Dinesydd mai 2004

Page 1

Mai 2004

PAPUR BRO DINAS CAERDYDD A’R CYLCH

Rhif 288

Y GWIR YN ERBYN ‘Y BYD’? Mewn

cyfarfod

a

gynhaliwyd

yn

Y

GORYMDAITH

rhain,

ac

nid

Stadiwm y Mileniwm ar Nos Fawrth 23

papur dyddiol yw

Mawrth

`asgwrn

fe

wahoddwyd

yr

Eisteddfod

Genedlaethol i Gaerdydd yn 2008. Amlinellwyd Eisteddfod

oblygiadau

i'n

plith

g

gwahodd

gan

Aled

yr

y

m

angen

cyfle

drefn

gan

fod

i

papur

iawn

ond

mewn

trefnu

eisteddfodau.

mileniwm

mae

Ers

Caerdydd

Urdd

(ddwywaith!),

Eisteddfod 2009

heb

eto

yn

sôn

am

yn

2005

gefnogi

efallai

sefydlu dyddiol"

ar

Ni

croesawu'r

ac

gwell

draul

beth ?

eisoes wedi bod yn gartref i Eisteddfod yr

"ni

fyth

trigolion Caerdydd bellach yn brofiadol

dechrau'r

d

e

Efallai ddaw

egluro'r

y

n

Gymraeg.'

Sion,

Trefnydd Eisteddfodau'r De. Go brin fod iddo

cefn u

Daeth ddaw

gwell

yn

cyfle

i

ac

i

gefnogi

Eisteddfod

fyth

h y r w y d d o

Casnewydd eleni hefyd.

papurau bro ledled Cymru. Mae gan pob

Gall

papur

y baich cyson

gael effaith ar ein

bro

griw

wirfoddolwyr

ymroddgar

yna arloesi? Go brin y gwelwn feysydd

gwyrthiau yn fisol ond does yr un papur

parcio yn lliwiau'r Urdd a go brin hefyd

bro

y gwelwn atgyfodiad Dinesydd Dyddiol.

geiniogau prin i'w gynnal.

nad

a

o

brwdfrydedd a' n dyhead i fentro`~ Fydd

gweithgar

sy'n

sy'n

apelio'n

cyflawni

gyson

am

Felly beth am ddweud `Na, dim diolch Erbyn diwedd y flwyddyn neu yn gynnar

i

yn y flwyddyn newydd fe fydd gennym

rhowch

bapur

ddatblygu'n papurau bro."

dyddiol

Thomas,

Cymraeg.

Cadeirydd

Gymraeg

yw un

lleiafrifol

yn

yr

o'r

Yn

Ned

`Dyddiol',

ychydig

UE

ôl

sydd

y

ieithoedd

heb

bapur

dyddiol yn yr iaith.

bapur

dyddiol

ar

ychydig

hyn

o'r

o

bryd,

cyllid

i

ond ni

digonol

nid

yn

unig i

gyfer pob un o bapurau bro Cymru i fod yn gyfrifol am oruchwylio'r cynhyrchiad

Thomas ei hyn ar ran Cwmni Mercator,

o fis i fis? Mewn oes mor dechnolegol aeddfed, beth am sicrhau cyllid digonol i wella diwyg ambell un? Beth am gyflogi cydlynydd hysbysebion

cefn i'r gymuned Cymraeg."

cenedlaethol?

gan

y

rhelyw o

wledydd

disgwyl

Gan

cyflogi

fod

dros

Y

40

o

Byd

yn

weithwyr

Ewrop bapurau dyddiol mewn ieithoedd

llawn amser a chynnal swyddfeydd yn y

lleiafrifol,

gogledd, y de a'r canolbarth, mae'r arian

ond mae sefyllfa

wahanol. Sawl

gwlad

Cymru yn

sy'n gallu brolio

cynhyrchu dros hanner cant o

bapurau

yno! Oes

yna

rywun

allan

yna'n

gwrando

bro yn yr ieithoedd hynny? Ein papurau

neu a ydyn ni i gyd yn rhy brysur yn

bro

trefnu steddfodau?

yw'r

arfau

mwyaf

pwerus

sydd

yng

Genedlaethol

Cathays.

Cafwyd

banerog

a

ddinas

at

risiau’r

ym

Mharc

gorymdaith

phawb

mewn

liwgar

hwyliau

a

da.

Erbyn y flwyddyn nesaf gobeithir gweld llawer

mwy

o

bobl

yn

ymuno

â’r

orymdaith hon i ddangos balchder yn ein cenedl

ar

ddydd

ein

Trefnwyd

yr

Ymgyrch

Treftadaeth

nawdd

orymdaith

sant.

eleni

gan

Cymreig

dan

arweiniad Henry Jones-Davies.

PROBLEMAU LLWYDDIANT

gennym i feithrin darllenwyr Cymraeg.

Y

llynedd

cafwyd

problem

Gymraeg Pwll Coch

yn

Ysgol

gan fod yr ysgol yn

llawn ac yn y diwedd gorfu i’r Cyngor Ystafelloedd

Dosbarth

symudol

i

gwrdd â’r gofyn. Nawr, mae yna broblem yn

Ysgol

Gymraeg

newydd

y

Berllan

Deg yn Llanedeyrn a agorodd y llynedd

o'r grwp Super Furry Animals, "Asgwrn

fod

drwy’r

godi

"O'r diwedd!" ychwanegodd Gruff Rhys

Efallai

ynghyd

papurau ond i'w datblygu.

Yn dilyn dros ddeunaw mis o ymchwil

Ni fu erioed

bobl

Amgueddfa

gynnal y

a gwaith paratoi, llawer ohono gan Ned

mwy o angen papur Dyddiol Gymraeg."

o

orymdeithio

Beth am wneud yn siwr fod gennym gyllid

200

i

Beth am gyflogi un person rhan amser ar

daethpwyd i'r canlyniad, "

tua

Ngerddi Soffia ar ddydd Gðyl Ddewi i

hefo dau gant o ddisgyblion ond hefo lle i 420 o ddisgyblion. Ond oherwydd y galw am y 60 o lefydd ym mlwyddyn un mae rhaid gwrthod mynediad i rai! Yn ôl y Cyngor y llynedd cafwyd 37 o geisiadau am fynediad i Flwyddyn Un

ond

eleni

mae’r rhif wedi codi i 67 o geisiadau ond dim ond lle i 60. Felly mae’r gofyn am addysg

Gymraeg

yn

cynyddu

yn

ein

prifddinas a rhaid pwyso ar y Cyngor i agor mwy o ysgolion i gwrdd â’r gofyn.

MônStar o Gystadleuaeth! Tudalen Gefn Gyda chymorth James Pringle Weavers LLANFAIRPWLLGWYNGYLLGOGERYCHWYRNDROBWYLLLLANTISILIOGOGOGOCH


2

Y DINESYDD MAI 2004

CROESAIR Rhif 47 gan Rhian Williams

Y Dinesydd www.dinesydd.com

Cyhoeddir Y Dinesydd gan Bwyllgor Y Dinesydd. Fe’i cysodir gan Gwe Hendre a’i argraffu gan Wasg Morgannwg, Mynachlog Nedd.

Golygydd y rhifyn hwn: Cen Williams Golygydd y rhifyn nesaf: Garwyn Davies.

NEWYDDION, ERTHYGLAU, ETC Anfonwch ddefnyddiau ar gyfer rhifyn Mehefin 2004 erbyn 22 Mai at: Garwyn Davies, 27 Baron Rd., Penarth, Bro Morgannwg CF64 3UD (Ffôn: 029-2070-8253) gol@dinesydd.com

neu at Gadeirydd Pwyllgor Y Dinesydd: Dr E. Wyn James, 16 Kelston Rd., Yr Eglwys Newydd, Caerdydd CF14 2AJ (Ffôn: 029-2062-8754; e-bost: JamesEW@caerdydd.ac.uk).

CALENDR Anfonwch eitemau at Dr E. Wyn James. (Gweler uchod)

DERBYN A DOSBARTHU COPIAU Os oes gennych unrhyw sylwadau ynghylch dosbarthu'r Dinesydd (er enghraifft, os ydych yn cael anhawster i gael gafael ar gopi, neu os ydych yn barod i fod yn ddosbarthwr), neu os ydych am dderbyn Y Dinesydd drwy'r post, cysylltwch â CERI MORGAN, 43

Australia Rd,

Y Mynydd

Bychan, CFl4 3BZ Ffon: 07774-

816209; e-bost: ceri33@btopenworld.com

HYSBYSEBU Mae

3,000

dosbarthu.

o

gopiau

Mae'n

o

bob

gyfrwng

rhifyn

hwylus

i

o'r

Dinesydd

gyrraedd

yn

cyfran

cael uchel

eu o

Gymry Cymraeg y brifddinas. Os ydych am hysbysebu yn Y Dinesydd y mis nesaf cysylltwch â CERI MORGAN, 43 Australia Rd, Y Mynydd Bychan, CFl4 3BZ Ffôn: 07774-816209; e-bost: ceri33@btopenworld.com

CYNORTHWYO'N OLYGYDDOL Gwaith tîm o wirfoddolwyr yw cynhyrchu a dosbarthu'r Dinesydd. Rydym bob amser yn croesawu pobl newydd i ymuno a'r tîm! Os ydych yn barod i gynorthwyo mewn unrhyw fodd - trwy gasglu newyddion, teipio erthyglau, golygu rhifyn, etc. - yna cysylltwch a Chadeirydd Pwyllgor Y Dinesydd (Gweler uchod)

CYFRANNU'N ARIANNOL Mae parhad Y Dinesydd yn dibynnu ar roddion gan unigolion a chymdeithasau.

Mae

ein

Trysorydd,

CERI

MORGAN,

yn

croesawu pob rhodd, bach a mawr. Anfonwch ato yn 43 Australia Rd, Y Mynydd Bychan, CF 14 3BZ Ffôn: 07774-816209; e-bost: ceri33@btopenworld.com

APEL Y DINESYDD Mae pobl yn dal i anfon cyfraniadau i'r Apel a dydy hi ddim yn rhy hwyr i chi anfon eich cyfraniad tuag at y Gronfa!

Ar Draws 1. Mae Alys fach yn llawn dyhead (4) 8. A oes dagrau cymysg yn dilyn cant o grasadau? 9. ‘___ ___ ar ei niddfan Mae pob ochenaid ddrud Yn ddigon mawr o haeddiant Ei hun i brynu byd.’ (W.W.) (1,7) 10. ‘A llym Gyfiawnder oddi fry Yn saethu ___ o’r cwmwl du.’ (W.J.) (4) 12. Anghyfiawnder tawel yn swnio o dan 13 (6) 14. Dau galluog yn ymddiddan (6) 15. Llond ceg o ofn rywsut yn creu’r goludog (6) 17. Dydd im rywfodd a phedol allu dileu (6) 18. Lle bu llosgi ar yn ail y mae’r beius (4) 19. ‘Byw i weld yr Anweledig ’Fu farw ___ ___ ___ yn fyw.’ (A.G.) (2,2’1,3) 21. ‘A dyna pam y chwiliaf am ___ ___ ___ ___ i’r cymoedd. Am Gwm tawelwch.’ (G.R.J.) (1,3,2,4) 22. Suddo mewn diddosrwydd wysg ei gefn (4) I Lawr 2. ‘ef ___ ___ fy mywyd o’r pwll, ac yn fy nghoroni â chariad a thrugaredd.’ (Salmau – BCN) (2’1,7) 3. Trwy balu crea erw (4) 4. Ai tawel eu nos gofidus? (6) 5. Lle i ddysgu yn dawel am hen bolyn! (6) 6. Dehonglwr yn deall myrdd mewn dryswch (8) 7. Pris cwch ar y Cam efallai? (4) 11. ‘Drain ac ysgall mall a’i medd, Mieri ___ ___ ___.’ (E.E.) (2,2,6) 13. Philip bach a Megan yn cyfuno’n ardderchog (8) 16. Mae rhoi llawer yng nghôl y gwan yn feius (6) 17. Mae’r ferch yn colli’i phen a dilyn Sid i fyny yn sarrug (6) 18. Aderyn yn dioddef o lid y croen (4) 20. Awyrgylch yn codi alarch yn Lloegr (4) Atebion i: 22 Heol Cae Rhys, Rhiwbina, Caerdydd. CF14 6AN i gyrraedd erbyn 22 Mai 2004. Croesair Rhif 46 Ar draws: 1. Brymbo; 4. Gwraig; 9. Tagfa; 10. Tincial; 11. Bwldogu; 12. Cnau; 13. Caboli; 15. Edmygu; 19. Traw; 20. Gwarchae; 24. Beiddgar; 25. I Dad y; 26. Digoni; 27. Hiraeth. I lawr: 1. Beti; 2. Ysgaw; 3. Brawdol; 5. Wyna; 6. Ariandy; 7. Golau; 8. Ategu; 11. Bwa; 14. Bratiog; 16. Direidi; 17. Gwe; 18. Gwyrdd; 19. Tybed; 21. Angau a; 22. Agen; 23. Byrth. Derbyniwyd 13 o gynigion a 12 ohonynt yn gywir. Danfonir y tocyn llyfr i H.O.Hughes, Tan Graig, Penlan Llyn, Pwllheli. Cafwyd yr atebion cywir eraill gan Gaenor Hall, Heledd Hall, Gwenda Hopkins, Idwal Hughes, Gethin Jones, Margaret Jones, Dilys Pritchard­Jones, Buddug Roberts, Catrin Rowlands, Huana Simpson a James Weigold.


