ht : - 1
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
1
yÚk ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h Shree Swaminarayan Mandir Bhuj Kutch, India.
©e NwÁ ¼q{k tË Mðk{e h[rÞíkk
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h W¥khkÄo{T «Úk{: ht :
q ð o A kÞku {t ÷{q {nk«¼w , ©enrh nò t Ë > Èr Ëu ß Þku {w s u , W su Wh yk t Ë >>1>> ð w ý k kt w ý kt , k e kð ÚkkÞ > fku r x s { kt f{o u , h s Ëq h ÷kÞ >>2>> y kh {rn{k yk ku , fu kt ykðu Au f > r h{¤ {r Þu ykËÁt , w ý kðk Ähe xu f >>3>> fÚkk fnw t W¥khkÄo e, ©enrh fhòu nkÞ > ËÞk nku Þ òu ð ýe, w e w ý ðkÞ >>4>> [ku kR wýku ðo nrhs þkt , ðk÷{S wt fnwt ð]¥kkt > eðú ðihk u ðu u ~Þk{, [kÕÞk W{t Úke w¾Äk{ >>5>> n»ko fhe nrhðh hkÞ, ½hÚke W¥kh rËþu òÞ > w t Ë h òo w t k eh, hk{½kx ku õ Þk hðeh >>6>> kAw t ðk¤e u òw ð u Au Äeh, h¾u ykðu ò u òu ¾ ðeh > {ku x k¼kE u òý òu ÚkkÞ, ½u h u ku {w u ÷E òÞ >>7>> ½h ku fÞku o Au {U íÞk , yr { {kt Ônk÷ku ði h k > ðu u {khu òðw t r ùu ð , ©enrhyu rð[kÞw O Au { >>8>> íÞkt ku ykÔÞku Au yuf y wh, fk÷eË¥k ku M une Au ¼qh > fkirþfË¥k yu wt Au k{, ðih Ähe { {kt u Xk{ >>9>> he u hk ku ÚkÞku Au y¼k , ËÞkne u ÷ßò fhe íÞk > yrð[khe ykÔÞku Au u MÚkk , ßÞkt uXk Au u ©e¼ ðk >>10>> «ký r u k eÞu íÞktÞu, kÏÞk Au swo k s¤{ktÞu > íÞkt Au ôzwt kýe u y kh, òuh [k÷u fktR ÷ kh >>11>> «¼w kýe{kt òÞ ýkýk, Þk Ëqh Au Ëu¾kýk > íÞkhu kAku ðéÞku yu y wh, n»ko kBÞku ½ýku {r ¢wh >>12>> [kÕÞku { {kt fhe nwÕ÷k , ykÔÞku yLÞ y whku u k > u «íÞu fhe Au nw ðk , wýe k e ÚkÞk hr¤Þk >>13>> yu yÄ{eo hð {k , yr k¾tze Ëqh {r ðk > yuðku Au yk ýku þºkw sun, swo{kt kÏÞku Au {U un >>14>> zw kðe yu u s¤ {kuÍkh, nwt fuðk ykÔÞku Awt ykýu Xkh > yu u fkuý W khþu íÞktÞ, kþ Úkkþu u ku s¤{ktÞ >>15>> ð[ wýe u kuÕÞk Ëwü, yk ý yu{kt Úke t wü > {kÞkuo ð {hu yu ku yks, [u e u fhðwt Au yk fks >>16>> rð»ýw « x ÚkÞku Au ku u, yu e f¤ ð zu òu u > n{ýkt r f¤þu si kh, r ùu {S ÷ußÞku ykðkh >>17>> kAku ykðþu òu ykýu Xkh, Sð k {wfu r hÄkh > {kxu [k÷ku ðuo siÞu íÞktÞ, nw þ ÷E fh{ktÞ >>18>> ßÞkt s ku r f¤þu yu kh, yufkyufe nþu r hÄkh > {khe k¾eþwt yu u u Xuh, Au ykðþwt r hkt u ½uh >>19>> yuðku rð{w¾u fÞkuo rð[kh, þ ktÄe u ÚkÞk iÞkh > Ëk whs yr r¼trË k÷, yuðkt þ ÷eÄkt fk¤ >>20>> ©enrh u u {khðk òÞ, ý Sð k kðu fËkÞ > Ëkzku WXu íÞkhu Vhu { , {ku rð k {hu u y >>21>> fk¤ fku u u õÞkt fzkÞ, u kt khkt k ð zkÞ > ý wÂØ fw wÂØ òu ÚkkÞ, òýu uXku Au u {]íÞw{ktÞ >>22>> su e fxkûku ft u Au fk¤, Äú w S zu {ku x k ÷ku f k¤, w Á rn «ò r yu þ , yk¿kk k¤u Au þu » k {nu þ >>23>>
ht : - 2
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
2
yu Äýe e su Äkhu ef, yu wt {]íÞwt ykðu Au Sf > òÞ 1st wf ® n u nýðk, òÞ t Ëe {kt zðk >>24>> òÞ Òk Áz k , yu ku fu { ð ÚkkÞ kþ > yu { {nk«¼w u t n hðk, òÞ Au ðý{ku u u {hðk >>25>> ÷eÄkt þMºk ÚkÞk nw þeÞkh, hòw ehu [kÕÞk {kh > u s¤{kt ýkÞk Sð , kh kW wÄ e ¼ ð >>26>> e÷ftX Mðk{e un ðkh, r féÞk þhðk½kxu r hÄkh > íÞktAu e ¤k ku Á yuf, u u nuXu ÄkÞko rðþuf >>27>> Úkku z e ðkh u X k Au u Xkh, Äehk hi u ©eÄ{o f w { kh > yu x ÷k{kt ykÔÞk y½ðk , Ëw ü u Ëw { o r {k >>28>> ËuÏÞk ËwhÚke nrh u ÿü, {ktnku{ktrn fuðk ÷køÞk M ü > swðku þºkw Sðu Au hu ¼kE, yu ku ykðe u uXku Au yktR >>29>> yuðwt Äkhe u ykÔÞk Sf, k e Äh k Úke { ef > òÛÞwt yt hò{eÞu un, {khðk kÁt ykÔÞk Au yun >>30>> íÞkt ku AuxuÚke qhýfk{, fzeo ËÂü òuÞwt ½ ~Þk{ > Ëwü e ze wÂØ h , ¼w÷e Þk Au ku k e þh >>31>> ÷zðk ÷køÞk u {ktnku{ktÞ, yuf yuf u {khu Au íÞktÞ > òýu yku®[ ku yÂø ¤øÞku, fk¤ ykðe u k e u ð¤øÞku >>32>> fi kt þeþ ðZkýkt Au ¼è, fi k fh [hý ÚkÞk fè > fi kt kf f kÞkt Au xå[, fi k nkuX Wze Þk å[ >>33>> fku E k fh fÞko Au Ë , fi f k «ký ÚkÞk {u ÷ > fi e ykÞw » ÞËku h e íÞkt ¾w x e, fi f yfk¤Úke Þk xq x e >>34>> {khku {khku fhu Ä{kÄ{, hðkÞku o Aw xu A{kA{ > 2 wh s Ëkyku {khu t¼ eh, nknkfkh fhu S Äeh >>35>> nku n ku f kh fhu Au nku f khk, rsbkÞu fhu Au z[fkhk > r¼t r Ë k÷ Wzkzu ¼zkfk, «÷u f k¤ k òýu fzkfk >>36>> ÁrÄhu ÚkÞk Au ht hku ¤ , yu ð ku ht zku òBÞku y ku ÷ > fi f w h k w h k Au yk w h , fi f k e ÚkÞk [f[w h >>37>> yu { Þw Ø ÚkÞku ½ýe ðkh, rð{w ¾ u zâku ½ýku {kh > f] » ýu òËð u fÞw O su { , {khu ðkr÷zu ykËÞw O yu { >>38>> f] kt kÄe fÞkuo «fkþ, ÿÂü{kºk{kt {kzâk kþ > òuðu ËqhÚke Ä{ofw{kh, k es ku ykÔÞku íÞkt kh >>39>> yu{kt fkuE SÔÞk rn yuf, kÚku {hý kBÞk Au y uf > ykÔÞk n k ku {khðk kÁt, ý þeþ ðZi Þkt ðkÁt >>40>> hðu {hý kBÞk yun Xk{u, yuðwt fk{ fÞwO ½ ~Þk{u > ykðwt fk{ eòÚke ÚkkÞ, yð khe fhu yu W kÞ >>41>> nrhf]»ýS uXk Au íÞktÞ, yr yk tË Au { {ktÞ > y wh ku fÞkuo Au kþ, {ktnku{ktrn ÷zkðe u ºkk >>42>> w ý ku hk{þhý Ë{r , nðu ½u h þw t ÚkR Au r > u ku ðýo ð e fnw t rðM kh, w ý ku yu f r[¥ku r hÄkh >>43>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðkr{rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh u hòw Ëe{kt y whu k¾e ËeÄk u kh W þhðk½kxu r féÞk yu k{u «Úk{ku ht : >>1>> qðoAkÞku hk{þhýS kt¼¤ku, kð wLÞ fÚkkÞ > Ônk÷ku rð[Þko ð rð»ku, íÞkt ½hu nðu þwt ÚkkÞ >>1>> ðkh ½ýe Úki ©enrh u , ½u h òu ð u Au ðkx > {ku x k¼kE u w ð kr e, fhu Au { W[kx >>2>> nu «¼w {ku u þw t ÚkÞw t , õÞkt Þk {khk ~Þk{ > s{ðk xkýw t ðe e Þw t , ½u h kÔÞk w ¾ Äk{ >>3>> ykfw ¤ ÔÞkfw ¤ Úki hÌkkt , w ð k e kE yks > s{ðk e ðkx sw ð u Au , fu { kÔÞk {nkhks >>4>> ð¤e ¾k ki þku Ä fhu , sw ð u Au Xk{ku X k{ > þku Ä e þku Ä e ©r{ ÚkÞk, ËeXk ne ½ ~Þk{ >>5>> (©enrh ðnu÷k Äkhòu - yu hk ) ¾k þku Ä u ½ ~Þk{ u , ÚkÞk WËk e { > ðu ¤ k ðe e E ðk÷{k, fÞkt Þk ¼ ð >> ¾k þku Ä u 0 >>6>> [ki x k þu h e u [ku f {kt , òu Þ w t þu h òh > ðo Xu f kýu þku Ä e ðéÞk, Ëu Ï Þk r hÄkh >> ¾k þku Ä u 0 >>7>> yk u X f s Ëeþ e, òu Þ w t Au íÞkt sÁh > Ëu Ï Þk net ©eËÞk¤ u , ÚkÞk Au þku f k w h >> ¾k þku Ä u 0 >>8>> {nt ku su {t r Ëhku ýk, w A âw t si u u k > fku E fu w t Úke yk hÌkk, yk u X k yrð kþ >> ¾k þku Ä u 0 >>9>> ½¤k ÷kuf u wrAÞwt, {¤e rn fÞktR ¼k¤ > ½hu ½hu u þkuÄe ðéÞkt > ËuÏÞk net fÞktR ÷k÷ >> ¾k þkuÄu0 >>10>> ðo { ¤e íÞkt Ú ke [kr÷Þk, Þk sw o u eh > k fÞku o Au u MÚk¤u , òu Þ k i hðeh >> ¾k þku Ä u 0 >>11>> ½kx f¤ íÞkt kur Þk, {éÞk ne {nkhks > Auðxu ykþk Awxe E, rË÷{kt ÷k e ËkÍ >> ¾k þkuÄu0 >>12>> Ae íÞktÚke ku kAk ðéÞk, ÚkÞk { r hkþ > yk wh Úki yf¤kÞ Au, k¾u Au r ïk >> ¾k þkuÄu0 >>13>> yu f s kÞu W¼k hÌkk, ð¤e fhu rð÷k > nu «¼w S nðu þw t Úkþu , kBÞk Au rh k >> ¾k þku Ä u 0 >>14>> fuð k ÷køÞk yu f yu f u , fhu ðk rð[kh > þw t fhðwwt ¼kE fku nðu, siþ wt fÞkt ykýe ðkh >> ¾k þkuÄ u0 >>15>> ËT Ë ft X u Úki Þk, ykt ¾ u y©w e Äkh > fÞkt {¤þu nrhf] » ýS, nðu Ä{o f w { kh >> ¾k þku Ä u 0 >>16>> nu ¾k nu ½ ~Þk{S, nu ÃÞkhk ¼ ð > ~Þk{ ÷w ý k nu ©enrh, nðu ãku Ëhþ >> ¾k þku Ä u 0 >>17>> nk nk Äehs hu e Úke, fku u fi Þ u yk ðk > rðÞku kze u rð[Þko , ¼ð khý ¼ú k >> ¾k þku Ä u 0 >>18>>
ht : - 3
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
3
nðu ¼kR y{u õÞkt sRyu, frhÞu fkuý W kÞ > { rð k fkuý xk¤þu, rðÞku e ðuË kÞ >> ¾k þkuÄu0 >>19>> y{u ykðwt ku k òý k, Akuze Ëuþku yk M un > rðïk u ð¤ e hÌkk, { u þwt Au tËun >> ¾k þkuÄu0 >>20>> ½ýk Xu f kýu hûkk fhe, y{khe yrð kþ > ðk÷{ fu { rð krhÞk, fu { ÚkÞk WËk >> ¾k þku Ä u 0 >>21>> fu þ he ª {k ® u , ºkðkze WËu h ks > k÷ ýu rð÷ u ½ýw t , {u ÷ e Þk {nkhks >> ¾k þku Ä u 0 >>22>> òo w t k u òu k n k, ð»kko É w { kt w h > yu ð u {u yu f ykrðÞku , hk{Ë¥k y w h >> ¾k þku Ä u 0 >>23>> u ý u kÏÞk òo w w h {kt , yk ý u sYh > u {u hûkk fhe {u , yk u Úki u yk w h >> ¾k þku Ä u 0 >>24>> u k¤Ëu þ k {Õ÷Úke, fhe y{khe nkÞ > yu ykrË ½ýkt MÚkk fu , þw Ä ÷eÄe ËkÞ >> ¾k þku Ä u 0 >>25>> yk¾h y{ u Akuze ËeÄk, ËÞk kðe ÷ kh > nk nk ¾k tÄw õÞkt Þk, {wfe u ykýe ðkh >> ¾k þkuÄu0 >>26>> yu{ ÁË fh k Úkfk, ykÔÞk yÞkuæÞk{ktÞ > ð ò eh k u ykt ÷e, Yzku [kuf Au íÞktÞ >> ¾k þkuÄu0 >>27>> ÷e÷k fheAu íÞkt ðkr÷zu, u kt¼he ykÔÞwt { > rðhn Ähe u ÔÞkfw¤ ÚkÞk, fhðk ÷køÞk ÁË >> ¾k þkuÄu0 >>28>> yk MÚk¤u ©enrh u k, fh k nkMÞ rð ku Ë > yk ý u yr yk k, «u { ðzu «{ku Ë >> ¾k þku Ä u 0 >>29>> nu y÷ u ÷ kS yk {u , Äkhku y{ k > ËÞk¤w Ëþo Ëu E u , WhÚke xk¤ku WËk >> ¾k þku Ä u 0 >>30>> yu { fne íÞkt Ú ke [kr÷Þk, su t w h òh > íÞkt Ú ke ú n xk òh{kt , ykÔÞk Ä{o u îkh >> ¾k þku Ä u 0 >>31>> ðk fhe {kuxk¼kE u, fÞkt Þk ½ ~Þk{ > þkuÄ fhe u Úkkfe Þk, {éÞk rn fkuE Xk{ >> ¾k þkuÄu0 >>32>> yuðwt wýe u y t S, s õÞk WXeAu Ík¤ > wðkr e kEyu kt¼éÞwt, ze ux{kt Vk¤ >> ¾k þkuÄu0 >>33>> t Ë hk{ u RåAkhk{S, òýe u {k[kh > ykfw ¤ ÔÞkfw ¤ Úki Þk, fhu ÁË y kh >> ¾k þku Ä u 0 >>34>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ¾kykuyu rð÷k fÞkuo yu k{u eòu ht : >>2>> (hk fk®÷ zku >> u ¼kE ku rð÷k ) {khk rð{÷ rðÞku e hu ðeh, nku ½ ~Þk{¼kE ½uh ykðku hu > {kYt { zwt Ähu rn Äeh, nku ½ ~Þk{¼kE ½uh ykðku hu >>1>> { rð k wfkÞ þheh, nku ½ ~Þk{¼kE ½uh ykðku hu > ½ýk yf¤kÞ òu¾ ðeh, nku ½ ~Þk{¼kE ½uh ykðku hu >>2>> nu ðhrý {u õÞkt Þk Aku, fhe Úke {w u ðk > fku k t kÚku rfÞk {k uo, rð[Þko Aku ¼qÄh¼úk >> nku ½ 0 >>3>> Ak k{k k {u [k÷e r féÞk, òýu rn fkuE su{ > íÞk fÞkuo þwt ½h ýku {u, ÄkÞwO Au { {kt fu{ >> nku ½ 0 >>4>> fktE y{u { u fÌkwt Úke u, fu{ he kÞk yks > eðú ðihkøÞ k ðu u fhe u, ð {kt Þk þwt {nkhks >> nku ½ 0 >>5>> { rð k {kÁt { WËk e, wÍu rn fktE fk{ > ¼ýfkhk ðk u ¼khu ¼wð {kt, r[¥k Xhu ne Xk{ >> nku ½ 0 >>6>> s¤ rð k su{ {e Sðu, nheyu÷ ÷kfz «e > [tÿrð k su{ [fkuh ÷Vu, yu{ ft u {kÁt r[¥k >> nku ½ 0 >>7>> w rð k ku t kh ½¤ku, þku¼u rn ÷ð÷uþ > su{ ktÄð rð k u þku¼u, ËÞk rð k ku þku Ëuþ >> nku ½ 0 >>8>> s{ðk e ðkx òuô Awt, u e hÌkku Awt ½h kh > kuÞ {u ku ykÔÞk ne u, {éÞk ykðk {k[kh >> nku ½ 0 >>9>> Ônk÷k tÄw { rðÞku Úke, nwt ku ¼w÷e Þku Awt ¼k > ¾kðwt eðwt {w u fktE wÍu, wÄ Úke Úke k >> nku ½ 0 >>10>> yk wh ÚkE u RåAkhk{S, fhðk ÷køÞk YË > k e W{h{kt {wfe u kXk, ËÞk ykðe fktE { >> nku ½ 0 >>11>> rnt{ nkhe Þk ðze÷ tÄw, nwt fu{ ÄÁt nðu Äeh > {k r k { k hÌkkt, {ws f]þ ÚkÞwt Au þheh >> nku ½ 0 >>12>> nwtV ½ýe n e {khe {ws u, {k r k k {k > w« fhe e y{khe { u, u ¼wÕÞk þwt ¼ ðk >> nku ½ 0 >>13>> hAkuze ËE u ºkk {kzâku, fÞkuo { {kt rð[kh > fkuý nðu {khe t¼k¤ ÷uþu, w¾Ëw:¾ ðu¤k{kt kh >> nku ½ 0 >>14>> k k tÄw ku rð÷k wýe u, Ähk ft e uýe ðkh > þkufk wh ÚkÞk ½¤k ÷kuf, uºku ðnu s¤Äkh >> nku ½ 0 >>15>> yu{ YË fÞwO RåAkhk{u, L{Þ ÚkE { {ktÞ > h khe nw yufu fk¤u, hzðk ÷køÞkt Au hu íÞktÞ >> nku ½ 0 >>16>> Au {kuxk¼kE þkuÄðk [kÕÞk, yðÄ whe e {ktÞ > nu ¼kE nu ¼kE fh k ®nzu Au, þuhe òh Au ßÞktÞ >> nku ½ 0 >>17>> MÚkkðh st { «kýe ðuo u, wAu fhe fhe ÃÞkh > fkuE kðku tÄð {khku, {k eþ nwt W fkh >> nku ½ 0 >>18>> fkuE fu wt Úke f]»ý e ¾ h, ðËu rn {w¾ ðuý > {kuxk¼kE { {wtÍkðk ÷køÞk, ߤ ÚkE Þkt uý >> nku ½ 0 >>19>> Äu w rðÞku e ðí u þkuÄu, {k rðÞku e w su{ > ðiË þkuÄu su{ ð {kt wxe, y t S þkuÄu yu{ >> nku ½ 0 >>20>> ßÞkt ßÞkt nrh e uXfku Au ð¤e, ßÞkt ßÞkt «¼w kt MÚkk > þkuÄe ðéÞk íÞkt ðou Xufkýu, ¼kéÞk rn ¼ ðk >> nku ½ 0 >>21>> Ëþo fh k su su s kyu, ßÞkt sR fh k M k > òu e st { u kÄw LÞk e u, wAe ðéÞk Au {k >> nku ½ 0 >>22>> ykh kËÚke yk wh ÚkE u, ku÷kðu fhe u kufkh > tÄð tÄð tÄð ÃÞkhk, ykðe {¤ku ykýu Xkh >> nku ½ 0 >>23>>
ht : - 4
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
4
fkuE Xufkýu f]»ý {éÞk ne, r M us ÚkE Þk r hkþ > sYh Sð rð[Þko ð {kt, rË÷{kt ÚkÞk WËk >> nku ½ 0 >>24>> nðu ¼kE {khu õÞkt sðwt u, þku fhðku hu W kÞ > ykhu SÔÞkÚke {hðwt ¼÷wt ý, rðÞku n ÚkkÞ >> nku ½ 0 >>25>> ½ýu Xufkýu {u hûkk fhe Au, y{khe wtËh ~Þk{ > Ëw:¾ ËeÄwt yks ËÞk S u > þwt rð[kÞwO w¾Äk{ >> nku ½ 0 >>26>> fq rð»ku nwt ze Þku ku, íÞkhu fhe e {u nkÞ > fk÷eË¥k u {u {khe k¾e u, t¼k¤ hk¾e ËkÞ >> nku ½ 0 >>27>> {ku e{k{k u ktÄe ÷eÄk k, ðk hkyu ßÞktÞ > o Akuzkðe u ºkk {xkzâku ku, Aw iÞk wh e {ktÞ >> nku ½ 0 >>28>> h k{{kt {ws hk u únu, Sðkzâku ku yu ku Ëq > {ËÍh k {w¾{ktÚke {wfkÔÞku, fzu÷ku {nk {s w >> nku ½ 0 >>29>> WL{¥k ºkðkzeÞu yknkh fÞkuo ku, {ý yuf whe wt {k > r[ k{ktÚke u u [u fhe u, sYh Sðkzâku ku yk >> nku ½ 0 >>30>> ®nËe w h k i L Þrð»ku , {khe fhkðe e S > ½ýu Xu f kýu hûkk fhe Au , [ko ËE u yr{ >> nku ½ 0 >>31>> yu{ ½ýeðkh rð÷k fÞko, ku u íÞkt Òk ¼q > WËk ÚkE u kAk ðéÞk Au, ykðu Au ½uh u y q >> nku ½ 0 >>32>> ½uh ykðe u ðk fhesu, õÞktE Úke ½ ~Þk{ > yuðwt wýe u wðkr e u, {qåAko ÚkE un Xk{ >> nku ½ 0 >>33>> fË÷e W h su{ ðes zu Au, os ÚkkÞ Ën > r :ïk k¾e u zâk Au Äýeo, ïk hrn ÚkÞwt >> nku ½ 0 >>34>> Úkkuze ðkhu {qAko ð¤e Au, ku u ÚkÞk kðÄk > yÄh wfkÞ ïk ¼hkÞu, ¼w÷e Þk òýu ¼k >> nku ½ 0 >>35>> {kuxk¼kE þkufk wh ÚkE u, fhðk ÷køÞk YË > ©enrh k wý t¼khe u, yk wh ÚkE Þk { >> nku ½ 0 >>36>> nu r ÷ftX nu nrhf]»ýS, ËÞk¤w ½ ~Þk{ > ËÞk fhe u Ëþo ãku {w u, r[¥k hu wt Úke Xk{ >> nku ½ 0 >>37>> {kusrzÞku ý ze {wfeAu, yk xku e u whðk÷ > Íw÷ze u ý íÞk fhe u, fÞkt Þk Ä{o k k¤ >> nku ½ 0 >>38>> ðu n ku ½ýku íÞk ðihk ku, rË÷{kt n kuhu nwÕ÷k > {kxu sYh {u fÞkuo Sð , ð {kt sE u hu ðk >> nku ½ 0 >>39>> fku{¤ [ýuo fu{ [÷kþu, ÷kzfðkÞk ÷k÷, {nkð wt Ëw:¾ fu{ nuðkþu > fkuý ÷uþu íÞkt t¼k¤ >> nku ½ 0 >>40>> þe W»ý u ð»kkoÉ w u, þe he u fhþku n > ðk½ ðÁ k þçË wýe u, Äehs nª hnu { >> nku ½ 0 >>41>> yu{ wðkr e þkuf Ähe u, ÁË fÞwO ½ýeðkh > Ët r yu ½ýe þkuÄs fhe, yðÄ whe {kuÍkh >> nku ½ 0 >>42>> ËÞk ykðe rË÷{kt { u, y{ W h Ëe k kÚk > ð[ yk e u ð¾wxkt kzâkt, rð khe {wõÞkt nu kÚk >> nku ½ 0 >>43>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu hk{« k ¼kEyu rð÷k fÞkuo yu k{u ºkeòu ht : >>3>> wðkr e kR ku rð÷k - ({kýfeyu [zÞk hu {kun ð {k¤e, yu Zk¤) ðk÷{S y{ u {wõÞkt þwt rð khe, wðkr e þkuf fhu Au t¼khe > ðk÷{S0 >> ËeÞh {khk { u nwt òýwt Awt zkÌkk, {u {w u nw ÷ kze Au {kÞk > {ku rð k ft u Au yk {ws fkÞk, ðk÷{S0 >>1>> u÷e {u t¼k¤ hk¾e Au khe, ½ýe ½ýe hûkk fhe Au y{khe > nðu fu{ {wfe [kÕÞk r rhÄkhe, ðk÷{S0 >>2>> {ku rð k ku{ e kÞ ÁðuAu, ð¤e ð¤e ðkx {khe swðu Au > Ëku khe ku rË÷ eh ÚkE u Ëwðu Au, ðk÷{S0 >>3>> Íw÷zeÞku ½¤e yk ½h{kt Íw÷u Au, k k¼kE {rð k Ëw:¾{kt zw÷uAu > wðkr e { rð k ¼k ¼w÷u Au, ðk÷{S0 >>4>> Úke {U ku fXý ð[ feÄkt fktE, ð h ðktfu íÞk fÞkuo fu{ ¼kE > Úke ðk {ò e u w¾ËkE, ðk÷{S0 >>5>> {kýe h þwthu ykÔÞwt ð { {kt, {ku rð k ºkk zu {khk {kt > yufkyufe [kÕÞk Þk {u ð {kt, ðk÷{S0 >>6>> «¼w {w u «ký Úkfe Aku ÃÞkhk, r r{»k {wfwt ne fËe LÞkhk > rðrÄ yks ðktfk ÚkÞk Au þwt {khk, ðk÷{S0 >>7>> yhh {khk rË÷{kt ÷k e WXâku Ëkn, [hh {khk r[¥k{kt [ze Þku [kn > Wzehu Þku yt h{ktÚke Wí kn, ðk÷{S0 >>8>> Ak k{k k Axfe ÞkAku hu Au÷k, {kun {u fu{ ÚkÞk { k {u÷k > yt hò{e yk þwt fÞwO y÷ u÷k, ðk÷{S0 >>9>> ¤ yuffkurx fÕ { ÷k u, ¼e e {ku rð k nðu fkuý ¼kt u > yt h{ktrn ký rðÞku kt ðk u, ðk÷{S0 >>10>> {k k r k nkuÞ ku sE fÁt ðk ku, ykðe zâwt yku®[ k wt Ëw:¾ yk ku > ðkr÷zk ku rðÞku Úke hu uðk ku, ðk÷{S0 >>11>> nðu {khu þwt fhðwt u fÞkt òðwt , Úke Ëw:¾ n Úk wt ¼kE ykðwt > nw k{e u nwt fÞkt sE u ku÷kðwt, ðk÷{S0 >>12>> fXý Ak e fu{ Vkx e Úke {khe, nS Ëw:¾ ¼ku ððwt Au þwt ¼khe > fkÞk fu{ z e Úke Ëw:¾fkhe, ðk÷{S0 >>13>> nknk Ëiðu Ëw:¾ ½ýwt {w u ËeÄwt, rðÄk kyu w¾ {kÁt ÷wtxe ÷eÄwt > {kÁt fk{ yk rð he s feÄwt, ðk÷{S0 >>14>> nðu {w u õÞkt {¤þu ½ ~Þk{, kðku fkuE {w u qhýfk{ > W¼e W¼e ðkxu òuô Awt yk Xk{, ðk÷{S0 >>15>> Aw iÞk{kt h fhku fkuE sE u, þkuÄe ÷kðku íÞkt nþu ½ ~Þk{-¼kE u > ku÷u yuðkt ð[ ¼k¼e Ëe ÚkE u, ðk÷{S0 >16> yuðwt wýe WXÞk [¢e r wh, [kÕÞk þwÄ ÷uðk u Aw iÞk wh > ðk÷{ rð k { {kt ÚkÞk Au yk wh, ðk÷{S0 >>17>> y ws RåAkhk{ u ÷eÄkAu kÚk, Þk Aw iÞk wh{kt yrn kÚk > fhu þkuÄ ðuo u wAu kÚk, ðk÷{S0 >>18>>
ht : - 5
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
5
{ku e{k{k ÷û{e kE ykrË s , {kuxk¼kEyu u u fÌkwt þw¼ { > wýe u u ðuo fhuAu ÁË , ðk÷{S0 >>19>> ykÔÞk Úke yrnÞkt ku ©e½ ~Þk{, «¼w òýu õÞkt ÄkÞko qhýfk{ > ÚkÞkt þkufk wh {¤e u {k{, ðk÷{S0 >>20>> [k÷e Aw iÞk wh{kt yuðe ðk , Þk ½h S ð {kt s k > fhu h khe íÞkt ki y©w k , ðk÷{S0 >>21>> zâk fif {qåAko k{e «u{e s , suýu ©enrh{kt yÃÞow t Au { > u kt yr rðhn{kt ÷Vu Au , ðk÷{S0 >>22>> wÛÞk ykðk ©enrh k {k[kh, ¼kus S hzðk ÷køÞkt h kÞo > þkufk wh ÚkE ÞktAu uýeðkh, ðk÷{S0 >>23>> ¾k ðuýe {kÄð hk{ «Þk , h½w tË w¾ tË {nk¼k > ½kxu Mðhu fhu ÁË fhu Ëe÷Ëk , ðk÷{S0 >>24>> ÚkÞku ºkk ðuýe k { {kt y kh, nrh rð k fu{ Sðwt ykýu Xkh > yuðwt Äkhe sE zâku fq {kuÍkh, ðk÷{S0 >>25>> Au ykÔÞkt u e {k w ÷û{e k{, ÁË fh kt W¼kt hÌkkt Au u Xk{ > yhh ¼kE õÞkt Þk ©e ½ ~Þk{, ðk÷{S0 >>26>> n wt Ëw:¾ ½ ~Þk{S ýwt yuf, eswt ðuýehk{ wt « xâwt rðþuf > zâku fwðk{kt su e k[eAu xuf, ðk÷{S0 >>27>> yuðk{kt ku ykÔÞk íÞkt {ku ehk{, òÛÞwt fwðk{kt zâku Au ðuýehk{ > zâk ku u fkZðk uns Xk{, ðk÷{S0 >>28>> zâk uðk ôzk Þk {nks¤{kt, Þk Ík÷ðk ðuýehk{ u ¤{kt > ½ýe ðkh ðe e EAu u s¤{kt, ðk÷{S0 >>29>> íÞkhu ykÔÞk r{ºk {kÄð[ýo íÞktÞ, Aku¤u [zâku þkuf ku k h ßÞktÞ > {M f r s xfe ËeÄwt îkh{ktÞ, ðk÷{S0 >>30>> {kÄð[ýo u ðkøÞwt Au uýe ðkh, {M f{ktÚke [k÷e ÁrÄh e hu Äkh > nehk ºkðkzeyu ÍkÕÞku un ðkh, ðk÷{S0 >>31>> Äehs yk e þktr {kzuAu suðk, wtËhe{k{e Ëkuze u ykÔÞkt u ÷uðk > fhu yr fÕ kt rðhn{kt yuðkt, ðk÷{S0 >>32>> ËeÄkt ©enrhyu íÞkt ki u Ëhþ , « x «¼w ÚkÞk uxkýu « Òk > ðuýe u ÷kÔÞk fq Úke kÞo Sð , ðk÷{S0 >>33>> yuðe he u ¼kéÞk ßÞkhu ¼ ð , kBÞkt ykùÞo Aw iÞk k s > ÚkÞkuhu ðuo u yr yk tË { , ðk÷{S0 >>34>> {nk fü{kt ykÔÞk Ëuð {kuhkhe, ÚkÞk ku u yá~Þ ¼ð¼Þnkhe > ÚkÞkt ½ýkt WËk e ðuo r nkhe, ðk÷{S0 >>35>> Òk r yk u Au ðuo u Äeh, Úke { Xh wt u huAu yÄeh > þktr Úke k{ wt fkuE wt þheh, ðk÷{S0 >>36>> ¾k ki u Ík÷e u uXk Au k , rðÞku Úke ÚkÞkAu { WËk > ÚkE Ëe k¾uAu Wh r :ïk , ðk÷{S0 >>37>> ðrýf w Au h½w tË yuf, ÔÞkfw¤ ÚkÞku rðÞku Úke u rðþuf > Þku Ëun sðk fhe { xuf, ðk÷{S0 >>38>> {Äwð]û kAu khkÞý h eh, Þku u k nu Xu Ähe ½ýe Äeh > uX ku íÞk fhðk ku k wt þheh, ðk÷{S0 >>39>> uXku ykuXª ý ËE u {Äwð]ûk, ÄÞwO æÞk ½ ~Þk{S wt «íÞûk > ßÞku Ëun ©enrh{kt hk¾e ÷ûk, ðk÷{S0 >>40>> Au u kt {k r k þkuÄu ½¤u, {éÞku rn h½w tË fkuE MÚk¤u > ð¤e ð¤e ðkx òwðu Au u ¤u, ðk÷{S0 >>41>> yuðk{kt ku ykÔÞkAu ð fw{kh, fuðk ÷køÞkAu ©enrh k {k[kh> Þk {khk Mðk{e ku ð {kuÍkh, ðk÷{S0 >>42>> Þk fhðk kÁt {nkhks, Au Ä{o MÚkk fhþu {ks > ßÞku Ëun h½w tË u ku yks, ðk÷{S0 >>43>> Au h½w t Ë kt {k k , fne u u hk{« k u u ðk > íÞkhu u w ý e u fhu y©w k , ðk÷{S0 >>44>> nu Ëið yk Ëw:¾ rËÄwthu y kh, nðu yufu hÌkku fkuR ykÄkh > w rð k w ku zâkuhu t kh, ðk÷{S0 >>45>> y{ku ð]Ø {k k u {wrf Þku, ÃÞkhk wºk wt ykðku r ËoÞ ÚkÞku > ykðku Ëw:¾zwt h òÞ Ìkku, ðk÷{S0 >>46>> y{u nðu þku frhyu hu W kÞ, ykðe zâwt tfx {kÚku ËkÞ > Ônk÷k wºk ku rðÞku ðuXkÞ, ðk÷{S0 >>47>> ð¤e ð¤e yu{ fhuAu rð÷k , e Þkt k{u rh k > yt h ÚkÞkt ykfw¤ ÔÞkfw¤ yk , ðk÷{S0 >>48>> ©enrhyu òÛÞwt ßÞkhu yk ÁË , {nk«¼wyu Äkhe ÷eÄwt Au { > un {u ykðe ËeÄwt Ëhþ , ðk÷{S0 >>49>> zâku h½w tË ßÞkt k{e {hý, ykÔÞk un e k yþýoþhý, ÄÞko u u rþh fh w¾fýo, ðk÷{S0 >>50>> fÞku o h½w t Ë u Sð , ËÞk¤w ËÞk fhe u ¼ ð > Au ÚkÞk yt hÄk Sð , ðk÷{S0 >>51>> nðu {kuxk¼kEyu fÞkuo Au rð[kh, ykÔÞk ku u yÞkuæÞk wh {kuÍkh > fÌkk nw Aw iÞk k {k[kh, ðk÷{S0 >>52>> wðkr e ÁË fhuAu y kh, ðnu uºku y¾tz y©w e Äkh > nðu fÞkt Þk nþu «kýykÄkh, ðk÷{S0 >>53>> íÞkt ku ÚkR ykfkþðkýe t ¼ eh, w ý ku {u hk{« k S Äeh > Þk ð fhðk hðeh, ðk÷{S0 >>54>> {kxu {u þkuf fhþku ÷ kh, fhþu Ä{o MÚkk ¼qr{{kuÍkh > yk ¤ { u {¤þu yu r hÄkh, ðk÷{S0 >>55>> yuðe wýe ykfkþðkýe u ßÞktÞ, {kuxk¼kE þktr kBÞk { {ktÞ > Äehs hk¾e hÌkk yðÄ wh íÞktÞ, ðk÷{S0 >>56>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh e þkuÄ fh kt ykfkþðkýe kt¼¤e u þktr kBÞk yu k{u [kuÚkku ht : >>4>> qðoAkÞku hk{þhýS kt¼¤ku, ©enrh k wý úk{ > ykfkþðkýe kt¼¤e, {ws {k r k u Xk{ >>1>> Äehs ykðe { rð»ku , þkt r kBÞk Au íÞkt Þ > e÷ft X S þw t fhu A u , þhðk½kx Au ßÞkt Þ >>2>>
ht : - 5
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
6
e ¤k ¤u u X k ku u , w t Ë h ðýeo ð u » k > kt [ rË íÞkt hÌkk ðhýe, {w Ë Ähe u h{u þ >>3>> kt t t Ä e ykrË ðu o , {éÞkt yÞku æ Þk{kt Þ > íÞk fÞku o Au ½h ýku , ði h k { ËkÞ >>4>> rðÞku ezk Ähu rn, Úke {kÞk ku fi t kþ > t ¼ khu i {w õ Þkt s u , yûkh r s ðk >>5>> [ku kR þhðk ½kxu ª ¤ku su kh, u ¼qr{ u fÞkuo {Mfkh > Au [kÕÞk e÷ftX Mðk{e, y÷ u÷kuS yt hò{e >>6>> ½ýku Ônk÷ku Au { ðihkøÞ, Ëun un ku fÞkuoAu íÞk , W¥kh rËþk{kt [kÕÞk òÞ, yr yk tË Wh {kÞ >>7>> {nkyhÛÞ {kh fXeý, u { kt [k÷u Au ku u «ðeý > yu { [k÷ kt fu x ÷u rË , ku h ¾ w h ku í Þk Sð >>8>> t s Þ òr rððu f e yu f , u k ûku º k{kt Þk rðþu f > ykt ÷e k Y e[u kh, w t Ë h [ku hku Au r hÄkh >>9>> u k W h «kýSð , {] [{o fÞw O ykåAkË > yk {w f e ©e¼ ðk , fw ð u Þk Au fhðk M k >>10>> r hÏÞk tsÞu ©e½ ~Þk{, su Au yS qhýfk{ > M k fh k òuÞk suýe ðkh, ki¥k{Y u Ä{ofw{kh >>11>> fku r xft Ë o ÷kðÛÞ òýu , ¼k¤e u ðkhu ðkhu ð¾kýu > khku x u òu Þ k Au ¼ ðk , e÷ft X u w ¾ r Äk >>12>> { {kt fo r ð fo ÚkkÞ, ý {w ¾ u u ð fu ð kÞ > ykðe {e W¼ku u ð kh, nkÚk òu z e fÞko {Mfkh >>13>> wAâk ©enrh u {k[kh, íÞkhu kuÕÞkAu Ä{ofw{kh > y{u hðrhÞk rð« kh, k{ðuËe Aeyu r hÄkh >>14>> e÷ft X y{kÁt Au k{, h{ k hk{ Ai Þ u r »fk{ > yu { fu k A k ¼ ð , ykt ÷e ¤u ykÔÞk Sð >>15>> {] [{o W h {ku h kh, u X k yk ðk¤e u X kh > k÷{w f w t Ë rð»ýw kð , ku u fhu Au u w t q s >>16>> nðu t s Þ rþð« kË, ½u h Þk S u «{kË > ku k e Mºke u fÌkw t ð] ¥ kkt , w ý khe fnw t ¼khe ¼ú k t >>17>> yu f rð« k w º k y q , « k e Au yKw Y > ykÔÞk yk ýk ûku º k{kt yks, ð ýðu » ku Yzk {nkhks >>18>> Mðk{e kt yuðkt wýe ð[ , u e í e ÚkE Au « Òk > ûkuºk{kt ykÔÞkt Ët r kÚk, ßÞkt uXk Au e÷ftX kÚk >>19>> fhu {Äw h ðu ý M ð , {Mfkh fÞko þw ¼ { > u X kt Ët r ykðe u k , ku Õ Þk {ú ÚkE nrhËk >>20>> nw f] k fhe {ku yks, ¼÷u ÄkÞko Aku {nkhks > y{kYt ûkuºk fÞwO kð , yks rËð ½zeAu ÄLÞ >>21>> Äkhku y{ ½u h Sð , Yze he u fhku íÞkt ¼ku s > e÷ft X S ku Õ Þk u u h , y{u Úke ò k fku E ½u h >>22>> yuðwt ð[ wýe u uýu, þwØ ÷kux ÷kðe ËeÄku suýu > kxe fhe ÷eÄe r s nkÚk, ÄÞwO iðuã rð»ýw u kÚk >>23>> Au sBÞk Au q h ýfk{, e÷ft X Mðk{e w ¾ Äk{ > fhu Ët r q Z rð[kh, ©enrh u {kxu r hÄkh >>24>> ku k e Þk Au hu yu f , {nk w ý ðt Y rðþu f > fhðw t Au ©enrhÚke ÷ø , { {kt rð[khu Au {ø >>25>> w º ke hýkðe Ëu ð e kh, «¼w u hk¾ðk r sîkh > e÷ft X Mðk{e {hÚk, yu ku òýe ÷eÄku { ku h Úk >>26>> tsÞ u fu Au ½ ~Þk{, wýku rþð« kË yk Xk{ > {u fhku Aku rð[kh sun, u y{u òýe ÷eÄku Au yun >>27>> ý rð»ýw yk k÷{w f w t Ë , w A e òw ð ku yu A u w ¾ ft Ë > { u kðþu ki u h , {kxu w ý ku yu yk t Ë ¼u h >>28>> ðkr÷zk kt wýe ð[ , kBÞku tsÞ rðM{Þ { > {u þwt fkuAku nu {nkhks, yu rð»ýw u þwt ku÷þu yks >>29>> k÷kòu e fnu yu ku÷þu, y{khe uðk òu k[e nþu > ku÷u fÁt íÞk h , yuðe {ku kÚku hk¾wt h >>30>> wAâwt tsÞ rð»ýw u un, ku k k { {kt n wt sun > nrhRåAk ðãk rð»ýw ðký, wýku tsÞ fnwt Awt òý >>31>> s{kzâk ku n ku su rð[kh, u ku qhý fÞkuo ykðkh > eòu ½kx Au su { {ktrn, u ku fuþku rn {u yktrn >>32>> yuAu wY»kku¥k{ {nkhks, u{ u fuþku rn yu fks > yuðkt rð¼w kt wÛÞkt ð[ , kBÞkt ykùÞo Ët r { >>33>> u ÷k e u fhu «ýk{, Mðk{e u òÛÞk q h ýfk{ > ÚkÞkt ykr© r {o ¤ { , fhu « x w t su ¼s >>34>> Au e÷ft X SÞu kh, u e u ð k fhe yt efkh > ÚkÞk « Òk Ëu ð {ku h kh, {khu ðkr÷zu fÞku o rð[kh >>35>> u k ½uh ðhku n ku sun, ku u Äkhe ÷eÄku { un > ykÃÞwt e÷ftXu íÞkt ð[ , {u ®[ k hk¾þku { >>36>> w Á t fhþu ©e¼ ð , íÞ {k ku y{kÁt ð[ > yu { hkS ÚkÞk ¼ ðk , ykÃÞw t t s Þ u ðhËk >>37>> Au {tË zâku Au soLÞ, Úke t ku»k ðuo u { > fktR kõÞwt nª un MÚkk , ½ýk ÷kuf ÚkÞk Au nuhk >>38>> ý t s Þ u {xe ef, ßðkh kfe Au ki Ú ke yrÄf > e÷ft X e f] kÞu kh, ÚkÞku t s Þ w ¾ e y kh >>39>> kBÞkt Mðk{e ýwt ðhËk , Þkt ½uh uW ¼køÞðk > Au [kÕÞk íÞktÚke úñ[khe, Ëe½k½kxu Þk r rhÄkhe >>40>> ku uh Ëeyku ¼u e ÚkkÞ, {nk k h{æÞu u òÞ > [kh kW ku ku¤ku «ðkn, ½ýwt s¤ ðnu Au yÚkkn >>41>> ©enrhÞu fÞwO u{kt M k , ºký rËð hÌkk u MÚkk > Au íÞktÚke ku ÚkÞk iÞkh, [ýuo kËwfk uhe u ðkh >>42>> [khu fkt X u ðnu ½ýw t eh, u W h [kÕÞk hðeh > ðký rð k fÞw O Au rð[hý, s¤ W h yþhýþhý >>43>> yu { [kÕÞk Þk ¼ ð , rh kyku fhe WÕ÷t ½ > {nk yýo ð Y t kh, su k k{u hu Au y kh >>44>>
ht : - 6
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
7
u u rh k ku þku ¼kh, k k h k su ykÄkh > ûký{kºk{kt W Þko kh, [kÕÞk yk ¤ Ä{o f w { kh >>45>> fu x ÷u f rËð u {ku h kh, ku õ Þk s f w h {ku Í kh > íÞkt k hkÞu fÞku o fkh, u e u ð k fhe yt efkh >>46>> ºký rËð hÌkkAu íÞktÞ, Ônk÷ku s f whe e {ktÞ > sýkÔÞku Au ku k ku « k , xkéÞk ðuo k þkuf t k >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu þhðk½kxuÚke [kÕÞk u kuh¾ wh{kt tsÞ u ðh ykÃÞku yu k{u kt[{ku ht : >>5>> qðoAkÞku s f whÚke [kr÷Þk, ©enrh w¾ k Äk{ > yk ¤ [kÕÞk ÞkS ÚkE, M unu wtËh ~Þk{ >>1>> w ÷ nk©{ ò kt ðå[u , ykÔÞw t Au {ku x w t ð > u ¼Þt f h n Au , ßÞkt Äeh Ähu rn { >>2>> {nkð {kt [kÕÞk òÞu , r ¼o Þ Úki r hÄkh > yk ¤ ò kt ð] û k yu f , ykÔÞku ðz r hÄkh >>3>> u k nu X u fi f u X k, ði h k e ÚkR WËk > e÷ft X Mðk{eyu r hÏÞk, ku u Þk u e k >>4>> u{ k «íÞu kuÕÞk ðkýe, ©enrh wtËh ~Þk{ > nu t ku {u ki {¤e u, òðku Aku feuÞu Xk{ >>5>> yuðwt kt¼¤e kuÕÞk kðk, wýku {u ðýeohks > {kuûk u yÚkuo sRyu Aeyu, rn{k÷Þu {nkhks >>6>> [kÕÞk sRþw t W¥kh rËþu , nkz k¤eþw t íÞkt Þ > {u Þku e ku ðu » k Äkhe, fu { ykÔÞk ð {kt Þ >>7>> (niÞk k Vwxâk nrh t u nu feÄwt yu hk ) k÷w z k òu e fku u {u õÞkt Ú ke ykÔÞk, rðfx {k o {nkð fu h k > fw ý u { u kÔÞk hu >> k÷w 0 >>8>> fkuý Ëuþ u fkuý {w÷f Au, fkuý k{ fku kÁt > fkuý {k r k fku y{ u, þwt Au k{ {kYt hu >> k÷w0 >>9>> k÷ ýk{kt Þku s ÷eÄku, k e ðÞ{kt LÞkhku > rð[hku Aku {nkð {kt ku u, yKw ðu»k {khku hu >> k÷w0 >>10>> {k r k rhðkh ðo u, fu{ {uÕÞkt rð khe > y { y ku[h ¼ ku y{ u, yf¤ f¤kAu {khe hu >> k÷w0 >>11>> þu÷e þª e u {] Ak÷k, rþh sxsqx r hksu > t kÄh e÷ftX ÚkEþwt, ykÔÞk Aku y{ fksu hu >> k÷w0 >>12>> hkfk r 2hÂ~{ r Aku fu, yk u Aku yrð kþe > y÷ûk r hts yðÄq ðu»ku, yt h{kt Aku WËk u hu >> k÷w0 >>13>> ½kuh ¼Þtfh bh {kuxwt, u{kt fu{ Úke zh k > ðk½ ðÁ ð¤e ÔÞk÷ Vhu Au, u ku ¼Þ Úke Äh khu >> k÷w0 >>14>> ]Âü yt {u su{ þku¼u, qhý úñs ku u > y{ u ku yu{ ÷k u { {kt, s r Aku òu uhu >> k÷w0 >>15>> whr¼ kÞku yhýk kzk, {ËÍh {kuxk Ëkuzu > y kÄ y½kuhe Au yk ð {kt, {ký k kuzuhu >> k÷w0 >>16>> ÔÞk¤ fk¤ ÚkE Vk¤ ¼hu Au, Ík¤ Íuh e {khu > yufkyufe rð[hku Aku ý, ynªÞkt fkuý W khuhu >> k÷w0 >>17>> ÍkÍkt { w»Þ y{u AiÞu ý, rË÷{kt ÷k u zkhku > k÷k ðÞ{kt yufe÷k {u, fu{ fhe rnt{ Äkhkuhu >> k÷w0 >>18>> yuðkt ð[ wýe u kuÕÞk, nw k{e úñ[khe > nu t ku y{u r ¼oÞ AiÞu, r {o÷ r ðfkhehu >> k÷w0 >>19>> (ðihk e wýku zh k Úke y{u fkuRÚke) yk {Y y{u ku AiÞu, ÷k e úñ¾w{khe > Ëun unÚke LÞkhk AiÞu, iÂcfðú þw¼ Äkhehu >> ðihk e0 >>20>> Âå[Ëk tË ¥ð{r h, rËÔÞMðY y{kÁt > [i LÞ r[ËT½ yûkh h Awt, nwt fku ku ¼Þ ÄkÁthu >> ðihk e0 >>21>> MÚkq÷ qû{ u fkhý ºkiýu, ºkiý yðMÚkk Äkhku > fk{ ¢kuÄ u ÷ku¼ hrn Awt, ÓËÞu ðk rð[khkuhu >> ðihk e0 >>22>> r þrË ft u su e fxkûku, ÷kuf r ð¤e fk¤ > Sðst w wt òuh [k÷u, þwt fhþu ð¤e ÔÞk¤hu >> ðihk e0 >>23>> nu t ku {u ðo {¤e u, rn{k¤u sE ¤þku > ý «¼w « x rð k {u, fu{ fhe {kuûk u {¤þkuhu >> ðihk e0 >>24>> fÁýk{Þ h ¼hu÷ t¼eh, ð[ wÛÞkt yrðfkhe > ðihk e nw rðM{Þ kBÞk, {q { {kt Äkhehu >> ðihk e0 >>25>> ©enrh«íÞu «& fhu Au, ð¤e ð¤e ðihk e > « x «¼w nðu fÞkt {¤þu, ðk fhku Kk ehu >> ðihk e0 >>26>> ( k÷wzk òu e fku u {u õÞktÚke ykÔÞk) yuðkt ð[ wýe u kuÕÞk, ¼qÄhS ¼Þnkhe > k[ku ¼kð nþu òu {khku, {¤þu ynªs {kuhkhehu >> k÷w0 >>27>> ð¤e ð¤e ðihk e kuÕÞk, nw kÁ nw k{e > su{ fuþku u{ y{u fheþwt, ð þwt rþh k{ehu >> k÷w0 >>28>> r {ko e Úki u ði h k e, ku Õ ÞkAu þw ¼ ðkýe > ©enrh u { fÁýk W S, Èr ÷eÄe òýehu >> k÷w0 >>29>> [k÷ku t ku ðo t kÚku , yk ýu ¼u k hi þ w t > « x «¼w e ðk ku ðu o , rðM khe u fi þ w t h u >> k÷w 0 >>30>> ð e Þw t { ði h k e u , w ý e yKw ðk ku > yu f yu f u fu ð k ÷køÞk, « x «¼w A u yk ku h u >> k÷w 0 >>31>> f] k fhe ©enrhf] » ýS, rð[kÞw O r s { {kt > [ w ¼ w o s ©ehk{MðY u , Ëþo ËeÄw t ð {kt h u >> k÷w 0 >>32>> rð[kh fhðk ÷køÞk { {kt , ði h k e u Xk{ > sYh Au khkÞý yk ku , ku u q h ýfk{hu >> k÷w 0 >>33>>
ht : - 7
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
8
yu{ {kh {kt [kÕÞk ò kt, ðk fhe rðM khe > ðihk e { rðM{Þ kBÞk, {q { {kt Äkhehu >> k÷w0 >>34>> yk ¤ ò kt ykÔÞkuAu yuf, ðx Á 1fk {ktÞ > r þk ze hrð yM ÚkÞkuAu, zkð frhÞku íÞktÞhu >> k÷w0 >>35>> kðr÷Þk u ef ½ýeAu, Sð st w e òýu > ktÄe Íku¤eÞku u Áðh h, ð ýe u xkýuhu >> k÷w0 >>36>> ðz k ð]ûk Úkfe Ëþ fË{u, Ëqh Þk Ëw:¾nkhe > yð e h yk si feÄwt, yrð kþe yð khehu >> k÷w0 >>37>> ði h k e { ¼Þ k{e u , w k Íku r ¤Þku { kt Þ > ÷ðt w yu f ÷k¾khe, ò ðh ykÔÞw t íÞkt Þ hu >> k÷w 0 >>38>> ðz Áðh nu X u ykðe u , ÷k¾khe íÞkt u X w t > ði h k e u ºkk ÚkÞku Au , Úke òu k fku E nu X w t h u >> k÷w 0 >>39>> hs e ½¤e u e hÌkw t íÞkt , s kðh u X k{u > ÷½w fhe u w t A ¼et s ðe, Akt x âw t Au ðz k{u h u >> k÷w 0 >>40>> Aktxk Wzâk ðihk e u, ð Íkur¤Þu ðkÁ > ïk kuåAðk hrn ÚkÞk nw, ykÔÞwt {hý y{kÁthu >> k÷w0 >>41>> ÷k¾khe ku [kÕÞwt íÞktÚke, rË fh W kt u÷wt > ðihk e u ykðe {éÞwt Au, {ku hð wt Ônu÷wthu >> k÷w0 >>42>> ðkr÷zu ki ðihk e u, rËÔÞ r íÞkt yk e > sL{ {hý ¼oðk wt tfx, ¤{kt kÏÞwt fk ehu >> k÷w0 >>43>> þhýk ðí ÷ Au Mðk{e, fYýk k h fuðk, ðihk e u {kuûk {kzâk, yÄ{ WÄkhý yuðkhu >> k÷w0 >>44>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ð u rð»ku ½ýkf ðihk eÞku u ku k k MðY wt ¿kk fhkðe u Nr {kzâk yu k{u Aêku ht : >>6>> qðoAkÞku ðk÷{ íÞkt Úkfe rð[Þko, úñ[khe k÷u ðu»k > eðú ðihkøÞ k ðu Úke, Þk ku u W¥khËuþ >>1>> íÞkt ykÔÞw t fku R þu h {ku x w t , w t Ë h þku ¼ kÞ{k > rh k Au íÞkt {e {kt , W heÞk ¼ ðk >>2>> u rh k{kt M k fÞw O , M u n ðzu ½ ~Þk{ > e ¤ w t yu f ð] û k Au , sE u X k u n Xk{ >>3>> yku x k h yk fÞw O , r íÞ rðrÄ fhe kh > yu x ÷k{kt ykðe ku õ Þk, ðu u ð fw { kh >>4>> V¤ khkt MðkrËü ÷kÔÞk, ykÃÞkt «¼w u nkÚk > i ð u ã fÞw O ©erð»ýw u , Au sBÞk yrð kþ >>5>> [ku kR V¤ s{e u wtËh ~Þk{, ½ze yuf fÞkuo Au rð©k{ > Au rð[khe u rfh kh, [k÷ðk ku fÞkuo Au rð[kh >>6>> u {u yuf rð« ku , ykÔÞku ßÞkt uXk Au ¼ ð > «e u fÞkuo Au uýu «ýk{, uXku «¼w k u þw¼ fk{ >>7>> u Au q ð o ku {w { w û kw s , e÷ft X Syu òÛÞw t { > ykÃÞw t r sMðY w t ¿kk , u ÷ e ÚkÞk u k ¼ ðk >>8>> «¼w ýk ku r ùÞ sun, ku k u rð»ku fhkÔÞku un > íÞkhu kuÕÞku úkñý ku , wýku ©enrh {kÁt ð[ >>9>> fYt «kÚko k ÚkE Ëe , {khu ½u h Äkhku Sð > w ý e ú k ñý w w t ðu ý , u u ½u h Þk w ¾ Ëu ý >>10>> hÌkk tËh rËð íÞktÞ, kBÞk yk tË u { {ktÞ > u k¤f e {k k r hÄkh, fhðk ÷k e { {kt rð[kh >>11>> òuÞk e÷ftX k u [hý, ku¤ r[ö Þwõ Yzu ðhý > «¼w Au yk k¤òu e yk , yu kt Ëþo Úke x¤u k >>12>> yk Au nw k{e ÷ðt , yr¾÷ rðïkÄkh {nt > ÄLÞ ¼køÞ ÚkÞwt {kÁt yks, {khu ½uh ykÔÞk {nkhks >>13>> ½ýe u ð k fhe Yze he , e÷ft X {kt «ku ð kýw t r[¥k > {w s ½hu hu ku nw kÁt , w L Þ WËu ÚkÞw t òýu {kÁt >>14>> fÞku o t f Õ { {kt yu ð , «¼w y u òÛÞw t Au ¾u ð > nðu hu ð w t Úke ykýu Xkh, yu { Äkhu Au Ä{o f w { kh >>15>> u k ½h ku fÞkuo Au íÞk , [k÷e r féÞk íÞktÚke kunk > íÞkhu kEyu rð[kÞwO Au { , r s wºk u fuAu ð[ >>16>> wºk òu u wt { {kt Äkhe, õÞkt Þk yu k÷k úñ[khe, fuzu ò wt W kð¤ku yks, e÷ftX u uzðk fks >>17>> kAk ðk¤su wt Áze uh, uze ÷kðsu yk ýu ½uh > uzâk rð k wt ð ykðeþ, íÞ ðk fnwt Awt ykrËþ >>18>> yuðkt Ëw:¾ ¼hu÷kt ð[ , r s{k k kt wýe u > ðu u [kÕÞku ðkr÷zk u ðkt u, òÛÞwt {w u {¤u w¾hkþu >>19>> [kÕÞku W kð¤ku fk¤, ½ýk kW s kt {éÞku u k¤ > íÞkhu ¼u k ÚkÞk hðeh, kuÕÞku k¤f hk¾e u Äeh >>20>> rð« w u ykÃÞwt ½ýwt {k , ý kAk ykÔÞk ¼ ðk > íÞkhu fuzu ÚkÞu÷ku su k¤, u u {òðu Au ËÞk¤ >>21>> n{ýkt ò ¼kE khu ½uh, ½h e k e òu u uh > khe {k k Au ð]Ø y t , u e uðk fhku hnku t >>22>> Ëun íÞk fhu ßÞkhu ku Þ, Âù{Ëu þu ykðsu òu Þ > îkrhfk e Þkºkk u r r{¥k, ykðsu {¤eþwt Áze he >>23>> yu { {òðu Au ËÞk¤, ý {k u rn ú ñ k¤ > hÌkkAu Òku sý íÞkt hk , nðu þw t fhu Au s k >>24>> {kunr ÿk{kt zâku úñ , íÞkhu [kÕÞk Au s Sð > ðe e hk u ÚkÞwt «¼k , íÞkhu òøÞku Au úkñýò >>25>> Ëþ rËþkyu fÞkuo k , ð ËuÏÞk íÞkt ©eyrð kþ > k¾u r ïk ÚkÞku r hkþ, Wh{kt ÷k e hne WËk >>26>> uýu ]»ýk fhe ËeÄe íÞk , Þku s ÒkkÚk ÷E ðihk > Úkkuzkt ð»ko hÌkku Au u MÚkk , Au íÞktÚke [kÕÞku r h{k >>27>> yu{ ðe e Þku ½ýku fk¤, ykÔÞku wshk {kt u k¤ > ¼ws úu Þku Ähe ¼kð, íÞkt {éÞk ©e xðh kð >>28>>
ht : - 8
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
9
ËÞk¤w kt fÞkO Ëhþ , ÚkÞku ðkzð { « Òk > «u { u {ø ÚkÞku Au u X k{, ©enrh u fÞko A u «ýk{ >>29>> k u ykðe fÞko {Mfkh, íÞkhu kuÕÞkAu s ËkÄkh > fu{ ÞkË hneAu yku ðk , fu þwt ¼w÷e ÞkuAu wt ¼úk >>30>> íÞkhu kuÕÞku úkñý ku , nk «¼wS nwt òýwt Awt { > Ônk÷k fÌkwt wt {u ð[ , u «{kýu {éÞk ¼ ð >>31>> ð [hý ýku fhku Ëk , f] k fhe hk¾ku {w u k > u u «e u fÞkuo h{nt , ku k k u hkÏÞku fhe ytþ >>32>> w ý ku hk{þhýS t ð kË, yu { fu A u yðÄ« kË > nðu ©enrh u [kÕÞk òÞ, {nkð rð»ku s hkÞ >>33>> e÷ft X Mðk{e ú ñ [khe, þeË w h u Þk {ku h khe > þu h kh ðkr fkAu yu f , íÞkt {w f k{ fÞku o A u rðþu f >>34>> ©enrhyu fÞw O Au M k , r íÞrðrÄ fhu ¼ ðk > u {u yu s ú ku hkÞ, Þku ku ð {kt {w Ë kÞ >>35>> t u ÷uE ½ýk y ðkh, ®n k fhðk u r hÄkh > u kAku ð¤e u ykÔÞku íÞktÞ, khkÞý{wr uXk ßÞktÞ >>36>> u u zâku Au yr «Þk , r ¼t ÚkE uXku k > ykðe uXku u ðkÔÞ Sf, { {kt Úke fkuE e ef >>37>> {nk Ëw ü {r Ëw h k[kh, u X ku r ¼o Þ Úke yrð[kh > yu u fhðku Au íÞkt Ú ke Ëq h , yt Þko { eyu ÄkÞw O Au Wh >>38>> fhe «uhýk íÞkt fk¤, ½kuzuMðkh ÚkÞku Au ¼q k¤ > yï rn Wzâku ykfkþ, Qæðo tÚku [zâku yðfkþ >>39>> Úkkuzu Ëwh Þku ¼{ktÞ, hkò ¼hkýku ½ýku íÞktÞ > yu u yt u ÷køÞku Au {eh, ð Vkxâkt hne ne Äeh >>40>> {kt k{e Þku A u ºkk , ¬e òÛÞw t nðu Úkkþu kþ > fu ð e he u e[u W hkÞ, Úke W hðk ku W kÞ >>41>> [k÷e ½¤k þuh{kt ðk , nòhku ÷kuf ykÔÞk íÞkt ÏÞk > ð¤e hkò k t tÄe sun, ykðe {éÞktAu hðu un >>42>> nknkfkh fhu fk¤, ¼k¤e u ¼q r k nðk÷ > nðu þw t fhðku h u W kÞ, e[u ykðþu õÞkhu yk hkÞ >>43>> hkò k t tÄe s sun, «¼w e k u ykÔÞkAu un > Ëe ÚkE u fhuAu M ð , krn {kt krn {kt ¼ ð >>44>> e÷ft X Mðk{e ú ñ [khe, u X k k k ú ð ]  ¥k u Äkhe > sÞ y { yr{ ~Þk{, nðu kÞ fhku w ¾ Äk{ >>45>> nu k÷k úñ[khe {kuhkh, yksu ¼q r e fhku ðkh > ËÞk fhe u W khku yk , xk¤ku hkò k rºkrðÄ k >>46>> ½ýku ÚkkÞ Au ¼q nu h k , {kxu {u h fhku ¼ ðk > yu ð kt w ý e u Ëe ð[ , e÷ft X ÚkÞk Au « Òk >>47>> f] k fhe òu Þ w t L{w ¾ , h kÚk w t xkéÞw t Au Ëw : ¾ > e[u W rhÞku fk¤, ykÔÞku ] Ú ðe h {ne k÷ >>48>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu W¥khËuþ{kt úñ wºk u ykr© fÞkuo u hkò e hûkk fhe yu k{u k {ku ht : >>7>> qðoAkÞku þeË wh e ðkÔÞ W h, uXk e÷ftX kÚk > kÞ fhe íÞkt k hkÞ e, ©enrhÞu fÞkuo kÚk >>1>> ykfkþÚke e[u W kÞkuo, þeË wh ku hks > «u{{ ÚkE ykrðÞku, ßÞkt uXkAu ©e¼ ð >>2>> «ýk{ fÞku o Au «u { Úke, {w f e u ku k w t {k > Ëe ÚkE u fu ð k ÷køÞku , w ý kt s u MÚkk >>3>> ykfkþ{kt fhe hûkk {khe, k÷kÞku e {nkhks > e÷ft X u e[u W kÞku o , [kÔÞku {w u yks >>4>> ykùÞo kBÞk s ðuo, hkò kt wýe ð[ > r h{k e Úki u u zâkt, fhðk ÷køÞkt M ð >>5>> [ku kE nðu e÷ftXS e kÚk, {ú Úki u kuÕÞk h kÚk > nu k÷kÞku e ©e{nkhks, Äkhku {khu ¼wð u yks >>6>> ¼kðu fhku ykðe u ¼kus , {khku Ëh kh ÚkkÞ kð > yuðwt wýe kuÕÞk ÷ðeh, hkÞ wýku {u þqhðeh >>7>> {r {t Ë ÚkE u U yk , ½ýkt Ëw ½ o x fÞkO Au k > {kxu k e w t ¼w ð ßÞkt Þ , y{u ò k Úke fËe íÞkt Þ >>8>> yuðwt wýe u hkò wrn , un fuðk ÷køÞku Áze he > [hý Ík÷e u kuÕÞku ð[ , nu f] kr rÄ Aku ¼ ð >>9>> nðu ËÞk fhku Ëe k kÚk, Äkhku ú { kt y{ kÚk > {nk k Úke y{ u yks, {w õ fhku {u {nkhks >>10>> yuðwt fi u ©enrh {ûk, u{ýu r { ÷eÄku «íÞûk > úñ[khe k fuðk «{kýu, ®n krË fhðe fkuE xkýu >>11>> íÞkhu Mðk{e ÚkÞk Au « Òk, Þk Ëh kh{kt Ähe { > hkòÞu fÞkuo nw ífkh, fh òuze fÞkuo {Mfkh >>12>> ÚkÞku ËT Ë u hks T , nu f] k kÚk nu ¼ ð T > {khk Ë {kt ËÞkðk , «¼w S fhku ¼ku s k >>13>> yu{ fne Þku ½h{ktÞ, ku k e hkýeyku uXe ßÞktÞ > hkýeyku u fuAu u hks , nu r«Þk wýku {kÁt ð[ >>14>> yk k÷kÞku e ykÔÞk kð , uðk fhku {u þwØ { > { f{o ð[ Úke rn , r »fk{ Yze ¼kð rn >>15>> fhkðku khkt ¼ku s k , yu ku kûkk Au ¼ ðk > r s r kt w ý e ð[ , o i Þ kh Úki þw ¼ { >>16>> fhe h ku E k k «fkh, ½ýe khe u r{ü y kh > e÷ft X S u r hÄkh, hkò kÚk s{kzâk u Xkh >>17>> s{e u ]ó ÚkÞk iÞkh, [¤w fhkÔÞwt Au uýe ðkh > k ezkt ykÃÞkt {w¾ðk , hkòÞu fhe { nwÕ÷k >>18>> Au «ký r {nkhks, r hkßÞk yk u w¾ ks > k k úð]Â¥k hk¾e W{t u, hkòhkýe ykÔÞkt Ázu ht u >>19>>
ht : - 9
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
10
ku k e ðu o hkýeyku su n , u rn ku Õ Þk hkò yu n > fh t w x Úke L{w ¾ , ðËu ðo {w f e ðkýe{w ¾ >>20>> {khk ½h{kt Au fLÞk [kh, u u yk fhku yt efkh > rhÂØ r ÂØ kU e Ëô yºk, hks ¼ku ðku yk Mð tºk >>21>> f] k fhe hnku yktne yk , {khk xk¤ku rºkrðÄ k k > k÷kÞku e kuÕÞk Au ð[ , {u ðuo fhe ÕÞku ¼kus >>22>> ©enrh e RåAk nþu su{, r ùu òýe ÷ußÞku Úkkþu u{ > hkýeyku k fLÞkyku [kh, Þk s{ðk wtËh kh >>23>> íÞkt ku «¼w e RåAk k ¤u, ¼Âõ Ä{o ykÔÞkt Au u MÚk¤u > rËÔÞ MðY u fÞkO ¼kus , ÚkÞkt yÿþ wLÞ kð >>24>> yuðwt yKw Ëu¾e u fk{, í eyku ku k e un Xk{ > wAu hkýeyku ykðe u ¾k , Ëu¾u÷e ðk fhe «fkþ >>25>> íÞkhu kuÕÞk Au ¼qÄh¼úk , wýku hkò hkýe fnwt ðk > {k k r k y{khkt sun, y{ kÚku huAu r íÞ un >>26>> {khku ¼kð ËuÏÞku kð , yktne fhðk ykÔÞkt ¼kus > yu{ fhu Au ðk rð[kh, hrð yM ÚkÞku uýe ðkh >>27>> ú ñ [khe u {kxu yk , fÞw O hkòÞu r {o ¤ { > Yze he u fhkÔÞw t þÞ , Au « Òk ÚkÞk hks >>28>> hkòhkýe Þkt ½h{kt Þ , ku k w t ht ¼w ð ßÞkt Þ > ðu o ÚkÞkt A u r ÿk{ , nðu rð[khu Au íÞkt Sð >>29>> u k fuðk «{kýu huðkÞ, ku í t {kt fu{ sðkÞ > {kxu huðwt Úke yktrn {khu, [k÷e r f¤ðwt u ðkhu >>30>> kÚku ÷eÄku ku k ku su ks, íÞktÚke hðÞko ©e{nkhks > uhkðk¤k W¼kAu íÞkt îkh, u u {krÄ Úki uýeðkh >>31>> sußÞkt uíÞkt Xhe Þk ÂMÚkh, þwÄhrn ÚkÞkt þheh > Ëhðksu k¤kt ðkMÞktAu sun, Íx W½ze Þkt Au un >>32>> yûkhkrÄ r su fu ð kÞ, yu u fku ý hku f u s {kt Þ > r o t Ä u kt Ä ðk òÞ, ý fku R Úkfe t Ä kÞ >>33>> yu{ [kÕÞk íÞktÚke {r Äeh, {nk fk {kt hðeh > eðú ðihkøÞ k ðu u kuÞ, k{e ÿÂüÞu òÞAu òuÞ >>34>> nðu eË w h ku hkÞ, ðkhu WXâku Au {w Ë kÞ > ßÞkhu Ëu Ï Þk rn u n ðkh, fhu fÕ kt u h kh >>35>> hkòhkýe fhu A u ÁË , þku f k w h ÚkÞkt u kt { > e÷ft X Mðk{e {u yks, fÞkt Þk {w f e u {nkhks >>36>> nu k÷kÞku e k÷kðu»k, ¿kk ðihkøÞ k Y u yuþ > fÞkuo Ët r Þu íÞkt k , fÞktE {éÞk rn yrð kþ >>37>> þkuÄe þkuÄe u fÞkuo «Þk , ykþk {wfe ÚkÞkt Au r hkþ > fu{ fÞkuo u y{khku íÞk , { u Ônk÷ku ÷køÞku ðihk >>38>> {wfe Þk fÞwO yk þwt fks, fu{ {uh S w¾ ks > yu{ fhu Au nw fÕ kt , ý r[¥k k{u rn þkt >>39>> ºkiý rËð u ºki ý hk , Íw he Íw he fÞkO y©w k > kuÞ {éÞk rn ¼ ðk , Þk ®n{ nkhe r Ëk >>40>> ÚkÞku rn rðÞku n , hkòhkýeÞu ßÞwt Au > {nk«¼w e RåAkÚke yun, Þkt yûkhÄk{{kt un >>41>> nðu e÷ftX úñ[kh, [kÕÞk òÞ Au ð {kuÍkh > ½ýk rËð u Ônk÷ku ËÞk÷, kuõÞk Au fk¤k ðo u ÷k÷ >>42>> òuE u ÚkÞku { , [kÕÞk òÞ Au ©e¼ ð > ßÞkt ßÞkt rð[hu Au yrð kþ, fhu Au íÞkt íÞkt Ä{o«fkþ >>43>> yu { Vhu Au Ä{o f w { kh, ku u nhðk ¼q r { ku ¼kh > sz [u MÚkkðh su n , ðu o u {w  õ yk u Au yu n >>44>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu þeË wh k hkòhkýeyku rn u [{ífkh Ëu¾kze u u ku {kuûk fÞkuo yu k{u ykX{ku ht : >>8>> qðoAkÞku hk{þhýSyu wrAÞwt, wýku ©e{nkhks > e÷ftXSyu þwt fÞwO, u rðM khe fku {w u yks >>1>> Ä{o w Á ð ku r ÷Þk, hk{þhý Ähku r[¥k > ðk÷{S e ðk fÁt , kt ¼ ¤ku Ähe «e >>2>> rð« ku {Ë nhý fÞku o , Ëu ¾ kzâku h k > íÞkt Ú ke yk ¤ [kr÷Þk, ©eyrð kþe yk >>3>> nh ykðu ½ýk, WÕ÷t ½ k w ¾ hkþ > fu x ÷u rË u fhe ku õ Þk, Äku ¤ k e k >>4>> ïu rþ¾he u u fu A u , yu e ¤kxe ßÞkt Þ > h ð òu Þ kt ½ýkt , rð[khe { {kt Þ >>5>> [ku kE Ae ÷w ý ku S w ¾ ft Ë , y÷ u ÷ ku S y¾t z k t Ë , Äku ¤ k ðo W h kh, fÞw O «Þký òðk u ð kh >>6>> [kÕÞk òÞAu u yrð kþ, òu k òu k yk k > yk u ò kt ykÔÞk s÷fwtz, íÞktAu t¼eh Íkze wt Íwtz >>7>> Ázwt s÷ Ëu¾e ¼ ðk , M unu fÞwO u fwtz{kt M k > þe W»ý òwyu un ðkh, kýe ¼ÞwO íÞkt fwtz{kuÍkh >>8>> søÞk òuE Áze r rhÄkhe, r íÞrðrÄ fhu íÞkt {kuhkhe > þk÷ úk{ e fhuAu u uð, yufr[¥ku æÞk Ähu yuð >>9>> u {u r s RåAk w kh, fhe «u h ýk ku u u X kh > ykÔÞk ðo {kt r nÚke ÔÞk½ú , W¼k e÷ft X S u y ú >>10>> ykðe W¼k fux÷kf òuE, k÷kÞku e{kt hÌkk Au {kuE > wåA n÷kðu fhe u «u{, h{ h{u ¾u÷u Au yu{ >>11>> Äe{k Äe{k fhu ® n kË, «u { ¼hu ÷ k ku ÷ u t ð kË > u u Ëu ¾ e u ðhýehks, {t Ë {t Ë n u {nkhks >>12>> ©enrh e RåAk ¤ðk , ÚkÞwt ðk½ ðuo u íÞkt ¿kk > òÛÞwt k÷kÞku e Au « Òk, r tn {S Þk yu{ { >>13>>
ht : - 10
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
11
e÷ft X S u ef ht [ , VÞko «¢{kyku t [ t [ > ÷ku x u Au yk ¤ Áze he , ú ñ [khe u kðe «e >>14>> íÞkhu {uh fhe {nkhks, swðku þkËqo÷ kt feÄkt fks > þk÷ úk{ u fhkÔÞwt M k , yr r {o¤ s÷ r Ëk >>15>> ðuo ® n u Aktxâwt Au ðkhe, u{ wt Ázwt fhðk Äkhe > ¼uËq nkuÞ u ku òýu ¼uË, ý ¾÷ u ku ÚkkÞ ¾uË >>16>> yu {u ykÔÞk íÞkt ðe hk e, fux÷kyuf u z¼k e > yrÿW hÚke ykðu íÞktÞ, ËuÏÞk ® n u {kh {ktÞ >>17>> ¼khu ¼Þ kBÞk yuðwt òuR, k ðk ÷køÞk xõÞk fkuR > ðuo u {khe k¾þu ðk½, Úke k e sðk ku íÞkt ÷k >>18>> yuðwt fE u fhu nknkfkh, [e ku kzðk ÷køÞk uXkh > íÞkhu u{ktÚke kuÕÞkuAu yuf, niÞu ®n{ hk¾e rðþuf >>19>> {u wýku u t {ks, W¼khku fkuE r þku {kt yks > u÷k uXk k÷kÞku e kh, òwðku ÓËÞ{kt ðk rð[kh >>20>> ® n e ËkZ ku ktÄe Au yks, {tºkr ÂØ fhe u ufks > i ku {khe k¾u yu u h , r ùu {S hk¾ku u h >>21>> yuðwt Ëu¾e u kht kýe, u{ k «íÞu kuÕÞkAu ðkýe > t ku [kÕÞk ykðku ÚkE Xef, { {kt ð Ähþku ef >>22>> yuðwt wýe u ÚkÞk y¼e , ý ÔÞ ú ÚkÞu÷kt Au r[¥k > ® n k k{wt òwðu Au ßÞktÞ, ÚkhÚkh ft u Au fkÞ >>23>> W hÚke ÄhuAu ½ýe Äeh, ý { hu wt Úke ÂMÚkh > ykðe uXk k÷kòu e k , huAu þkËqo÷ ku yr ºkk >>24>> {nk«¼w e RåAk w khu, yuf ® nu k{wt òuÞwt íÞkhu > ðihk e k k{kt fÞkO [ûk, un eðk ÷køÞk Au {ûk >>25>> íÞkhu u k Wze Þk «ký, òýu {]íÞw ykÔÞwt ÚkE nký > fk¤ ÔÞk¤ u ÔÞk½úAu sun, {kÞko rð k {wfu rn un >>26>> yu{ ÚkÞktAu { yÄeh, u{ kt ku wfkýkt þheh > { {kt hÌkku rn rðïk , r ùu rð k fhu k k k >>27>> kXk ºkk k{e u t kÚku, òýu fk¤ ykðe Þku {kÚku > {] [{o ykrË ðM ww sun, Ëtz kºk ykrËf Au un >>28>> ku k k su ËkhÚk ðuo, z kt {wfe kXk S ðo > ykze yð¤e [eòu ¾U[kÞ, ð¤e 1yÞ {kt yÚkzkÞ >>29>> khu ðkxu kXk ki uðk, su u «fkhu «ký [kðk > rAÒk r¼Òk ÚkÞk {wfe Äeh, yuðk òwðuAu ©e ÷ðeh >>30>> Ônk÷u fÞkuo { {kt rð[kh, ËÞk ykðe rË÷{kt y kh > ðÄkhe r s fh ¼wòÞ, ðu u u ðuo u ÍkÕÞk íÞktÞ >>31>> k u u kzâk yk e u Äeh, ðuo t u íÞkt hðeh > ÚkÞkt u{ kt þe ¤ { , ¼Þ kþ ÚkÞku fnu ÄLÞ >>32>> ykðe uXk e÷ftX k , ku k k {xe Þk r :ïk > ku u ÷kÔÞk k su V¤ Vw÷, ð¤e r{ü n kt ftË{q¤ >>33>> ykÃÞkt k÷kòu e u y{qÕÞ, fhu «khÚk k y wfq¤ > Ëe tÄw nu «¼w ËÞk¤, w¾fkhe Ëk ÕÞku t¼k¤ >>34>> {u Aku y{khk RüËu ð , hk{[t ÿ h½w r yu ð > fhðk y{khkt fÕÞký fks, khkÞý ykÔÞk w ¾ ks >>35>> V¤ Vw÷ ÷kÔÞk Aeyu yks, f] k fhe s{ku {nkhks > Au e÷ftX un ðkh, rð»ýw u ÄhkÔÞkt uýe Xkh >>36>> V¤Vw ÷ fÞkO Au «kþ , k÷kÞku e ÚkÞk Au « Òk > ku k e « krË n e su n , s{ kt þu » k hrn e u n >>37>> r tn uXkAu su r s k , u u ¾ðhkðu yrð kþ > ¼ð úñk u Ëw÷o¼ òýku, ©enrh e « krË «{kýku >>38>> ÄLÞ þkËqo÷ kt Ázkt ¼k , kBÞk « krË ku Ázku ÷k > u òuE kBÞk ykùÞo { , ËuÏÞwt yKw fk{ wt >>39>> Au u suðk [kÕkðk òÞ, k÷kÞku e kuÕÞk w¾ËkÞ > nu t ku wýku {khe su ðk , {w u hM ku kðku rðÏÞk >>40>> W Þo òðwt Au yks, yu ku {kh fku {nkhks > fkuý fkuý Ëuð ktAu MÚkk , feyu feyu Xufkýu r Ëk >>41>> nuX u W hðw t u õÞkt ÚkE, {u Äkhku y{ u fE > e÷ftX Syu wA âwt w¾ u, ý fkuE kuÕ Þk rn {w¾ u >>42>> òýu u hòw ÚkÞk nkuÞ, yuðk Úkfk WXe [kÕÞk kuÞ, e÷ftXu RåAk fhe ßÞktÞ, òuÞwt Au ® n k k{wt íÞktÞ >>43>> ® n WXâk íÞktÚke fk¤, Vhe ðéÞk yk ¤ Ëi Vk÷ > íÞkhu u Ëu¾e u kBÞk ºkk , h kAk ykÔÞk «¼w k >>44>> r h{k ÚkE u u ðo , {Mfkh fhu S ðo > nu k÷kÞku e h{ f] k÷, ® n Úkfe fhku hûkk nk÷ >>45>> yæð Ëu¾kzeyu Aiyu yks, yutÄkýe Ä nu {nkhks > yuðwt wýe ËÞk ykðe { , fhu tfÕ ©e¼ ð >>46>> íÞkhu ® n Þk ki ð , u Ëu¾e þktr kBÞkAu { > nkuÞ su e k u [{ífkh, u u ðuo fhu {Mfkh >>47>> ¼Þ kÔÞku qhý úñ, íÞkhu tÚk Ëu¾kzâkuAu {o > wýku k÷kÞku e {nkhks, {kh kðeyu Aiyu yks >>48>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©e e÷ftX úñ[khe Äku¤k ðo W h ÄkÞko yu k{u ð{ku ht : >>9>> qðoAkÞku nu hk{þhý wýku {u, fnwt «¼w e fÚkkÞ > k kt wý kt þe¾ kt, yk tË Wh {kÞ >>1>> Au u ðu o ku ÷ eÞk, w ý ku ©eð ýhks > yk {k u o Úki Äkhku w ¾ u , ðo h {nkhks >>2>> yk ¤ ò kt ykðþu , yu f {ku x e rh kÞ > u rþ¾h h ÚkE u , w ¾ u Ú ke e[u sðkÞ >>3>> u rh k u W¥khfkt Xu , Au rþðS w t MÚkk > r þk huð wt nkuÞ ku huß Þku, esu huþ ku r Ëk >>4>> yk ðo {kt Au y½ku h e, rnt f u Ëw h { > ¼ûk fhu yu f ¤{kt , rð½ ÚkkÞ w h >>5>>
ht : - 10
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
12
[ku kE ð¤e fuAu u ðihk e ðk , wýku e÷ftX s k > íÞktÚke yk ¤ òßÞku {u, eÄku hM ku kðeyu y{u >>6>> yk u ykðþu søÞk w t r Ëh, yu f ] ® nS w t {t r Ëh > yr hBÞ¼q r {Au rðþk¤, kÄw rð« hu A u Ëk fk¤ >>7>> u { kt A u «r {k w ¾ fkhe, hnrhðh e u khe > hu A u nòhku Âîs u t , {ku x k{w r u Þku e {nt >>8>> íÞktÚke òßÞku qðo rËþk{ktÞ, ½ýe Äehs hk¾ßÞku íÞktÞ > yk u ykðþu {nkfk÷e k{, ¼ðk e {k kAu un Xk{ >>9>> u wt Ëuð¤ ËqhÚke Ëu¾kÞ, y w { yrÿ{kt fuðkÞ > w¾uÚke hußÞku u MÚk¤u hk , Au [k÷ßÞku ðu÷k «¼k >>10>> fhßÞku W¥kh rËþu «Þký, ºkiý Þkus òþku «{ký > ykðþu íÞkt ½ýkt ËuðMÚkk , eòt nòhku Ëuð r Ëk >>11>> «r {kyku Au {trËh{ktÞ, fhßÞku «u{Úke Ëþo íÞktÞ > ßÞkt wÄe ð {hS nkuÞ, hußÞku íÞkt wÄe u MÚk¤u òuÞ >>12>> íÞktAu ðo ku {æÞ¼k , Ázku h{ýef òuðk ÷k > íÞktÚke W¥kh rËþk u {ktÞ, ËeÞu ð¤ßÞku «¼w íÞktÞ >>13>> ykðu Ëe u {kuxkt {trËh, íÞktÚke [k÷ßÞku ~Þk{ wtËh > ð¤e yk u fhßÞku «Þký, ~Þk{ wtËh Sð «ký >>14>> yuðwt fi u ðihk e uðkh, íÞktÚke [kÕÞk fhe {Mfkh > nðu e÷ftXS r hÄkh, ku u [k÷ðk ÚkÞk iÞkh >>15>> [kÕÞk íÞktÚke k÷k úñ[khe, yrÿ{kt rð[Þko w¾fkhe > {kuxe wVkyku ð {kt sun, u u òu k Úkfk nrh un >>16>> yu { yk ¤ u [kÕÞk òÞ, ¼Þhrn ©es hkÞ > ºki ý rËð u ºki ý hk , [kÕÞk ðo {kt s k >>17>> ykðe Au {kuxe Ëe íÞkt yuf, Ázwt kýe ¼ÞwO Au rðþuf > [kuÚku rËð u ©e¼ ðk , fÞwO Au u Ëe{ktÞu M k >>18>> rð»ýw u fhkÔÞwt {ts , yuðk{kt ykÔÞk {kÁ > « ku÷eÞk ð M r k{, u e V¤eyku ÷kÔÞk u Xk{ >>19>> u yk e k÷kòu e u {u, u ÷k e u uXk u {u > fkZe Vr¤Þku wtËh kh, yÂø {kt õð fhe uðkh >>20>> rð»ýw u s{kze sBÞk ~Þk{, u ½ze íÞkt fÞkuo rð©k{ > Au [k÷ðk fhe iÞkhe, e÷ftX {wr úñ[khe >>21>> ÚkÞk yá~Þ {kY , {Mfkh fÞku o þw ¼ { > [kÕÞk íÞkt Úkfe s ËkÄkh, rËÔÞ {q Ëk kfkh >>22>> e÷ft X Þk Úkku z u Ëq h , rî { e u ehu sYh > ¼k w yM ÚkÞku su ý e ðkh, e÷ft X u hu ð w t u X kh >>23>> íÞktAu rþð wt {trËh kh, Þk W hðk r hÄkh > íÞkhu qòhe kuÕÞku Au yuðwt, yktrn W hðk rn Ëuðwt >>24>> òyku u kh fhku yk , ðkr÷zu wÛÞwt yuðwt ð[ > ¾kuz ¼w÷kðwt ¾z u yks, yu{ Äkhe kuÕÞk {nkhks >>25>> khýu u nðu si Þ u õÞkt Þ , y{u hi þ w t yk {t r Ëh{kt Þ , hu ð w t Au y{khu u hk , yu { kt yz[ý þw t Au ¼ú k >>26>> yu{ fi yk fÞwO íÞktÞ, rþðS wt u {trËh ßÞktÞ > qòhe u [Zâku yr ¢kuÄ, Ônk÷kÚke fhðk ÷køÞku rðhkuÄ >>27>> yÂø {kt ½] nku{u su{, ßðk¤k ¾þe¾ ÷k e u{ > {qh¾ qòhe Au sz ¼t , y¬÷rð k ku yz t >>28>> ykðe yk ÷eÄw t u ð kh, Ëu ð ¤Úke k¾e ËeÄw t kh > r h{k e t k ykÄkh, khu u X k sE rfh kh >>29>> {q h ¾u fÞw O {t r Ëh t Ä , ¼køÞne y¿kk e u yt Ä > Au w E Þku u h , sw ð ku þw t ÚkkÞ Au u e >>30>> su u {k u {ku x k ÷ku f k¤, ft u A u ð¤e Ëu ¾ e u fk¤ > {ku x k {ku x k {w r ðh su n , Úke k{ k Ëþo yu n >>31>> ¼ð úñkrË k Rü Ëuð, yu u þwt yku¤¾u yu ¼qËuð > fkurx fkurx úñktz k k¤, u u þwt fhu y¿kk e k¤ >>32>> ý «¼wAu h{ WËkh, ¼õ ðí ÷ Sð kh > ku k wt r Ëo òwðu Au yk , k e s kt xk¤u Au k >>33>> yuðk e÷ftX uXk nkh, ku u RåAk fhe uýe ðkh > fhðk qòhe wt {kuûkfk{, {kÁr u t¼kÞko uXk{ >>34>> ykÔÞk he u ¼Þko n w {t , fh{kt Äku fku ÷i ¤ðt > qò he e fhuA u qò Þ, Äkuf uÚ ke Zª[ý ¼kt e íÞktÞ >>35>> ¾t¾uhe kÏÞkuAu yt ku yt , fÞkuo {kh u r ¼t > Vh ku {khu Äkufk ku {kh, qòhe kzu {kuxk kufkh >>36>> yhu k r÷Þk {khe kÏÞku, Akuzkðku fkuE Sð ku hk¾ku > {kÁt f{o kþe Þwt õÞktE, õÞktÚke ykÔÞku Äkufkðk¤ku yktE >>37>> nðu ku RåAk ÚkE qýo, fhe kÏÞwt yk yt u [qýo > ÷køÞk rfÞk s { k ¼ku , òýe òuE ÷eÄku {U yk òu >>38>> yuðkt þwt fÞkO nþu {U fks, suÚke Ëw:¾ ykðe zâwt yks > fhe kÏÞku Au nk÷ unk÷, yfM{k ykÔÞku {ws fk¤ >>39>> Úkku z ku ½ýku fÞku o Au «nkh, ku Þ ý {kÁr ku {kh > zâku q ò he fhu YË , ðkÞw k w º k ku ÷ u ð[ >>40>> { u u nw t {khe k¾eþ, ûký{kºk{kt «ký nheþ > {khk Rü {ku x k ¼ ðk , u { w t fÞw O U y {k >>41>> wðk ËeÄk rn U ykXk{, fÞwO Au {qZ U yuðwt fk{ > {kxu rþûkk fheþ sÁh, y¼k e {k e ÷usu wt Wh >>42>> ku÷u Au qòhe yu ð[ , nðu wýku {u ÷ðk > ½ýe rþûkk fhe {w u yks, kfe hkÏÞwt Úke fktE fks >>43>> ý wAwtAwt nwt ykýu Xk{, fkuý Aku u {kÁt þwt k{ > {khk RüËuð Au sun, fkuý Au u {w u fnku yun >>44>> w ý Ëw { o r y½ðk , nw t Aw t ðkÞw w n w { k > yu {khk RüËu ð Au hk{, ku u h ú ñ q h ýfk{ >>45>> q ò heÞu w Û Þw t yu ð[ , W¼ku ÚkÞku u rð[khe u { > Ëþo fhðk fÞku o rð[kh, ÚkÞk yËþo ðkÞw f w { kh >>46>> kBÞku ykùÞo { {kt yuð, ykÔÞku Ëhðkò{kt ¾uð > Ëhðkò ËuÏÞk W½kzk ðo, qòhe ku ¤e Þku ðo >>47>>
ht : - 11
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
13
k¤kt ¾wÕ÷kt zâkt Au uXkh, qòhe kBÞku rðM{Þ y kh > fh òuze u ykÔÞku u kh, uXk Au ßÞkt ©eÄ{ofw{kh >>48>> fÞko «ýk{ r {o ¤ { , ku Õ Þku rð Þ kÚku ð[ > nu f] k kÚk Sð Rü, nw t Aw t u ð f ð fr c >>49>> ûk{k fhku {w s y hkÄ, ËÞk¤w {w s r ðkhku kÄ > Äkhku {t r Ëhu ¼ ð , w ¾ u Ú ke fhku u { kt þÞ >>50>> ðkhu fÁt h ku E íÞkh, u u yk s{ku r hÄkh > nðu ku fhku {kÁt fÕÞký, Au Äkhku kht ký >>51>> yuðwt wýe u w¾ k Äk{, Þk {trËh{kt yr¼hk{ > íÞkhu Ëhðkò Úki Þk tÄ, suðk «Úk{ n k « tÄ >>52>> îkh t Ä ÚkÞk Au u [kh, q ò heÞu òu Þ k u ý e ðkh > ÚkÞku ËT ËT ft X { , fhu «khÚk k u kð >>53>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©e e÷ftX- úñ[khe Äku¤k ðo W h qòhe u [{ífkh Ëu¾kze u {trËh{kt Þk yu k{u Ëþ{ku ht : >>10>> qðoAkÞku nu hk{þhý wýku {u, « x [rhºk wr > rðM khe u un ðýoðwt, qhý fhe u «e >>1>> q ò heyu «u { ðzu Ú ke, u ð k fheAu y kh > ËÞk¤w { q ðkr÷zu , u ð k fhe u yt efkh >>2>> f] k fhe u ku Õ Þk Au , ¼Þnkhe ¼ ðk > w ý ku q ò he fnw t k[w t , yk w t Aw t ðhËk >>3>> w s hÄh su Ëu þ {ku x ku , Ázw t ðz k÷ k{ > òu ðz k÷k ] n u , sL{ Äheþ u n Xk{ >>4>> íÞkhu Úkkþu fÕÞký kÁt , k{eþ yûkhÄk{ > ykðeþ w t í t {kt , íÞkt Úkkþu Ázw t fk{ >>5>> [ku kE qòhe u ykÃÞwt ðhËk , Au [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk > eðú ðihkøÞ u ðu u fhe, [kÕÞk òÞ Au ku u ©enrh >>6>> yk ¤ ò kt ykðe u Xk{, {nkfk¤eËuðe su wt k{ > u k Ëuð¤{kt Þk ~Þk{, Úkkuzeðkh fÞkuo íÞkt rð©k{ >>7>> ð¤e [kÕÞk íÞktÚke s Eþ, ~Þk{ ÷wýku W¥khrËþ > ku kY k fuhe ¾kÛÞku sun, yr Wßð÷ ykðeAu un >>8>> u e þku¼k ýku ne kh, un MÚk¤u nòhku nòh > u u òu k Úkfk {nkhks, [kÕÞk yk ¤ ©eð ýhks >>9>> ykÔÞku yk©{ W¥k{ yuf, yr h{ýefAu u rðþuf > Úke { w»Þ íÞkt r hÄkh, Yzku þkur¼ wtËh kh >>10>> òuR Y k¤e søÞk yufkt , uXk yk ðk¤e r hkt > Au u rË ÄÞwO íÞkt æÞk , ºkesu rË [kÕÞk ¼ ðk >>11>> «k :fk÷{ktrn [kÕÞk òÞ, ËÂûkýrËþkyu w¾ËkÞ > yk ¤ sE u òuÞwt «r Ø, ËuÏÞk ËwhÚkfe ½ýkr Ø >>12>> {ku x k {ku x k Mðe {nt , u X k yk ðk¤e u t > ð]  ¥k {u » kku L {u » k hne , «¼w u ¼su «u { rn >>13>> yu ð k{kt Ëu Ï Þk Ëe ËÞk¤, W¥khÚke ykðu fk¤ > rËÔÞY u w t Ë h kfkh, òu Þ k u s ýku òýu kh >>14>> fnu r Ø hM h ðk , ynku ¼kE òwðku yk rðÏÞk > W¥khrËþk rð»kuÚke y¼e , ykðuAu uòu{Þ yS >>15>> fu x ÷kf fnu þw ¼ fks, ku Þ q ý o khkÞý yks > yk ku ykðu A u yÂø «íÞûk, Ëþo Ëu ð k kÁt {ûk >>16>> íÞkhu fkuE fnuAu yu Ëuð, ykðuAu fkuE Ëuð k Ëuð > ð¤e eò fnuAu {k , Ëe u yk ku {q {k >>17>> k{ k{k fhuAu rð[kh, fkuE {nkí{k ykðu ykXkh > yu{ fu k Úkfk r Ø ðo, WXe k{k ykÔÞk S ðo >>18>> «u { rn u n s ðkh, fÞko fhòu z e {Mfkh > fÞko t Ëe÷ Äkhe u Ëþo , Mðe ku Õ Þk r {o ¤ { >>19>> yk ku kûkk ©eyrð kþ, ykÔÞk f] k fhe w¾hkþ > fÞwO Au yk ýu sun, u e {kÂó fhðk yun >>20>> ÄkÞko «¼wS ku u yk , yk ýk xk¤ðk rh k > nðu fhðwt fku ufks, yk kuyk {ÕÞk {nkhks >>21>> íÞkt ku nw u {ÕÞkAu {kuhkhe, Þk yk©{{kt w¾fkhe > r Øs kuyu ykÃÞwt yk , {æÞ¼k {kt uXk Sð >>22>> ½¤kr Øu fÞwO qs , {q Ëu¾e u {kLÞktAu { > [ w¼wos{kt «kuðkýkt r[¥k, ðhýe Vh k uXk fhe «e >>23>> su{ [tÿ ûkºk{kt hksu, {wr {æÞu ©enrh ehksu > yu{ þku¼ehÌkk erhÄkhe, Mðe{æÞu Ëuð {kuhkhe >>24>> yufr[¥ku fhe u «r Ø, k{wt òuR hÌkk Au u r Ø > íÞkt hu k Úkfk ©eyrð kþ, Ëþo ËuAu ki u nwÕ÷k >>25>> yrÿ{kt VÞko ©e¼ ðk , Þku e kÚku òuÞkt ËuðMÚkk > {wõ {w{wûkw n k su s , ð¤e u u ykÃÞkt Ëhþ >>26>> ykÃÞwt r s MðY wt ¿kk , r ùu fhkÔÞku ki u {k > Au kuÕÞk k÷kÞku e Äeh, wýku r Ø fnwt {r ÂMÚkh >>27>> {kÞk{kt ne ÚkkÞ tÄ , y{u fiÞu u íÞ ð[ > r íÞ s ßÞku y{kÁt k{, yt u k{þku yûkhÄk{ >>28>> yuðwt wýe ½¤k ðihk e, Ä e ]»ýkÞwt íÞk e > u rËð Úke xéÞk ki k , s u e÷ftXS ku ò >>29>> R»x Ëu ð òÛÞk u ý e ðkh, rð t r fhu ðkh{ðkh > u ÷køÞk Au fhe u «e , [hýf{¤{kt ÄÞw O r[¥k >>30>> Ônk÷u ykÃÞwt Þku e u ð[ , Au [kÕÞk íÞktÚke ¼ ð > ½kxwt bh yr t¼eh, u{kt «ðu~Þk ©e hðeh >>31>> yr rðfx Íkze fXkuh, yu{kt {éÞk y½kuhe su ½kuh > ykðe ®ðxe ðéÞkAu [kuVuh, úñ[khe u ËeÄku Au ½uh >>32>> ¾kuxku ykþÞ Ëw{or ðk , ykÔÞk W¥khÚke u r Ëk > k÷kÞku eyu rð[kÞwO { , ykÔÞk {khðk y½kuhe s >>33>>
ht : - 12
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
14
ð w w w t M{hý feÄw t , hk{®ffhu Ëþo ËeÄw t > feÄku þçË ¼Þt f h ½ku h , y½ku h e u kÔÞw t Au òu h >>34>> ¢kuÄk wh ÚkÞk fr hkÞ, k e ºkk k{e kXk òÞ > Þk «ký ÷E r hÄkh, W¼k hÌkk ne ½ze ðkh >>35>> Au ©enrh kÚku ð[ , ku Õ Þk fh òu z e ðkÞw > nu f] k kÚk nu {nkhks, nðu zu fkt E ykðw t fks >>36>> {w u t ¼ khòu s Eþ, ykðe W¼ku hneþ u r Ëþ > ð « k u hûkk fheþ, nþu nhf u nw t nheþ >>37>> yu{ fne ykÃÞkt ftË{q¤, ÚkÞk yËþo {t ¤{q¤ > k÷kÞku e [kÕÞk íÞktÚke h , òðwt Au u rËþu ktÄe h >>38>> yk u ò kt ykÔÞwt yuf ð , yr t¼eh ½kuh n > [kÕÞk ºkiý rË ºkiý hk , ½kuh ð {ktne s k >>39>> [kuÚku rËð u {kh {ktÞ, yuf rh k ykðe Au íÞktÞ > fÞwO Au u Ëe{ktne M k , r íÞrðrÄ fÞkuo Au r Ëk >>40>> ftË{q¤ n kt r s k , rð»ýw u ÄhkÔÞkt w¾hkþ > íÞkhu ku u sBÞk úñ[khe, Au [k÷ðk fhe iÞkhe >>41>> «e {u fÞwO íÞktÚke «Þký, [kÕÞk yk ¤ Sð «ký > ykÔÞku r ¤k ku Á yuf, u k nuXu ÄkÞko rðþuf >>42>> fq rf khku Au ð¤e ßÞktÞ, yuf wY»k uXku Au íÞktÞ > {wõÞk Z¤f k uW [hý, fhðwt Äkhe r s {hý >>43>> k÷kÞku e ykÔÞk u e k , wAuAu ku u ©eyrð kþ > {u ¼kE wýku {ws ðk , þk{kxu fhkuAku ykí{½k >>44>> nðu ku {éÞk Au ¼ ðk , fhku ¼Âõ Ähku u wt æÞk > kuus ÚkkÞ {kÁt õÕÞký, r ùu {k e ÷ußÞku íÞ ðký >>45>> yuðkt wÛÞkt wY»ku ð[ , W¼ku ÚkÞku rð[khe u { > ykÔÞku e÷ftXS u þhý, fh òuze {e zâku [hý >>46>> k÷kÞku e h{ ËÞk¤, õÞkt Ú ke ykÔÞk ð {kt f] k¤ > {nkrðfx ð t ¼ eh, {u fu { fhe hk¾e Äeh >>47>> «¼w {¤ðk fkhýu yks, fhðk u X ku ku yu ð w t fks > yu { fhu A u ðk rð[kh, Ônk÷u [rhºk fÞw O u ðkh >>48>> ku k e {q {ktÚke y kh, r féÞku us ýku yt kh > kBÞku yk tË {w{wûkw s , {Äwh ðkýe fhu M ð >>49>> {wõÞwt [hýf{¤{kt þeþ, krn {kt krn {kt s Ëeþ > nu k÷kÞku e nu w¾ ks, nu ËÞk¤w {u {nkhks >>50>> ÄkÞko {khe fhðk kÞ, ¼ðs¤ khðk ËkÞ > yu ð kt w ý e u {ú ð[ , e÷ft X ÚkÞk Au « Òk >>51>> fhðk e fne he , {nk{tºk ykÃÞku fhe «e > {w u k{þku u yt , íÞ {k e ÷ußÞku {u t >>52>> yu ð w t ykÃÞw t yu u ðhËk , ÚkÞk i Þ kh ©e¼ ðk > h{ WËkh Ä{o f w { kh, íÞkt Ú ke [k÷ðk fÞku o rð[kh >>53>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ð {kt r Ø ku {kuûk fÞkuo yu k{u y eÞkh{ku ht : >>11>> qðoAkÞku nu hk{þhýS wýku nðu, k÷kÞku e e ðk > ð[ yk e u wY»k u, [kÕÞk íÞktÚke s k >>1>> fu x ÷kf rËð rð[Þko , Ähe Au ½ýe Äeh > yk ¤ ò kt ykrðÞku , ðo {nk t ¼ eh >>2>> u ðo e ¤kxe{kt , {ku x ku A u ðz ð] û k > Ëq h Úke Ëu ¾ kðk ÷køÞku , ô[ku yr «íÞûk >>3>> Vh ku Au rðM kh su ku , ºk ýku hfkð > þe ¤ AkÞk Xhu fkÞk, ¼k¤e u ðÄu ¼kð >>4>> yu Áðh u W h hnu Au , t ¾ e nòhku nòh > r{ü {Äw h þçË ku ÷ u , þku r ¼ ku Au y kh >>5>> [ku kE yuðku wtËh ðz Au kh, u u nuXu ykÔÞk úñ[kh > {] [{o fÞwO ykåAkË , u W Þo uXk ¼ ð >>6>> íÞkt ku k e RåAk w kh, ykÔÞk {eh w u X kh > fh òu z e fÞku o {Mfkh, u X k {e {kt u ý e ðkh >>7>> ÷køÞku ©enrh u rh©{, u Ú ke ku Z e Þk h ú ñ > fhu u ð k ð fw { kh, M u n ©Øk rn r hÄkh >>8>> yuðk {k{kt nòhku ¼q , u Au íÞkt k hneþ f w > ¼ûk fhðk Þkt kt un, ktsu {wfk{u ykÔÞkt Au yun >>9>> u{kt fk¤¼ihð rð¢k¤, un ¼q ðuo ku ¼q k¤ > yr ¼wtzku ¼Þtfh ðu»k, kÚku ykÔÞk {¤e u íÞkt yuþ >>10>> ðz k Á u ËeÄku ½u h , ¼q Vhe ðéÞkt Au [ku V u h > fk¤¼i h ð yr fXku h , sýkðu Au ku k w t íÞkt òu h >>11>> ku ÷ u þçË ¼Þt f h ½ku u h , Ëku z u ðo {kt [nw f ku h > Ähk Äú w s ðk ÷k e u ð kh, þçË ÔÞkÃÞku ú ñ kt z {ku Í kh >>12>> ð ðk e þw t ¾ e su n , «kýe ft ðk ÷køÞkt Au un > yuð wt ËuÏ Þwt ¼ihð wt òuh , fku u [zâk ð rfþkuh >>13>> WXâk so k fhe t ¼ eh, w ý e ¼q nkhe Þkt Äeh > fk¤¼i h ðu fÞw O rðYØ, {kÁr kÚku yíÞt Þw Ø >>14>> ît î Þw Ø fÞw O ½ýe ðkh > n w { t u ÍkÕÞku u n Xkh > w å Au kt æ Þku fhe ¤ w h , {khe u u fÞku o [f[w h >>15>> {nk ¤ðzu u n Xkh, {M fu fÞku o {w  ü «nkh > Ëo {kt u e Þw t rþh, { {kt ºkk kBÞku yÄeh >>16>> ÚkÞku k¼hku u ÷neý, ykufu ÁrÄh zâku Au ûkeý > fhu «kÚko k Au yþhý, Äúwsu kBÞku òýu {hý >>17>> kuÕÞku {ú ÚkE u u ðk{, nðu rn fÁt ykðwt fk{ > {wfe ãku nðu ku {w u yks, Sð ku hk¾ku nu {nkhks >>18>> yuðwt wýe u yts e k¤u, u u {wfe ËeÄku fk¤u > yuðwt Ëu¾e u ¼q zkt ðo, kXkt ºkk k{e S ðo >>19>> Au k÷kÞku e un ðkh, yuf hkrºk hÌkk r hÄkh, esu 1rËðkfhu «k :fk¤, Ônu÷k WXâk Au Ä{o k k¤ >>20>>
ht : - 13
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
15
þki [ rðrÄ fhe fÞw O M k , kX q ò fÞw O Au r Ëk > ft Ë {q ¤ ÷kÔÞk fr hkÞ, ykÃÞkt ©enrh k fh{kt Þ >>21>> fÞw O rð¼w u i ð u ã kh, Au ku u sBÞk ú ñ [kh > hò {k e {nk ÷ðk , {kÁr ÚkÞk yt hækk >>22>> k÷kÞku e [kÕÞk íÞktÚke h , fÞwO «Þký ktÄe u h > fÞwO {nkð {kt rð[hý, [kÕÞk òÞ Au yþhýþhý >>23>> ò kt ò kt ykÔÞwt eswt ð , Ëu¾e ÄiÞo hnu rn { > Úke V¤ s¤ r hÄkh, [kÕÞk òÞ Au Ä{ofw{kh >>24>> ûkwÄk ]»kk fhu Au n , r íÞ { hnu Au { > yu{ [kÕÞk ku u yrð kþ, ðeíÞk {kh {kt yZe {k >>25>> íÞkhu kBÞk bh ku kh, Au hðÞko ð Úke kh > fÞwO yk ¤ òðk «Þký, ze Þk íÞkt Sð «ký >>26>> ½zeðkh uXk «¼w íÞktÞ, íÞkhu þktr ð¤e {ktÞ > kð[u ÚkÞk úñ[khe, íÞktÚke rð[Þko Ëuð {kuhkhe >>27>> yk ¤ ò kt ykÔÞwt eòwt ð , yr ½kuh ½kxwt u n > ð M r su yZkh ¼kh, ¾e÷e hne íÞkt y ht kh >>28>> k{ k{kt Áðh ku Þ , e[kt BÞkt ð w Ä kyu òu Þ > yLÞku y LÞ Á yÚkzkÞ, ¼Þt f h íÞkt fzkfk ÚkkÞ >>29>> q Þ o WËu yM Ëu ¾ kÞ, ¼q r { {kh ð ÷u ¾ kÞ > ®n f st w Vhu Au íÞkt Þ , ¢w h þçË ku u ÷ u ð {kt Þ >>30>> ½ýw t Au u { kt yt Ä kÁt ½ku h , {nkrðfx ð fXku h > fku Þ [k÷e fu rn íÞkt Þ , e÷ft X «ðu ~ Þk u { kt Þ >>31>> r ¼uo Úkfk [kÕÞk òÞ ð , ºkk Ä ko Úke fktR > {æÞð {kt Þk su ðkh, ðzð]ûk ykÔÞkt Au u Xkh >>32>> u nu X u fu x ÷k yu f t , ú ñ Y u u X k Au {nt > fhu Au yu f k ú r[¥k, hk¾u A u «¼w k{{kt «e >>33>> k÷kÞku e ÚkÞk Au « Òk, y t Y u ËeÄkt Ëþo > y÷kirff Ëu¾kzâku « k , u k nhý fhe ÷eÄk k >>34>> r s MðY w t ¿kk su n , ÞÚkkhÚk kÔÞw t Au u n > «¼w ýk ku r ùu «fkþ, ÄhkÔÞku ðu o u rðþðk >>35>> Au [kÕÞk íÞktÚke s Ëeþ, ¼õ ðí ÷ Eþ k Eþ > yu{ rðíÞk Au fux÷k rË , ðkr÷zu íÞkhu W÷tÎÞwt ð >>36>> ò kt ðå[u yrÿ ykÔÞku yuf, yr ô[ku þkur¼ ku rðþuf > u u Vh ku òuE u ÷k , {kuxku ®ðxkýku Au yuf k >>37>> [khu kòw ®ðxkýku Au íÞktÞ, wåA ÄÞwO Au {w¾ e {ktÞ > Ëu¾e k÷kÞku e kBÞk n»ko, [hýyt wXk ku feÄku M þo >>38>> ykÃÞku {kh [¢eÞu yuð, [zâk yrÿ h ðk wËuð > rþ¾h tÄ {trËh íÞktÞ, k÷kÞku e uXk si u {ktÞ >>39>> ½ýk Þku e huAu un Xk{, ykÔÞk ßÞkt uXk Au w¾Äk{ > fh òuze fÞko {Mfkh, ®ðxe u uXk ki uýe ðkh >>40>> u u k÷kÞku e fu ð[ , t ku w ý ku fhe þw ¼ { > ðo Au nw y w f q ¤ , yk®n {¤u fkt E V¤Vq ÷ >>41>> fkt E « kË {¤þu yks, k[e ðk fnku {w r hks > Au u n ku Õ Þk W ft X , ð ý w ý ku {u e÷ft X >>42>> y{khe k uAu yûku kºk, u{kt ¼ÞkOAu ¼kus {kºk > [z k {æÞköu ykýu Xk{, su òuÞu u {¤þu {k{ >>43>> yuðwt wýe e÷ftX yk , ku u hkS ÚkÞk Au y{k > ð¤e wAuAu ©e¼ ðk , kðk Äkuðk wt Au fkuE MÚkk >>44>> Þku e fu hkuðh Au yuf, u{kt ¼ÞwO Au ðkrh rðþuf > yuðwt fne u Þku e u [kh, kðk kÁ ÚkÞk iÞkh >>45>> k÷kÞku e u ÷eÄk Au t , M k fhðk [kÕÞk W{t > si u fhkÔÞwt Au u{kt M k , kAk uze ÷kÔÞk ËuE {k >>46>> «u{u u kzâk {trËh{ktÞ, ½ýwt {k ykÃÞwt íÞktÞ > M un rn uXk u k , fhu «þt k Ähe nwÕ÷kþ >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ðo W h Þku es kuÞu qßÞk Úkfk ©enrh uXk u k{u kh{ku ht : >>12>> qðoAkÞku hk{þhýS kur÷Þk, wýku wÁ {nkhks > k÷kÞku eyu þwt fÞwO, ðo W h fks >>1>> íÞkhu yðÄ« kËS, ku Õ Þk {Äw h ð[ > w ý ku fnw t k÷kÞku e kt , [rhºk h{ kð >>2>> { {ku n {t r Ëh{kt , u X kAu ÷ðk > q ò r íÞrðrÄ fhu A u , ËÞk¤w ¼ ðk >>3>> r íÞrðrÄ ÚkÞku q h ý, þw t fhu A u s hkÞ > k÷kÞku e e RåAkÞu , ykðe fk{Ëw ½ k kÞ >>4>> Äu w y u {Mfkh fÞku o , e÷ft X u r hÄkh > [hý M þo fhe u W¼e, w ¾ {Þ u kh >>5>> [ku kE ykðe {w¾ u W¼e þhý, rsbkyu [kxu «¼w kt [hý > un {u yuf Þku e íÞktÞ, WXâk rð[khe u { {ktÞ >>6>> whr¼ u ËkuE fkZâwt Au ËwÄ, k÷kÞku e u kÞwt u þwÄ > yuðku ËuÏÞku Au Þku e ku ¼kð, ÚkÞk hkS xðh kð >>7>> Au [k÷ðk ÚkÞk iÞkh, kuÕÞk Þku e fhe u rð[kh > nu f] k kÚk nu {nkhks, wýku y{khe rð tr yks >>8>> ¼Âõ fh kt rðíÞkAu fk¤, nðu ku f] k fhku ËÞk¤ > fhku y{kÁt fÕÞký yuð, ð ¼Âõ yk ku ðk wËuð >>9>> ykþeðko Ë rn ð[ , ku Õ Þk ©enrh ÚkE « Òk > w ý ku Þku es nw òý, íÞ ð[ fi Þ u «{ký >>10>> y{u rð[Þko Ai Þ u yk ð , fhðk fÕÞký Äkhe { > fku E {w õ u {w { w û kw s , fh k nþu kð >>11>> yu k e {kÂó fks, y{u ku Vheyu AiÞu yks > {wõ {w{wûkw kt fÞkO fk{, fif u ykÃÞwt yûkhÄk{ >>12>> u {kxu {u ðuo {k , n{ýkt Ähku y{kÁt æÞk > ð÷¾ku ðo Au ßÞktÞ, nk÷ òðwt Au y{khu íÞktÞ >>13>>
ht : - 14
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
16
íÞkt ð÷k¾ r {o¤ r Ø, ùÞko fhuAu «r Ø > y{u sEþwt u ðo e k , y ð o yk eþwt nwÕ÷k >>14>> u e kÚku {kÁt fÕÞký, r ùu fheþw t òýku «{ký > ðu o k ¼u k { u òu Þ , yûkhÄk{u {ku f ÷w t ku Þ >>15>> wýku hk{þhýS kð , k÷kÞku e ËÞk¤w Au { > ð rð[h k Úkfk ~Þk{, fÞkO fif kt fÕÞký fk{ >>16>> Au [kÕÞk íÞktÚke rfh kh, Ëqh ÞkAu s ËkÄkh > r Þkt ykðeAu rh k yuf, {kuxe rðþk¤ ðkrh rðþuf >>17>> u k fktXu Íwfe hÌkkt kh, {r÷Þk h ð]ûk y kh > yu u rðtxkýkAu ½ýk k , þe ÷ k ku òýe íÞkt ÷k >>18>> úñ [khe ÞkAu {e , e[u W he ykÔÞk ki o > SbkÞuÚ ke fhu [hý M þo, M unðzu [kxu W f»ko >>19>> ô[e fhe Výkyku u Xkh, ðkht ð kh fhu {Mfkh > k÷kÞku e e RåAk w kh, fu x ÷k u ðk[k Úki u ð kh >>20>> ku ÷ u {ú ÚkE u ð[ , nu f] kr rÄ nu ¼ ð > yûkh r w Y »kku ¥ k{, Þku eY u ÚkÞk h ú ñ >>21>> ð rð[hý fhkuAku nrh, «kýe kt fhðk fÕÞký Vhe > nðu ku f] k fhku yS , sL{{hýÚke fhku hrn >>22>> ½ýk rËð Úke y{u ðo , M w r fheÞu Ai Þ u y q ð o > nðu {u h fhku {nkhks, {ku û k yk ku fhku y{fks >>23>> yk {u «¼w W khku kh, Au Äkhku Sð kh > yu ð kt r h{k e w Û Þkt ð[ , e÷ft X ÚkÞkAu « Òk >>24>> ËÞk fhe u u hðeh, ðu o Òk u yk e rÄh > {ku f ÕÞk ÿeð {ku Í kh, [¢e [kÕÞk Þk r hÄkh >>25>> Au [kÕÞk íÞktÚke w¾hkþ, W Þko Úke yrð kþ > ykÔÞkAu u e ¤uxe{ktÞ, yuf ðzð]ûk ËuÏÞku íÞktÞ >>26>> u u nuXu uXk Þku e yuf, {nk Mðe Äkhe u xuf > r Øu RrLÿyku fheAu ÂMÚkh, uXk yk ðk¤e u Äeh >>27>> e kS wt wM f Au nkÚk, u ku kX fhuAu kÚk > k÷kÞku eÞu Ëur¾Þk Rü, k[k r Ø Ëu¾kÞAu M ü >>28>> Þku eÞu ðhýe u ËuÏÞk yu{, « x «¼wY u Au su{ > ð]Â¥k ¾U[kðk ÷k eAu íÞktÞ, e÷ftX k MðY {ktÞ >>29>> Þku e fhuAu { rð[kh, yk wt fkhý þwt Au yk Xkh > {khe ð]Â¥k fËe ¾U[kÞ, «¼w rð k esu u òÞ >>30>> k{k ykðuAu yk ðhýehks, u{kt áÂü tÄkýeAu yks > {kxu r ùu yuuAu ¼ ðk , u{kts ÷køÞwt Au {ws æÞk >>31>> Þku e W¼k ÚkÞk Äkhe yu{, ykÔÞk L{w¾ ©enrh su{ > suðku «ýk{ fhðk òÞ, íÞkt ku ykðe {ÕÞk w¾ËkÞ >>32>> Þku e u qðo ku òÛÞku r Ø, òr rðºk ku u «r Ø > nu rn {ÕÞkAu íÞktÞ, Au ykÔÞkAu MÚkk f{ktÞ >>33>> ½ýk rË hÌkk Au u MÚkk , u u ykÃÞwt Au ku k wt ¿kk > Au Ëun òÔÞkuAu k , yûkhÄk{{kt ykÃÞku ðk >>34>> fÞkuoAu u ¼qr{ fuhku íÞk , íÞktÚke [k÷e r féÞk kunk > ½kuh fk {kt [kÕÞk òÞ, yr yk tË Wh {kÞ >>35>> [k÷ kt [k÷ kt ð {ktÞ, ¼wÕÞk {kh u «¼w íÞktÞ > W¥kh rËþk ¼wÕÞk Au yk , Âù{ rËþk [kÕÞk y{k >>36>> rn{k[÷ {éÞku u n Xkh, {q {k ÚkE yu ý e ðkh > k{ku ykðe W¼ku r hÄkh, fÞku o «u { ðzu {Mfkh >>37>> kuÕÞku ËT ËT ÚkE ð[ , fÞktÚke ÄkÞko «kýSð > nu f] k kÚk nu Ëe tÄw, õÞkt òðwt Au fnku wý® Äw >>38>> íÞkhu kuÕÞk Au ðhrýhks, wýku y{khku rð[kh yks > wtËh w÷nk©{ k{, y{khu òðwt Au un Xk{ >>39>> rn{k[÷u ykÃÞkt uýe ðkh, yk{úV¤ u r{ü y kh > u u s{e Þk ¤ðk , ÚkÞk « Òk u ¼ ðk >>40>> {kh kðe rn{k[÷, Au yËþo ÚkÞku u ÷ > k÷kÞku e [kÕÞk {nkð , Úke ¼Þ ÷u k fktR { >>41>> wVkyku ykðu {kuxe t¼eh, u u òu k Úkfk [k÷u Äeh > Íhý wt ykðu Au eh, u k Äkhk zâk Au t¼eh >>42>> k{e Äkhkyku{kt yrð kþ, [k÷u rnB{ Äkhe u ¾k > yu{ fh kt ©e w¾hkþ, ykÔÞk w÷nk©{u yrð kþ >>43>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu rn{k[÷{kt Vh k ©enrh w÷nk©{{kt ykÔÞk yu k{u uh{ku ht : >>13>> qðoAkÞku hk{þhýS kt¼¤ku, « x e su fÚkkÞ > yk tË W su Wh{kt, t ]r Ëqh ÷kÞ >>1>> w ÷ nk©{u «¼w kU å Þk, { {kt nh¾ y kh > ¼h SÞu fÞw O , u ¼q r {fkAu kh >>2>> íÞkt fhðk ÄkheÞw t , e÷ft X r s { > t z fe t k eh rð»ku , u «¼w h{ kð >>3>> yu f [hýu íÞkt W¼k hÌkk, ô[k Au u W nkÚk > « Òk fhðk q Þ o u , ykht Ç Þw t Au kÚk >>4>> r hknkhe Mðe, ð¤e ðkr÷zku ðhrýðu » k > k÷kÞku e k Y u þku ¼ u , f] k k h yu » k >>5>> [ku kE W ú ykhtÇÞwt Au yk , s u kÞºke{tºk ku ò > yÒk WËf ku fÞkuo íÞk , òýu {qhr {k ðihk >>6>> V¤ s¤ Úke ÷u k {w ¾ u , ðkÞw ¼ ûke hnu Au u w ¾ u > u f] þ ÚkÞw t Au þheh, Úke Ëu ¾ k w t u YrÄh >>7>> nw kzeyku yt e su n , W½kze Ëu ¾ kðk ÷k e u n > Äkhe Au { Úke ÿZ xu f , ùÞko fhu Au rðþu f >>8>> ¼Âõ Ä{o rËÔÞY u r íÞ, huAu ðhýe k u fhe «eíÞ > u ku fkuE ð òýu {h{, {nk«¼wS Ëu¾u u h{ >>9>> r s w º k w t f] þ þheh, Ëu ¾ e u Úke Äh k Äeh > ¾{k ¾{k fhu yu { fne, fhu «kÚko k k u hne >>10>>
ht : - 14
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
17
