Μηνιαία εφηµερίδα για το ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ | www.dea.org.gr
Ενέργειακη κρίση, κερδοσκοπια και εξορύξεις σελ. 16-17, 18
Φύλλο Νο 480 | 6 Απρίλη 2022 | 3€
Οι Βαλκανικοί πόλεµοι σελ. 22-23
Συνέντευξη µε τον Τζον Μάλεν για τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία σελ. 30-31
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η επόµενη ηµέρα και η Αριστερά σελ. 6-7, 24-25
ÃÅÍÉÊÇ ÁÐÅÑÃÉÁ, ÄÉÁÄÇËÙÓÅÉÓ, ÐÑÙÔÏÌÁÃÉÁ ÅÍÁÍÔÉÁ ÓÅ ÖÔÙ×ÅÉÁ, ÁÊÑÉÂÅÉÁ, ÄÉÁËÕÓÇ ÊÏÉÍÙÍÉÊÏÕ ÊÑÁÔÏÕÓ, ÅÎÏÐËÉÓÌÏÕÓ
Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού.
Ï äéêüò µáò ðüëåµïò ãßíåôáé åäþ
Α
ρκετές εβδοµάδες µετά την εισβολή του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία, η µαύρη σκιά του πολέµου κάνει τον κόσµο πιο σκοτεινό. Ασφαλώς το µεγαλύτερο δράµα βιώνει ο ουκρανικός λαός. Εκατοµµύρια εγκαταλείπουν τη χώρα ή τα σπίτια τους
(εσωτερικά εκτοπισµένοι), ενώ οι κάτοικοι των πολιορκηµένων πόλεων βιώνουν συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης. Μαζί µε την εισβολή, οι απλοί άνθρωποι στην Ουκρανία υποφέρουν πρώτοι και από όλα τα «παρελκόµενα» του πολέµου: Τις δυσκολίες καθηµερινής επιβίωσης, που δεν αγγίζουν πχ τους ολιγάρχες,
την περιστολή των δηµοκρατικών δικαιωµάτων που φέρνει ο στρατιωτικός νόµος, την απειλή ενίσχυσης (ιδεολογικής και οργανωτικής) των πιο έξαλλων-ακροδεξιών εκδοχών του ουκρανικού εθνικισµού. (Συνέχεια σελ. 2)
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
της σύνταξης... (συνέχεια από σελ.1)
Το άλλο θύµα του πολέµου που εξαπέλυσε
ο Πούτιν είναι ο ρωσικός λαός. Αυτό δεν αφορά µόνο τους νέους που σκοτώνονται σε έναν κατακτητικό πόλεµο από τoν οποίο δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν, αλλά και τα «µετόπισθεν». Όπου η εργαζόµενη πλειοψηφία θα υποµείνει τις δυσκολίες που δηµιουργούν οι οικονοµικές κυρώσεις (ενώ οι αντίστοιχοι ολιγάρχες θα βρουν παρηγοριά στις αγκαλιές του Ισραήλ και του Ντουµπάι για τις δυσκολίες που δηµιουργούνται στην επιχειρηµατική τους δράση), αντιµετωπίζει µια σαρωτική επίθεση στις δηµοκρατικές ελευθερίες, στο όνοµα της µη-υπονόµευσης της «πολεµικής προσπάθειας», και την απειλή ενίσχυσης του µεγαλορωσικού εθνικισµού.
Οµως καθώς η πτυχή της ρωσικής ιµπερια-
λιστικής επίθεσης στην Ουκρανία συνυπάρχει µε τη δυναµική της ευρύτερης ενδοϊµπεριαλιστικής αντιπαράθεσης, οι συνέπειες αγγίζουν τους λαούς διεθνώς. Μπορεί να µη βιώνουµε τις φρικτές συνθήκες του άµεσου πολέµου, αλλά ήδη έχουµε µια ισχυρή «πρόγευση» των σκοτεινών συνθηκών που δηµιουργεί η πολεµοκάπηλη ατµόσφαιρα.
Η σαρωτική οµοφωνία στις δυτικές πρωτεύουσες υπέρ της ενίσχυσης του µιλιταρισµού και υλικά (µε ό,τι σηµαίνει αυτό για την σπατάλη πολύτιµων πόρων που θα µπορούσαν να καλύψουν πραγµατικές κοινωνικές ανάγκες), αλλά και ιδεολογικά είναι µια µεγάλη πρόκληση.
Η πίεση στα δηµοκρατικά δικαιώµατα -τάση που είχε ήδη ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη- επίσης αυξάνεται: Το κλείσιµο των ρωσικών ΜΜΕ και παραρτηµάτων τους, αλλά και το γενικότερο κλίµα «µακαρθισµού» που βαφτίζει «πουτινόφιλους» (!) όσους κι όσες δεν υποκύπτουν στην επιχείρηση συλλογικής αµνησίας για τον χαρακτήρα και τα πεπραγµένα της «συλλογικής ∆ύσης» είναι µια ένδειξη.
Η ίδια η ρωσική εισβολή, οι σαρωτικές δυτικές
οικονοµικές κυρώσεις και τα ρωσικά αντίµετρα, αφενός δηµιουργούν πραγµατικές οικονοµικές πιέσεις, οι οποίες και πάλι πέφτουν στους ώµους της εργαζόµενης πλειοψηφίας, ενώ παράλληλα λειτουργούν ως πρόσχηµα για να παρουσιαστούν ως ανεξέλεγκτο «φυσικό φαινόµενο» η ακρίβεια και η κερδοσκοπία που απειλούσε τα εργατικά εισοδήµατα και πριν την ρωσική εισβολή. Ο πληθωρισµός -και ιδιαίτερα οι συνέπειες σε ενέργεια και τρόφιµα- απειλεί µε δραµατική υποβάθµιση των συνθηκών ζωής.
Παράλληλα αντιµετωπίζουµε και εδώ την ενί-
σχυση του εθνικισµού -µε την ευρύτερη έννοια της ιδεολογίας της «εθνικής ενότητας» και της πίεσης για συσπείρωση γύρω από τη «σηµαία»
(«δυτική», «εθνική» ή και τα δύο ταυτόχρονα). Αυτό είναι το βαθύτερο νόηµα της ιδεολογικής-προπαγανδιστικής επιθετικότητας που ξεδιπλώνουν οι κυβερνήσεις του «δυτικού κόσµου» γύρω από τη ρωσική εισβολή. Οι κυρίαρχοι και τα επιτελεία τους γνωρίζουν καλά ότι επιφυλάσσουν δύσκολες µέρες για τις υποτελείς τάξεις -και επιστρατεύουν την πολεµοκάπηλη «ενότητα απέναντι στον εχθρό».
Με αυτή την έννοια, ο Πούτιν προσέφερε καλές
υπηρεσίες στις δυτικές κυβερνήσεις, που αποδείχθηκαν έτοιµες από καιρό να αξιοποιήσουν έναν τροµακτικό «µπαµπούλα», απέναντι στον οποίο θα επιχειρήσουν να συσπειρώσουν την κοινή γνώµη: όχι για να καταδικάσει την ρωσική εισβολή ή να σταθεί στο πλευρό της Ουκρανίας, αλλά για να αποδεχτεί τις πολεµικές δαπάνες ως «αναγκαίες», να υποµείνει στωικά το κόστος που απαιτεί η σταδιακή «από-παγκοσµιοποίηση» και η γενικότερη οικονοµική κρίση ως «τίµηµα που αξίζει να πληρώσει», παραµένοντας ικανοποιηµένη στη σκέψη ότι -τουλάχιστον- ζει στον «ελεύθερο κόσµο»…
Σε αυτό
το υπόβαθρο, οι αντιδραστικές ιδέες γίνονται ακόµα πιο επικίνδυνες. Αφενός, ο ρατσισµός, που εµφανίζεται µε δύο όψεις: Με τον γενικευµένο αντιρωσισµό, που στρέφεται κατά πάντων, αλλά και µε την προκλητική προπαγανδιστική έµφαση στην «καλή ποιότητα» των Ουκρανών προσφύγων ή τη «συγγένεια µαζί τους», µην τυχόν και παρεξηγηθεί η πολιτική καλωσορίσµατος ως γενικευµένη για κάθε κυνηγηµένο, αλλά και για να ενισχυθεί ακόµα περισσότερο ιδεολογικά η άποψη µιας «ευρωπαϊκής ταυτότητας» που απειλείται από τους σκουρόχρωµους και τους µουσουλµάνους.
Αφετέρου, οι γενικότερες κοινωνικά αντιδρα-
στικές απόψεις: Οι διεθνείς φίλοι και θαυµαστές του Πούτιν στην αµερικανική και ευρωπαϊκή ακροδεξιά, ξεπερνάνε την αµηχανία που τους δηµιουργεί το κλίµα καταδίκης της εισβολής καταφεύγοντας σε ένα µήνυµα στις «δυτικές» κοινωνίες: Ενώ η Ρωσία δείχνει «πώς χτίζονται τα ισχυρά έθνη», εµείς εδώ γίναµε «αδύναµοι», συζητώντας για το κοινωνικό φύλο, τα ανθρώπινα δικαιώµατα και άλλα απεχθή συµπτώµατα «εκφυλισµού».
Ολα αυτά αφορούν και τη χώρα µας, όπου δια-
θέτουµε µια κυβέρνηση που έχει σταθεί στο δεξί άκρο όλων των σχετικών διεργασιών στις αστικές τάξεις διεθνώς. Επιταχύνοντας τον τούρµπο-νεοφιλελεύθερο καλπασµό τη στιγµή που διάφορες ηγεσίες συζητούσαν «τροποποιήσεις» ή κατέφευγαν και σε κάποιες «ετερόδοξες» πολιτικές ως αναγκαίο συµπλήρωµα στο µίγµα που παραµένει νεοφιλελεύθερο. Από την όλη σχετική συζήτηση πιθανών επιµέρους «παραβιάσεων» των νεοφιλελεύθερων ιερών και οσίων της ΕΕ, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει πρωτοστατήσει (και χρονικά και
ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ: Αντώνης Νταβανέλος ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Κλαζοµενών 1-3, Τ.Κ. 10440, ΑΘΗΝΑ ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IRIS ΑΕΒΕ EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τηλ.: 210-3306286, e-mail: sidaxi@dea.org.gr
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ» Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
Κυκλοφορεί την πρώτη Τετάρτη κάθε µήνα
πολιτικά) κυρίως στο ζήτηµα εξαίρεσης των… πολεµικών δαπανών από τον δηµοσιονοµικό κορσέ. Ενώ η πανδηµία συνεχίζει να… υπάρχει, έχει «εξαφανιστεί» από τη δηµόσια συζήτηση, για τις ανάγκες της τουριστικής βιοµηχανίας αλλά και της προώθησης της ιδιωτικοποίησης του ΕΣΥ. Το ότι και αυτή η κυβέρνηση υποχρεώνεται ενίοτε να κάνει ή να συζητά (πχ στο ζήτηµα του ρεύµατος) πράγµατα που παραµένουν απολύτως ανεπαρκή, αλλά και απολύτως κόντρα στα «πιστεύω» της, δείχνει επίγνωση για το µέγεθος της κρίσης (και του πολιτικού κινδύνου που δηµιουργεί).
Παράλληλα, δρούµε σε µια χώρα όπου το
πρόβληµα του εθνικισµού και των ανταγωνισµών προϋπήρχε του σηµερινού διεθνούς παροξυσµού, στα πλαίσια του ελληνοτουρκικού ανταγωνισµού. Ακόµα και η προοπτική «συνεννόησης», έχει ακόµα πολλές εκκρεµότητες που είναι άγνωστο πώς θα επιλυθούν και τι εντάσεις µπορεί να προκαλέσουν, ενώ δηµιουργεί και το ερωτηµατικό των πολιτικών συνεπειών που θα έχει αυτή η διαδικασία σε ένα τµήµα του πληθυσµού που «εκπαιδεύτηκε» διαχρονικά στο µαξιµαλισµό των «εθνικών δικαίων».
∆ρούµε επίσης σε µια χώρα που ακόµα
και η δειλή ή υποκριτική «πράσινη» γλώσσα άλλων αστικών δυνάµεων ήταν στα γεννοφάσκια της, επισκιασµένη από τη «µαύρη» γλώσσα του εξορυκτισµού, ο οποίος σήµερα φαίνεται να παίρνει νέα πνοή µέσω της συζήτησης για «ενεργειακή επάρκεια» αλλά και των ακόµα πιο φιλόδοξων σχεδίων για «Ελλάδα-ενεργειακό κόµβο». Ίσως όχι µε EastMed, αλλά µε ένα πλήθος πιθανών «εναλλακτικών», εξίσου επιβλαβών για το περιβάλλον.
Παράλληλα,
η ΕΛΑΣ αναλαµβάνει να υπογραµµίσει τα -λευκά, ευρωπαϊκά- όρια της κυβερνητικής «αλληλεγγύης στους πρόσφυγες», εξαπολύοντας στο κέντρο της Αθήνας επιχειρήσεις που στρέφονται αποκλειστικά κατά… σκουρόχρωµων κατοίκων του κέντρου.
Στη σκιά του πολέµου στην Ουκρανία, οργανώνουν «πόλεµο στο εσωτερικό», εναντίον του βιοτικού µας επιπέδου, των δηµοκρατικών µας δικαιωµάτων, του περιβάλλοντος. Οι διαδηλώσεις για τα δικαιώµατα των γυναικών στις 8 Μάρτη, αυτές για τα δικαιώµατα προσφύγων και µεταναστών στις 19 Μάρτη, οι αντιπολεµικές κινητοποιήσεις, η γενική απεργία για τα εργατικά δικαιώµατα, ενάντια στη λιτότητα, ενάντια στον πόλεµο στις 6 Απρίλη, δείχνουν το δρόµο. Στον καιρό που ζούµε, οφείλουµε να θυµόµαστε ότι -όπως τόνιζε ο Γερµανός επαναστάτης Καρλ Λίµπκνεχτ- «ο πιο επικίνδυνος εχθρός κάθε λαού βρίσκεται µέσα στην ίδια του τη χώρα». Αυτό το «πνεύµα» οφείλει να χαρακτηρίσει τη δράση µας -και ιδιαίτερα την φετινή Πρωτοµαγιά.
ΓΙΝΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΣ • Εξάµηνη 30 ευρώ • Ετήσια 60 ευρώ • Εξωτερικού 70 ευρώ • Μπορείτε να καταθέσετε τη συνδροµή σας στο λογαριασµό 064/754747-11 της Εθνικής Τράπεζας. • Υπεύθυνος Γρηγόρης Δεµέστιχας, τηλ 6976564624
πολιτική
6 απριλη 2022
3
Ο Μητσοτάκης στην αναζήτηση συναινέσεων Της Μαρίας Μπόλαρη
Χ
ρειάστηκαν λίγα μόνο αυστηρά μηνύματα της κυρίαρχης τάξης -που εστάλησαν με άρθρα «επώνυμων» αρθρογράφων στον φιλοκυβερνητικό Τύπο- για να σπεύσει ο Μητσοτάκης να ακυρώσει τα σενάρια για εκλογές την άνοιξη του ’22 και να δηλώσει ότι σε ένδειξη «υπευθυνότητας» θα εξαντλήσει (θέλοντας και μη) την κυβερνητική του θητεία. Όπως προειδοποιούσαν οι «κομιστές», τον Μάη-Ιούνη του 2022, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, το διεθνές πολιτικό στελεχικό δυναμικό θα βρίσκεται σε πυρετώδεις διαπραγματεύσεις για την αντιμετώπιση της νέας κατάστασης και, κατά συνέπεια, θα ήταν ακραία ανευθυνότητα οι ντόπιες πολιτικές ηγεσίες να αναλωθούν εδώ σε εκλογικές μάχες και μάλιστα με σενάρια επαναλαμβανόμενων εκλογών. Οι εκλογές, λοιπόν, την άνοιξη του 2023. Όμως, το πιο σημαντικό σημείο των δηλώσεων Μητσοτάκη στο συνέδριο του Οικονομικού Ταχυδρόμου, ήταν μια ακόμα πιο φανερή «στροφή»: «Στόχος είναι η σταθερότητα και όχι επί τούτου η αυτοδυναμία… για να μπορούμε να παίρνουμε αποφάσεις γρήγορα και να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά κρίσεις, διότι οι κρίσεις δυστυχώς φοβάμαι ότι θα είναι μια πραγματικότητα που θα είναι μαζί μας…». Η κομψή υποχώρηση του Μητσοτάκη από τη μέχρι σήμερα πολιτική του θέση ότι η μοναδική σταθερότητα είναι η αυτοδυναμία του κόμματός του έχει πολλές ερμηνείες. Η πιο απλή ερμηνεία είναι ότι η αυτοδυναμία της ΝΔ είναι ήδη ανέφικτη πολιτικά, μετά την επιταχυνόμενη φθορά της κυβέρνησης. Μια πιο περίπλοκη ερμηνεία είναι στηριγμένη στην εκτίμηση ότι η κυρίαρχη τάξη αρχίζει να προτιμά την προοπτική κυβέρνησης ευρύτερων συναινέσεων, ακόμα κι αν ήταν εφικτή μια κάποια οριακή αυτοδυναμία, προβλέποντας ότι οι «διαρκείς κρίσεις που θα είναι μαζί μας» θα έχουν μάλλον σοβαρότερες συνέπειες απ’ ό,τι μέχρι σήμερα προβλέπεται και πιθανολογείται. Γι’ αυτό αξίζει να σκεφτούμε λίγο παραπάνω για το περιεχόμενο αυτής της καταιγίδας «διαρκών κρίσεων» που θα μας συντροφεύει στο επόμενο διάστημα. Στην επιστημονική κοινότητα είναι κοινό μυστικό η θέση ότι η πανδημία δεν έχει τελειώσει και ότι ένα πέμπτο κύμα Covid μπορεί να γίνει απειλητι-
κό ξανά, από το ερχόμενο καλοκαίρι. Και σε αυτό το ενδεχόμενο η εγκληματική ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη στην αποδυνάμωση του ΕΣΥ μπορεί να συμβάλει στο να έχει φονικές συνέπειες για τον πληθυσμό ακόμα και μια πιο ήπια μορφή νόσησης απ’ όσες γνωρίσαμε μέχρι τώρα. Το κύμα της ακρίβειας γίνεται ακόμα πιο απειλητικό για την πολιτική σταθερότητα. Πριν προλάβουν να φτάσουν στις «αγορές» οι ανατιμήσεις λόγω του πολέμου, η αύξηση πχ της τιμής στο ψωμί έχει ξεπεράσει το 50%. Στο πιθανότατο σενάριο του διψήφιου πληθωρισμού, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής προ-
λουν χρόνο, δημόσιες επενδήσεις και κεντρικό σχεδιασμό, δηλαδή για την άμεση συγκυρία είναι απλώς παρηγορητικές δημαγωγίες.
Ελληνοτουρκικά
Μια απρόσμενη συνέπεια της ουκρανικής κρίσης είναι η επιτάχυνση του ελληνοτουρκικού «διαλόγου». Είναι ολοφάνερο ότι οι Αμερικανοί και η ΕΕ πιέζουν για γρήγορη ανασύσταση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ και ότι θα πιέσουν ακόμα περισσότερο, τόσο τον Ερντογάν, όσο και τον Μητσοτάκη. Και αυτό σημαίνει ότι τα καυτά θέματα του ελληνοτουρκικού ανταγω-
Οι «διαρκείς κρίσεις που θα είναι μαζί μας» θα έχουν μάλλον σοβαρότερες συνέπειες απ’ ό,τι μέχρι σήμερα προβλέπεται και πιθανολογείται. ειδοποιεί ότι οι αυξήσεις των τιμών στα βασικά τρόφιμα θα ξεπεράσουν το 50% σε σχέση με τις σημερινές τιμές. Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα ο πραγματικός μέσος μισθός παραμένει «παγωμένος» στα προ του 2010 επίπεδα, ενώ οι συντάξεις έχουν χάσει περίπου το 40% σε σύγκριση με τις ανάλογες προ κρίσης. Έτσι η πολυδιαφημισμένη κυβερνητική εξαγγελία για αύξηση του κατώτατου μισθού στα 705 ευρώ (και μόνο σε όσους είναι σε συμβάσεις πλήρους απασχόλησης) αναμένεται να γίνει δεκτή με την ίδια παγωμάρα που υποδέχτηκε η κοινωνία το πενηντάρικο «βοήθημα» προς τους φτωχότερους για την αντιμετώπιση των θηριωδών ανατιμήσεων στα καύσιμα. Και στις 6 Απρίλη, η γενική απεργία μπορεί πραγματικά να γίνει μια αφετηρία για έναν διεκδικητικό γύρο εργατικών αγώνων, που θα φέρουν στο προσκήνιο έναν επικίνδυνο αντιπολιτευτικό αντίπαλο για τον Μητσοτάκη. Δίπλα σε αυτά τα ήδη γνωστά «μέτωπα», επωάζονται καινούργια. Η προοπτική της ενεργειακής κρίσης είναι τόσο σοβαρή, που κάνει την ΕΕ να συζητά για «δελτίο» στην ηλεκτρική ενέργεια. Και οι κυβερνητικές «ιδέες» περιορίζονται σε προτροπές για να επαναλειτουργήσουν οι λιγνιτικές μονάδες, να αρχίσει η οικοδόμηση εγκαταστάσεων LNG και να επιταχυνθεί η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις… ταράτσες! Πρόκειται για κατευθύνσεις που θέ-
νισμού θα έρθουν στο τραπέζι προς επίλυση ή, έστω, προς ένα «δημιουργικό συμβιβασμό» που θα είναι βιώσιμος για μια σχετικά μακρά περίοδο, όπως άλλωστε συνέβη στο παρελθόν. Είναι η ώρα της αλήθειας για την ελληνική διπλωματία, που τα τελευταία χρόνια στήριξε υπερφίαλους μαξιμαλισμούς σχετικά με τις ΑΟΖ, το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Μαξιμαλισμούς που έγιναν δημοφιλείς στην εσωτερική κοινή γνώμη, αν και τα επιτελεία γνώριζαν ότι παραβιάζουν τα όρια της γεωγραφίας και του συσχετισμού δύναμης στην περιοχή. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, λειτουργώντας ως «λαγός», πέρα από κομματικές κι εκλογικές σκοπιμότητες, θύμισε τη θεματολογία αυτής της διεργασίας που ξεπερνά κατά πολύ τις «κόκκινες γραμμές» της προηγούμενης περιόδου: Υπογράμμισε ότι «για λόγους γεωπολιτικούς και ενεργειακούς, είναι τώρα η στιγμή να λύσουμε τα θέματα της οριοθέτησης», υπενθύμισε ότι «το Αιγαίο δεν είναι ελληνική λίμνη» (παραπέμποντας και στη σχετική δέσμευση του Καραμανλή το 1978), προτείνοντας αυτοπεριορισμό στα 6 ν.μ. στο Αιγαίο, σημείωσε ότι «η Τουρκία έχει θέση στη Μεσόγειο, είναι παράκτια χώρα… άρα δεν αποκλείουμε κανένα», και ζήτησε «να πούμε απλά πράγματα, δηλαδή ότι σεβόμαστε το Διεθνές Δίκαιο…». Αυτή η ατζέντα είναι πολιτικά εκρηκτική. Σε αυτή την εφημερίδα έχουμε τονίσει τον κίνδυνο της όξυνσης και
των «θερμών» προκλήσεων που κάθε φορά στην ιστορία προηγήθηκαν των κύκλων ελληνοτουρκικής συνεννόησης. Ο κίνδυνος αυτός παραμένει. Όμως ο Μητσοτάκης έχει πλέον να αντιμετωπίσει άλλον πονοκέφαλο. Το θέμα αυτό μπορεί να αποδειχθεί η δική του «Συμφωνία των Πρεσπών», ενώ πυκνώνουν οι διεργασίες στα δεξιά της ΝΔ, που θα απειλούν να κόψουν μια ακόμα «φέτα» από τη μειούμενη επιρροή του.
Ανταπόκριση;
Η σωρευτική λειτουργία όλων αυτών των παραγόντων, αλλά και άλλων απρόσμενων «εκπλήξεων» (όπως πχ μια επισιτιστική κρίση ή ένα «θερμό» καλοκαίρι όπως το περσινό) είναι πιθανότατο στον χρόνο που έρχεται να δημιουργήσουν ένα διαφορετικό πολιτικό τοπίο. Πάντως η πίεση για συναινέσεις στο όνομα της σταθερότητας θα αφορά όλο και περισσότερο και την αντιπολίτευση. Το ΚΙΝΑΛ γίνεται ολοφάνερα μήλο της έριδας. Ο Ανδρουλάκης φάνηκε να απορρίπτει καταρχήν τις εκκλήσεις Μητσοτάκη, αλλά όχι ολοκληρωτικά. Αν ο Κυρ. Μητσοτάκης, είπε, επιθυμεί ειλικρινά συναινέσεις και συνεργασία, οφείλει να παρουσιάσει τους προγραμματικούς όρους του κατά την πρώτη εκλογική αναμέτρηση και όχι να περιμένει τη δεύτερη. Δεν πρόκειται απλώς για ανοιχτό παράθυρο, αλλά για πόρτα που παραμένει ανοιχτή. Ο Αλ. Τσίπρας φαίνεται ότι τουλάχιστον τώρα απορρίπτει την πρόκληση. Όμως κανείς δεν πρέπει να στοιχηματίσει για το μέλλον. Η σοσιαλδημοκρατική στροφή του ΣΥΡΙΖΑ και η πολιτική «ελαχίστων δεσμεύσεων» απέναντι στα πραγματικά αιτήματα του κόσμου της εργασίας, δεν αποκλείουν ακόμα και τις πιο θεαματικές «κωλοτούμπες». Κανείς δεν δικαιούται να ξεχνά ότι, υπό προσχήματα, η επιλογή του «μεγάλου συνασπισμού» δεν είναι εκτός της λογικής των σύγχρονων ευρωπαϊκών σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, που ο Τσίπρας έχει ορίσει ως «μοντέλα» για τον ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης όμως, ο «μεγάλος συνασπισμός» δεν είναι η μοναδική κυβερνητική μορφή αναζήτησης σταθερότητας δια των συναινέσεων. Υπάρχει και ο δρόμος της κυβέρνησης «έκτακτης ανάγκης», της κυβέρνησης τεχνοκρατών κ.ο.κ. Και εδώ το «συνοικέσιο» Στουρνάρα-Χουλιαράκη, υπό την ανοχή του Τσίπρα, λειτουργεί ως προειδοποίηση.
4
πολιτικη
6 απριλη 2022
Η Τουρκία μετά την ουκρανική κρίση Του Αντώνη Νταβανέλου
Η
Τουρκία και το Κράτος του Ισραήλ έχουν αναλάβει το ρόλο των «άτυπων» διαπραγματευτών για λογαριασμό της Δύσης με το καθεστώς του Πούτιν, την ώρα που η εισβολή του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία έχει υποβαθμίσει τα παραδοσιακά-άμεσα κανάλια επικοινωνίας μεταξύ του ευρωατλαντισμού και της ρωσικής κυβέρνησης. Οι θερμές σχέσεις Ρωσίας-Ισραήλ είναι ένα από τα πιο προστατευμένα «μυστικά» στην ιστορία των σύγχρονων διεθνών σχέσεων. Το ενδιαφέρον του παρόντος άρθρου θα περιοριστεί στο ρόλο της Τουρκίας, θεωρώντας ότι οι αλλαγές στις ρωσο-τουρκικές και αμερικανο-τουρκικές σχέσεις θα επηρεάσουν άμεσα την περιοχή, αλλά και όλη την ατζέντα του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού. Η αναβάθμιση της Τουρκίας του Ερντογάν μετά το ξέσπασμα της ουκρανικής κρίσης μόνο τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Η Τουρκία είναι χώρα με μεγάλες ακτές στη Μαύρη Θάλασσα, που τη φέρνουν σε απόσταση αναπνοής από τα πιο «καυτά» σημεία του πολέμου. Το μέγεθος του πληθυσμού (και του στρατού της…), όπως και οι ιστορικές σχέσεις της με την περιοχή, είναι η «υποδομή» για να μπορέσει να αναλάβει ρόλο. Όμως αυτό έγινε εφικτό κυρίως γιατί το καθεστώς Ερντογάν κινήθηκε στα προηγούμενα χρόνια με τον τρόπο που στην Ελλάδα αποκαλούμε «πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική». Ο Ερντογάν διατήρησε την Τουρκία στο ΝΑΤΟ, αλλά ανέπτυξε παράλληλα σχέσεις με την Ρωσία. Απαντώντας στο ερώτημα γιατί η Τουρκία δεν συμμετέχει στις ευρωατλαντικές κυρώσεις κατά του Πούτιν, ο Ερντογάν δήλωσε ότι «από τη Ρωσία εισάγουμε το 50% των ενεργειακών πόρων μας, αλλά και την τεχνολογία για το πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακούγιου». Είναι κοινό μυστικό όμως, ότι το ρήγμα με τη Δύση προκλήθηκε κυρίως όταν οι ρωσοτουρκικές σχέσεις προχώρησαν στον εξοπλιστικό τομέα (S-400) και στη στρατιωτική-διπλωματική τακτική (Συρία κ.ά.). Σε αυτή τη βάση, οι Αμερικανοί σταδιακά προχώρησαν στην επιβολή κυρώσεων (αποκλείοντας την πολεμική βιομηχανία της από τις εξελιγμένες αμερικανο-νατοϊκές πηγές), στην άμεση υποστήριξη του άξονα Ελλάδας-Αιγύπτου-Ισραήλ σχετικά με τους υδρογονάνθρακες στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στη διάνοιξη του χερσαίου διαδρόμου μετάβασης των νατοϊκών δυνά-
μεων από την Αλεξανδρούπολη στη Μαύρη Θάλασσα που υποβαθμίζει τη στρατηγική σημασία των Στενών.
Όπλα και υδρογονάνθρακες Η νέα πραγματικότητα στη Μαύρη Θάλασσα κάνει επιτακτική για τους ευρωατλαντικούς την ανάγκη αποκατάστασης της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Το εναλλακτικό σχέδιο του διαβόητου «τόξου ανάσχεσης» (Πολωνία-Ελλάδα-Ισραήλ) έχει μεν προχωρήσει αρκετά, μετά από την αποδοχή της «αναβάθμισης» των ελληνονατοϊκών σχέσεων από τις κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και κατόπιν της ΝΔ, είναι όμως πλέον ξεπερασμένο από τις εξελίξεις, αλλά και από τη γεωγραφία της αντιπαράθεσης. Η επείγουσα ανάγκη για επαναλειτουργία της νοτιοανατολικής πτέρυγας του
Η επανασυγκρότηση της ΝΑ πτέρυγας του ΝΑΤΟ ακυρώνει κάθε μαξιμαλισμό για μονομερή κυριαρχία στο Αιγαίο και για ναυτικό αποκλεισμό της Τουρκίας ΝΑΤΟ, θα πιέσει ιδιαίτερα την ελληνική διπλωματία, ενώ ο Ερντογάν μοιάζει να προσαρμόζεται ταχύτερα σε αυτήν. Δηλώνει την ετοιμότητα της Τουρκίας να προχωρήσει, ζητώντας να παγώσουν οι αμερικανικές κυρώσεις και να επανασυνδεθεί η πολεμική βιομηχανία του με τα προγράμματα εκσυγχρονισμού των F-15 και F-16, όπως και το πρόγραμμα παραγγελιών των υπερσύγχρονων F-35, χωρίς να δεχθεί να ξεφορτωθεί τους ρωσικούς S-400. Ταυτόχρονα, διεκδικεί την αναβάθμιση των σχέσεων με την ΕΕ, ζητώντας να ξεπαγώσουν τα διαπραγματευτικά κεφάλαια της ενταξιακής διαδικασίας και να αναβαθμιστεί η τελωνειακή ένωση Τουρκίας-ΕΕ. Αν αυτές οι δύο αλληλένδετες διαδικασίες της «επανασύνδεσης» με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ ολοκληρωθούν, το τουρκικό καθεστώς θα έχει πραγματοποιήσει μια εντυπωσιακή στροφή επανένταξης στο στρατόπεδο της Δύσης. Η τάση αυτή γίνεται φανερή με κινήσεις προς άλλους «παίκτες». Μετά την πτώση του Νετανιάχου προχωρά μια σταδιακή εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ. Η παραίτηση της Τουρκίας από τη δυνατότητα να δικάσει τους δολο-
φόνους του Κασόγκι μέσα στη δική της επικράτεια, στέλνει μήνυμα συμφιλίωσης στη μοναρχική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας. Όλες αυτές οι κινήσεις γίνονται πιο επιτακτικές, γιατί οι αναγκαιότητες των όπλων συμπίπτουν πλέον με τους «πειρασμούς» των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο. Το παλιό υπερφίαλο σχέδιο του East Med είναι επισήμως νεκρό. Ο Τζέφρι Παγιάτ είχε προειδοποιήσει ότι την τελική απάντηση για τη «βιωσιμότητα» αυτού του πανάκριβου και τεχνικά αμφίβολου αγωγού (που «παρέκαμπτε» την Τουρκία, ενώνοντας δια θαλάσσης το Ισραήλ με την Ευρώπη) «θα δώσουν, τελικά, οι αγορές». Σήμερα τα επιβεβαιωμένα κοιτάσματα φυσικού αερίου που είναι πράγματι εκμεταλλεύσιμα βρίσκονται στις ακτές του Ισραήλ («Λεβιάθαν») και της Αιγύπτου («Ζορ»). Η αξιοποίησή τους γίνεται πιο επιτακτική μέσα στην πολιτική της ΕΕ για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Και η συζήτηση για εναλλακτικά σχέδια, πέρα από τον East Med, επιταχύνεται. Οι εναλλακτικές είναι δύο: α) Επίγειος αγωγός από το Ισραήλ προς την Ελλάδα, μέσω του τουρκικού εδάφους. β) Σταθμοί υγροποίησης/μεταφόρτωσης από την Αίγυπτο προς την Κρήτη και τελικά την Αλεξανδρούπολη. Πιθανότατα θα προκριθούν και οι δύο, λόγω της μεγάλης και επείγουσας ζήτησης. Αυτό είναι το υπόβαθρο για τις πολιτικές που επιχειρούν να κλείσουν το ρήγμα Δύσης-Τουρκίας, που θα επιχειρήσουν με έμφαση το επόμενο διάστημα να επανεντάξουν τον Ερντογάν στο αμερικανονατοϊκό μαντρί.
Ανταγωνιστική συνεργασία Αυτές οι εξελίξεις θα αλλάξουν άρδην στην Ελλάδα τη δημόσια συζήτηση για τα λεγόμενα «εθνικά θέματα», στην πραγματικότητα για τα ζητήματα του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού. Ο «εθνικός χώρος», αλλά και ένα τμήμα της λεγόμενης «πατριωτικής Αριστεράς» έχουν αναπτύξει μια παράδοξη λογική: Όταν η Τουρκία αποκλίνει από τη Δύση, μπαίνουν στην πρίζα και καλούν σε συναγερμό, προειδοποιώντας ότι «θα μας φάνε» απαράγραπτα κυριαρχικά δικαιώματα. Όταν η Τουρκία συγκλίνει με τη Δύση, αναστατώνονται και καλούν πάλι σε συναγερμό, προειδοποιώντας ότι «ήρθε η ώρα» για να ανταμείψουν οι Δυτικοί την Τουρκία, παραχωρώντας της τα ίδια απαράγραπτα κυριαρχικά δικαιώματα που, τάχα, μας επιφυλάσσει το Διεθνές Δίκαιο. Και στις δύο περιπτώσεις, αυτή η «ανάλυση» μας καλεί να προ-
σαρμοστούμε εμείς καλύτερα από την Τουρκία στη γραμμή του ευρωατλαντισμού, για να «αμειφθούμε» με πιο φιλική στάση των ΗΠΑ και της ΕΕ απέναντι στα χιλιοτραγουδισμένα απαράγραπτα κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Κάπως έτσι φτάσαμε στους «άξονες» με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, στα πολεμικά σύμφωνα με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, στους θηριώδεις εξοπλισμούς και στην αναβάθμιση των νατοϊκών βάσεων στον ελλαδικό χώρο, με ελάχιστη αντίσταση. Η δύναμη αυτών των απόψεων δεν είναι στα επιχειρήματα, αλλά στην υποστήριξη που έχουν από την κυρίαρχη τάξη και τους μηχανισμούς του κράτους. Μόνο που, όταν τα πράγματα σοβαρεύουν, αυτές οι απόψεις πάνε στο σκουπιδοτενεκέ. Στα ελληνοτουρκικά φτάνει η ώρα σοβαρών αποφάσεων. Η επανασυγκρότηση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ ακυρώνει κάθε μαξιμαλισμό για μονομερή κυριαρχία στο Αιγαίο και για ναυτικό αποκλεισμό της Τουρκίας. Στο ζήτημα των υδρογονανθράκων (που αφορά κυρίως την Ανατολική Μεσόγειο) γίνεται πιο «μεγάλο παιχνίδι». Ο Ερντογάν δηλώνει έτοιμος να συναινέσει στο σχέδιο επίγειο αγωγού που θα συνδέει το Ισραήλ με την Ελλάδα. Ο Τσαβούσογλου έγινε πιο κυνικός: «όλες οι πλευρές μπορούμε να βγάλουμε λεφτά. Πολλά λεφτά! Δεν καταλαβαίνω γιατί να μη βρούμε τον τρόπο να το κάνουμε…». Την ίδια στιγμή, οι Έλληνες εφοπλιστές αναδεικνύονται σε «υπερδύναμη», ελέγχοντας ένα τεράστιο ποσοστό του διεθνούς δυναμικού μεταφοράς LNG. Οι κυρίαρχες τάξεις στην ιστορία τους έχουν να παρουσιάσουν πολλά μοντέλα σχέσεων: από την πολεμική ετοιμότητα και την αλληλοσφαγή, μέχρι τη λυκοσυμμαχία ή και τη συνεργασία όταν πρόκειται να αυγατίσουν τα κέρδη τους. Σε αυτή την εφημερίδα έχουμε συγκρουστεί μόνιμα με τον εθνικισμό και τον σοβινισμό. Έχουμε προειδοποιήσει ότι οι κίνδυνοι «θερμών» αντιπαραθέσεων είναι ενεργοί και όταν ακόμα επέρχεται μια τάση «συνεννόησης». Παρότι υποστηρίζουμε φανατικά μια πολιτική ειρήνης-συναδέλφωσης-αλληλεγγύης με τον τουρκικό λαό, όπως και με όλους τους γείτονές μας, δεν έχουμε καμιά εμπιστοσύνη ότι αυτό το ιστορικό καθήκον μπορούν να υλοποιήσουν οι κυρίαρχες τάξεις, οι κυβερνήσεις τους και οι πάντα παρούσες μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις με το αιματοβαμμένο παρελθόν στην περιοχή.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
5
Επιµέλεια: Σπύρος Αντωνίου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΜΠΛΟΚΗ
ΟΧΙ ΣΤΗ ΦΙΜΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΤΥΠΟΥ ΤΥΠΟΥ!
