De kleurrijke top 100 - 2016

#1

Peter R. de Vries

ABONNEER NU EN BLIJF MIDDEN IN DE MEDIA NU

BIJ EEN ABONNEMENT HET BOEK

JOHN DE MOL

Altijd en overal het laatste medianieuws binnen handbereik www.broadcastmagazine.nl/abonneren

Colofon Hoofdredactie Raja Felgata Khalid Ouaziz Eindredactie One’sy Muller Redactie Abdellah Dami ZoÍ Papaikonomou Annebregt Dijkman Cemil Yilmaz Veerle Corstens (social media) Nephtalie Demei Video Margo de Haas Fotografie Stichting nipw (cover) Vera Duivenvoorden (interviews) Jochem Sanders Najat Mousslih Website Amar Rambocus Vormgeving Imre Engbers Drukker tipoprintmanagement.nl Uitgever Mogador Productions Hoofdsponsor ABN AMRO Bank Sponsors en partners Clifford Chance, Broadcast Magazine, Gemeente Amsterdam, Binoq Atana, Pakhuis de Zwijger, Mama Cash, Strellson Haarlem, Royal Orchid Events, Diamond Memories, Stimuleringsfonds Voor de Journalistiek, Bemmy Media, Pink Ribbon en Corendon Contactgegevens Email: info@dekleurrijketop100.nl Twitter: @kleurrijke100 Facebook: De Kleurrijke Top 100 Instagram: dekleurrijketop100 #kleurrijke100

Inhoud 4 / Voorwoord

Column Souad Boumedien

7 / Media

66 / Divers ben je samen

8 // ‘Momenteel is vrijheid van meningsuiting alleen maar eenrichtingsverkeer en dat is niet oké’ Interview #1 Peter R. de Vries 14 // Anders Column Hind Fraihi 18 // ‘Ik beleef er plezier aan om iets tegen racisme te doen’ Interview Arie Boomsma

22 / Politiek

24 // ‘Laten we proberen elkaars dromen waar te maken’ Interview Gerdi Verbeet

32 / Entertainment

Voorpublicatie Zoë Papaikonomou & Annebregt Dijkman

72 / Bestuurders De 10 van Binoq Atana

80 / Cultuur

81 // Kansen pakken Column Jeroen te Nuijl

91 / Top 5 België 94 / Bedrijfsleven

38 / Sport 44 / Ondernemers

106 / ABN AMRO

45 // Voor of tegen?

Column Maral Moni

51 / Clifford Chance 55 // Moe van de hedendaagse ‘hondsdolheid’ Interview Naima Azough

60 / Maatschappelijk 61 // Leef en laat leven

95

86 / Talent, Tech & Trends

95 // Erop en erover Column Marianne Zwagerman 100 // Diversiteit in het bedrijfsleven Interview Youssef Eddini

33 // Kifesh?

Column Khalid Ouaziz

14

De 10 van ABN AMRO 108 // Het geheim van Johan ontrafeld Interview Johan van Hall en Geneviève Ho Sam Sooi

115 / Ik heb het na mijn statement niet gemakkelijk gehad Interview Diana Matroos

18

De Kleurrijke Top 100 // 2016-2017

108

24

91 88

4 VOORWOORD

Voorwoord

V

oor u ligt de 6e editie van De Kleurrijke Top 100. De Top 100 als equivalent voor alle andere (top 100) lijsten in Nederland.

Vaak krijgen we nog vragen als: waarom is deze Kleurrijke Top nodig anno 2016?

Is het niet achterhaald om een aparte Top 100 te maken, waarbij de nadruk ligt op culturele diversiteit en de inzichtelijkheid van rolmodellen? Waarom een aparte lijst voor ‘allochtonen’? En is dat geen vorm van ‘racisme’, omdat we ons focussen op Nederlanders met een achtergrond? Mensen die dat vragen, hebben onze filosofie niet goed begrepen en dan leggen wij nog een keer uit waar De Kleurrijke Top 100 precies goed voor is. DIVERSITEIT. En wel in de breedste zin van het woord. Wat ons betreft is diversiteit het woord van het jaar, omdat we het afgelopen jaar erg ons best hebben gedaan als samenleving om langs elkaar heen te leven, bang voor elkaar te zijn, elkaar te haten en te veroordelen. Of dit nu rechts versus links is of gelovig versus niet gelovig of binnen de eigen gemeenschappen kritiek incasseren omdat jouw keuze niet de keuze is van de rest van het collectief.

Onze samenleving staat in brand en bestaat uit parallelle samenlevingen. Ooit begonnen met kleine haardvuurtjes door politici als Hans Janmaat en Pim Fortuyn, om aangewakkerd te worden door Geert Wilders en opiniemakers die vrijheid van meningsuiting misbruiken om rechtse en racistische geluiden mainstream te maken. En dat laatste lukt aardig en baart ons zorgen.

‘Er staat een kritische mondige generatie op die het zat is om te blijven incasseren’ Dus ja, maken wij De Kleurrijke Top 100 als verbindende factor en ja, wij laten Nederlanders zien die al dan niet met een culturele achtergrond, het verschil maken.

Die geloven in de kracht van diversiteit en de verbinding. Rolmodellen. Helden.

VOORWOORD 5

Geen focus op inkomen of positie in het bedrijf; deze top 100 gaat niet over ego of geld, deze lijst gaat over het principe van gelijkheid en broederschap. Termen die we in 2016 lijken te vergeten omdat iedereen bezig is om van zich af te bijten en het gevecht aangaat met de maatschappelijke, politieke en beeldbepalende ontwikkelingen. Terwijl de essentie van onze democratie gestoeld moet zijn op gelijkheid van mensen, zijn we vooral bezig met het bashen van Sylvana Simons, profileren we op huidskleur, worden mensen nog steeds minder vaak aangenomen omdat ze Fatima of Mohamed heten. Of gebruiken we vluchtelingen als smoes om racisme te legitimeren en moeten de grenzen dicht.

Of hebben we premier Rutte die zich schaamt voor hooligans, maar bij vloggers een mooie oud-Hollandsche klassieker als ‘pleur op’ roept. Of minister Schippers die verbindend te werk gaat met het statement ‘onze cultuur is een stuk beter dan alle andere’. Of kiest de hoofdredacteur van de Volkskrant bij gebrek aan betere foto’s, voor een bebaarde moslim op de voorpagina over een veiligheidsactie bij Schiphol, om het beeld wat heersend is te bevestigen om vervolgens geen verantwoordelijkheid te nemen voor zijn keuze. Om daarna de rechtszaak te verliezen die de moslim in kwestie had aangespannen. Framing is anno nu aan de orde van de dag.

De tijden veranderen. Er staat een kritische mondige generatie op die het zat is om te blijven incasseren. Dat (extreem) rechts en andere excessen steeds vaker een groot platform krijgen en dat die boodschap steeds meer impact lijkt te krijgen.

Dit mag niet gebeuren. Daarom begrijpen wij Nasrdin Dchar en zijn team van Ieder1 en daarom blijven wij deze Kleurrijke Top 100 maken – die al zes jaar voor iedereen

6 VOORWOORD

is. Ongeacht kleur, seksuele voorkeur of religie. Voor ons is iedereen gelijk en is niemands cultuur superieur. Wij zijn blij dat er een grote stilzwijgende meerderheid is die steeds vaker van zich laat horen en die zich laat zien. De hoogste tijd wat ons betreft.

en inherent hieraan onze kijkbril aanpassen; het wordt tijd voor de grote verandering. Dit is waar De Kleurrijke Top 100 voor staat. DIVERSITEIT. Want diversiteit is de REALITEIT en daar kunnen wij, mogen wij, als samenleving, van MP tot aan scholier, onze ogen niet voor sluiten.

Er zijn tal van organisaties die zich al jaren bezig houden met diversiteit en inclusie.

Mensen die zich al jaren inzetten voor meer kleur op redacties en in het be-

Dus nee, deze top 100 is geen ‘allochtonenlijst’. Het is ‘de belangrijkste Top 100 in Nederland’, om Hedy d’Ancona te citeren.

Of zoals de nummer 1 van dit jaar mooi zegt: ‘Waar ik voor sta, is in mijn ogen vanzelfsprekend en verdient geen prijs, maar zou gewoon gemeengoed moeten zijn. Maar het is misschien veelzeggend en tegelijkertijd verontrustend dat dit in deze tijd anders is en als opvallend wordt gezien. Ik zie vandaag de dag te veel mensen die geen enkel blad voor de mond nemen en daarnaast een grote groep die juist helemaal niets meer durft te zeggen. Dat is in dubbel opzicht een verkeerde ontwikkeling. Racisme is aan de orde van de dag, in de publieke discussie wordt vaak met twee maten gemeten, er is sprake van toenemende ongelijkheid, van vijandigheid tegen mensen die hulp en steun nodig hebben. Daar wijs ik op. Dat is heel normaal, vind ik zelf. Dat is gewoon je burgermansplicht’. Daarom zien wij het ook als onze plicht om deze Kleurrijke Top 100 te blijven maken. Met elk jaar 100 nieuwe namen die het verschil maken. Als antwoord op het cynisme. Als antwoord op alle lijsten. Omdat alleen verbinding de oplossing kan zijn.

‘Geen focus op inkomen of positie in het bedrijf; deze top 100 gaat niet over ego of geld, deze lijst gaat over het principe van gelijkheid en broederschap’ drijfsleven en die inclusie op maatschappelijk vlak aankaarten sinds jaar en dag.

Die mensen zijn geen BN’ers en krijgen misschien geen duizenden mensen op de been, maar staan voor hetzelfde principe.

We moeten ons als samenleving gaan verenigen. Of we nu meelopen met een demonstratie, de politiek ingaan, opiniërend zaken aan de kaak stellen of onze houding tegenover de multiculturele samenleving

Raja Felgata en Khalid Ouaziz

t @rajafelgata t @iammroasis

Media

8 MEDIA

Peter R. de Vries

Als nummer 1 van De Kleurrijke Top 100 dit jaar, werd Peter R. de Vries geïnterviewd over de rol van de media, beeldvorming, ongelijkheid en onrecht; thema’s waar hij zich al jaren kritisch over uitspreekt. Een openhartig gesprek met de man die zichzelf niet zo snel als rolmodel ziet.

“Waar ik voor sta, is in mijn ogen vanzelfsprekend en verdient geen prijs, maar zou gewoon gemeengoed moeten zijn.”

MEDIA 9

‘Momenteel is vrijheid van meningsuiting alleen maar eenrichtingsverkeer en dat is niet oké’ door Raja Felgata foto Margo de Haas Je komt altijd heel direct en soms zelfs intimiderend over. Klopt dit imago van jou?

“Ik hou van duidelijkheid. In de politiek en de media wordt vaak om dingen heen gepraat, waardoor je niet weet waar je aan toe bent. Ik probeer misverstanden te voorkomen door duidelijk te zijn. Voor mij werkt dat heel prettig.”

Het racismedebat heeft met name online een vlucht genomen. Wat is jouw standpunt betreffende diversiteit, racisme en discriminatie in Nederland op dit moment?

“Ik vind de tolerantie ten opzichte van mensen met een andere kleur of afkomst flink achteruit gegaan. Al met al moet ik helaas concluderen dat ik Nederland behoorlijk racistisch vind. Men is het waarschijnlijk altijd geweest, maar vroeger speelde politieke correctheid nog een controlerende rol. Met de komst van social media voelen mensen zich vrijer om van alles te roepen. Ook in direct contact met anderen. Het betekent dat er een grote groep mensen is die zich niet meer aan normale gedragsregels houdt en dat die uit angst bepaalde groepen mensen buiten de deur wil houden.”

Jij gebruikt social media ook veel. In hoeverre vind je het een kwalijke zaak dat ze als tool voor discriminatie gebruikt worden?

“Heel kwalijk natuurlijk. Het is de bijl aan

de wortel van waar wij als land voor staan.

Ik gebruik veel social media, maar ik reageer nooit op narigheid en gebruik ze ook nooit om mensen uit te schelden.”

Jouw laatste programma ging over pesten.

Je hebt een van de pesters persoonlijk opgezocht. Hoe heeft dit effect op pestgedrag: houdt het dan op of is het water naar de zee dragen?

“Het stopt het misschien niet. Maar voor mij is het belangrijk dat de mensen die naar mijn programma kijken, zien dat zo’n vent die op zijn zolderkamertje veilig vanachter zijn pc zich stoer genoeg voelt om mensen met de dood te bedreigen, in realiteit niks is. En dan hebben toch 8 à 900.000 mensen gezien hoe dat werkt, wat voor iemand dat is en dat als het erop aankomt die gozer gewoon een loser van de bovenste plank is.”

Die confrontatie heeft altijd in jou gezeten. Een jaar geleden interviewde ik Diana Matroos. Zij vertelde over iets wat op haar werk was gebeurd (het pepernoten op haar bureau gooien verhaal, red.). Jij zegt dan: ‘Waarom heeft ze dat niet eerder aangekaart?’ Denk je dat een groot deel van de massa niet assertief genoeg is?

“Mensen zijn over het algemeen te angstig.

Ik geloof niet dat je meteen je baan verliest als je een collega of baas confronteert als

10 MEDIA

ze iets naars tegen je zeggen. Ik denk dat het veel meer nut heeft om in zo’n situatie meteen te reageren, dan ermee rond te blijven lopen en het na een hele tijd toch nog zeggen. Zeg dan gewoon: ‘Hoe bedoel je dat dan? Ik vind dat niet zo prettig.’ Ik verwacht dat de persoon in kwestie negen van de tien keer geschokt reageert en meteen zijn excuses aanbiedt, omdat hij het niet zo heeft bedoeld.”

Je zei net dat Nederland racistischer is geworden. Aan de andere kant willen we heel graag verbinding in de samenleving en weten wie de ander is. Peilingen laten zien dat de kans aannemelijk is dat Geert Wilders de verkiezingen wint. Moeten we ons daar zorgen over maken?

“Het is beangstigend dat mensen zich door retoriek laten leiden. Het is goedkoop inspelen op sentimenten en kennelijk zijn we met een natte vinger te lijmen. Wilders biedt geen oplossingen voor die problemen waar mensen ontevreden over en bang voor zijn. Als hij moet regeren, zal dat nergens toe leiden en zullen de kiezers zich weer van hem afwenden, want kiezers zijn heel opportunistisch en laten zich altijd leiden door sentiment. En als iemand als Wilders daar op in speelt, stijgt hij in de peilingen. Ik vind het verschrikkelijk dat het zo werkt, maar het is zo.”

der en NSB’er, dat snap ik niet!’

Veel mensen nemen je dat niet in dank af.

“Als je duidt op de reacties online, heb ik geen idee. Ik reageer daar niet op. Het hangt er maar vanaf aan wie je dat vraagt. Er zijn mensen die blij zijn met mijn uitspraken en er zijn mensen die daar niet blij mee zijn.

Toen ik me bijvoorbeeld mengde in de zwartepietendiscussie en zei dat ik vind dat het feest anders ingekleed kan worden, waren er mensen die me een landverrader noemden.

Dat zijn dezelfde mensen die ervan overtuigd zijn dat de PVV strijdt voor vrijheid van meningsuiting. Momenteel is vrijheid van meningsuiting alleen maar eenrichtingsverkeer en dat is niet oké.”

‘Het is beangstigend dat mensen zich door retoriek laten leiden’

Je hebt een duidelijk standpunt over racisme en discriminatie. Je tweette: ‘Die bepaalde elite die beklemtoont en staat op de barricade voor de vrijheid van meningsuiting, maar als je een geluid laat horen wat niet helemaal daarmee overeenkomt, dan ben je een landverra-

Jij hebt je als blanke Nederlandse man duidelijk uitgesproken over racisme.

Begrijp je dat een groep mensen met een multiculturele achtergrond jou als een held ziet?

“Ik zeg gewoon wat ik denk.

Wat ik jammer vind is dat ik soms andere bekende Nederlanders tegenkom die mij een compliment geven en het met me eens zijn. Maar zelf zullen ze nooit uitspraken doen, uit angst voor bedreigingen. Dat wil zeggen dat mensen niet voor hun eigen principes durven te staan. Die angst is verschrikkelijk vervelend. De mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest.

Ik word aan de lopende band via onder andere social media bedreigd, maar ik reageer daar niet op. Ik maak vaak mee dat er na het maken van een televisieprogramma waar ik te gast ben nog voordat de aftiteling rolt er meteen een redacteur iets roept over wat mensen op Twitter zeggen over de show. Who cares! Dat interesseert me dus totaal niet.”

MEDIA 11

Etnisch profileren door de politie gebeurt steeds meer. Maatschappelijk zijn we misschien in de war maar de politie ook?

“Ik denk daar toch wat genuanceerder over.

Ik weet hoe lastig het kan zijn om echt objectief te kijken en ik betrap mezelf er soms op dat ik, los van kleur, niet objectief naar een situatie kijk. Dat beoordeel ik dan op basis van ervaring. Politiemensen lopen vaak al een aantal jaren mee en hebben vaak een soort intuïtie ontwikkeld als het gaat om het herkennen van foute zaken en soms spelen hele simpele details een rol. Een politieman is aangesteld om de orde te bewaren, hij telt dan een aantal factoren op en doet dan gewild of ongewild aan profileren. Ik begrijp hoe het werkt en dat wil niet zeggen dat het altijd juist is. Maar het gebeurt niet altijd vanuit een slechte intentie.”

Maar het is niet zo dat er uit een bepaalde gemeenschap toch vaker probleemgevallen voorkomen tijdens etnisch profileren, misschien omdat deze bevolkingsgroep vaker voorkomt in de cijfers waardoor het beeld van een agent vertroebeld wordt?

“Natuurlijk zijn sommige groeperingen soms oververtegenwoordigd in de cijfers.

Maar je moet je dan een aantal; dingen afvragen: waar is het? Hoe komt het? En als er in een bepaalde omgeving of wijk meer mensen wonen van een bepaalde afkomst dan is dat vaak in een buurtje bij elkaar waar huurhuizen heel goedkoop zijn en waardoor mensen noodgedwongen bij elkaar komen omdat ze juist weinig geld hebben. Dan zul je in die wijk meer mensen uit die bepaalde groep aanhouden dan mensen die gestudeerd hebben. Maar je kunt cijfers net zo uitleggen als je wilt.”

De in Nederland geboren en getogen Nieuwe Nederlander wordt nog vaak gezien als ‘de

ander’. Deze groep spreekt zich uit tegen onrecht, racisme en gebrek aan diversiteit. Hierdoor ontstaan bewegingen, zoals De Kleurrijke Top 100 en IEDER1. Dit lijkt nog meer agressie op te roepen en maakt het bijna onmogelijk een andere culturele identiteit te omarmen.

“Het belangrijkste is jezelf blijven en jezelf niet verloochenen. Het ergste wat je kunt doen is jezelf kleiner maken dan je bent, omdat je bang bent voor de reactie van een ander. Dat leidt helemaal nergens toe. Ik denk dat het goed is dat deze bewegingen er zijn.

Er moeten ook tegengeluiden gehoord worden.”

Wat vind je van een organisatie als IEDER1 en van De Kleurrijke Top 100. Zijn die nodig?

“Ja, ik vind ze nodig om een beetje tegenwicht te vormen. Het is ook een manier om een bepaald geluid te laten horen.”

Je hebt tien jaar geleden getracht een politieke partij te starten, dus je hebt interesse in de politiek. Waarom zeg je nu toch nee tegen een partij als DENK? “Inmiddels heb ik meer invloed als bekende Nederlander en door de programma’s die ik maak, dan wanneer ik op een bankje in de Tweede Kamer zit en bedolven word onder de nota’s en rapporten. DENK is een bijzonder politiek fenomeen. Ze groeien nu goed omdat ze hun vinger op de zere plek leggen.

Ze wijzen op de dubbele moraal die vaak gehanteerd wordt over de hypocrisie en op het feit dat de pers tamelijk geconditioneerd is.

De berichtgeving van het NOS Journaal bijvoorbeeld is erg gericht op hoe wij denken in Nederland. Hoe het er in een ander land aan toe gaat, deugt bij voorbaat niet, is georkestreerd of is betaald. Alsof wij de maat van alle dingen zijn. Als mensen in een ander land dol zijn op hun vorst en dat laten zien, wordt hier meteen geroepen dat daarvoor

12 MEDIA

‘Ik vind dat de media zaken vaak te eenzijdig en dus geconditioneerd bekijken’ betaald wordt, omdat het niet echt kan zijn.

Maar kijk eens naar onze eigen Koningsdag en naar hoeveel straten er wel niet vernoemd zijn naar het Koninklijk Huis. In elk openbaar gebouw hangt er wel een portret van de koning en als je de koning toevallig voorbij ziet lopen en je maakt een foto dan mag je die foto niet publiceren.”

Zou het anders zijn als de media kleurrijkere redacties zouden hebben?

“Nee, ik denk niet dat dat het probleem oplost. Ik vind dat de media zaken vaak te eenzijdig en dus geconditioneerd bekijken. Poetin is per definitie fout, Obama per definitie goed. Als je daar op let in de media dan zie je de verschillen van hoe de berichtgeving plaatsvindt. Ik bekijk mijn onderwerpen ook altijd vanuit verschillende invalshoeken en ik vind dat iedere journalist ongeacht zijn kleur dat moet kunnen. Mij verdenk je toch ook niet van gekleurd kijken?”

Hoe waren jouw redacties voor de programma’s die je hebt gemaakt?

“Ik moet zeggen dat mijn redacties inderdaad altijd vrij wit zijn geweest.”

Wat vind je van Sylvana Simons’ keuze om de politiek in te gaan en hoe denk je dat DENK het gaat doen in de verkiezingen?

“Ik begrijp Sylvana heel goed. Ik heb haar een bericht gestuurd om haar te steunen in haar keuze. Ik vind het heel dapper dat ze dit doet en dat ze het volhoudt. Ik geloof ook dat ze nuchter en sterk genoeg is om al die bedreigingen geen impact op haar te laten hebben. Ik vermoed dat DENK ons best eens zou kunnen gaan verrassen in de verkiezingen. Ik heb zoveel mailtjes gehad van mensen die hoopten dat ik het toch zou doen en die DENK steunen in hun aanpak.

Als dat enige indicatie is van hoeveel mensen er voor DENK gaan stemmen, denk ik dat ze een goede kans maken.”

Ik ben toch nieuwsgierig waarom je nee hebt gezegd tegen DENK. Ik heb het idee dat je niet alles vertelt … Klopt dat?

“Ik zit in een fase waarin ik geen trek heb om me te committeren aan een politieke partij. Ik vind dat je er de tijd voor moet

‘Er zijn mensen die blij zijn met mijn uitspraken en er zijn mensen die daar niet blij mee zijn’ uittrekken als je voor de politiek kiest. Zo’n tien jaar geleden had ik die energie en de tijd. Maar zoals mijn leven er nu uitziet, heb ik daar niet genoeg tijd voor.”

t @PeterRdeV

MEDIA 13

2

3

4

Meltem

Sinan

Nadia

Journalist, Arabist en schrijver van het boek De vergeten geschiedenis van mijn grootvader Sulayman Hadj Ali. Heeft een passie voor het oostelijk deel van de Middellandse Zee, het gebied dat begint bij de centraalzuidelijke grensstreek van Turkije die grenst aan Syrië, waar ook haar wortels liggen. Schrijft het liefst verhalen over gebeurtenissen die haar raken. Hierin legt Halaceli graag de link met geschiedenis, geloof en/ of rituelen, cultuur, kunst, politiek of literatuur. Schrijft naast stukken voor De Correspondent ook graag gedichten. Luistert graag naar de Turkse band Kardeş Türküler.

Is naast wetenschapper en espressodrinker ook schrijver en spreker. Gepromoveerd op een onderzoek naar discriminatie en etnisch profileren bij de politie. Zijn onderwerpen zijn onder andere mensenrechten, diversiteit, racisme en etnisch profileren.

Sinan is momenteel als postdoconderzoeker en docent aan de Vrije Universiteit Amsterdam verbonden. “Wat we zeggen, heeft gevolgen en daar moet je verantwoordelijkheid voor dragen. Uitspraken kunnen homofoob, seksistisch, of racistisch zijn. De dingen die we zeggen, kunnen kwetsen.”

Programmamaker, regisseur, presentator, antropoloog en idealist. Werkte mee aan de ontwikkeling van spraakmakende programma’s en reportages voor tv en kranten. Een daarvan is ‘Lost Generation in Bosnië-Herzegovina’, een documentaire over de generatie twintigers in Bosnië-Herzegovina, een land dat twintig jaar geleden nog in oorlog was. Werk(te) voor AT5, IDFA, VPRO, NRC, NTR en vele anderen. “Je ziet wat er in de kranten staat: radicalisering, vluchtelingen, de PVV. Het zijn allemaal onderwerpen die ik in elk programma wil behandelen.”

t @S1nanCankaya

t @NadiaMoussaid

Halaceli

t @Meltem284

Çankaya

BNN VARA

Moussaid

14 MEDIA

Column

door Hind Fraihi

Anders

H

et duurt even, maar alles komt altijd terug. Soms met een eigenste hardvochtige doortastendheid. Alles, of toch veel, dat betekende in België op 22/3 de wereld in het klein: een decennialange politiek zonder visie, economische uitbuiting, het koloniaal verleden, de radicale islam, een falend integratiebeleid. De opvoeding thuis en op school.

Blindheid, doofheid. We hebben elkaar niet willen zien, niet willen horen. Verlamd, niets of net te weinig willen doen. Dat alles lag daar op die dag, verhakkeld in wat een metrostel was, opengereten in een vertrekhal van een luchthaven. De stukken die daar lagen, klopten aan. Toe, laat ons niet buiten staan. Het waren brokken schrik, schroom.

Angstige verkramping door arrogantie en hybris uiteengespat.

