Een dagje Dordtse dingen doen
Pittig en inspirerend nieuws over Rotterdam
PAGINA 10
JAARGANG 3, NR. 23 13 -29 DECEMBER 2017
DE NIEUWSPEPER IS EEN UITGAVE VAN METRO
The Park by Erik van Loo leert ook foodbloggers eten
PAGINA 13
KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP WWW.DENIEUWSPEPER.NL
@DENIEUWSPEPER
EEN GEMANKEERDE BOULEVARD HERRIJST DE COOLSINGEL ZAL WEER ALS VANOUDS GAAN BRUISEN
IK WIL
DEZE MAAND
NAAR
(FOTO: SMITS, SPAARNESTAD PHOTO, H/H)
ALLES
IN DE COMPL E UITGAANS TE AGENDA VAN ROTT ERDAM
UITAGENDAROTTERDAM.NL
ROTTERDAM
KICK-OFF
HET TERRAS AAN DE MAAS TOREN II
21 DEC
LOCATIE KICK-OFF: Carlton Oasis Hotel Spijkenisse, Curieweg 1 te Spijkenisse
116 KOOPAPPARTEMENTEN EN PENTHOUSES AAN DE OUDE MAAS IN SPIJKENISSE • • • • • • • • •
TIJD: 19:00 tot 21:00 uur
Fenomenaal uitzicht over de Maas of het groene achterland van Spijkenisse Diverse 3- en 4-kamerappartementen van ca. 77,5m2 tot 96m2 Enorme penthouses van ca. 100m2 tot 150m2 Ruime en organisch vormgegeven terrassen Financiële voordelen met de Duurzaamheidshypotheek van VORM Finance Inclusief een eigen Bringme-bezorgsysteem op de begane grond Ruim en gezamenlijk activiteiten dek Oplevering inclusief keuken, sanitair en tegelwerk Voorzieningen zoals zorg, een brasserie, fysiotherapie en een huisartsenpost op de begane grond
BEZOEK VORM.NL/HETTERRASAANDEMAAS EN BLIJF OP DE HOOGTE
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
Meer geveltrots mag best wel
ROTTERDAMS
NIET LULLEN MAAR POETSEN
HELEMAAL DE BOM
PEIL Het Rotterdamse havenbedrijf wil eilanden in de Noordzee opspuiten voor het onderhoudspersoneel van de windturbines.
Ik wil een oproep doen aan het stadsbestuur om te erkennen dat we in Rotterdam beter kunnen stoppen met het slopen van panden met waardevolle gevels. De stad wordt namelijk niet beter van de façades van de nieuwe panden die voor de oudbouw in de plaats komen.
Maak er gelijk recreatie-eilanden van, Rotteroog g op zee. Geef de ruimte aan strand- en duinwoningen, strijk de huur- en verkoopopbrengsten op en beperk ge elijktijdig de kustbebouwing. Een klassiieke win-win-win-win.
De lieve mensen van het Stadhuis deponeren hun koffiedrab voortaan in plantenbakken. Want harrtstikke circulair en duurzaam. Ma aar wat echte drabzoden aan de duurza ame dijk zet: strenge regulering van het verkeersaanbod. Want nu staat het wel heel vaak muurvast in de stad.
Stadsgids Eveline wint de Tinnen Ananas, de prijs voor meest gastvrije Rotterdammer.
LEKKER BELANGRIJK...
3
COLUMN MATTHIJS GOES
NIEUW
KANNIE WAAR ZIJN?!
OPINIE
De wattuh h!? Wat is er Rotterdams aan een anana as!? Maak er volgend jaar gewoon de Zilveren Uier van. Want je mogen laven n aan de koeientiet, bron van leven, een n gastvrijer 010-beeld is nauwelijks de enkbaar.
“Of de Rotterdamse politiek nu naïever en corrupter is dan de landelijke weet ik niet, wel dat de Rotterdamse haven een walhalla is voor deze milieucriminelen die zich ondernemer noemen”, aldus Marianne van den Anker in haar column in het AD. Een ex-ra aadslid, ex-wethouder en publicist van n het boek Wie betaalt, die bepaalt overr milieucriminaliteit, die zou toch nam men & nummers moeten kennen?
Steeds meer architecten lijken in te zien dat de gevels van de vooroorlogse bouw positiever bijdragen aan het stadsbeeld dan de meeste gevels die zijn opgetrokken in de jaren zeventig tot en met negentig. Die gebouwen hebben geen ziel, er klopt iets niet aan de rijtjes huizen uit die tijd die tussen de oudbouw staan. De achtergrond van mijn noodkreet namens de liefhebbers van oude gebouwen? De aankondiging dat op de Claes de Vrieselaan zes panden tegen de vlakte gaan vanwege een 70 jaar oude vliegtuigbom. Die bom moet weg, geen discussie mogelijk. De verwijdering van het explosief zal ongetwijfeld soepeler verlopen als er geen huis boven de bom staat te balanceren. Dus dat huis moet ook weg. Tot zover de logica. Maar hoe wordt het gat in de huizenrij straks opgevuld? Waarschijnlijk met hoogwaardige huizen voor hoogopgeleide mensen. Vervolgens zitten we met de gebakken peren: een nietszeggend, middelmatig woonblok in een mooie straat. Ik wil een lans breken voor het verplicht laten staan van de waardevolle gevels. Die oude voorkanten zien er leuk uit. En als het echt moet, kunnen bouwkundigen prima huizen bouwen achter die oude gevels. Zo voorkomen we wellicht ook dat overal van die historiserende wijkjes in de stad worden gebouwd. Denk aan Hof aan de Hef op het Noordereiland. Op die plek stonden mooie oude panden die ongetwijfeld van binnen volkomen waren doorgerot. Ze werden vervangen door wat je
Colofon
‘‘
bij villa’s een ‘boerderette’ zou noemen. Het ziet er enigszins authentiek vooroorlogs uit, maar het is overduidelijk niet meer ‘the real deal’. Zonde. Denk ook aan de zijstraten tussen de Nieuwe Binnenweg en West-Kruiskade: vol met hadden huizen die ook in Zwolle of Almere kunnen staan. De oude panden waren volstrekt afgeleefd. Waarom de mooie gevels niet laten staan die de broodnodige sfeer aan de stad toevoegen? Nu is ook een stuk geschiedenis gewist, eeuwig zonde. Het blok op de hoek van de Rochussenstraat en de Sleephellingstraat [zie foto, red.] tonen de waarde van gespaarde gevels voor het stadsbeeld. Wat verderop, aan de kop van de Henegouwerlaan en Beukelsdijk, werd gekozen voor een deel behoud en een deel nieuwbouw. Oordeel zelf wat meer karakter heeft en sfeer uitstraalt. Laat alsjeblieft de gevels van de Claes de Vrieselaan intact of bouw ze terug. Dat kon destijds ook bij de panden naast het Witte Huis, bij de aanleg van de spoortunnel. De stad wordt echt beter van zo’n aanpak.
Vormgeving Metro Advertentieverkoop adverteren@denieuwspeper.nl
Waarom de mooie gevels niet laten staan die de broodnodige sfeer aan de stad toevoegen.
’’
www.facebook.com/ denieuwspeper
Hoofdredactie Jaap van Rijn
Carin Broere c.broere@tmg.nl • 06 - 5758 0037
Alle rechten ten aanzien van de inhoud van deze uitgave worden nadrukkelijk voorbehouden en berusten bij De Nieuwspeper. Op het gebruik van deze uitgave zijn de Algemene Toepassingsvoorwaarden van De Nieuwspeper van toepassing.
Redactie redactie@denieuwspeper.nl
Online www.denieuwspeper.nl
De Nieuwspeper is een uitgave van Telegraaf Media Groep.
De Nieuwspeper verschijnt samen met dagblad Metro en wordt in geselecteerde gebieden huis-aanhuis verspreid. Tevens is De Nieuwspeper verkrijgbaar bij afhaalpunten in Rotterdam en de regio.
Tonia van Nieuwenhuijzen t.van.nieuwenhuijzen@tmg.nl • 06 - 4905 4783
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
STADSONTWIKKELING
OP DE COOLSINGEL GAAN CHIC EN VOLKS HAND IN HAND
4
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
STADSONTWIKKELING 5
(Foto: Ed Lonnee)
De Coolsingel wordt vanaf april volgend jaar verbouwd. Het ontwerp van West 8 (Adriaan Geuze) is gebaseerd op de belofte dat de boulevard zijn allure weer terugkrijgt. “Het wordt duurzaam en chic, maar hopelijk met behoud van de ‘volksheid’ van Rotterdam.”
