εργοστασίου και την απόσυρση του νόμου που οδηγεί την επιχείρηση σε λουκέτο. Στο συλλαλητήριο που θα γίνει στο Σύνταγμα στόχο έχουν να εκφραστεί η αλληλεγγύη στον αγώνα τους από όλους τους πληττόμενους από τα μέτρα της κυβέρνησης. Έτσι απευθύνουν κάλεσμα σε εκπαιδευτικούς, εργαζόμενους στην εστίαση και τον τουρισμό, καλλιτέχνες κ.α. να συμμετέχουν στην κινητοποίηση.
10
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
όλοι στον αγώνα για δημόσια υγεια-παιδ
16 Ιούνη: Πανελλαδική π του Αντώνη Καραβά,
γιατρού, συνδικαλιστή σε ΕΙΝΑΠ-ΟΕΝΓΕ με το Ενωτικό Κίνημα για την Ανατροπή
Ο
ι εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία και τα Κέντρα Yγείας της χώρας προχωρούν σε πανελλαδική απεργία και συλλαλητήριο στην Αθήνα την ίδια ημέρα στις 8:30 το πρωί στην Πλατεία Μαβίλη και πορεία στο υπουργείο υγείας. Η κινητοποίηση με απόφαση των ομοσπονδιών της υγείας της ΟΕΝΓΕ (Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας) και της ΠΟΕΔΗΝ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία) έρχεται σαν επόμενο βήμα των αγώνων των εργαζομένων στο ΕΣΥ όλο το προηγούμενο διάστημα. Στις 7 Απρίλη οι κινητοποιήσεις στην υγεία έσπασαν το σιωπητήριο της κυβέρνησης ενώ οι κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν και στις 28 Απρίλη αλλά και στις 12 και 21 Μάη με κεντρικό αίτημα την δημιουργία ενιαίου νοσηλευτικού κλάδου απέναντι
στις προσπάθειες της κυβέρνησης να υποβαθμίσει τους Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης νοσηλευτές που αποτελούν την πλειοψηφία των νοσηλευτών. Η απεργία και το συλλαλητήριο πρέπει να οργανωθούν μέσα στους χώρους δουλειάς με συνελεύσεις και εξορμήσεις από τα σωματεία και τις αγωνιστικές παρατάξεις. Η κινητοποίηση αυτή έρχεται σε μία κρίσιμη στιγμή για να αποκαλύψει τα ψέματα της κυβέρνησης για τη δήθεν ενίσχυση του ΕΣΥ, για να ανοίξει το μέτωπο των διεκδικήσεων για την αναβάθμιση της δημόσιας υγείας και να διευρύνει το μέτωπο πάλης μαζί με τους υπόλοιπους εργαζόμενους και κυρίως με το εκπαιδευτικό κίνημα του δίνει τη μάχη ενάντια στα σχέδια της υπουργού Παιδείας. Όπως τονίζει στην ανακοίνωση κάλεσμα στην απεργία η ΟΕΝΓΕ: «Αξιοποιούν την επιδημία για να πληρώσουμε τα σπασμένα της νέας κρίσης πάλι εμείς. Για να μην χάσουν ούτε ευρώ οι βιομήχανοι, οι εφοπλιστές, διάφορα “ευαγή ιδρύματα” και “εθνικοί ευεργέτες” που με το φερετζέ της “φιλανθρωπίας” δώρισαν σα χαρτζιλίκι ένα
μικρό μέρος από τα δισεκατομμύρια που αποθησαυρίζουν από την άγρια εκμετάλλευση των εργαζόμενων. Πήραμε μία πρώτη γεύση κατά τη διάρκεια της πανδημίας για το ποιους ενισχύει η πολιτική της κυβέρνησης. Τα παραδείγματα από τη σχέση της με τους μετόχους - ιδιοκτήτες δομών ιδιωτικής υγείας και μεγάλων διαγνωστικών αλυσίδων, είναι σκανδαλώδη. Αντί να τους επιτάξει, τους έδωσε δωράκια δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, τους άφησε ανεξέλεγκτους να θησαυρίζουν από τα διαγνωστικά test, ανενόχλητους να συνεχίζουν να πουλάνε ακάθεκτοι τις υπηρεσίες τους, να ξεζουμίζουν το προσωπικό τους». Η κυβέρνηση όχι μόνο δεν έχει καλύψει τα στοιχειώδη κενά στο σύστημα υγείας αλλά προχωράει και σε 2000 απολύσεις του επικουρικού προσωπικού νοσηλευτών με ΟΑΕΔ, μπλοκάκι, ΙΔΟΧ (Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου) κλπ και εργαζομένων άλλων ειδικοτήτων όπως εργαστηριακοί, τραυματιοφορείς, καθαρίστριες, βοηθοί θαλάμου, τεχνικοί, διοικητικοί κλπ. Ήδη σε πολλά νοσοκομεία οι εργαζόμε-
Νομοσχέδιο Κεραμέως
Επιχείρηση νεοφιλελεύθερης ισοπέδωσης της δημόσιας, δωρεάν Παιδείας Του Χρήστου Σταυρακάκη
Γ
ια άλλη μία φορά, άλλη μία εκπαιδευτική αντιμεταρρύθμιση, απασχολεί το δημόσιο διάλογο και για άλλη μία φορά αντιμετωπίζει αγωνιστικές αντιστάσεις. Το νομοσχέδιο της Κεραμέως είναι άλλο ένα βήμα σε μία μακρά πορεία και προσπάθεια ισοπέδωσης του καθολικού δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της παιδείας, εδώ και περίπου τριάντα χρόνια. Δεν έχει νόημα κανείς να αναπολεί τις μεγάλες ή τις μικρές νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις κάθε κυβέρνησης. Έχει σημασία όμως ότι ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ, η Ελλάδα ήταν -και ίσως σε ένα βαθμό είναι- αρκετά «καθυστερημένη» σε σχέση με το προχώρημα του νεοφιλελευθερισμού στην εκπαίδευση, γιατί πολλές προσπάθειες ολομέτωπης σύγκρουσης με την εκπαιδευτική κοινότητα έβρισκαν μπροστά τους μαζικές αντιστάσεις εκπαιδευτικών, φοιτητών, μαθητών. Έτσι την τελευταία δεκα-
ετία περίπου, οι εκάστοτε υπουργοί Παιδείας έχουν εγκαταλείψει την τακτική της ολομέτωπης επίθεσης στη δημόσια παιδεία, επιλέγοντας κάθε φορά να σχετικοποιούν τα χτυπήματα, επιδιώκοντας να ανατρέψουν σταδιακά τη μεγάλη νίκη του φοιητηικού και πανεκπαιδευτικού κινήματος το 2007, που υπερασπίστηκε τη μη αναθέωρηση του Άρθρου 16 του Συντάγματος, που κατοχυρώνει το καθολικό δικαίωμα στη δημόσια και δωρεάν παιδεία.
Το νομοσχέδιο Κεραμέως δεν είναι η αρχή Το νομοσχέδιο Κεραμέως, είναι ένα ακόμα σημαντικό στιγμιότυπο στην αντιεκπαιδευτική νεοφιλελεύθερη πολιτική της κυβέρνησης. Από την αρχή της θητείας της στο Υπουργείο Παιδείας, φρόντισε να μην αφήσει αμφιβολίες για τις προθέσεις της: κατάργηση του ασύλου, δίδακτρα σε μεταπτυχιακά και προπτυχιακά προγράμματα, επαναφορά της βάσης του 10, αδιαφορία για τα κενά στα σχολεία και την επι χρόνια ανασφάλεια των αναπληρωτών, επαναφορά της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.
Αυτές είναι μόνο κάποιες από τις κομβικές επιλογές της κυβερνητικής πολιτικής στην παιδεία από την αρχή της χρονιάς, οι οποίες συνάντησαν σημαντικές αντιστάσεις, με αρκετά μαζικές και δυναμικές μαθητικές κινητοποιήσεις, καταλήψεις για εβδομάδες και αντίστοιχες κινητοποιήσεις στις σχολές, απεργίες και κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών, παρά τον αρνητικό πολιτικό συσχετισμό και την απροθυμία των συνδικαλιστικών ηγεσιών. Το νέο νομοσχέδιο της Κεραμέως αποτελεί μία διπλή πρόκληση, παρότι είναι σε μεγάλο βαθμό συνέχεια της πολιτικής που ακολουθείται από την αρχή της χρονιάς. Πρώτον, εξαγγέλθηκε εν μέσω καραντίνας, σε περίοδο μη λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος, παρακάμπτοντας κάθε έννοια δημόσιου διαλόγου, έστω και κατ’ επίφαση. Αντίθετα, επιδεικνύει αναλγησία και αυταρχισμό, ακολουθώντας το «μοντέλο» της κυβερνητικής πολιτικής για την αντιμετώπιση της πανδημίας: η κυβέρνηση ξέρει και αποφασίζει το καλύτερο για όλους χωρίς πολλή συζήτηση. Έχει προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί τα μέτρα
νοι έχουν ξεσηκωθεί για να σταματήσουν τις απολύσεις όπως στο Αττικόν που ετοιμάζουν κινητοποίηση μαζί με το σωματείο στις 4 Ιούνη, στον Άγιο Σάββα όπου μετά από κινητοποίηση πέτυχαν την παραμονή των εργαζομένων στη φύλαξη, στο Αγία
απαγόρευσης κυκλοφορίας και το εκπαιδευτικό lockdown για να περάσει άλλη μία δέσμη νεοφιλελεύθερων μέτρων. Η αλήθεια είναι ότι κάποιες διατάξεις όπως η άυξηση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη μπορεί να πάρθηκαν πίσω, όμως αυτό έγινε αφενός για να χρυσώσει το χάπι η Κεραμέως και αφετέρου να διασκεδάσει την αντιδημοκρατική πρακτική της, μπροστά στις πιέσεις ακόμα και συνδικαλιστών της ΔΑΚΕ. Το νομοσχέδιο έχει καταρχήν ως στόχο την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Βασικός άξονας είναι η υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου. Μειώνοντας τον αριθμό των ολιγομελών τμημάτων μέσω του περιορισμού των κατευθύνσεων όχι μόνο δεν προσπαθεί να καλύψει τα κενά που υπάρχουν στο εκπαιδευτικό προσωπικό, αλλά αντίθετα θα λειτουργήσει ως «δημιουργική τεχνική», που θα βγάλει ένα σημαντικό τμήμα του εκπαιδευτικού προσωπικού ως πλεονάζον. Η λεγόμενη αυτοαξιολόγηση των σχολείων και ο διαχωρισμός τους σε «καλά» και «κακά», κάτι που θα συνδέεται με τη χρηματοδότηση των σχολικών μονάδων, μαζί με την αναβάθμιση πρότυπων και πειραματικών σχολείων, σημαίνει ότι πολλά σχολεία θα θεωρούνται ντε φάκτο δεύτερης και τρίτης διαλογής, δημιουργώντας μαθητές/τριες και εκπαιδευτικούς διαφορετικών ταχυτήτων. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύονται τα ιδιωτικά σχολεία αλλά και τα φροντιστήρια, για τα οποία όποια οικογένεια δε θα έχει τη δυνατότητα να πληρώσει τότε τα παιδιά αυτών των οικογενειών θα είναι πολύ πιο δύσκολο να καταφέρουν να συνεχίσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Εάν η μία πλευρά είναι αυτή της εισαγωγής όλο και βαθύτερα των ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων στη λειτουργία του σχολείου αλλά και γενικότερα του εκπαιδευτικού συστήμα-
3 ΙΟΥΝΗ 2020
11
δεια, οι αναγκεσ μας πάνω από τα κέρδη
πανυγειονομική απεργία
Όλγα, σε νοσοκομεία στη Θεσσαλονίκη, στα Γιάννενα κλπ. Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι θα μονιμοποιήσει μόνο 2.000 νοσηλευτές που προσλήφθηκαν πρόσφατα για τις ανάγκες της πανδημίας αλλά εξαιρούνται οι 400
τος, η άλλη πλευρά είναι αυτή της ιδεολογικής «κατήχησης». Η επαναφορά της διαγωγής και των πειθαρχικών ελέγχων των μαθητών/τριών ως προς τη συμπεριφορά τους, ο διαφαινόμενος πειθαρχικός έλεγχος των εκπαιδευτικών (με την αξιολόγηση αλλά και τις κάμερες στις αίθουσες διδασκαλίας), αλλά και η ολοένα μεγαλύτερη εντατικοποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με την ενίσχυση του εξεταστικοκεντρικού χαρακτήρα δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο. Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να υπακούν στις υποδείξεις ανωτέρων (διευθυντών και υπουργείου) ενώ μαθητές και μαθήτριες «εκπαιδεύονται» σε μία εντατικοποιημένη καθημερινότητα, αντίστοιχη με τη ζούγκλα που επικρατεί στην αγορά εργασίας.
Τα «παρελκόμενα» της πανδημίας Λόγω του lockdown όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης έχει αναδειχθεί ιδιαίτερα η εντατικοποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε όλες τις βαθμίδες, αλλά και η αναχρονιστική και αντιεκπαιδευτική επιμονή στον κεντρικό ρόλο των εξετάσεων. Η κυβέρνηση επέλεξε να «ανοίξει» τα σχολεία για να γίνουν κανονικά οι πανελλαδικές εξετάσεις, ρισκάροντας την υγεία (αλλά και την ψυχολογική κατάσταση) μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών, ενώ υπήρχε πραγματικά η δυνατότητα να ανοίξει μία ουσιαστική συζήτηση για την κατάργηση των εξετάσεων (τουλάχιστον με αυτό τον τρόπο) και την ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η ανακοίνωση εντέλει ενάμιση μήνα πριν τη διεξαγωγή των πανελλαδικών είναι καταστροφική πρωτίστως για τα παιδιά ενώ ευνοημένοι βγαίνουν μόνο οι φορντιστηριάρχες. Αντίστοιχα, στα πανεπιστήμια επικρατεί πραγματικό χάος με τις εξετατικές, χωρίς να είναι γνωστά τα προγράμματα της εξεταστι-
επικουρικοί γιατροί και το σύστημα θα εξακολουθεί να στηρίζεται σε 3.500 επικουρικούς γιατρούς των οποίων οι συμβάσεις λήγουν κάθε λίγο και λιγάκι. Είναι προφανές ότι δεν θα κάνουν το παραμικρό για να καλύψουν τα κενά σε μόνιμο προσωπικό που φτάνει τις 30.000 ελλείψεις. Και ούτε κουβέντα για την ένταξη στα ΒΑΕ (Βαρέα και Ανθυγιεινά) των ηρώων με τις λευκές μπλούζες. Για τις κλίνες ΜΕΘ (Μονάδων Εντατικής Θεραπείας) βρισκόμαστε σύμφωνα με τις δηλώσεις της κυβέρνησης στα 1017 κρεβάτια από τα 565 που ήταν προ επιδημίας εκ των οποίων τα 840 στα νοσοκομεία στο ΕΣΥ, 145 στα ιδιωτικά και 32 στα στρατιωτικά νοσοκομεία. Ομως στην πραγματικότητα χρειαζόμαστε 2000 κλίνες ΜΕΘ και 1500 κλίνες ΜΑΦ (Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας) και αντίστοιχες προσλήψεις εκατοντάδων γιατρών νοσηλευτών και βοηθητικού προσωπικού. Ακόμα και να υλοποιηθούν οι κυβερνητικές εξαγγελίες για 1.200 κλίνες ΜΕΘ η χώρα θα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις και το ΕΣΥ σε αδυναμία να αντιμετωπίσει μία νέα έξαρση της πανδημίας.