We probeerden de stukjes bijeen te rapen door analyses te maken, wat ging er fout?

Wie trof er blaam? Op zoek naar binaire bewijzen, ontledingen van feiten priemden de stukken ons in de ogen: hébben we problemen? Of maken we déél uit van het probleem? Allicht beide. Al weten we het soms zo niet. Wat aan te vangen met die jeugd in onze steden bijvoorbeeld? Die super diverse werkelijkheid waarvan we weigeren de superkracht te zien. Wat mondiale tentakels heeft, sloop allerminst op kousenvoeten onze kleine wereld binnen. Het was een wereld

die we hardnekkig negeerden, Irak en Syrië liggen immers ver. Maar petrodollars, graag.

Palestina, zucht. En dichterbij, een deel van Molenbeek, alwaar een extremistische jeugd gebukt onder de pijnscheuten van globalisering het paradijs wil grijpen. Neerbuigend zapten we problemen weg. Talent werd gewillig in een vergeethoek geparkeerd. We wilden niet zien, niet weten. Die ontkenning ontplofte meedogenloos in ons gezicht.

Tussen zoveel lafheid is er altijd hoop. Van veel leerkrachten en welzijnswerkers bijvoorbeeld. Van ouders en vrijwilligers. Van Charlies en Ahmeds. Allen slepen hun hoop nog scherper, maakten hun daden nog mooier.

Met het hart boven haat knopen ze, al eens moedeloos, maar toch telkens weer opnieuw die supercape om de schouder.

Karma is a bitch, zegt men. Maar karma is ook a wish. Wat terug komt, moeten we zien als groeimogelijkheid. Leergeld voor transformatie, zeg maar de valuta van de toekomst.

Het duurt even, maar alles komt goed. Je zal wel zien. Tenminste als we echt willen zien.

Dat jij en ik wij zijn. En dat de optelsom daarvan altijd anders is, want anders, dat zijn we allemaal. Maar goed ook.

Hind Fraihi is Belgisch onderzoeksjournalist, columniste en schrijfster van o.a. ‘Undercover in Klein-Marokko, achter de gesloten deuren van de radicale islam’ en ‘In mijn hoofd ga ik onder water’. t @krolliebollie

MEDIA 15

5

FONK

6

MEDIAFACTS

Danny

Marianne

Begonnen bij MTNL en bekend geworden met zijn brutale reportages voor PowNed. Deed mee aan Expeditie Robinson. Haalde met zijn laatste programma ‘Danny zoekt problemen’ meerdere malen het nieuws omdat hij werd geschopt en geduwd, zijn autobanden werden lek gestoken en met eieren en bierflesjes werd bekogeld.

Zijn straatreportages zijn vaak intens en gaan meestal over maatschappelijke vraagstukken die door de stijl niet altijd op evenveel waardering kunnen rekenen. “Natuurlijk heb je overal goede en slechte ervaringen. Dat is alleen niet waar het nu om draait. Ik wilde heel graag een programma maken over wat er op straat gebeurt op plekken waar we niet zo gauw komen.”

Mediacriticus, columnist, schrijver, opiniemaker bij radio en tv en medeoprichter van PowNed. Ze was als eerste vrouwelijke directeur digitale media bij TMG verantwoordelijk voor alle non-printactiviteiten in Nederland voor meer dan honderd internetsites en de tv- en videoactiviteiten. Vanuit die rol kwam het initiatief voor de oprichting van de publieke omroepen PowNed en WNL. Heeft inmiddels drie boeken geschreven en schrijft naast maatschappijkritische columns ook over het Nederlandse medialandschap. “Kunnen media alsjeblieft uit de campagnestand en in de informeerstand?

Voer ons met feiten, opgediend door mensen met kennis en zonder belangen.”

Ghosen

t @dannyghosen

Zwagerman

t @mariannezw

7

JASPER ZWARTJES

Thijs Boon

CEO Vice Media Benelux. Thijs is oprichter en managing director van de Nederlandse tak van het wereldwijde mediabedrijf VICE. Als managing director geeft hij ook leiding aan de Europese tak van VICE vanuit Amsterdam wat zich heeft doorontwikkeld tot een spraakmakend en wereldwijd opererend multimediamerk dat dagelijks in contact staat met miljoenen jongvolwassen over de hele wereld.

Naast verschillende digitale kanalen produceert VICE een eigen tijdschrift, video- en filmcontent, een platenlabel, een in-house creatief bureau en heeft het mediabedrijf een uitgebreid netwerk van uitgevers. “We geloven niet dat je als uitgever serieus genomen wordt als je je doelgroep niet serieus neemt.”

t @vicenl

16 MEDIA

8

LINDA STULIC

9

DE CORRESPONDENT

Iris

Rob

Verslaggever LINDA.tv.

Iris werkte als redacteur bij PowNews en was verslaggever van de rubriek Schuim in Het Parool. Als columniste voor de Quote dook ze in de wereld van de ‘golddiggers’. Vervolgens werkte ze als verslaggever voor het KRO-NCRV programma Jan Rijdt Rond.

Voor LINDA.tv maakt ze het programma ‘Iris Test...’, hierin test ze hoe mensen reageren op actuele, maatschappelijke of gewoon aparte zaken.

Vrolijke sociale experimenten met af en toe een rauw randje. Iris deed ook mee aan de quiz ‘De slimste mens’.

Oprichter en hoofdredacteur van nieuwsplatform De Correspondent. Schreef daarvoor onder andere voor De Telegraaf, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad. Heeft ook meerdere boeken uitgebracht en in deze boeken is hij met enige regelmaat kritisch over de media. Met De Correspondent wil hij met zijn team meer context geven aan nieuws en actualiteiten, en dat advertentievrij. De Correspondent nam onlangs de taak op zich om de redactie ook diverser te maken. Dit is gelukt, want er zijn nieuwe talenten aangetrokken en er wordt nog meer uitgerold voor de toekomst.

De Correspondent is volgens journalist Joris Luyendijk een ‘laboratorium voor journalistieke vernieuwing’.

van Lunenburg

t @Irisvlunenburg

Wijnberg

t @robwijnberg

10

OPZIJ

Hasna el Maroudi

Redacteur, columnist en blogger. Die werkzaamheden voert ze uit bij Joop, Trouw, Opzij en The Huffington Post.

Begonnen bij Spunk en nrc. next en net als ons een liefhebber van Hedy d’Ancona.

Haalde de finish bij de Marathon Rotterdam en liep namens stichting KiKa ook mee in de marathon van New York. Heeft een tweelingbroer die ook in de media actief is bij jongerenzender FunX (zie de categorie entertainment).

Hasna is ook te horen op NPO Radio 1 bij Mediaforum waarin ze met journalisten en mensen uit de media het eigen vakgebied onder de loep neemt.

t @hasnaelmaroudi

18 MEDIA

MEDIA 19

‘Ik beleef er plezier aan om iets tegen racisme te doen’ Waar veel bekende Nederlanders ervoor kiezen om racistische en discriminerende tendensen in de samenleving te negeren uit angst inkomsten te verliezen, gaat presentator en sporticoon Arie Boomsma er juist bewust tegenin. “Als je je verdiept in iemand, kan je diegene veel lastiger haten.” door Abdellah Dami foto Vera Duivenvoorden

Waarom spreek je je vaak uit over de verruwing in de samenleving in plaats van te zwijgen?

“Ik vind dat als je een podium hebt, je een verantwoordelijkheid hebt om dat te doen. Zelf woon ik in Bos en Lommer in Amsterdam dus ik zie die diversiteit in mijn eigen omgeving.

Zo heb ik een multiculturele groep vrienden en familie. Mijn zusje is getrouwd met een Hindoestaanse Israëliër. Mijn jongste broer is met een Egyptische moslim getrouwd. Mijn broer en ik zijn allebei met Neder-

landse vrouwen getrouwd, al is zijn vrouw van oorsprong Iers.

En mijn vrouw heeft ergens Hongaars bloed door haar aderen stromen. Dat contact met anderen hebben we van jongs af aan al gehad. Zo haalde mijn moeder soms asielzoekers of zendelingen een paar weken in huis. We hadden dus altijd een kleurrijke omgeving. Daarom zitten we denk ik ook in kleurrijke relaties. Mijn ouders gaven gewoon het voorbeeld. Ze hebben ons geleerd om naar mensen te kijken als personen en niet als groep.”

20 MEDIA

Wat betekent het kijken naar individuen in plaats van naar een groep?

“Nou, de gedachte dat één het verpest voor de groep. Dat zou je op de politie los kunnen laten (ons gesprek vond plaats toen etnische profilering door de politie in het nieuws was, AD), of de Marokkaanse subgroep. Ik weet nog wel dat we als gezin in Friesland woonden, en dat daar voor het eerst een Marokkaans gezin in een dorp van een paar duizend inwoners kwam wonen. Die jongen kon al kickboksen en dat vond ik fantastisch.

De andere bewoners hadden zoiets van ‘wat krijgen we nou?’ Maar mijn ouders nodigden hem uit voor het eten.

En aan de mentaliteit die ik daardoor meekreeg van wat diversiteit is, heb ik veel gehad. Ook later in mijn werk.”

vind ik het allermoeilijkste nu, is dat ze zeggen dat IS de islam is. Dus dan is die moslim op straat ook een terrorist. Ik zie het ook wel als mijn taak of verantwoordelijkheid om die racistische lawine constant te nuanceren. Dat ik bijvoorbeeld ook vertel dat voornamelijk moslims slachtoffer worden van IS. Je moet naar mensen blijven kijken als individuen. Denk bijvoorbeeld aan de attitude naar asielzoekers toe. Op het moment dat je je verdiept in het leven van een ander, en diegene geen cijfer meer is, is het lastig diegene te haten. Je kunt niet zeggen dat omdat er mogelijk een terrorist tussen die stroom vluchtelingen zit, we al die vluchtelingen niet meer toe moeten laten.”

‘Toen we als gezin vroeger besloten om te stoppen met Zwarte Piet, maalde er niemand om’

Je spreekt je ook buiten je werk en de spotlights uit tegen onrecht, waaronder racistische uitspraken tegenover islamitische Nederlanders. Ben je soms niet bang om dat te doen wetende wat je erna over je heen kan krijgen?

“Nee. Eerlijk gezegd ben ik ook op een punt gekomen waarop ik het niet alleen belangrijk vind, maar er ook enig plezier aan beleef om iets tegen racisme te doen. Zo heb ik een programma gemaakt over autochtone Nederlandse meisjes die zich bekeren tot de islam. Toen het nieuws van het programma bekend werd, kwam er een hoos aan berichten en haatmails. Twitter was het ergst. Toen besloot ik iets met de meest opvallende berichten te doen en erop te reageren via mijn website. En het gevaar van wat veel mensen van die groep doen, en dat

Wat zou je doen als je dochter met een hoofddoek thuis zou komen?

“Mijn dochter is twee maanden dus dat is nog niet ter sprake. Ik ben volledig gewend aan de hoofddoek in het straatbeeld. En ik ken genoeg voorbeelden van geëmancipeerde vrouwen met hoofddoek, dus ik zie dat niet als dreiging. Maar je ziet ook voorbeelden van vrouwen in niqaab of boerka. Ik vind dat symbolen van een andere tijd, een ‘woestijnding’. Maar die discussie is zo lastig, ook als je kijkt naar de teksten in de bijbel en koran.”

Maar als je dochter dus thuiskomt met een hoofddoek?

“Alles zit in argumenten. Ik hoop dat ik mijn dochter zo kan opvoeden dat ze de wereld met een open geest benadert. Als zij met argumenten komt waarom ze dat doet, dan ga ik dat niet verbieden. Anders

MEDIA 21

doe ik hetzelfde als diegene waar ik kritiek op heb.”

Schrikt het beeld van het Nederland waarin je kind zal opgroeien je af?

“Nee, dit is geen gevaarlijkere tijd dan twintig of dertig jaar geleden. Er waren tijden dat de wereld veel dreigender was. Er gaat hier ook een gek een aanslag plegen, dat voelt iedereen. Daar ben ik dan wel weer bang voor. Ook voor wat dat met het debat zal gaan doen. Na zoiets wordt dat altijd een stuk steviger.”

Ben jij zelf wel eens verliefd geweest op een moslima?

“Ja. En het was niet anders of zo. Ik kon het goed met haar vinden en het was voor ons beiden een verkenningsfase. Hoewel we allebei verliefd waren, is het nooit iets officieels geworden. Het was de verkeerde tijd in het leven. Nog los van achtergronden, kun

je soms wat je zoekt op het juiste moment vinden. Dat iemand je begrijpt, enzovoort.

Dat heb ik nu gevonden. Zo ben ik christen en mijn vrouw gelooft niet, dan loop je tegen dingen aan. Ik kan me voorstellen dat als je moslim en christen bent, je nog wel meer raakvlakken hebt in overtuigingen.”

Wat vind je trouwens van Zwarte Piet?

“Toen we als gezin vroeger besloten om te stoppen met Zwarte Piet, maalde er niemand om. Want het ging erom dat je cadeautjes en het moment met elkaar deelde.

Ik ben blij dat het niet meer vanzelfsprekend is dat de piet zwart is. Kom op, laat het los en vier het op je eigen manier! Een paar vegen over die piet en dan ben je er allang. Volwassenen die het verpesten kunnen nog veel leren van de kinderen.”

t @abdellahd t @arieboomsma

Politiek

POLITIEK 23

11 Jet

Bussemaker

Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Wilde ooit journalist worden maar gaf haar nieuwsgierigheid een plek als onder andere staatssecretaris, lid van het College van Bestuur van de UvA en HvA, schrijfster en minister. “Vrijheid is de adem van een democratische samenleving. De vrijheid om te kunnen worden wie je wil zijn, om je stem te laten horen. De vrijheid, die er ook om vraagt naar elkaar te luisteren, je in een ander te verplaatsen, zodat je elkaar kunt zien zoals je bent. Op school, en op straat. Op podia en in musea.

Op televisie, in de krant en online. Op al die plekken in de openbare ruimte, die daarvoor bedoeld is.”

t @MinOCW

12

Bart Cosijn

Van origine architect, momenteel zelfstandig gespreksleider, dagvoorzitter en initiatiefnemer van de Burgertop Amsterdam. Geïnspireerd door de burgertoppen in IJsland en België startte Bart in 2014 het initiatief. Burgertop Amsterdam wil een platform bieden om te praten over wat bewoners belangrijk vinden voor hun stad. Ze dagen het stadsbestuur uit om samen met de burgers plannen om te zetten in daden. Ook publiceert Cosijn over democratie en publiek debat, in onder andere NRC en Het Parool. “Online laten we onze tegenstanders graag alle hoeken van de digitale kamer zien. Maar iemand in de ogen kunnen kijken waar je het hartgrondig mee oneens bent, is van niet te onderschatten waarde.”

t @BartCosijn

13

Sylvana Simons

Presentatrice, columniste en lid van politieke partij DENK. Zij is een voorvechter van het maatschappelijke debat als het gaat om racisme en gelijke behandeling. Door de politiek in te gaan, wil zij landelijk haar stem laten gelden. Simons begon bij TMF als vj, ging hierna naar SBS6 en was vervolgens een aantal jaar werkzaam voor RTL. Ook presenteerde zij verschillende radioprogramma’s en tv-specials zoals de registratie van het North Sea Jazz Festival. “Ik ben Nederlander omdat ik een Nederlands paspoort heb, hier woon en hier een toekomst heb. En ik wil dat ten volle uitdragen door in een Nederlandse partij in de Tweede Kamer te gaan zitten.” sylvanasimons

24 POLITIEK

‘Laten we proberen elkaars dromen waar te maken’

H

door Zoë Papaikonomou foto Vera Duivenvoorden et is een typische zomerdag in 2016.

Tussen t we e stortbuien door fiets ik naar restaurant Riva aan de Amstel in Amsterdam. Daar heb ik afgesproken met oud-voorzitter van de Tweede Kamer, Gerdi Verbeet. Ik zoek samen met fotograaf Vera een mooie tafel uit met uitzicht over de Amstel, waarin de donkere regenwolken weerspiegelen. Om twee minuten over elf stapt Gerdi Verbeet het stijlvolle restaurant binnen en verontschuldigt zich dat ze te laat is. Het is makkelijk kennismaken met de PvdA-politica. Ze is vriendelijk en open. Al snel laat ze me foto’s van haar kleinkinderen zien op haar smartphone.

We hebben vandaag afgesproken om te praten over diversiteit in de geest van De Kleurrijke Top 100. Gerdi Verbeet gelooft in de waarde van het compromis en ruimte laten voor verschillen. Geen populaire onderwerpen in het gepolariseerde (politieke) klimaat van de afgelopen jaren, waarin een sterke ruggengraat betekent dat je geen millimeter toegeeft. Terwijl een mooi compromis het beste van verschillende werelden combineert, aldus Gerdi Verbeet. Hetzelfde geldt voor diversiteit.

Wat betekent diversiteit voor u?

“Voor mij betekent het dat je nieuwsgierig bent naar de ander.

Dat je je altijd bewust bent dat je als persoon één perspectief hebt en dat er ook andere perspectieven kunnen zijn. Daarbij moet je de overtuiging hebben dat de ideeën van anderen gecombineerd met die van jezelf interessanter zijn dan wat je in je eentje had zitten verzinnen.

POLITIEK 25

26 POLITIEK

Ik heb diversiteit van huis uit meegekregen.

Mijn moeder kwam uit een heel ander milieu dan mijn vader. Mijn broer en ik werden in beide milieus geacht ons te gedragen en aan te passen. Ik vond het altijd wel interessant om met mijn nichtjes en neefjes uit Brabant op te trekken. Dat was toch een heel andere wereld dan dat ik normaal gewend was.”

In de verharding van het debat lijken de nieuwsgierigheid en openheid waar u het over heeft soms te ontbreken. Heeft u vanuit uw ervaring als voorzitter van de Tweede Kamer advies hoe mensen te bewegen opener en nieuwsgieriger te zijn?

“Het heeft te maken met het klimaat dat je schept, daar heb je als voorzitter invloed op.

In de Tweede Kamer is die invloed tijdens openbare vergaderingen wel geringer. Kamerleden komen binnen met een vooropgezet plan, omdat er camera’s hangen. Maar zeker in een besloten vergadering heb je als voorzitter de verantwoordelijkheid en de mogelijkheid om ervoor te zorgen dat mensen de tijd nemen om naar elkaar luisteren.

Ook kun je als voorzitter proberen mensen veel ruimte te bieden. En je moet af en toe iets slims verzinnen om de ruimte die je de één geeft niet tot grote ergernis te laten leiden bij de ander.”

Het lijkt me wel moeilijk om altijd in gesprek te blijven. Zeker met extreme visies die je totaal niet deelt. Hoe ga je daarmee om?

“Je moet inderdaad altijd in gesprek blijven.

Interesse houden en accepteren dat mensen misschien uiteindelijk een andere keuze maken. Maar ook opkomen voor de waarden zoals wij die in Nederland ontwikkeld hebben. Ik ben trots op onze open en vrije samenleving. En ik wil er echt voor knokken dat we die behouden. Maar het moet ook we-

derzijdse uitwisseling zijn. We moeten van elkaar blijven leren.”

Ik ben op dit moment bezig met een boek over het aandeel van redactieculturen in het gebrek aan diversiteit in de media. Er lijkt weinig structurele aandacht voor beleid en management om met diversiteit om te gaan.

Welke tips heeft u vanuit uw ervaring?

“Zeker als het gaat om de Publieke Omroep zou ik zeggen: zorg dat je je marktaandeel houdt… Je moet jezelf natuurlijk altijd organiseren in een bedrijf. We hebben dat met vrouwenemancipatie ook gedaan. Mijn strategie was vaak de koereiger strategie. Dat houdt in dat je meelift op een interessante ontwikkeling. Ik heb emancipatiebeleid uiteindelijk met succes doorgevoerd door mee te liften op kwaliteitsbeleid. Kwaliteit was hartstikke hot in die tijd, vooral wat mbo-scholen betrof. Ik stuurde dan een brief naar de directie met de vraag wie er belast was met het emancipatiebeleid. Ze kregen daar al jaren

POLITIEK 27

dood spoor. En deze persoon adviseerde me alleen te investeren in mensen die me wilden helpen. Je moet stoppen met investeren in mensen die andere doelen hebben. Daar word je alleen maar down van.”

subsidie voor, maar die bleef dan ergens hangen. Als ik aangaf dat ik daar een programma voor wilde ontwikkelen, dan hadden ze plotseling allemaal op het hoogste niveau in de organisatie iemand die verantwoordelijk was voor vrouwenemancipatie. Dus je moet soms ook een beetje slim zijn en tijd investeren in je strategie.”

Onderdeel van een strategie om mensen open te laten staan voor verandering, kan ook het benoemen van successen zijn. U schrijft hierover in uw boek Vertrouwen is goed, maar begrijpen is beter (2012).

“Zeker, mensen worden graag geprezen. En ze willen ook graag helpen. Doe een beroep op hoofdredacteuren of ze je willen helpen. Mensen gaan vaak in het defensief en willen dan niks meer, omdat ze zich natuurlijk ook van allerlei kanten bedreigd voelen.

Uiteindelijk heb ik het meest gehad aan een advies dat ik van iemand kreeg rond mijn veertigste. Ik zat wat mijn werk betreft op een

In uw boek komt in het interview met Saskia Stuiveling, oud-president van de Algemene Rekenkamer, ook naar voren dat voorspelbaarheid belangrijk is in het geluksgevoel van mensen.

“Inderdaad, alles wat je mensen afpakt, maakt ze ongelukkiger dan wat ze erbij krijgen. Verandering brengt bij mensen geen geluksgevoel met zich mee in de eerste periode, maar vaak een enorme onzekerheid.

Ik merkte dat ik er heel narrig van werd als mijn moeder zich ongerust maakte over ‘waar het naartoe ging in de wereld’, maar ik zit nu ook in zo’n fase. Optimist blijven, kost me moeite. Maar ik wil daar niet aan toegeven, want pessimistisch zijn, is het meest ondergravende in de relatie tussen mensen in de samenleving. Je moet jezelf dwingen om altijd sprankjes hoop te zien, want anders wordt het alleen maar somberheid en bangmakerij. Handelaren in angst zijn de grootste bedreiging voor de samenleving. Dan ben ik liever een handelaar in geluk. Laten we proberen elkaars dromen waar te maken.”

Gerdi Verbeet was na een carrière in het onderwijs en de politiek lid van de Tweede Kamer, waarvan de laatste zes jaar als voorzitter. De PvdA-politica is op dit moment voorzitter van verschillende besturen, waaronder het Nationaal Comité 4 en 5 mei en het Rathenau Instituut.

Zoë Papaikonomou is journalist en mediacoach.

Zij maakt media met kinderen en jongeren in de Randstad. Zij werkt op dit moment aan een boek over het gebrek aan diversiteit in de media. t @zoepapaikonomou

28 POLITIEK

14

Peter

RINK HOF

Kwint

Oud-raadslid voor de SP in Amsterdam, staat inmiddels op de achtste plek op de conceptlijst van de SP voor de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. Werkte bij campagnebureau BKB onder andere voor de KNVB aan plannen om discriminatie in het voetbal aan te pakken.

Liefhebber van MMA, kickboksen en stagediven. Kwint noemt werken in de Tweede Kamer ‘geen droombaan’.

“Maar het is wel het hoogste niveau waar we met zijn allen eindeloos debatteren, praten en ruzie maken over hoe Nederland eruit zou moeten zien.”

t @peterkwint

15

Amma

LEX DRAIJER

Assante

Tweede Kamerlid voor de PvdA. Neemt in Den Haag de plek in van Tanja Jadnanansing die de kamer verlaat voor een onderwijsfunctie. Asante was tussen 1998 en 2006 gemeenteraadslid in Amsterdam. Werkte bij BMC Advies, dat onder meer adviseert aan overheidsinstanties en onderwijsinstellingen. Ook is zij actief lid van de Christelijke gemeente Triumphant Faith Chapel. Als raadslid in de gemeente Amsterdam was zij woordvoerder inburgering van asielzoekers, educatie en jeugdbeleid. “Ik heb geleerd om geen zinnen te beginnen met: ‘ik vind’ maar om vragen te stellen, me te laten inspireren door andere mensen, levensverhalen te verzamelen uit de samenleving.”

t @Amma_Asante

16

DICK VOS

Mohamed Ajouaou

Bestuurder bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie, universitair docent en sectieleider aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Lid van het verantwoordingsorgaan van pensioenfonds ABP en schrijver van verschillende artikelen en boeken waaronder zijn laatste titel ‘Wie is moslim?’. In dit boek geeft hij zijn kijk op de religiositeit van westerse moslims, die de kloof tussen dogma’s en praktijk laat zien. Promoveerde op de dissertatie ‘Imam achter tralies’, die werd uitgeroepen tot de beste Nederlandstalige islamitisch-theologische publicatie van het decennium 2001-2011.

POLITIEK 29

17 Dehlia Timman

D66

Gemeenteraadslid en lid van de financiële commissie namens D66 in Amsterdam.