“De Coolsingel is een zware en ingewikkelde klus, het maximum der dingen”
Schieha De keuken van West 8 aan de Schiehaven biedt een indrukwekkend uitzicht op de Nieuwe Maas. En hoewel de maquette van de Coolsingel op dat moment in Museum Rotterdam staat, vertelt Adriaan Geuze (1960) beeldend over zijn droom voor de Coolsingel: een stadsboulevard die zich kan meten met de Champs-Élysées. “Die boulevard is van alle Fransen en Parijzenaren, omdat zij deze als de ziel van de stad en de spiegel van hun cultuur zien. Ik ben ervan overtuigd dat de Coolsingel de boulevard is voor alle Rotterdammers. Uiteindelijk zal iedereen zich de straat toe-eigenen, niet alleen als je trouwt of als Feyenoord kampioen wordt.” In het plan waar West 8 drie jaar aan werkte, is de meest opvallende ingreep dat er een brede boulevard (‘esplanade’) ontstaat ten westen van de huidige trambaan en dat de Coolsingel doorloopt voorbij het Churchillplein tot aan de Schilderstraat / Witte de Withstraat. Door deze ingreep wordt het autoverkeer op de oostzijde geconcentreerd. Adriaan Geuze: “Uit studies bleek dat op zaterdagen en zondagen het verkeer op de Coolsingel standaard vast staat.” Het hoofddoel van de gemeente en Geuze is dat voetgangers en fietsers zich er weer thuis én veilig voelen. “De voetganger kan straks op 13 punten de weg oversteken. Ook fietsers krijgen ruim baan op een vijf meter breed fietspad dat van de rijbanen is gescheiden door de trambaan. Het aantal rijbanen wordt van vier naar drie teruggebracht: twee in zuidelijke en één in noordelijke richting. Met dynamische verkeerslichten denken we voldoende doorstroming te kunnen garanderen.” Vijfde bomenrij De gemeente sprak in de opgave voor de Coolsingel de wens uit dat de straat haar allure terug zou krijgen. Adriaan Geuze: “We hebben een vijfde bomenrij toegevoegd aan de bestaande platanen. Ook komen er zorgvuldig ontworpen monumentale Coolsingellantaarns, geïnspireerd op de art-decolichten voor het stadhuis.” Geuze refereert vaak aan de vooroorlogse Coolsingel omdat het toen levendig aan de boulevard was. “Hotel Atlanta had op de hoek van de Aert van Nesstraat een grand café in art-decostijl van drie verdiepingen met een groot terras aan de Coolsingel. Pal ernaast zat het oude Café De Unie, opgetrokken in De Stijl-architectuur. Misschien nog belangrijker waren de levendige zijstraten, zoals de Hoogstraat, die massa’s mensen naar de Coolsingel leidden. Van de boulevard met rijbanen en een breed trottoir met monumentale bomen was na de wederopbouw weinig meer over. Anders dan in de rest van Europa is met de komst van de metro het profiel van een vierbaans snelweg ontstaan. Het enige wat ontbreekt, zijn de vangrails. De originele ornamenten zijn verloren gegaan.” Ruime esplanade Volgens Adriaan Geuze is elk gemeentebestuur na de oorlog bezig geweest om de stadsdelen aan weerszijden van de Coolsingel met elkaar te verbinden. “De winkels op de Lijnbaan en de Meent zijn nu eenmaal verschillend. De Koopgoot heeft bijna op het banale af geprobeerd om dat te ontkennen, door aan beide kanten van de Coolsingel te ‘liggen’.” Hoewel de levendigheid in het Rotterdamse centrum de laatste jaren sterk is toegenomen, blijft de huidige Coolsingel daarin achter. Adriaan Geuze: “Het monumentale postkantoor en Stadhuis zorgen ervoor dat je aan die zijde weinig kunt veranderen. Aan de westkant ligt het naoorlogse vastgoed, waar in de plinten veel nieuwe activiteit kan ontstaan. Daarom hebben we een ruime esplanade ontworpen zodat je langs het Hilton, de Bijenkorf en het
TEKST: TARA LEWIS EN TEUN VAN DEN ENDE
Forum [het voormalige ABN-Amrokantoor, waar Donner is gevestigd, red.] weer kunt flaneren. De bestrating is van een beige-bruine steensoort die mooi verkleurt en waarop vervuiling nauwelijks zichtbaar is. De vastgoedeigenaren herkennen in het ontwerp de kansen om allure en prestige terug te brengen en investeren volop in hun panden. Zo ontstaan er nu al extra terrassen op de Coolsingel.” Rotterdamse geest Het ontwerp moet de ambitie van de gemeente inlossen om de binnenstad als City Lounge in te richten. Uit een analyse van de looplijnen van voetgangers door de binnenstad bleek de Coolsingel een ontbrekende schakel. Adriaan Geuze: “Over de Meent en de Witte de Withstraat lopen veel mensen, maar die straten zijn slecht met elkaar verbonden voor voetgangers. De brede esplanade trekken we daarom in zuidelijke richting over het Churchillplein door tot de Schilderstraat, zodat je straks ongehinderd de Witte de Withstraat inloopt.” De enorme asfaltvlakte die het Churchillplein heet, moet door deze verbinding veranderen in een aangename verblijfsplek. Dit hoopt Geuze te bereiken met verhoogde grasvakken met een betonrand waar je even kunt uitrusten. Een beeld dat nu nog klinkt als toekomstmuziek, maar Geuze verwijst naar de populariteit van de infor-
mele zitranden en de grasvakken bij het Centraal Station. “Toen daar de ondergrondse fietsenstalling in gebruik werd genomen, was het plein ineens van het Rotterdamse publiek. Het vriendelijk en humaan maken van het welkom van de stad heeft de Rotterdamse geest veranderd.” Blinde muur Het staat nog niet in de planning, maar het liefst ziet Adriaan Geuze het pand waarin onder meer het casino huist, verdwijnen. “In de toekomst van de Coolsingel kun je je niet voorstellen dat het plein en de entree van de metro zo blijven. Bij het belangrijkste overstapstation van de metro, Beurs, komt de hele regio de stad binnen. Nu kom je langs een ondergronds toilet en een Albert Heijn haaks op een blinde muur de straat op. Een hele nare plek.” In het ontwerp is er rekening mee gehouden dat dit in de toekomst verbeterd kan worden. “Als je een aantal gebouwen daar saneert en daglicht binnenlaat in het metrostation, kun je via roltrappen zo de Coolsingel op lopen. Dan heb je net zoals het Centraal Station een welkom dat deze stad verdient.” Volkser Dat hij het door verkeer gedomineerde Hofplein niet kon meenemen in het ontwerp, is wat hem betreft niet erg. “De Coolsingel is een zware en ingewikkelde klus, het maximum der din-
gen. Je krijgt als ontwerper zoveel dossiers in je handen dat je blij bent als een project de finish haalt. Maar het zou mooi zijn als er meer verbinding kwam tussen de Schiekade, Delftsestraat en de Coolsingel, net zoals dat aan de andere kant gebeurt met de Leuvehaven.” Waar de Coolsingel nu sleets, onvriendelijk en onwelkom is, wordt de huidige verkeersader volgens Adriaan Geuze duurzaam, chic en aantrekkelijk voor een breder publiek: “Ik hoop dat hij daardoor volkser wordt. En al krijgt het vastgoed misschien steeds meer allure, er zitten ook winkels als de Decathlon en straks de Primark tussen. Prada en Louis Vuitton zullen niet zomaar naar onze stad komen. Dus het lijkt misschien chic, maar het is heel Rotterdams.” Liefdesverklaring Geuze sluit af met een liefdesverklaring aan de stad. “Dat beeld van Rotterdam als ongezellige stad waar het altijd waait, klopt niet. Ik vind dat we het hier heel gezellig hebben op straat. In steden als Utrecht en Amsterdam zie je een onwaarschijnlijke zelfverzekerdheid bij het publiek dat op straat loopt. Iedereen scheldt en kankert daar op elkaar. In Rotterdam heb je dat helemaal niet. Ook is iedereen die hier komt wonen, direct een Rotterdammer, ongeacht waar je vandaan komt. Kortom, dit is een geweldige stad.”
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
STADSONTWIKKELING
‘HOE KWELLEND IS ’T AL JAREN’ In 1960 smeekte tramconducteur Jan van Winsen de directie van de Bijenkorf om het beeld van Naum Gabo voor het warenhuis te slopen. Een wonderlijke geschiedenis over hoe die verloren gewaande brief terechtkwam bij zijn zoon. TEKST & BEELD: TARA LEWIS
Toen restaurateur Chris van der Meulen in de archieven van de Bijenkorf onderzoek deed voor zijn boek over het titelloze Naum Gabo-beeld, vond hij een handgeschreven brief van een Rotterdamse tramchauffeur. De brief was gedateerd 15 mei 1960 en gericht aan de directie van de Bijenkorf. Mijne Heren, Als conducteur op lijn 4, waarbij ik dagelijks tien à twaalf keer de Coolsingel passeer, is ’t altijd prettig te constateren hoe de bevolking met ’t wel en wee van onze wereldboulevard – waarvan uw fraai gebouw zo’n voornaam deel vormt – meeleeft. Het is thans vooral plezierig de verwonderlijke uitroepen te horen wanneer de fraaie bloemversiering bij ’t raadhuis wordt gepasseerd. Maar hoe kwellend is ’t al jaren de teleurgestelde gezichten te zien en de afkeurende (om niet te spreken van hatelijke) opmerkingen te horen als de aandacht valt op ’t
stalen gevaarte dat voor uw fraaie gebouw staat. En juist na de brand, nu dat ‘ding’ nog meer in aller aandacht staat, zijn die afkeuringen zo snel toegenomen, dat ik tot de conclusie kwam dat ’t voor de massa een opluchting zou zijn, als ’t bouwwerk geheel zou verdwijnen. Het spijt mij dat ik al deze uitingen van onze goede Rotterdammers en vreemdelingen niet op de band kan vastleggen. Want als u ’t bandje dan hoorde afdraaien, dan heb ik de stellige overtuiging dat u vandaag nog order gaf ’t gevaarte te slopen. En de reeds ingeburgerde gevleugelde tekst ‘De Bijenkorf 90 jaar vóór’ zou nog meer aan krachtterm winnen. Hoogachtend, Jan van Winsen, Volmarijnstraat 147A, Rotterdam Pure emotie Van der Meulen moest glimlachen om de mooie handgeschreven brief: “Zou
de man nog leven, vroeg ik me af.” Een korte zoektocht bracht hem bij een man met dezelfde naam en een liefde voor trams. “Dat bleek zijn zoon te zijn. Hij had de brief nog nooit gezien en de eerste keer dat hij hem las, had hij een brok in zijn keel.” Jan van Winsen herinnert zich het eerste telefoongesprek nog goed. “Van der Meulen zei: u heeft in 1960 een brief naar de Bijenkorf geschreven. Maar toen was ik 13, dus dat leek me sterk. Al snel werd me duidelijk dat het om mijn vader ging. Hij schreef namelijk graag brieven, of hij het nu ergens mee eens was of niet.” Zelf restaureert Van Winsen tegenwoordig als vrijwilliger trams in de oude tramremise aan de Kootsekade, waar onder meer de tram staat waar zijn vader op reed. “Dat doe ik toch een beetje voor die ouwe, hij is 47 jaar tramconducteur geweest.” Het schrijven van brieven zou Van Winsen senior blijven doen tot hij door ziekte niet meer kon schrijven. “Je ziet dat hij schreef vanuit pure emotie, om het sentiment van de reizigers over te brengen. Dit was in een
tijd waarin iedereen op de tram met elkaar praatte, je deed niet anders.” Een zegen Voor Van der Meulen symboliseert de brief hoe het beeld van Naum Gabo destijds in Rotterdam werd ontvangen. Begin 2018 komt zijn boek over het beeld uit. “Nu houdt iedereen van het beeld. Maar destijds was men gewend aan meer figuratieve kunst: mannen op paarden, mannen op stoelen. Daarnaast voelden Rotterzich ontdammers ont heemd in hett nieuwe n becentrum van Daar ton en glas. D mokwam dit m d derne beeld bij, dat niet eens een naam had.” Volgens Van der Meulen wordt weleens over het beeld ge-of sproken also we er medellijeten den mee moe at een hebben. “Wa onzin! Het is een er beeld, ook prachtig stoe als niemand van het beeld zou houden. Het was stoer toen Jan van Winsen een vurige brief schreef in 1960, en dat is het nu ook. Ja, het is onderhoudsgevoelig en ja, het ziet er zo gaaf uit als het mooi is uitgelicht. Maar dat beeld is niet zielig. Wij zijn zielig zolang het beeld zo’n stiefmoederlijke behandeling krijgt.” Dat Jan van Winsens verzoek om het beeld te slopen nooit werd ingewilligd, is wat zijn zoon betreft een zegen: “Het hoort bij Rotterdam. En als ik er nu langsloop, denk ik altijd aan mijn vader en zijn brief.”
