/Vidur%20Niti

rðŒwh ™er‚

1

yæÞtÞ 1 ðiþk…tÞ™u fnwk :- nu s™{usÞ ! …Ae {ntƒwÂØ{t™ {ne…r‚ Ä]‚ht»xÙu îth…t÷™u fÌtwk fu nwk rðŒwh™u {¤ðt RåAwk Awk, {txu ‚u™u s÷Œe ynª ƒtu÷tðe ÷tð. yux÷u Ä]‚ht»xÙu {tuf÷u÷t ‚u Œq‚u rðŒwhS™u fÌtwk fu, nu {nt¿tt™e ! Ë{Úto Ä]‚ht»xÙ {nthtò ‚{thtk Œþo™ fhðt RåAu Au. 1-2 îth…t÷u fÌtwk :- ‚uýu yt «{týu fÌtwk yux÷u rðŒwhS hts{krŒh{tk ytðe™u îth…t÷™u fÌtwk fu, nwk ytÔÞtu Awk, ‚u ‚wk Ä]‚ht»xÙ™u sýtð. yux÷u îth…t÷u fÌtw,k nu htsuLÿ ! yt rðŒwh ‚{the yt¿ttÚte ytÔÞt Au y™u ‚{tht [hý™t Œþo™™e RåAt ht¾u Au. ‚u ËkƒkÄe {™u yt¿tt yt…tu. 3-4 Ä]‚ht»xÙ ƒtuÕÞt :- yu rðŒwh™tk Œþo™™u {txu fŒe …ý yË{Úto ™Úte. ‚wk yu Œe½oŒþeo y™u {nt™ƒwÂØ{t™ yuðt rðŒwhS™u ykŒh ÷R ytð.

5 îth…t÷u fÌtwk :- nu rðŒwh ! ‚{u ƒwÂØ{t™ {nthtò™t yk‚:…wh{tk «ðuþ fhtu, fu{ fu ‚{™u {¤ðt ‚u …tu‚u n{uþtk ‚iÞth s Au, yu{ htòyu {™u fÌtwk Au. 6 …Ae rðŒwhu Ä]‚ht»xÙ™t ¼ð™{tk «ðuþ fÞtuo y™u ®[‚t fhe hnu÷t yu {nthtò™u ƒu ntÚt òuze™u fÌtwk fu, nu {nt¿tt™e ! nwk rðŒwh ‚{the yt¿ttÚte ‚{the …tËu ytÔÞtu Awk. òu ftkR ft{ fhðt™wk ntuÞ ‚tu {™u yt¿tt fhtu. 7-8 Ä]‚ht»xÙu fÌtwk :- nu rðŒwh ! ËksÞ ynª ytÔÞtu n‚tu y™u {the ®™Œt fhe™u [tÕÞtu „Þtu Au, ‚u ft÷u yò‚þºtw ÞwrÄÂch™tu ËkŒuþtu ˼t{tk fnuþu, yu ðeh…wY»t yuðt ÞwrÄÂch™wk þwk fnuðwk Au ? ‚u™e {™u nsw ËwÄe ¾ƒh ™Úte, ‚uÚte {tht „tºttu ƒ¤u Au. y™u {the ô½ nht{ ÚtR „R Au. 9-10 nu rðŒwh ! nwk Wò„htÚte ƒ¤e hÌttu Awk. ‚wks y{tht{tk Ä{o ‚Útt yÚto{tk fwþ¤ Au. ‚tu {thu {txu ‚™u su rn‚fthe sýt‚wk ntuÞ ‚u ‚wk {™u fnu. ËksÞ …tkzðtu™e …tËuÚte ytÔÞtu Au íÞthÚte {tht {™™u ¾he þtkr‚ hnu‚e

rðŒwh ™er‚

™Úte y™u Ëðo RrLÿÞtu yMðMÚt ÚtR „R Au. fthý fu ft÷u ËksÞ þwk fnuþu ? ‚u™e s {™u ‚eðú ®[‚t ÚtÞt fhu Au. 11-12 rðŒwh ƒtuÕÞt :- Wò„ht ‚tu ƒ¤ðt™ {™w»ÞÚte ŒƒtÞu÷t ËtÄ™ hrn‚ Œwƒo¤ {™w»Þ™u ÚttÞ, su™wk Ä™ nhtR „Þwk ntuÞ, su ft{e ntuÞ, su [tuh ntuÞ ‚u™u ÚttÞ. nu hts™T ! yt {nt™ Œtu»ttu ‚tu ‚{™u M…~Þto ™Úte ™u ? yÚtðt ‚{u ƒeò™t Ä™{tk ŒtZ ht¾e™u ƒ¤‚t ‚tu ™Úte ™u ? 13-14 Ä]‚ht»xÙu fÌtwk :- yt htsŠ»tðkþ{tk ‚wk yuf÷tu s rðît™tu{tk {tLÞ Au, {txu nwk ‚thtk Ä{oÞwõ‚ y™u …h{ fÕÞtýfthe ð[™ Ëtk¼¤ðt RåAwk Awk. 15 …krz‚™tk ÷ûtý :- su n{uþtk «þkþt…tºt f{tuo fhu Au, õÞthuÞ ®™Œt …tºt f{tuo fh‚tu ™Úte, su ytÂM‚f Au y™u su ©Øtðt™ Au ‚u™u …krz‚™tk ÷ûtýðt¤tu òýðtu. 16 ¢tuÄ, n»to, yLÞ™e yð¿tt, ÷ßò, yfz‚t…ýwk y™u ynk‚t yu su™u …wY»ttÚtoÚte …ý ¼úü‚t ™Úte, ‚u s …krz‚ fnuðtÞ Au. 17 su™tk fhðt Äthu÷t f]íÞ™u yÚtðt su™t fhe ht¾u÷t rð[th™u ƒeò ftuR òý‚t ™Úte …ý su™t rËØ ÚtÞu÷t ftÞo™u s ƒeòytu òýu Au, ‚u s …krz‚ Au. 18 su™t ftÞo{tk xtZ, ‚t…, ¼Þ, «er‚, Ë{]ÂØ y™u yË{]ÂØ rðΙ fhe þf‚tk ™Úte, su™e ÔÞðntrhf ƒwÂØ Ä{o ‚Útt yÚto™u y™wËhu Au y™u ft{Úte yÚto™u «tó fhu Au, ‚u™u …krz‚ fnu÷t Au. …krz‚ ƒwÂØðt¤t …wY»ttu …tu‚t™e þÂõ‚ «{týu ft{ fhðt™e RåAt ht¾u Au, ÞÚttþÂõ‚ ft{ fhu Au y™u ‚uytu ftuR™wk …ý y…{t™ fh‚t ™Úte. ð¤e ‚u Íx Ë{S òÞ Au. A‚tk ‚u ½ýeðth ËwÄe Ët{t™wk ƒtu÷ðwk ÄehsÚte Ëtk¼¤u Au, ‚u Ë{sý …qðof ft{™u y¤„tu ht¾e™u yÚto™u Mðefthu Au, y™u ‚u …thft™t ft{{tk ntÚt ™t¾‚t ™Úte ‚u{ ¾t÷e ƒzƒztx …ý fh‚t ™Úte ‚u™u …krz‚ fnu÷t Au. ð¤e …krz‚ ƒwÂØðt¤t …wY»ttu y«tÃÞ ðM‚w™e yr¼÷t»tt fh‚t ™Úte, ™tþ …t{u÷e ðM‚w™tu þtuf fh‚t ™Úte y™u yt…Â¥t{tk …ý {wkÍt‚t ™Úte, ð¤e su r™Ätoh…qðof ftÞo ythk¼u Au, su ftÞo™e ðå[u yxfe …z‚tu ™Úte, su

Ë{Þ™u ÔÞÚto sðt Œu‚tu ™Úte, y™u su {™™u ðþ ht¾u Au. ‚us …krz‚ fnuðtÞ Au. 19-24 nu ¼h‚©uc ! …krz‚tu Ëí…wY»ttu™u ÞtuøÞ yuðtk f{tuo{tk «er‚ ht¾u Au, yiïÞo™e «tÂó {txu f{tuo fhu Au y™u ftuR™t rn‚™tu îu»t fh‚t ™Úte, ð¤e su …tu‚t™t ËL{t™Úte htS Út‚t ™Úte y™u y…{t™Úte Wîu„ fh‚t ™Úte, …ý su „k„tÄtht™e …uXu „k¼eh hnu Au. ‚u …krz‚ fnuðtÞ Au. 2526 su «týe{tºt™t ‚¥ðtu™tu ¿tt‚t Au, f{o{tºt™t Þtu„™tu ðu¥tt Au, {™w»Þ{tºt™t W…tÞtu™tu òýfth Au, su™e ðtýe yM¾r÷‚ ðnu™the Au, ÷tuffÚtt™tu òýfth Au, ‚foþe÷ Au, «¼tðþÂõ‚ðt¤tu Au y™u su „úkÚt™u ƒhtƒh Ë{òðe þfu Au, ‚u …krz‚ fnuðtÞ Au. 27-28 þt† su™e ƒwÂØ™u ytðfthu Au ‚Útt su™e ƒwÂØ þt†™u y™wËhu Au y™u …qßÞ …wY»ttuyu ƒtkÄu÷e {ÞtoŒt ytu¤k„‚tu ™Úte ‚u™u …krz‚ fnu÷t Au. 29 {q¾o™tk ÷ûtý :- su þt†ne™ ntuðt A‚tk {ntyr¼{t™e Au, su Œrhÿe ntuðt A‚tk {tuxtk ft{tu™tu ËkfÕ… fhu Au, y™u su ne™ f{oÚte Ä™Ëk…Â¥t {u¤ððt RåAu Au, ‚u™u …krz‚tu {q¾o fnu Au. 30 su …tu‚t™wk ft{ Atuze™u …thft™wk ft{ ÷R ƒuËu Au, y™u su r{ºt™u {txu r{ÚÞt yt[hý fhu Au ‚u {q¾o fnuðtÞ Au. ð¤e su …tu‚t™t W…h «u{ ð„h™t™u [tnu Au y™u «u{ ht¾™th™tuu íÞt„ fhu Au ‚Útt su ƒ¤ðt™™tu îu»t fhu Au, ‚u™u …krz‚tuu {qZ ƒwÂØðt¤t fnu Au. 31-32 su þºtw™u …tu‚t™tu r{ºt fhu Au, su r{ºt™tu îu»t fhu Au ‚Útt ‚u™e ®nËt fhu Au y™u su Œwüf{o™tu ythk¼ fhu Au, ‚u™u …krz‚tu {q¾ƒ o Âw Ø fnu Au. ð¤e nu ¼h‚©uc ! su …tu‚u fhðt™tk ft{tu Ëuðf ð„uhu …tËu fhtðu Au, su ßÞtk íÞtk þkft fhu Au y™u su ‚h‚ fhðt™tk ft{{tk rð÷kƒ fhu Au ‚u {q¾o Au 33-34 su r…‚]ytu™wk ©tØ y™u Œuðtu™e …qò fh‚tu ™Úte y™u su™u r{ºt {¤‚tu ™Úte ‚u™u …krz‚tu {q¾oƒwrØ fnu Au. su ðý ƒtu÷tÔÞtu ykŒh ytðu Au,

2 rðŒwh ™er‚

ðý …wAâu ðå[u ƒtu÷u Au y™u rðïtË…tºt ™rn yuðt …h rðïtË ht¾u Au. ‚u yÄ{ {™w»Þ {qZ ƒwÂØðt¤tu Au. ð¤e ƒeò™t Œtu»t òuR™u ‚u™e ®™Œt fhu Au, A‚tk …tu‚u s ‚uðwk Œtu»t{Þ ð‚o™ ht¾u Au y™u su yË{Úto A‚tk ¢tuÄ fhu Au ‚u …wY»t …ý {qZƒwÂØðt¤tu ntuR {q¾o™tu þehtu{ýe Au. 35-37 ð¤e su …wY»t Ä{o ‚Útt yÚtoÚte hrn‚ yuðt …tu‚t™t ƒ¤™u òý‚tu ™Úte y™u {tºt ntÚt …„ òuze ht¾e™u y÷ÇÞ ðM‚w™e RåAt fhu Au, ‚u™u yt ÷tuf{tk {qZƒwÂØðt¤t fnuðt{tk ytðu Au. 38 nu htò ! su …tu‚t™tu rþ»Þ ™ ntuÞ ‚u™u W…Œuþ yt…u Au, su At™e he‚u htshtýeytu™u Ëuðu Au y™u su fkswË™e Ëuðt fhu Au ‚u™u …krz‚tu {qZƒwÂØðt¤tu fnu Au. {nt™ yÚto, rðãt yÚtðt yiïÞo {u¤ðe™u …ý su WØ‚tR hrn‚ Sð™ Sðu Au ‚u …krz‚ fnuðtÞ Au. 39-40 ¢wh™tk ÷ûtý :- su {™w»Þ …tu‚t™t Ëuðf ytrŒ …rhðth™u ƒntft‚ ht¾e™u …tu‚u ËtYk ¼tus™ s{u Au, y™u Ëthtk Ëthtk ðMºttu …nuhu Au, ‚u™t fh‚tk ðÄthu ½t‚fe ƒeòu ftuý Au ? ftuR {™w»Þ …t… fhu Au, …ý ‚u™wk V¤ {tuxt {týË™u ¼tu„ððt™wk ytðu Au. V¤ ¼tu„ð™thtytu ‚tu …t…Úte Aqxe òÞ Au, …ý f‚to™u …t…™tu Œtu»t [tUxe s hnu Au. 41-42 ƒwÂØ™e þÂõ‚ :- Ä™w»tÄtheyu {qfu÷wk ƒtý ftuR™u {thu fu ™ …ý {thu …hk‚w ƒwÂØ{t™u Þtusu÷e ƒwÂØ ‚tu htò ËtÚtu ht»xÙ™tu …ý ™tþ fhe ™t¾u, yuf ƒwÂØ (ƒeswk) ftÞo ‚Útt yftÞo™tu r™ùÞ fhtu, (ºtý) r{ºt, WŒtËe™ ‚Útt þºtw, ([th) Ët{, Œt{, Œkz ‚Útt ¼uŒ) Úte ðþ fhtu. (…tk[) ¿tt™urLÿÞ W…h sÞ {u¤ððtu, (A) ËkrÄ, rð„ún, Þt™, ytË™, îiÄe¼tð ‚Útt yt©Þ™u Ë{S ÷tu, (Ët‚) MºteËk„, ãw‚, {]„Þt, {ã…t™, fXtuh ðtýe, ¢wh Œkz, ‚Útt ÿÔÞ™t y…ÔÞÞ™tu íÞt„ fhtu. yt{ fhe™u ‚{u Ëw¾e Úttytu. 43-44 Íuh™tu hË yuf™u {thu Au y™u þ†Úte yuf s {tÞtuo òÞ Au, …hk‚w htò™e {kºtýt{tk fŒe „tuxt¤tu ð¤u ‚tu ‚uÚte ‚u «ò y™u ht»xÙ Ërn‚ htò™tu ™tþ ÚttÞ Au. 45 yuf …ŒtÚto™wk rððu[™ :- yuf÷tyu MðtrŒü ¼tus™ s{ðwk ™rn,

yuf÷tyu ftuR ftÞo™tu rð[th fhðtu ™rn, yuf÷tyu …kÚt ft…ðtu ™rn y™u ½ýtk Ëq‚t ntuÞ íÞtk yuf÷tyu ò„‚t ƒuËðwk ™rn, nu hts™ ! ‚{u òý‚t ™Úte fu su{ Ë{wÿ™u ‚hðt {txu ™tift s yuf{tºt ðtn™ Au, ‚u{ ËíÞ ¼t»tý yu s Mð„o™e yuf yÂî‚eÞ Ëeze Au y™u ËíÞƒúñ s {tuût™wk yuf yÂî‚eÞ ËtÄ™ Au. 46-47 ût{tðt™ {™w»Þ{tk yuf s Œtu»t Ëk¼ðu Au, ƒeòu Œtu»t ‚u™t{tk ½x‚tu ™Úte, fu{ fu ût{tðt™ {™w»Þ™u ÷tuftu yþõ‚ {t™u Au, …ý ût{tþe÷™e ût{t™u Œtu»t ™ {t™ðtu òuRyu, fthý fu ût{t yu s {nt™ ƒ¤ Au, yþõ‚tu™u {txu ût{t „wýY… Au, ‚tu Ë{Úttuo™u {txu ût{t yu yt¼q»týY… Au. 48-49 ût{t yu s„‚{tk ðþefhý Au, ût{t ðzu þwk ËtæÞ Út‚wk ™Úte ? yhu ! su™t ntÚt{tk þtkr‚Y…e ¾z„ Au, ‚u™u Œwso™ þwk fhe þfþu ? fu{ fu ½tË rð™t™e søÞt{tk …zu÷tu yÂø™ ‚tu yt…{u¤u s ytu÷ðtR òÞ Au, ût{t rð™t™tu {™w»Þ …tu‚t™u ‚u{ s ƒeò™u y™uf Œtu»tðt¤tu fhu Au. 50-51 yuf Ä{o s …h{ fÕÞtýY… Au, yuf ût{t s W¥t{ þtkr‚Y… Au, yuf rðãt s …h{ ‚]ÂóY… Au y™u yuf y®nËt s Ëw¾™u yt…™the Au. 52 ƒu …ŒtÚttuo™wk rððu[™ :- Ë…o su{ Œh{tk …ze hnu™thtk «týeytu™u „¤e òÞ Au, ‚u{ …]Úðe, þºtw™e ËtÚtu rðhtuÄ ™ fh™thtu htò y™u «ðtË ™ fh™thtu ƒútñý yu ƒÒtu™u „¤e òÞ Au. fXtuh ðtýe ™ ƒtu÷ðe y™u Œwü™e …qò ™ fhðe, yu ƒu f{o fh™thtu {™w»Þ yt÷tuf{tk rðþu»t þtu¼u Au. 53-54 nu …wY»tÔÞt½ú ! yufu …qs÷ u t™u …qs™thtu ÷tuf, y™u yuf Mºteyu ft{™t fhu÷t …wY»t™e ft{™t fh™the Mºteytu, yu ƒÒtu …thft™t rðïtËu ft{ fhu Au, su r™Äo™ A‚tk y™uf …ŒtÚttu™ o e ft{™t fhu Au y™u yË{Úto A‚tk su ¢tuÄ fhu Au, yu ƒÒtu ðt‚ þheh™u þtu»te ™t¾™th ‚eûtý ftkxtY… Au. 5556 „]nMÚt ntuR™u r™Áãtu„e hnu™th y™u ËkLÞtËe ÚtR™u ftÞo fh™th,

3 rðŒwh ™er‚

yu ƒÒtu rð…he‚ f{o fhðtÚte þtu¼‚t ™Úte. nu hts™T ! Ë{Úto ntuðt A‚tk su ût{tðt™ Au y™u Œrhÿe ntuðt A‚tk su Œt‚t Au yu ƒÒtu …wY»ttu Mð„o™e W…h hnu Au. 57-58 LÞtÞÚte {u¤ðu÷wk ÿÔÞ y…tºt™u yt…ðwk y™u …tºt™u ™ yt…ðwk, yu ƒu ‚u™t ŒwÁ…Þtu„ òýðt, Ä™ðt™ ntuðt A‚tk su Œt‚t ™Úte, y™u Œrhÿe ntuðt A‚tk su ‚…Mðe ™Úte, yu ƒÒtu™t „¤u {sƒq‚ rþ÷t ƒtkÄe™u …týe{tk zwƒtze Œuðt. nu hts™T ! Þtu„ Þwõ‚ ËkLÞtËe y™u ÞwØ{tk Ët{u {tuZu {]íÞw™u ¼ux™thtu ðeh yu ƒÒtu ËqÞo{kz¤ ¼uŒe™u W…h òÞ Au. 59-61 ºtý …ŒtÚttuo™wk rððu[™ :- nu ¼h‚©uc ! {™w»Þtu™u ðþ fhðt{tk W¥t{ Ët{, {æÞ{ Œt{ ‚Útt Œkz y™u fr™c ¼uŒ yu ºtýu W…tÞtu Ëk¼¤tÞ Au, yu{ ðuŒðu¥ttytu òýu Au. nu htò ! W¥t{, {æÞ{ y™u yÄ{ yuðt ºtý «fth™t …wY»ttu ntuÞ Au, yux÷u ‚uytu™e ÞtuøÞ‚t «{týu …qðtuoõ‚ ºtý f{o{tk Þtus™t fhðe òuRyu. (íÞthu ‚{u fýo suðt™u {kºte fhe ƒuXt Atu.) 62-63 nu hts™T ! Mºte, ŒtË y™u …wºt yu ºtý Ä™™tk yrÄfthe ™Úte. fthý fu ‚uytu su Ä™ {u¤ðu Au, ‚u Ä™ ‚tu ‚uytu su™tk ntuÞ ‚u™kw Au. …hÿÔÞ™wk nhý, …hMºte™e Auz y™u rn‚u»te™tu …rhíÞt„ fhðtu, yu ºtý Œtu»ttu ™tþ fthf Au. 64-65 ft{, ¢tuÄ y™u ÷tu¼ yu ºtýu ™hf™t îth Au y™u …tu‚t™tu rð™tþ ÷tð™th Au. {txu yu ºtýu™tu íÞt„ fhðtu. nu ¼th‚ ! ðh«Œt™, htßÞ y™u …wºt sL{ yt ºtý yuf ‚hV y™u ƒeS ‚hV þºtw™u f…x{tkÚte {wõ‚ fhðtu yu ƒÒtu Ë{t™ Au. 66-67 su …tu‚t™tu ¼õ‚ Au, su …tu‚t™tu Ëuðf Au y™u su nwk ‚{thtu Awk yu «{týu ƒtu÷u Au yu ºtý òu þhýu ytÔÞt ntuÞ, ‚tu …tu‚t™e rð»t{ ÂMÚtr‚{tk …ý ‚u{™tu íÞt„ fhðtu ™rn. 68 [th …ŒtÚttuo™wk Ëuð™ :- rðît™tu fnu Au fu {ntƒ¤ðt™ htòyu yt [th™tu íÞt„ fhðtu òuRyu. yÕ…ƒwÂØðt¤t™e ËtÚtu, Œe½oËqºte™e ËtÚtu, n»toðu„{tk ytðu÷t™e ËtÚtu y™u ¼txtR fh™thtytu™e ËtÚtu „wó rð[th

fhðtu ™rn. 69 nu ‚t‚ ! ‚{tht suðt yiïÞo Ëk…Òt „]nMÚtt©{e™u ½h{tk ð]Ø ËkƒkÄe, rð…Â¥t{tk ytðu÷tu fw÷e™, ÿheÿe r{ºt, y™u Ëk‚t™ hrn‚ ƒnu™ yu [th hnuðtk òuRyu. 70 (fthý fu ð]Ø fw¤Ä{o™tu W…Œuþ yt…u Au, fw÷e™ ƒt¤ftu™u yt[th þe¾ðu Au, r{ºt rn‚™e ðt‚ fnu Au y™u ƒnu™ Ä™™wk hûtý fhu Au.) nu {nthts ! Œuðhts RLÿ™t …qAðtÚte ƒ]nM…r‚yu ‚íft÷ V¤ yt…™the [th ðM‚wytu ƒ‚tðe Au. Œuð‚tytu™tu ËkfÕ…, ƒwÂØ{t™tu™tu «¼tð, rðît™tu™tu rð™Þ y™u …t…eytu™tu ™tþ yu [th ‚{u òýtu. yÂø™ntuºt, {ti™, ðuŒtæÞt™ y™u Þ¿t yt [th f{tuo y¼Þ yt…™thtk Au. …hk‚w ‚u s f{tuo òu Œk¼Úte fÞtO ntuÞ ‚tu ¼Þ yt…™thtk Au. 71-73 …tk[ …ŒtÚttuo™wk rððu[™ :- nu ¼h‚©uc ! r…‚t, {t‚t, yÂø™, ytí{t y™u „wÁ yu …tk[ yÂø™™e …uXu W…tË™t fhðt ÞtuøÞ Au, {txu {™w»Þu ‚u{™e «Þí™ …qðof Ëuðt fhðe. 74 Œuð, r…‚], {™w»Þ, r¼ûtwf y™u yr‚rÚt yt …tk[™wk …qs™ fhðtÚte {™w»Þ™u yt÷tuf{tk r™{o¤ Þþ {¤u Au. r{ºttu, þºtwytu, {æÞMÚttu, „wÁytu y™u Ëuðftu yt …tk[ ‚{u ßÞtk ßÞtk sþtu íÞtk íÞtk ‚{the …tA¤ ytðþu. …tk[ RrLÿÞ ðt¤t {™w»Þ™e òu yuf RrLÿÞ …ý rAÿðt¤e (rð»tÞtËõ‚) ntuÞ ‚tu ftkýe …¾t÷{tkÚte x…fe s‚tk …týe™e su{ ‚u™e ƒwÂØ …ý yu rð»tÞ¼tu„ îtht ƒnth x…fe òÞ Au. 75-77 A …ŒtÚttuo :- s„‚{tk yiïÞo {u¤ððt™e RåAtðt¤t …wÁ»tu r™ÿt, ‚kÿt, ¼Þ, ¢tuÄ, yt¤Ë y™u Œe½oËqºte…ýwk yt A Œtu»ttu™tu íÞt„ fhðtu òuRyu. 78 ¼tk„÷ u e ™tift™u su{ Ët„h{tk …z‚e {qfðt{tk ytðu Au, ‚u{ W…Œuþ ™ yt…™th yt[tÞo, yæÞÞ™ hrn‚ ÉÂíðs, hûtý ™ fh™th htò, yr«Þ ƒtu÷™the Mºte, „t{{tk s hnuðt RåA‚tu „tuðt¤ y™u ð™{tk hnuðt™e RåAtðt¤tu ðt¤kŒ yt A™u Atuze Œuðt. 79-80 ËíÞ, Œt™, Wãtu„e…ýwk, R»Þtohrn‚…ýwk, ût{t y™u ÄiÞo, yt A