Haar vader is grootmeester in het schaken Jan Timman, die over de politiek het volgende zei: “De tegenstanders in de politiek zijn wel tegenspelers maar in de politieke arena is er, in tegenstelling tot het schaken, slechts oppervlakkig spel te zien. Je zou politiek daarom beter met pokeren kunnen vergelijken dan met schaken.” Dehlia

gaat over onderwijs, jeugdzorg en diversiteit en voordat ze de politiek betrad, was zij werkzaam als research manager bij onderzoeksbureau TNS NIPO. “In 2018 wil ik mijn bijdrage hebben geleverd aan een positievere beeldvorming over de multiculturele samenleving.”

t @Dehliatimman

30 POLITIEK

‘De Nederlandse manier van werken is niet op elke cultuur toepasbaar. Belangrijk is om te realiseren dat blauwdrukken niet bestaan’ - Farid Lahri

18

SAID LAHRI

Farid Lahri

19 Dilan Yesilgoz

PAROOL

Beleidsadviseur op het Ministerie van Financiën en lid Raad van Toezicht en bestuurder bij de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Zuid-Kennemerland. Zit ook in het wedstrijdsecretariaat van de Amsterdamse Atletiek Combinatie. Werkte als controller voor het Openbaar Ministerie en voor het UWV en werkte mee aan het rapport BTW-verlaging voor milieuvriendelijke producten en diensten voor het instituut voor Milieuvraagstukken.

“De Nederlandse manier van werken is niet op elke cultuur toepasbaar. Belangrijk is om te realiseren dat blauwdrukken niet bestaan.

Je moet ze aanpassen om ze werkbaar te maken in andere culturen en systemen.”

Raadslid VVD Amsterdam.

Is door het Amsterdamse partijbestuur voorgedragen voor de landelijke kandidatenlijst. Verschijnt geregeld in landelijke media en is zeer uitgesproken over met name het thema veiligheid. In Ankara voerden haar ouders actie voor de mensenrechten en tegen de onderdrukking van Koerden, homoseksuelen en vrouwen.“Mensenrechten zijn universeel en niet per cultuur onderhandelbaar. We hebben in Nederland een

tijd gehad waarin huiselijk geweld binnen bepaalde migrantengroepen door de politie werd gezien als iets cultureels. En daarom was men terughoudend met ingrijpen. Vreselijk.”

t @DilanYesilgoz

POLITIEK 31

20

Martijn de Greve

Communicatiestrateeg, debatleider, interviewer en presentator bij Politieke Junkies. Wordt geroemd om zijn scherpte in debatten.

Presenteert naast debatten ook het radioprogramma WNL Haagse Lobby op NPO Radio 1. Was ook presentator van de gemeenteraads- en Tweede Kamerverkiezingsbijeenkomsten van de VVD in 2006 en verzorgde in 2012 de verkiezing van de partijleider van de PvdA. De Greve maakte ook

enkele tv-programma’s voor AT5 (Waterloo, De Slag om de Stopera en Amsterdam Kiest) en rond de verkiezingen van 2012 voor de VARA (Politieke Junkies). Twittert als communicatiedeskundige zeer weinig op persoonlijk vlak.

t @MartijndeGreve

Enter tainment

ENTERTAINMENT 33

Column

door Khalid Ouaziz

Kifesh?

I

k ben geboren en opgegroeid in Overdie Alkmaar, de stad waar zomers op vrijdag de kaasmarkt was.

Was op school een dromer die vaak met walkman, extra batterijen en cassettebandjes rondliep. Totdat meneer Zentveld mij vertelde dat ik niks zou bereiken met muziek. Kifesh? Stel je voor dat je creatief wilt zijn. Stel je voor dat je passie dikke beats en maatschappijkritische muziek zijn. Ik heb van meneer Zentveld minder geleerd dan van Public Enemy en KRSOne. Mijn dromen zijn heilig! Die neemt niemand mij af. Als dj, producer, rapper en journalist heb ik behalve het ongelijk van mijn leraren ook mijzelf weten te verbazen.

Want in Overdie was er geen inspiratie. Die haalde ik uit de muziek van N.W.A en De La Soul, A Tribe Called Quest en 2Pac en Biggie.

Maar daar waar we in Nederland vroeger hits hadden als ‘Wat zou je doen?’ hebben we tegenwoordig hits die ‘Omlaag’ heten.

Daar waar je vroeger je stem gebruikte om aan te tonen dat je kritiek had en dit wist te onderbouwen in rijmelarij, pakt men anno 2016 de camera. Een handige tool die absoluut van toegevoegde waarde is in deze verwarde maatschappij, maar ga niet denken dat je Louis Theroux bent. Er moet meer

zijn. Ik mis de diepgang en maatschappelijke betrokkenheid van de creatieve sector.

Zijn we echt allemaal bang geworden dat er geen Buma in je zak stroomt als je een keer iets nuttigs releast in plaats van de zoveelste ode aan een bilpartij? Typhoon doet het en moest zijn zichtbare succes bekopen met een aanhouding, waarna er nog meer publiciteit volgde en er een zinnige dialoog ontstond. Kempi deed het, Appa, Ali B en Fresku doen het nog steeds. De scene zit vol met mensen met goede bedoelingen en er wordt eindelijk goed geld verdiend, wat echt te gek is. Maar kunnen we het zelfreinigend vermogen weer aanzetten om bullshit gewoon bullshit te noemen en zelf de verantwoordelijkheid nemen? Luister naar Common, naar Skepta of M.I.A., zelfs Wiz Khalifa gooit er inhoud in. Ik kan de auto-tune waarderen, goede beats dito, maar als een track locatie- of merkgerelateerd is, haak ik af. Ik weet dat ik niet de doelgroep ben, maar als je alleen maar wegkijkt bij actuele problematiek dan heb je ook geen recht van spreken als de media je niet zien staan of niet horen. Zoals de kritische helden Public Enemy ooit zeiden: “Our freedom of speech is freedom or death. We got to fight the powers that be!”

34 ENTERTAINMENT

‘No. There are practically no black people in ballet, so I need to speak out’ - Michaela DePrince

21

WENDY GEORGE

Faisal Ben Said

22 Michaela DePrince

JOUKE BOS

Zanger en songwriter uit Rotterdam. Eind maart 2016 maakt hij, samen met Afrojack zijn Top 40-debuut met de wereldhit ‘Hey’, dat triple platina ging. Ook leverde hij de vocals op ‘Stars’ voor Jus Jack. Andere namen van artiesten met wie hij heeft samengewerkt die inmiddels op zijn lijst staan, zijn Funkerman, GLOWINTHEDARK, Tommie Sunshine en Gregori Klosman. Treedt op over de hele wereld en sloot onlangs samen met Afrojack het

festival Mysteryland af. Staat onder contract bij Justin Hendriks Maktub Media dat eerder ook in De Kleurrijke Top 100 stond. “Love it when you take small actions which later turn into something that’s life changing.”

Ballerina bij Het Nationale Ballet en ambassadeur van War Child. Sinds 2013 danst Michaela bij Het Nationale Ballet in Amsterdam. In 2015 danste ze haar eerste hoofdrol bij Het Nationale Ballet in Notenkraker en Muizenkoning. Schreef samen met haar adoptiemoeder het boek ‘Ze noemden me duivelskind’ waarvan een verfilming is aangekondigd. DePrince danst en figureert op het visuele album Lemonade van Beyonce in een aantal

scènes met Queen Bey en ook solo. “Do I get bored answering questions about being a black ballerina? No. There are practically no black people in ballet, so I need to speak out.”

t @faismusic

t @michdeprince

ENTERTAINMENT 35

23

DAAN ZAHRADNIK

Julien Willemsen

Beter bekend als producer Jack $hirak. Scoorde het afgelopen jaar de twee nummer 1-hits ‘Drank & Drugs’ en ‘Niet Omdat Het Moet’ met rappers Ronnie Flex en Lil’ Kleine. Werkte ook met Songfestivalwinnares Loreen, Ali B en Britse rapper Tinie Tempah. Met hiphopcollectief New Wave won hij naast de Popprijs 2015 ook de Edison Pop voor Beste Album en Beste Hiphop. “Als je alleen de muziek hoort, zonder rap, zou niemand het hiphop noemen.

We leven in een nieuwe tijd.

De meeste rappers zingen nu, veel zangers rappen bijna.

Over tien jaar is alles één groot genre.”

t @JACKSHIRAK1

24

WAYTA PATMO

Romina

Derby-Pizzatti Serto Eigenaar van de full service DJ Agency Robin Banks. Was zelf eerst als dj actief onder de naam Romina Luciana.

Toen de mogelijkheid er was om haar voormalige agency over te nemen, liet zij die kans niet schieten. Werkte voorheen voor modemerk SuperTrash en lifestyle magazine Life After Football.

Getrouwd met Marc Derby, die ook in deze Top 100 terug te vinden is. “Een film kijken met Sylvester Stallone in de hoofdrol zonder ondertiteling ... De struggle is real.” rominaluciana

25

RIOT ESPORTS

Fabian Diepstraten

Professioneel gamer bij Team Fnatic. Bij het team hebben ze iemand die voor hen kookt, ze naar de sportschool stuurt en uiteraard een manager. Fabian woont in Berlijn in een speciaal game-huis in het hartje van de stad waar de inwoners speciale coaches hebben met wie ze strategieën bespreken en hun tegenstanders en games analyseren. Onder zijn online alter ego Febiven boekte hij de afgelopen jaren grote successen. Zo werd hij vorig jaar met zijn team derde bij de League of Legends World Championship. Vader Diepstraten: “We maakten ons in eerste instantie een beetje zorgen, maar nu zien we dat er voor hem een mooie toekomst in de game-industrie zit.”

t @FnaticFebiven

36 ENTERTAINMENT

26

MITCHEL VERGEER

Stephanie Moehamadkasbi

Oprichter van creatief bureau Cashmere & Concrete en organisator van verschillende clubavonden in onder andere de Amsterdamse club Jimmy Woo. Combineert muziek, mode en kunst door middel van pop-up art exposities en samenwerkingen met ontwerpers en modemerken tijdens de feesten. Studeerde Bouwkunde aan de TU Delft en was assistent storemanager bij ASPACT in Den Haag. “Als een soort allergische reactie ga ik naar links, als iedereen naar rechts gaat.” stephanie.ina

27

Robbie van de Graaf

Vlogger op Youtube voor zijn eigen kanaal LuckyGraafNL en sinds kort ook voor PSV. Zijn items zijn inmiddels ruim vijfentwintig miljoen keer bekeken en gaan voornamelijk over de voetbalgame FIFA. Hij heeft van PSV vrij spel gekregen om te filmen wat hij wilt. In de leeftijdsgroep acht tot en met zestien jaar zijn vloggers populairder en beter bekeken dan traditionele tv-programma’s.

Robbie is zelf achttien jaar en hij is wereldwijd de allereerste vlogger die voor een voetbalclub aan de slag gaat. “Zou dit het eerste jaar worden dat alle 3 mijn clubbies kampioen worden?

PSV, Barca & ManU.”

t @LuckyGraafNL

28

ARTISTICVICE

Berit

Companjen Stand-up comédienne.

Behaalde met haar eerste voorstelling ‘In godsnaam!’ de finale van het Groninger Studenten Cabaret Festival.

Deed onlangs op internationaal comedy platform Laugh Factory mee aan de ‘Funniest Person in the World’ wedstrijd.

Wij vonden haar grappiger dan de genomineerde heer Edo Berger, maar wensen beiden veel (internationaal) succes. Kreeg via haar online campagne veel support van bekende Nederlandse comedians en cabaretiers en tourt momenteel door het land met verschillende comedyshows.

“Halloween ... Leuk hè? De gebruiken en cultuur van een ander volk overnemen kan enorm verrijkend zijn hè?”

t @beritcompanjen

ENTERTAINMENT 37

‘Als een soort allergische reactie ga ik naar links, als iedereen naar rechts gaat’ - Stephanie Moehamadkasbi

29 Hassan el Maroudi

30 Liesbeth Coltof

NRC

Presentator/dj van het programma Slow Jamz bij radiostation FunX. Produceert ook graag muziek en houdt zich bezig met IT. Is een nachtmens en geeft graag talenten een push bij FunX. Bedacht voor zijn show het item ‘Slowjamify Sessions’ waarin artiesten een slow jam versie van een bekend uptempo nummer maken. Zijn tweelingzus Hasna (maak een spelfout en je googelt de verkeerde) staat dit jaar in onze Mediarubriek.

Hassan tweet soms dingen waar wij niks wijzer van worden, zoals: “The hardfork went over smoothly!!!”

Artistiek leider van de Toneelmakerij. Met collega’s maakte zij in 1994 in Bosnië ‘The Right Shoes’, een voorstelling over de rechten van het kind, die in de vluchtelingenkampen speelde. Samen met verschillende Nederlandse regisseurs en dramadocenten heeft zij het initiatief genomen voor Ten Ways To Know Us. Dat is een project waarbij theaterstukken gemaakt worden voor kinderen in de Gazastrook om hun traumatische oorlogservaringen te verwerken. Coltof werkt jaarlijks aan het project dat al ruim twintig jaar loopt en

meer dan 250.000 kinderen heeft bereikt in Gaza. Ze is onlangs genomineerd voor Der Faust, een van de meest prestigieuze Duitse theaterprijzen. “Ik word gedreven door verontwaardiging, boosheid over hoe de dingen gaan.

Toen ik in de jaren zeventig begon als theatermaker was het jeugdtheater gewoon amusement.”

t @HassanElMaroudi

t @toneelmakerij

Sport

SPORT 39

31 Jiske Griffioen

TEAMNL

Rolstoeltennister. Behaalde onlangs goud in Rio tijdens de Paralympische Spelen.

Won Wimbledon, Roland Garros, Australian Open en is momenteel de nummer 1 van de wereld in het enkelspel.

Ze is in totaal dertienvoudig grandslamkampioen in het dubbelspel en viervoudig Paralympisch medaillewinnaar.

Werd geboren met een open rug met lage uitval en was vijftien toen ze voor het eerst naar de Paralympische Spelen

mocht. Als jonge rolstoelbasketbalster werd ze destijds geselecteerd voor de Spelen in Australië. “De discussie of we aan topsport doen, is gelukkig gesloten.”

t @jiskegriffioen

40 SPORT

32

33

34

Patrick

Marloes

Orlando

Directeur voetbalzaken bij Paris Saint-Germain. Kluivert werd bekend als spits bij Ajax en het Nederlands elftal waar hij vele succesvolle jaren kende. Hij was tussen 2003 en 2013 topscorer van Oranje met veertig doelpunten. Als trainer had Kluivert de beloftenploeg van FC Twente onder zijn hoede en was hij assistent bij Oranje. Ook was de voormalig spits van onder meer Ajax, AC Milan en Barcelona bondscoach van Curaçao.

Kluivert is in zijn nieuwe functie verantwoordelijk voor het aan- en verkoopbeleid. “Ik heb veel ervaring als speler, maar dit is een andere positie.”

Meervoudig wereldkampioen MMA (mixed martial arts).

Marloes is commentator, promotor van de Nederlandse vechtsport, zit in verschillende besturen en maakt zich hard voor eerlijk eten en vrouwenrechten.

Marloes vecht nog steeds op het hoogste niveau bij het Amerikaanse Bellator MMA en ze is eigenaar van R-Grip Gym, een sportschool met als focus vechtsport. Ze geeft daar zelfverdedigingsles aan onder andere voormalige prostituees, vrouwen die als slaaf in Chinese restaurants hebben moeten werken en mishandelde au pairs. “I have never refused to fight anyone in my whole career.”

Orlando Bottse is al veertig jaar actief als vrijwilliger voor verschillende voetbalverenigingen in Amsterdam-Zuidoost, waaronder Zuidoost United. Ook is hij nauw betrokken bij de voetbalactiviteiten van het Kwaku Summer Festival en een jaarlijks paastoernooi.

Hij ontving in 2012 een lintje en is nu Lid in de Orde van Oranje-Nassau. De onderscheiding kreeg hij voor zijn jarenlange inzet als vrijwilliger.

Kluivert

t @PatrickKluivert

Coenen

t @MarloesCoenen

Bottse

SPORT 41

‘De discussie of we aan topsport doen, is gelukkig gesloten’ - Jiske Griffioen

35

JASPER RUHE

Leoni Blokhuis

36 Mohammed Jaraya

Spelersmakelaar vrouwenvoetbal en oprichter van FlowSports. Blokhuis begeleidt ruim twintig vrouwelijke spelers en regelde voor Sherida Spitse de eerste betaalde transfer in het Nederlandse vrouwenvoetbal. Uit meer dan 10.000 deelnemende zzp’ers is zij uitgeroepen tot Freelancer of the Year 2015.

Ze vroeg een aantal stages aan als spelersmakelaar, maar die werden niet positief beantwoord. Omdat ze met

niemand mee mocht kijken, besloot ze om het zelf doen.

“Blijf het bijzonder vinden dat er op foto’s rondom de meest mooie transfers niet gelachen wordt. Is in het vrouwenvoetbal wel anders! #trots”

Kickbokser bij Enfusion.

Kreeg op zijn zestiende al een profcontract en is de jongste kampioen ooit in de gewichtsklasse 67 kilo bij kickboksorganisatie Enfusion.

Ontdekt door trainer, manager en Enfusion CEO Edwin van Os, die al jaren verantwoordelijk is voor de doorbraak van een hoop vechters zoals Gago Drago, Sahin Yakut. Van Os trainde ook toppers zoals Badr Hari, Melvin Manhoef en Lloyd van Dams. Jaraya

is enorm populair onder de jeugd en de samenvattingen van zijn gevechten worden online flink bekeken. “I’m looking to expand my portfolio while I’m on top and while I’m young.”

t @leoblo

@officialjaraya

42 SPORT

37

MKBM

Fajah Lourens

Actrice, dj, producer, model en fitness freak. Werd bekend door de soap ‘Goede Tijden, Slechte Tijden’ waar ze drie seizoenen in speelde. Fajah timmert nu flink aan de weg als dj en producer maar vooral als boegbeeld op het gebied van sport en voeding. Met het platform Mykillerbodymotivation biedt ze met een team professionals personal training en advies aan. Ze schreef het boek ‘Killerbody Dieet’ waarvan al meer dan 100.000 stuks verkocht zijn. Het laatste nieuws is dat haar boek ook in Engeland en andere landen uitgebracht gaat worden en ze is bezig met een vervolg.

“Wanneer gaan we samen trainen? is met stip de nieuwste versier-/openingszin!”

t @fayaofficial

38

39

Mo

Lilian

Professioneel zaalvoetbalspeler. De Oranje-international speelt momenteel bij Futsal Topsport Antwerpen.

Die ploeg won vorig seizoen de beker van België en werd in de competitie vierde na play-offs. Darri, die afkomstig is uit de jeugdopleiding van de Heerhugowaardse club FC Marlène, was de laatste twee seizoenen actief bij ‘t Knooppunt. Daarvoor speelde hij bij de Hoornse clubs Veerhuys en Hovocubo. Hij werd onlangs uitgeroepen tot beste speler op een internationaal toernooi in Qatar. “You have to be a teamplayer to be successful.”

Directeur van karateschool HIKARI en de eerste vrouwelijke karateka ter wereld met de vijfde dan Kyokushin karate.

Lilian was van 1979 tot en met 1998 ongeslagen Nederlands en Open Belgisch kampioen. Na haar vele nationale en internationale toernooien, is ze zich gaan specialiseren als scheidsrechter. Momenteel is ze, ook als enige vrouw binnen het karate, voorzitter van de Shin-Kyokushinkai Karate Organisatie. Naast deze indrukwekkende staat van dienst is Lilian docent Engels aan het Mollerlyceum. Osu! “Ik heb wel een keer een relatie moeten verbreken omdat mijn toenmalige partner geen genoegen nam met de tijd die ik voor hem had.”

Darri

@mo.darri

ARF FOTOGRAFIE

Mungra

SPORT 43

40 Yurendell DeCaster

JAPANTIMES

Rechtshandige profhonkballer.

Behaalde onlangs de mijlpaal van honderd officiÍle wedstrijden voor Oranje. Speelde in 2006 voor de Pittsburgh Pirates zijn eerste en enige wedstrijd in de Major League Baseball in de Verenigde Staten. Met Oranje nam hij onder meer deel aan de Olympische Spelen van 2004 en 2008 en de World Baseball Classics van 2006, 2009 en 2013. In september van dit jaar speelde de Curaçaose veteraan zijn vierde EK. In eerdere

edities in 2003, 2007 en 2014 werd hij met het Nederlands Koninkrijksteam Europees kampioen. Recentelijk kon hij door zijn beslissende honkslag een nieuw Europees Kampioenschap toevoegen aan deze lijst.

Onder nemers

ONDERNEMERS 45

Column

door Maral Moni

Voor of tegen

D

e maatschappij staat op zijn kop. Terwijl ik dit schrijf, zijn de VS in rep en roer door de rellen tussen grof gezegd de supporters van Black Lives Matter en de politie. De verdeeldheid die er al heerste, lijkt toegenomen te zijn. Elke vorm van racisme wordt keihard afgestraft door media-oproer. Dat de verkiezingen buitengewoon vreemd zijn, helpt ook niet. “We have 250 million people here and this is what they gave us”, is een veelgehoorde klacht.

Alles wat als ‘normaal’ werd beschouwd, wordt flink onder de loep genomen. Wellicht werd dat tijd, maar het is de vraag wat er zal gebeuren na de verkiezingen. Voorlopig dus geen ‘Make America great again’, maar ‘Make America safe again’.

Ik vraag me soms af hoe het kan dat we in de 21e eeuw nog altijd moeite hebben met het definiëren van wat de grenzen zijn van tolerantie en gelijkwaardigheid.

Zo zat ik een keer met een stel Amerikaanse militairen gezellig na te borrelen. Als je wat tijd met Amerikanen doorbrengt, leer je al snel dat je over twee onderwerpen beter niet kunt praten: religie en politiek.

Iemand bracht de verkiezingen ter spra-

ke, waarna ene ‘Todd’ zich opeens tot mij wendde. “Ben jij voor of tegen Amerika?”

Hij wist dat ik van oorsprong Iraans ben, en de combinatie van alcohol en xenofobie leek hem opeens te veel te worden. Vervolgens legde hij uit dat ‘Amerika beschermd moet worden’, en deed hij een hoop andere Trumpiaanse uitspraken die me al gauw rillingen bezorgden. Het bizarre is, dat je ondanks de beledigingen niet eens boos meer kunt worden. Buiten dat ik achterlijke opmerkingen gewend ben (‘Heeft Iran gebouwen?’), had ik op dat moment vooral medelijden. Todd had angst in zijn ogen. Hij was oprecht bang dat de enge vreemdeling hem in gevaar zou brengen. En dat is precies waar het misgaat: we zijn bang voor elkaar. In plaats van met elkaar in gesprek te treden, mijden we elkaar als de pest en durven we elkaar niet meer in de ogen aan te kijken. Is iedereen dan vergeten dat we uiteindelijk allemaal net mensen zijn?

Maral Moni is oud-columnist van Quote en momenteel door de liefde in Amerika beland.

46 ONDERNEMERS

41 Aissa Zarioh,

Redouan Boussaid,

Brahim Rgui, Mounir Toub

WIM STEIJVEN

Oprichters van Chef Ali, de enige halal maaltijdbox in Nederland. Iedere week is de box gevuld met ingrediënten voor drie recepten die worden samengesteld door tv-kok Mounir Toub, bekend van kookzender 24Kitchen.

Het idee ontstond nadat één van de mannen een foodbox besteld had, maar het vlees niet kon eten omdat dit niet halal was. Redouan begeleidt Nederlandse ondernemers naar het

buitenland en helpt andere start-ups in Amsterdam Nieuw-West. Aissa komt uit de IT-wereld en heeft net als mede-oprichter Brahim jarenlang bij Dell gewerkt.

“Wij geven maatschappelijk verantwoord ondernemen een nieuwe dimensie.”

t @ChefAliNL

ONDERNEMERS 47

42

VICTORIA KRECHTING

43

SPROUT

44

Vivian

Melvin Loggies &

Carolina

Voedingsdeskundige, coach, spreker en oprichter van Viva la Vive. Noemt zich de ‘Healthy Body Image Diva’ en viel 41 kilo af met de door haar ontwikkelde ‘Healthy & Sexy Lifestyle’. Vivian is een gecertificeerd voedingsdeskundige die in haar adviezen probeert te doen wat zij miste bij diëtisten: de eetcultuur en achtergrond van iemand vooropstellen. “Het leven draait niet om het eten van TROEP, om niet-eten of om het slikken van pillen of het drinken van shakes.”

Oprichters van natuurlijk wasmiddel Seepje. Melvin en Jasper studeerden Bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam toen ze in maart 2013 met Seepje startten. Ze introduceerden sociaal wassen twee jaar geleden door gebruik te maken van de schil van de Sapindus mukorossi-vrucht uit Nepal. De medewerkers in Nepal waar de vrucht gewonnen wordt, ontvangen een beloning die 66% hoger ligt dan het Nepalees gemiddelde. “Yes! De samenstelling van onze vloeibare Seepjes is nu nog veiliger, waardoor dat gevarensymbool niet meer nodig is!”

Eigenaar consultancy bureau Groot Geluk en interim-directeur BIM Media. Maakte carrière binnen Sanoma, waar ze onder andere voor Libelle, vtwonen en AutoWeek werkte. Als interim-directeur kwam ze bij veel bedrijven terecht en over haar lessen als vrouwelijke manager schreef ze het boek ‘Vrouw op de apenrots’. In dit boek beschrijft ze hoe je je als vrouw onder mannelijke uitdagers handhaaft. Het is opgebouwd in vier delen, typisch testosteron, gewoon goed (zelf)management, typisch vrouwelijk en typisch ik zelf. “Word in je carrièrezucht geen one trick pony.”

Acquah

t @VivalaViveNL

Jasper Gabriëlse

t @Seepje

Pruis

48 ONDERNEMERS

45

46

47

Marc

Irene

Rocco

Eigenaar hebikbedacht, Cornerman Artist Management, Push For News (app) en mede-eigenaar van Vacature via Ginny en Robin Banks.

Hebikbedacht is verantwoordelijk voor webdesign en appdesign en heeft als klanten onder andere Talpa, ASICS en Bacardi. Cornerman doet het management van rapper Dio. Push For News is een app die in tachtig talen zowel lokaal als wereldnieuws met een simpele push laat zien.