“Daar kwam dit moderne beeld bij, dat niet eens een naam had”
6
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
STADSONTWIKKELING 7
De vooroorlogse Bijenkorf doorstond het bombardement grotendeels, de directie had de herbouwplannen zelfs al klaar liggen. Waarom verdween het beroemde warenhuis naar ontwerp van Dudok dan toch onder de sloophamer?
FOTO: SPAARNESTAD PHOTO H/H
WAA AAROM A DUDOKS BIJENKORF VERDWEEN
TEKST: TEUN VAN DEN ENDE Mijn oma is geboren in 1920 en was nog geen 10 jaar oud toen de Bijenkorf zijn deuren opende aan het Van Hogendorpplein, op de plek van het huidige Churchillplein. Ze ging speciaal naar het warenhuis toe om de roltrap te proberen. Het gevoel langzaam door een onzichtbaar mechanisme opgetild te worden, was een compleet onbekende gewaarwording die diepe indruk op haar maakte. Ze zal niet de enige Rotterdammer zijn geweest. Alleen al op de opening in 1930 waren 70.000 mensen afgekomen. De Bijenkorf nestelde zich door de luxe warenhuisartikelen én het imposante gebouw snel in het collectieve geheugen van vele Rotterdammers. Toch besloten de stadsplanners van het naoorlogse Rotterdam het warenhuis met de grond gelijk te maken.
Doodleuk “Ik werd opgebeld met het verzoek naar Rotterdam te komen. En daar werd me doodleuk verteld dat het beter was als we maar met de oude korf verdwenen. En dat terwijl we met herbouwplannen rondliepen!”, vertelde G. van der Wal destijds, directeur van het warenhuisconcern. De verbazing van de Bijenkorfdirecteur is goed voor te stellen. Op de beroemde luchtfoto’s na het bombardement staat het meest monumentale deel van het beroemde warenhuis fier overeind. De mythe van de no-nonsense stad Het warenhuis werd gebouwd tussen 1928-1930 naar ont-
werp van Dudok, de architect die furore had gemaakt met het raadhuis van Hilversum. Aan de zuidzijde van het langgerekte Van Hogendorpplein verrees negen jaar later tegenover het warenhuis een tweede ontwerp van Dudok: het dertien verdiepingen tellende bankgebouw voor de Hollandsche Bank-Unie (HBU). Het plein was in feite niet meer dan een verbreding van de Coolsingel. Hoofd van de Afdeling Stadsuitbreiding en gebouwen W.G. Witteveen beschouwde het als één van zijn belangrijkste realisaties in het stadsbeeld van het vooroorlogse Rotterdam. Na de verwoestingen van het bombardement op 14 mei 1940 ontwierp hij een Wederopbouwplan dat het Van Hogendorpplein en de Bijenkorf moest sparen. Maar het plan ging niet door. Zijn poging om stadsschoon en de uitdagingen van de moderniteit in één plan te verbinden werd van tafel geveegd, schrijft historicus Noor Mens in het boek W.G. Witteveen en Rotterdam: “De historische stad met haar esthetische betekenis verdween naar de achtergrond en één van de rode draden in Rotterdams naoorlogse zelfbeeld werd gesponnen: de mythe van de no-nonsense stad die geen tijd heeft om zich met stadsschoon bezig te houden.”
Verkeersdoorbraak In plaats van Witteveens voorstel is het Basisplan van zijn opvolger, Cornelis van Traa, uitgevoerd. Hij forceerde een verkeersdoorbraak op het
Van Hogendorpplein: “Het was onze enige kans om het centrum van de stad open te gooien, om ook visueel contact te krijgen met de Maas. Die oude Bijenkorf moest weg. Dán konden we pas een nieuwe stad, een modern Rotterdam bouwen” (Het Vrije Volk , 19 maart 1957). Sindsdien is er decennialang in één smaak aan de wederopbouw van het stadscentrum gebouwd: volgens
de dominante filosofie van het functionalisme, een vorm van stedenbouw die de scheiding van functies en een zo efficiënt mogelijke stadsinrichting voorstond. Bij het verlangen van het gemeentebestuur naar een nieuwe stad met daarin veel plek voor verkeer moest ook de directie van de Bijenkorf zich neerleggen. Een groot monumentaal gebouw op het Churchillplein
is nu moeilijk voor te stellen. Maar het nieuwe ontwerp voor de Coolsingel van Adriaan Geuze (West 8) verkleint de asfaltvlakte straks tot drie rijbanen en een trambaan. De rest van het Churchillplein komt vrij voor fietsers en voetgangers. Dat roept in retrospectief de vraag op hoe Dudoks Bijenkorf op de overgang van het centrale winkelgebied naar de Witte de Withstraat in dit nieuwe ont-
werp gepast zou hebben. Met dank aan Rob Noordhoek van het Rotterdam Museum, waar t/m 8 april 2018 de tentoonstelling ‘Coolsingel’ te zien is. Teun van den Ende, de initiatiefnemer van Werkplaats Erfgoed, schrijft, onderzoekt en voedt het (online) debat over de transformatie van stad en landschap. Hij schrijft onder meer voor Vers Beton.
De oude stad weer zichtbaar maken De Bijenkorf van Dudok is een inspiratiebron voor ontwerper Frans Blok. Hij zet met zijn impressies het gebouw terug op zijn originele plek midden op het Churchillplein: “Als een spookverschijning blokkeert de Bijenkorf het verkeer op zowel de Coolsingel als de Westblaak.”
“Dudok bouwde met de Bijenkorf wellicht het mooiste 20-eeuwse gebouw in Nederland, dat helaas slechts 10 jaar echt heeft bestaan. Het gebouw overleefde deels het bombardement, maar kwam uiteindelijk toch onder de sloophamer. De toenmalige directie koos eind jaren 50 voor de bouw van een gesloten doos in plaats van restauratie van het glazen paleis, mede door de mogelijkheden die de tl-buis inmiddels bood. Met kunstlicht kreeg het warenhuis veel meer
controle over het uitlichten van de collectie dan met het steeds wisselende daglicht in het oude gebouw mogelijk was.” “Ik zou het wel willen, maar herbouwen is niet realistisch. Het is jammer dat op het Churchillplein niets meer herinnert aan dat prachtige gebouw. Met tekeningen kan ik dit belangrijke icoon van de oude stad weer zichtbaar maken en de grandeur in de huidige context plaatsen. De beelden zetten Dudoks meesterwerk terug op de oor-
spronkelijke plaats, omringd door hedendaagse gebouwen als de Coolse Poort, de zwarte toren van architect Quist en het Maritiem Museum.” “Gelukkig is niet alles van de Bijenkorf verloren gegaan. De gevelsteen met sculpturen die boven de ingang zat, is opgeslagen op een terrein in Woerden. Ik maak me er samen met een paar andere Rotterdammers hard voor om die steen een plek te geven na de oplevering van de heringerichte Coolsingel.”
Over Frans Blok Frans Blok verkent het grensgebied van fotografie, schilderkunst, computer visuals en grafisch ontwerp. Met zijn werk wil hij de kwaliteit en schoonheid van Rotterdam laten zien. Frans Blok werkte onder meer bij het Office for Metropolitan Architecture van Rem Koolhaas. Zijn vrije werk is te koop via de website www.werkaandemuur.nl. Meer informatie: www.3develop.nl
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
CULTUUR
8
HOE EEN KERSVERSE ROTTERDAMSE EEN TONG ONTMOET IN SORBONNE Julie van Mol verhuisde in 2007 naar Rotterd dam. Het was een andere stad, die van vóór de iconen, de horecabonanza en de sluw geregisseerde toeristenstroom. De Witte de With als feeststraat kroop voorzichtig uit het ei en het ambtsketen hing nog om de nek van Ivo Opstelten. Hoofdpersoon Anouk van de autobiografi fische i roman Sterker door strijd zet haar eerste stappen in het Rotterdam van toen. De lezer volgt haar zoektocht naar een thuis. In
een tijd waarin nog faxen werden verstuurd d, zoek kt zij onen offl fline l contact met de stad en zichzelf. Anouk blogt op Hyv yves, v maakt promotie, ontmoet een leuke man, maar heeft ook hobbels te overwinnen in haar nieuwe thuisbasis. Net zoals haar alter ego Anouk vindt ook Julie van Mol gesterkt door strijd haar weg in het weerbarstige Rotterdam, met een derde druk van haar boek als overtuigend bewijs dat al het knokken niet voor niets is geweest.