( k÷wzk òu e fku u {u õÞktÚke ykÔÞk yu hk ) k÷k ú ñ [khe, W¼k hÌkk Äkhe > y t Sð w t Yzw t fhðk, þk{r¤Þk w ¾ fkhehu >> k÷k0 >>11>> æÞk Ähu Au u rð k w t , s u kÞºke {k u > q h ý ©Øk hk¾e u , y[÷ y w { yk u h u >> k÷k0 >>12>> ðo r Þt k nw ¤ðt k, w ¾ fht k Mðk{e > Ä{o Ä ht k k nht k, f¤ Äk{ k Äk{ehu >> k÷k0 >>13>> ¼qÄh¼úk k ¼ð¼Þºkk k, w¾Ëk k nw k{e > ynku r ht h ¼ð úñkrËf, M ð fhu fh ¼k{ehu >> k÷k0 >>14>> yu ð k «¼w S ykhkÄu , w ÷ nk©{{kt ku u > Ä{o ýw t MÚkk fhðk u , Ähýe{kt s òu u h u >> k÷k0 >>15>> ð ðk e { yr WËk e, Þku kÇÞk e ¤k > he y÷kirff e òýe, òuðk ykÔÞk ½¤khu >> k÷k0 >>16>> {nk Mðe {ku x k {w r ðhu , òu Þ w t Au íÞkt Þ > yu f yu f u fu ð k ÷køÞk, rð[khu { {kt Þ hu >> k÷k0 >>17>> fÞktÚke ykÔÞk fkuý nþu yk, k÷kÞku e r¤Þk > n r yr Au r {o¤, fkuE k òÞ rn fr¤Þkhu >> k÷k0 >>18>> y÷ u÷ku fkuE y[÷ wY»k Au, yKw fktr khe > hðkt hÞk{eAu òýu, ¼õ r ¼Þnkhehu >> k÷k0 >>19>> nrhnh 1ys þwt yuf ÚkE u, ykÔÞk r hrðfkhe > f÷k Úke z e fkuE u þwt, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>20>> Úke { w»k u Ëuð Úke yk, rË u Au yð khe > e¾k Mðe íÞk e ¼khu, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>21>> { kuð]Â¥k þwt ÂMÚkh fhe Au, ki¥k{ her Au LÞkhe > þwÄ þheh e íÞk fheAu, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>22>> {nk Mðe {kuxk {wr ðh, ®n{ Þk ki nkhe > eòÚke ku e þfu rn, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>23>> ð»kkoÉ w e Äkhkyku wt, n fhu Au ðkhe > yuf [hýÚke ÂMÚkh hÌkk Au, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>24>> ûkwÄk ]»kk Úke Äh k { {kt, Au iÂcf ðú Äkhe > yt h{kt RåAk Úke fktEÞu, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>25>> yk {Y Ähe u W¼k, { {kt úñ¾w{khe > r s MðY e k¤e ÷k e, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>26>> Qæðo knw rþh sxkòwx Au, kr fk úð]Â¥k Äkhe > yð÷kuf fh k Úke fkuE wt, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>27>> {ki ú n e u {t º k s u Au , s {k÷k fhÄkhe > yu f xu f u yu f s ð]  ¥k, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>28>> ykt¾ ýwt {xfwt Úke ¼h k, Au ºkkxf nw ÃÞkhe > kr fk h sh Xhe Au, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>29>> ®[ k Úke Äh k yk ð w e, ðk {wfeAu rð khe > zk kt w¾ íÞk fÞkO Au, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>30>> «kiZ « k e « x «¼wAu, { {kt òwðku rð[khe > Sð ýwt ku òw Úke ý, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>31>> yKw her e «er , er Ä{o e Äkhe > yðÄq ðu»k ÄÞkuo ÷½w ðÞ{kt, yk e r÷nkhehu >> k÷k0 >>32>> $ÿ [tÿ u rh k ykrË, ðu o k w ¾fkhe > þu »k {nuþ ýk Mðk{e Au, yrð kþe yð khehu >> k÷k0 >>33>> Ëk ðo Ë k ðo r Þt k, Au hðkt hÞk{e > ¼kh ¼q r { ku nhðk ku u , « x ÚkÞk nw k{ehu >> k÷k0 >>34>> ðo ýwt þw¼ fhðk {kxu, Âîsfw¤{kt w Äkhe > fhðk wt fkhý yuAu, nrhs k rn fkhehu >> k÷k0 >>35>> yk {nk«¼w e f] kðzuÚke, ½¤k {kux kBÞk > ¼ð úñkrË khË khË, tfx ðuo ðkBÞkhu >> k÷k0 >>36>> yk ý u W Ëu þ f ÚkE u , e her kðu > kð[u Þku e u hu ð w t , {kÞk k ykðu h u >> k÷k0 >>37>> É»k¼Ëuð k wºk ¼h S, uXk yktrn ÚkE íÞk e > yk MÚk¤{kt V÷ hk¾e ku, {] e {kÞk ÷k ehu >> k÷k0 >>38>> yu { «þt k fhu Mðe, ¼Þnkhe u ¼k¤e > ÄLÞ ÄLÞ k÷kÞku e u , yk {kt nË ðk¤ehu >> k÷k0 >>39>> [k w{ko su [ku{k k k, Mðk{eÞu ÄheÞwt > « kuÄ e ykðe yu{ fh kt, íÞkhu qhý fheÞwthu >> k÷k0 >>40>> yufkËþe e 1rð¼kðhe{kt, swõ u ò úý feÄwt > ðhrýhks uu 2 hýeÞu íÞkt, ykðe Ëþo ËeÄwt hu >> k÷k0 >>41>> khkÞý{wr Þu r s shu, { n ko u r hÏÞk > uòu{Þ rË fh u Ëu¾e, nrhðh { {kt nhÏÞk hu >> k÷k0 >>42>> rð k L{w¾ W¼k ÚkE u, fhu M ð úñ[khe > sÞ sÞ ¼kMfh Ëuð rËðkfh, h~{e r {nkhe hu >> k÷k0 >>43>> ðk÷{S wt ð[ wýe u, fh òuze fnu ¼k w > sÞ sÞ sÞ yûkh r yk u, wt ÄheÞwt k wt hu >> k÷k0 >>44>> y { y ku[h yrð[¤ y w {, yð khe yrð kþe > y¾tz y÷kirff yrs yr{ Aku, ðo ¾ w ýk hkrþhu > k÷k0 >45> ( e÷ftX {u Aku úñ{ku÷ k ðk e) hý khý yÄ{WÄkhý, yþhýþhýs Mðk{e > fYýk k h yr Wò h, xðh k h k{ehu >> e÷0 >>46>> rºk¼wð ºkk k ¼qÄh¼úk k, w¾Ëk k Ëw:¾nkhe > rð»ýw rðÄk k { {wË {k k, ð wý k k Äkhehu >> e÷0 >>47>> yf¤ f¤ ¤ « ¤ {kÁt, ¼uË òýu fkuE > rð{÷ wV¤ yð e ÷ feÄwt, wY»kku¥k{ «e «kuEhu >> e÷0 >>48>> kh y khrð[kh fhe, r hÄkh Vhku Aku ð {kt > ]Âü ]Âü wÂü fhðk, fÂü nhðk { {kthu >> e÷0 >>49>> 3rfÂÕ »k nhðk kð fhðk, Ähðk Ä{o e er > y¼t W{t s yt Ähe u, rð[Þko Áze her hu >> e÷0 >>50>>
ht : - 15
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
18
ysh y{h h yûkh h nrh, ki¥k{ h ÄheÞwt > Íx x fw¤ f x ¾x x yu, k f¤ Ëqh fheÞwthu >> e÷0 >>51>> rð kyu yu{ M ð fÞwO Au, ËT ËT ftXu Úki u > fh òuze u r{»x ð[ Úke, L{w¾ W¼k hi uhu >> e÷0 >>52>> nu Mðk{e nðu hò {k wt Awt, f] k fhe fnku yks > yuðwt ð[ wýe u kuÕÞk, e÷ftXS {nkhkshu >> e÷0 >>53>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu w÷nk©{{kt qÞo khkÞýu Ëþo ËE u «kÚko k fhe yu k{u [kiË{ku ht : >>14>> qðoAkÞku nu hk{þhýS wýku {u, íÞkh Ae e ðk > qÞo «íÞu ð[ kuÕÞk, e÷ftX rðÏÞk >>1>> ð[ yk ku ¼k w {w s u , « Òk Úki u yks > yt hþºkw fk{krËf, zu rn {nkhks >>2>> nkÞ fhßÞku u Ú kfe, esw t fnw t Aw t yu f > ßÞkt t ¼ kÁt nw t {ku u , íÞkt ykðßÞku Ähe xu f >>3>> « Òk Úki u yk ku {w u , ¼kMfh yu ðhËk > u w ý e hýe fnu A u , ©enrh u Ëu E {k >>4>> nu f] k¤w yu þw t fnku A ku , þw t yk w t nw t ðhËk > q h ý w Y »kku ¥ k{ {u A ku , ¼Þnkhe ¼ ðk >>5>> ð « k u ÚkÞk {ku x k, nw t $ÿ [t ÿ fw u h > ð ¼s Úke w ¾ eAu , ÷ku f r fhu A u ÷u h >>6>> [ku kE {khe f] kÚke {nkhks, us k{ÚÞo kBÞku Awt yks > {nk«¼w {k kuAku ðhËk , u ku hk¾ðk y{kÁt {k >>7>> Ëu ð ehÚk u ð¤e Ä{o , u e w  ü fhðk yu {{o > fhku A ku ÷e÷k {k w » ke yk , {rn{k ðÄkhðk y{k >>8>> ý ð yk¿kk y w kh, w ý ku ð[ fnw t r hÄkh > Ônk÷k {khk « k u yks, fk{krË zu {nkhks >>9>> ßÞkhu t¼khþku s Ëeþ, íÞkhu {khe k u ykðeþ > yu{ ykÃÞwt «¼wS u {k , rð k ÚkÞk yt hÄk >>10>> nðu e÷ft X ¼ ð , ÷eÄw t Au rð k w t ð[ > ú ñ [kheÞu fÞku o rð[kh, íÞkt Ú ke [k÷ðk ÚkÞk i Þ kh >>11>> u {u ku k e k u sun, n kt w÷ e kt ºk sun > kÏÞkt u ºk t k {kuÍkh, s÷{kt rð»ýw n k u Xkh >>12>> ðkrh{kt n k þk÷ úk{, kýe W h ykÔÞk {k{ > ËuÏÞk {nk«¼wS u ÿü, M wr fhðk ÷køÞk u M ü >>13>> ©enrh e RåAk ¤ðk , ðu o M w r fhu yu f k > M w r w ý e e÷ft X ~Þk{, ÚkÞk « Òk q h ýfk{ >>14>> kuÕÞk úñ[khe uýe ðkh, wýku f÷ rð»ýw yk Xkh > y{khk h{nt ku e {ktÞ, {u r íÞ qòþkuhu íÞktÞ >>15>> yuðwt ð[ wýe r hÄkh, rð»ýw « Òk ÚkÞk u ðkh > kBÞk t ku»k { {kt yuþ, Au s÷{kt fÞkuo «ðuþ >>16>> u {u íÞkt ½ýk Þkur ÷kuf, fh k n k rðþkuf > yr ËuÏÞku Mðk{e ku « k , kBÞk ykùÞo { {kt yk >>17>> «¼w òýe M w r fhu u n , ÚkÞku r ùÞ r M t Ë u n > Au íÞkt Ú kfe [kÕÞk Sð , w ÷ nk©{ fhe kð >>18>> rn{k[÷ ðo Au ßÞkt Þ , ÞkAu u e ¤kxe{kt Þ > ykÔÞw t ð {nk¼Þt f h, Úke Ëu ¾ k k su { kt ¼kMfh >>19>> fÞkuo ðkr÷zu u{kt «ðuþ, su{kt Ëu¾kÞ fkuE Ëuþ > [kÕÞk u ð {ktrn rðþuf, ðe e Þku 1 tðí h yuf >>20>> Úke ¼Þ Äh k hðeh, [kÕÞk òÞ {nk{r Äeh > ykÔÞku 2yÞ {kt ðxð]ûk, ßÞktAu ku k÷Þku e «íÞûk >>21>> {éÞk u Þku e u {nkhks, e÷ftXS ðhrýhks > íÞkt hÌkk ku u îkËþ {k , fÞkuo yükÜÞku yÇÞk >>22>> Þ{krË yk «kýkÞk{, «íÞknkh ð¤e æÞk k{ > Äkhýk u {krÄ yu yü, ku u sýkðe ËeÄwt Au M ü >>23>> Þ{ r Þ{ [ w ðþ sun, yufkËþ{kt «{ký yun > r Øk È yu kð , yu ykrË Au [kuhkþe yk >>24>> «kýkÞk{ k ºkiýu «fkh, ð¤e r Ø fÞkuo «íÞk-nkh > RíÞkrË yüÞku e rðÂõ , ku u sýkðe ËeÄe u e ÞwÂõ >>25>> u e Äku e u fwtsh sun, s÷ r¼M e MðhkuËÞ un > Þku f¤k e {wÿkyku hð, u ý r Ø fhkðe yuð >>26>> ¼q[he ¾u[he y ku[he, [k[he ð@¼fkyu ¾he > ku u Úke yu{kt ku yòý, ý þk fhðk «{ký >>27>> WL{w e ºkkxfkrË sun, eS {wÿkyku Au ½ýe un > úñrðãk yrûkrðãk k{u, u fhe kðe ½ ~Þk{u >>28>> ¾x[¢ k ¼u Ë {k , ykÄkhkrËf Ëu ð kt MÚkk > u sýkðe ËeÄkt s Ëeþu , eò u ku fXeý yr þu >>29>> {kuxku {rn{k ðÄkhðk fks, yu{ fhuAu ©e{nkhks > yuf ð»ko hÌkk ¼ ðk , Þku e u fhkÔÞwt r s¿kk >>30>> u u {kzeAu r r Ø, Au íÞkt Ú ke [kÕÞk «r Ø > fÞw O W¥khrËþu «Þký, e÷ft X S Sð «ký >>31>> ykrËðhkn k{u su eÚko, u u kBÞk Au Mðk{e {Úko > ð¤e íÞktÚke [kÕÞk w¾ftË, kBÞk rþh wh{kt yk tË >>32>> r ØðÕ÷¼ íÞkt ku hks , h{ rðºk w L Þ kð > u ý u fÞku o nw fkh, fhe «kÚko k ½ýe ðkh >>33>> [khu {k [ku{k k k kh, hkÏÞk e÷ftX u u ðkh > u e uðk fhe yt efkh, [k w{ko hÌkk Au u Xkh >>34>> ¼i h ðkrË k W k e íÞkt Þ , {nkËw ü u þu h e {kt Þ > ½ýk y w h Au {nkËw ü , ¾÷ ýk{kt Au {r w c >>35>> yr WL{¥k Au {Ëyt Ä , Úke Ä{o ku ÷u þ t t Ä > {r {t Ë {kt k e y w h , fk{ ¢ku Ä su u ¼h q h >>36>> ku k k «ki Z « k u k , Ëw ü ku {Ë nÞku o «fkþ > r s k u Au u ð f yu f , k{ ku k÷Ëk rðþu f >>37>>
ht : - 16
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
19
y w h Úke fhe u e kÞ, r s k{ÚÞo Ú ke w ¾ ËkÞ > yu f rð« n ku rðîk , ðu Ë þk ¼ýu ÷ ku {k >>38>> n ku i ÷ t Ëu þ ku u n , yr ÷ku r ¼ü ¼rðü yu n > u ý u ÷eÄw t {k t w t Ëk , {ne r Úkfe kBÞku {k >>39>> n ku kih ðýo {r ÂMÚkh, ý ~Þk{ ÚkÞwt Au þheh > {nkËk ÷eÄk wt su k , úñ usne ÚkÞku yk >>40>> u e þktr fhðk u kÁt, ykÔÞku ßÞkt uXk «¼wS ðkÁt > e÷ftX kuu {kuuxkuu « k , fÞkuo ðkzð u r » k >>41>> íÞkhu ÚkÞku Au kihðhý, ßÞkhu ÷eÄwt ©enrh wt þhý > feÄku úkñý u r s Ëk , Au [kÕÞk íÞktÚke yrð kþ >>42>> fk{kûke Ëuðe wt ßÞktAu Xk{, u k Sf{kt fkuE k{ > kBÞk u k{ u úñ[khe, ¼qr{ ku ¼kh nhðk {kuhkhe >>43>> íÞktAu úkñý yuf fr c, {nkfk¤e ku W k e Ëwü > Ëuþe hËuþe ykðu íÞktÞ, kÄw úkñý u wh{ktÞ >>44>> {tºk stºk ykrË yr¼[kh, k¾u u k W h r hÄkh > u u S e u ðh kðu ð~Þ, k u hk¾u fhe r s rþ»Þ >>45>> e÷ftX k u ykÔÞku un, {tºk kÄe yr¼{k e sun > niÞu nh¾u ÚkÞku nkUþeÞkh, fhðk ÷køÞku Au yr¼[kh >>46>> k÷kÞku e W h fXku h , fÞw O ku k e rðãk w t òu h > ý u ý u fhe u ©ehk{, hk¼ð kBÞk i u Xk{ >>47>> úñ[khe Au yþhýþhý, fÞkuo rð« ku {Ënhý > rþ»Þ fhe u k¤u r Ëk , u ku xk¤e kÏÞku yr¼{k >>48>> yrðãkY e yÄ{o òýku, kþ fhkÔÞku Au u «{kýku > Au ðkr÷zu rð[kÞwO { , íÞktÚke [kÕÞk Au s Sð >>49>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu ku k÷Þku e ku {kuûk fhe r f ku {Ë nÞkuo yu k{u tËh{ku ht : >>15>> qðoAkÞku hk{þhýSÞu wrAÞwt, r k tÄw u kh > k÷kÞku e Au fÞkt Þk, u ðk fnku r hÄkh >>1>> ku Õ Þk yðÄ« kËS, kt ¼ ¤e r{ü ð[ > e÷ft X e ðk fnw t , u w ý ku Ähe u { >>2>> fk{kûkeÚke [k÷eÞk, Ônk÷ku ð {ku Í kh > yk ¤ [k÷ kt ykðeÞku , ð÷¾ku r hÄkh >>3>> [ku kE u k W h fÞwO rð[hý, [kÕÞk òÞ Au yþhýþhý > [zâk u W h kÚk, ßÞkt Au ð÷k¾ Þku e kÚk >>4>> ku u ÄÞkO ð÷k¾Y , ËeÄkt Ëþo ki u y q > {éÞk {nkí{k u Ähe ¼kð, Þku r s u ÚkÞku WAkð >>5>> Wh yr yk t Ë rn , fÞko «ýk{ fhe u «e > nu f] k kÚk Sð «ký, w ý ku rð t r kht ký >>6>> { u {¤ðk {khk ~Þk{, fheÞu AiÞu ykXw ò{ > ½ýkt ð»ko ðe e Þkt yktÞ, {éÞk ¼÷u {u ð {ktÞ >>7>> wt V¤ {éÞk Aku yk , y{khk xkéÞk rºkrðÄ k k > Þku e ku ËuÏÞku «u{ y kh, ÚkÞk « Òk Ä{ofw{kh >>8>> ku k k MðY wt su ¿kk , ykÃÞwt ðoÞku e u {k > u{ u {kuûk ykÃÞku fk¤, Akuzkðe ËeÄe {kÞk e ò¤ >>9>> yÂø nkuºk ð÷k¾ fwtz, «ßðr÷ yÂø Au y¾tz > ð¤e kýe k yus «{kýku, u ý ð÷k¾ Au òýku >>10>> kýe yÂø k fwtz yu ðo, k÷kÞku eÞu òuÞk y qðo > íÞkt hÌkk ku u fux÷k rË , Au ÄkÞko íÞktÚke Sð >>11>> hM h fÞko {Mfkh, nu X u W Þko ©e ú ñ [kh > [kÕÞk íÞkt Ú kfe Sð «ký, fi f Sð kt fhðk fÕÞký >>12>> Au [kÕÞk nrh yu f Ë{, Þk t k k h t { > fÞw O M k t { {ku Í kh, u e ki f k{kt W Þko kh >>13>> íÞktÚke [kÕÞk Au s ËkÄkh, fr ÷k©{ Þk {kuhkh > fÞkO fr ÷S kt Ëþo , yr yk tË kBÞk Au { >>14>> {k yuf ðýeo hÌkk íÞktÞ, ð¤e [kÕÞk Ônk÷ku ð {ktÞ > íÞktÚke ðoÞko Ëe ËÞk¤, fux÷k rË [kÕÞk f] k¤ >>15>> yu{ f kot ykÔÞwt fkuE þuh, uMÚk¤u kuåÞk yk t˼uh > {kuxwt {trËhAu íÞkt su yuf, u{kt W khku fÞkuo rðþuf >>16>> yu ku yk[kÞo Au {r kh, uXk Au u {trËh {kuÍkh > k÷kÞku e Þk Au u k , «u{u wAðk ÷køÞk nwÕ÷k >>17>> w»kwBýk kze Au su wt k{, huAu þheh{kt rfÞu Xk{ > yu{kt «ðuþ þe he u ÚkkÞ, yk kðku yu ku W kÞ >>18>> íÞkhu kuÕÞk yk[kÞo ð[ , wýku úñ[khe þw¼ { > y{ wÁ {kuxk n k sun, ½¤e ðk òý k un >>19>> y{ u ¾ h Úke ÏÞk , Ônk÷k k[e fiÞu AiÞu ðk > yuðwt ðuý wýe yu k rþ»Þ, k÷kÞku e h fhe heþ >>20>> {u ku ykÔÞk Aku yktnet yks, y{khk wÁ e ÷eÄe ÷ks > «& wAâwt fÞwO y {k , ¼k{kt uXk Au ykýu MÚkk >>21>> yuðwt wýe u wtËh ~Þk{, kuÕÞk ð[ Ônk÷ku uXk{ > ¼kE wýku {u kÄws , wÁrþ»Þ ÚkE þw¼ { >>22>> rþ»Þ u nkuÞ tþÞ sun, h wÁ xk¤e k¾u un > íÞkhu k[k wÁ u fuðkÞ, suÚke t ku»k þktr s ÚkkÞ >>23>> yuðkt wýe rð{÷ ð[ , wÁ rþ»Þ ÚkÞk Au « Òk > kuÕÞk ðkýe e÷ftX kÚk, {u wýku k÷kÞku e kÚk >>24>> {khku fkuý Au wÁîkh, f] k fhe u fhku Wå[kh > íÞkhu yf¤ ©eyrð kþ, kuÕÞk ¼k ð &÷kuf nwÕ÷kþ >>25>> wÁ u wÁ ku îkh òýku, yu u r{ÚÞkAu yu{ «{kýku > fk¤Úkfe su fhu [kð, yus k[k wÁ ku Mð¼kð >>26>> íÞkhu yk[kÞo rþ»Þ rn , íÞ ðk {k e ÷eÄwt rn > òÛÞk ð ý u ©e¼ ðk , wÁrþ»Þ ÚkÞk r h{k >>27>> fÞkO ¼kus k k«fkh, «¼w u s{kzâk uýe ðkh > k÷kÞku eÞu òÛÞwt r Ëk , yk ku yk[kÞo Au rðîk >>28>>
ht : - 17
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
20
kt s {u fhe u rð[kh, «& W¥kh fhu u X kh > «kýSð u w A âw t u ð kh, w ý ku yk[kÞo S fnw t kh >>29>> Sð {kÞk u úñ wt Y , yk fhe kðku y q > W¥kh ¾kuxku fhþku yk , h òýeþwt {kÁt {k >>30>> íÞkhu yk[kÞo kuÕÞk ð[ , wýku e÷ftX þw¼ { > òý k {ws wÁ yu yÚko, {w u ¾ Þo Úke ÞÚkkhÚk >>31>> e÷ftXu òÛÞwt { {ktR, yk u {k Úke { fktE > yu{ {ßÞk «kýSð , íÞkt hÌkk ku u fux÷k Ë >>32>> ku k ku Ëu¾kzâkuAu « k , u{ u r ùu fhkÔÞku yk > u k { {kt n k tËun, fk¤ xk¤e kÏÞk un >>33>> nu hk{þhýS wýku 1 kÚk, Au þwt fhu Au {wõ kÚk > [kÕÞk íÞkt Úkfe ðhrýhks, fhðk ki kt fÕÞkýfks >>34>> ½ýk rË [kÕÞk w¾Äk{, yu{ f kO ykÔÞwt fkuE k{ > u k{Úke Âù{ rËþkÞu, [kufe {wfe Au íÞkt un hkÞu >>35>> fkuE u òðk Ëu rn íÞktÞ, Ëq hnu r þrË ßÞktÞ > Þk u{k uo s Sð , hkò ku Ëq kuÕÞku ð[ >>36>> u hM u òþku ÷ðk , òþku ku {u Úkkþku nuhk > i ku zu { u rð½ , r ùu {k e ÷uòu yuðwt { >>37>> {kÚkk rð k ku ¾ðeAu yuf, ðzð]ûk{kt huAu rðþuf > {kxu {kh fÞkuo Au tÄ, {S ÷ußÞku íÞ t tÄ >>38>> ¼w÷u [wfu su òÞ {ûk, {khe k¾e u fhu Au ¼ûk > esu {kh u Úki u òðku yks, {ku {kxu fiÞu w¾fks >>39>> kuÕÞk k÷kÞku e S ef, {u ðk fhe ¼kE Xef > õÞkhu {kh yu [ku¾ku ÚkkÞ, y{ku rð k eòwt fkuý òÞ >>40>> yu{ frn u [kÕÞk r Ëk , ku k e ®n{ u ¼ ðk > y w[h òuE hÌkk { , fktE kuÕÞk ne u ð[ >>41>> nðu k÷kÞku e [kÕÞk òÞ, ðzð]ûk k{ku su Ëu¾kÞ > e÷ftX ÞkAu Sf, ykÔÞku Ëq u ÷k uAu ef >>42>> ykÔÞk {e {kt w ¾ fkhe, u {u ¾rðþ ÚkÞku íÞkhe > fhðk ÷køÞku A u fzu z kx, ðz Äú w ò ðu A u Vzu z kx >>43>> òýu ÚkÞku Au r rh {k , ð] û kÚke nu X u zâku r Ëk > e÷ft X u k{ku u Ëw ü , ykÔÞku ¼Þt f h Y u w ü >>44>> u÷k Ëq ½ýk hÌkk Ëqh, rË÷ zhðk ÷køÞk sYh > òýu n{ýkt ykðþu k , yu{ k{e Þk nw ºkk >>45>> hM h fnu A u u yu { , ynku ¼kE nðu Úkþu fu { > Þku eÞu {kLÞw t ne {ûk, ¾ðe fhe òþu nðu ¼ûk >>46>> k{ k{k fhuAu M kð, yhu õÞktÚke LÞku yk kð > òu òu k{kt fhþu nký, ÷uþu k÷wzk Þku e k «ký >>47>> {ktnku{ktrn fhu Au rð[kh, nðu þwt ÚkÞwt Au uýe ðkh > ¾ðe ykÔÞku nrh {w¾, e÷ftXS u Ëuðk Ëw:¾ >>48>> fhe e÷ftXu f z áÂü, ¾ðe u ÚkE Au nw fÂü > yr ËkÍðk ÷køÞku «fkþ, òýu yt u « xâku 1nw kþ >>49>> k e kzuAu {w¾u kufkh, ¼Þ kBÞku { {kt y kh > ¤e Þku ¤e Þku yks, fhuAu yu{ ½kuh yðks >>50>> nðu òðwt fÞkt u huðwt õÞktÞ, ÷kÞ ÷k e {khk yt {ktÞ > nwt ku ykÔÞku ku {khðk {kx, yk ku LÞku {khku ykðku ½kx >>51>> {kuxk{kuxk u unk÷ feÄk, nòhku Sð k «ký ÷eÄk > ý k[k wÁ {éÞk yks, nðu ku Úke huðk e ÷ks >>52>> {kÚkk k {éÞk yk Þkur hks, {kÁt ku kze kÏÞwt fks > r[ ku kzu y h{ kh, k{÷kufu òÛÞwt uýeðkh >>53>> hkò «ò rn ki ÷kuf, Ëkuze u íÞkt ykÔÞkAu yþkuf > ðk ku fhuAu {¤e u ðo, ¼÷ku W kÞkuo ¾ðe ku ðo >>54>> Ëe ýu ÚkÞku r h{k , ¼khu e hÌkku ¼køÞðk > ©enrh yk ¤ fh òuze, u kuÕÞku {U w k fÞko ¢kuze >>55>> fhu «khÚk k k{e rþh, nðu ûk{k fhku hðeh > nu f] k kÚk w L Þ kð , {u kûkk Aku ¼ ðk >>56>> ¼xf kt ðeíÞku ½ýku fk¤, ÷¾ [kuhkþe{ktrn ËÞk¤ > k{wt Awt nðu ku {nkËw:¾, Mð¡u Úke ¼kéÞwt {U w¾ >>57>> f] k fhe u fhku WØkh, yk ¼ðs¤ W khku kh > yuðwt wýe k÷kÞku e kh, yu u yk¿kk fhe r hÄkh >>58>> ËÞk¤wÞu ËÞk fhe kh, {kufÕÞku ÿeð {kuÍkh > yk¿kk {k e ÷eÄe { yuð, ¾ðe [kÕÞku Þku ¾uð >>59>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ð÷k¾Þku e ku {kuûk fhe fr ÷S kt Ëþo fÞkO u ¾ðe u [{ífkh Ëu¾kze u rÿfk©{{kt {kufÕÞku yu k{u ku¤{ku ht : >>16>> qðoAkÞku frð fkurx ÚkE Þk, ð¤e Úkkþu y h{ kh > rðï r k wý k kt, kBÞk Úke fkuE kh >>1>> k÷kÞku e w t Y Äkhe, Vhu ð {ku Í kh > ÷k¾ku Sð w t Ázw t fhðk, Ähýe{kt r hÄkh >>2>> þt f k S u w L Þþk÷e, ykðe {¤u A u k > f{o n e u fw r x÷ u , kAk zu A u ¾k >>3>> hÂ~{ r su ð k Ëu ð u , Ëw ÷ o ¼ Au Ëþo > yk yð h u u {¤u , su nku Þ s kð >>4>> Ëe t Ä w S ËÞk fhe, ÄkÞko q h ýfk{ > ¥ð{r h yu s Au , yk w ¾ r rÄ u ~Þk{ >>5>> hkSð ÷ku [ ©enrh, Ëe t Ä w ËÞk¤ > { {ku n S ÚkÞkAu , ¼Âõ Ä{o k k¤ >>6>> [ku kE wýku hk{þhý rðÏÞk , k÷kÞku e e fnwt Awt ðk > ¾ðe u {wõÞku rÿfk©{, ku u íÞkt W¼kAu h úñ >>7>> íÞkt ku hkò «ò h kh, kBÞk ykùÞo { y kh > ©enrh k u ykÔÞk Au ðo, M wr fhuAu S u ðo >>8>>
ht : - 17
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
21
u ÷k e u ku Õ Þk Au hkÞ, w ý ku þk{r¤Þk w ¾ ËkÞ > {u kûkk Aku hk{[t ÿ , {khk RüËu ð ðhýªÿ >>9>> ÄkÞkoAkuS y{khu {kx, w¾ Ëuðk fÞkuo Ázku ðkx > yk y wh ku fÞkuo WØkh, ý wýku rð tr yk ðkh >>10>> f] k fhku nðu y÷ u ÷ , {kðS Äkhku {w s {u ÷ > ÚkkÞ kð u Ëh kh, {{ u ð k fhku yt efkh >>11>> sÁh ÚkkÞ fÕÞký {kÁt , þkt r {¤u {w u ÷k u kÁt > yu ð w t w ý e u ©eÞku r hks, h kÚk u fu {nkhks >>12>> hkò u òÛÞku {w{wûkw s , kuÕÞk e÷ftXS kð > wýku Äk {f {u hks , {k e ÕÞku nðu {kÁt ð[ >>13>> {ku÷u ykÔÞkÚke þwt Au yrÄf, {ku fku u yktrn þwt Au ef > nwt yk wt Awt { u ð[ , r ùu {k e ÷ußÞku {u { >>14>> nðu ÄhßÞkuu y{kÁt æÞk , y{ u òýe ÕÞku ¼ ðk > Úkkuzk rËð u Xhþku Xk{, kuhXËuþ{kt yr¼hk{ >>15>> {kuxku ðo su r h kh, u k {e AkÞk{kuÍkh > t[k÷k k{ wtËh k{, u{kt Íeýk¼kE Ázwt k{ >>16>> yu u ½uh ÷uþku yð kh, k{ nXe t r hÄkh > Íeýk¼kE k Úkkþku íÞkt , y{u ykðe {¤eþwt kð >>17>> íÞkhu Úkkþu y{khku íÞkt òu , x¤e òþu ¼ðs¤hkuu > u MÚk¤u fÞwO yuðwt [rhºk, hkò u fÞkuo Au u rðºk >>18>> ykÃÞwt hkÞ u yu ðhËk , Au [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk > [kÕÞk òÞ Au r {o¤ { , yk u ò kt ykÔÞwt yuf ð >>19>> ½kxw t ½ýw t ¼Þt f h ½ku h , ÔÞk¤ ðk½ ýw t u { kt òu h > ð M r su yZkh ¼kh, r¾÷e hne Au ð {ku Í kh >>20>> [kÕÞk u ð {kt fif rË , Au fÞwO u wt WÕ÷t½ > r féÞk u ð Úkfe kh, yk ¤ [kÕÞk «kýykÄkh >>21>> íÞkt ku ykðe Au 1 rh k yuf, wtËh ðkrh ðnu rðþuf > fÞwO Au u rh k{kt M k , r íÞrðrÄ fÞkuo ¼ ðk >>22>> kÚku ÷kÔÞk k su ft Ë {q ¤ , u u þw Ø fÞw O y w f w ¤ > ÄÞw O rð»ýw u i ð u ã kh, Au ku u sBÞk r hÄkh >>23>> esu rËð u ÚkÞk iÞkh, Ônk÷u fÞkuo { {kt rð[kh > [kÕÞk rËþ ktÄe { {ktÞ, yuf ykÔÞku Au ðo íÞktÞ >>24>> u e ¤kxe kt Á sun, òu k òu k [kÕÞk òÞ un > fhu rð[hý yu{ Sð , {kh {kt ðeíÞk ½ýk rË >>25>> yu{ fh kt ykÔÞwt fkuE k{, hrð yM ÚkÞku Au uXk{ > Þk u k{{kt ¼ ð , wAâwt u ÷kuf u þw¼ { >>26>> søÞk nkuÞ òu wtËh kh, {w u kðku ¼kE r hÄkh > y{khu huðwt Au yuf hk , [kÕÞk òþwt WXe u «¼k >>27>> yuðwt wýe u k{ k s , kuÕÞk ©enrh kÚku ð[ > wýkuu ð[ nu Þkur hks, søÞk kðeyu AiÞu yks >>28>> yuf u hkrºk òu huðwt nkuÞ, yk ðihk e e søÞk Au kuÞ > w¾uÚke hnku sE u íÞk, hËuþe W hu yu{ktÞ >>29>> ehÚkðk e ykðu Au kuÞ, u{kt hnu Au nw s fkuÞ > yuðwt wýe u ÚkÞk « Òk, k÷kÞku e Þk íÞkt kð >>30>> íÞkt u hu khu ykÃÞwt yk , si u uXk Au u{kt Sð > tæÞk ykh e ðe eAu ßÞktÞ, whkýe fÚkk ðkt[u Au íÞktÞ >>31>> n k u{ k uðf sun, kE ¼kE ykÔÞk nw un > fÚkk wýe hÌkk Au r hkt u, swðku uðk fhuAu ¾kt u >>32>> u{ k [kt u Au kh, h Auxu uXk Au uXkh > yuðku yÄ{o ËuÏÞku u MÚkk , e÷ftX kuÕÞk Au r Ëk >>33>> wýku u {u Ähe u «e , {r hk¾kuAku yk rð he > yk ýku kÄw ku þku Au Ä{o, rð[khe u swðku yu ku {{o >>34>> ft[ fk{ e fhðk íÞk , { {kt hkÏÞku òuÞu ðihk > Ä{uo rn r {o¤ { , ¼kðu fhðwt «¼w wt ¼s >>35>> yus k[ku Au yk ýku Ä{o, yk ku Ëu¾e wt Au ¾kuxwt f{o > fÌkkt ð[ yu yrðhkuÄ, h u{ u [zâku ¢kuÄ >>36>> eò s n k ½ýk íÞktÞ, ðo ËkÍe éÞk { {ktÞ > nku{u kðf{kt ½] su{, ßðk¤k ÷k e ¾rþ¾ u{ >>37>> WXâk kðr÷Þk uýe ðkh, kuÕÞk khu ðkxu un Xkh > wÛÞ Þku e n{uhk ð[ , õÞk fh k fðkË { >>38>> [÷u òðku {trËh e nkh, rn ku {khu k n{ {kh > u{ kt u rðYØ ð[ , k÷kÞku eÞu ÄkÞkO u { >>39>> fk¤ fhe ËeÄku íÞk , yt ækko ÚkÞk kunk > Ëhðksu k¤kt n kt su su{, hÌkkt Au u ku yu{ kt yu{ >>40>> r hkðýo Úkfk rfh kh, íÞktÚke [kÕÞk Þk Au uðkh > ðrýf e ykuþhe Au yuf, r Þkt si u uXk Au rðþuf >>41>> yu søÞk{kt k÷k- úñ[khe, hk u huðk ku rð[kh Äkhe > ku u uXk r ð]¥k Úki { , {wLÞ úne u { {kun >>42>> ÷ks rð k k u ku ÷Vt k, yr y {ú u yz t k > yuðk òÛÞk «¼wÞu sYh, ËÞk¤w si u uXk Au Ëqh >>43>> yu ku òÛÞku yLÞkÞ y kh, ykðe kuåÞk ð fw{kh > fÞkuo ©enrh u {Mfkh, fr Þk {trËh{kuÍkh >>44>> Äkufku ÷uR u {khu Au {kh, íÞkhu òøÞk Au ðuo uðkh > Äkufku òðuAu {nkðeh, íÞkhu u Áðu Au S Äeh >>45>> fhu yr þu u nknkfkh, Ä{kÄ{ WzeuAu y kh > y{ u ykðe W khku yks, Äkufkðk¤k u ðkhku {nkhks >>46>> ¼kt e kÏÞktAu {khe u yÂMÚk, y{khe nðu i hnu ðÂM > ðk u Au ½ýwt ð@ {k , y{kÁt ykÔÞwt Au yð k >>47>> yu wýe kuÕÞk {kÁ ò , wýku {ku u fnwtAwt ðk > íÞk e Úki u fhkuAku fwf{o, yr þu ykËÞkuo Au yÄ{o >>48>> rþ¾k{ý Ëu Au fkuE kh, Úke r[¥ku Äh k ÷ kh > u k kÚku fhku Aku rðhkuÄ, {khðk òðku Aku fhe ¢kuÄ >>49>> íÞkhu u fnu fkuý Aku ¼kE, y{u yku¤¾ k Úke yktE > n w{k fu yhu f w , nwt Awt {kÁr yts e w >>50>>
ht : - 18
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
22
yu ð w t w ý e u u n r Ëk , Au Úki Þk Au r h{k > ku Õ Þk {ú ÚkE u ð[ , w ý ku n w { k S kð >>51>> yuf ðhýe ykÔÞku ku yks, k÷kÞku eY u {nkhks > feÄe yÄ{orð»ku e ðk , rþ¾k{ý rËÄeAu kûkk >>52>> u h ¢ku Ä fÞku o Au yks, k[e ðk fi Þ u {nkhks > ÚkÞk yËþo {kÁ , fku E òýe þfu rn { >>53>> k¤kt rn t Ä Au îkh, ð ¾ h ze ÷ kh > íÞkhu ku Õ Þk ð¤e n w { k , {khku VÞku o Au rË {k >>54>> yu ku kûkk Au ku u hk{, « xâk «¼w w h ýfk{ > ] r Úkðe u fhðk kð , fhðk yÄ{o w t Au Ë >>55>> yktrn ÄkÞko Au ku u yks, ku÷kðe u fhku uðkfks > {Íe u ÷ußÞku yu wt þhý, {xe òþu sL{ Ëw:¾ {hý >>56>> rn ku ¾kþku s{ ku {kh, {he òþku u ðkh{ðkh > yu ð w t fu k{kt ©en w { k , h Úki Þk yt Äko >>57>> yuðwt wýe u u s ðo, kBÞk ykùÞo hrn ðo > ykðe u íÞkt W½kzâkt Au îkh, òuðk ÷køÞk Ëhðkò kh >>58>> íÞkt Au ðrýf e Ëwfk , ykuþhe{kt uXk ¼ ðk > ËuÏÞk k÷kÞku e u u Xk{, ðuo fhðk ÷køÞk «ýk{ >>59>> «khÚk k fhu Au sE k , ÚkÞk r h{k e Ëk k wËk > ku÷u ËT Ë Úki u ðký, wýku ©enrh kht ký >>60>> {u A ku hk{[t ÿ kûkk , y{khk RüËu ð rðÏÞk > ûk{k fhku y{ y hkÄ, {t r Ëhu Äkhku r h kÄ >>61>> fku E rËð {kt ykðkt fk{, rn fheÞu w t Ë h ~Þk{ > fheþw t ft [ Mºke ku íÞk , ð¤e { Äheþw t ði h k >>62>> yu{ fi u fhu Au M kð, k÷kÞku e{kt Au ½ýku ¼kð > yuðkt {ú k kt su ð[ , wýe «¼w ÚkÞk Au « Òk >>63>> Þk {t r Ëh{kt {nkhks, fhðk u { kt þw ¼ fks > u { ýu u rð Þ rn , yk u u kÞko fhe ne >>64>> ku k{kt n ku yÄ{o¼kð, u ku h fhe ËeÄku íÞk > k÷kÞku e k ÚkÞk ykr© , [hý hkus{kt ÄÞwO r[¥k >>65>> Au «u{u fhkÔÞkt ¼kus , ËÞk¤w u hkÏÞk ºkiý rË > w¾uÚke hÌkk Sð «ký, íÞkhu u kt fÞkO Au fÕÞký >>66>> n ku yÄ{o u MÚk¤u su n , u kþ fÞku o r M t Ë u n > Ä{o { kh kÔÞku kh, h khe u íÞkt r hÄkh >>67>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu fux÷kyuf kðkyku u ku k ku r ùÞ fhkðe u ykr© fÞko yu k{u ¥kh{ku ht : >>17>> qðoAkÞku hk{þhýS kt¼¤ku, íÞkh Ae e uh > ºkiý rËð íÞkt hÌkk Au, ðkr÷zku w¾¼uh >>1>> íÞkh Ae [kÕÞk íÞkt Úkfe, e÷ft X r hÄkh > {kh u [kÕÞk òÞ Au , ðkr÷zku u ý e ðkh >>2>> yk ¤ ò kt yu f ykðe, þku r ¼ rh k kh > u u ehu ðxu ï h, {nkËu ð Au yu n Xkh >>3>> u { kt ku u W khku fÞku o , k÷kÞku e ÷ðk > Au ÄkÞko ©enrh, rh k{kt fhðk M k >>4>> u {u íÞkt yu f rð« Au , rþðk÷Þ e {kt Þ > ¼kðÚke u fhu Au , RåAk Ähe u íÞkt Þ >>5>> [ku kE fhu Au úkñý yk , s u rþð k {tºk ku ò > ÿÔÞ u {kxu ðuXuAu Ëw:¾, [tÿþu¾h k {w¾ >>6>> ÚkÞk « Òk t [ ðË , ku Õ Þk ðkzð kÚku ð[ > w ý ðkzð w t {w s ðký, íÞ ð[ fnw t «{ký >>7>> ½ýkt ð»ko fÞw O ykt Þ , ÚkÞku « Òk nw t { {kt Þ > ý V¤ {¤ðk ku ÷k , nðu ykÔÞku Au òu {nk¼k >>8>> yu{ fne ÷kt ku fÞkuo nkÚk, rð« u kðu ¼ku¤ku kÚk > rh k{kt fhu Au su M k , yuAu wY»kku¥k{ ¼ ðk >>9>> RüËu ð Au ðo k yu n , yûkhkrÄ r fi Þ u su n > { ¢{ ð[ Úke yks, yu { e u ð k fhku Ér»khks >>10>> yuÚke r Ø Úkkþu ð fks, yuAu MðÞt «¼w w¾ ks > yuðwt wýe u rð« uXkh, kBÞku yk tË { y kh >>11>> rð« u ykÔÞku Au rðïk , Þku e÷ftXS u k > rh k{kt fhu Au ßÞkt M k , kuÕÞku íÞkt sR u r h{k >>12>> fh òu z e fhu Au M ð , ku Õ Þku {Äw h r hk ð[ > Ëe t Ä w ËÞk¤w Aku kÚk, nðu {w s u fhku kÚk >>13>> {u yr¾÷ s ËkÄkh, ðu o ]  ü k s o n kh > y t fku r x ú ñ kt z kÄeþ, {u kûkk Aku s Ëeþ >>14>> {w u þtfhu fhe Au ðk , {khk { ðþe Au kûkk > {kxu ykÔÞku Awt {khe k , ykþk qýo fhku yrð kþ >>15>> yu ð w t w ý e u ~Þk{ þheh, fnu ú k ñý u {r Äeh > kþðt ËkhÚk su n , u { kt þw t {k ku A ku {u yu n >>16>> fÞkt {¤þu ykðku Yzku òu , Ëw:¾Y þwt RåAkuAku ¼ku > nðu ku fhku ]»ýk ku íÞk , 1y ð o {¤u yuðwt {k >>17>> íÞkhu úkñý kuÕÞku ð[ , wýku íÞ fnwt ¼ ðk > fhðwt fÕÞký Sð wt kÚk, «¼w Au u ku {khu nkÚk >>18>> ý ÿÔÞ ku Au {w u ÷ku¼, Úkkþu rn urð k ku Úkku¼ > {kxu ÿÔÞ yk ku {nkhks, íÞkhu r Ø ÚkkÞ {ws fks >>19>> yuðwt wýe k÷kÞku e kh, ðkr÷zu fÞkuo { rð[kh > rð« ÿÔÞ {kxu Au yk wh, yt Þko{eÞu òÛÞwt sÁh >>20>> Au úkñý «íÞu ð[ , kuÕÞk k÷kÞku e ÷ð > yk {trËh u {e sun, kt[ nkÚk Auxu òuòu un >>21>> s{ýe ksw fßÞkuo k , ÷ußÞku Ä Ähýe{ktÚke Ëk > íÞktÚke «kó Úkkþu Ä kÁt, ý rð« wýku ðuý {kÁt >>22>> y{u {éÞk yu « k , xéÞk ws rºkrðÄ k k > nðu fÕÞký Úkkþu {kÁt, yu ð[ y¼t y{kÁt >>23>>
ht : - 19
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
23
rð« u ykÃÞkt u ðhËk , ykÔÞk {trËh{kt ¼ ðk > r íÞ r Þ{ y u qòrðrÄ, ku u fhe hÌkk wýr rÄ >>24>> Au ku ykÔÞk 2r kfe íÞktÞ, e÷ftXS uXkAu ßÞktÞ > fhe «kÚko k Ähe Äeh, M unu ykÃÞkt Au V¤ wtrËh >>25>> ÄÞw O rð»ýw u i ð u ã kh, ku u s{e u ÚkÞk i Þ kh > Au [kÕÞk íÞkt Ú ke y÷ u ÷ , w ý ® Äw Ëk ht hu ÷ >>26>> ò kt ò kt ykÔÞwt yuf ð , {nk½kuh yr þu n > [wfe Þk {kh e h , ¼w÷k ze Þk Au íÞkt h >>27>> {nkrðfx fk {kt Þ , e÷ft X [kÕÞk òÞ íÞkt Þ > íÞkt ku w ku A u yu f y w h , t Ú k hku f e u k e sYh >>28>> yÂø ku k fÞkuoAu k , y½ðk zâku Au «fkþ > u e k u Þk Au kûkk , s kze u kuÕÞk s k >>29>> ¼kE ½ýwt ½kxwt Au yk ð , {w u Úke sz ku yÞ > {kxu {kh kðku yks, íÞkhu ÚkkÞ y{kÁt ku fks >>30>> yuðwt wýe u hkûk ½kuh, WXâku r ÿk S u Xkuh > yr rð¢k¤ ¼wtzwt ðË , ÷k÷ yÂø { Au ÷ku[ >>31>> ykÔÞku {khðk fhe u ¢kuÄ, su u ËkÞ Ônk÷ku rðhkuÄ > {nkhksu u rð[kÞwO { , yk kuAu fkuE yk whe s >>32>> {kxu Ëu ¾ kzw t nw t [{ífkh, u r ð k rn {k u yk ðkh > fhe 𢠼ú f w x e ËÞk¤, u k k{w t òu Þ w t fk¤ >>33>> k e kt ¤ðk ÷køÞkt yt , ¤e u ÚkÞku Au r ¼t > kzu Au ¼Þtfh kufkh, zâku {hý k{e u uXkh >>34>> yu{ fÞkuo y wh ku kþ, Au [kÕÞk Au s r ðk > ½ýk rË [kÕÞk ð {kuÍkh, íÞkhu r féÞk fwtsÚke kÞo >>35>> Au ku ykÔÞku Yzku yÞ , [kÕÞk òÞAu È Þ > yu{ f kO ykÔÞwt fkuR þuh, u{kt ÷kuf hnu w¾¼uh >>36>> u ú{kt Au t wt MÚkk , Ä{oþk¤kAu íÞkt w¾ðk > u{kt hkòÞu fÞwO Au fk{, eÚkoðk e u {kxu u Xk{ >>37>> ËwÄ kf {k÷ qðk r u, Ëkðú ktæÞwt Au íÞkt «e u > yu ykrË eòt ½ýkt ¼kus , eÚkoðk e fhu íÞkt 1«kþ >>38>> u søÞk{kt Þk Au Sð , si u uXk u{kt ¼ ðk > k÷kÞku e u ËuÏÞk kð , rð[kÞwO Au u{ýu { >>39>> fkuhku ÷kux ÷kðe yk u ßÞktÞ, íÞkhu k÷kÞku e kuÕÞk íÞktÞ > s{eþwt yk iÞkh ¼kus , íÞkhu u ðuo kuÕÞk ð[ >>40>> rn {¤u {ku u iÞkh, fkuhku r ü ÕÞku u ykýu Xkh > i ku [kÕÞk òðku {u ¼kE, Úke {khku W kÞ yktE >>41>> yu ð w t w ý e u w t Ë h~Þk{, ku Õ Þk ©enrh w ¾ k Äk{ > k÷ q ð k y u Ëw Ä kf, {u s{ku Yzkt Yzkt þkf >>42>> yuðwt fne u uXk {kuhkh, u u u søÞkyu r hÄkh > Úke {k k u y {k , kuÕÞk rð k uXk ¼ ðk >>43>> yu{ fh kt ÚkÞku {æÞk , íÞkhu u fhu ¼kus k > ÚkE Au tÂõ ðuo e íÞktÞ, un heÍâk nw { {ktÞ >>44>> u÷kuu eh kÔÞku kÞ k , ðuo s u {éÞk {k > Úke rððuf fktR rð[kh, uðk ¼u k ÚkÞk Au u Xkh >>45>> s{ðk kÁ ÚkÞk iÞkh, uXk swðu Au s ËkÄkh > Úke ku÷kð k u y¼k , ¾kðk kÁ òýu ÷eÄku íÞk >>46>> e÷ftXu rð[kÞwO Au { , tÂõ ¼uË fhu Au yk s > hkÞu ktæÞwt Ëkðú kuÞ, eÚkoðk e {kxu Au yk òuÞ >>47>> Þkºkk¤w nw ykðu Au yktE, Úke s{kz k u u fktE > ðuo ku k kt ¼hu Au ux, ý yks rþûkk fÁt ux >>48>> k÷kÞku eyu fÞkuo rð[kh, Au Ëu¾kzâku Au [{ífkh > suðk {k÷ wðk ÷uðk òÞ, íÞkt ku fki wf {kuxwt Ëu¾kÞ >>49>> {k÷ wðk k kºk {kuÍkh, òýu þkuýe ËuÏÞwt u Xkh > Þ kf{kt [ku¾k Au sun, SðY u sýkÞ Au yun >>50>> uðwt òuR u kBÞk Au ºkk , yhh yk ku ÚkÞku rð kþ > nðu ¼kus s{kþu fu{, un { rð[khu Au yu{ >>51>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ð {kt yuf y wh ku kþ fÞkuo yu k{u yZkh{ku ht : >>18>> qðoAkÞku hk{þhýS kuÕkeÞk, wýku wÁ rðÏÞk > u ðuo u s{ kt Úkfkt, þwt ÚkÞwt u fku u ðk >>1>> Au {nkhks Wå[Þko , nu hk{þhý Äeh > rðM khe u ðýo ð w t , { ÚkE u u ÂMÚkh >>2>> íÞkhu u k {t r Ëh rð»ku , u X k Au ÷ðt > fi f s ¼u k ÚkÞk, u òw ð u Au ¼ ðt >>3>> ¼ku s u ku ¼w ÷ e Þk, [zâku { {kt ¢ku Ä > Äku f k [er Þk t ¼ k¤e u , fhðk ÄkÞku o rðhku Ä >>4>> h ku R Þk h he u ¼Xâk, u s ðu o íÞkt Þ > ú k ñý kÚku ¤e WXâk, ½kx ½zu { {kt Þ >>5>> [ku kE ðuo ¼wÏÞk WXâk ¾uð, ¢kuÄk wh ÚkÞk { yuð > Äkufk [er Þk ÷eÄk u ðkh, kuåÞk rð« u {khðk {kh >>6>> ÷zu úkñý u S ÷ks, õÞktÚke rþÏÞk {u ykðwt fks > ykðkt s{kzku Aku þwt ¼kus , ¾uË k{e Þk y{u { >>7>> íÞkhu úkñý u kuÕÞk M ü, yhu {u ku Aku Äk Ëwü > fktE Úke rððuf rð[kh, ¾kðk ¼u k ÚkÞk Aku {kh >>8>> hkò wt kt Ä u ÷ w t Ëkðú , u {kt {u fhku Aku y > eÚkoð k e ykðu Au su s , u u ku Úke Ëu k ¼kus >>9>> r s ux ¼hku yz t k, ¾kE ¾kE ÚkÞk Aku zt k > trf ¼uË fhku Aku þwt r , {khe {r Úki rð he >>10>> u÷k ykÔÞk k÷kÞku e yks, {kuxk r Ø rËþu {nkhks > u{ u Ëu¾kzku fkuhku ÷kux, ¾he Au yus {khe ¾kux >>11>> ÷kux ÷eÄku u {nt , sBÞk rð k uXk Au u t > Vhe wAâku rn {u ¼kð, u y hkÄ ku Au zkð >>12>>
ht : - 19
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
24
ðuo ku k wt t¼k¤e { , s{ðk uXk ðk¤e yk > tÂõ ¼uË wt {kuxwt Au k , u wt ¼ku ðþku V¤ yk >>13>> {u ¼ku ðku {kÁt fh{, yu{kt eò u þwt yzu þh{ > Úke yu{kt ku y{khku ðktf, fheAu y er ykzu yktf >>14>> {khu s{ðwt nkuÞ w¾u, òyku k÷kÞku e {w¾u > fhe «khÚk k ÷kðku yks, íÞkhu Úkkþu {kÁt ku fks >>15>> ûk{k fhkðku si y hkÄ, íÞkhu Úkkþku {u r h kÄ > u A u « x «¼w {nt , yu { {Íe ÷ku nw t >>16>> yu { u yk ku ¼ku s k , fhku « Òk ðu o {k > íÞkhu x¤þu {khku ¾u Ë , w ¾ þkt r Úkþu r hðu Ë >>17>> WXe u òu [kÕÞk òþu yun, Ëw:¾e Úkkþku yu{kt tËun > rð« kt yuðkt wýe ð[ , Au u {Íe Þk { >>18>> ykÔÞk ©enrhðh e k , ku k k { u ÚkE r hkþ > íÞkt ku k÷kÞku eÞu rð[kÞwO, hk{[tÿS wt Y ÄkÞwO >>19>> ki u h¾kt ËeÄkt Ëþo , íÞkhu u{ kt nhÏÞkt Au { > kBÞk ykùÞo { y kh, {ú kÚke fhu {Mfkh >>20>> ku ÷ u ËT ËT ft X u ðký, òÛÞk « x «¼w «{ký > nu k÷k ú ñ [khe Þku ªÿ, {u ku Aku ku u hk{[t ÿ >>21>> ½ýk rËð Úke {nkhks, fheÞu AiÞu yk fwzkt fks > íÞk e ÚkE u fÞkuo Au yLÞkÞ, ykðkt Ëw»f] f{o ËkÞ >>22>> nðu i fheÞu fku E rË , yk y½rx f{o Sð > íÞk e k Ä{o k¤þw t su n , y hkÄ ûk{k fhku u n >>23>> {u hkS Úkkðku {nkhks, s{ku ¼ku s ykðe u yks > yu ð kt w ý e u Ëe ð[ , f] kðt ÚkÞk ¼ ð >>24>> «e u Ú ke fÞkO ¼ku s k , u rËð hÌkk ¼ ðk > fÞku o Au u { u W Ëu þ , k hu ð k ËeÄw t rn ÷u þ >>25>> t  õ ¼u Ë Y e Ëw h k[kh, u ku íÞk fhkÔÞku u ð kh > ©Økðk òýe u Sð , ËeÄkt hk{Y u Ëhþ >>26>> u Ëu ¾ e u r ùu ÚkÞku { , ÚkÞk ykr© u ðu o s > yu { e÷ft X u r hÄkh, yu e u ð k fhe yt efkh >>27>> Au íÞktÚke [kÕÞk w¾Äk{, ¼õ ðí ÷ qhýfk{ > yu{ [k÷ u Þk ½ýk rË , yuf k{ ykÔÞwt íÞkt ðe >>28>> íÞkt Au k{ u kU Ë hu fw , u k W h Þk y w > s Ëeþ u eðw t Au ðkhe, fw ð kðk¤k u fu A u {ku h khe >>29>> ¼kE wýku fneyu su y{u, Ëkuhe nkuÞ ku yk ku u {u > y{ u yk ku {u ykðkh, kýe eðk wt Au r hÄkh >>30>> íÞkhu fkurþÞku kuÕÞku Au íÞktÞ, y{khk fkuþ VhuAu yktÞ > u{ktÚke fhku u s÷ k , ð eþku {u ÷ðk >>31>> íÞkhu kuÕÞk k÷k úñ[khe, ku u { {kt Äkhe rð[khe > [{oðkrh e k Úke ¼kE, íÞ {k e ÷ußÞku { {ktE >>32>> íÞkhu kuÕÞku u s ð[ , su u ðþ Úke r s { > {u r Ø {kuxk Aku Wò u, íÞkhu fu{ Úke Ëkuhe k u >>33>> Ëku h e Úke ÷u ð e y{khu , rþhòu h e fhðe {khu > {w u {¤u A u fu rn eh, u X k u X k òw ð ku {u Äeh >>34>> yu { fne fw ð k u rf khu , u X k e÷ft X S u ðkhu > fXkhe ÷eÄe fh{kt kÚk, fw {kt n e ÷kt ku fÞku o nkÚk >>35>> s÷ W¼hkÞwt íÞkt r hÄkh, kýe ykÔÞwt fwðk u rf kh > ki u òu u fÞwO yu [rhºk, fXkhe ¼he eÄwt rðºk >>36>> yuðku ËuÏÞku ßÞkt {kuxku « k , ðuo ykùÞo kBÞk Au yk > h khe fhu {Mfkh, u ÷k uAu ðkh{ðkh >>37>> yuðwt [rhºk fÞwO u MÚkk , ð¤e [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk > fux÷uf rË u fhe kÚk, ©enrh kuåÞk Au s ÒkkÚk >>38>> òuÞku Au íÞkt ðihk e yuf, e k kX fhu Au rðþuf > úñ[khe uXk u e k , e k {k e ÷eÄe yrð kþ >>39>> yuf &÷kuf ðkt[e òuÞku òu u, u k Ëþ yÚko fÞko ku u > íÞkhu u u ykÔÞwt { nu , k u u kÞko «u{ {u >>40>> Úke kð ku fktE fks, uýu òÛÞk {kuxk {nkhks > eò y wh Au íÞkt y kh, u{ u R»Þko ykðe uðkh >>41>> ©enrh W h fhu he , u u òýe Þk s Ëeþ > ku u fÞku o { {kt rð[kh, ½ýku yÄ{o Au ykýu Xkh >>42>> ÷ku¼e ÷Vt k u fk{e s , ðe hk e yktrn ¢kuÄe { > ¿kk ¼Âõ ku fhu Au Ët¼, A¤e ÷uAu u ki u y¼t >>43>> yu{ Äkhe k÷k úñ[khe, íÞkt hÌkk Au ku u yrðfkhe > yufY u ku u Au «fkþ, eòY ðzu yrð kþ >>44>> s ÒkkÚk e {qhr Au su{kt, ðkr÷zu ðk fÞkuo Au u{kt > qòhe k su «u{ u u{, uðk qò fhu Au u fu{ >>45>> Úkk¤ k{ úe rð uhu sun, fuðe he u fhu r íÞ un > ð¤e ¼Âõ ¼kus ku ¼kð, fuðku Au u òwðu r íÞ Ëkð >>46>> {q h r {kt hÌkk yËþo Y , hÌkk «fkþ kh y w > hku ð h $ÿãw B k{, r íÞ M k fhu Au u Xk{ >>47>> fÚkk fe o ¼s M{hý, fhuAu r íÞ yþhý þhý > s ÒkkÚk whe kt su s , yu{ u kuÄ yk u kð >>48>> u{kt yÄ{o u su yLÞkÞ, æÞk {kt hk¾u Au u ËkÞ > er her kðu rðºk, Ä{o {kh u fhu [rhºk >>49>> wLÞþk¤e u Au r«Þ yun, k e ku kAk zus un > u Xufkýu hÌkk yuf ð»ko, { u rð[kÞwO Au yu{ n»ko >>50>> nðu fÁt yÄ{o ku ½k , Au [k÷w t ykt r nÚke «¼k > { RåAk Ähe ¾u ð , fhe k e u «u h ýk yu ð >>51>> Rr ©e{Ëufkt fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu e÷ftX- úñ[khe ð rð[hý fh k Úkfk s ÒkkÚk whe u rð»ku ykÔÞk yu k{u yku ýeþ{ku ht :>>19>>
ht : - 20
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
25
qðoAkÞku hk{þhýS kur÷Þk, wýku ©e {nkhks > e÷ftXSÞu þwt fÞwO , s ÒkkÚk whe{kt fks >>1>> rðM khe u u ðýo ð ku , ðk÷{S kt [rhºk > « x k w ý w ý kt , nw t Úkkô w L Þ rðºk >>2>> íÞkhu Äh{ wÁ kur÷Þk, hk{þhý wýku yks > M unu t¼¤kðwt {ku u, k¤kÞku e kt fks >>3>> s ÒkkÚk{kt hÌkk ku u , ð»ko yu f hðeh > yÄ{o u Au Ë fhðk, ÄkÞw O Au { Äeh >>4>> u ðu o ku kþ fhðk, RåAk fhe { {kt Þ > yLÞku y LÞ ÷ze {hu ku , w ¾ t ku » k ÚkkÞ >>5>> [ku kE e÷ftXu ÄkÞwO { u yu{, k e kþ k{e òÞ fu{ > íÞktÞ n k su y wh s , u{ kt zku÷ðk ÷køÞkt { >>6>> ÚkÞku Wí Òk ðuo u ¢kuÄ, {ktnku{ktrn [kÕÞku Au rðhkuÄ > fu kt fu kt wýkðu Au fk , ¼wÕÞk ðk ku fh kt u ¼k >>7>> yuf yuf u ËuAu u k¤, k{ k{e òðu Au k÷ > nwt u wt khe fh k íÞktÞ, ÷zðk ÷køÞk Au {ktnku{ktÞ >>8>> yku ® [ ku ÚkkÞ yÂø «fkþ, k¤u ð u su { nw kþ > ¢ku Ä Y e yÂø ÚkÞku su ð u , ½u Þ ko y w h k e u u ð u >>9>> ò{eAu {kt n ku { kt r n ÷zkE, nu yLÞku y LÞ ðzkE > hM h ÷zu Au y kh, fhu Au nku n ku f kh nku f kh >>10>> yu{ rðhkuÄ ðæÞku u Xk{, òýu [k÷ ku ÚkÞku t úk{ > fhðk ÷køÞk ËkÁý ÞwØ, fk{e ¢kuÄe fwÂí fw wØ >>11>> fukE fkuE ku {wfu Xkuh, yuf yuf wt s Yt òuh > fifu Ík÷e Au fk¤e f k , ͤfu þ 1rðãw {k >>12>> ÚkkÞ rz k ½ýk k , òýu hý¼qr{ yk kûkk > ykðe kuåÞku òýu «÷ufk¤, yu{ y wh ÷zu rð¢k¤ >>13>> útÚkðÄu fh kt rðM kh, {kxu tûku Úke fnwt kh > Au ku hrð ÚkÞku Au yM , kþ kBÞk y wh {M >>14>> Ëþ nòh ku ðéÞku ½ký, {hý k{e zâk kuÚkhký > yu{ ÚkÞku yÄ { ku kþ, ÚkÞk « Òk ©eyrð kþ >>15>> h¼kÞkuo nÞkuo ¼qr{¼kh, fkuE{{o òýu ÷ kh > fÞwO e÷ftXu yuðwt fks, Au [kÕÞk íÞktÚke {nkhks >>16>> u ehÚk u fÞw O kð , [kÕÞk òÞ y kze Sð > ykrË fq { o k{u su ehÚk, ËÂûkýËu þ Þk {hÚk >>17>> ð¤e íÞktÚke [kÕÞk Au kð , yk u ò kt ykÔÞwt yuf ð > u{kt Úki u ÄkÞko Au y ú, {k wh ykÔÞwt Au ú >>18>> ºkÄ{ko k{u hkò íÞktÞ, Þk ©enrh u ú{ktÞ > hkòÞu fÞkuo nw ífkh, ÚkÞku ykr© u r hÄkh >>19>> Au k¤kÞku eÞu u Xk{, hkò îkhkÞu fhkÔÞwt fk{ > íÞkt n k ËiíÞ ËkuÞ nòh, u ku kþ fhkÔÞku u ðkh >>20>> ð¤e íÞkt Úkfe «Þký fhe, ðutfxkrÿ u kBÞk Au nrh > fux÷k rËð hÌkk íÞktÞ, Þk u whk{uïh ßÞktÞ >>21>> u eÚko{kt hÌkk rðþ Ë , s ykÄkh «ký-Sð > íÞktÚke ÄkÞko qhýfk{, ykÔÞwt {kh {kt Äw÷u k{ >>22>> íÞkt Au rh k wtËh kh, u MÚk¤u Þk Ä{ofw{kh > kÚkÞwO Au íÞkt r s yk , rh k u fe khu kð >>23>> íÞkt Au r ¤k ku Á yuf, u k ¤u uXk Au rðþuf > nðu u k{{kt r hÄkh, òr yuf kE ¼kð kh >>24>> yu u w Au yu f s yu f , u «íÞu ku ÷ e ku u rðþu f > w ý ÷kzfðkÞk nu , { u ÄkÞo w t {kÁt ð[ >>25>> nðu {kðS e fÞo þkuÄ, yku¤¾e ÷u su wt yrðhkuÄ > {u u søÞkyu òuðku ¼kE, ¼ ðk u ÷kðku yktE >>26>> ¼k wt fhe yk wt Awt nwt yks, ÷uE òyku fhku þw¼ fks > fkurx W kÞ fhsu ks, ý «¼w u ÷kðsu yks >>27>> wºk k¤u òu {kÁt ð[ , íÞkhu ku k[ku wt {khku > rn ku íÚkh ykÔÞku ux, yuðwt {k eþ { nwt ux >>28>> u w t fkhý w ý fw { kh, ¾he ðk fnw t Aw t ykðkh > n k ¼ ðËe khku k , f ko y¾t z «¼w e ðk >>29>> wt ku ¼w÷e Þku Au yu xuf, Úke t¼kh ku ûký yuf > {kxu ò wt W kð¤ku w , «¼w u þkuÄe ÷kðku w >>30>> {¤u òu w u ©eyrð kþ, uze ÷kðsu r s 1ykðk > «¼wS u r÷Äk rð k wºk, ½hu ykðeþ i ÷ wºk >>31>> uzâk rð k òu ykðeþ yk{, Úke {khu Ae kÁt fk{ > íÞk fheþ nwt {khku Ëun, {kr ÷usu wt r : tËun >>32>> {k k kt wýe yuðkt ð[ , kuÕÞku ¼ ðk Ëk > wýe ÕÞku {k w©e {khe ðk , { u íÞ fnwt kûkk >>33>> ©enrh w t nþu fu ð w t Y , fu { yku ¤ ¾ðk u y q > Árz kðku u e su he , Ae nw t òôAw t Ähe «e >>34>> íÞkhu ku÷e u kE ð[ , nu ÷kze÷k fnwt w u > «¼w kt r[ö òýwtAwt nwtÞ, kðwt Awt òýe ÷usu wtÞ >>35>> «¼w k u W [ýo {ku Í kh, ku ¤ u r[ö nku Þ r hÄkh > u { k þheh e su AkÞ, ] Ú ðe W h ð Ëu ¾ kÞ >>36>> k{ku Ëeðku fheþ su ðkh > yt {kt Ëu¾kþu ykh kh > kðwt Awt nwt r þk sun, íÞ {k e ÷usu wºk un >>37>> u {u wºk e ðÄq íÞktÞ, ku÷e rð[khe u { {ktÞ > r s Mðkr{ u fu Au ð[ , wýku kÚk {u þw¼ { >>38>> {u ku òþku «Ëuþð , «¼w u þkuÄðk Äkhe { > «¼wS {¤u ku ½ýwt kÁt, kAk ½uh ykðku {u ðkÁ >>39>> ý òu fËe {éÞk ~Þk{, kAk ykðku rn u yk Xk{ > íÞkhu fku {khe þe ð÷u ÚkkÞ, Au þwt fhðku hu W kÞ >>40>> yu{ fne fhuAu fÕ kt , íÞkhu fuðk ÷køÞku yu ku fkt > nu Mºke wt þwt rð[khu Au { , þk{kxu wt fhuAu YË >>41>> {khe {k ku nþu k[ku ¼kð, Wh{kt nþu yuðku WAkð > þwØ { u fu kt nþu {k , u e fnwt Awt nwt íÞðk >>42>>
ht : - 21
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
26
ð¤e nwt k[k ¼kðÚke sEþ, wt r ðú k Mºke k[e nEþ > ku {¤þu «¼wS sÁh, khu {S ÷uðwt yu Wh >>43>> Au ku kAku ykðwt nwt h , tËh rË {kt yuf þh > «¼w u ÷kðwt yk ýu ½uh, w¾ k{eyu yk t˼uh >>44>> yu{kt Äkhðku rn tËun, «¼w yt Þko{e Au yun > k[u k[ku Au yk ýku ¼kð, nrh òýu Au ðuo Mð¼kð >>45>> yu A u u ð f k w ¾ Äk{, {¤u i fu { w t Ë h~Þk{ > {kxu {¤þu ©e¼ ðk , ÿZrðïk Úke Ähku æÞk >>46>> yuðe he Úke yk e Au Äeh, Au [kÕÞku ÚkE {r ÂMÚkh > òÞ «¼w u þkuÄðk {kx, yuf xuf Ähe rþh kx >>47>> k{ kh rh k Au ßÞktÞ, ykÔÞku ÿZ { hk¾e íÞktÞ > íÞkt uXk Au Sð kh, yt Þko{eyu fÞkuo rð[kh >>48>> Ëe W h kt u Ëu¾kÞ, k¤kÞku eyu ku÷kÔÞku íÞktÞ > yktrn ykðku ¼ ðk Ëk , fnku rfÞkt òyku Aku nwÕ÷k >>49>> yuðwt wýe ¼ ðk Ëk , W¼ku hi u rð[khu Au k > ½ze ðkh XÞkuo Au u Xk{, fkuýu ku÷kÔÞku ÷R k{ >>50>> ËÞk¤w u Ëu Ï Þk Au hu íÞkt Þ , fhu rð[kh u { {kt Þ , fku ý nþu k¤kÞku e Y , Ëeþu yKw fkt r y w >>51>> Úke yku¤¾ ku nwt yk Xk{, {w u ku÷kðu Au ËuE {k > {kxu òô nwt yu{ e k , ykÔÞk Au fwý yu w¾hkþ >>52>> Þku Äkhe rð[khe u { , su MÚk¤u uXkAu ¼ ð > W¼ku hÌkku sE {w¾, kBÞku yk tË rn w¾ >>53>> Rr ©e{Ëufkt fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©e e÷ftX úñ[khe Ëe fe khu ¼ ðk Ëk u ku k e k u ku÷kÔÞku yu k{u rðþ{ku ht : >>20>> qðoAkÞku nu hk{þhý wýku {u, k÷kÞku e e fÚkkÞ > ©enrhÞu ku÷krðÞku, fhðks u e nkÞ >>1>> íÞkhu u ¼õ ykrðÞku , ©e w Y »kku ¥ k{ k > n»ko ðkæÞku yu k Wh{kt , fhe u ðk «fkþ >>2>> u wýe u kuÕÞk ðk÷{, ¼kE wýku ¼køÞðk > ¼kð khku k[ku nþu ku, {¤þu ©e¼ ðk >>3>> yt hÞk{e ©enrh Au , ðu o k q h ýfk{ > ¼õ ðí ÷ u ¼õ e, RåAk w h u Au ~Þk{ >>4>> ý wýku {u «u{Úke, ykðe u ku y{ k > Ëe W h kt ðkøÞku Au, yk [hý{kt fktxku ¾k >>5>> [ku kE fkZku ftxf ykðe u yktrn, nw ¾xfu Au [hý{ktrn > ðkh ÷k þu { u ðkÁ, ¼kE fktxk fkZku ÚkkÞ kYt >>6>> yuðwt wýe ¼ ðk Ëk , uXku k÷k-Þku e e u k > ÷kðku fktxku fkZwt {nkhks, fÁt nwt yk¿kk «{kýu fks >>7>> yu ð w t fi u Ähe { xu f , ÷eÄku ò w h [hý yu f > su ð ku [hý{kt òu ð k òÞ, ðu r[ö u { kt ku Ëu ¾ kÞ >>8>> íÞkhu kuÕÞku ¼ ðk Ëk , wýku e÷ftX w¾hkþ > fktxku Úke yk [hý{kt fktE, ÷kðku eòu [hý òuô yktE >>9>> yu{ fne u òuðk ÷køÞku un, u k { ku {xâku tËun > swðu ku u{kt r[ö Au k , Ëu¾e ÚkÞku { hr¤Þk >>10>> Òku [hý òuÞkt ht [ku¤, r[ö Ëu¾kýkt wtËh ku¤ > ð¤e u ðk { rð[khe, {kÞu fÌkk u yk úñ[khe >>11>> [hý{kt ®¾[kÞwt {kÁt r[¥k, {kxu yk ¼ ðk ¾[e > uW [hý{kt yku¤kyku¤, r[ö þku¼e hÌkkt Au yk ku¤ >>12>> yu{ rð[khe u ¼kð kh, ku÷e WXâku ð[ uðkh > nu k÷kÞku e ©e{nkhks, yks {kÁt ¼÷wt ÚkÞwt fks >>13>> {u kûkk Aku ¼ ðk , nw k{e rË kuAku r Ëk > y{ h ËÞk fhe yks, yk ku yk ykÔÞk {nkhks >>14>> {kxu [k÷ku {khu ½uh yks, þw¼ fk{ fhku {nkhks > {khe {k k u Au ½ýe «e , «¼wrð»ku ynkur þ r[¥k >>15>> ð {kxu feÄku {U «Þk , ÄLÞ ¼køÞ {éÞk yrð kþ > Ëe ýuÚke {ú Mð¼kð, fhe «kÚko k Ähe ¼kð >>16>> k÷kÞku e u yr W{t , ÷u E [kÕÞku ½u h Ázu ht > «u{ ¼Þkuo yr ykFkË, kuÕ Þku ô[ku fhe u u kË >>17>> {u yktrn ykðku {ws {k , òwðku ykÔÞk yk ¼qÄh¼úk > yuðwt wýe k w ðÄq uÞ, ykÔÞkt ½hÚke khýu uÞ >>18>> swðu ku «¼w W¼k Au kh, r s ykt ýk{kt r hÄkh > Ëu¾e rn þheh e AkÞ, òýe ÷eÄk Au yk s hkÞ >>19>> yr M u n rn u u W , [hý{kt rþh {w õ Þkt Au u W > fhe «kÚko k þw ¼ { , e÷ft X u ykÃÞw t yk >>20>> «u{u ÄhkÔÞk ½h{ktÞ, íÞkhu kuÕÞk k÷kÞku e íÞktÞ > wýku zkuþe{k {ws ð[ , {u ºkiýu sýktAku kð >>21>> «u{ ËuÏÞku {khku y kh, ykÔÞk Ëþo Ëuðk ykXkh > Au fhkðe Au íÞkt h kuE, Þku e u s{kzâk { «kuR >>22>> {wfâku Ëe f íÞkt uýe ðkh, {q {kt Ëu¾kýku ykh kh > r ùu ÚkÞku Au ºkiýu u { , òÛÞwt sYh Au ¼ ð >>23>> Au zkuþeÞu fhe Au ðk , r s kt Ônk÷kt u rðÏÞk > {khu ½uh ykÔÞk ¼ ðk , fhku Ëþo {wfe u {k >>24>> ykðku ðo fhku { ¼kð, ÕÞku u yk {u ÷k¾uýku ÷kð > yuðwt wýe u ki h kh, fhðk ÷køÞkt { rð[kh >>25>> yk zkuþe þwt ku÷uAu ð[ , yu u ½uh õÞktÚke ¼ ð > Ëþo {kxu ku÷kðu ÏÞk , Úke {Ík e þwt yk ðk >>26>> yu{ fu kt A kt nw s , {¤e u ykÔÞkt u u ¼wð > k÷kÞku e k u ykÔÞk ðo, Ëu¾e u W he Þku ðo >>27>> e÷ft X u rð[kÞw O íÞkt { , f] » ýY u ËeÄw t Ëþo > [ w ¼ w o s u [ w h kÞw Ä , yu ð k Y u Ëu Ï Þk yrðÁÄ >>28>>
ht : - 22
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
27
òuðk ykðu÷k ½¤k ÷kuf, kBÞk ykùÞo { yþkuf > ËuÏÞwt yKw [rhºk kh, h khe fhu {Mfkh >>29>> nðu zkuþe u zku e ku , u e Mºke r ðú k kð > ºkiýu sý u òÛÞkt r »fk{, íÞkhu « Òk ÚkÞkAu ~Þk{ >>30>> kuÕÞk {]Ëw÷ ðkýe t¼eh, wýku ºkiýu sýk {r Äeh > Ázku ËtZkÔÞ k{u su Ëuþ, íÞkt Au ðz ú k{ yuþ >>31>> íÞkt sw { ¾hk{ ¼kð kh, u u ½u h ÷u þ ku yð kh > {ku ºki ý u Þ u Úkkþku «fkþ, w ý ku ¼kE ¼ ðk Ëk >>32>> Úkkþu òu y{khkuhu íÞktÞ, r ùu {k e ÷ußÞku { {ktÞ > Au k{þku yûkhÄk{, {¤þu u yrð[¤ Xk{ >>33>> yuðwt ðkr÷zu ykÃÞwt ð[ , Äwr÷Þk {k÷u k{ kð > ºkiýu rËð hÌkk u MÚkk , kÔÞwt Au yiïÞo {k >>34>> u e u ð k fhe yt efkh, Au [k÷ðk ÚkÞk i Þ kh > w ý ku hk{þhý w ¾ hkþ, nðu [kÕÞk ©eyrð kþ >>35>> fux÷u rË fhe W{t , kBÞk e÷ftXS ©eht > hÌkk u {k wÄe u{ktÞ, ½ýk ði»ýð ÷kuf Au íÞktÞ >>36>> u e kÚku fÞku o A u t ð kË, òðe ËeÄku ki ku «{kË > u u rð»ku n ku Ëw h k[kh, ð¤e yÄ{o Y e su ¼kh >>37>> ku k k « k Úke «{ký, u u íÞk fhkÔÞku Au òý > Au íÞktÚke fÞwO Au «Þký, [kÕÞk òÞ Au Sð «ký >>38>> wtËhhks rð»ýw Au ßÞktÞ, Þk e÷ftXMðk{e íÞktÞ > fÞkO rð»ýw kt íÞkt Ëþo , ð¤e [kÕÞk yk u ykÔÞwt ð >>39>> ykðe e ¤kxe yuf, u{kt fq ËuÏÞku Au rðþuf > s¤kþÞ Ëu¾e u u Xk{, ðkr÷zu íÞkt fÞkuo rð©k{ >>40>> M unu fÞwO Au u MÚk¤u M k , qò fhu uXk ¼ ðk > ðhkðu Au rð»ýw u ~Þk{, s÷Äkhk fhu qhýfk{ >>41>> rð»ýw eðk ÷køÞk ½ýwt ðkhe, k÷kÞku eyu ðk rð[khe > ]»kk ÷k e Au rð»ýw u yks, íÞkhu ¼wÏÞk nþu {nkhks >>42>> yuðku { {kt fhu r hÄkh, ykÔÞk rþð W{k uýe ðkh > M unðzuÚke fhe Au uð, ykÃÞku kÚkðku ÷ðý yuð >>43>> Au yÿ~Þ ÚkÞk {nkËuð, òýe ©eS ku {rn{k y¼uð > nðu k÷kÞku eÞu uXkh, fÞkuo rð©k{ íÞkt Úkkuzeðkh >>44>> ð¤e [kÕÞk íÞktÚke yrð kþ, r s uðf k w¾hkþ > [kÕÞk òÞ Au tþuhrn , ku u yr W{t rn >>45>> yk ¤ [kÕÞk «kýykÄkh, ¼q wheÞu kuåÞk {whkh > hk{k ws ýwt Au su Äk{, u{ e {qhr Au u Xk{ >>46>> fÞwO Ëþo qs «e u, Au [kÕÞk íÞktÚke Áze he u > È k¼ s kËo Úki u, íÞktÚke [kÕÞk «¼w Äehk hi u >>47>> ykrËfuþð rð»ýw su Xk{, u u kBÞk Au wtËh ~Þk{ > íÞktÚke [kÕÞk fhe Ëþo , fw÷r rhÞu Þk Sð >>48>> kûke ku k÷ rð»ýw kð , u{ kt fÞkO Au íÞkt Ëþo > kt[ rËð uÔÞwt u MÚkk , h [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk >>49>> òu k òu k [kÕÞk Au sÁh, íÞkhu ku kuåÞk whk wh > yu k {e {kt k e t , u u ehu ykÔÞk ©eht >>50>> hks½kxu sE fÞw O M k , ¼õ ðí ÷ ©e¼ ðk > u k e Ëe k eh{kt Þ , Áze Úkhrþ÷k Au íÞkt Þ >>51>> u h u X k s ËkÄkh, r íÞ rðrÄ fhu Au {w h kh > w Y »kku ¥ k{ Au MðÞ{u ð , {nkrð»ýw e fhu Au u ð >>52>> Rr ©e{Ëufkt fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu e÷ftX úñ[khe Vh k Úkfk Äwr÷Þk{kt ¼ ðk Ëk u ½uh Äkhe u{ u ðhËk yk e whk wh k e t k u ehu ykÔÞk yu k{u yufðeþ{ku ht : >>21>> qðoAkÞku hk{þhý fk u Ähku, fnwt Mðk{e kt [rhºk > h{ wr yk fÚkk Au, k e ÚkkÞ rðºk >>1>> w h k w h k e ehu , u X k Au {nkhks > r íÞ rðrÄ fhu Au ðk÷ku , h{khÚk u fks >>2>> yuðu k{ S kðkË e, Mºkeyku ykrnh y kh > Ënª k kuh ðu[ðk, òÞ whk wh {kuÍkh >>3>> ©enrh ßÞkt u ð k fhu A u , íÞkt ykðe ½¤e kÞo > k¤kÞku e w t Y Ëu ¾ e, fhu { rð[kh >>4>> {nk« k e [{ífkhe, Ëu ¾ e w t Ë h~Þk{ > yu { Äkhe u fu ð k ÷k e, k¤kÞku e u {k{ >>5>> [ku kE Mºkeyku fu wýku nuÞkur hks, fktE s{þku ©e{nkhks > íÞkhu e÷ftX fuAu íÞktÞ, y{ u þwt Ëuþku {u yktÞ >>6>> u fu ËrÄ ÷kÔÞkt AEyu yks, u{ktÚke s{ku u w¾ ks > e÷ftX fnu nw kÁt, ÷kðku ËrÄ s{eyu {kÁt >>7>> Au «u { ËkÞu «u { rn , ËrÄ fkZe ykÃÞw t fhe rn > ÄÞw O rð»ýw u i ð u ã kh, Au sBÞk u s ËkÄkh >>8>> s{e u ]ó ÚkÞk Sð , ËeÄkt u Mºkeyku u Ëþo > f]»ýMðY u ÚkÞk Au òý, Mºkeyku rðM{u k{e Au «{ký >>9>> ËrÄ kt n kt kuh kt sun, k¤kÞku e k u {wõÞkt un > k{e yk tË { y kh, u ÷k e Au ðkh{ðkh >>10>> ku÷u {ú {Äwhe u ðkýe, wýku ©enrh kht krý > {u ku fk S Aku y w , Ëu¾kyku Aku ©ef]»ýMðY >>11>> nðu f] k fhku {nkhks, ËrÄ ½¤w t s{e ÕÞku yks > ý fhku y{kÁt fÕÞký, {u « x «¼w «{ký >>12>> yuðwt wýe u wtËh ~Þk{, ËrÄ ½¤wt sBÞk u Xk{ > Au kuÕÞk Au ¼qÄh ¼úk , f] k ËÂü fhe u kûkk >>13>> wýku {u nw ku es , y{u fiÞu Aeyu íÞ ð[ > fåA{kt k{þku yð kh, y{khku òu Úkkþu u Xkh >>14>> {khe yk Ëk u nrhþ, ð¤e Ázw t fÕÞký fheþ > k{e Mºkeyku yu ð w t ðhËk , u ÷k e ÚkE r h{k >>15>>
ht : - 23
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
28
k{e ykùÞo { y kh, ðuo E ku ku k u îkh > nðu k¤kÞku e uýeðkh, íÞktÚke [k÷ðk fÞkuo rð[kh >>16>> u {u ykÔÞku ðrýf yuf, «¼wËk k{u Au rðþuf > òuÞk e÷ftX u r hÄkh, fhðk ÷køÞku { rð[kh >>17>> k e W{h{kt hðeh, eÚko { kt Vhu Au Ähe Äeh > {nk Mðe w L Þ rðºk, òýu Ä{o er k ku r{ºk >>18>> {khe k u Au Ä y kh, u {khu Úke fkuE ¾k kh > úkñýkrËf òr òu nkuÞ, hk¾wt ©enrh u ½uh kuÞ >>19>> W¥k{ òr nkuÞ ku kÁt, kU e Ëuô u{ u Ä {kÁt > yu{ fhu Au tfÕ ßÞktÞ, yt Þko{eyu òÛÞwt Au íÞktÞ >>20>> ku Õ Þk ð[ ©eyrð kþ, {u w ý ku u nu «¼w Ë k , y{u k{{kt fku R u îkh, r ùu ò k Úke ûkýðkh >>21>> eÚko fhðk u {kxu yks, eféÞk AEyu þw¼ fks > k¤kÞku e wt yuðwt ð[ , wýe u ykùÞo kBÞku { >>22>> {kuxk wY»k Au yk ku fkuE, Úke f¤e þfk k u òuE > {khk yt h e sun ðk , òýe u {w u ferÄ rðÏÞk >>23>> nðu fÁt {u u W kÞ, ½hu u z e òô ð ýhkÞ > yu { Äkhu Au ðrýf { , íÞkt ku ðk÷u rËÄkt Ëþo >>24>> hk{[t ÿ [ w ¼ w o s Y , ykðku ¼kð Ëu ¾ kzâku y w > yu ð w t Ëu ¾ e u ðrýf , ÚkÞku «u { s¤ ÷ku [ >>25>> {w õ Þw t [hý f{¤{kt rþþ, krn {kt krn {kt s Ëeþ > fh òu z e fhu A u M ð , sÞ sÞ sÞ ¼ ð >>26>> {u u hk{[t ÿ Aku kûkk , {khk RüËu ð s k , {khk Sð w t fhku fÕÞký, ½u h Äkhku Sð «ký >>27>> {khe uðk fhku yt efkh, íÞkhu kuÕÞk ËÞk¤w u ðkh > qðo ku Au yu {w{wûkw s , k¤kÞku e fu u u ð[ >>28>> Úke ò k y{u fkuE ½uh, wýku «¼wËk Áze uh > khu nkuÞ òu ©Øk u ¼kð, y{ {kxu eÄwt yktne ÷kð >>29>> ÷kÔÞku Au ðrýf eÄwt íÞktÞ, e÷ftXS uXk Au ßÞktÞ > u e kxeyku fhe iÞkh,ÄÞwO rð»ýw u iðuã kh >>30>> Au sBÞk ku u Sð , u k W h ÚkÞk « Òk > ð[ ykÃÞw t Sð «ký, {kÁt r ùu Úkkþu fÕÞký >>31>> {{ ð[ ýku t o , r ùu k{þku u y ð o > yu { ykÃÞw t u u ðhËk , u w t fk{ fÞw O ¼ ðk >>32>> Au [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk , krþf wh ykÔÞk r Ëk > ºÞt fuïh íÞkt Au kð , u{ kt M unu fÞkO Ëþo >>33>> íÞktÚke [kÕÞk Au yk t˼uh, Au ykÔÞk Au wh þuh > k e t k{kt fÞwO Au M k , ykÔÞk Au ¼Á[u ¼ ðk >>34>> {oËk k{u su rh kÞ, u{kt M k fÞwO s hkÞ > kt[ rËð hÌkk Au íÞktÞ, Au íÞktÚke yk uu [kÕÞk òÞ >>35>> {ne Ëe u W Þko kh, ku å Þk ku [ k ýu u ý eðkh > fk Ëk xu ÷ Au íÞkt Þ , Þk u ks ¾u h{kt Þ >>36>> fÞku o W khku u n s Xk{, fw ð u M k fhu yr¼hk{ > u {u xu ÷ fk Ëk , hÌkkAu yu ku r s ykðk >>37>> ykuxu uXkAu fhe u Äeh, ÚkE ykfkþðkýe t¼eh > wýku xu÷ nu fk Ëk , {u uXk Aku ykðe yk ðk >>38>> { w k fhku Aku su , ý wýku rð{÷ ð[ > {khk ûkuºk{ktrn rðÏÞk , ÄkÞko Au «¼wS kûkk >>39>> whku Úki hnuþu r íÞ u{, h íÞkt Úkfe [k÷þu yu{ > {kxu òðku {u nðu nk÷, fhe Ëþo u Úkkyku LÞk÷ >>40>> yu wýe xu÷ fk Ëk , yku®[ k W¼k ÚkÞk nwÕ÷k > ku k e {k k u fne uh, wýku {k k {u w¾¼uh >>41>> yk ýk ûkuºkrð»ku r Ëk , ÄkÞko Au íÞkt ©e¼ ðk > [k÷ku Ëþo fheÞu íÞktÞ, «¼w u uze ÷kðeÞu yktÞ >>42>> íÞkhu zku þ e fnu Au ð[ , nu ¼kE w ý ku u {khk > ú k ñý s{kzðk u fks, h ku E fhkðw t Aw t yks >>43>> {kxu ¼kE {u òðku íÞktÞ, {nk «¼wS u ÷kðku yktÞ > yuðwt wÛÞwt ð[ L{w¾, fk Ëk [kÕÞk k{e w¾ >>44>> íÞkt ku fu k fu k{kt kûkk , [k÷e k{{kt ½¤u ðk > k{ ýk su hðu s , [kÕÞk ki fhðk Ëhþ >>45>> fk Ëk ýe fu z u òÞ, h khe nw {w Ë kÞ > Þk ðu o u ûku º k e k , nðu þw t fhu A u yrð kþ >>46>> Rr ©e{Ëufkt fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu e÷ftX úñ[khe ku[k ý ÄkÞko yu k{u kðeþ{ku ht : >>22>> qðoAkÞku hk{þhýS kur÷Þk, wýku nu {nkhks > ku[k ýu ©enrhÞu, þwt fÞwO Au fks >>1>> ÷k÷ e ÷e÷k kt ¼ ¤ kt , ]  ó shk ð ÚkkÞ > {kxu rðM khe u fnku {w u , { nw nh¾kÞ >>2>> Ä{o w Á Au ku Õ keÞk, w ý ku ¼kE kûkk > M u n rn t ¼ khe u , fnw t ðk÷{S e ðk >>3>> fk Ëk k ûku º krð»ku , u X k Au ¼Þnkhe > Ëhþ fhðk ykðu Au , íÞkt {¤e u h khe >>4>> ËÞk nrhÞu rË÷ Äkhe, Ëþo ËeÄkt yS > ykf»ko ý fhe Ëq h Úke, ¾U [ e ÷eÄkt ki kt Â[¥k >>5>> [ku kE fk Ëk xu÷ u t u, ½ýk s ykÔÞk Au W{t u > ËuÏÞk « x «¼w u yk , ÂMÚkh Úki Þk xéÞk Au k >>6>> u s {q n ku òu E kh, yLÞku y LÞ fhu Au rð[kh > rðM{u rn nòhku s , fk Ëk u fu A u ð[ >>7>> s {u ¼kE w ý ku fk Ëk , q Þ o Ú ke yrÄf «fkþ > ykðw t u s hrð w t nku Þ , «¼w r ð k Úke esw t fku Þ >>8>> ý u s ÷e fhu ßÞkhu , ÚkkÞ {q kt Ëþo íÞkhu > ykðu AeÚke w ¾ y kh, ÚkkÞ yk t Ë yk t Ë kh >>9>>
ht : - 23
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
29
k÷kÞku eÞu ki u òu u k{kt , u s {kðe ÷eÄw t ku k{kt > e÷ft X Y u íÞkt Ëu ¾ kÞ, { ku n h {q w ¾ ËkÞ >>10>> nðu k u ykÔÞk nw s , ÂMÚkh Úki fhu Au Ëhþ > M wr fhðk ÷køÞk t kÚk, M unu òuze òuze uW nkÚk >>11>> sÞ «ý k¤ ËÞk¤, sÞ fk¤ ýk {u fk¤ > krn {kt krn {kt {nkhks, ËeÄkt Ëþo W¥k{ yks >>12>> Au kuÕÞk Au íÞkt fk Ëk , wýku r ÷ftX yrð kþ > {khu ½uh ÄkhkuS yk , qhku þw¼ tfÕ y{k >>13>> íÞkhu e÷ft X Þku r kÚk, yu u ½u h Þk u e kÚk > fk Ëk Ähe { ¼kð, fÞw O q s Wh WåAkð >>14>> nðu h ku E Úki Au i Þ kh, ú kñý e t  õ Úki u ðkh > fk Ëk fnu þw¼ fks, s{ðk u ku ©e{nkhks >>15>> fhku yk s¤Úke {u M k , MðMÚk Úki u u ku ¼ ðk > ©enrhðhu fÞwO M k , s{ðk rðhkßÞk ¤ðk >>16>> {wõÞwt ðk ý yk ¤ kh, u{kt ÷kzw r hMÞk r hÄkh > yuf ÷kzw{ktÚke ¼kt e fkuh, {wfe {w¾{kt Ä{orfþkuh >>17>> Au sBÞk rn Þkur hks, u e hÌkk Au ©e{nkhks > fk Ëk e {k w©e sun, ykuþhe khýu ykÔÞkt un >>18>> ËÞk¤w u ËuÏÞkAu ßÞkt uýu, { {kt nu ykÔÞwt Au uýu > nuXkt uþe u ÷køÞkt íÞktÞ, kuÕÞkt rð[khe u { {ktÞ >>19>> fu{ s{ k Úke {whkhe, íÞkhu kuÕÞk k÷k úñ[khe > ËwÄ yk ku ku ÚkkÞ ¼kus , zkuþeÞu wÛÞwt yuðwt ð[ >>20>> kts u {u ÷uðwt Au ËwÄ, {rn»ke Ëkuðk uXkt si þwØ > k÷kÞku e e RåAk w kh, ¼ut u ËwÄ rËÄwt un ðkh >>21>> zkuþe ËwÄ ÷kÔÞkt fhe ÃÞkh, «¼w u ykÃÞwt kºk {kuÍkh > Au sBÞk ku u Ëwļk , [¤w fhe kuÕÞk s k >>22>> wýku ¼kE {u fk Ëk , {ku u fnwt Awt u nwÕ÷k > {khk rhðkh{kt Þwõ , khk Úkþu «¼wS k {wõ >>23>> yu{ ykÃÞwt Ônk÷u ðhËk , fk Ëk ÚkÞk ¼køÞðk > nu hk{ {u wýku u yks, Au [kÕÞk íÞktÚke {nkhks >>24>> ¼k÷Ëuþ{kt wÄus k{, {khku ðkr÷zku ykÔÞk u Xk{ > ¾kuzk¼kE ûkºke u u ½uh, Ëkðú [k÷u Áze uh >>25>> u u ½u h Þk ú ñ [khe, Ëkðú ÷u ð k r hÄkhe > Ëkðú w t ku yu f k w t , u w t fhðw t Au fÕÞký Ak w t >>26>> fku E f {hu A u su «ku û k, ½ýk Sð ku fhðk {ku û k > Ëkðú ÷u ð k ykÔÞk íÞkt Þ , {w r s òýu { {kt Þ >>27>> u {u ¾kuzk¼kE e {k , {kt[e h uXktAu rðÏÞk > Ëkðú {kt yk uAu ßðkh, e÷ftX W¼k si u îkh >>28>> k÷kÞku e u ðo e nkh, ßðkh yk ðk {ktze u ðkh > íÞkhu ©enrh kuÕÞk u Xkh, y{u ku Úke ÷u k yk ßðkh >>29>> nkuÞ iÞkh fktE ¼kus , yk ku y{ u r {o÷ { > íÞkhu kuÕÞkt u zkuþe ð[ , yktrn iÞkh Úke ¼kus >>30>> yuðkt iÞkh ¼kus yks, fux÷k u ËiÞu {nkhks > ÷uðe nkuÞ ku ÕÞku yk òh, i ku [kÕÞk òðku ykýeðkh >>31>> { suðk ykðuAu y uf, [kÕÞk òÞAu ÷i u rðþuf > yuðwt wýe { rð[khe, íÞkhu kuÕÞk k÷k úñ[khe >>32>> {khk Ëkðú {kt kuÞ, y{ suðk ykÔÞk Úke fkuÞ > ykðþu ý i ykðk fkuE, íÞkhu ku÷eAu u k{wt òuE >>33>> { suðk ku ku þku Au ¼kh, ý fif ykðe Þk yk Xkh > {kuxk ô[k t[ t[ nkÚk, sxkyku ðk¤kAu òu e kÚk >>34>> ð¤e kuÕÞk k÷k úñ[khe, nu zkuþe {ku swðku rð[khe > ku[u ykfkþ{kt yuðk nkuÞ, ý y{khk suðk u kuÞ >>35>> ykÔÞk i nkuÞ y{ {k , r ùu {k e ÷ußÞku {wfku {k > kuÕÞk {h{ wt yuðwt ð[ , Auþwt fhuAu ¼ ð >>36>> zkuþeÞu yk e n e su ßðkh, u{ktÚke u Ëkýk ÷eÄk kh > ÷uE {wõÞk u {w¾{kuÍkh, u wt Ázwt fhðk r hÄkh >>37>> ® nuXu [ku hkuAu ßÞktÞ, f w h u k¾e Au íÞkt > Au [kÕÞk íÞktÚke úñ[khe, h ÄkÞko ©e w¾fkhe >>38>> ykÔÞk ¾kuzk¼kE uýu Xk{, Þu÷k n k u fkuE k{ > u e {k k fuðk ÷køÞkt ðk , rðM khe u ÚkR Au su ÏÞk >>39>> nðu e÷ftXS u ðkh, fwðk h Þk k{ kh > Mºkeyku kýe ¼hu Au y kh, Þk Au s¤ eðk uXkh >>40>> fh ÷kt k fhe {whkhe, fXkhe ¼he u eÄwt ðkhe > Au [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk , ÍkÕÞku {kh yk u r Ëk >>41>> u÷e kÞwt ¼he hne ðkh, ðuo {¤e u fhu rð[kh > k÷kÞku e ku òuÞku « k , k{e ykùÞo { y{k >>42>> yu{ fh e { u r hÄkh, ku k u ½uh E nw kh >> Au ykðe ¾kuzk¼kE k , fhe ðk u÷e nwÕ÷k >>43>> ¾kuzk¼kE rð[khu Au { , ynku ykÔÞk nþu ¼ ð > Ëkðú ÷uðk {kxu yks, Ak wt Ak wt fhe Þk fks >>44>> fÞkuo rð[kh { {kuÍkh, Au ÚkÞk ½kuzu y ðkh > r s k{ Úkfe k[u k[, kþe òuÞwt ki kt[ kt[ >>45>> ý ¥kku ÷køÞku nª õÞktE, ÚkÞk WËk e nw { {ktE > ð¤e rË÷u ÚkÞk rË÷ eh, «u{u qhý { yÄeh >>46>> k[ku «u { òÛÞku r s { , e÷ft X u ËeÄkt Ëhþ > kAk ÚkÞk u yt hÄk , yu ð k ËÞk¤w ©e¼ ðk >>47>> ¾kuzkS fhu M kð { , Au ykÔÞk ku k u Ë > ku k e {k w©e u u MÚkk , X fku Ëi kuÕÞk u r Ëk >>48>> nu {k w©e wýku {khe ðk , ½uh ykÔÞk k ¼qÄh¼úk > k k k÷fY u kûkk , hk{[tÿ nþu r ùu ðk >>49>> i kuu yûkh r yu nþu, wY»kku¥k{ ykÔÞk yu ðu»ku > ykÔÞk nþu {nkhks yun, ÄkÞko k yk kuyk sun >>50>> {u yku¤ÏÞk i fu{ yks, fÞwO Au ð¤e ¾kuxwt yu fks > yuðwt ðuý wýe zkuþe yk , fhðk ÷k e Au ùk k >>51>>
ht : - 24
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
30
u fu z u ku Þk ½ýk rË , Ëkðú u w L Þu ðe > Au ÚkÞku ðh k÷u òu , íÞkhu xéÞku ¼ðs¤hku >>52>> fÞkO {nkhks kt Ëþo , ËZ r ùu fhe ËeÄku { > òÛÞk kûkk w Y »kku ¥ k{, Au ÚkÞk u ¼õ W¥k{ >>53>> nðu [kÕÞk íÞktÚke w¾Äk{, ÄkÞko ku u kuhkzu k{ > íÞktAu k{ ýku [kuhku ßÞktÞ, ºkiý rË hÌkk «¼w íÞktÞ >>54>> kuu½k ykrnh ykrËf sun, u e Mºkeyku ËrÄ ÷kðe un > k÷kÞku e u s{kzu íÞktÞ, «u{{ø ÚkE { {ktÞ >>55>> e÷ftX ÚkÞk Au « Òk, ykÃÞwt fÕÞký wt íÞkt ð[ > [kÕÞk íÞktÚkfe qhýfk{, w¾fkhe Au wtËh ~Þk{ >>56>> k h{ e W Þko kh, ÞkAu ¼e{ kÚku {w h kh > fÞkO r kfe kt Ëhþ , {nk«¼w S ÚkÞk « Òk >>57>> íÞkt hÌkkuAu y e su kh, fÞkuo Au uýu nw ífkh > òÛÞk Mðe wLÞ kð , uðk fheAu r {o¤ { >>58>> íÞkhu hkS ÚkÞk ¼ ðk , fhkÔÞwt Au ku k wt íÞkt ¿kk > ð¤e íÞktÚke fÞwO Au rð[hý, yk ¤ [kÕÞk yþhýþhý >>59>> ku kÚk k{u {nkËuð, íÞkt ykÔÞk Au ©eðk wËuð > ºkiý rËð hÌkk uXkh, [kÕÞk íÞktÚkfe s ËkÄkh >>60>> kuhXËuþ ÷kuZðk k{, u MÚk¤u ykÔÞk wtËh ~Þk{ > fÞkuo W khku k{{kuÍkh, [khý ku [kuhku Au su Xkh>>61>> Rr ©e{Ëufkt fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©e k÷kÞku e kuhXËuþ{kt ÷kuZðk k{u ÄkÞko yu k{u uðeþ{ku ht : >>23>> k{uhe nu hk{þhý wýku nðu, kð wLÞ fÚkkÞ > kuhX Ëuþu ÷kuZðk{kt, ykÔÞk Au s hkÞ >>1>> [ku h ku [khý ÷ku f ku , íÞkt sE fÞku o {w f k{ > w L Þ rðºk Au Mðe, hÌkk Xhe u Xk{ >>2>> u n k{u yu f [khý, Au þw ¼ {r WËkh > ykí{k t Ë Mðk{e ýku , {k { fh kh >>3>> ðk fhe Ëu ð òr Þu , ykí{k t Ë e ßÞkt Þ > u w ý e u ©e k÷kÞku e, hÌkk {k yu f íÞkt Þ >>4>> u s Ëu ð òr Au , Ázw t fu þ h k k{ > Au x u hne u ð k fhu Au , òÛÞk q h ýfk{ >>5>> rð[kh fÞkuo k÷kòu eÞu, tÄ Úkkþu yk Xkh > {kxu {khu hnuðwt rn, [k÷e r f¤ðwt r hÄkh >>6>> Au ku «k :fk÷{kt, íÞktÚke [kÕÞk wtËh~Þk{ > îkhfk ku ÷ûk hk¾e, [k÷u {kh {kt w¾Äk{ >>7>> rðºk ð wÄk u fhe, y u fÞkO y uf kt fk{ > k h fktXu Vh k Vh k, ykÔÞk {kt hku¤ k{ >>8>> ðkÔÞ k h{ýk W hu , òu E yu f kt Ä{o f w { kh > {] [{o r Akðe u , u X k W h ðýeo WËkh >>9>> A e y÷kirff òuE u, {kun k{u fkurxf {kh > ¿kk ðihkøÞ e {qhr , Y ÷kðÛÞ k k ¼tzkh >>10>> kuðÄo ¼kE u {u, ku u þki[ rðrÄ u fks > M k fhe u ðkÔÞ{kt, ykÔÞk rsÞkt Au ð ýhks >>11>> Y òu E Þku r hks w t , ÷ku ¼ kýw t ðrýf w t { > nkÚk òu z e yk ¤u , W¼k fhu Au M ð >>12>> f] k fhe {w s W hu , ½u h ykðku s{ðk fks > ¼kð òu E u ðrýf ku , Au ku Õ Þk ð ýhks >>13>> fkuE u ½uh s{ k Úke, y{u hrnÞu k{ nkh > Eïh RåAkÞu su {¤u, u ku fheÞu Aeyu yknkh >>14>> ð[ wýe ð ý ýwt, ku u ÷kÔÞk r{XkE ku Úkk¤ > ÄÞkuo ©enrh u yk ¤u, r h¾e u ÚkÞk r nk÷ >>15>> khkÞý u fnu ð k ÷køÞk, s{ku «¼w fðk > yu ð w t w ý e {Äw h ðkýe, ku Õ Þk ©e¼ ðk >>16>> s÷u e y{u Úke ¾k k, Úke u h «e > yu { fne u Úkk¤{kt Ú ke, þu ð ku ÷eÄe Áze he >>17>> ð¤e ÷eÄk Au u ktXeÞk, s{uAu Ëe ËÞk¤ > íÞkhu «¼w «íÞu ku÷eÞk, íÞkt kuðhÄ u fk¤ >>18>> nu f] k kÚk w ý ku fnw t , yu f rð t r ykt Þ > w ¤e k{u Vw E {khe, ze Au hf e {kt Þ >>19>> u u nwt fkZðk òô Awt, {krÄ {kh u kh > Þ{Ëq Úke fkZðk Ëu k, hf Úkfe u u nkh >>20>> yuðwt wýe nw k{e kuÕÞk, kuðÄo u fu ~Þk{ > Mðk{e ykr© kuu e u, ze hf u Xk{ >>21>> íÞkhu u fnu ykr© n e, ý fhe Au {kuxe ¼wÕÞ > Mðk{e wt wðýo yku¤ÔÞwt, k ÷køÞwt y wÕÞ >>22>> nrhs u q ò fhe e, Mðk{e e su n Xkh > ku k k yu f k ÷k e, ¼u x {w f e e u ðkh >>23>> Mðk{e òýu Ëkðú {kt, yk ¤ ykðþu fk{ > {wfðk ykÃÞku w ¤e u, ¼Á ku hk¾e u Xk{ >>24>> íÞkh Ae fku E rËð u , ykÔÞku Au yu ð ku « t > hk{k t Ë Mðk{eÞu {køÞku , k ÷ku Yzu ht >>25>> w ¤e k k ÷ku ÷kðku , y{u ykÃÞku ku su n > w ¤e fu Úke òý e, k ÷ku þk ku yu n >>26>> ykÃÞk rð k {kt ku Aku Mðk{e, swXwt [zkðku Aku yk¤ > w ¤e wt yu k Ëu¾e, Mðk{e kuÕÞk fk¤ >>27>> nðu kE þwt swXwt ku÷ku Aku, rð[khe swðku { {ktÞ > rðïk ½k nu{[kuhe, fhe u Awxeþ fÞktÞ >>28>> hf rð»ku òEþ r ùu, òýe ÷usu u sYh > kuÞ {kLÞwt w ¤eÞuu, yð¤e {r ÚkE Wh >>29>>
ht : - 25
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
31
u k u hfu ze Au , {w s Vw E w ¤e kÞ > u w ý e nw k{e ku Õ Þk, rð[khe { {kt Þ >>30>> ku ð Äo u fu ð k ÷køÞk, ©enrh w t Ë h~Þk{ > {krÄ fhe òyku {u , íÞkt Úkþu {kÁt fk{ >>31>> y{khe yk¿kkÚke y{khk, k»ko Ë ykðþu [kh > Þ{Ëq u u ðkhþu , ðu u fhþu u ðkh >>32>> k{ y{kÁt {w¾u ÷ußÞku, M unÚke ºký ðkh > Mðkr{ khkÞý ku÷ßÞku, Mðkr{ khkÞý kh >>33>> íÞkhu w ¤e ef¤þu , hf Úkfe r hÄkh > k Úkfe u {w õ Úkkþu , k{þu u WØkh >>34>> íÞkhu {krÄ fhe Þk, kuðÄo Þ{ wwhe{ktÞ > ©enrh k fuðk «{kýu, fÌkwt Au sE u íÞktÞ >>35>> k x¤eÞw t w ¤e w t , yu « x ku « k > WØkh ÚkÞku ÷f{kt , {xâk rºkrðrÄ k k >>36>> Rr ©e{Ëufkt fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e½ ~Þk{-÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh eÚko{kt Vh k Vh k {kt hku¤ ykÔÞk u w ¤e kE u hf{ktÚke Akuzkðe yu k{u [kuðeþ{ku ht : >>24>> q ð o A kÞku fnu yðÄ« kËS, w ý ku hk{þhýS ¼ú k > íÞkh Ae e ðkh k, ðu o fnw t rðÏÞk >>1>> [ku kE k{Úke Âù{ rËþk e {ktÞ, ðihk e ku y¾kzku Au íÞktÞ > u{kt sE u hÌkk rðþ Ë , ð¤e íÞkt Úkfe [kÕÞk Sð >2> ðkýe fku { ¤ h¤ Mð¼kð, ËÞkr rÄ { nh ¼kð > Þk ÷ku s w h u h{u þ , ðkr fk h u X k Ëu ð u þ >>3>> fÞw O Au ðkr fk{kt M k , kÞo ykÔÞk ÚkE kðÄk > [ku º kk W h u X k ËÞk¤, r íÞ rðrÄ fhu fk¤ >>4>> u {u w¾k tËS k{, M k fhðk ykÔÞk u Xk{ > hk{k tË Mðk{e k Au rþ»Þ, wÁ e k{u÷k Au ykrþ»k >>5>> u{ ýu Ëu Ï Þk w t Ë h ~Þk{, { ku n h {q yr¼hk{ > {nk us Mðe Mðe Äeh, k{wt òuE hÌkk ÚkE ÂMÚkh >>6>> ÚkÞk « Òk ¼k¤e u Y , fku ý nþu yk Þku e y q > rþh sxk ku sw x w t Ë h, Ázk þku ¼ u Au ðýeo ¼q Ä h >>7>> yk ku yf¤ féÞk òÞ, ð¤e yKw fktr Ëu¾kÞ > fÞktÚke ykðe [zâk Þkur hks, òýu ¼k wt WËu ÚkÞku yks >>8>> yr y÷ûk Þku e y q , òýu ykrË khkÞýY > yu{ Äkhe u ykÔÞk u k , «u{u wAðk ÷køÞk nwÕ÷k >>9>> (ykuhk ykðku {khk ÷uh¾zk ÷uhe, yu hk ) fÞkt Ú ke ykÔÞk {u fku yðÄq Þku e >> k÷k ú ñ [khe Aku ú ñ h ¼ku e, õÞkt Ú ke ykÔÞk {u fku yðÄq Þku e >> fkuý Ëuþ Úkfe rð[hý feÄwt, yksu ËÞk fhe Ëhþ ËeÄwt > {kÁt fkhs ðuo V¤ feÄwt, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >>10>> Úke {kÞk ku ÷uþ shk { {kt, ]»ýk Ä e S Au {kt > { u ðk÷wt ÷k u Au huðwt ð {kt, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >>11>> k÷kðÞ{kt LÞkAku ð¤e úñ[khe, Þku kÇÞk Úke ÚkÞkAku {u Äkhe > fk{ ¢kuÄ þºkw u kÏÞk {khe, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >12> [k÷ku y{khe søÞk{kt w¾ËkÞf Au, {wõ k tËMðk{e Ëþo ÷kÞf Au > yuAu wÁ y{khu rþh kÞf Au, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >13> {u {trËhu Äkhku ku nw kÁt, i ku Mðk{e u ku÷kðeÞu ðkÁ > yk yk¿kk fhku u nwt rþh ÄkYt, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >>14>> yuðwt ð[ wýe kuÕÞk úñ[khe, [k÷ku y{u ykðeþwt íÞkt w¾fkhe > Úkkþu Ëþo Mðk{e kt ¼Þnkhe, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >15> yuðwt fne u ðk÷ezku iÞkh ÚkÞk, w¾k tË Mðk{e u t u Þk > {wõ k tË Mðk{e k u sE hÞk, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >>16>> Mðk{e e k ku kX fhu r u, uXk yku heÞu Úki yufr[¥kuu > òuÞk e÷ftX u ykð k «e u, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >>17>> y[k f u WXe u k{k ykÔÞk, k÷kÞku e Mðk{e u nw ¼kÔÞk > {ÕÞk «e rn w¾eÞk Úkkðk, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >18> Yzwt yk ykÃÞwt Au M un fhe, fhu M ð {Äwhe ðkýe ¼kðÄhe > u kÞko Au yk u fkh fhe, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >19> k÷kÞku e uXk íÞkt nw u òu u, Úkkuzwt yk Ëqh fhe ku u > ËuÏÞwt Au u Mðk{eÞu tþÞ ¾ku u, õÞktÚke ykÔÞk {u0 >>20>> [ku kE Úkkuzwt Ëqh fhe u yk , ]Úðe h uXk ¼ ð > Mðk{eÞu fÞkuo { rð[kh, yk Au ¿kk e wÁ»k r hÄkh >>21>> yu{ òÛÞwt Mðk{eÞu u ðkh, M unu fÞkuo nw ífkh > «u{u hkÏÞk ku k ehu k , òÛÞk ©enrh u w¾hkþ >>22>> esu rËð u ðkhu íÞktÞ, ¼k Úki Au u {trËh{ktÞ > íÞkhu kuÕÞk « Òk ÚkE f]»ý, {wõ k tËS u wAâwt «& >>23>> Sð Eïh {kÞk u úñ, kt[{k Au fkuý rh úñ > yu kt Y fhku Ähe «e , {òðku òwËe òwËe he >>24>> íÞkhu hiþwt y{ku { k , íÞ {k e ÷uòu u nwÕ÷k > Mðk{e kuÕÞk ÚkE r h{k , wýku ©enrh w{r ðk >>25>> y{khk wÁ Au hk{k tË, yu{ýu ykÃÞwt ¿kk yk tË > Mðk{e k uÚke òÛÞwt Au sun, u «{kýu fnwt wýku un >>26>> yu{ fi u «& kuu sðk , fÞkuo ÞwÂõ Þu rn yk > ÞÚkkhÚk u ku Au su yÚko, wÁS òýu Au {hÚk >>27>> su ð e {w u r ku f e yks, u he u fÌkw t {u t {nkhks > yu ð w t w ý e u rðïykÄkh, ÚkÞk « Òk Ëu ð {w h kh >>28>> ku Õ Þk hkS ÚkE yrð kþ, nðu hneþw t {khe k > ý {khk w Á kð , u { kt fhkðku Ëþo >>29>> íÞkhu Mðk{e kuÕÞk þw¼{ , yktne huþku ku Úkkþu Ëþo > Au hkS ÚkÞk w¾hk , ku u hÌkk Au Mðk{e u k >>30>>
ht : - 26
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
32
Ae ½ýk rË Ähe «e , kuÕÞk k÷kÞku e h he > wýku Mðk{e {u ¼køÞðk , Ähku Mðk{e ýwt nðu æÞk >>31>> {{ ð]Â¥k {ku ¼u e kuÞ, {u¤ðe u rð[khe ÕÞku òuÞ > {khe f] kÞu þw¼ { , Mðk{e kt fhþwt Ëhþ >>32>> íÞkhu Mðk{eÞu ÄÞw O Au æÞk , k u u X k Au ©e¼ ðk > e÷ft X Þku eÞu u Xkh, yt hÿÂü òu Þ w t u ð kh >>33>> fÞkO Mðk{e kt Ëþo o , ¼w s ú { kt kt Ä e Au o > t khk{ u ½u h sÁh, òu Þ k ÞÚkkhÚk Ähe Wh >>34>> òøÞk æÞk {ktÚke {wõ k tË, wAu ð ý u k{e yk tË > fuðwt Au {khk wÁ wt Y , e÷ftX fnku u y q >>35>> íÞkhu kuÕÞk Au yþhý þhý, hõ È suðkt Au u [hý > u k eÚke yt wc ÞO , Wæðo hu¾kÞku Au u yku t >>36>> wü {q Au yr ÂðÏÞk , frxÞu Äku e Au yðËk > u kih{q wü Au Mðk{e, r íÞ ¼õ u u yr¼hk{e >>37>> ¼ws ú { kt r hksu nk÷, t khk{ u ½u h ËÞk÷ > {wõ k tË Mðk{e uý e ðkh, fhðk ÷køÞk { rð[kh >>38>> Úke «íÞûk fÞkO Ëþo , yktne uXk òýe ÷eÄk { > {kxu Au {kuxk wÁ»k kh, fkt ku Eïh ku yð kh >>39>> hk{k tË Mðk{e Au y q , fkt ku ykÔÞk Ähe eòwt Y > heûkk ÷uðk yk ýe yks, fhðk ðuo kt þw¼ fks >>40>> yu{ òýe u ÷køÞk íÞktÞ, {q W khe Au { {ktÞ > rðM{u {kzâk {wõ u yuð, Au íÞkt hÌkk Au ðk wËuð >>41>> Rr ©e{Ëufkt fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©e k÷kÞku e ÷kus wh{kt ykÔÞk u {wõ k tËMðk{e u {éÞk yu k{u [eþ{ku ht : >>25>> qðoAkÞku nu ¼kE wýku M unÄhe, ÷e÷k y{] kh > ÷kus wh{kt k÷kÞku e, ykðe hÌkk r hÄkh >>1>> ðzu Ú ke f] þ Au , ©enrh w t þheh > kze ðu o W½kze rË u , Úke yt ÁrÄh >>2>> kðk Äkhu u «u { Úke, s÷kþÞu s Eþ > [k÷ kt Úke o hu e, {kh {kt u ý e Ëeþ >>3>> ft f h ft x f Xu ðk u , ku Þ zu Sð > ykí{Y {kt ð]  ¥k hk¾u , ykXu nku h r þrË >>4>> {wõ k tË Mðk{e ykrË u, fuAu ð¤e ð¤e ðk > nu t ku wýku íÞ fnwt Awt, rððuf u rðÏÞk >>5>> [ku kE Sð Eïh {kÞk u úñ, h úñ fiÞu y w¢{ > s÷® Ëw nÚku÷e{kt su{, uðk u nwt ku Ëu¾wt Awt u{ >>6>> {kYt { òÞ Au ßÞkt Þ , u u ý nw t Ëu ¾ w Aw t íÞkt Þ > yu { fnu A u k{ÚÞo ð k , ý ku u ku Au ¼ ðk >>7>> kuÞ k¤u Au íÞk ðihk , Úke {kÞk ku su k{kt ¼k > shu òu k Úke Mºke {kºk, iÂcfY u fkuu{¤ kºk >>8>> Mºke e t Ä ykðu Au shkÞ, ½ýu y¼kðu Ëq h ÷kÞ > {nk {Úko ði h k ðk , nw k{e rË u Au r Ëk >>9>> su u kÁt ËkhÚk nkuÞ, u u wåA fhe òýu kuÞ > {krÞf òýe fhu t , eðú ðihk ÄÞkuo Au yt >>10>> {kÞk{Þ ËkhÚk sun, u ku íÞk su hk¾u Au un > ku k u Úke tÄ fktE, yk ku eò u {kxu Au ¼kE >>11>> yufktr f ¼k ð Ä{o, u MÚkk ðk « xâk Au {o > ku u k¤u Au su fktE Ä{o, eò u ¤kððku yu {{o >>12>> ku u òu hk¾u yuðe he , fif kt ¼úü Úki òÞ r[¥k > {kxu ki wt fhðk fÕÞký, k¤u ¤kðu Au u «{ký >>13>> yu{ ÷kus wh{ktÞu ÷k÷, hÌkk Au ¼Âõ Ä{o k k¤ > {trËh{kt fkuE kE kðu, «r tÄ ktæÞku yuðku ¼kðu >>14>> íÞkhu kuÕÞk {wõ k tË {wr , wýku e÷ftX ðk sw e > y{khk ¼u k hÌkk Akuu yk , {kxu y{khkt ¼køÞ y{k >>15>> Áze Mðk{e e yk¿kk Au sun, yk ýu k¤ðe zu un > yu{ òýe ÚkÞk kðÄk , Mðk{e rn fhu Au æÞk >>16>> yux÷k{kt ykÔÞwt yuf ïk , þq o fzoðk ÷køÞwt r Ëk > íÞkhu Mðk{e WXâk uýe ðkh, ïk u fkZe {wõÞwt Au kÞo >>17>> ð¤e ykÔÞwt Au Vhe u us, ïk ykÔÞwt {trËh{kt yus > ÷køÞwt fk ðk ykðe u yus, w¾k tËS WXâk Au us >>18>> Úkkuze { {kt fheAu heþ, ïk u kuxe {khe u rË > fkZe {wõÞwt u u Vheðkh, Au esu rËð u ðkh >>19>> úñ[khe kuÕÞk Au ð[ , ð¤e kt¼¤ku nu Mðk{es > nkuÞ Au su t wýk e , æÞk {ktÚke [÷u rn r[¥k >>20>> æÞk {ktÚke WXâk r hÄkh, ïk u nktfe fkZâwt Au kh > ËkhÚk fu «¼w yrÄf, fu{kt {k÷ ðÄw fnku Xef >>21>> yu ku W¥kh yk ku u yks, íÞ ðk fhku {nkhks > {ku wý{ktÚke ¢kuÄ ÚkkÞ, íÞkhu u æÞk {ktÚke WXkÞ >>22>> íÞkhu Mðk{e kuÕÞk Au ð[ , {u wýku ©e«kýSð > nu úñ[kheS wÁ wÕÞ, yk u wÄkhe y{khe ¼wÕÞ >>23>> yu ð w t w ý e u «¼w y{k , yr « Òk ÚkÞk Au yk > yt Þko { e ýu Ëþo , ku k u ÚkÞkt Au u u ðe >>24>> kuÞ Mðk{e e yk¿kk «{ký, ð uo òwõ eÞu Sð «ký > ¼w÷ zu òu fkuE e òuÞ, kuÕÞk rð k hnu ne kuÞ >>25>> ½kx tfÕ fkuE u ÚkkÞ, u u òýe ÷u Au kûke LÞkÞ > rðM khe u fhu Au u ðk , {Íkðu Au ¼qÄh¼úk >>26>> fÞkO Au «¼w kt Ëþo , fu { òu z k w t Úke íÞkt { > y{u Úke fÞkO Ëhþ , ku Þ ÂMÚkh Au y{kÁt { >>27>> yu { fne {Íkðu kÚk, nw t s ku u yu kÚk > ku u ðo r Þt k «{ký, fhu {k w » k kxf òý >>28>>
ht : - 27
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
33
