Μηνιαία εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
Φύλλο Νο 467 | 3 Μάρτη 2021 | 3€
Το πολιτικό σκηνικό στην Κύπρο και τα ελληνοτουρκικά σελ. 6-7, 26-27
Η αξία του θεµελιώδους βιβλίου του Γιάνη Κορδάτου σελ. 22-23
σελ. 18-19
σελ. 8-9
Ïé æùÝò µáò µåôñÜíå
Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού από την ΕφΣυν.
ÔÁÎÉÊÇ ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÔÇÓ ÐÁÍÄÇÌÉÁÓ, ÁÐÅÑÃÉÁ ÐÅÉÍÁÓ ÊÏÕÖÏÍÔÉÍÁ, ÊÁÔÁÓÔÏËÇ ÓÕÃÊÅÍÔÑÙÓÅÙÍ, ÕÐÏÈÅÓÇ ËÉÃÍÁÄÇ, ÐÑÏÓÖÕÃÉÊÏ:
Ç ÊÕÂÅÑÍÇÓÇ ÅÃÊËÇÌÁÔÅÉ 8 ÌÜñôç 2021
ÅÍÁÍÔÉÁ ÓÔÇÍ ÐÁÍÄÇÌÉÁ ÖÔÙ×ÅÉÁÓ, ÂÉÁÓ, ÓÅÎÉÓÌÏÕ
ÄÉÁÄÇËÙÍÏÕÌÅ ÁÈÇÍÁ, ðë. Êëáõèµþíïò 1µµ êáé 5.30µµ Óýíôáãµá
ÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇ, Üãáëµá ÂåíéæÝëïõ 5µµ
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
3 ΜΑΡΤΗ 2021
της σύνταξης... Σαράντα χρόνια πριν, η Μάργκα-
ρετ Θάτσερ οδήγησε στο θάνατο τον Μπόµπι Σαντς για να στείλει στην κοινωνία το µήνυµα ότι η συγκεκριµένη «κυρία» είναι «σιδηρά». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βαδίζει στα χνάρια της «Σιδηράς Κυρίας». Όχι µόνο ως προς την αντιµετώπιση του απεργού πείνας ∆ηµήτρη Κουφοντίνα. Αλλά και στο µήνυµα που επιχειρεί να στείλει στην κοινωνία. Η απόπειρα εξόντωσης του ∆Κ είναι µια απεχθής «κορωνίδα» µιας συνολικότερης απεχθούς πολιτικής, που έχει κοινή συνισταµένη µια αλαζονική επίθεση στις ζωές όλων µας.
Ο τρόπος µε τον οποίο αντι-
µετωπίζεται ο κόσµος της δηµοκρατίας και της αλληλεγγύης (καταστολή, φίµωση, λασπολογία), η χυδαιότητα της «επιχειρηµατολογίας» κατά των δικαιωµάτων του ∆Κ αποκαλύπτουν την σκοτεινή όψη του αυταρχισµού µε τον οποίο φιλοδοξεί να αντιµετωπίσει η κυβέρνηση κάθε φωνή και αγώνα αµφισβήτησης του πλαισίου που ορίζει η ίδια.
Οι φοιτητές έχουν ήδη νιώσει στο
πετσί τους αυτήν την πολιτική γραµµή, στις διαδηλώσεις και στις δράσεις αντίστασης ενάντια στη νεοφιλελεύθερη-αυταρχική µεταρρύθµιση του δηµόσιου πανεπιστήµιου, που επιχειρεί να µετατρέψει την ανώτατη εκπαίδευση σε εµπόρευµα, µε τη συνδροµή της πανεπιστηµιακής αστυνοµίας.
Γενικότερα στο χώρο
της Παιδείας, η Νίκη Κεραµέως αποδεικνύεται επίσης επίδοξη µιµήτρια της Θάτσερ. Ανακοινώνει την κατάργηση (µέχρι νεοτέρας;) των σχολικών γευµάτων για 185.000 µαθητές, θυµίζοντάς µας ότι η Σιδηρά Κυρία είχε ξεκινήσει την καριέρα της µε τον τίτλο «η αρπάχτρια του γάλατος», καθώς ως υπουργός Παιδείας είχε καταργήσει το πρόγραµµα δωρεάν παροχής γάλατος σε µαθητές.
Η υπόθεση Λιγνάδη
και διαχείρισή της έριξαν φως στο σάπιο βασίλειο του κόσµου των «αρίστων». Παρά τις προσπάθειες να πάρει το κύµα αποκαλύψεων χαρακτηριστικά «κουτσοµπολιού», έσκασε µια υπόθεση που παίρνει αµιγώς πολιτικές διαστάσεις. Πίσω και κάτω από αυτή την υπόθεση και τις προσπάθειες συγκάλυψης
ή/και αντεπίθεσης ενάντια στα θύµατα, βρίσκονται χιλιάδες υποθέσεις σεξιστικής βίας και καταπίεσης,που αντιµετωπίζουν πολλές «αόρατες» συγκαλύψεις ή και επιθέσεις όταν επιχειρείται να έρθουν στο φως.
Η «Μήδεια» λειτούργησε
ως αποκάλυψη της διάλυσης των αναγκαίων υποδοµών -ρεύµα, νερό, τρένα, δρόµοι. Οι ιδιωτικοποιήσεις αποδείχθηκαν πιο επικίνδυνες από την κακοκαιρία -και η κυβέρνηση είναι πρόθυµη να συνεχίσει να βαδίζει, επιταχύνοντας, σε αυτόν το δρόµο που ακολούθησαν διαδοχικά όλες οι προηγούµενες κυβερνήσεις.
Όλη αυτή η πυκνή
«επικαιρότητα» έρχεται στο περιβάλλον της πανδηµίας. Όπου έχει πλέον συµπληρωθεί ένας ολόκληρος χρόνος από το πρώτο κρούσµα στην Ελλάδα και το ΕΣΥ παραµένει εγκαταλαλελειµµένο στη µοίρα του, ενώ χιλιάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους και νέες απώλειες θα συνεχίσουν να προστίθενται καθώς τα νοσοκοµεία της Αθήνας είναι πλέον «στο κόκκινο».
Και πάντοτε στο φόντο,
θαµµένο σε µια σιωπή η οποία σπάει όποτε έχουµε µια νέα «ηχηρή» τραγωδία, όπως η αυτοπυρπόληση της Αφγανής στο Καρά Τεπέ ή το καµένο παιδί στη προσφυγική δοµή στη Θήβα, το διαρκές έγκληµα ενάντια στους πρόσφυγες και τους µετανάστες, στα νερά του Αιγαίου, στις όχθες του Έβρου, στις κλειστές άθλιες δοµές, στα παγκάκια των πλατειών της Αθήνας…
Απέναντι σε όλα
αυτά, δίνονται µάχες για τη ζωή µας. Η αλληλεγγύη στο ∆ηµήτρη Κουφοντίνα που φούσκωσε στην τελική ευθεία της απεργίας πείνας, κορυφώθηκε στις συγκλονιστικές τελευταίες µαζικές διαδηλώσεις χιλιάδων ανθρώπων. Ήταν µια µεγάλη ανάσα στο ζόφο των ηµερών.
Λίγο νωρίτερα η
φοιτητική αντίσταση στα πανεπιστήµια αποτέλεσε µια άλλη µεγάλη ανάσα. Ζήσαµε τις µεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων µηνών, µε πραγµατικά µαζική συµµετοχή, µετά από µια παρατεταµένη περίοδο περιορισµού σε λιγότερο ή περισσότερο «συµβολικές» κινητοποιήσεις. Το µέγεθος των κινητοποιήσεων και τις ηµέρες µετά την ψήφιση
του νοµοσχεδίου, δείχνει ότι η πρόθεση «να µην εφαρµοστεί» είναι ισχυρή. Στις 10 Μάρτη ένα νέο κινηµατικό ραντεβού θα εκφράσει αυτή τη διάθεση στον χώρο της νεολαίας.
Εν τω µεταξύ
στα σχολεία, η απεργία-αποχή των εκπαιδευτικών από την αξιολόγηση µε την εντυπωσιακή επιτυχία της κατάφερε ένα (ακόµα!) ηχηρό χαστούκι στα σχέδια της Κεραµέως.
Το φεµινιστικό κίνηµα, µε την
εµπειρία των δύο προηγούµενων χρόνων, στο φόντο των προκλήσεων που έθεσε η πανδηµία για τις γυναίκες και µε την οργή να συσσωρεύεται ενάντια στις σεξουαλικές κακοποιήσεις και παρενοχλήσεις, ετοιµάζεται για απεργιακή κινητοποίηση µε τη στήριξη των συνδικάτων στη φετινή 8 Μάρτη.
Οµοσπονδίες του δηµοσίου
τοµέα που έχουν προχωρήσει σε έναν ελπιδοφόρο (ως παράδειγµα προς µίµηση) συντονισµό µεταξύ τους, οργανώνουν τον κοινό βηµατισµό τους ενάντια στα σχέδια νέων ιδιωτικοποιήσεων.
Στο χώρο των υγειονοµικών,
που έχει δώσει όλο τον τελευταίο ένα χρόνο µια σειρά από µάχες, ο αναβρασµός συνεχίζεται, όπως και οι διεργασίες για νέες κινητοποιήσεις, που θα επαναφέρουν τα πάγια αιτήµατα των γιατρών για την αποτελεσµατική αντιµετώπιση της πανδηµίας.
Στις 20 Μάρτη,
οι αντιρατσιστικές οργανώσεις ετοιµάζουν τη δική τους απάντηση στο διαρκές έγκληµα στο προσφυγικό, µε συγκεντρώσεις στα πλαίσια της Παγκόσµιας Μέρας Κατά του Ρατσισµού, για να απαιτήσουµε να µπει ένα τέλος στις αντιµεταναστευτικές δολοφονικές πολιτικές.
Ενάντια στους αχαλίνωτους «βιαστές» που καταστρέφουν ανθρώπινες ζωές, θα βρούµε οξυγόνο στους δρόµους όλο το επόµενο διάστηµα. Και στη ριζοσπαστική Αριστερά θα πρέπει να εργαστούµε σοβαρά προς την προσπάθεια ενοποίησης του κόσµου όλων αυτών των αγώνων και των αντιστάσεων, σε ένα «ρεύµα» που θα φωνάξει «Οι ζωές µας µετράνε!».
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286 e-mail: sidaxi@dea.org.gr Fax: 210-3303566
• Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 064/754747-11 της Εθνικής Τράπεζας. • Υπεύθυνος Γρηγόρης Δεµέστιχας, τηλ 6976564624
πολιτικη
3 μαρτη 2021
3
Εγκληματική η πολιτική της κυβέρνησης απέναντι στην Covid
Λαϊκή συμμαχία για την Υγεία καλοκαιριού, όπου η χώρα «άνοιξε» ανεξέλεγκτα για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των μεγάλων τουριστικών επιχειρήσεων και των αερομεταφορών, ο Μητσοτάκης στη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρωτοστάτησε στην έκδοση πιστοποιητικού εμβολιασμού, διακινδυνεύοντας άλλη μια αναζωπύρωση της πανδημίας το καλοκαίρι. Για να καλύψει τις μεγάλες ελλείψεις προσωπικού, η κυβέρνηση προχώρησε σε διαρκείς μετακινήσεις γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού από νοσοκομείο σε νοσοκομείο και από πόλη σε πόλη, ενώ πολύ γρήγορα οι «ήρωες με τις άσπρες μπλούζες» αντιμετώπισαν έναν πρωτοφανή αυταρχισμό, με ΕΔΕ και απολογίες στα αστυνομικά τμήματα και απειλές ακόμα και για απόλυση -όπως στον Κ. Καταραχιά, πρόεδρο εργαζομένων στο σωματείο του νοσοκομείου Άγιος Σάββας.
Του Αντώνη Καραβά,
γιατρού στο ΚΥ Ηλιούπολης, μέλους του Ενωτικού Κινήματος για την Ανατροπή στην ΟΕΝΓΕ-ΕΙΝΑΠ
Π
έρασε ένας χρόνος από την ημέρα που ο Κικίλιας ανακοίνωνε την εμφάνιση της πανδημίας στη χώρα, καθησυχάζοντάς μας ότι το σύστημα υγείας είναι θωρακισμένο. Ένα χρόνο μετά, η πραγματικότητα τον διαψεύδει οικτρά. Μετά την έκρηξη του δεύτερου κύματος της πανδημίας τον περασμένο Νοέμβρη έως σήμερα, η Ελλάδα έφτασε να είναι η πρώτη χώρα σε αναλογία θανάτους ανά κρούσματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (40 θάνατοι ανά 1.000 κρούσματα). Ενώ σήμερα, μπροστά στο τρίτο κύμα της πανδημίας, η Αθήνα κινδυνεύει να βρεθεί σε δυο φορές χειρότερη θέση από εκείνη της Θεσσαλονίκης το περασμένο φθινόπωρο. Από τα τέλη Φλεβάρη είχαμε μία εκρηκτική αύξηση της νοσηρότητας και των εισαγωγών στα νοσοκομεία της Αθήνας, τόσο covid όσο και μη covid περιστατικών, που έκαναν καθαρό ότι η κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο. Η πολιτική αυτή έχει δημιουργήσει ένα μεγάλο κύμα οργής και αγανάκτησης, αποδεικνύοντας πόσο αδιέξοδο είναι το επιδημιολογικό μοντέλο που ακολουθήθηκε, βασιζόμενο κυρίως στα οριζόντια μέτρα εγκλεισμού και καταστολής. Κάθε μέρα που περνάει γίνεται όλο και πιο καθαρό ότι η κυβέρνηση της ΝΔ δεν στόχευε στην πρόληψη και στη θωράκιση του δημόσιου συστήματος υγείας, αλλά στα κατασταλτικά μέτρα, στο κλίμα εγκλεισμού και ασφυξίας, στο τσάκισμα των αντιδράσεων και στο χτύπημα των μισθωτών και των λαϊκών στρωμάτων προς όφελος της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρήσεων.
Εμβόλια και ταξική πολιτική
Η αύξηση των εμβολιασμών που παρουσιάζεται για το μήνα Φεβρουάριο (15.500 εμβολιασμοί ημερησίως) σημαίνει ότι ο στόχος ανοσίας του 75% του πληθυσμού θα έχει πιαστεί σε 17 μήνες. Τα προβλήματα στην τροφοδοσία των εμβολίων από τις μεγάλες πολυεθνικές συνεχίζονται, καθώς η Astrazeneca ανακοίνωσε ότι θα παραδώσει τις μισές από τις 180 εκατομμύρια δόσεις που είχαν συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη βάση της έλλειψης επαρκούς αριθμού εμβολίων, η κυβέρνηση δείχνει και σε αυτό τον τομέα το ταξικό και
Επείγοντα αιτήματα
αυταρχικό της πρόσωπο, αποκλείοντας μεγάλες ομάδες ανθρώπων με χρόνια νοσήματα όπως καρκινοπαθείς, νεφροπαθείς, καρδιοπαθείς, διαβητικούς, ιεραρχώντας να εμβολιαστούν τελευταίοι οι πρόσφυγες, οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κλειστές δομές όπως σε στρατόπεδα, φυλακές και σε camp, αλλά και εργαζόμενοι σε κρίσιμους τομείς για τον έλεγχο της πανδημίας όπως οι εκπαιδευτικοί, οι εργαζόμενοι σε καθαριότητα, super market κλπ. Είναι χαρακτηριστικό της ταξικής της αναλγησίας ότι δεν έχει προβλεφτεί ο εμβολιασμός των εργολαβικών εργαζομένων των νοσοκομείων που βρίσκονται κάθε μέρα υπό την απειλή να κολλήσουν τον ιό, όπως και οι εργαζόμενοι στη φύλαξη και την καθαριότητα. Από την άλλη έχει οργανώσει άψογα τον εμβολιασμό του κατασταλτικού μηχανισμού ανακοινώνοντας 7.500 εμβολιασμούς μέχρι σήμερα στα σώματα ασφαλείας. Παράλληλα διαπιστώνεται μια τρομερή αύξηση της υπόλοιπης νοσηρότητας καθώς χρόνια νοσήματα, εν δυνάμει θανατηφόρα, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και οι καρκίνοι υποδιαγνώσκονται κατά 50%. Στην πράξη όλο το δημόσιο σύστημα υγείας έχει μετατραπεί σε σύστημα αντιμετώπισης μιας νόσου, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να υποχρεώνονται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για νοσηλεία, χειρουργεία και εξετάσεις στον ιδιωτικό τομέα. Ο οποίος παραμένει προκλητικά ευνοημένος από την κυβερνητική
πολιτική, δεχόμενος μόνο τα μη covid περιστατικά στις ΜΕΘ, με αποζημίωση 1.600 ευρώ ημερησίως, με τη διενέργεια του 70% των τεστ που διεξάγονται σε υψηλές τιμές και με συνολική κρατική επιδότηση 60 εκατομμύρια ευρώ ως τώρα. Την ίδια στιγμή το εθνικό σύστημα υγείας υποφέρει από την υποχρηματοδότηση και την έλλειψη προσωπικού. Από την αρχή της πανδημίας μέχρι το Νοέμβριο του 2020 είχαν διοριστεί μόλις 616 μόνιμοι γιατροί, ενώ μόλις το Φλεβάρη του 2021 προκηρύχθηκαν 940 μόνιμες θέσεις γιατρών: όσες ήταν στο σχεδιασμό και πριν την εκδήλωση της πανδημίας. Οι εργασιακοί χώροι παραμένουν μεγάλη εστία μετάδοσης του ιού καθώς η εργοδοσία παραβιάζει συστηματικά τα υγειονομικά πρωτόκολλα χωρίς να υπόκειται σε κανέναν έλεγχο. Την ώρα που σπαταλάνε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για την αγορά πολεμικών αεροπλάνων, δεν έχουν αγοράσει ούτε ένα λεωφορείο για να σταματήσει ο συνωστισμός στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Αντί να βρούνε χώρους και να προσλάβουν εκπαιδευτικούς ώστε να έχουμε ολιγάριθμα σχολεία με 15 παιδιά ανά τάξη, σχεδιάζουν την παράδοση των δημόσιων και κοινωνικών υπηρεσιών στην τοπική αυτοδιοίκηση, προετοιμάζοντας έτσι τον οικονομικό στραγγαλισμό και την κατάρρευσή τους. Και σαν να μην συνέβη τίποτα από την εμπειρία του
Γι’ αυτό είναι επείγον να συγκροτηθεί μία μεγάλη συμμαχία των υγειονομικών μαζί με την εργατική τάξη και το λαϊκό κίνημα. Οι ομοσπονδίες και τα σωματεία στην υγεία θα πρέπει να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες οργάνωσης, κλιμάκωσης και συντονισμού των αγωνιστικών κινητοποιήσεων. Όχι μόνο με μία νέα καλά προετοιμασμένη με γενικές συνελεύσεις απεργία στην υγεία αλλά και με ενωτικά μαχητικά συλλαλητήρια στα κέντρα των πόλεων. Όπως επισημαίνει το Ενωτικό Κίνημα για την Ανατροπή πρέπει έστω και τώρα: 1. Να ενισχυθεί η δημόσια περίθαλψη με προσλήψεις προσωπικού (με εφαρμογή των σχετικών ήδη από τον Μάρτιο 2020 αιτημάτων μας για πρόσληψη κατά παρέκκλιση των ισχυουσών διατάξεων με ΠΝΠ όλων των γιατρών και νοσηλευτών που έχουν κάνει αίτηση διορισμού στο ΕΣΥ) και με υποδομές (π.χ. συσκευές χορήγησης οξυγόνου highflow στα νοσοκομεία, αξιοποίηση νοσοκομειακών κτιρίων που παραμένουν ανενεργά κλπ). 2. Να επιταχθεί άνευ όρων και όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί το σύνολο του ιδιωτικού τομέα περίθαλψης στην Αττική τόσο για noncovid όσο και για COVID περιστατικά. 3. Να γίνει επιτέλους ο σωστός σχεδιασμός στην επιδημιολογική επιτήρηση με πολλά δωρεάν επαναλαμβανόμενα τεστ και με επικέντρωση στα πραγματικά «εκκολαπτήρια» της επιδημίας (χώρους εργασίας και ΜΜΜ) και όχι με οριζόντια, τυφλά, ασφυκτικά, αδιέξοδα και αναποτελεσματικά περιοριστικά μέτρα.
4
πολιτική
3 μαρτη 2021
Με αφορμή την απειλή της θανατικής
Πού το πάει η κυβέρνη θα επιφέρει το γεγονός ενός νεκρού πολιτικού κρατούμενου. Πρόκειται για πολιτικό λάθος; Πρόκειται για μια «υπερ-δεξιά» λαθεμένη ανάγνωση του πολιτικού και κοινωνικού συσχετισμού δύναμης που υπάρχει μέσα στην ελληνική κοινωνία; Αυτό ισχυρίζονται οι αντιδράσεις στελεχών μέσα από τη Δεξιά, που διαφοροποιήθηκαν δημόσια απέναντι στους κυβερνητικούς χειρισμούς. Γι’ αυτό προειδοποιούν άνθρωποι υπεράνω πάσης υποψίας για «φιλικότητα» απέναντι στον Κουφοντίνα, όπως η καθηγήτρια Διεθνούς Ασφαλείας (!) κ. Μαίρη
Του Αντώνη Νταβανέλου
Τ
ην ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, η ζωή του Δημ. Κουφοντίνα κρέμεται σε μια κλωστή. Η άκαμπτη στάση της κυβέρνησης Μητσοτάκη οδηγεί έναν απεργό πείνας στο θάνατο, για πρώτη φορά στην Ευρώπη μετά τις δολοφονίες των απεργών πείνας του IRA από την Μάργκαρετ Θάτσερ. Κανείς δεν δικαιούται να ξεχνά ότι η ιστορία έχει αποφανθεί για εκείνη την φοβερή ιστορία. Ο Μπόμπι Σαντς και οι σύντροφοί του τιμώνται έκτοτε ως λαϊκοί ήρωες στην πατρίδα τους. Αντίθετα, όταν πέθανε τελικά η Θάτσερ, οι εργάτες στη Βρετανία χόρευαν από χαρά στους δρόμους του Μάντσεστερ και του Λίβερπουλ και ακόμα πιο έξαλλα στα ερειπωμένα χωριά των ανθρακωρύχων. Πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ανάμεσά τους και κάποιες ακραία συντηρητικές, έβγαλαν πολιτικά συμπεράσματα από αυτή την εμπειρία: στην Ιταλία που έζησε τα «μολύβδινα χρόνια», οι «αμετανόητοι» των Ερυθρών Ταξιαρχιών, αφού εξέτισαν πολυετείς ποινές φυλάκισης, απολαμβάνουν σήμερα κάποια από τα δικαιώματα που ο αστικός νόμος ορίζει για όλους τους βαρυποινίτες. Κάποιοι έχουν αποφυλακιστεί, ενώ κάποιοι (οι λεγόμενοι πιο «σκληροί») κυκλοφορούν ελεύθεροι την ημέρα και γυρίζουν το βράδυ στη φυλακή. Είναι μια σκληρή αστική δημοκρατία που, όμως, τηρεί εν μέρει τα στοιχειώδη προσχήματα μιας αστικής δημοκρατίας: την υπόσχεση για ισότητα απέναντι στους νόμους. Δεν αισθανόμαστε καμιά ανάγκη να γράψουμε σήμερα για τις πολιτικές διαφορές μας με την τακτική που ακολούθησε στην ελεύθερη πολιτική ζωή του ο Δημ. Κουφοντίνας. Το κάναμε όταν και όσο η οργάνωσή του, η 17Ν, ήταν ενεργή και δραστήρια. Ο Κουφοντίνας έζησε πολιτικά τραβώντας στα άκρα τη σύνδεση ανάμεσα σε όσα πίστευε και όσα έκανε. Έχοντας αποφύγει τη σύλληψη κατά την περίοδο εξάρθρωσης της 17Ν, παραδόθηκε αυτοβούλως για να αναλάβει την πολιτική ευθύνη των πράξεων της οργάνωσής του. Αυτή η προϊστορία έκανε ασφαλή και βέβαιη την κυ-
Αξιοποιεί την περίπτωση Κουφοντίνα για να ανακοινώσει την απόφασή της να προχωρήσει σε ένα γενικευμένο πόλεμο κατά της «Αριστεράς», εννοώντας κάθε εκδοχή της πολιτικής Αριστεράς, αλλά ιδίως την κοινωνική εκδοχή της Αριστεράς και πιο ιδιαίτερα την εργατική αντίσταση απέναντι στις βάρβαρες νεοφιλελεύθερες αντιμεταρρυθμίσεις. βερνητική πρόβλεψη για την άκαμπτη αντίδρασή του, με πραγματική απεργία πείνας μέχρι το τέλος, μπροστά στη βάρβαρη παραβίαση των ελάχιστων δικαιωμάτων που έχουν απομείνει σε έναν ισοβίτη κρατούμενο. Η κυβερνητική πολιτική έκτοτε καθορίζεται από απόλυτη βαναυσότητα και υποκρισία. Στελέχη όπως η Γραμματέας της Αντεγκληματικής Πολιτικής, η διαβόητη κ. Νικολάου, με το ζόρι κρύβουν πίσω από το δάχτυλό τους την αδιαφορία ή και την αδημονία μπροστά στο ενδεχόμενο να πεθάνει ο «αριστερός τρομοκράτης». Άνθρωποι που έζησαν όλη τη ζωή τους στα σαλόνια και στα κολέγια, όπως ο «τσεκουράτος» Μ. Βορίδης, δηλώνουν ότι δεν έχει και τόση σημασία το πού θα εκτίσει το υπόλοιπο της ισόβιας φυλάκισης του ο Δ. Κουφοντίνας. Προφανώς και έχει. Όπως και έχει πολιτική σημασία ότι ο νεοναζί εγκληματίας Χρ. Παππάς διαφεύγει, ότι ο Λαγός εξακολουθεί να κυκλοφορεί ελεύθερος, ότι ο Κασσιδιάρης εκτίει την ποινή του οργανώνοντας ραδιοφωνικές εκπομπές μέσα από το κελί του κ.ο.κ. Η κυβέρνηση μοιάζει να αδιαφορεί για τις πολιτικές συνέπειες που
Μπόση που δήλωσε ότι η ακραία καταστολή θα φέρει αναπόφευκτα ακραίες μορφές αντίστασης.
Κυβέρνηση πολέμου Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν παρασύρεται παρορμητικά, κάνει στρατηγικές πολιτικές επιλογές. Αξιοποιεί την περίπτωση Κουφοντίνα (και αυτό κάνει ακόμα πιο κυνική τη στάση της απέναντι σε έναν ετοιμοθάνατο απεργό πείνας…) για να ανακοινώσει την απόφασή της να προχωρήσει σε ένα γενικευμένο πόλεμο κατά της «Αριστεράς», εννοώντας κάθε εκδοχή της πολιτικής Αριστεράς, αλλά ιδίως την κοινωνική εκδοχή της Αριστεράς και πιο ιδιαίτερα την εργατική αντίσταση απέναντι στις βάρβαρες νεοφιλελεύθερες αντιμεταρρυθμίσεις. Το κυβερνητικό επιτελείο γνωρίζει τι πράγματι συμβαίνει σήμερα μέσα στην κοινωνία, γνωρίζει ότι μόλις σηκωθεί η «κουρτίνα» της καραντίνας θα αποκαλυφθεί μια κολοσσιαία κλιμάκωση των κοινωνικών ανισοτήτων και προετοιμάζει τον πολιτικοκοινωνικό περίγυρο της Δεξιάς για μια δια πυρός και σιδήρου αντιμετώπιση αυτής της επερ-
χόμενης κατάστασης. Αυτό είναι το νήμα που ενώνει ερμηνευτικά πολλές και διαφορετικές κυβερνητικές αποφάσεις, πέρα από το ζήτημα του Κουφοντίνα. Γι’ αυτό ο Μητσοτάκης άφησε μεν τον Λιγνάδη να πέσει, κάλυψε όμως (φαινομενικά παράλογα) την Μενδώνη, υπερασπίζοντας μέχρι τέλους την κυβερνητική απόφαση να αναδείξει ένα διαλεχτό παιδί του αστισμού, με αποστολή το ξερίζωμα της επιρροής της Αριστεράς στο θέατρο και στον πολιτισμό γενικότερα. Αυτή η κυβερνητική γραμμή έγινε αμέσως αντιληπτή από την υπεράσπιση του Λιγνάδη που δηλώνει ότι αυτός δεν διώκεται ως βιαστής, αλλά ως… δεξιός. Γι’ αυτό η Κεραμέως συνεχίζει να νομοθετεί ανεκδιήγητες διατάξεις που προκαλούν ακόμα και τα αντανακλαστικά του Σουφλιά. Γι’ αυτό ο Χρυσοχοΐδης συνεχίζει να παρουσιάζει στο δρόμο νέες αστυνομικές δυνάμεις, όλο και πιο πάνοπλες, όλο και πιο αδίστακτες.
Αυταρχισμός Αυτή η στρατηγική δεν είναι τόσο απομονωμένη όσο αρχικά εμφανίζεται. Στη Γαλλία ο Μακρόν κηρύσσει τον πόλεμο κατά του «ισλαμο-αριστερισμού», θεσμοθετεί αρμοδιότητες του στρατού στα θέματα δημόσιας τάξης και συνδέει νομικά την κοινωνική απειθαρχία στα προάστια και στα εργοστάσια με τις κατηγορίες «κατά της ενότητας του γαλλικού κράτους». Στην Ισπανία του σοσιαλδημοκράτη Σάντσεζ (με την υποστήριξη των Ποδέμος) συλλαμβάνονται καλλιτέχνες, κρατούνται στις φυλακές Καταλανοί πολιτικοί, ξεσαλώνουν οι φρανκικοί αξιωματικοί που καλούν σε πολεμική δράση κατά των απειλών «στην κυριαρχία και στην ενότητα του κράτους της Ισπανίας». Σε όλη την ΕΕ γνωρίζουν ότι οι προβλέψεις για γρήγορη ανάκαμψη από την οικονομική κρίση του 2020, που επιδεινώθηκε σοβαρά από το πρόσθετο κόστος της πανδημίας, προορίζονται για να διαψευστούν παταγωδώς στα επόμενα χρόνια. Και ότι για άλλη μια φορά, οι κυβερνήσεις και οι «θεσμοί» θα κληθούν να επιβάλουν βαρύτατες θυσίες στους εργαζόμενους και στις φτωχές λαϊκές μάζες. Σε αυτό το ενδεχόμενο, όπως έγραψε πρόσφατα ο Ρουμπινί, πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα αντιμετωπί-
πολιτική
3 μαρτη 2021
5
ποινής στον Δημήτρη Κουφοντίνα
ηση Μητσοτάκη; σουν αντιδράσεις «που θα κάνουν την ελληνική εμπειρία του 2010-12 να μοιάζει με ευχάριστη παιδική εκδρομή». Για αυτά τα ενδεχόμενα προετοιμάζεται και προετοιμάζει η άκαμπτη πολιτική του Μητσοτάκη που, με αφορμή τον Κουφοντίνα, επαναφέρει στην επικαιρότητα του 21ου αιώνα το «σιδερένιο χέρι» του κράτους της Θάτσερ. Αυτή την πολιτική δεν μπορεί και δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ με τη γραμμή του Αλ. Τσίπρα. Με τη γραμμή της «προγραμματικής αντιπολίτευσης», με τις
δηλώσεις για ετοιμότητα «εθνικής ενότητας» στην αντιμετώπιση της πανδημίας, με τις εκκλήσεις για ένα «ευρύ μέτωπο» που θα φτάνει μέχρι και στα στελέχη και στις πτέρυγες της «τίμιας» Δεξιάς. Μια τέτοια εκλογοκεντρική στρατηγική, που πάει χέρι-χέρι με τη σοσιαλφιλελευθεροποίηση στο περιεχόμενο της πολιτικής, δεν θα είναι δύσκολος αντίπαλος για την επιθετική νεοφιλελεύθερη Δεξιά που συγκροτείται.
Απάντηση
Όμως ο Μητσοτάκης θα συναντήσει και άλλους αντιπάλους. Η άνο-
δος της μαζικότητας στις διαδηλώσεις προειδοποιεί. Τα πανεπιστήμια θα ανοίξουν ξανά και η άρση της καραντίνας θα λειτουργήσει ως σύνθημα ενεργοποίησης σε όλους τους κοινωνικούς χώρους. Κινήματα όπως το «Ως Δαμέ!» που σήμερα συγκλονίζει την Κύπρο θα είναι στη γενικευμένη επικαιρότητα, γιατί δεν πέφτουν από το πουθενά αλλά επωάζονται στις συνθήκες του σήμερα. Μέσα σε αυτή την πορεία το μέτωπο ενάντια στην κυβερνητική/κρατική καταστολή θα έχει ιδιαίτερη αξία. Για να είναι πιο αποτελεσματική η αντί-
σταση, οφείλουμε να επιδιώξουμε συστηματικά τη σύνδεσή του με όλες τις αντιστάσεις στην εκμετάλλευση, στις περικοπές των κοινωνικών δαπανών, στην όξυνση του ρατσισμού, του σεξισμού κ.ο.κ. Να αποφύγουμε την παγίδα των απομονωμένων εκρήξεων οργής, στην οποία συνειδητά θα ωθεί ο κυβερνητικός μηχανισμός. Και να οδηγήσουμε την κυβέρνηση Μητσοτάκη στην πολιτική ήττα που της αξίζει. Ελπίζοντας ότι τότε, ο Δημ. Κουφοντίνας θα είναι ζωντανός και θα πανηγυρίσει και αυτός μαζί με χιλιάδες και χιλιάδες άλλους και άλλες σε όλη την Ελλάδα.
Ένας ολόκληρος κόσμος έδωσε έναν αποφασισμένο αγώνα για τη ζωή του Δ. Κουφοντίνα. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να επιβάλει έναν καταθλιπτικό συσχετισμό υπέρ της, ανατράπηκε στη διαδρομή της απεργίας πείνας. Τοποθετήθηκαν ο Συνήγορος του Πολίτη, η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας. Γιατροί, νομικοί, πανεπιστημιακοί έβγαλαν κείμενα υπογραφών. Υπήρξαν ηχηρές παρεμβάσεις, από τις διαδοχικές εκκλήσεις του Κώστα Γαβρά έως την επερώτηση του Μιγκέλ Ουρμπάν στο Ευρωκοινοβούλιο και την επιστολή ευρωβουλευτών στον Χρυσοχοΐδη. Η σελίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας στο facebook δέχτηκε έναν καταιγισμό πολλών χιλιάδων μηνύματων μέσα σε λίγες ώρες. Καθώς φούντωνε η αλληλεγγύη και γινόταν σαφές το τρομακτικό επίδικο (με την ανυποχώρητη στάση του ΔΚ), εμφανίστηκαν «ρήγματα» και στο ευρύτερο συντηρητικό στρατόπεδο, με παρεμβάσεις δικηγόρων, ακαδημαϊκών και πολιτικών στελεχών που διαφοροποιήθηκαν από τη γραμμή Μητσοτάκη. Πέρα από το ΜΕΡΑ25 και το ΚΚΕ, τελικά υποχρεώθηκαν να τοποθετηθούν επίσημα υπέρ των αιτημάτων του απεργού πείνας και ο Αλ. Τσίπρας και το ΚΙΝΑΛ. Η σοβαρότητα του θέματος απασχόλησε τη «Λιμπερασιόν» στη Γαλλία, με ένα ρεπορτάζ που «έγερνε» καταφανώς προς το δίκιο του Δ.Κ. Αυτές οι αλλαγές καταγράφηκαν και στο δρόμο. Μετά από διαδοχικές απόπειρες μικρών συγκεντρώσεων τμήματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς και της αναρχίας που συνήθως καταστέλλονταν παντελώς απρόκλητα προτού συγκροτηθούν σε «σώμα», δόθηκε μαζική απάντηση. Στις 27 Φλεβάρη, μετά το κάλεσμα και της Πρωτοβουλίας Δικηγόρων, πέρα από τις οργανώσεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς και ομάδες του αναρχικού χώρου, εμφανίστηκε ένα σημαντικό πλήθος στην πλατεία Συντάγματος. Τη Δευτέρα 1 Μάρτη, η νέα διαδήλωση ήταν ακόμα μαζικότερη και ένα ποτάμι αλληλεγγύης πορεύτηκε στους δρόμους της Αθήνας, υποχρεώνοντας τα ΜΑΤ σε προσεκτική αναδίπλωση. Καθώς γράφονταν αυτές οι γραμμές, μία ακόμα κινητοποίηση ήταν σε εξέλιξη, καθώς οι δυνάμεις του κινήματος και της αλληλεγγύης δίνουν με πρωτοφανή ένταση έναν αγώνα κυριολεκτικά ζωής ή θανάτου. Είναι σύνηθες οι «ρυθμοί» και η «ένταση» της αλληλεγγύης σε μια απεργία πείνας να ανεβαίνουν σταδιακά, ακόμα και από τις πιο ευαισθητοποιημένους σε αυτά τα ζητήματα πολιτικούς χώρους. Ωστόσο πολλά από αυτά που έγιναν «στην τελική ευθεία», θα μπορούσαν να οργανωθούν νωρίτερα και καλύτερα. Η πυρετώδης κινητοποίηση των τελευταίων ημέρων έδειξε τις δυνατότητες του κόσμου της αλληλεγγύης και των δημοκρατικών δικαιωμάτων, που ενεργοποιήθηκε ενάντια σε θεούς και δαίμονες. Η κυβέρνηση επιμένει να ψεύδεται -παρά τα διαδοχικά «χαστούκια» που έχει δεχτεί η γραμμή της από την Ι. Κούρτοβικ- να χυδαιολογεί εις βάρος του ΔΚ, να στοχοποιεί ή και να φιμώνει (βλ. το όργιο λογοκρισίας στο facebook) αλληλέγγυες φωνές, αντιμετωπίζοντας χιλιάδες πολίτες και μια σειρά από θεσμούς και οργανισμούς ως οπαδούς της ένοπλης πάλης. Καθώς η «Ε.Α.» πηγαίνει στο Τυπογραφείο και όλα κρέμονται από μια κλωστή, ευχόμαστε ολόθερμα όλη η κινητοποίηση που ξεδιπλώθηκε να αποδείχθηκε στο τέλος αρκετή και να υποχρέωσε την κυβέρνηση σε υποχώρηση... Να έγινε πράξη το σύνθημα «Η απεργία πείνας θα δικαιωθεί, όχι στην εκδίκηση – νίκη στη ζωή».