ΝΑ ΜΗΝ ΠΕΡΑΣΕΙ Η ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑΣ!
Μ
ε τροπολογία που κατέθεσε στη Βουλή και ψήφισε µε fast track διαδικασία, η κυβέρνηση επιχειρεί να επιβάλει προληπτική και κατασταλτική λογοκρισία στις έντυπες εφηµερίδες. Η τροπολογία προβλέπει εξοντωτικά αθροιστικά πρόστιµα για την έκδοση και κυκλοφορία των εφηµερίδων στη χώρα µας, αν δεν ορίσουν νόµιµο εκπρόσωπο, διευθυντή, διευθυντή σύνταξης και τον µέτοχο ή εταίρο που κατέχει, άµεσα ή έµµεσα, το µισό τουλάχιστον των µετοχών ή εταιρικών µεριδίων. Τα πρόστιµα ανέρχονται σε 10.000 ευρώ για κάθε φύλλο εφηµερίδας που εκδίδεται-κυκλοφορεί και για κάθε µη αναγραφή έστω και ενός από αυτά τα πρόσωπα, πράγµα που σηµαίνει ότι τα χαράτσια αυτά είναι πολλαπλάσια. Παράλληλα, υποχρεώνει τα έντυπα αυτά να ορίσουν δύο επαγγελµατίες δηµοσιογράφους ως διευθυντές τους, θέτοντας ακόµη µεγαλύτερα εµπόδια στην έκδοση και κυκλοφορία τους, ενώ εξουσιοδοτεί και προικοδοτεί το γνωστό µονοπώλιο στη διακίνηση του τύπου, ορίζοντάς το ως αρµόδιο για την είσπραξη-παρακράτηση και απόδοση στο κράτος των προστίµων αυτών, που επιβάλλονται από το ΕΣΡ(!). Η ενέργεια αυτή της κυβέρνησης είναι αυταρχική και αντιδηµοκρατική, έρχεται σε ευθεία αντίθεση µε την ελευθεροτυπία και την ελεύθερη διάδοση των ιδεών και των απόψεων. Εντάσσεται στην πολιτική της εντεινόµενης καταστολής και διευρυνόµενης αντιδραστικής στροφής της πολιτικής και κοινωνικής ζωής και αποσκοπεί στο να τροµοκρατή-
σει, να καταστείλει και να απαγορεύσει εντέλει κάθε φωνή που τής ασκεί κριτική και δεν υποτάσσεται στις αφηγήσεις και τις πρακτικές εφαρµογές της αντιλαϊκής της πολιτικής. Όχι µόνο τη φωνή των εφηµερίδων- εντύπων της Αριστεράς, αλλά και των συνδικάτων, τοπικών κινήσεων, περιβαλλοντικών συλλογικοτήτων κλπ. Αποτελεί συνέχεια των αντιδηµοκρατικών νόµων που χτυπούν το δικαίωµα στη διαδήλωση (ν. 4703/2020) και το δικαίωµα στον ελεύθερο συνδικαλισµό (ν. 4808/2021).
ΚΑΤΑ∆ΙΚΑΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΓΈΛΛΟΥΜΕ
– τις µεθοδεύσεις αυτές και τη στόχευσή τους. Οι εφηµερίδες-έντυπά µας, όσο κι αν επιδιώκει το κράτος και η κυβέρνηση να τις εµφανίσει ως καπιταλιστικές επιχειρήσεις, ∆ΕΝ λειτουργούν µε αυτόν τον τρόπο και αγωνίζονται να κατοχυρώνουν την δυνατότητα να µπορούν οι πολιτικές/κινηµατικές συλλογικότητες στις οποίες αναφέρονται να διαδίδουν ανεµπόδιστα τις απόψεις τους. Καλούµε µαζικούς φορείς, σωµατεία, συλλόγους, συλλογικότητες, όλες τις δυνάµεις της Αριστεράς, να καταδικάσουν την προσπάθεια φίµωσης και λογοκρισίας.
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΚΛΗΣΗ-ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑΣ Οι εφηµερίδες: Προλεταριακή Σηµαία, Η εποχή, Ξεκίνηµα, ΠΡΙΝ, ∆ρόµος της Αριστεράς, Εργατική Αριστερά, Λαϊκός ∆ρόµος, Εργατική Αλληλεγγύη
ραιά). Σε κάθε περίπτωση, η οµάδα Βαθαίνει η ελληνική εµπλοκή στα Τσίπρα φαίνεται να ενισχύει την επιριµπεριαλιστικά σχέδια του ΝΑΤΟ, ροή της και να προχωρά στην εκλοµε την κυβέρνηση να συνεχίζει τα γή του προέδρου και της ΚΕ από την προκλητικά µιλιταριστικά σόου, µε βάση, οργανωτική επιλογή που έχει κάθε ευκαιρία. Για ακόµα µια χρονιά, προκαλέσει την αντίδραση της εσωη Ελλάδα φιλοξενεί την πολυεθνική κοµµατικής αντιπολίτευσης. Στην στρατιωτική άσκηση «Ηνίοχος», µε «Οµπρέλα» υπάρχουν αυτή την στιγτη συµµετοχή στρατιωτικών δυνά- µή τρεις «γραµµές» για το πώς πρέπει Σκίτσο του Πέτρου Ζερβού µεων από µια σειρά χώρες-µέλη του να συµπεριφερθούν στο συνέδριο. για την «Εφ. Συν». ΝΑΤΟ (Γαλλία, ΗΠΑ, Ισραήλ, Ιταλία Η µία υποστηρίζει ότι θα πρέπει να κ.α.). Πρωταγωνιστικό ρόλο στην δώσουν σκληρή µάχη για τις θέσεις «πρόβα» πολεµικής αναµέτρησης, τους, η δεύτερη ότι απλώς πρέπει να πέρα από τα ελληνικά και τα µόνιµα καταγράψουν τις απόψεις τους και η «καλοδεχούµενα» ισραηλινά µαχητι- τρίτη να κινηθούν σε χαµηλούς τόκά, παίζουν τα διαβόητα αεροπλανο- νους προκειµένου να µην χρεωθούν φόρα «Charles De Gaulle» και «USS ένα σοβαρό εσωκοµµατικό πρόβληHarry S. Truman». Οι «πλωτές πολι- µα την συγκεκριµένη στιγµή, που τείες» των στενών συµµάχων του ελ- έχει αρχίσει η πτώση των ποσοστών ληνικού κράτους, Γαλλίας και ΗΠΑ, Μητσοτάκη. Σε αυτό που µάλλον που έχουν µετατρέψει το Αιγαίο σε συµφωνούν όλοι στην Κουµουνδούορµητήριο για τις επιχειρήσεις του ρου, είναι το σχέδιο «προοδευτικής ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας. Και όλα αυτά, διακυβέρνησης», δηλ. µια τακτική ενώ το ελληνικό κράτος στέλνει όπλα «ώριµου φρούτου» απέναντι στη Ν∆ στην Ουκρανία και στρατεύµατα και η κυβερνητική συνεργασία µε το σε ΝΑΤΟϊκούς σχηµατισµούς στην ΠΑΣΟΚ -ΚΙΝΑΛ. Ευρώπη και το λιµάνι της Αλεξανδρούπολης έχει γίνει προγεφύρωµα ΤΗΛΕΚΑΝΙΒΑΛΟΙ της αιµατοχυσίας. Απάντηση στην Η ιστορία της οικογένειας από την ελληνική συµµετοχή στον πόλεµο Πάτρα, µε το θάνατο των τριών κοκαι στα επιθετικά σχέδια του ΝΑΤΟ, ριτσιών, που πέθαναν το ένα µετά το θα δώσει η συγκέντρωση που διορ- άλλο, σε πολύ σύντοµο χρονικό διάγανώνουν στις 7 Απρίλη, στις 7 µ.µ., στηµα και κατηγορούµενη ως υπεύστο υπουργείο Εθνικής Άµυνας, το θυνη τη µητέρα τους, κατέκλυσε τον ∆ίκτυο «Σπάρτακος» και η Επιτροπή τελευταίο καιρό τα ΜΜΕ. Με ένα απίΑλληλεγγύης Στρατευµένων, καθώς στευτο κρεσέντο «κιτρινισµού», φηκαι οργανώσεις και συλλογικότητες µών και κάθε είδους τηλεοπτικούς της Αριστεράς. Με την κοινωνία να «ντετέκτιβ» να ασελγούν πάνω στον στενάζει από την ακρίβεια, η κυβέρ- ανθρώπινο πόνο, η υπόθεση αυτή νηση επιµένει να κάνει εκδηλώσεις επικάλυψε ως είδηση, ακόµα και τη στο θωρηκτό «Αβέρωφ» για «την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ή αγορά του αιώνα» και να επιδεικνύει τη λαίλαπα των ανατιµήσεων στην τα επιπλέον Rafale στη στρατιωτι- ενέργεια και τα υπόλοιπα βασικά κή παρέλαση. Κάπως έτσι η Ελλάδα αγαθά. Φυσικά, µέσα στα θορυβώδη αναδείχθηκε σε πρωταθλήτρια στις ρεπορτάζ των ηµερών, δεν υπήρξε πολεµικές δαπάνες ανάµεσα στις καµία αναφορά για την παντελή έλχώρες του ΝΑΤΟ (3,8% του ΑΕΠ το λειψη κοινωνικών δοµών, κοινωνικών 2021), ξεπερνώντας ακόµα και τις λειτουργών και ψυχολόγων, που θα ΗΠΑ! Γιατί µπορεί να µην υπάρχουν µπορούσαν να είχαν βοηθήσει την λεφτά για νοσοκοµεία και σχολεία, οικογένεια, πριν οδηγηθεί η κατάστακοινωνικές δαπάνες, αλλά για εξο- ση στο έγκληµα. Οι θλιβερές σκηνές πλισµούς και πολεµικές προετοιµα- µαζικού λιντσαρίσµατος στην Πάτρα σίες, µοιράζονται απλόχερα… και στα δικαστήρια της Ευελπίδων, «φωνάζουν» ακόµα περισσότερο τα κενά του κοινωνικού κράτους. Για ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΣΥΡΙΖΑ Ολοκληρώθηκε η τριήµερη δια- αυτό και η ακροδεξιά, βρήκε την ευδικασία εκλογής συνέδρων για το καιρία να προπαγανδίσει τη θανατική 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευ- ποινή, ενώ διάφοροι άσχετοι τηλετική Συµµαχία (14-17/4). Την ώρα κανίβαλοι είχαν βγάλει ήδη πόρισµα, που γράφονταν αυτές οι γραµµές, πριν αποφασιστεί η προφυλάκιση δεν είχαν ανακοινωθεί τα επίσηµα της κατηγορουµένης ή συνταχθεί αποτελέσµατα. Ωστόσο, οι «Προ- µια έγκυρη ψυχιατρική γνωµάτευση. εδρικοί» υποστηρίζουν ότι επικρά- Ούτε κακές µάγισσες του Μεσαίωνα τησαν καθαρά στην επαρχία, ενώ η υπάρχουν, ούτε η αυτοδικία «θερα«Οµπρέλα» εµφανίζεται να διατηρεί πεύει» κάτι. Υπάρχουν άρρωστοι ψυτις δυνάµεις της στα µεγάλα αστικά χικά άνθρωποι και έτσι πρέπει κέντρα (κυρίως Α Αθήνας και Α Πει- να αντιµετωπιστούν.
6
πολιτικη
6 απριλη 2022
Η ρωσική εισβολή στην η επόμενη ημέρα και η Του Αντώνη Νταβανέλου
Σ
την 6η εβδομάδα του πολέμου στην Ουκρανία, 45 περίπου ημέρες μετά την 22α Φεβρουαρίου με το διάγγελμα του Πούτιν και τη ρωσική εισβολή μεγάλης κλίμακας στο ουκρανικό έδαφος, είμαστε τώρα σε μια φοβερή γκρίζα ζώνη, όπου τίποτα δεν είναι ακόμα σαφές για την πραγματική κατάληξη του πολέμου. Και αυτό αφορά τόσο τις εξελίξεις στο πεδίο των μαχών, όσο και τις διπλωματικές διερευνήσεις διεξόδου, αλλά και τις μεγάλες αλλαγές που δρομολογούνται στον κόσμο όπως τον γνωρίζαμε. Έχει πολυφορεθεί το δημοσιογραφικό κλισέ ότι «το πρώτο θύμα στον πόλεμο είναι η αλήθεια». Ισχύει, αλλά μόνο εν μέρει. Όλοι οφείλουμε να διασταυρώνουμε τις ειδήσεις με τη λογική και το πολιτικό κριτήριο, αλλά η εν γένει υπονόμευση της αξιοπιστίας των ειδήσεων είναι τμήμα της στρατηγικής της άδικης πλευράς, δηλαδή των επιτιθέμενων. Οι τάχα «υποψιασμένοι», οι άνθρωποι που καταλήγουν να μην πιστεύουν σε αυτά που βλέπουν, είναι τελικά οι πιο χειραγωγήσιμοι. Στις πρώτες ημέρες του πολέμου, ο ρωσικός στρατός έφτασε στα πρόθυρα του Κιέβου, εκατοντάδες χιλιόμετρα δυτικά του Ντονμπάς, και απέκτησε τη δυνατότητα να βομβαρδίζει το Λβιβ στα δυτικά όρια της Ουκρανίας. Ήταν μια εισβολή ταχύτητας, στηριγμένη στον «πυραυλικό» πόλεμο, δηλαδή στον κατεξοχήν πόλεμο της ανωτερότητας που αδιαφορεί για τις ζημιές σε ανθρώπινα θύματα και υποδομές, έναν πόλεμο που ολοφάνερα αποσκοπούσε στον έλεγχο ολόκληρης της Ουκρανίας, με την εγκατάσταση ενός καθεστώτος μαριονέτας. Άλλωστε αυτόν το στόχο έθετε το διάγγελμα του Πούτιν, που κήρυξε την Ουκρανία και τους Ουκρανούς/Ουκρανίδες ως «ιστορικά ανύπαρκτες έννοιες», επιλέγοντας τη βίαια επίθεση στον Λένιν και στις «ουτοπικές και ανέφικτες» ιδέες της εποχής της επανάστασης του 1917.
Η ουκρανική άμυνα
Ο στόχος αυτός έχει ήδη αποδειχθεί μη ρεαλιστικός. Η άμυνα των
Ουκρανών μέσα στις πόλεις τους, μια επιλογή που προϋποθέτει τη συγκατάθεση της πλειοψηφίας του πληθυσμού, αποδείχθηκε αποτελεσματική. Αναδείχθηκε έτσι ότι η επιμονή στην ανεξαρτησία της Ουκρανίας αποτελεί επιλογή της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού της, ακόμα και στις ανατολικές περιοχές, όπως δείχνει η σκληρή άμυνα στο Χάρκοβο. Αυτή είναι η βάση της επιβίωσης και της ανθεκτικότητας της κυβέρνησης Ζελένσκι, που μέχρι το ξέσπασμα του πολέμου ήταν μια κυβέρνηση εξαιρετικά ευάλωτη και ασταθής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση Ζελένσκι ήταν και είναι μια νεοφιλελεύθερη αστική κυβέρνηση, που έγινε παιχνίδι στα χέρια των ολιγαρχών παρότι εκλέχτηκε υποσχόμενη να περιορίσει τη διαφθορά, μια κυβέρνηση που ταυτιζόμενη με τη Δύση οδήγησε το λαό της καταπάνω σε μεγάλους κινδύνους. Το πιο μελανό σημείο στα πεπραγμένα της είναι ότι ανέχτηκε την παρουσία των ένοπλων νεοναζιστικών οργανώσεων και την ενσωμάτωσή τους στο σύστημα της ουκρανικής πολιτοφυλακής, θεωρώντας ότι μπορεί να τους ελέγξει και να τους αξιοποιήσει στις ένοπλες συγκρούσεις. Σήμερα οι νεοναζί, και μεταξύ τους κυρίως το διαβόητο τάγμα Αζόφ, παρότι δεν έχουν τη δύναμη που τους αποδίδει η ρωσική προπαγάνδα, έχουν μετατρέψει τις μερικές χιλιάδες αλήτες που οργάνωναν σε ένα συγκροτημένο σώμα πολεμιστών. Στις συνθήκες που έχει διαμορφώσει ο πόλεμος και στη πιθανότητα μιας πικρής για τους Ουκρανούς «ειρηνευτικής συμφωνίας», θα έχουν τις πιθανότητες να παίξουν έναν πολύ επικίνδυνο ρόλο. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση Ζελένσκι προς το παρόν ταυτίζει την ύπαρξή της με την άμυνα της Ουκρανίας και το μέλλον της θα κριθεί στις μεταπολεμικές πολιτικές εξελίξεις. Αυτό το κατεξοχήν πολιτικό στοιχείο, και οι συνέπειές του στο στρατιωτικό πεδίο, έφεραν τη Ρωσία του Πούτιν μπροστά σε μια κολασμένη προοπτική: Η διεκδίκηση του ελέγχου ολόκληρης της Ουκρανίας μπορούσε να υλοποιηθεί μόνο μέσω μιας μακρόχρονης στρατιωτικής κατοχής, σε μια χώρα 40 εκατομ-
μυρίων ανθρώπων, όπου ο πληθυσμός έχει ήδη χαράξει διαχωριστική γραμμή αίματος απέναντι στους εισβολείς. Πρόκειται για μια επιχείρηση πολλαπλάσιων δυσκολιών, στο πολιτικό και στο στρατιωτικό επίπεδο, σε σύγκριση με την επιχείρηση στο Αφγανιστάν, την αποτυχημένη εκστρατεία που, τότε, άνοιξε την πόρτα για τη διαλυτική κρίση της ΕΣΣΔ. Μπροστά σε αυτή τη διαπίστωση, ο ρωσικός στρατός και η διπλωματία που τον συνοδεύει, μοιάζει να αναδιπλώνονται. Παρόλο που την ώρα που μιλούν τα όπλα είναι παρακινδυνευμένο να κάνει κανείς εκτιμήσεις, φαίνεται μια «στροφή» προς την επιδίωξη ελέγχου κυρίως της ανατολικής Ουκρανίας και ενός τμήματος των ακτών στη Μαύρη Θάλασσα. Η επικοινωνιακή προπαγάνδα που λέει ότι αυτοί οι στόχοι ήταν οι πραγματικοί από την αρχή, και κατά συνέπεια ότι ο ρωσικός στρατός πολιόρκησε το Κίεβο μάλλον για πλάκα, προορίζεται κυρίως για κατανάλωση στη ρωσική κοινή γνώμη, και δεν έχει σημαντικό πολιτικό ενδιαφέρον. Ακόμα και αν αποδειχθεί ότι αυτή η «στροφή» είναι πραγματική, αυτή απέχει κατά πολύ από την πιθανότητα μιας γρήγορης, έστω οδυνηρής για τους Ουκρανούς, «ειρηνικής διευθέτησης». Στο Χάρκοβο βρίσκεται ο κύριος όγκος του ουκρανικού στρατού και αυτό σημαίνει ότι εκκρεμούν ακόμα πολλές και αιματηρές μάχες που θα συνεχίσουν να παράγουν πολιτικά αποτελέσματα στην Ουκρανία και διεθνώς. Τα πεπραγμένα των τελευταίων 45 ημέρων σημαίνουν ότι καμιά ουκρανική κυβέρνηση, ακόμα κι αν υποχρεωθεί να υποκύψει στον εκβιασμό των όπλων και να υπογράψει μια τέτοια «διευθέτηση» δεν θα έχει μακροπρόθεσμα τη δυνατότητα να την υποστηρίξει με σταθερότητα στο εσωτερικό της χώρας. Η Ουκρανία θα παραμείνει «αγκάθι» για τις διεθνείς σχέσεις για μακρά περίοδο.
Αποτελέσματα
Μια παράπλευρη συνέπεια της ρωσικής εισβολής είναι οι πολιτικές συνθήκες που δημιουργούνται στην ευρύτερη γειτονιά. Στην Πολωνία, στην Ουγγαρία, στη Ρουμανία, στις
Βαλτικές χώρες θα πολλαπλασιαστούν οι ευκαιρίες για τις εθνικιστικές δυνάμεις που στηρίζονται σε ένα γενικευμένο αντιρωσικό φόβο. Και αυτός ο παράγοντας μπορεί να αποδειχθεί βάση για μελλοντικούς κινδύνους. Πολλοί ισχυρίζονται ότι ο Πούτιν πήρε τα μεγάλα ρίσκα της εισβολής στην Ουκρανία υποχρεωτικά, «αμυνόμενος» απέναντι στην επέκταση του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία της Gazprom, των ολιγαρχών, του πυρηνικού οπλοστασίου κλπ δεν μπορεί να περιγραφεί με μαρξιστικούς όρους παρά ως ο ρωσικός ιμπεριαλισμός. Αυτός ο ιμπεριαλισμός παραμένει υποδεέστερος του κυρίαρχου ευρωατλαντικού στρατοπέδου, αλλά και της ανερχόμενης Κίνας. Με αυτή την έννοια η Ρωσία του Πούτιν εν γένει «αμύνεται», υποχρεώνεται να ελιχθεί απέναντι σε ισχυρότερες δυνάμεις. Όμως στην ειδικότερη περίπτωση της στενής γειτονιάς της, και ακόμα ειδικότερα στην περίπτωση της Ουκρανίας, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί, με δεδομένη τη στρατιωτική υπεροχή και την προστασία που παρέχει το πυρηνικό οπλοστάσιο έναντι των δυτικών, έχει τη δυνατότητα να παίρνει επιθετικές πρωτοβουλίες και να απαιτεί την τροποποίηση προς όφελός της του συσχετισμού δυνάμεων. Είναι κοινό μυστικό ότι οι Αμερικανοί δια του Μπάιντεν διαβεβαίωσαν τη Ρωσία ότι δεν υπήρχε καμιά πραγματική προοπτική επέκτασης του ΝΑΤΟ στο έδαφος της Ουκρανίας. Πήραν ως απάντηση το τελεσίγραφο του Λαβρόφ, που απαιτούσε να υποχωρήσει το ΝΑΤΟ στα όρια της προ του 1997 περιόδου. Γι’ αυτό οι Αμερικανοί ήταν οι μόνοι που επέμεναν στην πρόβλεψη ότι επίκειται πραγματικά η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αυτή η επιθετική προσπάθεια ανακατανομής ισχύος σε περιφερειακό επίπεδο, έχει ήδη φέρει αποτελέσματα αντίστροφα από τις ρωσικές προβλέψεις. Το ΝΑΤΟ συσπειρώθηκε με ταχύτητα, παρότι οι προηγούμενες πολιτικές των ΗΠΑ και της Βρετανίας οδηγούσαν σε προτεραιότητες στον Ειρηνικό απέναντι στην Κίνα. Η Γερμανία και μια σειρά άλλες χώρες ανακοινώνουν πρωτοφανή
πολιτικη
6 απριλη 2022
7
Ουκρανία, Αριστερά προγράμματα ενίσχυσης του μιλιταριστικού βραχίονά τους. Οι οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, αν γενικευτούν και παραταθούν στο χρόνο, οδηγούν τις διαδικασίες της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης σε νέα αχαρτογράφητα νερά. Σε κρίσιμους τομείς όπως η ενέργεια και τα τρόφιμα διαμορφώνονται συνθήκες πρωτοφανούς κρίσης, όπου το μάρμαρο των ανταγωνισμών θα κληθούν να πληρώσουν οι εργαζόμενοι και οι λαοί. Η Κίνα παρακολουθεί τη σύγκρουση διακριτικά, αφήνοντας ανοιχτή την προοπτική μιας στενότερης σχέσης με τη Ρωσία, που θα λειτουργεί ετεροβαρώς υπέρ της Κίνας στο οικονομικό πεδίο, αλλά υπογραμμίζοντας επίσης ότι δεν θα υποστηρίξει για πολύ την παράταση της διαταραχής στην παγκοσμιοποίηση, όπου έχει στηρίξει κυρίως την οικονομική της ανάπτυξη. Η Κίνα, για δικούς της εσωτερικούς λόγους, έχει κρατήσει σαφείς αποστάσεις απέναντι στις αποσχιστικές πολιτικές και τις απόπειρες βίαιης αλλαγής των συνόρων. Σε αυτή τη βάση, δεν έχει αναγνωρίσει την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και έχει εκδηλώσει τη διαφωνία της μπροστά στην αναγνώριση από τον Πούτιν της «ανεξαρτησίας» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Έτσι η πιθανότητα σύμπηξης ενός κινεζο-ρωσικού «μετώπου» είναι πολύ πιο σύνθετη και αμφίβολη από ότι γενικά πιστεύεται.
Στρατηγική και τακτική της Αριστεράς
Παράλληλα, τα 30 προηγούμενα χρόνια της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης έχουν αλλάξει ποιοτικά τον παλιό «Τρίτο Κόσμο». Η Ινδία, της ακροδεξιάς κυβέρνησης Μόντι, είναι πλέον μια ανερχόμενη δύναμη, με ηγεμονικές φιλοδοξίες στην υπο-ήπειρο γύρω της, έχοντας μεγάλα ανοιχτά «θέματα» τόσο με το Πακιστάν όσο και με την Κίνα. Ανάλογα, η Βραζιλία του φασίστα Μπολσονάρο δεν κρύβει τις βλέψεις για πρωτοκαθεδρία στη Λ. Αμερική, προβάλλοντας την οικονομική και στρατιωτική υπεροχή της έναντι της Αργεντινής, της Χιλής κ.ο.κ. Μέσα σε αυτήν την κινούμενη άμμο των ανταγωνισμών,
οι όποιες συμμαχίες έχουν περισσότερο από ποτέ στη σύγχρονη ιστορία τον ασταθή και αβέβαιο χαρακτήρα των «λυκοσυμμαχιών». Κάποιοι -και μέσα στην Αριστερά- υποστηρίζουν ότι αυτές οι αλλαγές στην κατεύθυνση της «πολύ-πολικότητας» του σύγχρονου κόσμου, είναι προς το συμφέρον των λαϊκών μαζών και των κινημάτων. Πρόκειται για ανόητη ιδέα. Γιατί όλοι οι πόλοι που διαμορφώνονται είναι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που υποστηρίζοντας μια στροφή προς τις περιφρουρημένες ζώνες επιρροής, υποστηρίζουν τις δικές τους δυνατότητες εκμετάλλευσης αγορών, πόρων, εργατικής δύναμης. Με αυτή την έννοια η ροπή των αλλαγών στο σύγχρονο κόσμο που φανέρωσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, δεν είναι επιστροφή στις συνθήκες του Ψυχρού Πολέμου, αλλά μια τάση επιστροφής στις συνθήκες του τέλους του 19ου αιώνα. Όταν κατέρρεε η τότε παγκοσμιοποίηση του «Ελεύθερου Εμπορίου», αναδύονταν η αποικιοκρατία και προετοιμάζονταν οι συνθήκες για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε τέτοιες συνθήκες, η «γεωπολιτική» ανάλυση και τα εξ αυτής συνεπαγόμενα κριτήρια, είναι το πιο ολισθηρό έδαφος για την Αριστερά. Η πολιτική δύναμη αναφοράς
στο εργατικό κίνημα δεν διαθέτει ούτε funds, ούτε στρατούς, ούτε κράτη, για να παρέμβει μέσα στις συγκρούσεις του πολυπολικού κόσμου. Μπορεί να διαθέτει μόνο πολιτική δύναμη που χτίζεται στη σχέση με τον εργαζόμενο κόσμο. Γι’ αυτό σε τέτοιες περιόδους η καθαρή στρατηγική και η καθαρή πολιτική της Αριστεράς έχει καθοριστική σημασία. Στα 1914 ο Λένιν και η αντιπολεμική Αριστερά δεν μπήκαν στον πειρασμό να υποστηρίξουν τους ασθενέστερους ιμπεριαλιστές (τους «πεινασμένους») για να αντιμετωπίσουν τους ισχυρότερους (τους «χορτάτους»). Απεναντίας, απαίτησαν την απόλυτη ανεξαρτησία απέναντι και στα δύο στρατόπεδα (με μια πολιτική σαν αυτή που σήμερα λοιδωρείται ως, τάχα, πολιτική «ίσων αποστάσεων»), μη διστάζοντας να φτάσουν στη διάσπαση της ιστορικής Δεύτερης Διεθνούς. Στο Τσίμερβαλντ βρέθηκαν λιγοστοί. Όμως σύντομα αποδείχθηκε ότι ήταν το μοναδικό «στρατόπεδο» ουσιαστικής αντίστασης στη φρίκη του πολέμου και της ιμπεριαλιστικής καταπίεσης. Η καθοδηγητική αρχή στην πολιτική μας οφείλει να είναι η ρήση ότι «στην ίδια μας τη χώρα είναι ο εχθρός». Εδώ είναι που έχουμε να αντιμετωπίσουμε το ΝΑΤΟ, την ΕΕ,
τις βάσεις, τους εξοπλισμούς, τη βάρβαρη λιτότητα που θα επιταχυνθεί για να χρηματοδοτηθούν τα αστικά σχέδια αντιμετώπισης των οξυμένων ανταγωνισμών. Όμως για να το κάνουμε αυτό αποτελεσματικά, οφείλουμε να έχουμε καταδικάσει με σαφήνεια τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, να έχουμε αποδείξει ότι δεν έχουμε τίποτα κοινό με τον τάχα «αντινατοϊσμό» που βομβαρδίζει το Κίεβο και την Μαριούπολη. Η ρήση του Κλαούζεβιτς ότι «ο πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής, με άλλα μέσα» διαβάζεται και ανάποδα: η πολιτική είναι η συνέχεια του πολέμου, με άλλα μέσα. Στο ιδιωτικοποιημένο λιμάνι του Πειραιά, από την κινέζικη Cosco, αλλά και στο ιδιωτικοποιημένο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, από τις εταιρίες του Ιβάν Σαββίδη, δεν υπάρχει περιθώριο παρέμβασης με τα γεωπολιτικά κριτήρια όσων πιστεύουν ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον ευρωατλαντισμό αποδεχόμενοι μια κάποια αντιιμπεριαλιστική σημασία στην παγκόσμια δράση της σημερινής Ρωσίας ή της Κίνας. Η διεθνής κατάσταση, έτσι όπως επιταχύνεται, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής/αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, αν αυτές δεν απορρίψουν κάθε «ξένη σημαία».
8
εργατικα
6 απριλη 2022
Ήρθε «φορτωμένη» οργή και παρακαταθήκες και θα επιστρέψει στους
Η Γενική Απεργία της 6ης Απρίλη Της Κατερίνας Γιαννούλια
Η
Γενική Απεργία στις 6 Απρίλη δεν είναι απλά μία αγωνιστική «στιγμή». Ήρθε «φορτωμένη» με αγώνες σε πολλούς χώρους το προηγούμενο διάστημα και θα φύγει «φουσκωμένη» με προσδοκίες για ακόμα περισσότερους, στην επόμενη φάση. Είναι η αποτύπωση της δίκαιης ταξικής αγανάκτησης που αισθάνεται ο κόσμος μας εδώ και πάρα πολύ καιρό, ζώντας τη μία κρίση πίσω από την άλλη μην μπορώντας πλέον να αντέξει τα δυσανάλογα βάρη που του φορτώνει το κεφάλαιο με τα μνημόνια, την πανδημία και τώρα, τον πόλεμο. Το σύστημα, οι καπιταλιστές και οι κυβερνήσεις τους έχουν μετατρέψει τις τεράστιες κρίσεις της τελευταίας 12ετίας σε ευκαιρίες για δικά τους κέρδη, με εξόντωση των λαών. Η συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην Ουκρανία επιχειρείται να αξιοποιηθεί ακόμα περισσότερο για να εμπεδώσει η εργατική τάξη ότι «τίποτα δεν αποκλείεται» για τη δική της τη ζωή, δεν είναι δεδομένο ούτε το ρεύμα, ούτε τα καύσιμα, ούτε οι πιο στοιχειώδεις δομές κοινωνικής φροντίδας, ούτε η ίδια
της η ζωή. Η απεργία της 6ης Απρίλη ήταν «ώριμη», εδώ και καιρό, αλλά καθόλου δεδομένη, με τους συσχετισμούς και τις συνδικαλιστές ηγεσίες που υπάρχουν στις μεγαλύτερες συνομοσπονδίες και ομοσπονδίες της χώρας. Σε μία σειρά από εργατικούς χώρους, το τελευταίο διάστημα, ξεσπούν μεγάλοι ή επίμονοι αγώνες, που δεν είναι συντεχνιακοί, αλλά αποτελούν αντιδράσεις και αντιστάσεις στην εξειδικευμένη επίθεση του ακραίου νεοφιλελευθερισμού σε κάθε κλάδο ή χώρο. Μας είναι εύκολο να θυμηθούμε την Cosco, την e-Food, τους ντελιβεράδες της Θεσσαλονίκης, τη ΛΑΡΚΟ, τους εκπαιδευτικούς ενάντια στην «αξιολόγηση» και τις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες, τους υγειονομικούς, τις/τους εργαζόμενες/ους στον ΕΦΚΑ μέσα στα Χριστούγεννα, αλλάκαι σε δήμους για τις σχέσεις και τις συνθήκες εργασίας, ακόμα και τους μικρομεσαίους αγρότες. Οι αγώνες αυτοί μπορούσαν και έπρεπε να συνενωθούν σε μία γενική απεργιακή κινητοποίηση, ωστόσο η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, με τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό, ανέβαλε επί μακρόν την προκήρυξή της, έχοντας συνείδηση των συνεπειών που θα δημιουργούνταν. Όμως, η κοινωνική κατακραυγή,
που, ευλόγως, δεν αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις για ψήφο στα κυρίαρχα συστημικά κόμματα, είναι παρούσα και βοά τόσο, που ούτε η υποχωρητική ηγεσία της ΑΔΕΔΥ, ούτε η ξεφτιλισμένη περίπτωση του Παναγόπουλου της ΓΣΕΕ, δεν άντεξαν να την αγνοήσουν περαιτέρω. Τα αιτήματα της απεργίας μοιάζουν
γδαία τη μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία. Αιτήματα ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο που διεξάγεται στην Ουκρανία και ήδη εμπλέκεται ενεργά το ελληνικό κράτος, προκαλώντας θύματα στην ίδια την Ουκρανία που υποτίθεται ότι υπερασπίζεται, στη ρωσική εργατική τάξη, στην Ελληνική εργατική τάξη. Αιτήματα για την υπεράσπιση της
Η σύγκρουση θα είναι διαρκής και σφοδρή και, μετά τη μεγάλη εμφάνιση στους απεργιακούς δρόμους της 6ης Απρίλη, θα επιστρέψει σε κάθε χώρο και κάθε κλάδο δουλειάς και θα συντηρείται από τις βάρβαρες αντεργατικές επιθέσεις από την πλευρά του συστήματος, αλλά και από τις εργατικές αντιστάσεις, αντιδράσεις και διεκδικήσεις. και είναι αυτονόητα για την καθεμία και τον καθένα μας που ανήκουμε στην εργατική τάξη. Αιτήματα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας και της άκρατης κερδοσκοπίας, που η κυβέρνηση τις θεωρεί φυσικά κι «ανεξέλεγκτα» φαινόμενα, τις τροφοδοτεί πολιτικά και νομικά, τις επιδοτεί οικονομικά, ενισχύοντας τους «φίλους» της και φτωχοποιώντας ρα-
Δημόσιας Υγείας, η οποία, εν μέσω πανδημίας, διαλύει η κυβέρνηση (αξιοποιώντας και το προηγούμενο νομοθετικό και πολιτικό έργο του ΣΥΡΙΖΑ) για να την παραδώσει στους κλινικάρχες του άγριου και ανάλγητου ιδιωτικού τομέα, οδηγώντας μας ολοταχώς πολύ πριν από τη δημιουργία του ΕΣΥ και του Γεννηματά. Αιτήματα για την υπεράσπιση της
Οι ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ σε γραμμή «ό,τι του φανεί του Λωλοστεφανή» για το νόμο Χατζηδάκη
Ο
νόμος Χατζηδάκη ψηφίστηκε εν τω μέσω απεργιών χιλιάδων εργαζομένων τον Ιούνιο του 2021 και αποτελεί προκλητική υποστήριξη των μεγαλοεργοδοτών, για να εξασφαλίσει τα κέρδη τους εξοντώνοντας κυριολεκτικά τους εργαζόμενους (και ακόμα χειρότερα τις γυναίκες εργαζόμενες) και, απαγορεύοντας στην ουσία τις απεργιακές κινητοποιήσεις. Ταυτόχρονα πραγματοποιεί ωμή παρέμβαση στα σωματεία και διαστρέβλωση των διαδικασιών και ψηφοφοριών τους, με την υποχρέωση της ηλεκτρονικής «συμμετοχής» των μελών. Το σύνολο των συνδικαλιστικών παρατάξεων (πλην ΔΑΚΕ) διακήρυσαν την εναντίωση στην εφαρμογή του νόμου Χατζηδάκη, με ακύρωσή του, με στόχο «να μείνει στα χαρτιά», με την ανατροπή του, με τη μη εφαρμογή του, τέλος πάντων. Έχουν περάσει πάρα πολλά κρίσιμα ημερολογιακά σημεία, με σημα-
ντικότερο αυτό της 1/1/2022, οπότε ξεκινούσε και η υποχρέωση εγγραφής των Σωματείων στο ΓΕΜΗΣΟΕ, αλλά και η υποχρέωση αλλαγής των καταστατικών για να περιλαμβάνουν και τις ηλεκτρονικές «συμμετοχές» σε συνελεύσεις και εκλογικές αρχαιρεσίες. Όλο αυτό το διάστημα, η δική μας συνδικαλιστική αριστερά και οι ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ επιμείναμε στη σαφή διατύπωση κατεύθυνσης από την ΑΔΕΔΥ προς τις ομοσπονδίες και σωματεία-μέλη της, ότι δεν θα δεχτεί στο συνέδριό της, αντιπροσώπους εκλεγμένους-ες από ηλεκτρονικές διαδικασίες ή και υβριδικά/μικτά συστήματα. Η κωλυσιεργία της πρώην ΠΑΣΚ (νυν ΔΗΣΥΠ) είναι υπαρκτή, αλλά και εξηγήσιμη, δηλαδή συμβατή με τη συμβιβαστική προς το σύστημα στάση της τα πάρα πολλά τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της μνημονιακής και της πανδημικής περιόδου. Η στάση της λογοδοτεί στη γενικότερη
προτίμηση των διαδρόμων της εξουσίας, από τους δρόμους του αγώνα των εργαζομένων. Δεν περιμέναμε κάτι καλύτερο. Η θέση και η ρητορική του ΠΑΜΕ είναι στη σωστή κατεύθυνση. Αν μετατρεπόταν σε εφαρμοσμένη πρακτική θα είχαμε μεγάλα περιθώρια πραγματικής ανατροπής του νόμου. Ωστόσο, παρόλο που σε σωματεία και ομοσπονδίες που έχει το ίδιο το ΠΑΜΕ την πλειοψηφία, η επιλογή είναι να μην εφαρμόζεται ο νόμος Χατζηδάκη, τα υπόλοιπα, πολλά σωματεία, ομοσπονδίες και η ίδια η ΑΔΕΔΥ έχουν αφεθεί μετέωρα. Δόθηκε ένα ανεξήγητα μεγάλο χρονικό περιθώριο στην πρώην ΠΑΣΚ, να μένει σε γενικές κι αόριστες καταδίκες του νόμου, την ώρα που όλα τα σωματεία βρίσκονταν σε εκλογικές διαδικασίες, καθώς είχαν «κολλήσει» λόγω της πανδημίας και τώρα φτάνουμε στην εποχή των συνεδρίων μεγάλων ομοσπονδιών και παράγονται «τετελεσμένα», δηλαδή έχουν ήδη
εκλεγεί σύνεδροι από ηλεκτρονικές αρχαιρεσίες. Έτσι, ούτε οι συνδικαλιστικές δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ πιέστηκαν να πάρουν θέση για την εφαρμογή ή μη του νόμου και είναι προφανές ότι το συνέδριο της ΑΔΕΔΥ θα διεξαχθεί με διαστρεβλωμένους συσχετισμούς, αφού όλες και όλοι ξέρουμε ότι ηλεκτρονικά ψηφίζει και ο κόσμος που δεν ενδιαφέρεται στην πραγματικότητα για την συλλογική τύχη των σωματείων, χωρίς πραγματική συζήτηση και επιχειρήματα και με άλλα πιο ατομικά κριτήρια. Από εδώ και πέρα, σε κάθε περίπτωση, θα κινηθούμε αγωνιστικά, ενωτικά και με κριτήριο τα συμφέροντα του κόσμου της δουλειάς, για να ανατρέψουμε και να αποτρέψουμε τις εφαρμοζόμενες αντεργατικές πολιτικές, στην πιο δύσκολη κατάσταση, που σίγουρα δημιουργεί ο νόμος Χατζηδάκη. Μέσα από τις υπόλοιπες νίκες θα έχουμε στα υπόψιν να τον καταργήσουμε όσο γρηγορότερα γίνεται.