Y DINESYDD MAI 2004

3

Calendr y Dinesydd John Walter yn ymddeol mewn steil!

Iau-Sadwrn, 13-15 Mai Cwmn i

Theatr

cydweithrediad Cymru Wyn

yn

Sh erman

â

Llwyfan

cyflwyno

Reynolds

Collodi,

o

Gogledd

cyfieithiad

‘Pinochio’

yn

Perfformiadau

mewn

Theatr

am 1.30

Elinor

gan

Carlo

Sherman.

p.m.

ddydd

Iau,

10.30 a.m. a 1.30 p.m. ddydd Gwener ac 11.00

a.m.

a

2.00

p.m.

ddydd

Sadwrn.

Tocynnau: 029-2064-6900.

Sadwrn, 15 Mai Cymdeithas wlad

yr

Carnhuanawc:

Arglwydd

Rhobat

ap

Rhys,

Steffan.

Gwibdaith

dan

i

arweiniad

Manylion

pellach:

Mae’n anodd meddwl am Fwrdd yr Iaith

gyfraniadau

Gymraeg heb John Walter Jones fel ei

radio

brif weithredwr. Bu yno yn y cyfnod cyn

broffesiynol a graenus.

ar

yn

y

hollol

Llwyddodd y Bwrdd o dan arweiniad

Sul, 16 Mai

statudol llawn. Roedd yr apwyntiad yn

medrus John i ddarparu llu o gyfleoedd

Eglwys

sicr yn benodiad ardderchog – doedd neb

gwahanol i ddefnyddio’r Gymraeg, ond

Sa le m,

arall

byddai bob amser yn dweud na fyddai’r

Treganna. Rhisiart

Caerdydd

C y mr u

Cymanfa’r

a’i

Plant

Fand)

Chymanfa’r

yn

am

(gyda

10.30

Oedolion

am

Dewi

a.m. 6

a

p.m.

Arweinydd: Rhian Jones Davies.

fyddai

Roedd

ei

y Llywydd, Heulwen Cooper, yn festri’r

gweithio

Eglwys

ogystal

Annibynnol

Gymraeg,

Sgwâr

y

Brenin, Y Barri am 7.15 p.m.

Tþ’r

Cymry,

11

Heol

mae

adnabyddiaeth

dros

yn

â’r

y

ddeg

ar

swyddfa

dwsinau

beirniadaeth

bod

Cwlwm Busnes Caerdydd: Geraint Talfan Cadeirydd

Glas

Cymru,

yng

Ngwesty Churchill’s Llandaf am 6.00p.m.

Sadwrn, 22 Mai Hanes

Cymru,

‘Agweddau yn

llywodraeth o’r

o

ar

Hanes

nad

y

gwallt

coch

yn

fraint honno yn

perthyn i

dydd.

yn

Ar un wedd, mae rhywbeth yn drist am

ganolog,

yn

ymddeol, ond gall John edrych yn ôl yn

y

fodlon ar y cyfnod hwn o’i fywyd gan

yn

wybod

y

Bwrdd

yn

dod

i’r

ei

fod

ar

bob

chaiff

o’r

un

broblem

amlwg

Prys Jones fel ei olynydd.

argyhoeddiad

ddadl

diffuant.

gydag

Roedd

i

fwynhau

ei

Ar ran darllenwyr Y Dinesydd – diolch

John

y

wedi

ymddeoliad yng nghwmni ei deulu.

John,

ennill

achlysur

gwneud ei orau. Dwi’n siwr o un peth na

ambell waith, bron yn ddieithriad byddai yn

bobl Cymru

trwy fanteisio ar y cyfleoedd hynny a’i

hugain

weithwyr

oedd

Bwrdd byth yn achub yr iaith – roedd y

defnyddio yn naturiol yn eu bywyd bob

cyflawni’i orchwyl yn ddigonol, ond er

Iau, 20 Mai

Chymdeithas

y

o

Yn ddyddiol bu’n rhaid i John dderbyn

Gordon, yn cyfarfod am 7.00 p.m.

Undydd

drylwyr

Mentrau Iaith dros Gymru benbaladr.

Mercher, 19 Mai

Caerdydd:

â’i

gymwys.

O gychwyn gyda staff o dim ond tri, bellach

Ysgol

cymhleth

ogystal

Cymdeithas Cymrodorion y Barri: Noson

Davies,

yn

adnabyddiaeth

gyfundrefnau yn

bod

swyddogion allweddol yn holl bwysig.

Mawrth, 18 Mai

Cymdeithas

wedi

a

amser

statws

Dosbarth

cyfrifoldeb

cyfweliadau

bob

i’r

B r e s b y te ra id d

gael

mewn

teledu

carnhuanawc@onetel.net.uk

Cymanfa

Bwrdd

a’r

a

phob

dymuniad

da

i

Meirion

ei

JAE

Prifysgol

Grefydd

Cymru

a

Fodern.’

gan yr Ysgrifennydd, Tony Couch (Ffôn:

Gwen er,

0 2 9 - 2 0 7 5 - 3 6 2 5 ;

Gorfennaf

e - b o s t :

16

Go rffen n af– Su l,

18

Traddodir darlithiau gan Dr Eryn White,

ajcouch@yahoo.co.uk).

Cymdeithas Carnhuanawc: Gwibdaith haf

Llion

Mercher, 9 Mehefin

i ddwyrain Lloegr, gan gynnwys ymweld

y

Arad Goch yn cyflwyno’r sioe gowbois,

â

Crwys, Richmond Rd., rhwng 10.30 a.m.

‘Llew Lletchwith’, yn Theatr Sherman am

Sempringham a man claddu y Dywysoges

a 5.00 p.m. Pris: £10. Manylion pellach:

10.30 a.m. Tocynnau: 029-2064-6900.

Gwladus

029-2087-6104.

Iau, 10 Mehefin

brawd Llywelyn y Llyw Olaf) yn Sixhills.

Llun, 24 Mai

Cyngor

Cymdeithas Gymraeg Rhiwbina: ‘Enwau

Owen John Thomas, A.C, yn annerch ar y

carnhuanawc@onetel.net.uk

Lleoedd.’ Sgwrs gan yr Athro Gwynedd

testun ‘Gweld Caerdydd o’r Newydd’, am

Llun, 19 Gorffennaf

Pierce, ym Methany, Rhiwbina, am 7.30

7.30

Cymdeithas

p.m.

5163.

Mercher, 26 Mai

Gwener, 11 Mehefin

Cyngerdd

Aduniad

Athro

Roberts, J.

Gwynfor

y

Cilgant

p.m.yng

Ioan

Matthews

Jones.

Dathlu

Cymdeithas Sant,

Dr

Eglwys

Daucanmlwyddiant

Beibl, Sant

nghwmni

Yn

a’r

yn

Eglwys

Andreas, Côr

Dewi

am

Merched

7:30

Canna

Eglwysi

p.m.

Cymraeg

Manylion

Caerdydd:

pellach:

029-2062-

M

chofeb

a

n

y

Dywysoges

(merch

y

l

i

o

y

Gwenllian

Tywysog

n

p

e

l

Gymraeg

yn

Dafydd,

l

a

c

h

:

Rh iwbina:

Gwibdaith.

Ysgol

Institiwt,

Mercher-Gwener, 4-6 Awst

Feithrin

Llandaf.

Tyllgoed

Manylion

yn

yr

pellach:

Llwyfan

Gogledd

‘Deinameit’

gan

Cymru Mari

yn

Emlyn

perfformio a

Gwion

Jenny Davies (029-2056-7682).

Hallam yn Theatr Sherman am 7.30 p.m.

Llun, 21 Mehefin

Tocynnau: 029-2064-6900.

(Arweinydd: Delyth Medi Lloyd). Croeso

Cymdeithas

cynnes i bawb. Gwneir casgliad at waith

‘Atgofion.’

Myfanwy

Anfonwch fanylion ar gyfer y Calendr

Cymdeithas y Beibl.

Jarman, ynghyd â Chyfarfod Blynyddol y

at Dr E. Wyn James, 16 Kelston Rd.,

Iau-Sadwrn, 27-29 Mai

Gymdeithas, ym Methany, Rhiwbina, am

Yr

Theatr Genedlaethol Cymru yn cyflwyno

7.30 p.m.

2AJ

‘Yn

Llun, 5 Gorffennaf

Debyg

Iawn

i

Ti

a

Fi’

gan

Meic

Gymraeg

Sgwrs

Mrs

Eglwys

Newydd,

(Ffôn:

2062

Caerdydd 8754;

CF14

E-bost:

JamesEW@caerdydd.ac.uk).

Povey, yn Theatr Sherman am 7.30 p.m.

Cylch

Tocynnau: 029-2064-6900.

Ngwesty

Llun, 7 Mehefin

p.m ar gyfer 7.30 p.m. Manylion pellach

M e n t e r

Cylch

gan yr Ysgrifennydd, Tony Couch (Ffôn:

ww w. m en te rca er dy d d. or g/ cy m rae g/

0 2 9 - 2 0 7 5 - 3 6 2 5 ;

digwydd.htm

Cinio

Ngwesty

Cymraeg

Churchills,

Caerdydd,

Llandaf,

am

yng 7.00

p.m ar gyfer 7.30 p.m. Manylion pellach

Cinio

gan

Rh iwbina:

Cymraeg

Churchills,

Caerdydd,

Llandaf,

ajcouch@yahoo.co.uk).

am

yng 7.00

e - b o s t :

Mae Calendr y Dinesydd hefyd ar wefan C a e r d y d d :

h t t p : / /


4

Y DINESYDD MAI 2004

Newyddion

A N R H Y D E D D U

Eleni

‘BUFFS’ YN ENNILL GWOBR Y BWRDD enillydd

diweddara’

oed

cystadleuaeth

Iaith Gymraeg. tystysgrif

arbennig

i

berchennog Buffs, Martin Madden gan y Gwe ini dog Chwaraeon Pugh

AC

dros

a’r a

Ddiwyllia nt,

Iaith

Gymraeg,

Meirion

Prys

Alun

Jones,

Mae

c ysta dle uaet h

bwyty

y

sydd

mis

â’r

yn

bwydle n gwobrwyo’r

fwydlen

ddwyieithog

(Cymraeg a Saesneg) orau bob mis. Mae enwebydd derbyn

y

fwydlen

magnwm

garedigrwydd

lwyddiannus

o

cwmni

yn

siampên,

drwy

gwerthwyr

gwin

Tanners. Enwebwyd bwydlen Buffs gan Clair Baguley o Fangor wedi iddi fwyta yno

tra’n

ymweld

â

Chaerdydd

ar

wyliau.

Llongyfarchiadau Nicholas

Davies

i ar

Siân eu

Beddis

a

dyweddïad

yn

ddiweddar.

