LỊCH SỬ KIẾN TRÚC PHƯƠNG ĐÔNG- DIỆP PHÁT MAJEH

Đầu tiên, chúng ta sẽ giới thiệu sơ qua môn học Lịch sử Kiến trúc. Lịch sử Kiến trúc là gì? Môn này là nghiên cứu sự phát triển và lịch sử của các nền kiến trúc thế giới. Lịch sử thông qua việc nghiên cứu các ảnh hưởng ở nhiều góc độ khác nhau như nghệ thuật, văn hoá, chính trị kinh tế và kĩ thuật.. v..v..

Cái chính là, nhiệm vụ của môn Lịch sử Kiến trúc là xây dựng được mối quan hệ giữa ý nghĩa biểu cảm vô hình của công trình kiến trúc (ngữ nghĩa, biểu tượng...) kết hợp với sự thể hiện hữu hình của các đối tượng kiến trúc (kích thước, vật liệu, thành phần của kiến trúc...). Sau đó đặt vào trong một nghiên cứu tổng thể của thời điểm lịch sử.

Lịch sử kiến trúc?? Vâng, nó giống như một ngành nghiên cứu lịch sử có nguyên tắc nghiên cứu về sự giới hạn và sự tiềm ẩn của lịch sử. Điều đó cho chúng ta biết được là dưới một cùng một sự kiện chúng ta có thể có nhiều cách nhìn nhận và suy diễn khác nhau, phụ thuộc vào hoàn cảnh quan sát theo từng thời kì. Từ đó cho phép nảy sinh ra một số lượng lớn các quan điểm nghiên cứu về lịch sử kiến trúc, đặc biệt nhất là ở phương Tây.

Nội dung : “Phân tích trình bày ngắn gọn nội dung lịch sử Gothic, chủ đề của nhóm và dựa trên phương án thiết kế do nhóm của bạn đề xuất về công trình trên khu đất đối diện trường ĐHKT (bài thu hoạch giữa kỳ), bạn hãy phân tích đánh giá việc ứng dụng các kiến thức từ môn học Lịch sữ Kiến trúc Phương Tây vào thiết kế công trình đó.”

 Sử dụng phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết nghiên cứu các tài liệu, lý luận khác nhau.

 Phươngpháp phân loại và hệ thống hóa lýthuyết trên cơ sở một mô hình lý thuyết làm sự hiểu biết về đề tài đầy đủ và sâu sắc hơn.

 Phươngpháp lịchsửđi tìm nguồn gốcphát sinh, quátrình phát triển từ đó rút ra bản chất của đề tài

Phần 1: Giới thiệu

Phần 2: Nội dung bài luận

- Trình bày ngắn gọn các nội dung lịch sử kiến trúc của thời kỳ mà tác giả nghiên cứu

- Trình bày ngắn gọn phương án thiết kế của nhóm

- Phân tích các ý tưởng khai thác đặc điểm lịch sử kiến trúc trong đồ án và phân tích

- Đánh giá

Phần 3: Kết luận

Trang 2

KCác nội dung lịch sử kiến trúc Gothic mà nhóm nghiên cứu iến trúc Gothic là phong cách kiến trúc bắt đầu phát triển từ nửa sau thời Trung cổ ở Tây Âu được phát triển mạnh mẽ để giải quyết vấn đề hạn chế về kĩ thuật xây dựng như thiếu ánh sáng, ảm đạm,…. Không chỉ giải quyết vấn đề kỹ thuật mà còn nâng cao vẻ đẹp của kiến trúc lên một tầm cao mới.

Kiến trúc Gothic ra đời sau thời kì kiến trúc Roman. Khoảng năm 1200 sau Công Nguyên, người châu Âu bắt đầu xây nhà thờ và cung

điện theo kiểu kiến trúc Gothic. Sự khác biệt dễ dàng nhận thấy nhất giữa hai lối kiến trúc

Trung cổ này là trong khi kiến trúc Roman

theo kiểu vòm cong tròn thi kiến trúc Gothic

lại theo kiểu vòm nhọn. Kiến trúc Gothic có

cửa sổ nhiều hơn và kích thước cửa sổ cũng

lớn hơn kiến trúc Roman.