εργατικα
6 απριλη 2022
9
αγώνες κάθε χώρου
είναι ένας σημαντικός σταθμός αξιοπρεπούς, και με δικαιώματα, εργασίας, για Συλλογικές Συμβάσεις υπέρ των εργαζομένων και όχι των εργοδοτών. Για μόνιμη και σταθερή δουλειά και όχι για ζωή-λάστιχο, που στρέφεται εναντίον των πιο ευάλωτων τμημάτων των εργαζομένων, εναντίον των γυναικών ιδιαίτερα. Αιτήματα για την ελευθερία και την αποτελεσματικότητα της συνδικαλιστικής οργάνωσης της εργατικής τάξης, χωρίς την παρέμβαση του κράτους και των εργοδοτών όπως επιχειρείται μέσα από το νόμο Χατζηδάκη, χωρίς τη διαστρέβλωση των ηλεκτρονικών διαδικασιών και ψηφοφοριών, χωρίς τα νομικά και ανυπέρβλητα εμπόδια της ποινικοποίησης των απεργιακών δράσεων.
Αιτήματα ενάντια στις άμεσες και έμμεσες ιδιωτικοποιήσεις (ΣΔΙΤ, παραχωρήσεις, άμεσες αναθέσεις κλπ) ακόμα και βασικών αγαθών, όπως το ρεύμα και το νερό, όπως οι ελεύθεροι χώροι και το περιβάλλον. Αιτήματα για προσλήψεις και ενίσχυση του Δημοσίου, για να διευκολύνεται η ζωή των εργαζομένων με παροχή καλής ποιότητας και δωρεάν κοινωνικών υπηρεσιών. Αιτήματα για τη φορολόγηση των κερδών των πλουσίων και ελάφρυνση των φόρων που τσακίζουν τα λαϊκά και ήδη ρημαγμένα λαϊκά εισοδήματα. Αιτήματα για αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις, για αξιοπρεπή επιδόματα ανεργίας χωρίς ποινές και εξαναγκασμούς για δουλειά στον κάθε τυχοδιώκτη εργοδότη. Τα αιτήματα της απεργίας μοιάζουν και είναι αδιανόητα για την αστική τάξη, τα κόμματα εξουσίας και όλες τις δυνάμεις που στηρίζουν το σύστημα. Γιατί τα κέρδη τους για να εξασφαλίζονται απαιτούν όλο και περισσότερο ιδρώτα, όλο και περισσότερο αίμα των εργαζομένων σε όλο τον πλανήτη. Για αυτό και η σύγκρουση θα είναι διαρκής και σφοδρή και, μετά τη μεγάλη εμφάνιση στους απεργιακούς δρόμους της 6ης Απρίλη, θα επιστρέψει σε κάθε χώρο και κάθε κλάδο δουλειάς και θα συντηρείται από τις βάρβαρες
αντεργατικές επιθέσεις από την πλευρά του συστήματος, αλλά και από τις εργατικές αντιστάσεις, αντιδράσεις και διεκδικήσεις. Από την πλευρά μας κάνουμε και θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, ώστε οι συγκρούσεις με το κεφάλαιο και την κυβέρνηση να γίνουν με τη μεγαλύτερη ενδοταξική ενότητα και αποτελεσματικότητα, για να προάγουν την ταξική συσπείρωση χωρίς να αποπροσανατολίζονται και να «μπερδεύονται» τα συμφέροντα των «από πάνω» με των «από κάτω» για να μην είναι συμβολικοί, για να υπάρξουν νίκες και κατακτήσεις, για να αποτελούν σκαλοπάτι για τους επόμενους σταθμούς. Σε αυτή τη Γενική Απεργία επιλέξαμε τη συμμετοχή μας στη συγκέντρωση στα Προπύλαια μαζί με δεκάδες σωματεία, παρατάξεις, συλλόγους και χιλιάδες εργαζόμενους και αγωνιστές-στριες, για να βρισκόμαστε ανάμεσα στις απεργιακές συγκεντρώσεις και να αποτελούμε κομμάτι τους, σε επαφή με τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους που επέλεξαν να βρεθούν στο Σύνταγμα ή την Κλαυθμώνος. Αποφασίσαμε με βάση την άποψη ότι δεν νομιμοποιούμε τη στάση των ΓΣΕΕ-ΕΚΑ- ΑΔΕΔΥ, δια της συμμετοχής μας στη συγκέντρωση της πλ. Κλαυθμώνος, οι οποίες, αφενός δια της αφωνίας και της διολισθήσεως έχουν αφήσει να
υλοποιείται ο νόμος Χατζηδάκη από σωματεία και ομοσπονδίες των οποίων οι ηγεσίες θέλουν να τον εφαρμόσουν, αφετέρου, η στάση τους στον πόλεμο της Ουκρανίας αφήνει εκτεθειμένη την εργατική τάξη στην Ελλάδα και συντάσσεται στην ουσία με την εμπλοκή της Ελληνικής πολεμικής μηχανής στο ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Επιλέξαμε να μη βρεθούμε στο Σύνταγμα, στη συγκέντρωση του ΠΑΜΕ, καθώς, παρά τα ελπιδοφόρα «ανοίγματα» του προηγούμενου Σεπτέμβρη με το τότε ΣΠΟΡΤΙΓΚ, δεν ακολουθήθηκε μία μετωπική τακτική για τα μεγάλα ζητήματα που είχαμε και έχουμε να αντιμετωπίσουμε ως εργατικό κίνημα και κυρίως για το νόμο Χατζηδάκη. Μία μετωπική τακτική που θα μπορούσε να συσπειρώσει μεγάλες εργατικές δυνάμεις ικανές να ανατρέψουν το νόμο Χατζηδάκη και κάθε επιθετική αντεργατική πολιτική και να αλλάξουν την υλική πραγματικότητα εκατομμυρίων εργαζομένων, αλλά αντί για αυτή υλοποιήθηκε μία μετριοπαθής και αυτοπεριοριζόμενη πολιτική. Ωστόσο, θα συνεχίσουμε τις «επιθέσεις» ταξικής ενότητας και συνεργασιών, με στόχο την αντεπίθεση και την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού, τόσο σε κάθε χώρο δουλειάς, όσο και σε ευρύτερο συνδικαλιστικό περιβάλλον. Με τη νίκη!
Πρωτοβουλία για μια ανεξάρτητη αγωνιστική εργατική συνδικαλιστική συλλογικότητα Η Πρωτοβουλία για μια ανεξάρτητη αγωνιστική εργατική συνδικαλιστική συλλογικότητα έκανε την πρώτη της δημόσια εμφάνιση με το κάλεσμα στη γενική απεργία της 6ης Απρίλη. Ο ίδιος ο μεσότιτλος πού χρησιμοποιείται σε αυτό το κείμενο, «ΤΑΞΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ – ΟΡΓΑΝΩΣΗ - ΑΓΩΝΑΣ ΝΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΣΟΥΜΕ», αποκαλύπτει τη βασική ιδέα για τη δημιουργία της. Αποτελεί ομολογημένη ανάγκη των καιρών, ενάντια στον κατακερματισμό και την πολυδιάσπαση, που όλες οι αριστερές και ταξικές δυνάμεις του συνδικαλιστικού κινήματος ξορκίζουμε εδώ και πολλά χρόνια αλλά παραμέναμε καθηλωμένες-οι στην ίδια κατάσταση χωρίς τολμηρά βήματα για να την ξεπεράσουμε. Η ελπιδοφόρα αυτή προσπάθεια συμπεριλαμβάνει οργανωμένα συνδικαλιστικά σχήματα, ανένταχτο κόσμο, πολιτικές δυνάμεις που δεν είχαν κεντρική συνδικαλιστική αναφορά, νέες και νέους
συνδικαλίστριες/συνδικαλιστές από τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, με ενεργή και δυναμική συμμετοχή σε δύσκολα πρωτοβάθμια σωματεία, αλλά και σε ομοσπονδίες και σε ανώτερα συνδικαλιστικά όργανα. Ο στόχος δεν είναι η πρόσθεση δυνάμεων, αλλά ο πολλαπλασιασμός της οργανωμένης παρέμβασης στο εργατικό κίνημα, η συσπείρωση δυνάμεων, με τρόπο που να ανατρέπονται οι συσχετισμοί και να διευκολύνεται η όσο μαζικότερη έκφραση των ταξικών δυνάμεων για να ξεφύγουμε από τους συμβολικούς, και για αυτό, περιορισμένους αγώνες και να δημιουργήσουμε συνθήκες νίκης και κατακτήσεων για την πραγματική ζωή των ανθρώπων μας. Για την ανασυγκρότηση του κινήματος. Έχει έρθει η ώρα να εμποδιστεί η κυριαρχία της δεξιάς στα σωματεία και το συνδικαλιστικό κίνημα, μία κυριαρχία «αφύσικη», αφού η εργατική τάξη δεν είναι ο κόσμος που η δεξιά φιλοδοξεί να
εκφράσει και να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της. Αλλά και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, ο εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός, επίσης έχουν μεγαλύτερη αντιπροσώπευση από αυτήν που τους αντιστοιχεί, λόγω της άσκοπης πολυδιάσπασης της αριστεράς. Οι συνδικαλιστικές και εργατικές ανατροπές που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια, με πιο ενδεικτικό και σημαντικό παράδειγμα το νόμο Χατζηδάκη, έχουν «πατήσει» πάνω σε αυτήν την πραγματικότητα και επιχειρούν να καθιερωθούν ως τετελεσμένες και δεδομένες. Επομένως, η πρωτοβουλία για μία νέα εργατική συλλογικότητα δεν μπορεί παρά να είναι ένα πολύ καλό νέο για τις ριζοσπαστικές δυνάμεις στο εργατικό και συνδικαλιστικό κίνημα. Τα πρώτα της κείμενα είναι προϊόντα μεγάλης και έντονης συλλογικής δουλειάς, επιχειρώντας ώσμωση ανάμεσα σε χώρους που δεν είχαν μάθει σε κοινές διαδικασίες, ούτε ακόμα και σε κοινή ορο-
λογία. Με προσπάθεια συζήτησης χρόνων, μπορούμε να πούμε ότι φτάσαμε σε ένα κομβικό σημείο για συνύπαρξη, συναντίληψη και κοινή παρέμβαση στις πολύ μεγάλες και κρίσιμες απαιτήσεις του εργατικού κινήματος. Για μία νέα εργατική/συνδικαλιστική κίνηση με ανοιχτή, δημοκρατική και πανελλαδική συγκρότηση, με ανεξαρτησία από την εργοδοσία και τις πιέσεις της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, με το βλέμμα στη συμμετοχή των νέων ανθρώπων και την εμπειρία των παλιότερων που…άντεξαν πολλές κρίσεις, με τη φροντίδα στα πρωτοβάθμια σωματεία και την αξιοποίηση των δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων οργάνων υπέρ του εργατικού κινήματος κι όχι της «αναπαραγωγής» μεγαλοστελεχών. Το επόμενο διάστημα η απεύθυνση θα είναι μαζικότερη και τα βήματα θα χρειαστούν τη συμμετοχή όσο περισσότερων γίνεται. Μείνετε συντονισμένες-οι στη δική μας… συχνότητα για τα επόμενα νέα!
10
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
Επιµέλεια Θοδωρής Πατσατζής
εργατικ ύς χώρ υς 1 Mάη 2022: Ταξική, Διεθνιστική, Αντιπολεµική Πρωτοµαγιά!
Τ
ο µήνυµα της γενικής απεργίας στις 6 Απρίλη είναι µαζικό και σαφές: Η εργατική τάξη απαιτεί να σταµατήσει η λιτότητα. Απαιτεί να δοθούν αυξήσεις στους µισθούς και τις συντάξεις. Απαιτεί να σταµατήσουν οι πλάτες της κυβέρνησης στους κερδοσκόπους και να ενισχυθεί το κοινωνικό κράτος, η υγεία, η παιδεία. Απαιτεί να σταµατήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις και να ενισχυθεί το δηµόσιο, τα νοσοκοµεία, τα σχολεία, οι δήµοι, µε προσλήψεις µόνιµου προσωπικού. Απαιτεί τα λεφτά που µοιράζονται απλόχερα στους επιχειρηµατίες και σε εξοπλιστικά προγράµµατα να δοθούν για τις ανάγκες του λαού. Απαιτεί να µην συµµετέχει µε οποιονδήποτε τρόπο η Ελλάδα στον ιµπεριαλιστικό πόλεµο στην Ουκρανία. Απαιτεί να κλείσουν οι Νατοϊκές βάσεις στη χώρα και να υπάρξει αλληλεγγύη, άσυλο και δικαιώµατα σε όλους τους πρόσφυγες. Απαιτεί να γίνει σεβαστή η κυρίαρχη απαίτηση για την οποία οι
εργάτες έδωσαν το αίµα τους στο Σικάγο 136 χρόνια πριν, την 1η Μάη του 1886, το 8ωρο. Η φετινή πρωτοµαγιά -είτε αλλάξει είτε όχι µέρα αγωνιστικού εορτασµού (λόγω του ότι είναι την Κυριακή του Θωµά)- χρειάζεται
να γίνει ένα ορόσηµο συνέχισης αυτού του αγώνα που δόθηκε στις 6 Απρίλη µε τη Γενική Απεργία. Από την επόµενη µέρα της γενικής απεργίας, µε κυρίαρχο ρόλο των δυνάµεων της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, στα σωµατεία, σε κάθε χώρο δουλειάς, στις γειτονιές, στις σχολές και τα σχολεία πρέπει να υπάρξει κάλεσµα συνέχισης του αγώνα. Με ακόµη καλύτερα αντανακλαστικά από όσο υπήρξαν για τις 6 Απρίλη, χρειάζεται να οργανώσουµε τη συµµετοχή στη διαδήλωση της Πρωτοµαγιάς. Με συσκέψεις, µε µαζικές εξορµήσεις και περιοδείες, µε Γενικές Συνελεύσεις, αξιοποιώντας όπου υπήρξαν απεργιακές επιτροπές ώστε την 1η Μάη να ξαναενωθούν στο δρόµο όλοι οι χείµαρροι αντίστασης στην πολιτική της κυβέρνησης. Να ξανανιώσει η κυβέρνηση το πόσο εύθραυστή είναι η βάρβαρη αυτή πολιτική όταν αντιµετωπίζει µαζικούς, ενωτικούς αγώνες.
Συλλογική Σύµβαση µε µειώσεις µισθών προτείνουν οι τραπεζίτες!
Η
Συλλογική Σύµβαση Εργασίας (ΣΣΕ) που προτείνουν οι τραπεζίτες, όπως παρουσιάστηκε από τον πρόεδρο της Οµοσπονδίας Τραπεζοϋπαλληλικών Οργανώσεων Ελλάδας (ΟΤΟΕ) στο Γενικό Συµβούλιο της Οµοσπονδίας, είναι µια ΣΣΕ συµφοράς για τους εργαζόµενους. Οι τραπεζίτες προτείνουν τριετή ΣΣΕ µε ισχύ από 1 Γενάρη του 2022 ως και τις 31 ∆εκέµβρη του 2024. Το βασικό «τυράκι» που ρίχνουν οι τραπεζίτες -µε την ανοχή των παρατάξεων ΠΑΣΚΕ και ∆ΑΚΕ που έχουν ήδη δηλώσει ότι συµφωνούν µε την προτεινόµενη ΣΣΕ- είναι η µεσοσταθµική υποτιθέµενη αύξηση των µισθών σε ποσοστό 5,5% στο τέλος της τριετίας µε καταβολές: 2% την 1η Οκτωβρίου του 2022 + 1% τον ∆εκέµβριο του 2023 +2,5% τον ∆εκέµβριο του
2024. Στην πραγµατικότητα, αν η σύµβαση αυτή υπογραφτεί, θα φέρει τραγικές µειώσεις στο µισθό των τραπεζοϋπαλλήλων, αν συνυπολογίσουµε τις απώλειες που έχουν υποστεί την προηγούµενη δεκαετία των µνηµονίων και της σκληρής λιτότητας αλλά και τις αυξήσεις στις τιµές της ενέργειας και των καυσίµων καθώς και σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης. Η δεύτερη υποτιθέµενα προστατευτική για τους εργαζόµενους πρόταση είναι η ρήτρα προστασίας της απασχόλησης. Και εδώ γίνεται προσπάθεια να παγιδευτούν οι εργαζόµενοι σε µια συµφωνία που δεν εξασφαλίζει τίποτα. Σύµφωνα µε την πρόταση, «τα µέρη επιβεβαιώνουν τη βούλησή τους να προστατεύσουν την απασχόληση στον κλάδο και να λαµβάνουν εύλογα κατά τις περιστάσεις µέτρα,
προκειµένου να αποτρέπονται οι απολύσεις για οικονοµοτεχνικούς λόγους». Η επιβεβαίωση της βούλησης έρχεται γενικά και αόριστα και πώς άραγε να εµπιστευτείς τη µεριά των εργοδοτών όταν σε αυτό το σπορ δεν έχουν καθόλου πρότερο έντιµο βίο. Με τη δικαιολογία των µνηµονίων και της ανακεφαλαιοποίησης απολύθηκαν άµεσα ή έµµεσα (εθελούσια έξοδος) πάνω από 10.000 τραπεζοϋπάλληλοι την τελευταία 10ετία. Η ΣΣΕ που προτείνεται χρειάζεται να απορριφθεί από τους τραπεζοϋπαλλήλους και να διεκδικηθεί µία ΣΣΕ που να δίνει πραγµατικές αυξήσεις στους µισθούς και θα απαγορεύει ρητά τις απολύσεις. Ο µόνος τρόπος για να υπάρξουν τέτοιες διεκδικήσεις είναι η οργάνωση απεργιακών και κάθε άλλης µορφής κινητοποιήσεων.
10 ευρώ κοστολογούν το κεφάλι των διανοµέων
Μ
ια άκρως απαράδεκτη απόφαση πήρε την ∆ευτέρα 28 Μάρτη το υπουργείο Εργασίας για τους εργαζόµενους διανοµείς µε εξαρτηµένη εργασία (freelancer) στις ηλεκτρονικές πλατφόρµες. Μια απόφαση που χορηγεί 10 ευρώ το µήνα για την ασφάλεια των «freelancer» και αποδεικνύει για µια ακόµη φορά πόσο καίρια ήταν η κινητοποίηση των διανοµέων της e-food, που έβλεπαν τα χειρότερα να έρχονται και προχώρησαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις διεκδικώντας να παραµείνουν στη δουλειά ως εργαζόµενοι και όχι ως «συνεργάτες». Σύµφωνα λοιπόν µε την απόφαση της κυβέρνησης, οι «freelancer» ως «Συνεργάτες» όπως τους ορίζει ο νόµος Χατζηδάκη, διαχωρίζονται από τους υπόλοιπους εργαζόµενους και από τα βασικά αιτήµατα που έχουν καταθέσει τα σωµατεία µε δεκάδες κινητοποιήσεις όλο το προηγούµενο διάστηµα σχετικά µε την χορήγηση των µέτρων προστασίας και ασφάλειας. Για παράδειγµα: Μέσα Ατοµικής Προστασίας µε σύγχρονες προδιαγραφές (κράνος, πανωφόρι, κατωφόρι, µπότες κ.λπ.), εταιρικά οχήµατα µε προδιαγραφές καταλληλότητας µεταφοράς προϊόντων, αποστάσεις παραλαβής παράδοσης και συνθήκες πλοήγησης, µέτρα για την κατάργηση της αξιολόγησης και εντατικοποίηση της εργασίας µε την πληρωµή µε το κοµµάτι, που αποτελούν παράγοντες για την αύξηση το εργατικών και θανατηφόρων ατυχηµάτων όλα αυτά τα χρόνια. Επίσης η χορήγηση για την αποζηµίωση 15% του οχήµατος των διανοµέων που ισχύει από τον ν. 4611/19 όπως και στον ν. 4808/21, συνεχίζει στην ουσία να απαλλάσσει τις εταιρείες από το σύνολο του κόστους των οχηµάτων και την υποχρέωσή τους να παρέχουν εταιρικά οχήµατα µε προδιαγραφές ασφάλειας των οδηγών. Μάλιστα η χορήγησή του µε βάση τον κατώτατο µισθό σε καµία περίπτωση δε φτάνει ούτε για τη βασική συντήρηση, ιδιαίτερα σε συνθήκες µεγάλης ακρίβειας, υπολογίζοντας ότι οι διανοµείς µε εξαρτηµένη εργασία παροχής υπηρεσιών είναι υποχρεωµένοι να πληρώνουν και τα έξοδα καυσίµων.
εργατικα
6 απριλη 2022
11
Εκλογές στο Πανεπιστήμιο Αθήνας
Να ξαναζωντανέψει το σωματείο εργαζομένων
Ε
κλογές για την ανάδειξη νέου Δ.Σ. και εκπροσώπων στην ομοσπονδία τους πραγματοποιεί στις 7 Απρίλη ο Σύλλογος Διοικητικού Προσωπικού του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι εκλογές πραγματοποιούνται για πρώτη φορά από το 2018 λόγω της παράτασης που είχε πάρει η θητεία του Δ.Σ. εξαιτίας της πανδημίας και είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία να αναστραφεί η πορεία απαξίωσης του Συλλόγου. Μια πρώτης τάξης ευκαιρία ο Σύλλογος να ξαναποκτήσει σχέσεις με τη βάση του. Με όλους τους εργαζόμενους στο Πανεπιστήμιο. Αυτά τα 4 χρόνια η σημερινή διοίκηση του Συλλόγου πέτυχε να καταστήσει ανύπαρκτο ένα σωματείο που έχει δώσει τεράστιες μάχες τα προηγούμενα χρόνια με αποκορύφωμα την απεργία 3,5 μηνών το 2013. Η συνεργασία στο προεδρείο του Συλλόγου της Ενωτικής Αριστερής Παρέμβασης (ΕΑΠ) και της Ανεξάρτητης Πανεπιστημιακής Έκφρασης (ΑΠΕ) μετέτρεψαν ένα σύλλογο που επί της ουσίας καλύπτει πάνω από 4.000 εργαζόμενους στο ΕΚΠΑ σε ένα ακίνδυνο για τη Διοίκηση του πανεπιστημίου σώμα. Απέδειξαν έτσι ότι οι συνδικαλιστικές δυνάμεις που πρόσκεινται στον ΣΥΡΙΖΑ και στην ΠΑΣΚΕ δεν έχουν σκοπό να προσφέρουν καμιά υπη-
ρεσία στο συνδικαλιστικό κίνημα, στις μάχες που χρειάζονται να οργανωθούν για να ανατραπεί η πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση. Ενώ η κυβέρνηση έχει διαλύσει την Υγεία και την Παιδεία, ιδιωτικοποιεί τα πάντα και προσπαθεί να καταργήσει το συνδικαλισμό και τα Σωματεία το σωματείο με το ζόρι έβγαλε όλο αυτό το διάστημα κάποιες ανακοινώσεις και αυτό μετά από συντονισμένες πιέσεις των 2 παρατάξεων της Αριστεράς που μειοψήφησαν στις προηγούμενες εκλογές. Της ΔΑΣ (ΚΚΕ) και της Πρωτοβουλίας Εργαζομένων Πανεπιστημίου Αθήνας (ΠΕΠΑ) στην οποία συμμετέχουν ανένταχτοι αγωνιστές και αγωνίστριες και μέλη συλλογικοτήτων της ριζοσπαστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς.
Τα προβλήματα στο Πανεπιστήμιο
Στο πανεπιστήμιο Αθήνας όπως και σε όλα τα πανεπιστήμια τα προβλήματα των εργαζομένων είναι κοινά με αυτά των φοιτητών. Η προσπάθεια να μην μπει η αστυνομία στους χώρους που ήδη η κυβέρνηση της έχει ανοίξει την πόρτα και να μην συλλαμβάνονται φοιτητές-τριες λόγω της δράσης τους είναι μια μάχη που θα ενταθεί το επόμενο διάστημα. Εργαζόμενοι του Πανεπιστημίου
καθοριστικοί για την κάλυψη των αναγκών που υπάρχουν μπήκαν σε καθεστώς αναστολής εργασίας επειδή επέλεξαν να μην εμβολιαστούν. Την ίδια ώρα οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα αντί να μονιμοποιηθούν, εξακολουθούν να δουλεύουν με μισθούς πείνας και συμβάσεις προς χάριν της ανακύκλωσης της ανεργίας, ενώ σε αρκετούς χώρους του πανεπιστημίου και εξωτερικούς και εσωτερικούς ήδη έχουν αναλάβει την καθαριότητα εργολάβοι. Η σημερινή πλειοψηφία του Δ.Σ. δεν έχει πάρει καμιά πρωτοβουλία απέναντι στην κερκόπορτα των ιδιωτικοποιήσεων που αποτελεί η παρουσία εργολάβων καθαριότητας στο ΕΚΠΑ και βαφτίζει τις απολύσεις των συμβασιούχων οκτάμηνων ή διετών συμβάσεων ως αναγκαίο κακό λόγω της λήξης της σύμβασης που έχουν υπογράψει. Με αυτό το πρόβλημα να παίρνει διάσταση λόγω της πανδημίας καθώς η καθαριότητα και η απολύμανση όλων των χώρων του πανεπιστημίου (αιθουσών διδασκαλίας και αμφιθεάτρων, τουαλετών και κοινόχρηστων χώρων, γραφείων και εργαστηρίων) έπρεπε και πρέπει να είναι συνεχής, η απερχόμενη πλειοψηφία δεν έκανε ούτε μία Γενική Συνέλευση με εξαίρεση την εκλογοαπολογιστική της Πέμπτης 31/3 όπου ο διοικητικός απολογισμός της κατα-
ψηφίστηκε. Κάτι που μάλλον δεν κόστισε πολύ στην απερχόμενη διοίκηση καθώς αυτά τα 4 χρόνια προτίμησε να στήσει, με την ανοχή και την συναίνεση της διοίκησης, ένα μηχανισμό συνεννόησης μεταξύ τους όπου η συλλογική αντιμετώπιση των προβλημάτων έδωσε τη θέση της στις ατομικές συζητήσεις για την επίλυση όποιου θέματος προέκυπτε. Μηχανισμό με στόχο την εργασιακή ειρήνη και όχι την αντίσταση στη συρρίκνωση του δημόσιου χαρακτήρα του ΕΚΠΑ. Η ΠΕΠΑ όπως πρωτοστάτησε και στη μεγάλη μάχη του 2013, όπως προσπάθησε και τα τελευταία 4 χρόνια, θα δώσει μάχη για να σταματήσει την ύπαρξη αυτού του μηχανισμού. Η συμμετοχή στις διαδικασίες του Συλλόγου θα είναι καθοριστική. Οι εργαζόμενοι όλοι μαζί και σε συνεργασία με τους φοιτητές του ΕΚΠΑ μπορούν να ανατρέψουν το τοπίο και να πάρουν την κατάσταση ξανά στα χέρια τους ζωντανεύοντας το Σύλλογο για να αποτρέψουμε κάθε σκέψη για την ιδιωτικοποίηση των εργασιών του ΕΚΠΑ, κάθε σκέψη για την είσοδο αστυνομίας στους χώρους του Πανεπιστημίου, για να μπορέσουμε να μονιμοποιήσουμε τους πάνω από 3.000 συμβασιούχους εργαζόμενους του Πανεπιστημίου.
Πρυτανεία και κυβέρνηση εμπαίζουν τους/τις συμβασιούχους καθαριότητας του ΕΚΠΑ Του Θοδωρή Πατσατζή,
συμβασιούχου καθαριότητας στο ΕΚΠΑ
Γ
ια δεύτερη φορά ο πρύτανης του ΕΚΠΑ αποφάσισε να αθετήσει τις δεσμεύσεις του απέναντι στις καθαρίστριες-στες που δουλεύουν στο Πανεπιστήμιο με 8μηνες συμβάσεις εργασίας. Έτσι 30 από τους περίπου 90 εργαζόμενες-ους δεν εξοφλήθηκαν στις 24 Μάρτη, όπως ο πρύτανης είχε δεσμευθεί, τους μισθούς Γενάρη και Φλεβάρη.
Μάλιστα ο ίδιος ο πρύτανης αρνείται να πει καθαρά το λόγω της μη πληρωμής αυτών των εργαζομένων ενώ σε αντιφάσεις έπεσε και η διεύθυνση μισθοδοσίας του ΕΚΠΑ κατά τη διάρκεια παράστασης διαμαρτυρίας που έκαναν οι συμβασιούχες καθαρίστριες-στες στο κτίριο των διοικητικών υπηρεσιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ως λόγος της μη-πληρωμής των 30 εργαζομένων (που άλλοι πληρώθηκαν κάποιες μέρες του Φλεβάρη και όχι τις μέρες που δούλεψαν το Γενάρη και κάποιοι μόνο το Γενάρη) προβλήθηκε η αδράνεια από μεριάς
εποπτών να προσκομίσουν έγκαιρα υπογεγραμμένα τα παρουσιολόγια των εργαζομένων. Όταν όμως ρωτήθηκαν πως είναι δυνατόν στην ίδια σχολή π.χ. στην Ιατρική με τον ίδιο επόπτη άλλοι εργαζόμενοι να έχουν πληρωθεί κανονικά και άλλοι όχι δεν μπορούσαν να απαντήσουν και μας παρέπεμπαν στην Ενιαία Αρχή Πληρωμών. Πετούσαν δηλαδή την μπάλα στην εξέδρα. Πολύ σημαντική ήταν και η πρωτοβουλία καθαριστριών-στών του Φυσικού να ζητήσουν και να λάβουν τη στήριξη των φοιτητών της σχολής και η από κοινού προσπά-
θεια να συναντηθούν με τον κοσμήτορα της σχολής απαιτώντας να πάρει θέση. Αντίστοιχες πρωτοβουλίες θα συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα. Αυτό που έγινε κατορθωτό με την πίεση των καθαριστριών-στων στη συνέλευση του Συλλόγου Διοικητικού Προσωπικού του ΕΚΠΑ ήταν η απόφαση τη μέρα της Γενικής Απεργίας, την Τετάρτη 6 Απρίλη να πραγματοποιηθεί στις 9 το πρωί συγκέντρωση στην Πρυτανεία με αίτημα την άμεση εξόφληση όλων των δεδουλευμένων. Οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν όσο χρειαστεί.
12
εργατικα
6 απριλη 2022
Εκλογές στο Σύλλογο Εργαζομένων του Δήμου Αγίας Παρασκευής
Τα σωματεία ανήκουν στους εργαζόμενους
Της Στέλλας Τζανίνη,
προέδρου του Δ.Σ. του Συλλόγου Εργαζομένων του Δήμου Αγίας Παρασκευής
Τ
ην Τρίτη 12 Απρίλη διεξάγονται οι εκλογές για την ανάδειξη νέου Δ.Σ. και εκπροσώπων μας στην ΠΟΕ-ΟΤΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ως Αγωνιστική Ενωτική Πρωτοβουλία (ΑΕΠ) ζητάμε ξανά τη στήριξη των συναδελφισσών-φων, όπως μας τη δίνουν χρόνια τώρα. Οι εκλογές έγιναν με καθυστέρηση. Υπήρξε παράταση της θητείας του ΔΣ λόγω κορονοϊού. Σε αυτό το διάστημα η κυβέρνηση ψήφισε το νόμο Χατζιδάκη με στόχο να οδηγηθούν σε πλήρη παράλυση οι συλλογικές διαδικασίες των εργαζομένων και η δημοκρατική λειτουργία των σωματείων. Ταυτόχρονα επιτίθεται στα εργασιακά και λαϊκά δικαιώματα, με την ουσιαστική κατάργηση του 8ώρου και των ΣΣΕ, τον περιορισμό του απεργιακού δικαιώματος και τον πλήρη κυβερνητικό και εργοδοτικό έλεγχο των συνδικάτων. Την ίδια ώρα η ακρίβεια στα είδη λαϊκής κατανάλωσης, στο πετρέλαιο, το αέριο, την ενέργεια και τη ΔΕΗ χτυπάει κόκκινο και εξανεμίζει τους μισθούς μας. Η κατάσταση αυτή θα επιδεινωθεί με τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, γι’ αυτό ζητάμε να σταματήσει τώρα, να λυθούν οι διαφορές με ειρηνικό τρόπο και να μην υπάρξει καμιά εμπλοκή της χώρας μας στην προώθηση των σχεδίων του ΝΑΤΟ στην περιοχή. Άλλη μια πληγή για τους εργαζόμενους είναι η προώθηση του λεγόμενου «Επιτελικού Κράτους» που μεταφράζεται στη συρρίκνωση των δημόσιων κοινωνικών υπηρεσιών, της Υγείας, της Παιδείας και της Πρόνοιας και την ιδιωτικοποίηση βασικών τομέων της
Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως η καθαριότητα και το πράσινο, οι τεχνικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες συντήρησης των υποδομών τους, αλλά και τομέων των οικονομικών και διοικητικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών πληροφορικής. Με όχημα την έλλειψη προσωπικού, ένα πραγματικό πρόβλημα σήμερα, που οι ίδιοι το δημιούργησαν και τώρα το επικαλούνται για τις ιδιωτικοποιήσεις, ενώ το 2010-2012 ισχυρίζονταν ότι περισσεύει προσωπικό για να κάνουν τις απολύσεις. Τώρα ξαναζεσταίνουν το ίδιο παραμύθι, με αφορμή την υγειονομική κρίση. Το ΔΝΤ εισηγείται νέα μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων και περαιτέρω μείωση του αριθμού τους, κάτι που ξεκίνησε το ντόπιο δημοσιογραφικό και πολιτι-
ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, με περικοπές και άγρια λιτότητα για τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους, οφείλουμε να αντεπιτεθούμε δυναμικά, να αγωνιστούμε για τα δικαιώματα μας! Να υπερασπιστούμε το πανανθρώπινο δικαίωμα για μια ζωή με αξιοπρέπεια, να νικήσουμε την ψυχολογία της ήττας και του συμβιβασμού, να απομονώσουμε τον ατομικισμό ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την ανάκτηση των κεκτημένων που χάσαμε απ’ τις πολιτικές των μνημονίων. Η παράταξή μας έχει δείξει εμπράκτως ότι μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά, μαζί με τους εργαζόμενους, στη νέα συλλογικότητα απέναντι στον ατομισμό, για ένα Σωματείο ενότητας στο πρόβλημα και των αγώνων
Να υπερασπιστούμε το πανανθρώπινο δικαίωμα για μια ζωή με αξιοπρέπεια, να νικήσουμε την ψυχολογία της ήττας και του συμβιβασμού, να απομονώσουμε τον ατομικισμό. κό κατεστημένο.