DAWNSIO DRWY’R NOS Wener,

5

Mawrth

cynhaliwyd

cyngerdd poblogaidd a llwyddiannus yn y

Clwb

Trydan

Caerdydd

a

dan

nawdd

Chymdeithas

Menter

Rieni

ac

Athrawon ysgol Gyfun Plas Mawr pan welwyd Meic Stevens a Heather Jones yn diddanu’r gynulleidfa fawr yno.

Y

PRIFARDD

JAMS

NICLAS YN

Daeth llond y festri o bobl ynghyd yng Nghapel Minny dan

Cymrodorion

St. ar nos Wener 5

nawdd i

Cymdeithas

wrando

ar

y

o y

Prif-fardd

a’r Cyn Archdderwydd Jâms Niclas yn traddodi

darlith

am

Waldo

Williams.

Cafwyd noson i’w thrysori yn ôl pawb oedd yn bresennol.

gynt

Grey-Thompson o

Gaerdydd

Cym rae g

yng

Nantgwrtheyrn

teledu.

a

yr

Athletwraig

ddyfarnwyd

yn

Ngha nol fa n

yn

realaeth

Llyn

‘Cariad

Penderfynodd

y

dan at

Iait h

nawdd

Iaith’

ar

gwylwyr

y y

mai

Tanni a ddangosodd fwyaf o ymroddiad yn ystod yr wythnos hefo Amy Wadge gwraig yr actor Alyn ap Brinli yn ail. Llongyfarchiadau iddyn nhw a gweddill y

criw

Brodor

Hoddi n ot t

o’r

Urdd

Bargoed

ond

flynyddoedd

bu’n

yng

Gobaith yw

Alun

Mark a wyres gyntaf i Rhun a Gwyn, Steve a Sandra a nith i Wncwl Rhodri a Mali.

byw

am

Llongyfarchiadau – i Catherine a Melfyn

Nghaerdydd

cyn

Hopkins, Rhiwbina, ar enedigaeth Alys

symud i’r Gorllewin. Mae o wedi cael

Elizabeth

gyrfa

y

Ebrill,

chwaer

Coleg

Daniel

Gwyn

ddisglair

Brifddinas

a

bu’n

thra’n

byw

darlithio

yn

yn

y

yn

Ysbyty’r fach ac

Cerdd a Drama a Phrifysgol Caerdydd.

Gwenda

Hopkins,

Llongyfarchiadau iddo.

Celia

Horn,

Brifysgol

i

ar

7

John

a

Gwyn

a

Owen

wyres

i

Llanisien,

a

John

Garstang,

a

swydd

Gaerhirfryn.

DAU GOLEG YN UNO Ar

y

1

Awst

Caerdydd

2004

a

Cymru

cyfanswm

o

pum

mil

uno

20,000

staff

a

Prifysgol

Meddygaeth

yn

dros

o

bydd

Choleg

Prifysgol

a

o

bydd

fyfyrwyr,

chyllideb

o

£250

miliwn gan y sefydliad newydd.

RH’UN BACH ARALL! Llongyfarchadau Iorwerth

ar

i

Rhun

enedigaeth

a

Llinos

Osian

eu

ap

mab

cyntaf, a brawd i Elen a Siwan ar y 13 o Fawrth yn Ysbyty Llandochau. Llongyfarchiadau i Aled a Maria Lewis (Penylan) ar enedigaeth William Gethin

PEN-BLWYDD

ar Mawrth y 9fed. Ðyr cyntaf i Gethin a

Llongyfarchiadau

i’r

Roberts

ar

Williams

darlledwr ddathlu

John

ei

ben-

Gill Lewis a gor-ðyr i Dave Price, Dinas Powys.

am

eu

Am gyfnod bu’n byw yn Rhiwbina cyn

RASLAS BACH!

dychwelyd

Llongyfarchiadau hefyd i’r Parch Gareth

i’r

Gogledd

Llanrug. Mae mab iddo,

i

fyw

yn

sef Robin yn

hymdrechion

Rowlands

a

byw yn yr Eglwys Newydd. Mae John

enedigaeth

Roberts

Non

Williams

wedi

darlledu

ei

ar

Bethan

Efa

5

Ellis

Rowlands

Grug,

chwaer

Mawrth.

Wyres

i

ar

Begw

arall

i

gyfraniad wythnosol ‘Dros fy Sbectol’ ar

Wynfford a Meira Ellis Owen, Creigiau

Radio

a

Cymru

am

wyth

mlynedd

ar

hugain. Tipyn o gamp!

P AR TI

Pyrs

a

Patrisia

C AWS

Cynhaliwyd nghartref

parti

Rowlands,

Llan

Ffestiniog.

A

G WI N

BBC Cymru yn chwilio am dalent newydd!

LLWYDDIANNUS caws

a

Gwin

yng

Mari Price yn Llandaf ar 23 Mae

Cymdeithas Awtistiaeth.

ac

tiwtoriaid Nia Parry ac Ioan Talfryn.

i’r

BBC

ymgyrch

BORE

COFFI

PROFFIDIOL

YN

Cynhaliwyd broffidiol Festri

Bore

ar

Capel

arian

tuag

i’r

Apêl

fore

yn

Coffi

Sadwrn

Bethel at

Genedlaethol

o

Ebrill

yn

Rhiwbina

Gronfa

Casnewydd. wych

hynod 3

a

i

godi

Eisteddfod Bu’r ymateb

hoffai

Gwilym

mwyaf

diffuant

i

bawb

a

gyfrannodd yn anrhydeddus i’r apêl ac i bawb

ddaeth

Cymru

enfawr

gyflwynwyr

i’r

bore

ac

i

bawb

a

gyfrannodd mewn unrhyw fodd i sicrhau llwyddiant y Bore. Yr elw ar ddiwedd y

a

dawnus

lleisiau’r

Dinesydd a’i

ddiolch

chyfeillion

yn

i

Lorraine

PPS,

Ystum

Taf am eu gwaith yn cysodi’r Dinesydd nifer

o

flynyddoedd.

Mae

hi

wedi

cydweithredu gyda llu o olygyddion ac wedi

o

ar

hyd

dyfodol.

i

Mae'r

pobol

ifanc

sy'n

Felly

os

dalent,

oes

gennych

rhwng 8 -

chi

sbarc

o

25 mlwydd oed, yn

rhugl yn y Gymraeg ac yn meddwl fod gennych chi'r ddawn a'r ymroddiad i fod yn gyflwynydd teledu, mae BBC Cymru yn disgwyl am eich galwad! Fe fydd gweithdai yn cael eu cynnal yn Eisteddfod rhwng

yr

Urdd,

Ynys

Mon

eleni

Mai'r 31ain a Mehefin y 5ed a

bydd cyfle i'r rhai sydd am gymryd rhan a

chyfweld y

rhai

byd

o

radio

wynebau a

teledu

Cymraeg.

DIOLCH

am

y

dyfodol,

adnabyddus

Rogers

dechrau

ddod

dangos brwdfrydedd tuag at ddarlledu.

gyflwyno

dydd oedd £900.

Hoffai’r

wedi i

BBC yn awyddus i chwilio am wynebau

RHIWBINA

ddiolch

enillydd ar ddiwedd wythnos o ddysgu

rhaglen

Cymru.

Gymrawd

Roberts, trefnydd y Bore Coffi, fynegi ei

TANNY YN ENNILL ETO! Tanny

yn

gael ei

CROESO i Elin Mair, merch i Lowri a

Mawrth a chodwyd £200 tuag at Gronfa

CYFAREDDU

Fawrth

Alun

Genedigaethau - -

blwydd yn naw deg oed ar y 24 Mawrth.

DYWEDDÏAD

Nos

cyfansoddwr

Prif

Weithredwr Bwrdd yr Iaith Gymraeg.

ddwyieithog

y

ac fe’i hanrhydeddir drwy

wahodd

bwydlen ddwyieithog y mis, Bwrdd yr

Cyflwynwyd

bydd

Hoddinott yn dathlu ei benblwydd yn 75

‘Buffs’, bwyty a bar ym Mae Caerdydd yw

A L U N

HODDINOTT

sicrhau

fod

ein

papur

bro

cyrraedd y wasg yn dwt ac yn daclus.

yn

Rhaid

i'r

ymgeiswyr

fod

rhwng

8

a

25ain mlwydd oed ac os o dan 18 oed, mae'n

rhaid

iddynt

gael

caniatad

ysgrifenedig rhiant / gofalwr. I gofrestru ar

gyfer

angen

ei

y

digwyddiad,

wneud

yw

y

cyfan

ffonio

029

sydd 2032

2095 a byddwn wedyn yn gofyn i chi gwblhau ffurflen gofrestru.


Y DINESYDD MAI 2004

Y Cyfryngau

Tanny gynt

llynedd

Jones,

Gethin

gan

‘Company’. enillodd

y

flynyddol y

rhaglen teledu.

a

Eleni,

a

yr

Athletwraig

ddyfarnwyd

yn

Ngha nol fa n

yn

realaeth

Llþn

dan

‘Cariad

Penderfynodd

at

y

Iait h

nawdd

Iaith’

ar

gwylwyr

y y

mai

yn ystod yr wythnos hefo Amy Wadge

Albanwr

ond

yng

Tanni a ddangosodd fwyaf o ymroddiad

Cylchgrawn

teitl

Gaerdydd

Nantgwrtheyrn

‘Hen lanc y flwyddyn’ mewn

drefnir

o

Cym rae g

rhaglen

‘Planed Plant’ ar S4C y teitl

cystadleuaeth

Grey-Thompson

enillydd ar ddiwedd wythnos o ddysgu

enillodd

cyflwynydd

gwraig yr actor Alyn ap Brinli yn ail.

daeth

Alun Williams, gyd-gyflwynydd â Gethin Jones yn ail yn y gystadleuaeth gan ennill gwyliau i ddau am dair noson yng Efrog

Llongyfarchiadau iddyn nhw a gweddill y

criw

am

eu

hymdrechion

ac

i’r

tiwtoriaid Nia Parry ac Ioan Talfryn.

Newydd! Cynhaliwyd y digwyddiad yng Nghlwb

CADEIRYDD NEWYDD

nos ‘ Y Nefoedd’ yn Llundain o flaen tua

I SGRÎN CYMRU

mil o ferched! Daw Alun, sy’n 26 oed o

Elis Owen aelod o Fwrdd Sgrîn Cymru a

Ruddlan yn wreiddiol ond bellach mae’n

Rheolwr

byw

newydd Sgrin Cymru yn lle y Cadeirydd

yng

Nghaerdydd.

Llongyfarchiadau

Alun!

ITV

Cymru

fydd

gribinio’n

ddyfal am newyddion

ar

gyfer pob rhifyn. Diolch iti yr hen lanc!)

Llongyfarchiadau

yng

Nglantaf,

caneuon

CHWARAE TEG

yn

ei

ôl ar

BBC

Radio

Cymru

ac

mae’r tîm yn barod i frwydro ar eich rhan. Ydych

chi

a

i

Ieuan

disgybl am

Wyn

6ed

dosbarth

gyfansoddi

ymddangosodd

o’r

un

ar

o’r

Cân

i

Gymru eleni. Pris Rhyddhad oedd y gân

Ydi wir mae’r bumed gyfres o ‘Chwarae Teg’

Mercher 31 Mawrth daeth Clwb Rygbi

CÂN I GYMRU

Eglwysnewydd,

wedi

cael

cam

neu

ac fe’i canwyd gan Catherine Ayres sy’n fyfyriwr yn y Coleg Cerdd a Drama.

eisiau

bwrw eich pen yn erbyn y wal ac eisiau

Dyletswydd

cyngor? Os felly, Cysylltwch â ni ar 029

llynedd, oedd cyhoeddi teyrnged goffa i

20 576666.

Wyn Roberts, Rhiwbina, a fu farw yn dra

drist

s y dy n

Dymuniad

iawn,

ym y

mis

teulu

fis

Medi

y

G o r f fe n n a f .

oedd

i

unrhyw

gyfraniadau gael eu gwneud i ‘Glwb Sul Ty Celyn’, canolfan i blant ac oedolion

ANNWYL BAWB

ifanc

ag

anghenion

arbennig.