Την ίδια ώρα που ετοιμάζονται να ανοίξουν τα ξενοδοχεία και τις τουριστικές υποδομές στην περιφέρεια δεν έχουν δώσει ούτε ένα ευρώ για την ενίσχυση των νοσοκομείων, των κέντρων υγείας και των περιφερειακών ιατρείων και -σύμφωνα με τις δικές τους δηλώσεις- θα στηριχτούν στις αεροδιακομιδές των περιστατικών προς τα νοσοκομεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Επίσης επιμένουν στην άρνησή τους να προμηθευτούν και να προβούν σε μαζικά τεστ για τον κορονοϊό την ώρα που περιμένουν την άφιξη τουριστών από το εξωτερικό. Τα λεφτά υπάρχουν για την υγεία και τις εργατικές ανάγκες: η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιχορηγήσει με 22,5 δισ. την ελληνική οικονομία, λεφτά που αντιστοιχούν στο 1/6 του ΑΕΠ και που προφανώς θα κατευθυνθούν από την κυβέρνηση για την ενίσχυση των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Για αυτό είναι υπόθεση του εργατικού κινήματος και του κινήματος στα νοσοκομεία να διεκδικήσουν λεφτά για να σωθεί η υγεία, η παιδεία, οι μισθοί και οι θέσεις εργασίας και
όχι τα κέρδη των καπιταλιστών. Μόνο ένα ισχυρό εργατικό κίνημα μαζί με τους υγειονομικούς μπορεί να εγγυηθεί τη θωράκιση του ΕΣΥ και της δημόσιας υγείας μπροστά στην πραγματική απειλή μιας νέας έξαρσης της επιδημίας. Στις 16 Ιούνη είναι ευκαιρία να εκφραστούν από κοινού όχι μόνο οι αγωνιστές από το χώρο της υγείας αλλά και από άλλους χώρους του δημοσίου, όπως οι εκπαιδευτικοί και οι δήμοι που επίσης βρέθηκαν και βρίσκονται στο επίκεντρο της επίθεσης της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα. Είναι πολύ σημαντικό ότι η ΟΕΝΓΕ που με τις κινητοποιήσεις της μέσα στην πανδημία κράτησε ζωντανές τις αντιστάσεις κάλεσε μαζί με την ΠΟΕΔΗΝ στην πλατεία Μαβίλη στην Αθήνα στις 8.30 το πρωί. Αυτό το κάλεσμα δίνει την ευκαιρία να φανεί για πρώτη φορά απέναντι στην γραφειοκρατική ηγεσία της ΠΟΕΔΗΝ ότι υπάρχει και ο δρόμος του αγώνα για τις ανάγκες του κόσμου και όχι για τα μάτια του κόσμου και τα οφίτσια. Είναι καθοριστικό λοιπόν το πόσες και ποιες δυνάμεις θα βρεθούν σε αυτό το μετερίζι εκείνη την ημέρα.
κής αλλά πιο σημαντικά ο τρόπος διεξαγωγής τους. Αντί αυτού, θα έπρεπε να επιλεγεί ένας άλλος τρόπος να περάσουν οι φοιτητές/τριες τα μαθήματά τους, πχ παραδίδοντας κάποια εργασία και σίγουρα με μειωμένη ύλη. Στις περισσότερες σχολές ωστόσο, η ύλη μεγαλώνει, οι απαιτήσεις για κάθε μάθημα αυξάνονται, με βασικό μοχλό την καραντίνα και την τηλεκπαίδευση. Αλήθεια, γιατί τα πανεπιστήμια παραμένουν κλειστά ενώ τα σχολεία έχουν πλέον ανοίξει, αν όχι για χάρη των εξετάσεων; Ακόμα και η ίδια η τηλεκπαίδευση αποτελεί μία επιλογή υποβάθμισης της πανεπιστημιακής εκπαιδευτικής διαδικασίας, όταν σχεδόν για ένα ολόκληρο εξάμηνο δεν υπάρχει κανένα «κανονικό» μάθημα, με επιλογή αυτών που διαρκώς κόπτονται τάχα για την ποιότητα της εκπαίδευσης και τα χαμένα εξάμηνα όταν οι φοιτητικοί σύλλογοι αποφασίζουν κινητοποιήσεις. Είναι βεβαιο ότι ένας σημαντικός
αριθμός φοιτητών/τριών και μαθητών/τριών αδυνατεί να παρακολουθήσει μια διαδικασία βίαιης και ταχείας ψηφιοποίησης, λόγω έλλειψης προσβασης σε υπολογιστή ή σε μία επαρκή σύνδεση στο διαδίκτυο, εντείνοντας διαρκώς τους ταξικούς φραγμούς.
αποστάσεως εκπαίδευση. Όπως το δικαίωμα στην υγεία, έτσι και το δικαίωμα στην παιδεία μπορεί να διασφαλιστεί μόνο μέσω του καθολικά δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα και γι' αυτό η υπεράσπισή του είναι κομβικής σημασίας απέναντι στα κυβερνητικά σχέδια. Επιπλεόν, αυτή η διάσταση διαπερνάει οριζόντια όλα τα πληττόμενα στρώματα της κοινωνίας αυτή τη στιγμή, ενώ βρίσκεται σε σύγκρουση με τον πυρήνα του νεοφιλελευθερισμού, που θέλει την πλήρη εμπορευματοποίηση όλων των κοινωνικών αγαθών. Οι πρώτες απαντήσεις έχουν ήδη δοθεί με συνεχιζόμενες εκπαιδευτικές κινητοποιήσεις, από τις οποίες λείπει ο απαραίτητος συντονισμός, που θα επέτρεπε σε όλα τα κομμάτια της εκπαίδευσης να μαζικοποιήσουν ένα πλατύ αγωνιστικό μπλοκ που θα μπορεί να ανατρέψει τα σχέδια της Κεραμεώς.
Να υπερασπιστούμε τον καθολικά δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα Όμως, κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της καραντίνας, αναδείχθηκε και η σημασία της ύπαρξης ενός ισχυρού συστήματος δημόσια υγείας. Το νεοφιλελεύθερο αφήγημα περί μεγαλύτερης ικανότητας και αποτελεσματικότητας του ιδιωτικού τομέα απέναντι στο δημόσιο αποδείχθηκε φαιδρό. Κι όμως η κυβέρνηση και το υπουργείο προκαλούν, δίνοντας το ποσό των 18.000€ σε ιδιωτική εταιρεία για τη δημιουργία εφαρμογής help desk για την εξ
12
περιβαλλον
3 ιουνη 2020
Σε Θεσσαλονίκη και Βόλο ο κόσμος ξεσηκώνεται!
Όχι στην καύση των σκουπιδιών! Του Θοδωρή Πατσατζή
Ν
έα μαζική κινητοποίηση πραγματοποίησε το Σάββατο 30 Μάη η Πρωτοβουλία 128 Συλλόγων, Σωματείων και Φορέων ενάντια στην καύση απορριμμάτων στο ΤITAN Ευκαρπίας. Η κινητοποίηση πραγματοποιήθηκε έξω από το δημαρχείο Παύλου Μελά, στη Θεσσαλονίκη. Πάνω από 300 κάτοικοι απαίτησαν να ζουν ποιοτικά στις γειτονιές τους χωρίς να κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να βρεθούν μολυσμένοι και άρρωστοι ακόμη και μετά από χρόνια. Τα μέλη της Πρωτοβουλίας ενημέρωσαν με φυλλάδια τους περαστικούς και στη συνέχεια πραγματοποίησαν πορεία σε κεντρικούς δρόμους του δήμου Παύλου Μελά. Ο ΤΙΤΑΝ έχει ζητήσει τροποποίηση της άδειας του, με στόχο να μπορεί να καίει RDF SRF και όλα
δείχνουν ότι η κυβέρνηση θα δώσει το πράσινο φως για να μπει η υπογραφή από το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Τα RDF SRF είναι απορρίμματα πράσινων και μπλε κάδων που μετά από ειδική επεξεργασία γίνονται καύσιμο υλικό με ειδική ποσόστωση σε πλαστικό, χαρτί και οργανικά. Η καύση αυτών των σκουπιδιών παράγει τέφρα γεμάτη από βαρέα μέταλλα και επικίνδυνους ρύπους, ενώ δημιουργεί επίσης φουράνια, διοξίνες και άλλα επικίνδυνα μικροσωματίδια. Όλα αυτά μπορούν να έχουν άμεσα ή και σε βάθος χρόνου επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων (καρκινογενέσεις κ.λπ.). Αυτός ο κίνδυνος είναι που ξεσήκωσε τους κατοίκους των δήμων που είναι κοντά στο ΤΙΤΑΝ Ευκαρπίας και που οδήγησε στη συμμετοχή στην Πρωτοβουλία 128 (ως τώρα) συλλόγων, σωμα-
τείων και φορέων. Όπως τονίζει σε συνέντευξή του στο Rproject.gr ο Μιχάλης Σπάσος, εκπαιδευτικός και πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων του 1ου Δημοτικού Ευκαρπίας “η Πρωτοβουλία προσπαθεί να αναδείξει τις τεράστιες συνέπειες της καύσης απορριμμάτων, να πιέσει πολιτικά τους υπευθύνους για την απόφαση, αλλά με τον αγώνα της και τις δράσεις της, να ξεσηκώσει τον λαό να φωνάξει όχι στην καύση απορριμμάτων RDF SRF στο ΤΙΤΑΝ Ευκαρπίας και όλοι μαζί να απαιτήσουμε το σταμάτημα της διαδικασίας αδειοδότησης”. Επόμενος σταθμός είναι μια μεγάλη μουσική συναυλία στην κεντρική πλατεία Ευκαρπίας και πορεία στους δρόμους της Ευκαρπίας, την παγκόσμια μέρα περιβάλλοντος στις 5/6. Ενώ θα ακολουθήσει και παράσταση διαμαρτυρίας στο ΤΙΤΑΝ Ευκαρπίας μέσα
στον Ιούνιο.
Συλλαλητήριο στο Βόλο Στο Βόλο η καύση απορριμμάτων RDF SRF έχει ξεκινήσει στην ΑΓΕΤ με τις ευλογίες του δημάρχου Αχ. Μπέου, που επιμένει στη δημιουργία μονάδας SRF, και τις πλάτες της νυν και της προηγούμενης κυβέρνησης που δεν έκαναν τίποτα για να σταματήσουν το έγκλημα. Αυτοί που αγωνίστηκαν σκληρά και συνεχίζουν να αγωνίζονται είναι οι κάτοικοι της περιοχής. Έτσι το συλλαλητήριο που είχε προγραμματιστεί για τα τέλη Μάρτη και ακυρώθηκε λόγω πανδημίας θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 13 Ιούνη. Η συγκέντρωση πραγματοποιείται στις 6 το απόγευμα στο Νοσοκομείο του Βόλου με στόχο να βροντοφωνάξουν οι κάτοικοι όχι στο θάνατο, ναι στη ζωή, ναι στην οικολογική διαχείριση των σκουπιδιών. Νωρίτερα θα προηγηθεί την Παρασκευή 5 Ιούνη με αφορμή την Παγκόσμια μέρα για το Περιβάλλον συγκέντρωση στην παραλία του Βόλου και ποδηλατοπορεία!
Κάτω τα χέρια από το παρκάκι της Λ. Ριανκούρ
Τ
Όχι ανεμογεννήτριες για τα κέρδη των επιχειρηματιών
Η
παγκόσμια μέρα περιβάλλοντος (5/6) μαζί με την πρόσφατη ψήφιση του νομοσχεδίου που σκοτώνει στην κυριολεξία το περιβάλλον σε κάθε γωνιά της χώρας έχει αναδείξει ξανά την αναγκαιότητα να δοθούν μάχες για να μπορέσουμε να ζήσουμε με τρόπο που να μην επιβαρύνεται το περιβάλλον και να αναβαθμίζεται η ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Ο καπιταλισμός σκοτώνει αλλά μόνο αν του το επιτρέψουμε εμείς. Αυτή την περίοδο σε μια σειρά περιοχές της χώρας ο κόσμος ξεσηκώνεται ενάντια στην τοποθέτηση
μεγάλων αιολικών πάρκων. Η πραγματική ανάγκη να υπάρξουν εναλλακτικές μορφές ενέργειας δε σημαίνει ότι αυτό μπορεί να γίνει με τον τρόπο που προσπαθούν να το επιβάλλουν η ΝΔ και το κεφάλαιο. Βάζοντας δηλαδή πάνω από όλα τα κέρδη των επιχειρηματιών με την ιδιωτικοποίηση της ενέργειας και όχι τις ανάγκες των ανθρώπων και την προστασία του περιβάλλοντος. Σε μια σειρά περιοχές (Άγραφα, Αιτωλοακαρνανία, Ανατολική Αττική κ.α.) έχουν ξεπηδήσει φλόγες αντίστασης. Οι πιο χαρακτηριστικοί αγώνες είναι
όμως αυτοί που δόθηκαν το τελευταίο διάστημα κυρίως στις Κυκλάδες αλλά και στα άλλα νησιά του Αιγαίου, με κυριότερο επίκεντρο την Τήνο (αντίστοιχα ζητήματα υπάρχουν ακόμη σε Πάρο, Άνδρο, Νάξο κ.α.). Η αποφασιστικότητα των κατοίκων είναι τέτοια που δεν τους έχει σταματήσει ούτε η άγρια καταστολή με τα χημικά και τα γκλομπ των ΜΑΤ, τρόπο που αρχικά έχει επιλέξει η κυβέρνηση Μητσοτάκη για να απαντήσει στους αγώνες τους. Η τελευταία κινητοποίηση στο νησί πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 31 Μάη, ενώ μπροστά υπάρχει η κινητοποίηση στην Αθήνα, στο Σύνταγμα την Παρασκευή 5 Ιούνη, όπου οι κάτοικοι της Τήνου θα συναντηθούν και με άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις από την Αθήνα για να φωνάξουν για μια ακόμη φορά δυνατά ότι δεν θα περάσει η κατασκευή αιολικού πάρκου στο νησί.
Του Θάνου Λυκουργιά
ην ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές αναμενόταν η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων, σχετικά με το ανωτέρω αναφερθέν παρκάκι. Η αξία του αγώνα που ξεκίνησε για την υπεράσπιση του ο Πολιτιστικός Σύλλογος Άνω Αμπελοκήπων είναι πολύ ευρύτερη του ίδιου του χώρου. Λέγεται ότι καμιά φορά χρειάζεται να πας σε πολύ μικρής κλίμακας ανάλυση για να βγάλεις μεγάλα συμπεράσματα και αυτό ισχύει απόλυτα εν προκειμένω. Το παρκάκι της Ριανκούρ , ένας μικρός χώρος πρασίνου με παγκάκια που προσφερόταν για την αναψυχή των περιοίκων , ξηλώθηκε πριν ένα χρόνο για να λειτουργήσει ως αποθηκευτικός χώρος για τα οικοδομοτεχνικά υλικά της κατασκευής του κτιρίου Orbit. Ένα χρόνο αργότερα και μετά από διαδοχικά διαβήματα του Πολ. Συλλόγου προς τον Δήμο, εξετάζεται μια λύση όπου ο εργολάβος δηλώνει πρόθυμος να αναλάβει το κόστος ανακατασκευής του πάρκου, διεκδικώντας όμως να διαμορφωθεί μια λωρίδα εισόδου προς το εμπορικής χρήσης κτίριο. Ο Δήμος Αθηναίων, δια του αρμόδιου στελέχους του, έκανε πως δεν καταλάβαινε το τι θα σήμαινε αυτή η κίνηση. Οι δημόσιοι χώροι ανήκουν στους κατοίκους και τους περίοικους, δεν είναι βιτρίνα επιχ. συμφερόντων, ούτε χώρος προς αξιοποίηση από υστερόβουλους, δήθεν «ευεργέτες». Ο Σύλλογος καλεί σε κινητοποίηση έξω από τον 9,84 όπου θα συνεδριάσει το δημοτικό συμβούλιο σχετικά με το θέμα. Ταυτόχρονα και στο ίδιο μήκος κύματος, η Επιτροπή Αγώνα για το μητροπολιτικό πάρκο Γουδή καλεί σε περίπατο στον σχετικό χώρο την ερχόμενη Παρασκευή 5/6, στο πλαίσιο της παγκόσμιας ημέρας περιβάλλοντος. Οι τοπικές συλλογικότητες με τους αδιάκοπους αγώνες τους είναι τα κύτταρα πάνω στα οποία μπορούν να χτιστούν οι νέες διεκδικήσεις για τους ελεύθερους δημόσιους χώρους που η πανδημία ανέδειξε πόσο πολύ φάνηκε ότι χρειαζόμαστε.
