Het succesverhaal van Special Fruit

from augustus 2010 - De Hoogstraatse Maand

François en Patrick Maes

Special Fruit, ready-to-eat, altijd, overal

Een van de sterkste stijgers in de bedrijvenlijst is een bedrijf dat én een sterke binding heeft met de regio én dat als een van zijn belangrijke uithangborden het meest streekeigen product van de streek gebruikt: de aardbei. De voorbije maanden verhuisde het bedrijf naar een splinternieuw groot bedrijfsgebouw op de transportzone en later dit jaar wordt dit uitgebreid gevierd. Genoeg aanleiding om eens met de drijvende krachten achter dit groeibedrijf te gaan praten. De broers François en Patrick Maes.

Kleine middenstanders

Onze ouders waren zelfstandigen, ze hadden een buurtwinkel in Gooreind. Moeder en vader deden samen de zaak, zo ging dat vroeger. Vader en moeder stamden uit een boerengezin. Zoals in zoveel van die gevallen was er slechts één die het geboer kon voorzetten. De anderen moesten op een andere manier aan de kost zien te komen. Een van de klassiekers was een winkeltje beginnen, in de stad waar er veel volk woonde. Onze ouders deden dat in Berchem. Na een paar jaar, hebben ze dan besloten om in Gooreind een kruidenierswinkel te beginnen, met ook verse groenten en fruit. Zoals in alle gezinnen van zelfstandigen moesten de kinderen van jongsaf een handje toesteken, er was altijd wel wat te doen. Niet altijd met evenveel goesting, maar meestal zaten we er niet mee, we vonden het vanzelfsprekend. François, de oudste (en 8 jaar ouder dan Patrick) was de eerste die in dat stramien mee moest. Na verloop van tijd werden onze ouders ook geconfronteerd met de vraag die elke zelfstandige vroeg of laat op zijn bord krijgt: willen de kinderen de zaak voorzetten en hoe moet dat gaan. Want toen François mee in de winkel stapte, was onze vader nog niet aan pensioen toe.

Bron van Special Fruit

Vanuit de buurtwinkel leverde vader ook fruit aan de bakkers in de omgeving, voor hun taarten en koffiekoeken. Toen François in de winkel kwam werken, legde vader zich daarop toe, bakkers bezoeken en hen beleveren. Van hen kwam de vraag dat ze ook buiten het specifieke seizoen fruittaartjes en patekes met vers fruit in de vitrine wilden. Maar dat vond je hier natuurlijk niet. Dat vond François, die veel interesse had in het buitenland, in het internationale zakendoen, een uitdaging. Hij had handelsschool gedaan en sprak een aardig woordje Engels. En dus ging hij elders in de wereld op zoek naar de aardbeien die hier niet waren. Hij vond ze in Florida en hij is ze beginnen importeren. Want de handelsgeest zat er van in het begin in, hij nam alle opportuniteiten mee. Zo heeft hij op een bepaald ogenblik, toen er in de regio blijkbaar vraag was naar fietsen, ze in Gooreind beginnen verkopen. ‘Ondernemen’ zat in zijn bloed, maar de winkel uitbreiden was niet echt een optie – Gooreind is Hoogstraten niet. Zodoende werd het importeren en verhandelen van fruit zijn hoofdactiviteit. We spreken dan begin jaren 1980.

Europees verhaal

Aanvankelijk was Patrick Maes, die nog op school zat toen François al aan het handelen was, daarbij niet echt betrokken. Na zijn studies talen ging hij bij een bank aan het werk. François richtte zijn handel die tijd hoofdzakelijk op de Benelux, maar ondervond dat, als hij de zaak wilde laten groeien, hij zich op heel Europa zou moeten richten. De talenkennis van Patrick leek hem daarbij een meerwaarde voor zijn handel en hij vroeg hem in de zaak te komen. Bovendien had hij tijdens zijn reizen kennis gemaakt met een Zwitserse handelaar, Bruno Giovanelli, met heel wat expertise in de fruithandel. Samen richtten zij een magazijn in Loenhout op. Special Fruit was geboren, in de geest van het Europees verhaal, dat in het logo van Special Fruit terug te vinden is.