Wie rond de kerst wil uitblazen met ee kiest voor het werk van bevlogen Rotte pareltjes die de donkere dag LESGEVEN DOE JE VANUIT JE HART Bar Linders d alias l Mevrouw Juf werkt al zo’n 20 jaar als freelancer in het Rotterdamse voortgezet, middelbaar en hoger onderwijs. Ze blogt met regelmaat over haar wederwaardigheden in de klas. Bar ontdekte dat een aanpak van positief benaderen, ruimte geven en een kader bieden aan leerlingen veel energie en positieve resultaten oplevert. Echt contact maken met de leerling zou wat haar betreft een belangrijk uitgangspunt moeten zijn. Daarbij is het gevoel een belangrijke leidraad. Met haar motiverende lees-, kijk- en doeboek steekt ze haar onderwijscollega’ss een hart onder de riem. Naast verhalen uit de dageelijkse praktijk geeft het bo oek ook ruimte aan tekentalen nt
van lleerlingen l en b bevat d de uitgave tips voor onderwijsprofessionals voor hoe je na een dag lesgeven met een hart vol mooie momenten en een lichaam vol energie weer naar huis gaat. Lesgeven vanuit je hart is geschreven voor onderwijscollega’s. Maar het boek zal ook nietvakgenoten met kinderen aanspreken die, als zovelen, worstelen met de opvoeding. Lesgeven vanuit je hart • Bar Linders • Het Ontwikkelpunt • ISBN 978 90 8276 580 9 • € 18,95 Meer lezen: mevrouwjuf.nl
DE INTRIGERENDE MODE VAN HOLBEWONERS EN HIPSTERS Illustratrice Josje van Koppen geeft met haar tekstloze prentenboek voor kinderen, dat ook volwassenen zal bevallen, een frisse en charmante kijk op de geschiedenis en de betekenis van kleding. Want kleren maken de mens, of je nu holbewoner of hipster bent. Kleding en mode gaan veel verder dan de buitenkant. De gedragen stof is vaak een afspiegeling van het innerlijke leven. Met die tweede huid laten mensen zien welke status ze zichzelf toemeten of welk gevoel iemand wil uitstralen. Josjes boek is dan ook een aanrader voor modefans, geschiedenisliefh fhebh bers en iedereen die zich druk maakt om wat hij of zij dagelijks aantrekt. Josje van Koppen werd illustratrice na haar studie aan de Willem de Kooning Academie. Ze maakt tekenin n-
gen voor tijdschriften, brochures en werkt voor educatieve uitgeverijen. Josje heeft ook muurschilderingen op haar naam staan, zoals die voor Geveltrots in Delfshaven, op de hoek van de Spanj aardstraat en de 2e Schansstraat. Dat staat je goed! Hoe kleren ons maken • Josje van Koppen • Clavis Uitgeverij • ISBN 978 90 4482 875 7 • € 19,95
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
Fragment uit ‘Sterker door strijd’ In Sorbonne was het een veldslag om bij Nico aan de bar te komen. We duwden ons door het publiek, aanraking van een klam shirt of een bezweet stuk blote huid was onvermijdelijk. Op onze billen daalden handen, er viel niet te ontdekken van wie ze waren. We ontvingen valse blikken van grieten die dachten dat ze de koninginnen van de nacht waren. Prinsesjes paste beter, sommigen waren hooguit achttien. ‘Ha, nieuweling en zusje,’ zei Nico toen we een plek hadden veroverd op de eerste rij aan de toog, voornamelijk tussen vrouwen. Ze vergaapten zich met gewilli-
ge ogen aan hun favoriete barman. Voor Nico een rij van gifgroene shotjes, twee aan twee opgesteld. Hij zette er twee voor ons neer, die we na een bedankje achterover sloegen. De mix was zoet en fris tegelijk. Splé wilde er nog één en een droog wijntje, voor mij hetzelfde. De blonde, gebrilde dj, bovenin in een booth, mixte Do You Wanna Dance van Cliff Richard in Cha Cha Slide van dj Casper. ‘Gaaf,’ riep ik en knikte hamerend op het intro, een strakke beat. Splé glunderde, ze begon mee te zingen met het liedje waarmee we opgroeiden. Do You Wanna Dance veranderde onze ingetogen vader in een uitbundige man als hij met onze moeder hierop danste,
CULTUUR
tijdens de zondagen van onze jeugd. Die dag stond in het teken van ons gezin. We speelden gezelschapsspelletjes, wandelden, zwommen, etsten, of troffen familieleden. Wat we ook deden, er waren altijd twee rituelen: elpees draaien en onze ouders die swingden op het lied waarop zij voor het eerst met elkaar hadden gedanst. ‘Achter ons is ruimte om te dansen,’ zei Splé, ze kneep lievig haar ogen samen. Hoewel ik het zonde vond om onze plek te verlaten – gratis drank, een goed overzicht, en zo nu en dan oogcontact met Nico – wilde ik haar plezieren. Ik gebaarde instemmend met mijn hoofd naar achteren, waar we vervolgens al dansend gasten
opzij joegen. Een elleboog hier en daar en het venijnig aantikken van wat tenen met onze hakken hielpen hierbij. De liefde die Donna Summer bezong voelde ik ook, maar dan van een andere soort. Twee potige, kale mannen, met een investering in goud om hun nek en polsen, stapten in het beetje leegte rondom ons. Een dook in Splés oor, ze keek me benauwd aan. Ik tikte hem op zijn schouder, zijn huid gaf niet mee. Hij blikte wellustig naar me. Ik plakte me bijna tegen hem aan en vroeg of hij wilde opschuiven tot aan de entreedeur. Een grimas op zijn gezicht, die uitsprak dat hij mij als een uitdaging zag. Zijn mond opende zich, gele tanden.
‘Zijn jij en zij,’ hij wees met zijn hoofd naar Splé, ‘zusjes?’ ‘Nee, ik ben haar moeder,’ zei ik. ‘Ik wil ook zo’n moeder.’ Hij streek met het puntje van zijn tong over zijn bovenlip. Uit: Sterker door strijd • Julie van Mol • Uitgeverij Palmslag • ISBN 978 94 917 7357 0 • € 18,95
en fijn boek of een opwekkende melodie, erdammers. De Nieuwspeper selecteert gen van lichtpunten voorzien. HET VERBAND TUSSEN STROOPWAFELS EN TINNITUS
GALLISCH SPARTA EN DE ROZE FEYENOORD-ZEE
Binnenkort is het weer zover. Dan stroomt de Top 2000-geluidsgolf die miljoenen huiskamers en auto’s binnen. Daarom aandacht voor een Rotterdamse bijdrage aan de lijst. Wellicht scoren dit j aar 010-acts als Broederliefde en Ronnie Flex hoge noteringen. Een zekerheid is in ieder geval het weemoedige Oude Maasweg van The Amazing Stroopwafels. Geen Rijnmondse act reikt zo hoog in de Top 2000. Als er ooit een Standaardwerk der Nederlandstalige Muziek verschijnt, dan wordt aan die gasten ongetwijfeld een ereplek toebedeeld Je deeld. J kunt k van mindere
De onllangs versch henen Bosatlas van het Nederlandse voetbal legt interessante voetbalfeiten bloot. Een kaart laat zien dat zuidwestNederland een waar Feyenoord-bastion is. Wie goed kijkt, ontwaart in de roze zee een geel eilandje bij Schiedam en Rotterdam-West. Volgens de auteurs van de atlas: “Sparta Rotterdam lijkt net een Gallisch dorpje in Romeins gebied. ‘Heel Rotterdam? Nee, een kleine nederzetting biedt moedig weerstand aan Feyenoord.’” Een correctie hierbij is op zijn plaats. Raadpleeg de
prestaties op je lauweren gaan rusten. Zo niet de immer rusteloze Amazing Stroopwafels. Onlangs verscheen Hiero , waarop The Kik de oude rotten op sleeptouw neemt in het nummer De Trap . Een andere song behandelt de gehoorschade die elke seconde het leven van onoplettende muzikanten en dance-liefh fhebbers h beheerst. Over gevoel voor wrange humor gesproken, de Stroopwafels beschouwen de heftige, nooit verzakende oorpiep als vriend: Mensen vragen wel, reis jij alleen? een Is dat n niet saai geen mensen om je h heen Ach m maak je geen zorgen meer o om mij Altijd iis een kleine vriend hier aan mijn zij In Zwam mmerdam of aan de Bosporus Altijd iss hij bij me, Tinnitus In Zwam mmerdam of aan de Bosporu us Altijd iss hij bij me, Tinnitus Hiero be eluisteren: open.spo otify.com/album/ 7ivfY fY YLKkj kjWbJaGnnPtWfLZ
voetb ballkaart van de Twentse krant Tubantia en zie dat Sparta bij seizoenkaarthouders vooral heerst in Dijkzicht, Zestienhoven en CSkwartier. Grappig: volksclub Feyenoord scoort in het Wassenaarse. Daar zitten veel Rotterdam-verlaters met een dikke portemonnee (ww www ww.tubantia.nl/integratie/ w voetbalkaart). Ook opmerkelijk: het Feyenoord van 2017 trekt gemiddeld meer bezoekers dan het gouden elftal begin j aren 70. Leggen Toornstra en co beter voetbal op de mat dan destijds het elftal met spil Van Hanegem? Of is me Feyyenoord meer dan ooit voo oral emotie en identiteit? Bos satlas van het Nederlandse voetbal • Noordhoff Uitgevers • ISBN N 978 90 0112 304 8 • € 29,95
9
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
ETEN & DRINKEN
10
“ALS EEN LOKAAL PRODUC VOLDOET, GAAN WE ERME Wie in Rotterdam iemand zoekt die iets zinnigs over gastvrijheid en eten kan vertellen, kan bij Erik de Wit uitkomen. Hij is vooral bekend onder vakgenoten. Met zijn geslaagde project The Park- Inspired by Erik van Loo wekt hij inmiddels ook de nieuwsgierigheid van een groter publiek. TEKST & BEELD: JAAP VAN RIJN Erik de Wit zet zijn eerste stappen als gastheer in Auberge Postillion de la Provence, destijds een sterrenzaak in het Gooise Laren. Hij is daarna onder meer directeur van de fameuze Bilderberg Kersentuin in Amsterdam. Een flink deel van de vaderlandse kookelite staat hier achter de kachel, denk aan Lucas Rive, Ron Blaauw, Jon Sistermans, Alain Caron en de Rotterdamse chef Sieberen Meerema. Ook in Rotterdam laat Erik de Wit zijn sporen na. Hij zet in de jaren nul van deze eeuw The Manhattan op de rails en zorgt dat de Grande Dame, het Parkhotel aan de Westersingel, weer gaat swingen. Na een uitstapje in het Amsterdamse Conservatorium Hotel, het zij De Wit vergeven, want onbetwistbaar het mooiste slaapverblijf van Nederland, blijkt in 2014 een nieuwe klus in de Maasstad onweerstaanbaar. Wederom dingt Bilderberg Parkhotel naar zijn gunsten. Erik de Wit schuift energiek aan tafel. Je ziet, deze man heeft iets te vieren. In 2014 formuleert hij zijn missie: van het restaurant de huiskamer van Rotterdam maken. Het restaurant krijgt een eigentijdse, warme uitstraling. Tijdens een gesprek met Erik van Loo, de chef-kok van Parkheuvel, spreekt hij zijn ambitie uit: het halen van een Bib Gourmand. Of Van Loo hem daarbij wil helpen. Want de sterrenchef kent Michelin, weet waar de inspecteurs op letten. Erik van Loo zet de culinaire lijnen uit, zijn voormalig souschef en nu chef-kok van The Park Richard de Vries voert ze vakkundig uit. Drie jaar later, november 2017, kan de kurk van de champagnefles. Maar is een Bib Gourmand niet een te bescheiden ambitie?
Erik de Wit over Rotterdam “Wat mij betreft, is Rotterdam niet meer die typische second city , want van een heel andere orde dan Amsterdam. Dat pikken steeds meer toeristen op, zo merk ik tijdens gesprekken met buitenlandse gasten. Rotterdam neemt nog wel een underdogpositie in. Het is dan ook eenvoudiger om de verwachting van de bezoeker te overtreffen. Overigens ben ik een voorstander van het promoten van de metropoolregio als bestemming. Ik weet zeker dat we dan veel meer toeristen kunnen trekken.”
bij ons het uitgangspunt het herkenbare vlees, de vis en de groenten met een goede saus uit een pannetje dat op tafel blijft staan. We kiezen ook voor relatief onbekende producten, dat maakt het diner tot een avontuur. Deze winter staat diklipharder op de kaart. Da’s een uitdagend visje, want snel gaar. De vis kan gronderig smaken. Daarom gaan we in zee met een leverancier die weet waar de beste, betaalbare harder voor de kust zwemt. Richard kiest voor een koude bereiding waarbij hij de vis marineert met een vanillevinaigrette en in superdunne plakjes serveert.”