Σωματείο ενότητας και αγώνα
Σε αυτή τη κρίσιμη περίοδο για τους εργαζόμενους συνολικά, στην τοπική αυτοδιοίκηση, οι συνέπειες της κρίσης και της συνέχισης της πολιτικής των περικοπών και της λιτότητας είναι μία μόνιμη-σταθερή πραγματικότητα. Μαζί με την υπαρκτή απειλή του πολέμου, βιώνουμε το φόβο, την ανασφάλεια, την απομόνωση. Σε αυτό το Οργουελικό σκηνικό, απαιτείται ένα συνδικαλιστικό κίνημα έξω από τα στενά όρια του εργοδοτικού, κυβερνητικού ή κομματικού συνδικαλισμού, με αναφορά στις αξίες και στα οράματα του εργατικού κινήματος, με αγωνιστική και ανιδιοτελή δράση, για τους εργαζόμενους από τους εργαζόμενους. Διότι, χωρίς την αντίδραση και ενεργή συμμετοχή όλων, τα χειρότερα είναι μπροστά μας. Στους αγώνες που έχουμε μπροστά μας, με απολύσεις συνέπεια των ιδιωτικοποιήσεων, με μισθολόγιο-επιδόματα –Σ.Σ.Ε, με ψευδο-αξιολόγηση, με φόρο-επιδρομή, με περαιτέρω ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, με πλειστηριασμούς και κόκκινα δάνεια, με κατασχέσεις, με
στη δράση. Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, έχουμε ανάγκη από πρωτοβουλίες, ειλικρινείς, ενωτικές και αγωνιστικές. Μας ενώνουν τα κοινά μας προβλήματα και ότι όλοι δουλεύουμε για να ζούμε. Το μεροκάματο δεν έχει χρώμα και γι’ αυτό θεωρούμε ότι όλοι όσοι αντιμετωπίζουν τα καθημερινά προβλήματα με αγωνιστική στάση, αξιοπρέπεια και ανιδιοτέλεια, είμαστε στο ίδιο στρατόπεδο, ανεξάρτητα από πολιτικές και ιδεολογικές τοποθετήσεις. Χρειαζόμαστε ένα σωματείο που θα προσφέρει στο κίνημα ανιδιοτελώς, που δεν βάζει μπροστά το προσωπικό ή το παραταξιακό συμφέρον, αλλά την υπεράσπιση και διεύρυνση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι αγωνιστές δείχνουν τον δρόμο, αγωνίζονται και υπηρετούν με αφοσίωση - επιμονή και αυταπάρνηση , πορεύονται με υψηλά ιδανικά και αξίες . Χρειαζόμαστε ένα σωματείο που να εμπνέει και να συσπειρώνει τους εργαζομένους. Συνεχίζουμε να δίνουμε μάχες δυναμικά ακόμη και όταν όλα είναι εναντίον μας. Δεν σκύβουμε το κεφάλι σε κανέναν εργοδότη, δήμαρχο, αιρετό και το έχουμε αποδείξει με τους αγώνες μας παλαιότερα και πρόσφατα. Εμείς ανασυγκροτήσαμε το σωμα-
τείο και το εξυγιάναμε όταν ήταν υπό διάλυση και υπήρχαν σκιές για τη διαφάνεια στην οικονομική του διαχείριση. Να μην επιτρέψουμε αυτήν την παθογένεια ξανά ποτέ. Γιατί τα σωματεία φτιάχτηκαν για να διεκδικούν τα δίκαια των εργαζομένων, και για αυτό το λόγο είναι και θα είναι απέναντι στους κάθε είδους εργοδότες και το κράτος. Σ› αυτές τις εκλογές εθεάθησαν και οι απόντες από τους αγώνες στο δήμο μας. Βγήκαν στη γύρα και ζητάνε τη ψήφο των εργαζομένων. Αλήθεια που ήταν όλα αυτά τα χρόνια; είχαν συμμετοχή πουθενά; γιατί εμείς δεν τους είδαμε σε καμία κινητοποίηση και απεργία. Εμείς το δηλώνουμε ξεκάθαρα: δεν θέλουμε να είμαστε αρεστοί στη διοίκηση, ούτε λειτουργούμε ως εκπρόσωποι-παπαγαλάκια, ευνοούμενοι ή το δεκανίκι της, και έχουμε ταλαιπωρηθεί πολύ εξ αιτίας αυτού. Βάζαμε και θα βάζουμε μπροστά τους εργαζόμενους και τα προβλήματά τους πάνω από όλα. Αυτούς θα εξακολουθούμε να στηρίζουμε. Διαχρονικά οι εργοδοτικές παρεμβάσεις είναι καταδικασμένες στη συνείδηση των εργαζομένων. Εμείς καλούμε όλους τους εργαζόμενους μ› αυτό το γνώμονα να κρίνουν την απερχόμενη διοίκηση του σωματείου και να στηρίξουν την ΑΕΠ, που ήταν ενεργή και μπροστάρισσα σε όλη αυτή τη κρίσιμη περίοδο. Θα συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε πιο ισχυρά και δεσμευόμαστε ότι θα αγωνιζόμαστε συνεχώς ώστε να διαμορφώσουμε όλοι μαζί οι εργαζόμενοι το μέλλον που μας αξίζει! Συνεχίζουμε να αντιστεκόμαστε και να διεκδικούμε: το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή εργασία για όλους και τη μετατροπή των συμβασιούχων ΙΔΟΧ σε ΙΔΑΧ, τη στελέχωση των υπηρεσιών με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού ταυτόχρονα με την αναβάθμιση του τεχνολογικού εξοπλισμού - ψηφιοποίηση, ενάντια στην εντατικοποίηση της εργασίας και στο σύνηθες της κυκλικής εναλλαγής υπαλλήλων και στα παράλληλα καθήκοντα, προς όφελος της εξυπηρέτησης των πολιτών με αποτελεσματικότερο έργο υπηρεσιών και ανθρώπινες συνθήκες εργασίας. Την επαναφορά των μισθώνεπιδομάτων στην εποχή προ μνημονιακών περικοπών, και την εφαρμογή της Σ.Σ.Ε. Την τήρηση των κανόνων Υγιεινής και Ασφάλειας των εργαζομένων, την παροχή ειδών ατομικής εργασίας και την πρόσληψη ιατρού εργασίας και τεχνικού ασφάλειας.
εργατικα
6 απριλη 2022
13
Νομοσχέδιο για τον ΟΑΕΔ: Για την ανεργία φταίνε... οι άνεργοι Του Νίκου Μποσινάκου
Γ
ια ένα πράγμα δεν μπορεί να κατηγορήσει κανείς την ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας και ειδικά τον τωρινό Υπουργό Χατζηδάκη. Ό,τι υπόσχεται στην εργοδοσία, το υλοποιεί. Και φυσικά έχει μελετήσει πολύ καλά την έκθεση Πισσαρίδη και την εφαρμόζει κατά γράμμα. Υποσχέθηκε μείωση του μη μισθοδοτικού κόστους και όντως μείωσε 2 φορές τις εργοδοτικές εισφορές, εις βάρος φυσικά των ασφαλισμένων και φορολογούμενων που καλύπτουν το χρηματοδοτικό κενό της κοινωνικής ασφάλισης, ώσπου να ιδιωτικοποιηθεί και αυτή. Υποσχέθηκε μείωση του ...μισθολογικού κόστους και όντως απενεργοποιώντας την δυνατότητα σύναψης συλλογικών συμβάσεων, οδήγησε την απόλυτη κυριαρχία των ατομικών διαπραγματεύσεων με ότι αυτό σημαίνει για τον μισθό. Υποσχέθηκε ότι θα μετατρέψει τον ΟΑΕΔ σε δομή που θα λειτουργεί σε σύνδεση με την αγορά και τον κατάργησε! Με το νομοσχέδιο που τέθηκε σε διαβούλευση και αναμένεται να κατατεθεί την Βουλή: Ο ΟΑΕΔ υποβαθμίζεται σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) και ουσιαστικά εξομοιώνεται με τα ιδιωτικά γραφεία ευρέσεως εργασίας, λειτουργώντας ως ανταγωνιστής τους. Επισημαίνεται ότι το τελευταίο διάστημα έχει μοιραστεί πακτωλός χρημάτων για την επικοινωνιακή καμπάνια του λογότυπου ΟΑΕΔ. Τώρα προβλέπονται άλλα 1,3
εκατ. Ευρώ για να ενημερωθούμε για την...ΔΥΠΑ. Ο άνεργος μετατρέπεται σε “αναζητών εργασία”, η ανεργία ποινικοποιείται αφού σαν άλλος απόστολος Πέτρος αν κάποιος αρνηθεί 3 φορές την δουλειά που θα του προσφέρει η ΔΥΠΑ, τότε διαγράφεται από τα μητρώα ανέργων για 2 χρόνια και αν αρνηθεί την κατάρτιση που θα του υποδείξει η ΔΥΠΑ σε κάποιο ιδιωτι-
λογίου των ανέργων. Θεσπίζεται κατ’ εξαίρεση διαδικασία προμηθειών και ανάθεσης έργων της ΔΥΠΑ σε ιδιώτες. Είναι προφανές ότι το καλό πλιάτσικο χρειάζεται και νομότυπες διαδικασίες για να είναι ασφαλές. Μην βγει κανένας αδιάφθορος αύριο-μεθαύριο και μας πει πώς “τα φάγαμε” παράνομα. Μοιράζεται 1 δις ευρώ από το Τα-
Εισάγεται το σύστημα υπαλλήλων πολλών ταχυτήτων με την καθιέρωση bonus. Με αυτόν τον τρόπο, μετά τον ΕΦΚΑ, ο ΟΑΕΔ αποτελεί τον δοκιμαστικό σωλήνα για το νέο μοντέλο δημοσίου υπαλλήλου, που θα δουλεύει και θα αμείβεται ...όπως στον ιδιωτικό τομέα. Με αυτόν το τρόπο, θα επιτευχθεί και η πολυπόθητη, από τους ταλιμπάν του νεοφιλελευθερισμού, εξίσωση δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Εξίσωση φυσικά προς τον ...πάτο!
Δημόσια πολιτική
Ενωμένοι, εργαζόμενοι και άνεργοι, να παλέψουμε για την υπεράσπιση της δημόσιας πολιτικής για την εργασία, για έναν ΟΑΕΔ που θα στηρίζει τον άνεργο. κό ΚΕΚ ή αν αποτύχει στις εξετάσεις πιστοποίησης, διαγράφεται από το Μητρώο για 2 χρόνια. Δηλαδή, διαλέγεις ή δουλειά ότι να ναι και όσο να ναι, ή κατάρτιση με το ζόρι για να επιδοτηθούν οι ΚΕΚατζήδες “σκοιλ ελικίκου”. Καταργούνται οι θέσεις των κοινωνικών εταίρων στο Διοικητικό Συμβούλιο και φυσικά ούτε λόγος για εκπροσώπηση της Τοπικής αυτοδιοίκησης ή των ίδιων των ανέργων. Θεσπίζονται 3 παχυλά αμειβόμενες θέσεις Υποδιοικητών. Ολόκληρο το ΔΣ ορίζεται από τον Υπουργό και φυσικά θα επιτευχθεί η απαραίτητη σύμπνοια στην λήψη των αποφάσεων. Αυτή που δεν υπήρχε όταν πριν 2 χρόνια, η διαφωνία των κοινωνικών εταιρών ματαίωσε την εφαρμογή του ποινο-
μείο Ανάκαμψης και τους πόρους του ΕΣΠΑ στα Ιδιωτικά κέντρα κατάρτισης για να επιτευχθεί το περίφημο matching skills των ανέργων. Συντηρείται έτσι και ενισχύεται το “επάγγελμα” του καταρτιζόμενου, και η αγαπημένη βαριά βιομηχανία των Υπουργών Εργασίας κάθε κυβέρνησης. Αυτή των ΚΕΚατζήδων. Στο παιχνίδι μπαίνουν και οι κοινωνικοί εταίροι, οι οποίοι θα μοιραστούν κομμάτι της πίτας, καταρτίζοντας και αυτοί τους ανέργους, με τα κονδύλια του Λογαριασμού Απασχόλησης και Επαγγελματικής Κατάρτιησης (ΛΑΕΚ) που θα τα διαχειρίζονται πλέον απευθείας οι ίδιοι. Νέο πεδίο μάσας λαμπρόν για τους Παναγόπουλους και σία που θα ταΐσουν καλά το σύστημα που έχουν εγκαθιδρύσει εδώ και δεκαετίες.
Το νομοσχέδιο με τον ευφάνταστο τίτλο “Δουλειές Ξανά” είναι άλλη μια προσπάθεια να μην μιλήσει η Κυβέρνηση για την ταμπακέρα, δηλαδή την περικοπή πόρων, τους οποίους απαιτεί μια ουσιαστική δημόσια πολιτική ενίσχυσης της αξιοπρεπούς εργασίας, αλλά να εισάγει με αφορμή την τραγική κατάσταση στην αγορά εργασίας (1,1 εκατ. εγγεγραμμένοι άνεργοι), την απόσυρση του Κράτους από την ευθύνη (που είναι κατοχυρωμένη και συνταγματικά) να προστατεύει το δικαίωμα στην εργασία. Αυτή την πορεία πρέπει η εργατική τάξη να ανακόψει. Ενωμένοι, εργαζόμενοι και άνεργοι, να παλέψουμε για την ματαίωση των σχεδιασμών της Κυβέρνησης. Για την υπεράσπιση της δημόσιας πολιτικής για την εργασία, για έναν ΟΑΕΔ που θα στηρίζει τον άνεργο, θα προωθεί την αξιοπρεπή και καλά αμειβόμενη εργασία και θα υπηρετεί τον στόχο της πλήρους απασχόλησης.
14
εργατικα
6 απριλη 2022
Εκλογές ΕΙΝΑΠ: Καταγράφηκε η πόλωση και η ανάγκη για οργάνωση των αγώνων Του Αντώνη Καραβά, γιατρού
Η
συνολική εικόνα είναι αυτή της πόλωσης ανάμεσα στη δεξιά και το νεοφιλελευθερισμό και την Αριστερά με δυνατότητες καλύτερες για την οργάνωση της αντίστασης και των αγώνων. Η κυβερνητική παράταξη διατηρεί τα ποσοστά της με μία μικρή αύξηση. Παρά τα δύο χρόνια τραγικής διαχείρισης της πανδημίας με την άθλια πολιτική της κυβέρνησης με την υποχρηματοδότηση την εργασιακή εξόντωση και την καθήλωση μισθών, η κυβερνητική παράταξη δεν εμφανίζει φθορά. Το υπόβαθρο για αυτή την εξήγηση είναι ότι οι δυνάμεις οι συνδικαλιστικές της κυβερνητικής παράταξης δίνουν προοπτικές σε ένα κομμάτι των νοσοκομειακών γιατρών για βελτίωση της κατάστασής τους μέσα από τις πολιτικές της ιδιωτικοποίησης των ΣΔΙΤ και των πελατειακών σχέ-
σεων και από την άλλη, την αόριστη υπόσχεση προς επικουρικούς για τη μονιμοποίηση τους..
Αντιπολίτευση
Σε αυτό συμβάλλει η εικόνα της αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ που δεν έχει καταφέρει κεντρικά πολιτικά να δώσει μία εναλλακτική διαφορετική λύση. Η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν αυξάνει τη δύναμή της αλλά χάνει 50 ψήφους και ακόμα περισσότερο πέφτει σε ποσοστά. Η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ πληρώνει επίσης την πολιτική συνδιαχείρισης στο προεδρείο της ΕΙΝΑΠ μαζί με την Παγώνη και την ΠΑΣΚΕ. Σχεδόν το 50% της βάσης των νοσοκομειακών γιατρών ψήφισαν τις δυνάμεις της Αριστεράς που αναφέρονται στην αντίσταση και τους αγώνες. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή ήταν η άνοδος της ΔΗΠΑΚ- ΠΑΜΕ που από 22% έφτασε στο 29% και άγγιξε την πρώτη θέση. Η ΔΗΠΑΚ ΠΑΜΕ κατάφερε να εκφράσει το μεγαλύτερο μέρος της αγανάκτησης και της οργής των νοσοκομειακών γιατρών. Το Ενωτικό Κίνημα για την Ανατρο-
πή (ΕΚΑ) στο οποίο συμμετείχαν οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής αντικαπιταλιστικής αριστεράς και ανένταχτοι αγωνιστές είχε μικρή άνοδο (60 ψήφους περισσότερους από το 2019) σε σχέση με την ΔΗΠΑΚ κι αυτό εξηγείται κυρίως γιατί η αγανάκτηση των νοσοκομειακών γιατρών σε πολύ λίγες περιπτώσεις πήρε οργανωμένες μορφές δράσης με γενικές συνελεύσεις και επιτροπές αγώνα μέσα στα νοσοκομεία τα τελευταία τρία χρόνια. Η ΔΗΠΑΚ έχει πλέον και ένα σημαντικό κομμάτι νέων γιατρών στα ψηφοδέλτια της από νέους ειδικευόμενους ενώ οι δυνάμεις της εμφανίζονται πιο ενιαίες και πιο οργανωμένες μέσα στα νοσοκομεία. Για το προεδρείο στο νέο ΔΣ ΕΙΝΑΠ υπάρχει δυνατότητα για μία πλειοψηφία της Αριστεράς (ΔΗΠΑΚ-ΕΚΑ-ΑΙΣ) που μπορεί να δημιουργήσει καλύτερες προϋποθέσεις και δυνατότητες για την ενεργοποίηση της βάσης νοσοκομειακών γιατρών για την οργάνωση της αντίστασης και των αγώνων μπροστά στην νεοφιλελεύθερη επέλαση. Το ΕΚΑ απευθύνει μήνυμα ενότητας τονίζοντας ότι τα προηγού-
μενα τρία χρόνια από τα οποία τα δύο ήταν μέσα στην πανδημία, η παρουσία και δράση της ΟΕΝΓΕ είχε γενικά θετικό πρόσημο. Κάτι που οφείλεται και στην δική μας συμβολή, στην συμβολή των αγωνιζόμενων νοσοκομειακών γιατρών νεότερων και παλιότερων, στην δράση των αγωνιζόμενων Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών, στην δράση του ΕΚΑ και ανεξάρτητων γιατρών που μπόρεσε αρκετές φορές να πιέσει την ΔΗΠΑΚ να ανταποκριθεί σε ενωτικά καλέσματα. Η ΟΕΝΓΕ με τις θέσεις της και τις αγωνιστικές της πρωτοβουλίες συνέβαλε στην διεκδίκηση τόσο για το δικαίωμα του λαού σε δωρεάν, δημόσια, ποιοτική περίθαλψη όσο και για τα αυτονόητα δικαιώματα των νοσοκομειακών γιατρών. Απαιτείται όμως ακόμη μεγαλύτερη επιμονή, πιο ενωτικά, πιο συντονισμένα να υπάρξουν περισσότερες αγωνιστικές δράσεις και κινητοποιήσεις για να αντιμετωπιστεί η κυβερνητική νεοφιλελεύθερη επίθεση στη δημόσια υγεία, στους υγειονομικούς και στους γιατρούς, μόνιμους, ειδικευόμενους και επικουρικούς.
ΣΕΡΕΤΕ: Από την αφάνεια του κλάδου στις συλλογικές διεκδικήσεις Της Εύας Παπατζανή Σε λιγότερο από ένα χρόνο από τη σύστασή του, το Πανελλαδικό Σωματείο Εργαζομένων στην Έρευνα και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (ΣΕΡΕΤΕ) έχει ήδη προγραμματίσει και προχωρήσει σε μια σειρά δράσεων με σκοπό την ορατότητα του κλάδου και την προώθηση και διεκδίκηση συγκεκριμένων αιτημάτων για την εργασία στην έρευνα και τη διδασκαλία σε Πανεπιστημιακά και Ερευνητικά Ιδρύματα. Η Πανελλαδική Ημέρα Δράσης που έλαβε χώρα στις 17 Μαρτίου ήταν η πρώτη δημόσια αγωνιστική εμφάνιση του σωματείου στην κατεύθυνση αυτή. Με κεντρικά συνθήματα «Ποια Αριστεία; Με απλήρωτη, ανασφάλιστη, ελαστική εργασία; Διεκδικούμε αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης για παιδεία & έρευνα, υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, έρευνα για τις κοινωνικές ανάγκες», σκοπός ήταν να βγουν από την αφάνεια οι εργαζόμενες/οι του κλάδου και να αναδείξουν την διεκδίκηση ωραρίου,
μισθού και ασφάλισης. Πραγματοποιήθηκαν δράσεις, παρεμβάσεις και συζητήσεις σε μια σειρά από Πανεπιστημιακά ιδρύματα ανά την Ελλάδα, όπως η κινητοποίηση στο ΕΜΠ στην Αθήνα, η παράσταση διαμαρτυρίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, η ανοιχτή συζήτηση στο ΑΠΘ, και η στάση εργασίας στο ΙΤΕ στο Ηράκλειο Κρήτης σε συντονισμό με το Σύλλογο Ερευνητών/Ερευνητριών και Εργαζομένων στην Έρευνα Ηρακλείου. Την ίδια μέρα, στην κεντρική κινητοποίηση του ΣΕΡΕΤΕ στο Υπουργείο Εργασίας στην Αθήνα, συνάδελφοι και συναδέλφισσες του σωματείου κατέγραψαν τις εμπειρίες τους για τις επισφαλείς συνθήκες εργασίας που επικρατούν στον κλάδο και ανέδειξαν συγκεκριμένα αιτήματα για την βελτίωση των συνθηκών και όρων ζωής και εργασίας τους. Το επόμενο διάστημα, το ΣΕΡΕΤΕ θα συμμετάσχει στην Γενική Απεργία της 6ης Απρίλη, ενώ ήδη έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε κλαδική απεργία στις 17 Μάη, στο δρόμο για την διεκδίκηση και υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Η συζήτη-
ση για τους τρόπους με τους οποίους οι «αόρατοι/ες» εργαζόμενοι/ες μπορούν να απεργήσουν και να βγουν από την αφάνεια, ακόμα και στις συχνές περιπτώσεις που το έργο τους δεν αναγνωρίζεται από τα ιδρύματα ως εργασία είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, επίκαιρη και ανοιχτή. Διερευνώνται οι διαφορετικές εργασιακές συνθήκες στον κλάδο (που ποικίλουν από συμβάσεις ανάθεσης έργου («μπλοκάκια»), υποτροφίες που δεν αναγνωρίζουν το εκάστοτε έργο ως εργασία,
μέχρι και η εργασία χωρίς σύμβαση και αμοιβή), και οι τρόποι συλλογικής απάντησης στα κοινά προβλήματα. Σε αυτήν την κατεύθυνση η δουλειά που ήδη γίνεται από επιτροπή του ΣΕΡΕΤΕ για την χαρτογράφηση του κλάδου και των εργασιακών συνθηκών των μελών του είναι ιδιαίτερα σημαντική και μπορεί να προσφέρει χρήσιμα στοιχεία προς την διεκδίκηση μιας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στην Έρευνα και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
κορονοΪΟΣ
6 απριλη 2022
15
«Νέο ΕΣΥ»: Εμπόδια στην πρόσβαση - Πλήρης ιδιωτικοποίηση Του Σπύρου Αντωνίου
Σ
αρωτικές αλλαγές στον χώρο της πρωτοβάθμιας υγείας (ΠΦΥ) και του ΕΟΠΥΥ φέρνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, που αναμένεται να παρουσιαστεί και επίσημα το επόμενο διάστημα. Η ψήφιση του ενδέχεται να γίνει ακόμα και πριν από το Πάσχα. Σε δεύτερο χρόνο θα κατατεθούν τα νομοσχέδια για το ΕΣΥ που θα συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη λειτουργία των απογευματινών χειρουργείων και τις εργασιακές σχέσεις των υγειονομικών. Με πρόσχημα τη δήθεν «αλόγιστη σπατάλη» υπηρεσιών υγείας, τα κυβερνητικά σχέδια για το «νέο ΕΣΥ» οδηγούν σε περαιτέρω εμπορευματοποίηση της Υγείας, αλλά και σε χειρότερες εργασιακές σχέσεις για τους εργαζόμενους σε αυτό. Τα νοσοκομεία-επιχειρήσεις, επιπλέον ιδιωτικοποιήσεις και ασθενείς που θα βάζουν το χέρι στην τσέπη διαρκώς, είναι οι βασικές επιδίωξεις του Πλεύρη και των εμπόρων της Υγείας. Εν μέσω πανδημίας, αποδείχτηκε η ανάγκη γενναίας ενίσχυσης του ΕΣΥ. Όμως, τα κονδύλια για τη δημόσια Υγεία περικόπτονται διαρκώς (μόλις 5% του ΑΕΠ, από 7,5% που είναι ο μ.ό. στην ΕΕ), ενώ οι ελλείψεις σε δομές, προσωπικό και υλικά παραμένουν δραματικές. Η εγκληματική διαχείριση των «αρίστων» την τελευταία διετία, έφερε 27.000 νεκρούς από τις επιπλοκές του covid. Το πρόσφατο έγγραφο του ΕΟΔΥ που δείχνει ότι περίπου 7 στους 10 ασθενείς που νόσησαν από κορωνοϊό πέθαναν εκτός ΜΕΘ, ήταν ακόμα ένα ισχυρό τεκμήριο της κυβερνητικής αναλγησίας, όταν ο Μητσοτάκης δήλωνε ξεδιάντροπα πως «δεν έχουμε ενδείξεις ότι έχουμε μεγαλύτερη θνησιμότητα στους ασθενείς που βρίσκονται διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ». Άλλοι 12.000 περίπου άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από λοιπές παθήσεις, εξαιτίας της μετατροπής του συστήματος Υγείας σε σύστημα μιας νόσου. Για να αντιμετωπιστούν τα εκατοντάδες χιλιάδες χειρουργεία που αναβλήθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια, η κυβέρνηση προωθεί τη λειτουργία απογευματινών χειρουργείων, στο πρότυπο των απογευματινών ιατρείων, δηλαδή επί πληρωμή, από γιατρούς του ΕΣΥ και όχι μόνο. Γιατί το μεγάλο παιχνίδι είναι η μεγαλύτε-
ρη είσοδος των ιδιωτών της Υγείας στα δημόσια νοσοκομεία, μέσα από τις περίφημες «συμπράξεις» με το Δημόσιο. Στα απογευματινά χειρουργεία, πέρα από τα προβλήματα που θα δημιουργήσουν στα ωράρια εργασίας, ο ασθενής θα επιβαρύνεται με το 30% του κόστους και επιπλέον με την αμοιβή του γιατρού. Θα μπορεί βέβαια να γίνεται χρήση ιδιωτικής ασφάλισης, συνεχίζοντας τις παροχές στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος θησαύρισε μέσα στην πανδημία. Αν η κυβέρνηση ήθελε να εξαλείψει τις τεράστιες αναμονές, θα προχωρούσε σε μόνιμες προσλήψεις, θα αναβάθμιζε την υλικοτεχνική υποδομή των χειρουργείων και δεν θα απαγόρευε την πλήρη λειτουργία τους μέσα στην πανδημία.
«Κόφτης»
Στο σχέδιο νόμο του υπουργείου Υγείας, θα περιλαμβάνεται και το διαβόητο «gatekeeping», το οποίο έχει ήδη ξεσηκώσει αντιδράσεις, ακόμα και από τον ΠΙΣ. Η επίμαχη διάταξη θα προβλέπει ότι η παραπομπή του ασθενή σε συγκεκριμένες ειδικότητες γιατρών ή σε ιατρικές πράξεις στο ΕΣΥ θα γίνεται μόνο κατόπιν γνωμάτευσης του θεράποντος προσωπικού γιατρού. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ο ΕΟΠΥΥ θα καλύπτει οικονομικά επισκέψεις σε γιατρούς και ιατρικές πράξεις στο ΕΣΥ μόνο μετά από παραπομπή του προσωπικού γιατρού (μόλις 1,5 εκατομμύριο πολίτες έχουν εγγραφεί στο σχετικό πρόγραμμα από το 2014). Στο σύστημα θα ενταχθούν και τα ιδιωτικά πολυϊατρεία, οι γιατροί των οποίων θα μπορούν να εγγράφουν εξετάσεις ως θεράποντες γιατροί.
Επίσης, οι γιατροί που τώρα υπηρετούν στην ΠΦΥ θα μπορούν παράλληλα να γίνονται θεράποντες ιατροί, με μειωμένη όμως αποζημίωση. Ο οικογενειακός γιατρός θα λειτουργεί ουσιαστικά ως «κόφτης» στην πρόσβαση των αρρώστων στις υπηρεσίες Υγείας. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί μια ανταγωνιστική ζούγκλα για αύξηση της πελατείας, με βασικό αποδέκτη τους ασθενείς που θα κληθούν να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη και θα πρέπει να περάσουν από το ιδιωτικό ιατρείο για να νοσηλευτούν ή να χειρουργηθούν. Θυμίζουμε ότι, στο ήδη υποστελεχωμένο σύστημα Υγείας, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα για την απόλυση ή τη συνέχιση της αναστολής 4.000 ανεμβολίαστων υγειονομικών από την 1η Απριλίου. Συγχρόνως, δεν θα υπάρξει καμία νομιμοποίηση συμβασιούχου. Αντίθετα, ετοιμάζονται να απολύσουν 8.000 συμβασιούχους ορισμένου χρόνου που εργάζονται στις υπηρεσίες στήριξης (καθαριότητα, φύλαξη, εστίαση) στις 31 Μαρτίου ή μετά από τρίμηνη παράταση, ώστε μετά να επιστρέψουν οι «καλοταϊσμένοι» εργολάβοι. Στο ίδιο νομοσχέδιο θα επιχειρηθεί και ο έλεγχος της δαπάνης του ΕΟΠΥΥ. Στόχος της κυβέρνησης είναι ο μετασχηματισμός του ΕΟΠΥΥ σε αγοραστή υπηρεσιών υγείας και η λειτουργία του ως ασφαλιστικού οργανισμού, προφανώς προς όφελος των συμβαλλόμενων ιδιωτών που θα αποζημιώνονται με «ποιοτικά κριτήρια» (της αγοράς). Ακόμα και ο έλεγχος σε όλες τις υπηρεσίες, θα γίνεται σε σύμπραξη με ιδιωτικές ελεγκτικές εταιρείες. Κανένας ιδιώτης δεν μένει χωρίς αντικείμενο κερδοφορίας στο «επιτελικό κράτος» των
Πλεύρη-Μητσοτάκη! Αν κάτι μας δίδαξε η πανδημία είναι η ανάγκη για την ουσιαστική ενίσχυση και στελέχωση των δημόσιων δομών Υγείας, αλλά και τη δημιουργία νέων, με έμφαση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Απέναντι όμως στην αναγκαιότητα παροχής ποιοτικών υπηρεσιών Υγείας για τους πολλούς, οι νεοφιλελεύθεροι κανίβαλοι που μας κυβερνούν, βρήκαν την τέλεια ευκαιρία για να δρομολογήσουν το διαβόητο «νέο ΕΣΥ». Χωρίς άλλη καθυστέρηση, πρέπει να ακυρώσουμε τα αντικοινωνικά σχέδιά τους, με τους ανυποχώρητους αγώνες των υγειονομικών και κάθε κλάδου εργαζομένων. Ανάμεσα στα αιτήματα της Γενικής Απεργίας, στις 6 Απρίλη, χρειάζεται να διεκδικήσουμε και αναβαθμισμένη Δημόσια και (πραγματικά) Δωρεάν Υγεία. Όπως καταλήγει και στην ανακοίνωσή της η Ένωση Ιατρών Νοσοκομείων Αχαΐας: «Να μην επιτρέψουμε να γυρίσει η Δημόσια Περίθαλψη κυριολεκτικά μισό αιώνα πίσω, στην προ-Γεννηματά εποχή, που έπρεπε να πουλήσεις το χωράφι σου για να χειρουργηθείς ή να έχεις πολιτικό μέσο για να νοσηλευτείς σε νοσοκομείο. Με ανυποχώρητο αγώνα, μαζί με την κοινωνία, διεκδικώντας το Δικαίωμα στην πραγματική Δημόσια και Δωρεάν Υγεία. Είναι η ώρα της ενεργοποίησης και του συλλογικού αγώνα. Δεν πρέπει και δεν μπορούμε να αρκεστούμε στην παθητική αναμονή και την απλή διαμαρτυρία. Να μην περάσουν τα νέα μέτρα διάλυσης του ΕΣΥ – Κανένας προσχηματικός διάλογος με τους ορκισμένους εχθρούς του – Να γίνει η υπεράσπιση και ενίσχυση του ΕΣΥ υπόθεση όλης της κοινωνίας».
16
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
Ιδιωτικοποίηση, χρηµατιστήριο ενέρ
Μύθοι και αλήθειες για Του Σπύρου Αντωνίου
Α
κόµα και πριν λίγο καιρό, η κυβέρνηση διαβεβαίωνε ότι η λαίλαπα της ακρίβειας που καταπίνει το εργατικό-λαϊκό εισόδηµα (µετά από µια 12ετία σκληρής λιτότητας), θα είναι ένα «παροδικό φαινόµενο». Η εκτίναξη στα τιµολόγια της ενέργειας και οι εξωφρενικές αυξήσεις στα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης όµως, «γονατίζουν» τα νοικοκυριά µήνα µε το µήνα. Η ακρίβεια, έχει οδηγήσει 6 στους 10 εργαζοµένους σε µείωση της κατανάλωσης βασικών ειδών διατροφής, ενώ 7 στους 10 επισηµαίνουν ότι η άνοδος των τιµών τους έχει οδηγήσει σε περιορισµό των δαπανών για θέρµανση, σύµφωνα µε πρόσφατη έρευνα του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ. Ο πληθωρισµός έχει σκαρφαλώσει σε επίπεδα ρεκόρ, κυρίως λόγω των τιµών της ενέργειας. Στην Ελλάδα ο πληθωρισµός ήταν στο 8% τον Μάρτιο, έναντι 6,3% το Φεβρουάριο, σύµφωνα µε τις πρώτες εκτιµήσεις της Eurostat που θα οριστικοποιηθούν τις επόµενες µέρες.
Στην Ευρωζώνη διαµορφώνεται στο 7,5%, από 5,9% το Φεβρουάριο. Σύµφωνα µε την Eurostat, η εκτίναξη του πληθωρισµού στην Ευρωζώνη τον Μάρτιο οφείλεται κατά κύριο λόγο στην περαιτέρω αύξηση των τιµών των ενεργειακών προϊόντων, κατά 44,7% έναντι 32% τον Φεβρουάριο. Η διεθνής ενεργειακή κρίση, αν και είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα (προβλήµατα στην εφοδιαστική αλυσίδα λόγω πανδηµίας κλπ.), κλιµακώθηκε µετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Όµως, αν και ο Πούτιν απαίτησε οι «µη φιλικές» χώρες, να πληρώνουν τις αγορές φυσικού αερίου από την Gazprom σε ρούβλια, το ρωσικό φυσικό αέριο συνεχίζει να ρέει απρόσκοπτα προς την Ευρώπη. Γεγονός που δεν δικαιολογεί τέτοια έκρηξη τιµών. Αυτό που παίζει καθοριστικό ρόλο στην αύξηση των τιµών είναι η νεοφιλελεύθερη στρατηγική των ευρωεπιτελείων του κεφαλαίου, που στο όνοµα της «ελεύθερης αγοράς», επέβαλαν να διαµορφώνεται η τιµή του ρεύµατος σε χρηµατιστήρια ενέργειας. Υποτίθεται ότι αυτό, θα οδηγούσε σε χαµηλότερες τιµές ρεύµατος για τους καταναλωτές, αλλά στον πρώτο
κιόλας χρόνο καθολικής εφαρµογής του «ενεργειακού καζίνο», οι «φουσκωµένοι» λογαριασµοί ενέργειας αποτελούν ένα ακόµα πλήγµα για το εργατικό εισόδηµα, πανευρωπαϊκά.
Όργιο κερδοσκοπίας
Στην Ελλάδα, η διεθνής ενεργειακή κρίση, αποτελεί τη µισή αλήθεια για τους υπέρογκους λογαριασµούς. Η άλλη µισή είναι τα κερδοσκοπικά παιχνίδια των εγχώριων παραγωγών ενέργειας. Κάτω από την πίεση της απόγνωσης που βιώνουν χιλιάδες νοικοκυριά, µε τους λογαριασµούς ρεύµατος να έρχονται ακόµα και διπλάσιοι από ό,τι συνήθως, η κυβέρνηση
έχει προχωρήσει στην επιδότηση µέρους των τιµολογίων. Αν και σαν σύνολο, το κονδύλι αυτό δεν είναι αµελητέο, στο µέγεθος των σηµερινών ληστρικών τιµολογίων ρεύµατος και φυσικού αερίου, καταλήγει µια επιδότηση-φιλοδώρηµα που ελάχιστα ανακουφίζει τον κόσµο που ζει από τη δουλειά του ή τους ανέργους. Η εξαγγελία Μητσοτάκη για έκτακτη φορολόγηση των υπερκερδών -µετά το «πράσινο φως» της ΕΕ- στις επιχειρήσεις ενέργειας που δραστηριοποιούνται στη χονδρική αγορά ρεύµατος (ουσιαστικά η ∆ΕΗ, η Μytilineos, η Elpedison και η ΗΡΩΝ), µένει να δούµε αν και πώς θα γίνει
Όσο το ρεύµα θα θεωρείται «χρηµατιστηριακό προϊόν» και όχι κοινωνικό αγαθό, δεν πρόκειται να απαλλαγούµε από την αισχροκέρδεια της ασύδοτης «αγοράς» και να ανοίξουµε το δρόµο για µια δίκαιη ενεργειακή µετάβαση.
περιβαλλον
6 απριλη 2022
17
ργειας και κερδοσκοπία
την ενεργειακή κρίση
πράξη. Άλλωστε, τα «μαγειρεμένα στοιχεία» των ισολογισμών, τα γνωστά «παραθυράκια» φοροαποφυγής των εταιρικών κολοσσών και η «πολύ δύσκολη τεχνική άσκηση που πρέπει να κάνει η ΡΑΕ», για να εντοπιστούν αυτά τα υπερκέρδη, όπως είπε στη βουλή ο Μητσοτάκης, δεν μας κάνει και πολύ αισιόδοξους για το τελικό αποτέλεσμα. Σε πάνω από 200 δισ. ευρώ υπολογίζονται αυτά τα δήθεν «ουρανοκατέβατα» κέρδη στην ΕΕ, με τα 3 δισ. από αυτά να έχουν βγει στην Ελλάδα. Η σημερινή δραματική κατάσταση με τις τιμές ρεύματος, προφανώς εκκινεί από τη διαχρονική πολιτική απαξίωσης και ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ και τις παρεμβάσεις, όλων των μνημονιακών κυβερνήσεων, προς όφελος των ανταγωνιστών της. Σήμερα, στη βάση της «απελευθερωμένης ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού» και των 4 χρηματιστηρίων ενέργειας, ένα δημόσιο-κοινωνικό αγαθό, έχει μετατραπεί σε πανάκριβο προϊόν. Η αναμόρφωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, γνωστή ως target model, νομοθετήθηκε στην Ελλάδα το 2016, ενώ με νόμο του 2018 δημιουργήθηκε το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, το οποίο σήμερα διαχειρίζεται το μεγαλύτερο μέρος του target model, που εγκαινιάστηκε επισήμως την 1η Νοεμβρίου του 2020. Σε αυτά τα «χρηματιστήρια» (αγορές χονδρικής) οι παραγωγοί ενέργειας πουλούν ενέργεια, η οποία εν συνεχεία πωλείται στους παρόχους. Οι πάροχοι, με τη σειρά τους, πωλούν την ενέργεια που έχουν αγοράσει από το χρηματιστηριακό αυτό σύστημα στη λιανική αγορά, δηλαδή στους καταναλωτές. Αυτή η διαδικασία εξηγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό την εκτόξευση των τιμών του ρεύματος για τους οικιακούς καταναλωτές (βλ. δίπλα). Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που το 100% της ενέργειας μπαίνει στο σύστημα μέσα από το χρηματιστήριο ενέργειας, όπου η τιμή της χονδρικής καθορίζεται από την τιμή του ακριβότερου καυσίμου, δηλαδή του φυσικού αερίου τώρα, που συνεισφέρει το 40% της ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα. Το τελευταίο έτος, το κόστος της μεγαβατώρας στην Ελλάδα είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη. Έτσι, οι ιδιώτες πάροχοι ενέργειας, με την κυβέρνηση να κάνει την ανήξερη για το «φόνο», μετακυλούν το κόστος του χρηματιστηρίου
στους καταναλωτές, επιτυγχάνοντας υπερκέρδη για τους ίδιους και ενεργειακή φτώχεια για όλους εμάς. Η ανεξέλεγκτη εισαγωγή των ΑΠΕ, με μανδύα την «πράσινη μετάβαση», αλλά χωρίς προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η βίαιη απολιγνιτοποίηση χωρίς σχέδιο, συνέβαλαν περαιτέρω στη δημιουργία συνθηκών αισχροκέρδειας στην αγορά ενέργειας. Οι κρατικοδίαιτοι καπιταλιστές, που συχνά δεν αποδίδουν ούτε τα δημοτικά τέλη που εισπράττουν από τους λογαριασμούς ηλεκτρικού, έχουν στήσει ένα προκλητικό κερδοσκοπικό πάρτι, με την ανοχή του πολιτικού προσωπικού που εξυπηρετεί ξεδιάντροπα τα συμφέροντά τους. Μια κυβέρνηση που επιτρέπει αθέμιτες πρακτικές, όπως η διαβόητη αλλαγή (με μια ειδοποίηση στα ψιλά γράμματα) στη ρήτρα αναπροσαρμογής, που τροποποιεί μονομερώς τις χρεώσεις στα συμβόλαια με σταθερή τιμή, είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να προστατέψει τους αδύναμους, όπως υποστηρίζει ότι κάνει. Με τις τελευταίες αποφάσεις της ΕΕ για σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και στροφή στο αμερικανικό LNG διαμορφώνει νέα πεδία κερδοφορίας στους Έλληνες εφοπλιστές που κατέχουν ισχυρό μερίδιο στις διεθνείς μεταφορές LNG. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση, όχι μόνο δεν φορολογεί αυτή τη δραστηριότητα, αλλά αφήνει τους εργαζόμενους να ζουν με μισθούς πείνας, που δεν φτάνουν να καλύψουν τις μηνιαίες ανάγκες τους. Για το μαζικό κίνημα και την Αριστερά, οι γενναίες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, η πάλη για κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, πλαφόν στις τιμές των τιμολογίων της ενέργειας, πραγματική και μόνιμη φορολόγηση των υπερκερδών των μεγάλων εταιριών, θα πρέπει να ακουστούν δυνατά στη γενική απεργία της 6ης Απριλίου. Όσο το ρεύμα θα θεωρείται «χρηματιστηριακό προϊόν» και όχι κοινωνικό αγαθό, δεν πρόκειται να απαλλαγούμε από την αισχροκέρδεια της ασύδοτης «αγοράς» και να ανοίξουμε το δρόμο για μια δίκαιη ενεργειακή μετάβαση. Η δημιουργία ενός δημόσιου φορέα ενέργειας που θα λειτουργεί για τις κοινωνικές ανάγκες και η εθνικοποίηση του συστήματος μεταφοράς και διανομής, θα ήταν η αφετηρία ενός ριζοσπαστικού ενεργειακού μοντέλου.