4 rðŒwh ™er‚

„wýtu™u …wY»tu fŒt…e Atuzðt ™ne. 81 nu hts™T ! r™íÞ Ä™™e «tÂó, ythtuøÞ, …tu‚t™u r«Þ, r«ÞðtŒe™e …í™e, yt¿ttÄthe …wºt y™u ÿÔÞ yt…™the rðãt yt A yt ÷tuf{tk Ëw¾ yt…™th Au. 82 su {™w»Þ …tu‚t™u rð»tu r™íÞ hnu™tht ft{, ¢tuÄ, þtuf, {tun, {Œ y™u {t™ yu A™t W…h …tu‚t™e Ë¥tt ƒuËtzu Au, ‚u rs‚urLÿÞ Au y™u ‚u …t…Úte zh‚tu ™Úte ‚uÚte ‚u™u y™Úto™tu ËkƒkÄ ntuÞ s õÞtkÚte ?. 83 [tuh ÷tuftu n{uþtk „tV÷ {™w»Þ …h Srðft [÷tðu Au, ðiãtu htu„eytu …h Srðft [÷tðu Au, «{Œtytu ft{e …wY»ttu …h Srðft [÷tðu Au, „tuh Þs{t™tu …h Srðft [÷tðu Au, htò Í„z™thtytu …h Srðft [÷tðu Au, y™u …krz‚tu {q¾tuo …h Srðft [÷tðu Au, yt{ yt A™e yt„¤™t A™u ytÄthu ytSrðft Au. 84-85 „tÞtu, [tfhe, ¾u‚e, Mºte, rðãt y™u þwÿ™e Ëk„‚e yt A ‚hV sht …ý ƒuŒhfthe h¾tÞ ‚tu ‚u rð™tþ …t{u Au. 86 ¼ýe hnu÷t rþ»Þtu yt[tÞo™u, …hýu÷t …wºttu {t‚tr…‚t™u, ft{hrn‚ ÚtÞu÷tu …wY»t Mºte™u, f]‚tÚto ÚtÞu÷tu …wY»t ftÞo«Þtusf™u, ŒwM‚h s¤™u ‚he „Þu÷tu ™tift™u y™u htu„Úte {wõ‚ ÚtÞu÷tu ðiã™u ¼q÷e òÞ Au. 87-88 nu hts™T ! ythtuøÞ, fhs rð™t™e ÂMÚtr‚, hͤ…tx ™ ntu‚tk MðMÚtt™{tk r™ðtË, Ëtht {™w»Þtu™e Ëk„‚e, …tu‚t™u y™wf¤ q Srðft y™u r™¼oÞ ðtË yt A Sð÷tuf™tk Ëw¾ Au. R»Þto¾tuh, ŒÞt¤w, yËk‚tu»te, ¢tuÄe, r™íÞ þkftþe÷ y™u …thft™t ¼tøÞ …h Sð™th yt A r™íÞ Œw:¾e Au. 89-90 Ët‚ …ŒtÚttuo :- MºteËk„, ãw‚, {]„Þt, {ã…t™, fXtuhðtýe, fXtuhrþûtt y™u Ët‚{e …iËt™e ¾wðthe yt Œw:¾ yt…™th ntuðtÚte htòyu ËðoŒt íÞsðt. fthý fu ƒhtƒh ÂMÚth ÚtÞu÷t htòytu …ý ƒnwÄt yu Œtu»ttu ðzu rð™tþ …t{u Au. 91-92 ytX …ŒtÚttuo :- su {™w»Þtu™tu rð™tþ ™Sf ytÔÞtu ntuÞ ‚u™tk yt

ytX …qðor[ötu ntuÞ Au. ‚u «Út{ ƒútñýtuu™tu îu»t fhu, ƒútñýtu™e ËtÚtu rðhtuÄ fhu, ƒútñýtu™wk Ä™ nhý fhu, ƒútñýtu™u {thðt™e RåAt fhu, ƒútñýtu™e ®™ŒtÚte ¾wþe ÚttÞ Au. ƒútñýtu™e «þkËt™u yr¼™kŒ™ yt…‚tu ™Úte. ftÞtuo{tk ƒútñýtu™u Ëk¼t¤‚tu ™Úte. y™u ƒútñýtu Þt[™t fhu íÞthu ‚u{™t Œtu»t ftZu Au. {txu ztÌtt …wY»ttuyu yt Œtu»ttu™u òýe ÷uðt y™u yu™tu íÞt„ fhðtu. 93-95 nu ¼th‚ ! r{ºttu™tu Ë{t„{, {nt™ Ä™«tÂó, …wºt™wk yt®÷„™, {iÚtw™{tk Mºte…wY»t™tu ËtÚtu s ðeÞoËútð, Ë{ÞËh r«Þ ¼t»tý, …tu‚t™e ¿ttr‚{tk …tu‚t™tu yÇÞwŒÞ, RÂåA‚ ðM‚w™tu ÷t¼ y™u s™ Ë{wŒtÞ{tk ËL{t™ yt ytX yt÷tuf{tk ð‚o{t™ òuðt{tk ytðu Au. ŒqÄ™t ËthY… {t¾ý y™u Ëtfh™e …uXu n»to™t ËthY… Au. y™u …tu‚t™tk Ëw¾™u {txu fthý¼q‚ Au. 96-98 ƒwÂæÄ, fw÷e™‚t, RrLÿÞ r™„ún, þt†™wk ¿tt™, …ht¢{, …rhr{‚ ¼t»tý, ÞÚttþÂõ‚ Œt™ y™u f]‚¿t‚t yt ytX „wýtu …wÁ»ttu™u Œe…tðu Au. 99 ™ð …ŒtÚttuo :- yt þhehY…e ½h™u ™ð îth Au. yrðãt, ft{ y™u f{o yu MÚtk¼ Au, þçŒtrŒf …tk[ rð»tÞtu yu™t Ëtûte Au y™u Sð yu{tk ½h™t {tr÷f ‚hefu r™ðtË fhu Au. su rðît™ yt ½h™u ÞÚttÚto he‚u òýu Au, ‚u Ëðtuo¥t{ ƒúñðu¥tt Au. 100 Œþ …ŒtÚttuo :- nu Ä]‚ht»xÙ ! Ëtk¼¤tu, Œþ sýt Ä{o™u òý‚t ™Úte, {ã ð„uhuÚte „tkztu ÚtÞu÷tu, ƒeò rð»tÞ{tk ytËõ‚ ÚtðtÚte yËtðÄ, Ät‚wŒtu»tÚte rðf¤ ÚtÞu÷tu, Úttfe „Þu÷tu, ¢tuÄu ¼htÞu÷tu, ¼qÏÞtu, W‚tð¤tu, ÷tur¼Þtu, ƒefý y™u ft{e. ‚uÚte …krz‚u yu{t™tk ftuR™e …ý Ëk„‚e fhðe ™rn. 101-102

ËwÄLðtyu …wºttu™u yt…u÷tu W…Œuþ yt rð»tÞ{tk yËwhhts ËwÄLðtyu …tu‚t™t …wºt™u su «t[e™ Rr‚ntË fÌttu Au, su htò ft{ ‚Útt ¢tuÄ™tu íÞt„ fhu Au, Ëw…tºt™u Ä™ yt…u Au, ‚th‚BÞ‚t òýu Au, þtMºttu™u òýu Au y™u Íx rð[thu÷wk ft{

5 rðŒwh ™er‚

fhu Au. ‚u™u Ëðo÷tuf «{týY… {t™u Au. 103-104 su htò {™w»Þtu™u rðïtË{tk ÷uðt™wk òýu Au, su™tu y…htÄ òýðt{tk ytÔÞtu ntuÞ ‚u{™u Œkz yt…u Au. y™u su y…htÄ «{týu rþûtt ‚Útt ût{t fhðt™wk òýu Au, ‚u htò™u Ë{„ú ÷û{e Ëuðu Au. su htò ftuR yr‚ Œwƒo¤™wk …ý y…{t™ fh‚tu ™Úte, su þºtw™tk rAÿ òýðt {txu ƒwÂØ…qðof ‚Útt ËtðÄt™eÚte ð‚uo Au, su ƒ¤ðt™tu™e ËtÚtu ÞwØ fhðt™u RåA‚tu ™Úte y™u Ë{Þ ytð‚tk …ht¢{ fhu Au, ‚u™u Äeh Ë{sðtu. 105106 su htò yt…Â¥t ytð‚tk fŒe „¼ht‚tu ™Úte, su ËtðÄt™ hne™u r™íÞ Wãtu„ RåAu Au y™u ytðe …zu÷tk Œw:¾™u Ën™ fhu Au, ‚u ÄwhkÄh {ntí{t Au. y™u ‚u™t þºtwytu S‚tÞu÷t s Au. 107 su ½h Atuze™u Vtu„x «ðtË fh‚tu ™Úte, …t…eytu ËtÚtu r{ºt‚t fh‚tu ™Úte, …hMºte™wk Ëuð™ fh‚tu ™Úte, y™u su htò Œk¼, [tuhe, [trzÞt…ýwk ‚Útt {ã…t™ fh‚tu ™Úte, ‚u ËŒið Ëw¾e hnu Au. su {™w»Þ ¢tuÄ fhe™u Ä{o, yÚto ‚Útt ft{™tu ythk¼ fh‚tu ™Úte, su ftuR™t …qAðtÚte Ët[wk s fnu Au, su r{ºt™u {txu ™tnf ͽztu rððtŒ fhðt RåA‚tu ™Úte y™u su …tu‚t™tu Ëífth ™ ÚttÞ ‚tu …ý „wMËu Út‚tu ™Úte. ‚u s rðît™ Au. 108109 su R»Þto fh‚tu ™Úte, ŒÞt ht¾u Au, Œwƒo¤ ™ ntuðt A‚tk ƒeò™e ËtÚtu rðhtuÄ fh‚tu ™Úte, {ÞtoŒt Atuze fŒe ƒtu÷‚tu ™Úte y™u ƒeò ftuR W÷xwk ƒtu÷u ‚tu ‚u™u Ën™ fhu Au, ‚u …wY»t «þkËt …t{u Au. su fŒe ¾htƒ ðuþ Äth‚tu ™Úte, …tu‚t™tk …ht¢{™u yt„¤ fhe™u ƒeò™e ®™Œt fh‚tu ™Úte y™u su …tu‚u r¾òÞtu ntuÞ A‚tk ƒeò™u sht …ý fzðtk ð[™ fnu‚tu ™Úte, ‚u …wY»t ËŒið r«Þ Au. 110-111 su {™w»Þ þtk‚ ÚtÞu÷t ðih™u Vhe s„tz‚tu ™Úte, [Z‚e Út‚tk „ðo fh‚tu ™Úte, y™u …z‚e ÚtðtÚte ytu÷ðtR s‚tu ™Úte y™u nwk Œwƒ¤ o ÂMÚtr‚{tk Awk, yu{ {t™e™u yÞtuøÞ ft{ fh‚tu ™Úte ‚u™u ytÞo…wY»ttu W¥t{ þe÷ðt™ fnu÷tu Au. su {™w»Þ …tu‚t™t Ëw¾{tk n»to½u÷tu Út‚tu ™Úte, ƒeò™t Œw:¾{tk

htS Út‚tu ™Úte, y™u su ftuR™u ftkR ytÃÞt …Ae …ùt‚t… fh‚tu ™Úte ‚u {™w»Þ ÷tuf{tk ytÞoþe÷ Ëí…wY»ttu fnuðtÞ Au.112-113 su …wY»t swŒt swŒt Œuþ™t yt[th, swŒe swŒe ¼t»tt™t ¼uŒtu, òr‚™t Ä{tu,o W¥t{ y™u yÄ{™t rððuf™u òýu Au, ‚u yiïÞo {u¤ððt™e RåAtÚte ßÞtk òÞ íÞtk Ë{ts™tu «Ät™ ÚttÞ Au. 114 Œk¼, {tun, {íËh, …t…f]íÞ, htò™u yr«Þ ntuÞ ‚u, [tze, Ë{wŒtÞ ËtÚtu ðuh, {¥t, WL{¥t ‚Útt Œwso™ ËtÚtu rððtŒ, ytx÷tk™tu su íÞt„ fhu Au, ‚u ©uc ƒwÂØ{t™ „ýtÞ Au. 115 Œt™, ntu{, Œuðf{o, {k„÷f{o, «tÞÂù¥ttu y™u rðrðÄ ¼t»týtu yux÷wk su r™íÞ fhu Au, ‚u™tu Œuð‚tytu yÇÞwŒÞ fhu Au. su {™w»Þ rððtn, r{ºt‚t, ÔÞðnth y™u ðt‚[e‚ …tu‚t™t Ë{t™™e ËtÚtu fhu Au …ý n÷ft™e ËtÚtu fh‚tu ™Úte, y™u su …tu‚t™t fh‚tk yrÄf „wýðt¤t™tu Ëífth fhu Au, ‚u rðît™™e ™er‚ W¥t{ «fthu rËÂæÄ …t{u Au. 116-117 su {™w»Þ ytr©‚s™tu™u ðnU[e ytÃÞt …Ae …tu‚u {t…Ëh ¼tus™ fhu Au. su y{t… ftÞo fhe™u {t…™e ô½ ÷u Au y™u þºtwytu Þt[™t fhu ‚tu …ý ‚u™u yt…u Au. ‚u ðþ r[¥tðt¤t {™w»Þ™u y™Úttuo íÞS òÞ Au. 118 su {™w»Þ™t fhðt Äthu÷tk ft{™u ‚Útt ythk¼u÷t ft{™u ƒeò ÷tuftu sht …ý òý‚t ™Úte y™u su {kºtýt™u „wó ht¾e™u Ëthe he‚u ftÞo™u …th …tzu Au, ‚u™wk ftÞo sht Ëh¾wk …ý ƒ„z‚wk ™Úte. su Ëðo «týe™u þtkr‚ {¤u yu nu‚wÚte Þí™ fhu Au, Ët[tu Au, ftu{¤ Au, {t™ yt…™thtu y™u þwØ ¼tððt¤tu Au, ‚u …tu‚t™e ¿ttr‚{tk yíÞk‚ «rËØ ÚttÞ Au. suðe he‚u ¾tý{tkÚte Wí…Òt ÚtÞu÷tu {nt{ýe ntuÞ. 119-120 su …tu‚t™wk Œw»f{o ƒeò ftuRyu òÛÞwk ™ ntuÞ, A‚tk …tu‚u …tu‚t™e {u¤u s yíÞk‚ ÷ßðtÞ (…M‚tÞ) Au, ‚u r™{o¤ {™ðt¤tu ËtðÄt™ …wY»t Ëðo ÷tuftu™tu „wÁ ÚttÞ Au, y™u …tu‚t™t ‚us ðzu y™k‚ ‚usMðe ËqÞo™e …uXu «ftþu Au. 121 nu ykrƒft™kŒ™ ! þt…Úte ƒ¤e „Þu÷t …tkzwhtò™t …tk[ RLÿ™t suðt …tk[ …wºttu ð™{tk Wí…Òt ÚtÞt Au. yu ƒt¤ftu ‚{thu ntÚtu s WAhe™u

6 rðŒwh ™er‚

{tuxt ÚtÞt Au, ‚u{s rþÂût‚ ÚtÞt Au. ‚uytu ‚{the yt¿tt™wk …t÷™ fhu Au. ‚tu nu ‚t‚ ! ‚{u ‚u{™u ÞtuøÞ htßÞ¼t„ yt…tu y™u …wºttu™e ËtÚtu yt™kŒ …t{e Ëw¾e Úttytu. nu ™huLÿ ! Œuðtu{tkÚte y™u {™w»Þtu{tkÚte ftuR …ý ‚{tht W…h þkft ÷tðþu ™rn. 122-123 Rr‚ ©e{nt¼th‚u Wãtu„…ðo yk‚„o‚ «ò„h…ðo{tk rðŒwh™er‚ðtõÞ™tu «Út{tu yæÞtÞ: >>1>> -: yæÞtÞ :- 2 Ä]‚ht»xÙ ƒtuÕÞt :- nu ‚t‚ ! {™u Ÿ½ ytð‚e ™Úte y™u nwk ®[‚tÚte ƒ¤e hÌttu Awk ‚uÚte ‚™u su ftÞo ÞtuøÞ ÷t„‚wk ntuÞ ‚u {™u fnu. Ët[u s y{tht{tk ‚wk Ä{o ‚Útt yÚto{tk fwþ¤ Au. nu WŒthr[¥t rðŒwh ! su yò‚þºtw ÞwrÄÂch™u rn‚fthe ‚Útt ftihðtu™u {txu ©uÞMfh ntuÞ ‚u Ëðo ‚wk {™u rð[th …qðof y™u Ëthe he‚u fnu. 1-2 {™u ¼tðe Œw:¾™e Vt¤ hnu Au y™u {tht …qðo™t y…htÄtu òuR™u nwk „¼htR hÌttu Awk, ÔÞtfw¤ r[¥t nwk ‚™u …qAwk Awk, ‚tu nu Ëðo¿t ! yò‚þºtw ÞwrÄÂch þwk fhðt Äthu Au ‚u ƒÄwk {™u ÞÚttð‚T fnu. 3 rðŒwh fÌtwk :- yt…ýu su™tu …ht¼ð ™ RåA‚t ntuRyu, ‚u™u ‚tu ð„h …qAâu …ý rn‚™e ðt‚ fnuðe, …Ae ¼÷u ‚u ðt‚ þw¼ ntuÞ fu yþw¼ ntuÞ, fu Ár[fh ntuÞ fu yÁr[fh ntuÞ. 4 nu htò ! ftihðtu™u rn‚fh, fÕÞtýfthe ‚u{s Ä{oÚte Þwõ‚ yuðwk ð[™ nwk ‚{™u fnwk Awk, ‚u ‚{u Ëtk¼¤tu. 5 nu ¼th‚ ! su f{tuo f…x ¼hu÷tk ntuÞ y™u yÞtuøÞ W…tÞtuÚte rËØ Út‚tk ntuÞ ‚u f{tuo rðþu ‚{u {™ ht¾þtu ™rn. ð¤e W…tÞ ðzu rËØ ÚttÞ ‚uðwk ft{ W…tÞ…qðof fh‚tk …ý rËØ ÚttÞ ™rn, ‚tu ƒwÂØ{t™ {™w»Þu ‚u {txu {™{tk ¾uŒ ÷tððtu ™rn. 6-7 «Þtus™ ðt¤tk ftÞtuo{tk «Út{ «Þtus™tu™e y…uûtt ht¾ðe y™u ‚u «Þtus™tu™tu r™ùÞ fÞto …Ae s ftÞo™tu ythk¼ fhðtu. …ý ytðuþÚte ËtnËf{o fhðwk ™rn. ft{™t «Þtus™™tu ‚u{™t …rhýt{™tu y™u …tu‚t™t Wã{™tu Ëthe …uXu rð[th fÞto …Ae s Äeh …wY»tu ‚u ft{ fhðwk fu ™ fhðwk.

8-9 su htò …tu‚t™tk Úttýtkytu, ™Vtu, ‚tux, ¼kzth, Œuþ™e ÂMÚtr‚ y™u Œkz ‚u™tk r™Âù‚ «{tý™u òý‚tu ™Úte, ‚u htßÞtË™ …h xfe þf‚tu ™Úte. …hk‚w su htò W…h sýtðu÷e ƒtƒ‚tu{tk þtMºttuõ‚ «{týtu™u òýu Au y™u Ä{o ‚Útt yÚto òýðt{tk ‚í…h hnu Au, ‚u htßÞ ¼tu„ðu Au. 10-11 …tu‚t™u htßÞ {éÞwk Au, yux÷u ftkR Vtðu ‚u{ ð‚toÞ ™rn, fu{ fu ð]ØtðMÚtt su{ W¥t{ Y…™tu ™tþ fhu Au, ‚u{ yrð™Þ ÷û{e™tu ™tþ fhu Au. ¾tðt™t W¥t{ …ŒtÚttuoÚte ÷…uxu÷e yt„¤ …tA¤™e ytkfze™u {tA÷wk ÷tu¼Úte „¤e òÞ Au, …ý ‚u™u yt„¤ …tA¤™tu rð[th hnu‚tu ™Úte.

12-13 ytÚte Ëw¾™e RåAt ht¾™thtyu yuðkw s „¤ðwk òuRyu fu, su Ëw¾Úu te „¤e þftÞ yu{ ntuÞ, su „éÞt …Ae Ëthe he‚u …[u yu{ ntuÞ y™u su …rhýt{u rn‚fh ntuÞ, su {™w»Þ Ítz™tk ft[tk V¤ ‚tuze ÷u Au, ‚u V¤tu{tkÚte hË …t{‚tu ™Úte, ‚u{ ‚u Ítz™tk ƒes™tu …ý ™tþ ÚttÞ Au. 14-15 …hk‚w su {™w»Þ ð¾‚Ëh ðÄe™u …tfu÷tk V¤™u ÷u Au, ‚u V¤{tkÚte hË {u¤ðe þfu Au. y™u ð¤e ƒes{tkÚte Vhe V¤ {u¤ðu Au, su{ ¼{htu Vw÷tu™wk s‚™ fhe™u ‚u{tkÚte {Ä ÷R ÷u Au, ‚u{ ƒwÂØ{t™u {™w»Þtu™u …ezt fÞto rð™t ‚u{™e …tËuÚte ÿÔÞ {u¤ððwk. 16-17 {t¤e ƒt„™tk Ítztu W…hÚte V¤-Vw÷ ðeýu Au, …ý Ítz™tk {q¤eÞtk ft…‚tu ™Úte. yt{ htòyu {t¤e™e su{ ð‚oðwk, …ý ftu÷Ët …tz™th™e su{ ™ s ð‚oðwk. yt ft{ fhðtÚte {™u þwk V¤ {¤þu ? y™u yt ™ fhðtÚte {™u þwk V¤ {¤þu ? yu «{týu ftÞo™tu rð[th fÞto …Ae s …wÁ»tu ftÞo fhðwk yÚtðt ™ fhðwk. 18-19 fux÷tkf ftÞtuo ËðoŒt ythk¼ fhe þftÞ yuðtk ntu‚tk ™Úte, yux÷u ‚u ËkƒkÄe fhu÷tu …wÁ»ttÚto r™hÚtof òÞ Au. ytÚte ‚uðtk ftÞtuo™tu ythk¼ s fhðtu ™rn. 20 Mºteytu su{ ™…wkËf …r‚™u [tn‚e ™Úte, ‚u{ su htò™e f]…t y™u ¢tuÄ r™»V¤ Au, ‚u htò™u «ò [tn‚e ™Úte. fux÷tkf ft{tu Úttuze {nu™‚u

7 rðŒwh ™er‚

{ntV¤ yt…u Au, ztÌttu {™w»Þ ‚uðtk ft{tu™tu ‚íft¤ ythk¼ fhu Au, y™u ‚u{tk yk‚htÞtu ™t¾‚tu ™Úte. 21-22 su htò Ëðo«ò ‚hV Ëh¤ y™u M™un¼he áÂüyu swðu Au, ‚u þtk‚ ƒuËe hnu ‚tu …ý «ò ‚u™t W…h «er‚ ht¾u Au. su Ítz Vw÷Úte ¼hu÷wk ntuÞ A‚tk V¤ hrn‚ ntuÞ y™u …tõÞwk ™ ntuÞ A‚tk …tfu÷tk suðwk sýt‚wk ntuÞ, ‚u Ítz fŒe ™tþ …t{‚wk ™Úte. 23-24 su htò ™uºt, {™, ðtýe y™u f{o yu [th «fth™e «ò™u «ËÒt ht¾u Au, ‚u™t W…h «ò htS hnu Au. …thÄeÚte su{ {]„tu ºttË …t{u Au, ‚u{ su htòÚte ˽¤e «ò ºttË …t{u Au, ‚u htò Ë{wÿ …ÞO‚ …]Úðe™wk htßÞ {u¤ðu ‚tu …ý ™tþ …t{u Au. 25-26 su htò ƒt…ŒtŒt™t htßÞ™u …tBÞtu ntuÞ, A‚tk òu ‚u yLÞtÞÚte ð‚o‚tu ntuÞ ‚tu ðtÞwk su{ ðtŒ¤tu{tk {¤e sR™u ‚u™tu ™tþ fhu Au. ‚u{ ‚u htò …tu‚t™t f{o ðzu ‚u htßÞ™tu ™tþ fhu Au. 27 «Út{Úte s su htò Ëßs™tuyu yt[hu÷t Ä{o «{týu [t÷u Au, ‚u™t htßÞft¤{tk …]Úðe Ä™Úte ¼h…wh y™u yiïÞo™u ðÄth™the ÚtR™u ð]ÂØ …t{u Au. 28 …hk‚w òu htò Ä{o™tu íÞt„ fhe™u yÄ{oÚte ð‚uo ‚tu ‚u s …]Úðe yÂø™{tk ™t¾u÷t [t{zt™e …uXu Ëkftu[tR òÞ Au. þºtw™t Œuþ™u …tÞ{t÷ fhðt su «Þí™ fhðt{tk ytðu Au, ‚u s «Þí™ …tu‚t™t Œuþ™t hûtý {txu fhðtu. Ä{oÚte htßÞ {u¤ððwk y™u Ä{oÚte ‚u™wk …rh…t÷™ fhðwk, fthý fu Ä{oÚte {u¤ðu÷e ÷û{e s‚e ™Úte ‚u{ ytuAe …ý Út‚e ™Úte. 29-31 su{ …ÚÚth{tkÚte Ëtu™wk ftZe ÷uðt{tk ytðu Au, ‚u{ Ëðo{tkÚte yhu !! „tkzt™t «÷t…{tkÚte y™u ƒt¤f™t ƒzƒztx{tkÚte …ý Ëth „úný fhðtu. ôAð]Â¥tÚte Sð™ Sð™thtu {týË su{ ¾u‚h{tk …zu÷tk zwkztk ðeýe ÷u Au, ‚u{ Äeh {™w»Þu Ëw¼tr»t‚, ËwÂõ‚ y™u ËŒt[hý™tu ßÞtk íÞtkÚte Ëk„ún fhðtu. 32-33 „tÞtu „kÄÚte swyu Au, ƒútñýtu ðuŒÚte swyu Au, htòytu Œq‚tu îtht swyu Au, y™u yLÞ {™w»Þtu ™uºtÚte swyu Au. nu hts™T ! su „tÞ {nt…htýu