3 ιουνη 2020
περιβαλλον
13
Κλιματική αλλαγή και μείζονα περιβαλλοντικά θέματα
Για τη σωτηρία του πλανήτη και την επιβίωση των ανθρώπων Της Ελένης Πορτάλιου, πανεπιστημιακού, μέλους περιβαλλοντικών κινημάτων
Η
πανδημία του κορωνοϊού, πλήττοντας δραματικά όχι μόνο ευάλωτους πληθυσμούς αλλά και αναπτυγμένες χώρες, άνοιξε τις πύλες της κολάσεως καθιστώντας ορατή την τεράστια συρρίκνωση και καταστροφή του φυσικού κόσμου, με αποτέλεσμα οι ανθρώπινες κοινωνίες να μην μπορούν να αναπαράγονται κανονικά και το μέλλον να είναι εξαιρετικά επισφαλές και δυσοίωνο. Η κλιματική αλλαγή αποτελεί το περιβάλλον που αναπτύσσονται όχι μόνο ιοί και πανδημίες αλλά, επίσης, τεράστιες περιβαλλοντικές και κοινωνικές καταστροφές. Η Διάσκεψη του Παρισιού για το Κλίμα, το 2015, έθεσε ως όριο αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη τους 2ο C. Απεδείχθη απολύτως ανεπαρκές. Το 2018 στο Διακυβερνητικό Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ τέθηκε ως όριο 1,5ο C. Παρά το τελεσίγραφο του ΟΗΕ οι πολιτικές που ακολούθησαν παρέμειναν αναντίστοιχες με την κρισιμότητα της παγκόσμιας κλιματικής ανισορροπίας. Μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι η διεθνής ερευνήτρια και πανεπιστημιακός Νατάσσα Ρωμανού δήλωσε: «Λόγω της κλιματικής αλλαγής τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη έχουν τετραπλασιαστεί οι πλημμύρες και διπλασιαστεί οι καύσωνες, οι ξηρασίες, οι πυρκαγιές και οι καταιγίδες. Στην Αττική, την περισσότερη πυρόπληκτη περιφέρεια της χώρας, έχει καεί το 40% του δασικού πλούτου». Δύο είναι οι κύριοι παράγοντες της υπερθέρμανσης του πλανήτη: 1. Η γενικευμένη χρήση των ορυκτών καυσίμων 2. Η υπερχειλίζουσα αστικοποίηση της γης που επιταχύνθηκε μετά τη βιομηχανική επανάσταση και στην οποία προστίθεται σήμερα η ιλιγγιώδης αστικοποίηση της Κίνας. Τα δάση απομειώνονται δραματικά και η γη κυριολεκτικά δεν μπορεί να αναπνεύσει. Ένα 35% των μαγκρόβιων δασών έχει εξαφανιστεί και ορισμένες χώρες έχουν απολέσει το 80% της δασικής επικάλυψής τους. Στην απολύτως αναγκαία απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, κόντρα στους στόχους του ΟΗΕ, δεν αντιτίθεται μόνο ο Τράμπ, αλλά και οι χώρες Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία, Νότια Αφρική, Νότια Κορέα, Ινδοκίνα, Σαουδική Αραβία, Κουβέιτ, Ρωσία. Οι πάγοι της Ανταρκτικής και της Γροιλανδίας λιώνουν τόσο γρήγορα ώστε οι ωκεανοί φουσκώνουν υπερβολικά και μια τεράστια έκταση 1,79 εκατ. τετρ. χλμ θα καλυφθεί εξ’ ολοκλήρου από νερά, μετατρέποντας 187 εκατ. κατοίκους παράκτιων περιοχών σε περιβαλλοντικούς πρόσφυγες. Σύμφωνα με τον Φίλιπ Άλστον, ειδικό ερευνητή των Ηνωμένων Εθνών, «η κλιματική αλλαγή απειλεί να διαγράψει τα τελευταία 50 χρόνια προόδου στην ανάπτυξη, παγκόσμια υγεία και μείωση της
φτώχειας». Το βαρύτερο τίμημα (- 75%) θα πληρώσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες παρά το ότι το φτωχότερο ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού ευθύνεται μόλις για το 10 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Απέναντι σ’ αυτή την πραγματικότητα ξεκίνησε και πολλαπλασιάζεται ένα διεθνές κίνημα κυρίως από εκατομμύρια νέες και νέους σ’ ολόκληρο τον κόσμο με βασική αιχμή «Αλλάξτε το σύστημα όχι το κλίμα». Η Ελλάδα συντονίστηκε με αυτούς του αγώνες από το 2019 με κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις ενός μεγάλου αριθμού περιβαλλοντικών κινημάτων και οργανώσεων. Οι μαζικές κινητοποιήσεις πανελλαδικά για το αντι-περιβαλλοντικό νομοσχέδιο, στις οποίες συντονίστηκαν πάνω από 150 περιβαλλοντικές ομάδες, κινήματα και οργανώσεις, ΜΚΟ, διαχειριστικές αρχές κλπ, απέδειξαν ότι το περιβάλλον αποτελεί προτεραιότητα για την επιβίωση και την ευημερία των τοπικών κοινωνιών. Το κίνημα ενάντια στις ανεμογεννήτριες που καταστρέφουν τα δάση και τον φυσικό πλούτο όπου εγκαθίστανται είναι ισχυρό σε πολλές περιοχές της χώρας, με δύο πρώτες νίκες στην Τήνο και την Ιεράπετρα.
Η κλιματική αλλαγή συνδέεται στενά με τα θέματα της περιβαλλοντικής προστασίας, της διατήρησης της βιοποικιλότητας και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Πρόσφατα δόθηκε στη δημοσιότητα η Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βιοποικιλότητα, τα τρόφιμα και τη γεωργία με ορίζοντα το 2030. Αποτελούν αναπόσπαστο μέρος και προάγγελο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal). Σύμφωνα με τον Πέτρο Κόκκαλη, ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και αρμόδιο για τα θέματα που συνδέονται με το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή: «Η επιστημονική κοινότητα έχει καταστήσει σαφές ότι τα οικοσυστήματα σε όλο τον κόσμο βρίσκονται υπό ακραία πίεση. Η ραγδαία απώλεια της βιοποικιλότητας αποτελεί θανάσιμη απειλή όχι μόνο για τη φύση αλλά και για τις κοινωνίες και όλη τη ζωή στον πλανήτη. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει τονίσει, κυρίως με την κήρυξη της έκτακτης συνθήκης για το κλίμα και το περιβάλλον, την επείγουσα ανάγκη αντιστροφής της τάσης ώστε να αντιμετωπιστούν όλοι οι παράγοντες απώλειας βιοποικιλότητας με συγκεκριμένες δράσεις, χρηματοδοτικά εργαλεία και νομικά δεσμευτικούς μετρήσιμους στόχους. Στις 20 Μαΐου 2020
η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε δυο σημαντικές στρατηγικές, που έχουν στόχο αφενός την προστασία και αποκατάσταση της φύσης και αφετέρου ένα δίκαιο και υγιές σύστημα τροφίμων». Η επικαιρότητα αυτή αποτελεί αντικείμενο κινητοποιήσεων και προσαρμογών σε εθνικό επίπεδο, πολύ περισσότερο που η ευρωπαϊκή πολιτική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» θέτει σημαντικά θέματα δημόσιας υγείας και περιβαλλοντικής προστασίας, όπως η μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων κατά 50%, λιπασμάτων κατά τουλάχιστον 20%, πωλήσεων αντιμικροβιακών ουσιών κατά 50% και βιολογική καλλιέργεια στο 25% των γεωργικών εκτάσεων μέχρι το 2030. Επιστρέφοντας στα μείζονα θέματα που προκαλούν την κλιματική καταστροφή κατανοούμε πόσο σημαντικοί είναι οι αγώνες που μαζικοποιούνται σήμερα στη χώρα μας και αφορούν στη ριζική αντιπαράθεση με τις εξορύξεις υδρογονανθράκων και την πιθανή αποδοχή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου East Med, ο οποίος δεν προωθείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξίσου σοβαρό περιβαλλοντικό και κοινωνικό ζήτημα είναι η διαχείριση των απορριμμάτων με ταφή ή καύση που ρυπαίνουν μακροχρόνια το περιβάλλον και υπονομεύουν την υγεία των κατοίκων (καρκινογενέσεις 33% στη Δυτική Αττική λόγω της ανοιχτής πληγής της Φυλής, ανάλογα προβλήματα υγείας στον Βόλο λόγω καύσης των σκουπιδιών στην ΑΓΕΤ). Κι εδώ υπάρχουν σημαντικά μαζικά κινήματα που παρά τους συνεχείς αγώνες δεν έχουν καταφέρει να επιβάλλουν τα αυτονόητα για την υγεία και το περιβάλλον. Μείζονα σύγχρονα επίδικα που αφορούν στην κλιματική αλλαγή και τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος είναι η προστασία των δασών, των περιοχών Natura, των πάρκων, των ρεμάτων και γενικά των πράσινων και αδόμητων εκτάσεων που απειλούνται, υφαρπάζονται και καταστρέφονται από τη σημερινή κυβέρνηση.
Μια πρώτη νίκη σημειώθηκε στην Τήνο όπου μετά από συνεχείς κινητοποιήσεις των κατοίκων (κάποιες και με συγκρούσεις με τα ΜΑΤ), ακυρώθηκε η τοποθέτηση 15 ανεμογεννητριών στο νησί.
14
ιστορια
3 ιουνη 2020
Η νεαρή σοβιετική δημοκρατία στην εποχή των μεγάλων επιδημιών Του Πάνου Πέτρου
Η
(αδίκως αποκαλούμενη…) Ισπανική Γρίπη υπήρξε η μεγαλύτερη επιδημιολογική δοκιμασία που αντιμετώπισε ο πλανήτης στο σύνολό του. Ο φονικός ιός άρχισε το ταξίδι του στο φόντο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, δηλαδή σε μια εποχή που μεγάλα τμήματα του πληθυσμού ήταν ήδη τσακισμένα και σε μια συνθήκη όπου «άνθισαν» και πολλές άλλες λιγότερο ή περισσότερο επικίνδυνες επιδημίες. Ο τελικός αριθμός των θυμάτων ξεπέρασε εκείνα του Α ΠΠ και αποδείχθηκε μεγαλύτερος και από εκείνα του πολύ πιο πολύνεκρου ΒΠΠ. Μια τέτοια πρόκληση είναι λογικό να επιφέρει μεγάλες αλλαγές στην Ιστορία. Πιο διάσημες είναι οι εκτιμήσεις για το ρόλο που έπαιξε στην ίδια την έκβαση του πολέμου (με την κατάρρευση της γερμανικής προέλασης της άνοιξης του 1918) αλλά και στο εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα της Ινδίας (που απέκτησε μαζική απήχηση στα λαϊκά στρώματα στο φόντο της εγκληματικής βρετανικής πολιτικής που «χρέωσε» στη Δυτική Ινδία το 60% της παγκόσμιας θνητότητας). Αλλά η πιο γενικά αποδεκτή αλλαγή που έφερε η επιδημία θεωρείται η «επαναστατικοποίηση» στην αντίληψη για τη δημόσια υγεία και τον ρόλο της. Όμως τέτοιου είδους μικρές «επαναστάσεις» δεν συμβαίνουν αυθόρμητα: Συνήθως προϋποθέτουν πραγματικές, συνολικές, κοινωνικές επαναστάσεις, που κάνουν με ορμητικά «χτυπήματα» εφικτά όσα (υποτίθεται ότι) απαιτούν 10ετίες «ομαλής σταδιακής εξέλιξης» για να συμβούν. Έχουν γραφτεί πολλά για την Ρωσική Επανάσταση ως τέτοιο παράδειγμα σε μια σειρά τομείς (εκπαίδευση, γυναικεία καταπίεση, δικαιώματα μειονοτήτων κ.ο.κ.). Πώς στάθηκαν όμως οι πρωταγωνιστές εκείνης της «εφόδου στον ουρανό» απέναντι στη θανάσιμη απειλή των επιδημιών; Η νίκη των Μπολσεβίκων και η έκκλησή τους για ειρήνη, συνέπεσε με το ξέσπασμα του πρώτου κύματος της γρίπης (τέλη ’17). Μετά το πρώτο κύμα (ως το Μάρτη του ’18), χτύπησε τον Οκτώβρη του 1918 το δεύτερο, θερίζοντας ταχύτατα δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες. Αλλά όπως έγραψε ο John Westmoreland στο counterfire.org: «οι καπιταλιστικές κυβερνήσεις είχαν διαφορετική ατζέντα. Ήθελαν μια ιμπεριαλιστική νίκη και μια ιμπεριαλιστική ειρήνη… Στο Λονδίνο, το Παρίσι και την Ουάσινγκτον ήξεραν ότι η νίκη πλησιάζει. Αυτό σήμαινε ότι ακόμα κι όταν ξέσπασε μια καταστροφή όπως η πανδημία γρίπης δεν υπήρξε βούληση να σταματήσουν οι μάχες και να ανακατευθυνθούν οι πόροι από τις μαζικές δολοφονίες στη μαζική περίθαλψη» Πράγματι, ο ιός «θέριεψε» στα χαρακώματα και εξαπλώθηκε διεθνώς από τις μετακινήσεις στρατευμάτων. Επιπλέον,
Το 1918-20, μια εργατική επανάσταση κι οι πρακτικές ενός εργατικού κράτους ήταν αυτά που άνοιξαν έναν δρόμο τον οποίο σταδιακά ακολούθησε ο υπόλοιπος κόσμος (επιδημιολογία, πρόληψη, δημόσια συστήματα Υγείας). αντιμετωπίστηκε με αδιαφορία –αν όχι με συγκάλυψη για να μην πληγεί η «πολεμική προσπάθεια». Εκεί βρίσκεται η ιστορική αδικία του ονόματος «Ισπανική Γρίπη»: Τα ισπανικά ΜΜΕ ήταν τα πρώτα που μίλησαν ανοιχτά για αυτήν, καθώς το Ισπανικό Κράτος ήταν ουδέτερο στον πόλεμο και οι δημοσιογράφοι του δεν είχαν «πατριωτικές» δεσμεύσεις λογοκρισίας… Η γρίπη που θέριεψε από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο των δυτικών Μεγάλων Δυνάμεων, υπήρξε πολύ πιο φονική στο «Νότο» και την «Ανατολή». Σε μέρη της Ασίας οι πιθανότητες θανάτου ήταν 30πλάσιες από μέρη της Ευρώπης. Η Ασία και η Αφρική είχαν τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας, ενώ η Ευρώπη, η Β. Αμερική και η Αυστραλία τα χαμηλότερα. Ήταν οι πόλεις αυτές που χτυπήθηκαν πιο άγρια, αλλά υπήρξαν ανισότητες και στο εσωτερικό τους. Στο Ρίο Ντε Τζανέιρο χτυπήθηκαν οι φαβέλες, στο Κονέκτικατ χτυπήθηκαν περισσότερο οι Ιταλοί νεοαφιχθέντες μετανάστες, στο Παρίσι υπήρξε μεγάλη θνησιμότητα σε ένα από τα πλουσιότερα προάστια… οι στατιστικολόγοι αποκάλυψαν ότι τελικά δεν πέθαιναν οι ιδιοκτήτες των σπιτιών αλλά οι υπηρέτριές τους…
Σε αυτό το τοπίο ανισοτήτων, το νεαρό εργατικό κράτος στη Ρωσία, που με την πρότασή του για ειρήνη θα μπορούσε να είχε συμβάλει στον περιορισμό της πανδημίας, βρέθηκε σε μια κολασμένη θέση. Συνδύαζε την ύπαρξη μεγάλων πυκνοκατοικημένων πόλεων όπως της «Δύσης», με την τσαρική καθυστέρηση που την κατέτασσε στις φονικές συνθήκες της «Ανατολής». Είχε συμμετέχει στον πόλεμο που επιδείνωνε τους επιδημιολογικούς κινδύνους. Έβγαινε από αυτόν ρημαγμένη και σύντομα θα αντιμετώπιζε τον Εμφύλιο Πόλεμο, τον οικονομικό αποκλεισμό και την εισβολή 11 ξένων κρατών (που εξακολουθούσαν να έχουν άλλες προτεραιότητες εν μέσω πανδημίας –όπως το πνίξιμο της ρωσικής επανάστασης).