Vacature via Ginny is gespecialiseerd in de creatieve sector en voor Robin Banks verwijzen we u door naar de rubriek Entertainment. Een drukke man die genoeg geniet. “Je moet dingen DOEN, niet wachten.”

Eigenaar The Class Company.

Specialisaties zijn evenementen en pr en social media campagnes. Ze begon als personal assistant van een artiestenmanager en besloot daarna hetzelfde te doen voor Intertune International en haar eigen bedrijf Avogadri Management.

Met haar team organiseerde ze in juli 2010 het huwelijk van Wesley Sneijder en Yolanthe Sneijder-Cabau.

Directeur van technofestival Awakenings en eigenaar van het Lloyd Hotel in Amsterdam. Veenboer verkocht de Awakenings-organisatie in 2014 aan het Amerikaanse SFX voor 16,5 miljoen euro cash en 3,5 miljoen eurp in aandelen. Hij investeerde een gedeelte daarvan in het Lloyd Hotel. De exploitatie van het hotel blijft in handen van de vorige huurders. Er gaan geruchten dat Rocco een gedeelte van Awakenings terug wilt kopen van de huidige eigenaar. “We zijn net in Goa geweest, in New York, we gaan naar Chili. We zijn lekker aan de weg aan het timmeren, en worden daarin gesteund door SFX.”

ORRIN VAN JAARSVELD

Derby

t @MarcDerby

de Kom-Avogadri

t @theclasscompany

HARMEN DE JONG

Veenboer

t @awakenings

ONDERNEMERS 49

‘Het netwerk is misschien wel het grootste kapitaal van een organisatie of persoon. Het is net zo belangrijk als het product dat je levert’ - Farid Darkaoui

48 Chantelle do Rosário

49 Farid Darkaoui

Oprichter en eigenaar van Maid in Full. Haar bedrijf biedt uitgebreide hulp aan huis van schoonmaak tot catering en van klusjesman tot bijles en huiswerkbegeleiding.

Ook verzorgt ze opvang voor kinderen. Hiervoor werkte Do Rosário voor de Gemeente Amsterdam en Footlocker, maar na een paar jaar als huismoeder besloot ze het roer om te gooien. “We hebben allemaal dromen en ambities en natuurlijk is het geweldig als je bijvoorbeeld

arts of advocaat wil en kan worden. Maar dergelijke beroepen zijn niet voor iedereen weggelegd, om wat voor reden dan ook. Dus ik zeg, doe waar je goed in bent!”

Directeur van Zaken Expert, een innovatief bureau voor stedelijke en economische ontwikkeling, ondernemerschap en veilig ondernemen.

Farid begeleidt projecten op het gebied van (wijk) economie en stedelijke vernieuwing (Rotterdam, Breda en Amsterdam). Hij ontwikkelt economische visies en voert deze tevens uit. Hij heeft ook een grote passie voor vechtsporten, zodoende richtte hij twintig jaar geleden Martial

Arts Rotterdam op waar hij hoofdtrainer taekwondo is.

“Het netwerk is misschien wel het grootste kapitaal van een organisatie of persoon.

Het is net zo belangrijk als het product dat je levert.”

t @MaidinFull

t @Farid_Darkaoui

50 ONDERNEMERS

50 Daimara Anijs

SORAYA BARRON

Directeur en oprichter van DNA Community. Damaira wil ondernemers in de creatieve sector voorzien van begeleiding op zakelijk gebied, zodat zij met hun creativiteit en passie een succesvolle onderneming kunnen hebben. DNA Community bestaat uit een team van experts die werken onder leiding van een partner onder toezicht van een accountmanagement team. Damaira studeerde Fiscaal recht en heeft bij

Baker & McKenzie en TMF Group gewerkt. Ze begeleidt ook muziekproducer Reverse, bekend van onder andere zijn hits voor The Opposites, DJVT, Jennifer Lopez en Gers Pardoel. “Don’t put limits to your dreams!”

We’re dedicated to ‌ Ambition, Excellence, Achievement, Progress, Collaboration, Learning, Equality, Fairness.

You, Me, Us. Building a better place to work for everyone.

To find out more, visit: www.cliffordchance.com/cr

52

Bij Clifford Chance Amsterdam werken ruim 330 juridisch en niet-juridisch medewerkers aan gecompliceerde juridische transacties en opdrachten voor (internationale) ondernemingen en financiële instellingen.

Clifford Chance is een volledig geïntegreerd internationaal advocatenkantoor.

Wij streven er naar om onze cliënten een grote variëteit van juridische dienstverlening aan te bieden van de allerhoogste kwaliteit.

Jeroen Ouwehand Managing Partner Clifford Chance Ik ben sinds eind vorig jaar de Managing Partner van Clifford Chance in Amsterdam.

Een van mijn persoonlijke thema’s in die rol is het verbinden van mensen. Dat is bij ons overigens niet zo moeilijk, want ik ervaar de werksfeer als heel open. Maar hoe divers zijn wij eigenlijk? Wat mij betreft nog niet divers genoeg. Ik denk dat er best afgestudeerden zullen zijn die denken: “Zo’n groot advocatenkantoor, dat zal wel een bolwerk zijn van standaardtypes, en je moet vast lid zijn geweest van een bepaald soort studentenvereniging.”

Ik kan ze geruststellen: er is geen ‘standaard’ Clifford Chance advocaat of business services professional. Wij staan open voor talent met welke achtergrond dan ook. We zijn bovendien onderdeel van een internationale organisatie met kantoren op vijf continenten. Het is dus niet zo gek dat ook op het Amsterdamse kantoor onze advocaten en overige professionals niet alleen uit Nederland komen. Denk daarom niet te snel: “Dat zal wel niets voor mij zijn.” Probeer het en laat je verrassen zou ik zeggen!

53

Diversiteit: waarom?

Karapet Karapetyan

@ Transactional Support Lawyer in de Banking & Finance-praktijk

“Diversiteit: het woord zegt het al: divers, het onderscheidend vermogen hebben, maar vooral ook de #kracht en de capaciteit om buiten kaders te denken.”

Joachim Oosterling

@ Client Development Manager Europe

“Het helpt me situaties van verschillende kanten te kunnen bezien, #begrip te hebben voor andere standpunten en om anderen te overtuigen.”

Angela McEwan

@ Partner in de Banking & Finance-praktijk

“A more diverse environment results in a more representative range of views being shared, which is critical in reaching the best solutions and creating an #inclusive environment.”

Amir Adl Rudbordeh

@ Advocaat-stagiair in de Banking & Finance-praktijk

“Diversiteit betekent voor mij de #verschillen tussen het denken van mensen. Het zijn deze verschillende geluiden die samen zorgen voor de muziek.”

Rona Nisar

@ Associate in de Corporate-praktijk

“Diversiteit is #verrijking van geest; verbreding van horizon en vooral nieuwe kennis en perspectief. En dat allemaal gratis!”

Alvin Khodabaks

@ Partner in de Litigation & Dispute Resolution-praktijk

“Alle aspecten die een individu anders en uniek maken.

Het #accepteren, #respecteren, #begrijpen en ruimte bieden aan inbreng vanuit die unieke aspecten is de weg naar inspirerende samenwerkingen en uiteindelijk bijzondere resultaten.”

54

Hoe zit dat bij Clifford Chance?

Rona Nisar “Er is geen ander advocatenkantoor waar ik het liefst zou willen werken dan Clifford Chance Amsterdam. Een aanvankelijk homogeen bedrijf dat zich versneld transformeert naar een all-inclusive organisatie.

Je voelt je thuis, waar het niemand iets uitmaakt dat je rare culturele ‘afwijkingen’ hebt, te introvert bent of dat je ongewone hobby’s of simpelweg andere voorkeuren hebt.”

Joachim Oosterling “Ik ervaar diversiteit bij ons als iets heel natuurlijks. Het helpt scherp te blijven in een high performance omgeving. Ik voel me ‘thuis’ in deze gevarieerde omgeving.”

Mukesh Hoeba “Laat nobele gedachten uit alle windrichtingen tot ons komen, is een vrij vertaald citaat uit de Rig Veda, een van de heilige geschriften die onze wereld rijk is. Het streven naar en het bereiken van doelen is nooit, in mijn geval, een individuele zaak geweest. Ik ben juist verrijkt door gedachten en inzichten van vele verschillende personen.”

Amir Adl Rudbordeh “Great minds think alike, but small minds rarely differ. Hoewel harmonie binnen een eenheid belangrijk is, zorgt juist de diversiteit voor nieuwe inzichten en wordt de kleurloze herhaling vermeden. Ik vind mijn dagelijkse werkomgeving zeer kleurrijk en dat geeft mij energie.”

Karapet Karapetyan “Diversiteit wordt bij Alvin Khodabaks Clifford Chance gewaar“Wij werken met collega’s deerd. Ik werk met op vijf continenten en mensen met verschillenbedienen cliënten vanuit de achtergronden, en de hele wereld uit alle vind dit persoonlijk een sectoren. Dat zorgt voor meerwaarde van het een dynamische, diverse kantoor.” en multidisciplinaire werkomgeving.

Ik leer elke dag van de diversiteit aan inzichten.

Dat geeft mij positieve en creatieve energie.”

Naima Azough

ONDERNEMERS 55

Interview door Cemil Yilmaz foto Vera Duivenvoorden

56 ONDERNEMERS

Naima Azough is oud-Tweede Kamerlid, maatschappelijk betrokken, moderator en adviseur, moeder en moe van de hedendaagse ‘hondsdolheid’ die in de samenleving heerst.

Wie is je vader, wie is je moeder? anders, die hebben het niet altijd makkelijNaima is de eerstgeborene in het gezin ker door de dingen die zij meemaken hoor.

Azough en verhuisde op tweejarige leeftijd Mijn broertje is bijvoorbeeld weleens aan met haar moeder van het zuiden van Made kant gezet door politieagenten terwijl ze rokko naar Rotterdam. Samen met haar hun wapens op hem gericht hadden. Dat ouders en drie zussen en broer bracht ze zijn dingen die hem zijn overkomen, maar haar jeugd door in een echte arbeiderswijk mij als meisje niet.” in Rotterdam-Zuid. “Ik ben echt in een arbeidersgezin en -omgeDe Rotterdamse ‘natte T’ ving, opgegroeid. Mijn vaRotterdam-Zuid was volder werkte eerst in Utrecht gens Naima ook in de jaren ‘Van huis uit in een waspoederfabriek, tachtig en negentig al een voerde ik van maar snel daarna kreeg hij multiculturele wijk. “De kinds af aan een baan in de haven van buurt was heel gemengd, Rotterdam. Daar heeft hij maar niet zoals die dat nu al gesprekken zich met allerlei cursusover politieke en is. Er waren Turken, Susen opgewerkt tot lasser en autochtone maatschappelijke rinamers en metaalbewerker in een Nederlanders. Die laatste kwesties’ groot metaalbewerkingsgroep trok in de loop van de bedrijf. Door de jaren heen jaren negentig weg. Er was deelde hij mooie verhalen veel armoe en drugscrimiover zijn tijd in de pensions, de haven en naliteit. De rest was misschien ook weggede mensen die hij tegenkwam. Mijn moetrokken als ze de mogelijkheid had gehad. der was huisvrouw en maakte schoon in Er waren in de buurt een aantal straten de avonduren. Toen ik een jaar of veertien waar veel huizen waren dicht getimmerd was, ben ik als oudste van het gezin ook met houten platen, daar woonde gewoon gaan werken. Van het geld dat ik verdiende, niemand. Als kind heb ik me echter nooit kocht ik een busabonnement en kleding, onveilig gevoeld, het was een leuke buurt omdat we het thuis niet breed hadden.” om in op te groeien en we speelden gewoon op straat. Ik voelde me er echt thuis, nog Naima groeide op in een, naar eigen zegsteeds trouwens. Ik kom van op Zuid, dus gen, “traditioneel Marokkaans gezin met kijk maar uit.” traditionele waarden voor meiden en jongens. Wij als vrouwen moeten vaak vechNaima heeft het vwo gedaan op de Hugo ten, maar worden daarentegen ook minder de Grootschool. “Het was in mijn tijd al snel als ‘gevaar’ gezien. Voor jongens is het een prima school. Er gingen veel arbeiders-

ONDERNEMERS 57

kinderen naar toe, maar ja, dat was ook de buurt. Vaak gaat de discussie nu over etniciteit en migratie, maar ik geloof dat we het meer moeten hebben over sociale klasse. Ik heb gezien hoe hard mijn ouders moesten werken om het hoofd boven water te houden. Ik heb die arbeidersmentaliteit van kleins af aan meegekregen. Wat die inhoudt? Het vormt je, het bepaalt de manier waarop je naar de wereld kijkt. Ik kan me dankzij die mentaliteit ook goed vereenzelvigen met autochtone arbeiders. Nu ben ik natuurlijk wel veranderd, ik heb gestudeerd, gereisd en diverse banen gehad. Dat verandert de perceptie die mensen van je hebben, maar het verandert ook jezelf omdat je je begeeft in andere omgevingen. Die Rotterdamse ‘natte T’ heb ik bijvoorbeeld niet meer. Echter weet ik zeker dat klasse nog altijd een variabele is in alles wat we doen. Het speelt een grote rol en dat vergeten we vaak.”

Maatschappelijk betrokken “Van huis uit voerde ik van kinds af aan al gesprekken over politieke en maatschappelijke kwesties. Mijn vader had geen politieke ambities, maar was wel maatschappelijk betrokken. Dat geldt ook voor mijn zus, waardoor we thuis regelmatig discussieerden over van alles, variërend van Nicaragua tot aan Vietnam, het Palestijns-Israëlisch conflict, de Koude Oorlog en de eerste Golfoorlog.

Daarnaast heb ik in Antwerpen gestudeerd tijdens de opkomst van het Vlaams Blok met de eerste grote demonstraties en heb ik in Leipzig op de vroegere Karl Marx Universität gestudeerd. Dat was vlak na de val van de Berlijnse muur en de Wende dus een enorm interessante historische tijd. Elke vrijdag organiseerden studenten daar demonstraties tegen armoede en onrecht. En zelfs op onze brave faculteit in Antwerpen hebben we een keer het gebouw bezet omdat de status van de studie verloren dreigde te gaan.”

58 ONDERNEMERS

Politieke carrière Er zijn herinneringen uit die tijd die haar Na haar studie Engels en Duits in Antweraltijd bij zullen blijven. “Er kwam op Den pen is Naima politicologie gaan studeren Haag CS een keer een man naar me toe. Hij in Amsterdam. Naast haar studie raakte vertelde mij dat hij zo blij was met mijn bijze betrokken bij GroenLinks. “Van huis uit drage op televisie van de dag ervoor in een was het altijd de PvdA, want die zette zich reportage over jongens in detentie. Hij had in voor de arbeider. Zelf voelde ik me meer zijn ‘stem’ nog nooit gehoord in de kamer, aangetrokken tot de PSP, de voorloper van maar ik had die de avond ervoor verwoord.

GroenLinks. In 1996 werd ik daar een beetDat was prachtig om te horen. Met alle teje actief achter de schermen. In de zomer genwind die wij als partij vaak kregen, wavoor de aanslagen van 11 september vroeg ren dit soort mensen de reden dat ik in Den Femke Halsema die ik al kende, of ik mij Haag zat.” niet verkiesbaar wilde stellen. Ik twijfelde en had al besloten het ‘Safi’ niet te doen, want ik had In 2010 is Naima gestopt eigenlijk geen ambitie om met de politiek. “Ik had het ‘Ik zie De de politiek in te gaan. Maar had dat ik na twee Kleurrijke Top 100 gevoel door 9/11, de enorme verantermijnen in de Tweede als een voorbeeld Kamer had gedaan wat deringen die deze aanslag inleidde en ook de discusik kon en wilde doen. Ik van een nieuwe sies die na 9/11 ontstonden vond het tijd om ruimte mondige over met name de tweede voor een jongegeneratie die een tere, maken generatie migranten, zag nieuwere generatie die eigen plek opeist ook veel ambitie en kenik het belang ervan in. Zeker in de jaren erna werd en staat voor wie nis heeft. Nu werk ik als dat alleen maar heftiger ze is. Zo wil ik het debatleider en adviseur met de opkomst van eerst voor organisaties en de graag zien’ de LPF en nu de PVV, Hiroverheid op het gebied van shi Ali en Wilders. Ook is sociale vraagstukken als Nederland na de moord op jeugdhulp, eergerelateerd Theo van Gogh radicaal veranderd. Er is in geweld, loverboyproblematiek en sociale veel opzichten enorme polarisatie gaande. cohesie.” Naima lijkt talent te hebben voor Toen ik gevraagd werd om me verkiesbaar gevoelige dossiers. “Ik kan niet anders dan te stellen, werd er in de politiek voortdumaatschappelijk actief zijn, dus dat doe ik rend over de ‘tweede generatie’ gesproken, vanuit verschillende rollen. Dat voelt goed, maar er waren gewoonweg geen ‘tweede want ik wil altijd iets van betekenis doen. generatie’ Kamerleden. Dat was de reden Politiek is voor mij proberen een concreet om mij uiteindelijk toch als kandidaat aan verschil te maken. Dat kan in de Tweede te melden. We kregen in 2003 acht zetels en Kamer, maar ook daarbuiten. In de kamer ik was nummer negen op de lijst. In eerste is het soms echt wel log, bureaucratisch en instantie kwam ik dus niet in de kamer teje hebt als oppositiepartij veel obstakels. Ik recht, totdat een fractielid zich terugtrok. miste daar soms de inhoudelijke discussie.

Toen kwam er in mei 2004 een plek vrij.”

Veel is gericht op macht en dat is begrijpe-

ONDERNEMERS 59

lijk maar niet per se productief. Ik kan er in deze rol ook voor zorgen dat er (kleine) stapjes gezet worden.”

Probleemdossiers In 2014 werd Naima gevraagd als voorzitter van de commissie ‘Aanpak meisjesslachtoffers loverboys/mensenhandel in de zorg voor jeugd’, ook wel aangeduid als de Commissie Azough. Daar verbeterde ze de ketensamenwerking tussen onder andere de politie en Jeugdzorg om loverboyproblematiek te voorkomen en aan te pakken.

“Er zijn bijvoorbeeld goede stappen gezet in de samenwerking tussen zorg en politie.

Ook is er gezorgd dat meisjes die te maken krijgen met loverboyproblematiek beter opgevangen worden met gespecialiseerde hulp. Nu weten hulpverleners hopelijk beter waar informatie gehaald kan worden.

Wat ik achteraf anders had gedaan, is de gemeenten nog eerder en beter bij het proces betrekken. Ook gezien de decentralisatie van Jeugdzorg, waarbij veel bij de gemeente is komen te liggen.”

Inmiddels is ze klaar met de Commissie Azough en door minister Jet Bussemaker (OCW) en staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) gevraagd als speciaal rapporteur om extremisme te helpen voorkomen en sociale cohesie te bevorderen. Tot het einde van 2016 brengt zij in kaart wat professionals in het jongerenwerk, de jeugdhulp en het onderwijs het beste helpt om polarisatie en extremisme aan te pakken en bespreekbaar te maken.

2016 en verder?

“Er zijn twee paden. Of we gaan uit die groef van polarisatie en meer oprecht in discussie, luisteren naar elkaars meningen en kijken waar we elkaar kunnen vinden.

Of we komen steeds meer tegenover elkaar te staan. Ik maak mij grote zorgen om de groeiende vervreemding en polarisatie.

Door allerlei angsten en gevoelens van verlies, door geopolitieke ontwikkelingen en uit angst voor een ongewisse toekomst, zijn we meer en meer geneigd ons wederzijds van elkaar af te keren. Dat is een gevaarlijke tendens, want we horen nu eenmaal bij elkaar. Dat is de nieuwe realiteit: een Nederland met grote groepen mensen die geen gasten zijn, maar Nederlander en hier horen en blijven. Ik zelf moet en wil met iedereen in gesprek. Ook met mensen die er totaal anders over denken. Zelfs op internet hebben we groeiende zelfsegregatie en belanden we in een soort social media cocon waarin we alleen onze eigen mening horen.

Maar ik geloof dat er veel mensen in het midden zitten die nu stil zijn en de zwijgende meerderheid vormen. Het wordt tijd dat die zich eindelijk gaan uiten en gehoor krijgen. Het is van belang dat we een grotere democratische arena vormen waarin we echt in discussie gaan en niet alleen maar horen wat we willen horen.”

Hoe kijk je naar De Kleurrijke Top 100?

“Ik zie De Kleurrijke Top 100 als een voorbeeld van een nieuwe mondige generatie die een eigen plek opeist en staat voor wie ze is. Zo wil ik het graag zien. Niet jezelf terugtrekken in een cocon waarin iedereen dezelfde mening heeft, maar het Nederlanderschap omarmen en je plek opeisen.

Met andere woorden: ik juich het toe. Wel vind ik dat op elke lijst of in elke top ook verborgen ‘gewone’ helden en heldinnen moeten staan. Want die maken Nederland pas echt.”

t @NaimaAzough t @cemilyilmaz01

Foto: Francisco van Jole

Maat schappelijk

MAATSCHAPPELIJK 61

Column

door Souad Boumedien

Leef en laat leven

I

k zocht mijn eigen weg en die duurde lang, ik was bang om verketterd te worden. Had immers gehoord dat je niet lesbisch mocht zijn. Je zou namelijk branden in de hel. Dacht dat ik de enigse Marokkaans-Nederlandse lesbienne zou zijn. Ik ging op zoek naar antwoord, op zoek naar informatie. Mijn coming out vergeet ik niet, ook al is dat al heel lang terug. Iemand had me namelijk ge-out.

Tja, en dan gaat het even heel anders dan ik wilde. Mijn moeder furieus, ik was namelijk nog verloofd. Mijn wereld stond op zijn kop, mijn vader dacht nog: ‘Als ze niet wil, is het toch prima?’ Toen hij begreep waarom, was de spanning om te snijden. Mijn vader pakte de koran. Hij vroeg aan mij om te beloven dat ik het zou stoppen, hij huilde. Hij was bang. Hij kon toch niet tegen de wetten van Allah in. Ik had hem nog nooit zien huilen, voelde me vreselijk. De keukendeur was op slot. Ik stamelde nog dat ik niet tegen ze wilde liegen...

Mijn ouders, ze hebben me gelukkig nooit laten vallen, ben er ook heel trots op dat ze met ons mee zijn gegroeid. De liefde laat zich niet dwingen, het gaat over zelfbeschikking. Dat gun ik iedereen.

Canal Parade. De eerste mijlpaal was al in 2014 bereikt door de deelname van de eerste Marokkaanse boot. Die deed toen al veel stof opwaaien, echter twee jaar later was er een sterk ander geluid. We kregen dit jaar heel veel steun vanuit de Marokkaanse gemeenschap zelf. Onze heterobroeders en zusters stonden aan onze zijde tegen uitsluiting. De impact van het zichtbaar zijn is zo groot dat nog steeds heel veel steunbetuigingen binnenkomen. Maar ook moeders die ons benaderen omdat hun kind worstelt met zijn of haar seksualiteit. Mensen die niet zichtbaar durven te zijn, voelen zich gesterkt. Natuurlijk hebben we wat emancipatie van de homo’s binnen onze gemeenschappen betreft nog veel werk te verrichten, maar we zijn er en we gaan niet meer weg. We hebben een mooie groep mensen bij elkaar gebracht en we blijven doorgaan met emanciperen. Mijn wens zou zijn dat kinderen, broers, zussen, vaders, moeders, neven en nichten niet meer verstoten worden vanwege schaamte.

We komen allemaal van dezelfde bron en die bron is de liefde. Ik wens iedereen de kracht, liefde en de vrijheid om te zijn wie je wilt zijn zonder dat je hoeft te vrezen. Leef en laat leven is mijn motto.

Dus kijk ik met veel liefde en trots terug op wat we het afgelopen jaar hebben bereikt met de tweede Marokkaanse boot tijdens de

De Marokkaanse boot is dit jaar gerealiseerd onder de vlag van het COC met Mohammed Chaïbi, Nassiri Belaraj en Souad Boumedien.

62 MAATSCHAPPELIJK

51

ELVIRA M. TH. VISSER

Anne & Justine Anne Ardon & Justine van de Beek

Oprichters en hoofdredacteuren van Stellingdames.nl. Een online platform waarop zij een een nieuwe vorm van feministische strijd voeren: Twitterfeminisme. Zij willen het belang van sociale media aantonen in de strijd tegen ongelijkheid, seksisme en racisme. Anne: “Laatst zei een vriend van me, die best rechts is, over een Rotterdamse studentenvereniging ‘Pff, weer vijf (witte) mannen.’ Toen dacht ik: Yes, je begrijpt het eindelijk!” Justine: “Nederlanders vinden dat ze niet racistisch en seksistisch kunnen zijn. Het idee van een kleine, onschuldige natie.”

t @AnneArdon t @justinedus

52

JULIANE VALK

53

Emmanuel

Eva

Sales executive bij een IT-bedrijf en oprichter van the Other Calendar. The Other Calendar staat voor het empoweren van de diversiteit in de Randstad. Emmanuel begon met de kalender omdat inspirerende donkere mannen als rolmodel volgens hem onderbelicht waren. “Als ik les geef op de weekendschool en vraag wat de kinderen later willen worden, zeggen ze vaak voetballer of rapper. Niet omdat ze geen dokter of journalist willen worden, maar simpelweg omdat ze die mogelijkheid en rolmodellen niet al te vaak zien. Ze zijn er wel, maar krijgen vaak geen podium.”