Œtuðt Œu ‚u™u {th …zu Au, …hk‚w su „tÞ Ëthe he‚u Œunðt Œu Au, ‚u™u ftuR ytk„¤e Ëh¾e …ý yzftz‚wk ™Úte. y™u ð¤e su ‚…tÔÞt rð™t ð¤u Au, ‚u™u ftuR ‚…tð‚wk ™Úte; su ÷tfzwk …tu‚u s ð¤u÷wk ntuÞ Au, ‚u™u ðt¤ðt {txu ftuR ‚…tð‚wk ™Úte. 34-36 yt áütk‚ «{týu ztÌtt {™w»Þu ƒ¤ðt™™u ™{e™u [t÷ðwk, fthý fu su ¼„ðt™™u ™{u Au, ‚u ƒ¤™t yrÄct‚t RLÿŒuð™u s «ýt{ fhu Au. …þwytu™tu hûtf {u½ Au. htòytu™t ËntÞf {kºteytu Au, Mºteytu™t ËntÞf …r‚ytu Au y™u ƒútñý™t ËntÞf ðuŒ Au. 37-38 ËíÞÚte Ä{o™wk hûtý ÚttÞ Au, yÇÞtËÚte rðãt™wk hûtý ÚttÞ Au, þheh [tu¤e™u ™tbtÚte Y…™wk hûtý ÚttÞ Au y™u Ëthtk ð‚o™Úte fw¤™wk hûtý ÚttÞ Au. {t…ðtÚte ÄtLÞ™wk hûtý ÚttÞ Au, …÷tuxðtÚte ½tuzt™wk hûtý ÚttÞ Au, Œu¾¼t¤Úte „tÞtu™wk hûtý ÚttÞ Au y™u òztk A‚tk Xtðftk ðMºttu …nuhðtÚte Mºteytu™wk hûtý ÚttÞ Au. 39-40 {tYk {t™ðwk Au fu, Ëtht fw¤{tk sL{u÷tu {™w»Þ …ý Œwht[the ntuÞ ‚tu ‚u {t™ {txu ÞtuøÞ ™Úte, …ý ™e[ fw¤{tk sL{u÷tu {™w»Þ …ý òu ËŒt[the ntuÞ ‚tu ‚u ©uc Au. su {™w»Þ …thft Ä™™e, Y…™e, …ht¢{™e, fw¤™e, Ëw¾™e, Ëti¼tøÞ™e y™u ËL{t™™e R»Þto fhu Au, ‚u™u …th rð™t™e …ezt hnu Au. 41-42 su {™w»Þ ™ fhðt ÞtuøÞ ftÞo fhðtÚte zhu Au, fhðt ÞtuøÞ ft{™u Atuze ŒuðtÚte zhu Au y™u su fË{Þu {Ë÷‚ Vwxe sðtÚte zhu Au, ‚uýu fuVe …ŒtÚttuo™wk Ëuð™ fhðwk ™rn. rðãt™tu {Œ, Ä™™tu {Œ y™u ºteòu fwxwkƒ™tu {Œ yt ºtýu „Šðctu™u {ŒY… Au, …ý yus Ëßs™tu™u $rÿÞr™„únY… Au. 43-44 Ëßs™tuyu ftuR ftÞo{tk fŒt[ yËßs™™tu™e ËntÞ {t„e ntuÞ, yux÷u ‚u Ëßs™tu ‚u{™wk ftÞo fÞto rð™t s y™u …tu‚u Œwso™ ‚hefu «rËØ A‚tk, …tu‚t™u Ëßs™ {t™e ÷u Au. ¿tt™eytu™tu ytÄth Ëk‚tu Au, Ëk‚tu™tu ytÄth rðît™tu yÚtðt Ëí…wÁ»ttu Au, ‚u{ yËí…wÁ»ttu™tu ytÄth …ý Ëk‚ Au, …hk‚w Ëí…wÁ»ttu™tu ytÄth yËí…wÁ»t fŒe ntu‚tu ™Úte. 45-46

8 rðŒwh ™er‚

Ëthtk ð†ðt¤tu ˼t S‚u Au, „tÞtuðt¤tu r{ü ¼tus™™e ytþt rËØ fhu Au. ðtn™ðt¤tu {t„o S‚u Au y™u þe÷ðt™ {™w»Þ Ëðo™u S‚u Au. …wY»t{tk þe÷ ([theºÞ) s {wÏÞ Au, su™wk þe÷ ™tþ …t{u Au. ‚u™u Sð™, Ä™ y™u ƒkÄwytu™wk þwk «Þtus™ Au ? 47-48 nu ¼h‚©uc ! ©e{k‚tu™t ¼tus™{tk {tkË {wÏÞ ntuÞ Au, {æÞ{tu™t ¼tus™{tk „tuhË {wÏÞ Au y™u Œrhÿtu™t ¼tus™{tk ‚u÷ {wÏÞ ntuÞ Au, …hk‚w Œrhÿeytu s ËðoŒt yr‚{Äwh yÒt ¾tÞ Au. fthý ¼q¾ ¼tus™{tk y{e ÷tðu Au y™u ‚u ¼q¾ ©e{k‚tu™u ƒnw Œw÷o¼ ntuÞ Au. 49-50 nu {ne…r‚ ! Ët{tLÞ he‚u s„‚{tk ©e{k‚tu{tk ¾tðt™e þÂõ‚ ntu‚e ™Úte y™u Œrhÿeytu™u ‚tu ÷tfztk …ý …[e òÞ Au. yÄ{tu™u …ux ¼hðt™tu ¼Þ hnu Au, {æÞ{tu™u {hý™tu ¼Þ ntuÞ Au y™u W¥t{ {™w»Þtu™u y…{t™™tu s {tuxtu ¼Þ ntuÞ Au. 51-52 {ã…t™ ð„uhu su {Œtu Au, ‚u Ëðo fh‚tk yiïÞo™tu {Œ {nt®™rŒ‚ Au, fthý fu yiïÞo™t {ŒÚte Afe „Þu÷tu {™w»Þ Auf …zât rð™t ò„ú‚ Út‚tu ™Úte. 53 ËqÞtorŒ „úntu su{ ™ûtºttu™u ‚t… yt…u Au, ‚u{ rð»tÞtu{tk «ð‚o‚e r™„ún rð™t™e RrLÿÞtu yt÷tuf™u ‚t… yt…u Au. su {™w»Þ ytí{t™u ¾U[e s™tht …tk[ $rÿÞð„oÚte Ëns he‚u S‚tR òÞ Au, ‚u™e yt…Â¥tytu þwõ÷…ût™t [kÿ™e …uXu ð]ÂØ …t{u Au. 54-55 su htò …tu‚t™t {™™u ðþ fÞto rð™t …tu‚t™t y{tíÞtu™u ðþ fhðt RåAu Au y™u y{tíÞtu™u ðþ fÞto rð™t þºtwytu™u S‚ðt™u RåAu Au, ‚u r™Á…tÞu ™tþ s …t{u Au, {txu su htò «Út{ …tu‚t™t {™™u s þºtwY… {t™e™u S‚u Au y™u …Ae y{tíÞtu™u y™u þºtwytu™u S‚ðt RåAu Au, ‚u™e rðsÞuåAt ÔÞÚto s‚e ™Úte. 56-57 S‚urLÿÞ, {™tur™„úne, y…htÄe™u s Œkz yt…™thtu y™u rð[th …qðof ft{ fh™thtu su Äeh …wÁ»t Au, ‚u™u ÷û{e Ëthe …uXu Ëuðu Au. nu hts™T ! …wÁ»t™wk þheh hÚt Au, ytí{t ËthÚte Au y™u $rÿÞtu ½tuzt Au, su{ fu¤ðu÷t Ëtht ½tuztytuðt¤t hÚt{tk ƒuËe™u hÚte Ëw¾Úu te «Þtý fhu Au, ‚u{ ËtðÄt™

Äeh …wY»t RrLÿY…e ½tuztytu™u ðþ ht¾e Ëw¾uÚte ytÞw»Þ …Ëth fhu Au. 58-59 …ý MðtÄe™ ™ hnu™tht WØ‚ ½tuztytu su{ ËthrÚt™tu {t„o{tk ™tþ fhu Au, ‚u{ ðþ ™ ht¾u÷e yu $rÿÞtu ytí{t™tu …ý ™tþ fhu Au. þw¼{tk yþw¼ y™u yþw¼{tk þw¼ òu™thtu {q¾o {™w»Þ …tu‚t™e yðþ $rÿÞtu™u ÷eÄu {ntŒw:¾™u …ý Ëw¾ {t™e ƒuËu Au. 60-61 su {™w»Þ Ä{o yÚto™tu íÞt„ fhe™u $rÿÞtu™u ytÄe™ ÚttÞ Au, ‚u Úttuzt Ë{Þ{tk s ÷û{e, «tý, Ä™ ‚Útt MºteÚte hrn‚ ÚttÞ Au. Ä™™tu Äýe ntuðt A‚tk su $rÿÞtu™tu ™tÚt ™Úte, ‚u $rÿÞtu™e yðMÚtt™u ÷eÄu yiïÞoÚte ¼úü ÚttÞ Au. {™w»Þu {™, ƒwÂØ y™u $rÿÞtu™u r™Þ{{tk ht¾e™u ƒwÂØ ytí{t™u ytu¤¾ðtu; fthý fu ƒwÂØ s ytí{t™tu ƒkÄw Au y™u ƒwÂØ s ytí{t™tu rh…w Au. 62-64 su ƒwÂØðzu ytí{t S‚tÞ Au, ytu¤¾tÞ Au ‚u ƒwÂØ s ytí{t™tu ƒkÄwk Au, yt he‚u ƒwÂØ s Sð™tu r™rù‚ ƒkÄw Au. y™u ƒwÂØ s ‚u™tu rh…w Au. nu hts™T ! ƒthef rAÿðt¤e ò¤{tk …fztÞu÷tk ƒu {tuxtk {tA÷tkytu su{ ò¤™u ft…e ™t¾u Au, ‚u{ s ft{ y™u ¢tuÄ yu ƒÒtu ƒwÂØ{tk hne™u ƒwÂØ™tu ™tþ fhu Au. 65-66 su {™w»Þ Ä{o ‚Útt yÚto™u y™wËhe™u sÞ™tk ËtÄ™tu yufXtk fhu Au, ‚u ËtÄ™Ëk…Òt {™w»Þ r™íÞ Ëw¾ ¼tu„ðu Au. su htò $rÿÞtuY…e {t™rËf …tk[ yk‚:þºtwytu™u SíÞt rð™t ƒeò ƒnth™t þºtwytu™u S‚ðt™e RåAt ht¾u Au, ‚u™u þºtwytu …ht¼ð …{tzu Au. 67-68 {tuxt {tuxt htòytu yiïÞo rð÷tË™t Þtu„Úte RrLÿÞtu™u ðþ ht¾ðt Ë{Úto ÚtR™u, yÞtuøÞ f{tuo fhe™u ƒkÄ™{tk …zu÷t sýtÞ Au. Ëqftk ÷tfztk™e ËtÚtu hne™u su{ ÷e÷wk ÷tfzwk …ý ƒ¤e òÞ Au, ‚u{ …t… fh™tht™e Ëk„‚eÚte r™»…t… {™w»Þ™u …ý …t…e™t sux÷e rþûtt ÚttÞ Au. ytÚte …t…eytu™tu Ëk„ fhðtu ™rn. su {™w»Þ þçŒtrŒf …tk[ rð»tÞtu{tk ytzu hM‚u fqŒe …z™th …tk[ $rÿÞtuY…e …tu‚t™t þºtwytu™u {tun™u ÷eÄu ðþ ht¾‚tu ™Úte, ‚u {™w»Þ yt…Â¥t{tk „¤fe òÞ Au. 69-71

9 rðŒwh ™er‚

{íËh hrn‚…ýwk Ëh¤‚t, þwØ‚t, Ëk‚tu»t, r«Þ¼t»tý, RrLÿÞ r™„ún, ËíÞ y™u þtkr‚, yu „wýtu Œwhtí{tytu{tk ntu‚t ™Úte. 72 nu ¼th‚ ! ytí{¿tt™, þtkr‚, Ën™þÂõ‚, Ä{or™ct, ðtýe™tu ËkÞ{ y™u Œt™ yu „wýtu ™e[ …wY»ttu{tk ntu‚t ™Úte. 73 {q¾o ÷tuftu fXtuh ¼t»tý y™u ®™Œt fhe™u …krz‚tu™u Œw:¾ yt…u Au, …hk‚w …krz‚ ût{t yt…u Au, ‚uÚte ‚u …t…Úte {wõ‚ hnu Au y™u …t… ðõ‚t™u s ð¤„u Au y™u ¿tt‚t …tu‚u …t…Úte {wõ‚ ÚttÞ Au. Œwso™tu™wk ƒ¤ ®nËt Au, htòytu™wk ƒ¤ ŒkzrðÄt™ Au, Mºteytu™wk ƒ¤ Ëuðt Au, y™u „wýðt™tu™wk ƒ¤ ût{t Au. 74-75 nu {nthts ! ðtýe™u r™Þ{{tk ht¾ðe yu yíÞk‚ frX™ {™tÞ Au. ‚u{ [{ífthðt¤wk y™u «Þtus™ðt¤wk ½ýwk ƒtu÷ðwk yu …ý þõÞ ™Úte.

76

ðtýe s Ëw¾ y™u Œw:¾ f‚to Au. nu hts™T ! ðtýe Ëthe he‚u ƒtu÷tR ntuÞ, ‚tu ‚u y™uf fÕÞtý yt…u Au, …hk‚w ‚u s òu ¼qkze he‚u ƒtu÷tR ntuÞ ‚tu y™Úto W…òðu Au, ƒtýtuÚte ðªÄtÞu÷wk yÚtðt fwntzeÚte f…tÞu÷wk ð™ VheÚte Q„u Au, …hk‚w ®™Œt¼ÞtO ¼qkztk ð[™Úte ðªÄtÞu÷wk {™ fŒe «ËÒt Út‚wk ™Úte. fŠý, ™tr÷f, ™tht[ rð„uhu ƒtýtu™u þheh{tkÚte ftZe þftÞ Au, …ý ðtýeY… ƒtý™u ƒnth ftZe þft‚wk ™Úte, fthý fu ‚u ÓŒÞ{tk ¾wk…e ƒuËu Au. 77-79 ðtýeY…e ƒtýtu {w¾{tkÚte ™ef¤u Au y™u Ë[tux Ët{t™t {{o{tk s …uËe òÞ Au. y™u ‚u™tÚte ½ðtÞu÷tu {™w»Þ htrºt rŒðË þtuf fhu Au, ytÚte ztÌtt {™w»Þtu yuðtk ðtøƒtý ƒeò …h ™ s ðt…hu. 80 Œuðtu su …wY»t™tu …ht¼ð fhðt RåAu, ‚u™e ƒwÂØ™u ‚uytu nhu Au, yux÷u ‚u™u Ëðo ftkR rð…he‚ s ËwÍu Au, ßÞthu rð™tþ Útðt™tu ntuÞ Au íÞthu f÷wr»t‚ ÚtÞu÷e ƒwÂØ{tk yLÞtÞ …ý LÞtÞ suðtu ¼tËu Au y™u ‚u ÓŒÞ{tkÚte ¾Ë‚tu ™Úte. 81-82 nu ¼h‚©uc ! W…h sýtÔÞt «{týu ‚{tht …wºttu™e ƒwÂØ rð…he‚ ÚtR „R Au y™u …tkzðtu™t rðhtuÄ™u ÷eÄu ‚{u …ý ‚u{™u ytu¤¾‚t ™Úte. nu

Ä]‚ht»xÙ ! ‚{the yt¿tt «{týu ð‚o™tht ÞwrÄÂch ºtýu÷tuf™t htò ÚttÞ ‚uðtk ÷ûtýtuðt¤t Au, {txu ‚u s htò Úttytu. 83-84 ¼tøÞ™u ÷eÄu ‚u ‚{tht Ëðo …wºttu fh‚tk ©uc Au, ‚us ‚Útt ƒwÂØÚte ‚u Þwõ‚ Au y™u Ä{o ‚Útt yÚto™tk hnMÞ™u òýu Au. nu htsuLÿ ! yu ÄtŠ{f©uc ÞwrÄÂch ŒÞt¤w…ýtÚte, ftu{¤‚tÚte ‚Útt ‚{thu rðþu™t ðze÷…ýt™e ƒwÂØÚte ƒnw f÷uþtu Ën™ fhu Au. 85-86 Rr‚ ©e{nt¼th‚u Wãtu„…ðo yk‚„o‚ «ò„h…ðo{tk rðŒwh™er‚ðtõÞ™tu Âî‚eÞtu yæÞtÞ: >>2>> -: yæÞtÞ :- 3 Ä]‚ht»xÙ ƒtuÕÞt :- nu {ntƒwÂØ{t™ rðŒwh ! ‚{u VheÚte Ä{o ‚Útt yÚtoðt¤tk ð[™ fntu, fthý fu ‚{u yt ËkƒkÄ{tk rðr[ºt y™u yŒT¼q‚ ¼t»tý fhtu Atu, ‚u Ëtk¼¤e {™u ‚]Âó Út‚e ™Úte. 1 ËðoÚte ðÄthu W¥t{ þwk ? Ëðo ‚eÚttuo{tk M™t™ fhðwk y™u «týe{tºt W…h Ë{áÂü ht¾ðe, yu ƒÒtu Ë{t™ Au, yÚtðt Ë{áÂü ftkRf rðþu»t Au. ytÚte nu htò ! ‚{u …tu‚t™t …wºttu ftihðtu ‚Útt …tkzðtu W…h r™íÞ Ë{áÂü ht¾tu. yuÚte yt÷tuf{tk W¥t{ feŠ‚ …t{e™u ‚{u {hý …Ae Mð„o÷tuf …t{þtu. 2-3 nu …wY»tÔÞt½ú ! ßÞtk ËwÄe yt÷tuf{tk {™w»Þ™e …rðºt feŠ‚™wk „t™ ÚttÞ Au, íÞtk ËwÄe ‚u {™w»Þ Mð„o÷tuf{tk ËL{t™ …t{u Au. yt rð»tÞ{tk fuþe™e ™t{™e fLÞt™u …hýðt {txu rðhtu[™ ‚Útt ËwÄLðt ðå[u su ËkðtŒ ÚtÞtu n‚tu, ‚u «t[e™ Rr‚ntË WŒtnhý{tk fnuðtÞ Au. 4-5

furþ™e™u …hýðt {txu ËwÄLðt ‚Útt rðhtu[™™tu ËkðtŒ nu hts™T ! fuþe™e ™t{™e yuf y™w…{ Y…t¤e fLÞt …tu‚t™u ©uc …r‚ {¤u yu RåAtÚte MðÞkðh {kz…{tk ytðe ‚u ð¾‚u ‚u™u {u¤ððt RåA‚tu ŒiíÞ…wºt rðhtu[™ íÞtk ytÔÞtu, íÞthu fuþe™eyu ‚u ŒiíÞuLÿ™u yt «{týu …qAâw.k 6-7 fuþe™e ƒtu÷e :- nu rðhtu[™ ! ƒútñýtu ©uc nþu fu ŒiíÞtu ©uc nþu

10 rðŒwh ™er‚

? òu ƒútñýtu ©uc ntuÞ, ‚tu þt {txu ËwÄLðt ƒútñý …÷k„ W…h ™ ƒuËu ?

8 rðhtu[™ ƒtuÕÞtu :- nu fuþe™e ! y{u «ò…r‚Úte Wí…Òt ÚtÞt Aeyu, yux÷u y{u ËðoÚte ©uc Aeyu. yt Ëðo÷tuf y{tht s Au, yux÷u y{the yt„¤ Œuðtu ftuý y™u ƒútñýtu ftuý ? 9 fuþe™e ƒtu÷e :- nu rðhtu[™ ! yt MðÞkðh{tk s yt…ýu yt ðt‚™e ¾t‚he fheþwk. ft÷u Ëðthu ËwÄLðt ynª ytð™thtu Au. ‚u ð¾‚u ‚{™u ƒÒtu™u nwk yufXt {¤u÷t òuRþ. 10 rðhtu[™ ƒtuÕÞtu :- nu fÕÞtýe ! ‚wk fnu Au ‚u{ nwk fheþ. nu ¼eÁ ! ft÷u Ëðthu ËwÄLðt™u y™u {™u yufXt {¤u÷t òusu. 11 rðŒwh ƒtuÕÞt :- nu hts©uc ! ‚u ðt‚ ðe‚e „R y™u ƒeò rŒðË™wk ËqÞo{kz¤ WŒÞ …tBÞwk, yux÷u nu rð¼w ! su MÚtt™u rðhtu[™ fuþe™e™e ËtÚtu ƒuXtu n‚tu, ‚u MÚtt™u ËwÄLðt ytðe …ntUåÞtu. …Ae ËwÄLðt «FtŒ…wºt rðhtu[™ ‚Útt fuþe™e™e …tËu „Þtu. yt{ nu ¼h‚©uc ! yu ƒútñý™u ytðu÷tu òuR™u fuþe™e W¼e ÚtR, ‚uýu ‚u™u ytË™ ytÃÞwk y™u …tã ‚Útt yÎÞo ytÃÞtk. yux÷t{tk rðhtu[™u ËwðýtoË™ W…h {the ËtÚtu ƒuËtu, yuðe ËwÄLðt™u «tÚto™t fhe. 12-13 ËwÄLðt ƒtuÕÞtu :- nu «FtŒ…wºt ! nwk ‚tht Ëwðýo{Þ ©uc ytË™™tu {tºt M…þo s fheþ, …ý ‚tht Ë{t™ ÚtR™u nwk ‚the ËtÚtu yuf ytË™ …h ƒuËeþ ™rn. 14 rðhtu[™ ƒtuÕÞtu :- nu ËwÄLðt ! ‚™u ‚tu …tx÷tu, ËtŒze yÚtðt Œ¼o™wk ËtYk ytË™ s ÞtuøÞ Au, ‚wk {the ËtÚtu yuf ytË™ …h ƒuËðt™u ÞtuøÞ …ý ™Úte. 15 ËwÄLðt ƒtuÕÞtu :- r…‚t …wºt ËtÚtu ƒuËe þfu, ƒu ƒútñý ËtÚtu ƒuËe þfu, ƒu ûtrºtÞ ËtÚtu ƒuËe þfu, ƒu ð]Ø ði~Þ yuf ytË™u ƒuËe þfu, y™u ƒu þwÿ yuf ytË™ …h ƒuËe þfu, …hk‚w swŒe òr‚™t …wY»ttu yuf ytË™ …h ƒuËe þfu ™rn. nwk ƒuXtu ntuô ‚u ð¾‚u ‚thtu r…‚t {tht …„ yt„¤ Q¼tu hne™u {the Ëuðt fhu Au, …hk‚w ‚wk nS ƒt¤f Au y™u ½h{tk ÷tzÚte WAÞtuo

Au, ‚uÚte ‚wk ftkR òý‚tu ™Úte. 16-17 rðhtu[™ ƒtuÕÞtu :- nu ËwÄLðt ! Ëwðýo, „tÞ, ½tuzt ð„uhu su Ä™ y{tht yËwhtu …tËu Au, ‚u ƒÄwk þh‚{tk {qfe™u yt…ýu ƒÒtu ftuR òýfth …wY»t™u yu rð»tu «&™ …qAeyu. 18 ËwÄLðt ƒtuÕÞtu :- nu rðhtu[™ ! ‚tYk Ëwðýo, „tÞ y™u ½tuztu yu Ëðuo ‚the …tËu s hnuðt Œu. yt…ýu ƒÒtu™t «tý™e þh‚ fhe™u su òýfth …wY»t ntuÞ ‚u™u «&™ …qAeyu. 19 rðhtu[™ ƒtuÕÞtu :- yt…ýu ƒÒtu «tý™e þh‚ fhe™u ftu™u …qAðt sRþwk ? fthý fu nwk Œuðtu™e yt„¤ ‚Útt {™w»Þtu™e yt„¤ fŒe …ý Q¼tu hneþ ™rn. 20 ËwÄLðt ƒtuÕÞtu :- yt…ýu «tý™e þh‚ fhe™u ‚tht r…‚t™e yt„¤ s sRþwk, fthý fu yu «FtŒ …tu‚t™t …wºt™u {txu …ý fŒe yËíÞ ƒtu÷þu ™rn. 21 rðŒwh ƒtuÕÞt :- yt «{týu ¢tuÄu ¼htÞu÷t rðhtu[™ ‚Útt ËwÄLðt «tý™e þh‚ fhe™u ‚u s ð¾‚u rðhtu[™™t r…‚t «FtŒ ßÞtk ƒuXt n‚t íÞtk „Þt. 22 «FtŒ ƒtuÕÞt :- yhu !!! yts ËwÄe su fŒe ËtÚtu [tÕÞt ™Úte ‚u yt ƒÒtu, ¢tuÄ …t{u÷t ƒu Íuhe Ët…tu™e su{ yuf s {t„uo ynª ytð‚t sýtÞ Au. nu rðhtu[™ ! ‚{u ƒÒtu …nu÷tk fŒe ËtÚtu Vh‚t ™ n‚t, y™u ytsu yt{ ƒÒtu ËtÚtu fu{ ? nwk ‚™u …qAwk fu, ËwÄLðt™e ËtÚtu ‚thu {iºte ÚtR Au fu þwk ? 23-24

«FtŒ …tËu rðhtu[™u …tu‚t™e þh‚ s ýtðe rðhtu[™ ƒtuÕÞtu :- {thu ËwÄLðt ËtÚtu {iºte ™Úte, …ý y{u ƒÒtuyu «tý™e þh‚ fhe Au. {txu nu «FtŒ ! nwk ËíÞ …qAwk Awk. ‚{u «&™™tu r{ÚÞt W…Œuþ yt…þtu ™rn. 25 «FtŒ ƒtuÕÞt :- nu ƒúñ™T ! ‚{u …qsðt ÞtuøÞ Atu. yhu yt ! ftuR ËwÄLðt™u {txu s¤, {Äw…fo ‚Útt {Äw…fo™u {txu …wü fhu÷e ïu‚ „tÞ ÷R ytðtu. 26