Cafwyd

ymateb hael, a braint yw cael cyhoeddi Ydych chi’n perthyn i Barti Ddu? Yn gweld eich hun yn debyg

llythur oddi wrth sylfaenydd yr elusen honno, Ms Maggie Harries MBE.

i

ewyllys

enfawr

a

chithe’n

gwybod dim am y peth. Bron yn fisol, mae rhywun yn darganfod eu bod nhw’n perthyn i un o dywysogion Cymru. Rydym yn chwilio am unrhyw straeon difyr am achau (wedi eu profi’n wir, neu si yn unig) Unrhyw hanes am berthynas difyr, neu enwog, straeon am ewyllysiau neu gerrig beddau rhyfedd, neu ddafad ddu y teulu. Ydych chi’n gwybod am bethau

sy’n

genhedlaeth c y fr in ac h o l,

cael i

eu

trosglwyddo

genhedlaeth he n

g a r,

ee

o

recipe

c w ilt,

neu

carwn ddiolch o galon am y cyfraniadau hael a gawsom yn sgil marwolaeth Wyn G Roberts. Elusen fechan leol yw hon, ac mae mab Wyn, Richard, wedi bod yn dod atom ers blynyddoedd. Roedd

cyfanswm

gwario’n

ddoeth

‘Maketon’

Ein

am

nod

rhan

â

Rwy’n

nia@bont.tv

we neu

-

eryl@bont.tv ar

y

ffôn:

neu

01286

677225 neu anfon lythyr at Eryl

Humphreys,

Ganolfan LL55 2BD

Deledu,

ar

ein

haelodau.

bedair

cwrs

yw

wythnos

cymorth

ac

cyntaf

fe yn

Bont,

Y

Caernarfon

a

chafwyd

ceisiadau

gan

Iestyn

Williams, Geraint Fowler, Rhys Angell a Dafydd Emyr a thri throsiad gan Dafydd Shurmer.

Seren

y

Lewis.

gem

oedd

Rhif

8

Llongyfarchiadau

i’r

CWIS HWYL CENEDLAETHOL MERCHED Y WAWR Yng ngwesty’r Tþ Nant, Pentrepoeth ger Radur y daeth aelodau Merched y Wawr Rhanbarth y De Ddwyrain ynghyd ar nos Wener Ebrill 2ail. Dyna noson y Cwis Hwy l

parhau

i

fwy

cyflawn

siwr

blesio’n

y

arw

yn

byddai fod

y

haelioni. Yn gywir Maggie Harries

Ce ne dl a e t h ol .

Rhanbarth

trwy

addysgu

ein

gymdeithas.

Wyn

cynifer

wedi o

Roe dd

Gymru

yn

14

cystadlu

a

Nant

roedd

dwsin

o

dîmau

yn

gwelwyd fod dau o’r tîmau yn gyfartal sef

tîm

Cangen

ei

blant

Y

Garth,

Pentyrch,

a

thîm Cangen Bro Radur. Ond rhaid oedd aros

tan

gwybod

chwarter pwy

wedi

oedd

Pan

ddaeth

deg

cyn

yr

enillwyr

y

cael

canlyniad

lawr y llinell ffon o’r Brif Swyddfa yn Aberystwyth,

llawenydd

mawr

oedd

deall fod tim Y Garth a thîm Bro Radur wedi dod i’r brig ynghyd a thîm cangen Llaniestyn, Rhanbarth Dwyfor. Llongyfarchiadau mawr i aelodau tîm Bro

arbennig iawn yn elwa oherwydd eich

Ffilmau’r Cibyn,

yn

haelodau fel eu bod yn gallu chwarae

clywed eich straeon. Mi allwch gysylltu y

gais

cenedlaethol.

cyfraniadau

Rydym eisioes wedi cael cwrs arwyddo

ystod Mis Ebrill.

ar

y

£3,900., a bydd pob ceiniog yn cael ei

yn y teulu - gwallt coch, trwyn mawr,

ni

ym

ymgiprys. Erbyn hanner awr wedi naw

Ar ran aelodau Tþ Celyn Sunday Club,

gynhaliwyd

Mi fydden ni wrth ein bodd yn cael

be n

Sgoriodd y Capten Geraint Morgan ddau

Annwyl Ddarllenwyr Y Dinesydd

nodwedd arbennig sy’n cael ei etifeddu

dawn arbennig?

yn

mawr oedd yr hwyl a’r crafu pen. Yn y

i Marilyn Monroe? Efallai eich bod yn etifedd

Ca e rdyd d

mhencampwriaeth Cynghrair S A Brain.

Clwb.

WYN ROBERTS

Cym ry

Richard

cwyno? Ydych chi’n teimlo eich bod yn

e-bost: chwaraeteg@bbc.co.uk

CRICC YN BEN Trwy guro tîm Llanrhymni 36-19 Ddydd

(Derbyniwyd y newyddion yma gan ‘hen

Gwilym yn cyfrannu’n gyson i’r Dinesydd

Plant Ysgol Pencae yn cyflwyno siec am £1,800 i Mrs Iris Williams o'r elusen Barnardo's.

Cadeirydd

presennol Dr Geraint Stanley Jones.

lanc Y Dinesydd’ Gwilym Roberts. Mae

trwy

ARIAN YN LLIFO

TANNY YN ENNILL ETO!

NEFOEDD FAWR! Y

5

Radur

Maurin

sef

Hurley,

:-

Rhiannon

Elinor

Jones,

Evans, Eirlys

Davies. Mae dwy gangen o Ferched y Wawr yn y brif ddinas. Estynnwn groeso cynnes i unrhyw ferch a garai ymuno â ni. Cysylltwch â’r swyddogion lleol. Cangen

Caerdydd

:-

Mrs

Myfanwy

Jarman 20486463 Cangen Bro Radur :- Mrs Mary Wiliam 2064406.


6

Y DINESYDD MAI 2004

IFOR REES Rhan o deyrnged iddo Havard

Gregory

Nghapel

yn

a roddwyd gan ei

Bethlehem,

BWRLWM BRO EIRWG

angladd

yng

Gwaelod-y-Garth,

Tybed faint o ddarllenwyr y Dinesydd a

ar fore Mercher 3 Mawrth 2004.

gafodd

Pan own i’n grwt 12 oed, yng nghefn

wneud

cysgodol y galeri yma, ac yn ddigon ewn

Maerdy,

arweinydd

i

gymryd

rhan

mewn

rhaglen yn stiwdio gynnar y BBC ar hen donfedd

Rhaglen

ddweud ymhen Ifor,

i’r

Cymru

llwybyr

i

drysori

pwy

hwnnw

blynyddoedd

ac

-

at

ei

fy

gael

all’sai arwain

adnabod

gyfeillgarwch

a’i

gwmni - cwmni a fyddai’n gymanfa bob tro.

Ym 1957 ymunodd â staff y BBC ym

ddyddiau’n hwy, byddai wedi dathlu ei benblwydd yn 83 ar ddydd Gðyl Ddewi. Bu ei briod Joan farw 14 blynedd yn ôl, a

Mangor fel cynhyrchydd. Ddwy flynedd w e dy n,

ga fa e l

gwefreiddiol i ’r

yn

newydd:

byd

y

bu Esme yn

teledu,

c yffroe s

yng

Nghaerdydd. Ymhlith meysydd eraill, fe fu

cynhyrchydd

cyntaf

y

Cynhyrchodd doreth o raglenni teledu

rhyfeddodau gostrelodd

llawer ei

gwlad,

brofiad

yn

ac

ei

fe

gyfrol

“Siwrneio”. Wedi ymddeol o’r BBC ym 1981,

aeth

ymlaen

drwy

wneud

Joan, sef “Ffilmiau’r Garth”.

hithau,

nith

Ifor,

o

Cafodd

Ifor

Ramadeg

ei

addysg

Abertawe

yn

a

Ysgol

Choleg

y

Brifysgol Abertawe lle graddiodd gydag anrhydedd yn y Gymraeg. Oddi yno, i Goleg y Presby, Caerfyrddin, a dod yn B.D.

Ym

1996,

gyfraniad

helaeth

darllenadwy M.A.

fe

er

gydnabuwyd i

estyll

caredigion

Anrhydedd

ei

mwyaf

llên

gan

gan

Brifysgol

radd

Cymru.

mewn lle’r

i’r BBC oedd

pan

stiwdio

yng

Nhaerfyrddin,

fach

ac

Aneurin

Talfan yn gynhyrchydd sgyrsiau. Wedi

gadael

weinidogaeth:

y

deng

Presby, mlynedd

i’r

hapus yn

wella

eu

haddysg

ac

i

gael

cyfleodd

newydd. Fe fu plant ac athrawon yr ysgol yn

nghwis llyfrau Caerdydd yn ddiweddar. Braf

oedd

wahanol ystod

y

gweld

cymaint

ysgolion diwrnod

c yme ria da u.

yn ac

o

blant

cymdeithasu

yn

trafod eu

E dryc hwn

o yn

hoff

yml ae n

at

gystadlu yn y rownd nesaf ac at weld cyflwyniadau o wahanol lyfrau er mwyn codi blas i ddarllen ymhellach !! Er

mwyn

dathlu

Diwrnod

y

Llyfr

roedd holl blant yr ysgol wedi gwisgo i

O bawb yn y BBC, fe oedd a’r shooting

fyny

ratio

Cafwyd gwobrau am y gwisgoedd gorau

gore:

fe

oedd

yn

defnyddio’r

fel

cymeriad

llawer o luniau er mwyn addurno wal y Ysgrifennydd

urddo’n

am ugain

Dderwydd

Ngorsedd

y

gorseddol

y

er

Beirdd,

flynyddoedd

yn

Cymrodorion

mlynedd. Wedi ei Anrhydedd bu

am

ymweld

gwledydd

â

yng

nifer

Celtaidd

ar

ran

Gorsedd Cymru. Bu’n aelod o Bwyllgor

Gadeirydd

Pwyllgor

Ymgynghorol

‘Cwrs y Cyfryngau’ yn Athrofa Addysg

erbyn

batrwm

wyth i’r

1990,

o

roedd

gyfrolau.

gyfres

Tynnwyd

pwy

yw'r

cymeriadau

lliwgar

yn

y

llyfrau. Profiad

arbennig

i

blant

Bl.6

oedd

treulio diwrnod yng nghwmni Myrddin ap

Dafydd

yn

ba rt ne ri aet h

ddiweddar. yr

ysgol

Fel

a

rhan

o

U.W. I. C.

cawsant gyfle i gyfansoddi cerddi doniol a gwreiddiol o dan arweiniad Myrddin. Roedd y diwrnod yn un llawn hwyl a

Uwch De Morgannwg.

cyhoeddi

sbri!!!

llyfrgell a rhoi cyfle i'r plant i ddyfalu

o

mudiadau

llawn

Cymraeg.

a

Bu’n

yn

lyfr

gilydd!

Caerdydd

diwrnod

o

lleiafswm o ffilm cyn rhoi’r rhaglen at ei

Eisoes

mynd

gyfrifiauron i Uganda er mwyn iddynt

Roedd un arbenigrwydd yn perthyn i Ifor y tynnid ei goes yn aml yn ei gylch.

Llên Cyngor Celfyddydau Cymru, ac yn

Roedd Ifor wedi gallu cael eu traed i

ni

pori trwy lyfrau er mwyn cystadlu yng

Joan, yn dod yn rheolaidd, ac yn llawn ei

Menna

rydyn

gwerthfawrogi. Rydym yn anfon yr hen

rhaglen

“Heddiw”.

ffurfio’i gwmni ei hun ynghyd â’i briod

A

Wel,

wneud hyn rydym yn helpu plant eraill i

symud

rhaglenni ar gyfer yr S4C newydd, drwy

bellach i ffwrdd, yn cyson gysylltu.

un?

a

ne wydd

chwe blynedd diwethaf. Ac Anne, nith

arno.

hen

gael eu defnyddio mewn ysgolion. Wrth

gwmni clos iddo am y

gofal hithau, o Landysul i gadw golwg

gyda'r

c y fr wn g

o’r mwyaf difyr, gan deithio ar drywydd

Petai Ifor wedi cael byw ond ychydig

wrth

yn sicr eu bod yn cael eu defnyddio a'u

emyn nesa”, gyda’r canlyniad imi gael ngwahodd

oddi

hen gyfrifiaduron ac wrth wneud hynny

Cymanfa

Ganu’r Groglith hwnnw “i ddarllen yr

fy

newydd

yma ym Mro Eirwg yn ail gylchu ein

i dderbyn gwahoddiad yr enwog W. D. Evans,

gyfrifiadur

Siôn Corn ac yna ddim yn sicr beth i

wedi

Ifor a

boblogaidd

roes

“Bro

a

pwy

a

wyr,

feirdd

efallai

Bro Eirwg

y

clywch

chi

am

yn ymddangos yn y

Babell Len cyn hir !!!!

