Hinder

Schriftelijk LeefomgevingsOnderzoek (SLO)

UITVOERDER(S): Deloitte & Touche / M.A.S. Market Analysis & Synthesis / GfK Signifi cant

OPDRACHTGEVER(S): Departement Omgeving

DOEL: Ter ondersteuning van het milieubeleid zette het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie in 2001 een grootschalig onderzoek op met betrekking tot de hinderbeleving in Vlaanderen. Het betrof een eerste referentie-enquête, genaamd SLO0. Om het beleid te evalueren en nieuwe tendensen op te sporen, wordt het SLO-onderzoek – volgens dezelfde methodiek – op regelmatige basis herhaald. Een eerste vervolgmeting (SLO1) vond plaats in 2004 (M.A.S. Research, 2005), een tweede (SLO2) in 2008 (Gfk Signifi cant, 2009) en een derde (SLO3) in 2013 (M.A.S. Research, 2013). Daar waar de nulmeting (SLO0) zich nog hoofdzakelijk toespitste op geurhinder en er voor geluid en licht enkel primaire gegevens verzameld werden, besteedden de vervolgmetingen evenveel aandacht aan elk van de drie vernoemde hinderbronnen. SLO4 (M.A.S. Research, 2018) is de vierde vervolgmeting en heeft – net zoals de vorige SLO-metingen – als doelstelling na te gaan in welke mate de burgers van het Vlaamse Gewest tevreden zijn met hun leefomgeving en in welke mate zij eventueel hinder ervaren van geluid, geur en licht. METHODOLOGIE: Bij referentie-enquête werden ruim 3.200 inwoners van Vlaanderen schriftelijk bevraagd over de mate van hinder die ze ondervinden van geluid, geur en licht (Deloitte & Touche, 2001). In de vervolgmetingen werd de bevraagde populatie uitgebreid tot ruim 5.000 inwoners van Vlaanderen. Het SLO3-onderzoek omvatte tevens een online enquêtering bij 1.000 inwoners van Vlaanderen. De online enquêtering werd parallel uitgevoerd aan de schriftelijke enquêtering en had als enige doelstelling na te gaan of de gehanteerde methodiek – schriftelijk versus online – een invloed heeft op de mate waarin Vlaamse burgers hinder ervaren van geluid, geur en licht. In navolging van voorgaande edities betreft SLO4 (M.A.S. Research, 2018) een schriftelijke enquêtering bij 5.000 burgers van het Vlaamse Gewest. Een dergelijke steekproefgrootte, in combinatie met quota voor provincie, geslacht, leeftijd en onderwijsniveau, laat toe om signifi cante en statistisch betrouwbare resultaten te bekomen, zowel voor de steekproef in zijn geheel als voor verschillende subpopulaties.

RESULTATEN: Uit de bevraging SLO4 blijkt dat geluid de voornaamste bron van hinder is: 29% van de respondenten gaf aan zich gehinderd te voelen door geluid, 15% door geur en 7% door licht. Hoewel de algemene tevredenheid over de leefkwaliteit toeneemt, is het opvallend dat de geluidshinder die wordt ervaren door straatverkeer voor het eerst toeneemt na vele jaren af te nemen. In vergelijking met de eerste peiling uit 2001 ondervinden steeds minder respondenten geurhinder van allerhande activiteiten. Een belangrijke uitzondering hierop is de rook uit schoorstenen, die door steeds meer respondenten als hinderlijk wordt ervaren. Voor lichtvervuiling tonen de resultaten een toename van hinder van verlichting van gemeente- en gewestwegen, terwijl de verlichting van autosnelwegen daarentegen steeds minder als bron van lichthinder wordt vermeld.

BRONVERWIJZING: https://omgeving.vlaanderen.be/schriftelijk-leefomgevingsonderzoek-slo-4-2018

’Milieuhinder’ geeft vanuit een negatieve perceptie invulling aan de milieugerelateerde kwaliteit van de leefomgeving. Een externe milieudruk op de omgeving zorgt voor een lokaal en direct merkbaar effect, namelijk hinder. Deze hinder kan aanleiding geven tot mentale stress, en bij ernstige hinder zelfs tot lichamelijke klachten als hartkloppingen, hartritmestoringen of braakneigingen. Niet iedereen reageert gelijkaardig op de blootstelling aan stressoren. Objectieve factoren zoals geluidsniveau, tonaliteit, geurintensiteit, geurdrempel en lichtsterkte, en de frequentie van voorkomen en de duur ervan bepalen of iemand hinder ondervindt. Daarnaast beïnvloeden ook factoren als persoonlijke gevoeligheid, gezondheidstoestand, het moment van de dag, de geschiedenis van de hinder en het toekomstperspectief, de betrokkenheid bij de hinderbron, de angst voor gezondheidseffecten enz. in meer of mindere mate de hinderervaring (Verachtert, Pée, Van Broeck, & Smets, 2019).