11

ËwÄLðt™tu W¥t{‚t rð»tu «&™

rðŒwh ™er‚

ËwÄLðt ƒtuÕÞtu :- s¤ ‚Útt {Äw…fo ‚tu {™u {t„o{tk s y…oý ÚtÞtk Au, …ý nu «FtŒ ! nwk yt «&™ fYk Awk, ‚u™tu ‚{u ËíÞ W¥th yt…tu. þwk ƒútñýtu ©uc Au fu rðhtu[™ ? 27 «FtŒ ƒtuÕÞt :- yuf ‚hV {thtu …wºt Au y™u ƒeS ‚hV Ëtûtt‚T ‚{u ynª ƒuXt Atu. yt{ ‚{u ƒÒtu rððtŒ fhe hÌtt Atu, íÞthu {tht suðtu þe he‚u «&™™tu W¥th yt…e þfu ? 28 ËwÄLðt ƒtuÕÞtu :- nu ƒwÂØ{t™ ! ‚{u „tÞ ‚Útt ƒeswk su r«Þ Ä™ ntuÞ ‚u ‚{tht ytihË …wºt™u s yt…òu, …ý ‚{thu rððtŒ fh‚t y{™u ƒÒtu™u ËíÞ fnuðwk s òuRyu. 29 «FtŒ ƒtuÕÞt :- nu ËwÄLðt ! nwk …qAwk Awk fu, {™w»Þ ËíÞ ™ ƒtu÷u yÚtðt yËíÞ s fnu, ‚tu ‚u r{ÚÞtðtŒe™u þwk Œw:¾ …zu ? 30 ËwÄLðt ƒtuÕÞt :- su™t W…h þtuõÞ ytðe ntuÞ yuðe Mºte™u, sw„th{tk ËðoMð nthu÷t™u y™u ¼th W…tzðtÚte su™wk yk„ f¤‚wk ntuÞ ‚u™u suðe Œw:¾{Þ ht‚ ftZðe …zu Au, ‚uðe s Œw:¾{Þ htºte yLÞtÞ Þwõ‚ ƒtu÷™th™u ftZðe …zu Au. …tu‚t™t ™„h{tk s fuŒ …zu÷tu, ûtwÄtÚte ÔÞtfw¤ ÚtÞu÷tu y™u ytk„ýt ƒnth s …w»f¤ þºtwytu òu™thtu su Œw:¾ …t{u Au, ‚u Œw:¾ ¾tuxe Ëtûte …qh™th™u «tó ÚttÞ Au. 31-32 Ët{tLÞ …þw™u {txu ¾tuxwk ƒtu÷™thtu …tu‚t™t …tk[ …qðoòu™u ™hf{tk ™t¾u Au, „tÞ™u {txu ¾tuxwk ƒtu÷™thtu Œþ …qðoòu™u ™hf{tk ™t¾u Au, ½tuzt™u {txu ¾tuxwk ƒtu÷™thtu Ëtu …qðoòu™u ™hf{tk ™t¾u Au y™u …wY»t™u {txu ¾tuxwk ƒtu÷™thtu nòh …qðò o ™ u u ™hf{tk ™t¾u Au, y™u ¼qr{™u {txu ¾tuxkw ƒtu÷™thtu …tu‚t™t ËðoMð™tu ™tþ fhu Au. ytÚte ‚{u ¼qr{ ‚wÕÞ furþ™e™u {txu ¾tuxwk ƒtu÷þtu ™rn. 33-34 «FtŒ ƒtuÕÞt :- nu rðhtu[™ ! yt ËwÄLðt™t r…‚t ykr„ht {tht fh‚t ©uc Au, ËwÄLðt ‚tht fh‚tk ©uc Au y™u yu™e {t‚t ‚the {t‚t fh‚tk ©uc Au. {txu ËwÄLðtyu ‚™u SíÞtu Au. nu rðhtu[™ ! yt ËwÄLðt ‚tht «tý™tu Mðt{e Au. nðu nu ËwÄLðt ! ‚{u {™u rðhtu[™ …tAtu yt…tu,

yu{ nwk RåAwk Awk. 35-36 ËwÄLðt ƒtuÕÞt :- nu «FtŒ ‚{u Ä{o™tu Mðefth fÞtuo Au y™u …wºt÷tu¼™u ÷eÄu ¾tuxwk ƒtuÕÞt ™Úte, ‚uÚte ‚{thtu Œw÷o¼ …wºt nwk ‚{™u …tAtu yt…wk Awk. nu «FtŒ ! yt {U ytÃÞtu ‚thtu …wºt rðhtu[™. yu {the Ë{ût s yt fw{the fuþe™e™t …„ Äwytu. (yÚtto‚T ‚u™e ËtÚtu ÷ø™ fhtu.) 37-38 rðŒwhS ƒtuÕÞt :- {txu nu htsuLÿ ‚{thu …]Úðe™u {txu swXwk ƒtu÷ðwk ÞtuøÞ ™Úte, …wºt™u {txu yËíÞ ƒtu÷e™u ‚{u …wºttu ‚Útt y{tíÞtu™e ËtÚtu ™tþ ™ …t{tu. 39

Ëthe {r‚ Ëw¾fthe Au. Œuðtu ftkR „tuðt¤tu™e …uXu ntÚt{tk ÷tfze ÷R™u hûtý fh‚t ™Úte, …ý ‚uytu ‚tu su™wk hûtý fhðt RåAu Au. ‚u™e ƒwÂØ{tk ‚uytu ðÄthtu fhu Au. 40 …wY»t su{ su{ þw¼ f{tuo fhðt{tk {™ òuzu Au, ‚u{ ‚u{ ‚u™t Ëðo yÚttuo rËØ ÚttÞ Au, yu{tk ËkþÞ ™Úte. 41

f…xe™e ðnth ftuR …ý fh‚wk ™Úte ? f…xÚte f{o fh™tht f…xeytu™u ðuŒtu …t…Úte ‚th‚t ™Úte, …ý …tk¾ ytðu÷tk …ûteytu su{ {t¤t™u Atuze òÞ Au, ‚u{ yu ðuŒtu f…xe {™w»Þ™u yk‚ft¤u Atuze òÞ Au. 42

‚s ðt÷tÞf ðM‚wytu {rŒht…t™, õ÷uþ, ½ýt ËtÚtu ðuh, …r‚ …í™e ðå[u rðÞtu„ …ztððtu, ¿ttr‚{tk ¼uŒ …ztððtu, htò™t þºtw™e Ëk„r‚, Mºte…wY»t™tu f÷uþ y™u ®™Œt…tºt {t„o yu Atuze Œuðt yu{ rðît™tu fnu Au. 43

Ëtûte ftu™u ÷uðt ™rn ? su ntÚt™e hu¾t òuðt™tu ÄkÄtu fh‚tu ntuÞ, su …nu÷tk [tuh ntuÞ …ý …tA¤Úte ðu…the ƒLÞtu ntuÞ, su ˤe yÚtðt …tËtÚte þwf™ fne™u Äq‚e ¾t‚tu ntuÞ, su ðiã ntuÞ, þºtw, r{ºt y™u ¼tkz¼ðtÞtu ntuÞ yu Ët‚™u Ëtûte{tk ÷uðt ™rn. 44

{t™ ¾t‚h fhu÷tk f{o™wk V¤

12 rðŒwh ™er‚

yÂø™ntuºt, æÞt™, yæÞÞ™ y™u Þ¿t yt [th y¼Þ yt…™thtk Au, …hk‚w yu s [th òu W÷xe he‚u Œk¼Úte yÚtðt {™™e ÷t÷ËtÚte fhðt{tk ytÔÞtk ntuÞ, ‚tu Œw:¾ yt…™thtk ÚttÞ Au. 45

ƒúñníÞt ftu™u fnuðtÞ ? ½h ƒt¤™th, Íuh Œu™th, ¼„¼ûtf (¼zðtu) Ëtu{hË ðu[™th, ƒtý ƒ™tð™th, ™ûtºt Ëq[ð™th, [trzÞtu, r{ºtÿtune, …hMºte™tu Ëk„ fh™th, „¼o…t‚ fhtð™th, „wÁ™e Mºte ËtÚtu „{™ fh™th, ƒútñý ntuR™u {ã…t™ fh™th, yr‚ ¢qh, ft„zt™e …uXu ½t{tk [tk[tu {th™th yÚtto‚T Œw:¾{tk ðÄthtu fh™th, ™tÂM‚f, ðuŒ™e ®™Œt fh™th, „t{tux htòyu yt…u÷e ytSrðftY… ™tufhe{tk ÷tk[Áþð‚ ÷u™th, su™tu s™tuR Œuðt™tu Ë{Þ s‚tu hÌttu ntuÞ ‚u, ¾uzw‚ y™u su …tu‚u Ë{Úto A‚tk ‘‘{tYk hûtý fh’’ yu{ fnuðt A‚tk {the ™t¾u ‚u, yt Ëðuo ƒúñníÞt fh™tht suðt …t‚fe Au. 46-48

…heûtt fhðt™t ËtÄ™tu ‚hýt™t yÂø™Úte ykÄtht{tk hnu÷e ðM‚w sýtÞ Au, ð‚o™ W…hÚte {™w»Þ™e ÄtŠ{f‚t …h¾tÞ Au y™u ÔÞðnthÚte ‚u™e ËtÄw‚t ðh‚tÞ Au, þqht™e …heûtt ¼Þ™t «Ëk„{tk ÚttÞ Au, Äehs™e …heûtt ytŠÚtf yt…Â¥t{tk ÚttÞ Au, r{ºttu™e …heûtt Ëkfx{tk ÚttÞ Au y™u þºtwytu™e …heûtt yt…Â¥t{tk ÚttÞ Au. 49

Y…trŒ™tu ™tþ fh™the ðM‚w ð]ØtðMÚtt Y…™u nhu Au, ytþt ÄiÞo™u nhu Au, {]íÞw «tý™u nhu Au, R»Þto Ä{to[hý™u nhu Au, ¢tuÄ ÷û{e™u nhu Au, ™e[™e Ëuðt þe÷™u nhu Au, ft{ ÷ßò™u nhu Au y™u yr¼{t™ Ëðo™u nhe ÷u Au. 50 ÷û{e {k„÷ ftÞtuo fhðtÚte Wí…Òt ÚttÞ Au, …tiZ‚tÚte ðÄu Au, znt…ýÚte {q¤ ½t÷u Au y™u RrLÿÞtu™u ðþ fhðtÚte ËkÞ{Úte ÂMÚth ÚttÞ Au. ƒwÂØ, fw÷e™‚t, RrLÿÞ r™„ún, þt†¿tt™, …ht¢{, {t…Ëh ¼t»tý, ÞÚttþÂõ‚ Œt™ y™u f]‚¿t‚t yt ytX „wýtu …wY»t™u Œe…tðu Au. 51-52 nu ‚t‚ ! yuf „wý yt {nt™ {rn{tðt¤t ytX „wýtu™tu ƒ÷…qðof

yt©ÞY… Au , htò ßÞthu {™w » Þ™u Ëífthu Au , íÞthu yt„÷t htsËL{t™Y…e yu „wý Ëðo„wýtu™u þtu¼tðu Au. 53

Mð„o yt…™the ytX ðM‚wytu nu {nthts ! {™w»Þ ÷tuf{tk Þ¿t, Œt™, yæÞÞ™, ‚…, RrLÿÞ r™„ún, ËíÞ, Ëh¤‚t y™u y¢wh‚t yt ytX „wýtu Mð„o÷tuf yt…™tht Au. yu{tk™t [th „wýtu Ëí…wY»ttu{tk Mðt¼trðf ntuÞ Au y™u [th „wýtu™u Ëí…wY»ttu y™wËhu Au. Þ¿t, Œt™, yæÞÞ™ y™u ‚… yt [th òuztÞu÷t Au, íÞthu RrLÿÞ r™„ún, ËíÞ, Ëh¤‚t ‚Útt ŒÞt¤w‚t yt [th™u Ëßs™tu y™wËhu Au. 54-55

Ä{o™t ytX {t„o Þ¿t, yæÞÞ™, Œt™, ‚…, ËíÞ, ût{t, ŒÞt y™u WŒth‚t yt ytX «fth™tu Ä{o™tu {t„o fnuðt{tk ytÔÞtu Au. yu{tk™t «Út{™t [th™tu ð„o Œk¼™u {txu …ý Ëuð™ fhtÞ Au. y™u …tA÷t [th™tu ð„o {ntí{t rËðtÞ ƒeò{tk hnu‚tu ™Úte. 56-57

˼t ð„uhu™e ytu¤¾tý ‚u ˼t ™Úte, su{tk ð]Øtu ™Úte; ‚u ð]Øtu ™Úte, fu su Ä{o fnu‚t ™Úte; ‚u Ä{o ™Úte, su{tk ËíÞ ™Úte; y™u ‚u ËíÞ ™Úte, su A¤Úte {wõ‚ ™Úte. 58

Mð„o{tk ÷R s™the Œþ ðM‚w ËíÞ, ËtiBÞY…, þtMºttÇÞtË, Œuðtu…tË™t, fw÷e™‚t, þe÷, ƒ¤, Ä™, þtiÞo y™u ÞwÂõ‚Þwõ‚ ð[™ yt Œþ Mð„o™t nu‚w Au. 59

13 rðŒwh ™er‚

61-62

Ëw{r‚™wk V¤ yt{ rðþt¤ rƒÂØðt¤tu …wY»t r™íÞ …wÛÞf{o s fÞto fhu Au. …wÛÞ fh™thtu …wY»t …wÛÞfeŠ‚ h¤e™u …wÛÞMÚtt™{tk òÞ Au. ‚uÚte …wY»tu ËtðÄt™ ÚtR™u Ëíf{o™wk s Ëuð™ fhðwk. 63

ftuý {nt yt…Â¥t{tk ytðu Au ?

R»Þto¤,w ƒeò™t {{o™u Œw:¾ yt…™th, yr«Þ ðtýeðt¤tu, ðuhf‚to y™u þX yu {™w»Þtu …t…t[thý fhðtÚte Úttuzt Ë{Þ{tk s {tuxwk Œw:¾ …t{u Au, …ý su R»Þto hrn‚ Au y™u Ë{sŒth Au ‚u ËðoŒt Ëthtk ft{tu fhðt™u ÷eÄu {nt™ fü …t{‚tu ™Úte y™u Ëðoºt Œe…e hnu Au. 64-65

…krz‚ ftu™u òýðtu ? su rðît™tu …tËuÚte znt…ý s {u¤ðu Au, ‚u …krz‚ Au; fthý fu ‚u ztÌttu {™w»Þ Ä{o ‚Útt yÚto Ëk…tŒ™ fhe™u Ëw¾…qðof Sð™ „t¤u Au. 66 ft{ õÞthu fhðwk ? su ft{ fhðtÚte htºtu Ëw¾u hnuðtÞ, ‚u ft{ rŒðËu s fhe ÷uð.kw su ft{ fhðtÚte [tu{tËt™t [th {rn™t{tk Ëw¾u hnuðtÞ ‚u ft{ yt„÷t ytX {rn™t{tk s fhe ÷uðwk. Q‚h‚e ðÞ «tó Út‚tk su ftÞo fhðtÚte Ëw¾u hnuðtÞ ‚u ftÞo yt„÷e ðÞ{tk s fhe ÷uðwk. …ý su ft{ fhðtÚte {]íÞw …Ae Ëw¾ {¤u ‚u ft{ ‚tu yt¾t Sð™ ËwÄe fÞto s fhðwk.

67-68

…rhýt{u ð¾tý ÚttÞ Au.

…t…e {™w»Þ …t… fhe™u …t…™wk s V¤ ¼tu„ðu Au y™u …wÛÞ feŠ‚ðt¤tu {™w»Þ …wÛÞ fhe™u yíÞk‚ …wÛÞ™u s ¼tu„ðu Au. 60

ztÌtt {™w»Þtu Ëthe he‚u …[u÷t yÒt™e, Þwðt™e™u ytu¤k„e „Þu÷e …í™e™e, Ëk„út{{tk rðsÞ™u ðhe ytðu÷t þqhðeh™e y™u ‚¥ð™t …th™u …t{u÷t ‚…Mðe™e «þkËt ÚttÞ Au. 69

ƒwÂØ™tþ™tu nu‚w

…t…e™tk rAÿtu ðÄthu W½tztk …zu

‚uÚte ËŒt[the …wY»tu …t… fhðwk ™rn. ðthkðth fhðt{tk ytðu÷wk …t… ƒwrØ™tu ™tþ fhu Au, yu{ ƒwÂØ hrn‚ ÚtÞu÷tu …wY»t r™íÞ …t…f{o s fÞto fhu Au, íÞthu ðthkðth fhðt{tk ytðu÷wk …wÛÞ ƒwÂØ™e ð]ÂØ fhu Au.

su {™w»Þ yÄ{oÚte {¤u÷t Ä™ ðzu …tu‚t™wk rAÿ Ztkfðt òÞ Au, ‚u™wk ‚u rAÿ Zkft‚wk ‚tu ™Úte s Q÷xwk ‚uÚte ‚u™wk ƒeswk rAÿ W½tzwk …zu Au. 70

…wÛÞ …t…™tk V¤

ftuý ftu™u rþûtt fhe þfu Au.

„wÁ S‚urLÿÞtu™t þtËf Au, htò Œwhtí{tytu™tu þtËf Au y™u ðiðMð‚ Þ{ „wó …t…eytu™t þtËf Au. (‚uÚte ‚u ‚u™u rþûtt fhe þfu Au.) 71

ftu™wk MðY… sýt‚wk ™Úte ? Ér»tytu™,kw ™Œe™w,k fw¤™w,k {ntí{tytu™kw y™u Mºteytu™tk Œwùrhºt™wk {q¤ òýe þft‚wk ™Úte. 72

fÞtu htò ½ýt ft¤ ËwÄe htßÞ fhe þfu ? nu hts™T ! ƒútñýtu™e …qò fhðt{tk ‚í…h, Œt‚t, …tu‚t™e ¿ter‚™t ÷tuftu ËtÚtu Ëh¤‚tÚte ð‚o™th y™u þe÷Ëk…Òt ûtrºtÞ ÷tkƒt ft¤ ËwÄe htßÞ fhe þfu Au. 73

fÞtu {týË f{tR þfu Au ? þqhtu, rðît™ ‚Útt Ëuðt fhe òý™thtu, yt ºtý …wY»ttu Ëwðýo™tk …w»…tuðt¤e …]Úðe™tk Ëwðýo …w»…tu ðeýe ÷u Au. 74 nu ¼th‚ ! ƒwÂØÚte ËtæÞ Út‚tk ft{tu ©uc Au. ƒtnwƒ¤Úte ËtæÞ Út‚tk ft{tu {æÞ{ Au, f…xÚte ËtæÞ Út‚tk ft{tu yÄ{ Au y™u ËkfxÚte ËtæÞ Út‚tk ft{tu yÄ{tÄ{ Au. 75 nu htò ! ŒwÞtuoÄ™, þfwr™, {q¾o ŒwþtË™ ‚Útt fýo™u htßÞ¼th ËtU…e™u ‚{u fuðe he‚u yiïÞo™e RåAt ht¾tu Atu ? 76 nu ¼h‚©uc ! …tkzðtu Ëðo„wýtuÚte Ëk…Òt Au y™u ‚{tht «íÞu r…‚]áÂü ht¾e™u ð‚uo Au, ‚tu ‚{u ‚u{™t «íÞu …wºtáÂü ht¾e™u ð‚tuo. 77

Rr‚ ©e{nt¼th‚u Wãtu„…ðo yk‚„o‚ «ò„h…ðo{tk rðŒwh™er‚ðtõÞ™tu ‚]‚eÞtu yæÞtÞ: >>3>> -: yæÞtÞ :- 4 rðŒwh ƒtuÕÞt :- nu hts™T ! yt ËkƒkÄ{tk ytºtuÞ y™u ËtæÞŒuðtu™t ËkðtŒ™tu yuf …wht‚™ Rr‚ntË fnuðt{tk ytðu Au. yuðwk y{u Ëtk¼éÞwk Au fu …qðou nkËY…u Vh‚t W¥t{ ðú‚ðt¤t ‚Útt {ntƒwÂØ{t™ yuðt {nŠ»t ytºtuÞ (Œ¥ttºtuÞ)™e …tËu sR™u ËtæÞŒuðtuyu «&™ fÞtuo n‚tu. 1-2

14

ËtæÞŒuðtu™tu «&™

rðŒwh ™er‚

nu {nŠ»t ! y{u ËtæÞŒuðtu Aeyu. ‚u ‚{™u òuR™u y{tu y™w{t™ fhe þf‚t ™Úte fu ‚{u ftuý Atu. ‚{u þt†¿tt™ ðzu Äeh ‚Útt ƒwÂØ{t™ Atu, yu{ y{u {t™eyu Aeyu. ytÚte ‚{u y{™u rðît™™tk ÷ûtý™u fnu™the WŒth ðtýe fnuðt™u ÞtuøÞ Atu. 3

yð~Þ fhðt ÷tÞf f{o nkË ƒtuÕÞt :- nu Œuðtu ! ÄiÞo ht¾ðwk, $rÿÞ™tu r™„ún fhðtu, ËíÞ …h{tí{t™t Ëtûttífth {txu æÞt™, Äthýt ‚Útt Ë{trÄ ytrŒ Ä{tuo™wk y™wËhý fhðwk, ӌޙe Ëðuo „tkXtu™u rþrÚt÷ fhðe, r«Þ ‚Útt yr«Þ ™u ytí{t{tk ÷Þ …{tzðtk, yu fhðt ÞtuøÞ ftÞtuo Au, yu{ {U „wÁ™t {w¾ Útfe Ëtk¼éÞwk Au. 4

ût{tþe÷ …wÛÞþt¤e ÚttÞ Au. ftuR „t¤tu Œu …ý ‚u™u Ët{e „t¤ Œuðe ™rn, yt{ su „t¤™u Ën™ fhu Au, ‚u™tu ¢tuÄ s „t¤ Œu™th™u ƒt¤e {qfu Au, ‚u{ ‚u™t …wÛÞ™u «tó ÚttÞ Au. 5 ftuR™u „t¤ ¼tkzðe ™rn, ftuR™wk y…{t™ fhðwk ™rn, r{ºttu™tu ÿtun fhðtu ™rn, ™e[™e Ëuðt fhðe ™rn, yr¼{t™e Útðwk ™rn, ne™ yt[hý fhðwk ™rn y™u fXtuh ‚Útt Œtu»t¼he ðtýe ƒtu÷ðe ™rn. yt ÷tuf{tk ðtýe {™w»Þtu™t {{oMÚtt™tu™u, ntzftk™u ӌޙu y™u «tý™u ËwØtk ƒt¤e {qfu Au. {txu Ä{or«Þ …wY»tu WØ‚ y™u fXtuh ðtýe™tu r™íÞ íÞt„ s fhðtu. 6-7 su {™w»Þ {{o™u ¼uŒ™the ¢wh ‚Útt fXtuh ðtýeY…e ftkxt ðzu {™w»Þtu™u …ezt fhu Au, ‚u™u {™w»Þtu{tk {nt n‚¼t„e Ë{sðtu y™u ‚u …tu‚t™u {tuZu {u÷wk ƒtkÄe™u ðnu Au yu{ òýðwk. 8

Ëßs ™ ût{tþe÷ s ntuÞ Ët{tu {týË ftuR Ëßs™™u yÂø™ ‚Útt ËqÞo suðtk yíÞk‚ ‚eûý y™u «Œeó ðtøƒtýtuÚte yr‚þÞ ðªÄe ™t¾u, ‚tu …ý ‚u rðît™ ‚tu yt{ ðªÄtÞt A‚tk y™u yt{ yr‚þÞ Œtn ÷tøÞt A‚tk yu{ s òýu fu yt ‚tu

{tht …wÛÞ{tk ðÄthtu fhu Au. 9

suðtu Ëk„ ‚uðtu hk„ ð† suðtk hk„™tu Ëk„ fhu Au ‚uðt hk„ðt¤wk ‚u ÚttÞ Au, ‚u{ {™w»Þ …ý ËtÄw, yËtÄw, ‚…Mðe ‚Útt [tuh yu …ife su™e Ëk„r‚ fhu Au, ‚u™t suðtu ÚttÞ Au. 10

Œuð‚tytu ftu™u [ntÞ Au ? ftuR {ÞtoŒt ytu¤k„e™u ðtŒ fhu, ‚tu …ý su ‚u™e ËtÚtu ðtŒ fh‚tu ™Úte, ‚u{ s ƒeò™u ðtŒ fhðt W~fuh‚tu ™Úte, ftuR {the òÞ ‚tu …ý su ‚u™u Ët{tu {th‚tu ™Úte ‚u{ s ƒeò …tËu {htð‚tu ™Úte y™u su …t…e™u nýðt RåA‚tu ™Úte, ‚u Mð„o{tk òÞ Au y™u Œuðtu …ý ‚u™u [ntÞ Au. 11

[th ò‚™wk ƒtu÷ðwk ƒtu÷ðt fh‚tk {ti™ ht¾ðwk yu ©uc fÌtwk Au, {ti™ fh‚tk ËíÞ ƒtu÷ðwk ‚u ©uc fÌtwk Au, ‚u fh‚tk ËíÞ ‚Útt r«Þ ƒtu÷ðwk ‚u ©uc fÌtwk Au y™u ‚u fh‚tk Ä{to™wY… ƒtu÷ðwk ‚u ËtiÚte ©uc Au. 12

…wY»t Mð‚kºt Au. …wY»t suðt™e ËtÚtu ƒuËu Au, suðt™e Ëuðt fhu Au y™u suðtu Útðt RåAu Au, ‚uðtu ‚u ÚttÞ Au. 13

rð»tÞ™tu íÞt„ ‚u s Œw:¾™tu íÞt„ …wY»t su su rð»tÞÚte Œqh ÚttÞ Au, ‚u ‚u rð»tÞ™t Œw:¾Úte ‚u {wõ‚ ÚttÞ Au. yu «fthu Ëðo rð»tÞÚte {wõ‚ Út‚tk ‚u™u ÷„th …ý Œw:¾ hnu‚wk ™Úte. yuðt …wY»t™tu ftuR …htsÞ fh‚wk ™Úte, ftuR™e ËtÚtu yu ðuh fh‚tu ™Úte, ‚u{ ftuR™tu yu ™tþ fh‚tu ™Úte, yu ®™Œt y™u M‚wr‚{tk Ë{t™¼tð ht¾u Au, yu þtuf fh‚tu ™Úte y™u n»to …ý fh‚tu ™Úte. 14-15

W¥t{, {æÞ{ y™u yÄ{ …wY»t™tk ÷ûtýtu su Ëðu™ o kw fÕÞtý RåAu Au y™u ftuR™t yfÕÞtý™e fÕ…™t Ëh¾e fh‚tu ™Úte, su ËíÞ ƒtu÷u Au, ftu{¤ ¼tð ht¾u Au y™u RrLÿÞtu™u ðþ ht¾u Au ‚u W¥t{ …wY»t Au. su r{ÚÞt Ëtkíð™ fh‚tu ™Úte, yt…ðt fnu÷e

