Judo Σημεώσεις Επιλογής by Dimitrios Grigoriadis

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

Γ. ΖΑΓΓΕΛΙ∆ΗΣ

Β. ΣΙΩΠΗΣ

JUDO ( ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΤΖΟΥΝΤΟ)

ΑΚΑ∆ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2006 -2007 © Γ. ΖΑΓΓΕΛΙ∆ΗΣ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2007

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ. Εισαγωγή

………………………………………………………………….

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Ιστορία - εξέλιξη του τζούντο (σύγχρονο τζούντο) ……………………………

1. 1.1. 1.2. 1.3.

1.4.

Ιστορία του judo – Jigoro Kano ……………………………………………

Kyouei………………………………………………………………………

Χαρακτηριστικά του judo …………………………………………………

Ο σκοπός του σύγχρονου judo. η φιλοσοφία του seiryoku zenyou – jita

Προϋποθέσεις για την προπόνηση του judo ………………………………

1.5.1. Dojo (αίθουσα προπόνησης) ……………………………………… 1.5.2. Στολή του Judo Judoki ……………………………………………

1.5.3. Οι βαθµοί στο Judo …………………………………………………

1.5.4. Η εθιµοτυπία Reigisaho - Ο χαιρετισµός-υπόκλιση Rei …………… 1.5.5. Περιγραφή αγώνα …………………………………………………

1.5.6. Βασικοί κανονισµοί ……………………………………………........

1.5.7. Γιαπωνέζικη ορολογία τζούντο ……………………………….......... 1.6.

Η ιστορία του judo στην Ελλάδα …………………………………………

1.4.1. Προπονητική µονάδα ………………………………………………… 1.5.

Βασικές καθηµερινές λέξεις και φράσεις ……………………………….......

Βιβλιογραφία – Παραποµπές ……………………………………………………….......

13 14 14 15 15 16 18 19 22 26 27

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆ΕΥΤΕΡΟ

Ιδιοποίηση της τεχνικής του judo - Βασικός µηχανισµός-αλγόριθµος ………

2.1.

Πνευµατική συµπεριφορά - στάση shin (αγωνιστικό πνεύµα) ……………

2.2.

Shisei – Οι στάσεις του σώµατος …………………………………………

2.3.

Ma ai – Η απόσταση της πάλης ……………………………………………

2.4.

Kumi-kata - Η λαβή (πιάσιµο) στο judo ……………………………………

2.5.

Shidai – Οι µετακινήσεις ……………………………………………………

2.5.1. Tai Sabaki - Η περιστροφή του σώµατος... …………………...............

2.5.2. Οι βασικές µορφές της εκτέλεσης των µετακινήσεων µε περιστροφή

2.6.

Ikioi (φορά) και Kasumi (στιγµή) ………………………………………...

Kuzushi – Η ανατροπή ισορροπίας στο judo ………….…………………

2.7.

Kokoro – Η κατάλληλη στιγµή...…………………………………………....

2.8.

Tsukuri – Η προπαρασκευαστική ενέργεια - το µπάσιµο... …………….…

2.9. 2.10. 2.11. 2.12. 2.13.

Κake – Η ολοκλήρωση της ρίψης …………………………………………..

Seiken setsutan – Η εσωτερική δύναµη στην κίνηση …………..…………

Kokyo ho – Η αναπνοή……….……………………………………………..

Ukemi – Οι πτώσεις…..……………………...……………………………

2.13.1. Koho Ukemi ή Ushiro Ukemi (πτώση πίσω) ………………………..

2.13.2. Υοκο-Ukemi (πτώση πλάγια) ………………………………………

2.13.3. Mae Ukemi (πτώση εµπρός) …………………………..…………… 2.13.4. Πτώση µπροστά µε κυβίστηση ……………………..………………

Βιβλιογραφία – Παραποµπές ………………………………………………...…………

45 48 49 49 50 50 51 52 53 54 54 56

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

Οι τεχνικές του τζούντο. – Kodokan judo / Ταξινόµηση τεχνικών (απόδοση

στα ελληνικά) …………………………………………………………………

3.1. Nage waza …………………………………………………………………...…

3.2. Katame waza ……………………………………………………………...……

3.2.1. Ne waza – Τεχνικές εδάφους (Οµαδοποίηση) …………………..……

3.3.

Αντιπροσωπευτικές τεχνικές των οµάδων (kyu) του judo …………………

3.3.1. Uki-goshi (κυµατοειδής ρίψη γοφού) …………………………………

3.3.2. O-goshi (µεγάλη ρίψη γοφού) ………………………………………

3.3.3. Ippon-seoi-nage (ρίψη πάνω από τον ωµό µ' ένα χέρι) ………………

3.3.4. Morote-seoi-nage (ρίψη πάνω από τον ωµό και µε τα δυο χεριά) ……

3.3.5. Morote gari (σπάθισµα µε τα χεριά και των δυο ποδιών)…………… 3.3.6. Ashi moshi (ρίψη µε λαβή του ενός ποδιού και σάρωµα του αλλού)

3.3.7. O-soto-gari (µεγάλο εξωτερικό σπάθισµα του ποδιού)………………

3.3.8. De-ashi-barai (σάρωµα του ποδιού που προχωρεί - προωθείται) ……

66 66 67 68 68 68 69

3.3.9. Tomoe-nage (κυκλική ρίψη προς τα πίσω µε τη βοήθεια του ποδιού).

κεφαλής) …………………………………………………………..

χεριά) ………………………………………………………………

3.3.10. Kesa-gatame (ακινητοποίηση από τα πλαγιά µε καθήλωση της 3.3.11. Hadaka-jime ή ushiro-jime (στραγγαλισµός από πίσω µε γυµνά 3.3.12. Hadaka-jime - παραλλαγή (στραγγαλισµός από πίσω µε γυµνά χεριά που σχηµατίζουν µοχλό) ……………………………………….…

3.3.13. Ude-hishigi-juji-gatame σταυρωτή εξαρθρωτική τεχνική στο χέρι

από πλαγιά µε το ένα πόδι πάνω στον αντίπαλο) ……………………

Βιβλιογραφία – Παραποµπές …………………………………………………………

Τα Kata ………………………………………………………………………

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

4. 4.1. 4.2. 4.3.

4.4. 4.5 4.6. 4.7. 4.8. 4.9.

Nage no kata (το kata των ρίψεων) …………………………………………

Gatame-no-kata τεχνικές εδάφους …………………………………………

αυτοάµυνας) …………………………………………………………………

Kime no kata (kata της αυτοάµυνας) / shinken-shobu-no-kata (τεχνικές

Kodokan-goshin-jutsu (σύγχρονη αυτοάµυνα) ……………………………

Ju-no-kata (το kata της µη αντίστασης /ευλυγισίας) ………………………

Itsutsu no kata (το kata των 5 κινήσεων) ……………………………………

Koshiki no kata (το kata του παλιού στυλ) ………………………………… Gonosen-no-kata (µέθοδοι αντεπιθέσεων – αντιτεχνικές) ………………… Kaeshi no kata (µέθοδοι αντεπιθέσεων - αντιτεχνικές) ……………………

4.10. Nage-waza-ura no kata(µέθοδοι αντεπιθέσεων - αντιτεχνικές) …………… 4.11. Seiryoku-zenyo

kokumin

taiiku

kata

(το

kata

82 82 84 85 86 86 87

της

σωµατικής.εκπαίδευσης σύµφωνα µε την αρχή της καλύτερης χρήσης του µυαλού και του σώµατος) ……………………………………………………

4.12. Joshi-judo-goshin-ho (αυτοάµυνα για γυναίκες) …………………………… 4.13. Go no kata (το kata της δύναµης) …………………………………….

4.14. Renkoho no kata (το kata των τεχνικών σύλληψης) …………………...……

4.15. Αυτοάµυνα και judo …………………………………………………………

Βιβλιογραφία – παραποµπές ……………………………………………………………

87 89 90 91 91 94

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ 5.

Μεθοδολογία χρησιµοποίησης στοιχειών του judo στη σχολική φυσική αγωγή ασκήσεις και παιχνίδια ……………………………………………………………

5.1

5.2.

Ασκήσεις judo που µπορούν να χρησιµοποιηθούν στη σχολική φυσική

αγωγή ……………………………………………………………………….

εκµάθηση του judo …………………………………………………………

Παιδαγωγικά παιγνίδια που βοηθούν και προετοιµάζουν το παιδί για την 5.2.1. Οµαδικά παιγνίδια …………………………………………………… 5.2.2. Παιχνίδια σε ζευγάρια ………………………………………………

5.3. 5.4.

Οι σκοποί της εκπαίδευσης των παιδιών ηλικίας 6-9 ετών …………………

Περιεχόµενο της εκπαίδευσης ………………………………………………

98 100 101 103

iii

5.4.1. Παιχνίδια για την αίσθηση και καλλιέργεια του προσανατολισµού στο χώρο. ……………………………………………………………

103

5.4.2. Παιχνίδια για την καλλιέργεια της αίσθησης της κίνησης του αντιπάλου ……………………………………………………………

5.4.3. Παιχνίδια για την καλλιέργεια της ισορροπίας και του συγχρονισµού

104 104

5.4.4. Παιχνίδια για την καλλιέργεια - διαµόρφωση αίσθησης της κατάλληλης στιγµής για την ανατροπή της ισορροπίας (ωθήσεις, έλξεις, περιστροφές) …………………………………………………

105

έδαφος………………………………………………………………

105

5.4.5. Παιχνίδια για την εκµάθηση των βασικών στάσεων (άµυνας) στο 5.4.6. Παιχνίδια για την ανάπτυξη της δύναµης ……………………………

5.4.7. Παιχνίδια για την εκµάθηση χρησιµοποίησης του βάρους του σώµατος

5.4.8. Παιχνίδια για την εκµάθηση των πτώσεων ………………………..…

106 106 107

5.4.9. Παιχνίδια για την εκµάθηση κάποιων τεχνικών από το Nage-Naza και το Ne-Waza …………………………………………………………

Βιβλιογραφία – παραποµπές ……………………………………………………………

108 110

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το Judo λόγω της µεγάλης του θεαµατικότητας και του ενιαίου του χαρακτήρα, απολαµβάνει

µεγάλης δηµοτικότητας τα τελευταία χρόνια στη χώρα µας, µε αποτέλεσµα την έλευση

µεγάλων διακρίσεων σε διεθνές επίπεδο. Ο αυξανόµενος αριθµός των αθλητών του οφείλεται

στο γεγονός ότι καλλιεργείται σε συλλόγους, ∆ήµους και ιδιωτικά γυµναστήρια.

Με την

εργασία αυτή επιχειρείται η συµβολή στην κατεύθυνση της µεθοδικής ιδιαίτερα από τους

προπονητές που ασχολούνται µε µικρά παιδιά και αρχάριους. Παράλληλα η εργασία αυτή θέλει

να βοηθήσει και τους φοιτητές του Τ.Ε.Φ.Α.Α. οι οποίοι επιθυµούν να γνωρίσουν καλύτερα το

άθληµα αυτό.

Όπως και το οποιοδήποτε άθληµα, το Judo διαθέτει το δικό του περιεχόµενο, τις δικές του

τεχνικές και τις κατάλληλες µορφές οργάνωσης και προετοιµασίας. Οι τεχνικές του Judo είναι

δηµιουργηµένες και προσαρµοσµένες στις δυνατότητες τις οποίες προσφέρει η ειδική στολή του

αθλήµατος (Kimono). Το άθληµα του Judo χαρακτηρίζει ένα πλήθος τεχνικών, µερικές από

αυτές στην όρθια θέση (Nage-Waza), όπως είναι οι ρίψεις µε ανατροπές, µε σαρώµατα, µε

γαντζώµατα κ.λπ. και άλλες στο έδαφος (Ne-Waza), όπως είναι οι τεχνικές των

ακινητοποιήσεων, των πνιγµών, οι εξαρθρωτικές - µοχλοί, αλλά και τεχνικές επίθεσης των

ζωτικών σηµείων (Atemi-Waza) που χρησιµοποιούνται στην αυτοάµυνα κυρίως. Όλες αυτές οι

τεχνικές προσδίδουν στο Judo δυναµισµό και θεαµατικότητα, ενώ συµβάλλουν παράλληλα

στην καλλιέργεια της φαντασίας και της δηµιουργικής σκέψης των αθλητών.

Η εργασία είναι δοµηµένη σε πέντε κεφάλαια. Στο πρώτο εµπεριέχονται ιστορικά στοιχεία

σχετικά µε την εξέλιξη, το σκοπό, τη φιλοσοφία, την εθιµοτυπία, τα χαρακτηριστικά και την

ορολογία του τζούντο. Το δεύτερο αναφέρεται σε ένα βασικό αλγόριθµο ιδιοποίησης της

τεχνικής (στάσεις σώµατος, λαβές, µετακινήσεις, ανατροπές της ισορροπίας, πτώσεις κτλ). Στο

τρίτο οι τεχνικές ταξινοµούνται και αποδίδονται στα ελληνικά και επιλεκτικά παρατίθενται

κάποιες αντιπροσωπευτικές τεχνικές από την κάθε οµάδα. Μια καταγραφή των γνωστών και

µη kata (προκαθορισµένες ακολουθίες κινήσεων µε αντίπαλο) µε την απόδοση τους στα

ελληνικά επιχειρείται στο τέταρτο κεφάλαιο για λόγους ιστορικούς, εθυµοτυπικούς,

φιλοσοφικούς και αναγνώρισης. Στο πέµπτο παρατίθενται ένα σύνολο ασκήσεων και παιχνιδιών

τα οποία συµβάλλουν στην εκµάθηση του Judo σε µικρά παιδιά και µπορούν να

χρησιµοποιηθούν στη σχολική φυσική αγωγή.

Η εργασία συστηµατοποιεί διάφορα στοιχεία µεθοδικής και εµπειριών ξένων ειδικών

κυρίως, αλλά και Ελλήνων, παράλληλα παραθέτει ένα πλήθος από πληροφορίες που αφορούν

το Judo.

Στο σύνολό της είναι συνδυασµός θεωρίας και πρακτικής, συµπεριλαµβάνοντας

θέµατα, η γνώση των οποίων κρίνεται απαραίτητη για όσους ασχολούνται ή θα ασχοληθούν

ενεργά µε το άθληµα αυτό.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

1. ΙΣΤΟΡΙΑ - ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΤΖΟΥΝΤΟ (ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΤΖΟΥΝΤΟ)

Το Judo είναι ένα από τα πιο διαδεδοµένα αθλήµατα παγκοσµίως που προέρχονται από

τις αρχαίες πολεµικές τέχνες µε προέλευση από την Ιαπωνία και την πολεµική τέχνη η οποία

είναι γνωστή σαν Ju Jitsu (τζουτζούτσου όπως είναι η ακριβής ονοµασία του). Οι τεχνικές του

Judo είναι δηµιουργηµένες και προσαρµοσµένες στις δυνατότητες τις οποίες προσφέρει η ειδική

στολή του αθλήµατος που µοιάζει µε το ιαπωνικό kimono και ονοµάζεται τζουντόγκι (Judo-gi).

Ο Ιάπωνας Jigoro Kano (1860-1938), πτυχιούχος πολιτικών και οικονοµικών επιστηµών,

αλλά και άριστος γνώστης της παιδαγωγικής της φυσικής αγωγής και των πολεµικών τεχνών,

συγκέντρωσε, ανάλυσε και βελτίωσε τις τεχνικές του παλιού Jiu-Jitsu, δηµιουργώντας έτσι ένα

καινούριο άθληµα, το Judo, δίνοντάς του τη µορφή που και σήµερα επικρατεί σ' ολόκληρο τον

κόσµο. Ο Jigoro Kano απέκλεισε από το Judo όλα τα στοιχεία εκείνα, που θα µπορούσαν να

είναι επικίνδυνα για την υγεία και τη ζωή των ασκουµένων.

Η αλήθεια είναι ότι υιοθέτησε πολλές από τις τεχνικές του Ζίου Ζίτσου και ταυτόχρονα

εφάρµοσε καινούργιες. Με την Οριοθέτηση όµως, σαν βασικό στόχο του αθλήµατος, εκτός από

τη διάπλαση του ανθρώπινου σώµατος και τη διαµόρφωση του ανθρώπινου χαρακτήρα, µέσω

της πνευµατικής και ηθικής πειθαρχίας, µετέτρεψε το Τζούντο από µια νέα πολεµική τέχνη σε

πραγµατικό τρόπο ζωής.

Ο Jigoro Kano στις 22 Φεβρουαρίου 1882, σε ηλικία 22 ετών, ίδρυσε τη δική του Σχολή,

στο Βουδιστικό Ναό Eishogi και την ονόµασε Kodokan. Η λέξη " Κοdοkan " σηµαίνει τόπος

(kan) για διδαχή (ko) του τρόπου (do) ή τόπος για διδαχή του judo . Στο Κοdοkan δεν

γινόταν µόνο πρακτική εξάσκηση στις τεχνικές αλλά επίσης διαλέξεις φυσιολογίας, ψυχολογίας,

ηθικής και φιλοσοφίας, όλων όσων εµπεριέχονται στο judo του Kano. Το Kοdokan Judo σιγά-

σιγά άρχισε να εξαπλώνεται σε ολόκληρη την Ιαπωνία. Το 1907 υπολογίζεται ότι είχε ήδη

10.000 αθλητές - µέλη.

Το Ινστιτούτο του Κόντοκαν, της Σχολής για τη για διδαχή του τρόπου, εξακολουθεί να

βρίσκεται στην καρδιά του παγκοσµίου Τζούντο. Αποτελεί την εξέλιξη της σχολής του

Τζίγκορο Κάνο και συνδιάζει το λεγόµενο παραδοσιακό τζούντο µε τον πρωταθλητισµό. Η

Ιαπωνική οµοσπονδία τζούντο στεγάζεται στα κτίρια του Κόντοκαν, στο Τόκιο και όλοι οι

τζουντόκα της Ιαπωνίας είναι µέλη του αφού έχουν κερδίσει τους βαθµούς τους στα εσωτερικά

πρωταθλήµατα του Ινστιτούτου.

Οι σηµερινές εγκαταστάσεις του, στο κέντρο του Τόκιο, χτίστηκαν το 1958, ενώ το 1982

ανακαινίστηκαν και επεκτάθηκαν. Αποτελεί ένα πραγµατικό «πανεπιστήµιο» του τζούντο και

αποτελεί πόλο έλξης για κάθε τζουντόκα. Τα µέλη του πλησιάζουν τα δύο εκατοµµύρια και οι

αίθουσές του είναι ανοιχτές σχεδόν όλη την ηµέρα, για Ιάπωνες και ξένους τζουντόκα που

επιθυµούν να ασκηθούν. Εντός του Ινστιτούτου φιλοξενούνται βιβιλιοθήκες, ξενώνες και ένα

µουσείο του τζούντο, ενώ λειτουργούν µαθήµατα τζούντο κάθε επιπέδου.

Η µετάφραση της λέξης Judo δίνει καθαρά τη µορφή που έχει το άθληµα αυτό. Οι λέξεις

jujitsu και judo γράφονται µε δύο κινέζικους χαρακτήρες . Η λέξη ju και στα δύο έχει την ίδια

σηµασία και σηµαίνει : «απαλότητα», «πραότητα», «ηπιότητα», «ευγένεια», «ευλυγισία», ή

«υποχώρηση- δεξιοτεχνία». Η έννοια του jutsu είναι «τέχνη», «πρακτική». Το do σηµαίνει

«αρχή», «µέθοδος», «δρόµος-τρόπος» συσχετισµένος µε την έννοια της ίδιας της ζωής. Το

jujitsu µπορεί να µεταφραστεί σαν «ευγενής-ήπια τέχνη», και το judo σαν» ευγενικός- ήπιος

δρόµος» ή «δρόµος της υποχώρησης» εννοώντας ότι πρώτα υποχωρώ για να νικήσω τελικά ,

κατ’ επέκταση και «δρόµος της δεξιοτεχνίας».

Στο "ΝΤΟ" συµπεριλαµβάνεται η έννοια "της βελτίωσης του χαρακτήρα κάποιου". Το

τζούντο του Jigoro Kano έχει ως υπέρτατο στόχο του την άσκηση του σώµατος και του

πνεύµατος, η οποία υπερβαίνει την έννοια του "κερδίζω-χάνω" ή τη φιλοσοφία του

ανταγωνισµού του Jujitsu , ενώ αναγνωρίζει τη σηµασία του συναγωνισµού και της ευγενούς άµιλλας.

1.1. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ JUDO - JIGORO KANO

Ο Jigoro Kano γεννήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 1860 στο Migake κοντά στο Kobe, στην

Ιαπωνία, από αριστοκράτες γονείς.

Σπούδασε Πολιτικές Επιστήµες και Φιλολογία στο

Πανεπιστήµιο του Τόκιο και ασκήθηκε χρόνια κοντά στους µεγαλύτερους δασκάλους, τόσο στο

Ju Jitsu η Jiu-Jitsu, όσο και σε άλλα αθλήµατα, µελετώντας ταυτόχρονα όλες τις παλιές

µεθόδους αυτοάµυνας.

Το Ju Jitsu από τα µέσα του 19ου αιώνα και µετά περνούσε τη µεγαλύτερη κρίση της

Ιστορίας του.

Αυτό οφειλόταν: α) στον άνεµο των µεταρρυθµίσεων που έπνεε τότε στην

Ιαπωνία, β) στην έλλειψη κεντρικής οργάνωσης των διαφόρων Σχολών, γ) στην έλλειψη

κανονισµών αγώνων και δ) στα πολλά ατυχήµατα που πάθαιναν οι αθλητές του. Αυτή την

εικόνα της παρακµής εµφάνιζαν περίπου και όσες Πολεµικές Τέχνες ίσχυαν ακόµα, όταν

εµφανίστηκε ο J. Kano, φοιτητής ακόµα, ο οποίος αφού διαπίστωσε τις ατέλειες του Ju Jitsu και

την ασάφεια των τεχνικών του, αφαίρεσε όλα τα επικίνδυνα στοιχεία της πολεµικής αυτής

τέχνης, υιοθέτησε τις καλύτερες τεχνικές και εφεύρε ολόκληρο σύστηµα τεχνικών και

ασκήσεων. Το πλήρες αυτό σύστηµα πάλης το ονόµασε Kodokan Judo.

Η Σχολή του Κοdοkan τον πρώτο χρόνο έχει εννέα µαθητές. Στην αρχή η αυτή

αντιµετωπίζει δυσκολίες, τόσο από τους µοναχούς που φοβούνται µήπως τους καταστρέψει το

Ναό, όσο και από τις άλλες ισχυρές Σχολές του Ju Jitsu, καθώς επίσης από τη δυσπιστία που

δείχνει ο κόσµος στο νέο άθληµα. Όταν, εµφανίστηκαν οι τέσσερις «ουράνιοι φύλακες», ο

Γίιρπο Σάικο, ο Τσουνέιρο Τοµία, ο Γιοσιάκι Γιαµασίτα και ο Σακουΐρο Γιοκοχάµα, η σχολή

του Τζιγκόρο Κάνο επικράτησε όλων των αθλητών του Ζιου Ζίτσου.

Το 1886 στους Αγώνες που διοργανώνει η Μητροπολιτική Αστυνοµία του Τόκιο µεταξύ

των µεγαλύτερων Σχολών, το Kodokan συµµετέχει µε 15 αθλητές. Τα λαµπρά αποτελέσµατα

που πετυχαίνει (13 νίκες και 2 ισοπαλίες) διαλύουν και τις τελευταίες αµφιβολίες του κόσµου

και εδραιώνουν το Judo σαν το καλύτερο σύστηµα άµυνας και επίθεσης. Ο αριθµός των

µαθητών πολλαπλασιάζεται από χρόνο σε χρόνο και ο J. Kano αναλαµβάνει την εκπαίδευση

της Αστυνοµίας του Τόκιο, αλλά και τη διάδοσή του παγκοσµίως. Για το σκοπό αυτό

εκπαιδεύει συνεχώς νέα στελέχη και στέλνει τους καλύτερους µαθητές του στην Αµερική και

την Ευρώπη για να διδάξουν το Kodokan Judo.

Το 1903 ο Γιαµασίτα κατ’ εντολή του Κάνο πήγε στις ΗΠΑ όπου διέδωσε το Τζούντο

εκπαιδεύοντας ακόµη και τον Αµερικανό Πρόεδρο Τεοντόρ Ρούσβελτ. Στις ΗΠΑ βρέθηκε κι

ένας ακόµη φηµισµένος αθλητής ο Μιτσούγκο Μαέντα που έδωσε 2.000 αγώνες χωρίς να

γνωρίσει την ήττα (!), ενώ το 1915 το άθληµα από τον ίδιο διαδόθηκε και στη Βραζιλία. Παρά

τις φυσιολογικές αλλαγές οι βασικοί κανόνες του Τζούντο παραµένουν ίδιοι, όπως και η βασική

φιλοσοφία του πατέρα του Τζούντο, ο οποίος ήθελε τη νέα πολεµική τέχνη σαν ένα άθληµα µε

τους λιγότερους δυνατούς τραυµατισµούς.

Ο ίδιος ταξιδεύει συνέχεια από το 1909, είναι ήδη διπλωµατικός υπάλληλος και δίνει

διαλέξεις σ' όλο τον κόσµο παρουσιάζοντας το νέο άθληµα. Το 1911 εκλέγεται Πρόεδρος της

Ιαπωνικής Αθλητικής Οµοσπονδίας και τον επόµενο χρόνο οδηγεί την Ιαπωνική οµάδα στους

Ολυµπιακούς της Στοκχόλµης. Συνολικά έλαβε µέρος 8 φορές, σαν αντιπρόσωπος της Χώρας

του, στους Ολυµπιακούς Αγώνες.

δηµοτικής εκπαίδευσης στην Ιαπωνία.

Το 1920 το Judo περιλαµβάνεται στο πρόγραµµα της

Ο J. Kano πέθανε στις 4 Μαΐου του 1938 σε ηλικία 78 χρόνων, επιστρέφοντας από το

Κάιρο, όπου είχε λάβει µέρος στο ∆ιεθνές Συνέδριο των Ολυµπιακών Αγώνων. Στη συνέχεια

το Judo διδασκόταν σε δύο µεγάλες σχολές στην Ιαπωνία, σύµφωνα µε τις αρχές του ιδρυτή

του. Η µια από τις σχολές αυτές ήταν το Kodokan του Τόκιο, και η άλλη το Budokai του Κιότο.

Ο δεύτερος παγκόσµιος πόλεµος κατάφερε ένα δυνατό πλήγµα στο Judo, τόσο στην

Ιαπωνία, όσο και στις υπόλοιπες χώρες στις οποίες γινόταν πρακτική εξάσκηση σε αυτό. Στην

Ιαπωνία οι εκπαιδευτές του Judo ήταν υποχρεωµένοι να διδάσκουν το Atemi-Waza (τεχνικές

επίθεσης στα ζωτικά σηµεία του σώµατος) και άλλες επικίνδυνες µορφές του Ju-Jitsu. Οι

ηθικές αρχές του Judo, τις οποίες ονειρεύτηκε ο Kano, λησµονήθηκαν στην περίοδο του

πολέµου. Στην περίοδο κατοχής της Ιαπωνίας από του Αµερικανούς απαγορεύτηκαν όλες οι

πολεµικές τέχνες, εκτός του Judo, από τις αστυνοµικές σχολές (ιδιωτικά), πράγµα το οποίο είχε

σαν αποτέλεσµα τη µείωση του αριθµού των αθλουµένων.

Με τη λήξη της απαγόρευσης αρχίζει η εξάπλωσή του γύρω στα 1951, οπότε και

διεξάγεται το πρώτο ∆ιεθνές Πρωτάθληµα Judo, στη Γαλλία, στο Παρίσι και ιδρύεται η ∆ιεθνής

Οµοσπονδία του Judo. Για τριάντα χρόνια ο Τζιγκόρο Κάνο αφιέρωσε τη ζωή του στη διάδοση

και εξάπλωση του αθλήµατος. Βασικός συνεργάτης του Βαρόνου Πιερ Ντε Κουπερτέν, είχε

ενεργό ρόλο στο Ολυµπιακό Κίνηµα και υπήρξε

µέλος της ∆ΟΕ. Ο Τζιγκόρο Κάνο δεν

πρόλαβε να δει όσο ζούσε (πέθανε το 1938), την είσοδο του Τζούντο στους Ολυµπιακούς

Αγώνες (το 1964 στο Τόκιο), ούτε την ίδρυση της ∆ιεθνούς Οµοσπονδίας (το 1951), την οποία

είχε προτείνει ο ίδιος από τη δεκαετία του ‘30.

Αυτή τη στιγµή η ∆ιεθνής Οµοσπονδία Τζούντο (IJF) έχει στα µητρώα της περισσότερες

από 180 χώρες-µέλη. Νωρίτερα, το 1948, είχε ιδρυθεί η Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Τζούντο ενώ

το 1951 διεξήχθη και το πρώτο Ευρωπαϊκό Πρωτάθληµα.

Η εισαγωγή των κατηγοριών

επηρέασε άµεσα την ανάπτυξη του Τζούντο, ενώ οκτώ χρόνια πριν από τους Ολυµπιακούς

Αγώνες του Τόκιο το 1964, στην ίδια πόλη, διεξήχθη το πρώτο Παγκόσµιο Πρωτάθληµα µε

συµµετοχή 31 αθλητών από 21 χώρες.

Το 1956 διοργανώνεται το πρώτο Παγκόσµιο Πρωτάθληµα του Τόκιο, το οποίο

διεξάγεται και το 1959. Το πρωτάθληµα αυτό από το 1965 διεξάγεται ανά δύο χρόνια. Πολλές

χώρες, όπως η Αµερική και Γαλλία, προσκαλούν Ιάπωνες εκπαιδευτές µε σκοπό την ανάπτυξη

του Judo στη χώρα τους. Στην Ολλανδία, ο Haku Machigami αναδεικνύει τον Anton Geesing, ο

οποίος στέφεται Παγκόσµιος Πρωταθλητής και χρυσός Ολυµπιονίκης στην Ολυµπιάδα του

Τόκιο το 1964.

Οι νίκες του Ολλανδού Anton Geesing επί του Ιάπωνα Kaji Sone στο

Παγκόσµιο Πρωτάθληµα του Judo το 1961 στο Παρίσι και επί του Kaminaga στην Ολυµπιάδα

του 1964 στο Τόκιο, σηµαίνουν το τέλος της Ιαπωνικής κυριαρχίας στο άθληµα αυτό.

Πρέπει επίσης να τονιστεί, µε την ίδια σηµασία, το γεγονός ότι στην ίδια Ολυµπιάδα η

τρίτη και τέταρτη θέση στην ελαφρά κατηγορία και στην κατηγορία των βαρέων καταλήφθηκαν

από Σοβιετικούς αθλητές. Στη συνέχεια η ανάπτυξη του Judo είναι ραγδαία και εµφανίζονται

πολλοί καλοί αθλητές από διαφορετικές πλέον χώρες. Από το 1964 το Judo περιλαµβάνεται στο

πρόγραµµα των Ολυµπιακών Αγώνων του Τόκιο και τελικά εδραιώνεται το 1972 στην

Ολυµπιάδα του Μονάχου, σαν Ολυµπιακό Άθληµα.

Το 1980 διεξήχθη για πρώτη φορά το Παγκόσµιο Πρωτάθληµα γυναικών. ∆ώδεκα

χρόνια αργότερα, το 1992 στη Βαρκελώνη το Τζούντο γυναικών συµπεριλαµβάνεται και στο

πρόγραµµα των Ολυµπιακών Αγώνων. Αν και µεγάλες δυνάµεις του αθλήµατος θεωρούνταν η

Γαλλία, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Κούβα και η Ρωσία, η διασπορά των µεταλλίων στους

Ολυµπιακούς Αγώνες είναι αρκετά µεγάλη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στους Ολυµπιακούς

Αγώνες του Σίδνεϊ τα 56 µετάλλια του αθλήµατος µοιράστηκαν 25 χώρες, µια περισσότερη σε

σχέση µε τους αγώνες της Αθήνας το 2004.

Στην Ελλάδα το Τζούντο εµφανίστηκε λίγο µετά τον Β΄ παγκόσµιο πόλεµο. Το 1977

αναγνωρίστηκε επίσηµα, ως άθληµα και εντάχθηκε στον ΣΕΓΑΣ ενώ το 1985 ιδρύθηκε η

Ελληνική Οµοσπονδία Τζούντο που σήµερα αριθµεί 150 και πλέον σωµατεία µε µια δύναµη

6.000 αθλητών και αθλητριών.

1.2. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ JUDO ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α1

Στην Ελλάδα το τζούντο εµφανίστηκε λίγο µετά τον Β΄ παγκόσµιο πόλεµο. Συγκεκριµένα

άρχισε να «καλλιεργείται» το 1947, όταν ένας Άγγλος εκπαιδευτικός Σίντνεϊ Βάος (Waoh) άρχισε να διδάσει ένα µίγµα Τζουτζούτσου και Τζούντο. Μετά το θάνατό του (1950), το έργο

του συνέχισε στον Πανελλήνιο Γυµναστική Σύλλογο (ΠΓΣ), ένας εκ των µαθητών του, ο

∆ηµήτριος ∆αµιανού, ο οποίος κατά πολλούς θεωρείται και ο «πατέρας» του Τζουτζούτσου και

του Τζούντο στην Ελλάδα.

Το 1958, ήλθε στην Ελλάδα ο Ιάπωνας δάσκαλος Κιγιόσι Κοµπαγιάσι (6ο Νταν του

Κόντοκαν), ο οποίος κατόπιν εξετάσεων απένειµε στους ∆ηµήτριο ∆αµιανού και Χρήστο

Φιλιππίδη το 1ο Νταν, που ισοδυναµούσε και µε τις πρώτες µαύρες ζώνες στη χώρα µας. Ο

∆ηµήτριος ∆αµιανού συνέχισε το έργο του στον Όµιλο Αντισφαιρίσεως Αθηνών (ΟΑΑ), ενώ

στον ΠΓΣ άρχισε να διδάσκει ο Χρήστος Παπαηλιόπουλος (2ο Νταν), που προερχόµενος από

τη Γερµανία ήταν ουσιαστικά ο πρώτος δάσκαλος αγωνιστικού τζούντο στην Ελλάδα,. ενώ ο

∆ηµήτριος ∆αµιανού απήλθε και συνέχισε να διδάσκει στον όµιλο που ίδρυσε στην

Ελληνοαµερικανική Ένωση. Ο πρώτος, επισκέφθηκε αργότερα το Κόντοκαν στην Ιαπωνία,

όπου του απενεµήθη το 2ο Νταν (σ.σ. ο πρώτος Έλληνας που προήχθη σε αυτόν το βαθµό µέσα

στο ίδιο το Κόντοκαν).

Αυτόν τον πυρήνα βρήκε ο Γιώργος Καράγιωργας (1ο Νταν στη Γαλλία), επιστρέφοντας

από την Κορέα και την Ιαπωνία το 1954 και άρχισε να διδάσκει στον ΟΑΑ και να οργανώνει το

Ελληνικό Judo σε κανονικό άθληµα. Οι δύο πρώτες οµάδες Judo οργανώθηκαν στον Αθηναϊκό

Όµιλο Αντισφαιρίσεως και στον Πανελλήνιο Σύλλογο. Το 1971, δηµιουργήθηκε ένας ακόµη

σύλλογος, πολύ ισχυρός αγωνιστικά στη Θεσσαλονίκη υπό την αιγίδα της ΧΑΝ. Επίσης το

1971 ήρθε από την Ιαπωνία, µε 3ο Νταν από το Κόντοκαν, ο Ιωάννης Βερώνης, ο οποίος και

ίδρυσε τη σχολή του, την Μπούντοκαν.

Χωρίς οµοσπονδία και αγώνες, το τζούντο έψαχνε να βρει το δρόµο του. Το 1976, χάρη

στις προσπάθειες του Χρήστου Παπαηλιόπουλου και την αµέριστη συµπαράσταση του Γενικού

Γραµµατέα Αθλητισµού, Κωνσταντίνου Παπαναστασίου, ιδρύθηκε υπό την αιγίδα του ΣΕΓΑΣ

η πρώτη τεχνική επιτροπή τζούντο στη χώρα µας. Ένα χρόνο αργότερα διεξήχθησαν οι πρώτοι

προκριµατικοί αγώνες τζούντο, µε σκοπό τη συγκρότηση της πρώτης εθνικής οµάδας, η οποία

και αντιπροσώπευσε την Ελλάδα στους Βαλκανικούς Αγώνες του Βουκουρεστίου.

Το 1977, αφίχθη από τη Ρουµανία ο οµογενής ∆ηµήτριος Βασιλείου (Βασιλέσκου),

διεθνής διαιτητής, ο οποίος δίδαξε τους κανόνες διαιτησίας του τζούντο, βάζοντας ουσιαστικά

τα θεµέλια του αµιγώς αγωνιστικού τζούντο. Η πρώτη διοργάνωση από τη χώρα µας, οι

Βαλκανικοί Αγώνες Τζούντο, έγινε πραγµατικότητα το 1979. Έξι χρόνια αργότερα, το τζούντο

απέκτησε τη δική του, αυτόνοµη οµοσπονδία, την Ελληνική Οµοσπονδία Φιλάθλων Τζούντο

(ΕΟΦΤ), η οποία αργότερα µετονοµάστηκε σε Ελληνική Οµοσπονδία Τζούντο (ΕΟΤ).

Η ανάπτυξή του στην Ελλάδα την τελευταία 10ετία ήταν εντυπωσιακή. Και αν η 7η θέση

του Χαράλαµπου Παπαϊωάννου στους Ολυµπιακούς Αγώνες της Ατλάντα ήταν ότι καλύτερο

είχε να επιδείξει το τζούντο στη χώρα µας από τη «γέννησή» του και µέχρι τη δεκαετία του `90,

µετά το 2000 ήρθε η απόλυτη «έκρηξη» από πλευράς αγωνιστικών επιτυχιών. Χρονικά, η

πρώτη σπουδαία στιγµή για το ελληνικό τζούντο ήρθε στη Βουδαπέστη το 2001 οπότε στο

Ευρωπαϊκό Πρωτάθληµα για αθλητές κάτω των 20 ετών, ο ∆ιονύσης Ηλιάδης κατέκτησε τη

δεύτερη θέση στην κατηγορία των -100 κιλών.

Στη συνέχεια ένα χρυσό µετάλλιο στους

Ολυµπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004 από τον Ηλία Ηλιάδη (-81κ.), ένα µετάλλιο σε

παγκόσµιο πρωτάθληµα ανδρών, τρία µετάλλια σε ευρωπαϊκά πρωταθλήµατα ανδρών, τρία

µετάλλια σε παγκόσµια πρωταθλήµατα εφήβων, έντεκα µετάλλια σε ευρωπαϊκά πρωταθλήµατα

Νέων ανδρών/Νέων γυναικών, πέντε µετάλλια σε ευρωπαϊκά εφήβων και τέσσερα µετάλλια σε

ευρωπαϊκά πρωταθλήµατα παίδων, συµπληρώνουν ένα παζλ µιας πορείας αν µη τι άλλο

εντυπωσιακής.

Το Judo διδάσκεται στο Τ.Ε.Φ.Α.Α. Θεσσαλονίκης από το 1983 σαν µάθηµα ειδικότητας

και επιλογής από τον παλαιό πρωταθλητή και καθηγητή Φυσικής Αγωγής (µέλος Ε.Ε.∆Ι.Π.) κ.

Βίκτωρα Σιώπη, µαθητές του οποίου υπήρξαν και οι περισσότεροι από του σηµερινούς

προπονητές – καθηγητές Φυσικής Αγωγής του αθλήµατος. Σηµαντική επιτυχία για το ελληνικό

τζούντο θεωρείται και η εκλογή σε θέση λέκτορα το 2006 του Κ.Φ.Α Ζαγγελίδη Γεωργίου µετά

από µια διαδροµή σαν αποσπασµένου Κ.Φ.Α. στα Τ.Ε.Φ.Α.Α., όπου και δίξαξε το µάθηµα

επιλογής για περισότερο από 15 χρόνια. Οι δύο παραπάνω µαζί και µε τον Κ.Φ.Α. Βοζίκη

Γεώργιο αποτελούν και τους πρώτους χρονικά καθηγητές Φ.Α. µε ειδικότητα το τζούντο στην

Ελλάδα στις άρχες της δεκαετίας του 1980.

.Ελληνική Οµοσπονδία Τζούντο http://www.hjf.gr/judo.php

1.3. Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ JUDO. Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ SEIRYOKU ZENYOU - JITA KYOUEI Κατά τον Jigoro Kano, ιδρυτή του Kodokan Judo: Το Judo είναι ο τρόπος της πιο

αποτελεσµατικής χρήσης της σωµατικής και της πνευµατικής δύναµης.

Η εκπαίδευση σε

επιθέσεις και σε άµυνα εξευγενίζει το σώµα και την ψυχή και βοηθάει στο να κάνει κανείς

κτήµα του την αληθινή φύση του Judo.

Με αυτό τον τρόπο γίνεται κανείς ικανός να

τελειοποιήσει το χαρακτήρα του και να συνεισφέρει κάτι το αξιόλογο στην Κοινωνία. Αυτός

είναι και ο τελικός σκοπός του Judo.

Η φράση που χρησιµοποιήθηκε για να επεξηγήσει την νέα αρχή του τζούντο «η µέγιστη

αποτελεσµατική χρήση πνευµατικής και φυσικής δύναµης» αποδίδεται µε τη φράση "Seiryoku Zenyou".

Η πνευµατική και φυσική δύναµη µε τη λέξη "Seiryoku", ενώ η µέγιστη

αποτελεσµατική χρήση µε τη λέξη "Zenyou", το οποίο µπορεί να µεταφραστεί και σαν καλή χρήση. Αυτό διότι η αποτελεσµατική χρήση πρέπει να είναι και στόχος και αποτέλεσµα µαζί.

Στο µυαλό του, το τζούντο και η αγωγή ήταν ένα και το ίδιο πράγµα. Και αυτό επειδή

και τα δύο µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την ανάπτυξη των ανθρώπων. Θεωρούσε ότι οι στόχοι του τζούντου πρέπει να περιστρέφονται γύρω από τρεις πτυχές: φυσική αγωγή, αγώνες

και ηθική. Με άλλα λόγια, µε πρακτική εξάσκηση στο τζούντο, κάποιος ολοκληρώνει την

ανάπτυξή του εκπαιδεύοντας σώµα και µυαλό και καθίσταται πρόσωπο που συµβάλλει στην κοινωνία και τον κόσµο.

Επίσης η συµβολή στην κοινωνία και τον κόσµο εξαρτάται από τις αρµονικές σχέσεις του

καθενός µε τους άλλους, πράγµα το οποίο συµβάλλει στην ευηµερία αµφότερων. Ο Jigoro Kano συµπεριέλαβε αυτήν την πτυχή της φιλοσοφίας

του τζούντο στην έκφραση "Jita

Kyouei." Κατά συνέπεια, οι αρχές του τζούντου για τις οποίες αυτός αγωνίστηκε τόσο καιρό

συµπεριλήφθηκαν εντελώς στη φιλοσοφία του "Seiryoku Zenyou — Jita Kyouei." Το οποίο και έγινε ο υψηλότερος επιδιωκόµενος στόχος όλων των σπουδαστών του τζούντο.

Η µετάφραση της λέξης Judo µας δίνει καθαρά τη µορφή που έχει το άθληµα αυτό: Ju =

ευλυγισία, δεξιοτεχνία - υποχώρηση, Do = δρόµος, τρόπος - µέθοδος. ∆ηλαδή: ∆ΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ∆ΕΞΙΟΤΕΧΝΙΑΣ ή ∆ΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗΣ.

Αυτές οι φράσεις µας δείχνουν τον βασικό κανόνα του αθλήµατος, τον κανόνα Ju που ο

Kano εξηγεί µε τον παρακάτω τρόπο:: «Αν αντισταθώ όταν ένας δυνατότερος άντρας µε

σπρώχνει µε όλη του τη δύναµη απλά θα νικηθώ. Αν, αντί να αντισταθώ, οπισθοχωρήσω, τότε

αυτός θα χάσει την ισορροπία του και φυσιολογικά θα σκύψει µπροστά, στην κατεύθυνση προς

την οποία σπρώχνει. Αν εγώ χρησιµοποιώντας τη δύναµη της ώθησής του και καθώς χάνει την

ισορροπία του εφαρµόσω µια τεχνική είναι αρκετά πιθανό να τον ανατρέψω. Να ένα παράδειγµα,

πολύ απλό, για το πώς ένας αγωνιζόµενος µπορεί να νικήσει υποχωρώντας στη δύναµη του

αντιπάλου του. Σε αυτό έγκειται και η αρχή της ευγένειας».

Αν υποτεθεί ότι η δύναµη του ανθρώπου µετριέται σε µονάδες από 1 µέχρι 10 και η

δύναµη ενός πιθανού αντιπάλου είναι 10 µονάδες, ενώ η δική µου δύναµη είναι µόνον 6

µονάδες, λογικά προκύπτει ότι σε άµεση σύγκρουση των δυνάµεων αυτών, ο αντίπαλός µου

είναι ισχυρότερος κατά 4 µονάδες. Συνεπώς θα νικήσει, ενώ εγώ θα χάσω τον αγώνα. Όµως

αν αντί να αντισταθώ, υποχωρήσω στη δύναµη του αντιπάλου την κατάλληλη στιγµή

διατηρώντας την ισορροπία µου, θα βρεθούµε σε τέτοια κατάσταση, όπου ο αντίπαλός µου

χάνει την ισορροπία του και γέρνει προς τα εµπρός. Τη στιγµή αυτή και σε αυτή τη θέση ο

αντίπαλος µειονεκτεί καθαρά σε σχέση µε µένα και αυτό όχι λόγω των δυνάµεών µας, αλλά

λόγω της άσχηµης θέσης του σώµατός του. ∆ηλαδή η θέση του είναι αυτή που εµποδίζει τον

αντίπαλο στο να χρησιµοποιήσει όλες του τις δυνατότητες (10 µονάδες δύναµης). Σε τέτοια

κατάσταση δεν µπορεί να χρησιµοποιήσει παρά µόνο το 30% των δυνάµεών του. Το υπόλοιπο

70% σπαταλάτε για σκοπούς διατήρησης ισορροπίας.

Εποµένως, ο αντίπαλος τη στιγµή αυτή έχει δύναµη 3 µονάδων µόνο, από τις αρχικές 10

που είχε, καθώς και κλονισµένη ισορροπία.

Εγώ δε, διατηρώ τις αρχικές 6 µονάδες της

δύναµής µου και την ισορροπία µου. Τη στιγµή αυτή µπορώ να νικήσω τον αντίπαλό µου,

αφού φαίνεται από τα παραπάνω καθαρά ότι υπερτερώ κατά 3 µονάδες σε δύναµη και έχω

σταθερή βάση και διατηρηµένη ισορροπία µου.

Φυσικά αυτό δεν σηµαίνει ότι όλος ο αγώνας βασίζεται µόνο στην υποχώρηση.

Μπορούν να γίνουν απ' ευθείας επιθέσεις και αντεπιθέσεις, ή και διάφοροι συνδυασµοί, καθώς

επίσης είδη µοχλών, στραγγαλισµών και ακινητοποιήσεων.

Στον υπόλοιπο αγώνα ισχύει ο άλλος κανόνας του Judo, της ΜΕΓΙΣΤΗΣ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, δηλαδή ο καλύτερος δυνατός τρόπος χρησιµοποίησης της

ενέργειας, ο οποίος βασίζεται στις κατάλληλες τεχνικές, λαβές και ρίψεις, οι οποίες πρέπει να

γίνονται ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΣΤΙΓΜΗ - TIMING.

Το σύγχρονο Judo είναι πάλη µε στενούς περιορισµούς, πάντα στα πλαίσια του

αθλήµατος, και αποσκοπεί στην καλλιέργεια της φυσικής αγωγής, στην ανάπτυξη του σώµατος

και στη µέγιστη αποτελεσµατικότητα στον αγώνα. Το Judo σαν πολεµική και αµυντική µορφή

έχει περάσει σε δεύτερη µοίρα. Η άσκηση στο άθληµα αυτό, κάτω από την επίβλεψη ενός

έµπειρου προπονητή-δασκάλου, δεν προσφέρει µόνο αρµονική ανάπτυξη του σώµατος και

αποτέλεσµα στη δράση, αλλά καλλιεργεί και το πνευµατικό επίπεδο του ασκούµενου. Με το

Judo ανακαλύπτει κανείς δυνατότητες άγνωστες σ' αυτόν, ο δε παιδαγωγικός του ρόλος είναι

αναµφισβήτητος. Προπονητικά απαιτεί ταχύτητα, ευλυγισία, αντοχή, ενώ αναπτύσσει στον

αθλητή και αρετές όπως θάρρος, επιµονή, εγκράτεια, παρατηρητικότητα και αυτοσυγκέντρωση.

Στην αθλητική εκπαίδευση των νέων θα πρέπει να καλλιεργείται όλο εκείνο το ευγενικό

πνεύµα που προέρχεται από την γενέτειρα χώρα του Judo, την Ιαπωνία. Εκτός λοιπόν από τη

σωστή και ασφαλή µετάδοση των τεχνικών θα πρέπει να λαµβάνεται µέριµνα ώστε να

αναπτυχθεί στους αθλητές το ευγενικό αθλητικό πνεύµα και ο ΣΕΒΑΣΜΟΣ προς τον αντίπαλο.

Μπορεί ο αδύναµος να νικήσει τον γίγαντα ή µπορεί ο Judoka να νικήσει έναν πυγµάχο ή

έναν παλαιστή; Aυτό εξαρτάται αποκλειστικά από τις ατοµικές ικανότητες και των δύο

αντιπάλων. Υπάρχουν πολλοί καλοί Judoka, πυγµάχοι και παλαιστές. Όλοι λοιπόν έχουν τη

δυνατότητα να νικήσουν στον αγώνα, στηριζόµενοι στις δικές τους ικανότητες και στην τεχνική

τους κατάρτιση. Ο αντίπαλος που θα καταφέρει πρώτος να χρησιµοποιήσει τη δική του τεχνική

αποτελεσµατικά, θα είναι αναµφισβήτητα και ο νικητής.

Τέλος, οι αγώνες Judo είναι ο

καλύτερος έλεγχος των σωµατικών και ψυχικών ικανοτήτων του Judoka. 1.4. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ JUDO

Όπως οποιοδήποτε άλλο άθληµα, και το Judo χαρακτηρίζεται από το δικό του

περιεχόµενο, τεχνική, µορφές προετοιµασίας κ.λπ.. Ένα από τα χαρακτηριστικά του είναι το

γεγονός ότι οι τεχνικές τους είναι δηµιουργηµένες και προσαρµοσµένες στις δυνατότητες που

προσφέρει η εξάσκηση µε ειδικά ρούχα (κιµονό). Οι τεχνικές του Judo έχουν την πηγή τους σε

µεγάλο αριθµό άλλων µορφών πάλης, από τις οποίες, µετά από σωστή επιλογή και επεξεργασία,

απέκτησε το Judo τη σηµερινή του αγωνιστική µορφή. Κύριο χαρακτηριστικό του Judo είναι ο

δυναµισµός του.

Είναι ένα άθληµα µοντέρνο, δυναµικό, θεαµατικό, το οποίο αφήνει ελεύθερη τη

φαντασία και τη σκέψη του αθλητή να συνδυάζει και να δηµιουργεί (συνδυασµός τεχνικών

κ.λπ.). Με την φυσική, τεχνική, τακτική προετοιµασία, γενική και ειδική αγωγή των ψυχικών

αρετών και τη θέληση, το Judo συµβάλλει στην αρµονική ανάπτυξη του µυοσκελετικού

συστήµατος και την οµαλή λειτουργία των βασικών οργάνων, διευκολύνει τον έλεγχο και το

συγχρονισµό των κινήσεων του σώµατος και αναπτύσσει σε µεγάλο βαθµό τις βασικές

κινητικές ικανότητες.

Το περιεχόµενο του Judo χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη 130 και πλέον τεχνικών στο

Naze Waza (όρθια θέση) και Ne Waza (τεχνικές εδάφους).

Ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό του Judo αποτελεί η ανάπτυξη της ακρίβειας των

κινήσεων, της ευλυγισίας, της ευστροφίας και της επιδεξιότητας.

Όσον αφορά την ψυχική πλευρά των αθλητών του Judo, χρειάζεται µια επιλογή ατόµων

θαρραλέων και τολµηρών µε ένα πολύ καλό νευροκινητικό συγχρονισµό, πράγµα το οποίο

προϋποθέτει τελειοποίηση αυτών των ικανοτήτων, έτσι ώστε να αναπτυχθεί η δραστηριότητα

του κεντρικού νευρικού συστήµατος σε υψηλό επίπεδο.

Τα ψυχο-φυσικά προσόντα ενός αθλητή του Judo (Judoka) είναι: Η ταχύτητα και η

ευλυγισία στην κίνηση, η αντοχή σε σχέση µε τη δύναµη και τον αυτοέλεγχο, το κουράγιο και η

τόλµη στον αγώνα.

Στους µεγάλους αγώνες η προσπάθεια ενός αθλητή του Judo εκδηλώνεται µε µια

υποµέγιστη ένταση, συναντώντας όµως και επαναλήψεις κάποιων προσπαθειών µε ένταση

µέγιστη 3-4 φορές στα 5 λεπτά, 5-11 φορές στους µεγάλους αθλητές.

Το Judo σαν άθληµα διεξάγεται ατοµικά και οµαδικά. Στους ατοµικούς αγώνες η νίκη

επιτυγχάνεται από τον αθλητή µε βάση το σύνολο των νικών, ενώ στους οµαδικούς αγώνες η

νίκη επιτυγχάνεται µε το σύνολο των αγώνων που έχουν κερδηθεί και από τους επτά αθλητές

της οµάδας.

Οι αγώνες του Judo οργανώνονται µε βάση το σωµατικό βάρος και χωρίζονται σε επτά

κατηγορίες. Οι αγώνες γίνονται υπό την επίβλεψη τριών διαιτητών επάνω σε ειδικά στρώµατα

τα οποία λέγονται Tatami και η διάρκεια των αγώνων είναι για τους άνδρες 5' και για τις

γυναίκες 4'.

Από φυσιολογική άποψη, ο οργανισµός του αθλητή του Judo καταπονείται µε πολλούς

τρόπους, τόσο σωµατικά (µυς, αρθρώσεις, νευρικό σύστηµα), όσο και λειτουργικά (αναπνοή, κυκλοφορία).

Στο Judo χρησιµοποιούνται σύνθετες τεχνικές, οι οποίες στη βάση τους περιέχουν κάποια

κληρονοµικά-γενετήσια

αντανακλαστικά

όσο

και

φυσικές

κινήσεις.

Αυτά

είναι

προσαρµοσµένα στην πάλη µε κιµονό επάνω στο Tatami. Με την προπόνηση οι τεχνικές αυτές

τελειοποιούνται µέχρι τον αυτοµατισµό. Χαρακτηριστικό από φυσιολογικής άποψης είναι το

γεγονός ότι στο Judo απαιτούνται όλες οι φυσικές ικανότητες (δύναµη, αντοχή, ταχύτητα,

επιδεξιότητα, ευλυγισία), όλες αυτές σε σχέση µε την τεχνική του Judo. Έτσι δηλαδή στην

µάχη µεταξύ των δύο αθλητών, η πρώτη φυσική ικανότητα η οποία απαιτείται δεν είναι η

δύναµη, αλλά η επιδεξιότητα συνδυασµένη µε µια µεγάλη ταχύτητα αντίδρασης και εκτέλεσης

των κινήσεων.

Μία από αυτές τις χαρακτηριστικές ιδιότητες του Judo είναι και ότι σε µια µεγάλη

δύναµη δεν πρέπει να απαντά κανείς µε δύναµη, αλλά µε επιδεξιότητα και ευστροφία, ώστε µε

µια ξαφνική προσποίηση να ανατρέπεται η ισορροπία του αντιπάλου από τη δική του δύναµη

και το βάρος, ώστε αυτά να χρησιµοποιούνται εναντίον του σαν µπούµερανγκ (Jigoro Kano).

Το Judo απαιτεί, όπως και παραπάνω αναφέρθηκε, την πολύπλευρη συµµετοχή

ολόκληρου του οργανισµού. Σωµατικά παρατηρείται µια σηµαντική καταπόνηση του νευρικού

συστήµατος, η οποία οδηγεί: στην ελάττωση του χρόνου αντίδρασης, στην αύξηση της

ταχύτητας εκτέλεσης, στην ανάπτυξη των απαραίτητων κινητικών ικανοτήτων, στη βελτίωση

του συγχρονισµού των κινήσεων.

Οι αισθήσεις, οι οποίες προσαρµόζονται στις απαιτήσεις του Judo, κατέχουν ένα ρόλο

σηµαντικό τόσο στην πορεία εκπαίδευσης όσο και στους αγώνες.

Η αίσθηση της αφής

τελειοποιείται και φτάνει να µπορεί να αντιλαµβάνεται ο Judoka τις προθέσεις του αντιπάλου,

πράγµα το οποίο οφείλεται στην αντίληψη της οποιασδήποτε µυϊκής σύσπασης σε οποιοδήποτε

σηµείο του σώµατός του. Η αυξανόµενη ευαισθησία των πεπειραµένων αθλητών του Judo τους

επιτρέπει να ανακαλύπτουν έγκαιρα τις προθέσεις του αντιπάλου, µπορώντας έτσι να πάρουν τα

κατάλληλα µέτρα για άµυνα και να περάσουν στην αντεπίθεση. Ένας έµπειρος Judoka µπορεί

να παλέψει µε ένα λιγότερο πεπειραµένο, ακόµα και µε δεµένα µάτια, και είναι σε θέση να

ξέρει τις προθέσεις του αντιπάλου.

Είναι γνωστό το γεγονός ότι στο Judo η διατήρηση της ατοµικής ισορροπίας και η

ανατροπή της ισορροπίας του αντιπάλου αποτελεί τον κυριότερο σκοπό όλων των ενεργειών.

Για την επιτυχή εκτέλεση των παραπάνω, ξεχωριστό ρόλο παίζουν οι αισθήσεις της όρασης και

της ισορροπίας.

Όλα αυτά αφορούν κυρίως το Nage-Waza (ο αγώνας στην όρθια θέση).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης και η τεχνική του Ne-Waza (ο αγώνας στο έδαφος).

Ψυχικές αρετές οι οποίες απαιτούνται από τους Judoka για να ισχυροποιήσουν τις

σωµατικές λειτουργίες, τις κινητικές και τεχνικοτακτικές δραστηριότητες µε τον πιο

αποτελεσµατικό τρόπο είναι:

• Η συνείδηση, η εµµονή, το πείσµα, η τόλµη σαν έκφραση της απαιτούµενης για

µέγιστη απόδοση θέλησης.

• Η ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης και διατήρησης της προσοχής σε καταστάσεις

µονοτονίας και κούρασης που αυξάνονται συνεχώς.

• Η συναισθηµατική ισορροπία, η ικανότητα υπερνίκησης βιωµάτων, ο αυτοέλεγχος σε

καταστάσεις συναισθηµατικής φόρτισης, η αποφασιστικότητα και το κουράγιο µέχρι το τέλος.

Ηλικία η οποία ενδείκνυται για να αρχίσει η διαδικασία εκµάθησης των τεχνικών του

Judo είναι αυτή των 10-11 ετών, από την ηλικία των 7-8 ετών όµως µπορεί να αρχίσει η

καλλιέργεια - ανάπτυξη των βασικών κινητικών ικανοτήτων που απαιτούνται σ' αυτό (Judo σε

παιγνιώδη µορφή).

Το Judo διαµορφώνει την προσωπικότητα.

Ο ιδρυτής του το θεωρεί σαν ένα µέσο

αγωγής της προσωπικότητας, µέσο καλλιέργειας της αισιοδοξίας, της πειθαρχίας και της ειλικρίνειας. Είναι ένα άθληµα όπου ο συναθλητής έχει πρωταρχικό ρόλο. Μαθαίνουν µαζί,

βοηθούν ο ένας τον άλλο στις προπονήσεις, διορθώνουν από κοινού τα λάθη τους, επαινούν και

παροτρύνουν ο ένας τον άλλο. Ο προπονητής και ο αθλητής χαιρετιούνται στην αρχή και στο

τέλος κάθε προπόνησης. Ο προπονητής αποτελεί και αυτός µε τον τρόπο του ένα σύντροφό του

αθλητή. Η απόσταση µεταξύ τους όµως είναι µεγαλύτερη απ' ότι σε άλλα αθλήµατα. Στο Judo ο προπονητής αποτελεί παράδειγµα για τον αθλητή.

Ο Γιαπωνέζος προπονητής Maxito Ogno αναφέρει κάποια σηµεία σχετικά µε τα στοιχεία

που αποτελούν πόλο έλξης προπόνησης στο Judo (Birod M., 1979): 1. 2. 3. 4. 5.

Αναδεικνύει το µαχητικό ένστικτο του ατόµου.

Ο ασκούµενος δεν νιώθει ποτέ πλήξη.

Σε κάθε προπόνηση ανακαλύπτει κάτι καινούριο από την τεχνική του Judo. Νιώθει ευχαρίστηση όταν κατανοεί τα διάφορα αντικείµενα του Judo. Μέσω του Judo πραγµατοποιείται σύσφιξη των σχέσεων µεταξύ των αθλητών.

Οι τεχνικές και τα συστήµατα στο Judo είναι τα ίδια, ανεξάρτητα από τον

προπονητή, την οµάδα και τη χώρα. 7.

Τα Radori και τα Kata.

1.4.1. ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΜΟΝΑ∆Α

Η εκπαίδευση του Judo είναι συστηµατική και απαιτεί µακροχρόνια εκπαίδευση. Ο

αθλητής µυείται σιγά-σιγά στην τεχνική και το πνεύµα του Judo, αποκτώντας τους βαθµούς

"KYU" και "DAN".

Σαν άθληµα πάλης απαιτεί πολύχρονη και βαριά προπόνηση (5-6

προπονητικές µονάδες την εβδοµάδα), βασισµένη στις συνεχείς επαναλήψεις των ασκήσεων, στην ανάπτυξη της ταχύτητας και της αποτελεσµατικότητας.

Ολόκληρος ο προγραµµατισµός για την προετοιµασία του αθλητή αποτελεί ένα

ξεχωριστό κεφάλαιο και οι παράγοντες απ' τους οποίους εξαρτάται είναι πάρα πολλοί

(προπονητική ηλικία, περίοδος που βρίσκεται ο αθλητής κ.λπ.). Μια προπονητική οµάδα στο

Judo θα µπορούσε να έχει την παρακάτω µορφή:

• Προθέρµανση διάρκειας 20 λεπτών περίπου, που θα περιλαµβάνει γενικές ασκήσεις για

την προετοιµασία όλου του µυϊκού συστήµατος των αθλητών και ακόµα µερικά "εµβόλιµα" στοιχεία τεχνικής, που θα µπουν αργότερα πιο αναλυτικά στην κύρια προπόνηση.

• Κύρια προπόνηση: Το θέµα της κύριας προπόνησης µπορεί να είναι: α) µία (1) ώρα προπονητικός αγώνας (Randori) ή

β) µία (1) ώρα διάφορα τεχνικά στοιχεία µε πολλές επαναλήψεις.

Τέλος, γίνονται ΟΠΩΣ∆ΗΠΟΤΕ πολλές επαναλήψεις των διαφόρων τεχνικών (Uchi-

Komi) µε διαφορετικές εντάσεις.

• Η Αποθεραπεία κλείνει πάντα την προπόνηση.

Σηµείωση: Οι συµπληρωµατικές ασκήσεις δύναµης ή και ασκήσεις µε βάρη ή άλλα

όργανα για πρόσθετη επιβάρυνση του αθλητή, σαν συµπλήρωµα της τεχνικής προπόνησης είναι

αναµφισβήτητα εδώ και χρόνια απαραίτητο στοιχείο.

Είναι σφάλµα να διατυπώνονται

λανθασµένα κανόνες του τύπου: "Στο Judo η δύναµη είναι ασήµαντη".

Ο K. Kobayashi είπε: Στο Judo δεν υπάρχουν µυστικά. Τα αποτελέσµατα εξαρτώνται

από την ικανότητα και επιµονή του κάθε αθλητή, καθώς και από τον δάσκαλο-προπονητή. 1.5. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΤΟΥ JUDO

Στις περισσότερες από τις χώρες όπου καλλιεργείται το Judo δεν χρησιµοποιούνται γι'

αυτό ειδικές αίθουσες. Η ενασχόληση όµως µε το άθληµα αυτό απαιτεί γνώσεις σχετικά µε τη

συµπεριφορά, µε την τοπογραφία ενός Dojo (αίθουσα προπόνησης) και µε την αυστηρότητα του

γιαπωνέζικου χαιρετισµού στο Tatami, διότι οι σχετικές µε τα παραπάνω γνώσεις θεωρούνται

απολύτως απαραίτητες στην όλη εξέλιξη ενός Judoka. 1.5.1. DOJO (ΑΙΘΟΥΣΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ)

Ένα σύνηθες Dojo περιλαµβάνει ένα χώρο επισήµων (Kamiza), ο οποίος βρίσκεται στον

τοίχο απέναντι από την είσοδο, χώρος που εύκολα αναγνωρίζεται από την αναρτηµένη σ' αυτόν

φωτογραφία του Jigoro Kano. Στην Ιαπωνία στον τοίχο αυτό πολλές φορές τοποθετούνται και

άλλα σύµβολα (Gaku) σχετικά µε τις αρχές και τη φιλοσοφία του Judo.

Οι θέσεις που

αντιστοιχούν στον χώρο αυτό προορίζονται µόνο για τους εκπαιδευτές-προπονητές και τα

τιµώµενα πρόσωπα (µεταξύ των οποίων και Judoka που κατέχουν επτά Dan και πάνω).

Στον απέναντι τοίχο βρίσκεται ο χώρος

Shimoza.

Από την πόρτα που βρίσκεται στον

τοίχο αυτό, µπαίνουν στον χώρο προπόνησης συνήθως

οι

αθλητές

µικρότερης κατηγορίας.

και

οι

εκπαιδευτές

Ο χώρος Shimoza

αποτελεί το µέρος συγκέντρωσης όλων των

Judoka για την έναρξη και το τέλος του µαθήµατος και για διάφορες τελετές, όπως

απονοµές βαθµών, Kata, κ.λπ.. Από το χώρο του Kamiza αριστερά βρίσκεται το Joseki (πάνω

πλευρά της αίθουσας) και στα δεξιά το Shimoseki (η κάτω πλευρά της αίθουσας).

Στους τοίχους του Dojo αναρτώνται συνήθως ταµπελίτσες µε τα ονόµατα αυτών που

προπονούνται κατά σειρά αρχαιότητας. Με τον τρόπο αυτό ο προπονητής είναι ενηµερωµένος

για τις συµµετοχές στην προπόνηση. Το πάτωµα της αίθουσας καλύπτεται από το Tatami, στρώµα ειδικό για Judo, το οποίο τώρα πια κατασκευάζεται µε σύγχρονο τρόπο και υλικά.

Βασικό για το Tatami είναι η επιφάνειά του να είναι τέλεια επίπεδη µε το σωστό πάχος, ώστε να

αποφεύγονται τα ατυχήµατα.

Το παραδοσιακό Tatami έχει διαστάσεις 1x2 m.

Στο Dojo

υπάρχει πάντοτε διάδροµος πρόσβασης στο στρώµα για τους αθλητές, οι οποίοι βαδίζουν

ξυπόλητοι, έτσι ώστε να διατηρούνται οι κανόνες υγιεινής.

1.5.2. ΣΤΟΛΗ ΤΟΥ JUDO JUDOKI

Για την εξάσκηση στο Judo απαιτείται µια στολή η οποία ονοµάζεται Judoki και µοιάζει µε το

κιµονό που φορούσαν οι παλιοί Σαµουράι. Η στολή πρέπει να είναι λευκή, βαµβακερή και

ανθεκτική.

Αποτελείται από το κιµονό (πάνω µέρος), το παντελόνι και τη

ζώνη (ο χρωµατισµός της ζώνης υποδηλώνει το βαθµό προόδου

του αθλητή). Η στολή του Judoka αποτελείται από το Uwagi

(το πάνω µέρος), το Zubon (το παντελόνι) και την Obi (ζώνη), η οποία σταθεροποιεί το Kimono (Uwagi), αλλά και υποδεικνύει

το βαθµό προόδου του αθλητή (Kyu και Dan). 1.5.3. ΟΙ ΒΑΘΜΟΙ ΣΤΟ JUDO

Ταξινόµηση τζούντο/σύστηµα ταξινόµησης

Παιδιά µαθητές Judo κάτω των 13 χρονών (χωρίς πνιγµούς και εξαρθρωτικές τεχνικές). Παιδιά µαθητές Judo από 13-16 χρονών (χωρίς πνιγµούς και εξαρθρωτικές τεχνικές). Έφηβοι µαθητές Judo 17+ χρόνων (χωρίς πνιγµούς και εξαρθρωτικές τεχνικές πριν το Sankyu = πράσινη ζώνη). Μαθητές τζούντο χωρίς διαβάθµιση dan (έγχρωµες ζώνες). ∆ιαβαθµισµένοι µαθητές τζούντο (µαύρες ζώνες). Ο βαθµός ο κατώτερος της µαύρης ζώνης. Οι βαθµοί µαύρων ζωνών).

Yonen Shonen Seinen Mudansha Yudansha Kyu Dan

Ο Judoka, ο οποίος κατέχει κάποιο βαθµό (Kyu) στο Judo λέγεται Mudansha. ΕΥΡΩΠΗ

6 Kyu άσπρη ζώνη 5 Kyu κίτρινη ζώνη 4 Kyu πορτοκαλί ζώνη 3 Kyu πράσινη ζώνη 2 Kyu µπλε ζώνη 1 Kyu καφέ ζώνη 1-5 Dan Μαύρη ζώνη 6-8 Dan Μαύρη η Ασπροκόκκινη ζώνη 9-10 Dan Μαύρη ή Κόκκινη ζώνη 11 Dan Μαύρη ή Κόκκινη ζώνη 12 Dan Άσπρη φαρδιά ζώνη

ΙΑΠΩΝΙΑ

Kyu 6 Kyu 5 Kyu 4 Kyu 3 Kyu 2 Kyu 1

Roku-Kyu άσπρη ζώνη Co-Kyu άσπρη ζώνη Shi-Kyu άσπρη ζώνη San-Kyu καφέ ζώνη Ni-Kyu καφέ ζώνη Ik-Kyu καφέ ζώνη Μαύρη ζώνη Μαύρη ή Ασπροκόκκινη ζώνη Μαύρη ή Κόκκινη ζώνη Μαύρη ή Κόκκινη ζώνη Άσπρη φαρδιά ζώνη

Ο Judoka που γίνεται κάτοχος της µαύρης ζώνης λέγεται Yudasha. 1 Dan 2 Dan 3 Dan 4 Dan

Sho-Dan Ni-San San-Dan Io-Dan

5 Dan 6 Dan 7 Dan 8 Dan

Go-Dan Roku-Dan Shichi-Dan Hachi-Dan

9 Dan Ku-Dan 10 Dan Ju-Dan 11 Dan Juichi-Dan 12 Dan Juni-Dan (Shidan)

1.5.4. Η ΕΘΙΜΟΤΥΠΙΑ REIGISAHO - Ο ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ-ΥΠΟΚΛΙΣΗ REI

Ένας από τους βασικούς κανόνες της εθιµοτυπίας είναι να µάθει ο Judoka από την αρχή τη γονατιστή στάση (Seiza). Η

τοποθέτηση σε αυτή τη στάση γίνεται ως εξής: α.

Από

την

όρθια

θέση εκτελείται

πέρασµα σε ηµιγονατιστή θέση µε στήριξη στο

αριστερό πόδι. Η πλάτη είναι όρθια, οι ώµοι

ακίνητοι και το βλέµµα ευθεία µπροστά.

β. Στη συνέχεια τοποθετείται και το άλλο

πόδι σε γονάτιση, ενώ το κορµί παραµένει τέλεια ευθυγραµµισµένο.

γ. Η λεκάνη χαµηλώνει και η έδρα κάθεται στις φτέρνες. Το µεγάλο δάχτυλο του δεξιού

ποδιού στηρίζεται στο αριστερό πέλµα, ενώ τα χέρια στηρίζονται στους µηρούς και το σώµα

παραµένει ακίνητο. Η απόσταση µεταξύ των γονάτων είναι περίπου ίση µε το µήκος που έχουν

δύο γροθιές (10 cm). Κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης η πλάτη είναι ευθεία και τα µάτια

κοιτάζουν µπροστά.

Η στάση Seiza χρησιµοποιείται στις παρακάτω καταστάσεις:

• Στην αρχή και στο τέλος της προπόνησης αποτελώντας την έναρξη του χαιρετισµού από

γονατιστή θέση - Zarei.

• Όταν ο Judoka ακούει τις συµβουλές ή παρακολουθεί κάποια επίδειξη από τον

εκπαιδευτή του.

• Όταν δεν παλεύει και ξεκουράζεται.

Η υπόκλιση στο Judo εκφράζει τον σεβασµό στον προπονητή-δάσκαλο, στον συναθλητή κατά την προπόνηση, στον αντίπαλο κατά τη διάρκεια του αγώνα. Η υπόκλιση γίνεται πριν και

µετά από ασκήσεις, πριν και µετά από οποιασδήποτε

µορφής αγώνα, πριν την είσοδο στο χώρο της

προπόνησης (Tatami) και πριν την αποχώρηση απ' αυτόν.

Η πιο συχνή υπόκλιση είναι αυτή από όρθια θέση (Ritsurei): Το σώµα κλίνει προς τα

εµπρός 30 περίπου, οι φτέρνες είναι ενωµένες, τα χέρια σέρνονται σιγά-σιγά πάνω στους

µηρούς.

Υπάρχει όµως και η υπόκλιση από τη γονατιστή θέση (Zarei). Ο χαιρετισµός από τη

γονατιστή στάση είναι περισσότερο εθιµοτυπικός και εκτελείται στην αρχή και στο τέλος της

προπόνησης ή όταν εκτελούνται Kata. Με εξαίρεση την Ιαπωνία, όπου η εθιµοτυπία είναι πολύ

αυστηρή, ο χαιρετισµός αυτός πολλές φορές παραµελείται καθώς και η στάση Seiza που συχνά

αντικαθίσταται από τη στάση "οκλαδόν" - Anza κυρίως όταν παρακολουθούνται υποδείξεις του

προπονητή.

Στην εκτέλεση Zarei ο Judoka αρχικά εκτελεί Seiza, στη συνέχεια τοποθετεί τις παλάµες του

στο

στρώµα

µε

τα

δάχτυλα

ελαφρά

προσανατολισµένα στο εσωτερικό σε απόσταση 10 cm περίπου από τα γόνατα και µετά κλίνει το πάνω

µέρος του σώµατός του προς τα δάχτυλα των χεριών

του. Στη θέση αυτή παραµένει µερικά δευτερόλεπτα

και ύστερα επανέρχεται στην όρθια θέση εκτελώντας

Zarei και το Seiza.

µε αντίθετη σειρά όλες τις κινήσεις που αφορούν το

Πριν από το χαιρετισµό ελέγχεται υποχρεωτικά η στολή.

Οι Judoka εισέρχονται στο Dojo από την πλευρά Shimoza και πριν περάσουν στον κυρίως

χώρο της αίθουσας εκτελούν συνήθως Ritsurel προς την πλευρά Kamiza. Οι προπονητές, οι

εκπαιδευτές και οι καθηγητές µπαίνουν από την πλευρά Kamiza και εκτελούν τον ίδιο

χαιρετισµό. Στο τέλος της δραστηριότητας, πριν την έξοδο από το Dojo όλοι στρέφονται προς

την Kamiza και εκτελούν Ritsurei η Zarei.

Κάθε προπόνηση αρχίζει µε τους Judoka στη θέση Seiza κατά µήκος της Shimoza. Ο

παλαιότερος µαθητής είναι πρώτος προς την πλευρά της Joseki, ενώ οι υπόλοιποι τοποθετούνται

στη σειρά προς τη Shimoseki σύµφωνα µε την παλαιότητά τους στο άθληµα.

Οι εκπαιδευτές και καθηγητές τοποθετούνται απέναντί τους θέτοντας τον εκπαιδευτή µε

τον µεγαλύτερο βαθµό στα δεξιά (βλέποντας προς την Kamiza) και σε Seiza.

Ο παλαιότερος µαθητής δίνει το παράγγελµα, Kamiza-Ni, παράγγελµα προετοιµασίας για

τους εκπαιδευτές, ώστε να γυρίσουν προς την Kamiza. Αµέσως µετά ο ίδιος µαθητής λέει τη

λέξη Rei, µε το άκουσµα της οποίας όλοι χαιρετούν προς την Kamiza. Ο χαιρετισµός αυτός

είναι ένδειξη σεβασµού για τη σχολή του Judo, για τους πρωτοπόρους του αθλήµατος, τους

καθηγητές και την εκπαίδευση.

Στη συνέχεια, οι εκπαιδευτές γυρίζουν πάλι πρόσωπο στους µαθητές και ο παλαιότερος

µαθητής δίνει το προπαρασκευαστικό παράγγελµα Sensei-Ni, το οποίο ακολουθεί τη λέξη Rei

που αποτελεί τον αµοιβαίο χαιρετισµό µεταξύ µαθητών και εκπαιδευτών. Όλοι οι παραπάνω

χαιρετισµοί εκτελούνται από τη στάση Zarei.

Στο τέλος της προπόνησης του Judo η διαδοχή στους χαιρετισµούς είναι αντίθετη. Στην

αρχή ανταλλάσσουν µεταξύ τους χαιρετισµούς οι µαθητές και οι εκπαιδευτές και µετά όλοι µαζί

χαιρετούν προς την Kamiza από τη στάση Zarei.

Στα πλαίσια διαφόρων εκδηλώσεων, όπως και στην απονοµή των διακρίσεων (Dan), ο

χαιρετισµός είναι Zarei. Εάν πρόκειται για µικρής διάρκειας εκδήλωση, τότε είναι Ritsurei.

Αυτός ο τελευταίος χαιρετισµός χρησιµοποιείται επίσης πριν και µετά το Shiai (αγώνας) και

στην απονοµή µεταλλίων.

Πριν από τους αγώνες Judo οι αθλητές είναι υποχρεωµένοι να δένουν πάνω από την

κανονική τους ζώνη µιαν άλλη ζώνη, άσπρη ο ένας και κόκκινη ο άλλος, για να διακρίνονται στον αγώνα και να είναι ευκολότερη η διαιτησία.

Τελευταία άρχισε η χρησιµοποίηση

διαφορετικού χρώµατος Kimono από τον ένα αθλητή (µπλε).

1.5.5.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΓΩΝΑ

Ο αγώνας. Οι δύο αθλητές (τζουντόκα) φορώντας την χαρακτηριστική στολή

(τζουντόγκι), ο ένας µπλε και ο άλλος λευκή, αγωνίζονται για πέντε λεπτά. Μέχρι τους

Ολυµπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ οι τζουντόκα φορούσαν µόνο λευκές στολές. Στο Σίδνεϊ

καθιερώθηκε και το µπλε τζουντόγκι για την ευκολότερη διάκριση των αθλητών.

Ο αγώνας διευθύνεται από έναν κεντρικό διαιτητή και δύο κριτές µε ισότιµη γνώµη. Οι

αποφάσεις λαµβάνονται µε τον κανόνα της πλειοψηφίας και το αποτέλεσµα ανακοινώνεται από

το διαιτητή µε χαρακτηριστική κίνηση του χεριού και αναφώνηση του βαθµού ή της ποινής.

Ένας αθλητής αναδεικνύεται νικητής άµεσα όταν πάρει ippon (ένας βαθµός = 10 πόντοι)

πραγµατοποιώντας µία επιτυχηµένη τεχνική µε την οποία ρίχνει τον αντίπαλό του στο έδαφος

κάτι που σηµαίνει ότι τελειώνει ο αγώνας.

Υπάρχουν τεχνικές, οι οποίες αξιολογούνται µε µικρότερης αξίας βαθµούς όπως waza-ari

(7 πόντοι), yuko (5 πόντοι) και koka (3 πόντοι). Υπάρχουν και αντίστοιχης αξίας ποινές που

µπορούν να δοθούν σε ένα αθλητή για µικρές παραβάσεις, shido (=koka), 2 shido (=yuko), 3

shido (=waza-ari) και 4 shido (=ippon). Υπάρχει επίσης και ποινή για µεγάλες παραβάσεις,

hansoku make (=ippon), που όπως και στην περίπτωση των τεσσάρων shido, αποφέρει την

άµεση ήττα του αθλητή.

∆ύο waza-ari προστίθενται για να γίνουν ippon. Το ίδιο ισχύει και όταν ένας αθλητής

έχει ήδη πάρει waza-ari και ο αντίπαλός του στη συνέχεια δέχεται τρίτο shido. Το yuko και το

koka δεν προστίθενται.

Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί ippon, νικητής αναδεικνύεται ο αθλητής που έχει τον

µεγαλύτερης αξίας βαθµό, µετά το πέρας των πέντε λεπτών. Ο βαθµός ippon δίνεται όταν ο

αθλητής εφαρµόζοντας µία τεχνική ρίψεων, ρίξει τον αντίπαλό του µε την πλάτη µε πολλή

δύναµη, ταχύτητα και έλεγχο. Επίσης, ο βαθµός ippon δίνεται όταν ο αθλητής, εφαρµόζοντας

µία τεχνική ακινητοποίησης, κρατήσει τον αντίπαλό του στο έδαφος για 25 δευτερόλεπτα. Ο

διαιτητής ανακοινώνει την αρχή και το τέλος της ακινητοποίησης ‘osaekomi’.

Tέλος, ο βαθµός ippon δίνεται όταν ο αθλητής, εφαρµόζοντας τεχνική πνιγµού ή τεχνική

εξάρθρωσης, αναγκάσει τον αντίπαλό του να εγκαταλείψει τον αγώνα χτυπώντας ελαφρά δύο ή

περισσότερες φορές µε το χέρι ή το πόδι του ή λέγοντας ‘maitta’ (‘εγκαταλείπω’).

Το Waza-ari δίνεται όταν ο διαιτητής και οι κριτές θεωρήσουν ότι λείπει ένα από τα

στοιχεία του ippon από µια ρίψη. Για παράδειγµα εάν ο αντίπαλος δεν πέσει µε την πλάτη ή

όταν θεωρήσουν ότι ο αθλητής δεν βάλει αρκετή δύναµη. Το Waza-ari δίνεται επίσης όταν ο

αντίπαλος ξεφύγει από την ακινητοποίηση σε χρόνο ίσο µε 20’’ και έως 24’’.

Το Yuko δίνεται όταν λείπουν δύο από τα απαιτούµενα στοιχεία στη ρίψη. Αυτό θα

µπορούσε να συµβεί όταν π.χ. ο αντίπαλος έχει πέσει πλάγια και χωρίς ταχύτητα. Το Υuko δίνεται επίσης όταν ο αντίπαλος ξεφύγει από την ακινητοποίηση σε χρόνο ίσο µε 15’’ και έως

19’’. Το Κοkα δίνεται όταν ο αντίπαλος πέσει µε τον ώµο, µε το µηρό ή µε τους γλουτούς. Το

Koka δίνεται επίσης όταν ο αντίπαλος ξεφύγει από την ακινητοποίηση σε χρόνο ίσο µε 10’’ και

έως 14’’.

Κατηγορίες κιλών. Στο Τζούντο υπάρχουν 7 κατηγορίες κιλών για τους άνδρες και 7

για τις γυναίκες Υπάρχει επίσης η Όπεν

κατηγορία η οποία δεν συµπεριλαµβάνεται στο πρόγραµµα των Ολυµπιακών Αγώνων.

-60 κιλά -66 κιλά -73 κιλά -81 κιλά

ΑΝΤΡΕΣ

-90 κιλά -100 κιλά +100 κιλά ---------

ΓΥΝΑΙΚΕΣ

-48 κιλά -52 κιλά -57 κιλά -63 κιλά

-70 κιλά -78 κιλά +78 κιλά ---------

1.5.6. ΒΑΣΙΚOΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ

ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ : 14Χ14 µέτρα συνολικά καλυµµένος µε στρώµατα(tatami),9m

κίτρινο χρώµα + 1m κόκκινο χρώµα = καθαρά αγωνιστικός χώρος 3m µπλε χρώµα = ζώνη ασφαλείας

∆ΙΑΡΚΕΙΑ ΑΓΩΝΟΣ : Άνδρες = 5 πέντε λεπτά πραγµατικός χρόνος. Γυναίκες= 4 λεπτά

πραγµατικός χρόνος

ΣΤΟΛΗ : Στολή του judo (judoki) χρώµατος άσπρου και µπλε ώστε να ξεχωρίζουν οι

αντίπαλοι

ΕΠΙΣΗΜΟΙ: α) χρονοµέτρες (2 =έναρξη και τέλος του αγώνα,1= χρόνος

ακινητοποίησης), υπεύθυνοι πινάκων (καταγραφή σκορ), σηµειωτές

ΕΠΙΣΗΜΟΙ: β) 1=διαιτητής στο κέντρο 2=κριτές βοηθοί καθισµένοι εκ διαµέτρου

αντίθετα στο εξωτερικό του αγωνιστικού χώρου ΒΑΣΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ:

HAJIME =έναρξη του αγώνα

MATTE=διακοπή του αγώνα (περιµένετε)

OSAEKOMI=έναρξη της ακινητοποίησης SOREMATTE=Τέλος του αγώνα

*Στη διεξαγωγή του αγώνα και στην ανακοίνωση των αποτελεσµάτων χρησιµοποιείται

γιαπωνέζικη ορολογία

ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΑΓΩΝΩΝ ΤΖΟΥΝΤΟ

IPPON. Ο διαιτητής πρέπει να φωνάξει ΙΡΡΟΝ όταν κρίνει ότι µια τεχνική,

ανταποκρίνεται στα παρακάτω κριτήρια:

(α) όταν ένας αγωνιζόµενος, µε πλήρη έλεγχο, ρίχνει τον αντίπαλο του µε την πλάτη, µε

δύναµη και ταχύτητα.

(β) όταν ένας αγωνιζόµενος κρατάει τον αντίπαλο του σε OSAEKOMI για εικοσιπέντε

(25) συνεχόµενα δευτερόλεπτα, µετά την ανακοίνωση του OSAEKOMI.

(γ ) όταν ένας αγωνιζόµενος εγκαταλείψει , χτυπώντας τουλάχιστον δύο φορές µε το

χέρι ή µε το πόδι, ή πει

ακινητοποίησης,

ενός

"ΜΑΙΤΑ" (εγκαταλείπω) , συνήθως µετά από µία τεχνική

SHIME-WAZA

(στραγγαλισµός)

(στρέβλωσης βραχίονα) .

µίας

KANSETSU-WAZA

(δ) όταν το αποτέλεσµα ενός στραγγαλισµού ή µίας στρέβλωσης βραχίονα είναι αρκετά

εµφανές .

ΙΣΟ∆ΥΝΑΜΙΑ : αν ένας αγωνιζόµενος τιµωρηθεί µε HANSOKU-MAKE, ο αντίπαλός

του ανακηρύσσεται αυτοµάτως νικητής. Στην περίπτωση που οι δύο αγωνιζόµενοι πάρουν

ταυτόχρονα ΙΡΡΟΝ, ο διαιτητής πρέπει να φωνάξει HIKI-WAKE (ισοπαλία) και να ξαναρχίσει

τον αγώνα σύµφωνα µε το δικαίωµα που έχουν οι αγωνιζόµενοι

Αν µόνο ένας αγωνιζόµενος επιθυµεί να συνεχίσει, ανακηρύσσεται, νικητής µε ΙΡΡΟΝ.

WAZA-ARI AWASETE ΙΡΡΟΝ.. Αν ένας αγωνιζόµενος πάρει ένα δεύτερο WAZA-

ARI στο ίδιο αγώνα ο διαιτητής πρέπει να φωνάξει WAZA-ARI AWASETE ΙΡΡΟΝ (δύο

WAZA-ARI, κάνουν ένα ΙΡΡΟΝ)

SOGO-GACHI (νίκη µε συνδυασµό) .

Ο διαιτητής; φωνάζει SΟGΟ-GΑCΗΙ στις παρακάτω περιπτώσεις :

(α):αν ένας αγωνιζόµενος πάρει WAZA-ARI και ο αντίπαλος του χρεωθεί µε ποινή

αντίστοιχη αυτού (τρία shido).

(β) αν ένας αγωνιζόµενος ο αντίπαλος χρεώθηκε µε ποινή(τρία shido) πάρει κατόπιν ένα

WAZARI WAZA~ARI

διαιτητής,

φωνάζει.

τεχνική:ανταποκρίνεται. στα παρακάτω κριτήρια:

WAZA-ARI,

όταν

κρίνει.

ότι.

µια

(α) όταν ένας αγωνιζόµενος µε ελεγχόµενη κίνηση ρίξει τον αντίπαλο του µε µια τεχνική

στην οποία λείπει µία από τις τέσσερις αναγκαίες "προϋποθέσεις για ΙΡΡΟΝ

(β) όταν ένας, αγωνιζόµενος, κρατάει. τον αντίπαλο του σε OSAEKOMI για είκοσι (20)

συνεχόµενά δευτερόλεπτα ή περισσότερα αλλά λιγότερο από είκοσι πέντε δευτερόλεπτα:

ΙΣΟ∆ΥΝΑΜΙΑ : αν ένας αγωνιζόµενος χρεωθεί µε τρία SHIDO, ο αντίπαλος του

κερδίζει. αυτοµάτως, ένα WAZA-ARI. YUKO

Ο διαιτητής φωνάζει YUKO όταν κρίνει ότι µία τεχνική ανταποκρίνεται στα παρακάτω

κριτήρια:.(α) όταν ένας; Αγωνιζόµενος µε ελεγχόµενη κίνηση, ρίχνει τον αντίπαλο του µε µια

τεχνική από την οποία λείπουν, δυο από τις τέσσερις απαραίτητες προϋποθέσεις για να δώσει

ΙΡΡΟΝ: Παραδείγµατα:

(1) ρίψη που δεν είναι "κατά µεγάλο µέρος; µε την πλάτη" και στη οποία λείπει µία από

τις δύο άλλες προϋποθέσεις "δύναµη" και "ταχύτητα". ,

(2) ρίψη "κατά µεγάλο µέρος µε την πλάτη" και στην οποία λείπουν και η "δύναµη" και

η "ταχύτητα" (πχ. "πλευρό του σώµατος) ..

(β) όταν ένας αγωνιζόµενος κρατάει τον αντίπαλό του σε OSAEKOMI για δεκαπέντε

(15) συνεχόµενα δευτερόλεπτα ή περισσότερο, αλλά λιγότερο από είκοσι- δευτερόλεπτα.

ΙΣΟ∆ΥΝΑΜΙΑ: αν ένας αγωνιζόµενος χρεωθεί µε 2 (δύο) SHIDO, ο αντίπαλός του

παίρνει αυτοµάτως YUKO.

KOKA. Ο διαιτητής φωνάζει ΚΟΚΑ, όταν κρίνει oτι µια τεχνική ανταποκρίνεται στα

παρακάτω κριτήρια:

(α) όταν ένας αγωνιζόµενος, µε ελεγχόµενη κίνηση, ρίξει

µηρούς ή στα oπίσθια µε δύναµη και ταχύτητα.

τον αντίπαλo του στους

(β) όταν ένας αγωνιζόµενος κρατάει τον αντίπαλό του σε OSAE-KOMI για δέκα (10)

συνεχόµενα δευτερόλεπτα ή περισσότερo αλλά λιγότερo από δεκαπέντε (15) δευτερόλεπτα.

ΙΣΟ∆ΥΝΑΜΙΑ: αν ένας αγωνιζόµενος χρεωθεί µε SHIDO, ο αντίπαλό του παίρνει

αυτοµάτως µια ΚΟΚΑ.

ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

1 (ένα) SHIDO δίνεται σε κάθε αγωνιζόµενο , που κάνει µια παράβαση, = 1 KOKA

2 (δύο) SHIDO δίνεται σε κάθε αγωνιζόµενο , που κάνει µια δεύτερη παράβαση, = 1 YUKO 3 (τρία) SHIDO δίνεται σε κάθε αγωνιζόµενο , που κάνει µια τρίτη παράβαση = 1 WAZA-ARI HANSOKU MAKE δίνεται σε όποιον αγωνιζόµενο διαπράξει ένα πάρα πολύ σοβαρό

παράπτωµα (ή που επαναλαµβάνει µία παράβαση οποιασδήποτε φύσης αφού έχουν προηγηθεί

τρία SHIDO

1.5.6.

ΓΙΑΠΩΝΕΖΙΚΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΖΟΥΝΤΟ Αρχές του τζούντο

Ju Do Judo Seiryoku Zenyo Jita Kyoei

Ευλυγισία, υποχώρηση,ευγένεια ,ηπιότητα Τρόπος, δρόµος, αρχή Ο ευγενής τρόπος, ο δρόµος της υποχώρησης Η µέγιστη αποδοτικότητα µε ελάχιστη προσπάθειας Αµοιβαίο όφελος και ευηµερία

Atemi-Waza Dojo Jikan Judoka Judoki Kake Kimono Maitta Obi Rei Ritsurei Tatami Zarei Kimono

Τεχνικές επιθέσεων των ζωτικών σηµείων Η αίθουσα του Judo Χρόνος Το άτοµο που εξασκείται στο Judo Το ρούχο του Judoka Ρίψεις µε ολοκληροµένη πτώση (το τέλος µιας τεχνικής) Σακάκι του Judo Εγκαταλείπω, παραδίνοµαι Ζώνη χαιρετισµός Όρθιος χαιρετισµός Στρώµα του Judo Χαιρετισµός από στάση γονάτισης Σακάκι του Judo

Butsugari Geiko Hikomi-Gaesi Kakari Geiko Nage komi Randori Renraku-Waza Shiai Tantoku-Renshiu Tokui-Waza Tori Uke Utsikomi Kumi Kata Ai-yotsu Kenka Yotsu Shisei Shizen Hontai Migi, Hidari shizentai Jigo Hontai (Jigotai) Migi, Hidari jigotai Tsugi Ashi Tai Sabaki Happo no Kuzushi: Kuzushi Debana Hikite Tsurite

Γενικοί όροι

Προπονητικοί όροι

Συνεχή µπασίµατα σε κίνηση παρόµοια µε το Utsikomi Περάσµατα (τεχνικές) από όρθια θέση που οδηγούν στο Ne-Waza (τεχνικές εδάφους) Ο Uke αµύνεται, κοντράρει και αποφεύγει τις επιθέσεις του Tori (παραλλαγή του Butsugari-Geiko) Η ολοκληρωµένη µε ρίψη εκτέλεση µιας σεράς της ίδιας τεχνικής Ελεύθερος αγώνας προπόνησης Συνδυασµός τεχνικών ρίψεων Επίσηµος αγώνας Η εκτέλεση της τεχνικής χωρίς αντίπαλο Η αγαπηµένη τεχνική του αθλητή Επιθετικός συνασκούµενος Παθητικός συνασκούµενος Επαναλαµβανόµενα µπασίµατα σε τεχνική

Λαβές, στάσεις και αρχές των ρίψεων

Λαβές Ίδιο πιάσιµο που χρησιµοποιείται και από τα δύο πρόσωπα, είτε δεξιά είτε αριστερά Αγωνιστικές λαβές – πιασίµατα Στάσεις Βασική φυσική στάση ∆εξιά, αριστερή φυσική στάση Βασική αµυντική στάση ∆εξιά, αριστερή αµυντική στάση Περπάτηµα µε γλύστρηµατων ποδιών όπως στα kata Περιστροφ ή στροφή του σώµατος Οι οκτώ κατευθύνσεις ανατροπής της ισορροπίας Ανατροπή της ισορροπίας (το πρώτο στοιχείο της ρίψης) Ανατροπή της ισορροπίας µετά από παρεµπόδιση – χάλαση της ενέργειας του αντιπάλου Το χέρι της έλξης (τράβηγµα) Το χέρι της άρσης (σήκωµα)

Tsukuri Oikomi Mawarikomi Tobikomi Kake Ushiro Ukemi ή Koho Ukemi Mai Ukemi Yoko Ukemi

Η είσοδος στη τεχνική (προπαρασκευή για ρίψη) Άµεσο µπάσιµο µε tsugi ashi (το πίσω πόδι ακολουθεί συνεχώς το µπροστά) Εκκίνηση µπασίµατος – προσποίηση προς την αντίθετη πλευρά και εκτέλεση από την κανονική Μπάσιµο µε αναπήδηση Η εκτέλεση µε ρίψη (το τέλος µιας τεχνικής)

ΠΤΩΣΕΙΣ UKEMI.