Erik de Wit: “Het is een welbewust gekozen ambitie. Ze mogen ons best ooit een ster geven, niets mis mee. Maar ons uitgangspunt in 2014 was om van The Park een laagdrempelig restaurant te maken waar alle Rotterdammers zich welkom voelen. We leggen ze helemaal in de watten en de gasten mogen kwaliteitseten verwachten voor een schappelijke prijs. De Bib Gourmand is de enige herkenbare onderscheiding die bij deze aanpak past. Je krijgt alleen een Bib Gourmand als je een menu van maximaal 37 euro aanbiedt. Om een consistente kwaliteit te bieden koppel je originaliteit aan vakmanschap. Na de opening van The Park in 2014 kenden we dankzij het winnen van de Gouden Pollepel een vliegende start. Je weet dat je op de goede weg zit. Het is vervolgens een kwestie van de koers bewaken. De ‘Bib’ is een erkenning voor het harde werken.”
“De kennis van de gasten neemt toe, dankzij internet, kookboeken en televisieprogramma’s. Dus waarderen zij dergelijke surprises. Bloggers zijn een interessant fenomeen. We onderschatten hun bereik niet. Toen MTV Awards de stad aandeed, zaten er bloggers aan tafel die bij elkaar opgeteld goed waren voor een paar miljoen volgers. Het tikt dan stevig aan als ze iets over je vertellen. Nee hoor, dat geeft niet veel druk op het team. We blijven nuchter en gaan uit van onze ervaring. Er is wel wildgroei. Piepjonge bloggers hebben onvoldoende vlieguren gemaakt om producten en restaurants te beoordelen. Daarom nodigen we ze regelmatig uit. Onlangs hadden we bloggers in huis die voor het eerst oesters aten. We helpen ze dan een handje, dat is hartstikke leuk.”
“We zijn bewust niet met de trend meegegaan van 20 smaken op het bord. Dan krijg je ook iemand aan tafel die vertelt hoe je moet eten… Bij ons is eenvoud de basis. Uiteindelijk gaat het om de smaak. Want het zijn vooral smaken die mensen zich herinneren. We weten allemaal hoe het eten uit onze jeugd proefde, die ervaring beklijft. Hoe meer smaken je toevoegt aan een gerecht, hoe meer de basissmaak wordt ondergesneeuwd. Dus is
“Een nieuwe trend? Veel functioneel eten voor weinig geld. Dat bieden vooral Aziatisch georiënteerde zaken. Denk aan de all-you-can-eat-concepten. Dat kan goed gaan als het kwaliteit heeft en de mensen zorgvuldig met de ingrediënten omgaan. Wat helaas niet altijd het geval is. Ik zie dat, het is mijn werk. Ik heb eerbied voor vakmanschap. Daarover gesproken, wie weet komen tafelbereidingen weer in zwang. Die zijn een beetje uit-
Erik de Wit (r.): “Uiteindelijk gaat het om de smaak. Want het zijn vooral smaken die mensen zich herinneren”.
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
ETEN & DRINKEN
11
CT AAN ONZE STANDAARD EE AAN DE SLAG” bezuinigd want arbeidsintensief en een vak apart. Gasten vinden het doorgaans hartstikke leuk als de gastheer of -vrouw naast de tafel een gerecht flambeert of een op een grote vork gestoken wilde eend trancheert. Maar voorlopig is het lastig genoeg om geschikt personeel te vinden en aan je te binden. Dat zie je aan die actie van de Amsterdamse kok Ron Blaauw. Hij verleidt inmiddels mensen met een scooter en woonruimte, de nood is hoog. Het is een voordeel dat The Park deel uitmaakt van Bilderberg. Mensen met ambities kunnen bij ons doorgroeien. Overigens zoek ik niet per definitie jonge mensen. Het gaat om de juiste mix. Jongeren kunnen zich optrekken aan de ervaring van ouder personeel.” “Ik geloof in regionaal geproduceerde producten en het meegaan met de seizoenen. Ik denk dat deze trend zal beklijven. Waarom produc-
ten invliegen als je om de hoek mooie alternatieven kunt kopen? Het is wel zo dat de kwaliteit van het product bij ons op de eerste plaats staat. Als een lokaal product aan onze standaard voldoet, gaan we ermee aan de slag. The Park ontvangt ook buitenlandse gasten. Die vinden een lokaal product interessant. Dus serveren we kazen en groenten uit de omgeving van Rotterdam, een limoncello uit Schiedam, Rotterdamse biertjes, gebak van Koekela en brood van het Vlaamsch Broodhuys. Dat is hartstikke leuk om te presenteren. Overigens draagt sfeer ook sterk bij aan een geslaagd etentje. Zo creëert een perfecte akoestiek een sfeer waarin mensen zich behaaglijk voelen. The Park kent verschillende zones, zoals een brasserie-opstelling, ronde dinertafels en een hoge tafel met uitzicht op de open keuken. Zo kunnen mensen een setting kiezen die past bij hun stemming.
Chef-kok Richard de Vries kiest ook voor relatief onbekende producten, dat maakt het diner tot een avontuur.
Eriks favoriete chefkoks en restaurants Het Mandarin Oriental Hyde Park in Londen met meerdere restaurants. Alles klopt hier: de service, de uitstraling, de kwaliteit van het eten. Zelden personeel gezien dat zo attent is. Ongezien. Fenomenaal. Impeccable , zoals de Engelsen zeggen. Vila Joya aan de Portugese Algarve. Een goed voorbeeld van de trend dat steeds meer hotels tegenwoordig geweldige restaurants uitbaten. De beeldschone locatie op een klif met uitzicht op de Atlantische Oceaan maakt het plaatje af. Alles klopt, tot in het kleinste detail. In Nederland vind je ook geweldige restaurants met een hotel, denk aan De Librije in Zwolle en het Conservatorium Hotel in Amsterdam, waar chef-kok Schilo van Coevorden zijn internationale ervaring op een geraffineerde manier op het bord vertaalt. Het door
hem bedachte Aziatisch georiënteerde Taiko zet je op een leuke manier op het verkeerde been. Wat restaurants betreft denk ik aan ’t Nonnetje van Michel van der Kroft in Harderwijk. Fijn mens, leeft helemaal voor zijn vak. Ik denk dat we van Michel nog niet het allermooiste hebben gezien. Hij is een diesel, een laatbloeier. Hij valt op met een heel eigen stijl van koken, mede dankzij zijn Portugese vrouw. Geef ’m tijd en hij pakt die derde ster. In Rotterdam heb ik onder meer Fred Mustert van Fred hoog zitten. Hij presenteert mooie, pure smaken en biedt voortreffelijk gastheerschap. Zijn focus om de beste van Nederland te worden vind ik mooi om te zien. François Geurts is een echte superchef omdat hij niet alleen een eigen stijl ontwikkelt, maar ook een goede ondernemer blijkt te zijn.
KIJK NU VOOR ONZE
BESCHIKBARE
TE HUUR
HUURWONINGEN
OP WONENBIJSOR.NL
Wij zijn SOR. Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam. Ouderen helpen is wat ons drijft. Daarom bieden we in onze 58 woongebouwen fijne en veilige huurwoningen waar iedereen zichzelf kan zijn.
Kijk voor het beschikbare aanbod op www.wonenbijsor.nl of bel (010) 444 55 55
Een e vo ee
OPENING NIEUWE SHOWROOM
KACHELS - PARKET - HOUTEN VLOEREN
WWW.BEBOPARKET.NL BOVENLANDWEG 10 VRIEZENVEEN
WWW.UWKACHEL.NL WESTEINDE 231A VRIEZENVEEN
EIKEN MASSIEF BAMBOE VLOER LAMINAAT LAMELPARKET VLOEREN GRENEN VLOER
GASKACHELS ELEKTRISCHE KACHELS PELLETKACHELS CV-HAARDEN BIO-BRANDERS
DEZE WEEK EEN MEGA UITVERKOOP MET KORTINGEN TOT WEL 75%
HOUTEN VLOEREN V.A. €3,98 PM2 0546-750238 / INFO@BEBOPARKET.NL
HOUT KACHELS V.A. €699,0546 - 561204 / INFO@UWKACHEL.NL
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
LIFESTYLE
13
EEN DECEMBERDAGJE DORDTSE DINGEN DOEN ANP
Rotterdammers die denken dat Dordrecht vooral zijn faam ontleent aan matpartijen door wilde stammen uit de omliggende Drechtsteden, lopen wel heel fors achter. Het ruige weekendbeuken is al lang geleden verruild voor flaneren en dineren op een best wel indrukwekkend niveau, te midden van een sfeervol decor. Wat is historisch Dordrecht toch ongegeneerd fraai. Geen wonder dat Dordtenaren gelukkiger zijn dan Rotterdammers. Althans, volgens de Geluksatlas, die je best een ongelukkige verzameling van rammelende onderzoekjes mag noemen. Maar goed, laten we geen slechte verliezers zijn. Op naar de stad vol stralende mensen van wie vele voetballiefhebbers nog altijd liever in de Kuip zitten dan aan de Krommedijk! TEKST: JAAP VAN RIJN & VIVIAN RUTTE BEELD: LIZA DIKKERBOOM
Khotinsky prikkelt alle zintuigen Uitvinder en elektriciteitspionier Achilles de Khotinsky stichtte de eerste gloeilampenfabriek van Nederland, in Rotterdam. Een mooi gebaar van de Dordtenaren om het voormalige Energiehuis naar hem te vernoemen. In dit gebouw zit ook onder meer het poppodium Bibelot. Het Energiehuis is door zijn grootte en architectuurstijl een gebouw met een industriÍle sfeer. In Khotinsky wordt deze uitstraling geslaagd gecombineerd met een warme inrichting: grote olijfbomen, gezellige bankjes, perfecte verlichting (uiteraard!) en een stoere bar. Je kunt er gerechten eten als gebrande zalm, diamanthaas en heilbotfilet. De kaart vermeldt fijne gin-tonics, zoals de Dordtse Rutte Celery gin met Fever Tree tonic. Je kunt ook met een biertje wachten tot een Bibelot-concert begint. Met Kerstmis serveert Khotinsky een brunch en een high-teabuffet. Khotinsky • Noordendijk 148
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
LIFESTYLE
14
EEN DECEMBERDAGJE DO Handwerklab pimpt kleding
Bohemian Dordt is here to stay
Awearness fashion , ook bekend als eerlijke mode, heeft de toekomst, zo bewijzen ze bij het Wereldwijven Handwerklab. Hier maken zo’n 60 vrouwen met verschillende culturele achtergronden interieur- en modeaccessoires, met respect voor mens, dier en milieu. Ze geven ook bestaande kledingstukken een persoonlijk karakter door toevoeging van bijzonder borduurwerk. Door van elkaar te leren en samen te werken professionaliseren zij de producten en verbeteren zo hun positie in de samenleving en op de arbeidsmarkt. De vrouwen maken onder meer kussens, plaids en accessoires. Ze werken ook in opdracht.