15 rðŒwh ™er‚

ðM‚w yt…u Au y™u ƒeò™tk rAÿ™u òýu Au, ‚u {æÞ{ …wY»t Au. su™u {nt…htýu …ý W…Œuþ ÷t„‚tu ™Úte, su {th ¾t™thtu Au, þMºttuÚte ½ðt‚tk A‚tk su ¢tuÄ™u ÷eÄu …tAtu Vh‚tu ™Úte, su f]‚Ιe Au, su ftuR™tu …ý r{ºt ™Úte y™u su Œwü yk‚:fhýðt¤tu Au, ‚u …wY»t yÄ{ fnuðtÞ Au. ð¤e su fÕÞtý™u {txu ©uc …wY»ttu …h ©Øt ht¾‚tu ™Úte, su™u …tu‚t™t …h …ý rðïtË ™Úte ‚Útt su r{ºttu™tu …ý y™tŒh fhu Au, ‚u yÄ{ …wY»t Au. 16-19

ftu™tu Ëk„ fhðtu. su {™w»Þ™u …tu‚t™e [z‚e™e RåAt ntuÞ, ‚uýu W¥t{ …wY»ttu™e s {iºte fhðe, Ëkòu„ðþt‚T {æÞ{tu™e Ëk„r‚ fhðe, …ý õÞthuÞ yÄ{ …wY»t™e Ëk„r‚ ‚tu fhðe s ™rn. 20

ftu™tu y…Þþ ÚttÞ Au ? {™w»Þ™u ®™rŒ‚ ƒ¤ ðzu, r™íÞ Wãtu„ ðzu, ƒwÂØ™e ÞwÂõ‚ ðzu ‚Útt …wY»ttÚto ðzu Ä™ {¤u Au ¾Ák, …hk‚w ‚uÚte ‚u Ëthe «þkËt …t{‚tu ™Úte, ‚u{ s {ntfw÷e™tu™t yt[th™u «tó Út‚tu ™Úte. 21

fw¤ðt™™tk ÷ûtý Ä]‚ht»xÙ ƒtuÕÞt :- ƒnw©w‚ ‚Útt Ä{o y™u yÚto{tk r™ctðt¤t Œuðtu …ý {ntfw¤tu™e M…]nt fhu Au, {txu nu rðŒwh ! nwk ‚™u …qAwk Awk fu, {ntfw¤ ftu™u fnuðtÞ ? 22 rðŒwh ƒtuÕÞt :- ‚…, RrLÿÞ W…h rðsÞ, ðuŒ™wk yæÞÞ™, yæÞt…™, Þ¿tf{tuo, …rðºt rððtn, n{uþtk yÒtŒt™ ‚Útt ËŒt[th yt Ët‚ „wýtu su fw¤{tk ntuÞ Au, ‚u {ntfw¤tu òýðtk. su{™wk ËŒt[hý [r÷‚ Út‚wk ™Úte, su{™wk yt[hý {t‚tr…‚t™u Œw:¾e fh‚wk ™Úte, suytu «ËÒt r[¥tÚte Ä{to[hý fhu Au, fw¤™e feŠ‚ ðÄthðt RåAu Au y™u yËíÞ™tu íÞt„ fhu Au, ‚uytu™u {ntfw÷e™ òýðt. 23-24 Þ¿tÞt„ ™ fhðtÚte, yÞtuøÞ rððtn fhðtÚte, ðuŒ™wk yæÞÞ™ ™ fhðtÚte y™u Ä{o™wk WÕ÷k½ fhðtÚte, Ëthtk fw¤tu …ý Œwü fw¤tu ÚtR òÞ Au. ŒuðÿÔÞ™t rð™tþÚte, ƒútñýtu™wk ÿÔÞ nhý fhðtÚte y™u ƒútñý™wk

y…{t™ fhðtÚte {ntfw¤tu …ý ™e[ fw¤ ÚtR òÞ Au. 25-26 nu ¼th‚ ! ƒútñýtu™tu r‚hMfth fhðtÚte, ‚u{™e ®™Œt fhðtÚte ‚u{s Útt…ý ytu¤ððtÚte Ëthtk fw¤tu …ý n÷ftk ÚtR òÞ Au. su fw¤ …wY»ttu, ZtuhZtk¾h ‚Útt Ä™Úte Ëk…Òt ntuÞ, A‚tk òu ËŒt[thÚte hrn‚ ntuÞ, ‚tu ‚u fw¤ Wå[ fw¤™e „ý™t{tk hnu‚tk ™Úte. 27-28 …hk‚w su fw¤tu yÕ… Ä™ðt¤tk ntuðt A‚tk ËŒt[thÚte Ëk…Òt Au, ‚u Wå[ fw¤™e „ý™t{tk „ýtÞ Au. y™u {tuxtu Þþ …t{u Au. ytÚte ËŒt[th™wk Þí™Úte ËŒið Ëkhûtý fhðwk. Ä™ ‚tu ytðu Au y™u òÞ Au. Ä™Úte ûteý ÚtÞu÷tu {™w»Þ ûteý ÚtÞu÷tu „ýt‚tu ™Úte, …ý Ëî‚o™Úte ¼úü ÚtÞu÷tu {™w»Þ ‚tu ËŒt™tu {qytu s …zâtu Au. 29-30 su fw¤tu Ëî‚o™Úte ne™ ÚtR „Þtk Au, ‚u fw¤tu Vhe rðãtytuÚte, …þwytuÚte, yÚtðt Ëthe Ë{]ÂØ Þwõ‚ ¾u‚eÚte …ý [Z‚e{tk ytð‚tk ™Úte. y{tht fw¤{tk ftuR ðuh fh™th ™ Úttytu, …hÿÔÞ™u nhý fh™thtu htò yÚtðt y{tíÞ ™ Úttytu, r{ºtÿtune ™ Úttytu, f…xe ™ Úttytu, ¾tuxwk ƒtu÷™thtu ™ Úttytu y™u r…‚], Œuð‚t ‚Útt yr‚rÚt™u ¼t„ ytÃÞt …nu÷tk s{™thtu ftuR ™ Úttytu. 31-32 y{tht{tkÚte su ftuR ƒútñýtu™e ®nËt fh™thtu ntuÞ, ƒútñýtu™tu îu»t fh™thtu ntuÞ yÚtðt su ¾u‚e fh™thtu ntuÞ, ‚u y{the ˼t{tk ™ ytðtu, yr‚rÚt™u ƒuËðt {txu ½tË™e [xtR, W‚tht {txu s{e™, …eðt {txu …týe y™u ËíÞ {Äwh ðtýe. yt ðM‚wytu Ëßs™tu™t ½htu{tkÚte fŒe WåAuŒ …t{‚e ™Úte. nu {nt¿tt™e htò ! ÄŠ{c ‚Útt …wÛÞf{oðt¤tk {™w»Þtu™u íÞtk Ëífth fhðt™e yu ðM‚wytu …h{ ©Øt ðzu «tó ÚttÞ Au. 33-35 nu htò ! yt MÞkŒ™ ™t{™wk Ítz ™t™wk Au, A‚tk ¼th W…tzðt{tk Ë{Úto Au, ‚u{ ƒeòk Ítztu ¼th W…tze þf‚tk ™Úte, ‚u s «{týu {ntfw÷e™ …wÁ»ttu ytð™th …htuýtytu™tu ¼th Ëthe he‚u WXtðe ÷u Au, ƒeò {™w»Þtu ‚u «{týu fhe þf‚t ™Úte. 36

r{ºttr{ºt™tu rð[th

16 rðŒwh ™er‚

su r{ºt™t ftu…™e ƒef ÷t„u Au ‚Útt su r{ºt™e ËtÚtu þkft…qðof ð‚oðwk …zu Au, ‚u r{ºt fnuðt‚tu ™Úte, …ý su r{ºt ËtÚtu r…‚t™e su{ rðïtËÚte ð‚eo þftÞ Au ‚u s r{ºt Au, ƒeò ‚tu {tºt ËkƒkÄðt¤t Au. su ftuR yt…ýe ËtÚtu ËkƒkÄ rð™t r{ºt¼tðÚte ð‚ou Au, ‚u s ƒkÄw Au, ‚u s r{ºt Au, ‚u s ytÄth Au y™u ‚u s „r‚Y… Au. 37-38 su …wY»t™wk r[¥t [k[¤ Au, su ð]Øtu™e Ëuðt fh‚tu ™Úte y™u su™e ƒwÂØ Ítu÷tk ¾t‚e ntuÞ Au, ‚u …wÁ»t™t r{ºttu r™íÞ yÂMÚth ntuÞ Au, nkËtu su{ ËwftÞu÷tk Ëhtuðh™u Atuze òÞ Au, ‚u{ ÷û{e [k[¤ r[¥tðt¤t, {q¾o ‚Útt RrLÿÞtu™t ŒtË ÚtÞu÷t …wÁ»t™u Atuze òÞ Au. 39-40 Œwso™tu™tu yt Mð¼tð ðtŒ¤tk suðtu [k[¤ Au, ‚uytu rð™t fthýu ftu…e WXu Au. y™u rð™t fthýu heÍe WXu Au. r{ºttuyu …tu‚t™tu Ëífth fÞtuo ntuÞ ‚Útt ft{ fhe ytÃÞtk ntuÞ A‚tk ‚uytu ‚u r{ºttu™wk rn‚ fh‚t ™Úte, ‚uytu f]‚Ιe Au. ‚uytu ßÞthu {he òÞ Au íÞthu {tk˼ûtf «týeytu …ý ‚u{™tk þƒ™u ¾t‚tk ™Úte. 41-42 …tu‚t™e …tËu Ä™ ntuÞ yÚtðt ™ ntuÞ, ‚tu …ý WŒth {™w»Þ r{ºt™tu Ëífth fhu Au, …ý ‚u™tu Ëth {u¤ððtY… ¼uŒ òýðt™e RåAt fh‚tu ™Úte. 43

Ëk‚t…™tk V¤ Ëk‚t…Úte Y…, ƒ¤ y™u ¿tt™ ™tþ …t{u Au y™u Ëk‚t…Úte ÔÞtÄe ÚttÞ Au. 44

Ëw¾™tu {t„o þtufÚte Rü ðM‚w «tó Út‚e ™Úte, þhehu ƒ¤‚ht WXu Au y™u þºtwytu yr‚þÞ ¾wþe ÚttÞ Au, {txu ‚{u þtuf{tk {™ ÷„tzþtu ™rn. 45 {™w»Þ {hu Au y™u Vhe sL{u Au, {™w»Þ ne™ ÚttÞ Au y™u Vhe ð]ÂØ …t{u Au. Þt[™t fhu Au y™u Vhe ƒeò ‚u™e …tËu Þt[™t fhu Au y™u ð¤e {™w»Þ ƒeò™tu þtuf fhu Au ‚Útt ƒeòytu™u …tu‚t™tu þtuf fhtðu Au. Ëw¾ - Œw:¾, [z‚e - …z‚e, ÷t¼ - nt™e y™u sL{ - {hý, yt òuzftkytu y™w¢{u Ëðo™u «tó ÚttÞ s Au. {txu Äeh {™w»Þu ‚u ËkƒÄk e ™ ‚tu n»to {t™ðtu

fu ™ ‚tu þtuf fhðtu. 46-47 …tk[ RrLÿÞtu y™u Aêwk {™ yu A RrLÿÞtu [k[¤ Au. ‚u{tkÚte su su RrLÿÞ su{ su{ rð»tÞtu{tk ytËõ‚ ÚttÞ Au, ‚u{ ‚u{ ‚u ‚u RrLÿÞtu îtht …wÁ»t™e ƒwÂØ r™íÞ …týe ¼hu÷t ftýt ½zt{tkÚte …týe™e …uXu Íhe òÞ Au. 48 Ä]‚ht»xÙ ƒtuÕÞt :- ÷tfzt{tk YkÄtÞu÷t yÂø™™e …uXu Ëqû{ Ä{oÚte YkÄtÞu÷t ÞwrÄÂch htò ËtÚtu {U f…xÚte ð‚o™ fÞwO Au, ‚uÚte ‚u ÞwØ fhe™u {tht {q¾o …wºttu™tu yk‚ ytýþu. su{ yt Ëðo s„‚ Wîu„ ¼ÞwO ÷t„u Au, ‚u{ {tÁk {™ …ý r™íÞ Wîu„{tk hnu Au, {txu nu {nt{r‚ ! su ðtõÞtuÚte {tYk {™ «ËÒt ÚttÞ ‚uðwk ‚wk {™u fnu. 49-50

þtÂL‚™tu {t„o rðŒwh ƒtuÕÞt :- nu r™»…t… ! ¿tt™ rð™t ‚… rð™t RrLÿÞtuu™t r™„ún rð™t ‚u{s ÷tu¼™t íÞt„ rð™t ‚{™u þtÂL‚ {¤u ‚u{ nwk òu‚tu ™Úte. ƒwÂØÚte …wY»t ËkËth™t ¼Þ™u Œqh fhu Au, ‚…Úte ‚u™u {n¥tt {¤u Au, „wÁËuðtÚte ‚u™u ytí{¿tt™ «tó ÚttÞ Au. y™u r[¥tð]Â¥t™t r™htuÄY…e Þtu„Úte ‚u™u þtÂL‚ {¤u Au. 51-52 yt{ þtÂL‚ {¤u Au, yux÷u {tuûttrÄfthe …wÁ»ttu Œt™™t ‚Útt ðuŒtæÞÞ™™t …wÛÞ™e ft{™t ht¾‚t ™Úte y™u ht„ ‚Útt îu»tÚte hrn‚ ÚtR™u …]Úðe …h rð[hu Au. Ëtht yæÞÞ™™e, Ëtht ÞwØ™e, Ëthtk f{o™e ‚Útt Ëtht ‚…™t yk‚u {™w»Þ™u Ëw¾ {¤u Au. 53-54

¿tt‚e ËtÚtu ðuh fh™th™e Œþt nu hts™T ! ¼uŒáÂüðt¤tk y™u ¿ttr‚™tk {™w»Þtu ËtÚtu îu»tƒwÂØ ht¾™tht …wÁ»ttu ËwkŒh rƒAtðu÷tk þÞ™tu{tk yt¤tux‚tk …ý fŒe r™ÿt …t{‚t ™Úte, Mºteytu™t Ë{t„{{tk …ý «er‚ y™w¼ð‚t ™Úte y™u [thýtu™e M‚wr‚ytuÚte …ý «ËÒt‚t {u¤ð‚t ™Úte. yu ¼uŒáÂüðt¤tytu fŒe Ä{to[hý fh‚t ™Úte. yt s„‚{tk Ëw¾ …t{‚t ™Úte, „tihð …t{‚t ™Úte y™u þtÂL‚ {u¤ðe þf‚t ™Úte. 55-56 ð¤e nu hts™T ! yu ¼uŒáÂüðt¤tytu™u rn‚fthf fnu÷kw Á[‚wk ™Úte,

17 rðŒwh ™er‚

‚u{™wk Þtu„ûtu{ [t÷‚wk ™Úte y™u yk‚u rð™tþ rð™t ‚u{™tu ƒesu ftuR ythtu ™Úte. „tÞtu{tk ŒqÄ ð„uhu „tuhË™e Ëk¼tð™t h¾tÞ, ƒútñý{tk ‚…™e Ëk¼tð™t h¾tÞ, Mºteytu{tk […¤‚t™e Ëk¼tð™t h¾tÞ y™u ¿ttr‚Úte ¼Þ™e Ëk¼tð™t h¾tÞ. 57-58 ™t™t ™t™t ½ýt ‚Útt Ëh¾t ‚tk‚ýtytu yufXt ÚtðtÚte ‚u {sƒq‚ ÚtR™u {tuxt «ÞtË™u Ën™ fhu Au. Ëßs™tu™t ËkƒkÄ{tk yt WŒtnhý Au. nu Ä]‚ht»xÙ ! ƒ¤‚tk ÷tfztk Aqxtk …zðtÚte Äw{tÞ Au y™u yufXtk ÚtðtÚte ƒ¤u Au. nu ¼h‚©uc ! yus ðt‚ ¿ttr‚™u ÷t„w …zu Au. 59-60

sw ÷{e™u {¤‚wk V¤ nu Ä]‚ht»xÙ ! suytu ƒútñýtu, Mºteytu, ¿ttr‚ y™u „tÞ W…h þqht‚™ ƒ‚tðu Au, ‚uytu zªxtk{tkÚte ¾he …z‚t …tft V¤™e su{ ™e[u ¾he …zu Au. 61

yuf÷ðtR ÂMÚtr‚ ð]ût ¼÷u {tuxwk ntuÞ, ƒ¤ðt™ ntuÞ ‚Útt Ÿzt {q¤ðt¤wk ntuÞ, ‚tu …ý òu ‚u yuf÷wk QøÞwk ntuÞ, ‚tu ðtÞw ‚u™u zt¤eytu ËtÚtu …¤ðth{tk W¾uze ™t¾e þfu Au. …hk‚w su ð]ût yuf ƒeò™u ™Sf ntuÞ Au y™u sÚÚttƒkÄ he‚u Ÿztk {q¤ ½t÷e™u QøÞtk ntuÞ Au. ‚uytu yuf ƒeò™t yt©Þ™u ÷eÄu «[kz …ð™™e …ý x¬h Íe÷u Au. yu s «{týu {™w»Þ ¼÷u „wýtuÚte Ëk…Òt ntuÞ, A‚tk ‚u òu yuf÷tu ntuÞ, ‚tu ðtÞw su{ yuf÷tk W„u÷tk ð]ût™u W¾uze þfu Au, ‚u{ þºtwytu …ý ‚u™u W¾tze ™t¾ðt™wk þõÞ {t™u Au. 62-64 ¿ttr‚ytu ‚tuu yuf ƒeò™t òuhÚte ‚Útt yt©ÞÚte Ëhtuðh{tk hnu÷t f{¤tu™e …uXu ð]ÂØ …t{u Au. ƒútñý, „tÞ, ¿ttr‚, ƒt¤f, Mºte, su{™wk yÒt …tu‚u ¾t‚t ntuRyu ‚u y™u suytu þhýu ytÔÞt ntuÞ ‚u, ytx÷t yðæÞ „ýtÞ Au. 65-66

{™w»Þ™t {qÏÞ ƒu „wý nu hts™T ! ‚{tYk {k„¤ Úttytu. {™w»Þ{tk Ä™ðt™…ýwk y™u r™htu„e‚t yu ƒu rð™t ƒeò ftuR „wý ™Úte, fthý fu htu„eytu ‚tu {qyt suðt s Au. 67

¢tuÄ™wk MðY…

18

nu {nthts ! ð„h ÔÞtrÄyu yÁ[e fh™th, {tÚtt{tk ðuŒ™t fh™th, …t…e ËtÚtu ËkƒÄk ht¾™th, fXtuh, ‚eûý, W»ý, Ëßs™tuyu …eðt ÞtuøÞ y™u Œqso™tu su™u …e‚t ™Úte yuðt ¢tuÄ™u ‚{u …e òytu y™u Ëthe …uXu þtL‚ Úttytu. 68

rðŒwh ™er‚

htu„e™e yðMÚtt htu„Úte …eztyu÷tytu …wºt V¤ ð„uhu™tu y™tŒh fh‚t ™Úte y™u rð»tÞtu{tk Rü yr™ü™tu rððuf òý‚t ™Úte. Œw:¾e ÚtÞu÷t ‚u htu„eytu r™íÞ Ä™™tu W…Þtu„ fhe òý‚t ™Úte, ‚u{s ‚u™wk Ëw¾ …ý {u¤ðe þf‚t ™Úte. nu hts™T ! …qðuo ã]‚{tk ÿti…Œe™u S‚u÷e òuR™u {U ‚{™u fÌtwk n‚wk fu, …krz‚tu ãw‚¢ezt™tu íÞt„ fhu Au, {txu ‚{u ŒwÞtuoÄ™™u sw„th™e h{‚{tkÚte ðthtu, …hk‚w ‚{u {tYk fnuðwk ™ntu‚wk {tLÞwk. 69-70

ËíÞ ðM‚w™tu rð[th Ërn»ýwytu™e ËtÚtu su rðhtuÄ fhu, ‚u fkR ƒ¤ fnuðtÞ ™rn. Ä{o Ëqû{ Au y™u ‚u yt„ún…qðof Ëuððtu òuRyu. ¢qh™t ntÚt{tk „Þu÷e ÷û{e ™tþ …t{u Au, …ý Ëh÷ …wY»t™t ntÚt{tk „Þu÷e ‚u s ÷û{e ð]ÂØ …t{u Au y™u Œefht™t Œefht ËwÄe …ntU[u Au. nu hts™T ! ‚{tht …wºttu …tkzðtu™wk …t÷™ fhtu, y™u …tkzðtu ‚{tht …wºttu™wk hûtý fhtu, ƒÒtu{tkÚte yuf™t …ý su þºtw ‚Útt r{ºt ntuÞ, ‚u ƒeò™t …ý þºtw ‚Útt r{ºt „ýtytu. ƒÒtu™tk ftÞtuo …ý yuf Ëh¾t s Úttytu. yt{ Ëðo fwÁðkþeytu Ë{]ÂØðt¤t ÚtR Ëw¾Úu te Sðtu, nu ys{eZðkþe ! ‚{u ytsu ftihðtu™t ™u‚t Atu, yt ftihðfw¤ ‚{thu ytÄe™ Au. ytÚte nu ‚t‚ ! ð™ðtËÚte yíÞk‚ Œw:¾e ÚtÞu÷t ƒt¤f …tkzðtu™wk ‚{u …t÷™ fhtu y™u ‚{tht …tu‚t™t Þþ™wk hûtý fhtu. 71-73 nu ftihðhts ! ‚{u …tkzðtu™e ËtÚtu ËkrÄ fhtu. þºtwytu ‚{the ðå[u ¼uŒ™e RåAt ™ fhtu. nu ™hŒuð ! Ëðo …tkzðtu ËíÞ™wk yð÷kƒ™ fhe™u hnu÷t Au. ytÚte nu ™huLÿ ! ‚{u ŒwÞtuoÄ™™u ÞwØÚte yxftðtu. 74 Rr‚ ©e{nt¼th‚u Wãtu„…ðo yk‚„o‚ «ò„h…ðo{tk

rðŒwh™er‚ðtõÞ™tu [‚wÚto yæÞtÞ: >>4>> -: yæÞtÞ :- 5

Ë¥th {q¾toytu™tu ™hfðtË rðŒwh ƒtuÕÞt :- nu htsuLÿ ! Ë¥th …wY»ttu™u MðtÞk¼wð {™wyu ytftþ™u {wÂüÚte «nth fh™tht fÌtt Au. nu rðr[ºtðeÞo™t …wºt ! ‚u{ýu ‚u{™u {u½{tk hnu÷t, ™ ™{tðe þftÞ ‚uðt RLÿÄ™w»t™u ™{tð™tht yÚtðt ËqÞo, [kÿ ð„uhu™tk ™ Í÷tÞ ‚uðt rfhýtu™u Ít÷™tht fÌtt Au. (yíÞk‚ {q¾o) 1-2 nu ™huLÿ ! su W…Œuþ™u yÞtuøÞ yuðt™u W…Œuþ yt…™th, yÕ… ÷t¼Úte Ëk‚tu»t {t™e ƒuË™th, …tu‚t™t MðtÚto™u {txu þºtw™tk …z¾tk Ëuð™th, Mºteytu™u Ëtk[ÔÞt fhðt{tk fÕÞtý {t™™th, Þt[™t™u yÞtuøÞ™e Þt[™t fh™th, su yt…ƒztR ntfu Au, su Ëthtfw¤{tk sLBÞt A‚tk yÞtuøÞ ftÞo fh™th, r™ƒo¤ ntuR ƒ¤eÞt ËtÚtu ðuh ht¾™th, y©Øt¤w™u rn‚ð[™ fnu™th, su yr™åA™eÞ ðM‚w™e RåAt ht¾™th, …wºtðÄw™e Xêt {~fhe fh™th ËËhtu, ËËht™e …tËu hûtý {u¤ÔÞt A‚tk ‚u{™e …tËu {t™ ytrŒ™e RåAt ht¾™th, su …hMºte{tk yÚtðt …htÞt ¾u‚h{tk ƒes ðtð™th, Mºte ËtÚtu nŒƒnth™tu fSÞtu fh™th, su …tu‚t™u ftkR ðM‚w {éÞt A‚tk {™u ÞtŒ ™Úte yuðwk fnu™th, su ð[™ ytÃÞt A‚tk Þt[f™u ð[™ {wsƒ ™rn yt…™th y™u su Œwso™™u …ý Ëßs™ fhe ƒuËtzu Au. yt Ë¥th sýt™u ntÚt{tk …tþ Äthý fh™tht Þ{Œq‚tu ™hf{tk ÷R òÞ Au. 3-6

Ä{o yux÷u þwk ? su {™w»Þ su™t «íÞu suðwk ð‚o™ ht¾u, ‚u™t «íÞu ‚u {™w»Þ ‚uðwk ð‚o™ ht¾ðw,k yu Ä{o Au. f…xe ËtÚtu f…xÚte ð‚oðkw y™u ËŒt[the ËtÚtu ËŒt[thÚte ð‚oðwk. 7

ftuý ftu™tu ™tþ fhu Au ? ½z…ý Y…™tu, ytþt Äehs™tu, {]íÞw «týtu™tu, R»Þto Ä{to[hý™tu, ft{ ÷ßò™tu, ™e[™e Ëuðt Ëî‚o™™tu, ¢tuÄ ÷û{e™tu y™u yr¼{t™

ËðoMð™tu ™tþ fhu Au. 8 Ä]‚ht»xÙ ƒtuÕÞt :- Ëðo ðuŒtu{tk …wY»t™u Ëtu ð»to™t ytÞw»Þðt¤tu fnu÷tu Au, ‚tu þtÚte ‚u yt ÷tuf{tk Ëtu ð»to™wk …wÁk ytÞw»Þ ¼tu„ð‚tu ™Úte ?