1. Công trình có quy mô lớn, “chạm tới trời xanh và đạt tới sự ân sủng”

Trước thời kỳ Gothic, kiến trúc sư gặp rắc rối trong việc dàn trải khối lượng lớn của các bức tường đá làm cho các tòa tháp phải được xây dựng thấp và có vẻ mỏng. Áp dụng các kĩ thuật xây dựng mới đã giải quyết các rắc rối trước đó trong việc dàn trải khối lượng bức tường đá và giúp tăng chiều cao công trình.

2. Cuốn bay/Cung chống (Flying Buttress)

Cuốn bay là đặc điểm nổi bật có thể dễ dàng nhận thấy phía ngoài công trình, có tác dụng tải trọng lượng của các bức tường trực tiếp xuống đất thông qua chính các cuốn bay này. Không chỉ có tác dụng này mà thực tế còn là một đặc điểm trang trí bên ngoài vô cùng đặc sắc.

3. Cung gãy/Cung nhọn (Pointed arch)

Cung gãy là một sáng kiến giúp giải quyết các vấn đề tồn tại trướcđây, đồngthời là một đặc điểm trangtrí đầygiátrị thẩm mỹ giúp kiến trúc Gothic nổi bật. Là một thiết kế chịu lực tốt hơn so với cung tròn. Tại điểm gãy của cung, lực nặng của công trình phân tán qua hai bên cung ,lên tường giúp giảm tải cho đỉnh cung. Khả năng chịu lực của cung gãyhiệu quả hơn các trụ cột đơn giản thông thường.

Trang 3

Diệp Phát Majeh Architect

4. Trần vòm cung (Vaulted Ceiling)

Là một ứng dụng trực tiếp từ sự ra đời của cung gãy. Tạo ra sự thoải mái hơn trong thiết kế mặt bằng ,đa dạng hơn trong việc làm trần vàdễdànghơn trongviệctruyềntải trọng của các tầng phía trên. Những giá đỡ đạt được sự chắc chắn cho phép trần nhà đạt chiều cao hơn trước. Tạo ra ấn tượng về chiều cao, sự hùng vĩ và sang trọng của công trình.

5. Nội thất nhẹ nhàng, tươi sáng

Trước Gothic các lâu đài xảy ra hiện tượng mốc và ẩm thấp, các bức tường không thể chịu tải trọng của mái bằng đá nên đa số lâu đài, thành lũy có mái gỗ và thường phải chịu mưa.Các bức tường chịu lực yếu nên không thể đục nhiều cửa sổ làm cho công trình bên trong thiếu ánh sáng dẫn tới cảm giác ảm đạm. Gothic đã giải quyết được vấn đề này, tạo ra được nhiều cửa sổ, thông ánh sáng và gió tốt hơn

6. Các đầu thoát nước (Gargoyle)

Điểm trang trí khác biệt ở Gothic là các đầu thoát nước cách điệu thành các sinh vật quái dị ngồi dọc trên mái của các công trình. Việc cách điệu này có tác dụng đánh vào nỗi sợ của những cư dân không được giáo dục vào thời đó, gây cảm giác sợ hãi và khuyến khích nhiều người tìm kiếm sự an ủi và an toàn bên trong nhà thờ . Các đầu thoát nước này đã trở thành đặc điểm nổi bật của riêng Gothic và được sử dụng như tên của một loại sinh vật huyền bí (Gargoyle).

7. Trang trí được đẩy mạnh và đầu tư công phu Lúc này con người đã bắt đầu quan tâm tới giá trị thẩm mỹ của công trình và đưa chúng vào trong các công trình thiết kế. Kiến trúc không còn chỉ nằm ở giới hạn một không gian sinh hoạt đơn thuần mà còn đạt được những tầm cao mới. Đỉnh cao của sự công phu này là nằm trong thiết kế ở các nhà thờ và lâu đài. Sự đa dạng của thiết kế đã thu hút nhiều nhà xây dựng khác nhau về quan niệm, tư tưởng thiết kế mang về vinh quang cho bản thân cũng như Kitô giáo.