Πτώση πίσω.

Πτώση εµπρός Πτώση πλάγια

Mae Mavari Ukemi ή Zempo Kaiten Ukemi ή O-Chugaeri Zempo Ukemi ή Chugaeri

Πτώση µπροστά µε κυβίστηση ολοκληρωµένη. Πτώση µπροστά µε κυβίστηση όχι ολοκληρωµένη.

Ashi Barai Dori Dojime Eri Gaeshi (Kaeshi) Gake Garami Gari Gatame Goshi (Koshi) Guruma Gyaku Ha Hane Hara Harai (Barai) Hadaka Hidari Hiji Hineri Hishigi Hiza Hon Jigoku Juji Jime (Shime) Kaeshi (Gaeshi) Kami Kata Kesa Kibisu Ko Komi Koshi (Goshi) Kote Kuzure Makikomi

Πόδι (De-Ashi-Harai) Σκούπισµα – σάρωµα µε το πόδι (De-ashi-Barai) Άρπαγµα (Kata-Ashi-Dori) Ψαλίδι/συµπίεση του σώµατος (απαγορευµένο στους αγώνες ) Πέτο του gi του τζούντο (Okuri-Eri-Jime) Αντιτεχνική – Ανατροπή (Tawara -Gaeshi) Γάντζος (Ko-Soto-Gake) Μπλέξιµο ή συστροφή (Ude-Garami) Σπάθισµα – κόψιµο (Osoto-Gari) Ακινητοποίηση - καθήλωση (Kata-Gatame or hiza-Gatame) Iσχίο (0-Goshi) Ρόδα – τροχός (hiza -Guruma) Αντίθετα (-Juji-Jime) Πλευρό (Kata-Ha-Jime) Αναπήδηση (Hane-Goshi) Στοµάχι (Hara-Gatame) Σκούπισµα – σάρωµα µε το πόδι (Harai-Goshi) Γυµνός (Hadaka-Jime) Αριστερός (Hidari-Eri-Dori στοGoshin-Jitsu-No-Kata) Αγκώνας (Hiji-Makikomi, kansetsu-waza) Στρίψιµο ( Kote-Hineri στο Goshin-Jitsu-No-Kata) Σύνθλιψη (Ude-Hishigi-Wake-Gatame) Γόνατο (Hiza-Guruma) Βασικός ή θεµελιώδης (Hon-Kesa-Gatame) ∆ιαβολικός (Jigoku-Jime) Σταυρωτός (Juji-Gatame) Πνιγµός ή στραγγαλίσµος (Hadaka-Jime) Αντιτεχνική ή ανατροπή (Kaeshi-Waza) Από πάνω (Kami-Shiho-Gatame) Μονόs ή ώµος (Kata-Juji-Jime ή Kata-Gatame) Μαντίλι –περιλαίµιο (Kesa-Gatame) Φτέρνα (Kibisu-Gaeshi) Μικρό (Ko-Soto-Gari) Τράβηγµα (Tsuri-Komi-Goshi) Ισχίο (Koshi-Guruma) Καρπός χεριού (Kote-Gaeshi στο Goshin-Jitsu-No-Kata) Παραλλαγή (Kuzure-Kesa Gatame) Τύλιγµα (Uchi-Makikomi)

Λεξιλόγιο σχετικό µε τα ονόµατα των τεχνικών του τζούντο (παράδειγµα µε τεχνικές που το εµπεριέχουν)

Makura Mata Migi Morote Mune Nami O Obi Okuri Otoshi Ryote Sankaku (Sangaku) Sasae Seoi Shiho Shime (Jime) Sode Soto Sukashi Sukui Sumi Tai Tate Te Tomoe Tsuki Tsuri Uchi Ude Uki Ura Ushiro Utsuri Wake Yoko

Μαξιλάρι (Makura-Kesa-Gatame) Μηρός (Uchi-Mata) ∆εξιό (Migi-Eri-Dori στο Goshin-Jitsu-No-Kata) Με δύο χέρια (Morote-Gari) Στήθος (Mune-Gatame) Κανονικό (Nami-Juji-Jime) Μεγάλο ( O-Goshi) Ζώνη τζούντο (Obi-Goshi) Ολίσθηση (Okuri-Eri-Jime) Προς τα κάτω (Tani-Otoshi) Με δυό χέρια (Ryote-Jime) Τρίγωνο (Sankaku-Gatame) Φραγµός (Sasae-Tsuri-Komi-Ashi) Ώµος (Ippon-Seoi-Nage) Τέσσερις κατευθύνσεις (Kami-Shiho-Gatame) Πνιγµός ή στραγγαλισµός (Shime Waza) Μανίκι (Sode-Tsuri-Komi-Goshi) Eξωτερικός (Soto-Makikomi) Αποφυγή (Uchi-Mata-Sukashi) Φτυάρισµα (Sukui-Nage) Γωνία (Sumi-Otoshi) Σώµα (Tai-Otoshi) Από πάνω (Tate-Shiho-Gatame) Χέρι (Te-Guruma) Κύκλος (Tomoe-Nage) Γροθιά (Tsuki-komi-Jime) ¨Άρση (Sasae-Tsuri-Komi-Ashi) Eσωτερικός (0-Uchi-Gari) Bραχίονας (Ude-Gatami) Κυµατοειδής (Uki-Goshi) Πλάτη (Ura-Nage) Αντίστροφο ή οπίσθιο τµήµα (Ushiro-Kesa-Gatame) Αλλαγή ή µεταφορά (Utsuri-Goshi) Μασχάλη (Wake-Gatame) Πλευρά- πλάγια (Yoko-Shiho-Gatame)

Το λεξιλόγιο των αγώνων (λεκτικές κλήσεις διαιτητών)

Shiai Hajime Matte Sore Made Osae-Komi Toketa Sono Mama Yoshi Ippon

Waza Ari

Waza Ari Awasete Ippon Yuko

Αγώνας Εναρξη ή αρχίστε τον αγώνα(shiai ή randori) Σταµατήστε οτιδήποτε κάνετε Τέλος του αγώνα µετά από το ippon ή το τέλος του χρόνου) Ακινητοποίηση Τέλος ακινητοποίησης Μην κινείστε, (διατηρείστε τη θέση σας στη ΝΕ- Waza) Συνεχείστε (µετά από επανάληψη της ακινητοποίησης) Πλήρες αποτέλεσµα (νίκη στον αγώνα) από ολοκληροµένη ρίψη, δύο Waza- Ari, ακινητοποίηση για 25 sec, παράδοση µετά από πνιγµό ή τεχνική εξάρθρωσης, ή µετά από hansokumake του αντιπάλου (άµεση ποινή ίση µε το τέταρτο 4ο shido)

Μισό αποτέλεσµα ρίψης – πόντος (αριθµητικό αποτέλεσµα) από πτώση σε µεγάλο µέρος της πλάτης ακινητοποίηση >20 sec, ή το 3ο shido του αντιπάλου Waza Ari+Waza Ari = Ippon ,πλήρες αποτέλεσµα νίκης στον αγώνα από 2 ρίψεις ή το 3ο του αντίπαλου shido+Waza-Ari Αποτέλεσµα (µικρότερο από Waza-Ari) από ρίψη µε ελλείψεις - πλευρό, ακινητοποίηση > 15 sec, ή το 2ο του αντίπαλου shido. Τα Yuko δεν προστίθενται.

Koka

Shido

Hansokumake Hantei Hiki Wake Sogo-Gashi Fusen-Gashi Kiken-Gashi Yusei-Gashi

Αποτέλεσµα (µικρότερο από Yuko) από ρίψη µε ελλείψεις - γοφούς, ακινητοποίηση > l0 sec, ή το 1ο του αντίπαλου shido. Τα Koka δεν προστίθενται. Ποινή- παράβαση (1ο shido αποτελέσµατα Koka για τον αντίπαλο, 2ο shido αποτελέσµατα Yuko για τον αντίπαλο, 3ο shido αποτελέσµατα Waza-Ari για τον αντίπαλο, 4ο shido είναι hansokumake και δίνει αποτελέσµα ippon for opponent. Τα αποτελέσµατα του αντιπάλου για τις ποινές δεν είναι συσσωρευτικά: µόνο ένας Koka/Yuko/Waza-Ari σηµειώνεται. Σε σηµαντικές παραβάσεις η αποβολή από τον αγώνα είναι άµεση. Η µεγαλύτερη ποινή (απώλεια δικαιώµατος συνέχισης του αγώνα, άµεση αποβολή από τον αγώνα - shiai) Απόφαση (ο διαιτητής και οι κριτές ψηφίζουν µε τις σηµαίες), η πλειοψηφία κερδίζει) Ισοπαλία (κανένας νικητής) Σύνθετη νίκη Νίκη µε ποινή Νίκη µε εγκατάλειψη Νίκη µε υπεροχή

Ιαπωνικοί τακτικοί αριθµοί Ichi (Sho) Ni San Shi (Yo/Yon) Go Roku Shichi Hachi Ku Ju

1 2 3 4 5 6 7 8 9 l0

Ju Ichi Ju Ni Ju San Ju Shi (Ju Yon) Ju Go Ju Roku Ju Shichi (Ju Nana) Ju Hachi Ju Ku Niju

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

1.5.7.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ

Α.

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ

O-HAYOU GOZAI MASU KONNICHIWA KONBAN WA Β.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΑ

DOMO ARIGATOU DOMO ARIGATOU GOZAI MASHITA DOU ITASHI MASHITE

Καληµέρα

Καλησπέρα

Καλό βράδυ

Ευχαριστώ

Σας ευχαριστούµε πάρα πολύ

Απάντηση:

Ευχαρίστηση µου, παρακαλώ

ONEGAI SHIMASU Γ.

ΣΥΓΓΝΩΜΕΣ

SUMI MASEN ή GO-MEN NASAI HONTOUNI SUMI MASEN

∆.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ

HAI HAI, WAKARIMASU LIE LIE, WAKARIMASEN KUDASAI MOSHI MOSHI

Σας καλοσωρίζω να προπονηθούµε

µαζί

Συγγνώµη

Λυπάµαι πολύ

Ναι

Ναι καταλαβαίνω.

Όχι

Όχι δεν καταλαβαίνω.

Παρακαλώ

Γειά σου (χαιρετισµός στο

τηλέφωνο ή στην είσοδο σε

δωµατίο)

NANJI DESU KA? NIHONGO SAYONARA TOIRE WA DOKO NI ARIMASU KA?

Τι ώρα είναι;

Ιαπωνική γλώσσα

Αντίο

Πού είναι η τουαλέτα?

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ 1. AVRAM, L.M., MURABU, A. (1977). Judo, Bucuresti, Ed. Sport-Turism. 2. BARIOLI, C. (1988). Il libro del Judo, Milano, Giovanni de vecchi Editore. 3. BIROD, M. (1979). Judokurs, Hamburg, rororo Sportbucher 7012, 194. 4. HOARE, S. (1980). Judo, London, Hodder and Stoughton. 5. LASCU, V.B. (1986). Judo competitional, Bucuresti, Editura Sport-Turism. 6. MURARU, A. (1985). Judo, Bucuresti, Ed. Sport-Turism. 7. MIFUNE, K. (1960). Canon of Judo, Tokyo, Ed. Seibundo Shinkose. 8. STEFANUT, S. (1983). Antrenamentul sportiv in Judo (H αθλητική προπόνηση στο τζούντο), Craiova, Edutura Scrisul Romanesc.

9. BULETIN Nr. 3, Ε.Ο.Φ.Τ.

• Τα σχήµατα του Κεφαλαίου προέρχονται από το βιβλίο 1 της βιβλιογραφίας (σχ. 5, 6)

και από το βιβλίο 5 (σχ. 4).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ∆ΕΥΤΕΡΟ

2. Ι∆ΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΤΟΥ JUDO - ΒΑΣΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ-

ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ1

Η ιδιοποίηση της τεχνικής του Judo µπορεί να πραγµατοποιηθεί µόνο όταν ο Judoka

κατανοήσει και γίνει κύριος του βασικού µηχανισµού πάλης του Judo κάτω από όλα τα

πρίσµατα (τόσο φυσικά όσο και πνευµατικά).

2.1. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ-ΣΤΑΣΗ SHIN (ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ)

Προετοιµαζόµενος κάτω από αυτό το πρίσµα ο Judoka µπορεί ν' αντιµετωπίζει διάφορα

προβλήµατα τα οποία σχετίζονται µε το άγχος του, τους φόβους του και τις αναστολές σε

ελάχιστο χρόνο, φθάνοντας σε τέτοια κατάσταση ώστε να µην αποδίδει ξεχωριστή σηµασία για

καθεµιά από τις πράξεις του ή γι' αυτές του αντιπάλου του, να διατηρείται σε κατάσταση

Zanshin, προσεκτικός σε όλες τις καταστάσεις, χωρίς όµως να αποδίδει ξεχωριστή σηµασία σε

κάποια απ' αυτές.

Ο Judoka πρέπει να έχει µυαλό ευέλικτο όπως το νερό, να είναι δεκτικός και να

προσαρµόζεται σ' οποιαδήποτε ευνοϊκή γι' αυτόν κατάσταση που δηµιουργείται από τον

αντίπαλο, χωρίς όµως να τον προειδοποιεί γι' αυτήν.

Με τέτοια πνευµατική και φυσική

κατάσταση όλες του οι επιθέσεις και ενέργειες προς αποφυγή των επιθέσεων του αντιπάλου

καθίστανται δυνατές και βιώσιµες.

∆ιάφοροι ειδικοί του Judo αναφέρονται στις καταστάσεις αυτές ευστροφίας, θεωρώντας

ότι σ' ένα Shiai πρέπει να υπάρχουν Mizu No Kokoro, Zanshin και Tsuki No Kokoro, δηλαδή (Lascu V.G., 1986):

• Mizu No Kokoro (µυαλό όπως το νερό).

Ο αλγόριθµος είναι µια τεχνκή, ένας κανόνας από τον οποίο εξαρτάται η επίλυση ενός συγκεριµένου προβλήµατος. Η αλγορυθµική µέθοδος είναι ένας µεθοθολογικός προσανατολισµός. Προϋποθέτει ένα σύστηµα από ορθολογικές ενότητες, απαραίτητο για να µπορεί να είναι επεξεργάσιµη η µέθοδος στο σύνολο της. 1

Ξεκάθαρο µυαλό όπως το νερό όταν είναι ήρεµο και χωρίς κύµατα, µέσα στο οποίο

αντανακλάται µια εικόνα χωρίς όµως να παραµορφώνεται. Για ένα τέτοιο αποτέλεσµα, η

σκέψη πρέπει να µην διαταράσσεται από οποιονδήποτε παράγοντα.

• Zanshin (σκέψη σ' επιφυλακή, σε διαρκή αναζήτηση)

∆εν είναι αρκετό να υπάρχει ξεκάθαρη σκέψη ικανή να αντιλαµβάνεται και την πλέον

µικρή ενέργεια ή ακόµη και πρόθεση του αντιπάλου.

Η σκέψη πρέπει να είναι ζωντανή, να διοχετεύει όλη την πνευµατική και φυσική ενέργεια

στην κατάσταση που παρουσιάζεται χωρίς καθυστέρηση.

Η σκέψη δεν πρέπει να είναι νυσταλέα, αυτή πρέπει να σκεπάζει τον αντίπαλο χωρίς να

δίνει αφορµή ούτε ακόµη και για τη δηµιουργία των παραµικρών αισθήσεων. Με άλλα λόγια, ο

Judoka δεν πρέπει να αφήνει να τον κυριαρχεί η αίσθηση µιας επικείµενης νίκης τότε όταν, για

παράδειγµα, επιτίθεται στον αντίπαλό του και έχει όλους τους λόγους να πιστεύει στη νίκη.

Η σκέψη (πνευµατική δραστηριότητα) δεν πρέπει να µένει προσκολληµένη σε κάποια

στιγµή ούτε να αδρανεί στην παρουσία του αντιπάλου, αλλά να βλέπει µακριά, πιο µακριά από

τον αντίπαλο. Εάν αυτή αδρανήσει, τότε δίνεται η ευκαιρία σε αντίπαλο που υπερισχύει στον

τοµέα αυτό, να νικήσει.

Το σώµα ενεργεί ωθούµενο από τον αυτοµατισµό που έχει επιτευχθεί στην προπόνηση,

αλλά όµως οι κινήσεις εκτελούνται χωρίς να αποδίδεται προσοχή στο πρόσωπο του αντιπάλου

χωρίς αυτός να αντικρίζεται στα µάτια. ∆ιότι εάν κάποιος Judoka προσπαθήσει να "διαβάσει" τις προθέσεις του άλλου το ίδιο µπορεί να κάνει και ο άλλος. Το βλέµµα δεν πρέπει να το

τραβούν ούτε τα µάτια του αντιπάλου, αλλά ούτε και οποιοδήποτε άλλο µέρος του σώµατος

αυτού, ακόµη και όταν αυτός επιχειρήσει κάτι τέτοιο.

• Tsuki No Kokoro (Νους σαν το φεγγάρι)

Ο Νους πρέπει να περιβάλλει τον αντίπαλο στο σύνολό του, όπως ακριβώς το φως που

διαχέεται από το φεγγάρι και φωτίζει εξίσου ότι µπορούν να φθάσουν οι ακτίνες του. Μεταξύ

της πηγής του φωτός και φωτιζόµενου αντικειµένου µπορούν να παρεµβληθούν νέφη. Τα

"νέφη" τα οποία µπορούν να παρεµβληθούν µεταξύ ενός Judoka και του αντιπάλου του είναι ο

εκνευρισµός, ο φόβος, η οργή, η προσκόλληση της προσοχής σ' ένα µόνο σηµείο, η υπερβολική

ένταση-νεύρα.

Με βάση τα παραπάνω, στον αγώνα το οπτικό πεδίο του Judoka πρέπει να είναι όσο το

δυνατόν περισσότερο ευρύ και το βλέµµα του να µη στέκεται συνέχεια σε κάποιο συγκεκριµένο

σηµείο.

Με τον τρόπο αυτό και η παραµικρότερη κίνηση του αντιπάλου γίνεται αµέσως

αντιληπτή και υπάρχει η δυνατότητα άµεσης ενέργειας από µέρους του.

Στις προπονήσεις ο Judoka διαχωρίζει και χρησιµοποιεί ξεχωριστά το σώµα του από τη

σκέψη σπαταλώντας φυσική και πνευµατική ενέργεια.

µέγιστη συµµετοχή ταυτόχρονα και των δύο.

Στους αγώνες απαιτείται όµως η

Στο Judo, ένα βασικό ρόλο κατέχει και το Hen-O (το αντανακλαστικό).

Το

αντανακλαστικό είναι εξ' ορισµού ακούσιο, µια φυσική αντίδραση σε κάποιο δεδοµένο

ερέθισµα, µπορεί όµως να είναι και επίκτητο (εξηρτηµένο) διαµορφωµένο µε την άσκηση.

Το "φυσικό" αντανακλαστικό (ακούσιο), π.χ. όταν κάποιος µας απειλεί να µας χτυπήσει

µια γροθιά στο πρόσωπο και προφυλάσσουµε ενστικτωδώς το κεφάλι στο πλάι, διαφέρει από το

επίκτητο - εξηρτηµένο, παράδειγµα όταν γίνεται κάποια αποφυγή σε µια συγκεκριµένη επίθεση

του αντιπάλου. Τα παραπάνω όµως αντανακλαστικά είναι αυθόρµητα και δε συµµετέχει η

σκέψη.

Το ερέθισµα είτε είναι απτικό ή οπτικό ή ακουστικό µεταφέρεται µε τα κινητικά νεύρα,

τα οποία προκαλούν τη µυϊκή αντίδραση - απάντηση, και η οποία µπορεί να είναι αργή ή

γρήγορη.

Στο Judo το αντανακλαστικό έχει την έννοια µιας ελεγχόµενης από το µυαλό κίνησης, η

εκτέλεση µιας τεχνικής σαν απάντηση στις τεχνικές που χρησιµοποιεί ο αντίπαλος. Η ενέργεια

αυτή είναι εκούσια, τελειοποιηµένη δεξιότητα που εκτελείται µε την κατάλληλη ταχύτητα τη

στιγµή που χρειάζεται, έτσι ώστε να δίνει την εντύπωση αντανακλαστικού. Όλη η ενέργεια

οφείλεται στην ταχύτητα εκτέλεσης.

Τοιουτοτρόπως, όταν πρόκειται να γίνει µια επίθεση, εάν ο Judoka ενεργήσει άµεσα, το

κάνει αντανακλαστικά µε όλη τη σηµασία της λέξης, η επίθεση µπορεί να επιτύχει ή να

αποτύχει και εξαρτάται από την επίθεση: εάν πρόκειται για ψεύτικη επίθεση, ο Judoka µ' αυτή

την απερίσκεπτη κίνηση - αντίδραση θα µείνει ακάλυπτος. Εάν όµως δεν αντιδράσει την ίδια

στιγµή, η σκέψη του εισχωρεί αυτόµατα στην κίνηση του αντιπάλου του, αντιλαµβάνεται την

κατεύθυνσή του και δε δίνει εντολή στο αντανακλαστικό, παρά µόνο όταν η ενέργεια του

αντιπάλου είναι έγκυρη. Η κίνηση για άµυνα βγαίνει από µόνη της ενστικτωδώς.

Η διαφορά µεταξύ του αντανακλαστικού άµεσης αντίδρασης (πραγµατικό) και του

δεύτερου του Hen-O ("διανοητικού") έγκειται στο χρόνο αντίδρασης και όχι στο χρόνο

εκτέλεσης της άµυνας, η οποία είναι πάντοτε τόσο γρήγορη, αν και όχι όσο θα έπρεπε, επειδή

για την ανατροπή του πλεονεκτήµατος του αντιπάλου η κίνηση πρέπει να εκτελεστεί το

γρηγορότερο δυνατόν. Αυτή καθαρά η κίνηση δε γίνεται µε σκέψη και γι' αυτό µπορεί να

θεωρηθεί αντανακλαστικό. Η επέµβαση του πνεύµατος γίνεται νωρίτερα από την εκδήλωση

της κίνησης. Η τεχνική η οποία εφαρµόζεται είναι µία ενέργεια που γίνεται µε εντολή του

εγκεφάλου σε σχέση µε κάποιο δεδοµένο ερέθισµα και συγκεκριµένη περίσταση και εκτελείται

µε µεγάλη ταχύτητα.

Η λέξη Kime µεταφράζεται σαν τη "µέγιστη αποτελεσµατικότητα" και αντιπροσωπεύει το

σύνολο των φυσικών και πνευµατικών ενεργειών, οι οποίες συµµετέχουν και παρεµβαίνουν

ταυτόχρονα στην τελευταία φάση µιας κίνησης, λίγο νωρίτερα από την εκτέλεσή της και

διατηρούνται λίγο µετά το Kake (το τέλος της τεχνικής). Οι ενέργειες αυτές συντελούν ώστε η

καταβαλλόµενη από πλευράς Tori ενέργεια να εξασφαλίζει την ολοκλήρωση µιας τεχνικής.

Το Kime δεν παρεµβαίνει παρά µόνο στο τελευταίο µέρος της τροχιάς της ενέργειας του

Tori, δηλαδή τη στιγµή κατά την οποία ολόκληρη η δύναµη του σώµατος είναι αποκλειστικά

συγκεντρωµένη στην ενέργεια ολοκλήρωσης της τεχνικής. Κάποιες φορές το Kime γίνεται

περισσότερο συγκεκριµένο µε το Kensei, δηλαδή την κραυγή εκείνη η οποία ποτέ δεν θα πάψει

να αιφνιδιάζει και να εντυπωσιάζει τους απρόσεκτους. Συνηθίζεται να ονοµάζεται επίσης Kiai,

αλλά όµως στην πραγµατικότητα το Kiai δεν είναι τίποτε άλλο παρά µόνο η εσωτερική

κατάσταση έντασης, η οποία προηγείται και προκαλεί αυτή την κραυγή.

Το Kensei είναι η εσωτερική εκείνη συγκέντρωση που εκδηλώνεται µε τρόπο θορυβώδη.

Η κραυγή είναι ένα συστατικό του Kime όπως φαίνεται από τα προηγούµενα και

αντιπροσωπεύει την υλοποίηση µιας φυσικής και πνευµατικής έντασης, η οποία έφτασε περίπου

στο µέγιστο σηµείο της, την ακλόνητη θέληση για νίκη. Αυτή ξεσπάζει µε φυσικό τρόπο, χωρίς

προσπάθεια, από το υπογάστριο όχι από το λάρυγγα, υποστηρίζοντας την τεχνική που εκτελείται

παραλύοντας στον αντίπαλο για ένα δέκατο του δευτερολέπτου οποιαδήποτε αντίδραση. Η

επιτυχία της εξαρτάται από την ηχητική της ένταση, τον τόνο της (η κραυγή πρέπει να είναι

διαπεραστική) και προπάντων, µε πειθώ από αυτόν που την εκτελεί στη δεδοµένη στιγµή πάνω

στο πνεύµα του αντιπάλου του. Εάν ο Uke δεν είναι αρκετά αυτοσυγκεντρωµένος µπορεί να

υποταχθεί από το Kensei.

2.2. ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ SHISEI

Η σωστή θέση του αθλητή είναι βασικό στοιχείο για τη σωστή εκτέλεση των τεχνικών -

ρίψεων. Πολύ συχνά η λανθασµένη στάση είναι η αιτία που χάνονται καλές ευκαιρίες για

κάποια επιθετική ενέργεια. Σωστή στάση θεωρείται η φυσιολογική και ελεύθερη στάση, βολική

για την επίθεση αλλά και την άµυνα. Κάθε περιττή µυϊκή και όχι φυσιολογική κάµψη του

σώµατος είναι ΛΑΘΟΣ και µειώνει τις ικανότητες άµυνας και επίθεσης.

∆ίνεται µεγάλη

προσοχή στη σωστή τοποθέτηση των ποδιών και τη σωστή στάση του σώµατος σε σχέση µε τα

πόδια.

Στο Judo η στάση του σώµατος στην όρθια θέση, η βασική στάση, µπορεί να είναι:

• Shizentai (η φυσική στάση). • Jigotai (η αµυντική στάση).

Η Shizentai αποτελείται από τη Shizen Hontai (φυσική βασική στάση), τη Migi Shizentai

(δεξιά φυσική βασική στάση) και τη Hidari Shizentai (αριστερή βασική στάση).

Στη Shizen Hontai οι φτέρνες είναι τοποθετηµένες σε µια απόσταση περίπου 30 εκ. η µια

από την άλλη, ενώ τα δάκτυλα σε σχέση µε τα πόδια είναι στραµµένα ελαφρά προς τα έξω. Τα

γόνατα είναι ελαφρά κεκαµµένα. Το βάρος του σώµατος µοιράζεται εξίσου και στα δύο πόδια.

Το κέντρο βάρους βρίσκεται στην κοιλιακή χώρα. Το στήθος δεν είναι σφιγµένο, το κεφάλι

διατηρείται σε ευθεία, τα µάτια κοιτάζουν εµπρός, τα χέρια κρέµονται φυσιολογικά δίπλα στο

σώµα.

Η Migi Shizentai και η Hidari Shizentai έχουν µικρές τροποποιήσεις σε σχέση µε τη

βασική στάση, όσον αφορά στην τοποθέτηση (µήκος ενός πέλµατος) του δεξιού ή του αριστερού ποδιού µπροστά. Οι παραπάνω

στάσεις προέρχονται από τη βασική φυσική

στάση και χρησιµοποιούνται στη διάρκεια της

προπόνησης

στην

εκµάθηση

τεχνικής και από τις δύο πλευρές.

µιας

Τον τελευταίο καιρό συνηθίζεται η

βασική στάση να λέγεται και "στάση

επίθεσης" και αυτό διότι δίνει πολλαπλές δυνατότητες

για

την

εκδήλωση

µιας

επίθεσης. Για το λόγο αυτό δίνεται έµφαση στη διάρκεια προετοιµασίας ενός Judoka στο να

διατηρεί τη θέση επίθεσης κατά τον αγώνα, ώστε να του επιτρέψει να εκδηλώσει στο

υψηλότερο επίπεδο τις φυσικές του ικανότητες, τις τεχνικές και ψυχικές µε σκοπό τη νίκη στους

αγώνες του.

Στο Jigotai (αµυντική - χαµηλή στάση) τα πόδια είναι πολύ αποµακρυσµένα, τα γόνατα

σε κάµψη και το σώµα σε πρόκυψη.

Όταν το δεξί πόδι τοποθετείται µπροστά, η στάση

ονοµάζεται Migi Jigotai, ενώ αντίθετα µε το

αριστερό πόδι µπροστά ονοµάζεται Hidari

Jigotai. Αυτές οι στάσεις δεν ενδείκνυται,

διότι τιµωρούνται όταν διατηρηθούν για

αρκετή ώρα στον αγώνα.

Το χαµήλωµα

του κέντρου βάρους µειώνει πολύ την ταχύτητα

εκτέλεσης

και

µετατόπισης,

δυσχεραίνει την τεχνική εκτέλεση και

αυξάνει τον κίνδυνο ατυχηµάτων. Μετά την ο Tori να επανέρχεται αµέσως στη στάση Shizentai.

αποφυγή της επίθεσης του Uke ενδείκνυται

2.3. MA AI (Η ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΛΗΣ)

Η πάλη στη διάρκεια των αγώνων αποτελεί τη διαδοχή κινήσεων, στο σύνολό τους χωρίς

ολοκλήρωση των ενεργειών. Αυτές αποτελούν ενέργειες προπαρασκευαστικές µε σκοπό την

εκδήλωση επίθεσης, άµυνας και αντεπίθεσης.

Κατά τη διάρκεια των αγώνων οι Judoka πλησιάζουν ή αποµακρύνονται ο ένας από το

άλλο, τροποποιώντας παράλληλα τις Kumi-Kata και τις στάσεις τους. Τοιουτοτρόπως, µε την

αλλαγή της απόστασης και της στάσης τους οι δύο αντίπαλοι αυξάνουν ή µειώνουν τις

δυνατότητες επίθεσης ή άµυνας.

Στο Judo συναντώνται τρεις αποστάσεις:

• Chikama (µικρή απόσταση).

• Ma Ai (η ιδανική απόσταση). • To Ma (µεγάλη απόσταση).

Η πρώτη Chikama είναι η απόσταση από την οποία ο Judoka µπορεί να εφαρµόσει στον

αντίπαλο τεχνικές απευθείας από κίνηση ή µε στροφή του σώµατός του.

Η διαφοροποίηση της απόστασης µεταξύ των αντιπάλων επηρεάζει πάντοτε το

χαρακτήρα και τις συνθήκες του αγώνα. Μια πιο µικρή απόσταση δυσχεραίνει την κατάσταση

του αγώνα, επειδή και οι δύο Judoka βρίσκονται ο ένας πρόσωπο µε τον άλλον σε απόσταση

που επιτρέπουν τα χέρια τους και τους είναι περισσότερο εύκολο να εφαρµόσουν διάφορες

τεχνικές επίθεσης, να ελέγξουν καλύτερα το κέντρο βάρους του αντιπάλου απ' ότι σε

µεγαλύτερη απόσταση.

Επίσης σε µικρή απόσταση, οι αντίπαλοι πρέπει να είναι περισσότερο προσεκτικοί, ώστε

ν' αµυνθούν και να επιτεθούν γρήγορα και στην κατάλληλη στιγµή. Η µεγάλη απόσταση δίνει

τη δυνατότητα και στους δυο να είναι περισσότερο χαλαροί και να ελίσσονται χρησιµοποιώντας

διαφόρων ειδών µετακινήσεις.

Στη διεξαγωγή ενός αγώνα η µικρή απόσταση είναι περισσότερο συµφέρουσα, διότι

δηµιουργεί τη δυνατότητα επίθεσης χωρίς διακοπή και από τις δύο πλευρές. Πολλοί έµπειροι

Judoka θεωρούν βασική απόσταση την Chikama, όµως για τη διεξαγωγή ενός αγώνα σε µια

τέτοια απόσταση απαιτείται µεγάλη µαεστρία.

Ο υπολογισµός της απόστασης για κοντινό αγώνα πρέπει να γίνεται µε µεγάλη ακρίβεια.

Ανακρίβεια και ανεξέλεγκτες κινήσεις πολύ πλησίον του αντιπάλου οδηγούν συχνά στην

αποτυχία της επίθεσης. Μια ξεχωριστή προσοχή πρέπει να αποδίδεται από τον Judoka στην

ισορροπία σε κίνηση (δυναµική), το κεφάλι του να µην ξεπερνά την νοητή ευθεία που ενώνει

τις µύτες των ποδιών του.

Ο Judoka κανονίζει την απόστασή του µέχρι τον αντίπαλο µε τις κινήσεις του κορµού,

µεταφέροντας τη στήριξή του από το ένα πόδι στο άλλο, παίρνοντας τις κατάλληλες

προφυλάξεις και χρησιµοποιώντας µικρά βήµατα για να ακολουθεί ή αποµακρύνεται ανάλογα

από τον αντίπαλό του.Ο υπολογισµός της απόστασης στο γρήγορο και γεµάτο εκπλήξεις ρυθµό

της πάλης είναι µια από τις πλέον δύσκολες δεξιότητες, η οποία αποκτάται µε τη διαρκή

εξάσκηση στις προπονήσεις.

Στη συνέχεια δίνονται µερικές ασκήσεις που έχουν σαν σκοπό τη διαµόρφωση της

δεξιότητας του σωστού υπολογισµού της απόστασης και της διατήρησης αυτής όσο το δυνατό

σταθερής.

• Αρχική θέση: Ο Tori και ο Uke µε τα χέρια µπλεγµένα πίσω στην πλάτη, ο ένας

απέναντι από τον άλλο σε απόσταση µήκους ενός χεριού. Μετακίνηση και των δύο µπροστά, πίσω και πλάγια, διατηρώντας σταθερή την αρχική απόσταση µεταξύ τους.

• Ο Tori µε τα χέρια µπλεγµένα στην πλάτη παρακολουθεί και διατηρεί την αρχική

απόσταση του ενός χεριού µεταξύ αυτού και του Uke, ο οποίος µετακινείται προς όλες τις

κατευθύνσεις.

• Η ίδια άσκηση µόνο ότι ο Uke παρακολουθεί τον Tori επιδιώκοντας να διατηρεί

σταθερή την µεταξύ τους απόσταση.

• Η ίδια άσκηση µε εφαρµογή και του Kuzushi (ανατροπή ισορροπίας). Ο προπονητής

εναλλάσσει τους δύο Judoka (του ίδιου βάρους περίπου) στη θέση του Tori.

• Η ίδια άσκηση µε Judoka διαφορετικού βάρους.

Στα πλαίσια κάθε προπόνησης πρέπει να προβλέπονται τέτοιου είδους ασκήσεις,

ιδιαίτερα χρήσιµες, οι οποίες βοηθούν τον Judoka να αισθάνεται τον αντίπαλό του. 2.4. KUMI-KATA - Η ΛΑΒΗ (ΠΙΑΣΙΜΟ) ΣΤΟ JUDO

Ο Judoka ενεργεί µε µηχανικό τρόπο µε όλη τη σηµασία της λέξεως, πάνω στο σώµα του

αντιπάλου του εφαρµόζονται διάφορες λαβές. Οι ωθήσεις, οι έλξεις και οι διάφορες τεχνικές

πραγµατοποιούνται δια µέσου των λαβών. Με τη λαβή Kumi-Kata εννοείται η λαβή - πιάσιµο

του σώµατος ή ενός µέλους του Uke µε το ένα ή και τα δύο χέρια.

Στην πάλη στο έδαφος υπάρχουν χαρακτηριστικές λαβές, που χρησιµοποιούνται για να

αλλάξουν τη θέση του αντιπάλου και να τον κατευθύνουν σε κατάσταση η οποία ευνοεί την

έναρξη µιας επιθετικής δραστηριότητας. Τέτοιου είδους λαβές µπορούν να χαρακτηριστούν

σαν προπαρασκευαστικής ενέργειες άµυνας ή έµµεσες, οι οποίες και έχουν σχέση µε το σύνολο

των δραστηριοτήτων οι οποίες δεν συνδέονται µε την εκτέλεση των τεχνικών του Judo. Οι

παραπάνω

διευκρινήσεις

καταδεικνύουν

την

ιδιαίτερη

συχνότητα

δευτερευούσης σηµασίας ενεργειών µε ξεχωριστή σηµασία όµως για το Judo.

εµφάνισης

των

Η βασική λαβή Eri Kumi-

Kata έγκειται στο πιάσιµο µε το

δεξί χέρι από πλευράς Tori του

αριστερού πέτου του Kimono του Uke,

µε

εσωτερικό,

τον

και

αντίχειρα τα

στο

υπόλοιπα

τέσσερα δάκτυλα στην επιφάνεια,

ενώ το αριστερό χέρι του πιάνει το

δεξί µανίκι του Uke στο ύψος του δεξιού αγκώνα.

Ο Tori µπορεί να εκτελέσει µε το δεξί του χέρι είτε µια ώθηση, είτε µια έλξη,

κατευθύνοντας παράλληλα µε το αριστερό του χέρι τον Uke µε µια έλξη σε σχήµα τόξου

µπροστά ή πλάγια ή ωθώντας τον πίσω. Η λαβή αυτή ονοµάζεται Migi Eri Kumi-Kata (βασική

δεξιά λαβή-πιάσιµο). Μπορεί η λαβή αυτή να γίνει και αντίθετα, δηλαδή το δεξί χέρι

πιάνει το αριστερό µανίκι του Uke, ενώ το αριστερό χέρι του πιάνει το δεξί πέτο του

Kimono.

Στην περίπτωσηαυτή γίνεται λόγος για Hidari Eri Kumi-Kata (βασική

αριστερή λαβή-πιάσιµο).

Το

επίπεδο

στο

οποίο

πραγµατοποιείται η λαβή πάνω σ' ένα Judoki

εξαρτάται

διαφορετικές

από

καταστάσεις

τις

που

χαρακτηρίζουν την κάθε τεχνική ή

από το ύψος του Uke.

Είναι ενδιαφέρον και πρέπει

να τονιστεί ότι τόσο στον αγκώνα,

όσο και στην προπόνηση, η ιδανική

απόσταση (Ma-Ai) είναι διαφορετική

σε σχέση µε τον τύπο της λαβής που

εφαρµόζεται και το πράγµα αυτό

καθορίζεται µε την απόκτηση πείρας.

Σχεδόν όλοι οι Γιαπωνέζοι Judoka,

αλλά και πολλοί άλλοι εφαρµόζουν

στους αγώνες µε το δικό τους τρόπο

ο καθένας κάποιες ευνοϊκές λαβές προσαρµοσµένες σε κάποια τεχνική. Οι ευνοϊκές αυτές

λαβές για τον αγώνα ονοµάζονται Kenka Yotsu και είναι δύσκολο να περιγραφούν επειδή

ανήκουν στο προσωπικό στυλ κάθε Judoka.

Στην πάλη στο έδαφος (Ne Waza) η ποικιλία των λαβών είναι πολύ µεγαλύτερη από την

όρθια θέση (Tachi Waza), το πράγµα αυτό δίνει σ' ένα Judoka τη δυνατότητα να βρει τις πλέον

αποτελεσµατικές λαβές που έχουν εφαρµογή στις προτιµούµενες απ' αυτόν τεχνικές (Tokui Waza), καταλλήλων στις καταστάσεις που δηµιουργούνται και λαµβάνοντας φυσικά υπ' όψιν το

γεγονός ότι στο έδαφος η ταχύτητα εκτέλεσης είναι µικρότερη.

Ο Tori όταν ενεργεί για Kumi-Kata πρέπει να παρακολουθεί τρία πράγµατα:

• Να ξεπερνά τον Uke στη Kumi-Kata.

• Να επωφελείται από τις ευνοϊκές περιστάσεις.

• Να µην χάνει την επιθετικότητά του µέχρι και τη στιγµή που φθάνει στο έδαφος,

δηλαδή να διατηρεί συνεχώς την πρωτοβουλία.

Η Kumi-Kata είναι το βασικό µέσο δια του οποίου καθορίζεται η επαφή µεταξύ των δύο

Judoka στην διάρκεια του αγώνα. Η λαβή Kumi-Kata διαφέρει σε κάθε αθλητή, ανάλογα µε τις

τεχνικές τις οποίες θέλει αυτός να εκτελέσει, την αγωνιστική στάση, ψηλή ή χαµηλή, την

κατεύθυνση προς την οποία εκδηλώνει την επίθεσή του προς τα δεξιά ή τ' αριστερά, τους

συνδυασµούς και το ύψος του κάθε αθλητή.

Εκτός από τη βασική λαβή Eri Kumi-Kata, η οποία περιγράφεται προηγουµένως, και που

χρησιµοποιείται στη διάρκεια της τεχνικής προετοιµασίας και στην έναρξη του αγώνα, πριν το

πέρασµα στη λαβή εκτέλεσης αγωνιστικών τεχνικών, υπάρχουν ακόµη και οι παρακάτω

βασικές λαβές.

• Oku-Eri-Kumi-Kata (λαβή ψηλά στο πέτο)

Χαρακτηρίζεται από το πιάσιµο του πέτου βαθιά στην πλάτη, στο ύψος του λαιµού του

αντιπάλου, ενώ το αριστερό χέρι πιάνει κανονικά το µανίκι του Kimono στο ύψος του αγκώνα.

Χρησιµοποιείται για την εκτέλεση τεχνικών, όπως: Uchi Mata, O-Soto Gari στους συνδυασµούς Tai-Otoshi µε O-Uchi-Gari, Ko-Uchi-Gari µε Uchi-Mata, Ko-Uchi-Gari µε O-Uchi-Gari κ.λπ.. • Yoko-Eri-Kumi-Kata (λαβή στα πλάγια του Kimono)

Χαρακτηρίζεται από τη θέση του δεξιού χεριού το οποίο πιάνει το Kimono στο ύψος της

αριστερής µασχάλης του Uke, ενώ το αριστερό πιάνει το δεξί µανίκι κάτω από το δεξιό αγκώνα.

Αυτή η λαβή διατηρεί περισσότερο σφικτό το Kimono και κατά συνέπεια παρεµποδίζει την

πλάγια µετακίνηση του Uke. Χρησιµοποιείται για την εκτέλεση τεχνικών µε ρίψη στα πλάγια

του Uke, όπως: Tai-Otoshi, Harai-Goshi, O-Soto-Gari, Uchi-Mata και των συνδυασµών De-

Ashi-Barai µε Tai Otoshi, O-Uchi-Gari µε Tai Otoshi.

• Mae-Eri-Kumi-Kata (µέση λαβή στο Kimono)

Χρησιµοποιείται γενικά από κοντούς σε ύψος αθλητές, στην οποία το δεξί χέρι πιάνει το

Kimono πλάγια αριστερά από το στέρνο, ενώ το αριστερό πιάνει το δεξί µανίκι στο ύψος του

αγκώνα. Ενδείκνυται στην χρησιµοποίηση τεχνικής, όπως: Sasae-Tsuri-Komi-Ashi, Morote Seoi-Mage, Tai-Otoshi, O-Uchi-Gari, Tsuri-Komi-Goshi, Hiza-Guruma, Ko-Uchi-Gari, καθώς

και στους συνδυασµούς O-Uchi-Gari µε Morote-Seoi-Nage, Ko-Uchi-Gari µε Tsuri-KomiGoshi, O-Uchi-Gari µε Tai-Otoshi κ.λπ..

• Shida-Eri-Kumi-Kata (λαβή χαµηλά στο ύψος της ζώνης)

Είναι µια αµυντική λαβή στην οποία το δεξί χέρι πιάνει το Kimono εσωτερικά στο ύψος

του δεξιού γοφού, ενώ το αριστερό πιάνει το δεξί µανίκι στο ύψος του αγκώνα. Με αυτή τη

λαβή εκτελούνται όλες οι τεχνικές γοφού, όπως: O-Goshi, Uki-Goshi, Tsuri-Komi-Goshi και

άλλες όπως Kata Guruma κ.λπ.. Τη λαβή αυτή σαν αµυντική, ο Tori τη χρησιµοποιεί για να

εµποδίσει µε το δεξί χέρι όλες τις ενέργειες για Tai-Sabaki του Uke και για να ελέγχει

παράλληλα όλες τις κινήσεις αυτού στο ύψος της πυέλου.

Εκτός από τις κλασικές λαβές, στο αγωνιστικό Judo χρησιµοποιούνται και ενδιάµεσες

λαβές, οι οποίες έχουν την επιδίωξη µε παραπλανητικές ενέργειες, να βοηθήσουν στην

απαραίτητη για την εκτέλεση κάποιας τεχνικής Kumi-Kata. Κατά τη διάρκεια του αγώνα κάθε

αθλητής προσπαθεί να ξαφνιάσει τον αντίπαλο, εκτελώντας τεχνικές µε ενδιάµεσες λαβές,

χρησιµοποιώντας στις απαιτήσεις της στιγµής την καλύτερη στάση για την κατάλληλη KumiKata. • Morote-Eri-Kumi-Kata, λαβή µε τα δύο χέρια στο ύψος του στήθους στα δύο πέτα.

Xρησιµοποιείται για την εκτέλεση τεχνικών ώµου και γοφού.

• Sode-Kumi-Kata, λαβή λαβή µε τα δύο χέρια εσωτερικά κάτω από τον αγκώνα.

Xρησιµοποιείται για την εκτέλεση της ρίψης στην πλάτη (Sode-Tsuri-Komi-Goshi). Αυτή η

λαβή είναι καλή και για την εκτέλεση του συνδυασµού Sode-Tsuri-Komi-Goshi µε O-SotoGari. Η λαβή από την ίδια πλευρά χρησιµοποιείται κυρίως κατά τη στιγµή που οι προσπάθειες

για εφαρµογή της κανονικής Kumi-Kata µε το δεξί χέρι αποτυγχάνουν και εκτελείται στον

αγώνα µε αντιπάλους µε αριστερή Kumi-Kata ή όταν επιχειρούν Ippon-Seoi-Nage και SotoMaki-Komi. Το δεξί χέρι του Tori πιάνει το δεξιό πέτο του Uke στο ύψος του λαιµού κατά τη

στιγµή επίθεσης µε Tai-Otoshi ή Seoi-Otoshi, ενώ το αριστερό πιάνει γρήγορα το πέτο δίπλα

στο δεξί. Στην περίπτωση συνέχειας στο έδαφος η λαβή αυτή είναι καλή για την εφαρµογή

τεχνικών του Shime-Waza (πνιγµοί).

