2 minute read
Stefan Hertmans, De opgang
De nieuwe grote roman van
‘Het was in het eerste jaar van het nieuwe millennium dat ik een boek in handen kreeg waaruit ik begreep dat ik twintig jaar nietsvermoedend in het huis van een voormalige ss-man had gewoond. Niet dat ik geen signalen had gekregen: zelfs de notaris had me, op de dag dat ik het huis voor het eerst bezocht, terloops op de vorige bewoners gewezen; ik had er toen weinig aandacht voor. Misschien verdrong ik het ook, doordrenkt als ik jarenlang was geweest van de pijnlijke gedichten van iemand als Paul Celan, de getuigenissen van Primo Levi, de talloze boeken en documentaires die je misselijk achterlieten, de onmogelijkheid van een hele generatie om het ondenkbare te beschrijven.’
Advertisement
uit: De opgang
internationaal gelauwerd auteur
Een meesterlijk beschreven opzienbarend oorlogsverhaal en een wrang huwelijksdrama
In de zomer van 1979 trok een huis in het Gentse Patershol de aandacht van Stefan Hertmans. De blauweregen hing bestoft neer, maar de geur trof hem diep en bracht hem terug naar zijn kinderjaren. Hij kocht het pand in een opwelling. Pas nadat hij het twintig jaar later had verkocht werd hij geconfronteerd met wat er zich tijdens de oorlog had afgespeeld. Verbijsterend was de ontdekking dat de vroegere bewoner een ss’er was. ‘Het is onbegrijpelijk,’ schrijft Hertmans, ‘dat alles wat ik toen al had kunnen weten of tenminste toch vermoeden, zo gedachteloos aan mij voorbij had kunnen gaan.’ Langzaam komt de man die hij wil leren begrijpen in beeld, alsook zijn Nederlandse, pacifistische echtgenote en hun kinderen, van wie de oudste zoon een vooraanstaand Vlaams intellectueel zou worden. Hertmans spreekt met nabestaanden, raadpleegt archieven, vindt intieme documenten. In zijn herinnering loopt hij weer door alle kamers die hij zo lang heeft bewoond. In De opgang komt de lezer huiveringwekkend dicht bij een politiek drama, dat ook een huwelijksdrama was. Opnieuw blijkt Hertmans verbonden met een verhaal dat aan belangrijke historische gebeurtenissen raakt. Opnieuw brengt het zijn verbeelding en pen op briljante wijze in beweging.
Stefan Hertmans (1951) schrijft romans, verhalenbundels, essays en gedichten. Zijn werk is bekroond met onder meer de Multatuliprijs, de F. Bordewijk-prijs, de AKO Literatuurprijs en de E. du Perronprijs en hij werd genomineerd voor de Man Booker International Prize 2017. Van zijn roman Oorlog en terpentijn werden ruim 250.000 exemplaren verkocht. Zijn meest recente en alom geprezen roman De bekeerlinge verscheen in 2016.