Οι αγορές του Target Model Οι τέσσερις αγορές του target model είναι: 1. Η προημερήσια αγορά (DayAhead Market – DAM): Η αγορά στην οποία δημοπρατούνται οι προσφορές των μονάδων για τον ενεργειακό προγραμματισμό της επόμενης ημέρας. 2. Η ενδοημερήσια αγορά (Intra-Day Market – IDM): Η αγορά στην οποία γίνονται συμπληρωματικές αγορές και πωλήσεις την ίδια μέρα. 3. Η προθεσμιακή αγορά: Εδώ συνάπτονται συμβόλαια παροχής ηλεκτρικής ενέργειας σε προσυμφωνημένες τιμές. 4. Η αγορά εξισορρόπησης: Εδώ οι παραγωγοί ενέργειας καταθέτουν προσφορές σε πραγματικό χρόνο, κατά τη διάρκεια μιας ημέρας, για πακέτα ενέργειας που μπορούν να διαθέσουν άμεσα, ώστε να καλυφθούν ελλείμματα ή απώλειες του συστήματος, δηλαδή ενεργειακές ανάγκες τις οποίες το σύστημα δεν μπορεί να καλύψει από την ενέργεια που διατέθηκε στην προημερήσια και την ενδοημερήσια αγορά. Τις τρεις πρώτες αγορές τις διαχειρίζεται το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, ενώ την αγορά εξισορρόπησης ο ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας). Από τον πρώτο μήνα λειτουργίας του, το target model άρχισε να αυξάνει τις τιμές στη χονδρική αγορά ηλεκτρισμού. Οι αυξήσεις όχι μόνο δεν πέρασαν απαρατήρητες, αλλά διάφορα δημοσιεύματα εκείνη την περίοδο άφηναν υπόνοιες ότι οι κάτοχοι μονάδων παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο εκμεταλλεύονταν την αγορά εξισορρόπησης για να αποσπάσουν υψηλότερα κέρδη. Μια τέτοια πρακτική είναι εφικτή διότι η προημερήσια και ενδοημερήσια αγορά ενέργειας λειτουργούν με δημοπρασίες, που σημαίνει ότι οι παραγωγοί καλούνται να μειοδοτήσουν και το σύστημα επιλέγει τις φθηνότερες τιμές από κάθε μονάδα ηλεκτροπαραγωγής. Έτσι, αν μια μονάδα προσφέρει ρεύμα σε ακριβές
τιμές, τότε αποκλείεται από τη δημοπρασία. Αν όμως η μονάδα είναι μεγάλη και άρα αναγκαία για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας, όπως οι μονάδες φυσικού αερίου, τότε έχει εξαιρετικά μεγάλη πιθανότητα να χρειαστεί άμεσα να διαθέσει ενέργεια, παρότι έχει αποκλειστεί από τις αγορές, διότι χωρίς αυτήν το σύστημα δεν θα έχει επάρκεια. Μόνο που, επανερχόμενη, θα διαθέσει ενέργεια όχι πλέον μέσω της προημερήσιας και της ενδοημερήσιας αγοράς, αλλά μέσω της αγοράς εξισορρόπησης, που διορθώνει τα ελλείμματα του συστήματος. Σε αντίθεση, όμως, με την προημερήσια και την ενδοημερήσια αγορά, όπου οι παραγωγοί χρειάζεται να προσφέρουν ανταγωνιστικές τιμές προκειμένου να συμπεριληφθούν στον ημερήσιο προγραμματισμό, ο κανονισμός της αγοράς εξισορρόπησης επιτρέπει να ζητήσουν τιμές μέχρι 4.240 ευρώ ανά MWh (μεγαβατώρα), έναντι του μεταβλητού κόστους των 50-100 ευρώ που κοστίζει η παραγωγή της. Αν λοιπόν ένας παραγωγός, ο οποίος έχει τη δυνατότητα να προσφέρει ενέργεια εξισορρόπησης λόγω της μονάδας παραγωγής με φυσικό αέριο που διαθέτει, δώσει υψηλές τιμές στις δημοπρασίες για τον ημερήσιο προγραμματισμό, μπορεί βασίμως να περιμένει μεγάλα κέρδη όταν αναπόφευκτα θα κληθεί να αναπληρώσει την ενέργεια που λείπει από το σύστημα εκείνη την ημέρα στην αγορά εξισορρόπησης, σε μεγαλύτερες ή και πάρα πολύ μεγαλύτερες τιμές ανά MWh, απ’ αυτές που ζητούσε στην προημερήσια αγορά -μια ευκαιρία την οποία κάποιοι παραγωγοί φαίνεται ότι άδραξαν, καταθέτοντας προσφορές ως και 3.000 ευρώ, με αποτέλεσμα να ανεβαίνει η συνολική τιμή του ρεύματος. ΠΗΓΗ: The Manifold
18
περιβαλλον
6 απριλη 2022
Αγώνας για την υπεράσπιση της ειρήνης και του περιβάλλοντος Του Χρήστου Σταυρακάκη
Ο
ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία έχει φέρει τα πάνω κάτω στην παγκόσμια αγορά ενέργειας. Μετά την εισβολή της Ρωσίας, μία από τις κύριες οικονομικές απειλές του δυτικού ιμπεριαλισμού, είναι η διακοπή εμπορικών σχέσεων με τη Ρωσία για την αγορά φυσικού αερίου, υγροποιημένου αερίου NLG και πετρελαίου. Οι χώρες της ΕΕ προμηθεύονται περίπου το 40% του φυσικού αερίου που χρειάζονται και περίπου το 25% του πετρελαίου από τη Ρωσία. Στην Ελλάδα το 2021, το ρωσικό φυσικό αέριο κάλυψε το 45% περίπου των συνολικών αναγκών. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών βέβαια δεν προορίζεται για την κατανάλωση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αλλά για τις ανάγκες της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, άρα κατευθύνεται στις εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής. Η απειλή αυτή δεν έχει μείνει στα χαρτιά, αλλά πλέον έχει δρομολογηθεί με βάση την τελευταία συνεδρίαση της συνόδου κορυφής της ΕΕ για πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, σε συμφωνία και συνεργασία με τις ΗΠΑ. Για ακόμη μια φορά, η ενέργεια και τα ορυκτά καύσιμα είναι στο κέντρο του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού. Οι ανταγωνισμοί για τον έλεγχο των ροών ενέργειας είναι μία από τις αιτίες του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού Ρωσίας και Δύσης και ταυτόχρονα παράγωγο αυτού. Η προσπάθεια της ΕΕ, με τη βοήθεια των ΗΠΑ, για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο θα ανακατέψει αναγκαστικά την τράπουλα των συσχετισμών και των συμμαχιών διεθνώς. Σχεδόν «εν μία νυκτί» οι ΗΠΑ προσέγγισαν διπλωματικά τη Βενεζουέλα για να συζητήσουν για θέματα ενέργειας, τη στιγμή που τα προηγούμενα χρόνια ήταν η βασική δύναμη υποκίνησης και χρηματοδότησης πραξικοπημάτων ενάντια στον Μαδούρο αλλά και τον προκάτοχό του Τσάβες. Η Τουρκία αλλάζει στάση προς την ΕΕ αλλά και την Ελλάδα, ευελπιστώντας να μπει και αυτή δυναμικά στην υπόθεση παραγωγής ενέργειας (αξιοποιώντας μάλιστα και το νέο πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακουγιού) αλλά και μεταφοράς αερίου και πράσινου υδρογόνου, καθιστώντας την ένα
«σημαντικό ενεργειακό κόμβο», επιδίωξη όμοια και ανταγωνιστική με αυτή του ελληνικού κράτους.
Εξορύξεις
Παρά το ναυάγιο του σχεδίου για τον αγωγό EastMed και το πάγωμα των προγραμμάτων έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, η νέα συγκυρία που διαμορφώνεται, οδηγεί και την κυβέρνηση Μητσοτάκη να ξαναβάλει μπροστά τα σχέδια εξορύξεων. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι η ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας είναι κομβικός στόχος και ότι για την επίτευξή του θα επιταχυνθούν οι επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και θα επανεκιννήσουν οι έρευνες για κοιτάσματα υδρογονανθράκων ξεπερνώντας κάθε «γραφειοκρατικό εμπόδιο». Αυτό σημαίνει ότι θα παραβιαστεί κάθε περιβαλλοντική νομοθεσία, δωρίζοντας -ξανάγη και ύδωρ στους «πετρελαιάδες» αλλά και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και κυρίως στις ανεμογεννήτριες. Βέβαια, οι πετρελαϊκές εταιρείες που τους είχαν παραχωρηθεί τεράστιες εκτάσεις γης από το Ιόνιο μέχρι την Κρήτη, έχουν αποχωρήσει είτε γιατί δεν έβλεπαν να μπορούν να διασφαλίσουν σημαντικά κέρδη είτε γιατί συνάντησαν «γραφειοκρατικά εμπόδια», όπως η εκδίκαση προσφυγών στο ΣτΕ από περιβαλλοντικές οργανώσεις για τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που είχαν κατατεθεί για τις έρευνες στην Κρήτη. Ταυτόχρονα, μέσω του ΔΕΣΦΑ, η κυβέρνηση «προετοιμάζεται» για την εισαγωγή LNG και φυσικού αερίου αναβαθμίζοντας των πλωτό σταθμό στη Ρεβυθούσα, ενώ σχε-
διάζει συμφωνίες με την Ιταλία για τη δυνατότητα διατήρησης στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου σε υπόγειες αποθήκες. Επίσης ενισχύει την παραγωγή ρεύματος από λιγνίτη, με νέες εξορύξεις, παρά την υπολειτουργία των λιγνιτικών μονάδων και παρά τις γνωστές καταστροφικές συνέπειες που έχει η εξόρυξη λιγνίτη και η παραγωγή ρεύματος από αυτόν για το περιβάλλον. Τη στιγμή που η καθολική πρόσβαση στην ενέργεια για την πλειοψηφία των εργαζομένων είναι ζητούμενο, τη στιγμή που στη γειτονιά μας τα κανόνια του πολέμου βαράνε ακατάπαυστα εδώ και ενάμιση μήνα, οι καπιταλιστές βρίσκουν την ευκαιρία να αυξήσουν τα κέρδη τους, είτε κερδοσκοπώντας (όπως κάνουν οι παραγωγοί ενέργειας στην Ελλάδα) είτε «τρέχοντας» να προβάλλουν να πλασαριστούν στη νέα κατάσταση.
Εφοπλιστές
Με δεδομένη την πρόθεση διακοπής εισαγωγής φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία δημιουργείται μία τεράστια αγορά, μία τεράστια ευκαιρία κερδοφορίας για τη μεταφορά φυσικού αερίου και υγροποιημένου αερίου, μια ευκαιρία που οι έλληνες καπιταλιστές άρπαξαν αμέσως. «[...]Το μερίδιο των ελληνικών πλοίων (που μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Ρωσία) ΑΥΞΗΘΗΚΕ από 39% της συνολικής κυκλοφορίας δεξαμενόπλοιων πριν από τον πόλεμο, σε 52% από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία» σύμφωνα με όσα έγραψε στο twitter o Ρόμπιν Μπρουκς, αναλυτής του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου.
Με αυτό συμφωνούν και στοιχεία της Greenpeace, σύμφωνα με τα οποία ανάμεσα σε αυτά τα πλοία βρίσκονται τουλάχιστον δύο τάνκερ συμφερόντων Αλαφούζου, ο οποίος τυγχάνει να είναι και ιδιοκτήτης τηλεοπτικού σταθμού που υπεραμύνεται της στάσης ΕΕ-ΗΠΑ-ΝΑΤΟ σε σχέση με τις κυρώσεις στη Ρωσία. Την ίδια στιγμή διαφαίνεται ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη πίεση για ένταση της εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου, για να μπορέσουν να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες της ΕΕ και αυτή η ένταση πρέπει να πραγματοποιηθεί σε σύντομο χρόνο, ακριβώς λόγω της έκτακτης πολεμικής συνθήκης. Οι κυβερνήσεις και οι διεθνείς ιμπεριαλιστικοί σχηματισμοί / συμμαχίες θα διαμορφώνουν το πλαίσιο, θεσμικό αλλά και στρατιωτικής ισχύος εάν χρειαστεί, για να κάνουν δουλειές οι επιχειρήσεις και οι διεθνείς όμιλοι, με κόστος την πρόκληση νέων πολεμικών επεισοδίων αλλά και μεγάλων περιβαλλοντικών καταστροφών. Οι εκπομπές CO2, που είναι από τις κύριες αιτίες υπερθέρμανσης του πλανήτη, θα αυξηθούν δραματικά. Αυτή η προοπτική είναι εφιαλτική για τους λαούς σε όλο τον κόσμο. Ο πλανήτης κινδυνεύει να μετατραπεί σε ένα ασταμάτητο εργοστάσιο εξόρυξης ορυκτών καυσίμων και πολεμικών συγκρούσεων, απειλώντας την ειρήνη αλλά και λειτουργώντας με καταλυτικό τρόπο για την επιδείνωση των κλιματικών συνθηκών. Οι αγώνες για την ειρήνη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο πρέπει να είναι και αγώνες ενάντια στον εξορυκτικό παροξυσμό και την κερδοφορία των καπιταλιστών που καταστρέφουν τον πλανήτη.
αντισεξισμόσ
6 απριλη 2022
19
Μαζικές διαδηλώσεις στις 8 Μάρτη Της Ναντίνας Παπαϊωάννου
Μ
ε επιτυχία πραγματοποιήθηκε και η φετινή 8 Μάρτη με χιλιάδες γυναίκες να ενώνουν τις φωνές τους στον δρόμο. Η χρονιά που πέρασε σημαδεύτηκε από αλλεπάλληλες γυναικοκτονίες και περιστατικά έμφυλης βίας –με αποκορύφωμα την πρόσφατη υπόθεση του βιασμού της Γεωργίας Μπίκα–, αλλά και πολλαπλές θεσμικές επιθέσεις στα δικαιώματα και τις ζωές των γυναικών (Νόμος Χατζηδάκη, Νόμος Τσιάρα, ανυπαρξία/διάλυση κρατικών δομών φροντίδας και στήριξης, πλήρης αδιαφορία των αρχών, κ.ά.). Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν την αρχή ενός κύματος οργής που ξέσπασε με συγκλονιστικές κινητοποιήσεις σε όλη την χώρα και ήταν αναμενόμενο πως θα εκφραζόταν και στις δύο διαδηλώσεις της φετινής 8ης Μάρτη συγκεντρώνοντας πολύ κόσμο. Αυτό είναι αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς που έχει κάνει τα τελευταία χρόνια το φεμινιστικό κίνημα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο.
Οι δύο κινητοποιήσεις στην Αθήνα
Η πρωινή πορεία ήταν μαζική και με έντονο το απεργιακό στίγμα.
Μεγάλος αριθμός σωματείων – από το ΕΚΑ και την ΑΔΕΔΥ που καλύπτουν χιλιάδες εργαζόμενες σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα αντίστοιχα, μέχρι πρωτοβάθμια όπως το ΣΕΗ, ΣΜΤ, Σωματείο Εργαζομένων στην έρευνα, κ.ά.- καλούσαν σε τρίωρη στάση εργασίας (12:00 με 15:00), σε μια περίοδο που οι απεργίες δεν είναι τόσο εύκολο να πραγματοποιηθούν και να συσπειρώσουν τόσο κόσμο. Συμμετείχαν ομοσπονδίες, φοιτητικοί σύλλογοι, ακόμα και οι θεσμικές δυνάμεις, αλλά και αναρχικές συλλογικότητες, ενώ ήταν σαφές το στίγμα της διπλής απεργίας σε σπίτι και δουλειά. Η συμμετοχή των σωματείων είναι μια πολύ σημαντική κατάκτηση, απόρροια της δουλειάς και της προετοιμασίας που έχει γίνει από συντρόφισσες συνδικαλίστριες στους χώρους και μέσα στα σωματεία όλη την χρονιά. Τα ζητήματα των παρενοχλήσεων, της έμφυλης βίας και της ανισότητας στον εργασιακό χώρο γίνονται ολοένα περισσότερο ορατά στον κόσμο της δουλειάς, στα σωματεία, τις παρατάξεις, τις ομοσπονδίες. Στην κεφαλή της πορείας βρέθηκε για ακόμη μία χρονιά το μπλοκ της Συνέλευσης 8 Μάρτη, με σύνθημα «8 Μάρτη 2022: Φεμινιστική Απεργία σε σπίτι και
δουλειά/ Στο φεμινιστικό αγώνα ως την ανατροπή/ Ενάντια στην έμφυλη βία, το θεσμικό σεξισμό, την πολλαπλή ανισότητα». Το μπλοκ ήταν δυναμικό και με παλμό, ενώ καταφέρε να συσπειρώσει πλήθος αγωνιστριών και αγωνιστών. Τα συνθήματά μας επεδίωκαν να ανοίξουν όλη τη «βεντάλια» της σεξιστικής καταπίεσης: από τη θεματική της έμφυλης βίας και του θεσμικού σεξισμού, μέχρι και αιτήματα για δομές και κοινωνικό κράτος που θα μπορεί να στηρίξει έμπρακτα και ουσιαστικά τα θύματα. Η απογευματινή κινητοποίηση είχε διαφορετικά χαρακτηριστικά. Ήταν εξίσου, ίσως και πιο μαζική από την απεργιακή, καθώς συμμετείχε και κόσμος που δεν κατάφερε να απεργήσει και ήρθε μετά τη λήξη του ωραρίου. Παράλληλα με τις πολιτικές οργανώσεις που καλούσαν σε αυτήν, ήταν μια διαδήλωση στην οποία κατέβηκαν πολλές/οι μη οργανωμένες/οι αγωνίστριες/ες, με αυθόρμητα φεμινιστικά αντανακλαστικά. Αυτή η φυσιογνωμική διαφορά μεταξύ των δύο κινητοποιήσεων ήταν αισθητή ακόμα και στα συνθήματα που ακούστηκαν στην απογευματινή διαδήλωση και στα οποία κυριαρχούσε το συναίσθημα της οργής για την
επικαιρότητα των γυναικοκτονιών και των βιασμών. Όσον αφορά την παρουσία της Συνέλευσης 8 Μάρτη, η δυναμική ντουντούκα μας συνέβαλε στο να διατηρηθεί το μπλοκ μας ζωντανό και μαζικό, ενώ δεν έλειψαν τα συνθήματα κατά του πολέμου και των εξοπλισμών, καθώς λόγω επικαιρότητας, το κλίμα φέτος ήταν αρκετά διαφορετικό.
Συνέχεια
Οι αγώνες μας, όμως, δεν τελειώνουν εδώ. Η δουλειά που κάναμε όλη την χρονιά στους κοινωνικούς χώρους, η εξώστρεφη δράση στις γειτονιές (με εντυπωσιακές εξορμήσεις και αφισοκολλήσεις) τόσο στην Αθήνα, όσο και στην περιφέρεια (Θεσσαλονίκη, Ζάκυνθο κ.λ.π), απέδωσαν καρπούς, συμβάλλοντας στην ορατότητά μας στο δρόμο, στο δημόσιο χώρο τόσο στο διάστημα προς την 8η Μάρτη όσο και την ίδια την ημέρα. Το στοίχημα στο εξής, είναι το φεμινιστικό κίνημα να χτίσει μια πολιτική συνέχεια με τον κόσμο που αυθόρμητα μαζικοποιεί τις φεμινιστικές κινητοποιήσεις, καθώς και να συνδέσει άμεσα το ζήτημα της έμφυλης βίας και καταπίεσης με το προβληματικό σύστημα που το τροφοδοτεί.
...και στη Θεσσαλονίκη
Α
πό ιδιαίτερη μαζικότητα χαρακτηρίστηκαν φέτος οι συγκεντρώσεις στην Θεσσαλονίκη για την 8η Μάρτη παγκόσμια ημέρα των Γυναικών. Για πρώτη φορά οργανώθηκε πρωινή απεργιακή συγκέντρωση, με βάση την απόφαση της ΑΔΕΔΥ για τρίωρη στάση εργασίας. Παρά την βροχή, συγκεντρώθηκαν πάνω από 200 άτομα και ακολούθησε πορεία στο κέντρο της πόλης. Στην απογευματινή πορεία των φεμινιστικών συλλογικοτήτων συμμετείχαν τουλάχιστον 1500 άτομα, αριθμός πρωτόγνωρος για τα δεδομένα της πόλης. Η επιτυχία των δύο αυτών δράσεων δεν ήταν τυχαία. Ήρθε ως αποτέλεσμα της συνολικότερης ανόδου του φεμινιστικού κινήματος που παρατηρείται σε όλη τη χώρα τα τελευταία χρόνια. Αλλά ακόμα περισσότερο ήρθε ως αποτέλεσμα της επίμονης δουλειάς που έκανε η Συνέλευση Γυναικών 8 Μάρτη, η οποία για
τρεις μήνες πραγματοποίησε καμπάνια με θέμα τον σεξισμό, τις διακρίσεις, την παρενόχληση και την κακοποίηση στους χώρους εργασίας πραγματοποιώντας συνεχείς παρεμβάσεις σε σχολές και πλατείες. Την ημέρα της 8ης Μάρτη μάλιστα μέλη της Συνέλευσης Γυναικών 8 Μάρτη βρέθηκαν σε σχολεία της Θεσσαλονίκης και πραγματοποίησαν εκπαιδευτικές δράσεις προς τις καθηγήτριες και τους καθηγητές. Στόχος όλων αυτών των δράσεων ήταν να αναδειχτεί το ζήτημα ως συνέχεια του metoo, αλλά και να αποτυπωθούν συγκεκριμένα αιτήματα για την προστασία των θυμάτων, αλλά ακόμα πιο σημαντικά, αιτήματα για την πρόληψη τέτοιων περιστατικών. Ενάντια στην υποκρισία του νόμου Χατζιδάκη που δήθεν προστατεύει τις γυναίκες η Συνέλευση Γυναικών 8 Μάρτη ανέδειξε την σημασία ύπαρξης δυνατών σωματείων για την στήριξη των γυναικών εργαζομένων.
20
δικαιώματα
Η εικόνα του 18χρονού πρόσφυγα Σαϊντού Καμαρά από τη Γουινέα να παρελαύνει ως σημαιοφόρος ενώ απειλείται με απέλαση διαδόθηκε ταχύτητα στα social media και συγκίνησε πολύ κόσμο. Και είναι πραγματικά συγκινητική η προσπάθεια ενός ασυνόδευτου ανήλικου πρόσφυγα να ενταχθεί στην ελληνική κοινωνία και να μετέχει στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης, δεδομένων των δυσκολιών και των ρατσιστικών πολιτικών. Λίγες μέρες μετά, συμμαθητές, καθηγητές και φίλοι του τον συνόδεψαν στις εγκαταστάσεις του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, όπου εξετάστηκε σε δεύτερο βαθμό το αίτημά του για άσυλο. Και ενώ η κινητοποίηση του κόσμου για την προστασία ενός μαθητή είναι βαθιά ειλικρινής και συγκινητική, τα κροκοδείλια δάκρυα της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και της αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ δεν πείθουν κανένα. Με ευθύνη της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ εκατοντάδες παιδιά σαν τον Σαϊντού έμειναν εγκλωβισμένα σε καμπς επί χρόνια χωρίς να έχουν την δυνατότητα να φοιτήσουν στα δημόσια σχολεία και να γίνουν σημαιοφόροι. Με ευθύνη της τωρινής κυβέρνησης ο Σαϊντού κινδύνεψε με απέλαση, αφού το Υπουργείο Μετανάστευσης το 2021 κατήργησε την δυνατότητα νόμιμης παραμονής για ανθρωπιστικούς
6 απριλη 2022
λόγους στερώντας από τους ασυνόδευτους ανήλικους πρόσφυγες το δικαίωμα να ζήσουν και να σπουδάσουν στην Ελλάδα και μετά την ενηλικίωσή τους. Η πιθανή κυβερνητική «παρέμβαση» για παραμονή του Σαϊντού θα θυμίζει σε υποκρισία την απόδοση γαλλικής υπηκοότητας σε εκείνο τον Αφρικανό που έσωσε ένα μωρό σε πυρκαγιά, για τον οποίο έλεγε ο κωμικός Τρέβορ Νόα: «Ήταν Αφρικανός όσο βρισκόταν στο έδαφος. Σκαρφάλωσε στο κτίριο, και με το που έπιασε το μωρό έγινε Γάλλος. Αν του έπεφτε, θα έλεγαν ότι ο Αφρικανός έριξε το μωρό». Τα δημοκρατικά δικαιώματα θα έπρεπε να είναι αυτονόητα και όχι «επιβράβευση» (στα παιδιά που καταφέρνουν και γίνονται σημαιοφόροι ή παίζουν καλό μπάσκετ). Οι συμμαθητές του Σαϊντού, οι μόνοι που δικαιούνταν να ασχοληθούν «ξεχωριστά» με την περίπτωση του φίλου τους, έδειξαν πολύ καλύτερη κατανόηση αυτής της αλήθειας, γράφοντας στα χαρτονάκια τους: «Για όλους τους Σαϊντού» και «Με τον Σαϊντού και τον κάθε Σαϊντού».
Σε μια εξαιρετική πρωτοβουλία-πρότυπο για τα συνδικάτα προχώρησε η Ε’ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης, διοργανώνοντας τριήμερο αντιρατσιστικών και αντιφασιστικών εκδηλώσεων μέσα και έξω από τα σχολεία. Στην διοργάνωση συμμετείχαν και άλλες τέσσερις ΕΛΜΕ της πόλης. Αφορμή για τη δράση αυτή στάθηκε η 21η Μαρτίου, Παγκόσμια Μέρα Κατά του Ρατσισμού. Την Παρασκευή 18/3 και την Δευτέρα 21/3 διοργανώθηκαν ενημερωτικές δράσεις μέσα στα σχολεία για τους μαθητές και στις 20/3 διοργανώθηκε συναυλία με τη συμμετοχή του Δημήτρη Ζερβουδάκη και μαθητικών, φοιτητικών και άλλων συγκροτημάτων. Φυσικά κέντρο αυτών των δράσεων ήταν το κάλεσμα και η συμμετοχή των ΕΛΜΕ στο αντιρατσιστικό/αντιφασιστικό συλλαλητήριο στις 19/3. Με αυτόν τον υποδειγματικό τρόπο, οι ΕΛΜΕ έδειξαν ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος των σωματείων και των συνδικάτων στο άνοιγμα κοινωνικών ζητημάτων στους χώρους εργασίας. Ειδικά σε έναν ευαίσθητο χώρο όπως αυτόν της εκπαίδευσης, οι καθηγητές και οι καθηγήτριες έδωσαν το παράδειγμα και ευαισθητοποίησαν τους μαθητές και τις μαθήτριες τους. Δράσεις σαν και αυτή αποτελούν σημαντικό μέρος της απάντησης στις προσπάθειες διείσδυσης ακροδεξιών και ναζιστικών ομάδων το τελευταίο διάστημα στα σχολεία της Θεσσαλονίκης. Ελπίζουμε τέτοιες πρωτοβουλίες να συνεχιστούν και από άλλους εργασιακούς χώρους και συνδικάτα. Στις 15 Μαρτίου, για πολλοστή φορά, ανακλήθηκε η εκπαιδευτική άδεια του Βασίλη Δημάκη, εμποδίζοντας τον από το να παρακολουθεί ανεμπόδιστα τα μαθήματα του στο Πανεπιστήμιο κι εξωθώντας τον για τρίτη φορά σε απεργία πείνας και δίψας. Μετά τη χορήγηση της άδειάς του, ο Β. Δημάκης απενεργοποίησε το «βραχιολάκι» του και δεν παρουσιάστηκε στο Πανεπιστήμιο, και συνελήφθη λίγες μέρες μετά. Κυβερνητικά στελέχη και στελέχη της αστυνομίας δήλωσαν ανερυθρίαστα πως αν υπάρξει συνολική αναστολή των αδειών των κρατουμένων θα είναι πλέον ευθύνη του… Δημάκη! Η κυβέρνηση και η ΕΛΑΣ θέλουν να παρουσιάσουν τα δικαιώματα ως ανταμοιβή για τους κρατούμενους, που βρίσκονται διαρκώς «υπό αίρεση». Άλλωστε συχνά η στέρηση δικαιωμάτων χρησιμοποιείται ως τιμωρία απέναντι σε πολιτικούς κρατούμενους, ή σε κρατούμενους που συμμετέχουν σε εξεγέρσεις μέσα στις φυλακές
για να υπερασπιστούν τα δικαιώματα τους. Η λογική του κινήματος είναι αντίστροφη: Δεν οφείλουν όσοι είναι στις φυλακές κάποια συγκεκριμένη στάση για να έχουν πρόσβαση στην υγεία και την εκπαίδευση. Η «τρομακτική» είδηση δεν είναι ότι ο Δημάκης απέδρασε και βρέθηκε για λίγες μέρες ελεύθερος. Για την επιλογή του αυτή, μπορεί να διαβάσει κανείς την ενδιαφέρουσα επιστολή του, της οποίας η ηθική είναι απολύτως ξένη στους δεσμοφύλακές του. Η τρομακτική είδηση θα έπρεπε να είναι η διαχρονικά τιμωρητική αντιμετώπισή του από το «σωφρονιστικό» σύστημα, η ταχύτητα με την οποία κρατικοί παράγοντες έσπευσαν να στοχοποιήσουν τα δικαιώματα των κρατουμένων. Από αυτούς τους «παράγοντες» απειλείται η κοινωνία, και όχι από τον Β. Δημάκη…
αντιρατσισμοσ
6 απριλη 2022
21
Στοπ στις επιχειρήσεις-σκούπα! Να μπλοκάρουμε τη ρατσιστική και κατασταλτική κυβερνητική μηχανή Του Θάνου Λυκουργιά
Α
ν και δεν πρόκειται για κάτι που θα έπρεπε να εκπλήσσει, η κυβέρνηση προσέθεσε ακόμα μια ψηφίδα στο εξόχως ρατσιστικό και βάναυσο κρατικό προφίλ, το οποίο παρέλαβε και συνεχίζει να οικοδομεί με ζήλο. Το «νέο» αυτή τη φορά βήμα ήταν η πολυήμερη επανεκκίνηση, μέσα στα μέσα Μαρτίου, μαζικών επιχειρήσεων-σκούπα στο κέντρο της Αθήνας. Με πρόσχημα την πάταξη της αυξανόμενης μικροπαραραβατικότητας και εμπορίας ναρκωτικών (σύμφωνα με τις δηλώσεις του Υπ. Προ.Πο Τ. Θεοδωρικάκου και την αναπαραγωγή τους από τα φιλοκυβερνητικά ρεπορτάζ), έχει εξαπολυθεί κυνηγητό στους δρόμους της Αθήνας, ακόμα και με χρήση drones όπως εξίσου περήφανα αναφέρεται, ενώ σε αυτές συμμετέχουν ακόμα και 200 ή και περισσότεροι αστυνομικοί.
Βικτώρια
Αν και οι επιχειρήσεις αυτές έλαβαν χώρα σε διάφορα σημεία της Αθήνας, αυτή που έγινε περισσότερο γνωστή ήταν εκείνη της 16 Μάρτη στην πλατεία Βικτωρίας. Πέραν του «φορτίου» που την συνοδεύει από το διάστημα 2015-2016, όταν πολλές εκατοντάδες πρόσφυγες είχαν βρει εκεί καταφύγιο, στην πλατεία Βικτωρίας και στην ευρύτερη περιοχή συνεχίζουν να βρίσκονται πολλές δεκάδες άνθρωποι, ενώ υπάρχει και ισχυρή παρουσία των αλληλέγγυων και κινηματικών δυνάμεων. Καθώς λοιπόν οι κλούβες και συνολικά ο κατασταλτικός μηχανισμός έκανε καταδρομή, αποκλείοντας όσες και όσους βρισκόντουσαν πάνω στην πλατεία και σταματώντας για έλεγχο κυριολεκτικά οποιονδήποτε μη λευκό πολίτη (καθώς αυτό είναι το κριτήριο για την μικροπαραβατικότητα και το εμπόριο ναρκωτικών), υπήρξαν άμεσα καλέσματα συμπαράστασης. Η παρουσία όμως ακόμα και ελάχιστων αλληλέγγυων αγωνιστών/στριών που άνοιξαν ένα πανό και φώναξαν συνθήματα υπέρ των μεταναστών και προσφύγων/ισσών δεν είναι ανεκτή και απαντήθηκε με εξίσου σκληρή καταστολή. Σύμφωνα με καταγγελίες των 14 αλληλέγγυων συλληφθέντων της ημέρας, μόλις αυτοί βρέθηκαν πάνω στην
πλατεία κυκλώθηκαν άμεσα από ΜΑΤ με ασπίδες -δεχόμενοι κλωτσιές κάτω από αυτές - ενώ υπήρξε εξίσου άμεση σύλληψη τόσο ενός ακόμα που φώναζε για τις συλλήψεις και την μεταχείριση των υπολοίπων όσο και μιας κοπέλας που φώναζε για την σύλληψη του τελευταίου... Οι συλληφθέντες κρατήθηκαν ως αργά το βράδυ στη ΓΑΔΑ και αντιμετωπίζουν κατηγορίες για δύο πλημελλήματα (απείθεια και παρακώλυση συγκοινωνιών!). Επίσης έγινε προσαγωγή σε 132 μετανάστες χωρίς χαρτιά και τραβολογήθηκαν μέχρι να αφεθούν ελεύθεροι άλλοι τόσοι.
Πολλαπλή στόχευση
Κρίνοντας από τα ίδια τα στοιχεία που δημοσιεύει η ΕΛ.ΑΣ. μπορεί εύκολα να προκύψει το ζητούμενο αυτών των επιχειρήσεων. Πέραν του ότι αυτές οι ενέργειες στην «καλύτερη» περίπτωση θα αναδιοργανώσουν την (εντός ή εκτός εισαγωγικών) παραβατικότητα, στην αντίστοιχη επιχείρηση που έγινε π.χ. στην Ομόνοια συνελλήφθησαν 4 άνθρωποι για κατοχή ναρκωτικών (με μόλις 1 να κατέχει αξιοσημείωτη ποσότητα πάνω του), βρέθηκε 1 φυγόδικος, 6 παράνομα ταξί και προσήχθησαν 125 μετανάστες χωρίς χαρτιά, οι οποίοι και προσήχθησαν στην Αμυγδαλέζα. Γίνεται προφανές ότι οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις εξυπηρετούν ταυτόχρονα πολλαπλούς στόχους: από τη μία πρόκειται για ένα διαρκές κλείσιμο του ματιού στην άκρα δεξιά. Τόσο μέσω του κλίματος τάξης και ασφάλειας, όσο και μέσω της μόνιμης προσπάθειας να συνδε-
θεί η εγκληματικότητα με τους «μη λευκούς» μετανάστες και πρόσφυγες, η κυβέρνηση χτίζει πελατεία απευθυνόμενη στα πιο αντιδραστικά αντανακλαστικά της κοινωνίας. Φυσικά, το γεγονός πως ποτέ δεν εμφανίζονται αξιόλογα ευρήματα (όπως αντίστοιχα δεν είχαν βρεθεί στις εκκενώσεις των καταλήψεων στέγης για πρόσφυγες και όχι μόνο) δεν πρόκειται να τους πτοήσει. Από την άλλη, υπάρχει εμπέδωση των πρακτικών μαζικής και σκληρής καταστολής, η οποία εξαπλώνεται και γίνεται διαρκώς σκληρότερη, όχι μόνο προς τους μετανάστες αλλά και στον κόσμο του κινήματος, όπως φάνηκε στη Βικτώρια. Εντός της τελευταίας διάστασης, πρέπει να συνυπολογίσουμε και τις προωθούμενες ρατσιστικές συμφωνίες Μηταράκη με το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν (βλ. Ε.Α. # 479). Καθώς η κυβέρνηση επιχειρεί να οδηγήσει (κατ’ αρχήν) τους ανθρώπους από αυτές τις χώρες στην αποδοχή ενός καθεστώτος που τους στερεί από κάθε είδους εργασιακό ή ατομικό δικαίωμα, το να υπάρχει η αίσθηση ότι η αστυνομία θα σε γυρέψει υπήρξε διαχρονικά ένα ωμό και δυστυχώς αποτελεσματικό επιχείρημα.