Η λαβή πρέπει να γίνει γρήγορα, το δεξί χέρι πιάνει το δεξί πέτο ταυτόχρονα µε το

µπάσιµο στην τεχνική, το ίδιο χέρι εκτελεί Kuzushi πάνω στον Uke, ενώ η ολοκλήρωση της

τεχνικής επιτυγχάνεται και µε τα δύο χέρια. Αυτή η λαβή που ονοµάζεται Okuri-Eri-Kumi-Kata

είναι µια βασική λαβή για την εκτέλεση της τεχνικής Yama-Arashi (θύελλα των βουνών).

• Gyaku-Kumi-Kata (η αντίστροφη λαβή) εκτελείται από τον Tori µε τα χέρια χιαστί,

πιάνοντας το Kimono του Uke στα πέτα στο ύψος του λαιµού. Με το δεξί χέρι πιάνει το πέτο

της δεξιάς πλευράς, ενώ µε το αριστερό της αριστερής. Χρησιµοποιείται από Judoka µε πολύ

δυνατά χέρια στην εφαρµογή τεχνικών πνιγµού, όπως Morote-Jime, Okuri Eri-Jime ή Kata-Ha-

Jime. Με περιστροφή µπορεί να εκτελεστεί και η τεχνική Tsuri-Komi-Goshi.

Οι λαβές, όπως και οι µετακινήσεις, στο Tatami είναι βασικά στοιχεία µεγάλης σηµασίας

στη διαδικασία µύησης και τελειοποίησης των αυριανών αθλητών και πρέπει να

παρουσιάζονται σ' όλες τις προπονήσεις.

2.5. SHIDAI (ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ) Οι µετακινήσεις στο Judo γίνονται για διάφορους σκοπούς και χαρακτηρίζουν όλη τη

διεξαγωγή του αγώνα. Στη διάρκεια ενός αγώνα (Shiai) εκτελούνται µετακινήσεις ανεξάρτητες

και µετακινήσεις µε τον αντίπαλο.

Και οι δύο µορφές γίνονται είτε εκούσια είτε είναι

αναγκαστικό αποτέλεσµα ενέργειας του αντιπάλου.

εκτελούνται είτε µε προβολή αντίστασης είτε χωρίς αυτή.

Οι µετακινήσεις µε τον αντίπαλο

Οι µετακινήσεις γίνονται ανάλογα µε τον επιδιωκόµενο σκοπό προς το εσωτερικό ή το

εξωτερικό, αριστερά ή δεξιά, διαγώνια, προς το κέντρο, µπροστά και πλάγια, πίσω, πίσω και

πλάγια κ.λπ.. Ανάλογα µε τη διαγραφόµενη τροχιά η κίνηση µετακίνησης µπορεί να είναι σ'

ευθεία γραµµή, τεθλασµένη, κυκλική, εµπρός-πίσω σε "Ζιγκ-Ζαγκ", αλλά τις περισσότερες

φορές όµως είναι συνδυασµός των προηγουµένων.

Κατά τη διάρκεια των µετακινήσεων, η σειρά και ο ρυθµός εκτέλεσης ουσιών είναι

ευµετάβλητοι. Μερικές φορές εκτελούνται συµπληρωµατικά βήµατα µε γλίστρηµα, ένα βήµα

µπροστά, άλλο πίσω, πλάγιες µετατοπίσεις, περιστροφές.

Αυτές οι συνδετικές ενέργειες

εκτελούνται σύµφωνα µε ένα πλάνο τακτικής και ανάλογα µε την εξέλιξη του αγώνα (Shiai) και

είναι οι παρακάτω:

• Συνδετικές ενέργειες µε αντισταθµιστικό χαρακτήρα, µε τη βοήθεια των οποίων

αποκαθίστανται η βασική στάση (Kamae), η ισορροπία, η λαβή (Kumi-Kata), οι αποστάσεις

(Ma-Ai) και γίνονται µία σειρά από τροποποιήσεις που καθορίζονται από την επέµβαση του

αντιπάλου.

• Συνδετικές ενέργειες µε χαρακτήρα προσποίησης, δια µέσου των οποίων ξεγελιέται ο

αντίπαλος σχετικά µε τις τακτικές προθέσεις και την εκτέλεση κάποιας τεχνικής.

• Συνδετικές ενέργειες µε χαρακτήρα προπαρασκευαστικό, προσανατολισµού για τη

δηµιουργία των καταλλήλων προϋποθέσεων εκτέλεσης των τεχνικών.

Οι µετακινήσεις που εκτελούνται για την αποκατάσταση της απόστασης ή την ανεύρεση

των ευνοϊκών για την εφαρµογή των τεχνικών θέσεων, πραγµατοποιούνται µε µικρά ολισθηρά

βήµατα, προς όλες τις κατευθύνσεις και γίνονται µε εσωτερικό µέρος του πέλµατος.

γρηγοράδα και η ακρίβεια µετατόπισης των ποδιών, καθώς και η ικανότητα υπολογισµού του

χρόνου και της απόστασης, παίζουν πρωτεύοντα ρόλο τόσο στην εφαρµογή των τεχνικών, όσο

και την άµυνα. Ο Judoka πρέπει να γνωρίζει πως να µετακινείται γρήγορα και επιδέξια στο Tatami. Το µεγάλο πλεονέκτηµα ενός Judoka ο οποίος µετακινείται εύκολα είναι το γεγονός ότι

αυτός µπορεί µε την ευκινησία του ν' αποπροσανατολίζει τον αντίπαλό του, χωρίς να του

επιτρέπει ν' αυτοσυγκεντρώνεται πάνω σε κάποια συγκεκριµένη ενέργειά του. Μετακινούµενος

ελεύθερα και γρήγορα ο Judoka ψάχνει και βρίσκει τις απαιτούµενες αποστάσεις και θέσεις για

τις ενέργειες της άµυνας και της επίθεσης.

Τα βήµατα µε ολίσθηση του επιτρέπουν να διατηρεί συνεχώς µια άνετη στάση στο σώµα

του, ακόµη και στην περίπτωση κατά την οποία ο αγώνας διεξάγεται σε γρήγορο ρυθµό, να µην

επηρεάζεται απ' αυτόν στη δηµιουργία των αρχικών θέσεων και την εφαρµογή των τεχνικών. Η

ιδιοποίηση της τεχνικής των µετακινήσεων στο Tatami είναι µια από τις πρώτες προϋποθέσεις

για την εκµάθηση των τεχνικών του Judo. Στην αρχή ιδιοποιούνται τα απλά βήµατα προς όλες

τις κατευθύνσεις από τη βασική στάση. Το βήµα µπροστά γίνεται µε το δεξί πόδι, στη συνέχεια

πλησιάζει το αριστερό για την επαναφορά στην αρχική στάση.

Το πρώτο βήµα πρέπει να γίνεται πάντοτε µε το πόδι το οποίο βρίσκεται πιο κοντά προς

την κατεύθυνση της κίνησης. Αυτό αποτελεί υποχρεωτική προϋπόθεση κατά τη διάρκεια της

µετακίνησης. Επίσης για µια καλύτερη ισορροπία ο Judoka πρέπει να διατηρεί την απαραίτητη

απόσταση µεταξύ των πελµάτων και να αποφύγει τη διασταύρωση των ποδιών, ενώ στη

διάρκεια του αγώνα (Shiai), αυτός δεν πρέπει να έχει σε υπερβολική σύσπαση τους µύες του

σώµατος έτσι ώστε να επιτυγχάνει τεχνικά τη µετακίνησή του.

Το βάρος του σώµατος έχει µεγάλη σηµασία στη µετατόπιση µπροστά - "προώθηση", για

παράδειγµα, όταν το πόδι το οποίο εκτελεί το βήµα αποσπάται από το Tatami, η ισορροπία για

µια στιγµή χάνεται. Το πράγµα αυτό χρησιµεύει για την αύξηση της ταχύτητας του βήµατος (µε ώθηση από το άλλο πόδι). Η ισορροπία επανακτάται τη στιγµή κατά την οποία το πόδι που

εκτελεί το βήµα αγγίζει το Tatami, ενώ το πόδι ώθησης έχει πλησιάσει σε θέση παρόµοια µε την

αρχική.

Ασκούµενος σε αυτές τις µετακινήσεις ο Judoka αποκτά τη δεξιότητα

προσανατολισµού στο Tatami και της ισορροπίας στο όλο τον αγωνιστικό χώρο.

Ο βασικός τρόπος µετακίνησης των ποδιών (Shintai) είναι τα βήµατα Ayumi Ashi (ή

συνήθης µετακίνηση, σχ. 13) και τα βήµατα Tsugi Ashi (το ένα πόδι ακολουθεί το άλλο, σχ.

14). Τα πόδια µετακινούνται πολύ κοντά µε την επιφάνεια του Tatami και έρχονται σ' επαφή µ' αυτό πρώτα µε τα δάκτυλα.

Η κατεύθυνση της κίνησης µπορεί

να είναι µπροστά, πίσω, πλάγια, αριστερά

ή δεξιά και διαγώνια. Στο Ayumi Ashi η

λεκάνη έχει ταλαντεύσεις µικρής έκτασης σε

οριζόντιο

επίπεδο

και

όχι

σε

κατακόρυφο όπως στον κανονικό τρόπο βαδίσµατος,

είναι

βασική

µορφή

µετακίνησης για τις τεχνικές ρίψεων.

• Tsugi Ashi (το ένα πόδι ακολουθεί το άλλο που προπορεύεται συνέχεια)

Αυτή η µορφή µετακίνησης (µε γλίστρηµα) χρησιµοποιείται κυρίως κάποιος βρίσκεται

κοντά στον αντίπαλο ή όταν έχει σαν σκοπό να τον πλησιάσει. Εκτελείται ως εξής: Μετά από

ένα βήµα µπροστά, πίσω ή πλάγια µε το δεξί πόδι, το αριστερό πλησιάζει µ' ένα γλίστρηµα 2530 εκ. το άλλο πόδι. Ενδείκνυται τα πόδια να µετακινούνται συρτά πάνω από το στρώµα.

2.5.1. TAI SABAKI (Η ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Η ΒΗΜΑ ΜΕ

ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΗ- ΠΙΒΟΤ)

Ο µεγάλος δάσκαλος του Judo Kyurzo Mifune 10 dan έλεγε ότι "Το Tai Sabaki είναι η

πρώτη και η τελευταία φάση του Judo", θεωρώντας ότι αυτή η φάση από την εκτέλεση

οποιασδήποτε τεχνικής είναι η ουσία της επιστήµης του Judo. Είναι η πλέον χρησιµοποιούµενη

µετακίνηση στους αγώνες Judo, οφείλεται στις απότοµες αλλαγές κατευθύνσεις και θέσεις του

σώµατος του Tori σε σχέση µε τον Uke.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι µετακίνησης µε Tai Sabaki, αναλόγως µε τον τρόπο που

εκτελείται ο βηµατισµός µε ένα πόδι ή και τα δύο. Η ουσία είναι η περιστροφή να γίνει µε

τέτοιο τρόπο έτσι ώστε οι ώµοι να παραµείνουν στην ίδια γραµµή µε την κίνηση των ποδιών,

δηλαδή την φανταστική εκείνη γραµµή που ενώνει τα πέλµατα των ποδιών.

Το Tai Sabaki χαρακτηρίζεται από την περιστροφή του σώµατος πάνω στο µπροστινό

µέρος του πέλµατος και µε την προώθηση ή τράβηγµα πίσω του άλλου ποδιού. Η περιστροφή

αυτή αλλάζει την κατεύθυνση της επίθεσης των ώµων, των γοφών και ποδιών του Tori

απέναντι του Uke. Στο Tai Sabaki ένα βασικό ρόλο παίζει η στροφή του κεφαλιού, το οποίο

στην αρχή της περιστροφής γυρίζει προς την κατεύθυνση στην οποία γίνεται η µετακίνηση.

Στο αγωνιστικό Judo στην απευθείας επαφή µε τον αντίπαλο τα µέρη του σώµατος

ενεργούν ταυτόχρονα σαν ένα σύνολο, δηλαδή τα χέρια προετοιµάζουν µε µια ανταγωνιστική

κίνηση την περιστροφή, το δεξί χέρι κάµπτεται στην άρθρωση του αγκώνα τραβώντας την

αριστερή πλευρά του Uke, ενώ το αριστερό τεντωµένο σπρώχνει την δεξιά πλευρά αυτού. Το

κεφάλι οδηγεί και κατευθύνει την περιστροφή του σώµατος, εξασφαλίζοντας µε αυτόν τον

τρόπο σηµεία επαφής των ποδιών προς νέες διευθύνσεις.

Υπάρχουν οι ακόλουθοι τύποι του Tai Sabaki (Lascu V.G., 1986).

- Το πιο απλό, η εκκίνηση από τη θέση Shizen Hontai (φυσιολογική στάση), ονοµάζεται

Mae Sabaki. Είναι η µετακίνηση και περιστροφή στο δεξί πόδι προς τα δεξιά, τραβώντας το

αριστερό το οποίο διαγράφει ένα ηµικύκλιο. Είναι ένα βασικό Tai Sabaki, το οποίο κυρίως

χρησιµοποιείται στον αγώνα ξεφεύγοντας προς τα δεξιά (σχ. 15α).

- Όταν το "πίβοτ" γίνεται στο δεξί πόδι προς τα αριστερά και το αριστερό διαγράφει ένα

ηµικύκλιο προς τα πίσω έχουµε το Ushiro Sabaki (σχ. 15β).

- Μια άλλη µορφή από Tai Sabaki, η οποία συχνά χρησιµοποιείται στους αγώνες και

στην προπόνηση είναι το Mae Mawari Sabaki (σχ. 15γ).

- Εάν η περιστροφή γίνεται στα πλάγια στο πέλµα του αριστερού ποδιού, ενώ το δεξί

πόδι διαγράφει ένα ηµικύκλιο, έχουµε το Yoko Sabaki (σχ. 15δ).

- Υπάρχει και µια άλλη µορφή περιστροφής η οποία λέγεται Mawari Sabaki (σχ. 15ε).

- Επίσης υπάρχει και Tai Sabaki µε άλµα.

Με βάση τους προηγούµενους τύπους του Tai Sabaki, σε σχέση µε το εύρος της

περιστροφής, υπάρχουν τα εξής είδη περιστροφής (Tai Sabaki).

• Μικρή περιστροφή - στην οποία το τόξο του κύκλου είναι κάτω από 80°. • Μεσαία περιστροφή - στην οποία το τόξο του κύκλου είναι µεταξύ 80°-120°. • Μεγάλη περιστροφή - στην οποία το τόξο του κύκλου είναι µεταξύ 120°-180°.

• Περιστροφή µε βήµα στο οποίο το ένα πόδι ακολουθεί το άλλο - στην οποία το τόξο του

κύκλου είναι διπλό 360°.

• Περιστροφή µε άλµα - στην οποία το τόξο του κύκλου είναι πάνω από 180°.

Το Tai Sabaki µε µικρή περιστροφή χρησιµοποιείται κυρίως στην εκτέλεση τεχνικών

ποδιών (Ashi Waza): De-Ashi-Barai, Hiza Guruma, Okuri Ashi Barai, Sasae-Tsuri-Komi-Ashi

κ.λπ..

Το Tai Sabaki µεσαίου εύρους περιστροφής χρησιµοποιείται στην εκτέλεση κάποιων

τεχνικών ποδιών Ashi Waza και κάποιων χεριού-ώµου (Te - Kata Waza), όπως είναι Uchi-

Mata, Ashi Guruma, Kata Guruma, Seoi Nage κ.λπ., αλλά και σε κάποιες γοφού όπως η τεχνική

Tsuri-Komi Goshi κ.λπ..

Το Tai Sabaki µεγάλου εύρους περιστροφής χρησιµοποιείται κυρίως σε τεχνικές γοφού

(Koshi-Waza), όπως: O Guruma, O Goshi, Morote Seoi, Tsuri Komi Goshi κ.λπ..

Το Tai Sabaki περιστροφή µε άλµα χρησιµοποιείται κυρίως στην εκτέλεση των τεχνικών

αυτοθυσίας (Sutemi Waza) όπως,: Yoko Otoshi, Yoko Guruma, Yoko Gake αλλά και Uki Otoshi.

2.5.2. ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ ΜΕ

ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΗ

Κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της περιστροφής πάνω στο ένα πόδι, το άλλο διαγράφει µια

απόσταση µετακινούµενο σε σχήµα τόξου του κύκλου, στη συνέχεια το πόδι στήριξης οδηγείται

γρήγορα στη νέα κατεύθυνση στη φυσική βασική στάση.

Η εκτέλεση της περιστροφής και µε τα δύο πόδια ταυτόχρονα πραγµατοποιείται µε

προσέγγιση των πελµάτων, ενώ µε συστροφή πάνω στις µύτες των ποδιών γίνεται εφικτή η

αλλαγή κατεύθυνσης. Μετά την αλλαγή κατεύθυνσης γίνεται επαναφορά στη φυσική βασική

στάση µε τα πόδια σε απόσταση, που επιβάλλεται από την καινούρια στάση.

Στο σύγχρονο Judo εµφανίστηκαν νέες µορφές µετακίνησης, οι οποίες βασίζονται στο

Tai Sabaki - Περιστροφή (Maxito O., 1972). • Marikomi-Tai-Sabaki

Είναι Tai Sabaki µε κυκλική περιστροφή και εκτελείται σε σχήµα κύκλου, το πόδι

στήριξης βρίσκεται στο κέντρο του κύκλου, ενώ το πόδι επίθεσης εκτελεί διαδοχικές

µετακινήσεις 180°-360°. Με Marikomi-Tai-Sabaki εκτελούνται τεχνικές όπως: Tai Otoshi,

Harai Goshi, Ashi Guruma, O Soto Gari, Seoi Nage και όλες οι τεχνικές γοφού όταν

εκτελούνται µε ανατροπή της ισορροπίας του Tori, σαν τεχνικές αυτοθυσίας. • Nidan-Tai-Sabaki

∆ιπλή µετακίνηση µε περιστροφή γνωστή και σαν διπλό Tai Sabaki. Χρησιµοποιείται

σαν µια µορφή µετακίνησης από χαµηλούς σ' ύψος Judoka, αλλά δυνατούς και ταχείς.

Τα πρώτα βήµατα για τη µετακίνηση εκτελούνται µε το δεξί πόδι, στη συνέχεια

ακολουθεί περιστροφή 60°-90° µε προσαγωγή του αριστερού ποδιού στη βασική στάση και

ακολουθεί µε την ίδια σειρά τοποθέτηση των ποδιών (δεξί-αριστερό) στην απαιτούµενη για την

εκτέλεση της τεχνικής απόσταση, από όπου και στη συνέχεια γίνεται Tai Sabaki - Περιστροφή

στο ένα ή και στα δύο πόδια, ανάλογα µε την τεχνική που πρόκειται να εκτελεστεί.

Είναι µια µετακίνηση ειδική στην επίθεση στην οποία επιδιώκεται η διεύρυνση της

ανατροπής ισορροπίας του Uke µεταξύ της πρώτης και της δεύτερης µετακίνησης. Ενδείκνυται

η µεταφορά βάρους του σώµατος από το ένα στο άλλο πόδι να γίνεται γρήγορα, µε τα γόνατα

διαρκώς λυγισµένα, ενώ το κεφάλι να κατευθύνει τη στροφή του σώµατος προς τα δεξιά και

προς τ' αριστερά. Τα χέρια δρουν ενεργητικά πάνω στον Uke ώστε να µην επιτρέψουν κατά

την διάρκεια της εκτέλεσης την αποµάκρυνσή του ή κάποια αντεπίθεση. Η µετακίνηση αυτή

χρησιµοποιείται και από ψηλούς Judoka πριν από την ολοκλήρωση κάποιων τεχνικών. • Oikomi-Tai-Sabaki (περιστροφή µε διαδοχικά βήµατα και προσέγγιση)

Είναι µια τεχνική µετακίνησης που συναντάται πιο συχνά στο αγωνιστικό Judo. Αυτή η

µορφή µετακίνησης χαρακτηρίζεται από το πολύ χαµηλό µπάσιµο - Tsukuri µε το οποίο ο Tori

πλησιάζει γρήγορα και δυναµικά τον Uke, καθιστώντας τον ανίκανο για ενέργεια αντίστασης ή

αντεπίθεσης.

Το Oikomi-Tai-Sabaki εκτελείται κατά την φάση της υποχώρησης του ποδιού του Uke,

όταν αυτός είναι σε κίνηση, η οποία επιτρέπει την έναρξη επίθεσης του Tori τη στιγµή κατά την

οποία ο Uke µετακινείται προς τα πίσω.

Για την επιτυχία αυτής της µετακίνησης επιβάλλεται η µετατόπιση του πίσω ποδιού και η

µεταφορά του βάρους του σώµατος στο εµπρός πόδι να γίνεται γρήγορα. Η περιστροφή

πραγµατοποιείται µε το σώµα πολύ χαµηλά, τα χέρια ενεργούν έτσι ώστε να σταµατούν ή να

µειώνουν την ταχύτητα µετακίνησης του Uke.

Γενικές παρατηρήσεις για το Tai Sabaki

Η µελέτη πάνω στο Tai Sabaki πρέπει να επεκτείνεται από τη στατική εκτέλεση, στην

εκτέλεση µε µετακινήσεις χωρίς και µε αντίπαλο, αναλύοντας τις καταστάσεις για όλες τις

πιθανές επιθέσεις και άµυνες.

Πρέπει ν' αποφεύγονται τα µεγάλα βήµατα και απότοµες

κινήσεις, έτσι ώστε να εκµεταλλεύονται τα µικρά λάθη που κάνει ο αντίπαλος στην µετακίνησή

του.

Αυτό το είδος προπόνησης είναι δύσκολο, αλλά χρήσιµο. Με την πρακτική εξάσκηση

του Tai Sabaki µαθαίνει κανείς τον καλύτερο τρόπο χρησιµοποίησης της ενέργειας. Για τον

έλεγχο του σώµατος, τη µετακίνηση αυτού σε µια τροχιά κατάλληλη για την εκτέλεση µιας

τεχνικής και την ολοκλήρωσή της, καθώς και τη διατήρηση της θέσης ισορροπίας κρίνεται

αναγκαίο ν' αποφεύγεται η οποιαδήποτε τάση στη δύναµη.

Η γρηγοράδα µετακίνησης του σώµατος και ειδικά του κέντρου βάρους (Hara) είναι

περισσότερο σηµαντική απ' ότι η δύναµη των χεριών.

Ο εντοπισµός της κατάλληλης στιγµής, η ετοιµότητα µε την οποία αρχίζει µια επίθεση

είναι περισσότερο αποτελεσµατική απ' ότι η µυϊκή δύναµη, διότι το πλεονέκτηµα αυτό συντελεί

στη χρησιµοποίηση µιας πιο µικρής ενέργειας για τον έλεγχο και την επικράτηση επί του

αντιπάλου, όπως και στην ολοκλήρωση των τεχνικών επίθεσης και άµυνας.

Είναι σηµαντικό ο Judoka να µάθει να διατηρεί την κατεύθυνση της βασικής του στάσης

απέναντι από τον αντίπαλο στις µετακινήσεις µπροστά, πίσω πλάγια αλλά και στις περιστροφές (Tai Sabaki).

Το Tai Sabaki προς τα πίσω γίνεται στο εµπρόσθιο µέρος του πέλµατος του ποδιού

στήριξης. Εάν κατά τη διάρκεια της περιστροφής ο Judoka στηρίζεται, για παράδειγµα, στο

δεξί πόδι, γύρω από το οποίο γίνεται η περιστροφή, το αριστερό πόδι µετακινείται πίσω.

Στον αγώνα αυτή η κίνηση συναντάται συχνά και είναι υποχρεωτική για τον

επανακαθορισµό της βασικής στάσης απέναντι στον αντίπαλο. Ο χαρακτήρας των

µετακινήσεων σε αγώνα στον οποίο οι αντίπαλοι βρίσκονται πολύ κοντά ο ένας στον άλλο, είναι

διαφορετικός απ' αυτόν των µετακινήσεων σε µεγάλη απόσταση, όταν τα πόδια κάνουν ελαφρά

και γρήγορα βήµατα για ελιγµό.

Οι καθηγητές και οι προπονητές πρέπει να υποχρεώνουν τον Judoka να πραγµατοποιεί

ασκήσεις µετακίνησης στο Tatami απέναντι σε ενα φανταστικό αντίπαλο (Tandoku Renshu και

µε αντίπαλο Sotai Renshu).

Μερικά παραδείγµατα υπογραµµίζουν το γεγονός ότι το Tai Sabaki µπορεί να

χρησιµοποιηθεί µε επιτυχία και σαν αποφυγή της επίθεσης του αντιπάλου.

• Επίθεση από πλευράς αντιπάλου µε Migi Tsuri Komi Goshi, αποφυγή µε Mae Mawari

Sabaki Hidari και επίθεση µε De Ashi Barai Migi.

• Επίθεση από τον αντίπαλο µε Migi tai Otoshi, αποφυγή µε Mae Sabaki και επίθεση µε

Hidari Tsuri Komi Goshi. 2.6. IKIOI (ΦΟΡΑ) ΚΑΙ KASUMI (ΣΤΙΓΜΗ)

Βασικό ρόλο στην εκτέλεση µιας τεχνικής παίζει και ο καθορισµός των στιγµών Ikioi και

Kasumi. Για την φορά (Ikioi) χρειάζεται δύναµη (περισσότερη από τον αντίπαλο, µε βάση τις

αρχές του Judo, και λιγότερη από τον Tori), ενώ για τον καθορισµό της στιγµής δράσης

(Kasumi) απαιτείται επιδεξιότητα.

διαχωρισµού αυτών των δύο.

Μόνο οι µαύρες ζώνες (Yudansha) φτάνουν σε σηµείο

2.7. Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΣΤΟ JUDO - KUZUSHI

Η ανατροπή της ισορροπίας αποτελεί ουσιώδες στοιχείο για την εκτέλεση των τεχνικών

του Judo. Ο Tori πρέπει να εκτελεί το Kuzushi κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ο Uke (αντίπαλος) να

οδηγείται στη µέγιστη δυνατή θέση ανισορροπίας µε την ελάχιστη προσπάθεια. Ο Tori πρέπει

να διατηρεί συνεχώς µια στάση τέλειας δυναµικής ισορροπίας. Την έλξη για την ανατροπή της

ισορροπίας του Uke την κάνουν τα χέρια µε τη συµµετοχή όλων των µελών του σώµατος, τα

χέρια αποτελούν τους µοχλούς µεταφοράς της ενέργειας του σώµατος του Tori.

Η ανατροπή της ισορροπίας πραγµατοποιείται προς τέσσερις βασικές κατευθύνσεις:

πίσω, µπροστά, πλάγια-δεξιά και πλάγια-αριστερά και διαγώνια. Ένα σώµα βρίσκεται σε

ισορροπία τόσο χρόνο όσο η προβολή του Κ.Β. του (Hara) περνά µέσα από την επιφάνεια

στήριξης.

Κατά τη διάρκεια της µετακίνησης ο Judoka χάνει προς στιγµή την ισορροπία του (τη

στιγµή κατά την οποία µετακινεί το πόδι) και στη συνέχεια την επαναποκτά. Εάν δύο Judoka

ευρισκόµενοι στην όρθια θέση στηρίζονται αµοιβαία ο ένας από τον άλλο, η ισορροπία

διατηρείται τόσο χρόνο, όσο η προβολή του ΚΒ τους γενικώς βρίσκεται εντός των ορίων της

ολικής επιφάνειας στήριξης.

Για την εκτέλεση µίας ρίψης από την όρθια θέση (Tachi Waza) είναι απαραίτητο να

ανατραπεί η ισορροπία του αντίπαλου χωρίς να του δοθεί η ευκαιρία για αποκατάστασή της.

Τέτοιου είδους ανατροπή ισορροπίας µπορεί να επιτευχθεί µέσω διαφόρων τεχνικών (Lascu V.G., 1986):

• Με χρησιµοποίηση της δύναµης που προέρχεται από το βάρος του δικού του σώµατος ο

Judoka πέφτει προς τα πίσω µαζί µε τον αντίπαλό του υποχρεώνοντάς τον να τον ακολουθήσει,

π.χ. Uki Waza, Yoko Wakare.

• Με άρση πρώτα του αντίπαλου από το Tatami, ο Judoka στη συνέχεια αφήνει το σώµα

του να πέσει προς τα πίσω. Κατά τη διάρκεια της πτώσης του ρίχνει τον αντίπαλό του µε την

πλάτη στο στρώµα µε µία ώθηση που εκτελεί µε το στήθος και την κοιλιά του, π.χ. Ura Nage.

• Με έλξη και άρση του αντιπάλου του. Ο Judoka στρέφεται προς αυτόν µε την πλάτη

και µε πρόκυψη τον σηκώνει στην πλάτη του, π.χ. Uki Goshi, O Goshi, Tsuri Komi Goshi κ.λπ..

• Με αλλαγή ξαφνικά της κατεύθυνσης δράσης του πάνω στον αντίπαλο ο Judoka του

ανατρέπει την ισορροπία του, π.χ. O Uchi Gari.

• Με σµίκρυνση της επιφάνειας στήριξης µε λαβές σε πόδια, µε σαρώµατα και µε

ταυτόχρονη έλξη και µε τα δύο χέρια, π.χ. Ko Uchi Makikomi.

• Με περιορισµό της δυνατότητας του αντιπάλου να αλλάξει την επιφάνεια στήριξής του

µε φραγµό και ταυτόχρονη έλξη στο µέρος προς το οποίο η αλλαγή στήριξης είναι περισσότερο

δύσκολη ή αδύνατη, π.χ. Tai Otoshi.

• Με στέρηση του αντιπάλου από τη βάση στήριξής του µε λαβή και από τα δύο πόδια,

π.χ. Rio Ashi Dori.

Παράλληλα από την παραπάνω ενέργεια, στο Judo χρησιµοποιούνται αντιτεχνικές και

συνδυασµός τεχνικών µε τη βοήθεια των οποίων ανατρέπεται η ισορροπία του αντιπάλου και

επιτυγχάνεται η ρίψη, η ακινητοποίηση, η εξαρθρωτική λαβή κ.λπ.. Παράδειγµα συνδυασµού:

Ippon Seoi Nage → Tai Otoshi ή O Uchi Gari → Ko Uchi Gari.

Παράδειγµα αντιτεχνικής:

Sasae Tsuri Komi Ashi ↔ Hiza Guruma.

Στην περίπτωση των αντιτεχνικών ή των συνδυασµών ο Judoka είναι υποχρεωµένος να

αλλάζει την κατεύθυνση δράσης του, η οποία συνδυάζεται µε τον περιορισµό της δυνατότητας

για αλλαγή της στήριξης του αντιπάλου.

Στο Judo υπάρχουν οκτώ µορφές ανατροπής της ισορροπίας - Kuzushi και είναι γνωστές

µε το όνοµα Hapo No Kuzushi (Σχ. 16).

1. Mae Kuzushi (ανατροπή ισορροπίας προς τα εµπρός) που πραγµατοποιείται ως εξής: - Με έλξη από το πέτο και το µανίκι του Kimono.

- Με συνέχιση της ενέργειας για προώθηση τους Uke.

- Με γρήγορη ώθηση προς τα πίσω στη φυσιολογική αντίδραση αντίστασης του Uke.

2. Ushiro Kuzishi (ανατροπή ισορροπίας προς τα πίσω) που πραγµατοποιείται ως εξής: - Με ώθηση προς τα πίσω του πέτου του Kimono.

- Με διεύρυνση της µετατόπισης προς το µέρος της πλάτης του Uke.

- Με δυναµική έλξη µπροστά, στην αντίδραση για αντίσταση από πλευράς Uke.

3. Migi Kuzushi (ανατροπή της ισορροπίας στα πλάγια - δεξιά) που πραγµατοποιείται ως εξής:

- Με έλξη του αριστερού χεριού στο δεξί µανίκι του Kimono και ανύψωση µε το δεξί

χέρι από το πέτο του Kimono.

- Με διεύρυνση της µετακίνησης προς τα δεξιά του Uke.

- Με πρόκληση αντίδρασης από πλευράς Uke προς τα πίσω - αριστερά ή µπροστά

αριστερά.

4. Hidari-Kuzushi (ανατροπή της ισορροπίας στα πλάγια - αριστερά).

Σαν τρόπος

εκτέλεσης είναι παρόµοια µε την ανατροπή της ισορροπίας στα πλάγια - δεξιά: Και στις

δύο αυτές περιπτώσεις ανατροπής ισορροπίας το βάρος του σώµατος βρίσκεται στο πόδι

της πλευράς προς την οποία πραγµατοποιείται το Kuzushi.

5. Migi Mae-Sumi-Kuzushi (ανατροπή της ισορροπίας µπροστά - δεξιά).

6. Hidari-Mae-Sumi-Kuzushi (ανατροπή της ισορροπίας µπροστά - αριστερά). 7. Migi-Ushiro-Sumi-Kuzushi (ανατροπή της ισορροπίας πίσω - δεξιά).

8. Hidari-Ushiro-Sumi-Kuzushi (ανατροπή της ισορροπίας πίσω - αριστερά).

Για την εκτέλεση µιας τεχνικής του Nage Naza είναι απαραίτητοι µια σειρά χειρισµών

από πλευράς Tori που έχουν σαν σκοπό την τοποθέτηση του Uke σε µια θέση κατάλληλη για

την εκδήλωση της επίθεσης.

Η ανατροπή της ισορροπίας µπορεί να είναι:

• Άµεση - πάνω σε ευκαιρία που δηµιουργείται από πλευράς Uke.

• Έµµεση - α) πάνω σε αντίδραση, σαν αποτέλεσµα µιας ενέργειας του Τori στην οποία ο

Uke είναι υποχρεωµένος να απαντήσει, β) πάνω σε σύγχυση - χρησιµοποιώντας ο Tori µια

ενέργεια αντίθετη της κύριας κατεύθυνσης της τελικής επίθεσής του.

Για παράδειγµα, η

επίθεση ξεκινά προς τ' αριστερά και ολοκληρώνεται µ' άλλη τεχνική προς τα δεξιά.

Η άµεση ανατροπή της ισορροπίας έχει σαν σκοπό τη διεύρυνση της δράσης πάνω σε

κίνηση του Uke, π.χ. ο Uke προωθείται µε το δεξί του πόδι, ο Tori εκτελεί µια ανιούσα έλξη στο

δεξί ώµο του, πριν αυτός τοποθετήσει το πόδι του στο έδαφος, προκαλώντας έτσι µια ανατροπή

µπροστά - δεξιά.

Η άµεση ανατροπή πάνω είναι η πλέον αποτελεσµατική, επειδή χρησιµοποιεί την

ενέργεια του Uke και παρέχει τη δυνατότητα γρήγορης εκτέλεσης της δεύτερης φάσης της

τεχνικής, δηλαδή του µπασίµατος (Tsukuri). Ο φραγµός και η δραστική παρεµπόδιση από

πλευράς Uke πάνω στο δεξί πόδι του Uke που προωθείται ενεργούν σαν τροχοπέδη σ' αυτό

(παρόµοια µε το απότοµο φρενάρισµα του αυτοκινήτου), το κέντρο βάρους συνεχίζει την

ταλάντευσή του µπροστά και έτσι βγαίνει έξω από την επιφάνεια στήριξής του.

Η έµµεση ανατροπή πάνω σε αντίδραση του Uke πραγµατοποιείται µέσω µιας

δραστήριας ενέργειας ώθησης από πλευράς Tori στον δεξί ώµο, ύστερα από την οποία αυτός

υποχωρεί γρήγορα τραβώντας πίσω και το αριστερό του πόδι, µε αποτέλεσµα η επίδραση του

Uke να είναι βήµα εµπρός µε το δεξί πόδι, επιτυγχάνοντας έτσι ανατροπή της ισορροπίας του

άµεσα.

Η έµµεση ανατροπή µε δηµιουργία σύγχυσης πραγµατοποιείται µε γρήγορη επίθεση του

Tori µε το δεξί του πόδι πάνω στο αριστερό του Uke, υποχρεώνοντάς τον έτσι να κάνει βήµα

πίσω. Στην παραπάνω φάση το δεξί πόδι παραµένει µπροστά επιτυγχάνοντας έτσι µια στάση

άµεσης ανατροπής της ισορροπίας.

2.8. KOKORO (ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΣΤΙΓΜΗ)

Στην εκτέλεση µιας τεχνικής είναι απαραίτητη η συνεχής καταβολή φυσικής ενέργειας

για την επίτευξη της µέγιστης απόδοσης στην ολοκλήρωση αυτής, µε βάση την αρχή του Judo

"Μέγιστη αποτελεσµατικότητα µε την ελάχιστη προσπάθεια". Κατά τη διάρκεια του αγώνα, µε

τις γρήγορες και απρόβλεπτες εναλλαγές της κατεύθυνσης µετακίνησης τόσο ο Tori όσο και ο

Uke βρίσκονται πολλές φορές σε στάσεις ασταθούς ισορροπίας, οι οποίες είναι οι κατάλληλες

για την εκτέλεση κάποιων τεχνικών.

Η αντίληψη, η γνώση αυτών των καταστάσεων, η κατάλληλη στιγµή δράσης,

εµπεριέχονται στην έννοια του Kokoro.

2.9. TSUKURI (ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΤΟ ΜΠΑΣΙΜΟ)

Το Tsukuri είναι η προπαρασκευαστική επιδέξια ενέργεια του Tori πάνω στον αντίπαλο

και έχει δύο φάσεις:

• •

Aite No Tsukuri (προετοιµασία του αντιπάλου). Jibun No Tsukuri (ατοµική προετοιµασία).

Η προετοιµασία του αντιπάλου έγκειται στην ανατροπή της ισορροπίας του πριν την

εφαρµογή της τεχνικής και την προσαγωγή του σε µια βολική στάση για την εκτέλεση αυτής.

Ταυτόχρονα µε τα παραπάνω, και ο ίδιος ο Tori πρέπει να έχει βρει την κατάλληλη στάση από

την οποία µπορεί να εφαρµόσει εύκολα την τεχνική. Στην περίπτωση της "προετοιµασίας του

αντιπάλου" για την εκτέλεση της τεχνικής πρέπει να είναι γνωστή η θεωρία και η πράξη του

Kuzushi, ενώ για την ατοµική προετοιµασία πρέπει να µελετηθούν και να εφαρµοστούν σωστά

η βασική στάση (Shizentai) και η απόσταση Ma Ai.

Για την ανατροπή του Uke, είτε µε εκµετάλλευση της κατάλληλης στιγµής (Kokoro), είτε

µε ατοµική ενέργεια ανατροπής της ισορροπίας Kuzushi, επιβάλλεται µια αστραπιαία ενέργεια

πάνω στο κέντρο βάρος αυτού µε σκοπό την ανατροπή και προβολή του έξω από την επιφάνεια

στήριξης.

Η προετοιµασία της επίθεσης αποτελεί τη φάση εκκίνησης της επίθεσης και

χαρακτηρίζεται από την επαύξηση της ανατροπής ισορροπίας και τη σταθεροποίηση της επαφής

µε τον Uke στην καλύτερη δυνατή στάση για ρίψη.

Μεταξύ της ανατροπής ισορροπίας και της εισόδου (µπάσιµο) στην τεχνική δεν πρέπει να

υπάρχει διακοπή. Στο Judo υψηλού επιπέδου και τα δύο αυτά εµφανίζονται σαν µια ενέργεια.

Στη διαδικασία της εκπαίδευσης πρέπει να δίνεται µεγάλη έµφαση πάνω στη σύνδεση της

ανατροπής ισορροπίας και του µπασίµατος, επειδή η φάση αυτή καθορίζει την επιτυχία της

εκτέλεσης της τεχνικής που θα ακολουθήσει.

2.10. KAKE (Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΡΙΨΗΣ)

Η ολοκλήρωση της ρίψης αποτελεί την ουσία της ρίψης και χαρακτηρίζει όλες τις

τεχνικές του Judo. Kake είναι η συνέχεια του Tsukuri και οι δύο αυτές φάσεις πρέπει να

συνδυάζονται µεταξύ τους κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αποτελούν µία και µόνο ενέργεια. Στην

πραγµατοποίηση µιας καλής ρίψης η ολοκλήρωση (Kake) έχει σαν σκοπό όχι µόνο την ρίψη του

Uke, αλλά και τον συνεχή έλεγχο του σώµατος αυτού στη διάρκεια της εναέριας πορείας του

και ιδιαίτερα τη στιγµή της πτώσης. Ο Uke είναι υπό συνεχή έλεγχο από τη στιγµή κατά την

οποία τα πόδια του εγκαταλείπουν το έδαφος µέχρις ότου η πλάτη του έρχεται σε επαφή µε το

στρώµα.

Η ολοκλήρωση της ρίψης υλοποιεί ολόκληρη την ενέργεια την οποία καταβάλλει ο Tori,

πράγµα το οποίο όµως προϋποθέτει ότι στις προπαρασκευαστικές φάσεις (Tsukuri-Kuzushi) η

προσπάθεια πρέπει να καταβάλλεται άνετα και επιδέξια. Για την επίτευξη ενός καλού Kake

είναι απαραίτητο να πραγµατοποιείται µια συνεχής µελέτη, η κίνηση να είναι συνεχόµενη χωρίς

διακοπές, ενώ η µέγιστη προσπάθεια να κατευθύνεται προς την τελική εκτέλεση.

Η θέση της κεφαλής να είναι καλά προσανατολισµένη προς την κατεύθυνση της

εκτέλεσης, τα πόδια κεκαµένα στο µπάσιµο, ώστε να επιτρέπουν την µέγιστη εκρηκτικότητα

στην κυρίως φάση της ρίψης. Η ανατροπή - εισπνοή είναι βαθειά στην προπαρασκευαστική

φάση (Kuzushi-Tsukuri), αποκλεισµένη (άπνοια) κατά τη διάρκεια της προσπάθειας για

ανύψωση του Uke, συγκρατηµένη µε τάση για εκπνοή στη ρίψη.

Από ψυχολογική άποψη, ο Tori διακατέχεται από την ιδέα πραγµατοποίησης µιας

αποφασιστικής ρίψης. Η αποφασιστικότητα συµβάλλει στο συγχρονισµό των κινήσεων και

τελικά στην επίτευξη του επιθυµητού αποτελέσµατος.

2.11. SEIKEN SETSUTAN (ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ∆ΥΝΑΜΗ ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ)

Η ολοκλήρωση µιας τεχνικής (Kake) πρέπει να χαρακτηρίζεται από το Seiken Setsutan

(εσωτερική δύναµη στην κίνηση), όρος που συχνά χρησιµοποιείται από τους Γιαπωνέζους

ειδικούς του Judo.

Ο A. Hikoichi προσπαθεί να επεξηγήσει αυτό τον όρο µε το παρακάτω σχήµα.

Συγκρίνεται µια Waza (τεχνική, οι τεχνικές του Judo) µε το φυσικό φαινόµενο κατά το οποίο

παράγονται σπίθες µε κρούση ενός πυρόλιθου (τσακµακόπετρα) µε ένα κοµµάτι ατσάλι. Στην

επιτυχία µιας ρίψης όπως ακριβώς παράγονται η σπίθα, ο Hikoichi λέγει ότι πρέπει να υπάρχει

µια δύναµη "ζωντανή" (αποφασιστικότητα στην εκτέλεση µε την οποία ολοκληρώνεται η

τεχνική).

2.12. KOKYO HO (ΑΝΑΠΝΟΗ) Η καθοριστική σηµασία της αναπνοής στην εκτέλεση µιας τεχνικής ή µιας ενέργειας του

Judo αποδεικνύεται στην πράξη.

Οι ειδικοί του Judo τονίζουν την αξία της αναπνοής

δηλώνονται ότι χωρίς σωστή αναπνοή ο Judoka αποτυγχάνει σίγουρα στο Shiai.

Από τα ανωτέρω γίνεται αντιληπτό ότι η αναπνοή αποτελεί βασικό στοιχείο του Judo.

Χωρίς καλή τεχνική αναπνοής δεν µπορεί να γίνει λόγος για επιτυχίες απέναντι σε υψηλού

επιπέδου αθλητές, θεωρώντας σαν δεδοµένα ότι η αυτοσυγκέντρωση εξαρτάται κατά πολύ από

τη µέθοδο αναπνοής, σύµφωνα µε την εναλλαγή των καταστάσεων που προκύπτουν στη

διάρκεια της προπόνησης και των αγώνων (Shiai).

Η πρακτική έχει αποδείξει ότι µια κατάλληλη αναπνευστική µέθοδος µπορεί να βοηθήσει

ένα Judoka να νικήσει ένα δυνατότερο αντίπαλο, ο οποίος όµως δεν ξέρει να αναπνέει σωστά.

Ξεχωριστή προσοχή πρέπει ν' αποδίδεται στο συντονισµό µεταξύ του ρυθµού αναπνοής και των

ενεργειών άµυνας και επίθεσης.

Στην επίθεση η αναπνοή πρέπει να πραγµατοποιείται ως εξής:

• Εισπνοή βοήθεια στη φάση κατά την οποία γίνεται αντιληπτή η στιγµή για την έναρξη µιας

επίθεσης.

• Σύντοµη αναπνοή πολύ γρήγορα (20% περίπου γρηγορότερα από το κανονικό) στη φάση της

ανατροπής της ισορροπίας.

• Αµέσως µετά από τα προηγούµενα ακολουθεί ηθεληµένη παύση της λειτουργίας της

αναπνοής - άπνοια ακολουθούµενη από το Kuzushi και το Kake.

Από άλλη άποψη, η κατάλληλη στιγµή εκδήλωσης της επίθεσης είναι η φάση κατά την

οποία ο Tori εισπνέει (για παράδειγµα αµέσως µετά την φάση εκπνοής). Στην άµυνα αντίθετα η

αναπνοή διακόπτεται αµέσως µε σύσπαση των κοιλιακών µυών. Στην περίπτωση αυτή µπορεί

να πραγµατοποιηθεί και µια µικρή εκπνοή ακολουθούµενη συνήθως και από ένα Kiai.

2.13. UKEMI (ΠΤΩΣΕΙΣ) Ο εκπαιδευόµενος, πριν προχωρήσει στην εκµάθηση των ρίψεων, θα πρέπει να

αφοµοιώσει πρώτα τις ΠΤΩΣΕΙΣ σε πάρα πολύ καλό βαθµό. Να µπορεί δηλαδή να εκτελεί

πτώσεις από ψηλά και µε διάφορα εµπόδια, χωρίς να υπάρχει κανένα πρόβληµα τραυµατισµού.

Στις προπονήσεις εκµάθησης των ρίψεων πρέπει πάντα να αφιερώνεται λίγος χρόνος για

την βελτίωση των πτώσεων.

Η έλλειψη της ικανότητας επαφής µε το στρώµα (Tatami),

δηµιουργεί γρήγορα πλήξη και αντιπάθεια, για το Judo και αυξάνει τις πιθανότητες και το

ποσοστό τραυµατισµών. Στους αρχάριους ο φόβος των πτώσεων δηµιουργεί συνεχή αµυντική

στάση και µεγάλο µυϊκό τόνο, µε αποτέλεσµα να δηµιουργούνται µεγάλα προβλήµατα στην

εκµάθηση των ρίψεων και στην πρόοδο του αθλητή.

Οι πτώσεις στην αρχική φάση της εκπαίδευσης, εκτελούνται από χαµηλές θέσεις. Σιγά-

σιγά αυξάνεται ο βαθµός δυσκολίας και ο ρυθµός εκτέλεσης. Η εκµάθησή τους και από τις δύο

µεριές, αριστερά και δεξιά, είναι αναγκαία. Η ικανότητα πτώσης από κάθε πλευρά αποτελεί

πολύ βασικό σηµείο για την πρόοδο και την ασφάλεια του αθλητή. Ασκούµενος που κατέχει

µόνο τη µια πλευρά, είναι κακός "παρτενέρ" στην προπόνηση για βελτίωση της τεχνικής των

ρίψεων.