Trang 4

 Mục tiêu thiết kế của nhóm cho công trình

Vì vị trí khu đất là 1 một vị trí thú vị, nơi có rất nhiều trường học như trường Đại học Kiến trúc, Đại học Kinh tế, trường THPT Lê Qúy Đôn,....1 vị trí mà có nhiều học sinh- sinh viên, đặc biệt gần nhất là sinh viên Kiến trúc. Và nhóm thiết kế 1 thư viện mang phong cách Gothic, tạo điều kiện cho sinh viên biết thêm về văn hóa và kiến trúc châu Âu. Ngoài ra còn tạo thêm không gian đọc sách, trao dồi kiến thức cho nhiều đối tượng.

Không chỉ nằm ở đó, Gothic còn được hiểu là “kiến trúc của người Pháp”, và mục tiêu thiết kế thư viện Gothic ở giữa Sài Gòn là tập trung lại những gì mà Pháp đã từng làm ở Việt Nam. Tại đây ta có thể làm những thứ như trưng bày các tư liệu, các đầu sách về lịch sử, văn hóa, cụ thể từ việc xâm lược, truyền bá văn hóa, kiến thức cho người Việt, xâynhững công trình kiến trúc mang biểu tượng đặc trưng của người Pháp, góp phần thay đổi Việt Nam hậu chiến tranh.

Phong cách Gothic là 1 phong cách đã có từ lâu, gắn liền với Pháp, mà Thành phố Hồ Chí Minh vẫn còn tồn tại những công trình từ thời Pháp cho đến tận giờ, nên công trình đây sẽ đem lại sự tương đồng trong kiến trúc, đồng thời cũng tạo điểm nhấn cho thành phố Hồ Chí Minh, mang lại một trải nghiệm đặc sắc đậm chất Gothic trong một thời kỳ mới giữa lòng thành phố với sự kết hợp giữa cổ kính và hiện đại.

 Phương án thiết kế kiến trúc của nhóm Trước tiên nhóm sẽ làm ra sơ đồ công năng và một số hình ảnh của nhóm.

Diệp Phát Majeh Architect

Vì lí do tương đồng văn hóa với các công trình kiến trúc xung quanh và hòa hợp với bối cảnh xã hội, nhóm hướng đến concept Modern Gothic thay vì Classic Gothic.

Bên trong công trình gồm có:

o Sảnh chính là khu vực lớn, tổ chức sự kiện, triển lãm, diện tích sàn rộng có thể được sử dụng linh hoạt, thoải mái, cung cấp chỗ cho các sự kiện trên tất cả các quy mô cũng như hoạt động của một thư viện

o Các không gian chức năng hòa vào một không gian mở cho người sử dụng với yếu tố nổi bật là tầng lửng, mang lại cho công trình có diện mạo phù hợp với chức năng của nó.

o Các hoạt động được trải rộng trên ba tầng xung quanh khu vực mở, phục vụ như một không gian chuyển tiếp giữa bên ngoài và bên trong.

o Tầng trên có các chức năng khác như khu vực học tập, phòng họp, phòng đọc chung,.v.v.

o Ngoài ra bên ngoài còn bố trí thêm quán cafe để giúp người đọc có nơi để mua nước giải khát khi cần thiết. Có thể phục vụ luôn cho khách không vào thư viện.

Trang 6

Diệp Phát Majeh Architect

Các giải pháp thiết kế đã khai thác đặc điểm lịch sử của thời Gothic

 Nhóm sử dụng mặt bằng dạng chữ thập (dạng thường sử dụng thời Gothic).

 Sử dụng vòm 4 múi ở 2 gian bên, vòm 6 múi ở gian chính.

 Cửa sổ hoa hồng khung chóp nhọn.

 Sử dụng kính màu cho cửa sổ

 Giải pháp cung gãy cho vòm.

 Giải pháp nội thất tươi sáng, nhẹ nhàng.

 Giải pháp không gian lớn

 Giải pháp bố trí cột vuông thay cột trụ.

Phân tích các ý tưởng khai thác đặc điểm lịch sử kiến trúc trong đồ án và phân tích

Theo quan điểm của nhóm, phong cách Gothic như một phongcách nghệ thuật. Những công trình Gothic

như những tác phẩm mỹ thuật – kiến trúc. Nên để phù hợp với trình độ phát triển về kết cấu ở hiện tại. Nhóm đã đề xuất bỏ bớt những bộ phận không cần thiết mặc dù nó là đặc điểm riêng có của phong cách Gothihc và chú trọng phát triển không gian bên trong nhiều hơn.