Διαδήλωση 19 Μάρτη
Απέναντι σε όλα αυτά και στη συνολικότερη κυβερνητική απανθρωπιά, οι κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν στις 19 Μαρτίου επιχείρησαν να σηκώσουν το γάντι. Παρά το ότι προφανώς υπολειπόμαστε κατά πολύ ενός κινήματος που θα μπορέσει να επιβάλλει μια διαφορετική
ατζέντα, οι φετινές κινητοποιήσεις υπήρξαν μαζικές. Περίπου δύο χιλιάδες άνθρωποι, ντόπιοι και μετανάστες/πρόσφυγες, κατέβηκαν στο δρόμο φωνάζοντας συνθήματα για τις επαναπροωθήσεις, για την Ευρώπη-Φρούριο, υπέρ της αλληλεγγύης και ενάντια στο ρατσιστικό δηλητήριο. Ταυτόχρονα υπήρξαν συνθήματα ενάντια στον πόλεμο στην Ουκρανία, όπως και ενάντια στην υποκρισία περί προσφύγων «διαφορετικών ταχυτήτων». Παρά το γεγονός πως, δυστυχώς, οι συγκεντρώσεις στην Βικτώρια και την Ομόνοια δεν συναντήθηκαν στο δρόμο, η παρουσία του αντιρατσιστικού κινήματος έγινε αισθητή. Χρειάζεται να συνεχίσουμε σε αυτή την κατεύθυνση, διεκδικώντας για όλους τους πρόσφυγες/ ισσες και μετανάστες/τριες, αποκρούοντας σταθερά τα ρατσιστικά επιχειρήματα και πρακτικές και αναδεικνύοντας τη μόνιμη κυβερνητική υποκρισία και αναλγησία, που μας αγγίζει όλες και όλους. Άλλωστε, η πολύ πρόσφατη (για δεύτερη φορά) αναστολή χρηματοδότησης της Frontex από το Ευρ. Κοινοβούλιο, μετά το πόρισμα της Ευρ. Υπηρεσίας για την Καταπολέμηση της Απάτης (OLAF), το οποίο στηλίτευε μεθοδευμένη συγκάλυψη επαναπροωθήσεων προσφύγων από το ελληνικό λιμενικό, αποτελεί εκ νέου πολιτική επιβεβαίωση των δυνάμεων του αντιρατσιστικού κινήματος και πλήγμα για την εικόνα της κυβέρνησης. Πάνω σε αυτά, χρειάζεται να οργανώσουμε τα επόμενα βήματα μας.
22
ΙΣΤΟΡΙΑ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
Η αρχή μιας αλληλουχίας πολέμων (από το 1912 ως το 1922)
Οι Βαλκανικοί πόλεμοι Του Παναγιώτη Λίλλη
Φ
έτος κλείνουν 110 χρόνια από τους Βαλκανικούς πόλεμους. Ήταν η αρχή μιας αλληλουχίας πολέμων, σφαγών και καταστροφής που κράτησε από το 1912 μέχρι το 1922. Για την επίσημη ιστοριογραφία οι Βαλκανικοί πόλεμοι ήταν ένα έπος ηρώων, που απελευθέρωσε εκατομμύρια χριστιανών αδελφών από την Οθωμανική κατοχή. Στο παρακάτω κείμενο θα προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε μερικά ζητήματα που απορρίπτουν αυτό τον ισχυρισμό σαν αστήρικτο.
Ο ιμπεριαλισμός τότε
Οι Βαλκανικοί πόλεμοι άρχισαν τον Οκτώβρη του 1912 και τέλειωσαν τον Ιούλιο του 1913. Δεν ήταν όμως ένα ανεξάρτητο και ξεχωριστό γεγονός. Συνέβησαν σε μια εποχή που ο διεθνής ιμπεριαλισμός είχε φτάσει σε μια κρίσιμη καμπή. Ο κόσμος ήταν ήδη μοιρασμένος, από δεκαετίες, μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Η Βρετανία και η Γαλλία κατείχαν το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη σαν αποικίες. Η Γερμανία και οι ΗΠΑ, οι νέες και ανερχόμενες βιομηχανικές δυνάμεις δεν έβρισκαν διέξοδο για την επέκτασή τους. Δεν υπήρχαν πια «κενοί χώροι» από λευκούς αποικιοκράτες και κατακτητές για να κερδίσουν. Όπως ήταν φυσικό, η άνιση ανάπτυξη μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων προκαλούσε αποσταθεροποίηση του διεθνούς συστήματος ισορροπιών και αναθεώρηση όλων των παλιών συνθηκών. Ουσιαστικά το αίτημα ήταν το ξαναμοίρασμα του κόσμου. Υπήρχε όμως και κάτι ακόμη και πιο θεμελιακό. Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο ιμπεριαλισμός είχε γίνει πολύ πιο ισχυρός και επιθετικός. Η βάση του δεν ήταν πιά το προμονοπωλιακό εμπορικό και βιομηχανικό κεφάλαιο, αλλά τα μονοπώλια και μάλιστα με τη νέα μορφή του χρηματιστικού και τραπεζικού κεφαλαίου. Ήταν η νέα οικονομική ολιγαρχία που επιζητούσε ασυγκράτητα την επέκταση στην παγκόσμια αγορά για πρώτες ύλες και επενδύσεις. Πολιτική έκφραση αυτών των ανταγωνισμών ήταν η συγκρότηση δύο αντίπαλων ιμπεριαλιστικών συνασπισμών στην Ευρώπη: από τη μια η Τριπλή Συνεννόηση (Βρετανία, Γαλλία και τσαρική Ρωσία) και από την άλλη η Τριπλή Συμμαχία (Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Ιταλία). Ο Πρώτος Παγκόσμιος
Πόλεμος ήταν πολύ κοντά και οι Βαλκανικοί πόλεμοι αποτέλεσαν την απαραίτητη εισαγωγή του.
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν ένα στρατιωτικό-θρησκευτικό κράτος που είχε βάση τη φεουδαρχική εκμετάλλευση της αγροτιάς και μάλιστα την εποχή του μονοπωλιακού καπιταλισμού. Ήταν ένα μοναδικό και ιδιόμορφο φαινόμενο. Όμως η αναπόφευκτη αποσύνθεσή της ήταν ένα αδιαμφισβήτητο δεδομένο στους υπολογισμούς και τα σχέδια των μεγάλων δυνάμεων. Το ερώτημα δεν ήταν ο διαμελισμός και η διάλυσή της αλλά ο τρόπος και τα μερίδια που θα άρπαζε η κάθε πλευρά. Ουσιαστικά η αυτοκρατορία επιβίωνε στο «σημείο ισορροπίας» μεταξύ των αντιμαχόμενων ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων. Το 1908, οι Νεότουρκοι, τα πιο ενεργά και δυναμικά στοιχεία του στρατού επαναστάτησαν ενάντια στον σουλτάνο. Πίσω τους στοιχήθηκαν η μικρή μουσουλμανική αστική τάξη, κάθε οθωμανική μεταρρυθμιστική κίνηση, οι εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες και οι λαϊκές τάξεις. Για τους σοσιαλιστές της εποχής ήταν μια αστική δημοκρατική επανάσταση που υποστήριξαν αμέσως. Δεν διέφυγε όμως της προσοχής τους ότι η ηγεσία της επανάστασης ήταν στρατιωτική και εθνικιστική. Για το ευρωπαϊκό κατεστημένο των εστεμμένων βασιλιάδων, στρατοκρατών και διπλωματών δεν ήταν μια καλή εξέλιξη. Ακόμη δεν είχε ηρεμήσει η Ευρώπη από την επαναστατική θύελλα του 1905 στη Ρωσία και ξεσπούσε μια νέα επανάσταση, αυτή τη φορά στη Τουρκία. Οι Νεότουρκοι βρέθηκαν από την πρώτη μέρα μπροστά στα πραγματικά και άλυτα προβλήματα της αυτοκρατορίας. Τα συνθήματά τους για «αδελφότητα-ελευθερία-δημοκρατία» ξεσήκωσαν τις λαϊκές μάζες στις μεγάλες πόλεις που βγήκαν στους δρόμους για να διεκδικήσουν την πραγματική και όχι τη ρητορική λύση των αιτημάτων τους. Και το πρώτο ζήτημα ήταν το εθνικό. Θα δεχόταν τη λύση της πλήρους ισοτιμίας των εθνικών ομάδων ή θα συνέχιζαν να υποστηρίζουν τα προνόμια της κυρίαρχης μουσουλμανικής-τουρκικής εθνότητας; Το δεύτερο ζήτημα ήταν το αγροτικό. Εξαιρετικά κρίσιμο. Γιατί οι αγροτικές μάζες αποτελούσαν το τακτικό πεζικό του οθωμανι-
κού στρατού. Θα προχωρούσαν σε κατάργηση των αγγαρειών και των φόρων ή θα υποστήριζαν τα συμφέροντα των μπέηδων; Και τέλος το εργατικό. Θα αναγνώριζαν το δικαίωμα της συνδικαλιστικής οργάνωσης και της απεργίας ή θα προστάτευαν τη νέα μουσουλμανική αστική τάξη από την ανάπτυξη της ταξικής πάλης; Οι Νεότουρκοι και στα τρία επιλέξαν την πλευρά των κυρίαρχων και των εκμεταλλευτών. Έτσι το 1912, τη χρονιά
και των πέντε θαλασσών» ήταν το ακριβές περιεχόμενο της Μεγάλης Ιδέας. Αυτό το σχέδιο προϋπόθετε όμως, όχι μόνο την καταστροφή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και την εξουδετέρωση των αντίπαλων βαλκανικών εθνικισμών. Ακριβώς σ’ αυτό το σημείο διασταυρώνονταν οι φιλοδοξίες των βαλκανικών δυναστειών, η αντοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και οι επιδιώξεις των Μεγάλων Δυνά-
Η μοιρασιά θα γινόταν με βάση τα συμφέροντα των δυναστειών και των οικονομικών ολιγαρχιών. Με αυτό τον τρόπο οι Βαλκανικοί πόλεμοι ετοίμαζαν τους επόμενους πολέμους. που ξέσπασε ο πρώτος βαλκανικός πόλεμος, η επανάσταση του 1908 είχε μετατραπεί στο αντίθετό της.
μεων. Και αυτό το «σταυρικό ζήτημα» θα λυνόταν με ένα αδυσώπητο πόλεμο.
Τα Βαλκάνια
Oι δύο Βαλκανικοί πόλεμοι (1912-13)
Tα Βαλκάνια, στις αρχές του 20ού αιώνα, ήταν χωρισμένα ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τέσσερα μικρά χριστιανικά βασίλεια. Η ευρωπαϊκή διπλωματία είχε παίξει καθοριστικό ρόλο στη συγκρότηση αυτών των κρατιδίων. Η Βουλγαρία είχε τότε 4,5 εκατομμύρια πληθυσμό και τον πιο σύγχρονο στρατό. Ο προσανατολισμός της ήταν να βρει διέξοδο στο νότο και δυτικά, διεκδικώντας να κάνει δική της την περιοχή της Μακεδονίας. Η Σερβία με 2,5 εκατ. πληθυσμό, συνόρευε με την Αυστροουγγαρία που είχε στο εσωτερικό της μια μεγάλη σερβική μειονότητα, μεγαλύτερη αριθμητικά από το σερβικό κράτος. Ο φυσικός («εθνικός») δρόμος ανάπτυξης θα ήταν προς βορρά, αλλά εκεί σκόνταφτε πάνω στην Αυτοκρατορία της Αυστροουγγαρίας. Το Μαυροβούνιο ήταν μια λιλιπούτεια μοναρχία. Η Ελλάδα ήταν επίσης μια μοναρχία με 2,5 εκατ. πληθυσμό, αλλά ξεχώριζε γιατί η αστική της τάξη ήταν η πιο αναπτυγμένη στην ευρύτερη περιοχή. Ο εμπορικός της στόλος ανήκε στην πρώτη δεκάδα της παγκόσμιας ναυτιλίας και η Αθήνα ήταν η μεγαλύτερη πρωτεύουσα των βαλκανικών χριστιανικών κρατιδίων. Η ιθύνουσα τάξη της αποτελούνταν από μια συμμαχία εμπόρων και ιερατείου και η «Μεγάλη Ιδέα» ήταν το επεκτατικό της σχέδιο. Θα λέγαμε ότι «η Ελλάδα των δύο ηπείρων
Στις 5 Οκτωβρίου 1912, ο βασιλιάς Γεώργιος Α’ ανάγγελλε το παρακάτω διάγγελμα: «…η Ελλάς…αναλαμβάνει τον αγώνα του Δικαίου υπέρ της ελευθερίας των καταδυναστευομένων Λαών της Ανατολής…η Ελλάς μετά των αδελφών Συμμάχων Κρατών θα επιδιώξη πάση θυσία τον ιερόν αυτόν σκοπόν. Επικαλούμενοι δε την αρωγήν του Υψίστου εν τω δικαιοτάτω τούτω αγώνι του Πολιτισμού, ανακράζωμεν: Ζήτω η Ελλάς. Ζήτω το Εθνος…». Αμέσως εξόρμησαν τα ελληνικά στρατεύματα και ακολουθώντας τους άλλους βαλκανικούς στρατούς. Τι δυνάμεις παρατάχθηκαν στα θέατρα των επιχειρήσεων; Η Βαλκανική Συμμαχία, σύμφωνα με το στρατηγό (και μετέπειτα δικτάτορα) Πάγκαλο κατόρθωσε να κινητοποιήσει πάνω από 650 χιλιάδες άντρες έναντι 300 χιλιάδων του Οθωμανικού στρατού και 1.480 πυροβόλα έναντι 800 πυροβόλων των Οθωμανών. Οι συσχετισμοί ήταν πολύ άνισοι σε βάρος του τουρκικού στρατού. Έτσι αναγκάστηκε σε μια κατανομή δυνάμεων. Διακόσιες χιλιάδες διέθεσε στο μέτωπο με την Βουλγαρία, που θα έκρινε εξάλλου και το αποτέλεσμα του πολέμου. Και όσο αφορά το ελληνικό μέτωπο, αντιπαρέταξε 15 χιλιάδες στρατιώτες απέναντι σε 80 χιλιάδες του ελληνικού στρατού. Εδώ οι συσχετισμοί ήταν επιεικώς
ΙΣΤΟΡΙΑ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
συντριπτικοί. Την ώρα που ο βουλγαρικός στρατός συνέτριβε στην ανατολική Θράκη τις οθωμανικές δυνάμεις, και οι Σέρβοι πατούσαν το Μοναστήρι, ο ελληνικός στρατός έφτανε στη Θεσσαλονίκη. Ήταν μια πορεία δισταγμών και αναποφασιστικότητας απέναντι σε ένα στρατό πολύ μικρότερο, περικυκλωμένο απ’ όλες τις μεριές και χωρίς εφεδρείες. Παρόλα αυτά ο τουρκικός στρατός κατόρθωσε πολεμώντας απεγνωσμένα να καταστρέψει μια ελληνική μεραρχία (η μοναδική νίκη των οθωμανών σε όλο τον πόλεμο) πριν δεχτεί το τελικό κτύπημα από το σερβικό στρατό. Ο διασυρμός όμως του Γενικού Επιτελείου και του ίδιου του βασιλέα ήταν αξεπέραστος. Έστω με αυτό τον τρόπο όμως άνοιξε ο δρόμος για τη Θεσσαλονίκη. Μπροστά στις πύλες της Θεσσαλονίκης, ο θεός του πολέμου παραχώρησε τη θέση του στους εμπόρους του θρόνου. Έτσι ο Τούρκος διοικητής Ταξίν Πασά, αφού εξαγοράστηκε αδρά, παρέδωσε την πόλη στον στρατηλάτη βασιλέα που εισήλθε πανηγυρικά στη πόλη! Αργότερα καταδικάστηκε ερήμην, από το τουρκικό στρατοδικείο της Ισταμπούλ, σε θάνατο γιατί παρέδωσε το στρατό του αμαχητί και άνευ όρων. Δεν ήταν μια άδικη απόφαση. Οι 25.000 τούρκοι αιχμάλωτοι, αντί να μεταφερθούν στην πατρίδα τους μεταφέρθηκαν στην Μακρόνησο, όπου οι περισσότεροι πέθαναν από πείνα. Όπως είπε κάποιος, ήταν «η Μακρόνησος πριν τη Μακρόνησο». Ήταν μια πράξη ατιμίας της μοναρχίας και του εκσυγχρονιστή Βενιζέλου. Δεν ήταν όμως ούτε η πρώτη ούτε θα ήταν η τελευταία. Η Θεσσαλονίκη δεν υποδέχτηκε με ενθουσιασμό τον ελληνικό στρατό. Τότε ήταν μια πόλη πολυεθνική και κοσμοπολίτικη. Εκείνα τα χρόνια ήταν στην ακμή της και ο πληθυσμός της έφτανε τις 150.000, σχεδόν ισο-
δύναμη με την Αθήνα και μεγαλύτερη από το Βελιγράδι και τη Σόφια. Κυρίαρχο στοιχείο στην πόλη ήταν το εβραϊκό με 65.000, και ακολουθούσαν οι μουσουλμάνοι με 40.000 και οι έλληνες με 35.000. Ταυτόχρονα θεωρούνταν πρωτεύουσα του εργατικού κινήματος σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η πόλη ήταν το προπύργιο της Φεντερασιόν (εργατική διεθνιστική οργάνωση), του Βουλγαρικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (η τάση των στενών σοσιαλιστών) και των φεντεραλιστών Μακεδόνων ριζοσπαστών. Έτσι αυτό που στην ελληνική ιστοριογραφία ονομάζεται σαν «απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης», για τα 3/4 των κατοίκων της ήταν κατάκτηση και τίποτα άλλο. Εξετάζοντας την πορεία του Α’ Βαλκανικού πολέμου, και όσο κατέχουμε καλά τα γεγονότα, υποστηρίζουμε την άποψη ότι δεν υπήρξε τίποτα επικό και απελευθερωτικό. Μήπως όμως θα μας διέψευδε ο Β’ Βαλκανικός πόλεμος; Η εξέλιξη και αυτού του πολέμου ήταν περίπου η ίδια με τον προηγούμενο. Υπήρχε όμως μια μεγάλη διαφορά. Αυτή τη φορά η Βουλγαρία βρέθηκε στη θέση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τέσσερις στρατοί (Σερβίας, Ελλάδας, Ρουμανίας και Οθωμανικής Τουρκίας) την περικύκλωσαν και την συνέτριψαν. Το κύριο πλήγμα το επέφερε ο ρουμανικός στρατός που επιτέθηκε πισώπλατα στην Βουλγαρία και έφτασε έξω από τη Σόφια. Υπήρξε επίσης και κάτι πολύ χειρότερο. Οι «εν Χριστώ αδελφοί», οι απελευθερωτές των λαών από την Οθωμανική κατοχή, σφαγιάστηκαν μεταξύ τους, με πρωτοφανές μίσος και βαρβαρότητα. Αυτό που έκαναν οι Βούλγαροι εθνικιστές στη Δράμα, το επανέλαβαν οι Έλληνες εθνικιστές στο Κιλκίς. Όταν τελείωσαν το θεάρεστο έργο τους, η Δράμα και το Κιλκίς είχαν πάψει να υπάρχουν. Είχαν σβηστεί από τον χάρτη.
Η επιδημία όμως του εθνικιστικού επεκτατισμού, των πολέμων και των οργανωμένων σφαγών δεν σταμάτησε εκεί. Εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες αναγκάστηκαν να φύγουν από τις πατρογονικές τους εστίες. Για τους μουσουλμάνους πρόσφυγες ο δρόμος οδηγούσε στη Μικρά Ασία. Εκεί και στα όρια της επιβίωσης και της απόγνωσης, οδηγημένοι ακόμη και ανοικτά από τις οθωμανικές αρχές, επέπεσαν πάνω στις χριστιανικές κοινότητες της περιοχής. Επακολούθησαν οι σφαγές στη Φώκαια, το Αϊβαλί κλπ. Ο φιλόσοφος Α. Τόϋνμπη, είχε πει για το τέλος των Βαλκανικών πολέμων, ότι οι πραγματικά νικημένοι ήταν οι μουσουλμάνοι των Βαλκανίων και οι χριστιανοί της Μικράς Ασίας.
H Βαλκανική Δημοκρατική Ομοσπονδία
Η συνθήκη του Βουκουρεστίου (1913) επισφράγισε τα αποτελέσματα των μαχών. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία θα περιοριζόταν σε μια άκρη των Βαλκανίων. Η Βουλγαρία θα έχανε το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας. Η Σερβία και η Ελλάδα θα διπλασιάζονταν. Όμως τα σύνορα δεν θα χαράσσονταν με βάση τα γλωσσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά των πληθυσμών. Η εθνική απελευθέρωση και τα εθνικά δίκαια, που για αυτά ξεκίνησαν οι πόλεμοι, ξεχάστηκαν. Η μοιρασιά θα γινόταν με βάση τα συμφέροντα των δυναστειών και των οικονομικών ολιγαρχιών. Με αυτό τον τρόπο οι Βαλκανικοί πόλεμοι ετοίμαζαν τους επόμενους πολέμους. Είχε δίκαιο ο Τρότσκι που έλεγε ότι οι πόλεμοι στα Βαλκάνια καταβρόχθισαν 500.000 ανθρώπους νεκρούς, σακατεμένους και αγνοούμενους, χωρίς να λυθεί το εθνικό ζήτημα. Ωστόσο μέχρι τώρα, περιγράφαμε αυτούς τους πολέμους σαν δεδομένους στον χαρακτήρα τους και
23
αναπόφευκτους στην πορεία τους. Υπήρχε όμως εναλλακτική επιλογή για τους «από κάτω»; Η ιστορία είχε δείξει ότι υπήρχε τέτοια επιλογή. Το 1910, στο Βελιγράδι, συγκεντρώθηκαν οι βαλκανικές σοσιαλιστικές οργανώσεις για να αντιμετωπίσουν τα σύννεφα του πολέμου που πύκνωναν. Κατόρθωσαν να διαμορφώσουν ένα πλαίσιο αρχών για τη λύση του εθνικού ζητήματος των Βαλκανίων: «Να απελευθερωθούμε απ’ την ιδιαιτερότητα και τη στενότητα. Να καταργήσουμε τα σύνορα που χωρίζουν τους λαούς, οι οποίοι είναι εν μέρει παρόμοιοι γλωσσικά και πολιτισμικά, εν μέρει δεμένοι μαζί οικονομικά. Τέλος να σαρώσουμε τις άμεσες και έμμεσες μορφές της ξένης κυριαρχίας, που αποστερούν το λαό από το δικαίωμα να κατευθύνει τη μοίρα του». Για τον Τρότσκι το θετικό πρόγραμμα που απόρρεε απ’ αυτές τις θέσεις ήταν η Βαλκανική Δημοκρατική Ομοσπονδία. Αυτό το πρόγραμμα στρεφόταν τόσο ενάντια στο μιλιταρισμό των βαλκανικών κρατών όσο και στις επιβουλές των Μεγάλων Δυνάμεων. Μέθοδος του δεν θα ήταν οι βαλκανικοί πόλεμοι αλλά οι βαλκανικές επαναστάσεις. Επίσης θα είχε μια μεγάλη σημασία γιατί θα κατεύθυνε την καθημερινή πολιτική δράση προσφέροντας μια ενότητα αρχών αλλά και το σημαντικότερο θα αποτελούσε τη βάση πάνω στην οποία θα συνέκλιναν οι εθνικές εργατικές οργανώσεις της χερσονήσου… Για αυτό το πρόγραμμα όμως, το ιστορικό υποκείμενο -το βαλκανικό προλεταριάτο- που θα το έκανε πράξη, εκείνη την εποχή, ήταν πολύ ανίσχυρο. Σήμερα όμως που ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος ξαναματώνει την ευρωπαϊκή ήπειρο, το αίτημα για διεθνιστική αλληλεγγύη και κοινή πάλη των λαών είναι πιο επίκαιρο από ποτέ.
24
αναλυση
6 απριλη 2022
Η αλληλοτροφοδότηση του εθνικιστικού μίσους σε δ
Ο Ουκρανικός εθνικισμός και η φασ Του Πάνου Πέτρου
Η
συζήτηση για την ακροδεξιά σε όλον τον «μετασοβιετικό» χώρο, πρέπει να έχει ως αφετηρία τη σκοτεινή πολιτική κατάσταση που επικρατεί σε αυτές τις χώρες, λόγω της προϊστορίας τους και των εθνικισμών. Η Ουκρανία δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Από την επομένη της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας της οι ντόπιες ελίτ φόρεσαν τον «εθνικό μανδύα», ως νομιμοποιητική βάση της εξουσίας τους στη μετασοβιετική περίοδο. Ο ουκρανικός εθνικισμός πήρε μια επιπλέον ώθηση από την «Πορτοκαλί Επανάσταση» του 2004. Οι μαζικές κινητοποιήσεις ενάντια στην εκλογική νοθεία έγιναν αντιληπτές ως «εθνική» επανάσταση που ολοκληρώνει τη -μετέωρη- ρήξη με τη σχέση εξάρτησης από τη Ρωσία. Το φιλοδυτικό τμήμα των ολιγαρχών και του πολιτικού τους προσωπικού, προώθησε αυτό το αφήγημα, παίζοντας με τις αυταπάτες σοβαρών τμημάτων του ουκρανικού λαού ότι η λύση στη διαφθορά και την ανισότητα είναι «να γίνουν ευρωπαϊκή
χώρα». Σε αυτό το φόντο άνθισε το Σβόμποντα, που εξελίχθηκε από περιθωριακή νεοναζιστική ομάδα σε μαζική-εκλογική έκφραση της ουκρανικής ακροδεξιάς (10,5% το 2012 και ισχυρή παρουσία στους Δήμους).
Μετά το Μεϊντάν Η εξέγερση του Μεϊντάν υπήρξε το επόμενο σημείο καμπής. Η αιφνίδια στροφή του Γιανουκόβιτς -να μην επικυρώσει τη συμφωνία με την ΕΕ που είχε ψηφίσει η Βουλή- και να προχωρήσει σε στρατηγικό δανεισμό από τη Ρωσία, προκάλεσε τις διαδηλώσεις φοιτητών που έβλεπαν στην «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» μια εναλλακτική λύση στη μετασοβιετική στασιμότητα. Η καταστολή και μια σκληρή νομοθεσία αυταρχικοποίησης του κράτους μαζικοποίησε τις διαδηλώσεις, που κλιμακώθηκαν. Το Σβόμποντα έπαιξε ρόλο. Αν και μειοψηφία, κινητοποιούσε οργανωμένα μέλη, παρείχε την κομματική-αυτοδιοικητική «υποδομή» του (ιδιαίτερα στις κινητοποιήσεις στις άλλες πόλεις και λιγότερο στο Κίεβο) και ενίσχυε την «εθνική» ρητορική. Μετά την κλιμάκωση της κρατικής καταστολής και των συγκρούσεων,
ενισχύθηκε ο ρόλος του «Δεξιού Τομέα», μιας επιχειρησιακής «ομπρέλας» των νεοναζιστικών δυνάμεων που ξεπερνούσαν το μετριοπαθές (στα μάτια τους) Σβόμποντα. Συγκροτήθηκε αρχικά για την εκδίωξη των αριστερών, αναρχικών, προοδευτικών ακτιβιστών από τις κινητοποιήσεις και εξελίχθηκε σε «ένοπλη πρωτοπορία» κατά τις συγκρούσεις με την αστυνομία στο Κίεβο. Τους μήνες που ακολούθησαν την ανατροπή Γιανουκόβιτς, οι φασίστες δήλωναν ότι θα πάνε «την εθνική επανάσταση μέχρι τέλους». Το όργιο μαύρης τρομοκρατίας αφορά κυρίως τους σκοτεινούς εκείνους μήνες του 2014, όταν το ουκρανικό κράτος τρέκλιζε. Τα γεγονότα στις ανατολικές επαρχίες (βλ. δίπλα), ενίσχυσαν το ρόλο τους, όταν το νέο καθεστώς του Κιέβου, χωρίς ισχυρό στρατό κι αστυνομία στη διάθεσή του, χρειάστηκε «ετοιμοπόλεμες» δυνάμεις. Τα επόμενα χρόνια, της σχετικής σταθεροποίησης του ουκρανικού κράτους, επικράτησε ο (γνώριμος και στη Δύση) συνδυασμός «κρατικού χαλιναριού» και πριμοδότησης της δράσης ή των απόψεών τους. Πολλοί κατέλαβαν κρατικά πόστα, κηρύσσοντας σιωπηλά
ή και φωναχτά τοτέλος της «εθνικής επανάστασης». Άλλοι επέμειναν στην «εθνική επανάσταση μέχρι τέλους» κι αντιμετώπισαν κρατική καταστολή.
Είναι οπλισμένοι (πολύ πιο βαριά και πολύ πιο νόμιμα από τους διεθνείς ομοϊδεάτες τους που διατηρούν «κρύπτες») και κολυμπάνε σαν ψάρια μέσα στο εθνικιστικό νερό. Γι’ αυτό, είναι πραγματικά επικίνδυνοι σήμερα, στις συνθήκες που διαμορφώνονται μετά τη ρωσική εισβολή Αρκετοί ελίσσονται στη λεπτή γραμμή μεταξύ σχετικής «αυτονομίας» κι «ενσωμάτωσης» (πχ. το διαβόητο Τάγμα Αζόφ). Αυτός ο «γαλαξίας» βρέθηκε υπό την σκέπη του πρώην υπουργού Εσωτερι-
Αντιφασισμός και μεγαλορώσικος σ
Τ
ο πολιτικό τοπίο στις αυτονομημένες επαρχίες του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ, έχει μεγάλες δόσεις «αντικατοπτρισμού» του κλίματος και των πολιτικών εξελίξεων στα δυτικά. Οι κινητοποιήσεις του «Αντι-Μεϊντάν», μετά την ανατροπή του Γιανουκόβιτς (που συνέχιζε να υποστηρίζεται από ολιγάρχες με βάση στην Αν. Ουκρανία, όπως ο πανίσχυρος Ρινάτ Αχμέτοφ), θυμίζουν έντονα το ίδιο το «Μεϊντάν». Ξεκίνησαν ως έκφραση διαφωνίας στον προσανατολισμό της νέας κυβέρνησης, απέκτησαν μαζικότητα ως απάντηση στη βία που δέχτηκαν (από τις φασιστικές/εθνικιστικές συμμορίες), κλιμακώθηκαν από πολιτικές δυνάμεις (τμήμα του Κόμματος Περιφερειών που έμεινε πιστό στο Γιανουκόβιτς, μηχανισμοί του Αχμέτοφ κ.ά.) και τελικά ηγεμονεύτηκαν από επαγγελματίες στρατιωτικούς και πολιτικούς συνδεδεμένους με τη Ρωσία. Όπως έγραψε αργότερα, ο επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων των «Λαϊκών Δημοκρατιών», ο Ιγκόρ Στρέλκοφ (ο Ρώσος αξιωματικός Ιγκόρ Γκίρκιν): «τότε, πυροδότησα την ένοπλη σύγκρουση». Ο Στρέλκοφ έχει μακρύ παρελθόν στις ρωσικές ειδικές δυνάμεις, με προϋπη-
ρεσία στους πολέμους στην Τσετσενία, στην Υπερδνειστερία, στη Βοσνία, αλλά και στην προετοιμασία της προσάρτησης της Κριμαίας. Στο πλευρό του «υποργού Άμυνας» Στρέλκοφ, την «πολιτική ηγεσία» στο Ντονιέσκ ανέλαβε ως Πρωθυπουργός ο Αλεξάντερ Μποροντάι. Παλιός συνεργάτης του Στρέλκοφ, αστέρας τότε της ρωσικής ακροδεξιάς και σήμερα βουλευτής του κόμματος του Πούτιν.
Αυτή η ηγεσία δεν έκρυβε τους στόχους της, κάνοντας από την πρώτη στιγμή λόγο για «Νοβορωσία» και συνδέοντας εξαρχής την «αυτονομία» με την προοπτική ένταξης στη Ρωσική Ομοσπονδία. Όταν ο Στρέλκοφ «πάτησε τη σκανδάλη», βρήκε απέναντι έναν ουκρανικό στρατό απρόθυμο και ανίκανο να πολεμήσει. Σύντομα όμως στη θέση του άρχισαν να παρατάσσονται οι φασιστικές
ομάδες του Δεξιού Τομέα και άλλων εθνικιστικών-εθελοντικών ταγμάτων. Αυτές διέπραξαν φρικτά εγκλήματα πολέμου, που βάθυναν το ρήγμα. Καθώς οι «Λαϊκές Δημοκρατίες» δεν έκρυβαν τον προσανατολισμό της προσχώρησης στη Ρωσία, το ρήγμα βάθαινε κι από την άλλη μεριά. Όταν συγκροτήθηκε πλέον η Ουκρανική Εθνοφρουρά, ο Στρέλκοφ διαπίστωνε μια αλλαγή: «Είχαν πλέον πραγματικό κίνητρο. Ήταν πεισμένοι ότι πολεμούν μισθοφόρους της Ρωσίας». Σταδιακά, η «γραμμή επαφής» σταθεροποιήθηκε και η εκεχειρία του Μινσκ «πάγωσε» τη σύγκρουση. Οι πρωτεργάτες επέστρεψαν στη Μόσχα. Άλλοι εξαργυρώνοντας τη δράση τους, όπως ο Μποροντάι, που πήρε θέση στη Δούμα, άλλοι ως εκ δεξιών αντιπολιτευόμενοι, με πικρία που ο Πούτιν «άφησε τη δουλειά στη μέση», όπως ο Στρέλκοφ-Γκίρκιν.
Ο ρόλος της Μόσχας
Όλη εκείνη την περίοδο, υπήρχε ένα ερωτηματικό για τις προθέσεις της Μόσχας, που αποτυπωνόταν στις κριτικές που δεχόταν ο Πούτιν για «λειψή υποστήριξη» στο Ντονμπάς. Στην πράξη, υπήρχε μια όχι πάντα αρμονική συνύ-
αναλυση
6 απριλη 2022
25
δυτική και ανατολική Ουκρανία
σιστική απειλή κών Αβάκοφ, που υπηρέτησε υπό διαδοχικές κυβερνήσεις στην ίδια θέση, μέχρι την ρήξη του με την κυβέρνηση Ζελένσκι, το περασμένο καλοκαίρι. Όπως όλα τα φασιστικά κινήματα, «άνθισαν» κυρίως στην περίοδο που το κράτος ήταν αδύναμο ή απρόθυμο να επιτελέσει τον ένοπλο ρόλο του. Και επίσης «άνθισαν» στο φόντο μιας «εθνικής ταπείνωσης», όπως έγινε πλατιά αντιληπτή η απώλεια της Κριμαίας και ο κίνδυνος απώλειας του Ντονμπάς το 2014. Μετά το 2014, η εκλογική επιρροή της ακροδεξιάς έχει μετρηθεί δύο φορές κι έχει αποδειχθεί εξαιρετικά μειοψηφική. Στις πρώτες εκλογές μετά το Μεϊντάν, το Σβόμποντα έπεσε από τα παλιά διψήφια ποσοστά του στο 4,7% κι ο Δεξιός Τομέας κατέγραψε μόλις 1,8%. Στις τελευταίες εκλογές τα πράγματα έγιναν γι’ αυτούς ακόμα χειρότερα, καθώς μια σύμπραξη όλων των φυλών (το Σβόμποντα, ο πολιτικός βραχίονας του Αζόφ, ο Δεξιός Τομέας και 3-4 ακόμα σκληρές υπερ-εθνικιστικές δυνάμεις) βρέθηκε στο 2%. Η εκλογή του Ζελένσκι -ενός Εβραίου, Ρωσόφωνου, με «πρόγραμμα» την ειρήνη στο Ντονμπάς- με συντριπτικά ποσοστά, μπορεί να μη λέει πολλά για τον ίδιο, αλλά λέει πολλά για την ου-
κρανική κοινή γνώμη. Τα οργανωτικά μεγέθη των νεοναζί παρέμειναν περιορισμένα σε αναλογία με τον πληθυσμό και όχι πολύ διαφορετικά από τα ανάλογα σε πολλές ανατολικοευρωπαϊκές (αλλά και δυτικοευρωπαϊκές) χώρες.
Οι κίνδυνοι Όμως έχουν δύο ισχυρά κι επικίνδυνα πλεονεκτήματα -και τα δύο συνέπεια του διαρκώς εμπόλεμου στάτους της Ουκρανίας εδώ και 8 χρόνια: Είναι οπλισμένοι (πολύ πιο βαριά και πολύ πιο νόμιμα από τους διεθνείς ομοϊδεάτες τους που διατηρούν «κρύπτες») και κολυμπάνε σαν ψάρια μέσα στο εθνικιστικό νερό. Γι’ αυτό, είναι πραγματικά επικίνδυνοι σήμερα, στις συνθήκες που διαμορφώνονται μετά τη ρωσική εισβολή. Οι δισταγμοί των διαδοχικών κυβερνήσεων να υλοποιήσουν τις Συμφωνίες του Μινσκ και να αναδιπλωθούν από την «πολεμική» πρακτική (κινήσεις που έγιναν λιγότερο επί Ποροσένκο, και περισσότερο επί Ζελένσκι) αποτυπώνουν μια διπλή συνθήκη: Είτε το φόβο απέναντι στην ένοπλη δύναμη των ακροδεξιών, είτε τον πολιτικό δισταγμό απέναντι σε ένα πολύ ευρύτερο εθνικιστικό κλίμα, που έβλεπε το ίδιο το Μινσκ ως
συνθηκολόγηση απέναντι στη Ρωσία. Το αντίπαλο δέος βρίσκεται σε μια άλλη όψη των συνεπειών της εισβολής: τον «εξισοτισμό των καταφυγίων», της δημιουργίας δομών αλληλεγγύης, της ενότητας διαφορετικών κοινοτήτων απέναντι στην εισβολή και τις συνέπειές της. Γνωρίζουμε ότι οι αριστερές δυνάμεις στην Ουκρανία είναι αδύναμες, αλλά στους ώμους τους πέφτει το δύσκολο καθήκον να ενισχύσουν τη δεύτερη τάση -κι έχουν την πλήρη στήριξή μας σε αυτό. Γενικότερα, στην Ουκρανία ξεδιπλώνονται οι αντιδραστικές δυναμικές μιας καθυστερημένης και πολλαπλά ματαιωμένης «εθνικής ενοποίησης». Η πλούσια και σύνθετη εμπειρία μιας πολύ πιο ρευστής «ταυτότητας» πολλών απλών ανθρώπων, που μπορεί να είναι δίγλωσσοι, που μπορεί να είναι ουκρανόφωνοι αλλά να τιμούν τη ρωσική καταγωγή τους, που μπορεί να είναι ρωσόφωνοι αλλά να νιώθουν Ουκρανοί, που δηλώνουν και Ουκρανοί και Εβραίοι κ.ο.κ. αποτελεί μια πολύ πιο υγιή κληρονομιά που αποτελεί βάση αντίστασης στην υποκίνηση των εθνικιστικών παθών του πολέμου. Για τη διεθνή συζήτηση, οφείλουμε να σταθούμε σε τρία πράγματα.