Με µεθοδικότητα θα πρέπει να αφοµοιωθούν όλες και οποιουδήποτε βαθµού

δυσκολίας πτώσεις.

2.13.1. Koho Ukemi ή Ushiro Ukemi (Πτώση πίσω)

Η εκµάθησή της αρχίζει από ύπτια κατάκλιση. Τα χέρια βρίσκονται στην πρόταση, το

σαγόνι κοντά στο θώρακα, από τη θέση αυτή εκτελείται µε τα χέρια κρούση του στρώµατος.

Τα χέρια είναι λίγο λυγισµένα στην άρθρωση του αγκώνα. Οι αγκώνες προς τα έξω, οι µυς

χαλαρωµένοι. Την στιγµή του κτυπήµατος όλες οι εσωτερικές επιφάνειες των χεριών πρέπει να

έρθουν σε επαφή µε το στρώµα. Η γωνία µεταξύ χεριών και σώµατος πρέπει να είναι 45 µοίρες.

Η επόµενη άσκηση γίνεται από εδραία θέση. Τα χέρια είναι και πάλι στην πρόταση.

Ακολουθεί κύλισµα προς τα πίσω ανασηκώνοντας τα τεντωµένα πόδια. Η πλάτη να σχηµατίζει

τόξο. Την στιγµή επαφής της πλάτης µε το έδαφος χτυπούν τα χέρια, όπως στην προηγούµενη

άσκηση, το στρώµα. Το σαγόνι πάντα κοντά στο θώρακα.

Ίδια άσκηση µε την προηγούµενη, µε διαφορά στο ξεκίνηµα. Πτώση από βαθύ κάθισµα.

Από τη θέση προσοχής, λίγα βήµατα (µικρά) πίσω και εκτελείται η πτώση.

Η Koho-Ukemi µπορεί να τελειοποιηθεί και σαν συνέχεια από άλµα που εκτελείται προς

τα πίσω, µε τη χρήση εµποδίου, αλλά και χωρίς, από την κατακόρυφο στήριξη και φυσικά από

την αρχική θέση.

2.13.2. Yoko-Ukemi (πτώση πλάγια)

Είναι η βασικότερη πτώση γιατί αποτελεί το 90% των πτώσεων στο Judo, ενώ

συνδυάζεται και µε τις υπόλοιπες πτώσεις. Η εκµάθησή της αρχίζει από εδραία θέση. Από τη

θέση αυτή το σώµα κυλά στη δεξιά πλευρά, τα πόδια ανασηκώνονται προς τα πάνω και

συγχρόνως το δεξί χέρι χτυπά στο στρώµα (όπως στην Koho-Ukemi), µε γωνία 40-45° σε σχέση

µε το σώµα. Το άλλο χέρι είναι στην ζώνη. Το σαγόνι πάντα κοντά στον θώρακα (Σχ. 20).

Από τη θέση βαθύ κάθισµα στα δάκτυλα. Το δεξί πόδι προτείνεται χαλαρά προς τα

αριστερά. Ακολουθεί κύλισµα πίσω και προς τα δεξιά µε χτύπηµα του χεριού. Το δεξί πόδι

τεντωµένο και σε επαφή µε το στρώµα. (Σχ. 21).

Από την όρθια θέση ο Judoka µεταφέρει το αριστερό του χέρι λίγο προς τα δεξιά και ενώ

στηρίζεται στο δεξιό του πόδι τεντώνει το αριστερό διαγώνια προς τα δεξιά (Σχ. 22).

Με µια δίπλωση στο αριστερό του πόδι κατεβάζει τη λεκάνη λοξά προς τ' αριστερά,

παράλληλα οδηγεί το σαγόνι στο στήθος και µετά κυλά στην αριστερή του πλευρά. Λίγο πριν

την επαφή µε το στρώµα, µε ένα πηδηµατάκι στο δεξί του πόδι, ο Judoka για ένα δέκατο του

δευτερολέπτου δεν έχει επαφή µε το στρώµα. Αυτή είναι η στιγµή κατά την οποία το αριστερό

χέρι χτυπά µε δύναµη το έδαφος, ενώ το σώµα εκτελεί ένα ελαφρό ευλύγιστο κύλισµα, το δεξί

πόδι εξασφαλίζει µε το πέλµα την επαφή µε το στρώµα µειώνοντας έτσι κλονισµό της πτώσης

του κορµού.

Οι πλάγιες πτώσεις πρέπει να εκτελούνται και από τις δύο πλευρές, µε έµφαση στην

τελειοποίηση της λιγότερο επιδέξιας πλευράς του Judoka. 2.13.3. Mae Ukemi (πτώση εµπρός)

Από τη γονατιστή θέση εκτελείται πτώση προς τα εµπρός, µε κρούση των χεριών στο

στρώµα µε όλη την επιφάνεια του χεριού (από τους καρπούς µέχρι τον αγκώνα). Το σώµα

πέφτει τεντωµένο, τα χέρια είναι επίσης τεντωµένα, ενώ στην επαφή τους µε το στρώµα

κάµπτονται στην άρθρωση του αγκώνα µετριάζοντας έτσι τον κλονισµό - σοκ. Η στήριξη του

σώµατος γίνεται στα χέρια και τα δάκτυλα των ποδιών. Αυτή η µορφή πτώσης ενδείκνυται για

εκµάθηση σαν µορφή περάσµατος από την πάλη στην όρθια θέση σ' αυτή του εδάφους.

Η πτώση αυτή µπορεί να εκτελεστεί επίσης από την όρθια θέση και µε αναπήδηση.

2.13.4. Πτώση µπροστά µε κυβίστηση α)

β)

Ολοκληρωµένη (Mae Mawari Ukemi ή Zempo Kaiten Ukemi).

Όχι ολοκληρωµένη (Zempo Ukemi).

Σε όρθια θέση µε το δεξί πόδι στη θέση προβολής, ακολουθεί επίκυψη µπροστά. Το

αριστερό χέρι στηρίζεται στο στρώµα, απέναντι από το αριστερό πόδι µε τα δάκτυλα προς τα

µέσα στο ίδιο επίπεδο µε το δεξί πόδι. Το δεξί χέρι τοποθετείται στα αριστερά στο εσωτερικό

του δεξιού ποδιού µε τα δάκτυλα προσανατολισµένα προς το αριστερό πόδι. Τα χέρια είναι

λυγισµένα στους αγκώνες. Τα δάκτυλα προς τα µέσα. Το σαγόνι οδηγείται προς τον αριστερό

ώµο. Από τη θέση εκτελείται κύλισµα πάνω από τον δεξί ακολουθούµενο από χτύπηµα του

αριστερού χεριού στο στρώµα. Η τροχιά του κυλίσµατος ξεκινά από τα δάκτυλα του δεξιού

χεριού, στο δεξί ώµο και διαγώνια µέχρι τον αριστερό γοφό. Τη στιγµή της επαφής του

στρώµατος µε το γοφό εκδηλώνεται η εκκίνηση του χτυπήµατος του αριστερού χεριού σε µια

γωνία 30°-40° µε το σώµα.

Το κύλισµα αυτό του σώµατος πρέπει να είναι συνεχόµενο, απαλό και κυκλικό, έτσι

όπως κυλά µια µπάλα.

Από την προηγούµενη θέση και πάλι, το δεξί τώρα, εκτελεί ταλάντευση προς τα πίσω που

αποτελεί και την αρχή για κυβίστηση. Τα υπόλοιπα µέρη είναι όλα ίδια µε την προηγούµενη

φάση. Η πτώση µπροστά µε κυβίστηση εκτελείται σε δύο βασικές µορφές (διαφορά στην

τελική θέση):

α. Τελική θέση είναι ύπτια κατάκλιση (Σχ. 24).

β. Τελική θέση είναι η όρθια θέση.

Μετά την πλήρη αφοµοίωση της πτώσης,

εκτελείται η πτώση από τη θέση της προσοχής και µε σύνθηµα του δασκάλου, µε τρέξιµο, µε εµπόδια που σιγά-σιγά αυξάνονται σε ύψος και µήκος.

Γενικές παρατηρήσεις για τις πτώσεις

Βασικό σηµείο είναι η στιγµή επαφής µε το στρώµα. Πρέπει να γίνεται µε όσο το δυνατό

µεγαλύτερη επιφάνεια του σώµατος. Έτσι η δύναµη της πτώσης διαµερίζεται σε µεγαλύτερη

επιφάνεια. Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να γίνεται η πτώση µε τα πόδια σηκωµένα επάνω.

Το χτύπηµα του χεριού στο στρώµα µειώνει κατά πολύ την δύναµη της πτώσης. Το

χτύπηµα αυτό πρέπει να είναι δυνατό και πολύ γρήγορο, το χέρι πρέπει αυτόµατα να

αναπηδήσει στο στρώµα.

Σε καµιά περίπτωση κατά τη διάρκεια µιας πτώσης δεν πρέπει να σταυρώνονται τα

πόδια. Υπάρχει µεγάλος κίνδυνος τραυµατισµού (κυρίως στα γόνατα). ∆εν πρέπει ο φόβος της

πτώσης να δηµιουργεί στενή και επίµονη επαφή µε τον αντίπαλο, µε συνέπεια το τράβηγµά του

στο έδαφος.

∆εν πρέπει να πέφτει ποτέ κανείς µε τη δική του προσπάθεια (αναπήδηση µετά την

διάρκεια ρίψης). Σε όλες τις πτώσεις πρέπει να διατηρείται πάντα το σαγόνι κοντά στο θώρακα

(εξαιρείται το Mae Ukemi). Η µελέτη µε προσοχή του βασικού µηχανισµού (αλγόριθµου)

οδηγεί στο Judo No Michi (η αρχή του Judo), η οποία αποτελεί εξαίρετο µέσο εκπαίδευσης και

ένα δρόµο επιτυχίας στο Shiai και στη ζωή.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ 1.

AVRAM, L.M., MURARU, A. (1977). Judo, Bucuresti, Ed. Sport-Turism.

HIKOICHI, A. (1964). Le Judo du Kodokan, Paris, Edit. Chiron.

INOKUMA, I., SATO, N. (1979). Best Judo, Tokyo, Edit. Kodansha International

Ltd. 4.

KAWAISHI, M. (1960). Ma metode de Judo, Paris, Edit. Renerd a Roumaix.

KUDO, K. (1967).

Dynamic Judo, Grappling Techniques, Tokyo, Dai Nippon

Printing Co Ltd. 6.

LASCU, V.G. (1986).

Judo competitional (Το αγωνιστικό τζούντο), Bucuresti,

Editira Sport Turism, 93-98, 110, 118-119.. 7.

MAXITO, O. (1972).

Judo,

Grundlagen - Methodik, Falken - Verlag,

Niedernhausen / Taunus. 8.

MURARU, A. (1985). Judo, Bucuresti, Editura Sport-Turism.

MURARU, A. (1988). Judo, Pregatirea Juniorilor (Η προετοιµασία των εβήβων),

Bucuresti, Editura Sport-Turism. 10. OKANO, I. (1975). Judo vitale. Techiche di lotta e terra. Editura Mediterranee. 11. PAWLUK, J. (1970). Judo sportowe, Ed. Sport i Turystyka.

• Τα σχήµατα του κεφαλαίου αυτού προέρχονται από το βιβλίο 1 (σχ. 17, 18, 20, 21,

24), το βιβλίο 6 (σχ. 7, 12, 14, 16) και από το βιβλίο 8 της βιβλιογραφίας (σχ. 9, 10, 19, 22).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

3. ΟΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΟΥ ΤΖΟΥΝΤΟ. - KODOKAN JUDO / ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

ΤΕΧΝΙΚΩΝ (ΑΠΟ∆ΟΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ) Nage-Waza - Τεχνικές ρίψεων (67 τεχνικές)

Te-waza – Τεχνικές χεριών (15 τεχνικές) Koshi-waza – Τεχνικές γοφού (11 τεχνικές) Ashi-waza – Τεχνικές ποδιών (21 τεχνικές) Masutemi-waza – Τεχνικές αυτοθυσίας πλάτης (5 τεχνικές) Yokosutemi-waza – Τεχνικές αυτοθυσίας πλευρού (15 τεχνικές) -------------------------------------

• • • • •

• Κοινές ονοµασίες τεχνικών που είναι δυνατόν να χρησιµοποιηθούν λάθος • Kyu (προγενέστερο) Go Kyo no waza – καθορισµένο το1895 (42 τεχνικές) • Go Kyo no waza – αναθεωρηµένο το1920 (40 τεχνικές)

Katame-waza – Τεχνικές εδάφους (29 τεχνικές)

Osaekomi-waza –Τεχνικές ακινητοποιήσεων (7 τεχνικές) Shime-waza – Τεχνικές στραγγαλισµών (12 τεχνικές) Kansetsu-waza – Τεχνικές στρέβλωσης (10 τεχνικές) Σηµείωση 3.1. Nage-waza (67 τεχνικές)

• • • •

Σηµείωση

Οι αναγραφόµενοι αριθµοί στον πίνακα υποδεικνύουν την καθορισµένη θέση των τεχνικών στο Go Kyo no waza (Shin-Go Kyo, καθορίστηκε το 1920). (Παράδειγµα: "1-1" είναι η 1η τεχνική του Dai-ikkyo (το πρώτο kyo) Υποδεικνύει τις τεχνικές που συµπεριλήφθηκαν στο Kyu Go Kyo (καθορίστηκε το1895) οι οποίες αφαιρέθηκαν στην αναθεώρηση του το1920 (8 τεχνικές) ◊ Υποδεικνύει τις πρόσφατες ονοµασίες των τεχνικών 1 (καθορίστηκαν τον Οκτώβριο του 1982). + Υποδεικνύει τις πρόσφατες ονοµασίες των τεχνικών 2 (καθορίστηκαν τον Απρίλιο του 1997).

1-8 2-6 3-8 4-4 4-8 5-7

Te-waza (15 τεχνικές) Seoi-nage – Ρίψη από τον ώµο Tai-otoshi – Ανατροπή του σώµατος πάνω από το πόδι Kata-guruma – Tροχός µε τους ώµους Sukui-nage – Ρίψη (σαν φτυάρισµα) µε ανάποδη λαβή των µηρών Uki-otoshi – Κυµατοειδής ανατροπή µε τη φόρα του αντίπαλου Sumi-otoshi – Γωνιακή ανατροπή Obi-otoshi – Ανατροπή µε λαβή στη ζώνη και πέρασµα πίσω από τον uke

◊

Seoi-otoshi – Ανατροπή από τον ώµο µε φραγµό του ποδιού Yama-arashi – Ανατροπή µε περιστροφή του tori και µπλοκάρισµα της γάµπας του uke (θύελλα στο βουνό) Morote-gari – Ρίψη (σάρωµα και µε τα δύο χέρια) µε άρση και έλξη προς τα πάνω των µηρών του αντιπάλου Kuchiki-taoshi –Ρίψη (πτώση ξερού δένδρου) µε άρση και έλξη µε ένα χέρι του ποδιού

◊ ◊ ◊ +

Kibisu-gaeshi – Ρίψη µε άρση και έλξη µε ένα χέρι της φτέρνας Uchi-mata-sukashi – Ρίψη - αποφυγή της τεχνικής Uc. m. Kouchi-gaeshi – Ρίψη – αποφυγή µε ώθηση Ippon-seoi-nage – Ρίψη από τον ώµο µε ένα χέρι

◊

1-4 1-6 2-3 2-4 2-7 3-2 3-5 4-5 5-5 ◊ +

1-1 1-2 1-3 1-5 1-7 2-1 2-2 2-5 2-8 3-1 3-4 3-6 4-6 5-1 ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊

3-7 4-1 5-6

Koshi-waza (11 τεχνικές) Uki-goshi – Κυµατοειδής ρίψη γοφού O-goshi- Μεγάλη ρίψη πάνω από το γοφό Koshi-guruma – Τροχός πάνω από το γοφό Tsurikomi-goshi – Ρίψη γοφού µε άρση και έλξη Harai-goshi – Σάρωµα του γοφού Tsuri-goshi – Ρίψη γοφού µε έλξη Hane-goshi – Ρίψη µε εκτίναξη γοφού Utsuri-goshi – Ρίψη µε άρση του uke και µετατόπιση γοφού Ushiro-goshi – Ρίψη µε άρση του uke από πίσω Daki-age – Άρση του αντιπάλου από το έδαφος * ∆εν θεωρείται τεχνική αγώνων Sode-tsurikomi-goshi –Ρίψη µε άρση έλξη και λαβή στο µανίκι Ashi-waza (21 τεχνικές) Deashi-harai – Σάρωµα (προτεταµένου) ποδιού που προηγείται Hiza-guruma – Τροχός στο γόνατο Sasae-tsurikomi-ashi – Ρίψη µε άρση έλξη και φραγµό στο πόδι Osoto-gari - Μεγάλο εξωτερικό θέρισµα ποδιού Ouchi-gari - Μεγάλο εσωτερικό θέρισµα ποδιού Kosoto-gari - Μικρό εξωτερικό θέρισµα ποδιού Kouchi-gari - Μικρό εσωτερικό θέρισµα ποδιού Okuri-ashi-harai – Σάρωµα και των δύο ποδιών Uchi-mata-Σάρωµα του εσωτερικού µέρους του µηρού (ρίψη µε το µηρό) Kosoto-gake – Μικρή εξωτερική αγκίστρωση ποδιού Ashi-guruma - Τροχός στο πόδι Harai-tsurikomi-ashi – Ρίψη µε άρση, έλξη και σάρωµα του ποδιού O-guruma – Μεγάλος τροχός Osoto-guruma – Μεγάλος εξωτερικός τροχός Osoto-otoshi – Μεγάλο εξωτερικό θέρισµα µε πάτηµα κάτω του ποδιού του tori Tsubame-gaeshi – Γρήγορο σάρωµα των ποδιών (το πέταγµα του χελιδονιού) Osoto-gaeshi – Αντιτεχνική στο Os.g. µε Osoto-gari Ouchi-gaeshi – Αντιτεχνική στο Οuc.g. µε ώθηση προς τα πίσω Hane-goshi-gaeshi - Αντιτεχνική µε αγκίστρωση του ποδιού στήριξης Harai-goshi-gaeshi – Αντιτεχνική µε αγκίστρωση του ποδιού στήριξης Uchi-mata-gaeshi – Αντιτεχνική µε θέρισµα του ποδιού στήριξης

Masutemi-waza (5 τεχνικές) Tomoe-nage – Κυκλική ρίψη προ τα πίσω µε τη βοήθεια του ποδιού Sumi-gaeshi – ∆ιαγώνια ανατροπή-ρίψη Ura-nage – Ρίψη (αντίθετη) προς τα πίσω Hikikomi-gaeshi – Ανατροπή µε πτώση στη πλάτη. Τεχνικές-περάσµατα από την όρθια θέση σε τεχνικές εδάφους Tawara-gaeshi – Ανατροπή (σάκου ρυζιού) µε τράβηγµα από τη µέση

Yokosutemi-waza (15 τεχνικές)

Yoko-otoshi – Ανατροπή µε πτώση στα πλάγια Tani-otoshi – Κατακόρυφη (πτώση σταγόνας) ανατροπή µε φραγµό στο πίσω και κάτω µέρος των ποδιών του uke Hane-makikomi – Ρίψη µε περιτύλιξη και πίεση στο εσωτερικό του µηρού του uke Soto-makikomi - Ρίψη µε εξωτερικό ρολάρισµα και περιτύλιξη του χεριού Uki-waza – Κυµατοειδής ανατροπή Yoko-wakare – Ρίψη µε πλάγια πτώση και εξάρτηση από τον uke Yoko-guruma –Τροχός στα πλάγια Yoko-gake – Ρίψη πλάγια µε αγκίστρωση ποδιού Daki-wakare – Ρίψη πλάγια µε αγκάλιασµα των δύο χεριών Uchi-makikomi – Εσωτερική περιτύλιξη Kani-basami – Ανατροπή µε ψαλίδισµα ποδιών. *Απαγορευµένη στους αγώνες τεχνική Osoto-makikomi – Ρίψη µε µεγάλο εξωτερικό ρολάρισµα, περιτύλιξη του χεριού και φραγµό στο πόδι Uchi-mata-makikomi - Σάρωµα του εσωτερικού µέρους του µηρού (ρίψη µε το µηρό), µε περιτύλιξη Harai-makikomi – Σάρωµα του γοφού µε περιτύλιξη Kawazu-gake * - Ανατροπή µε το πόδι περιτυλιγµένο (απαγορευµένη ενέργεια)

3-3 4-2 4-3 4-7 5-2 5-3 5-4 5-8

◊ ◊ ◊ ◊ ◊

Κοινές ονοµασίες τεχνικών που είναι δυνατόν να χρησιµοποιηθούν λάθος.

Te-guruma ηTe-uchi-mata

Τεχνική συµπεριλαµβανόµενη στη"Sukui-nage".

Ude-gaeshi – Ανατροπή από το

θεωρείται nage-waza.

βραχίονα

Dai-yonkyo (οµάδα 4) Dai-gokyo (οµάδα 5)

Όταν η ρίψη δεν συµπληρώνεται µε τεχνική Kansetsu-waza,

τότε θεωρείται σαν "Yoko-wakare".

Τεχνική συµπεριλαµβανόµενη στη"Hikikomi-gaeshi".

Obi-tori-gaeshi

Dai-ikkyo (οµάδα1) Dai-nikyo (οµάδα 2) Dai-sankyo (οµάδα 3)

H συµπλήρωση ρίψης µε τεχνική Kansetsu-waza δεν

Kyu (Προγενέστερο) Go Kyo no waza Καθορισµένο το 1895 (42 τεχνικές) Hiza-guruma, Sasae-turikomi-ashi, Uki-goshi,Tai-otoshi, Osoto-gari, Deashiharai,Yoko-otoshi (7 τεχνικές) Sumi-gaeshi, O-goshi, Kosoto-gari, Koshi-guruma, Seoi-nage,Tomoe- nage, Tani-otoshi (7 τεχνικές) Okuri-ashi-harai, Harai-goshi, Ushiro-goshi, Ura-nage, Uchi-mata, Obi- otoshi, Hane-goshi (7 τεχνικές) Uki-otoshi, Uki-waza, Daki-wakare, Kata-guruma, Hikikomi-gaeshi, Sotomakikomi, Tsuri-goshi, Utsuri-goshi, Osoto-otoshi, Tawara-gaeshi (10 τεχνικές) Yoko-guruma, Yoko-wakare, Uchi-makikomi, Kouchi-gari, Ashi-guruma,Yokogake, Harai-tsurikomi-ashi, Yama-arashi, Osoto-guruma, Tsurikomi-goshi Seoiotoshi,(11 τεχνικές)

"Tsurikomi-goshi" δεν συµπεριλήφθηκε στο Go Kyo no waza το 1895. Πιθανόν να

συµπεριλήφθηκε το 1911.

Dai-ikkyo (οµάδα1) Dai-nikyo (οµάδα 2) Dai-sankyo (οµάδα 3) Dai-yonkyo (οµάδα 4) Dai-gokyo (οµάδα 5)

Go Kyo no waza Αναθεωρηµένο το 1920 (40 τεχνικές) De-ashi-harai, Hiza-guruma, Sasae-tsurikomi-ashi, Uki-goshi, Osoto-gari, Ogoshi, Ouchi-gari, Seoi-nage (8 τεχνικές) Kosoto-gari, Kouchi-gari, Koshi-guruma, Tsurikomi-goshi, Okuri-ashi-harai, Tai-otoshi, Harai-goshi, Uchi-mata (8 τεχνικές) Kosoto-gake, Tsuri-goshi, Yoko-otoshi, Ashi-guruma, Hane-goshi, Haraitsurikomi-ashi, Tomoe-nage, Kata-guruma (8 τεχνικές) Sumi-gaeshi, Tani-otoshi, Hane-makikomi, Sukui-nage, Utsuri-goshi, Oguruma, Soto-makikomi, Uki-otoshi (8 τεχνικές) Osoto-guruma, Uki-waza, Yoko-wakare, Yoko-guruma, Ushiro-goshiUra-nage, Sumi-otoshi, Yoko-gake (8 τεχνικές)

3.2. katame-Waza (29 τεχνικές) Σηµείωση ◊ Πρόσφατες ονοµασίες τεχνικών 1 (καθορίστηκαν τον Φεβ. του 1985). + Πρόσφατες ονοµασίες τεχνικών 2 (καθορίστηκαν τον Απρ. του1997). x Αφαιρεµένη ονοµασία (Απρ.1997) Kuzure-kesa-gatame Kata-gatame Kami-shiho- gatame Kuzure-kami-shiho-gatame Yoko-shiho- gatame Tate-shiho-gatame + Kesa-gatame X Hon-kesa-gatame

◊ ◊ ◊

◊ ◊

Nami-juji-jime Gyaku-juji-jime Kata-juji-jime Hadaka-jime Okuri-eri-jime Kata-ha-jime Do-jime Sode-guruma-jime Kata-te-jime Ryo-te-jime

Tsukkomi-jime Sankaku-jime

Osaekomi-waza (7 τεχνικές) Καθήλωση από τα πλάγια (παραλλαγή της k.g.) Καθήλωση της ωµοπλάτης Άνω καθήλωση τεσσάρων κατευθύνσεων Άνω καθήλωση τεσσάρων κατευθύνσεων µε περιτύλιξη του ενός χεριού Πλευρική καθήλωση τεσσάρων κατευθύνσεων Κάθετη καθήλωση τεσσάρων κατευθύνσεων Καθήλωση από τα πλάγια του περιλαίµιου

Shime-waza (12 τεχνικές Σταυρωτός στραγγαλισµός Αντίστροφος Σταυρωτός στραγγαλισµός Μονός σταυρωτός στραγγαλισµός Γυµνός στραγγαλισµός Στραγγαλισµός µε το πέτο Μονόπλευρος στραγγαλισµός µε ακινητοποίηση της ωµοπλάτης Ψαλίδι µε τα πόδια στον κορµό (απαγορευµένη ενέργεια) Σταυρωτός στραγγαλισµός από πίσω Στραγγαλισµός µε το ένα χέρι και ακινητοποίηση του ώµου Στραγγαλισµός µε τα δύο χέρια

Στραγγαλισµός από πάνω µε περιτύλιξη των πέτων

Τριγωνικός στραγγαλισµός

Ude-garami Ude-hishigi-juji-gatame Ude-hishigi-ude-gatame Ude-hishigi-hiza-gatame Ude-hishigi-waki-gatame Ude-hishigi-hara-gatame Ashi-garami ◊ Ude-hishigi-ashi-gatame ◊ Ude-hishigi-te- gatame ◊ Ude-hishigi-sankaku-gatame

Kansetsu-waza (10 τεχνικές) Στρέβλωση µε τύλιγµα του βραχίονα Σταυροειδής στρέβλωση βραχίονα Στρέβλωση µε πίεση που ασκείται στον τεντωµένο βραχίονα Στρέβλωση µε πίεση που ασκείται µε το γόνατο Στρέβλωση µε πίεση που ασκείται µε τη µασχάλη Στρέβλωση µε πίεση που ασκείται µε το υπογάστριο Στρέβλωση περιπλεγµένου ποδιού (απαγορευµένη τεχνική). Τεχνική του Katame- No-Kata Στρέβλωση µε πίεση που ασκείται µε το πόδι περασµένο πάνω στον αγκώνα του uke Στρέβλωση µε πίεση που ασκείται µε το χέρι περασµένο κάτω από τον αγκώνα του uke και λαβή στο απέναντι πέτο Τριγωνική στρέβλωση

• Το Kodokan χρησιµοποιεί εθιµοτυπικά την ονοµασία "Kuzure-kesa-gatame" στη θέση

του κοινόχρηστου "Makura-kesa-gatame" και "Ushiro-kesa-gatame".

• "Kesa" και "Kami-shiho" είναι οι µόνες τεχνικές οι οποίες έχουν "Kuzure". ∆εν υπάρχει

"Kuzure" στο"Yoko-shiho-gatame", "Tate-shiho-gatame" ούτε στο "Kata-gatame".

• Το Kodokan χρησιµοποιεί εθιµοτυπικά τις ονοµασίες "Ude-hishigi-juji-gatame" ή"Ude-

hishigi-ude-gatame" στη θέση των συντετµηµένων ονοµασιών όπως "Juji-gatame"ή "Udegatame". ATE WAZA(ATEMI WAZA) – ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΝ ΣΤΑ ΖΩΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Tsuki Waza και Uchi Waza Kobushi ate – κτυπήµατα µε τη γροθιά Ude Ate Waza Yubisaki ate – κτυπήµατα µε την άκρη των δακτύλων Χτυπήµατα µε τα χέρια Hiji ate – κτυπήµατα µε τον αγκώνα, κ.τ.λ Tegatana ate – κτυπήµατα µε την κόψη της παλάµης Keri waza Ashi Ate Waza Hiza gashira ate – κτυπήµατα µε την επιγονατίδα Χτυπήµατα µε τα πόδια Sekito ate – κτυπήµατα µε την πατούσα Kakato ate – κτυπήµατα µε τη φτέρνα 3.2.1. NE WAZA - ΤΕΧΝΙΚΕΣ Ε∆ΑΦΟΥΣ (ΟΜΑ∆ΟΠΟΙΗΣΗ)

Στην οµαδοποίηση αυτή εµπεριέχονται και τεχνικές που δεν ανήκουν στην επίσηµο

κατάλογο του kodokan judo.

Α. Osae Waza : Τεχνικές ακινητοποιήσεων. α. Οµάδα Kesa Gatame Kesa Gatame :

Καθήλωση από τα πλάγια µε ακινητοποίηση του κεφαλιού.

Kuzure Kesa Gatame :

Παραλλαγή της προηγούµενης.

Makura Kesa Gatame :

Καθήλωση µε ακινητοποίηση του κεφαλιού του αντιπάλου πάνω στον µηρό.

Kashira Kesa Gatame : Gyaku Kesa Gatame : Uki Gatame : β. Οµάδα Kata Gatame Kata Gatame : Kata Osae Gatame : γ. Οµάδα Kami Shiho Gatame Kami Shiho Gatame :

Το ίδιο µε το προηγούµενο.

Αντίθετη πλάγια καθήλωση.

Καθήλωση µε πίεση που εξασκείται µε το γόνατο από την όρθια θέση στο στήθος του αντιπάλου.

Καθήλωση του ώµου.

Καθήλωση µε ακινητοποίηση του απέναντι ώµου.

Άνω κατά µήκος καθήλωση τεσσάρων κατευθύνσεων.

Kuzure Kami Shiho Gatame : Άνω κατά µήκος καθήλωση µε περιτύλιξη του ενός χεριού.

Ura Shiho Gatame :

Άνω κατά µήκος καθήλωση µε ακινητοποίηση των

ώµων του αντιπάλου µε λαβές από τα πέτα του Kimono. Kami Sankaku Gatame : δ. Οµάδα Yoko Shiho Gatame Yoko Shiho Gatame : Mune Gatame : ε. Οµάδα Tate Shiho Gatame Tate Shiho Gatame : Tate Sankaku Gatame :

Β. Shime Waza :

α. Οµάδα Juji Jime : Nami Juji Jime : Gyaku Juji Jime : Kata Juji Jime :

Κατά µήκος τριγωνική καθήλωση. Πλάγια καθήλωση των τεσσάρων κατευθύνσεων.

Πλάγια καθήλωση µε το στήθος.

Καθήλωση από πάνω των τεσσάρων διευθύνσεων.

Τριγωνική καθήλωση από πάνω. Τεχνικές στραγγαλισµών.

Σταυρωτοί στραγγαλισµοί.

Σταυρωτός στραγγαλισµός.

Αντίστροφος σταυρωτός στραγγαλισµός.

Σταυρωτός στραγγαλισµός µε ακινητοποίηση του ώµου.

Sode Guruma :

Στραγγαλισµός µε ψαλίδισµα των χεριών από τα

πλάγια.

Tomoe Jime : Ebi Jime :

Στραγγαλισµός µε περιτύλιξη.

Σταυρωτός στραγγαλισµός µε ακινητοποίηση του µηρού.

β. Οµάδα Okuri Eri Jime : Okuri Eri Jime : Gyaku Okuri Eri Jime : Koshi Jime : γ. Οµάδα Hadaka Jime : Hadaka Jime : Ushiro Jime : δ. Οµάδα Kata Te Jime : Kata Te Jime :

Στραγγαλισµοί µε τα πέτα.

Στραγγαλισµός µε τα πέτα.

Αντίστροφος στραγγαλισµός µε τα πέτα.

Στραγγαλισµός µε το πέτο και πίεση που εξασκείται µε το γοφό.

Στραγγαλισµοί µε τον πήχυ. Γυµνός στραγγαλισµός.

Γυµνός στραγγαλισµός από πίσω.

Στραγγαλισµοί µ' ένα µόνο χέρι.

Στραγγαλισµός µ' ένα χέρι και ακινητοποίηση των

ώµων.

Tsukomi Jime : Jigoku Jime : ε. Οµάδα Kata Ha Jime : Kata Ha Jime :

Στραγγαλισµός µε τα πέτα µε περιτύλιξη από πάνω.

Στραγγαλισµός µ' ένα χέρι µε ανατροπή του

σώµατος (στραγγαλισµός του διαβόλου).

Στραγγαλισµοί µε ακινητοποίηση του ενός χεριού.

Στραγγαλισµός µε το πέτο και ακινητοποίηση των ώµων.

Kaeshi Jime : Gyaku Gaeshi Jime :

Στραγγαλισµός από µπροστά µε ανατροπή.

Αντίστροφος στραγγαλισµός µε ανατροπή προς τα

πλάγια.

Othen Jime : στ. Οµάδα Ashi Jime : Ashi Jime :

Στραγγαλισµός µε κύλισµα µπροστά.

Στραγγαλισµοί µε την βοήθεια των ποδιών.

Στραγγαλισµός δια πιέσεως που εξασκείται µε τον µηρό.

Hasami Jime :

Στραγγαλισµός δια πιέσεως στο σβέρκο του αντιπάλου µε τη βοήθεια του µηρού.

Kagato Jime : Sankaku Jime : Hidari Ashi Jime : Kami Shiho Jime : Kami Shiho Ashi Jime : Γ. Kansetsu Waza :

α. Οµάδα Juji Gatame : Ude Hishigi Juji Gatame :

Στραγγαλισµός δια πιέσεως µε τη γάµπα. Τριγωνικός στραγγαλισµός µε τα πόδια. Στραγγαλισµός µε την αριστερή γάµπα.

Στραγγαλισµός των τεσσάρων διευθύνσεων.

Στραγγαλισµός µε τη βοήθεια της γάµπας (ο

αντίπαλος από πάνω).

Τεχνικές εξαρθρώσεων.

Εξαρθρωτικές τεχνικές σε σχήµα σταυρού.

Σταυρωτή εξαρθρωτική τεχνική στο χέρι.

Kami Ude Hishigi Juji Gatame : Yoko Ude Hishigi Juji Gatame :

Σταυρωτή εξαρθρωτική τεχνική από πάνω.

Σταυρωτή εξαρθρωτική τεχνική µε στροφή

στα πλάγια.

Gyaku Ude Hishigi Juji Gatame : β. Οµάδα Ude Garami : Ude Garami :

Αντίστροφη σταυρωτή εξαρθρωτική τεχνική

στο χέρι.

Εξαρθρωτικές τεχνικές µε στροφή του χεριού.

Μοχλός στον αγκώνα µε τύλιγµα του λυγισµένου χεριού.

Ude Garami Henka Waza :

Εξαρθρωτική τεχνική µε τύλιγµα του χεριού

(ο αντίπαλος σε πρόσθια κατάκλιση).

Mune Garami : γ. Οµάδα Ude Gatame : Ude Gatame : Hizi Maki Komi :

Εξαρθρωτική τεχνική µε πίεση µε το στήθος

(ο αντίπαλος σε ύπτια κατάκλιση).

Εξαρθρωτικές τεχνικές µε έλεγχο στο τεντωµένο χέρι.

Μοχλός στον τεντωµένο βραχίονα.

Εξαρθρωτική τεχνική στο τεντωµένο

βραχίονα µε περιτύλιξη από το αντίθετο χέρι.

Kuzure Hizi Maki-Komi :

Εξαρθρωτική τεχνική στο τεντωµένο χέρι µε

περιτύλιγµα από το αντίθετο χέρι και

αυτόπτωση προς τα πίσω.

Kanuki Gatame :

Εξαρθρωτική τεχνική από όρθια θέση µε

ακινητοποίηση του τεντωµένου χεριού κάτω

δ. Οµάδα Waki Gatame : Waki Gatame : ε. Οµάδα Hara Gatame : Hara Gatame : στ. Οµάδα Ashi Gatame :

από τη µασχάλη µε περιτύλιξη.

Εξαρθρωτικές τεχνικές µε τη βοήθεια του

ώµου (µασχάλης).

Εξαρθρωτική τεχνική στο τεντωµένο χέρι µε

πίεση που εξασκείται από τη µασχάλη.

Εξαρθρωτικές τεχνικές µε τη βοήθεια της

κοιλιακής χώρας.

Εξαρθρωτική τεχνική στο τεντωµένο χέρι µε

πίεση που εξασκείται µε την κοιλιακή χώρα.

Εξαρθρωτικές τεχνικές µε τη βοήθεια του

ποδιού.

Kesa Gatame :

Εξαρθρωτική τεχνική του τεντωµένου χεριού πάνω στο

µηρό, ενώ ο αντίπαλος βρίσκεται σε πλάγια καθήλωση (Kesa Gatame).

Hiza Garami :

Εξαρθρωτική τεχνική στο τεντωµένο χέρι µε πίεση που εξασκείται µε το γόνατο.

Ashi Gatame :

Εξαρθρωτική τεχνική στο τεντωµένο χέρι µε πίεση που

εξασκείται µε το πόδι περασµένο πάνω στον αγκώνα του αντιπάλου.

3.3. ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΩΝ ΟΜΑ∆ΩΝ (KYU) ΤΟΥ JUDO 3.3.1. UKI-GOSHI (ΜΙΚΡΗ ΡΙΨΗ ΓΟΦΟΥ)

• Kuzushi: Εµπρός δεξιά.

• Kokoro: α) Ο Uke βρίσκεται σε στατική θέση µε τα πόδια του στην ίδια ευθεία και το

σώµα µ' ελαφρά κλίση εµπρός. β) Από κίνηση: Ο Uke κάνει βήµα µε το δεξί του πόδι. -

Υποχωρεί µε το δεξί πόδι. - Κάνει βήµα µε το αριστερό πόδι. - Μετακινείται πλάγια.

• Tsukuri: Από τη βασική στάση ο Tori υποχωρεί µε το αριστερό του πόδι διαγώνια και

κάνει βήµα µε το δεξί του στα εσωτερικά µπροστά στο δεξί πόδι του Uke (η µύτη του ποδιού

είναι στραµµένη προς το εσωτερικό).

Με µια δυναµική έλξη του αριστερού του χεριού µπροστά, αυτός εκτελεί µία περιστροφή

(πίβοτ) πάνω στο δεξί του πόδι, το οποίο είναι λυγισµένο στην άρθρωση του γονάτου και µια

στροφή του σώµατος προς τ' αριστερά, παράλληλα το δεξί του χέρι αγκαλιάζει τη µέση του Uke

στο ύψος της ζώνης. Χωρίς καµία διακοπή του ελέγχου πάνω στον αντίπαλο µε την ενέργεια

των χεριών και τη στροφή του σώµατος. Ο Tori µεταφέρει το αριστερό του πόδι ελαφρώς

λυγισµένο µπροστά και στο εσωτερικό του αριστερού ποδιού του Uke.

• Kake: Με την έκταση και των δύο ποδιών, το συγχρονισµό της ενέργειας των χεριών

και τη στροφή του σώµατος γύρω από τον κατακόρυφο άξονα, από τα δεξιά προς τα αριστερά,

ο Uke ανατρέπεται µπροστά στον Tori.

3.3.2. O-GOSHI (ΜΕΓΑΛΗ ΡΙΨΗ ΓΟΦΟΥ)

Αυτή η τεχνική είναι παρόµοια µε τη ρίψη Uki-Goshi και για το λόγο αυτό µπορεί να

γίνει εύκολα µεταφορά κάποιων δεξιοτήτων που έχουν ιδιοποιηθεί προηγουµένως για την

εκµάθησή της.

• Kuzushi: Εµπρός - δεξιά.

• Kokoro: Ο Uke µετακινείται µπροστά µε το δεξί του πόδι. - Υποχωρεί µε το δεξί πόδι.

- Βρίσκεται και µε τα δύο πόδια του στην ίδια ευθεία. Έχει αµυντική στάση.

• Tsukuri: Ο Tori εκτελεί βήµα διαγώνια µπροστά και προς το εσωτερικό µέρος του

δεξιού ποδιού του Uke. Ταυτόχρονα αφήνει τη λαβή του δεξιού του χεριού, ενώ µε το αριστερό

τραβά το µανίκι του Kimono

µπροστά.

Με περιστροφή -

"πίβοτ" πάνω στο δεξί του

πόδι ο Tori εισάγει το δεξί του χέρι κάτω από την αριστερή µασχάλη

του

Uke,

εφαρµόζοντας την παλάµη του πάνω στην ωµοπλάτη αυτού.

Με βηµατισµό του αριστερού ποδιού µπροστά στο αριστερό πόδι του Uke ο Tori µεταφέρει

πάνω σ' αυτό το κέντρο βάρος του σώµατός του. Με µια αυξηµένη κάµψη των γονάτων του ο

Tori στρέφεται προς τα δεξιά τοποθετώντας και το µηρό του στο εσωτερικό του µηρού του αντιπάλου του.

• Kake:

Ο Tori συνεχίζει την ενέργεια

συστροφής των χεριών του από τα αριστερά προς τα

δεξιά. Με µία δυναµική έκταση των ποδιών του ο Tori επιτυγχάνει τη ρίψη του Uke µπροστά του.

3.3.3. IPPON-SEOI-NAGE (ΡΙΨΗ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΩΜΟ Μ' ΕΝΑ ΧΕΡΙ)

• Kuzushi: Εµπρός - δεξιά.

• Kokoro: Ο Uke βρίσκεται σε στατική στάση, µε τα πόδια στην ίδια ευθεία, από την

οποία µετακινείται πλάγια αριστερά. - Υποχωρεί µε το δεξί πόδι. -Εκτελεί βήµα µπροστά µε το

δεξί. - Παραµένει σε µια αµυντική στάση (Jigotai).

• Tsukuri: Και οι δύο Judoka είναι στη βασική στάση. Ο Tori εκτελεί βήµα µπροστά µε

το δεξί του πόδι, το οποίο τοποθετείται µπροστά στο δεξί πόδι του Uke µε το πέλµα στραµµένο

προς το εσωτερικό. Το αριστερό

χέρι τραβά το δεξί µανίκι του

Kimono του Uke παράλληλα µε το έδαφος, ταυτόχρονα το δεξί χέρι

εγκαταλείπει το δεξί πέτο του Kimono.

Σχήµα 28

Με µια αυξηµένη κάµψη του δεξιού ποδιού ο Tori πραγµατοποιεί µια περιστροφή -

"πίβοτ" από τα δεξιά στ' αριστερά, εισάγει το δεξί του χέρι κάτω από τη δεξιά µασχάλη του Uke

και πλησιάζει το αριστερό πόδι στο δεξί.

• Kake: Παράλληλα µε τη στροφή του σώµατος προς τ' αριστερά ο Tori πιάνει, µε

κάµψη του αγκώνα µεταξύ βραχίονα και αντιβραχίονα, το δεξί βραχίονα του Uke. Στη φάση

αυτή ο Tori µε τα γόνατα λυγισµένα σταθεροποιεί µια στενή επαφή µε την κοιλιακή χώρα του αντιπάλου του,

"µπλοκάροντας" µε τα δύο του χέρια τον δεξί ώµο αυτού.

Με την γρήγορη έκταση των ποδιών, την ταυτόχρονη

ενέργεια έλξης προς τα κάτω των δύο χεριών και την κλίση

µπροστά του κορµού, ο Uke ανατρέπεται πάνω από τον ώµο του Tori µε την πλάτη στο στρώµα.

3.3.4. MOROTE-SEOI-NAGE (ΡΙΨΗ ΠΑΝΩ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΩΜΟ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑ ∆ΥΟ ΧΕΡΙΑ)

Η τεχνική αυτή ενδείκνυται για Judoka χαµηλού ύψους και βασίζεται στις ίδιες αρχές µε

την Ippon-Seoi-Nage, µε τη διαφορά ότι το δεξί χέρι δεν εγκαταλείπει το πέτο και βοηθεί στην άρση του Uke.

Το Kuzushi, Kokoro είναι ίδια µε το

Ippon-Seoi-Nage.

• Tsukuri: O Tori µετακινεί το δεξί

πόδι του µπροστά και στο εσωτερικό µέρος

του δεξιού ποδιού του Uke, τραβά µε το αριστερό χέρι µπροστά και πάνω, ενώ µε

το δεξί σε κάµψη πάνω στο στήθος του αντιπάλου στο ύψος του δεξιού θωρακικού µυός

ανασηκώνει το πέτο του Kimono, εκτελεί περιστροφή - "πίβοτ" προς τα αριστερά και κάµπτει

πολύ και τα δύο του πόδια.

• Kake: Μ' έκταση των ποδιών και έγερση της λεκάνης του ο Tori, καθώς και µε

επίκυψη µπροστά, επιτυγχάνει τη ρίψη προς τα µπροστά ελέγχοντάς την µε τα χέρια του.

3.3.5. MOROTE GARI (ΣΠΑΘΙΣΜΑ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ∆ΥΟ ΠΟ∆ΙΩΝ)

• Kuzushi: Πίσω.

• Kokoro: α) Ο Uke βρίσκεται µε τα πόδια του στην ίδια ευθεία και είναι στατικός

(Shizen-Tai). β) Μετακινεί το πόδι από πίσω µπροστά.

• Tsukuri: Ο Tori απελευθερώνει και τις δύο λαβές του

από το Kimono του Uke. Κινείται µπροστά µε το δεξί του πόδι

και το τοποθετεί ανάµεσα στα πόδια του Uke, στη συνέχεια

πλησιάζει και το αριστερό του, λυγίζει πολύ τα πόδια του,

χαµηλώνει τους ώµους του στο ύψος της µέσης του Uke και

τον αγκαλιάζει και τα δύο χέρια απ' έξω στο ύψος των µηρών (Σχ. 31).

• Kake:

Με έλξη των χεριών του µπροστά σε

συγχρονισµό µε έκταση των ποδιών και ώθηση µε το στήθος

πάνω στον ώµο του Uke, ο Tori ανασηκώνει και ρίχνει κάτω τον Uke.

3.3.6. ASHI MOSHI (ΡΙΨΗ ΜΕ ΛΑΒΗ ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΠΟ∆ΙΟΥ ΚΑΙ ΣΑΡΩΜΑ

ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ)

• Ο Tori πιάνει µε το αριστερό χέρι το δεξί

πόδι του Uke και συγχρόνως περνά το κεφάλι του κάτω από τη δεξιά µασχάλη του Uke.

• Τη στιγµή κατά την οποία το αριστερό

χέρι του Tori τραβά το δεξί πόδι του Uke, ο Tori

εισάγει το δεξί του πόδι ανάµεσα από τα πόδια του

Uke και σαρώνει από πίσω το πόδι στηρίγµατος του Uke.

3.3.7. O-SOTO-GARI (ΜΕΓΑΛΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΣΠΑΘΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΟ∆ΙΟΥ)

• Kuzushi: Πίσω - δεξιά.

• Kokoro: Ο Uke βρίσκεται σε στατική στάση µε το δεξί του πόδι µπροστά. - Εκτελεί

βήµα µε το δεξί του πόδι. - Εκτελεί βήµα µε το αριστερό του πόδι. - Μετακινείται πλάγια. -

Υποχωρεί µε το δεξί ή αριστερό πόδι.