6
πολιτική
3 μαρτη 2021
Ελληνοτουρκικά
Ελιγμοί προς την αποφυγή ενός διπλωματικού Βατερλό Του Αντώνη Νταβανέλου
Ο
ελληνοτουρκικός ανταγωνισμός σχετικά με τα μερίδια επιρροής και κυριαρχίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως θα αποτυπώνονταν σε μια οριοθέτηση των ΑΟΖ στις θάλασσες της περιοχής, αφού έφτασε κοντά στο «σημείο βρασμού» πέρσι το καλοκαίρι, όταν δεν αποκλειόταν πλέον ένα «θερμό επεισόδιο» μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών, φαίνεται να έχει μεταφερθεί σήμερα κυρίως στο πεδίο των διπλωματικών ελιγμών. Το πεδίο αυτό δεν πρέπει να θεωρείται λιγότερο επικίνδυνο, γιατί καθώς στο τραπέζι τίθεται η πιθανότητα πραγματικών λύσεων, αν μια από τις δυο πλευρές θεωρήσει ότι οδηγείται σε διάψευση των προσδοκιών της –και πολύ περισσότερο σε ένα διπλωματικό/πολιτικό Βατερλό- δεν αποκλείεται καθόλου η επιστροφή στην αντιπαράθεση με τις ένοπλες δυνάμεις ξανά σε πρώτο ρόλο. Η ιστορία της περιοχής αποδεικνύει ότι η στάση των Μεγάλων Δυνάμεων είναι καθοριστική. Σήμερα επισήμως οι αμερικανοτουρκικές και οι ευρωτουρκικές σχέσεις είναι σε καθεστώς «κυρώσεων», δηλαδή σε δυναμική αντιπαράθεσης. Οι ΗΠΑ έχουν ήδη πυροδοτήσει τις κυρώσεις, ενώ η ΕΕ έχει αναβάλει την πυροκρότηση (για τη Σύνοδο Κορυφής του ερχόμενου Μάρτη;), υπογραμμίζοντας όμως ότι η αναβολή δεν μειώνει τη σημασία της απόφασης που ήδη έχει εγκριθεί. Μπροστά σε αυτή την πίεση ο Ερντογάν έκανε στροφή, δηλώνοντας έτοιμος να δεχθεί «αποτελέσματα» μέσω διαλόγου, υπό διεθνή εποπτεία. Στην Ελλάδα, οι καθεστωτικές δυνάμεις φροντίζουν να συσκοτίζουν αυτή την πραγματικότητα, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης. Έτσι σημαντικές ειδήσεις, που δίνουν άλλη χροιά στις αντιπαραθέσεις, χάνονται στο σκοτάδι. Ας αντιγράψουμε από τα «ψιλά» της εφημερίδας «Το Βήμα» (28/2): «Εδώ και μερικές ημέρες στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, το θηριώδες αμερικανικό μεταγωγικό “Endurance” ξεφορτώνει συνεχώς κάπου 150 Απάτσι, Σινούκ και μετα-
γωγικά ελικόπτερα, καθώς και εκατοντάδες θωρακισμένα οχήματα και οχήματα μεταφοράς προσωπικού (σύνολο 1.800!)… Είναι η δεύτερη φορά [σσ Ε.Α.: αλήθεια, πότε ήταν η πρώτη;] που γίνεται από τους Αμερικανούς χρήση του λιμένος της Αλεξανδρούπολης για μετακίνηση μεγάλων δυνάμεων των ΗΠΑ… Αυτή η υπερσυγκέντρωση αμερικανικών στρατευμάτων, με ισχυρή δύναμη πυρός, σφόδρα ενόχλησε τους Τούρκους που πιστεύουν ότι η επιχείρηση στρέφεται εναντίον τους…». Και παρακάτω, πάντα στα «ψιλά»: «Στις αρχές Μαρτίου, στις ημερομηνίες που θα διεξάγεται η τουρκική άσκηση [σσ: η Mavi Vatan 2021] θα καταπλεύσει στην Ανατολική Μεσόγειο, κοντά στην Κρήτη, η ναυαρχίδα του γαλλικού πολεμικού ναυτικού, το πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο Σαρλ Ντε Γκολ, με τα 20 και πλέον Raffale του… Το Σαρλ Ντε Γκολ θα συνοδεύει η ελληνική φρεγάτα “Κανάρης” που έχει ήδη ενταχθεί στη γαλλική ναυτική δύναμη…». Οι ΗΠΑ και η ΕΕ, όπως άλλωστε και το κράτος του Ισραήλ, δε διστάζουν να δείξουν τις πραγματικές συμμαχίες τους στην περιοχή με την πιο κυνική γλώσσα, τη γλώσσα της άμεσης στρατιωτικής παρουσίας. Εκτιμήσεις, όπως αυτή της ΚΕ του ΚΚΕ για το 21ο συνέδριο, ότι «οι επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας ενισχύονται από την αμερικανική και ευρωενωσιακή υποστήριξή τους», δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα, τουλάχιστον στην παρούσα ιστορική φάση.
East Med; Είπατε East Med;
Το οικονομικό υπόβαθρο της γραμμής των ΗΠΑ και της ΕΕ, αλλά και των τριαδικών «αξόνων» Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου, ήταν το σχέδιο εξόρυξης και μεταφοράς του φυσικού αερίου από το βυθό της Ανατολικής Μεσογείου στις «διψασμένες» για ενέργεια αγορές της ΕΕ. Η αρχική ιδέα ήταν το φαραωνικό σχέδιο του υποθαλάσσιου αγωγού East Med. Αυτή προκαλούσε ονειρώξεις στον ελληνικό εθνικισμό, αφού συνδυαζόταν με την προοπτική ενοποίησης των ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου, τον αποκλεισμό της Τουρκίας και μια λεόντεια υπέρ του ελληνικού κράτους κατανομή των ΑΟΖ στην
Ανατολική Μεσόγειο. Ελάχιστοι έδιναν σημασία στο σκεπτικισμό των εμπειρογνωμόνων που προειδοποιούσαν ότι το σχέδιο East Med είναι πιθανότατα οικονομικά μη-βιώσιμο και τεχνικά επισφαλές ή και ανεφάρμοστο, αφού ο αγωγός θα έπρεπε να διανύσει 1.300 υποβρύχια χιλιόμετρα στα πιο αβυσσαλέα βάθη και τις σεισμογενείς περιοχές μεταξύ Κύπρου-Κρήτης. Όμως όταν φτάνει η ώρα των αποφάσεων, η αλήθεια έρχεται στην επιφάνεια. Κατά την πρόσφατη επίσκεψη της αιγυπτιακής ηγεσίας στην
δεν θα έχει πλέον σοβαρό λόγο να επιμένει σε «μαξιμαλιστική» απαίτηση σχετικά με τις ΑΟΖ, τουλάχιστον στην «καυτή» περιοχή του Καστελόριζου-Στρογγύλης. Η τάση των «ρεαλιστών» της ελληνικής διπλωματίας (της «σχολής» είτε του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ, είτε της καραμανλικής πτέρυγας της ΝΔ), αλλά και ο «λόρδος» του υπ. Εξωτερικών και της ΕΥΠ, Πρέσβης Π. Αποστολίδης, που έχει αναλάβει την καθοδήγηση των «διερευνητικών επαφών», θα βγαίνουν δικαιωμένοι για την επιμονή τους σχετικά με την επανέναρ-
Οι ΗΠΑ και η ΕΕ, όπως άλλωστε και το κράτος του Ισραήλ, δε διστάζουν να δείξουν τις πραγματικές συμμαχίες τους στην περιοχή με την πιο κυνική γλώσσα, τη γλώσσα της άμεσης στρατιωτικής παρουσίας. Αθήνα, μαθαίνουμε τώρα, οι Μητσοτάκης-Σίσι συμφώνησαν σε μια εναλλακτική, πιο «ρεαλιστική» προοπτική: να προτείνουν στην κοινοπραξία East Med έναν άλλο αγωγό: από το Ισραήλ στην Αίγυπτο, από εκεί δια ξηράς στα σύνορα με τη Λιβύη, από εκεί δια θαλάσσης στην Κρήτη και από εκεί με μεταφόρτωση σε πλοία στην Αλεξανδρούπολη. Η πρόταση ικανοποιεί το Ισραήλ και την Αίγυπτο (που διαθέτουν τα πιο μεγάλα κοιτάσματα Λεβιάθαν και Ζορ), «ρίχνει» εμφανώς την Κύπρο (που εκδήλωσε «δυσαρέσκεια» απέναντι στην Αθήνα) και εκτονώνει τη σημασία του ερωτήματος αν θα αναγνωριστεί πλήρως επήρεια του Καστελόριζου και της Στρογγύλης στην ελληνική ΑΟΖ, που θεωρούνταν προϋπόθεση για τον υποθαλάσσιο East Med. Παρεμπιπτόντως, η πρόταση αυτή βάζει πιο ενεργά στο παιχνίδι τους Αμερικανούς, αφού είναι γνωστό ότι η Αλεξανδρούπολη προορίζεται για διεθνής σταθμός μεταφόρτωσης αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου. Αν, τελικά, προκριθεί αυτή η προοπτική, τότε μεγάλο τμήμα της έντασης σχετικά με την οριοθέτηση των ΑΟΖ εκτονώνεται, αφού η Αθήνα
ξη της πολιτικής «διαλόγου» με την Τουρκία. Όμως αυτή η προοπτική αφήνει έκθετη την κυπριακή ηγεσία και μάλιστα σε μια κρίσιμη στιγμή.
Η καυτή πατάτα: το Κυπριακό
Από την εποχή του Τάσσου Παπαδόπουλου, με ισχυρή ελλαδική υποστήριξη (εκπρόσωπος του Κύπριου προέδρου είχε αναλάβει ο αμερικανοτραφής Έλληνας δημοσιογράφος Γ. Ρουμπάτης, ο μετέπειτα διοικητής της ΕΥΠ επί Τσίπρα…), οι ελληνοκυπριακές κυβερνήσεις συγκεντρώθηκαν σε ένα βήμα-σημειωτόν του «απορριπτισμού», που ήταν σε ρήξη με τις προηγούμενες επεξεργασίες της εποχής Χριστόφια, ακόμα και της εποχής του όψιμου Μακαρίου. Τις επεξεργασίες που αναζητούσαν «λύση» στα πλαίσια μιας Διζωνικής-Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ), που έδινε στους τουρκοκύπριους ενισχυμένη πολιτική παρουσία/προστασία, για να πάρει την επανενοποίηση του νησιού και μια ενιαία κρατική οντότητα στην οποία εύκολα μπορούσε να προβλέψει κανείς ότι ηγετική δύναμη θα ήταν η ελληνοκυπριακή ελίτ. Το νόημα του «απορριπτισμού» ήταν ότι, με την
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
3 ΜΑΡΤΗ 2021
πάροδο του χρόνου, το βάθεµα του αµερικανοτουρκικού ρήµατος και η «στρατηγική των υδρογονανθράκων», θα διαµόρφωναν λέει τις πιθανότητες µιας «βέλτιστης λύσης» για την ελληνοκυπριακή πλευρά. Σήµερα αποδεικνύεται ότι αυτή η πολιτική συνδυαζόταν µε κάτι πιο απλό, αν και ακραία κυνικό: τη βαθιά διαφθορά της ελληνοκυπριακής ελίτ, που προτιµούσε την αχρεία νοµή της εξουσίας µέσα στο «οικονοµικό θαύµα» της ενταγµένης στην ΕΕ Κύπρου, από τις περιπέτειες του ιστορικού βήµατος επανενοποίησης του νησιού. Την ίδια περίοδο στην Αθήνα ακούστηκαν για πρώτη φορά µέσα από τον «πατριωτικό χώρο», οι ισχυρές φωνές που πρότειναν το «βελούδινο διαζύγιο» και τη λύση των «δύο κρατών». Άλλοι µε αυταπάτες ότι αυτό θα οδηγούσε σε µια ειρηνική βιωσιµότητα «ελληνικής Κύπρου» έστω στο µισό νησί, άλλοι µε την κουτοπόνηρη σκέψη ότι αυτό αντικειµενικά θα οδηγούσε µακροπρόθεσµα σε µια «διπλή ένωση», που θα υλοποιούσε έστω εν µέρει την παλιά τους στρατηγική για την Ένωση (Ελλάδας-Κύπρου). Η «υπερ-δραστήρια» πολιτική του Ν. Κοτζιά, που φιλοδοξούσε για µεγάλες επιτυχίες ανάλογες µε τη Συµφωνία των Πρεσπών, έφερε την πενταµερή διάσκεψη υπό τον ΟΗΕ στο Κραν Μοντανά. Η Τουρκία δια του Τσαβούσογλου, που υποστηρίζει µια πολιτική εξόδου της χώρας του από τον κίνδυνο της διπλωµατικής αποµόνωσης, δέχθηκε την προοπτική της ∆∆Ο και δεσµεύτηκε να δεχθεί συγκεκριµένα χρονοδιαγράµµατα για την αποχώρηση των κατοχικών στρατευµάτων και την εν πολλοίς κατάργηση των εγγυητικών εξουσιών της Ζυρίχης µετά από µια µεταβατική-δοκιµαστική περίοδο. Την παραµονή της επισηµοποίησης των πορισµάτων της διαπραγµάτευσης, ο Ν. Αναστασιάδης τίναξε τα πάντα στον αέρα, προτείνοντας σε διµερή συνάντηση µε τον Τσαβούσογλου να εγκαταλειφθούν οι διεργασίες για τη ∆∆Ο και να συζητηθεί το σενάριο των… δύο κρατών! Σήµερα το γεγονός αυτό θεωρείται αναµφισβήτητο, µετά τη δήλωση επιβεβαίωσής του από τον Αρχιεπίσκοπο της Κύπρου, αλλά και από σειρά δηµοσιευµάτων του κυπριακού καθεστωτικού Τύπου που δεν επιδέχονται διάψευσης. Ακολούθησε µια ψυχρολουσία µεγάλων διαστάσεων. Η ελληνοκυπριακή κυβερνητική ελίτ διαπίστωσε, κατόπιν εορτής, ότι η ιδέα των δύο κρατών ταιριάζει µια χαρά στη στρατηγική… της Τουρκίας. Η Βόρεια Κύπρος θα αποκτήσει κρατική οντότητα που θα στηρίζεται σε στενή σχέση µε την Τουρκία, στο εσωτερικό του νησιού θα εγκατασταθούν χερσαία σύνορα µε εµφανή το συσχετισµό στρατιωτικής υπεροχής, το νέο
κράτος θα έχει δικαιώµατα ΑΟΖ και υπογραφής συµφωνιών εξόρυξης µε εταιρίες της επιλογής του κ.ο.κ. Η ανατροπή της τουρκοκυπριακής ηγεσίας που επέµενε στην «κυπριακότητα» (µε την ήττα του Ακιντζί και την ανάδειξη του Ταρά), έκανε τα πράγµατα χειρότερα. Και τώρα η ελληνοκυπριακή πλευρά τρέχει για να διευκρινίσει ότι δεν εννοούσε ακριβώς αυτό… Η νέα πενταµερής που συγκαλείται σε λίγες εβδοµάδες υπό τον ΟΗΕ (θα αρχίσει στις 27 Απρίλη στη Γενεύη), είναι µια διαδικασία αισθητά πιο αυστηρή από εκείνη του Κραν Μοντανά. Συγκαλείται µε πρωτοβουλία κυρίως της ευρωπαϊκής και αµερικανικής διπλωµατίας, που αναζητούν σταθεροποιητικά στηρίγµατα µέσα στην αυξανόµενη ρευστότητα στην περιοχή. Σε αυτή τη διαδικασία η Τουρκία προσέρχεται µε τον ισχυρισµό ότι υποστηρίζει πλέον τη «λύση» που της υπέδειξε η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση στο Κραν Μοντανά. Ο Ν. Αναστασιάδης βρίσκεται σε τραγική θέση. Ακόµα και επίσηµες εκθέσεις υπηρεσιών της ΕΕ διατυπώνουν ερωτήµατα για το αν εκπροσωπεί τον πληθυσµό που τον επέλεξε, ή τους διεθνείς µεγαλοκαταθέτες που ξεπλένουν τα λεφτά τους στις κυπριακές τράπεζες. Το ΑΚΕΛ, µετά από λήθαργο κάµποσων χρόνων, έχει επαναφέρει την πολιτική της ∆∆Ο και ζητά από την κυβέρνηση να δεσµευτεί για τη γραµµή που θα υποστηρίξει στην πενταµερή. Και όλα αυτά θα πρέπει να λήξουν σε χρονικό περιθώριο λίγων εβδοµάδων… Το µόνο ευχάριστο νέο από την Κύπρο είναι το ξέσπασµα των κινητοποιήσεων από τα κάτω, που συνδυάζουν την κοινωνική διαµαρτυρία µε την καταγγελία του κίβδηλου πατριωτισµού των «απορριπτικών», που αποδείχτηκε συνώνυµο της βαθύτατης διαφθοράς. Είναι σαφές ότι το κυπριακό επιστρέφει ως ένα πιθανό σεισµικό επίκεντρο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που µπορεί να αποδειχθεί εξίσου επικίνδυνο µε την αντιπαράθεση για τις ΑΟΖ. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα δει να διευρύνεται κάτω από τα πόδια της το χάσµα, ανάµεσα σε εκείνους του κοσµοπολίτικου «ρεαλισµού» που θα επιµένουν για εδώ και τώρα κατοχύρωση των κερδών από τον προηγούµενο γύρο αντιπαράθεσης και σε εκείνους που θα προσανατολίζονται στον «πατριωτικό απορριπτισµό», περιµένοντας καλύτερες µέρες µέσω κυρίως του Μπάιντεν και του ΝΑΤΟ. Σε αυτή την αντιπαράθεση είναι απαραίτητη η διατήρηση της πλήρους ανεξαρτησίας της ριζοσπαστικής Αριστεράς, µε κριτήριο την πολιτική ειρήνης, ταξικής αλληλεγγύης και συναδέλφωσης των λαών, σε αντιπαράθεση µε τις κυβερνήσεις και τους διεθνείς «θεσµούς» του ιµπεριαλισµού.
7
Επιµέλεια: Σπύρος Αντωνίου
«ΠΡΑΣΙΝΑ ∆ΙΑΒΑΤΗΡΙΑ» Ένα σκληρό παζάρι για το πανευρωπαϊκό ψηφιακό διαβατήριο εµβολιασµού, διεξάγεται τις τελευταίες εβδοµάδες στους κόλπους της ΕΕ, µε το βλέµµα στην τουριστική σεζόν και τα κέρδη των µεγάλων «παιχτών» στον κλάδο του Τουρισµού και των Μεταφορών. Στις 17 Μαρτίου µάλιστα θα παρουσιαστεί το σχέδιο της Κοµισιόν για το λεγόµενο «πράσινο διαβατήριο», το οποίο θα παρέχει αποδείξεις ότι ένα άτοµο έχει εµβολιαστεί ή έχει αρνητικό τεστ κορωνοϊού ή αντισώµατα. Η αρχική πρόταση των χωρών του Νότου, µε την ελληνική και ισπανική κυβέρνηση να υποστηρίζουν σθεναρά την πρόταση, αφορούσε µόνο όσους έχουν ήδη εµβολιαστεί. Πρόταση που όπως ήταν αναµενόµενο θα πυροδοτούσε ακόµα µεγαλύτερους ανταγωνισµούς στην κούρσα προµήθειας των εµβολίων, τη στιγµή που υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στον αριθµό των απαραίτητων δόσεων. Οι αντιρρήσεις όµως Γαλλίας, Γερµανίας κ.α. κρατών-µελών (το γεγονός ότι δεν µπορείς εύκολα να στερήσεις τη µετακίνηση απλά και µόνο γιατί δεν έχει εµβολιαστεί κάποιος/α, τα συνακόλουθα ζητήµατα ασφάλειας και προστασίας προσωπικών δεδοµένων τα οποία προκύπτουν κλπ.), όπως φαίνεται οδήγησαν στον παραπάνω συµβιβασµό. Τι και αν ο ΠΟΥ απορρίπτει την ιδέα ενός τέτοιου διαβατήριου, λόγω περιορισµένων στοιχείων για τα αποτελέσµατα των εµβολίων στη µείωση της µετάδοσης του ιού. Ο Μητσοτάκης βαδίζει ολοταχώς στα χνάρια του Ισραήλ, που έχει υιοθετήσει ήδη την «αθέµιτη διάκριση», υπογράφοντας µάλιστα και σχετική διµερή συµφωνία για διεθνή ταξίδια χωρίς καραντίνα. ∆είξε µου τους φίλους σου, να σου πω ποιος είσαι, δεν λέει ο λαός;
ΣΤΟΝ «ΠΑΓΟ» ΤΑ ΠΡΟΣΤΙΜΑ «Παγώνουν» προσωρινά όλες οι υποθέσεις που εκκρεµούν στα ∆ιοικητικά ∆ικαστήρια της χώρας για τα πρόστιµα των 300 ευρώ που επιβάλλονται από την ΕΛ.ΑΣ. σε όσους/ες απειθαρχούν στα περιοριστικά µέτρα. Η ολοµέλεια του ΣτΕ θα αποφασίσει για τη συνταγµατικότητα όλων των εκκρεµών προστίµων που κόπηκαν στις υπαίθριες συναθροίσεις του Πολυτεχνείου και της 6ης ∆εκέµβρη, µετά την προσφυγή 46 κατοίκων της Θεσσαλονίκης, προκειµένου οι υποθέσεις τους να εκδικαστούν ως πρότυπες (πιλοτικές) δίκες. Η διαδικασία της πιλοτικής δίκης σηµαίνει πως η απόφαση του ΣτΕ θα έχει εφαρµογή για όλες τις εκκρεµείς και τις µελλο-
ντικές περιπτώσεις προστίµων των 300 ευρώ. Πρόκειται για µια πρώτη θετική εξέλιξη στη µάχη για την ακύρωση των προστίµων σε διαδηλωτές, αλλά και σε χιλιάδες ακόµα που βρέθηκαν στο δρόµο κάποιου µπάτσου ενώ πήγαιναν µια βόλτα. Παράλληλα µε τη δικαστική εξέλιξη όµως, συνεχίζονται και οι παρεµβάσεις της «Επιτροπής Αλληλεγγύης στους διωκόµενους-ες για την ελευθερία στις κινητοποιήσεις» (συγκεντρώσεις όπως αυτές σε διάφορες πόλεις στις 6/2, συλλογές υπογραφών, καταγγελίες περιστατικών αστυνοµικής αυθαιρεσίας κλπ.), που απαιτεί τη διαγραφή των εξοντωτικών προστίµων και την παύση των διώξεων σε όλους τους διωκόµενους/ες. Η ποινικοποίηση της πολιτικής και κινηµατικής δράσης, µε ή χωρίς «υγειονοµικά» προσχήµατα και η γενικότερη περιστολή των δηµοκρατικών ελευθεριών, δεν θα περάσουν!
ΤΕΛΙΚΟ ΠΛΙΑΤΣΙΚΟ Από την 1/3 ο νέος πτωχευτικός νόµος τέθηκε σε ισχύ για τις µεγάλες και µεσαίες επιχειρήσεις, ενώ από την 1/6 θα εφαρµοστεί και για φυσικά πρόσωπα, ελεύθερους επαγγελµατίες και µικρές επιχειρήσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τη µεριά της ξεκαθαρίζει ότι δεν χωράνε άλλες καθυστερήσεις στη διαδικασία των πλειστηριασµών, που θα εκκινήσουν και πάλι από τις 15 Μαρτίου. Πρόκειται για το τελικό πλιάτσικο σε µια κοινωνία ρηµαγµένη από την πολυετή κρίση, όπου τα χρέη των νοικοκυριών σε τράπεζες (αλλά και σε εφορία, ασφαλιστικά ταµεία, ∆ΕΗ κ.α.) εκτινάχθηκαν σε πολλά δισ. ευρώ, βοηθούντος και των lockdowns. Από την 1η Ιουνίου το πτωχευτικό δίκαιο θα είναι το µοναδικό πλαίσιο διευθέτησης οφειλών των νοικοκυριών, χωρίς καµία προστασία για την πρώτη κατοικία. Εναλλακτική «λύση» είναι η κήρυξη πτώχευσης και η ρευστοποίηση περιουσίας. Αν όµως για τα λαϊκά νοικοκυριά οι τραπεζίτες ετοιµάζουν την εκποίηση της κατοικίας τους, για διάφορους µεγαλόσχηµους επιχειρηµατίες η «ευαισθησία» τους ξεχειλίζει, όπως φανερώνουν οι δεκάδες υποθέσεις διαγραφής χρεών για επιχειρηµατικά δάνεια. Μπροστά σε έναν ανελέητο µηχανισµό φτωχοποίησης των πολλών η διεκδίκηση σεισάχθειας στα χρέη των εργαζόµενων στρωµάτων, ο διαρκής αγώνας για την κατοχύρωση της προστασίας της πρώτης κατοικίας και του δικαιώµατος στη στέγη όλων µας, χρειάζεται να ξαναµπούν στο «ρεπερτόριο» των δράσεων του µαζικού κινήµατος και της Αριστεράς.
8
3 ΜΑΡΤΗ 2021
Από τις µάχες του χθες µέχρι τους αγώνες
Επιµένουµε µαζικά-ενωτικά Του Νικόλα Κολυτά
Φ Η ∆ΕΑ γεννήθηκε σε µια περίοδο που κάλπαζε το διεθνές κίνηµα ενάντια στη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσµιοποίηση, ενώ µαίνονταν οι εγχώριες µάχες ενάντια στο αντιδραστικό ασφαλιστικό Γιαννίτση
έτος συµπληρώνονται 20 χρόνια πολιτικής παρουσίας και δράσης της ∆ΕΑ στα κινήµατα και στους αγώνες. Και σε µια περίοδο που οι «από πάνω» αγωνίζονται να µας πείσουν πως οι πολιτικές οργανώσεις αποτελούν αποµεινάρια µιας άλλης εποχής, έχει σηµασία να τονίσουµε ότι εµείς επιµένουµε να παλεύουµε συλλογικά µέσα από τις γραµµές τους. Να συγκροτούµε τη συλλογική µνήµη µέσα από τη διεκδίκηση ενός κόσµου χωρίς καταπίεση και εκµετάλλευση. Και αυτό δε συνιστά ροµαντισµό, ούτε αυταπάτη, αλλά τη µόνη πραγµατική διέξοδο για µια καλύτερη ζωή.
Η διαχρονική ταυτότητα
Η διαδροµή µιας οργάνωσης της επαναστατικής Αριστεράς δεν µπορεί να αποτυπωθεί σε ένα άρθρο. Τα πρόσωπα, οι µνήµες, οι αντιπαραθέσεις, οι γραµµές, οι συµφωνίες και οι διαφωνίες ενός οργανωµένου πολιτικού συνόλου σε διάρκεια 20 χρόνων χρειάζονται πολλές σελίδες για να περιγραφούν. Όµως κοιτάζοντας προς τα πίσω µπορούµε να πούµε µε βεβαιότητα, ότι η ∆ΕΑ όλα αυτά τα χρόνια ρίχτηκε στις µάχες της περιόδου χωρίς δισταγµούς. Πατώντας στο τρίπτυχο της µαζικότητας, της ενότητας και του ριζοσπαστισµού, και έχοντας σαφείς αναφορές στην παράδοση του Ενιαίου Μετώπου επεδίωξε τόσο σε επίπεδο κινηµατικό, όσο και σε επίπεδο πολιτικό, να διαµορφώσει τους όρους εκείνους που θα έβγαζαν στο προσκήνιο την εργατική τάξη και τα φτωχά κοινωνικά στρώµατα, όσο το δυνατόν πιο δυναµικά και οργανωµένα. Αυτό αποτυπώνεται από την πρώτη ηµέρα της ίδρυσής της τον Μάρτη του 2001. Η ∆ΕΑ γεννήθηκε σε µια περίοδο που σε διεθνές επίπεδο κάλπαζε το διεθνές κίνηµα ενάντια στη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσµιοποίηση, ενώ την ίδια στιγµή µαίνονταν οι εγχώριες µάχες ενάντια στο αντιδραστικό ασφαλιστικό Γιαννίτση. Γεννήθηκε σε µια περίοδο «αποϊδεολογικοποίησης» και αποδοχής ακόµη και από µερίδες της Αριστεράς ότι η επαναστατική θεωρία και πράξη ανήκει στο παρελθόν. Όµως την ίδια στιγ-
µή µια σειρά από αγώνες και µάχες στις οποίες η «κόκκινη Αριστερά» πρωτοστατούσε, από τη Γένοβα µέχρι τους δρόµους της Αθήνας, διαψεύδονταν αυτά τα αφηγήµατα. Η ∆ΕΑ συγκροτήθηκε µε βάση αυτή την αναγνώριση. Ότι δηλαδή η απάντηση της ριζοσπαστικής Αριστεράς δε βρισκόταν ούτε στον αυτοαναφορικό αντικαπιταλισµό, ούτε στη διάχυση στα κινήµατα. Βρισκόταν στη συγκρότηση πολιτικών απαντήσεων απέναντι στη νεοφιλελεύθερη επέλαση, οι οποίες σαφέστατα θα συνδέονταν µε την κοινωνική κίνηση.
Οι κρίσιµες µάχες
Κάπως έτσι, σε πολιτικό επίπεδο επεδίωξε έναν ειλικρινή διάλογο µε άλλες οργανώσεις και ρεύµατα της Αριστεράς καθώς και τη συγκρότηση πολιτικών µετώπων που θα συσπείρωναν ευρύτερο κόσµο σε µια τροχιά αγώνων και αντιστάσεων. Το Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουµ και στη συνέχεια ο πρώιµος ΣΥΡΙΖΑ, προτού µεταλλαχθεί σε αυτό που είναι σήµερα, ήταν το αποτέλεσµα µιας τέτοιας προσπάθειας που συνδέθηκε µε πλήθος ριζοσπαστικών γεγονότων. Οι νεολαιίστικοι αγώνες του 2006-2007, η εξέγερση του 2008, το µεγαλειώδες αντιµνηµονιακό κίνηµα του 2010-2012 και η αντιρατσιστική-αντιφασιστική πάλη της τελευταίας δεκαπενταετίας, έθεταν επί τάπητος την ανάγκη πολιτικής απάντησης απέναντι στα προβλήµατα που αντιµετώπιζαν οι «από πάνω». Το αν αυτή η απάντηση θα ήταν µια κωλοτούµπα ή µια γερή κλωτσιά στους απέναντι δεν ήταν εξαρχής δεδοµένο και όσοι το ισχυρίζονται αυτό, µάλλον µιλούν µε την ασφάλεια του «µετά Χριστόν προφήτη». Η ∆ΕΑ αντίθετα επέλεξε να µην ανήκει στην Αριστερά που αυτοεπιβεβαιώνεται εκ των υστέρων αλλά στην Αριστερά που δίνει τη µάχη τη στιγµή που οι συνθήκες το απαιτούν. Κορύφωση αυτής της αντίληψης για το ρόλο των πολιτικών οργανώσεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς ήταν όλη η διαδροµή µέχρι το δηµοψήφισµα του 2015. Με τακτική ευελιξία και στρατηγική ακαµψία η Οργάνωση έδωσε όλες της τις δυνάµεις στην κατεύθυνση της ρήξης και της ανατροπής, χωρίς να υποχωρήσει από τις αρχές της. Η διαδροµή της και το δυσανάλογο βάρος που σήκωσε
9
3 ΜΑΡΤΗ 2021
-ριζοσπαστικά στις πλάτες της, µε τα σωστά της και τα λάθη της σίγουρα αποτελεί ένα σηµαντικό κοµµάτι συζήτησης στην εγχώρια και όχι µόνο Αριστερά. Ιδιαίτερα σήµερα, που στα απόνερα του κορωνοϊού όλοι συνοµολογούν ότι έρχεται µια νέα κρίση πολύ πιο µεγάλη και τροµακτική από την προηγούµενη και που τίθεται ξανά το ερώτηµα σχετικά µε το πώς πρέπει να σταθεί η οργανωµένη Αριστερά µπροστά σε αυτό που έρχεται. Και η ∆ΕΑ έχει την πολιτική εµπειρία ώστε να επιχειρήσει να δώσει κρίσιµες απαντήσεις.
Ο ρόλος της εφηµερίδας
Σε όλη την παραπάνω διαδροµή βασικό εργαλείο της Οργάνωσης αποτέλεσε η εφηµερίδα της. Η Εργατική Αριστερά ήταν παρούσα σε όλους τους µικρούς και µεγάλους αγώνες της τελευταίας εικοσαετίας. Και θα συνεχίσει να είναι. Γιατί τα έντυπα των οργανώσεων αποτελούν την αποτυπωµένη συλλογική έκφραση, το δίαυλο επικοινωνίας µε ευρύτερο κόσµο που επιθυµεί να αγωνιστεί. Η εφηµερίδα µας, χωρίς χορηγούς και χρηµατοδοτήσεις κατορθώνει όλα αυτά τα χρόνια να κυκλοφορεί χάρη σε όσους γράφουν, τη διακινούν και τη διαβάζουν. Θα τη βρει κανείς σε κάποιο αµφιθέατρο, ή σε κάποιο τραπεζάκι σε κινητοποίηση, ή στα χέρια συντρόφων/ ισσών κατά τη διάρκεια εξορµήσεων. Η Εργατική Αριστερά ζει και αναπνέει όπου αναπτύσσονται αγώνες, µικροί ή µεγάλοι. Αυτό αποτυπώνεται και στο περιεχόµενό της. Η πολιτική αρθρογραφία της επικαιρότητας, τα εργατικά ρεπορτάζ και οι συνεντεύξεις, τα νεολαιίστικα κείµενα, τα ιστορικά αφιερώµατα, οι αντιρατσιστικές και φεµινιστικές στήλες και οι αναλύσεις στον τοµέα των διεθνών εξελίξεων, αποτελούν επιµέρους κοµµά-
τια της µεγάλης εικόνας, τα οποία συνδέονται κάτω από την κοινή πολιτική γραµµή που εκφράζει η Οργάνωση. Ειδικά στην παρούσα συγκυρία, η εφηµερίδα αποτελεί ένα πολύ σηµαντικό εργαλείο τόσο στα χέρια εκείνων που γράφουν και τη διακινούν, όσο και εκείνων που τη διαβάζουν. Και µπορεί µέσα στα χρόνια η εφηµερίδα να έχει αλλάξει µέγεθος, εύρος σελίδων και γραφιστική απεικόνιση, όµως πάντα επιδιώκει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της περιόδου. Και αυτό παλεύουµε να συνεχίσει να κάνει και στο µέλλον, συµβάλλοντας στην υπόθεση της ενδυνάµωσης των «από κάτω» και των αγώνων τους. Σε µια εποχή οικονοµικής, πολιτικής, κοινωνικής και υγειονοµικής κρίσης που η παραπληροφόρηση και η ελεγχόµενη είδηση µαστίζουν την έντυπη και διαδικτυακή συζήτηση, έχει πολύ µεγάλη σηµασία η ενίσχυση και η στήριξη των συλλογικών εντύπων της Αριστεράς που, χωρίς εκδότες και χορηγούς, επιµένουν σε ένα δρόµο δύσκολο και διαφορετικό. Η συµπλήρωση είκοσι χρόνων ύπαρξης της ∆ΕΑ συνδέεται άµεσα µε τα φύλλα της Εργατικής Αριστεράς, της καρδιάς και της συλλογικής φωνής της Οργάνωσης µέσα στο χρόνο…
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
του σήµερα
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • Α’ ΑΘΗΝΑΣ: 6973005569 • ΔΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6932045320 • ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942602766 • ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 • ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 • ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6942993423 • ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 • ΚΡΗΤΗ: 6979925065 • ΚΥΚΛΑΔΕΣ: 6972743637 • ΜΕΣΣΗΝΙΑ: 69832422501 • ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
10
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
3 ΜΑΡΤΗ 2021
Επιµέλεια Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς 10 Μάρτη: Πανελλαδική Μέρα Δράσης των Διανοµέων
Η Τηλεργασία στο δηµόσιο και ο ρόλος της στην ενδυνάµωση έµφυλων στερεοτύπων Της Ράνιας Παπαγεωργίου*
Σ
τον –σαφώς πιο προστατεµένο– κόσµο του δηµόσιου τοµέα τι ακριβώς σηµαίνει τηλεργασία; ∆ιαβάζοντας και µόνο τους στόχους του νοµοσχεδίου του υπουργού Εσωτερικών, κ. Βορίδη, αντιλαµβανόµαστε ότι η τηλεργασία είναι το όχηµα για την αντιδραστική µεταρρύθµιση κυρίως σε ότι αφορά τους όρους απασχόλησης και στο δηµόσιο. Το τυράκι στη φάκα της κανονικοποίησης της τηλεργασίας είναι η εθελοντική βάση «όποιος συµφωνεί» για αρχή. Η εµπειρία και η γενικότερη κυβερνητική πολιτική δεν αφήνουν περιθώριο για αυταπάτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι του αντί του πολυδιαφηµιζόµενου αρχικά στόχου (προώθηση του ψηφιακού µετασχηµατισµού του δηµόσιου τοµέα) προτάσσονται µε όρους κώδικα τεχνολογικής ουδετερότητας: • η ευελιξία του ωραρίου τα πολλαπλά καθήκοντα (ενίσχυση παραγωγικότητας, αυτονοµίας τους στην οργάνωση της εργασίας, ρύθµιση χρόνου εργασίας ),
• η µείωση ή και κατάργηση αναρρωτικών αδειών και µειωµένου ωράριου για ΑµεΑ... • ο περιορισµός κι άλλων αδειών όπως γονικές, σπουδών, επιµόρφωσης ως αχρήστων... • η ιδιωτικοποίηση των θέσεων ευθύνης στο δηµόσιο (προσέλκυση στελεχών) • η κατάργηση της υποχρέωσης για δηµόσια κτήρια µε προδιαγραφές ασφάλειας αφού υπάρχει η πανάκεια της τηλεργασίας που µεταβιβάζει το λειτουργικό κόστος στο άτοµο και τον οικογενειακό προϋπολογισµό (εξοικονόµηση πόρων, µείωση λειτουργικών εξόδων των υπηρεσιών). Ακόµη και των υποχρεώσεων για επαρκείς δηµόσιες συγκοινωνίες, µέτρα προστασίας του περιβάλλοντος αφού µε την τηλεργασία αντιµετωπίζονται οι προκλήσεις που απορρέουν από την κλιµατική αλλαγή ! • η εργαλειοποίηση της για την πειθάρχηση των εργαζοµένων (διαχείριση εργασίας σε περιόδους κρίσης όπως. covid-19) µε τους αυθαίρετους κανόνες των ατελείωτων εγκυκλίων που αυξοµειώνουν ποσοστά. Αυξάνεται το φάσµα εφαρµογής του διευθυντικού δικαιώµατος και εντείνονται ανισότητες σε βάρος
Ολόκλ ηρο στο RP roject. g
r
εργαζοµένων που εκτελούν απαιτητικές εργασίες που απαιτούν φυσική παρουσία • η αξιολόγηση του προσωπικού µε παράκαµψη των συλλογικών αντιστάσεων των εργαζοµένων µε την απεργία –αποχή. Μόνος µπροστά στον ΗΥ στο σπίτι του ο τηλεργαζόµενος βαθµολογείται η επίδοσή του ( αξιολόγηση απόδοσης προσανατολισµένη στα αποτελέσµατα της εργασίας). Εκεί όµως που η κυβερνητική προπαγάνδα απογειώνεται είναι τα πλεονεκτήµατα της τηλεργασίας για τη γυναίκα. Σύµφωνα µε τη βαθιά συντηρητική θεώρησή της: η γυναίκα επιστρέφει στο φυσικό της χώρο και η κοινωνική αναπαραγωγή επανιδιωτικοποείται σε απόλυτο βαθµό. ... Όσα κατακτήθηκαν µε τους αγώνες του φεµινιστικού και του εργατικού κινήµατος ως υποχρεώσεις του κοινωνικού κράτους καταργούνται ως άχρηστα βαρίδια για χάρη της καπιταλιστικής ανάκαµψης. *Εργαζόµενη Επενδύσεων
στο
Υπ.