Ze ondervonden al snel dat België, én meer bepaald de grensstreek, het ideale platform was voor een internationaal gerichte zaak als Special Fruit. De Zwitserse partner, die in Zwitserland een gelijkaardige zaak had, stuitte daar constant op de grenzen van de ’neutrale’ en daardoor ‘begrensde’ Midden-Europese staat. François had met zijn groothandel ondervonden dat de grensstreek ideaal was voor de handel in België en Nederland. De havens Rotterdam en Antwerpen, de luchthavens van Brussel en vooral Schiphol. Meer ligt recht in het midden. Alles kan snel hier zijn en ook weer snel weg.

Gestage groei

Omdat we ons op Europa richtten was het magazijn in Loenhout al snel te klein voor onze activiteiten. We kochten grond in de Wenenstraat en bouwden er een magazijn van 2.000 m2. In 2004 huurden we 5000 m² bij in de Riyadstraat en nu in 2010 zijn we verhuisd naar een splinternieuw complex van 8.000 m² in de Europastraat. Een geweldig toepasselijke naam!

Groeipijnen

Het willen ondernemen is één zaak, het besef dat je zonder een bepaalde schaalgrootte niets betekent en weinig overlevingskansen hebt een andere. Je moet een keuze maken en je er naar richten. We hebben echter nooit strak vooropgesteld waar we op een bepaald ogenblik wilden staan, niet met exacte budgetten gewerkt. Het moest een gestage evolutie zijn, zeg maar een organische groei. We wilden het zelf in de hand houden. ‘Marktleider’ worden stond bijvoorbeeld nooit in onze missie, we kozen eerder voor gerichte doelen. Voor een bepaald gamma en daar dan specifiek aan werken. Daarbij natuurlijk altijd de blik open voor andere, nieuwe producten die in dat principe passen.

Het is evident dat je in zulk een proces ook wel eens fouten maakt. Maar doordat we met twee waren, maakte dat we alles aan mekaars visie aftoetsten en dat je elkaar bijstuurt. Al bij al heeft dat onze keuzes gunstig beïnvloed.

Als je ambitie hebt, moet je natuurlijk daar de middelen tegenover zetten om die groei, om die ambities waar te maken. Toen we ons in Meer kwamen vestigen was dat een belangrijk knooppunt voor import en export, niet alleen voor de Benelux, maar voor heel Europa. Dat was een zeer bewuste keuze, alle faciliteiten waren daar aanwezig. Nu is de EU een feit, maar toen moest nog voor alles vele documenten ingevuld en afgestempeld worden. De aanwezigheid van de douane was voor ons van het grootste belang. De douanepost Meer was op dat moment een van de grootste van Europa.

Dicht bij productiecentra

Onze belangrijkste productgroep is nog altijd rood fruit en het belangrijkste product daarin – waar het trouwens allemaal mee begonnen is - blijft de aardbei. Wat de export aangaat zitten we dus midden in een van de beste productiegebieden van aardbeien in Europa. Er zijn grotere productengebieden, o.a. in Spanje, en ook daar zijn we aanwezig met een eigen vestiging. De Hoogstraatse aardbei is echter één van de meest gegeerde. Waar we zelf niet aanwezig zijn, zoeken we partners. Dat gaan zoeken van dergelijke partners is een van onze streefdoelen geweest. Beiden hebben we de wereld afgedweild op zoek naar goede betrouwbare producenten van de producten die wij in Europa vers aanbieden.

Het heel jaar rond

Een belangrijk aspect van de zaak is heel het jaar rond verse producten aanbieden. Vers is de sleutel, dat is ons ding. De belangrijkste afzet is bij de grote winkelketens, want na die bakker die ook in de winter fruittaarten wou aanbieden, is de consument gevolgd. Die wil heel het jaar door een brede keuze aan vers fruit en groenten. Die vindt hij in de supermarkten. Die komen daar terecht via de grote inkoopcentrales van de winkelketens.