Στρατηγικές δημόσιας Υγείας
Η νεαρή Σοβιετική Δημοκρατία χτυπήθηκε άσχημα από την «ισπανική γρίπη» -με άγνωστο αριθμό θυμάτων, μεταξύ των οποίων ο Γιάκοβ Σβέρντλοφ, ο 34χρονος επικεφαλής του νέου κράτους. Ακόμα περισσότερα κρούσματα προκαλούσε ο τύφος (μέσω ψειρών), εξαιτίας του οποίου αποδίδεται στον Λένιν η φράση «Είτε
ο σοσιαλισμός θα νικήσει την ψείρα ή η ψείρα θα νικήσει τον σοσιαλισμό». Άλλες μεταδοτικές ασθένειες, φτώχεια και ακραία πείνα συμπλήρωναν την ζοφερή εικόνα, ενώ σε επίπεδο προϋπάρχοντων υγειονομικών δομών, οι Μπολσεβίκοι ξεκινούσαν από το μηδέν που είχε κληροδοτήσει η τσαρική Ρωσία. Τι έκαναν λοιπόν οι Μπολσεβίκοι απέναντι στις επιδημίες; Ξεκίνησαν από την δημιουργία Λαϊκού Επιτροπάτου Δημόσιας Υγείας τον Ιούλη του 1918. Με επικεφαλής τον Νικολάι Σεμάσκο, το Επιτροπάτο αναλάμβανε να συγκεντρώσει όλες τις υπηρεσίες υγείας και να διασφαλίσει ότι η περίθαλψη είναι δωρεάν δικαίωμα κι όχι προνόμιο. Μοιάζει με αυτονόητο, αλλά δεν ήταν καθόλου. Είναι ένα από τα πολλά «αυτονόητα» στα οποία η νεαρή Σοβιετική Δημοκρατία έπαιξε πρωτοπόρο ρόλο στην εποχή της. Η Laura Spinney, συγγραφέας του «Pale Rider: The Spanish Flu of 1918 and How It Changed the World» (Χλωμός Καβαλάρης: Η Ισπανική Γρίπη του 1918 και Πώς Άλλαξε τον Κόσμο), έχει εξηγήσει τη μεγάλη στροφή στην αντίληψη για τη δημόσια Υγεία μετά την πανδημία. Αναφέρει ότι στη διάρκεια της δεκαετίας του ’20 αρκετές κυβερνήσεις δημιούργησαν για πρώτη φορά Υπουργεία Υγείας ή κινήθηκαν προς την ανάγκη στρατηγικών δημόσιας Υγείας. Επισημαίνει όμως ότι αυτό υλοποιήθηκε σταδιακά. Αντίθετα: «Από το 1920, η Ρωσία ήταν η πρώτη χώρα που είχε δημιουργήσει και λειτουργούσε ήδη ένα συγκεντροποιημένο δημόσιο σύστημα Υγείας, το οποίο χρηματοδοτούσε από ένα κρατικό φορέα ασφάλισης, τα άλλα δυτικά κράτη ακολούθησαν. Αρχικά μπορούσε να καλύπτει μόνο τον πληθυσμό των πόλεων, αλλά παρέμενε ένα τεράστιο επίτευγμα και η κινητήρια δύναμη πίσω του ήταν ο Βλαδίμηρος Λένιν». Η ίδια σημειώνει ότι το διάσημο βρετανικό ΕΣΥ δημιουργήθηκε τελικά το 1948, κι εμείς συμπληρώνουμε ότι οι ΗΠΑ απέκτησαν υπουργείο αρμόδιο για την υγεία το 1953. Στη σημασία ενός καθολικού συστήματος δημόσιας Υγείας, κεντρικό ρόλο έπαιζε η αντιμετώπιση μεταδοτικών ασθενειών. Γράφει η Spinney σε περσινό άρθρο της: «Σε όλο το βιομηχανοποιημένο κόσμο, οι περισσότεροι γιατροί ήταν αυτοαπασχολούμενοι είτε χρηματοδοτούνταν από φιλανθρωπικά και θρησκευτικά ιδρύματα, με πολλούς ανθρώπους να μην έχουν καμιά πρόσβαση στις υπηρεσίες τους. Οι πολιτικές δημόσιας Υγείας –όπως και οι μεταναστευτικές πολιτικές– καθορίζονταν από τις ιδέες της ευγονικής. Ήταν σύνηθες οι προνομιούχες ελίτ να περιφρονούν τους εργάτες και τους φτωχούς ως κατώτερες κατηγορίες ανθρώπων, που ο έμφυτος εκφυλισμός τους προδιέθετε για ασθένειες. Δεν περνούσε από το μυαλό των ελίτ να αναζητήσουν τις αιτίες των ασθενειών στις συνθήκες ζωής των κατώτερων τάξεων: πυκνοκατοικημένοι οικισμοί, μακρά ωράρια εργασίας, κακή
ιστορια
3 ιουνη 2020
15
διατροφή. Όταν αρρώσταιναν και πέθαιναν από τύφο, χολέρα κι άλλες φονικές ασθένειες, οι ευγονιστές ισχυρίζονταν ότι έφταιγαν οι ίδιοι, γιατί δεν είχαν το κίνητρο να επιδιώξουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Σε συνθήκες επιδημίας, αυτό που περιγραφόταν ως προστασία της δημόσιας υγείας αφορούσε γενικά δέσμες μέτρων που είχαν ως στόχο να προστατεύσουν τις ελίτ από την μολυσματική επιρροή του φιλάσθενου όχλου». Σύμφωνα με την Spinney, η πανδημία του 1918, αποκαλύπτοντας ότι κανείς δεν έχει ανοσία («οι λιγότεροι προνομιούχοι υπέφεραν τα χειρότερα –αν και όχι για τους λόγους που ισχυρίζονταν οι ευγονιστές– αλλά ούτε οι ελίτ την γλίτωσαν»), άλλαξε αυτήν την αντίληψη. Σημειώνει το συμπέρασμα ότι «Σε μολυσματικές ασθένειες, δεν έχει νόημα να κουνάς το δάχτυλο στους ανθρώπους για την ατομική τους ευθύνη… είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίζεται σε επίπεδο συνολικού πληθυσμού». Μια διαπίστωση από την οποία παρεμπιπτόντως φαίνεται να οπισθοχωρούν οι σύγχρονες κυβερνήσεις στην αντιμετώπιση του κοροναϊού…
Οικονομικά μέτρα Ωστόσο, την πραγματική ώθηση προς μια νέα αντίληψη για τη δημόσια υγεία, έδωσε το ρωσικό υπόδειγμα. Χρειάστηκε μια κυβέρνηση κι ένα κράτος από τους εργάτες για τους εργάτες, προκειμένου να δείξει την έγνοια και τα αντανακλαστικά αντιμετώπισης των προβλημάτων υγείας τους –και κυρίως των συνθηκών που τα δημιουργούν. Οι υπεύθυνοι υγείας των σοβιέτ έδιναν μεγάλη έμφαση στους πόρους που θα κατευθύνονταν στην πρόληψη, δια της βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης. Ο γιατρός Περβούκιν, Κομισάριος Δημόσιας Υγείας της Κομμούνας της Πετρούπολης, περιέγραφε ότι «όλα τα καταλύματα έχουν εθνικοποιηθεί, ώστε να διασφαλίσουμε ότι κανείς πλέον δεν ζει σε συνθήκες επικίνδυνες για την υγεία του, όπως συνέβαινε στο παλιό καθεστώς. Με το μονοπώλιο στα σιτηρά, εγγυόμαστε ότι η τροφή θα φτάσει πρώτα στους ασθενείς και τους αδύναμους». Η Spinney γράφει στο βιβλίο της: «Το επίσημο όραμα του γιατρού του μέλλοντος διατυπώθηκε το 1924, όταν η κυβέρνηση κάλεσε τις ιατρικές σχολές να εκπαιδεύουν γιατρούς που μεταξύ άλλων θα έχουν “την ικανότητα να μελετούν τις επαγγελματικές και κοινωνικές συνθήκες που γεννούν τις ασθένειες, ώστε να μην τις θεραπεύουν απλά, αλλά να προτείνουν και τρόπους να τις εμποδίζουμε να εμφανιστούν”. Ο Λένιν κατανοούσε ότι η ιατρική δεν έπρεπε να είναι αποκλειστικά βιολογική και πειραματική, αλλά επίσης κοινωνιολογική. Εκείνη την εποχή περίπου αναγνωριζόταν για πρώτη φορά ως επιστήμη η επιδημιολογία –η επιστήμη των μοτίβων, αιτιών κι αποτελεσμάτων μιας ασθένειας, που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της δημόσιας υγείας». Πτυχές αυτής της «κοινωνικής» αντιμετώπισης των επιδημιών ήταν δεκαετίες μπροστά από τις σκοτεινές, ευγονικές αντιλήψεις της εποχή τους. Αλλά φαντάζουν ριζοσπαστικές ακόμα και σήμερα, όπου παρά την πρόοδο που έχει υπάρξει, εμφανίζεται και σήμερα μια κεκαλυμμένη ευγονική (με την αδιαφορία για τους ευπαθείς ηλικιωμένους), ή μια επίκληση στην «ατομική ευθύνη» που δεν παίρνει υπόψη τις δυσκολίες που έχουν οι φτωχότεροι των φτωχών να «τηρήσουν απλά μέτρα» όπως το «μένουμε σπίτι» ή και το
«πλένουμε τα χέρια μας». Στις ΗΠΑ, όπου ο Covid σκοτώνει δυσανάλογα μαύρους, επανεμφανίζεται η αισχρή στερεοτυπική συζήτηση για τον «ανέμελο» κι «ανθυγιεινό» τρόπο ζωής των γκέτο, με «καταξιωμένους» (δλδ. αστούς) μαύρους να νουθετούν «τα αδέρφια» να «σκεφτούν την συμπεριφορά τους»… Κάποια άλλα μέτρα που πήρε η εργατική εξουσία απέναντι στις επιδημίες παραμένουν ζητούμενα μέχρι και σήμερα. Ένα αφορά το κρίσιμο ζήτημα του φαρμάκου. Ο Περβούκιν περιέγραφε ότι «Νέα εργοστάσια παραγωγής φαρμάκου έχουν χτιστεί και τεράστια αποθέματα φαρμάκων έχουν κατασχεθεί από τους κερδοσκόπους». Ο Vijay Prashad, σε πρόσφατο σχετικό άρθρο του, γράφει για την κινητοποίηση του πληθυσμού: «Η δημόσια υγεία δεν μπορούσε να αφεθεί μόνο στα χέρια των γιατρών και των νοσηλευτών. Ο Σεμάσκο ζήτησε την κινητοποίηση των εργατών και των αγροτών στον αγώνα για την οικοδόμηση μιας υγιούς κοινωνίας. Το 1918 συγκροτήθηκαν σε πόλεις και χωριά οι Εργατικές Επιτροπές για την Καταπολέμηση των Επιδημιών. Οι εκπρόσωποι αυτών των Επιτροπών –εργάτες κι αγρότες οι ίδιοι– μετέδιδαν τις επιστημονικές πληροφορίες για την υγεία και την υγιεινή, διασφάλιζαν ότι τα δημόσια λουτρά ήταν καθαρά και επόπτευαν τις γειτονιές τους ώστε να διασφαλίζουν ότι κάθε ένδειξη ασθένειας θα αντιμετωπιζόταν με άμεση πρόσβαση σε επαγγελματική ιατρική φροντίδα». Σε μια ομιλία του σε συνδιάσκεψη της Εργατικής Διεθνούς Ρωσικής Βοήθειας στο Βερολίνο στα 1923, ο Κομισάριος της Δημόσιας Υγείας, περιέγραψε (καλώντας σε διεθνή υποστήριξη για την εξοπλισμό τους) κι ένα άλλο μοντέλο «πρωτοβάθμιας υγείας» που υλοποιούσε το εργατικό κράτος: «Δυστυχώς, τα περιορισμένα μέσα στη διάθεσή μας δεν επιτρέπουν να θεραπεύσουμε κατάλληλα την πλειοψηφία των κρουσμάτων των κοινωνικών ασθενειών σε σανατώρια, οπότε έχουν δημιουργηθεί κινητά κέντρα υγείας. Αυτά τα κινητά κέντρα υγείας δεν περιμένουν τους ασθενείς να πάνε οι ίδιοι σε αυτά, αλλά μεταφέρουν τα ίδια βοήθεια και ιατρική φροντίδα στα εργοστάσια, επιδιώκοντας
σε κάθε περίπτωση τον καλύτερο τρόπο που θα επιτρέψει να ξεπεραστεί επιτυχώς η ασθένεια. Τα φορητά κέντρα υγείας, μαζί με άλλες μονάδες του Κομισαριάτου Δημόσιας Υγείας, συνεργάζονται στενά με τις διάφορες άλλες εργατικές οργανώσεις». Στην ίδια ομιλία, η περιγραφή του Σεμάσκο για την αξιοποίηση του καλού κλίματος της Κριμαίας έρχεται σε καταφανή αντίθεση και με το «κλειστείτε σπίτια σας κι ο Θεός να βάλει το χέρι του» επί καραντίνας και με το «γυρίστε στη δουλειά κι η Παναγιά μαζί σας» επί άρσης της. Στην Κριμαία στέλνονταν κάθε χρόνο πολλές χιλιάδες μολυσμένοι εργαζόμενοι: «Σε αυτήν την περιοχή έχουν ανεγερθεί πολλά σανατόρια και αναπαυτήρια, για να επωφεληθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι άρρωστοι εργάτες της Ρωσίας, αλλά όχι μόνο γι’ αυτό. Και για να διευκολύνουμε τους εργάτες που έχουν αναρρώσει σχετικά να παραμείνουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στην Κριμαία, έως ότου η υγεία τους έχει αποκατασταθεί πλήρως». Αυτή η σύντομη παρουσίαση αφορά επιμέρους πτυχές που έχουν καταγραφεί σε μια πολύ περιορισμένη βιβλιογραφία. Σίγουρα πολύ περισσότερα θα μπορούσαν να ειπωθούν –και θετικά, αλλά και ελλείψεις και αδυναμίες. Αλλά αρκούν για κάποιες γενικές παρατηρήσεις.