Ανάπτυξης
Μαζικές απολύσεις στη Vodafone
Ν
ύχτα του Αγίου Βαρθολοµαίου θύµισε η Τετάρτη 24 Φλεβάρη στη Vodafone κι ας ήταν µέρα µεσηµέρι ως και νωρίς το απόγευµα όταν εκπρόσωποι της διοίκησης της εταιρείας έρχονταν σε τηλεφωνική επικοινωνία µε εργαζόµενους της εταιρείας ενηµερώνοντας τους ότι την Παρασκευή 26 Φλεβάρη θα ήταν η τελευταία τους µέρα στη δουλειά. Η εργοδοσία στη Vodafone δεν είχε ποτέ ιδιαίτερες ευαισθησίες για να ενδιαφερθεί τώρα για 30 περίπου εργαζόµενους που θα µείνουν άνεργοι εν µέσω πανδηµίας µε δικαιολογία µάλιστα την ίδια την πανδηµία. Το ρόλο του... σφαγέα ανέλαβαν για λογαριασµό της εργοδοσίας τα “γκόλντεν µπόις” της επιχείρη-
σης. Ένα στέλεχος της διεύθυνσης προσωπικού µε τη βοήθεια ενός manager ειδοποίησαν τους εργαζόµενους από τα τµήµατα migration και back office (όλοι εργαζόµενοι της πρώην cyta που καταβρόχθισε η Vodafone) ότι δεν υπάρχει κάποια διαθέσιµη θέση εργασίας, ότι οι απολύσεις θα πάνε µε κούριερ στα σπίτια τους και τους κάλεσαν να υπογράψουν οικειοθελή αποχώρηση µε τυράκι κάποια χρήµατα επιπλέον της νόµιµης αποζηµίωσης, προεξοφλώντας µάλιστα ότι αν αρνηθούν και καταγγείλουν στην επιθεώρηση εργασίας την απόλυση θα χάσουν τα πάντα. Πρόκειται για συνέχεια των µαζικών απολύσεων που σήµανε η πριν από 2 περίπου χρόνια εξαγορά της Cyta Hellas από τη Vodafone.
Από τους 850 εργαζόµενους στην πρώτη, σήµερα έχουν µείνει στη Vodafone κάτι λιγότερο από 150. Περίπου 700 θέσεις εργασίας χάθηκαν χωρίς να υπολογίζουµε προηγούµενες εξαγορές άλλων εταιρειών που ακολουθήθηκαν οι ίδιες πρακτικές, όπως η HOL κ.α. Η εταιρεία προτιµά να απολύει έµπειρο προσωπικό, παρά τις τεράστιες ανάγκες που υπάρχουν, καλυπτόµενη από την τηλεργασία που ως τώρα δεν της έχει στοιχίσει σε κερδοφορία. Το σωµατείο εργαζοµένων στην εταιρεία καλεί τους εργαζόµενους να αντισταθούν και σε συνεννόηση µε το σωµατείο να γίνουν µαζικές καταγγελίες στην επιθεώρηση εργασίας και να οργανωθούν τα βήµατα αγώνα για να µην περάσουν οι απολύσεις.
&
Μ
ε κινητοποιήσεις σε όλες τις µεγάλες πόλεις της χώρας, την Τετάρτη 10 Μάρτη, οι εργαζόµενοι ως διανοµείς αποφάσισαν να συνεχίσουν τις οργανωµένες τους δράσεις τα τελευταία 2 χρόνια, µε τις οποίες διεκδικούν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Σωµατεία και επιτροπές αγώνα θα συµµετέχουν στη µέρα Πανελλαδικής ∆ράσης σε διαδηλώσεις που θα γίνουν σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα κ.α. Τα κυρίαρχα αιτήµατα των εργαζοµένων που µέσα στην πανδηµία εξακολουθούν να έχουν πολλά ατυχήµατα (5 έχουν καταγραφεί µόνο στη Θεσσαλονίκη τις τελευταίες 10 µέρες), µε τελευταίο το ατύχηµα που κόστισε τη ζωή του 20χρονου στη Ραφήνα τις τελευταίες µέρες του Φλεβάρη, αφορούν κυρίως την ασφάλειά τους κατά τη διάρκεια της εργασίας και βασικά δικαιώµατά τους που παραβιάζονται από τους εργοδότες. Απαιτούν αυστηρούς ελέγχους και ποινές σε εργοδότες που παραβιάζουν τα εργατικά τους δικαιώµατα (πλήρης ασφάλιση, πληρωµή προσαυξήσεων νυχτερινών, αργιών, Κυριακών, ∆ώρων, επιδοµάτων). Να εφαρµοστούν τα άρθρα 55-56 του νόµου 4611/2019 (πληρωµή τουλάχιστον 15% για χρήση/συντήρηση µηχανής, παροχή των µέσων ατοµικής προστασίας). Να γίνει πιο αυστηρό το νοµικό πλαίσιο ώστε να απαγορεύεται η εργασία σε ακραίες καιρικές συνθήκες όπως ο πρόσφατος χιονιάς. Να υπάρξει άµεση έκδοση της εγκυκλίου για τη µόνιµη δήλωση των πινακίδων/µοτοσικλετών στο Π.Σ. «Εργάνη» και θεσµοθέτηση συγκεκριµένης διάταξης αποζηµίωσης καυσίµων. Τα πρόστιµα του ΚΟΚ που απορρέουν από αµέλεια παροχής των µέσων ατοµικής προστασίας και του άρθρου 56 να βαραίνουν ποινικά και χρηµατικά τον εργοδότη. Να ενταχθούν στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλµατα όλοι οι διανοµείς και να υπάρξει υποχρεωτική κλαδική Συλλογική Σύµβαση στον επισιτισµό που να συµπεριλαµβάνονται σε αυτή και τέλος να είναι δωρεάν τα τεστ για την Covid-19 και να χρηµατοδοτηθεί γενναία το δηµόσιο σύστηµα υγείας.
εργατικα
3 μαρτη 2021
«Εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων ως προς το εκπαιδευτικό τους έργο»
Ή πώς να διαλύσετε το δημόσιο σχολείο
Ολόκλ ηρο στο RP roject. g
r
κλάδος, αφού δεν το έχει επιτρέψει εδώ και χρόνια και είναι η παρακαταθήκη για τους αγώνες του σήμερα και αυτούς που έχουμε μπροστά μας.
Της Έφης Καρανάσου*
Σ
υντριπτικά υπέρ της απεργίας - αποχής από την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας είναι τα ποσοστά που αρχίζουν να γίνονται γνωστά από όλα τα σχολεία της χώρας, τόσο στην Πρωτοβάθμια, όσο και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. 100% στη Λήμνο και τον Αγ. Ευστράτιο, στο ΣΕΠΕ Χαϊδαρίου, στο ΣΕΠΕ Αριστοτέλη, στο ΣΕΠΕ «Ηρώ Κωνσταντοπούλου», στο Ζ΄ ΣΕΠΕ Θεσσαλονίκης, ΣΕΠΕ «Έλλη Αλεξίου», ΕΛΜΕ Πρέβεζας. Στην Ευρυτανία, Αχαΐα, Κορινθία, στην Ε΄ ΕΛΜΕ Αθήνας, στα Χανιά, στη Ζάκυνθο, στην Κέρκυρα, στην Κεφαλονιά-Ιθάκη, στη Θεσσαλονίκη, τα ποσοστά ξεπερνούν το 90%. Η ΕΛΜΕ Φωκίδας καταγράφει 17 από τα 19 σχολεία υπέρ της απεργίας – αποχής (τα δύο δεν έχουν συνεδριάσει ακόμη) και καταφθάνουν συνεχώς στοιχεία τα οποία ανεβάζουν αυτά τα ποσοστά. Η πλειονότητα των συλλόγων διδασκόντων στα δημοτικά και τα νηπιαγωγεία της χώρας, στα γυμνάσια και τα Λύκεια, δεκάδες χιλιάδες καθηγητές, δάσκαλοι και νηπιαγωγοί, ακόμη και πολλοί Συντονιστές εκπαιδευτικού έργου και Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ) καθώς και Διευθυντές σχολείων, αντιδρούν και απορρίπτουν τα σχέδια αποδόμησης της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης και δίνουν ένα ακόμη ηχηρό μήνυμα στο Υπουργείο, μετά το 95% της αποχής από τις ηλεκτρονικές «εκλογές» – παρωδία. Το Υπουργείο μετά τις δηλώσεις περί «υπηρεσιακής και ηθικής υποχρέωσης» -ποιος μιλάει για ηθική, όταν είναι νωπές ακόμη οι εικόνες της αστυνομίας στο ΑΠΘ να σέρνει τους φοιτητές- με τις οποίες επεδίωξε να εκφοβίσει και να τρομοκρατήσει τους εκπαιδευτικούς, ώστε να συμμορφωθούν με τις επιταγές του, μετά την επίδειξη «πυγμής» με την αναζήτηση όσων εκπαιδευτικών δεν παρέδωσαν βαθμούς, μετά την προειδοποίηση και σε πολλές περιπτώσεις την άσκηση ασφυκτικής πίεσης από Διευθυντές εκπαίδευσης και διευθυντές σχολείων για διοικητικές κυρώσεις και αποκλεισμό από θέσεις
11
Συλλογική αντίσταση
Η «αξιολόγηση» θα οδηγήσει στη μεγαλύτερη υποβάθμιση και υποχρηματοδότηση του σχολείου, θα προκαλέσει κλίμα ανταγωνισμού και αλληλοεξόντωσης μεταξύ σχολείων και εκπαιδευτικών. ευθύνης σε περίπτωση μη συμμετοχής στην αξιολόγηση, πανικόβλητο από τα τεράστια ποσοστά συμμετοχής στην απεργία-αποχή, στο παρά πέντε και «νύχτα» κατά τη συνήθη τακτική του, εκδίδει απόφαση για παράταση στο χρονικό όριο των συνεδριάσεων των Συλλόγων για την άσκηση, προφανώς, επιπλέον πιέσεων και τη διασπορά κινδυνολογίας σε όσους συναδέλφους δεν έχουν ακόμη υπογράψει την δήλωση συμμετοχής στην απεργία.
Στόχος της κυβέρνησης Και όχι μόνο αυτό, αλλά «καταδέχεται», μάλλον εκ του πονηρού, μετά από αλλεπάλληλες απορρίψεις αντίστοιχων αιτημάτων της ΟΛΜΕ, να απευθύνει πρόσκληση για συζήτηση σχετικά με την αποχή από την αξιολόγηση, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΟΛΜΕ, κάτι που ο ίδιος το βρίσκει «θετικό». [...] Βασικός στόχος που υπηρετούν όλα τα αντιεκπαιδευτικά μέτρα της κυβέρνησης είναι το φτηνό, ανταγωνιστικό σχολείο της αγοράς, η μεταφορά της ευθύνης για όλα τα προβλήματα στους ίδιους τους γονείς, τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, η ακόμα μεγαλύτερη κατηγοριοποίηση και ταξική διαφοροποίηση της εκπαίδευσης, η εκδίωξη των μαθητών προς την κατάρτιση
και την ειδίκευση, η προσαρμογή του περιεχομένου του σχολείου στις δεξιότητες και την πληροφορία. Η αξιολόγηση-αυτοαξιολόγηση είναι ένας κρίσιμος κρίκος σε αυτή την αλυσίδα, καθώς απαιτείται η συμμόρφωση-πειθάρχηση των εκπαιδευτικών για να υπηρετήσουν τους στόχους του αποκλεισμού μεγάλου μέρους του μαθητικού πληθυσμού από το δημόσιο αγαθό της μόρφωσης. Η «αξιολόγηση» θα οδηγήσει στο ακριβώς αντίθετο από αυτό που η κυβέρνηση ευαγγελίζεται! Θα αλλάξει προς το χειρότερο, για την πλειοψηφία, τη σχολική πραγματικότητα! Θα οδηγήσει στη μεγαλύτερη υποβάθμιση και υποχρηματοδότηση του σχολείου, θα προκαλέσει κλίμα ανταγωνισμού και αλληλοεξόντωσης μεταξύ σχολείων και εκπαιδευτικών. Αυτό δείχνει η διεθνής πείρα των «αξιολογημένων» σχολείων σε πολλές χώρες (Ευρώπη, Αμερική) όπου ο λειτουργικός αναλφαβητισμός, η σχολική διαρροή, οι ταξικοί φραγμοί και η πολυκατηγοριοποίηση κυριαρχούν! Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μία από τις τελευταίες χώρες στην οποία δεν έχει εφαρμοστεί η αξιολόγηση στην εκπαίδευση δεν είναι το μεμπτό και αξιοκατάκριτο, όπως θέλουν να μας το παρουσιάσουν, είναι κάτι για το οποίο καμαρώνει ο εκπαιδευτικός
Το μόνο θετικό των αλλεπάλληλων αυταρχικών κινήσεων και των αντιεκπαιδευτικών μέτρων του Υπουργείου και της κυβέρνησης είναι ότι συσπειρώνουν τους εκπαιδευτικούς. Τα τεράστια ποσοστά, λοιπόν, της συμμετοχής στην απεργία-αποχή καθώς και η ενεργοποίηση ενός μεγάλου αριθμού δασκάλων και καθηγητών, ώστε να φτάσει το μήνυμα της απόρριψης των σχεδίων της Υπουργού σε κάθε μέλος του συλλόγου τους, οι συζητήσεις και οι εποικοδομητικές αντιπαραθέσεις με πολιτικά επιχειρήματα μέσα στους συλλόγους ή και στις διαδικτυακές συνελεύσεις, οι απευθύνσεις στις τοπικές ΕΛΜΕ για την επίλυση αποριών σχετικά με τη διαδικασία ή την αντιμετώπιση απειλών και πιέσεων που ασκούνταν από διευθυντές, η άσκηση δριμείας κριτικής βγαλμένης μέσα από την καθημερινή σχολική πρακτική, με επιστημονικά τεκμηριωμένες θέσεις αλλά και με συγκεκριμένες προτάσεις αποδεικνύει ότι η εκπαιδευτική κοινότητα συσπειρώνεται στα σωματεία της και κινείται ξανά δυναμικά, μετά από μια περίοδο σκεπτικισμού και αδρανοποίησης. Δημιουργούνται συνθήκες μιας συλλογικής αντίστασης, ως τελευταία γραμμή άμυνας στην επίθεση που δέχεται η δημόσια εκπαίδευση, το εκπαιδευτικό λειτούργημα και σαφέστατα το δικαίωμα των παιδιών σε μια ποιοτική εκπαίδευση. Οι εκπαιδευτικοί αποφάσισαν να σταματήσουν την προσπάθεια διάλυσης του δημόσιου σχολείου. Η πρώτη μάχη δόθηκε νικηφόρα, ο αγώνας συνεχίζεται! Ας κρατήσουμε ως επίλογο από την ανακοίνωση της Ομοσπονδίας Ενώσεων Γονέων & Κηδεμόνων Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας την παρακάτω αποστροφή προς το Υπουργείο και την κυβέρνηση: σας αξιολογήσαμε… «Μείνατε στην ίδια τάξη»!! *Ταμίας ΔΣ ΕΛΜΕ Φωκίδας, απερχόμενο αιρετό μέλος ΠΥΣΔΕ Φωκίδας, εκλεγμένη με την Αριστερή Ενωτική Μετωπική Παρέμβαση
12
εργατικα
3 μαρτη 2021
Από την Ελλάδα έως τις ΗΠΑ, οι ιδιωτικοποιήσεις μας άφησαν στα σκοτάδια
Να βάλουμε τέλος στα σχέδια των αρπακτικών της αγοράς Του Σπύρου Αντωνίου
Λ
ίγες μέρες πριν την κακοκαιρία που οι μετεωρολόγοι ονόμασαν «Μήδεια» και έντυσε στα λευκά τη μισή Ελλάδα, το πολυδιαφημισμένο «επιτελικό κράτος» Μητσοτάκη, διαβεβαίωνε για την ετοιμότητά του να αντιμετωπίσει κάθε πιθανό πρόβλημα που θα εμφανιζόταν. Η κατάληξη ήταν τραγική. Τέσσερις νεκροί, μεταξύ των οποίων ένας 73χρονος στην Εύβοια που έχασε τη ζωή του όταν από τη διακοπή ρεύματος στο σπίτι του, σταμάτησε να λειτουργεί το μηχάνημα παροχής οξυγόνου. Μια γυναίκα έχασε τη ζωή της στο Γαλάτσι, καθώς λόγω του χιονιού και του παγετού το ασθενοφόρο δεν κατάφερε να προσεγγίσει το σπίτι της. Χιλιάδες νοικοκυριά έγιναν «ψυγεία» χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, θέρμανση και νερό, ακόμα και για μια εβδομάδα, κυρίως λόγω των δέντρων που έπεσαν στα καλώδια και έκοψαν την παροχή στα δίκτυα. Η κεντρική εθνική οδός έκλεισε με κυβερνητική εντολή, για να γλιτώσει το πρόστιμο (έως και 1 εκατ. ευρώ) ο εργολάβος στον οποίο έχει παραχωρηθεί η εκμετάλλευση και είναι υποχρεωμένος να την κρατά ανοιχτή με όλες τις καιρικές συνθήκες. Το οδικό δίκτυο και τα ΜΜΜ στην Αττική εκτός λειτουργίας για 24ώρες, ενώ οι πρόσφυγες στις σκηνές, οι άστεγοι και οι διανομείς με τα μηχανάκια αφέθηκαν να παλεύουν μόνοι τους με τον άγριο καιρό. Το πρωτοφανές μπάχαλο δεν μπορεί να αποδοθεί αποκλειστικά στο μέγεθος της χιονόπτωσης, που όντως ήταν μεγάλο. Αφενός υπήρξαν έγκαιρες προειδοποιήσεις των επιστημόνων. Αφετέρου, αν υιοθετηθεί αυτό το επιχείρημα, ολόκληρη η Β. Ευρώπη θα έπρεπε να νεκρώνει για μήνες. Ούτε φυσικά απάντηση στα «ακραία καιρικά φαινόμενα» είναι να κλειδωνόμαστε σπίτι, όπως μας προέτρεψε η κυβέρνηση συνεχίζοντας με κεκτημένη ταχύτητα την επίκληση της «ατομικής ευθύνης». Όπως η πανδημία του κορωνοϊού αποκάλυψε τη γύμνια των δημόσιων συστημάτων Υγείας από τις δεκαετίες νεοφιλελεύθερων παρεμβάσεων,
έτσι και η κακοκαιρία «Μήδεια» απέδειξε τις δραματικές επιπτώσεις της ιδιωτικοποίησης κρίσιμων δημόσιων υποδομών, κάνοντας ακόμα και φανατικούς οπαδούς της «ελεύθερης αγοράς», όπως ο Στ. Μάνος, να «βγουν στα κάγκελα». Ο τελευταίος, ως κάτοικος Εκάλης έμεινε επί πολλές ώρες χωρίς ρεύμα και νερό. Μια λίγο πικρή εκδίκηση για το Μάνο και τους όμοιούς του, που προπαγανδίζουν χρόνια τώρα τα δήθεν οφέλη «του λιγότερου κράτους», η οποία όμως ταυτόχρονα αποτελεί μια σκληρή συνθήκη στέρησης βασικών κοινωνικών αγαθών για χιλιάδες φτωχούς ανθρώπους, ακόμα και χωρίς κακοκαιρία. Το γαϊτανάκι των ευθυνών ανάμεσα στο κεντρικό κράτος, την τοπική αυτοδιοίκηση και τον ΔΕΔΔΗΕ δεν
λούς Δήμους. Η πρόσφατη πυρκαγιά στο Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης στον Ασπρόπυργο, που προκάλεσε εκτεταμένες διακοπές ρεύματος στην Πελοπόννησο και την Αττική, ήταν αποτέλεσμα της μη συντήρησης που έπρεπε να είχε γίνει από καιρό. Μεγάλα κενά υπάρχουν και στο προσωπικό καθαρισμού, με αποτέλεσμα τα έργα να ανατίθενται σε ιδιώτες εργολάβους, όπως ακριβώς και στους ΟΤΑ. Ούτε όμως τα ΣΔΙΤ των Δήμων κατάφεραν να παρέχουν επαρκή μέσα για να ανοίξουν οι κλεισμένοι δρόμοι και να απομακρυνθούν σύντομα τα πεσμένα δέντρα. Βέβαια, οι «εξαπατημένοι» (και) από το χιόνι κυβερνώντες, έβγαλαν τα ακριβώς ανάποδα συμπεράσματα. Την ώρα που 2.000 νοικοκυριά
Το γαϊτανάκι των ευθυνών ανάμεσα στο κεντρικό κράτος, την τοπική αυτοδιοίκηση και τον ΔΕΔΔΗΕ δεν αποτελεί κάποια έκφραση «ανικανότητας», αλλά αποτέλεσμα της πολιτικής που παρέδωσε την ενέργεια σε κάθε είδους κερδοσκόπους και άφησε κρίσιμες λειτουργίες χωρίς προσωπικό. αποτελεί κάποια έκφραση «ανικανότητας», αλλά αποτέλεσμα της πολιτικής που παρέδωσε την ενέργεια σε κάθε είδους κερδοσκόπους και άφησε κρίσιμες λειτουργίες χωρίς προσωπικό. Περίπου οι μισοί από τους εναερίτες αποχώρησαν την προηγούμενη τριετία χωρίς να αντικατασταθούν, ενώ ακόμα και στις 8μηνες προκηρύξεις δεν υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση. Ο εισαγωγικός μισθός για ένα τόσο επικίνδυνο επάγγελμα είναι 650 ευρώ, τη στιγμή που τα golden boys των Δ.Σ. αμείβονται πλουσιοπάροχα. Όταν ο ΔΕΔΔΗΕ αποτελούσε ακόμη υπηρεσία της ΔΕΗ, απασχολούνταν 14.000 εργαζόμενοι, από τους οποίους τώρα έχουν μείνει 6.000. Επιπλέον, μεταξύ 2012-2019 οι επενδύσεις του ΔΕΔΔΗΕ για τη θωράκιση των γραμμών μεταφοράς μέσης και χαμηλής τάσης συρρικνώθηκαν κατά 52%, ενώ σοβαρά παράπονα για την αποκατάσταση των βλαβών είναι μόνιμα από πολ-
βρίσκονταν ακόμα χωρίς ρεύμα στη βόρεια Αττική, 11 «αρπακτικά» της αγοράς εκδήλωναν ενδιαφέρον για το 49% των μετοχών του ΔΕΔΔΗΕ, καθώς η «Μήδεια» συνέπεσε χρονικά με τη λήξη συμμετοχής στον σχετικό διαγωνισμό, στις 18/2. Οκτώ εκατομμύρια έτοιμων πελατών, δεν είναι και αμελητέα «προίκα». Φυσικά, η διαρκής απαξίωση των δημόσιων οργανισμών και τα δωράκια στους ιδιώτες, που οδηγούν σε χειρότερες και ακριβότερες υπηρεσίες για τους καταναλωτές, δεν αποτελούν ελληνική ιδιαιτερότητα, όπως φάνηκε και στην περίπτωση του Τέξας των ΗΠΑ, που τις ίδιες μέρες χτυπήθηκε και αυτό από σφοδρή χιονόπτωση.
ΗΠΑ
Παρά το γεγονός ότι το Τέξας είναι η πρώτη πολιτεία των ΗΠΑ σε παραγωγή ενέργειας κάθε μορφής, είτε «παραδοσιακής», είτε «πράσινης», η κατάρρευση της παραγωγής ηλε-
κτρικού ρεύματος και οι διακοπές στην ηλεκτροδότηση άφησαν πάνω από 4 εκατομμύρια Τεξανούς χωρίς ρεύμα, 12 εκατομμύρια άνθρωποι έμειναν χωρίς πόσιμο νερό, ενώ για τους τυχερούς που είχαν ακόμα ρεύμα, οι λογαριασμοί άγγιξαν ακόμα και τα 17.000 δολάρια για κατανάλωση 5 ημερών! Τι συνέβη όμως στην πιο πλούσια -ενεργειακά- πολιτεία; Οι εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για λόγους μείωσης κόστους δεν είχαν επενδύσει έτσι ώστε να μπορούν να παράγουν σε συνθήκες ψύχους, ούτε είχαν συντηρήσει κατάλληλα τα δίκτυα. Η κατάρρευση ήρθε λοιπόν αναπόφευκτα. Επιπρόσθετα, το ούλτρα νεοφιλελεύθερο μοντέλο απελευθέρωσης της ενέργειας που υιοθετήθηκε από τον Ρέιγκαν και όλους τους κυβερνήτες-φίλους των μεγαλοεπιχειρηματιών, δημιούργησε ένα αυτόνομο δίκτυο στο Τέξας (προκειμένου να μην ελέγχονται οι εταιρείες του ιδιωτικού τομέα από τις ομοσπονδιακές αρχές), που δεν μπορούσε να εισάγει ρεύμα από άλλες περιοχές των ΗΠΑ. Όσοι καταναλωτές είχαν επιλέξει προμήθεια ρεύματος από τις διάφορες εταιρείες σε τιμή χονδρικής, καθώς η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αυξανόταν λόγω ψύχους και η προσφορά μειωνόταν (ανεμογεννήτριες και εργοστάσια έκλειναν), χρεώθηκαν την κιλοβατώρα στα 9 δολάρια, με αποτέλεσμα οι λογαριασμοί να εκτιναχθούν στα ύψη. Και να σκεφτεί κανείς ότι η απορρύθμιση στην αγορά ενέργειας, γίνεται πάντα στο όνομα των μειωμένων τιμολογίων για τους καταναλωτές. Η πρόσφατη εμπειρία στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ κ.α., ενισχύει ακόμα περισσότερο τις θέσεις όσων αγωνιζόμαστε ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων αγαθών και κρίσιμων δημόσιων υποδομών. Η επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο όλων των κρίσιμων λειτουργιών για την κοινωνία, η φθηνή πρόσβαση για όλους/ες σε ρεύμα και νερό, οι πόροι του κρατικού προϋπολογισμού που θα κατευθύνονται για πολιτική προστασία και όχι για εξοπλισμούς, είναι τα πρώτα αναγκαία βήματα, ώστε να μην θρηνούμε θύματα ή να μένουμε στα σκοτάδια, σε κάθε χιονιά ή καύσωνα.
εργατικα
3 μαρτη 2021
13
Άμεση ανάγκη κινηματικών πρωτοβουλιών για να μπει φρένο στις ιδιωτικοποιήσεις
Το περιβάλλον και η υγεία πάνω από τα κέρδη Της Κατερίνας Γιαννούλια
Ο
ι ιδιωτικοποιήσεις αποτελούν βασική επιλογή του συστήματος τα πολλά τελευταία χρόνια. Γι’ αυτό και όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις τις υπηρέτησαν πιστά, με τη σημερινή, της ΝΔ, να τις γενικεύει και να τις απελευθερώνει ταχύτατα ακόμα και εν μέσω πανδημίας. Η ίδια η πανδημία covid έχει προκύψει ακριβώς επειδή υπάρχει το συγκεκριμένο σύστημα που αφήνει ανεξέλεγκτη την αγροτική παραγωγή και τις αγορές, που για την αύξηση των κερδών η υπερ-εντατική κτηνοτροφία αποτελεί παγκόσμια πρακτική, οι κτηνιατρικοί έλεγχοι υποβαθμίζονται και το περιβάλλον αντιμετωπίζεται ως «εμπόδιο» που πρέπει να παρακαμφθεί για να εξασφαλιστούν όλο και μεγαλύτερα κέρδη. Η έλλειψη σεβασμού και προστασίας του περιβάλλοντος και του ζωϊκού κεφαλαίου, η ευζωία των ζώων και η ασφάλεια της υγείας ανθρώπων και ζώων δέχονται το τελειωτικό χτύπημα με την ψήφιση του νομοσχεδίου για την τροποποίηση του Ν.4412/2016, «Εκσυγχρονισμός, απλοποίηση και αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων, ειδικότερες ρυθμίσεις προμηθειών στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας και άλλες διατάξεις για την ανάπτυξη και τις υποδομές», στις 4/3. Η κοινή δράση 7 ομοσπονδιών του Δημοσίου, ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, εδώ και πολύ καιρό προσπαθεί να αναδείξει το θέμα και τις επιπτώσεις στη ζωή του κοινωνικού συνόλου. Με απεργία-αποχή από τις επιτροπές που ασχολούνται με τις υπό ιδιωτικοποίηση δραστηριότητες, με παραστάσεις διαμαρτυρίας, με συναντήσεις με τα κόμματα της Βουλής (πλην Ελληνικής Λύσης), με συναντήσεις με υπουργούς και γενικούς γραμματείς των αρμόδιων υπουργείων, με συνεντεύξεις Τύπου και αρθρογραφία σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, με συμμετοχή στη συζήτηση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής. Τα ιδιαίτερα προβλήματα που δημιουργεί το συγκεκριμένο νομοθέτημα
παρουσιάζονται στην πρόσφατη ανακοίνωση των 7 ομοσπονδιών: «Ενισχύεται και διευρύνεται η παρουσία ιδιωτικών συμφερόντων σε όλο το φάσμα παραγωγής Δημοσίων Έργων, γενικεύονται οι ‘συνέργειες’ Δημόσιου με Ιδιωτικό Τομέα, όπου ‘Ελεγκτές’ και ‘Ελεγχόμενοι’ θα αλληλοδιαπλέκονται, καθώς οι ρόλοι αυτοί θα εναλλάσσονται ανά έργο. Ήδη η προτεραιοποίηση και ο σχεδιασμός των Τεχνικών Έργων γίνεται πρώτιστα με κριτήρια ανταποδοτικότητας και κερδοφορίας (ΣΔΙΤ, Συμβάσεις Παραχώρησης) και όχι με κριτήρια κοινωνικά, περιβαλλοντικά και ικανοποίησης των λαϊκών αναγκών
εργασιών θα καθορίζονται από ειδικό φορέα με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων ιδιωτών που εμπλέκονται στην παραγωγή των τεχνικών έργων. Ότι κάθε υποψήφιος ανάδοχος υποχρεούται να δηλώνει με την προσφορά του τον ιδιωτικό φορέα επίβλεψης στον οποίο θα ανατεθεί η επίβλεψη της εκτέλεσης της σύμβασης εφόσον αυτή κατακυρωθεί στον ίδιο, τον οποίο θα αμείβει για τις υπηρεσίες του. Ότι η υποβολή επιμετρητικών στοιχείων θα γίνεται από τον ανάδοχο, συνοδευόμενων από δήλωση αληθείας…Αφανείς εργασίες … με τον κίνδυνο πλημμελούς ελέγχου σε όφελος του αναδόχου και εις βάρος
Η μέχρι τώρα εμπειρία αλλά και τα πρόσφατα συμπεράσματα από την πανδημία συνηγορούν ότι μόνο με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού και επαρκή χρηματοδότηση του Δημοσίου Τομέα μπορούν να δοθούν λύσεις για τα λαϊκά συμφέροντα. (αντισεισμική προστασία, αντιπλημμυρικά έργα, Πολιτική Προστασία κλπ), γεγονός που αποδεικνύεται σε κάθε “φυσική” καταστροφή. Με τις προβλέψεις του Ν/Σ: ιδιώτες θα καθορίζουν τις τεχνικές προδιαγραφές για τα έργα, ιδιώτες θα καθορίζουν τις τιμές των υλικών και των εργασιών, δηλαδή το κόστος των έργων, τις μελέτες θα τις εκπονούν οι ιδιώτες μελετητές και θα τις επιβλέπουν οι πιστοποιημένοι ιδιωτικοί φορείς. Τα έργα θα τα κατασκευάζουν οι ιδιώτες εργολάβοι και θα τα επιμετρούν και επιβλέπουν ιδιώτες. Μόνο το κόστος θα πληρώνει το Δημόσιο (και οι πολίτες) με πλημμελή έλεγχο και τεράστιες επισφάλειες». Σε διάφορα άρθρα του νομοσχεδίου (57, 70, 84, 219) προβλέπεται μια σειρά δυσμενών για το σύνολο λειτουργιών, όπως ότι κάθε Υπηρεσία θα μπορεί να αποφασίσει «μόνη της» ότι δεν διαθέτει την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια… και να αναθέτει μελέτες και επιβλέψεις σε ιδιωτικούς οικονομικούς φορείς με παντελή έλλειψη αναφοράς για τη στελέχωση των Τεχνικών Υπηρεσιών με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίες. Ότι οι προδιαγραφές και τα τιμολόγια των
του έργου και του δημόσιου συμφέροντος. Ότι θα υπάρχει ένα ιδιότυπο πλαίσιο για την προώθηση «ήπιων αναπτυξιακών έργων δημοσίου ενδιαφέροντος» εντός προστατευόμενων περιοχών Natura. Προτάσσεται η έγκριση αναπτυξιακών σχεδίων μέσα στους ευαίσθητους αυτούς τόπους, ακόμα και αν τα έργα αυτά αντιστρατεύονται τους στόχους προστασίας τους. Η ανακοίνωση των 7 ομοσπονδιών προειδοποιεί: «Όλα τα ανωτέρω θα έχουν προφανείς συνέπειες στη προστασία του Δημοσίου Συμφέροντος, της Δημόσιας Υγείας, του Περιβάλλοντος και στην Ποιότητα των εκτελούμενων έργων. Η μέχρι τώρα εμπειρία αλλά και τα πρόσφατα συμπεράσματα από την πανδημία συνηγορούν ότι μόνο με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού και επαρκή χρηματοδότηση του Δημοσίου Τομέα μπορούν να δοθούν λύσεις για τα λαϊκά συμφέροντα». Αυτή η νομοθετική ρύθμιση συμπληρώνει παλιότερα νομοθετήματα, όλων των κυβερνήσεων και γίνεται παράλληλα με την ιδιωτικοποίηση των επίσημων κτηνιατρικών ελέγχων που αφορούν σφαγεία, εγκαταστά-
σεις και μεταφορά τροφίμων ζωικής προέλευσης, παρακολούθηση ανθρωποζωονόσων, ενώ το ίδιο διάστημα, η αρμοδιότητα των ζώων συντροφιάς μεταφέρεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο Υπ. Εσωτερικών και προβλέπονται αμειβόμενες επιτροπές με πλειοψηφία ιδιωτών για την παρακολούθηση των αδέσποτων. Το νομοσχέδιο αυτό συμπληρώνει την καταστροφή που έχει προκύψει από την ίδρυση από τους Δήμους και τις Περιφέρειες Αναπτυξιακών Οργανισμών με την μορφή Ανωνύμων Εταιρειών, οι οποίες δημιουργήθηκαν για να υποστηρίξουν τις σκοπίμως υποστελεχωμένες, υποβαθμισμένες και απαξιωμένες Δημοτικές Υπηρεσίες, που πασχίζουν να ανταπεξέλθουν στα υπέρογκα καθημερινά τους καθήκοντα. Ήδη έχει παραχωρηθεί στις Δημοτικές Αρχές η δυνατότητα ανάθεσης, σε ιδιώτες, των υπηρεσιών καθαριότητας, πρασίνου και ηλεκτροφωτισμού με τις τόσο σοβαρές αποφάσεις να λαμβάνονται όχι από το κορυφαίο συλλογικό όργανο των Δήμων το Δημοτικό Συμβούλιο αλλά από τις πλαστές πλειοψηφίες των Οικονομικών Επιτροπών. Έπεται, αντίστοιχα, η παραχώρηση της μισθοδοσίας, της διαδικασίας των προμηθειών, της συντήρησης του ηλεκτρονικού εξοπλισμού και μηχανολογικών εγκαταστάσεων και κάθε αυτοδιοικητικής λειτουργίας. Η αμαρτωλή λειτουργία Ανωνύμων Εταιρειών στους Ο.Τ.Α. μας έχει προσφέρει αρκετά παραδείγματα αναπτυξιακών εταιρειών που, αφού διασπάθισαν Δημόσιο χρήμα, τέθηκαν σε καθεστώς εκκαθάρισης επιβαρύνοντας τελικά τους Δήμους, δηλαδή τους ίδιους τους Δημότες, στους οποίους μετακυλίεται πάντα το κόστος. Η συνεργασία των 7 ομοσπονδιών έχει αποτελέσει μια συνδικαλιστική και κινηματική «διέξοδο», στο προβληματικό τοπίο έλλειψης πιο κεντρικών κινητοποιήσεων για τα μεγάλα θέματα ιδιωτικοποίησης σε κάθε τομέα της ζωής των λαϊκών στρωμάτων. Από μεριάς μας θα συμμετέχουμε και θα προωθήσουμε κάθε μικρή και μεγάλη πρωτοβουλία που θα παλεύει για τη δημόσια, δωρεάν και αναβαθμισμένη προστασία των λαϊκών συμφερόντων.