9

ytÞw»Þ ½xðt™wk fthý rðŒwh ƒtuÕÞt :- nu ™h…r‚ ! ‚{tÁk fÕÞtý Úttytu, {nt yr¼{t™, {ÞtoŒt hrn‚ ¼t»tý, íÞt„™tu y¼tð, ¢tuÄ, yuf÷…uxt…ýwk y™u r{ºtÿtun yt A ‚eûý ‚÷ðthtu Ë{t™ Au y™u ‚uytu s ŒunÄtheytu™t ytÞw»Þ™u ft…e ™t¾u Au. {™w»Þtu™u ‚uytu s {thu Au, {]íÞw {th‚wk ™Úte. 10-11

ftu™tu Ëk„ ™ fhðtu ? nu ¼th‚ ! su {™w»Þ rðïtËw™e Mºte™tu Ëk„ fhu Au, su „wÁ…í™e ËtÚtu „{™ fhu Au, su ƒútñý ÚtR™u þwÿ òr‚™e Mºte ËtÚtu Ë{t„{ fhu Au, su ƒútñý {rŒht…t™ fhu, su {sqh …tËu {V‚ ft{ fhtðu Au, su ƒútñý™e ytSrðft™tu ™tþ fhu Au, su ƒútñýtu …tËu ŒtË…ýwk fhtðu Au y™u þhýu ytðu÷t™u nýu Au, ‚u Ëðuo ƒúñníÞtht Ë{t™ òýðt. yu{™tu ËkË„o ÚttÞ ‚tu «tÞÂù‚ fhðwk. yuðe ðuŒ™e yt¿tt Au. 12-13

Mð„o{tk s ™th {tuxt™e yt¿tt {t™™thtu, ™er‚ðu¥tt, Œt‚t, …k[Þ¿t fÞto …Ae ƒtfe hnu÷wk yÒt s{™th, ftuR™u Œw:¾ ™ yt…™th, y™Útofthe f]íÞ ™ fh™th, fhu÷t W…fth™tu ÞtŒ ht¾™th, ËíÞr™c y™u ËtiBÞ yuðtu rðît™ Mð„o÷tuf{tk òÞ Au. 14

Œw÷o¼ {týË nu hts™T ! {eXwk {eXwk ƒtu÷™th …wÁ»ttu ‚tu ßÞtk íÞtk ËŒið Ënusu {¤e ytðu Au, …hk‚w fzðwk A‚tk rn‚fthe fnu™th y™u Ëtk¼¤™th ‚tu Œw÷¼ o ntuÞ Au. 15 su …wY»t fuð¤ Ä{o ‚hV s áÂü ht¾u Au y™u …tu‚t™t Mðt{e™u r«Þ ÷t„þu fu yr«Þ ‚u™e Œhfth ™ ht¾‚tk ‚u™e yr«Þ A‚tk rn‚fthe ð[™ fnu Au, ‚u …wY»tÚte s htò ËntÞðt™ Au. 16

19 rðŒwh ™er‚

fw¤™u {txu yuf …wY»t™tu íÞt„ fhðtu, „t{™u {txu fw¤™tu íÞt„ fhðtu, Œuþ™u {txu „t{™tu íÞt„ fhðtu y™u …tu‚t™u {txu …]Úðe™tu íÞt„ fhðtu. 17 yt…Â¥t{tk ft{ ytðu yux÷t {txu Ä™™wk hûtý fhðwk, Ä™™tu ¾[o fhe™u …ý Mºte™wk hûtý fhðwk y™u ÿÔÞ ‚Útt Mºte ƒÒtu ðzu n{uþtk …tu‚t™wk hûtý fhðwk. 18

sw „th™tu r™»tuÄ ãw‚ yu {™w»Þtu™u ðuh fhtð™th Au. yuðkw …qðfo Õ…{tk òuðt{tk ytÔÞwk Au {txu ƒwÂØ{t™ {™w»Þu „B{‚™u {txu …ý ãw‚ h{ðwk ™rn. 19 nu «‚e…ðkþe htò ! ãw‚ h{‚e ð¾‚u …ý yt ÞtuøÞ ™Úte, yuðwk ð[™ {U fÌtwk n‚w,k …hk‚w nu rðr[rºtðeÞo™t …wºt ! su{ {hðt™e ‚iÞtheðt¤t™u …ÚÞ yti»tÄ ™ Á[u, ‚u{ ‚{™u ‚u {tYk …ÚÞð[™ YåÞwk ™rn. 20

rn‚ ð[™ ‚{u ft„¤t suðt ftihðtu ðzu rðr[ºt …ªAtkðt¤t {ÞqhY…e …tkzðtu™u nhtððt RåAtu Atu, …ý nu ™huLÿ ! yt‚tu ‚{u ®Ëntu™u Atuze™u rþÞt¤tu™u Ëk½he hÌtt Atu. yux÷u Ë{Þ ytÔÞu ‚{thu ytkËw s …tzðt …zþu. 21 nu ‚t‚ ! su Mðt{e …tu‚t™t rn‚{tk …htÞý yuðt ¼õ‚ Ëuðf W…h fŒe ¢tuÄ fh‚tu ™Úte, ‚u Mðt{e W…h Ëuðftu™u ËŒið rðïtË hnu Au y™u yt…íft¤u …ý ‚uytu ‚u™u íÞS s‚t ™Úte. …tu‚t™t Ëuðftu™e ytSrðft yxftðe™u ™ðwk htßÞ yÚtðt Ä™ {u¤ððt™e RåAt fhðe ™rn, fthý fu yu he‚u Au‚htÞu÷t y{tíÞtu «e‚eðt¤t ntuÞ ‚tu…ý ytSrðft rð™t™t ÚtðtÚte rðÁØ ÚtR™u …tu‚t™t Mðt{e™tu íÞt„ fhu Au. 22-23 ytÚte «Út{ …tu‚t™t Ëðo ftÞtuo™e ËtæÞ‚t ‚Útt yËtæÞ‚t rðþu r™ýoÞ fhðtu, ‚u{s ytðf òðf™u y™w÷ûte™u Ëuðftu {txu …„th™e „tuXðý fhðe, yu …Ae ÞtuøÞ ËntÞftu™tu Ëk„ún fhðtu, fthý fu Œw»fh ftÞtuo ËntÞÚte s ËtæÞ ÚttÞ Au, su Ëuðf …tu‚t™t Mðt{e™tu yr¼«tÞ Ë{S™u Ëðo ftÞtuo yt¤Ë hrn‚ ÚtR™u fhu Au, su rn‚fthe ð[™ fnu Au, su «u{ ht¾u Au, su …tu‚t™e þÂõ‚™u òýu Au y™u su W¥t{ yt[hý ht¾u

Au, ‚u™u Mðt{eyu …tu‚t™t suðtu Ë{S™u ‚u™t W…h y™w„ún fhðtu. 2425 su Ëuðf fnu÷tk ð[™tu™tu y™tŒh fhu Au, ft{ fhðt™wk fnu‚tk Q÷xtu W¥th yt…u Au, …tu‚t™e ƒwÂØ™u {txu yr¼{t™e hnu Au y™u yt¿ttÚte rðÁØ ƒtu÷u Au, ‚uðt Ëuðf™u yufŒ{ ftZe {qfðtu. 26

20 rðŒwh ™er‚

yt ŒË „wýtu «tó ÚttÞ Au. 33

A ÷t¼ {t…Ëh ¼tus™ fh™th {™w»Þ™u ythtuøÞ, ytÞw»Þ, ƒ¤, Ëw¾, Ëthe Ëk‚r‚ y™u ¾tWÄht…ýt™e ®™ŒtÚte ƒ[tð yt A ÷t¼ «tó ÚttÞ Au. 34

Œq‚ fuðtu òuRyu ?

ftu™u ½h{tk ytððt Œuðtu ™rn ?

„ðo hrn‚, Ët{ÚÞoðt™, Ëe½ú ft{ fh™th, ŒÞt¤w, {eXt Mð¼tð™tu, ƒeòÚte ™ Vwxe s™thtu, r™htu„e y™u ÞwÂõ‚ ¼hu÷kw ‚Útt {nt™ yÚtoðt¤wk ƒtu÷™thtu, yu ytX „wýtuÚte su Ëk…Òt ntuÞ ‚u™u Œq‚ fnu Au. 27

yt¤Ëw, ƒnw ¼tus™ fh™th, ÷tuf™u yý„{‚tu, {ntf…xe, ¢wh, Œuþft¤™u ™ òý™th y™u ¾htƒ ðuþðt¤tu ytx÷t sý™u ½h{tk ðtË yt…ðtu ™rn. 35

Ët{tLÞ ™er‚

ftu™e Þt[™t fhðe ™rn ?

Ë{sw {™w»Þu ËtÞkft¤ suðt fË{Þu yrðïtË…tºt™u ½uh rðïtË …qðof sðwk ™rn, ht‚u [f÷t{tk Aw…tR hnuðwk ™rn y™u htò™e ft{™t…tºt Mºte™u ¼tu„ððt™e RåAt fhðe ™rn, ½ýtyu {¤e™u su {Ë÷‚ fhe ntuÞ ‚u ¾htƒ ntuÞ ‚tu …ý ‚u™tu r™»tuÄ fhðtu ™rn, ‚u{ s {™u ‚tht{tk rðïtË ™Úte, yu{ …ý fnuðwk ™rn, …hk‚w fkR Ëfthý ft{™wk ƒnt™wk ftZe™u íÞtkÚte Œqh ÚtR sðwk. 28-29 ÷ßòþe÷ htò, ÔÞr¼[theýe Mºte, htsËuðf, …wºt, ¼tR, ƒt¤f, …wºtðt¤e {t‚t, rðÄðt, Ëu™t…r‚ y™u yrÄfth W…hÚte Œqh fhu÷tu {™w»Þ yux÷t™e ËtÚtu ÿÔÞ ÔÞðnth™tu ËkƒkÄ ht¾ðtu ™rn. 30 ƒwÂØ, fwr÷™‚t, þt†¿tt™, RrLÿÞr™„ún, …ht¢{, yÕ… ¼t»tý, ÞÚttþÂõ‚ Œt™ y™u f]‚¿t‚t yt ytX „wýtu …wY»t™u Œe…tðu Au. 31 nu ‚t‚ ! yu {nt™ „wýtu™u …ý yuf htsËL{t™Y…e „wý Œe…tðu Au. htò ftuR {™w»Þ™tu Ëífth fhu Au, ‚tu ‚u {™w»Þ{tk ƒeò „wýtu ™ ntuÞ ‚tu …ý htsËL{t™Y…e yuf „wý W…÷t Ëðo „wýtu™u …tu»tu Au. 32

fkXu «tý ytÔÞt ntuÞ ‚tu …ý fkswË, „t¤ ¼tkz™th, {q¾o, {tAe, Äq‚o, n÷ft™u {t™ yt…™th, r™ŒoÞ, ðuh f‚to y™u f]‚Ιe yux÷t™e …tËu fŒe Þt[™t fhðe ™rn. 36 ƒk z ¾tu h , yr‚ «{tŒe, r™íÞ ¾tu x w k ƒtu ÷ ™th, ËtÄthý ¼Âõ‚ðt¤tu, M™un Atuze Œu™th y™u …tu‚t™u [‚wh {t™™th yt A yÄ{ …wÁ»ttu™u Ëuððt ™rn. 37

ŒË ÷t¼ M™t™ fh™tht {™w»Þ™u ƒ¤, Y…, MðhþwÂØ, M…ü ðýtuoå[th, íð[t™e ftu{¤‚t, Ëw„kÄ, …rðºt‚t, þtu¼t, ÷tðÛÞ y™u W¥t{ Mºteytu,

Ët{tLÞ W…Œuþ ËntÞftu ntuðtÚte Ä™ {¤u Au y™u Ä™Úte ËntÞftu {¤u Au. yu ƒÒtu yufƒeò™tu yt©Þ fhe™u hnu÷t Au, ‚uÚte ‚u{tk™t yuf rð™t ƒeò™e rËÂØ Út‚e ™Úte. 38 …wºttu™u Wí…Òt fhe ‚u{™u Éý rð™t™t fhe™u, ‚u{ s ‚u{™u fkRf ytSrðft fhe yt…e™u y™u Ëðo fw{the …wºteytu™u ÞtuøÞ Xuftýu …hýtðe™u …Ae yhÛÞ{tk hne™u {wr™ Útðt™e RåAt fhðe. 39 su f{o Ëðo «týeytu™u rn‚fthe ntuÞ y™u …tu‚t™u Ëw¾fthf ntuÞ, ‚u f{o Rïh y…oý ƒwÂØÚte fhðwk, fthý fu Ëðo V¤™e rËÂØ™u {txu yu «fth™tk f{o s {q¤ ËtÄ™Y… Au. 40 Ä™trŒ™e ð]ÂØ, «¼tð, ‚us, Ä{o ‚Útt ¿tt™™t yiïÞoY… Ë¥ð, Wãtu„ y™u r™ùÞ, ytx÷wk su™u ntuÞ ‚u™u Srðft™t y¼tð™tu ¼Þ õÞtkÚte

ntuÞ ? 41 nu htò ! …tkzðtu™e ËtÚtu rðhtuÄ fhðt{tk fux÷t Œtu»ttu Au, ‚u ‚{u swytu, yu rðhtuÄ A‚tk RLÿ Ërn‚ Ëðuo Œuðtu ÔÞÚtt …t{þu, …wºttu ËtÚtu ðuh Útþu, r™íÞ ®[‚t‚wh hnuðkw …zþu, Þþ ™tþ …t{þu y™u þºtwytu n»to …t{þu. nu RLÿ ‚wÕÞ htò ! ¼e»{™tu, ‚{thtu, ÿtuý™tu y™u ÞwrÄÂchhts™tu ftu… ð]ÂØ …t{þu, ‚tu ‚u ytftþ{tk ytzt Q„‚t Äq{fu‚w™e …uXu yt ÷tuftu™tu ™tþ fhþu. 42-43

þtÂL‚™wk V¤ …ý ‚{u yt rðhtuÄ þtk‚ fhtu ‚tu ‚{tht Ëtu …wºttu, fýo y™u …tk[ …tkzðtu yt Ë{wÿ …ÞO‚™e yt¾e …]Úðe™wk htßÞ fhþu. nu hts™T ! {tht {‚ «{týu Ä]‚ht»xÙ…wºttu ð™Y… Au y™u …tkzðtu ‚u{t™t ðt½ Au. {txu ‚{u ðt½ ËtÚtu ð™™tu ™tþ fhþtu ™rn y™u ð™{tkÚte ðt½™tu ™tþ Úttytu ™rn.

44-45 ðt½ rð™t ð™ hnu‚wk ™Úte y™u ð™ rð™t ðt½tu hnu‚t ™Úte, fthý fu ðt½tuÚte ð™™wk hûtý ÚttÞ Au y™u ð™ ðt½tu™wk hûtý fhu Au. 46 ŒwüƒwÂØðt¤t ÷tuftu ƒeò™t Œtu»ttu òuðt™e suðe RåAt ht¾u Au, ‚uðe ‚uytu™t W¥t{ „wýtu òýðt™e RåAt ht¾‚t ™Úte. 47

Ä™™wk {q¤ Ä{o Au su™u ½ýwk Ä™ {u¤ððt™e RåAt ntuÞ, ‚uýu «Út{Úte s Ä{to[hý fhðwk, fthý fu su{ y{]‚ Mð„o÷tuf{tkÚte Œqh Út‚wk ™Úte, ‚u{ Ä™ Ä{oÚte Œqh Út‚wk ™Úte. 48 suýu …t…Úte Œqh ÚtÞu÷t …tu‚t™t {™™u fÕÞtý{tk òuzâwk Au ‚uýu «f]r‚ ({tÞt) ‚Útt rðf]r‚ ({n¥t¥ðtrŒ) yux÷wk fu ËtYk ™hËwk Ëðo òÛÞwk Au. su {™w»Þ Ä{o, yÚto ‚Útt ft{™wk ÞÚtt Ë{Þu Ëuð™ fhu Au, ‚u™u yt ÷tf{tk ‚Útt …h÷tuf{tk Ä{o, yÚto y™u ft{™tu ËkƒkÄ «tó ÚttÞ Au. 4950 nu htò ! su {™w»Þ ¢tuÄ ‚Útt n»toÚte W…su÷t ðu„™u Ëthe …uXu fƒsu ht¾u Au y™u su Ëkfx{tk {wkÍt‚tu ™Úte, ‚u™u ÷û{e «tó ÚttÞ Au. 51

21

…tk[ «fth™tk ƒ¤

rðŒwh ™er‚

…wY»ttu™wk ƒ¤ r™íÞ …tk[ «fth™wk Au. ‚u ‚{u {the …tËuÚte Ëtk¼¤tu. su ƒtnwƒ¤ Au, ‚u ‚tu n÷fwk ƒ¤ fnuðtÞ Au, ‚{tYk fÕÞtý Úttytu, y{tíÞ™tu ÷t¼ yu ƒeswk ƒ¤ fnuðtÞ Au, rðît™tu Ä™÷t¼™u ºteswk ƒ¤ fnu Au. 52-53 nu hts™T ! {™w»Þ™wk ƒt…ŒtŒtÚte [t÷‚wk ytðu÷wk su Mðt¼trðf fw¤ƒ¤ Au, ‚u™u [tuÚtwk ƒ¤ fnu÷kw Au, nu ¼th‚ ! yu Ëðo ƒ¤™tu su{tk Ë{tðuþ ÚttÞ Au y™u su Ëðo ƒ¤{tk ©uc Au ‚u ƒwÂ؃¤ fnuðtÞ Au. 54-55 {nt yr™c fhðt Ë{Úto ntuÞ, yuðt {™w»Þ™e ËtÚtu ðuh fhe™u nwk ‚u™tÚte Œqh Awk, yu{ rðïtË fhðtu ™rn. Mºte, htò, Ë…o, ðuŒtæÞÞ™, Ë{Úto þºtw, ði¼ð y™u ytÞw»Þ yux÷t™tu rðïtË fÞtu ztÌttu {™w»Þ fhu ?

56-57 ƒwÂØY…e ƒtýÚte nýtÞu÷t «týe™u Ëtòu fhðt ðiãtu, yti»tÄtu, ntu{, {kºttu, …wÛÞf{tuo, yÚtðoðuŒ™t «Þtu„tu yÚtðt rËØ hËtÞýtu …ý Ë{Úto Út‚tk ™Úte. nu ¼th‚ ! Ë…o, yÂø™, ®Ën y™u ¿ttr‚ yu [th™wk {™w»Þu y…{t™ fhðwk ™rn, fthý fu yu Ëðuo yr‚ ‚usMðe ntuÞ Au. 58-59

Mð‚us ™tu «‚t… ÷tuf{tk yÂø™Y… {nt™ ‚us ftü{tk „wó hnu Au, ‚u ƒeòyu [u‚ÔÞwk ™ ntuÞ íÞtk ËwÄe …tu‚t™t hnuðt™t ftc™u …ý ƒt¤‚wk ™Úte. …hk‚w ‚u™u s ßÞthu ÷tfztkytu™wk {kÚt™ fhe™u [u‚tððt{tk ytðu Au. íÞthu ‚u …tu‚t™t ‚us ðzu …u÷tk ÷tfztk™u ‚Útt ƒeòk ð™™u …ý Ë…txtƒkÄ ƒt¤e™u ¼M{ fhe ™t¾u Au. 60-61 yu «{týu s W¥t{ fw¤{tk sL{u÷t …tkzðtu yÂø™ suðt ‚usMðe Au, ût{tþe÷ Au y™u ƒnthÚte …tu‚t™tu ytfth Ztkfe™u ftc{tk hnu™tht yÂø™™e …uXu hÌtt Au. 62

Ëk… íÞtk sk… {tht {t™ðt «{týu ‚{u …wºttu Ërn‚ ÷‚tY… Atu y™u …tkzðtu {nt ð]ûtY… Au. {ntð]ût™tu yt©Þ fÞto rð™t ÷‚t fŒe ð]ÂØ …t{‚e

™Úte. 63 nu ykrƒft…wºt ! ‚{thtu …wºt ð™™u Xuftýu Au. y™u …tkzðtu ‚u ð™{tk hnu÷t ®Ën Au. nu hts™T ! yt ‚{u òýtu. nu ‚t‚ ! ®Ën rð™t™wk ð™ rð™tþ s …t{u Au y™u ð™ rð™t™t ®Ëntu …ý rð™tþ …t{u Au. 64 Rr‚ ©e{nt¼th‚u Wãtu„…ðo yk‚„o‚ «ò„h…ðo{tk rðŒwh™er‚ðtõÞ™tu …k[{: yæÞtÞ: >>5>> -: yæÞtÞ :- 6 rðŒwh ƒtuÕÞt :- ð]Ø …wÁ»t ytðu Au íÞthu ‚Áý™t «tý ™ef¤e™u yt„¤ ytðu Au, …ý yu ‚Áý ‚u ð]Ø™e Ët{u sR™u ‚Útt ‚u™u yr¼ðkŒ™ fhe™u …w™: «týtu™u …tu‚t™e ykŒh «tó fhu Au. …tu‚t™u ½uh ftuR Ëí…wÁ»t ytðu, íÞthu Äeh …wÁ»tu «Út{ ‚u™u ƒuËðt {txu ytË™ yt…ðwk. …Ae …týe ÷tðe™u ‚u™t …„ Ätuðt, ‚u …Ae ‚u™wk fwþ¤ …qAe™u …tu‚t™e ÂMÚtr‚ r™ðuŒ™ fhðe y™u …Ae ‚u™u ytŒh…qðof ¼tus™ fhtððwk. 1-2 su „]nMÚtt©{e™t ½h{tk ‚u™t ÷tu¼™u ÷eÄu, htßÞtrŒ{tk Ä™ðt™…ýt™e ÏÞtr‚ Útðt™t ¼ÞÚte fu fw…ý‚t™u fthýu {kºtðu¥tt …wÁ»t™u s¤, {Äw…fo y™u „tÞ ™ {¤u, ‚u „]nMÚt™wk Sð‚h Vtu„x Au, yu{ ytÞo …wÁ»ttu fnu Au. 3

22 rðŒwh ™er‚

þtuf{wõ‚ Au, M™un ‚Útt ðuhÚte …h Au, ®™Œt ‚Útt «þkËtÚte W…ht{ …tBÞtu Au, Ëw¾ ‚Útt Œw:¾™u Ë{t™ ÷u¾u Au, y™u su WŒtËe™™e …uXu hnu Au, ‚u™u ¾htu r¼ûtw yr‚rÚt òýðtu. 6 Ët{tu ð„uhu ÄtLÞ, {q¤, $„turhÞtk ‚Útt þtf¼tS W…h r™ðton fh™th, {™™u Ëthe …uXu ðþ ht¾™th, yÂø™ntuºt™t ftÞo{tk fwþ¤, ð™{tk ðtË fh™th, yr‚rÚt Ëífth{tk ËtðÄt™ y™u …wÛÞf{o fh™th …wÁ»t™u yr‚rÚt òýðtu. 7

™ fhðt ÞtuøÞ y™u fhðt ÞtuøÞ

ðiã, þ† ½z™th, ƒúñ[ÞoÚte ¼úü ÚtÞu÷tu, [tuh, ¢wh, {ã…t™ fh™thtu, „¼o…t‚ fh™thtu, Ëir™f, y™u ðuŒrð¢Þ fh™thtu yux÷t sýt s¤™u yt…ðt™u {txu …ý ÞtuøÞ ™Úte, ‚tu …ý ‚u{tk™tu ftuR yr‚rÚt ‚hefu …tu‚t™u íÞtk ytÔÞtu ntuÞ, ‚tu ‚u™wk «u{Úte Mðt„‚ fhðwk. 4

ƒwÂØ{t™ …wÁ»t™tu y…fth fhe™u ‘nwk Œqh Awk,’ yuðt rðïtËÚte ƒuËe hnuðwk ™rn, fthý fu ƒwÂØ{t™™t ƒwÂØY…e ntÚt ½ýt ÷tkƒt ntuÞ Au, yux÷u ‚u ntÚtÚte ‚u y…fth fh™tht™tu ™tþ fhu Au. 8 yrðïtËw {™w»Þ™tu rðïtË fhðtu ™rn, ‚u{ rðïtËw™tu …ý yr‚ rðïtË ht¾ðtu ™rn, fthý fu rðïtËÚte Wí…Òt ÚtÞu÷tu ¼Þ {q¤™u …ý ft…e ™t¾u Au. 9 …wÁ»tu ftuR™e R»Þto fhðe ™rn, …tu‚t™e Mºte™wk hûtý fhðwk, su {¤u ‚u …tu»Þð„o™u ðnU[e yt…ðw,k r«Þ ƒtu÷ðw,k r†ytu™e ËtÚtu ftu{¤ hnuð,kw {Äwh ƒtu÷ðwk …ý ‚uytu™u ðþ ÚtR sðwk ™rn. …qsðt ÞtuøÞ {nt¼tøÞþt¤e, …rðºt y™u ½h™u ysðt¤™the Mºteytu ½h™e ÷û{e fnuðtÞ Au, {txu ‚u{™wk rðþu»t «fthu hûtý fhðwk òuRyu. 10-11 r…‚t™u yk‚:…wh™wk hûtý ËtU…ðwk, {t‚t™u hËtuzwk ËtU…ðwk, „tÞ ð„uhu …þwytu W…h …tu‚t™e …uXu ft¤S ht¾™thtu ntuÞ yuðt™e r™{ýqf fhðe y™u ¾u‚e W…h ò‚u s ft{u sðwk. 12

yr‚rÚt ftuý fnuðtÞ ?

su ™wk su fthý ‚u{tk ‚u ÷Þ …t{u.

{eXwk, htÄu÷wk yÒt, Œnª, ŒqÄ, {Ä, ‚u÷, ½e, ‚÷, {tkË, V¤, {q¤, þtf, ÷t÷ ð†, Ëðo Ëw„kÄe …ŒtÚttuo y™u „tu¤ yux÷e ðM‚w ðu[ðt ÞtuøÞ ™Úte, (…hk‚w yu ðu[™thtu yr‚rÚt ‚hefu ytÔÞtu ntuÞ ‚tu ‚u™kw Mðt„‚ fhðw.k ) 5 su htu»t hrn‚ Au, {txe™wk ZuVwk, …ÚÚth ‚Útt Ëtu™t™u Ë{t™ „ýu Au,

Ëuðftu …tËu ÔÞt…th ftÞo fhtððwk y™u …wºttu îtht ƒútñý™e Ëuðt fhtððe. …týeÚte yÂø™ Wí…Òt ÚtÞtu Au, ƒútñýtuÚte ûtrºtÞtu Wí…Òt ÚtÞt Au y™u …t»ttýÚte ÷tuZwk Wí…Òt ÚtÞwk Au. 13 ‚u{™wk ‚us ËðoÔÞt…f Au, …hk‚w ‚u …tu‚t™t Wí…Â¥tMÚtt™{tk þtk‚ ÚtR òÞ Au. W¥t{ fw¤{tk Wí…Òt ÚtÞu÷t Ëßs™tu r™íÞ yÂø™™t suðt

ytr‚ÚÞ™u …tºt ftuý ™Úte ?