Và với những giải pháp trên cho ý tưởng khai thác đặc điểm kiến trúc, thì theo tôi và nhóm cảm thấy nó đúng. Vì những giải pháp mà nhóm đã khai thác đều dựa theo đặc điểm lịch sử thời Gothic. Từ điểm công trình cao, quy mô lớn, thì concept của nhóm vẫn dựa theo, một thư viện cao to, nếu nhóm không theo những đặc điểm để khai thác thì công trình sẽ không còn giống Gothic nữa. Tuy có đơn giản hóa lại nhưng nhìn vào bài nhóm, từ đặc điểm trần vòm cung gãy hay nội thất tươi sáng, hay vòm có múi. Nhóm chúng tôi vẫn cảm thấy những lựa trên là đúng. Tuy nhiên đôi khi cái gì xuất hiện thì nó đều trải qua rất nhiều lần thử với tính toán, cho nên khi thiết kế concept này , nhóm vẫn cảm thấy nó đắt giá. Đắt giá ở chỗ gothic là kiến trúc đã có từ lâu, và cực nổi tiếng tại châu Âu. Nên khi ý tưởng được khai thác và thiết kế thì kiến trúc Gothic đâu chỉ còn ở châu Âu mới có. Vâng, ngay tại Việt Nam, Thành phố Hồ Chí cũng sẽ có kiến trúc Gothic.

Trang 7

Diệp Phát Majeh Architect

Theo như phân tích từng phần trên, tôi thấy việc lựa chọn các ý tưởng trên phù hợp với môi trường văn hóavàcảkhuđất luôn. Tại sao?? Khuđất nằm trên quận 3, một quận trung tâm có thể tiếp xúc với rất nhiều quận có tiếng khác. Điển hình là quận 1.

Việc thiết kế concept trên khu đất này vừa gần các công trình nổi tiếng khác. Ví dụ Dinh Độc Lập, toàn bộ vật liệu xây dựng đều từ Pháp, hay gần đó là Nhà thờ Đức Bà, một công trình cũng mang nét Gothic,... Còn về liệu có phù hợp mục đích sử dụng, tôi nghĩ sẽ vô cùng phù hợp. Như đã nói lúc đầu, khu đất gần rất nhiều trường học. Việc mà học sinh, sinh viên tìm tài liệu thì chắc chắn sẽ có. Nên thư viện mà được xây dựng tại đây thì còn gì tuyệt hơn. Sinh viên, học sinh có thể dễ dàng di chuyển đến, như sinh viên trường đại học Kiến trúc. Các bạn đó chỉ cần đi bộ qua thôi ! Nếu mà có cải tiến thêm thì tôi nghĩ chỉ có thể cải tiến thêm một số chi tiết trang trí thôi. Còn lại thì ý tưởng đây vô cùng phù hợp tại vị trí này.

Đánh giá

Sau khi cùng nhóm thiết kế đồ án concept này, tôi nhận thấy đồ án đã thành công khoảng từ 65-75%. Tôi nghĩ con số phần trăm đây cũng khá cao, vì đồ án nhóm vẫn giữ được cái nét gothic từ Pháp, vẫn sử dụng trần vòm cung nhưng đơn giản lại, nội thất với không gian cao ráo,,... Tuy nhiên, vẫn còn một số điều mà trong đồ án này chưa đạt tới ngưỡng 100% thành công.

Không gian trong công trình tuy đã cao, nhưng xét về gothic thì nó vẫn chưa cao lắm. Nếu tôi cải tiến lại, tôi sẽ cho nó cao thêm một tí, để cho khách vào cảm thấy nó gần gũi nét gothic nhất. Còn trần mái vòm ở gian chính, nó đã được đơn giản, nhưng tôi cảm thấy nó vẫn chưa đẹp. Tôi dự định nếu cái tiến cho mái vòm sẽ có cái múi đẹp như hình bên dưới:

Ngoài ra, đồ án vẫn giữ được chất vật liệu gạch với kính. Với cột, gạch đan xen với bê tông, tạo ra một cây cột vừa quen nhưng cũng vừa độc đáo lạ mắt. Sơn trắng tường cũng hay, nhưng vật liệu hay nội thất có màu sẽ tạo lên như một bức tranh đầy màu sắc. Và tôi đánh giá hay chỗ đó, nhìn công trình nó không đơn sắc , trái lại lại còn nổi bật lên điểm sáng ấy.Công trình có nhiều cửa sổ nữa, khả năng lấy ánh sáng tự nhiên tuyệt vời.