14
αντιρατσισμόσ
3 μαρτη 2021
Παγκόσμια ημέρα κατά του ρατσισμού – Διαδηλώνουμε
Η αντιρατσιστική πάλη Του Νικόλα Κολυτά
Γ
ια ακόμη μια χρονιά η 21η Μάρτη, η παγκόσμια ημέρα ενάντια στο ρατσισμό, παραμένει τραγικά και απελπιστικά ίδια. Ή θα λέγαμε και χειρότερη. Χιλιάδες άνθρωποι βιώνουν στο πετσί τους το θεσμικό αλλά και τον παρακρατικό ρατσισμό καθημερινά. Από το Καρά Τεπέ μέχρι τον Ελαιώνα και από τα Διαβατά μέχρι τη Ριτσώνα, η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε μια απέραντη αποθήκη ψυχών, στην οποία παραβιάζονται στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα, διεθνείς συμβάσεις προστασίας των προσφύγων και συνταγματικές διατάξεις.
Εγκαταλειμμένοι πρόσφυγες
Η κατάσταση που επικρατεί στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης προσφύγων είναι γνωστή. Χιλιάδες πρόσφυγες ζουν σε δομές, υπεράριθμοι, στοιβαγμένοι κυριολεκτικά ο
ένας πάνω στον άλλο μέσα σε σκηνές και κοντέινερς. Η στέγαση, η σίτιση, ο ρουχισμός και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη που δεν τους παρέχονται αποτελούν μια διαρκή ντροπή για τη λεγόμενη «πολιτισμένη Ευρώπη του 21ου αιώνα». Μια ντροπή όμως αόρατη στη δημόσια σφαίρα καθώς οι πρόσφυγες έχουν χάσει κάθε έννοια ορατότητας και φωνής στο δημόσιο διάλογο. Η επέλαση της πανδημίας και η επακόλουθη πολυεπίπεδη κρίση, τούς έθεσε ολοκληρωτικά σε δεύτερη μοίρα, τους κατέστησε κυριολεκτικά «πολίτες δεύτερης κατηγορίας» και «παιδιά ενός κατώτερου θεού» που πρέπει όχι απλώς να διεκδικούν τα δικαιώματά τους, αλλά να λένε και ευχαριστώ που επιβιώνουν και δεν είναι ήδη νεκροί. Μια απλή παρατήρηση του πώς βίωσε ο εγχώριος προσφυγικός πληθυσμός το φετινό βαρύ χειμώνα, αρκεί να μας σφίξει το στομάχι. Για εβδομάδες οι μετεωρολόγοι προειδοποιούσαν για τις πολύ χαμηλές θερ-
μοκρασίες και τα υψηλά ποσοστά χιονόπτωσης, αλλά η πολιτεία δεν έδειξε να προβληματίζεται ιδιαίτερα. Έτσι λοιπόν, η δομή του Ελαιώνα βρέθηκε κυριολεκτικά γυμνή μπροστά στο ψύχος. Παρά τις εκκλήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης αλλά ακόμη και του Δήμου της Αθήνας, να μεταφερθούν οι διαμένοντες σε σκηνές σε κλειστούς θερμαινόμενους χώρους κατά τη διάρκεια του ψύχους, το Υπουργείο Μετανάστευσης, προέκρινε αρχικά απλώς τη μεταφορά τους σε κοντέινερς εντός της δομής και όταν είδε ότι η κατάσταση αγριεύει, μετέφερε μόλις 66 πρόσφυγες που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, μεταξύ των οποίων 40 έγκυες γυναίκες, στο Ρουφ. Εξίσου τραγικές εικόνες θα συναντούσε κανείς σε νησιωτικές δομές. Αν η Μόρια αποτελούσε ένα σύγχρονο κολαστήριο, το οποίο είχε καταγγελθεί από πλήθος οργανώσεων και διεθνείς φορείς για τις τραγικές συνθήκες διαβίωσης, τότε το κατ’
ανάγκη υποκατάστατό του, ονόματι Καρά Τεπέ τι ακριβώς είναι; Χιλιάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους σε μεγάλο ποσοστό μικρά παιδιά, έζησαν για μέρες μέσα σε μια απέραντη λασπουριά, με τον αέρα να λυσσομανάει τις σκηνές και τους πρόσφυγες να είναι εγκαταλειμμένοι κυριολεκτικά στο έλεός του. Σύμφωνα με στοιχεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, η ψυχική υγεία των προσφυγόπουλων στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου διατρέχει σοβαρό κίνδυνο καθώς μόνο μέσα στο 2020 διαπιστώθηκαν 50 περιπτώσεις ανηλίκων, που είχαν προβεί σε απόπειρες αυτοκτονίας ή είχαν αυτοκτονικές τάσεις.
Πολιτικές ευθύνες
Προφανώς για αυτή τη διαχρονική τερατώδη κατάσταση υπάρχουν σοβαρές πολιτικές ευθύνες. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ξεκίνησε τη θητεία της καταργώντας το Υπουργείο Μετανάστευσης(!), σε μια κίνηση ιδιαίτερου πολιτικού συμβο-
Κανένας εφησυχασμός απέναντι στους καταδικασμένους νεοναζί
Η
είδηση της αποφυλάκισης του καταδικασμένου χρυσαυγίτη Νίκου Παπαβασιλείου έκανε το γύρο του διαδικτύου και όχι τυχαία. Δεν έχουν περάσει παρά λίγοι μήνες από την καταδικαστική απόφαση εις βάρος της εγκληματικής ναζιστικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής και ήδη ένα καταδικασμένο μέλος της κυκλοφορεί ελεύθερο. Πρόκειται για μια πρόκληση απέναντι στα θύματα αλλά και ολόκληρη την κοινωνία που όλα τα τελευταία χρόνια έστειλε τους νεοναζί εκεί που ανήκουν: Στη φυλακή και στο κοινωνικό περιθώριο. Ο αποφυλακισθείς Νίκος Παπαβασιλείου, είχε κατηγορηθεί για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση, λόγω των «εκκαθαριστικών επιχειρήσεων» εναντίον μεταναστών στην περιοχή του Αγ. Παντελεήμονα και της Κυψέλης. Οι επιχειρήσεις αυτές περιελάμβαναν εμπρησμούς, βαριές σωματικές βλάβες και διακεκριμένες φθορές. Στο πλαίσιο αυτών εντάσσεται η επίθεση στην τανζανική κοινότητα στις 26/9/2012 και
ο εμπρησμός του μπαρ «Cointreau» στην πλατεία Αμερικής στις 13/5/2013, για τον οποίο μάλιστα καταδικάστηκε σε ένα έτος φυλάκισης. Κατά την απολογία του το 2019 υπερασπίστηκε την άποψη ότι η Χρυσή Αυγή δεν είχε ρατσιστικές απόψεις(!), ενώ σχετικά με την επίθεση στο ιδιοκτησίας Καμερουνέζου νυχτερινό κέντρο «Cointreau», τόνισε χαρακτηριστικά ότι: «Τη νύχτα, σπάσαμε τη τζαμαρία και πετάξαμε ένα στουπί με βενζίνη. Ήταν πολύ προκλητικός, συνέβαιναν συνέχεια έκτροπα έξω από το μαγαζί του». Κι όμως αυτός ο άνθρωπος τέσσερις μήνες μετά την καταδικαστική απόφαση αφέθηκε ελεύθερος. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έδρα του Πενταμελούς Εφετείου αναστολών που έκανε δεκτή την αίτηση αποφυλάκισης του Νίκου Παπαβασιλείου, έλαβε την απόφαση σε αντιδιαστολή με την εισαγγελική πρόταση, η οποία ζητούσε να απορριφθεί το αίτημα. Για ακόμη μια φορά, λοιπόν, γινόμαστε μάρτυρες μιας ιδιαίτερα ευνοϊκής
μεταχείρισης των καταδικασμένων Χρυσαυγιτών. Ο Νίκος Παπαβασιλείου, γίνεται λοιπόν, ο πρώτος Χρυσαυγίτης που αποφυλακίζεται πρόωρα με μοναδική υποχρέωση την εμφάνιση στο αστυνομικό τμήμα κάθε πρώτη του μήνα και την απαγόρευση εξόδου από τη χώρα. Όλα αυτά τη στιγμή που ο νούμερο ένα καταζητούμενος στη χώρα και νούμερο δύο της εγκληματικής οργάνωσης Χρήστος Παππάς, αγνοείται, και που ο ευρωβουλευτής Γιάννης Λαγός συνεχίζει να ζει στο εξωτερικό απολαμβάνοντας τα προνόμια του ευρωβουλευτή. Και επειδή τις τελευταίες ημέρες στην υπόθεση Κουφοντίνα τέθηκε επανειλημμένως το ερώτημα «ναι αλλά αν στη θέση του ήταν ένας Χρυσαυγίτης» τι θα λέγατε, μπορούμε με άνεση να πούμε ότι την απάντηση τη δίνει η ίδια η πραγματικότητα. Οι Χρυσαυγίτες δε θα έφταναν ποτέ σε αυτό το σημείο ακριβώς γιατί δεν τυγχάνουν βάναυσης μεταχείρισης όπως ο Κουφοντίνας, αλλά το ακριβώς αντίθετο.
Όσοι είναι φυλακισμένοι ζουν σε vip κελιά και κάνουν μέχρι και διαδικτυακές εκπομπές, κάποιοι από αυτούς έχουν διαφύγει με ιδιαίτερη ευκολία της σύλληψης (βλέπε Παππά, Λαγό), ενώ άλλοι κάνουν αίτηση αποφυλάκισης, η οποία γίνεται δεκτή παρά την αντίθετη εισαγγελική πρόταση. Για ποιο λόγο, λοιπόν, να κάνουν απεργία πείνας οι καταδικασμένοι νεοναζί εγκληματίες; Για ακόμη μια φορά οι Χρυσαυγίτες αποδεικνύουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι είναι τα χαϊδεμένα παιδιά του συστήματος που απλώς έχασαν λίγο τον έλεγχο και γι’ αυτό τιμωρήθηκαν. Το αντιφασιστικό-αντιρατσιστικό κίνημα δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εφησυχάσει και να ατονήσει. Χρειάζεται διαρκής επαγρύπνηση απέναντι στην ακροδεξιά απειλή με όποιο προσωπείο και αν κάνει την εμφάνισή της. Η 21ή Μάρτη λοιπόν, αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να σταλεί ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση.
ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΜΟΣ
3 ΜΑΡΤΗ 2021
15
στις 20 Μάρτη
πιο αναγκαία από ποτέ λισµού. Το ότι η πραγµατικότητα την οδήγησε να το επανασυστήσει, δεν αναιρεί το γεγονός της υποτίµησης του προσφυγικού ζητήµατος στην κυβερνητική ατζέντα. Οι πρόσφυγες γίνονται µπαλάκι στην επικοινωνία µεταξύ των κοµµάτων που διεκδικούν τον κυβερνητικό θώκο χωρίς καµία πραγµατική πρόνοια. Έτσι, ο ίδιος ο πρωθυπουργός µπορεί να επικαλείται την ευαισθησία του για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα σε συζήτηση στη Βουλή, την ίδια στιγµή που αυτά µπορεί να πεθαίνουν από το κρύο στις σκηνές, να µαστίζονται από τον κορωνοϊό και να παθαίνουν ψυχογενείς και επιληπτικές κρίσεις. Όµως τα πάντα σήµερα είναι επικοινωνία. Άλλωστε πουθενά δεν ακούστηκαν στα κορυφαία ΜΜΕ της χώρα οι παράνοµες επαναπροωθήσεις του ελληνικού λιµενικού καθώς και οι καταγγελίες που έχουν πραγµατοποιηθεί εις βάρος της παράτυπης δράσης της Frontex. Η κυβέρνηση της Ν∆ έχει πάρει σαφή θέση απέναντι στους πρόσφυγες. Όµως η πολιτική της δεν κατέβηκε από τον ουρανό. Αποτελεί τη σκληρότερη συνέχεια της πολιτικής που θεµελίωσε ο ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτή που στηρίζοντας περήφανα τη Συµφωνία ΕΕ-Τουρκίας, ουσιαστικά µετέτρεψε την Ελλάδα από χώρα τράνζιτ σε χώρα εγκλωβισµού χιλιάδων προσφύγων σε ακατάλληλες δοµές και ανέτοιµο κρατικό µηχανισµό χωρίς επαρκώς στελεχωµένη υπηρεσία ασύλου. Η Ν∆ αξιοποίησε την εγκληµατική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ προκειµένου να προχωρήσει ένα βήµα παρακάτω και να κάνει σηµαία τις πολιτικές των απωθήσεων, των απελάσεων και της καταστολής. Κάπως έτσι, φτάνουµε σήµερα στο σηµείο, χιλιάδες πρόσφυγες να στερούνται στοιχειωδών δικαιωµάτων τους και να µην ανοίγει ρουθούνι. Οι ελληνικές κυβερνήσεις, λοιπόν, συντέλεσαν καθοριστικά σε αυτό που σήµερα ονοµάζεται «Ευρώπη Φρούριο». Σε µια Ευρώπη που προτιµά να στοιβάζει τους πρόσφυγες στις συνοριακές γραµµές και σε χώρες-αποθήκες παρά να πάρει γενναίες αποφάσεις αντιµετώπισης ενός πραγµατικού φαινοµένου που οφείλεται εν πολλοίς στα ιµπεριαλιστικά παιχνίδια και τις πολεµικές
Απέναντι στις πολιτικές των κλειστών κέντρων, των απελάσεων, των επαναπροωθήσεων και της καταστολής πρέπει να αντιπαρατεθούν τα αιτήµατα για ανοιχτά σύνορα, οι ανοιχτές προσφυγικές δοµές, η αύξηση της χρηµατοδότησης για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης µε σεβασµό στα δικαιώµατα και στις διεθνείς συµβάσεις. επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή. Κάπως έτσι, η φετινή 21 Μάρτη έρχεται να προστεθεί σε µια σειρά από πολλές τα τελευταία χρόνια, όπου η ανάγκη προώθησης των δίκαιων αιτηµάτων των προσφύγων κρίνεται ως ζωτικής σηµασίας. Ειδικά µέσα σε συνθήκες πανδηµικής κρίσης όπου οι ήδη εγκαταλειµµένοι πρόσφυγες, είναι αντιµέτωποι µε έναν παραπάνω κίνδυνο.
Αντιρατσιστικό κίνηµα Σε µια περίοδο υγειονοµικής κρίσης, οικονοµική ύφεσης, φιλοπόλεµου κλίµατος και έντονης ρατσιστικής πολιτικής, οι πρόσφυγες πρέπει να ακουστούν περισσότερο από ποτέ. Αυτοί που βιώνουν τις
πολλαπλές καταπιέσεις ενός βάναυσου συστήµατος, έχουν ένα λόγο παραπάνω να το εκθέσουν. Η οργανωµένη Αριστερά, το εργατικό κίνηµα, αντιρατσιστικές συλλογικότητες, µεταναστευτικές οργανώσεις, µαθητικές οµάδες και φοιτητικοί σύλλογοι, οφείλουν για ακόµη µια χρονιά να υψώσουν τη γροθιά τους στο πλευρό των προσφύγων και των µεταναστών, όχι ως µια εθιµοτυπική πράξη τη συγκεκριµένη ηµέρα, αλλά ως ένα ενδιάµεσο βήµα σε µια σειρά αγώνων που αναπόφευκτα θα ξεδιπλωθούν το επόµενο διάστηµα. Οι ρατσιστικές πολιτικές του Μητσοτάκη πρέπει να βρουν την απάντησή τους στο δρόµο, στις γειτονιές και στους κοινωνικούς χώρους.
Παρά την αστυνοµοκρατία και την καταστολή, το αντιρατσιστικό κίνηµα έχει δηλώσει το «παρών» σε πλήθος δύσκολων περιπτώσεων τα τελευταία χρόνια, µην υποκύπτοντας στο κλίµα φόβου και τροµοκρατίας είτε των ΜΑΤ είτε των εκάστοτε ακροδεξιών οµάδων. Η κεντρικότητα του ζητήµατος της προσφυγικής κρίσης πρέπει να τεθεί ξανά στο προσκήνιο από τη σκοπιά της υπεράσπισης των δικαιωµάτων και των συλλογικών αγώνων. Απέναντι στις πολιτικές των κλειστών κέντρων, των απελάσεων, των επαναπροωθήσεων και της καταστολής πρέπει να αντιπαρατεθούν τα αιτήµατα για ανοιχτά σύνορα, οι ανοιχτές προσφυγικές δοµές, η αύξηση της χρηµατοδότησης για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης µε σεβασµό στα δικαιώµατα και στις διεθνείς συµβάσεις. Με τοπικές και κεντρικές κινητοποιήσεις και πρωτοβουλίες, πιάνοντας το νήµα της συνέχειας από την 8η Μάρτη, το Σάββατο 20 Μάρτη συνεχίζουµε το δρόµο των αγώνων και των αντιστάσεων. Ιδιαίτερα σήµερα, σε µια εποχή που αυτές καθίστανται ποινικά κολάσιµες αυτό κρίνεται, ίσως πιο αναγκαίο από ποτέ. Και για τους πρόσφυγες, και για εµάς.
16
αντισεξισμόσ
3 μαρτη 2021
Οι προετοιμασίες στο δρ Της Κατερίνας Καλλέργη
Ό
σο γράφονται αυτές οι γραμμές, βρισκόμαστε μια ανάσα πριν από την 8η Μάρτη, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ημέρα ορόσημο για το φεμινιστικό κίνημα. Εν μέσω πυκνών πολιτικών και κινηματικών γεγονότων, η προετοιμασία για τις φετινές κινητοποιήσεις και τη φεμινιστική απεργία είναι πυρετώδης. Η πανδημία ανέδειξε ακόμα περισσότερο τη διπλή καταπίεση των γυναικών, την απλήρωτη εργασία τους στο σπίτι, αλλά και το πόσο νευραλγικές θέσεις και εργασίες για την επιβίωση της κοινωνίας καλύπτουν οι γυναίκες. Ταυτόχρονα, το ξέσπασμα του ελληνικού Me Too φανέρωσε αυτό που για πολλές από εμάς ήταν ήδη γνωστό: τη σκληρή πραγματικότητα της βίας και της παρενόχλησης στους χώρους εργασίας. Αυτά τα δύο ζητήματα που καθόρισαν τον δημόσιο λόγο το τελευταίο διάστημα είναι και τα βασικά κέντρα της φετινής 8ης Μάρτη. Οι ιδιαίτερες συνθήκες φέτος δημιούργησαν δυσκολία στο να υπάρχει κάλεσμα από τις αρχές Φλεβάρη όπως συνηθίζεται. Παρ’ όλα αυτά, με πίεση των συνδικαλιστριών της Συνέλευσης, η ΑΔΕΔΥ έχει ανακοινώσει στάση εργασίας από τις 12 το μεσημέρι έως τη λήξη του ωραρίου μαζί με κάλεσμα για συγκέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος στη 1 μ.μ. και το ΕΚΑ έβγαλε απόφαση για στάση εργασίας από τις 12 το μεσημέρι έως τις 3 μ.μ., ενώ συνεχώς προκύπτουν αντίστοιχες αποφάσεις από πρωτοβάθμια σωματεία. Σε αυτό το πνεύμα, το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών έχει βγάλει ήδη κάλεσμα για τις 8 Μάρτη και έχει προκηρύξει παγκαλλιτεχνι-
κή συγκέντρωση στις 4 Μάρτη, με κέντρο τόσο τις καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση και συγκάλυψη υποθέσεων στον κλάδο όσο και άλλα εργασιακά ζητήματα. Τη συγκέντρωση στις 4 Μάρτη θα στηρίξει και η Συνέλευση 8 Μάρτη, αναγνωρίζοντας τη σημασία που έχει να λαμβάνονται τέτοιες πρωτοβουλίες. Οι αποφάσεις αυτές των σωματείων και των συνδικάτων ενδυναμώνουν την έννοια της φεμινιστικής διπλής απεργίας και δίνουν τη δυνατότητα στις εργαζόμενες γυναίκες να κατέβουν στο δρόμο παλεύοντας για «ψωμί και τριαντάφυλλα».
Αθήνα
Στην Αθήνα, η Συνέλευση 8 Μάρτη είχε ξεκινήσει από νωρίς την προετοιμασία για τη φετινή φεμινιστική απεργία. Η κεντρική αφίσα με σύνθημα «8 Μάρτη 2021: Στην πανδημία φτώχειας, βίας σεξισμού σπάμε τις σιωπές μας στο δρόμο του αγώνα, ενώνουμε τις φωνές μας» κυκλοφόρησε στα κοινωνικά δίκτυα ήδη από τις 2 Φλεβάρη. Πραγματοποιούνται αφισοκολλήσεις σε όλες τις περιοχές της Αθήνας, από το κέντρο μέχρι τα βόρεια προάστια και από τον Πειραιά μέχρι τα νότια. Και όχι μόνο στην Αθήνα. Καθώς η πανδημία και το επακόλουθο κλείσιμο σχολών και χώρων εργασίας ανάγκασε πολλά μέλη της Συνέλευσης να επιστρέψουν στον τόπο καταγωγής τους, φέτος, η αφίσα της Συνέλευσης Γυναικών 8 Μάρτη έφτασε μέχρι και στην Κρήτη! Ταυτόχρονα, διοργανώνονται εξορμήσεις/παρεμβάσεις έξω από σούπερ μάρκετ, σε πάρκα, πλατείες, σε μέρη όπου βγαίνει ο κόσμος, όπως το Νιάρχος, η Φωκίωνος Νέγρη και το Πεδίον του Άρεως, με στόχο το μήνυμα της φετινής φεμινιστικής απεργίας να φτάσει παντού. Στην προσπάθεια να φτάσει σε όλες τις γειτονιές, αρωγοί μας είναι και
Διεθνής δικτύωση για την Παγκόσ Της Σαπφώς Διαμαντοπούλου
Λ
ίγα χρόνια μετά την πρώτη φεμινιστική απεργία στην Αργεντινή το 2017, το φεμινιστικό κίνημα έχει καταφέρει να αναπτυχθεί με τέτοια δυναμική σε πολλές χώρες του κόσμου, ώστε να μπορούμε να μιλάμε για Παγκόσμια Φεμινιστική Απεργία. Από τη Λατινική Αμερική μέχρι την Ελλάδα και από τη Σουηδία μέχρι το Μαρόκο, οι φεμινίστριες οργανώνουμε τις δράσεις μας με κέντρο την 8η Μάρτη ενάντια στην έμφυλη καταπίεση και εκμετάλλευση, το βάρος της κοινωνικής αναπαραγωγής, δηλαδή της δουλειάς στο σπίτι, που βαραίνει κατά κύριο λόγο τις πλάτες των γυναικών, [που κατά κύριο λόγο σηκώνουν στις πλάτες τους οι γυναίκες] καθώς και τα φαινόμενα σεξιστικής βίας.
Σημαντικό στοιχείο στην οργάνωση και ενδυνάμωση του φεμινιστικού κινήματος αποτελεί ο διεθνής συντονισμός που επιχειρείται από μια σειρά χωρών. Συγκεκριμένα, η Συνέλευση 8 Μάρτη παρακολουθεί και συμμετέχει στο Διεθνές Τρανσφεμινιστικό δίκτυο, καθώς και στο φεμινιστικό δίκτυο EAST (Διεθνείς Αναγκαίοι Αυτόνομοι Αγώνες) που συνδέει γυναίκες από την Κεντρική, Δυτική και Ανατολική Ευρώπη, τα μανιφέστα των οποίων έχει συνυπογράψει και μεταφράσει στα ελληνικά. [και έχει συνυπογράψει και μεταφράσει στα ελληνικά τα μανιφέστα αυτών των συναντήσεων] Η παγκόσμια υγειονομική κρίση της πανδημίας ανέδειξε σε παγκόσμιο επίπεδο το βάρος της κοινωνικής αναπαραγωγής και της φροντίδας που επωμίζονται οι γυναίκες, τόσο από τη θέση των επαγγελμάτων «της πρώτης γραμμής» όσο και από τη θέση της
δουλειάς στο σπίτι. Παραθέτοντας ένα απόσπασμα από το Διεθνές Φεμινιστικό Μανιφέστο, «Η κρίση επιτίθεται στις διαφορετικές υλικές συνθήκες αναπαραγωγής, εντείνοντας και κάνοντας πιο επισφαλή την παραγωγική και αναπαραγωγική εργασία των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. [...] Από τη μια, το πατριαρχικό σύστημα αναθέτει το βάρος της φροντίδας των πιο ευάλωτων, ηλικιωμένων και παιδιών, στις γυναίκες, αυξάνοντας τον φόρτο της οικιακής εργασίας. Από την άλλη, πολλές γυναίκες – νοσοκόμες, γιατροί, καθαρίστριες, ταμίες, εργάτριες, φαρμακοποιοί – πρέπει να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της έκτακτης ανάγκης, δουλεύοντας σε επικίνδυνες για την υγεία τους συνθήκες, για πολλές ώρες, και συχνά με άθλιους μισθούς.» Οι σοβαρές ελλείψεις σε επίπεδο κοινωνικού κράτους που ανέδειξε η
πανδημία του covid-19, η αύξηση της ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας κατά τη διάρκεια της καραντίνας, η ιδεολογική επίθεση που επιχειρείται ενάντια στα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών, είναι μερικοί μόνο από τους λόγους που όλο και περισσότερες χώρες καλούν τις γυναίκες να απέχουν στις 8 Μάρτη από όλες τις εργασίες τους, στο πανεπιστήμιο, στο σπίτι και στη δουλειά. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως σε Φεμινιστική Απεργία ή/και σε διαδηλώσεις καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας της 8ης Μάρτη καλούν φεμινίστριες από πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής, τις ΗΠΑ, το Μεξικό, τη Σουηδία, το Ισπανικό Κράτος,την Πορτογαλία, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Πολωνία, τη Βουλγαρία, την Τσεχία, την Ελβετία, το Βέλγιο, την Αγγλία, την Αυστραλία κ.ά. Χαρακτηριστικό είναι πως το διεθνές φεμινιστικό κίνημα συν-
3 ΜΑΡΤΗ 2021
ΑΝΤΙΣΕΞΙΣΜΟΣ
17
ρόµο για την 8η Μάρτη τα αγωνιστικά δηµοτικά σχήµατα, που έχουν µια πραγµατική σχέση µε τις κατοίκους της κάθε περιοχής. Πολλά από αυτά έχουν ξεκινήσει ήδη να βγάζουν και να µοιράζουν ανακοινώσεις και να κρεµάνε πανό για τη φετινή 8η Μάρτη, όπως για παράδειγµα η Κίνηση Πολιτών Νίκαιας Ρέντη «Κόντρα στο Ρεύµα» και η δηµοτική κίνηση «Ζωγράφου Ανυπότακτη Πόλη». Στο πλαίσιο της 8ης Μάρτη, το ΜΕΤΑ διοργάνωσε µια ηλεκτρονική εκδήλωση στις 28 Φλεβάρη µε τίτλο: «Οι γυναίκες µπροστά στις σεξιστικές, κοινωνικές και αντεργατικές επιθέσεις: Σωµατεία Σεβασµού, Ισότητας και ∆ικαιωµάτων», στην οποία µιλάνε και παρεµβαίνουν συνδικαλίστριες από πολλούς κλάδους, όπως ηθοποιοί, καθηγητές, εργαζόµενες στον δήµο και αλλού. Κέντρο της εκδήλωσης ήταν πως το συνδικαλιστικό κίνηµα θα ενισχύσει τους αγώνες των γυναικών, αλλά και το αντίθετο. Κοινό σηµείο των οµιλητριών και οµιλητών ήταν η σηµασία της δράσης των σωµατείων για την αντιµετώπιση και την πρόληψη περιστατικών σεξιστικής συµπεριφοράς και σεξουαλικής αντιµετώπισης.
µέσα κοινωνικής δικτύωσης. Με κεντρικό σύνθηµα «Η αντιµετώπιση της πανδηµίας είναι γένους θηλυκού», η ΣΓ8Μ έθεσε ως σηµείο αναφοράς της φετινής 8ης Μάρτη τις εργαζόµενες που στην πλάτη τους σήκωσαν το βάρος της πανδηµίας, τόσο στο σπίτι όσο και στη δουλειά. Πήραν κατατοπιστικές συνεντεύξεις από εργαζόµενες στην υγεία, τα σούπερ µάρκετ, την υπηρεσία «Βοήθεια στο Σπίτι», την καθαριότητα και τον επισιτισµό,
οι οποίες κοινοποιούνται σταδιακά στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης και κυρίως στο facebook της Συνέλευσης Γυναικών 8 Μάρτη. Ταυτόχρονα, πραγµατοποιούν και πρωτότυπες καλλιτεχνικές φωτογραφίσεις, εµπνευσµένες από τη Θεά Κάλι που παρουσιάζεται µε πολλά χέρια για να αναδείξουν τους πολλαπλούς ρόλους µε τους οποίους επιβαρύνονται οι γυναίκες. Οι συνελεύσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη συνεχίζουν την προσπάθεια
να ακουστούν τα συνθήµατα της φετινής 8ης Μάρτη σε κάθε γειτονιά και κοινωνικό χώρο. Σε αυτό ιδιαίτερη θέση έχουν τα δηµοτικά σχήµατα και τα σωµατεία, τα οποία πρέπει να κάνουν κέντρο τους την κινητοποίηση στις 8 Μάρτη και να την αναδείξουν, ώστε φέτος να βρεθούµε ακόµα περισσότερες και περισσότεροι στο δρόµο κάνοντας ορατά τα αιτήµατα του φεµινιστικού κινήµατος.
Θεσσαλονίκη
Στη Θεσσαλονίκη, το γεγονός ότι δεν υπήρχε πρωινό κάλεσµα από την Α∆Ε∆Υ ή άλλα σωµατεία οδήγησε τη Συνέλευση Γυναικών 8 Μάρτη και άλλες φεµινιστικές συλλογικότητες να βγάλουν κάλεσµα για απογευµατινή συγκέντρωση στις 5 µ.µ., στο άγαλµα Βενιζέλου. Η ΣΓ8Μ, από το Φλεβάρη ξεκίνησε να αναδεικνύει τις γυναίκες της πρώτης γραµµής και τα αιτήµατά τους µέσα από καµπάνια στα
σµια Φεµινιστική Απεργία 2021 δεόµενο µε το εργατικό κίνηµα διεκδικεί και σε πολλές χώρες καταφέρνει να εµπλέκει τα εργατικά σωµατεία στην προκήρυξη της φεµινιστικής απεργίας. Παρά τις δυσκολίες που αντιµετωπίζουµε λόγω της πανδηµίας σε συνδυασµό µε την σκληρή καταστολή που επιβάλλουν οι κυβερνήσεις, φεµινιστικές οργανώσεις απ’όλο τον κόσµο συνοµιλούν µεταξύ τους, ανταλλάσουν εµπειρίες, βρίσκουν κοινά σύµβολα και οργανώνουν τις δράσεις τους για την 8η Μάρτη τόσο σε κεντρικούς δρόµους, στις γειτονιές, µε διαδηλώσεις, καλλιτεχνικά δρώµενα και ακτιβιστικές δράσεις, όσο και µέσα από τα κοινωνικά δίκτυα.Φεµινίστριες στην Πολωνία καλούν φεµινιστικές συλλογικότητες από διάφορες χώρες να συµµετέχουν σε ένα κοινό βίντεο, όπου θα εκφράζεται η αλληλεγγύη µας στον αγώνα τους για το δικαίωµα στην άµβλωση.
Κλείνοντας, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης του δηµόσιου διαλόγου εν µέσω καραντίνας, αλλά και της σύνδεσης της δράσης στην Ελλάδα µε το διεθνές φεµινιστικό κίνηµα, τοποθετείται και η συνδιοργάνωση διαδικτυακής εκ-
δήλωσης µε προσκεκληµένες φεµινιστρίες από τις ΗΠΑ, την Αργεντινή, την Ισπανία, τη Βουλγαρία, το Μαρόκο και την Ελλάδα στις 7 Μάρτη από τη Συνέλευση 8 Μάρτη Αθήνας, τη Συνέλευση Γυναικών 8 Μάρτη Θεσσαλονικής και τη Συ-
νέλευση 8ης Μάρτη Πάτρας, µε θέµα την πανδηµία, τη φεµινιστική απεργία και το ελληνικό #metoo.
18
αντισεξισμοσ
3 μαρτη 2021
Το κίνημα #ΜeΤoo στο χώρο του θεάτρου Του Αλέξανδρου Θεοδωρίδη
Τ
ο τελευταίο διάστημα, μέσα από καταγγελίες για γνωστά πρόσωπα του θεατρικού χώρου, έχει ανοίξει το θέμα της σεξουαλικής κακοποίησης, της εκμετάλλευσης και της σωματικής, λεκτικής ή και ψυχολογικής βίας. Η χιονοστιβάδα καταγγελιών ξεκίνησε από τον χώρο του αθλητισμού, με τη δημόσια καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου για βιασμό, και συνεχίζεται αυτές τις μέρες και στο χώρο του πολιτισμού. Με αυτό τον τρόπο ήρθε στην Ελλάδα το κίνημα #MeToo. Το #MeToo σχετίζεται με την εργοδοτική αυθαιρεσία, η οποία εντείνεται από τους μνημονιακούς, αντεργατικούς νόμους λιτότητας. Όπως λοιπόν γίνεται σε όλους τους εργασιακούς χώρους έτσι και στο θέατρο, οι εργοδότες, όντας συχνά και θιασάρχες, έχουν το ελεύθερο να ασυδοτούν απέναντι στους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες χωρίς να τους εμποδίζει κανένας νόμος. Η εργοδοτική αυθαιρεσία στο θέατρο χτίστηκε πάνω σε τρεις παράγοντες: τους νόμους που δίνουν τη δυνατότητα στον εργοδότη να καταπατά τα δικαιώματα των εργαζομένων, την αύξηση της ανεργίας, που είναι το δυνατό χαρτί των εργοδοτών για να εκβιάζουν τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες (είναι χαρακτηριστικό ότι την περίοδο της οικονομικής κρίσης αυξήθηκε η εργοδοτική αυθαιρεσία), και το υποθετικό μάθημα που δίνει ο έμπειρος θιασάρχης στον νέο και άπειρο ηθοποιό (μια θεωρία που υπάρχει χρόνια στο χώρο του θεάτρου).
Διεκδικήσεις
Γι’ αυτούς τους λόγους το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) και οι εργαζόμενοι/ες του θεάτρου οφείλουν να θέσουν και πάλι αιτήματα που περιορίζουν την αυθαιρεσία των εργοδοτών. Ένα βήμα είναι η διεκδίκηση των συλλογικών συμβάσεων, που προστατεύουν τα δικαιώματα των εργαζομένων και εμποδίζουν τους εργοδότες να προσαρμόζουν τις ατομικές συμβάσεις ανάλογα με το κέρδος τους. Σημαντικό, επίσης, αίτημα είναι και αυτό που αφορά την ασφάλιση και την υγειονομική περίθαλψη. Τέλος, η σύσταση του πειθαρχικού συμβουλίου στο ΣΕΗ, το οποίο θα
προστατεύει τον εργαζόμενο και την εργαζόμενη και θα του/της παρέχει δωρεάν ψυχολογική και νομική υποστήριξη, είναι μια σημαντική κίνηση, της οποίας την εξέλιξη και συνέχεια αναμένουμε. Το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης στους χώρους εργασίας αναδεικνύει επίσης και το ζήτημα των έμφυλων διακρίσεων και του σεξισμού. Ο χώρος του θεάτρου είναι ένας ανδροκρατούμενος χώρος, όπως και οι πολλοί εργασιακοί χώροι. Επίσης είναι γεγονός ότι τα περισσότερα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης είναι γυναίκες και οι θύτες άντρες. Οι σεξιστικές συμπεριφορές υπάρχουν διάχυτες μέσα στην κοινωνία και ενισχύθηκαν το τελευταίο διάστημα. Είναι γνωστό ότι η βία κατά των γυναικών και η ενδοοικογενειακή βία αυξήθηκαν την περίοδο της καραντίνας. Οπότε είναι σημαντικό να αναδειχθούν στα σωματεία και στους χώρους δουλειάς τα αντισεξιστικά αιτήματα, που βάζουν στο στόχαστρο το σεξισμό, τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση και την καταπίεση.