• Tsukuri: Ο Tori µετακινεί το αριστερό του πόδι µπροστά µεταφέροντάς το δίπλα και

στο εξωτερικό του δεξιού ποδιού του Uke. Το δεξί πόδι µεταφέρεται στο ύψος του αριστερού

ποδιού, το δεξί χέρι τοποθετηµένο στον αριστερό ώµο ωθεί πίσω δεξιά και προς το έδαφος. Το

αριστερό χέρι τραβά το δεξί µανίκι του Kimono του Uke. Η συνδυασµένη αυτή ενέργεια των

χεριών συµβάλλει στην απώλεια της ισορροπίας του Uke, λόγω της µεταφοράς του βάρους του

στην πτέρνα του δεξιού ποδιού.

• Kake: Ο Tori, ταυτόχρονα µε την δραστήρια ενέργεια των χεριών του, οδηγεί το δεξί

του πόδι τεντωµένο πίσω από το πόδι στήριξης (δεξί) του Uke. Το σπάθισµα από τα έξω του

ποδιού πραγµατοποιείται µε την δυναµική επαναφορά του µηρού, ο οποίος ενεργεί πάνω στο

δεξιό µηρό του Uke. Η κίνηση πρέπει να είναι ευρεία. Στην επιτυχία αυτής συµµετέχουν και οι υπόλοιπες ενέργειες των µελών του σώµατος του Tori.

Το σώµα κλίνει µπροστά και στρέφεται προς τ'

αριστερά, ενώ η δεξιά γάµπα σπαθίζει το πόδι στήριξης του Uke. Σ' όλη τη διάρκεια της εκτέλεσης της τεχνικής το βάρος του σώµατος τουTori πέφτει πάνω στο αριστερό

πόδι το οποίο είναι στραµµένο µε τα δάκτυλα προς τ' αριστερά.

3.3.8. DE-ASHI-BARAI (ΣΑΡΩΜΑ ΤΟΥ ΠΟ∆ΙΟΥ ΠΟΥ ΠΡΟΩΘΕΙΤΑΙ)

• Kuzushi: Μπροστά - δεξιά.

• Kokoro: Ο Uke προχωρεί µε δική του πρωτοβουλία µε το δεξί του πόδι µπροστά

διαγώνια προς το δεξί πόδι του Tori.

• Tsukuri: Ο Tori τραβά µε το αριστερό του χέρι το δεξί µανίκι του Kimono του Uke

πίσω και προς τα δεξιά, παράλληλα µεταφέρει και το βάρος του σώµατός του στο πίσω δεξί

πόδι του.

• Kake: Τη στιγµή κατά την οποία ο Uke µεταφέρει το

βάρος του στο δεξί πόδι (που βρίσκεται µπροστά), ο Tori

ενεργεί µ' ένα σάρωµα από έξω αριστερά προς το εσωτερικό, µε

το πέλµα του στον αστράγαλο του Uke.

Το αριστερό χέρι

συνεχίζει την δυναµική έλξη από το µανίκι του Kimono προς τα

κάτω, ενώ το δεξί χέρι ωθεί τον αριστερό ώµο του Uke, ο οποίος

και ανατρέπεται µε πλάτη στο στρώµα.

3.3.9. TOMOE-NAGE (ΚΥΚΛΙΚΗ ΡΙΨΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΙΣΩ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ

ΤΟΥ ΠΟ∆ΙΟΥ)

• Kuzushi: Μπροστά.

• Kokoro: Ο Uke βρίσκεται σε χαµηλή στατική θέση (Jigotai) από την οποία προωθεί το

δεξί του πόδι. - Πάνω σε αντίδραση του αντιπάλου του ο Tori ωθεί πίσω, στη συνέχεια

υποχωρεί, ώστε ν' ανατραπεί έτσι η ισορροπία αυτού.

• Tsukuri: Ο Tori ωθεί τον Uke και µε τα δύο του χέρια, ώστε να δηµιουργήσει

αντίδραση κλίσης µπροστά του σώµατός του.

Ταυτόχρονα ο Tori τοποθετεί το

αριστερό του πόδι λυγισµένο στο γόνατο ανάµεσα στα πόδια του Tori µε το πέλµα να

στηρίζεται στο έδαφος. Ρολάρει πίσω αφήνοντας το σώµα του να πέσει στο έδαφος,

κατευθύνει τη λεκάνη όσο το δυνατό περισσότερο κοντά στην αριστερή του πτέρνα και

τοποθετεί το δεξί πόδι κεκαµένο στο γόνατο, στο ύψος της κοιλιακήςχώρας του Uke

κοντά στη ζώνη του.

• Kake: Χωρίς να σταµατήσει την ενέργεια του σώµατός του, ο Tori εκτείνει δυναµικά

το δεξί του πόδι και µε µια

έλξη των δύο χεριών του από τους ώµους προς τη µέση ανατρέπει τον Uke σε σχήµα τόξου του κύκλου

πάνω στο κεφάλι του µε πλάτη στο Tatami.

3.3.10.

KESA-GATAME

ΚΑΘΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΗΣ)

(ΑΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ

ΑΠΟ

ΤΑ

ΠΛΑΓΙΑ

ΜΕ

Αρχική θέση:

Ο Tori βρίσκεται µε το δεξί του πλευρό δίπλα στην αριστερή µασχάλη

Τελική θέση:

Ο Tori µπλοκάρει κάτω από την αριστερή του µασχάλη τον πήχυ του

του Uke. Το δεξί πόδι µπροστά, το αριστερό πίσω.

δεξιού χεριού του Uke, ενώ το δεξί του χέρι τυλίγει τον αυχένα του Uke και πιάνει το Kimono στο ύψος της δεξιάς κλείδας.

Για να υπάρχει µια καλύτερη βάση στήριξης, ο Tori τεντώνει το αριστερό του πόδι

διαγώνια πίσω. Με δίπλωση του σώµατος πλάγια αριστερά ο Tori πιέζει το στήθος του Uke ακουµπώντας το κεφάλι στο δεξί µάγουλο του Uke.

• Τεχνική άµυνας: Ο Uke πιάνει µε το αριστερό του χέρι τη ζώνη στην πλάτη του Tori,

στρέφεται πάνω στον αριστερό του ώµο και µε υπερέκταση της σπονδυλικής του στήλης

"γέφυρα" ανατρέπει τον Tori προς τ' αριστερά πάνω από το σώµα του.

3.3.11. HADAKA-JIME Ή USHIRO-JIME (ΣΤΡΑΓΓΑΛΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΠΙΣΩ ΜΕ

ΓΥΜΝΑ ΧΕΡΙΑ)

• Θέση του σώµατος: Ο Uke είναι σ' εδραία θέση στο έδαφος. Ο Tori στη θέση της

γονάτισης ή της ηµιγονάτισης πίσω από την πλάτη του Uke.

• Θέση των ποδιών: Ο Tori τοποθετεί το αριστερό του γόνατο στο Tatami πίσω από την

πλάτη του Uke, ενώ το δεξί πόδι είναι στα πλάγια κεκαµµένο µε το πέλµα στο έδαφος.

• Θέση των χεριών: Ο Tori εισάγει από τα πλάγια το δεξί του πήχυ κάτω από το σαγόνι

του Uke και τοποθετεί το µεσαίο µέρος αυτού ή την κοιλότητα του αγκώνα πάνω στην τραχεία

αυτού. Η παλάµη του είναι στραµµένη προς τα κάτω και βρίσκεται στο ύψος του αριστερού

αυτιού του Uke.

Τοποθετεί τον αριστερό του πήχυ στην αριστερή ωµοπλάτη του αντιπάλου του, µε την

παλάµη στραµµένη προς τα κάτω. Προσεπιθέτει τις παλάµες µε τους αντίχειρες εξωτερικά και

φέρνει σ' επαφή το δεξί του µάγουλο µε το αριστερό του Uke.

• Kake: Ο στραγγαλισµός επιτυγχάνεται µε

µια δυνατή έλξη προς το µέρος του Tori, η οποία

πραγµατοποιείται µε το δεξί πήχυ, ενώ παράλληλα

το αριστερό του γόνατο είναι σ' επαφή µε τον

αριστερό γοφό του Uke και το δεξί του µάγουλο

πιέζει το µάγουλο του αντιπάλου. φύσης, διότι η πίεση ασκείται πάνω στην τραχεία.

Ο στραγγαλισµός αυτός είναι αναπνευστικής

3.3.12. HADAKA-JIME - ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ (ΣΤΡΑΓΓΑΛΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΠΙΣΩ ΜΕ

ΓΥΜΝΑ ΧΕΡΙΑ ΠΟΥ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΥΝ ΜΟΧΛΟ)

Ο στραγγαλισµός Hadaka-Jime µαζί µε τον

Ushiro-Jime είναι οι µόνες τεχνικές στις οποίες δεν χρησιµοποιείται

αποτελεσµατική

το

Kimono.

τεχνική,

εκτελεσθεί από ποικίλες θέσεις.

οποία

Είναι

µπορεί

µια

να

• Θέση του σώµατος: Ο Tori είναι όρθιος, σε

ηµιγονάτιση ή γονάτιση στις πλάτες του Uke που είναι σ' εδραία θέση.

• Θέση των ποδιών: Ο Tori τοποθετεί το αριστερό του γόνατο στο Tatami στην πλάτη

του Uke και είναι σε θέση ηµιγονάτισης µε το δεξί του πέλµα να πατά στο έδαφος.

• Θέση των χεριών: Από την θέση αυτή ο Tori περνά το δεξί του χέρι πάνω από τον

δεξιό ώµο του Uke, µε την κερκίδα να εφαρµόζει στο εµπρόσθιο µέρος του λαιµού και την

παλάµη στραµµένη προς τα κάτω να στηρίζεται πάνω στο δικέφαλο µυ του αριστερού του

χεριού. Το αριστερό χέρι τοποθετείται πάνω στον αυχένα του αντιπάλου.

• Kake: Ο Tori πιέζει µε το δεξί του ώµο το κάτω µέρος του κεφαλιού του Uke (ινυακή

περιοχή) ώστε να του το µπλοκάρει και ασκεί πίεση µε µια έλξη πάνω στην τραχεία του

αντιπάλου του µε το δεξί του πήχυ, ταυτόχρονα το αριστερό χέρι πιέζει το κεφάλι πίσω από τον

αυχένα προς τα εµπρός. Για µεγαλύτερη σιγουριά στην εκτέλεση της τεχνικής, ο Tori αφήνεται

να πέσει στην πλάτη του τυλίγοντας τα πόδια του στο σώµα του Uke.

3.3.13. UDE-HISHIGI-JUJI-GATAME (ΣΤΑΥΡΩΤΗ ΕΞΑΡΘΡΩΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ

ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΑΠΟ ΠΛΑΓΙΑ ΜΕ ΤΟ ΕΝΑ ΠΟ∆Ι ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΠΑΛΟ)

• Θέσεις µελέτης: O Uke είναι σε ύπτια κατάκλιση, ο Tori σε θέση γονάτισης από τα

δεξιά µε το αριστερό του γόνατο στο έδαφος πλησίον του δεξιού ώµου του Uke και µε το δεξί

λίγο διαγώνια ακινητοποιώντας µε την κνήµη του την κοιλιακή χώρα αυτού.

Ο Uke είναι σε ύπτια κατάκλιση, ο Tori σε θέση ηµιγονάτισης µε στήριξη στο αριστερό

γόνατο, το δεξί πόδι είναι κεκαµένο στην άρθρωση του γονάτου µε το πέλµα στο ύψος της

λεκάνης. Το αριστερό χέρι του Tori είναι δίπλα στο σώµα του, ενώ το δεξί είναι κεκαµένο στην

άρθρωση του αγκώνα και στηρίζεται µε την παλάµη πάνω στο δεξιό του γόνατο. (Θέση του Katame-No-Kata).

• Περιγραφή της τεχνικής:

Ο Tori στηρίζεται στο αριστερό του γόνατο, το οποίο

βρίσκεται στο ύψος του λαιµού του αντιπάλου του, το δεξί του πόδι είναι λυγισµένο µε το

πέλµα να πατά στο έδαφος στο ύψος της µέσης του βρισκόµενου σε ύπτια κατάκλιση Uke.

O Uke ανασηκώνει το δεξί του χέρι για να πιάσει το πέτο του Kimono. Ο Tori µε το δεξί

του χέρι πιάνει το χέρι του Uke στο ύψος πηχεοκαρπικής άρθρωσης, ενώ µε το αριστερό χέρι

του πιάνει το µανίκι του Kimono στο ύψος του αγκώνα και ταυτόχρονα µε το δεξί γόνατο πιέζει

τον θώρακα του αντιπάλου του στο ύψος της µασχάλης.

Με τα δύο του χέρια ο Tori

ανασηκώνει προς τα πάνω και µπροστά του το δεξί χέρι του Uke, περνά το αριστερό του πόδι

πάνω από το κεφάλι του Uke και πιέζει µε το πίσω µέρος της γάµπας και του µηρού του το

λαιµό και το σαγόνι αυτού. Το δεξί πόδι του Tori παραµένει λυγισµένο, µε το πέλµα να έχει

τοποθετηθεί κάτω από το σώµα του Uke στο ύψος της ωµοπλάτης.

• Kake: Ο Tori αφήνεται να πέσει στην πλάτη του, έχοντας λαβή στο ύψος της δεξιάς

πηχεοκαρπικής άρθρωσης.

Ο Uke είναι ακινητοποιηµένος µε το χέρι του ανάµεσα στους

µηρούς του Tori, ο οποίος µε ανέγερση της λεκάνης του και έλξη του χεριού πάνω στο στήθος

προκαλεί υπερέκταση του χεριού και συνεχώς διακοπή του αγώνα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ 1.

AVRAM, L.M, MURARU, A. (1977). Judo, Bucuresti, Ed. Sport-Turism.

FUCHS, K., GEUER, A. (1985). Wurftechniken auberhalb der GOKYO.

INOKUMA, I., SATO, N. (1979). Best Judo, Tokyo, Ed. Kudasha international.

KANO, J. (1986). Kodokan Judo, Tokyo, Ed. Kudasha international.

KUDO, K. (1979).

Το τζούντο στην πράξη.

Αθήνα, ΕΣΠΙ, Ε. Περσίδης και Σία Ε.Ε.. 6.

KUDO, K. (1977).

Το τζούντο στην πράξη.

Αθήνα, ΕΣΠΙ, Ε. Περσίδης και Σία Ε.Ε..

Τεχνικές ρίψεων (µετάφραση). Τεχνικές Εδάφους (µετάφραση),

LASCU, V. (1986). Judo competitional, Bucuresti, Ed. Sport-Turism.

MURARU, A. (1985). Judo, Bucuresti, Ed. Sport-Turism.

OKANO, I. (1975). Judo vitale. Tehnica di lotta e terra, Ed. Mediterranee.

10. OGASAWARA, N. (1988). Textbook of Judo, Tokyo, Ed. Dojo Inc. 11. VLAD, G., LASCU, V., GOTELET, V. (1981). Tehnici la lupta la sol (Τεχνικές εδάφους), Bucuresti, Ed. Sport-Turism.

• Τα σχήµατα των τεχνικών προέρχονται από το βιβλίο 1 (σχ. 25, 26, 28, 33, 35, 37, 39,

40, 41, 42), από το βιβλίο 8 (σχ. 27, 29, 30, 34, 36, 38) και από το βιβλίο 7 της βιβλιογραφίας (σχ. 31, 32).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ 4. TA KATA Όταν ο Jigoro Kano πρωτοϊδρυσε την σχολή του, του Judo, η εκπαίδευση γινόταν

βασιζόµενη σε δύο κυρίως µέρη, που ονοµάζονταν σωµατικό και διανοητικό. Η διανοητική

προπόνηση αποτελούνταν από τα Hogi (διαλέξεις παραδόσεις µαθηµάτων) και από το Mondo (διαλόγους µε ερωτήσεις και απαντήσεις). Ο Kano έδινε πολύ συχνά διαλέξεις για όλα τα

θέµατα του Judo και ήταν πάντα έτοιµος ν' απαντήσει σ' ερωτήσεις και να δοκιµάσει τις

γνώσεις των µαθηµάτων του κάνοντας ασυνήθιστες ερωτήσεις.

Η σωµατική προπόνηση ήταν βασισµένη σε δύο είδη, τα οποία ήταν ίσης σηµασίας. Η

καθηµερινή προπόνηση αποτελούνταν από το Randori (ελεύθερη πάλη) και τα Kata

(προκαθορισµένες - κανονισµένες ακολουθίες κινήσεων). Μερικά χρόνια µετά την έναρξη του

Kodokan, ήταν τόσο µεγάλη η εισροή των µαθητών, που έγινε πολύ δύσκολο να

αυτοσυγκεντρωθούν και στα δύο, Kata και Randori, και έτσι τα Randori κέρδισαν περισσότερη

προσοχή. Όµως, ήταν πάντοτε πρόθεση του Kano να δίνεται η ανάλογη σηµασία και στα Kata.

Κατά την διάρκεια των πρώτων τριάντα χρόνων περίπου του Kodokan, σχεδίασε πολλά

Kata, από τα οποία οκτώ είναι ακόµα µέρος του συστήµατος του Judo. Ένα άτοµο µε µαύρη

ζώνη στο Judo, το οποίο σέβεται τον εαυτό του δεν µπορεί να αποκαλεστεί ειδικός αν δεν

κατέχει και τα οκτώ Kata. Τα Kata είναι οι "τράπεζες µνήµης" του Judo. Έχουν σχεδιαστεί

ωστόσο για να δίνουν στον εκπαιδευόµενο την πλουσιότερη δυνατή εκπαίδευση στις τεχνικές

και αρχές του Judo, οι οποίες δεν θα ήταν απόλυτα κατανοητές ή δεν θα µπορούσαν να έχουν

πλήρη εφαρµογή στα Randori.

Είναι αδύνατον να επεξηγηθούν τα Kata σ' ένα µόνο µικρό κεφάλαιο, αφού συνολικά

περιέχουν µεγάλο αριθµό τεχνικών, αλλά γίνεται στη συνέχεια µία σύντοµη περιγραφή για το

καθένα από αυτά, καθώς επίσης και µια αναφορά σχετική µε τις αρχές και τους σκοπούς αυτών. Πώς διεξάγεται στο Dojo η εθιµοτυπική εκτέλεση των Kata;

Οι δύο αθλητές (µε άψογη ενδυµασία - Judogi) αυτοσυγκεντρώνονται για την εκτέλεση

και παίρνουν θέση στο Tatami, ο ένας απέναντι από τον άλλο, σε απόσταση 4 µέτρων. Από το

σηµείο αυτό γυρίζουν στις θέσεις των επισήµων - Joseki του Dojo, όπου παρακάθονται ο

εξεταστής και οι επίσηµοι και χαιρετούν από όρθια θέση (Ritsn-Rei). Στη συνέχεια γυρίζουν

πάλι πρόσωπο µε πρόσωπο και χαιρετιούνται µεταξύ τους στη γονατιστή θέση (Za-Rei). Μετά

ανασηκώνονται και εκτελούν ένα βήµα µπροστά, ακολουθεί µια µικρή παύση και αρχίζει το

αντίστοιχο Kata.

Οι µετακινήσεις στο Tatami (Shintai) εκτελούνται, ανάλογα µε την περίπτωση, µε Ayumi

Ashi ή Tsugi Ashi. Όλες οι εκτελέσεις πρέπει να γίνονται µε µεγάλη ακρίβεια και τελειότητα

τηρώντας αυστηρά τις αρχές του Kuzushi, Tsukuri, Kake.

Μετά από την εκτέλεση κάθε οµάδας τεχνικών, οι δύο Judoka επανέρχονται στην αρχική

θέση, εκτελούν µεταβολή και τακτοποιούν την ενδυµασία τους.

Το ίδιο πράγµα

επαναλαµβάνεται και µε το τέλος του Kata, όπου και ακολουθεί και πάλι ο χαιρετισµός από την

γονατιστή θέση και µετά ο χαιρετισµός προς τους επίσηµους από την όρθια θέση. Η βοήθεια η

οποία παρέχεται από τον Uke στον Tori στην εκτέλεση ενός Kata πραγµατοποιείται µέσα της

σωστής Kumi-Kata και στάσης του σώµατός τους, καθώς και από µία αντίσταση κατάλληλη για

τις συγκεκριµένες εκτελέσεις. Με τον τρόπο αυτό ο Tori µπορεί να επιδείξει το βαθµό της

τελειότητάς του.

Από τα kata που αναφέρονται στη συνέχεια δεν είναι όλα δηµιουργία του Kano ή του

Kodokan και υπό αυτήν τη µορφή µερικά δεν είναι επίσηµα Kodokan Kata. Αξιοσηµείωτο είναι

επίσης ότι τα τελευταία έξι kata στον κατάλογο που ακολουθεί, σπάνια εκτελούνται εκτός

Ιαπωνίας και λίγοι judoka είναι εξοικειωµένοι µε αυτά.

• Nage no Kata: Το kata των ρίψεων. Περιλαµβάνει τεχνικές ρίψεων χεριών, γοφού

ποδιών και αυτοθυσίας.

• Katame no Kata: Το kata των καθηλώσεων στο έδαφος. Περιλαµβάνει τεχνικές

ακινητοποιήσεων, στραγγαλισµών και στρέβλωσης.

πνιγµών, καθώς και τεχνικές εξάρθρωσης –

• Kime no Kata: Το kata της αποφασιστικότητας. Αυτό είναι το παραδοσιακό kata

αυτοάµυνας του τζούντο. Περιλαµβάνει τεχνικές άµυνας από την όρθια και γονατιστή στάση, ενάντια σε άοπλες επιθέσεις,

σε επιθέσεις µε µαχαίρι και ξίφος, µε χρησιµοποίηση

κτυπηµάτων, πνιγµών, εξαρθρωτικών τεχνικών και ρίψεων. Το Kime no Kata είναι επίσης

γνωστός ως Shinken Shobu no Kata (Μορφές µάχης).

• Goshin Jitsu no Kata: Το σύγχρονο Kodokan kata αυτοάµυνας. Περιλαµβάνει άµυνες

ενάντια σε άοπλες επιθέσεις, σε επιθέσεις µε µαχαίρι, ραβδί (jo) και πιστόλι µε χρησιµοποίηση

κτυπηµάτων, εξαρθρωτικών τεχνικών και ρίψεων.

• Ju no Kata: Το kata της ευλυγισίας. Περιλαµβάνει διάφορες επιθέσεις και άµυνες και

επιδεικνύει τον αποδοτικότερο επαναπροσανατολισµό της δύναµης και της µετακίνησης.

• Itsutsu no Kata: Το kata των πέντε αρχών. Αυτό το kata προορίζεται για την επίδειξη

και την πρακτική της µετακίνησης του σώµατος (tai-sabaki) και για την εφαρµογή και τον

επαναπροσανατολισµό της ενέργειας όπως και στη φύση.

• Koshiki no Kata: Το αρχαίο kata. Αυτό το kata έχει την προέλευσή του στο Kito-ryu

jujitsu και επιδεικνύει τις τεχνικές του kumiuchi (η τέχνη της συµλοκής) ή την πάλη φορώντας

πανωπλία (yoroi) και προορίζεται να επεξηγήσει την αρχαία προέλευση των τεχνικών του

τζούντο.

• Gonosen no Kata: Το kata των αντιτεχνικών (κόντρες). Αυτό το kata περιλαµβάνει

αντιτεχνικές µε ρίψεις για διάφορες κοινές τεχνικές.

• Kaeshi no Kata: Ένα εναλλακτικό kata αντιτεχνικών µε ρίψεις.

• Nage-Ura no Kata: Ένα άλλο kata αντιτεχνικών µε ρίψεις από τον Kyuzo Mifune.

• Seiryoku-Zenyo Kokumin-Taiiku no Kata: Η εθνική άσκηση βασισµένη στις αρχές της

µέγιστης αποδοτικότητας. Αυτό είναι ένα άτυπο

ποικίλες τεχνικές χτυπήµατων και λακτισµάτων.

σόλο kata του τζούντο και περιλαµβάνει

• Joshi Goshin-Ho no Kata:: Το kata αυτοάµυνας τζούντο για γυναίκες του Kodokan.

Αυτό το kata περιλαµβάνει διάφορες διαφυγές από λαβές – κρατήµατα και αρπαγές αλλά και

κάποιες βασικές τεχνικές κτυπηµάτων και µια ρίψη.

• Renkoho no Kata : Το kata των τεχνικών σύλληψης. Αυτό το kata περιλαµβάνει έναν

αριθµό τεχνικών λαβών ελέγχου και είναι χρήσιµο στην αναχαίτηση των εγκληµατιών.

• Kimi-Shiki no Kata: Το kata της αποφασιστικότητας. Αυτό το kata δίνει έµφαση στη

χρήση της µετακίνησης του σώµατος σε απάντηση στις επιθέσεις µε γυµνά χέρια, µαχαίρι και

ξίφος και περιλαµβάνει άµυνες από γονατιστυή και όρθια στάση.

• Go no Kata: Το kata της δύναµης ή της επίθεσης. Αυτό το kata περιλαµβάνει µια

ποικιλία από atemi-waza ή τεχνικές κτυπηµάτων. 1 2 3 4 5 6 7 8

Επίσηµα kata του Kodokan Nage no Kata Katame no Kata Kime no Kata Goshin Jitsu no Kata: Ju no Kata Itsutsu no Kata Koshiki no Kata Seiryoku-zenyo kokumin taiiku no kata

4.1. NAGE NO KATA (ΤΟ KATA ΤΩΝ ΡΙΨΕΩΝ)

Αυτό είναι ένα από τα δύο Randori Kata, το άλλο είναι το Katame No Kata. Το Nage No

Kata αποτελείται από 15 ρίψεις, που χωρίζονται σε πέντε οµάδες των τριών. 1. 2. 3. 4. 5.

Ρίψεις χεριών (Te Waza).

Ρίψεις γοφού (Koshi Waza).

Ρίψεις ποδιών (Ashi Waza).

Ρίψεις µε αυτοθυσία προς τα πίσω (Ma Sutemi Waza).

Ρίψεις µε αυτοθυσία προς τα πλάγια (Yoko Sutemi Waza).

Κάθε ρίψη γίνεται προς τα δεξιά και προς τα αριστερά και µε αυστηρά προκανονισµένη

ακολουθία κινήσεων.

Ένα από τα ολοφάνερα πλεονεκτήµατα της εκπαίδευσης µε αυτό το Kata είναι ότι ο

ασκούµενος µαθαίνει να εκτελεί ένα πλήθος ρίψεις προς τα δεξιά και αριστερά, ενώ αν ήταν

αριστερός στις δικές του επιλογές στην ελεύθερη πάλη, θα µάθαινε ίσως δύο ή τρεις τεχνικές

από την άλλη προς µία πλευρά. Η ουσία αυτή του Kata δεν είναι το γεγονός ότι οι 15 τεχνικές

γίνονται υποχρεωτικά, αλλά ότι γίνονται πλήρως κατανοητές οι ρίψεις και οι κινητικές

καταστάσεις. Αυτό το Kata είναι ο πυρήνας των πληροφοριών για ένα ουσιώδες Randori.

Οι οµάδες ρίψης του Nage No Kata είναι πέντε, ένα σύνολο 15 τεχνικών ρίψεων

χωρισµένες σε 5 οµάδες των τριών. Και επειδή γίνεται λόγος για τρόπους ρίψεων θα πρέπει να

είναι γνωστή η ονοµασία Waza. Οι τρόποι των ρίψεων ονοµάζονται Nage Waza ή Tatshi

Waza. Είναι ασφαλώς η πιο ενδιαφέρουσα και θεαµατική οµάδα του Judo.

Οι παρακάτω οµάδες χωρίζονται σύµφωνα µε το σηµείο εκείνο, που συγκεντρώνεται όλη

η δύναµη για την εκτέλεση µιας ρίψης. 1.Te-Waza

2.Goshi-Waza

3.Ashi-Waza

Uki Otoshi

Uki-goshi

Seoi Nage

Harai-goshi

Kata-guruma

Tsurikomi-goshi

Okuri Ashi Harai Sasae Tsurikomi Ashi Uchi Mata

Τεχνικές χεριών

Τεχνικές γοφών

Τεχνικές ποδιών

4.Ma Sutemi Waza Τεχνικές αυτοθυσίας πλάτης

5.Yoko Sutemi Waza

Τεχνικές αυτοθυσίας πλευρού

Tomoe Nage

Yoko Gake

Ura Nage

Yoko-guruma

Sumi-gaeshi

Uki Waza

Οι τεχνικές όλων των οµάδων του Nage-No-Kata θα πρέπει να εκτελούνται το ίδιο καλά

και από δεξιά και από αριστερά. Ασφαλώς πρόκειται για ένα µέρος µόνο του Judo, που όµως

είναι πολύ µεγάλο και σηµαντικό, η σωστή εφαρµογή του απαιτεί µακρόχρονη και σκληρή

προπόνηση.

4.2. GATAME-NO-KATA ΤΕΧΝΙΚΕΣ Ε∆ΑΦΟΥΣ

Πρόκειται για µια κατηγορία τεχνικών και µεθόδων µε τις οποίες ο αγώνας συνεχίζεται

στο έδαφος. Σύνολο 15 τεχνικές στην εκτέλεση του Kata. Τεχνικές πάλης, δηλαδή Ne-Waza ή

Gatame-No-Kata: πάλη µεταξύ δύο αντιπάλων στο έδαφος. 1.

Osae-Komi-Waza: Τεχνικές ακινητοποίησης ή καθήλωσης του αντιπάλου στο

έδαφος, µε ακίνητα ένα ή περισσότερα µέλη του σώµατός του. Το χρονικό διάστηµα µιας

ακινητοποίησης για να κερδηθεί ο αγώνας µε Ippon είναι 25'' 2.

Shime-Waza:

Τεχνικές

στραγγαλισµών.

Είναι

τεχνικές

οι

οποίες

χρησιµοποιούνται για να εξαναγκαστεί ο αντίπαλος να παραδοθεί υποκύπτοντας στον

στραγγαλισµό. 3.

Kansetsu-Waza: Τεχνικές µοχλών. Εξαναγκασµός του αντιπάλου σε παράδοση

µε µοχλό που προκαλεί πόνο στην άρθρωση του αγκώνα. Τα Kansetsu επιτρέπονται µόνο στην

άρθρωση του αγκώνα και σε καµία άλλη άρθρωση του σώµατος. Απαραίτητος είναι και ο

έλεγχος του σώµατος του αντιπάλου, ώστε να µην µπορεί να ξεφύγει.

Αυτό το Kata δηλαδή αποτελείται από τρεις οµάδες των 5 τεχνικών. Η πρώτη οµάδα

αποτελείται από ακινητοποιήσεις, η δεύτερη από στραγγαλισµούς και η τρίτη από εξαρθρώσεις.

Εκτός από την τελευταία τεχνική, η οποία είναι µοχλός στο γόνατο, οι άλλες τεχνικές

συναντιόνται συχνά σε ελεύθερη πάλη στο έδαφος

Οι γενικές µορφές του Ne-Waza είναι οι παρακάτω: 1. Osae-Komi-Waza

2. Shime-Waza

3. Kansetsu-Waza

Τεχνικές ακινητοποίησης

Τεχνικές στραγ/σµών

Τεχνικές µοχλών

&πνιγνών i) Kesa-Gatame,

i) Kata-Juji-Jime

i) Ude-Garami

ii) Kata-Gatame

ii) Hadaka-Jime

ii) Ude-Hishigi-Juji-Gatame

iii) Kami-Shiho-Gatame

iii) Okuri-Eri-Jime

iii) Ude-Hishigi-Ude-Gatame

iv) Yoko-Shiho-Gatame

iv) Kataha-Jime

iv) Ude-Hishigi-Hiza-Gatame

v)Kuzure-Kami-Shiho-Gatame

v)Giaku-Juji-Jime

v) Ashi Garami

Οι δραστηριότητες που περιλαµβάνονται στο Gatame-No-Kata είναι πάρα πολλές και

σύνθετες. Αποτελούν την δεύτερη µορφή αγώνα του Judo και είναι η πιο ισχυρή µορφή του αγώνα. Η καλή επίδοση των αθλητών και στις δύο µορφές αγώνα δίνει αυτοπεποίθηση και

εµπιστοσύνη για κάθε τους ενέργεια, ενώ το αντίθετο, η καλή επίδοση µόνο σε µία µορφή έχει

αντίθετα αποτελέσµατα.

4.3. KIME NO KATA (KATA ΤΗΣ ΑΥΤΟΑΜΥΝΑΣ) / SHINKEN-SHOBU-NO-

KATA (ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΥΤΟΑΜΥΝΑΣ)

Τα Atemi ή τεχνικές χτυπηµάτων στο Judo συναντιούνται σ' αυτό και σε µερικά από τα

άλλα Kata χωρίς Randori. Ο Jigoro Kano πάντα περιελάµβανε λακτίσµατα και γροθιές στο

Judo, αλλά ανακάλυψε ότι ήταν πολύ δύσκολο να εφαρµοστούν σε ελεύθερα πάλη, ειδικά όταν

συνδυάζονταν µε ρίψεις ή έδαφος (τεχνικές στο έδαφος). Πειραµατίστηκε µε τα Atemi σε µια

προσπάθεια να δηµιουργήσει µια µέθοδο ελεύθερης πάλης, αλλά ποτέ δεν βγήκε τίποτα

ικανοποιητικό. Πιθανότατα πάντοτε θα είναι δύσκολο να γίνονται ταυτόχρονα χτυπήµατα και

ρίψεις, αφού τείνει να γίνεται ένα ελεύθερο στυλ πολύ περίπλοκο. Όµως ο δάσκαλος του Judo

δεν θα πρέπει να παρεµποδίζεται στην προσπάθειά του να ανακαλύψει µία µέθοδο εκπαίδευσης

για τους µαθητές του σχετικά µε τα παραπάνω. Το Kime No Kata είναι ένα µίγµα από όλα τα

διαφορετικά είδη των τεχνικών του Judo και χωρίζεται σε δύο µέρη, το πρώτο είναι το Ιαπωνικό

στυλ της γονάτισης και το δεύτερο είναι της όρθιας στάσης.

Το πρώτο µέρος αποτελείται από 8 τεχνικές και είναι µία σειρά από άµυνες σε ποικίλες

επιθέσεις, συµπεριλαµβανοµένων και δύο µε µαχαίρι. Στις πιο πολλές απ' αυτές ο αµυνόµενος

αµύνεται τελικά στον επιτιθέµενο µ' ένα Atemi χτύπηµα σ' ένα ζωτικό σηµείο.

Το δεύτερο µέρος αποτελείται από 12 τεχνικές, πολλές από τις οποίες είναι όµοιες µ'

εκείνες του πρώτου µέρους, αλλά γίνονται στην όρθια στάση. Επιπρόσθετα, µε τον συνδυασµό

των χτυπηµάτων, στραγγαλισµών και εξαρθρώσεων, οι δύο τελευταίες άµυνες είναι εναντίον

ενός επιτιθέµενου µ' ένα Γιαπωνέζικο ξίφος.

Idori 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Ryote-dori Tsukkake Suri Age Yoko Uchi Ushiro-dori Tsukkomi Kirikomi Yoko Tsuki

Tachiai 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

Ryote-dori Sode Dori Tsukkake Tsukiage Suri Age Yoko Uchi Keage Ushiro-dori Tsukkomi Kirikomi Nuki Kake Kirioroshi

Γονάτιση

Λαβή – άρπαγµα µε τα δύο χέρια Γροθιά στο στοµάχι Κτύπηµα στο µέτωπο µε την παλάµη Πλάγιο κτύηµα στον κρόταφο µε γροθιά Λαβή από πίσω των ώµων Κτύπηµα στο στοµάχι µε µαχαίρι Προς τα κάτω κάθετο κτύπηµα στο κεφάλι µε µαχαίρι Κτύπηµα στα πλευρά µε µαχαίρι

Όρθια στάση

Λαβή – άρπαγµα µε τα δύο χέρια Αρπαγή των µανικιών από πλάγια Γροθιά στο πρόσωπο Κτύπηµα – γροθιά προς τα πάνω (Uppercut) Κτύπηµα στο µέτωπο µε την παλάµη Πλάγιο κτύηµα στον κρόταφο µε γροθιά Λάκτισµα - τίναγµα στο Βουβώνα Λαβή από πίσω των ώµων Κτύπηµα στο στοµάχι µε µαχαίρι Προς τα κάτω κάθετο κτύπηµα στο κεφάλι µε µαχαίρι Εξαγωγή του ξίφους από τη θήκη του Προς τα κάτω σπάθισµα στο κεφάλι

Σύµφωνα µε µία δυτική άποψη, οι τεχνικές από τη γονάτιση του πρώτου µέρους είναι

περιορισµένης χρήσης, αν και ίσως είναι κατάλληλες για ανθρώπους που κάθονται σε καρέκλες.

Αν και οι τεχνικές είναι περιορισµένες σε αριθµό, είναι αντιπροσωπευτικές και καλύπτουν τις

πιο πολλές από τις περιπτώσεις άµυνας.

Αργότερα το Kodokan αναγνωρίζοντας ίσως την

ανάγκη εκσυγχρονισµού αυτό των Kata, εµφάνισε ένα νέο Kata, κάτι σαν τις σειρές

αυτοάµυνας, το οποίο ονοµάστηκε Goshin Jitsu.

Όταν εκτελείται αυτό το Kata, πρέπει να γίνεται ρεαλιστικά. Ο επιτιθέµενος πρέπει να

επιτίθεται πραγµατικά και όχι να εκτελεί µηχανικά κάποιες κινήσεις. Όπως σε όλα τα άλλα

Kata, εννοείται ότι πρέπει να εκτελείται αµέτρητες φορές, έτσι ώστε ο επιτιθέµενος και ο

αµυνόµενος να συγχρονίζονται σε µία αρµονική σε ροή και ρεαλιστική κίνηση.

4.4 KODOKAN-GOSHIN-JUTSU (ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΥΤΟΑΜΥΝΑ)

Το kime no kata Kata δηµιουργήθηκε περίπου το1888 για τη µελέτη της άµυνας και της

επίθεσης. Εντούτοις, µε την αλλαγή του τρόπου ζωής, έγινε απαραίτητο να βρεθεί ένα νέο kata

που να ταιρίαζει περισσότερο στη σύγχρονη εποχή. Το 1956 το Kodokan καθιέρωσε το Goshin

Jutsu, ένα σύνολο είκοσι µιας τεχνικών αυτοάµυνας , οι οποίες διαιρούνται σε δύο κατηγορίες:

Toshu (ή ενάντια σε άοπλη επίθεση) και Buki (ή ενάντια σε ένοπλη επίθεση).

Το Kata αυτό προσαρµόζει τις παλιές τεχνικές αυτοάµυνας (Kime-No-Kata) στη

σηµερινή εποχή. Χρησιµοποιεί τεχνικές ρίψεων, ακινητοποιήσεων, πνιγµών, εξαρθρωτικών

τεχνικών, και κτυπήµατα, για άµυνα ενάντια σε µαχαίρι,πιστόλι.

Toshu (Ενάντια στην άοπλη επίθεση) Με λαβή-άρπαγµα Ryote-dori Hidari Eridori Migi Eridori Kataude dori Ushiro Eri-dori Ushirojime Kakae-dori

Gammen Tsuki Mae-geri Yoko-geri

Buki (Ενάντια στην ένοπλη επίθεση) Μαχαίρι

Λαβή – άρπαγµα µε τα δύο χέρια Tsukkake Λαβή – αρπαγµα του αριστερόυ- Choku-zuki πέτου Λαβή – αρπαγµα του δεξιού-πέτου Naname-zuki

Λαβή του πέτου από πίσω

Furiage

Στραγγαλισµός από πίσω

Furioroshi

Αρπαγή και συγκράτηση κορµού από πίσω

Κτύπηµα από µπροστά Ευθεία γροθιά

Πλάγιο κτύπηµα –γροθιά

Ραβδί

Λαβή στο χέρι

Από απόσταση

Naname Uchi Ago Tsuki

επίθεση µε γυµνά χέρια, κοντάρι,

του Morote-zuki

Πλάγιο κτύπηµα στον κρόταφο µε Shomen-zuki γροθιά Κτύπηµα – γροθιά προς τα πάνω Koshi-gamae (Uppercut) Γροθιά διεισδυτική στο πρόσωπο Haimen-zuki

Προς τα πάνω ταλάντευση ενάντια στο ραβδί Προς τα κάτω ταλάντευση ενάντια στο ραβδί ∆ύο-γροθιές ενάντια στο ραβδί

Πιστόλι

Πιστόλι στην κοιλία Πιστόλι στο πλευρό Πιστόλι στην πλάτη

Μπροστινό λάκτισµα πλάγιο λάκτισµα

4.5. JU-NO-KATA (ΤΟ KATA ΤΗΣ ΜΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ /ΕΥΛΥΓΙΣΙΑΣ )

Το Ju-no-Kata καθιερώθηκε ως ένα από τα Kata του Kodokan τζούντο το 1887. Οι

απαλές µετακινήσεις του σχεδιάστηκαν για να διδάξουν τις βασικές αρχές της επίθεσης και της

άµυνας και να διευκολύνουν στην εκµάθηση των κυριοτέρων κινήσεων. Στις µορφές των

κινήσεων του συµπεριλαµβάνονται διάφορες κινήσεις όπως κάµψεις, διατάσεις και στροφές, οι

οποίες και συµβάλλουν στην φυσική κατάσταση και την αρµονική ανάπτυξη του σώµατος,

Οι τεχνικές του Kata αυτού αποτελούνται από απαλές κινήσεις, οι οποίες έχουν σκοπό να

διδάξουν τον έλεγχο του σώµατος όταν επιτίθεται ή αµύνεται και πως να χρησιµοποιεί κάποιος

αποτελεσµατικότερα τη δύναµή του. Αυτό το Kata σχεδιάστηκε για πολλούς λόγους. Ο Kano

καθώς είδε ότι το Judo, που εξασκούνταν πάνω σε µία µαλακή ψάθα µε ειδικά ρούχα, είχε

περιορισµούς, συνδύασε µαζί µε όλα τα άλλα, ένα Kata το οποίο θα µπορούσε να εφαρµοστεί

προηγούµενα χωρίς ειδικά ρούχα ή πάνω σε µία ειδική επιφάνεια. Ένα άλλο λοιπόν

πλεονέκτηµα του Ju-no-Kata είναι ότι µε αυτό µπορούν να ασκηθούν άνδρες και γυναίκες,, νέοι

και ηλικιωµένοι, χωρίς να πρέπει να φορεθεί το judogi.

Το Kata αυτό αποτελεί το 2ο από τα περίπλοκα Kata και περιλαµβάνει 15 τεχνικές σε 3

σετ των 5 και είναι µια σειρά από ωθήσεις, έλξεις, κάµψεις, διατάσεις, περιστροφές και

στροφές σχετικές µε το Judo.

ολοκληρωµένη

Καµιά όµως από τις κινήσεις των ρίψεων δεν είναι

Ikkyo (οµάδα 1) Tsukidashi Kata Oshi Ryote-dori Kata Mawashi Ago Oshi

Ώθηση µε το χέρι Ώθηση ώµου Λαβή – άρπαγµα των δύο χεριών Στροφή ώµων Συστροφή σιαγόνας

Nikyo (οµάδα 2) Kirioroshi Ryokata Oshi Naname Uchi Katate-dori Katate Age

(Προς τα κάτωσπάθισµα στο κεφάλι) Ώθηση των δύο ώµων προς τα κάτω Πλάγιο κτύπηµα στον κρόταφο µε την κόψη της παλάµης Λαβή ενός χεριού από τα πλάγια Ανύψωση του ενός χεριού

Sankyo (οµάδα 3) Obi Tori Mune Oshi Tsukiage Uchioroshi Ryogan Tsuki

Αρπαγή ζώνης (Θωρακική ώθηση) Κτύπηµα – γροθιά προς τα πάνω (Uppercut) Προς τα κάτω κτύπηµα στο κεφάλι µε γροθιά Κτύπηµα και στα δύο µάτια µε τα δάκτυλα

Ακόµα περισσότερο, από την άποψη της σωµατικής εκπαίδευσης διαπίστωσε ότι ειδικά

το Randori, όταν εκτελούνταν σθεναρά, έτεινε να µικραίνει τους µυς και να παράγει µη

αρµονικά σώµατα.

Έτσι σ' αυτό το Kata περιέλαβε έναν αριθµό κινήσεων, οι οποίες θα

διέτειναν και θα ξεκούραζαν τους µυς. ∆ήλωσε ότι οι κινήσεις πρέπει να εκτελούνται µ' ένα

τρόπο χαλαρό, απαλό και αργό, γεγονός που αφήνει περιθώρια για άρρωστα και ηλικιωµένα

µέλη του Kodokan να προπονούνται κι αυτά στο Judo . Θεώρησε ότι είναι χρήσιµο όχι µόνο γι'

αυτά τα άτοµα, αλλά το είδε επίσης και σαν έναν καλό τρόπο για να "βάλει σε τάξη,"

ανεξέλεγκτες ή άτακτες και βίαιες κινήσεις ενός σκληρότερου και περισσότερο νευρώδη

αντιπάλου.

Οι κινήσεις δεν είναι µόνο µια σειρά από καλαίσθητες γυµναστικές ασκήσεις αλλά

συµπεριλαµβάνουν τις βασικές κινήσεις του Judo, επεξηγώντας τις αρχές της επίθεσης και της

άµυνας.

4 .6. ITSUTSU NO KATA (ΤΟ KATA ΤΩΝ 5 ΚΙΝΗΣΕΩΝ)

Οι κινήσεις σ' αυτό το Kata είναι έκφραση των κινήσεων του Judo που µοιάζουν µε τις

κινήσεις του νερού, καθιερώθηκε ως ένα από τα Kata του Kodokan τζούντο το 1887,

εµπευσµένο από δυνάµεις της φύσης τις οποίες ο Kano θέλησε να αποδώσει µέσω του τζούντο. ∆εν υπάρχουν ονόµατα για τις τεχνικές του. Το

Itsutsu-no-Kata περιλαµβάνει όλες τις

θεµελιώδεις αρχές του άµυνας και επίθεσης σε σχέση µε τα φυσικά φαινόµενα.

Η πρώτη κίνηση (συνεχής επίθεση) είναι σαν το τρεχούµενο νερό, το οποίο αν και από

την φύση του είναι πολύ ήρεµο, µπορεί στο τέλος να διαβρώσει (κατακερµατίσει) και τον

µεγαλύτερο βράχο. Κατά τον ίδιο τρόπο στο Judo µπορεί κάποιος να υπερισχύσει του άλλου,

χωρίς να υπολογίσειτο πόσο δυνατός είναι ο αντίπαλος, απλά και µόνο χρησιµοποιώντας

λογικά την δύναµή του µε αδιάκοπες επιθέσεις.

Η δεύτερη κίνηση (χρησιµοποίηση της ενέργειας του αντιπάλου) µοιάζει µ' ένα

αγριεµένο κύµα, συµβολίζοντας την ένταση και την ορµή µιας προκαταρκτικής επίθεσης. Εάν

κάποιος προσπαθήσει να αντιµετωπίσει µια πολύ δυνατή επίθεση από έναν πολύ µεγαλύτερο

αντίπαλο, σίγουρα θα πέσει κάτω, µε τον ίδιο τρόπο όπως ένα τεράστιο κύµα θα παραµέριζε

οτιδήποτε στο πέρασµά του. Αλλά, εάν κάποιος αποφύγει προς πλάγια την κατ' ευθείαν ορµή, όχι µόνο δεν θα ηττηθεί, αλλά αυτή η δύναµη θα αντιστραφεί προς όφελός του.

Η τρίτη κίνηση αποτελεί συνέχεια της αποφυγής και προσδίδει στη δύναµη του

αντιπάλου την κυκλική τροχιά, όπως ο άνεµος που στροβιλίζει, προκαλώντας την ανατροπή

του.