Συμπεράσματα Το 1918-20, μια εργατική επανάσταση κι οι πρακτικές ενός εργατικού κράτους ήταν αυτά που άνοιξαν έναν δρόμο τον οποίο σταδιακά ακολούθησε ο υπόλοιπος κόσμος (επιδημιολογία, πρόληψη, δημόσια συστήματα Υγείας, άδειες ασθενείας κλπ). Πολλά από αυτά εμπεδώθηκαν –τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο, γιατί ο παγκόσμιος «Νότος» παραμένει μια τραγωδία– στα «χρυσά χρόνια» του καπιταλισμού και την εποχή του κοινωνικού κράτους, όταν κορυφαίοι επιστήμονες ένιωθαν την αυτοπεποίθηση να δηλώνουν με σιγουριά ότι «οι επιδημίες ανήκουν οριστικά στο παρελθόν». Όλοι γνωρίζουμε τι ακολούθησε μετά τη δεκαετία του ’70, όπου ανήκουν αυτές οι προβλέψεις. Η «επιστροφή των επιδημιών» έχει εξηγηθεί σε άλλα άρθρα (εντατική αγροκτηνοτροφία, λεηλασία της φύσης κ.ο.κ.), αλλά μια άλλη μεγάλη αλ-
λαγή που συμπίπτει με την «αντιστροφή» της προόδου που είχε επιτευχθεί αφορά την άνοδο του νεοφιλελευθερισμού και τη διαρκή διάβρωση των συστημάτων δημόσιας υγείας. Οι τεχνικές δυνατότητες της ανθρωπότητας σήμερα είναι μεγαλύτερες από ποτέ (κι από το 1918, αλλά και από τα «χρυσά» μεταπολεμικά χρόνια) και πτυχές της πολιτικής δημόσιας υγείας του πρώτου εργατικού κράτους δείχνουν «απαρχαιωμένες». Αλλά ο Covid-19, μια πιο ήπια απειλή σε σχέση με τα «θηρία» που αντιμετώπισε η ανθρωπότητα στη διάρκεια του 20ού αιώνα, έριξε φως στην παλινδρόμηση και την οπισθοχώρηση που έχει εξελιχτεί στο σύγχρονο καπιταλισμό όσον αφορά τη δυνατότητα (ή την προθυμία) του να δώσει επαρκείς απαντήσεις οργανωμένης κοινωνίας σε υγειονομικούς κινδύνους. Κάτι έχει πάει πολύ στραβά όταν εν έτη 2020, απέναντι σε ένα μεταδοτικό παθογόνο που προκαλεί πνευμονολογικές παθήσεις και απειλεί με θανατηφόρες επιπλοκές τους πιο ευπαθείς, έχει απομείνει ως μοναδικό ασφαλές καταφύγιο η γενικευμένη καραντίνα, μια πρακτική που άρμοζε στην αντιμετώπιση της πανώλης τον Μεσαίωνα. Με αυτήν την έννοια, η εμπειρία του νεαρού εργατικού κράτους στη Ρωσία παραμένει «φάρος» ακόμα και στη σύγχρονη πραγματικότητα. Ως πολιτική βούληση, ως κίνητρο και κατεύθυνση της χάραξης πολιτικών με επίκεντρο τον άνθρωπο. Στην εποχή της ξεδιάντροπης παραίνεσης «μην ενοχλείτε το Σύστημα Υγείας γιατί θα υπερφορτωθεί», στην εποχή της «πατέντας» στο φάρμακο, της αισχροκέρδειας στα Μέσα Ατομικής Προστασίας, του γενικευμένου «κλειστείτε όλοι μέσα» ή «εντάξει, τώρα βγείτε όλοι έξω» ως απάντηση, της διαρκούς πριμοδότησης της ιδιωτικής υγείας, της έμφασης στην «ατομική ευθύνη» για «κοινωνικές ασθένειες», οι απαντήσεις που επιχείρησαν να δώσουν οι Μπολσεβίκοι στο ζήτημα των επιδημιών στέκονται στον αντίποδα: Και δείχνουν ότι μια άλλη κοινωνική οργάνωση, με άλλες προτεραιότητες θα μπορούσε (πολύ περισσότερο με τις σημερινές δυνατότητες!) να αντιμετωπίσει πολύ διαφορετικά και πολύ πιο επιτυχημένα την «νέα εποχή επιδημιών» στην οποία έχουμε μπει.
16
αντισεξισμοσ
3 ιουνη 2020
«Ποτέ μη ξεχαστεί τι καναν στην Ελένη...» Δικαίωση έστω και 9 χρόνια μετά για το Μανώλη Κυπραίο. Πρόκειται για το φωτορεπόρτερ που καλύπτοντας τις διαδηλώσεις του 2011, έχασε την ακοή του από χειροβομβίδα κρότου λάμψης που έσκασε δίπλα του. Σύμφωνα με τις καταγγελίες που είχε κάνει ο ίδιος ο φωτορεπόρτερ η επίθεση της αστυνομίας έλαβε χώρα εντός στοάς στην οδό Φιλελλήνων. Ο Κυπραίος όπως δηλώνει έδειξε αμέσως τη δημοσιογραφική του ταυτότητα στον αρχηγό της διμοιρίας προκειμένου να τον διαβεβαιώσει ότι καλύπτει δημοσιογραφικά το γεγονός. Ο επικεφαλής της διμοιρίας αδιαφόρησε και διέταξε να του πετάξουν χειροβομβίδα κρότου λάμψης που έσκασε σε απόσταση μικρότερη από ένα μέτρο. Αποτέλεσμα ήταν ο φωτογράφος να χάσει την ακοή του και στη συνέχεια να ξυλοκοπηθεί από την ομάδα ΔΕΛΤΑ. Σχεδόν δέκα χρόνια μετά και με αδυναμία να εργαστεί λόγω της ζημίας που υπέστη, ο Κυπραίος δικαιώθηκε στις δικαστικές αίθουσες. Όπως ο ίδιος έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πρόκειται για «Μια μεγάλη νίκη για τη δημοκρατία, τους πολίτες, τον (αγωνιζόμενο) Τύπο και τη δικαιοσύνη. Μείναμε όρθιοι έστω και εννιά χρόνια μετά...». Ο Βασίλης Δημάκης τελικά δικαιώθηκε. Μετά από μια σκληρή μάχη που έδωσε με την ψυχή του και το σώμα του κατάφερε να διεκδικήσει τα αυτονόητα,το να μεταφερθεί ξανά στο κελί του στον Κορυδαλλό και να παρακολουθεί τα μαθήματα της σχολής του. Για να πετύχει όλα τα παραπάνω όμως έπρεπε να προχωρήσει τρεις φορές μέσα σε ένα μήνα σε απεργία πείνας. Ο Δημάκης ενόχλησε τις αρχές όταν με συγκρατούμενούς του διεκδίκησε καλύτερες συνθήκες στις φυλακές εν μέσω πανδημίας. Λόγω αυτού του γεγονότος εκδικητικά μεταφέρθηκε αρχικά στις φυλακές των Γρεβενών και μετά από αντιδράσεις ποικίλων φορέων κατάφερε να επιστρέψει στον Κορυδαλλό. Όχι όμως στο κελί του αλλά στα υπόγεια της γυναικείας πτέρυγας υπό το πρόσχημα του κορωνοϊού. Η προθεσμία παραμονής του εκεί πέρασε και ο Δημάκης συνέχισε να μην επιστρέφει χάνοντας παράλληλα τις παρακολουθήσεις της σχολής. Μετά από την τελευταία απεργία πείνας και δίψας καθώς και με την αλληλεγγύη των συμφοιτητών του και πλήθους κόσμου κατάφερε να νικήσει και να εκθέσει τη γενική γραμματεία «Αντεγκληματικής Πολιτικής». Στην ίδρυση νέου κόμματος προχώρησε ο Ηλίας Κασιδιάρης επιβεβαιώνοντας πλήρως την κατάρρευση της Χρυσής Αυγής. Το άλλοτε «αγαπημένο παιδί του αρχηγού» είναι ένα ακόμη από τα κεντρικά στελέχη που τον εγκαταλείπει για να κάνει δική του πολιτική κίνηση. Ο Μιχαλολιάκος δεν ήθελε να αφήσει την καρέκλα του «αρχηγού» και αυτός φαίνεται πως είναι ο βασικός λόγος ρήξης των σχέσεών τους. Ο Κασιδιάρης στο βίντεο της ανακοίνωσης του κόμματός του προσπάθησε να περάσει ένα πιο σοβαρό προφίλ. Μίλησε για ένα νέο εθνικό κόμμα που θα απαρτίζεται από σοβαρούς ανθρώπους προσπαθώντας να αποστασιοποιηθεί από τα τάγματα εφόδου, τα όπλα και τη σβάστικα που έχει στο μπράτσο του. Στο διάγγελμά του δεν ακούστηκε ούτε μια φορά η λέξη εθνικισμός. Όσο και να προσπάθησε όμως δεν έπεισε ότι δεν είναι ένας υποκριτής νεοναζί. Οι μνήμες άλλωστε είναι ακόμη νωπές... Στην επαναλαμβανόμενη καραντίνα που τους έχουν θέσει οι αρχές αντέδρασαν πρόσφυγες από τη δομή του Κρανιδίου. Περίπου 200 από τους 500 αιτούντες άσυλο πραγματοποίησαν πορεία προς το κέντρο της πόλης προκειμένου να προβάλλουν τα αιτήματά τους στους αρμόδιους φορείς. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πρόσφυγες κατάφεραν να προσπεράσουν τον αστυνομικό κλοιό και να φτάσουν έξω από το αστυνομικό τμήμα στο Πόρτο Χέλι. Οι αρχές φοβισμένες ζήτησαν από τους κατοίκους να κλείσουν τα μαγαζιά τους την ώρα που οι πρόσφυγες πραγματοποιούσαν την πορεία στους δρόμους της πόλης. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι άνθρωποι ξεχασμένοι από το κράτος, βρίσκουν τη δύναμη και διεκδικούν τα δικαιώματά τους κόντρα στις πολιτικές που με το πρόσχημα της πανδημίας επιδιώκουν να τους περιορίσουν και να τους φιμώσουν ακόμη παραπάνω.
ολόκ ληρ rpro ο στο ject. gr
Να σταματήσουμε τις γυναικοκτονίες Της Χρύσας Τσικαλουδάκη
Τ
ο Νοέμβριο του 2018, η Ελένη Τοπαλούδη (μόλις 21 χρόνων τότε) βιάστηκε και δολοφονήθηκε από δύο άντρες σχεδόν συνομηλίκους της (Μανώλης Κούκουρας και Αλέξανδρος Λουτσάι), οι οποίοι ήταν ελάχιστα γνωστοί της. Από τις πρώτες κιόλας ώρες, η δημοσιογραφική κάλυψη και αναμετάδοση της είδησης κινήθηκε στην κατεύθυνση της συσκότισης του πραγματικού χαρακτήρα του εγκλήματος ως μίας ωμής γυναικοκτονίας. Η επιμονή στην ερμηνεία του ψυχολογικού προφίλ των δραστών, υπονόμευε συστηματικά την αναγωγή του εγκλήματος στα κοινωνικά του αίτια. Υπήρξαν χυδαίες προσπάθειες διασυρμού της Ελένης και προσπάθειες «αγιοποίησης» του «εύπορου και από καλή οικογένεια» Ροδίτη και χρέωσης του εγκλήματος μόνο στον έτερο βιαστή και γυναικοκτόνο, λόγω της αλβανικής του καταγωγής. Οι σχετικές πιέσεις, όμως, στην υπόθεση της Ελένης, αποδείχτηκαν λιγότερο ικανές να μεταστρέψουν το κυρίαρχο αίσθημα της κοινωνίας: ο αποτροπιασμός για το ειδεχθές έγκλημα ήταν διάχυτος όσο ποτέ άλλοτε. Διάχυτη ήταν και η οργή: στο πρόσωπο της Ελένης, γονείς είδαν τις κόρες τους, που απειλούνται ακόμη και στις «ασφαλείς» επαρχιακές κοινωνίες όπου σπουδάζουν. Οι νέες γυναίκες είδαμε τις εαυτές μας, που στο δρόμο, στα αμφιθέατρα, στις εξόδους, ακόμη και μέσα στα σπίτια μας, αισθανόμαστε μία διαρκή απειλή. Αυτή η αυθόρμητη οργή εκφράστηκε πολύ γρήγορα με πολλούς τρόπους και σε συλλογικό επίπεδο. Στις 14 Δεκεμβρίου, λίγες μόλις ημέρες μετά τη δολοφονία της Ελένης, χιλιάδες γυναίκες και άνδρες συγκεντρώθηκαν και διαδήλωσαν στο κέντρο της Αθήνας, με κεντρικά συνθήματα: «Ούτε μία λιγότερη», «Δεν είμαστε όλες εδώ, λείπουν οι δολοφονημένες», «Για κάθε Ελένη έχουμε πόλεμο». Σχεδόν αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση της είδησης του βιασμού και της γυναικοκτονίας της Ελένης, συγκροτήθηκε η «Ανοιχτή Συνέλευση για τη γυναικοκτονία στη Ρόδο», κυρίως με πρωτοβουλία νεαρών γυναικών και φοιτητριών που σπούδαζαν στο νησί. Με κάλεσμα της Ανοιχτής Συνέλευσης οργανώθηκαν μαζικές συνελεύσεις σε διάφορες πόλεις ανά την Ελλάδα, με σκοπό τη δημιουργία ενός «δικτύου» επικοινωνίας και κοινού συντονισμού στη δράση. Χιλιάδες νέες γυναίκες με αφορμή αυτή τη γυναικοκτονία και τις κινητοποιήσεις που ζητούσαν δικαιοσύνη έγιναν φεμινίστριες και οργανώθηκαν σε φεμινιστικές και γυναικείες συλλογικότητες συνειδητοποιώντας ότι χρειάζεται μαζική και συλλογική απάντηση. Έξω και μέσα στο δικαστήριο αλλά και στο δρόμο βρέθηκαν πολλές συλλογικότητες, ανάμεσά τους η Συνέλευση 8 Μάρτη, η Καμία Ανοχή, το Μωβ. Αυτό το νέο δυναμικό αγωνιστριών και αγωνιστών έχει εκφραστεί έκτοτε πολλές φορές. Πρόκειται για ένα κίνημα που αντλεί μέρος της δυναμικής του από τα μεγαλειώδη φεμινιστικά κινήματα διεθνώς. Η ιστορική απόφαση του Μικτού Ορκω-
τού Δικαστηρίου, της 16ης Μαΐου, πρέπει να ιδωθεί μέσα στο παραπάνω πλαίσιο: η ανεπιφύλακτη και χωρίς ελαφρυντικά καταδίκη (ισόβια για το αδίκημα της εκ προθέσεως ανθρωποκτονίας και κάθειρξη 15 ετών για το αδίκημα του ομαδικού βιασμού) των δύο βιαστών, βασανιστών και δολοφόνων της Ελένης έρχεται ως δικαίωση του φεμινιστικού κινήματος, που επί χρόνια έξω από τις δικαστικές αίθουσες διεκδικεί να αποδοθεί δικαιοσύνη σε αντίστοιχες υποθέσεις. Αντ’ αυτού, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είδαμε το βάρος της απόδειξης να αντιστρέφεται και στην πράξη να «δικάζεται» το θύμα αντί του θύτη (τι φορούσε, γιατί ήταν έξω αργά τη νύχτα, γιατί πήγε στο σπίτι του δράστη αν δε συναινούσε, κ.ά.) ή το θύτη να πετυχαίνει ευνοϊκή ποινική μεταχείριση λόγω ελαφρυντικών (πχ «προτέρου εντίμου βίου», μεταμέλειας), μειωμένου καταλογισμού, μετεφηβικής ηλικίας, κλπ. Σε αυτή τη γραμμή κινήθηκε και η υπεράσπιση των δύο κατηγορουμένων, με το Ροδίτη μάλιστα, χωρίς την παραμικρή μεταμέλεια, να δηλώνει πως η Ελένη «το έπαιζε δύσκολη». Η απόφαση είναι «ιστορική» γιατί παράγει ένα σημαντικότατο δεδικασμένο, που ελπίζουμε ότι θα δώσει φωνή και σε δεκάδες άλλες γυναίκες να καταγγείλουν την κακοποίησή τους και αντίστοιχες υποθέσεις να οδηγηθούν στα δικαστήρια. Ιστορική είναι όμως και επειδή η εισαγγελική γραμμή παρέμεινε ακλόνητη παρά της πιέσεις. Η Εισαγγελέας Αριστοτέλεια Δόγκα, μεταξύ άλλων, στην αγόρευσή της αναφέρθηκε και σε κοπέλες που επίσης έπεσαν θύματα των συγκεκριμένων δραστών, αλλά οι υποθέσεις τους δεν είδαν το φως, ενώ κρατάμε, επίσης, την αποσαφήνισή της ότι σε καμία περίπτωση η σχέση δεν μπορεί να νοείται ως τεκμήριο διαρκούς συναίνεσης. Από την εισαγγελική αγόρευση δεν έλειψαν και τα προβληματικά σημεία. Η επανειλημμένη αναφορά στο θύμα ως «αφίλητη παρθένα» και «λαμπρό αστέρι, με πολύ υψηλούς στόχους», γεννά αναπόφευκτα το ερώτημα ποια θα ήταν η τύχη της υπόθεσης εάν το θύμα δεν έφερε, κατά την Εισαγγελέα, τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Οι αντιφάσεις αυτές αποδεικνύουν ότι υπάρχει ακόμη δρόμος να διανυθεί μέχρι τα θύματα της βίας να αποκτήσουν φωνή και να ελπίζουν σε δικαίωσή τους, ανεξαρτήτως ιδιότητας, εμφάνισης, οικογένειας, σεξουαλικής έκφρασης και επιλογών. Για να γίνει αυτό δυνατόν, δε θα πάψουμε να αναζητούμε τη δικαίωση όλων αυτών των γυναικών και την καταδίκη των βιαστών, των κακοποιητών, των δολοφόνων τους. Θα συνεχίσουμε να διεκδικούμε ένα νομοθετικό καθεστώς που θα καλύπτει στο μεγαλύτερο δυνατό εύρος τους τις περιπτώσεις εγκλημάτων όπως ο βιασμός, καθώς και μία δικονομική μεταχείριση αυτών των υποθέσεων που θα επιτρέπει να ακουστεί το θύμα μέσα σε όρους ασφάλειας και να αποδοθεί ουσιαστική δικαιοσύνη. Ο αγώνας για ορατότητα και δικαίωση μπορεί να δοθεί μόνο με επίγνωση των ορίων της αστικής δικαιοσύνης. Γιατί η βία είναι συστημική και δεν πρόκειται να εξαλειφθεί χωρίς τον αγώνα ενάντια στο ίδιο το σύστημα που γεννά και υποθάλπει το σεξισμό, τις διακρίσεις και την εκμετάλλευση.