Bestuursvoorzitter van de stichting Single SuperMom. De stichting is in 2008 opgericht en biedt ondersteuning aan alleenstaande moeders op weg naar economische zelfstandigheid en zelfbeschikking. Ze schreef het boek ‘Van alleen naar twee’, een handleiding voor het eerste jaar van een single moeder. “Het leven wordt een stuk gemakkelijker als je even je kind kunt droppen bij iemand in de buurt als je plots weg moet, maar ook als je andere single moeders hebt met wie je een eetclub of boekenclub begint. Ik heb soms echt geen zin om voor ons tweeën te koken, terwijl het met vijf andere vrouwen en hun kinderen erbij, meteen feest is.”

Agyekum

t @TOCalendar

Yoo Ri Brussaard

t @Single_SuperMom

MAATSCHAPPELIJK 63

‘Hoe zorg je ervoor dat een vluchteling niet ervoor kiest om door een gevaarlijke woestijn te lopen en op een gammel bootje te stappen?’

- Judith Sargentini

54

RICHARD VAN HOEK

Zmaria Khoghyanai

55 Judith Sargentini

MARTIN PLUIMERS

Mondhygiënist en mede-eigenaar van de Kliniek voor Tandheelkunde Kuipershaven in Dordrecht. Hij behandelt mensen die geen geld hebben voor onderhoud van hun gebit, gratis. Zijn initiatief kwam na een ontmoeting met iemand van ‘Geef ’t Dordt’, een project waarbij arme plaatsgenoten zonder betaling bankstellen en allerlei andere zaken kunnen krijgen.

Khoghyanai wil dat mensen met weinig geld ook topzorg kunnen krijgen. Als lid van

de Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten was hij begin oktober op bezoek bij Tweede Kamerleden om daarvoor te pleiten. “Ik ben als jongen met mijn vader en moeder uit Afghanistan gevlucht. Ik dacht dat ik hier in een rijk land kwam, maar ook hier is armoede weet ik nu.”

Europarlementariër voor GroenLinks in het Europees Parlement. Judith is coördinator in de commissie voor Justitie en Burgerlijke Vrijheden (LIBE). In deze brede commissie blijft ze strijden voor dossiers als privacy en vluchtelingen- en asielbeleid.

Ook is zij actief in de commissie voor Ontwikkelingssamenwerking (DEVE). “Hoe zorg je ervoor dat een vluchteling niet ervoor kiest om door een gevaarlijke woestijn te lopen en op een gammel bootje te

stappen? Dat ze hun lot niet overleveren aan smokkelaars en mensenhandelaren? Dat is de vraag die de Europese Commissie moet beantwoorden in haar asielbeleid. Helaas gebeurt dat weer niet.”

t @judithineuropa

64 MAATSCHAPPELIJK

56

EASTWESTCULTURE

Reza

Kartosen-Wong Mediawetenschapper en docent aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij in juli 2016 promoveerde. Deed jarenlang onderzoek naar de vraag hoe jonge Aziatische Nederlanders omgaan met populaire media. Hij organiseerde vroeger evenementen speciaal voor de Aziatische jeugd in Nederland. “Het is voor Aziatisch-Nederlandse jongeren lastiger om zich thuis te voelen in datgene wat als de Nederlandse cultuur wordt omschreven. Die is wit en staat niet open voor invloeden van buitenaf. Dat zie je ook in de canon van de Nederlandse geschiedenis. Er is heel weinig aandacht voor onze koloniale geschiedenis, voor het slavernijverleden, of voor de migratie naar Nederland.”

57

MASHA OSIPOVA

58

Hakima

Mohammed

Schrijver en scenarist.

Hakima schreef ‘Mootje’, een kinderboek met illustraties van Rosa Vitalie, over een Marokkaans meisje dat op avontuur gaat. Ze studeerde Film- en Televisiewetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam en werkte aan verschillende theatervoorstellingen en tv-producties. Ook ontwikkelde ze de korte kinderfilm Mina Moes, die het verhaal vertelt van de zevenjarige Mina die gek is op Minnie Mouse. ‘Mootje’ is een productie van ROSE stories, een platform waar verhalen uit verschillende culturen een vorm vinden. “Het was tijd voor een verhaal dat eens niet gaat over uithuwelijking of het dragen van een hoofddoek.”

Oprichter van Stichting SYVNL (Syrische vrijwilligers Nederland) en student Culturele Antropologie aan de VU. Studeerde in Syrië aan de Universiteit van Damascus en was werkzaam als vrijwilliger voor Syria Trust en UNHCR. Hij richtte met bevriende Syriërs in Nederland SYVNL op om vluchtelingen in Nederland bij te staan met de noodzakelijke hulp en support. Tijdens de UN Summit for Refugees and Migrants sprak Mohammed onlangs over de positie van hoogopgeleide vluchtelingen.

“Er moet niet vergeten worden dat vluchtelingen niet alleen voor bescherming hiernaartoe komen. Ze willen ook gewoon doorgaan met hun opleiding of werk en niet jaren wachten.”

Elouarti

Badran

t @stichtingsyvnl

MAATSCHAPPELIJK 65

‘Dossiers interesseren mij niet zo veel.

Niemand is een dossier. Wat je ook hebt gedaan, je blijft altijd een mens en mensen geef je niet op’ - Kamal Chabrani

59 Marie-Louise Voors

60 Kamal Chabrani

Manager Delta Lloyd Foundation. Als manager van de stichting is zij actief op het gebied van armoedebestrijding, schuldpreventieprojecten en hulp bij het aanbrengen van orde in de huishoudfinanciën. De stichting is ook initiatiefnemer van de landelijke coalitie ‘van Schulden naar Kansen’, die als doel heeft probleemschulden aan te pakken. Ze heeft zichzelf en de stichting als missie gesteld om in vijf jaar

tijd 11.625 huishoudens in Nederland uit de problematische schulden te helpen.

“Vrijwilligerswerk is vrijwillig, maar niet vrijblijvend, heb ik geleerd. Een beetje lummelen omdat je er geen geld voor krijgt, is er niet bij.”

Voormalig Benelux, Europees en wereldkampioen kickboksen en directeur van Multi Plus Zorg & Dienstverlening.

Multi Plus Zorg & Dienstverlening is in 2009 ontstaan vanuit de hulpvraag van ouders en verwijzers. Er was binnen de zorg intern nog een brug te slaan tussen kennis en vaardigheden en cliënten met een niet-westerse achtergrond. Kamal heeft met zijn team als missie deze kloof te verkleinen. Hiernaast coacht

en begeleidt hij meerdere topvechters in het kickboksen.

“Dossiers interesseren mij niet zo veel. Niemand is een dossier. Wat je ook hebt gedaan, je blijft altijd een mens en mensen geef je niet op.”

t @WijzijnFred

@realfighters

66 MAATSCHAPPELIJK

MAATSCHAPPELIJK 67

Divers ben je samen

Voorpublicatie door Zoë Papaikonomou & Annebregt Dijkman foto Vera Duivenvoorden

D

e kleine redactie van het wekelijkse debatprogramma van de Amsterdamse stadszender AT5 had nog één mening nodig. De drie andere meningen over het zoveelste islamonderwerp waren al gevonden.

“Bel anders Annebregt Dijkman, die bekeerlinge, misschien past zij erbij”, zei de ervaren redacteur tegen stagiaire Zoë, die zich na twee maanden stage bij de stadszender steeds meer verbaasde over bepaalde mechanismen in de journalistiek. Zo bepaalde de redactie niet alleen de onderwerpen en

invalshoeken volledig vanuit haar eigen belevingswereld, maar vaak ook welke meningen er te horen moesten zijn. Want het moest wel ‘lekkere tv’ opleveren. Dit betekende vooral bij diversiteitsthema’s een voorliefde voor extremen. Want, hoezo schudden mensen geen handen? Wat is dat toch met ‘al’ die radicaliserende jongeren?

Of wie gaat er nou zitten zeiken over Zwarte Piet?

De redactie bestond bijna geheel uit één homogene groep van hoogopgeleide journalisten woonachtig binnen de ring van Amsterdam. Daarmee paste de stadszender perfect in het plaatje van de Nederlandse mainstream media. En nog steeds.

68 MAATSCHAPPELIJK

We bleven die middag in 2005 een uur aan de telefoon hangen. We deelden onze ervaringen als minderheden, werkend in de media. Vooral op het gebied van afkomst en geloof was de gemiddelde redactie weinig gemixt met alle gevolgen van dien voor de berichtgeving.

Annebregt zou de uitzending nooit halen (ze was te genuanceerd), maar onze gedeelde verbazing over het gebrek aan diversiteit in de media zorgde voor een band waar nu, ruim tien jaar later, een boek uit voortkomt.

Vanaf eind 2015 is het voortdurende gebrek aan diversiteit in de media voor de zoveelste keer een hot topic. Het NRC publiceerde een onderzoek dat aantoonde dat slechts drie procent van de journalisten een niet-westerse achtergrond heeft. Wat nu opvalt, is dat de jonge generaties mondiger zijn geworden en meer van zich laten horen via onder andere social media. Op redacties klinkt de gebruikelijke kreet ‘ja, diversiteit, heel belangrijk’ en er wordt hier en daar een diversiteitswerkgroepje opgericht. Zo. Afgevinkt. Want eigenlijk weten de meeste redacties niet goed wat ze ermee aan moeten. Diversiteit is een ongemakkelijk woord geworden. “We hebben het al zo vaak geprobeerd, we weten niet hoe.”

Ze blijven zenuwachtig achter hun computers zitten, terwijl het bonzen op de redactiedeuren van de nieuwe generaties steeds luider wordt. Laat ons binnen!

zijn, het is een noodzaak in het Nederland van nu. Anders kan je inpakken. Wie leest of kijkt jouw verhalen nog over tien jaar? Maar belangrijker: diversiteit leidt tot betere ideeën, het is al zo vaak bewezen. Én: divers ben je niet alleen. Het is de verantwoordelijkheid van elke journalist. Maar voor elke homogene groep geldt ook dat het hard werken is om heterogeen te worden. En dat zagen wij vaak misgaan, hoe goed bedoeld ook. De meeste mainstream media blijven hangen in het aantrekken van nieuw talent. Daarna weten ze eigenlijk niet zo goed hoe verder. Dan moet het toch vanzelf gaan? Lekker, al die verantwoordelijkheid op je schouders. “Ga jij maar eens even het diverse geweten van onze redactie zijn, 21-jarige stagiaire, succes!”

‘Je kunt je eigen bril niet zien, daar heb je iemand anders voor nodig’

Deze zoveelste nerveuze reactie van de mainstream media zet ons aan tot actie. Wij willen op zoek naar oplossingen. Het is niet alleen de taak van (actualiteiten)redacties om een afspiegeling van de samenleving te

Ze ze, we we Begrijp ons niet verkeerd, representatie is de sleutel tot succes om tot een diverse redactie te komen. Maar wie bepalen er wie op welke plekken komen? De bazen.

Hoofdredacteuren, eindredacteuren, chefs, redactiecoördinatoren. Zij bepalen ook de sfeer waarin gewerkt wordt.

Het valt ons bij het oplaaien van het diversiteitsdebat elke keer weer op dat de focus alleen op de kleurrijke journalist komt te liggen: ze zijn er niet, ze zijn niet goed genoeg, ze willen niet. Waar kunnen we ze dan vinden?

We moeten ze opleiden. Ze, ze ze. We, we we.

Nee! Representatie moet en kan alleen maar hand in hand gaan met uitgebreide zelfreflectie en verandering op de redacties van de mainstream media zelf. Anders kan je representeren wat je wilt, maar blijft het een sticker die je er zo weer afpulkt.

MAATSCHAPPELIJK 69

In de loop der jaren hebben we veel journalisten ontmoet die, net als wij, overlopen van ideeën om actualiteitenredacties heterogener te maken. We werk(t)en jarenlang op nieuwsvloeren en programmaredacties, voor en achter de schermen en in print en online.

Samen hebben we legio voorbeelden van berichtgeving waaraan je merkt dat deze door homogene redacties is gemaakt. Samen vinden we het tijd om onze ervaringen te delen, hoe pijnlijk soms ook. Maar we willen vooral nadenken over oplossingen. Welke stappen moet je als redactie ondernemen om meer divers te worden? We zijn op zoek naar de onderdelen voor sterke lijm, zodat die sticker wel blijft plakken.

Oplossingen We interview(d)en sinds juni tientallen (oud-) journalisten, veel gevraagde bronnen en onderzoekers over hun ervaringen en ideeën voor oplossingen. Van voormalig De Kleurrijke Top 100-toppers Diana Matroos (BNR/RTL) en Laïla Abid (NOS/NTR) tot opiniemakers Mohammed Cheppih en Cemil Yilmaz tot UvA-hoogleraar Mark Deuze en diversiteitsonderzoeker Carmelita Serkei. En met hen nog vele anderen. Een aantal van hen lichten we uit op de volgende pagina.

Divers ben je samen. Daar kwam online platform De Correspondent (pas) twee jaar na oprichting achter. “Je kunt je eigen bril niet zien, daar heb je iemand anders voor nodig”, zei hoofdredacteur Rob Wijnberg. In oktober 2015 ging deze redactie openlijk op zoek naar manieren om meer divers te worden. Ze stak de hand in eigen boezem. Het was voor het eerst dat een mainstream medium zo publiekelijk reflecteerde op het eigen functioneren.

Je kunt je ergeren aan de openheid van hun zoektocht (‘ze willen graag een pluim, laat eerst maar eens wat zien’). En aan het feit dat

ze er pas laat achter kwamen hoe homogeen de samenstelling van hun redactie is. Dat gevoel van irritatie herkennen wij. Maar is het niet veel interessanter om te kijken hoe hun proces verloopt? Te onderzoeken of we er iets van kunnen opsteken?

Sinds januari wonen we redactievergaderingen bij, interviewen we de hoofdredactie en (nieuwe) (gast)correspondenten. Ook bij De Correspondent valt op dat er vooral gezocht wordt naar nieuw talent. Tot op heden dringen er nog geen zwaargewichten door op leidinggevende functies. De top blijft homogeen. Aan de andere kant lijkt het publiekelijk maken van hun zoektocht zijn vruchten af te werpen. Honderden sollicitaties met diverse profielen bewijzen dat. Het nieuwe talent dat inmiddels werkzaam is als (gast)correspondent lijkt zich thuis te voelen.

Op basis van onze jarenlange media-ervaring, de vele interviews en het kritisch volgen van de zoektocht van de Correspondent maken we een praktisch stappenplan voor redacties om meer divers te worden. Zodat de hoofd- en eindredacteuren nu meer inzicht krijgen in hoe ze diversiteit een vaste plek op de werkvloer kunnen geven. Want, zoals De Kleurrijke Top 100 ook al jaren laat zien, diversiteit is een feit. En daar weten we als journalisten wel raad mee. Toch?

In 2017 publiceren Zoë Papaikonomou (journalist en oud-docent Journalistiek) en Annebregt Dijkman (eerste hoofdredacteur Marokko Media en adviseur diversiteit) hun boek met een stappenplan voor actualiteitenredacties hoe meer divers te worden.

70 MAATSCHAPPELIJK

MARCEL SEVERING

RICCARDO CASADEI

Sharid

Wilson

Ouissam

Sharid Uppelschoten is als programmaleider bij radiozender FunX verantwoordelijk voor alle inhoud op zender en online. Ze begon ooit als dj bij FunX vlak na de oprichting van deze populaire, randstedelijke jongerenzender. Daarna werkte ze als (eind)redacteur en presentator voor BNN, NPO Radio 1, NPO Radio 2, 3FM en NPO Radio 6. Ze werkte onder meer mee aan Serious Request, BNN Today en 3voor12 Radio. Vanuit het meest diverse, professionele mediabedrijf in Nederland zet Sharid zich in voor meer diversiteit in de media door de deuren van FunX open te zetten voor mediamakers die hun redacties meer divers willen maken.

Wilson Boldewijn is freelance tv-maker. Hij groeide in de loop der jaren uit tot allrounder bij de Amsterdamse stadszender. Hij was verslaggever, nieuwslezer en presentator. In 2007 maakte hij de overstap naar RTL 4 waar hij als verslaggever en presentator van Editie NL werkte.

Hij werd één van de vaste gezichten van dit nieuwsprogramma. Bij een uitzending van Editie NL in 2014 werd Nederlandse tv-geschiedenis geschreven: het programma werd gepresenteerd door Diana Matroos en Wilson Boldewijn en de weervrouw was Amara Onwuka. Wilson realiseerde zich hoe uniek dat was, maakte een selfie en tweette: “Dit is de eerste all black nieuwsuitzending.”

De nieuwsgierige en gedreven Ouissam Abattouy (21) is een aanstormend talent in de mediawereld. Ze is contentmaker voor de website van het NTR-programma De Nieuwe Maan en studeert Sociologie. Daarvoor rondde ze de opleiding Media, Informatie en Communicatie aan de Hogeschool van Amsterdam af. Ouissam liep stage op de redactie van NOS op 3 en op verschillende programmaredacties van AT5.

Uppelschoten

t @SharidUp

Boldewijn

Abattouy

MAATSCHAPPELIJK 71

Over de auteurs Zoë Papaikonomou Eigenaar van Diversity Media. Zij leert kinderen en jongeren in de Randstad hun eigen verhaal te vertellen in woord, beeld en geluid. Daarnaast maakt en begeleidt ze mediaproducties waarbinnen diversiteitsthema’s een rol spelen. Na een studie Geschiedenis en Arabisch werkte ze als nieuwsverslaggever bij de Amsterdamse stadszender AT5 met diversiteit als aandachtsgebied.

BRAM BELLONI

Andra Leurdijk

NEDERLAND WORDT BETER

Jerry King Luther Afriyie

Annebregt Dijkman Opgeleid als docent islam en organisatieantropoloog en werkt als adviseur voor verschillende organisaties op het gebied van diversiteit, vooral op het gebied van radicalisering en jihadisme. Ze combineert narratief onderzoek, training en methodiekontwikkeling met uitvoering in de praktijk. Van 2006 tot 2008 was zij hoofdredacteur van Marokko Media en verantwoordelijk voor het opzetten van nieuws.marokko.nl.

Andra Leurdijk is media-adviseur en onderzoeker. Ze was mede-eigenaar van een internet start-up, promoveerde op televisieberichtgeving over de multiculturele samenleving en werkte als beleidsmedewerker bij het ministerie van OCW. Ook was ze docent aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Universiteit van Amsterdam en bij de opleiding Journalistiek in Zwolle en onderzoeker bij TNO. In 2012 startte ze haar eigen bedrijf

FORALLMEDIA waarmee ze mediaorganisaties ondersteunt bij het ontwikkelen van toekomststrategieën. Ze werkte aan projecten voor o.a. de NPO, de NTR, het ministerie van OCW, FunX en EBU en is bestuurslid bij het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Ze is ervan overtuigd dat mediaorganisaties beter presteren wanneer ze meer divers én innovatiever worden.

Jerry King Luther Afriyie (beter bekend als Kno’Ledge Cesare) is dichter en social critic. Hij is de oprichter van Stichting Nederland Wordt beter en Stichting Soul Rebel Movement. Stichting Nederland Wordt Beter zet zich in voor meer kennis over de gevolgen van het koloniale en slavernijverleden van Nederland. Het doel van Stichting Soul Rebel Movement is het versterken van kwetsbare groepen door de inzet van

projecten die bijdragen aan het creëren van zelfredzaamheid, zelfbewustzijn, jongerenparticipatie en zelfeducatie. In 2011 startte hij samen met anderen de campagne ‘Zwarte Piet is Racisme’ om het bewustzijn rondom de racistische aspecten van Zwarte Piet en racisme in de samenleving te vergroten.

t @AndraLeurdijk

t @TheRebelThePoet

Bestuur ders

BESTUURDERS 73

61 Pearl Dias

62 Otto Romijn

Pearl Dias is voor de gemeente Amsterdam werkzaam als relatiemanager en projectleider bij Stadspas. Sinds 1996, toen zij als producent werkzaam was bij het Tropentheater, heeft zij een tiental bestuurs- en adviesfuncties bekleed. Veelal bij organisaties die zich focussen op jongeren en kinderen. “Mijn opdracht aan mezelf was om de diversiteit binnen het beleid en de organisatie van de instellingen te bewaken. Dit was niet altijd even makkelijk. Het was vaak lopen als een koorddanser, omdat ik niet alleen op diversiteit aangesproken wilde worden. Met de komst van de Code Culturele Diversiteit werd

het vanzelfsprekender om het onderwerp diversiteit binnen de besturen te bespreken.”

Momenteel is Dias bestuurslid bij jongerentheatergezelschap DEGASTEN en muziekgroep Boi Akih. Verder was zij onder andere vijf jaar lid van de Raad van Toezicht van het Nederlands Filmfonds, lid van het bestuur van ZO!, lid van de Raad van Toezicht van jeugdtheater De Krakeling en was zij bijna tien jaar voorzitter van het bestuur van het Internationaal Theaterschool Festival te Amsterdam.

Otto Romijn heeft zijn sporen in de theaterwereld verdiend, eerst in het Mickery Theater, een ooit beroemde plek voor internationaal ‘fringe theater’ en daarna bij het KIT Tropentheater waar hij na een aantal jaren directeur werd. Dit was voor hem de ultieme uitvalbasis van waaruit hij zich kon bemoeien met culturele diversiteit. Hij werd voor dit onderwerp commissievoorzitter bij de Raad voor de Kunst en de Amsterdamse Kunstraad. Al snel bleek dat het bekleden van een bestuursfunctie van een keur van stichtingen en het directeurschap bij het Tropentheater, een gelukkige

combinatie was. In willekeurige volgorde was, of is hij betrokken als medeoprichter en voorzitter van ATANA, commissielid bij het Prins Bernhard Cultuur Fonds, bestuurslid van het Amsterdams Uitburo, het Wereld Muziektheater Festival, het Amsterdams Roots Festival en het Theater Festival. Verder was Romijn voorzitter van Urban Myth, Stagedoor Festival, Theatergroep Toetssteen en Theatergroep Delta.

74 BESTUURDERS

63 Yara

Cavalcanti

64 Roger Dayala

“In de creatieve sector én in het kunstvakonderwijs is een betere afspiegeling van de maatschappij hard nodig”, aldus Yara Cavalcanti. Nadat ze zeven jaar een eigen bedrijf had in de creatieve industrie, adviseert en doceert ze nu hoe bedrijfsprocessen vormgegeven kunnen worden vanuit een duidelijke positionering. Cavalcanti is docent aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en zij leidt de ontwikkeling van nieuwe bachelor- en masteropleidingen op het hbo en wo, zoals de master Fashion Enterprise Creation aan de Hogeschool van Amsterdam en de master

Design Cultures aan de VU. Bestuursfuncties vervulde zij bij Filmtheater Rialto, Festival Over ‘t IJ en het Rode Loper Festival. Ook was ze lid van de Raad van Toezicht van Mocca, expertisenetwerk cultuureducatie. Als bestuurslid en als voorzitter van diverse commissies van de Amsterdamse Kunstraad, adviseerde zij van 2010 tot 2015 de gemeente Amsterdam over de toekenning van de subsidies voor het Kunstenplan.

Roger Dayala is werkzaam als hoofd Obligaties en manager Advisory Offering bij Insinger de Beaufort BNP Paribas Wealth Management. Hij is tevens lid van het centrale beleggingscomité en lid en van het BNP Paribas Global Advisory Bonds team. Hij is een veelgevraagd spreker op internationale conferenties, program director en lector bij het opleidingsinstituut THEC. Hij is columnist bij De Financiële Telegraaf en auteur van verscheidene financieel-wetenschappelijke artikelen en working papers. Dayala is lid van het comité van aanbeveling van de Governance Code

Cultuur en bestuurder/penningmeester bij Dansmakers Amsterdam, de Nederlandse Vereniging Toezicht Cultuur en de Marjolijn van Heemstra stichting.

BINOQ is geïnspireerd op de verrekijker - we halen de toekomst dichterbij.

ATANA is onze core: diversiteit in besturen en raden van toezicht.

BINOQ ATANA levert alleen maatwerk, goed aangesloten, en altijd resultaten waar je iets aan hebt. Onze projecten zijn niet onder een noemer te vatten. Wij doen onderzoek, ontwikkelen ideeën tot concepten, we ontwerpen innovatieve programma’s en zo nodig verzorgen wij de productie.

ATANA Een unieke combinatie van een trainingsprogramma, een matchmaker en een netwerk van bestuurders, toezichthouders en adviseurs. Nieuwe mensen op bepalende plaatsen – daar gaat het ons om. Al ruim 650 geslaagde matches in Besturen en Raden van Toezicht bij o.a. het Nederlands Letterenfonds, Verzetsmuseum, ROC Mondriaan, SGK Sportbelang, Theater aan het Spui, Bibliotheken Amstelland, Amnesty International NL en het Nationaal Ballet.

Code Culturele Diversiteit We zijn aanjager van de Code in de culturele sector met concrete handreikingen om culturele diversiteit structureel in de instelling te verankeren. Via een website, een diversiteitsscan en de jaarlijkse Aanmoedigingsprijs Culturele Diversiteit

Richtje Sybesma, directeur

Onderzoek, Advies, Concept en Productie Op velerlei manieren zetten we onze expertise in bijvoorbeeld bij de Maand van de Cultuureducatie in Amsterdam, Inspiratiediner Cultuurfondsen Rijksoverheid, Culturele Consultatiebijeenkomst Amsterdam Nieuw-West, Drongo Festival, Onderzoek 12 provinciën Prins Bernhard Cultuurfonds en Diversiteit aan de Top in Den Haag.

76 BESTUURDERS

‘Nederland is veranderd, voorgoed.

Andere mensen, andere culturen, nieuwe vraagstukken’

65 Diantha Rumahlewang

66 Ilhan Tekir

Als zelfstandig interim-manager, consultant en coach in het hoger onderwijs levert Diantha Rumahlewang een bijdrage aan de continue ontwikkeling van het menselijk kapitaal in de globaliserende wereld van de 21e eeuw.