Κυβερνητική υποκρισία
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση αδιαφορεί και παρέχει κάλυψη στους θύτες, όπως έγινε στην περίπτωση του Λιγνάδη, ενισχύει αυτή την ανάγκη. Οι δηλώσεις από την πλευρά της κυβέρνησης, που στα λόγια στηρίζει τα θύματα, δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα, αν συνυπολογίσουμε τον περιορισμό και το κλείσιμο των δομών στήριξης κακοποιημένων γυναικών, την έλλειψη δωρεάν ψυχολογικής, νομικής και υγειονομικής υποστήριξης που είναι αναγκαίες για
τα θύματα έμφυλης βίας, το κλείσιμο πολλών παιδικών σταθμών, που δεσμεύει τις γυναίκες με την απλήρωτη εργασία στο σπίτι, καθώς και την αύξηση της ανεργίας, που πλήττει κυρίως τις γυναίκες και τις αναγκάζει να παραμένουν σε δουλειές στις οποίες βιώνουν κακοποίηση. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση συνεχίζει να διατηρεί εχθρική στάση απέναντι στον πληττόμενο εργαζόμενο κόσμο στο χώρο του πολιτισμού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού να μην παρέχει καμία βοήθεια στους εργαζόμενους και στις εργαζόμενες στον καλλιτεχνικό χώρο. Την ίδια ώρα που δίνονται από την κυβέρνηση υπέρογκα ποσά για εξοπλισμούς, για την αστυνομία και για την ενίσχυση μεγάλων επιχειρηματικών κύκλων, μένουν στο περιθώριο οι κλάδοι που πλήττονται.
«Να μιλάμε ανοιχτά»
Σε μια περίοδο που ο πάγος σπάει και σε καθημερινή βάση λύνουν τη σιωπή τους άνθρωποι που βίωσαν την εκμετάλλευση και την κακοποίηση, το κίνημα #MeToo στην Ελλάδα μπορεί και πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει παίρνοντας ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις και σε άλλους εργασιακούς χώρους, όπως χαρακτηριστικά μας είπε η Φαίδρα Κοτέα, σπουδάστρια δραματοθεραπείας: «Νιώθω πολλή χαρά ως άτομο αυτής της κοινωνίας με το γεγονός ότι αρχίζουμε να μιλάμε ανοιχτά για θέματα κακοποίησης και παρενόχλησης στον εργασιακό τομέα και γενικότερα στις ζωές μας. Προσδοκώ να επεκταθεί αυτό και σε άλλους χώρους, ή σε όλους τους χώρους όπου υπάρχει βία, να ακουστούν οι φωνές ανθρώπων που δεν έχουν “όνομα”, φωνές που δεν
θα ακουστούν εύκολα ούτε θα τους δώσει κάποιος βήμα στα κανάλια. Να δοθεί και να δώσουμε και εμείς οι ίδιοι χώρο στο να ακουστούν και αυτές οι φωνές». Ένας αγώνας που πρέπει να δώσουμε είναι να συνεχίσει να κινείται το κίνημα #MeToo σε ριζοσπαστικό δρόμο και να μην υποπέσει σε λογικές «κίτρινου τύπου», όπως επιδιώκουν να γίνει τα ΜΜΕ. Όπως το λέει η Ζωή Μπιτχαβά, τριτοετής σπουδάστρια δραματικής σχολής: «Ελπίζω, εύχομαι, παλεύω, στηρίζω και αγωνίζομαι με κάθε μέσο ώστε το κίνημα που γεννήθηκε να μην καταλήξει σαν μια φούσκα που έσκασε και ξεχάστηκε. Ήρθε για να μείνει. Ήρθε για να μπορέσουμε να μιλάμε, να μην ντρεπόμαστε, να εκφραζόμαστε ελεύθερα!» Τέλος, είναι μια πολύ κρίσιμη και σημαντική στιγμή για τον καλλιτεχνικό χώρο και όχι μόνο, η οποία έχει τη δυνατότητα να γεννήσει κάτι καινούργιο, απαλλαγμένο από τα κακώς κείμενα του παρελθόντος, όπως μας είπε και ο Σπύρος Μπέτσης, θεατρολόγος-θεατρικός συγγραφέας: «Ίσως είναι χρήσιμο κάποιες φορές να σταματάμε τον φρενήρη ρυθμό των καιρών μας. Να αναδυθούν αλήθειες και να γκρεμιστούν οι παθογένειες της έπαρσης. Μέσα από αυτήν τη δραστηριότητα όπως συμβαίνει τον τελευταίο καιρό, είναι η στιγμή να δοθεί απλόχερα και χωρίς βιασύνη ο χώρος για να ανθίσει η αλήθεια, να φωτιστούν και οι πιο σκοτεινές γωνιές κάποιων ψυχών που τις πάγωσε το φοβέρισμα κάποιων “κυρίων”. Ας κυοφορηθεί με υπομονή και ευθύνη η αλλαγή, και μόλις τα εμπόδια ξεπεραστούν να γεννηθεί ένα θέατρο ανοιχτό για όλους και για όλες, γεμάτο ευκαιρίες και χωρίς υποδείξεις».
αντισεξισμοσ
3 μαρτη 2021
19
Για τις αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο Της Χρύσας Τσικαλουδάκη
Τ
ην περασμένη Τετάρτη (24/2) εισήχθη στο Υπουργικό Συμβούλιο το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του Οικογενειακού δικαίου. Η συζήτηση και ψήφισή του από τη Βουλή αναμένεται εντός του αμέσως επόμενου διαστήματος, τη στιγμή που συμπληρώνεται ένας χρόνος από τις πρώτες εξαγγελίες του Υπουργού Δικαιοσύνης για την πρόθεση της Κυβέρνησης να αναλάβει σχετική νομοθετική πρωτοβουλία. Βαίνοντας προς την ολοκλήρωση της νομοθετικής διαδικασίας, θα μπορούσαμε να πούμε πως το νομοσχέδιο, στη μορφή που παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο, δε φέρεται να επιφέρει κάποια θεμελιακή «τομή» στο ισχύον καθεστώς. Με βάση τις μέχρι στιγμής διαρροές, κατοχυρώνεται η αρχή της μη διάκρισης των γονέων βάσει φύλου, ενώ το συμφέρον του παιδιού ανάγεται ρητά σε αποφασιστικό κριτήριο κάθε απόφασης των γονέων σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας. Στο πεδίο των γονικών ευθυνών, το νομοσχέδιο φέρεται να καθιερώνει ρητά την άσκηση της γονικής μέριμνας από κοινού και εξίσου και από τους δύο γονείς, λύση που, πάντως, και υπό το ισχύον καθεστώς αποτελεί πάγια πρακτική των δικαστηρίων.
Γονική μέριμνα
Αναφορικά με την επιμέλεια, το μοντέλο που εισάγει το νομοσχέδιο δεν παρουσιάζει κάποια ουσιώδη διαφορά σε σχέση με το ισχύον. Σε αντίθεση με τις αρχικές εξαγγελίες του Υπουργείου και τα «θορυβώδη» αιτήματα διαφόρων «Ενεργών Μπαμπάδων», δεν εισάγεται κάποια οριζόντια ρύθμιση, που θα δέσμευε υποχρεωτικά το δικαστή στη λύση της συνεπιμέλειας (με την έννοια του ισότιμου χρόνου διαμονής του παιδιού με τον κάθε γονέα, της εναλλασσόμενης κατοικίας και της ανάλογης μείωσης της διατροφής). Η απόφαση για την επιμέλεια, λοιπόν, παραμένει στην κρίση του/της δικαστή, που, με βάση μία σειρά από παράγοντες, θα επιλέξει την πιο συμφέρουσα για το παιδί λύση. Το στοιχείο που διαφοροποιείται είναι ότι θεσπίζεται τεκμήριο (μίνιμουμ) του 1/3 του συνολικού χρόνου
για την επικοινωνία του παιδιού με το γονέα με τον οποίο δε διαμένει. Το νομοσχέδιο προσδιορίζει αντικειμενικά τα κριτήρια αφαίρεσης της γονικής μέριμνας από κάποιο γονέα, δίνοντας τον ορισμό του τι συνιστά «κακή άσκηση»: υπαίτια παραβίαση δικαστικής απόφασης ή συμφωνίας για την επιμέλεια, υπαίτια παρακώλυση της επικοινωνίας ή διατάραξη της συναισθηματικής σχέσης του παιδιού με τον άλλο γονέα, καθώς και η αδικαιολόγητη μη καταβολή της οφειλόμενης διατροφής. Αποδεδειγμένη ακαταλληλότητα του γονέα θα υπάρχει και στην περίπτωση καταδίκης του για ενδοοικογενειακή βία ή για εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας, καταδίκη που, όμως
Στην «καρδιά» της όποιας «προοδευτικής μεταρρύθμισης» των οικογενειακών σχέσεων δεν μπορεί παρά να βρίσκεται η ανάληψη από το κράτος των υλικών βαρών της οικογενειακής ζωής ορίζεται ότι θα πρέπει να είναι αμετάκλητη. Το τελευταίο, αν πράγματι επιβεβαιωθεί, θα λειτουργήσει ως τεράστιο εμπόδιο στη δυνατότητα των θυμάτων κακοποίησης/ ενδοοικογενειακής βίας να προστατευθούν έγκαιρα από το θύτη. Νέο στοιχείο αποτελεί και η εισαγωγή του θεσμού της διαμεσολάβησης ως σταδίου υποχρεωτικού για την επίλυση των οικογενειακών διαφορών (μέχρι στιγμής η προσφυγή σε οικογενειακό διαμεσολαβητή ήταν εκούσια). Εν ολίγοις, σε περιπτώσεις γονέων που αντιδικούν ως προς την κατανομή της γονικής μέριμνας - επιμέλειας, πριν την προσφυγή στο δικαστήριο, θα επιλαμβάνονται ειδικοί μεσολαβητές, με σκοπό να εξαντληθούν οι δυνατότητες εξωδικαστικής επίλυσης της διαφοράς. Την ίδια στιγμή, προβλέπεται ειδική επιμόρφωση (στα πλαίσια της Εθνι-
κής Σχολής Δικαστών) των δικαστών που θα επιλαμβάνονται οικογενειακών διαφορών.
Αιτήματα Σε μία συνθήκη που όλο και πιο άγρια ξεδιπλώνεται η επίθεση της Κυβέρνησης στο κοινωνικό κράτος, οι ελλιπείς ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου για θεσμούς όπως η διαμεσολάβηση και τα οικογενειακά δικαστήρια δεν μπορούν παρά να αντανακλούν τις κυβερνητικές προθέσεις. Η διαμεσολάβηση οφείλει να είναι δημόσια, δωρεάν και αποτελεσματική για την εξωδικαστική επίλυση των διαφορών, Μόνο έτσι μπορεί να λειτουργήσει λυτρωτικά για τους οικονομικά πιο ευάλωτους γονείς, ιδίως τις γυναίκες, τα θύματα τοξικών ή κακοποιητικών γάμων, που συχνά αδυνατούν να βγουν από το γάμο λόγω του οικονομικού και συναισθηματικού βάρους που θα τους προσέθετε η εμπλοκή σε πολυετείς δικαστικές διαμάχες. Αντίστοιχα, το διαχρονικό αίτημα του φεμινιστικού κινήματος για την ίδρυση οικογενειακών δικαστηρίων δεν εξαντλείται σε μία σεμιναριακού χαρακτήρα επιμόρφωση των οικογενειακών δικαστών. Συνοδεύεται από το αίτημα για λειτουργία ειδικών ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών εντός των οικογενειακών δικαστηρίων, που θα στελεχώνονται από εξειδικευμένους λειτουργούς και εμπειρογνώμονες σε ζητήματα παιδικής κακοποίησης και ενδοοικογενειακής βίας. Συγχρόνως, απαιτούνται ουσιαστικές αλλαγές στην ίδια τη διαδικασία εκδίκασης των σχετικών υποθέσεων. Ο καταιγισμός των καταγγελιών για περιστατικά σεξιστικής βίας και κακοποίησης που βλέπουν το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες εβδομάδες, δεν αφήνει πλέον στην Κυβέρνηση το άλλοθι της άγνοιας. Το να εξαρτάται η στοιχειοθέτηση αποδεδειγμένης ακαταλληλότητας του γονέα/ συζύγου – κακοποιητή από το αμετάκλητο σχετικής δικαστικής απόφασης –και μάλιστα χωρίς να προβλέπεται η οποιαδήποτε επιτάχυνση της παράλληλης ποινικής διαδικασίας- αποτελεί πρόκληση απέναντι στην ίδια την κοινωνική πραγματικότητα. Είναι γνωστή η τεράστια δυσκολία της καταγγελίας τέτοιων εγκλημάτων (λόγω της στάσης των ίδιων των αρχών), αλλά και της αποδεικτικής τους θεμελίωσης, ακόμη και όταν οι
καταγγελίες παίρνουν τη δικαστική οδό. Για να φτάσει να τελεσιδικήσει μία τέτοια δικαστική απόφαση μπορεί να απαιτηθεί ακόμη και δεκαετία, κατά την οποία τα θύματα (σύζυγος ή/και παιδί) θα βρίσκονται παντελώς εκτεθειμένα και απροστάτευτα απέναντι στον κακοποιητή. Οποιαδήποτε «μεταρρύθμιση» του οικογενειακού δικαίου οφείλει να έχει ως προτεραιότητα να προστατεύσει τα θύματα, παρέχοντάς τους την υλική, ψυχοκοινωνική και νομική στήριξη που θα τους επιτρέψει να σταθούν στα πόδια τους και να αντιμετωπίσουν τον –συνήθως οικονομικά και κοινωνικά ισχυρότερο- καταπιεστή τους. Η ίδια η κοινωνική πραγματικότητα μας θυμίζει καθημερινά πόσο μη κεκτημένη είναι η έμφυλη ισότητα. Οι γυναίκες αντιμετωπίζουμε τρομακτικές διακρίσεις στην εργασία, τις σπουδές, την πρόσβαση στο δημόσιο χώρο, ενώ το κράτος όλο και περισσότερο μετακυλίει στις πλάτες μας τα βάρη της οικογενειακής φροντίδας. Στις μέρες της πανδημίας, η απλήρωτη γυναικεία εργασία (για τη φροντίδα των παιδιών, των ηλικιωμένων, την περίθαλψη των αρρώστων, κ.ό.κ.) «επιστρατεύθηκε» για να αναπληρώσει την απόσυρση του κράτους από τις πολιτικές της φροντίδας. Και σε αυτή την «κούρσα» της κοινωνικής αναπαραγωγής βρεθήκαμε αποκλεισμένες από υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης, χωρίς καμία οικονομική ενίσχυση από το κράτος. Στην «καρδιά» της όποιας «προοδευτικής μεταρρύθμισης» των οικογενειακών σχέσεων δεν μπορεί παρά να βρίσκεται η ανάληψη από το κράτος των υλικών βαρών της οικογενειακής ζωής και η μετατροπή της «ιδιωτικής σφαίρας» σε σφαίρα κρατικής ευθύνης. Αυτό σημαίνει δημόσιες και δωρεάν δομές και υπηρεσίες (δημόσιοι παιδικοί σταθμοί και κέντρα δημιουργικής απασχόλησης, δημόσιες κουζίνες, πλυντήρια, γηροκομεία, κ.ό.κ), καθώς και κρατικές ενισχύσεις στους οικονομικά αδύναμους γονείς. Συγχρόνως, η πρόσβαση σε δημόσια και δωρεάν ψυχοκοινωνική στήριξη (οικογενειακή συμβουλευτική, υπηρεσίες παιδοψυχολόγων, αναπτυξιολόγων, κοινωνικών λειτουργών, κ.ό.κ.) θα πρέπει επιτέλους να αναγνωριστεί ως αναγκαία σε όλη τη διάρκεια της οικογενειακής ζωής και της ανατροφής των παιδιών.
20
ΙΣΤΟΡΙΑ
3 ΜΑΡΤΗ 2021
Η αξία του θεµελιώδους βιβλίου του Γιάνη Κορδάτου
Η κοινωνική σηµασία της Του Παναγιώτη Λίλλη
Τ
ρία είναι τα κύρια ερωτήµατα που ζητούν απάντηση για την επανάσταση του 1821. Πρώτο, γιατί έγινε, ποιες ήταν οι αιτίες της. ∆εύτερο, ποιος ήταν ο χαρακτήρας της δηλαδή τι επιδίωκαν οι δυνάµεις που την πραγµατοποίησαν. Τρίτο, πέτυχε ή απέτυχε στους σκοπούς της? Γύρω απ’ αυτά τα ερωτήµατα στριφογυρίζει κάθε µεγάλη θεώρηση και αφήγηση της επανάστασης του 1821. Σ’ αυτή τη κατηγορία υπάγεται και το έργο του Γιάνη Κορδάτου «Η κοινωνική σηµασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821», που εκδόθηκε το 1924. Ο Γ.Κορδάτος(1891-1961)σπούδασε νοµικά και ήταν από τους ηγέτες του ΣΕΚΕ. Γενικός Γραµµατέας του το 1921-22 και διευθυντής του Ριζοσπάστη το 1922. Αποχώρησε από το ΚΚΕ, που διαδέχτηκε το ΣΕΚΕ, το 1924. Συµµετείχε στο ΕΑΜ την περίοδο της κατοχής και στην Ε∆Α µεταπολεµικά. Πολυγραφότατος συγγραφέας, θεωρείται ένας «καθολικός διανοούµενος» της Αριστεράς µε µεγάλη συµβολή στις ιστοριογραφικές µελέτες. Η κυκλοφορία του βιβλίου αποτέλεσε
µια βόµβα στα θεµέλια της εθνικής µυθολογίας. Όχι όµως µόνο. Ταρακούνησε µαζί µε το πνευµατικό κατεστηµένο των καθηγητών και των θεολόγων της αντίδρασης και τους πολιτικούς και τον όχλο του εθνικισµού. Ήταν εξάλλου το 1924. Είχε προηγηθεί η υπογραφή της Συνθήκης της Λοζάνης (1923) που στο επίπεδο της διπλωµατίας έβαζε τέλος στη Μεγάλη Ιδέα. Έτσι και αλλιώς, είχε προηγηθεί η συντριβή του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία (1919-22). Η αστική τάξη προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της συγκροτηµένη σαν στρατιωτική δικτατορία. Η κύρια προσπάθεια της ήταν η εθνική ενότητα και συσπείρωση µπροστά στη εθνική τραγωδία. Η σταθεροποίηση της όµως θα περνούσε µέσα και από την συντριβή της γενικής απεργίας του 1923 και τη περιβόητη «∆ίκη των Εξ»(µοναρχικοί παράγοντες που εκτελέστηκαν σαν υπεύθυνοι για την Μικρασιατική καταστροφή). Αυτή ακριβώς την περίοδο κυκλοφόρησε το βιβλίο του Γιάνη Κορδάτου.
Το ζήτηµα του έθνους
Το βιβλίο ξεκινάει µ’ένα πρωταρχικό ζήτηµα, το ζήτηµα της διαµόρφωσης του ελληνικού έθνους. Στο διάλογο µέσα στην Αριστερά, ιδιαίτερα τη σηµερινή
εποχή, αυτό το ζήτηµα παρακάµπτεται. Αυτό κατά τη γνώµη µας έχει συνέπειες. Γιατί έτσι η Αριστερά σύρεται στις θέσεις της εθνικιστικής µυθολογίας για την «αδιάρρηκτη συνέχεια του έθνους», µε το Βυζάντιο να παίζει το ρόλο της γέφυρας µεταξύ Αρχαίας και Νεότερης Ελλάδας. Όµως οι πολιτικές επιπτώσεις της θέσης ότι οι Έλληνες προέρχονται από µιαν διαρκή ενιαία πορεία 3 χιλιετιών, είναι ακόµη και επικίνδυνες. «Το οµόαιµον, το οµόθρησκον και το οµότροπον» είναι το σύνθηµα των εθνικιστών και κάθε σκοταδιστικού κύκλου, που συνδέει την αρχαιοελληνική λαότητα µε το σύγχρονο ελληνικό έθνος. Αυτό το θεωρητικό σχήµα, που φτάνει µέχρι σήµερα, δεν έπρεπε να µείνει αναπάντητο για τον Κορδάτο. Το «οµαιµον» δηλαδή η κοινή καταγωγή, δεν υφίσταται έτσι και αλλιώς. Οι αρχαίες ελληνικές πόλεις-κράτη χάθηκαν από τον χάρτη τον δεύτερο και τον πρώτο αιώνα προ Χριστού και τεράστιες µετακινήσεις πληθυσµών σάρωναν τα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή επί αιώνες. Το «οµότροπον», δηλαδή τα κοινά ήθη και έθιµα, έχουν αλλάξει τόσο ριζικά όσο και ο τρόπος ζωής των ανθρώπινων κοινοτήτων στο πέρασµα των αιώνων. Όσο δε για το «οµόγλωσσον» είναι όντως µια ρίζα
Η επέτειος των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821 βρίσκει τον ελληνικό καπιταλισµό βυθισµένο σε µια βαθιά κρίση. Οι καθεστωτικές δυνάµεις προσπαθούν να αξιοποιήσουν την επέτειο για να ενισχύσουν τις ιδέες της Εθνικής Ενότητας, που είναι αναγκαίες για τη σηµερινή τους πολιτική, παρόλο που αυτή είναι σε ολοφάνερη αντίθεση µε τα πιο ζωτικά συµφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας. Γι’ αυτό δεν διστάζουν µπροστά στη πιο βάναυση παραχάραξη της ιστορίας, ακόµα και όταν αυτή αφορά έναν από τους πιο
που συνδέει το παρόν µε το ιστορικό παρελθόν. Επίσης είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του έθνους σαν έννοια, αν και η ενιαία γλώσσα σε όλη την κρατική επικράτεια είναι ένα χαρακτηριστικό των σύγχρονων αστικών κρατών. Όµως η γλώσσα δεν αρκεί από µόνη της να συνθέσει εθνότητα. Τέλος στο «οµόθρησκον», το χάσµα που χωρίζει τις αρχαίες θρησκείες από τον χριστιανισµό είναι απίστευτα βαθύ και αγεφύρωτο. Για τον Κορδάτο η έννοια του έθνους συνδέεται µε την άνοδο της αστικής τάξης. Τα αγροτικά πλεονάσµατα, η ανάγκη της εξάπλωσης των συναλλαγών, η δηµιουργία εσωτερικών αγορών, οι µεγάλοι εµπορικοί δρόµοι και η ασφάλεια των εµπόρων, το χρήµα και οι λογιστικοί λογαριασµοί κλπ απαιτούσαν την ενοποίηση της νοµοθεσίας, των εθίµων, της κυριαρχίας µιας ενιαίας γλώσσας στις συναλλαγές, όπωςκαι τη διάλυση των τελωνειακών φραγµών και κάθε ανάλογου εµποδίου. Μια ενιαία αγορά και ένα κράτος δοµηµένο για να την προστατεύει. Αυτή είναι η υλική βάση και η προυπόθεση για την κοινότητα του εθνικού πολιτισµού. Αυτή είναι η ενότητα υλικών και πνευµατικών στοιχείων που συγκροτεί τα έθνη. Και αυτό είναι αποτέλεσµα της µακρόχρονης συµβίωσης των κοινο-
σηµαντικούς σταθµούς, το ίδιο το «ιδρυτικό γεγονός» στην εξέλιξη του αστισµού στην Ελλάδα. Ακόµα και µέσα στην Αριστερά, η «αφήγηση» για το 1821 υπήρξε κοµβικό σηµείο για τις ανατροπές και τις µεταλλάξεις στη στρατηγική και στην πολιτική της. Γι’ αυτό είναι χρήσιµο να συζητήσουµε σήµερα για το 1821. Να συζητήσουµε για το έθνος, το κράτος που δηµιούργησε εκείνη η επανάσταση, για τις κρατικές υποσχέσεις της αλλά και για τους στόχους που έµειναν ανεκπλήρωτοι. Να συζητήσουµε για τον εθνικισµό και τη Μεγάλη Ιδέα.
Θα µεταδοθεί ζωντανά από τη σελίδα του Rproject στο facebook και στο youtube.
ιστορια
3 μαρτη 2021
21
επανάστασης του 1821 τήτων των ανθρώπων, που σφυραλατεί η Ιστορία. Με αυτή την έννοια δεν υπάρχει «αδιάρρηκτη συνέχεια» του ελληνικού έθνους. Να γιατί το 1821, δεν είναι η Παλιγγενεσία, η Εθνική Αφύπνιση, η Ανάσταση του Γένους, που προυπάρχει εδώ και τρείς χιλιάδες χρόνια. Το 1821, είναι η «στιγμή» της γέννησης του ελληνικού έθνους. Και το κράτος του 1832, που αναγνωρίζεται διεθνώς, είναι το πρώτο έθνος–κράτος στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ανατολική Ευρώπη!!
Γιατί έγινε η επανάσταση; Ας αφήσουμε όμως τα προκαταρκτικά και ας περάσουμε στο πρώτο ερώτημα: «γιατί έγινε η επανάσταση;» Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν μια αυτοκρατορία παρασιτική και δεσποτική. «Ζούσε» από τη ληστεία και τη φορολογία των υποταγμένων πληθυσμών. Ο κύριος συνεκτικός δεσμός των πληθυσμών της ήταν η θρησκεία. Εκτός όμως από τη βαναυσότητα και την αυθαιρεσία, ο σουλτάνος και η αυλή του ξεχώριζαν για την θρησκευτική ανεκτικότητά τους απέναντι στις μη μουσουλμανικές θρησκείες (εβραίους και χριστιανούς). Αυτή η προσέγγιση και η θεσμική της κατοχύρωση, λειτουργούσε συμπληρωματικά στην άσκηση της άμεσης βίας πάνω στους υποταγμένους λαούς. Το ελληνικό Πατριαρχείο συμμετείχε σ’αυτό το σύστημα εξουσίας, εκπροσωπώντας όλους τους ορθόδοξους χριστιανούς. Δεν ήταν υπάλληλος αλλά συνεταίρος. Όχι κυρίαρχος αλλά συνεταίρος του κυρίαρχου. Με τεράστια υλικά οφέλη και υποχρέωση να κρατά πειθαρχημένους τους χριστιανούς υπήκοους στο Σουλτάνο. Την περίοδο του 18ου αιώνα, ιδιαίτερα τα χρόνια πριν την επανάσταση, η οθωμανική αυτοκρατορία μπήκε σε βαθιά κρίση παρακμής. Αυτή εκδηλώθηκε πρώτα με τις συνεχείς στρατιωτικές ήττες και τις απώλειες εδαφών, με την υπονόμευση της κεντρικής εξουσίας από στασιαστές πασάδες, όπως ο Αλή Πασάς, ο Πασβάνογλου, ο Μεχμέτ Αλή της Αιγύπτου κλπ. και βεβαίως με την κατάρρευση των οικονομικών του κράτους. Σ’αυτόν τον καταπληκτικό 18ο αιώνα όμως, που είχε την πρώτη βιομηχανική επανάσταση και τις δύο μεγαλύτερες δημοκρατικές αστικές επαναστάσεις, την αμερικανική και τη γαλλική, εμφανίσθηκε η ελληνόφωνη χριστιανική εμπορική αστική τάξη. Κυρίαρχη στο Αιγαίο και ισχυρή στη Μαύρη Θάλασσα, ριζωμένη στις μεγάλες πόλεις της Αυτοκρατορίας αλλά και εξαπλωμένη στην Ευρώπη μέσα από ένα δίκτυο παροικιών εμπορι-
κών σταθμών και σχολείων. Αυτή η τάξη ασφυκτιούσε μέσα στα πλαίσια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και αυτή έγινε η ηγετική δύναμη της επανάστασης. Να πως περιγράφει ο Κορδάτος τις εξελίξεις: «Η σχηματισθείσα νέα κοινωνική τάξις, η αστική, εις την υπόδουλον Ελλάδα είχε φθάσει εις μεγάλην ανάπτυξιν υλικήν. Ένεκα του λόγου αυτού (αντικειμενικός όρος μιας Επαναστάσεως), και του επικρατούντος πανευρωπαικού αναβρασμού…(υποκειμενικός όρος), η ελληνική αστική τάξις ωθήθη προς την ιδέαν της Επαναστάσεως κατά του τουρκικού ζυγού. Βεβαίως εάν η τότε ανδρωθείσα ελληνική αστική τάξις δεν ευρίσκετο εις την υλικής ακμήν εις την οποίαν ευρίσκετο με την τεράστιαναν άπτυξιν του εμπορίου και της ναυτιλίας εσωτερικώς και εξωτερικώς δεν θα ήτο ψυχικώς προπαρασκευασμένη να δεχθή τα γαλλικάς επαναστατικάς ιδέας και να φανατισθή από τα δόγματα της Γαλλικής Επαναστάσεως. Διότι ήτο ως τάξις σχηματισμένη δι’αυτό ηθέλησε να ανέλθη ως τάξις κοινωνική επιδιώκουσα κατά πρώτον και απαράβατον όρον να εκδιώξη τους Τούρκους, διότι η κυριαρχία των ήτο το μεγαλύτερον και ανυπέρβλητον εμπόδιον δια την άνοδον της εις την εξουσίαν». Η ελληνική αστική τάξη ήταν λοιπόν ο ταξικός φορέας της ιδεολογίας του Διαφωτισμού. Το αίτημα για μια κλασική παιδεία ενάντια στο ιερατείο και τους καλογέρους , η πεποίθηση ότι η ελευθερία θα έρθει από τους αγώνες των ανθρώπων και όχι από τον θεό και ότι ελευθερία σημαίνει κράτος με σύνταγμα και ισότητα απέναντι στους νόμους, συμπύκνωναν την πολιτική της φιλοσοφία. Κατά τη γνώμη μας αυτοί είναι οι λόγοι της επανάστασης του 1821. Αν δεν είναι αυτή η εξήγηση, τότε πρέπει να την αναζητήσουμε στους θρύλους της ξαφνικής «αφύπνισης του έθνους».
Όλο το έθνος μαζί; Ο Κορδάτος καταπολεμά και τον δεύτερο θεμελιώδη μύθο του ελληνικού εθνικισμού: «ο κλήρος, οι προεστοί και ο λαός. Όλοι ενωμένοι ενάντια στους βάρβαρους Οθωμανούς κατακτητές…». Όπως ήταν αναμενόμενο, το Πατριαρχείο αντέδρασε στις επαναστατικές επιδιώξεις της ανερχόμενης αστικής τάξης. Ο εκκλησιαστικός μηχανισμός, από τον πατριάρχη μέχρι τους επισκόπους, δεν μπορούσε να ανεχθεί όχι μόνο την πράξη μιας αστικής επανάστασης αλλά ούτε και τις δημοκρατικές ιδέες του Διαφωτισμού.Η Πατρική Διδασκαλία του 1798 ήταν το πιο χαρακτηριστικό δείγμα
των απόψεων της αντίδρασης «…κλείσατε τα αυτία σας, και μην δώσετε καμίαν ακρόασιν εις ταύτας τας νεοφανείς ελπίδας της ελευθερίας… διότι αύτη αντιβαίνει προς τα ρητά της Αγίας Γραφής, ήτις κελεύει να υποτασσώμεθα εις τας υπερέχουσας αρχάς». Η Πατρική Διδασκαλία ήταν η απάντηση του Πατριαρχείου στα κηρύγματα του Ρήγα. Σχεδόν ταυτόχρονα δολοφονείτο ο Ρήγας…Στο ίδιο πνεύμα και χειρότερα ήταν ο αφορισμός κατά του Υψηλάντη και της Φιλικής Εταιρείας, το 1821. Παρά την συντριπτικά κυρίαρχη γνώμη στην Αριστερά ότι το Πατριαρχείο και ο μεγάλος κλήρος ήταν προδότες, έχουμε διαφορετική γνώμη. Δεν ήταν προδότες, ήταν αντίπαλοι της επανάστασης. Ήταν ένα κομμάτι της Οθωμανικής αριστοκρατίας. Ανάλογη ήταν και η στάση των προεστών και μεγάλου μέρους των οπλαρχηγών. Ο Δεληγιάννης, ο μεγαλύτερος προεστός της Πελοποννήσου, έγραψε στα απομνημονεύματα του, την απάντηση που έδωσε στον Παπαφλέσσα και τους άλλους Φιλικούς, που πίεζαν για άμεση εξέγερση: «…μήτε πάλιν περιμένομεν από σας (οπού δεν έχετε εν δένδρον να σας κρεμάσουν, μήτε τίποτε) να μας οδηγήσετε … με απερισκεψίαν εις τα εδικάς σας παραφοράς και ανοησίας». Υπήρχε όμως μια διαφορά: οι προεστοί αποτελούσαν έναν κατώτερο κρίκο της οθωμανικής διοίκησης. Ήταν αυτοί που μάζευαν τους φόρους από τους αγρότες και είχαν άμεση επαφή μαζί τους. Και την περίοδο της επανάστασης 1821-32, οι αγροτικές μάζες είχαν όπλα και πολεμούσαν. Τουλάχιστον τρείς φορές, χρειάστηκε η παρέμβαση του Κολοκοτρώνη για να τους σώσει από το λιντσάρισμα των εξαγριωμένων και ένοπλων χωριατών. Έτσι η αστική τάξη, αρχικά οι έμποροι και οι καραβοκυραίοι, μαζί με τη διανόηση του Διαφωτισμού αποτέλεσαν την ηγεσία της επανάστασης. Ακολουθούσαν οι αγροτολαϊκές μάζες και εκόντες άκοντες οι προεστοί. Το δε πρόγραμμα του αγώνα καταγράφτηκε στα τρία επαναστατικά συντάγματα του 1822 (Επίδαυρος), 1823 (Αστρος) και 1827(Τροιζήνα). Άρα η απάντηση και σ’αυτό το ερώτημα πρέπει να είναι ξεκάθαρη. Ήταν ένα εθνικο-αστικό κίνημα, την εποχή που η αστική τάξη ήταν προοδευτική. Μετά από 10 σχεδόν χρόνια , το 1832 καθορίστηκαν και διεθνώς τα σύνορα του νέου εθνικού κράτους. Πόσο κοντά και πόσο μακριά ήταν από τα οράματα των Φιλικών; Η νέα χώρα, κατείχε τη γωνιά της νότιας Βαλκανικής. Στο πολιτικό επίπεδο, ο συνταγματισμός είχε υποχω-
ρήσει και στη θέση του είχε προκύψει η απόλυτη μοναρχία του Οθωνα. Όμως ένα νέο δημοκρατικό κίνημα τον ανέτρεψε και επέβαλλε το σύνταγμα του 1843. Η γη και η διανομή της, που δεν ήταν ανεξάρτητη από την διεκδίκηση του συνταγματικού κράτους, ήταν μια μάχη που κράτησε περισσότερο. Το 1871 τελικά, η γη μοιράστηκε στους άκληρους αγρότες και έτσι οι τσιφλικάδες δεν μπόρεσαν ποτέ να συγκροτηθούν σε ανεξάρτητη κοινωνική δύναμη. Όπως και να δούμε το τελικό αποτέλεσμα, δεν μπορεί να ξεχνάμε ότι η επανάσταση πέρασε από ένα εθνικό πόλεμο ενάντια στους οθωμανούς και τρείς εμφυλίους πολέμους και επιβίωσε. Όταν όμως αναπολούμε και εξετάζουμε το παρελθόν, είναι σα να σχεδιάζουμε το μέλλον. Αλλά τι σχεδιάζουμε; Σ’ αυτό το σημείο ο Κορδάτος δίνει την καλύτερη απάντηση: «Η αστική τάξις εις όλον τον κόσμον είνε πλέον τάξις αντιδραστική, τάξις η οποία πολιτικώς και οικονομικώς καταπιέζει και εκμεταλλεύεται τον εργαζόμενον λαόν. Η ελληνική αστική τάξις, ωθούμενη από τα συμφέροντα της , ακολουθεί τον ίδιον δρόμον, τον δρόμον της αντιδράσεως. Ο προοδευτικός της ρόλος προ πολλού παρήλθε. Μόνον η ωργανωμένη εργατική τάξις είναι σήμερα τάξις προοδευτική. Οι αγώνες της εμπνεόμενοι από το διεθνιστικόν ιδανικόν του Κομμουνισμού, αποβλέπουν εις το να απαλλάξουν την ανθρωπότητα από τας καταστροφάς και τας φρίκαςνέων ιμπεριαλιστικών πολέμων. Δια της κοινωνικής επαναστάσεως θα γίνη όχι μόνον ο καταλύτης των οικονομικών και πολιτικών δεσμών της, αλλά και ο ελευθερωτής όλων των καταπιεζομένων μαζών». Η ηγεμονία της αστικής τάξης στη συγκρότηση του εθνικού κράτους εμπεριείχε το στοιχείο του επεκτατισμού, σε συνεργασία με τις Μεγάλες Δυνάμεις, που επιδίωκαν τον διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για να πετύχουν τις δικές τους προσαρτήσεις. Η Μεγάλη Ιδέα καθοδήγησε τους διαρκείς πολέμους των αρχών του 20ού αιώνα. Η στροφή του ΚΚΕ προς τη μεταρρυθμιστική σρατηγική των σταδίων από τη δεκαετία του ’30, που είχε ανάγκη να ισχυρίζεται ότι η αστική επανάσταση δεν είχε ολοκληρωθεί στον ελλαδικό χώρο, ώθησε την ηγεσία του ΚΚΕ να αμφισβητήσει το έργο του Κορδάτου. Παρόλα αυτά το βιβλίο του για το 1821, παρά άλλες αδυναμίες του συγγραφέα του, είναι από τα θεμελιώδη έργα της μαρξιστικής ανάλυσης για την ιδρυτική περίοδο του αστισμού στην Ελλάδα.