‚usMðe ntuÞ Au. A‚tk ‚uytu ftc{tk „wó hnu÷t yÂø™™e …uXu ƒnthÚte þtk‚ ‚Útt „wó hnu Au. 14 su htò™e {Ë÷‚™u ƒnth™wk ‚Útt ½h™wk ftuR òý‚wk ™Úte y™u su Œq‚tu îtht ƒeò™e {Ë÷‚tu™u òýe ÷u Au, su ft{ fhðt™tk ntuÞ ‚u ft{ …nu÷tkÚte ònuh fhu ™rn y™u fÞto …Ae s ƒ‚tðu Au, ‚u htò ½ýt ft¤…ÞO‚ htßÞ ¼tu„ðu Au. yu{ fhðtÚte {Ë÷‚ Vqx‚e ™Úte. 15-16

„wó rð[th fhðt™tk MÚtt™tu …ðo‚ W…h [Ze™u yÚtðt {nu÷™t yuftk‚{tk sR™u yÚtðt ½tË rð™t™t yhÛÞ{tk sR™u {Ë÷‚ fhðtÚte ‚u Vqx‚e ™Úte. nu ¼th‚ ! W¥t{ {Ë÷‚ òýðt™u {txu r{ºt rËðtÞ ƒeswk ftuR yrÄfthe ™Úte. 17-18

{kºte™e …heûtt r{ºt ntuÞ A‚tk ‚u …krz‚ ntuÞ y™u …krz‚ ntuÞ A‚tk ƒnw ƒtu÷ftu ntuÞ, ‚u™u …ý „wó rð[th sýtððtu ™rn. htòyu …heûtt fÞto rð™t ftuR™u …ý …tu‚t™tu {kºte fhðtu ™rn. fthý fu yÚto «tÂó y™u {kºthûtý, yu ƒÒtu {kºte™u ytÄe™ ntuÞ Au. su htò™t Ä{o, yÚto ‚Útt ft{ ËkƒkÄe Ëðo ftÞtuo rËØ ÚtÞt …Ae s ˼tËŒtu™t òýðt{tk ytðu Au, ‚u htò Ëðuo htòytu{tk ©uc Au, yuðt „wó {Ë÷‚ðt¤t htò™tk ftÞtuo yð~Þ rËØ ÚttÞ Au. 1921 su htò {tun™u ÷eÄu yþw¼ ftÞtuo fhu Au, ‚u htò yþw¼ f{o™e Œwü‚t™u fthýu SðÚte {tÞtuo òÞ Au. 22

Ëw¾ Œw:¾™tk fthý «þkËt…tºt ft{ fhðtÚte Ëw¾ {¤u Au y™u ‚u ™ fhðtÚte …ùt‚t… ÚttÞ Au, yuðwk rðît™wk {t™ðwk Au. 23 su{ ƒútñý ðuŒ ¼ÛÞt rð™t r™{kºtý™u ÞtuøÞ „ýt‚tu ™Úte ‚u{ ËkrÄ, rð„úntrŒ A „wýtu™e Ë{s rð™t™tu …wÁ»t {Ë÷‚ Ëtk¼¤ðt™u ÞtuøÞ „ýt‚tu ™Úte. 24

…]Úðe ftu™u ðhu Au ? nu htò ! ÂMÚtr‚, ð]ÂØ ‚Útt ûtÞ™u òý™thtu, ËkrÄ ytrŒ A „wý™t

23 rðŒwh ™er‚

¿tt™ ðzu …tu‚t™t MðY…™u ytu¤¾™thtu y™u Ëífth…tºt þe÷ðt¤tu htò …]Úðe™u MðtÄe™ fhu Au. 25 su htò™tu ¢tuÄ ‚Útt n»to ËV¤ Au, su …tu‚u ft{ fhe™u ‚u™e ðthkðth Œu¾hu¾ ht¾u Au y™u su …tu‚u s ¼kzth™e Ëk¼t¤ ÷u Au, ‚u™u yt ðËwkÄht Ä™ ytÃÞt s fhu Au. 26 htòyu hts…ŒÚte ‚Útt AºtÚte s Ëk‚ü w hnuðkw y™u Ëk…Â¥t Ëuðftu™u ðnU[e yt…ðe, …ý yuf÷tyu s Ëðo ÷R ÷uðwk ™rn. 27

ftuý ftu™e …heûtt fhe þfu ? ƒú t ñý ƒú t ñý™t MðY…™u , …r‚ …í™e™t MðY…™u , htò yt{tíÞ™t MðY…™u ytu¤¾u Au, y™u htò™t MðY…™u htò s ytu¤¾u Au. ðÄ fhðt ÞtuøÞ þºtw ðþ{tk ytÔÞtu ntuÞ ‚tu ‚u™u s‚tu fhðtu ™rn. þÂõ‚ ™ ntuÞ ‚tu ™e[t ð¤e™u ‚u™e Ëuðt fhðe, …ý ƒ¤ ntuÞ ‚tu ‚u™wk ftˤ ftZe ™t¾ðwk, fthý fu ‚uðtu þºtw Sð‚tu òÞ, ‚tu Úttuzt s Ë{Þ{tk ‚u™tÚte ¼Þ Wí…Òt ÚttÞ Au. 28-29 Œuð‚t, htò, ƒútñý, ð]Ø, ƒt¤f y™u htu„e yux÷t™e ËtÚtu «Ëk„ …z‚tk ËðoŒt «Þí™ …qðof ¢tuuÄ™u ðþ ht¾ðtu. 30 ztÌtt {™w»Þu {q¾toytuyu Ëuðu÷t r™hÚtof f÷uþ™tu íÞt„ fhðtu, fthý fu yuðt íÞt„Úte ÷tuf{tk feŠ‚ {¤u Au y™u ftuR y™Úto Út‚tu ™Úte.

31 su{ Mºteytu ™…wkËf …r‚™u RåA‚e ™Úte, ‚u{ su™e heÍ r™»V¤ ntuÞ y™u su™e heË …ý r™Útof ntuÞ, ‚uðt htò™u «ò RåA‚e ™Úte. ƒwÂØ ftkR Ä™™tu ÷t¼ fhtð‚e ™Úte, y™u {q¾o‚t fkR Ä™™e nt™e fhtð‚e ™Úte, …ý ƒwÂØ{t™ yt÷tuf ‚Útt …h÷tuf™t ð]¥ttk‚™u òýu Au, y™u {q¾o yu òý‚tu ™Úte. 32-33 nu ¼th‚ ! {q¾o {™w»Þ n{uþtk rðãt, þe÷ y™u yðMÚtt{tk {tuxt, ð¤e Ä™{tk y™u òr‚{tk Ÿ[t yuðt …wÁ»ttu™wk y…{t™ fhu Au. su {™w»Þ Œwht[the, {q¾o, R»Þto¾tuh, yÄŠ{, Œwü ðtýeðt¤tu ‚Útt ¢tuÄe ntuÞ Au, ‚u™t …h s÷Œe Ëkfxtu ytðe …zu Au. 34-35

þºtw …ý r{ºt ÚttÞ Au.

24

Au‚h…ªze ™ fhðe, Œt™ yt…ðwk, Xhtðu÷e {ÞtoŒt™wk …t÷™ fhðwk y™u {eXe ðtýe ƒtu÷ðe, yux÷tÚte «týeytu™u …tu‚t™t …ût™t fhe ÷uðtÞ Au. su yð¤wk ƒtu÷‚tu ™Úte, [‚wh, f]‚¿t,ƒwÂØ{t™ y™u Ëh¤ «f]r‚™tu Au ‚u™tu ¼kzth ûteý ÚtR „Þtu ntuÞ ‚tu …ý ‚u™u Ëuðf, r{ºt ð„uhu …rhðth ytðe {¤u Au. 36-37 ÄiÞo, þtkr‚, $rÿÞr™„ún, …rðºt‚t, ŒÞt, ftu{¤ ðtýe, y™u r{ºtÿtun™tu íÞt„ yt Ët‚ ÷û{e™u ðÄthu Au. 38

rðŒwh ™er‚

íÞt„ fhðt ÷tÞf htò nu ™h™tÚt ! su htò …tu»Þð„o™u ytÃÞt rð™t s ¾tR òÞ Au, su Œwü {™™tu Au, f]‚Ιe Au y™u su r™÷oßs Au ‚u™tu íÞt„ fhðtu. 39 …tu‚u Œtu»tðt™ A‚tk su ½h{t™t Œtu»thrn‚ {™w»Þtu™u ftu…tðu Au, ‚u òýu Ët…ðt¤t ½h{tk hnu‚tu ntuÞ ‚u{ htºtu Ëw¾u ô½ðt …t{‚tu ™Úte. 40

ftu™u htS ht¾ðtu ? nu ¼th‚ ! òu {™w»Þtu „wMËu ÚttÞ ‚tu …tu‚t™t Þtu„ûtu{{tk yz[ý ytðu Au, ‚u {™w»Þtu™u Œuðtu™e su{ r™íÞ «ËÒt ht¾ðt. su Ä™trŒ yÚttuo, Mºte, «{tŒe, …r‚‚ y™u y™tÞo™u ntÚtu „Þt ntuÞ Au, ‚u Ëðo ¼tøÞu s …tAt {¤u Au. 41-42 nu hts™T ! ßÞtk Mºte, Äq‚o yÚtðt ƒt¤f™e Ë¥tt [t÷‚e ntuÞ, íÞtk™t ÷tuftu ™Œe{tk …ÚÚth™e ™tð{tk ƒuXu÷t …uXu zqƒe òÞ Au. 43

…krz‚ nu ¼th‚ ! suytu {qÏÞ ftÞo{tk s «ð]¥t ÚttÞ Au y™u ðÄthu ¼tks„z{tk …z‚t ™Úte, ‚uytu™u nwk …krz‚ {t™wk Awk, fthý fu Vtufx™e …k[tÞ‚{tk …z™th ‚tu f÷u»tfthe ÚtR …zu Au. 44 Äq‚tuo su™tk ð¾tý fhu Au, [thý su™t ð¾tý fhuAu y™u ðu~Þtytu su™tk ð¾tý fhu Au, ‚u {™w»Þ fŒe Sðe þõ‚tu ™Úte. 45 nu ¼th‚ ! ‚{u {nt Ä™wÄtohe ‚Útt y{t… …ht¢{e …tkzðtu™tu íÞt„ fhe™u, ŒwÞtuoÄ™™u {tuxwk yiïÞo ytÃÞwk Au. …hk‚w yiïÞo™t {ŒÚte {qZ ÚtÞu÷tu

ƒr÷htò su{ ºtý ÷tuf™t htßÞÚte ¼úü ÚtÞtu n‚tu, ‚u{ ‚{u …ý ŒwÞtuÄo ™™u Úttuzt Ë{Þ{tk htßÞÚte ¼úü ÚtÞu÷tu òuþtu. 46-47 Rr‚ ©e{nt¼th‚u Wãtu„…ðo yk‚„o‚ «ò„h…ðo{tk rðŒwh™er‚ðtõÞ™tu Aêtu yæÞtÞ: >>6>> -: yæÞtÞ :- 7 Ä]‚ht»xÙ ƒtuÕÞt :- nu {ntƒwÂØ{t™ rðŒwh ! Ëq‚h …htuðu÷e ÷tfzt™e …q‚¤e™e …uXu rðÄt‚tyu yt …wÁ»t™u Œið™u ytrÄ™ fhu÷tu Au, ‚uÚte yu yiïÞo y™u y™iïÞo™t ËkƒkÄ{tk Mð‚kºt ™Úte. ytÚte ‚wk {™u ƒtuÄð[™tu fnu, nwk ‚u ÄehsÚte Ëtk¼¤ðt ƒuXtu Awk. 1 rðŒwh ƒtuÕÞt :- nu ¼th‚ ! MðÞk ƒ]nM…r‚ …ý òu fË{Þu ð[™ ƒtu÷u Au ‚tu ‚u™wk …ý y…{t™ ÚttÞ Au y™u ‚u™e ƒwÂØ …ý ÷u¾t{tk ÷uðt‚e ™Úte. 2

r{ºt ftuR ðM‚w yt…ðtÚte r{ºt ÚttÞ Au, ftuR r«Þ ¼t»týÚte r{ºt ÚttÞ Au y™u ftuR {kºt ‚Útt {q¤™t ƒ¤Úte r{ºt ÚttÞ Au. …ý su Ëns r{ºt ÚttÞ Au ‚u s ¾htu r{ºt Au. 3 su îu»t…tºt Au, ‚u r{ºt Út‚tu ™Úte, ƒwÂØ{t™ fu …krz‚ …ý sýt‚tu ™Úte. sux÷tk ft{ r{ºt fhu Au ‚ux÷tk Ëthtk ÷t„u Au y™u sux÷tk ft{ þºtw fhu Au ‚ux÷tk ft{ yð~Þ ™ft{tk ÷t„u Au. 4 nu hts™T ! ŒwÞtuoÄ™™tu sL{ ÚtÞtu ‚u ð¾‚u s {U fÌtwk n‚wk fu, ‚{u yt yuf …wºt™u íÞS Œtu, fthý fu yu™t íÞt„Úte Ëtu …wºt™e ð]ÂØ Útþu y™u yu™tu íÞt„ ™ fhðtÚte Ëtu …wºt™tu ™tþ Útþu. 5

½xtztu …ý W¥t{ su ð]ÂØ, …rhýt{u ûtÞfthe Au, ‚u ð]ÂØ™u ©uc {t™ðe ™rn, …ý su ûtÞ …rhýt{u ð]ÂØ fhu, ‚u ûtÞ …ý ©uc {t™ðtu. nu {nthts ! su ûtÞ Auðxu ð]ÂØ fhtðu Au ‚u ûtÞ s ™Úte, …ý {u¤ÔÞt …Ae ½ýt™tu ™tþ ÚttÞ ‚u™u s yt÷tuf{tk ûtÞ {t™ðtu. 6-7 fux÷tf „wýÚte Ë{]ÂØðt¤t ntuÞ Au, ‚tu fux÷tf Ä™Úte Ë{]ÂØðt¤t

ntuÞ Au. ‚tu nu Ä]‚ht»xÙ ! ‚u{tk suytu Ä™Úte Ë{]ÂØðt¤t ntuðt A‚tk „wýÚte hrn‚ Au, ‚u{™tu ‚{u íÞt„ s fhtu. 8 Ä]‚ht»xÙ ƒtuÕÞt :- nu rðŒwh ! ‚wk yt ƒÄwk þtýtytu™u {tLÞ yuðwk ‚Útt rn‚fthe ƒtu÷u Au, …ý …wºt™u íÞsðt™e {the ®n{‚ ™Úte. ƒtfe, ßÞtk Ä{o Au íÞtk s sÞ Au. 9 rðŒwh fÌtwk :- su {™w»Þ ½ýtu „wýðt™ ‚Útt rð™Þðt™ ntuÞ Au, ‚u «týeytu™tk yÕ… Œw:¾ ‚hV …ý fŒe W…uûtt fh‚tu ™Úte. 10

®™rŒ‚ Ëk„ suytu …h®™Œt fhðt{tk ‚Útt yLÞ™u Œw:¾ Œuðt{tk ‚í…h hnu Au, ‚u{ s suytu …hM…h rðhtuÄ s„tððt™tu Ë‚‚ «Þí™ fhu Au, su{™tk Œþo™ …t…fthe Au, su{™tu ËnðtË {nt¼Þkfh Au, su{™e …tËuÚte …iËt ÷uðtÚte {tuxtu y™Úto ÚttÞ Au, su{™u …iËt yt…ðt{tk {tuxtu ¼Þ hnu Au, su{™tu ÔÞðËtÞ yufƒeò{tk ¼uŒ …ztððt™tu Au, suytu ft{e, r™÷oßs ‚Útt þX Au, suytu …t…e ‚hefu «ÏÞt‚ Au, su{™e ËtÚtu™tu ËnðtË ®™Œt…tºt „ýtÞ Au y™u suytu ƒeò {ntŒtu»ttuÚte ¼hu÷t Au ‚u {™w»Þtu™tu íÞt„ s fhðtu. fthý fu r{ºt‚t™wk fthý Ë{tó Út‚tk s ™e[ {™w»Þ{tk «u{, r{ºt‚t™wk V¤ y™u M™un™wk Ëw¾ ™tþ …t{u Au. ð¤e ™e[™wk Úttuzwk Ëh¾wk …ý ƒqÁk fhðt{tk ytðu, ‚tu ‚u r{ºt™u y…ðtŒ yt…ðt™tu ‚Útt ‚u™tu rð™tþ fhðt™tu «Þí™ fhu Au y™u {qh¾‚t™u ÷eÄu ftuR he‚u þtL‚ Út‚tu ™Úte. {txu ‚uðt ™e[, ¢wh ‚Útt WåAwk¾÷ {™w»Þtu™e Ëk„r‚™tu «Ëk„ ytðu ‚tu rðît™ …wÁ»tu Ëthe huXu ƒwÂØ…qðof rð[th fhðtu y™u ‚u{™e Ëk„r‚™u ŒqhÚte s ðsoðe.

11-16

Ëk„ fhðt ÞtuøÞ su …tu‚t™t Œe™, Œw:¾e ‚Útt Œrhÿe ¿ttr‚ƒkÄw …h ŒÞt fhu Au, ‚u™tk …þw y™u …wºt ð]ÂØ …t{u Au. y™u ‚u …h{ fÕÞtý ¼tu„ðu Au. ytÚte suytu …tu‚t™wk þw¼ RåA‚t ntuÞ, ‚uytu yu ¿ttr‚s™tu™e WŒÞ ð]ÂØ fhðe, yux÷u nu htsuLÿ ! ‚{u …ý Ëthe he‚u fw¤™e ð]ÂØ ÚttÞ ‚u «{týu yt[hý fhtu. nu hts™T ! ¿ttr‚™u Ëífth™thtu fÕÞtýÚte {wõ‚ ÚttÞ Au. nu ¼h‚©uc !

25 rðŒwh ™er‚

¿ttr‚s™tu „wýhrn‚ ntuÞ ‚tu …ý ‚u{™wk hûtý fhðwk òuRyu, íÞthu „wýËk…Òt y™u ‚{the f]…t™t ytftkûte yuðt …tkzðtu {txu ‚tu fnuðwk s þwk ?

17-20 nu …]Úðe…‚e ! ‚{u ðeh …tkzðtu W…h f]…t fhtu. nu «¼w ! ‚{u ‚u{™u Srðft {txu fux÷tf „t{tu yt…tu. nu ™h…r‚ ! yt «{týu fhðtÚte ÷tuf{tk ‚{™u Þþ «tó Útþu. nu ‚t‚ ! ‚{u ð]Ø Atu {txu ‚{thu …wºttu™u rþ¾t{ý yt…ðe òuRyu. 21-22 y™u {thu …ý rn‚ƒtuÄ fnuðtu òuRyu. ‚{u {™u ‚{thtu rn‚i»te òýtu. nu ¼h‚©uc ! þw¼uåAf {™w»Þu …tu‚t™tk ¿ttr‚s™tu ËtÚtu rð„ún ™ fhðtu. nu ‚t‚ ! ‚uýu ‚tu ‚u{™e ËtÚtu hne™u Ëw¾ ¼tu„ððwk òuRyu. ¿ttr‚s™tu™e ËtÚtu ¼tus™ fhðw,k ðt‚-r[‚ fhðe ‚Útt …hM…h «u{ ht¾ðtu, fŒe …ý ‚u{™e ËtÚtu rðhtuÄ fhðtu ™rn. 23-24

¿ttr‚s ™tu ËtÚtu ‚hðwk y™u zqƒðwk yt ÷tuf{tk ¿ttr‚ytu s ‚thu Au y™u ¿ttr‚ytu s zqƒtzu Au. ËkËth{tk Ëî‚o™ðt¤t ¿ttr‚s™tu ‚thu Au y™u Œwð‚o ™ o ðt¤t ¿ttr‚s™tu zqƒtzu Au. 25 ‚tu nu htsuLÿ ! ‚{u …tkzðtu «íÞu Ëî‚o™ ht¾tu, yux÷u nu {t™Œt‚t ! ‚uytuÚte ðªxtÞu÷t ‚{u þºtwytuÚte …ht¼ð …t{þtu ™rn, ftuR ¿ttr‚s™ ©e{k‚ ¿ttr‚s™™u yt©Þu òÞ y™u A‚tk ‚u™u Œw:¾ ¼tu„ððt™wk ytðu, ‚tu ntÚt{tk Íuhe ƒtýðt¤t …thÄe™u yt©Þu „Þu÷t {]„™tu ðÄ ÚtðtÚte su{ yu {]„ðÄ™wk …t… …u÷t …thÄe™u ÷t„u Au, ‚u{ ¿ttr‚s™tu™u ‚u Œw:¾ …zât™wk …t… …u÷t ©e{k‚™u ÷t„u Au. 26-27

™er‚ nu ™h©uc ! ÞwØ{tk …tkzðtu fu ‚{tht …wºttu nýtR „Þt Au, yu Ëtk¼¤e™u ‚{™u …AeÚte Ëk‚t… Útþu. ‚tu ‚{u yt„¤Úte s rð[th fhtu.

28 ytðhŒt …h…tuxt suðe Œu. yux÷u ft{ fhðtÚte ¾tx÷u …zât …zât …ùt‚t… fhðtu …zu ‚u ft{ «Út{Úte s fhðwk ™rn. ™er‚þt† f‚to þw¢t[tÞo rËðtÞ ƒeòu ftuR yLÞtÞ fh‚tu ™Úte yu{ Ë{sðwk ™rn, …ý yLÞtÞ

æÞt™{tk ytÔÞt …Ae ƒtfe hnu÷tk ft{{tk rð[th …qðof ð‚oðwk, yu ƒwÂØ{t™tu™wk ÷ûtý Au. 29-30 nu ™huïh ! …qðuo ŒwÞtuoÄ™u …tkzðtu «íÞu su …t…e ð‚o™ [÷tÔÞwk Au, ‚u ð‚o™™tu ƒŒ÷tu fw¤{tk ð]Ø yuðt ‚{thu ðt¤e yt…ðtu òuRyu. nu ™h©uc ! …tkzðtu™u htßÞ…Œ W…h ƒuËtze™u ‚{u ÷tuf{tk r™Œtu»o t Útþtu y™u rðît™tu{tk …qßÞ Útþtu. 31-32 su {™w»Þ Äeh …wÁ»ttu™tk Ëthtk ð[™tu™tk …rhýt{™tu rð[th fhe™u ftÞo fhðt™tu r™ùÞ fhu Au, ‚u r[hft¤ ËwÄe ÞþMðe hnu Au. {ntfwþ¤ …wÁ»ttuyu W…Œuþu÷t ¿tt™{tkÚte òýðt sux÷wk òÛÞwk ™rn, yÚtðt òÛÞt A‚tk ‚u «{týu ð‚o™ fÞwO ™rn, ‚tu ‚u W…Œuþu÷wk ¿tt™ r™»V¤ Au. 33-34 su {™w»Þ …rhýt{u …t…V¤ yt…™thtk f{o™u òýe™u ‚u™tu ythk¼ fh‚tu s ™Úte, ‚u yÇÞwŒÞ …t{u Au. …hk‚w su …qðuo fhu÷tk …t…™tu rð[th fÞto rð™t …t… s fÞto fhu Au, ‚u ŒwƒwoÂØðt¤t {™w»Þ™u y„tÄ ¼Þkfh ™hf{tk ™t¾ðt{tk ytðu Au. ztÌtt {™w»Þu {Ë÷‚ fhðt™tk yt A îthtu ÷ût{tk ht¾ðtk y™u Ëk…Â¥t™e ð]ÂØ™e RåAtðt¤tyu yu îthtu™wk r™íÞ hûtý fhðwk. {rŒht…t™Úte ÚtÞu÷tu {Œ, r™ÿt, yLÞ™t „wó Œq‚trŒ™u ™ ytu¤¾ðt ‚u, …tu‚t™t {w¾™tu ‚Útt ™uºttrŒ™tu rðfth, Œwü {kºte™tu rðïtË y™u Œq‚ yt îthtu òýe™u nu htò ! su ‚u™u Ët[ðe ht¾u Au y™u Ä{o, yÚto ‚Útt ft{™wk Ëuð™ fhðt{tk òuztÞu÷tu hnu Au ‚u þºtw™u ‚tƒu fhu Au, ƒ]nM…r‚ suðt™u …ý þt†™t yæÞÞ™ rð™t yÚtðt ð]Øtu™e Ëuðt fÞto rð™t Ä{o ‚Útt yÚto™kw ¿tt™ Út‚wk ™Úte. Ë{wÿ{tk …zu÷wk ™tþ …tBÞwk Ë{sðwk, ft™u ™ Äh™th™u fnu÷wk ð[™ r{ÚÞt „Þu÷kw Ë{sðw,k yrððufeyu fhu÷kw þt†™wk ¼ý‚h ÔÞÚto „Þu÷kw Ë{sðwk y™u yÂø™ rð™t fhu÷tu ntu{ r™»V¤ „Þu÷tu Ë{sðtu. 35-40

r{ºt‚t™wk ÷ûtý ƒwÂØ{t™ {™w»Þu ƒwÂØ…qðof …heûtt fhðe, y™w¼ð …qðof ðthkðth ÞtuøÞ‚t rð[thðe, ƒeò …tËuÚte „wý-Œtu»ttu Ëtk¼¤ðt y™u ò‚u òuR™u ‚…tË fhðtu. yu …Ae s ‚uýu ztÌttytu ËtÚtu {iºte ƒtkÄðe. rð™Þ y…feŠ‚™tu ™tþ fhu Au, …ht¢{ y™Úto™tu ™tþ fhu Au, ût{t r™íÞ ¢tuÄ™tu