**François en Patrick hebben de taken goed verdeeld, terwijl de ene zich met de buitenlandse opdrachten bezighield, hield de andere het thuisfront in de gaten.**

Die inkoopcentrales zijn onze klanten. Dat is inherent aan de wijze waarop wij werken. Gezien de schaal van inkoop en de aard van de logistiek daar rond, is het logisch dat ook onze klanten groot zijn. Horeca en groothandels worden ook beleverd met onze producten – verse ingrediënten zijn immers de bepalende factoren in horeca en catering - maar dan via de specifieke horeca-groothandelscentra. Ieder zijn specialiteit.

Kwaliteit en vers

Een belangrijk gegeven is dat wat wij leveren, vers is en van goede kwaliteit. Dat willen we te allen prijze zelf onder controle houden. Alles passeert dus langs Meer, Europastraat of vertrekt vanaf een plaats waar mensen van ons het beoordeeld hebben en goed bevonden. Wij conditioneren het product zoals de klant het aangeboden wil krijgen. In een consumentenverpakking, met een etiket met de informatie die de klant wil, in de taal die hij wil. We spelen in op de wijze waarop de distributie zich vandaag georganiseerd heeft. De supermarkt wil een groot en divers aanbod voor zijn klanten, ze willen dat het aangeleverd wordt op de wijze die hen het beste uitkomt, die past in hun structuur, in hun werkwijze. De leverancier die daarin het meeste tegemoetkomt en uiteraard goede producten levert, kan daar leveren. Dat is wat wij moeten doen, service verlenen, zorgen dat de logistiek vloeiend loopt. Met producten die een versheiddatum hebben van enkele dagen vraagt dat een goed geoliede organisatie. De constante uitdaging ligt in die versheid en de continuïteit en dat is geen eenvoudige opdracht, vraag maar eens op de veiling. Dat is net onze job en onze sterkte. De huidige én koopkrachtige klant in de supermarkt wil het ganse jaar onze producten kunnen kopen en denkt hierbij : . Als het maar vers en goed is. Daar zorgen wij voor.

Sterke structuur

Heel deze evolutie heeft ons een grote groei bezorgd, heeft het tegelijk ook noodzakelijk gemaakt dat we onze structuur mee lieten groeien. Dagelijks 90 tot 95 mensen aansturen blijf je niet doen door op enkele mensen te steunen. We blijven een familiebedrijf, maar andere mensen bepalen nu mee de structuur. Dat is iets waar we de laatste jaren fors op ingezet hebben. In eerste instantie hebben we ons laten adviseren door specialisten, hoewel we altijd zelf bepaald hebben hoever we daar in meegingen. Dat is een leerproces, je moet goed afwegen welk consult op welk tijdstip je in huis haalt. Extern consult heeft een prijs, je moet er voorzichtig mee omspringen.

François en Patrick hebben de taken altijd goed verdeeld, terwijl de ene zich met de buitenlandse opdrachten bezig hield, hield de andere het thuisfont in de gaten. Ze vulden elkaar aan. Dat het een goed team is, wordt bewezen door het feit dat ze na meer dan 20 jaar nog steeds goed samenwerken. Bovendien hebben ze ook andere mensen kansen gegeven om door te groeien tot grote verantwoordelijkheid.

We hebben ons personeelsbeleid zo gevoerd dat we mensen hebben die in het verhaal van Special Fruit meegaan, er in geloven. Mensen die competenties hebben die in onze sector van pas komen. De laatste vijf jaar zijn we ook veel meer aandacht gaan geven aan opleiding in huis, gericht op wat wij specifiek nodig hebben. Een goede vooropleiding is nodig, maar sluit niet altijd direct aan bij de noden van het bedrijf. Dus moet er gezorgd worden dat die specifieke vaardigheden intern kunnen aangeleerd worden, dat we alle competenties in huis hebben die ons bedrijf verlangt.