22
αριστερα
3 μαρτη 2021
Εκτιμήσεις και συμπεράσματα
«Προέχει η προ Της Μαρίας Μπόλαρη
Μ
ε την κυκλοφορία των 3 φυλλαδίων με τις εισηγήσεις της ΚΕ άρχισε η επί της ουσίας συζήτηση για το 21ο συνέδριο του ΚΚΕ. Οι επεξεργασίες του ΚΚΕ πρέπει να αντιμετωπίζονται με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Διαθέτει μια σημαντική επιρροή μέσα στην εργατική τάξη και το πιο σημαντικό είναι ότι η επιρροή αυτή στηρίζεται σε οργανωμένη σχέση και όχι σε μια χαλαρή «συνήθεια» ψήφου. Με την έννοια αυτή το τι συζητάει το ΚΚΕ και το προς τα πού στρέφεται, έχει ιδιαίτερη σημασία ακόμα και για όσους διαφωνούμε με την πολιτική του. Τα κείμενα υπογραμμίζουν ότι η συζήτηση διεξάγεται μέσα σε συνθήκες «δυσμενείς». Η ΚΕ του ΚΚΕ διατυπώνει μάλιστα την εκτίμηση ότι οι συνθήκες πιθανότατα θα γίνουν «δυσμενέστερες». Η αίσθηση αυτή δεν είναι δυνατόν να αντικρουστεί με έναν τρόπο που έχει γίνει εύκολη συνήθεια: με το να διαλέγει κανείς ένα παράδειγμα ή ένα παραδειγματάκι από τη δράση του, να το μεγεθύνει και να προσπαθεί να στηρίξει τεχνητά μια γενικόλογη αισιοδοξία για την κατεύθυνση των εξελίξεων. Αυτό δεν μπορεί πλέον να είναι πειστικό για σοβαρά τμήματα του εργαζόμενου κόσμου. Όμως η ιστορία του ντόπιου και διεθνούς εργατικού κινήματος αποδεικνύει ότι οι σύνθετες, οι δύσκολες, οι «δυσμενείς» συνθήκες, καθόλου δεν αποκλείουν την πιθανότητα για σοβαρά ανοδικά άλματα του εργατικού κινήματος, για μεγάλες πολιτικές αντεπιθέσεις της Αριστεράς. Για την ακρίβεια, είναι μέσα σε συνθήκες κρίσης, σε συνθήκες δυσμενείς, σε συνθήκες που δεν λειτουργούσε πλέον ομαλά η καπιταλιστική «κανονικότητα», που έγιναν όλα τα μεγάλα ανοδικά βήματα. Το πρόβλημα δεν είναι ότι το ΚΚΕ εκτιμά –και σωστά κάνει– ως δυσμενείς και σύνθετες τις συνθήκες μέσα στις οποίες παλεύουμε σήμερα. Το πρόβλημα είναι ότι δεν ανιχνεύει ένα συγκεκριμένο δρόμο εξόδου από αυτές τις συνθήκες, δεν αναλαμβάνει την ευθύνη να προτείνει μια συγκεκριμένη καθοδηγητική γραμμή προς την ανατροπή του δυσμενούς πλαισίου έντασης της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης, που έχει επιβληθεί πάνω στην εργατική τάξη και τη νεολαία, πάνω στον κόσμο μας, τουλάχιστον όσον αφορά στον παρόντα πολιτικό χρόνο.
Οι εισηγήσεις είναι διαποτισμένες από το εσωστρεφές πνεύμα μιας «προετοιμασίας των δυνάμεων» για το εάν και όποτε αλλάξουν οι συνθήκες. Είμαστε οι τελευταίοι που θα αμφισβητήσουμε την αξία της μορφωτικής δουλειάς, της εκπαίδευσης νεότερων στελεχών, της καλύτερης δυνατής διάταξης των καθοδηγητικών δυνάμεων κ.ο.κ. Όμως αυτά είναι τα απαραίτητα κομματικά συμπληρώματα που, ενώ μπορούν να κάνουν τη διαφορά δίπλα σε μια σωστή κεντρική πολιτική γραμμή, δεν είναι ποτέ ικανά να υποκαταστήσουν την έλλειψή της. Και αν αυτό είναι μικρό πρόβλημα, και συχνά το πιο χαρακτηριστικό, σε μια περιορισμένη γκρούπα, είναι μεγάλο πρόβλημα, που αναπόφευκτα επιφέρει συνέπειες, σε ένα μαζικό εργατικό κόμμα.
Κρίση-Ανταγωνισμοί-Κίνδυνοι
Το ΚΚΕ σωστά εντοπίζει το ξέσπασμα, μέσα στο 2020, του δεύτερου μεγάλου κύματος της οικονομικής κρίσης του παγκόσμιου καπιταλισμού, μετά το πρώτο κύμα του 2008-09, όπως και τον αναιμικό χαρακτήρα της «ανάκαμψης» στο μεσοδιάστημα («ελάχιστες καπιταλιστικές οικονομίες πέρασαν σε επίπεδο ανάπτυξης μεγαλύτερο από εκείνο προ της κρίσης»). Σωστά εκτιμά και τις διαστάσεις της κρίσης του ’20: «η νέα διεθνής οικονομική κρίση, παρουσιάζει μεγαλύτερο βάθος από την προηγούμενη του 2008-09, το μεγαλύτερο μεταπολεμικά». Επίσης σωστά εκτιμά ότι η υγειονομική κρίση λειτουργεί ως επιταχυντής της οικονομικής κρίσης, αλλά δεν είναι η αιτία της. Έτσι διαχωρίζεται από όλους εκείνους που βιάστηκαν να σαλπίσουν το τέλος της κρίσης το 2018, και να εναποθέσουν τις ελπίδες τους σε μια μακρά περίοδο ομαλότητας και αντιμνημονιακών μεταρρυθμίσεων που τάχα θα ακολουθούσε. Διαχωρίζεται επίσης από εκείνους που προβλέπουν ότι η έξοδος από την πανδημία θα πυροδοτήσει μια γρήγορη ή και αστραπιαία «ανάκαμψη», με αποτέλεσμα να εναποθέτουν ξανά τις ελπίδες τους σε μια παρατεταμένη περίοδο ομαλότητας και μεταρρυθμίσεων. Το ΚΚΕ προειδοποιεί ότι η απληστία και η επιθετικότητα του κεφαλαίου αφορά μακρά περίοδο και ότι το μόνο που μπορεί να την αντιμετωπίσει είναι μια γενικευμένη άνοδος του εργατικού κινήματος. Έτσι οι εισηγήσεις του ΚΚΕ στέκονται αξιοπρεπώς και απέναντι στις τάχα μεγάλες συζητήσεις στο εσωτερικό των συστημικών δυνάμεων (επιμονή στο νεοφιλελευθερισμό ή στροφή σε κεϊν-
σιανισμό; Επιμονή στην παγκοσμιοποίηση ή στροφή στον προστατευτισμό; Επάνοδος στο Σύμφωνο Σταθερότητας ή παράτασης της δημοσιονομικής χαλάρωσης; κ.ο.κ.) προειδοποιώντας για τις δυνατότητες των καθεστωτικών θεσμών να συνδυάζουν διαφορετικά στοιχεία από όλα αυτά μέσα στην πολιτική τους. Περνώντας στις γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις στο σύγχρονο κόσμο, η ΚΕ του ΚΚΕ βάζει τη θέση (και μάλιστα σε τίτλο!): «Η μάχη ΗΠΑ-Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα». Παρακάτω στο κείμενο, εντοπίζει την αναβάθμιση των φιλοδοξιών της Ρωσίας του Πούτιν (που παραμένει ισχυρή πυρηνική πολεμική δύναμη), αν και προειδοποιεί ότι «η Ρωσία βρίσκεται στα πρόθυρα καπιταλιστικής κρίσης». Για πρώτη φορά σε κείμενα του ΚΚΕ διαπιστώνουμε τόσο απερίφραστα τη (σωστή) εκτίμηση ότι η Κίνα και η Ρωσία είναι ιμπεριαλιστικές χώρες! Έχει πολιτική σημασία το συμπέρασμα που βγάζει η ΚΕ του ΚΚΕ: «(διαμορφώνονται) μεγάλες συγχύσεις σχετικά με το χαρακτήρα της σημερινής Κίνας, της Ρωσίας και άλλων. Αυτό μπορεί να επιφέρει τραγικές συνέπειες στη στάση τους στο ζήτημα του πολέμου στην εποχή του ιμπεριαλισμού, όπου το κομμουνιστικό κίνημα, έχοντας σταθερό μέτωπο ενάντια στα ιμπεριαλιστικά κέντρα των ΗΠΑΝΑΤΟ-ΕΕ, δεν θα πρέπει να συρθεί στο πλευρό κανενός καπιταλιστικού κράτους ή ιμπεριαλιστικού κέντρου». Μέσα στην ελληνική Αριστερά, όπου εξακολουθούν να υπάρχουν πολλοί κρυπτο-θαυμαστές κυρίως της Ρωσίας και δευτερευόντως της Κίνας, ας μας επιτραπεί να υπογραμμίσουμε ότι το ΚΚΕ μάλλον γνωρίζει καλύτερα απ’ όλους τις πραγματικότητες της σημερινής Ρωσίας. Αναλύοντας τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς, το ΚΚΕ προειδοποιεί για τον κίνδυνο πολεμικών αναμετρήσεων σε πολλές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Μεσογείου. Όμως φτάνοντας σε αυτό το καυτό ζήτημα, στους ελληνοτουρκικούς ανταγωνισμούς, η ΚΕ του ΚΚΕ με τέχνη γυρίζει το χαρτί της «ορθοδοξίας» που κρατά απέναντι σε απομακρυσμένες συγκρούσεις. Όχι στο γενικό ιδεολογικό επίπεδο, όπου παραμένει ένας αποδεκτός προσανατολισμός: Ο χαρακτηρισμός του ανταγωνισμού ορίζεται ως «ενδοϊμπεριαλιστικός», μιας και τον καθοδηγούν οι αστικές τάξεις στις δύο όχθες του Αιγαίου. Η
διεθνιστική αλληλεγγύη μεταξύ των εργατών της Ελλάδας και της Τουρκίας ορίζεται ως αναγκαία. Το ΚΚΕ δηλώνει ότι θεωρεί καθήκον του να παρέμβει ώστε μια πιθανή κρίση συνδεδεμένη με έναν τυχόν πόλεμο, να μετατραπεί σε επαναστατική κρίση. Μόνο που αυτός ο προσανατολισμός υπονομεύεται απολύτως από δυο πιο συγκεκριμένες θέσεις: α) «Στην ένταση των τουρκικών διεκδικήσεων έναντι των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων συμβάλει η Νατοϊκή και Ευρωενωσιακή στήριξη της Τουρκίας». Είναι μια θέση που αρνείται την πραγματικότητα της στήριξης των ελληνικών θέσεων σχετικά με τις ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, μέσω του σχεδίου East Med, από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, που τάσσονται ανοιχτά με τον «άξονα» Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου. Είναι επίσης μια θέση που συμβάλει στην προσπάθεια των ελληνικών καθεστωτικών δυνάμεων να παρουσιάσουν την πολιτική τους ως «αμυνόμενη». Έτσι ο αντιιμπεριαλισμός του ΚΚΕ παραμένει αιχμηρός σε κάθε άλλη γωνιά του πλανήτη, εκτός από το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. β) Το ΚΚΕ «υπερασπίζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας από τη σκοπιά της εργατικής τάξης και του σοσιαλισμού». Μόνο που η διαμάχη για τα «κυριαρχικά δικαιώματα» στην Ανατολική Μεσόγειο γίνεται εδώ και τώρα, υπό την καθοδήγηση των δύο ανταγωνιζόμενων κυρίαρχων τάξεων και με προφανείς μεγάλους κινδύνους για τους λαούς. Σε αυτή τη συγκεκριμένη σύγκρουση θα όφειλε να πάρει θέση το ΚΚΕ και όχι να ρίχνει το μελάνι της… προοπτικής του σοσιαλισμού. Στο σοσιαλισμό, άλλωστε, άλλα θέματα θα θεωρούνται «κυριαρχικά δικαιώματα» από ό,τι σήμερα, άλλες δυνάμεις και με άλλες μεθόδους θα τα διεκδικούν ή θα τα διαπραγματεύονται. Παρεμπιπτόντως, αυτός ο ιδεολογικός φερετζές εξαφανίζεται στα κείμενα των απόστρατων αξιωματικών (που δημοσιεύει ο «Ριζοσπάστης») που καλούν σε συσπείρωση στο ΚΚΕ, γιατί «είναι το κόμμα που υποστηρίζει πιο σταθερά απ’ όλους τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας». Χωρίς τις περιττές περικοκλάδες από ποια σκοπιά, σε τι προοπτική και τα ρέστα.
Εργατική τάξη – Προοπτικές
Είναι ίσως το πιο σημαντικό τμήμα των κειμένων γιατί σε αυτό το σημείο οι εμπειρίες του ΚΚΕ έχουν εκπαιδευτική σημασία για όλους. Οι θέσεις για την κατάσταση της ερ-
αριστερα
3 μαρτη 2021
23
από τις θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 21ο Συνέδριο
ετοιμασία των δυνάμεων…» γατικής τάξης στην Ελλάδα εντοπίζουν τις δυσμενείς αλλαγές μέσα στην τελευταία δεκαετία. Δυστυχώς, κάποιες από τις χειρότερες σημαδεύονται από την ευθύνη ή την ανοχή της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Υπογραμμίζεται ότι ο μέσος μεικτός μισθός (ο πιο αποκαλυπτικός δείκτης για την αμοιβή της εργασίας) έχει μειωθεί από τα 1.255 ευρώ το 2010, στα 960 ευρώ σήμερα. Ότι η πλήρης απασχόληση, που το 2015 βρισκόταν στο 54,47%, είχε υποχωρήσει το 2019 (όταν ο ΣΥΡΙΖΑ παρέδωσε την εξουσία στη ΝΔ) στο 45,66%, ενώ το 2017 και 2018 (επί της «ριζοσπάστριας» Αχτσιόγλου στο Υπ. Εργασίας) το άθροισμα της «μερικής» και της «εκ περιτροπής» απασχόλησης, έγινε για πρώτη φορά πλειοψηφικό μέσα στο σύνολο των νέων προσλήψεων. Σημειώνεται η διατήρηση της πραγματικής ανεργίας σε υψηλά επίπεδα και η διαβρωτική επίδραση του νόμου Κατρούγκαλου στις προοπτικές του Ασφαλιστικού («αυτόν το νόμο θα εφαρμόσει επιθετικά η ΝΔ, θωρακίζοντάς τον με επιπρόσθετες διατάξεις»). Δίνεται έμφαση στο να αναδειχθεί «ο χαμηλός βαθμός οργάνωσης της εργατικής τάξης, που βρίσκεται σε ιστορικά κατώτατο σημείο». Η ΚΕ του ΚΚΕ εκτιμά –και σωστά– ότι αυτές «οι αρνητικές αλλαγές στο εσωτερικό της εργατικής τάξης… επιδρούν στην ενότητα και στην κοινή της πάλη, στη διαμόρφωση ταξικής πολιτικής συνείδησης, στη στάση της απέναντι σε αστικές κυβερνήσεις…». Μέσα σε αυτό το δύσκολο τοπίο, το ΚΚΕ δηλώνει ότι διατηρεί μια επιρροή της τάξης του 20% μέσα στο οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα. Το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι τι πρέπει να κάνει αυτό το δυναμικό για να επηρεάσει μια συνολικότερη αγωνιστική ανάκαμψη, μια κλιμάκωση της αντίστασης της εργατικής τάξης απέναντι στις αντιμεταρρυθμίσεις. Ο επίμονος αναγνώστης θα βρει μέσα στις εισηγήσεις της ΚΕ κάποια σημεία που φαίνεται να ενθαρρύνουν «ανοίγματα» προς την κατεύθυνση αυτή: «όταν διαμορφώνονται όροι μικρότερης ή μεγαλύτερης κινητοποίησης γύρω από οξυμένα προβλήματα, τα μέλη του Κόμματος πρωτοστατούν και παρεμβαίνουν, ακόμα και όταν αναπτύσσονται από φορείς και συσπειρώσεις όπου εμείς δεν έχουμε την πλειοψηφία ή δεν έχουμε εκπροσώπους». Όμως θα βρει και το αμέσως αντίθετο. Γενικές ιδεολογικές θέσεις (ειδικά στο πρώτο φυλλάδιο) που λειτουργούν ως αυτοπεριοριστικό χειρόφρενο
και μάλιστα άτσαλα: «Η δράση μας… έρχεται αντιμέτωπη με την αντικειμενική πίεση που ασκούν εργατικές-λαϊκές αλλά και μικροαστικές δυνάμεις, για λύσεις εδώ και τώρα, για απόσπαση κατακτήσεων(!)» (σελ. 25), ή το ακόμα σκληρότερο: «Πρέπει να συνειδητοποιηθεί συνολικά ότι… δεν είναι ρεαλιστικό να ανατραπούν στρατηγικές επιλογές του καπιταλισμού χωρίς να έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις επαναστατικής κατάστασης…». Η δήλωση ότι η απαίτηση των εργατών για «απόσπαση κατακτήσεων» αποτελεί πιθανότατα αποτέλεσμα πίεσης «μικροαστικών δυνάμεων» και η διακή-
Η απόρριψη αυτής της παράδοσης, που ταιριάζει γάντι στις σημερινές συνθήκες, αφήνει το ΚΚΕ ως ένα «κόμμα παντός καιρού», αλλά ενός καιρού παρατεταμένης αυτοαναφορικής «προετοιμασίας δυνάμεων» ρυξη ότι σημαντικές ανατροπές είναι εφικτές μόνο υπό την προϋπόθεση της «επαναστατικής κατάστασης» είναι θέσεις πρωτοφανείς για ένα μαζικό εργατικό κόμμα, έρχονται σε αντίθεση με την ιστορία του εργατικού κινήματος, συμπεριλαμβανομένης της ιστορίας του ΚΚΕ. Σημαντικές κατακτήσεις των εργατών «αποσπάστηκαν» με σκληρούς εργατικούς αγώνες μεν, αλλά σε περιόδους που δεν ήταν πάντα ή και συνήθως «επαναστατικές». Τι απομένει ως κεντρική κατεύθυνση δράσης, αν κηρύξουμε τη διεκδίκηση σημαντικών κατακτήσεων ως «μη ρεαλιστική», μέσα στην παρατεταμένη περίοδο που βρίσκεται μπροστά μας; Αυτό που η ΚΕ του ΚΚΕ προβάλει είναι η «οργανωμένη απειθαρχία». Η οργανωμένη επίδειξη δύναμης του ΠΑΜΕ και του ΚΚΕ στη φετινή Πρωτομαγιά λειτούργησε θετικά, αλά μόνο μέσα στις ειδικές συνθήκες της πανδημίας. Αν αυτό γενικευθεί, αν προταθεί ως το «μοντέλο» για τις συνθήκες που θα έρθουν μετά το άνοιγμα της κοινωνίας, συνιστά συνταγή αδιέξοδης αυτοαναφορικότητας. Αυτά τα διλήμματα δεν αφορούν μόνο τη δράση μέσα στο εργατικό κί-
νημα, αναπαράγονται και μάλιστα ενισχυμένα, μέσα στο γενικότερο πολιτικό αγώνα. Οι εισηγήσεις περιγράφουν γενικά σωστά την πολιτική της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ. Εξηγούν τα όρια του ανταγωνισμού μεταξύ τους, αλλά και τις ουσιαστικές συγκλίσεις τους. Εντοπίζουν την ένταση που θα έχει μια γενική τάση να ξεφορτωθούμε τη ΝΔ του Μητσοτάκη, αλλά και την αντίρροπη πιθανότητα «μιας κυβέρνησης ευρύτερης πολιτικής στήριξης, στο όνομα των μελλοντικών πιθανών “έκτακτων καταστάσεων”». Εντύπωση προκαλεί η έκταση της επίθεσης της ΚΕ του ΚΚΕ στην πέραν του ΣΥΡΙΖΑ ριζοσπαστική Αριστερά, που αποκαλείται συλλήβδην «οπορτουνιστικός χώρος», παρότι υπογραμμίζεται η εκτίμηση ότι ο χώρος αυτός βρίσκεται σε «οργανωτική πορεία αποσύνθεσης». Οι γνωστές «συζητήσεις» κάποιων στελεχών του ΚΚΕ με άτομα του χώρου της ριζοσπαστικής/αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, ενώ συλλογικά οικοδομεί «υγειονομική ζώνη», δεν είναι γνώρισμα πολιτικής τακτικής, αλλά ψαρέματος και μάλιστα στα θολά. Το βασικό πρόβλημα παραμένει ότι το ΚΚΕ δεν λέει με σαφήνεια το πώς θα χειριστεί την επερχόμενη πολιτική περίοδο. Οι κίνδυνοι είναι προφανείς. Η σκλήρυνση της πολιτικής Μητσοτάκη στο φετινό Πολυτεχνείο, έκανε αναγκαία την «πρωτοβουλία» του κοινού κειμένου ΚΚΕ-ΣΥΡΙΖΑ-ΜΕΡΑ25, αλλά και τη διαδικασία συλλογής ευρύτερων υπογραφών στην έκκληση για την υποστήριξη του δικαιώματος στην ελεύθερη διαδήλωση. Η πρωτοβουλία αυτή ήταν ένα απομονωμένο επεισόδιο; Ήταν βοηθητική ή, ίσως, επιζήμια; Πώς σκοπεύει να αντιδράσει το ΚΚΕ όταν θα γενικευτεί η πίεση από την πλευρά του Μητσοτάκη, αλλά και από την πλευρά του Τσίπρα, που θα θέλει να διοχετεύσει όλη την ενέργεια των αντιστάσεων στα όρια της διεκδίκησης μιας περιορισμένης εναλλαγής στην κυβερνητική εξουσία; Το ΚΚΕ έχει πρόσφατη πείρα για το βάρος που μπορούν να αποκτήσουν αυτά τα πολιτικά ερωτήματα. Στην αρχή της πολιτικής θύελλας του 201012 το ΚΚΕ είχε αισθητά μεγαλύτερες και πολύ πιο οργανωμένες δυνάμεις από τον ΣΥΡΙΖΑ. Στις εκλογές του Μάη του 2012 βρέθηκε αισθητά πίσω και ένα μήνα μετά, στις εκλογές του Ιούνη του 2012 είδε τη μισή του εκλογική επιρροή να «μετακομίζει» αιφνιδίως προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Μια πολυετής προσπάθεια «προετοιμασίας των δυνάμεων» γύρισε σε μια βαθιά πολιτική ήττα, ακρι-
βώς γιατί το ΚΚΕ έφτανε μπροστά σε μια κρίσιμη αναμέτρηση χωρίς σαφή πολιτική γραμμή. Το ΚΚΕ, με το σύνολο των επεξεργασιών του, έχει (σωστά) απορρίψει πλέον τη γραμμή του 6ου και 7ου συνεδρίου της Κομιντέρν, που εγκατέστησε μέσα στο κομμουνιστικό κίνημα τη γραμμή των συμμαχιών με τα αστικά-δημοκρατικά κόμματα, είτε στο όνομα ενός γενικόλογου «αντιφασισμού», είτε στο όνομα της «εθνικής ανασυγκρότησης», οδηγώντας στις κυβερνήσεις Εθνικής Ενότητας στην Ευρώπη του 1945. Δυστυχώς έχει επεκτείνει αυτή την απόρριψη και προς τη γραμμή του 3ου και 4ου συνεδρίου της Κομιντέρν, όπου η Διεθνής (ζώντος του Λένιν) επεξεργάστηκε τη γραμμή για το εργατικό Ενιαίο Μέτωπο και το συνδεδεμένο με αυτό Μεταβατικό Πρόγραμμα, όπου συνδυάζεται η αποτελεσματική δράση σε συνθήκες μη-επαναστατικές, με τη διεκδίκηση της μετάβασης σε επαναστατικές συνθήκες, όπου θα μπορεί με αυθεντικό τρόπο να τεθεί το ζήτημα της εξουσίας. Η απόρριψη αυτής της παράδοσης, που ταιριάζει γάντι στις σημερινές συνθήκες, αφήνει το ΚΚΕ ως ένα «κόμμα παντός καιρού», αλλά ενός καιρού παρατεταμένης αυτοαναφορικής «προετοιμασίας δυνάμεων». Που στα μάτια πλατιών τμημάτων της εργατικής τάξης, που σήμερα δοκιμάζονται άγρια μέσα στις «δυσμενείς συνθήκες», μπορεί εύκολα να γίνει αντιληπτή ως μια γραμμή πολιτικής παθητικότητας. Έχουμε την εντύπωση ότι στο ΚΚΕ αισθάνονται αυτόν τον κίνδυνο. Στο πρώτο φυλάδιο περιλαμβάνεται μια «ξεκάρφωτη» προειδοποίηση για την πιθανότητα μιας νέας εσωκομματικής κρίσης: «Η ιδεολογικοπολιτική ενότητα στο Κόμμα είναι κατακτημένη σήμερα περισσότερο από κάθε προηγούμενη περίοδο, όμως δεν πρέπει να εφησυχάζουμε. Να μην ξεχνάμε ότι αυτό εκτιμούσαμε και άλλες φορές και σε διάφορες φάσεις, όμως αυτό που επιβεβαιώθηκε είναι η εκτίμηση ότι δεν πρέπει να υπάρχει κανένας εφησυχασμός». Στο ΚΚΕ η έννοια του «κόμματος παντός καιρού» έχει ταυτιστεί με μια παρατεταμένη (ήδη υπερδεκαετή!) περίοδο «προετοιμασίας των δυνάμεων» για όταν αλλάξουν οι συνθήκες, για όταν η κατάσταση μετατραπεί σε επαναστατική. Όμως όπως έλεγε κι ένα παλιότερο τραγούδι, υπάρχει ο κίνδυνος να μην έρθει ποτέ αυτή η επαναστατική κατάσταση «από μονάχη της – Έτσι νέττη σκέτη – Αν δεν κάνουμε κάτι κι εμείς».
24
δικαιωματα
Το πρωί της 21η Φλεβάρη, μια έγκυος από το Αφγανιστάν και μητέρα άλλων δύο παιδιών αυτοπυρπολήθηκε στη σκηνή της στο Καρά Τεπέ. Η Αφγανή, η οποία είχε αναγνωριστεί από το ελληνικό κράτος ως προσφύγισσα, ετοιμαζόταν να αναχωρήσει μαζί με τα παιδιά της για τη Γερμανία όταν της έγινε γνωστό ότι θα αναγκαστεί να μείνει κι άλλο στον καταυλισμό, καθώς η αναχώρησή της αναβάλλεται λόγω της προχωρημένης εγκυμοσύνης της. Οι οργανώσεις νομικής βοήθειας Front-Lex και Legal Center Lesvos έστειλαν εξώδικο στη Frontex εξαιτίας της εμπλοκής της σε επαναπροωθήσεις, ώστε να σταματήσει ή να ανασταλεί η δράση της στα ελληνικά σύνορα. Το εξώδικο αυτό βασίζεται σε νόμο της ΕΕ που ορίζει ότι αν μία υπηρεσία διαπράττει αδικήματα εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πρέπει να σταματήσει η δράση της. Την ίδια στιγμή, σε έκθεσή τους, έξι οργανώσεις που ασχολούνται με το προσφυγικό ζήτημα (μέσα σε αυτές το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, η ΑΡΣΙΣ και η HumanRights360) καταγγέλλουν ότι παρά τις συνεχόμενες καταγραφές για επαναπροωθήσεις στα ελληνικά σύνορα δεν έχει γίνει καμία έρευνα από το ελληνικό κράτος. Και όλα αυτά ενώ κυκλοφόρησαν στοιχεία για άλλη μία επαναπροώθηση από τη Λέσβο προσφύγων οι οποίοι είχαν καταφύγει σε κρατική δομή, μεταξύ των οποίων και πέντε παιδιά (!). Διεθνώς έκθετη για ακόμα μία φορά η Ελλάδα. Το κρυφό μυστικό των επαναπροωθήσεων αποκαλύπτει τη συνολική στάση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στο προσφυγικό ζήτημα. Κρύψτε τους κάτω από το χαλί, διώξτε τους, κι αν χρειαστεί πνίξτε τους κιόλας. Και σε αυτό το πλαίσιο, αν χρειαστεί, επαναπροωθήστε στην Τουρκία μέχρι και ανήλικους. Η βαρβαρότητα δεν έχει κανένα όριο στα ελληνικά σύνορα. Όσοι τυχεροί γλιτώσουν τις βόμβες της «πολιτισμένης Δύσης», όσοι αντέξουν το ταξίδι, γλιτώσουν το trafficking, δεν πνιγούν στα σύνορα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, επαναπροωθούνται από την ανθρωπιστική Ελλάδα.
Ένα φιλί στη δημόσια τηλεόραση της Κύπρου στάθηκε αφορμή να ξεσηκωθούν όλοι οι συντηρητικοί. Η σημαντική λεπτομέρεια; Πρόκειται για φιλί μεταξύ δύο αντρών. Η σκηνή όπου ένα ομόφυλο ζευγάρι φιλιέται δημιούργησε έντονες αντιδράσεις, καθώς πρόκειται
3 μαρτη 2021
Αυτό σημαίνει τόσο την επέκταση παραμονής της ίδιας και της οικογένειάς της στο κολαστήριο του Καρά Τεπέ όσο και ότι θα αναγκαζόταν να γεννήσει εκεί. Μετά τη νοσηλεία της λόγω των εγκαυμάτων της οδηγήθηκε στον εισαγγελέα με κακουργηματικές κατηγορίες εμπρησμού. Η ΕΛ.ΑΣ. δήλωσε ότι τέτοιες ενέργειες δεν γίνεται να μένουν ατιμώρητες και ότι πρέπει να σταλεί ένα μήνυμα. Το μήνυμα στάλθηκε. Ένα μήνυμα απόλυτης αναλγησίας και απανθρωπιάς απέναντι σε μια κατατρεγμένη απελπισμένη μητέρα. Οι πολιτικές της Ελλάδας και της ΕΕ είναι που την οδήγησαν σε αυτές τις συνθήκες (τόσο ως μεταναστευτικές πολιτικές όσο και ως πολιτικές παρεμβάσεις στη Μέση Ανατολή). Και τώρα, το ελληνικό κράτος, που την ανάγκασε να ζει μες στα λασπόνερα και της στέρησε το δικαίωμά της να φύγει, θα τη δικάσει ως εγκληματία γιατί έπραξε σε κατάσταση ύστατης απελπισίας. Να τον χαίρονται τον ευρωπαϊκό ανθρωπισμό τους.
Ακόμα και από τα προσωρινά τους καταλύματα εκδιώκονται πλέον οι πρόσφυγες. Στη Σπάρτη, 50 πρόσφυγες και προσφύγισσες θα βρεθούν στο δρόμο, καθώς ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης κλείνει τη δομή στην οποία κατοικούσαν μέχρι τώρα. Πρόκειται για οικογένειες που έχουν αναγνωριστεί από το ελληνικό κράτος ως πρόσφυγες και έχουν λάβει άσυλο, χωρίς όμως όλα τα μέλη της κάθε οικογένειας να έχουν παραλάβει τα απαραίτητα έγγραφα. Η μοίρα τους μετά το κλείσιμο της δομής είναι άγνωστη, καθώς οι οικογένειες θα πρέπει να βρίσκονται στην περιοχή μέχρι όλα τα μέλη τους να λάβουν τα απαραίτητα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι είναι δικαιούχοι ασύλου. Το γεγονός αυτό είναι μία ακόμα απόδειξη της αδιαφορίας του κράτους απέναντι στους πρόσφυγες. Είναι πλέον πολιτική επιλογή να αφήνονται αυτοί οι άνθρωποι στη μοίρα τους και να εξαναγκάζονται οικογένειες ολόκληρες να ζήσουν στο δρόμο. Αυτή είναι η νέα πολιτική αποτροπής των μεταναστευτικών ροών και τιμωρίας όσων κατάφεραν να φτάσουν. Εν μέσω κορωνοϊού, 50 ακόμα πρόσφυγες οδηγούνται στην αστεγία, και αυτό είναι το μήνυμα που θέλει να στείλει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας: μην έρθετε εδώ για να σωθείτε από το θάνατο, θα σας σκοτώσουμε και εμείς. για το πρώτο τέτοιο φιλί στην ιστορία της κρατικής τηλεόρασης στην Κύπρο. Μάλιστα, η σειρά είχε προβληθεί ξανά στην Κύπρο το 2015 αλλά η συγκεκριμένη σκηνή είχε λογοκριθεί, όπως έγινε και όταν η σειρά προβλήθηκε στην Ελλάδα. Η προβολή της σκηνής για πρώτη φορά ανοίγει έναν θετικό δρόμο για την εκπροσώπηση των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στην τηλεόραση και για την αποδυνάμωση της ομοφοβίας. Γνωρίζουμε πολύ καλά πως αυτό από μόνο του δεν θα φέρει την αλλαγή, αλλά αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την κανονικοποίηση της ομοφυλοφιλίας και την αλλαγή συνειδήσεων. Αν είναι να διαλέξουμε τι τηλεόραση θα υπάρχει, προτιμάμε μία με φιλιά γκέι ζευγαριών παρά την υπάρχουσα, που συνεχώς αναπαράγει αισχρές σεξιστικές και ομοφοβικές εικόνες.
αυτοδιοικηση
3 μαρτη 2021
25
Νομοσχέδιο Βορίδη για τις εκλογές στην τοπική αυτοδιοίκηση
Ένας απόλυτα επιθετικός νόμος Του Θάνου Λυκουργιά
Κ
αθώς οι διεργασίες για την κατάθεση του νομοσχεδίου για τις εκλογές στην τοπική αυτοδιοίκηση προχωρούν, η ανάγνωση των άρθρων αυτού ξεκαθαρίζει πως πρόκειται για ένα απολύτως επιθετικό νόμο. Με αιχμή του δόρατος τις διατάξεις για την κατάργηση της απλής αναλογικής, την επαναφορά ενός ισχυρά πλειοψηφικού/καλπονοθευτικού συστήματος και την επαναφορά του 3% για είσοδο στα δημοτικά συμβούλια, αλλά και με πλήθος άλλων διατάξεων, ο νόμος Βορίδη επιχειρεί να εκκαθαρίσει την τοπική αυτοδιοίκηση από ενοχλητικές φωνές και να φέρει την εκπροσώπηση στα μέτρα των κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων.
«Κυβερνησιμότητα»
Ξεκινώντας από την επαναφορά σε ισχυρά πλειοψηφικό σύστημα, η επιχειρηματολογία της Κυβέρνησης κινηθηκε γύρω από την «ανάγκη κυβερνησιμότητας». Όμως, οι αρμοδιότητες που συγκεντρώνονται στην οικονομική επιτροπή, στην επιτροπή ποιότητας ζωής, αλλά και στο πρόσωπο του δημάρχου ξεπερνούν αυτούς τους σκοπέλους και πολύ περισσότερο, οι κυβερνητικές παρατάξεις δεν διστάζουν μπροστά σε καμία συνεργασία προκειμένου να περάσουν τους στόχους τους (βλ. ενδεικτικά τις πρόσφατες συνεργασίες Μπακογιάννη με τους χρυσαυγίτες συμβούλους στο Δήμο Αθηναίων). Το ζήτημα είναι συνεπώς η αντιμετώπιση άβολων καταστάσεων και φυσικά η λογική της λεηλασίας της λαϊκής ψήφου. Με το σύστημα που προτείνεται, όχι μόνο θα μπορεί να σχηματίζεται πλειοψηφία από την πρώτη Κυριακή με 42%, αλλά η πρώτη παράταξη θα επιβραβεύεται με το 60% των εδρών, στο δημοτικό συμβούλιο αλλά ΚΑΙ στα συμβούλια των κοινοτήτων, τα οποία παύουν να έχουν ξεχωριστή κάλπη! Winner takes all δηλαδή, σε μια κατεύθυνση όπου οι πρόνοιες για σκληρές πλειοψηφίες δεν θα ισχύουν μόνο στο σύνολο ενός Δήμου, αλλά και στις επιμέρους κοινότητες, ανεξαρτήτως αν αυτές έχουν τυχόν αποτυπώσει διαφορετικό συσχετισμό. (Τέλος, ειδικό ενδι-
αφέρον παρουσιάζει η πρόβλεψη πως στις μικρές κοινότητες έως 500 κατοίκων θα υπάρχει ενιαία λίστα, καθώς όλοι οι υποψήφιοι θα αναγράφονται στο κάτω μέρος κάθε ψηφοδελτίου, σε μια πρωτοφανή αποπολιτικοποίηση της διαδικασίας).