Το ένα αφορά την ανάγκη αποκάλυψης της ρωσικής προπαγάνδας για το «ναζιστικό καθεστώς» του Κιέβου, χωρίς να κλείνουμε τα μάτια στο πρόβλημα των νεοναζί, αλλά εντοπίζοντάς το στις πραγματικές διαστάσεις του. Κυρίως, επιμένοντας ότι το πρόβλημα δεν δίνει καμία «αντιφασιστική» νομιμοποίηση στην εισβολή. Το δεύτερο, αφορά τις ευθύνες των «δημοκρατικών κυβερνήσεων» της Δύσης που δε διστάζουν να αξιοποιήσουν στρατιωτικά την ένοπλη ακροδεξιά. Διαδοχικές αποφάσεις του αμερικανικού Κογκρέσου (για «εμπάργκο» στο Αζόφ) έχουν ανατραπεί υπό την επιμονή του Πενταγώνου. Το τρίτο αφορά γενικότερα τον κίνδυνο του εθνικισμού. Ιδιαίτερα στην ευαίσθητη γωνιά των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, οι σκελετοί στις δικές μας ντουλάπες θα επέβαλλαν μια φειδώ στην ταμπέλα «ναζί» για την περιγραφή των αντιδραστικών πτυχών του ουκρανικού εθνικισμού. Γνωρίζοντας πολύ καλά ότι τα εθνικιστικά πάθη δε χρειάζεται να αφεθούν να εξυψωθούν στο «ανώτατο στάδιο» του φασισμού για να γίνουν επικίνδυνα, αλλά και ότι πρέπει να ιεραρχηθεί ψηλά η καταπολέμησή τους από τους εργαζόμενους και την Αριστερά.
δύσκολο να συνυπάρχουν». Ο Σερεζίνι έμεινε πολύ στο Ντονμπάς, «ελπίζοντας να καταγράψει ένα νέο Ισπανικό Εμφύλιο», αλλά απέκτησε μια πολύ καθαρή εικόνα της νοηματοδότησης που έχουν αυτά τα σύμβολα και η ρητορική στο πλαίσιο του μεγαλορωσικού εθνικισμού. Όπως γράφει: «Συνειδητοποίησα ότι ο αντιφασισμός στο Ντονιέτσκ είναι πολύ διαφορετικός από τον δικό μας… Η κόκκινη σημαία συμβολίζει εκεί τη δύναμη της σοβιετικής αυτοκρατορίας, η οποία αντικατέστησε το στόχο της ισότητας με το όνειρο της κυριαρχίας». Ειλικρινής αντιφασισμός, και ειλικρινής αγωνία ενάντια στους Ουκρανούς φασίστες, είμαστε σίγουροι ότι υπάρχουν ανάμεσα στις γραμμές κάποιων από τους πολιτοφύλακες. Αλλά τέτοια αισθήματα μπορεί να βρει κανείς και από την άλλη πλευρά του «σημείου επαφής» των στρατευμάτων, μεταξύ των ανθρώπων που στέκονται ενάντια στο σχέδιο «Νοβορωσία», και πολύ περισσότερο μέσα στις γραμμές όσων σήμερα αντιστέκονται στη ρωσική εισβολή. Άλλωστε αυθόρμητες «αντι-ολιγαρχικές τάσεις», εμφανίστηκαν τόσο στο «Μεϊντάν», όσο και στο «Αντι-Μεϊντάν», αλλά
δεν ήταν αυτές που επηρέασαν τελικά την έκβασή τους. Γράφει ο Σερεζίνι: «Στην μικρή πόλη Τορέζ –πήρε το όνομα από τον Μορίς Τορέζ, πρώην ηγέτη του ΚΚ Γαλλίας- χιλιάδες ανθρακωρύχοι είχαν μείνει άνεργοι από την αρχή του πολέμου. Σήμερα, πολλοί από αυτούς δουλεύουν στο Kopankas, στα παράνομα ορυχεία μηδενικού κόστους… Το 2015, ο μισθός ήταν 700 χρίβνιες τη βδομάδα, ή λίγο πάνω από 30 ευρώ. Δούλευαν 6 μέρες τη βδομάδα σε ακραία εκμεταλλευτικές συνθήκες και πολύ συχνά πληρώνονταν με σακούλες κάρβουνο. Το υλικό που είχαν εξορύξει με σκληρή δουλειά, πωλούνταν στους “εχθρούς” στο Κίεβο και αυτοί που έλεγχαν τη διαδρομή -βγάζοντας χρήματα από αυτόήταν συνήθως οι ίδιοι οι ηγέτες των σεπαρατιστών». Kαταλήγει το άρθρο του Ιταλού δημοσιογράφου στην εφημερίδα «Μανιφέστο»: «Τι σχέση έχει ο αντιφασισμός με όλα αυτά; Όπως φαίνεται, καμία. Είναι απλά μια λέξη, όπως το άγαλμα του Λένιν είναι απλά ένα άγαλμα -το οποίο αν μπορούσε να ζωντανέψει, θα ντρεπόταν που βρίσκεται εκεί».
σοβινισμός παρξη των ντόπιων οπλαρχηγών και κάποιων «διανοουμένων» (του κλίματος Ντούγκιν, Πριλέπιν κ.ά.), που έδιναν την έμφαση στην άμεση απόσχιση του Ντονμπάς, απέναντι στους χειρισμούς των «στρατηγιστών» του Κρεμλίνου, που ήθελαν να ελέγξουν το Ντονμπάς, όχι (ή όχι ακόμα…) για να το προσαρτήσουν, αλλά για να το χρησιμοποιούν ως «μοχλό» αποσταθεροποίησης όλης της Ουκρανίας. Είναι κοινό μυστικό ότι ο αρχιτέκτονας των «Λαϊκών Δημοκρατιών» και του σχεδίου «Νοβορωσία» είναι ο Βλάντισλαφ Σούρκοφ. Πρόκειται για τον λεγόμενο και «γκρίζο καρδινάλιο», που είναι στο πλευρό του Πούτιν από το 1999 και ήταν προσωπικός σύμβουλος του Ρώσου προέδρου για την «ουκρανική πολιτική» από το 2013 ως το 2020. Ο Σούρκοφ περιγράφει τα γεγονότα του 2014 ως «επανακατάκτηση» και δεν κρύβει ότι είναι «περήφανος για το ρόλο που έπαιξε» σε αυτή. Πάντως σε κάθε περίπτωση, ακόμα και σε όσους διατηρούν μια άλλη ανάγνωση για το 2014, σήμερα είναι πια καταφανές ότι τα «αυτόνομα» κρατίδια δεν έχουν καμία αυτονομία. Η νέα φρουρά που βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στην ηγεσία των «Λαϊκών Δημοκρατιών» είναι
ακόμα πιο ελεγχόμενη: Τόσο ο πρωθυπουργός της ΛΔ Ντονιέτσκ, όσο και ο πρωθυπουργός της ΛΔ Λουγκάνσκ, είναι μέλη του κόμματος του Πούτιν, με προϋπηρεσία σε υψηλές διοικητικές θέσεις του ρωσικού κράτους.
«Το σφυροδρέπανο, στο Ντονιέτσκ δεν έρχεται σε ιδιαίτερη αντίθεση με τα πορτρέτα του Τσάρου Νικόλαου του Δεύτερου και τις απόψεις των οπαδών της Ρωσικής Ανωτερότητας -δεν είναι καθόλου δύσκολο να συνυπάρχουν» Κατά τη διαπίστωση του Ιταλού αριστερού δημοσιογράφου Αντρέα Σερεζίνι, «το σφυροδρέπανο, στο Ντονιέτσκ δεν έρχεται σε ιδιαίτερη αντίθεση με τα πορτρέτα του Τσάρου Νικόλαου του Δεύτερου και τις απόψεις των οπαδών της Ρωσικής Ανωτερότητας -δεν είναι καθόλου
26
ΝΕΟΛΑΙΑ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
Η φοιτητική Αριστερά απέναντι στο νέο νόµο-πλαίσιο Του Βασίλη Λίτου
Η
ολοµέτωπη επίθεση που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση στη δηµόσια εκπαίδευση από την πρώτη µέρα εκλογής της συνεχίζεται. Στη σύνοδο την πρυτάνεων, που έγινε τις προηγούµενες µέρες, η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραµέως παρουσίασε το νέο νόµο-πλαίσιο που είναι διατεθειµένη να φέρει στη Βουλή προς ψήφιση. Οι βασικοί άξονες αυτού του νοµοσχεδίου σχετίζονται µε αλλαγές στα προγράµµατα σπουδών, στη διοίκηση των πανεπιστηµιακών ιδρυµάτων, στη χρηµατοδότησή τους και στην πρακτική άσκηση. Πιο συγκεκριµένα: -Θεσπίζεται εκτελεστικός διευθυντής των ΑΕΙ (µάνατζερ), που θα είναι άτοµο το οποίο µπορεί να προέρχεται από προσωπικό του ιδρύµατος ή άλλου δηµόσιου φορέα. -Επέκταση και αναβάθµιση του θεσµού της πρακτικής άσκησης των φοιτητών «σε σύνδεση µε τον παραγωγικό ιστό της χώρας», µε την ίδρυση Μονάδας Πρακτικής Άσκησης σε όλα τα ΑΕΙ και υπεύθυνους ανά τµήµα. -Καθορισµός του ελάχιστου ύψους αποζηµίωσης των φοιτητών στο 80% του κατώτατου µισθού. -Οι φοιτητές θα µπορούν πλέον να σπουδάζουν σε ένα τµήµα αλλά να παίρνουν µαθήµατα και από άλλα τµήµατα (π.χ. κάποιος που σπουδάζει Ιατρική θα µπορεί να πάρει, αν θέλει, µαθήµατα Φιλοσοφίας). Ωστόσο, αυτό θα µπορούν να το κάνουν παρατείνοντας τις σπουδές τους. -Εισαγωγή θεσµού εσωτερικής κινητικότητας φοιτητών µεταξύ οµοειδών τµηµάτων της χώρας («εσωτερι-
κό Erasmus»). Για παράδειγµα, ένας φοιτητής Ιατρικής θα µπορεί για ένα εξάµηνο να παρακολουθήσει µαθήµατα σε άλλη Ιατρική, διαφορετικού ΑΕΙ από εκείνο που σπουδάζει. -Απελευθερώνονται πλήρως οι διαδικασίες στα µεταπτυχιακά προγράµµατα, κάτι που αφορά και το ύψος των διδάκτρων τους, που θα καθορίζεται πλέον κατά περίπτωση. -Αίρονται οι περιορισµοί φυσικής παρουσίας και µπορούν να γίνονται µαθήµατα και εξ’ αποστάσεως. -Ανταποδοτικές υποτροφίες µε
µε την απόκτηση του πτυχίου µένουν ουσιαστικά χωρίς κανένα επαγγελµατικό δικαίωµα και εξαναγκάζονται σε ένα ατέρµονο κυνήγι δεξιοτήτων και σεµιναρίων για να εξασφαλίσουν τον ατοµικό τους φάκελο προσόντων. Με αυτόν τον τρόπο µένουν αποµονωµένοι απέναντι στην εκάστοτε εργοδοσία για να διαπραγµατευτούν την εργατική τους δύναµη. Η σύνδεση της χρηµατοδότησης των ιδρυµάτων µε την αξιολόγηση τους µε οικονοµικο-ανταποδοτικούς όρους και η διοίκηση αυτών από τα
Απέναντι στη νεοφιλελεύθερη επίθεση που δέχεται το δηµόσιο και δωρεάν πανεπιστήµιο, είναι αναγκαία η µέγιστη συσπείρωση των πολιτικών δυνάµεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς µέσα στις σχολές και ο ενιαίος και µαζικός αγώνας απέναντι σε αυτές τις πολιτικές ακαδηµαϊκά κριτήρια, όπου υπάρχουν δίδακτρα (µεταπτυχιακά). Οι αντιδραστικές αυτές αλλαγές που προωθούνται βάζουν στο στόχαστρο τη δηµόσια και δωρεάν εκπαίδευση και τους ίδιους τους φοιτητές και τις φοιτήτριες. Η απελευθέρωση των µεταπτυχιακών προγραµµάτων και των τιµών τους, χωρίς κανένα έλεγχο από το υπουργείο Παιδείας, η δηµιουργία µικρότερων κύκλων σπουδών, η δυνατότητα επιλογής µαθηµάτων από άλλα τµήµατα, αποτελούν οργανικό κοµµάτι της επίθεσης που εξαπολύει η κυβέρνηση στα επαγγελµατικά µας δικαιώµατα. Τα πτυχία διασπώνται και καταργούνται, όπως ακριβώς και οι συλλογικές συµβάσεις εργασίας. Οι φοιτητές-τριες
«ανεξάρτητα» συµβούλια ιδρύµατος και τους manager, σε συνδυασµό µε την συνεχιζόµενη υποχρηµατοδότησή τους από το κράτος, µετατρέπει τα ιδρύµατα σε έρµαια στις ορέξεις των επιχειρήσεων προκειµένου να επιβιώσουν και µεταφέρει το κόστος φοιτητής στους ίδιους τους φοιτητές. Βασική επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η δηµιουργία ενός πανεπιστηµίου-επιχείρηση, όπου η χρηµατοδότηση των ερευνητικών προγραµµάτων θα πηγαίνει αποκλειστικά στη µελέτη για την αύξηση της κερδοφορίας των «επενδυτών» τους και η µετατροπή των φοιτητών-τριών σε ένα φθηνό εργατικό δυναµικό µέσω της στενότερης σύνδεσης πρακτικής άσκησης και επιχειρήσεων. Επιπλέον, τα
οικονοµικά κριτήρια µε τα οποία θα αξιολογεί η κυβέρνηση τα ιδρύµατα ώστε να συνεχίζει να τα χρηµατοδοτεί έστω και µε ψίχουλα θα τα θέτει σε µια µόνιµη οµηρία καθώς η οµαλή τους λειτουργία θα εξαρτάται από το κατά πόσον αυτά ευθυγραµµίζονται και εφαρµόζουν τις αντιδραστικές µεταρρυθµίσεις της κυβέρνησης και του υπουργείου Παιδείας. Απέναντι στη νεοφιλελεύθερη επίθεση που δέχεται το δηµόσιο και δωρεάν πανεπιστήµιο, είναι αναγκαία η µέγιστη συσπείρωση των πολιτικών δυνάµεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς µέσα στις σχολές και ο ενιαίος και µαζικός αγώνας απέναντι σε αυτές τις πολιτικές. Τα κοινά πλαίσια στις γενικές συνελεύσεις, τα κοινά συντονιστικά των σχηµάτων της ΑΡΕΝ και των ΕΑΑΚ που πραγµατοποιούνται αυτές τις µέρες ανά σχολή, κινούνται σε σωστή κατεύθυνση αλλά δεν είναι ικανά από µόνα τους να δηµιουργήσουν τις συνθήκες αυτές που θα δηµιουργήσουν ρωγµές στην κυβερνητική αφήγηση και την πολιτική της. Πρέπει να µείνουν στην άκρη οι µικροπολιτικές τακτικές και οι ηγεµονικές αντιλήψεις και να αποµονωθούν οι σεχταριστικές λογικές. Είναι πιο επιτακτική από ποτέ η δηµιουργία ενός σχήµατος της ριζοσπαστικής αριστεράς ανά κοινωνικό χώρο. Η κοινή καθηµερινή παρέµβαση µε κοινά υλικά, τα κοινά πλαίσια στις γενικές συνελεύσεις και η δηµιουργία πρωτοβουλιών µέσα στους φοιτητικούς συλλόγους που θα αφορούν τόσο θέµατα της φοιτητικής µέριµνας όσο και τα ζητήµατα του πολέµου, του σεξισµού, της οικολογίας, συσπειρώνοντας ένα ευρύτερο δυναµικό ανένταχτου κόσµου που αντιλαµβάνεται την ολοµέτωπη επίθεση της κυβέρνησης σε κάθε πτυχή της καθηµερινότητάς µας, αλλά δεν βρίσκει το χώρο να εκφραστεί.
∆ΙΕΘΝΗ
ΩΣ Γ
ΥΡΙΖΕΙ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
Ο ΚΙ
Μ
Νότια Κορέα Στις προεδρικές εκλογές στη Νότια Κορέα, επικράτησε ο υποψήφιος της συντηρητικής ∆εξιάς, Γιουν Σουκ-Γέολ. Πέντε χρόνια µετά την άνετη εκλογική νίκη του απερχόµενου προέδρου Μουν, το σοσιαλφιλελεύθερο ∆ηµοκρατικό Κόµµα αποχωρεί από την κυβέρνηση. Αν και η νίκη ήταν οριακή (48,5% ο Γιουν, έναντι 47,8% του φετινού υποψήφιου των ∆ηµοκρατικών Λι Τζάε-Μιουνγκ), η τάση που επανέφερε τους συντηρητικούς στην κυβέρνηση είναι ανησυχητική, κυρίως λόγω του περιεχοµένου πάνω στο οποίο πολώθηκαν τα δύο κόµµατα. Μια παραδοσιακή διαχωριστική αφορά τις σχέσεις µε τη Β. Κορέα: Όπου το ∆ηµοκρατικό Κόµµα διατηρεί µια στάση επαναπροσέγγισης (βλ. και κάποια συµβολικά βήµατα που έγιναν επί Μουν), ενώ οι συντηρητικοί επενδύουν στη στρατιωτικοποίηση. Η ενίσχυση αυτής της λογικής στην κορεατική χερσόνησο είναι ταυτόχρονα συνέπεια του διεθνούς κλίµατος που διαµορφώνεται (στο φόντο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία) και -δυνητικά- ένας ακόµα παράγοντας επιδείνωσής του. Ωστόσο, πλάι στα «παραδοσιακά» θέµατα, φέτος η σχετική αρθρογραφία εστίασε στην κεντρική σηµασία που απέκτησε προεκλογικά η συζήτηση για τον… «αντιφεµινισµό». Το φαινόµενο είναι τόσο µαζικό και «συγκροτηµένο» που έχει αποκτήσει όνοµα: «Ινταενάµ» είναι ένας νεολογισµός που συγγενεύει µε τη λέξη που περιγράφει έναν άντρα που είναι «20κάτι» χρονών και χρησιµοποιείται για να περιγράψει έναν άντρα που είναι «20κάτι» χρονών και µισεί το φεµινισµό. Η απεύθυνση σε αυτό το κοινό υπήρξε κέντρο της προεκλογικής στρατηγικής του (ανοιχτά µισογύνη) Γιουν, ενώ και ο Λι πήρε αποστάσεις από τις «φεµινιστικές» (;) απόψεις του προκατόχου του. Αυτό που σοκάρει είναι ότι πράγµατι, µε βάση τα exit poll, µόνο στις ηλικίες 18-29 παρουσιάστηκε µεγάλο χάσµα στην εκλογική συµπεριφορά ανάλογα το φύλο: όπου οι συνολικοί ψήφοι της νεολαίας µοιράστηκαν ισόποσα, αλλά το 60% των νέων αντρών ψήφισε τον Γιουν, ενώ το 60% των νέων γυναικών τον Λι. Μια προειδοποίηση ότι δεν υπάρχει κάποιος αυτοµατισµός «διαρκούς προόδου» στις ιδέες των νεότερων γενιών, και ότι σε µια εποχή που η διεθνής ακροδεξιά «παίζει» µε αυτή τη θεµατολογία, κανείς δεν µπορεί να υποτιµήσει τον κίνδυνο εµφάνισης µιας εκδοχής «αρρενωπής αντίδρασης»…
ΗΠΑ Μια µεγάλη κρίση έχει ξεσπάσει στην DSA στις ΗΠΑ. Στο επίκεντρο βρίσκεται η αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη, αλλά αφορά συνολικότερες στρατηγικές επιλογές. «Πέτρα του σκανδάλου» υπήρξε ο βουλευτής Τζαµάλ Μπάουµαν, ο οποίος ψήφισε υπέρ της στρατιωτικής χρηµατοδότησης του Ισραήλ, συναντήθηκε µε τον ακροδεξιό πρωθυπουργό Μπένετ και συµµετείχε σε εκδήλωση ενός από τα λόµπι που συνδέονται µε το σιωνιστικό κράτος. Τότε η ηγεσία είχε αρνηθεί το αίτηµα για διαγραφή του (για κατάφωρη παραβίαση της συνεδριακής απόφασης στήριξης στο κίνηµα BDS), επικαλούµενη µια πιο «εποικοδοµητική» προσπάθεια να αλλάξει γνώµη κλπ. Παρά τις προσπάθειες της κοµµατικής Οµάδας Εργασίας για το BDS και την Αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη (BDSWG) να συµµετέχει και να επιδιώξει όντως µια «εποικοδοµητική» επαναπροσέγγιση, η κόντρα συνεχίστηκε. Την ώρα που η Εθνική Ηγεσία δήλωνε ότι η τακτική της αποδίδει, ο Μπάουµαν δήλωνε πρόσφατα ότι συνεχίζει να υποστηρίζει τη στάση του και η BDSWG διατύπωσε δηµόσια την κριτική της στο twitter. Κρυµµένη πίσω από τεχνικά θέµατα (πρόσβασης σε κωδικούς κοινωνικών δικτύων κλπ), η Εθνική Ηγεσία αποφάσισε µε οριακή πλειοψηφία (9-8) να αποσύρει την κοµµατική «εντολή» στην BDSWG, αναθέτοντας τα καθήκοντά της στο Τµήµα ∆ιεθνούς Πολιτικής, και να αναστείλει για ένα χρόνο την ιδιότητα µέλους της DSA σε όλη την ηγεσία αυτής της Οµάδας Εργασίας. Από την πρώτη κρίση του Νοέµβρη είχε εντοπιστεί το πρόβληµα της «ελευθερίας» που απολαµβάνουν οι εκλεγµένοι αξιωµατούχοι, καθώς η ύπαρξή τους αποτελεί το επίκεντρο της στρατηγικής που έχει επικρατήσει στην DSA -ενώ το γεγονός ότι λογοδοτούν στην εκλογική βάση του ∆ηµοκρα-
Ουγγαρία Ο Βίκτορ Ορµπάν πέτυχε µια συντριπτική νίκη στις εκλογές στην Ουγγαρία. ∆ιατήρησε απολύτως συµπαγή την εκλογική του βάση (σχεδόν ίδιες ψήφοι µε εκείνες του 2018), που φέτος µεταφράστηκε σε 53,3% (από 49,3% το 2018). Σε συνάρτηση µε το εκλογικό σύστηµα, διατήρησε την υπερ-πλειοψηφία του στο ουγγρικό κοινοβούλιο, κερδίζοντας 135 από τις 199 έδρες. Αυτό που δίνει συντριπτικό χαρακτήρα στην επικράτηση του ακροδεξιού κόµµατος Φιντέζ, είναι ότι είχε απέναντι του την ενωµένη αντιπολίτευση. Αυτή η ετερόκλητη συµµαχία συγκροτήθηκε για να βελτιώσει τις πιθανότητές της στις πολλές «µονοεδρικές» περιφέρειες, εκτιµώντας ότι τις έχανε λόγω κατακερµατισµού. Αποδείχθηκε ότι το πολιτικό πρόβληµα δεν ήταν αµιγώς «τεχνικό». Η συγκρότηση της ενιαίας αντιπολίτευσης ήταν από µόνη της σύµπτωµα βαθιού πολιτικού προβλήµατος, καθώς σοσιαλδηµοκράτες, πράσινοι, προοδευτικοί φιλελεύθεροι συµµάχησαν µε το… Γιόµπικ! Το παλιό νεοναζιστικό κόµµα πράγµατι έχει µπει τα τελευταία χρόνια σε τροχιά µετάλλαξης σε «συντηρητικό», µε διαγραφές, αποχωρήσεις και διασπάσεις που τεκµηριώνουν πραγµατική κι όχι επικοινωνιακή «στροφή». Έχει υπάρξει µια αντιστροφή ρόλων, όπου οι παλιοί ακροδεξιοί διεκδικούν το «χώρο» που κάποτε καταλάµβανε το Φιντέζ, καθώς αυτό µεταλλάσσεται σε σκληρά ακροδεξιό. Αλλά, ακόµα κι αν υποθέσουµε ότι έχει ολοκληρώσει τη «στροφή», παραµένει… δεξιό υπερσυντηρητικό κόµµα, µε το οποίο η συµµαχία είναι –τουλάχιστον– «ανίερη». Τα άσχηµα νέα είναι ότι εντός της ενωµένης αντιπολίτευσης, µεγαλύ-
27
τικού Κόµµατος αυξάνει τα δεξιά φάλτσα που «ανέχεται» η ηγεσία της οργάνωσης, έχοντας αποφασίσει ότι η οικοδόµησή της (;) περνάει υποχρεωτικά µέσα από τα ψηφοδέλτια των ∆ηµοκρατικών. Η σηµερινή κρίση ωστόσο παροξύνει τη σχετική συζήτηση, καθώς τα πειθαρχικά µέτρα κατά της BDSWG κάνουν ακόµα πιο ωµό τον προσανατολισµό. Ένας εκλεγµένος έχει την «ελευθερία» να παραβιάζει την πολιτική που αποφάσισε το συνέδριο για το παλαιστινιακό, αλλά η οµάδα εργασίας που χρεώθηκε από το συνέδριο να υλοποιήσει αυτή την πολιτική αντιµετωπίζει πειθαρχικά µέτρα γιατί επέµεινε δηµόσια στην άποψή της. Έχουν υπάρξει παραιτήσεις µελών, επικρίσεις από παλαιστινιακές οργανώσεις, ενώ κυκλοφορούν κείµενα και πρωτοβουλίες (µε σηµαντική στήριξη ανάµεσα σε τοπικές οργανώσεις ως τέτοιες ή µεταξύ µελών) που καλούν σε αποκατάστασή της Επιτροπής BDS, αλλά δηλώνουν και µια «άρση της εµπιστοσύνης» στην πλειοψηφία της Εθνικής Ηγεσίας…
τερη δύναµη αναδείχθηκε το Γιόµπικ (19% από το συνολικό 35%). Ακόµα χειρότερα, το «Κίνηµα Η Πατρίδα Μας», οι διαγραµµένοι και αποχωρήσαντες του Γιόµπικ, που εκτός από εκλογικό βραχίονα συγκρότησαν και την «Εθνική Λεγεώνα» ως διάδοχο της παλιάς (και διαλυµένης πλέον) «Ουγγρικής Φρουράς», κέρδισαν 6,15% δοκιµάζοντας αυτόνοµα τις τύχες τους. Ο «ορµπανισµός» είναι ένα πολιτικό φαινόµενο που αναπτύσσει ρίζες στην ουγγρική κοινωνία, µετατοπίζοντας συνολικά προς τα δεξιά το πολιτικοκοινωνικό τοπίο, ενώ φέτος ενισχύθηκε από τη συγκυρία, που επέτρεψε στον Ορµπάν να παρουσιάσει τους δεσµούς του µε τη Ρωσία ως… φιλειρηνική πολιτική, χαρακτηρίζοντας «πολεµοκάπηλους» τους πολιτικούς του αντιπάλους που ζητούν σθεναρή καταδίκη της ρωσικής εισβολής. Σε αυτό το σκοτεινό τοπίο, ξεχωρίζει ως µικρή αχτίδα η αποτυχία του οµοφοβικού δηµοψηφίσµατος. Ο Ορµπάν παρουσίασε τη µέρα των εθνικών εκλογών ένα χυδαίο ερωτηµατολόγιο µίσους, ζητώντας «λαϊκή νοµιµοποίηση» σε αυτό που παρουσιάζει ως πόλεµο µε την («φιλελεύθερη, δικαιωµατική») ΕΕ. ΛΟΑΤΚΙ οµάδες και οργανώσεις δικαιωµάτων κάλεσαν σε προσπάθεια να καταστεί άκυρο το δηµοψήφισµα (να µην περάσει το 50% η συµµετοχή). Πράγµατι, και στα 4 ερωτήµατα, ένα 35% αρνήθηκε να ψηφίσει κι ένα 20% έριξε άκυρο, περιορίζοντας τη συµµετοχή στο 45% και πετυχαίνοντας την ακύρωση…
28
∆ΙΕΘΝΗ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
Η νεοφιλελεύθερη «ανοικοδόµηση» της Συρίας
«Είναι ένα είδος εκδίκηση Του Πάνου Πέτρου
Σ
τα τέλη Μάρτη, η συνοικία Καµπούν στη ∆αµασκό κατεδαφίστηκε σχεδόν στο σύνολό της. Αυτό που θα την «αντικαταστήσει» δεν θα θυµίζει σε τίποτα την παλιά εργατογειτονιά που ανακατέλαβε ο κυβερνητικός στρατός το 2017. Τα τελευταία 4 χρόνια οι αντίστοιχες -επίσηµα ανακοινωµένες από το συριακό στρατό- κατεδαφίσεις έχουν φτάσει κοντά στις 1.000. Συχνά παρουσιάζονται ως «αποµάκρυνση εκρηκτικών που είχαν αφήσει πίσω τους οι τροµοκράτες», αν και άνθρωποι µε εµπειρία πεδίου σε τέτοιες επιχειρήσεις (αφαίρεσης ναρκών κλπ), δηλώνουν ότι η πρακτική κατεδάφισης κτιρίων/γειτονιών δεν έχει καµία σχέση µε την ανθρωπιστική µέθοδο, που απαιτεί «χειρουργική» αντιµετώπιση (και για λόγους περιορισµού των καταστροφών αλλά και για λόγους αποτελεσµατικότητας). Η καµπάνια κατεδαφίσεων αφορά µια πολύ πιο σκοτεινή υπόθεση, όπου ο σύγχρονος νεοφιλελευθερισµός συναντά την παλιά προσπάθεια του Ναπολέοντα του Τρίτου να εκδιώξει την επικίνδυνη «πλέµπα» από το Παρίσι (ο διαβόητος επανασχεδιασµός του Οσµάν) και όπου το gentrification συναντά πρακτικές που θυµίζουν Κράτος του Ισραήλ. Αν «ο πόλεµος είναι συνέχεια της πολιτικής µε άλλα µέσα», τα τελευταία χρόνια αποτυπώνεται καθαρά το πολιτικό περιεχόµενο του πολέµου από τη µεριά του νικηφόρου καθεστώτος του Μπασάρ Αλ Άσαντ. Το 2007, στην πόλη Χοµς, ο τοπικός κυβερνήτης είχε ανακοινώσει ένα σχέδιο «ανάπλασης» λαϊκών συνοικιών το οποίο προκάλεσε έντονες διαµαρτυρίες των κατοίκων. Οι γειτονιές τους υποτίθεται θα «αναβαθµίζονταν», αλλά η υπόσχεση για «οικονοµική αποζηµίωση ή βοήθεια στην εξεύρεση άλλης κατοικίας», έκανε τους ντόπιους εύλογα καχύποπτους για το αν θα άντεχε το πορτοφόλι τους την παραµονή στη «νέα Χοµς». Την ίδια περίοδο, αντίστοιχα σχέδια πρωτοεµφανίζονταν για τµήµατα της ∆αµασκού, καθώς το καθεστώς έβαζε µπρος το νέο οικονοµικό δόγµα της «κοινωνικής οικονοµίας της αγοράς», δηλαδή την επιτάχυνση των νεοφιλελεύθερων αλλαγών που είχε πρωτοεισάγει ο πατέρας Άσαντ. Οι φιλελεύθεροι που αντιµετώπισαν τη συριακή εξέγερση ως αµιγώς «δηµοκρατική», οι οριενταλιστές που την αντιµετώπισαν ως αµιγώς «ισλαµική» και κάποιοι «αντι-ιµπεριαλιστές» που
την αντιµετώπισαν ως «αµερικανική επέµβαση», υποτίµησαν κατάφωρα αυτήν την προϊστορία -και ιδιαίτερα τη συσσώρευση πληβειακών στρωµάτων (και οργής) στους ηµι-παράνοµους εργατικούς «οικισµούς» που στήνονταν και µαζικοποιούνταν στα προάστια των µεγάλων αστικών κέντρων (ιδιαίτερα µετά από κάποιες καταστροφικές ξηρασίες που παρόξυναν τη µετανάστευση άπορων αγροτών προς τα προάστια των πόλεων).
Πόλεµος και εκτοπισµός
Μετά το 2011, η µετατροπή της εξέγερσης σε εµφύλιο πόλεµο επιτάχυνε τους παλιότερους σχεδιασµούς: Αφενός, επιβεβαίωνε ότι αυτή η συσσωρευµένη µάζα φτωχών αποτελεί «πολιτικό κίνδυνο» και, αφετέρου, έδινε πολύ µεγαλύτερες δυνατότητες στο καθεστώς να υλοποιήσει τα σχέδια «εξευγενισµού» δια της βίας. Το 2012 γίνεται νόµος το «∆ιάταγµα 66», που προέβλεπε την απαλλοτρίωση σπιτιών σε δύο φτωχογειτονιές της ∆αµασκού, την κατεδάφισή τους και την ανέγερση της «Marota City», µε ακριβά διαµερίσµατα, όµορφους κήπους κ.ο.κ. Ακολούθησε το «∆ιάταγµα 63», που έδινε στο κράτος τη δυνατότητα να γενικεύσει την τακτική των απαλλοτριώσεων σε όλη τη χώρα, εφόσον οι ιδιοκτήτες κατηγορούνταν µε τον «αντιτροµοκρατικό» νόµο 19. Σύµφωνα µε το συριακό υπουργείο Οικονοµικών, τη διετία 2016-17 έγιναν συνολικά 70.000 απαλλοτριώσεις κατοικιών µε χρήση αυτής της «αντιτροµοκρατικής» νοµοθεσίας. Ταυτόχρονα, το συριακό κράτος αποκτούσε το δικαίωµα απαλ-
Ο σύγχρονος νεοφιλελευθερισµός συναντά την παλιά προσπάθεια του Ναπολέοντα του Τρίτου να εκδιώξει την επικίνδυνη «πλέµπα» από το Παρίσι και το gentrification συναντά πρακτικές που θυµίζουν Κράτος του Ισραήλ. λοτρίωσης των εγκαταλελειµµένων κατοικιών (σε καιρό πολέµου!). Για να σώσουν τα σπίτια τους, οι ξεριζωµένοι έπρεπε «απλά» να επιστρέψουν και να αποδείξουν την κυριότητα. Σε µια εποχή που η «οικονοµία του πολέµου» είχε πληµµυρίσει τη χώρα µε «σηµεία ελέγχου» (όπου φιλοκαθεστωτικές και αντικαθεστωτικές πολιτοφυλακές επέβαλαν «διόδια») και η εξασφάλιση άδειας εισόδου στην πόλη από το επίσηµο καθεστώς δεν ήταν καθόλου απλή υπόθεση ούτε για «ουδέτερους» (οι άνθρωποι µε αντιπολιτευτική δράση δεν διανοούνταν καν να επιχειρήσουν να παρουσιαστούν υπό το φόβο σύλληψης και βασανισµού) η επιστροφή δεν ήταν τόσο απλή υπόθεση. Επιπλέον, από πριν τον πόλεµο, περίπου το 50% των κατοικιών δεν είχε καταχωρηθεί επίσηµα, καθώς πλήθαιναν οι αυτοσχέδιες εργατικές «παραγκουπόλεις», ενώ πολλά έγγραφα καταστράφηκαν στη διάρκεια του πολέµου. Σε έρευνα της Ύπατης Αρµοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες το 2017, µόνο το 9% διέθετε έγγραφα πιστοποίησης της κατοικίας τους. Για όποιον κατάφερνε να ξεπεράσει όλα αυτά τα εµπόδια, το συριακό κράτος απαιτούσε να πληρώσει όλους τους λογαριασµούς της διάρκειας της απουσίας του. Ενώ το καθεστώς µε το ένα χέρι άρπαζε τα σπίτια των φτωχών, µε το άλλο χέρι µοίραζε «πεδία κερδοφορίας». Τον
Ιούλη του 2015, η κυβέρνηση κάλεσε όλες τις τοπικές Αρχές να συγκροτήσουν ιδιωτικές εταιρίες real estate (µια δυνατότητα στους αξιωµατούχους που απέδειξαν την αφοσίωσή τους στο καθεστώς να γίνουν επιχειρηµατίες). Το 2016 ψηφίστηκε ο Νόµος των Σ∆ΙΤ, που έδινε στους ιδιώτες την ευκαιρία/δυνατότητα «να διαχειριστούν δηµόσια ιδιοκτησία» σε όλους τους κλάδους της οικονοµίας πλην της εξόρυξης πετρελαίου.