Chapel

Bywyd”, gan fod yn gwbwl gyfrifol am

Sioe ffasiynau ? Modelau'r dyfodol ?

Maen Gwynfe, Shir Gar - ardal enwog,

y rhifyn cyntaf ar T H Parry-Williams

Fe allech chi daeru bod plant Blwyddyn

cartre’r cenhadwr mawr David Griffiths,

ym 1981, ac yna un ar Cynan ym 1982.

2

a

Wedyn,”Gwþr

Llên

ym

iddynt wisgo eu dillad disgo i ymuno yn

1995.

ddathlu

fugail

eglwysi

Syr

John

brenhinol

a

sefydlu’r

Jeriwsalem

Williams,

y

gyfrannodd

Llyfrgell

Aberystwyth

a

-

ac,

meddyg

gymaint

Genedlaethol wrth

gwrs,

at yn

Beriah

fuan

wedi

iddo

ddod

i

Wynfe,

priodi Joan, ei gariad o Bontyberem, a fu’n gefen ac yn gadernid iddo. Tra yng Ngwynfe,

a il - dde c hre uodd

ysgrifennu nodwedd cyfresi

sgriptiau a

radio

rhaglenni

“Teulu

Mans”,

a

rannwyd

Davies

a

Gwilym

-

Ifor

rhaglenni

cylchgrawn,

Coch” gan

a

“Teulu’r

Ifor

Morris,

a’r

a

pan

Jacob oedd

“Raligamps”, draws gwlad.

a

fyddai’n

megis

crwydro

ar

barti

mawreddog

wrth

lliwgar, a'r grðp Triongl yn dawnsio ac

Ffynnon

yn canu yn wych . Mae pawb yn edrych

Felin

Bach”.

Natur

ei

holl

mwynhau.

yma ym Methlehem, a daeth i’r adwy dros nifer o flynyddoedd o’r pulpud hwn gan

draddodi

ugeiniau

o

bregethau

ac

ysgwyddo llawer cyfrifoldeb bugeiliol a chynnal breichiau’r saint. Rwy’ yn credu y byddai Ifor, a ddaeth â’r fath fwrlwm o lawenydd yn ei waith ac

yn

ei

ymlaen at ddilyn y rhaglen ar S4C, yn ogystal

Bu Ifor yn aelod gweithgar a phybyr

Dduw

cyfresi

i

yr hwyl yn Stiwdio Fflic. Roedd y set yn

y

Yna,

mynd

canmlwyddiant

llawenydd

hwn.

yn

geni Cynan ym 1995, y gyfrol “Dôr o

Gwilym yntau’n weinidog ar yr achos yn capel

i

Tawe”

lyfrau oedd: mor hawdd eu darllen a’u

Gwynfe Evans. Yn

Yna,

Cwm

berson,

yn

ninnau,

amdano.

llawenhau

wrth

Rwy’n

inni

yn

ein

ddiolch

siwr

mai

i ei

ddewis e’ fyddai inni oll weld yr enfys drwy y glaw.

a

chael

mwy

o

gyfleodd

i

wrando ar ganeuon Triongl. Ar

ddiwedd

y

dydd

pob

ddydd

Mawrth mae criw lwcus o blant Bl.6, a'u hathro

Mr

Ganolfan dysgu

sut

hyderus. fyddant gan

Iwan beicio i

yrru

Erbyn yn

wybod

Davies,

beic

yn

bod

ffordd fawr yn gywir.

saff

gwmpas yn

mynd

Maent

gwyliau'r

gyrru o eu

yn

Gabalfa.

dilyn

ac

Pasg

i

yn yn fe

Caerdydd rheolau'r


Y DINESYDD MAI 2004

Y Border Bach Fues

i

eriod

Mamgu

yn

hoff

iawn

(wallflowers).

ganddynt

ddelwedd

o

I

7

Ysgol y Wern

flodau

mi

mae

anffodus.

Fe’i

gwelwch gan amlaf mewn cymysgwch o liwiau rhwdlyd sy’n f’atgoffa o hen lenni felfed, neu orchudd bwrdd hen ffasiwn.

Mae eu henw Cymraeg yn eu

gwe ddu

i’ r

dim!

Mae

nhw’ n

blodeuo’n hwyr yn y gwanwyn ac yn llawn

lle

am

ychydig

ond

yna

mae

nhw yn y ffordd pan fyddwch am gael rhywbeth mwy hafaidd a lliwgar yn y border.

Timau’r Cwis Llyfrau:

Y tîm rygbi buddugol

Manon Richards, Dafydd

Ond

i

fod

yn

deg

â’r

blodyn,

mae

ganddo ei le mewn border neu botiau i dyfu gyda’r daffodil neu yn arbennig y tiwlip i ymestyn y gwanwyn hyd nes i flodau’r

haf

ymddangos.

Gallwch

gael bron unrhyw liw o hufen a melyn trwy’r pinc a’r coch i borffor sy’ bron yn ddu.

Cwis Llyfrau

Benham, Elin Griffiths (rhes

Llongyfarchiadau Llyfrau

sydd

i’r

wedi

ddau

dîm

Cwis

profi

llwyddiant

ail yn y Sir a thîm Bl6 yn gyntaf. Fe fydd

derfynol.

tîm Bl6 yn cynrychioli’r Sir yn y Rownd

cynrychioli’r

Genedlaethol ym mis Mehefin. Pob lwc i

Genedlaethol a fydd yn cael ei chynnal

chi yn Aberystwyth.

ym

Rygbi

a’i

tiwlips

mewn

lliw

Fe

Mharc

y

fydd Sir

y

yn

Strade

Wern y

ar

nawr

yn

Gystadleuaeth

Fai

15fed.

Da

iawn chi fechgyn. Tipyn o gamp!!

cadwch at un lliw yn lle cymysgwch gyda

ysgubol yn ddiweddar. Daeth tîm Bl4 yn

Mae nhw’n fwy trawiadol os

rhoi

gefn) Rebecca Thomas, Gwenllian Williams, Carys Jones

Mae tîm rygbi’r ysgol wedi cael tymor

Eisteddfod yr Urdd

cyferbyniol, e.e. blodau mamgu melyn

llwyddiannus

yw

Pob lwc i Alys Walsh Bl 6 a fydd yn

golau gyda tiwlip porffor tywyll.

Pencampwyr Urdd Sir Caerdydd a’r Fro.

cynrychioli’r Sir yn yr Unawd Piano dan

Ar

12 yn Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd

Mae

eu

huchder

Mae

‘na

rai

yn

byr

amrywio

tua

9

tipyn.

modfedd

ddydd

iawn.

Mawrth,

Y

Wern

Mawrth

30ain

enillodd y tîm 5 gêm cyn ennill y rownd

ar ddechrau Mehefin.

o

uchder, eraill tua 12 modfedd ac eraill eto i fyny i ddwy droedfedd.

Cânt eu tyfu fel blodau eilflwydd, h.y. gellwch eu hau nawr ar gyfer blodeuo y flwyddyn nesaf. planhigion

yn

Neu gellwch brynu

yr

hydref

Fa w rth

ar

ta n

gyfer

blode uo

o

Mehefin.

Fe’i gwerthir yn aml mewn

de c hra u

bwndeli sych ond cofiwch ddewis rhai cryf ,

llaw n

ac

nid

rha i

te nau,

gwannaidd neu fe gewch eich siomi.

Mae yna ambell fath parhaol i’w gael er

nad

yw’r

chwaith.

rheini

Fy

yn

ffefryn

hir

o’r

Erisymum Bowles Mauve.

hoedlog

rhain

yw

Mae hwn

yn tyfu’n llwyn bychan tair troedfedd ar draws â dail llwydlas cul sy’n para trwy’r gaeaf. pinc

yn

Chwefror

Mae’r blodau porffor-

dechrau a

Gorffennaf.

gallant

ymddangos bara

ymlaen

Yn wir, os yw’n hoffi ei

bron.

Mae’n

A fuoch chi erioed yn gweithio yn ysgol Melin Gruffydd? Os do, hoffech chi ymuno â’r staff presennol am noson hwylus o drafod atgofion yn y Juboraj Rhiwbeina ar nos Wener 2 Gorffennaf o 7.30p.m. ymlaen. Cysylltwch â Mair Robins ar 02920 691247 neu ar e.bost schooladmin@ysgolmelingruffydd.cardiff.sch.uk i roi eich enw ar y rhestr ar gyfer y noson. Oeddech chi’n ymwneud â grwp Llywodraethol cyntaf yr ysgol? Os oeddech, mae gwahoddiad i chi ymuno â’r Pennaeth a’r llywodraethwyr presennol am ginio yn La Marina, Penarth ar nos Fercher 23 Mehefin 7p.m.

yn tan

le gellwch gael ambell flodyn rown y flwyddyn

DATHLU PEN­BLWYDD YSGOL GYMRAEG MELIN GRUFFYDD YN 25 OED

blanhigyn

gwerth chwilio amdano.

Mae’r teulu i gyd yn hoffi man heulog

Cysylltwch a Mair Robins ar 02920 691247 neu schooladmin@ysgolmelingruffydd.cardiff.sch.uk Os oeddech yn un o ddisgyblion cyntaf yr ysgol yn y flwyddyn 1979 / 80? Mae gwahoddiad i chi ymuno â ni mewn Barbeciw yn yr ysgol ar 19 Mehefin 4­ 7p.m

ac heb fod yn rhy ffyslyd am y math o dir.

Byddai’n braf iawn gan yr athrawon eich cwrdd unwaith eto. (Mae gwahoddiad hefyd i rieni’r disgyblion hynny.)


8

Y DINESYDD MAI 2004

Newyddion o’r Eglwysi

yma i gael y tri brawd ochr yn ochr ar yr un

ddiweddarach,

Eglwys Y Crwys Yn

ystod

Mis

Mawrth

bu

aelodau

y

yn codi arian er budd elusen Tþ Gobaith a Hafan.

ddiddori

Daeth

Hywel

cynulleidfa

Gwynfryn

deilwng

iawn

yn

i y

Theatr, tra i aelodau Côr CF1 rannu o’u

y

Capel.

gynhyrchiol

Bu’r

adladd

iawn

ac

fe

yma

hefyd

rannwyd

yn

rhyw

£600 rhwng y ddau elusen. Nos

Lun,

Merched thema

29

Mawrth

gyfarfod

cafodd

gwerthfawr

‘Paratoad

ar

y

Grðp

iawn

gyfer

y

ar

y

Pasg’.

Arweinwyd y defosiwn a’r myfyrdod gan y Parch Ifan Roberts. Aelodau y Gymdeithas o

dan

Glyn

arweiniad

ein Gweinidog

Tudwal Jones

a

y

Parch

fu’n arwain

oedfa

adlewyrchu

dwyster

ac arwyddocad y daith i Jerusalem. Fore Sul y Pasg profasom y llawenydd wrth i’r Gweinidog

dderbyn

Eglwys,

Lowri

Geraint

Edwards,

wyth

Phillips,

o

ieuenctid

Mair

Dafydd

yr

Rowlands,

Evans,

Elgan

Richards, Owain James, Owain Thomas a Rhys

Wheater

ogystal,

yn

aelodau

gweinyddwyd

fedydd

ar

Edwards.

Mared Ar

y

cyflawn.