Geen avonturen

Ook financieel hebben de broers gewaakt over een gezonde evolutie, al heb je niet altijd alle factoren in handen. Zo was voor de nieuwe infrastructuur het plan dat we nu toch wel een hogere omzet zouden realiseren dan die we nu hebben. Maar daar kwam dan die financiële crisis doorfietsen, zonder dat we er vat op hadden. De groei werd daardoor vertraagd, bepaalde exportmarkten kregen rake klappen (o.a. Rusland). De plannen konden en mochten toen niet meer teruggedraaid worden. We hadden de nieuwe installaties nodig. Maar gelukkig hebben we altijd gezorgd voor een gezonde buffer, zodat de toekomst van de onderneming niet meteen in het gedrang komt als er zich onvoorziene ontwikkelingen voordoen die buiten onze wil en macht liggen. Alles samen hebben we de crisis tot nu toe goed doorstaan, we hebben enkel een groeivertraging gekend. We mogen niet klagen als we zien wat andere sectoren hebben moeten doorstaan.

Door het internationale karakter van onze activiteiten, zien we wat de crisis in andere landen, de ontwikkelingslanden vooral dan, heeft aangericht. We mogen blij zijn dat we in een georganiseerde staat als België leven, al bij al stevige structuren hebben in de ganse regio waardoor we de gevolgen van de crisis al bij al hebben kunnen beperken.

Een maatschappelijke rol

Special Fruit is ondertussen een belangrijke industriële speler geworden in het Hoogstraatse bedrijfsleven, zowel op gebied van omzet, toegevoegde waarde en personeel. Als je in een streek gevestigd bent, krijg je vanzelf een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Deze streek levert ons de mensen en deels ook producten voor ons bedrijf, we kunnen er ons niet buiten plaatsen. We zijn trots op onze ontwikkelingen, maar die zijn mogelijk geweest door de mensen en de mogelijkheden die streek ons levert. De welvaart die we genieten is de verdienste van allen die er aan meewerken. We hebben ons geëngageerd in verenigingen die het bedrijfsleven ondersteunen, zoals LCHM (Logistiek Centrum Hazeldonk Meer = grensoverschrijdende bedrijvenvereniging van de transportzone) en Voka Noorderkempen. We werken voor een aantal producten sterk rond Fair Trade, al is het een moeilijk verhaal voor verse groenten en fruit. We staan achter het principe, we nemen het steeds mee in onze aankooppolitiek. We zijn ervan overtuigd dat het ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ steeds een belangrijkere rol gaat spelen in de economische ontwikkelingen. Als je zoals Special Fruit internationaal werkt, kan je niet alleen focussen op welvaart in eigen streek. We hebben er belang bij dat het bij onze producenten vooruitgaat. Als we daar kunnen aan bijdragen, doen we dat graag.

De familie

Beiden hebben een gezin en het vinden van een gezond evenwicht tussen het runnen van een groot bedrijf en dat gezin blijft een grote uitdaging. Al zijn onze echtgenotes ermee vertrouwd, vandaag de dag eisen de vrouwen dat het bedrijf niet alle aandacht en bezigheid opslorpt. Een terechte eis trouwens. Nu hebben wij, als broers, dat redelijk kunnen inpassen. Toen François in de jonge kinderen zat deed Patrick meer reizen. Nu de kinderen van François volwassen zijn en op één na allen klaar zijn met studeren, blijft Patrick meer in het land. Zijn kinderen beginnen nu aan de middelbare, zij hebben wat meer aandacht nodig. Nu het nieuwe gebouw klaar is en in gebruik is genomen, valt er gelukkig een werklast weg die de laatste jaren veel extra aandacht heeft geëist. Op dat vlak wordt het allicht wat minder druk.