Bluebirds in the backyard mag je gerust de ultieme snuif- en snuffelstore van Dordt noemen. Hier, in een bohemienachtig sfeertje, krijgt het woord kringloop een nieuwe lading. Je vindt er niet alleen toffe vintage om je huis mee te stylen. Denk aan industriële lampen, Deense designkasten, glaswerk, bijzettafeltjes, manden en kussens. Ook verkoopt Claire handgemaakte kunst, posters en kaarten. En er wordt koffie geschonken, in de oergezellige coffee corner . Bluebirds heeft ook oog voor de kwetsbare medemens en werkt samen met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Bonus: regelmatig livemuziek.
Wereldwijven Handwerklab • Voorstraat 178
Bluebirds in the backyard • Voorstraat 306
Menkbrauwen van de browbar
Glas-in-lood kleinood
Menco, je weet toch…? Dordtse mensen die hun uiterlijk serieus nemen, zien je niet voor vol aan als je de salon van Pim niet kent. Met de titel make-up artist doe je de man tekort, aldus zijn fans. Hoe hij je wenkbrauwen een pimp geeft... Spectaculair subtiel menkbrauwen , dat gaat nog eens heel groot worden. Zoek je een adres om je lekker te laten optutten voor de feestdagen, combineer een dagje Dordt dan met een bezoek aan browbar Menco. Voor zowel permanente make-up aan lippen, ogen of wenkbrauwen als een tijdelijke feestelijke uitstraling. En het mooie is: Pim deelt zijn geheimen in workshops.
Glas-in-lood hoort bij Dordrecht zoals de schapenkoppen bij de Krommedijk. Dit kleine winkeltje, verstopt in het centrum, vertedert met prachtige handgemaakte glas-inlood-objecten voor in huis. Van gekleurd glas worden hier raamhangers, (kerst) decoratie en zelfs sieraden vervaardigd. Wat deze winkel zo bijzonder maakt, is dat je er ook bestaand glasin-lood kunt laten restaureren, of naar eigen wens kunt laten ontwerpen en maken. Ook brandschilderen, het toepassen van Tiffany-technieken en graveren behoren tot de mogelijkheden.
Menco • Voorstraat 273
De Dordtse kerstmarkt Dordrecht zet ook dit jaar haar stadspoorten open voor de grootste kerstmarkt van Nederland. Op 15, 16 en 17 december kun je hier eindeloos langs de vele kramen en eetstalletjes struinen. Vergeet Düsseldorf, Dortmund en die andere kille Ruhrsteden, de echte kerstsfeer ervaar je vooral in het Anton Pieck-decor van het oude Dordrecht.
I.J. Glas Atelier • Grote Spuistraat 23
Op z’n oer-Frans lekkerbekken Ferdinand’s ligt een klein stukje buiten het centrum, maar is de omweg waard. Want hier serveren ze rechttoe, rechtaan Frans eten, geen haute cuisine maar échte happen met diepe smaken. Denk aan: terrine de maison, oeufs cocotte roquefort, confit de canard avec des chanterelles auto-ramassé (zelfgeplukt) en sole meunier. Tja, vakantiesmaken, weekendjes Parijs. Allemaal goed uitgevoerd, dus onweerstaanbaar voor wie gevoelig is voor de landelijke Franse keuken. Ferddinhhhhannnnnn, nous arrivons! Ferdinand’s • Singel 183
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
LIFESTYLE
15
ORDTSE DINGEN DOEN Three holes in one
Eerste Echte Dordtsche Kaffy Branderije
Het 3-in-1 Post zetelt op een handige plek vlak bij het station, in het voormalige postkantoor. Post is in ieder geval een democratisch restaurant waar alles kan: ontbijt, lunch & diner. Daarnaast is Post ook een gastrobar voor de betere tapas, goede wijnen en cocktails. Post verrast tevens als patisserie waar je van zelfgebakken taarten kunt smullen. Naast taart bakken de koks hun eigen brood en pizza’s en maken ze dagelijks verse pasta. In het weekend is er vaak livemuziek die opvallend goed combineert met de originele menukaart. Hoe ze dat voor elkaar krijgen? Werkelijk geen idee. Maar knap is het wel.
Stop de persen. Want Dordrecht had tot voor kort geen eigen koffiebranderij . Hoe ver achter kun je lopen, als stad. Koning Koffie wiste onlangs deze schande uit en heeft als lokale trendsetter voorlopig het rijk alleen in een leuke zaak met uitzicht op het branden. Die intense geur, gruwelijk lekker. De koffie kun je meenemen of ter plekke laten malen en zetten, op meer manieren dan een beetje mens voor mogelijk houdt. Uiteraard schenkt de koning ook thee, serveert wat lekkers voor bij de koffie en kun je hier ook gezond ontbijten.
Koning Koffie • Vriesestraat 146
Post • Johan de Wittstraat 128
Stellingverhuur, vergeten zaad en aan de fles gaan Op zoek naar potent zaad? Stap dan bij Vreeken (Voorstraat 448) binnen en verbaas je over de enorme collectie van duizenden soorten zaden. Deze mensen zijn experts op het gebied van zeldzame en vergeten bloemen- en plantenzaden. Ook verkopen ze bollen en zaden voor bijzondere soorten groenten en fruit. Bij de JouWinkel (Voorstraat 238) kan iedereen die iets wil verkopen, een stelling
huren. Het aanbod is dan ook zeer divers en verandert regelmatig. Een kerstdiner zonder kaasgang is als een Dordrecht zonder schapenkoppen. Gert-Jan de Kaasboer (Vriesestraat 93) geniet een grote reputatie in de Drechtsteden. Dit is zo’n winkel waarbij een opsomming nooit volstaat. De man heeft te veel, het is te lekker en ook nog eens goed rijp. Ga zelf maar proeven. Proeven kan ook een paar deuren verderop, bij Distilleerderij Rutte (Vriesestraat 130). Sterker nog, je kunt
zelfs een proefsessie cadeau doen. Rutte is al zes generaties lang een begrip in Dordrecht en omstreken. De creatieve recepten van John Rutte worden nog steeds gebruikt omdat ze de drank een puike smaak geven. Er gaan louter natuurlijke ingrediënten in de fles, het talent voor smaak en gevoel voor kwaliteit doen de rest. En dan die oude winkel, daar heb je er niet veel meer van in Nederland.
Visuele pareltjes Tegenwoordig vind je in elke stad wel een houtovenpizza. Die van Otto e Mezzo (= 8½, een film van Fellini) heeft iets extra’s dat het vermelden waard is: een pittoresk terras (verwarmd), overdekt door de restanten van de oude vishallen. Combineer deze bijzondere ambiance met het uitzicht op de oude havens en de Grote Kerk en concludeer: j a, fraai, maar dat heeft allemaal niets met een houtovenpizza te maken. Maar de pizza gaat van al die visuele pareltjes zeker niet slechter smaken. Een geslaagde sfeer maakt het uit eten gaan algauw tot een feestje. Otto e Mezzo • Vismarkt 1
Vineus borrelen met de schapenkoppen
Een ietsiepietsie Rotterdam aan het Wantij
Het prachtig gerestaureerde, 18e-eeuwse herenhuis Huis Roodenburch staat midden in een volgebouwde oude stad. De verborgen stadstuin van het statige pand met gietijzeren balkons en marmeren trappen is dan ook de aanrader voor het komende voorjaar. Je kunt hier uiteraard lunchen en dineren, maar ook een high tea of high wine-arrangement is mogelijk. De menukaart van Huis Roodenburch biedt naast bijvoorbeeld huisgerookte zalm ook eend van de Veluwe met sinaasappel-Szechuan-saus: de Gelderse Vallei meets China. Geen zin of tijd om te dineren? Zak af naar de oude, laaggewelfde kelder, de vineuze speakeasy van de Schapenkoppenstad. Die bijnaam ver-
Villa Augustus mag niet in deze opsomming ontbreken, al is het maar om die fantastische locatie en het feit dat de Rotterdamse bedenkers van Hotel New York deze uitspanning kleur geven. Nostalgische gevoelens triggerende tekeningen van Dorine de Vos overvallen de 50+ 010-bezoekers geheid. De ‘villa’ bestaat uit meerdere karakteristieke gebouwen, waaronder de oude watertoren. Deze doet dienst als hotel. Tussen de gebouwen hebben de uitbaters een enorme tuin aangelegd waar je genoeglijk doorheen kunt wandelen. Villa Augustus is dan ook een populaire trouwlocatie. Uit de tuin komen groenten, fruit en kruiden die op het menu
dienen de Dordtenaren dubbel en dwars. Om taxpoet te mijden verkleedden een paar stadsgenoten ooit een schaap als een jongetje. Op jongetjes hief de stad namelijk geen ac-
cijns. Of de belastingontduikers hiermee wegkwamen? Dat ga je maar in de gewelfde wijnbar vragen. Huis Roodenburch • Wijnstraat 153
staan. Je kunt ze ook kopen in de winkel, net zoals zelfgebakken brood, koekjes, taarten, olijfolie, j am, limoncello, noten en zelfgemaakt ijs. Sla royaal in, geef de boodschap-
pen af bij de receptie en laat je door de koks verwennen. Dat kokkerellen thuis komt morgen wel. Villa Augustus • Oranjelaan 7
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
DAGELIJKSE ZAKEN
16
Dagelijkse zaken die de mensen raken TEKST & ILLUSTRATIE: NATALIE HANSSEN Daniëlle van Brenkelen, zondagsbloemenmeisje bij de katholieke begraafplaats aan de Crooswijkseweg Het moment dat ik de prijzenbordjes in mijn bloemen steek en mijn stal dus klaar is. Mijn aanhanger staat er al als ik aankom, dat heeft mijn man gedaan. Ik rangschik eerst de boel zoals ik het wil hebben: de bloemen, de kleuren. Ik wil dat het matcht zodat mensen verbanden zien en denken: hé, dat zou een leuk boeket kunnen worden! Ik zie het, maar ik wil dat mijn klanten dat ook zien. Het geluid dat mijn nek maakt als Bas, m’n fysio, hem kraakt. Ik kom binnen met spanning en als hij dan ‘klap’ zegt, is het net of alle verbindingen het weer doen en de sluizen opengaan.
magistrale smaak van krokant bladerdeeg, gemixt met slagroom en pudding! Ik heb hetzelfde met paprikachips. Je doet die zak open, ruikt de chips, pakt een klauwtje tussen duim, wijs- en middelvinger, en dan de smaakexplosie bij die eerste crunch . To-ta-le ontspanning.
Als ik zie dat de wc-rol verkeerd hangt. Wow. Dat kan gewoon niet. Het kan niet. Echt niet. De begintune van m'n favoriete tv-programma Wie is de Mol? Serieus extatische opwinding: daar gaan we! Het mooie is dat ik het ontrafelen kan delen met mijn kinderen, mijn zus en vriendinnen. “Is dit een goeie clou? Wat denk jij?” Iedereen heeft een andere invalshoek. Heerlijk om die manieren van denken naast elkaar te zien.