Giới hạn đồ án Đó là những cái thành công và không thành công trong đồ án này, vậy liệu có giới hạn trong đồ án này không? Tôi nghĩ là có.

Giới hạn của đồ án đầu tiên là do các thành viên trong nhóm. Thiết

kế về Gothic tuy chỉ mới tiếp xúc đón nhận và nghiên cứu về nó

lần đầu nhưng tôi vẫn cảm thấy nhóm vẫn chưa phát triển thêm gì.

Chỉ mang theo phong cách Gothic là chính, còn nếu mà có nét rõ

ràngthì giới hạn đó thì chưa đến. Thứ hai, giới hạn nàynhóm chưa

chú trọng vào phát triển thêm bên ngoài công trình, sẽ là một thiếu sót. Hiện tại nhóm chỉ mới đạt giới hạn bên trong công trình thôi. Ngoài ra các chi tiết như đầu thoát nước hay các chi tiết trang trí khác thì tôi thấy nhóm vẫn còn thiếu sót. Mặc dù thiếu sót là thế nhưng tôi nghĩ tôi và nhóm sẽ có thể cải thiện hơn nữa trong tương lai.

Trang 8

Sau tất cả, tóm lại, tôi cảm thấy việc áp dụng các nội dung về Gothic vào thiết kế công trình nhóm là một điều tuyệt vời, một cái gì đó hay ho. Khi áp dụng Gothic vào, tôi có thể biết thêm, tiếp xúc văn hóa lịch sử từ phương Tây, tôi có thể tự tìm hiểu cùng nhóm khám phá được thêm những kết cấu, đặc điểm mà tại Việt Nam chúng tôi khó có thể thấy. Đương nhiên vẫn sẽ có nhiều người cảm thấy việc áp dụng này không cần thiết. Nhưng đó là cảm nghĩ của họ, đối với tôi , nó sẽ cần thiết. Việt Nam không cần quá nhiều công trình kiến trúc từ phương khác nhưng nếu có một vài công trình có thiết kế kiểu phương khác thì Việt Nam sẽ phong phú thêm.

Từ đó tôi có thể kết luận rằng: nếu kiến trúc sư hay các sinh viên về kiến trúc mà áp dụng kiến thức lịch sử kiến trúc vào thiết kế công trình thì điều đó sẽ cực kì tốt. Việc áp dụng những nội dung lịch sử kiến trúc đã học cũng như nghiên cứu trong sáng tạo đồ án kiến trúc càng ngày càng trở nên quan trọng và cần thiết cho sinh viên cũng như cho kiến trúc sư. Nếu kiến trúc sư nắm rõ những lịch sử thì khi thiết kế cho mọi đối tác hay khách hàng, họ yêu cầu gì thì kiến trúc sư cũng có thể áp dụng được. Ví dụ 1 khách hàng yêu thích phong cách Gothic thì một khi kiến trúc sư nắm được kiến thức phong cách đó , việc triển khai sẽ nhanh hơn và tốt hơn. Đó chính là cái nhìn chung hiện tại việc mà kiến trúc sư nên nắm rõ.

Nói thế chứ hiện tại tình hình tại Thành phố Hồ Chí Minh không có nhiều công trình lịch sử Gothic. Chính xác hơn chỉ có một cái, đó là Nhà thờ Đức Bà. Một công trình mang phong cách Gothic kết hợp phong cách của Roman. Hy vọng qua bài luận này, chúng ta sẽ có cái nhìn rõ nét hơn việc biết và áp dụng kiến thức lịch sử ở châu Âu vào.