Η τέταρτη κίνηση είναι παρόµοια µε την εξουδετέρωση ενός µεγάλου κύµατος, το οποίο

µόλις έχει συντριβεί στην παραλία και κυλά προς τα πίσω. Έτσι όταν ο αντίπαλος επιτίθεται σε

µια µοναδική επίθεση µε τη µέγιστη δύναµη του και αυτοσυγκέντρωση, η σταθερή άµυνα

µπορεί να "σπάσει" την επίθεση του και ο αντίπαλος να καταβληθεί.

Η πέµπτη κίνηση µοιάζει µε ένα γιγάντιο κύµα, το οποίο πρόκειται να περάσει πάνω

από κάποιο άλλο. Κατά τον ίδιο τρόπο που κάποιος µπορεί να αποφύγει την δύναµη ενός

κύµατος βουτώντας κάτω απ' αυτό, έτσι και κάποιος µπορεί να νικήσει µια µέγιστη αντίσταση

και µία αναπόφευκτη δύναµη "βουτώντας" ακριβώς µέσα της και κάτω της την τελευταία

στιγµή, διακυβεύοντας τα πάντα στην µάχη.

Ανακεφαλαιώνοντας, οι 5 αρχές του Itsutsu-No-Kata είναι οι εξής:

1 2 3 4

Αυτοσυγκέντρωση στην ενέργεια και τη δράση Αντίδραση και όχι αντίσταση Η κυκλική αρχή της δίνης ή του ανεµοστρόβιλου Η εναλλαγή του εκκρεµούς

Η αρχή του κενού

Τεχνική: απ' ευθείας ώθηση Τεχνική: αποφυγή Τεχνική: φυγόκεντρη και κεντοµόλα δύναµη Τεχνική: της ροής και της παλινδρόµησης (άµπωτη και παλίρροια) Τεχνική: της αδράνειας

Αυτό το Kata λέγεται ότι είναι το πιο δύσκολο στην εκτέλεσή του, περισσότερο λόγω της

συµβολικής του φύσης.

4.7. KOSHIKI NO KATA (ΤΟ KATA ΤΟΥ ΠΑΛΙΟΥ ΣΤΥΛ)

Αυτό είναι ένα Kata από το στυλ Kito του Ju-Jitsu, στο οποίο ο Kano ασκήθηκε πριν το

τζούντο και ήταν δάσκαλος. Επινοήθηκε σαν ένα Kata το οποίο ήταν γνωστό σαν "Yoroi Humi

Uchi" ή "Οπλισµένο άρπαγµα". Όταν οι αρχαίοι Σαµουράι µάχονταν στο πεδίο της µάχης, ήταν

οπλισµένοι, αν και ελαφρά σύµφωνα µε τα ευρωπαϊκά δεδοµένα, αλλά ωστόσο βαριά και

δυσκίνητα.

Τα λακτίσµατα και οι γροθιές ήταν δύσκολο να εκτελεστούν, εξαιτίας του

εξοπλισµού και έτσι µια σειρά από τεχνικά ορισµένες ρίψεις επινοήθηκαν για την πάλη σώµα

µε σώµα. Αυτό ονοµάστηκε Yoroi-Humi-Uchi. Οι κινήσεις στο Kata αυτό εκτελούνται αργά

προς µίµηση των κινήσεων µε οπλισµό και όλο το Kata είναι απλό και περιορισµένου τεχνικού

περιεχοµένου.

Εκτός από τις τεχνικές που επεξηγούσαν τις αρχές των ρίψεων του Judo, το Kata

χρησιµοποιήθηκε και σαν µέσο εκπαίδευσης του Hontai.

Αυτό είναι µία κατάσταση του

µυαλού η οποία ήταν πολύ πολύτιµη στο σχολείο του Kito-Ju-Jitsu. Εννοεί, ότι πρέπει να έχει

κάποιος ανεπηρέαστο "διανοητικό κέντρο", ώστε να αγνοεί τι συµβαίνει γύρω του και να µπορεί

να αυτοσυγκεντρώνεται. Αυτό έχει ειπωθεί ότι είναι η βάση µιας αληθινής νίκης.

Το Kata γίνεται σε δύο µέρη, Omote και Ura (µπροστά και πίσω) και η διανοητική στάση

του καθενός είναι διαφορετική.

Omote (Μέτωπικα) 1. Tai 2. Yume no Uchi 3. Ryokuhi 4. Mizu-guruma 5. Mizu Nagare 6. Hikiotoshi 7. Ko-daore 8. Uchikudaki 9. Tani Otoshi 10. Kuruma-daoshi 11. Shikoro-dori 12. Shikoro-gaeshi 13. Yudachi 14. Taki Otoshi 1. Mi Kudaki 2. Kuruma-gaeshi 3. Mizu Iri 4. Ryusetsu 5. Sakaotoshi 6. Yukiore 7. Iwa Nami

Στάση ετοιµότητας Στη µέση του ονείρου ∆ιαφεύγουσα δύναµη Υδάτινος τροχός Ροή νερού Συρόµενη πτώση Πτώση κορµού δένδρου Συντριβή Κατακόρυφη ανατροπή (πτώση σταγόνας) Ρίψη τροχού Αρπαγή του λαιµού Συστροφή λαιµού Ραγδαία βροχή Πτώση καταρράκτη

Ura (από πίσω)

Συντριβή σώµατος Ρίψη τροχού Καταβύθιση Χιόνι σε ιτιά Ορµητική Πτώση Σπασµένο κλαδί από χιόνι Κύµα στους βράχους

Στο µέρος Omote των 14 τεχνικών, ο ασκούµενος πρέπει να ξεχάσει τον αντίπαλο, την

νίκη ή την ήττα. Πρέπει να αυτοσυγκεντρώνεται στον εαυτό του, διατηρώντας την σκέψη του

γαλήνια και ήρεµη. Επιπρόσθετα, πρέπει να ελέγχει την διέγερση και την µείωση της προσοχής

του στην κάθε τεχνική, γνωρίζοντας καλά τα διαλείµµατα µεταξύ των κινήσεων.

Στο δεύτερο µέρος, η ενέργεια πρέπει να ρέει σαν νερό στην πληµµύρα, χωρίς

διαλείµµατα µεταξύ των µεµονωµένων τεχνικών. Οι 7 τεχνικές πρέπει να είναι γρήγορες,

δυνατές και συνεχόµενες και το µυαλό πρέπει ν' ακολουθεί τον ρυθµό αυτών.

4.8. GONOSEN-NO-KATA (ΜΕΘΟ∆ΟΙ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΕΩΝ - ΑΝΤΙΤΕΧΝΙΚΕΣ)

Ακριβώς τη στιγµή που ένας από τους δύο αντιπάλους επιτίθεται, ο άλλος έχοντας

προβλέψει την κίνηση αυτή, αντιδρά εφαρµόζοντας κάποια άλλη τεχνική που συνήθως είναι η

αντιτεχνική αυτής που εφαρµόζει ο επιτιθέµενος αντίπαλός του. Φαίνεται, λοιπόν, πως τα

Gonosen-No-Kata είναι το αντίθετο των Renraku-Waza. i) ii) iii) iv) v) vi)

O Soto Gari - O Soto Gari Hiza Guruma - Hiza Guruma O Uchi Gari - De Ashi Barai De Ashi Barai - De Ashi Barai Ko Soto Gake - Tai Otoshi Ko Uchi Gari - Sasae Tsuri Ashi

vii) viii) ix) x) xi) xii)

Koshi Guruma - Ushiro Goshi Koshi Guruma - Uki Goshi Hane Goshi - Sasae Tsuri Komi Ashi Harai Goshi – Utsuri Goshi Uchi Mata - Sukui Nage Ippon Seoi Nage - Sumi Gaeshi

Εκµεταλλευόµενος την κίνηση του αντιπάλου του, που την έχει ήδη προβλέψει, εκτελεί

τεχνική στην κατεύθυνση που κινείται ο αντίπαλός τους. Το Kata αυτό, µαζί µε το Nage-NoKata και Katame-No-Kata, αποτελούν το Rantori No-Kata, δηλαδή τεχνικές του Judo που

χρησιµοποιούνται κυρίως στους αγώνες.

4.9. KAESHI NO KATA (ΜΕΘΟ∆ΟΙ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΕΩΝ - ΑΝΤΙΤΕΧΝΙΚΕΣ)

Kaeshi waza είναι τεχνικές κόντρας ή αντεπίθεσης. Αυτό το kata χρησιµοποιήθηκε από

τον Yukio Tani, ο οποίος δίδαξε το τζούντο στη Μεγάλη Βρετανία για περίπου 50 έτη έως ότου

πέθανε το 1950, όπως και ο µαθητής του MasutaroOtani. ∆εν είναι ένα αναγνωρισµένο kata του Kodokan. Deashi-barai κόντρα Deashi-barai Ouchi-gari κόντρα Ushiro-goshi

Hane-goshi κόντρα Deashi-harai

Harai-goshi κόντρα Ushiro-goshi

Kouchi-gari κόντρα Okuiri-ashi-harai

Uchi-mata κόντρα Te-waza

Kosoto-gari κόντρα Tai-otoshi

Ippon-seoi-nage κόντρα Uki-waza

Osoto-gari κόντρα Harai-goshi

Koshi-guruma κόντρα Utsuri-goshi

4.10. NAGE-URA NO KATA (ΜΕΘΟ∆ΟΙ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΕΩΝ -ΑΝΤΙΤΕΧΝΙΚΕΣ)

Αυτό το kata δηµιουργήθηκε από τον Kyuzo Mifune, δέκατο Dan, στο Kodokan µετά από

τον Β! παγκόσµιο πόλεµο. ∆εν είναι ένα αναγνωρισµένο kata του Kodokan και αναφέρεται

µερικές φορές ως Nage Ura no Kata or Gonosen-no-Kata. Είναι µια µελέτη του Kaeshi Waza, ή των τεχνικών αντεπίθεσης – κόντρας του judo. Te-waza Uki Otoshi κόντρα Tai Otoshi – (αριστερό) Seoi Nage κόντρα Yoko Guruma Kata Guruma κόντρα Sumi Gaeshi Tai otoshi κόντρα Kotsuri Goshi Obi Otoshi κόντρα O Guruma

Ashi-waza Okuri Ashi Harai κόντρα Tsubame Gaeshi Kouchi Gari κόντρα Hiza Guruma – (αριστερό) Ouchi Gari κόντρα Ouchi Gari Gaeshi * Sasae Tsurikomi Ashi κόντρα Sumi Otoshi Uchi-mata κόντρα Tai Otoshi (αριστερό)

Koshi-waza Hane Goshi κόντρα Kari Gaeshi (O-uchi-gaeshi) Harai Goshi κόντρα Ushiro Goshi Hane Goshi κόντρα Utsuri Goshi Uki Goshi κόντρα Yoko Wakare O Goshi κόντρα Ippon Seoi Nage

Για την τεχνική uchimata, ή κόντρα σήµερα θα λεγόταν uchimata sukashi παρά tai otoshi.

Για την τεχνική hane goshi, ή κόντρα σήµερα θα λεγόταν hane goshi gaeshi παρά kari gaeshi. * Αναφέρεται επίσης και σαν Ouchi Gari µε κόντρα Tomoe Nage (αριστερό)

4.11. SEIRYOKU-ZENYO KOKUMIN TAIIKU NO KATA (ΤΟ KATA ΤΗΣ

ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΧΗ

ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΥΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ)

ΤΗΣ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ

Αυτό το Kata έχει δύο λειτουργίες. Η πρώτη, όπως υποδηλώνει και η ονοµασία της, είναι

µια σειρά γυµναστικών ασκήσεων που πρέπει να γίνουν πριν το Randori. Η άλλη είναι να

κάνει τον Judoka να προπονηθεί στο Atemi, το οποίο αλλιώς δεν θα εκτελούσε πολύ κατά το Randori. Ο Kano λέει στο µοναδικό του βιβλίο για το Judo (Judo Kyohon): "Είναι µια αρχή

σωµατικής εκπαίδευσης ώστε να προετοιµάζεται κανείς για δύσκολες ασκήσεις κάνοντας

"ευλύγιστες" και ισορροπηµένες ασκήσεις πριν την πιθανή µονόπλευρη άσκηση". Στη συνέχεια

προτείνει να γίνεται αυτή η ισορροπηµένη µορφή προθέρµανσης πριν το Randori,. Πίστευε ότι

οι Judoka οι οποίοι εξασκούνταν πιο πολύ στο Randori δεν θα έπρεπε να ξεχνούν το Atemi και

έτσι δηµιούργησε αυτές τις ασκήσεις µε τη µορφή του Atemi.

Αυτό το Kata µοιάζει πολύ µε Kata του Karate και είναι απόδειξη το γεγονός ότι ο Kano

περιελάµβανε τεχνικές χτυπηµάτων στο Judo του. Το Kata χωρίζεται σε δύο µέρη: Το πρώτο

µέρος γίνεται ατοµικά και το δεύτερο µέρος µε συνασκούµενο. Το πρώτο µέρος αποτελείται από µία σειρά 28 κινήσεων. Είκοσι τρεις από αυτές είναι τεχνικές χτυπηµάτων µε τα χέρια και

5 µε λακτίσµατα..

Το δεύτερο µέρος, αποτελούµενο από 2 χ 10 τεχνικές, Kime Shiki + Ju Shiki είναι µία

σειρά από αποφυγές και αντεπιθέσεις µε γροθιές σε ποικίλες επιθέσεις και λαβές - πιασίµατα.

Αν και αυτό είναι επίσηµο Kata γίνεται σπανίως, γεγονός που δείχνει την δυσκολία που είχε το

Kodokan στην µίξη τεχνικών µε χτυπήµατα και λαβές - "πιασίµατα". 1.Tandoku Renshu (Ατοµική εξάσκηση ) Κτύπηµα πέντε κατευθύνσεων a. Goho-ate

2. Migi-ate

Αριστερό-µπροστινό χτύπηµα ∆εξιό πλάγιο κτύπηµα

3. Ushiro-ate

Πίσω κτύπηµα

2. Furihanashi

4. Mae-ate

Μπροστά κτύπηµα

3. Gyakute-dori

5. Ue-ate

Ανοδικό χτύπηµα

4. Tsukkake

1. Hidari-mae-naname-ate

b. Ogoho-ate 1. Ohidari-mae-naname-ate 2. Omigi-ate 3. Oushiro-ate

διαγώνιο

2. Sotai-Renshu (Ασκήσεις µε αντίπαλο) Μορφές A.Kime Shiki: αποφασιστικότητας Τεχνικές στα γόνατα a. Idori: 1. Ryote-dori

Μεγάλα κτυπήµατα κατευθύνσεων

πέντε

5. Kiri-gake

Μεγάλο αριστερό εµπρός διαγώνιο κτύπηµα µε γροθιά

b. Tachiai:

Μεγάλο δεξιό κτύπηµα στα πλάγια µε γροθιά Μεγάλο πίσω κτύπηµα µε το δεξί αγκώνα

4. Omae-ate

Μεγάλο µπροστινό κτύπηµα µε γροθιά

5. Oue-ate

Μεγάλο ανοδικό χτύπηµα µε γροθιά

c. Goho-geri

Λακτίσµατα σε πέντε-κατεύθυνσης

1. Mae-geri

(Μπροστινό λάκτισµα)

2. Ushiro-geri 3.Hidari-mae-naname-geri

(Οπίσθιο λάκτισµα) Αριστερό - µπροστινό λάκτισµα

διαγώνιο

1. Tsuki-age 2. Yoko-uchi

2.Kata-oshi 3. Kata-mawashi

6. Kagami-migaki

Το γυάλισµα του καθρέφτη

4. Kiri-oroshi

8. Zengo-tsuki

9. Ryote-ue-tsuki 10. Oryote-ue-tsuki

11. Sayu-kogo-shita-tsuki

Χτυπήµατα εµπρός µε τις γροθιές και πίσω αγκωνιές (οι παλάµες ανοικτές και προς τα πάνω) Με τα δύο-χέρια ταυτόχρονα, ανοδικό χτύπηµα µε γροθιές Μεγάλο ανοδικό χτύπηµα µε ταυτόχρονες γροθιές µε µικρή αναπήδηση Χτυπήµατα µε γροθιές προς τα κάτω και προς τις δύο πλευρές εναλλάξ

Ευθύ κτύπηµα στο κεφάλι µε µαχαίρι

Τεχνικές από όρθια θέση

Κτύπηµα προς πάνω µε γροθιά

τα

Πλάγιο χτύπηµα

Λαβή από πίσω των ώµων 4. Naname-tsuki Πλάγιο κτύπηµα στην καρωτίδα µε µαχαίρι 5.Kiroroshi Προς τα κάτω κτύπηµα στο κεφάλι µε σπαθί Μορφές ευλυγισίας B. Ju Shiki: * ΟΜΑ∆Α 1 1. Tsuki-dashi Ώθηση µε το χέρι

∆εξιό µπροστινό διαγώνιο λάκτισµα Ψηλό µπροστινό λάκτισµα

Χτυπήµατα και στις δύο πλευρές

Γροθιά στο στοµάχι

3. Ushiro-dori

4. Migi-mae-naname-geri 5. Taka geri

7. Sayu-uchi

Λαβή µε τα δύο χέρια Τίναγµα απελευθέρωσης Ανάποδη λαβή µε τα δύο χέρια

Ώθηση ώµου Λαβή – άρπαγµα των δύο χεριών Στροφή ώµων

Λαβή ενός χεριού από τα πλάγια ΟΜΑ∆Α 2 6. Katate-age Ανύψωση του ενός χεριού 7. Obi-tori Αρπαγή ζώνης 5. Katate-dori

8. Mune-oshi

9. Tsuki-age

Θωρακική ώθηση Κτύπηµα – γροθιά προς τα πάνω (Uppercut)

12. Ryote – shita - tsuki

13. Naname-ue-uchi 14. Naname-shita-uchi 15. Onaname-ue-uchi 16. Ushiro-sumi-tsuki 17. Ushiro-uchi 18. Ushiro-tsuki/mae-shitatsuki

Προς τα κάτω ταυτόχρονο χτύπηµα και µε τις δύο γροθιές (από ακροστασία σε βαθύ κάθισµα) Χτύπηµα µε την κόψη της παλάµης προς τα πάνω και πλάγια

Χτύπηµα µε την κόψη της παλάµης προς τα κάτω και πλάγια Μεγάλο Χτύπηµα µε την κόψη της παλάµης προς τα πάνω και πλάγια

Οπίσθιος-γωνιακό χτύπηµα µε γροθιά (δεξί χέρι αριστερή φτέρνα)

10. Ryogan Tsuki

Κτύπηµα και στα δύο µάτια µε τα δάκτυλα

• Αυτή η οµάδα ασκήσεων αποτελείται από δέκα τεχνικές του Ju-no-Kata. • Οι τεχνικές εκτελούνται όπως στο kata και η αρχική απόσταση είναι περίπου στα 2 µέτρα.

Οπίσθιο χτύπηµα µε γροθιά

Πίσω - εµπρός και προς τα κάτω ταυτόχρονα χτυπήµατα µε γροθιές

Είναι σηµαντικό να κάνει κανείς όλες τις κινήσεις στα διάφορα Kata σωστά και µε

ζωντάνια. Πρέπει να ασκείται πολλές φορές και πολύ προσεκτικά. Ο ασκούµενος δεν πρέπει

να είναι γνώστης µόνο των δικών του κινήσεων, αλλά και εκείνων του συνασκούµενού του.

Όταν ένα Kata εκτελείται κανονικά είναι σαν να υπάρχει µία αόρατη κλωστή που ενώνει τα δύο

άτοµα και που ποτέ δεν επιτρέπει σε κανένα να χαλαρώσει.

Το Kime Shiki (αναθεωρήθηκε από τους Sumiyuki Kotani, Yoshimi Osawa και Yuichi

Hirose το 1968 ), όπως και Ju Shiki εκτελούνται και σαν Kata ξεχωριστά.

1. Ο Σκοπός του Kime Shiki Εκτός από την µυϊκή ανάπτυξη και την άσκηση στις

µετακινήσεις συµβάλλει στην ανάπτυξη κινήσεων καταλυτικών στην επίλυση απρόβλεπτων

καταστάσεων, σύµφωνα µε τις αρχές άµυνας και επίθεσης των πολεµικών τεχνών. 2. Σχεδιαγράφηµα του Kime-shiki.

Αυτό αποτελείται από πέντε τεχνικές που

εφαρµόζονται από τη γονατιστή στάση- (idori) µε άοπλα χέρια, από τις οποίες ή µία είναι µε ένα

µαχαίρι και άλλες πέντε τεχνικές που εφαρµόζονται από την όρθια στάση- (tachiai) µε άοπλα

χέρια, από τις οποίες ή µία είναι µε µαχαίρι και η µία µε σπαθί .

3. H σηµασία του έγκειται στο ότι η εξάσκηση του διαφέρει από τη συνηθισµένη

γυµναστική που αναπτύσσει, όπως και το ίδιο, οµοιόµορφα ολόκληρο το σώµα. Σκοπός της

εξάσκησης µε αυτό είναι και η καλλιέργεια του πνεύµατος, επειδή συνήθως δεν ασκούνται µε

έντονο το ενδιαφέρον για την ανάλυση της ουσίας κάθε µετακίνησης του σώµατος. Εποµένως η

εξάσκηση του συµβάλλει στην ηρεµία του µυαλού και την αυτοσυγκέντρωση αυτού σε κάθε

µετακίνηση στην παραγωγή της αποδοτικότερης χρήσης της ενέργειάς.

4.12. JOSHI -GOSHIN-HO (ΑΥΤΟΑΜΥΝΑ ΓΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΣ)

Νεότερο Kata, το οποίο είναι φτιαγµένο για αυτοάµυνα αποκλειστικά για γυναίκες. Αυτό

το kata δηµιουργήθηκε το 1943 και δηµιουργήθηκε από το δεύτερο Πρόεδρο του ιδρύµατος

τζούντο του Kodokan, τον Jiro Nango, ο οποίος ήταν ανηψιός του Kano και ανέλαβε τη

διεύθυνση του Kodokan αφότου πέθανε αυτός. ∆ιοίκησε το Kodokan κατά τη διάρκεια του

Β΄παγκόσµιου πολέµου. Ο Jiro Nango κατασκεύασε το Joshi Goshinho επειδή σκέφτηκε ότι

υπήρχε ανάγκη να διατηρηθούν οι αµυντικές τεχνικές για τις γυναίκες στο τµήµα των γυναικών

του Kodokan κατά τη διάρκεια του Β΄παγκόσµιου πολέµου." 1.Tai-sabaki

2. Ridatsu-ho

Ασκήσεις µετακίνησης του σώµατος

Τρόποι διαφυγής

1.Tai-no-ido 2.Tsugi-ashi

Μετακίνηση σώµατος πόδι που ακολουθεί

3.Migi-sabaki, Hidarisabaki 4.Migi-mae-sabaki, Hidari-mae-sabaki

∆εξιά και αριστερή µετακίνηση ∆εξιά και αριστερή µετακίνη µπροστά

5.Migi-harai, Hidariharai 6.Migi-maware, Hidarimaware

∆εξιό και αριστερό σάρωµα µε το χέρι ∆εξιά και αριστερή στροφή

7.Mae-shizume, Migishizume, Hidarishizume 8.Hiza-ate

Μπροστά, δεξιό και αριστερό διαγώνιο βύθισµα κάτω Χτύπηµα µε το γόνατο δεξιά και αριστερά

1. Kata-te-tekubi-dori 2. Ryo-te-kata-te-dori 3. Shishi-gyaku-dori 4. Ude-kakae-dori

5. Ushiro-dori

Μονή λαβή καρπού διπλή λαβή των καρπών των χεριών Αντίστροφη λαβή των τεσσάρων δάχτυλων Λαβή µε περυτύλιξη των βραχιόνων του uke στο χέρι Οπίσθια λαβή

3. Seigo-ho Επιθετικοί τρόποι άµυνας 1.Ude-gyaku-dori Αντίστροφη λαβή βραχιόνα 2.Ushiro-eri-dori Οπίσθια λαβή του περιλαίµιου 3.Ushiro-kubi-himojime 4.Ushiro-dori 5.Kyohaku-dori

Από πίσω πνιγµός µε σχοινί στο λαιµό Οπίσθια λαβή Μετωπική λαβή παρεµπόδισης εξαγωγής ξίφους

4.13. GO NO KATA (ΤΟ KATA ΤΗΣ ∆ΥΝΑΜΗΣ)

Το Go-no- kata είναι ένα από το παλαιότερα kata του τζούντο του Kodokan,

δηµιουργήθηκε

το

1887

και

θεωρείται

ότι

είναι

το

συµπληρωµατικό kata στο Ju-no-Kata (το go σηµαίνει σκληρότητα, δύναµη και το ju σηµαίνει απαλότητα, ηπιότητα, ευλυγισία, υποχώρηση).

Αρχικά το kata λεγόταν GoJu no

Kata (της δύναµης και της ευλυγισίας). Το αρχικό Go-no-

kata έχει χαθεί. Σήµερα διδάσκεται ή ασκείται σπάνια ακόµη και στο Kodokan. Ο πιο γνωστός δάσκαλος του Go-no-Kata

1. Seoi Nage 2. Ushiro-goshi 3. Sukuinage 4. Hidari Seoi Nage 5. Uki-goshi 6. Hadaka-jime / Koshi-kudaki 7. Tobi-goshi / Uki-goshi 8. Osoto-otoshi 9. Ushiro-goshi 10. Kata-guruma

είναι ο Ιάπωνας sensei (Sensei Toshiyasu Ochiai) ο οποίος εκτελεί τακτικά και διδάσκει το kata

στο dojo machi στο Τόκιο, ενώ δεν είναι γνωστοί δάσκαλοι για αυτό εκτός Ιαπωνίας.

Τα τελευταία χρόνια διάφοροι δάσκαλοι έχουν αναπτύξει και έχουν επιδείξει το δικό

τους Go-no-Kata για να επεξηγήσουν τις αρχές της δύναµης. Εντούτοις γενικά υπάρχει λίγη

οµοιότητα µεταξύ αυτού του kata και της αρχικής µορφής του kata του Kodokan. Το Go-noKata αποτελείται από τις δέκα τεχνικές του διπλανού πίνακα, από τις οποίες οι τρείς

επαναλαµβάνονται µε διαφορετικό τρόπο εισόδου (irimi) στην τεχνική. Οι τεχνικές όλες

εκτελούνται από jigotai (αµυντική στάση) χωρίς λαβές στον ιµατισµό. Το kata

περιέχει επίσης και παραδείγµατα από Renraku Waza (συνδυασµοί) και Kaeshi Waza

(αντιτεχνικές), τα οποία και αποδίδουν µια πληρότητα στην εξάσκηση του. ∆εδοµένου

ότι οι τεχνικές του δεν ολοκληρώνονται µε ukemi (πτώσεις), όπως και στο Ju-no-Kata, είναι κατάλληλο στην πρακτική για τους αρχαρίους.

Επειδή το kata δεν έχει γίνει αποδεκτό και δεν έχει τυποποιηθεί από το Kodokan,

σε µερικές µέρη σήµερα το Go no Kata θεωρείται µερικές φορές ως επίδειξη για το πώς

οι

τεχνικές

χτυπηµάτων

ενσωµατώνονται

στο

Kodokan

Judo.

Πολλοί

εµπειρογνώµονες δεν αναφέρουν τα χτυπήµατα σαν µέρος του Kodokan Go no Kata,

σε µερικές εκδόσεις τα atemi (χτυπήµατα) αποτελούν το κύριο µέρος του Go no Kata.

Ο M. Kawaishi στο βιβλίο του "The Complete 7 Katas of Judo" περιγράφει το Go no Kata σαν Kata της δύναµη ή των χτυπηµάτων, περισσότερο πλησιέστερο στο Karate-

Do. Συµπηρωµατικά, ο S. Cunningham λέει, " υπάρχουν πολλά atemi, όπως και ρίψεις

και άλλα στοιχεία µέσα Go no Kata".

4.14. RENKOHO NO KATA (ΤΟ KATA ΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΥΛΛΗΨΗΣ)

Υπήρξαν επίσης αρκετά Renkoho no Kata. Renkoho είναι οι µέθοδοι της σύλληψης.

Το παλαιό Renkoho no Kata περιλαµβάνει torinawa ή hojo jutsu, το οποίο σηµαίνει δένω µε

σχοινί. Παλαιότερα η αστυνοµία δεν είχε τις χειροπέδες οι αστυνοµικοί έφεραν ένα κοµµάτι του

σχοινιού, ή διάφορα κοµµάτια του σχοινιού στη ζώνη τους. Αυτοί έριχναν γρήγορα κάτω το πρόσωπο που ήθελαν να συλλάβουν και µε γρήγορες κινήσεις τους έδεναν για να τους µεταφέρουν στη φυλακή.

Σε πιο σύγχρονες εκδόσεις του αυτό αποβλέπει όχι µόνο την προστασία από κακοποιούς,

αλλά και των έλεγχο αυτών για όσο χρόνο απαιτείται. Εφαρµόζει γνώσεις από το Nage no

Kata, το Katame no Kata και το Kime no Kata µε σκοπό την εξοικείωση µε τις τεχνικές αυτές

για τον ανωτέρω σκοπό, αλλά και την αποφυγή της χρησιµοποίησης όπλων. 4.14. ΑΥΤΟΑΜΥΝΑ ΚΑΙ JUDO

Ένα από τα τρία παραδοσιακά αντικείµενα του Judo είναι το Shobu. Το ιαπωνικό λεξικό

το ερµηνεύει σαν "νίκη και ήττα". Ο Kano το εξήγησε σαν: "τεχνικές που επιτρέπουν σε

κάποιον να ελέγχει το σώµα του και να µην ελέγχεται από άλλους". Τον έλεγχο τον ερµηνεύει

σαν "έχοντας την ικανότητα να σκοτώνει, να ακρωτηριάζει ή να αναχαιτίζει κάποιον άλλο".

Αυτό το σηµείο έχει γίνει διότι, στα πιο πρόσφατα χρόνια, µερικοί ισχυρίστηκαν ότι το

Judo δεν έχει καµιά σχέση µε την αυτοάµυνα, ότι είναι απλά ένα άθληµα.

Το πλήρες σύστηµα του Judo είναι πολύ χρήσιµο για την αυτοάµυνα. Απ' την µια

πλευρά υπάρχουν τα Kata που διδάσκουν και εκπαιδεύουν τον ασκούµενο σε µια µεγάλη

ποικιλία ρίψεων µοχλών, λακτισµάτων και γροθιών σε διαφορετικές περιπτώσεις και

καλλιεργούν την κατάλληλη διανοητική στάση. Και από την άλλη πλευρά, υπάρχει η µέθοδος

της εξάσκησης του Randori "η οποία προσθέτει το τσιµέντο στα τούβλα".

Η ελεύθερη πάλη αναπτύσσει την δύναµη, την σταθερότητα, το κουράγιο, την ικανότητα

αντοχής στον πόνο, την επιδεξιότητα να ρίχνει κανείς και να αποτρέπει µοχλούς στα χέρια ή

στραγγαλισµούς.

Η ελεύθερη πάλη επίσης καλλιεργεί τις ιδιότητες της διαίσθησης, της

εµπειρίας, της αυτοπεποίθησης, καθώς και την ικανότητα να ενεργεί κανείς γρήγορα. Κάθε

σύστηµα αυτοάµυνας που δεν έχει µέθοδο εκπαίδευσης µε ελεύθερη πάλη είναι ατελές και

τεχνητό.

Όµως, πιθανότατα οι περισσότεροι άνθρωποι που κάνουν Judo να εξασκούνται µόνο στην

ελεύθερη πάλη, αυτό µε κανένα τρόπο δεν τους κάνει καλούς στην αυτοάµυνα. Το Randori

πρέπει να τροποποιείται ελαφρώς για να γίνει χρήσιµο.

Κατ' αρχήν, πρέπει διαρκώς να παρακολουθείται το άλλο άτοµο. Πάντα να υπάρχει

οπτική επαφή µε τον αντίπαλό του και ποτέ να µην του γυρίζει κανείς την πλάτη. Το επόµενο

σπουδαίο πράγµα που πρέπει να θυµάται είναι, ότι στο Randori που είναι προσανατολισµένο

στην αυτοάµυνα, η µάχη αρχίζει σε απόσταση αναπνοής. Πολλοί Judoka είναι συνηθισµένοι

στην ελεύθερη πάλη µόνο αφού έχουν γίνει Kumi-Kata "πιασίµατα" στα Kimono των άλλων.

Εάν έκαναν αυτό στην αυτοάµυνα, θα τους καθιστούσε ευάλωτους σε γροθιές και λακτίσµατα.

Στο καλό αγωνιστικό Judo, η µάχη αρχίζει όταν οι δύο αγωνιζόµενοι µπορούν ν' ακουµπήσουν

ο ένας τον άλλο, σε απόσταση αναπνοής και αυτός είναι ο τρόπος που πρέπει να διεξάγεται ένα

Randori. Στην περίπτωση που η λαβή έχει επιτευχθεί από αυτήν την απόσταση, θα πρέπει να

γίνει συνήθεια να ρίχνει κανείς µε µία γρήγορη επίθεση.

Το στυλ ορισµένων Judoka που επιτίθενται µε ελιγµούς και τυχαίες επιθέσεις δεν είναι

καλό για την αυτοάµυνα. Οι επιθέσεις πρέπει να είναι αιφνίδιες και άµεσες, αποτρέποντας

συνεχώς την Kumi-Kata του αντιπάλου. Έχοντας τη δική του Kumi-Kata ο Judoka έχει ένα

µεγάλο πλεονέκτηµα.

Όχι µόνο κάνει το Judo του, αλλά µπορεί να ελέγχει τον άλλον

ελέγχοντάς του την ισορροπία. Ένα άτοµο χωρίς ισορροπία είναι ανίκανο να γρονθοκοπήσει ή

να κλωτσήσει.

Το ίδιο το Judo πρέπει να εκτελείται ελαφρώς διαφορετικά κατά την αυτοάµυνα. Μια

τεχνική για παράδειγµα, η οποία βασίζεται σε µια ειδική Kumi Kata, ίσως να µην είναι πολύ

καλή στους δρόµους, όταν ο επιτιθέµενος είναι ελαφρά ντυµένος.

Είναι καλό να γίνεται

εξάσκηση του Judo περιστασιακά χωρίς τα Kimono. Αν µπορεί κανείς να ρίξει κάποιο άτοµο, το οποίο δεν φορά σακάκι, είναι σε θέση να ρίξει κάποιον στον δρόµο.

Είναι επίσης απαραίτητο να εκτελούνται οι τεχνικές µε αυτοσυγκέντρωση. Αυτό διότι

πρέπει να είναι κάποιος σε θέση να εκτελέσει την ρίψη του έτσι ώστε να εξουδετερώσει πλήρως

τον αντίπαλο "νοκ άουτ", αν είναι απαραίτητο. Τεχνικές οι οποίες κυλούν τον αντίπαλο στο

πάτωµα δεν είναι καλές.

∆εν πρέπει να επιχειρούνται τεχνικές αυτοθυσίας (Sutemi Waza), µια που είναι ένας

γενικός κανόνας της αυτοάµυνας να στέκεται κανείς στα πόδια του. Οι µοχλοί - για να είναι

αποτελεσµατικοί -, πρέπει να εκτελούνται ως το τέλος, διότι αν δεν βγει εκτός λειτουργίας το

χέρι, ο επιτιθέµενος θα συνεχίσει να επιτίθεται (Hoare, S. 1980). Φυσικά, οι δυνατές ρίψεις, οι

µοχλοί και οι στραγγαλισµοί µέχρι εσχάτων, δεν είναι για τα Randori στο σύλλογο, αλλά µόνο

για καταστάσεις στις οποίες είναι κανείς αναγκασµένος να υπερασπιστεί τον εαυτό του.

Συµπερασµατικά, στο αγωνιστικό στυλ του Randori πρέπει να εξασκείται επίσης κανείς

και στα Kata χωρίς Randori, ιδιαίτερα δε στο Kime No Kata, το Koshiki No Kata, το Ju No Kata και στο Seiryoku-Zenyo Kokumin Taiiku No Kata. Αυτά θα δώσουν τη βάση για τις

τεχνικές του Judo µε χτυπήµατα και τις ειδικές περιπτώσεις αυτοάµυνας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ 1.

GLEESON, G., (1975). All About Judo. London, Ed. EP Publishing L.t.d..

CUNNINGHAM, S., (1998). The Dynamic Nature of Kata, Judo Forum Online

Magazine 3.

KANO, J., (1986). Kodokan Judo, Tokyo, Ed. Kudonsha International.

KAWAISIHI, M., (1982). The Complete 7 Katas of Judo, The Overlook

Press, Woodstock, New York, USA. 5.

KAWAMURA, T. AND DAIGO, T., (2000). Kodokan New Japanese-English

Dictionary of Judo, Kodokan Institute, Tokyo, Japan. 6.

LEGGETT, T., P., AND KANO, J., (1982). Kata Judo, W Foulsham & Company

Limited, Slough, Berkshire, UK. 7.

PARULSKI, G., (1985). Judo Black belt, Chicago, Ed. Contemporary Books Inc.

HOARE, S., (1980). Judo, London, Ed. Holdler and Stoughton, 151-152.

OHLENKAMP, N., 1995/2004, Judo Information Site - Forms of Judo (Kata),

http://judoinfo.com/katamenu.htm 10. OTAKI, T., DRAEGER, C., (1983). Judo, Formal Techniques, Ed. Charles Tuttle and CO, Tokyo, Japan. 11. VELTE, H., (1985). Judo Fachwort Lexicon.

International Traditional Kodokan Judo Website, (2005). What is Traditional Judo? http://www.itkj.org/whatistkj.html International Traditional Kodokan Judo Website, (2005). http://www.itkj.org/

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

5. ΜΕΘΟ∆ΟΛΟΓΙΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ JUDO ΣΤΗ

ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΙΧΝΙ∆ΙΑ

Όπως και στα άλλα αθλήµατα, έτσι και στο Judo, µπορεί να αρχίσει η εκπαίδευση των

παιδιών από µικρή ηλικία, λαµβάνοντας φυσικά υπ' όψη τις διάφορες µεταβολές που

συµβαίνουν στον οργανισµό του παιδιού στη διάρκεια της ανάπτυξής του. Γνωρίζοντας τα

χαρακτηριστικά της ηλικίας των παιδιών και δουλεύοντας µε προσοχή, µπορεί να αρχίσει η

εκπαίδευση αυτών στην ηλικία των 10-11 ετών, ηλικία που ανταποκρίνεται στην ∆' τάξη του

∆ηµοτικού.

Η αποτελεσµατικότητα της χρήσης των µέσων του Judo στη Σ.Φ.Α., φαίνεται από τα

αποτελέσµατα σε µερικές χώρες όπου το άθληµα αυτό συµπεριλαµβάνεται στα προγράµµατα

της Σ.Φ.Α. (π.χ. στην Ιαπωνία και τελευταία πειραµατικά σε µερικά σχολεία των ΗΠΑ, όπου το

περιεχόµενο της Σ.Φ.Α. βασίζεται κυρίως σε στοιχεία χαρακτηριστικά του Judo). µέρη

Η χρήση των στοιχειών του Judo στο µάθηµα της Φ.Α. δεν πρέπει να εξαιρεί τα άλλα του

σχολικού

προγραµµατισµού,

αλλά

να

συµπληρώνει

τις

ασκήσεις

που

χρησιµοποιούνται για την ανάπτυξη και διαµόρφωση του σώµατος, ενδυνάµωση του

οργανισµού, καθώς και ανάπτυξη των φυσικών ικανοτήτων.

Οι χαρακτηριστικές του Judo ασκήσεις δεν πρέπει να αποτελούν το κυρίως θέµα του

µαθήµατος, αλλά σκοπός τους είναι να συµπληρώνουν και να διαφοροποιούν τα µέσα που

χρησιµοποιούνται στο µάθηµα, µε σκοπό την αύξηση του βιολογικού δυναµισµού των

µαθητών. Οι ασκήσεις του Judo πρέπει να βοηθούν στην πραγµατοποίηση των σκοπών της

Σ.Φ.Α..

Τα στοιχεία του Judo στη Φ.Α. µπορούν να συµπεριληφθούν σε όλα τα µέρη του

µαθήµατος.

Στην προθέρµανση.

Στις ασκήσεις για την αρµονική ανάπτυξη του σώµατος.

Στις ασκήσεις για την τελειοποίηση των φυσικών ικανοτήτων. Λαµβάνοντας υπ' όψη

την ιδιοµορφία αυτών των ασκήσεων, πρέπει ο καθηγητής Φ.Α. να έχει κατά νου τα εξής:

• Περιγραφή και επίδειξη σωστή των ασκήσεων.

• Πρόβλεψη ατυχηµάτων τα οποία µπορούν να συµβούν.

• Απόκτηση γνώσεων από τους µαθητές αλληλοβοήθειας και αυτοπροστασίας.

• Χρήση στρωµάτων και άλλων προστατευτικών µέσων όταν η παρουσία τους κρίνεται

απαραίτητη.

5.1. ΑΣΚΗΣΕΙΣ JUDO ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΣΤΗ

ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Α. Για τη σωστή και αρµονική διάπλαση:

• • • • • •

Ασκήσεις για το λαιµό. Ασκήσεις για τα άνω άκρα. Ασκήσεις για τον κορµό. Ασκήσεις για τα κάτω άκρα. Ασκήσεις για την κοιλιακή χώρα. Ασκήσεις για τους ραχιαίους µυς.

Β. Για την ενεργοποίηση των διαφόρων λειτουργιών του οργανισµού (αναπνοή, κυκλοφορία, µεγάλων µυϊκών οµάδων). Από όρθια θέση: • Λαβές (πιασίµατα του Judo). • Ανατροπές ισορροπίας. • Έλξεις (τραβήγµατα). • Πιέσεις - ωθήσεις (σπρωξίµατα). • Άρσεις (σηκώµατα). Από ύπτια θέση: • Πιέσεις. • Ακινητοποιήσεις. • Μετακινήσεις (έρπειν).

Με βάση τα παραπάνω, µπορούν να σχηµατισθούν διάφορες οµάδες ασκήσεων: Α. Ασκήσεις για την ανάπτυξη δύναµης

α. Συνασκήσεις:

• Άρση του συνασκούµενου που βρίσκεται στην ύπτια κατάκλιση, µε διαφορετικές λαβές. • Από την όρθια θέση ανατροπή της ισορροπίας του άλλου µε διάφορους τρόπους.

• Ακινητοποιήσεις του συνασκούµενου µε διαφορετικούς τρόπους στο στρώµα, ενώ αυτός

προσπαθεί να ξεφύγει.

• Απο την όρθια προσπάθεια του συνασκούµενου να ξεφύγει από τις διάφορες λαβές του

άλλου.

• ∆ιάφορες µετακινήσεις µε τον συνασκούµενο στην πλάτη (τρέξιµο, πηδηµατάκια, έρπειν).

β. Ατοµικές ασκήσεις:

• Έλξεις στο µονόζυγο.

• Έλξεις στο µονόζυγο από ένα ύφασµα κρεµασµένο (κιµονό). • Έρπειν.

Β. Ασκήσεις για ταχύτητα

α. Από την βασική στάση του Judo:

• Μετακινήσεις µε το συνασκούµενο προς όλες τις κατευθύνσεις. • Το ίδιο µε ελαφρύτερο συνασκούµενο.

• Το ίδιο µε συνασκούµενο που δεν αντιστέκεται.

β. Ατοµικές ασκήσεις:

• Μετακινήσεις στη βασική στάση του Judo. • Αποµιµήσεις διαφόρων απλών τεχνικών.

Γ. Ασκήσεις για αντοχή α. Συνασκήσεις:

• Προσπάθεια για λαβή στο συνασκούµενο σε διάφορα σηµεία του σώµατός του, ενώ αυτός

αντιστέκεται.

• Πολλές επαναλήψεις διαφόρων συνασκήσεων. β. Ατοµικές ασκήσεις:

• Μετακινήσεις σε χαµηλή βασική στάση (µεγάλη διάσταση µε πόδια πολύ λυγισµένα στην

άρθρωση των γονάτων).

• Έρπειν, περπάτηµα µε στήριξη στα τέσσερα άκρα.

∆. Ασκήσεις ευλυγισίας

• Ασκήσεις για τις διάφορες αρθρώσεις. • "Γέφυρα", σπαγγάτο κ.λπ..

Όλες αυτές οι ασκήσεις µπορούν να χρησιµοποιηθούν σε µαθητές της ∆' τάξης του

∆ηµοτικού µέχρι και την τελευταία τάξη του Λυκείου. Η διαφοροποίηση των ασκήσεων για

την κάθε τάξη µαθητών γίνεται όσον αφορά τον αριθµό των επαναλήψεων, τη διάρκειά τους,

την επιβάρυνση, την επιλογή διαφορετικού συνασκούµενου, λαµβάνοντας υπ' όψη τα

χαρακτηριστικά της τάξης (συνόλου) και τα ατοµικά χαρακτηριστικά του κάθε µαθητού.

Με βάση τα προηγούµενα, στη συνέχεια παρατίθενται µερικές ασκήσεις που επηρεάζουν

τις φυσικές ικανότητες και µπορούν να χρησιµοποιηθούν από τον καθηγητή της Φ.Α. κατά τη

διάρκεια της προθέρµανσης.

• Αρχική θέση: η όρθια µε αµοιβαία λαβή των χεριών. Έλξη του συνασκούµενου στο στήθος

εναλλάξ.

• Στην ίδια θέση. Έλξη του συνασκούµενου στο στήθος µε κίνηση του αριστερού ποδιού προς

τα πίσω, επαναφορά, το ίδιο και αντίστροφα.

• Αρχική θέση: όρθιοι µε τα πόδια σε διάσταση. Κίνηση του αριστερού ποδιού προς τα πίσω,

πίβοτ - περιστροφή µισολυγίζοντας τα πόδια, το ίδιο και αντίστροφα.

• Αρχική θέση: διάσταση µε λυγισµένα πόδια. Πρόκυψη µε ταυτόχρονο τέντωµα των ποδιών.

• Αρχική θέση: η όρθια µε την πλάτη στον συνασκούµενο και το χέρι πίσω στην πλάτη του

όπως το O-Goshi. Άρση του συνασκούµενου και επαναφορά στην αρχική θέση.

• Αρχική θέση: η πρηνής µε στήριξη των χεριών και του µετώπου στο στρώµα. Κίνηση εµπρός

και πίσω.

• Αρχική θέση: η όρθια µε λαβή πάνω στον συνασκούµενο. Αιώρηση του ποδιού εµπρός-πίσω

δίπλα από τον συνασκούµενο όπως το O-Soto-Gari και επαναφορά στην αρχική θέση.

• Αρχική θέση: η όρθια µε τα πόδια στη διάσταση. Μπάσιµο όπως το O-Goshi (περιτυλίγοντας

το χέρι στη µέση του συνασκούµενου και επαναφορά στην αρχική θέση).

• Αρχική θέση: η όρθια µε την πλάτη στον συνασκούµενο. Το χέρι τοποθετείται κάτω από την

µασχάλη του συνασκούµενου όπως το Ippon Seoi Nage.

επαναφορά.

Άρση του συνασκούµενου και

• Αρχική θέση: η όρθια µε λυγισµένα τα πόδια και κάµψη του κορµού µπροστά. Μπάσιµο

πιάνοντας τους µηρούς του συνασκούµενου (Morote Gari). Άρση του συνασκούµενου και

επαναφορά στην αρχική θέση.

• Αρχική θέση: η όρθια µε αµοιβαίες λαβές και µε διάφορους τρόπους από τα ρούχα του

συνασκούµενου.

Μετακίνηση και αλλαγή κατεύθυνσης σύµφωνα µε την κίνηση του

• Αρχική θέση: ο ένας ασκούµενος σε ύπτια κατάκλιση, ο άλλος τον ακινητοποιεί τους ώµους. Γέφυρα και επαναφορά στην αρχική θέση.