Yn

sacrament

Jarman

ddiwedd

yr

a

oedfa

daeth

i

ddiolch

am

‘ffynhonell

y

cariad

tragwyddol’. Yn

dilyn

nghapel

oedfaon

y

ddyfynnu enillodd

Crwys o

yr

gerdd

iddi

wythnos

gallwn

yn

Gwenno

gadair

fawr

addas

yng iawn

Richards

Eisteddfod

a

y

ni

ym

mwdwl ar

Catherina

a

chamddealltwriaeth,

(priod

Iorwerth

Martin

Morgan,

Luther)

Elwyn

gan

Hughes

a

Cawsom gyfres o oedfaon bendithiol a phregethau

treiddgar

gan

ein

Gweinidog

yr un oedfa cawsom dystio

Cadi

Nash

Andrew,

a

(Radyr) chwaer

cawsom barhau

merch

fach

gyda’r

rhyw

bedwar

dathliad gydag gwadd.

Gðyl

Iwan

a

i fedydd

Sioned

Mali. gyfres

Llanisien

ugain

Nos o

fu

ohonom

Ddewi Nansi

ac

Sul,

oedfaon

CIS Cawsom

y

Owain

Oruwchystafell” fodolaeth

un

Festri.

a

o’r

Lona

gan

“yn

yr

fanteisio

ar

ystafelloedd

Daeth

y

yn

llofft y

gweithgareddau

i

ar

gyfer

Jones

yn

westeion

Cawsom wledd i’w fwyta, amser

ychydig o’i hanes – gan ganolbwyntio ar nifer o bobl fu’n ddylanwad arno – ynghyd

dop wrth i “Fois Parc Nest” roi noson o Diolch am nawdd oddi

wrth yr Academi i sicrhau y cyfle arbennig

rhai

yn

disgleirio

yn

llawn

mwy

na'i

Ethol Blaenoriaid Etholwyd blaenoriaid newydd i Salem ar y 21ain o Fawrth, yn ystod oedfa'r bore.

uchafbwynt fore Sul y Pasg gydag Oedfa Gymun Deuluol.

Marwolaeth Gwyneth Lloyd Jones

cynrychiolaeth

An nib ynn ol

o

Cy mraeg

Eglwysi

Trist

iawn

yw

adrodd

am

farwolaeth

Caerd ydd ,

Gwyneth, gwraig Edwin Lloyd Jones, oedd

Casnewydd a Phenarth i Minny Street fore

yn agos at ein calonnau ni i gyd yn Salem.

Sul y

Cydymdeimlwn yn fawr ag Edwin a'r teulu

Blodau

i Oedfa o

Fawl.

Cafwyd

oedfa fendithiol iawn dan lywyddiaeth ein

i gyd yn eu colled.

Gweinidog,

am

Alun

Guy

gyda’r a

y

dan

chynhorthwy

wrth yr organ. wnaeth

canu

arweiniad

Helen

Evans

Yn dilyn yr oedfa, parhau

gymdeithas

dros

baned

yn

y

ei

Byddwn yn cofio'n hir

hanwyldeb,

addfwyn.

sirioldeb

Byddwn

yn

a'i

hysbryd

gweld

colli

ei

chyfeillgarwch a'i gwen garedig oedd yn nodweddu ei chymeriad llawen.

Festri. Mae’r Clwb Ieuenctid, sydd yn cyfarfod

Tabernacl Caerdydd

dan arweiniad Owain a Lona ddwywaith y mis, yn ymwneud â ac yn ymdrin â nifer o ddigwyddiadau nosweithiau

a

ymweliad

â’r

Cafodd

bobl

y

phynciau.

“allan”

yn

Synagog ifanc

Un

ddiweddar yng

flas

o’r oedd

Nghyncoed.

arbennig

ar

y

Ysgol Sul. Cynhaliwyd drafod

sawl

cyfarfod

darpariaethau’r

eisoes

Ysgol

i

Sul.

Derbyniodd Rob Nicholls y cyfrifoldeb o

noson hon – ac yn werthfawrogol iawn o’r

arwain

trefniadau a wnaed ar eu cyfer.

mae

gweithgareddau’r

ganddynt

arddegwyr

gynlluniau

ac

gwerthfawr.

Gwerthfawrogwyd cyfraniad Siân Helen Williams i addurno rhai o’r ystafelloedd

farw un

o ffyddloniaid y

capel, Mrs

Roedd Mrs Edwards yn hannu o

Bren-teg

ger

lyfrgellydd

yng

Porthmadog Ngholeg

a

bu'n

Harlech,

cyfarfu â'i darpar wr, Tom Edwards.

lle

y

Wedi

iddi symud i Gaerdydd rhoddodd gymorth mawr

i

nifer

o

elusennau

gan

gynnwys

Achub y Plant, Age Concern ac yn fwy diweddar,

Ysbyty

gwasanaeth

ym

Methel,

arweiniad

y

Parchedig

Thomas.

Felindre. Ebrill D.

Bu'r 19eg

dan

Haydn

Cydymdeimlir yn fawr â Tom,

Diolch i aelodau'r Ysgol Sul am eu cyfraniad teilwng i oedfa Sul y Bodau.

A

braf oedd cael croesawu bron i hanner cant o

ddisgyblion

Ysgol

Fethel, Mawrth 24ain.

Melin

Gruffydd

y

festri,

a

bwriedir

prynu

mwy

o

gyfarpar addas yn fuan. Llawenydd i bawb yw deall bod rhai o’r arddegwyr hyn wedi gofyn am gael eu bedyddio ac mae hyn yn argoeli’n dda am ddathliad wrth ail-agor y capel.

Croeso adre. Roedd

pawb

yn

falch

o

ddeall

bod

y

Gweinidog wedi cyrraedd adre’n ddiogel o’i daith yn Zambia a De’r Affrig. yno

ar

wahoddiad

fel

aelod

o

arweinwyr

Cymorth

grðp

eglwysig

yn

Aeth

Cristnogol cynrychioli

Prydain.

Mae’n

amlwg iddo gael amser da a bod ganddo genhadaeth i sôn am ddioddefwyr HIV/ AIDS yn y byd.

i

Fe'u croesawyd gan

Apêl y Congo.

y Gweindiog, y Parchedig T. Evan Morgan

Yn

a fu'n egluro ei ddyletswyddau a gwaith y

gweinidog

capel yn gyffredinol.

sleidiau

â chael eitemau ar y delyn gan Alecs Peate. Canol Mawrth, ac roedd y Festri yn llawn

gyda

gymdeithasol

taro deuddeg!)

arweiniad

cyrchfan

Gymdeithas

noson

nos Iau Cablyd i oedfa arbennig iawn dan

Bernice, Anna Lisa a gweddill y teulu.

difyr dros ben yn gwrando ar Iwan yn rhoi

fwynhad pur i ni.

Mawrth.

gilydd ar y carioci! (Evan yn enwedig yn

10fed.

cylch Rhiwbeina yn ein harwain. Golff

Cafwyd ymweliad a'r sinema yn ystod mis

Rhiannon Edwards, Heol-y-Coed ar Ebrill

yng ngofal ardal arbennig gydag aelodau

Clwb

Clwb y Bobl Ifanc

yn

â chyhoeddi’r Beibl Cymraeg Diwygiedig.

Roedd

Pasg, a daeth nifer o’r aelodau at ei gilydd

Bu

wnaeth gyfuno dathliad o fywyd Dewi Sant

Yn

Evans, Minny Street yn ðr gwadd.

yn

Llyr

hwyl,

‘Roeddem ni yno,

a’r bobl ifanc yn cyflwyno gwasanaeth a

Owain

dros gyfnod y Grawys yn ein harwain at y

Bethel, Rhiwbina

Ar fore Sul cyntaf mis Mawrth bu’r plant

Gwyl Ddewi

Parchedig

haddysgu ar yr un pryd.

Ysgol

Minny Street, Caerdydd

swper

gyda'r

a

Dyrinos Thomas – y tri yn ein difyrru a’n

Gyfun Glantaf eleni,

Roeddwn i yno.’

hefyd

Churchills,

mwynhau'r dathlu a'r gloddesta!

gwyddoniaeth

o

Geraint

cynulleidfa gref at Fwrdd y cymun i gofio ac

haelodau

Cawsom ein tywys i fydoedd “cymuned”,

Daeth

Cafwyd cynulleidfa deilwng iawn mewn yn

o’n

Roedd yn flasus iawn hefyd!

Cawsom

yn noson hynod o hwyliog a phawb wedi

gymun fore Dydd Gwener y Groglith.

gwasanaeth oedd

tri

Mawrth.

yn

dymor hynod lwyddiannus i’r Gymdeithas.

doniau cerddorol mewn cyngerdd cofiadwy yn

By the fnos

Minny Street fu’n cloi pen

Gymdeithas a’r Grðp Merched yn ddiwyd

Thþ

“l lwy fan”.

ystod

mis Apêl

yn

Congo

ymwneud

perthnasol.

Salem Treganna.

Mawrth, y

Mae’r

lansiodd gan

ag

y

ddangos

agweddau

apêl

hwn

yn

ychwanegol at bob gwaith arall a wneir gan

Dathlu Gðyl Ddewi

yr

Cawsom gawl Gðyl Ddewi eto eleni yn y

Genhadol a Chymorth Cristnogol. Rhennir

festri, yn dilyn yr oedfa ar ddydd Sul cynta

y

eglwys

cyfanswm

i

gefnogi’r

rhwng

y

Gymdeithas

ddwy

elusen,

a


Y DINESYDD MAI 2004 noddir

chwe

hyfforddi

phrosiect

yn

ymwneud

gweinidogion

a

DYSGWRAIG DDAWNUS

â

phlannu

Un oedd hi,

datblygu gwaith mewn canolfan feddygol,

fynnodd

noddi

ymddeol.

cynlluniau

sy’n

AIDS cymell

a

chefnogi

heddwch

yn

y

gymuned.

o amryw yn Nhþ’r Cymry a

ddysgu

siarad

Nid

Cymraeg

oedd

pall

ar

ar

Mwynhawyd

Bro Morgannwg ar 6 Mawrth bu farw

ei

Eddie

eleni,

a

hyfryd

yn

gwerthfawrogwyd

hwyliog

a

difyr

gan

y

gðr

y

festri

anerchiad gwadd,

sef

Hywel Jones. Mwynhaodd pawb yr arlwy wrth y bwrdd, gan ddiolch i’r chwiorydd am eu gwaith.

Roedd hi’n hyfryd clywed

aeddfedrwydd

Steffan

unawd

‘Y

Cymro’

i

Jones

yn

canu’r

gyfeiliant

sicr

ei

chwaer Marged.

ar

ran

a

gallent

hwythau

ganu

parablu

rhugl

Margaret

yn

gradd

dosbarth

llwyddiannus a

nifer

o

ysgrifau

a

gyhoeddwyd

G a de i r ydd

Cymry.

Eisteddfod

Margaret Cymry a

oedd

daeth

aelod

70

y

hynaf

cant

Tþ’r

o’r aelodau

presennol i’w hangladd. Estynnwn

ein

74

oed.

i’w

oedd

o

a

Caerdydd

cyntaf

mewn

ddiwydiannwr

rhwng 1981-1999

Pw yl l go r

Ganol

bu’n

Cyl l i d

Genedlaethol

Morgannwg

ac

rhwng

yr

yn

Sir

1984-85

a

derbyniodd yr OBE am ei waith ym myd busnes.

cydymdeimlad

Ffestiniog

Mhrifysgol

Bu’n

gan CAG / WEA ar ran dosbarth Tþ’r

Cynhaliwyd

Amlosgfa

ei

Bryndrain

angladd

Llanisien

ar

yn 12

Mawrth.

Iorwerth Morgan CYDYMDEIMLWN ag Alban Rees a’r

Undeb

teulu ar golli ei briod Olga Rees yn 91

Roedd

y

gyda

ym

hefyd,

yn

Stryd

Flaenau

Cemeg.

Llongyfarchiadau.

Seion,

o

graddiodd

ddihareb yn Nhþ’r Cymry. Ysgrifennodd

Bedyddwyr Cymru mewn oedfa arbennig Eglwys

yn

Brodor

hi,

Braint i’r gweinidog oedd derbyn rhodd Newydd

diwydiannwr

helpodd

Argraffiad Newydd o’r Beibl Cymraeg.

Beibl

y

Gedy weddw a thri o blant ac un ðyr.

meibion, Robert a David a’u teuluoedd.

o’r

Rea

chanmoliaeth i glwstwr o athrawon a’u

Roedd

noson

Yn sydyn yn ei gartref yn y Groeslon,

ôl

clodydd Margaret ar ei llwyddiant. Swper Gðyl Ddewi.