26 rðŒwh ™er‚

™tþ fhu Au y™u ËŒt[th fw÷ûtý™tu ™tþ fhu Au. nu htsuLÿ ! ¼tuøÞ ðM‚w™e Ët{„úe, sL{MÚtt™, ½h, yt[hý, ¼tus™ y™u ð† yu W…hÚte fw¤™e …heûtt fhðe. Sð™{wõ‚ …wÁ»t …ý Ë{e… ytðu÷e Rü ðM‚w™tu r™»tuÄ fh‚tu ™Úte, ‚tu …Ae rð»tÞtËõ‚ {txu fnuðwk s þwk ? þtýt™u Ëuð™th, rðît™, ÄtŠ{f, MðY…ðt™, r{ºtðt¤t y™u {Äwh ðtýeðt¤t M™une™wk …rh…t÷™ fhðwk. {tuxt fw¤™tu ntuÞ fu n÷ft fw¤™tu ntuÞ A‚tk su {ÞtoŒt™u ytu¤k„‚tu ™Úte, su Ä{o™e y…uûtt ht¾u Au y™u su Œw»ftÞo fh‚tk ÷ßò Ëuðu Au, ‚u ËUfztu fw÷e™tu fh‚tk …ý [rzÞt‚tu Au. su ƒÒtu{tk yuf™wk {™ ƒeò™t {™ ËtÚtu, yuf™tu „wó rð[th ƒeò™t „wó rð[th ËtÚtu y™u yuf™e ƒwÂØ ƒeò™e ƒwÂØ ËtÚtu {¤‚tk ytðu Au, ‚u ƒÒtu™e {iºte fŒe ™tþ …t{‚e ™Úte. rðît™ {™w»Þu ŒwƒwoÂØðt¤t {q¾o {™w»Þ™tu ½tËÚte ZkftÞu÷t fqðt™e …uXu íÞt„ fhðtu, fthý fu ‚uðt™e {iºte ™tþ …t{u Au. ztÌtt {týËu „Šðc, {q¾o, ¢tuÄe, ËtnrËf y™u Ä{o¼úü {™w»Þ™e {iºte fhðe ™rn. ‚uýu ‚tu f]‚¿t, ÄtŠ{f, ËíÞr™ctðt¤t, {tuxt {™™t, ÿZ ¼Âõ‚ðt¤t, S‚urLÿÞ, {ÞtoŒt{tk hnu™tht y™u Œ„tu ™rn Œu™tht™u s r{ºt fhðtu. RrLÿÞtu™u rð»tÞtu{tk ™ sðt Œuðe, yu {]íÞw fh‚tk …ý ðÄthu Œw»fh Au. íÞthu RrLÿÞtu™u yr‚þÞ Aqxe {qfðtÚte Œuð‚tytu™tu …ý ™tþ ÚttÞ Au. 41-51

ytÞw»Þ ðÄof ðM‚wytu ftu{¤ ð]Â¥t, Ëðo «týe «íÞu yŒu¾tR™tu íÞt„, ût{t, ÄiÞo y™u r{ºttu™tu ytŒh, yu{™u rðît™tu ytÞw»Þ ðÄth™thtk fnu Au. su ftuR yLÞtÞ™u ÷eÄu ƒ„zâwk ntuÞ ‚u™u ÿZ r™ùÞ …qðof LÞtÞÚte …tAwk …qðo ÂMÚtr‚{tk ÷tððwk yu W¥t{ …wÁ»t™wk ðú‚ Au. {™w»Þ …z™thtk Œw:¾™tu W…tÞ òýu Au, …z‚tk Œw:¾{tk ÿZ r™ùÞ ht¾u Au, y™u …ze [qfu÷tk Œw:¾ …Ae ƒtfe™wk ftÞo fu{ fhðwk ‚u òýu Au, ‚u yÚtoÚte ¼úü Út‚tu ™Úte. {™, ðtýe y™u f{oÚte {™w»Þ su ft{ ðthkðth fhu Au, ‚u ft{ ‚u™u ¾U[e s òÞ Au. yuÚte {™w»Þ fÕÞtýfthf f{os fhðtk. 52-55

Ëw¾fh ðM‚wytu {k„¤ ðM‚wytu™tu M…þo, ËntÞ Ëk…Â¥t, þt†¿tt™, Wã{, Ëh¤‚t

y™u Ëí…wÁ»ttu™wk ðthkðth Œþo™, yu Ëðo Ë{]rÿ yt…™thtk Au. Wãtu„ …htÞý‚t yu ÷û{e, ÷t¼ y™u þw¼™wk {q¤ Au. Wãtu„ …htÞý {™w»Þ {nt™ ÚttÞ Au y™u y™k‚ Ëw¾ ¼tu„ðu Au. nu ‚t‚ ! Ë{Úto {™w»Þu ËŒið Ëðo™t W…h ût{t ht¾ðe. yu™t suðwk fÕÞtýfthf y™u …h{ rn‚fthe ƒeswk fþwk s ™Úte. þÂõ‚ne™ {™w»Þu Ëðo W…h ût{t ht¾ðe y™u Ë{Úto {™w»Þu Ä{o™u yÚtuo ût{t ht¾ðe. su™u yÚto ‚Útt y™Úto Ë{t™ Au, yuðt WŒtËe™ {™w»Þ™u …ý ût{t r™íÞ rn‚tðn Au. su Ëw¾™wk Ëuð™ fh‚tk {™w»Þ Ä{o ‚Útt yÚtoÚte ¼úü Út‚tu ™Úte, ‚u Ëw¾ ¼÷u Ëuððwk, …ý {qZ™e su{ fŒe yt[hý fhðwk ™rn. Œw:¾Úte …ezt‚tu {™w»Þ, «{¥t, ™tÂM‚f, yt¤Ëw, RrLÿÞtÄe™ y™u r™ÁíËtne yux÷tytu™u rðþu ÷û{e ðË‚e ™Úte. Ëh¤‚tðt¤tu …wÁ»t …tu‚t™e Ëh¤‚tÚte yÞtuøÞ ft{ fh‚tk þh{tÞ Au, íÞthu ŒwüƒwÂØðt¤tytu ‚u™u yþõ‚ {t™e™u Ë‚tÔÞt fhu Au. 56-62

÷û{e õÞtk s ‚e ™Úte ? su {™w»Þ yr‚þÞ þh¤, yr‚þÞ Œt™e, yr‚þÞ þqhðeh y™u yr‚þÞ ðú‚e Au, ‚u{ s su znt…ý™wk yr¼{t™ ht¾u Au, ‚u™e …tËu ÷û{e ¼ÞÚte Vhf‚e …ý ™Úte. ÷û{e yr‚ „wýðt™ …tËu hnu‚e ™Úte, ‚u{ yr‚þÞ „wýne™™e …tËu …ý hnu‚e ™Úte. ‚u „wý™u [tn‚e ™Úte ‚u{ „wýne™‚tÚte …ý rhÍt‚e ™Úte. 63-64

÷û{er™ðtË y™u ðuŒtrŒ™wk V¤ WL{¥t „tÞ™e su{ yu ykÄ ÷û{e ‚tu ftuRf s Xuftýu Xhe™u hnu Au. yÂø™ntuºt …t¤ðwk yu ðuŒtæÞÞ™™wk V¤ Au, Ëwþe÷‚t y™u ËŒt[hý yu þtMºttæÞÞ™™wk V¤ Au, hr‚Ëw¾ y™u …wºt «tÂó yu Mºte …hÛÞt™wk V¤ Au y™u Œt™ fhðwk ‚Útt ¼tu„ððwk yu Ä™™wk V¤ Au. su {™w»Þ yÄ{oÚte Ëk…tŒ™ fhu÷t Ä™ ðzu …h÷tuf™t ËtÄ™¼q‚ Þ¿t, Œt™ ð„uhu f{tuo fhu Au ‚u {hý …Ae, Ä™ fw{t„oÚte ytðu÷wk ntuðt™u ÷eÄu Þ¿t, Œt™ ð„uhu™wk V¤ ¼tu„ð‚tu ™Úte. sk„÷{tk, ¼Þkfh Ítze{tk, {tuxe yt…Â¥t{tk, „¼htx™t Ë{Þ{tk y™u nrÚtÞthtu W„t{u÷tk ntuÞ ‚u ð¾‚u ӌރ¤ðt¤tytu™u ¼Þ ÷t„‚tu ™Úte. 65-67

27

ði¼ð™wk {q¤

rðŒwh ™er‚

Wãtu„, RrLÿÞ r™„ún, Œût‚t, ËtðÄt™e, ÄiÞ,o M{hýþÂõ‚ y™u rð[th…qðof ftÞtohk¼, yu{™u yiïÞo™wk fthý òýtu, ‚…Mðeytu™wk ƒ¤ ‚… Au, ƒúñðu¥ttytu™kw ƒ¤ ƒúñ Au, Œws™ o tu™kw ƒ¤ ®nËt Au y™u „wýðt™tu™kw ƒ¤ ût{t Au. s¤, {q¤, V¤, ŒqÄ, nrð»t, ƒútñý™e RåAt, „wÁ™wk ð[™ y™u yti»tÄ yt ytX™t MðefthÚte W…ðtËtrŒ ðú‚™tu ¼k„ Út‚tu ™Úte. …tu‚t™u su «r‚fq¤ ÷t„u yu ƒeò «íÞu …ý fhðwk ™rn, yt Ëðo ËtÄthý Ä{o Au y™u RåAt «{týu ð‚oðtÚte yÄ{o ÚttÞ Au. þtkr‚Úte ¢tuÄ™u S‚ðtu, ËtisLÞÚte Œwso™™u S‚ðtu, Œt™Úte fw…ý™u S‚ðtu y™u ËíÞÚte yËíÞ™u S‚ðwk. 68-72

yrðïtË fhðt ÞtuøÞ ðM‚w Mºte, X„, yt¤Ëw, ƒefý, ¢tuÄe, yr¼{t™e, [tuh, f]‚Ιe y™u ™tÂM‚f ytx÷tk™tu rðïtË fhðtu ™rn. su {™w»Þ yr¼ðkŒ™ fhðt™t Mð¼tððt¤tu ntuÞ Au ‚Útt ð]Øtu™e Ëuðt fhu Au, ‚u™tk feŠ‚, ytÞw»Þ, Þþ y™u ƒ¤ yu [th Ëthe he‚u ð]ÂØ …t{u Au. 73-74

{™™ fhðt ÞtuøÞ ðM‚w su Ä™ yíÞk‚ füÚte {¤‚wk ntuÞ, Ä{o™wk WÕ÷k½™ fhðtÚte {¤‚wk ntuÞ yÚtðt þºtw™u …„u …zðtÚte {¤‚wk ntuÞ, ‚u Ä™{tk ‚{u {™ ht¾tu ™rn. rðãt rð™t™tu …wÁ»t, Ëk‚t™tuí…Â¥t rð™t™wk {iÚtw™, Srðft rð™t™e «ò y™u htò rð™t™wk htßÞ þtu[™eÞ Au. «týeytu™u {wþtVheÚte ½z…ý ytðu Au, …ðo‚tu™u …týeÚte ½z…ý ytðu Au, Mºteytu™u yËk¼tu„Úte ½z…ý ytðu Au y™u {™™u fXtuhðtýeÚte ½z…ý ytðu Au. yÇÞtË ™ fhðtu yu ðuŒ™tu {u÷ Au, ðú‚™tu íÞt„ fhðtu yu ƒútñý™tu {u÷ Au, ƒtÂFf Œuþ …]Úðe™tu {u÷ Au, yËíÞ ¼t»tý yu …wÁ»t™tu {u÷ Au, fw‚qn÷ Ëtæðe™tu {u÷ Au, …r‚™wk …hŒuþ „{™ Mºte™u {r÷™ fhu Au, Ëtu™t™u Y…w {r÷™ fhu Au, Y…t™u frÚth {r÷™ fhu Au, frÚth™u ËeËwk {r÷™ fhu Au y™u ËeËt™u {txe {r÷™ fhu Au. 75-80 ƒnw r™ÿt fhðtÚte r™ÿt ™ S‚tÞ, ft{ ¼tu„ððtÚte Mºte™u ™

S‚tÞ, $Äýtk ™t¾ðtÚte yÂø™™u ™ S‚tÞ y™u {ã…t™ fhðtÚte {rŒht™u ™ S‚tÞ. 81 suýu Œt™Úte r{ºt™u ðþ fÞtuo Au, suýu ÞwØÚte þºtwytu™u SíÞt Au y™u suýu ¾t™…t™Úte Mºteytu™u ðþ fhe Au, ‚u™wk Sð‚h ËV¤ Au. 82 nu Ä]‚ht»xÙ ! nòh Yr…Þtðt¤t …ý Sðu Au y™u Ëtu Yr…Þtðt¤t …ý Sðu Au, {txu ‚{u yt¾t htßÞ™e RåAt Atuze Œtu, fthý fu ftuR …ý ÂMÚtr‚{tk Sðt‚wk ™Úte yu{ ™Úte. 83 yt …]Úðe{tk su ftkR Ëwðýo, ztk„h, sð, …þwytu y™u Mºteytu Au, ‚u ƒÄwk yuf™u {¤u, ‚tu …ý ‚]Âó Út‚e ™Úte. yt òuR™u ztÌttu {™w»Þ {tun …t{‚tu ™Úte. 84 nu hts™T ! nwk ‚{™u VheÚte …ý fnwk Awk fu, òu ‚{™u ‚{tht …tu‚t™t …wºttu{tk y™u …tkzðtu{tk Ë{¼tð ntuÞ, ‚tu ‚{u ƒÒtu «íÞu Ë{t™‚tÚte ð‚tuo.

85 Rr‚ ©e{nt¼th‚u Wãtu„…ðo yk‚„o‚ «ò„h…ðo{tk rðŒwh™er‚ðtõÞ™tu Ëó{tu yæÞtÞ: >>7>> -: yæÞtÞ :- 8

Ëns þºtw Ëßs™tuÚte {t™ …tBÞt A‚tk su {™w»Þ yr¼{t™ hrn‚ hne™u …tu‚t™e þÂõ‚ «{týu ft{ fhu Au, ‚u Ëí…wÁ»t™u ‚íft¤ Þþ «tó ÚttÞ Au, fthý fu «ËÒt ÚtÞu÷t Ëßs™tu Ëw¾ yt…ðt Ë{Úto Au. 1 ƒeòytuyu yz[ý ™t¾e ™ ntuÞ A‚tk su {™w»Þ yÄ{oÚte {¤‚t yÚto÷t¼™tu íÞt„ fhu Au, ‚u {™w»Þ sw™e ftk[¤e™tu íÞt„ fh™th Ë…o™e su{ Œw:¾Úte {wõ‚ ÚtR™u Ëw¾uÚte r™ÿt ÷u Au. 2 yËíÞ ƒtu÷e™u rðsÞ {u¤ððtu, htò …tËu [tze ¾tðe y™u „wÁ yt„¤ r{ÚÞt yt„ún fhðtu, yu ƒúñníÞt fhðt ƒhtƒh Au. R»Þto fhðe yu ¾hu¾h {]íÞw s Au, ðÄthu …z‚wk ƒtu÷ðwk yu ÷û{e™tu ™tþ fh™tÁk Au y™u „wÁ™e Ëuðt fhðe ™rn, W‚tð¤ fhðe ‚Útt ytí{ &÷t½t fhðe yu ºtý rðãt™t þºtw Au. 3-4

28 rðŒwh ™er‚

yt¤Ë, {Œ, {tun, […¤‚t, ðt‚turzÞt…ýwk, WØ‚tR, yr¼{t™ y™u ÷tu¼ yt Ët‚ ËðoŒt rðãtÚteoytu™t Œtu»t {™tÞ Au. 5 Ëw ¾ ™e RåAtðt¤t™u rðãt õÞtk Ú te ntu Þ ? y™u rðãt™e RåAtðt¤t™u Ëw¾ õÞtkÚte ntuÞ ? {txu Ëw¾™e RåAt ht¾™thu rðãt™tu íÞt„ fhðtu y™u rðãt™e RåAt ht¾™thu Ëw¾™tu íÞt„ fhðtu. 6 yÂø™ ÷tfztkÚte ‚]ó Út‚tu ™Úte, {ntË{wÿ ™ŒeytuÚte ‚]ó Út‚tu ™Úte, {]íÞw Ëðo «týeytuÚte ‚]ó Út‚wk ™Úte y™u Mºte …wÁ»ttuÚte ‚]ó Út‚e ™Úte. 7

™tþ fh™th ðM‚w nu hts™T ! ytþt ÄiÞo™tu ™tþ fhu Au, ft¤ Ë{]ÂØ™tu ™tþ fhu Au, ¢tuÄ ÷û{e™tu ™tþ fhu Au, fw…ý‚t Þþ™tu ™tþ fhu Au, yhûtý …þwytu™tu ™tþ fhu Au y™u ftu…tÞ{t™ ÚtÞu÷tu yuf ƒútñý yt¾t Œuþ™tu ™tþ fhu Au. 8

{k„¤ ðM‚wytu nu hts™T ! ƒfhtk, ftkËwk, Y…w, {Ä, Íuh [qË™tÁk {ntuÁk, …ûte, ðirŒf ƒútñý, ð]Ø ¿ttr‚s™ y™u …z‚e{tk ytðu÷tu fw÷e™, yux÷t ‚{thu ½uh ËŒið hntu. nu ¼th‚ ! ƒfhtu, ƒ¤Œ, [kŒ™, rðýt, ythËtu, {Ä, ½e, ÷tuZwk, ‚tkƒt™wk …tºt, ŒÂûtýtð‚o þk¾, þtr÷„út{ y™u „tuhtu[™ ytx÷e {k„÷fthf ðM‚wytu Œuð, ƒútñý ‚Útt yr‚rÚtytu™e …qò™u {txu ½h{tk ht¾ðe. yu{ {™wyu fÌtwk Au. 9-11 nu ‚t‚ ! nwk ‚{™u yt Ëðtuo¥t{ …wÛÞfthf y™u {k„¤ŒtÞe ðt‚ fnwk Awk fu, ft{, ¼Þ y™u ÷tu¼Úte Srð‚™u {txu …ý fŒe Ä{o™tu íÞt„ fhðtu ™rn. 12

yrð™tþe™tu yt©Þ Ä{o r™íÞ Au y™u Ëw¾ Œw:¾ yr™íÞ Au, fu{ fu Sð r™íÞ Au y™u ‚u™t fthýY… yrðãt y¿tt™ yr™íÞ Au. {txu ‚{u yr™íÞ™tu íÞt„ fhe™u r™íÞ ðM‚w{tk r™ct ht¾tu y™u Ëk‚wü hntu. fthý fu Ëk‚tu»t yu {tuxtu ÷t¼ Au. 13

swytu {ntƒ¤ðt™ y™u {nt™ {rn{tðt¤t htòytu …ý Ä™ÄtLÞÚte ¼hu÷e …]Úðe W…h htßÞ fhe™u ‚u htßÞtu ‚Útt rðþt¤ ði¼ðtu™u Atuze {]íÞw™u ðþ ÚtÞt Au. 14 nu hts™T ! Œw:¾ ðuXe™u {tuxtu fhu÷tu …wºt …ý {hý …t{u Au, ‚tu {™w»Þtu ‚u™u W…tze™u …tu‚t™t ½h{tkÚte Œqh ÷R òÞ Au, ‚uytu fuþ Aqxt {qfe™u fÁý Mðhu hzu Au, …ý …Ae ‚u™u ftü™e su{ r[‚t{tk ™t¾e Œu Au. 15 {hý …t{u÷t {™w»Þ™wk Ä™ ƒeòu {týË ¼tu„ðu Au, ‚u{ s …ûteytu y™u yÂø™ ‚u{™t þheh™e Ët‚ Ät‚wytu™u ¾tR òÞ Au, ‚u {h™th ‚tu …wÛÞ ‚Útt …t… yu ƒÒtuÚte ðªxtR™u ‚u{™e ËtÚtu …h÷tuf{tk òÞ Au. 16 nu ‚t‚ ! V¤Vw÷ rð™t™t Ítz™tu su{ …ûteytu íÞt„ fhu Au, ‚u{ ¿ttr‚s™tu, M™urnytu y™u …wºttu {h™th™t Œun™u Atuze™u …tAt ð¤u Au. 17 yÂø™{tk ™t¾u÷ …wÁ»t™e …tA¤ ‚u™kw fhu÷kw f{o òÞ Au, {txu …wÁ»tu «Þí™Úte Äehu Äehu Ä{o™tu Ëk„ún fhðtu. yt ÷tufÚte W…h hnu÷t Mð„oÚte ‚Útt yt÷tuf™e ™e[u …t‚t¤{tk {nt™ ykÄ‚tr{Ëú ™t{™wk ™hf Au. ‚u ™hf RrLÿÞtu™u {nt {tun fh™tÁk Au, yu{ òýtu. nu hts™T ! h¾u ‚{™u yu ™hf {¤u. 18-19 {thtk yt ð[™ Ëtk¼¤e™u ‚{u òu ‚u Ëðo Ë{sðt Ë{Úto Útþtu ‚tu ‚{u {™w»Þ÷tuf{tk W¥t{ Þþ …t{þtu y™u ‚{™u yt ÷tuf{tk ‚Útt …h÷tuf{tk ¼Þ Útþu ™rn. 20 nu ¼th‚ ! ytí{t yu yuf ™Œe Au, ‚u{tk …wÛÞ yu ytuðthtu Au, ƒúñ ‚u™wk Wí…Â¥tMÚtt™ Au, ÄiÞo ‚u™t rf™tht Au y™u ŒÞt ‚u™t ‚hk„ Au. su …wÛÞf{oðt¤tu …wÁ»t ‚u{tk M™t™ fhu Au,(…tu‚t™t ytí{t MðY…™u ytu¤¾u Au) ‚u …rðºt ÚttÞ Au. r™íÞ ÷tu¼ hrn‚ ÂMÚtr‚ yu s …wÛÞ Au. 21 ft{ ‚Útt ¢tuÄY…e {„hðt¤e y™u …tk[ $rÿÞtuY…e s¤ðt¤e ËkËth™Œe{tk ‚{u ÄiÞoY…e ™tift™tu yt©Þ fhe™u sL{trŒ Œw:¾™u ‚he

29 rðŒwh ™er‚

òytu. 22

ftuý Œw:¾e ÚttÞ ™rn ? fÞwk ftÞo fhðwk y™u fÞwk ™ fhðwk, yt ËkƒkÄ{tk su {™w»Þ ¿tt™{tk, Ä{o{tk, rðãt{tk y™u ðÞ{tk ð]Ø yuðt …tu‚t™t ËkƒkÄe™u {t™ yt…e™u ‚Útt «ËÒt fhe™u …qAu Au, ‚u ftuR rŒðË {wkÍt‚tu ™Úte. 23 ÄiÞoÚte rþ&™ ‚Útt WŒh™e hûtt fhðe, ™uºtÚte ntÚttu ‚Útt …„tu™e hûtt fhðe, {™Úte ytk¾ ‚Útt ft™™e hûtt fhðe y™u f{oÚte {™ ‚Útt ðtýe™e hûtt fhðe. 24 su ƒútñý r™íÞ ÞtuøÞ Ë{Þu M™t™ ËkæÞt fhu Au, r™íÞ s™tuR Äthý fhu Au, r™íÞ ðuŒtæÞÞ™ fhu Au, …r‚‚™t yÒt™tu íÞt„ fhu Au, ËíÞ ƒtu÷u Au y™u „wÁ™e Ëuðt fhu Au, ‚u ƒúñ÷tufÚte ¼úü Út‚t ™Úte. 25 su ûtrºtÞ ðuŒ™tu yÇÞtË fhe, yÂø™ntuºt fhe, Þ¿ttuÚte Œuðtu™wk …qs™ fhe ‚Útt «ò™wk …t÷™ fhe „tÞ y™u ƒútñý™u {txu þ†Úte nýtÞ Au yÚtðt Ëk„út{{tk «tý r™åAtðh fhu Au, ‚u …rðºt r[¥tðt¤tu ÚtR™u Mð„o{tk òÞ Au. 26 su ði~Þ ðuŒtæÞÞ™ fhe, ÞtuøÞ Ë{Þu ƒútñýtu, ûtrºtÞtu ‚u{ s ytr©‚tu™u Ä™™tu rð¼t„ yt…e y™u „tno…íÞ, ytb™eÞ ‚Útt ŒrûtýtÂø™ yt ºtý yÂø™™tu …wÛÞ …rðºt Äw{tztu Ëwk½e ¾tur¤Þwk Atuzu Au, ‚u Mð„o{tk rŒÔÞ Ëw¾tu ¼tu„ðu Au. 27 su þwÿ ƒútñý, ûtrºtÞ ‚Útt ði~Þ™e y™w¢{u ÞÚttÞtuøÞ Ëuðt fhu Au, yu ƒútñýtrŒ Ëk‚wü ÚtðtÚte Œw:¾hrn‚ ‚Útt …t…hrn‚ ÚttÞ Au y™u Œun íÞt„ …Ae Mð„o{tk Ëw¾ ¼tu„ðu Au. 28

ÞwrÄÂch™u htßÞtË™ …h ƒuËtzðt {txu rð™kr‚ yt {U ‚{™u [thu ðýo™tu Ä{o fÌttu. ‚u fnuðt™wk ‚{u yt fthý Ë{òu fu, …tkzw…wºt ÞwrÄÂch …]Úðe…t÷™Y…e ûttºtÄ{oÚte ¼úü ÚtÞt Au, {txu nu hts™T ! ‚{u ‚u™u htsÄ{o{tk òuztu. 29 Ä]‚ht»xÙ ƒtuÕÞt :- nu ËtiBÞ ! ‚wk {™u r™íÞ ytðtu ËíÞ W…Œuþ yt…u Au. {™u …ý {™{tk ÚttÞ Au fu ‚wk {™u fnu Au ‚u{s fÁk, …tkzðtu «íÞu

{™u n{uþtk yuðe ƒwÂØ ÚttÞ Au, …ý ŒwÞtuoÄ™ {™u {¤u Au y™u ‚u ƒÄwk Vhe òÞ Au. 30-31

Œið™wk Ët{ÚÞo ftuR …ý «týe Œið™u ytu¤k„e þfu ‚u{ ™Úte. {™u ‚tu ÷t„u Au, Œið yu s Ët[wk Au y™u …wÁ»ttÚto ‚tu r™Útof Au. 32 Rr‚ ©e{nt¼th‚u Wãtu„…ðo yk‚„o‚ «ò„h…ðo{tk rðŒwh™er‚ðtõÞ™tu yü{tu yæÞtÞ: >>8>>

30 rðŒwh ™er‚