διεθνη
3 ιουνη 2020
17
Μετά τη συγκρότηση κυβέρνησης στο Ισραήλ
Ετοιμάζουν νέα αρπαγή παλαιστινιακών εδαφών Του Πάνου Πέτρου
Μ
πορεί να αντιμετωπίζει δικαστικές έρευνες για διαφθορά, μπορεί να χρειάστηκε 18 μήνες πολιτικού αδιεξόδου και 3 διαδοχικές εκλογικές μάχες, αλλά ο Νετανιάχου τα κατάφερε ξανά. Παραμένει πρωθυπουργός του Ισραήλ –το πόστο που κρατά αδιάλειπτα από το 2009. Χρειάστηκε μια δικαστική γνωμοδότηση υπέρ του δικαιώματος ενός υπόδικου να σχηματίσει κυβέρνηση. Χρειάστηκε επίσης την πανδημία Covid19 ως αφορμή για τον Μπένι Γκαντζ -τον άνθρωπο που σε διαδοχικές εκλογικές μάχες είχε ως βασική προγραμματική «σημαία» την άρνησή του να αποδεχτεί τον «Μπίμπι» ως πρωθυπουργό- να κάνει τη μεγάλη κωλοτούμπα και να αποδεχτεί τη συγκυβέρνηση.
δή το 30% των παλαιστινιακών εδαφών– από το Κράτος του Ισραήλ.
Πολιτικά προβλήματα
Το ζήτημα της προσάρτησης
Το γραφειοκρατικό παζάρι (για να βολευτούν όλοι) κατέληξε στη μεγαλύτερη κυβέρνηση στην ιστορία του Ισραήλ: με 36 υπουργεία, 16 υφυπουργεία και τον θεσμό του «εναλλακτικού πρωθυπουργού». Αυτή την θέση θα κρατάει ο Μπένι Γκαντζ για τους επόμενους 18 μήνες, όταν προβλέπεται να γίνει η «εναλλαγή» και να αλλάξει ρόλους με τον Νετανιάχου. Το κόμμα του Γκαντζ, αν και ξεκίνησε τη διαπραγμάτευση ως «ίσος προς ίσο» εκλογικά, μπαίνει στη συγκυβέρνηση εμφανώς αποδυναμωμένο -18 από τους 33 βουλευτές του διαφώνησαν με τη συγκυβέρνηση κι εγκατέλειψαν το κόμμα. Ό,τι έχασε σε κοινοβουλευτική δύναμη, το κέρδισε σε υπουργεία. Αν και διαθέτει 15 βουλευτές (+2 του Εργατικού Κόμματος που συνασπίστηκαν μαζί του), ο Γκανζ μοίρασε σε δικούς του 18 υπουργεία –όσα είχε και ο Νετανιάχου να μοιράσει στο κόμμα του και στους συμμάχους του. Αυτός ο παράγοντας μπορεί να αποτελέσει μια πηγή εντάσεων μέσα στο Λικούντ (που αισθάνεται υπουργικά ριγμένο…) κι έναν επιπλέον λόγο ο Νετανιάχου να καταφύγει με την πρώτη ευκαιρία σε νέες κάλπες –με την ελπίδα να πετύχει την πολυπόθητη πλειοψηφία, τώρα που έβαλε τον βασικό του ανταγωνιστή σε διαλυτική κρίση. Η νέα κυβέρνηση υποτίθεται ότι έχει ως προτεραιότητα την πανδημία και τον οικονομικό της αντίκτυπο (που χτυπά σκληρά και το Ισραήλ που πρώτη φορά αντιμετωπίζει τόσο σοβαρά ζητήματα). Αλλά σε ό,τι μας αφορά, εξετάζουμε πάντα τις πολιτικές εξελίξεις στο Ισραήλ πάντοτε από τη σκοπιά της παλαιστινιακής υπόθεσης. Εκεί άλλωστε υπήρξε και η μοναδική καθαρή και κατοχυρωμένη γραπτά προγραμματική συμφωνία της συγκυβέρνησης: Η προώθηση της προσάρτησης της Κοιλάδας του Ιορδάνη και των 131 Ισραηλινών εποικισμών στη Δυτική Όχθη –δηλα-
Ο σχετικός πολιτικός ανταγωνισμός στο Ισραήλ αφορούσε πάντοτε την καλύτερη τακτική στην προσπάθεια υλοποίησης του σιωνιστικού σχεδίου αρπαγής της ιστορικής Παλαιστίνης. Το λεγόμενο «στρατόπεδο της ειρήνης» (και σήμερα ο Γκαντζ, ο χασάπης της Γάζας το 2014 για να μη ξεχνιόμαστε), πάντοτε προτιμούσε μια «ήπια» μέθοδο, κρυμμένη πίσω από φύλα συκής όπως η «ειρηνευτική διαδικασία», που θα εξυπηρετούν τις διεθνείς δημόσιες σχέσεις του Κράτους του Ισραήλ ενώ αυτό προχωρά ντεφάκτο στο σχεδιασμό του εις βάρος των Παλαιστινίων. Αυτό συμβαίνει και σήμερα. Όπου η πτέρυγα του Γκανζ ζητά καθώς θα προωθείται η προσάρτηση, να «καταβληθεί κάθε προσπάθεια για τη διατήρηση των καλών σχέσεων του Ισραήλ με τα αραβικά κράτη, την ΕΕ» κλπ. Αυτά μάλλον δεν απασχολούν ιδιαίτερα τον Νετανιάχου. Σύμφωνα με τον Τζαμάλ Ζαχάλκα, Παλαιστίνιο πολίτη του Ισραήλ και βουλευτή του παλαιστινιακού κόμματος Μπαλάντ, πρόκειται για «πληγωμένο λύκο… που θα γίνει πιο επιθετικός και καταστροφικός… έχει αρχίσει να πιστεύει ότι είναι ο εκλεκτός που θα σώσει το λαό του Ισραήλ». Με μια λιγότερο ποιητική-ψυχολογική-θρησκευτική γλώσσα, θα πούμε ότι ο Νετανιάχου έχει κάνει μια «ανάγνωση» του συσχετισμού δυνάμεων που τον έχει κάνει να πιστέψει ότι μπορεί να βάλει οριστική ταφόπλακα στον αγώνα των Παλαιστινίων στην εποχή του, απαλλαγμένος από τα δημοσιοσχεσίτικα «κρατήματα» και τα διπλωματικά «φύλα συκής» των προκατόχων του. Όταν δηλώνει ότι μετά την 1η Ιούλη τα χέρια του είναι ελεύθερα για να υλοποιήσει το σχεδιασμό προσάρτησης, πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή. Το μόνο που είναι άγνωστο, είναι το πότε ακριβώς θα προχωρήσει η επίθεση (επισημοποίησης της) αρπαγής (επιπλέον) παλαιστινιακών εδαφών. Η μόνη «ρή-
τρα» στη συμφωνία Γκαντζ-Νετανιάχου (απολύτως αποκαλυπτική κι αυτή) είναι η προϋπόθεση «πλήρους στήριξης των ΗΠΑ». Το ερώτημα είναι αν ο Νετανιάχου θα θελήσει να εκμεταλλευτεί την παρουσία του Τραμπ στο Λευκό Οίκο, άρα θα έχουμε εξελίξεις μεταξύ Ιούλη και Νοέμβρη, ή αν θα προτιμήσει να περιμένει την αμερικανική κάλπη του Νοέμβρη, για να γνωρίζει με ποιον θα έχει να συνομιλήσει μεσοπρόθεσμα.
Επόμενη μέρα
Σε κάθε περίπτωση, κάποια πράγματα είναι βέβαια. Το πρώτο αφορά τις προθέσεις της ισραηλινής κυβέρνησης. Ο Νετανιάχου διευκρίνησε ως προς την προσάρτηση ότι οι Παλαιστίνιοι αυτών των εδαφών δεν θα αποκτήσουν δικαιώματα πολίτη του Ισραήλ. «Θα παραμείνουν παλαιστινιακοί θύλακες», αλλά «ο ισραηλινός έλεγχος της ασφάλειας θα ισχύει και στις περιοχές τους». Πρόκειται για ωμή παραδοχή της «λύσης» που έχουν στο μυαλό τους στο Κράτος του Ισραήλ για να το πώς θα λύσουν το ζήτημα της επέκτασης εδαφών αλλά χωρίς αλλοίωση του «εβραϊκού χαρακτήρα» του Κράτους. Αναφερόμενος στο συνολικό σχέδιο Τραμπ, που δέχεται κριτικές… εκ δεξιών (!!!) στο Ισραήλ γιατί κάνει λόγο για «παλαιστινιακό κράτος», ο Νετανιάχου ήταν αποκαλυπτικά ειλικρινής: «Θα πρέπει να αποδεχθούν ότι θα έχουμε τον έλεγχο ασφαλείας σε όλες τις περιοχές. Αν θα αποδεχτούν όλα αυτά, τότε θα μπορέσουν να αποκτήσουν μια δική τους οντότητα που ο πρόεδρος Τραμπ περιγράφει ως κράτος». Από άγχος να προσέξει τα λόγια του για να μη θεωρηθεί «ενδοτικός», είπε την απόλυτη αλήθεια για αυτό που ετοιμάζεται: «μια οντότητα» την οποία μόνο ο Τραμπ «περιγράφει ως κράτος»… Το δεύτερο που είναι βέβαιο είναι η ανάγκη αλλαγής στρατηγικής στο παλαιστινιακό κίνημα. Με τα λόγια του Τζαμάλ Ζαχάλκα: «ακύρωση των Συμφωνιών του Όσλο, ανάκληση της αναγνώρισης του Ισ-
ραήλ, τερματισμός της συνεργασίας στην ασφάλεια, επίλυση των εσωτερικών διαιρέσεων και ενοποίηση του αγώνα των Παλαιστινίων παντού: στη Δυτική Όχθη, την Ιερουσαλήμ, τη Γάζα, τους εξόριστους και τους Παλαιστίνιους μέσα στο Ισραήλ». Το τρίτο αφορά το διεθνές τοπίο. Σε επίπεδο γεωπολιτικής, «από τα πάνω», πράγματι ο συσχετισμός είναι τόσο καταθλιπτικός (σε βάρος των Παλαιστινίων) όπως τον διαβάζει ως «ευκαιρία» ο Νετανιάχου. Είναι υπόθεση του διεθνούς κινήματος αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό να πιέσει και να υποχρεώσει όσους τάχα διαφωνούν με την κατάφωρη παραβίαση της διεθνούς νομιμότητας από το Ισραήλ και από το σχέδιο Τραμπ να δράσουν. Στον αραβικό κόσμο, τα αδέρφια μας πρέπει να κάνουν τους φόβους της Σιν Μπετ (για τη στάση που θα πάρει η Ιορδανία, η Αίγυπτος και άλλα φιλικά προς το Ισραήλ καθεστώτα) πραγματικότητα. Στην Ευρώπη, αναλογεί σε μας να πιέσουμε για μποϊκοτάζ και κυρώσεις τις κυβερνήσεις που δήθεν κόπτονται για «δίκαιη λύση» και θα κληθούν σύντομα να δείξουν στοιχειώδη αντιστοιχία λόγων κι έργων, όταν θα υφαρπάζεται μονομερώς και παράνομα ακόμα κι αυτό το κομμάτι γης που η «διεθνής κοινότητα» τάζει στους Παλαιστίνιους αέναα ως «μελλοντική πατρίδα»…
Ελλάδα Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, που φέτος «γιόρτασε» μια ντροπιαστική επέτειο, αυτήν των 30 χρόνων από την έναρξη διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ, που θα όφειλε να λειτουργεί ως υπενθύμιση ότι δεν ήταν πάντοτε φυσιολογικό κι αυτονόητο να έχει δεσμούς κανείς με το κράτος-τρομοκράτη. Υπήρξε και μια άλλη –δική μας επέτειος: των 10 χρόνων από την αποστολή Free Gaza, την πειρατική επίθεση στο στολίσκο που κατέληξε σε μακελειό στο Μαβί Μαρμαρά αλλά και σε συλλήψεις αλληλέγγυων από Ελλάδα και αλλού. Τότε πρωτοστάτησε η Κυπριακή κυβέρνηση στη «διευκόλυνση» του Ισραηλινού σχεδιασμού, ενώ η Ελλάδα είχε ακόμα μια πιο «αξιοπρεπή» στάση (πχ επιτρέποντας τον απόπλου των πλοίων και διαμαρτυρόμενη για την παράνομη επίθεση). Την ίδια χρονιά, άρχισαν να κυκλοφορούν στα ΜΜΕ οι πρώτοι «χάρτες των ΑΟΖ» (ως ανεπίσημη ακόμα πολιτική, εισηγούμενη από τον Σερ Μαρκεζίνη σε φύλλα εφημερίδων), εμφανίστηκε το «εθνικό συμφέρον» και μπήκαν οι βάσεις για τον διαβόητο «Άξονα» (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ). Έκτοτε αυτή η στρατηγική συμμαχία βαθαίνει διαρκώς, είτε με ΓΑΠ, είτε με Παπαδήμο, είτε με Σαμαροβενιζέλο, είτε με Τσίπρα, είτε με Μητσοτάκη (της γνωστής οικογενείας που «άνοιξε το δρόμο» και το μακρινό 1990). Από τότε, «το Ισραήλ σκοτώνει κι η Ελλάδα καμαρώνει» που έλεγε κι ένα σύνθημα. Είναι μια ντροπή που πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να σταματήσει. Όχι στο όνομά μας!