{w { w û kw kt fhðk fÕÞký, ÷e÷k fhu A u kht ký > fhu {k w » k÷e÷k {k , Äkhe ÷eÄk Au ©e¼ ðk >>29>> {w õ k t Ë Mðk{e u fu r , {u w ý ku fhe u fu «e > ©ehk{k t Ë Mðk{e kð , u { kt fhkðku Ëþo >>30>> íÞkh Ae yk ýu u t , yk¿kk {k e u òþwt W{t > òþwt ð {kt Äkhe ðihk , r ùu {k e ÷ußÞku {nk¼k >>31>> u þku æÞk {kt {u ßÞktÞ, hk¾eþwt y{u t¼k¤ íÞktÞ > ð¤e y{u òu fheÞu æÞk , {u t¼k¤ hk¾ku r Ëk >>32>> y{ u {u Au ð ðk , ½hu Ú ke Au y{khku yÇÞk > {ku x kt {ku x kt ¼Þt f h ð , {nk rðfx erh n >>33>> u{kt n{uþ Äh k æÞk , r ¼uo Úki u Vh k r Ëk > nòhku nkÚke ® nkrË st , [{he kÞku ßÞkt ¤ðt >>34>> yuðkt Sð st w ðk¤kt ð , y{u ½ýkt fÞkO Au uð > hu k ½kuh bh e {ktÞ, þe W»ý ð»kko ne íÞktÞ >>35>> {kxu ð {kt huðwt w {, ý ðM e{kt huðwt yk { > rðM khe u fu Au yuðe ðk , {wõ k tË Mðk{e u kûkk >>36>> Mðk{e u ð]ÂØ kBÞku ðihk , kBÞk yk tË u ËT¼køÞ > ð¤e rð[khu Au { {ktÞ, kÚku ¼u k siÞu ð ßÞktÞ >>37>> hiÞu k÷kÞku e {w¾, ku ½ýwt kÁt k{eÞu w¾ > kuÕÞk ðkýe e÷ftX Mðk{e, {wõ {wr «íÞu nw k{e >>38>> {kuxk r Ø Mðe u hkÞ, u k t u hÌkk w¾ËkÞ > ý k[k su t «{ký, òýu r {o¤ Y fÕÞký >>39>> yuðk ku t Au ykýu MÚkk , y{u shu ËuÏÞk r Ëk > esu ku Ët¼ u yntfkh, hÌkkAu u òuÞwt XkhkuXkh >>40>> su fkuE nþu {w{wûkw s , u ku yktrn ykÔÞk Au kð > i ku ykðþu nðu y t , su u í t ðk÷ku Au t >>41>> {w { w û kw u ¼Âõ W h «e , hnu y¾t z u { kt s r[¥k > í t Au {ku û k w t {q ¤ , ð¤e fÕÞký w t ý fw ¤ >>42>> { tÚk ½ýk òuÞk ÿü, Ëku»k ¼hu÷k Ëu¾kÞk M ü > yu{ ½ýe fhe Au íÞkt ðk , t ðuo ÚkÞk hr¤Þk >>43>> r íÞ ðk fhu Au ðe , yu{ ðe e Þk ½ýk rË > {wõ k tËMðk{eÞu u ðkh, fÞkuo Au Ae { rð[kh >>44>> {khk wÁ kt Ëþo kh, fhðk RåAu yk úñ[kh > {kxu Mðk{e u ÷¾ðku ºk, su ð ýhks ykÔÞk Au yºk >>45>> Rr ©e{Ëufkt fÄ{o«ð of ©e nò tËMðkr{ rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu {wõ k tË Mðk{e u ©e e÷ftX úñ[khe ÷kus wh{kt {éÞk yu k{u Arð {ku ht : >>26>> qðoAkÞku hk{þhýS wýßÞkuu, kð wLÞ rðºk > M unu t¼¤kðwt {ku u, ©enrh kt [rhºk >>1>> {w õ k t Ë {w r Þu ÄkÞw O , ºk ÷¾w t yk ðkh > Ëþo fhðk Mðk{e kt , yk w h Au ú ñ [kh >>2>> nw t yu { e RåAk«{kýu , ÷¾w t ki {k[kh > ºk ðkt [ e Äkhu ku u , ©e w Á S yk Xkh >>3>> u rð k ðýeo hnu þ u rn, MÚkk f{kt r hÄkh > eðú ði h køÞ k ðu Úke, òþu ð {ku Í kh >>4>> yu { Äkhe ºk ÷¾u A u , Mðk{e u Ähe M u n > rð Þ kÚku ÂMÚkh { u , Wh W{t u yu n >>5>> (©enrh ðnu÷k Äkhòu - yu hk ) MðÂM ©e¼ws ú{kt, wtËh {nkþw¼ MÚkk > qßÞ ykhkæÞ Aku ðo k, NwÁ f]»ý {k >> MðÂM ©e¼w0 >> y u f W {k Þku ø Þ Aku , W¥k{ku ¥ k{ yk > þhýk ðí ÷ Ëk, x¤u Ëþo u k >> MðÂM ©e¼w 0 >>6>> h{ ËÞk¤w h{khÚke, h W fkhe wòý > hk{k tË Mðk{e wÁ, « xâk fhðk fÕÞký >> MðÂM ©e¼w0 >>7>> yk yrð[¤ hnku Ëk, nhðk ¼qr{ ku ¼kh > ¼ðs¤¼er {nkhku wt, Ëw:¾ Ëqh fh kh >> MðÂM ©e¼w0 >>8>> ÷¾e t ÷ku s w h Úke, {w õ k t Ë r hÄkh > «ýk{ {khk «u { Úke, fhßÞku yk yt efkh >> MðÂM ©e¼w 0 >>9>> ð f] kÞu Mðk{e yktrn, fwþ¤ ð uo Au r > yk k hVÚke RåAwt Awt, ºkËþo r[¥k >> MðÂM ©e¼w0 >>10>> rðþu»k rð tr yus Au, ÷¾ðk fkhý yks > ykÔÞk Au fkuE yk MÚk¤u, {nk {kuxk ð ýhks >> MðÂM ©e¼w0 >>11>> e÷ftXS yuðwt k{ Au, k e ðÞ{kt Au kÚk > fkhýY rË u fkuE, eòwt fkuE Úke kÚk >> MðÂM ©e¼w0 >>12>> y w { yKw Au , rð k { u s > eðú ði h køÞ k ðu Úke, yºku ykÔÞk Au yu s >> MðÂM ©e¼w 0 >>13>> fkuEÚke féÞk ò k Úke, Au y÷kirff he > r þ rË ykí{MðY Úke, [÷ wt Úke shk r[¥k >> MðÂM ©e¼w0 >>14>> hk rËð ºkkxf fhu , Úke ô½ u yknkh > yt h þºkw e yk Ëk, { {kt Úke ÷ kh >> MðÂM ©e¼w0 >>15>> r ht s r ÷u o Au , r {ku o n e r ðfkh > {q h r { nh { ð e, òýu s ykÄkh >> MðÂM ©e¼w 0 >>16>> eðú k Þku Úke, f] þ ÚkÞw t Au þheh, W½kze rË u Au kzeyku , {kt Úke ÁrÄh >> MðÂM ©e¼w 0 >>17>> [kh yt :fhý $rÿÞku, r {{kt hkÏÞk un > ºkýu yðMÚkk u ËunÚke, r¼Òk ð uo Au yun >> MðÂM ©e¼w0 >>18>> sL{ Ähe u òuÞk Úke, ykðk Þku e y q > nkuÞ { w»Þ kuÞ Ëuð k, òýu h úñ MðY >> MðÂM ©e¼w0 >>19>> òýu w Á »kku ¥ k{ « xâk, ÄÞku o { w » Þ ku Ëu n > r ØËþk Äkhý fhe, yðÄq ðu » ku yu n >> MðÂM ©e¼w 0 >>20>>
ht : - 28
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
34
fk¤ fh{ {kÞk ýku , ¼Þ Ähu rn r[¥k > SðL{w õ k kÚk Au , yk rË u yS >> MðÂM ©e¼w 0 >>21>> ðu o k { e ðkh k, òýu Au u sÁh > «ki Z « k e Ëu ¾ kÞ Au , hu A u {kÞkÚke Ëq h >> MðÂM ©e¼w 0 >>22>> ¾x W { u S u÷ Au, yükðhýÚke hrn > wó hkÏÞk Au wý nw, ð uo { w»Þ e he >> MðÂM ©e¼w0 >>23>> íÞk u ði h køÞ{kt , kðu fku E {k > ¼ð ú ñ krË ku f u rn, {w f u {w r ðh {k >> MðÂM ©e¼w 0 >>24>> khe u ku òu k Úke, S yü«fkh > i  »Xf ðú k¤u Ëk, Qæðo h u k Au kh >> MðÂM ©e¼w 0 >>25>> ðk ykðu ðr k e ku , Á[u rn { {kt Þ > yÒk xfu Wh{kt , h ð{ s ÚkkÞ >> MðÂM ©e¼w 0 >>26>> ËÞk ½ýe Au rË÷{kt, fÁýk{Þ Au ÷ku[ > þkt Mð¼kð þrþ {, {wr ðh fku{÷ { >> MðÂM ©e¼w0 >>27>> nXÞku u hksÞku u , su Äkhu u { ÷ûk > {krÄ fhkðe þfu , u khe u {ûk >> MðÂM ©e¼w 0 >>28>> «ký kze ¾U [ u ¤f{kt , Sð{kºk k òý > Þku f¤k{kt fwþ ¤ Ëk, þwt fÁt nwt ð¾ký >> MðÂM ©e¼w0 >>29>> tûku Úke {U ku ðýoÔÞk, ðhýe k wý kh > eò ku wý y t Au, k{u rn fkuE kh >> MðÂM ©e¼w0 >>30>> ºk ðkt[e u Äkhòu, Mðk{e sYhk sYh > e÷ftXS yf¤kÞ Au, Wh{kt Úki u yk wh >> MðÂM ©e¼w0 >>31>> Ëhþ fhðk yk kt, RåAu Au u y kh > {kxu W kð¤k ykðßÞku, f] k fhe u ykXkh >> MðÂM ©e¼w0 >>32>> yuðku ºk ÷¾e hÌkk, {wõ k tË þw¼ { > fuðk ÷køÞk e÷ftX u, wýku ðhýe kð >> MðÂM ©e¼w0 >>33>> y{u ku ºk ÷ÏÞku sw ð ku , Mðk{e W h ku Þ > eòu ºk ÷¾ku {u , ð nkÚk ku òu Þ >> MðÂM ©e¼w 0 >>34>> yu ð w t w ý e e÷ft X S, u X k si u yu f kt > ºk ÷¾u Au hu «u { Úke, { {kt Úki u hu þkt >> MðÂM ©e¼w 0 >>35>> (s w e Sðku hu ku e[tË e- yu hk ) ºk ÷¾u «¼w «u{Úke, Mðk{e W h khS > ¾zeÞku fk ¤ u f÷{ ÷E, uXk yufkt XkhS >> ºk ÷¾u0 >>36>> «u{ðzu ºk ðkt[ßÞku, u÷k {khk «ýk{S > {{o f¤ { ÄkhßÞku, fhðk wt Au su fk{S >> ºk ÷¾u0 >>37>> yk u WØðS « x ÚkÞk, ÄÞw O { w » ÞþhehS > yk ð w Ä k h rð[Þko , Ä{o Ä khý ÄehS >> ºk ÷¾u 0 >>38>> y{u ykÔÞk q ð o Ë u þ Úke, WÕ÷t Î Þkt ð ½kxS > e÷ft X S {kÁt k{Au , ð Ëþo {kxS >> ºk ÷¾u 0 >>39>> yk Ëuþ{kt {u ykrðÞk, fÞwO Ä{oMÚkk S > yu{ òýe y{u ý yktrn, ykÔÞk {S u { S >> ºk ÷¾u0 >>40>> ] Ú ðe W h yr þu ÚkÞku , yÄ{o Y e ¼khS > yu u W khðk fkhýu , ÷eÄku Au yð khS >> ºk ÷¾u 0 >>41>> Ëþo fhðk yk wh Awt, òýe wLÞ rðºkS > {kxu ðu u ðu÷k ykðßÞku, {S ÷ußÞku [heºkS >> ºk ÷¾u0 >>42>> ÷kus whu hÌkku Awt nwt ku, ð {wõ {tz¤ k S > {¤ðk u { yf¤kÞ Au, ykðe u whku ykþS >> ºk ÷¾u0 >>43>> su u {kxu y{u ykrðÞk, su Au { {kt rð[khS > u ku ðo òýku Aku {u, ¬e yu r hÄkhS >> ºk ÷¾u0 >>44>> «u { u fhe u ÄkhßÞku , Ëu ð k u Ëhþ S > y{ u ku Äehs hu e Úke, { rð k r Ëk S >> ºk ÷¾u 0 >>45>> ðkx òuô Awt nwt ðk÷{, { {kt Úki yk whS > Ëþo Úke w¾ k{eþwt, òýe ÷ußÞku sÁhS >> ºk ÷¾u0 >>46>> Úkkuzwt ÷ÏÞwt ½ýwt {k ßÞku, { {kt ÄhßÞku yk ðk S > tfu {S u Wh{kt, Ônu÷k ð¤ßÞku rðÏÞk S >> ºk ÷¾u0 >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©e e÷ftX úñ[kheÞu ©ehk{k tË Mðk{e W h ºk ÷ÏÞku yu k{u ¥kkðe {ku ht >>27>> qðA o kÞku nu hk{þhýS wýku {u, fnwt íÞkh Ae ku rðM kh > k÷kÞku eÞu ºk ÷¾e, ykÃÞku Mðk{e u uðkh >1> {w õ {w r Þu íÞkt ku ÷ kÔÞk, ¼è {Þkhk{ su n > ºk ykÃÞk «u { ðzu Ú ke, fÌkk {k[kh yu n >>2>> ¼w s ú u òðku ¼èS, ©ehk{k t Ë k > ºk kU [ kzku sÁhÚke, yk Ähe { nw Õ ÷k >>3>> ºk ÷u E u [kÕÞk íÞkt Ú ke, {Þkhk{ Ë w Ä > ¼w s t w h u ykðe u ykÃÞk, Mðk{e u yrðÁØ >>4>> u {u ©ehk{k t Ë S, w t Ë h w ¾ k Äk{ > t khk{¼kE u ½u h , r hkßÞk Au r »fk{ >>5>> [ku kE ºk ykÃÞk Mðk{e u u nkÚk, {Þkhk{ ¼èu u kÚk > ½ýk uðf t u u MÚkk , Mðk{e uXk Au r {o¤ æÞk >>6>> Mðk{eÞu ºk ÷eÄk u nkÚk, h WfuÕÞk Au uW kÚk > r féÞku us ku u yt kh, uºk ytòE Þkt uðkh >>7>> íÞkhu wtËhS t khk{, «u{u wAðk ÷køÞk uXk{ > Mðk{e y{ u fnku ÚkE Äeh, fu{ uºk{kt ykÔÞkt Au eh >>8>> íÞkhu Mðk{eÞu fne u ð k , ºk rð»ku n e su rðÏÞk > e÷ft X S ðhrýðu » k, w Á »kku ¥ k{ ykÔÞk Au yu þ >>9>> yu ð e ðk fhu A u u X kh, yfM{k Ëu Ï Þku [{ífkh > fku r x fku r x hrð ku Wò , ºk{kt Ú ke ÚkÞku Au «fkþ >>10>> yuðwt Ëu¾e nw nrhs , kBÞk ykùÞo r {o¤ { > Mðk{e fnu y{khu yks, fktE kfe hÌkwt Úke fks >>11>>
ht : - 28
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
35
ÄkÞko wY»kku { yk , ºk ykÔÞku xéÞk nðu k > su k ºk{kt ykðku « k , qýo úñAu ku u y{k >>12>> yu ð w t fne u yk t Ë ¼u h , ºkW¥kh ÷¾u Áze u h > nu e÷ft X S ðhrýhks, yk yf¤kþku rn yks >>13>> Úkkuzk rË {kt ykðeþwt íÞktÞ, hk¾ßÞku Äehs { {ktÞ > yu ykrË ÷ÏÞk ki {k[kh, «u{ðzuÚke ºk {kuÍkh >>14>> {Þkhk{ u ykÃÞku u h , ÷uE kAk ðéÞk yuf h > ºk ku[kzâku «u{ rn , e÷ftXS u fhe rn >>15>> nðu ©e¼w s ú {ku Í kh, Mðk{eÞu fÞku o { rð[kh > hò {k e ÷eÄe fk¤, nrhs k u Ú ke ËÞk¤ >>16>> ½ýk rþ»Þ u ÷uE u t , íÞktÚke [kÕÞk Mðk{e W{t > fux÷kf rË u yr¼hk{, ykÔÞkAu u e ÷kýk k{ >>17>> Au h® n {u k þw ¼ k{, u u ½u h fÞku o Au {w f k{ > yu f ºk ÷ÏÞku r hÄkh, ÷ku s w h {ku f ÷ðk kh >>18>> fwtðhS Au rð« «fkþ, Mðk{eÞu ku÷kÔÞk ku k k > ºk ykÃÞku Au u us nkÚk, ÷kus wh {kufÕÞk kÚk >>19>> {wõ k tËMðk{e Au ßÞktÞ, ºk ÷uE Þku rð« íÞktÞ > ºk ykÃÞku Mðk{e u uðkh, {w¾uÚke fÌkk ki {k[kh >>20>> Mðk{eÞu ºk ðÄkÔÞku kuÞ, e÷ftX u ðt[kÔÞku òuÞ > ðhýeÞu ðktåÞk u {k[kh, Mðk{e u fuðk ÷køÞk uðkh >>21>> nu Mðkr{ [k÷ku sEÞu íÞktÞ, ©ehk{k tË Mðk{e Au ßÞktÞ > yu{ fne u Ä{ofwt{kh, òðk kÁ ÚkÞk Au iÞkh >>22>> Mðk{e t u nrhs t , {¤e u [kÕÞk ðo {nt > ðå[u ykÔÞwt Au fkuEf k{, ðuo kuåÞk Au w¾u u Xk{ >>23>> fÞkO xe{ý ðu o Þ u kh, hs e hu ð k fÞku o rð[kh > íÞkhu e÷ft X ðhrýhks, ÚkÞk ®[ k w h {nkhks >>24>> Mðk{e u fnu [k÷ku ykðkh, yktrn huðwt Úke r hÄkh > ½ýwt yk wh Au {ws { , Mðk{e kt õÞkhu Úkkþu Ëhþ >>25>> {wõ k tË fnu {nkhks, wýku ðhýe fnwt þw¼ fks > f]»ý ûk e Ëþ{e yks, r þk r W u w¾ ks >>26>> Au [k÷eÞu yk ý t , íÞkhu kuÕÞk Au ð ý W{t > [tÿ{k WøÞk wt þwtAu fk{, Ëþo fhðk siÞu uXk{ >>27>> yu{kt {u þwt fhkðkuAku ðkh, íÞkhu {wõ {wr fu uXkh > ðo ¼kE ykrË kð , k{zk k eò nrhs >>28>> yu{ýu fÌkwt Au su ð[ , yktrn ykðþu r {o¤ { > Ae [k÷eþwt ðo t kÚk, {kxu Äehs hkr¾Þu kÚk >>29>> ð¤e kuÕÞk Au íÞkt ðhrýhks, wýku {wõ {wr {nkhks > Ëhþ rð k { {wtÍkÞ, ¤ yuf fÕ { ÚkkÞ >>30>> {u nsw h¾kðku Aku Äeh, {ws r[¥k Úke hu wt ÂMÚkh > íÞkhu Mðk{e kuÕÞk Au ð[ , wýku e÷ftX þw¼ { >>31>> ykðzk W kð¤k Aku yks, ý wýku {u {nkhks > ð¤e Ëhþ fhðkt sun, Eïh RåAkÄe Au yun >>32>> yk ýe W kð¤Úke kuÞ, yun fk{ ð ÚkkÞ fkuÞ > usu ðk ku k u {u, Mðk{e yu þwt ku÷ku Aku yk {u >>33>> yk ýe kfeËu ÚkÞk fk{, r ùu {k e ÷usÞku yr¼hk{ > yr yk wh k {ws { , {u swðku fhþwt Ëhþ >>34>> {wõ k tË Mðk{e kuÕÞk ðk , wýku e÷ftXS rðÏÞk > hkrºk{kt fktE rð½ ÚkkÞ, fu yk þheh òu ze òÞ >>35>> Au þku fhðku h u W kÞ, fnku Ëþo u fu { ÚkkÞ > íÞkhu ku Õ Þk ð¤e ÷ðt , w ý ku {w õ k t Ë S {nt >>36>> fkuý ýu Au yuf rð½ , ½ýe Äehs Au {ws { > fkurx rð½ òu ykðu yks, ý fhðkt Ëhþ fks >>37>> yu { fhu A u ðk rð[kh, WøÞku ykfkþu $Ëw u ð kh > ðo ¼kE u yt khk{, ¾u { Sþu X u Sðhk{ >>38>> yuu ykrË fux÷k nrhs , ykÔÞk iÞkh Úki u kð > [tÿ{k ku ÚkÞku Au Wò , [kÕÞk ðuo {¤e u «fkþ >>39>> fhu Au ¼ ðk e ðk , [kÕÞk òÞ Au {kh u ÏÞk > yu{ fhe ykÔÞk e ÷kýu, ykuÍ Ëe ehu kii òýu >>40>> u X k ðu o {¤e u u X kh, fhðk ÷køÞk { rð[kh > [ku { k k ku rË Au sYh, Ëe{kt ðnu y kh q h >>41>> ðkr÷zu íÞkt fÞw O Au [rhºk, w ý u u s ÚkkÞ rðºk > ki k Ëu ¾ kt Ä{o f w t { kh, q ý o ú ñ ÚkÞk Au i Þ kh >>42>> rh k wt ðnu Au su eh, u k W h [kÕÞk Au Äeh > k{u fktXu Þk ¼ ð , ðuo Ëu¾e rðM{u kBÞk { >>43>> {wõ k tË Mðk{e ykrË sun, ðký{kt u e W Þko un > Au ðuo ¼u k ÚkÞk íÞktÞ, Þk e ÷kýk k{{ktÞ >>44>> h® n {u k wt ½h ßÞktÞ, ©ehk{k tË Mðk{e Au íÞktÞ > ykÔÞk ðuo {¤e u r hÄkh, ËuÏÞk Mðk{e u ËqhÚke uðkh >>45>> fhðk ÷køÞk nw Ëtzð , Mðk{eÞu shu ËuÏÞk h > WXâk yk S u yuð, k{k ykðe {éÞk ¾uð >>46>> ðhrýhks k úne nkÚk, Mðk{eÞu r¼zâk ÓËÞk kÚk > ÚkÞk ËT ËT fhe rn , w¾ t ku»k kBÞk yr{ >>47>> {wõ k t Ë S ykrË su t , u { u {éÞk w Á {nt > M unu u kÞko Yzu yk , fÞwO L{k r {o÷ { >>48>> fÞku u o ykËhÚke ífkh, t nrhs u u ð kh > Mðk{eÞu Ëu Ï Þk ðhrý$Ë u , ÚkÞk «Vw  Õ÷ { { u >>49>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e½ ~Þk{ ÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©e k÷k-Þku e {wõ k tË Mðk{e rn k{ e ÷kýu ©ehk{k tË Mðk{e u {éÞk yu k{u yêkðe {ku ht >>28>>
ht : - 29
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
36
qðoAkÞku hk{þhý ð¤e Wå[Þko, wýku ©e{nkhks > e÷ftX {éÞk Mðk{e u, þwt fÞwO Au íÞkt fks >>1>> yu ð w t w ý e Au ku r ÷Þk, Ä{o Ä w h t Ä h yk > nu hk{þhýS w ý ku fnw t , « x w ý y{k >>2>> e ÷kýk{kt ÄkÞko Au , w ¾ r rÄ w « fkþ > yk t Ë kBÞk u Wh{kt , y÷ u ÷ ku yrð kþ >>3>> hk{k t Ë Mðk{eÞu r ÏÞko , ð ýhks u íÞkt Þ > « Òk Úki w A ðk ÷køÞk, n¾u o Ú ke { {kt Þ >>4>> fku ý Ëu þ Úke ykÔÞk Þku e, fku ý ku º k u fw ¤ > ð] ¥ kkt ðu o ðýo ð ku , k÷kÞku e y w f q ¤ >>5>> [ku kE yuðwt wýe u ð ý Wò , kuÕÞk ð[ ðk÷ku WÕ÷k > r s {k k r k fw¤ MÚkk , ðuË «ðh wÁ r Ëk >>6>> su { Au u { ðo ð] ¥ kkt , rðM khe u fnu ¤ðt > Au ku k e ½¤e u h , ðýo ð e Au u yk t Ë ¼u h >>7>> hk{k t Ë Mðk{e yr¼hk{, w ý e « Òk ÚkÞk u Xk{ > fnu ðýeo k «íÞu ð[ , w ý ku e÷ft X S kð >>8>> {khk {k k r kS {o, Ä{o ¼Âõ fÌkkt y wf{o > «k hks{kt ykÔÞkt kt yun, y{u {éÞk k r M tËun >>9>> Ëeûkk ÷eÄe Au y{khe k , ©ef]»ý u ¼s k «fkþ > y{khe yk¿kk u y w kh, ki u kuÄ fh k y kh >>10>> fku ÷ Ëu þ hu k u òý, u { k w º k {u «{ký > Ä{o Ú ke Ázk w ý u yrÄf, {kxu {xkzþku ¼ð ef >>11>> yuðkt Mðk{e kt wtÛÞkt ð[ , e÷ftX ÚkÞk Au « Òk > Au hÌkk u Mðk{e e k , ð uo yk tË{kt yrð kþ >>12>> íÞkh Ae Þk Úkkuzk Ë , Ëeûkk ÷eÄe Mðk{eÚke Sð > tð yZkh ku ¥kkð , fiÞu fk f{k kð >>13>> þwõ÷ yufkËþe r hÄkh, Ëeûkk ÷eÄe Au u rË u kh > Mðk{eÞu ÄkÞkO r {o¤ k{, nò tËS yr¼hk{ >>14>> khkÞý {wr su yS , yu u k{ ÄÞkO Au yr¼ > yu{ hÌkk Au Mðk{e e k , yk¿kk{kt ð uo Au w¾hkþ >>15>> khkÞý {w r ÷i kÚk, Mðk{e Vhðk Þk kÚk > {nk ðo su r h kh, u k {e k{ku {ku Í kh >>16>> u { kt Vh k Úkfk sYh, «e u ÄkÞko Au su ÷ w h > íÞkt ku hkòAu W z k{, yr Äk {f hu A u u Xk{ >>17>> k{ k eò su nrhs , hkÞ rn wLÞ kð > fhu Au Mðk{e e uðk kh, wÁ ku òýe {rn{k y kh >>18>> yu { ðe e Þk ºký {k , su w h rð»ku w ¾ hkþ > Au Mðk{eÞu fÞku o rð[kh, Úke Ëu n ýku r hÄkh >>19>> {kxu Ä{o kËe {khe su n , nò t Ë S u ku w t yu n > ðu o þw ¼ w ý u Au t Òk, {o fÕÞkýfkhe kð >>20>> yu ð w t rð[khe u { {kt Þ , Ä{o Ä w h kU e ËeÄe íÞkt Þ > kËeÞu u kÞko Au u ðkh, ðh kÔÞku sÞsÞfkh >>21>> khkÞý{w r su {nt , {w õ k t Ë ykrË nw t > ðu o u ÷E Mðk{e W{t , Výu ý eÞu Þk Yzu ht >>22>> íÞkt ykÔÞku yufkËþe ku ÷k , fÞwO ðú ò úý kunk > fÞkuo Wí ð yk tË kh, yufkËþe ðe e r hÄkh >>23>> esu rËð u kh {kt Þ, t rð« u s{kzâk íÞkt Þ , r íÞrðrÄ fÞkuo Au r Ëk , Au fÞkO Au ¼kus k >>24>> ¼k{ktne hk{k tË Mðk{e, kuÕÞk nrh «íÞu fh ¼k{e > ð yk¿kk rþhu Ähe ykÔÞku, t«ËkÞ ðe [÷kÔÞku >>25>> nðu ð {hS y w kh, fhðk ÄkYt Awt s ykÄkh > Au kuÕÞk Au ©enrh «eíÞu, wýku Mðk{e {u Yrz heíÞu >>26>> {k w » k Y u fhe Ëq h , rËÔÞY u hnku u nsw h > ©eS ðkõÞ w ý e hk{k t Ë , kBÞk yt hu yr yk t Ë >>27>> hk{k t Ë Mðk{e {r Äeh, ÄkÞko ¼kÿ Ëe u eh > Vhe M k fÞw O s¤{kt Þ , ˼ko h u X k íÞkt Þ >>28>> fÞwO yk W¥kh {w¾u, ÄÞwO ©enrh wt æÞk w¾u > Au ©enrh {e ¼k , Mðk{eÞu fÞkuo Au ËuníÞk >>29>> íÞkhu Mðk{e k ykr© su n , khkÞý {w r kÚku u n > fÞw O Mðk{e w t Ëu n q s , [t Ë w » ðzu kð >>30>> fÞkuo Wí ð ¼kðu ¼s , yÂø tMfkh r {o¤ { > Au ðuo ÚkÞk þkufk wh, Mðk{e k wý t¼khe Wh >>31>> fÞwO ¼kÿ Ëe{ktne M k , k{{kt ykÔÞk ðuo r Ëk > ©kØkrË W¥khr¢Þk sun, ðuË rðrÄÞu fhe Au un >>32>> ¾[o fÞwO Au íÞkt {kuxwt kuÞ, h khe u s{kzâkt òuÞ > ðh kÔÞku sÞsÞfkh, Ëu¾e rðM{u kBÞkt nw kh >>33>> w ý ku hk{þhý r hÄkh, Úke « x w ý ku kh > rh q ý o ÷e÷k ku su yÚko , fku E fu ð k Úke u {Úko >>34>> ½¤e ð M r fneyu , u e f÷{ku fhu ÷neyu > k u {w ÿ w t s¤ su n , fhu u e ku ÁM kE yu n >>35>> fkurx ðihks Rþ {k , ÷¾ khk òu nkuÞ r Ëk > ý kh k{u rðºk, yux÷kt Au ©eS kt [rhºk >>36>> ð¤e þkhË khË ÔÞk , fku r xþu » k u kÚk fi ÷ k > fku E t q ý o ÷e÷k ku kh, fu ð k {Úko Úke ykðkh >>37>> {eXk kýe ku {wÿ su{, ¼h qh ¼hu÷ku Au u{ > yu{ktÚke feze ÷u Au r Ëk , þÂõ «{kýu fhu Au k >>38>> yuu{ fkurx{k ytþu ®fr[ , ðýo fÁt Awt fhe «e > ð¤e yk útÚk ku su rðM kh, ½ýku ð]ÂØ k{u Au yk Xkh >>39>> {kxu tfku[u þÂõ u {k , wý kðwt u wýe ÕÞku yk > eS ÷e÷k Au yr rðM kh, t«ËkÞ k útÚk {kuÍkh >>40>> í t r -Sð yr¼hk{, ð¤e í t r ¼q » ký k{ > nrhrËÂøðsÞ ú t Ú k su n , nrh÷e÷k fÕ Á u n >>41>> yu ykrË{kt Au y rhr{ , u{ktÚke wýßÞku fhe rn > k¤÷e÷k ku qðkÄuo rðM kh, fÞkuoAu {U yk útÚk {kuÍkh >>42>>
ht : - 30
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
37
{kxu W¥khkÄo÷e÷k u òýku, tfku[u rðM kheAu «{kýku > nðu ©enrh kt su [rhºk, wýku ¼kð fhe {khk r{ºk >>43>> Ëuþku Ëuþ k su nrhs , ðuo ykÔÞk u MÚk¤ Au kð > íÞktÞ ÚkÞk [ wËoþ rË , {kuxe ¼k fheAu ðe >>44>> u{ æÞu W¥kh ® nk , w þku r ¼ Yzw t Au kð > ehkßÞk ©enrhðh íÞktÞ , u e þku¼ k yrÄf Ëu¾ kÞ >>45>> su { [fku h [t ÿ u òu Þ , yu { ¼f Ëu ¾ e { {ku Þ > {w õ k t Ë Mðk{e u ý u Xk{, ¼è {Þkhk{ w ý ú k { >>46>> yu ykrË eò ½¤k ¼õ , òuuE hÌkk ÚkE u yk õ > Au kuÕÞk {Äwh ð[ , nu nò tË ¼ ð >>47>> y{khk wÁ ÚkÞk Aku yk , y{u rþ»Þ AiÞu r » k > f] k fhe þwØ yk ku kuÄ, ¿kk WËu ÚkkÞ yrðhkuÄ >>48>> ð MðY ku {rn{kÞ, ÞÚkkÚko y{ku u {ÍkÞ > uðe he uÚke kðku ¿kk , y{khk Mðk{e Aku ¼ ðk >>49>> yuðwt wýe u w¾ k Äk{, kuÕÞk yk tË qhýfk{ > wýku ¼õ s ku ËE r[¥k, {ku ÚkÞk y{khk ykr© >>50>> íÞkhu ]ne kE ¼kE sun, ku k k Ä{o k¤ßÞku yun > furËÞu ð SÞu Ä{o, «¼w u ¼SÞu y w¢{ >>51>> ½ýe ðk fhe yuðe he u, wýe ¼õ s kuÞu u «e u > Mðk{e kuu þkuuf r ðíÞkuo yuþ, ËÞk fhe ykÃÞku W Ëuþ >>52>> Au í t e ki nrhs , «u {u fÞw O «¼w w t q s > ð¤e ykÃÞkt ð y÷tfkh, uhkÔÞk Yzk w» k nkh >>53>> Au yk¿kk {k e nrhs , Þk ku ku k u ¼wð > n kt t kt {tz¤ sun, u{ u yk¿kk yk e Au yun >>54>> su u {ku f ÷ðk ½xu ßÞkt Þ , u { u {ku f ÷e ËeÄk íÞkt Þ > Úkku z k t u ÷u E u t , ku u i Þ kh ÚkÞk W{t >>55>> Äku h kSÞu ÄkÞko Sð , r ss u Ëu ð k Ëþo > íÞkt e u ð k fhe yt efkh, íÞkt Ú ke ÄkÞko s ËkÄkh >>56>> Þk ¼qÄh ¼kzuh k{, yuf {k hkÏÞku íÞkt {wfk{ > íÞkt k ykr© u r hÄkh, ku k ku r ùu fhkÔÞku kh >>57>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e½ ~Þk{ ÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu hk{k tË Mðk{e yt Äko ÚkÞk u ©enrh ¼kzuh k{{kt yuf {k hÌkk yu k{u yku ýºkeþ{ku ht >>29>> qðoAkÞku hk{þhýS kt¼¤ku, íÞkh Ae e su ðk > {w¤e wh k hkò fiÞu, hk{k¼kE rðÏÞk >>1>> fkfk u k h½k¼kE k{u, u uWyu fÞkuo rð[kh > Zðe Sðk fu h u, ku÷kðe u fÌkwt r hÄkh >>2>> ¼kzu h k{u òyku ¼kE, Mðk{e hk{k t Ë k > «u { u fhe u u z e ÷kðku , {w ¤ e w h {kt «fkþ >>3>> [ku kE yuðwt wýe u uW [ wh, [kÕÞk kuhX Ëuþ sÁh > Þk ¼kzuh k{ {kuÍkh, òÛÞk Mðk{e ýk {k[kh >>4>> wÁyu ku fÞkuo ËuníÞk , WËk e ÚkÞk u {nk¼k > u {u nrh wtËh~Þk{, ku u r hkßÞk Au un k{ >>5>> k u Þk «u { u fhe { , fÞw O Ëw ÷ o ¼ su Ëþo > Au {Äw h ðkýe M ð , ðkr÷zk «íÞu ku Õ Þk ð[ >>6>> y{u ku ykÔÞk k þw¼ fks, Mðk{e u uzðk {nkhks > u Mðk{eÞu S ËeÄku Ëun, wýku ðk÷{ rð tr yun >>7>> nðu ku {ku Äkhku yks, {w¤e wh rð»ku {nkhks > y{khk k{ k nrhs , Au Mðk{e k ykr© kð >>8>> ½ýku Ëþo ku Au ¼kð, Äkhku u íÞkt xðh kð > yu ð w t w ý e u ©e¼ ð , fnu u ð f «íÞu ð[ >>9>> nk÷{kt ku òyku ¼kE {u, Úkkuzk rË {kt ykrðþwt y{u > Au ku Þk u r s k{u, íÞkhu þwt fÞwO wtËh~Þk{u >>10>> {krÄ wt [÷kÔÞwt «fhý, w¾ yk u Au yþhý þhý > «¼w ýk ku r ùÞ sun, n ku Mðk{e{kt nw u un >>11>> u u Ëu¾ kzâku r s « k , yûkhkrÄ r yu s yk > ku k ku r ùu fhkÔÞku kh, «¼w kE ðzu r hÄkh >>12>> Au íÞktÚke [kÕÞk w¾Äk{, ÷kus ykrËf su þw¼ Xk{ > yk¾k e ÷kýk {u½ wh, t[k¤wt ò¤eÞwt Ähe Wh >>13>> Äkuh kS kt f ¤e su h, ýku Ë Þk ©enrhðh > yu ykrË t[ ehÚke {ktÞ , k{ku k{ VÞko «¼w íÞktÞ >>14>> ku k ku «ki Z « k ku Þ , ðu o s u kÔÞku òu Þ > r ùu fhkÔÞku t þ u h rn , {nk«¼w Þ u f] k rn >>15>> ½ýk rËð hÌkk Au ~Þk{, Au yu f {u w ¾ Äk{ > «kýSð yu f ÷k yk , Þk w t z ÷þu h y{k >>16>> hksfku x ÚkE u sYh, «e u ÄkÞko ©e{w ¤ e w h > íÞkt rh k{kt r n fÞw O M k , y÷fo ð kÔÞu u X k r Ëk >>17>> [ku hk W h qðo {w¾u, r íÞ rðrÄ fÞkuo Au íÞkt w¾u > Au ÞkAu k{ e{ktÞ, Sðk Zðe e V¤e ßÞktÞ >>18>> W¼k hÌkk íÞkt w A e u k{, w ¾ fkhe ©e w t Ë h~Þk{ > u {u fu x ÷kf [khý, [ku h u u X k Au ÄehÄkhý >>19>> u { ýu «¼w { kt r hÄkh, ½¤kÞu òu Þ ku [{ífkh > W¼k ÚkE u u n s ðkh, fh òu z e fÞko {Mfkh >>20>> Sðk Zðe Þk k kh, u {u ykðe W¼k u Xkh > u ÷køÞk Au «u{ y kh, ©enrh u wAâk {k[kh >>21>> hk{k tË Mðk{e ku {wfk{, W khku ykÃÞku íÞkt Yzu Xk{ > Au ðo nrhs sun, kE ¼kE {¤e ykÔÞkt un >>22>> u { u «¼w Þ u r hÄkh, r s yi ï Þo Ëu ¾ kzâw t kh > ËÞk fhe ËeÄkt Ëhþ , [ w ¼ w o s Y u ¼ ð >>23>> yuðku òuE u «kiZ « k , nrhs hkS ÚkÞk yk > ku k Y k k Vw÷u ðÄkÔÞk, Au Ëh kh{kt ÄhkÔÞk >>24>>
ht : - 31
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
38
fÞko ðu o Þ u «u { u «ýk{, ©enrhðh u u n Xk{ > Au hk{k¼kE su hks , ¼kðu fhe u u z âk ¼w ð >>25>> rð« ½u ÷ khk{ u e k , h ku E fhkðe w ¾ hkþ > s{kze u fÞw O Au q s , u ÷køÞk r {o ¤ { >>26>> Au W khu ykÔÞk Au ~Þk{, ¿kk ðk ku fhu w ¾Äk{ > ð¤e y÷fo ðkÔÞu r íÞ, M k fhuA u Ähe u «e >>27>> k{Úke su W {ýe ðkÔÞ, u{kt M k fhu fhe ¼kð > {k Oz wt {trËh Au ßÞktÞ, r íÞ Ëhþ fhuAu íÞktÞ >>28>> u { kt yu f rË ¼ ðk , q ð o Y [ku f eÞu r Ëk > u k W h u X k ËÞk¤, yu ð k{kt kÞw t ykðe u fk¤ >>29>> hkò hk{k¼kE òýku sun, rËðk h½w¼kE Au un > Y k÷e k hksw krË hkýe, nrh ykÔÞk ku u {wõ òýe >>30>> ò{ k {ku x kt k knfw kE,yu ¼ kÞk kÞw t w ¾ ËkE > u n ykÔÞkt fhðk Ëþo , RüËu ð kt r {o ¤ { >>31>> ËeXk [kufe h ¼ ðk , íÞkhu kuÕÞkt u ËuE u {k > nu úñ[kheS {nkhks, fhku fÕÞký e ðk yks >>32>> yuð wt w ýe u þw ¼ ð[ , fk¤ ku Õ Þk ¼ ð > y{u r { ÷eÄkuA u unÚke, kEÞku u ðk fh k Úke >>33>> ý ¼k wt fnu òu kûkk , ku fheÞu fÕÞký e ðk > íÞkhu kuÕÞkt un r hÄkh, «r {k þwt ku÷u ykýu Xkh>>34>> ð¤e ku Õ Þk xðh kð, {khku òu nþu k[ku ¼kð > h ku ÷ þu yu q Þ o Ë u ð , ðk fhðk w t fu þ u yu ð >>35>> yu ð w t w ý e u kÞw t kð , fhu {k O z w t M ð > nu {k O z ËÞk¤w Ëu ð , y{u fheÞu {khe u ð >>36>> y{khe k[e «e òu nkuÞ, úñ[kheS u fnku kuÞ > ðk fhu fÕÞký e yks, íÞkhu ku hu y{khkt fks >>37>> yu ð w t w ý e u {q h r «íÞûk, fnu ú ñ [khe u {ûk > {ku u y{u w ÷ nk©{, ðh yk u ÷ ku Au yr h{ >>38>> {kxu ðk fhku kÞw t kÚk, { u kÄ Úke nu kÚk > u kt ¼ ¤e u q ò he su n , {k h kðku fi Þ u u n >>39>> u ý u rn kEÞku ðo , ykùÞo k{eAu S ðo > Au ©enrh h{ WËkh, ðk fheAu ¿kk e kh >>40>> yuðe he u {w¤e wh{ktÞ, yZe {k hÌkk «¼w íÞktÞ > rð« {nkËuð fw uh k{, ð¤e fiÞu ku e ðþhk{ >>41>> y{k¼kE ykrË nrhs , fÞko ðk wtÚke wLÞ kð > u e uðk fhe yt efkh, íÞkt Úkfe [kÕÞk «kýykÄkh >>42>> nk÷ {trËh{kt Ëuð ßÞktÞ, ©enrhðh ykÔÞkAu íÞktÞ > ® ð]ûk Á ¤u ~Þk{, W¼k hne kuÕÞk w¾Äk{ >>43>> [khu kswÞu Vuhðe ÿü, hk{k¼kE u fnu Au M ü > yk Xufkýu rðþk¤ {trËh, Úkkþu þkur¼ wt yr wtrËh >>44>> y{u ykðþw t ½ýef ðkh, yu { fne [kÕÞk r hÄkh > t kfw ð u fhe s÷ k , Au rð[Þko ©e¼ ðk >>45>> ðo nrhs ku u fk¤, kAk ðk¤e u [kÕÞk ËÞk¤ > hkÄkðkze Au u{kt ÚkE u, íÞktÚke {uÚkkýu hÌkk sE u >>46>> w t ò S fkfk¼kE Au k{, ð¤e rð«Yzk Ëu ð hk{ > SS kÁzkt ¼õ kð , Sðk xu ÷ Au nrhs >>47>> u ðu o Þ u fÞku o ífkh, u z e Þk Au k{ {ku Í kh > [ w ¼ w o s w t {t r Ëh ßÞkt Þ , W khku fhkÔÞku sE íÞkt Þ >>48>> yò xu ÷ Au u n k{, t [ ku ÷ e Sðhk{ Au k{ > hkòhk{ Y kE r Þkt , yr «u { u { kt ¼heÞkt >>49>> t[ku÷e {nkþtfh k{, u u ½uh ÄkÞko Au ~Þk{ > u nrh k Úkk¤ fhe u, s{kzâk yr «u{ ¼he u >>50>> «u { ðzu hkÏÞk »kx rË , u ð k fhe u ÚkÞk ykÄe > Au {nk«¼w [kÕÞk kh, w ðkÔÞu ÚkE u ý eðkh >>51>> Þk [hkðzu Yze u h , ¼kýk¼kE w kh u ½u h > u rËð hne u ý u Xkh, ðkt f k u h Þk r hÄkh >>52>> íÞkt Ú ke nk÷khËu þ {ku Í kh, Þk ku h X{kt rfh kh > yu { Vhu Au Ëu þ rðËu þ , fhðk {ku û k ýku W Ëu þ >>53>> [kÕÞk Äkhe u Ëuð{kuhkhe, {kýkðÿu Þk w¾fkhe > íÞktÚke ÄkÞko «¼w y{k , «u{u Þk e ÷kýu yk >>54>> íÞkt k ¼õ úkñý yrÄf, h{ rððufe ]® nkrËf > ku¤ rË hÌkk w¾ËkE, íÞktÚke Þk k{ y ºkkE >>55>> ðo ¼kE ykrË su s , u{ýu «e u fÞwO qs , yZe {k hÌkk Au u MÚkk , ð¤e [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk >>56>> t rn w t Ë h ~Þk{, ÄkÞko Au fk÷ðkýe k{ > yu { Vh k ©eyrð kþ, {kt hku ¤ Þk w ¾ hkþ >>57>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh {kt hku¤ tËhu ÄkÞko yu k{u ºkeþ{ku ht >>30>> hk k{uhe hk{þhýSÞu wrAÞwt, wýku ©e{nkhks > {kt hku¤u «¼w ÄkÞko, þwt fÞwO Au íÞkt fks >>1>> M u n Úke t ¼ ¤kðku {w u , kð w L Þ fÚkkÞ > ©enrh ýk w ý k kt , k f Ëq h ÷kÞ >>2>> yu ð w t w ý e yk t Ë kBÞk, ku u yðÄ« kË > nu hk{þhý w ý ku fnw t , ©enrh÷e÷k t ð kË >>3>> {kt hku ¤ Úkfe khAu , ðz Á rðþk¤ > u u nu X u sE W Þko , ©enrh fk¤ >>4>> u òýe w h ðk e ðu o , h khe su s > Ëþo {kxu ykÔÞk Ëku z e, ¼õ w L Þ kð >>5>> ©enrh u s r h¾u , u ÚkkÞ {krÄðk > ú ñ MðY e ¼kð k, Ëu ¾ u yrð[¤ MÚkk >>6>> nrhs ykðu nòhku , Ëþo fhðk ku Þ > ©enrh ku « k Ëu ¾ u , {krÄ{kt ki òu Þ >>7>>
ht : - 31
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
39
fku E yûkhÄk{ Ëu ¾ u , fku E ði f w t X ki ÷ ku f > fku E f ïu îe sw ð u , ÿefk©{ yþku u f >>8>> ©enrh e RåAkðzu Ú ke, ò u {krÄÚke ßÞkt Þ > Ëu ¾ u ÷ ku Au « k su ð ku , ðýo fhu ki íÞkt Þ >>9>> u w ý e ½ýk { ðkËe, ykðu «¼w e k > Ëþo y{ u fhkðku , y{ Rü kt «fkþ >>10>> ku y{u Úki Þ u {khk, {k eÞu y{u { > u w ý e ki u ku ¾ kt ku ¾ kt , fhkÔÞkt Ëhþ >>11>> « k Ëu ¾ e { ðkËe, r s { fÞko íÞk > « x k ykr© Úki u , fhu ¼Âõ {nk¼k >>12>> nðu ðkr fk Au q ð o e, u ý k{Úke kh > ½ýk ð»ko e ze i A u , íÞkt Þk rðïkÄkh >>13>> ðk÷{SÞu rð[khe u , ¤kðe Au u ðkÔÞ > q o f{o u w t fÞw O Au , Ähe u { u ¼kð >>14>> u MÚkk fu Ëþo ËeÄw t , rð»ýw MðY u u ðkh > rËÔÞ{Þ u [ w ¼ w o s , ku k w t su r hÄkh >>15>> nòhku s u u òu Þ w t Au , ©enrh w t [rhºk > u u ku k k ¼õ ÚkÞk, fÞko w L Þ rðºk >>16>> yu f {u ~Þk{ ÷w ý ku , t nrhs t > M k {kxu Þk {w ÿ u , Ähe { W{t >>17>> k h ehu ð {wõÞkt, M k fhu s÷{ktÞ > t ykr© kÚku Ônk÷u, ¢ezk fhe ½ýe íÞktÞ >>18>> u {u ku ð Äo ¼kE u , [hý ú n e r hÄkh > nw k{eÞu ¤ fhe, VU õ Þk k h {ku Í kh >>19>> u Ëu ¾ e u t nrhs , ÚkÞk WËk e { > íÞkhu nrh u fu ð k ÷køÞk, w ý ku ©e¼ ð >>20>> [ku kE yk{ktÚke Úkþu {kuxwt rð½ , yu{ fuAu t nrhs > yux÷k{kt kuðÄo ¼kE, íÞkt ykðu Au s÷ h ÄkE >>21>> ¼khu ¼khu ð y÷t f kh, yt u u h u ÷ kt Au r hÄkh > ð¤e [t Ë w » k nkh, yu Ú ke q ò Þu ÷ k Au u ð kh >>22>> òu kt òu kt ykÔÞk «¼w k u, «e u «ýk{ feÄk Au Ëk u > íÞkhu wAuAu ©e w¾ËkE, õÞkt Þk k kuðÄo ¼kE >>23>> íÞkhu ku Õ Þk Au ku ðÄo , f] k kÚk w ýku ¼ ð > Vhe ðéÞku nwt {wÿ k , ðÁý÷kuf u Þku ku ÏÞk >>24>> u ðÁýu fÞwO Au qs , kAku ykÔÞku Awt wýku Sð > {w u òýe {khku ykr© , ðÁýu ½ýe Ëu¾kze «e >>25>> yu ð kt rËÔÞ [rhºk u Xkh, fhu ©enrhðh y kh > Au y÷ u ÷ u fÞw O M k , ykÔÞk {w f k{u w t Ë h ðk >>26>> ykÔÞku ð»kkoÉ w íÞkt kð , ¼Þnkhe u ¼kÔÞku Au { > ðkr÷zu fÞkuo { rð[kh, [k w{ko huðwt Au yk Xkh >>27>> {kt hku¤ ýk nrhs , yr hkS ÚkÞk þw¼ { > ¼÷u [ku{k wt hku {nkhks, ÄLÞ wV÷ ÚkÞkt ki fks >>28>> nðu ©enrh nò t Ë , nrhs u yk u yk t Ë > fhu ÷e÷k ðe ðe r , w ¾ yk u Au Ônk÷ku yS >>29>> yu{ ðe e Þku ËkuZ {k , ykðe sL{kü{e w¾hkþ > fhkðu Au íÞkt Wí ð yk , nhu Au nrhs k k >>30>> ¼k{kt uXk ©e{nkhks, fÞwO Au íÞkt swðku fuðwt fks > ËÂûký [hýf{¤ sun, u e AuÕ÷e ykt r¤Þu yun >>31>> yr ki { r ÷ Au yuf, u{ktÚke us ÚkÞwt rðþuf > òu òu k{kt ðæÞwt y kh, us us ýku u yt kh >>32>> òýku k hu {wfe þwt {kÍk, rËþu us k yt kh ÍkÍk > u Ëu¾e u ¼k ÚkE ÂMÚkh, W¼k ÚkE u k{wt òwðu Äeh >>33>> ynku yr ykùÞo y kh, yu { fnu ð k ÷køÞkt h kh > esw t [rhºk fÞw O kð , f] » ýY u ËeÄw t Ëþo >>34>> yu { [kh ½ze rhÞt , kÔÞku Au « k y t > Au u s u {kðe ÷eÄw t , yu ð w t yKw Ëþo ËeÄw t >>35>> kBÞk ykùÞo ki h kh, fhu «þt k ðkh{ðkh > ÚkÞku r ùÞ ðo u yu n , fku E u ð hÌkku t Ë u n >>36>> ©enrh k ÚkÞk u ykr© , hÌkk þhý rð»ku fhe «e > fk¤ f{o {kÞk e su ef, Úke ykððk Ëu k Sf >>37>> fhu yu { ¼õ e nkÞ, ©enrh w ¾ fkhe ËkÞ > nw k{e nw ÷ðk , yu ð k ¼õ r ¼ ðk >>38>> ð¤e {u½S yuðwt k{, fkuE ðrýf hnu Au u k{ > ku k u « k u r hÄkh, r s ykr© fÞkuo u Xkh >>39>> eò n k { ðkËe ÷kuf, u u ðþ fÞko Au yþkuf > ykÃÞwt r sMðY wt ¿kk , {wfkðe ËeÄwt ki wt íÞkt {k >>40>> k e u ý fÞko kð , r ùu Þ w õ fhkðu ¼s > yu { {kt hku ¤ k{ {ku Í kh, ÷e÷k fhe y h{ kh >>41>> k{h rð»kÞe {w{wûkw {wõ , u u ðh kðu Au ¿kk Þwõ > ð¤e [khðýo k su Ä{o, «e u k¤u Au u y w¢{ >>42>> fhðk y uf kt fÕÞký, ËuþkuËuþ{kt Vhu Au òý > ðeíÞk [ku{k k k [khu {k , Au [kÕÞk íÞktÚke yrð kþ >>43>> {u ½ w h u Þk {nkhks, fhðk ¼õ kt þw ¼ fks > h½w kÚk ykrË ú ñ s , y{h® n eò nrhs >>44>> ÷kzfe kE yu ykrË ¼õ , ©eS e uðk{kt Au yk õ > Þku {krÄ kBÞk kð , fhu « x wt u ¼s >>45>> ð¤e ðkzð su hðS , u Au {nk«¼w ku ykr© > un u hku Úke fÞkuo {wõ , {]íÞwÚke [kÔÞku w¾swõ >>46>> yu {u {wõ k tË u Xk{, ykÔÞk ¼wsÚkfe wýÄk{ > nrh e RåAkÞu { {ktÞ, ©eS k «¼w ýk ku íÞktÞ >>47>> u{ u kÔÞku Au « k , {krÄ fhkðe u u yk > ðkuo he ÂMÚkr su «fkþ, «Úk{ n ku uðku rðïk >>48>> {u½ wh rð»ku yrð kþ, ku u hÌkk Au íÞkt »kx {k > k{ku k{ ÚkE y÷ u÷, ykÔÞk ©e{w¤e{kt ht hu÷ >>49>>
ht : - 32
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
40
ks u ðks u þu h {kt ÷kÔÞk, hks¼w ð {kt ÄhkÔÞk > ¾xh Úkk¤ fhkðe u , hkòÞu s{kzâk Au nrh u >>50>> rð« s{u u sÞ ku ÷ kÞ, yu { r íÞ ú ñ Þ¿k ÚkkÞ > Ëu þ Ëu þ k í t e ykðu , «¼w y Úku o u ð k q ò ÷kðu >>51>> w h Úke W¥kh r÷t k , u nu X u Zku r ÷Þku Au «fkþ > u X k u W h {nkhks, ki u Ëþo Ëu ð k u fks >>52>> t nrhs ðuo ykrË, ykðe uXk {kuxk {hòrË > su su { ðkrË u y uf, uXk u ¼k{ktne rðþuf >>53>> u ý u fÌkw t su MðRüËu ð , nu ðhýe Ëu ¾ kzku u yu ð > u ðu o k su su Rü Ëu ð , u ð k Ëu ¾ kýk Au ¾u ð >>54>> yuðwt òuE ykùÞo kBÞk, su su tþÞ n k u ðkBÞk > Au {krÄ fhkðe kh, {kufÕÞk u u ÷kuf {kuÍkh >>55>> ð¤e fi f u Äk{{kt Þk, yu f u [kh ûk u hÌkk > nrh RåAkÞu ðu o u s , ykÔÞk ku ku k u >>56>> ÷kufÄk{ e su he ¼k , ¼k{kt fhe u ðuo ðk > ykðwt [rhºk òuE W{t e, {k {wfe u ÚkÞk í t e >>57>> yuðe ÷e÷k fhe su y uf, ½uh ½uh sBÞk Au rðþuf > Au íÞktÚkfe [k÷eÞk þk{, ku u ÞkAu ¼ÿuþe k{ >>58>> ðrýf w h [t Ë u ½u h , Úkk¤ s{e [kÕÞk w ¾ ¼u h > k{ fzw Úki u w ¾ fkhe, ©e h Þk Au {w h khe >>59>> Ëuðk tË Ëtze ykrË Mðk{e, eò ]nMÚkk©{e þw¼ k{e > Úkw¼è rnhk[t˼kE, t k{k yt k ykrËf kE >>60>> RíÞkrË nw í t es , yu{ýu òÛÞwt ykÔÞk Sð > fÞwO k{iÞwt uýehu ðkh, ðksu ðkStºk k k «fkh >>61>> ¾k huÚke Sð «ký, þnuh{kt ÄkÞko «¼w òý > {ktzðe e ku¤u yr¼hk{, ßÞkt Au yt k{k ku {wfk{ >>62>> íÞkt W khku fhkÔÞku W{t , khe ¼k h[e Ázu h t > u { kt h½w kÚkËk u íÞkt Þ , fÞw O fw z Ähe { {kt Þ >>63>> k e {kuxe su kËeÞku k , r Akðe f x y w¼úk > nwÚke AuÕ÷e kËe Au ßÞktÞ, ©enrh u u khðk íÞktÞ >>64>> yu ð ku fhe { {kt rð[kh, ku ÷ kÔÞk ©enrh u u ðkh > h½w kÚk w t f x su n , yt Þko { eÞu òÛÞw t Au yu n >>65>> ku u « x «¼w ËÞk¤, {kuxe kËeÞu uXk u fk¤ > eS kËe h r hÄkÞko, {wõ k tË Mðk{e u u kÞko >>66>> ºkeS kËe n e u e k , íÞkt u kÞko ¼kE hk{Ëk > yu{ y w¢{u r hÄkh, u u {kxu fÞkuo Au rð[kh >>67>> h½w kÚk u fu {nkhks, ykðku u ku {u [¢u yks > ý {k e Au ½ýku s yu n , ð kËeÞu u X ku u n >>68>> «¼w wt fhðk y {k , yuýu ÄkÞwO Au { r Ëk > yt k{kð¤e ~Þk{÷ k{, yu ykrË eò ¼õ u Xk{ >>69>> r s ûk{kt ÷i u u ðkh, ©enrh u fu Au u n Xkh > í t {kt òu hnu ð w t nku Þ , {w f eãku {u k¾t z ku Þ >>70>> {krÄ kt fhkðku Aku fks, ý Ëw÷o¼ Au yu ku yks > {krÄÞku Mnu÷e Úke ¼kE, {u fhðk {ktze ðkE >>71>> «¼w n k Mðk{e hk{k tË, eò Vku x fhku VtË > ¼õ Úki u «¼w ¼òu kuÞ, ykðk k¾tz fhku fkuÞ >>72>> i ku hkux÷ku i {¤u yktÞ, r ùu {k e ÷uòu { {ktÞ > yuðkt wýe u ÔÞt ð[ , [kÕÞk íÞkt Úkfe ©e¼ ð >>73>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©eS{nkhks y{ËkðkË u rð»ku {ktzðe e ku¤{kt kËe W h uXk yu k{u yufºke {ku ht : >>31>> qðoAkÞku hk{þhý ð¤e kur÷Þk, Ä{oÄwhtÄh Äeh > «¼wS [k÷e u fÞkt Þk, ðk fhku Úki ÂMÚkh >>1>> yu ð w t w ý e Au Wå[Þko , yðÄ« kËS yk > hk{þhý w ý ku M u n Úke, yk « x ku « k >>2>> { w » Þ e [u » xk fhu Au , ©enrh nò t Ë > rðM khe u ðýo ð w t u { kt , W su yr yk t Ë >>3>> ÷wýkuS [kÕÞk íÞkt ÚkE, {kýe h {nkhks > yk tË Mðk{e fuzu Þk, ßÞkt Þk w¾ {ks >>4>> Ônk÷ku kUåÞk khkÞý½kxu, ßÞkt kËþkne {ku÷ > yk tË Mðk{e íÞkt Wå[Þko, nw k{e u ku÷ >>5>> s{e u ÄkÞko nku ku , Xef n w t {nkhks > ykt n e ku {u þw t s{þku , þw t fhþw t nðu yks >>6>> [ku kE yuðwt wýe u ©ey÷ u÷, fhu [rhºk ©eht Au÷ > kuÕÞk ð[ Ëe ËÞk÷, Mðk{e swyku u ykÔÞk yk Úkk¤ >>7>> y{ u {¤þu su ¼kus , {u swyku rð[khe u { > yu{ fhuAu ðk÷{ ðk , íÞkt u ðkzð ykÔÞk kûkk >>8>> ËwÄuïh ¼ýeÚke u rð«, ykÔÞk rþð qS u íÞkt Âûk« > [tË kºk ºk¼kýkt nkÚk > ÷eÄk Au s¤ k ÷kuxk kÚk >>9>> u úkñý fnu Au {nt , fktE s{þkuS Yzk t > íÞkhu {nkhks fu nk ðeh, ÷kðku ¼kus s{eþwt Äeh >>10>> yuðwt wýe u ðkzð ò , ¼kus ÷uðk Þk rðÏÞk > u f÷kfu ykÔÞk u kÚk, ËwÄ kf whe ÷E kÚk >>11>> þkf kf ykrË su krníÞ, ðu o ÷kÔÞk fhe u u «e > fh òu z e fnu rð« , {u s{ku u ©e ¼ ð >>12>> Au yk tËMðk{e u kÚk, s{e ]ó ÚkÞk Þkur kÚk > s{ kt ðÄe Au su h kuE, kuÕÞk úkñý íÞkt «e «kuE >>13>> yk k{ úe ðÄe { k , hk¾e {wfku yktrn w¾hkþ > r þk{kt [kuh ykðu òu fkuE, u u ¾kðk wt yk òu òuE >>14>> u nhf fhu kh, {kxu hk¾ku ¼kus yk Xkh > yu{ wýe u «kýSð , u MÚk¤u hÌkk Au kt[ rË >>15>>
ht : - 32
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
41
÷kðu úkñý ðkt ¼kus , r íÞ s{kzu Au þw¼ { > k h{ e t k wt su MÚkk , r íÞ «íÞu fhu íÞkt M k >>16>> « kËe ýw t MÚkk Au yu n , Ëu ð kyku u Ëw ÷ o ¼ su n > khkÞý ½kx Au rðºk, ©enrhÞu fÞkO Au [rhºk >>17>> Au Aêu rËð u kð , þu h {kt Ú ke ykÔÞk nrhs > nehk[t Ë [ku f e Úkw h k{, AzeËkh fw u h ® n k{ >>18>> ðús÷k÷ Ëk{kuËh¼kE, ÷k÷Ëk kuhk ykrË íÞktE > yu ykrË eò ¼õ y kh, ykÔÞk uzðk kÁ uðkh >>19>> u z e Þk u þu h {ku Í kh, W khku fhkÔÞku r hÄkh > ¼õ s ku Ëu ¾ e u ¼kð, ÚkÞk « Òk {eXzk {kð >>20>> fi Þ u nðu ÷ e e ku ¤ k{u > Yzw t {t r ËhAu u n Xk{u > fÞku o W khku u { kt {w h khe, nò t Ë S w ¾ fkhe >>21>> Au ©enrh w ¾ k ft Ë , r ss u Ëu ð k yk t Ë > k e u {ku n Úkðk u fks, fhu ÷e÷k Yze {nkhks >>22>> sufkuE fhðk ykðu Ëþo , u kt ¾U[kÞ «ký u { > {krÄ ÚkkÞ ðuo u kÚk, yuðe ÷e÷k fhu r íÞ kÚk >>23>> yu f yu f k W h yt , ¾zfe {w f u Au nw t > ©enrh ku ÷ kðu su u kh, {krÄ{kt Ú ke WXu u ðkh >>24>> ykðu khkÞý {wr k , rðM khe u fnu nw k > {krÄ{kt su su ËuÏÞwt nkuÞ, yÚk Rr fnu ð¤e kuÞ >>25>> ïu îe u rÿfk©{, ði f w t X krËf u y w ¢ { > ú ñ k q Þ o u [t ÿ k ÷ku f , ¼q { k w Á »k ykrË yþku f >>26>> ð¤e yûkhÄk{ e ðk , rðM khe u fnu Au rðÏÞk > ki u Ëu¾kzâku « k yun, h khe k xkéÞk tËun >>27>> òu u E « k ÷k¾ku s , ÚkÞkt ykr© r {o ¤ { > u Ëu ¾ e u ½ýk Ëw s o , ËkÍu ¤ðk ÷køÞk Au { >>28>> ÷ku÷t h u eò su yLÞ, ðuo ¼u k ÚkÞk un s > {¤e u Þk hkò e k , su wt k{ Au {Ë «fkþ >>29>> þuh ku yrÄ r su hkÞ, u e k u Þk ÷eÄe kÞ > ykÔÞk ßÞkt uXk Au {nkhks, ¼k fhe u wtËh ks >>30>> hrð u Ëu¾e 1W÷qf su{, yktÏÞwt r{[e u ku÷u Au u{ > ð¤e ðkÞ nt u òuÞ, ÔÞr¼[krhýe kæðe u kuÞ >>31>> Ëk k u ® Ëu ÿrhÿe s , t r z u {q ¾ o ® Ëu { > yu { ©enrh u Ëu ¾ e ðo , ¤ðk ÷køÞk Au fhe ðo >>32>> ¼he ÷kÔÞk Au ¾ku¤k{kt Äw¤, Vufu Au u Ëwü yÄ{w¤ > {krÄyku fhkðu Au ~Þk{, {q¾o W krÄ fhu u Xk{ >>33>> su  üfkÞku u Äw ¤ k»kký, u e ð]  ü fhu Au yòý > Ä{kÄ{ fhu Au y w h , Úke rððu f Au ¢ku Ä k w h >>34>> yu f {ký ykÔÞku ðe , {nkhks k u w  Øne > e kt h n w t «¼w r þh, u W kze ÷eÄw t Au yÄeh >>35>> u Ëu¾e {q¤S úñ[khe, ku u fk{ fÞwO Au rð[khe > ©enrh u uze ÷eÄk íÞktÞ, u kze ËeÄk ykuhzk{ktÞ >>36>> ktf¤ tÄ fhe Au îkh, y wh ¾uË kBÞk yk ðkh > {nkhks u {khðk kÁt, yuf s ykÔÞku Au íÞkt ðkÁt >>37>> þª rzÞwt ÷eÄe fh¼qh, ðu u Ëkuzâku ykÔÞku u y wh > suðku un ykÔÞku ¤ kÚk, neh[tËu ÍkÕÞk Au u nkÚk >>38>> fze fhe {krÄ íÞktÞ, uýu òÛÞwt ktæÞku tÄ{ktÞ > ¤ fhe u Awxðk òÞ, ý [kÕÞku rn íÞkt W kÞ >>39>> nehk[t Ë u yûkh w ¾ , ý u u ¼khu zâw t Ëw : ¾ > fh ÍkÕÞk òýu ð@ k , W¼ku hÌkku u Úki u r hkþ >>40>> Ae eò n k s sun, Äwzâ k¾e Vktxâku ¼he un > u h½w kÚk-Ëk u rþh, ze Äwz u kXku yrÄh >>41>> ®nËwhkòÞu òýe u ðk , ÷ku÷t h ku Au W k > yu{ òýe u fÞkuo u þkt , u kAk Þk ÚkiAu r hkt >>42>> nðu ðkr÷zku fhu [rhºk, { w»Þkf]r ðzu rðºk > kuÕÞk e k e k ÷ð , wýku í t e ki nrhs >>43>> nðu y{ u su u «fkh, Ak k fkZe {wfku þuh kh > i ku yk ÷kufku ku Au rðhkuÄ, y{ u {khþu fhe ¢kuÄ >>44>> wýku ©ku k rððufe nu s , fkuE tËun Ähku { > fhu «kf] [uük {kuhkh, ¼õ e heûkk ÷uðk kh >>45>> su Au fk¤ ýk ð¤e fk¤, u u fkuý fhe þfu yk¤ > ý ÷e÷k ðÄkhðk fks, yuðe ÷e÷k fhu {nkhks >>46>> nehk[t˼kE ykrË s , ku÷u ©enrh kÚku ð[ > yuðwt u þwt kuÕÞk {nkhks, fkuý Au s {kt yuðku yks >>47>> yð khe Aku ©e¼ ðk , nw k{e Ëk ¤ðk > yuð ku úñktz {kt Úke fkuE , u { u {khe þfu òuE >>48>> ð RåAk rð k w f w t ºk, fku E Vu h ðe þfu yºk > «f] r w Y »kkrËf su n , {ku ðzu {ku x k ÚkÞk yu n >>49>> {khe {kÞk Au ¤ðk , fkuý òýe þfu u r Ëk > yk ku {kun {kzðk fks, yk ÷e÷k fhkuAkuS yks >>50>> «¼w ýw t y{khk{kt yks, fkt E Úke fnu {nkhks > yu { ku ÷ e {Äw h ð[ , yk u ¼õ u yk t Ë { >>51>> {ku n {kzu k e u yks, yu [rhºk fhu {nkhks > yu { fh k u yFkË, rºk{k hÌkk y{ËkðkË >>52>> Au fÞkuo { {kt rð[kh, íÞktÚke [k÷ðk ku r hÄkh > r s uðf u ÷E kÚk, íÞktÚke [k÷uAu ©eÞkur kÚk >>53>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©e khkÞý-{wr y{ËkðkË{kt { w»Þ[rhºk fhe ¼õ s u yk tË {kzâk yu k{u ºkeþ{ku ht >>32>>
ht : - 33
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
42
qðoAkÞku ©e úÚke nrh [kr÷Þk, òðk Ík÷kðkzâ Ëuþ > {r whu hkíÞ hÌkk, íÞktÚke u kýtË yuþ >>1>> s{e u íÞkt Úkfe [k÷eÞk, Þk u ËËw f u k{ > ºký rË íÞkt {k÷eÞk, Þk Ëu ð ¤eÞu Xk{ >>2>> íÞktÚke s{e u kðe Þk, W Þko suXeS u ½uh > Þ kfkrËf s{e hÌkk, ©enrh íÞkt w¾¼uh >>3>> Au t u r ~Þw O ku u , {u h fhe {nkhks > ðo s ku u òu u u , fhðk u Ázkt fks >>4>> rþÞkýe {u { fu ÚkE u , Þk u ðZðký k{ > rð k{ku fhe u íÞkt Úkfe, Þk u ®÷ ze k{ >>5>> [ku kE Au s{e u Aku k¤ku Au÷, {w¤eÞu ÄkÞko ht hu÷ > hkòhk{k¼kE {nkrÄh, k{iÞwt fÞwO ¼khu wtËeh >>6>> ks u ðks u þu h {kt Þ , «¼w ÄhkÔÞk w ¾ ËkÞ > t ÷k{kt W khku fhkðe, nu u s{kzâk Úkk¤ Ähkðe >>7>> ú k ñý s{kzâk ºkw r xfk¤, yûkhkrË k u «r k¤ > þu h s{kzâw t Äw t ð kzk t Ä , ki u ÚkÞku nrh ku t t Ä >>8>> 1 so e ¾ yufu Wò , ku u us fÞwO Au «fkþ > yÄkuWæðo «{kýu hrn , s òuE u ÚkÞk Au rðÂM{ >>9>> ku h ðkh Ae w ¾ ËkE, u s {kÔÞw t u ¾{kt E > u s Ëu ¾ kzâw t Au {nkhks, nw Sð k fÕÞký fks >>10>> yu { Vhu A u Ä{o Ë w ÷ kh, {w ¤ eÞu ykðu u ðkht ð kh > ð¤e esu ykðu òÞ ~Þk{, ½ýw t {w ¤ e{kt hu ½ ~Þk{ >>11>> t ð í h hÌkk Au {w h khe, {w ¤ e w h rð»ku w ¾ fkhe > Au [kÕÞk Au Ëu ð krÄËu ð , yûkhkrÄ r w ¾ {u ð >>12>> ðkt f k u h hÌkk u W hk , hksfku x Þk h¼k > kt [ rË hÌkk ku u Äkhe, yk¾u k{ Þk {w h khe >>13>> uW Y ÚkÞk yrð kþ, Âîs ¼kus u fÞkuo «fkþ > rð« u s{kzâk ¾x{k , ËÂûkýk ËeÄe fÞko nwÕ÷k >>14>> yu{ fhu Au su nw fks, Au [kÕÞk íÞktÚke {nkhks > ku u ÄkÞko Au fåA Ëuþ, ¼ws h{kt {tòwfuþ >>15>> fkh kÚku nrhs u , k{i Þ w t fÞw O r {o ¤ { u > u z e Þk þu h {kt ¾u ð , ¼kð ¼Âõ ðzu fhe u ð >>16>> wtËhS k u zu÷k{ktÞ, W khku fhkÔÞku si u íÞktÞ > íÞkt ðkr÷zu fÞwO Au [rhºk, wýku ©ku k rððufe rðºk >>17>> Úkh e k¤e Au íÞkt yu f , u k W h [zâk rðþu f > fÞw O ½ku z k e u X u ÷ký, u X k u h Sð «ký >>18>> ¼w h k fu þ þku ¼ e hÌkk rþh, ft s ÷ku [ ©e hðeh > ÷k÷ u º k{kt hu ¾ k h k¤, {ku n k{u {ku x k ÷ku f k¤ >>19>> yufs ð ktæÞwt Au þe»k, ïu [kËh ykuZe u s Ëeþ > u f]þ ÚkÞwt Au hu , yuðk Y u ËeÄkt Ëhþ >>20>> nrhs íÞkt uXkAu k , ÷e÷k òwðu Au u w¾hkþ > yuðu ykÔÞk wtËhS¼kE, Ëþo e RåAk { {ktE >>21>> k¤e W h «kýSð , u X kAu íÞkt fÞkO Ëþo > Ônk÷k u yku ¤ ÏÞk nª íÞkt Þ , fhu rð[kh u { {kt Þ >>22>> kuÕÞk wtËhS þw¼fks, fÞkhu ykðþu ©e{nkhks > íÞkhu kuÕÞk ku u {nkhks, n{ýkt ykðþu w¾ ks >>23>> yu{ wAe òuÞwt ºkiý ðkh, yu ku yu {éÞku W¥kh kh > ý fkuE fu wt Úke yks, uXk Au yk ku u {nkhks >>24>> X¬h ¼ ðk S k{, ykÔÞk Ëhþ u un Xk{ > wtËhS¼kE ku òuE {h{, kuÕÞk ¼ ðk S yu h{ >>25>> wýku wtËhS fnwt fks, yk tzu uXk u {nkhks > {ku u þwt ¼w÷e Þk ¼k , {khe k u Au ¼ ðk >>26>> íÞkhu w t Ë hS ýu { , M{] r ykðe òÛÞk ¼ ð > fhe «kÚko k fh òu z e, Ët z ð fÞko ð¤e ¢ku z e >>27>> Au kÚk ¼eze {éÞk ¼kð, Wh{kt fhe ½ýku WåAkð > {tË {tË fhu «¼w nk , {w¾u Á{k÷ Ëi yrð kþ >>28>> Au kuÕÞk ©eS{nkhks, wýku í t e ðuo {k > su su y{khe yk¿kk{kt nkuÞ, u ðuo {¤e u [k÷ku kuÞ >>29>> hk{S k{u su hÚkfkh, u u ½uh [k÷ku ykýe ðkh > íÞkt ykÔÞk Au h½w kÚkËk , yk ý ðo [k÷ku yu k >>30>> yu{ fne í t e u kÚk, ku u ÄkÞko ©eÞkur kÚk > íÞkt si u fÌkk Âå[Ëk tË, ÷t u r hkßÞk w¾ftË >>31>> h½w kÚkËk u íÞkt ku Þ , «& w A âkt «¼w S yu òu Þ > ½xkfkþ {Xkfkþ su n , {nËkfkþ r[Ë Au yu n >>32>> kðku yu kt fhe u Y , sw Ë e sw Ë e he u Ú ke y q > yu ku W¥kh yk ku {u , {khe yk¿kk{kt hi Þ u y{u >>33>> y{khk rþ»Þ ½¤k sun, {khk rþ»Þ Úki huþu un > {kuÚke òu W¥kh ÚkkÞ, y{khe yk¿kk{kt hku ËkÞ >>34>> yu ð w t w ý e h½w kÚkËk , ku Õ Þk ©enrh «íÞu «fkþ > ½xkfkþ ykrË nw su n , hk{k t Ë S òý k u n >>35>> Mðk{e u òýwt Awt ðo¿k, ynkur þ yu{kt nwt Awt {ø > WXâk {nkhks un ðkh, Âå[Ëk tË fi r hÄkh >>36>> Au ©eS fnu wýku kh, yu{kt fktE Úke ¼÷e ðkh > Yzk hk{S¼kE w kh, u u fu Au ©eÄ{ofw{kh >>37>> y{ u ûkwÄk ÷k e Au kh, {kxu ¾kðk yk ku ykýe ðkh > Au hk{S ¼kE u ½uh, 1Âûk«k fhkðe Au Áze uh >>38>> fÞw O i Þ kh ku u ¼ku s , s{e t ku » k kBÞk Sð > íÞkt Ú ke ÄkÞko Sð «ký, w t Ë hS k ½hu «Þký >>39>> hM u ÚkÞku h½w kÚkËk , kA÷e hk ÷i yðfkþ > w t Ë hS u íÞkt w ¾ ks, kx W h ku Z âk {nkhks >>40>> Au esu rË u «k :fk¤, WXâk ðkhu Ëe ËÞk¤ > suXe{Õ÷ t khk{¼kE, u k «íÞu kuÕÞk w¾ËkE >>41>> {u òðku t khk{¼kE, ÷kÄe k u uze ÷kðku yktE > yuðwt wýe suXe t khk{, ÷kÄe k u ku÷kÔÞkt uXk{ >>42>>
ht : - 34
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
43
nò tËS s Ëeþ, hk{k tËMðk{e k Au rþ»Þ > ÷kÄe kE yuðwt òýe { , íÞkt fhðk ykÔÞkt Au Ëþo >>43>> ©enrhðh u òu Þ k u ý u , ÚkÞku sL{ V¤s u ý u , kBÞkt yk t Ë { y kh, Ëu ¾ e {q { ku n h kh >>44>> ÷kÄe k k{wt òuÞwt ËÞk÷, {krÄ fhkðe fk÷ > u u {kufÕÞkt yûkh{ktÞ, ku k ku úñ{ku÷ Au ßÞktÞ >>45>> yr u s Mðe Äk{ yr{ , yÄku Qæðo «{kýu hrn > u u rð»ku rËÔÞ ® nk , {nk[i LÞ{Þ kð >>46>> u k W h ©e{nkhks, rðhkßÞkAu ku u w¾ ks > fkurx fkurx RLËw ð¤e 1¼k , us ûkeý k{u íÞkt r Ëk >>47>> yuðk rðhkßÞk Au {nkhks, {kuxk ÷kuf r rþh ks > fkurx fkurx {wõ kuyu rn , {krÄ{kt òuÞwt kÞu rn >>48>> ©enrh e W k k sun, uðk¼Âõ fhu r íÞ un > u{kt Mðk{e u ËuÏÞk Au íÞktÞ > ÷kÄe k rð[khu { {ktÞ >>49>> hk{k tËMðk{e u u ðkh, {ú kÚke fÞkuo {Mfkh > íÞkhu kuÕÞk Au Mðk{e ð[ , wýku ÷kÄe kE {u { >>50>> fhku ©enrh u {Mfkh, y{khk ðuo k Au ykÄkh > y{ suðk ku {wõ y kh, swðku uXk yktne yuf kh >>51>> {u shu Ëu¾e yk ðk , nò tË Mðk{e rðÏÞk , ¼ws ú{kt si r hÄkh > fhßÞku yu ðk ku rðM kh >>52>> {ÍkðßÞku yk Yze he , ©enrh{kt fhu nw «e > yk ku yð khe h ú ñ , yûkh{w õ òýu A u {{o >>53>> Au {krÄÚke ykÔÞkt kh, ©eS u fÞkuoAu {Mfkh > uXkt MðMÚk ÚkE {w¾, òuE «¼w kBÞkt ½ýwt w¾ >>54>> {tË {tË n u Au {whkh, {w¾u Ëi Y{k÷ uýe ðkh > n k Úkfk kuÕÞk ð[ , ÷kÄe kE þwt {Íâkt { >>55>> y{khu u zâkt u fu{, k[e ðk fnku nkuÞ su{ > íÞkhu kuÕÞkt Au íÞkt ÷kÄe kE, nðu wýku ©eS w¾ËkE >>56>> {u f] k fhe {nkhks, ú ñ {ku ÷ {kt {ku f ÷e yks > íÞkt e h[ k Ëu ¾ kze u ý u , ð Ëþo k{eAw t u ý u >>57>> us wts{kt {q yk , yûkh{kt Ëu¾e {U y{k > hk{k tË Mðk{e ð k , uðk{kt uXk Au íÞkt nwÕ÷kþ >>58>> {w u Mðk{eÞu fÌkw t rðþu f , u «{kýu fnw t Ähe xu f > «¼w k ykrË u s « k , ðu o ©enrh{kt Au y{k >>59>> y{u íÞkt n k u ðkhu r , { u fu k u fhe rn > y{u « x «¼w k s , zw zw e ð kzeÞu { >>60>> ðkr÷zku ðu»k ¼sð kh, ðkt uÚke u ku Au ykð kh > íÞ ðk ÚkE Au u yks, {khkt V÷ ÚkÞkt ki fks >>61>> Mðk{eÞu {w u fÌkwt wt su{, {kÂÄ{kt {U òuÞwts yuu{ > {u Mð tºk Aku ¼ ðk , ©enrh yð khe r Ëk >>62>> Eþ k Eþ fk¤ k fk¤, Ëu ð k Ëu ð Ëe ËÞk¤ > ÂMÚkr WKð «÷Þ f ko , fku r x fku r x ú ñ kt z k ¼h k >>63>> ki u f{o V¤ k Ëk kh, rðït¼h Aku rðïykÄkh > ÷kÄe k e wýe yuðe ðk , ÚkÞk « Òk ©eS kûkk >>64>> ðuo nrhs ku h kh, k[e ðk {k e Au u ðkh > kBÞkt ykùÞo { y kh, ËZ r ùu ÚkÞku r hÄkh >>65>> Au w t Ë hS hÚkfkh, ð¤e nehSyu u ý e ðkh > Úkk¤ fhkÔÞku ku k u ½u h , u z âk «¼w S u Áze u h >>66>> yr r{ü fhkÔÞkt ¼kus , s{kze u fÞko Au « Òk > s{e u ykÔÞk r s yk , Áze ÷e÷k fhe ¼ ð >>67>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu ¼ws ú{kt ÷kÄe kE u {krÄ fhkðe yu k{u uºke {ku ht : >>33>> qðoAkÞku M unðzu ©ðýu Ähku, nu hk{þhý rðºk > Ônk÷ ýuÚke ðýoðwt Awt, ðk÷{S kt [rhºk >>1>> yu f {u ¼w s ú { kt , khkÞý{w r òý > k fhkðe k u ku u , ¼õ k Sð «ký >>2>> íÞkhu ÷kÄe k íÞkt ykÔÞkt Au , fhðk u Ëhþ > u {u yu f kÄw ykÔÞku , Ët ¼ fhe u { >>3>> {krÄðk¤ku kÄw Úki u , Zw t fhu y kh > yks {u íÞkt ÷kÄe k u , {krÄ Úki r hÄkh >>4>> ©enrh nò t Ë S, òu ð k heûkk ßÞkt Þ > ÷kÄe k k nkÚk W h, yÂø {w õ Þku íÞkt Þ >>5>> [ku kE {wõÞku fh h yÂø ßÞkhu, íð[k ËkÍðk ÷k e Au íÞkhu > ÷kÄe k u Úke fktE ¼k , kuu u ÚkÞktAu {krÄðk >>6>> Ëu¾e Ët¼e kÄw ¾uð, íÞkt Úkfe kþe Þku Au yuð > Au «¼wS w¾ k Äk{, yÂø ÷uE ÷eÄku un Xk{ >>7>> u n {u nehS w kh, u { kt í e ykÔÞkt u Xkh > k{ y{h kE kð , fhðk ykÔÞkt Au Ëþo >>8>> uýu òuÞk ÷kÄe k k nkÚk, yÂø yuÚke ËkÍu÷ u kÚk > kuÕÞkt y{h kE ð[ , wýku « x «¼w kð >>9>> ykðk k¾tz fhþku yktÞ, ðku í t e fkuE ÚkkÞ > u wýe kuÕÞk ©e¼ ð , wýku y{h k þw¼ { >>10>> Úkkþu «¼w e RåAk «{kýu, u{kt Sð r [khk þwt òýu > ý ÷kÄe k u ku yk Xk{, k u si ku÷kðku ÷E k{ >>11>> yu wýe y{h Þkt òu u, ÷kÄe k u s kzu Au ku u > fýo{kt {w¾ hk¾e u kuÞ, fh Ík÷e u ku÷kðu òuÞ >>12>> ÷kÄe k Úke ku÷ kt { , fkü {k ÚkÞwt Au > yu{ fÞkuo Au ½ýku «Þk , ÷kÄe k ð kuÕÞkt «fkþ >>13>> Au ©enrhÞu un ðkh, ku÷kÔÞkt k{ ÷i u uXkh > íÞkhu Awxe Au {krÄ h , {nkhks k{e òuze h >>14>> wAâwt « x «¼wÞu íÞktÞ, þwt Au {khk u fh{ktÞ > fktE ezk sýkÞ Au yt , k[e ðk fnku u W{t >>15>>
ht : - 35
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
44
þwt ÚkÞwt Au u òwðku ð ký, k e u ku÷ku k[e ðký > ÷kÄe kÞu òuÞk r s nkÚk, n kt Úkfkt kuÕÞkt u kÚk >>16>> Úkkuze ezk sýkÞAu yks, k[e ðk fnwt {nkhks > íÞkhu k{wt òuÞwt òur hks, ezk kþ k{e w¾ ks >>17>> ð¤e fnw t Aw t esw t [rhºk, « x «¼w S w t rðºk > yu ku { w » ÞËu n u ÚkkÞ, yu [rhºk fhu nrhhkÞ >>18>> {eZe ykð¤ e k rðþuf, r íÞ kt ¤e ¼he u yuf > u k W h ykt ÷e sun, ð¤e e k yZe þuh un >>19>> ½ýk rË fÞwO yu t tÄ, Au yu r¢Þk ku fhe tÄ > e¾kt {h[kt ÷®ðr Þkt kuÞ, yÄoþuh ðxkðe u òuÞ >>20>> r íÞ ku¤ku fhe s{u ~Þk{, ½ýk rË wÄe w¾Äk{ > Ae [iºk{k ykÔÞku ßÞktÞ, fk[e fuheÞku s{uAu íÞktÞ >>21>> xku ÷e yuf ¼he u sun, wýku {ý fuhe fk u un > u{kt {eXwt k¾u ºkiý þuh, s{e òÞ Au u Áze uh >>22>> ð¤e y»kkZ {k {kt Au÷, eS ÷e÷k fhu y÷ u÷ > fk Ëe ®÷ w u fuðkÞ, s{u Au ©enrh w¾ËkÞ >>23>> ykðe r¢Þk ku «¼wÚke ÚkkÞ, eòÚke yu rËþu sðkÞ > u ku {{o òýu {wr s , y¿kk e u þwt {su { >>24>> yu{ ÷e÷k fhu ðe r , ¾U[e ÷uAu u ðuo kt r[¥k > yuðk ©enrh nò tË, r s ¼õ u yk u yk tË >>25>> ¼ ðk ¼kE hÚkfkh, nehS w t Ë hS u X kh > su X e t khk{¼kE su n , h{ rðºk rððu f e yu n >>26>> fkÞÚk {u k kÚk u ÄLÞ, khkÞý¼kE u k > {u k þðS nhSð , ÷kÄe k ykrË kÞw t kð >>27>> u ðu o nrhs ku u ½u h , ðkhu ðkhu s{u Áze u h > ð¤e su X e t khk{ kÚk, {Õ÷rðãk h{u Au u kÚk >>28>> Ëkð u [ {kt rË÷ Ëu kh, t khk{ u { kðu nkh > u s {kt S e ÷u {w ¾ , r s¼õ u yk u Au w ¾ >>29>> ð¤e Sðhk{ su w kh, u { e {k w nh k kh > u ý u ©enrh u u z âk ½u h , ¼kðu s{ðk íÞkt w ¾ ¼u h >>30>> ý u e RåAk y w kh, ©enrh sBÞk i un Xkh > nh kE u [ze Au heþ, { {kt ¾uË ÄÞkuo u rËþ >>31>> he i u w kt su ½h{kt Þ , yku h zku t Ä fhe u íÞkt Þ > yu { ðe e Þk ó Ë , u kEyu fÞw O ¼ku s >>32>> ËÞk¤wyu òýe Au u ðk , nh k u ku÷kÔÞkt kûkk > ©enrh fu wýku «e «kuE, fhkðku {u þwØ h kuE >>33>> nðu {khe RåAk w kh, ¼ku s fheþw t ð îkh > yu ð w t w ý e u ÚkÞkt « Òk, fhkðe Au h ku E kð >>34>> Au {nkhks u u ðkh, «u {u u zkÔÞk ku k u îkh > ¼kðu eh kÔÞkt Au ¼kus , s{kzu Au u WËkh { >>35>> nðu s{u Au ©e¼ ð , {k e {k e u ÷u Au ¼kus > yu{ s{e Þk «e «kuE, ºkeþ sý e n e h kuE >>36>> huðk ËeÄe ne ÷{kºk, kf kt ¾k÷e fhkÔÞkt kºk > eòt ¼kus ÷kðku ykðkh, ½ýk ¼wÏÞk AiÞu r hÄkh >>37>> Au kE fhu Au rð[kh, nðu Úke h kuE ÷ kh > õÞktÚke ÷kðe u eh kðwt yks, nsw ku {k u Au {nkhks >>38>> fh òuze u kuÕÞkt Au ðký, wýku ©enrh Sð «ký > «¼w u ku {u Úkkuzeðkh, eS h kuE fhkðwt íÞkh >>39>> yu ð w t w ý e u ©eyrð kþ, {t Ë {t Ë fhu Au u nk > nh kE u fu ¼ ðk , nðu hkS ÚkÞkt {u { >>40>> Au [¤w fhe u Sð , WXâk { {kt ÚkE « Òk > nehS¼kE ku ðtzku sÞktÞ, r s W khku fÞkuo Au íÞktÞ >>41>> íÞkt ÄkÞko Au w t Ë h ~Þk{, ¼õ r «¼w w ¾ Äk{ > nðu nh kÞu r hÄkh, h ku z k{kt òu Þ w t u ý eðkh >>42>> ku e h ku E u ÷¼kh, ku u òýu Au { {kt kh > ý òu Þ w t fhe u k , kf ðu o ¼Þko Au «fkþ >>43>> Ëu Ï Þku ðk÷{S ku « k , nh kE yk t ã kt Au yk > kBÞkt ykùÞo { y kh, fhu « t þ k ðkh{ðkh >>44>> ¼ws ú{kt ¼qÄh ¼úk , ÷e÷k fhu Au ðk÷ku rðÏÞk > yuðe he u ©eS{nkhks, fhu «u{e kt qhý fks >>45>> ÄLÞ ¼w s t w h kð , nrhs Au r {o ¤ { > su u « x «¼w ku t , {éÞku Au yu s {ku x ku W{t >>46>> ½hku ½ h s{u Au Sð , {u Au r s ¼õ u { > yk u ykr© s u w ¾ , xk¤u ¼ð ËheÞk kt Ëw : ¾ >>47>> ð¤e yu f rËð e ðk , w ý ku t nrhs ¼ú k > w t Ë hS¼kE r {o ¤ { , «u { u fÞw O «¼w w t q s >>48>> Au {k e ÷eÄwt ðhËk , ©enrh k uÚke ËuE {k > y{u fiÞu íÞkt wÄe {kuhkh, f] k fhe hnku ykýu Xkh >>49>> y{khk fÌkk rð k sYh, ûký yuf òðwt rn Ëqh > yuðwt yk ku ðkr÷zk ð[ , y{ku W h òu nku « Òk >>50>> íÞkhu kuÕÞk Au ©e¼ ð , {kÁ fÌkwt {k eþwt { > {u fnuþku íÞkt wÄe ¾k , y{u sYh hneþwt Ëk >>51>> hÌkk ÚkE ¼õ u ykÄe , íÞkhu Ae Þk Úkkuzk rË > «u{ u{ u ¼Âõ u ¼kð, Ëu¾e hÌkk xðh kð >>52>> eòu fkuE Úke hu W kÞ, ¼Âõ rð k u ðþ ÚkkÞ > «u{u tÄkE u hÌkk íÞktÞ, ¼õ kÄe ÚkÞk { {ktÞ >>53>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhyu ¼ws ú{kt wtËhS¼kE u ½uh hÌkk yu k{u [ku he {ku ht >>34>> qðoAkÞku hk{þhýS kur÷Þk, wýku wÁ {r Äeh > ©enrhÞu ¼ws ú{kt, þwt fÞwO fku Úki ÂMÚkh >>1>> yu ð w t w ý e yk[kÞo ku Õ Þk, h{ rððu f e rðºk > nu hk{þhý w ý ku nðu , fnw t Ázkt [rhºk >>2>>
ht : - 35
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
45
w t Ë hS u íÞkt hÌkk Au , ð[ Ëi {nkhks > hò ÷u ð k w t Ë hS e, fhu Au òw õ u fks >>3>> r s[hý ku su yt w X ku , fÔÞku yu n ðkh > w t Ë hS k ½hrð»ku , Ak k hÌkk r hÄkh >>4>> yu ð u {u w t Ë hS u , Ëu n u Au {t Ë ðkz > òu ð k ykÔÞku s Sð , u fhe u W kz >>5>> [ku kE wtËhS¼kE u ¼wð , ykÔÞku Au {u ku s Sð > íÞkhu «¼wÞu rð[kÞwO { , ykÃÞwt Au y{u íÞ ð[ >>6>> u hò ÷uðk ku Ázku hk , yksu ¼÷ku ykÔÞku Au hu ÷k > yu{ rð[khe u þw¼ fks, {uze e[u ykÔÞk {nkhks >>7>> u X k w t Ë hS e hu k , y÷ u ÷ ku S ©eyrð kþ > Äehk hi u ku Õ Þk ¼ ð , s Sð «íÞu ð[ >>8>> ku { ðÕ÷e s {kt «r Ø, ú k ñý u [u Au u r Ø > eò ðýo òu eðk òÞ, [u i u u ð{ ÚkkÞ >>9>> kuu{ðÕ÷e Ëu¾kzku kûkk , y{u fiÞu AiÞu k[e ðk > íÞkhu kuÕÞku u s Sð , {u þwt {Íku yu{kt { >>10>> {khu ð hu ð w t u Xef, { Ähðe zu i ef > yu ð w t w ý e ku Õ Þk ¼ ð , {u w ý ku h u s Sð >>11>> þw f fkrËf Au su n , {ku x k «¼w yð kh u n > kÄw Y u n k u [ w h , u ku ðM e{kt hu k sYh >>12>> u ý hu k i ð ðk , íÞkhu kuÕÞku u {u ku «fkþ > yu ku n k Eïh {Úko, {u õÞkt ÕÞku Aku yu{ ku yÚko >>13>> yu suðk ku ÚkÞk Úke yk , { rð[khe u swðku {k > ð¤e kuÕÞk ©eS{nkhks, wýku {u k {u þw¼ fks >>14>> y{u ku Ai Þ u Eþ k Eþ, y t fku rx ú ñ kt zkÄeþ > yuð wt wý e u s Sð , ½ýwt ¤ðk ÷køÞku u { >>15>> Au [kÕÞku ÚkÞwt n , u ku Þku ku k u ¼wð > nðu nehS¼kE w kh, u k «íÞu kuÕÞk rðïkÄkh >>16>> nu ¼kE òðku {u k u ½uh, wýe ykðku nw u e uh > nehS Þk u u îkh, wýe ÷kÔÞk u ku nw kh >>17>> kuÕÞk rð k ykðe W¼k k , þqLÞ{wLÞ ÚkE u hu Ëk > íÞkhu {ßÞk ©e¼ ðk , {u k k { wt yr¼{k >>18>> nehS u fu {nkhks, {ku fku nðu fhðw t þw t fks > nðu y{u hi Þ u ð ½u h , fu si Þ u fnku yk t Ë ¼u h >>19>> nehS¼kE fu {nkhks, {u u { fhku w ¾ ks > Au ©enrh w ¾ k Äk{, t khk{¼kE u fu ~Þk{ >>20>> y{ u hk¾ku {khu Äk{, íÞkhu fnu suXe t khk{ > ÄLÞ ¼køÞ {kÁt {nkhks, w¾uÚke Äkhku «¼w yks >>21>> ð¤e ðkr÷zku kuÕÞk ð[ , heûkk òuðk Äkhe Au { > y{ u hk¾þku òu ¼wð , ku W krÄ Úkþu fktE yLÞ >>22>> íÞkhu kuÕÞk t khk{¼kE, yu e ®[ k Úke {w u fktE > {u Aku {khk niÞk k nkh, rþh u kxuAku «kýkÄkh >>23>> yu ð w t w ý e ku Õ Þk ¼ ð , «u { òu E ÚkE u « Òk > Úke [÷k w t y{khu kÞ, fhku ðkn ku hu W kÞ >>24>> t khk{¼kEÞu u ðkh, s Sð u íÞkt Ú ke kh > Wfk¼kE Xfh kÚk, hÚk {t kÔÞku u { e kÚk >>25>> u X k hÚk{kt s ËkÄkh, ÄkÞko t khk{ u îkh > fhu ÷e÷kyku w t Ë h kh, yk u ¼õ u w ¾ y kh >>26>> ©ehk{k t Ë Mðk{eÞu ku u , Ëkðú kt æ Þw t Au u òu u > u u [÷kðu A u Áze he , ku u k¤u Au q h ý«e >>27>> u Ëkðú ÷uðk u kÁ, ðihk e uW ykÔÞk Au ðkÁ > qðoËuþ k Au u hu kh, «¼wÞu yku¤ÏÞk uýe ðkh >>28>> þehku w h e fhkÔÞkt ¼ku s , s{kze u fÞko A u kð > kÁt ÷køÞw t Au u { u { , ¼u k hÌkk fu x ÷kf Ë >>29>> {krÄÞku ykrËf y uf, ËuÏÞwt yiïÞo íÞkt ku rðþuf > ©eS{nkhks ku « k , ðihk eÞu òÛÞku yk kuyk >>30>> kBÞk { {kt þktr y kh, ÚkÞku «¼w ku r ùu u ðkh > Ae yuf rË u þw¼ fks, u u wAu ©eS{nkhks >>31>> {u õÞktÚke ykÔÞk kÄws , uðwt kt¼¤e u kuÕÞk ð[ > wýku {nkhks k[wt {u, AiÞu hðrhÞk rð« y{u >>32>> k÷ ýÚke ßÞw t Au îkh, ÓËu ÚkÞku ði h k y kh > s ÒkkÚkrð»ku Áze he , hÌkk ½ýe fhe { «e >>33>> y ð o e RåAk ku Þ , Äkhe u hÌkk u M Úk¤u òu Þ > fhe s Ëeþ e íÞkt u ð , Ëk k w Ë k ÚkE u yu ð >>34>> Ae ykÔÞk fku E ú ñ [khe, k÷Þku eY u w ¾ fkhe > u ý u ËeXku yÄ{o y kh, {r {t Ë u u y w kh >>35>> {ktnku{ktne fhkðe ÷zkE, u{ktÚke fif {wðk ðZkE > fif ½kÞu÷k ÚkE zâk íÞktÞ, fif k «ký Þk Au ßÞktÞ >>36>> u Ëu¾e u y{u uW kÚk, kXk «ký ÷E wýku kÚk > V koÚkfk ehÚk{kt yks, yktne ykÔÞk AiÞu {nkhks >>37>> îkrhfk sðk ku Au rð[kh, Ëkðú ÷uðk ykÔÞk yk Xkh > yktrn kBÞk ð Ëhþ , y{ ¼køÞ WËu ÚkÞkt ÄLÞ >>38>> þkt r kBÞkt Au y{khkt { , ð Ëhþ Úke ¼ ð > rðM khe u fhe yu { ðk , {t Ë {t Ë n u s k >>39>> Ae u { k «íÞu ð[ , ku Õ Þk nw k{e ÷ð > îkrhfk kÚku òðku kð , {¤þu íÞkt ku ©e¼ ð >>40>> íÞkhu u{ýu fÌkwt Au yu{, nðu siÞu «¼w y{u fu{ > r ùu sðwt Úke {nkhks, yktne V¤ ÚkÞkt ki fks >>41>> í t {kt hneþwt ËkÞ, ¼kðu fheþwt {ku uðkÞ > ÷¾[kuhkþe x¤e Au yks, nðu ÚkÞwt y{kÁt ku fks >>42>> yuðwt wýe kuÕÞk {nkhks, þwt {Íe hkuAku {u yks > íÞkhu r {ko e Úki kÄws , kuÕÞk M un rn ð[ >>43>> wýku ðk÷{S k[e ðk , suðeAu uðe fiÞu rðÏÞk > yktrn í t {kt®n kûkk , y{u ËuÏÞwt Au fÕÞký ÏÞk >>44>>
ht : - 36
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
46
yu ð ku fhe { {kt rð[kh, {ku k u hÌkk Ai Þ u kh > ðu o ehÚk Au ð [hý, nðu hi þ w t {khu þhý >>45>> «¼w w fÞkO {khkt Ëþo , ÚkÞkt q h ý ðu o kÄ > {u fnku u fheÞu fks, ý òðw t Úke {nkhks >>46>> y{u ku ÚkÞk Ëk k w Ë k , {ku u ð k{kt hi þ w t s k > yu ð kt Ëe ýk kt ð[ , w ý e u ÚkÞk «¼w « Òk >>47>> Au nB{eh h zk , íÞkt ÄkÞko Au ku u ku n k > u { kt M k fÞw O Au W{t u , W khu ÄkÞko Ázu ht u >>48>> q ò kX fÞw O r íÞ u { , w ¾ u Ú ke r hkßÞk «¼w yu { > Au w t Ë hS w ¾ ¼u h , s{ðk u z e Þk Au ½u h >>49>> kAk s{e u ykÔÞk {wfk{, ki u w¾efÞko w¾Äk{ > hk{k tËMðk{e e Au kx, u h r hkßÞk Ázu ½kx >>50>> Âù{ rËþkÞu fÞwO {w¾, t nrhs ku {w¾ > Au ðuhk e ykÔÞk íÞkt sun, u k «íÞu kuÕÞk «¼w un >>51>> {u kÄw Úkkþku {khk yks, íÞkhu u fnu nk {nkhks > Au ku÷kÔÞku kr kh, ûkkih fhkÔÞwt uýe ðkh >>52>> ykÃÞkt ¼ ðkt ð yS , fÞko rþ»Þ ku k k yr¼ > ðeh¼ÿk tË f] k tË, Òku k{ kzâkt w¾ftË >>53>> ykÃÞku fýo{kt {tºk s ku u, u{ k «íÞu kuÕÞkAu òu u > yk ¼k u fhku Ëtzð , «u{u u ÷k ku Ë{ >>54>> yu ð w t w ý e WXâk u W t , BÞk «u { u w Á u {nt > u Ëu ¾ e « x ¼ ð , u k W h ÚkÞk « Òk >>55>> íÞkhu òýe ÷eÄwt Au sYh, Au yk {w{wûkw rððufe Wh > yu{ òýe u wtËhAu÷, hkS Úki u kuÕÞk y÷ u÷ >>56>> s ÒkkÚk wherð»ku ºkk , y wh ku fhkÔÞku ku kþ > u e rðM khe u fhe Au ðk , wýe uW ÚkÞk hr¤Þk >>57>> ÚkÞk ËT ËT ft X u yk , xéÞk y u f sL{ k k > nu Ëe t Ä w nu f] k kÚk, {u y{ u fÞko kÚk >>58>> sÞ þhýk rn fkh, sÞ yð kh k ykÄkh > q h ý w Y »kku ¥ k{ yk , xkéÞk rºkrðÄ k {u k >>59>> yu{ kuÕÞk ßÞkt {ú ð[ , {krÄ ÚkE r {o¤ { > ÚkÞk usý {krÄr c, kBÞk yk tË Wh y¼eü >>60>> Au yk¿kk fhe {nkhks, yu f kt u w ð kÞko þw ¼ fks > yku Z kze [kËh yu f yu f , u { k W h u rðþu f >>61>> {krÄ{ktÚke u sý íÞktÞ, ò e u ykÔÞk ©enrh ßÞktÞ > ïu îe u rÿfk©{, ki÷kuf ðifwtX y w¢{ >>62>> úñ wh ykrËf su Äk{, {krÄ{kt òuÞkt susu Xk{ > ËuÏÞkt yKw yiïÞo ßÞktÞ, fÞkO ©eS kt Ëþo íÞktÞ >>63>> òuÞku {nk«¼w ku « k , rðM khe u fÌkku nw yk > ¼k Ëu wýe { {ktÞ, fÞkuo ©eS ku r ùÞ íÞktÞ >>64>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu ¼ws ú{kt u t u Ëeûkk yk e u {krÄ fhkðe yu k{u ktºke {ku ht >>35>> qðoAkÞku nu hk{þhý fnwt nðu, wýku Úki kðÄk > ¼ws ú{kt ¼õ kÄe , þwt fhu Au ¼ ðk >>1>> rðM khe u u ðýo ð w t , ©enrh k w ý ú k { > M u n ðzu Ú ke su kt ¼ ¤u , u k{u yûkhÄk{ >>2>> {krÄ e ðk fheAu , kÄw Þ u ¼k{kt Þ > t nrhs ðu o u , r ùu ÚkÞku A u íÞkt Þ >>3>> «§ w A âw t w t Ë hSÞu , ©enrh u Ähe M u n > nu ¼Þnkhe {nk«¼w , xk¤ku {w s t Ë u n >>4>> íÞÞw ºku k îk h{kt , ¼õ k hûký fks > [¢ w Ë þo {w f k, u Äkhe u {nkhks >>5>> [ku kE nh k ºkiýu Þw {kt Ëw:¾, «¼w hûkk fh k {w¾ > nðu yk Þw {kt Úke yu{, u wt þwt fkhý fnku fu{ >>6>> yk fr¤Þw {kt nrhs , Ônk÷k Úke fu þw t ð { > ½ku h fr¤{kt {khk ¼õ , fhu ¼s ÚkE rðhõ >>7>> {kxu u e hûkk fhðe òu Þ u , u n {kÁt s «& Au ku Þ u > f] k¤w S {u fnku yu n , {nk«¼w {xkzku t Ë u n >>8>> íÞkhu ku Õ Þk Au Sð «ký, w ý ku w t Ë hS {w s ðký > «¼w k MðY w t su ¿kk , yu w Ë þo [¢ {k >>9>> su Au w Ë þo {kt «fkþ, Ëþ n ú q Þ o ku k > u Úkfe ¿kk w t ½ýw t u s , sw ð ku rð[khe yt h yu s >>10>> Sð k ÓËÞ{ktne y¿kk , u u xk¤e k¾uAu yu ¿kk > yKw qÞo ku su «fkþ, uÚke y¿kk k{u kþ >>11>> wËþo Úke yrÄf ¿kk , r ùu {Íe hk¾ku r Ëk > fk{ ¢kuÄ ykrË yhe sun, r ùu x¤uAu ¿kk Úke yun >>12>> su u «¼w ku r ùu s nku Þ, u u ezk fhu rn fku Þ > yuð e he u fhe ½ýe ðk , wý e ðuo ÚkÞk hr¤Þk >>13>> ©enrh k MðY {kt kh, ki u r ùu ÚkÞku A u u ð kh > u Au esu rËð u òu Þ , ¼ ðk SÞu ÄkÞw O ku Þ >>14>> r s ½uh fhkðe h kuE, «¼w u s{kzâk «e «kuE > s{e hÌkk ßÞkt «kýSð , ÚkÞk ¼õ W h « Òk >>15>> Au q ò fhe Yze he , w » nkh u h kÔÞk Au «e > ft X e fzkt rðt x e ðu Z su n , ft Ë ku h krËf ¼q » ký u n >>16>> ©enrhðh u yt ku u y t , ÄhkÔÞkt Au fhe u W{t > Au fu ¼ ðk S¼kE, w ý ku {nk«¼w w ¾ ËkE >>17>> hk{k tË Mðk{e u yk he , s{kzâk k qhý «e > yk ½huýkt uhkðk u fks, Mðk{e u fÌkwt {ut {nkhks >>18>> íÞkhu kuÕÞk u yu{ ÚkkÞ, y{Úke ½huýkt uhkÞ > yk ½huýkt k uhýnkh, ykðþu Úkkuzk rË u yk Xkh >>19>> yu{ u uhkðßÞku u rn , fhßÞku {nk«¼w{kt «e > yu{ fi u {wfkÔÞkt kt sun, yks yk u uhkÔÞkt un >>20>>
ht : - 37
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
47
yu ð kt ku ÷ e {Äw h kt ð[ , fh òu z e u fÞw O M ð > Au ©enrh nò t Ë , W khu ykÔÞk Ëi u yk t Ë >>21>> ¼k fhe u wtËh~Þk{, kËeÞu r hkßÞk yr¼hk{ > ðuo t nrhs kÚk, uXk {w¾ òuze u nkÚk >>22>> yr «fkþu Þw f MðY , Ëu ¾ e yKw fkÂL y q > ¼ ðk S u u n Xkh, ÚkÞku ku k u { rð[kh >>23>> {wõ k tË Mðk{e uhu yks, Ëu¾k k nþu fuðk {nkhks > Ëþo Úkk kt nþu yk he , «fkþu Þwõ qhý «e >>24>> yuðku fhe { {kt rð[kh, Mðk{e «íÞu kuÕÞk r hÄkh > {wõ k tË Mðk{e wýku kh, yuf ðk wAwt ykýe ðkh >>25>> ©eS {nkhks ku « k , { u Ëu¾kÞ Au fku yk > Mðk{e fu nwt ku Ëu¾wt Awt kuÞ, ©enrh ýwt yiïÞo òuÞ >>26>> yu{ fne u yk tãk { , r s ¼køÞ u {kLÞwt Au ÄLÞ > u {u u{ktÚke uW t , ÚkÞk iÞkh yk {nt >>27>> k{ fk¤u ¤kð{kt òuÞ, Mðk{e wt Au Ëkðú kuÞ > íÞkt òðk {kxu ÚkÞk iÞkh, {nkhks e yk¿kk nkh >>28>> Ëkðú w t nþu fi fk{, ðý w A u [kÕÞk u ý u Xk{ > su ð k [k÷ðk òÞ u rËþ, u ð k òýe Þk s Ëeþ >>29>> yu{ kt Äkhu÷kt { fks, u òýe u kuÕÞk {nkhks > «¼w u «¼w òýe kûkk , eS fhðk RåAu ðk >>30>> {k e ÷u ð w t f] khÚk { , ¼kð fhe fhðw t ¼s > fku E yk ú n fhu r[¥k, «¼w R åAk{kt hk¾ðe «e >>31>> { Mðe ýu fktE fhðwt, fk{krËf þºkwÚke ku zhðwt > «¼wrð k eòÚke ÚkkÞ, úñkrËf ku Úke W kÞ >>32>> ku k u ¤u ÚkkÞ nu h k , yu { ¼u x u rn ¼ ðk > «¼w e yk¿kk Ähðe Wh, Ázkt fks fheÞu sÁh >>33>> íÞkhu fk{krËf k{u kþ, «¼w w t ¤ hk¾u òu k > fhu RüËu ð yk¿kk su { , ku u ðhr Þu ð¤e u { >>34>> «¼w wt þhý {wfe kuÞ, kÄ wt ¤ ÷u òuÞ > yu{ fi u kuÕÞk ð¤e ~Þk{, yks rËð Úke yr¼hk{ >>35>> æÞk Äkhýk wt su «fhý, Úkkþu í t {kt þw¼k[hý > í t ku ðÄþu y kh, yu{kt tþu òýku ÷ kh >>36>> yuð e he u fhe ½ýe ðk , u t ku Þu w ýe u kûkk > ÚkÞkt þe ¤ u{ kt { , {ú Úki u fhu Au M ð >>37>> fh òu z e fÞko {Mfkh, r s yk u u X k u ð kh > yu { ¼w s rð»ku yrð kþ, ku u hÌkk yr Þkh {k >>38>> t rn q h ý ú ñ , nw ÷e÷k fhe Au h{ > ki nrhs u h kÞo , u { u w ¾ ykÃÞw t y kh >>39>> yr yKw fÞkO [rhºk, ðu o kt { ÚkÞkt rðºk > fhu Au u ð kÞku yt efkh, r s ¼õ ýe u WËkh >>40>> yk e r s MðY wt ¿kk , ËZ r ùu fhkÔÞku u MÚkk > {wõ k tËMðk{e ykrË sun, yu{ u yk¿kk yk e Au un >>41>> Ík÷kðkzâ kuhX nk÷kh, fkXeÞkðkzâ ¼k÷{kt kh > wsohÄh ËtZkÔÞ rððuf, yu ykrË eò Ëuþ y uf >>42>> ðou t u u k{ku k{, Vhðk {kufÕÞk Xk{kuXk{ > Au ku u fÞkuoAu rð[kh, íÞktÚke [k÷ðk ÚkÞk iÞkh >>43>> «e u {nk«¼w w ¾ Äk{, ÄkÞko ku u ¾ku ¾ hu k{ > ð¤e ÄkÞko ©eht hu ÷ , ¼[ki k{u Þk y÷ u ÷ >>44>> hÌkk h eÞk íÞkt ðeþ rË , «u{ Ëu¾e u «kýSð > íÞkt k kE ¼kE nrhs , ðuo u fÞkO wLÞ kð >>45>> Au íÞkt Ú ke [kÕÞk w ¾ Äk{, ÄkÞko ft Ú kfku x Au k{ > {w ¤ S X¬h nrhs , u u ½u h Þk ¼ ð >>46>> u e uðk fhe yt efkh, yuf {k hÌkk Au uXkh > ð¤e íÞktÚke [kÕÞk «e «kuE, ku u ÄkÞko k{ ykÄkuE >>47>> ÷kÄkS u íÞkt wtËh ~Þk{, ËkuZ {k hÌkk yr¼hk{ > «r ðkËe u SíÞk Sð , ykzu h Þk ¼ ð >>48>> íÞktÚke kt ÷ wh Úki ~Þk{, «¼w ÞkAu kuºkfu k{ > íÞkt Ëkðú ÷eÄwt Sð , ¼kð Ëu¾e u fÞwO ¼kus >>49>> yuf {k hÌkk {nkhks, fÞkO V¤ ðuo kt fks > ðk÷ezu r÷Äe Au {k¤k nkÚk, Vuhðu Au ku u Ëe k kÚk >>50>> u Ëu ¾ e u nw nrhs , w A u ©enrh u u kð > y{u fheÞu ð ¼s , {ku fku u ¼òu Aku Sð >>51>> íÞkhu ©enrh ÚkE « Òk, ku Õ Þk u ð f «íÞu ð[ > y{khk ¼õ su A u kð , fheÞu Ai Þ u u w t ¼s >>52>> yu{ ykÃÞkt Au y kh w¾, xkéÞkt ¼ðs¤ fuhkt Ëw:¾ > Au íÞktÚke [kÕÞk fk¤, Ä{zfu Þk Au ËÞk¤ >>53>> hkÞÄýS u ½uÞo nrh, u {rn k hÌkk Au íÞkt Xhe > ð¤e íÞktÚke [kÕÞk ¼ð kh, ðu u ykÔÞk ðkr÷zku ytòh >>54>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{ ÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh ¼ws hÚke r f¤e u Vh k Úkfk k{ ytòh ÄkÞko yu k{u Aºke {ku ht >>36>> qðoAkÞku hk{þhýS kur÷Þk, wýku wÁ{r Äeh > «u{u ÄkÞko «e {S, ytòhu ~Þk{ wtËh >>1>> íÞkh Ae þe ÷e÷k fhe, íÞkt hÌkk fu x ÷k rË > rðM khe u u ðýo ð ku , {Íkðku fhe { >>2>> yu ð w t w ý e u Wå[Þko , yðÄ« kË yk > nu hk{þhý w ý ku {u , x¤u { k k >>3>> y÷ u ÷ ku ykÔÞk yt ò hu , Ähe { W{t > [k k u ½u h s{e u , ÚkÞk « Òk ©eht >>4>> Au ÄkÞko k{ khu , Âù{ rËþk ßÞkt Þ > [÷Ë÷ ku ßÞkt ÁAu , si u r hkßÞk íÞkt Þ >>5>>
ht : - 37
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
48
[ku kE e ¤k nuXu wtËh Au÷, kxâ h uXk y÷ u÷ > fhu ¿kk ðk ku yrð kþ, t nrhs þku¼u k >>6>> u {u nh¼{ w kh, fk¤k ¤kð ku Au hu kh > u Au Mðk{e ku ykr© s , «e uÚke ykÔÞku r {o¤ { >>7>> fÞkO ©enrh kt Ëþo , u X ku ¼k{kt yu f yk > yu u ½ýes ÷k e Au ðkh, íÞkhu ÚkÞku { {kt rð[kh >>8>> ykÔÞku h k{Úke nwt yks, k{wt òu k Úke {nkhks > ykðku u ku {u ykýu Xkh, Úke wA k fktE {k[kh >>9>> yuðku u u ÚkÞku Au tfÕ , ðk÷ezkyu òÛÞku Au u yÕ > {wõ k tË Mðk{e u íÞkt h , ©enrh fuðk ÷køÞk u h >>10>> y{khk Ëu þ fu x ÷k Ëq h , y{ u kðku u sYh > íÞkhu Mðk{e ku Õ Þk u ý eðkh, fh òu z e rð Þu u X kh >>11>> ÷k¾ {ý ÷ku n ku ¤ kfkh, íÞkt Ú ke z ku {w f eÞu kh > ðkÞw u ½ khu r hÄkh, zu hsfý Úki y kh >>12>> yux÷ku ð Ëuþ Au Ëqh, íÞkhu kuÕÞk ðk÷{ sYh > íÞktÚkfe y{u ykÔÞk kð , fkuE u ¼kÔÞk ¼kÔÞk { >>13>> fku E kéÞku Ëi k¾u A u Äq ¤ , y {k fhu «r fw ¤ > fhu Au fku R f r hMfkh, ûk{k fheÞu Ai u Þ u y kh >>14>> u { kt fu x ÷kf yu ð k s , fhu t f Õ rðfÕ { > y{u Ëq h Úkfe ykÔÞk yks, Úke ku ÷ kð k {nkhks >>15>> yuðe he u fhe ½ýe ðk , Mðkr{ khkÞýu íÞkt kûkk > u wýe nh¼h w kh, kuÕÞk fh òuze u u ðkh >>16>> nu f] k kÚk nu {nkhks, nu ËÞk® Äw nu w ¾ ks > nw t ku Aw t {khku s u ð f, ½kx {xe ÞkAu y u f >>17>> Au {nkhksu fhe {u h , {krÄ fhkðe w ¾ ¼u h > Þk yûkhÄk{ e {kt Þ , ú ñ {ku ÷ Ëu Ï Þku u ý u íÞkt Þ >>18>> u {æÞu Au rËÔÞ ® nk , u h uXk Au ¼ ð > y t fkurx {wõ rn , ©eS u ËuÏÞk Úki { «e >>19>> yu { ykÃÞkt Ázkt Ëþo , «ký kze ¾U [ e ÷eÄw t { > {nk yKw yi ï Þo Y , w ó fhe ÷eÄw t u y q >>20>> òøÞk {krÄ{ktÚke u s , kBÞk yk tË yk tË { > u ÷k u Au ðkh{ðkh, ©eS u fhu Au {Mfkh >>21>> ©enrh k MðY ku { u , ðku o he r ùu fÞku o s u > Au «¼w u fÞko « Òk, yk e h ku E w L Þ kð >>22>> u ku Þk ku k u hu k{, hxu Au r íÞ ©eS wt k{ > íÞkh Ae « x «{ký, íÞktÚke [k÷ðk fÞwO «Þký >>23>> Vh k Úkfk ©e wtËh ~Þk{, {k fwðk Þk w¾Äk{ > tËh rË hÌkk u Xkh, ßÞkt Au yËkS ku Ëh kh >>24>> Au íÞktÚke [kr÷Þk «e {, k{ fuhu ykÔÞk h úñ > u k {e u fwtzAu [kh, Sð kýe Au y kh >>25>> u k W h Úki w¾fkhe, ðÌkwt òÞ Au r {o¤ ðkrh > ©enrhÞu fÞwO Au íÞkt M k , r s ¼õ kÚku ¼ ðk >>26>> Au [kÕÞk ©e s ËkÄkh, Ëk k k Ëh kh {kuÍkh > Ëk kyu fÞkuo fkh, o h kuE fhkðe íÞkh >>27>> ¼kðËu¾e u fÞwO ¼kus , u rËð íÞkt hÌkk Sð > íÞktÚke [kÕÞk ©eÄ{ofw{kh, Þk ¤rÄÞu k{u kh >>28>> ð¤e [kÕÞk íÞktÚke ku Sð , {ktzðe tËhu ¼ ð > íÞkt k í t eÞu òýe ðk , òÛÞwt su ykÔÞk ©es k >>29>> fÞwO k{iÞwt nw ífkh, uze Þk u k{ {kuÍkh > Mðkr{ khkÞý ©eS þk{, Xhe u hÌkk Au un Xk{ >>30>> Ëu þ ku Ë u þ {kt ÷¾kÔÞk ºk, t ¼õ u u z kÔÞk ºk > Au u ¼è ÷û{e kÚk k , fÚkk ðt [ kðu A u yrð kþ >>31>> ½ýu ¼kðu ðu Ë kt e ðk , r íÞ fhu A u ¼q Ä h¼ú k > u {u ykÔÞku ðkzð yu f , {nkðu Ë kt e yk rðþu f >>32>> fÞkuo tðkË u ehu kÚku, nkh {kzeÞku Þkur kÚku > u {æÞu ¾Þku ûkºke Au {wÏÞ, u ý ykÔÞku Au {w¾ >>33>> uýu ËuÏÞku « x « k , ©eS{kt «kuðkýwt r[¥k yk > Úki {nkhks{kt yuðe wØ, ykðe «¼w ýk e íÞkt þwÄ >>34>> yuu{ {wfkÔÞkt nw kt {k , yk u yk tË ©e¼ ðk > r íÞ fhuAu r tÄw{kt M k , {eXe fwE wt u s¤ k >>35>> yu f rËð r t Ä w u eh, M k fksu Þk hðeh > ½ýk t nrhs t , M k fhu ® Äw { kt ©eht >>36>> ykðe yku®[ e ¼h e íÞktÞ, yuf ¼õ ýkÞku u{ktÞ > Þku {nks¤{kt u s , ðo ºkk k{e Þk { >>37>> fhu {nkhks w t M ð , ÚkÞkt WËk e ðu o kt { > {u kÞ fhku {nkhks, ½ýw t ¾ku x w t ÚkÞw t yk ku fks >>38>> u w ý e ÚkÞku «¼w u fku , {hòËk fhu fu { ÷ku > s÷rÄ u {kzw t nw t ºkk , {w s « k fÁt «fkþ >>39>> yu{ fi ¼úfwxe fhe ð¢, òýu Awxâwt þeþw{kh [¢ > íÞkhu u ºkk kBÞku Au { , un k ÚkÞku n >>40>> ® Äw ykÔÞku ÚkE {q {k , ykuÕÞk ¼õ u ÷kÔÞku r Ëk > {khk «¼w fhþku fku , nðu nª fhwt yk¿kk÷ku >>41>> ÷eÞku yk í t e ð s , ûk{k fhku nðu ¼ ð > yu { fne u fhu M ð , {ú ÚkR u ðËu Au ð[ >>42>> sÞ s r s Ëeþ, sÞ y u f ú ñ kt z kÄeþ > sÞ ¤ðt ðk÷k yk , {khk xk¤ku rºkrðrÄ k k >>43>> fhe M w r u ½ýe r Ëk , ÚkÞku k h yt Äko > ðuo ykùÞo kBÞk Au { , òÛÞk ©enrh u ¼ ð >>44>> yuðe ÷e÷k fhu yrð kþ, hÌkk [ku{k wt íÞkt [kh {k > Au íÞktÚke ÄkÞko ©eht , k{ hk{ whu Yzu ht >>45>> kt[ rË hÌkk «¼w kuÞ, íÞktÚke Âù{ rËþk{kt òuÞ > W{w¾e t kS Au ßÞktÞ, ku u M k fÞwO sE íÞktÞ >>46>> ËuÏÞwt h{ýef kÁt MÚkk , ©enrh íÞkt hÌkk Au r Ëk > «k S Ëðu ku÷kÔÞk k , { hkS Úki u w¾hkþ >>47>>
ht : - 38
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
49
ókn fhkðe rË k , ©e{Kk ð e kûkk > yuf ûk hÌkk íÞkt nw÷kþ, ð¤e [kÕÞk íÞktÚke yrð kþ >>48>> Þk Ënª hk k{u k{, kuðÄo ÔÞk u Äk{ > u u ½uÞo sBÞk «¼w Úkk¤, íÞktÚke ÄkÔÞk Au fk¤ >>49>> k{ ÷ Þk w ¾ fkhe, {k t u ½u h {w h khe > kt [ rËð hi fk÷, ykÔÞk {kt z ðe t Ë hu ÷k÷ >>50>> ßÞkt Au Ëh kh e xtfþk¤, ÄkÞko Au íÞkt Ëe ËÞk¤ > í t e ykðeÞk nw kÚk, kx h ÄhkÔÞk kÚk >>51>> u {u ku { e k u ½u h, Úkk¤ sBÞk ku u Áze u h > Au ÄkÞko fk¤k ¤kð, ¼e{S w kh u íÞkt {kð >>52>> yuf {k hÌkk un Xkh, fhu ÷e÷k y uf «fkh > ð¤e íÞktÚke r fr¤Þk kÚk, k{ uhu ykÔÞk {wõ kÚk >>53>> {kðS¼kE su Au w kh, Ëku Z {k hÌkk u u îkh > ©e{Kk ð ók kh, «k S k u w ý e u X kh >>54>> Au íÞkt Ú kfe Ëu ð krÄËu ð , ¼w s ú ykÔÞk ðk w Ë u ð > Vw ÷ zku ÷ ku {i Þ ku fhe, [kÕÞk w ¾ k h ©enrh >>55>> ¼e{k hu Þk ¼ ðk , uW {k hÌkkAu u MÚkk > ftÚkfkux ð¤e ¼[ki k{, Ä{zfu ÚkE [kÕÞk ~Þk{ >>56>> ð¤e íÞktÚkfe ¼qÄh¼úk , ¼ws ú ykÔÞk Au rðÏÞk > yu{ Vhe u ½¤kt k{, ykÔÞk MÚkk f{kt yr¼hk{ >>57>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh fåA Ëuþ kt k{ku{kt Vhe u kAk ¼ws ú{kt ÄkÞko yu k{u kzrºk {ku ht >>37>> qðoAkÞku M un Ähe { u kt¼¤ku, hk{þhý rðºk > ÞÚkk{r Þu ðýoðwt Awt, ©enrh kt [rhºk >>1>> ¼w s ú u ykÔÞk «¼w S , Ônk÷ku xðh kð > w t Ë hS u ½u h hÌkk, { fhe u ¼kð >>2>> íÞkh Au esu rËð u , ku Õ Þk ©e{nkhks > {w õ k t Ë Mðk{e w ý ku , fnw t u fhku fks >>3>> f hAu fkt E {w s u , kð ykÔÞku Au þheh > fhe yk ku yk nðu , yu f kt u Ähe Äeh >>4>> yu ð w t w ý e u Mðk{eÞu , fhe ykÃÞw t yk > u zu ÷ k{kt q ð o r ËþkÞu , yku þ he{kt kð >>5>> [ku kE fÞwO yk Mðk{eÞu ßÞktÞ, {nk«¼w ÄkÞko Au íÞktÞ > Au Mðk{e «íÞu ðk wËuð, kuÕÞk r{ü ðkýe ¾uð >>6>> wýku Mðk{e fnwt yuf kh, hk kt {h[kt ÷kðku þuh [kh > ¾kxwt Ënª ºkiý rËð wt sun, kt[ þuh ÷kðku {u un >>7>> {t kðeãku y{ u yu he , k[e ðk fiÞu Ähku r[¥k > {wõ k tË Mðk{eÞu u MÚkk , {t kðe ykÃÞwt Au ËuE {k >>8>> wtË hS u ½hu Úke kh, Mðk{eÞu ÷kðe ykÃÞw t u ðkh > u Ëu¾ e u uX k ÚkÞk ~Þk{, fkurx ftË o ÷kðÛÞÄk{ >>9>> {h[kt ðxkÔÞkt uýe ðkh, k fÞko Au hkux÷k kh > ËrÄ {h[kt hkux÷k sun, ðuo s{e Þk «¼w un >>10>> Au s{e u ÚkÞk « Òk, kuÕÞk Mðk{e u kÚku ð[ > nðu ku òþu y{khku kð, þhehu þktr Úkkþu WåAkð >>11>> yuðwt wýe wtËhS¼kE, fuðk ÷køÞk Ëu¾e u ðkE > nu f] k kÚk nu {nkhks, {u ku Äkhku u fhku fks >>12>> eò fkuE yk «{kýu ¾kÞ, u k ku «ký os òÞ > yûkhkrÄ r Aku ËkÞ, { u ku fktE ð ÚkkÞ >>13>> íÞkhu kuÕÞk ð¤e «¼w h{, yufh r[ËT½ úñ > u {khk òuðk{kt ykðu r , u{kt {ø huAu {ws r[¥k >>14>> yûkh ki÷kuf ykrË Äk{, u u Ëu¾wt Awt nwt ykXu ò{ > ½ýe ðk fhe yuðe he , Mðk{eÞu wýeAu Ähe r[¥k >>15>> wtËh¼kE u fuAu ÄLÞ, {S ÷ußÞku {{o ð[ > r ùu hk¾ßÞku æÞk {kt ðo, íÞ ðk fneAu y qðo >>16>> Mðk{e fhu Au ßÞkt yuðe ðk , LÞku yKw ¾u÷ kûkk > «¼w k nkÚk{ktÚke y kh, us « xâwt wtËh kh >>17>> fkurx fkurx rð k u ku{, yuÚke yrÄf ÔÞkÃÞwt Au ÔÞku{ > y t fkurx ytz fuðkÞ, yuf hku{ rð»ku u Ëu¾kÞ >>18>> fku r x Eïh u fku r x ú ñ , fku r x yûkh su y w ¢ { > fku r x w Y »k u su «Äk , {n¥k¥ð ykrË yu r Ëk >>19>> yÔÞkf] qºkkí{k ðihkx, fkurx fkurx òuÞk yuðk ½kx > yuf hku{rð»ku u Ëu¾kÞ, yýw e uhu ki Wzâkt òÞ >>20>> ý ¥kku ð k{u fkuE, kBÞk ykùÞo ðuo u òuE > yuðwt Ëu¾e hne rn Äeh, wtËhS ¼õ u þheh >>21>> k k k¤ rn Ähýe, Vkxâwt úñktz fu WøÞk hýe > us us us k yt kh, u ku k{u rn fkuE kh >>22>> yuðwt ykùÞo ËuÏÞwt Au ßÞktÞ, ¼Þ kBÞk nw { {ktÞ > {q¤Y u ËeÄwt Ëhþ , fhe þõÞk ne u n >>23>> yt Þko{eÞu òýeÞwt yk , wó fÞkuo ku k ku « k > { w»Þkf]r ÚkÞk {w¾, íÞkhu Ëþo wt ykÔÞwt w¾ >>24>> kBÞk rðM{Þ ½¤kt s , fhu {ú ÚkE u M ð > ÚkÞku r ùÞ ðo u yu n , x¤e Þku nw ku t Ë u n >>25>> yuðkt yk u Au ©enrh w¾, r s uðf kt nhu Ëw:¾ > fhuAu ÷e÷kyku u y kh, ðkr÷zku ¼ws ú {kuÍkh >>26>> Au t kÚku w ¾ Äk{, {k fw ð u Þk yr¼hk{ > yËkS k Ëh kh{kt kÚk, u X k t nrhs kÚk >>27>> yËkSÞu fhkðe h kuE, s{ðk uzâk Au «e «kuE > s{e u ]ó ÚkÞk Au {kð, W khu ykÔÞk xðh kð >>28>> ð¤e ktÍ {u ©e{whkh, ¼k fhe r hkßÞk u Xkh > t nrhs uXk íÞktÞ, «¼w ðk fhu ¼k{ktÞ >>29>> ðu o t y u nrhs , fe o kE fhu ¼s > Au ku Õ Þk ð¤e s k , ðo u w ý ku fi Þ u yu f ðk >>30>>