EDDIE REA Y DIWYDIANNWR YN MARW

Bu farw Margaret Hargrave yn 86 oed.

eglwysi, hyrwyddo gweithgarwch addysg,

prosiect

9

Popty,

Aberystwyth.

yn

oed ar y 19 Chwefror. Bu’r angladd yn

hyfryd

clywed

am

y

cyfle

gafodd Tom Sennitt i chwarae rhan

a

gyda

Eglwys y Crwys ar 27 Chwefror ac wedi hynny yn Amlosgfa Bryndrain.

Cwmni Opera Cenedlaethol Cymru yn eu Anrhydedd cerddorol arall

cyflwyniad o Hansel a Gretel yn Sadlers

Roedd yn dda gennym glywed bod Alice

Wells.

Reed

yr

Llwyddiant arall a daeth i ran Tom fel ei

Associated Board of the Royal School of

wedi

ennill

Diploma

gan

chwaer Hannah oedd ennill y ‘belt ddu’

Music wrth ganu’r delyn. Gwyddom am

yng nghamp Tai Kwando.

ei hathrylith, ac mae’n braf deall bod y byrddau cerddorol yn cydnabod hynny.

Teithiodd

Rhys

a

Rhodri

ab

Owen

i

gynhadledd ryngwladol yr ifanc yn Efrog Newydd,

o

dan

nawdd

y

cenhedloedd

Helynt y pedestreiddio yn yr Ais.

Unedig. Teithiodd pymtheg o ddisgyblion

Diolch i bawb am hyrwyddo’r dadleuon.

Ysgol

Bu

Owen

John

Thomas

yn

arbennig

o

hwn,

Glantaf lle

gwahanol

y Western Mail gryn sylw. Mae’n bwysig

gwleidyddol.

bod

yn

dwyn

sylw

cyfeillion,

cymdogion a chydnabod i’r sefyllfa, gan fanteisio ar bob cyfle i bwyso ar aelodau’r

digwyddiad

roeddent

egnïol, a chafodd llythyr ei fab, Rhys, yn

ein

i’r

wledydd

pwysig

yn

cynrychioli

mewn

trafodaethau

CYDYMDEIMLWN

Gwyneth

Edwin

Lloyd

a

fu

farw

ar

14

Mawrth

yn

Ysbyty, Llandochau. Bu’r angladd yng Nghapel Mawrth

Salem ac

yn

Treganna dilyn

ar

yn

y

22

Amlosgfa

Bryndrain.

CYDYMDEIMLWN

â

Megan

Roberts

a’r teulu Llandaf ar farwolaeth ei gwr Tegwel Roberts ar y 29 Chwefror yn 80 oed.

Rhannwn lawenydd John a Beryl Hall ar

ag

Jones, Llandaf a’r teulu ar golli ei wraig

Bu’r

angladd

yn

Amlosgfa

Bryndrain ar 9 Fawrth.

ddathlu eu Priodas Rhuddem. Roedd hi’n braf gweld Owain Williams

CYDYMDEIMLWN

hefyd

â

theulu

y

wrth yr organ fawr yn Neuadd Dewi Sant.

Parch J Haines Davies, Hen Golwyn ar

llygad barcud ar eu datganiadau yn ystod

Tybed

ei

y tri mis yn arwain at yr etholiadau lleol.

offeryn?

Cyngerdd y Côr.

Cymdeithas Nos Fawrth.

Cyngor

bod

y

lobi

eglwysig

yn

cadw

ai

ef

yw’r

ifancaf

i

chwarae’r

farwolaeth

ar

5

Mawrth

yn

Ysbyty

Glan Clwyd yn 87 oed. Bu ei angladd yn hollol breifat yn ôl ei ddymuniad.

Mwynhawyd nghapel

cyngerdd

arbennig

darlith werthfawr

gan y

Parchg

CYDYMDEIMLWN

a

theulu

Grev

James, Pwll y Glaw, Cwmafan a fu farw

gyda chynulleidfa dda yn gwerthfawrogi

un o gyn-weinidogion y Tabernacl, sef y

yn

arlwy fendigedig.

Parchg

y

Bu’r angladd yn Eglwys Mihangel Sant

y

ar y 5 Ebrill ac wedyn ym mynwent yr

ac

unawdwyr,

Paul

Iona

Jones.

Diolch i Euros Evans a

am

ymarferion

mis

Cafwyd

John Rice Rowlands o Gaergybi ar fywyd

Nicholls

ddiwedd

yng

Mawrth

Rob

Ebeneser

eu

yn

y

harweiniad gyngerdd,

Jones,

Gareth

nifer

Yn

o

dilyn

selogion

yr

ddarlith

Gymdeithas i fwynhau pryd o fwyd yn y

Eglwys.

Bu’n

bwyty cyfagos.

oedolion

am

hefyd

eglwys a gyfrannodd eitemau, sef Alice

Roedd yr eglwys yn ddiolchgar i’r Parchg

Reed, Owain Williams, Steffan Jones ac

Dr Densil Morgan am lenwi’r bwlch eleni

Aled John.

yn ein cyfarfodydd blynyddol.

Bu nifer eraill yn cyfrannu i

Diolch

i

Eglwys

Ebeneser am eu hynawsedd arferol.

Ail agor y capel.

ddigwydd

hynny,

gobeithiwn

y

Pan bydd

Teithiodd chwech o’r aelodau i ymweld

pawb yn ei weld fel cyfle i ail gysegru eu

â’r

hunain

Haapsalu

dros

diwedd Mawrth a dechrau Ebrill.

gyfnod

i

wasanaeth

yr

Arglwydd.

Bydd

Apeliwn ar y sawl sy’n awyddus i weld

gan Alan ac Alwen Kemp, Hugh a Verina

cyfle i ymgysegru o’r newydd i fanteisio

Matthews a Gwenallt a Non Rees lawer

ar yr achlysur hwn.

i’w ddweud am eu hymweliad.

Mawrth.

Cymraeg

flynyddoedd

a

i

byddai

CYDYMDEIMLWN

â

Rhiwbina

ar

a’i

deulu

Tom golli

Edwards, ei

wraig

Rhiannon.

y capel yn ôl i ddefnydd yr eglwys.

yn

diwtor

30

Ni ellir bod yn sicr eto pa ddyddiad bydd

Estonia.

eglwys

y

yn ei gofio.

lwyddiant y noson ac fe ddiolchwn i bawb cyfraniad.

ar

llawer o ddysgwyr Caerdydd a’r Cylch Cyrddau Pregethu.

eu

Treforys

i’r

ddoniau disglair o blith aelodau ifanc yr

am

Ysbyty

yn

a

aeth

Davies.

ac John

Gwerthfawrogwyd

Charles

CYDYMDEIMLW N

â

t he ul u

y

diweddar Elgar Evans, Abertawe , gynt o Gaerdydd a fu farw yn sydyn yn 60 oed. Bu

Elgar yn aelod

brwd o

Aelwyd yr

Urdd pan oedd yn ifanc ac yn aelod o Gôr yr Aelwyd.


10

Y DINESYDD MAI 2004

Cymraeg yng Ngerddi Soffia www.mentercaerdydd.org 029 20565658

Cychwynnodd

lledr ar helyg'

Cwis y Fenter

rhwng

Cafwyd noson ddifyr yng ngwis y Fenter Nos

Wener,

Ebrill

yr

2il

yng

Bu 13 o dîmau yn

ymladd

gyntaf

y

wobr

ac

yn

Hwyl yn Llangrannog

y

P

a’r

Testunyddion.

Yn

oedd

Llongyfarchiadau!

yn

dilyn

i

bawb

yr

fenter newydd

iaith

Gymraeg

a

Mae’r

Gymraeg

i’w

chlywed

ym

fel

rhan

o i

ymrwymiad hybu

a

parhaol

dat bl ygu’r

defnydd o’r Gymraeg. O ddiwrnod agoriadol y tymor criced

fuddugol!

Diolch

diolch i

Bwrdd

Morga nnwg

rownd ychwanegol ar gyfer y ddau – Y Testunyddion

Criced

mhencadlys y tîm yng Ngherddi Soffia eleni

diwedd roedd dau o’r timau yn gyfartal – Maes

newydd

Criced Morgannwg.

Nghlwb

Criced Morgannwg. am

tymor

Morgannwg yn sðn rhywbeth mwy na'

newydd (Gwener Ebrill 16eg) mae pob

â

cyhoeddiad swyddogol a wneir yn ystod

gymerodd rhan ac yn arbennig i Keith!

gêma u

Gobeithio y gallwn drefnu noson debyg

cartref

Mo rga n n wg

yn

ddwyieithog o hyn ymlaen. I ddathlu’r

eto yn y dyfodol…..

ffa it h,

ro ed d

R ho d ri

Wil lia m s,

Penwythnos Teulu i Langrannog

Cadeirydd Bwrdd yr Iaith Gymraeg yn

Treuliodd bron i 50 o deuluoedd o ardal

gyfrifol

Caerdydd

hunan - yn fyw - ar ddiwrnod cyntaf y

gan y

benwythnos

Fenter yng

wedi’i

threfnu

Nghwersyll yr Urdd

Llangrannog, ganol fis Ebrill. penwythnos

yn

llawn

o

Celtiaid yn Sain Ffagan

Cynlluniau Gofal y Sulgwyn

Fe fu nifer o’r teuluoedd yn

lwcus i aros yn y Bloc Cysgu newydd sbon – ac mae’n amlwg yn ôl y gwaith sy’n

mynd

ymlaen

yno

bod

yna

Ysgol Treganna Canolfan Bethel Ysgol Berllan Deg

ddatblygiadau cyffrous iawn yn digywdd yn

y

Gwersyll.

gadarnhad ond

Rydym

dyddiadau

gobeithio

y

yn

gan

y

byddwn

aros

am

yn

medru

nesaf.

ei

tymor.

cyntaf,

dywedodd

Rhodri

Williams:

wedi cymryd yr awenau fan hyn ac yn cyflwyno’r Gymraeg i holl agweddau’r clwb o arwyddion dwyieithog newydd i l e nyddi a e t h

Gym ra e g

a

he fyd

y

cyhoeddiadau dyddiol.

01/06/04 – 04/06/04

Gwersyll,

trefnu’r un penwythnos eto’r flwyddyn

cyhoeddiadau

“Dwi yn hynod o falch bod Morgannwg

anturus a buom yn hynod ffodus gyda’r tywydd!!

leisio’r

Yn siarad cyn iddo gyhoeddi am y tro

Cafwyd

weithgareddau

am

“Mae raddau

Am fanylion, cysylltwch â ni yn swyddfa’r Fenter

dyfodol helaeth

yr iaith ar

y

yn

dibynnu

defnydd

a

i

wneir

ohoni mewn amgylchiadau anffurfiol a sef yll fao ed d Morgannwg

c ymd eith asol.

wedi

cydnabod

Mae

hynny

ac

wedi ymateb i’r alwad drwy gyflwyno’r

Brwydr y Bandiau 2004 Eleni, mae Mentrau Iaith Cymru ar y cyd â C2 Radio Cymru yn cynnal Brwydr y Bandiau - Cystadleuaeth Genedlaethol i chwilio am fand orau Cymru.

Fe fydd

Rownd Rhanbarthol Morgannwg Gwent yn cael ei gynnal Nos Sadwrn, Mehefin y 19eg yn y Ffatri Bop.

Os ydych chi

mewn band â’r aelodau o dan 21, ac yn ffansi

ennill

gwobrau

anhygoel

recordio albwm, saethu fideo, taith gyda radio

cymru,

a

pherffformio

yn

‘Steddfod Casnewydd – cysyllywch â ni fan hyn yn swyddfa’r Fenter

Cynlluniau Gofal Menter Caerdydd Cynhaliwyd wyliau’r

4

Cynllun

Pasg

eleni.