Περιορισμοί στην εκπροσώπηση
Η πλήρης νόθευση της κάλπης συμπληρώνεται από την επαναφορά του ορίου του 3%. Η στόχευση της εκκαθάρισης των δημοτικών συμβουλίων από ενοχλητικές φωνές είναι εν προκειμένω απολύτως προφανής. Μέσω των προβλέψεων του Κλεισθένη, δόθηκε η δυνατότητα
Υπουργού παρατάξεις. Η δεύτερη και σημαντικότερη έχει να κάνει με την αύξηση του κόστους των παραβόλων και την μείωση σε μόλις 10 ημέρες (από δύο μήνες που είναι σήμερα) του χρονικού διαστήματος στο οποίο οφείλει αιρετός να αποπληρώσει τυχόν οφειλές άνω των 300€ προς τον οικείο Δήμο. Σε μια εποχή ραγδαίας φτωχοποίησης, όπου οι φωνές των φτωχών ανθρώπων θα έπρεπε να ακούγονται ισχυρότερα, η Κυβέρνηση στοχεύει στο να κάνει ακόμα πιο δύσκολη την υπόθεση της εκπροσώπησης τους. Ο νέος νόμος δεν περιορίζεται όμως σε διατάξεις που να ενισχύουν την κυριαρχία των συντηρη-
Η πλήρης νόθευση της κάλπης συμπληρώνεται από την επαναφορά του ορίου του 3%. Η στόχευση της εκκαθάρισης των δημοτικών συμβουλίων από ενοχλητικές φωνές είναι εν προκειμένω απολύτως προφανής. σε σειρά παρατάξεων της Αριστεράς να αξιοποιήσουν την ουσιαστική κοινωνική γείωση τους και να εκπροσωπηθούν στα αυτοδιοικητικά συμβούλια, προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες στα κοινωνικά κινήματα (όπως για παράδειγμα οι δύο παρατάξεις της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στον Δήμο Αθηναίων και ο κρίσιμος ρόλος τους στην ενίσχυση των αγώνων για την υπεράσπιση του λόφου του Στρέφη). Αυτή η πραγματικότητα ενοχλεί, οπότε ο νόμος Βορίδη κινείται προς την κατεύθυνση των αποκλεισμών. Η κατεύθυνση των εμποδίων προς την αντιπολίτευση και ειδικά εκείνες χωρίς συμπαγή κομματικό μηχανισμό, συνεχίζεται με δύο ακόμα διατάξεις: η πρώτη έχει να κάνει με την καθορισμό της ημερομηνίας των ανά πενταετία – πλέον – εκλογών την δεύτερη Κυριακή του μηνός Οκτωβρίου με καταληκτική ημερομηνία για υποβολή ψηφοδελτίων στις 30 Ιουνίου. Μέσα στο καλοκαίρι θα πρέπει να έχουν κλείσει όλες οι σχετικές εκκρεμότητες και άρα οι σχηματισμοί να έχουν δύο κατατμημένες περιόδους «επιτάχυνσης», κάτι που σχολιάστηκε αρνητικά ακόμα και από ομόσταυλες του
τικών δυνάμεων ή να περιορίζουν τις δυνατότητες της αντιπολίτευσης από την Αριστερά. Μια σειρά από διατάξεις κινούνται προς τον γενικό περιορισμό της εκπροσώπησης συνολικότερα. Πέραν της αύξησης κατά ένα χρόνο της θετείας των συμβουλίων, η πλέον δηλωτική των ανωτέρω έχει να κάνει με τον περιορισμό του αριθμού των δημοτικών συμβούλων ανά την επικράτεια. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, σε 160 δήμους – σχεδόν τους μισούς δηλαδή – θα υπάρξει μείωση της τάξης του 20%-22% , ενώ σε αρκετές άλλες περιπτώσεις υπολογίζεται μεταξύ 24% και 38%. Αν συνυπολογισθεί πως αρκετοί δήμοι προέκυψαν λόγω συνενώσεων με τον «Καλλικράτη», ο περιορισμός της εκπροσώπησης γίνεται ακόμα πιο σαφής. Οι αλλοιώσεις όμως δεν σταματούν εκεί, καθώς διαμορφώνεται πρόβλεψη για κατάργηση των κοινοτικών συμβουλίων στις έδρες των δήμων με λιγότερους από 100 χιλιάδες κατοίκους. Πχ, οι κάτοικοι του Δήμου Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας θα χωριστούν σε δύο «φυλές» όπου οι πρώτοι θα απευθύνονται απευθείας στον Δήμο, ενώ οι δεύτεροι
θα περνούν πρώτα από το κοινοτικό συμβούλιο. Μεταξύ άλλων, η σχετική πρόβλεψη αναμένεται να επιφέρει περιορισμούς και στο αντίστοιχο προσωπικό των ΟΤΑ. Το κάδρο του εκλογικού νόμου ολοκληρώνεται με πινελιές συντηρητισμού και αποπολιτικοποίησης. Πέραν της προαναφερθείσας κοινής λίστας στις μικρές κοινότητες, υπάρχει πρόβλεψη αύξησης στο 120% της αντιστοιχίας μεταξύ του αριθμού των υποψηφίων σε ένα ψηφοδέλτιο και του αριθμού των εδρών στα σχετικά συμβούλια. Την ώρα που οι δημοτικοί σύμβουλοι θα μειωθούν κατά πολύ, ο νόμος φροντίζει να ενισχύσει την πασαρέλα των υποψηφίων που θα προσδεθούν στο άρμα των μεγάλων σχηματισμών και θα επιχειρήσουν να συγκεντρώσουν «ψηφαλάκια». Μια ακόμα έχει να κάνει με την μείωση της ποσόστωσης των υποψηφιοτήτων γυναικών στο 33% των σχηματισμών, η οποία ιδωμένη υπό το πρίσμα του τρέχοντος ξεσπάσματος του metoo είναι τουλάχιστον προκλητική.
Ενότητα
Συνοψίζοντας, ο νέος εκλογικός νόμος δεν θα λύσει κανένα από τα ουσιαστικά προβλήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης (υποχρηματοδότηση, υποστελέχωση, επιτροπεία κλπ). Δεν κινείται καν προς αυτή την κατεύθυνση καθώς αφορά μόνο στον τρόπο εκλογής και όχι στην διαμόρφωση των αρμοδιοτήτων. Η τελευταία θα επαναδιαμορφωθεί σε επόμενη νομοθετική παρέμβαση, αφού θα έχει υπάρξει πρώτα «βολιδοσκόπηση» με τον παρόντα νόμο και σε προφανή πολιτική κατεύθυνση. Ο στόχος είναι εν προκειμένω η θωράκιση του προσωπικού που θα βρίσκεται στα συμβούλια,ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα η εφαρμοζόμενη πολιτική. Απέναντι σε όλα αυτά, δείχνει ελπιδοφόρο πως διαμορφώνονται πρωτοβουλίες συνεργασίας μεταξύ δημοτικών κινήσεων στην Αττική και πανελλαδικά για την αντιμετώπιση αυτής της απειλής και του ξεδιπλώματος αντιστάσεων. Η συγκυρία απαιτεί ενότητα και ουσιαστικές υπερβάσεις, ώστε οι δυνάμεις που αντιστέκονται στο τοπικό επίπεδο να απαντήσουν στην πρόκληση και να συνεχίσουν να «χαλάνε τη σούπα» του νεοφιλελευθερισμού και των πολιτικών του εκπροσώπων.
26
διεθνη
3 μαρτη 2021
Το προεκλογικό πολιτικό σ Του Θέμη Θεμιστοκλέους, ανταπόκριση από την Κύπρο
Η
Κύπρος μπαίνει στην τελική ευθεία για τις βουλευτικές εκλογές στις 30 Μαΐου και θεωρούμε πως έχει ιδιαίτερη σημασία να περιγράψουμε το πολιτικό και κοινωνικό τοπίο μέσα στο οποίο καλούνται οι πολίτες να ψηφίσουν. Οι βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο καθρεφτίζουν τις κομματικές συμμαχίες του επόμενου διαστήματος και αποτελούν προάγγελο των προεδρικών εκλογών.
Εξελίξεις στο ΔΗΣΥ
Στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, του Δημοκρατικού Συναγερμού (ΔηΣυ) που είναι ο κύριος εκφραστής των συμφερόντων της ντόπιας αστικής τάξης, έχουν ενεργοποιηθεί τα αντανακλαστικά αυτοσυντήρησης μέσω της τήρησης προσεκτικών μεν, αποστάσεων δε, από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Ο τελευταίος αντιμετωπίζει ίσως τη δυσκολότερη περίοδο της πολιτικής του διαδρομής: Η αποκάλυψη του Αλ Τζαζίρα για το πάρτι
των χρυσών διαβατηρίων επί των ημερών του, το άρθρο του Ανδρέα Παράσχου (ο οποίος την επόμενη της δημοσίευσής του παραιτήθηκε από τη διεύθυνση της «Καθημερινής» Κύπρου) που κάνει λόγο για άμεση εμπλοκή του Προέδρου στο σκάνδαλο των διαβατηρίων, ο χαρακτηρισμός της κυβέρνησης ως «συμμορία» στο νεοεκδοθέν βιβλίο του Μακάριου Δρουσιώτη (άλλοτε στενού συνεργάτη του προέδρου) και οι προτροπές του Αρχιεπίσκοπου να «κλέβουν λιγότερο», έχουν εκθέσει ανεπανόρθωτα την κυ-
βέρνηση σε πλατιά κομμάτια της κοινωνίας, τόσο αριστερά όσο και δεξιά. Μέσα σε αυτά έρχεται και η διακριτή στάση που εξέφρασε το ίδιο του το κόμμα για την βίαιη καταστολή της διαδήλωσης στις 13 Φλεβάρη. Το καθοριστικό και πιο πρόσφατο χτύπημα ήρθε πριν από λίγες μέρες όταν ο επικεφαλής του ΔηΣυ, Αβέρωφ Νεοφύτου, εξέφρασε σαφώς διαφοροποιημένη γραμμή στο κυπριακό. Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως το σκηνικό της σήψης και διαφθοράς έχει στηθεί στo ευρύτερο φόντο
των επικίνδυνων εξελίξεων που δρομολόγησε ο Αναστασιάδης με τις επιλογές του στις διαπραγματεύσεις. Ξέρουμε πως ο κύριος λόγος για το ναυάγιο των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά ήταν η μαξιμαλιστική στάση Αναστασιάδη-Κοτζιά που οδήγησε τις συνομιλίες σε αδιέξοδο και διευκόλυνε τη σκλήρυνση της στάσης της τουρκοκυπριακής κοινότητας και της Τουρκίας. Σίγουρα δεν ήταν ο μόνος λόγος που καθόρισε τις κινήσεις της Τουρκίας στις συνομιλίες, αλλά έπαιξε καθοριστικό ρόλο τη δεδομένη στιγμή. Με ποιο τρόπο λοιπόν ο Νεοφύτου κριτικάρει και ανατρέπει την τακτική του προέδρου; Δηλώνοντας στα ΜΜΕ πως η ελληνοκυπριακή πλευρά μπορεί και πρέπει «να δώσει» πολιτική ισότητα στους Τουρκοκύπριους, και πως αυτό είναι μονόδρομος για να μπορέσουν να βγουν από το αδιέξοδο. Εν όψει της πενταμερούς συνάντησης που είναι προγραμματισμένη στα τέλη Απρίλη, ο Νεοφύτου ουσιαστικά προετοιμάζει το έδαφος για τις αναγκαίες παραχωρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς, καθώς δεν υπάρχει περίπτωση να αρθεί το αδιέξοδο αν επαναληφθεί η τακτική Αναστασιάδη-Κοτζιά.
Κίνημα «Ως Δαμέ!»: Μέρες παράξ
Σ
τις 20 Φλεβάρη πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία μια από τις μεγαλύτερες -αν όχι η μεγαλύτερη- διαδήλωση των τελευταίων δεκαετιών στο νησί. Μια πορεία στην οποία συμμετείχαν περίπου 10 χιλιάδες άνθρωποι. Τεράστιο νούμερο, αν αναλογιστεί κανείς πως πρόκειται για μια πόλη των 300.000, τα διατάγματα απαγόρευσης των συναθροίσεων παραμένουν σε ισχύ και πως οι τελευταίες διαδηλώσεις, ακόμα και προ πανδημίας θεωρούνταν πετυχημένες όταν ξεπερνούσαν τα 600 άτομα. Η αρχή έγινε πέρυσι στις αρχές Ιουνίου, μετά το πρώτο σοκ εγκλεισμού που υπέστη η κυπριακή κοινωνία μαζί με όλο σχεδόν τον πλανήτη λόγω της πανδημίας και των απανωτών lock down. Ήταν από τις πρώτες μέρες που επιτράπηκε η μετακίνηση με λιγότερους περιορισμούς και αυτό έγινε αφορμή για ένα κάλεσμα στον κόσμο να διαμαρτυρηθεί για τις συνθήκες κράτησης στο «κέντρο υποδοχής»
αιτητών ασύλου στην Πουρνάρα. Το εγχείρημα ήταν πετυχημένο και στις δύο πόλεις που έγινε. Οργανώσεις του αντιεξουσιαστικού χώρου και της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς κάλεσαν σε εκδήλωση διαμαρτυρίας ενάντια στη διαφθορά, στο φασισμό και την καταστολή και ζήτησαν την παραίτηση της κυβέρνησης. Αυτό το κάλεσμα στις 13 Φλεβάρη ήταν η αρχή για όσα ακολούθησαν την επόμενη εβδομάδα με την κορύφωση στις 20 του ίδιου μήνα. Εκείνο το απόγευμα στις 13 Φλεβάρη συγκεντρώθηκαν περίπου 500 άτομα για να διαμαρτυρηθούν ειρηνικά. Όμως απέναντί τους βρήκαν πρωτοφανείς για τα κυπριακά δεδομένα δυνάμεις καταστολής. Η κυβέρνηση με πρόσχημα τα υγειονομικά μέτρα ήθελε πάση θυσία να διαλύσει τη συγκέντρωση και να τσακίσει το πιο προωθημένο κομμάτι της κοινωνίας που όχι απλώς δεν είναι ψηφοφόροι της αλλά που για πρώτη φορά τα αιτήματά της έφερναν τη κυβέρνηση σε δύσκολη θέση.
Κάπως έτσι ξυπνήσαν τα ακροδεξιά αντανακλαστικά: με πρωτόγνωρη αγριότητα χτυπήσαν και συνέλαβαν διαδηλωτές χωρίς αφορμή και ως επιστέγασμα της βαναυσότητας δοκίμασαν πάνω σε παιδιά που χόρευαν στο δρόμο το νέο απόκτημα τους, το «αντιοχλαγωγικό όχημα ΑΙΑΝΤΑΣ» μια αύρα με κανόνι νερού. Το αποτέλεσμα ήταν 11 συλλήψεις και 15 τραυματισμοί μεταξύ των οποίων της Αναστασίας που η απευθείας ριπή του κανονιού στα μάτια της στοίχησε ένα χειρουργείο και μερική απώλεια όρασης. Ακολούθησε μια χωρίς προηγούμενο κατακραυγή για την αστυνομική βία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που επηρέασε ακόμα και τα συστημικά ΜΜΕ και ανάγκασε σχεδόν όλα πολιτικά κόμματα -ακόμα και το ΔΗΣΥ του Αναστασιάδη- να καταδικάσουν τα γεγονότα. Η κυβέρνηση και τα δεξιά ΜΜΕ όχι απλώς δεν κατάφεραν να επιβάλλουν τη δική τους ατζέντα αλλά αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν μπροστά στην κατακραυγή.
Έτσι είδαμε σύσσωμη την ομάδα επιδημιολόγων να αδειάζει την κυβέρνηση υποστηρίζοντας δημόσια πως οι συναθροίσεις σε ανοιχτούς χώρους δεν αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία (σε αντίθεση με τα malls που παραμένουν ανοιχτά) και νομικούς να αμφισβητούν ανοιχτά την συνταγματικότητα των διαταγμάτων. Η κυβέρνηση βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο, το ΑΚΕΛ αναγκάστηκε να πάρει θέση και το συντονιστικό του κινήματος «Ως Δαμέ», (που σημαίνει ως εδώ) ξανακάλεσε σε διαδήλωση για τις 20 Φλεβάρη. Στον δρόμο λοιπόν να νικήσουμε τον τρόμο. Έτσι έγινε μία από τις μαζικότερες και πιο εντυπωσιακές διαδηλώσεις που έχει δει το νησί με συνθήματα υπέρ των εργαζόμενων και των μεταναστών, της ειρήνης και την επανένωσης του νησιού και κατά της διαφθοράς, του εθνικισμού, της καταστολής και του θρησκευτικού κατεστημένου. Άμεσο αίτημα ήταν και πάλι η παραίτηση της κυβέρνησης και μέτρα για την πανδημία που θα
διεθνη
3 μαρτη 2021
27
σκηνικό στην Κύπρο Φαίνεται πως σε αυτή τη φάση οι πιέσεις από το εξωτερικό και το εσωτερικό ωθούν τον Νεοφύτου να πάρει πρωτοβουλίες και να προσεγγίσει το ΑΚΕΛ, το μόνο κοινοβουλευτικό κόμμα που στηρίζει σταθερά την προοπτική των συνομιλιών τα τελευταία 15 χρόνια. Στο εσωτερικό του ΔηΣυ, οι πιέσεις από το κομμάτι της αστικής τάξης που βλέπει τα συμφέροντά της να εξυπηρετούνται καλύτερα μέσα από τη λύση αυξάνονται. Σε ένα καθεστώς οικονομικής αστάθειας και αβεβαιότητας είναι πιθανόν πολλοί από εκείνους που δεν ήθελαν λύση στην προηγούμενη περίοδο τώρα να βλέπουν πως σε ένα νέο, ασφαλέστερο πεδίο με λυμένο κυπριακό μπορεί να σωθούν από την οικονομική καταστροφή. Είναι σίγουρο δε πως μετά το τέλος την πανδημίας τα πλήγματα θα είναι τόσο σοβαρά που μπορεί να μην φτάνουν οι επιθέσεις στους εργαζόμενους για να τους βγάλουν ξανά στην επιφάνεια.
Η αντιπολίτευση
Τι γίνεται, όμως, με τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις; Εδώ το τοπίο είναι αρκετά θολό ακόμη. Πέρα από τους οικολόγους, ένα κεντρώο κόμμα που διατηρεί δεξιά γραμμή στο
κυπριακό, που ως ένα βαθμό καταφέρνει να εμφανίζει μια δυναμική, τα υπόλοιπα κόμματα κινούνται με γνώμονα τη συντήρηση δυνάμεων. Τρανταχτό παράδειγμα είναι το ΑΚΕΛ. Κινείται μουδιασμένα και ακροβατεί στα όρια της σοσιαλδημοκρατίας. Έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης καθώς το προηγούμενο διάστημα είχε αφήσει ελεύθερο πεδίο κινήσεων στη δεξιά και δεν έκανε πραγματική αντιπολίτευση σε κανένα κεντρικό πεδίο αντιπαράθεσης κάνοντας συστημικές επιλογές που απογοητεύουν ακόμα και φανατικούς υποστηρικτές του. Πρόσφατο παράδειγμα είναι η πρώτη πορεία του «Ως Δαμέ» στις 13/2 όπου το ΑΚΕΛ έδειξε φοβικά αντανακλαστικά, μη στηρίζοντας τη διαδήλωση.
Κίνημα
Τι είναι, όμως, τελικά αυτό που δείχνει ένα «φωτεινό μονοπάτι» μετά από όσα έχουμε περιγράψει παραπάνω; Είναι η αντίδραση μιας κοινωνίας -που μέχρι την 20η του Φλεβάρη όταν χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στο δρόμο στη δεύτερη πορεία του «Ως Δαμέ»- φάνταζε μακρινή ουτοπία. Μια εξέλιξη που έβαλε στο κέντρο της συζήτησης τα αιτήματα των διαδηλωτών, αι-
τήματα που μέχρι εκείνη τη στιγμή κανένας δεν έθετε και ανάγκασε κόμματα -όπως το ΑΚΕΛ- να εκδηλώσουν τη στήριξή τους. Έβαλε για πρώτη φορά την κυβέρνηση μπροστά στις κραυγαλέες αντιφάσεις των μέτρων της πανδημίας με την
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν και πώς η «κινηματική παλίρροια» μπορεί να συγκροτηθεί καθορίζοντας όχι μόνο περιστασιακά αλλα σε τακτική βάση την πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα. ομάδα των επιδημιολόγων να δηλώνει ούτε λίγο ούτε πολύ πως δεν γίνεται να καταστέλλεις τις διαδηλώσεις και να έχεις ανοιχτά τα malls και τις εκκλησίες. Μαζί με τη συζήτηση για την καταστολή άνοιξε μια σειρά από θέματα που είχαν χαθεί από το προσκήνιο: την ανάγκη ενίσχυσης του κράτους πρόνοιας, την
ξενες, θαυμάσιες μέρες ανακουφίσουν τις ευάλωτες ομάδες και όχι μόνο. Ήταν μια διαδήλωση υποδειγματική, με περιφρούρηση, χρήση μασκών τήρηση των αποστάσεων και τρομερό παλμό. Νίκη όπως και να το δεις. Νίκη που ξάφνιασε ακόμα και τον πιο αισιόδοξο από εμάς και μάλιστα μια νίκη που χρεώνεται στους «άπλυτους και στις άπλυτες» μιας κοινωνίας που το ίδιο της το πολιτικό σύστημα ζέχνει. Μια νίκη για αυτούς που επέμεναν να κατεβαίνουν στο δρόμο ακόμα και όταν ήταν πενήντα ή εκατό. Για τα δικαιώματα των εργαζόμενων, των γυναικών, των ΛΟΑΤΚΙ και των μεταναστών γιατί αυτό πιστεύουν πως πρέπει να κάνουν για να αλλάξει η κοινωνία. Είναι όμως κυρίως μια νίκη της κυπριακής κοινωνίας που έδειξε τελικά πως έχει αντανακλαστικά και πως όταν το θελήσει μπορεί με μια σπρωξιά να τους στείλει στα αζήτητα της ιστορίας. Είναι από τις μέρες τις παράξενες που σου δίνουν καύσιμα για άλλα τόσα χρόνια προσπάθειας και δουλειάς μέχρι την τελική νίκη.
αντιμετώπιση της διαφθοράς αλλά και την ανάγκη κοινής δράσης με τους Τουρκοκύπριους για την επανένωση της Κύπρου. Είναι εντυπωσιακό πως αυτή η κίνηση του κόσμου ξαφνιάζει με θετικό τρόπο ακόμα και τους πιο αισιόδοξους. Το ερώτημα που τίθεται, όμως, αυτόματα είναι αν και πως αυτή η «κινηματική παλίρροια» μπορεί να συγκροτηθεί καθορίζοντας όχι μόνο περιστασιακά αλλα σε τακτική βάση την πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα. Η απάντηση είναι πως μπορεί! Αρκεί οι δυνάμεις που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του να συνεργαστούν προτάσσοντας τα κεντρικά τους αιτήματα και αποδεικνύοντάς το στη δράση. Αυτές οι δυνάμεις προέρχονται από το χώρο της αριστεράς και της αυτονομίας, είναι οι ομάδες, οι οργανώσεις, οι άνθρωποι που διαχρονικά δείχνουν τη μεγαλύτερη συνέπεια μπροστά στα δύσκολα ζητήματα της κυπριακής κοινωνίας, από το κυπριακό και το μεταναστευτικό μέχρι την ταξική και αντιφασιστική πάλη. Ήρθε η ώρα οι δυνάμεις αυτές να αρπάξουν την ευκαιρία και να δείξουν πως το κίνημα «Ως Δαμέ» δεν είναι μια αναλαμπή, αλλά η αρχή για κάτι πολύ μεγαλύτερο.
∆ΙΕΘΝΗ
ΩΣ Γ
ΥΡΙΖΕΙ
28
Ο ΚΙ
Μ
Καταλονία Στις εκλογές στην Καταλονία, για πρώτη φορά τα κόµµατα που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία κέρδισαν αθροιστικά την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων (50,8%) κάτι που ανακινεί εκ των πραγµάτων τη συζήτηση για τις προοπτικές της περιοχής. Στο εσωτερικό των «ανεξαρτιστών», επιβεβαιώθηκε η πρώτη θέση της Ρεπουµπλικάνικης Αριστεράς (21,3%) ενώ το νεοσύστατο «Μαζί για την Καταλονία» του εξόριστου Πουϊτσδεµόν πήρε 20% απορροφώντας όλη τη δύναµη του παραδοσιακού κεντροδεξιού PdeCat που έµεινε στο 2,7%. Στα αριστερά αυτού του στρατοπέδου, η αντικαπιταλιστική CUP ανέβηκε από το 4,5% στο 6,7%. Το αριστερό En Comu Podem, συνδεδεµένο µε το Ποδέµος, που στηρίζει επί της αρχής τουλάχιστον το δικαίωµα του καταλανικού λαού να αποφασίσει, διατήρησε ένα 7% (από 7,5%). Ενδιαφέρον έχουν οι διεργασίες και στο αµιγώς «συνταγµατικό» στρατόπεδο. Οι Πολίτες, αυτή η ισπανική εκδοχή «Ποταµιού» ή «µακρονισµού» κατέρρευσαν θεαµατικά, από το 25,5% στο 5,6%. Το κεντρώο κόµµα είχε πλειοδοτήσει σε «αντι-καταλανισµό» τα προηγούµενα χρόνια, µε αποτέλεσµα φυγόκεντρες τάσεις. Όσοι πραγµατικά συµµερίζονται τον φανατικό ισπανικό εθνικισµό, προτίµησαν το αυθεντικό Vox, µε την ισπανική ακροδεξιά να µπαίνει για πρώτη φορά στην καταλανική Βουλή µε 7,7%. Όσοι παρέµεναν στο έδαφος ενός κάποιου «διαλόγου» ως µέθοδο επίλυσης, φαίνεται ότι ενίσχυσαν τις προοπτικές των Σοσιαλιστών, που ανέκαµψαν εντυπωσιακά από το 14% στο 23% και την πρώτη θέση. Η παραδοσιακή ∆εξιά του Λαϊκού Κόµµατος παρέµεινε «ξένο σώµα» για την Καταλανία, µε ένα θλιβερό 3,8%. Το ενδιαφέρον στρέφεται στο σχηµατισµό κυβέρνησης (στο φόντο όσων συνέβησαν τα προηγούµενα χρόνια) αλλά και τα βήµατα που θα ακολουθήσουν οι διάφορες δυνάµεις: τις προθέσεις των δύο µεγάλων κοµµάτων του καταλανικού εθνικισµού, τη στάση της CUP απέναντι σε µια πιθανή κυβέρνησή τους, τη γραµµή που θα ακολουθήσει το Podem κ.ο.κ. Το µεγάλο ζητούµενο όµως παραµένει ένα πολιτικό σχέδιο που θα συνδέει το καταλανικό εθνικό κίνηµα µε την ευρύτερη αµφισβήτηση του καθεστώτος του 1978 στο υπόλοιπο ισπανικό κράτος -αυτό που απουσίασε ως πρόταση στις κάλπες και οδήγησε πχ τους Αντικαπιταλίστας να µη συµµετέχουν ενεργά σε κάποιο ψηφοδέλτιο, καλώντας σε ψήφιση της CUP ως την πιο ριζοσπαστική αριστερή δύναµη σε σχέση µε το En Comu Podem…
3 ΜΑΡΤΗ 2021
ΗΠΑ Στην αρχική της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Τζο Μπάιντεν είχε πει στους πλούσιους δωρητές του ότι «τίποτε δεν θα αλλάξει ριζικά» στη διάρκεια της προεδρίας του. Όπως φαίνεται, είναι η µόνη προεκλογική υπόσχεση που σκοπεύει να τηρήσει. Η υπεσχηµένη αύξηση του κατώτατου ωροµίσθιου στα 15 δολάρια αρχικά δηλώθηκε ότι τελικά θα «επαφίεται στις Πολιτειακές κυβερνήσεις». Πιο πρόσφατα, σε µια συνάντηση µε δηµάρχους και κυβερνήτες, δήλωσε ότι θέλει «διακοµµατική στήριξη» για να περάσει. Μια άλλη υπόσχεση αφορούσε την ανακούφιση φοιτητικών χρεών. Ο Μπάιντεν απέρριψε την πρόταση του επικεφαλής των ∆ηµοκρατικών στη Γερουσία για διαγραφή 50.000 δολαρίων κατά άτοµο. ∆ήλωσε ότι «το συζητάει µέχρι 10.000». Αργότερα αξιωµατούχοι του Λευκού Οίκου τόνιζαν ότι ούτε αυτό το ποσό θα διαγραφεί σίγουρα, αλλά θα είναι η «αφετηρία» διαπραγµάτευσης µε τους Ρεπουµπλικάνους -πάλι για «διακοµµατική στήριξη». Μοιάζει λες και οι ∆ηµοκρατικοί δεν έχουν την πλειοψηφία και στα δύο κοινοβουλευτικά σώµατα, που την έχουν. Αλλά ακόµα κι αν υπάρχουν «λεπτές κοινοβουλευτικές ισορροπίες», ο Πρόεδρος των ΗΠΑ έχει την εξουσία να διαγράψει όλα τα φοιτητικά χρέη προς το κεντρικό κράτος. Σε µια οµιλία του για το θέµα των φοιτητικών χρεών, γεµάτη υπεκφυγές, όπως σχολιάστηκε εύστοχα: «έδινε την εντύπωση ότι θα προτιµούσε να µην έχει αυτή την εξουσία, για να µπορεί να κατηγορήσει τους συσχετισµούς στο Κογκρέσο». Εκεί όπου άσκησε όντως την προεδρική µονοµερή εξουσία πρόθυµα, ήταν στην εντολή να χτυπηθούν µε πυραύλους ιρανικές εγκαταστάσεις στη Συρία, ως «αντίποινα» σε ένα παλιότερο χτύπηµα κατά αµερικανικού στόχου στο Ιράκ. Ο Μπάιντεν είχε επίσης υποσχεθεί «µηδενικές απελάσεις τις πρώτες 100 µέρες». Τις πρώτες 29 µέρες είχε απελάσει 26.248 ανθρώπους, δηλαδή 905 την ηµέρα, πολύ πάνω από τους 619 την ηµέρα που απέλαυνε ο Τραµπ το 2017. Οι οδηγίες που δόθηκαν στη διαβόητη ICE σχολιάζονται ως «απογοητευτική υποχώρηση» από αξιοσέβαστες και φιλικές προς τους ∆ηµοκρατικούς ΜΚΟ. Αλλά εντάξει, κάτι άλλαξε. Τα φιλελεύθερα ΜΜΕ δεν λένε πια «στρατόπεδα συγκέντρωσης» και «παιδιά σε κλουβιά» στα σύνορα. Πλέον συζητάµε για τη λειτουργία «εγκαταστάσεων για πλεονάζουσες ροές» και για «φύλαξη ανηλίκων»…
Ινδία Το ∆ελχί παραµένει «περικυκλωµένο» από τους Ινδούς αγρότες, που βρίσκονται σε πολύµηνες κινητοποιήσεις ενάντια στους νόµους της κυβέρνησης Μόντι που εξοντώνουν τους φτωχούς και µικροµεσαίους αγρότες για να εξυπηρετήσουν τις µεγάλες εταιρίες. Οι διαδοχικές διαπραγµατεύσεις παραµένουν άκαρπες, ο Μόντι δηλώνει πρόθυµος να αναστείλει την εφαρµογή αλλά όχι να αποσύρει τη νοµοθεσία και οι αγρότες επιµένουν ότι αγωνίζονται µέχρι την οριστική απόσυρση των νόµων. Στην πόλη Μπαρνάλα, συγκεντρώθηκαν περίπου 150.000 αγρότες και εργάτες γης που ταξίδεψαν από κάθε γωνιά της επαρχίας Πουντζάµπ µε λεωφορεία, τρακτέρ,
Γαλλία Η εµπέδωση του όρου «ισλαµο-αριστεροί» στο δηµόσιο διάλογο στη Γαλλία ήταν µια σκοτεινή εξέλιξη, καθώς θυµίζει ανατριχιαστικά τη µεσοπολεµική κατηγορία περί «εβραιοµπολσεβικισµού». Η υιοθέτηση του όρου επίσηµα από στελέχη της κυβέρνησης Μακρόν, στα πλαίσια της πρόσφατης ισλαµοφοβικής υστερίας ήταν µια ακόµα πιο ζοφερή εξέλιξη. Η γαλλική κυβέρνηση επιχειρεί να οργανώσει µια «αστυνοµία σκέψης» στην πράξη πλέον, ζητώντας από το CNRS (Εθνικό Κέντρο Επιστηµονικής Έρευνας) να ερευνήσει την ύπαρξη «ισλαµοαριστερών ιδεών» στα πανεπιστηµιακά ιδρύµατα! Εκατοντάδες ακαδηµαϊκοί, οργανώσεις δικαιωµάτων και το ίδιο το CNRS καταγγέλουν αυτήν την «αντιεπιστηµονική, πολιτική κατασκευή» ως µέσο άγριας λογοκρισίας. Στο στόχαστρο της κυβέρνησης µπαίνουν οι κοινωνικές επιστήµες και ιδιαίτερα όσες ασχολούνται µε ζητήµατα φυλής, διαθεµατικότητας και οι µετα-αποικιακές ή από-αποικιακές σπουδές. Ουσιαστικά κατηγορείται η ενασχόληση µε τον ρατσισµό ότι «κατασκευάζει διαιρετικές ταυτότητες» και «διασπά την ενότητα της Ρεπουµπλίκ»! Με δόσεις αναγκαίου γαλλικού σωβινισµού, υπογραµµίζεται ότι καταδικαστέες έννοιες όπως «λευκό προνόµιο» ή «κρατικός ρατσισµός» έρχονται από τα αµερικανικά campus και δεν έχουν θέση στη γαλλική κοινωνία… Τουλάχιστον η ριζοσπαστική Αριστερά δείχνει να ταρακουνιέται. Η Ανυπότακτη Γαλλία έστειλε έκκληση για κοινή αντίσταση στον κατήφορο και προς το παρόν το NPA έχει απαντήσει θετικά…
αυτοκίνητα. Μαζεύτηκαν για να ακούσουν στελέχη των συνδικαλιστικών αγροτικών ενώσεων, τα οποία τους κάλεσαν σε µια οργανωµένη µαζική «κάθοδο» από όλη την Πουντζάµπ προς το ∆ελχί, όπου θα ενώνονταν µε τους εδώ και µήνες κατασκηνωµένους εκεί αγρότες στις 27 Φλεβάρη…
διεθνη
3 μαρτη 2021
Ιταλία: Εξακομματικήτεχνοκρατική κυβέρνηση Φρανκενστάιν Του Πάνου Πέτρου
Τ
ο Γενάρη, ο Ματέο Ρέντσι απέσυρε τους υπουργούς του από την κυβέρνηση Κόντε, προκαλώντας κυβερνητική κρίση. Το Κίνημα 5 Αστέρων (Κ5Α), το Δημοκρατικό Κόμμα και η ομάδα «Ελεύθεροι και Ίσοι» εξέφρασαν την προθυμία τους να στηρίξουν εκ νέου μια κυβέρνηση, ενώ τα κόμματα της Δεξιάς και της ακροδεξιάς ζήτησαν εκλογές. Το «Ιτάλια Βίβα» παρέμεινε ρυθμιστής. Κάπως έτσι, στα μέσα Φλεβάρη η εντολή δόθηκε στον «από μηχανής θεό», το «σωτήρα της Ιταλίας», τον Μάριο Ντράγκι. Ο Ντράγκι συγκροτεί μια κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» η οποία σοκάρει από την ευρύτητά της, θυμίζοντας το δημιούργημα του Δρ. Φρανκενστάιν. Ο πολύπειρος τραπεζίτης φέρνει μαζί του ασφαλώς διάφορους «τεχνοκράτες», ανθρώπους του συστήματος και των θεσμών του που θα αναλάβουν «αδιαμεσολάβητα» κρίσιμους τομείς της διακυβέρνησης. Ξεχωρίζει ο Ντανιέλε Φράνκο, «συνοδοιπόρος» του Ντράγκι στον κόσμο των τραπεζών. Ως πρόεδρος του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, είχε αναλάβει τη δρακόντεια επιτήρηση της λιτότητας, «μπλοκάροντας» κυβερνητικές δαπάνες που θεωρούσε «κοστοβόρες». Ως κέρβερος της δημοσιονομικής πειθαρχίας αναλαμβάνει το υπουργείο Οικονομικών και ως τραπεζίτης γραφειοκράτης αναλαμβάνει τον άτυπο ρόλο του έμπιστου «υπαρχηγού» του Ντράγκι στην κυβέρνηση.
Ιερή ενότητα και ανίερες συμμαχίες
Στην κυβέρνηση Ντράγκι ωστόσο συμμετέχουν με υπουργούς και 6 κόμματα από το σύνολο του πολιτικού φάσματος. Το Κίνημα 5 Αστέρων κέρδισε 4 υπουργεία. Μένει να φανεί τί έχασε από αυτή την επιλογή: Συγκεκριμένα αν η μειοψηφία βουλευτών και μελών που είχε διαφωνήσει με τη συγκυβέρνηση θα ακολουθήσει τον Αλεσάντρο Ντι Μπατίστα, προβεβλημένο στέλεχος που ανακοίνωσε την αποχώρησή του. Σε κάθε περίπτωση, επιδεινώνεται η κομματική κρίση που ήταν ήδη σε εξέλιξη. Το 2018 το Κ5Α εκτινάχθηκε ως το μεγαλύτερο κόμμα της χώρας, εκφράζοντας την απόρριψη του
«κατεστημένου». Έχουν αλλάξει τρεις κυβερνήσεις αυτά τα 2 χρόνια, και το «αντισυστημικό» κόμμα είναι σταθερά μέσα σε όλες! Συγκυβέρνησε με την ακροδεξιά, μετά συγκυβέρνησε με την κεντροαριστερά και σήμερα συγκυβερνά με όλους, στηρίζοντας έναν άνθρωπο που προέρχεται από τα σπλάχνα της ανώτερης κρατικής γραφειοκρατίας και με θητεία στις Βρυξέλλες. Το Δημοκρατικό Κόμμα, που ανέλαβε 3 υπουργεία, υποτίθεται ότι είχε εκλέξει την ηγεσία Ζινγκαρέτι για να καθοδηγήσει μια «αριστερή στροφή» σε σχέση με την εποχή Ρέντσι. Επιχείρησε να ανασυγκροτήσει την επιρροή του απευθυνόμενο στο αντιφασιστικό αίσθημα κατά την περίοδο που η Λέγκα βρισκόταν στην κυβέρνηση. Συμμετείχε στην δεύτερη κυβέρνηση
Ένα υπουργείο πήρε το «Ιτάλια Βίβα». Ασφαλώς το κομματίδιο του Ρέντσι δεν έχει το εκτόπισμα για να διεκδικήσει κάτι παραπάνω, αν και η «σκιά» του Ματέο Ρέντσι απλώνεται πάνω από τη συγκυβέρνηση. Με το υπουργείο Υγείας θα εκπροσωπηθεί και ο συνασπισμός «Ελεύθεροι και Ίσοι». Πρόκειται για ένα χώρο που τοποθετείται στα αριστερά του Δημοκρατικού Κόμματος, αλλά εντός «κεντροαριστεράς». Δεδομένου του τραγικού συσχετισμού, αυτός ο χώρος είναι το «αριστερό άκρο» εντός κοινοβουλίου κι επέλεξε να στηρίξει την «εθνική ενότητα» υπό τον Ντράγκι. Μόνο 2 στους 6 γερουσιαστές και 1 στους 12 βουλευτές των «Ελεύθερων και Ίσων» διαφοροποιήθηκαν από αυτό το αίσχος. Κάπως έτσι, το μόνο κοινοβουλευ-
Η κυβέρνηση Ντράγκι καλείται να ενισχύσει το ρόλο του κράτους ως «επιτροπή που διαχειρίζεται τις κοινές υποθέσεις της αστικής τάξης στο σύνολό της» και να επιβάλει πειθαρχία σε «κοινή γραμμή» χωρίς «κακοφωνίες». Κόντε μαζί με το Κ5Α, στο όνομα του αποκλεισμού της ακροδεξιάς από την εξουσία. Σήμερα, προσχωρεί στην κυβέρνηση Ντράγκι, όπου συγκατοικεί πλέον (και) με το κόμμα του Ματέο Σαλβίνι! Το ακροδεξιό κόμμα, εγκατέλειψε τις εκκλήσεις για άμεση προσφυγή στις κάλπες και ανέλαβε κι αυτό 3 υπουργεία. Το κόμμα του ακροδεξιού ευρωσκεπτικισμού συμμετέχει στην κυβέρνηση του μέχρι πρότινος επικεφαλής της… Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που αναλαμβάνει να προωθήσει τις απαιτούμενες από τις Βρυξέλλες μεταρρυθμίσεις. O Τζιανκάρλο Τζορτζέτι, επί χρόνια «Νο 2» της ιεραρχίας αναλαμβάνει το υπουργείο Ανάπτυξης για να διατηρήσει και να εμβαθύνει τους στενούς δεσμούς της Λέγκας με σημαντικό κομμάτι του επιχειρηματικού κόσμου. Άλλα 3 υπουργεία απέσπασε το «Φόρτσα Ιτάλια». Οι άνθρωποι του Μπερλουσκόνι επιστρέφουν σε κυβερνητικές θέσεις για πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια. Η παλιά δεξιά νομενκλατούρα δεν έμεινε αμέτοχη στην «πανεθνική συστράτευση» ούτε παραπονεμένη στη μεγάλη μοιρασιά.