ht : - 39
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
50
«¼w u hkS fhðk nku Þ , þku W kÞ fhe ÷u ð ku òu Þ > u ku {Íkðw t Aw t nw t kh, w ý ku yu f r[¥ku r hÄkh >>31>> khËkrËf Ähu Au æÞk , fhu Au S u {k > u ð k¼Âõ fhu Au y kh, {nk«¼w u heÍkðk kh >>32>> {kxu «ð]  ¥k fhðe íÞk , fhðku { u ði h k > Aku z e Ëu ð ku yk {kÞk ku t , òu kÄðku fhe W{t >>33>> nkuÞ yufkt {kt wVk ßÞktÞ, ðk fhðku sE u íÞktÞ > fk{ ¢kuÄ ykrË þºkw sun, Þku fhe u S ðk un >>34>> hk¾u «¼w{ktne ð]Â¥k khe, íÞkhu hkS ÚkkÞ ¼Þnkhe > Þku {kt «ðíÞkuo Au su t , u u hk¾ðwt fuðwt ð] kt >>35>> þe W»ý ð»kko nu rþh, hk¾u ÓËÞ{kt ½ýe Äeh > ûkw Ä k ] » kk {k y {k , n»ko þku f ËkÞ {k >>36>> ykðu tfx ßÞkhu þheh, fhu n Úki { ÂMÚkh > nwt ku Awt ykí{k yûkh úñ, yu{ {S hk¾u u {{o >>37>> Úke Ëu n ku t t Ä {w s , yu { ðk Äkhu { w Í > Au fhu «¼w w t ¼s , {k u t kh u ¾ku x ku { >>38>> fhu Ëu n k w ¾ ku íÞk , { Ähu rð{¤ ði h k > hk¾u ¼ ðk ku rðïk , fku E e u fhu ne ykþ >>39>> yuuðe ðk fhu {nkhks, r s ¼õ k fÕÞký fks > u wýe u nrhs t , ÓËu hkS ÚkÞk Au yíÞt >>40>> yËkS u ½uhu yrð kþ, f] k fhe hÌkk yZe {k > Au [kÕÞk íÞktÚke þw¼ fks, ¼ws úu Þk {nkhks >>41>> ykÔÞk uðf k{k yuðkh, ðÄkÔÞk «¼w u yr ÃÞkh > fhu í t e nw ífkh, «u{ u{ rn uðkh >>42>> Þk wtËhS¼kE u ½uh, {uzeÞu rðhkßÞk Áze uh > ykÔÞk í t e ðuo íÞktÞ, {rn{k òýe u { {ktÞ >>43>> suXe{÷ t khk{ sun, ð¤e ¼ ðk S ¼kE un > ÷kÄe k nehS¼kE k{, eò ¼õ ykÔÞk Au u Xk{ >>44>> ðuo ÚkÞk Au yufk ú r[¥k, k{wt òuE hÌkk fhe «e > þku¼u khk{tz¤{kt [tÿ, yu{ Ëe e hÌkk Au ÷ªÿ >>45>> wtË hS¼kE fhu M ð , su ýu yÃÞw O { Ä > {ú kÚke fÞkuo {Mfkh, Au «& wA âwt uý e ðkh >>46>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©eS {nkhks {k fwðuÚke ¼ws ú{kt ÄkÞko yu k{u ykzºke {ku ht : >>38>> qðoAkÞku nu hk{þhý wýku nðu, ¼ws ú e ðk > wtËhSÞu «& wAâwt, ©enrh u kûkk >>1>> yk Ëu n {kt Ú ke Sð ßÞkhu , r f¤u A u nkh > u w t Y u fu ð w t nþu , fnku {w s u kh >>2>> u fku E u Ëu ¾ k ku nþu , fu rn Ëu ¾ k ku nku Þ > u {Íkðku Mðk{e {w u , t þ Þ xk¤ku ku Þ >>3>> íÞkhu {nk«¼w ku ÷ eÞk, w ý ku Sð w t MðY > w Á rð k Ëu ¾ kÞ ne, ykí{k w t Y y q >>4>> q û k{ MðY Au Sð w t , Ë]  üÞu Ëu ¾ kÞ, rËÔÞ ÿÂü òw ð u ý, w Á rð k ¼hkÞ >>5>> ¿kk rð k fku E Ëu ¾ u , ykí{ ¥ð MðY > su u y÷ki r ff ÿÂü Au , u sw ð u A u y q >>6>> [ku kE fhu ¼ ðk wt su æÞk , {¤u u u yrð[¤ ¿kk > u rð k fhu fkurx W kÞ, ý ÿük furË Ëu¾kÞ >>7>> ¿kk e u ðu o Au k w f w ¤ , y¿kk e u Úke w ¾ {q ¤ > ¿kk e u Au y t ÷ku [ , ðu Ë {kt u fÌkkt Au ð[ >>8>> y¿kk e ð {su {h{, nrh¼õ òýu y w ¢ { > su fku E Ähu «¼w w t æÞk , k{u y÷ki r ff ÿÂü ¿kk >>9>> æÞk fhðk ýe su he , w ý ku w t Ë hS Ähe «e > «¼w ku ¼õ nku Þ su s , {q Äkhu ÚkE u { >>10>> suðe « x «{ký nkuÞ, uðe {q Ëu¾kÞ Au kuÞ > ßÞkhu {q {kt Xhu Au r[¥k, qÞo h¾e Vhu ÿÂüÞu r >>11>> u{kt fhuAu nw «Þk , r íÞ æÞk ku hk¾e yÇÞk > íÞkhu yt Ëo]Âü ku ÚkkÞ, ÓËÞ{kt r íÞ {q Ëu¾kÞ >>12>> u {q u òu kt òu kt r íÞ, ßÞkhu «kuðkÞAu yu{kt r[¥k > íÞkhu ytz {ku yðfkþ, þrþ { þe ¤ «fkþ >>13>> [khu «fkh k «÷u òýu , ðu o ¾ku x w t Au yu { «{kýu > Au {q Äkhu fhe nu , «u { u { u ¼Âõ {u >>14>> nkuÞ ®[ k{rý su u nkÚk, su su Äkhu u k{u kÚk > yu{ «¼w e {q sÁh, Ëu¾u ynkur þ u ku Wh >>15>> u k òu u fhe yr¼hk{, Ëu ¾ u ¼ ðk kt ki Äk{ > ïu îe ði f w t X ku ÷ ku f , sw ð u yûkhÄk{ yþku f >>16>> ð¤e y t fkurx su {wõ , yktne uXkt swðu Au u swõ > ðkr÷zu fhe Au yuðe ðk , wtËhS u { kðe ÏÞk >>17>> yuðkuu «¼w ku ¼õ su nkuÞ, fhu Äkhýk r íÞu u kuÞ > Au {krÞf ½¤kt fk{, Ëu¾u «f]r wÄe {k{ >>18>> ] Ú ðe [k ¢ku z «{ký, u Ú ke Ëþ ýw t s÷ òý > u Ú ke yrÄf u s Ëu ¾ kÞ, Ëþ ýku u ðkÞw fu ð kÞ >>19>> u Ú ke Ëþ ýku ÔÞku { kh, u Ú ke u «{kýu ynt f kh > u Ú ke Ëþ ýw t {n¥k¥ð, yu Ú ke y t «Äk ¥ð >>20>> u Ú ke h w Á »k «{kýku , yu Ú ke h {nk{kÞk òýku > {nk w Á »k ku yu Ú ke h, u Ú ke hAu Äk{ yûkh >>21>> yuf yktÏÞ wt {xfwt kh, u k ÷k¾{k ¼k e ðkh > yux÷e ðkh{kt nrhs , Äk{ òuE ykðu Au kð >>22>> òýu hne ykÔÞku ð»ko y t , ð¤e úñk k fÕ ÞO > u r r{»k ku ÷k¾{ku ¼k , yktne y t ÷k¾ ku sw >>23>> y÷kirff rË uAu yk ðk , æÞk ðk¤ku Ëu¾uAu kûkk > yu ðuo wt fkhý Au kh, «¼w e {q ku su ykÄkh >>24>>
ht : - 40
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
51
su u y¾tz {q {kt æÞk , hu wt nkuÞ u k{u yk {k > {u ku nkuÞ t khe ]nMÚk, y÷kirff ËÂü ÚkkÞ {M >>25>> Úke {q rð»ku su wt { , õÞktÚke k{u yu {r kð > Qæðohu k úñ[khe nkuÞ, Ëun f]þ fhe k¾u kuÞ >>26>> ý ¼Âõ rð k Ëu¾kÞ, y÷kirff ÿÂü ð ÚkkÞ > fhu ©enrh e ¼Âõ sun, k{u ykí{k wt Ëþo un >>27>> fhu æÞk ¼Âõ {kt rð½ , u u o S Ëu u s > ý «¼w wt æÞk ßÞkt ÚkkÞ, ykððk Ëuðku íÞkt yt hkÞ >>28>> Ähðwt « x «¼w wt æÞk , S Ëuðwt r{ÚÞk yr¼{k > úñðu¥kk {kuxk ¼õ nkuÞ, Qæðohu k iÂcf u òuÞ >>29>> ý u wt Ähðwt æÞk , ¼kðu ¼sðk ©e¼ ðk > òÛÞk {ßÞk rð k su s , fhu { w»Þ wt u ¼s >>30>> fk{e ¢kuÄe u rð»kÞk õ , MðkËe M une u Ët¼e y¼õ > yuðk wÁ su úñfkuËk¤, u wt æÞk ÄhuAu [tzk¤ >>31>> f xe w Á k rþ»Þ ÚkkÞ, Þ{ w h e{kt Ônu ÷ k yu òÞ > ¾x ÷ûk [ku h kþe nòh, hf k fw t z Au u ý u Xkh >>32>> u u ¼ku ðu u k e s , fhu hf w t Ëw : ¾ n > Au [ku h kþe{kt ¼xfkÞ, yr ¾w x ÷ u fü ÚkkÞ >>33>> Ähðwt rn { w»Þ wt æÞk , fks kzu ðuo r Ëk > un kÁ {wfe Ëuðwt {k , Ähðwt {nk«¼wS wt æÞk >>34>> uÚke fk{ ðuo r Ø ÚkkÞ, eòu fhðku fkuE W kÞ > ¾xþk u ðuË su [kh, ©wr M{]r whký yZkh >>35>> u ¼ýe u ftXk úu òu nkuÞ, ¼Âõ rð k hfu òÞ kuÞ > fhu fe o ¼Âõ ku Ët¼, ý ¼Âõ rð k ku y t¼ >>36>> {kxu fhðw t «¼w w t ¼s , ykzt h S r s { > ð¤e 1rË fx nku Þ su { , {¤u rðÄðkÞku ðu o yu { >>37>> r{ÚÞk ðk w{kt wòhu fk¤, h¾kt {¤e fhu stò¤ > ð¤e ÔÞ e ðýo su nkuÞ, ðhk u u {¤e u kuÞ >>38>> ãq ¢ezk y{÷ ykr{»k, u { kt r[¥k hnu ynku r þ > yu { fhe w h k fhu rË , hnu {q h ¾ {kÞk ykÄe >>39>> ¼ÛÞk ÛÞk whkýe trz , ÚkkÞ Au ¼Âõ rð k ¾trz > «¼w ¼ßÞk rð k ûký yuf, fk¤ fkZðku rn rðþuf >>40>> «¼w wt ¤ ÷E «{kýku, ð uoAu { krV÷ òýku > ð hk¾u ©enrh{kt ¼kð, òýe ÕÞku yu yð¤ku Mð¼kð >>41>> u u ¾ku x Au ºki ý «fkh, w ý ku u ku fnw t Aw t rð[kh > u { kt rððu f «¼w { kt «e , {rn{k e ð hnu he >>42>> yu ºkiýu ¾kuxu fhe u Ëk , Úke ð]Â¥k hu e «¼w k > ð]Â¥k hk¾e fhðwt ¼s , yuÚke {kuxwt Úke hu kÄ >>43>> «¼w u fhðk su « Òk, kh{kt kh Au {k ku { > w t Ë hSÞu w A e e ðk , yu ku W¥kh ykÃÞku kûkk >>44>> ©e{w¾u ykÃÞku W¥kh yun, u ku x¤e Þku Au tËun > ðuo t nrhs íÞktÞ, yr hkS ÚkÞk { {ktÞ >>45>> w Á »kku ¥ k{ òÛÞk Au kh, Ë] Z r ùu ÚkÞku u ý e ðkh > t nrhs ki u X kh, «þt k fhu ðkh{ðkh >>46>> Au íÞkt Ú ke ©eS{nkhks, ÚkÞk i Þ kh fhe u fks > ¼w s Úkfe xðh kð, «¼w ÄkÞko fk¤u ¤kð >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©eS{nkhksu ¼ws ú{kt ðoËuþe ðk fhe u fk¤u ¤kð ÄkÞko yu k{u yku ý[k÷e {ku ht : >>39>> qðoAkÞku ykuhze Au íÞkt Mðk{e e, Þk wtËh ~Þk{ > kËe feÞu uXk ku u, ÷wýku w¾Äk{ >>1>> Äku ¤ kt u ð ÄkÞkO yt u , W {ýw t Au {w ¾ > t nrhs {¤e ðu o , ykðe u X k {w ¾ >>2>> {w õ k t Ë MðY k t Ë , ÔÞk fk t Ë S su n > w ¾ k t Ë f] k t Ë S, rðhõ k t Ë u n >>3>> yu ykrË nw t u X k, ð¤e eò nrhs > ©enrh L{w ¾ þku r ¼ k, h{ rððu f e kð >>4>> [ku kE ¼e{S¼kE k{u w kh, { S n¼o{ ykrË [kh > ð¤e eò nw nrhs , ykðe uXk Au r {o¤ { >>5>> [k÷u Au ¼k ð fÚkkÞ, íÞkt ¼õ ku [kÕÞku {rn{kÞ > u w ý e u ©eS{nkhks, fh[ xe ð kze fks >>6>> fÚkk t Ä hk¾e u ð kh, ðk fhðk ÷køÞk {w h kh > yu f kt r f «¼w ¼ õ nku Þ , ú ñ Y u ð u o ku u ku Þ >>7>> «¼w S u òýe r s Ëu ð , yu { {S hk¾u ©e yu ð > w Á »kku ¥ k{ q h ý ú ñ , u w t æÞk Ähu k¤u Ä{o >>8>> k¤u Rü e yk¿kk yu r íÞ, ð uo r {o¤ hk¾e u r[¥k > yuðk ¼õ yufktr f òuÞ, u e «ð]Â¥k ]Âü{kt kuÞ >>9>> íÞkhu h khkÞý Ëu ð , u { u rð»ku hnu A u yu ð > r s þhýk su s , u u rþ¾ðu ku u kð >>10>> yuðk {k u rð»ku ku yuf, khË{wr Au u rðþuf > yk {k{kt f h Úke fktÞ, yuðkAu ½ýk í t {ktÞ >>11>> yuðwt fi u fÞwO ½ýwt ¿kk , Au [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk > Þk khkÞý h ßÞktÞ, ¾x rËð hÌkk Au íÞktÞ >>12>> Ëkðú w t ÷kðu Au yÒk, þw Ø fhkðe s{u Sð > Au u h u Þk w ¾ hkþ, íÞkt hÌkk Au ku u yZe{k >>13>> t nrhs u uðkh, íÞk ðihk ykÃÞkuAu kh > ykÃÞwt r sMðY wt ¿kk , ki u r ùu fhkÔÞku {k >>14>> ð¤e ðk÷{S fhe ¼kð, kAk ykÔÞk Au fk¤u ¤kð > W khku fÞkuo hðS ½uh , uX k yk tË{kt w¾ ¼uh >>15>> u {u hðS kt su kÞo , ð¤e {k w © e u { kt kh > Au x u u X kt ykðe u kð , ËÞk¤w kt fhðk Ëþo >>16>>
ht : - 41
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
52
yuðk{kt íÞkt {w ku ykÔÞku yuf, u Ëu¾e Í õÞkt Au rðþuf > k w ðki kXkt k{e u ºkkþ, íÞkhu n uAu ©eyrð kþ >>17>> Au kuuÕÞkAu «kýSð , nðu kÞwt wýku þw¼ { > {w kÚke eÞku Aku ykýu Xk{, íÞkhu yk ¤ fhþku þwt fk{ >>18>> ßÞkhu Þ{Ëq u Ëu ¾ þku , íÞkhu Äehs fu { hk¾þku > Au ku ÷ e u kEÞku ðký, q ý ku ¼q Ä h Sð «ký >>19>> {u {éÞk Aku ©e{nkhks, s{zk s¾ {khu Au yks > íÞkhu kuÕÞk ©enrh ð[ , yuðku r ùu òu hk¾þku { >>20>> ku s{ k Ëq ku þku ¼kh, fktE r[t k hk¾ku ÷ kh > yu{ fu k A k {nkhks, Au ÄkÞko s{ðk fks >>21>> u kEÞkuÞu fhkÔÞku ku Úkk¤, M un rn sBÞk ËÞk¤ > s{e u ÚkÞk ]ó Sð , ð¤e [kÕÞk íÞktÚke ¼ ð >>22>> Þk {kt z ðe t Ë hu ~Þk{, yu f {k hÌkk u X k{ > íÞkt k í t e ðu o s , Mðk{e u òý k ¼ ð >>23>> u{ u Ëu¾kzâk [{ífkh, ku k ku r ùu fhkÔÞku kh > Au íÞktÚke [kÕÞk w¾Äk{, k{ fuhu Þk yr¼hk{ >>24>> íÞkt Ú ke ËI hu Úki ht hu ÷ , ¼w s ú u ykÔÞk y÷ u ÷ > t khk{¼kE u ½u h , W khku fhkÔÞku Áze u h >>25>> Au ©enrh nò t Ë , r s¼õ u yk u yk t Ë > ¼w s ú { kt s ËkÄkh, fhu A u ÷e÷k y h{ kh >>26>> t khk{¼kE fu h u îkh, ¼k fheAu Ëu ð {w h kh > {w õ k t Ë Mðk{eÞu u ð kh, «& w A âw t Au íÞkt r hÄkh >>27>> nu f] k kÚk nu {nkhks, «¼wS wýku rð tr yks > Sð u þktr þk ðzu ÚkkÞ, f] k kÚk fnku u W kÞ >>28>> yuðwt wýe kuÕÞk {nkhks, wýku {wõ {wr þw¼ fks > Aw iÞk{kt y{u fÞkuo ðk , Ä{o ¼Âõ Úkfe su «fkþ >>29>> Aw iÞk wh wLÞ rðºk, ½ýkt fÞkO Au íÞkt {U [rhºk > ÞkuøÞ W{h íÞkt {ws òuE, {k kr kÞu ËeÄe s kuE >>30>> Au {k r k u {U òý, y ð o {kzâk «{ký > íÞkh fu z u ßÞw t ½h kh, y{ku r féÞk ð {ku Í kh >>31>> Þk «Úk{ s f w h , íÞkt Ú ke yk ¤ [kÕÞk sYh > Íkz kz w V kÞw t n , V ko V ko fÞw O WÕ÷t ½ >>32>> w ÷ nk©{u Þk yS , ykËÞw O íÞkt Áze he > ÚkÞk rð kËu ð « Òk, íÞkt Ú ke yk ¤ [kÕÞk u ð >>33>> Þk ð÷¾ku ßÞktÞ, ð÷k¾ Þkuu e {éÞk íÞktÞ > Þku e u {kuûk {kze íÞktÞ, Au [kÕÞk y{u ð {ktÞ >>34>> yu{ Vh k Úkfk ð ðk , s ÒkkÚk{kt ykÔÞk nwÕ÷k > ½ýk íÞkt n k y wh k , u ku ÞwÂõ Þu fhkÔÞku kþ >>35>> Au íÞktÚke [kÕÞk Ähe xuf, e ÷kýk{kt ykÔÞk rðþuf > yu{ tûku Úke fhe ðk , Au {wLÞ hÌkk s k >>36>> {wõ k tË-Mðk{e uýe ðkh, fhðk ÷køÞk { rð[kh > {U su «& wAâwt wt yk ðkh, u ku ku {éÞku i fktE kh >>37>> fhe ðk eS {nkhks, {w u W¥kh ykÃÞku yks > Mðk{eÞu wAâwt Au eS ðkh, þkÚke þktr ÚkkÞ r hÄkh >>38>> íÞkhu ©enrh Ëuð {whkhe, VheÚke kuÕÞk Au w¾fkhe > fÌkkt «Úk{ [rhºk sun, eS ðkh fÌkkt ý un >>39>> kuÞu Mðk{e {ßÞk { , fhe rð[kh r[¥k{kt yLÞ > yr ð]Ø Ëk tË k{, u fuðk ÷køÞk Au un fk{ >>40>> {wõ k tË Mðk{e wýku yks, fuðe ðk fuAu {nkhks > þktr Úkðk ku su Au W kÞ, yus «{kýu fÌkku Au LÞkÞ >>41>> {u {ßÞk rn u ðk , Þwrõ ÞuÚke kuÕÞk s k > swðku qðuo ÚkÞk {wr ÔÞk , ¥kh þk¾kÞku fhe «fkþ >>42>> ý þktr ÚkE ÷ eh, {éÞk khËS {r Äeh > kuÕÞk khËS fhe rn , wýku ÔÞk {wr Yze he >>43>> ©ef]»ý ýkt k÷[rhºk, ßÞkhu kþku {u {khk r{ºk > þktr k{þku íÞkhu ËkÞ, u Âð k Úke eòu W kÞ >>44>> íÞkt wÄe {u Úke fÞwO fktE, r ùu {Íe ÕÞku { {ktE > yuðwt wýe u ÔÞk S h , ©e{Kk ð håÞwt h >>45>> íÞkhu þktr kBÞk ÔÞk yk , f]»ý[rhºk ku yu « k > u{ yk ýu kðkt [rhºk, yk « x «¼w kt rðºk >>46>> yuðwt wýe u íÞkt {wõ k tË, kBÞk { {kt yr yk tË > ©eS{nkhks kuu « k , Mðk{e {Íe ÞkAu yk >>47>> Au r ùÞ ÚkÞku Au { , Úke þkt r w  ü yu Ú ke yLÞ > Mðk{e ÚkÞkAu «u { { , fhu ©enrh w t M ð >>48>> ûk{k fhkÔÞku u y hkÄ, òÛÞku ©eS {rn{k y kÄ > Au ©eS kt [rhºk sun, yÚk Rr kÞkt ku u un >>49>> ÚkÞk « x w t Ë h ~Þk{, íÞkt Ú ke ðýo fÞw O {k{ > ©enrh ÄkÞko MðÄk{, íÞkt w Ä e ðýo fÞw O k{ >>50>> Ä{koÏÞk k{u håÞku útÚk, {wõ k tË Mðk{eÞu yu tÚk, su fkuE kþu yk k÷[rhºk, h khe u Úkkþu rðºk >>51>> hku krËf yk ífk¤ su n , {w fkþu nw füÚke u n > òýu yòýu kþu su s , M unu wý u u ÚkkÞ kð >>52>> ÚkkÞ h{ fÕÞký sÁh, yu{kt tþu hk¾ðku Wh > {kxu uðßÞku k÷[rhºk, r hr¼{k e Úki {khk r{ºk >>53>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©eS{nkhks u ¼ws ú{kt {wõ k tËMðk{eyu þktr ku «& wAâku yu k{u [k÷eþ{ku ht : >>40>> qðoAkÞku t khk{ u ½uh hÌkk, nò tË w¾Äk{ > ½ýkf rË ðe e Þk, ©enrh u u Xk{ >>1>> yu { f kO {Þ ykÔÞku , Vw ÷ {t z ¤e ku íÞkt Þ > t khk{ u ©enrh fu , rð[khe { {kt Þ >>2>>
ht : - 41
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
53
[ku kE kuÕÞk « Òk ÚkE ¼ ð , t khk{ u fnu ð[ > Vw÷{tz¤e fuÁt su fks, fhku Wí ð W{t u yks >>3>> þu h {kt Ú ke ÷kðku nw Vw ÷ , {nku í ð fhku y w f w ¤ > Au nehS u Ëu ð hk{, ½ýkt fw w { ÷kÔÞk u Xk{ >>4>> ßÞkt sÞkt w» n kt þuh{ktÞ, þkuÄe þkuÄe u ÷kÔÞk Au íÞktÞ > ðou ¼u k ÚkÞk nrhs , Vw÷{tz¤e ¼he kð >>5>> Au ©enrh u íku ý eðkh, u h kÔÞk Vw ÷ k þý kh > Vw ÷ {t z ¤e ¼heAu ßÞkt Þ , nrh u ÄhkÔÞk u { kt Þ >>6>> fhu Wí ð íÞkt nrhs , «ku ð kýkt Au «¼w S {kt { > u {u ykÔÞku s Sð , Ëu ¾ e u Úkðk ÷køÞku Ën >>7>> ½hu si u fÞkuo Au rð[kh, {k¤e u ku÷kÔÞk uýeðkh > ÷kðku fw w{ òuÞu Au yks, y{khu zâwt Au u wt fks >>8>> íÞkhu {k¤e÷kuf kuÕÞk yu{, fhkuAku hu {u fku fu{ > Mðkr{ khkÞý ykÔÞk yktÞ, ½¤kt Vw÷ ÷i Þk íÞktÞ >>9>> Úke u õÞktÚke ÷kðeÞu Vw÷, k[e ðk {k ku k wfw¤ > yuðwt wýe u k { {ktÞ, ßðk¤k ¾þe¾ ÷k e íÞktÞ >>10>> yÂø {kt ½] nku{kÞ su{, ku k k { {kt ÚkÞwt u{ > yr ¢kuÄe rðhkuÄe Mð¼kð, «¼wÚke su u Au ðih ¼kð >>11>> ku k e ËkhkAu u kð , {nk í t e nrhs > u u ©eS{kt Au ½ýe «e , {rn{kÚke hxu k{ r >>12>> u u ¾esðu Au r íÞ r íÞ, Mðkr{ khkÞý fu yr{ > yu u n{u þ fhu nu h k , ¼sðk Ëu ne ¼ ðk >>13>> ý Mðkr{ khkÞý k{u, kE hkS hnuAu u Xk{u > Au uýu u { rð[kÞwO, Mðkr{ khkÞý u nwt {kÁt >>14>> yu ð w t Äkhe u u y½ðk , kÚku ÷i ykh ¤ðk > ykÔÞku Au t khk{ u ½u h , { yr ykzt h ¼u h >>15>> fÞkuo nw{÷ku {khðk fks, íÞkhu òýe Þk {nkhks > t khk{u òÛÞku u rðhkuÄ, ÚkÞku ku k k { {kt ¢kuÄ >>16>> ÞwØ fhðk håÞku Au XkX, eò {Õ÷ ku÷kÔÞk Au kX > k{k ÚkÞk Ähe u rnB{ , W¼k hÌkk Au {Õ÷ rn >>17>> fhe so k ½kuh t¼eh, kuÕÞk ð[ Äkhe u Äeh > su e {kÞu ¾kÄe nkuÞ wtX, k{k ykðku Ëuþku ne wtX >>18>> kXu sý Úkiþwt fwh k , ¼÷u ykðu yksu yð k > Úk kÁt nkuÞ u{ u ÚkkÞ, ý {kÞko rð k {u÷kÞ >>19>> nu X u zþu y{khkt rþh, Äz ÷zþu Úki þq h ðeh > ý Mðkr{ khkÞý kÁt , ÷zþw t y{u ku yr ðkÁ >>20>> yuðwt wýe u s Sð , Auxu hÌkku rð[khu Au { > Mðkr{ khkÞý u òu yks, {kÁt ku yku÷kþu {khe ËkÍ >>21>> su ku Ëkzku ¾ e Þku Ëq h , u u yð¤w t w Í u sYh > fk¤ k fk¤ Eþ k Eþ, ðo r Þt k su s Ëeþ >>22>> u u {khðk RåAu Au yk , un u Vhe ðéÞwt Au k > yuðk{kt ykðe Au u e kÞo, ©enrh uXk Au sun Xkh >>23>> u ÷k e u «u { rn , fh òu z e ku ÷ e { «e > nu f] k kÚk nu w ¾ hkþ, u n u rþûkk fhku nw Õ ÷kþ >>24>> u rð k w¾þktr ÚkkÞ, un ezuAu {w u ËkÞ > íÞkhu kuÕÞk ©eS{nkhks, fu{ fheÞu y{u yu fks >>25>> yu u { kt Ëw ¾ kÞ {kÁt { , {u Aku y{khkt nrhs > [kt Ë ÷ku kz÷ku [w z ku su n , ð þý kh òþu u n >>26>> íÞkhu u kE fu w¾ËkÞ, {khe RåAk nkuÞ u ÚkkÞ > yuðkt wýe u kt ð[ , {nkhksu RåAk fhe { >>27>> ÄÞwO Au fkurxþe»kko MðY , ¼Þtfh ðu»k LÞk y q > un u {wfeAu {kÞk íÞktÞ, Ëu¾e u Äwúsu Au { {ktÞ >>28>> ºkk kBÞku òÛÞwt Úkþu nký, yk ku o Awxe òþu «ký > AuxuÚke òuÞku Ônk÷k ku ðu»k, kBÞku yt h{kt yr õ÷uþ >>29>> fkuurx þe»k y u fkurx nkÚk, uýu yuðk ËuÏÞk Þku e kÚk > fkurx fh ÄÞkO fkuxe þ , ku k kt ku Awxe Þkt ð >>30>> òýu {khðk ykðu Au ÄkE, {ws W h u þ kE > ¼Þ kBÞku ÚkÞku Ëkfkh, fkurxþe»kko k Y {kuÍkh >>31>> ÷uþu Mðkr{ khkÞý «ký, yk {u ykðe W khu fkuý > swðuAu Ëþu rËþkÞku {ktÞ, Ëu¾u ðoºk Mðk{e u íÞktÞ >>32>> h khe u sz [i LÞ, MÚkkðh st { su fkuE yLÞ > ßÞkt ßÞkt sh fhu Au òuÞ, íÞkt íÞkt Ëu¾uAu Mðk{e u kuÞ >>33>> ðuo úñktz yu{ Ëu¾kÞ, òýu Au {w u {khðk ÄkÞ > swðu 1 ¼ yðr {kt R»kko, ykðu Au shu fkuxeþe»kko >>34>> un u ÷k e Au ½ýe ef, òýu {ku ykÔÞwt Au Sf > yr {wtÍkýkuAu r s { , Au nkhe u r{åÞkt ÷ku[ >>35>> { w Â Ø r[¥k ynt f kh, òu Þ w t yt h{kt u ý e ðkh > ºki ý yðMÚkk u ºki ý Ëu n , sw ð u yt h ÿÂüÚke yu n >>36>> fku r xþe»kko Y u òu Þ w t ðo , ® z ú ñ kt z {kt Þ u y q ð o > íÞkhu kXku W½kze ÷ku [ , ¼Þ¼e ÚkÞku ½ýw t { >>37>> ½ýwt ËkuzuAu ykh kÚk, Þku òh{kt u y kÚk > òwðu ykh k{wt su Xkh, ËeXk fkurxþe»kko u u ðkh >>38>> òýu fuzu ykðu Au yk fk¤, yuðe {kt ÷k eAu Ík¤ > íÞkh Au un fkuE fk¤, ËeÄe ykh u uýu k¤ >>39>> [ze ykh u ½ýe he , yr ðzu fk e kÏÞwt þeþ > kýe kýe f kuo u kufkh, Au {hý kBÞku un ðkh >>40>> nðu ©enrh yk t Ë ¼u h , hÌkk t khk{ u hu ½u h > u u esu rËð u ðkh, «¼w S òðk ÚkÞk i Þ kh >>41>> íÞktÚke ÄkÞko Ëuð {whkhe, {k fwðu Þk w¾fkhe > kt[ rË hÌkkAu u MÚkk , Au [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk >>42>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©eS{nkhks ¼ws úÚke k{ {k fwðu ÄkÞko yu k{u yuf kr÷ {ku ht : >>41>>
ht : - 42
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
54
qðoAkÞku nu hk{þhýS wýßÞku, ðk÷{S e ðk > {k fwðuÚke yk u [kÕÞk, ¼kðu ¼qÄh¼úk >>1>> u h u ÄkÞko rºkf{S, ku u ©e¼ ðk > ku t ½ k w kh u íÞkt Þk, nw k{e ¤ðk >>2>> Ëðu «k S u u z kÔÞk, {u Þ o fhe {nkhks > ©e{Kk ð fÚkk w t , íÞkt [÷kÔÞw t þw ¼ fks >>3>> Ëðu «k S fÚkk ðkt [ u , r Þ{ h r íÞ, ©enrh nò t Ë S, w ý u Au fhe «e >>4>> t nrhs {¤e u , kt ¼ ¤u Au fÚkkÞ > {nk«¼w e fhu u ð k, M u n u rn ËkÞ >>5 >> [ku kE fÚkk ðkt[u Au «u{ {u , Ëðu Äkhe u { {kt nu > r s æÞk {kt ykðu u &÷kuf, ÷¾kðe ÷u Au «¼w yþkuf >>6>> u k ykþhu kt [ u ] c , ©enrhÞu ÷¾kÔÞk u ©u c > u ©e¼w s k {t r Ëh{kt Þ , w ¾ þGÞk Au w t Ë h ßÞkt Þ >>7>> u{kt Au yu « krË k ºk, yãkr hk¾e {wõÞkAu ºk > nðu ©enrh {e {ktÞ, fÚkk ðkt[uAu «k S íÞktÞ >>8>> u { kt ykðe ði h k e e ðk , «k S ÚkÞk Au hr¤Þk > ÚkÞk Ëðu k { {kt ½kx, fu ð k nþu w Y »k ði h kx >>9>> yt Þko{eÞu òÛÞku rð[kh, Ëðu k { ku uýeðkh > ËÂûký [hý ykt ¤e sun, u k yuf hku{{ktÚke un >>10>> fÞw O u { kt Ú ke u s «fkþ, yr y¾t z rËþu Wòþ > u { kt fku r x fku r x su ði h kx, yýw e u X u Wzu Mðhkx >>11>> y t fkurx ytz kt Y , u{kt Ëu¾kðk ÷køÞkt y q > k u k k¤ rn Ähýe, [tÿ qÞo ûkºk e fhýe >>12>> ð M r su ¼kh yZkh, {uÁ k k h r hÄkh > yu{ Ëu¾kzâku «kiZ « k , yr ykùÞo rn yk >>13>> u Ëu ¾ e Ëðu Úki Þk ÂMÚkh, fhu rð[kh { w Ä eh > ÚkÞk ku ÷ k ku ÷ k t Ä , [k÷u A u su fÚkk ku t t Ä >>14>> ©enrhÞu u Þku f¤kÞ, {kðe ÷eÄe Au w ¾ ËkÞ > Au Ëðu u ykÔÞw t A u ¼k , íÞkhu ku Õ Þk ©e¼ ðk >>15>> ËðuS þwt rð[khku Aku { , fktE ykùÞo ËuÏÞwt þwt yLÞ > fÚkk ðkt[ku {u Áze he , kuÕÞk «k S íÞkt fhe «e >>16>> nu {nkhks þw t fnw t ðk , {u « x «¼w kûkk > yð kh ýk yð khe, w Y »kku ¥ k{ Aku u w ¾ fkhe >>17>> ËuÏÞkt ð yufhku{u yks, fkurx fkurx úñktz kt fks > nðu r ùu ÚkÞku { u yun, x¤e ÞkuAu {khku tËun >>18>> {khu òu ð ku ku yu f ði h kx, ý Ëu Ï Þkt y t Mðhkx > yûkhkrÄ r yrð kþ, ðo r Þt k Aku w ¾ hkþ >>19>> yuuðwt wýe u ki nrhs , t ðuo rðM{u kBÞk { > fÚkk {kÂó fhe uðkh, yuðkt w¾ yk u Au y kh >>20>> yu{ fhuAu ÷e÷k u Xkh, y÷ u÷kuS uhk {kuÍkh > íÞkt k hkò ËuðkS nwÕ÷kþ, r íÞ ykðu {nk«¼w k >>21>> òu E « x ýku « k , k{u rðM{u { {kt u yk > Au yu f rË s k , ðe e i A u ßÞkhu {Ähk >>22>> zwt hS {w÷S úñ[khe, yu u u kÚku ÷i w¾fkhe > ½kuh ytÄkhe r þk{kt þk{, íÞktÚke ÄkÞko qhýfk{ >>23>> uW ¼õ rn {whkh, Ëhðkò k u Þk u ðkh > ËeXku Ëhðkòu tÄ íÞktÞ, Ônk÷kÞu rð[kÞwO { {ktÞ >>24>> kuu k e Þku f¤kÞu kh, ¼õ rn r féÞk kÞo > r hkðýo ýu [kÕÞk ~Þk{, Ëhðkòu tÄ hÌkku u Xk{ >>25>> {nk«¼w yþhýþhý, u u þw t fhu fku E ykðhý > Au [kÕÞk þnu h Úke kh, Þk fku E f ûku º k{ku Í kh >>26>> uXk nw k{e si u MÚkk , úñ[khe u fu ¼ ðk > r ÿk fhku uW {u ¼kE, þwÄ hk¾eþwt y{u ku yktE >>27>> íÞkhu ðýeo fnu {nkhks, {u kuZe òðku «¼w yks > y{u u ò eþwt yrðÁØ, kð[u Úke hk¾eþwt þwÄ >>28>> yu ð w t w ý e u «kýSð , {nk«¼w Þ u fÞw O þÞ > zw t hS u {w ¤ S ðýeo , u X k Òku sýk þw ¼ fýeo >>29>> yu{ f kO ðe e Úkkuze ðkh, Òku u r ÿk ykðe uXkh > zku÷kt ¾kðk ÷køÞk uW kÚk, íÞkhu uXk ÚkÞk Ëe ku kÚk >>30>> kuÕÞk rð[khe u { {ktÞ, {u Òku wE òyku yktÞ > y{u ò eþwt Ázu «fkh, {u ®[ k fhku ÷ kh >>31>> yuðwt wýe u w k u kÚk, r hkt u r ÿk kBÞk kÚk > Au ©enrh nò tË, yufkyufe [kÕÞk w¾ftË >>32>> Òku u {wõÞk ô½ k íÞktÞ, «¼w [kÕÞk Þk r þk{ktÞ > eðúðu Úke [kÕÞk Au ~Þk{, ½ýk Ëqh Þk yr¼hk{ >>33>> yu{ fh kt ÚkÞku «¼k , kuÞ [kÕÞk òÞu s k > òøÞk ûkuºk{kt u yrðhkuÄ, «ký r e fhuAu þkuÄ >>34>> yr ykfw¤ ÔÞkfw¤ ÚkkÞ, {nkhks rð k u {wtÍkÞ > ykòw ksw{kt fÞkuo k , fÞktE {éÞk ne yrð kþ >>35>> Au íÞkt Úkfe ku [kÕÞk òÞ, WËk e ÄhuAu { {ktÞ > nu «ký r nu {nkhks, { u ½xu i ykðwt fks >>36>> y{ u ôÎÞk {wfe u kÚk, {u [kÕÞk Þk fku e kÚk > fu{ ËÞk ykðe rn { , Þk yuf÷k «kýSð >>37>> ðkr÷zk Þk Aku fu E ðkx, ÚkkÞ Au u y{ u W[kx > f] k fhe u ãku Ëhþ , fYýk k r rÄAku Sð >>38>> ßÞkhu Ëu¾eþwt yk wt {w¾, íÞkhu x¤þu y{kYt Ëw:¾ > nu ðkr÷zk ykðe {¤ku yks, ku V¤ Úkþu y{ fks >>39>> [zâkAku fkuE ¼õ e ðkh, fu Ä{o kÞ ÚkÞk ykðkh > fkuE Þku e k æÞk {kt Äeh, wó ÚkÞk Aku þwt hðeh >>40>> yu{ þku[ fhu Òku ¼õ , [kÕÞk òÞ Au «u{ yk õ > yk ¤ ò kt ËuÏÞkt W k , Ônk÷u zâkt {wõÞkt sun MÚkk >>41>> ÷E [kt u ÓËÞ e kÚk, ð¤e [kÕÞk yk ¤ kÚk > [kÕÞk òÞ ðu u fk¤, íÞkt ËuÏÞku Au Ônk÷k ku [kuVk¤ >>42>>
ht : - 43
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
55
W kze ÷eÄku «u{ rn , Au ÚkÞk rnB{ hrn > õÞktE {éÞk nª yrð kþ, íÞkhu Auf ÚkÞk Au r hkþ >>43>> Vhe Vhe u ÚkkõÞk Au kð, kAk ykÔÞk u fk¤u ¤kð > nðu ðk÷{ e fnwt ðk , õÞkt wÄe kuåÞk Au s k >>44>> s¾ki wt hý Au kW ðe , íÞkt wÄe Þk ©es Ëeþ > Au ËÞk fhe ½ýe { , íÞktÚke kAk ðéÞk ¼ ð >>45>> nðu ÚkE Þku Au {æÞk , yu{ rð[khe u ¼ ðk > eðúðu u fhe [kÕÞk {kð, ktsu ykÔÞk Au fk¤u ¤kð >>46>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh s¾ki k hý{ktÚke kAk ð¤e u ktsu k{ fk¤u ¤kð ÄkÞko yu k{u u k÷e {ku ht : >>42>> q ð o A kÞku ¼e{SÞu ykËh fhe, Ähe { {kt M u n > r s ½hu ÄhkÔÞk Au , «u { u r M t Ë u n >>1>> ©enrh fu A u ¼e{S u , w ý ku {u yu f ðk > ¾ h yk ku u h k k{u , í t e u ÏÞk >>2>> fk¤u ¤kðu ykðßÞku , íÞkt ykðu Au {nkhks > yu ð k {k[kh {ku f ÷ku , fhku y{kÁt fks >>3>> { w » Þ {ku f ÕÞw t w ý e u , u h k{kt fk÷ > í t e u u z ðk kÁt , n»ko fhe u nk÷ >>4>> [ku kE nðu ðk÷{ kuÕÞk ð[ , ¼e{S¼kE «íÞu kð > fktxk ðkøÞkAu {ws u kÞ, {u fkZku fhku yu W kÞ >>5>> u e ÚkkÞAu ezk y kh, {kxu u ð k kðe Au kh > u w ý e nh¼{ w kh, fkt x k fkZðk ÷køÞk u ð kh >>6>> ©enrh ku su [hý yuf, ò w W h ÷eÄku rðþuf > fktxk ¾wt[e hÌkk k yZkh, fkZâk [hý{ktÚke uýe ðkh >>7>> íÞkt fÞw O Au ©eSÞu [rhºk, w ý ku t nrhs r{ºk > yu s [hý{kt Ú ke r hÄkh, u s « xâw t w t Ë h kh >>8>> yÄku Wæðo «{kýu hrn , òýu yûkhÄk{ rn > u k {æÞ rð»ku ® nk , hí srz h{[i >>9>> ðo ú ñ kt z {kt {w Ë kÞ, ú ñ {ku ÷ w t w ¾ Ëu ¾ kÞ > u ® nk W h yu ð , íÞkt rðhkßÞk Au ©eðk w Ë u ð >>10>> fkurx fkurx 1rn{ktþw u 2¼k , usne ÚkkÞ y w{k > u ® nk Vh k {wõ , uXk y t yiïÞoswõ >>11>> u ©enrh e yk¿kk «{kýu, uðk fk{ fhu Au u òýu > òuE hÌkk Au yufk ú r[¥k, ©eS{kt ÚkE yr yk õ >>12>> u òuuE nh¼{ w kh, kBÞk ykùÞo { y kh > uXkAu íÞkt u íÞkt ÂMÚkh, òýu þwÄ ¼wÕÞk Au þheh >>13>> íÞkhu kuÕÞk Au Ônk÷ku ð[ , nh¼{ þwt rð[khku { > yu{ fi u Aw kÔÞku « k , nh¼{ u ¼k ykÔÞwt yk >>14>> Au ðu o ¼k w ý u su { , ðk fhe rðM khe u u { > u w ý e u t nrhs , òÛÞk ©enrh u ¼ ð >>15>> yu{ fhu Au ÷e÷k yS , r s ¼õ u fhðk y{e > Au u nrhs w kh, fhkðe þwØ h kuE íÞkh >>16>> ¼kðu s{kzâkt Yzkt ¼kus , «¼wS u fÞko Au « Òk > Au ðuo ykÔÞk nrhs , M unu fhðk ÷køÞk M ð >>17>> nrhs u ykÃÞktAu w¾, Ëun un kt xkéÞkt Au Ëw:¾ > yuðe he uÚke wtËh ~Þk{, ¼k fhe uXkAu u Xk{ >>18>> u {u u h k k nrhs , ykÔÞk Ëþo fhðk kð > u º k u n Úke r hÏÞk kÚk, nrhs ÚkÞkAu kÚk >>19>> fhe «kÚko k ½ýeðkh, Au u X kAu ¼k{ku Í kh > ð¤e rð Þ kÚku ð[ , fu ð k ÷køÞkAu r {o ¤ { >>20>> nu «ký r nu {nkhks, fÞwO Au yk u ku ¼÷wt fks > Ak k{k k Þk {æÞhk u, y{ u òý ÚkE «¼k u >>21>> ý {khk rðÞku u ~Þk{, w¾[u ku wt ykýu Xk{ > yks ÚkÞktt ßÞkhu Ëþo , íÞkhu þktr kBÞk nw { >>22>> {tË {tË n e u Sð , kuÕÞk í t e «íÞu ð[ > nðu ku E Au {æÞ hk , {kxu þÞ fhku ki ¼úk >>23>> yuðkt wýe Ônk÷k kt ð[ , ðuo wE Þk þw¼ { > ðe e r þk ÚkÞku «k :fk¤, Ônu÷k WXâk Au Ëe ËÞk¤ >>24>> r íÞrðrÄ fÞkuou uýeðkh, ©enrhðh ÚkÞk iÞkh > ¼k{kt ykðe r hkßÞk ~Þk{, fkurxftË o ÷kðÛÞÄk{ >>25>> Au t nrhs sun, r íÞrðrÄ fhe ykÔÞk un > uXk Au ðuo ykðe u íÞktÞ, yr yk tËÚke ¼k{ktÞ >>26>> su { [fku h [t ÿ u r ¾u o , yu { ¼f s { n¾u o > ðu o kt ÚkÞkt yu f k ú r[¥k, k{w t òu E hÌkk fhe «e >>27>> Au Ônk÷u fhðk {ktze ðk , yæÞkí{¿kk e su kûkk > u yk {krÞf ðM w {k{, Ëw:¾Ëku»kY e Au fk{ >>28>> Auðxu k{e òÞ Au kþ, r ùu Úkkðwt zu Au r hkþ > ® z úñktz ðo yr , {kxu yu{kt ktÄðe «e >>29>> kt t tÄe nw y íÞ, r{ÚÞk yu{kt fhðku {{ > u{kt íÞ Au ykí{k [i LÞ, ðuo {krÞf y íÞ yLÞ >>30>> ysh y{h yrð kþ, hÌkk Au Ëun{kt u «fkþ > úñY e ¼kð k Ähðe, «u{u «¼wS e ¼Âõ fhðe >>31>> w¾ t ku»k þktr yk tË, «¼w Au nw w¾ k ftË > fk{ ¢kuÄ ð¤e MðkË M un, þwØ { Úke sðk un >>32>> íÞkhu sL{ {hý Ëw : ¾ òÞ, {¤u y¾t z w ¾ ËkÞ > fk¤ f{o {kÞk fuY t òuh, u h [k÷u ne fXkuh >>33>> ð¤e k{u u yûkhÄk{, ÚkkÞ « Òk w t Ë h ~Þk{ > {nk yýo ð Y t kh, u u h kt ÷k u ðkh >>34>> Au yk « x ýku « k , x¤e òÞ rºkrðÄ k k > yu { ðk fhe ½ýe ðkh, yr yKw w t Ë h kh >>35>>
ht : - 44
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
56
u w ý e u t nrhs , kBÞk yk t Ë yk t Ë { > Au ¼e{S¼kE u ½u h , h ku E fhkðe w ¾ ¼u h >>36>> yr «u { ðzu Ú ke kð , ©enrh u s{kzâkt ¼ku s > eò t nrhs ðo , u { u s{kzâk Au y q ð o >>37>> Au esu rËð u ðkh, hò {k e ÷eÄe u n Xkh > {k fwð u ÄkÞko Au ~Þk{, r s ¼õ k qh ýfk{ >>38>> ¿kkr w kh kÚkk u ½uh, W khku fÞkuo íÞkt Yze uh > Íeýkt {h[kt e¾kt y kh, u u ðxkðu Au r hÄkh >>39>> yÄoþuh ýku ku¤ku yuf, r íÞ s{u Au Ônk÷ku rðþuf > u ku¤ku ÷uE u yuf rË , {h[kt s{u Au íÞkt Sð >>40>> Ëuþ ËtZkÔÞu hkt kus k{, íÞkt k ykÔÞk zwt hS k{ > fÞkuo «ýk{ òuze u nkÚk, k u uXk ÚkE u kÚk >>41>> wAâk ©enrhÞu {k[kh, « kËe yk e Au uýeðkh > ku¤k{ktÚke {h[kt ÷ kh, hkux÷k kÚku ykÃÞkt u ðkh >>42>> {h[kt ÷eÄkt Au fh{ktÞ, ¼õ u {wõÞkt Au {w¾{kt ßÞktÞ > ÚkÞku Au Ëkn yÂø {k , ¼w÷e Þk u Ëun wt ¼k >>43>> ½] s{kze ku k u nkÚku, {xkzâwt Ëw:¾ s wt kÚku > íÞkhu þktr ÚkE Au hu , zwt hS {ßÞk u { >>44>> yuðe he u íÞkt «kýSð , ku u hÌkk Au tËh Ë > Au íÞktÚke [kÕÞk Auu y÷ u÷, ¼ws úu Þk ht Au÷ >>45>> þu h nkh ðkze Au yu f , ¼è {neËk e rðþu f > u { kt W Þko Au w ¾ fkhe, ËÞk fhe u Ëu ð {w h khe >>46>> ykÔÞk þnuh{ktne {k[kh, ðuo í t e u fhe ÃÞkh > òýe nrhs kuÞu u ðk , ðkze{kt ykÔÞk ¼qÄh ¼úk >>47>> w kh Au Sðhk{¼kE, u kt {k w©e su nh kE > ðuo ykÔÞk Au ðkze {kuÍkh, fhkðe íÞkt h kuE iÞkh >>48>> ¼kðu fhkÔÞkt Ázkt ¼ku s , t rn sBÞk Sð , Au ykÔÞk eò nrhs , fÞkO ËÞk¤w kt Ëþo , >>49>> M un rn þuh {kuÍkh, uze ÷kðe ðÄkÔÞk u ðkh > ykÃÞku W khku wtËh MÚkk , ½ýk hkS ÚkÞk ¼ ðk >>50>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh fk¤u ¤kðÚke {k fwðu ÚkE u ¼ws ú{kt ÄkÞko yu k{u U kr÷ {ku ht : >>43>> qðoAkÞku ¼ws ú{kt ykÔÞk «¼w, f] k{Þ yrð kþ > íÞkt ©enrh e RåAk Úkfe, ykÔÞk Au t Ëk >>1>> ËÞk¤w kt Ëþo fÞkO , yk t Ë kBÞk y kh > Au {nkhksu s{kzâk, r s nkÚku r hÄkh >>2>> t Ëk u eò t , nrhs ku kÚk > nÂB{h h kðk Þk, W{t Úke Þku r kÚk >>3>> ¼w s hÚke Âù{u , nÂB{h h Au íÞkt Þ > u u ehu ð {w f e ki , kðk u X k s÷{kt Þ >>4>> [ku kE u ¤kð k s¤ {kuÍkh, ÷k÷u ÷e÷k fhe ½ýeðkh > Au r féÞk s¤Úke kh, t ¼õ kÚku uýe ðkh >>5>> nðu t Ëk SÞu íÞkt Þ , zw fe {khe u s÷{kt Þ > kAk ykÔÞk ne u nkh, íÞkhu ðu o fhu A u rð[kh >>6>> ÚkÞk {nkhks©e i Þ kh, ð u h e ÷eÄkt u ý e ðkh > íÞkhu ku Õ Þk ðu o nrhs , ðkr÷zk «íÞu r{ü ð[ >>7>> t Ëk Ëu¾kÞk yktÞ, {kxu zw e Þk s÷{ktÞ > íÞkhu ©enrh fu wýku ¼kE, {u r[t k fhþku fktE >>8>> u ku kuåÞkAu rÿfk©{, fkuE òýu ne u ku {{o > yuAu yü ykðýuo hrn , {ws{kt Au r þ rË r[¥k >>9>> {krÄr c Au yu ku t , ÚkÞk ¼s ðzu {nt > yu ð w t fi i u u w t Ë h ~Þk{, ÄkÞko ú { kt w ¾ Äk{ >>10>> ðe ðe ÷e÷k fhu r , nrh÷eÄkt Au ðuo kt r[¥k > ÄLÞ ¼ws ú e Ähýe, ÄLÞ íÞkt k { w»Þ e fhýe >>11>> w Á »kku ¥ k{ q h ý ú ñ , r íÞ ¼u k s{u h{u h{ > {ku x k ÷ku f r u Ëw ÷ o ¼ , r s u ð f u ku w ÷ ¼ >>12>> ¼ws ú{kt ðkh{ðkh, Äkhu Au ©es Ëk-Äkh > hk¾u Au ÂMÚkh {wfk{ íÞktÞ, VhuAu eò k{ku e {ktÞ >>13>> w t Ë hS ykrË nrhs , r íÞ ki { yk u ¼ku s > ½ýk rËð hÌkk u Xkh, ð¤e [k÷ðk ÚkÞk i Þ kh >>14>> {k fwðu ÄkÞko {whkhe, r s ¼õ k íÞkt rn fkhe > kÚkku ¼õ Au íÞkt Yzwt k{, u u ½uh fÞkuo Au {wfk{ >>15>> uýu fhkðe Áze h kuE, «¼w u s{kzâk «e «kuE > r íÞ ÷e÷k fhuAu íÞkt kÚk, r s ¼õ u fhðk kÚk >>16>> un k{ k ki nrhs , ¼kðu fhuAu «¼w wt ¼s > fuþðS ~Þk{S yu kh, us® n ~Þk{S w kh >>17>> {q ÷ S f] » ýS ðþhk{, xu ÷ ðk½S¼kE k{ > yËk¼kE Xkfku h fu ð kÞ, yu ykrË í t e {w Ë kÞ >>18>> yu ðu o u ½u h ¼ ð , ðkhk Vh e s{u A u ¼ku s > yk u ðu o u yk t Ë yu { , ðÄkhu Au ½ýku «u { u { >>19>> ð¤e yu f rËð {w h kh, f] k fhe { {kt y kh > y ku x e rð« zkne u ½u h , s{ðk ÄkÞko w ¾ ¼u h >>20>> òu Þ w t yu k yku h zk{kt Þ u , yu f fki w f rËXw t A u íÞkt Þ u > w ¤kt fkc ÷ku n kt su n , r t Ë w h u [[u o ÷ kt Ëu Ï Þkt u n >>21>> yuðwt òuE u rð«e fks, íÞkhu fuðk ÷køÞk {nkhks > ykx÷kt Ëuð÷kt Au yk Xk{, nðu y{kYt u þwt Au fk{ >>22>> {u uðkuAku Ëuð {r÷ , s{eþwt rn {u Aku r¼Òk > íÞkhu u kE ku r kh, k{ rðê÷S r hÄkh >>23>> ku Õ Þku {nkhks «íÞu ðký, fu { s{ku kht ký > yu ð w t w ý e u ©e¼ ð , fnu rðê÷S u ð[ >>24>>
ht : - 45
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
57
{w u k¾tz {u { , r ùu {k e ÷uðwt úñ > fkt ku hk¾ku yk Ëuð u Ëk , fkt ku y{ u hk¾ku u k >>25>> íÞkhu rðê÷S kuÕÞk ðkÁt, yk ð[ {k eþ {kÁt > su{ {u fnku {nkhks, u{ fhðwt Au {khu fks >>26>> yuðwt wýe u ©eÞkur kÚk, kuÕÞk ð[ rð« e kÚk > [kux÷ku Au yk {khu þe»k, u u fkZe t¾kðku yk rËþ >>27>> stºk {tºk k¾tz y t¼, fktE fhðku rn yk Ët¼ > Äwýðk wt ku {wfe ãku fk{, yks rËð Úke yr¼hk{ >>28>> [k÷þu rn yk stºk {tºk, ðuo ¾kuxkt ÚkÞkt Au u tºk > ûkwÿ Ëuð÷kt ÷uE u kuÞ, s÷{kt Ähkðe ãku òuÞ >>29>> fÞw O rðê÷SÞu ku yu { , ©enrhÞu yk¿kk fhe su { > Au hkS ÚkÞk ¼ ðk , rð« u ÄhkÔÞkt ð o { k >>30>> u fuzu fÞkO ¼kus k , f] kÚko fheÞku Au r Ëk > rð« kBÞkuAu { yk tË, Akuze ËeÄktAu Vku x VtË >>31>> Au yufrË u Þkur kÚk, Þk u nrhs ÷i kÚk > ¼e[tËhk k{u su zk , íÞkt kðk ÄkÞko òuE ÷k >>32>> k{Úke Âù{ rËþk{ktÞ, M k fhðk [kÕÞk Au íÞktÞ > ðå[u ykÔÞkuAu ðuf¤ku yuf, su{kt kýe ðnuAu rðþuf >>33>> u u fkt X u Þk y÷ u ÷ , ¾k rn w t Ë h Au ÷ > yËkS u fnu yrð kþ, w ý ku ðk fnw t Aw t nw ÷ k >>34>> ðuf¤ku fwËe u siÞu kh, ki wt Ëu¾kþu ¤ yk Xkh > yuðwt wýe fwãk nw íÞktÞ, su u suðwt ¤ yt {ktÞ >>35>> fkuE kt[ nkÚk fwãk kh, fkuE ykX nkÚk r hÄkh > íÞkhu «¼w fu yu{ ÚkkÞ, òwðku ykðe he uÚke fwËkÞ >>36>> yuuf z ÷wt ¼ÞwO ßÞkt kÚk, si u W¼k hÌkk ºke nkÚk > yuðwt Ëu¾e ¾k nrhs , rðM{u k{e Þk nw { >>37>> ku Õ Þk Ë Ë Úki ð[ , w ý ku f] k fhe ¼ ð > ð {q {kt Ú ke yð kh, ÚkÞk ðk{ S su ý e ðkh >>38>> ºkiý z {kt úñktz sun, ku u ¼he ÷eÄwt ð¤e un > {u ku yð khe Aku yks, Äkhku u{ fhku {nkhks >>39>> Au íÞktÚke [kÕÞk hðeh, Þk ¼e[tËhk h eh > ð ðuo {wõÞktAu uXkh, s÷{kt kðk uXk yu ðkh >>40>> r s ¼õ rn r hÄkh, r hÄkhe kÌkk ½ýeðkh > Au eféÞk s÷Úke kh, uÞkO ð y w { kh >>41>> yu u ð k{kt ÚkÞw t fki w f yu f , w ý ku ©ku k fhe u rððu f > u hku ð h ehu «íÞûk, yu f t ¼ eh Au ðzð] û k >>42>> u { kt ¼q hnu A u y kh, ½ýk rË Úke ¼er w t îkh > w Á »kku ¥ k{S Þk íÞkt Þ , ¤ðk ÷køÞkt A u {kt Þ >>43>> ðz nu X u W¼k ¼ ð , ÚkÞku ne u k n > {q {k ÚkÞkt ÚkÞw t Ëw : ¾, ykðe u W¼kt nw L{w ¾ >>44>> yr þw » f ¼Þt f h Ëu n , nkz® sh Ëu ¾ kÞ yu n > fk¤kt fks¤ h¾kt þheh, Úke u rð»ku {kt ÁrÄh >>45>> ¼Þk f rË u rðfhk¤, òýu «íÞûk ykÔÞku þwt fk¤ > u Ëu¾e u ¾k nrhs , ðuo zhðk ÷køÞk ½ýwt { >>46>> Au rð[kÞwO wtËh~Þk{u, ¼q u yk¿kk yk e uXk{u > {wõÞkt rÿfk©{ {kuÍkh, yt u fhðk uyku ku WØkh >>47>> Au ¼õ rn ©e~Þk{, ykÔÞk kÚkk w kh u Äk{ > yu{ {k fwðu ºkiý {k , ½ýe ÷e÷k fhe yrð kþ >>48>> ð¤e ÄkÞko íÞktÚke Sð , ¼ws úu Þk ¼ ð > {neËk e ðkze{kt ~Þk{, ku u si u fÞkuo Au {wfk{ >>49>> ½ýeðkh u ðkze {ku u Í kh, ÷e÷k fhe y h{ kh > eÄw t {t kðu nh k kÚk, h ku E fhkðe s{u kÚk >>50>> Úkkuuze ðkh fÞkuo íÞkt rð©k{, þnuh{kt ykÔÞk yr¼hk{ > wtËhS¼kE su w kh, W khku fÞkuo u{ u îkh >>51>> fÞw O Au u { ýu L{k , ¼÷u ÄkÞko ©e¼ ðk > h ku E fhkðe «e «ku E , t rn s{kzâk òu E >>52>> y{u yûkh r ykÔÞk yks, yu{ ðk fhu {nkhks > ¾x {k hne y÷ u÷, ½ýkt w¾ ykÃÞkt ht hu÷ >>53>> Au [k÷ðk ÚkÞk iÞkh, hò {k e ÷eÄe uýeðkh > esu rËð u ÄkÞko {kð, Þk ytòh{kt fhe ¼kð >>54>> íÞkt nrhs Au [k kE, u u ½uh hÌkk w¾ËkE > úñ[kheÞu fÞkuo íÞkt Úkk¤, ku u sBÞk Au Ëe ËÞk¤ >>55>> Au esu rËð u ðkh, íÞktÚke [kÕÞk ©es ËkÄkh > ¼[ki k{u Þk yrð kþ, ðk½S u ½hu w¾hkþ >>56>> s{e u hÌkk íÞkt yuf hk , k{ ðktrZÞu Þk rðÏÞk > íÞktÚke {k¤eÞu ÚkE u Äeh, {kuh eÞu Þk hðeh >>57>> íÞkt Au ¼x yt khk{ k{, u u ½uh fÞkuo Au {wfk{ > ºkiý rËð hÌkk u Xk{, íÞktÚke Ëuð¤eÞu Þk ~Þk{ >>58>> Au íÞkt Ú ke [kÕÞk fk¤, «u { u ÄkÞko k{ Ä k¤ > ð¤e rð[Þko ©ey÷ u ÷ , Ëu h e h ku å Þk ht hu ÷ >>59>> u hkuðh{kt fÞwO M k , ÚkÞk « Òk íÞkt ¼ ðk > íÞkt Au ðA k fuhkt ð]ûk, V¤ {t kÔÞkt ku u {ûk >>60>> u kt V¤ sBÞk ¼ ðt , òwðu ðuo nrhs t > 1 ¢ {t kðe u eÄe Au íÞktÞ, Íuh n fÞwO {ktÞ >>61>> ð¤e RåAk fhe þw ¼ fks, Þk {k hu {nkhks > Au ©enrh nò t Ë , «k :fk¤u ykÔÞk n¤ðË >>62>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh k{ n¤ðËu ÄkÞko yu k{u [w{k÷e {ku ht : >>44>> qðoAkÞku nu ¼kE wýku nu ðzu, íÞkh Ae e ðk > ©enrh ykÔÞk n¤ðËu, ¼kðu ¼qÄh¼úk >>1>> k{ kh Au hku ð h, ykðe W¼k u eh > khkÞý Þkr¿kf k{u , t æ Þk fhu Au Äeh >>2>>
ht : - 45
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
58
eò ú k ñý íÞkt ½ýk Au , fhu Au r íÞ u { > yu {Þ{kt ykðe W¼k, y÷ u ÷ ku S yu { >>3>> ðkzðu Ëu Ï Þk ðk÷{ u , òu Þ w t w t Ë h Y > rð[kh fhðk ÷køÞk Au , õÞkt Ú ke ykÔÞk y q >>4>> ðkzð kt r[¥k ¾u t [ kýkt , ykÔÞk WXe u k > «u { ðzu «ýk{ fÞko , { fhe u rðïk >>5>> [ku kE nðu òuþe khkÞý k{, uýu òÛÞwt ÚkÞwt {kÁt fk{ > yk fkuE yiïÞo ¥kkðk , yksu ykðe {éÞk ¼ ðk >>6>> yu ð ku Ähe { {kt rð[kh, fÞku o ©enrh ku fkh > «u { u Ë Ë Úki u { , ku Õ Þk yr {Äw h kt ð[ >>7>> nu f] k kÚk nu ¼ ðk , nðu Äkhku {khu ¼w ð > yu { fne u r z÷kÔÞk t , ku k u ½u h ykÔÞk W{t >>8>> u ð kfhe Au «u { rn , ©e nrh{kt «ku ð kýw t Au r[¥k > n e yu f kËþe u n rË , khkÞý u ðþe Au { >>9>> fÞwO ò úý «¼wS kÚk, ÚkÞk òuþe u yk u kÚk > yu{ fh kt ÚkÞku «k :fk¤, íÞktÚke ÄkÞko Ëe ËÞk¤ >>10>> Äkt Äúu ykÔÞk ©e¼ ðk , íÞkt fÞwO Au rh k{kt M k > r íÞrðrÄ fÞkuo Au u MÚkk , ÄkÞko k{{kt ¼ ðk >>11>> ½u ÷ ze k u {t r Ëh{kt Þ , fÞkO Ëu ð kt Ëhþ íÞkt Þ > òr rð« yð÷ k k{, hu A u u k{{kt yr¼hk{ >>12>> uýu fÞkuo Au wtËh Úkk¤, s{kzâk ©enrh u u fk¤ > s{e ]ó ÚkÞk ¼ ðk , u kE u ykÃÞwt {kuûkËk >>13>> íÞkt n ku úkñý þk e yuf, {kæðe t«ËkÞ ku rðþuf > u kÚke fÞkuo þk tðkË, S e ÷eÄku Au Ähe ykn÷kË >>14>> ykÃÞwt r sMðY wt ¿kk , fÞkuo ykr© ËE u {k > Au ki¼eh Ëuþ{kt sun, {kuxwt Au k{ {utÚkký un >>15>> íÞkt ÄkÞko Au ku u ©eht , Wh{kt fhe yr W{t > fkfkS w t ò S Ëh kh, u W kt Ä ð h{ WËkh >>16>> u{ kt u SS k òý, {nk wLÞ rðºk «{ký > òÛÞwt ykÔÞk ©eS{nkhks, k{k Þk u Ëhþ fks >>17>> fÞkO ©enrh kt Ëhþ , yr yk t Ë kBÞk Au { > Au ku fÞkuo nw ífkh, k{iÞ wt fÞwO Au uý e ðkh >>18>> ½ýku n»ko ðæÞku { {kt Þ , u z e Þk Ëh kh ßÞkt Þ > ð¤e { fhe yr nu , ÄhkÔÞk Au «u { {u >>19>> fÞw O q s y[o kh, nu h kÔÞk Au w » k nkh > Au fhkðe Yze h ku E , s{kzâk «¼w u «e «ku E >>20>> fkfkS wtòS ¼køÞðk , su u ©enrh ÚkÞk « Òk > SS k Au nw wLÞðk , su u ½uh ykÔÞk ¼ ðk >>21>> ¼ð úñk u Ëw÷o¼ sun, Mðkr{ khkÞý «¼w un > hkÏÞk Ëh kh{kt fhe ¼kð, u{ýu ÷eÄku ÷k¾uýku ÷kð >>22>> ÄLÞ wtòS ku Ëh kh, ÄLÞ fkfkS ku yð kh > ÄLÞ Au SS k ku su «u{, yk¿kk «{kýu [k÷u Au u{ >>23>> fÞw O yu { ýu w V ¤ fks, «¼w { kt ð]  ¥k Au w ¾ ks > yu { ©enrh u hkÏÞk ½u h , r íÞ u ð k fhu Áze u h >>24>> ËuÏÞku {nkhksu yr ¼kð, {kxu hÌkk xðh kð > ðe ðe ÷e÷k fhu r íÞ, yk u ¼õ u w¾ yr{ >>25>> yuðe he u {UÚkký {kuÍkh, ©eS ykÔÞk ¥kkðeþ ðkh > ½ýe ÷e÷kyku fhe Au íÞktÞ, wtòS k Ëh kh{ktÞ >>26>> Au ÚkÞk Au «¼w « Òk, wtòS u ykÃÞwt Au ð[ > {khk k{ e e{{ktÞ, su fkuR {ký {hþu yktÞ >>27>> u wt fheþwt fÕÞký kh, íÞ {k e ÷ußÞku r hÄkh > wtòS u ½uh yrð kþ, fkuE {u hÌkk k {k >>28>> eò {U Ú kký k nrhs , r íÞ ykðu fhðk Ëþo > Ëu ð hk{ ku ® ðËS k{, òËðS y u Sðhk{ >>29>> yu ykrË eò ki nrh¼õ , ©enrh{kt Au u ku ykþõ > ykÃÞwt «¼wÞu w¾ y kh, r s ykr© u un Xkh >>30>> ðk÷ezku ku Õ Þk ðkýe su n , w t ò S ykrË ¼õ u u n > yu f kËþe ku Wí ð su n , r Ø w h u fhðku Au u n >>31>> {kuxwt ehÚk Au u kð , {kxu òðk wt ÄkÞwO Au { > yu{ fne u ÷¾kÔÞk ºk, ËuþkuËuþ{kt {kufÕÞk ºk >>32>> Au [k÷ðk fÞku o rð[kh, ht hr Þku ÚkÞk i Þ kh > n¤ðË Äú k t Äú k {U Ú kký, íÞkt k nrhs su w ò ý >>33>> M unÚke ÷eÄk u{ u kÚk, ÄkÞko íÞktÚke ©eÞkur kÚk > k{ zw{kýu Úki y÷ u÷, rðh{ k{ ÄkÞko Au÷ >>34>> yu { Vh k Úkfk w ¾ fkhe, k{ ôÍu ÄkÞko {w h khe > u k{Úke W¥kh Ëu þ , hku ð h w t Ë h Au yu þ >>35>> u hku ð h ehu {ûk, {ku x w t Au yu f ðz w t ð] û k > u k ¤u fÞku o A u {w f k{, r s k»ko Ë u sw õ u Xk{ >>36>> Úkwhk{ rð« Au kð , ði~Þ {whkhe r {o¤ { > sufwtðh k úkñý ò , yu ykrË Au ôÍk{kt rðÏÞk >>37>> u ðuoyu òÛÞwt Au { , yºku ykÔÞk Au ©e¼ ð > Au Þk hkuðh eh, ßÞkt r hkßÞk Au ©e ¤ðeh >>38>> yr «u { rn W{t , fhe «kÚko k Yzu ht > u X k rð u fhe u u ð k, r hÏÞk «¼w u o yu ð k >>39>> Au u {u ykÔÞk Au t Ëu þ ku Ëu þ Úke {ku x k {nt > {w õ k t Ë r íÞk t Ë su n , þ k t Ë ú ñ k t Ë u n >>40>> [i LÞk tË {wr Au k{, {nk w¼kðk tË yr¼hk{ > yu ykrË ki t ku kÚk, ykÔÞk {tz¤ ÷E kÚk >>41>> ðk wËuðk tË u {wfwtË, yu ykrË ðýeo ki w¾ftË > ð¤e k»koË su ¼] wS , ©eS{kt Au r þ rË r[¥k >>42>> fkrXÞkðkz ykrË su Ëuþ, íÞktÚke ykÔÞk nrhs yuþ > {kt[k ¾k[h ykrË y LÞ, ðuo ykÔÞk Au wLÞ kð >>43>> ku h X k su ðo ¼kE, ku ð Äo ykrË w ¾ ËkE > w t Ë hS su X e t khk{, fåA Ëu þ Úke ykÔÞk u k{ >>44>>
ht : - 46
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
59
¼k÷ ki¼eh yk¼eh Ëuþ, wshk u ËtZkÔÞ yuþ > yu ykrË Ëuþku{ktÚke kð , ÷ûkk ðÄe ykÔÞk nrhs >>45>> ki u ykð k Ëu¾e u ~Þk{, WXe k{k Þk qýofk{ > {éÞk {kÄð Úki u « Òk, ki kt þktr {kzâkt Au { >>46>> t nrhs u u ðkh, fÞku o ©eSÞu nw ífkh > ôÍk {w f k{u ©ey÷ u ÷ u , ÷k¾ku s u u z kÔÞk Au ÷ u >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh k{ ôÍu ÄkÞko yu k{u r M kr÷ {ku ht : >>45>> qðoAkÞku W{t Úke nðu W[Þko, Ä{ko[kÞoS yk > «u{ ðzu ©ðý fhku, hk{þhý r » k >>1>> ©enrh nò t Ë S, ÄkÞko ôÍu k{ > ÷k¾ku nrhs u z kÔÞk, t rn u X kh >>2>> ífkh fÞku o íÞkt ðu o ku , «¼w S Þu fhe ÃÞkh > yu { fh kt ykÚkBÞku Ë , r þk ze u ðkh >>3>> t nrhs kt ¼ ¤ku , yu { fu Au ¼ ðk > nu ¼kE ki {u ÚkkõÞk Aku , u Ú ke fhku u þÞ >>4>> yu ð w t w ý e s ½¤u , fÞw O þw ¼ yk > yk¿kk «{kýu w E Þk, u «u { Äkhe u { >>5>> [ku kR ©eS e yk¿kk u y w kh, kiyu þÞ fÞwO u ðkh > ðe e r þk ÚkÞwt Au ðkh, òøÞk ¼õ kÚku feh kh >>6>> þki [ rðrÄ fhe u fÞw O M k , r íÞ u { fÞkO Au r Ëk > hku ð hu z k¤k ßÞkt Þ , u k W h fhe ¼kÞ >>7>> {æÞu r hkßÞk Ëuð {whkhe, y÷kirff þku¼k Ëeþu khe > su{ khk{tz¤{kt [tÿ, ð¤e 1rºkËþ{kt þku¼u RLÿ >>8>> yuðe þku¼k Ähe hÌkk ~Þk{, ¼k{kt r hkßÞk Au u Xk{ > úñ{ku÷ k ðk e kð , rËÔÞ ¼k h[e Au Sð >>9>> òw ð u [fku h [t ÿ u su { , t ðu o r h¾u Au u { > yu f k ú ÿÂüÞu r hÄkh, ©enrh{kt ÚkÞk Ëkfkh >>10>> ð¤e fku E {u u n Xkh, ðk t fÞko Au yZkh > Ëeûkk yk e ÄÞko fh rþh, fk¤f{o Ú ke W kÞko Äeh >>11>> Au f] k fhe hðeh, ku Õ Þk ðkýe {] Ë w ÷ t ¼ eh > w ý ku t nrhs Wh, fk÷u ku òðw t Au r Ø w h >>12>> {ku x w t ehÚk Au «{ký, su kt Ëu ð fhu A u ð¾ký > u { kt fhðw t Au si u M k , {w f e Ëu ð k yt h yr¼{k >>13>> fk{ ¢kuÄ ÷ku¼ h kMðkË, fktE hk¾ðku i íÞkt «{kË > yu{ ðk fhe ½ýe ðkh, yk ku tûku Úke fÌkku kh >>14>> Au sufwtðh k ufk¤, ©eS u s{ðk fÞkuo Úkk¤ > ¼kðu s{kzâkt Ázkt ¼kus , Au kuÕÞkAu ©e¼ ð >>15>> w ý ku sÞfw t ð h k yks, {u ku fÞw O u Yzw t fks > y{ u fhkÔÞkt Au ¼ku s , { W h ÚkÞk « Òk >>16>> ý ykÔÞku Au yºku su t½, u u s{kzku ku hnu ht > íÞkhu kuÕÞkt sufwtðh kE, wýku {nk«¼w w¾ËkE >>17>> {kYt Úke swt yu «{kýu, t½ u s{kzwt þwt yk xkýu > fhe e {U ku Úkkuze h kuE, { u s{kzâk «e «kuE >>18>> nðu ku Úke h kuE íÞkh, Au kuÕÞkAu s ËkÄkh > {u eþku rn { yu{, Úke h kuE ½h{kt fu{ >>19>> si u sw ð ku h ku u z k {ku Í kh, ½ýe h ku R ¼he Au i Þ kh > sÞfw t ð hu òu Þ w t su ð kh, Ëu ¾ e h ku E ¼he u X kh >>20>> ©enrh fu Zktfe {wfku kh, hk¾ku ¼Y ku { {kuÍkh > yk ku ðuo u òuEyu su{, rn ¾wxu ¼he huþu yu{ >>21>> sufwtðh u ykÔÞku rðïk , fÌkwt u{ fÞwO Au nwÕ÷k > ¼he ¼he u yk u Au kÞo, ý ¾wxu rn ÷¼kh >>22>> yu{ s{kzâku ½¤ku t½, hkÏÞku ©enrhÞu òwðku ht > yu{ ki u s{kzâkt ¼kus , yr yk tË {kzâkt { >>23>> yuðku ©eS ku «kiZ « k , ¼k¤e ykùÞo kBÞk Au yk > ÚkÞku r ùÞ «¼w ku yun, sufwtðh k ku Þku tËun >>24>> Au s{e u Sð «ký, íÞkt Ú ke [k÷ðk fÞw O «Þký > ðu o t ½ u fhe yk¿kkÞ, ÚkÞk i Þ kh u {w Ë kÞ >>25>> k{ {uÚkký k fkfk¼kE, u u ½kuzu [zâk w¾ËkE > su{ yihkð u þku¼u $ÿ, yu{ þku¼ðk ÷køÞk ÷eLÿ >>26>> Wå[i:1©ðkÞu rð k Ëuð, yuðk rË uAu ©eðk wËuð > yuðe þku¼k Ähe fhe rn , íÞktÚke [kÕÞk Au t½ rn >>27>> t nrhs u W{t , ð kzu Au fkt k u {]Ët > y÷ u÷k yk u yuðe he , k k k k [k÷u hk¾e «e >>28>> ½ýku ½ýku Wzkðu w÷k÷, Ëu¾e u hkS ÚkkÞ ËÞk¤ > [k÷u ¼õ ÚkR Ëkfkh, kutåÞk fkt ¤e e{ {kuÍkh >>29>> kÞku kt xku¤kt Au un MÚkk , [ kO [ kO ËuÏÞk ¼ ðk > [khku Akuze ËeÄku uýe ðkh, nª kuhk fhðk ÷k e y kh >>30>> ô[kt fÞkO Au wåA u {w¾, ykðe ©enrh u {w¾ > ½uhku ËuR u kÞku { ú, yr yk wh Úki W¼e y ú >>31>> fÞkO Ëhþ su ý e ðkh, ¼w ÷ e [khku ÚkE r[ºkkfkh > Au ©enrhÞu ð yu f , r s yk u ÄhkÔÞw t rðþu f >>32>> íÞkhu kAe ð¤e kÞku yk , ki u Ëu¾kzâku yuðku « k > nðu u kÞwt ku su kuðk¤, ò u ¼hðkz Au h¾ðk¤ >>33>> u ý u fÌkw t t ¼ eh ð[ , w ý u su { t nrhs > {khe {t z ¤e{kt Þ u yks, f i Þ ku ÷k÷ Au {nkhks >>34>> u rð k {khe kÞwt ku ÔÞqn, yrntÚke [k÷u rn u {qn > ½¤e kÞku kt yt :fýo, yku®[ k kt ÚkÞkt ykf»koý >>35>> yuuðwt wýe u wtËh ~Þk{, kuÕÞk {Äwh ð[ u Xk{ > yk Au ¼hðkz zkÌkku y kh > yu u fuðku wÍâku Au rð[kh >>36>> Au Þk Au r ÷eÞu k{, w¾ k h wtËh ~Þk{ > k{Úke Âù{ rËþu sun, Yze ðkÔÞ þkur¼ e Au un >>37>>
ht : - 47
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
60
u MÚk¤u W¼k Ëuð {whkh, s÷fkuþ Vhu Au uXkh > fkuþ [÷kðu Au fk{hks, uýu ËuÏÞk ykÔÞk {nkhks >>38>> nðu fkuþ ykÔÞku fkuXk kÞo, u fwðu eÞu fÞkuo Wå[kh > ðkrh{ktÚke ¼÷u ykÔÞk hk{, u wýe u kuÕÞk w¾Äk{ >>39>> hk{ ykÔÞk ku Au {w¾, ý yku¤¾u u k{u w¾ > yku¤ÏÞk rð k fktR ÚkkÞ, ¼oðk wt Ëw:¾ òÞ >>40>> yu{ fi u [kÕÞk y÷ u÷, t nrhs kÚku Au÷ > ºkeòu kuh ÚkÞku Au su ðkh, r Ø wh kuåÞk r hÄkh >>41>> hMð e t kS u eh, ykt ÷e kt Á Au t¼eh > íÞkt h{rýf ¼qr{ rðþk¤, u{kt sE W Þko fk¤ >>42>> ze r þk hrð ÚkÞku yM , fÞku o {w f k{ t ½ {M > {ku ÚkÞku Au fÞw O þÞ , r òr© kÚku ¼ ð >>43>> ðe e hk ÚkÞku «k :fk¤, Ônu÷k WXâk Au Ëe ËÞk¤ > {wr nrhs u ÷i t , M k fhðk [kÕÞk Au W{t >>44>> fÞkO hMð e{kt M k , r íÞrðrÄ fÞkuo Au u MÚkk > Au r LËw hkuðh{ktÞ, M k fhðk kÁ Þk íÞktÞ >>45>> ¼ÞwO Au hkuðh{kt ðkh, u{kt ÷e÷ ð¤eAu y kh > ÷e÷ AkuÞwt Ëu¾kÞ Au eh, kuÕÞk t fhe { Äeh >>46>> nu f] k kÚk nu hðeh, kÞk suðwt Úke yk eh > {kxu eÚko òýe {nkhks, s¤ {kÚku [zkðe ÕÞku yks >>47>> yu{ t fhu Au ßÞkt ðk , eÚkoËuð íÞkt « xâk ÏÞk > r tËw h ÚkÞk {q {k , ykÔÞk ßÞkt W¼k Au ¼ ðk >>48>> fh òu z e fhu Au M ð , ÄkÞko ¼÷u «kýSð > yks y{ u fÞko t kð , {w s V¤ ÚkÞw t Au { >>49>> ÚkÞku ¼køÞ ku WËÞ kh, {éÞku [hý ku M þo ykðkh > ½ýk fÕ Úke nwt Awt yk MÚkk , wýku u fnwt Awt ¼ ðk >>50>> q ð u o «ò r k su , fËo { Ér»k k{u su kð > yu { ýu ykht Ç Þw t ykt Þ , s u rð»ýw k{ { {kt Þ >>51>> ½ýkt ð»ko fÞw O W ú , þheh f] þ ÚkÞw t { ú > ÚkÞk rð»ýw « Òk u ð kh, ËeÄkt Ëþo kûkk fkh >>52>> ykÔÞku rð»ýw u «u{ y kh, zâkt uºk{ktÚke r tËw kh > u wt ÚkÞwt ® Ëw h k{, yk ¼qr{{kt wýku w¾Äk{ >>53>> yu s fËo { Ér»k k , ÚkÞk fr ÷S ¼ ð > ykÃÞw t {k k u {ku û k w t Ëk , r sMðY w t Ëu E ¿kk >>54>> {kxu yk ¼qr{fk Au rðºk, uËe wt ÚkÞwt Au eÚkoûkuºk > u{kt yk ÄkÞko Aku yks, ÚkÞwt rðþu»k kð fks >>55>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh r Ø wh{kt ® Ëw hkuðh{kt M k fhe {knkíBÞ fÌkwt yu k{u Au k÷eþ{ku ht : >>46>> [ku kR ð¤e ® Ëw hkuðh Ëuð, ©enrh «íÞu ku÷uAu yuð > ½ýk rËð Úke {ws{ktÞ, k e M k fhu ykðe yktÞ >>1>> u Ú ke kBÞku Aw t {r÷ kÞ, yu u {kxu þku Ä w t A w t W kÞ > w Y »k W¥k{ ¿kk , h{ rðºk u r h{k >>2>> ¼ ðk e {q h r su n , Äkhý fhe hnu ÷ k u n > yu ð k t ykðu ¼køÞðk , yk hku ð h{kt fhu M k >>3>> uÚke k x¤e òÞ {kÁt, {kxu ðkx òu ku ku nwt ðkYt > yt hÞk{e ykÔÞk Aku yks, {kuxe {uÞo fhe {nkhks >>4>> yûkh {w õ u ÷R t , ÄkÞko A ku S yk W{t > u {w õ rn ¼ ðk , fhku {khk{kt ykðe u M k >>5>> {khu rð»ku k eÞu su k , y o ý fhu ÷ kt y{k > u ðu o ku fhku nðu kþ, ð [hý{kt yk ku r ðk >>6>> yk rð t r {khe r hÄkh, f] k kÚk fhku yt efkh > yu ð w t w ý e u ©eðk w Ë u ð , yu «{kýu fÞw O ¾u ð >>7>> ki u yk¿kk fhe fk¤, M k fhðk kÁ ËÞk¤ > Au t k «íÞu ð[ , ku Õ Þk rð[khe u ¼ ð >>8>> k k w t s Y su s , yu k WØkh yÚku o kð > {u Aku yu ð k h{ WËkh, su Ú ke {ku x kE kBÞk y kh >>9>> ð rð k eò fku E kh, ð fhu hW fkh > yLÞ Ëu ð k W k e ku Þ , Úke {Úko fhðk fku Þ >>10>> {u Ëþo {kºkÚke yk , «kýe kt nhku Aku nw k > fkurx sL{ ýkt su f{o, ûký{kt Ëqh fhku Aku h{ >>11>> ehÚk u fhku A ku kð , y ð o {kzku A ku ÄLÞ > u ehÚk Au u W «fkh, MÚkkðh st { Au r hÄkh >>12>> MÚkkðh eÚku o fhe u s , fk¤u fhe ÚkkÞ Au kð > yu A u MÚkkðh eÚko w t Y , esw t st { fnw t y w >>13>> st { w t fhu su u ð , ã rðºk ÚkkÞ u s > ð¤e ¼ðs¤ ðk{u Ëw : ¾, ykíÞt r f {ku û k k{u w ¾ >>14>> yu s {u Aku st { eÚko , {nkfÕÞkýfkhe {Úko > ½ýk s k {ku û k u kÁt , {u ku «ð u o ÷ kAku ðkÁ >>15>> u t ku {rn{k y kh, ©e{w ¾ u Ú ke fÌkku r hÄkh > Au t nrhs t , hku ð h{kt kÌkk W{t >>16>> Eþk e ¾wý k ¾wýk k , uMÚk¤u kÌkk Au yrð kþ > M k fÞwO hkuðh{ktÞ, ÚkÞwt rðºk r {o¤ íÞktÞ >>17>> {¤Y n kt fku E k , u ý u hrn ÚkÞw t Au yk > Yzw t ïu Ëu ¾ kÞAu eh, u ò u { Þ ÚkÞw t Au u ÂMÚkh >>18>> yuðwt Ëu¾e u ½¤k s , rðM{u k{e Þk Au u { > nw k{e r féÞk nkh, ð uhe r hkßÞk uXkh >>19>> íÞkhu ® Ëw hku ð h Ëu ð , {q {k Y u ¾u ð > ð [t Ë w » k nkh, w þ ku r ¼ Ázk y÷t f kh >>20>> u ð zu Ú ke fÞw O Au q s , ½ýku ¼kð fhe þw ¼ { > fÞko k»xkt «ýk{ íÞkt Þ , yr {ku Ë Ähe { {kt Þ >>21>>
ht : - 48
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
61
Au fhe «kÚko k «e , {Äw h ðkýeÚke yu f r[¥k > nu f] k kÚk nu ¼ ð , yks ku {w u fÞku o kð >>22>> «¼w {k wt ðhËk yuf, f] k fhe u yk ku rðþuuf > nðu yksÚke su k e s , {khk s¤{kt fhu 1{ßs >>23>> {w u ð¤ u rn u f{o, ð¤e {kuûk {khku ÚkkÞ h{ > yuðwt wýe fnu {nkhks, wýku eÚkoËuð {u yks >>24>> {khe {q « xAu yktÞ, hk¾ku y¾tz ykí{k e {ktÞ > r íÞ M unÚke fhßÞku M{hý, { u rn ÚkkÞ ykðhý >>25>> ð¤e yk s ku «÷u ÚkkÞ, íÞkt wÄe {u hußÞku ËkÞ > ð s¤{kt fhþu M k , k e k{þu {kuûk r Ëk >>26>> yu ð ku fh k hku fkh, «÷Þ w Ä e hu ß Þku yk Xkh > Au {kYt su yûkhÄk{, nw t u ð k{kt hk¾eþ u X k{ >>27>> yu { ykÃÞkt Ônk÷u ðhËk , eÚko Ë u ð u Ëu E u {k > Au rð« u ku ÷ kÔÞk k , yr n»ko ð zu yrð kþ >>28>> ku wt Y wt u ð y kh, eòt Ëk ½ýkf «fkh > ½huýkt kÞku yï kt Ëk , úkñýku u ykÃÞkt Au {k >>29>> Ëk yk e u ©e¼ ðk , fÞko r Äo u Ä ðk > Au ÄkÞko W khu ~Þk{, t ¼õ kÚku w ¾ Äk{ >>30>> fÚkk fe o fhuAu ðk , ð¤e ò úý fÞwO rðÏÞk > u {u ©eS e {q òuE, ½ýk s hÌkk Au íÞkt {kuE >>31>> òu òu k{kt {krÄ ÚkkÞ, «ký kzeÞku ki kt ¾U[kÞ > fkurx fkurx hrð þrþ {, yuÚke yrÄf us y { >>32>> {krÄ{kt u Ëu¾u sYh, uòu{Þ Äk{ úñ wh > u{kt fkurx {wõ kuÞ rn , ©eS u ËuÏÞk Au íÞkt yr¼ >>33>> yu{ {q rð»ku y rhr{ , w¾ kBÞk ðe ðe he > yuðk w¾{ktÚke r hÄkh, Úke {Úko ykððk kh >>34>> Au ©enrhS uýe ðkh, ¤kífkhu ÷kðu Au u kÞo > {nk«¼wS e yk¿kk «{kýu, fhu ðýo w¾ wt òýu >>35>> yu{ r ss ku u íÞkt kh, «¼w yk u yk tË y kh > íÞkhu esu rËð u uXkh, ÚkÞku îkËþe ýku ðkh >>36>> t ykr© u ÷E t u, hMð e{kt Þk W{t u > {kÄw kðzeÞkAu su MÚkk , fÞwO Au sE uMÚk¤u M k >>37>> s¤ kh ykÔÞk ¼ ðk , «e u ð fÞkO rhÄk > Au ©enrh w t Ë hAu ÷ , W khu ykÔÞkAu y÷ u ÷ >>38>> r íÞrðrÄ fÞku o fk¤, Ëe t Ä w ku u Au f] k¤ > Ëu ð ú k ñý k «r k¤, íÞ k{ fÞw O Au f] k¤ >>39>> Au r s RåAk w kh, Þ¿k{t z h[kÔÞku kh > {ku x ku rðþk¤ þku ¼ kÞ{k , w ¾ fkhe u Ëu Ë eÃÞ{k >>40>> u { æÞu h[kÔÞku Ázku fw t z , ðu Ë rðrÄ rn y¾t z > Ëu ð ú k ñý w t ykðkn , fÞw O Au «e u ku u kð >>41>> nw ÿÔÞ u ½] rn , nku { fhkÔÞku rðrÄ e he > Þ¿k q ý o ÚkÞku su ý e ðkh, íÞkhu « Òk ÚkÞk {w h kh >>42>> ] ó fÞko ú k ñý u Ëu ð , yr W{t rn yu ð > ¼q Ë u ð u fhkÔÞkt ¼ku s , [khu «fkh kt þw ¼ yÒk >>43>> t½ ðuo u s{kzâku íÞktÞ, kBÞk yk tË u { {ktÞ > ykÃÞkt rð« u ËÂûkýkËk > ½ýk «fkhÚke ËuE {k >>44>> {w f w t Ë ðýeo Þ u u ý e ðkh, Au Úkk¤ fÞku o A u i Þ kh > íÞkt ÄkÞko Au s Sð , Yze he u fÞkO Au ¼ku s >>45>> s{e u Ônk÷ku Þk {wfk{, hrð yM ÚkÞku Au uXk{ > Yze ¼k ÚkE Au hu íÞktÞ, ku u r hkßÞk u ¼k{ktÞ >>46>> T y T y u rððu f , í t e ðk rðþu f > eÚko û ku º k e Ázu «fkh, ðkh kyku fhe ½ýe ðkh >>47>> Au hkrºkÞu fÞwO þÞ , t rn ©e ¼ ð > ðe e r þk ÚkÞku «k :fk¤, úkñ ðu¤k{kt òøÞk ËÞk¤ >>48>> ku u ku k w t ÄÞw O Au æÞk , u {w n q o ðkh ¼ ðk > Au t nrhs kÚk, M k fhðk ÄkÞko kÚk >>49>> fw { krhfk t k ýu eh, ý r u ykhu Äeh > M k fÞw O sE u n Xkh, ykÔÞk W khu s ËkÄkh >>50>> r íÞrðrÄ fhe u u ðkh, ÚkÞk yïW h y ðkh > t rn ©ey÷ u ÷ , ðxu ï h Þk ht hu ÷ >>51>> fÞkO rþðS kt Ëhþ , {nk«¼w S ÚkÞk « Òk > u k u ð f u r hÄkh, yï w t Ëk ykÃÞw t u ð kh >>52>> Au ykÔÞk ku k u {wfk{, kt[ rËð hÌkk uXk{ > yk¿kk yk e Au ðuo u kÚku, r s ½uh sðk e íÞkt kÚku >>53>> t u ý yk¿kk ð[ , ku Õ Þk «¼w S ÚkE « Òk > y{kÁt «¼w ýw t Au su n , ] ó Úke ðk fhßÞku u n >>54>> nª ku zþu nrhs , k e y w h ezþu > ð¤e {khþu { u {kh, {kxu fhßÞku { rð[kh >>55>> yu ð kt ð[ fne ©enrh, t u s{ðk e yk¿kk fhe > ©eS e {hS y w kh, ðu o t Þk r hÄkh >>56>> Þk ðuo r s r s MÚkk , ¼kðu s k ©e¼ ðk > Au ku u fÞwO Au «Þký, e÷eÞu Þk Sð «ký >>57>> íÞktÚke ôÍu Þk yrð kþ, yuf hkrºk fÞkuo íÞkt r ðk > k{ yiXkuh ÚkE ÄkÔÞk, M unu rð h{kt ykÔÞk >>58>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh r Ø wh{kt Þ¿k fhe úkñýku u Ëk ËeÄkt yu k{u wz k÷e {ku ht : >>47>> qðoAkÞku ¼e{ kÚk {nkËuð{kt, W khku fÞkuo íÞktÞ > ÷Ëuð u ½uh sBÞk, hkS ÚkÞk { {ktÞ >>1>> ½ýk rËð íÞkt hÌkk Au , {u h fhe {w h kh > nw «fkhu ÷e÷k fhe, ykÃÞkt w ¾ y kh >>2>> Au ÄkÞko íÞkt Úkfe, {u W Þk {nkhks, íÞkt ¼kð kh ¼w ¾ ý Au > Þk fhðk u w t fks >>3>>
ht : - 48
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
62
k»ko Ë kÚku sBÞk ku u , hÌkk íÞkt u W hk > ºkesu rË [kÕÞk íÞkt Úkfe, yk u ¼q Ä h¼ú k >>4>> [ku kR k{ {uW Úkfe {nkhks, ÄkÞko {ký u þw¼ fks > íÞkt yt khk{ tzâk Au k{, u u ½uh Þk w¾Äk{ >>5>> ¼kðu fhkÔÞkt ¼kus k , u rËð hÌkk ¼ ðk > ð¤e íÞktÚke [kÕÞk yrð kþ, ôðkh Ëu ÄkÞko «fkþ >>6>> s{e íÞktÚke fÞwO rð[hý, yzk÷su yþhý þhý > íÞkt e ðkÔÞ òuR yr¼hk{, hkS ÚkÞk Ëu¾e Yzwt fk{ >>7>> ÷u¾ ÷ÏÞku Au Úkh{ktÞ, rð[khe u ðkt[e òuÞku íÞktÞ > ðkÔÞfh ku sun þwØ ¼kð, òýe kuÕÞk xðh kð >>8>> suýu fÞwO nþu yk{kt fk{, u ðuo k{þu {kuûk Äk{ > yu{ fi u fÞwO Au íÞkt M k , r s k»koË kÚku u MÚkk >>9>> «u{ ðzu fÞwO s÷ k , rð[Þko íÞkt Úkfe ¼ ðk > ©e hu kuåÞk wtËh ~Þk{, [kuf e nehk[tË u Äk{ >>10>> ½ýk rËð hÌkk u Xkh, ykÃÞwt ¼õ u w¾ y kh > [kÕÞk íÞktÚke fhe { «e , ht h eÞku yk u yS >>11>> yþ÷k÷e Úki u yrð kþ, su ÷ w h u Þk nw Õ ÷k > fÞku o W khku {t r Ëh{kt Þ , ðkr÷zu Au ÄkÞw O Au íÞkt Þ >>12>> Vw ÷ zku ÷ ku {i Þ ku kh, fhðk su ÷ w h {ku Í kh > ft f ku º keÞku ÷¾e Äkhe su { , Ëu þ ku Ë u þ {kt {ku f ÷e u { >>13>> u z kÔÞk t u nrhs , nw ¼kð fhe u Sð > Au ku u Þk Au ðu ÷ k¤, Ëu ð k Ëþo Ëe ËÞk¤ >>14>> su t ¼kR k r k k , Ázw t k{ h½w kÚkËk > n k {kt Ë k h½w kÚkËk , ykÃÞkt Ëþo si u u k >>15>> Þk k{ze íÞkt Ú kfe ~Þk{, «u { es k q h ýfk{ > íÞkt Ú ke yþ÷k÷e Úki u ð kh, Þk su ÷ w h {ku Í kh >>16>> íÞkt Ëu ð hku ð h u eh, t ykðe {éÞk Au Äeh > u t ku Þ u Ëu Ï ÞkAu ËÞk¤, Ët z ð fÞkO fk¤ >>17>> yu ðu o u {éÞk {nkhks, fÞko q ý o { ku h Úkfks > Þk {t r Ëh{kt fhe rn , t u nrhs rn >>18>> kx W h r hkßÞk kÚk, ykðe uXk Au t kÚk > u u esu rËð u u kh, ykðe nw kþ e r hÄkh >>19>> t rn rn W{t , h eÞkuS Wzkzu Au ht > Íku¤eÞku ¼he ¼he w÷k÷, k¾u Au ki k W h ÷k÷ >>20>> ht Äw{ {[e Au hu íÞktÞ, r rhÄkhe u {u { {ktÞ > t nrhs nkuhe kÞ, yr Ëw÷o¼ Wí ð ÚkkÞ >>21>> ðk u ðk®sºk k k «fkh, su e þku¼k ýku rn kh > ykÔÞk yá~Þ ykfkþu Ëuð, nkuhe ¾u÷uAu ©eðk wËuð >>22>> yr yk t Ë su w ¾ ËkE, Ëþ rËþkyku { kt hÌkku AkE > Wzu ht w ÷ k÷ h k¤, ½ {kh Úki Þku ÷k÷ >>23>> u Ëu ¾ e ÷÷[kÞkAu Ëu ð , w ó Y u íÞkt ¾u ÷ u A u yu ð > w Y »kku ¥ k{S u hu t , Wzkzu A u fku z u fku z u ht >>24>> Ëuð k Ëuð Au «¼w òý, Ônk÷k u fhu ðuË ð¾ký > yu{ ÷e÷k fhe ½ýe ðkh, ykÃÞwt ¼õ u w¾ y kh >>25>> t nrhs kÚku Au ÷ , Ëu ð hu Þk y÷ u ÷ > fÞkO s¤{kt Yzkt [rhºk, h khe ÚkÞkt Au rðºk >>26>> Au M k fhe u u ð kh, «ký r ÄkÞko Au kh > u Þ kO ð yr þu y q , fku r x fku r x ú ñ kt z k ¼q >>27>> {ku÷{kt ÄkÞko {nkhks, r hkßÞk kÚku t {ks > íÞkhu t nrhs ðo, qò fhðk ÷køÞk S ðo >>28>> fu h [tË krË W [kh, qòÞku fhe Au Ähe ÃÞkh > u {u ykÔÞk n k su Ëuð, yu ý fhðk ÷køÞk íÞkt uð >>29>> fÞw O q s y[o «e , ðt ã k [hýft s Áze he > ¼k u òu u Úkfu u Ëu ð , ÚkÞk yá~Þ íÞkt ¾u ð >>30>> t k{k ykrËf ¼õ sun, u{ u { ÚkÞku tËun > qAâwt «¼w u Úki r h{k , fkuý n k yu fku ¼ ðk >>31>> ÚkÞk yá~Þ u ykýe ðkh, kuÞ { w»Þ yu r hÄkh > yuðwt wýe kuÕÞk ðk wËuð, yu ku ykÔÞk n k nw Ëuð >>32>> yu { ÷e÷k fhu yS , t nrhs fu h u rn > Au u k{ k nrhs , h ku R fhkðe þw ¼ { >>33>> «u{ðzu s{kzâk y q , M unu þktr {kzâk y q > t nrh¼õ {wËkÞ, ki u òðk e fhe yk¿kkÞ >>34>> Au íÞkt Úkfe [kÕÞk Au {kð, ku u ÄkÞko Au {AeÞkð > ð¤e íÞktÚke [kÕÞk s k , k{ þeÞk¤u si hÌkk hk >>35>> Au yzðk¤ Úki u ð kh, ÄkÞko fkrhÞkýe {ku Í kh > hkÞ¾xT ð kt ku Ëh kh, nw k{e r hkßÞk u X kh >>36>> ¾x {k hÌkkAu íÞkt {kð, ¾kuËkÔÞwt Au íÞkt ku u ¤kð > íÞkt ykÔÞk Zzk k ¼õ , r ¾eo nrh u ÚkÞk ykþõ >>37>> yu ¼ ÷¾k[h nrhs , ð¤e W¥k{ w º k kð > Yze w º keyku u W y q , sÞk ÷r÷ k Ä{o w t Y >>38>> u ðu o ku «u { Au yÚkkn, u z e òðk ku òu Þ ku yk ú n > u { kxu ÄkÞko Ëw o w h , y¼Þhkò u íÞkt sYh >>39>> nw k{e r hkßÞk u MÚkk , Z w h rð»ku si r Ëk > y¼ÞhkÞ u ¼ ð , fÞko Au ku k k nrhs >>40>> r s Y {ktÚke r hÄkh, kÔÞk [kuðe u yð kh > ð¤e ku k e {qhr {ktÞ, ÷e fhe Ëu¾kzâk Au íÞktÞ >>41>> r ùu fhkÔÞku qýo «fkþ, ÄhkÔÞku { ËZ rðïk > fhe r ðk hÌkk uXkh, ÷e÷k yk[huAu íÞkt y kh >>42>> Z w h fÞw O Au kð , su ð w t ku f w ¤ u ð] t Ë kð > sÞk ÷r÷ k W¥k{hkÞ, u { u w ¾ ykÃÞkt ËkÞ >>43>> ð¤e fÞkO Au yûkhY , ykÃÞw t y¾t z ¿kk y q > yu ð k ¼õ rðºkAu kh, ykÃÞkt w ¾ y h{ kh >>44>> ðk÷kSÞu fÞkuoAu rð[kh, íÞktÚke [k÷ðk ÚkÞk iÞkh > kÚku ÷eÄk Au fkXe k Mðkh, Þk [zku hËuþ {kuÍkh >>45>>
ht : - 49
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
63
Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©eS {nkhks Z whÚke [zku hËuþ{kt ÄkÞko yu k{u yz k÷eþ{ku ht : >>48>> qðoAkÞku ku[k ýu Ônk÷ku ykðeÞk, fkþeËk u ½uh > íÞktÚke s{e u [kÕÞk «¼w, ðz k÷ w¾¼uh >>1>> xu ÷ k w S u ½u h , hÌkk sR Ëþ hk , ðk÷{ íÞkt Úkfe rð[Þko , esu Þk «¼k >>2>> {f Ëk u íÞkt nrh, hÌkk hs e yu f > íÞkt Ú ke [kÕÞk ~Þk{ ÷w ý ku , Þk z¼ký rðþu f >>3>> xu ÷ rð»ýw Ë k u ½hu , fÞku o sR u {w f k{ > ¼ku s fhe u rð[Þko , Þk ð ku y u ~Þk{ >>4>> [ku kR ð¤e [kÕÞk íÞktÚke hðeh, k{ [kt u Þk {r Äeh > Au [kÕÞk Þk ðz k÷, íÞktÚke W{huXu fk¤ >>5>> Þk t Ë w rð« u u ½u h , [kh rË hÌkk w ¾ ¼u h > zw z h ÚkR h¾u s , Þk {es ðk ýu yu s >>6>> ËÞk¤w íÞktÚke [kÕÞk Ëu k{, ýuþ xu÷ u íÞkt ~Þk{ > yuf hkrºk hÌkk Au uXk{, sBÞk ¼kus íÞkt yr¼hk{ >>7>> esu rËð u «k :fk¤, WXe u [kÕÞk Ëe ËÞk¤ > «e u ÄkÞko «kt r s k{, rð« hu ð k t z âk u u Äk{ >>8>> uýu fhkÔÞkt ¼kus k , ð¤e [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk > k h{ e ÚkE u ÄkÔÞk, ðkr÷zku rðò wh{kt ykÔÞk >>9>> «k S ðS k u u îkh, Úkk¤ sBÞk íÞkt Sð kh > íÞktÚke uhe u Þk Au ~Þk{, nrh® n u ½uh {wfk{ >>10>> íÞkt s{e u [kÕÞk w¾ËkE, ÄkÞko Au k{ ð kE > wtò¼kE k{u ¼kð kh, u u ½uh sBÞk r hÄkh >>11>> íÞktÚke {uW Þk y÷ u÷, ¼w¾ý¼õ u ½uh Au÷ > íÞktÚke Þk ÷kt½ýs k{, hk{k ¼kð kh u íÞkt ~Þk{ >>12>> íÞktÚke [kÕÞk yþhýþhý, ÄkÞko k{ fhS ý > fÞkuo u k{{kt ku {wfk{, hÌkkAu r Þkt wtËh~Þk{ >>13>> Äkt Äúu {wõÞk k su t , íÞkt W krÄ ÚkEAu yíÞt > ð¤e y whkuÞu uýe ðkh, k{{ktÚke fkZe {wõÞk kh >>14>> ðkt uÚke ykðe u ÷wtxâk íÞktÞ, yuðk Ëwü{r { {ktÞ > t kuyu u fÞwO Au n , íÞktÚke [kÕÞk Au r {o¤ { >>15>> fhS ý ykÔÞk {ks, íÞkt r hkßÞk Au ©e{nkhks > ykðe u {éÞk «u{ rn , fÞkO Ëtzð fhe rn >>16>> u t u Ëu¾e u hu ~Þk{, ku u ý fhu Au «ýk{ > Au {éÞk ¼ezkðe u kÚk, ðuo t u ©eÞku e kÚk >>17>> xu ÷ ku ® ðËS u ½u h , t kÚku sBÞk Áze u h > s{e u ÚkÞk ðu o i Þ kh, zkt hðu ÄkÞko u ý e ðkh >>18>> íÞkt ðuýeËk xu÷ k{, u{ k ½uh sBÞk Au ~Þk{ > Au ðk÷{u ÄkÞwO Au Wh, íÞktÚke r f¤ðk wt sÁh >>19>> þw f k t Ë Mðk{e u u Xkh, {t z ¤ kÚku hkÏÞk u ð kh > «e u [kÕÞk íÞkt Ú ke h{u þ , y{ËkðkË ykÔÞk Ëu ð u þ >>20>> ¼è Úkw h k{ su w t k{, u u ½u h sBÞk w ¾ Äk{ > Ëþ rËð hÌkk u Xk{, su ÷ w h Þk Au ~Þk{ >>21>> {trËh{kt W Þko {nkhks, fhðk uðf kt Yzkt fks > ykþkhk{ úkñý u ½uh, h kuÞkuS sBÞk Áze uh >>22>> s{e [kÕÞk «kýSð , k{ [ku h{kt ¼ ð > íÞkt Ú ke ÞkAu k{ze k{, xu ÷ k w S fu h u Äk{ >>23>> h½w kÚkËk fkfw ¼ kE, u u ½u h sBÞk w ¾ ËkE > íÞkt Ú ke ÄkÞko fý¼u k{, r s¼õ k q h ýfk{ >>24>> Þk kÚk¼õ u ¼wð , íÞktÚke [kÕÞk s{e u ¼kus > k{ ¼wðk÷ze hÌkk hk , {éÞk {wõ {wr u íÞkt ÏÞk >>25>> Au k{ k su nrhs , u{ýu òÛÞwt ykÔÞk Sð > k{iÞwt ÷uR ykÔÞk uXk{, Ônk÷k u ðÄkÔÞk yr¼hk{ >>26>> ðk u ðkStºk k k «fkh, uze ÷kÔÞk u k{{kuÍkh > h hkux÷e kt su ¼kus , t rn sBÞk Sð >>27>> Zku r ÷Þk W h fhe ÃÞkh, «¼w u ÄhkÔÞk u ð kh > íÞkhu xu ÷ hkÞS¼kE, ©enrh u òÛÞk w ¾ ËkE >>28 ©enrh k [hý{kt ÄÞwO r[¥k, ËuÏÞkt Au ku¤u r[ö rn > ÚkÞku r ùÞ { {kt yun, ¼õ ku x¤e Þku tËun >>29>> wY»kku¥ k{S òÛÞk { , íÞkt Úke [kÕÞk ð¤e ¼ ð > f] k fhe u Ëe ËÞk¤, ku u ÄkÞko k{ ðu÷ k¤ >>30>> su t ¼kE y{e su n , u { u ½u h W Þko u n > Au fÞkO Au ¼ku s k , t rn ©e¼ ðk >>31>> su t ¼kE w t W ð , íÞkt òðk w t ÄkÞw O r s { > kÚku ÷u R u t {ks, u e[u Þk {nkhks >>32>> ¼k fhe u X k y÷ u ÷ , t ðu  ü w t Ë h Au ÷ > fhe ¿kk e ðk ku y kh, ðu o t u kÔÞku kh >>33>> {w õ k t Ë ku ® ðËk t Ë , ú ñ k t Ë ykrË w ¾ ft Ë > u { u rð[khe { {kt Þ , h{nt Ëeûkk yk e íÞkt Þ >>34>> Ëk k{ S tË k{, ©enrhyu ÄhkÔÞkt u Xk{ > yu{ ðu÷k¤{kt ½ýe ðkh, ÷e÷k fhe Au ÷k÷u y kh >>35>> Au íÞktÚke [kÕÞk yrð kþ, ©e hu ÄkÞko w¾hkþ > nw k{e hÌkk íÞkt u rË , íÞktÚke {kuxuhu Þk Sð >>36>> Wðkth Ë u ykËhs k{, íÞktÚke uhe u ÄkÞko ~Þk{ > uhe k{kt u wý t¼eh, tËhrË hÌkk hðeh >>37>> fuheyku kfe Au íÞkt khe, s{ðk Þk Au w¾fkhe > s{e t u s{kzâk íÞktÞ, ku u hkS ÚkÞk { {ktÞ >>38>> Au íÞktÚke ÄkÞko «e {, rð h Þk h úñ > ku{ hk ku [kuhku Au ßÞktÞ, ©enrh si u W Þko íÞktÞ >>39>>
ht : - 50
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
64
k k[tË u[h yu s , òr r ÷kx Au u kð > u u ½uÞo sBÞk fhe ¼kð, ð¤e [kÕÞk fhe u WåAkð >>40>> Þk ðk÷{S ðz ú , r s k»ko Ë kÚku { ú > {ku x w t ¤kð Au ßÞkt rðþk¤, u k W h Þk ífk¤ >>41>> íÞkt Au t ÷ku wtËh kh, u{kt W Þko s ËkÄkh > ¼õ ð {k¤e ykþfhý, u u íÞkt sBÞk yþhýþhý >>42>> k rË hÌkk Äkhe Wh, íÞkt Ú ke ÄkÞko ©er Ø w h > k{u ¼ ðk AzeËkh, u u ½u h Þk r hÄkh >>43>> esu rËð u Ëe ËÞk¤, òuðk kYt Þk Yÿ{k¤ > u u Ëu¾e kuÕÞk {nkhks, yk ýu yktne fhðwt Au fks >>44>> yk ehÚk¼qr{ Au wtËh, yktne fhkððwt Au {trËh > yu{ fi W khu ykÔÞk ~Þk{, uW rË hÌkk w¾Äk{ >>45>> Au ÄkÞko kxý þnu h , w Y »kku ¥ k{ ¼õ u ½u h > kt [ rË hÌkk u n Xk{, íÞkt Ú ke Þk ku hfu k{ >>46>> íÞktÚke kt ÷ h Úki Au÷, ykzu h kuåÞk y÷ u÷ > íÞktÚke [kÕÞk Ônk÷ku «e «kuR, si u hÌkk Au k{ ykÄkuR >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh wshk {kt Vh k Úkfk k{ ykÄkuR ÄkÞko yu k{u yku ý [k {ku ht : >>49>> qðoAkÞku ÷kÄkS k Ëh kh{kt, {kð hÌkk yuf {k > { ðkËeÚke [[ko fhe, S e ÷eÄk Au k >>1>> «ký r ÄkÞko íÞkt Ú ke, ft Ú kfku x su k{ > {q ¤ S X¬h u ½u h , hÌkk ºki ý rË u X k{ >>2>> ðk÷{S ð¤e rð[Þko , Þk u ¼[ki k{ > ¾ku ¾ hu Úki u ¼w s ú u , ÄkÞko q h ýfk{ >>3>> nehS¼kE w t Ë hS, rðºk u hÚkfkh > u { u ½u h W Þko , yûkh r ykÄkh >>4>> [ku kE ¼ws ú{kt ¼qÄh¼úk , wtËhS u ½uh rðÏÞk > hÌkk hkSð uý h k¤, r s ¼õ u Äk{u f] k¤ >>5>> nðu «k S u u z âk íÞkt Þ , fÚkk ðt [ kððk ¼w s {kt Þ > Au kt ¼ ¤u Au fÚkk r , w Y »kku ¥ k{S fhe «e >>6>> u Vuhu ¼ws{kt yrð kþ, nw k{e hÌkk kh {k > fhe Au íÞkt ÷e÷kyku y kh, fu kt útÚk k{u Au rðM kh >>7>> {kxu ÞÚkk{r y w kh, fnw t t û ku Úke yk kh > «¼w k w ý ku Úke yt , k kt Úkkfu Au {w r {nt >>8>> fku r x fku r x frðs kÞ, «¼w ku kh ð {kÞ > þu » k {nu þ ðk eþ kh, u ku k kt k{e òÞ nkh >>9>> «¼w k wý ¤ k{Úko, wÁt kðk Au fkuý {Úko > ©ku k fkuR fhþku tËun, yÕ {r Þu kô Au yun >>10>> nðu Mðkr{ khkÞý íÞktÞ, kuÕÞk rð[khe u { {ktÞ, yk tËk tË Mðk{e u kuÞ, fu Au ð[ Äkhe u òuÞ >>11>> Mðk{e wýku ð[ y{kYt, Sýo Z òyku {u ðkYt > [iºke qýo{k e ku Wí ð, Sýo Z{kt fhðku Au ¼ÔÞ >>12>> {kxu òðku {u íÞkt nu÷, k{ úe fhkðku ht hu÷ > u wýe Mðk{e yk tËk tË, Þk u MÚk¤u k{e yk tË >>13>> nðu ©enrh nò tË, ºkeÞku ÷¾kðe Au yrðåAuË > ËuþkuËuþ ð¤e k{ku k{, r s ykr© u Xk{kuXk{ >>14>> ki u ku ÷ kÔÞk Shý Z, ft f ku heÞku ÷¾e yu ð e Ë] Z > ¼w s ú k su n w kh, k{ ¼ ðk S u kh >>15>> u{ýu ykÃÞku Yzku kuþk , ©enrhðh {kxu kunk > fe ¾k e z ÷e ÷k÷, ÷e÷k fe ¾k ku whðkh >>16>> þu÷wt tÄkÔÞwt wtËh rþh, frxÞu þu÷wt ÄhkÔÞwt Äeh > yr W¥k{ ð yu åÞkh, ©eS u ÄhkÔÞkt uýe ðkh >>17>> yu ð kt ð Ähe u u ð kh, íÞkt Ú ke ÄkÞko Ëu ð {w h kh > Äku h kSÞu ÄkÞko Äeh, ¼kÿð e Ëe u eh >>18>> íÞkt fuð kÞ Au su ðz÷k÷, u n u Xu W Þko fk¤ > íÞkt ku ws hk e ykÔÞku t½ , su u Au ©enrh{kt W{t >>19>> fhe {nkhks kt Ëhþ , nw ÚkÞkAu { { > eò t ykÔÞk nw su n , «¼w S u BÞk { u n >>20>> {éÞk ©enrh t u íÞkt Þ , ÚkÞk « Òk u { {kt Þ > Au r hkßÞk sR yk , w Y »kku ¥ k{S ¼ ð >>21>> ykí{k tËMðk{e wý úk{, ©e k Ëuðk tË uXk{ > u kuÕÞk òuze u uW nkÚk, nðu wýku {u f] k kÚk >>22>> kBÞku í t ð]ÂØ y kh, s ykðu nòhku nòh > íÞkhu ðkr÷zku kuÕÞk ð[ , Mðk{e nwt fnwt u Ähku { >>23>> nsq ÚkÞkuAu õÞkt í t , yk ku ðk ðe ku Au ht > yufktr f kÄw su kð , suýu S e ÷eÄu÷wt Au { >>24>> yuðk yu f u f t e kÚk, ÷k¾ku s Vhþu kÚk > yk¾k úñktz k sun s , fhþu y¾tz {kÁt ¼s >>25>> Mðkr{ khkÞý {ws k{, fhþu hx ki Xk{ku Xk{ > íÞkhu òýßÞku ÚkÞku í t , nsq ku [zþu ½ýku ht >>26>> yu{ Úkkþu u òýku sYh, {kYt ð[ {k e ÕÞku Wh > yu{ fi u ©eS{nkhks, ÄkÞko k{{kt þw¼ fks >>27>> nrh® n e {u z eÞu ~Þk{, si u r hkßÞk q hýfk{ > t nrhs {wËkÞ, ¼hkýeAu íÞkt {kuxe ¼kÞ >>28>> su{ ûkºk {tz÷{ktÞ, $Ëw þku¼uAu ykfkþu ßÞktÞ > ¼k{kt þku¼u ©e¼ ð , ÷ku¼u ¼õ {wr ðh { >>29>> Au esu rËð u ðkh, kuÕÞk ðk÷{S uýe ðkh > rn {kÞ { w»Þ yk Xkh, {kxu [k÷ku siÞu k{ nkh >>30>> nkuuÞ rðþk¤ ¼qr{fk ßÞktÞ, [k÷ku W khk fheÞu íÞktÞ > yuðwt Äkhe u rðïykÄkh, Au ÄkÞko k{Úke kh >>31>>
ht : - 50
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
65
íÞkt A u ðz Yðh yu f , {ku x ku t ¼ eh AkÞk rðþu f > u n u X u r hkßÞk þw ¼ fks, yûkhkrÄ r {nkhks >>32>> Au kuÕÞk Au «kýSð , yks ku Au yufkËþe rË > {kxu í t e u {nk¼k , qò fhðk ku Yzku ÷k >>33>> fhku q ò Yze he u yks, Úkkþu V¤ { kt fks > yu ð w t w ý e u nrhs , «u { u fhðk ÷køÞk Au q s >>34>> [t Ë krË ku ¤ u W [kh, ð k¼q » ký w » k nkh > u ð zu Ú ke q ò fhu yu n , u º ku W¥k{ Ähu A u u n >>35>> ð¤e kfh ÷R u íÞkt Þ , yk u {kÄð k {w ¾ {kt Þ > «ký r fhu A u «kþ , t nrhs n¾u o { >>36>> s{ k Úkfk ©eyrð kþ, {tË {tË fhuAu íÞkt nk > yu{ f kO ÚkE ½ýe ðkh, Úkkuzku rË hÌkku Au uXkh >>37>> íÞkhu kuÕÞk Au ©e w¾ËkE, wýku kÄw hk{Ëk ¼kE > y{u ÚkkõÞk AiÞu ykýu Xk{, {kxu yk ku {u rð hk{ >>38>> Au hk{Ëk S kð , Þk ßÞkt Au ©eS wt yk > ©eS ykÔÞk Au kÄw e k , t kBÞk Au yr nwÕ÷k >>39>> kÄw ¼kE hk{Ëk íÞktÞ, uXk ©eS k yk {ktÞ > Úkkuze qòyku Úki w¾ËkE, yf¤kÞk hk{Ëk ¼kE >>40>> fnu «¼w S u k{e þeh, f] k kÚk w ý ku hðeh > {kYt fk{ {Úke ÚkkÞ, eòÚke ku ¼e þfkÞ >>41>> yu{ fne u r s yk u, ykðe u uXk r {o¤ { u > Au rð[kÞwO «kýSð u, r hkßÞk Au ykðe u yk u >>42>> susu qòyku kfe íÞkt n e, u ðuoÞu fhe þw¼ {r > u {u kÄwÞu þw¼ { , ©enrh u fhkÔÞwt {ßs >>43>> «e u fhkÔÞkt ¼ku s k , s{e ] ó ÚkÞk ¼ ðk , ÄhkÔÞk «¼w u þý kh, Yzkt ð u su y÷t f kh >>44>> «ký r ÚkÞk Au « Òk, r hkßÞk ð¤e r s yk > íÞkhu ©enrh kuÕÞk Au ðkÁ, ðznuXu ÚkÞwt Au ytÄkÁ >>45>> fhku W khk ¾u h{kt Þ , [k÷ku t nrhs íÞkt Þ > yu ð w t w ý e Þk nw íÞkt Þ , W khk fÞko Au ûku º k{kt Þ >>46>> kE ¼kE kÄw nrhs , ki ðu rð u fÞkO yk > yu{ fh kt ykÚkBÞku wh , ykh e xkýwt ÚkÞwt sYh >>47>> ºkiý {k¤ e ykh e sun, r »fw÷k tËSÞu fhe un > yuf Úkk¤ {æÞu {wfe ÂMÚkh, {wõ {wr u yk e u Äeh >>48>> Mðk{eÞu ÷eÄe Au uýe ðkh, ykh e W khe r hÄkh > íÞkt ku {kuxku « xâku «fkþ, Úkk¤ ÃÞku u ÚkÞku Wò >>49>> u Ëu¾e u ©eËe ËÞk¤, {w¾ ykzku ÷eÄkuAu Y{k÷ > nkMÞ fhðk ÷køÞk fhe nu , Mðk{e u fnu fhe tfu >>50>> huðkãku Mðk{e {wfeãku yun, {u ËkÍþku òwðku u un > kuÞ ykh e t qýo fhe, Au ]Úðe W h u Ähe >>51>> esu rËð u îkËþe rË , fhkÔÞwt ku u úñ¼kus > n k k{{kt sux÷k rð«, [kuhkþe fhe s{kzâk Âûk« >>52>> Ëu kE SS¼kE kð , k{ $xku ÷ k k u n s > ð¤e t {w r nrhs , u { u fhkÔÞkt A u ¼ku s >>53>> u e uðk fhe yt efkh, yuðe ÷e÷k fheAu y kh > yu{ ÄkuhkS{kt w¾hkþ, ku u hÌkk Au ©eyrð kþ >>54>> íÞktÚke [kÕÞk rð[khe u Ë]Z, ÄkÞko «¼w Shý Z > yu k{{kt ÄkÞko Au su ðkh, nw hkS ÚkÞk un ðkh >>55>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh ¼ws hÚke òw k Z ÄkÞko yu k{u [k {ku ht : >>50>>
ht : - 51
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
1
yÚk ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h Shree Swaminarayan Mandir Bhuj Kutch, India.