In haar nevenfuncties zet zij zich ervoor in dat kinderen, jongeren en volwassen hun talenten kunnen ontplooien. Zij is lid van de Raad van Toezicht bij ROC Mondriaan, vicevoorzitter van KinderrechtenNU, lid van het bestuur van Art-S-Cool (winnaar van de Aanmoedi-

gingsprijs Culturele Diversiteit 2015) en lid van de Adviescommissie van de Indo Business Club. Diantha stimuleert mensen om hun kwaliteiten in te zetten, zich een doel te stellen en om verantwoordelijkheid te nemen als burger in onze open economie en kleurrijke samenleving. Haar motto is: “Don’t keep calm. Go out and make changes!”

Ilhan Tekir is Financieel Adviseur bij de gemeente Utrecht en voornamelijk actief op het gebied van risicomanagement, weerstandsvermogen, interne beheersing, geldverstrekkingen en vastgoed. Naast zijn baan is hij als toezichthouder betrokken bij Simon scholen.

Deze scholengemeenschap beheert elf basisscholen in Midden- en Oost-Nederland.

“Het geeft mij voldoening om op deze manier bij te dragen aan het onderwijs van kinderen, daar waar een mens vorm begint te krijgen.” In 2006 nam hij het initiatief om

een Gorinchemse jeugdraad op te zetten. Dat resulteerde in een Gorinchems jongerenplatform dat nog altijd bestaat.

Via de jeugdraad is hij in 2010 de gemeenteraad ingerold voor GroenLinks. Daarnaast is Tekir tussen 2012 en 2014 voorzitter geweest van het Hartmans Netwerk voor young professionals. De kwaliteit van het openbaar bestuur is iets wat hem nauw aan het hart ligt. Mede daarom volgde Ilhan in 2015 het programma ‘Driving Government Performances’ op Harvard.

t @diantharumahlew

BESTUURDERS 77

67 67 Kaushilva Budhu Lall

Kaushilya Budhu Lall is advocaat en partner bij Meijer Advocaten en Belastingadviseurs.

Zij is actief als bestuurder en toezichthouder in verschillende sectoren. Ooit begon zij als toezichthouder in het onderwijs en vervolgens werd zij benaderd voor uiteenlopende functies. Zij was lid van het dagelijks bestuur van de Kamer van Koophandel Den Haag. Op dit moment is zij lid van het bestuur van VNO-NCW West Kring Den Haag, voorzitter van de VBM Businessclub, lid Raad van Toezicht Xtra, lid Raad van Toezicht CultuurSchakel en

voorzitter van de Adviesraad voor de Wijkeconomie in Den Haag. Zij ziet in toenemende mate een besef bij organisaties dat besturen en raden van toezicht een afspiegeling moeten zijn van de samenleving.

78 BESTUURDERS

68 John Leerdam

John Leerdam is artistiek leider van Stichting Julius Leeft! die op theatrale wijze vorm geeft aan pijnpunten in de Nederlandse geschiedenis. Voorbeelden daarvan zijn: Kain Pikul, over de Molukse treinkaping in 1977 en Tranen van Den Uyl, over de Decembermoorden in Suriname en de eerste jaren na de onafhankelijkheid.

John Leerdam zat lange tijd voor de PvdA in de Tweede Kamer en bekleedt, tot aan de dag van vandaag, talloze bestuursfuncties. Hij was onder andere lid van de Raad van Toezicht van het Rijksmuseum

voor Volkenkunde Leiden, van de Taalunie en vicevoorzitter van het Stedelijk Museum Schiedam. Andere functies zijn voorzitter van de Stichting Herdenking Slavernijverleden 2013 (150 jaar herdenking) en vicevoorzitter van het Bijlmer Parktheater.

Leerdam is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en ontving in 2006 de Lifetime Service Award van de Council for Opportunity in Education, een onderscheiding voor zijn inzet voor het scheppen van kansen voor migranten.

BESTUURDERS 79

69 Jacinta Duttenhofer

70 Raman Madan

Deze lijst is mede mogelijk gemaakt door:

Jacinta Duttenhofer is een zeer ervaren bestuurder en toezichthouder in met name de onderwijssector. Zij was jarenlang actief als advocaat in de sociale advocatuur.

Daarna was zij achtereenvolgens directeur bij een grote maatschappelijke instelling en een instelling voor training en ondersteuning van ondernemingsraden. Zij is lid van het CDA waarvoor zij in de gemeente Ouder-Amstel vier jaar zitting had in de gemeenteraad. De afgelopen negen jaar was zij plaatsvervangend voorzitter bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs. Inmiddels heeft zij haar

juridische advieswerk weer opgepakt en zet zij zich in als toezichthouder bij Onderwijsstichting Esprit, Stichting Woondiensten Aarwoude en bij Gezinssupport.nu, waar zij voorzitter is van de Raad van Commissarissen.

Van 2006 tot 2011 was zij als bestuurder betrokken bij respectievelijk het Krater Theater en het Bijlmerpark Theater.

Sinds 2016 is Duttenhofer bij het Amsterdams Fonds voor de Kunst voorzitter van de commissie Beeldende Kunst, Fotografie, Nieuwe Media en Architectuur voor meerjarige subsidies.

Raman Madan is beleidsmedewerker en projectleider bij de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond en hoofd van het Actiecentrum tijdens incidenten in diezelfde regio. Tijdens zijn studie geneeskunde deed hij al veel vrijwilligerswerk en na enkele jaren in zijn werkzame leven, heeft hij die draad weer opgepakt. In 2011 deed zich de kans voor om bij het Rode Kruis aan te treden als bestuurslid, daarna als voorzitter en nu als portefeuillehouder in het districts-

bestuur van Rotterdam-Rijnmond. Sinds begin dit jaar is hij via ATANA bestuurslid bij SGK, een stichting die er voor zorgt dat mensen met een verstandelijke beperking de kans hebben om regelmatig ‘gewoon’ te kunnen sporten.

“Mijn triculturele achtergrond levert mij veel voordelen op, zowel in mijn werk, mijn bestuursfuncties als in mijn sociale leven.”

Cultuur

CULTUUR 81

Column

door Jeroen te Nuijl

Kansen pakken

J

a, ik weet het: ik ben een oer-Nederlandse blanke man van 55, dus wat moet die kale kop in dit prachtige boekje en wat weet ik nou écht van het multiculturele, kleurrijke milieu? Inderdaad niet veel, maar als Raja je vraagt om een bijdrage met betrekking tot ‘diversiteit in de media’, dan kun je dat simpelweg niet weigeren en bovendien: ik heb daar wel een mening over, gebaseerd op wat ik zie, lees en hoor.

liefst worden opvattingen met stevige bewoordingen kracht bijgezet. Dat legt een grote verantwoordelijkheid bij de media, vooral de publieke. Niet voor niets vindt de NPO het haar maatschappelijke opdracht om ‘mensen met elkaar te verbinden, juist in een tijd waarin groepen radicaliseren en tegenover elkaar komen te staan, tegengestelde standpunten niet meer worden gedeeld en het begrip voor andere levensopvattingen afneemt’, zoals voorzitter Shula Rijxman benadrukte.

Zo verzorgt schrijver Robert Vuijsje in de Volkskrant de interviewserie ‘Land van afkomst’, waarin soms verbazingwekkende, treurig stemmende voorbeelden van discriminatie worden gegeven. Ik herinner me bijvoorbeeld gesprekken met zangeres Shirma Rouse en actrice Gerda Havertong, die werden en worden geconfronteerd met (on) verhuld racisme. Voeg dat bij het feit dat in het publieke debat de messen steeds sneller worden geslepen – of het nu boerkini’s betreft of vermeend racistische attracties in de Efteling – en de agressieve toon is gezet.

Dat biedt mooie kansen aan al die talentvolle kleurrijke Nederlanders. Geloof me, ze zitten in Hilversum echt op jullie te wachten. Pak dus het initiatief en kruip niet in de ‘slachtofferrol’. Wees overtuigd van jezelf en haal die – vaak zelf opgeworpen – barrières neer. Dan kom je vanzelf terecht op de posities waar de beslissingen vallen en het verschil wordt gemaakt. En wens ik tot slot de redactie van het Sinterklaasjournaal en alle andere programmamakers veel sterkte en wijsheid toe…

Voor nuance lijkt geen plaats meer. Je bent voor of tegen, meer smaken zijn er niet. En

Jeroen te Nuijl is hoofdredacteur van omroepvakblad Broadcast Magazine.

t @broadcastmag

82 CULTUUR

Saïda is onder andere fashion designer en Abdelkader schrijver, journalist en programmamaker.

Samen zijn ze auteurs van het kookboek Casa Benali. Saïda werkte als freelance ontwerpster voor Hunkemöller, Bandolera en SuperTrash. Abdelkader schreef toneelstukken en romans, waaronder Bruiloft aan zee, De Langverwachte, De stem van mijn moeder en Brief aan mijn dochter.

Ze maakten samen een dochter en het tv-programma Chez Benali, een culinair-historische ontdekkingsreis door Marokko.

71

t @SaidaNadi t @abdelkabenali KAROLY EFFENBERGER

Abdelkader & Saïda

j

Winnaars De Kleurrijke Prijs 2016

Benali & Nadi-Benali

72 Meredith Greer

PIET OOSTERBEEK

Communitymanager N8/Stichting Museumnacht Amsterdam, hoofdredacteur online magazine Nachtbrakers en columnist bij online platform Vileine. Meredith organiseert de Museumnacht van Amsterdam, schreef voor hard// hoofd en liep stage bij Vrij Nederland. In haar columns bij Vileine ‘Hallo Meneer…’ confronteert ze witte oude mannen die dingen vinden van de wereld. “Ik zie zowel het ontstaan van DENK als de PVV, als het resultaat van het collectief falen van de rest van de politiek.”

t @MeredithGreer

CULTUUR 83

74

75

Brahim

Wendy

Jeroen

Uitgever en hoofdredacteur van De Moslimkrant en de Mohammed-glossy. Beiden zijn ontstaan vanuit de behoefte een platform te creëren voor moslims en andersdenkenden die met elkaar het intellectuele debat willen en durven aangaan.

“Journalisten krijgen van ons alle vrijheid. We hebben maar één regel: we gaan niet kwetsen of beledigen.”

Projectmanager Studio West. Studio West is een broedplaats voor creatieve Amsterdamse talenten.

Studio West biedt artistieke coaching door workshops, productiegroepen en masterclasses. De disciplines waar Studio West zich op richt zijn theater, muziek, dans en media.

De Vries begon als pr- & communicatiemedewerker en vervulde daarna verschillende functies, van projectmedewerker tot projectmanager.

Aanjager bij winkelstraatvereniging Jan Eef en directeur van oiaconomics. Met het bewonersinitiatief Ik Geef om de Jan Eef (de Jan Evertsenstraat in Amsterdam-West) zet hij zich met bewoners en ondernemers in voor een positieve, leefbare en gemengde buurt. Oiaconomics is gespecialiseerd in wijkeconomie, OIA staat voor Oplossingen, Ideeën en Adviezen. Jeroen is ook initiatiefnemer en aanjager van Stichting Hotel Buiten, een project voor de buurt én voor mensen van buiten.

De stichting wil mensen op een laagdrempelige manier kennis laten maken met de natuur rond de Sloterplas.

73

SANNE DONDERS

Bourzik

t @BrahimBourzik

REIN KOOYMAN PHOTOGRAPHY

de Vries

@wendeezle

GEORDE MAAS

Jonkers

t @oiaconomics

84 CULTUUR

76

PIETER PENNINGS

77

PEPIJN VANTHOOR

78

MINDSHAKES

Laura

Jeroen

Tessa

Directeur kunstschool ArtS-Cool uit de Haagse Schilderswijk. Een innovatief en interactief project dat kinderen op een positieve manier betrekt bij en deel laat uitmaken van kunst. Kinderen leren op een andere manier samen te werken en hebben interactie met verschillende culturen. De jongeren maken in samenwerking met de begeleiders zichtbaar wat voor kunstzinnig talent er allemaal verborgen zit.

Laura is met Art-S-Cool winnares van de Aanmoedigingsprijs Culturele Diversiteit.

Fotograaf. Zijn project Streets of the World is het resultaat van een ambitieuze reis die Swolfs in 2009 begon om in tweehonderd landen ter wereld, het leven anno nu, vast te leggen met één foto. Op 20 mei lanceerde hij zijn gelijknamige tentoonstelling in De Nieuwe Kerk in Amsterdam bij World Press Photo. Van zijn reis is ook een documentaire gemaakt die werd uitgezonden door National Geographic Channel. “We leven in een tijd van negativiteit en tegenstellingen en natuurlijk zag ik enorme verschillen in welvaart. Maar toch, in elk land vind je basisthema’s als doorzettingsvermogen, liefde, saamhorigheid en vriendschap.”

Regisseur en filmmaker. Tessa is ook bestuurslid van Dutch Directors Guild, de belangenvereniging voor professionele film- en televisieregisseurs in Nederland. Is achter de schermen al jaren aan het strijden voor meer kleur op het witte doek. Maakte verschillende documentaires waaronder Puck en het raadsel van de codes, Zwart Belicht en A Knock Out. “Van de creatieve sector mag je op zijn minst creativiteit verwachten. Dus beeldvorming voorbij de clichés.”

van Eeden

t @ArtSCoolDenHaag

Swolfs

t @jeroenswolfs

Boerman

CULTUUR 85

‘Van de creatieve sector mag je op zijn minst creativiteit verwachten. Dus beeldvorming voorbij de clichés’ - Tessa Boerman

79 Jeroen

van den Broek

80 Shanti Ganesh

FRANK DE ROO

Zelfstandig criminoloog bij Partner in Crime. Als criminoloog doet hij onderzoek naar straatcultuur en in het bijzonder naar het gebruik van social media door jongeren. Is met zijn bedrijf Partner in Crime onder andere werkzaam voor het Ministerie van Veiligheid en Justitie, diverse gemeenten en verschillende instanties.

Naast zijn freelance activiteiten is Van den Broek werkzaam als onderzoeker

aan de Hogeschool Leiden binnen het lectoraat Aanpak Jeugdcriminaliteit. “Jongerenwerkers en politiemensen vertellen me hoe weinig ze doen met social media. Ga nou eens een uur op social media zitten, denk ik dan.

Dat levert veel meer op.”

Neurowetenschapper, kunstenaar, directeur van Stichting kladlab for art-science research en hoofd van de afdeling Interactive/Media/ Design aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag. In 2011 won zij als eerste de ‘Creatieve Geest Prijs’ van de Universiteit van Amsterdam en Freek & Hella de Jonge Stichting, voor haar innovatieve onderzoek naar creativiteit. Ganesh studeerde Bestuurskunde en Cognitieve

Psychologie en promoveerde in 2013 op het onderwerp ‘cognitief neurowetenschappelijk onderzoek naar zelfidentificatie van gamers met hun avatar’.

t @jbavandenbroek

Talent, Tech & Trends

TALENT, TECH & TRENDS 87

81 Nouchka Fontijn

Bokser. De eerste vrouwelijke Nederlandse bokser ooit op de Olympische Spelen waar ze meteen zilver wist te winnen.

In 2014 werd Fontijn Europees kampioen in Roemenië, evenals bij toernooien in Duitsland en Turkije. Op het WK in Korea won zij dat najaar een bronzen medaille. In 2015 behaalde ze op de European Games een gouden medaille na vier heel sterke partijen. De zilveren plak die ze in Rio de Janeiro won is historisch, want Nederland wist sinds 1992 geen boksmedaille meer binnen te slepen. “Er is een tijd van trainen, en een tijd van Netflix.”

t @nouchkafontijn

82

83

Beg

Terli

VILAIN & GAI

Olivier

Deniz

Hacker. Head of Researchers bij beveiligingsplatform Zerocopter en medeoprichter van Bugbounty forum. Is als ‘white hat hacker’ (hacker zonder kwaad in de zin) verantwoordelijk voor het ontdekken van datalekken bij onder andere ABN Amro, ING, Rabobank, Yahoo, Google, Facebook, PayPal, Apple, Uber en United Airlines. Bedrijven organiseren bug bounty-programma’s omdat ze op die manier hackers hopen aan te sporen om lekken te melden bij het bedrijf, in plaats van deze open te laten staan of ze juist te verkopen op de zwarte markt. “Ik doe het voor de lol, maar als ik het fulltime zou doen, zou ik er goed van kunnen leven.”

Schoenontwerper. Haar werk stond in The New York Times, Vogue Talents, 365 Days of Shoes Picture-A-Day Wall Calendar 2016 en werd getoond op de Mercedes-Benz Fashion Week. Haar schoenen figureerden in The Hunger Games, een van ‘s werelds meest succesvolle filmfranchises. Deniz is winnares van de MUUSE x VOGUE Talents - Young Vision Accessories Award 2014. “Ik ben afgestudeerd met een modecollectie, maar wist al snel: hier ga ik nooit de allerbeste in zijn. Met schoenen had ik dat wel. Dus ga ik daar vol voor. Zo wil ik de wereld veroveren.”

t @smiegles

@deniz_terli

88 TALENT, TECH & TRENDS

‘Ik probeer nu de stelregel te hanteren dat ik pas iets nieuws mag kopen als er eerst wat de deur uit gaat’ - Matthijs van der Meulen

84 Ajouad el Miloudi

85 Jamila Winwood

STIJN GHIJSEN

Presentator, verslaggever en programmamaker. Werkte bij FunX, AT5 en zit inmiddels al een aantal jaar bij de KRONCRV. Ajouad ken je van Willem Wever, Puberruil, Wie is de Mol?, Keuringsdienst van Waarde en Ajouad: kaaskop of mocro?. Als presentator is hij onder meer bekend van Puberruil XL, De Rekenkamer, KRO’s Kookschool, Inside Oud, 3 on Stage, Stinkend beroemd en Dakloos, Puberruil Xtra en 3LAB. Hij ontving in 2010 de Philip Bloemendal

Prijs voor talentvolle jonge radio- en televisiemakers. Als ondernemer is hij betrokken bij lunchroom Pasticceria, Mondaine en The Sunflower.

“Ben en voel ik mij een kaaskop of Marokkaan? En hoe zien anderen mij? Dat is een worsteling of een zoektocht waar heel veel leeftijdsgenoten van mij met dezelfde achtergrond mee te maken hebben en ook mee te maken krijgen.”

t @Eshwet Healthy lifestyle blogger.

Samen met ROSE stories maakte ze het kookboek ‘Van Tajine tot Havermout’, een verzameling gezonde recepten met een Marokkaans tintje.

Winwood heeft een psychologische en juridische achtergrond en deed een opleiding voor hormoontrainer. Ze wil met haar passie voor gezonde voeding andere vrouwen motiveren om er een gezond eet- en leefpatroon op na te houden.

t @JamilaWinwood

TALENT, TECH & TRENDS 89

86

87

88

Masao

Sonja

Matthijs

Fotomodel voor Prada en Louis Vuitton. De Australische fotograaf Philip Riches, ook wel bekend van Holland’s Next Top Model, spotte Parris op straat en vroeg hem een carrière als model te overwegen. Tijdens de Men’s Fashion Week in Milaan liep hij in een ontwerp van hoofdontwerper Miuccia Prada. Vanwege zijn leeftijd (15) mocht hij de show alleen lopen onder begeleiding van zijn ouders.

Redacteur bij RTL Nieuws.

Sonja begon als stagiaire bij de Stentor in Zwolle en kwam als nieuwslezer bij Amsterdam FM terecht bij de Moslim Omroep. Werkte voor Dichtbij Nederland samen met reporter Tal Sarid van de Joodse Omroep aan het programma ‘Wat is hier eigenlijk aan de hand?’ Hierin deden ze in Nederland en het buitenland verslag van de islamitisch-joodse verstandhouding in zijn actuele complexiteit.

Projectmanager VPRO Digitaal, marketingmanager van Sneakerness. Sneakerness is een wereldwijde sneakerconventie voor en door liefhebbers uit Europa. Behalve in Amsterdam kun je de beurs op toer ook vinden in Parijs, Zürich, Keulen en Warschau. Van de Meulen runde voorheen Dutchdamage.com, een van de grootste graffiti websites.

Heeft zelf zo’n tachtig paar sneakers en zijn sneakerliefde begon met de 1990 Nike Air Max 90 WMNS – Eggplant.

De kans dat je hem met iets anders dan sneakers aan zijn voeten tegenkomt, is nihil.

“Ik probeer nu de stelregel te hanteren dat ik pas iets nieuws mag kopen als er eerst wat de deur uit gaat.”

PABLO DELFOS

Parris

@masaodaeparris

Allachi

t @SonjaAllachi

van der Meulen

@sillysire

90 TALENT, TECH & TRENDS

‘Ik vind dat ik zelf het beste kan inschatten hoe ik moet klinken. Wat de rest doet boeit me niet zoveel, al is dat natuurlijk niet heel politiek correct’ - Esperanza Denswil

89

GEOFFREY SIJLBING

Esperanza Denswil

90 Reguillo Wijngaarde

Zangeres, producer en rapper, beter bekend als Pink Oculus. Ooit acteerde ze in Onderweg naar Morgen, Los en Roes. Na jaren aan haar muziek gewerkt te hebben, waren haar eerste releases in 2010 een feit. In 2013 introduceerde ze haar alter ego Pink Oculus en werd ze het jaar daarop door 3FM uitgeroepen tot Serious Talent. Ze maakte deel uit van Re:Freshed Orchestra en heeft kort geleden getekend

bij platenlabel TopNotch. “Ik let niet op wat andere mensen doen als het gaat om rap of zang, ik vind dat ik zelf het beste kan inschatten hoe ik moet klinken. Wat de rest doet boeit me niet zoveel, al is dat natuurlijk niet heel politiek correct.”

Oprichter van Maybuse Entertainment en Da Bounce.

Da Bounce is uitgegroeid tot het meest toonaangevende urban merk in Nederland.

Naast comedy-evenementen, organiseert Wijngaarde basketbaltoernooien en Da Bounce Urban Film Festival, het enige internationale urban filmfestival in Nederland.

“We voldoen niet graag aan het stereotype beeld dat de filmindustrie heeft van urban film. Anders kom je immers niet uit het allochtonen-hokje

waarin de machocultuur en het seksisme meestal belicht worden.”

t @PinkOculus

t @dabounceworld

Top 5 BelgiĂŤ

92 TOP 5 BELGIË

2

3

Adil El Arbi, Bilall Fallah

Rachida

Youri

Scenarioschrijvers en filmregisseurs. Ze studeerden beiden Film aan de Hogeschool Sint-Lukas in Brussel. Samen maakten ze de films Broeders, Image en Black. Kort na hun succes van de film Black vetrokken ze naar Hollywood waar ze zijn gevraagd om de regie voor de nieuwe ‘Beverly Hills Cop’ op zich te nemen. Hun tv-serie ‘Snowfall’ is onlangs opgepikt door de Amerikaanse zender FX Networks. “We delen dezelfde visie. Hetzelfde einddoel. We hoefden niet eens na te denken over onze samenwerking, het is gewoon gebeurd.”

Filmregisseur, reporter, programmamaker en scenarioschrijver. Haar film ‘Into Darkness’ behoorde tot de selectie van het documentairefestival IDFA. De documentaire, die ze opnam in Marokko, toont het verhaal van de elfjarige Mohamed wiens grote droom het is om niet blind te worden zoals zijn elf familieleden. Ze won de VAF-Wildcard en de Audience Award for Short Film op het LA Film Festival. Ze ging onlangs undercover voor het programma Panorama van de Belgische zender Canvas voor een reportage over islamofobie. “Een nieuwe generatie filmmakers is opgestaan om de ware stem van de diversiteit te laten horen.”

Profvoetballer bij Anderlecht.

De middenvelder is de jongste Belgische voetballer die ooit in de UEFA Champions League debuteerde. Hij was destijds zestien jaar en 148 dagen oud. Hij speelde als tiener al meer dan honderd wedstrijden voor Anderlecht en maakte in 2015 zijn debuut voor de Rode Duivels. Wordt gezien als een groot voetbaltalent en werd al twee keer uitgeroepen tot Belofte van het Jaar. Behoort in de toonaangevende videogame FIFA 17 tot de tien beste jonge spelers ter wereld.

1

SASKIA VANDERSTICHELE

t @AdilElArbi t @BilallFallah

El Garani

t @intodarknessfil

Tielemans

t @ytielemans

TOP 5 BELGIË 93

‘Een nieuwe generatie filmmakers is opgestaan om de ware stem van de diversiteit te laten horen’ - Rachida El Garani

4

BOB REIJNDERS

Meyrem Almaci

5 Youssef Kobo

SAFIYE BINGÖL

Politica, partijvoorzitter van Groen. Was lid van het World Wide Fund for Nature (WWF) en Greenpeace omdat ze zich zorgen maakte over het gebrek aan een duurzame economie. Was woordvoerder en voorzitter van Jong-Groen en hierna actief als fractieleider van Groen-Ecolo en gemeenteraadslid voor Antwerpen. Ze houdt van financiële dossiers, de overheidsbegroting, diversiteit en rockmuziek. “Allochtone

politici worden direct ter verantwoording geroepen als er ergens in het Midden-Oosten of ten velde een incident is of geraadpleegd als ervaringsexpert als men meer wil weten over iets religie-gebonden, zoals de ramadan.

Het wordt een probleem als je daarin opgesloten wordt.”

Opiniemaker. Een van de up and coming voices in de Belgische politiek, was communicatieadviseur bij de Vlaamse politieke partij CD&V. Als opiniemaker verschijnt hij in België vaak in de media rondom de thema’s diversiteit, migratie, Midden-Oosten en de islam. Voorheen was hij televisiemaker en nu werkt Kobo aan zijn eerste boek ‘Sire, Er Zijn Geen Allochtonen Meer’, over de multiculturele samenleving in West-Europa. Tussen 2011

en 2013 heeft hij twee jaar de wereld rond gereisd en een vijftigtal landen bezocht.