18
ΔΙΕΘΝΗ
3 IOYNH 2020
Γαλλία Στη Γαλλία, ο Μακρόν είχε κάνει µια κάποια δηµόσια «αυτοκριτική» για τις απόψεις του για το ρόλο των δηµόσιων νοσοκοµείων, τις µέρες που η πανδηµία εξαπλωνόταν και οι υγειονοµικοί αναγνωρίζονταν πλατιά ως «ήρωες της πρώτης γραµµής». Σήµερα, οι εργαζόµενοι στα νοσοκοµεία δηλώνουν ότι «δεν επιστρέφουµε στην προηγούµενη κατάσταση» και κινητοποιούνται ζητώντας καλύτερο ιατρικό εξοπλισµό, αυξήσεις µισθών, τουλάχιστον 10.000 προσλήψεις και τερµατισµό της λειτουργίας των νοσοκοµείων µε κριτήρια «αγοράς». Μικρές συγκεντρώσεις έγιναν έξω από µια σειρά νοσοκοµεία σε Παρίσι, Ναντ, Τουλούζ, Ρουέν. Σε συγκέντρωση έξω από ένα νοσοκοµείου του Παρισιού, οι «ήρωες» αντιµετωπίστηκαν µε 3 συλλήψεις και δεκάδες πρόστιµα για «συγκέντρωση άνω των δέκα ατόµων». Τα συνδικάτα των υγειονοµικών έχουν καλέσει σε νέες, πανεθνικές διαδηλώσεις στις 16 Ιούνη…
Η συσσωρευµένη οργή πυροδοτεί ένα κύµα
Π
αραθέτουµε δίπλα αποσπάσµατα άρθρου της Κιγιάνγκα-Γιαµάτα Τέιλορ, που δηµοσιεύτηκε στους New York Times τις πρώτες στιγµές µετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ. Με τον εύγλωττο τίτλο «Φυσικά και θα υπάρξουν διαδηλώσεις», υπερασπιζόταν τις πρώτες κινητοποιήσεις στη Μινεάπολις και ταυτόχρονα εκτιµούσε ότι «δυνατότητες για τέτοιου είδους εκρήξεις υπάρχουν σε κάθε πόλη». Στο άρθρο της θα βρει κανείς µια εξαιρετική περιγραφή όλων των αιτιών της σηµερινής εξέγερσης στους δρόµους των ΗΠΑ. Είναι οι αιτίες που γέννησαν µετά το 2014 και το κίνηµα Black Lives Matter. Οι σηµερινές διαδηλώσεις είναι «συνέχεια» αυτού του κινήµατος, αλλά ταυτόχρονα είναι και µια «τοµή». Στις αιτίες που περιγράφει η Κιγιάνγκα, πρέπει να προστεθεί το συνολικότερο υπόβαθρο της περιόδου που ζούµε. Στο προηγούµενο φύλλο της «Ε.Α.» παραθέταµε την εκτίµηση άρθρου του Bloomberg για «ερχόµενες εξεγέρσεις», όπου γραφόταν γλαφυρά: «πίσω από τις πόρτες των κλεισµένων σε καραντίνα νοικοκυριών, στις µακρές ουρές των συσσιτίων, στις φυλακές και στις παραγκουπόλεις και στα στρατόπεδα προσφύγων –όπου οι άνθρωποι ήταν πεινασµένοι, ασθενείς κι ανήσυχοι ακόµα και πριν το ξέσπασµα της επιδηµίας– η τραγωδία και τα ψυχολογικά τραύµατα συσσωρεύονται. Αυτές οι πιέσεις θα εκραγούν, µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο». Αρκετοί συµµετέχοντες στις σηµερινές άγριες διαδηλώσεις στις ΗΠΑ, εντοπίζουν το γενικό αίσθηµα και κλίµα και κάνουν λόγο για «κάτι διαφορετικό από το Black Lives Matter», ότι «δεν είναι όπως το 2014». Καταρχήν οι διαδηλώσεις έχουν εξαπλωθεί σε πάρα πολλές πόλεις. Συνήθως οι κινητοποιήσεις περιορίζονταν στην Πολιτεία όπου έγινε η δολοφονία κάποιου µαύρου. Ακόµα και στις πιο εκτεταµένες διαδηλώσεις ή και τοπικές εξεγέρσεις (Φέργκιουσον, Βαλτιµόρη) που προκάλεσαν πανεθνική συζήτηση, η εξάπλωση αφορούσε µικρές σχετικά κινητοποιήσεις που είχαν τη µορφή ακτιβισµών «σε αλληλεγγύη µε την εξέγερση». Στους δρόµους της Ατλάντα, του Λος Άντζελες, της Ουάσινγκτον, εξελίσσονται µαζικές κινητοποιήσεις που αφορούν συσσωρευµένη οργή των συµµετεχόντων κι όχι µόνο «αλληλεγγύη στα αδέρφια στη Μινεάπολις» -δίνοντας χαρακτηριστικά γενικευµένου ξεσηκωµού. Η µαχητικότητα των διαδηλωτών επίσης ξεχωρίζει. Αλλού δέχονται επιθέσεις τα Αστυνοµικά Τµήµατα, αλλού καταλαµ-
Η κατάρρευση
Φυσικά Της Κιγιάνγκα-Γιαµάτα Τέιλορ
Ε βάνεται το CNN, αλλού η αστυνοµία ή και η Εθνοφρουρά εκδιώκεται από γειτονιές, ενώ «πολιορκείται» µέχρι και ο Λευκός Οίκος (υποχρεώνοντας τον Τραµπ να κλειδωθεί σε υπόγειο καταφύγιο, έστω για µια ώρα!). Όλα αυτά σε συνθήκες κλιµάκωσης της καταστολής, µε απαγόρευση κυκλοφορίας σε πολλές πόλεις η οποία γίνεται ανέφικτο να επιβληθεί (είτε από επιχειρησιακή αδυναµία, είτε από πολιτικό υπολογισµό απέναντι στα χειρότερα). Πέρα από τα εντυπωσιακά πλάνα που χαρίζουν οι συγκρούσεις, υπάρχουν και τραγούδια όπως το «Glory» που γράφτηκε ως σάουντρακ της ταινίας «Σέλµα» κι έγινε σήµερα σάουντρακ διαδηλωτών που το ακούνε σιωπηλοί µε υψωµένες γροθιές ως το διαχρονικό «Fuck the Police». Υπάρχουν και συγκλονιστικές οµιλίες νεαρών, χαρισµατικών µαύρων αγοριών και κοριτσιών που συγκλονίζουν τα πλήθη. Υπάρχουν στιγµές αλληλεγγύης (ακόµα και στις «λεηλασίες», που σε µερικές περιπτώσεις γίνεται οργανωµένη διανοµή της «λείας»…) ή ενσυναίσθησης, µε τους συγκεντρωµένους να γονατίζουν κρατώντας ο ένας το χέρι της άλλης κ.ο.κ. Υπάρχουν και µικρές «ατοµικές» ιστορίες µικρο-αντίστασης, όπως εκείνου του τύπου που «χάκαρε» τους ασύρµατους της αστυνοµίας του Σικάγο κι αναµετάδιδε το «Fuck the Police» ή των 4 ντελιβεράδων που διαδοχικά ο ένας µετά τον άλλο αρνήθηκαν να παραδώσουν
φαγητό στο σπίτι του δολοφόνου, που ήταν προστατευµένο από διµοιρίες και περικυκλωµένο από διαδηλωτές. Κυρίως, η σηµερινή µαύρη εξέγερση αποκτά πλατύτερες συµµαχίες. Από την παρουσία της µεξικάνικης σηµαίας στις διαδηλώσεις µέχρι την πρωτοφανή µαζική παρουσία της λευκής νεολαίας κι από τη διακοπή της συνεργασίας πανεπιστηµίων και σχολείων της Μινεσότα µε τα Αστυνοµικά Τµήµατα ως την άρνηση των σωµατείων των οδηγών λεωφορείων να συνεργαστούν στη µεταφορά προσαχθέντων διαδηλωτών. Σωστά η Τέιλορ ανακαλεί στη µνήµη τις µαύρες εξεγέρσεις της δεκαετίας του ’60. Αυτό που εξελίσσεται στις ΗΠΑ θυµίζει έντονα εκείνες τις µεγάλες µέρες. Κι αντλεί δύναµη από την κληρονοµιά τους. Όταν οι σηµερινές ακτιβιστές υπερασπίζονται την εξέγερσή τους στα κοινωνικά δίκτυα, ανατρέχουν στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ για να πουν ότι αυτή «είναι η γλώσσα όσων δεν έχουν φωνή». Όταν ο νεαρός µε την ντουντούκα φωνάζει «είµαστε µη-βίαιοι µε όσους δεν είναι βίαιοι απέναντί µας» αντηχεί η φωνή του Μάλκολµ X στους δρόµους της Μινεάπολις. Όταν εκατοντάδες και χιλιάδες νεαροί χωρίς προηγούµενη πολιτική δράση ξέρουν να σηκώνουν τις γροθιές τους όταν συγκεντρώνονται, είναι η Γροθιά του Πάνθηρα αυτή που υψώνεται ξανά στον ουρανό…
ίτε είµαστε έτοιµοι είτε όχι, η ζωή στις ΗΠΑ επιστρέφει σε κάποιου είδους κανονικότητα. Και η κανονικότητα αναπόφευκτα περιλαµβάνει αστυνοµικούς να σκοτώνουν µαύρους και να προκαλούνται διαδηλώσεις στους δρόµους. Η χώρα ξαναβρίσκει τους γνωστούς ρυθµούς της. Αυτήν τη φορά είναι η Μινεάπολις. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν κατέβει στους δρόµους για να διαµαρτυρηθούν ενάντια στη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ. Είναι εύκολο να κατανοήσει κανείς την αντίδραση των πολυφυλετικών διαδηλωτών στη Μινεάπολις. (αν δείτε προσεκτικά, συµµετέχουν εκατοντάδες λευκοί –η «διασταύρωση» των αδικιών είναι εµφανής και για αυτούς). Αυτή η άνοιξη έχει οδηγήσει σε τουλάχιστον 23.000 σχετιζόµενους µε τον Covid-19 θανάτους στη µαύρη Αµερική. Ο κοροναϊός επελαύνει στις µαύρες κοινότητες, ρίχνοντας φως και ταυτόχρονα επιταχύνοντας τις παγιωµένες κοινωνικές ανισότητες που έκαναν τους αφροαµερικάνους πιο ευάλωτους απέναντι στην ασθένεια. Αν υπήρχε οποιαδήποτε αµφιβολία για το αν οι φτωχοί και εργαζόµενοι αφροαµερικάνοι είναι αναλώσιµοι, τώρα δεν µπορεί να υπάρχει καµία. Είναι εµφανές ότι η κρατική βία δεν είναι αποκλειστική υπόθεση της αστυνοµίας µόνο. Η οργή δεν ενισχύεται µόνο από την υψηλότερη θνησιµότητα των αφροαµερικάνων, αλλά και από δηµοσιοποιηµένες περιπτώσεις όπου νοσηλευτές ή γιατροί αρνήθηκαν την περίθαλψη αφροαµερικάνων επειδή δεν πίστεψαν τα παράπονά τους για συµπτώµατα. Εξίσου εξοργιστική είναι η υπόθεση ότι οι αφροαµερικάνοι έχουν ατοµική ευθύνη που πεθαίνουν σε δυσανάλογα µεγάλους ρυθµούς. Ακόµα και οι φαινοµενικά αβλαβείς οδηγίες για κοινωνική αποστασιοποί-
3 ioynh 2020
διεθνη
19
Ισπανικό Κράτος
Ιταλία
Στη Βαρκελώνη, η Νισάν ανακοίνωσε ότι κλείνει εργοστάσιο που απασχολούσε 3.000 εργαζόμενους, παρά την ανακοίνωση της κεντρικής κυβέρνησης ότι οι θέσεις εργασίας ήταν «εγγυημένες» και παρά διάθεση της τοπικής κυβέρνησης να προσφέρει 100 εκατ. στην εταιρεία. Είναι ένα μόνο κρούσμα μιας καταιγίδας που έρχεται και δεν θα ανακοπεί με «εγγυήσεις» και «προσφορές ρευστότητας». Περισσότερο από 1.000 εργάτες δημιούργησαν αυτοκινητοπομπή, έπειτα συγκεντρώθηκαν γύρω από το εργοστάσιο, αποκλείοντας την πρόσβαση στην περιοχή και έβαλαν φωτιά σε λάστιχα στην είσοδο, φωνάζοντας «πόλεμος». Είναι κι αυτή η απάντηση ένα μόνο κρούσμα μιας άλλης «καταιγίδας» που μπορεί και μακάρι να έρθει…
Στην Ιταλία, κάποιοι άλλοι «ήρωες», πολύ πιο αφανείς, απέργησαν στις 21 Μάη. Ήταν οι μετανάστες εργάτες γης, που δουλεύουν σαν σκλάβοι, απειλούνται ανά πάσα στιγμή με απέλαση (μιας και το διάταγμα Σαλβίνι δεν ακυρώθηκε ποτέ από την νέα συγκυβέρνηση) και τους παραχωρήθηκε μόνο μια «προσωρινή ρύθμιση» της παρουσίας τους στην Ιταλία για να κρατήσουν την διατροφική παραγωγή όρθια. Σε Φότζια, Ρέτζιο Καλάμπρια, Καζέρτα, Λιβόρνο, Ρίμινι, Κρεμόνα και αλλού οι απεργοί απαίτησαν πλήρη νομιμοποίηση και αξιοπρεπείς μισθούς, αφήνοντας μπροστά στις έδρες των τοπικών κυβερνήσεων κιβώτια γεμάτα λαχανικά, ως σύμβολο της «αόρατης εργασίας» τους…
εξέγερσης που θυμίζει τη δεκαετία του ‘60 της πολιτικής και της διακυβέρνησης δεν αφήνει άλλες επιλογές
και θα υπάρξουν διαδηλώσεις ηση έχουν δημιουργήσει μια νέα δικαιολογία για την αστυνομία να παρενοχλεί αφροαμερικάνους. Στη Νέα Υόρκη οι μαύροι αποτελούν το συγκλονιστικό 93% των συλλήψεων που έχουν σχέση με τις οδηγίες για τον κοροναϊό. Αντίστοιχες φυλετικές ανισότητες υπάρχουν και στο Σικάγο. Σε μια περίοδο όπου τα αστυνομικά τμήματα έχουν υποσχεθεί να μειώσουν τις συλλήψεις για να αποτρέψουν την εξάπλωση του ιού στις τοπικές φυλακές, στο όνομα της υπεράσπισης της δημόσιας υγείας, οι αφροαμερικάνοι παραμένουν στο στόχαστρο. Σε τελική ανάλυση, γιατί έπρεπε εξαρχής να συλλάβει η αστυνομία τον Τζορτζ Φλόιντ για πλαστογράφηση, ένα «έγκλημα» φτώχειας που διαπράττουν απελπισμένοι χαμηλόμισθοι εργάτες; Όταν λευκοί διαδηλωτές, οπλισμένοι σαν αστακοί, στο Μίσιγκαν και αλλού, απειλούν εκλεγμένους αξιωματούχους, ο πρόεδρος τους επαινεί ως «πολύ καλούς ανθρώπους» και γενικά αφήνονται ήσυχοι. Σίγουρα δεν στραγγαλίζονται μέχρι θανάτου στους δρόμους. Αντίθετα, όταν ο κυβερνήτης της Μινεσότα κάλεσε την Εθνοφρουρά, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι αυτοί που διαδηλώνουν ενάντια στην αστυνομική βία μπορεί να πυροβοληθούν. Τις τελευταίες εβδομάδες, υπήρξε η βιντεοσκοπημένη δολοφονία του Αχμάντ Άρμπερι στην Τζόρτζια, η άγρια εκτέλεση της Μπριόνα Τέιλορ από την αστυνομία του Λούισβιλ και η δολοφονία του Τόνι Μακντέιντ, ενός μαύρου τρανς άντρα, από αστυνομικούς στο Ταλαχάσι. Εν τω μεταξύ, υπάρχει και η περίπτωση που πήρε μεγάλη δημοσιότητα, για μια λευκή γυναίκα στο Σέντραλ Παρκ που κάλεσε την αστυνομία καταγγέλοντας έναν μαύρο που της ζήτησε να περάσει το λουρί στο σκύλο της. Οι συνέπειες που θα μπορούσε να έχει αυτό το τηλεφώνημα έγιναν καθαρές από τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ. Κάτι άλλο που είναι αναμφισβήτητο στις οργισμένες διαδηλώσεις στη Μινεάπολις και όλη τη χώρα είναι το αίσθημα ότι το κράτος είναι είτε συνένοχο είτε ανίκανο να υλοποιήσει ουσιαστικές αλλαγές.