©e NwÁ ¼q{k tË Mðk{e h[rÞíkk
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h W¥khkÄo{T qðoAkÞku ©Øk rn yk kt¼¤ku, hk{þhýS kh > Shý Zu «¼w ykÔÞk, ku u s ËkÄkh >> 1>> u { kt fu x ÷k îu þ e nþu , sw k Z{kt su n > Mðkr{ khkÞý ykÔÞk Au , u òýe Þk Au u n >>2>> þuh hðu u kzþu, fhe ðk u « t[ > {kxu þuh{kt ykðu nª, yuðku fhðku yk ýu t[ >>3>> Au Þk ðk k u , Ëu ð k yð¤e {íÞ > hkÞ w ý ku yhs y{khe, rð t r fheÞu íÞ >>4>> nò tËS ykÔÞk Au, y{u òÛÞwt yu yks > þnuh{kt u ykðþu ku, fhþu rð he fks >>5>> [ku kE fËe þnuh{kt ykðþu yun, ðk-òw e fhe Ëuþu un > fkXe fku¤e ÷kuf Au u t , uÚke fhþu þuh ku ¼t >>6>> ½ze{kt ÷wtxe ÷uþu yu þuh, Ëw:¾ Úkkþu { u yu uh > yuðkt ð[ wýe ðk , rð[khe u ykÃÞku Au sðk >>7>> Vfehu ËeÞk n{fwt hks, Vfeh ÷u k yku yåAk fks > W fk fh k nª hkufký, yku ku ¾wËk nu Ëu¾ku «{ký >>8>> yu ð w t w ý e u y w h s , {k ¼t ÚkÞk u n { > rð÷kt Úki Þkt u kt ðË , st ¾ ðkýk ze Þkt >>9>> fktE [kÕÞku nª íÞkt W kÞ, uÚke yt h{kt ËkÍ ÚkkÞ > nðu ©enrh íÞktÚke u ðkh, ku u ÄkÞko þuh {kuÍkh >>10>> ðk u ðkrst º k k k «fkh, {nku í ð ÚkkÞ Au u ðkh > ÄkÞko ht hu ÷ rn , ÷ku f u ðÄkÔÞk Äkhe u rn >>11>> þu h [ki x k u ku ¤ Íkh, òu ð k {éÞk ½ýk h kh > þu h òh k nw s , fhu yk w h ÚkE Ëþo >>12>> Y k r rÄ u òuÞk ßÞktÞ, ðuo ÷kuf {kuÌkk { {ktÞ > h khe kt r[¥k ¾U[kÞ, { ð]r Ëkuze Ëkuze òÞ >>13>> {éÞk ÷kuf nòhku nòh, u{kt ¾eÞku ykðe Au [kh > hM h fhu Au íÞkt ðk , rË u « x «¼w rðÏÞk >>14>> n ku yk ¤ Þw ßÞktÞ, ]Âü rðºk n e ¼q{ktÞ > fkuE shu òu k ðkÁ, [kuhe Ae k¤e {kxe u ËkÁ >>15>> fku E Xu f kýu hu k y w h , ÍkÍw t òu h w t u sÁh > íÞkhu yk {q h r {kt Ú ke kh, Úk k ©enrh k yð kh >>16>> fhu y w h k e ku kþ, fh þ ú n e u «fkþ > ý yt h þºkw Au su n , þ Úke ð Au Ë kÞk u n >>17>> íÞkhu yð kh ÚkkÞ ÷e , yk {q {kt {¤u Au yr¼Òk > {kÁt { yuðwt fu Au yktÞ, h eS ku÷e WXe íÞktÞ >>18>> nu u wt þwt ku÷u Au yk {k , fkuE Úke yk {q {k > ºku kÞw {kt yux÷wt ÚkkÞ, Úkkuzku [k÷u Au yÄ{o yLÞkÞ >>19>> Úkkuz k Úkku z k n k k es , u u {khðk Äkhe u { > ÚkÞk « x íÞkt yð kh, yk {q {ktÚ ke u r hÄkh >>20>> fhu k eyku wt WåAuË , kAk ÚkkÞ yk Y {kt ÷e > kuÞu yrh yt h k sun, u u S e þõÞk rn un >>21>> íÞkhu ºkeS ¾e ðËu ðký, {u u ku wýe ÕÞku «{ký > îk h{kt ÚkÞku yÄkuo yÄ{o, ½ýk ¾hk u fhu Au fwf{o >>22>> yk MðY rð»ku Ú ke su kh, ð¤e « xu Au yð kh > u { ýu ý fÞw O yu fk{, Ëi u {kÞko Au Xk{ku X k{ >>23>> fk{ ¢kuÄkrË u ð¤e ÷ku¼, u ku fhkÔÞku i õÞktÞ Úkku¼ > u ý u{s ÚkÞk ÷e , yk «¼wS k Y {kt Ëe >>24>>
ht : - 52
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
2
[kuÚke [ whk ku÷e ð[ , Ëe ÚkE u «u{ { > {u fÌkk u ku yð kh, wýku kðÄk Úke yk ðkh >>25>> ykðku fr¤Þw Au fXku h , fk{krËf u hu ð k ku Xku h > u u S ðk Ëu ð {w h kh, yð khe « xâk yk ðkh >>26>> yûkhkrÄ r MðÞt yk , wY»kku¥k{S Au y{k > Aw kÔÞku r s «kiZ « k , fkurx sL{ k xk¤ðk k >>27>> kÄw Y u ÚkÞk w ¾ fkh, yt h þºkw ku fhðk rðËkh > ÷ûkkðrÄ { w » Þ kt { , fÞkO r {o ¤ w ¾ Ë >>28>> fkurx fkurx k kuzkÔÞk tÄ, Ëw:¾ fk e t kh t tÄ > fkuý fhu eòu ykðwt fk{, swðku rð[khe { {k{ >>29>> ½kuh fr¤Þw fk{ ¢ku Ä , u u S e ÷eÄk yrðhku Ä > yu ku yð khÚke ÚkkÞ, yð kheÚke S e þfkÞ >>30>> yu{ ðk ßÞkt fhu Au kE, [khu ¾e u {krÄ ÚkE > ze ]Úðe W h u Xkh, nw ykùÞo kBÞk y kh >>31>> [kÕÞk òÞ Au ©e{nkhks, þuh òu k Úkfk w¾ ks > nk÷{kt Au {trËh su MÚkk , íÞkt Þk « x ¼ ðk >>32>> òt wzk kuAu íÞkt {kuxku ð]ûk, u u nuXu ÄkÞko «íÞûk > Zku÷eÞu r hkßÞk {wõ hkÞ, ¼khu {kuxe fhe Au ¼kÞ >>33>> wýku hk{þhý Ë{r , [khu kRyku e þwt Úki r > ykuÕÞk y wh ykÔÞk Au íÞktÞ, [khu MºkeÞku Au {krÄ{ktÞ >>34>> u u Ëu¾e rð[khu y¼k , ykÔÞku Au ¼÷ku yk {u ÷k > Ëkuz k Þk ðk k , ðuo ðk fheAu «fkþ >>35>> ku k {k k {u hks , ý òwðku rð[khe u { > [kh kRyku ze Au Ähý, {k oðå[u k{eAu {hý >>36>> Mðkr{ khkÞýu òËw fÞwO, [khu kR wt ykÞw»Þ nÞwO > u {kxu yk Äkhku yks, òwðku fuðwt LÞwt Au íÞkt fks >>37>> yuðwt wýe u WXâk ðk , W¼k hÌkk Ëuðk sðk > [kÕÞk un u kÚku [ wh, MºkeÞku k u ykÔÞk Au sYh >>38>> ykðe u òuÞwt Au íÞkt {ûk, ðk wýe e uðe «íÞûk > fhu ðk { rð[kh, þwt fkhý Au ¼kE ykXkh >>39>> kÞwt {kýu yûkh wt w¾, eò òýu zâwt nw Ëw:¾ > íÞkt ku kÞwt ò e ¾uð, W¼e Úki u òuðk ÷k e yuð >>40>> nðu õÞkt ÄkÞko {nkhks, ÚkÞkt y{khkt ku Yzkt fks > wAâwt hkòyu kÞw u íÞktÞ, { u þwt ÚkÞwt n wt yktÞ >>41>> íÞkhu kÞwtÞu fÌkwt u ðkh, ðuo ðk fhe u rðM kh > wýe u kBÞk ykùÞo { , [kÕÞk íÞktÚke ðk hks >>42>> yku Õ Þk y w h u ÷R t , òÞ ©enrh k u W{t > òu Þ k Ëq h Úke «kýSð , f] k kÚku ËeÄkt Ëhþ >>43>> u B h Úki u ykÃÞkt Ëhþ , hkÞ ðk ÚkÞk « Òk > ÚkÞku r ùuÞ { {kuÍkh, y whku u ykÃÞku Au rĬkh >>44>> ÚkÞk Au un hðu Ëe , {{íðe Au wÂæÄ k u ne > Þk ðk ku r s MÚkk , yuðe ÷e÷k fhu ¼ ðk >>45>> nðu ©enrh nò t Ë , r s u ð f k w ¾ ft Ë > t nrhs t u ~Þk{, ¼k{kt r hkßÞk Au u Xk{ >>46>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhyu Shý Z{kt ÷e÷k fhe yu k{u yufkð {ku ht : >>51>> qðoAkÞku ð¤e fnwt yuf ðkh k, wýku ÚkE kðÄk > Shý Z{kt ¼k fhe, uXk Au ©e¼ ðk >>1>> t nrhs nw {éÞk, Ähe { {kt ÃÞkh > «u { ðzu q s fÞw O , nu h kÔÞk Vw ÷ k nkh >>2>> ku Yt ËeÄw t ú k ñý u , [ku h kþe ýw t su n > u { kt y w h u rðÎ fÞw O , ú ñ ¼ku s {kt u n >>3>> ©enrhyu fÌkw t s u , {ku s{ßÞku ki yks > fðk w t Ë h fhku , ½] r{r© ks >>4>> Au u kf kðeÞku, tÂõ fhkðe u Xkh > t½ðk¤k u s{kzeÞk, ÷k e rn fktE ðkh >>5>> [ku kE >> nðu fwtz Ëk{kuËh k{, Lnkðk ÄkÞko íÞkt w¾Äk{ > t½ rn ©e¼ ðk , Ëk{kuËh fwtzu fÞwO M k >>6>> ð¤e rþð ýw t yu f MÚkk , fÞw O Ëhþ Ëu E u {k > yu f Aºk n w t ¼khu kÁt , fÞw O y o ý rþð u ðkYt >>7>> ½ýk Y eÞk e {w f e ¼u x , Au W khu ÄkÞko u x > yu { k rË w Ä e kh, s{kzâku t ½ u u n Xkh >>8>> Au ÄkÞko þuhÚke nkh, r Þkt W khku fÞkuo r hÄkh > kzkW h Âù{ {w¾, W¼k hÌkk «¼w Ëuðk w¾ >>9>> íÞkhu t nrhs su n , eò þu h kt { w » Þ u n > ðu o {¤e u fÞw O q s , fÞko « x «¼w « Òk >>10>> íÞkh Ae hÌkk yuf hk , esu rË u [kÕÞk s k > {kh {kt ykðe Ëe yuf, u{kt M k fÞwO Au rðþuf >>11>> sBÞk xe{ý wtËh ~Þk{, íÞktÚke ÄkÞko fkuxzu k{ > íÞkt s{e u [kÕÞk w¾Äk{, Þk Ônk÷ku kuðk÷eÞu k{ >>12>> k{{kt suXk ¼õ u ½uh, r hkßÞk Zkur÷Þu Yze uh > eò nrh¼õ ykÔÞk íÞktÞ, þuhze ÷kÔÞk kz÷k{ktÞ >>13>> íÞkhu ©enrh kuÕÞk ð[ , ðuo t wýku þw¼ { > yfufku ¾U[e ÕÞku «e «kuE, k k {kuxk ð òuþku fkuR >>14>> suðku ykðu uðku ÕÞku {wr s , «u{ðzuÚke fhku «kþ > fÞwO t kuÞu yus «{kýe, «¼w e yk¿kk k¤e Au òýe >>15>> ÚkÞku {æÞk {ku u Xkh, fhkðeAu h kuR iÞkh > sBÞk t kÚku y÷ u÷, Au yk u r hkßÞk Au÷ >>16>> ktÍ {u u «kýykÄkh, W khku fÞkuo k{Úke kh > t½ V eo [kufe {wfe khe, {æÞu r hkßÞk Ëuð {whkhe >>17>> ½ýeðkh kÔÞwt Au ¿kk , Ae kuZe Þk ¼ ðk > esu rËð u «k :fk¤, [kÕÞk íÞktÚkfe Ëe ËÞk¤ >>18>>
ht : - 52
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
3
t ½ rn h{ f] k¤, Þk fkheÞkýe fk¤ > íÞkt k í t e ki h kh, Yze he u fÞku o fkh >>19>> «e u fhkÔÞkt ¼kus k , t½ rn ËR u {k > Ae ktÍ {ku ÚkÞku òuÞ, íÞktÚke W khku VuhÔÞku kuÞ >>20>> k{ nkh ËeAu ßÞktÞ, W khku fÞkuo Au sR íÞktÞ > t½ rn wtËh ~Þk{, u MÚk¤u r hkßÞk yr¼hk{ >>21>> Au kÄw kt kt æ Þkt {t z ¤, Vhðk {ku f ÕÞk u rð{÷ > u u esu rËð u sYh, ©e nrh ÄkÞko Z w h >>22>> k{Úke W¥khrËþk ßÞktÞ, Sðk ¾k[h e ðkze íÞktÞ > u{kt si u fÞkuo Au {wfk{, r hkßÞk Zkur÷Þu un Xk{ >>23>> {kuxe ¼k ÚkE Au þkur¼ , u{kt yku e hÌkk Au yS > uXkt s kE íÞkt yuf, k{ zkt hðk kt rðþuf >>24>> u u wAuAu ©e w¾ËkE, fkuý Au wt fnu {w u kE > íÞkhu kuÕÞkt u kE ð[ , nwt ku ykí{k Awt wLÞ kð >>25>> «¼w fu fu{ wt Úke Ëun, íÞ ðkh k fku kE yun > íÞkhu u kE ku÷e nwÕ÷k , nwt [i LÞAwt yrð kþ >>26>> ð¤e kuÕÞk Au ©e hðeh, nu kE wt Au su {r Äeh > ykí{r ck e ÷eÄe heûkk, kE u yk e k kþe Ëeûkk >>27>> «ký r ÚkÞkAu « Òk, íÞkh fuzu fÞkO Au ¼kus > t nrhs ku u u MÚkk , y÷ u÷u s{kzâk r Ëk >>28>> Au ku Õ Þk Au w h ýfk{, yks òðw t Au ku xkË k{ > yu{ fne u fhe iÞ khe, ðo t½ kÚku w¾ fkhe >>29>> Þk kuxkË Ëuð {whkh, Vh k k{ku{ktÚke r hÄkh > kuåÞk fwtz÷{kt s k , íÞkt hÌkk Au ku u uW hk >>30>> esu rËð u ~Þk{ wnk , ¼e{ kÚku Þk þw¼ ÷k > r Þkt k {XÚke qðo rËþ, si u W Þko ©es Ëeþ >> 31>> nh¾u r hkßÞk nrh ßÞktÞ, ykÔÞk kðku {k h íÞktÞ > þuhze k ¼khk ÷kÔÞk kÚk, r h¾e « Òk ÚkÞkAu kÚk >>32>> W¼k Úki u {éÞk {nkhks, kðkS kt Yzkt ÚkÞkt fks > {k hu fÞku o fkh, ¼÷u ÄkÞko s ykÄkh >>33>> {X{kt Äkhku f] k kÚk, yks ku {w u fhku kÚk > yu{ fne Ëu¾kzâku nw ¼kð, íÞkhu kuÕÞk { kunh {kð >>34>> ð¤e ykðeþwt ½ýes ðkh, {khku Au òu «u{ y kh > yu{ fne u hÌkk íÞkt hk , Au Ônu÷k WXâk Au «¼k >>35>> [kÕÞk íÞkt Úkfe hðeh, k{ ¾zu o ku õÞk {r Äeh > yÁýkuËÞ ÚkÞku u MÚkk , ð¤e rð[Þko ©e¼ ðk >>36>> yu { [k÷ k Úkfk ËÞk¤, Z w h u ku å Þk fk¤ > hÌkk Z w h u ºki ý {k , ð¤e rð[Þko ©eyrð kþ >>37>> ku h XËu þ w t z ¤ þu h , íÞkt Úki u ÄkÞko Áze u h > Äku h kSÞu ÚkE u u ~Þk{, Þk fk÷ðkýe k{u k{ >>38>> ykðe kuåÞkAu íÞkt kÄw ðo, {éÞk «¼w u ¼kð y qðo > kÄw t¿kk Ë÷kðe kuÞ, h{nt t¿kk yk e òuÞ >>39>> kt [ kt [ t kt {t z ¤, Xhkðe ykÃÞkt Au r {o ¤ > Ëu þ ku Ë u þ u k{ku k{, Vhðk e yk¿kk fhe ~Þk{ >>40>> su{ í t e ð]ÂØÚkkÞ, ykÃÞku ©eSÞu yuðku W kÞ > Þk t {tz¤ ki Vhðk, æÞk « x«¼w wt Ähðk >>41>> ºkiý ûk hÌkk «¼w íÞkt Þ, Au rð[kÞw O Au { {ktÞ > Þk ¼kËhk k{ {kuÍkh, qº kÄkh rð©k{ u îkh >>42>> f] k fhe u s r ðk , hÌkk u k{{kt yu f {k > ð[ ºk ÷ÏÞk u ðkh, ðu o nrhs ku h kh >>43>> su su í t e y{khk kuÞ, fkuE u kÄw Úkkðwt òu nkuÞ > òßÞku hk{Ëk ¼kE k , h{nt ÚkkßÞku íÞkt nwÕ÷k >>44>> Au ykðßÞku y{khe k , yuðk ºk ÷ÏÞk w¾hkþ > ¼ws úu ykðßÞku u xkýu, fhßÞku y{khe yk¿kk «{kýu >>45>> Au íÞkt k nrh¼õ sun, {w¤S ykrË fneÞu un > u u rþ¾kðu fe o &÷kuf, yk u yk tË r íÞ yþkuf >>46>> zkuþk¼kE e ðkzeAu ßÞktÞ, ½ýe ÷e÷k fheAu íÞktÞ, Au hk{Ëk ¼kE fiÞu, eò ku®ðË Mðk{e u ÷iÞu >>47>> u{ k W h ÷ÏÞku ºk, {nkYÿ fhðk rð»ku ºk > u ku k{k fhðk kYt, ºk{kt rðÂõ kðe ðkYt >>48>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©eyÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©eS {nkhksu ¼kÿk k{{kt t {tz¤ u Vhðk e yk¿kk fhe yu k{u kð {ku ht : >>52>> [ku kR Au [kÕÞk Au Sð òuR, ku u ÄkÞko k{ ykÄkuR > ÷kÄkS ku Ëh kh ßÞktÞ, W khku fÞkuo Au sE íÞktÞ >>1>> r s¼õ u fÞko kð , yuf rË hÌkk Au Sð > ð¤e [kÕÞk íÞktÚke nrh y ú, ¼[kW ÚkE Þk ¼ws ú >>2>> ºki ý rË hÌkk yu n fk÷, íÞkt Ú ke {k fw ð u Þk ÷k÷ > yu f hkºke hÌkk Au u X kh, fu h u òðk fÞku o Au rð[kh >>3>> Au [kÕÞk Sð sYh, ðå[u ykÔÞw t khkÞý w h > ô[k ðk ku Xkfku h îkh, fÞkO Ëþo íÞkt r hÄkh >>4>> Au ykðe r hkßÞk nkh, W¥kh Y [kufeÞu kh > {kðS¼kE u ÷uE kÚk, Au [kÕÞk íÞktÚke Þku e kÚk >>5>> e[ku ðk ðkÞw ¾wý{ktÞ, ]Úðe z h [kuf íÞktÞ > ykðe ÚkÞk íÞkt r hks{k , ð¤e ðuý kuÕÞk ¼ ðk >>6>> wLÞ rðºk Au yk ku Ähýe, yk e Yze Ëu¾kÞ Au fhýe > yk ýwt yk Xufkýu wtËeh, yk ¤ ò kt Úkþu {trËh >>7>> Aºke t Ä kðþu nrhs , [hý Ähkðþu u ÄLÞ > yu { fhe « t þ k y kh, Au [kÕÞk íÞkt Ú ke rðïkÄkh >>8>> k{ Íkt u Au rþð w t MÚkk , u Xu f kýu Þk ¼ ðk > rþð ý r n w { k , r Þkt Ëþo fÞkO {k >>9>>
ht : - 53
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
4
t Ë eïh {kÁr ýu þ , u h nkÚk {w õ Þk Au yu þ > Au ðz e þe ¤ Akt Þ , u k ¤u u X k w ¾ ËkÞ >>10>> Úkkuze ðkh fÞkuo Au rð©k{, Au [kÕÞk íÞktÚke w¾Äk{ > fý e {w¤S Au kð , u e ðkze{kt Þk Sð >>11>> rþ÷kuh ðkÔÞu ©e¼ ðk , ÄkÞko íÞkt fÞwO s÷ k > ðkze k iÞk{kt uXk ~Þk{, Au ð[ kuÕÞk uXk{ >>12>> yk ðkzeðk¤k { w»Þ sun, yr wLÞ rðºk Au un > yu k ðtþ{kt y{khk ¼õ , yufktr f Úkþu s rðhõ >>13>> [hý Ähkðþu yk Xkh, w L Þ rðºk Úki r hÄkh > yu { f] k fhe u Sð , khkÞýu fÞw O u kð >>14>> fý e khk Au nrhs , u u ½uh fÞwO Au ¼kus > Au [kÕÞk ©e wtËh ~Þk{, r rhÄkhe Þk fuhu k{ >>15>> Ëk k u íÞkt fÞkO ¼kus , kAk [kÕÞk íÞktÚke ¼ ð > Þk ¤ËeÞk k{{ktÞ, fý e kt S¼kE íÞktÞ >>16>> s{e u [kÕÞk íÞkt Úkfe Äeh, k{ òu z u ©e ÷ðeh > q º kÄkh Au Ä S¼kE, u u îkhu Þk w ¾ ËkE >>17>> íÞktÚke rð[Þko ~Þk{ wtËh, Ônk÷ku kuåÞk {ktzðe tËh > íÞkt hÌkk Úkfk ÷¾kÔÞku ºk, t {tz¤ uzkÔÞkt ºk >>18>> {éÞk t ðuo ykðe íÞktÞ, ¼éÞk ©enrh e uðk{ktÞ > ¼x ÷û{e kÚk e hu k , fÚkk ðt[kðu Au yrð kþ >>19>> fhu ðu Ë kt þk ku ðkË, ðu Ë kt r u yk u Au t ð kË > S e ÷eÄk ðu Ë kt r k yt , hksÞ fhe ¼ ðt >>20>> u ðuËktr {kt {wr¾Þku yuf, r¾Þku ¾ºke k{u Au rðþuf > u u yiïÞo kÔÞwt yk , r ùu fhkÔÞku qýo « k >>21>> r¾Þk ûkºkeÞu òÛÞwt Au { , Au yk kûkk ©e¼ ð > Au íÞkh fuzu yuf rË , t kÚku «¼wS yr¼Òk >>22>> Âù{ rËþk k{Úke kh, hku ð h Au w t Ë h kh > u u ehu ÄkÞko W{t , ðu o t {t z ¤ u t >>23>> ¼k fhe u r hkßÞk íÞktÞ, yr yk tË Au { {ktÞ > úñ{wr ykrË t òý, u «íÞu kuÕÞk Sð «ký >>24>> {u fnku ku ¾kðwt Äq¤, fu s{kzwt ÷kzw y wfw¤ > íÞkhu kuÕÞk Mðk{e úñk tË, wýku ©enrh w¾ k ftË >>25>> Äq¤ e ku Úke s ðkE, Ëwrhs k¾u u ku ÄkE > ý þk{r¤Þk w¾ËkE, ÷kzw s{kzku íÞkhu zkE >>26>> Au {nkhksu ÄkÞwO { , {¤u su{ ÷kzw kt ¼kus > ©enrh e RåAk ¤ðk , þuh{kt ÷kufkuyu ykÃÞwt {k >>27>> h ku R yku yk e ½ýe ðkh, W hk W he r hÄkh > yu { {kt z ðe t Ë h{kt Þ , ½ýk rË hÌkk «¼w íÞkt Þ >>28>> fhu Au ÷e÷kyku ½ýe yk , Ëu¾kzâku Au yr þu « k > Au íÞktÚke { kunh {kð, «e u ÄkÞko fk¤u ¤kð >>29>> r s¼õ h fhe {u h , hÌkk u MÚk¤{kt w ¾ ¼u h > «k S u k u fhe «e , fÚkk ðt [ kðu Au Yze he >>30>> {wõ k tË Mðk{e ykrË t , fÚkk wýu Au ðuo {nt > Mðk{e u r ÿk ykðe Au íÞktÞ, zku÷wt ¾kÄwt Au u ¼k{ktÞ >>31>> íÞkhu fuðk ÷køÞk ¼ ðk , wýku {wõ {wr wýðk > {khu rð»ku Au wÁ¼kð, Úke yt h{kt ku y¼kð >>32>> { u r ÿk ykðu Au yktÞ, y{u òýe ÷eÄwt { {ktÞ > yð wý ÷uþku yk Xkh, {u WXku u ku sE kh >>33>> ©enrh e yk¿kk y w kh, íÞkhu Mðk{e uXk sE kh > Au ©e k {kÄðk tË, yu{ u r ÿk ykðe Au {tË >>34>> r ÿk u ðþ ÚkÞk u t , u Ëu¾e u fnu ¼ ðt > Mðk{e òyku {u ý kh, Úke fk{ {kYt yk Xkh >>35>> u ku WXe Þk uýeðkh, k{ kh Þk r hÄkh > íÞkt ku ykí{k tË Mðk{e k{, u{ u zku÷wt ykÔÞwt u Xk{ >>36>> íÞkhu kuÕÞk ©eS {nkhks, Mðk{e WXku {u ý yks > ykí{k tË Mðk{e Þk kh, íÞkhu n ðk ÷køÞk feh kh >>37>> yu{ fhu Au nkMÞ rð kuË, t nw kBÞk { {kuË > yuðe ykËhu ÷e÷k y kh, ki u w¾ yk u rðïkÄkh >>38>> Au íÞkt Ú ke [kÕÞk h{u þ , k{ u h u ÄkÞko Au yu þ > q º kÄkh Ä S u ½u h , fÞku o {w f k{ íÞkt w ¾ ¼u h >>39>> Au t Þk Íku¤e Vhðk, r¼ûkk wt ¼kus ¼u wt fhðk > ku¤k ðkéÞk Au ÷kðe u yÒk, shu swðu u ¼ ð >>40>> s{ðk uXk ku¤k ÷i t , ykÔÞk Äehk hne ¤ðt > yuf ku¤ku ÷eÄku r s nkÚk, s{ðk uXk {æÞ{kt kÚk >>41>> fh kºk{kt s{u ¼kus , t Ëu¾e u ÚkkÞ « Òk > Au ðkr÷zku kuÕÞk ð[ , ðuo t wýe ÷ußÞku { >>42>> y{ËkðkË òyku ki t , yk¿kk k¤ku y{khe {nt > ðkÞw ¾wýk{kt þuh e kh, ykt ÷e kt Y Au u Xkh >>43>> W khku fhßÞku sE íÞktÞ, r¼ûkk VhßÞku þuh e {ktÞ > fhßÞku Âîãk ku yÇÞk , «e uÚke ÷ußÞku yuðku «Þk >>44>> fk ¤ ykrË òuÞ wt nkuÞ, k w k h u fußÞku kuÞ > yuðwt Ônk÷u fÌkwt ßÞkt ð[ , t ðuo [kÕÞk þw¼ { >>45>> Au su ÷ wh{kt ºk, ku®ðË Mðk{e u ÷ÏÞku ºk > k Ë whðk¤k k k¼kE, u k k{u Þ¿k fhßÞku íÞktE >>46>> y{Úke yðkþu rn íÞktÞ, k[wt {k e ÷ußÞku { {ktÞ > íÞkh fuzu [kÕÞk fhe {kð, Ônk÷ku ÄkÞko fk¤u ¤kð >>47>> ð¤e íÞkt Ú ke fÞw O Au «Þký, ¼w s Þk Au Sð «ký > k»ko Ë Au zw t hS k{, u u kÚku ÷E w ¾ Äk{ >>48>> íÞktÚke ÄkÞko t[k¤u k{, Íeýk-¼kE u ½uh yr¼hk{ > u {rn k hkÏÞku Au {wfk{, ð¤e [kÕÞk íÞktÚke ½ ~Þk{ >>49>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh k{ t[k¤u ÄkÞko yu k{u ºku {ku ht : >>53>>
ht : -54
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
5
qðoAkÞku M un fhe {u kt¼¤ku, hk{þhýS yks > ðk÷ ýuÚke ðýoðwt, su ÷e÷k fhe {nkhks >>1>> t [ k¤u Ú ke «e { Þk, fkrXÞkðkzâ{kt ~Þk{ > fkrhÞkýe kht w h , fw t z ¤ ykrË k{ >>2>> u {k yu k{ku { kt hÌkk, M u n fhe u Wh > « x «¼w S [k÷eÞk, u Þk Au su ÷ w h >>3>> k{{kt Úkk¤ fhkÔÞk, ½u h ku ½ u h s ðt Ë > ðu o u íÞkt s{e u [kÕÞk, ©e hu w ¾ ft Ë >>4>> [ku kE - ©e hu ykÔÞk y÷ u÷, xðh ©e wtËhAu÷ > hf hk{ wt su ¼wð , u{kt si W Þko þw¼ { >>5>> n k ku k k su nrhs , u u ½u h s{u Au ¼ku s > r s ¼õ u fhðk « Òk, fhu A u ÷e÷kyku ¼ ð >>6>> t r z yt Ä w » fhËk , Þk «¼w S u u ykðk > «e u u kÞko {t r Ëh{kt Þ , rð ÞÚke ðÄkÔÞk Au íÞkt Þ >>7>> ßÞkt r hkßÞk Au ©eyrð kþ, k u ykÔÞk Au w»fhËk > VuhÔÞku nrh u yt u nkÚk, { {kt r ùu fÞkuo u kÚk >>8>> yk ku kûkk ku u ©eht , {w u r ùu ÚkÞku òu u yt > yuðe he u ©e h e {ktÞ, yuf {k hÌkk «¼w íÞktÞ >>9>> fhu [rhºk k k «fkh, yk u ¼õ u w¾ y kh > Au [kÕÞk Au Ëuð {whkhe, k{ fý¼u Þk w¾fkhe >>10>> ðuo u k{ k nrhs , uýu òÛÞwt ykÔÞk ¼ ð > kÚk ¼õ u Íðuh k{, Úkw¼kE ykrË un k{ >>11>> ð¤e eò ½ýk nrhs , òýe u u ÚkÞk Au « Òk > k{iÞwt ÷uR u ykÔÞk ðo, Ônk÷k u ðÄkÔÞk Au y qðo >>12>> ðk u ðkSt º k k k «fkh, u z e Þk k{ {ku Í kh > xu ÷ kÚk ¼õ u ½u h , zu ÷ k{kt W Þko Áze u h >>13>> kÚk¼õ wt r {o¤ { , ¼kðu fhkÔÞkt Yzkt ¼kus > esu rËð u u «k :fk¤, ðu÷k WXâk Au Ëe ËÞk¤ >>14>> ¾khe k{u yu rh k ßÞktÞ, M k fhðk ÄkÞko Au íÞktÞ > fwòz u ykhu uýeðkh, M k fhe ÚkÞk iÞkh >>15>> k{ðå[u ÚkE ðk w Ëu ð, Þk ßÞkt Ë kÚk {nkËuð > fÞkO Ëþo íÞkt Áze he , uX k hÚkkh W h «e >>16>> Au íÞktÚke [kÕÞk w¾¼uh, ¼õ Íðuh¼kE k ½uÞo > fhkðe Au u{ýu h kuE, s{kzâk {nkhks u òuR >>17>> «¼w ÚkÞk s{e u « Òk, u ¼õ u ykÃÞw t Au ð[ > {khk ðt þ {kt Ë] Z yt , ½ýk s u Úkþu í t >>18>> yuðwt ð[ ykÃÞwt u ðkh, ðk÷ku ykÔÞk W khk {kuÍkh > u {u fÞkuo { rð[kh, [kÕkðk kY ÚkÞk iÞkh >>19>> íÞkhu u k{ k nrhs , «¼w k u ykÔÞk þw¼ { > w÷ e u wh¼kE k{, fk¤eËk {w¾e Au u Xk{ >>20>> SS¼kE ÷k¼kE k{, ûkºke W{k¼kE u n k{ > Ë÷k¼kE u y{hku ¾u h , su [ t Ë ð¾ k u u h >>21>> yu ykrË ½¤kt nrhs , fh òu z e fhu A u M ð > nu f] k kÚk w t Ë h~Þk{, n{ýkt hnku «¼w yk Xk{ >>22>> s{ku ðuo u ½uÞo ¼kus , ku heÍu nrhs kt { > yuðku Ëu¾e u íÞkt Yzku ¼kð, s{ðk hÌkk { kunh {kð >>23>> M k fhðk Äkhe Þk { , ¾khkfwðk h ¼ ð > W h su Au k{ kÚk, u nrhs Þk íÞkt kÚk >>24>> fhe «¼wÞu ÷e÷k uXkh, Úkk¤k{kt ¼hkÔÞwt ½ýwt ðkh > u{kt uXk Au sR u íÞktÞ, kýe W¼hkÞwt fq {ktÞ >>25>> yu{ M k fÞw O ½ýe ðkh, ð u he u ÚkÞk i Þkh > t nrhs t u ~Þk{, ÄkÞko k{{kt yr¼hk{ >>26>> íÞkt ku iÞkh ÚkÞkt ¼kus , ku÷kðk ykÔÞk Au nrhs > kðe ½hu fhkÔÞk Úkk¤, ðuo kÚku kuÕÞk fk¤ >>27>> Au Ônk÷u rð[khe Au ðk , kðe Y ÄÞkO kûkk > ku¾k ku¾k Y u ÚkÞk kÚk, sBÞk ðuo u ½uh t kÚk >>28>> fÞku o su [ t Ë u ½u h Úkk¤, u { kt ¼w ÷ ÚkEAu u f k¤ > n w t ˤu ÷ w t {eXw t i Þ kh, ÷kzw { kt kÏÞw t Au u ý eðkh >>29>> òuÞu kfh sux÷e yu{kt, ÷ðý kÏÞwt ux÷wt u{kt > yuðk ÷kzw sBÞk s k , ý fkuE u fhe rn ðk >>30>> LÞku ¼w÷Úke yuðku kð, Au ku ½ýku ÚkÞku M kð > íÞkhu {nkhksu fÞko þkt , u k { e ¼kt e Au ¼úkt >>31>> yuðku « k ËuÏÞku uXk{, kBÞwt ykùÞo ½¤wt k{ > yuðe ÷e÷k fhu y÷ u÷, k{ fý¼k{kt ht hu÷ >>32>> kÚk ¼õ u ½uh uðkhe, yu{ {k hÌkk w¾fkhe > hk{k tË Mðk{e un MÚkk , ËkuZ {k hÌkk Au r Ëk >>33>> « kËe wt Au fý¼k k{, í t e Au u{kt {k{ > nk÷ Aºke fhu÷e Au ßÞktÞ, kÚkS wt ½h n wt íÞktÞ >>34>> yuðe he u fý¼k {kuÍkh, «¼w ÄkÞko Au ðe ðkh > yuAu ¼qr{fk qLÞ rðºk, ©enrhÞu fÞkO Au [rhºk >>35>> nðu ðk÷{u fÞku o rð[kh, íÞkt Ú ke [k÷ðk ÚkÞk i Þ kh > fÞw O «Þký u fk¤, su ÷ w h u Þk ËÞk¤ >>36>> íÞktÚke ðu k{ Þk kÚk, íÞktAu xu÷ su h½w kÚk > u u ½uh sBÞk Au ¼kus , Au z¼ký Þk Sð >>37>> íÞktÚke Þk es zeÞkË, Þk W{huXu ykn÷kË > íÞkt k úkñý ykÔÞk Au ðo, «§ qAâwt fhe { ðo >>38>> wýku {nkhks k[e ðk , qðuo þtfh Mðk{e rðÏÞk > kzk u {w¾u ku÷kÔÞk ðuË, íÞkhu u{ k xéÞk k ¼uË >>39>> {kxu {u ý ykýe ðkh, y{ u kðku [{ífkh > íÞkhu kuÕÞk ©eS{nkhks, wýku W¥kh yk eÞu yks >>40>> kzk u {w¾u ðuË ku÷kÞ, yu ku yÞkuøÞ he Ëu¾kÞ > ý rð« rðãkÞu hrn , yuðku Au u {k e ÷uòu r[¥k >>41>> íÞkhu úkñý fu {nkhks, k[e ðk fne {u yks > ý yk rð« Au rðãkne , þw suðku u {r {÷e >>42>>
ht : - 55
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
6
{kxu yu u ku÷kðkuòu ðuË, y{ u r ùu ÚkkÞ r ðuoË > ð¤e ðk÷{ kuÕÞk ð[ , yu ku Au ¼kE rð« ku >>43>> uÚke ðuË Wå[khþu ¼kE, yu{kt ku Úke fktR ðkE > yu{ fne k{wt òuÞwt ~Þk{, ðuË ku÷ðk ÷køÞku u Xk{ >>44>> [khu ðu Ë ku fhu Wå[kh, òýu t k Aw x e r hÄkh > u Ëu ¾ e rð« ÚkÞk « Òk, ý {òÞw t rn { >>45>> òÛÞk þtfhMðk{e {k , yk Au {kuxk wY»k r Ëk > u{kt n k su w wÂØ{k , u{ýu ku òÛÞk ¼ ðk >>46>> ÚkÞku yz r ùÞ yun, yuf h[kÚke xéÞku tËun > Au íÞktÚke [kÕÞk fk¤, ðk÷ezku ÄkÞko ðz k÷ >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh k{ W{huXÚke ðz k÷ ÄkÞko yu k{u [ku {ku ht : >>54>> qðoAkÞku nu hk{þhý wýku fnwt, íÞkh Ae e fÚkkÞ > ðz k÷u ku¤ rËð , hÌkk Au s hkÞ >>1>> Au íÞkt Úkfe [kÕÞk «¼w, [kt u Þk u ðkh > {kuhs k{u ÄkÞko Au, kuf÷¼kE u îkh >>2>> yrVý ¾k k r íÞ yu ku , ½ýk rËð e xu ð > {u h fhe {w f kðe ËeÄw t , yu f rËð {kt yu ð >>3>> u Zðeyu ¼u x {w f e, q ò fhe r hÄkh > kt [ ku Y i Þ k hku f zk, ykÃÞk fhe u ÃÞkh >>4>> ð¤e ðk÷{S rð[Þko , Þk [÷ku z u k{ > y{e Úkw ¼ kE u íÞkt , fÞku o sR u {w f k{ >>5>> [ku kE S kÞu fhkÔÞku íÞkt Úkk¤, M un ðzu s{kzâk ËÞk¤ > s{e u [kÕÞk s Sð , su ÷ whu ©e¼ ð >>6>> t {tz¤ ykÔÞkt Au íÞktÞ, {éÞk M un fhe { {ktÞ > yk tËk tË Mðk{e íÞkt sun, {nk w¼kðk tË Mðk{e un >>7>> yu ykrË t u r hÄkh, ¼ýðk e yk¿kk yk e kh > esu rËð u ©e¼ ðk , Ëu ð hku ð hu fÞw O M k >>8>> ¼k fhe ðz nuXu ~Þk{, r hkßÞk t kÚku u Xk{ > Au ¼k wýu su{ fk , yu{ kuÕÞk «¼w ¤ðk >>9>> wýku ¼õ s ku ykýu Xkh, k{zeÞu òðwt Au ykðkh > íÞkhu kuÕÞk Au ku®ðËk tË, kt¼¤ku rð tr w¾ftË >>10>> fÞwO wt Þ¿k fhðk wt fk{, k{ úe fhkðe e {k{ > Ae ku ÄkÞko rn yk , u{kt {nu ze y{k >>11>> khkÞý {w r fu ð[ , yu { kt þw t ze {nu yLÞ > yu ð k Þ¿k fheÞu n{u þ , yu { fnu k n k h{u þ >>12>> yu { fne u Sð «ký, Au Þ¿k w t fÞw O «Þký > Ëu þ ku Ëu þ ft f ku º keÞku ku Þ , ÷¾e {ku f ÷kðe ËeÄe òu Þ >>13>> t {t z ¤ u nrhs , ki u ku ÷ kÔÞk w L Þ kð > fkþe w Ä e k rð« y kh, ku ÷ kÔÞk su ÷ w h Xkh >>14>> f{o f kt z rð»ku nkU þ eÞkh, yu ð k ykÔÞk nòhku nòh > ¾xþk ð¤e ðu Ë [kh, yu k ¼ýu ÷ k su r hÄkh >>15>> yuðk úkñý su u rðîk , ykÔÞk ßÞkt uXk Au ¼ ðk > fÞkuo ©enrhÞu ífkh, rð« W h f] k y kh >>16>> Yzku {tz h[kÔÞku íÞktÞ, ÷k¾ku s u u su e{ktÞ > nu{ k n¤u ¾uzkðe Ähý, Þ¿k ykhtÇÞku yþhý þhý >>17>> w ð ýo ðu r Ëfkfw t z kh, Þ¿k {t z {kt fhe íÞkh > [khu ðu Ë k fhu Wå[kh, yu ð k ú k ñý yu f nòh >>18>> ðYýe{kt ðhkÔÞk Au u n , Þ¿k fk{{kt fw þ ¤ su n > ki { w ¾ e {k¤k u yk , ð W ð ykÃÞkt Ä >>19>> ftf ý {w r ÿfk ykÃÞkt «e , þw ¼ {w n q o {kt Yze he > Ëuð kyku kt r BÞkt yk , ðuË {tº ku fÞwO ykðkn >>20>> úñk rð»ýw u Yÿ yr Þkh, ð ún ð¤e qÞo kh > yu ykrË eò Þ¿k k Ëuð, ykÔÞk «íÞûk íÞkt ¾uð >>21>> uXk ku ku k u yk , ÞkuøÞ he u ð¤e ¼eÒk ¼eÒk > ©enrhÞu Ëeûkk ÷eÄe kh, uXk Þ¿k{tz {kuÍkh >>22>> Þ¿k ft f ý u Þ w O Au nkÚku , ki e q ò fhe Ëe k kÚku > w Y »kku ¥ k{S ¼ ðk , Þ¿k [÷kÔÞku Au ¤ðk >>23>> fÞwO yÂø wt qs íÞktÞ, ðuË{tºku MÚkkÃÞku fwtz{ktÞ > fhe yknwr [k÷ e ßÞktÞ, ÚkÞku kðf «rËó íÞktÞ >>24>> rð« fhu Au ðuË Wå[kh, yk u yknwr yÂø {kuÍkh > Mðknkfkh y u MðÄkfkh, ð»kxTfkh y u ykutfkh >>25>> fhe so k ku÷u úkñý, ½ýk heÍu Au yþhý þhý > su su Ëuð e yknwr nkuÞ, «íÞûk ykðe u ÷uAu kuÞ >>26>> Þ¿k{t z ksu y kh, ÚkkÞ ðu Ë ýk íÞkt Wå[kh > Ëeûkk ÷E u X k Au Sð , fhu Ëþo u ki s >>27>> {tºk ¼ýe fhu ½] nku{, ßðk÷k ku[u Au yÂø e ÔÞku{ > nòhku {ý ½] nku{kÞ, u e þku¼k fne ð òÞ >>28>> s{u ú k ñý r íÞ r{ükÒk, ] ó fhu Au ©e¼ ðk > Ëu ð ú k ñý k «r k¤, nò t Ë Mðk{e ËÞk¤ >>29>> Þ¿k fh k Úkfk u Xkh, ðe e Þk rËð yZkh > q ý ko n w r u rËð u kh, Þ¿kËu ð « xâk u ðkh >>30>> fh t w x fhe kð , fhu « x w t u M ð > sÞ yr¾÷ s Sð , ys yS y rhÂåAÒk >>31>> sÞ y { ku Ä y kÄ, ð k{u ÚkÞk ki kÄ > sÞ yk t Ë ½ y kh, ðu o yð kh k ykÄkh >>32>> yu { «kÚko k fhe «e , ÷k¾ku s òu k h he > ykÃÞw t ©enrh u nw { k , Au u ÚkÞk yt ækko >>33>> ½ýk ÷kufu u shu r hÏÞk, Ëu¾e « k u { nhÏÞk > ðYýe{kt Au ðkzð sun, ðuo ykùÞo kBÞk Au un >>34>> Au Þ¿k q ý o fÞku o kh, ©e« x«¼w Þ u u ðkh > Ëu ð ú k ñý u Yze he , ki u ] ó fÞko q ý o « e >>35>>
ht : - 56
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
7
fÞko ¼q Ë u ð u íÞkt « Òk, ¾k k ðzu þw ¼ { > rð»ýw Y u ykÃÞkt Ëþo , ÚkÞk f] khÚk ki s >>36>> r ùu fhkÔÞku ðu o u { , w Y »kku ¥ k{ ýu kð > òÛÞk ú k ñýu { r Ëk , Mðkr{ khkÞý ¼ ðk >>37>> yu{ òýe u ÚkÞk ykr© , xéÞk tþÞ ÚkÞwt Au rn > Au ÞkuøÞhe u {nkhks, yk e ËÂûkýkyku þw¼ fks >>38>> fzkt ft X e ku k kt W¥k{, ykÃÞkt ú k ñý u y w ¢ { > ð ½hu ý kt u n s ðkh, ½xu u { ykÃÞkt Au y kh >>39>> fÞkO rð« kt Ëkrhÿ Ëq h, þkÂL {kzâk Au ¼h qh > fÞko Ëuð rð« u rðËkÞ, y¾tz w¾ ykÃÞkt ËkÞ >>40>> Au t nrhs su n , Ëu þ ku Ëu þ Úke ykÔÞk k u n > u u fhkÔÞkt Yzkt ¼ku s , íÞkhu hkS ÚkÞk ¼ ð >>41>> ðu o t ku Þ u fÞw O q s , [t Ë w » ku Ú ke þw ¼ { > nrhs ku y u yk e Au ¼u x , þÂõ ©Øk y w khu u x >>42>> su ÷ w h k nrhs , u ð kyku fhu Au u y LÞ > rð« ykþkhk{ ËÞkhk{, t kËk fneyu su w t k{ >>43>> Xkfkuhðkzk ¼e¾kheËk , ykþS¼kE k{ «fkþ > t k{k ykrË ¼õ y LÞ, Úke W k k eS yLÞ >>44>> Ä Äk{ ykrË rhðkh, ki y o ý fÞw O u ðkh > yu { su ÷ w h {ku Í kh, ð ko Ô Þku Au sÞsÞfkh >>45>> {ku x ku Þ¿k fÞku o r ð½ , su ÷ w h fÞw O kð > ku k e {q u su ý u òu E , u ý u r ùu fÞku o { {ku E >>46>> ©enrh e « kËe w t yÒk, Ëu ð ú k ñýu fÞw O «kþ > u ku {ku û k fÞku o Yze he , r s ykr© ku fhe «e >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu su ÷ wh{kt yr Yÿ k{ ku {kuxku Þ¿k fÞkuo yu k{u t[kð {ku ht : >>55>> qðoAkÞku nu hk{þhýS wýku fnwt, « x«¼w e fÚkkÞ > Ëuð h e ehu fÞkO, [rhºk nw w¾ËkÞ >>1>> Au ÄkÞko íÞkt Úkfe, Ônk÷ku k{ze k{ > hÌkk {t r Ëh{kt {w h khe, f] k fhe u n Xk{ >>2>> [ku kE ykÔÞk ©e h{kt y÷ u÷, ~Þk{ kunk e wtËh Au÷ > rðXw k ¼kWyu fhe ¼kÞ, íÞkt ÄkÞko ku u s hkÞ >>3>> «§ku¥kh fÞkuo ½ýeðkh, rðXw k kuÕÞku Au uýe Xkh > wýku ðk wAwt {nkhks, {khe ¿kkr kðku yks >>4>> íÞkhu kuÕÞk Au qhýfk{, wýku rðXw k ¼kW yk Xk{ > yÞkuæÞkÚke W¥kh rËþkÞ, u Þkus Aw iÞk Au íÞktÞ >>5>> íÞkt Au hðrhÞk úkñý ò , y{u AiÞu {k ku k[e ðk > uðwt kt¼¤e u u hks , ku÷ðk ÷køÞku 1ÔÞt ð[ >>6>> u wýe [kÕÞk ~Þk{ kunk , Au u ¼k ku fÞkuo íÞk > «ký kÚk þwf÷ su wt k{, u e kze n e yus Xk{ >>7>> u { kt u e Þk w ¾ ¼u h , yt khk{ ði ã u u ½u h > fkZe W heft X e yu f , «ký kÚk u yk e rðþu f >>8>> Au «ký r u ý e ðkh, [kÕÞk EzheÞu Úki r hÄkh > k{ {ku x u h u Úki þw ¼ fks, ðu ÷ k¤u ÄkÞko {nkhks >>9>> su® ¼kR ¼õ Au k{, u{ u ½uh Þk Au ~Þk{ > kt[ rËð hÌkk u Xk{, íÞktÚke ÄkÞko ðk ýu k{ >>10>> Au rð[Þko íÞkt Ú ke ËÞk¤, k{ ÷feÞu Þk ÷k÷ > ËÞk¤S Xkfku h u ½u h , t kÚku hÌkk w ¾ ¼u h >>11>> úkñýku u s{kzâk wt ÄkÞwO, ÷fe k{{ktrn rð[kÞwO > tË whe ýk su Au rð«, ku k k u uzkÔÞk íÞkt rûk« >>12>> ykÃÞwt {nkhksu u u {k , Au fhkÔÞkt ¼kus k > un k{ e ½¤e k , s{kze ËeÄe Au íÞkt rðÏÞk >>13>> ]ó fhe ËeÄk khe he , ËÂûkýkyku yk e ½ýe «e > u{kt n k su Ëið k [kuh, fk{e ¢kuÄe fwÂåA fXkuh >>14>> uykuÞu ð fÞwO ¼kus , r{ÚÞk yr¼{k e Au su { > Au ÷fe ykrË su k{, u k ykòw kòw k {k{ >>15>> íÞkt k fku¤e ÷kuf u s{kzâk, ykÃÞku yk tË þktr {kzâk > {kxe [kuhe Ae k¤e u ËkÁ, yuðk Ëw woý òÔÞk ðkÁ >>16>> fku u ¤ e u fÞko r s ykr© , t Ë h rË hÌkk yS > Au [kÕÞk ©es ËkÄkh, Ëu þ fkrXÞkðkz {ku Í kh >>17>> ÄkÞko k{ kht wh, kt[ rËð hÌkk sÁh > Vw÷zku÷ fÞkuo Au u MÚkk , íÞkt Úkfe [kÕÞk ©e¼ ðk >>18>> k{ k zfu Þk kÚk, íÞkt ykðe {éÞk t u kÚk > whk¾k[h ku Ëh kh, u{kt si u r hkßÞk {whkh >>19>> yuf rËð t rn , ¼k fhe uXk yS > Au {wõ {wr Þu íÞkt Äkhe, qAâwt Au ©enrh u rð[khe >>20>> y{khu t {t z ¤{kt Þ , «§ku ¥ kh fh k k ßÞkt Þ > u { kt « xâku yu f t Ë u n , fki A w t yk e yk ¤ yu n >>21>> «¼w wýku nðu {kÁt «§, nwt òýwAwt { u ©ef]»ý > r íÞk tË Mðk{e fuAu òý, wY»kku¥k{S Aku «{ký >>22>> yûkhkrÄ r AkuS yk , yuðwt Mðk{e kðu Au {k > u{kt fu e Au k[e ðk , {w u {òðku s k >>23>> { u òýðk fuðe he , f] k fhe kðku yS > íÞkhu kuÕÞk ©eS{nkhks, su{ Au u{ fnwt Awt yks >>24>> r íÞk tË Mðk{e fu u íÞ, yuðk òýe ¼òu Ë{íÞ > {u ý yu{ {k ku { , yuðe ÂMÚkr {kt hußÞku y LÞ >>25>> íÞkhu kuÕÞk ð¤e {wõ k tË, nu f] k kÚk nu w¾ftË > nþu þk rð»ku õÞktE ðk , íÞkhu kuÕÞk ku u s k >>26>> { u þk fnu òu ð[ , ku {w u òýòu ¼ ð , þk ku fÞkO Au Ér»ks , u{kt ½ýkt Au wÌk ð[ >>27>>
ht : - 57
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
8
u ku « xÚke s {kÞ, fu u k ¼õ Úke {òÞ > íÞkhu Mðk{e fnu nw k{e, {w u {òðku yt Þko{ e >>28>> íÞkhu kuÕÞk Au kht kýe, wýku {wõ k tË Mðk{e ðkýe > yûkhkrÄ r Awt nwt r , k[e ðk {k e fhku «e >>29>> ðu o yð kh ku ykÄkh, w Y »kku ¥ k{ yûkh kh > òýe ÷u ß Þku {w u {u yu { , fÌkw t {ku u su { Au u { >>30>> y{kuu u ¼S u fk¤, {kuxk ÚkÞk Au su ÷kuf k¤ > y{ ¼s Úke kBÞk {k , u qòÞ Au Úki ¼ ðk >>31>> ý y{ rð k u ku fkuE, Úke k{ÚÞo k{ k òuE > {khe {hS rð k ðoºk, fkuý n÷kðu u wfwt ºk >>32>> su he u {khe {hS nkuÞ, yuðe he u ÚkkÞ nw kuÞ > yu{ ÷e÷k fhu yrð kþ, k zfu hÌkk yuf {k >>33>> Au MðY k t Ë u kh, ©enrhÞu q A âw t r hÄkh > fu x ÷k s k {u yks, fÞkO {ku û kY þw ¼ fks >>34>> íÞkhu kuÕÞk Au MðY k tË, wýku ©enrh yk tËftË > ËuÏÞk { w»Þ {U ku yk MÚkk , r t ð]ûk nuXu ¼ ðk >>35>> íÞkhu t fu r[¥k «kuE, Úke ËuÏÞkt { w»Þs fkuE > íÞkhu {kuûk fÞkuo fuðe he , Au kuÕÞk Au Ônk÷ku yS >>36>> eò ku ¤kðu ð o{k , r { Ähkðe u u {k > íÞkhu ÚkkÞ Au Sð ku {kuûk, yu{ e ðk ku Au yu ûk >>37>> MðY k t Ë Mðk{e k su n , fhu Ëþo r M t Ë u n > fku r x Sðku w t ÚkkÞ fÕÞký, yu ð k {Úko Au u «{ký >>38>> yu wt fkhý wýku rðÏÞk , y{u fiÞu AiÞu k[e ðk > y¾tz y{khe {q sun, Äkhý fhe hÌkk Au un >>39>> y{khe {q rð k u fktR, Úke Ëu¾ k eswt u õÞktR > {kxu yuðk kt ku Ëþo , y{u ý EÂåAÞu AiÞu { >>40>> yu{ fne u íÞkt Úkfe ~Þk{, ÄkÞko f{k÷ h k{ > íÞktÚke ¤u÷ k{{kt ykÔÞk, Úkk¤ s{e u ð¤e ÄkÔÞk >>41>> su ÷ wh Þk ¼ ðk , ¼kðu fÞkO íÞkt ¼kus k > ð¤e [kÕÞk íÞktÚke w¾Äk{, ðu u ykÔÞk fk tËhu k{ >>42>> f w rð« u íÞkt sBÞk Úkk¤, ðu k{ Þk fk¤ > íÞkt k xu ÷ Au «¼w Ë k , hÌkk u u ½u h w ¾ hkþ >>43>> ð¤e [kÕÞk rð[khe u Wh, kAk ÄkÞko su ÷ wh > f] k fhe u ©es Ëeþ, hÌkk Au íÞkt «¼w rË ðeþ >>44>> ð¤e [kÕÞk fhe ykFkË, Þk ¾ku ¾ hu {u { ËkðkË > íÞkt Au Úkw ¼ è yu ð w t k{, u u ½u h fÞku o Au {w f k{ >>45>> Au ykðe {éÞk ðuo t , {tz¤Äkhe {kuxk {nt > ð¤e ËuþkL h k su t½, ykÔÞk ykr© Äkhe W{t >>46>> {u { ËkðkËu hÌkk Au Äeh, Au þw t fhu Au hðeh > r íÞ t nrhs kÚk, fkt f heÞu kðk òÞ kÚk >>47>> u ¤kð{kt fhe u M k , ðu o t ½ kÚku ¼ ðk > ¤ kzk h u u ~Þk{, t ¼õ rn u Xk{ >>48>> kAk Äkhu k{{kt r íÞ, ÚÚkw ¼ è ½hu Yze he > Úkk¤ s{u íÞkt w t Ë h ~Þk{, «u { e s k q h ýfk{ >>49>> Au kts ku kuh ßÞkt ÚkkÞ, k{ khýu Sð òÞ > íÞkt Au ykt ÷eyku ýkt ð]ûk, ¼k fhe r hksu «íÞûk >>50>> yu{ fhu Au ÷e÷kyku r íÞ, {u{ËkðkË rð»ku yS > uðf u yk u ½ýkt w¾, xk¤u ËkÁý ¼ð kt Ëw:¾ >>51>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh ¾ku¾hu {u{ËkðkË ÄkÞko yu k{u Aà {ku ht : >>56>> qðoAkÞku y{ËkðkË k rð« u, s{kzðk rð[kh > r{ükÒk ¼kus fhðk, ÄkÞwO Au r hÄkh >>1>> yu {Þ{kt Úkkuzk kÄw, Þk ©e hu ßÞktÞ > Íku¤e {k e kAk ð¤ kt, rð½ ÚkÞwt Au íÞktÞ >>2>> ku { e w h ÷ku ÷ t h, y w h Au y½ð > {kh {kt {éÞk t u , W¼k hku f e u yÞ >>3>> fkü k ¼khk W zkÔÞk, {kÞku o kÄw u {kh > ¼khk [zkðe u ÷E Þk, ku u k{ {kuÍkh >>4>> [ku kE {kh k {kh k u y¿kk , k{{kt ÷E Þk r Ëk > Ae yk khk{ su w kh, u u ËÞk ykðe Au y kh >>5>> yuýu fÌkwt y whku u yu{, ykðk t u {khku Aku fu{ > Sð {wõ ykÔÞk Au yktÞ, ¾ku¾hk {u{ËkðkË{ktÞ >>6>> òýþu ku kþe òþu yun, { u õÞkt ¼u k Úkkþu un > t u òðk ãku yks ¼kE, Sð {wõ u Ík÷ku ÄkE >>7>> íÞkhu u ðuo fnu [e k , fhku yi k t fe ½k > kÄw u fkZe {wõÞk u ðkh, ¼u k ÚkÞk y wh y kh >>8>> kÄw Þk Au ©eS e k , si u ðk fheAu nw Õ ÷k > u w ý e u ku u hðeh, ËÞk¤w ÚkÞk Au Ë÷ eh >>9>> WËk e Ëu ¾ e u fk¤, ykÔÞk t f »ko ý {nkfk¤ > fnu {nkhks u u MÚkk , nðu yk¿kk yk ku ¼ ðk >>10>> {khk kÄw u ËeÄwt fü, u{ u y{u fheyu ü > {kuxk t e Y[e òuE, fk¤ ykrË u fu «¼w kuE >>11>> nðu kAk òyku {u ¼kE, u ku ¢kuÄ Úke { fktE > íÞkhu fÞkuo «¼w u «ýk{, fk¤ ykrË Þk r sÄk{ >>12>> t u yk¿kk fhe u ðkh, wh þnuh {kufÕÞk kh > Úkkuzk t k¤k ÷E kÚk, íÞkt u íÞkt hÌkk ©eÞku e kÚk >>13>> íÞkh Ae kuÕÞk yz t , ÷ku÷t h u ku sz¼t > ÚkÞk ¼u k u [kh nòh, {u{ËkðkË ykÔÞk u ðkh >>14>> ykðe u Vhe ðéÞk [ku V u h , ½¤k k{ u ËeÄku ½u h > fhu so kyku ½ýe ½ku h , ÚkÞku u { ku þku h fku h >>15>> u w ý e u ki k{ ÷ku f , nknkfkh fhu Ähu þku f > kþk kþ fhu h kÞo , ¼Þ¼e ÚkÞkt { {ku Í kh >>16>>
ht : - 58
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
9
yu ð w t Ëu ¾ e u rð[khu k{, ÷ku ÷ t h w t Vku z ðk Xk{ > ku k e k u Au k¤k u h , {nk ÷ðt w ¾ ¼u h >>17>> u u ku÷kÔÞk ku k e k , fuðk ÷køÞk ð[ «fkþ > yuf nòh nkÚke wt òuh, yufufk u ykÃÞwt Au fXkuh >>18>> nðu rnB{ hk¾òu { , òyku u { w t fhku > u ðu o e fhku ðu hký, u { e ðk¤ku u ku Ú khkt ý >>19>> Ônk÷k kt wÛÞkt yuðkt ð[ , uÚke k¤k u ðæÞtw ¤ > Zk÷ hðkh u ¼ªrË k¤, ÷E Wze zâk fk¤ >>20>> [khnòh y wh sun, u k {æÞu zâk sE un > ÷k¾ku nM e ¼u k ÚkÞk nkuÞ, u{kt ykðe zu ® n kuÞ >>21>> ku z u nòhku k fw t ¼ MÚk¤, ÚkkÞ {ËÍh íÞkt r o ¤ > yu ð e he u Ú ke k»ko Ë u h , u { u {khðk {kt z âk Xu h >>22>> {khe {khe fÞko [f[wh, ½ýk k «ký ÷eÄk sYh > {kuxk {kuxk {hkýk u Xkh, eò ðuo kXk Au u ðkh >>23>> Ëkuzâk òÞ Au ÷E u «ký, {kÞko {kÞko ku÷u {w¾ ðký > ý k»koË {wfu Au Ëkux, {khðk e u [wfu [kux >>24>> su{ 1st wf fuzu ® n k¤, ykðu ¤{kt Ëu ku u Vk¤ > yu «{kýu yu k»koË ÄkÞ, Sð ÷E u u kXk òÞ >>25>> {kh k {kh k u sYh, Ëu¾kze ËeÄwt ku{ e wh > Au u ðuo kBÞk Au nkh, Ëkt u hýkt ÷eÄkt uýeðkh >>26>> fifu {w¾{kt ÷eÄkt W k , {e zâk Au {wfe u {k > nðu Sð k òðk ãku yks, {kh {khþku nª {nkhks >>27>> zwt hS y hkS k{, e ËÞk÷S ykrË {k{ > yuðe k»koËu hk¾e Au Äeh, ykðe W¼k Au ßÞkt hðeh >>28>> fÌkk ðk÷k u ki {k[kh, ÚkÞk « Òk Ëuð {whkh > yu{ Ônk÷u ku k u « k u, nhk{e u nhkÔÞk Au yk u >>29>> Au esu rË u «k :fk¤, ðk÷ezku ÄkÞko Au ðu÷k¤ > su t ¼kE u íÞkt Sð , yZkh ½hu sBÞk {kun >>30>> fÞwO «e {u íÞktÚke «Þký, ¼ws hu Äkhðk òý > ykðu í t e kt ßÞkt k{, u{kt hnu k Úkfk yr¼hk{ >>31>> [kÕÞk òÞ Au Sð «ký, fh k k Sð kt fÕÞký > yu{ Úkkuzk rË {kt sYh, kuåÞk «e { ¼wst wh >>32>> Þk w t Ë hS u u ½u h , W khku fÞku o yk t Ë ¼u h > k k«fkhu yi ï Þo yk , kðu Au ku k ku « k >>33>> nB{eh hu Äkhu r íÞ, M k fhu Ähe { «e > yu {u ¼w s {kt yrð kþ, nw k{e hÌkk u W {k >>34>> Au ÄkÞko ©e h ú ñ , {k fw ð u Þk y w ¢ { > íÞkt Ú ke ÄkÞko Ëi hu k{, «u { u { k ¼kðu u X k{ >>35>> rð« kuðÄo Au k{, u u ½uh sBÞk yr¼hk{ > íÞktÚke Þk Au h÷e k{, hkr Þk ¼e{S u Äk{ >>36>> ki{w¾e t k Au íÞkt yuf, u{kt M k fÞwO Au rðþuf > íÞktÚke hk{ wh Yzwt k{, u MÚk¤u ÄkÞko w¾Äk{ >>37>> Þk hðS¼kE u ½uh, W khku fÞkuo Au w¾-¼uh > k{Úke Âù{ rËþk{ktÞ, r {o¤ t k ðnu Au íÞktÞ >>38>> u{kt Þk Au fhðk M k , r s¼õ t u ¼ ðk > ËuÏÞwt h{rýf Yzwt MÚkk , tËh rË hÌkk ¼ ðk >>39>> fhe r ùÞ e ½ýe ðk , íÞkt e ¼qr{ «eÞ ÷k e ÏÞk > Au yk t eÞu ÚkE ~Þk{, Þk {ktzðe tËh k{ >>40>> íÞkt k «u{e ½ýk nrhs , rþðhk{ ykrË Au kð > fÞwO k{iÞwt qhý «e , k{{kt uze Þk yu he >>41>> ðk u ðkStºk k k «fkh, uze Þk ßÞkt Au Ëh kh > xtfþk¤k{kt Au {kuxe kx, u W Þo håÞku Yzku ½kx >>42>> kËe feÞk ÄÞko u MÚkk , «u{u ÄhkÔÞk ¼ ðk > ku{ e k u íÞkt sBÞk Úkk¤, Au W khu ykÔÞk ËÞk¤ >>43>> íÞkhu ykðe Au íÞkt yuf E, qò fhðk k{ úe ÷E > {eXkR e ÷kðe {ktx÷e yuf, fxkuhku [tË ku rðþuf >>44>> ð¤e wtËh w» k nkh, kÚku w÷k÷ ÷kðe Au kh > íÞkhu ©enrh fu Úkkuze ðkh, n{ýkt Äeh Ähku yk Xkh >>45>> q ò fhkðeþw t Áze he , [t Ë w » Äheþw t «e > Au ½ze fu z u yu f {w õ , ykÔÞku Vfeh u ðu » ku Þw õ >>46>> ykðe u fhu yu{ Wå[kh, ðuo u wý kt uýe ðkh > nksh nkuÞ òu fkuE ykXk{, u ku ¼us k yÕ÷k fu k{ >>47>> íÞkhu Ônk÷u fÞkuo ífkh, ykðku u ku fÌkwt u Xkh > yuðwt wýe u ykÔÞku Vfeh, uXku ©enrh L{w¾ Äeh >>48>> n e {eXkR e {ktx÷e sun, yu e Íku¤e{kt X÷ðe un > Au uhkÔÞk w» k nkh, [tË [[koÔÞwt uýeðkh >>49>> ð¤e f] k fhe u u þeh, kÏÞku w ÷ k÷ ©e hðeh > Äu þheh u Íku z e{kt Þ , ÚkÞku w ÷ k÷ w ÷ k÷ íÞkt Þ >>50>> Au yk¿kk yk e {nkhks, Þku {wõ fhe r sfks > yun {{o {ßÞk s k , eò fkuEyu òýe u ðk >>51>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh {ktzðe tËhu ÄkÞko yu k{u ¥kkð {ku ht : >>57>> qðoAkÞku M un Úkfe t¼¤kðwt Awt, hk{þhýS yks > ¾eÞkûkºke e þk¤k {æÞu, ÄkÞko {nkhks >>1>> ½ýeðkh u r¾Þk kÚku, «& W¥kh fÞko íÞktÞ > Au ¼k «íÞu kuÕÞk, Äkhe u yu { {ktÞ >>2>> Mðkr{ khkÞý fu A u u , {u {Íâk { > íÞkhu rð[khe u ku Õ Þk, yu ¼k k ki s >>3>> yu ku fuAu ðk úñ e, {Íâk y{u kh > {¤ e ykðu u {k ðe, eS {k ku ÷ kh >>4>>
ht : - 58
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
10
[ku kE íÞkhu r¾Þkuûkºke kÕÞku yu{, {u ki {w u òýkuAku fu{ > íÞkhu kuÕÞk Au ¼k k s , { suðku eòu Úke yLÞ>> {u ku yrÿ suðk Aku ÂMÚkh, z kÔÞk z ku rn Aku Äeh > ð¤e r¾Þku fnu wýku ðo, {khku {xe Þku nðu ðo >>6>> ku ku zøÞku u zøÞku yks, Mðkr{ khkÞýu fÞwO fks > yksÚke {khu esu Vhðwt, nò tË wt M{hý fhðwt >>7>> íÞkhu nu { ku yu ð u k{u s , u ý ku Õ Þku rð[khe { > {w u ý yu { ¼kMÞw t Wh, nò t Ë «¼w sÁh >>8>> íÞkhu r¾Þku kuÕÞku fhe «u{, yk eòu kýku zøÞku Au yu{ > Au ÄkÞko ©e{nkhks, W khu ykÔÞk Au w¾ ks >>9>> ð¤e esu rËð u u ðo, ¼u k ÚkE u ykÔÞk S ðo > íÞkhu {nkhks kuÕÞk {w¾u, fktE «§ fhku ¼kE w¾u >>10>> n ku ðuËkt e ® Ä ku yuf, ©enrh «íÞu kuÕÞku rðþuf > {kÁt «§ Ähku { {ktÞ, {u úñ wt Y fku yktÞ >>11>> u { kt «Úk{ ú ñ w t Y , yk fne kðku y q > íÞkhu ku Õ Þk Au «kýSð , Ak eÞu nkÚk Ëu E kð >>12>> Au yk úñ wt Y y{kYt, u fnu {u Aku úñ ðkYt > ©enrh fu y{u AiÞu úñ, ðo yt Þko{e y w¢{ >>13>> íÞkhu u fnu Ëu¾kzku kuÞ, yks t ku»k {kzku òuÞ > ð¤e ðk÷{ kuÕÞk rðþuf, úñ u u Y u Au fu yuf >>14>> ðu Ë kt e fnu A u ú ñ yu f , Ae ku Õ Þk «¼w Ähe xu f > «ký r fnu Au {ûk, yu f ku y{u Ai Þ u «íÞûk >>15>> eòu nkuÞ ku Ëu¾kzâku òÞ, u fnu fu{ yu ku { kÞ > ð¤e kuÕÞk Au s ËkÄkh, òuðk ku nkuÞ { rð[kh >>16>> ku hnku y{khk kÄw t , { u Ëu¾kþu yuðku ht > fnu ðuËkt e yu{ ÚkkÞ, u÷u ËuÏÞk rð k huðkÞ >>17>> yu ð w t w ý e «¼w Þ u u ðkh, Yzku Ëu ¾ kzâku [{ífkh > r s MðY {kt Ú ke y kh, Ëu ¾ kzâku u s u s yt kh >>18>> yuðwt Ëu¾e u ðuËkt e s , kBÞku ykùÞo ku k u { > òuÞku « k «kiZ y qðo, ¤e Þku Au un ku ðo >>19>> úñrðãk kt ºke Y , ðk÷u fhe kÔÞkt y q > {nkðkõÞku ðuË kt Au sun, u e rðÂõ kðe Au un >>20>> ðu Ë kt e BÞku «u { rn , ÚkÞku ©enrh ku u ykr© > fhu « x ýw t ¼s , {nk«¼w u yhÃÞw t { >>21>> Au ÄkÞko ©ey÷ u ÷ , fk¤u ¤kðu w t Ë h Au ÷ > hðS { S ¼e{¼kE, u { u íÞkt hÌkk w ¾ ËkE >>22>> ËkuZ ku t ku k e k , u rn hÌkk ËkuZ {k > Au íÞkt Úkfe wtËh~Þk{, «e u ÄkÞko Au uhu k{ >>23>> «k S Ëðu e k u r íÞ, ¼k ð ðt[kðu yr{ > tËh rË hÌkk u MÚkk , ¼ws hu Þk ¼ ðk >>24>> u {u ¼ws{kt yuf {k , ku u hÌkk Au ©eyrð kþ > íÞktÚke ÄkÞko fhe u «e , tËhu Þk Au Áze he >>25>> ÄkÞko hkÞ® n u ½uh, sBÞk ¼kus íÞkt w¾¼uh > ð¤e íÞktÚke Þk Au ytòh, X¬h Ëk{S¼kR u îkh >>26>> u{ýu fÞwO íÞkt {k , fhkÔÞkt Yzkt ¼kus k > hÌkk [kh rËð u Xk{, íÞktÚke ku ÄkÞko ¼[ki k{ >>27>> íÞktAu ðrýf ðk½S k{, ©enrh ÄkÞko u u Äk{ > kxe þkf fÞwO r s nkÚku, Au s{e ÷eÄwt Au u kÚku >>28>> kÄw k»koË u Yze uh, s{kzâk nrh¼õ u ½uh > Ae íÞktÚke fÞwO Au «Þký, [kÕÞk {kh u Sð «ký >>29>> yuð k{kt yu f ú k ñý , [kÕÞku ykðu u Au r Äo > Úke uhðk kÞu W k , Ëeþu Au u Ërhÿe {k >>30>> u u Ëu¾e ËÞk ykðe { , ÚkÞk « x «¼w « Òk > r s {kuszeyku u [kuVkz, ykÃÞkt úkñý u fk¤ >>31>> t k»koË u fhe ðk , {u ðuo òyku wshk > Ae [kÕÞk ku u yufkyuf, k{ ykÄkuE Þk rðþuf >>32>> hkÞÄýS k ½h{ktÞ, Ak k {k k Þk «¼w íÞktÞ > yuf M t¼ e ykuÚku ©e~Þk{, wó he u W¼k Au u Xk{ >>33>> fhýe kyu ðk÷k u r ÏÞko, Ëu¾e u ku k k «ký nÏÞko > ðk÷ezk t kðk wt þwt fks, õÞktÚke ÄkÞko nu {nkhks >>34>> nðu «ký r y÷ u ÷ , x k h t w Ë h Au ÷ > Äkhku {khk «kýykÄkh, yu { nu Ëu ¾ kzâw t y kh >>35>> Au kÚk u úne u nkÚk, Zkur÷Þu ÄhkÔÞk ©e kÚk > M unðzu fÞkuo fkh, wAðk ÷køÞkt nw {k[kh >>36>> íÞkhu kuÕÞk ©eS{nkhks, n{ýkt Úke wAðk wt fks > { u ûkwÄk ÷k eAu u kh, {kxu s{ðk yk ku ykðkh >>37>> íÞkhu kuÕÞkt u kE ð[ , wýku rð tr s Sð > y{u s{e hÌkkt ykýe ðkh, nðu h kuE Úke iÞkh >>38>> Úkkuze ðkh{kt fhkðwt Úkk¤, Au s{kzwt nwt fk¤ > íÞkhu kuÕÞk ©e s ËkÄkh, y{ u ûkwÄk ÷k e r hÄkh >>39>> {kxu su nkuÞ u ÷kðku yktÞ, nðu ûkwÄk u n rn ÚkkÞ > fhýe k fu fktE Úke yks, k[e ðk fnwt {nkhks >>40>> Ae fu Au u Sð kh, ËrÄ nkuÞ ku ÷kðku yk ðkh > fhýe k ÷kÔÞkt Au íÞkt Ënet, s{kzu Au «¼w u u ne >>41>> yu{ ËrÄ kt kuh ºký, s{e Þk Au yþhý þhý > Ae fÞwO ku u s÷ k , fhýe k u fu Au ¼ ðk >>42>> nðu Úkk¤ fhkðku r hkt u, Ae s{kzòu qhý «e u > yu «{kýu ÷e÷k fhu {kð, r s¼õ u yk u Au ÷kð >>43>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh k{ ykÄkuR ÄkÞko yu k{u yêkð {ku ht : >>58>>
ht : - 59
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
11
[ku kE wýku hk{þhý {r kh, ©enrh kt [rhºk y kh > Ae Úkk¤ ÚkÞku Au iÞkh, s{kzâk «¼w u uýe ðkh >>1>> fhu {k w»ke ÷e÷k y kh, u{ k Ëh kh {kuÍkh > yu{ ðe e Þk ºkiý {k , hkS ÚkR u kuÕÞk w¾hkþ >>2>> wýku hkÞÄýS ð[ , y{khu òðwt Au òýku { > Þ¿k fhðku Au z¼ký{ktÞ, {kxu [k÷ku sRyu nw íÞktÞ >>3>> {nkÁÿ fhðku Au u Xkh, yu ð w t Äkhe u ÚkÞk i Þ kh > hkÞÄýS su { ÷ t , rnLËw S yËkS u W{t >>4>> ÷eÄk yï ku k k u ðkh, kt[ sýk ÚkÞk y ðkh > yu{ ðuo u ÷R r s t u, ©enrh ÄkÞko Yzu ht u >>5>> Au eféÞk k{Úke kÞo, ð¤kuxkðk ykÔÞkt h kÞo > fhýe k ykrË su nrhs , Ônk÷k u fu Au r{ü ð[ >>6>> nu f] k kÚk ! nu s k !, wýku rð tr {khe rðÏÞk > wshk {kt ku ½ýeðkh, Þ¿k fhku Aku íÞkt XkhkuXkh >>7>> {kxu Þ¿k fhku yktne yuf, y{ u Xef ÷k u rððuf > íÞkhu ©enrh fu nw kYt, Þ¿k fhþwt yktne yuf ðkYt >>8>> nw u kAk ðkéÞk fk¤, wshk {kt [kÕÞk ËÞk¤ > yk ¤ ò kt ÄÞkO u Y , yrð kþe y¾tz y q >>9>> kt[ Mðkh u ÷uR u t u, yuf Y u [kÕÞk u W{t u > esu Y u Ônk÷ku «e «kuE, kAk ÄkÞko k{ ykÄkuE >>10>> fhýe kÞu qAâwt k{e þeþ, fu{ kAk ykÔÞk s Ëeþ > íÞkhu kuÕÞk { kunh {kð, {khku Ëu¾e u nw¼kð >>11>> y{u kAk ðéÞk Aiyu yks, fhðwt Au yktne Þ¿k wt fks > yu{ fne u ykÄkuR{ktÞ, k{ úe ¼u e fhkðe íÞktÞ >>12>> Þ¿k ku fhkÔÞku Au ykht¼, {nkÁÿ k hku kÔÞk M t¼ > nðu esu Y u s hkÞ, wshk ¼ýe [kÕÞk òÞ >>13>> Ônk÷ku kuåÞk ¾k¾hu[e k{, Yzwt ËuÏÞwt ¤kð u Xk{ > ½kuzk u kÞwt Au r Þkt ðkhe, Au [kÕÞk íÞktÚke w¾fkhe >>14>> ðkt x kðËh hkÞ t w h , n¤ðËu Þk Au sYh > íÞkt k «u { e Yzk nrhs , rþð Þk¿kf ykrË su kð >>15>> k{iÞwt ÷uR ykÔÞk {ks, Ônk÷k u ðÄkÔÞk Au w¾ ks > ks u ðks u fhe «e , k{{kt uze Þk yS >>16>> EïhËðu k zu ÷ k{kt Þ , W khku fhkÔÞku sE íÞkt Þ > ÄhkÔÞk Au ÷t u ~Þk{, ðu o kt ÚkÞkt q h ýfk{ >>17>> íÞkhu u k{ k nrhs , nw ykðu A u r {o ¤ { > kfh U z k hVe ku Þ , {nk«¼w u Ähkðu òu Þ >>18>> nrh yÄwO s{e u ¼kus , eswt kAwt yk u Au kð > s{e Þk u {ý {eXkE, yuðe ÷e÷k fhu w¾ËkE >>19>> Au fu Au nrhs ðk÷, ©enrh nðu ÚkÞku Au Úkk¤ > íÞkhu {nkhks fu ©e{w¾, y{ u ý ÷k e Au ¼w¾ >>20>> ÄkÞko rþðò e u ½uh, Úkk¤ sBÞk Au íÞkt Yze uh > Au yk u ehkßÞk ~Þk{, ðkO Þko{e w¾Äk{ >>21>> rþðò eyu fÞw O q s , t [ k{] ðzu Ú ke kð > «¼w k u ý u Äku Þ k u [hý, ÚkÞk « Òk yþhý þhý >>22>> Au W khu ykÔÞk Au ~Þk{, ½ýe ÷e÷k fhe Au u k{ > kt[ rËð hne u ÄkÔÞk, Äúkt Äúu ÚkE {uÚkký ykÔÞk >>23>> ¼÷k qtò¼kE Ëh kh, Ë÷kS Y k k {r kh > u k Ëh kh{kt Þk Au÷, kt[ rË hÌkk y÷ u÷ >>24>> ½ýwt ½e sBÞk Au un Xkh, Ë÷kS k Ëh kh {kuÍkh > xu÷ fk k u ½uh Úkk¤, ku u sBÞk Au Ëe ËÞk¤ >>25>> Au [kÕÞk Au Sð «ký, ¾uhðu hk{ úeÞu «{ký > íÞktÚke ËËwfu ÚkE w¾Äk{, Þk Ônk÷ku {AeÞkð k{ >>26>> wh® n u íÞkt r hÄkhe, Úkk¤ sBÞk íÞkt Ëuð{kuhkhe > ð¤e [kÕÞk yk u s k , íÞktÚke ÄkÞko Au k{ ¼k >>27>> Au Þk Au su ÷ w h , {t r Ëh{kt W Þko sYh > t k{kÞu fÞku o Yzku Úkk¤, s{e u u [kÕÞk fk¤ >>28>> «¼wS kuåÞk k{ z¼ký, y¾e÷ rðïr Þt k òý > {wõ k tË úñk tË sun, {éÞk z¼ký{kt ý un >>29>> u { u fÌkw t ©e{nkhks, fhku Þ¿k ýw t {u fks > ft f ku º keyku ÷¾kðku Ëu þ ku Ë u þ , u z kðku Yzk rð« u yu þ >>30>> fhe k{ úe iÞkh yktÞ, fk{fks Äkhe { {ktÞ > y{u Vhðk siÞu AiÞu yks, Úkkuzk rË u ykðeþwt yk fks >>31>> nkÚkhkuu÷e ½kuzk h k{, yun ykrË{kt Vheþwt u Xk{ > Au ykðeþwt kAk yk MÚkk , íÞkt wÄe fk{ fhßÞku {k >>32>> yu{ fne u [kÕÞk yrð kþ, nkÚkhku÷e Þk w¾hkþ > fÞkuo {wfk{ íÞkt w¾¼uh, «¼wyu ¼ w¾ktx u ½uh >>33>> ðou t {tz¤ u rn , uzkðe ÷eÄk íÞkt fhe «e > {nk w¼kðk tË ykrË sun, ½¤k ykÔÞk {¤e u un >>34>> fÞkO ©enrh kt Ëhþ , t yk t Ë kBÞk Au { > ku h X{kt Ú ke hð ¼kE, t ½ ÷E ykÔÞk {w Ë kE >>35>> {éÞk ©enrh u kBÞk w¾, ðkBÞkt t kh kt nw Ëw:¾ > íÞkhu Mðk{e {nk w¼kðk tË, fnu {nkhks u MðAtË >>36>> yk ðo ¼kE Au {Úko, yu{ýu r Ø fÞko nw yÚko > íÞkhu kuÕÞk ð¤e ¤ðt , yu ku Au yt Þko{e {nt >>37>> Au t u fu {nkhks, fhku y{u fneyuu u{ fks > Íku¤e Vuhðe u ÷kðku yÒk, ku¤k ðk¤e u fhku «kþÒk >>38>> k{ kh ykt ÷eÞku{ktÞ, t kuÞu W khku fÞkuo íÞktÞ > ©enrh e yk¿kk{kt u ð uo, fhu M{hý nh u u Vh u >>39>> ¼ wS k V¤eÞk {kuÍkh, r íÞu ¼k fhu Au u Xkh > Ä{o¿kk ðihkøÞ e ÇÞ, Yze ðk ku fhu Au y÷ÇÞ >>40>> nðu w h þu h ku t ½ , ykÔÞku { {kt Äkhe W{t > u { ýu q ò fhe Au kh, ykÃÞkt ¼q » ký ð k÷t f kh >>41>> yuðe he uÚke ¼qÄh¼úk , hÌkk nkÚkhku÷e rË k > Au íÞkt Úkfe wtËh ~Þk{, ÄkÞko Au ½kuzk h k{ >>42>>
ht : - 60
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
12
Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh k{ nkÚkhku÷eÚke ½kuzk h ÄkÞko yu k{u yku ý kX{ku ht : >>59>> [ku kR íÞkt k ò÷{® n hks u, k{iÞwt fÞwO r {o¤ { u > fÞkuo M unðzu fkh, khkÞý{wr ku uðkh >>1>> ËuÏÞk ©enrh ¼kÔÞkAu { , ku k u w» u fÞwO qs > ðks u ks u uýe ðkh, uze ÞkAu k{ {kuÍkh >>2>> k÷¾e{kt u khe u hkÞ, r s Ëh kh{kt ÷E òÞ > hkòÞu k÷¾e ÷eÄe MftÄ, kBÞku ©enrh ku u t tÄ >>3>> k{{kt Vhe u uýe ðkh, Þk ßÞkt ku k ku Ëh kh > «e u fÞko íÞkt r hks{k , ðk÷kS u ykÃÞwt {k >>4>> fhu {Äw h ðkýe M ð , ©enrhÞu {w u fÞku o kð > ¼÷u ÄkÞko w t Ë h ~Þk{, fÞw O rðºk ] n u k{ >>5>> yu { fi u fÞw O Au q s , ku ¤ u W [khu þw ¼ { > Au yÃÞkO ð y÷t f kh, ð¤e ¼khu ¼u x u ý e ðkh >>6>> Ázkt fhkÔÞkt ¼kus k , t k»koË òwõ r Ëk > íÞkhu ðkr÷zku kuÕÞk ð[ , wýku ò÷{® n hks >>7>> y{khu k{ z¼ký{kt Þ , {nkÁÿ fhðku A u íÞkt Þ > y w h zu Au íÞkt {ûk, {kxu [k÷ku {u y{ ûk >>8>> yu ð w t w r ý u ò÷{ t , ku Õ Þk { {kt fhe W{t > nw kYt {khk ¼ ðk , fYt Ä fw h k >>9>> {khe k u Ä w»kAu ÷ûk, ÷uE ykðwt Awt fhðk ûk > {kÁt iLÞ ðuo rhðkh, Ônk÷k y wO { u yk ðkh >>10>> k kAu {khku Ëh kh, {kYt fkt E Úke ÷¼kh > yu ð kt w ý e hkò kt ð[ , ÚkÞk « x «¼w « Òk >>11>> u ku Ëu ¾ e u y q ð o ¼kð, íÞkt ku Õ Þk Au xðh kð > ÷ûk Ä w » k w t Úke fk{, Ëþ nòh òu Þ u u Xk{ >>12>> {kxu [k÷ku ÚkE u iÞkh, iLÞ ÕÞku t½kÚku ykýeðkh > »kx rË hÌkkAu uXkh, Au [k÷ðk fÞkuo rð[kh >>13>> ÷eÄk rfhk Ëþ nòh, eò fkXe k Au y ðkh > kÚku ò÷{® n hks , u ý u rn [kÕÞk Sð >>14>> yu{ ÄkÞko Sð «ký, fk¤ kuåÞk Au z¼ký > ©enrh ykÔÞk k {k[kh, òÛÞk z¼ký{kt uýe ðkh >>15>> ðuo k{k ykÔÞk nrh¼õ , Ëkuz k Úkfk Úki u ykþõ > eòt { w»Þ ykÔÞkt y kh, ½ýe ¼ez ÚkE Au uXkh >>16>> ûku º k ðkðu ÷ kt A u ð¤e su n , f[hkýkt Au ðu o u n > ÚkÞk {nkhks ½ku z u ðkh, k{{kt ÄkÞko r hÄkh >>17>> þw¼ {wnq o òuR u ~Þk{, Þ¿k ykhtÇÞku Au un Xk{ > [kh ðuË k úkñý k , rðrÄðífk{ fhkðu k >>18>> yu f n ú ú k ñý su n , ðÁýe{kt ðhkÔÞk Au u n > Au fÞw O Au ¼q r {þku Ä , ðu Ë rðrÄðzu Ú ke kð >>19>> ku k w t n¤ w t Ë h kh, u ý u ] Ú ðe ¾u z kðe yu ðkh > ft [ ðu r Ëfk fhe íÞkt Þ , Þku ø Þ fw t z håÞku u { kt Þ >>20>> Þ¿kþk¤k ktÄe fk¤, {nkyKw yr rðþk¤ > ðuo krníÞ {t kÔÞkt k , nw ÿÔÞ ykrË íÞkt «fkþ >>21>> ykÃÞkt úkñý u W fýo, yk ykrË ð yk¼ýo > uXk Ëeûkk Ähe yrð kþ, Þ¿kfwtz yk u w¾hkþ >>22>> fÞkO Ëuð ýkt íÞkt MÚkk , ½xu uðe he uÚke kð > yufkËþ Áÿ ¼k w kh, rð»ýw únkrË MÚkkÃÞkAu kh >>23>> ýuþ krË w t fÞw O q s , q ò fhe rð« e íÞkt ÄLÞ > fÞkuo fwtz{kt yÂø MÚkk , Au [k÷ ku ÚkÞku nð >>24>> ðuË{tºk ¼ýe ¼ýe rð«, yk u yknwr fwtz{kt Âûk« > rð»ýw Áÿ úñk ykrË Ëuð, ÷uAu yknwr ykðe u yuð >>25>> yu{ Ëþ rË L{w¾, yuðku [kÕÞku ynkur þ {¾ > nòhku {ý ½] nku{kÞ, yÂø ßðk÷k ykfkþu òÞ >>26>> ku»k þwrË qýeo ykðe ßÞktÞ, ÚkÞku qýkonwr {ku íÞktÞ > Ëuð úkñý u fÞko ]ó, ½ýkt Ëk ykÃÞkt Au u wó >>27>> Ázkt fhkÔÞkt ¼kus k , t nrhs ku u u MÚkk > Þ¿kþk¤k{kt r hkßÞk ~Þk{, Ëk þk{r¤Þku w¾Äk{ >>28>> kuÕÞk nw k{eS ð[ , ðuo ¼qËuð ÄkhßÞku { > rð«s u ðíÞko e he , fiÞu AiÞu u hk¾ßÞku r[¥k >>29>> ËuðËuðe wt fhðwt qs , whk ykr{»k S kð > y®n k yus Au {kuxku Ä{o, ðuË{æÞu fÌkku Au u h{ >>30>> yu{ þk t tÄe su ðk , ½ýe ðkh wÄe fhe ÏÞk > Au úkñýku u uýe ðkh, yk e ËÂûkýkËk y kh >>31>> s{kzâktAu ½ýkt íÞkt r{ükÒk, eòt ykÃÞkt Au y kh Ëk > ð¤kÔÞk ki u ËuE u {k , ÚkÞk « Òk ©e¼ ðk >>32>> fhe {¾ e {kÂó íÞkt Þ, [k÷ðk w t ÄkÞw O { {kt Þ > nw f] k fhe ¼ ðk , yuf {k hÌkk un MÚkk >>33>> íÞkt xu ÷ h½w kÚkËk , ©enrh u fu A u u «fkþ > f] k hk¾e u ~Þk{ w t Ë h, ykt r n fhkðku {ku x w t {t r Ëh >>34>> «¼w fu ðkzk òþu ykt r nÚke, Úkþu {t r Ëh Ázw t ðu o Ú ke > ðkr÷zk k ð[ «{kýu , ÚkÞw t {t r Ëh yu s Xu f kýu >>35>> Au [kÕÞk Au Mðkhe rn , k{ [÷kuzu Þk yS > fkýku h ¤ku÷ þeÞk¤, Þk yzðk¤u ©eËÞk¤ >>36>> íÞktÚke kht wh Þk ~Þk{, Sðk¾k[h wt Au ßÞkt Äk{ > ð¤e [kÕÞk íÞktÚke w¾fkhe, Z whu Þk r rhÄkhe >>37>> ðkr÷zku hÌkk íÞkt rË ðe , íÞktÚke wtz¤u Þk s Ëeþ > íÞkt k hkò nXeS rðþuf, u u fÞko ku k k uðf >>38>> Au fk÷kðzu Þk {kð, òËðS u íÞkt fhe ¼kð > íÞktÚke r ÄkÔÞk Mðkhe- rn , k{ ¼kËhu fhðk rn >>39>> hk{S k{u íÞkt A u w kh, u u ½u h sBÞk r hÄkh > òu z eÞu ÷kt ¼ u ykt hý, Äw z fku x u fÞw O Au rð[hý >>40>>
ht : - 61
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
13
Þk e ¤eÞu Áze u h , xu ÷ ýu þ S u ½u h > íÞkt s{e u Þk ¼u ÷ u k{, ÄkÞko Au {kr¤Þu ~Þk{ >>41>> Þk Ëh kh{kt ¼ ðk , «e u fÞkO Au ¼kus k > Au ykÄkuE ÚkE w¾Äk{, sR u hÌkk ¾ku¾hu k{ >>42>> íÞkt k ÷kuf u s÷ wt Ëw:¾, fq kÔÞku íÞkt {w¾ > ð¤e [kÕÞk íÞktÚke Ähe Äeh, ¼ws hu Þk hðeh >>43>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh z¼ký{kt Þ¿k fhe ¼ws hu ÄkÞko yu k{u kX{ku ht : >>60>> qðoAkÞku y kh ÷e÷k fh k Úkfk, hÌkk ¼ws{kt {k > Au ÄkÞko «¼w íÞktÚke, {k fwðu yrð kþ >>1>> ©enrh Þk hðk h, Ëþ rË hÌkk íÞkt Þ > Au Þk fk¤u ¤kðu , {u h fhe { {kt Þ >>2>> [ku kR ð¤e Þk u ktÄý k{, íÞktÚke uhu sE hÌkk ~Þk{ > uhk{kt hÌkk kðe rË , ½ýe ÷e÷k fhe íÞkt ðe >>3>> ðo t u yk e hòÞ, Vhðk òðk e w ¾ ËkÞ > Au ku u ÄkÞko u ð kh, ¼w s hu Þk r hÄkh >>4>> u MÚkk f{kt ©eyrð kþ, yu x kýu hÌkkAu yu f {k > Au íÞkt Ú ke ÄkÞko yt ò h, kt [ rËð hÌkk u X kh >>5>> íÞktÚke nk÷khËuþ {kuÍkh, e r÷Þu Þk rðïkÄkh > íÞktAu {q¤S ¼õ wt k{, u u ½uh sBÞk w¾Äk{ >>6>> hÌkk u M Úk÷u ku ºký rË , ðýÚk÷eÞu Þk Sð > nhS k{u A u hÚkfkh, u u ½u h sBÞk r hÄkh >>7>> ¼kÞk {kýkðËh u k{, [kÕÞk íÞkt ÚkR u yr¼hk{ > t[k÷u ÄkÞko w¾hkþ, ËÞk¤w hÌkk íÞkt ËkuZ {k >>8>> ð¤e [kÕÞk íÞkt Úke w ¾ËkE, W{t u Úke Þk y ºkkE > Þk hð ¼kE u ½uh , W khku fÞkuo íÞkt w¾ ¼uh >>9>> sL{kü{e ku {iÞku sun, r Þkt fhðk ÄkÞkuo Au un > ËuþkuËuþ k su nrh¼õ , ykÔÞk t[k÷u ÚkE u ykþõ >>10>> fÞkO ©enrh kt Ëþo , ðu o yk t Ë kBÞk Au { > sL{kü{e u rËð u ÷k÷u , {ku x e ¼k fheAu ËÞk¤u >>11>> ¼k{kt r hkßÞk t kÚk, ðuo ¼õ u fhðk kÚk > hð ¼kE ykÔÞk uXk{, {nk«¼w u fÞkO «ýk{ >>12>> Au u uXk ¼k{kuÍkh, íÞkhu Ônk÷ku kuÕÞk uýe ðkh > yûkhÚke y{u ykÔÞk yks, { u uze ÷kÔÞk {ks >>13>> ykt n e t [ rð»kÞ fu ð kÞ, fnku { u fu ð k Ëu ¾ kÞ > íÞkhu ku Õ Þk hð ¼kE, {ku w ý ku Ônk÷k w ¾ ËkE >>14>> «¼w {khe RåAk w kh, yktne ykÔÞku Awt nwt r hÄkh > t[rð»kÞ kt su Au w¾, nwt hÌkku Úke u L{w¾ >>15>> þçË M þo Y h tÄ, u ku hkÏÞku Úke {U t tÄ > ð {q rð k eswt fktE, «¼wS Úke Ëu¾ ku yktne >>16>> t [ rð»kÞ k h su n , Úke òý ku nw t fkt E u n > {khu ð u o Au yûkhÄ{o , yk ðu o h{nt k { >>17>> ð Y rð»ku {kYt { , ynkur þ hnu Au { > {w u Úke eòwt fktE ¼k , r íÞ ÄYt Awt {kÁt æÞk >>18>> {q {kt hnw t Aw t rË hk , f] k kÚk fnw t k[e ðk > yu { ©enrh nò t Ë , Mðkr{ khkÞý w ¾ ft Ë >>19>> ku k k su Au y krË {wõ , u e ÂMÚkr sýkðk e òwõ > hð ¼kE u fu ð[ , þkt fhkÔÞkt ðuo kt { >>20>> Au kuÕÞk ©eS {nkhks, y{khk y krË {wõ yks > y t fkurx úñktz k «kýe, ðuo kt fhðk fÕÞký òýe >>21>> ykt r n ykðe u « x ÚkkÞ, yk u A u y ð o ËkÞ > r Ëku o » k u r ðfkhe, ku u ku hnu A u ¼Þnkhe >>22>> Au ykðu A u u y{ k , yûkhÄk{{kt w ¾ hkþ > y{khk {nk{w õ e he , y¿kk e u þw t {Íu r[¥k >>23>> yu ku fkuRÚke fÌkku òÞ, k{h Úkfe ku þwt h¾kÞ > yuðe he u yûkh r yk , wY»kku¥k{S Au y{k >>24>> y ºkkE{kt ykÃÞkt u w¾, r s ¼õ kt xkéÞkt Au Ëw:¾ > nðu fÞkuoAu { rð[kh, [k÷ðk {kxu ÚkÞk iÞkh >>25>> ÄkÞko íÞkt Úkfe ¼ ðk , Sýo Zu Þk Au Sð > su h w t z ¤ Úki ~Þk{, Au Þk Z w h Äk{ >>26>> Ëw o w h rð»ku s Ëeþ, íÞkt hÌkk Au rË [eþ > ͪÍkðËh Þk sYh, ÄkÞko íÞkt Ú ke kht w h >>27>> yuf {k hÌkk Au u MÚkk , ð¤e [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk > { {kt Äkhe u w¾ËkÞ, k¤k ÚkE [kÕÞk òÞ >>28>> ku å ÞkAu yzðk¤u u ð kh, w ÷ òhk{ rð« u îkh > u u ½u Þ o fhe u ¼ku s , [kÕÞk yk ¤ s Sð >>29>> Þk ¤ku÷u ©ey÷ u÷, u rË hÌkk wtËhAu÷ > ð¤e [kÕÞk Au «kýykÄkh, sðkhsu kuåÞk r hÄkh >>30>> íÞkt Au tsÞ ykÄkh k{, u u ½uÞo fÞkuoAu {wfk{ > Ënª ËwÄ Ônk÷ku sBÞk íÞktÞ, ð¤e [kÕÞk Äkhe { {ktÞ >>31>> Þk e{u s ÚkE u y ú , Ônk÷ku ÄkÞko ði h kx ú > íÞkt Ú ke ÄkÞko su ÷ w h , {ku ÷ {kt W Þko Au sÁh >>32>> íÞkt {w õ k t Ë ykrËf su n , t {t z ¤ u z kÔÞk u n > hðu Ëu þ ýk nrhs , u { u u z kÔÞk Äkhe { >>33>> ykÔÞk su ÷ wh e {ktÞ, {nk«¼wS r hkßÞk ßÞktÞ > fÞkO {nkhks kt Ëþo , nw kt ¼køÞ ÚkÞkt Au ÄLÞ >>34>> Au t nrhs t , ©eS e q ò fhe W{t > hÌkk su ÷ w h {ku Í kh, t rn Ëu ð {w h kh >>35>> esu rË {nk«¼w íÞkt Þ , u X k ¼k fhe {ku ÷ {kt Þ > t ¼õ Úke ðu  ü kh, Ázk þku ¼ u A u Ä{o f w { kh >>36>> ðkr÷zku fhuAu Áze ðk , úñ{ku÷ ýe su rðÏÞk > ¼k ðuo kt «kuðkýkt r[¥k, wýu yufk úu Ähe u «e >>37>>
ht : - 62
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
14
ÚkÞk «u { ðzu Ëkfkh, Úke Ëu n e þw Ä ÷ kh > rË÷{kt zku ÷ u ÚkE { , «¼w { kt yu f ÷k e ÷ >>38>> fÞwO «¼w y u yu f [rhºk, w ýu u s ÚkkÞ rðºk > ku u {kÞk tf u÷ e uð kh, ki e rËÔÞ ËÂü fhe kh >>39>> kÌk ËÂü ¼w÷kðeAu kuÞ, yt hð]Â¥k kðe òuÞ > fkÞk {kÞk ð Ëe u fktR, yûkhY ÚkÞk ki íÞktR >>40>> ku ku k k sw ð u Au Ëu n , ú ñ Y Ëu ¾ e {ku Ì kk u n > ð¤e{ku ÷ sw ð u Äkhe { , Ëu ¾ u y{] Äk{ kð >>41>> yÄku Wæðo «{kýu hrn , u s u s Ëu ¾ u Au yr{ > ý su ÷ w h su k{, Ëu ð h u {ku n ku ÷ Xk{ >>42>> Úke {krÞf Ëu¾k wt fktE, òýu uXk Au yûkh{ktrn > »kz Q { u yü ykðhý, Úke Ëu¾k wt yu wt yk[hý >>43>> fkurx fkurx hrð þrþ sun, us ûkeý k{e òÞ un > ðh u [i LÞ us y kh, ðuo swðu Au íÞkt r hÄkh >>44>> y{] Íhýkt Íhu Au ku Þ , rËÔÞ¼kðu Ëu ¾ u nw fku Þ > yu ð w t y¾t z u s y kh, u r[ËT ½ u s {ku Í kh >>45>> yu k {æÞrð»ku ® nk , [i LÞ rËÔÞ rË u kð > u k W h r hkßÞk ~Þk{, Ëu¾e áÂüÞku Xhe uXk{ >>46>> fkurx fkurx {wõ k {ks, rðtxkE uXk Au w¾ ks > «¼w k{wt òuE hÌkk ðo, yufr[¥ku «e uÚke y qðo >>47>> {nk«¼w e {q {ku Í kh, eò {w õ òu Þ k Au y kh > ¼k Ë o ý u Ëu ¾ kÞ su { , hÌkk {q {kt nw u { >>48>> ð¤e yûkh{kt XkhkuXkh, fkurx fkurx {wõ òuÞk kh > kiÚke r {o¤ {qhr yun, u{kt Ëu¾kÞ u i tËun >>49>> yuðe he u kÔÞwt Au Äk{, {q¤Y rn un Xk{ > ©enrh e ku ¤ ÚkE yuf, fkurx fÕ ðeíÞk Au rðþuf >>50>> yk ku ðéÞk yk tË k yku½, ËuÏÞku «kiZ « k y{ku½ > Au {kÞk {wfe ËeÄe yk , wó fÞkuo Au r s « k >>51>> íÞkhu ðu o nrhs t , W¼k ÚkÞk fhe { ¾t > fÞko «u { ðzu Ú ke «ýk{, òÛÞk w Y »kku ¥ k{ u X k{ >> h>> t nrhs ðuo òuÞwt, nrh kt [rhºku { {kuÌkwt > ËuÏÞwt y kh ykùÞo yun, íÞkhu xéÞku Au ki u tËun >>53>> ú ñ k t Ë Mðk{eyu u ð kh, fhòu z e fÞku o {Mfkh > «§ w A u A u ÚkR « Òk, nu f] k¤w w ý ku ¼ ð >>54>> su nu w{kxu « xâk yk , u nu w wt fnku «¼w {k > yuðwt wýe kuÕÞk w¾Ëuý, hkS ÚkE u hkSð uý >>55>> wýku úñ{wr {u ðk , su nu w Au u fnwt rðÏÞk > y{rð»ku Au yr þu «u{, {khk ¼õ Ähe hÌkk u{ >>56>> u u yk ðw t w ¾ y kh, yu { e RåAk u y w kh > ð¤e ÷zkððk nw ÷kz, t ] r yku {xkzðk ykz >>57>> yu u÷ku nu w Au y{ ÏÞk , Äkhku ÓËÞ{ktrn ¾he ðk > nðu eòu nu w fnwt yks, {khk ¼õ {kxu þw¼ fks >>58>> ¼Âõ Ä{o u {k kr kÞ, yr h{ rðºk fuðkÞ > yu yÄ{eo y whÚke yk , ezk k{u÷ktAu rh k >>59>> u { e hûkk fhðk fks, «ð]  ¥k Úkkðk yk {u ks > fku þ ÷Ëu þ Aw i Þ k k{, « xâk Ai Þ u yu { u Äk{ >>60>> yu ð ku eòu nu w A u u íÞ, nðu ºkeòu fnw t Ë{íÞ > y{khk yûkhÄk{u yu þ , Ëkfk¤ hÌkku Aw t n{u þ >>61>> yr {Úko w¾r Äk , yð khe òýku ÕÞku r Ëk > yuðk y{u AiÞu ¼ ðk , ðkuo he y{kYt su ¿kk >>62>> ðkuo rh W k k {ws, ]Úðe{kt «ð koðk kÞws > yus {kxu ykÔÞk AiÞu yktÞ, r ùu {òu yu { {ktÞ >>63>> yu ºkeòu nu w {k ßÞku { , nðu [kuÚkku fYt rððu[ > qðo ÚkÞk {{ yð kh, u k ykr© ¼õ y kh >>64>> u { u W k k w t ¿kk , {w s MðY w t u r Ëk > u W u r {o ¤ Úkkðk ku Ä , {ku û k {kzðk yrðhku Ä >>65>> yuðku Äkhe { {kt rð[kh, ykÔÞk AiÞu yðr {kuÍkh > [kuÚkku nu w y{khku Au yun, yu{kt ku Úke fktR tËun >>66>> nw f k¤Úke k{u ÷ ku kþ, yu ð ku yu f kt r f Ä{o k > u u yk ] Ú ðe h kð , Vhe {khu fhðku MÚkk >>67>> y í w Á »k u su k , u ku r ú n fhðk yk > yu f kt r f su t fu ð kÞ, u w t hûký fhðw t ËkÞ >>68>> kt[{ku nu w Au {khku yun, {wõ u òÛÞk suðku Au un > qðo ÚkÞu÷k {w{wûkws , yr r {o¤ wLÞ kð >>69>> u { u {khk Y w t ¿kk , {khe W k k ð¤e æÞk > u ku ku Ä fhe u r »fk{, ÷E òðk u yûkhÄk{ >>70>> y{u u ð¤e y{khk ¼õ , u k yk©Þu fhe rðhõ > ðk {w{wûkw fhðk {kx, yktrn ykÔÞk AiÞu yus ½kx >>71>> yuðk A nu w Äkhe u { , « xâk AiÞu fhðk ÄLÞ > yuðwt wýe {wr úñk tË, yr kBÞk { {kt yk tË >>72>> Au esu rËð u Sð , t rn fÞkO ¼kus > yu{ hÌkk Au íÞkt yuf {k , ð¤e [kÕÞk íÞktÚke yrð kþ >>73>> ¾u z u ÚkR u Sð «ký, ðk÷ku ÄkÞko k{ z¼ký > íÞkt k nrh¼f u yu ý eðkh, M u n ðzu fÞku o fkh >>74>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhyu su ÷ wh{kt t e ¼k{kt A nu w e ðk ko fhe yu k{u yuf X{ku ht >>61>> qðoAkÞku ©Øk rn ki kt¼¤ku, hk{þhý rðÏÞk > ËÞk¤w Þk z¼ký{kt, þwt fhu Au s k >>1>> ðzð]ûku ®nzku¤ku ktæÞku, íÞkt ÚkÞk r hks{k > ku k k u {e {ktnu, ¼k ÚkE wýðk >>2>>
ht : - 62
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
15
u {u ð ku ku ú k ñý, ykÔÞku Au u n Xkh > «¼w e «¼w k òu ð k u , fhu { {kt rð[kh >>3>> {ws ðMºku yk þfohk, ktÄe Au {khe k > Mðkr{ khkÞý {k u ku, k[k {k wt yrð kþ >>4>> yu ð w t Äkhe yk ¤ ykÔÞku , ðkzð ©enrh k > yt Þko { eÞu òýe Au , u k { e ykþ >>5>> [ku kE ÷kðku ¼qËuð kfh yun, {khe k u ktÄe Au sun > yuðwt wýe u rð« ku k¤, rðM{u k{e Þku fk¤ >>6>> òÛÞku rð[kh { ku q Z , ÚkÞku ðkzð ku rË {q Z > nw k{e Ëe u ¤ðk , yk ku kûkk ©e¼ ðk >>7>> òÛÞk yt Þko{e yS , ÚkÞku {k {wfe u ykr© > ©enrh t u nrhs , ki u s{kzâkt khkt ¼kus >>8>> t Ë h rË hÌkk u Xkh, Au [kÕÞk Äkhe u rð[kh > Þk zeÞkËu r hÄkh, íÞkt e u ð k fhe yt efkh >>9>> kAk z¼ký ÚkR u ~Þk{, ÄkÞko ©e{w¤e wh k{ > íÞktÚke su whu ÚkE {kð, Þk wtz¤{kt Ähe ¼kð >>10>> hÄkh r z ku x kË, Þk kht w h ykFkË > Zzk ku ku ÷ kÔÞku íÞkt t , u u kÚku ÷u R u W{t >>11>> u yzðk¤ ¤ku÷ k{, íÞktÚke wtrËÞu Þk ©e~Þk{ > t½ u yk¿kk fhe ©e~Þk{u, {u òyku u yýuos k{u >>12>> ku u ÄkÞko Au sðkhus, íÞkt Vhe u ykÔÞk yhýus > ykðe t½ u {r¤Þk íÞktÞ, hÌkkAu {k k e søÞk{ktÞ >>13>> t½ kÚku [kÕÞk yr¼hk{, íÞktÚke ÄkÞkoAu fkuXk k{ > [kixkðå[u Úki u [kÕÞk kuÞ, Þk ðihkx wh{kt òuÞ >>14>> yuf hkrºk hÌkk íÞkt sYh, íÞktÚke ÄkÞko su ÷ wh > ku u W Þko {ku÷ {kuÍkh, Z ð¤kÔÞku Au uýeðkh >>15>> Au {w r su yk t Ë k t Ë , u { u fu Au k{e yk t Ë > {nkÁÿ fhðku yk Xkh, ðo k{ ú e fhkðku íÞkh >>16>> {wõ k tË Mðk{e ykrË t , ¼ýðk uXk Au ßÞkt yufkt > íÞkt ÄkÞko Ëuðk Ëhþ , «ký r ÚkE u « Òk >>17>> ðu r Ëfk ku h ze nu X u kh, u h u X k s ykÄkh > q ð o {w ¾ u r hkßÞk Sð , Au t u fnu ð[ >>18>> Âîãk ¼ýkuAku kð , yu{kt ½ýk hkS y{u { > {kxu ¼ýku fhe u «Þk , hk¾ku r þrË yu yÇÞk >>19>> íÞkt ku ©enrh W h kh, ÚkE w» e ð]Âü y kh > Au WXâk kuh zeÚke Au÷, hkÛÞ ¤u ykÔÞk y÷ u÷ >>20>> ® nk h u X k yk , Ëe u A u u yKw « k > {w õ k t Ë ú ñ k t Ë ku Þ , «u { k t Ë Ëu ð k t Ë òu Þ >>21>> yu ykrË ðiÞk kÄws , u e k u fhkÔÞwt kÞ > ½ýeðkh wÄe uXk íÞktÞ, Au ÄkÞkoAu {ku÷{ktÞ >>22>> t Þk kuh ze e k , «§ku¥kh fhu yrð kþ > u {u Âù{ rËþk ßÞktÞ, yr yKw ykfkþ{ktÞ >>23>> {nk us ku ku¤ku t¼eh, [kÕÞku ykðuAu ðu {eh > ðuo rËþk{kt fh ku «fkþ, ykÔÞku {e {kt u Wò >>24>> hkÞý W h ÚkE su n , {ku ÷ rð»ku «ðu ~ Þku A u u n > Au esu rË u ku kh, t ku Þ u q A âw t Au u ý eðkh >>25>> nu f] k kÚk nu {nkhks, us þk wt n wt fnku yks > us ku ku¤ku ykÔÞku ku yktÞ, «ðu~Þku ku yk {ku÷ e{ktÞ >>26>> íÞkhu ©enrh kuÕÞk «{ký, úñkrË y{h n k òý > r íÞ fhðk y{khkt Ëhþ , ykðuAu ÚkR u u « Òk >>27>> yksu y{u fhe RåAk { , { u ÚkÞkt Au u Ëhþ > fhuA u r íÞ ykðe M ð , r{ü ðkýeðzu þw¼ { >>28>> w ý ku hk{þhý rðºk, u s k ku ¤ k w t su [rhºk > í t r ¼q » ký {ku Í kh, fÞku o A u u ku ½ýku rðM kh >>29>> íÞkh Au u «kýSð , hÌkk u MÚk÷u t Ë h Ë > Au t u {ku f ÕÞk Vhðk, [zku h Ëu þ ku Ä fhðk >>30>> u {u u ©e h {ku Í kh, þÂõ t ÚkeAu s y kh > yuð k y wh su Ëwh {íÞ, ½ýk îu»k fhuA u y íÞ >>31>> Þk ¼kW knu e k , ðk {Íkðe òw X e k > nò t Ë fhu s , u { kt Úkkþu { u rð½ >>32>> u÷ku Þ¿k fÞkuo ku su ðkh, ð r k {wðk k yk Xkh > yk eò Þ¿k{kt Úkkþu fu{, {khku ðkhku ykÔÞkuAu yu{ >>33>> {kxu Þ¿k t Ä fhku yk , ku x¤u ð {] í Þw ku k > yu w ý e ¼kW knu ¼q h , fÞku o rð[kh { sYh >>34>> Mðk{e u nðu fzku yks, i L Þðk¤k u fÌkw t u fks > Au i L Þ fÞw O Au i Þ kh, su ÷ w h u òðk rð[kh >>35>> yt Þko{eÞu òýe u ðk , ÚkÞk iÞkh íÞkt s k > ðkhu ðu÷k WXe u ~Þk{, ku u ÄkÞko [÷kuzu k{ >>36>> Au ¼kW knu yu rË , ykÔÞku su ÷ whu ÷i iLÞ > {nk«¼wS u ¾kuéÞk íÞktÞ, ý u ku {éÞk rn fÞktÞ >>37>> Au RåAk fheAu ËÞk¤, »kxT Ë u «uÞko u fk¤ > ÷k¾ku ¼{hk « xâk ßÞktÞ, iLÞðk¤k u ð¤øÞk íÞktÞ >>38>> zt {khu Au ®ðAe {k , ¼w÷e Þk þqhk r s ¼k > kXwt «ký ÷uE iLÞ ðo, fif ÄúwS zâk S ðo >>39>> zâkt {wõÞkt Au ki nrÚkÞkh, {kÞko {kÞko fhu Au kufkh > yk ku fhðk Þk k kÁt, ý ykðe zâwt {kÚku ÷kÁt >>40>> yu{ ¼{hÚke kBÞk ºkk , ©e h wÄe u hÌkk k > nðu ©enrh Äkhe u Wh, kAk ÄkÞko su ÷ wh >>41>> íÞktÚke ¾uzu Þk yrð kþ, yrÄfkhe knu u k > si u {éÞk íÞkt ¼qÄh¼úk , u knu u feÄe ki ðk >>42>> y{khu fhðku Au s , u { kt ÷ku f fhu Au rð½ > {kxu w  ü yk ku {u yks, w ¾ u Þ¿k fheÞu {ks >>43>> íÞkhu knu fu {nkhks, u MÚk¤u Úke y{kÁt hks > Au {nkhksu fÌkwt fu{, fku ku y{u s fheÞu yu{ >>44>>
ht : - 63
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
16
ð¤e knu fu õu{ fhþku, fuðe he Úke ÷kt ¼hþku > íÞkhu ©enrh kuÕÞk ð[ , y{u ÄkheÞu òu r s{ >>45>> yuf rËð {kt yuf ÷ûk, ykðu { w»Þ y{khe ûk > fnu knu wýku yk Xk{, òuE rð[khe u ÷uðwt fk{ >>46>> íÞkhu {nkhksu ÄkÞw O { , Þk z¼kýu «kýSð > su ÷ w h ÷ÏÞku Au ºk, yk t Ë k t Ë Mðk{e u ºk >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh su ÷ whÚke z¼ký ÄkÞko yu k{u k X{ku ht >>62>> qðoAkÞku su ÷ whu yk tËMðk{e, hÌkkAu Ázu «fkh > u{ k h ºkîkhu, {kuf÷eÞk {k[kh >>1>> Þ¿k nðu tÄ hÌkku Au, nª ÚkkÞ un Xk{ > ºk ðkt[e ÷ußÞku { {kt, fiÞu u fhßÞku fk{ >>2>> rð« yÇÞk yÒkkÚkeo, he ykðu su fkuÞ > { w»k ËeXs yk ßÞku, yk ÷ÏÞk «{kýu òuÞ >>3>> yÒk [ w þ u o h yk òu , ð¤e ð ð nkÚk > su fku E ykðu u ðu o u , Ëu ß Þku ÚkR u kÚk >>4>> [ku kR yk tËk tË Mðk{e f] k¤, yu «{kýu ykÃÞwt fk¤ > ku u ykÃÞwt Au z¼ký{ktÞ, su ÷ whÚke {t kðe íÞktÞ >>5>> u {u w h e nrhs , ykÔÞk z¼ký fhðk Ëþo > Ëþ yð kh w t Aºk yu f , ÷kÔÞk ¼q Ä h kÁt rðþu f >>6>> ©enrh u ÄhkÔÞw t Au su n , eòt ykÃÞkt ðMºkkrËf yu n > fhe q ò Þku Yzu «fkh, fhe u { «u { y kh >>7>> yu { z¼ký{kt {k yu f , Ônk÷u ÷e÷k fheAu rðþu f > Au ÄkÞko Sð «ký, ¤ft X k{kt ÚkE u «{ký >>8>> Ëu ð Äku ÷ u h k k{u su k{, r s ¼õ ýk w ¾ Äk{ > {w ¤ S k{u X¬h ÏÞk , u u ½u h hÌkk yu f hk >>9>> íÞktÚke Þk y[khzu k{, r s ¼õ ýk w¾Äk{ > rh k ýu ehu íÞkt kh, þkur¼ k Au {ehfw{kh >>10>> u Ëe{kt n e fhe u M k , fÞko « kËe k n w {k > íÞktÚ ke ÄkÞko ÷ª ze þuh , [kixkðå[u ÚkE Áze uh >>11>> hku ð hAu w t Ë h yu f , u e ehu u X kAu rðþu f > u MÚkk fu ºkðkze ku k¤, ÷kÔÞk i Þ kh fhe u Úkk¤ >>12>> u ¼ku s s{e r hÄkh, Þk fh{z k{u u ð kh > íÞkt k Ëh kh{kt u rË , hÌkk f] k fhe ¼õ kÄe >>13>> Au [kÕÞk ©eËu ð {w h khe, k{ [w z u Þk w ¾ fkhe > Ëk{ku Ë h þw f ÷ u ½u h , yu f rË hÌkk w ¾ ¼u h >>14>> esu rËð «k :fk¤, k{ ð ze Þk ÷k÷ > íÞkt Ú ke hk{ w h u Þk ~Þk{, yu f hkrºk hÌkk u n Xk{ >>15>> ð¤e [kÕÞk íÞktÚke ku sYh, «¼w ÄkÞko Au {w¤e wh > þuh ðå[u ÚkE r rhÄkhe, Þk y÷hf ðkÔÞu Äkhe >>16>> u {e {kt A u ht {u ÷ , hÌkk ºký ûk u { kt Au ÷ > s{u Ëh kh{kt n e Úkk¤, fhu w e ÷e÷k ËÞk¤ >>17>> íÞkt Ú ke [kÕÞk Au ©e½ ~Þk{, rð[Þko Au [hkðzu k{ > t rn Ëu ð {w h khe, Þk Ëu ð r¤Þu ¼Þnkhe >>18>> ¾k¾hu[e k{u ÚkE ÏÞk , {kr¤Þk{kt Þk s k > kS k{u Xkfkuh íÞktÞ, hÌkk u{ k Ëh kh{ktÞ >>19>> hý W he u ðk w Ë u ð , Þk ðk zËu þ {kt yu ð > k{ Ä{zfu ÚkE Äeh, [ku kheÞu Þk hðeh >>20>> Au fhe u { rð[kh, Ônk÷ku rð[Þko þu h yt ò h > yu { Vh k ©eËu ð {w h khe, ¼w s h Þk w ¾ fkhe >>21>> W Þko t khk{ u Äk{, u {k hÌkk wtËh ~Þk{ > ½ýe ÷e÷k fhuAu uXkh, ykÃÞkt ¼õ u w¾ y kh >>22>> Au ©enrh w ¾ k Äk{, «e u ÄkÞko Au u h u k{ > hkò rn ki nrhs , ykðe u u z e Þk kð >>23>> u h k{kt hÌkk ©e¼ ðt , ykðe {éÞkAu íÞkt ðu o t > ¿kk ði h k e fhu ðk , t nrhs u rðÏÞk >>24>> k{ y&÷k÷e k nrhs , ðuýe¼kE ykrËf kð > ÷kÔÞk {whç ku [ku¾k u Ëk¤, khkÞý u {kxu h k¤ >>25>> u Ëu¾e u ©e«kýSð , ©enrhS ÚkÞk Au « Òk > [ku¾k ÷eÄk u ku k u nkÚk, Íeýe áÂüÞu òuðk ÷køÞk kÚk >>26>> yýe þwØ [ku¾k Au W¥k{, yu{ fi hkS ÚkÞk «e { > Ëk¤¼k htÄkÔÞk uðkh, {whç k kÚku sBÞk uXkh >>27>> ð¤e yuf {u fkuE rË , s{ðk uXk «kýSð > yuðk{kt {wõ ykÔÞku Au yuf, òu e kuu ðu»k ÷uE rðþuf >>28>> hk{ kºk ÷eÄwt Au u nkÚk, ykðe W¼ku s{u Au ßÞkt kÚk > u u yku¤r¾Þku { {ktÞ, r s« kËe yk e Au íÞktÞ >>29>> u {w õ s{e u ÚkÞku ] ó , Ëþo fhe u Þku w ó > {nk«¼w S u h k {ku Í kh, yu { ÷e÷k fhu A u y kh >>30>> Ä S¼kE k{u w kh, r íÞ Ônk÷ku huAu u u îkh > ¼k{kt fhu Au Yzwt ¿kk , r s¼õ {kxu ¼ ðk >>31>> k u hk¾u Au Vku V ¤ yu f ,Äkhe rð[khe u u rðþu f > ©enrh ¼k fhu A u ßÞkt Þ , t nrhs u u íÞkt Þ >>32>> fÚkk{kt ykðu fku R u ® Ë, {khu ku khe íÞkt w ¾ ft Ë > r íÞ fhu A u [rhºk yu { , ð] Â Ø {kzðk «u { u { >>33>> ð¤e yuf {u uhk{ktÞ, kÄw r¼ûkk {k e ÷kÔÞk íÞktÞ > u k ku¤k fÞko r hÄkh, t s{ðk uXk suðkh >>34>> íÞkhu kuÕÞk ©eS {nkhks, {w u yk ku ku¤ku yuf yks > ð ykÃÞku t kuyu u MÚkk u, r s nkÚku ÷eÄku ¼ ðk u >>35>> u X k t {t z ¤{kt Au ÷ , ku ¤ ku s{ðk u y÷ u ÷ > s{ k Úkfk fhu ð¾ký, ð¤e Ônk÷ku ðËu {w ¾ ðký >>36>> yk ku [w h ý yki » kÄY , xk¤u rðfkh fhu y q > yu { fi u s{u A u Sð , ðu o t u {u A u { >>37>>
ht : - 64
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
17