“Ga terug naar Marokko.”

Als hij een euro kreeg voor elke keer dat hij die zin heeft gehoord...

t @MeyremAlmaci

t @Youssef_Kobo

Bedrijfs leven

BEDRIJFSLEVEN 95

Column

door Marianne Zwagerman

Erop en erover

Z

e bedoelen het nooit als compliment, de mensen die mij ‘mutsenbestrijder’ noemen, maar zo vat ik het wel op.

Want ik bestrijd ze ook! Omdat ik in vrouwen geloof. Ik geloof dat ze alles kunnen worden en moeten stoppen met zich verschuilen achter webshop-hobbyisme. Dat is mijn drijfveer om ze wakker te schudden. Ik voel me dus geestverwant met de oprichters van de Kleurrijke Top 100, we vertrekken allebei vanuit vertrouwen in mensen. Mutsen zijn een lastig in beweging te krijgen mensensoort, dus ik heb nog wel een paar jaar werk, maar mijn Kleurrijke vrienden moeten hoognodig het roer omgooien! Als je in 2016 nog als missie hebt om kleurrijke mensen te helpen zichtbaar te worden voor bedrijven en media dan heb je een paar afslagen gemist. Niet de kleurrijke mensen moeten geholpen worden! Die bedrijven hebben hulp nodig! Die media hebben hulp nodig!

Steeds meer witte mensen zijn boos. 2016 is het jaar van de boze burger. Je begrijpt toch wel waaróm die witte mensen zo boos zijn?

Omdat ze bang zijn. Omdat zij al lang weten dat hun hegemonie voorbij is. Hoezo wil je de oldskool media nog helpen dat te begrij-

pen? Waarom doe je nog alsof ze belangrijk zijn? Als een talentarme 19-jarige NederTurk met een handcameraatje in een maand tijd 50.000 abonnees op YouTube kan scoren met zijn vlogjes die vervolgens het publieke debat totaal ontregelen en onderwerp van gesprek zijn in de regering en de Tweede Kamer snap je toch wel dat je geen pijlen meer op Hilversum hoeft af te schieten?

Gooi om dat businessmodel! Kap met een blaadje uitgeven maar ga voor schandalige consultancy tarieven de TROS, de VARA en de NRC redden en al die andere bedrijven die het niet snappen. En STOP met het gratis en voor niks op internet zetten van die database met kostbare mensen. Ga ze voor enorme bemiddelingsbedragen plaatsen bij al die bedrijven die hulp nodig hebben.

Mijn consultancy fee voor dit soort adviezen is drieduizend euro per dag, maar jullie hielp ik graag tegen een vriendenprijsje. Daar zijn we geestverwanten voor!

Zwagerman is voormalig topvrouw van de Telegraaf Media Groep en mede-oprichter van omroep PowNed. Auteur van alweer haar derde boek ‘Kluitjesvolk’, columnist bij BNR en opiniemaker bij WNL.

96 BEDRIJFSLEVEN

‘Ik ben niet van masterplannen, alles is mij overkomen. Alles wat ik ooit op gevoel heb gedaan, is goed gegaan’ - Won Yip

91 Slaven Mandic

92

Nada

Al-Rubaiee

MARK PRINS

CEO en oprichter van online uitgever Wayne Parker Kent.

Het is de grootste online uitgeverij van Nederland met verschillende online magazines. Per maand worden meer dan acht miljoen lezers bereikt met titels als FHM, Datumprikker.nl, NSMBL en Prankster. Mandic kwam als achtjarige vluchteling vanuit Kroatië naar Nederland, richtte begin 2004 online kledingbedrijf DownUrban op, werd marketing strategy

consultant bij Project X en was business developer bij bol.com. “Ik ben met mijn ouders en zus uit Kroatië naar Nederland gevlucht tijdens de Balkan-oorlog.

Daarna hebben we vijf jaar in een asielzoekerscentrum in Alkmaar gewoond, in een kamer die net zo groot was als mijn huidige werkkamer.”

CEO en eigenaar van NadaFarm, apotheker en mede-eigenaar van Mediq Apotheken Charlois, Carnissehuis en Pleinweg in Rotterdam.

Behalve eigenaar van drie apotheken, is Al-Rubaiee ook houder van twee patenten.

Ze ontwikkelde bijvoorbeeld een wattenstaafje met een schroefvorm en ze kwam met een oplossing voor laaggeletterden door een bijsluiter te voorzien van iconen. In 2015 is uitgeroepen tot Etnische Zakenvrouw Nederland. “Ik heb

al jong geleerd dat je mening je het leven kan kosten. Ook in Nederland is de vrijheid van meningsuiting overigens niet zo groot. Je riskeert sociale uitsluiting als je iets zegt dat buiten het kader valt.”

t @sMandic

BEDRIJFSLEVEN 97

93

94

95

Leysner

Hoes

Yip

Rodney

Oprichter en eigenaar van Sparkel Creative Group.

Sparkel is gespecialiseerd in het bedenken en ontwikkelen van creatieve concepten tot retailproducten. Rodney heeft als producent meegewerkt aan programma’s voor RTL 4 en films als ‘Heksen Bestaan Niet’ en ‘Fashion Chicks’. Ook is hij eigenaar van drankjes zoals Aloe Vera Fresh, She Nederland, Fruits from the Rainforest en 100% Juice die te vinden zijn bij retailers als Albert Heijn, Action en Dirk van den Broek. Daarnaast worden zijn producten verkocht in Dubai, Italië, Polen, Frankrijk en Duitsland. “Een hoge gunfactor is essentieel in het ondernemerschap.” @rodney_leysner

Antoinette CEO van Wunderman & Blast Radius. Hoes is ook bestuurslid bij SIRE en jurylid van de Global Efffie Awards.

In 2000 richtte ze Vault Business Events op. Vanaf 2004 werkte ze voor onder andere MediaMonks. Hierna was Hoes hoofd strategie van DDB & Tribal Worldwide. “We maken reclame- en marketinguitingen voor een diverse samenleving. Dan zou je die ook moeten maken met mensen met verschillende culturele achtergronden.

We moeten ons veel meer openstellen, dat is ook goed voor de ontwikkeling van ons vak.”

t @amsterdamant

Won

NRC

CEO van de Yip Groep. Eigenaar van Heineken Hoek op het Leidseplein in Amsterdam en een aantal horecazaken op de Dam zoals Majestic.

Zijn bijnaam is ‘Koning van de Dam’. Hij investeert ook in het buitenland en is onder andere mede-eigenaar van Sushi Samba in Londen. Yip opent hiervan binnenkort ook een filiaal in Amsterdam en hij bezit onder meer een limousinedienst in Peking. “Ik ben niet van masterplannen, alles is mij overkomen. Alles wat ik ooit op gevoel heb gedaan, is goed gegaan.”

98 BEDRIJFSLEVEN

96

Hajir Haji

Directeur International Store Operations voor Action.

Begonnen op zeventienjarige leeftijd als winkelmedewerker bij Action en werd op 31-jarige leeftijd (sinds december 2011) de operationele eindbaas van alle Action-winkels wereldwijd.

Ze is nu lid van de raad van bestuur waarin zij verantwoordelijk is voor de gehele winkelorganisatie bij de prijsvechter uit het Noord-Hollandse Zwaagdijk-Oost.

97 Jip

Maathuis Oprichter en managing partner van Brandsfit en oprichter van JipsGoedeDoelen.nl. Hij begon als negenjarige met de verkoop van chocoladeletters voor het goede doel. Hij deed dit om kinderen in oorlogsgebieden te helpen, zodat ze kunnen sporten, spelen en naar school kunnen gaan. Met Brandsfit bezorgt hij jeugdteams van voetbalclubs gratis tenues door sponsoren en clubs te koppelen. De Belgische multinational Cortina Group heeft zich als investeerder achter Brandsfit geschaard. “Als een club het niet voor elkaar krijgt voldoende shirtsponsors te vinden, moeten ouders zelf het volle bedrag betalen voor een outfit. Met ons merk wordt sporten voor meer kinderen bereikbaar.”

t @brandsfit

98

Monika

STUDIO OOSTRUM

Sie Dhian Ho

Directeur van Instituut Clingendael. Ze was hiervoor directeur van de Wiardi Beckman Stichting (WBS). Doceerde Politicologie aan de EUR en Internationale Betrekkingen en Internationale Politieke Economie aan de Universiteit Leiden. Voordat ze bij de WBS werkte, was zij als onderzoeker en projectleider verbonden aan de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.

Sinds 2016 is ze directeur van Instituut Clingendael dat onderzoek doet, opleidingen verzorgt en advies geeft aan zowel nationale als internationale doelgroepen en politiek onafhankelijk is. “Laat het buitenland niet alleen over aan diplomaten.”

t @clingendael83

BEDRIJFSLEVEN 99

‘Een hoge gunfactor is essentieel in het ondernemerschap’ - Rodney Leysner

99

Jitse

SPROUT

Groen

100 Zehra Dogan

EDITH PAOL

CEO en oprichter Takeaway.com BV, in Nederland bekend als Thuisbezorgd.nl.

Groen richtte als 21-jarige student het bedrijf op, dat uitgroeide tot de grootste maaltijdbezorgservice van Nederland. Zestien jaar later, is Thuisbezorgd.nl een internationaal merk, dat als Takeaway.com in elf landen actief is. Takeaway.com is sinds kort beursgenoteerd.

“Ik ben er trots op dat we als Nederlandse internetonderneming een beurs-

notering hebben. Zoveel bedrijven kunnen dat niet zeggen.”

Directeur van de Dutch Dream Foundation. Door ondernemers te koppelen aan een coach (expert of topondernemer) stimuleert de Dutch Dream Foundation de ontwikkeling van kleine bedrijven. Dogan is ook lid van de ledenraad van Vereniging Achmea. In 1997 startte ze haar eigen bedrijf DC Company, een adviesbureau. Nadat ze jaren diverse functies bekleedde en ondernemingen had, zette

ze samen met haar man, Atilla Aytekin, CEO van Triodor Software en OrangeGames, de Dutch Dream Foundation op. “Ik vind het zo belangrijk en waardevol dat we jonge ondernemers vanuit Dutch Dream Foundation steun, advies en coaching kunnen bieden die wij zelf nooit hebben gehad.”

t @jitsegroen

t @Zehrasdream

100 BEDRIJFSLEVEN

Youssef Eddini

BEDRIJFSLEVEN 101

Youssef Eddini werkt bij Ziggo als director corporate communications. Hiervoor was hij hoofd Marketing & Communicatie bij de NOS. Wij spraken met Youssef voor een openhartig gesprek over diversiteit in het bedrijfsleven. door Raja Felgata foto Ziggo

Jij hebt altijd gezegd: ik ben niet mijn culturele identiteit. Ik ben Youssef Eddini, punt. Zo zien wij iedereen, alleen wordt het steeds moeilijker om je daaraan vast te houden, want in de media word je geconfronteerd met je culturele identiteit, of je het nou wilt of niet.

“Ik had ervoor kunnen kiezen om in het bestuur te stappen van een multiculturele organisatie. Dat heb ik bewust niet gedaan, omdat ik me niet wilde laten beperken tot alleen maar geschikt zijn voor mijn eigen bevolkingsgroep. Vergelijk het met Achmed de politieagent, die alleen maar wordt ingezet voor Marokkaanse problemen. Of een arts van Turkse afkomst die alleen maar Turkse patiënten krijgt omdat hij de taal spreekt en de cultuur snapt. Prima dat daarmee rekening wordt gehouden, maar je bent politieagent of arts geworden om de hele maatschappij van dienst te zijn.”

Ik denk dat de meeste bedrijven de kleurrijke Nederlander in dienst willen hebben, omdat het zorgt voor meer omzet en affiniteit met de doelgroep. En omdat je als organisatie een weerspiegeling wilt zijn van de maatschappij.

“Ik hoop dat dat zo is. Het kan ook zijn dat het bedrijf dat doet om te kunnen zeggen: ‘Kijk, wij hebben ook allochtonen in dienst.’ Het is heel makkelijk om alleen maar bezig te zijn met allochtonenzaken. En daarvoor moeten we waken. Ik heb bewust ervoor gekozen om juist te integreren in ‘gewone’ Nederlandse bedrijven. Dat is nodig om echt te integreren in de Nederlandse samenleving. Het zou mooi zijn om vaker een gekleurde Nederlander tegen te komen die CEO is van een gerenommeerd Nederlands bedrijf!”

Naar mijn idee is het implementeren van multiculturaliteit in het bedrijfsleven een proces dat nog twee

102 BEDRIJFSLEVEN

á drie decennia gaat duren.

“Ik vrees langer. Neem ter vergelijking vrouwen aan de top. Hoe lang heeft dat niet geduurd? We krijgen nu, anno 2017, misschien de allereerste vrouwelijke president uit de geschiedenis van Amerika! De stap moet nu worden gezet om allochtonen als volwaardige professionals te gaan zien in hun vakgebied.

Er zijn er genoeg die bij uitstek geschikt zijn voor hogere posities in hun werkveld, maar het gebeurt helaas nog niet.”

Door jouw topfuncties in het bedrijfsleven ben je een rolmodel voor hoogopgeleiden.

Wat heb je nodig om te bereiken wat jij hebt bereikt?

“Je hebt iemand nodig met de juiste positie bij het bedrijf waar je wilt gaan werken, die vertrouwen heeft in jouw kunnen en die iets bijzonders in jou ziet. Die kans heb ik gekregen. Ik heb Voorlichting en Communicatie gestudeerd. Mijn eerste baan was bij de gemeente Rotterdam, vervolgens bij de politie en toen kwam de grote overstap naar de KLM. Voor mij was die persoon de directeur Communicatie van de KLM die mij bezig zag in een werkteam bij de politie. Hij besloot mij die kans te geven.”

‘Met de berichtgeving had ik niks te maken. Maar ik heb vaak genoeg met de redactie om de tafel gezeten en aangehaald dat er best meer kleur op de redactie mocht zijn’

Als je kijkt naar de eruptie van de discussie over multiculturaliteit in onze maatschappij, zijn er talloze mensen die roepen: ‘Ik word gediscrimineerd en daarom kom ik niet waar ik zou moeten of kunnen komen.’ Is dat slachtofferschap of de realiteit?

“Ik denk dat het enerzijds de realiteit is, maar anderzijds moeten we uitkijken dat we onze afkomst niet overal de schuld van geven.

Ik bedoel, als ik niet word uitgenodigd als ik op een baan solliciteer, dan is dat niet per definitie omdat ik Youssef Eddini heet.

Er zijn natuurlijk genoeg experimenten geweest van mensen die hun naam toen maar in Jan Jansen hebben veranderd en vervolgens wel uitgenodigd werden voor een gesprek. Ik denk toch dat het én én is, maar het klopt dat het moeilijk is om aan een baan te komen.”

Wat moet je doen als je geen netwerk meekrijgt, wat zijn dan je tools? En heb je een achterstand als je dit netwerk niet hebt?

“Per definitie heb je dan een achterstand. Je netwerk is cruciaal. Mijn dochter studeert Rechten en heeft haar scriptie geschreven over de rechten van journalisten. Zij belt mij en vraagt of ik iemand ken die haar hierover meer kan vertellen.

Ik mail de hoofdredacteur van Nieuwsuur en het NOS Journaal en ze heeft een afspraak. Omdat mijn dochter gebruik kan maken van mijn netwerk is het voor haar veel makkelijker om ergens binnen te komen dan voor iemand die dat niet heeft.

Heb je het niet, dan moet je initiatief ne-

BEDRIJFSLEVEN 103

men en naast je werk andere dingen gaan doen. Zoek gericht naar organisaties waaraan je wat kunt hebben en meld je aan om een bestuursfunctie te bekleden. Eigenlijk moet je het zien als een campagne voor jezelf. Belangrijk is wel dat je een opleiding en beroep kiest waarin je goed bent of kunt worden. Als je geen kwaliteit kunt leveren, heb je ook niets aan een netwerk. Denk goed na over wie je bent, waarvoor je staat, waarheen je wilt en hoe je daar wilt komen. Wees zichtbaar in wat je doet.”

Ik heb het idee dat de generatie die na ons komt, opgroeit met hele andere tools. Die hebben het misschien makkelijker dan wij in onze tijd. Klopt dat?

“Ja, daar heb ik een mooi voorbeeld van.

Een Marokkaanse jongen vroeg iemand hoe hij ervoor kon zorgen dat hij in de journalistiek aan de slag kon. Die persoon heeft het op LinkedIn gedeeld, en ergens ben ik daarin getagd. Ik heb erop gereageerd en heb hem uitgenodigd om langs te komen.

Dat is de kracht van social media.”

Je hebt zeven jaar bij het machtigste medium van het land gewerkt, de NOS. Hun berichtgeving en de macht die ze hebben als het aankomt op beeldvorming & framing zou anders kunnen toch?

“Ik heb daar een ontzettend leuke tijd gehad. Ik had daar twee uitdagingen, de afdeling intern professionaliseren en herpositioneren en het imago van de NOS naar buiten toe versterken. Beiden zijn goed gelukt, mag ik zeggen. Met de berichtgeving had ik niks te maken. Maar ik heb vaak genoeg met de redactie om de tafel gezeten en aangehaald dat er best meer kleur op de redactie mocht zijn. Ik weet hoe het er daar aan toe gaat en dat ze daarvoor open staan.

Het zit anders dan de meeste mensen den-

104 BEDRIJFSLEVEN

ken. Men wil graag kleurrijk en kwalitatief goed journalistiek talent, maar dat talent komt daar blijkbaar niet terecht. En wat mezelf betreft voelde ik me nooit Youssef de Marokkaan, maar ook niet Youssef de Nederlander. Ik ben gewoon Youssef die daar werkte.”

Wat vind jij ervan dat mensen hun informatie niet meer alleen bij de traditionele media zoeken?

“Door de komst van social media gaat alles nu hypersnel. Je hoeft niet meer op het 8 uurjournaal te wachten om te weten wat er in de wereld gebeurt. Het gedrag van de kijker is in de afgelopen tien jaar enorm veranderd. Dat is een combinatie van de nieuwe beschikbare technologie en veranderde behoefte van de maatschappij om veel informatie te consumeren.

Als er nu iets gebeurt, staat het meteen online. Ik denk overigens wel dat bijvoorbeeld de Marokkaanse of Turkse gemeenschap verder kijkt dan alleen de Nederlandse berichtgeving.”

te leggen dat hij zelf agent was. Hij werd niet geloofd, in de boeien geslagen en in een cel gegooid. Jij hebt als woordvoerder bij de politie in Rotterdam gewerkt. Hoe kijk jij naar het debat over etnisch profileren?

“Ik heb een waanzinnige tijd gehad bij de politie. Weet je, op de Politieacademie wordt continu gehamerd op ‘NIET OORDELEN’.

Maar in de praktijk blijkt dat helaas veel moeilijker. Als er bijvoorbeeld een melding binnenkomt van een inbraak waarbij een licht getinte man is gesignaleerd en er rijdt een patrouillewagen in de buurt die een licht getinte man ziet rennen, dan is de kans groot dat die man wordt aangehouden.

Als het signalement een blanke man is, dan wordt de blanke rennende man niet automatisch aangehouden.

Men heeft duidelijk een gekleurde perceptie. Toen ik net nieuw was bij de politie had ik daar ook persoonlijk mee te maken. Dan gingen alle mappen dicht als ik binnenkwam en werd er bijvoorbeeld een grap gemaakt dat ik uit mijn cel ontsnapt was. Dan lachte ik en zei ik: ‘Haha, nee hoor, niet uit mijn cel ontsnapt. Ik ben een collega en ik kom informatie halen over die en die zaak.’ Ik weiger in de slachtofferrol te kruipen. Ik moest toen misschien wel harder mijn best doen, maar die uitdaging ga ik dan aan. Op een gegeven moment had ik me bewezen en ging men met respect met mij om. Het doet mij ook geen ene malle moer dat mensen zo over mij denken. Ik wil juist die perceptie veranderen door te laten

‘Door de komst van social media gaat alles nu hypersnel.

Je hoeft niet meer op het 8 uur journaal te wachten om te weten wat er in de wereld gebeurt’

Kortgeleden was het verhaal in de media van de Marokkaanse agent die in Amsterdam een mooie positie bij de politie had en in Enschede op bezoek was bij zijn broertje. Zijn broertje moest ergens aangifte van doen en vroeg zijn grote broer, de agent, mee te gaan.

Kort samengevat: bij het politiebureau aangekomen, werden ze heel slecht behandeld, waarbij de agent probeerde uit

BEDRIJFSLEVEN 105

zien hoe goed ik in mijn werk ben. Ik denk wel dat net afgestudeerde multiculturele studenten het nu een stuk moeilijker zullen hebben, door die maatschappelijke discussie over andere kleuren, religies en culturele gebruiken.”

Jij hebt nu een mooie positie. Deel jij dit met anderen door bijvoorbeeld je netwerk beschikbaar te stellen aan mensen die dat niet hebben?

“Ja. Toevallig kreeg ik vandaag een mail doorgestuurd van een Marokkaanse jongen die net is afgestudeerd en graag een filmpje voor Ziggo zou willen maken. We gaan contact met hem opnemen en hij mag een proeffilmpje maken. Ik ken deze jongen niet, maar ik gun hem die kans. Ook bij de NOS heb ik talloze stageplaatsen geregeld. Iedereen heeft één kans nodig en ik draag daaraan graag mijn steentje bij. En dat heb ik eigenlijk altijd gehad. Toen ik klein was en we in Marokko woonden, heb ik een keer alle broden die mijn moeder net vers had gebakken in een tasje gestopt en aan een bedelaar die voor de deur stond gegeven. Mijn moeder was ‘not amused’. Ik help graag, maar mensen moeten zichzelf ook helpen. Neem het initiatief.”

De Kleurrijke Top 100 is ontstaan vanuit de behoefte om de kracht van diversiteit te laten zien. Wat is jouw visie daarop?

“Diversiteit vind ik heel belangrijk. Dat vind ik ook van een organisatie als TANS (The Ambitious Networking Society, red.), het is helaas nog nodig. Wat ik sterk vind aan zo’n lijst is dat er een overzicht wordt gecreëerd waarin deze mooie mix van mensen is terug te vinden. Hiermee laat je zien wat er aan geweldige mensen, professionals, te vinden zijn onder allochtonen. Het gaat om het zichtbaar maken van wat er is.”

Jouw zus stond vorig jaar op de lijst en dit jaar jij. Je zus bekleedt een hoge functie bij de KPN. Wat zegt dit over jullie drive dat jullie zo succesvol zijn? Hebben jullie het daarover met elkaar of is het normaal voor je?

“Als we bij elkaar zijn, zijn we gewoon broer en zus. Dat is heel prettig. Dat relativeert alles weer. Ik heb vijf zussen en twee broers.

We doen het allemaal goed, dus mijn ouders zijn hartstikke trots. Mijn moeder zorgde voor de kinderen en mijn vader werkte in een fabriek. Mijn ouders hebben ons altijd ingeprent dat we moesten studeren om onafhankelijk te kunnen zijn. Ik was thuis de enige met mavo, gevolgd door havo en hbo.

Mijn broers en zussen deden allemaal vwo, dus de lat lag hoog. Maar die drive zit in mij.

Het was veel makkelijker geweest om na de mavo gewoon een baan te zoeken dan al die opleidingen nog te gaan doen, maar ik heb doorgezet en daarop ben ik trots.”

Tot slot, je zit nu net op deze mooie functie bij Ziggo, een multinational. Wat kun je ons vertellen over diversiteit bij Ziggo?

“Ziggo valt onder moederbedrijf Liberty Global, maar we zijn vooral een Nederlands bedrijf. Er werken zesduizend mensen en de fusie met Vodafone zal voor nog meer groei zorgen, maar die overname is nog niet compleet. Over de kleurrijkheid kan ik weinig zeggen. Wat voor Ziggo van essentieel belang is, is de connectie met de samenleving in zijn totaliteit. Diversiteit is dan vanzelfsprekend. Of het nou om mensen met een beperking gaat, bejaarden of jonge mensen, iedereen hoort daarbij.”

t @Youssef_Eddini

ABN AMRO

ABN AMRO 107

Denise

Cagatay

Natalia

Begon in 2007 als trainee bij ABN AMRO die toen samenging met Fortisbank Nederland.

In die roerige periode leerde ze over verschillende belangen, interne politiek en culturen. Na diverse functies bij Real Estate en als analist op het gebied van fraude en integriteit, werkt ze nu als auditor in het Risk Management & Strategy team.

Reed op hoog niveau wedstrijden met haar pony en later iets minder fanatiek met haar paarden. Als bestuurslid van DNA (Diversity Network ABN AMRO) probeert ze een bijdrage te leveren aan meer waardering voor culturele diversiteit binnen de bank. “Diversiteit betekent kwaliteiten inzetten en niet afkomst, cultuur of kleur.”

Relationship Manager for Emerging Market Banks.

Werkt ongeveer net zo lang in Nederland als hij dat deed in Istanbul. Daar verhuisde hij vandaan na het afronden van de universiteit en een aantal jaar werkervaring om hier een MBA-opleiding te doen. Geniet er nog intens van om door de straten van zijn twee favoriete steden in de wereld Amsterdam en Istanbul te wandelen en keer op keer nieuwe dingen te ontdekken. Een van zijn grote passies is reizen en lokale keukens te proberen. “Mezelf onverwachts blootstellen aan verschillende soorten werk, lifestyles en eetculturen zijn onbetaalbare ervaringen.”