De toekomst

Ondertussen zijn de twee oudste zonen van François aan de slag in het bedrijf. Ze zijn betrokken en zullen er mee voor zorgen dat het verhaal van Special Fruit verder gaat. Al willen we er de nadruk op leggen dat de toekomst van het bedrijf evengoed door andere mensen een voortrekkersrol toebedeeld krijgen, buiten de familie. Zij trekken even hard aan de kar als de familieleden die in het bedrijf werken. De kinderen hebben ook niet automatisch een belangrijkere rol dan mensen van buitenaf. Als met het oog op het belang van het bedrijf een externe medewerker voor een bepaalde belangrijke functie beter geschikt is, dan zal hij die verantwoordelijkheid ook krijgen. De familie heeft zijn waarde en onze medewerkers erkennen dat ook. De familie erkent de waarde van de medewerkers en zo hoort het ook. Een organisatie die niet in harmonie kan samenwerken is gedoemd om te mislukken. François en Patrick hebben zich tot taak gesteld daar op te letten. (jaf)

Ready To Eat

Zowel consumenten als winkeliers hebben een hekel aan onrijp fruit. Consumenten willen niet wachten tot de natuur eindelijk zover is, en winkeliers kunnen hun schaarse ruimte beter gebruiken. Daarom is de readyto-eat rijpheidgarantie zo belangrijk. Special Fruit beschikt over geavanceerde ruimtes voorzien van specifieke technologieën waarmee ze het rijpingsproces optimaal kunnen sturen. Het resultaat is ready-to-eat fruit met uitstekende smaak : Mango’s, avocado’s en papayas.. Altijd. Overal.

Special Fruit

- Heeft 13.500 m2 opslag met variabele koeling

- Biedt in het topseizoen werkgelegenheid aan een kleine 100 internationaal georiënteerde medewerkers met functies in logistiek, afhandeling, verkoop, administratie en kwaliteitsbewaking.

- Heeft twee compleet geoutilleerde faciliteiten in eigendom: het hoofdkwartier in Meer in België en een dochterbedrijf in Huelva in Spanje

- De omzet (2009) bedraagt meer dan €75 miljoen, en stijgt gestaag. - Bedient klanten in liefst 28 landen. - De leveranciers zijn in alle zes continenten te vinden. - Is voorstander van duurzame relaties met leveranciers én afnemers.

BerryFresh, de trots van Special Fruit, het merk dat gevoerd wordt voor ‘zacht’ fruit waaronder aardbeien, frambozen, bramen, blauwe bessen, aalbessen, kruisbessen, veenbessen, rode bessen, zwarte bessen en vele andere soorten. Zulk ‘zacht’ fruit is qua kwaliteitsbewaking heel lastig. Kijk maar rond in het groenten en fruitrayon van de gemiddelde supermarkt. BerryFresh vertegenwoordigt de absolute top in kwaliteit en versheid: fruit dat in perfecte staat zijn bestemming bereikt. BerryFresh is gedurende het hele jaar verkrijgbaar. Het assortiment wordt regelmatig uitgebreid, onlangs nog met wilde aardbeien

BestChoice Special Fruit’s uitgelezen keuze. Soms is het voor de leek nauwelijks mogelijk om fruit van buitenaf te beoordelen zonder de vruchten te beschadigen. Het verschil tussen rijp en onrijp is bijvoorbeeld bij de granaatappel niet te zien. Hoeveel versheid zit er nog in een slablad? Hoeveel hout bevat een asperge? Niet te zien... En bij sommige exotische producten ontbreekt bij veel afnemers de gespecialiseerde kennis die nodig is om het verschil tussen ‘heel goed’ en ‘gaat wel’ vast te stellen. Voor zulke producten hanteert Special Fruit een speciaal keurmerk: ‘BestChoice’. ‘BestChoice’ garandeert kwaliteit, rijpheid en homogeniteit. Het zet daarmee een standaard neer in een markt waarin het voorheen aan zulke normen ontbrak.

www.specialfruit.be