Ποιες είναι οι εναλλακτικές στη διαδήλωση, όταν το κράτος δεν κάνει ούτε τα βασικά και όταν αστυνομικοί που παραβιάζουν το νόμο σπανίως δέχονται έστω μια ποινή-χάδι για εγκλήματα που θα οδηγούσαν σε πολυετή φυλάκιση έναν απλό πολίτη; Όταν δεν μπορείς να κερδίσεις δικαιοσύνη μέσα από την εμπλοκή στο σύστημα, τότε πρέπει να βρεις άλλους τρόπους να το αλλάξεις. Δεν το γράφω ως ευχή, αλλά ως προαίσθημα. Η σύγκλιση αυτών των τραγικών γεγονότων –μια πανδημία που σκοτώνει δυσανάλογα πολλούς μαύρους, η αποτυχία του κράτους να τους προστατεύσει και το κυνηγητό των μαύρων από την αστυνομία– επιβεβαίωσε αυτό που οι περισσότεροι ξέραμε ήδη: Αν δεν κινητοποιηθούμε εμείς και όσοι στέκονται στο πλευρό μας για να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας, δεν θα το κάνει κανένας επίσημος θεσμός. Οι μαύροι νεολαίοι πρέπει να υπομείνουν τα τραύματα που προκαλούν οι πλαστικές σφαίρες και τα εγκαύματα των κάνιστρων των δακρυγόνων γιατί το κράτος μας έχει εγκαταλείψει. Οι Ζωές των Μαύρων Έχουν Αξία μόνο επειδή θα το επιβάλουμε εμείς. Δεν είναι κάτι καινούργιο στην ιστορία μας. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι αφροαμερικάνοι κάτοικοι των πόλεων είδαν τις αντιφάσεις μιας κοινωνίας που έστελνε ανθρώπους στο φεγγάρι, ενώ επέτρεπε στους αρουραίους να δαγκώνουν μαύρα παιδιά στα σπίτια τους τις νύχτες. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αδιαφόρησε για τις άθλιες κατοικίες στις οποίες είχαν στοιβαχτεί οι αφροαμερικάνοι εξαιτίας των φυλετικών διαχωρισμών στις γειτονιές. Όπου κι αν κοίταζαν οι αφροαμερικάνοι, το κράτος δεν ήταν απλά αδιάφορο απέναντι στα βάσανά τους αλλά συνεργός στο έγκλημα. Αυτή ήταν η αιτία των μαύρων εξεγέρσεων που σάρωσε τις πόλεις σε όλη τη χώρα κατά τη δεκαετία του ’60, την ίδια εποχή που ξεδιπλωνόταν το Κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα στο Νότο. Η αποτυχία του κράτους να υλοποιήσει οποιοδήποτε αίτημα των αφροαμερικάνων, οδήγησε εκατοντάδες χιλιάδες από αυτούς να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους. Δεν είχε καμία σημασία τότε, όπως
δεν έχει και τώρα, αν η λευκή κοινωνία εγκρίνει ή αποδοκιμάζει αυτή τη δράση. Αυτό που είχε σημασία ήταν ότι οι επίσημοι μηχανισμοί για κοινωνική αλλαγή δεν λειτούργησαν, υποχρεώνοντας τους αφροαμερικάνους να δράσουν. Πριν 6 χρόνια, οι διαδηλώσεις στο Φέργκιουσον έβαλαν τις βάσεις για την άνοδο του κινήματος Black Lives Matter, το οποίο έχει τις ρίζες του σε παρόμοιου είδους κοινωνικές ανισότητες. Έμοιαζε παράδοξο που αυτό το νέο κίνημα ξέσπασε στην εποχή του πρώτου αφροαμερικανού προέδρου της χώρας και με τη μεγαλύτερη παρουσία αφροαμερικανών στο Κογκρέσο από ότι οποτεδήποτε άλλοτε στην ιστορία. Όμως όλη αυτή η
συσσωρευμένη μαύρη πολιτική εξουσία δεν σταμάτησε την αστυνομική βαρβαρότητα. Όπως δεν σταμάτησε την κατάρρευση της μαύρης ιδιοκτησίας στέγης, την διεύρυνση του φυλετικού χάσματος στο εισόδημα ή τη χιονοστοιβάδα χρεών φοιτητικών δανείων που στραγγάλιζαν τους νεαρούς μαύρους. Δεν είχε σημασία αν οι προσδοκίες ήταν πολύ μεγάλες για το τι θα πετύχαινε ένας μαύρος πρόεδρος. Αυτό που είχε σημασία ήταν ότι όταν η κυβέρνηση απέτυχε να κάνει οποιαδήποτε ουσιώδη αλλαγή στις ζωές των ανθρώπων, οι αφροαμερικάνοι κατέβηκαν στους δρόμους για να κάνουν τις Μαύρες Ζωές να Έχουν Αξία.
Η Κιγιάνγκα-Γιαμάτα Τέιλορ, έχει ασχοληθεί με την υπόθεση της Μαύρης Απελευθέρωσης και με τις δύο ιδιότητές της, εκείνη της ακτιβίστριας αλλά κι εκείνη της ακαδημαϊκού. Το σχετικό βιβλίο της ξεχώρισε μέσα στη σχετική βιβλιογραφία που πύκνωσε μετά το 2014 και την άνοδο του κινήματος Black Lives Matter. Ο Κορνέλ Γουέστ, μια από τις πιο διάσημες «φωνές» της μαύρης Αμερικής, έγραψε ότι «Αυτό το λαμπρό βιβλίο είναι η καλύτερη ανάλυση που έχουμε μέχρι τώρα για τη στιγμή του Black Lives Matter, μέσα στη μακρά πορεία για την ελευθερία στην Αμερική». Το 2017, οι εκδόσεις Red Marks κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα το βιβλίο της, όπου ερευνά τα ιστορικά και σύγχρονα προβλήματα που συνδέονται με το ρατσισμό και τη διατήρηση της δομικής ανισότητας, όπως είναι οι μαζικές φυλακίσεις και η ανεργία των Μαύρων και υποστηρίζει ότι ο αγώνας ενάντια στην αστυνομική βία έχει τη δυνατότητα να αναζωπυρώσει την ευρύτερη επίθεση για τη μαύρη απελευθέρωση». Είναι ένα βιβλίο που θεωρούμε -δυστυχώς- διαρκώς επίκαιρο, καθώς η καταπίεση των μαύρων και ειδικά η αστυνομική ρατσιστική δολοφονική βία είναι μια καθημερινή πραγματικότητα. Σήμερα γίνεται ακόμα πιο επίκαιρο, όχι όμως μόνο με τη θλιβερή αφορμή μιας ακόμα δολοφονίας μαύρου από αστυνομικούς. Αλλά γιατί η αντίσταση στους δρόμους των ΗΠΑ ξανανοίγει το ζήτημα της συνολικής πάλης για τη Μαύρη Απελευθέρωση. Είναι ένα πολύτιμο ανάγνωσμα για όσους κι όσες συγκλονίζονται από όσα συμβαίνουν στις ΗΠΑ αυτές τις μέρες και θέλουν να διαβάσουν περισσότερα.
3 ΙΟΥΝΗ 2020
ΗΠΑ: Ένα κύµα εξέγερσης που θυµίζει τη δεκαετία του ‘60 σελ. 18-19
Εξέγερση και άγρια καταστολή στον ισχυρότερο καπιταλισµό του πλανήτη
Κύµα δίκαιης οργής
Του Νικόλα Κολυτά
Η
δολοφονία του αφροαµερικανού Τζoρτζ Φλόιντ από λευκό αστυνοµικό στη Μινεάπολη της Μινεσότα ήταν η σπίθα που πυροδότησε µια έκρηξη. Ο Φλόιντ αποτελεί ένα ακόµη όνοµα σε µια µακρά λίστα δολοφονηµένων αφροαµερικανών στις ΗΠΑ. Όµως το όνοµά του γράφτηκε on camera και µε ένα γόνατο να του πατάει το λαιµό στην άσφαλτο. Από εκείνη τη στιγµή ένα κύµα οργής έχει κατακλείσει τις ΗΠΑ. Συγκρουσιακές διαδηλώσεις σε όλες τις µεγάλες πόλεις, καµένα αστυνοµικά τµήµατα, απώλεια του ελέγχου από την αστυνοµία, συνδροµή της εθνοφρουράς, απαγόρευση κυκλοφορίας σε µια σειρά από πόλεις, είναι λίγα από όσα συνέβησαν τις τελευταίες ηµέρες. Το σκηνικό θυµίζει µάλλον εικόνα από το µέλλον που ήρθε αρκετά γρήγορα. Πρωταγωνιστές όλοι οι ξεχασµένοι και εξουθενωµένοι από τον πιο ισχυρό καπιταλισµό του πλανήτη. Πίσω από το σύνθηµα «I can’t breath» εκτός από το κίνηµα των µαύρων συντάσσονται φτωχοί εργαζόµενοι, λατινοαµερικάνοι, µέλη της lgbtqi κοινότητας, άνθρωποι που καθηµερινά βιώνουν τη βαρβαρότητα του φανταχτερού αµερικάνικου µοντέλου. Τα δισεκατοµµύρια του Ντόναλντ Τραµπ δείχνουν πολύ λίγα µπροστά στα εκατοµµύρια καταπιεσµένων που βράζουν από οργή. Ο Αµερικανός πρόεδρος δεν µπορούσε να φανταστεί ότι οι διαµαρτυρίες θα έφταναν µέχρι το κατώφλι του Λευκού Οίκου, τη
Λαφαγιέτ Σκουέρ. Ότι το σύνθηµα «Black lives matter» θα δονούσε την καρέκλα του τόσο έντονα. Όµως είναι αφοπλιστική η οµοιότητα της αντίδρασης της καπιταλιστικής εξουσίας µπροστά στην αυθόρµητη οργή των από κάτω σε παγκόσµια κλίµακα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αφού προειδοποίησε µε τροµερή ειλικρίνεια ότι αν οι διαδηλωτές επιχειρούσαν να µπουκάρουν στο Λευκό Οίκο θα αντιµετώπιζαν «τα αγριότερα σκυλιά και τα απειλητικότερα όπλα που έχει δει ποτέ», στη συνέχεια στοχοποίησε όσους δίκαια διαµαρτύρονται και να µιλήσει για «πλιατσικολόγους και αναρχικούς», ενώ µιλούσε για «ανάγκη συµφιλίωσης» και για «διαβεβαίωση απόδοσης δικαιοσύνης». Τα έχουµε ακούσει πολλάκις και εδώ. Ακριβώς τα ίδια µε ακριβώς την ίδια σειρά.
Όµως σε τέτοιες περιόδους εµφάνισης µαζικών και ριζοσπαστικών εκρήξεων αξίζει να εστιάσουµε στο πώς ξεγυµνώνεται ο σύγχρονος καπιταλισµός από κάθε επίφαση δηµοκρατίας. Όταν οι ουρανοξύστες, τα talk shows και τα πάσης φύσεως υπερθεάµατα αδυνατούν να εξασφαλίσουν συναίνεση, τη δουλειά αναλαµβάνει η επιβολή των όπλων. Η αστυνοµία έχασε τον έλεγχο και επιστρατεύθηκε η ενισχυµένη εθνοφρουρά. Στο όνοµα του Φλόιντ δολοφονούνται και άλλοι διαδηλωτές στους δρόµους. Ο Τραµπ από κοινού µε κυβερνήτες πολιτειών απαγορεύει τις διαδηλώσεις σε µια σειρά από µεγάλες πόλεις. Η αµερικανική ηγεσία στοχοποιεί κάθε φωνή διαφωνίας και οι αστυνοµικές αρχές συλλαµβάνουν δηµοσιογρά-
φους που απλώς κάνουν τη δουλειά τους. Μετά από µια επικοινωνιακή εκστρατεία δυσφήµισης των εξεγερµένων, ο Τραµπ αντεπιτίθεται ανακοινώνοντας την πρόθεσή του να κατεβάσει τον στρατό στις αµερικανικές πόλεις για να «ανακτήσουµε τον έλεγχο των δρόµων». Αν αυτά γίνονταν λίγο πιο νότια, όλοι θα κραύγαζαν για δικτατορίες, αντιδηµοκρατικά καθεστώτα και αυταρχισµούς. Στις ΗΠΑ όµως απλώς ξηµέρωσε µια ακόµη ηµέρα. Το µόνο βέβαιο είναι ότι µέσα στις φλόγες της εξέγερσης φαίνεται να αναπνέουν εκατοµµύρια καταπιεσµένοι. Και αυτό είναι η καλύτερη απόδειξη ότι κάθε άσχηµος κόσµος όµορφα καίγεται. Αρκεί όµως πάντα να έχουµε βρει το τι θα χτίσουµε στις στάχτες του.
Ανάγκη απάντησης στην εγκληµατική αντιπροσφυγική πολιτική του Μητσοτάκη
Πετάνε στο δρόµο χιλιάδες πρόσφυγες
Μ
πορεί οι ΗΠΑ να απέχουν χιλιάδες χιλιόµετρα µακριά όµως και εδώ έχουµε τους δικούς µας «παρίες». Πόσες φορές έχουµε δει φωτογραφίες µε αστυνοµικούς να τραµπουκίζουν, να χτυπούν και να πνίγουν στα χηµικά οικογένειες προσφύγων; Πόσες φορές έχουµε αντικρίσει εικόνες εξαθλίωσης στις «δοµές φιλοξενίας»; Αρκετές για να µην κοιµόµαστε ήσυχα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη συνεχίζοντας τη σκληρή αντιπροσφυγική της πολιτική φαίνεται πως το προχωράει ένα βήµα παρακάτω. Μέσα στον Ιούνιο πάνω από 10.000 πρόσφυγες αναµένεται να εκδιωχθούν από στρατόπεδα, διαµερίσµατα και κάθε είδους καταλύµατα στα οποία διαµένουν αυτή τη στιγµή. Πρόκειται για ένα σχέδιο το οποίο αναµενόταν να υλοποιηθεί πολύ νωρίτερα, όµως λόγω του κορωνοϊού έµεινε πίσω. Ο υπουργός µεταναστευτικής πολιτικής, Νότης Μηταράκης, πλέον είναι έτοιµος να αφήσει χιλιάδες ανθρώπους κυριολεκτικά στο δρόµο υπό το πρόσχηµα της αποσυµφόρησης των νησιών. Άνθρωποι που δε
γνωρίζουν τη γλώσσα, που δεν έχουν τύχει επαρκών προγραµµάτων στήριξης και που αδυνατούν να εργαστούν υπό αυτές της συνθήκες θα αφεθούν στο έλεος του δρόµου. Στην πολιτική των βίαιων αποτροπών εισόδου, των αναίτιων απελάσεων και των τραγικών συνθηκών κράτησης έρχεται να προστεθεί και η πρακτική των βίαιων εξώσεων. Το σχέδιο περιλαµβάνει 300 εξώσεις από τη δοµή του Ελαιώνα, 2.500 σε δοµές όλης της χώρας και περίπου 7000 σε διαµερίσµατα, µε τους 2000 από αυτούς να βρίσκονται στο δήµο της Αθήνας. Πρόκειται για µια εγκληµατική πολιτική που δε σέβεται στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώµατα και για µια ακόµη φορά µετατρέπει τους πρόσφυγες σε βορά του κάθε ακροδεξιού και ρατσιστικού σχηµατισµού. Χιλιάδες πρόσφυγες αναµένεται να διαµείνουν σε πλατείες και δρόµους των µεγάλων πόλεων ελλείψει στέγης, γεγονός που αναβαθµίζει τα καθήκοντα του αντιρατσιστικού κινήµατος. Η κυβέρνηση πιθανώς ποντάρει στον κοινωνικό αυτοµατισµό προκειµένου αφενός να διατηρήσει την επιρροή σε
συντηρητικά ακροατήρια, αφετέρου να αποπροσανατολίσει τη συζήτηση. Όλα αυτά τη στιγµή που σύµφωνα µε καταγγελίες στο ευρωκοινοβούλιο, έχει λάβει ένα ποσό της τάξεως των 350 εκατοµµυρίων ευρώ για τη δηµιουργία δοµών στέγασης των αυξηµένων προσφυγικών ροών. Είναι πραγµατικά απορίας άξιο το που έχει διοχετευθεί αυτό το υπέρογκο ποσό µε αποτέλεσµα χιλιάδες άνθρωποι να κινδυνεύουν να µείνουν στο δρόµο. Είναι χρέος της ριζοσπαστικής
Αριστεράς, του αντιρατσιστικού κινήµατος και των µεταναστευτικών συλλογικοτήτων να µην επιτρέψουν να συντελεστεί το παραπάνω έγκληµα. Οι ζωές των ανθρώπων µετράνε το ίδιο από τη Μινεάπολη των ΗΠΑ µέχρι τον Άγιο Παντελεήµονα. Όλοι µαζί πρέπει να βάλουµε φρένο στα σχέδια της κυβέρνησης απαιτώντας αξιοπρεπείς συνθήκες στέγασης και διαβίωσης για όλους τους πρόσφυγες. Να δοθούν τα λεφτά για τις ανάγκες των πολλών και όχι για τα κέρδη των λίγων.