Au kuÕÞk íÞkt ÷wýku ~Þk{, wýku t ðuo ykýu Xk{ > r¼ûkk {t kðwt Awt { k , {khk { {kt Äkhe u k >>38>> fkur x Sð w t õÕÞký ÚkkÞ, ð¤e {khku Ä{o ¤kÞ > íÞ ðk fnwt Awt nwt kuÞ , Ëw o¤ kÚke fnwt i òuÞ >>39>> i ku ðo rþ¾h ßÞktÞ, ðo t u ku sE íÞktÞ > íÞkt ý s{kzwt nwt r{ük , uXk uXk n{uþ r Ëk >>40>> yuðk AiÞu y{u ¼ ðk , r ùu {k e ÷ußÞku nw { > yu{ uhu hne u u {k , fk¤u ¤kðu Þk nwÕ÷k >>41>> k{ {WÚke {t kðeAu fu h e, kX {ý w t þfx¼he > t nrhs ½ýk s , ðu o kÚku sBÞk ¼ ð >>42>> ÷e÷k fheAu íÞkt yuf {k , {k fwðu Þk yrð kþ > ð¤e íÞkt Úkfe Äkhe u Wh, kAk ÄkÞko ¼wst wh >>43>> Þk w t Ë hS u Ë , íÞkt W khku fÞku o ÷ð > íÞkhu ku Õ Þk w t Ë hS¼kE, nðu w ý ku {u w ¾ ËkE >>44>> y{kYt su fÕÞký fuðkÞ, kÄw k suðwt u fu{ ÚkkÞ > u wýe u kuÕÞk Sð «ký, ki wt h¾wt fhðwt Au fÕÞký >>45>> kÄw ] n MÚk u h¾e he , y ð o {kzeþw t «e > ½ýe {u u w L Þ kð , Ä{o rn h¤ku A ku Ä >>46>> uðzuÚ ke fhku Aku q s , ð¤e yk ku Aku ð u yÒk > {khe f{kýe{kt sYh, t ku ¼k Au òýku Wh >>47>> u { t w t ¼s æÞk , u { kt ¼k {khku r Ëk > yu { ðk÷{ ðkh{ðkh, fhu ¼w s {kt ÷e÷k y kh >>48>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu ¼ws h{kt ÷e÷k fhe yu k{u ºku X{ku ht : >>63>> qðoAkÞku «u{ðzuÚke k fhku, « x ÷e÷k r Þw»k > yÄ{kuÄkhý ©enrh Au, wV÷ fýo ykÞw»k >>1>> Au Ônk÷ku íÞktÚke rð[Þko, fhe { rð[kh > nk÷kh kuhX{kt ÚkE, [kÕÞk yk ¤ r hÄkh >>2>> fkXeÞkðkz fheykýu , Ëu n k¾k[h u îkh > W khku fÞku o W{t u íÞkt , w ¾ ® Äw ¼ð kh >>3>> t Ëk S ykðe kuåÞk, fÞkO «¼w kt Ëþo > {q { kunh r h¾e u, kBÞk w¾ r s { >>4>> [ku kE t Ëk S u s k , wAu rÿfk©{ e ðk , íÞkhu {wr fnu Au u ðo, ÿeð e ðk y qðo >>5>> hÌkk kt [ rË t Ëk , ©enrh nò t Ë k > Au yk¿kk yk e Au ©e~Þk{u , t Ëk Þk ÿeÄk{u >>6>> nðu fheykýu y÷ u ÷ , ÷e÷k fhu A u w t Ë h Au ÷ > Ëu þ Ëu þ Úke w L Þ kð , ykÔÞk t y u nrhs >>7>> fÞkuo Au {kuxku {iÞku íÞktÞ, ðuo {kuË kBÞk { {ktÞ > ð¤e yuf {u fkuE rË , fk¤ku {fðkýku nrhs >>8>> ©enrh u s{kzðk fks, Úkk¤ fhkÔÞku w t Ë h ks > Au u z e Þku r sÄk{, ©enrh u s{kzâk u Xk{ >>9>> fÞwO «u{ rn qs , ðk÷k «íÞu kuÕÞku u ð[ > nu f] k¤w wýku { {ktÞ, ykÔÞku Au rfr{Þk h yktÞ >>10>> wxeðk¤ku Au kðk u ðu»k, k{ ÷kuf {k u Au rðþu»k > ºkkt k wt ku wt fhu ðe , ½ýk ÷kuf huAu uykÄe >>11>> íÞkhu ðk÷ezku kuÕÞk ð[ , {khu Au yu{kt fktE { > nkuÞ ku u fne ËußÞku yks, ku wt fhe ËiÞu {ku fks >>12>> íÞkhu ¼õ kuÕÞk fhe ¼kð, wýku ðk÷k { kunh {kð > ÿÔÞ nkuuÞ ku kYt fuðkÞ, ð t ýe uðk ÚkkÞ >>13>> yuðwt wýe u fu {nkhks, yks fheÞu {kYt fks > ÷kuZk e fkuþ ½h{kt òu nkuÞ, ÷kðku ku wt fhe ËiÞu kuÞ >>14>> ¼õ hkS ÚkÞku { {ktÞ, ÷kÔÞku fkuþ fkuËkhe u íÞktÞ > Au «¼w fnu òyku ÷uE, wxeðk¤k u fußÞku yk ËuE >> 15>> yuðkt wýe «¼w kt ð[ , kðk k u Þku nrhs > {nk«¼w k fuðk «{kýu, nrh¼õ u fÌkwt Au u xkýu >>16>> wýku kðkS fneÞu fks, ÷kuZk wt ku wt fhe ãku yks > kðku fu Úke yu ku W kÞ, ÷kuZk wt ku ku wt net ÚkkÞ >>17>> Au ¼õ ykÔÞku r s ½uh, fne {nkhks u ki uh > íÞkhu ©enrh h{ ËÞk¤, { {kt rð[khe fk¤ >>18>> fkuþ fkuËk¤e Òku W kzâkt, Úkh W h u Akzâkt > ÚkÞwt ËuËeÃÞ ku wt kð , ½ýku hkS ÚkÞku nrhs >>19>> òu¾e òu kt ÚkÞwt å[e þuh, ¼õ u òÛÞwt ÚkE ¼khu ÷uh > «¼w fnu nðu ¾w ðk hßÞku, kÄw úkñý e uðk fhßÞku >>20>> íÞkhu ©enrh wtËh ~Þk{, Þk Ëunk¾k[h u Äk{ > Au [k÷e u k{{kt ðk , ðuo ÷kufkuÞu òÛÞwt rðÏÞk >>21>> nðu u nrhs u Äk{, [kuh ykðu Au [kuhe u fk{ > r þk{kt r íÞ r íÞ u Xkh, wðýo [kuhe ÷uðk rð[kh >>22>> hkrºk rË Vhu fhu ký, ykðe u fhu Au Ä{ ký > r ÿk ý Úke Ëu k fhðk, Mfh ykðu Au ku wt nhðk >>23>> ÚkÞwt u ¼õ u swðku Ëw:¾, Úke ykð wt ¤ wt w¾ > ÚkÞk Wò hk Ëþ rË , «¼wÚke r[¥k ÚkÞwt Au r¼Òk >>24>> Au ykÔÞku {nkhks k , fhe ðk u ðuo «fkþ > {w u Xhðk Ëu k Úke [kuh, r[¥k hu wt Úke {kÁt Xkuh >>25>> íÞkhu {nkhks fu yun kÁt, fkuR u yk ku Úke ðkÁt > òu yk eÞu ku u Ëw:¾e ÚkkÞ, y{khe ¼Âõ yu ¼w÷e òÞ >>26>> yu e t ¼ k¤ hk¾ðe zu , r íÞ ¼Âõ {kt ykðe u zu > {kxu yu k u fhe Ëqh, Úkh h k¾ku sYh >>27>> íÞkhu n wt uðwt Úkkþu ÷kun, {xe òþu W krÄ tËun > Au r h¼u ÚkR u VhßÞku, w¾u y{kÁt ¼s fhßÞku >>28>> ©enrh e yk¿kk y w kh, yu ¼õ u fÞwO Au uýeðkh > íÞkhu { {kt ÚkÞku yk tË, {xe Þku u {kÞk ku VtË >>29>>
ht : - 65
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
18
fhe ðk÷{ { rð[kh, kht w h Þk r hÄkh > íÞkt si u ºk ÷¾kÔÞk kh, Ëu þ ku Ë u þ rð»ku u ý eðkh >>30>> ðuo t y u nrhs , yk nfef òýßÞku { > fk f wËe qýeo u rË , ðkiXu ykðßÞku wÛÞ kð >>31>> yu { ºk ÷ÏÞku ðu o Ëu þ , íÞkt Ú ke ÄkÞko Ëu ð Ëu ð u þ > k{ w Ä u s Úki y÷ u ÷ , ðki X u ÄkÞko w t Ë h Au ÷ >>32>> íÞkt ku ykÔÞku Au yk uÚke t½, t uðf fhe W{t > òÛÞwt t u ykÔÞk y÷ u÷, yr yk tË e ÚkR hu÷ >>33>> t nrhs ki rðºk, Yzkt ð zkðu Au ðkSt º k > ykÔÞk ©enrh L{w ¾ M u n , fÞkO Ëþo r M t Ë u n >>34>> rh k u rf khu Au k{, u wt ðkh t yuðwt Au k{ > u e e{ rð»ku fhe u ¼kð, t½ ðuoÞu fÞkuo zkð >>35>> u k {æÞu r hkßÞk Au ~Þk{, w Y »kku ¥ k{ q h ýfk{ > Ëu þ ku Ëu þ k ki nrhs , u { ýu fÞw O «e u q s >>36>> ð yk¼q » ký u n Xkh, ykÃÞk ðu o rðrðÄ «fkh > nu u u h kÔÞk w » k nkh, { {ku Ë ÚkÞku Au y kh >>37>> Au t k{kÞu fÞkuo Úkk¤, r þk{kt sBÞk Ëe ËÞk¤ > ðuo u w¾ ykÃÞkt y kh, Au kuZâk íÞkt «kýykÄkh >>38>> khËe wh k íÞkt k k¼kR, u u fuðhkÔÞwt t½{ktR > su u «¼wS u yÚkuo kh, Úkk¤ fhðk òu nkuÞ rð[kh >>39>> fk÷u {æÞk u fhòu iÞkh, «e u ÷kðòu u ykýu Xkh > fw uh® n íÞkt AzeËkh, ykÔÞk ©eS k u uýeðkh >>40>> fh òuze fnu Au u ðk , wýku rð tr ¼qÄh¼úk > swðku kuMðk{e ykÔÞk Au yktÞ, yk u÷k W Þko t½{ktÞ >>41>> yu{ýu ðk fhe Au yks, u «{kýu fki Awt {nkhks > Mðkr{ khkÞýu yk y kh, Ëeðeyku « xkðe yk Xkh >>42>> fkuý yk u Au yux÷wt u÷, fÞktÚke ÷kðu Au yu swyku ¾u÷ > yuðwt wýe u ©eyrð kþ, {{o fi u ðk÷u fÞwO nk >>43>> Au esu rËð u ðkh, Ônu÷k WXâkAu rðïykÄkh > k Ëe ku t { ßÞktÞ, t½ kÚku Ônk÷ku Þk íÞktÞ >>44>> ~Þk{ ÷wýu fÞwO íÞkt M k , r s¼õ t u ¼ ðk > ð uhe u ÚkÞk iÞkh, íÞkt ðk u Au ðkStºk y kh >>45>> fÞkO {nkËu ð kt Ëþo , nrhnh ¼u x âk q Û Þ kð > n ku [t ÿ þu ¾ h ku rþþ, u u f] k fhe s Ëeþ >>46>> ku u uÞko k kuþkf yt , ðuo yk e ËeÄk yu W{t > Au W khu ÄkÞko yk , su ku qýo Ëe u Au « k >>47>> nðu uðf ÷kÔÞk su Úkk¤, u sBÞk Au ©eËe ËÞk¤ > ðuo t y u nrhs , ki u « kËe yk e kð >>48>> s{e s{kze ÚkÞk i Þ kh, [k÷ðk ku fÞku o Au rð[kh > ©eS ½kuzu ÚkÞk y ðkh, k»koËkuÞ u rn u ðkh >>49>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh ðkiXu ÄkÞko yu k{u [ku X{ku ht >>64>> hk k{uhe kðÄk ÚkR kt¼¤ku, hk{þhý wÂØ{k > ðkiXuÚke ðk÷{ rð[Þko, t½ kÚku ¼ ðk >>1>> z¼kýu Þk ©eËÞk¤w, t nrhs kÚk > Úkk¤ s{e u [kÕÞk íÞktÚke, kBÞk ð]¥kk÷Þ kÚk >>2>> òu ¼õ e {urzÞu, W heÞk yrð kþ > ½ýe ÷e÷k fh k Úkfk, íÞkt Xhe hÌkk u {k >>3>> kÄw u íÞkt ¼ýðk hkÏÞk, Au Þk ku[k ý > fkþeËk u íÞkt s{e u, [kÕÞk yþhýþhý >>4>> þu h ze k{u Úki ÷w ý ku , [kÕÞk ©ey÷ u ÷ > yu f ÷ khu W he Þk, h ðýe ht hu ÷ >>5>> íÞkt Ú ke Þk k{ kËhu , yr¾÷ s ykÄkh > fk w S kÞfðkz Au , u ý u fÞku o rð[kh >>6>> nò t Ë u fze, fu Ë fYt nw t yks > Y i Þ k ÷u ð k su hku f zk, sÁh fÁt u fks >>7>> yt hò{eÞu òÛÞku Au , u ku { ku h Úk su n > «k :fk¤ Ônu Õ ÷k WXe u , Äkhe Þk u n >>8>> Ônk÷ku kuåÞk k{ý k{u, íÞktÚke Þk ðz k÷ > Au ÄkÞko W{huXu, tËw Xkfh u íÞkt ÷k÷ >>9>> W {ýk W ð {kt , «¼w hÌkk rË t [ > íÞkt Ú ke zzw h rð[Þko , nw k{e ÷ t [ >>10>> ÷wS ¼õ u íÞkt Þk, fÞkO Au ¼kus k > Au ÄkÞko fX÷k÷u, ¼Þnkhe ¼ ðk >>11>> k{ u ykhu Ëe ehu, r ¤k ku Y ßÞktÞ > u k nuXu yuf ykuxku Au, hÌkk «¼w u rË íÞktÞ >>12>> íÞktÚke u ÄkÞko kuhýu, Þk k{ {kuÍkh > hýAkuz ¼õ e kËeÞu, uXk sR r hÄkh >>13>> {kunkuh {wfe wðýo e, [kÕÞk wtËh ~Þk{ > k»koË rn ÄkheÞk, «¼wS yktºkku÷e k{ >>14>> í t e ðuo k{k ykÔÞk, n»ko fhe u íÞktÞ > ðks u ks u ÷i Þk, ©enrh u k{{ktÞ >>15>> ¼kR þt f h e V¤e{kt , W Þko u { u îkh > Úkk¤ fhe u íÞkt s{krzÞk, W{t fhe y kh >>16>> rþðS kt {t r Ëh{kt , ºký rË hÌkk kÚk > íÞkt ykÔÞku ËÂûkýe y w h , u ðkh kÚk >>17>> «¼w S u u Ík÷ðk ku , rð[kh fhe { {kt Þ > yt hò{eÞu òýeÞku , u { ku yr¼«kÞ >>18>> k{ khu Ëhðksu W¼k, {kh hkufe u {qZ > «¼w k»koË kÚku [kÕÞk, yMðkh Úki r qZ >>19>> u ðkh ßÞkt W¼k Au, iÞkh Úki u {k{ > y÷ u÷ku ykÔÞk u MÚk¤u, Mðkh t u w¾Äk{ >>20>>
ht : - 66
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
19
«ký kzeyku su u{ e, ¾ut[e ÷eÄe ¾uð > rË {qZ suðk Úki hÌkk, Xhe Þk nw yuð >>21>> ðkS kÚku u [kuxe hÌkk, ¼w÷e Þk nw ¼k > wÂØ hne rn ku÷ðk e, Úki Þk r[ºk {k >>22>> ¾¤s ku u ¾k¤e hkÏÞk, sz { fÞko ßÞktÞ > úñ{ku÷ k ðk e Ônk÷ku, [kÕÞk ©enrh íÞktÞ >>23>> ® n Ëu ¾ e st w f su { , ðý{khu {he òÞ > yûkh r u Ëu ¾ e u , Úki u { e yu ËþkÞ >>24>> íÞktÚke ku ðk÷{ rð[Þko, Þk þª k¤e k{ > u k{ e kÞo Âù{u, Au hkuðh su Xk{ >>25>> Á Au yu f hkÞý w t , u hku ð h k > u e þk¾k ú n e u W¼k, ½ku z u M ðkh yrð kþ >>26>> u {u yuf ¼õ ykÔÞku, k{ Y ku fkuxðk¤ > {nk«¼w u u ÷k e, kuÕÞku ð[ fk¤ >>27>> nu {nkhks f] k fhe, hkrºk hnku yktne yks > uðk yt efkh fhe u, ÄkhßÞku w¾ ks >>28>> nw k{e íÞkhu kur÷Þk, ½ýk s y{ k > ð¤e k»koË fkXe ¼u k, ½kuzk k Mðkh [k >>29>> òu ký òuþu un u, u rð[khe ÷ußÞku { > yuðwt wýe u ¼õ fuAu, nw kÁt ¼ ð >>30>> ½ýk {X Au {w s ½hu , fw t ¼ ¼hu ÷ k Au u Þ > yu { fne ÷kðe ËeÄk, u W ½zk {X u Þ >>31>> ©enrh yïÚke W Þko, òu ký ÷eÄwt Au nkÚk > ðut[e ykÃÞwt u ðo u, r snkÚku Þkur kÚk >>32>> [k kðhk ¼heÞk, Ëhu f {kt Ëþ þu h > ý ½zk ku ¼Þko hÌkk, {nkhks e yu {u h >>33>> « k yu ð ku r h¾e u , nhÏÞk Au ðu o s > «¼w ýk ku r ùu ÚkÞku , h khe u { >>34>> ÷kzw fhkÔÞk w ¾ ze k, ðo { t z ¤ u fks > n»ko ð zu s{kze ËeÄk, hkS ÚkÞk {nkhks >>35>> esu rËð u «k :fk¤, ÄkÞko wtËh ~Þk{ > k{ ykt h w u Þk, íÞktÚke ôxzeÞu ½ ~Þk{ >>36>> ©enrh Þk {trËh{kt, fÞkO Ázkt Ëhþ > ð ¼q»ký ykÃÞkt rð« u, ð¤e ykÃÞwt ½ýwt Ä >>37>> rh k{kt M k fhe u , [kÕÞk s ËkÄkh > k»ko Ë rn ÄkÞko , ÷ðkz k{ {ku Í kh >>38>> u Ë k÷S u ½u h hÌkk, ÷w ý ku yu f hk > u ð k yt efkh fhe u , [k÷eÞk ©es k >>39>> Au w Y »kku ¥ k{ ku u , Þk ÷fe k{ > ËÞk¤S u íÞkt hÌkk Au , kt [ rËð yu Xk{ >>40>> kð fhe u [k÷eÞk, ÄkÞko «ktr s k{ > u k{ k ykr© ðuo, k{k ykÔÞk yr¼hk{ >>41>> fkþehk{ u {Þkhk{, ku ® ðË {t A khk{ > w ÷ òhk{ ykrË ðu o , ykðe fÞko A u «ýk{ >>42>> Wí ð kÚku uze ÷kÔÞk, k{rð»ku r hÄkh > {Þkhk{ u íÞkt W Þko, fhe { yr ÃÞkh >>43>> ð÷ k k yku h zk e, yku þ he{kt r hÄkh > ÷t W Þo ÄhkÔÞk, ¼Âõ ¼kðu u ð kh >>44>> Au u kÞu M wr fhe, r {o¤ { Úke íÞktÞ > ©enrhS ¼÷u ÄkÞko, f] k fhe yr yktÞ >>45>> esu rËð u «k :fk¤u, Ônu÷k WXâk ¼ ðk > «¼w Þk ku¾ W Þo, r {o¤ fhðk M k >>46>> t nrhs kÚku ÷E, fÞwO Au s÷{kt M k > Au W khu ÄkheÞk, nw k{e ¼ ðk >>47>> nrhs ku u ½u h ½u h , ¼kðu fÞkO Au ¼ku s > w ¾ ykÃÞkt u ð f u , Ëþ rËð Sð >>48>> huðk tzâkÞu M wr fhe, kuÕÞk u r {o¤ ðký > «¼w {ws ½uh Äkhku, s{ðk Sð «ký >> 49>> u w ý e u ©enrhðh, Þk Au u { u ½u h > ¼kð kt ¼ku s fÞkO Au , ©enrhyu w ¾ ¼u h >>50>> huðk tzâk u hkS ÚkR, fnuAu þk{ wtËh > « krË e søÞk y{khe, yktrn Úkkþu {trËh >>51>> u Xufkýu ÚkÞwt {trËh, {kuxwt rðþk¤ Au nk÷ > «ktr s{ktne ÷e÷k fhe, ÄkÞko íÞktÚke ËÞk¤ >>52>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu «ktr s{kt ÷e÷k fhe yu k{u kt X{ku ht >>65>> qðoAkÞku Au íÞktÚke [kÕÞk «¼wS, ðk÷ku Þk rðò wh > «k S u ½uh sR u, W khku fÞkuo sYh >>1>> ðS k k{u su e, rðºk u h kÞo > M ð fÞw O «u { ðzu , ykÃÞku nw fkh >>2>> qýo «u{u Úkk¤ fhkÔÞku, s{kzâkt Ázkt ¼kus > Ët e ku ¼kð Ëu¾e u, íÞkt hÌkk «kýSð >>3>> [ku kR rðò whu { kunh {kð, hÌkk ¼õ ku Ëu¾e u ¼kð > ðe ðe ÷e÷k fhu r íÞ, «u{es u ðÄu Au «e >>4>> ð½he{kt u u Au ~Þk{, ½ýk ÷kuf ykðu Au u Xk{ > yu{ rËð rðíÞk u [kh, Au÷ku yk u Au w¾ y kh >>5>> íÞkh Au ©eËuð{whkhe, yuf rË ¼k fhe khe > nòhku s ykÔÞk Au íÞktÞ, ¼kð ÷kðe uXk ¼k{ktÞ >>6>> uXk t nrhs òuR, ©e{nkhks{kt r[¥k «kuR > «k S ykrË íÞkt k su ¼õ , uXk ¼k{kt ÚkR ykþõ >>7>> eS kRyku uXe Au Ëqh, yrð kþe{kt ÚkR yk wh > u{kt ðS k ðoÚke {wÏÞ, swðu Au {nk«¼w wt {w¾ >>8>>
ht : - 66
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
20
©enrh su u fhe u ËÞk, ðS k k k{w òu R hÌkk > Au ðk÷kÞu fÞku o rð[kh, w A w t q ð u o k nw t {k[kh >>9>> yu{ Äkhe u kuÕÞk ¼ ð , ðS k wýku {ws ð[ > {u r h¾ku Aku Ähe un, u wt fkhý þwt Au fnku un >>10>> òýu fhku Aku eòu rð[kh, ôzkt W he u ykýeðkh > qðo e fktR ðk Au ÞkË, k[wt ku÷ku u S «{kË >>11>> yuðwt wýe u kuÕÞkt ðS kE, fktE ÞkË Úke w¾ËkE > qðuo e Úke ¾ h fktE, k[u k[wt fnwt Awt nwt yktne >>12>> íÞkhu {uh fhe {nkhks, ðS k u qAâwt þw¼ fks > ½ýkð»ko {kuh kðku yuf, k÷kÞku e u ðu»ku rðþuf >>13>> ð ½u h ykÔÞku ku u su n , u e ðk fku r h t Ë u n > ðS kÞu fÞku o Au rð[kh, Äkhe Äkhe u ðkh{ðkh >>14>> Au kt¼he ykÔÞwt Au { , kuÕÞkt ©enrh «íÞu ð[ , nu f] k kÚk kt¼ÞwO un, ½ýkt ð»ko ðe e Þkt sun >>15>> ykÔÞku ku ðu»k ÷i yðÄq , u ku n ku k heÞku ¼q > Ëu¾k ku k¤k ðu»ku rðºk, ý nw n kt u{kt [rhºk >>16>> íÞkhu kuÕÞk Au Ëuð {whkh, ðk {khe Wå[khe yk Xkh > fnku rðM khe u nw ðk , yÚk Rr e e su ÏÞk >>17>> íÞkhu ðS k kuÕÞkt Au ðký, wýku ©enrh Sð «ký > yk ¤ W h ykýu k{, u yðÄq ykÔÞku ku ~Þk{ >>18>> {ws V¤e{kt ykðe u òuÞ, r ¤k e nuXu uXku kuÞ > {rn»ke Ëkuðk uXe nwt yktÞ, yr yk tËe u { {ktÞ >>19>> ykÔÞku yðÄq kðku ßÞktÞ, uÚke ¼Uþ ku ¼zfe íÞktÞ > ËwÄ Zku¤kðe kÏÞwt Au uÚke, kºk VwxeÞwt {ws fhuÚke >>20>> Ähýe{kt u Z¤e Þwt ËwÄ, ÚkÞwt WËk { rðÁØ > ¼Uþ ¼zfe Vk¤u Úki íÞktÞ, ºkk k{e nwt R ½h{ktÞ >>21>> Au ykÔÞk {khk r kuÞ, {khe ÚkR yuðe r òuÞ > ðk fne fhe u rðM kh, wýe u h u ykÔÞk kh >>22>> Þk k÷kÞku e u u k , {k[kh wAe W¼k k > Þku e fnu ¼wÏÞk AiÞu y{u, fktRf ¾kðk wt ÷kðku {u >>23>> íÞkhu fÌkwt ¾kðk Úke fktÞ, nðu ÷kðwt nwt u fÞktÚke yktÞ > ð¤e kuÕÞk Þku e u ð[ , swXwt þk kÁt ku÷ku Aku { >>24>> ËÂûký ksw fkuX÷k{ktÞ, ½h{kt su swðku {u íÞktÞ > hVe wt kºk ¼ÞwO Au yuf, {w u ÷kðe yk ku u rðþuf >>25>> íÞkhu ¼õ ykÔÞk ½h{ktÞ, {w u wAðk ÷køÞk Au íÞktÞ > k ¼Þkuo ku u k[e ðk , {U kðe ËeÄku u rðÏÞk >>26>> ¼õ u « kË ykÃÞku su ðkh, wðk søÞk {k e Au u Xkh > ½h{kt n ku yuf [kuVk¤, ykuZðk u ykÃÞku fk¤ >>27>> òýu yt hÞk{e þwt nkuÞ, yuðe ðk fhu ½h e kuÞ > {U ku [kuVk¤ e fne kÞ, ý ¼õ u ykÃÞku w¾ËkÞ >>28>> yu{ fh kt r þk ÚkR ßÞktÞ, wR sðk {ku ÚkÞku íÞktÞ > yksw ksw{kt ½¤k s , h kheÞu fÞwO þÞ >>29>> u {u nwt WXe r hÄkh, [k÷e ykðe ½h{ktÚke nkh > òuÞwt r ¤k k{wt {U ßÞktÞ, k heÞku ¼q ËuÏÞku íÞktÞ >>30>> nw ÷kt k fÞko Au kÞ, ¼Þtfh {w u ku Ëu¾kÞ > ¼hkÔÞk Au u e ¤k{kÚku, {w u ku yu{ kÔÞwt kÚku >>31>> nwt k{e { {kt ½ýku ºkk , h ½h {æÞu R k > fhe ¼õ u ðk {U kh, íÞkhu WXe u ykÔÞk u kÞo >>32>> yu { u q û {Y u sýkÞ, {khu ku rðr[ºk Ëu ¾ kÞ > yu { Vhe Vhe ºkýðkh, k÷kÞku eÞu fÞw O u Xkh >>33>> wýku ©enrh ¼qÄh¼úk , yk ku tûku Úke fne ðk > {w u kt¼he ykðe Au sun, f] k kÚk fne {U ku un >>34>> yuðwt wýe nMÞk ¼ ð , ðS k «íÞu kuÕÞk ð[ > yk {u ykðu u Þku e yktÞ, yku¤¾e þfku u u { {ktÞ >>35>> íÞkhu ku ðS k kuÕÞkt yu{, yku¤¾e þfwt rn u fu{ > yuðwt ð[ fÌkwt su ðkh, ðk÷u [rhºk fÞwO yuXkh >>36>> k÷kÞku e Y u ÚkÞk yk , Ëu Ï Þku h kheÞu « k > yu f ½ze w Ä e ¼ ð , Þku eY u ËeÄkt Ëhþ >>37>> ðS k kBÞkt ykùÞo { , yk ku yu k yu Au ¼ ð > ËZ r ùu ÚkÞku { kÚk, fÞkO Ëþo ÚkÞkt kÚk >>38>> fÞw O yt hÄk u Y , n k u ð k ÚkÞk Au y w > ðu o t nrhs íÞkt Þ , kBÞk yk t Ë u { {kt Þ >>39>> ðS k u fnu {nkhks, y{u ykÔÞk k {khu fks > yu{ ÷e÷k fhu ¼ð kh, yk u ¼õ u w¾ y kh >>40>> u {u íÞkt k tsÞ sun, ðuo ykÔÞk k ¼k{kt un > u{ýu fÌkwt wýku {nkhks, y{u rð[kÞwO Au yu{ fks >>41>> «¼w ÚkE Vhku Aku wòý, ½¤kt kt fhku Aku fÕÞký > ý ©ef]»ýu ðo ÄkÞkuo, RLÿ ku yr¼{k W kÞkuo >>42>> yu{ y{khk k{ ku yuf, Ëhðkòu Au {kuxku yk rðþuf > u u W kzku òu {u ÏÞk , íÞkhu òýeÞu «¼w kûkk >>43>> íÞkhu ©enrh fu wýku ¼kE, yu{kt ku Úke fktE ðkE > Ëhðkòu ô[ku fheÞu kuÞ, ykt ¤e h ÄkheÞu òuÞ >>44>> ý ÷¾e yk ku {u yks, ¬e fneÞu AiÞu u fks > Ëhðkòu ô[ku fYt ¾r[ , {u y{khk Úkkðku ykr© >>45>> tsÞu wÛÞkt yuðkt ð[ , ðuo rð[khu Au yu{ { > Mðkr{ khkÞý òËw¾kuh, k heÞk ¼q wt Au òuh >>46>> fËe W kzu Ëhðkòu yks, ku yk ýe hnu ne ÷ks > yu { k u ð f ÚkðkÞ, yk ýu «¼w ð fu ð kÞ >>47>> yu{ rð[khe u Þk { , nrh yku¤ÏkkÞk yu Ë > tMfkh rð k ð {kÞ, « x k ¼õ ÚkðkÞ >>48>> yu { rðsÞ w h {ku Í kh, t Ë h rË hÌkk {w h kh > ki e u ð k fhe yt efkh, Au «e { ÚkÞk i Þ kh >>49>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu rðsÞ wh{kt ÷e÷k fhe yu k{u Ak X{ku ht : >>66>>
ht : - 67
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
21
qðoAkÞku Au íÞktÚke ðk÷{ku, ÄkÞko k{ ÔÞkh > íÞkt k ðuo nrhs kuÞu, òÛÞk Au {k[kh >>1>> rðºk e kt h ºkðkze, xu÷ fw uhËk > k{iÞwt ÷R u k{k ykÔÞk, ßÞkt W¼k yrð kþ >>2>> ðk®sºk ðksu rðrðÄ kt , {t ÷ Wí ð ÚkkÞ > «u { ðzu Ú ke ©e{kð u , k{rð»ku u z e òÞ >>3>> fw u h Ëk u ½u h sR u , W khku ykÃÞku u X kh > t nrhs kÚk ku , khku fÞku o fkh >>4>> u ð k fheAu khe he u , M u n Úke h kÞo > ¼÷u ÄkÞko ¼q Ä hS, y{ ¼køÞ ku rn kh >>5>> [ku kR Ae esu rËð u ðkh, r íÞrðrÄ fhe ÚkÞk iÞkh > fw uhËk u ku k u ½uh, h kuR fhkðe Áze uh >>6>> kt [ u { w » Þ e h ku E , ku u fhkðe Au «e «ku E > ý ©enrh kÚku u ð kh, n kt { w » Þ Ëku Z nòh >>7>> íÞkhu k{ k ½¤k ÷ku f , fw u h Ëk u fu yþku f > Úkku z e fhkðe Au yk h ku E , {kxu [u krðÞu Ai Þ u òu E >>8>> kt [ u { w » Þ e yk Xkh, k{ ú e {u hk¾e Au íÞkh > ý { w » Þ Ëku Z nòh, {khu ½u h Au s{ kh >>9>> {kxu i ku[u h kuE yks, u÷e t r {kt sþu ÷ks > fhkðku k{ úe eS íÞkh, Au s{kzku ki u ykðkh >>10>> yu ð w t w ý e u fw u h Ëk , fhu rð[kh { nw Õ ÷k > kshk ku ÷ku x ÷kðku yks, fhkðku hku x ÷k ýw t fks >>11>> «Úk{ ku s{kzku r{ük , Au hkux÷k r h ku r Ëk > yu{ fh kt ðe e ½ýeðkh, kts ku kuh ÚkÞku uXkh >>12>> Au kuÕÞk ©es ËkÄkh, s{ðk e fux÷eAu ðkh > íÞkhu ¾wþk÷Ëk íÞkt ÏÞk , ©enrh u fhe uýu ðk >>13>> uðwt kt¼¤e kuÕÞk ð[ , {u ¼kE {wtÍkþku { > hkux÷k fhkðþku {u, k[wt {k ku fiÞu AiÞu y{u >>14>> nª ¾wxu {khe h kuE, {kxu {wtÍkþku i {u kuE > yu{ fi u WXâk w¾fkhe, kfþk¤k{kt Þk {whkhe >>15>> fw u h Ëk k ½h{kt Þ , [¬e h u X k «¼w íÞkt Þ > ð ðzu Zt f kÔÞkt r{ükÒk, k u u X k Au ©e¼ ðk >>16>> òuRyu u{ fkZku r{ük , ðuo k{ úe yk ku yk MÚkk > rË÷{kt zhþku rn yks, k u uXk AiÞu þw¼ fks >>17>> yk ku hu þ u y¾w x ¼t z kh, ne ¾w x u u { kt Ú ke ÷ kh > Au ðu o t nrhs , {t z ¤Äkhe {ku x k {nt >>18>> kE ¼kE k ku÷kðe kÚk, tÂõ fhkðu Au Ëe k kÚk > ku k u nkÚk eh u ~Þk{, tÂõ {kt Vhe u w¾Äk{ >>19>> t nrhs u {k , ð ð s{kzâkt r{»xkÒk > w ÷ eËk k {kZ{kt Þ , ðu o t  õ Þku fhe Au íÞkt Þ >>20>> t nrhs kE ¼kE, ki u rðÂõ Þu s{kzâkt íÞktE > [¬e W h ðkh{ðkh, si u u u Au s ykÄkh >>21>> yr yk ún fhe s{kzâk, ]ó fhe yk tË {kzâk > kfþk¤k{kt òuÞwt su ðkh, k{ úe ¾wxe Úke ÷ kh >>22>> ðuo h kuE ¼he Au íÞkh, ðh kÔÞku Au sÞsÞfkh > íÞkhu u k{ k nrhs , rðM{Þ k{e Þk nw { >>23>> þwt yk « x ýku « k , yûkh r Au yk kuyk > u rð k ykðwt fk{ ÚkkÞ, eò ku ð [k÷u W kÞ >>24>> [¬e W h uXk k yk , ÚkE u « kËe e r » k > u u MÚkk e Au ©e h{ktÞ, {trËh{kt ht {ku÷ Au ßÞktÞ >>25>> yu{ ÷e÷k fheAu y kh, ðk÷ezu k{ ÔÞkh {kuÍkh > k rËð hÌkk u Xkh, Au [k÷ðk ÚkÞk iÞkh >>26>> t nrhs t u ~Þk{, íÞktÚke ÄkÞko uhe u k{ > íÞkhu u k{ k nrhs , k{iÞwt ÷uE ykÔÞk kð >>27>> ûkºke s÷kS Au un k{, nrh® xu÷ su k{ > ¼kð kh {ku e u ýuþ, yu ykrË ½ýk ¼õ yþu»k >>28>> ykÔÞk {i Þ w t ÷u E u ð kh, Äk{Äw { fÞku o Au y kh > u Ëu ¾ e u ku Õ Þk ¼ ð , w ý ku u h e k k nrhs >>29>> ðk®sºk ð zkðku Aku yks, {w u { wt Úke u fks > ykzt h huðkãku u yLÞ, [k÷ku {kh u fh k ¼s >>30>> kuÞu {kLÞwt ne nrhs , nðu þk {kxu hk¾eÞu r¼Òk > yu{ fne ð kzâkt ðk®sºk, íÞkhu ðk÷u fÞwO íÞkt [rhºk >>31>> hkuÍu ½kuzuÚke W Þko Au÷, íÞktÚke [kÕÞk Au ©ey÷ u÷ > fkuR u òý zu i su{, [kÕÞk r r{¥k fhe u u{ >>32>> W{k¼kE Au k»ko Ë ku Þ , {kÄð e fu z u Þk òu Þ > Úkku z u Ëq h ðkzw t Au k{, u u {kh u òÞ Au ~Þk{ >>33>> uhe k k ðuo nrhs , u ku WËk e Úki Þk { > t nrhs u yMðkh, u u ÷i ykÔÞk k{ {kuÍkh >>34>> fÞkuo M un rn fkh, ykÃÞku W khku wtËh kh > rËðkfh yM kBÞk ßÞktÞ, ©enrhS þwt fhuAu íÞktÞ >>35>> ðkzu ku å Þk w t Ë h~Þk{, W{k¼kE kÚku yr¼hk{ > n ku ðrýf ©kðf yu f , u u ½u h Þk Ähe xu f >>36>> ½ýe Au ½kuh ytÄkhe hk , wR Þku Au ðrýf ò > u u ku÷kÔÞku Au r hÄkh, îkh W½kze u ykÔÞku kh >>37>> u u fuðk ÷køÞk w¾fkh, wýku ðrýf ò yk ðkh > y{u ¼wÏÞk ÚkÞk AiÞu ¼kE, {kxu ¾kðk yk ku {u fktE >>38>> íÞkhu ðrýf kuÕÞku ð[ , yíÞkhu rn {¤u ¼kus > nwt ku ©kðf Awt r hÄkh, ÚkE Þk nðu [kuðeykh >>39>> kuÞu ©enrh fu yk ku ¼kE, su fktE iÞkh nkuÞ u yktE > Ëu¾kzwt eÚkOfh [kuðe , {nkðeh Mðk{e «¼w ytþ >>40>> {ku yrhnt kýkrË {tºk, kðwt khk þk k tºk > kuÕÞku ©kðf uýes ðkh, yk xkýu rn yk wt yknkh >>41>> Vhku Aku «¼w ÚkR u su{, ku÷ku Aku ý ÄehuÚke u{ > eÚkOfh Ëu¾kzku Aku yks, íÞkhu r¼ûkk {k ku Aku þk fks >>42>>
ht : - 68
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
22
¾kðk ne yk wt {nkhks, {u þwt fhe k¾þku yks > tÄ fÞwO ðrýfu ku îkh, sR u w ku ½h {kuÍkh >>43>> nðu ©enrh Ëw f k {kt Þ , «¼w ku Z e Þk Au íÞkt Þ > W{k¼kEÞu fÞw O þÞ , ý ò u A u ©e¼ ð >>44>> yu{ fh kt E {æÞ hk , ðkrýÞu rð[khe { ðk > WXâku yk Úke uýeðkh, Äehu hi u W½kzâwt Au îkh >>45>> òuÞwt ykðe u uýu nkh, uW sýk Au r ÿk {kuÍkh > yu{ òýe u ykÔÞku Sf, ò u ðrýf u Ähu ef >>46>> W{k¼kE k u Ú ke u ðkh, ÷eÄku Ëku h e ÷ku x ku hðkh > ½h{kt ÷i Þku ðrýf k¤, îkh t Ä fÞw O fk¤>>47>> yuðe he u ðe e E hk , íÞkhu ku ÚkÞwt Ázwt «¼k > Au WXâk Au «kýykÄkh, W{k¼kE u s kzâk kh >>48>> {khku Ëkuhe ÷kuxku hðkh, fkuýu ÷eÄkt nþu ykýu Xkh > Au kuÕÞk íÞkt ©e¼ ðk , ¼kE {u ¼w÷e Þk ¼k >>49>> hûkk fhðk ykÔÞk Aku r Ëk , ý { u ku Úke ¼k > yu{ fne u [kÕÞk yS , uhe u ÄkÞko fhe rn >>50>> t ykr© u {éÞk yk , íÞkhu ðuo k xéÞk t k > Au kE ¼kE nrhs , «¼w u Ëu¾e ÚkÞk « Òk >>51>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh uhe u ÄkÞko yu k{u z X{ku ht >>67>> qðoAkÞku wýr tÄw Þk uhe u, xk¤ðk ¼õ kt Ëw:¾ > nrh u Ëu¾e nrhs , kBÞk y rhr{ w¾ >>1>> [kh rË hkÏÞk «¼w u , M u n rn r hÄkh > Au ÄkÞko «e {S, rð h {ku Í kh >>2>> k k[tË ¼kð kh su, ÔÞk {ku ehk{ k{ > yu ykrË ki í t e ykÔÞk, k{iÞwt ÷E uXk{ >>3>> Wí ð fh k W{t u , u z e Þk k{{kt Þ > ¼e{ kÚk {nkËu ð {kt , W khku fhkÔÞku íÞkt Þ >>4>> ËÂûkýrËþu Y [ku f e, r hkßÞk ¼ ðk > t s e ¼k{kt , þku ¼ u A u w ¾ Äk{ >>5>> [ku kR yu{ rð h {kuÍkh, ¼kfhe r hkßÞkAu kh > ÷k÷Ëk k{u su Ëu kE, u u ½uh Þk w¾ËkE >>6>> t nrhs ku u {k , «e u fhkÔÞkt ¼ku s k > {u r zÞu ÄkÞko w ¾ ks, q ð o { w ¾ u u X k {nkhks >>7>> ½ýeðkh íÞkt «kýSð , ËeÄkt nrhs u Ëþo > Au W khu ÄkÞko ~Þk{, t rn ©e w ¾ Äk{ >>8>> esu rË u WËu f w t ð h kE, ½ýku ¼kð fhe { {kt E > h ku E fhkðe Yze he , ku k u ½u h q h ý«e >>9>> Au t nrhs t , ©enrh u s{kzâk W{t > ÷Ëuð tzâk u íÞkt ~Þk{, esu rË sBÞk w¾Äk{ >>10>> yu{ rð h{kt rðºk, fhuAu Ônk÷ku Yzkt [rhºk > hkuðh r tzkrhÞwt k{, u{kt kðk Äkhu Au ~Þk{ >>11>> ¼khu ¼k h[kðe Au íÞktÞ, {kuxe {uh fhe { {ktÞ > r Þkt 1fr÷fÕ Á kuÞ, u k nuXu uXk nrhòuÞ >>12>> ð¤e k{ wt suAu zkð, u k ehu Þk u kunk > t ¼õ t u un MÚkk , w¾¼uh fÞwO u{kt M k >>13>> ÷e÷k fheAu íÞkt ¼ ðk , nk÷ h k¤kt Au u MÚkk > [kuhkþe fhe rð« e khe, úkñýku u s{kzâk Au Äkhe >>14>> rð h{kt ©eyrð kþ, fkuE {u hÌkk ËkuZ {k > ki e uðk fhe yt efkh, Au [k÷ðk fÞkuo rð[kh >>15>> t nrhs t ½ kÚk, k{ ôÍu ÄkÞko Au kÚk > y{hk {w h krh su f w t ð h, u { ýu fheAu khðh >>16>> íÞktÚke ÄkÞko {nu kýu k{, fwþ¤ kE Au u u Äk{ > t k»koË t½ {u , 1½] Âûk«k sBÞk fhe nu >>17>> íÞkt Ú ke ÄkÞko {ku x k{, w Y »kku ¥ k{ q h ýfk{ > íÞkt Au xu ÷ w ÷ eËk , u ý u u ð k fhe w ¾ hk >>18>> hku ð h {e {kt kh, hkÞý w t ð] û k Au u X kh > W khku fÞku o Au u n MÚkk , fhðk fÕÞký u w t r Ëk >>19>> u rËð hÌkk «¼w íÞktÞ, {kuË kBÞk ½ýku { {ktÞ > ßÞkt r hksu÷k Au w¾fkhe, r Þkt Aºke fhkðe Au khe >>20>> íÞkt Ú ke ÄkÞko Sð «ký, ½u ý ku s u Þk kht ký > [ w {w x u ÷Ëu ð , yu ykrË nrhs yu ð >>21>> u e u ð k fhe yt efkh, yt k ýu ykÔÞk u n ðkh > xwtz k÷e u ð¤e {kÚkk q¤ , fwtz k¤u ÄkÞko y wf w¤ >>22>> f÷k¼õ Au íÞkt r hÄkh, u e uðk fhe yt efkh > íÞktÚke ÄkÞko Äkhe u Wh, «¼w Þk k{ hks wh >>23>> íÞkt k sufhý ykrË rðþuf, uýu uðk fhe Ähe xuf > Au íÞkt k ûkºke kxeËkh, ðuo ykÔÞk ßÞkt s ykÄkh >>24>> «§ wAðk ykÔÞk u k , wýku {nkhks w¾hkþ > {u fuðkyku Aku ¼ ðk , ½ýk ÷kuf Ähu ð æÞk >>25>> fkuR wt ¼wtzwt fhku ku ÚkkÞ, fu i fhe fku yu W kÞ > íÞkhu ðk÷{ kuÕÞk Au ðký, wýku ¼õ s ku r ðkhý >>26>> y{u ¼wtzwt fkuR wt Úke fh k, ¼wtztw fk{u Úke ¼h k > ý Sð fhu f{o suðkt, u kt ku V¤ yk eÞu uðkt >>27>> fkurx fkurx úñktz{kt su Au, [khu ¾kÛÞku k Sð hnu Au > yu Sð k «ký kze kÚk, u ku hnu÷k Au {ws nkÚk >>28>> yu{ ðk fhu «¼w ßÞktÞ, nòhku t¾e [huAu íÞktÞ > u k{e fhe «¼wÞu h , [f÷kt u {krÄ ÚkE h >>29>> nòhku [f÷kt zâkt Ähý, òýu k{e Þkt nkuÞ {hý > Au kxeËkh ûkºke s , u «íÞu kuÕÞk Ônk÷ku ð[ >>30>> ¼w t z w t fh kt ÷k u þw t ðkh, sw ð ku áükt ykýu s Xkh > ý ©enrh ku fÕ ð] û k, f{o V ¤ «Ëk k «íÞûk >>31>>
ht : - 69
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
23
«¼w{kt suðk tfÕ nkuÞ, yuðwt V¤ k{u s kuÞ > yuðe he u fh kt fh kt ðk , eswt [rhºk fÞwO kûkk >>32>> ku k e Þku f¤kÞu ßÞktÞ, {kÞk rðM khe u uXk íÞktÞ > Ëu¾kzâkuu yr «÷Þfk¤, tþuðk¤k u Ëe ËÞk¤ >>33>> eò u ý yus «{kýu, Ëu¾kÞ Au ki u yu{ òýu > yü ÷ûk Þkus e {ktÞ, ¼wð ¼hkÞwt u Ëu¾kÞ >>34>> Úke ] Ú ðe ðÂö {eh, íÞkt ku sýkÞ Au yr eh > Ëu ð Ëi í Þ { w » Þ ku ð o , Sð st w ku Úke t o >>35>> yu f Ëu ¾ kÞAu w ¾ Äk{, yt w h u X k yr¼hk{ > ©enrhðh k hku { {kt Þ , ]  ü ðo {i E íÞkt Þ >>36>> yuðku Ëu¾kzâku «kiZ « k , Ëu¾ kh kBÞk rðM{u yk > Úke sýk wt u {u k{, ð¤e Úke Ä Äk{ >>37>> ð¾t z ð e Ähk su n , k k k¤ rn u n > yÄku W æðo { kt su ÷ku f k , u ý Ëu ¾ kÞ rðÏÞk >>38>> yu { [kh ½rxfk ÞO , kÔÞkt A u ykùÞo y t > Au Þku f¤k fhe ÷e , yu f hku { rð»ku s yr¼Òk >>39>> úñ¾w{khe tfu÷e ßÞktÞ, {kÞk u Awxe {wfe Au íÞktÞ > íÞkhu n wt uðwt ËuÏÞwt kh, k{ Xk{ Äk{ uýeðkh >>40>> ykðwt yiïÞo ËuÏÞwt Au ßÞktÞ, ki u r ùu ÚkÞku { {ktÞ > yk ku yûkh r su yk , Mðkr{ khkÞý Au y{k >>41>> yu{kt fktE Úke {e {u¾, ÄkÞwO fhu xk¤e k¾u ÷u¾ > yu{ Ëið ËuÏÞwt y qðo, {xe Þku ðo ÷kuf ku ðo >>42>> hÌkk hks wh{kt u rË , Au ÄkÞko s Sð > ËÞk¤w Þk zkt hðu k{, ku k e ÷e÷k ku yu Au Xk{ >>43>> íÞkt k í t e þq h ðeh, ð¤e Ä{o rð»ku ½ýk Äeh > ðu ý eËk y hkS k{, y{hkS hí k u k{ >>44>> yu ykrË ½ýk Au «u{e ¼õ , « x «¼w{kt Au yk õ > òÛÞwt wV¤ ÚkÞkt ki fks, yksu ÄkÞko ©e{nkhks >>45>> ðuo k{iÞwt ÷uE u ykÔÞk, Ônk÷ ýu Ônk÷k u ðÄkÔÞk > nrh {kxu ÚkÞk n»koðk , uze Þk k{{kt ËuE {k >>46>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh zkt hðu ÄkÞko yu k{u yz X{ku ht >>68>> qðoAkÞku nkUþe÷k u nrhs Au, «u{ ýku ne kh > { Úke uðk fhu, Ähe W{t y kh >>1>> ½hku ½hu Úkk¤ fhu Au , s{kzu ðkh{ðkh, t ¼õ k»ko Ë u , yk u ¼ku s y kh >>2>> ËrÄ Ëw Ä ½] e ½ýe, fhu Au hu ÷ {Au ÷ > u ð e he u ] ó fhu A u , q h ý fhe u «e >>3>> Ëþ rË hkÏÞk Ônk÷k u, yr yk únÚke yuð > ¼kus k u ]ó fÞko, fhe y rhr{ uð >>4>> [ku kR zkt hðuÚke ÄkÞko ËÞk¤, fhS ýu Þk ufk¤ > íÞkt k ku®ðËS nrhs , ð¤e fþ÷kS u kð >>5>> W{t Úke k{k ykÔÞk s , Ônk÷k u ðÄkÔÞk þw¼ { > «u{ u{ fhe u y kh, uze Þk u k{ {kuÍkh >>6>> k{Úke qðorËþk e {ktÞ, ¼k ku¤u ÄhkÔÞkAu íÞktÞ > ®nzku¤ku ktæÞku wtËh kh, u{kt r hkßÞk «kýykÄkh >>7>> u e þku¼k ðýoðe òÞ, fu kt fu kt frð nkhe òÞ > yuðe þku¼k Äh k Úkfk ~Þk{, {kuxe ¼k fhe Au uXk{ >>8>> ¼k{kt ykÔÞk nòhku s , t nrhs u kð > nrhÞu k{w t òu Þ w t y w , «u { u fhe ÚkÞk ËY >>9>> yu{ yk tË yk uAu r íÞ, tËh rË hÌkk íÞkt yS > uðk qò fhe yt efkh, íÞktÚke ÄkÞko «kýykÄkh >>10>> ¾kt r ÷ku Þk ¾ku h s k{, r s u ð f k w ¾ Äk{ > íÞkt k u [ h ku Ë z ¼õ , « x « k u A u rðhõ >>11>> yu ykrË eò ki nrhs , k{k ykÔÞk Au r {o¤ { > uze Þk u k{{kuÍkh, uðk fheAu Ázu «fkh >>12>> Au íÞktÚke fÞwO Au rð[hý, {ku¾k ýu ©eyþhýþhý > suXk hkÞ[tË ykr˼õ , fÞwO Mðk «u{ykþõ >>13>> Au íÞkt Ú ke fÞw O Au «Þký, ÷eÞu s ÞkAu w ò ý > su X k t k u Íw { ¾hk{, u ý u u Ô Þk nrh w ¾ Äk{ >>14>> íÞktÚke ÄkÞko khËe wh, k k¼kE u ½uÞo sYh > uýu fhkÔÞkt ¼kus k , u hs e hÌkk un MÚkk >>15>> íÞktÚke ÄkÞko Au kusu k{, r s-¼õ kt fhðk fk{ > ËuðS ykrËf nrhs u, fÞwO L{k r {o¤ { u >>16>> k{ khËe Úki yr¼hk{, Ônk÷ku ÄkÞko Au ðzw k{ > {k ku suhk{ w÷ eËk , u{ýu uðk fhe nwÕ÷k >>17>> Au Þk Íw÷k ý k{, íÞktAu ¼õ Ëuðfhý k{ > [kuÄhe rnhk ykrËf s u, uýu ífkh fÞkuo w{ u >>18>> íÞktÚke k{ yku¤u Þk ~Þk{, ¼õ hkS ÚkÞk yr¼hk{ > hku¥k{S r ÄhËk , hí kÞu uðk fhe k >>19>> Au íÞktÚkfe ©e hðeh, Ä{k ýu k{ Þk Äeh > hkÞS u fkþeËk ykrË, òýe u ÚkÞk ðo ykFkrË >>20>> k{i Þ w t fhe u u ý eðkh, u z e Þk Au k{{ku Í kh > fw ð k W h ðz w t ð] û k, u k nu X u r hkßÞk «íÞûk >>21>> Au ©enrh u íÞkt s{kzâk, uðk fhe yk tË {kzâk > « kËe ðÄe Au unðkh, «¼wÞu k¾e fq {kuÍkh >>22>> ð¤e [kÕÞk Au Ëe ËÞk÷, {ku x u h k k{ ÄkÞko ÷k÷ > fi Þ u ¼q Ä h w Y »kku ¥ k{, u { ýu u ð k fhe W¥k{ >>23>> íÞktÚkfe [kÕÞk ~Þk{þheh, W Þko k h- { e wt eh > ðu uÚke ykÔÞk rðïykÄkh, t k»koË rn kh >>24>> ËrhÞk wh Ëhðkò kÞo, yk ýe ðkze Au sun Xkh > u{æÞu {kuxku fq Au ßÞktÞ, ðkr÷zku ykðe u W¼k íÞktÞ >>25>>
ht : - 69
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
24
{kuxku ykt ÷ku þe ¤ AktÞ, u k nuXu W¼k nrhhkÞ > hkuÍu ½kuzu uXkAu ht e÷ku, yr þku¼uAu ~Þk{A e÷ku >>26>> [khu hV òuÞwt æÞk ËE, kuÕÞk ð[ « Òk ÚkE > wýku t u k»koË nw, yk ¼qr{fk rðºk Au nw >>27>> y{khe « kËe wt yk Xkh, u k {rn{k ku rn kh > yu{ fne u ©e Þku e kÚk, ÄkÞko t k»koË kÚk >>28>> Au ©e hu kuåÞk Au ~Þk{, ðk ðk {kt fÞkuo {wfk{ > xu÷ ¼qÄh¼kR u ½uÞo, tËh rË hÌkk Áze uh >>29>> ð¤e íÞktÚke [kÕÞk yrð kþ, su ÷ wh Þk nwÕ÷k > Sðý ¼õ yk S¼kE, þtfhËk { kunh íÞktE >>30>> t kËk y u ykþkhk{, yu ykrË eò ¼õ {k{ > k{k ykÔÞk Au k{iÞwt ÷uR, uze Þk yr {k ËuE >>31>> {ku÷{kt ÄhkÔÞk kð , ðuo ¼õ u ¼kÔÞk Au { > «ký r u yu {u íÞktE, Úkkuzku ßðh ykÔÞku yt {ktR >>32>> W {ýk ykuhzk{kt r Ëk , u{kt r hkßÞk Au ¼ ðk > þ ze{kt fhkÔÞku Au k , y÷ u÷kuS k u Au yk >>33>> ðu o t kt {t z ¤ su n , su ÷ w h u ykÔÞk ki u n > «u { ðzu Ú ke fÞko «ýk{, {éÞk {nkhks u u X k{ >>34>> Au u X k Au Ázu «fkh, ©enrhyu w A âk {k[kh > {nk«¼w t u fu íÞkt Þ , {u ðu o hnku nðu ykt Þ >>35>> íÞkhu t fnu Au u xkýu, y{u fheþwt yk¿kk «{kýu > ý r¼ûkk whe ne ÚkkÞ, ½ýk t ku Au {wËkÞ >>36>> ð¤e kuÕÞk Au ðk÷ku ð[ , nðu wýku {u {wr s > kÞw s{u Au kþuh yÒk, hu Au Úki u u { { >>37>> {kxu {¤u su r¼ûkk{kt yÒk, u{kt r ðkon fhe ÕÞku { > yu{ fne u wtËh~Þk{, tËh rË hÌkk u Xk{ >>38>> Ä{o ¿kk ¼Âõ u ðihkøÞ, u e ðk ku fhu Au kunk > t ku {rn{k su y kh, y÷ u÷u fÌkku Au u Xkh >>39>> útÚkð]ÂØ k{u Au y kh, uÚke fh ku Úke nwt rðM kh > {kxu tûku u ÷ÏÞwt Au yun, fkuR fhþku { tËun >>40>> su ÷ w h {kt ½ýeðkh, ÷e÷k fheAu h{ y kh > t nrhs u u X k{, w ¾ ykÃÞkt A u w t Ë h ~Þk{ >>41>> ð¤e íÞkt Ú ke [kÕÞk ¼ ðk , Ët Z kÔÞ{kt Vh k r Ëk > rðò w h Þk Áze u h , ¼õ «Þk S ýu ½u h >>42>> ûku º k{kt ðkÔÞ h Sð , yku h ze{kt hÌkk ð rË > ðS k u ku k ku r ùÞ, fhkÔÞku nrhÞu u {Þ >>43>> ðhknS w t {t r Ëh ßÞkt Þ , Ëþo fhe s{ k íÞkt Þ > fku R rËð «kýykÄkh, ò k Ônk÷k khku x u îkh >>44>> {t r Ëh{kt íÞkt fhe Ëhþ , f] » ý{q u yze kð > ÁzS u Xu h ðu nkÚk, yu ð kt [rhºk fhe u kÚk >>45>> [kÕÞk íÞktÚkfe wtËh~Þk{, k h{ e t { su Xk{ > u{kt M k fhe u sYh, Ônk÷ku Þk k{ t½ wh >>46>> «¼w Ë k ýu ½u h {kð, s{e [kÕÞk xðh kð > 1{Äw w h e k su {nkËu ð , u { kt hkrºk hÌkk 2¼õ Ëu ð >>47>> esu rËð u «k :fk¤, k{ ðk½ w h u Úki ËÞk¤ > Þk y ku z eÞu ¼ ðk , y{hkS u ËeÄkt Ëhþ >>48>> íÞktÚke ÷k¾k Z ÚkE ~Þk{, t k ehu [kÕÞk yr¼hk{ > 3ð]»kk whe ku ykhku Au sun, íÞktnkt t kS W Þko un >>49>> rðfk k¤u ÚkE h{u þ, k{ kËhu Þk Ëu ðu þ > ûkrºkÞku ýku [kuh kuA u ßÞktÞ , hÌkk A rËð «¼w íÞktÞ >>50>> k{ ðk ýu Þk Sð , t kSºkx ßÞkt W ð > u { kt W Þko ©eyrð kþ, r s ¼õ ýk w ¾ hkþ >>51>> íÞkt k ¼õ wtò ¼kð kh, ÷kðe ËeÄe r{XkE uðkh > ÚÚkh e Äku¤e rþ÷k sun, u W h u e sBÞk un >>52>> Au íÞktÚke [kÕÞk h úñ, uÚkk wh Þk «¼w h{ > k h{ e ku rf khku ßÞktÞ, w¾rzÞk k{u rþð íÞktÞ >>53>> u{kt hkrºk hÌkk Áze uh, ð¤e esu rË w¾¼uh > {e u fÞwO t k{kt M k , Þk {trËh{kt íÞkt r Ëk >>54>> fÞkO {nkËu ð kt Ëhþ , nrhnh ¼u x âk Ähe { > q ò he kðu rËÄw t Au {k , «u { u fhkÔÞkt ¼ku s k >>55>> ® ð]ûk e þk¾k u kÚk, ®nzkuu¤ku tÄkÔÞku Þku e kÚk > ½ýeðkh ÍwÕÞk u y¼eü, uÚke ® þk¾k ÚkR r{ü >>56>> yãkr wÄe Au r{ü zk¤, yuðk «kiZ « k e f] k¤ > Au [kÕÞk u k{ e {ktÞ, nk÷u {trËhAu ð¤e íÞktÞ >>57>> uXufkýu n wt r t ð]ûk, W¼k hÌkk íÞkt Ônk÷ku «íÞûk > ûkºke ðhnkS u suXk ÔÞk , u «íÞu kuÕÞk ©eyrð kþ >>58>> ÿÂü Vu h ðe [khu fku h , fnu ¼õ u Ä{o r fþku h > w ý ku nrhs ku «u { kþõ , ykt n e Úkþu ½ýk {w s ¼õ >>59>> yu { fh kt ðk rð[kh, nrhÞu kÔÞku [{ífkh > Þku f÷kðzu yr¼hk{, Ëu ¾ kzâw t Au u ò u { Þ Äk{ >>60>> rËÔÞ kfkh {q u MÚkk , þku¼u ® nk u u r Ëk > fkurxfkurx r hts {wõ , ©enrh r hkßÞk uýu swõ >>61>> u Ëu ¾ eÞu ðu o nrhs , Ëkfkh ÚkÞk r s { > kBÞk ykùÞo s y kh, fhðk ÷køÞk { rð[kh >>62>> yk ku kuuÞ uÚkk wh k{, yk ý AiÞu yk fkuý Xk{ > yk tË kBÞk hne Äeh, us Ëu¾e ÚkR Þk ÂMÚkh >>63>> Au « x «¼wÞu yk , {kðe ÷eÄku r s « k > íÞkhu ¼õ ÚkÞk kðÄk , r ùu òýe ÷eÄk ¼ ðk >>64>> nðu Ä{o Ä w h t Ä h Äeh, [kÕÞk íÞkt Ú kfe ©e hðeh > k h{ e W he u ~Þk{, Þk ©enrh ò¾ku h u k{ >>65>> Au ÷rfÞu Þk ~Þk{, ËÞk¤S ¼õ fu h u Äk{ > ¾xrË hÌkk «¼w íÞkt Þ , ½ýe f] k fhe { {kt Þ >>66>> íÞkhu u k{ k nrhs , yr «u {e u WËkh { > ðkt ðkt ¼kus fhkðe, s{kzu ©enrh u ku÷ kðe >>67>>
ht : - 70
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
25
Au ¼õ kuÕÞk òuze nkÚk, {uÞo fhku y{ h kÚk > kýe wt ½ýwt Au Ëw:¾ yktR, ðh yk ku u « Òk ÚkR >>68>> uðwt wýe u Ëe ËÞk¤, kuÕÞk {uÞo fhe unfk¤ > ¾khe Ëe{kt ¾wxu eh, yuðku ðh ykÃÞkuAu Äeh >>69>> Au íÞkt Ú ke [k÷eÞk Sð , Þk h ðrýÞu {ku n > rð« A u ½u h Au ÷ , hkrºk hne Þk ðzÚk÷ >>70>> ½u ÷ khk{ rð« u ¼w ð , Ëþ rË hÌkk ¼ ð > Þ¿k fhkÔÞku Au r hÄkh, ®nzku ¤ u Íw Õ Þk Au u n Xkh >>71>> ÷e÷k fhe y t «fkh, u ð kÞku fheAu yt efkh > Au Þk Au Sð «ký, ½ku z k h ÚkR u z¼ký >>72>> yu { rð[hu ðkh{ðkh, yr¾÷ ¼w ð rfh kh > ] Ú ðe ¤ fhðk kð , yk u Ähe { w » Þ w t >>73>> su u ur ur fu r {, yr {r r u y { > wý kÞ þkhËk u þu»k, un kh k{u rn ÷uþ >>74>> ûkhyûkh k Au ykÄkh, su ku {rn{k y h{ kh > Ä{o ¼Âõ u MÚkk ðk fks, Ëu þ ku Ë u þ Vhu {nkhks >>75>> z¼ký k{ k kxeËkh, ÷Õ÷w Ë k h½w kÚk kh > u ý u u z âk nrh r s½u h , Úkk¤ fhkðeÞku Yze u h >>76>> s{kzeÞk íÞkt Sð «ký, eò nrhs u fhe ký > hÌkk kÚk íÞkt ½ýk rË , ku u ÚkR yr þu « Òk >>77>> yu f rË Þk w h kÞo , ÷e÷k fhðk Äkhe u ÃÞkh > q ð o r ËþkÞu yu f ¤kð, íÞkt ðz yr hfkð >>78>> ðxu t Ä kðe ®nzku ¤ ku kÚk, Íw ÷ u kÚk kÞ 1s kÚk > Íw ÷ k Úkfk ÚkR « Òk, [ w ¼ w o s u rËÄw t Au Ëhþ >>79>> {nk us us ku yt kh, kBÞk s ykùÞo y kh > yuðe y÷kirff ÷e÷k fhe, Au íÞkt Úkfe [k÷eÞk nrh >>80>> ykÔÞk ¾u z u k{ Ëe t Ä w , w ¾ ËkÞf fYýkr t Ä w > rþð {t r Ëhu {w f k{ fhe, rh k{kt Lnkðk Þk nrh >>81>> Au fkAeÞk Íðuh k{, u u ½uh s{eÞk Au ~Þk{ > u rËð hne u ÄkÔÞk, su ÷ wh{kt nrh ykÔÞk >>82>> íÞkt Ú ke k zfu Þk {kð, Ëþ rË hÌkk fhe ¼kð > Au íÞkt Ú kfe [kÕÞk sYh, «¼w ÄkÞko kht w h >>83>> t nrhs u W{t u , ki u u z kÔÞkAu Yzu ht u > Vw ÷ zku ÷ ku {i Þ ku r Ø, kht w h u fÞku o «r Ø >>84>> ½ýku ht w ÷ k÷ y eh, íÞkt Wzkzu Au ©e hðeh > ykÃÞw t t u w ¾ y kh, ð ko Ô Þku A u sÞsÞfkh >>85>> yu f rËð Ëu ð {w h khe, u X kAu W khu r rhÄkhe > ykÔÞk {nk w ¼ kðk t Ë Äeh, fhe «kÚko k k{e rþh >>86>> Mðk{e ku uXk ©eS u k , ôze yt h{kt fhe ykþ > [hý [kt ðk Þk sÁh, «u{ðzuÚke ÚkÞk yk wh >>87>> [hý ¾U[e ÷eÄkt W f»ko, Mðk{e u fhðk ËeÄkt M þo > íÞkhu kuÕÞk {nk w¼kðk tË, {nk«¼w wýku w¾ftË >>88>> yk Yzkt [hýf{÷ fks, òu ÷eÄku Au {U {nkhks > rnÞu AiÞu su r hMfkh, k e Äw¤ k¾uAu y kh >>89>> fkZe {w f u A u k{Úke kh, ÔÞt ð[ fu A u kËkh > ðu o fheÞu Ai Þ u n , {khk kY «kýSð >>90>> kuÞ [hý ¾U[eÕÞku Aku yk{, y¤ k þwt hkuAku w¾Äk{ > íÞkhu kuÕÞk ©eS {nkhks, nðu wýku Mðk{e {u yks >>91>> fkZe {wfu Au k{Úke kh, fu k¾u yuf Äw¤ ÷ kh > yu{kt fne kðku Aku fu{, [hýkh®ðË ð {¤u yu{ >>92>> yk [hýkh®ðË k kY òuÞ, Þku e Þku ykhkÄu Au kuÞ > fux÷kyuf s uAu ò , fif r Þk nuAu k >>93>> WÄu R hkV ð¤u A u Ëu n , ku Þ {¤u rn [hý yu n > {u fhe ÕÞku { rð[kh, þhehu nu fü y kh >>94>> yu { ÷k¾ku ð»ko ð e e òÞ, ý Mð¡u Ëþo ÚkkÞ > {su ð k ku «u { e y u f , Þk í t {kt Ú ke rðþu f >>95>> íÞkhu kuÕÞk {nk w¼kðk tË, wýku Mðk{e ©e nò tË > nwt ku òðwt uðku Úke õÞktÞ, r ùu {k e ÷ußÞku { {ktÞ >>96>> Au ©enrh ÚkÞk « Òk, [hýkh®ðË ykÃÞkt Au kð > [hý ÷kt k fÞko Au kÚku, Mðk{eÞu r¼zâk ÓËÞ kÚku >>97>> rþh W h [ktÃÞk W{t u, Ëk ðk kÁt ykÃÞkt Wí t u > Au {nk«¼w kuÕÞk ðký, ðuo t wýeÕÞku «{ký >>98>> ðhk u {u ¤ u òßÞku {u , u MÚk¤u ¬e ykðþw t y{u > yu { t u fne ð[ , Z w h u ÄkÞko Sð >>99>> ËkËk¾k[h k {kunku÷{ktÞ, fhe r ðk hÌkk Au íÞktÞ > yu e uðk fhe yt efkh, yuðk ËÞk¤w Ëuð {whkh >>100>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh kht whÚke Z wh ÄkÞko yu k{u y ýku uh{ku ht >>69>> qðoAkÞku u {k hne u ku u, yûkh r yrð kþ > t[k¤u Þk «u{ Úkfe, ¼õ Íeýk¼kR k >>1>> y ýku uhku fk¤ ykðu Au, Sð òÛÞwt sYh > ku f¤þe òÞo ÷R u, ¼he ¾kÛÞku ¼h qh >>2>> íÞktÚke kAk ykÔÞk Zzu, ©enrh wtËh~Þk{ > wshk {kt ºk ÷ÏÞk, t «íÞu þw¼ fk{ >>3>> ðo {wr u yk¿kk fhe, ðkt[e ÷ußÞku ð o{k > ¾xh k¤ßÞku «u{u, ð oßÞku ÚkR kðÄk >>4>> [ku kR hÌkk Z whu nrh òý, t u ºk ÷ÏÞk «{ký > ykðe Au nw kþ e íÞkt kh, ðk÷k u {e u r hÄkh >>5>> {iÞku fÞkuo wtËh~Þk{, ðuo u uzkÔÞk un Xk{ > t u ykð k òÛÞk ßÞktÞ, «¼w k{k ÄkÞko Au íÞktÞ >>6>> k{ fw t z ÷u Þk Au yk , ki {w r u ÚkÞku Au {u ¤ k > {éÞk «u { ðzu Ú ke {w h khe, ku k k kÄw u w ¾ fkhe >>7>>
ht : - 70
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
26
{k{i Þ k x h u ½u h , íÞkt W khku fÞku o w ¾ ¼u h > 1 ku Ä w { e {ku ¤ e Úkw ÷ e su n , ðu o t u r h kðu u n >>8>> {kuxk {kuxk fkXe su rðÏÞk , òýe ¾xh e uýu ðk > kÄw k¤u Au fXý ðh , nrhs kuÞu ËuÏÞwt Au h >>9>> fÞw O {nkhks w t M ð , nðu Aw x e fhku ¼ ð > ÚkÞkt kÄw kt f] þ þheh, Ëw o ¤ Ëu ¾ e u hnu ne Äeh >>10>> yu{ fne {wfkÔÞkt ðh , ½ýk hkS ÚkÞk ¼ ð > {ku¤e Úkw÷e r hþe e íÞktÞ, ½ýk ½e ku¤ ykÃÞkt u{ktÞ >>11>> s{e u w ó ÚkÞk su ðkh, Au «¼w S ÚkÞk i Þ kh > ðu o kÄw t u y÷ u ÷ , Z w h u ÄkÞko A u Au ÷ >>12>> Vw ÷ zku ÷ u rËð u íÞkt Þ , ½ýku n»ko ðæÞku { {kt Þ > ht w ÷ k÷ Wzu y eh, { {ku Ë Ähu hðeh >>13>> fÞko Wí ð íÞkt ½ýeðkh, ykÃÞkt ¼õ u w¾ y kh > Au ht ¼hu÷k ht e÷ku > ½u÷k Ëe Þk y÷ u÷ku >>14>> fÞw O Au u { kt sR u M k , nw k{e Ëk ¤ðk > t nrhs ÷R t , W khu ÄkÞko Au W{t >>15>> ËkËk¾k[h k ½h{kt Þ , t u s{kzâk ½ýw t íÞkt Þ > Au rð[kÞw O Ëe ËÞk¤u , íÞkt Ú ke ÄkÞko k{ t [ k¤u >>16>> Þk ò¤eÞu íÞktÚke Sð , ð¤e rð[kh fÞkuo Au { > {tËðkz ÷eÄku ¼ ðk , S ËeÄkt ku u ¾k k >>17>> ¼ wS k»koË nehk¼kR, ð¤e rððufe Au hí kR > yu ykrË ¼õ ykÔÞk Au k , fhu «kÚko k ÚkR Ëk >>18>> nu f] k kÚk fhku ¼kus , íÞkhu kuÕÞk Au ©e¼ ð > y{u ku u AiÞu ykí{khk{, ð¤e úñr c qhýfk{ >>19>> Úke s{ðk e ku sÁh, íÞ ðk {k e ÷ußÞku Wh > yu{ fu k k yrð kþ, hÌkk ©enrh íÞkt yuf {k >>20>> kAk Zzu ÄkÞko ~Þk{, r s uðf k w¾Äk{ > íÞkt {wõ k tË ykrËf t , {éÞk ©eS u ðuo {nt >>21>> Au {wõ {wr Þu u ðkh, ©enrh u wAâk {k[kh > nu f] k kÚk nu Ëe tÄw, wýku þk{¤eÞk wý® Äw >>22>> ½ýku {tËðkz Au yk ðkh, yuðe ¾ h {¤e r hÄkh > íÞkhu kuÕÞk Au Sð «ký, wýku {wõ {wr {wsðký >>23>> n ku {tËðkz un Xkh, eòu ÚkÞku ku { rð[kh > {u fÞwO yr¼hk{, r þ rË s ku {ws k{ >>24>> {kxu t ðuo u kunkÞ, rfÞk Äk{u hk¾ðk ËkÞ > u kÁt òuðk Þk k Äk{, fÞwO {k wÄe yus fk{ >>25>> ku ÷ ku f u rÿfk©{, ïu îe ði f w t X krË h{ > u { kt { u hk¾ðk w t su n , yu f u Äk{ Ëu Ï Þw t rn u n >>26>> yûkh{kt u z e si þ w t y{u , y{khk {e u hu ß Þku {u > yûkhÄk{ e sw Ë e he , Úke fku R Äk{{kt w r >>27>> t nrhs u ykr© , ÷k u «ký Úkfe ÃÞkhk r[¥k > ðuo u hk¾eþwt {ws k , Ëuþwt úñ{ku÷{kt r ðk >>28>> yuðu y¼Þ¾k[h sun, u{ýu íÞk fÞkuo Au Ëun > ykÔÞkt ykfkþu ½ýkt rð{k , ©enrh e RåAk ¤ðk >>29>> ðksu ËwtËw¼e Ëuð kt íÞktÞ, k krðÄu u ÔÞku{ e {ktÞ > òu k{kt ÚkÞk rËÔÞMðY , yûkhÄk{u Þk y w >>30>> Au ËkËk¾k[h u kh, ðk÷u fÌkku ku k ku rð[kh > nðu ¾h[ fhku Yze he , u rð»ku ðk hku ½ýwt rð¥k >>31>> u w ý e u fðk kh, u e h ku R fhkðe íÞkh > t í t e u þw ¼ { , ¼kðu fhkÔÞkt Yzkt ¼ku s >>32>> k òr k t t Ä e s , fw x w t e r{ºk k{ k yLÞ > u ðu o u fhkÔÞw t «kþ , ku u hk¾e u WËkh { >>33>> ËkËk¾k[h e ËÏÞk , Ëþ rËþkÞku { kt [k÷e ðk > Au ©enrh h{ ËÞk¤, ku u ÄkÞko Au ðz k÷ >>34>> ht ó{e Wí ð sun, ð]¥k whe{kt fÞkuo Au un > òu e e V¤e {kuÍkh, ht Wzkzâku Au íÞkt y kh >>35>> Au t u Vhðk fksu , yk¿kk yk e ©eS {nkhksu > w k w h u Ä{o w h , ¼Á[krË{kt Vhðw t sÁh >>36>> yu{ fne u ku u sÁh, h eÞkuS Þk Z wh > t[hkrºk hÌkk un MÚkk , ð¤e [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk >>37>> su ÷ whu ykÔÞk u Ëeþ, íÞktÚke [kÕÞk Au Rþ k Rþ > ©e h ÚkR u wtËh~Þk{, ÄkÞko fhS ý k{ >>38>> ¼õ ku®ðËkrË s sun, k{iÞwt ÷R ykÔÞk Au un > k{{kt uze ÞkAu nh¾u, h khe íÞkt kÚk u r h¾u >>39>> ykÃÞku Au W khku Ázu MÚkk , «u { ðzu Ú ke Ëu R u {k > Au fhkÔÞkt r{ü ¼ku s , «ký r u fÞko « Òk >>40>> esu rËð u Sð «ký, ¼õ «íÞu kuÕÞk ðk÷ku ðký > sL{kü{e ku {iÞku yktÞ, fhðk ku ÄkÞkuo Au { {ktÞ >>41>> ku®ðË ¼õ fu {nkhks, yr W¥k{ ÄkÞwO yu fks > {iÞku fhku u yk Xkh, y{khk ¼køÞ ku rn kh >>42>> ftfkurºkÞku ÷¾kðe Au «e , ki u uzkÔÞk Au Áze he > ykÔÞk ðuo t nrhs , ËuþkuËuþ rð»kuÚke kð >>43>> sL{kü{e u rËð u kh, «¼w ÄkÞko k{Úke kh > qðo rËþk e ¼k ku¤ ßÞktÞ, ðuo t½ {¤e Þku íÞktÞ >>44>> ®nzku ¤ ku t Ä kÔÞku ðzð] û k, «¼w r hkßÞk u { kt «íÞûk > Ëu A u ki u Ázkt Ëþo , w ¾ yk u Au ©e¼ ð >>45>> ku ® ðËSÞu Ázu «fkh, q ò fhe Ähe { ÃÞkh > t nrhs ku y u {k , «u { u q ò yku fhe r Ëk >>46>> ÚkÞk « x «¼w « Òk, ¼k wý kt kuÕÞk ð[ > yk ku®ðËS u {nk¼k , yu k ½h{kt Au þwt Ázku hk >>47>> ðu o { w » Þ ku t yu f , nu «e ð u o Au rðþu f > su k ½h{kt Au yu ð ku t , u u ½¤e ðk u Au st >>48>> {nkfq {kt q h ýs÷, u { yÒk Ä u k ÷ > u w t fkhý ki {u òýku , {{þhý w t ¤ «{kýku >>49>>
ht : - 71
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
27
{ws þhý wt òýu yu w¾, ÷kufu h÷kufu hnu Ëw:¾ > yuðe ½ýe ½ýe ðk fhe, r s MÚkk fu ÄkÞko nrh >>50>> yu{ ÷e÷k fh k y÷ u÷, tËh rË hÌkk íÞkt Au÷ > Au t kÚku yrð kþ, zkt hðu ÄkÞko w¾hkþ >>51>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh k{ fhS ý{kt sL{kü{e fhe u k{ zkt hðu ÄkÞko yu k{u r ¥kuh{ku ht : >>70>> qðoAkÞku un k{ k ðuýe¼kR, ð¤e h k Au k{ > «u{ðzuÚke {kZ{ktÞu, W Þko wtËh ~Þk{ >>1>> Au s kÞu nu Úke, fhkÔÞw t Ënª w t k > hkrºk hne kAk ÄkÞko , fhS ýu r Ëk >>2>> k k¼kR k fw ð k W h, ðh¾zk w t Au ð] û k > yu k {e {kt yku h ze, w t Ë h íÞkt A u «íÞûk >>3>> yu { kt si u W khku fÞku o , kt [ rË hÌkk ~Þk{ > Au ÄkÞko «e {S, ©e hu w ¾ Äk{ >>4>> [ku kR y{ËkðkËu ykÔÞk y÷ u÷, x k h wtËhAu÷ > íÞkt k ¼õ rððufe y kh, òýe u k{k ykÔÞk uðkh >>5>> ÚÚkw ¼ è nehk[t Ë ¼kR, yu ykrË yk t ã k { {kt R > ðk u ðk®sºk k k«fkh, u z e Þk þnu h {ku Í kh >>6>> ðk ðk {kt W Þko ku Þ , ÷kðku nrhs u ÷eÄku òu Þ > ðu o þu h ýk nrhs , ykÔÞk yk t Ë k{e u { >>7>> ËuAu ku hkt ki yuf t , Úkk¤ fhkÔÞk kÚku W{t > u{ ku fhkðk whku ¼kð, ki u yk¿kk yk e ËeÄe {kð >>8>> esu rË u ÄkÞkO nw Y , ki u ½u h s{ðk y w > t k»ko Ë rn Au ÷ , ½ýkY u sBÞk y÷ u ÷ >>9>> yu ð e ÷e÷k fhu A u y kh, yu f {k hÌkk u n Xkh > Au ÄkÞko q h ýfk{, Þk Au su ÷ w h k{ >>10>> Ëu ð hku ð h ehu kh, {ku n ku ÷ {kt W Þko r hÄkh > u k{{kt Äkhu A u r , Úkk¤ s{ðk íÞkt Ähe rn >>11>> yu{ ½ýk rË s k , su ÷ wh{kt hÌkk rðÏÞk > Au [kÕÞk íÞktÚke fhe ¼kð, Ônk÷ku Þk k{ {rAÞkð >>12>> Vw ÷ zku ÷ ku {i Þ ku kh, fÞku o {rAÞkð{kt r hÄkh > w h ® n e u ð k u X kh, fhe ©enrhÞu yt efkh >>13>> Au íÞktÚke fÞwO Au rð[hý, ËËwfu Þk yþhýþhý > kuËz fktÄkuS y÷w¼kR, yu ykrË huAu u k{{ktR >>14>> yu e uðk fhe yt efkh, yk ¤ [kÕÞk Ëuð {whkh > fXur[ ÷ kýu ÚkR ~Þk{, Au ku Þk rþÞkýe k{ >>15>> íÞkt rþðhk{ rð« u ½uh, Úkk¤ sBÞk «¼w w¾¼uh > yufhkrºk hÌkk w¾fkhe, esu rË u [kÕÞk ¼Þnkhe >>16>> ¼÷ k{ u ÷ª ze ßÞktÞ, íÞktÚke Þk ÷kr÷ÞkË{ktÞ > hkuðh u rf khu ~Þk{, t kÚku r hkßÞk uXk{ >>17>> hí ® n ykrË nrhs u , u { ýu u ð k fhe u r Ë u > Au íÞkt Ú ke ÄkÞko ËÞk¤, k zfu Þk fk¤ >>18>> w h k¾k[h k {ku n ku ÷ {kt Þ , [kh rËð hÌkk Au íÞkt Þ > ku x kËu ÄkÞko ÷ðt , nò t Ë S ¼ ðt >>19>> {k hk ½u÷k ÄkÄ÷ u îkh, Úkk¤ sBÞk íÞkt «kýykÄkh > Au Zzu Þk Au «¼w, W¥k{hkò u r Þkt rð¼w >>20>> yûkh ykuhze{kt uXk {kð, yûkhkrÄ r fhe ¼kð > ðo t {tz¤ ykÔÞkt Au íÞktÞ, W{t u Z wh e {ktÞ >>21>> {éÞk ©enrh u þw ¼ { , fÞkO Ëþo ÚkÞk { > íÞkt k ðk e ðu o nrhs , h{ rððu f e WËkh { >>22>> {nk«¼w u t rn , «u { ðzu s{kzu Au r > yu { yûkh r yrð kþ, Z w h u hÌkk Au yu f {k >>23>> fhe yk¿kk t ku u u ðkh, Vhðk w s hk {ku Í kh > sL{kü{e W h ËÞk¤, ðz k÷u ÄkÞko u fk¤ >>24>> k wS ykrË ¼õ u Xkh, u e uðk fhe yt efkh > Ä{o whu òðk r heÄkhe, [kÕÞk íÞkt Úkfe Ëuð {whkhe >>25>> t rn u [kÕÞk òÞ, yr W÷x yt {kÞ > yu{ fh kt yk u Þk ßÞktÞ, huðkS ku fe khkuu Au íÞktÞ >>26>> W khku fÞkuo sR u u MÚkk , Au fÞwO huðkS{kt M k > yk ðk¤e uXk r Ëk , æÞk Ähðk kYt ¼ ðk >>27>> æÞk {kt ðe e R ½ýeðkh, íÞkhu t fhu Au rð[kh > Au {wõ {wr k{e þeh, fhu «khÚk k Ähe Äeh >>28>> nu f] k kÚk nu ¼ ðk , {u fku w t Ähku A ku yk æÞk > {ku x k «f] r w Á »k su n , ú ñ u ð¤e yûkh u n >>29>> u { u ¼su r íÞ{uð, ynkur þ æÞk Ähu yuð > íÞkhu fu u ¼òu AkuS yks, y{u þwt fneÞu {nkhks >>30>> yu{ Vhe Vhe ºký ðkh, fhe Mðk{eÞu M wr y kh > æÞk {ktÚke «¼w òøÞk ßÞkhu, t k k{wt òuÞwt u ðkhu >>31>> {wõ {wr fnu {nkhks, nðu ku yk s{eÕÞku yks > Au xe{ý fhu ki t , íÞkhu kuÕÞk Ônk÷ku ÷ðt >>32>> ki u fhðktAu ¼kus k , ý nwt fnwt u wýku ¿kk > y{khu ðk ku fhðe Au yktne, yks W÷x Au { {ktne >>33>> íÞkhu Mðk{e fnu f] k kÚk, ¼÷u ðk ku fhku y{ kÚk > «ký r kuÕÞk fhe «e , t wýuAu ÚkR yufr[¥k >>34>> yü ykðhý ] Ú ðe ykrËf, yu f yu f Úke Au u yrÄf > Ëþ Ëþ ½ýk h su n , ðu Ë rð»ku Au «{ký u n >>35>> u Ú ke y t fneÞu su n , «f] r w Y »k ð¤e u n > yu Ú ke y kh yûkhÄk{, {nk{w õ hnu A u u X k{ >>36>> u{ ku t tÄ {ws t , ËZ r ùu fhku yu W{t > {u kBÞk Aku t tÄ yun, {k e ÷usâku u r : tËun >>37>>
ht : - 72
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
28
yuðe he u fhe ½ýe ðk , ðkr÷zkÞu {wõ e kûkk > Au sBÞkAu t rn , [kÕÞk íÞktÚke fhe { rn >>38>> k{ WÄ u Þk Au ~Þk{, ¼õ k r su w¾Äk{ > íÞkt wh k ykÔÞk Au s , ËÞk¤w kt fhðk Ëþo >>39>> yhËu þ h ku ® ðËkrË su n , ykÔÞkAu «e fhe u u n > k{i Þ w t fÞw O Au u ý eðkh, W Þko {M w k {ku Í kh >>40>> yu{ k rË hÌkk ~Þk{, íÞktÚke Þk Ä{o wh k{ > íÞkt k hkòÞu òýe u ðk , {khu k{ ykÔÞk s k >>41>> k{k ykÔÞk kÚku ½ýk s , ¼Âõ ¼kðu ðÄkÔÞk Sð > Ëþo fÞkot íÞkt Yzu ht u, k{{kt uze Þk W{t u >>42>> ÄhkÔÞk Ëh kh{kt Þ , {ku x k ífkh rn íÞkt Þ > fw þ ÷ fw t ð h k rðºk, yu f kt r f Ä{o kt Au r{ºk >>43>> u { ýu fÞkO Yzkt Ëþo , kBÞkt yk t Ë yk t Ë { > fÞw O q s ku ¤ u «fkh, {q { {kt Äkhe r hÄkh >>44>> fÞw O u kÞu Mðk kh, su { « Òk ÚkkÞ {w h kh > ð yk¼q » ký u ý eðkh, ykÃÞkt {nk«¼w u y kh >>45>> Au fÞw O t w t q s , Þku ø Þ rððu f Äkhe u { > fÞku o ð t Wí ð íÞkt Þ , yr yk t ã k Au { {kt Þ >>46>> Au {nkhks©e r Ëk , ykÃÞw t r s MðY w t ¿kk > fw þ ¤ fw t ð h k u íÞkt Þ , r ùu fhkÔÞku [i LÞ{kt Þ >>47>> íÞkhu u kÞu Äkhe u r[¥k, fÞw O y o ý ðo M ð rn > Ä Äk{ ykrË rhðkh, hks kx f¤ Ëh kh >>48>> ©enrhðh u kUÃÞwt ðo, «u{u þhý ÷eÄwt Au y qðo > íÞkhu Ônk÷ku kuÕÞkAu ð[ , kR {ku u Au ÄLÞ ÄLÞ >>49>> y{khu òuÞu hks kx, ð¤e òuÞu ®nzku¤k ¾kx > y{u ykÔÞk Úke fhðk hks, VheÞu AiÞu fÕÞkýfks >>50>> {kYt hks ku fhku {u, ý ðk fneÞu AiÞu y{u > yt h{kt W krÄ Ähþku, ð¤e {kÞk ku t fhþku >>51>> ku Õ Þkt fw þ ¤ fw t ð h kR, {ku w ý ku «¼w w ¾ ËkR > nðu {éÞk « x ©enrh, W krÄ fu { hk¾eþw t Vhe >>52>> yu { ©enrh nò t Ë , u W {k hÌkk w ¾ ft Ë > Au Ônk÷u fÞku o A u rð[kh, íÞkt Ú ke [k÷ðk ÚkÞk i Þ kh >>53>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu Ä{o wh{kt ð t ku Wí ð fÞkuo yu k{u Rfku uh{ku ht : >>71>> qðoAkÞku t k»koË t u ÷uR, Þk ðk tËu k{ > ½ýk Sð wt Yzwt fhðk, Vhu Au Xk{ku Xk{ >>1>> íÞkt k hkòhkÞ® nS, ¾ h Úki fk¤ > k{i Þ w t ÷i u z ðk kÁt , ykÔÞk òýe u ËÞk¤ >>2>> n»ko ðzu u z e Þk, Ëh kh{kt hks > ÷t u Ähkðe u , «u { u fÞw O Au q s >>3>> ð y÷t f kh yhr Þk, yr W¥k{ u ðkh > M w r fhe {Äw h ð[ u , fh òu z e r hÄkh >>4>> [ku kR yuðwt hkòÞu fÞwO qs , ÚkÞk « x «¼w « Òk > Au ©enrhÞu r hÄkh, [hýkh®ðË kze ËeÄkt kh >>5>> Au ÄkÞko «kýSð , kAk Ä{o w h ¼ ðk > fw þ ¤ fw t ð h kÞu r Äk , ¼q Ä h u ËeÄkt ½ýkt {k >>6>> ©enrh wt { kunh Y , kÞu Ähe ÷eÄwt Au y w > ¾Úke u rþ¾k wÄe r h¾e, yt h{ktrn W kÞko nh¾e >>7>> íÞktÚke ÄkÔÞk ©enrh~Þk{, ¾t¼k {kt ykÔÞk ½ ~Þk{ > tsÞ þk{¤ u u ½uh, nrh u s{kzâk w¾¼uh >>8>> Au íÞktÚke [kÕÞk Au {whkhe, Z wh ykÔÞk r rhÄkhe > ku k k yufktr sun s , yu u w¾ yk u Au Sð >>9>> ð¤e yuf {u fkuR rË , ykðe rË kuí ðe íÞkt ðe > W {ýku ykuhzku Au sun, yu e yku he fiÞus un >>10>> u{kt Zku÷eÞu r hkßÞk ~Þk{, w¾ k h qhýfk{ > t nrhs {wËkÞ, ¼khu Úki Au íÞkt {kuxe ¼kÞ >>11>> u {u fwtz¤ Úkfe kuÞ, {k{iÞku x h ykÔÞk òuÞ > Ëh kh{kt u u Au ßÞktÞ, [{ífkh ËuÏÞku {kuxku íÞktÞ >>12>> ÚkÞkt {nkhks kt Ëþo , rðM{u k{e Þk Au u { > {krÄ ÚkR R u ðkh, ynkunku fu Au ðkh{ðkh >>13>> «¼w fu ½kuze uu Ík÷ku íÞktÞ, nuXu W khe u ÷kðku yktÞ > Au ½kuze Ík÷e u uðf, nuXu W kÞko hk¾e rððuf >>14>> ð¤e Vuh fÞkuo Au Wå[kh, ynkunku þwt Au ykýu Xkh > uðu uðu rð{k u u ðkh, ËeXk {wf ku nòhku nòh >>15>> rð{k u fhe ðuo ykfkþ, ¼h wh ¼hkÞku Au ¾k > u rð k eswt Ëu¾u fktÞ, fnu «¼w u Ëu¾wt Awt yktÞ >>16>> {k{iÞu òuÞwt Au yuðe he , ©enrh{kt «kuðkýwt Au r[¥k > {nkhksu ku÷kÔÞk íÞkt k , {k[kh wAu yrð kþ >>17>> íÞkhu n e u fhe ðk , su ð e Ëu ¾ e e u rðÏÞk > yu { Z w h {kt r hÄkh, ½ýe ÷e÷k fhu A u {w h kh >>18>> sL{kü{e ku {iÞku kh, fÞkuo Au Z wh {kuÍkh > yk u ¼õ u w¾ yrÄf, Ëe kuí ðe ykðe Au Sf >>19>> u {iÞku fhðk {kxu ~Þk{, ðk÷ku ÄkÞko ðz k÷ k{ > {iÞku fÞkuo Au {nkhksu, ð]¥kk÷Þ k ¼õ u fksu >>20>> ºký {k fÞkO íÞkt [rhºk, Au ÄkÞko ©e hr{ºk > su ÷ w h Þk Sð , {ku n ku ÷ {kt W Þko Ä{o >>21>> {wõ k tËS ykrËf t , u{ u uzkÔÞk hk¾e ¾t > t ykÔÞk Au yk¿kk w kh, su ÷ wh rð»ku r hÄkh >>22>> {éÞk ©enrh u kÄw s , ½ýw t nu fhe r s { > f] k fhe yþhýþhý, ykÃÞkt t k ÓËu { kt [hý >>23>> hÌkk kt[ rËð u Xkh, Au [k÷ðk ÚkÞk iÞkh > ðo t ku u Ëuþku Ëuþ, Vhðk e yk¿kk yk e Au yuþ >>24>>
ht : - 73
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
29
yk tËk tË Mðk{e u swõ , úñk tË u y krË {wõ > {nk w¼kðk tË Mðk{e kh, yuðk kÄw h W fkh >>25>> wÁ»kku¥k{ þkMºke u kÚku, ©e hu {kufÕÞk Au kÚku > r íÞk tË {wõ k tË sun, ð¤e ku k¤k tËS un >>26>> yu ykrË kt[ t u t u, ©eS ÄkÞko Zzu W{t u > hÌkk Z whu yrð kþ, ÷e÷k fhuAu íÞkt w¾hkþ >>27>> u {u Ëw o w h {ku Í kh, ku u hÌkk Au íÞkt {k [kh > Au ©enrh nò t Ë , ðz k÷u Þk w ¾ ft Ë >>28>> r Þkt hne u «kýSð u, ½ýe ÷e÷k fhe ¼ ð u > yu{ fh kt ykÔÞku Vw÷zku÷, ðkæÞku { u W{t y ku÷ >>29>> ËuþkuËuþ y u k{ku k{, t ykr© u Xk{ku Xk{ > ºk ÷¾e u uzkÔÞk kuÞ, yk¿kk «{kýu ykÔÞk Au òuÞ >>30>> t nrhs kuÞu íÞkt kð , fÞkO {nkhks kt Ëþo > ÚkÞku yk tË { y kh, ½ýwt w¾ kBÞk un Xkh >>31>> k{Úke qðo rËþk ku ¼k , íÞkt Au wtËh {kuxwt zk > u k {e {kt { {kus, Ázk ht k ¼hkÔÞk nkus >>32>> t nrhs t u ~Þk{, w÷k÷ ht Wzkzu Au un Xk{ > ku k e ÷i r [fkhe nkÚk, ¼he u Wzkzu Þku e kÚk >>33>> ðu o t nrhs kÚk, ht w ÷ k÷ ÷eÄk Au nkÚk > r [fkheÞku ¼he u ht , «¼w u Akt x u Ähe W{t >>34>> yuf yuf u u yLÞku yLÞ, ht w÷k÷ k¾u Au ÄLÞ > úñ{ku÷ k u ðk e yuf, k u {wõ h{u Au y uf >>35>> y÷ u÷ku nw hkS ÚkkÞ, ht k¾u u fe o kÞ > yr yk tË k ðkéÞk yku½, òuR «¼w e f] k y{ku½ >>36>> Wzu ht w÷k÷ , ki kt ÷k÷ ÚkÞkt Au ÷ku[ > ykÔÞk yá~Þ ykfkþu Ëuð, ©enrh e ÷e÷k òuðk yuð >>37>> fhu Ëw t Ë w r ¼ kË y kh, ÚkkÞ w » e ð]  ü u Xkh > yu { hBÞk ku u ½ýeðkh, Au ½ku z u ÚkÞk y ðkh >>38>> ht ¼hu ÷ k hkSð u ý , hku Í u ½ku z u þku ¼ u w ¾ Ëu ý > ht {kt yt Au hfkð, t ½ {kt Vhu xðh kð >>39>> ½ku z u [ze Ëu A u Ëþo , r s¼õ kt nhu A u { > yu { ykÃÞkt Au w ¾ y kh, fu kt frð k{e òÞ nkh >>40>> þu»k {nuþ k{u kh, frð þwt fhu {w¾u Wå[kh > Au f] k fhe ¼ ðk , Þk ku{ e{kt fhðk M k >>41>> Au W khu ykÔÞk ËÞk¤, Úkk¤ sBÞk ku u fk¤ > t ¼õ u ykÃÞkt ¼kus , kBÞk ykr© yk tË { >>42>> r »fw¤k tË ykrËf t , {kuxk {kuxk {éÞk Au {nt > ðuo Þk hkuðh eh, ®nzku¤ku ktÄðk {r Äeh >>43>> íÞktAu ykt k ýkt uW ð]ûk, òuzkòuz þku¼u Au «íÞûk > ®nzku¤ku ktæÞku Au unXkh, u e þku¼k ýku rn kh >>44>> «¼w u ÄhkÔÞk u { kt Þ , Ëþo fhðk ykÔÞk ki íÞkt Þ > ðu o nrhs ku Þ u u ð kh, q ò Þku fhe Yzu «fkh >>45>> yu ð u {u w h k s , íÞkt ykÔÞk Au w L Þ kð > t srz {w x yu f , ð rn ÷kÔÞk rðþu f >>46>> {w x ÄhkÔÞku «¼w r þh, Ázkt ð u hkÔÞkt þheh > fhe ykh e qò Þku íÞktÞ , w¾ kBÞk ½ýwt { {ktÞ >>47>> Au rð[khe u Ônk÷ku Wh, íÞktÚke ÄkÞko ©e Z wh > W¥k{hkò ku su Ëh kh, u{kt W khku fÞkuoAu kh >>48>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu ðz k÷{kt Vw÷zku÷ ku {iÞku fhe {M fu {w x ÄkÞkuo yu k{u ku uh{ku ht >>72>> qðoAkÞku Z whu ÷e÷k fhuAu, yk u Au w¾ y kh > u {k hi u nw k{e, fÞkuoAu { rð[kh >>1>> su ÷ whu òðk {kxu, [kÕÞk íÞktÚke hðeh > eò k{ku{kt Vh k Úkfk, kuåÞk Au {r Äeh >>2>> Ëu ð hku ð h u xu , ÚkÞk r hks{k > t k{kÞu Úkk¤ fÞku o , sBÞkAu ©e¼ ðk >>3>> [ku kR {kunku÷ e søÞk u {ûk, yk ku k÷ð wt yuf ð]ûk > u k nuXu ¼k fhe kh, u{æÞu r hkßÞk ¼ð kh >>4>> ðk ku fhu Au u { e kÚk, Ä{o ¿kk ði h k e kÚk > ð¤e Ëu ð hku ð h eh, ku h ze w t ð] û k t ¼ eh >>5>> fku R {u u nu X u yS , r hksu t ¼õ rn > ð[ k{] ykrË ku kh, ki u {Íkðu r hÄkh >>6>> «¼w ýk ku r ùÞ kh, ku k ku fhkðu r hÄkh > hkÛÞ nu X u ¼k S khe, r Þkt r hksu A u w ¾ fkhe >>7>> fku R {u ðz e Akt Þ , ¼k rn r hksu íÞkt Þ > ú ñ {ku n ku ÷ e fhu Au ðk , ¼õ kt fü nhu kûkk >>8>> yu{ su ÷ wh {kuÍkh, Ônk÷ku ÷e÷k fhu Au y kh > ¼e{ yufkËþe ku Wí ð, yu{ fh kt ykðe kuåÞku yuð >>9>> {kunku÷Úke Âù{ rËþk{ktÞ, {kuxku ðz Yðh íÞktÞ > t nrhs u {¤e kh, ®nzku¤ku ktæÞkuAu r hÄkh >>10>> u ®nzku ¤ k{kt fhe u ÃÞkh, ÄhkÔÞk «¼w u u ð kh > yr khkt ð y÷t f kh, «¼w S u u h kÔÞkt u X kh >>11>> Yzw t [t Ë w » rn , «u { u q ò fhe þw Ø r[¥k > ykh e W khe Au rðþu f , { ku n h {q {kt Ähe xu f >>12>> {w õ k t Ë ú ñ k t Ë su n , ku k÷k t Ë r {o ¤ u n > yk t Ë k t Ë ykrËf t , {¤e u u X k Au íÞkt {nt >>13>> fze hu þ {Ëku h e ký, ©eS u Íw ÷ kðu A u w ò ý > ðk u rðrðÄ he u ðkSt º k, fhu Au [rhºk hr{ºk >>14>> ði Þ k W h ¼ ð , e w ý e u ÚkÞk « Òk > ksw t Ä y u þu ÷ w t yu f , ðkòt ð k¤k u ykÃÞw t rðþu f >>15>>
ht : - 74
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
30
ð¤e ykÃÞwt Au ËuR u {k , {kuûkY e y¼Þ Ë Ëk > ®nzku¤u Íw÷u Au ¼ ðk , ¼k¤e ¼ð úñk ¼w÷u ¼k >>16>> ykÔÞk ykfkþ{kh u Ëuð, w» e ð]Âü fhuAu yuð > t nrh¼õ ÷k¾ku ÷kuf, Ëþo fhðk ykÔÞk yþkuf >>17>> r Þkt rnhk[t Ë nrhs , u u t þ u ÚkÞku yu { { > Mðkr{ khkÞý ¼ ðk , ðo s fnu A u r Ëk >>18>> íÞkhu ðz Áðh yu n , u { u Ähe hÌkku Au u n > yt Þko { eÞu òÛÞku yu n , u nrhs ku su t Ë u n >>19>> Ëu¾kzâku Au ku k ku « k , yr yKw yiïÞo yk > ËÂûký knw e so e Úkfe, us «fk~Þwt «¼wÞu ¬e >>20>> fkurx fkurx hrð þrþ su{, WøÞk nkuÞ ykfkþ{kt u{ > yuÚke yrÄf us k kh, AkÞk úñktz{ktrn y kh >>21>> u k {æÞu { kunh-Y , y÷ u÷k u ËuÏÞk y q > yus ykt ¤e{kt nw ¾tz, òuÞkt y t fkuxe íÞkt ytz >>22>> yýw e u h u Wzu A u u n , fku r x fku r x fÕ Úke su n > ý kBÞk Úke fku R kh, yu ð k Ëu ¾ kÞk s ykÄkh >>23>> rðM{u k{e Þk ÷k¾ku s , {kLÞwt {nk«¼wrð»ku { > yu {u rð« Ëw o¤ yuf, ykÔÞku Ônk÷k k u Ähe xuf >>24>> fkfzeÞku r[¼zkt e nkÚk, ¼u x {w f ðk ykÔÞku kÚk > ý ¼ez ÚkR Au y kh, ð {kh {¤u ÷ kh >>25>> fu ð e he u ykðu nrh k , rð[khe u W¼ku hÌkku Ëk > ÚkÞku A u ËT ËT yÄeh, «u { Úke ðnu u º k{kt eh >>26>> rð« WËk e ÚkÞku y kh, W¼ku W¼ku fhu Au rð[kh > yt Þko { eÞu òÛÞw t sYh, rð« u ¼Âõ Au ¼h w h >>27>> W Þko ®nzku¤uÚke ykÄkh, ÄkÞko rð« k u uðkh > ku u si u {k e ÷eÄe yun, s{ðk ÷køÞk ©enrh un >>28>> yfufk nkÚku fze kuÞ, y w¢{u s{uAu u òuÞ > ÚkÞku rð« yr þu « Òk, ku k wt ¼køÞ {kLÞwt Au ÄLÞ >>29>> fhe ðt Ë k ðkh{ðkh, fh òu z e fÞku o {Mfkh > rnt z ku ¤ u r hkßÞk y÷ u ÷ , fkfze s{ k Úkfk Au ÷ >>30>> {wõ k tË úñk tË kÚk, f] k fhe kuÕÞk Þkur kÚk > nu {wõ k tË Mðk{e rðºk, nu úñk tËS wýku r{ºk >>31>> yk fkfzeÞku Úke Úki yktne, òýu ÚkR ïu îe {ktne > ½ýe {eXe {ÄwheAu kh, yu k MðkË ýku rn kh >>32>> yu { ð¾kýu ðkh{ðkh, yÄeo s{e Þk r hÄkh > Ët t  õ Þu s{u Sð , u sw ð u shu ÷k¾ku s >>33>> íÞkhu úñ{wr kuÕÞk ðký, wýku ðkr÷zk Sð «ký > {u s{ku Aku u òýku kh, y{u þwt òýeÞu r hÄkh >>34>> {kuxk Rïh su fkuR nkuÞ, yufe÷k ku u s{u fkuÞ > eò fkuR u ykÃÞk r ðkÞ, u÷uÚke s{u w¾ËkÞ >>35>> wýe ð[ yu w¾fkhe, úñ{wr u yk e uðkhe > ÷eÄe «¼w k fhÚke kuÞ, íÞkhu {wõ {wr kuÕÞk òuÞ >>36>> úñk tË Mðk{e ku ËkÞ, í t e {k k fuðkÞ > « kËe ykÃÞk rð k u òýku, ne s{u Mðk{e yu «{kýku >>37>> yuðwt {h{ wt wÛÞwt ð[ , úñ{wr Þu rð[kÞwO { > ðuo t u yk e Au kh, Au ku u sBÞk fhe ÃÞkh >>38>> {wõ {wr fnu {nkhks, yk k fÕÞký wt fu{ yks > íÞkhu kuÕÞkAu wtËh~Þk{, wýku {wõ k tËS yk Xk{ >>39>> kfe Úke hÌkwt íÞðký, yu wt ku ÚkÞwt h{fÕÞký > yu{ nrh u nrh k s , k[ku ¼kð Ëu¾e heÍu { >>40>> fku r xsL{ kt f{o t Ä , fk e k¾e u fhu kð > yt u {kzu yûkhÄk{, yk u ku k w t w ¾ {k{ >>41>> yu{ ©enrh Ä{ofw{kh, ®nzku¤u r hkßÞk ½ýeðkh > ykÃÞkt ¼õ u w¾ y kh, y÷ u÷kuS h{ WËkh >>42>> Au {kunku÷{kt ËÂûký Ëeþ, ku¾{kt r hkßÞk {wõ Rþ > yk ku k÷ð k ð]ûk ¤u, t e ¼k ÚkR u ¤u >>43>> ½ýeðkh wÄe {kunku÷{ktÞ, Ônk÷kÞu ðk fheAu íÞktÞ > nðu t e ¼k{kuÍkh, {nk«¼w ÄkÞko uXkh >>44>> yk ku k÷ð u ykuÚk ËR, «¼w r hkßÞk t u ÷R > t ðuÂü þku¼u ¼kÞ, fu kt fu kt þu»k nkhe òÞ >>45>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh su ÷ wh{kt yk ku k÷ð e nuXu t e ¼k{kt r hkßÞk yu k{u kU uh{ku ht : >>73>> qðoAkÞku yufkËþe wt ò úý fÞwO, t kÚku ¼ ðk > { kunh íÞkt {uh fhe, ÷e÷k fhu Au u MÚkk >>1>> t u íÞkt ku ku k kt, fhkÔÞkt rËÔÞ Ëþo > r s MðY r h¾ kt, kBÞk Au yk tË { >>2>> [ku kR îkËþe ku ÚkÞku Au ðkh, ðu÷k WXâk Au u ðkoÄkh > r íÞ rðrÄ fÞkuo un Xkh, yûkh r ÚkÞk iÞkh >>3>> {kunku÷ W h y kþe ßÞktÞ, u k W h Aºke Au íÞktÞ > u {æÞu r hkßÞk y÷ u÷, ðkO Þko{e wtËh Au÷ >>4>> t rn þku¼u Au ~Þk{, w¾fkhe Ëk w¾Äk{ > u {u yuf SðýËk , ©eS ku ¼õ Au u «fkþ >>5>> u Ëw o ¤ ½h ku sYh, u ý u Yze RåAk fhe Wh > ©enrh u fhkðk ¼ku s , {X k hku x ÷k u kð >>6>> ku u «u { u fhe u fhkÔÞk, ®fr[ ½] u Ú ke [ku zkÔÞk > Au zku z e e ¼kS fhkðe, yu f hku x ÷k{kt n e Ähkðe >>7>> eòu hkux÷ku ZktõÞku W h, ÄÞkuo Úkk¤e{ktne «u{¼h > þwØ ð fÞwO ykåAkË , ÷uR [kÕÞk Au r {o¤ { >>8>> ÷kÔÞk rðºk u {kunku÷{ktÞ, {wf r r hkßÞk Au ßÞktÞ > Au SðýËk u r h¾e, kuÕÞk ©enrhS { nh¾e >>9>>
ht : - 75
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
31
¼kð Ëu¾e u ku÷kÔÞk k , fu{ ykÔÞk Aku SðýËk > y{ {kxu þwt ÷kÔÞk Aku yks, fku {u þwt Äkhu÷wt Au fks >>10>> su ÷kÔÞk nku u ÷kðku yktÞ, tfku[kþku rn { {ktÞ > íÞkhu ¼õ u SðýËk u, ¼kus ykÃÞkt «¼w u nwÕ÷k u >>11>> ÷eÄku s{ðk «¼w Þ u nkÚk, «u { u Ú ke s{ðk ÷køÞk kÚk > s{ k Úkfk Sð «ký, ðkhu ðkhu fhu A u ð¾ký >>12>> yu{ yhÄwt sBÞk yrð kþ, úñ{wr kuÕÞk «¼w k > yuf÷k fu{ s{ku Aku yks, r s Ëk u {wfe u hks >>13>> u ku Xef Úke {nkhks, yu{ fi u swðku fÞwO fks > ðk÷ku s{ k k hkux÷ku sun, WXe u Mðk{eÞu ÷eÄku un >>14>> {w¤S ð ýÞu ËR {k , «¼w u fhkÔÞwt s¤ k > {wõ k tË Mðk{e kuÕÞk ðký, úñk tË Mðk{e h òý >>15>> {kuxk Au úñ{wr rðþuf, « kËe s{u yuufkyuf > yuðku {{o wÛÞku suýeðkh, úñ{wr Þu fÞkuo rð[kh >>16>> « kËe yk e nw u íÞktÞ, Au ku u sBÞk w¾ËkÞ > yu{ fhu Au ÷e÷k y kh, «¼w su ÷ wh {kuÍkh >>17>> Au t k{kÞu fÞku o Úkk¤, s{ðk ÄkÞko Au ËÞk¤ > sBÞk t k»ko Ë rn , ðu o ¼õ w t fhðk rn >>18>> ykÔÞk s{e u W khu ~Þk{, t k»ko Ë kÚku u Xk{ > kt Í k ku h u ©e¼ ðk , Ëu ð hu u s Sð >>19>> M k fhe u Ëu ð {w h kh, ð u h e u ÚkÞk i Þ kh > yk ku k÷ð ýe su Akt Þ , u k nu X u fhe Au ¼kÞ >>20>> Au r hkßÞk qhýfk{, þku¼e hÌkk Au wtËh~Þk{ > u {u yuf ðk h ò , ð]ûk W h uXku Au ÏÞk >>21>> {khu zkufeÞkt òr Mð¼kð, yk SÞu ËuÏÞku u kð > kuÕÞk ©enrh «íÞu ð[ , nu ËÞk¤w wýku ¼ ð >>22>> ykðk ðk h ÷t f k {ku Í kh, hk{u ¼u k fÞko k y kh > ðþ fÞko nþu fuð e he , ðk {Íkðku u yS >>23>> íÞkhu ©enrhÞu fhe k , so e ykt ¤eÚke r Ëk > fr u ku÷kðuAu ËÞk¤, ykÔÞku ðk h íÞkt ífk¤ >>24>> fhòu z e u {kÔÞw t rþh, u X ku yk ¤ ÚkR u Äeh > íÞkhu ðk÷{ ku Õ Þk ð[ , w ý ku yk S¼kR kð >>25>> swðku ÷k eAu fu x ÷e ðkh, fr u ðþ fh kt yk Xkh > yu{ ðuo e Ëkuh e t[ kh, y{khu nkÚk Au r hÄkh >>26>> y{khe {hS rð k fkuR, fktR fhðk {Úko Úke kuR > y{kYt s fÞwO nw ÚkkÞ, yu{kt Úke eò ku W kÞ >>27>> ð¤e y{ « k u fuðkÞ, {kYt fÞwO ý fktR ÚkkÞ > yk {k{kt Au t yk sun, u{ wt fÞwO ÚkkÞAu un >>28>> Au yk¿kk fhe s Ëeþ, Þku kAku Vhe u u 1feþ > t ðu o {éÞk þw ¼ { , «u { u ðk÷k w t fÞw O q s >>29>> yu { ÷e÷k fhe ½ýkrË , su ÷ w h rð»ku ðe > ð¤e ðk÷u fÞku o A u rð[kh, íÞkt Ú ke [k÷ðk ku r hÄkh >>30>> ÄkÞko ku u Sð «ký, ðz k÷u ÚkR u z¼ký > íÞkt Úkfe ÄkÞko Z w h , ½ýku W{t Äkhe u Wh >>31>> íÞkt hÌkk Úkfk Ëuð {whkh, yk u Au ki u w¾ y kh > «k S Ëðu u uzkÔÞk k , ¼k ð T ðt[kðk u ¾k >>32>> ½u÷ k Ëe{kt fhu Au M k , r íÞ fÚkk w ýu ¼ ðk > yuf rË r¾szeÞk eh, t nrhs kÚku Äeh >>33>> yu { ÷e÷k fhu A u y kh, ½ýk Ë hÌkk u n Xkh > Au ðkr÷zu { rð[kÞw O , ðh k÷u òðk w t u ÄkÞw O >>34>> [kÕÞk t ku u ÷R u t , e ¤kðu kuåÞk Au W{t > k{ e ¼k ku¤u uXk kÚk ðuo, {wr k {tz¤ kÚk >>35>> u {u ðxu{k wo fkuR, ðe ðkzð ykÔÞk íÞkt òuR > u Ëu¾e úkñý yLÞkuyLÞ, yuf yuf u fuAu ð[ >>36>> yk su ðuoÞu ÷eÄku Au òu , uXk úñh ÷R¼ku > yu{ ðuo Akuzu òu t kh, fu{ ]Âü [k÷u ykýu Xkh >>37>> íÞkhu {nkhks kuÕÞk ðký, wýku ¼qËuð {u «{ký > {u fux÷k s Aku kûkk , y{u fiÞu u wýeÕÞku ðk >>38>> íÞkhu úkñý fu {nkhks, y{ku ðe sýk AiÞu yks > ð¤e ©enrh fu wýku ¼kR, ðe u sýk kÄw Úkkyku yktR >>39>> yu ð k u yu x ÷ks «íÞûk, ð] û kÚke W kheÞu {ûk > WXku þeË ÷ kzku A ku ðkh, y{u ku Ai Þ u s ykÄkh >>40>> «¼w k e heûkk ÕÞku yun, x¤u {khku ki ku tËun > ðe u sýk òu fhku íÞk , Ëþsýk ku Akuze ãku hk >>41>> u{ u ku Úkkyku kt[, swðku ku ¾hk y{kÁt k[ > yu{ u ku Úkkyku yuf, heûkk ku szþu rðþuf >>42>> kÄw Úkkyku sux÷k wòý, YÚke W kÁt yu «{ký > Au rð«u rð[kÞwO Au íÞktÞ, yk{ u fkuÞÚke S kÞ >>43>> yu { fi u [kÕÞk r hÄkh, Au ©enrh ÚkÞk i Þ kh > íÞkt Ú ke kU z ÷ Úki u ËÞk¤, ðz k÷u Þk fk¤ >>44>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{ ÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh Z whÚke ðh k÷ ÄkÞko yu k{u [wt{ku uh{ku ht : >>74>> qðoAkÞku ðk÷{ ðh k÷u ykrðÞk, òu ¼õ u ½uh > W{t Úke W khku fÞkuo, hkS ÚkR Áze uh >>1>> {wõ k tË Mðk{e ykrË su, t Ázk {nk¼k > ðuËkt e u uzðk {wõÞk, ©e hrð»ku kunk >>2>> yk[kÞo u u z e u ðu o , ykÔÞk ©enrh k > «¼w Þ u L{k fÞw O , ðu Ë kt e w t yrð kþ >>3>> esu rËð u ¼k fhe, r hkßÞk ©e{nkhks > u ðuËkt e u «§ qAâwt, ©enrhÞu w¾ ks >>4>> [ku kR w»kwBýk k{u kze sun, ® z{kt fuðe he uAu un > ð¤e fuðe he u hiAu kh, wýku ðuËkt e {ku ykðkh >>5>>
ht : - 75
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
32
yu f yðMÚkk{kt u yu { , eS yðMÚkkyku hi A u fu { > u fu ð e he u hi A u y w , Yze he u fhku yu w t Y >>6>> ð¤e «ýð w t Y su n , Ae kË w t MðY u n > ÿük Ë~Þ Úkfe h ú ñ , u w t Y fhku y w ¢ { >>7>> ú ñ h su h ú ñ , u w t ý fku MðY f{o > ðu Ë e Wí r Au õÞkt Þ , u e ðk fhku {u ykt Þ >>8>> yu ykrË «§ w A âkAu íÞkt Þ , ðu Ë kt e rð[khu { {kt Þ > yu { ©eS k «§ku kh, W¥kh ÚkÞku i u ý eðkh >>9>> kuÞ {nkhksu ËeÄw t {k , u Y i Þk ykÃÞk r Ëk > ðuËkt e u yk eAu hòÞ, Yze he uÚ ke fÞko rðËkÞ >>10>> Au ©enrhÞu ÄkÞw O { , w ý ku hk{þhý kð > Ëu þ rðËu þ {kt Ú ke {k{, í t e u z kÔÞk u Xk{ >>11>> yÒkfku x ku {i Þ ku su n , ð] ¥ k w h e{kt fÞku o A u u n > nòhku ¼õ ykÔÞkAu nh¾u , u n ðzu ðk÷{ u r h¾u >>12>> kBÞk yk tË Wí ð { , ðuo t y u nrhs > ki u ykÃÞkt yr ½ýkt w¾, ¼ðs¤ kt xk¤eÞkt Ëw:¾ >>13>> Au íÞkt Ú ke fÞw O Au «Þký, Zzu Þk Sð «ký > W¥k{ hkò w t ½h ßÞkt Þ , W{t u sR W¥kÞko íÞkt Þ >>14>> ËÞk fhe u Ëe ËÞk¤, ynkur þ s{u Au íÞkt Úkk¤ > r Þkt «k S e k u r , fÚkk ðt[kðu Au fhe «e >>15>> íÞkh Ae ð¤e fku Þ Ë , t «íÞu ku Õ Þk ¼ ð > Ëk {kt rfÞwt W¥k{ Ëk , yk ku W¥kh ËR u æÞk >>16>> yÒk ð ]Úðe ku wt ks, kÞ Ëk ykrË þw¼ fks > yuðkt Ëk y kÞ u ðo, u{kt W¥k{ þwt Au y qðo >>17>> íÞkhu t kuÕÞk Äkhe { , wýku ¼qÄhS ¼ ðk > fk¤ f{o {kÞk ¼Þ òuh, yr y¿kk ytÄkÁ ½kuh >>18>> yu ykrË x¤u ËkÁý Ëw:¾, {¤u {khe {q wt w¾ > u yk u fkuR y¼Þ Ëk , eswt ku Úke yu k {k >>19>> u Úke eò fkuR u nkÚk, { k u hÌkwtAu u kÚk > y{u ku yuðwt {kLÞwt Au { , íÞ òýßÞku «kýSð >>20>> yuð kt w ý e u t kt ðu ý, ku Õ Þk ½ ~Þk{ w ¾Ëuý > nðu [k÷ku siÞ u ws hk , y¼ÞËk Ëuð k rðÏÞk >>21>> yu{ fne ÚkÞk iÞkh kÚk, kt[ U h{nt ku e kÚk > ð¤e k»koË fkXe k Mðkh, u{ k t u Ëuð {whkh >>22>> [kÕÞk ZzuÚke wý úk{, k{ kuxkËu Þk Au ~Þk{ > íÞktÚke ÷kuÞk k zfu ÚkR, k{ kÞ÷u hÌkkAu sR >>23>> ðrýf {kýu f [t Ë ¼kR, u u ½u h sBÞk w ¾ ËkR > Au [kÕÞk Sð sÁh, «e u ÄkÞko Au {w ¤ e w h >>24>> hk{k¼kR k{u Ëh kh, h½k¼kR Au Ëeðk kh > u { ýu fÞw O Au {k , k{{kt u z e Þk r Ëk >>25>> ku k ku W khku Auhu ßÞktÞ, «¼w u {wfk{ ykÃÞku íÞktÞ > u rËð hkÏÞk r hÄkh, uðk fhe Au Ázu «fkh >>26>> u u Ônk÷u fhe yt efkh, Au ÄkÞko «kýykÄkh > k{ ®÷ ¤eÞu u ý eðkh, Þk {q ¤ S þu X u îkh >>27>> u u ½uh sBÞk Au ËÞk¤, ð¤e [kÕÞk ðk÷ku fk¤ > ðZðký{kt Þk rðnkhe, þuh ðå[u [kÕÞk w¾fkhe >>28>> Ëe W he u y÷ u ÷ , {u { fu Þk w t Ë hAu ÷ > Au ÷¾ h ÚkR ÷k÷, ÷e÷k w h Þk Au f] k÷ >>29>> íÞkt Ú ke rð[Þko rðh{ k{, Au hk{ w h u Þk ~Þk{ > Ëu hku s fze u fw t z k÷, íÞkt Ú ke zkt hðu Þk ÷k÷ >>30>> u fu z u yþhýþhý, «e u ÄkÞko fhS ý > ð¤e fÞku o A u { rð[kh, W kðu Þk Au r hÄkh >>31>> nkU þ e÷kAu íÞkt k nrhs , h{ rððu f e w L Þ kð > xu ÷ hk{Ëk u k{, kSËk xu ÷ u Xk{ >>32>> xu ÷ ðýkhþe¼kR u n , t s Þ h½k¼kR Au su n > ðk÷k¼kR fi Þ u fk Ëk , yð[¤Ëk Ázk ¾k >>33>> {w Ëk f] » ýËk k{, yu y krË nrhs {k{ > k{i Þ w t ÷u R u ykÔÞk t , ðk÷k u ðÄkÔÞk Au W{t >>34>> ðks u ks u uýeðkh, uze Þk Au k{ {kuÍkh > ðuo ÷kufu òÛÞwt { {ktÞ, ykÔÞk Mðkr{ khkÞý yktÞ >>35>> Ëkuze u ykÔÞk fhðk Ëhþ , k{{ktÚke nw nrhs > n k e{kzu ûkuºk e {ktÞ, u ý Ëkuz k ykÔÞk íÞktÞ >>36>> ¾kt k ðkøÞk Au ðuo k [hýu, ÚkÞk Au uÚke ÷kurn ðhýu > yuðk nh¾Úke ykÔÞk s , fhu fh òuze Ëþo >>37>> kt[ U h{nt u Xkh, ð¤e k»ko Ë fkXe yMðkh > uý u rn òuÞ k Sð , nòhku s kt {kuÌ kkt { >>38>> Au kuÕÞk hk{Ëk ¼kR, nu f] k kÚk nu w¾ËkR > e{kzuÚke ykÔÞk ½ýk s , Ëkuz k Úkfk r {o¤ { >>39>> ¾kt k ðkøÞk Au yu{ k ktÞ, YrÄh úðu Au [hý{ktÞ > íÞkhu kuÕÞk ©eS{nkhks, wýku hk{Ëk ¼kR yks >>40>> y{khk k{k ykÔÞk su s , fÞkO fh òu z e Ëhþ > u u rn zu f{o fk¤, ¼o ð k e x¤þu Ík¤ >>41>> yu{ fi u [kÕÞk nrh íÞktÞ, hk{Ëk S k {kZ{ktÞ > u{ u ½uh fhkÔÞku Úkk¤, íÞkt sBÞk ku u h{ f] k¤ >>42>> t k»koË su fkXe s , ki u fhkÔÞkt Ázkt ¼kus > hk{Ëk S e {uze ßÞktÞ, ®n[fu «¼w kuZâkAu íÞktÞ >>43>> yu{ W kðk{kt ºký Ë , f] k fhe u hÌkk Sð > ðuo nrhs ku e u Xkh, Áze uðk fhe yt efkh >>44>> Au [k÷ðk fÞku o rð[kh, hku Í u ½ku z u ÚkÞk y ðkh > ßÞkt ÄkÞko Au ©e¼ ðk , nk÷ {t r Ëh Au u n MÚkk >>45>> ½kuzku W¼ku hkÏÞku Au un Xkh, [khu hVu òuÞwt r hÄkh > Au kuÕÞk rð[khe u { , wýku hk{Ëk S ð[ >>46>> Yzwt fuðkþu {kÁt k{, ½ýku í t Úkkþu yk Xk{ > yu{ fne [kÕÞk Au yS , k{ kÞo ykÔÞk fhe «e >>47>>