Vervult als Senior Performance Manager Corporate Banking een brugfunctie tussen Corporate Banking en Risk Management. Naast haar baan bij ABN AMRO, waar ze sinds 2007 werkt, is ze voorzitter van WIFS (Women In Financial Services), een netwerk dat als missie heeft om een betere balans te creëren tussen masculiene en feminiene waarden in de financiële sector. Kwam in 2001 als alleenstaande moeder van Rusland naar Nederland, om te promoveren aan de Wageningen University. “Mijn kennis van de Engelse taal was beperkt en van Wageningen had ik nog nooit gehoord. Ondanks deze drempels is het toch goed gekomen.”

Lok-Hin

Yalcin

Goncharova

foto Wilco van Dijen

108 ABN AMRO

Het geheim van Johan ontrafeld

ABN AMRO 109

Hij is niet het toonbeeld van diversiteit. Johan van Hall (1960) is academisch geschoold en blank. Precies wat je verwacht van een topbestuurder bij een grote bank als ABN AMRO. Zij is in alles het toonbeeld van diversiteit. Geneviève Ho Sam Sooi (1981) is directeur marktgebied Dagelijkse Bankzaken van Haaglanden binnen ABN AMRO. Ook academisch geschoold, maar daarnaast exotisch, donker en vrouw.

Niet wat je meteen verwacht bij een bankdirecteur. Ogenschijnlijk tegenpolen, maar beiden maken ze zich hard voor diversiteit.

V

raag iemand binnen ABN AMRO naar diversiteit en diegene wijst naar Johan.

“Ga maar eens met hem praten.” Dat doen medewerkers omdat in zijn bedrijfsonderdeel (TOPS, zeg maar de IT-kant van de bank), haast vanzelfsprekend tal van ‘diverse’ managers werken. In ook nog eens een lastig werkveld voor vrouwen: de IT-wereld.

Een aantal jaar geleden was dat allemaal nog anders. Toen kwamen ze bij TOPS tot het inzicht dat het niet goed gesteld was met de vrouwelijke kant van het bedrijfsonderdeel.

In lagere functiegroepen ging het allemaal wel, daarboven werden vrouwen steeds schaarser. Toen dat aan het licht kwam, gingen ze aan de slag met het cultuur- en leiderschapsprogramma.

Geneviève’s eerste kennismaking met Johan was kort na haar start (2006) bij de bank. “Ze was trainee, dus ik heb niet naar haar hoeven zoeken”, glimlacht hij om de

suggestie. “Later was er een hernieuwde kennismaking toen ik haar als marketeer weer tegenkwam bij een groot project van TOPS. Zij was vanuit de business afgevaardigd om deel te nemen aan dit traject. Maar laten we even voorop stellen, voor er nog meer suggesties worden gedaan, ik heb niets gedaan voor haar, of haar vanwege ‘de goede zaak’ op de rails gezet. Ze heeft een mooie carrière bij de bank omdat het een vakvrouw is.” Waarvan akte.

Johan, waarom ben jij juist met dat verschil tussen mannen en vrouwen aan de slag gegaan?

“Vanuit een moreel, ethisch besef dat iedereen gelijk is, maar vooral ook omdat we er als bank beter van worden. Ik kan het niet hard maken, maar ik wéét gewoon dat dat goede business is. Daar is iedereen inmiddels wel van overtuigd. Daarnaast is het mijn taak als bestuurder de beste teams bij elkaar te zetten.

Dat kan ik doen door juist in de hoeken waar we talent onbenut laten, harder op zoek te

110 ABN AMRO

gaan. We hebben vijftien jaar geleden kansen laten liggen. Daarom zijn we nu bezig met een inhaalslag. De beste intenties zijn er. We wachten nu niet meer rustig af.”

Vaak hoor je: ‘ik wil wel, maar ik zie ze niet.’

“Ach, ik heb alle smoesjes voorbij horen komen. Jij moet het groot en belangrijk maken.

Dat geldt niet alleen voor vrouwen, maar voor alle groepen. Een kandidaat voor een vacature functiegroep 12 of 13 vind je niet zomaar. Daar moet je sowieso tijd, aandacht en energie in steken. En als je dat doet, dan kan ik me niet voorstellen dat je niet een paar vrouwen of medewerkers met een dubbele culturele achtergrond tegenkomt.”

ten allemaal in ons hoofd. Ons vertrouwen is vaak gebaseerd op ons eigen netwerk en referentiekader. Als je minder kijkt naar het softe criteria ‘vertrouwen’ en meer naar een cv, dan is het niet lastig. Daar hebben we als TOPS tijd aan besteed en dat zie je nu terug in de percentages. Maar je moet het wel lange tijd volhouden, en het groot en belangrijk maken. Die investering duurt jaren.”

Is het zo simpel, Geneviève?

“Het is ook de sfeer die Johan zelf oproept.

Je voelt dat hij zich bewust is van het effect wat hij kan hebben op mensen. Daarom probeert hij mensen zo snel mogelijk op hun gemak te stellen.

Op momenten dat het niet vanzelfsprekend is dat je ergens bent, zoals een tijdelijke waarneming in zijn MT, zorgt hij ervoor dat je je welkom voelt. Het vrouwzijn of je leeftijd speelt hier geen rol. Die open sfeer schept vertrouwelijkheid, waardoor verschillen er minder toe doen. En dat is de veilige sfeer waarin vrouwen, maar ik denk ook mensen met een andere culturele achtergrond, graag werken.

Het evenaart soms het familiaire gevoel van thuis, waar anderen welkom zijn.”

‘Als je ziet dat anderen het doen en kunnen, dan neemt dat schroom weg’

Hoe doe jij dat dan?

“Als mijn mensen in hun MT medewerkers willen benoemen, dan wil ik een shortlist van drie namen met minimaal een vrouw. Als er vijf namen op een shortlist staan wil ik minimaal twee vrouwen daarbij. En ze komen allemaal op gesprek. En als er geen vrouw bijzit, dan kan je niet benoemen. Moet je zien hoe snel ze dan vrouwen hebben gevonden. En dan blijkt uiteindelijk dat het helemaal niet zo lastig is om een vrouw te vinden die over net zo veel kwaliteiten beschikt als een man.”

En dan wordt bij gelijke geschiktheid de voorkeur gegeven aan…

“Er is bijna altijd een ‘clear winner’. Ik kan me niet herinneren dat we bij een sollicitatieprocedure uitkwamen bij gelijke geschiktheid.”

Nooit?

“Sterker nog, vaak blijkt een vrouw beter. De aannames rond leidinggeven en vrouwen zit-

Heb je nog een concreet voorbeeld?

“Wat Johan ook goed doet, is om bij bijeenkomsten of events een paar ‘wildcards’ uitte delen. Zodat niet altijd dezelfde mensen aan tafel zitten. Medewerkers worden aangemoedigd andere collega’s mee te nemen.

Gewoon om eens wat andere zienswijzen aan tafel te krijgen. Ik doe dat zelf inmiddels ook.”

ABN AMRO 111

Zo daag je ook medewerkers uit, Johan?

“Je moet mensen waarin je vertrouwen hebt, die een goede indruk op je maken, ook uitdagen door ze te vragen voor functies of projecten die misschien gevoelsmatig net iets boven hun niveau of ervaring liggen.

Soms gaat dat mis, maar je zult verbaasd zijn hoe vaak het goed gaat. Geneviève is daar een mooi voorbeeld van.”

Geneviève?

“Ja, dat klopt wel. Toen ik werd gevraagd als hoofd Business Management bij COO Corporate Banking kreeg ik af en toe het gevoel dat het een enorme stretch voor me was. De portfolio en het stakeholderveld van TOPS kennen een andere complexiteit dan die van een marketingafdeling. Toch merk je ook dat je er gewoon ingroeit. Goede begeleiding en coaching door mensen die openstaan voor jouw persoonlijke visie, zijn hier heel erg belangrijk in.”

Is het nu makkelijker om meer vrouwen aan te nemen?

Johan: “Vrouwen vragen werkt heel goed.

Een paar boegbeelden inspireert. Je hebt wel een zekere massa nodig voordat het vliegwiel begint te draaien.”

Geneviève: “Maar als je eenmaal een paar vrouwen aan je hebt kunnen binden, brengen ze ook zelf weer vrouwen uit hun eigen netwerk aan. Ja, dat gebeurt ook. Als je ziet dat anderen het doen en kunnen, dan neemt dat schroom weg.”

Het glazen plafond bestaat helemaal niet bij ABN AMRO! Geneviève: “Dat weet ik niet, maar ik heb er nooit last van gehad omdat ik vrouw ben.

Doordat het onderwerp diversiteit hoog op de agenda staat, word ik mij bewust van het feit dat ik een verantwoordelijkheid heb

naar andere vrouwen én niet mijn ogen mag en kan sluiten voor culturele diversiteit en alle mooie inzichten die daarbij horen.”

Wat wil je vrouwen nog meegeven, Johan?

“Ik heb nog steeds wel eens het idee dat vrouwen te bescheiden zijn. Bedrijven zijn tegenwoordig altijd op zoek naar een schaap met twintig poten. Een man denkt: oké, ik heb vijftien poten en ik solliciteer, de rest leer ik bij. Een vrouw denkt nog vaak: ik heb vijftien poten, ik kom tekort. Vaak moeten die vrouwen aangemoedigd worden om te solliciteren.”

Bij jou gaat het natuurlijk vanzelf, Geneviève?

“Nee hoor. Ik moet ook bewuste keuzes maken. Goed kijken of ik de balans in mijn MT goed bewaak. Ik doe dat samen met mijn team. De reden dat wij dit samen doen, is juist omdat wij elk zo anders zijn. Zo vullen wij elkaar aan. Ik heb net zo goed last van vooroordelen. Daar ben ik me ook bewust van.”

Hoe ziet jouw team er dan uit?

“Mijn MT is divers in leeftijd, geslacht, afkomst en achtergrond. We zijn een mix van man en vrouw, jong en oud, bankier, hoofdkantoor en hotelschool. Van binnen en buiten de bank. Je kan je voorstellen dat dit interessante discussies oplevert. Tegelijkertijd doe ik mijn best om een ongedwongen, familiaire sfeer te creëren. Zodat we net als in een familie met elkaar praten, meeleven en werken. Zonder al te veel formaliteiten. Een beetje zoals bij Johan, ja.”

Johan knikt en beaamt. “Een ijsje met verschillende smaken. Ja toch? Ik hou ervan. Beetje meer discussie met elkaar, een beetje meer smaken op het bord. Dat maakt het allemaal een stuk smakelijker, toch?”

112 ABN AMRO

‘Mijn belangrijkste drijfveer is om het gevoel te hebben dat ik verschil maak voor zowel mens als maatschappij’ - Noraly Soedito

Anderson Vila Nova

Noraly Soedito

Controller van het International Clients Finance team voor de Diamonds & Jewellery Clients. Verhuisde in 2000 van Recife in Brazilië naar Nederland voor de liefde. Hoewel dat de beste beslissing van zijn leven was, vond hij het wel moeilijk om zijn vrienden, familie en land achter te laten. Een van zijn levensmotto’s is ‘the future is in your hands.’ Heeft naast zijn werk nog twee andere passies: muziek en planten.

“Doe dingen omdat jij ze wil doen en niet omdat ze van je verwacht worden.”

Sectorhoofd Risk Management bij ABN AMRO. Heeft naar eigen zeggen een net iets andere aanpak dan de heersende conventie, wat vindt dat de kracht juist zit in het anders zijn en de toegevoegde waarde kunnen leveren vanwege diversiteit. Is ook de oprichter van Stichting Sofisa, waarvan het bestuur bestaat uit de volgende generatie migranten, die wat terug te willen doen voor hun land van herkomst door krachten, talenten en

ervaringen te bundelen.

Sofisa stelt zich ten doel om vrouwen in Suriname te versterken, zodat zij een verandering teweeg brengen.

“Mijn belangrijkste drijfveer is om het gevoel te hebben dat ik verschil maak voor zowel mens als maatschappij.”

ABN AMRO 113

Mehmet

Sohaila

Afshin

Customer Experience Consultant. In het verleden was hij voorzitter van de Turkse studentenvereniging SV Anatolia en acht maanden lang projectleider bij de Union of European Turkish Democrats.

Vindt het belangrijk om in het leven nieuwsgierig te zijn, niet alleen naar zichzelf en zijn ontwikkeling, maar vooral ook naar al het andere dat op deze aardbol bestaat. “Ik ben de kleinzoon van een man die zonder enig plan aankwam op Amsterdam CS, zonder de taal te spreken en zonder ooit een grote stad gezien te hebben. Ik ben twee werelden, twee culturen, twee talen, twee identiteiten, twee nationaliteiten in één lichaam. Maar ik ben boven alles Amsterdammer.”

Business Advisor voor het segment Corporate Banking bij ABN AMRO. Begon in 2007 bij de afdeling Private Wealth Management. Verhuisde voor haar studie Commerciële Economie naar Amsterdam, in een tijd dat het voor een Marokkaanse nog ongebruikelijk was om ongetrouwd het ouderlijk huis te verlaten.

Is blij dat haar ouders haar de vrijheid gaven om zich op die manier te ontwikkelen.

“Ik hoop dat we ons bewust zijn van vooroordelen. Dat we mensen niet in hokjes duwen, omdat ze tot een groep behoren, maar dat we hen als individu willen leren kennen. Ik weet zeker dat we verrast zullen zijn als we ontdekken wie ze in werkelijkheid zijn.”

Is verantwoordelijk voor een team dat het aanspreekpunt is voor het draaiende houden van essentiële banksystemen. Heeft verschillende functies gehad bij de bank, waarbij de steekwoorden altijd samenwerken, respect en plezier waren. Kwam 28 jaar geleden met zijn ouders en broer vanuit Iran naar Nederland en heeft nu zelf drie kinderen. Is via ABN AMRO bezig met een studie voeding, sport en coaching.

“Het is mijn passie om elke avond als ik in bed lig een voldaan gevoel te hebben over de dag. Het idee hebben dat je een verschil hebt gemaakt.”

Akkoç

el Abodi

Rezvani

114 ABN AMRO

‘The future is in your hands’ - Anderson Vila Nova

Zeynep Benek

Arjan Soes

Senior Project Manager Culture, Conduct & Capabilities binnen Private Banking International. Was aan het begin van haar loopbaan werkzaam als accountmanager MKB en Investment Manager Private Clients. Groeide op in een gezin waarin zelfstandigheid, onafhankelijk denken en betrokkenheid bij de omgeving erg op prijs werden gesteld.

Haar werd geleerd na te denken totdat ze iets helemaal begreep, zodat ze ook een

ander op weg kon helpen.

Houdt van het simpel maken van lastige vraagstukken en ziet snel mogelijke verbeteringen en oplossingen. “Wetende dat veranderingen in gedrag en cultuur veel tijd en aandacht vragen, is continue inspanning nodig.”

Werkt op de dealingroom van ABN AMRO. Met de desk International Clients Sales (met collega’s in Oslo, New York en Singapore), adviseert hij Large Corporate en ECT-klanten op het gebied van hun strategische financiële risico’s zoals rente, valuta en commodities.

Is geboren in Seoul, Zuid-Korea, en groeide vanaf zijn derde op in Rosmalen bij zijn adoptieouders. “Toen ik mijn negenjarige zoon meenam naar zijn andere oma en

tantes in Zuid-Korea, ontstond er elektriciteit tussen twee mensen van totaal verschillende generaties en culturen die elkaars taal niet spraken maar toch volledig ‘connected’ waren. Overdonderend!”

Diana Matroos

Raja Felgata ging in gesprek met de nummer 1 van vorig jaar Diana Matroos. Over hoe ze het afgelopen jaar heeft ervaren en over haar strijd voor meer diversiteit in de media

115

116

‘Ik heb het na mijn statement niet gemakkelijk gehad’ door Raja Felgata foto Jochem Sanders Ik denk dat we deze storm allebei niet hadden zien aankomen?

“Ik weet nog goed dat je me benaderde en vertelde dat ik nummer 1 op de lijst was en dat ik daar gemengde gevoelens bij had. Ik voelde me vereerd, maar vond het ook jammer dat een kleurrijke top 100 nog nodig is.

Tegelijkertijd weet ik dat het zo is. Ik realiseerde me dat ik als rolmodel werd gezien en dat omarmde ik. Ik vond dat ik dan ook ergens voor moest staan en moest laten zien wat er speelde. Het was ook de eerste keer dat ik me op deze manier uitsprak over discriminatie en culturele diversiteit. Ik heb het heel lang genegeerd, omdat ik niet wilde dat het zo zou zijn en ik wilde er niet teveel aandacht aan besteden, omdat het echt geen leuke dingen zijn en het soms beter is voor de werksfeer om je mond te houden. Toen mijn interview met jou naar buiten kwam, kwam de focus te veel op RTL te liggen. Maar dit gaat niet over RTL alleen, het gaat over de hele media, over beeldvorming. Ik voelde ook de verantwoordelijkheid om daar na zeventien jaar werken in de media een statement over te maken.”

Vind je het achteraf gezien naïef dat je het zolang hebt genegeerd?

“Nee, want ik heb daarna gemerkt dat veel mensen met een andere culturele achtergrond erover wilden praten en mij omarmden, waar anderen deden alsof het in hun

leven niet speelde. Dat laatste begrijp ik heel goed. Je moet er wel klaar voor zijn om zoiets te durven zeggen, om die lange discussie aan te willen gaan. Ik blijf staan achter wat ik heb gezegd, maar dat mijn verhaal zoveel zou losmaken had ik nooit gedacht.”

Wij publiceerden jouw uitspraken, maar de discussie over media en diversiteit is daarna heel snel door de landelijke media overgenomen en echt begonnen.

“Ja, op 4 november klapte het echt, toen verscheen er in de Volkskrant online een artikel, waar precies hetzelfde in stond als in ons interview. Dat was het best gelezen online Volkskrant artikel van 2015 en daar is later een uitgebreid verhaal van gemaakt.

En dan zie je de kracht van online media. Ik kreeg veel steun. Van witte mensen, maar vooral van Nederlanders met een andere culturele achtergrond. Heel fijn was de steun van mijn collega-correspondenten, die kijken toch met meer afstand naar hun eigen land. Ik heb de eerste dagen ook echt huilend achter mijn computer gezeten door de hartverwarmende berichten die ik van mensen kreeg. Ik werd geprezen om mijn moed, maar het is eigenlijk vreselijk dat er nog moed nodig is om dit te vertellen. Dat zegt iets over onze tijd.

Ik heb het na mijn statement niet gemakkelijk gehad, maar ik vind het heel belangrijk dat duidelijk is dat ik hier sterker

117

uit ben gekomen. Als je in zo’n storm terecht komt, moet je de rust bewaren. Ik heb er zeventien jaar over gedaan om dit te zeggen, dus ik snap heel goed dat het voor sommige mensen rauw op hun dak komt vallen en dat zij ook tijd nodig hebben om het een plek te geven.”

Tegelijkertijd past jouw uitspraak juist heel goed in deze tijd waarin racisme en discriminatie hot topics zijn. Heb jij het idee dat de maatschappij klaar is voor het debat hierover?

“Jazeker. Ik maak me wel zorgen over de manier waarop het debat wordt gevoerd. Ik vind dat je in een gesprek als dit altijd de verbinding moet blijven zoeken en je kwetsbaar moet durven opstellen. Dat heb ik gedaan en RTL ook. Ik heb heel veel geleerd in het afgelopen jaar.

Daarnaast ben ik op vrijwillige basis met bedrijven in gesprek gegaan over diversiteit.

Denk aan ABN AMRO, Google en PostNL, die hier al lang mee bezig waren, maar ook heb ik zeer inspirerende gesprekken gehad met

onder andere de directeur-generaal van het CBS en de directeur van een van de grootste Nederlandse reclamebureaus. Met elkaar de handen ineen slaan op dit punt kan veel teweeg brengen.

Wat ik ook heb gemerkt in het afgelopen jaar, vooral in het begin, is dat veel partijen me in de hoek van racisme en discriminatie wilden trekken, maar een groot deel van wat moet veranderen gaat juist om onbewuste discriminatie en onbewuste vooroordelen.

Ik vind dat activisten er moeten zijn, maar het is niet mijn manier. Soms wordt er door de kleurrijke kant polariserend ingezet. Er wordt bijvoorbeeld gepretendeerd alsof we nog in de slaventijd zitten en dat doet geen recht aan wat we hebben bereikt en het feit dat onze voorouders hebben gestreden voor onze vrijheid.”

De maatschappelijke boosheid die nu zichtbaar wordt bij veel mensen, bijvoorbeeld over het feit dat Sylvana Simons zich bij een politieke partij aansluit, is een van de vele uitingen van

118

ontevredenheid. Heb je daar begrip voor?

“Nee, die boosheid gaat echt te ver. Ik snap heel goed dat een partij als DENK inspeelt op de issues die we hebben in de samenleving.

Het niet inclusief zijn van onze samenleving moet echt eens aangekaart worden. Overigens vind ik wel dat niet alle gesprekken recht doen aan waar we staan in Nederland.

Dat zijn ook gesprekken die buiten DENK gevoerd worden.

Ik geloof dat we de witte wereld moeten laten zien dat diversiteit een economische win is. Nederland verkleurt in rap tempo verder, dus de doelgroep verandert. En het is feitelijk heel dom om niets met die doelgroep te doen. Kijk maar naar al die zenders die worstelen met hun kijkcijfers, maar voor en achter de schermen zelf te weinig een afspiegeling vormen van onze samenleving. Als je die gekleurde doelgroep beschouwt als interessant en dus inclusief maakt, kan je veel meer bereiken. De intrinsieke connectie komt daarna wel.”

te gaan, om te voorkomen dat mensen in de verdediging gaan.”

Je hebt besloten weg te gaan bij RTL, wat ga je nu doen?

“Ik heb in juni netjes een nieuw contract gekregen, maar ik heb besloten weg te gaan om een nieuwe wereld te ontdekken. Ik heb achttien jaar met veel plezier bij RTL Nieuws gewerkt. Na mijn statement een jaar geleden ben ik in een bijzondere periode terecht gekomen. Het was zwaar, maar heeft ook heel veel moois opgeleverd. Het hele proces heeft iets losgemaakt in mijn eigen ontwikkeling.

Ik ben me hierdoor wel gaan afvragen wat ik nu echt wil.

Ik heb hele mooie dingen mogen doen bij RTL Nieuws en heb daar ook veel waardering voor gekregen. Ik ben heel blij met de gesprekken die ik heb gevoerd met de directie, beide partijen hebben de verbinding opgezocht in de gesprekken. Ik ben heel blij dat we op een goede manier afscheid hebben kunnen nemen. Ze hebben mij ook teruggegeven dat deze discussie, hoewel pijnlijk, ook het bedrijf veel heeft opgeleverd. Diversiteit stond altijd al op de agenda bij RTL, maar als probleem en nu is dat veranderd in kracht.

Ik heb nu het lef om deze deur te sluiten en geloof dat er weer een andere voor me open gaat.”

‘Ik vond dat ik dan ook ergens voor moest staan en moest laten zien wat er speelde’

Wij merken dat veel grote bedrijven waar we komen, zitten te springen om advies hoe om te gaan met diversiteit en dat ze echt geen idee hebben hoe de kracht eruit te halen die erin zit. Dus het werk begint nu pas echt.

“Klopt. Twee argumenten die vaak terugkomen zijn: ‘ze zijn er niet (de talentvolle werknemers met een andere culturele achtergrond)’ en ‘het moet wel om kwaliteit gaan.’ Mijn advies is dan, kijk buiten je eigen netwerk. Ze zijn er wel, alleen ken je ze niet.

Men is geneigd zichzelf aan te nemen, overigens ook weer zo’n onbewust proces. Ik probeer vanuit verbinding de gesprekken aan

Tot slot: Wat zijn je plannen, zien we je straks online terug?

“Ja, ik realiseer me heel goed dat online het nieuwe medium is. Ik heb twee jongens van dertien en veertien en die kijken helemaal geen tv meer. Tv zal natuurlijk altijd blijven,

119

Foto: William Rutten

maar ik vind dat ik als mediaprofessional ook de online wereld moet leren kennen.

Los daarvan zou het fantastisch zijn als er een gaaf programma voor mij komt op tv, misschien wel in combinatie met online. Ik zou graag de grote namen interviewen, zoals de Canadese premier Justin Trudeau die in plaats van praten over diversiteit het gewoon doet en een (cultureel) divers kabinet presenteerde een jaar geleden. Ik heb jarenlang gekozen voor de snelheid van het nieuws. Ik zou het nu heerlijk vinden om meer de diepte in te gaan, echte gesprekken te voeren. Ik wil graag Sylvana interviewen in een inhoudelijk gesprek te midden van al dat geschreeuw dat

nu gaande is. Het gaat in oneliners en blijft aan de oppervlakte. Verder heb ik het super druk met mooie programma’s voor BNR presenteren en grote congressen modereren.

Al met al is het een geweldig jaar geweest.

Het jaar waarin ik heel dicht bij mezelf ben gekomen. Ik ben niet meer bang om me uit te spreken en pas me niet meer aan uit angst.

Ik blijf respect hebben voor mensen die het anders doen, maar mijn manier zal toch beheerst blijven met de benadering vanuit economisch perspectief. Ik zou het mooi vinden als dat inzicht zou ontstaan.�

t @DianaMatroos

Ken jij een changemaker of een rolmodel die je voor De Kleurrijke Top 100 wilt nomineren?

Aanmelden kan via de website www.dekleurrijketop100.nl

Je gelooft in de kracht van het verschil?

Vertel

Eigenzinnige meningen.

Nieuwe ideeĂŤn. We zijn benieuwd wat jij kunt toevoegen als professional bij ABN AMRO. Laten we kennismaken. Kom in gesprek op werkenbijabnamro.nl