Hiện tại lúc này nếu nước ta có thể xây dựng thêm nhiều công trình mang hướng hiện đại nhưng vẫn giữ được phong cách kiến trúc thế giới mà còn giữ thêm nét Sài Gòn thì sẽ góp phần làm phong phú thêm

sự đa dạng kiến trúc ở Thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài ra, vẫn còn các công trình đang có nguy cơ bị phá

bỏ vì không phù hợp công năng, chúng ta có thể cải tạo, sửa chửa, thay đổi nó để có thêm mục đích sử

dụng mà vẫn phù hợp với môi trường văn hóa, và sự phát triển nhanh chóng của TP.HCM hiện nay.

Trang 9

BÁO CÁO QUÁ TRÌNH LÀM VIỆC CỦA CÁC

THÀNH VIÊN TRONG NHÓM

NHÓM 1- CHỦ ĐỀ GOTHIC

• Lài Diệp Phát – 17510201212 (Nhóm trưởng )

• Bùi Văn Nguyên Huy- 17510201090

• Châu Văn Phúc – 17510201222

• Nguyễn Kiến Phúc- 17510201225

• Lâm Trần Sang – 17510201247

• Nguyễn Hoàng Việt - 17510201358

• Cao Vũ Hiếu Ngân -17510201169

• Trần Quang Hiển – 17510201071

• Thái Thanh Tài - 17510201258

• Lê Quang Toàn – 17510201308

Nhóm được chia làm 3 phần:

1. Lý thuyết: Trần Sang, Quang Hiển

2. Concept :Diệp Phát, Văn Phúc , Kiến Phúc, Hiếu Ngân, Thành Tài, Quang Toàn.

3. Layout, Photoshop :Nguyên Huy, Hoàng Việt

1. Lý thuyết: Trần Sang, Quang Hiển thực hiện tìm hiểu các đặc điểm kiến trúc, trắc lọc thông tin về chủ đề Gothic. Tìm hình ảnh minh họa và các công trình tiêu biểu. Cả 2 đều phụ xây dựng bài. Tìm hiểu thêm về văn hóa lịch sử.

2. Concept:

 Kiến Phúc, Hiếu Ngân phụ trách làm phân tích hiện trạng. chọn view hiện trạng.

 Diệp Phát, Thanh Tài phụ trách dựng khối , vẽ công trình , lên ý tưởng cho concept.

 Thanh Tài chỉnh sửa mặt bằng 3D.

 Văn Phúc , Thanh Tài, Quang Toàn phụ trách lên mặt bằng, mặt cắt công trình.

Trang 11

Diệp Phát Majeh Architect

 Diệp Phát, Hiếu Ngân, Quang Toàn chỉnh sửa nội thất công trình.

 Văn Phúc, Kiến Phúc phụ trách xác định đối tượng sử dụng, vẽ sơ đồ công năng.

 Quang Toàn, Văn Phúc, Diệp Phát định hướng góp ý xây dựng bài.

 Diệp Phát, Văn Phúc, Kiến Phúc phân tích ý tưởng concept.

 Cả quá trình xây dựng concept, mọi người đều phụ đóng góp đầy đủ vào bài.

 Layout, photoshop:

 Hoàng Việt, Nguyên Huy phụ trách mảng tạo layout, chỉnh sửa hình ảnh. Chỉnh sửa các phần lỗi trong quá trình làm.

Tinh thần nhóm, sau khi hoàn thành concept, cả nhóm đều render , mỗi người đều render 1 tấm hình. 10 người ren 10 tấm sau đó sẽ chọn những hình ảnh phù hợp vào bài.

Khi sửa concept chung nhóm, 10 thành viên đều góp ý , nhận xét cho bài.

Đánh giá của nhóm trưởng: mọi thành viên đều làm việc tốt.

ĐÁNH GIÁ % TINH THẦN LÀM VIỆC CÁC THÀNH VIÊN TRONG NHÓM

 Lài Diệp Phát – 17510201212

 Bùi Văn Nguyên Huy- 17510201090

 Châu Văn Phúc – 17510201222

 Nguyễn Kiến Phúc- 17510201225

 Lâm Trần Sang – 17510201247

 Nguyễn Hoàng Việt - 17510201358

 Cao Vũ Hiếu Ngân -17510201169

 Trần Quang Hiển – 17510201071

 Thái Thanh Tài - 17510201258

 Lê Quang Toàn – 17510201308

100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

Trang 12