τικό κόμμα που έμεινε εκτός κυβέρνησης είναι οι «Φρατέλι Ντ’ Ιτάλια», που έχουν ως μήτρα τις διαδοχικές μεταλλάξεις του μεταπολεμικού μουσολινικού χώρου. Όχι, δεν τους απέκλεισαν αυτοβούλως οι «δημοκρατικές δυνάμεις» (που αγκάλιασαν ήδη τη Λέγκα). Αντίθετα οι «Φρατέλι» δέχτηκαν πυρά που δε συμμετέχουν. Ωστόσο ήταν αρκετά έξυπνοι να επιλέξουν το ρόλο της μοναδικής αντιπολίτευσης. Η ρητορική της Μελόνι, ενάντια στο κλίμα «ισοπεδωτικής κριτικής σε όποιον επιμένει στην ανάγκη να υπάρχει και αντιπολίτευση στο κοινοβούλιο» ήταν ένα δείγμα γραφής. Είναι βαθιά υποκριτικό και προκαλεί ανατριχίλα να εμφανίζονται πλέον οι νοσταλγοί του Μουσολίνι ως… μοναδικοί υπερασπιστές της κοινοβουλευτικής αντιπαράθεσης.
Προοπτικές
Τι οδήγησε σε αυτή την απίθανη εθνική ενότητα; Γιατί επιχειρήθηκε να ρυμουλκηθούν οι πάντες πίσω από την κυβέρνηση Ντράγκι, με δυνάμεις πολύ ευρύτερες από το στόχο της άνετης αυτοδυναμίας; Φαίνεται ότι η ιταλική άρχουσα τάξη παίρνει τα μέτρα της για το μέλ-
29
Ολόκλ ηρο στο RP roject. g
r
λον. Η Ιταλία θα πάρει το μεγαλύτερο ποσό από κάθε άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ -σε χορηγίες και δάνεια- στα πλαίσια του σχετικού ευρωπαϊκού προγράμματος. Θα κληθεί να κατανείμει 200 δισεκατομμύρια ευρώ σε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα «μεταμόρφωσης της ασθενούς ιταλικής οικονομίας». Μια τέτοιου μεγέθους επιχείρηση, είναι αναμενόμενο ότι δεν θα προχωρήσει ανέφελα. Θα πρέπει να λάβει υπόψη την απαίτηση της ΕΕ για μεταρρυθμίσεις και εγγυήσεις ότι οι θηριώδεις πόροι δεν θα «σπαταληθούν» σε «λάθος κατευθύνσεις». Θα πρέπει να λάβει υπόψη τις απαιτήσεις της Κονφιντούστρια, που θέλει να έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στο περιεχόμενο ενός τόσο φιλόδοξου προγράμματος. Θα έχει να αντιμετωπίσει ενδοαστικούς ανταγωνισμούς πάνω στη μοιρασιά τόσο ζεστού χρήματος που θα αναδιαμορφώνει το «χάρτη». Θα έχει να αντιμετωπίσει ενδεχομένως το πιεστικό ερώτημα «πού πάνε όλοι αυτοί οι πόροι» από τη μεριά των εργαζομένων και των ανέργων, που θα βλέπουν να βρέχει δισεκατομμύρια ενώ η θέση τους έχει υποβαθμιστεί σε τραγικό επίπεδο. Για να διαχειριστεί όλες αυτές τις φουρτούνες, η κυβέρνηση Ντράγκι καλείται να ενισχύσει το ρόλο του κράτους ως «επιτροπή που διαχειρίζεται τις κοινές υποθέσεις της αστικής τάξης στο σύνολό της» και να επιβάλει πειθαρχία σε «κοινή γραμμή» χωρίς «κακοφωνίες». Η κυβέρνηση Ντράγκι δείχνει παντοδύναμη, έχοντας καταφέρει να ενσωματώσει σχεδόν όλο το κοινοβούλιο. Αλλά είναι μεγάλο το ερώτημα της συνοχής αυτού του κακόγουστου «κολάζ». Θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για τον Ντράγκι να ικανοποιήσει όλους τους συγκυβερνώντες -στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν κι αυτοί στοιχειωδώς τις διαφορετικές εκλογικές-κοινωνικές τους συμμαχίες. Γενικότερα, ποιος θα βγει κερδισμένος από τη συμμετοχή σε αυτήν την κυβέρνηση και ποιος χαμένος -με δεδομένες όλες τις «κωλοτούμπες» και τις «ανίερες συμμαχίες» που περιγράψαμε παραπάνω για το κάθε κόμμα ξεχωριστά- είναι ένα τεράστιο ερώτημα. Στο τέλος της θητείας αυτής της κυβέρνησης-Φρανκεστάιν, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ποιος πολιτικός συσχετισμός και «χάρτης» θα παρουσιαστεί για την «επόμενη μέρα».
30
∆ΙΕΘΝΗ
3 ΜΑΡΤΗ 2021
Μιανµάρ: Συγκλονιστική αντίσταση στο πραξικόπη
«Θα είµαστε θυµωµένοι µέχρι Του Πάνου Πέτρου
Τ
ην πρώτη ηµέρα του Φλεβάρη, οι ένοπλες δυνάµεις της Μιανµάρ (ή Μπούρµα/Βιρµανία), προχώρησαν σε πραξικόπηµα. Επικαλούµενες «παρατυπίες» στις εκλογές που είχαν γίνει προ λίγων µηνών, διέλυσαν την νεοεκλεγµένη κυβέρνηση και το κοινοβούλιο, προχώρησαν σε ένα µπαράζ συλλήψεων και πήραν την άµεση διακυβέρνηση της χώρας στα χεριά τους. Ο κυνισµός που λέει ότι τέτοια πράγµατα συµβαίνουν «εκεί πέρα» (στην Νοτιοανατολική Ασία), συνδυάστηκε µε τον κυνισµό που προκύπτει από το γεγονός ότι ειδικά στη Βιρµανία, ο άµεσος ή έµµεσος έλεγχος του στρατού στην πολιτική ζωή της χώρας είναι ο κανόνας. Είναι πολύ πιθανό αυτά να εκτιµούσαν και οι ίδιοι οι στρατηγοί, όταν αποφάσιζαν να προχωρήσουν στην πραξικοπηµατική ανατροπή µιας κυβέρνησης που είχε θριαµβεύσει µε άνεση στις εκλογές. Αυτός ο κυνισµός υποτιµούσε τελικά δύο παράγοντες. Αφενός, ότι µέσα στα τελευταία 2 χρόνια «εκεί πέρα» (στη ΝΑ Ασία) ξέσπασε η πο-
λύµηνη δηµοκρατική εξέγερση στο Χονγκ-Κονγκ και ο θηριώδης παρατεταµένος αντιδικτατορικός ξεσηκωµός στην Ταϊλάνδη, ενώ είναι σε εξέλιξη ο συγκλονιστικός αγώνας διαρκείας των αγροτών στην Ινδία. Αφετέρου, ότι στην ίδια τη Μιανµάρ υπάρχει µια παράδοση αγώνων για δηµοκρατία της οποίας η µνήµη αποδείχτηκε ζωντανή. Στο παρελθόν χύθηκε πολύ αίµα για να κατακτηθεί έστω το δικαίωµα του «εκλέγειν». Ο εύθραστος και κουτσουρεµένος εκδηµοκρατισµός (βλ. δίπλα) είναι πολύ πρόσφατος και οι Βιρµανέζοι δεν δείχνουν καµιά διάθεση να επιστρέψουν στο σκοτεινό πρόσφατο παρελθόν.
Ενιαίο Μέτωπο
Από τη δεύτερη µέρα του πραξικοπήµατος και επί βδοµάδες µέχρι τη στιγµή που γράφονταν αυτές οι γραµµές στο τέλος του Φλεβάρη, ξεδιπλώθηκε µια εντυπωσιακή αντίσταση στο πραξικόπηµα. To «σινιάλο» έδωσαν οι εργαζόµενοι-ες στα δηµόσια νοσοκοµεία, ξεκινώντας απεργίες και καλώντας όλο τον δηµόσιο τοµέα να κάνει το ίδιο, «να µην εργαστεί υπό τις εντολές των
Από την ανεξαρτησία στο πρόσφατο πραξικόπηµα Η Βιρµανία υπήρξε βρετανική αποικία. Κατέκτησε την ανεξαρτησία της το 1948, λίγο αφότου δολοφονήθηκε ο στρατηγός Αούνγκ Σαν, επικεφαλής του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Ο στρατηγός Νε Γουΐν κατέλαβε µε πραξικόπηµα την εξουσία το 1962, επικαλούµενος τις απειλές του κοµµουνιστικού αντάρτικου και των ένοπλων οργανώσεων των εθνικών µειονοτήτων στις λεγόµενες «συνοριακές περιοχές». Οικοδοµήθηκε ένα αυταρχικό καθεστώς που -αν και ρητά αντικοµµουνιστικό- δήλωνε ταυτόχρονα ότι ακολουθεί έναν κάποιο «βιρµανέζικο δρόµο προς το σοσιαλισµό». Το 1988 ξέσπασε µια µεγάλη αντικαθεστωτική εξέγερση. Ξεκίνησε ως δηµοκρατικό φοιτητικό κίνηµα, αλλά -στο φόντο µιας σκληρής οικονοµικής κρίσης- κλιµακώθηκε σε µια συγκλονιστική γενική απεργία που ξεκίνησε στις 8 Αυγούστου, παρέλυσε τη χώρα και δηµιούργησε µερικές εβδοµάδες «απελευθέρωσης» στους δρόµους, ενώ εκκινούσαν και κάποιες διεργασίες «µετάβασης» από τα πάνω. Η εξέγερση παρέµεινε µετέωρη, περιµένοντας τις πολιτικές εξελίξεις σε επίπεδο κορυφών και το πλήρωσε. Το Σεπτέµβρη, µε νέο «πραξικόπηµα» ο
στρατός τερµάτισε τις µεταβατικές διαδικασίες, συγκρότησε ένα Συµβούλιο Αποκατάστασης Νόµου και Τάξης που ανέκτησε την άµεση εξουσία, κατήργησε το σύνταγµα του 1978 και τους όποιους «πολιτικούς» θεσµούς του καθεστώτος. Ακολούθησε µια αιµατηρή καταστολή µε τουλάχιστον 3.000 νεκρούς. Η χούντα οργάνωσε εκλογές το 1990, στις οποίες νίκηε το νεοϊδρυθέν NLD (National League for Democracy, Εθνική Λίγκα για τη ∆ηµοκρατία), ένα αστικό φιλελεύθερο κόµµα, µε ηγετική µορφή την Αούνγκ Σαν Σου Κι, πλατιά αναγνωρίσιµη ως κόρη του ηγέτη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Το αποτέλεσµα δεν αναγνωρίστηκε, χιλιάδες µέλη του NLD κυνηγήθηκαν ή φυλακίστηκαν, ενώ η ίδια η Αούνγκ Σαν Σου Κι τέθηκε σε κατ’ οίκον κράτηση (όπου παρέµεινε µέχρι το 2010 µε δύο σύντοµα «διαλλείµατα»). Το 2007, στο φόντο µιας νέας οικονοµικής κρίσης που εκτόξευσε τις τιµές βασικών αγαθών, ξέσπασαν διαδηλώσεις βουδιστών µοναχών που πλαισιώθηκαν από χιλιάδες ανθρώπους, αλλά αντιµετώπισαν σκληρή καταστολή.
στρατηγών». Από τις πρώτες µέρες κινητοποιήθηκε επίσης η νεολαία, η λεγόµενη «Generation Z», µε την γενικευµένη πρόσβαση στο ίντερνετ (και άρα την πληροφόρηση από διεθνείς αγώνες κλπ) αλλά και την εξοικείωση στην αξιοποίησή του για οργάνωση διαδηλώσεων, προπαγάνδας κ.ο.κ. Αυτές οι δύο κοινωνικές οµάδες θεωρήθηκαν η «εµπροσθοφυλακή» της αντίστασης, η οποία όµως αρκετά γρήγορα αγκάλιασε πλατύτατα τµήµατα του πληθυσµού, σε κάθε πόλη και σε µικρά χωριά. Όπως το συνόψισε ένας αριστερός ακαδηµαϊκός που µελετά τη Μιανµάρ κι έχει στενές επαφές και φίλους στη χώρα: «Άνθρωποι που δεν έχουν υποχρεωτικά πολλά κοινά -drag gueens και εργαζόµενες στις βιοµηχανίες ρούχων, παιδιά που επικοινωνούν µέσω Zoom ή φτιάχνουν meme και αγρότες από τα υψίπεδαβρέθηκαν ξαφνικά όλοι µαζί, επιχειρώντας να συντονιστούν στην πράξη για να ανατρέψουν το καθεστώς».
Καταστολή
Οι µαζικές διαδηλώσεις κατάφεραν τις πρώτες εβδοµάδες να αποφύγουν την άγρια κι εκτεταµένη καταστολή. Το 2008 οι στρατηγοί παραχώρησαν ένα νέο σύνταγµα. Ήταν ένας ελιγµός, καθώς ο στόχος περιγραφόταν ρητά: «Πειθαρχηµένη δηµοκρατία». Οι στρατηγοί διορίζουν έναν αριθµό βουλευτών, διατηρούν τον έλεγχο κρίσιµων υπουργείων και παραµένουν πανίσχυροι πολιτικά και οικονοµικά, στο «παρασκήνιο». Επιτράπηκαν τυπικά τα συνδικάτα, αλλά στην πράξη τα περισσότερα παραµένουν εκτός νόµου. Στις εκλογές-φάρσα του 2010, κέρδισε το 80% η «Ένωση για την Αλληλεγγύη και την Ανάπτυξη» το κόµµα του στρατού. Ένα χρόνο µετά, η χούντα ανακοίνωσε την αυτοδιάλυσή της. Το 2015 έγιναν πραγµατικά ελεύθερες εκλογές και το NLD βγήκε ξανά πανηγυρικά πρώτο (60%). Η Αούνγκ Σαν Σου Κι απαγορεύεται συνταγµατικά (!) να γίνει πρόεδρος, αλλά έγινε ντεφάκτο ηγέτιδα της κυβέρνησης. Ουσιαστικά, από τη δεκαετία του ’90 και µετά, ο στρατός είχε αρχίσει να οργανώνει την οικονοµική φιλελευθεροποίηση που συνδεόταν µε το σπάσιµο της διεθνούς αποµόνωσης της χώρας για προσέλκυση επενδύσεων (κυρίως ασιατικά κεφάλαια, αλλά και κάποια δυτικά). Σε αυτόν το σχεδιασµό, έκανε «ένα βήµα πίσω» από την
Εν µέρει λόγω των τακτικών σκόπιµης αποφυγής της σύγκρουσης, µε διαρκείς αλλαγές δροµολογίων, «σπάσιµο» του σώµατος της πορείας σε «ρυάκια» που ξανασυναντιόνται σε άλλα σηµεία, συντεταγµένες υποχωρήσεις, σύντοµες-αιφνιδιαστικές µαζικές δράσεις (flash mobs): Αυτό που έχει κωδικοποιηθεί από τη δράση και άλλων κινηµάτων στη ΝΑ Ασία πρόσφατα ως «να κινείσαι σαν το νερό». Πέρα από τις τακτικές, στην αποφυγή µιας αιµατοχυσίας αυτές τις πρώτες βδοµάδες πρέπει να συνυπολογίσουµε και τη σχετική αυτοσυγκράτηση του καθεστώτος, που έδειξε αιφνιδιασµένο. Ασφαλώς καταστολή υπήρχε. Και αύρες νερού και πλαστικές σφαίρες έχουν χρησιµοποιηθεί σε κάποιες διαδηλώσεις. Η κύρια κατασταλτική επίθεση γίνεται «στα σκοτάδια», µακριά από την προστασία που προσφέρουν οι µαζικές διαδηλώσεις, µε συλλήψεις πολιτικών στελεχών, επιφανών ακτιβιστών ή διάσηµων προσωπικοτήτων (κυρίως καλλιτέχνες) που έχουν στηρίξει δηµόσια τις κινητοποιήσεις. Αντίστοιχα «εξατοµικευµένη» είναι η στοχοποίηση των απεργών, µε αρκετά περιστατικά άµεση άσκηση της πολιτικής εξουσίας. Η «συγκατοίκηση» µε το NLD λειτουργούσε σε αυτό το φόντο. Η Αούνγκ Σαν Σου Κι ποτέ στην διαδροµή της δεν αµφισβήτησε το στρατό, ενώ σε καυτά ζητήµατα όπως οι βάναυσες πρακτικές στις «συνοριακές περιοχές» των µειονοτήτων και πολύ περισσότερο τα µαζικά εγκλήµατα εις βάρος των µουσουλµάνων Ροχίνγκια που πήραν απάνθρωπη µορφή το 2017, στήριξε ενεργά τη δράση του. Στις εκλογές στα τέλη του 2020, το NLD επανεξελέγη θριαµβευτικά (61,5%). Όµως το οικονοµικό τοπίο δεν ήταν πλέον ρόδινο, ενώ οι ισορροπίες διαταράσσονταν (πχ η Αούνγκ Σαν Σου Κι, ήδη «αγαπηµένη» της ∆ύσης, είχε κερδίσει και την εύνοια του Πεκίνου, που παίζει βαρύνοντα ρόλο στη Μιανµάρ). Όπως φαίνεται, οι στρατηγοί ανησύχησαν για τη «λειτουργικότητα» της παλιάς διευθέτησης σε ένα περιβάλλον κρίσης και διαρκούς ενδυνάµωσης του NLD. Την 1η Φλεβάρη του 2021, η «συγκατοίκη» έλαβε τέλος. Αλλά η αντίσταση στους δρόµους µπορεί να γυρίσει µπούµερανγκ στο καθεστώς, προχωρώντας πέρα από τα στενά όρια του NLD και αµφισβητώντας το σύνταγµα του 2008…
διεθνη
3 μαρτη 2021
ημα
το τέλος του κόσμου…» να αναφέρουν συλλήψεις τα βράδια στα σπίτια τους. Απέναντι σε αυτή την απειλή, αλλά και τη δράση εγκληματικών στοιχείων (που οι πραξικοπηματίες αποφυλάκισαν με σαφείς εντολές) οργανώνεται η αυτοάμυνα σε επίπεδο γειτονιάς. Αυτοσχέδια οδοφράγματα «οχυρώνουν» τις γειτονιές, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις κορμοί δέντρων «ασφαλίζουν» ειδικά τα σπίτια απεργών δημοσίων υπαλλήλων. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, κάθε σπίτι της γειτονιάς στέλνει ένα μέλος στην ομάδα περιφρούρησης, ώστε να λειτουργούν διαφορετικές βάρδιες όλη τη νύχτα. Σε περίπτωση εμφάνισης της αστυνομίας, οι κάτοικοι χτυπάνε τα τηγάνια τους ως «συναγερμό» για να βγει η γειτονιά στο δρόμο. Στα εργατικά προάστια της Ρανγκούν, ένας «συνασπισμός» οδηγών τρένων, νεαρών εργαζομένων και φοιτητών πέταξε έξω την αστυνομία. Η πρώτη σοβαρή κλιμάκωση της καταστολής υπήρξε το Σάββατο 27 Φλεβάρη, όταν για πρώτη φορά έγινε τόσο εκτεταμένη χρήση πυρών στη διάρκεια διαδηλώσεων, με αποτέλεσμα τουλάχιστον 18 νεκρούς. Μένει να φανεί αν οι στρατηγοί ετοιμάζουν την αιματηρή αντεπίθεσή τους.
Απεργία
Εν τω μεταξύ εντυπωσιάζει η απεργιακή δράση. Είναι ένα στοιχείο που συνοδεύει πάντα τη συζήτηση για τις σύγχρονες εξεγέρσεις, συνήθως δια της απουσίας του, ως «ζητούμενο». Στην περίπτωση της Μιανμάρ, δια της παρουσίας της, η οργανωμένη ανυπακοή στο χώρο της παραγωγής, υπενθυμίζει τη σημασία της. Μαζί με τη δυνατότητα των διαδηλωτών να παραμένουν στους δρόμους, είναι ο μεγάλος πονοκέφαλος των στρατηγών, που κινδυνεύουν να βρεθούν στο τιμόνι ενός «παράλυτου» κράτους και μιας «παγωμένης» οικονομίας. Περίπου το 75% των δημοσίων υπαλλήλων υπολογίζεται ότι συμμετέχει στις απεργίες. Ανάμεσά τους, το 60% των εργαζομένων στη δημόσια ενέργεια, με υπάλληλους του υπουργείου Ηλεκτρισμού να διανυκτερεύουν στις εγκαταστάσεις για να εμποδίζουν τις Αρχές να κάνουν μπλακάουτ την ώρα των νυχτερινών εφόδων και συλλήψεων. Το ιδιωτικό τραπεζικό σύστημα γράφεται ότι είναι σε διάλυση λόγω της μαζικής συμμετοχής των υπαλλήλων στην απεργία, η οποία αρχίζει να αγγίζει και τον δημόσιο τραπεζικό τομέα. Η Κεντρική Τράπεζα (αλλά και κάποιες άλλες) λειτουργεί «υπό την πε-
ριφρούρηση» στρατιωτών, ενώ ένα 10% λέγεται ότι παρόλα αυτά απεργεί. Οδηγοί τρένων απεργούν ενάντια στη μετακίνηση στρατευμάτων. Λιμενεργάτες και εργαζόμενες στη βιομηχανία ρούχων παίζουν κεντρικό ρόλο στην αντίσταση.
Οι μειονότητες
Ενδιαφέρον έχει και η στάση που θα κρατήσουν τα εθνικά κινήματα στο εσωτερικό της χώρας. Πολλές διαφορετικές οργανώσεις, πολιτικές και ένοπλες, εκπροσωπούν μια σειρά από μειονότητες που αθροιστικά φτάνουν ίσως και το 50% του πληθυσμού. Εγκατεστημένες κυρίως στις λεγόμενες «συνοριακές περιοχές», αυτές οι κοινότητες υπήρξαν ιστορικά παραμελημένες. Η χούντα επιδιώκει την ευμενή ουδετερότητά τους, καθώς θα μπορούσαν να παρακολουθήσουν με μνησίκακη/κυνική αδιαφορία την ανατροπή μιας κυβέρνησης που συνεργάστηκε με το στρατό στη διαιώνιση του στάτους κβο εις βάρος τους. Ως τώρα, είναι σιωπηλές οι εθνοτικές ένοπλες οργανώσεις στα βόρεια και τα δυτικά, που στηρίζονται παραδοσιακά από την Κίνα και σήμερα πιέζονται να μην παρέμβουν. Στα νοτιοανατολικά υπήρξε κινητικότητα. Το κοινό όργανο που συντονίζει 10 ένοπλες οργανώσεις στα πλαίσια της Πανεθνικής Συμφωνίας Εκεχειρίας, στις 2 Φλεβάρη εξέφρασε τις ανησυχίες του και στις 20 Φλεβάρη ανακοίνωσε ότι δεν αναγνωρίζει το Συμβούλιο που έστησε η χούντα. Αν και δεν ήταν ρητός τερματισμός της εκεχειρίας, αποτελεί μια άρρητη «αναστολή» της όσο κυβερνά η χούντα. Κάποιες ένοπλες οργανώσεις μεμονωμένα έχουν βγάλει ανακοινώσεις καταδίκης του πραξικοπήματος και στήριξης του λαϊκού κινήματος. Ήδη έχουν καταγραφεί περιπτώσεις όπου
μέλη αυτών των οργανώσεων εμφανίζονται διακριτικά «στις παρυφές» των διαδηλώσεων και σε κάποιες περιπτώσεις καταστολής έχουν παρέμβει για την προστασία των ειρηνικών διαδηλωτών. Άλλη μια φορά έχουν πέσει τα τείχη της ιστορικής καχυποψίας ή/ και εχθρότητας και ήταν και πάλι εξέγερση. Το 1988, όταν η στρατιωτική καταστολή οδήγησε μια ολόκληρη γενιά Βιρμανέζων νεολαίων να ζητήσει και να βρει καταφύγιο στις συνοριακές περιοχές, ερχόμενη σε άμεση επαφή με τις απόψεις και τις δυσφορίες των ενόπλων οργανώσεων που καταπιέζονταν και αντιστέκονταν για δεκαετίες ενάντια σε αυτό το καθεστώς.
22 Φλεβάρη
Το κορυφαίο σημείο της αντίστασης ως σήμερα ήταν η 22η Φλεβάρη, μέρα Γενικής Απεργίας. Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους της Μιανμάρ, ενώ η απεργία παρέλυσε τα πάντα. Λίγες μέρες πριν, είχε συγκροτηθεί μια Γενική Απεργιακή Επιτροπή, όπου εμπλέκονται 25 οργανώσεις (πολιτικά κόμματα, εργατικά συνδικάτα, φοιτητικές ενώσεις, αγροτικά σωματεία, θρησκευτικές ομάδες, γυναικείες συλλογικότητες, μοναχοί, γιατροί, συγγραφείς), με πρόγραμμα το τέλος της δικτατορίας, την κατάργηση του συντάγματος του 2008 και τη δημιουργία μιας ομόσπονδης δημοκρατικής ένωσης και στόχο τη προώθηση της δημιουργίας τοπικών απεργιακών επιτροπών. Την 22η Φλεβάρη, το κλίμα ήταν μεταξύ αισιόδοξης αποφασιστικότητας («φτάσαμε ένα βήμα πιο κοντά!», «αν συνεχίσουμε θα πέσουν!» και επίγνωσης ότι ενδεχόμενη ήττα θα είναι καταστροφική («δε φοβάμαι να πεθάνω, φοβάμαι να ζήσω σε δικτα-
31
Ολόκλ ηρο στο RP roject. g
r
τορικό καθεστώς», «αν δεν νικήσουμε έχασα τη δουλειά μου, έχασα τα πάντα»). Η σκιά της σφαγής της εξέγερσης του 1988, με πάνω από 3.000 νεκρούς, είναι βαριά. Η Μιανμάρ έχει μια στρατιωτική κάστα που διαμορφώθηκε πολεμώντας επί δεκαετίες κομμουνιστικά και μειονοτικά αντάρτικα. Με τα λόγια του πρώην δικτάτορα της χώρας επί δεκαετίες, Νε Γουΐν, οι ένοπλες δυνάμεις «δεν εκπαιδεύονται να πυροβολούν προειδοποιητικά στον αέρα…». Εν τω μεταξύ, ένας νεοδιορισμένος διοικητής στην Κεντρική Τράπεζα, με «δημοκρατικό» προφίλ, επιχείρησε να εκτονώσει την κατάσταση: «Αν δεν κρατήσουν την υπόσχεσή τους σε ένα χρόνο [για νέες εκλογές], τότε θα είναι η ώρα να διαδηλώσουμε. Οι άνθρωποι πρέπει να βρουν μορφές διαμαρτυρίας που δεν θα βλάπτουν την οικονομία και θα επιτρέπουν την οικονομική ανάπτυξη». Είναι το πιο αυθεντικό κήρυγμα της αστικής τάξης (υπομονή, εμπιστοσύνη στις «από τα πάνω» διεργασίες και πάνω απ’ όλα αποχή από απεργίες), που ως τέτοιο δείχνει ακριβώς τι ΔΕΝ πρέπει να κάνουν οι διαδηλωτές. Ένα στέλεχος της Γενικής Απεργιακής Επιτροπής έχει διαφορετική άποψη: «Δεν μπορούμε να καταρρεύσουμε. Αν υποχωρήσουμε σε αυτό το σημείο, το στρατιωτικό καθεστώς θα εντείνει την καταστολή. Πρέπει να ενώσουμε τις οργανώσεις και να εντείνουμε την απεργία». Οι δυσκολίες και οι απειλές είναι μεγάλες -όπως θυμίζει η ήττα του συγκλονιστικού κινήματος του 1988. Αυτό που παραμένει σίγουρα κοινό με τότε, είναι το τραγούδι. Ο ύμνος του 1988 ακούγεται και σήμερα στους δρόμους της Μιανμάρ: «Θα είμαστε θυμωμένοι μέχρι το τέλος του κόσμου…».
Αντιρατσιστικές διαδηλώσεις στισ 20 Μάρτη 3 ΜΑΡΤΗ 2021
σελ. 14-15
Ο νόµος Κεραµέως-Χρυσοχοΐδη να µην εφαρµοστεί! Του Βασίλη Λίτου
Τ
ο κατάπτυστο νοµοσχέδιο Κεραµέως-Χρυσοχοΐδη υπερψηφίστηκε στη Βουλή από την κυβέρνηση και την ακροδεξιά Ελληνική Λύση του Βελόπουλου και αποτελεί πλέον νόµο του κράτους. Η κυβέρνηση της Νέας ∆ηµοκρατίας επενδύοντας στο δόγµα του «νόµος και τάξη» αποφάσισε προκλητικά να φέρει αυτό το νοµοσχέδιο στη βουλή την ίδια στιγµή που µε δική της ευθύνη παραµένουν τα πανεπιστηµιακά ιδρύµατα κλειστά εδώ και έναν ολόκληρο χρόνο, ευελπιστώντας πως θα κατευνάσει οποιαδήποτε αντίσταση από τη στιγµή που οι φοιτητές είναι µακριά από τους κοινωνικούς τους χώρους και αδυνατούν να πραγµατοποιήσουν τις συλλογικές τους διαδικασίες.
Πανεκπαιδευτική συσπείρωση Αυτή όµως η πολιτική εκτίµηση της κυβέρνησης δεν έπεσε απλώς έξω, αλλά αντιθέτως αποδείχθηκε ότι το φοιτητικό κίνηµα, όχι µόνο δεν έκατσε µε τα χέρια σταυρωµένα αλλά όλο το προηγούµενο διάστηµα κατάφερε µέσω γενικών συνελεύσεων, συντονιστικών φοιτητικών συλλόγων, διαφόρων πρωτοβουλιών και πολύµορφων δράσεων µέσα κι έξω από τις σχολές και εξορµήσεων σε γειτονιές, να συσπειρώσει τον κόσµο της φοιτητικής κοινότητας, να γνωστοποιήσει τα αιτήµατά του στην κοινωνία, να µαζικοποιήσει τις συλλογικές του διαδικασίες και να κατεβάσει χιλιάδες κόσµο στο δρόµο για συνεχόµενες εβδοµάδες κόντρα στον αυταρχισµό και τις απαγορεύσεις της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση ωστόσο δεν ήρθε αντιµέτωπη µόνο µε το φοιτητικό κίνηµα αλλά µε το σύνολο της ακαδηµαϊκής κοινότητας. Σύλλογοι µεταπτυχιακών, εργαζοµένων και µελών ∆ΕΠ, πήραν αποφάσεις και συντάχθηκαν πλάι στους φοιτητικούς συλλόγους στον αγώνα τους απέναντι στο νοµοσχέδιο. Επίσης χαρακτηριστικό της αποµόνωσης της κυβέρνησης, είναι το γεγονός πως ακόµη και η Σύνοδος των Πρυτάνεων, η οποία µόνο τα ίδια συµφέροντα µε τους φοιτητές δεν εκπροσωπεί, αντιτάχθηκε στην ίδρυση της πανεπιστηµιακής αστυνοµίας δηµιουργώντας
µε αυτόν τον τρόπο ρωγµές στο δικό τους στρατόπεδο. Παράλληλα, δηµιουργήθηκαν καµπάνιες και πρωτοβουλίες πανεπιστηµιακών καθηγητών που εναντιώνονταν συνολικά στο νοµοσχέδιο αυτό. Αποδείχθηκε έτσι µε τον καλύτερο τρόπο πως οι φοιτητές και οι φοιτήτριες δεν είναι µόνοι-ες σε αυτό τον αγώνα απέναντι στο νοµοσχέδιο. Έχουν µαζί τους το σύνολο της πανεπιστηµιακής κοινότητας, έχουν τους µαθητές και τους εκπαιδευτικούς, καθώς και αποφάσεις εργατικών σωµατείων. Τη στιγµή που η κυβέρνηση όξυνε την επίθεση προς τη νεολαία µε τόσο αυταρχικό κι αλαζονικό τρόπο, ήταν επιβεβληµένη η ανάγκη της µέγιστης δυνατής συσπείρωσης των δυνάµεων της φοιτητικής Αριστεράς τόσο πολιτικά όσο και κοινωνικά για να µπορέσει το φοιτητικό κίνηµα να µπει ως ανάχωµα στα σχέδια της κυβέρνησης. Πράγµα πολύ θετικό και ενδεικτικό του πώς πρέπει να παρεµβαίνει η φοιτητική Αριστερά µέσα στα πανεπιστήµια, στο δρόµο και στις διαδηλώσεις, και να διεκδικεί µε όρους οι οποίοι µπορούν να ενισχύσουν τα αιτήµατα και να επιφέρουν νίκες για το κίνηµα. Εξίσου σηµαντική υπήρξε άλλωστε και η ενιαία στάση της και παρουσία της στα µπλοκ των φοιτητικών συλλόγων, αλλά και στις γενικές συνελεύσεις και τις πρωτοβουλίες που στήθηκαν.
Αγώνες ενάντια στο νοµοσχέδιο Το νοµοσχέδιο αυτό παρότι ψηφίστηκε δεν πρόκειται να εφαρµοστεί εύκολα στην πράξη, όπως έχουµε δει να συµβαίνει αντίστοιχα σε πολλές περιπτώσεις στο παρελθόν, όπου νόµοι ψηφίστηκαν αλλά δεν εφαρµόστηκαν µέσα από τους αγώνες του φοιτητικού κινήµατος. Η πραγµατική αντιπαράθεση µε το νοµοσχέδιο αυτό, θα παιχτεί όταν ανοίξουν οι σχολές. Προς το παρόν η κυβέρνηση, έντροµη απέναντι στις µαζικές διαδηλώσεις και την αγωνιστικότητα των φοιτητικών συλλόγων, πήρε την πολιτική απόφαση να µην ανοίξει τα πανεπιστήµια για το εαρινό εξάµηνο και να συνεχίσουν την λειτουργία τους µέσω της τηλεκπαίδευσης. Γνωρίζει πολύ καλά πως σε περίπτωση που τα ανοίξει, αυτά µπορούν να αποτελέσουν κέντρα αγώνα κι αµφισβήτησης της πολιτικής της και µπορεί να πυροδοτήσουν νέες πολιτικές εξελίξεις σε µια συνθήκη στην οποία η ίδια φαίνεται να χάνει ολοένα και περισσότερο έδαφος, µε την κοινωνία να δυσανασχετεί µε τη διαχείριση της πανδηµίας και να είναι ένα καζάνι που βράζει. Η κατεύθυνση που πρέπει να βάλει η φοιτητική Αριστερά για το επόµενο διάστηµα πρέπει να είναι η κλιµάκωση του αγώνα απέναντι στον νόµο. Αυτό σηµαίνει µαζικές γενικές συνελεύσεις, καταλήψεις και διαδηλώσεις καθώς
και διάφορες δράσεις όπως αποκλεισµοί σχολών και παρεµβάσεις στα όργανα διοίκησης των ιδρυµάτων ώστε να µπλοκαριστεί κάθε πτυχή εφαρµογής του νόµου. Το µεγάλο φοιτητικό συλλαλητήριο στις 10 του Μάρτη, την ηµέρα συµπλήρωσης ενός χρόνου µε κλειστά πανεπιστήµια, πρέπει να αποτελέσει δυναµικό κόµβο στην οικοδόµηση ενός ισχυρού πανεκπαιδευτικού µετώπου που θα ακυρώνει το νόµο στην πράξη και θα συνδέεται µε την υπόλοιπη πληττόµενη κοινωνία. Η όσο το δυνατόν µεγαλύτερη συγκέντρωση πολιτικών και κοινωνικών δυνάµεων το επόµενο διάστηµα θα παίξει σηµαντικό ρόλο για τη ροή των εξελίξεων. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη η ριζοσπαστική φοιτητική Αριστερά να ανεβάσει το επίπεδο της πολιτικής αντιπαράθεσης µε την κυβέρνηση συνδέοντας τα αιτήµατα του φοιτητικού κινήµατος µε αυτά των εργαζοµένων και των πληττόµενων κοµµατιών της κοινωνίας. Να ενώσει τα αιτήµατα για δηµόσια και δωρεάν παιδεία µε αυτά για την ενίσχυση της δηµόσιας υγείας κόντρα στους πολυδάπανους και επικίνδυνους εξοπλισµούς για στρατό και αστυνοµία. Μόνο αν ο αγώνας του φοιτητικού κινήµατος γίνει αγώνας των εργαζοµένων και ολόκληρης της κοινωνίας, οι ανάγκες µας θα σταθούν όρθιες απέναντι στα κέρδη των καπιταλιστών. Μόνο έτσι θα νικήσουµε.