Het hoge kippenvel als de lichten uitgaan voor een concert en het publiek gaat juichen. Waar ik ook was – Prince, Hazes, James Brown – bij elk concert reageert de mensheid hetzelfde. Zo gaaf.
Als ik me weer eens realiseer dat ik zoveel kan leren van gewoon interactie met andere mensen. Zoals de vriendin die me laat zien dat het echt niet helpt om mensen te pushen, ook al is het de goede kant op.
Het moment dat ik zie dat ik 12.000 stappen heb gezet. Een sportieve kick, met daaraan gekoppeld dat heerlijke aantal verbrande calorieën. Of ik dan een beloning neem? Ja, een wortel. De kortsluiting als iemand heel langzaam zit te eten. Het liefst wil ik ze dan gaan voeren. Ik heb een keer halverwege het dessert iemand gevraagd om even anders te gaan eten. Ik werd gek.
De totale ontspanning na de eerste hap van een tompouce. Ik doe het niet heel vaak. Maar…, die
TARA LEWIS SNACKT ONDER DE 10 EURO MET ROTTERDAMMERS
“Als mijn zus hier is, wil ze altijd weer iets nieuws proberen” Toen de Italiaanse Anna Ferro (23) vier jaar geleden als au pair naar Rotterdam kwam, was het niet direct de bedoeling dat ze zou blijven. Maar ze ging studeren in de Maasstad en heeft er inmiddels ook een favoriet Italiaans etablissement: La Zia Maria, aan de Nieuwe Binnenweg.
HAUTE CUISINE VOOR MAXIMAAL TIEN
“Veel van mijn vrienden wonen in West en vanaf de metro liep ik hier vaak langs. De eerste keer dat ik er binnenkwam, at ik een cannolo , een koekje gevuld met ricotta. De keren dat ik het in Italië weleens probeerde, vond ik het niet zo’n succes, maar hier was ik meteen verkocht.” Anna is bezig met haar master Art, Culture & Society aan de Erasmus Universiteit en woont in Kralingen. “Ik kom hier twee tot drie keer per maand, meestal samen met mijn huisgenoten. Meestal
La Zia Maria, Nieuwe Binnenweg 222A, 3021 GM Rotterdam Panino Classico: 6 euro Oordeel: Zoals de Italiaanse keuken hoort te zijn, uitstekende ingrediënten en niet te ingewikkeld. Perfecte lunch!
bestel ik gevulde pasta en een antipasto van groente.” Vandaag is de trek minder groot, dus kiest ze voor haar favoriete broodje: panino classico met tapenade, provolo en mozzarella. Heimwee naar Italië heeft ze gelukkig niet te vaak. “Maar ik ga dan ook drie keer per jaar terug. Het meeste mis ik mijn moeders gerechten, zoals haar zelfge-
maakte gnocchi met gorgonzola en radicchio. Als ik met kerst terugga, zal dat het eerste zijn dat ze voor me maakt. Overigens heeft ze er lang over gedaan om het recept van mijn oma te evenaren. Bij haar lasagne is dat nog niet gelukt.” Het leuke aan Rotterdam vindt Anna de vele verschillende culturen en eethuizen
die de stad rijk is. “Als mijn zus hier is, wil ze altijd weer iets nieuws proberen.” Wat haar betreft kunnen Nederlanders nog wel wat leren van de Italiaanse eetcultuur. “Wij nemen meer tijd voor het eten. Wij zien het als een gelegenheid voor een goed gesprek en een glas wijn, niet iets wat je snel even tussendoor doet omdat het moet.”
DE
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
CULTUUR
17
“MISSCHIEN IS HET NIET EENS VREEMD DAT EEN JONGE MOSLIM EEN WOEDE-UITBARSTING KRIJGT” We kunnen lekker intellectueel doen over theater, maar uiteindelijk zijn het ook gewoon verhalen over het leven. Daarom bezoeken 15 spelers van het Rotterdams Wijktheater dit seizoen 10 voorstellingen in Theater Rotterdam en stellen zij zichzelf de vraag: zouden deze verhalen ook realiteit kunnen zijn in onze stad? Deze keer kijken de Wijkkijkers naar de vijf uur (!) durende theaterthriller The Nation van het Nationale Theater. Hoe zit het met onze vooroordelen?
TEKST: ELLEN MANNENS BEELD: SANNE PEPER “Waarom doen mensen soms zo moeilijk?”, vraagt Wijkkijker Monniek zich af. “We zijn toch allemaal mens? Iedereen veegt toch z’n kont af ?” Zo, dat is eruit. Het is pauze in de voorstelling The Nation en de Wijkkijkers zijn net geconfronteerd met een scène die het meest doet denken aan de journaal-kaping van twee jaar geleden, maar dan iets agressiever. In de voorstelling verstoort een jongen, gekleed in een islamitische qamis , luid schreeuwend een talkshow. “Door al zijn geschreeuw en gevloek weet ik al niet meer welk punt hij wilde maken”, zegt Monniek. “Met geschreeuw kom je er niet in de gewone wereld. Houd je emoties onder controle en maak duidelijk je punt. Dan kom je een stuk verder met elkaar.” Netflix binge-watching Stel je een druilerige zondagmiddag voor met een potje Netflix binge-watching op de bank. Daar kun je The Nation mee vergelijken. Het Nationale Theater maakte een vijf uur durende misdaadserie voor op het toneel. Inclusief pakkende tune en cliffhanger na iedere ‘aflevering’. Het verhaal van The Nation draait om de 11-jarige Ismaël uit de Haagse Schilderswijk. Hij is vermist en de beschuldigende vinger wijst naar iedereen. Naar de politie, want die zou allochtonen altijd anders behandelen. Naar de vastgoedontwikkelaar, die misschien zijn politieke tegenstander erin probeert te luizen. Misschien was de politicus wel de dader. Er gaan immers geruchten dat hij op kleine jongetjes valt. Of was het Ismaëls halfbroer, van wie wordt gezegd dat hij radicaliseert? Who has done it? Het ‘whodunit?’-effect zorgt ervoor dat we de voorstelling met gemak uitzitten, ondanks het ongemak over alle blootgelegde vooroordelen die we bewust of onbewust hebben over elkaar. Want is Ismaëls halfbroer Damir wel geradicaliseerd? Zijn stiefmoeder denkt van wel. Zijn Bosnische vader staat immers bekend als strijder. Damir draagt een qamis en laat zijn baard staan en hij ‘kaapt’ op een agressieve manier een live-uitzending. Die scène maakte misschien wel de meeste indruk op de Wijkkijkers. Maar wat nou de boodschap was? Na lang nadenken komt het weer terug: ‘Waarom praten jullie óver mij en niet mét mij?’, dat is de boodschap van Damir. “Misschien is het niet eens vreemd dat die jongen een keer een woede-uitbarsting kreeg”, zegt Stefan. “Zijn stiefmoeder vertelt hem dat hij als allochtoon altijd een stapje extra moet zetten om erkenning te krijgen. Zijn vader, die er niet is, vertelt hem op zijn
halfbroertje te passen en vervolgens houdt de gemeenschap hem als jonge en betrokken moslim verantwoordelijk voor de rust in de wijk. Hij voelt nogal wat druk. Misschien gaat zijn woede daar wel over en heeft het niets met zijn geloof te maken.” “Wat die jongen deed, heeft sowieso niets met de islam te maken”, zegt Aida. “Iemand die zwaar gelovig is, gebruikt niet de scheldwoorden die deze jongen gebruikte. Een strenggelovige moslim is gefocust op het vinden van het rechte pad. Dat vind ik altijd zo jammer als er over de islam gepraat wordt. Mensen weten dan niet waar ze het over hebben.” #metoo Ben je geradicaliseerd als je een vrouw de hand weigert te schudden? Of is het misschien wel een goede ontwikkeling, in het kader van die #metoodiscussie? “Als een man zijn hand op de bil van een vrouw legt, is het #metoo”, zegt Eva. “Maar als een man een vrouw geen hand geeft om juist te voorkomen dat hij grenzen over gaat, vinden we het ineens respectloos. Eigenlijk toch bijzonder.” “Nee joh”, reageert Noortje meteen. “Geen hand geven uit zelfbescherming omdat je anders te ver zou kunnen gaan bij een vrouw, vind ik echt te ver gaan. Er is een verschil tussen een hand geven en iemand onzedelijk betasten.” Elkaar weer leren zien als mens De Wijkkijkers kunnen maar één conclusie trekken om in Nederland met z’n allen goed te kunnen samenleven: we moeten elkaar weer echt gaan zien. Sterker nog: we moeten elkaar weer gaan zien als mens, zonder de vooroordelen. Hoewel dat niet makkelijk is. “Iedereen denkt aan zijn eigen belang in deze voorstelling. Het lijkt op de echte samenleving: we leven veel te veel in een verwende cultuur. We zijn vooral gericht op ‘ik’ in plaats van ‘wij’”, zegt Monniek. “Het past ook wel bij deze tijd”, vindt Noortje. “De overheid vindt dat we onze zaken steeds meer zelf op orde moeten houden. Daardoor is iedereen zo met zichzelf bezig.” Terwijl in de voorstelling net als in het gewone leven de oorzaak voor een probleem in grote maatschappelijke vraagstukken wordt gezocht, is er volgens Lucy maar één ding waar alles mee begint: de liefde van een ouder voor een kind. “Als het niet goed gaat met een kind, zijn de ouders als eerste verantwoordelijk. Dan bestaat er geen excuus. Je bent volwassen en je moet er zijn voor je kind. Want vaak is alles wat een kind nodig heeft een knuffel.”
Rotterdams Wijktheater + Theater Rotterdam = Wijkkijkers Wijkbewoners maken met het Rotterdams Wijktheater theater voor en met wijkbewoners. Het uitgangspunt is theater maken dat altijd herkenbaar is voor de bezoekers. Het Rotterdams Wijktheater heeft naam gemaakt met onder meer de voorstellingen Feyenoord , de Opera en Café de Kapenees . Het Rotterdams Wijktheater en Theater Rotterdam startten samen het project De Wijkkijkers. Acteurs van het Wijktheater kijken vanuit hun eigen achtergrond naar de voorstellingen van Theater Rotterdam. Na de voorstelling komen ze samen om hun ongezouten Rotterdamse mening te geven over de thema’s die in de voorstellingen aan bod komen. Theater Rotterdam is een samensmelting van de Rotterdamse Schouwburg, het Ro Theater en het Productiehuis Rotterdam. De drie organisaties werken samen en maken eigen stukken, geven jong talent de ruimte en halen mooie en spraakmakende voorstellingen naar de schouwburg aan het Schouwburgplein.