Νεοφιλελευθερισµός
Το 2018, µε το καθεστώς να έχει ουσιαστικά επικρατήσει στον εµφύλιο, πήρε µπρος η «ανοικοδόµηση». Το παλιό δόγµα της «κοινωνικής οικονοµίας της αγοράς» αντικαταστάθηκε µε το νέο δόγµα της «Εθνικής Συνεργασίας» (κράτους-ιδιωτών), που αναβάθµιζε το νόµο των Σ∆ΙΤ σε «στρατηγικό πλάνο». Την ίδια χρονιά, εγκρίθηκε το «∆ιάταγµα 10», που γενίκευε τις προβλέψεις του «66» και την πρακτική της «Marota City» σε όλη τη χώρα. Τα «σχήµατα» που συγκροτούνται για τη διαχείριση αυτών των έργων περιλαµβάνουν κάποιους από τους πιο µεγάλους επιχειρηµατίες της χώρας, που συχνά έχουν ως «µπροστινούς» κάποια από τα πιο µεγαλόσχηµα στελέχη του καθεστώτος. Η πελατεία στην οποία θα απευθύνονται οι «αναπλασµένες» γειτονιές δεν είναι µυστικό: Στον νόµιµο, φιλοκυβερνητικό Τύπο
∆ΙΕΘΝΗ
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022
29
ης» κυκλοφορεί η παραδοχή ότι «στοχεύουν στους εύπορους», ενώ συµβαίνει τόσο κραυγαλέα που έχει προκαλέσει και µικροκραδασµούς εντός του καθεστωτικού συνασπισµού. Μέχρι τώρα, προχωράνε οι κατεδαφίσεις (χαµηλού κόστους), αλλά αποδεικνύονται πιο δύσκολες οι «αναπλάσεις» (που απαιτούν κεφάλαια). Οι συριακές τράπεζες (και η οικονοµία γενικότερα) είναι σε άσχηµη κατάσταση, το Ιράν είτε δεν ενδιαφέρεται είτε δεν µπορεί να ασχοληθεί «επενδυτικά», ενώ η Ρωσία έχει τα δικά της προβλήµατα αλλά και τα δικά της ενδιαφέροντα: Η στρατιωτική της επέµβαση εξασφάλισε σε ρωσικές εταιρείες τον έλεγχο πολύ συγκεκριµένων παραγωγικών κλάδων, αλλά και το λιµάνι της Ταρτούς. Το οποίο δεν παρέµεινε απλά βάση του ρωσικού ναυτικού στη Μεσόγειο, αλλά πέρασε συνολικά στην ιδιοκτησία της Stroytransgaz για τα επόµενα 49 χρόνια. Αυτό το κενό, µεταξύ ενός κράτους που δίνει µεγάλες ευκαιρίες στους «επενδυτές» και την έλλειψη ή αδυναµία «επενδύσεων», φαίνεται ότι εντόπισαν τα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα. Ο πρωτοπόρος ρόλος που έπαιξαν (χρονολογικά και πολιτικά) στην αποκατάσταση σχέσεων µε τη ∆αµασκό ίσως δεν είναι άσχετος µε την πλούσια δράση τους στο real estate και την εξειδικευµένη εµπειρία τους στην ανέγερση διάφορων «Disneyland για τους πλούσιους». Το συριακό καθεστώς ακολουθεί τις γνώριµες πρακτικές της παράδοσης του δηµόσιου στους ιδιώτες ως πεδίο κερδοφορίας γενικά και του gentrification ειδικότερα. Το γεγονός ότι τα θύµατα αυτών των σχεδίων είναι οι πρόσφυγες -είτε κατέφυγαν στο εξωτερικό είτε παραµένουν εσωτερικά εκτοπισµένοιπου δεν έχουν πλέον πού να επιστρέψουν προσθέτει σε αυτό το αίσχος την ανατριχιαστική σύγκριση µε τις πρακτικές του Ισραήλ το 1948 (και το «Νόµο Απόντων Ιδιοκτητών», µε τον οποίο το Κράτος του Ισραήλ απαλλοτρίωσε κάθε έκταση και σπίτι του οποίου οι ιδιοκτήτες έλειπαν την ώρα της άφιξης του ισραηλινού στρατού). Ενώ το γεγονός ότι οι εργατογειτονιές που κατεδαφίζονται είναι κυρίως αυτές που εξεγέρθηκαν το 2011, προσθέτει και µνήµες παλιών αντεπαναστατικών-εκδικητικών «ανασχεδιασµών» του Παρισιού. Όπως το συνόψισε η Μαζίνα Σααντί, πρώην κάτοικος της κατεδαφισµένης πλέον Καµπούν, που ζει ως πρόσφυγας στη ∆ανία: «Είναι ένα είδος εκδίκησης. Είναι ένα µήνυµα από το καθεστώς προς το λαό της Καµπούν. ∆εν υπάρχει
τίποτα πια για εσάς εδώ». Η Μαζίνα, της οποίας πολλοί συγγενείς έχουν φυλακιστεί ή εκτελεστεί από το καθεστώς, αντιµετωπίζει πλέον το άγχος που της προκαλεί η ανακοίνωση της ∆ανίας ότι θεωρεί πλέον τη ∆αµασκό «ασφαλή». Αντίστοιχο κλίµα καλλιεργείται σε µια σειρά ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, που θέλουν να πάψουν να δέχονται πρόσφυγες ή και να ξεφορτωθούν αυτούς που φιλοξενούσαν ως τώρα. Είναι ένας από τους λόγους που οφείλει να ενδιαφέρει τη διεθνή Αριστερά η σκληρή πραγµατικότητα πίσω από την «ειρήνευση» και την «ανοικοδόµηση».
Μαθήµατα
Υπάρχει κι ένας δεύτερος λόγος. Να µην επαναληφθούν στην Ουκρανία λάθη που έγιναν στη Συρία. Ένα κείµενο αριστερών Σύριων εξόριστων («Πόλεµος στην Ουκρανία: ∆έκα µαθήµατα από τη Συρία») προσφέρει πολλές πολύτιµες σκέψεις. Μεταξύ πολλών άλλων, οι σύντροφοι υπενθυµίζουν σήµερα τον κίνδυνο της υπερβολικής µονοµερούς έµφασης στη γεωπολιτική: «οι άνθρωποι θα υποφέρουν εξαιτίας των επιλογών των κυβερνώντων που βλέπουν τον κόσµο ως σκακιέρα, ως δεξαµενή πόρων προς λεηλασία. Αυτός είναι ο τρόπος µε τον οποίο οι καταπιεστές βλέπουν τον κόσµο. Αυτό δεν πρέπει ποτέ να υιοθετείται από λαούς, οι οποίοι θα πρέπει να επικεντρωθούν στο να χτίσουν γέφυρες µεταξύ τους, προς την εξεύρεση κοινών συµφερόντων. Αυτό... σηµαίνει να σχεδιάζουµε µία στρατηγική µε τους δικούς µας όρους, σε µια κλίµακα στην οποία µπορούµε να αναλάβουµε δράση οι ίδιοι –όχι να συζητάµε για το αν θα µετακινήσουµε µεραρχίες τανκς ή θα περικόψουµε τις εισαγωγές φυσικού αερίου». Απέναντι «και στο ΝΑΤΟ και στον Πούτιν», αλλά «υποστηρίζοντας την αντίσταση σε Ουκρανία και Ρωσία», επιµένουν στην ανάγκη «να κάνουµε µια θετική και εποικοδοµητική πρόταση όπως ο διεθνισµός». Υπενθυµίζουν και οι ίδιοι τις µεγάλες δυσκολίες («ζούµε στη σκιά ενός εργατικού διεθνισµού –υποστηριζόµενου από κράτη, κόµµατα, συνδικάτα και µεγάλες οργανώσεις– που µπόρεσαν να παίξουν ρόλο στις διεθνείς συγκρούσεις στην Ισπανία το 1936 και, αργότερα, στο Βιετνάµ και την Παλαιστίνη τη δεκαετία του ’60 και ’70»). Αλλά, όπως σηµειώνουν αλλού στο κείµενό τους: «ενώ κατανοούµε ότι είναι πιο άνετο και ελκυστικό να ταυτιζόµαστε µε ισχυρούς (και νικητές) παράγοντες, δεν πρέπει να προδώσουµε τις θεµελιώδεις αρχές µας»…
Η ∆ΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΠΑΛΕΥΕΙ ΓΙΑ:
ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ µέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης
Οι εργάτες δηµιουργούν όλο τον πλούτο µέσα στον καπιταλισµό. Μια νέα κοινωνία απαλλαγµένη από την εκµετάλλευση, ο σοσιαλισµός, µπορεί να δηµιουργηθεί µόνο όταν οι εργάτες πάρουν συλλογικά στα χέρια τους τον έλεγχο όλου του κοινωνικού πλούτου και όταν προγραµµατίσουν την παραγωγή και τη διανοµή σύµφωνα µε τις ανθρώπινες ανάγκες.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και όχι ρεφορµισµό Ο καπιταλισµός δεν παίρνει διορθώσεις. Πρέπει να ανατραπεί µε την εργατική δράση. ∆εν υπάρχει κοινοβουλευτικός δρόµος προς µια τέτοια αλλαγή. Το κοινοβούλιο, ο στρατός, η αστυνοµία, η δικαιοσύνη, όλο το αστικό κράτος λειτουργεί για να προστατεύει τα συµφέροντα της άρχουσας τάξης. H εργατική τάξη θα χρειαστεί το δικό της κράτος, στηριγµένο στην άµεση δηµοκρατία, στα συµβούλια αντιπροσώπων απ’ τους χώρους δουλειάς, καθώς και στην εργατική πολιτοφυλακή.
∆ΙΕΘΝΙΣΜΟ και όχι «σοσιαλισµό σε µια χώρα» ή «σοσιαλισµό µε εθνικά χρώµατα»
Η εµπειρία της Ρωσίας αποδεικνύει ότι ακόµα και µια νικηφόρα εργατική σοσιαλιστική επανάσταση, όπως ο Οχτώβρης του 1917, δεν µπορεί να επιβιώσει σε αποµόνωση. Τα καθεστώτα της ΕΣΣ∆, µετά την επικράτηση του σταλινισµού, όπως και τα καθεστώτα της Κίνας και των άλλων ανατολικών χωρών ήταν ή είναι κρατικοί καπιταλισµοί, όπου η εκµετάλλευση και η καταπίεση της εργατικής τάξης δεν διαφέρει από τη ∆ύση. Γι’ αυτό υποστηρίζουµε τις εργατικές εξεγέρσεις ενάντια στη γραφειοκρατική άρχουσα τάξη αυτών των χωρών. Υποστηρίζουµε, επίσης, όλα τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήµατα που αντιστέκονται στην ιµπεριαλιστική καταπίεση. H δύναµη που θα τσακίσει τελειωτικά τον ιµπεριαλισµό είναι η ενότητα της εργατικής τάξης σε διεθνή κλίµακα, από τη Nέα Yόρκη ώς τη Σεούλ και από το Λονδίνο ώς το Σάο Πάολο. Aντιπαλεύουµε κάθε µορφή σοβινισµού, ρατσισµού ή σεξιστικών διακρίσεων που απειλεί να διασπάσει τους εργάτες. Aπέναντι στην αντιτουρκική πολεµοκαπηλία της «δικής µας» άρχουσας τάξης, υποστηρίζουµε το σύνθηµα Έλληνες και Tούρκοι εργάτες ενωµένοι. Eίµαστε αντίθετοι στην καταπίεση των µειονοτήτων στη Θράκη και τη Mακεδονία και στα µέτρα αστυνόµευσης των µεταναστών.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ
της εργατικής πρωτοπορίας
H εργατική τάξη µπορεί να απελευθερώσει τον εαυτό της και όλους τους καταπιεσµένους µέσα από τη δική της δράση. Για να κερδηθούν όλα τα κοµµάτια της τάξης σ΄ αυτήν την πάλη είναι απαραίτητο να οργανωθούν τα πιο ξεκάθαρα και µαχητικά τµήµατα σε ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό εργατικό κόµµα. Ένα τέτοιο κόµµα µπορεί να πείθει τους εργάτες για την επαναστατική προοπτική, παρεµβαίνοντας στους µαζικούς αγώνες. Eίµαστε αντίθετοι σε κάθε αντίληψη υποκατάστασης της τάξης, απ’ όπου και αν προέρχεται.
Επικοινωνήστε μαζί μας: • Α’ ΑΘΗΝΑΣ: 6973005569 • ΔΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6932045320 • ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6942602766 • ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6972036692 • ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ: 6945754555 • ΠΕΙΡΑΙΑΣ: 6942993423 • ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ: 6939014803 • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: 6972878820 • ΚΡΗΤΗ: 6979925065 • ΚΥΚΛΑΔΕΣ: 6972743637 • ΜΕΣΣΗΝΙΑ: 69832422501 • ΚΥΠΡΟΣ: 0035-796554166
30
διεθνή
6 απριλη 2022
Συνέντευξη με τον Τζον Μάλεν για τις προεδρικές
Ο Μελανσόν, ο Μακρόν και το μέλλον της Αριστ Η «Ε.Α». έχει καλύψει εκτεταμένα τις φετινές εκλογές στη Γαλλία. Σε διαδοχικά φύλλα έχουμε καταγράψει την δική μας άποψη, αλλά παρουσιάζουμε και απόψεις αγωνιστών από τη Γαλλία, όπως η αναδημοσίευση άρθρου του Ούγκο Παλέτα από το NPA. Συνεχίζουμε την παρουσίαση του σχετικού «διαλόγου» με μια συνέντευξη με τον Τζον Μάλεν, αντικαπιταλιστή αγωνιστή που ζει στο Παρίσι και υποστηρικτή της Ανυπότακτης Γαλλίας.
Καθώς οι προεκλογικές καμπάνιες συνεχίζονται μέσα στον Απρίλη, ποια είναι η ατμόσφαιρα στη ριζοσπαστική Αριστερά στη Γαλλία; Πρόκειται για μια μακρά εκλογική περίοδο, καθώς υπάρχουν δύο γύροι προεδρικών εκλογών τον Απρίλη και δύο γύροι κοινοβουλευτικών εκλογών τον Ιούνη. Οι δύο εκλογές συνδέονται πολύ στενά, επειδή παραδοσιακά το εκλογικό σώμα είναι γενναιόδωρο [στις βουλευτικές] με όποιον κερδίσει τις προεδρικές. Στην Αριστερά, κάποιες από τις τοποθετήσεις του Απρίλη αποφασίζονται έχοντας κατά νου πιθανές συμμαχίες τον Ιούνη. Στα 35 χρόνια που δρω ως ακτιβιστής στη Γαλλία, δεν έχω ξαναδεί ένα τόσο ορατό ριζοσπαστικό αριστερό πρόγραμμα ή μια τόσο ενθουσιώδη προεκλογική εκστρατεία. Η καμπάνια του Ζαν Λικ Μελανσόν κατέβασε τουλάχιστον 60.000 ανθρώπους στους δρόμους του Παρισιού σε μια διαδήλωση στα μέσα Μάρτη. Το κανάλι της στο Youtube έχει 800.000 συνδρομητές και ο Μελανσόν ή άλλοι βουλευτές της Ανυπότακτης Γαλλίας εμφανίζονται σε τηλεοπτικές εκπομπές υψηλής τηλεθέασης τις περισσότερες μέρες. Οι μαζικές συγκεντρώσεις του Μελανσόν είναι πραγματικές στιγμές μαζικής πολιτικοποίησης και προσελκύουν δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, περισσότερους από κάθε άλλη υποψηφιότητα (την ερχόμενη εβδομάδα θα γίνουν ταυτόχρονα σε 12 πόλεις, με τη βοήθεια 11 ολογραμμάτων του Μελανσόν!). Το μήνυμά τους είναι πολύ απλό. Υπάρχουν τα χρήματα για να αυξηθούν θηριωδώς οι μισθοί και οι συντάξεις, να γίνει «πράσινη» η ενέργεια και η αγροτική παραγωγή και να εξαφανιστεί η έλλειψη στέγης. Ας αλ-
λάξουμε την κοινωνία και ας φορολογήσουμε τους πλούσιους αντί να στοχοποιούμε τους Μουσουλμάνους και τους Άραβες! […]
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι επακόλουθες δράσεις της λεγόμενης «Δύσης» (κυρώσεις, ενίσχυση του μιλιταρισμού, πολύ συζήτηση για «τη θέση της Ευρώπης στον κόσμο» κλπ) αναδιαμορφώνουν το πολιτικό τοπίο. Μπορείς να μας πεις για τον αντίκτυπο στη Γαλλία; Μια πολεμική ατμόσφαιρα πάντα βοηθά την υπάρχουσα κυβέρνηση, καθώς αυτή είναι σε θέση να «κάνει κάτι», ή έστω να προσποιείται ότι κάνει. Επιπλέον, οι δεξιές απαιτήσεις για μεγαλύτερες στρατιωτικές δαπάνες είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν σε μια ατμόσφαιρα σύγχυσης και πολέμου. Ο Μακρόν επιχείρησε να επωφεληθεί από όλα αυτά με έναν τρόπο καρικατούρας. Ξαφνικά σταμάτησε να ξυρίζεται και άρχισε να φορά στρατιωτικά μπλουζάκια, ελπίζοντας να μοιάζει περισσότερο με τον Ζελένσκι στις φωτογραφίες του! Κέρδισε γρήγορα 5 μονάδες στις δημοσκοπήσεις, αλλά σήμερα δείχνει να χάνει κάποια από αυτά τα κέρδη και προσαρμόζει την τακτική του καθημερινά. Ο Μελανσόν ξεχώρισε για την εναντίωσή του σε μια κλιμάκωση από την πλευρά του ΝΑΤΟ. Αυτό προκάλεσε μια μεγάλη καμπάνια από την υποψήφια του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Ανί Χινταλγκό (που έχει 2% στις δημοσκοπήσεις) να τον συκοφαντήσει ως φίλο του Πούτιν. Αν και υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι που ίσως πίστεψαν αυτές τις μπούρδες, η αντιπολεμική στάση του Μελανσόν του εξασφάλισε και κάποια υποστήριξη, σε μια πολωμένη ατμόσφαιρα, και σήμερα έχει κερδίσει 2 μονάδες.
Ο Μακρόν δείχνει να είναι το φαβορί. Μπορείς να περιγράψεις -πολιτικά, κοινωνικά- τον πυρήνα της εκλογικής του βάσης; Πιστεύεις ότι μπορεί να υπάρξει κάποια έκπληξη
στο δεύτερο γύρο και -αν όχι- τι να περιμένουμε να δούμε στη δεύτερη θητεία του; Υπάρχουν περίπου 48 εκατομμύρια ενήλικοι στη Γαλλία. Στις εκλογές του 2017, ο Μακρόν πήρε 8μιση εκατομμύρια ψήφους στον πρώτο γύρο και επικράτησε εύκολα στον δεύτερο ενάντια στην Μαρίν Λεπέν, με πολλά εκατομμύρια ανθρώπους να τον ψηφίζουν μόνο για να κρατήσουν τους φασίστες εκτός κυβέρνησης. Οπότε, δεν είναι δημοφιλής, αλλά είναι πιο δημοφιλής από τους άλλους, σε ένα πολύ κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο. Οι ψηφοφόροι του Μακρόν τείνουν να είναι μεγαλύτερης ηλικίας και ο ίδιος είναι πολύ δημοφιλής στο διοικητικό-διευθυντικό προσωπικό. Και πρόκειται για τις κοινωνικές ομάδες που γενικά δεν απέχουν από τις κάλπες. Ο Μακρόν έχτισε το κόμμα του πάνω στα ερείπια της παραδοσιακής Αριστεράς και Δεξιάς, γεμίζοντάς το με δεξιούς οπορτουνιστές και αριστερούς αποστάτες, αλλά το κόμμα έχει ελάχιστη ριζωμένη παρουσία (μόλις μια χούφτα πόλεις έχουν δήμαρχο από την Republique en Marche, το κόμμα του). Εν μέρει επειδή είναι εκτός των παραδοσιακών κομμάτων της Δεξιάς, είχε την ικανότητα να κάνει μερικά πράγματα που τον κάνουν να δείχνει κοινωνικά ευαίσθητο ή «κεντροδεξιό». Για παράδειγμα, το μέγεθος των τάξεων έχει μικρύνει στα σχολεία των φτωχότερων πόλεων, οι ακραία ελιτιστικές πολιτικές στα κορυφαία πανεπιστήμια έχουν αλλάξει, ενώ η βοήθεια για τους μισθωτούς στη διάρκεια της πανδημίας ήταν μεγαλύτερη από ό,τι σε γειτονικές χώρες. Ασφαλώς ο Μακρόν έχει το προβάδισμα για επανεκλογή. Ήθελε να είναι η Θάτσερ της Γαλλίας, αλλά κατάφερε να υλοποιήσει μόνο τις μισές από τις επιθέσεις που σχεδίαζε. Εφαρμόστηκαν σκληρές επιθέσεις στους ανέργους, στην εκπαίδευση και στην τοπική αυτοδιοίκηση, με σταδιακή αύξηση της ισλαμοφοβίας και της βίαιης καταστολής, και μεγάλες φοροαπαλλαγές για τους πλούσιους. Αλλά η ναυαρχίδα των σχεδίων του (η συντριβή του γαλλικού συνταξιοδοτικού συστήματος) ηττήθηκε από μαζικές απεργίες και διαδηλώσεις εκατομμυ-
ρίων εργαζομένων. Στην καμπάνια του για επανεκλογή, δηλώνει ότι θα επιχειρήσει ξανά να επιτεθεί στις συντάξεις και υπόσχεται να χτίσει σταθμούς πυρηνικής ενέργειας. Επίσης υπονοεί και άλλες επιθέσεις -όπως να υποχρεώσει τους φοιτητές να πληρώνουν περισσότερα δίδακτρα (σήμερα πληρώνουν μερικές εκατοντάδες ευρώ το χρόνο). Τα δισεκατομμύρια που δαπανήθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας θα τον ενθαρρύνουν να προωθήσει μια πιο σκληρή λιτότητα, και θα υπάρξουν μεγάλες μάχες. Ήδη έχουν συμβεί κάποιες σημαντικές απεργίες για μεγαλύτερους μισθούς.
Έχουν περάσει μήνες από την αρχική άνοδο του Ζεμούρ στις δημοσκοπήσεις και την συζήτηση ερμηνείας αυτού του νέου ρεύματος. Τι παραπάνω γνωρίζουμε σήμερα για την αναδιάταξη της γαλλικής ακροδεξιάς; Ο Ζεμούρ διασπά τμήμα της εκλογικής βάσης της Λεπέν ή φέρνει νέες δυνάμεις στην ακροδεξιά; Πώς πάνε και οι δυο τους (Λεπέν και Ζεμούρ) με όρους οργανωτικής συγκρότησης των δυνάμεών τους; Ο Ζεμούρ αντιδρά στην μακρά και σχετικά πετυχημένη προσπάθεια της Μαρίν Λεπέν να διαμορφώσει μια πιο «σοβαρή» εικόνα για το κόμμα της. Απαιτεί να δημιουργηθεί «υπουργείο επαναμετανάστευσης» [ΣτΜ: «remigration», ευφημισμός της σύγχρονης ακροδεξιάς για τις μαζικές απελάσεις] και έχει στόχο να διώξει από τη χώρα τους Μαύρους και τους Άραβες. Μετά από μια αστυνομική δολοφονία στα προάστια του Παρισιού πριν λίγες μέρες, διατυμπάνισε την υποστήριξή του στον δολοφόνο, λέγοντας ότι «πρέπει να εξολοθρεύσουμε τα καθάρματα». Υπερασπίζεται τα πεπραγμένα του γαλλικού φασιστικού καθεστώτος του Βισύ, ισχυριζόμενος ότι υπερασπίστηκε τους Γάλλους Εβραίους! Είναι πάρα πολύ ανησυχητικό ότι κατάφερε να συγκεντρώσει 30.000 ανθρώπους σε μια συγκέντρωση στο Παρίσι στα τέλη Μάρτη. Και η Λεπέν και ο Ζεμούρ είναι πολύ αδύναμοι από την άποψη της τοπικά
διεθνη
6 απριλη 2022
εκλογές στη Γαλλία
, η ακροδεξιά εράς
ριζωμένης κομματικής οργάνωσης. Στις δημοτικές εκλογές του 2020, το κόμμα της Λεπέν πήρε 2,3%. Σε πολλές πόλεις δεν τολμάνε να οργανώσουν δημόσιες συγκεντρώσεις ή εξορμήσεις με φυλλάδια και οι φασιστικές διαδηλώσεις ήταν πολύ σπάνιες τα τελευταία χρόνια. Αυτό που έχουν πετύχει, ως τώρα, είναι μέσω της εκλογικής πίεσης να ωθήσουν την επίσημη πολιτική προς τα δεξιά και να διασφαλίσουν ότι ο Μακρόν εξαπολύει μια σειρά από επιθέσεις στους Μουσουλμάνους και την ελευθερία του λόγου. Έτσι ο Μακρόν απαγορεύει τη δράση Μουσουλμανικών και φιλοπαλαιστινιακών οργανώσεων και έχει πλέον την πιο βίαιη αστυνομική δύναμη στη δυτική Ευρώπη.
Έχουν γραφτεί πολλά για την αδυναμία της Αριστεράς. Η έλλειψη ενότητας (στα γραμμές της «Αριστεράς της Αριστεράς») ήταν προφανώς ένας παράγοντας σε αυτές τις εκλογές, αλλά υποθέτω ότι υπάρχουν και άλλα, βαθύτερα, ζητήματα, από αυτά που δεν μπορούν να επιλυθούν στην κάλπη. Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που οφείλουν να αντιμετωπίσουν τα βασικά ρεύ-
ματα της Αριστεράς της Αριστεράς μετά τις εκλογές; Οι πρόσφατες τακτικές του ρεφορμιστικού ΚΚ Γαλλίας και του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος διαμορφώθηκαν από τα δύο βασικά χαρακτηριστικά της περιόδου: την συγκλονιστική κατάρρευση του Σοσιαλιστικού Κόμματος (που είχε την προεδρία και την κυβέρνηση ως το 2017 και σήμερα έχει 2% στις δημοσκοπήσεις) και την ανάδυση της Ανυπότακτης Γαλλίας ως μαζικό κίνημα, κερδίζοντας 7 εκατομμύρια ψήφους το 2017. Το Κομμουνιστικό Κόμμα είχε υποστηρίξει την υποψηφιότητα Μελανσόν το 2017, αλλά αυτή τη φορά κατεβάζει δικό του υποψήφιο, τον Φαμπιάν Ρουσέλ. Η καμπάνια του Ρουσέλ κινήθηκε πάνω σε μια πολύ καθαρή στροφή δεξιά για να διαφοροποιηθεί από τον Μελανσόν. Ο Ρουσέλ έχει κάνει πολύ θόρυβο για την υποστήριξή του στην πυρηνική ενέργεια, συμμετείχε σε μια αντιδραστική συγκέντρωση των αστυνομικών συνδικάτων και τονίζει τη στενή του σχέση με διάσημους ισλαμοφοβικούς της Αριστεράς. Διακήρυξε ότι ο Μελανσόν δεν απευθύνεται στον «πραγματικό» Γαλλικό λαό, αλλά μόνο στο «ριζοσπαστικοποιημένο πληθυσμό κάποιων προαστίων». Αυτό γενικά θεωρείται κωδικοποιημένη έκφραση για να περιγράψει τους
νεαρούς μαύρους και Άραβες. Ο Ρουσέλ επίσης διατυμπανίζει τη σημασία του «παραδοσιακού» γαλλικού φαγητού και κρασιού, σε μια κεκαλυμμένη επίθεση στην πολυπολιτισμικότητα. Ο στόχος του να διαφοροποιηθεί από τον Μελανσόν συνδέεται επίσης με τις μελλοντικές βουλευτικές και άλλες εκλογές. Στις περιφερειακές εκλογές του 2021, το ΚΚΓ συμμάχησε με το σοσιαλφιλελεύθερο Σοσιαλιστικό Κόμμα σε 9 από τις 13 περιφέρειες. Το Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα, κατά τη γνώμη μου, δεν έχει αντιληφθεί τη σημασία της αναγέννησης του ριζοσπαστικού αριστερού ρεφορμισμού, και γι’ αυτό κατέβασαν τον δικό τους υποψήφιο στις προεδρικές, τον Φιλίπ Πουτού (1% στις δημοσκοπήσεις). […] Ασφαλώς, υπάρχει μια πλατιά και κρίσιμης σημασίας συζήτηση για τη ριζοσπαστική μεταρρύθμιση και τα όριά της στη Γαλλία. Ο Μελανσόν πρόσφατα έβγαλε ένα βίντεο με τον Στάθη Κουβελάκη που αφορούσε το πώς μπορεί να αποφευχθεί μια αποτυχία σαν του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, όπως και δύο ομιλίες που αφορούσαν τη ριζοσπαστική αριστερή κυβέρνηση Μιτεράν του 1981 στη Γαλλία και τα όριά της. Οι μαρξιστές έχουν πολλές σοβαρές διαφωνίες με τις απόψεις του Μελανσόν, αλλά η αποχή από αυτόν τον
31
στ Ολό ο R κλ Pr ηρο oje ct .g r
διάλογο, όταν σε αυτόν εμπλέκονται 20 φορές περισσότεροι άνθρωποι από ό,τι πριν 10 χρόνια, είναι ένα σημαντικό λάθος. Για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι δύσκολο να διακρίνουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στην καμπάνια του Πουτού -που περιλαμβάνει ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις όπως του Μελανσόν- και εκείνη της Ανυπότακτης Γαλλίας. Ο Μελανσόν λέει «επανάσταση των πολιτών», ο Πουτού λέει «ρήξη με τον καπιταλισμό». Δεν θέλω να ακουστώ σαν «κόκκινος δάσκαλος» που βάζει κακό βαθμό στο NPA, μια οργάνωση αποφασισμένων ταξικών αγωνιστών, αλλά η κριτική υποστήριξη στον Μελανσόν θα επέτρεπε πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα μαρξιστικής παρέμβασης. Κάποιες μικρότερες επαναστατικές οργανώσεις λειτουργούν μέσα στην Ανυπότακτη Γαλλία και -καθώς αυτή είναι κίνημα και όχι κόμμα- είναι σχετικά εύκολη μια τέτοια λειτουργία. Η προεκλογική καμπάνια χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλά επίπεδα διαλόγου κι αντιπαράθεσης, το οποίο είναι υπέροχο πράγμα. Η Ανυπότακτη Γαλλία έχει οργανώσει μια μαζική προεκλογική εκστρατεία «πόρτα-πόρτα», μια πρακτική που δεν υπάρχει ως παράδοση στη Γαλλία. Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, ο Μελανσόν κινείται γύρω στο 14,5% στις δημοσκοπήσεις. Δεν είναι ανέφικτο να περάσει στο δεύτερο γύρο, κάτι που θα αποτελούσε πολιτικό σεισμό, ένα τεράστιο πλήγμα στην ακροδεξιά και μια τονωτική ώθηση σε όλους τους ανθρώπους του στρατοπέδου μας. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι, ανάμεσα στους δύο γύρους, κάθε πολιτική συζήτηση θα είχε στο επίκεντρό της τη ριζοσπαστική αλλαγή. Αν ο δεύτερος γύρος είναι και πάλι «ντουέτο και όχι μονομαχία», μεταξύ Μακρόν και Λεπέν, η Ανυπότακτη Γαλλία παρόλα αυτά θα παραμείνει κεντρική στη ριζοσπαστική Αριστερά. Η οικοδόμηση της επιρροής της, το να πειστούν τα μέλη της να δώσουν προτεραιότητα και στους μη-εκλογικούς αγώνες, η παράλληλη διατήρηση μιας συντροφικής, ανεξάρτητης, μαρξιστικής φωνής, είναι το βασικό καθήκον των αντικαπιταλιστών. […]
6 ΑΠΡΙΛΗ 2022 Έχουν περάσει περισσότερες από είκοσι µέρες από την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία και το κάλεσµα των Ρωσίδων φεµινιστριών σε αντίσταση κατά του Πολέµου. Συνεχίζοντας στα βήµατα των φεµινιστριών που ιστορικά κινητοποιούνταν πάντα ενάντια στους πολέµους, πάνω από εκατό φεµινίστριες ακτιβίστριες βάσης, ακαδηµαϊκοί ή εκλεγµένες σε δηµόσια αξιώµατα από 21 χώρες του κόσµου, υπογράφουν ένα αντιπολεµικό µανιφέστο µε τίτλο Φεµινιστική Αντίσταση Ενάντια στον Πόλεµο. Ανάµεσα στις υπογράφουσες είναι και: η ιταλο-αµερικανίδα φεµινίστρια φιλόσοφος και συγγραφέας Silvia Federicci, η αµερικανίδα καθηγήτρια φιλοσοφίας Nancy Fraser και συν-συγγραφέας του Φεµινιστικού Μανιφέστου για το 99%, η ισπανίδα ηθοποιός Alba Flores, η ΛΟΑΤΚΙ ακτιβίστρια Ailbhe Smyth από την Ιρλανδία, η ισπανίδα φεµινίστρια οικονοµολόγος Amaia Pérez Orozco, η ιταλίδα συν-συγγραφέας του φεµινιστικού µανιφέστου Cinzia Arruza, η µαύρη-αµερικανίδα ακαδηµαϊκός Keeanga Yamahtta Taylor, η ηγέτιδα-ιθαγενής Lolita Chavez από την Γουατεµάλα, η Mme Fatos από το Κουρδιστάν, η ευρωβουλευτίνα του Die Linke Özlem Demirel, η ιταλίδα ακαδηµαϊκός Sara Farris, η καναδή ακαδηµαϊκός Susan Ferguson, η ανδαλουσιανή βουλεύτρια Teresa Rodriguez, η συν-συγγραφέας του φεµινιστικού µανιφέστου Tithi Bhattacharya, η αργεντίνα ακαδηµαϊκός Veronica Gago, η ισπανίδα οικοφεµινίστρια Yayo Herrero. Ισχυρό στίγµα στο µανιφέστο δίνουν και οι υπογραφές φεµινιστριών από την Λατινική Αµερική, ανάµεσά τους και πολλών ακτιβιστριών για τα δικαιώµατα των ιθαγενών γυναικών. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε από φεµινίστριες στο Ισπανικό Κράτος. Ανάµεσα στις υπογραφές από την Ελλάδα βρίσκονται [αναφορά µε αλφαβητική σειρά]: η Σίσσυ Βωβού από το Σωµατείο Γυναικείων ∆ικαιωµάτων «Το Μωβ», η Άντζελα ∆ηµητρακάκη, µέλος της Συνέλευσης 8 Μάρτη, συγγραφέας και ιστορικός τέχνης, η Γιάννα Γαϊτάνη, µέλος της Συνέλευσης Γυναικών 8 Μάρτη και πρώην βουλεύτρια του Ελληνικού Κοινοβουλίου, η Κατερίνα Γιαννούλια συντονίστρια ΜΕΤΑ και µέλος Γραµµατείας Ισότητας της Α∆Ε∆Υ, η δηµοσιογράφος και σεναριογράφος Μαρία Λούκα, η σύµβουλος επικοινωνίας και εξειδικευµένη σε ζητήµατα φύλου στο Κέντρο ∆ιοτίµα Νατάσα Κεφαλληνού η ακτιβίστρια και καλλιτέχνης Πάολα Ρεβενιώτη και η Κατερίνα Σεργίδου, µέλος της Συνέλευσης 8 Μάρτη και ερευνήτρια Σπουδών Φύλου και Φεµινισµού. Στο feministsagainstwar.org µπορείτε να διαβάσετε όλη την λίστα µε τις αρχικές υπογραφές των φεµινιστριών που δηµοσίευσαν το µανιφέστο καθώς και το ίδιο το κείµενο στα ισπανικά, αγγλικά, γαλλικά και ελληνικά. Τις επόµενες µέρες θα ανακοινωθούν και άλλες υπογραφές αφού η συλλογή υπογραφών συνεχίζεται και θα ανακοινωθούν τα επόµενα βήµατα της πρωτοβουλίας. Ακολουθεί το µανιφέστο µεταφρασµένο στα ελληνικά.
Η Τουρκία µετα την Ουκρανική κρίση σελ. 4
Μανιφέστο φεµινιστικής αντίστασης ενάντια στον πόλεµο Όσες υπογράφουµε το ακόλουθο µανιφέστο: Καταδικάζουµε απερίφραστα τη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία της οποίας ηγείται το καθεστώς του Πούτιν, η οποία έχει οδηγήσει σε εκατοντάδες νεκρούς και εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισµένες/ους και η οποία προκαλεί την όξυνση της αντιπαράθεσης µεταξύ των ιµπεριαλιστικών µπλοκ σε παγκόσµιο επίπεδο. Απορρίπτουµε τις θέσεις που διατυπώθηκαν τις τελευταίες ηµέρες και οι οποίες µας ρίχνουν πιο βαθιά στο σπιράλ της πολεµοκαπηλίας. Απορρίπτουµε τις αποφάσεις που κάνουν λόγο για προσθήκη περισσότερων όπλων στη σύγκρουση και για αύξηση των πολεµικών προϋπολογισµών. Απορρίπτουµε τα αφηγήµατα περί ασφάλειας που ενισχύουν την αυταρχική λογική και τον µιλιταρισµό. Όχι στο όνοµά µας. Θα πρέπει να θυµόµαστε ότι το ΝΑΤΟ είναι συνυπεύθυνο για την κατάσταση που δηµιουργήθηκε από τον παγκόσµιο επεκτατισµό του και το µιλιταριστικό αφήγηµα περί ασφάλειας. Τα όπλα διαιωνίζουν τον πόλεµο, διαιωνίζουν τη βαρβαρότητα και διαιωνίζουν την οδύνη. ∆εν υπάρχει µεγαλύτερη ασφάλεια από την ειρήνη.
Με αυτό το µανιφέστο ανταποκρινόµαστε στο κάλεσµα που απηύθυναν οι ρωσικές φεµινιστικές οµάδες και συµµετέχουµε στη Φεµινιστική Αντίσταση ενάντια στον Πόλεµο! Συνεχίζουµε το φεµινιστικό νήµα της ιστορίας και τη φεµινιστική συµµετοχή στους αγώνες ενάντια στους αντιδραστικούς πολέµους, από το κίνηµα που ηγήθηκε η Ρόζα Λούξεµπουργκ το 1914, τον αποκλεισµό του Greenham Common που πραγµατοποίησαν γυναίκες κατά των πυρηνικών όπλων τη δεκαετία του 1980 ή το κίνηµα Γυναίκες µε τα Μαύρα ενάντια στον πόλεµο για να αναφέρουµε µόνο µερικά από αυτά τα παραδείγµατα. Στεκόµαστε στο πλευρό του λαού της Ουκρανίας που θέλει ειρήνη στη ζωή του και απαιτεί κατάπαυση του πυρός. Στεκόµαστε στο πλευρό των κινητοποιηµένων Ρωσίδων και Ρώσων πολιτών που, παρά την καταστολή και τις απειλές του αυταρχικού και καταπιεστικού καθεστώτος του Πούτιν, απαιτούν να σταµατήσει η στρατιωτική εισβολή. Γι› αυτό λέµε «Φεµινιστική Αντίσταση ενάντια στον Πόλεµο». Πίσω από το ΟΧΙ στον πόλεµο δεν υπάρχει καµία αφέλεια. Ο µόνος πραγµατικός
δρόµος προς την ειρήνη είναι η αποκλιµάκωση του πολέµου. Απαιτούµε µια ριζική αλλαγή πορείας προκειµένου να σπάσει το µιλιταριστικό σπιράλ που ξεκίνησε από τη Ρωσία και υποστηρίζεται από το ΝΑΤΟ. Απαιτούµε την άµεση διαγραφή του εξωτερικού χρέους των 125 δισεκατοµµυρίων δολαρίων της Ουκρανίας ως ένα συγκεκριµένο µέτρο στήριξης του ουκρανικού λαού και καταγγέλλουµε τις µεταρρυθµίσεις και τους όρους που επέβαλε το ∆ΝΤ τα τελευταία χρόνια. Το µάθηµα από τις οδυνηρές εµπειρίες του πολέµου και των συγκρούσεων στην Ευρώπη τον περασµένο αιώνα πρέπει να σηµατοδοτήσει τη δέσµευση και τη δράση µας. Ο πόλεµος είναι ασυµβίβαστος µε τις βασικές αξίες και τους στόχους του φεµινιστικού κινήµατος. Για την ειρήνη, τη συνύπαρξη των λαών και τη δηµοκρατική επίλυση των συγκρούσεων. Είµαστε πολλές και πολλοί και λέµε:
ΟΧΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ, ΟΧΙ ΣΤΟΝ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟ, ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΑ, ΤΟΝ ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΙΛΙΤΑΡΙΣΜΟ ΕΙΜΑΣΤΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΠΟΥ ΘΑ ΥΠΕΡΙΣΧΥΣΕΙ