Gofal

Yn

Ydych chi’n bwriadu mynd ar wyliau i Sbaen neu i Dde America’r haf hwn??

dros

ogystal

â’r

A fyddai diddordeb gennych i ddysgu ychydig o’r iaith cyn mynd?

c hwa rae on, cynhaliwyd parti

coginio, drama,

ce rddoriaet h gwibdaith

pyjamas,

a

i

ac

a ti,

Sain

Ffagan,

gweithdy

siocled

arbennig ar gyfer y Pasg ganThorntons roedd

y

plant

mynd

â’r

gyda nhw!

yn

ddigon

campweithiau

lwcus siocled

i

gael adref

“Dwi

wedi

Mae Menter Caerdydd yn gobeithio cynnig cwrs Sbaeneg byr (6 wythnos) i’ch paratoi chi cyn mynd ar eich gwyliau! Fe fydd y cwrs yn dechrau ar ôl y Sulgwyn ac yn parhau am 6 wythnos. Os hoffech fwy o wybodaeth am y cwrs, rhowch wybod i ni, ac fe gysylltwn â chi unwaith y byddwn wedi cadarnhau’r trefniadau.

d d wyi eith o g.

yn

cefnogi

criced

gydol fy mywyd a dwi’n edrych ymlaen yn

at

agor

y

ddiweddara

fawr

‘ma.

F’unig

batio

yn

y

obaith

fenter yw na

fydd y glaw’n rhoi terfyn ar y chwarae: fe allai hynny roi terfyn ar fy ngeiriau innau hefyd! yw

cartref

criced

yng

Nghymru. Rwy’n hynod o falch bod yr iaith

Gymraeg

bellach.

Dwi’n

wedi

ymgartrefu

mawr obeithio

y

yma bydd

chwaraeon eraill yn dilyn esiampl dda Morgannwg.” Pwysleisiodd Paul Russell, Cadeirydd Clwb Criced Morgannwg, bwysigrwydd y Gymraeg i Griced Morgannwg “Mae fed ru

Criced

holl

Morgannwg

h y r wy dd o’ r

chyflwyno

mewn

dull

gefnogwyr

cynyddu’r

yn

falch

G ym rae g

o’r

Gymraeg

Morgannwg

yn

o

a’i

cymdeithasol

Morgannwg.

defnydd

ngweithgareddau

i

Mae yng rhan

annatod o’r moderneiddio sydd ar waith yma.”

029 20565658

yn

bod

“Morgannwg

gweithgareddau arferol - castell neidio, celf a chrefft, dawnsio,

cyhoe ddi ada u


Y DINESYDD MAI 2004

YSGOL BRO MORGANNWG

PIGION CHWARAEON TYMOR Y GWANWYN

ysgol

am

mawr

gyrraedd

i

dîm

rownd

dadlau’r

derfynol

De

Cymru yng nghystadleuaeth dadlau y Clwb Rotari yng Nghaerfyrddin yn ddiweddar – perfformiad gwych o ystyried mai dyma’r tro cyntaf i ni gystadlu yn y gystadleuaeth hon.

Y

tîm oedd

(Cadeirydd), Laura

Benji Mallett-Williams

Elena

Best

Cresci

(Cynigydd)

(Gwrthwynebydd),

i

gyd

a o

Flwyddyn 10. Fe ddewison nhw drafod y pwnc

‘llosg’

"Smoking

in

public

places

should be banned". Yn y rownd gyntaf, fis Ionawr, fe guron nhw ddau dîm o Ysgol

Barri

nhw

yn

wedyn

rownd

yn

cynrychioli’r

derfynol

rhanbarth

Caerdydd a’r Fro, yn Nhrefforest ym mis Chwefror, lle’r oedden nhw’n cystadlu yn erbyn

tîmau

chweched

profiadol

dosbarth

o

o

fyfyrwyr

Ysgol

Uwchradd

hoci

blynyddoedd

Ysgol

St.

Teilo's.

Rhoddodd

y

Felin, Castellnedd yng nghwpan “Cyril

Rogers”.

Sgorwyd

y

Cymru

goliau

gan

Tîm

pêl-rwyd bl 9 ar gyrraedd yr wyth

olaf ym mhencampwriaeth y sir. Tîm gymnasteg bl 7 a 8 ar ddod yn ail

Aled Williams(2), Joseph Dalton a Lloyd

ym mhencampwriaeth y sir.

Thomas.

yw Elinor Lewis,

Lucy Galea,

ysgol Daniel James, Abertawe yn rownd yr

Sioned

Lauren

wyth olaf.

Sophie Grisdale. Llongyfarchiadau mawr i

Tîm

Mae’r

tîm

pêl-droed

ysgol

ar

Caerdydd

guro o

5-1

i

chwarae

merched Ysgol yng

o

yn

dan

erbyn

14

yr

Llanrumney,

nghwpan

Elinor

Young,

Lewis

bl

7

ar

Aelodau’r tîm

ddod

roedden

tîmau

fyfyrwyr

dosbarth.

Er

o

nad

enillon

nhw

Anna Carling. Tîm pêl-fasged blwyddyn 8 ar gyrraedd rownd

cyn

Danielle

derfynol

Clarke, Stokes,

Caerdydd

Courtenay Elinor

a’r

Fro.

Hamilton,

Lewis,

Sara

Meredith a Tom Whitmarsh Knight ar gael eu dewis i gynrychioli Ysgolion Caerdydd a’r Fro ym mhencampwriaeth trawsgwlad Cymru ganol Mawrth yn Aberhonddu

Y Tîm Dadlau, Elena, Benji a Laura

eto’n

tro

hwn,

cynulleidfa fawr, ac maent yn haeddu pob canmoliaeth am gyrraedd safon mor uchel.

GWOBR AM GYFLWYNIAD FFRANGEG Llongyfarchiadau i ferched Bl 8 sydd wedi cipio'r wobr gyntaf i gyfnod allweddol 3 yng

nghystadleuaeth

Prydeinig

"Dod

c y n o r th w y -y d d

CILT i

ia ith

a'r

Cyngor

adnabod

eich

tr amo r . "

Fe

gyflwynodd y merched fideo creadigol yn llawn ffeithiau am eu cynorthwy-ydd iaith Ffrangeg

Jean-

ffeithiau

am

Phillipe Ffrainc.

yn

ogystal

Buont

â

mewn

seremoni wobrwyo yn Abertawe ar Fawrth 24ain i dderbyn eu tystysgrifau.

ym

Cymru.

chweched

nhw’r

ail

Sgorwyd y goliau gan Megan Evans(4) ac

tîm

cafwyd perfformiad hyderus arall o flaen

yn

a

mhencampwriaeth Cymru.

Yn y rownd derfynol, lle’r oedd enillwyr rhanbarth,

Elin Yapp,

Duddridge,

wobr unigol am Gadeirydd gorau’r noson.

chwe

ar

bencampwriaeth.

rownd yma hefyd, gyda Benji’n derbyn y

wynebu

10

y sir, ac i dîm Bl 9 yn enwedig am ennill y

berfformiad cryf arall, ac fe enillon nhw’r

o

a

Tîm pêl-droed bechgyn blwyddyn 7 ar eu

Eglwys Newydd, Ysgol Merched Howells ac

9

Llongyfarchiadau i’r canlynol:

Martha

Gyfun Bechgyn Y Barri. Roedden

Tîmau

gyrraedd rownd derfynol pencampwriaeth

buddugoliaeth o 4-2 yn erbyn Ysgol Dwr y

DADLEUWYR O FRI Llongyfarchiadau

11

Y Cyflwyniad Ffrangeg

Y Tîm Gymnasteg


12

Y DINESYDD MAI 2004

Cerddoriaeth CÔRDYDD YN DISGLEIRIO I gyfeiliant y Gerddorfa Baroc Cymreig o

dan

arweiniad

Dickson

Andrew

Wilson-

perfformiwyd Meseia Handel

ym Mhontypridd ar 28 Mawrth ac yn y Coed

Duon

ar

6ed

Ebrill.

Cafwyd

Meseia, Côrdydd

gwledd o ganu yn y ddau gyngerdd a’r gynulleidfa a’r wasg wedi eu cyfareddu

CYNGERDD O SAFON

gan sioncrwydd a nerth cantorion ifanc

Cafwyd cyngerdd ardderchog yn Theatr

Rhys

Côrdydd. Yr unawdwyr oedd Iona Jones,

Ysgol

nos

organ ac unawdau gan Paul Carey Jones,

Buddug

Wener

nawdd

Steffan Jones, Gareth John ac Iona Jones

Verona

James,

Aled

Hall

a

Stephen Hamnett.

Gyfun 27

O pera

Cymerwyd

C Y H O E D D I

EISTEDDFOD YR URDD 2005 Cynhelir Urdd

Eisteddfod

2005

Cymru

yng

ym

neuadd

Sant

ffaith.

ar

ac

felly

Mawreddog yr

Bryn

21

yr

Mileniwm

Caerdydd

Cyngerdd

Dewi

gyhoeddi’r

Nghanolfan

Mae

cynhaliwyd

Genedlaethol

yn

Mawrth

Terfel

oedd

i y

sy’n

gyfer

eu

opera. bariton

Haf,

Eisteddfod

Lewis,

Aled

Pedrick,

Daniel

Mair

Evans,

Gerddorfa a

broffesiynol

o

i

yn

i’w

cantorion

Carey

yn

W. ifanc

Genedlaethol

yn

y

ar

byd

oedd

y

Rhiwbeina

Gyfun

gantorion

derbyn

paratoi

eleni

Jones,

Ysgol

Opera

graddedigion

ac

Ysgoloriaeth

Mirain

Rhian

o’r

cyn-ddisgybl

Roberts

Wyn,

dan

blwyddyn

Paul

Enillodd

gan

Cymru

gyrfa

Un

ar

Gene dlaethol.

gantorion

hyfforddiant

prif seren a hefyd cymerwyd rhan gan Fflur

rhan

Cenedlaethol ifanc

Penarth

Chwefror

Stiwdi o’r

C Y N G E R D D

Stanwell

eitemau gan y Côr dan arweiniad Euros

Glantaf.

2001.

yr Pob

hwyl iddo yn ei yrfa ym myd yr opera.

CYNGERDD

Wyth

Aelwyd

dan

CÔR Y TABERNACL

Arwel

Hughes.

Cyflwynwraig

oedd

Heledd

Cynwal

a

y

noson

chyfeilydd

y

noson oedd Michael Pollock.

Rob

ar y

Nicholls

delyn

a’r

wrth

organ

yr

gan

Alice Reed ac Owain Williams. Yna, yn ail

hanner

perfformiad Sainte

cyngerdd

‘Messe

Cecile’

arweiniad unawdwyr Paul

y o

Carey

gan

Euros Iona

Jones.

Gounod

Rhys

Jones,

cafwyd

Solonnelle

Evans

Gareth

de dan a’r

John

a

Llongyfarchiadau

i

bawb am gyngerdd ardderchog.

YMDDEOLIAD ARWEINYDD Eleni mae Côr Meibion Orffiws Treforys yn

gorfod

chwilio

am

arweinydd

newydd gan fod yr arweinydd presennol

Adran Ddynion Cor CF1, a chor Unedig Owain

unawdau

a

Towyn yn

Catrin Finch, Dawnswyr Hafodwennog,

arweiniad

ac

Evans

Cynhaliwyd

y

ers pum mlynedd ar hugain sef Alwyn Humphreys

Cyngerdd

yng

Nghapel

Ebeneser, Heol Siarl ar nos Fawrth, 30 Mawrth.

Yn

y

rhan

gyntaf

wedi

penderfynu

rhoi’r

gorau i’r arweinyddiaeth ar ddiwedd y flwyddyn.

cafwyd

MONSTAR O GYSTADLEUAETH I BLANT YSGOLION CAERDYDD!

Gyda Steddfod yr Urdd ar y trothwy, dyma’ch cyfle i ennill gwobr arbennig! Mae Huw Môn ar dân dros yr Urdd! Nodwch y deg gwahaniaeth rhwng y ddau lun a gyrrwch eich atebion i’r Dinesydd, 27 Llantrisant Rise, Llandaf, Caerdydd CF5 2PG erbyn Dydd Gwener 21 Mai 2004.

A

Fe fydd y pum enillydd cyntaf allan o’r hosan yn ennill tocyn £5 i’w wario yn siop enfawr ‘PRINGLES’ Llanfairpwllgwyngyll, Sir Fôn yn ystod wythnos y Steddfod!

B

Diolch i James Pringle Weavers am noddi’r gystadleuaeth.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.