ht : - 76
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
33
hku ð h Au w t Ë h kh, fq {e {kt r hÄkh > ¼k fhe u r hkßÞk kÚk, ðo k{ fÞw O Au kÚk >>48>> Aºke ktÄe Au wtËh íÞktÞ, ¼Þnkhe r hkßÞk Au ßÞktÞ > nðu íÞkt Úkfe ÄkÔÞk ~Þk{, ykÔÞk k÷k Z sun k{ >>49>> k{Úke Âù{ rËþk{ktÞ, ûkuºk{kt ykuxku fÞkuo Au ßÞktÞ > ykt ÷e ýwt ð]ûk Au yuf, u u nuXu r hkßÞk rðþuf >>50>> {k÷S [kuÄhe Ázw k{, y{e[tË w kh u k{ > Ëðu h u Sðhk{, yu ykrË ykÔÞk íÞkt y¼ehk{ >>51>> u { u ËeÄkt Ëþo Ëk , fw ð k W h fÞkO s¤ k > Au ykðeÞk {ký u k{, h{kÚkeo u q h ýfk{ >>52>> íÞkt k ¤® nShkÞ, ] Ú ke® nS k{ fu ð kÞ > u { ýu fÞw O k{i Þ w t kh, { {kt fhe «u { y kh >>53>> Au ku k k Ëh kh{kt R , ÄhkÔÞk «¼w w ¾ ËkR > Äq Ëe W khe ykh e, fhe q ò hkÞu {nk{r >>54>> Ëw r ÄÞku fw ð ku {÷kÞ h, ©enrh íÞkt W Þko íðh > Au kÌkk Ëw r ÄÞk u ðkrh, fq rðºk fÞku o {w h khe >>55>> kÏÞwt « kËe wt s¤ kÚku, fq {ktrn ku k u nkÚku > Au yu{ kuÕÞk yrð kþ, {u kt¼¤ßÞku {khkËk >>56>> t k s{w k u hMð e, kuËkðhe ykrË Ëe yr > u ku rðºk ðo fnuðkÞ, ý yk fwðk wÕÞ ÚkkÞ >>57>> su{kt y{u kÌkk kÏÞwt s¤, u ku ðuo eÚkkuo{kt « ¤ > òýe {rn{k su s kþu, u u t ]r wt Ëw:¾ òþu >>58>> yu { fne u Ëe ËÞk¤, s{ðk ÄkÞko nrhÚkk¤ > yk ku k÷ð fq k k , u e Akt Þ u sBÞk yrð kþ >>59>> Au ¼k fhe s Ëeþ, {÷kÞ h W¥kh Rþ > ®÷ ð] û k ¤u feh kh, r hkSÞk «¼w fhe ÃÞkh >>60>> þku¼u t {ktne s ðtË, su{ þku¼u khk{ktne [tË > ðk÷u ktÄe Au k½ ku uhe, uýu ki kt { ÷eÄkt nuhe >>61>> ft X u u Þ ko w ÷ k k nkh, s r h¾u Au ðkh{ðkh > yt ku y t u þku ¼ u þý kh, fhu ÷xfkt ©erfh kh >>62>> «§ W¥kh fhu íÞkt nrh, Ëe ËÞk¤w fÁýk fhe > yuðk {k u rð»ku u ðkh, yuf þk e ykÔÞku un Xkh >>63>> Ëk hnu u {ký k k{, u wt k{ rð« ½u÷khk{ > ykðe u kuÕÞk Au un ðký, fnu õÞkt Au Mðkr{ khkÞý >>64>> yk ku kÄwyku Au ðuo yktÞ, eò s ýku {qËkÞ > ¼k{kt Úke nò tË, y{Úkku fu{ fhku Aku VtË >>65>> íÞkhu u ðuo s fnu yu{, { u Ëu¾k k Úke fu{ > y{u ku Ëu¾eÞu AiÞu Mðk{e, Úke Ëþo e fkuR u ¾k{e >>66>> nòhku u Ëhþ ÚkkÞ, { u ku Mðk{e Ëu ¾ kÞ > q ð o k k u fhe u yks, {u Ëu Ï Þk rn {nkhks >>67>> Au { {kt Äkhe u ½ýwt, swðu Ëhþ ÚkÞwt yýwt > Au ©enrh wh{kt ykÔÞk, yr s ýu { ¼kÔÞk >>68>> ¼õ ð {k¤e ¼kð kh, u u ½uh ÄkÞko ykÄkh > uýu «u{u fhkÔÞku ku Úkk¤, fÁýk fhe sBÞk ËÞk¤ >>69>> Au t u s{kzâk íÞktÞ, «¼w uXk Au Zkur÷Þk{ktÞ > Au ¼õ u fu yrð kþ, yk ku ½kuzk u Ëkýku u ½k >>70>> íÞkhu u fnu ½ýwt ½k yks, ý Ëkýku Úkkuzku {nkhks > yuf {ý fkuXe{kt ¼Þkuo Au, fkuXe W h Úku fÞkuo Au >>71>> yu{ ku÷eÞk Au ð {k¤e, íÞkhu kÚku fkuXe u t¼k¤e > Au fnu fYýk ¼tzkh, ¼Þkuo Au Ëkýku y h{ kh >>72>> fkZku kýuÚke Úku Akuzku, xku[u ¼hu÷ku Au Úke Úkkuzku > yuðwt wýe u ykÃÞku u ðkh, {ý{ktÚke ÚkÞku Au y kh >>73>> kh{k u fkuXe òuR ¾he, íÞkhu ËeXe xku[u un ¼he > Au íÞktÚke [k÷eÞk òhu, h khe r h¾e WhÄkhu >>74>> nrh {kýfe W h hksu, òuR fkurx fk{ A e ÷ksu > r Þkt ykÔÞku Vhe ½u÷khk{, r h¾ðk u wtËh ~Þk{ >>75>> y t Ï Þ u Ëþo ÚkkÞ, ku Þ u ½u ÷ k u ð Ëu ¾ kÞ > sw ð ku ykùÞo õu ð w t sýkÞ, ½u ÷ ku Ëþo rð k u òÞ >>76>> yu{ k{{kt VÞko {nkhks, fhðk y uf Sð kt fks > Au ykÔÞk «¼w h ehu, fhe ÷e÷k yr ÷ðehu >>77>> ®÷ ð] û ku u X k nw k{e, ¼k fhe u yt Þko {e > un Á {eXku ÚkÞku yr , u Au ðk ½ýe s A e >>78>> yuðkt rËÔÞ [rhºk u òuR, wh h {wr hÌkk {kuR > { ðkýe u yr y {, su u ur ur fu r { >>79>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh W kðuÚke k{ {ký u ÄkÞko yu k{u t[ku uh{ku ht >>75>> qðoAkÞku Au [kÕÞk {nk«¼wS, ©enrh nò tË > íÞktÚke Þk ÔÞkh uhe u, k{ku÷u w¾ftË >>1>> ðz hu ðk÷{ Þk, Ëw : ¾nkhe w ¾ft Ë > íÞktÚ ke Þk rð h{kt, ykÃÞku s u yk tË >>2>> ¼õ s ku ku ¼kð òuR, uðk fhu yt efkh > yu{ rð[h k ðk÷{ku, kAk ðéÞk r hÄkh >>3>> ykËhsu y÷ u÷ku ykÔÞk, t nrhs t > Ëe kuí ðe {iÞku fhe, [kÕÞk fhe u W{t >>4>> [ku kR [kÕÞk ykËhsÚke Äkhe Wh, ðå[u ykÔÞwt Au s{u wh > u k{ ýe e{k {kuÍkh, «¼k ¤kð Au r hÄkh >>5>> u { kt M k fÞw O hðehu , t rn ~Þk{þhehu > íÞkt Au hkÞý w t yu f ð] û k, u u e[u r hkßÞk «íÞûk >>6>> Au ku [kÕÞk ©eyrð kþ, yzk÷su Þk w¾hkþ > íÞkt e ðkÔÞ{kt fÞwO Au M k , nw k{e Ëk ÷ðk >>7>> xu ÷ su t ¼kR k{, ÷u R Þk u ku k u Äk{ > Áze h ku R fhe s{kzâk, «u { Úkfe yk t Ë {kzâk >>8>>
ht : - 76
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
34
Au íÞktÚke fÞwO Au «Þký, ©e hu Þk Sð «ký > òýe íÞkt k nrhs u ðk , yks ÄkÞko ¼qÄh¼úk >>9>> k{i Þ w t ÷u R u u ý eðkh, ðu o ykr© ykÔÞk u Xkh > ðk u ðk®sºk k k «fkh, fÞw O q s y[o kh >>10>> yr n»ku o W{t Úke íÞkt Þ , u z e ÷kÔÞk u þu h e{kt Þ > òh{kh u ÷k¾ku s , q ò yku fhu Au u kð >>11>> ku k Á k u Vw ÷ u ðÄkðu , ©e{nkhks u ¼Âõ ¼kðu > u {u ËÞk¤w ¼ ðk , ¼õ u yk u y¼ÞËk >>12>> ki u fh k Úkfk kð , ðk ðk {kt ykÔÞk Sð > ® ð] û k nu X u Ázw t Xk{, {nk«¼w Þ u fÞku o {w f k{ >>13>> íÞkt ykÔÞk þuh k nrhs , ÚkÞku n»ko {k ku Úke { > Ëk{kuËh nehk ÚÚkw sun, ðús÷k÷ ykrË ykÔÞk un >>14>> r íÞ yk u h u k R ðe , ¼kð kt fhkðu u ¼ku s > t k»ko Ë «¼w rn , s{kzu Au fhe { «e >>15>> yu{ ©e h{kt y÷ u÷, ËkuZ {k hÌkk Au íÞkt Au÷ > yk u ¼õ u yk tË yk , ð¤e xk¤u rºkrðrÄ k k >>16>> Au [kÕÞk íÞktÚke h{uþ, k{ yþ÷k÷e Þk yuþ > kt[ rËð hÌkk Sð , ¼kðu fhkÔÞkt Ázkt ¼kus >>17>> Aêu rË [kÕÞk {nkhks, su ÷ wh Þk w¾ ks > tËh rË hÌkk u Xk{u, w¾ ykÃÞkt Au wtËh~Þk{u >>18>> Au [kÕÞk u s Sð , z¼kýu ÄkÞko ¼ ð > k rËð hÌkk ËÞk¤, Au [kÕÞk íÞkt Ú ke ðz k÷ >>19>> ðkhu ðkhu [zku h Ëu þ , k{ku k{{kt fÞku o «ðu þ > ½hku ½h u s ykÄkh, ki e u ð k fhe yt efkh >>20>> yu{ Vh k Úkfk yrð kþ, ¼k÷Ëuþu Þk w¾hkþ > VÞko u Ëuþ{kt ©eËÞk¤, íÞktÚke [kÕÞk yk u fk¤ >>21>> fkXeÞkðkzâ Ëuþ{kt kuÞ, k{ fkheÞkýe hÌkk òuÞ > íÞktÚke Þk Au kht wh, þwØ ¼õ Úkfe Úke Ëqh >>22>> Au [kÕÞk fhe { «e , Z w h u Þk Au yS > yu { ËÞk¤w ©e¼ ð , ] Ú ðe w t ¤ fÞw O kð >>23>> ðuo ¼qr{ k su ¼õ hks, u kt V¤ fÞkO Au fks > f{o tÄ Úke AkuzkÔÞk Ëk , kuzkÔÞk ]»ýk k ð@ k >>24>> ku k e {q w t rËÔÞ w ¾, yk e u xkéÞw t ËkÁý Ëw: ¾ > nðu ©eS Z wh{ktÞ , hÌkk W¥k{hkò u íÞktÞ >>25>> «k S Ëðu e k u r , fÚkk ðt [ kðu Au Yze he > ÔÞk q º k u e k w t ¼k»Þ, u u ðt [ kðu A u w ¾ hkþ >>26>> ktÍ ku nkuh ÚkkÞ Au ßÞktÞ, ÷û{e k u ÄkhuAu íÞktÞ > ykt kðkze{kt ©e w¾Äk{, ¼k fhe r hksu uXk{ >>27>> yku x k h þku ¼ u A u ©eht , q ð o { w ¾ u r hksu W{t > t yk ¤ fhu Au ðk , Ä{o ¿kk ði h køÞ e ÏÞk >>28>> ku k ku r ùu fhkðu rn , ¼Âõ yk u {rn{k rn > u {u Mðk{e ku k÷k tË, «§ wAuAu k{e yk tË >>29>> nu «¼w úñ{kunku÷ ykÄkh, yk yð e W h r hÄkh > {khe RåAk u y w kh, qðo ÚkÞk nw yð kh >>30>> yð khe su w Á »kku ¥ k{, {u « x ÚkÞk W¥k{ > w Á »kku ¥ k{ ýk kt ku Þ , y kÄkhý÷ûký nku Þ >>31>> u f] k fhe u fnku yks, {w u {Íkðku {nkhks > yu ð kt w ý e {Äw h ð[ , ku Õ Þk nw k{e ÷ð >>32>> q ð u o ÚkÞu ÷ k su yð kh, Ëu ¾ kzu r sY {ku Í kh > u ÷ w t ÷ûký fneÞu yu n , yu { kt fkt R Úke su t Ë u n >>33>> ðif wtX krËf ÷ku f u {kt Þ , rËÔÞ {q Þku hneAu íÞkt Þ > u {q Þku{ kt yiï Þo w¾ , hnu÷ ktA u Ëk Úke Ëw: ¾ >>34>> ku k e {q {kt u wnkð, ½ýk u kðu yu Ëu¾kð > rËÔÞ yKw Ëu¾kzu kh, eswt ÷ûký Au yu r hÄkh >>35>> kÄkhý { w » Þ u kh, {krÄÞku fhkðu r hÄkh > ku k e {q {kt yrðhku Ä , r[¥kr hku Ä fhkðu ku Ä >>36>> ºkeswt ÷ûkýAu yuðwt kh, nðu [kuÚkk ku wýku «fkh > eò yð kh Ähe yk , xk¤u ¼õ k ðuo t k >>37>> u{ kt r[¥k fhkðu ÂMÚkh, ûký{kt tþu nhu Äeh > yuðwt k{ÚÞo ¼õ u îkh, yk {Þ{kt sýkðu kh >>38>> [ku Ú kw t ÷ûkýAu òýku yu n , Wh{kt Ähðku t Ë u n > nðu kt [ {w t ÷ûký su n , rðM khe u fnw t w ý ku u n >>39>> ku k wt y rhr{ y kh, uòu{Þ yûkhÄk{ kh > u u rð»ku rËÔÞ ® nk , u{kt {q þku¼uAu kð >>40>> fku r x fku r x {w õ fhu u ð , yûkhkrÄ r Au u Ëu ð > su ð k u ð k { w » Þ u yk , Ëu ¾ kzu yu {q ku « k >>41>> fÌkwt kt[{wt ÷ûký ÏÞk , nðu ku fnwt Aêk e ðk > qðoþk rð»ku wt su ¿kk , Ä{o ¼Âõ ðihkøÞ r Ëk >>42>> Þku ktÏÞ ykrË ku su kh, u ku ¬e fhe u rð[kh > r s ¤Úke fhu ðýo , þk k yÚko kÄu kð >>43>> ð¤e ¼õ u k u «{ký, ku k wt ¤ Ähkðu òý> qðoþk k yÚko ku kh, yuÚke yk u ½ýku [{ífkh >>44>> ki k {ßÞk{kt ykðu yÚko , þkt r {kzu yk {Úko > AXw t ÷ûký yu A u y q , k {k w t fnw t nðu Y >>45>> ku k kt fh k{kt Ëþo , Sð kt nhý fhe÷u { > ku k u rð»ku r hku Ä ÚkkÞ, su { [{f ÷ku n ¾U [ kÞ >>46>> nðu ykX{w t ÷ûký ÏÞk , ÞÚkkÚko fnw t Aw t u e ðk > {u u fku R Sð w t yk u , fhu fÕÞký r s « k u >>47>> Sð u yt u yk ðk w¾, yûkh{kt hk¾ðk L{w¾ > ku u fu ku k k fkuR {wõ , uzðk ykðu rð{k u swõ >>48>> ð{k ÷ûký e su he , wýku yufk ú fhe u r[¥k > ½kuh fr¤Þw {kt yð~Þ, ÷k¾ku { w»Þ ÚkkÞ Au ð~Þ >>49>> Ä{o ¿kk ðihkøÞ u íÞk , fhu MÚkk u ku yÚkk > ð÷ûký whktAu yu{, ÞÚkkÚko fÌkkt su{ Au u{ >>50>>
ht : - 77
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
35
yk Ëþ{k ÷ûký e uh, {u wýßÞku yk t˼uh > kæÞk nkuÞ yükt Þku , yuðk u ý òu ÚkkÞ òu >>51>> ku u ð w» ÄkÞkO nkuÞ, u ku M þo Ëþo fhu fkuÞ > u {krÄ k{u ¾uð, yiïÞo {q {kt Ëu¾u yuð >>52>> y eÞkh{w t ÷ûký yks, w ý ku rððu f Úke þw ¼ fks > fku R hËu þ {kt òÞ ÏÞk , w Á »kku ¥ k{ e fhu ðk >>53>> w ý khk { w » Þ u òu Þ , h {krÄ Úki òÞ ku Þ > ©enrh u Ëu ¾ u u e {æÞ, yu f kËþ{w t ÷ûký ã >>54>> Sð ði h kx Rïh su n , ð¤e «Äk w Y »k u n > {kÞk {q ¤ w Á »k u ú ñ , u Ú ke h Au w Á »kku ¥ k{ >>55>> ¼uËu rn u r¼Òk r¼Òk, fhu ÷ûký ku u ðe > kðu yuðwt ¼õ e k , ðihkxkrË e þÂõ «fkþ >>56>> ykðkt ÷ûký fÌkktAu kh, Au fXe {Íðku kh > ku k k yð kh su r¼Òk, u u ku k rð»ku fhu ÷e >>57>> ý yð khku { kt fku R rË , ku u ÚkkÞ rn fËe ÷e > ½ýk s u Ëu ¾ kzu u n , w ó fhu yi ï Þo su n >>58>> y kÄkhý ÷ûký u h , yu { fÌkkt Au yk t Ë ¼u h > ku k÷k t Ë kBÞk yk t Ë , ©enrh {éÞk Au w ¾ ft Ë >>59>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu Z wh{kt ÷û{e k rð»ku ku k÷k tËMðk{e «íÞu wY»kku¥k{ ýk kt uh ÷ûký fÌkkt yu k{u AkU uh{ku ht : >>76>> qðoAkÞku ËÞk fhe Ëw o wh{kt, hÌkkAu hkSð uý > ËkËk k Ëh kh{ktne, ðk ku fhu w¾Ëuý >>1>> yu f {u yûkh {ku n ku ÷ u , r hkßÞkAu h ú ñ > rð[kh fhu A u { {kt , ©enrh w Y »kku ¥ k{ >>2>> su fk{ fhðk ykÔÞk n k, yk yð e h yks > u ku ðor Ø fÞkO Au, Ä{o rð»ku þw¼ fks >>3>> yÄ{o u WåAu Ë fhe, Ä{o w t fÞw O MÚkk > yk w h e ku kþ fheÞku , fÞko Au r {o ¤ s >>4>> ËZ W k k {knu h e, MÚkk eAu ð w Ä k{kt Þ > {kxu yt Äko Úkkô, fks Úke esw t ykt Þ >>5>> [ku kR {khk ¼õ {kxu yk÷t , fhkðwt {trËhku nwt kð > {khe {q Þku wt su MÚkk , u rð»ku fhkðwt þw¼ { >>6>> {U fÞkO Ähýe{kt su [rhºk, u kt þk h[kðwt rðºk > t«ËkÞ e wÂüs Úkkðk, {kxu fYt W kÞ nwt ykðk >>7>> {khku r ùu hnu ki u { , Ä{o Ør kt Ä w t kð > ð¤e Ä{o ýe hûkk fks, Ä{o w Á MÚkk w t nðu yks >>8>> Ä{o f w ¤ k yk[kÞo þeh, fYýkÚke fh ÄÁt Äeh > yu ð ku rð[kh fhu A u { , «ký r ku u ¼ ð >>9>> u {u ykÔÞk w L Þ kð , y{ËkðkË k nrhs > ku Õ Þk rð Þ kÚku ð[ , nu f] k kÚk s Sð >>10>> y{khk þu h rð»ku w t r Ëh, {nk«¼w fhkðku {t r Ëh > yu ð kt w ý e {Äw h ð[ , { {ku n u rð[kÞw O { >>11>> ¼k k{wt òuÞwt nw k{e, uXk ËeXk Au yk tËMðk{e > fhe Au yk¿kk u{ u kÚku, òyku ©e wh í t e kÚku >>12>> rð« k u {wnq o fZkðe, fhkðku ykht¼ r ùu fhkðe > yr áZ rðþk¤ Y k¤wt, þkur¼ kt ºký rþ¾hðk¤wt >>13>> ©e h þnu h Au {ku x w t , Ëþo {kxu s ku Ëu þ u Ëku x w t > w Z k k¤f ykðu nòYt , ßÞkhu ðk u Ëu ð w t kYt >>14>> ¼w÷u[wfu fkuR ze òÞ, u u þhehu Rò ÚkkÞ > e[k hÚkkhu þkur¼ wt kÁt, yu{kt Au ½ýwt { wt y{kÁt >>15>> Ëw÷o¼ u yuhÛÞ knu , Òku khk Au fktR Úke 1yu > uýu y{khe {hS«{kýu, fhe ËeÄku ÷u¾ nw òýu >>16>> ÷u¾ ºkkt k k ºku fÞkuo Au, nehk[tË k ½uh ÄÞkuo Au > u u {t kðe u òu òu ¾k , Au hk¾ßÞku {khe k >>17>> ½ýk t ku u kÚku ÷R u, t k k ½kx òuÞkAu sR u > ð¤e fktfheÞk h eh, Yzkt MÚkk òuÞktAu yr[h >>18>> ¼q ðkze k knðkze su n , t kÚku hne òu Þ kt u n > ðu o Xu f kýu fhe ÷k , kXfðkze fheAu k >>19>> kðßÞku yu MÚkk u {trËh, SÞkt fÞwO hðeh > u ¼qr{fk rðºk Au ¼khe, {U yk ðk fheAu rð[khe >>20>> ©eS e yk¿kk Äkhe Wh, Au Mðk{e ÄkÞko ©e wh > ðkðk {kt hkÏÞku r ðk , Mkuðk fhuAu nw nrhËk >>21>> þw ¼ {w n q o { kt u Xk{, {t r Ëh w t ykht Ç Þw t Au fk{ > fhkÔÞw t ºký rþ¾h t Ä , yr yKw Yzu t t Ä >>22>> ßÞkhu {t r Ëh ÚkÞw t i Þ kh, nrhs ku Þ u fÞku o rð[kh > u z kðku u ©eS {nkhks, «r {kyku Ähkðk fks >>23>> ºk ÷¾kÔÞku fhe u «u { , yk{t º ký fÞw O hk¾e u { > fw u h ® n su AzeËkh, Þk Ëw h w h {ku Í kh >>24>> ºk ykÃÞku «¼wS u nkÚk, ðkt[e « Òk ÚkÞk Au kÚk > òuþe u ku÷kÔÞk ¾uð, þw¼ {wnq o fZkÔÞwt yuð >>25>> ÿe r Ëu ð e sYh, «r ck fhkðe Äkhe Wh > Ëu þ ku Ë u þ «íÞu ÷ÏÞk ºk, ft f ku r ºkÞku k Y u Ú ke ºk >>26>> Au ©enrh ÚkÞk i Þ kh, t nrhs fkXeMðkh > nòhku s u ÷u R t u , y{ËkðkË ykÔÞk W{t u >>27>> fkt f heÞk hku ð h eh, fÞku o {w f k{ íÞkt Ähe Äeh > ËÂûký rËþk hVu yS , r hkßÞk t ¼õ rn >>28>> nrh fktfheÞu ykÔÞk su ½ze, u ¾ h knu ku u ze > Au u k S [ wht e, ©eS L{w¾ ykÔÞk W{t e >>29>> ©enrh u ËuÏÞk sunðkh, ðkæÞku knu u { ÃÞkh > qðosL{ ýk tMfkhe, uÚke ©eS {éÞk Ëw:¾nkhe >>30>>
ht : - 78
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
36
yu h ÛÞ u Ëw ÷ o ¼ yu u W , eò ku f h [kfh u W > ðu o xku e nkÚk{kt ÷R u , ©enrh u {e u sR u >>31>> fhu hðeh u {Mfkh, rð r fhu ðkh{ðkh > w ý e rð r u «¼w ku u , u X k nÂM W h nw òu u >>32>> nM e ð ½huýu þku¼kze, f e W h f f yt kze > u{kt r hkßÞk Au nw k{e, su Au yûkhÄk{ k Äk{e >>33>> {u k k÷¾e u kze kh, kðËk u hÚk y kh > su { ½xu u { ¤ðt , u kÞko ðu o t {nt >>34>> eò t ku u k»koË kh, k¤k [k÷uAu y kh > nrh¼õ ku u þnuh k ÷kuf, ykðu íÞkt ðuo Úkkuf k Úkkuf >>35>> yk u ðk®sºk ðk u y khe, [k÷u Äehu Äehu y ðkhe > hks{k o u u W x, {ký ku k t Ä kýkAu ½x >>36>> nkÚk{kt ki u w » k nkh, yu ð k ¼krðf ÷ku f ku y kh > u h kðe nrh u Vw ÷ nkh, fh òu z e fhu {Mfkh >>37>> ©enrh swðu s k k{wt, whu ðuo k nizk e nk{wt > y{eáüu k{wt òuR yk , xk¤u ðuo k rºkrðÄ k >>38>> fhe ki e qò yt efkh, hkS ÚkÞk Au Ä{ofw{kh > Vh k ykÔÞk Au {kýuf[kif, íÞkt ku ËeXk Au y nË ÷kuf >>39>> u W knu u nu fhe u , {nu ÷ u ÄhkÔÞk nrh u > fhe q ò «kÚko k ¼khe, «¼w hûkk fhßÞku y{khe >>40>> knu ku u yk e ðhËk , Au [kÕÞk íÞktÚke ¼ ðk > ykÔÞk {trËh{kt y÷ u÷ku, òuR hkS ÚkÞk ht hu÷ku >>41>> Au þnu h ¼õ ¼krðf, u { ýu hk¾e hËk Xef > ÚÚkw ykrË ý hk{, nehk[t Ë u [ h u Xk{ >>42>> ÷k÷Ëk y u {kýu f ÷k÷, hýAku z fu ð ¤ ífk÷ > Ëk{ku Ë h y u nehk¼kR, u ku ® ðË ºkef{ Au íÞkt R >>43>> t k huðk ÷û{e Sðe kR, rþðk ~Þk{k ykrË ¼kR kR > eò nòhku su nrhs , ykðe {éÞk Au wLÞ kð >>44>> u ð k fhu Au u ynku r þ, «¼w u [hýu Ähe þeþ > ykÃÞw t rððu f Úke {k , «u { u fhkÔÞkt ¼ku s k >>45>> Ëuþkt h k ÷k¾ku ¼õ s , ðuo ykÔÞk fhðk Ëþo > kBÞk Ëþo Úkfe yk tË, Vku x Vuhk xéÞkAu VtË >>46>> fÞkO khýk îkËþe{ktÞ, ki kt { nhÏÞkt Au íÞktÞ > Au {kÄwhe {q ~Þk{, þnuh{kt «ðu~Þk þw¼fk{ >>47>> ðk u ðk®sºk h{ y kh, s ku ÷ u sÞsÞfkh > ykÔÞk {t r Ëh{kt y÷ u ÷ ku , w ¾ ËkÞf w t Ë h Au ÷ ku >>48>> òu Þ w t {t r Ëh w t nw fk{, [khu hV Vhe u {k{ > ÚkÞk « Òk { y kh, ð¾kýu ½ýw t ðkh{ðkh >>49>> ð¤e r ÷kx wt òuR fk{, ÄLÞ ÄLÞ fnu Au u ~Þk{ > Au ÄkÞkuo {wnq o ku rË , «r ck fhðk ku ðe >>50>> Áze «r {kyku Y ðk , hðeh e þku ¼ u {k > {éÞk {q yku u rfh kh, kÚk{kt ¼eze u þ ðkh >>51>> kuÕÞk ©e{w¾u wtËh~Þk{, wýeÕÞku h khe {k{ > yk {q Þku{kt fheþwt ðk , huþwt y¾tz y{u «fkþ >>52>> fhþu ¼kðu fku R Ëþo , h khe Úkkþu u kð > eÚkku o w t V¤ k{þu yk , h x¤þu rºkrðÄ k >>53>> Ázkt ð y u y÷t f kh, Úkk¤ fhþu ykðe yk Xkh > [khu w Y »kkÚko r Ø ÚkkÞ, yt u yûkhÄk{{kt òÞ >>54>> yuðwt y¼t {kYt ð[ , k[wt {k ßÞku {u ki { > yu{ fne ykÃÞwt yïËk , ku÷kÔÞk rð« u ËuR {k >>55>> «r ckrðrÄ k òý kh, yu ð k ú k ñý rðºk kh > yu { u w A e u u n ðkh, k{ ú e fhkðe Au i Þ kh >>56>> Au ðk÷{S u ý eðkh, W khu ÄkÞko r hÄkh > ykt ÷e e {e {kt kh, {t [ W h u X k yu X kh >>57>> nðu t nrhs kÚk, M k fhðk Äkhu Au kÚk > k h{ e t k ýu eh, khkÞý½kx þku¼u t¼eh >>58>> ðks u ks u ¼ ðk , si u fÞwO t krð»ku M k > u ku {rn{k ½ýku Au kh, u ku fkuR k{u rn kh >>59>> ykÔÞk W khu ©eyrð kþ, ðkr÷zku ¼õ k w¾hk > yk u Au ykr© u yk tË, rËÔÞ kfkh {q MðAtË >>60>> ÷k¾ku Sð kt fhðk fÕÞký, ÷e÷k fhuAu kht ký > r íÞ ðkt fhe u [rhºk, { ú ]Úðe fhe rðºk >>61>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu ©e h{kt h khkÞýËuð e «r ck k fk{ ku ykht¼ fÞkuo yu k{u ¥kku uh{ku ht : >>77>> qðoAkÞku ©e hu Mðkr{ khkÞýu, t nrhs t > «r ck wt «Þký fÞwO, hkS Úkfk Yzu ht >>1>> nòhku rð« u ku÷kÔÞk, fhðk W¥k{ fk{ > k{ úe ki ¼u e fhkðe, su òuÞu uðe {k{ >>2>> {nkuí ð ÚkR hÌkku Au, yk tË Wh {kÞ > ÷k¾ku s u ÷kðku ÷u Au, {t ÷ Wí ð ÚkkÞ >>3>> ©enrh e yk¿kk «{kýu , t fhu nw fks > {u w r [ ¼õ Ëu ¾ e, hkS hnu {nkhks >>4>> [ku kR nðu {wnq o ykÔÞwt Sf, ½ýk ¼õ ykÔÞk íÞkt ¼krðf > «r ckrðrÄ e r ÂØ u kYt, Yzku {tz h[kÔÞku ðkY >>5>> {t r Ëh yk u {t z {kt Þ , rðrÄyu fw t z fhkÔÞku íÞkt Þ > yu f rËð yk ¤ yu n , ÞÚkk Þku ø Þ rðrÄ fÞku o u n >>6>> MðÂM ðk[ q ð o f òu Þ , ú n {¾ fhkÔÞku Au ku Þ > t ð T yZkh y ýku u h , Vk ý w Ë e ºkesu u u h >>7>> ú k ñý ykÔÞk Au u ý eðkh, ðu Ë k {t º k fhu Wå[kh > Au {æÞ k {t r Ëh{kt Þ , hðeh ÄhkÔÞk íÞkt Þ >>8>>
ht : - 78
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
37
Au ËÂûký ksw e {kt Þ , Yzw t {t r Ëh Au òu z u íÞkt Þ > u { kt hkÄkf] » ý ÄhkÔÞk, ðu Ë rðrÄðzu Ú ke ðÄkÔÞk >>9>> ðk{ ¼k u {trËh Au sun, Yzwt þku¼e wt ÷ku¼e wt yun > nrhf]»ý Äh{ u ¼Âõ , u{kt ÄhkÔÞk fhe rðÂõ >>10>> Au yu {q Þku { kt kh, ku k w t u s {w õ Þw t y kh > hðeh u {éÞk Au ku u , ðu o t nrhs òu u >>11>> ðksu ðkStºk Zku÷ {]Ët , ð]ÂØ kBÞku Au ki u W{t > ¼ {kh u ykÔÞk Au Ëuð, ËwtËwr¼ kË fhu Au yuð >>12>> fhu [tË w» e ð]Âü, uýu þku¼e hne Au yk ]Âü > k[u ht¼krË ktÄðo kÞ, sÞ sÞfkh k þçËku ÚkkÞ >>13>> q ò fhu Au ku u ©e~Þk{, «r {kÞku ýe u n Xk{ > ykh e W khe {nkhks, Ëu ð ú k ñý t u fks >>14>> «r {kÞku k{w òuÞwt Äeh, ÚkÞk u ½ze wÄe íÞkt ÂMÚkh > íÞkt ku « xâwt us y kh, u {q Þku{ktÚke r hÄkh >>15>> ðu o {t r Ëh{kt ze AkÞ, u s u s ðu o u Ëu ¾ kÞ > u {u ðu o yð kh, {q {k ykÔÞk u ý eðkh>>16>> fhu nrhðh w t M ð , sÞ sÞ {u ¼ ð > y{u ðu o ð yð kh, ð yk¿kk rð»ku ð o kh >>17>> fkuxe Rïh úñ y {, ð¤e yûkh þku¼u Au h{ > «f]r wY»k s u ò , u nwÚke {u {kuxk Aku yk >>18>> úñ{ku÷ k ðk e rðnkhe, ðuo yð kh ýkyð khe > ðo r Þt k Aku r hÄkh, ki k yt Þko{e ðkoÄkh >>19>> {khe ¼Âõ ¤u y qðo, {kuxk ÚkÞk Aiyu y{ku ðo > ð¤e fk{ fhku {u sun, y{khkÚke u rn un >>20>> {u «¼w Mð tºk Aku yk , {kYt ¤ kiZ « k > {k w»ke [uük fhku Aku òý, «¼w kR ðzuÚke «{ký >>21>> u ku Ä{o ýe hûkk fhðk, ð¤e ¼õ fuhkt Ëw:¾ nhðk > kÄw uðf úkñý Ëuð, u{ e ð]ÂØ fhðk yuð >>22>> u {kxu fhku Aku yk [rhºk, {u Aku Ëk wLÞ rðºk > yu{ M wr fhe ½ýeðkh, yt Äko ÚkÞk yð kh >>23>> {t z {kt Þk {nkhks, fhu W¥kh q s fks > Ëu ð ú k ñý u ] ó feÄk, ðu o k rð¼k ku ðU [ e ËeÄk >>24>> úkñýku u RåAk y w kh, Ërûkýkyku yk e Au y kh > ¼kðu fhkÔÞkt Yzkt ¼kus , rð« u ½ýk fÞko « Òk >>25>> yu { ©e h{kt y÷ u ÷ u , «r »Xk fhe w t Ë h Au ÷ u > sÞfkh ð ko Ô Þku u Xkhu , Au Þk ku k u W khu >>26>> u u esu rËð u ËÞk¤u, [kuhkþe fhe Au fk¤u > ©e h k úkñý ½¤k, s{kze ËeÄk Au u ¤k >>27>> [kuhkþe k k su ðkzð, fktfheÞu s{kzâk u hð > t nrhs k su t½, ðuo ykÔÞk n k su W{t >>28>> u{ u « kËe w t su yÒk, «e u fhkÔÞw t nw u «kþÒk > u nrhs kuy u qò fhe, ðMºkk¼q» ký ¼kðÚke Ähe >>29>> fhe Wí ð e íÞkt {kÂó, t nrhs kBÞk ]Âó > ðuo nrhs ku u r hÄkh, hò yk e ËeÄe unðkh >>30>> u Þk ku ku k u Ëu þ , w ý k k «¼w k n{u þ > nðu ©enrh Au ðko Ä kh, ku u ½ku z u ÚkÞk y ðkh >>31>> su ÷ w h ÚkR sYh, «e u ÄkÞko Au Ëw o w h > íÞkt sÞk ÷÷e k ykrË s , «¼w u Ëu ¾ e ÚkÞkt « Òk >>32>> ©enrh k t t Ä u fhe u , sL{ {hý kðu Vhe u > yð kh ýk yð khe, r ss ýk w ¾ fkhe >>33>> u {u ¼ws hÚke ¼õ , t khk{ ykrË su rðhõ > ykÔÞk uzðk u ©enrh u, { ¼Âõ ku ¼kð ¼he u >>34>> kuÕÞk ðk÷{ «íÞu yu ðký, ËÞkr tÄw nu Sð «ký > nðu Äkhku ¼ws {kuÍkh, íÞkt {trËh ÚkÞwt Au iÞkh >>35>> «r ck fhku ykðe u «eíÞu, ki u w¾ yk ku Yze heíÞu > ykðkt ¼õ kt wýe ð[ , ÚkÞk iÞkh ©e¼ ð >>36>> t nrhs ki kÚk, ¼ws h ÄkÞko Au kÚk > {trËh{kt fÞkuo Au {wfk{, ðuo ¼õ ykÔÞk un Xk{ >>37>> Ëþo fhe kBÞk yk tË, ð¤e ¼k¤e u {wr kt ð]tË > ðuËðu¥kk rð« u ku÷kÔÞk, ßÞkur ðË u ý uzkÔÞk >>38>> þw ¼ {w n q o òu Þ w t u ðkh, fhu Au k{ ú e i Þ kh > {t z ðu Ë rðrÄ «{kýu , þku ¼ k kÚku fhkÔÞku u xkt ý u >>39>> Ëu ð kyku kt fÞkO q s , ðu Ë {t º kÚke fÞku o nð > {æÞ w t su {t r Ëh Au u { kt , hðeh ÄhkÔÞk su { kt >>40>> u òuzu ku k wt su MðY , «e u ÄhkÔÞwt Au y w > {nkuí ð {kuxku fÞkuo íÞktÞ, ðuo yk tãk Au { {ktÞ >>41>> úkñý u fhkÔÞkt ¼kus , Ëk yk e u fÞko « Òk > t ¼õ u þnuh k s , ðuo u s{kzâk þw¼ { >>42>> qðoAkÞku ¼ws h{kt {kðS, ½ýk rËð hÌkk ½ ~Þk{ > íÞktÚke ðk÷ku Z wh Þk, t rn w¾Äk{ >>43>> [ku kR Ëw o wh{kt Ä{ofw{kh, hÌkk ðk÷{S wrð[kh > u {u {w¤e whÚke kuÞ, Ëw Zzu {kufÕÞku òuÞ >>44>> úñ{wr hk{k¼kR k ºk, ÷R u ðu u ykÔÞku Au ºk > ºk ykÃÞk ©eS u u Xkh, fhòuze fÞkuo {Mfkh >>45>> ðktåÞk ºk u ¼k {kuÍkh, u k òýe ÷eÄk {k[kh > {trËh iÞkh ÚkÞwt òýe, ßs ÚkÞk Au kht kýe >>46>> t {tz¤ u nrh¼õ , u rn [kÕÞk Au rðhõ > 1yæð{kt ykðu Au su su k{, u u k{u fhu Au {wfk{ >>47>> u e uðk fhe yt efkh, [kÕÞk òÞ Au rðï ykÄkh > yu{ fh kt {w¤e wh ykÔÞk, ¼krðf ¼õ u { ¼kÔÞk >>48>> úñ{wr y u hk{k¼kR, t nrhs ku {wËkR > k{iÞwt ÷R u k{k ykÔÞk, ðk÷k u {ku ezuÚke ðÄkÔÞk >>49>> ðkòt ðk u rðrðÄ «fkh, ð eo hÌkku Au sÞ sÞfkh > t nrh¼õ u q ò fhe, { ku n h {q { Ähe >>50>>
ht : - 79
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
38
ðk÷ku ÄkÞko wh {kuÍkh, ykÔÞk Ëþo u ¼õ y kh > {trËh{kt fhkÔÞku W khku, yr wtËh ki { LÞkhku >>51>> {e u þku ¼ u Au W ð , su { kt yh÷f ðkÔÞ kð > u { kt n{U þ fhu Au M k , ð ko ð u yk t Ë ¼ ðk >>52>> hk{k¼kR u {ku x k hks , h½k¼kR Ëeðk kð > u u ð k fhu Au r þrË , yÒk s¤Úke ÚkR ykÄe >>53>> t nrhs {nkhks, u k u fhu Au þw ¼ fks > Au ðu r ËÞk ú k ñý su n , u { u ku ÷ kÔÞk r : t Ë u n >>54>> «r ck {wnq o wAe ÷eÄwt, fk{fks [k÷ wt u feÄwt > nw ÿÔÞ wt ðuo krníÞ, {t kðe ÷eÄwt Au Yze heíÞ >>55>> u t tÄ{kt òuÞu su ðM w, u u ¼u kt fhkÔÞkt {M w > fwtz {tz ykrË fhkÔÞk, ðuË rðrÄyu ht whkÔÞk >>56>> u {u nrhf]»ý su rð«, ðuo rðrÄ fhkðu Au Âûk« > yt «Äk Ëuð k {, ©enrh e «er yÚkuo h{ >>57>> ðo rðrÄ fhkÔÞku Au u ku, su {u òuRyu u {u u ku > Au {æÞ k {trËh{ktÞ, hkÄkf]»ý ÄhkÔÞk íÞktÞ >>58>> ku k e {q u{ e òuzu, fhe «r ck MÚkk e Au fkuzu > hýAkuzS ðk{ {trËhu, u{kt MÚkkÃÞk Au þk{ wtrËhu >>59>> ËÂûký {trËhu ¼Âõ Ä{o, fÞwO MÚkk u y w¢{ > ½ýku ½ku»k ðkStºk ku ÚkkÞ, t ¼õ íÞkt {t ¤ kÞ >>60>> ô[u Mðhu úkñý u Xkh, ðuË {tºk ku fhu Au Wå[kh > yuðu 1y¼ú{k uo 2rð wÄ, ËwtËwr¼ òðu Au u þwØ >>61>> Ëþ rËþkÞku{kt þçË Þku, wýe ðo u yk tË ÚkÞku > y{t ¤ ku fÞkuo Au kþ, {kt r÷f ku fÞkuo «fkþ >>62>> [t Ë w » ð]  ü y kh, 3¢ w ¼ w s fhu Au u Xkh > Au ©enrhyu q ò fhe, W khe ykh e nu ¼he >>63>> ku k wt us ðk÷{u ÷eÄwt, {q yku rð»ku Äkhý feÄwt > íÞkhu «r {kÞku ku Wò , ÚkÞku us ku u{kt «fkþ >>64>> ðo {t r Ëh{kt u AðkÞw t , Ëþ Ëeþkyku rð»ku Ëu ¾ kÞw t > u ðzu { y¿kk yu ð , kþ k{e Þw t ¾u ð >>65>> Au «e {u «u{ ÄhkÔÞku, qýkonwr ku nku{ fhkÔÞku > rð« u ykÃÞkt RråA Ëk , Yzkt fhkÔÞkt ¼kus k >>66>> t nrhs ku u s{kzâk, ]ó fhe yk tË {kzâk > «r ck fhe Au Yze heíÞu, hkÄkf]»ý Ëuð e íÞkt «eíÞu >>67>> r s ¼õ ýu ½uh ½uh, h kuRyku sBÞk Yze uh > yr yk tË ðuo u ykÃÞku, fk¤ f{o ýku ¼Þ fkÃÞku >>68>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu ©e h{kt ©e h khkÞýËuð e Úkk ¼ws{kt ©e h khkÞýËuð e Úkk {w¤e{kt ©ehkÄkf]»ýËuð e «r ck fhe yu k{u yêÞku uh{ku ht : >>78>> qðoAkÞku {w¤e wh{kt {kðS, ½ýk rËð hÌkk ½ ~Þk{ > Z wh òðk ßs ÚkÞk, t rn w¾Äk{ >>1>> [ku kR nðu íÞktÚke ÄkÞko Sð , Z wh Þk ¼ ð > íÞktÚke kht wh ÚkR Au÷ku, fkrhÞkýe Þk y÷ u÷ku >>2>> {nkuí ð fÞkuo un Xk{, Au ku ÄkÞko ÷kuÞk k{ > whk¼õ k Ëh kh{ktÞ, ËkuZ {k hÌkk Ônk÷ku íÞktÞ >>3>> þkfkuí ð fhe u ÄkÔÞk, ð¤e k{ t[k¤k{kt ykÔÞk > {nk«¼w f] kðt ÚkÞk, Íeýk¼kR u íÞkt sR hÌkk >>4>> ðzð] û kAu k{Úke kh, u M Úk¤u Þk {w õ ykÄkh > t u ð f kÚku ËÞk¤, ½ýku Wzkzu ht w ÷ k÷ >>5>> ykÃÞw t ðu o u w ¾ y kh, t ¼õ u h{kzâk kh > kAk Ëw o w h ÄkheÞk, ¼õ k «u { u ðÄkheÞk >>6>> r so ÷ k yu f kËþe ykðe, nrh nrhs u u ¼kðe > u {Þu ð] ¥ k w h e Úkfe, fw u h ¼õ krË ykÔÞk ¬e >>7>> fÞkO ©eS ýkt Ëhþ , yr yk t Ë kBÞkAu { > «kÚko k fhe u u fnu A u , ðk÷ezku ðk æÞk {kt ÷u A u >>8>> f] k kÚk ðz k÷u ykðku , rþ¾h t Ä e Äk{ t Ä kðku > ] Ú ðe yk eþw t {t r Ëhfks, ý íÞkt Äkhku {nkhks >>9>> su su òuþu k{ úe ~Þk{, y{u yk eþwt u ku {k{ > yuðe wýe ßÞkt r {o¤ ðký, ÚkÞk « Òk Sð «ký >>10>> ú ñ k t Ë u yûkhk t Ë , yu { u fhe yk¿kk Sð > òyku {t r Ëh fhkðku {u , íÞkh Au Ú ke ykðþw t y{u >>11 >> yuðwt wýe u u uW tË, Þk ðz k÷u k{e yk tË > ©enrh e yk¿kk y w kh, fhkÔÞwt íÞkt {trËh iÞkh >>12>> {ku x w t rðþk¤ u w þ ku r ¼ , yr W¥k{ rË u yku r > yu { {t r Ëh ÚkÞw t i Þ kh, ©eð] ¥ kk÷Þ w h {ku Í kh >>13>> úñk tË ykrËf su s , u{ýu ºk ÷ÏÞku kð > ykÃÞku y w[h u yu ºk, ©enrh ßÞkt r hksuAu ºk >>14>> Ëq ÷u R [kÕÞku Yzu ht u , «¼w S u ku [ kzâku W{t u > ºk ðkt [ e u ÚkÞk i Þ kh, rË yu f fhe net ðkh >>15>> t nrhs fkXe Mðkh, [ whtr ýe u k y kh > t ÷uR u [kÕÞkAu ~Þk{, «e u ÄkÞko ðz k÷ k{ >>16>> hM k{kt susu ykðuAu k{, ¼õ u íÞkt fhuAu rð©k{ > kt[{ u rËð ËÞk¤, ku u kufe Þk ðz k÷ >>17>> íÞkt k ¼õ k{u k w ¼ kR, hÚkfkh ðk ý Au íÞkt R > Íw { ¾ fw u h ykrËs , ð¤e t {t z ¤ y LÞ >>18>> ðu o ykðe u k{i Þ w t feÄw t , «u { u Ëþo w t w ¾ ÷eÄw t > ðk u w t Ë h ðkòt u X kh, u z e Þk Au k{{ku Í kh >>19>> W khku fÞku o {t r Ëh{kt Þ , ðu o hkS ÚkÞk ½ýw t íÞkt Þ > u {u k{ k nrhs , u ð k fhu A u w L Þ kð >>20>> hÚkfkh ðk ýu u f k¤, ku k u ½u h fhkÔÞku Úkk¤ > «¼w u s{kzâk fhe rn , t k»ko Ë ¼õ rn >>21>>
ht : - 80
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
39
ykÔÞk Au íÞkt ÷k¾ku nrhs , ËÞk¤w kt fÞkO Ëþo > ÚkÞku yk tË { y kh, w¾ t ku»k kBÞk uðkh >>22>> «¼wSÞu { {kt rð[khe, fhkðe Au t¼kð k khe > y kÔÞk ki u Yzk W khk, ½xu uðe he u LÞkhk LÞkhk >>23>> Au Äkhe u yþhýþhý, úkñýku u fÞwO yk{tºký > ðuËðu¥kk u òuþe whkýe, u u ku÷kÔÞk W{t ykýe >>24>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh Z whÚke ðz k÷ ÄkÞko yu k{u y ÛÞkþe{ku ht : >> 79 >> qðoAkÞku ð]¥k whe{kt ðk÷{S, nðu þwt fhuAu fk{ > «r ck wt {wnq o òuðk, rð« ku÷kÔÞk uXk{ >>1>> þk he u {w n q o òu Þ w t , ¬e fÞw O r hÄkh > òu R e k{ ú e ðu o , u {u ¤ rðÞk W [kh >>2>> {t z ðu r Ë fw t z fÞku o , ðu Ë rðrÄÞu kh > Ëu ð ú k ñý u q S Þk, ©enrhÞu u n ðkh >>3>> n»ko ðzu nð fÞku o , « Òk ÚkÞku nw kþ > þw ¼ ðu ¤ k{kt {q h r Þku , MÚkk fhe Wò >>4>> [ku kR nðu kh u rË u kh, þw¼ {wnq o{kt r hÄkh > {æÞ {trËh{kt ¾uð, MÚkkÃÞk ÷û{e khkÞý Ëuð >>5>> hýAku z S u ÄhkÔÞk, {nk«¼w u { {kt ¼kÔÞk > u Ú ke W¥kh {t r Ëh{kt Þ , «r {kÞku Ähkðe íÞkt Þ >>6>> ¼Âõ Ä{o ku k w t MðY , u { kt MÚkk fÞw O y w > Úkk ËÂûký {t r Ëh su n , yr w t Ë h søÞk Au yu n >>7>> hkÄkf]»ý fÞko íÞkt MÚkk , ÚkÞk « x «¼w « Òk > ð¤e u{ k {e {ktÞ, ku k e {q MÚkk eAu íÞktÞ >>8>> ½ýkt ðkSt º k u {u ðksu , rð« ðu Ë Wå[khÚke ksu > ð¤e Ëw t Ë w r ¼ Ëu ð òðu , ¼{kh u u w ý kðu >>9>> «u{u qò fhe u rð¼wÞu, ykh e W khe {nk«¼wÞu > Ae u ½ze íÞkt ÂMÚkh ÚkÞk, {q Þku k k{wt òuR hÌkk >>10>> íÞkhu u { kt Ú ke ÚkÞku «fkþ, yr u s u s ku Wò > u s u {t r Ëh ¼hkR Þkt , òýu rËÔÞ u ò u { Þ ÚkÞkt >>11>> u Ëu¾e u ÷ûkkðrÄ s , yr ykùÞo kBÞk Au { > qýkonwr fhkðe Au Au÷u, rð« u s{kzâk y÷ u÷u >>12>> ð¤e ykÃÞkt y kh u Ëk , úkñýku u ËuR ËuR {k > t ¼õ u íÞkt Yze he u, ©enrhÞu s{kzâk Au «e u >>13>> ð¤e wh k ðk e su s , u{ u fhkÔÞkt Au ¼kus > ki u ]ó fÞko ¼÷u ¼kðu, rðÂõ ðzu { kunh {kðu >>14>> nðu ykÔÞk Au su nrhs , u ý u fÞw O «¼w w t q s > ð ½hu ý kt [t Ë kh, Yzk u h kÔÞk w » k nkh >>15>> Au ði h kx w h k s , hu ð kþt f h ykrË kð > u { ýu ykðe fÞw O M ð , ku Õ Þk {ú kÚke u ð[ >>16>> nu f] k kÚk ~Þk{ wtrËh, y{khu íÞkt ÚkÞwt Au {trËh > «r ck {kxu Äkhku yks, fhku V¤ y{khkt fks >>17>> yu ð kt ¼õ kt w ý e u ðu ý , ÚkÞk i Þ kh ©e w ¾ Ëu ý > t nrhs kÚku Au ÷ ku , Äku ¤ fu ÄkÞko y÷ u ÷ ku >>18>> yæð{kt ykðu ¼õ kt k{, u u w¾ Ëu k Úkfk ~Þk{ > Äku¤fu kUåÞk ©eyrð kþ, {trËh{kt sR fÞkuo r ðk >>19>> íÞkt k ðk e ðuo «u{e Ëk , ©eS uðk{kt hnu Au k > ©enrhÞu ÄkÞwO { {ktÞ, úkñýku u ku÷kÔÞk Au íÞktÞ >>20>> þw¼ {wnq o qAâwt u ðkh, ¼u k fhkÔÞk ki W [kh > {tz ðurË fwtz h[kÔÞku, {nkuí ð {kuxku íÞkt fhkÔÞku >>21>> t [ {e u rË {æÞ {t r Ëh, hkrÄfkÞu rn w t r Ëh > Yzk {ku h ÷e{ ku n h Ëu ð , u { kt ÄhkÔÞk ¾u ð >>22>> u e ËÂûký ksw{kt kuÞ, r s {q Ähkðe òuÞ > uÚke ËÂûký {trËh{ktÞ, kuu k e þGÞk MÚkk eAu íÞktÞ >>23>> ðk{ {t r Ëh{kt ð¤e yu ð , MÚkkÃÞk r ÷ft X {nkËu ð > fhe ðu o e ykh e òu u , ©enrhðhu w t Ë h ku u >>24>> {nkuí ð fÞkuo Au u MÚk¤u, qò «u{u fhe Au r {o¤u > us ku k wt yþhý þhý, u {q yku{kt fÞwO Äkhý >>25>> qýkonwr fhe Au kð , úkñýku u fhkÔÞkt ¼kus > Ëk ËeÄkt rðrðÄ «fkh, ËÂûkýkyku yk e Au y kh >>26>> Ônk÷ku «r ck íÞkt fhe hÌkk, Au [k÷ðk iÞkh ÚkÞk > t nrhs kÚku Au÷ku, Z whu ykÔÞk y÷ u÷ku >>27>> íÞkt hÌkk Úkfk yûkhk e , fhu Au ÷e÷k y rhr{ > f] » ý u ð k e he {k{, «ð ko ð u Au Xk{ku X k{ >>28>> u {u yk t Ë k t Ë Mðk{e, fnu ©enrh u fh¼k{e > su ÷ w h u ÚkÞw t {t r Ëh, íÞkt Äkhku S ~Þk{ w t r Ëh >>29>> «r ck fhku ykðe u Xkh, Äk{Äw { Úke Ä{o f w { kh > yu ð w t w ý e y¾t z yS , ÚkÞk i Þ kh ðu o rn >>30>> su ÷ w h u Þk {ku n , {t r Ëh{kt W Þko Sð > ú k ñýku u q A âw t u n ðkh, fÞku o {w n q o ku r hÄkh >>31>> yü{e u rË u yr þw Ø , u rð»ku ÄhkÔÞk rð w Ä > {æÞ {t r Ëh{kt ¾u ð , MÚkkÃÞk hu ð e u ÷Ëu ð >>32>> òuzu ku k e {q khe, u wt MÚkk fÞwO {whkhe > ËÂûký ksw {trËh rð»ku, hkÄkf]»ý MÚkkÃÞk Au u rð»ku >>33>> zk e ksw wt {trËh ßÞktÞ, w¾þGÞk fhe Au u {ktÞ > yu{ MÚkk k fhe {whkhe, Au Ëuð e ykh e W khe >>34>> ð¤e ku k wt us y kh, {q Þku{kt {wõÞwt uýeðkh > qýkonwr fhe Au íÞkt «e u, rð«ku u s{kzâk Yze he u >>35>> {k qðof ykÃÞkt Au Ëk , ËÂûkýkyku yk e Au r Ëk > yu{ su ÷ wh {kuÍkh, Ônk÷u ðh kÔÞku susufkh >>36>> Sýo ZÚkfe u n ðkh, ku ÷ kÔÞk khkÞýS w kh > «r {kyku fhkðe u k , hkÄkf] » ý ýe su nw ÷ k >>37>>
ht : - 81
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
40
ð¤e ku k e yu s «{kýu , r[ºk e fhkðe Au u x kýu > h khkÞý e u yu ð e, fhkðe {q Þku òu Þ u u ð e >>38>> r[ºkf÷k Ëu¾e u Wò , ½ýk hkS ÚkÞk yrð kþ > khkÞýS u ykÃÞku rþh kð, yr yk tËÚke fhe ¼kð >>39>> ½ýkt ð u ½hu ý kt kh, ð¤e Y i Þ k ykÃÞk y kh > {q Þku fhkðeAu su n , fk ¤ h A kðe u n >>40>> MðnM u fhe «{ký kuÞ, ¼õ u yk e qsðk òuÞ > ©enrh k tÄwð o òýku, Aw iÞkÚke ykÔÞk Au «{kýku >>41>> hk{« k u RåAkhk{, u { u hu ð w t Au ykXk{ > Sð kt w Ä e ©enrh t u , ku k u hnu ð w t Au íÞkt W{t u >>42>> yu{ òÛÞwt ku u yrð kþu, u tÄw u hkÏÞk r s k u > ku k¤k tË y u tËhk{, yu{ u yk¿kk yk eAu ~Þk{ >>43>> u Þk Aw i Þ k w h {kt Þ , ©enrh w t sL{MÚkk íÞkt Þ > ðkr÷zku fhe { rð[kh, hÌkk Au Z w h {ku Í kh >>44>> ð t t [ {e ku Wí ð, íÞkt hne fhðk ÄkÞku o ¼ÔÞ > {nk«¼w y u ºk ÷¾kÔÞk, t nrhs u u z kÔÞk >>45>> Ëu þ ku Ë u þ Úke u ð f t , ½¤k ykðe {éÞk {nt > Au ht w ÷ k÷ Wzkzu , r s u ð f u íÞkt h{kzu >>46>> ht Wzkzâku Au ½ýeðkh, fe o ðhkÔÞkt u Xkh > Au k k Úkfk ht hu ÷ , ½u ÷ u Lnkðk Þk y÷ u ÷ >>47>> ¾¤¾r¤Þk{kt fÞwO M k , W khu ÄkÞko ¼ ðk > íÞkhu ÚkÞkt ¼kus iÞkh, ðuo kÚku sBÞk uýeðkh >>48>> yu { fhu [rhºk yS , r s u ð f w t fhu rn > ¼k fheAu ©e½ ~Þk{u , t ¼õ rn u Xk{u >>49>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu Äku¤fk u su ÷ wh k Ëuðku e «r ck fhe yu k{u yutþe{ku ht : >>80>> qðoAkÞku Ëw o whu y÷ u÷zku, ¼kfhe uXk ÷k÷ > uðu Sýo ZÚke ykÔÞk, nu{t ® n ¼q k÷ >>1>> ð¤e Äku÷uhk tËh k, ykÔÞk wtòS hks > ËkËk k Ëh kh{kt, ßÞkt r hkßÞk ¼ ðk >>2>> «u { ðzu «ýk{ fÞko , { ÚkR u { > ú ñ {ku ÷ k ðk e w ý ku , rð t r {khe Sð >>3>> {t r Ëh y{khk k{{kt , fhðkt Au f] k kÚk > t u yk ku yk LÞk, u ykðu y{khe kÚk >>4>> su òu Þ u u k{ ú e ðu o , yk eþw t yrð kþ > yu ð e ðkýe w ý e nrhÞu , u ð k ýe w ¾ hkþ >>5>> [ku kR yuðkt wýe {ú ð[ , ÚkÞk « x «¼w « Òk > úñ{wr «íÞu un MÚkk , fnu ð[ ©e¼ ðk >>6>> Mðk{e òyku {u òw k Z, {trËh fhkðku íÞkt sR ËZ > nu{t ® n k kÚku òyku, wþkur¼ {trËh fhkðku >>7>> Au Äku÷uhk tËh fksu, þw¼ yk¿kk fhe {nkhksu > yKw k tË Mðk{e kÚk, ð¤e wtòS u {wõÞk kÚk >>8>> «ký r e yk¿kk «{kýu, Òku {wr Þk Au u xkýu > Ázkt {trËh fhkÔÞkt khkt, yr ki { ykur LÞkhkt >>9>> nðu ©enrh nò t Ë , Z w h u hÌkk w ¾ ft Ë > «k S Ëðu e k u «e u , fÚkk w ý u xðh r u >>10>> ú ñ ði ð o k{u w h ký, u ðt [ kðu Au Sð «ký > ð¤e t [ { Mft Ä sÁh, u ý ðt [ kÔÞku Äkhe Wh >>11>> fÚkk q h ý ÚkR Au ßÞkhu , u e {kÂó fhe Au íÞkhu > w h kýe w t fÞw O Au q s , ©enrhðhu ÚkR « Òk >>12>> yÒkfqx Ëe kuí ðe ýku, fÞkuo Au Wí ð yr ½ýku > ku k ýkt {k k r k sun, u ku sL{kuí ð ykÔÞku yun >>13>> u ku fÞku o { {kt rð[kh, òðw t ð] ¥ k w h e rð»ku kh > RåAkhk{ u hk{« k , t nrhs kÚku yk >>14>> Au íÞkt Úkfe ku fk¤, ðk÷{ rð[Þko ðz k÷ > ©e÷û{e khkÞý kð , u { kt fÞkO sR Ëþo >>15>> Au ku k ku yûkh{u ÷ , u { kt hÌkk Au w t Ë hAu ÷ > ¼Âõ Ä{o ku sL{rËð , u ku Wí ð fÞku o yðþ >>16>> ÷k¾ku úkñýku u íÞkt s{kzâk, ËÂûkýk yk e þktr {kzâk > ktÍ ku kuh ÚkÞku Au ßÞkhu, {kuxe ¼k fhe Au u ðkhu >>17>> ÷û{e khkÞý yk u yuð, ¼k{kt r hkßÞk ðk wËuð > ô[wt ® nk ËeÃÞ{k , u h þku¼u wtËhðk >>18>> úñ{ku÷ e rËÔÞ ¼kÞ, {nk{wõ kÚku {wËkÞ > yuðk yku uAu s r ðk , r s¼õ kÚku w¾hkþ >>19>> {kuxk¼kR y u RåAkhk{, r s wºk rn u Xk{ > u ý uXk ÞkuøÞ yk , ½ýk { {kt ÚkR { >>20>> {w õ k t Ë S ku k÷k t Ë , {w ¤ Sðýeo w ¾ ft Ë > yu ykrË íÞk e t { ú , u X k yk t Ë k{e u y ú >>21>> rð« rþðhk{ {Þkhk{, Ëe k kÚk ykrË u n Xk{ > ku { w h k u W¥k{hkÞ, nu { t ® n hkò fnu ð kÞ >>22>> ¼ w S k{u k»ko Ë su n , hýAku z ku ® ðËkrË u n > sÞk h{k ÷r÷ k kð , t k{k ykrË r {o ¤ { >>23>> eò nòhku su nrhs , ¼k{kt uXk Au u kð > Au wý kt ðuo {ks, {uÞo fhe kuÕÞk {nkhks >>24>> {kuxk¼kR RåAkhk{ kÚk, kuÕÞk {Äwh ð[ kÚk > nu {kuxk¼kR nu RåAkhk{, {kYt ðkõÞ wýku yr¼hk{ >>25>> {khk wºk{ktÚke u , nkuÞ r {o¤ wÛÞ kð > yufufku wºk yk ku y{ u, u rðÂõ fneyu Aeyu { u >>26>> fhðe Au Ä{oÄwh MÚkk , yuðe RåAk Au y{khu { > Ë¥k wºk fhe u MÚkk eþwt, yk[kÞo Ë u u yk eþwt >>27>> yuðwt wýe u u Òku ¼úk , {k e ÷eÄe u Ônk÷k e ðk > {kuxk¼kR k r {o¤ , yÞkuæÞk« kËS kð >>28>>
ht : - 82
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
41
k k t Ä w k w º k h , h½w ð ehS k{u kð > yu u w º k u ÷eÄk Wí t u , yûkh r yu Yzu ht u >>29>> ku k e kËe W h , Òku u u kÞko Äkhe { > Ä{oÄwhtÄh kU e uýeðkh, ykÃÞku yk[kÞo ku yrÄfkh >>30>> nuhkÔÞkt ð yk¼q»ký kh, yr W¥k{ k k«fkh > n k ku k k ykr© sun, u{ u yk¿kk fhe Au un >>31>> qò fhkðe ðuo e k u, Òku yk[kÞo e yrð kþu > Au kuÕÞk Au ©e¼ ðk , nu wºk wýku ËR u æÞk >>32>> Au yk ©ef]»ý yk ýk Rü, { {kt {S ÷uòu M ü > un ýkt {trËh kð , ½ýkt fÞkO Au {U su MÚkk >>33>> u { kt {w Ï Þ {t r Ëh Au u Þ , { u {òðw t Aw t u n > ©e h{kt h khkÞý, u Au {w s Y u khkÞý >>34>> ð¤e ÷û{e khkÞý Ëuð, ð]¥k whe{kt MÚkkÃÞk Au yuð > yu u {trËh k {æÞ ¼k , ¼h ¾tz{kt fÞkuo rð¼k >>35>> h khkÞý ku su Ëu þ , W¥kh¼k fÞku o Au yu þ > u ku yk w A w t nw t yrÄfkh, yðÄ« kË u yk ðkh >>36>> nðu ËÂûký ¼k {kt k , ÷û{e khkÞý w¾ hk > h½wðehS u kUÃÞku yun, Úke yu rð»ku fktR tËun >>37>> ku ku k k su Ëu þ yu n , u kt [ ðßÞku r : t Ë u n > r s Ëu þ k su nrhs , yk u ð ð¤e Ä yÒk >>38>> u u ku w¾uÚke ÷ußÞku {u, yun yk¿kk fheyu Aeyu y{u > r sËuþ rð k nrhs , yk u ¼uxâ ð ð¤e Ä >>39>> u úný fkuR fhþku, y{khe yk¿kk ÷ku fhþku > fhßÞku Ä{o e hûkk {u, yu ð[ fneyu Aeyu y{u >>40>> yðÄ« kË h½wðeh, Òku wºk {nk{r Äeh > y{khe RåAkyu ykýeðkh, y{u ykÃÞku Au yk yrÄfkh >>41>> y{khk fw¤ k eò nkuÞ, u ku Ëkðku Úke yk{kt fkuÞ > yu{ ðk fhe ½ýe he u, ÷u¾ ºk ÷¾kÔÞku Au «e u >>42>> su su ku u ku u kU e ËeÄku, yuðku Ëuþ ku rð¼k feÄku > yuðe he u fhu Au [rhºk, ykr© u fhðk rðºk >>43>> u rËð u n e yu f kËþe, nrh nrhs { ðþe > fÞw O ò hý ðu o Þ u íÞkt Þ , ½ýku {ku Ë ÚkÞku { {kt Þ >>44>> Au îkËþe u rË kh, h ku R fhkðe r hÄkh > rð« u s{kzâk ËR {k , ] ó fhe u ykÃÞkt Au Ëk >>45>> ku k u rð« ðnk÷k Au yr , r íÞ s{kzu Au {wõ r > r s yt òýe y÷ u÷ku, ¾k k fhkðu Au Au÷ku >>46>> rð« îkhkyu ku u s{u Au , u « x «¼w u {u Au > Au t y u nrhs , u { u fhkÔÞkt Au ¼ku s >>47>> {kuxk¼kR ku W khku ßÞktÞ, ku u ku sBÞk ¼kus íÞktÞ > Mðkr{ khkÞý w¾fkh, r íÞ ÷e÷k fhu Au y kh >>48>> ðx ¥k {kt ® nS , u u Ëþo ykÃÞkt yS > k rË hÌkk íÞkt ËÞk¤, Au Ônk÷ku ykÔÞk ðz k÷ >>49>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh Z whrð»ku hÌkk Úkfk yÒkfkux Wí ð ku u fhkÔÞku u Ë¥k wºk fhe u u yk[kÞo u MÚkk fÞko yu k{u yufkþe{ku ht : >>81>> qðoAkÞku Ônk÷ku ÄkÞko ð]¥k whe, t nrhs kÚk > yûkh¼wð u r hkßÞk, xðh Þkur kÚk >>1>> r s¼õ u ku ku k ku, Ä{o sýkððk fks > ðuË þk ku nkËo ÷R u, ºke ÷¾e {nkhks >>2>> rþûkk ºke iÞkh fhe, u {kuf÷e ËuþkuËuþ > í t e nw u kufkze Au, ne Ähe { yuþ >>3>> t nrhs ku u t u , fÞw O Au íÞkt Ú ke «Þký > ©e hu ykÔÞk ©enrh, ¼õ k Sð «ký >>4>> ku u ÄkÞko {trËh{kt, yûkh¼wð Au ßÞktÞ > {uze W h u r hkßÞk, r rhÄkhe ku¾{ktÞ >>5>> [ku kR ©e hu ht {nku÷ {kuÍkh, r hkßÞk ðk÷ezku r hÄkh > ðuo uðf uðk fhuAu, ©enrh u Ëu¾e u XhuAu >>6>> ûký ûký «íÞu y÷ u ÷ ku , ki u yk t Ë yk u Au Au ÷ ku > ¼k ð e fÚkk Au su n , ku u w ý u Au n{u þ u n >>7>> Yze «þt k u e fhu Au , nrhs kt Ëw : ¾ nhu Au > Vw ÷ Ëku ÷ ku Wí ð Xef, yu { fh kt ykÔÞku Sf >>8>> Ëu þ kt h k su ÷k¾ku s , «u { u ykÔÞk fhðk Ëþo > ht w ÷ k÷ Wzkzâku ½ýku , fÞku o Wí ð Vw ÷ Ëku ÷ ýku >>9>> ðuo nrhs u qò fhe, ¼kðu ¼uxâ k{ úeyku Ähe > qò wt ÿÔÞ ykÔÞwt y kh, ðk÷ezu u ku fÞkuo rð[kh >>10>> yÞkuæÞk« kËS u yun, «¼wyu ykÃÞwt r : tËun > íÞkh Au ð¤e yuf rË , {kuxe ¼k fhe Au Sð >>11>> ÿe r Ëuð k yk ¤, [kuf{kt r hkßÞk Au yf¤ > þkur¼ wt ô[wt Au ® nk , u h þku¼uAu ¼ ð >>12>> ©eS e [khu ksw e{ktÞ, t nrhs uXk íÞktÞ > ©enrh k{wt òuR hÌkk Au, {q {kt Ëkfkh ÚkÞk Au >>13>> u {u ku u yûkh r , kuÕÞk Au fYýk fhe yr > wýku t nrhs {ku, yuf ðk fneyu Aeyu y{ku >>14>> ÷ûkkðÄe { w»Þ yr¼ , u ÚkÞk Au y{khk yk© > u{kt ðuo e {sý kh, h¾e hu e Úke r hÄkh >>15>> fu e Mð¼kð «f]r òuR, fkuR k þçË wýe u kuR > u ku yð wý ÷uðku rn, u {sý hk¾ðe ne >>16>> yu wt fkhý Au yuf {kuxwt, wýku ¾[e u Úke ¾kuxwt > k Äk{ k {wõ Au sun, yk í t {kt ykÔÞk Au un >>17>>
ht : - 83
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
42
u e {sý Y[e {r , r¢Þk{kt Vuh nkuÞ su hr > Äehu Äehu u nw u òðwt Au, yuf Xufktýu sR huðwt Au >>18>> yuf Äk{{kt huðwt Au ¼u¤k, yð wý ÷uðku fR ðu¤k > W¥k{ wýðk¤k y LÞ, nkuÞ su t u nrhs >>19>> u u yku ¤ ¾ðk ¾u ð , òu hk¾ðku n{u þ kt yu ð > u { W¥k{ nku Þ su s , u k Þku Úke ÚkkÞ kð >>20>> u k{u ô[k{kt ô[e ÂMÚkr , yu{ ykðu Au W¥k{ her > {kxu yku¤¾ðk yuf r[¥ku, {k { fhðku «e u >>21>> fËe ¼w÷u[wfu fkuRðkh, yð wý ÷uðku r hÄkh > u {u ku k¤k tË Mðk{e, wAuAu «¼w u rþþ k{e >>22>> nu yûkh r yrð kþe, {kYt «§ wýku w¾hkþe > k Äk{ k fÌkk su {wõ , u kt ÷ûký ËT wý Þwõ >>23>> f] k fhe fnku {khk ~Þk{, swËe swËe he u w¾Äk{ > Ae ðk÷{ kuÕÞk ð[ , wýku ku k÷{wr kð >>24>> {wõ yk÷kuf ku sun nkuÞ, u kt ÷ûký fnwt Awt kuÞ > nkuÞ « x ku su W k e, s Úkfe u hnu Au WËk e >>25>> ý yk÷ku f ýw t su {k , rðÏÞk e fhðe u r Ëk > Ä{o u ¿kk ði h køÞ, í t fhkðu {nk¼k >>26>> ð¤e ¼ ðËT ðk ko fhu , r íÞ æÞk « x w t Ähu > ý ku k k w ý ku e fer o , ð] Â Ø {kzðk e Au {r >>27>> su su r¢Þk fhu Au sYh, yu ð k ykþÞ hk¾e u Wh > ©enrh e « Òk k kYt , fku R r¢Þk fhu rn ðkYt >>28>> yuðkt ÷ûký nkuÞ Au su u, yk÷kuf ku {wõ fneyu u u > nðu eò e fnwt Awt her , wýku r[¥k ËR yu e er >>29>> nkuÞ « x «¼w ku ¼õ , fhu W k k ÚkR yk õ > ý hòu wýe su «f]r , usu hk¾uAu u rð»ku ð]r >>30>> ËkhÚk khkt h{rýf, u u ¼ku ððk òýu Xef > nku Þ kÞ W h «e , kðw t ðhkððw t u { kt r[¥k >>31>> Yzk hk ðk¤k &÷kuf fkÔÞ, u u ktÄu fhe { ¼kð > wû{ ð rð»ku hk¾u ÃÞkh, ð uo Ä{o rn r hÄkh >>32>> k e ðÞ hku h t , u ku hk¾u u { W{t > hòu w ý e { w » Þ su nku Þ , u k kÚku «er fhu ku Þ >>33>> yu ykrËf r¢Þk fne sun, u wt {wÏÞ ýwt hk¾u un > kiý ýwt «¼wS wt hk¾u, rË÷{kt yuðkt ÷ûký Ëk¾u >>34>> yuðkt ÷ûký su{kt sýkÞ, Ëuð÷kuf ku {wõ ýkÞ > nðu ºkeò e fnwt Awt ðk , u kt ÷ûký wýku rðÏÞk >>35>> nkuÞ u « x ku W k e, Yzku Ä{o kzu w¾ hkþe > u u yk¿kk fhu {nkhks, {u Ä{o {kuzku kzku yks >>36>> y{u fneyu u «{kýu fhku , y{ ð[ yt hu Ähku > u{ kt ku k u {¤ wt ykðu, uð wt ð[ {k e÷u ¼kðu >>37>> nku Þ Ä{o rðYÄ ð[ , u u {k u rn fu Ë e { > ý {ku ¤ ku kzu rn Ä{o , ð hk¾u «¼w e íÞkt {o >>38>> nkuÞ su ykðkt ÷ûký Þwõ , u u òýku ðifwtX ku {wõ > nðu [kuÚkk e fnwtAwt uh, wýku Mðk{e {u w¾¼uh >>39>> nku Þ «¼w ku ¼õ y LÞ, ý r¢Þk Y[u { > yu { yk¿kk fhu ðht , ku Þ fhu rn ¼t >>40>> ÷k u u ½ khku fkt R, yu ðw t ð[ {k u íÞkt R > ku k k yt u ykðu {¤ wt, yus ð[ {k u ¼¤ wt >>41>> ý u {ku ¤ w t kzu , yu ð kt ÷ûký fku R Ëu ¾ kzu > u u «e rn «{kýku , ÿefk©{ ku {w õ òýku >>42>> kt[{k {wõ u nðu fneyu, u kt ÷ûký yt hu ÷Ryu > Au « x «¼w ku ykr© , fhu W k k Ähe ne >>43>> $rÿÞku yt :fhýÚke khku , «r ÷ku { - ýu hnu LÞkhku > {kRf ðM w ku su W[kx, fhu rn rð»kÞ ku ½kx >>44>> u tfÕ u S ðk kYt, ð]Â¥k r {o¤ hk¾u u ðkYt > yu u yk¿kk fhu ¼ ðk , yt {wfkððk {kxu r Ëk >>45>> yuðwt ðkõÞ {k u rn sun, yt {ku¤wt zu rn un > yuðkt ÷ûký su{ kt nkuÞ, ïu îe ku {wõ Au kuÞ >>46>> nðu kfe hÌkkt uW yt , u fneþwt íÞkþe{k ht > wýku Äehs hk¾e u { , k u {wõ kt yt kð >>47>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{ ÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh ©e h{kt ku k¤k tË Mðk{e «íÞu k Äk{ k {wõ kt yt fnuAu yu k{u çÞkþe{ku ht : >>82>> qðoAkÞku wýku {u hk{þhýS, kfe kt su uW yt > ku k÷{wr «íÞu fuAu, hkS ÚkR ðht >>1>> Aêk {wõ e su rðÂõ Au, fnwt fhe u rðM kh > í h ÚkR u kt¼¤ku, eðku wÄkh kh >>2>> « x ku yu ¼õ ý, RåAk hnu yu { { > ¼Âõ fhðe «¼w S e, s{kzðk kð >>3>> ¼khu ¼khu ð ½huýkt, ð¤e {trËh kt fk{ > {kuxk k - e[k fhðk, «¼w u yÚkuo {k{ >>4>> Vh k Vuhe h e kðwt, yu ykrË r¢Þk sun > ¼kðÚke yu{ ¼Âõ fhu, yk tË k{e u un >>5>> [ku kR nðu yu r¢Þk fhku s , yu{ yk¿kk fhu ¼ ð > {khku yz r ùu hk¾þku, k¤ku yk¿kk kAk Vhþku >>6>> yuð wt ¼ ðk w t ð[ , u u Äkhe rð[khe ÷u { > ykðu r s yt u ½ khku, ÷k u u u yk¿kk ku zkhku >>7>> fhu «¼w kt ðkõÞ ku íÞk , yt Akuzu rn {nk¼k > yuðkt ÷ûký su{kt «{kýku, ku÷kuf ku {wõ yun òýku >>8>> nðu k {ku su {w õ s , u kt ÷ûký w ý ku kð > nku Þ « x ýku ykr© , y kÄkhý Ä{eo ËZ r[¥k >>9>>
ht : - 84
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
43
¿kk ðihkøÞ ¼Âõ yufktr , yuðe ËZ ÚkR Au ð¤e {r > {nkíBÞ kÚku r ùu yz , fËe kAku ¼hu rn >>10>> yu ð k {nk{w õ Au r hÄkh, ý ð u o yk¿kk y w kh > su { «íÞûk fnu Sð , u { ð u o t nrhs >>11>> ð¤e «kÚko k fhu yu { , nu «¼w S fnku {u su { > u «{kýu s nw t ku fheþ, {khe yk¿kk þe»k Äheþ >>12>> yu { « x ýw t ð[ , W{t u k¤u r {o ¤ { > ÷u þ {kºk t þ u ð fhu , {w s {q rð»ku r[¥k Ähu >>13>> yrð kþe òu yËT~Þ ÚkkÞ, ßÞkhu ku k k Äk{{kt òÞ > yk¿kk rn {ÞkoËk sun, ku u ktÄe Þk nkuÞ un >>14>> ku u ðh u yus «{kýu, ÷ku u {ÞkoËk fkuR xkýu > yuðkt ÷ûký su{kt sýkÞ, yûkh{wõ yu ku ýkÞ >>15>> yuðk ËT wý ÷ûkýu Þwõ , k u Äk{ k kÔÞk {wõ > ÷e÷k fhu Au s ËkÄkh, ykÃÞkt ðuo u w¾ y kh >>16>> Au ¼q Ä hS ¼Þnkhe, yþ÷k÷e Þk w ¾ fkhe > ykt kðkrzÞu W Þko ~Þk{, yku x k h u X k w ¾ Äk{ >>17>> yu ð k {Þ{kt n e rððu f , hBÞku hkð¤eÞku ykðe yu f > u u Ëu ¾ e u ©e¼ ð , { {kt ÚkÞk yr { >>18>> Ëku Z ku Á i Þ k ýw t þu ÷ w t , ku u ykÃÞw t u ht ¼hu ÷ w t > Au k{{kt {ku x k y{e , nrh¼kR u ðu ý e kð >>19>> u { u ½u Þ o fhkÔÞku Úkk¤, t kÚku sBÞk fk¤ > íÞkt Ú ke su ÷ w h Úki Au ÷ ku , Z w h u Þk y÷ u ÷ ku >>20>> ËkËk¾k[h ku Ëh kh, u { kt òR r hkßÞk u ðkh > Au f] k fhe feh kh, {t kðe Au fu h eÞku y kh >>21>> t uðf u yk¿kk feÄe, nw ki k nkÚku ÷uðk ËeÄe > {u u{ [w e u s{u Au, ©enrhS u u ku {u Au >>22>> ð¤e h hku x ÷e fhkðe, t u ð f u u s{kðe > yu ð e ÷e÷k fhu Au y kh, [ku { k w t ykÔÞw t Au u n Xkh >>23>> Äkhýk khýk k su u{, ðuo t u ykÃÞkt Au yu{ > 1ËkËk ýkt {k w©e kð , k{ wh kR Au u Ä >>24>> u u yk¿kk fhe {nkhksu , t u khýkt fhkðk fksu > yu ð kt fhu Au Yzkt [rhºk, Ëw o w h rð»ku hr{ºk >>25>> yuðk {Þ{kt fkuR rË , yuf fk{ LÞwt Au ðe > ËkËk¾k[h k u yhe, {khðk ykÔÞk u þ Ähe >>26>> yuðwt Ëu¾e u ©eyrð kþ, u ku ðo nhðk u ¾k > ¼ wS ykrË su kh k¤k, yr þqhðeh Au { ðk÷k >>27>> u îkhu hkßÞ fhkÔÞku, nhk{e ku {qn nhkÔÞku > yuðwt fhe u ¼õ wt fks, Au [kÕÞk íÞktÚke {nkhks >>28>> t nrhs t u ÷k÷, «e u ÄkÞko ©eðz k÷ > r s yûkh¼wð ßÞktÞ, nw k{e r hkßÞk Au íÞktÞ >>29>> rðsÞkËþ{e rË su n , þ{e q s ðk Þk Au yu n > ð ýhks Yzk ðk w Ë u ð , u { ýu q ò fheAu yu ð >>30>> Au ku{ eS u fe khu, yï ËkuzkÔÞku Au ½ýeðkhu > íÞktÚke wtËh~Þk{ ÄkÔÞk, ðuo rn {trËhu ykÔÞk >>31>> ¼k fhe r hkßÞk u MÚkk , ½ýwt w¾ ykÃÞwt ¼ ðk > u {u us « xâwt y kh, ©eS e {q {ktÚke yu Xkh >>32>> u s u s u s ku yt kh, r[ËT ½ Au [i LÞ kh > u Ëu ¾ e u nrhs yu f , {krÄr c ÚkÞku rðþu f >>33>> ynkunkunku yk þwt fnuðkÞ, ykðwt us yk õÞktÚke Ëu¾kÞ > yu{ fi u fÞkuo Au nkufkhku, ku÷ðk ÷køÞku Au hne LÞkhku >>34>> u k k{wt òuðu Au ©enrh, ku u ykt ¤e e k fhe > Ak ku hk¾e u wtËh ~Þk{u, e[u u kÞkuo Au yus Xk{u >>35>> Ak ku hi òÞ Au Ähe u{, ð¤e ku÷u Au yu{ ku yu{ > yu{ Vhe Vhe ½ýeðkh, yu u Ëu¾kzâku Au [{ífkh >>36>> yuð ku Ëu ¾ e u «ki Z « k , ykùÞo kBÞk Au nw yk > u u esu rË u {r Äeh, ku{ e u fktXu hðeh >>37>> ¼k fhe r hkßÞk Au íÞktÞ, ½ýku {kuË fhe { {ktÞ > Au t nrhs kÚku, Áze ðk fhe Þkur kÚku >>38>> ð¤e {u Þ o fhe ð {k¤e, nw k{e ku Õ Þk kze k¤e > {w u su òýu yûkh r , w Y »kku ¥ k{ e fhe {r >>39>> ¼kðu fhþu {kYt ¼s , h khe su r {o ¤ { > yu u yûkh{kt ÷R òþw t , yt fk¤u u k u ÷ e Úkkþw t >>40>> ý su fku R w Y »k s , Áýe{kt hu þ u u w t { > Ëþ nòh ð»ko w t M ü, ¼q ÚkR ¼ku ðþu fü >>41>> yu { Mºke u w Y »k{kt hu þ u , rð»kÞ ðk k w ¾ ÷u þ u > u u ¼q ze Úkkðw t zþu , yu x ÷k ð»ko yu h¾zþu >>42>> u fuzu r ðko r f Úkkþu, ð¤e wý y{khk òu kþu > íÞkhu {¤þu yûkhÄk{, íÞkt yk eþwt yrð[¤ Xk{ >>43>> fhu A u Ônk÷ku yu { [rhºk, ð] ¥ k w h e{kt w L Þ rðºk > t u ð f u ðkhu ðkhu , { {ku Ë yr þu ðÄkhu >>44>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh ð] whe{kt ku{ e u fktXu ¼k{kt ¼ ðîk ko fh k nðk yu k{u ºÞkþe{ku ht >>83>> qðoAkÞku ðk÷{S ð]¥k whe{kt, hÌkk fhe { ÃÞkh > r íÞ ðe ÷e÷k fhu, t kh khýnkh >>1>> yu f {u fku R rËð u , Þk k{Úke nkh > 1fr÷fÕ k Á e[u, ¼k fhe uXk kh >>2>> t nrhs ðu o íÞkt , u X k ÚkR { ÂMÚkh > yu f r[¥ku òu R hÌkk Au , fhe u yt hu Äeh >>3>> [t ÿ {k u [fku h r h¾u , L{Þ ÚkR r hÄkh > yu s «{kýu ¼õ s ku , ÚkR hÌkk Ëkfkh >>4>>
ht : - 84
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
44
[ku kR k{ ÷ wtÿk k kxeËkh, íÞktnkt ykÔÞk Au u sý [kh > «e u ykÔÞk «¼wS e k , [hý hkus swðu Au k >>5>> hýAku z Sðý «¼w Ë k , RåAk¼kR yu k{ «fkþ > W¼k L{w ¾ ÚkR ÂMÚkh, yu f k ú r [¥ku ku { e eh >>6>> yu{ òuR hÌkk ½ýeðkh, Au kuÕÞk fhe u rð[kh > nu ËÞkr rÄ nu {nkhks, y{khe wýku rð r yks >>7>> ð [hý òu kt {nkhks, {nk«¼w sýkykuAku yks > W h k{wt òu kt w¾ ks, { w»Þ suðk rË ku Aku yks >>8>> ½ýe ¼kÞku Ëu ¾ eAu ne, ý yk he e òu R ne > ¼k ðu o ÚkR yu f r[¥ku , { u sw ð u q h ý«e u >>9>> ykðwt òuÞwt Úke yufu MÚkk , k[wt fiÞu AiÞu ¼ ðk > {kxu f] k fhe {Íkðku, áZ r ùu y{ u fhkðku >>10>> íÞkhu kuÕÞk ©eS{nkhks, wýku ¼õ s ku {u yks > {nkðihkx úñkrËËuð, uýu yk [hý{kxu ku yuð >>11>> y{ [hý ]Úðe h ykðu, yu u yÚkuo M wr fhe ¼kðu > u kt ð»ko 1 t[kþ ð¤e, ðk kuh rË [zâku {¤e >>12>> íÞkt wÄe fhe M wr y{khe, y{ [hýrð»ku r[¥kÄkhe > íÞkhu yk [hý ykÔÞktAu yktne, {u u{ {Íku {u ne >>13>> yûkhÚke ËT wY Y , rð k « xâku Awt y q > yktne ðuo uXk Au su t , 2 wh{w¾e fts Au {nt >>14>> u{kxu k{wt òuR hÌkkAu, {khurð»ku yu ÷e ÚkÞk Au > wY»kku¥k{ ýwt rðÏÞk , ½ýeðkh wÄe fhe yu ðk >>15>> yuðwt wýe kxeËkh åÞkh, ÂMÚkh ÚkR Þk uýeðkh > íÞkhu tþÞ { ku Þku, ©eS{nkhks ku r ùu ÚkÞku >>16>> ð¤e yu f {u {nkhkò, W {ýu t ÷u r hkò > k{ fý¼k k Íðu h ¼kR, ©enrh u w A u w ¾ ËkR >>17>> kuÕÞk fh òuze þe»k k{e, wýku y÷ u÷k yt Þko{e > ¼ ðk e {q y q , u wt Äk{{kt fuðwt Au Y >>18>> íÞkhu {nkhks kuÕÞk ¼kR, Úke þkuÄðk òðwt u õÞktR > yûkh{kt {qhr Au sun, yk «íÞûk y{u AiÞu un >>19>> yus {qhr u{kt r hksu, ð o{k fk¤u yktrn hksu > Au kuÕÞk Au ÍðuhËk , yu {q Ëu¾kzku yrð kþ >>20>> yûkhÄk{{kt u Ëu ¾ kzku , f] k fhe t ku » k {kzku > yu ð w t w ý e u w t Ë h ~Þk{u , {krÄ fhkðe u n Xk{u >>21>> r sÄk{{kt ku k wt Y , kÔÞwt Au «íÞûk y q > u {q {kt fkurx fkurx {wõ , y t yiïÞo þÂõ Þwõ >>22>> fhkÔÞkt Au yuðkt Ëþo , { kÔÞwt r s ¼õ wt { > ðkuo rh u u r ùu fhkÔÞku, r s Y {kt M un ÄhkÔÞku >>23>> yu { yf¤Y yS , fhu yKw [rhºk r > ½ýk rËð ðz k÷u hÌkk, Au Ëw o w h rð»ku Þk >>24>> ËkËk¾k[h ýwt su Xk{, u{kt sR fÞkuo Au {wfk{ > u k eò rËð {kuÍkh, Äku÷uhuÚke ykÔÞk {k[kh >>25>> wtò S k{u su Ëh kh, ykÔÞk ©enrh k u u ð kh > «r ck fhkÔÞk ýwt fk{, ©enrh u fÌkwt yr¼hk{ >>26>> wtòS ykÔÞk uzðk fks, yu{ òýe Þk {nkhks > t nrhs ÷R t u, [kÕÞk twòS kÚku W{t u >>27>> Äku÷uhu ÄkÞko {wõ kÚk, {trËh{kt Þk h kÚk > Au rð« u ku÷kÔÞk k , þw¼ {wnq o qAâwt yrð kþ >>28>> ði þ k¾ w Ë e u h þ rË , ¬e {w n q o feÄw t yr¼ > þk ðu Ë e rðrÄ «{kýu , Yzku nku { fhkÔÞku u x kýu >>29>> hkrÄfk rn ¾u ð , MÚkkÃÞk {Ë {ku n Ëu ð > u u òu z u ku k w t MðY , ÄhkÔÞw t Au yk u y q >>30>> ðk u ðkSt º k k k«fkh, ÚkR hÌkku sÞsÞfkh > q ò fhe ykh e W khe, khkÞý{w r yu { Äkhe >>31>> ku k wt us Äkhý feÄwt, {q yku u rð»ku MÚkk e ËeÄwt > Au fhkÔÞwt úñ¼kus , Ërûkýkyku ËeÄe Au Sð >>32>> u u esu rËð u ðkh, ] ® nsÞt r ykðe kh > u ku Wí ð feÄku W{t u , esu rË u sBÞk Yzu ht u >>33>> yu { ÷e÷k fhe u ËÞk¤, Ëw o w h u Þk fk¤ > íÞkh Au Shý ZÚke, Íeýk¼kR ykÔÞk ÿZ { Úke >>34>> kfeËu ykÔÞk u z ðk yu n , «r ck fhðk e Au su n > u e t kÚku w t Ë hAu ÷ ku , Sýo Zu Þk y÷ u ÷ ku >>35>> {trËhu sR fÞkuo {wfk{, úkñý u ku÷kÔÞk u Xk{ > fÞkuo {wnq o ku r hÄkh, 1hkÄ{k f]»ý Âî eÞk kh >>36>> fÞko hkÄkh{ý MÚkk , qðo {trËh{kt u kð > {æÞ k {trËh rð»ku ßÞktÞ, îkrhfkÄeþ MÚkkÃÞk Au íÞktÞ >>37>> zk k z¾u su ¾u ð , MÚkkÃÞk r Øu ï h {nkËu ð > ku k w t u s Ëu ð {kt ÄÞw O , yu { «r ck w t fk{ fÞw O >>38>> ykh e qò Ëuð e fhe, qýkonwr feÄe ¼kð ¼he > ÷k¾ku rð« u «u{u s{kzâk, ËÂûkýk yk e {kuË {kzâk >>39>> Au ÄkÞko Äkhe u Wh, «ký r Þk Ëw o w h > nðu Z w h u Ëw : ¾nkhe, hÌkk u ð f k w ¾ fkhe >>40>> ku e kÚk w t Yzw t {t r Ëh, u fhkðu Au ~Þk{ w t r Ëh > Úkku z k {k {kt ÚkÞw t i Þ kh, ku u fhkÔÞw t Au r hÄkh >>41>> «r ck {w n q o w A e ÷eÄw t , þw ¼ fk{ u [k÷ w t feÄw t > yr W¥k{ {t z kh, ðu r Ëfkfw t z fÞku o u Xkh >>42>> ÷k¾ku úkñýku íÞkt ku÷kÔÞk, «r ck k fk{u u MÚkkr Þk > ½] nku{e u nku{ fhkÔÞku, ðuËrðrÄð { ¼kÔÞku >>43>> Au îkËþe ku su 2ðk h, þw¼ {wnq o rð»ku íðh > {æÞ¼k wt {trËh ßÞktÞ, ku e kÚk ÄhkÔÞk íÞktÞ >>44>> Ërûký ksw {trËh kuÞ, ku k e {q MÚkk e íÞkt òuÞ > ðk{ ksw{kt wtËh MÚkk , Yzwt {trËh þku¼kÞ{k >>45>> u { kt Ä{o ¼ Âõ ðk w Ë u ð , «u { u ÄhkÔÞk ¾u ð > esw t q ð o rËþu su {t r Ëh, u ku þku ¼ u Au yr w t r Ëh >>46>>
ht : - 85
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
45
u { kt hu ð e u ÷Ëu ð , ku u q Þ o ÄhkÔÞk yu ð > yu ð e he u Ú ke fÞw O MÚkk , ykh e rn fÞw O q s >>47>> y÷kirff ku k wt su us, {q yku{kt ÄÞwO Au yus > {Äwhkt ðk uAu íÞkt ðkStºk, ÚkÞku yk tË ku yuf tºk >>48>> Ëu ð kt Ä ðo ý rn , ykÔÞk ykfkþ{kt fhe ne > ðk u Ëw t Ë w r ¼ k k«fkh, ku ÷ u {w ¾ u sÞsÞfkh >>49>> Z wh e ÷e÷k r h¾e, ðkhu ðkhu ð¾kýu Au nh¾e > ð¤e w» e ð]Âü fhu Au, uðk fhðk RåAk Ähu Au >>50>> fhu so k rð« t ¼ eh, ðu Ë {t º k ¼ýu {r Äeh > Ae q ý ko n w e fhe íÞkt Þ , yr {w Ë ÚkÞku { {kt Þ >>51>> rð« u fhkÔÞkt Au ¼kus , yk e ËÂûkýk fÞko « Òk > Ëuþkt h k ÷k¾ku nrhs , u ykÔÞk Au fhðk Ëþo >>52>> u{ u fhkÔÞkt ¼kus k , ]ó fhe u ËeÄkt Au {k > W¥k{ hkò ku { kuhÚk, qýo fÞkuo {nkuí ð yhÚk >>53>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu òw k Z{kt u Z wh{kt Ëuð e «r ck fhe yu k{u [kuhkþe{ku ht : >>84>> qðoAkÞku f] kÚko fÞkuo Au {ws u, wýkÔÞkt k÷ [rhºk > W fkh {kuxku fÞkuo Au, ÚkÞku nwt wÛÞ rðºk >>1>> ý eswt «§ wAw Awt, wýku u M un rn > ©enrhS k r[ö fnku, æÞk ýe ð¤e he >>2>> yu ð w t kt ¼ ¤e u ku r ÷Þk, Ä{o Ä w h t Ä h òý > nu hk{þhý w ý ku fnw t , æÞk kt r[ö «{ký >>3>> [ku kR r Y krÄ ýu yuf r[¥ku, «¼w hkÞý Úkkyku «e u > yufkt nkuÞ MÚk¤ kð , u{kt hk¾ðwt þwØ yk >>4>> MðÂM fk ðk¤e u ku Þ , q ð o W¥kh {w ¾ u u u òu Þ > yt o Ë Âü ðzu r hÄkh, u ÷ u fhðku ykí{ rð[kh >>5>> MÚkq ¤ q û { u fkhýËu n , ºký yðMÚkkyku fi Þ u su n > u Ú ke ] Ú kfT ku k w t Y , [u ykí{k Aw t nw t y w >>6>> yu { {k ðw t ku k u { , ÂMÚkhð]  ¥k ðzu Úkkðw t s > ku k ku MÚkq ¤ Ëu n su r¼Òk, u u ði h kx{kt fhu ÷e >>7>> Rïh w t q º kkí{k þheh, u { kt q û { u {u ¤ ðu Äeh > Rïh kt yÔÞkf] t u , fkhý ÷e fhu W{t u >>8>> ò ú yðMÚkk su yk ýe, ÂMÚkr yðMÚkk Rïh ýe > u{kt ò ú u ÷e fhðe, yu{kt fktR ykþtfk Ähðe >>9>> Mð¡ yðMÚkk yk ýe sun, Rïh e Wí Â¥k Au un > u ý u{kt fhðe ÷e , íÞkhu k{u nw w¾ [e >>10>> w » kw  ó ku k e su n fi Þ u , Rïh e «÷Þ u ÷i Þ u > yu u ÷e fhu u { kt yu n , { {kt Ähðku t Ë u n >>11>> yu{ ® z ku «÷Þ fhðku, Au $z ku ÷Þ ykËhðku > u ýe he fnwt Awt LÞkhe, wýku hk{þhý { Äkhe >>12>> MÚkkðh st { qû{ MÚkq¤, ÞkðífneÞu {kÞk wt {q¤ > ËkÚko {kºk Sýo ðe , ð wÄk{kt ÚkÞktAu u ÷e >>13>> u yð e t Ä {kt {kR, t Ä ÷e ÚkÞku s¤{kt R > s¤ h {kt ÚkÞw t Au ÷e , h u s {kt ÚkÞku yr¼Òk >>14>> us Y rð»ku sR ¼éÞwt, Y u ku {Á {kt {éÞwt > ðkÞw M þo rð»ku ÷e ÚkÞku, M þo ykfkþ{kt {¤e Þku >>15>> {éÞku ykfkþ þçË Au ßÞktÞ, þçË k{ kntfkh {ktÞ > Ëþ $rÿÞku u Ëþ «ký, wÂØ ykrË yu ki r {koý >>16>> hks ynt f kh{kt yu n , ÷e ÚkÞkt u r M t Ë u n > $rÿÞku yt :fhý k Ëu ð , { ykrË yu yð~Þ {u ð >>17>> kr¥ðf ynt f kh{kt {éÞk, u ºký {n ¥ð{kt ¼éÞk > Au {n ¥ð yu f hÌkw t , «Äk w Y »ku ÷e ÚkÞw t >>18>> u w Y »k Au yk u y q , {q ¤ «f] r {kt {éÞw t Y > yu { fku r x fku r x $zkfkh, «Äk w Y »k su y kh >>19>> {q ¤ «f] r {kt ÚkÞk ÷e , esw t fkt R Ëu ¾ kÞ r¼Òk > {q ¤ «f] r fneyu su n , {nk w Y »k{kt ¼¤e u n >>20>> nðu {nk w Y »k su hÌkk, yûkh u s {kt ÷e ÚkÞk > u yûkh ú ñ Au íÞkt fu ð w t , {nk{w õ u òýðk su ð w t >>21>> y t y t e ðko Ä kh, u W Y u þku ¼ u Au u kh > ðko Ä kh u A u r hkfkh, eòw t Y u rËÔÞ kfkh >>22>> ©enrh e u ð k{kt u hu A u , { ku n h {q w t w ¾ ÷u A u > yu yûkhY u Úkkðw t ku u , æÞk fhðw t «¼w w t òu u >>23>> yûkhrð»ku rËÔÞ kfkh, w Á »kku ¥ k{ u X kAu kh > Ä{o ¼ Âõ w ½ ~Þk{, yûkhkrÄ r q h ýfk{ >>24>> yu s ku u MðÞt ¼ ðk , nw k{e Au r hks{k > {q ¤ w Y »kkrËf y t , {nk{w õ u {ku x k {nt >>25>> yu ki k fkhý ½ ~Þk{, þku¼e hÌkk Au Ônk÷ku uXk{ > [khu ksw{kt {wõ y kh, rðtxkR u uXk Au uXkh >>26>> u{kt fux÷kyuf ku {wõ , uðk fhu Au u «u{u Þwõ > ð¤e fif ku æÞk ÄhuAu, fif W¼k «þt k fhuAu >>27>> yu s {q w t Ähðw t æÞk , yu f k ú r [¥k ÚkR r Ëk > ¾rþ¾k w Ä e r h¾e u , æÞk fhðw t Ëk nh¾e u >>28>> u [hýkh®ðË kt ¤kt sun, yr fku{¤ Au hõ un > u{kt «kuR Ëuðwt r s { , fhðwt ÓËÞ{kt ®[ ð >>29>> yr þku¼kÞ{k u æÞuÞ, yuðkt [hý Äkhe ÷uðkt uÞ > yu u [hý e k eÞku kh, hõ fku{¤ Au r hÄkh >>30>> uW [hý e ½wtrxÞku ku¤, òýu wtËh Au ht [ku¤ > [hý ¤krð»ku Au su r[ö, u kt k{ fnwt Awt ykrË >>31>> ËÂûký [hý yt wXk k , Wæðohu¾k þku¼u Au «fkþ > u u {¤ wt sð wt r[ö, Þku e ykhkÄu Au r þrË >>32>>
ht : - 86
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
46
sun u wt æÞk fhu s , u wt ÚkkÞ Au r {o¤ { > ð¤e fkuxe sL{ kt su f{o, Ëqh ÷kÞ ÚkkÞ Au h{ >>33>> ykí{k h{kí{k wt MðY , yu wt ¿kk k{u u y q > sð k k u ð@ wt r[ö, u wt æÞk fhu fkuR s >>34>> u kt ðo Y e su k , ð¤e { Y e ûke yk > u e kt¾ ku AuËu u h , æÞk fhu òu hk¾e u h >>35>> u k k u òt wV¤ suðwt, r[ö þku¼uAu yKw yuðwt > æÞk ÄhuAu yu wt su s , ÚkkÞ Au u ku wLÞ kð >>36>>> r{ÚÞk {krÞf rð»kÞðk , u{kt tÄkÞ ne u ÏÞk > ð¤e { ð]Â¥k ÚkkÞ ÂMÚkh, ©enrhS e {q {kt Äeh >>37>> ð¤e k e e u fkuhu þku¼u, Wæðohu¾k Ëu¾e { ÷ku¼u > yt wXk k u e su ykt ¤e, u e u fkuhk ÚkR ef¤e >>38>> u wt Äkhe u su fhu æÞk , Wæðo r k{u u r Ëk > wY»kku¥k{ wt su Au Äk{, ku u hÌkk Au íÞkt yr¼hk{ >>39>> u yûkhÄk{ u u k{u , t ] r kt ðo f»x ðk{u > Wæðoh u¾ k e s{ýe ksw, Výk{kt æðs wt r[ö kswt >>40>> æðsY e su r[ö wt æÞk , fhu su ¼õ ÚkR r {ko > fk{Y e þºkw u u S u, {krÞf w¾ e ]»ýk rð u >>41>> u e s{ýe k Úkkuzu Ëqh, È wt r[ö Au íÞkt sYh > u wt æÞk fhu Au su ¼õ , fts r[ö{kt ÚkR ykþõ >>42>> u { kt È { w ý ku ykðu , yr þu yk t Ë W òðu > ft s yt w { kt hnu A u n{u þ , ý ÷u k w t Úke u ÷u þ >>43>> u { t kh k h{kt Þ , æÞk ðk¤ku zw u rn õÞkt Þ > hnu r {o ¤ ft s {k , t kh yýo ð Úke r Ëk >>44>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh k yt kt r[ö ðýo fÞkO yu k{u t[kþe{ku ht : >>85>> qðoAkÞku nu ¼kR wýku íÞkh Ae, eòt r[öku e ðk > f{¤ k u ytfwþ Au, ðýo fÁt rðÏÞk >>1>> yt f w þ Y e su r[ö w t , ¼õ Ähu Au æÞk > {ËÍhY e { u , S u ÚkR ¤ðk >>2>> yus [hý e k e {æÞu, yüfkuý þku¼u kh > yu wt su fkuR æÞk Ähu, ÄLÞ u ku yð kh >>3>> Þku wt u V¤ k{u Au, 1ykðhý hrn ÚkkÞ > nrh {e u w¾ k{u, yûkhÄk{{kt òÞ >>4>> u k u r[ö MðÂM wt Au, yr þu þku¼kÞ{k > ðo{t ¤ wt {q¤ Au, {kxu Ähðwt u wt æÞk >>5>> [ku kR u kt f{o ku Ëqh ¤kÞ, ð¤e {kuûk ykíÞtr f ÚkkÞ > uW [hý hkus nh¾e, ykt ¤eÞku k ¾ r h¾e >>6>> hõ us W z k kh, su e þku¼k ýku rn kh > u [hý e ykt ¤eÞku sun, yr fku{¤ þkur¼ e un >>7>> u k W h hku{kð÷e Au, Íeýe Íeýe þkur¼ e ¼÷e Au > ËÂûký [hý yt wXu r h¾u, hõ r[ö òuR { nh¾u >>8>> yu yt w X k u z¾u kh, ¾ k u r ÷ yu f kh > yu yt w X k k u e ykt ¤e, yt w X k fku h u z¾u ð¤e >>9>> r ÷ yuf íÞkt ki { þku¼u, ¼k¤e ¼k¤e {wr ðh ÷ku¼u > yt wXk ykt ¤e ðå[u LÞkhku, [hý kËwfk ku Au ½ khku >>10>> ~Þk{ r[ö su yu{kt Ëu¾kÞ, u wt æÞk Ähu w¾ ÚkkÞ > ð¤e AuÕ÷e u z¾u kÞo, ¾ k u Au r ÷ r hÄkh >>11>> yu [hýu kÌk e ½wtxe òuÞ, yk ku ½ khku Au kuÞ > u ½wtxeÚke ô[ku w kt[, st½k{kt k ku r ÷ Au k[ >>12>> ® rzÞw t st ½ kyku ku ÷ khe, yr w t Ë h u w ¾ fkhe > W h [Z u MÚkq ¤ æÞu Þ , Ëu ¾ e {w r ðh {ku Ì kk u Þ >>13>> òw ÷ ò w þku ¼ kÞ{k , Ëk u ð f u w ¾ ðk > ò w yk u z¾u ðe , ½ khk w t Au ~Þk{ íÞkt r[ö >>14>> W¼Þ WY þku¼u Au fuðk, òýu fu¤ M t¼ nkuÞ uðk > ð¤e nÂM e wtZ {k , usMðe {æÞu þku¼u r Ëk >>15>> ËÂûký [hý k WÁ kh, ¾kt k wt r[ö Au r hÄkh > ðk{ [hý wt ¤wt Au sun, yt wXk k Výk{kt un >>16>> u{kt f¤þ wt r[ö yuf, yr þku¼kÞ{k rðþuf > u wt æÞk fhu Au su ¼õ , ÚkkÞ {kÞkÚkfe u rðhõ >>17>> f¤þ rþ¾hu [zu su { , yûkhÄk{ k{u Au u { > ð¤e yt w X k k u ykt ¤e, u e u f ku h u ÚkR ef¤e >>18>> yuðe Wæðohu¾k su fuðkÞ, k e e ufkuhu u Ëu¾kÞ > ykt ¤e k u Výk{kt kh, Wæðohu¾k{kt {¤ wt u Xkh >>19>> ÔÞku{ wt r[ö Au su y[¤, u wt æÞk fhu su rð{÷ > ÚkkÞ « x «¼w « Òk, r »fk{krË wý k{u s >>20>> ÔÞku { e { r ÷u o ÚkR, yûkhÄk{{kt u u sR > u Výk{kt u r[ö e k , yÄo [ t ÿ w t r[ö Au k >>21>> u w t æÞk Ähu fku R Äeh, þkt r k{u u ÚkkÞ Au ÂMÚkh > ð¤e Ëu ¾ u yt h«fkþ, {xe òÞ { e WËk >>22>> su{ fts «VwÂÕ÷ ÚkkÞ, u{ yk tË k{u ËkÞ > yu u r[ö e k u Ëu¾kÞ, Wæðohu¾k u {¤ kt ßÞktÞ >>23>> u e òuzu Au ® Ëw u ~Þk{, yu k k u ku Ë u Xk{ > u ku Ë wt Ähu su æÞk , {¤u Au u u ku {kuxwt {k >>24>> ku Ë u w Õ Þ u r hÄkh, ©{ rð k hu Au t kh > u u s{ýu ksw ki {, Wæðo h u ¾ k u {¤ w t W¥k{ >>25>> íÞkt Au Ä w»Þ wt r[ö kÁt, u wt æÞk fhu fkuR ðkÁt > fk{krËf yt h þºkw sun, nkh k{u zu rn un >>26>> yus [hý e k e {kuÍkh, r[ö rºkfkuý wt Au u Xkh > u wt fhu Au su ®[ ð , æÞk {kt Äkhe u þw¼ { >>27>> u k x¤u Au rºkrðÄ k , ú ñ {Þ w k{u yk > ºký yðMÚkk u ºký Ëu n , u Ú ke rðhõ ÚkkÞ Au u n >>28>>
ht : - 87
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
47
yûkhÄk{{kt «¼w k , r ùu {¤u Au íÞkts r ðk > yu k k u Au {åA wt r[ö, òýu ¼õ s ku wt Sð >>29>> u w t æÞk fhu Au su Äkhe, k{u ËT w ý yrðfkhe > t kh® Äw s¤ {ku Í kh, hk¼ð k{u ÷ kh >>30>> yus [hý e ½wtxe rð[khku, kh÷efkuhÚke { Äkhku > yk ½ khk wt u Xk{, yuf r[ö Ëu¾kÞ Au ~Þk{ >>31>> yus [hý e ½wxªÚke þku¼u, kt[ w ô[u { ÷ku¼u > {kuxku r ÷ Au ò w{kt yuf, u h k ku eòu rðþuf >>32>> nðu frx rð»ku u W k , Äku e k ½ khk w t «fkþ > ~Þk{ hu¾ kY u rË u r[ö, u Au ¼õ ðuo wt Sð >>33>> WËh W z w t þe ¤, nu X u Ú ke Au rðþk¤ yf¤ > W h t f eýo þku ¼ u kh, r ¤k k ºk ykfkh >>34>> kr¼fq ôzkuAu t¼eh, ku¤ ¼{h ykfkhu Äeh > yr æÞuÞ u þku¼kÞ{k , ¼ð úñk ¼w÷u u{kt ¼k >>35>> kr¼fq k W h ð[u, rºkð¤e zu Au ð¤e e[u > ËÂûký fktXku kr¼ ku ßÞktÞ, yuf r ÷ Au wtËh íÞktÞ >>36>> zk k z¾uÚke Úkkuzu Ëqh, r ÷ yuf þku¼u Au sYh > kr¼Úke u w ô[k ßÞktÞ, þkur¼ k ºký r ÷ Au íÞktÞ >>37>> u W ¤ h yu f yu f , ºkeòu ð[u hÌkku Au rðþu f > ð[÷k r ÷Úke w u Þ , ô[ku r ÷ yu f hÌkku u Þ >>38>> s{ýe fw¾u r ÷ Au k ku, òuzu {kuxku Au u Úke Ak ku > zk e fw¾u r ÷ {kuxk [kh, W¼e tÂõ yku u Au y kh >>39>> u k kh÷u z¾u kh, k k[kh e W¼e Au nkh > ºký r ÷ fwÂûk k þku¼u, W¼e tÂõ òuR { ÷ku¼u >>40>> ÓËÞ{kt u M ð[u r[ö, hku{ wt ©eðí Au ðe > Sf r[ö þku¼u Au yun, Ëu¾e x¤u { ku tËun >>41>> Akr W h r ÷ Au rðþk¤, usMðe æÞuÞ Au u h k¤ > u Akr ð[u Ëu¾kÞ r¼Òk, hõ kt[ w ku¤wt r[ö >>42>> s{ýe k [z wt òuÞ, yÄo[tÿkfkhu r[ö kuÞ > yus r[ö {æÞu Akr {ktÞ, zk e fkuhu r ÷ yuf íÞktÞ >>43>> yuÚke zk e fkuhu w uÞ, yuf r ÷Au wtËh æÞuÞ > uÚke u w Auxu rðþuf, zk e fkuhu þku¼u r ÷ yuf >>44>> íÞktÚke u w Ëqh «{kýku, zk k M k u r ÷ òýku > Akr {kt Au rð wýnkh, yr rË u Au yKw kh >>45>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh e {q kt r[ö ðýo fÞkO yu k{u Akþe{ku ht : >>86>> qðoAkÞku u M u ð¤e kuu¤ Au, u h Vh k sun > Íeýk Íeýk hku{u Þwõ Au, ~Þk{ {rý { un >>1>> { nh w ¾ fhý Au , æÞu Þ u þku ¼ kÞ{k > u s Mðe M W h Au , Ak kt r[ö r Ëk >>2>> s{ýe ¼wò{kt z¾u, {e Au r ÷ [kh > yu [kh e W¼e tÂõ Au, þku¼k ýku rn kh >>3>> [ku kR s{ýe ¼wò u k {q¤Úke, ºký w nuXwt fnwt fÚke > yuf Ak wt r[öAu kÁt, ðo {]ÂØ u h ðkÁt >>4>> ð¤e u r[ö z¾u kh, {e u k k r ÷Au [kh > W¼e tÂõ u Áze Ëu¾kÞ, u ¼k¤e u {wr ðþ ÚkkÞ >>5>> u fh e fw ý e h r¼Òk, ½ khk w t Au W¥k{ r[ö > yu s nkÚk u z¾u {kt R , fw ý e k {rý t Ä ßÞkt R >>6>> yuÚke ô[k Au u r ÷ khk, «u{es u ku ÷k u ÃÞkhk > yus nkÚk u {ktne÷u k u, æÞk fh khk u u ¼k u >>7>> {rý tÄ Úkfe w yü, W[wt Ak wt r[ö Au M ü > yu fhu AuÕ÷e ykt ¤e sun, u {q¤uÚke yÄo w yun >>8>> ô[u íÞkt k ku r ÷ Au yuf, u u Äkhe ÷uðku Ähe xuf > yu e ykt ¤eÞku h kh, {q¤{kt r h¾ðwt r hÄkh >>9>> Íeýkt Íeýkt Au hku{ kt r[ö, Ëu¾e u ¼õ huAu ykÄe > fh¼ W h þku¼u ðe , qû{ hku{ wt Au yuf r[ö >>10>> zk e ¼wò k {q¤Úke òuÞ, ºký w k u Ëe u kuÞ > yuf Ak wt r[ö þku¼u Au, Þku eÞku kt { íÞkt ÷ku¼u Au >>11>> yu s fh e fw ý e W h, ½ khk w t r[öAu w t Ë h > yu fw ý e Úkfe z¾u kh, u w nu X ku r ÷Au kh >>12>> yus nkÚku {ýe tÄ Úkfe, yü w ô[wt fnwt ¬e > yuf Ak wt r[ö Au íÞktÞ, Ëu¾e {kuË ðÄu { {ktÞ >>13>> yt wXk k u e su ykt ¤e, u e þku¼k ku òÞ f¤e > {ktrn÷u z¾u ¾ k , k ku r ÷Au yuf «fkþ >>14>> yu k ðå[u e su Au ykt ¤e, u e þku¼k ku òÞ f¤e > yu fh k ku[k{kt rðþuf, þkur¼ ku Au Yzku r ÷ yuf >>15>> kt[u ykt ¤eÞkuu kt su {q¤, yu k W h Au y wfw¤ > r[ö Au hku{ kt Íeýkt Íeýkt, ¼ð úñk ð¾kýu Au ½ýkt >>16>> ð¤e 1fh¼ W h «fkþ, q û {hku { w t r[ö Au ¾k > fhykt ¤eÞu ¾ su n , hõ u s u W z k u n >>17>> uW fh kt ¤kt Au hõ , yr fku{¤ þku¼kÞu òwõ > yu{kt yku e hne yr¼hk{, hu¾kÞku Au Úkkuze Úkkuze ~Þk{ >>18>> fkt z kt frX Au u fh kt , ÷ðk ©enrhðh kt > ¼w s Ët z u ò w ÞO , Ëe½o w ü þku ¼ u A u yíÞt >>19>> MftÄ wü W z k yr , yu fksu W {k Úke Úkr > ðk{ 2MftÄ h qû{ kh, [kiË r ÷ e W¼e Au nkh >>20>> zk k ¾¼k Úkfe nuXu òýku, u w {kuxku r ÷ «{kýku > hku{u rn Yzku Ëu¾kÞ, òu kt k rºkrðÄ k òÞ >>21>> uÚke uykt ¤ nuXku yuf, ºkeòu u w e[ku rðþuf > u u r ÷Úke kh÷u k , ºký r ÷Au u k k >>22>> 3 úeðk MÚkq÷ Au þku¼kÞ{k , uÚke u w nuXu r Ëk > ]c ËÂûký z¾u yuf, r ÷ þku¼e hÌkku Au rðþuf >>23>>
ht : - 88
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
48
s{ýk ¾¼u z¾u kh, ¾h ze h r ÷ r hÄkh > u ý k ku A u yu s Xkh, òýu yr¾÷ s ykÄkh >>24>> uÚke {ktnu÷e fkuh su kh, ºký r ÷ hÌkk Au uXkh > ]c rð»ku fhkuzkÚke kh, s{ýe fkuhu {e u [kh >>25>> [khu r ÷ e W¼eAu nkh, u e þku¼k ýku Úke kh > uW r t wüAu LÞkhk, W z k u þkur¼ k khk >>26>> u ] c W z k rð{¤, yr u s Mðe Au u fku { ¤ > u ] c {æÞu fhku z ku su n , æÞu Þ þku ¼ kÞ{k Au u n >>27>> u 1sºkw wzu÷e Au {k , yr usMðe þku¼kÞ{k > un sºkw k {æÞu su fq , u{kt yuf r ÷ Au y q >>28>> ©enrh ku Yzku ftX þku¼u, þt¾ { òuR { ÷ku¼u > ðýo fh kt nkhu ¼kh e, kufu u{kt un e r >>29>> rºkð¤e Þw õ æÞu Þ u n , u w t æÞk fhu s su n > t kh k h u s u hu , yûkhÄk{{kt sR u Xhu >>30>> u ft X k {æÞ¼k {kt Þ , k ku r ÷Au yu f s íÞkt Þ > ð¤e r[ w f k u Au yu f , ¼ðs¤- khý rðþu f >>31>> 2r[ wf yÄh h òuÞ, Íeýkt hku{ kt r[öAu kuÞ > { kunh {w¾ Ëe u kh, 3rðÄwð T Ëe u Au y kh >>32>> ku¤kfkh Au [tÿ {k , yr usMðe þku¼kÞ{k > ð¤e æÞuÞ Au þktr wt Äk{, w¾fkhe Ëk yr¼hk{ >>33>> 4yku c w t Ë h hõ Ëu ¾ kÞ, u Ú ke «ðk÷kt Íkt ¾ ks ÚkkÞ > {w ¾ ft s {kt s{ýu k , nu X u «Úk{ ËkZ «fkþ >>34>> u { kt r[ö þku ¼ u yu f ~Þk{, W h k z¾u u Xk{ > u { kt Ú ke ~Þk{ r[ö Ëu ¾ kÞ, òu R nrhs nh¾kÞ >>35>> Ët tÂõ {wõ kV¤ òýu, þku¼u Ëkz{ es «{kýu > nuXu e Ët tÂõ Au sun, Íeýe hu¾kÞ Þwõ Au un >>36>> W h e t  õ su fu ð kÞ, Úkku z e rðþk÷ kÞu Ëu ¾ kÞ > ð¤e kr fk w t Ë hðk , yýe {ýe þku ¼ kÞ{k >>37>> òýu r ÷ w t w » þw t nku Þ , þw f [t [ w {ku ð¤ ku Þ > òu R Ëe f òu ÷òÞ, kr fk Áze yu ð e Ëu ¾ kÞ >>38>> u k W h Ëe u ðe , Íeýkt Íeýkt Au rþ¤e kt r[ö > u uºk W h e[u khe, Íeýe fh[÷e þku¼uAu LÞkhe >>39>> yr ki { uºk rðþk¤, fÁýk{Þ h ¼h ÷k÷ > u{kt hu¾kyku Ëe uAu hk e, W {k u fne Úke ò e >>40>> yr w t Ë h þku ¼ kÞ{k , fËe k{w t sw ð u ¼ ðk > {ku x k ÷ku f r ðþ ÚkkÞ, eòw t yrÄf u þw t fu ð kÞ >>41>> kr fk k u s{ýe fkuh, {kuxku r ÷ yuf Au uXkuh > ð¤e u r ÷Úkfe ku ô[ku, uºk k ¾wýk ÚkfeAu e[ku >>42>> yuf r ÷ k kuAu u k , f ku¤Au u wc «fkþ > ð¤e ku¤ W z k hõ , usMðe Au {kÞkÚke rðhõ >>43>> uW ©kuºk Au wtËh kh, þwt ð¾kýwt u ðkh{ðkh > ðk{ fýo{kt {ktrn÷u k u, yk½ku r ÷ {kuxku yuf k u >>44>> s{ýk fýuo wxe W h, yuf r ÷ þku¼u Au wtËh > uW fýo e wxeÞku òuÞ, u u ðUæÞk kt r[ö Au kuÞ >>45>> ¼ú f w x eÞku u Áze Ëu ¾ kÞ, {w r kt íÞkt { zkt ÷ku ¼ kÞ > òýu [zkðe fk{u f k , yu ð e { nh ÷ðk >>46>> Ázw t ÷÷kx Ëe½o rðþk÷, u s Ëu ¾ e [¤u rË k÷ > ºký hu ¾ kÞku u [t ÿ kfkh, ykze Ëe u A u ¼k÷ {ku Í kh >>47>> ºký r[ö Ëu¾kÞ Au M ü, r s uðf u Au y¼e»x > u hu¾kyku W¼e Au u Xkh, þku¼e hne r ÷f ykfkh >>48>> yu u hu¾kyku kt Ázkt r[ö, ¼k÷rð»ku Ëu¾kÞ Au r¼Òk > u ÷÷kxÚke s{ýe ksw, fuþÚke nuXwt Au r ÷ ºkkòw >>49>> {M f Au yr ku¤kfkh, un e þku¼k ku Úke kh > W¼e [kux÷e nw þku¼u Au, òuR {wr kt { ÷ku¼u Au >>50>> k÷wMÚkk {kt r ÷ Au yuf, u u ¼õ ¼su Au rðþuf > ð¤e rþ¾k e kA¤ khk, s{ýu k u r ðfkhk >>51>> ºký r ÷ e W¼e Au tÂõ , u u swðu u ku k{u {wÂõ > yuðe he u { u ÷uðwt Äkhe, r[ö rn Y rð[khe >>52>> Au ¼q»ký ð u nkh, r h¾ðkt æÞk {kt r hÄkh > whðk÷ ku uhe yt h¾wt, frxÞu u÷wt shf e h¾wt >>53>> esw t shf e þu ÷ w t su n , u W Mft Ä u Äkhe ÷u ð w t u n > shf e {ku ÷ ezw t u òu Þ , «¼w u rþh Äkhðw t ku Þ >>54>> rþh u[ kuhk Vw÷nkh, r ù÷ { u òuðwt r hÄkh > yuðe he u ©enrh kt yt , æÞk {kt òuðkt Äkhe W{t >>55>> ¾rþ¾k ÞO yr¼ , r[ö r ÷ òuðkt fhe rn > { ðþ fhe ð]Â¥k ÂMÚkh, æÞk fhu hk¾e { Äeh >>56>> u u «¼w { kt ÚkkÞAu u «er , k{u r ðu o Ë r {o ¤ er > fk{krËf þºkw k rðfkh, Ëq h ÷kÞ Au u n ðkh >>57>> yt hþºkw {w ÿ su ð k, fku R S e þfu rn u ð k > ý ykðe he u æÞk fhu , u ku Mnu s u t kh u hu >>58>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh wt yt u yt r ÷r[ö rn æÞk fhðwt u e he fne yu k{u íÞkþe{ku ht : >>87>> qðoAkÞku {t ¤{Þ ½ ~Þk{ wt, Äk{ Aw iÞk k{ > su s òÞ íÞkt «e Úke, u ÚkkÞ qhýfk{ >>1>> yz X ehÚk u MÚk¤u, hnu fhe u íÞkt ðk > Aw iÞk e e{k Ëu¾e u, s{ ý k{u ºkk >>2>> u º ke fku r x Ëu ð k, ðu Ë y u ðk eþ > Aw i Þ k e hs ÷R u , M u n u Ähu Au þe»k >>3>> shu Ëu ¾ u su Aw i Þ k, k ÷kÞ Ëq h > sL{{hý kt Ëw : ¾ k u , ÄLÞ Aw i Þ k w h >>4>>