Bekken Instabiliteit - PPOD Syndroom PPOD staat voor Pelvic Pain and Organ Dysfunction–chronischebekkenpijn en orgaandisfunctie. Bekkeninstabiliteit komt bij beide seksen in alle leeftijdscategorieën voor. Chronische bekkenpijn is een veel voorkomende aandoening bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Het PPOD syndroom wordt vaak niet herkend vanwege de grote variatie in symptomen: ¾ Lage rugpijn en pijn aan het heiligbeen ¾ Heuppijn uitstralend naar de knie ¾ Diepe kramp in de onderrug bij langzaam lopen en lang staan ¾ Onverklaarbare buikpijn ¾ Pijn in de lies – bij mannen ook pijn aan de testikels ¾ Darmklachten – regelmatig constipatie en/of diarree, extreme winderigheid ¾ Blaasklachten – frequent urineren, incontinentie, probleem met het legen van de blaas ¾ Pijn tussen de schouders ¾ Nekpijn – regelmatig in combinatie met hoofdpijn Een scheefstand van het bekken kan direct invloed hebben op een wervel (subluxatie) en de zenuwen die vanuit de wervelkolom naar de organen en de spieren lopen. Een belemmering van een zenuwimpuls kan resulteren in disfunctie van organen en spieren. Door de stand van een wervel te corrigeren wordt het lichaam weer terug in balans gebracht. Als voormalig PPOD patiënt heb ik mij jarenlang beziggehouden met het bestuderen van structurele veranderingen en welke invloed deze hebben op spier-, zenuw- en orgaanfuncties. Vanwege mijn persoonlijke ervaringen heb ik een unieke behandelmethode ontwikkeld en ben ik daardoor gespecialiseerd in bekkeninstabiliteit en PPOD syndroom. Wilt u weten hoe Chiropractor Wright u kan helpen? Neem voor een gratis Myovision scan en consult contact op met
Geluk zit in kleine dingen. In onze app geven we vijf tips!
CHIROPRACTIE WRIGHT
Dorpsstraat 277 - 2391CE Hazerswoude-Dorp • 0172 - 820210
CHIROPRACTIE HOLYSTAETE
Churchillsingel 484-486 - 3137XB Vlaardingen • 010 - 4749754
www.Balance4Health.nl
Download de Metro-app!
NIEUWSPEPER 13 DECEMBER 2017
CULTUUR AGENDA
Scheepstoeterend de komst van het licht vieren
Delfhavense Christmas Carols
Het licht keert eind deze maand weer terug. De Midwinterhoornbloazers ’t Slat uit Beltrum en de scheepshoorns van maar liefst acht boten luiden deze winterwende in. Ze brengen tijdens het MidwinterScheepsHoornConcert een compositie van Christine Cornwell (masterstudente Codarts Rotterdam) ten gehore. Frits Loomeijer, directeur van het Maritiem Museum Rotterdam, verricht de aftrap op de trappen van de kade van het Maritiem Museum. Het concert is een initiatief van kunstenaars Milou van Ham en Niek Verschoor. Onder de naam Off Blaak | Vrijhaven willen zij het Maritiem District als kunstzone op de kaart zetten. CBK Rotterdam, Willem de Kooning Academie (WdKA) en Bureau Binnenstad maken het concert mogelijk.
De sfeervolle Pelgrimvaderskerk in historisch Delfshaven moet een gave plek zijn om te genieten van Christmas Carols. Kerkorgelgigant Geert Bierling en de zangers van de Laurenscantorij verzorgen de Engelse kerstliederen. De wijnkenners van
19
Domaine Z bieden bijpassende glaasjes wijn. Nu maar duimen dat ze niet schenken in de geest van de A Christmas Carol -traditie. Pelgrimvaderskerk • dinsdag 19 december • ww.oudeofpelgrimvaderskerk.nl
Leo van Velzenv
Leuvehaven • vrijdag ijd 15 d december b • www.facebook.com/ BlaakVrijhaven
De Rotterdamse schaatsbaan viert dit jaar zijn vijfde seizoen. Dit succesvolle stadsinitiatief opent op 2 december weer de deuren voor snelle rijders en kunstschaatsers. Wie de kunst van het schone schaatsen verleerd denkt te zijn of olympische ambities heeft, kan een schaatsclinic volgen bij ervaren instructeurs en schaatshelden van weleer.
Ongekende liefde bezongen door kerstkoor
De Doelen • zaterdag 16 december en dinsdag 19 december • www.dedoelen.nl
Pak je schaatsen uit de kast en draai de mooiste rondjes op het ijs. Je kunt vier weken lang genieten van een ijsbaan ter grootte van 500m2, terwijl je je laat vermaken door een programma vol muziek, dans en theater. Het Park & Schoonoord | woensdag 13 december | Diverse tijden
IJzers ombinden en gaan op die baan Kerstmarkt in het arboretum
Het koor Deo Cantemus organiseert wederom vier Kerst-Doelenconcerten. Duizenden mensen uit het hele land bezoeken deze populaire concertserie. Dit jaar is het thema ‘Ongekende liefde’, denk naast liefde ook aan licht en leven. Onder leiding van dirigent Hans van Blijderveen brengt Deo Cantemus een afwisselend programma waarin verwondering, verrassing en vreugde centraal staan. Na afloop kun je niet anders dan vol goede moed de kerst tegemoet treden.
ijsVrij park FestiVal
Arboretum Trompenburg • 15 - 17 december • www.trompenburg.nl
Heb je zin om voor de feestdagen op een minder traditionele manier de kerstboodschappen te verzamelen? Sla dan je slag bij de kerstmarkt van Arboretum Trompenburg. Hier shop je sfeervolle items en ingrediënten bij elkaar voor warme winteravonden thuis. Een groot deel van de tuin wordt overdekt en ’s avonds sfeervol uitgelicht. In het theehuis kun je terecht voor warme chocomel met slagroom en ander winterlekkers.
Luidkeels meezingen met kerstklassiekers A Festival of Nine Lessons & Carols is een kerstavonddienst die voor het eerst werd uitgevoerd in 1880 in de kathedraal van Truri in het Engelse Cornwall. Negen Bijbellezingen worden afgewisseld met populaire kerstliederen. Sindsdien verspreidt deze Engelse traditie zich over Europa. Vooral de kerstavond in het King’s College in Cambridge is vermaard dankzij de
internationale uitzendingen van de BBC. Wie de Rotterdamse versie wil meemaken, zet koers richting de Laurenskerk. Daar kunnen de bezoekers, verenigd in het Zing-hetZelf-koor, luidkeels de vele kerstklassiekers meezingen die het Laurenscantorij ten gehore brengt. Laurenskerk • woensdag 20 december • www.laurenskerkrotterdam.nl
Stressvrij dineren in de Fruitvis Ontloop de kerststress en schuif aan bij het theatrale kerstdiner van theatergroep Plastic Hart en cateraar Smaak & Meer. Op basis van improvisatie brengt theatergroep Plastic Hart een geheid smakelijke muzikale beleving in het voormalige expeditiekantoor De Fruitvis. Want de acteurs maken zich niet de verzinsels van een schrijver eigen, maar putten uit eigen inzicht, ervaring en ingeving. De regisseur selecteert hieruit bruikbaar
materiaal en maakt daar een artistiek verantwoorde compositie van. Deze manier van werken zorgt voor voorstellingen waarin pure emoties de ruimte krijgen zonder dat tekst daarbij in de weg staat. Iedere voorstelling wordt zo een waarachtige beleving op een bijzondere locatie. Is getekend Plastic Hart. De Fruitvis • zondag 17 december • www.fruitvis.nl
WoeF side story (8+) Hondenliefhebbers opgelet! Beleef het liefdesverhaal van Romeo en Julia, maar dan met honden. Laat je meevoeren in de wereld van deze trouwe viervoeters en kom erachter of hun liefde sterker is dan het geblaf om hen heen. Theater Rotterdam Schouwburg | donderdag 14 december | 19.00 uur
Marcel van Leeuwen
DE
FestiVal stille nacht Beland in een winterfestival met een intieme en warme setting waarbij singer-songwriters worden verzameld uit de genres folk, elektronica en luisterpop. Rotown | vrijdag 15 december | 18.00 uur
ntjam rosie: Breaking Beats Maak jazz-zangeres Ntjam Rosie live mee, terwijl ze de sterren van de hemel zingt uit haar nieuwe album ‘Breaking Beats’. In dit album slaat Ntjam een brug tussen muzikale stijlen als R&B, hiphop, funk, soul, jazz, haar Kameroense roots en dans LantarenVenster| zaterdag 16 december | 20.30 uur
Ver Uit de maat FestiVal Maak je klaar voor een festival waarbij de mogelijkheden onbeperkt zijn. Jong en oud kunnen genieten van muziek van diverse artiesten, bijzondere performances en bonte activiteiten. Worm | zondag 17 december | 14.00 uur
Voor de Volledige agenda kijk op Uitagendarotterdam.nl
JOUW JAS NIET AFGEPRIJSD?
NIEUWE COLLECTIES CASUAL- EN WINTER-
TEGEN INLEVERING VAN DEZE BON / ONLINE-CODE
JASSEN
10% KORTING * OP EEN CASUALJAS NAA AA AR KEUZE op de volgende merken: Scootch & Soda, Twinlife, Vero Moda, Only, Jack & Joness, Superdry & Airforce.
DOWNLOAD DE DAKA SPORT VIP-APP EN SPAAR 4% KORTING OP JE AANKOPEN
MINIMAAL 15.000 STUKS DAMES-, HEREN- EN KINDERJASSEN OP VOORRAAD!
* Van de bruto-adviesprijs. Geldig t/m m 17 december 2017 in onze winkels én via onze webshop daka.nl meet ONLINE CODE: JASSEN10
AIRFORCE 4 Pocket Classic Parka VAN 259,99 NU
199.
TENSON Snow Lake VAN 199,99 NU
SCOTCH & SODA Long Hooded Parka VAN 289,99 NU
199.
SUPERDRY Rookie Heavy Weather Parka VAN 139,99 NU
99
99
169.
99
99.
99
JACK & JONES Land Parka VAN 79,99 NU
SUPERDRY Hooded Box Quilt Fuji Jacket VAN 129,99 NU
59.
ONLY Emma Parka VAN 129,99 NU
89.99
89.
FALCON Paige VAN 199,99 NU
149.99
99
99
KIJK VOOR NOG MEER AANBIEDINGEN OP DAKA.NL/WINTERJASSEN
PROTEST Hurby Boys Van 119,99 NU
99.
99
NIEUWE COLLECTIE MUTSEN & HANDSCHOENEN
PROTEST Marden Girls Van 149,99 NU
* Korting geldt van de bruto-adviesprijs. Druk- en zetfouten voorbehouden. Deze advertentie is geldig t/m 17 december 2017 en zolang de voorraad strekt. OP=OP. (#17148)
Kijk voor alle filialen en openingstijden op daka.nl
DAKA.NL
VOLG ONS OOK OP:
119.99