• Αρχική θέση: ο ένας ασκούµενος σε "γέφυρα", ο άλλος τον κρατάει από τους ώµους. Άρση

και ανέγερση του συνασκούµενου στην όρθια θέση.

• Αρχική θέση: η όρθια µε λαβή από τα ρούχα από µπροστά. Ανατροπή της ισορροπίας του

συνασκούµενου εµπρός-πίσω, αριστερά-δεξιά, επαναφορά κ.λπ..

5.2. ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΑ ΠΑΙΓΝΙ∆ΙΑ ΠΟΥ ΒΟΗΘΟΥΝ ΚΑΙ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ

ΤΟ ΠΑΙ∆Ι ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΟΥ JUDO 5.2.1. Οµαδικά παιγνίδια

1. Sumo σε κύκλο (δύναµη, λαβή-"πιάσιµο", ανατροπή "σπάσιµο" ισορροπίας).

Κατασκευάζεται ένας κύκλος πάνω στα στρώµατα µε κιµωλία ή και µε ζώνες αν οι µαθητές

έχουν Kimono. Ο κύκλος έχει διάµετρο 7-10 µ.. Οι µαθητές µπαίνουν στον κύκλο και µε το

σύνθηµα του καθηγητού-προπονητή αρχίζει το παιχνίδι. Ο κάθε µαθητής προσπαθεί να βγάλει

από τον κύκλο τους άλλους.

Επιτρέπεται το σπρώξιµο-ώθηση και το τράβηγµα-έλξη από τη φόρµα. (Στα πιο µεγάλα

παιδιά και η λαβή-πιάσιµο από τα πόδια). Όποιος ακουµπήσει το στρώµα µε το χέρι, βγαίνει

από το παιχνίδι. Εκείνος που θα µείνει τελευταίος, είναι και ο νικητής. 2. Ποδόσφαιρο µε ιατρική µπάλα (αγόρια)

Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο οµάδες. Η µπάλα τοποθετείται στο κέντρο των στρωµάτων.

Με το σύνθηµα του καθηγητή, αρχίζει το παιχνίδι. Όποια οµάδα κατορθώσει, κτυπώντας την

µπάλα µε τα πόδια, να την περάσει πίσω από την γραµµή των τελευταίων στρωµάτων της

αντίπαλης οµάδας περισσότερες φορές σ' ένα καθορισµένο χρόνο, κερδίζει το παιχνίδι. Αναλόγως µε τους µαθητές µπορεί να επιτραπεί και το σπρώξιµο µε τον ώµο του αντιπάλου.

3. Ανατροπή της ισορροπίας του άλλου µε αλµατάκια στο ένα πόδι (δύναµη,

ανατροπή της ισορροπίας, αποφυγή του άλλου).

Τα παιδιά είναι διασκορπισµένα πάνω στα στρώµατα.

Στο σύνθηµα του καθηγητή

αρχίζουν να µετακινούνται πάνω στα στρώµατα µε αλµατάκια στο πόδι που τους

υποδεικνύεται. Ο κάθε µαθητής προσπαθεί, µε τα χέρια δεµένα πίσω από την πλάτη, να σπάσει

την ισορροπία του άλλου ή να τον αποφύγει. Όποιος ακουµπήσει το πόδι του στο στρώµα

βγαίνει από το παιχνίδι. Το πόδι στήριξης αλλάζει µόνο όταν επιτραπεί από τον καθηγητή. Παραλλαγή του παιχνιδιού αυτού:

α. Με αλµατάκια και στα δύο πόδια.

β. Βατραχάκια, µε αλµατάκια από τη θέση κάθισµα βαθύ.

4. Τρέξιµο στο στρώµα χωρίς να αγγίζουµε τον άλλο (αντίληψη, ταχύτητα

αντίδρασης, προσοχή, επιδεξιότητα).

Το παιχνίδι αρχίζει µε το παράγγελµα του καθηγητή, µε τρέξιµο ελαφρό στα στρώµατα

προς όλες τις κατευθύνσεις. Υποδεικνύεται στους µαθητές η θέση των χεριών. Τεντωµένα

µπροστά, στην έκταση, ανάταση, ανάκαµψη κ.λπ..Στην µετακίνησή τους τα παιδιά, δεν

επιτρέπεται να αγγίζουν τους άλλους.

Οποίος αγγίξει τον άλλο, δέχεται κάποια ποινή (κάµψεις, αλµατάκια κ.λπ.).

Σιγά-σιγά περιορίζεται ο χώρος, αυξάνοντας το βαθµό δυσκολίας του παιχνιδιού. 5. Η προσοχή και ταχύτητά σου σε σώζει (ταχύτητα αντίδρασης, δύναµη).

Τα παιδιά είναι συγκεντρωµένα στην άκρη της µιας πλευράς των στρωµάτων, σε θέση

κάθισµα βαθύ. Στο παράγγελµα του καθηγητή ξεκινούν µε κατεύθυνση την απέναντι πλευρά

των στρωµάτων. Σε ανύποπτο χρόνο ο καθηγητής δίνει σύνθηµα για αλλαγή στο τρέξιµο

ταχύτητας κ.λπ..

Ο τελευταίος ή οι τελευταίοι δέχονται διάφορες ποινές. Επίσης, όποιοι

καθυστερούν να εκτελέσουν τις εντολές του καθηγητή, δέχονται κάποιες ποινές. 6. Το φίδι πιάνει την ουρά του (δύναµη, πιάσιµο).

Τα παιδιά τοποθετούνται σε σειρά το ένα πίσω από το άλλο.

Το κάθε παιδί αγκαλιάζει τη µέση του µπροστινού παιδιού µε τα χέρια του, δένοντας τα

δάκτυλά του. Στο παράγγελµα του καθηγητή, το παιδί που βρίσκεται µπροστά, προσπαθεί µε

τρέξιµο, πότε από την µία πλευρά και πότε από την άλλη, να ακουµπήσει τον τελευταίο της

σειράς. Ο τελευταίος προσπαθεί να αποφύγει το πιάσιµο του πρώτου. Αυτοί οι δύο µε την

κίνησή τους παρασύρουν και τους υπόλοιπους. αλλάζουν ρόλους.

Αν ο πρώτος ακουµπήσει τον τελευταίο,

7. Υποχρέωσε τον αντίπαλο να φύγει από το παιχνίδι (δύναµη).

Σχηµατίζεται πάνω στα στρώµατα ένα τετράγωνο. Οι µαθητές χωρίζονται σε δύο οµάδες

και τοποθετούνται η µία απέναντι από την άλλη. Οι οµάδες χαιρετούν η µία την άλλη, µε

υπόκλιση.

Με το παράγγελµα τα παιδιά µπαίνουν στο τετράγωνο και προσπαθεί η κάθε µία οµάδα

να βγάλει έξω από το τετράγωνο τους παίκτες της αντίπαλης οµάδας. Επιτρέπεται το σπρώξιµο

και τράβηγµα από τη φόρµα (kimono). Απαγορεύονται τα κτυπήµατα και οι οποιεσδήποτε

βιαιότητες.

Κερδίζει η οµάδα που µένει το λιγότερο µε έναν παίκτη στο τετράγωνο.

Η διάρκεια των παιχνιδιών κανονίζεται ανάλογα από το θέµα και την διάρκεια του

µαθήµατος. Συνήθως το κάθε παιχνίδι διαρκεί 2-4 λεπτά. 5.2.2. Παιχνίδι σε ζευγάρια

1. Πάτα τις µύτες των ποδιών του άλλου (αγόρια - κορίτσια).

∆ύο παίκτες. Σκοπός: Ταχύτητα αντίδρασης, ταχύτητα εκτέλεσης, επιδεξιότητα. ∆ιάρκεια παιχνιδιού: 1-2 λεπτά.

∆ύο παίκτες στέκονται ο ένας απέναντι στον άλλο ξυπόλητοι.

Με το παράγγελµα

προσπαθούν να πατήσει ο καθένας τις µύτες των ποδιών του άλλου.

Εκείνος που το

κατορθώνει, παίρνει ένα βαθµό. ∆εν επιτρέπεται η χρήση των χεριών και του σώµατος, κατά

τη διάρκεια της µάχης. Ο ρόλος του διαιτητή είναι δύσκολος και γι' αυτό το παιχνίδι στηρίζεται

και στην ειλικρίνεια των παικτών, οι οποίοι και πρέπει να αναγνωρίζουν τις επιτυχηµένες

προσπάθειες του άλλου.

Θεωρούνται επιτυχηµένες οι προσπάθειες, στις οποίες το πάτηµα είναι ξεκάθαρο.

Παραλλαγή: Θεωρείται επιτυχία µόνο το πάτηµα του δεξιού ποδιού ή µόνο του

αριστερού.

Παραλλαγή: Θεωρείται επιτυχία µόνο η επαφή του αριστερού ή δεξιού ποδιού.

2. Χτύπα τον αντίπαλο στους µηρούς (εσωτερικά πάνω από τα γόνατα) (αγόρια -

κορίτσια).

∆ύο παίκτες. Σκοπός: ταχύτητα, επιδεξιότητα.

∆ιάρκεια παιχνιδιού: 1-2 λεπτά.

∆ύο παίκτες ο ένας απέναντι στον άλλο σε απόσταση 1,5 µ. Το παιχνίδι αρχίζει µε

παράγγελµα. Σκοπός του κάθε παίκτη είναι να αγγίξει µε το χέρι του τον αντίπαλό του πάνω

από τα γόνατα. Το παιχνίδι απαιτεί ταχύτητα και επιδεξιότητα. Κάθε κτύπηµα βαθµολογείται

µε ένα βαθµό. ∆εν επιτρέπεται το πιάσιµο του χεριού του άλλου.

Παραλλαγή: Λαµβάνοντας υπ' όψη µόνο τις επαφές µε το δεξί ή αριστερό χέρι. 3. Πιάσε τον άλλο από τη µέση (αγόρια - κορίτσια).

∆ύο παίκτες. Σκοπός: ταχύτητα, επιδεξιότητα.

∆ύο παίκτες ο ένας απέναντι στον άλλο. Με το σύνθηµα προσπαθεί ο καθ' ένας να

φθάσει στην πλάτη του άλλου και να τον αγκαλιάσει από τη µέση. Κερδίζει αυτός που το

επιτυγχάνει πρώτος.

100

4. Ασκήσεις ισορροπίας (αγόρια - κορίτσια). Σκοπός: επιδεξιότητα.

∆ύο παίκτες στέκονται πρόσωπο µε πρόσωπο µε τα πέλµατά τους σε κοντινή απόσταση.

Τα χέρια είναι λυγισµένα µε τις παλάµες να βλέπουν εµπρός. Ο καθ' ένας σπρώχνει τις παλάµες

του άλλου, προσπαθώντας να τον κάνει να χάσει την ισορροπία του. Ο παίκτης, ο οποίος

σηκώνει ή κινεί το πόδι του, χάνει.

Παραλλαγή: ∆ύο παίκτες ο ένας δίπλα στον άλλο, µε τα πόδια σε διάσταση (το δεξί πόδι

του ενός είναι δίπλα στο δεξί πόδι του άλλου). Οι παίκτες πιάνονται µε το δεξί τους χέρι και µε

τράβηγµα ή σπρώξιµο προσπαθούν ο καθ' ένας να σπάσει την ισορροπία του άλλου. Ο παίκτης

ο οποίος σηκώνει ή κινεί το πόδι του χάνει. 5. Κοκοροµαχία (αγόρια).

∆ύο παίκτες ο ένας απέναντι στον άλλο, πηδούν µε το ένα τους πόδι, κρατώντας το άλλο

πόδι σηκωµένο και λυγισµένο ελαφρά. Τα χέρια είναι δεµένα στην πλάτη.

Με ελαφρά

χτυπήµατα µε το στήθος, ώµους ή γοφούς, οι παίκτες προσπαθούν συγχρόνως να σπάσει ο ένας

την ισορροπία του άλλου. Εκείνος ο οποίος πατά κάτω το λυγισµένο πόδι, χάνει το παιχνίδι. Στη

διάρκεια του παιχνιδιού, απαγορεύεται η αλλαγή των ποδιών. Παραλλαγή: Σπρώξε µε το σώµα σου.

∆ύναµη (χαράζονται στο έδαφος 3 παράλληλες γραµµές). ∆ύο παίκτες ο ένας απέναντι

στον άλλο σε µικρή απόσταση στη µεσαία γραµµή, µε τα χέρια δεµένα πίσω. Σπρώχνει ο ένας

τον άλλο µε το στήθος, προς τα πίσω. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να οδηγήσει ο κάθε παίκτης

τον άλλο έξω από την περιοχή του. Το παιχνίδι γίνεται και µε σπρώξιµο των ώµων. 6. Μην τον αφήσεις να σηκωθεί (αγόρια - κορίτσια). Σκοπός: δύναµη, επιδεξιότητα.

Χαράζεται στο έδαφος ένας κύκλος µε διάµετρο 2 µέτρων. Ο ένας παίκτης κάθεται στο

κέντρο µε σταυρωµένα τα πόδια. Ο άλλος βρίσκεται όρθιος πίσω από την πλάτη του. Με το

σύνθηµα ο καθισµένος παίκτης προσπαθεί να σηκωθεί όσο µπορεί πιο γρήγορα και ο άλλος

προσπαθεί να τον εµποδίσει.

Κερδίζει ο παίκτης που θα σηκωθεί γρηγορότερα. Μετά ένα µικρό διάλειµµα, αλλάζουν

οι ρόλοι των παικτών.

5.3. ΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙ∆ΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ 6-9 ΕΤΩΝ

Κάθε περίοδος εκπαίδευσης έχει σαν σκοπό την πραγµατοποίηση ενός θεωρητικού

µοντέλου, το οποίο να συγκεντρώνει όλες τις απαραίτητες εκείνες ικανότητες για την προώθηση

του νέου Judoka στην ανώτερη περίοδο προετοιµασίας. Για την καλύτερη κατανόηση του

περιεχοµένου της δραστηριότητας της περιόδου 6-9 ετών, πρέπει να καθοριστεί το µοντέλο στο

101

οποίο πρέπει να φθάσει το παιδί στο τέλος αυτής της περιόδου και σε αναλογία µε το µοντέλο

αυτό να καθοριστούν τα αντικείµενα της εκπαίδευσης.

Αντικείµενα τα οποία επιδιώκουν την πραγµατοποίηση κάποιων παραµέτρων όσον αφορά

τη φυσική προετοιµασία, τεχνική τακτική, ψυχική και θεωρητική. Σίγουρα στην ηλικία αυτή

δεν τίθεται θέµα τακτικής προετοιµασίας.

Η πραγµατοποίηση των σκοπών οδηγεί στο τέλος στην πραγµατοποίηση του αντίστοιχου

µοντέλου της περιόδου που έχει αναλυθεί. Παρ' όλο που τα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν

ακολουθούν µια εξειδικευµένη αθλητική προετοιµασία διαφοροποιηµένη στους παράγοντες της

προπόνησης µε σκοπό την πραγµατοποίηση του τελικού µοντέλου, ο καθορισµός των σκοπών

γίνεται στην φυσική, τεχνική, θεωρητική και τακτική προετοιµασία. α. Φυσική προετοιµασία

• ∆ιαµόρφωση και καλλιέργεια - ανάπτυξη της αίσθησης της ισορροπίας.

• ∆ιαµόρφωση και καλλιέργεια - ανάπτυξη της αίσθησης του ρυθµού των κινήσεων.

• Ανάπτυξη της ευλυγισίας των αρθρώσεων της λεκάνης και της σπονδυλικής στήλης.

• Ανάπτυξη της επιδεξιότητας και του συγχρονισµού των κινήσεων του σώµατος και των

µελών.

β. Τεχνική προετοιµασία Nage-Waza

• Εκµάθηση των βασικών στάσεων και των µετακινήσεων στο στρώµα.

• ∆ιαµόρφωση της αίσθησης του αντιπάλου και των κατάλληλων στιγµών για ενέργειες

ανατροπής της ισορροπίας (ωθήσεις - έλξεις - περιστροφές).

• Ιδιοποίηση της ικανότητας αποπροστασίας ύστερα από διάφορες πτώσεις. Ne-Waza

• Γνώση των βασικών στάσεων στο έδαφος.

• Ιδιοποίηση των κυριότερων µορφών ακινητοποιήσεων από τις οµάδες. Kesa-Gatame, Kami-Shiho-Gatame και Yoko-Shiho-Gatame. γ. Θεωρητική προετοιµασία

• Ιδιοποίηση των βασικών εννοιών όσον αφορά την ατοµική υγιεινή και την ενδυµασία (φόρµα, kimono).

• Ιδιοποίηση κάποιων γενικών εννοιών διαιτησίας. της.

• Ιδιοποίηση κάποιων στοιχειωδών γνώσεων σχετικά µε την αναπνοή και τη σηµασία δ. Ψυχολογική προετοιµασία

• Καλλιέργεια της επιθυµίας και της ευχαρίστησης του συναγωνισµού και της πάλης. • Ανάπτυξη του θάρρους, της µαχητικότητας και της επιµονής.

102

5.4. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

Επειδή στην ηλικία αυτή δεν επιδιώκονται στόχοι πρωταθλητισµού, το περιεχόµενο της

εκπαίδευσης εξαρτάται από τους σκοπούς που έχουν αναλυθεί προηγουµένως. Η ηλικία των 6-9 ετών αποτελεί το προοίµιο της εξειδικευµένης δραστηριότητας στο Judo, προπαρασκευαστική

περίοδο ενσωµάτωσης των παιδιών στους αθλητικούς συλλόγους.

Το περιεχόµενο της εκπαίδευσης δεν είναι προσανατολισµένο προς την ανάπτυξη

κάποιων ειδικών για το Judo φυσικών ικανοτήτων και την ιδιοποίηση όσο το δυνατόν

περισσότερων τεχνικών, αλλά στην πραγµατοποίηση µιας γενικής φυσικής προετοιµασίας, την

αρµονική ανάπτυξη του οργανισµού, τη διαµόρφωση κάποιων κινήσεων και δεξιοτήτων, οι

οποίες θα διευκολύνουν στο µέλλον την ιδιοποίηση των τεχνικών του Judo, καθώς και τη

διαµόρφωση κάποιων φυσικών ικανοτήτων απαραίτητων γι' αυτόν τον αθλητικό κλάδο. Το

κυριότερο µέσο για την πραγµατοποίηση των σκοπών εκπαίδευσης στην ηλικία των 6-9 ετών το

αποτελεί το παιχνίδι (Hantau I., 1989).

5.4.1. Παιχνίδια για την αίσθηση και καλλιέργεια του προσανατολισµού στο χώρο 1. "Ο κύκλος"

Γίνονται κύκλοι στο Tatami µε τις ζώνες. Από την θέση της γονάτισης µέσα στον κύκλο

µε στήριξη στις παλάµες έξω από τον κύκλο, τα παιδιά µετακινούνται κυκλικά µε

"προστιθέµενα βήµατα" (το ένα πόδι ακολουθεί το άλλο, ενώ το βλέµµα είναι στραµµένο ευθεία

µπροστά). ∆εν επιτρέπεται η επαφή µε τις ζώνες, µε τα χέρια ή τα πόδια.

Η ίδια άσκηση µπορεί να γίνει και αντίθετα, δηλαδή τα χέρια στον κύκλο και τα γόνατα

έξω από αυτόν. Η µετακίνηση πραγµατοποιείται µε τα πόδια.

Η άσκηση αυτή συµβάλλει και στην ενδυνάµωση των µυών της πλάτης και του αυχένα.

2. "Τα βατραχάκια"

Από την θέση κάθισµα βαθύ µέσα σ' ένα κύκλο φτιαγµένο από ζώνες πάνω στο Tatami

εκτελούνται αλµατάκια σαν τα βατραχάκια µπροστά, πίσω, δεξιά-αριστερά έξω από τον κύκλο.

∆εν επιτρέπεται η επαφή µε τις ζώνες. Το κεφάλι και η πλάτη είναι σε ευθεία. Με την άσκηση

αυτή αναπτύσσεται η δύναµη των ποδιών και της πλάτης. 3. "Γύρω από τον κύκλο" (1)

Σε ζευγάρια τα παιδιά µε αµοιβαία λαβή των χεριών τους. Ανάµεσά τους παρεµβάλλεται

ένας κύκλος φτιαγµένος από µια ζώνη. Πραγµατοποιούνται µετακινήσεις δεξιά-αριστερά γύρω

από τον κύκλο. ∆εν επιτρέπεται η επαφή των ποδιών µε τον κύκλο.

103

4. "Γύρω από κύκλο" (2)

Το κάθε παιδί φτιάχνει µε τη ζώνη του στο Tatami έναν κύκλο και στέκεται όρθιο µε το

πρόσωπό του στραµµένο προς αυτόν.

Πραγµατοποιούνται µετακινήσεις µε "προστιθέµενα

βήµατα" (Tsugi Ashi) γύρω από τον κύκλο και πολύ κοντά σ' αυτόν. ∆εν επιτρέπεται στο παιδί

να πατήσει τη ζώνη του.

Οι µετακινήσεις γίνονται και προς τα δεξιά και προς τ' αριστερά. Αυτές µπορούν να

γίνουν επίσης και µε πλάτη στον κύκλο, ενώ µετά από πολλές επαναλήψεις γίνονται και µε τα

µάτια κλειστά.

5.4.2. Παιχνίδια για την καλλιέργεια της αίσθησης της κίνησης του αντιπάλου 1. "Να µη πέσει η ζώνη"

Σε ζευγάρια τα παιδιά δένονται µε µια ζώνη από τη µέση τους. Η ζώνη πρέπει να

διατηρείται συνέχεια τεντωµένη. Το ένα από τα παιδιά µετακινείται µπροστά, πίσω ή πλάγια,

το άλλο παιδί πρέπει να το ακολουθεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε η ζώνη να µην πέφτει κάτω. Οι

ρόλοι αλλάζουν σε τακτικά χρονικά διαστήµατα. 2. "Ακολούθησέ µε" (1)

Τα παιδιά είναι σε ζευγάρια το ένα απέναντι στο άλλο, κρατώντας αµοιβαία το καθένα

από µια ζώνη στο κάθε χέρι. Οι ζώνες είναι τεντωµένες. Το ένα από τα παιδιά µετακινείται

πίσω, µπροστά ή πλάγια και τραβά τις ζώνες, το άλλο πρέπει να αντιλαµβάνεται την κίνηση του

αντιπάλου και να τον ακολουθεί έτσι ώστε η ζώνη να παραµένει διαρκώς τεντωµένη.

Αλλάζουν τακτικά οι ρόλοι.

3. "Ακολούθησέ µε" (2)

Άσκηση παραλλαγή της προηγούµενης, µόνο που οι ζώνες είναι δεµένες από τα πόδια

των παιδιών. Στην προσπάθεια µετακίνησης του ενός ο άλλος πρέπει να αντιλαµβάνεται την

κίνησή του και να τον ακολουθεί. Οι ζώνες δεν πρέπει να αγγίζουν το στρώµα.

5.4.3. Παιχνίδια για την καλλιέργεια της ισορροπίας και του συγχρονισµού 1. "Οι καβαλάρηδες"

Το ένα από τα παιδιά βρίσκεται στην θέση της γονάτισης µε στήριξη στις παλάµες. Το

άλλο παιδί σε ιππευτική θέση πάνω σ' αυτό, χωρίς να συγκρατείται µε τα χέρια του. Το

"άλογο" µε διάφορες κινήσεις προσπαθεί ν' ανατρέψει τον "αναβάτη" του, ο οποίος µε τη σειρά

του προσπαθεί να συγκρατηθεί. Οι ρόλοι αλλάζουν συνεχώς.

Το ίδιο παιχνίδι µπορεί να γίνει σε προχωρηµένη φάση µε τους αναβάτες όρθιους ή σε

κάθισµα βαθύ πάνω στ' άλογα.

104

2. "Άλογα και καβαλάρηδες"

Ανά δύο, ο ένας στην πλάτη του άλλου. Τα άλογα στην όρθια θέση. Ο αναβάτης µε το

ελεύθερό του χέρι προσπαθεί ν' ανατρέψει άλλους αναβάτες. Το παιχνίδι διεξάγεται µέχρι να

µείνει στο στρώµα ένα µόνο ζευγάρι.

Εκτός από την ισορροπία, το παιχνίδι αυτό καλλιεργεί και επιδεξιότητα, το θάρρος, το

αγωνιστικό πνεύµα κ.λπ..

Αλλάζουν τακτικά τόσο οι ρόλοι όσο και το χέρι. Μπορεί να

επιτραπεί δράση και από τα δύο χέρια.

5.4.4. Παιχνίδια για την καλλιέργεια - διαµόρφωση αίσθησης της κατάλληλης

στιγµής για την ανατροπή της ισορροπίας (ωθήσεις, έλξεις, περιστροφές) 1. "Τα βατραχάκια"

Σε ζευγάρια πρόσωπο µε πρόσωπο από τη θέση κάθισµα βαθύ µε στήριξη σ' όλο το

πέλµα. Ο καθένας προσπαθεί µε έλξη, ώθηση ή αποφυγή, να αποτρέψει την ισορροπία του

αντιπάλου του. Η επαφή των αντιπάλων γίνεται µόνο µε τις παλάµες. Μεταξύ των παιδιών

τοποθετείται µια ζώνη την οποία δεν επιτρέπεται κανείς να ξεπεράσει. Είναι ένα πολύ καλό

παιχνίδι για την εκµάθηση µιας βασικής αρχής του Judo "να µην αντιστέκεται στην δύναµη µε

δύναµη" ή "υποχώρησε για να νικήσεις". 2. "Κοκοροµαχία"

Σε ζευγάρια ή οµάδες. Το κάθε παιδί έχει τα χέρια του µπροστά στο στήθος ή µπλεγµένα

πίσω στην πλάτη.

Με αλµατάκια στο ένα πόδι ο καθένας προσπαθεί να ανατρέψει την

ισορροπία του άλλου. Όποιος αγγίζει και µε τα δύο του πόδια το στρώµα χάνει.

Τα παιδιά πρέπει να µάθουν να αποφεύγουν τον αντίπαλο όταν αυτός επιτίθεται, έτσι

ώστε αυτός να χάνει από µόνος του την ισορροπία του και να επιτίθεται όταν αυτός υποχωρεί. 3. "Skandenberg"

Σε ζευγάρια πρόσωπο µε πρόσωπο µε τα ίδια πόδια (αριστερό ή δεξί) µπροστά, τα

πέλµατά του ενωµένα στην ίδια γραµµή. Με το αντίστοιχο χέρι του ποδιού που είναι µπροστά,

τα παιδιά πιάνονται αµοιβαία, το άλλο χέρι είναι πίσω στην πλάτη. Με κινήσεις έλξης και

ώθησης µπροστά, πίσω και πλάγια, επιχειρείται η ανατροπή της ισορροπίας του άλλου. Το πόδι

που είναι µπροστά δεν επιτρέπεται να µετακινείται. Με το παιχνίδι αυτό τα παιδιά µαθαίνουν

το πότε να ενεργούν και πότε να υποχωρούν.

5.4.5. Παιχνίδια για την εκµάθηση των βασικών στάσεων (άµυνας) στο έδαφος 1. "Ακούµπησέ τον αν µπορείς"

Το ένα από τα παιδιά σε ύπτια κατάκλιση µε τα χέρια του σε πρόταση ελαφρά κεκαµένα

στην άρθρωση του αγκώνα, το άλλο στην όρθια θέση (βασική στάση) µπροστά στα πόδια του.

105

Το παιδί από την όρθια θέση προσπαθεί µε διάφορες µετακινήσεις να αγγίξει µε την παλάµη

του το κεφάλι του συνασκούµενού του στο στρώµα.

Αυτός που βρίσκεται κάτω προσπαθεί ν' αµυνθεί µε χέρια και πόδια, µετακινούµενοι µε

την πλάτη στο στρώµα, έτσι ώστε να βρίσκεται συνεχώς µε τα πόδια του στραµµένα στον

αντίπαλό του. Με το παιχνίδι αυτό αναπτύσσεται και ο συγχρονισµός, η φαντασία και η

ταχύτητα εκτέλεσης και από τα δύο.

2. "Ακινητοποίησέ τον εάν µπορείς"

Το παιχνίδι αυτό διεξάγεται όπως το προηγούµενο, µε τη διαφορά ότι τώρα ο σκοπός

είναι η ακινητοποίηση και διατήρηση για µερικά δευτερόλεπτα µε την πλάτη στο στρώµα του

συνασκούµενου. Μετά από 2-3 προσπάθειες αλλάζουν οι ρόλοι. 5.4.6. Παιχνίδια για την ανάπτυξη της δύναµης 1. "Η εκπαίδευση του σκύλου"

Σε ζευγάρια στην άκρη του στρώµατος. Το ένα παιδί βρίσκεται στην θέση της γονάτισης

µε τα χέρια του στο γόνατο. Το άλλο παιδί όρθιο, σε θέση πρόκυψης, είναι δίπλα του µε λαβή

µε το ένα του χέρι στη ζώνη και το άλλο στο πέτο του kimono. Το "σκυλάκι" προσπαθεί να

οδηγήσει τον εκπαιδευτή του στην απέναντι πλευρά των στρωµάτων, ενώ ο αυτός προσπαθεί να

το ακινητοποιήσει.

νικητή.

Αλλάζουν οι ρόλοι για 2-3 φορές αναδεικνύοντας κάθε φορά και ένα

2. "Τα κριάρια"

Τα ζευγάρια πρόσωπο µε πρόσωπο µε στήριξη στα τέσσερα πέλµατα. Το κάθε παιδί

ωθεί µε τον ώµο του τον ώµο του άλλου, µε σκοπό να το εξωθήσει έξω από έναν κύκλο. Για

κάθε προσπάθεια αποδίδεται χρόνος 10-15 sec. Το παιχνίδι επαναλαµβάνεται για 3-4 φορές, αυτό µπορεί να γίνει και σε οµάδες χωρίζονται τα παιδιά σε ίσο αριθµό και µε το αυτό βάρος. 3. "Βγάλτον από τον κύκλο"

Από την όρθια θέση σε ζευγάρια µέσα σ' ένα κύκλο φτιαγµένο από δύο ζώνες. Ο

καθένας προσπαθεί να βγάλει τον άλλον από τον κύκλο µόνο µε ώθηση.

5.4.7. Παιχνίδια για την εκµάθηση χρησιµοποίησης του βάρους του σώµατος 1. "Οι µυλόπετρες" (1)

Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια µε το ίδιο περίπου βάρος. Το ένα παιδί είναι σε ύπτια

κατάκλιση, ενώ το άλλο από πάνω µε το στήθος του πάνω στο στήθος του άλλου, τα χέρια και

τα πόδια του στηρίζονται στο στρώµα.

106

Το παιδί που βρίσκεται από πάνω θα πρέπει να διαγράφει έναν κύκλο µετακινούµενο

πλάγια µε τα χέρια και τα πόδια του, ενώ παράλληλα πρέπει να πιέζει µε το στήθος του το παιδί

που είναι κάτω, εµποδίζοντάς το να σηκωθεί ή να γυρίσει σε θέση πρόσθιας κατάκλισης.

Αποδίδονται βαθµοί στο παιδί που είναι πάνω ανάλογα µε το πόσο θα µετακινηθεί: 5

βαθµοί γι' ένα ολόκληρο κύκλο, 3 βαθµοί για µισό κύκλο και 1 βαθµός για το ένα τέταρτο του

κύκλου Στο παιδί που είναι πιο κάτω αποδίδεται ένας βαθµός κάθε φορά που αυτό γυρίζει σε

πρόσθια κατάκλιση.

Το παιχνίδι επαναλαµβάνεται 2-3 φορές για κάθε παιδί αλλάζοντας κάθε φορά τους

ρόλους.

2. "Οι µυλόπετρες" (2)

Παραλλαγή του παραπάνω παιχνιδιού µόνο που αυτή τη φορά το παιδί που βρίσκεται από

κάτω είναι σε θέση πρόσθιας κατάκλισης, ενώ το άλλο παιδί µε το στήθος τον πιέζει στην

πλάτη του και το εµποδίζει να γυρίσει σε ύπτια κατάκλιση. Το παιδί που βρίσκεται από κάτω

δεν επιτρέπεται να στηρίζεται µε τα χέρια του στο στρώµα. Η βαθµολογία γίνεται κατά τον ίδιο

τρόπο, όπως και στο προηγούµενο παιχνίδι. 3. "Ποιος είναι πιο γρήγορος"

Σε ζευγάρια, ο ένας σε ύπτια κατάκλιση, ο άλλος στη θέση της γονάτισης δίπλα του ή

πίσω από το κεφάλι του.

Με το παράγγελµα ο από κάτω προσπαθεί να γυρίσει σε πρόσθια κατάκλιση, ενώ ο άλλος

προσπαθεί να τον ακινητοποιήσει στη θέση του. Για κάθε επιτυχηµένη προσπάθεια αποδίδεται

ένας βαθµός. Το παιχνίδι αυτό µπορεί να γίνει και κατ' οµάδες υπό µορφή συναγωνισµού. 5.4.8. Παιχνίδια για την εκµάθηση των πτώσεων 1. "Ο κυνηγός και οι λαγοί"

Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο οµάδες, Α και Β, στην κάθε οµάδα υπάρχει ένας κυνηγός

και οι λαγοί. Όλοι οι λαγοί είναι σε θέση κάθισµα βαθύ, ενώ οι δύο κυνηγοί στην όρθια θέση.

Με το παράγγελµα του προπονητή αρχίζει το κυνήγι. Ο κάθε κυνηγός προσπαθεί να αγγίξει

τους λαγούς της αντίπαλης οµάδας. Κάθε λαγός που αγγίζεται, κυλάει προς τα πίσω πέφτοντας

στην πλάτη.

Ο κυνηγός ο οποίος τελειώνει πρώτος έχει τόσους βαθµούς όσους και οι λαγοί τους

οποίους δεν άγγιξε ο αντίπαλος κυνηγός. Το παιχνίδι διεξάγεται πολλές φορές µε αλλαγή των

κυνηγών.

2. "Τα λιοντάρια και οι τίγρεις"

Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο οµάδες: λιοντάρια και τίγρεις. Σχηµατίζονται ζευγάρια µ'

ένα λιοντάρι και µια τίγρη, τα οποία τοποθετούνται σε θέση κάθισµα βαθύ πλάτη µε πλάτη,

107

ωθώντας ελαφρά το ένα το άλλο. Όταν ο προπονητής φωνάζει "λιοντάρια" όλα τα παιδιά από

την οµάδα των λιονταριών εκτελούν πίβοτ - περιστροφή στο ένα τους πόδι αφήνοντας τις

τίγρεις να πέσουν πάνω στην πλάτη τους. Το παιχνίδι αυτό αναπτύσσει την προσοχή και

διαµορφώνει την αντίληψη της δύναµης αντίστασης. 3. "Το αναποδογύρισµα του σάκου"

Ζευγάρια, το ένα από τα παιδιά είναι στη θέση της γονάτισης µε στήριξη στις παλάµες,

το άλλο παιδί είναι στα γόνατα πλάγια - αριστερά. Το παιδί από τα πλάγια σκύβει πάνω στην

πλάτη του συνασκούµενου και µε το δεξί του χέρι πιάνει από κάτω τη ζώνη αυτού. Το παιδί

που βρίσκεται από κάτω αγκαλιάζει µε το δεξί του χέρι το κεφάλι του από πάνω, µε στήριξη

στο αριστερό χέρι, τεντώνει τα γόνατά του και ανασηκώνοντας και την λεκάνη ανατρέπει τον

αντίπαλό του πάνω από το κεφάλι του ρίχνοντάς τον µε την πλάτη.

Η άσκηση

επαναλαµβάνεται πολλές φορές µ' εναλλαγή των ρόλων. Αποδίδεται προσοχή στον τρόπο µε

τον οποίο γίνεται η πτώση αυτού που ανατρέπεται.

5.4.9. Παιχνίδια για την εκµάθηση κάποιων τεχνικών από το Nage-Naza και το NeWaza Στο σηµείο αυτό θα πρέπει ν' αναφερθεί ότι στην προπαρασκευαστική περίοδο, που

αντιστοιχεί στην ηλικία των 6-9 ετών, η τεχνική του Judo δεν διδάσκεται σύµφωνα µε την

ειδική µεθοδολογία εκµάθησης των τεχνικών. Οι επιδιωκόµενοι σκοποί στην ηλικία αυτή δεν

είναι η εκµάθηση των τεχνικών, κυρίως του Nage-Waza, αλλά η ιδιοποίηση κάποιων κινήσεων,

κάποιων δεξιοτήτων, οι οποίες στο µέλλον θα διευκολύνουν την εκµάθηση αυτής καθ' αυτό της

τεχνικής.

Στην ηλικία αυτή ο καθηγητής πρέπει να δίδει την ευκαιρία στα παιδιά ν'

ανακαλύπτουν διάφορες τεχνικές. Για παράδειγµα (Hantau, I.):

1. Κάποια από τα παιδιά είναι σε ύπτια κατάκλιση, ενώ από τα άλλα ζητείται να βρουν

τις καλύτερες θέσεις και λαβές και να ακινητοποιήσουν τους πρώτους στο έδαφος. Όταν

παρατηρηθεί µια σωστή στάση, ο καθηγητής της υποδεικνύει αποδίδοντας στο παιδί τον τίτλο του Εφευρέτη. Σίγουρα στην ηλικία αυτή η τεχνική του εδάφους αφορά µόνο τις τεχνικές

ακινητοποίησης. Αντενδείκνυνται η εκµάθηση τεχνικών πνιγµού και εξάρθρωσης.

Στα πλαίσια της πάλης στην όρθια θέση µε τον ίδιο τρόπο µπορεί να φθάσει κανείς στην

εκµάθηση κάποιων κινήσεων φραγµού, σαρώµατος και ανατροπής του αντιπάλου,

χρησιµοποιώντας τις κινήσεις ώθησης και έλξης αυτού. Για τον σκοπό αυτό γίνονται µια σειρά

από παιχνίδια στα οποία ο προπονητής αποδίδει ρόλους στους δύο συνασκούµενους χωρίς όµως

ο ένας να ξέρει το ρόλο του άλλου. Για παράδειγµα:

2. Σε ζευγάρια µέσα σ' έναν κύκλο, του ενός του δίδεται εντολή να τραβά έξω από τον

κύκλο, ενώ του άλλου να ρίξει κάτω τον αντίπαλό του, χρησιµοποιώντας την κίνηση έλξης

108

αυτού. Επειδή τα παιδιά δουλεύουν σε ζευγάρια, εύκολα ανακαλύπτουν ότι αυτός ο οποίος

τραβά ευκολότερα ανατρέπεται εάν παρεµποδιστεί από ένα πόδι στο εσωτερικό. Η κίνηση αυτή

που ανακαλύπτεται, επαναλαµβανόµενη και ιδιοποιούµενη από τα παιδιά, διευκολύνει

αργότερα την εκµάθηση των τεχνικών O-Uchi-Gari ή Ko-Uchi-Gari.

3. Τα παιδιά µε λαβή των χεριών ή των kimono µετακινούνται κυκλικά µε "προστιθέµενα

βήµατα" (το ένα πόδι ακολουθεί το άλλο). Ζητείται από το κάθε παιδί να προσπαθήσει ν'

ανατρέψει τον αντίπαλό του, αυτά στη συνέχεια θα ανακαλύψουν πως το πράγµα αυτό θα το

πετύχουν µ' ένα σάρωµα του ποδιού τη στιγµή που αυτό πρόκειται να πατήσει στο στρώµα. Η

κίνηση αυτή διευκολύνει αργότερα την εκµάθηση των τεχνικών σαρώµατος όπως το De-AshiBarai, Ko-Soto-Gari. 4. Το κάθε ζευγάρι τοποθετείται µέσα σ' έναν κύκλο που κατασκευάζεται από δύο ζώνες,

το ένα από τα παιδιά έχει ρόλο να απωθήσει το άλλο έξω από τον κύκλο. Στο άλλο παιδί

δίδεται ο ρόλος να εκµεταλλευθεί την κίνηση ώθησης του άλλου και να τον ανατρέψει ύστερα

από πολλές προσπάθειες ανακαλύπτεται ότι µε µια στροφή µε πλάτη στον συνασκούµενο, ο

οποίος ωθεί και µε κάµψη-λύγισµα των ποδιών, αυτός πέφτει µπροστά και πάνω από το κεφάλι

του.

Η κίνηση αυτή αποτελεί τη βάση για την εκµάθηση στο µέλλον των ρίψεων µε

περιστροφή (Kata-Waza, Koshi-Waza κ.λπ.).

Τα παιχνίδια που έχουν περιγραφεί, αποτελούν µόνο µερικά παραδείγµατα, ο αριθµός

τους είναι πολύ µεγαλύτερος. Οι καθηγητές και οι προπονητές Judo έχουν υποχρεώσει να

συλλέγουν και να χρησιµοποιούν τέτοια παιχνίδια στην εκπαιδευτική τους πορεία.

Στην

εκπαίδευση των παιδιών στο Judo µπορούν να χρησιµοποιηθούν ακόµα ασκήσεις από την

ενόργανη γυµναστική (για την ανάπτυξη της ισορροπίας, την ευλυγισία, την ενδυνάµωση των

άκρων, τη σταθερότητα των αρθρώσεων), την κολύµβηση (για την ανάπτυξη της

αναπνευστικής λειτουργίας, τη σκληραγωγία του οργανισµού, την αναψυχή), το καράτε (για

την ταχύτητα αντίδρασης, το θάρρος, την ευλυγισία), τον αθλητισµό (για την ανάπτυξη της

ταχύτητας, της εκρηκτικότητας), τις αθλοπαιδιές (για την εξοικείωση σε µικτές προσπάθειες,

την ανάπτυξη της οµαδικότητας), ακόµη και ασκήσεις µε βάρη προσαρµοσµένες στις

δυνατότητες των παιδιών.

Όλες οι παραπάνω ασκήσεις πρέπει όµως να έχουν παιχνιώδη µορφή, συναγωνιστικό

χαρακτήρα, αποφεύγοντας τις µονότονες επαναλήψεις. Στα παραµικρότερα σηµάδια φυσικής ή

ψυχικής κούρασης οι ασκήσεις πρέπει να αλλάζουν ή να γίνεται διάλειµµα.

109

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ 1.

BRATU, I. (1985). Deprinderi motrice de baza, (βασικές κινητικές δεξιότητες),

Bucuresti, Ed. Sport-Turism. 2.

HANTAU, I. (1980). Judo. Curs pentru specializate (Μάθηµα για την ειδικότητα),

Bucuresti M.E.I./I.E.F.S.. 3.

HANTAU, I. (1989). Instruirea copiilor S. Juniorilor (Η εκπαίδευση παιδιών και

εφήβων), Bucuresti, I.E.F.S., 13-19, 20-21. 4. 5. 6.

HANTAU, I. (1994). Judo. Curs de baza.(µάθηµα κορµού) Bucuresti A.N.F.E.S.

MURARU, A. (1975). Lectii de Judo (µαθήµατα τζούντο), Bucuresti, Edit. Stadion.

NIKULESCU, A., CRULI, N. (1976). Exercitii si Jocuri in scoala (Οι ασκήσεις και

τα παιχνίδια στο σχολείο), Bucuresti, Ed. Sport-Turism. 7.

STEFANUT, S. (1983). Antrenumentul sportiv in Judo (Η αθλητική προπόνηση στο

τζούντο), Craiova, Edit. Scrisul romanesc. 8.

ΖΑΓΓΕΛΙ∆ΗΣ, Γ., ΖΑΓΓΕΛΙ∆ΗΣ, Σ. (1990).

Βασικές αναπτυξιακές κινήσεις

ΖΑΓΓΕΛΙ∆ΗΣ, Γ., ΖΑΓΓΕΛΙ∆ΗΣ, Σ. (1990).

Φυσικές - κινητικές ικανότητες

(ασκήσεις και παιχνίδια για το σχολείο), Σέρρες, Εκ. Υπ. ∆ηµ. Α.Π.Θ.. 9.

(ασκήσεις και παιχνίδια για το σχολείο), Θεσσαλονίκη, Εκ. Υπ. ∆ηµ. Α.Π.Θ..

110

ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΗ ΤΟΥ JUDO 1. Στην

Είµαι συνεχώς κυρίαρχος των σκέψεων µου και καλλιεργώ µόνο καλές σκέψεις.

αίθουσα προπόνησης (dojo) κυριαρχώ τις ψυχικές διαθέσεις µου για να µη

δυσχεραίνω την εργασία των συναθλητών µου και τη δική µου . 2.

Πάντοτε προσέχω τα λόγια µου για να µη προφέρω λόγια περιφρονητικά ή

ενοχλητικά. Πάντοτε λέω την αλήθεια. Θέλω να ακούω δύο φορές, να κρίνω και στη

συνέχεια να µιλώ, για αυτό έχω δύο αυτιά και µία µόνο γλώσσα . 3.

Θέλω να είµαι υπεύθυνος για τις πράξεις µου. Μάχοµαι µόνο για την καθαρή

αλήθεια και το καλό. Ποτέ δεν θα ζηµιώσω κανένα µε τις πράξεις µου . 4.

Θα αστειεύοµαι και θα γελώ µε τους συναθλητές µου αλλά ποτέ δεν θα χλευάζω

και δεν θα διαταράσσω επίσηµες στιγµές (τελετές ). Θέλω να χαίροµαι µε κάθε τι ωραίο. 5.

Θα ακούω τις συµβουλές των προπονητών µου και των πιο έµπειρων συναθλητών

µου και θα προσπαθώ να τις εφαρµόσω. Σε καταστάσεις που απαιτούν σοβαρότητα θα

παραµένω σοβαρός. Εάν έχω διαφορετικές προσωπικές απόψεις θα τις εκφράζω φανερά. 6.

Στις ώρες προπόνησης δεν κάνω τίποτε άλλο εκτός από το άθληµα µου. Θέλω να

συντονίζω όλες µου τις σκέψεις µόνο πάνω σε αυτό. Θα προοδεύσω προσπαθώντας για τη

µέγιστη απόδοση. Θέλω να βοηθήσω και άλλους να γνωρίσουν το άθληµα µου µε όλη του

τη λαµπρότητα και οµορφιά . 7.

Κατά τη διάρκεια των αγώνων µάχοµαι θαρραλέα και τίµια.

Σέβοµαι τον

αντίπαλο µου. Θα πασχίζω συνέχεια να πετυχαίνω νίκες για την πατρίδα και την οµάδα

µου. Σαν νικητής δεν θα κοµπάζω, ενώ σαν ηττηµένος θα προπονούµαι δεκαπλάσια για να

προετοιµαστώ. 8.

Στους πόνους δεν θα µεµψιµοιρώ αποδεικνύοντας σθένος και αυτοκυριαρχία. ∆εν

θα χαλώ την διάθεση των συναθλητών µου µε ουρλιαχτά και κλάµατα. Θα συγχωρώ

αυτόν ο οποίος µε ή χωρίς τη θέληση του µου προξένησε τους πόνους αυτούς. 9.

Θα µάχοµαι τίµια και σωστά και δεν θα καυχιέµαι. ∆εν θα συµπεριφέροµαι σαν

βεντέτα ούτε θα επιδιώκω την αυτοπροβολή µου. Εάν εξαναγκασθώ να αµυνθώ για µένα

ή για άλλους δεν θα συµπεριφερθώ σαν άγριος και θα χρησιµοποιήσω τη δύναµη και τις

γνώσεις µου για την επίτευξη του καλού και την υπεράσπιση της αλήθειας. 10.

«Ο σώφρων υποχωρεί» λέει η παροιµία. Θέλω τόσο στην καθηµερινή µου ζωή,

όσο και στις προπονήσεις να υποχωρώ για να κερδίζω. Ποτέ δεν τρέποµαι σε φυγή από

δειλία και δεν αποφεύγω τον κίνδυνο γυρίζοντας τις πλάτες.

ΝΑΙ ΑΥΤΟ ΘΕΛΩ ! JIGORO KANO Επιµέλεια

Γ. Ζαγγελίδης