ht : - 88
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
49
[ku kR «Úk{ u÷u Ëwðko k þk , ËeÄku rÿfk©{u u yk > h khkÞý Ér»khkÞu, úný feÄku un W kÞu >>5>> u îkhkÞu w Y »kku ¥ k{ su n , yð khe ykÔÞk ku u yu n > k e hðkÞo Aw i Þ k w h ,yÞku æ Þk w h e k sYh >>6>> u { kt « xâk Ëu ð krÄËu ð , yûkhkrÄ r ðk w Ë u ð > Äh{¼Âõ u ¼w ð u ykÔÞk, kÚku y t {w õ u ÷kÔÞk >>7>> sLBÞk su ½zeÞu nrhf] »ý, y»x¼w òÞu ËeÄkt Au ÿ» > yr us us ku «fkþ, uW kuh hÌkku Au Wò >>8>> u «fkþ w h {kt sýkÔÞku , ðu o s u u { ¼kÔÞku > ð¤e [ w ¼ w o s ÚkÞk u n , ku ¤ ð»ko e yðMÚkk su n >>9>> þt ¾ [¢ Ëk ÈÄkhe, yûkhk e su yrðfkhe > ð¤e k¤Y u ÚkÞk nu X k, u º k W½kze u ku u u X k >>10>> qðo Âù{ W¥kh Ëûký, [kh rËþk{kt òuÞwt [ûký > yuf kunkuh ðkh yu{ feÄwt, {nk yKw Ëþo ËeÄwt >>11>> yu ð w t yi ï Þo w º k w t òu R , ðu o kÞw t hne { {ku R > u « k e ðk ko su n , ÷û{e{k{eÞu fne Au u n >>12>> k¤MðY u ©e½ ~Þk{, yûkhkrÄ r qhýfk{ > ¼Âõ {k kÞu ¾q h{kzâk, M k fhkðe s{kzâk >>13>> ð¤e {k k ÚkÞkAu {kð, Ët tÂõ ku Ëu¾kzâku ¼kð > {k kS òuR ykùÞo kBÞkt, { kt Ëw:Ïkzkt ðkBÞkt >>14>> k÷[uükÚke ÁË fhu, {k k u ðk { {kt Ähu > yr ¼wÏÞk ÚkÞk ½ ~Þk{, y t fkurx {wõ k Äk{ >>15>> ¼Âõ {k k k ¾ku¤k{kt nrh, yr ¼kh sýkÔÞku Au Ähe > M k fhkðu Au {k k, nuXu {wfe ËeÄk w¾Ëk k >>16>> ð¤e {w¾{kt {kÞk Ëu¾kze, yr hkuðu Au Akze > ð t k{k e ¾{k fne u, uze ÷eÞu Au nkÚk úne u >>17>> k÷{w f w t Ë ÷k÷S k{, xðh÷k÷ ½ ~Þk{ > ku ® ðË nrhf] » ýS fnu , w Y »kku ¥ k{S k{ ÷nu >>18>> yuðkt k{ ÷R u ku÷kðu, n kðe u u ÷kz ÷zkðu > k¤e kze k{wt òuðhkðu, {k k khrýÞk{kt Íw÷kðu >>19>> khýk{kt [hý Akzu, ¼wÏÞk Au yufkËþe k Ëkzu > w{ kze WXâk ½ ~Þk{, ½ýk hkuðk ÷køÞk w¾Äk{ >>20>> «u{ð e h kuzk{kt n kt, Ëkuze ykÔÞkt rð r fh kt > {ku u ¾{k ÷kze÷k wºk, khýuÚke ÷eÄk ¤ qºk >>21>> ykuþhe{kt u kurx÷kt ¾kÞ, W{hk hÚke ze òÞ > ¼Âõ {k k ¾{k ¾{k fnu, íÞkhu k{wt òuR u u hnu >>22>> rþþw Y u [rhºk fhu Au , Äh{Ëu ð w t { Xhu Au > ð¤e ½h k ykt ýk{kt Þ , ½ ~Þk{u ÷e÷k fhe íÞkt Þ >>23>> h{u s{u u fhu Au ¾u ÷ , ¼kt ¾ ku z eÞu [k÷u ht hu ÷ > ð¤e ½h{kt u ze òÞ, ðu o s u ð Ëu ¾ kÞ >>24>> ½ze yuf yt Äko ÚkkÞ, {k k r k yf¤kR òÞ > íÞkhu ËÞk ÷kðe ku÷u ~Þk{, Ëu¾ku w¾{kt uXku yk Xk{ >>25>> Au {k kS W¼k fhe u, ½h{kt [÷kðu u nrh u > ykt ¤e Ík÷e u kÚku [kÕÞk, ¾zfe V¤e{kt nw {kÕÞk >>26>> nt 1fkhtzð {Þqh suðe, r íÞu h{ fhu Au uðe > ð¤e k e òðk e h{ , yuðku ¾k u {u Au { >>27>> xku e z ÷e u w h ðk¤, Ähe þku ¼ e hÌkk Au ËÞk¤ > rþh W h fu þ ͤfu , xku eÞu {ku e e nkh [¤fu >>28>> u W fk {kt fw t z ¤ khkt , ft X {kt ½hu ý kt ÷k u ÃÞkhkt > ft Ë ku h k e ½w ½ he ½{fu , u Íkt Í h yr Í{fu >>29>> ð¤e y wh ykÔÞk Au ÍkÍk, ¼ ðk e hk¾e {kÍk > «¼wÞu ðktfe ËÂüÚke òuÞwt, ku k e {kÞk{kt { {kuÌkwt >>30>> Aw i Þ k{kt W ÿð ÚkÞk, íÞkhu yðÄ w h e{kt Þk > ú n xk þk¾k h{kt Þ , þkt r ¼w ð {kt hÌkk íÞkt Þ >>31>> hk{[t ÿ S k sL{MÚkk , f f¼w ð u ¼ ðk > n w { k Ze Äh{Ëu ð , Ëþo u òÞ Au ðk w Ë u ð >>32>> o î khe u ÷û{ý½kx, hk{½kxu {ku û k fhðk {kx > [kh {k hÌkk Äh{Ëu ð , Aw i Þ k{kt ykÔÞk ¾u ð >>33>> ½ ~Þk{ u hk{« k , hÌkk yûkh¼w ð u yk > sL{MÚkk f k fu z u {kð, h ku z k{kt s{u yr ¼kð >>34>> ð¤e Ëz Ëz Ëku z e òÞ, khkÞý hku ð h LnkÞ > s¤{kt zw fe ¾kÞ ½ýe, xku ¤ e ðu o ¾kð] t Ë ýe >>35>> t i òðk e h{ fhu , s e u X u [k÷e u Vhu > £w Ë zeÞu Vhu ht ÷u h e, ½h k [ku f ðå[u ½ýu h e >>36>> Vw ÷ k {kt Ëku z e u òÞ, kht e hk{V¤ u ¾kÞ > {fi zku z k u r[¼zkt ÷kðu , þu ÷ ze s{u yr þu ¼kðu >>37>> sL{MÚkk f ykt ÷e sun, fwðk fktXu u u sR un > u k [kuf ðå[u r hÄkh, ¾k òwõ uXk ½ýeðkh >>38>> {ku R Ët z k e h{ fhu , yu f u u fw Ë e u Vhu > Xw { f Xw { f ku u [k÷u , nrh{t r ËheÞkt { kt u {k÷u >>39>> ð¤e Ä wh{k {kt {kð, ¼Âõ {k kÞu s{kzâk ¼kð > ð Ëk e k khk ÄhkÔÞk, r þk¤u Þk Au { ¼kÔÞk >>40>> RåAkhk{ tËhk{¼kR, u ý kÚku Þk Au ÄkR > ¼ýe ýe u ½uh u ykðu, {k{k {k{eyku u { ¼kðu >>41>> ð¤e h ku z k{kt s{u r íÞu , hk{« k e kÚku «e u > w h e f[ku h e u Ë®nðzkt , nkÚku þku ¼ u Au nu { kt fzkt >>42>> ð¤e Aw i Þ u Ëu ð {w h khe, h{u u z e Ëzku r hÄkhe > ðu ý ehk{ rðsÞ ºkðkze, u k kÚku h{u Ëkze Ëkze >>43>> Aw i Þ k w h ðk e s u , {krÄ fhkðe Au Sð u > yu ð ku « k Ëu ¾ e u ¼khe, ðkhýkt ÷eÞu w h e khe >>44>> ¾k kÚku h{u Ëzk u z e, t Ë hk{ t kýk Au {u z e > Aw i Þ k hu [ k ðå[u h{u , Au ½u h ykðe u u s{u >>45>> y t hku { u ú ñ kt z Ähu , u s Aw i Þ k w h {kt Vhu > Wí Â¥k ÂMÚkr u su n fhu , u s Aw i Þ k{kt ¼hu >>46>>
ht : - 89
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
50
ku k u k{u wY»kku¥k{, ykÔÞku yrÄf {k W¥k{ > ½ ~Þk{ Lnkðk r íÞ òÞ, {e k hu u {wËkÞ >>47>> Vw ÷ zku ÷ ku Wí ð fhe, ku u Lnkðk ÄkÞko Au nrh > w ð k e u u ð ku fhe u , ðu o u s{kzu «u { fhe u >>48>> ò{V¤ ÷kÔÞk {ku ehk{, u ku ÷R Þk ½ ~Þk{ > {ku ehk{ Ík÷ðk u Þk, íÞkhu nrh yt Äok ÚkÞk >>49>> {e k h ehku s w h , hu [ k y khk sÁh > k{ fw {e eðkËu k{, w h ðk÷u òÞ ½ ~Þk{ >>50>> k{ e ðu wtËh ~Þk{u, ¼q ku {kuûk fÞkuo u Xk{u > { kuh{kÞu ku W kze, [kÕÞk íÞktÚke « k Ëu¾kze >>51>> yu ð e heíÞu Aw i Þ k Vh k, [khu fku h u h{u s f ko > k{ e Íkhu nw Vhu , ¾t k hku ð hu sR Xhu >>52>> khkÞý hku ð h LnkÞ, sL{MÚkk fu su fku R òÞ > u k k ku ûkÞs ÚkkÞ, yu { ðu Ë w h ký u kÞ >>53>> ð¤e Aw i Þ k{kt ÷u þ u Ak , yûkhÄk{ k{þu yk > ¾t k hku ð hu fku R Lnkþu , u kt k ðu o ¤e òþu >>54>> ð¤e k e n ku yu f s , s{ w h e Ëu ¾ kze Sð > s{ k Ëq {khu Au ½ýw t , su u ËÞk Úke yu f yýw >>55>> Au Aw iÞk kt¼he ykÔÞk, ©enrh u ËeXk { ¼kÔÞk > s{ k Ëq Úki Þk Ëwh, Aw iÞk wh ÷kÔÞk sÁh >>56>> yuf ðrýf ku k¤ n ku, u ku sL{Úke Ëu¾ ku ku ku > íÞkhu ËÞk ÷kÔÞk u u {kÚku, h Ëu¾ ku fÞkuo Au kÚku >>57>> u « k òu R ðu o s , r ùu fhe u ÚkÞkt kð > y t Y u [rhºk fÞkO , w h s kt Ëw : ¾zkt nÞkO >>58>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh-rð[hý yu k{u yXâkþe{ku ht : >>88>> q ð o A kÞku rð[hý ©enrh ýkt , w ý u ÚkkÞ t ku » k > «u { ðzu su kt ¼ ¤u , u k f{o k Aw x u Ëku » k >>1>> [ku kR ¼{izk e u h{ fhu, ¾k e kÚku k{{kt Vhu > ý r k {trËhu òÞ, nrh fÚkk u{kt r íÞ ÚkkÞ >>2>> Aw i Þ k w h hu [ k ðå[u , {ku û k e ¤u òÞ u [u > u u s{ w t u z w t ykðu , w ¾ u yûkhÄk{{kt òðu >>3>> ð¤e Aw iÞk{kt yuf rË , ðuo ehÚk ykÔÞkt «k[e > nrh uðk ku u ÷kð ÷eÄku, Aw iÞk wh{kt ðk feÄku >>4>> s÷òºkk{kt s¤{kt ¾u Õ Þk, hk{ k h{kt y÷ u ÷ k > hÚkòºkk{kt hÚk{kt u X k, ðu o s [kÕÞk òÞ nu X k >>5>> rðïkr{ºke{kt òR u kÌkk, yu ð k ½ ~Þk{ A hkÞk > ¼kËhðk e yu f kËþe rË , ðh½ku z k{kt òÞ Sð >>6>> ð¤e {nku Ë Þ ðo ykÔÞw t , Aw i Þ kðk e u { ¼kÔÞw t > ki ½ kx{kt Lnkðk u òÞ, Ä{o Ë u ð kÚku {w Ë kÞ >>7>> ©ðý ¤kð r íÞ òÞ, {u ¤ k W h òR u LnkÞ > yt Ä u Ëu ¾ k fÞko ÷k÷u , {ku x w t fk{ fÞw O r Þkt Ônk÷u >>8>> Ä{o Ë u ð k r k w t ©kØ, ki u s{kze fÞw O r ko Ä > rËðk¤e u « ku Ä e ykðe, w h s u u { ¼kðe >>9>> k{ { fk w h {kt nrh, ½ýeðkhu Þk «u { Ähe > Ä{o Ë kËk e kÚku {ku n , Ëh kh{kt òÞ Sð >>10>> hkò Vý nw s{kzu , u ð k fhe yk t Ë {kzu > íÞkt Ú ke s W h u e u , Aw i Þ u ykðu nu fhe u >>11>> Aw i Þ k e «¢{kyku Vhu , u ku ú ñ {ku ÷ u ðk fhu > Aw i Þ k w h e hs yzu , u u sL{ {hý ne zu >>12>> y t k «kýe kt nkuÞ, {w¾u Aw iÞk k{ ÷u fkuÞ > u kt k ðuo ¤e òÞ, yu{ {kuxk {wr ðh kÞ >>13>> Aw i Þ k w t æÞk fku R Ähu , u ku yûkh{kt sR Xhu > t [ {nk k kþ k{u , u kt ðu o t f x ðk{u >>14>> yükËþ Þku s Vh kt , Aw i Þ k w h M{hý fh kt > u n «kýe yûkh{kt òÞ, yu ð ku Aw i Þ k ku {rn{kÞ >>15>> ð¤e ku k e {q h r {kt Ú ke, nw u s kÔÞw t u { kt Ú ke > yr u s u s k yt kh, Aw i Þ kðk e s {ku Í kh>>16>> y÷ki r ff u Ëþo ËeÄkt , w h s kt fkhs eÄkt > sL{kü{e u rËð u {kðu , yr yi ï Þo Ëu ¾ kzâw t ¼kðu >>17>> ð¤e ki½kx{kt fkuR «kýe, {hu÷k kt yÂMÚk k¾u ykýe > u e y t uZe WØhþu, ½ ~Þk{ k u kt nhþu >>18>> rðïkr{ºke ku Au {rn{kÞ, yûkhkrÄ r u {kt LnkÞ > yð kh k su yð khe, uý u s¤¢ezk fhe khe >>19>> Ä{o ¼Âõ u hk{« k , ½ ~Þk{ RåAkhk{ yk > w ð k e t Ë hk{¼kR, u Y ÄkÞkO w ¾ ËkR >>20>> yu f Y u Aw i Þ k{kt hÌkk, esu Y u yÞku æ Þk{kt Þk > u ð ku « k òu R u ðo , Ëu ¾ e ú ñ k ku W Þku o ðo >>21>> SÞkt wÄe ½h{kt u hÌkk, r Þkt wÄe u Y u ÚkÞk > yÞkuæÞk whe u h k{, ð¤e Aw iÞk{kt ½ ~Þk{ >>22>> ðuo kt uW Y ÄhkÔÞkt, ½ ~Þk{u u ku u kÔÞkt > yuðwt yiïÞo sýkÔÞwt ¼khe, nw k{ VÞko w¾fkhe >>23>> Ä{o ¼Âõ u hk{« k , yðÄ w he{kt Þk yk > únxk þk¾k h ßÞktÞ , hÌkk Au þktr ¼wð {ktÞ >>24>> hsw { kt r íÞ Lnkðk u òÞ, Ä{o Ë u ð u ¼Âõ {k kÞ > n w { k Ze{kt n{u þ , hí ® nk h{u þ >>25>> h k{{kt s kuR ËeÄe, yÞkuæÞk whe{kt fhe rðÄe > ½ýk rð« u r Þkt s{kzâk, Ä{oËuð yk tË {kzâk >>26>> yt wXe e u r{XkR ¾kÄe, ð[ Úke ftËkuR u ktÄe > r k÷ Ëuþ k {Õ÷ sun, u u S e ÷eÄk ð¤e un >>27>> hkÞ t s òh{kt r íÞu , k ku khe s{u Au «eíÞu > k w h k{ t ku ¤ e u ½u h , u e Ëw f k {kt w ¾ ¼u h >>28>> hk{[tÿSÞu kßÞ ktÄe, ÚÚkh kÞko {wÿ ktÄe > u{ ©enrhÞu hsw{ktÞ, rþ÷k khe hk{½kx ßÞktÞ >>29>>
ht : - 90
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
51
ðnký e uXu ÚÚkh kÞko, whs u kh W kÞko > y w¢{u ÚÚkh ðuo [kÕÞk, nrh yðÄ whe{kt {kÕÞk >>30>> ú n xk w h {kt fku R òþu , u ku yûkh{kt ðk Úkkþu > þkt r ¼w ð {kt ðk fhþu , u kt y t k ¤þu >>31>> ð¤e ú n xkþk¾k h, ysÞ rð« w t u { kt ½h > Ä{o Ë u ð u ysÞ k{, u Òku kt ½h u n Xk{ >>32>> ysÞ u w { r fu ð kÞ, u k w º k ÚkÞk w ¾ ËkÞ > WØðS ku u hk{k t Ë , Yzk w ý u fhe w ¾ ft Ë >>33>> u { w t sL{ MÚkk f su n , {t r Ëh{kt ÷eÄw t ð¤e u n > u n s k yr þu rðºk, yðÄ{kt Ëe u A u rðr[ºk >>34>> Áze ú ñ w h e u fu ð kÞ, ú ñ Þ¿k u { kt ½ýk ÚkkÞ > ð¤e k {kt u n ¼{u A u , {fo x kÚku ¾u ÷ fhu A u >>35>> ð¤e {t r Ëh rþ¾h þku ¼ u , òu R s kt { zkt ÷ku ¼ u > òýu ku k w t rþ¾h nku Þ , W h f¤þ þku ¼ u ku Þ >>36>> nrhf] » ý hkÄkf] » ý k{, ykh e W khu ½ ~Þk{ > Ä{o r k u Úkk¤ s{kzu , ©enrh u yk t Ë {kzu >>37>> yr Þkh ð»ko ºký {k , rË yr Þkh yrð kþ > yu x ÷k ð»ko ½h{kt hÌkk, w h s W h fhe ËÞk >>38>> ð¤e yu f rË w ý ® Äw , ð {kt òðk «Þký feÄw t > {k k r k u ¿kk fhe u , Ëu n Aku z kÔÞk «u { Ähe u >>39>> hk{½kxu hsw t k{ktÞ, Ëun k rðrÄ fÞko Au íÞktÞ > Òku kt yÂMÚk ÷uR u yk , Aw iÞu Þk hk{« k >>40>> khkÞý h q ð o ehu , fhkÔÞk yku x k ÷¼ÿðehu > W h w ÷ e õÞkhk fhe, «¢{kyku Vhu «u { Ähe >>41>> Aw i Þ k w h kð fkhe, r Þkt « xeÞk yð khe > k÷[rhºk ©enrh ýkt , Úkku z kt ÷¾kýk hi Þkt ½ýkt >>42>> yÞku æ Þk w h Úke [kÕÞk {kð, ð {kt òðk yr þu ¼kð > Þk w ÷ nk©{u W{t u , r Þkt fÞw O WåAht u >>43>> Au [kÕÞk íÞktÚke [kh {k , Þk ku k÷òu e u k > ð÷¾k W h sR u, {kuxwt fkÞo fÞwO Au [kne u >>44>> ð÷k¾Y u ku u ÚkÞk, íÞkt k {wõ h fhe ËÞk > yufe nkÞuo ðuo u u {éÞk, {kuûk {kze u kAk ðéÞk >>45>> {ÞkhkýeÞu ð[ feÄkt, ku u yt h{kt Äkhe ÷eÄkt > {khe fLÞkyku u {u ðhku, rn ðhku ku «M kðku fhku >>46>> uðwt kt¼¤e WËk e ÚkÞk, ½ýwt hkuõÞk ý [kÕÞk Þk > ÷kune {kt kÏÞwt Au wfkðe, ðuo krzÞku Ëu¾kÞu 1[kðe >>47>> wY»kku¥k{ whe{kt ykðe, ku k wt ÄkÞwO fÞwO Au 2[kðe > u w tÄ hk{uïh{ktne, ½ýk rËð hÌkk Au íÞktne >>48>> ËÂûký Ëu þ {kt nw VÞko , y t Sð þhýu fÞko > w h k w h {kt hks½kxu , u { kt kÌkk ehÚk u {kxu >>49>> k e t k W he u [kÕÞk, ku[k ý{kt ykðe u {kÕÞk > ¼k÷Ëuþ{kt ÚkR u ÄkÔÞk, {kt hku¤u eÚkkuo ðo ÷kÔÞk >>50>> k ðh»k u yu f {k , yu f rË W h yrð kþ > ÷ku s w h u {w õ u {¤eÞk, í t {kt ykðe u ¼¤eÞk >>51>> yk¾k r ÷kýk u W k{u , hk{k t Ë S {éÞk u X k{u > su w h {kt krËÞu u X k, { t Ú k u X k ðu o nu X k >>52>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhrð[hý yu k{u uÔÞkþe{ku ht : >>89>> q ð o A kÞku k fhu ½ýk ¼kðÚke, fÚkk y{] w t su n > ÃÞk ðÄu { ½ýe, hnu fÚkk h M u n >>1>> [ku kR k{ Výuýe{kt ku u ykðe, Ëkðú ktæÞkt { ¼kðe > {krÄ«fhý [÷kÔÞwt, t wt {q÷ hku kÔÞwt >>2>> t [ k¤u ht Wí ð fÞko , u W ht k nku s u ¼Þko > Au h eÞku ht h{e u , t k{kt Lnkðk Þk Vhe u >>3>> t u Vh k ðhkÔÞk, ku k u { u yr ¼kÔÞk > y ºkkR{kt hð ¼kR, ½ýk rË hkÏÞk w ¾ ËkR >>4>> {kýkðËh{kt ÞkAu ÷k÷, u{kt Wí ð fÞkuo r nk÷ > r Þkt ¼è {Þkhk{ khk, ÷k u ©enrh u yr ÃÞkhk >>5>> Äku h kS k{u Au ÷k÷ðz, t òw õ u X k u u Úkz > t ½ {kÞku rn u e ¤u , ¾u h{kt W Þko u ¤u >>6>> òr¤Þk{kt {tËðkz ÷eÄku, rnhk¼kR u rþh kð ËeÄku > ¼ wS t kS ÷kÔÞk Au khe, hkS ÚkÞk Au Ëuð {whkhe >>7>> {u ½ w h u rð« s{kzeÞk, r h kh W h [zeÞk > Au {t r Ëh{kt ykÔÞk {kð, t ½ u ÷kzw s{kzâk ¼kð >>8>> t [ eÚko { kt u nw VÞko , Wí ð {i Þ k ½ýk fÞko > yu f ðkh u ehÚku òÞ, ðu o k ¤u {w õ ÚkkÞ >>9>> kuhX{kt nw rË Vhe, ðuo eÚko kòt kuu u fhe > Au fåA{kt ÄkÞko ~Þk{, ykÔÞk ytòh{kt w¾Äk{ >>10>> íÞktÚke ykÔÞk {kÄk wh nrh, íÞkt e ]Úðe u kð fhe > Au ¼ws{kt Þk Au ~Þk{, wtËhS u ½uh w¾Äk{ >>11>> ½ýk yûkhÄk{ k {wõ , yktne ykÔÞk Au «u{ykþõ > kR ¼kR ð]Ø yr k k, ©eS{kt ki kt { «kuðk k >>12>> fåA Ëuþ k su nrhs , fk{ ¢kuÄ Úke su u { > eS W k k Úke yLÞ, ©enrh wt ÷ Au y LÞ >>13>> «u{e u{e u yr r »fk{e, yuðk ¼õ u ykÄe Mðk{e > u îkhkÞu fÕÞký fhuAu, ðuo s kt Ëw:¾ nhuAu >>14>> y t u {krÄ fhkðu , ½ýk s yûkh{kt òðu > ¼w s ú e ÷e÷k kð , yr yk t Ë yk u Sð >>15>> {k kS ÷kÄe k uW k{, {krÄ{kt hnu ykXwt ò{ > fkÞÚk w kh {Õ÷ ½ýk, sý khe ð]tË nrh ýk >>16>> w t Ë hS ku «u { y kh, {nk{w õ h{ WËkh > ËÂü Úkfe òu y¤ k ÚkkÞ, hku { krË îkhk YrÄh òÞ >>17>> ¼w s ú w t {t r Ëh ku u , yr w t Ë h fhkÔÞw t òu u > Ëu ð ÄhkÔÞk ku u {¤e, fhu «¢{kÞku ð¤e ð¤e >>18>>
ht : - 91
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
52
¼ws e ¼k{tz {ktne, n wt ykt ÷e wt ð]ûk íÞktne > u k nuXu n{uþ u k, {wõ ku t kÚku nw {k÷ k >>19>> ð¤e hku ð hu yr LnkÞ, w z e u k{u fkt X u u òÞ > ð¤e ð] û k W h [ze u , ôzk s¤{kt òÞ ze u >>20>> ð¤e t Ëk íÞktÚke Þk, rÿfk©{ sR u hÌkk > u {k u ðkze{kt hnu, íÞk ðihkøÞ e ðk ku fnu >>21>> ð¤e {krÄ nw fhkðu , ðu o t u æÞk Ähkðu > ð¤e {t z ¤ kt Ä e u ku u , Ëu þ {kt {ku f ÷u nw òu u >>22>> ð¤e ¼ws e ðkze e {ktÞ, ku k u { {uAu íÞktÞ > fuheÞku u iÞk u s{u, [khu fkuhu {wõ nw ¼{u >>23>> ð¤e {Õ÷ u nw h{kzu , t khk{ ykrË u u Ëkzu > ð¤e ½u h ½u h u s{kzu , ©enrh u yk t Ë {kzu >>24>> nB{eh hu fkuRf «kýe, nkuÞ hku e u yr þu òýe > un s¤{kt yòýu LnkÞ, u ku úñ{ku÷u ðk ÚkkÞ >>25>> yu f ðkh ¼w s ú òÞ, yûkhÄk{ w t V¤ ÚkkÞ > {w õ fku r x{kt u n ¼¤þu , nrh e u ð k u u {¤þu >>26>> ¼ws k hkò ðkze{kt ykÔÞk, kÚku Ëeðk S u u ÷kÔÞk > u{ wt nw L{k fhe, ¼k{kt u kÞko «u{ Ähe >>27>> Au ðkze ku ÷u¾ fhkÔÞku, wtËhS k { {kt ¼kÔÞku > u{ wt k{Au u hk¼khk, ÷k u «ò u yr ÃÞkhk >>28>> ¼ws Vh k ºkeþ Þkus , yûkhÄk{u òÞ u s > ÄLÞ ¼ws ú e u Ähýe, ÄLÞ íÞkt k { w»Þ e fhýe >>29>> {k fw ð u ò k su n h, u { kt kÌkk yr xðh > {w õ rn y t ðkh, s÷¢ezk fhe r hÄkh >>30>> ðk z{kt ¾ku¾hkAu k{, u{kt fwðku kÔÞkuAu ~Þk{ > ½uh ½uh sBÞk «ký r , ÷e÷kyku fheAu r Þkt yr >>31>> ¼ðk e w h {kt t k khe, ½ýw t kÌkk Au Ëu ð {w h khe > u s¤ w t yk[{ fhu , u n «kýe yûkh{kt Xhu >>32>> t k s{w k{kt kÌkk nw, u ku {rn{k u þwt nwt fnwt > r Þkt fwtz Sð khk, AÞu É w{kt hnuAu LÞkhk >>33>> k{ {k fwðk{kt ht e÷u, Ëkðú ktæÞwt Au A e÷u > ¼÷e sL{kü{e r Þkt ¼òðe, yËk¼kR u íÞkt yr [kðe >>34>> Au r¼[tÿu h Þk ðeh, t½ rn íÞkt yr Äeh > [khu fkuhu k su nrhs , k k Úkfk ykÔÞk Au kð >>35>> r Þkt Wí ð fÞkuoAu khku, ki u t¼khðk suðku LÞkhku > Au s÷¢ezk nw fhe, ðuo u {éÞk Au Vhe Vhe >>36>> k{ Ëne hu Ënª sBÞk, ðuo ÷kuf ýu { BÞk > r Þkt fe o ðhkÔÞkt nw, nrhs hkS ÚkÞk nw >>37>> khkÞý w h u Ä{o ÷k÷ku , t kÞu Þk Au {khku Ônk÷ku > Ähk{kt s÷¢ezk fhe u , kxw r zÞu hBÞk Au Xhe u >>38>> {kðS y S nrhs , u { u ½u h s{u Sð > yu ð e he u ÷e÷k yk[hu A u , nrhs u hkS fhu A u >>39>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh rð[hý yu k{u uðw{ku ht : >>90>> [ku kR k{ fuhkfkuxu {nkhksu, ÷e÷kÞku fheAu w¾ ksu > Ëk k k Ëh kh{ktÞ, Ëkðú ktæÞwt ð¤e íÞktÞ >>1>> khkÞýÄhk{kt kð , s÷¢ezk fheAu Sð > u { kt fw t z Sð khk, y t ðkh kÌkkAu ÃÞkhk >>2>> ð¤e ¤rÄÞk k{u nrh, t kfw t z u kÌkk nu fhe > íÞkt k kR ¼kR nrhs u , ½u h ½u h s{kzâk w { u >>3>> u W ûk hÌkk «ký r , r Þkt i Þ kt sBÞk Au yr > fý e {q ¤ S su w t k{, u { u ½u h hÌkkAu ~Þk{ >>4>> kYt k{Au u {u ½ w h , u { kt Þk Au nrh sYh > {krÄÞku fhkðe Au khe, ½ýw t hÌkk Au Ëu ð {w h khe >>5>> k{ h÷e{kt Ä{oËw÷khku, rh k{kt kÌkk nw ÃÞkhku > fuðzk e u fr¤Þku ÷eÄe, ðuo t u yk e ËeÄe >>6>> yu ð e he e ÷e÷k fhe u , hk{ w h Þk Au Vhe u > ºký {k hÌkk w ¾ ® Äw , ½u h ½u h sBÞk Ëe t Ä w >>7>> ½ýk hnu A u ðu f hk k{, {krÄ fhkðu w ¾ Äk{ > u {k {krÄ{kt hnu , ðu o ò e u u ðk fnu >>8>> t kS u fktXu ku u ykðe, ½ýe ókÞku r Þkt fhkðe > úñÞ¿k fhkÔÞku Au ¼khe, hk¾ku yt h{ktrn u Äkhe >>9>> òuzâ u w ze Au k{, nwðkh Þk ½ ~Þk{ > k{ zkuÛÞ{kt ©enrh ykðe, nkur¤fk ku Wí ð ¼òðe >>10>> k{ ÄýkuR{kt Ähku khku, ½ýwt kÌkk Au Ä{oËw÷khku > þðS w kh su wt k{, yZe {k hÌkk u u Äk{ >>11>> k{ kt Ä ¤k{kt nrh sBÞk, ðu o s ýu { BÞk > w kh Sðý u u ½u h , kt [ rË hÌkk w ¾ ¼u h >>12>> Äw V kR{kt u Äw L Þ {[kðe, fÞko u ð f r { Ähkðe > t Ë hk{kt u t Ä Aku z kÔÞk, fk¤f{o k t Ä ku z kÔÞk >>13>> {kt z ðe k{{kt rþð kR, nrh¼Âõ fhu w ¾ ËkR > rËÔÞMðY u Ëe ËÞk¤u , u u Ëþo ËeÄkt f] k¤u >>14>> fnu ©e{w¾u ©eyrð kþ, wºk Úkkþu {khu «fkþ > yûkhÄk{ k {kuxk {wõ , uðk fhßÞku «u{u ykþõ >>15>> ËÞk¤wyu ykÃÞwt ðhËk , Au wºk ÚkÞk ¼køÞðk > zku k¼kRAu k{ y q , ykÔÞk y krË {wõ MðY >>16>> ¤kð u fkt X u u n MÚk¤, Aºke t Ä kðe Au r h{¤ > ÄhkÔÞkt íÞkt nrh[hý, hnu u M Úk¤u yþhýþhý >>17>> ðu o ehÚk w t Au u Äk{, ½ýw t kÌkkAu w t Ë h~Þk{ > «u { òw õ fhu Ëhþ , h kheÞku Úkkþu kð >>18>> ð¤e r Þkt hí kfh khku, {eXe fwRÞu kÌkk Au ÃÞkhku > u wt s÷ ku u {eXwt fÞwO, ©enrhÞu yt h{kt ÄÞwO >>19>> ð¤e ¤kð u fktXu kh, ½ýe ÷e÷k fhe unðkh > ¾Þk ûkºke ykrË ½ýk s u, [{ífkh Ëu¾kzâk Sð u >>20>>
ht : - 92
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
53
k{ hðk{kt u n ht e÷ku , h hku x ÷e sBÞk A e÷ku > nw ð kh ÄkÞko {kð, nrhs ku Ëu ¾ e u ¼kð >>21>> fk¤w ¤kð Au k{ kÁt, ½ýe ókÞku fhkðe ðkÁ > hk{k tË Mðk{e ½ýwt hu k, íÞk -ðihkøÞ e ðk ku fu k >>22>> uhk k{ k hkò ËuðkS, u k Ëh khu Þk {kðS > r Þkt ý ÷e÷k nw fhe, fux÷ef ÷¾wt Vhe Vhe >>23>> ½hkýe{kt yt h¾wt uhkÔÞwt, ©enrh u yt u u ÄhkÔÞwt > fý e nrhs Au khk, ÷k u í t {kt nw ÃÞkhk >>24>> k{ ðt rzÞk k ¤kðu, kÚkku ½kuzku kðk Þku ¼kðu > ½kuzk rn fwðk{kt zâku, kÚkk u ku fwðku nw zâku >>25>> u {u nrh u X k k Ëq h , ÷kt k nkÚk fhe u sÁh > ½ku z k rn fkZâku A u kh, u e hûkk fhe r hÄkh >>26>> ¼ ðk ýw t u { kÔÞw t , Au kÚku u þe»k {kÔÞwt > nkÚk òuz e «kÚko k fhe, íÞkhu hkS ÚkÞk ku u nrh >>27>> k{ºkk{kt u ~Þk{ ÄkÔÞk, kÚku yûkh{wõ u ÷kÔÞk > yü{e ku u Wí ð fhe, t k{kt Lnkðk ÄkÞko nrh >>28>> uºkk k{{kt uºk ®{[kÔÞk, ðuo t u æÞk ÄhkÔÞkt > yûkhÄk{ r Þkt Ëu¾kzâwt, yk tË ki s u {kzâwt >>29>> k{ Yðk k Z W h, Þk w t Ë h ©e xðh > hkòÞu nw L{k fhe, {ku n ku ÷ {kt ÄhkÔÞk nrh >>30>> ðuo t u ÷kzw s{kzâk, kt[rË yk tË {kzâk > Au [kÕÞk { kunh {kð, rðhkýeÞu Þk yr ¼kð >>31>> k{ yt eÞk{kt w¾Äk{u, ½ýe ÷e÷k fhe ½ ~Þk{u > u Ëuþ{kt fý eAu ½ýk, ÚkÞk í t e ©enrh ýk >>32>> w ¾ w h {kt w t Ë h~Þk{, ½ýeðkh Þk u n k{ > yu f kËþe ku Wí ð feÄku , ½ýku ÷kðku nrhs u ÷eÄku >>33>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh-rð[hý yu k{u yufkýwt{ku ht : >>91>> [ku kR {k¤eÞuÚke [kÕÞk h{uþ, hý W he u fåAËuþ > efkh wh ©enrh ð e, þwrË Vk ý e yufkËþe >>1>> k ku Ë h{kt ku ® ðË ykðe, ¼÷e nw kþ e íÞkt ¼òðe > fk S X¬h u u ½uh , t Þwõ sBÞk Áze uh >>2>> k{ k h{kt ¼ ðk , ½ýeðkh ykÔÞk un MÚkk > ku k ku r ùu ki u fhkÔÞku, nw « k r Þkt sýkÔÞku >>3>> k{ ¼e{k hu ½ ~Þk{, u W ûk hÌkk w ¾ Äk{ > íÞkt k ¤kð{kt r íÞ kÞ, nrhs {krÄ{kt òÞ >>4>> fkuxzk [ktÿkÞýe Au k{, t u s{kzâk un Xk{ > k{ ËwÄR k [kuhk{ktÞ, uW hkrºk hÌkk «¼w íÞktÞ >>5>> k{ ÷kfzeÞu Þk ÷k÷, ÷k÷S u kÄw fÞko ðk÷ > r »fw ÷ k t Ë k{ ÄhkÔÞw t , yu f ð ¼ ðw t u h kÔÞw t >>6>> ku h k h{kt ½ku z k u kðu , r Þkt u s kÔÞw t Au {kðu > rþðhkrºk k rËð u t , Ázkt fe o kÞk {nt >>7>> Ä{zfk w h {kt ½ýk s , f ý k hkÞÄý kð > ËrÄ ku h kt r Þkt s{eÞk, ð ½hu ý kt «u { u u h eÞkt >>8>> « kuÄ e ku Wí ð fhe, t k k Ähk{kt kÌkk nrh > [kh Äk{ k {wõ íÞkt ykÔÞk, uðk ku ÷k¼ ÷uðk u VkÔÞk >>9>> ð¤e íÞkt Þ¿k fheÞku ¼khe, uW Y u ÚkÞk w¾fkhe > yuf Y u z¼kýu [÷kðu, eò Y u íÞkt Þ¿k fhkðu >>10>> íÞkt s¤ ku fwtz Au khku, ºký É w{kt hnu Au LÞkhku > t½ rn kÌkk Au yr , u e ý k ÚkkÞ hr >>11>> k{ [ku khe{kt ¼ ðk , ht t[{e hBÞk u MÚkk > {w¤S ÷wðkýu w¾ ÷eÄwt, sBÞk t Þwõ wý® Äw >>12>> k{ ¼[kW{kt {kð {eXk, r Þkt ò kt ðuo s u ËeXk > hk{S X¬h u íÞkt sBÞk, Ëu¾e k{ k ÷kuf u BÞk >>13>> { Vhk yr { ¼kÔÞwt, nrhÞwõ t ð]tË ykÔÞwt > hkrºk A {k e íÞkt fhe u, fe o ðhkÔÞkt Vhe u >>14>> Þk fwt¼kheÞu tË÷k÷ku, ¤kð xu W Þko Ônk÷ku > ¼õ ku ÷kÔÞk V¤ku Úkk¤ ¼he, u u sBÞk «¼w ¼kð fhe >>15>> k{ ytòh{kt {nkhks, {h[kt {eZe s{u w¾ ks > íÞk ðihk e ðk ku fhu, [khu Ëuþ{kt u nw Vhu >>16>> fåA Ëu þ yu f ðkh òÞ, t [ k ¤u {w õ ÚkkÞ > u n yûkhÄk{ ku {w õ , nòw h u ð k{kt hnu òw õ >>17>> ku º kfu Ú ke [kÕÞk s ðt Ë , ykzu h ykÔÞk w ¾ ft Ë > {kðS ÷w ð kýku u u ½u h , u W hkrºk hÌkk {ku Ë ¼u h >>18>> ft Ú kfku x {kt u ÷e÷k fhe, [zâk ðo W h nrh > r Þkt Úkk¤ {t kðe u sBÞk, Ë{þe ÷w ð kýk u BÞk >>19>> yuðe he u ðk z{kt hne, k{ku k{ w¾ ykÃÞkt rn > un Vuhu A {k hÌkkAu, Vh k Úkfk ¼ws Þk Au >>20>> Wí ð {iÞk nw fÞko, k ð»ko u fåA{kt VÞko > Vhe Vhe u ykÔÞk ½ýeðkh, u ku ÷¾ kt ykðu kh >>21>> ¾khe hkunhÚke hÌkk ÍkÕÞk, s¤ e W h ku u [kÕÞk > ððkýeÞu W he u ykÔÞk, nrhs ýu { ¼kÔÞk >>22>> hksfkux{kt ©e{nkhks, knu u {éÞk w¾ ks > ku u rþûkk ºke u u yk e, kÏÞwt s wt Ëw:¾ fk e >>23>> ¼kËhk{kt ÷e÷k nw feÄe, ð¤e ºk ÷ÏÞk nwrðÄe > ðþhk{ w kh u k{, y t fezeÞku {wfe Äk{ >>24>> ð¤e òuzeÞuÚke {nkhks, uXk ðký{kt u w¾ ks > ÚkÞku tfÕ wtËh ¼i u, zâk kýe{kt nrh sR u >>25>> ð¤e Z whu w¾Äk{, ½ýwt hÌkk Au íÞkt ½ ~Þk{ > ÷e÷kyku fhe Au w¾Äk{u, þk {kt ÷¾e Au Xk{ku Xk{u >>26>> ËkËk¾k[h w L Þ kð , Sðw k ÷kzw k nrhs > ðo M ð ku u y o ý feÄw t , nrh[hý{kt þe»k ËeÄw t >>27>> ÷kuÞk k zfk fkrhÞkýe, kht whu n w{k òýe > kuxkË ¢{z nw khkt, Ônk÷u [rhºk fÞkO Au ÃÞkhkt >>28>>
ht : - 93
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
54
{w¤e wh rð»ku ¼ ðk , ½ýeðkh ykÔÞk un MÚkk > y t u {krÄ fhkðu, r íÞ y÷of ðkÔÞ{kt Lnkðu >>29>> ¼ku ð e t k u u ehu , ½ku z kt ¾u ÷ kÔÞkt Au ÷ðehu > Ëþu h k w t q s fhe u , nw rË hÞk Au Xhe u >>30>> ð¤e {k÷kfw k{u ¤kð, r Þkt Þk { kunh {kð > fkfkS wtòS hk{k¼kR, suXe® hí h½k¼kR >>31>> k{ ®÷ ÷e{kt hk{, u u {wõ fÞkuo ½ ~Þk{ > yü{e ku u Wí ð fhe, ½ýk rË hÞk Au íÞkt nrh >>32>> {w ¤ Sþu X fÚkk fnu Au , t nrhs kt ¼ ¤u Au > u {u [kh {k hÌkk Au , nw s u hkS fÞko Au >>33>> k{ {k nhu {nkhks, r k÷ku sBÞk Au w ¾ ks > Au ¢ eÄe Au y kh, Íuh n fÞwO r hÄkh >>34>> k{ n¤ðËu ku u ykðe, ½ýe kfh sBÞk { ¼kðe > Au [kuhkþe fheAu khe, ½ýk rð« s{kzâk {whkhe >>35>> k{ {U Ú kký{kt {nkhks, ¾x {k hÌkk w ¾ ks > [ w ¼ w o s w t {t r Ëh su n , Aku ð hkðe kYt fÞw O u n >>36>> ð¤e u k{{kt SS kR, u wt ½e s{eÞk «u{÷kR > íÞkhu ©enrh nw hkS ÚkÞk, {kuûkðh ykÃÞku fhe ËÞk >>37>> {u{fk{kt { kunh {kð, 1 ku k{w¾e s{u yr ¼kð > fwðk k u ÷ktþe kt ð]ûk, u{kt òÞAu r íÞu «íÞûk >>38>> yu ð e he u ð {k w Ä e, ku u hÌkk Au ©eS w w Ø e > {w ¤ Sþu X u nt hks, u u ½u h hÌkk {nkhks >>39>> ð¤e u k{Úke [kÕÞk nrh, ¼ku kðku W Þko «u{ fhe > kýe W h [kÕÞk Þk Au, ðZðký sR u hÌkk Au >>40>> k{ rþÞkýe k rþðhk{, u u ½uh ÄkÞko Au ~Þk{ > kzk W h [Ze u {kð, t u {éÞk Au yr ¼kð >>41>> kðe Ëuð¤eÞk uW k{, ûkkih fhkÔÞwt Au w¾Äk{ > Ëun wt òu¾{ fhu yuðku, eòu 2 kr ÷kÔÞk Au uðku >>42>> Sðku ðeh{ k{ku xu ÷ , k{ yt f u ð k¤eÞu ð u ÷ > Äú k t Äú u Ú ke ÚÚkh ÷kÔÞk, kzkt ¼he ©e hu ykÔÞk >>43>> òu R {nkhks hkS ÚkÞk, {ku û kðh ykÃÞku fhe ËÞk > h khkÞý w t {t r Ëh, u { ýu w Á fÞw O w t r Ëh >>44>> Au {nkhksu {ku s yk e, Ík÷kðkz{kt í t MÚkk e > fý efw ¤ kð fÞw O , ©enrhÞu yt h{kt ÄÞw O >>45>> ð¤e u Ëu þ k hkò fi Þ u , Äú k t Äú k ykrË nw ÷i Þ u > ðZðký u ®÷ ze su n , {ku h e {w ¤ e w h Au u n >>46>> ðkt f k u h u kÞ÷k w h , [w z k ÷¾ h u sYh > íÞkt k Ëh khu Þk {kð, hkòyku ku Ëu ¾ e nw ¼kð >>47>> {k¤eÞk wh k hkò fiÞu, kS k{u í t e ÷iÞu > u{ýu uðkyku ½ýe fhe, yr yt h{kt ¼kð ¼he >>48>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh rð[hý yu k{u kýw{ku ht : >>92>> [ku kR k{ {rAÞkðu { ¼kðe, ¼÷e nw kþ e íÞkt ¼òðe > xkZk kýeÞu kÌkk Au yr , {wõ rn íÞkt «ký r >>1>> ÷k÷S u ËwÄ k k r íÞ, nk÷ «íÞûk r hksu íÞ > ku u hnuAu íÞkt ½ýwt ½ýwt, u{kt Vuh Úke yuf yýwt >>2>> ËËwfk huÚk¤ uW k{, ºkeþ ðkh ykÔÞk Au ~Þk{ > ½kuzk rn ¤kð{ktne, s¤{æÞu [kÕÞk ku u íÞktne >>3>> kzk W h [ze u {kð, t u {éÞk Au yr ¼kð > Au y÷w S e V÷e{kt Þ , ÷kzw s{kzâk t u íÞkt Þ >>4>> ¼k÷Ëu þ {kt Äku ÷ u h k k{, íÞkt Þk Au ©e½ ~Þk{ > {ku x w t {t r Ëh fhkÔÞw t kÁt , nw u ÷k u A u nw ÃÞkYt >>5>> hku ð h k rf khk{kt Þ , fw ð ku t Ä kÔÞku Au Yzku íÞkt Þ > u w t s¤ yr {eXw t fÞw O , ki k yt h{kt n e u XÞw O >>6>> Äku ¤ fk{kt u Ä{o f w { khu , hu ý fe fw ð k{kt u n ðkhu > ÷kt k [hý fhe u { kt Äku Þ k, y t s u shu òu Þ k >>7>> ð¤e {trËhu Ä{o ku ÷k÷ku, ßÞkt W heÞkAu {khku Ônk÷ku > nk÷ AºkeAu un Xufkýu, r íÞ kuZu « x «{kýu >>8>> ðWXk k {i Þ u ykÔÞkAu , k t k{kt ku u kÌkk Au , ðu o t nrhs t u , k{ ðkh t Ë Þk W{t u >>9>> r Þkt Úkk¤ sBÞkAu {whkhe, t u s{kzâk w¾fkhe > rþðS k qòhe u {kðu, ðMºkk÷tfkh ykÃÞkt Au ¼kðu >>10>> [÷kuzuÚke [kÕÞk {nkhks, k{ ¼k u ykÔÞk w¾ ks > ËkËk¼kR xu÷ u ½uh, Úkk¤ sBÞkAu íÞkt Yze uh >>11>> hÌkk {kËuð{kt ºký hk , ºkesu rË [kÕÞk Au «¼k > ¾khkfwðu ykÔÞk {whkhe, yï W¼ku hkÏÞku w¾fkhe >>12>> k{ fk tÿu ~Þk{ ÄkÔÞk, rËðk ¾k k{kt ÄhkÔÞk > fkþe¼kR k ¾u h{ktÞ, þuhze sBÞk Au ð¤e íÞktÞ >>13>> Ér»k ykhu r íÞ «íÞu kÞ, t nrhs kÚku òÞ > s¤¢ezk íÞkt ¾w fhe u, Úkk¤ s{uAu íÞkt «u{ ¼he u >>14>> ½ýw t hnu A u ©e w h þu h , ðkhu ðkhu ykðu ht hu ÷ > ÷e÷kyku fheAu r Þkt yr , ®÷ ð] û knu X u «ký r >>15>> ð¤e Ëw÷o¼ knu sun, {trËh e ]Úðe yk e un > kt k ºk{kt ÷u¾ fhkðe, ykÃÞku ku k ku r ¬ku kðe >>16>> h khkÞý w t {t r Ëh, yr þu « krË w t w t Ë h > «Úk{ u ÷ u fhkðe ku u , MÚkkÃÞk h khkÞý òu u >>17>> yuf rËð ðuo u ½uh, ½ýu Y u sBÞk Yze uh > nrhs nw hkS ÚkÞk, yuðku h[ku ykÃÞku fhe ËÞk >>18>> nfkþk k fwðk u Xufkýu, ku u krËÞu uXk «{kýu > fhe W krÄ y whu ¼khe, u u xk¤e k¾e w¾fkhe >>19>> khkÞý½kx{kt ©enrh, u{kt kÌkk ½ýwt Vhe Vhe > t kS u ðh ykÃÞku SÞkt, y¾tz huðk ku ð¤e r Þkt >>20>> ð¤e Lnk k Úkfk s¤{ktÚke, kýe{kt wze u [kÕÞk íÞktÚke > óÉr»k u ykhu sýkýk, ðuo t u r Þkt Ëu¾kýk >>21>>
ht : - 94
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
55
yuðe he u ÷e÷k fhe {kðu, k h{ e t k{kt ¼kðu > ðuo ½kx{kt ku u kÌkkAu, {wõ {tz¤ kÚku ykÔÞk Au >>22>> ð¤e k h ku {rn{kÞ, þ òu s su fku R kÞ > u n «kýe yûkh{kt òÞ, yu ð e w h ký{kt Au fÚkkÞ >>23>> fkt f heÞk k ¤ k¤k h, ð u h e hBÞk xðh > u W nkÚk h u t , W¼k hk¾e Wzkzâk {nt >>24>> yûkhÄk{ e ÷e÷k fhe, s¤{kt Lnkðk ÄkÞko nrh > yux÷k{kt [kh t ykÔÞk, ykfkþ{kh u { ¼kÔÞk >>25>> yu f ðkh fkt f heÞu LnkÞ, ðu o ehÚk w t V¤ ÚkkÞ > yt u yûkhÄk{ u k{u , t [ k ¤u Ëw : ¾ ðk{u >>26>> k{ {ku x u h k{kt ½ýw t ykðu , w Y »kku ¥ k{ u ½u h ¼kðu > Ënª Ëw Ä þu h ze s{kzu , ©enrh u yk t Ë {kzu >>27>> {e u t k ðnu Au khe, s¤¢ezk fhuAu {whkhe > ð¤e yuf rË íÞktÚke [kÕÞk, ËtZkÔÞËuþ{kt nw {kÕÞk >>28>> k{ ykÿs{kt zt f k ËeÄk, [kh Nw Á r Þkt feÄk > {kux wt hkuð h r Þkt kYt, u{ kt r þk zkÔÞkt ðkY >>29>> h w ¾ kt x u nð kR, ½ýe u ð k fhe w ¾ ËkR> [Y Yr Þk y o ý feÄk, k k¤e u nrhÞu ÷eÄk >>30>> u ÿÔÞ ku yÒkfku x feÄku , ½ýku nrhs u ÷kð ÷eÄku > u 1{uð k e u ðþ fhe u, ½ýwt hÌkk Au «u{ Ähe u >>31>> k{ W kðk{kt w¾Äk{, hk{Ëk e {uzeÞu ~Þk{ > ®nzku¤k{kt ÍwÕÞk ºký hk , Au [kÕÞkAu «¼w «¼k >>32>> k{ {ký k{kt {nkhks, hÌkk {trËh{kt w¾ ks > Úkk¤ sBÞk Au íÞkt Áze uh, kt[ hkrºk hÌkk w¾¼uh >>33>> k{ ÔÞkh{kt {kun ykðe, ½ýe ÷e÷k fhe { ¼kðe > Ônk÷u ðuË ku ¼uË kÔÞku, r ùu ku k ku ki u fhkÔÞku >>34>> uhe k{kt ku®ðË Þk Au, nrh® u {kZu hÌkkAu > íÞkt fuheÞku sBÞkAu ½ýe nrh, t ku u s{kzâk ¼kð fhe >>35>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo ©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh rð[hý yu k{u kýw{ku ht : >>93>> [ku kR k{ Ëuðzk{kt {nkhks, ykÔÞk nh¾k wt fhðk fks > ½hkýu uzw {wfe s{kzâk, ©enrh u yk tË {kzâk >>1>> Ae hkS ÚkR w ¾ ks, ykÃÞw t ÿÔÞ kÞw O u w t fks > n ku r Äo u n s , u ku yÚko kÞku o ¼ ð >>2>> u nòh {ý Ëk¤ ÷eÄe, u e ð¾khku ¼hkðe ËeÄe > yuðe he u u wt f»x fk e, [kÕÞk Au {kuûk ku ðh yk e >>3>> rðò whu ðS k u ½uh, ½ýeðkh ykÔÞk Yze uh > íÞkt e ÷e÷k nw ðýoðkýe, ÷¾u ÷¾ kt {U ÷¾kýe >>4>> rð hu úkñý s{kzâk, yZe {k yk tË {kzâk > þku¼khk{ u ytÄs feÄku, {ku ehk{ u rþh kð ËeÄku >>5>> ð¤e ðz h{kt {whkhe, esu Y u Þk w¾fkhe > r Þkt ý ÷e÷k nw fhe, yZe {k wÄe Vhe Vhe >>6>> k Ähk{kt kÌkkAu ½ýk, t kÚku hk¾e rn {ýk > Úkk¤ sBÞkAu u n Xu f kýu , ¤ k¤k W h «{kýu >>7>> ð¤e yu f rË ¼ ðk , rðïkr{ºke{kt fhe u M k > t kÚku s¤¢ezk fhe, k Ähu ykÔÞk Au ©enrh >>8>> 1þfx W h ku Z e Þk, ó rËð ku u íÞkt hÌkk > ð¤e nkxfu ï h {nkËu ð , u { kt ÞkAu ©eðk w Ë u ð >>9>> Ae hku ð h k rf khu , Ä{o þk¤k{kt Þk r hÄkhu > u{ kt s{kzâk ðuo t , hkS ÚkÞk Au {kux k {nt >>10>> Íw { ¾hk{ íÞkt ¼kð kh, u ý u fÞkO r{ükÒk i Þ kh > t ½ u s{kzâku fk¤, nw hkS ÚkÞkAu ËÞk¤ >>11>> íÞkhu eò nrhs ¼kð, ½ýku ÷eÄku Au ÷k¾uýku ÷kð > úkñý ûkºke ði~Þ ðu khe, uðkyku fhuAu íÞkt khe >>12>> ð¤e fkuXk k{u yuf h, u{kt kÌkk Au ©e xðh > ð¤e ÿkÔÞ k{u Au ¤kð, u{kt kÌkk { kunh {kð >>13>> r Ø w h k {i Þ u Þk, [ku h kþe fhe u r Þkt hÌkk > ® Ëw hku ð h{kt u nrh, ½ýkt Ëk ykÃÞkt íÞkt Xhe >>14>> k{ ôÍu ykÔÞkAu ©enrh, ¤ k¤k h ¼k fhe > ð¤e esu rË w¾Äk{, ®nzku¤u ÍwÕÞk wtËh ~Þk{ >>15>> k{ {u kýk{kt {nkhksu, Âûk«k fhkðe w¾ ksu > u{kt ½e ¾kÔÞwt Au y kh, t u s{kzâk uýeðkh >>16>> k{ ð kR{kt ËÞk fhe, ÷kðze{kt kÌkk Au nrh > nk÷{kt r Þkt {u¤ku ¼hkÞ, nrhs Lnkðk r íÞ òÞ >>17>> k{ {uW rð»ku ¼ ðk , ®nzku¤k{kt ÍwÕÞk Au r Ëk > ðznuXu ¼k fhe khe, nw ðk fhe w¾fkhe >>18>> [ w ¼ w o s Y u ÚkÞk ku u , Ëþo fÞkO Au òu u òu u > Au ¼w ¾ ý u ½u h Úkk¤, t rn sBÞk ËÞk¤ >>19>> k{ ÷t ½ w h {kt ÷k÷, r Þkt Þk Au Ëe ËÞk¤ > ËeÄku h[ku xu ÷ u r Þkt , ku kR u ½u h s{eÞk >>20>> ¾kuhs{kt u ¾kt e÷ku ykðe, ½kuz÷kt ¾u÷kÔÞkt { ¼kðe > ktæÞku ®nzku¤ku ykt k u zk¤, u{kt ÍwÕÞk Au Ëe ËÞk¤ >>21>> khËe w h {kt {nkhks, [ku hkþe fhe u w ¾ ks > úkñýku u ]ó nw feÄk, ½ýk ÷kð k k¼iÞ u ÷eÄk >>22>> f s ý e kðu ý e, íÞkt ku ÷e÷kyku fheAu yr > k{ ¤kð u e{ð]ûk, r Þkt VÞkoAu sR «íÞûk >>23>> ðzw k{{kt «Úk{ u÷u, t u kºk ykÃÞkt Au Au÷u > suhk{Ëk ku fwðku ¾kuËkÔÞku, khku {kunku÷ W h fhkÔÞku >>24>> zkt hðk{kt Ëe ËÞk¤, Ënª Ëw Ä sBÞk Au f] k¤ > s kR nu fhe u , ½ýw t s{kzâk «u { Ähe u >>25>> ð¤e u k{{kt ½ýwt ykðu, ðuýeËk u íÞkt yr ¼kðu > fkuXe{ktÚke ¾wxu kshe, yuðku ðh ykÃÞku u u nrh >>26>> k{ hks wh{kt ht e÷k, ykÔÞk Aku k¤k Au÷A e÷k > Þku f¤k r Þkt nw kÄe, [f÷kt u fhkðe {krÄ >>27>>
ht : - 95
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
56
Äwz k¾ðk ykÔÞk k s , u Ëu¾e u zÞko nw { > Ae fk¤ wt {køÞwt ð[ , hkS ÚkR u ykÃÞwt Sð >>28>> k{ fze k ¤kð{kt n e, t Ëk w z âk ð¤e íÞkt n e > sR r féÞk rÿfk©{u , h khkÞý k yk©{u >>29>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh rð[hý yu k{u [kuhkýw{ku ht : >>94>> qðoAkÞku fÕÞkýfkhe Au ©enrh, u{ kt [rhºk y{qÕÞ > r[¥k ËR wýu Ëk, u ÚkkÞ {wõ u wÕÞ >>1>> [ku kR yku¤k k{{kt ËuðkrÄËuð, r Þkt wt¾kýk Au ðk wËuð, Au ®nzku¤ku tÄkÔÞku {kð, u{kt ÍwÕÞk xðh kð >>2>> k{ f÷ku÷{kt nrh ykÔÞk, qðo ¼k ku¤{kt { ¼kÔÞk > tsÞ u kxeËkh ykrË, ykÔÞk {kuxk {kuxk {hòËe >>3>> u { ýu fÞw O Au {k , yu f hkrºk hÌkk u n MÚkk > t k¤k fkXe nrhs , {krÄ fhkðe Au Sð >>4>> fwðk fktXu ku u nrh uXk, ðuo s W¼k hÌkk nuXk > u òuR w u fhe W krÄ, Akuzkðe ËeÄe nrhÞu {krÄ >>5>> ½ýe ðk r Þkt ku u fhe, w k u wý ykÔÞku Au she > u u yü ¼wòÞu Ëu¾kÞk, yuðk nrh s A hkÞk >>6>> k{ Ä{k ýk{kt ¼q Ä h, ®nzku ¤ k{kt Íw Õ Þk xðh > fu þ ð w kh su w t k{, u u ½u h sBÞk ½ ~Þk{ >>7>> s{u÷ku « kË ðæÞku sun, k{ k fwðk{kt kÏÞku un > Au kuÕÞk { kunh ~Þk{, nrhs Úkþu Äw k{ >>8>> yzk÷s e ðkðu Þk Au, t rn u{kt kÌkk Au > ðkð fhkðe Au u u ÄLÞ, {kuûk ku ðh ykÃÞku Sð >>9>> k{ { e w h {kt Sð , ®nzku ¤ k{kt Íw Õ Þk Au {ku n > y u f Y u Ëþo ËeÄkt , nrhs kt fkhs eÄkt >>10>> ¤kð u ehu ¼k fhe, fwðk k Úkk¤k{kt þehku ¼he > ½uhku½uh sR «ký r , {wõ rn sBÞk Au yr >>11>> k{ ¾ku¾hk{ktne ¾ktr ÷u, ht zku ðkéÞku Au÷A e÷u > y wh kþ {kzâk ¤u, k{ k kUËhu un MÚk¤u >>12>> k{ yþ÷k÷e{kt ¼k ¼he, t ðUåÞk Au rð r fhe > hk{« k u RåAkhk{, uW wºk kÚku un k{ >>13>> eS ðkh su ÷ wh Äk{u, r Þkt ðU[ký fheAu ~Þk{u > ºkeS ðkh ðutåÞk ðz k÷u, íÞkhu ¬e fÞwO Au u ÷k÷u >>14>> ð¤e u k{u òu e, n ku k ku ðo X e > ðu o Vu ÷ {kt u V u ÷ , u u WÄkÞku o Au ht hu ÷ >>15>> ðzku Ë hk{kt ðk÷{ ykðe, rËÂøðsu fÞku o { ¼kðe > ÞkShkð u ðh ykÃÞk, ú ñ {ku ÷ {kt u u MÚkkÃÞk >>16>> 1 q Þ o w h {kt s Sð , fÞko y u f Sð kð > khþe{kt yhËu þ h k{u , u ku {ku û k fÞku o ½ ~Þk{u >>17>> Ä{o w h u Ä{o w º k Þk, fw þ ¤ k h fhe ËÞk > ku u hks y o ý fÞw O , hkò ÷e e u X u u XÞw O >>18>> nkÚkhku ÷ e{kt ©enrh Þk, ¼ w ¾ kt x h fhe ËÞk > ½ku z k h{kt k÷¾e h, hkòÞu u kÞko xðh >>19>> k{ fX÷k÷{kt ©enrh, fwðk{kt s¤ kÏÞwt Au she > y t Sð k {kuûk kÁt, yuðwt fk{ fÞwO r Þkt ðkY >>20>> k{ ðzÚk÷u Þk nrh, ½ýe ðkh ykÔÞk Vhe Vhe > r Þkt [kuhkþe feÄe Au khe, rð« u ½e s{kzâwt Au Äkhe >>21>> k{ kuhýk{kt {wõ kÚk, ½ýk t nrhs kÚk > hýAkuz ¼õ e kËe h, ku u uXk Au ~Þk{ wtËh >>22>> k{ ÷ wtÿk{kt ð {k¤e, ku u ykÔÞk Au yufe÷k [k÷e > hk{ûkuºk{kt kÌkk Au ½ýwt, u{kt Vuh Úke yuf yýwt >>23>> W k xkZk kýe k Au fwtz, ºký É w{kt hu Au y¾tz > tÏÞk{kt ku ðk ku fuðkÞ, ½ýk s ykðe u{kt nkÞ >>24>> u ehÚk kð fhe u, rð« u Ëk ykÃÞkt Xhe u > Au {nkËuð{kt hÌkk hk , rþðr hu s{kzâk rðÏÞk >>25>> r Þkt ¼õ ¼kýk¼kR k{, u u ½u h Þk ½ ~Þk{ > eò SðýËk xu ÷ , ËeXk [ w ¼ w o s ht hu ÷ >>26>> ºkeò hýAkuz RåAk¼kR, fhkðe {krÄ w¾ËkR > ku k ku r ùu ki u fhkðe, ½ýk hÌkk Au íÞkt { ¼kðe >>27>> ôxzeÞk{kt nrh Þk Au, {wõ {tz¤ kÚku hÌkk Au > r Þkt ðkºkf t k Au khe, t½ rn kÌkk {whkhe >>28>> k{ «ktr s{kt {nkhks, ku¾u Lnkðk Þk w¾ ks > khkÞýÄhk{ktne Ônk÷u, s¤¢ezk fhe ¼Âõ k¤u >>29>> {½h u fhkðe {krÄ, Þku f¤k r Þkt nw kÄe > Au r féÞk s¤Úke kh, ðz nu X u ¼k fhe kh >>30>> {w õ k t Ë ú ñ k t Ë su n , ÷kÔÞk f{¤ {w r yku u n > u k nkh Yzk kðeÞk, ðu o ©enrh u ÄhkðeÞk >>31>> w÷òhk{ ðrýf k¤, u u ½uh sBÞk Au ËÞk¤ > sw k {trËh{kt hÌkk hk , ºkesu rË [kÕÞk Au «¼k >>32>> ÷fe k{ Ëuð {whkhe, fku¤e u s{kzâk w¾fkhe > Vw÷zku÷ ku Wí ð fhe, ®nzku¤k{kt ÍwÕÞk Au ©enrh >>33>> ¾khe Ëe{kt ¾wxu ðkrh, yuðku ðh ykÃÞku r Þkt Äkhe > Au t nrhs nw, Vh k fe o kÞkt Au nw >>34>> ©enrh k{ ðu÷k÷{ktne, yZkh ½uh sBÞk Au íÞktrn > {kZ nuXu Úki r f¤u sun, {kuûk ku ðh ykÃÞku Au un >>35>> fý¼k fwòzâ uW k{, r Þkt ÄkÞko wtËh~Þk{ > kðe Y u Úki ku u sBÞk, kÞkuo { kuhÚk ki u BÞk >>36>> k{ze k {trËh{kt {kð, Þk Au ki ku Ëu¾e u ¼kð > r Þkt fuheyku sBÞk Au yr , u e ý k ÚkkÞ hr >>37>> nrh rð[hý ku su rðM kh, k÷ [rhºk{kt u ku kh > rððufe s òýßÞku { u, fÞkO [rhºk nw Sð u >>38>> yk ku t û ku {kt fhe ðk , {u òýßÞku ðu o «ÏÞk > nrh [rhºk ku rn kh, fu x ÷kt f ÷¾w t ðkh{ðkh >>39>>
ht : - 96-97
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
57
Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh rð[hý yu k{u t[kýw{ku ht : >>95>> qðoAkÞku wtËh yk khe ðkh k, s òýku {t ÷Y > fuð¤ yk fr¤Þw {kt, fÕÞkýfkhe y q >>1>> k x¤u rºkrðÄ k, ð¤e «kýe kt k {w f kÞ > yt fk¤u ykðe u , fhu ~Þk{ u e nkÞ >>2>> [ku kR ð¤e yuf fnwt eS ðk , h[k e Au un kûkk > nrh n k su ÷ wh k{, fhu Þ¿k r Þkt qýofk{ >>3>> ½] {t kððk fhe u h , kzkt {ku f ÕÞkt ©e w h þu h > Ëkýeyu hku õ Þkt ÷u ð k u Ëký, ½ýeðkh ÷k e h{ký >>4>> ½] fkhý rð« ½¤k, ÚkÞk òu kt òu kt W kð¤k > òýe ðk u yk tËMðk{e, ykÔÞk ©eS k u w¾Äk{e >>5>> fnu ½] Úke ÷¼kh, kzkt ÷u ð k Þkt Au y kh > nòw ÷ e u ykðeÞkt ne, ðu o ð kx òw ð u Au ne >>6>> fhu rð« W kð¤ yks, nðu þw t fhþku {nkhks > wý e yk tË Mðk{e e ðkýe, Íx WXâk Au kht kýe >>7>> zâkt fkux{kt fwtz÷kt ¾k÷e, ðu u [kÕÞk r Þkt ð {k¤e > yuf suÂüfk Ík÷e u nkÚk, {khu fwtz÷kt u {wõ kÚk >>8>> Mðk{e Zktfýwt ÄehuÚke ¾ku÷u, yk{kt òwðku nrh yu{ ku÷u > òu kt òu kt [kÕÞk sËwhkÞ, kuýku {ý ½] szâwt íÞktÞ >>9>> eò fwtz÷k{kt ½] òýku, yzÄku {ý «e u «{kýku > Òku fwtz÷k wt ½] {¤e , ku÷ kt ðk{ý ÚkÞwt ð¤e >>10>> yrð kþe kuÕÞk íÞkt y kze, fkZe yk ßÞku yk{ktÚke Ëkze > òuÞu u{ yk ku ½] kh, {khe suÂüfk [kÕÞk {whkh >>11>> Ëu kt ½] u{ktÚke ËkÞ, yk u y¾wx íÞkt W¼hkÞ > u rË u kh U {ý ÷eÄwt, esu rËð u yu{s feÄwt >>12>> yuðwt [rhºk fÞwO f] k¤, nw hkS ÚkÞk unfk¤ > yu{ yk e yr þu yk tË, ÄLÞ ÄLÞ Mðk{e nò tË >>13>> ð¤e yu f {u u z¼ký, fÞku o Þ¿k «¼w y u «{ký > Ëu þ Ëu þ ýk nrhs , ykÔÞk n k fhðk Ëþo >>14>> ©enrh u {w f u ¼u x kh, ÚkÞk Yr Þk ku ¤ nòh > kt Ä e Úku ÷ e fhe u i Þ kh, {w õ Þk {w ¤ Syu u n ðkh >>15>> ýe ðuo xkhk{kt ¼he, k¤wt ðk~Þwt un ¬e fhe > su wt eÄwt W kzâwt y kh, u u Ëuðk fÞkuo r hÄkh >>16>> yu{ {w¤S þuXu rð[khe, hkÏÞk Yr Þk ku¤ nòhe > Au yuf rË s hkÞ, fhe rð« e {kuxe ¼kÞ >>17>> ËeÄk ËÂûkýk{kt un Ëk{, kfe hk¾e rn u Ëk{ > ðu u òýe {w¤Syu ðk , fnu yk þwt fÞwO s k >>18>> ÷eÄwt ½e ¾ktz 1r ü y kh, u u þwt Ëuþwt Ëuð{whkh > íÞkhu ku÷eÞk wtËh~Þk{, y{u ÷eÄk Úke yun Ëk{ >>19>> yu { fne xkhku W½kze, ËeÄk Yr Þk ðo Ëu ¾ kze > {w õ Þk {w ¤ Syu su n Xk{, ËeXk u { k u { {k{ >>20>> kBÞk ykùÞo ðuo yÚkk , ÄLÞ ÄLÞ fnu {nk¼k > yk ku y÷kirff ÚkR ðk , uðwt òuR ÚkÞk hr¤Þk >>21>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu su ÷ wh ku h[ku fÌkku yu k{u A w{ku ht : >>96>> qðoAkÞku ð¤e h[k e ðk ko, ÷¾ðk yr þu W{t > fnwt ÷e÷k nw k{e e, [zu yt u ht y¼t >>1>> {w{wûkw {{o ÷uR Ëk, yr k{u Wh W{t > {r hnu r íÞ r {o¤, ÷nu yt h{kt w¾ y¼t >>2>> w t Ë h ÷¾ ki þu h {kt , ð u ðrýf ðu ý ehk{ > «Äk ku u w h ku , yr fhu Ázkt fk{ >>3>> h r ku «u { Au , nw ¼ku ðu yrÄfkh > yu f {u fkt R ðkt f Úke, ] fku à Þku y ht kh >>4>> [ku kR Ëu¾e Ëku»k rËðk ku yr , ½ýku fku u ÚkÞku Au ¼q r > ÷wtxe ÷eÄkt Äkt ½h kh, kÏÞku tÄe¾k k e {kuÍkh >>5>> ¢kuz Ëk{ ku Ëtz s ËeÄku, ÷R ò{e u Awxku feÄku > yk e yðrÄ yuf s {k , Ëtz ÷uðk fÞkuo nw ºkk >>6>> kuÕÞku ¼q r ¢kuÄ u ÷kðe, ðe u ðkÞËku Ëuþwt ðx÷kðe > òþu yuf rË íÞ {k , wt u fheþ {w ÷{k >>7>> yuðwt ðuý ðãku wh r , ðuýehk{ e {wtÍkýe {r > ¢kuz Ëk{ Ëuðk Úke nk{, ÷kðwt õÞktÚke òðwt fkuýu Xk{ >>8>> ykðk füÚke fku ý W khu , Ëu n kzðk ðk rð[khu > nª þw Ø u k ÷ kh, su { u { ykÔÞku w h kh >>9>> r Þkt ku{ e Ëe u eh, ËeXwt rþð wt Ázwt {trËh > Äeh ykðe ¼ku¤k kÚk ¼k¤e, uXku L{w¾ yk ðk¤e >>10>> ku÷e Ëe ð[ y kh, yr M ð fhu rºk whkh > sÞ sÞ þt¼w þq÷ kýe, hk¾ku þhý {w u Ëe òýe >>11>> sÞ sÞ {ku u u kÚk, {khku nu u Ík÷ku {u nkÚk >> sÞ sÞ ¼k÷[tÿ Äkhe, {khk k xk¤ku rºk whkhe >>12>> sxkÄkhe {] ht ¼ku e, sÞ W{k r {nkòu e > sÞ ft Ë o n»ko nht , e÷ft X {nk ¤ðt >>13>> {w t u Úkkþku nª òu « Òk, {ku yk ¤ kzeþ > yu { rð r fhu y kh, [k÷u [ûkw { kt eh[ku Ä kh >>14>> íÞkhu un {u w¾ftË, ÔÞk fk tË u w¾k tË > {nk {Úko ©eS k t , íÞk ðihkøÞkrË wýku y t >>15>> su ý u òÛÞw t s ] ý ku ÷ u , ¿kk k t Ë {M ÚkR zku ÷ u > h{kÚkeo h{ f] k¤, {nk{w õ Ëe k ËÞk¤ >>16>> uXk un MÚk¤u uW Mðk{e, yr « k e yt Þko{e > ðk òýe ðuýehk{ ýe, f] k fhe ykÔÞk un ¼ýe >>17>> ku u kuÕÞk ð[ nwÕ÷k u, fu{ {wÍkðku Aku fu u ºkk u > ðuýehk{u òuÞwt Ähe ¼úkt , Ëu¾e t ÚkÞku yr þkt >>18>>
ht : - 98
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
58
f] k k h òýe fu ð ¤, fÌkw t f»x ku k w t f¤ > fhòu z e hÌkku ÚkR Ëe , ½kxu Mðhu fh ku ÁË >>19>> Ëw:¾e òýe ËÞk ykðe { , þw¼ ðkõÞ kuÕÞk {wr s > ËÞk® Äw Au Ëuð k Ëuð, Ëw:¾e Ëe k k÷ yuð >>20>> suýu t[k÷e kt wÞkO [eh, ðkhu ykðþu ~Þk{þheh > Au « x «¼w ku íÞktÞ, t¼¤kÔÞku u u {rn{kÞ >>21>> ðuýehk{ kBÞku ½ýwt ¿kk , òÛÞk ©eS u ©e¼ ðk > Au Mðk{e ku uðf ÚkR, ð o{k ÄkÞkO r { ÷R >>22>> r ùu fhe ÚkÞku t e, kBÞku Ëk y¼t W{t e > fnu Mðk{e wýku ðuýehk{, fü Þwt {kYt {k{ >>23>> yu { fne [kÕÞk {w r hks, fk w h u Äkhðk fks > ËeÄw t ðu ý ehk{ u ð[ , òÛÞw t yt Þko { eÞu { >>24>> t wt ðuý íÞ fhðk, [kÕÞk ¼õ wt fü nhðk > Ônk÷u ÷eÄku ðrýf ku ðu»k, þeh k½ ¾¼u Yzku ¾uþ >>25>> ïu yt h¾w t yt u u h e, ͤfu ¼k÷ ÷xft ku ÷u h e > w t Ë h u h e Äku ¤ e Äku ÷e, fk u ¾ku þ e f÷{ Wͤe >>26>> k{k Xk{k ýku ks ne, [k÷u {w e{ [ku zk ÷ne > ykÔÞk 1 ku iÞk ÷uR u þuX, ðuýehk{ e fhðk ðuX >>27>> hks¼w ð u hkSð u ý , sR fÌkw t ðk u ðu ý > ðu ý ehk{ ku Ët z {k{, Ëu ð k ykÔÞk y{u ¢ku z Ëk{ >>28>> Au hkufzk Yr Þk ýe, {wfe Úku÷eÞku yk ¤ ½ýe > {k e kð e fhe rn k , òuR rðM{u kBÞku Au ðk >>29>> Ëk{ wÁt [wfkðe u ËeÄwt, ÷¾u÷wt ¾ u nkÚku ÷eÄwt > íÞkhu hkÞu qAâwt {u fkuý, ðuýehk{ e õÞktÚke r Aký >>30>> wýe þuX kuÕÞk Áze ðký, ðuýehk{ k y{u ðu[ký > y{ku ðr Þu Âù{ Ëuþ, ðuýehk{ y{khk huþ >>31>> s Sð k{ y{kYt , ðu ý ehk{ ýw t k{ ÃÞkYt > Äehu Yr Þk ¢ku z nòh, ¼k u ¼ezâ n{khe y kh >>32>> ½ýwt fso yu wt y{ þe»k, Úkkuzwt [wfkÔÞwt y{ku yk Ëeþ > yu{ fne [kÕÞk s ðtË, hÌkku rð{k e Wh hksuLÿ >>33>> ðuýehk{ òÛÞku Ä ðk , ku÷kðe u ËeÄwt nw{k > fnu fkuý þuX yktrn ykÔÞku, ¢kuz Yr Þk fÞkt Úkfe ÷kÔÞku >>34>> ðuýehk{ fnu wýku hkÞ, yu ku {{o òýwt nwt fktÞ, Úke yuf fkuze {ws k , hkrºk rË hnwt Awt WËk >>35>> {u ÷wtxe u feÄku ¼e¾khe, fkuý k¾ whu nðu {khe > Ëtz [wfkÔÞk e ðk ku÷e, Xk÷e hktf e fhku XXku÷e >>36>> fnu hkÞ íÞ hðÚke, yktrn xku¤ ýe ðk Úke > òwðku yk Ëtz {khku ykÔÞku, yu{ fne rn k kÔÞku >>37>> Au Úku ÷ e kðe {k{, su { kt ¼Þko n k ¢ku z Ëk{ > u n W h r ¬ku fhu ÷ , ðu ý ehk{ w t k{ ÷¾u ÷ >>38>> Ëu ¾ e yKw [{ífkh, ðu ý ehk{ fhu Au rð[kh > fh òu z e ku Õ Þku {w ¾ ðký, ykÔÞk r ùu « x «{ký >>39>> {kÁt fü òuR fk¤, ÷eÄe þk{¤u {khe t¼k¤ > ynku «¼w y kÚk k kÚk, {khku nu u ÍkÕÞku {u nkÚk >>40>> {nk füÚke ÷eÄku W khe, {w u Ëþo Ëu ß Þku {w h khe > íÞ feÄw t t w t ð[ , ÄLÞ ÄLÞ {u ¼ ð >>41>> Ae ku u ÚkR hr¤Þk , ðo fne ðk u ðk > {éÞk t y¼ÞËk ËeÄw t , ÚkÞw t fkhs ðu o eÄw t >>42>> wýe ¼q r rð{k u ¼khe, yku¤ÏÞk rn {U yð khe > òÛÞk «kf] {k ðe Y , fkurx fkurx úñktz k ¼q >>43>> Yzku ðu»k r nk¤e rðr[ºk, ¼w÷ku zâku nwt {kÞk{kt r{ºk > w u Ëw:¾kÔÞku {ut {nk kÄ, fÞkuo {kuxku khku y hkÄ >>44>> fhku ûk{k S { u he , yu{ fne {kð ku þe»k > ðuýehk{ fnu wýku hkÞ, ¼kðe Úk kÁt nkuÞ u ÚkkÞ >>45>> u ku þkuf fhku rn hr , {nk ¿kk ðt Aku ¼q r > yu{ ðËe ðuýehk{u ðký, fÞkuo þkt ¼q r wòý >>46>> kAku ] u ËeÄku yrÄfkh, ðu ý ehk{ þw t kt Ä e u ÃÞkh > {nk w ý r rÄ {ne , t ¼ kh ku þu X e w h >>47>> ku u þkuÄkÔÞwt þuh {k{, òuÞk þuX ËeÄk suýu Ëk{ > kAk ykðeÞk uðf s , õÞktÞ {éÞk s Sð >>48>> fÌkwt ykðe ¼q u ð]¥kkt , íÞkhu ¼kt e R { ¼úkt > òÛÞwt r ùu ykÔÞk s k , ËeÄk Ëk{ {w u ¾hu ¾k >>49>> Au ðuýehk{ ÚkÞku rðhõ , LÞku ©eS ýku {nk¼õ > ykðk h[k eò Au y t , ki kt¼¤ßÞku ÚkR r :þtf >>50>> ËeXk kt¼éÞk y{u sux÷k, yÚk Rr ÷ÏÞk Au ux÷k > yr yKw fÞkO [rhºk, k kt wý kt Úkkþku rðºk >>51>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrhÞu ðuýehk{ wt fü xkéÞwt yu k{u ¥kkýw{ku ht : >> 97>> qðoAkÞku ½ýe ÷e÷k nrhðh e, ÷¾ kt ykðu yt > nðu ÷¾ðk h[k, {khu { n»ko y t >>1>> {ku x k hk{« k S, k k¼kR RåAkhk{ > ð[u x ð ýhkxS, ½ ~Þk{ w t Ë h~Þk{ >>2>> ku º k kðÂýo ýku , þw ¼ ðu Ë k{ rðÏÞk > rð« hðrhÞkrð»ku , Aw i Þ u sLBÞk s k >>3>> yf¤ yûkhðk e kt, yKw ÷e÷k [rhºk > VÞko y tÏÞ k ¾k ÚkR, Aw iÞk wh u rðºk >>4>> [ku kR fkuþ÷Ëuþ e fnwt ðk , ÷kun tshe k{ rðÏÞk > hnu hk{« k S «e u, Mðfwxwt Mðs rn u >>5>> w ý u òýku eò ÷hk{, Äkhe hÌkkAu Ä{o u Äk{ > su k ¼ú k yûkh k r , frð þw t ðýo ð u yÕ {r >>6>> yu f {u u hk{« k , r s {t r Ëh u X kAu yk > yr rðºk « Òk { , fhu Ënª w ð k w t ¼ku s >>7>> íÞkt ykÔÞk khË{wr Vh k, {w¾u khkÞý æðr fh k > ðu»k ÄkÞkuo kÄw ýku yt , {k e r¼ûkk ¼k¤e u « t >>8>>
ht : - 98
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
59
Au ku Õ Þk ð[ t ¼ eh, w ý ku hk{« k S ðeh > w yðÄ« kË su Au , {w õ yûkhÄk{ k u A u >>9>> u u ©enrh ku u «{kýku, wºk Ë¥kf ÷uþu yu{ òýku > òýe ¼õ ¼÷k wýðk , Ëuþu Ä{o kËe ¼ ðk >>10>> yuðwt ðkõÞ wýe kÄw ýwt, hk{ hkS ÚkÞk { ½ýwt > w k r Ä k fnuAu kR, yk ku t u ¼kus fktR >>11>> Au t u X k Au {t r Ëh, nrh k{ s u u w t r Ëh > Þk {t r Ëh{kt ÷hk{, Ëu ð k t u r Äw {k{ >>12>> u Ëu¾e {wr kuÕÞk nw÷k , wýku ktzuS fnwt «fkþ > y{u hkÄu÷wt s{eyu yÒk, {u ÷R òyku ÚkR « Òk >>13>> y{ku ykÔÞk n k ð îkh, fuðk wºk ¼rð»Þ ku kh > wýe kÞu ÷køÞk hk{ ßÞkhu, òuÞwt ËeXk t u íÞkhu >>14>> òu òu k{kt yá~Þ ÚkÞk, fnu hk{ t feÞkt Þk > k{e ykùÞo wAu s u, {wr Þk õÞkt {k e { u >>15>> yuðu ykÔÞk tæÞk eh k{, Yzk wýu fhe u u k{ > u u ðk fhe Au rðM khe, yuðwt kt¼¤e kuÕÞk rð[khe >>16>> ynku yk ku {ku x ku [{ífkh, nþu Ëu ð rËÔÞ yð kh > fnu hk{ t e ykf] r , n e {nk{w r u {¤ e >>17>> kih yt r ÷ ºkkswt ¼k÷, úne nM {kt ðeýk rðþk¤ > rþþ rþ¾kÞu ͤfu fuþ, Yzku {wr ku ði»ýð ðu»k >>18>> ku Õ Þk t æ Þk eh ¿kk ðk , yu ku khË fu h kt r þk > {u hk{« k kð , kBÞk {nk{w r kt Ëþo >>19>> fne Þk yu {w r su x ÷w t , Úkkþu yk ¤ íÞ u x ÷w t > w ý e t æ Þk eh kt ð[ , ÚkÞk hk{« k « Òk >>20>> kBÞk h[ku whku {nk¼k , yr yt h{kt y whk > ð¤e ykt ÷eÞk k{ ßÞktÞ, ð u tÄw RåAkhk{ íÞktÞ >>21>> {w r khË ý íÞkt sR, fne ðk u «{kýu ÷R > ð w º k h½w ð eh su n , Úkkþu Ä{o Ä w h t Ä h u n >>22>> w ý t ¼ eh Y h k¤, ÷u þ u Ë¥kf fhe ËÞk¤ > fÌkw t hk{« k u su ð w t , RåAkhk{ u fÌkw t Au u ð w t >>23>> ÚkÞk yáþ íÞktÚke {w uþ, ðËe ðkýe yuðe ÷ð÷uþ > yr yKw ykùÞo òuR, [khu ksw swyu nw fkuR >>24>> ßÞkhu ËeXk rn {wr hkÞ, RåAkhk{S rðM{Þ ÚkkÞ > fne yk ku y÷kirff ðk , ËeXe wýe «íÞûk kûkk >>25>> Au RåAkhk{ u nw÷k u, Þk hk{« k S k u > fne yk tË e íÞkt rðrÄ, ¼kðu ¼uxâk kt u t tÄe >>26>> {wr {éÞk e ðk kt¼¤e, ÚkÞk rðM{Þ nw {¤e {¤e > uW tÄw swËu swËu k{, {éÞk {wr yu {kuxk wt fk{ >>27>> Au fhe yt h W[kx, ðeh yk ýk ðrýo h kx > ½ýk ð»ko Ú ke Þk Au ð , fhe f»ko fhðk >>28>> yu ku y÷kirff [{ífkh, u k {éÞk rn {k[kh > yu{ ®[ k fhu Au y kh, [k÷u [ûkw{kt eh [kuÄkh >>29>> {ku tÄwAku ktÞ y{khe, Þk ð þwt ðk rð[khe > ð rð k nu ðeh r Ëk , fkuý Ëuþu y¿kk e u ¿kk >>30>> ykðku ðu u ðk÷k úñ[khe, y{u fhþwt uðk {khe > nkuÞ «ký rð k suðwt r tz, uðwt Ëu¾wt Awt ðo 1$z >>31>> ½ ~Þk{S w ý ¼t z kh, ð rð k w ku yk t kh > yu { fhu rðrðÄ rð÷k , nrhf] » ý s u {w ¾ u ò >>32>> íÞkhu ykÔÞk {tAkhk{ k{, r s 2{k w÷ w MðÄk{ > kÚku uW t w¾ftË, {kÞkS k tË w¾k tË >>33>> fnu kt¼¤ku ©e ÷hk{, Ëk w¾e Au ©e½ ~Þk{ > {nk« k e tÄw {khk, ¼ð tÄ kuzâk Au y{khk >>34>> Au «¼w y u ÷¾u ÷ ku ºk, ËeÄku hk{« k u ºk > Ëu ¾ e ºk w ý e {k[kh, kBÞk yk t Ë u n y kh >>35>> su { yt Ä u ykðu ÷ku [ , k{u A u su { Þu ÷ w t Ä > ûkw Ä kðt ûkw Ä kh k{u , ðíÞku o yk t Ë yr u Xk{u >>36>> Au ykÃÞkt {w r u yk , w A e fw þ ¤ feÄw t q s > hkS ÚkR u hk{« k , ðkt [ u ºk ô[u Mðhu yk >>37>> MðÂM ©e þw¼ Aw iÞk k{, hksu ßÞuc tÄw ÷hk{ > RåAkhk{ ykrË y¼uhk{, ðkt[ku ðýeo k «u{u «ýk{ >>38>> Yzku wsoh Ëuþ rðþk¤, ÷ÏÞk Au ©e huÚke ÷k÷ > òýku y{u fwþ¤ kûkk , RåAwt w¾e t tÄe u ¼úk >>39>> ðkt[e ºk S u W[kx, ykðku ðu÷k òuô y{ku ðkx > { u ¼uxðk ¼kð Au yr , ð ÷¾e þfwt yÚk Rr >>40>> y{u «íÞûk yºk «{ký, u kt ðkt[ßÞku ðeh yutÄký > Þk ¤kð ¾u÷ðk ßÞkhu, ¾kt ku ðkøÞku st½k rð»ku íÞkhu >>41>> ktæÞku kxku yÂï efw{khu, fÌkku ðuýehk{u u ku khu > ð¤e ehkus wh{kt «e u, sBÞk òt wzkt ¾k rn u >>42>> y{ t u yr y whk , ðuýehk{ {kÄð y u «k > r Þkt òt w ku {kr÷f {Õ÷, k{ f òýku f¤ >>43>> {nk{M nw ÷ðt , ykÔÞku fhðk y{khku yt > íÞkhu ðo ¾k e {ûk, y{u nÞku o y w h «íÞûk >>44>> h k{ òýku nw fkuR, SÞkt ËeÄe y{ku u s kuR > ºký ¾wrýÞk ûkuºk {kuÍkh, Þk n k {u uýeðkh >>45>> y{u q h ý ÚkR « Òk, ËeÄw t y÷ki r ff Ëhþ > ð [ûkw rð»ku ðÄw ðkhe, fhe M w r yr þu y{khe >>46>> íÞkhu k÷MðY íÞkt Äkhe, fne {k k u ÷e÷k rðM khe > ð¤e ©kðý wËe ¤uð, y{ Ëþo u ykðeÞk Ëuð >>47>> ktÄe hûkk Þk r sÄk{, yuðkt fÞkO ½ýkt y{u fk{ > ð¤e {¾kuzk eÚko e ðkx, { kuh{k Ëe fuhku ½kx >>48>> {kuxe ku wðýo e ¼k¤e, yuf nM Úke y{u WAk¤e > yun yuÄktý Au y{ ýkt, Úke ÷ÏÞkt ºk{ktR ½ýkt >>49>> ½h S Þk y{u ð , ËeÄw t ¼ku ò R u su ð[ > ÷u þ w t u z kðe ðo u k , Ëu þ w t w ¾ y¾t z W÷k >>50>> u n íÞ feÄw t nðu yks, ðu ÷ k ykðku {u rþh ks > {khk Ä{o Ä w h t Ä h Äeh, ðkx òu R hÌkku Aw t nw t ðeh >>51>>
ht : - 99
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
60
{ku fksu {uÕÞk y{u t , u k kÚku ykðku wýðt > yuðku ºk «¼w ku kt¼¤e, ðkt[u ðkhu ðkhu nw {¤e >>52>> hu Õ Þk w ¾ ® Äw y{ ½u h , ðu u xk¤e rðÞku e u h > Au «e u u W t ýe, fhe u ð k yÒk s¤u ½ýe >>53>> ðu o òÛÞk þw ¼ {k[kh, yu { ðíÞku o sÞsÞfkh > {kLÞk t {nk w ¾ fkhe, w A u u n u ðk rð[khe >>54>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©eAw iÞu Ä{ofw¤ u u t uzðk Þk yu k{u yêkýw{ku ht : >>98>> qðoAkÞku Au {wr u «u{þwt, uW ðeh rð[khe íÞktÞ > tþÞ Wh ku xk¤ðk, kuÕÞk ðuý ËkÞ >>1>> ºk Yzku ½ ~Þk{ ku , ÷¾u ÚkÞk nw rË > {éÞku ½ýu rË Ëu ¾ e u , t þ Þ nýku Mðk{e >>2>> wýe ð[ ¤hk{ wt, Au kuÕÞk t {nt > ðkx rðfx ð ýe, y{u ðuXâkt fü y t >>3>> òu kt ËuþrðËuþ{kt, {éÞk {u uW ¼úk > ðe e fnwt yk ðkx e, wýßÞku nw kûkk >>4>> [ku kR fnu t wýku þw¼ { , Ázk hk{« k kð > ykðe hÌkk y{u h ÷k{, fÞkuo íÞktÚke 1yðtr {wfk{ >>5>> Ae fÞkuo yÞkuæÞk{kt ðk , ð Ëþo Wh nwÕ÷k > ð u t k wºk kuh ßÞktÞ, u{ u {r¤Þk ð¤e íÞktÞ >>6>> y{u wAe Aw iÞk e ðkx, wýe Wh kBÞk u Wå[kx > yktrn kh Aw iÞk Au ne, yuðe ðk u{ýu íÞkt fne >>7>> Ae kh Aw iÞk íÞkt òuÞk, {u {r¤Þk y{u hkuÞk > íÞkhu k{u íÞkt Ëþo ËeÄkt, xk¤e Wå[kx u w¾e feÄk >>8>> Au Wh yk tË k{e u, Ëe½k½kx{kt Þk ¼{e u > rfÞkt ¥kku {khku ÷køÞku, { {kt u ½ýku þku[ òøÞku >>9>> kAk ykÔÞk {Úkwhk {kuÍkh, {éÞk kuh ÷k e rn ðkh > kt[ rË y{u hÌkk hk , kBÞk f]»ýËþo kûkk >>10>> wAâwt k{ ËuR u {kÁt, ð {éÞwt eAk wt kYt > Au ykÔÞk y{u ÷¾ kuh, ½ýk Ëuþ òuÞk fhe òuh >>11>> r Þkt {éÞk w uËkh khk, {tAkhk{ «¼wS k ÃÞkhk > Ëu¾e ÚkÞk y{ku u « Òk, ¼÷wt ¼kðu fhkÔÞwt ¼kus >>12>> Au «e u «¼wS ku ºk, ËeÄku {tAkhk{S u ºk > ðkt[e heÍâk ½ýwt wýðk , kÚku ykÔÞk fhe {k >>13>> yks {éÞk {ku yk kuyk , u ku {tAkhk{ ku « k > ðuXâwt ð y{u [khu {k , nw ðuXe Au ¼w¾ u ÃÞk >>14>> {kxu [k÷ku nw ÔnuÕ÷k ÔnuÕ÷k, hÌkk ðkx òuR y÷ u÷k > yuðkt wýe {wr kt ð[ , ÚkÞk hk{« k « Òk >>15>> ¼k wt ktæÞwt òðk ¼÷e he u, RåAkhk{S ðeh rn u > yuðwt òuR u r Ä k kR, ½ýku þkuf fhu { {ktR >>16>> fnu yuf ÚkÞkuAu ðihk e, ð¤e eò u ÷ e ÷k e > ð òþku {u {khk k > {nkrðfx ð Au ¼úk >>17>> yu { fne fhu A u ÁË , t Ë hk{ ykrË ½ýk s > u u Äehs yk e y kh, ÚkÞk hk{ w h i Þ kh >>18>> ½ ~Þk{ u ÷kððk yktne, íÞkhu ðuo hku k hÌkk íÞktne > Au ÔnuÕ÷k WXe u «¼k , þw¼ {wnq uo t t½k >>19>> ÷kun tsheÚke ÷Ëuð, ykÔÞk Aw iÞk{kt ¾uð > SÞkt ©eS k sL{ wt MÚkk , hBÞk k¤f ÚkR ¼ ðk >>20>> ht {ku n ku ÷ {kt hkSð u ý , þku ¼ u {q {nk w ¾ Ëu ý > Þk Ëþo u t u ¼ú k , ËeXk k÷Y u s k >>21>> u s : w s ýku rn kh, ËeXku y÷ki r ff [{ífkh > {t Ë nkMÞ fhu ½ ~Þk{, k{w t òu R hÌkk ÷hk{ >>22>> whs {wr u 1Mðs , «e u r ¾ n»ko kBÞk { > kBÞk ykùÞo ki h kh, fhu sÞæðr ku Wå[kh >>23>> rËÔÞY u ËÞkr rÄ k{, Aw i Þ u Aw kÞk ½ ~Þk{ > fhe Ëþo hk{« k , kBÞk yt h w ¾ y{k >>24>> Au yá~Þ ÚkÞk ËÞk¤, fku r x ú ñ kt z k «r k¤ > yu f {w n q o Ëþo ËeÄkt , ðu o s kt fkhs r Äkt >>25>> ÄLÞ ÄLÞ fnu Au nw ÷kuf, k{e Ëþo ÚkÞkt yþkuf > {u÷e Aw iÞk wh «ÏÞk , [kÕÞk íÞktÚke ÷hk{¼úk >>26>> ÷¾ ku h ykÔÞk y w h k , fÞku o {w f k{ fu þ h k > u n þu h ku ÷k¾u ý ku hkÞ, òýu ©eS ýku {rn{kÞ >>27>> {nkÄ {c un ¼q k¤, ¿kk krË wýu Þwõ ] k¤ > u u tËuþk t u fnkÔÞk, wýe ðkÞwðu u k{k ykÔÞk >>28>> ÷kÔÞk t ½ k u u ð fs , Aºk [{h Ázkt ðkn > ð¤e rËðk S t e, ðu ý ehk{ yr þu W{t e >>29>> òÛÞwt ykÔÞkAu Mðk{e k t , ÷kÔÞk k{iÞwt n»kuo yíÞt > yr «u{Úke fÞwO qs , ÄhkÔÞk u w¾yk >>30>> ÷kÔÞk {ku÷u ki u {ne r , fh òuze fh k rð tr > ÄLÞ ÄLÞ Mðk{e rþh ks, yks {éÞk {w u {nkhks >>31>> wAe fwþ¤ k t ýe, «e u òuÞwt íÞkt hk{ k ¼ýe > íÞkhu t u ËeÄe yku¤¾ký, su k tÄw « x «{ký >>32>> yks ykðe [zâk ð þuh, {kuxe ÚkR Au ÷e÷k÷nuh > yuðwt wýe ¼q kÞu ÷køÞk, yr yk tË{kt y whkøÞk >>33>> fnu hk{ u k{ ] k¤, {ku x e f] k fhe Au ËÞk¤ > fku r x sL{ kt w f ] VéÞkt , ð Ëþo Úke Ëw : ¾ xéÞkt >>34>> Au s {ku x ku þý khe, t kÚku u W ¼ú k u khe > {e t u u X k hu þ , VÞko þu h {kt w t Ë h ðu » k >>35>> ðksu ðk®sºk k k «fkh, {éÞk ÷kufku nòhku nòh > yu{ {k ËR Áze he u, ÄhkÔÞk {ku÷u fhe «e u >>36>> ðuýehk{ u íÞkt fhe Ônk÷, sBÞk t ¼úk uW Úkk¤ > Ae ¼q {e yr «e u, {wfe ¼ux ¼÷e Áze he u >>37>> uW yï ÷eÄk ¤ðk , su ku ðu 2¾ uþ {k > Au íÞktÚke r ÄkrðÞk t , ykÔÞk kufw¤{kt wýðt >>38>>
ht : - 100
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
61
tË úk{{kt {nk{w uþ, ¼kR rn fÞkuo «ðuþ > íÞktÚke ykÔÞk {Úkwhk {kuÍkh, ßÞkt s {eÞk f]»ý {whkh >>39>> fhe «¢{k ku ð hÄ , Þk ðu u íÞkt Ú ke ð] t Ë kð > Au ykÔÞk fk®÷Ëe u eh, fÞw O M k Úke þw Ø þheh >>40>> f] » ý{t r Ëh{kt Þk hk{, r Þkt ËeXk Au ©e½ ~Þk{ > rËÔÞY u Ëu ¾ kýk Ëe u þ , hksu f] » ý[t ÿ ðrýo ð u » k >>41>> r s t Ä w {k ðzY , ËeXk fku r x ú ñ kt z k ¼q > LÞk ku u «íÞûk «{ký, t u ËeXk w Á »k«{ký >>42>> {tË nkMÞ u uýkt h k¤, {w¾[tÿ ykf]r rðþk¤ > Ëu¾e hk{ hkS yr ÚkÞk, ¼wò ¼eze u ¼uxðk Þk >>43>> ÚkÞk yá~Þ íÞkt yrð kþ, hk{« k ÚkÞk r hkþ > yuðwt yiïÞo «íÞûk òuR, { {q rð»ku ËeÄwt «kuR >>44>> un eÚko Ëu¾e u kð , ¼÷kt rð« u ËeÄkt ¼kus > sBÞk ku u {¤e nw kÚk, r ¾ kÚk u ÚkÞk kÚk >>45>> r Þkt ÷k÷k k w k{u ¼õ , suýu òÛÞwt ]ý wÕÞ sõ > fhu ¼kðu «¼w wt ¼s , u ku ÚkÞku {u¤k u rË >>46>> þ fku r x r su fu ð kÞ, {krÞf w ¾ {kt ÷ku ¼ kÞ > òýu su ð ku s f hks , eò ËeXk rðËu n e kð >>47>> su u yk u {éÞk Au {nt , {kuxk Mðk{e w¾k tË t > yuðku ¼õ ¼khe ÷k÷Ëk , uW t uXk u e k >>48>> ÷hk{ eò RåAkhk{, u W ¼kR u X k w ¾ Äk{ > fne ðk « x«¼w e, hku { hku { « x 1rðÄw e >>49>> «¼w S e {q Äkhe, þw Ä w Ä hðu rð khe > Au ¾U [ kýkt kze u «ký, w ¾ u kBÞk {krÄ w ò ý >>50>> ËeXk rËÔÞ khkÞý ~Þk{, fku r x fk{nh w ¾ Äk{ > t u þku ¼ u Yzk ÷Ëu ð , RåAkhk{ ð¤e ¾u ð >>51>> Ae òøÞk {krÄÚke ßÞkhu, kuÕÞk k w Äehk hne íÞkhu > ÄLÞ ÄLÞ {wr wý¾kýe, {w u {u¤ÔÞk kht krý >>52>> {kuxe f] k fhe fk¤, {khu {trËh ykðku ËÞk¤ > Úkk¤ s{e òyku {nk{r , ½ýe fheAu yu{ rð r >>53>> Ëu¾e ¼Âõ u ¼õ e ¼khe, t ¼úk u rð r Mðefkhe > Au sBÞk f] k¤w {hk¤, fhe kf h kuR h k¤ >>54>> íÞkhu kBÞk yr Wh n»ko, {kLÞku rË {kuxku W f»ko > fh òuze fne yu{ ðký, ÷kðku yÒk « x «{ký >>55>> Úkkþu ¾[o u yk eþwt y{u, tfku[ hk¾þku {u > ½ýwt rð ðßÞku ½ ~Þk{, fßÞkuo «¼w u {khk «{ký >>56>> nwt Awt Ëk {khku Mðkr{ , ËÞk ÷kðkuu òýe {w u Ëe > Au Þk Au {trËh{ktÞ, ÷kÔÞk w tÄe y¥kh íÞktÞ >>57>> þeþe ¼he ËeÄe Au Mðk{e u, yk ðk ©eyt hÞkr{ u > Au yku¤¾eÞk uW ¼kR, w» [tË u qSÞk íÞktR >>58>> ËeÄku ftËkuhku ft[ fuhku, {q¤{kt {qÕÞðk ½ýuhku > ð¤e W he ËeÄe W khe, yuðe uðk fhe yr ¼khe >>59>> t [kÕÞk u yk tË k{e, k{ ÷kuÞu {éÞk nw k{e > {éÞk ¼úk u ©es k , ðuo t ÚkÞk hr¤Þk >>60>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©e÷kuÞk k{{kt ºký ¼kR ku {u¤k ÚkÞku yu k{u ðkýw{ku ht : >>99>> qðoAkÞku nu hk{þhý wýku nðu, íÞkh Ae e ðk > Ëw o wh{kt ËÞk fhe, hÌkk Au s k >>1>> y kh ÷e÷k ðzu yk eÞwt, ¼õ u w¾ y w > íÞkh Ae rð[kh fÞkuo, ¼wð r k ¼q >>2>> [ku kR nðu «ký r Þu u ðkh, fÞkuo ku k u { rð[kh > su u {kxu ÄÞkuo ku yk Ëun, ðuo r Ø fÞwO Au {U yun >>3>> fÞw O yÄ{o w t WåAu Ë , yu f kt r f Ä{o MÚkkÃÞku kð > [khu ðýo k { w » Þ su n , Ä{u o rn ð u o Au u n >>4>> nðu Úke kfe fkt R fk{, ÚkÞk q h ý { ku h Úk nk{ > {kxu MðÄk{u sðw t sÁh, y÷ u ÷ u ÄkÞw O yu { Wh >>5>> Au t y u nrhs , kR ¼kR ykrË su kð > ki u uzkÔÞkt ku k e k , ¼k fhe uXk yrð kþ >>6>> uW Ëu þ k yk[kÞo ykÔÞk, {nk«¼w ýu { ¼kÔÞk > hk{« k u tËhk{, tÄ wð o ykÔÞku Au u Xk{ >>7>> Xkfw h hk{ w L Þ kð , ku k¤S r h{¤ { > ð] t Ë kð y u e khk{, ÿe kÚkS Yzw t Au k{ >>8>> {wõ k tË úñk tË Mðk{e, ku k¤k tË u Þku Äk{e > r íÞk tË ykrË ki íÞk e, ¼k{ktne uXk Au ˼k e >>9>> wLÞ rðºk W¥k{hkÞ, yu ykrË ðuo ]nMÚk fuðkÞ > Sðw k ÷kzw k hks kR, wðk e ykrËf Au íÞktR >>10>> kR ¼kR uXkt ÞkuøÞ he u, «¼wS k k{wt òuR «e u > íÞkhu kuÕÞk ©enrh ð[ , t¼eh ðkýeÚke wLÞ kð >>11>> ðuo kt¼¤ßÞku yuf r[¥ku, t yk[kÞo ykrË u «e u > rþûkk ºke su fhe Au y{u, yu «{kýu ð oßÞku {u >>12>> ku k k Ä{o{kt r íÞ hußÞku, ki u khku W Ëuþ ËußÞku > wýku yk[kÞo r {o¤ { , {u uW Aku Ë¥kf >>13>> {khe yk¿kk u y w hßÞku, {ws ð[ Wh ÄhßÞku > Ëuð úkñý u kÄw s , u u òýßÞku {kYt Au >>14>> rð»ýw rþð ýuþ kðo e, rð krË u {k ßÞku yr > Ëuð úkñý u kÄw s , Ëk u u k¤ßÞku áZ { >>15>> u e ð]Â¥k e ]Âü fhßÞku, íÞ ð[ Wh ÄhßÞku > yu ykrË {khe yk¿kk yþu»k, rþûkk ºke{kt Au u rðþu»k >>16>> k¤ßÞku u ¤kðßÞku {u, yu yk¿kk fheyu Aeyu y{u > nðu y{khu òðwt MðÄk{, fhðkt n kt u fÞkO fk{ >>17>> fkuR fhþku{kt {u f÷uþ, {ws ¼Âõ fhßÞku n{uþ > yuðkt wýe ðk÷k kt ð[ , ðuo WËk e ÚkR Þk { >>18>> nu «ký r nu {nkhks, þw t ð[ ku Õ Þk «¼w yks > { rð k ku ð SðkÞ, ÓËu Äehs fu { ÄhkÞ >>19>>
ht : - 101
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
62
ð ÚkkÞ rðÞku n , {ku rð k Xhu rn { > yu ð e w ý e u «u { e ðký, Äehs yk u A u Sð «ký >>20>> ðu o Äehs hk¾ku u ¼kR, {w t Í kþku { kt {u { {kt R > y{khkt sL{ f{o [rhºk, yr þu W { Au rðºk >>21>> u ku kh rn fkuR k{u, yuf ¼s Úke Ëw:¾ ðk{u > {kxu {k ßÞku {ws ð[ , ðuo Äehs hk¾ßÞku { >>22>> ûký {kºk Úke y{u Ëqh, í t {kt Aiyu sYh > {khk ¼õ ku ßÞkt Au r ðk , íÞkt r ht h Awt nwt «fkþ >>23>> {kxu rðÞku ð Ähþku, fuzu þkuf õ÷uþ fhþku > ßÞkhu ßÞkhu t¼k¤þku { , íÞkhu íÞkhu Ëuþwt Ëhþ >>24>> yu yk¿kk fhe nw s u, ku u rð[kÞwO Au r s { u > r s yûkh¼wð ßÞktÞ, ]Úðe þwØ fhkðe Au íÞktÞ >>25>> r Øk ðk¤e uXk ku u, t ykr© ðuo u òu u > { e ð]Â¥k fhe Au ÂMÚkh, yuf r[¥kuÚke ©e hðeh >>26>> ÄÞwO ku u ku k wt su æÞk , yuðk ¼õ ku u ¼ ðk > u {u ykfkþ {k uo yuð, Ëþo fhðk ykÔÞk Ëuð >>27>> u {u ÔÞku{ rð»ku ðoºk, [zâwt Au {u½kzt h Aºk > íÞkhu yûkh{wõ y kh, ykÔÞk rð{k ÷R u Xkh >>28>> ©enrh e q ò fhe kh, [t Ë w » ðzu r hÄkh > fhe «kÚko k fh¼k{e, {Mfkh fÞko rþh k{e >>29>> Au «u{Úkfe uýeðkh, u kÞko Au rð{k {kuÍkh > r s yûkh{wõ e kÚk, [kÕÞk Äk{ rð»ku Ëe ku kÚk >>30>> {éÞk ykfkþ{kt nw Ëu ð , fhe «kÚko k ¾u ð > sÞfkh k þçË Wå[khu , « t þ k fhu Au ðkhu ðkhu >>31>> ÄkÞko Äk{{kt {nkhks, fhe ki kt u Yzkt fks > tð T yZkh Akþe {kuÍkh, sÞuc wËe Ëþ{e r hÄkh >>32>> 1¼ki{rËð ku su {æÞkö, u {u ÄkÞko ¼ ðk > t nrhs n k k , yr { ÚkÞk Au r hkþ >>33>> yðÄ« kË h½w ð eh, Òku Ë¥k w º k {r Äeh > u u X k Au ©enrh u k , yr { ÚkÞk Au WËk >>34>> Au Äehs { {kt Äkhe, r¢Þk fhðk ÷køÞk u khe > ðuË rðrÄyu r¢Þk fhe u, rð{k u ÄhkÔÞk nrh u >>35>> Wí ð fh k nw íÞktÞ, ÷R [kÕÞk ÷û{e k {ktÞ > fÞkuo íÞkt sR yÂø tMfkh, ðuËrðrÄ ýu y w kh >>36>> t u ð f ðu o {k , ½u ÷ u fÞkO Au s¤{kt M k > Au ykÔÞk Au ku k u ½u h , fhe W¥kh r¢Þk e u h >>37>> íÞkt uW wºkkuyu uýeðkh, fÞkO Au Ëk wÛÞ y kh > ÷k¾ku úkñý u íÞkt s{kzâk, Ëk yk e t ku»k {kzâk >>38>> Ëu þ «Ëu þ k nrhs , ykÔÞk k fhðk Ëhþ > ki u fhkÔÞkt ¼ku s k , Yze he u fhe {k >>39>> Ae ðu o Þk r s ½u h , w ý k k Úkfk Yze u h > yðÄ« kË h½w ð eh, W¥k{hkò ykrË su Äeh >>40>> u hÌkk ku u ku k u MÚkk u, su{ yk¿kk fhe ¼ ðk u > r íÞ ð uo Au r {o¤ { , ¼kðu fhu Au «¼w wt ¼s >>41>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ©enrh Z wh u rð»ku Ëunkuí ð fhe u ÷k¾ku rð{k u rn ku k k yûkhÄk{{kt ÄkÞko yu k{u ku{ku ht : >>100>> [ku kR W¥khkÄo ku fnwt su kh, u u kt¼¤sÞku Ëkfkh > «Úk{u y whu ©enrh u, Þwo{kt kÏÞk ¢kuÄ fhe u >>1>> esu ¾k k rð÷k fÌkk, ºkesu u ¼kR WËk e ÚkÞk > [kuÚku wðk e wt ÁË , {kuxk¼kR u ðkýe >>2>> kt[{u hðk½kxÚke Þk, yuf [hýðzu W¼k hÌkk > Aêu kðk u {¤e y÷ u÷ku, un ku {kuûk fÞkuo Au u÷ku >>3>> k {u Þk W¥kh Ëu þ , rð« w u ½u h Ëu ð u þ > ykXu eË w h ku hkÞ, fÞku o {ku û k u ku sËw h kÞ >>4>> ðu ïu rþ¾heÞu Þk, fi f rËð íÞkt ku u hÌkk > Ëþu Äku ¤ k ðo h yk , q ò he u kÔÞku « k >>5>> yu f kËþu {éÞk su n r Ø, u ku {ku û k fÞku o Au «r Ø > îkËþu ð¤e ðo h, Þku eÞu fhe q ò w t Ë h >>6>> ºkÞku Ë þu rn{k÷Þ Vhe, ykÔÞk w ÷ nk©{{kt nrh > [ w Ë o þ u q Þ u o Ëþo ËR, fhe M w r nrh e u fR >>7>> t [ Ëþu ku k¤ {u ¤ k , nÞku o r u f ku ðo yk > »kku z þ{kt Þku e ð ÷ûk, u ku {ku û k fÞku o Au {ûk >>8>> ¥khu kðk u u n fk¤u , ku k ku r ùu fhkÔÞku Ônk÷u > yükËþu ð {kt y w h , u ku kþ fhkÔÞku sÁh >>9>> yku ýe u s ÒkkÚk Äk{, u{kt ykðe kuåÞk ½ ~Þk{ > ðe u Äw÷u k{ nw k{e, ykÔÞk uMÚk¤u yt Þko{e >>10>> yufðe u ku whk wh, k e{kt kÌkk W{t Wh > ËrÄ s{e u íÞktÚke ÄkÔÞk, kðe u ku[k ý{kt ykÔÞk >>11>> ºkuðe u ¼e{ kÚkS ÚkR, ÷kuZðk k{{kt sÞk hne > [kuðe u {kt hku¤{kt ykðe, w ¤e u hfÚke {wfkðe >>12>> yuðe heíÞu k÷k Þkur hks, fh k ykÔÞk y uf wt fks > [e u ÷kus wh{kt ~Þk{, {wõ {wr u {éÞk uXk{ >>13>> Aðe u ÷kus wh{kt ÄkÞwO, {wõ k tË Mðk{eÞu rð[kÞwO> ¥kkðe u ÷kus{kt hnkÔÞk, Mðk{e W h ºk ÷¾kÔÞk >>14>> yXkðe u r ÷kýk{ktÞ, ÚkÞku Mðk{e ku {u¤k íÞktÞ > yku ýrºk u ku ¼kzuh k{, yuf {k hÌkk w¾Äk{ >>15>> ºke u ht u ©eyrð kþ, {w¤e wh hÌkk yZe {k > f] k {krÄ ðzu y¼eü, ku ku k k Ëu¾kzâk Rü >>>16>> yufºke u ©e h{kt ðk , ykðe kËeÞku fhkðe k > ºke u ©e h{kt rðºk, Ônk÷u fÞwO { w»Þ [rhºk >>17>> uºke u ¼ws{kt f] k feÄe, ÷krÄ k u fhkðe {krÄ > [kuºke u ¼ws{kt hkS ÚkÞk, nehS¼kR u ½uh Þk >>18>>
ht : - 101
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h
63
ktºke u ¼ws{kt fh MÚkk e, u ðihk e u Ëeûkk íÞkt yk e > Aºke u ¼wsÚke y÷ u÷ku, k{ ytòhu ÄkÞko Au÷ku >>19>> kzºke u ¼ws h Vh k, Ëuþ{kt Vhe u w¾ fh k > ykzºke u {k fwðk k{, íÞktÚke ÄkÞko ¼ws {wfk{ >>20>> yku ý[k÷e u ¼ws ú, ðoËuþe ðk fhe y ú > íÞktÚke fk¤u ¤kð ÄkÔÞk, ð¤e [k÷e u ¼ws{kt ykÔÞk >>21>> þktr ku «§ wAâku íÞktÞ, yuf k÷e u ¼ws e {ktÞ > u k÷e u yZ¤f ZéÞk, s¾ki k hýÚke kAk ðéÞk >>22>> fk¤u ¤kðu ykÔÞk «{kýku, U k÷e u {k fwðu òýku > ¼ws h ÚkR u u Ë, [wtðk÷e u ykÔÞk n¤ðË >>23>> r M kr÷ {kt u ôÍu k{, AU k÷e u r æÄ wh ~Þk{ > wz k÷e u Þ¿k fhe u, rð« u Ëk ykÃÞkt Xhe u >>24>> yz k÷e u Ëw h w h , [zku hu Þk Äkhe Wh > yku ý [k u kxý òu R , ÄkÞko «¼w k{ ykÄku R >>25>> [k u ¼w s Úke Sýo Z, Äkhe fÞkO s íÞkt ËZ > yu f kð {kt u u u MÚkk , ½ýe ÷e÷k fhe ¼ ðk >>26>> kð u ¼kËh{kt u Vhe, t u Vhðk e yk¿kk fhe > ºku u ÄkÞko Au t [ k¤u , [ku u W{hu X ðz k÷u >>27>> Au t [ kð u y÷ u ÷ ku , su ÷ w h u Þ¿k fhu ÷ ku > Aà u ÚkÞku ÷zkR{kt ðkË, u ku ¾ku ¾ hk {u { ËkðkË >>28>> ¥kkð u yXkð u u W , ykÄku R {kt Þ¿k fÞku o u W > yku ý kXu ©enrhðh, Þk nkÚkhku ÷ e ½ku z k h >>29>> kXu z¼ký ÚkR ËÞk¤w, ¼ws hu ÄkÞko f] k¤w > yuf Xu su ÷ wh {ktÞ, {kuxe ¼k u fhe Au íÞktÞ >>30>> ð¤e k X{kt {nkhks, z¼kýu Äkhe Þk Au fks > ºku Xu ¼ws{kt ÷e÷k fhe, [ku Xu ðkiXu ÄkÞko nrh >>31>> kt Xu «kt r s{kt u ykÔÞk, Ak Xu rðò w h ÄkÔÞk > z Xu ÄkÞko su he u , yz Xu zkt hðu «e u >>32>> y ýku u h u kht w h , íÞkt Ú ke Zzu Þk sYh > e¥ku h u fhS ýu sR, sL{kü{e fhe w ¾ ËkR >>33>> Rfku u h u Ä{o w h {kt Þ , fÞku o ð t {i Þ ku íÞkt Þ > ð¤e ku u h {kt ðz k÷u , Vw ÷ zku ÷ fÞku o Au íÞkt Ônk÷u >>34>> {w x ÄkÞku o Au íÞkt sYh, íÞkt Úkfe ÄkÞko Ëw o w h > kU u h u su ÷ w h {kt Þ , yk ku k÷ð ku Á ßÞkt Þ >>35>> [w { ku u h u Z w h Úkfe, ðz k÷u ÄkÞko u ¬e > t [ ku u h u Z w h {kt Ú ke, Ët Z kÔÞ Ëu þ u ÄkÞko íÞkt Ú ke >>36>> Aku u h {kt ©e Z w h , u h ÷ûký fÌkkt sYh > r íÞku u h {kt ©e h ~Þk{u , fhe k{ ú e ¼u ¤ e u Äk{u >>37>> RXku u h u ©e h{kt Þ , MÚkkÃÞk h khkÞý íÞkt Þ > ¼w s h{kt hðeh, {w ¤ e{kt hkÄkf] » ý y[eh >>38>> y ÛÞkþeÞu Z w h , ðz k÷u Þk Au sYh > yu t þ eÞu ðz k÷ e {kt Þ , MÚkkÃÞk ÷û{e khkÞý íÞkt Þ >>39>> Úkk ði h kx h{kt Þ , MÚkkÃÞk {ku h ÷e{ ku n hhkÞ > MÚkkÃÞk su ÷ w h {ku Í kh, hu ð e ¤Ëu ð {w h kh >>40>> yufkþeÞu yÒkfkux fhe, yk[khs MÚkk fÞko nrh > kþeÞu ©e h{kt hÌkk Au, k Äk{ k {wõ fÌkkAu >>41>> ºÞkþeÞu ¼k ku{ e eh, fheAu ku u ©e hðeh > [kuhkþeÞu òw k Z{ktne, MÚkkÃÞk hkÄkh{ý Ëuð íÞktne >>42>> u{ Z wh{kt ku e kÚk, MÚkkÃÞk nrhÞu ku k u nkÚk > yuðe he u {trËh fhkðe, {qh eyku ku u Ähkðe >>43>> t[kþeÞu yt ku yt r[ö, u wt ðýo fÞwO ðe > Akþe{kt æÞk t tÄe sun, {q kt r[ö ðýoÔÞkt un >>44>> íÞk eÞu yt u r ÷ r[ö, u w t fÞw O u Ázw t ðýo > u w t æÞk su fku R Ähþu , t kh {w ÿ u hþu >>45>> yXâkþeÚke AÒkw w Ä e òýku , nrhrð[hý h{kýku > Au ðu ý ehk{ w t [rhºk, ¥kkýw { kt fÌkw t Au rðºk >>46>> yêkýw{kt t {wõÞk ËkuÞ, Ä{ofw¤ ku÷kðk u kuÞ > ðkýw{kt sun ÷kuÞk k{, Mðfwxwt {éÞwt un Xk{ >>47>> Au Ëunkuí ð e su ðk , ku{k ht {kt u «ÏÞk > ku u yuf{kt nwtzk e ðk , W¥khkÄo e ÷¾e rðÏÞk >>48>> yk ¼h ¼qr{ e {kuÍkh, ©eS rð[Þko u r hÄkh > ð»ko yku ý [kþ òýku, u {k rË yuf «{kýku >>49>> ð»ko yu f kËþ r k ½u h , fÞkO [rhºk u w ¾ ¼u h > ð»ko k u ð {kt VÞko , y t Sð k {ku û k fÞko >>50>> kfe ð»ko hÌkk yufºke , VÞko í t {kt [khu rËþ > yÄ{oY e ð]ûk u fk e, fÕÞký ku fh ku u MÚkk e >>51>> u he u «¼w rð[Þko òý, u kt ÷ÏÞkt útÚk{kt yuÄký > su su MÚk¤u hBÞk y u sBÞk, ÷e÷k fhe ¼õ { BÞk >>52>> q ð ko Ä o k Au ht su n , ku W h Ëþ òýku u n > W¥khkÄo k yu f ku yu f , Äkhe ÷u ß Þku u h{ rððu f >>53>> uW {¤e u tÏÞk u òýku, u u yr Þkh «{kýku > u u ðkt[u kþu Yze he , {kuûk k{þu «e ne >>54>> Rr ©e{Ëufktr fÄ{o«ð of ©e nò tËMðk{e rþ»Þ¼q{k tË{wr rðhr[ u ©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k hu W¥khkÄuo yk[kÞo©e yÞkuæÞk« kËS hk{þhýS tðkËu ku ht ku tfu fÌkku yu k{u yuf ku u yuf{ku ht : >>101>>
W¥khkÄo {kó{T
©e ½ ~Þk{÷e÷k{] k h {kó{T